Aleksandra Karniewicz Poznań, 21.01.2022 r.

I rok teologii (zaocznie)

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Nr albumu: 465132

SOBÓR
LATERAŃSKI I
 Według definicji PWN sobór
to:

CZYM JEST
SOBÓR?
«w Kościele katolickim:
zgromadzenie biskupów
całego świata obradujące pod
przewodnictwem papieża lub
jego delegata»
https://sjp.pwn.pl/slowniki/sobór.html
Konkordat wormacki IV sobór laterański

18.03-06.04.1123 r.
23.09.1122 r. 1215 r.

I sobór laterański
SOBORY
LATERAŃSKIE
▪ seria synodów i soborów, które odbywały
się w pałacu na Lateranie, przyległym do
bazyliki św. Jana na Lateranie. W
pierwszym tysiącleciu wszystkie sobory
powszechne obradowały na Wschodzie,
niektóre jednak z synodów laterańskich
cieszyły się dużym znaczeniem i uznaniem
patriarchów całego Kościoła
chrześcijańskiego.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sobory_laterańskie
 Data Data
Gdzie? Kto?
rozpoczęcia zakończenia

Bazylika św.
Jana na
Kalikst II 18.03.1123 r. 6.04.1123 r.
Lateranie,
Rzym
▪ Sobór, który został zwołany przez papieża Kaliksta II, był
pierwszym Soborem powszechnym zwołanym już przez
samego Papieża po schizmie wschodniej w 1054, pierwszym
z czterech Laterańskich. Był on kontynuacją „reformy
gregoriańskiej” zapoczątkowanych przez Papieża Grzegorza
VII (1073-1085), który dążył oczyszczenia Kościoła z takich
zjawisk jak symonia, małżeństwa kapłanów i uzależnienie
go od władzy świeckiej, czego symbolem była inwestytura,
czyli mianowanie proboszczów, biskupów i opatów przez
władców świeckich. Pierwszy Sobór Laterański potwierdził
niezależność Kościoła od władzy świeckiej, potępił symonię,
małżeństwa kapłanów, inwestyturę i zarządzanie przez
świeckich dobrami kościelnymi. Sobór nakazał Treuga Dei,
czyli zawieszenie broni, udzielał także odpustów tym, którzy
wyruszali na wyprawę krzyżową do Jerozolimy lub
Hiszpanii i nakładał kary na tych, którzy napadają na
krzyżowców lub na ich majątki.

http://sobory.ovh/lateran-i-2.html
▪ I. Bezwzględny zakaz wyświęcania na kapłanów, albo wynoszenia na wyższe stanowiska
kogokolwiek za pieniądze (symonia).
▪ II. Zakaz przyjmowania do Wspólnoty Kościoła przez biskupa osób ekskomunikowanych przez
innego biskupa.
▪ III. Zakaz konsekracji biskupów wybranych niekanonicznie (inwestytura).
▪ IV. Rozporządzenie wedle którego w zakresie sądu i władzy biskupa ma pozostawać troska o
dusze i cały zarząd dobrami kościelnymi (inwestytura).
▪ V. Unieważnienie święceń udzielonych przez herezjarchę Burdina (antypapieża Grzegorza VIII)
oraz święceń udzielonych przez pseudobiskupów, których on wyświęcił.
▪ VI. Zasada wedle której tylko prezbiter może zostać proboszczem, archiprezbiterem i
dziekanem, a diakon – archidiakonem.

Dokumenty Soborów Powszechnych”. Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. ks. Arkadiusz Baron i ks.
Henryk Pietras SJ
▪ VII. Całkowity zakaz obejmujący prezbiterów, diakonów i subdiakonów dotyczący pożycia z
konkubinami i żonami oraz zamieszkiwania z innymi kobietami, z wyjątkiem tych, z którymi, jedynie ze
względu na konieczność, pozwolił mieszkać sobór nicejski (celibat).
▪ VIII. Zakaz zarządzania dobrami kościelnymi przez świeckich, nadto nakaz zarządzania rzeczonymi
dobrami przez biskupa (inwestytura).
▪ IX. Zakaz zawierania związków małżeńskich między krewnymi (kazirodztwo).
▪ X. Obwieszczenie w którym pielgrzymującym w Hiszpanii i Jerozolimie odpuszcza się grzechy, a
Kościół bierze pod opiekę ich domy, rodziny i wszystkie dobra; dalej zakaz trwonienia ich majątków;
dalej zakaz dezercji tych którzy przywdziali już „płaszcze z krzyżem”.
▪ XI. Zniesienie obyczaju wedle którego dobra zmarłych Portykanów (prawdopodobnie mieszkańcy
„Leonianae civitatis”, gdzie był portyk Świętego Piotra) pozostawiających swój majątek bez
spadkobierców, aby tenże majątek przejmować wbrew zamysłowi zmarłego; dalej zapis dla Portykanów
nakazujący im wierność i posłuszeństwo Kościołowi.
▪ XII. Zakaz zbierania przez świeckich ofiar złożonych na ołtarzach i krzyżach wszystkich kościołów;
dalej zakaz fortyfikowania i poddawania pod swoje panowanie kościołów przez świeckich.

Dokumenty Soborów Powszechnych”. Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. ks. Arkadiusz Baron i ks.
Henryk Pietras SJ
▪ XIII. Zakaz fałszowania pieniędzy i wpuszczania ich w obieg.
▪ XIV. Zakaz nękania opłatami, napadania i rabowania pielgrzymów.
▪ XV. Potwierdzenie wszystkich postanowień poprzedników, biskupów rzymskich, dotyczące
pokoju, rozejmu bożego (zakazu prowadzenia wojen w dni świąteczne) w sprawie pożarów oraz
bezpieczeństwa dróg publicznych.
▪ XVI. Nakaz podległości mnichów wobec biskupów, dalej zakaz odprawiania publicznie Mszy
Świętych, nawiedzania chorych, udzielania im sakramentu namaszczenia oraz pokuty, udzielania
publicznych pokut.
▪ XVII. Zakaz napadania i trzymania siłą Benevento, miasta świętego Piotra (miasto położone na
wschód od Neapolu we Włoszech, biskupstwo od I wieku, metropolia od 969 roku, w 1047 zdobyte
przez Normandów i w 1052 powierzone papieżowi Leonowi IX).

Dokumenty Soborów Powszechnych”. Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. ks. Arkadiusz Baron i ks.
Henryk Pietras SJ
▪ XVIII. Nakaz ustanawiania prezbiterów przez biskupów, dalej zakaz przyjmowania dziesięcin i
kościołów od osób świeckich (inwestytura).
▪ XIX. Wyrażenie zgody na zobowiązania, które klasztory albo ich kościoły uczyniły od czasów
papieża Grzegorza VII, dalej całkowity zakaz wchodzenia w posiadanie dóbr kościelnych lub
biskupich przez opatów lub mnichów na trzydzieści lat.
▪ XX. Orzeczenie zapewniające kościołowi, to jest zarówno ludziom, jak i posiadłościom, to znaczy
duchownym, mnichom wraz z braćmi zakonnymi, wędrownym kaznodziejom oraz ich dobytkowi,
bezpieczeństwa i spokoju od nękania.
▪ XXI. Zakaz posiadania konkubin oraz zawierania związków małżeńskich przez prezbiterów,
diakonów, subdiakonów i mnichów (celibat).
▪ XXII. Unieważnienie niesprawiedliwie oddanych własności kościelnych.

Dokumenty Soborów Powszechnych”. Wydawnictwo WAM, Kraków 2007. ks. Arkadiusz Baron i ks.
Henryk Pietras SJ
▪ II sobór laterański 1139

▪ III sobór laterański 1179

▪ IV sobór laterański 1215 – uważany za jeden z

najważniejszych przed soborem trydenckim
▪ V sobór laterański 1512-1517.
▪ https://sjp.pwn.pl/slowniki/sobór.html

▪ https://pl.wikipedia.org/wiki/Sobory_laterańskie
▪ http://sobory.ovh/lateran-i-2.html

▪ Dokumenty Soborów Powszechnych”. Wydawnictwo WAM, Kraków

2007. ks. Arkadiusz Baron i ks. Henryk Pietras SJ
Aleksandra Karniewicz