11

11
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto
Tungo sa Pananaliksik
FILIPINO

IKATLONG KWARTER
IKAPITO AT IKAWALONG LINGGO

“Mga Saligan sa Pagsulat ng Akademikong Papel”

Mga Pilyego ng Gawaing Pampagkatuto

 11
11
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto
Tungo sa Pananaliksik
FILIPINO

IKATLONG KWARTER
IKAPITO AT IKAWALONG LINGGO

“Mga Saligan sa Pagsulat ng Akademikong Papel”

Mga Pilyego ng Gawaing Pampagkatuto

11

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t

Ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik
 Mga Saligan sa Pagsulat ng Akademikong Papel

Paano Sumulat?
Ito ang kauna-unahang tanong na madalas lumutang kapag kailangan na nating simulan
ang pagsusulat. Ang pagsusulat para sa karamihan ay isang malaking hamon. Natatakot tayo
sa mga blangkong papel na nakatambak sa ating harapan. Nakakatakot isipin ang posibilidad
ng pagkakamali, bukod pa sa katotohanang ang pinakamahirap na gawain sa pagsusulat ay ang
pagsisimula.

Mga Elemento sa Pagsusulat

A. Paksa
Ang pagsusulat ay isang proseso ng imbensyon. Unang kailangang gawin ng
manunulat ang umisisp at bumuo ng mga bagay na maaring gawing paksa. Kailangang
nauunawan niya at mayroon siyang ganap na kaalaman sa lahat ng mahalagang
impormasyon tungkol sa napiling paksa upang magig epektibo ang pagsulat.

Ang pagsulat ay isang panlipunan na maaring bunga ng sumusunod:

1. Bilang reaksiyon ng isang tao sa kaniyang nabasa, naranasan, o namasdan upang

maipabot ang kaniyang pananaw at patutunan sa buhay;
2. Bilang reaksiyon ng sumulat sa kaniyang nabasa o nasaksihan at naranasan upang
ipahaya ang kaniyang kaalaman at pagpapahalaga;
3. Sa layuning makapagbigay lugod o kasiyahan lalo’t ito ay malikhaing sulatin na
nagpasigla ng imahinasyon at tumutogon sa damdamin.

B. Mga Layunin
Natatalakay na sa mga nakaraang modyul ang layunin batay sa uri ng tekstong
isinusulat. Ngunit sa pangkahalatan ay napapasailalim lang ang mga ito sa mas
malawak na layunin ng isang sanaysay o sulatin na may ibat-ibang konteksto kung
bakit, para kanino, at para saan ang isinusulat. Narito ang ilang uri ng ganoong layunin:

1. Pansariling Pagpahayag. Ito ay may layuning magsulat o magtala ng mga bagay na

narinig, nakita o nabasa. Maaring ito ay para sa isang gawaing-pampaaralan o
pansiriling tala para sa taalarawan o dyornal.
2. Pagbibigay ng Impormasyon. Isinasagawa ito sa layuning magpaabot ng mensahe,
balita, magpaliwanag, magpayo, mangatwiran, o maki-usap. Ang halimbawa nito ay
liham, memorandum, rebyu, mungkahing saliksik, komentaryo, kritiko, ulat, sanaysay,
islogan, at iba pa.
3. Malikhaing Pagsusulat. Sa tulong ng imahinasyon ng manunulat at uri at antas ng
wika, nagagawa ng manunulat na ilarawan ang uri ng lipunan na kaniyang ginagalawan
at ang mga damdaming nananaig sa mga tauhang matatagpuan dito.

C. Mambabasa
Dapat isaisip ng isang manunulat na may nagaganap na interaskyon sa pagsusulat.
Kung minsan ang manunulat ay may interaskyon sa kaniyang sarili kapag nagsusulat
siya ng taalarawan, halimbawa o isang liham na nangungumusta. Kailangang linangin
ng isang manunlat ang kakayahang makipag-ugnayan sa ibang tao. Dapat na alamin
 niya kung sino ang susulatan, ano ang gusto niyang isulat, ano ang lawak ng kaniyang
pang-unawa, at iba pa (Badayos, 2000).

D. Wika
Mahalaga sa pagsusulat ang kakayahang gumamit ng wika. Ang paggamit ng
balarila, baybayan, at bantas ay kailangang tumugon sa mga alituntunin at
kumbensiyon. Kabilang sa paggamit ng wia ang kasanayan sa pagpili ng mga salita,
pagbuo ng mga pangungusap, at pagtatagni-tagni ng mga ito. Inaasahang may
kabuluhan ang mabubuong mga pangungusap. Kailangang maipakita ang kaisahan at
kaayusan ng akda, lalo na ang malinaw na pagkakaugnay-ugnay ng mga kaisipan upang
makabuo ng makabuluhang nilalaman.

Proseso ng Pagsulat
Ayon kina Stephen McDonald at William Salomone, mga may akda ng isang serye ng
batayang aklat sa pagsulat at pagbasa, may tatlong pangunahing bahagi ang proseso ng
pagsulat:

1. Bago Magsulat. Naghahanda ang manunulat sa pangangalap ng ideya o impormasyon

tungkol sa paksang nais isulat.
2. Habang Nagsusulat. Dalawang proseso ang nakapaloob sa gawaing ito:
- Pagsulat ng Burador o ang aktuwal na pagsulat nang malaya at tuloy-tuloy na hindi
muna isinasaalang-alang ang gramatika, estruktura, at wastong porma sa pagsulat.
- Muling pagsulat. Rebisyon kung saan binibigyan-pansin ang mga bagay na dapat
ayusin at pagwawasto ng baybay, bantas, estrukturang pambalarila, at paggamit ng
bantas at malaking titik.
3. Pagkatapos Magsulat. Tinatantiya ang bisa ng akdang isinusulat sa pamamagitan ng
pagbabasa nito sa klase, pagtalakay sa mga isinulat at paglalathala sa aklat o
pahayagang pamapaaralan o pagsali sa timpalak panulat.

Katangian ng Maayos na Teksto

Matapos malaman ang mga elemento at proseso sa pagsulat, at mga bahagi ng teksto,
inaasahang magagamit mo ito upang mapagbuti ang iyong pagsusulat at makalikha ng isang
mainam na papel o sulating nagtataglay ng mga sumusunod:
 Kaisahan. Tumutukoy sa pagkakaroon ng iisang pokus ng buong nilalaman ng teksto.
 Kaugnayan. Tumutukoy sa pagkakaugnay ng lahat ng kaisipang isinasaad ng isang
teksto.
 Kaayusan. Kaayusan ng mga ideya upang madaling maunawaan ang ayos ng mga
ideya kapag binalangkas uto.
 Kalinawan. Kalinawan kung naiintindihan ng mambabasa ang nais ipahayag ng
manunulat.
PAGLALAPAT
A. Magtala ng mga paraan upang makabuo ng isang mahusay at sistematikong papel o akda.
Sundan panimulang salita.
Ang paksa ay __________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Iwasan ang _______________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Tandaan na ang manunulat ay _______________________________________________
_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Ang muling pagsulat ng___________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Huwag mo munang tutukan ang ___________________________________________________
_______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

PAGLALAPAT
B. Bumuo ng sanaysay sa mga binibigay na paksa sa ibaba at i-apply ang mga elemento sa
pagsulat. Pumili lang ng isa sa mga paksa na ibinibigay.

A. Pagbaba nang Eknomiya sa bansa.

B. Hinggil sa pandemya
C. Hinggil sa online class/modyular

Rubrik sa Pagsulat ng Sanaysay

Pamantayan Puntos Natamong
Puntos
Malinaw na nailahad ang layunin sa pagsulat ng teksto 10
Lantad ang pangunahing ideya na tatalakayin 10
Himay-himay na inilahad ang mga suportang ideya
Wastong paggamit ng direkta at masining na paglalarawan 10
Malinaw ang imahe o impresyong nabuo sa paglalarawan 10
Kabuuan 40

Sanggunian: Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

nina Heidi C. Atanacio, Yolanda S. Lingat, at Rita D. Morales
ng C & E Publishing, Inc