Ap CG

Republika ng Pilipinas Kagawaran ng Edukas
DepEd Complex, Meralco Avenue Lungsod ng
K to12 Gabay Pangkuri

ARALING PANLIPU
Baitang 1 –10
Mayo 2016
Figure 1. The Conceptual Framework of Araling Pan
BALANGKAS NG ARALING PANLIPUNAN
Deskripsyon
Naging batayan ng K-12 Araling Panlipunan Kurikulum ang mithiin ng “Edukasyon para sa Lahat 2015” (Education for All 201
Layon ng mga ito na magkaroon ng mga kakayahang kinakailangang sa siglo 21 upang makalinang ng “functionally lite
nilalaman, pamantayang pangnilalalaman at pamantayan sa pagganap sa bawat baitang ay makapag-aambag sa pagtatamo n
Kurikulum ng Araling Panlipunan ang makahubog ng mamamayang mapanuri, mapagmuni, mapanagutan, produktibo, maka
pananaw at pagpapahalaga sa mga usaping
pangkasaysayan at panlipunan.
Katuwang sa pagkamit ng layuning ito ay ang pagsunod sa teorya sa pagkatuto na kontruktibismo, magkatuwang
pangkonteksto at ang paggamit ng mga pamaraang tematiko-kronolohikal at paksain/ konseptuwal, pagsisiyat, intregratibo,
mithi ng kurikulum na mahubog ang pag-iisip (thinking), perpekstibo at pagpapahalagang pangkasaysayan at sa iba
pang disiplina ng araling panlipunan ng mag-aaral sa pamamagitan ng magkasabay na paglinang sa kanilang kaalaman at kas
Mula sa unang baitang hanggang ika-labindalawang baitang, naka-angkla (anchor) ang mga paksain at pamantayang pang-ni
kapaligiran at lipunan 2)panahon, pagpapatuloy at pagbabago, 3) kutlura, pananagutan at pagkabansa, 4) karapatan, panana
6)produksyon, distibusyon at pagkonsumo 7) at ungnayang pangrehiyon at pangmundo Samantala, ang kasanayan sa iba’t-
iisip at matalinong pagpapasya , pagsasaliksik/ pagsisiyasat, kasanayang pangkasaysayan at Araling Panlipunan, at pakikipagt
nalilinang ayon sa kinakailangang pag-unawa at
pagkatuto ng mag-aaral sa paraang expanding.
Sa ibang salita, layunin ng pagtuturo ng K-12 Araling Panlipunan na malinang sa mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunah
ekonomiks at kaugnay na disiplinang panlipunan upang siya ay makaalam, makagawa, maging ganap at makipamuhay (Pillar
pagsasaulo ng mga konsepto at terminolohiya. Bilang pagpapatunay ng malalim na pag-unawa, ang mag-aaral ay kinakailang
pinag-aaralan at ang pagsasalin nito sa ibang konteksto lalo na ang aplikasyon nito
sa tunay na buhay na may kabuluhan mismo sa kanya at sa lipunang kanyang ginagalawan.
Batayan ng K to 12 Araling Panlipunan Kurikulum

Naging batayan ng K-12 Araling Panlipunan Kurikulum ang mithiin ng “Edukasyon para sa Lahat 2015” (Education
Framework. Layon ng mga ito na magkaroon ng mga kakayahang kinakailangang sa siglo 21 upang makalinang ng “fun
edukasyon ang pangmatagalang pagkatuto pagkatapos ng pormal na pag-aaral (lifelong learning). Ang istratehiya sa pagkami
pagkatuto na konstruktibismo, magkatuwang na pagkatuto (collaborative learning), at pagkatutong
pangkaranasan at pangkonteksto.
Ang sakop at daloy ng AP kurikulum ay nakabatay sa kahulugan nito:

Ang Araling Panlipunan ay pag-aaral ng mga tao at grupo, komunidad at lipunan, kung paano sila namuhay at na
isa, ang kanilang mga paniniwala at kultura, upang makabuo ng pagkakakilanlan bilang Pilipino, tao at miyembro ng lipunan a
kasanayan sa pagsasaliksik, pagsisiyasat, mapanuri at malikhaing pag-iisip, matalinong pagpapasya, likas- kayang paggamit
Araling Panlipunan ang paghubog ng mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, m
at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa
nakaraan at kasalukuyan, tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Layunin ng AP Kurikulum
Nilalayon ng AP kurikulum na makalinang ng kabataan na may tiyak na pagkakakilanlan at papel bilang Pilipinong luma
identidad at kakayanang pansibiko ay ang pag-unawa sa nakaraan at kasalukuyan at sa ugnayan sa loob ng lipunan, sa pagita
nagbabago ang mga ito, upang makahubog ng indibiduwal at kolektibong kinabukasan. Upang makamit ang mga layunin
kakayahan sa Araling Panlipunan: (i)pagsisiyasat; (ii) pagsusuri at interpretasyon ng
impormasyon; (iii) pananaliksik; (iv) komunikasyon, lalo na ang pagsulat ng sanaysay; at (v) pagtupad sa mga pamantayang p
Tema ng AP Kurikulum
Upang tuhugin ang napakalawak at napakaraming mga paksa na nakapaloob sa Araling Panlipunan, ito an
mga temang binuo ng National Council for Social Studies (Estados Unidos).1 Hindi inaasahan na lahat ng tema ay gagamitin sa
ika-anim na tema, Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo, ay mas angkop sa partikular na kurso (Ekonomiks) kaysa sa iba,
Pilipinas, ng Asya at ng mundo. Iaangkop ang bawat tema sa bawat baitang ngunit sa kabuuan, nasasakop ng kurikulum ang
1. Tao, Lipunan at Kapaligiran

Ang ugnayan ng tao sa lipunan at kapaligiran ay pundamental na konsepto sa Araling Panlipunan. Binibigyang diin ng temang
komunidad at kapaligiran kundi sa mas malawak na lipunan at sa kalikasan. Sa ganitong paraan, mauunawaan ng mag-aaral a
1.1 Ang mga batayang konsepto ng heograpiya, gamit ang mapa, atlas at simpleng teknolohikal na instrumento, upang mailu
1.2 Ang impluwensiya ng pisikal na kapaligiran sa tao at lipunan at ang epekto ng mga gawaing pantao sa kalikas
1.3 Ang mobilidad (pag-usad) ng tao at populasyon, at mga dahilan at epekto ng mobilidad na ito; at
1.4 Ang pananagutan ng indibidwal bilang miyembro ng lipunan at taga-pangalaga ng kapaligiran at tapagpanatili ng likas kay
2. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago

Mahalagang makita ng mag-aaral ang pag-unlad ng lipunan mula sa sinaunang panahon hanggang sa kasalukuyan upang
makapagbuo ng identidad (pagkakakilanlan) bilang indibiduwal at miyembro ng lipunan, bansa at mundo. Sentral sa pag
nagsisilbing batayang konteksto at pundasyon ng pag-uunawa ng mga pagbabago sa buhay ng bawat isa, ng lipunang kan
ay hindi nangangahulugan ng pagsasaulo ng mga petsa o pangalan ng tao at lugar, bagamat mayroong mga mahahalaga
aaral, kundi ang pagkilala sa pagkakaiba ng nakaraan sa kasalukuyan, ang pagpapatuloy ng mga paniniwala,
konsepto ng kahalagahang pangkasaysayan (historical significance), pagpahalaga sa konstekto ng pangyayari sa nakaraan
maunawaan nang buo ang naganap at nagaganap.
3. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa

Kaugnay sa dalawang naunang tema ang konsepto ng kultura, na tumutukoy sa kabuuan ng mga paniniw
lipunan, kasama ang mga produkto nito katulad ng wika, sining, at iba pa. Nakaangkla sa kultura ang identidad ng grupo at
ay napakarami at iba-iba. May mga aspeto ng kultura na nagbabago samantala ang iba naman ay patuloy na umiiral sa kasalu
mag-aaral ng sariing pagkakakilanlan bilang kabataan, indibidwal at Pilipino, at maunawaan at mabigyang galang ang i
magiging basehan ng makabansang pananaw, na siya namang tutulong sapagbuo ng mas malawak na pananaw ukol sa mu
4. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan

Nakabatay ang kakayahang pansibiko sa pag-unawa sa papel na ginagampanan ng bawat isa bilang mamamayan at kasap
bilang tao at mamamayan. Pananagutan ng mamamayan na igalang ang karapatan ng iba, anuman ang kanilan
kulay ng balat, pananamit at personal na pagpili. Kasama rito ang paggalang sa opinyon ng iba kahit hindi ito sang- ayon o
mundo. Ang pag-unawa sa karapatang pantao at ang pananagutang kaakibat dito ay mahalagang bahagi ng AP kurikulum
buhay ng komunidad, bansa at mundo.
5. Kapangyarihan, Awtoridad at Pamamahala
Bahagi ng pagkamamamayan ay ang pag-unawa sa konsepto ng kapangyarihan, ang paggamit nito sa bansa at sa
demokratikong pamamalakad, at ang uri ng pamahalaan sa Pilipinas. Sakop din ng temang ito ang Saligang Batas, na nagsasa
Pilipino. Ang pag-unawa sa konsepto ng awtoridad at liderato sa iba-ibang antas at aspeto ng pamahalaan, kasama ang mabig
karanasan din ng mga bansa sa Asya at sa ibang bahagi ng daigidig ngayon at sa nakaraan ay pinagmulan ng maraming halim
6. Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo

Paano gagastusin ang sariling allowance o kita ng magulang? Paano palalaguin ang naipong pondo ng pamilya? Ang sagot sa
konsepto ng pagpili (choice), pangangailangan, paggastos (expenditure), halaga at pakinabang (cost and benefit) na sak
kasaysayan ng Pilipinas at mga lipunan sa rehiyon ng Asya at daigidig. Sa pag-aaral ng temang Produksyon, Distribusyon at P
buhay at mauunawaan ang ibang konsepto katulad ng inflation, GDP, deficit, na karaniwang nababasa sa dyaryo o naririnig sa
epekto ng desisyon ng indibidwal na konsyumer at ng mga kumpanya, katulad ng epekto ng kanilang pagpapasya sa presyo n
ekonomiya, gamit ang pamamaraang matematikal. (Consumer Ed. Financial Literacy, Pag-iimpok)
7. Ugnayang Panrehiyon at Pangmundo

Sinusuportahan ng temang ito ang layunin ng AP kurikulum na makabuo ang mag-aaral ng pambansa at pandaigdig
mundo. Araling Asyano sa baitang 7, Kasaysayan ng Daigdig sa baitang 8, Ekonomiks sa baitang 9 at Mga Kontemporaryong
pag-unawa ng lugar at papel ng Pilipinas sa rehiyon at mundo, at kung paano maaaring kumilos ang Pilipino at ang bansa sa p
Inaasahan na sa ika-11 at ika-12 na baitang ay magkakaroon ng mga elektib na kursong tatalakay sa iba’t ibang isyu (lokal, p
mga mag-aaral at malinang ang kanilang mga mapanuring kakayahan. Sa ganitong paraan din ay lalong mahahasa
kurso at sa istratehiya ng pagturo nito alinsunod sa pangkalahatang balangkas ng AP. Ilang halimbawa ng mga paksa ng elek
1. Mga panganib sa kapaligiran at kalikasan, ang pangangalaga nito at mga hakbang na maaaring gawin ng mga mag-a
2. Ang layunin at pilosopiya ng isang batas o patakarang opisyal, ang epekto nito sa tao at lipunan (at kalikasan), ang m
3. Ang ugnayan ng kultura sa pagsulong ng lipunan (komunidad, bansa) at mga isyung kaugnay sa kaunlaran ng lipuna
4. Mga pandaigdigang problema sa klima, kalamidad (natural at likha ng tao), at ang paglutas ng mga suliraning ito
Mga Kakayahan
Ang mga kakayahan ng bagong AP kurikulum ay nakaugat sa mga layunin ng batayang edukasyon: ang kapaki- pakinabang (
and developed Filipino;” at ang pangmatagalang pagkatuto pagkatapos ng pormal na pag-aaral (lifelong learning). Makikita
katulad halimbawa, ng pagsisiyasat at pagsusuri. Samakatuwid, ang AP kurikulum ay di lamang base sa nilalaman (content-ba
mga kakayahan ng AP upang: (a) ipakita ang ugnayan nito sa mga layunin ng batayang edukasyon, at (b) bigyang diin ang m
ng impormasyon.
Sa ibaba ang kabuuan ng mga pangkalahatang kakayahan sa AP kurikulum at sa bawat kakayahan, ang mga partik
nagpapatibay ang mga ito sa isa’t isa. Nilalayong linangin ang mga kakahayan sa debelopmental na pamamaraan na angkop s
maitatag ang pundasyon ng mga kasanayan para sa mas malalim (at mas komplex) na kakayahan.
Kakayahan Partikular na Kasan
Pagsisiyasat 1. Natutukoy ang mga sanggunian o pinagmulan ng impormasyon

2. Nakagagamit ng mapa at atlas upang matukoy ang iba’t ibang lugar, lokasyon at ibang
3. Nakagagamit ng mga kasangkapang teknolohikal upang makakita o makahanap ng mg
1. Nakababasa ng istatistikal na datos

2. Nakagagamit ng pamamaraang istatistikal o matematikal sa pagsuri ng kwantitatibong
Pagsusuri at interpretasyon
3. Nakababasa sa mapanuring pamamaraan upang maunawaan ang historikal na k
ng datos
1. Nakauunawa ng kahulugan, uri at kahalagahan ng primaryang sanggunian at ang kaiba

2. Nakabubuo ng kamalayan sa mga pagpapahalaga, gawi at kaugalian ng panahon at na
kasalukuyan
3. Nakikilala ang historikal na perspektibo ng awtor o manlilikha
4. Natutukoy ang pagkakaiba ng opinyon at fact
5. Nakatataya ng impormasyon sa pamamagitan ng pagkilala sa bias o punto de bista ng
6. Nakakukuha ng datos mula sa iba’t ibang primaryang sanggunian
7. Nakahihinuha mula sa datos o ebidensya
Pagsusuri at interpretasyon ng 8. Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng impormasyon—pangunahing katotohanan a
impormasyon 9. Nakauunawa ng ugnayang sanhi at epekto (cause and effect)
10. Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian at naki
11. Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na pali
12. Nakapagbibigay ng historikal na kahalagahan sa mga tao, grupo, pangyayari, proseso o
13. Napag-iisipan ang sariling ideya o pagtingin tungkol sa pinag-uusapan at mga n
14. Nakapaghahambing ng sariling kaisipan sa kaisipan ng awtor/manlilikha at naipaliliwan
kaisipanNakauunawa ng mobilidad at migrasyon ng populasyon, ang distribusyon nito,
15. Nakauunawa ng papel at epekto ng heograpiya sa pagbabagong panlipunan at pangka
Kakayahan Partikular na Kasan
16. Nakagagamit ng pamamaraang matematikal sa pag-unawa ng mga batayang konsepto

17. Nakabubuo ng konklusyon base sa interpretasyon ng impormasyon
1. Nakasasagot ng tanong base sa angkop at sapat na ebidensya

2. Nakapag-aayos ang resulta ng pagsasaliksik sa lohikal na paraan
Pagsasaliksik
3. Nakagagamit ng teknolohikal na instrumento sa pagsasaliksik, pagsusuri ng dato
pananaliksik
1. Nakapag-uugnay ng sari-saring impormasyon mula sa mga angkop na sanggunian
2. Naipakikilala ang sipi mula sa sanggunian at nagagamit ito nang tama
3. Naipararating sa malinaw at maayos na paraan ang sariling kaisipan tungkol sa kagana
Komunikasyon datos
4. Nakabubuo ng maikli ngunit malinaw na introduksyon at konklusyon kapag nagpapaliw
5. Nakasusulat ng sanaysay (na may habang 3-5 pahina sa mataas na baitang) na nagpap
sapat na impormasyon o ebidensiya sa angkop na pamamaraan
1. Nakauunawa ng karapatan at tungkulin bilang mamamayan upang makalahok sa maka
2. Naigagalang at nabibigyang kahalagahan ang pagkakaiba ng mga tao, komunida
3. Nagiging maingat sa sariling naisin, paniniwala, punto de bista o posisyon
Pagtupad sa pamantayang 4. Nakapagpapakita ng pantay na pakikitungo at paggalang sa mga may ibang pag-iisip k
pang-etika 5. Natutukoy ang sangguniang ginamit sa papel (reaksyon, maikling sanaysay) bilan
Pamantayan sa Programa (Core learning Area Standard):

Naipamamalas ang pag-unawa sa mga konsepto at isyung pangkasaysayan, pangheograpiya, pang-ekonomiya, pangk
panlipunan gamit ang mga kasanayang nalinang sa pag-aaral ng iba’t ibang disiplina at larangan ng araling panlipunan kabilan
mapanuring pag-iisip, matalinong pagpapasya, pagkamalikhain, pakikipagkapwa, likas-kayang paggamit ng pinagk
pagpapalawak ng pandaigdigang pananaw upang maging isang mapanuri, mapagnilay,
mapanagutan, produktibo, makakalikasan, makabansa at makatao na papanday sa kinabukasan ng mamamayan ng bansa at
Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards):

K–3 4–6
Naipamamalas ang panimulang pag-unawa at pagpapahalaga sa Naipamamalas ang mga kakayahan bilang batang
sarili, pamilya, paaralan, at komunidad, at sa mga batayang produktibo, mapanagutan at makabansang mamamaya
konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago, Pilipino gamit ang kasanayan sa pagsasaliksik,
distansya at direksyon gamit ang mga kasanayan tungo sa malalim pagsisiyasat, mapanuring pag-iisip, matalinong
ng pag-unawa tungkol sa sarili at kapaligirang pisikal at sosyo- pagpapasya, pagkamalikhain, pakikipagkapwa, likas-
kultural , bilang kasapi ng sariling komunidad at ng mas malawak na kayang paggamit ng pinagkukunang-yaman at
lipunan pakikipagtalastasan at pag-unawa sa mga batayang
konsepto ng heograpiya, kasaysayan, ekonomiya,
pamamahala, sibika at kultura tungo sa pagpapanday n
maunlad na kinabukasan para
sa bansa.
Pamantayan sa Bawat Baitang/ Antas (Grade Level Standards):

Baitang Pamantayan sa Pagkatuto
Naipamamalas ang panimulang pag-unawa sa pagkilala sa sarili at pakikipag-ugnayan sa kapwa bilang punda
K
Naipamamalas ang kamalayan at pag-unawa sa sarili bilang kasapi ng pamilya at paaralan at pagpapahalaga
1 pagbabago, interaksyon, distansya at direksyon tungo sa pagkakakilanlan bilang indibidwal at kasapi ng pang
2 Naipamamalas ang kamalayan, pag-unawa at pagpapahalaga sa kasalukuyan at nakaraan ng kinabibilangang

pagbabago,kapangyarihan, pamumuno at pananagutan, pangangailangan at kagustuhan, pagkakilanlan, mga
yaman at ng mga saksi ng kasaysayan tulad ng tradisyong oral at mga labi ng kasaysayan.
Naipamamalas ang malawak na pag-unawa at pagpapahalaga ng mga komunidad ng Pilipinas bilang bahagi n
3 (a) katangiang pisikal (b) kultura; (c) kabuhayan; at (d) pulitikal, gamit ang malalim na konsepto ng pagpapa
Baitang Pamantayan sa Pagkatuto

Naipagmamalaki ang pagka- Pilipino at ang bansang Pilipinas na may pagpapahalaga sa pagkakaiba-iba ng m
4 pag-unawa sa kultura at kabuhayan, pakikilahok sa pamamahala at pagpapahalaga sa mga mithiin ng bansan
Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas at mga sinaunang

ang implikasyon nito sa lipunan sa simula ng ika-labing siyam na siglo, gamit ang batayang konsepto katulad
5 at pagbabago, ugnayang sanhi at epekto tungo sa paglinang ng isang batang mamamayang mapanuri, mapa
at may pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng maunla
6 Naipamamalas ang patuloy na pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika-20 siglo h
bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa kasaysayan ng Pilipin
nakasulat, pasalita, awdyo-biswal at kumbinasyon ng mga ito, mula sa iba-ibang panahon, tungo sa
ng mas malawak na pananaw tungkol sa mundo
7 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa kamalayan sa heograpiya , kasaysayan

tungo sa pagbubuo ng pagkakakilanlang Asyano at magkakatuwang na pag-unlad at pagharap sa mga ham
Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa sama-samang pagkilos at pagtugon sa mga
8 pagkakaiba-iba ng heograpiya, kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan at ekonomiya tungo sa pagkakaro
Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa mga pangunahing kaisipan at napapanahong

disiplinang panlipunan tungo sa paghubog ng mamamayang mapanuri , mapagnilay, mapanagutan, makakali
9
at daigdig
10 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa mga kontemporaryong isyu at hamong pa

edukasyon at pananagutang sibiko at pagkamamamayan sa kinakaharap ng mga bansa sa kasalukuyang pan
iba’t ibang sanggunian, pagsasaliksik, mapanuring pag-iisip, mabisang komunikasyon at matalinong pagpapa
Saklaw at Daloy ng Kurikulum

Naipamamalas ang kamalayan bilang batang Pilipino sa katangian at bahaging ginagampanan ng tahanan, paaralan at pamay
pagmamahal sa bansa at pagmamalasakit sa kapaligiran at kapwa.
Grado Daloy ng Paksa Deskri
K Ako at ang Aking kapwa Pagkilala sa sarili at pakikipag-ugnayan sa kapwa bilang

sosyal
Ang sarili bilang kabahagi ng pamilya at paaralan tungo
1 Ako, ang Aking Pamilya at Paaralan kasapi ng komunidad, gamit ang konsepto ng pagpa
direksyon at ang pagpapahalaga sa kapaligirang pisikal a
Ang Aking Komundad, Ngayon at Noon Pag-unawa sa kasalukuyan at nakaraan ng kinabibilangan
pagbabago, interaksyon, pagkakasunod-sunod ng pangya
2
lokasyon at pinagkukunang yaman, at konsepto ng mga
ng kasaysayan tulad ng tradisyon oral at mga labi ng kas
Pag-unawa sa pinagmulan at pag-unlad ng sariling lalaw
3 Ang Mga Lalawigan sa Aking Rehiyon pampulitika, panlipunan at pangkabuhayan gamit ang
pagapapatuloy at pagbabago, interaksyon ng tao at kapa
Pagpapahalaga sa pambansang pagkakakilanlan at ang m
kulturang Pilipino at pambansang pag-unlad gamit ng
4 Ang Bansang Pilipinas
kultura at kabuhayan, pakikilahok sa pamamahala at pag
sa mga mithiin ng bansang Pilipinas.
Pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas at mga sinaunang l
5 Pagbuo ng Pilipinas bilang Nasyon siglo gamit ang batayang konseptong katulad ng k
pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy.
6 Mga Hamon at Tugon sa Pagkabansa Ang Pilipinas sa harap ng mga hamon at tugon ng ika-2
tiyak na pagkakakilanlang Pilipino at matatag na pagkab
Pag-unawa at pagpapahalaga sa kamalayan sa heogra
ekonomiya ng mga bansa sa rehiyon tungo sa pagbubu
7 Araling Asyano pag-unlad at pagharap sa mga hamon ng Asya
Grado Daloy ng Paksa Deskri
Pag-unawa at pagpapahalaga sa sama-samang pagkilos a

sangkatauhan sa kabila ng malawak na pagkakaiba-iba n
8 Kasaysayan ng Daigdig pamahalaan at ekonomiya tungo sa pagkakaroon ng map
Pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanaho

pagpapahalaga ng mga disiplinang panlipunan tungo sa p
9 Ekonomiks
mapanagutan, makakalikasan, produktibo, makatarungan
at makataong mamamayan ng bansa at daigdig
10 Mga Kontemporaryong Isyu Pag-unawa at pagpapahalaga sa mga kontemporaryong
pampolitika, karapatang pantao, pang-edukasyon at pana
ng mga bansa sa kasalukuyang panahon gamit ang mga
ibang sanggunian, pagsasaliksik,
mapanuring pag-iisip, mabisang komunikasyon at matali
BILANG NG ORAS SA PAGTUTURO: 10 weeks/quarter; 4 quarters/year
Grade Time Allotment
1-2 30 min/day x 5 days
3-6 40 min/day x 5 days
7-10 3 hrs/week
BAITANG 1
Pamantayang Pagkatuto: Naipamamalas ang kamalayan, pag-unawa sa sarili bilang Pilipino at kasapi ng pamilya at paar
pagpapatuloy at pagbabago, interaksyon, distansya at direksyon tungo sa pagkakakilanlan bilang indibidwal at kasapi
ng komunidad.
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

(Content ) PANGNILALAMAN PAGGANAP ( Learning
(Content Standard) (Performance Standard)
UNANG MARKAHAN - Ako ay Natatangi
A. Pagkilala sa Sarili Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nasasabi an
impormasyon tung
naipamamalas ang pag- buong pagmamalaking
pangalan, magulan
unawa sa kahalagahan ng nakapagsasalaysay ng tirahan, paaralan,
pagkilala sa sarili bilang kwento tungkol sa pagkakakilanlan at
bilang Pilipino
Pilipino gamit ang konsepto sariling katangian at
ng pagpapatuloy at pagkakakilanlan bilang
pagbabago Pilipino sa malikhaing
pamamaraan
2. Nailalarawan
katangian sa pama
ibang malikhaing p
3. Nasasabi ang
pagkakakilanlan sa
pamamaraan

4. Nailalarawan
pangangailan: pag
pa at mithiin para

5. Natatalakay
kagustuhan tulad
kapatid, pagkain,
atbp at lugar sa Pi
makita sa malikha
B. Ang Aking Kwento 6. Natutukoy an

mahahalagang pan
simula isilang han
kasalukuyang
edad gamit ang m
7. Nailalarawan
personal na gamit
damit at iba pa mu
noong sangg
kasalukuyang
8. Nakikilala an
gamit nito sa pag-
mahahalagang pan
hanggang sa kany
edad
9. Naipakikita s
timeline at iba pan
mga pagbabago sa
personal na gamit
hanggang sa
kasalukuyang eda
10. Nakapaghihin
pagpapatuloy at p
pamamagitan ng p
larawan ayon sa p
11. Naihahambin
kwento o karanasa
kwento at
karanasan ng mga
C. Pagpapahalaga sa Sarili 12. Nailalarawan
ninanais para sa s
12.1 Natutukoy
ninanais
12.2 Naipapakit
pangarap sa malik

13. Naipaliliwana
ng pagkakaroon n
pangarap o ninana
14. Naipagmama
pangarap o ninana
ng mga malikhaing
IKALAWANG MARKAHAN – Ang Aking Pamilya

A. Pagkilala sa mga kasapi ng Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nauunawaan
Pamilya naipamamalas ang pag- unawa at buong pagmamalaking pamilya batay sa b
pagpapahalaga sa sariling pamilya at nakapagsasaad ng kwento ng two- parent family
mga kasapi nito at bahaging sariling pamilya at bahaging family, extended f
ginagampanan ng bawat isa ginagampanan ng bawat kasapi
nito sa malikhaing pamamaraan

2. Nailalarawan
sariling pamilya sa
likhang sining
3. Nailalarawan
papel na ginagamp
kasapi ng pamilya
pamamaraan

4. Nasasabi ang
bawat kasapi ng p
B. Ang Kwento ng Aking Pamilya 5. Nakabubuo n
pang-araw-araw
na gawain ng buo
6. Nailalarawan
mag-anak sa pagt
pangangailangan n
7. Nakikilala an
gamit nito sa pag-
pinagmulang lahi n
pamilya
8. Nailalarawan
pamilya sa malikh
9. Nailalarawan
mahahalagang pan
pamilya sa pamam
timeline/family tre
10. Nailalarawan
sa nakagawiang g
pinapatuloy na tra
11. Naipahahaya
pamamamaraan a
kwento ng pamilya
12. Naihahambin
sariling pamilya at
ng mga
kamag-aral
13. Naipagmama
sariling pamilya.
C. Mga Alituntunin sa Pamilya 14. Naiisa-isa an
pamilya
C. Mga Alituntunin sa Pamilya
15. Natatalakay a
batayan ng mga a
16. Nahihinuha n
alituntunin ng
tumumutugo
sitwasyon ng
araw na gaw
17. Nakagagawa
sa pagtugon sa m
pamilya
18. Naihahambin
sariling pamilya sa
pamilya ng mga ka
D. Pagpapahalaga sa Pamilya 19. Naipakikita a

pagtupad sa mga
pamilya at pamilya
ng mga kamag-ara
20. Nailalarawan
pagpapahalaga sa
nabibigyang katwi
mga ito
21. Naihahahamb
pagpapahalaga ng
pamilya sa ibang p
22. Natutukoy an
ugnayan ng sarilin
pamilya
23. Nakabubuo n
tungkol sa mabuti
ugnayan ng sarilin
pang pamilya sa li

IKATLONG MARKAHAN – Ang Aking Paaralan
A. Pagkilala sa Aking Paaralan Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nasasabi ang
naipamamalas ang pag- unawa sa buong pagmamalaking impormasyon tung
kahalagahan ng pagkilala ng mga nakapagpapahayag ng pagkilala paaralan: pangala
batayang impormasyon ng pisikal na at pagpapahalaga sa sariling ipinangalan ang pa
kapaligiran ng sariling paaralan at ng paaralan lokasyon, mga bah
mga taong bumubuo dito na pagkakatatag at ila
nakakatulong sa paghubog ng mga pangalan ng
kakayahan ng bawat batang mag- ipinangalan sa mg
aaral taong ito)
2. Nailalarawan
kapaligiran ng sari
3. Nasasabi ang
kapaligiran sa sari
mahirap mag-aara
etc)
4. Nailalarawan
ginagampanan ng
sa paaralan (e.g. p
guro, mag-aaral, d
dyanitor, etc
B. Ang Kwento ng Aking Paaralan 5. Naipaliliwana

ng paaralan sa
sariling buhay at s
komunidad.
6. Nasasabi ang
pangyayari sa pag
ng sariling paarala
7. Nailalarawan
sa paaralan tulad
ng pangalan, lokas
bilang ng ma
ang timeline
pamamaraan
8. Naipapakita
sariling paaralan s
malikhaing pamam
likhang sining
9. Natutukoy an
paaralan
10. Nabibigyang
pagtupad sa mga
ng paaralan
11. Nasasabi ang
sa mga kaklase ng
pagsunod sa mga
paaralan
C. Pagpapahalaga sa Paaralan 12. Nahihinuha a

alituntunin sa paar
sa buhay ng mga
13. Naiisa-isa an
pagkilos na nagpa
pagpapahalaga sa
(eg. Brigada Eskw
14. Natatalakay a
pag-aaral
14.1 Nakapa
kwento tungk
nakapag-aral
aral
14.2 Nasasab
maging epek
nakapag-aral
aral sa tao
IKAAPAT NA MARKAHAN – Ako at ang Aking Kapalig

A. Ako at ang Aking Tahanan Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nakikilala an
distansya at ang g
naipamamalas ang pag- 1. nakagagamit ang
pagsukat ng lokas
unawa sa konsepto ng konsepto ng
distansya sa paglalarawan ng distansya sa
sariling kapaligirang paglalarawan ng
ginagalawan tulad ng pisikal na
tahanan at paaralan at ng kapaligirang
kahalagahan ng ginagalawan
pagpapanatili at
pangangalaga nito 2. nakapagpakita ng
payak na gawain sa
pagpapanatili at
pangangalaga ng
kapaligirang
ginagalawan


2. Nagagamit a
katawagan sa pag
distansya sa pagtu
at lugar sa bahay
ibaba, harapan
at likuran)
3. Nailalarawan
bahagi ng sariling
tahanan at ang mg
4. Nakagagawa
ng loob at labas n
5. Naiisa-isa an
istruktura na maki
mula sa tahanan p
paaralan
6. Naiuugnay a
lugar, lokasyon at
araw-araw na buh
ng
iba’t ibang uri ng t
sa
tahanan patungo s
B. Ako at ang Aking Paaralan 7. Nailalarawan

mga istruktura at
tahanan patungo s
paaralan at natutu
mga mahalag
mga lugar na
8. Nakagagawa
mula sa tahanan p
9. Natutukoy an
loob ng silid-aralan
lokasyon ng mga i
10. Nakagagawa
ng silid- aralan/pa
11. Naipaliliwana
distansya sa pama
mapa ng silid-arala

11.1 distan
bagay sa isa’
aralan
11.2 distan
mag-aaral sa
silid- aralan
11.3 distan
aralan sa iba’
paaralan
12. Nakapagbiga
gawi at ugali na m
nakasasama sa sa
tahanan at paarala
C. Pagpapahalaga sa Kapaligiran 13. Naipakikita a

pamamaraan ng p
kapaligirang ginag
13.1 sa tahanan

13.2 sa paa
13.3 sa kom

14. Naipakikita
sa kapaligirang g
ibang pamamara
BAITANG 2
Pamantayang Pagkatuto: Naipamamalas ang kamalayan, pag-unawa at pagpapahalaga sa kasalukuyan at nakaraa
pagbabago, interaksyon, pagkakasunod-sunod ng pangyayari, mga simpleng konseptong hepgrapikal tulad ng lokasyon at pinag
kasaysayan tulad ng tradisyong oral at mga bakas
ng kasaysayan.
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

(Content ) PANGNILALAMAN (Performance Standard) ( Learning Com
(Content Standard)
UNANG MARKAHAN - Ang Aking Komunidad
A. Pagkilala sa Komunidad Ang Mag-aaral ay… Ang Mag-aaral ay… 1. Nauunawaan a
naipamamalas ang pag- unawa malikhaing nakapagpapahayag/ ‘komunidad’
sa kahalagahan ng nakapagsasalarawan ng 1.1 Nasasabi ang
kinabibilangang komunidad kahalagahan ng kinabibilangang kahulugan ng ‘kom
komunidad 1.2 Nasasabi ang
ng
‘komunidad’

(Content Standard)
(Content Standard)
2. Naipaliliwanag
ng ‘komunidad’
3. Natutukoy ang
ng komunidad:
3.1 Mga tao: mg
naninirahan sa kom
pamilya o mag-ana
3.2 Mga institusy
mga sentrong pam
nagbibigay serbisyo
pangkalusugan, pa
simbahan o mosqu
pinagtitipunan ng m
ibang relihiyon

(Content Standard)
4. Naiuugnay ang
gawain ng mga bum
komunidad sa saril
pamilya

(Content Standard)
B. Ang Aking Komunidad 5. Nasasabi na an

may kinabibilangan
6. Nasasabi ang
impormasyon tung
komunidad:
pangalan ng komun
(Content Standard)
lokasyon ( mala
bundok, malapi
namumuno dito
mga wikang sin
7. Nailalarawan a
komunidad gamit a
(Content Standard)
simbolo sa paya
7.1 Nakikilala
na ginagamit sa
ng panuntunan.
7.2 Natutukoy
mga mahahalag
sariling komunid
lokasyon nito sa
o paaralan
7.3 Nailalaraw
anyong lupa at
komunidad
7.4 Nakagugu
mapa ng komun
sariling tahahan
nagpapakita ng
mahahalagang
istruktura, anyo
atbp.

(Content Standard)
8. Nailalarawan a
kalamidad na narar
sariling komunidad
8.1 Nasasabi ang
ng

(Content Standard)
panahong nar
sariling komun
tag-init)
8.2 Natutuk
natural na kal
sakunang mad
sa sariling kom
8.3 Nakakuk
impormasyon
epekto ng kala
kalagayan ng
lupa, anyong
tao sa sariling
8.4 Nasasab
wastong gawa
tahanan at pa
panahon ng k
8.5 Nasasab
ibinabagay ng
panahon ang
kasuotan at ti

(Content Standard)
9. Nasasabi ang p
pagkakaiba ng sari
komunidad sa mga
IKALAWANG MARKAHAN – Ang Aking Komunidad Ngayo

A. Ang Kwento ng Pinagmulan ng Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nakapagsasala
Aking Komunidad naipamamalas ang pag- unawa 1. nauunawaan ang pinagmulan pinagmulan ng sari
sa kwento ng pinagmulan ng at kasaysayan ng komunidad batay sa mga pags
sariling komunidad batay sa 2. nabibigyang halaga ang mga pakikinig sa kuwen
konsepto ng pagbabago at bagay na nagbago at nananatili sa nakakatanda sa ko
pagpapatuloy at pagpapahalaga pamumuhay komunidad
sa kulturang nabuo ng
komunidad 2. Naiuugnay ang
sa pangalan ng sar
sa mayamang kuw
pinagmulan nito
3. Nasasabi ang p
pagbabago ng saril
pamamagitan ng t
pang graphic
organizers
4. Nakagagawa n
(Content Standard)
salaysay ng mg
sariling
komunidad sa ib
nito tulad ng ur
transportasyon,
libangan,panga
atbp. sa
pamamagitan n
sining (ei. pagg
simpleng graf,
pagkuwento, at
5. Naiuugnay ang
natatanging istrukt
mga bayani at mga
bagay na matatagp
komunidad sa kasa

(Content Standard)
6. Nailalarawan a
sariling komunidad
sa pamamagitan ng
B. Ang Kultura sa Aking Komunidad Naipagmamalaki ang kultura ng 7. Nakabubuo ng m
1. Pamumuhay sariling tungkol samga
komunidad bagay na hindi nagba
(Content Standard)
2. Tradisyon/ Kaugalian komunidad(hal.
3. Mga pagdiriwang pagkain, gusali
4. Sining 8. Nakasusuri ng pa
kalagayan ng kapalig
komunidad (ei. mga
tubig
ngayon at noon)
4. Sining
9. Nailalarawan ang
pagkakakilanlang kul
komunidad
9.1 Natutukoy at nai
mga katangiang nag
sariling komunidad (
anyong lupa o tubig,
pagkain, tanyag na k
komunidad atbp.)
9.2 Natutukoy ang ib
pagdiriwang ng kom
9.3 Natatalakay ang
nagpapakilala sa sari
9.4 Natatalakay ang
sining na nagpapakil
komunidad (ei. panit
sayaw, isports atbp)

(Content Standard)
10. Naihahambing
sariling komunidad s
komunidad tulad ng
produkto at hanap-b
at
mga pagdiriwang, at
11. Nasusuri ang k

mga pagdriwang at t
nagbubuklod ng mga
unlad ng sariling kom
12. Nakakalahok s
mungkahi na nagpap
nagsusulong ng nata
IKATLONG MARKAHAN – Pamumuhay sa Komunid
A. Kabuhayan sa Komunidad Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natatalakay ang
naipamamalas ang nakapagpapahayag ng mga kaugnay na ha
kahalagahan ng mabuting pagpapahalaga sa pagsulong ng nalilikha mula sa lik
paglilingkod ng mga mabuting paglilingkod ng mga komunidad
namumuno sa pagsulong ng namumuno sa komunidad tungo sa 1.1 Nailalarawan an
mga pangunahing hanapbuhay pagtugon sa pangangailangan ng at pangunahing pro
at pagtugon sa mga kasapi ng sariling komunidad komunidad
pangangailangan ng mga 1.2 Naiuugnay ang
kasapi ng sariling pangunahing hanap
komunidad sa likas

(Content Standard)
komunidad yaman ng ko

(Content Standard)
(Content Standard)
2. Naipaliliwanag an
ng bawat isa sa pang
na yaman at pagpan
ng sariling komunida
2.1 Nasasabi ang mg
ng pagkasira ng likas
kinabibilangang kom
2.2 Nahihinuha ang m
dahilan ng tao sa pag
na yaman ng kinabib
komunidad.
2.3 Nakapagbibigay
paraan ng pag-aalag
at likas na yaman ng
komunidad

(Content Standard)
(Content Standard)
(Content Standard)
B. Pamumuno at Paglilingkod sa 3. Nailalarawan kun
Komunidad natutugunan ang pan
mga tao mula sa lika
komunidad

(Content Standard)
4. Naiuugnay ang e
pagkakaroon ng han
pagtugon ng pangan
komunidad at ng sar
5. Nakikilala ang m
sariling komunidad a
kaakibat na tungkulin
responsibilidad
5.1 Nasasabi kung p
pinuno
5.2 Nasasabi ang kat
at di mabuting pinun
6. Nasasabi ang kah

mabuting pamumuno
pangangailangan ng
tao sa komunidad.
7. Nakikilala ang m
aambag sa kapakana
ng komunidad sa iba
paraan (ei mga priba

(Content Standard)
samahan (NGO)
sa pag-unlad ng
8. Nakapagbigay ng
at dahilan upang
palakasin ang tama,
makatwirang pamum
IKAAPAT NA MARKAHAN - Pagiging Kabahagi ng Kom
A. Kabahagi Ako ng Aking Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natatalakay ang
Komunidad naipamamalas ang nakapahahalagahan ang mga mga paglilingkod/ se
pagpapahalaga sa kagalingang paglilingkod ng komunidad sa komunidad upang m
pansibiko bilang pakikibahagi sariling pag- unlad at nakakagawa pangangailangan ng
sa mga layunin ng sariling ng makakayanang hakbangin bilang komunidad.
komunidad pakikibahagi sa mga layunin ng
sariling komunidad
2. Natutukoy ang ib
naglilingkod at ang k
kahalagahan sa kom
guro, pulis, brgy. tan
nars, duktor, tagakol
basura, kartero, karp
atbp.)

(Content Standard)
3. Naiuugnay ang p
serbisyo/ paglilingko
sa karapatan ng
bawat kasapi sa kom
(Content Standard)
3.1 Nasasabi na a
ay may karapatan
paglilingkod/ serb
komunidad
3.2 Nakapagbibig
pagtupad at hind
karapatan ng baw
sa mga serbisyo n
3.3 Naipaliliwanag
pagbigay serbisyo
serbisyo sa buhay
komunidad

(Content Standard)
4. Naipaliliwanag na
karapatang tinatama
katumbas na tungku
ng komunidad

(Content Standard)
(Content Standard)
(Content Standard)
5. Naisasagawa ang
pansarili sa pamama
pagsunod sa mga tu
kasapi ng komunidad
5.1 Natutukoy ang m
sinusunod ng bawat
komunidad (ei. pags
babala, batas, atbp)
5.2 Natatalakay ang
mga tuntuning itinak
ikabubuti ng lahat ng
6. Napahalagahan a
pansibiko sa sariling
6.1 Natatalakay ang
may
kinalaman sa

(Content Standard)
pagkakabuklod bu
sa komunidad
6.2 Naipaliliwanag
kahalagahan ng p
paglutas mga sul
komunidad
6.3 Naipakikita an
paraan ng pagtut
kasapi ng komun
solusyon sa mga
komunidad
6.4 Nakakalahok
pinagtutulungan
para sa ikabubuti
sa komunidad

(Content Standard)
BAITANG 3
Pamantayang Pagkatuto: Naipamamalas ang malawak na pag-unawa at pagpapahalaga ng mga komunidad ng Pilipinas bi
pisikal (b) kultura; (c) kabuhayan; at (d) pulitikal, gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago, interaksyon ng tao at
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN

(Content ) PANGNILALAMAN (Performance Standard) ( Learning C
(Content Standard)
(Content Standard)
UNANG MARKAHAN - Ang Mga Lalawigan Sa Aking Rehiyon
A. Ang Kinalalagyan ng mga Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Naipaliliwana
Lalawigan sa Aking Rehiyon ng mga simbolo
Batayang heograpiya naipamamalas ang pang- nakapaglalarawan ng pisikal na mapa sa tulong n
1. direksyon unawa sa kinalalagyan ng kapaligiran ng mga lalawigan sa katubigan, kabun
2. relatibong lokasyon mga lalawigan sa rehiyong rehiyong kinabibilangan gamit ang
3. distansya kinabibilangan ayon sa mga batayang impormasyon tungkol
4. anyong tubig/ anyong lupa katangiang heograpikal nito sa direksiyon,
lokasyon, populasyon at paggamit
ng mapa
Kagamitang mapa
1. mapa ng rehiyon
2. demogprahic map
3. population map
2. Nakapagbab
nakapagsasagaw
interpretasyon tu
kinalalagyan ng
(Content Standard)
lalawigan sa
mga batayan
ng distansya
3. Nailalarawan
ng mga lalawiga
batay sa mga na
ang pangunahing
(relative location
4. Naipaghaham
(Content Standard)
mga lalawiga
ayon sa lokas
at
kaanyuan
5. Nailalarawan
populasyon ng ib
pamayanan sa s
gamit ang bar g
B. Ang Mga Lalawigan sa Aking Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 6. Naihahambing
Rehiyon naipamamalas ang pag- 1. nakalalahok sa pangangalaga ng lalawigan sa rehiy
1. Mapang topograpiya unawa sa rehiyon bilang mga lalawigan bunga ng populasyon gamit
2. Hazard map konseptong heograpikal pakikibahagi sa nasabing rehiyon populasyon
3. Topograpiya upang mapahalagahan ang 2. nagagamit ang kaalaman sa
3.1 Panahon sariling rehiyon gamit ang kasanayang pangheograpikal sa
3.2 Anyong tubig/ Anyong lupa mapa at iba pang kasanayang pagpapanukala ng mga solusyon sa
3.3 Likas yaman pangheograpiya pangunahing problema o isyung
4. Kahalagahan at pangangalaga pangkapaligiran ng sariling
pamayanan bilang isang rehiyon
7. Nailalarawan
lalawigan sa reh
katangiang pisika
pagkakakilanlang
heograpikal nito
(Content Standard)
mapang topo
8. Napaghaham
ibang pangunahi
anyong tubig ng
iba’t ibang lalawi
rehiyon

(Content Standard)
9. Natutukoy a
ugnay ng mga a
sa mga lalawigan
rehiyon

(Content Standard)
10. Nakagagawa
na nagpapakita n
anyong lupa at a
sariling lalawigan
lalawigan nito
11. Natutukoy an
sensitibo sa panga
lokasyon at topogr
11.1 Nasasabi o
natataluntun ang m
sariling rehiyon na
panganib gamit an
11.2 Nakagagawa
wastong pagtugon
na madalas maran
rehiyon.
12. Nailalarawan
pangunahing likas
lalawigan sa rehiy

(Content Standard)
13. Natatalakay a
pangangasiwa ngm
ng sariling laalwig
13.1 Nasusuri ang
matalino at di- ma
paraanng pangang
nayaman
13.2 Nakabubuo n
ang
matalinongpangan

(Content Standard)
iwa ng l
maykina
ng sarili
rehiyon

(Content Standard)
14. Nakabubuo n
kapaligiran ng sari
karatig na mga lal
gamit ang mapa
IKALAWANG MARKAHAN - Ang Mga Kwento Ng Mga Lalawigan Sa Sariling Rehiyon

A. Ang mga Kwento ng Aking Rehiyon Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nauunawaan a
1. Pinagmulan at mga Pagbabago naipapamalas ang pang- nakapagpapamalas ang mga mag- kinabibilangang re
2. Makasaysayang pook at pangyayari unawa at pagpapahalaga ng aaral ng pagmamalaki sa iba’t ibang 1.1 Naisalaysay a
sa Iba’t Ibang Lalawigan iba’t ibang kwento and mga kwento at sagisag na naglalarawan sariling lalawigan a
3. Simbolo ng mga Lalawigan sagisag na naglalarawan ng ng sariling lalawigan at mga karatig lalawigan sa pama
4. Mga Bayani ng mga Lalawigan sariling lalawigan at mga lalawigan sa kinabibilangang rehiyon malikhaing pagpap
karatig lalawigan sa likhang sining
kinabibilangang rehiyon 1.1.1 Natutukoy
kasaysayan ng
pagbuo ng sariling

(Content Standard)
ayon sa batas
1.1.2 Naisasa
pagbabago ng
mga karatig na
rehiyon tulad n
pangalan, loka
mga istruktura
1.2 Nakabubu
mga makasays
sa rehiyon sa i
malikhaing pam
1.3 Nasasabi
pagtutulungan
lalawigan sa re
kasalukuyan
B. Pagpapahalaga sa mga Sagisag ng 2. Natatalakay an
Kinabibilangang Lalawigan at Rehiyon at nagpapatuloy s
at
kinabibilangang re
3. Naisasalaysay
kwento ng mga m
o pangyayaring na
sariling lalawigan a
nito sa rehiyon

(Content Standard)
4. Natatalakay an
ilang simbolo at sa
lalawigan at rehiyo
5. Naihahambing
at sagisag na nagp
ibang lalawigan sa
6. Natatalakay an
“official hymn” at
(Content Standard)
pang sining n
nagpapakilala
lalawigan at r
7. Naipagmamala
ng sariling lalawig
7.1 Nakikilala ang
7.2 Napahahalaga
pagpupunyagi ng
malikhaing pamam
7.3 Nakalilikha ng
tungkol sa bayani
rehiyon na nais tu
8. Nakasusulat n
1-2 talata tungkol
sa lalawigan sa
(Content Standard)
kinabibilanga
naging katan
sarili.
IKATLONG MARKAHAN - Ang Pagkakakilanlang Kultural Ng Kinabibilangang Rehiyon
A. Ang Kultura ng Aking Lalawigan at Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Naibibigay ang
Kinabibilangang Rehiyon naipapamalas ang pag- unawa nakapagpapahayag ng may sariling kultura at
1. Mga Tao at pagpapahalaga sa pagmamalaki at pagkilala sa kaugnay na konse
2. Panahanan pagkakakilanlang kultural ng nabubuong kultura ng mga lalawigan
3. Dialekto at Wika kinabibilangang rehiyon sa kinabibilangang rehiyon
4. Paniniwala at Tradisyon
5. Pagdiriwang
6. Katutubong Sining (tula/awit/
sayaw/laro)
7. Bagay Pang-kultura (pagkain,
produkto, atbp)
8. Katawagan
A. Ang Kultura ng Aking Lalawigan at Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…
Kinabibilangang Rehiyon naipapamalas ang pag- unawa nakapagpapahayag ng may
1. Mga Tao at pagpapahalaga sa pagmamalaki at pagkilala sa
2. Panahanan pagkakakilanlang kultural ng nabubuong kultura ng mga lalawigan 2. Naipaliliwanag
3. Dialekto at Wika kinabibilangang rehiyon sa kinabibilangang rehiyon heograpikal katula
4. Paniniwala at Tradisyon klima ay naka iimp
5. Pagdiriwang pagbuo at paghub
6. Katutubong Sining (tula/awit/ pamumuhay ng m
sayaw/laro) rehiyon
7. Bagay Pang-kultura (pagkain,
produkto, atbp)
8. Katawagan
3. Nailalarawan a
pagkakakilanlang
kinabibilangang re
3.1 Nailalarawan a
(Content Standard)
pagkakakilan
sariling lalaw
3.2 Naiisa-isa
ng mga tao s
at rehiyon
3.3 Nakapagb
halimbawang
wika at diyale
lalawigan at r
3.4 Nailalaraw
kaugalian, pa
tradisyon ng
lalawigan at n
B. Pagpapahalaga sa Pagkakakilanlang 4. Naipaliliwanag

Kultural ng Sariling Lalawigan at ng mga makasays
Rehiyon mga saksi nito sa
pagkakakilanlang
lalawigan at rehiyo
Kultural ng Sariling Lalawigan at
Rehiyon
5. Naihahambing
at pagkakaiba ng
paniniwala at trad
lalawigan sa karat
kinabibilangang re
lalawigan at
rehiyon
6. Nasusuri ang
ginagampanan n
sa pagbuo ng pa
sariling
(Content Standard)
lalawigan at r
Pilipinas
7. Napahahalaga
pangkat ng tao sa
rehiyon
8. Napapahalaga
(tula/awit/ sayaw)
sa lalawigan at reh
pamamagitan ng p
gawain na nagsus
pagpapahalaga sa
sining sa lalawigan
9. Naipapakita sa
ang pagmamalaki
kaugalian, paniniw
iba’t ibang lalawig
kinabibilangang re

(Content Standard)
10. Natutukoy ang
iba’t ibang layon s
rehiyon (e.g. pagg
paglalambing, pag
11. Nakagagawa n
mapang kultural n
kultura ng ibat iba
rehiyon
IKAAPAT NA KARKHAN - Ekonomiya At Pamamahala

A. Ang Ekonomiya ng mga Lalawigan Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Naiuugnay ang
sa Rehiyon naipamamalas ang pang- nakapagpapakita ng aktibong ng pamumuhay ng
1. Kabuhayan at pinagkukunanng unawa sa mga gawaing pakikilahok sa mga gawaing lalawigan
yaman pangkabuhayan at bahaging panlalawigan tungo sa ikauunlad ng
2. Produkto ginagampanan ng mga lalawigan sa kinabibilangang
3. Industriya pamahalaan at ang mga rehiyon
4. Kalakalan kasapi nito, mga pinuno at iba
5. Negosyo pang naglilingkod tungo sa
pagkakaisa, kaayusan at

(Content Standard)
6. Inprastraktura kaunlaran ng mga lalawigan
7. Uri ng Empleyo sa kinabibilangang rehiyon
2. Naipapaliwanag
pakinabang pang
likas yaman ng lal
kinabibilangang re
3. Natatalakay an
ng produkto ng kin
lalawigan

(Content Standard)
4. Naiisa-isa ang
kalakal na matatag
kinabibilangang re

(Content Standard)
5. Naipakikita ang
kabuhayan ng mg
kinabibilangang re
sa ibang rehiyon
6. Naiuugnay ang
sa pagtugon ng m
ng sariling lalawig
na
lalawigan sa rehiy
7. Natutukoy ang
(mga daanan, pale
lalawigan at naipa
ang kahalagahan n
8. Naipaliliwanag
aspeto ng ekonom
(pangangailangan
kalakal, insprastra
pamamagitan ng i
graphic organizer
9. Natutukoy na a
binibuo ng mga la
sariling pamunuan
B. Ang Pamamahala sa mga 10. Natutukoy na

(Content Standard)
Lalawigan ng Kinabibilangang ay binibuo ng m
Rehiyon lalawigan na m
pamunuan
1. Mga Pinuno ng mga Lalawigan
sa Rehiyon
2. Pamamahala at Programa/
Proyekto/ Serbisyo
3. Karapatan at Tungkulin
11. Natutukoy ang
pananagutan ng m
mga lalawigan ng
rehiyon
12. Natatalakay an
pagpili ng pinuno
(Content Standard)
ng mga lalawig
13. Naipapaliwang
ng pagkakaroon n
bawat lalawigan sa
rehiyon
14. Naipaliliwanag
paglilingkod ng pa
lalawigan sa mga
15. Natutukoy ang

sa pakikiisa sa mg
pamahalaan ng m
kinabibilangang re
16. Nakalalahok sa
nakatutulong sa
(Content Standard)
pagkakaisa, ka
ng sariling lalaw
kinabibilangang
BAITANG 4
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO: Naipagmamalaki ang pagka-Pilipino at ang bansang Pilipinas na may pagpapahalaga sa pag
sa heograpiya, pag-unawa sa kultura at kabuhayan, pakikilahok sa pamamahala at pagpapahalaga sa mga
mithiin ng bansang Pilipinas.

(Content Standard)
UNANG MARKAHAN - Ang Aking Bansa
A. Pagkilala sa Bansa Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natatalakay ang
bansa
1.1 Nakapagbibigay
bansa
1.2 Naiisa-isa ang m
bansa
1. Natatalakay ang
bansa
naipamamalas ang pag- unawa naipapaliwanag na ang Pilipinas
1.1 Nakapagbibigay
sa konsepto ng bansa. ay isang bansa
bansa
bansa
2. Nakapagbubuo n
bansa
3. Naipapaliwanag
ay isang bansa
B. Ang Kinalalagyan ng Aking Bansa Naipamamalas ang pang- Naipamamalas ang kasanayan sa 4. Natutukoy ang re
Batayang heograpiya unawa sa pagkakakilanlan ng paggamit ng mapa sa pagtukoy lokasyon (relative loc
1. direksyon bansa ayon sa mga katangiang ng iba’t ibang lalawigan at Pilipinas batay sa mg
2. relatibong lokasyon heograpikal gamit ang mapa. rehiyon ng bansa dito gamit ang pangu
3. distansya pangalawang direksy

(Content Standard)
Uri ng mapa
1. mapa ng Pilipinas sa mundo
2. mapa ng mga lalawigan at rehiyon
3. mapa ng populasyon
5. Natutukoy sa ma
kinalalagyan ng bans
Asya at mundo
6. Nakapagsasagaw
interpretasyon tungk
ng bansa gamit ang
heograpiya tulad ng
at direksyon
(Content Standard)
7. Natatalunton ang
at lawak ng teritoryo
gamit ang mapa
8. Naiuugnay ang k
sa lokasyon ng bansa
8.1 Nakikilala na a
isang bansang tropik
8.2 Natutukoy ang
(temperatura, dami n
kinalaman sa klima n
8.3 Nailalarawan a
ibang bahagi ng ban
mapang pangklima
8.4 Naipapaliwana
may kinalaman sa ur
at hayop sa Pilipinas

(Content Standard)
Pilipinas bilang bansa
insular
C. Ang Katangiang Pisikal ng Aking 10. Nailalarawan ang
Bansa mga katangiang pisik
Uri ng Mapa pagkakakilanlang heo
1. Mapang pisikal 10.1 Napaghahambi
2. Mapang pangklima ibang pangunahing a
3. Mapang topograpiya anyong tubig ng ban
3.1 lokasyon 10.2 Natutukoy ang
3.2 klima/ panahon pangunahing likas na
3.3 anyong tubig/ anyong lupa 10.3 Naiisa-isa ang
magagandang tanaw
pasyalan bilang yam
bansa
10.4 Naihahambing
ng iba’t ibang rehiyo
ang mapang topogra
10.5 Naihahambing

(Content Standard)
iba’t ibang
bansa ayon
gamit ang
populasyon
11. Nailalarawan ang

Pilipinas na nasa “Pa
at ang
implikasyon nito.
12. Nakagagawa ng
upang mabawasan a
epekto dulot ng kala
12.1 Natutukoy ang
Pilipinas na sensitibo
gamit ang hazard ma
12.2 Nakagagawa n

(Content Standard)
maagap at
pagtugon
13. Nakapagbibigay
tungkol sa kahalagah
katangiang pisikal sa
bansa
IKALAWANG MARKAHAN - Lipunan, Kultura at Ekonomiya ng Aking Bansa

A. Gawaing Pangkabuhayan ng Bansa Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nailalarawan an
1. Likas yaman nasusuri ang mga iba’t ibang nakapagpapakita ng pangkabuhayan sa
2. Kahalagahan at pangangalaga mga gawaing pangkabuhayan pagpapahalaga sa iba’t ibang lokasyon ng bansa
3. Kabuhayan at pinagkukunang batay sa heograpiya at mga hanapbuhay at gawaing 1.1 Naiuugnay ang
yaman oportunidad at hamong pangkabuhayan na nakatutulong ng hanap buhay
Uri ng Mapa kaakibat nito tungo sa likas sa pagkakakilanlang Pilipino at 1.2 Naihahambing
1. mapang pisikal kayang pag-unlad. likas kayang pag-unlad ng bansa. produkto at kalakal
2. mapang pangklima sa iba’t ibang lokas
3. mapa ng mga produkto (Hal: pangingisda,
pagdadaing,
pagsasaka, atbp.)

(Content Standard)
1.3 Nabibigyang-
pang-aangkop na
tao sa kapaligiran
matugunan ang k
pangangailangan
pakinabang pang eko
likas yaman ng bans
3. Nasusuri ang kah

matalinong pagpapas
pangangasiwa ng mg
ng bansa
3.1 Natatalakay ang
pangkapaligiran ng b
3.2 Naipaliliwanag an
matalinong mga para
pangangasiwa ng mg
ng bansa
3.3 Naiuugnay ang m
pangangasiwa ng lika
pag-unlad ng bansa
3.4 Natatalakay ang
pananagutan ng baw
pangangasiwa at pan
pinagkukunang yama
3.5 Nakapagbibigay
paraan ng

(Content Standard)
wastong pang
yaman ng ban

(Content Standard)
4. Naiuugnay ang k
pagtangkilik sa
sariling produkto sa p
pagsulong ng
bansa
5. Natatalakay ang
oportunidad sa mga
pangkabuhayan ng b
6. Nakalalahok sa m
lumilinang sa pangan
nagsusulong ng likas
unlad (sustainable de
mga likas yaman ng
bansa
B. Pagkakilanlang Kultural Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 7. Nailalarawan ang
Uri ng mapang kakailanganin naipamamalas ang pag- unawa naipagmamalaki ang pagkakakilanlang kul
1. relihiyon sa pagkakilanlang Pilipino batay pagkakakilanlang kultural ng 7.1 Natutukoy ang ila
2. panahanan sa pagpapahalaga sa Pilipino batay sa pag- unawa, ng kulturang Pilipino
3. Katutubong Pamayanan pagkakaiba-iba ng mga pagpapahalaga at pagsusulong rehiyon ng Pilipinas (
(indigenous peoples/ Indigenous pamayanang pang- kultural. ng pangkat kultural, pangkat relihiyon, kaugalian,
Cultural Community) etno- linggwistiko at iba pang kagamitan, atbp.)
4. pangkat etno- linggwistiko pangkat panlipunan na bunga ng 7.2 Natatalakay ang
5. Kaugalian, tradisyon, paniniwala migrasyon at mga iba’t ibang pan
6. Pamanang Pook “inter-marriage”. etniko,
pangkat etno-linguis
pangkat

(Content Standard)
panlipunan na b
migrasyon at “in
sa kulturang Pil
7.3 Natutukoy a
pamanang pook
pagkakakilanlan
Pilipino
7.4 Nakagagaw
pagsusulong at
kulturang
Pilipino
8. Nasusuri ang pap

ginagampanan ng ku
sa pagbuo ng pagkak
Pilipino
9. Naipapakita ang
heograpiya, kultura a
pangkabuhayang gaw
ng pagkakilanlang Pi
10. Natatalakay ang
pambansang awit at
mga sagisag ng bans

(Content Standard)
11. Nakabubuo ng pl
magpapakilala at ma
pagmamalaki sa kult
mga rehiyon sa malik
12. Nakasusulat ng s
tumatalakay sa pagp
pagmamalaki ng kult
IKATLONG MARKAHAN – Ang Pamamahala Sa Aking Bansa

A. Ang Pambansang Pamahalaan Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natatalakay ang
1. Balangkas naipamamalas ang pang- nakapagpapakita ng aktibong kahalagahan ng pam
2. Mga Kapangyarihan ng unawa sa bahaging pakikilahok at pamahalaan

(Content Standard)
mga Sangay ginagampanan ng pamahalaan pakikiisa sa mga proyekto at
3. Sagisag ng bansa sa lipunan, mga pinuno at iba gawain ng pamahalaan at mga
pang naglilingkod sa pinuno nito tungo sa kabutihan
pagkakaisa, kaayusan at ng lahat (common good) 2. Nasusuri ang ba
kaunlaran ng bansa istruktura ng pamaha
2.1 Natatalakay an
ng tatlong sangay ng
(ehekutibo, lehislatur
2.2 Natatalakay an
pamahalaan (pamba
2.3 Natutukoy ang
ng bansa
2.4 Natatalakay an
pagpili at ang kaakib
kapangyarihan ng m
bansa
3. Nasusuri ang m
kapangyarihan ng ta
pamahalaan
3.1 Naipaliliwanag
of
powers” ng tatlong s
pamahalaan
3.2 Naipaliliwanag

(Content Standard)
“check
kapang
isang s
B. Ang Pamahalaan at Serbisyong Naipapaliwanag ang tungkulin ng 4. Natatalakay ang

Panlipunan pamahalaan na itaguyod ang mabuting pamumuno
karapatan ng mga mamamayan pangangailangan ng
5. Natatalakay ang
ilang simbolo at sagi
kapangyarihan ng
pamahalaan (ei. exec
judiciary)
6. Nasusuri ang m
ng pamahalaan upan
ang pangangailangan
mamamayan
6.1 Naiisa isa ang mg
pangkalusugan
6.2 Nasasabi ang mg
sa pagpapaunlad ng
bansa
6.3 Nakakapagbigay
mga programa pangk
6.4 Nasasabi ang mg
pagtataguyod ng eko
6.5 Nakakapag bigay
mga

(Content Standard)
programan
inprastrakt
pamahalaa
7. Nasusuri ang t
pamahalaan na itagu
karapatan ng bawat
8. Nasusuri ang m
iba pang gawain ng p
kabutihan ng lahat o
9. Nasusuri ang i
ng pagtutulungan ng
pambayan, pamahala
panlalawigan at iba p
tagapaglingkod ng
pamayanan
IKAAPAT NA MARKAHAN - Kabahagi Ako sa Pag-unlad ng Aking Bansa
Mga Karapatan at Tungkulin ng Ang mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Natatalakay ang
Mamamayang Pilipino naipamamalas ng mag- nakikilahok sa mga pagkamamamayan
1. Kagalingang pansibiko aaral ang pang-unawa at gawaing pansibiko na 1.1. Natutukoy ang
2. Karapatang Panlipunan pagpapahalaga sa nagpapakita ng pagganap batayan ng pagka m
Pilipino
(Content Standard)
3. Karapatang Pantao kanyang mga karapatan at sa kanyang tungkulin bilang 1.2. Nasasabi
4. Karapatang pambansa tungkulin bilang mamamayang mamamayan ng bansa at mga mamama
Pilipino pagsasabuhay ng kanyang bansa
karapatan.
2. Natatalakay ang
karapatan at tungkul
2.1 Natatalakay ang
ng mamamayang Pili
2.2 Natatalakay ang
mamamayang Pilipin
3. Natatalakay ang
kaakibat ng bawat ka
tinatamasa.

(Content Standard)
4. Natatalakay ang
mga gawaing pansib
bilang kabahagi ng b
4.1 Naibibigay ang
kagalingang pansibik
4.2 Natatalakay ang
nagpapakita ng kaga
ng isang kabahagi ng
Pagtangkilik ng prod
pagsunod sa mga ba
tumulong sa paglilini
4.3 Nahihinuha ang
kagalingang pansibik
ng bansa.
5. Nabibigyang hala
bahagingginagampan
(Content Standard)
mga mamamay
sapagtataguyod
bansa
5.1 Naipaliliwan
itinataguyod ng
ang kaunlaran n
5.2 Naipaliliwan
makatutulong s
pagsulong ng b
pagpapaunlad s
kakayahan at ka
5.3 Naibibigay
katangian ng pa
produktibong
mamamayan
6. Napahahalagaha
pangyayari at kontrib
Pilipino sa iba’t- iban
daigdig tungo sa kau
(hal. OFW)
7. Naipakikita ang
mga programa at
(Content Standard)
proyekto ng pam
nagtataguyod n
ng mamamayan
8. Nakapagsusulat
tungkol sa pagka- Pil
Pilipinas bilang bansa
BAITANG 5
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO: Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas
ekonomiya at ang implikasyon nito sa lipunan sa simula ng ika-labing siyam na siglo, gamit ang batayang konsepto katulad ng
pagbabago, ugnayang sanhi at epekto tungo sa paglinang ng isang batang mamamayang mapanuri, mapagmuni, resp
pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng maunlad na
kinabukasan para sa bansa.

(Content ) PANGNILALAMAN (Performance Standard) ( Learning
(Content Standard)
UNANG MARKAHAN - Ang Pinagmulan ng Lahing Pilipino
A. Ang Kinalalagyan ng Aking Bansa Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Nailalarawan
Batayang heograpiya naipamamalas ang mapanuring naipamamalas ang pagmamalaki sa Pilipinas sa mapa
1. Absolute na lokasyon gamit ang pag-unawa at kaalaman sa nabuong kabihasnan ng mga 1.1 Natutukoy an
mapa kasanayang pangheograpiya, sinaunang Pilipinogamit ang Pilipinas sa mund
1.1 Prime meridian, International Date ang mga teorya sa pinagmulan kaalaman sa kasanayang batay sa ”absolut
Line, Equator, North and South Poles, ng lahing Pilipino upang pangheograpikal at mahahalagang (longitude at latit
Tropics of Cancer and Capricorn at mapahahalagahan ang konteksto ng kasaysayan ng lipunan 1.2 Natutukoy an
Arctic and Antarctic Circles konteksto ng lipunan/ at bansa kabilang ang mga teorya lokasyon (relative
1.2 Likhang guhit pamayanan ng mga sinaunang ng pinagmulan at pagkabuo ng Pilipinas batay sa
2. Relatibong lokasyon Pilipino at ang kanilang ambag kapuluan ng Pilipinas at ng lahing nakapaligid dito g
3. Klima at panahon sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipino pangunahin at pa
Pilipinas direksyon

(Content Standard)
2. Nailalarawan
Pilipinas bilang is
ayon salokasyon
2.1 Natutukoy an
kinalaman sa klim
temperatura, dam
2.2 Naipaliliwana
panahon at klima
bahagi ng mundo
2.3 Naiugnay ang
panahon ng bans
nito sa mundo

(Content Standard)
3. Naipaliliwan
Pilipinas bilang
B. Pinagmulan ng Pilipinas at mga 4. Naipaliliwan

Sinaunang Kabihasnan pagkakabuo ng
at pinagmulan
(Content Standard)
Teorya ng pagkabuo ng Pilipinas batay sa teo
Bulkanismo
Shelf”
Teorya ng pagkabuo ng Pilipinas
5. Nakabubuo
paninindigan s
pinakapanipani
pinagmulan ng
sa mga ebidens
5.1 Natatalakay
pandarayuhan
rehiyong Austro
5.2 Natatalakay
teorya tungkol
mga unang tao
5.3 Nakasusula
sanaysay (1-3 t
teoryang natutu
C. Mga Sinaunang Lipunang Pilipino 6. Naipagmama

1. Organisasyong panlipunan: sinaunang Pilipin
barangay at sultanato, mga uring 6.1 Natatalakay a
panlipunan lipunan sa iba’t ib
2. Kabuhayan at kalakalan, mga Pilipinas
kagamitan, konsepto ng pagmamay- ari 6.2 Naipaliliwana
ng lupa, mga tao sa iba’t
3. Kultura: paniniwala, bumubuo ng sina
6.3 Natatalakay a

(Content Standard)
tradisyon, iba’t ibang uri at anyo ng batas
ng sining at arkitektura panlipun
4. Kagawiang panlipunan: pag-
aaral, panliligaw, kasal, ugnayan
sa pamilya
7. Nasusuri an
sinaunang Pilip
7.1 Natatalakay
sinaunang pana
kapaligiran, ang
iba’t ibang kabu
produktong pan
7.2 Natatalakay
kabuhayan sa p
kabihasnan

(Content Standard)
8. Naipaliliwan
sinaunang pani
ang impluwens
araw-araw na b
9. Naihahambin
paniniwala noon
maipaliwanag an
nagpapatuloy ha
kasalukuyan
10.
11. Natatalakay
relihiyong Islam
bansa.

(Content Standard)
12. Nasusuri an
pagkakaiba ng
panlipunan ng
Pilipino sa kasa
13. Nakakabuo
tungkol sa kont
sinaunang kabi
ng lipunang at
pagkakakilanlan
IKALAWANG MARKAHAN - Pamunuang Kolonyal ng Espanya (ika16 hangang ika 17 siglo)
A. Konteksto at Dahilan ng Pananakop Naipamamalas ang mapanuring Nakapagpapahayag ng kritikal na 1. Natatalakay
sa Bansa pag-unawa sa konteksto,ang pagsusuri at pagpapahalaga sa kolonyalismo at
1. Kahulugan at layunin ng bahaging ginampanan ng konteksto at dahilan ng kaugnay sa pan
kolonyalismo simbahan sa, layunin at mga kolonyalismong Espanyol at ang sa Pilipinas
2. Paghahati ng mundo sa pagitan ng paraan ng pananakopng epekto ng mga paraang pananakop
Portugal at Espanya at mga Espanyolsa Pilipinas at ang sa katutubong populasyon
paglalakbay ng Espanya epekto 2. Naipapaliwan
ng mga ito sa lipunan. dahilan at layunin
Espanyol

(Content Standard)
3. Mga dahilan ng Espanya sa
pananakop ng Pilipinas
3. Nakabubuo
paglalakbay ng
hanggang sa pa
Maynila at mga
engkwentro ng
Pilipino
B. Mga Paraan ng Pananakop 4. Nasusuri an

1. Kristiyanisasyon perspektibo uko
2. Paglipat ng mga komunidad kolonyang
(reduccion) Espanyol sa Pili
3. Tributo sa pamamagitan ng 5. Natatalakay
encomienda pagsasailalim n
4. Sapilitang paggawa (forced labor) populasyon sa
Espanya
5.1 proseso ng
5.2 Reduccion
5.3 Tributo at e
5.4 Sapilitang p

(Content Standard)
6. Nasusuri an
paraan ng pana
sa mga katutub
bawat isa.
6.1 Naiuugnay
sa reduccion
6.2 Natatalakay
encomienda at
datos ukol sa tr
kinolekta, at an
tributo
6.3 Nasusuri an
papel at kahala
paggawa sa pa
kolonya sa Pilip
C. Ugnayan ng Simbahan at 7. Nasusuri ang

Pamahalaang Kolonyal mga Pilipino sa K
1. Ang Pilipinas sa Pamamahala ng
mga Prayle (Conquistador)
2. Gampanin (Role) ng

(Content Standard)
mga Prayle
3. Reaksyon ng mga Pilipino
sa Pamamahala ng mga Prayle
8. Natatalakay a
Patronato Real
8.1 Nasusuri ang
mga prayle sa pa
sinaunang Pilipin
8.2 Natutukoy an
papel ng mga pra
Patronato Real
8.3 Naipaliliwana
reaksyon ng mga
pamamahala ng
prayle.
9. Nakapagbibig
pananaw tungko
epekto sa lipunan
mga prayle
IKATLONG MARKAHAN - Pagbabagong Kultural sa Pamamahalang Kolonyal ng mga Espanyol
A. Pagbabago sa Lipunan sa Ilalim ng Naipamamalas ang mapanuring Nakakapagpakita ng pagpapahalaga 1. Nasusuri ang
Pamahalaang Kolonyal pag-unawa sa mga pagbabago at pagmamalaki sa pagpupunyagi ng panahanan ng m
1. Pamamahala sa lipunan ng sinaunang mga Pilipino sa panahon ng panahon ng Espa
1.1 Pamahalaang sentral Pilipino kabilang ang kolonyalismong Espanyol ng organisadong
1.2 Pamahalaang local pagpupunyagi ng ilang tahanan, nagkaro
pangkat na mapanatili mga sentrong

(Content Standard)
1.3 Tungkulin ng mga opisyales ang kalayaan sa pangpamay
2. Antas ng Katayuan ng mga Kolonyalismong Espanyol at
Pilipino ang impluwensya nito sa
3. Uri ng edukasyon kasalukuyang panahon.
2. Napaghaham
katayuan ng mga
bago dumating a
sa Panahon ng K
2.1 Napaghaham
tradisyunal at di-
ng babae sa lipun
Pilipino at sa pan
kolonyalismo
2.2 Natatalakay a
sa pagpapa-buti
katayuan ng mga
3. Nasusuri ang
kultura ng mga P
Espanyol
3.1 Naipaliliwana
ng kulturang Esp
Pilipino
3.2 Natatalakay a
ginagampanan n
kultura at tradisy
3.3 Nasusuri ang
aangkop ng mga
Pilipino sa kultura

(Content Standard)
ipinakila
4. Nasusuri ang
pampulitika at ek
ipinatupad ng ko
pamahalaan
4.1 Naipaghaham
ng pamahalaang
pamamahala ng
Pilipino
4.2 Naipaghaham
kalakalan ng mga
at sa panahon ng
4.3 Natatalakay a
pagbabago sa pa
Espanyol sa mga
5. Nakapagbibig
pananaw tungko
kolonyalismo sa
lipunan ng sinaun
B. Pagpupunyagi ng Katutubong 6. Naipaliliwana

Pangkat na matagumpay na
Mapanatili ang Kalayaan sa Kolonyal na sa mga katutubo
Pananakop kolonyalismong E
(Content Standard)
1. Pananakop sa Cordillera 6.1 Nasusur
2. Pananakop sa mga bahagi ng armado ng
Mindanao Espanyol
6.2 Natalaka
reaksyon ng
pangkat sa
6.3 Natatala
isinagawang
katutubong
6.4 Natatay
ng mga reb
reaksiyon n
Pilipino sa k
6.5 Nakakab
tungkol sa m
matagumpa
pananakop
ilang piling
7. Nasusuri a
kolonyalismong E
pagkabansa at pa
mga
Pilipino
IKAAPAT NA MARKAHAN - Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag-usbong ng Pakikibaka ng Bayan (ika-18 dantaon h
A. Konteksto ng Reporma Naipamamalas ang Nakapagpapahayag ng pagmamalaki 1. Natatalakay a
1. Lokal na pangyayari mapanuring pag-unawa sa sa pagpupunyagi ng mga mga pangyayari
1.1 Monopolya ng tabako bahaging ginampanan ng makabayang Pilipino sa gitna ng pakikibaka ng
kolonyalismong ng kolonyalismong Espanyol 1.1 Reporma sa e
Espanyol at
(Content Standard)
1.2 Kilusang Agraryo pandaigdigang koteksto ng at sa mahalagang papel na at pagtatata
1.3 Pag-aalsa sa estadong reporma sa pag- usbong ng ginagampanan nito sa pag- usbong tabako
kolonyal kamalayang pambansa attungo ng kamalayang pambansa tungo sa 1.2 Mga pag
1.4 Okupasyon ng Maynila sa pagkabuo ng Pilipinas pagkabuo ng Pilipinas bilang estadong ko
bilang isang nasyon isang nasyon 1.3 Kilusang
1.4 Pag-aals
2. Pandaigdigang pangyayri San Jose
2.1 Paglipas g 1.5 Okupasy
merkantilismo Maynila
2.2 Kaisipang “La Ilustracion”
2. Natatalakay a
pandaigdigang p
konteksto ng ma
tungo sa pag-usb
ng bayan
2.1 Paglipas ng m
ekonomikong bat
kolonyalismo
2. Natatalakay a
pandaigdigang p
konteksto ng ma
tungo sa pag-usb
ng bayan
2.1 Paglipas ng m
ekonomikong bat
kolonyalismo
2.2 Paglitaw ng k
Ilustracion”
B. Pag-usbong ng Malayang Kaisipan 3. Nasusuri ang

at Naunang Pag- aalsa aalsa ng mga ma
3.1 Natatalakay a
ng mga rebelyon
1. Mga reaksyon sa kolonyalismo
reaksiyon ng mg
2. Partisipasyon
kolonyalismo (ha
3. Implikasyon ng mga Naunang
ng mga katutubo
Pag-aalsa
Kristyanismo, pag
Espanyol)

(Content Standard)
3.2 Naipalili
at paniniwa
(Katutubong
pagpapanat
kanilang kal
4. Natataya ang
iba’t-ibang rehiyo
at
kababaihan) sa p
5. Natatalakay a
galyon at ang ep
6. Nababalangk
pagkakawatak w
sa mga mahahala
mga epekto nito
pag- aalsa laban
kolonyalismong E
7. Nakapagbibig
naging epekto ng
aalsa ng mga ma
pagkamit ng kala
ng mga mamama
kasalukuyang pa
8. Naipapahay
sa kahalagahan
sariling
(Content Standard)
tungkulin sa
kamalayang
pagkabuo n
Pilipinas bila
\
BAITANG 6
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO: Naipamamalas ang patuloy na pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng
pagbuo ng tiyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas Naipamamalas ang malalim na pag-unawa s
primaryang sangguniang nakasulat, pasalita, awdyo-biswal at kumbinasyon ng mga ito, mula sa iba-ibang pa
magsisilbing basehan ng mas malawak na pananaw tungkol sa mundo
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAY

(Content ) PANGNILALAMAN (Performance Standard) ( Learnin
(Content Standard)
UNANG MARKAHAN - Kinalalagyan Ng Pilipinas At Ang Malayang Kaisipan Sa Mundo
A. Kinalalagyan ng Pilipinas at Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natutukoy ang k
Paglaganap ng Malayang Kaisipan sa naipamamalas ang mapanuring naipamamalas ang pagpapahalaga mundo sa globo at m
Mundo pag-unawa at kaalaman sa sa kontribosyon ng Pilipinas sa location” nito (longitu
Batayang heograpiya bahagi ng Pilipinas sa isyung pandaigdig batay sa
1. Absolute na lokasyon gamit ang globalisasyon batay sa lokasyon lokasyon nito sa mundo
mapa at globo nito sa mundo gamit ang mga
2. Relatibong lokasyon kasanayang
pangheograpiya at ang ambag
ng malayang

(Content Standard)
Teritoryo ng Pilipinas kaisipan sa pag-usbong ng
1. Batay sa mapang political nasyonalismong Pilipino
2. Batay sa kasaysayan
2. Nagagamit ang g
politikal sa pagpapali
hangganan at lawak
batay sa kasaysayan

(Content Standard)
ng Pilipinas sa ekono
mundo
4. Nasusuri ang kon

liberal na ideya tung
nasyonalismo
4.1 Natatalakay ang
mgadaungan ng ban
kalakalan
uring mestizo at ang
edukasyon ng 1863

(Content Standard)
B. Kilusang Propaganda, Katipunan 5. Nasusuri ang mg
at Himagsikan (1815-1901) makabayang Pilipino
Rebolusyong Pilipino ng 1896 5.1 Natatalakay ang
1. Ang Deklarasyon ng Kalayaan sa sekularisasyon ng m
Kawit Mutiny (1872)
Propaganda sa

(Content Standard)
2. Ang Lupang Hinirang pagpukaw ng d
3. Ang Pambansang Bandila mga Pilipino (h
4. Ang Pambansang Bayani Asociacion Hisp
5. Ang Republika ng Malolos 5.3 Natatalakay
6. Ang Saligang Batas ng ng Katipunan
Malolos 5.4 Nahihinuha
7. Ang Simbahang Iglesia ng pagkakaisa
Filipina Independiente pagbubuo ng Pi

(Content Standard)
6. Nasusuri ang mg
laban sa kolonyalism
6.1 Sigaw sa Pugad-
6.2 Tejeros Convent
6.3 Kasunduan sa B

(Content Standard)
7. Natatalakay ang
Bonifacio, ang Katipu
sa pagbubuo ng Pilip

(Content Standard)
8. Natatalakay ang
kababaihan sa rebolu
9. Napapahalagaha
Kongreso ng Malolos
kasarinlan ng mga Pi

(Content Standard)
C. Panghihimasok ng Amerikano 10. Nasusuri ang mg
1. “Battle of Manila Bay at Mock sa pakikibaka ng mg
Battle of Digmaang Pilipino-Am
Manila” 10.1 Natutukoy an
2. Negosasyon at Pagpapatibay ng nagbigay daan sa dig
Kasunduan sa Paris sa Estados Unidos
3. Pagpapahayag ng Benevolent 10.2 Napapahalaga
Assimilation Proclamation Digmaang Pilipino-Am
4. Pagsisimula ng digmaang Hal:
Pilipino- Amerikano sa Kalye Sociego o Unang Putok sa
at Kalye Silencio Sociego, Sta.
Mesa
o Labanan sa Tirad
o Balangiga Massa
10.3 Natatalakay a
1901) at ang motibo
sa bansa sa panahon
“polical empire”

(Content Standard)
11. Nabibigyang ha
ng mga Natatanging
para sa kalayaan
Hal: Emilio Aguinaldo
o Gregorio del Pila
o Miguel Malvar
o Iba pang bayanin
IKALAWANG MARKAHAN - Pagpupunyagi sa Panahon ng Kolonyalismong Amerikano at Ikalawang Digmaang Pa

A. Pamamahala ng mga Amerikano Naipamamalas ang mapanuring Nakapagpapahayag ng kritikal na 1. Nasusuri ang mg
sa Pilipinas pag-unawa sa pamamahala at pagsusuri at pagpapahalaga sa sapanahon ng mga A
1. Pagbabago ng mga pagbabago sa lipunang konteksto,dahilan, epekto 1.1 Natatalakay ang
patakaran ng kalakal, Pilipino sa panahon ng at pagbabago sa lipunan ng edukasyong ipinatutu
transportasyon, sistema kolonyalismong kolonyalismong Amerikano ang epekto

(Content Standard)
ng edukasyon Amerikano at ng pananakop ng at ng pananakop ng mga Hapon at nito
2. Free Trade mga Hapon at ang ang pagmamalaki sa kontribusyon 1.2 Natatalakay
3. Pagsupil sa Nasyonalismo pagpupunyagi ng mga Pilipino ng pagpupunyagi ng mga Pilipino pangkalusugan
4. Pilipinisasyon na makamtan ang kalayaan namakamit ang ganap na kalayaan ng mga Amerika
5. Mga batas na may kinalaman tungo sa pagkabuo ng tungo sa pagkabuo ng kamalayang 1.3 Natatalakay
sa pagsasarili kamalayang pagsasarili at pagsasarili at pagkakakilanlang transportasyon
5.1 “Philippine Organic Act of pagkakakilanlang malayang malayang nasyon at estado nito sa pamumu
1902” (Batas Pilipinas ng 1902) nasyon at estado
5.2 “Philippine Autonomy Act of
1916” (Batas Jones)
5.3 “Philippine Independence
Act of 1934” (Batas Tydings-Mc
Duffie)
2. Nasusuri ang pam

Amerikano
(Content Standard)
2.1 Natatalakay
Pasipikasyon at
Amerikano
2.2 Nailalarawa
ng Pamahalaan
2.3 Nasusuri an
malayangkalaka
ng mga Amerika
2.4 Natatalakay
kalakalan(free t
− Kalakalan ng
− Pananim at S
3. Natutukoy ang m
may kinalaman sa un
kapangyarihan sa mg
pagsasarili

(Content Standard)
B. Ang Pamahalaang Komonwelt 4. Nasusuri ang kon
Komonwelt
(Content Standard)
4.1 Natatalakay
pamahalaan sa
Katarungang P
Homestead, pag
wika, pagkilala
sa pagboboto)
4.2 Nabibigyang
paglutas sa mga
pangkabuhayan

(Content Standard)
C. Pananakop ng mga Hapon at 5. Natatalakay ang
ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig pangyayari sa panan
Pakikibaka para sa kalayaan sa Hal:
Pananakop ng Hapon − Labanan sa Bataan
1. “Fall of Bataan” − Death March
2. “Fall of Corregidor” − Labanan sa Correg
3. “Death March”
4. Pagbabalangkas Pagpapatibay ng
Saligang
5. Batas ng 1943
6. USAFFE, HukBaLaHap at iba pang
kilusang Gerilya
7. Makapili at Kempetai
Pamamahala ng Kolonyalismong
Hapon
1. Sistema at Balangkas ng
Pamahalaang Kolonyal
2. Pagtatatag ng Ikalawang
Republika ng Pilipinas
3. Mga Patakaran at Batas na may
kinalaman sa

(Content Standard)
Pagsasarili
3.1 Pagtatatag ng KALIBAPI
3.2 Pagtatatag ng “Preparatory
Commission in Preparation for
Independence”
4. Mga Resulta ng mga
Pagbabagong Politikal
Hapon sa bansa
7. Nasusuri ang sist

panahon ng mga Hap
7.1 Nailalarawan ang
pamahalaang
kolonyal ng mga Hap

(Content Standard)
7.2 Naipaliliwan
Batas Pang- eko
Economy at Ec
mga resulta nito
7.3 Naipaliliwan
pagtatag ng Ika
Pilipinas at mga
sa pagsasarili

(Content Standard)
8. Nasusuri ang pak
sa kalayaan sa panan
USAFFE, HukBaLaHa

(Content Standard)
9. Nagkapagbibigay
sa naging epekto sa
sa mga dayuhang m
IKATLONG MARKAHAN - Pagtugon sa mga Suliranin, Isyu at Hamon sa Kasarinlan ng Bansa (1946-1972)
A. Mga Hamon sa Nagsasariling Naipamamalas ang mas Nakapagpakita ng pagmamalaki sa 1. Nasusuri ang mg
Bansa (Ikatlong Republika ng malalim na pag-unawa at kontribosyon ng mga nagpunyaging hamon sa kasarinlan
Pilipinas) pagpapahalaga sa mga Pilipino sa pagkamit ng ganap Digmaang Pandaigdi
Mga Hamon sa Kasarinlan pagpupunyagi ng mga Pilipino na kalayaan at hamon ng 1.1 Natatalakay ang
1. “colonial mentality” tungo sa pagtugon sa mga kasarinlan pagkatapos ng digma
2. mga di-pantay na kasunduan at suliranin, isyu at hamon ng sa mga suliranin
pagsandal sa US kasarinlan 1.2 Natatalakay ang
3. base militar ng US sa Pinas sa konteksto ng kasu
4. “parity rights” at ang ugnayang daan sa pagtayo ng
pangkalakal Unidos sa Pilipinas
5. iba pang suliranin 1.3 Natatalakay ang
ugnayang kalakalan
mentality” pagkatapo
Pandaigdig.
2. Nasusuri ang iba

Pilipino sa mga epek
ipinapahayag ng ilan
kasunduan tulad ng

(Content Standard)
Rehabilitation A
Kasunduang Ba
3. Nauunawaan ang
pagkakaroon ng sobe
kalayaan ng isang ba
3.1 Nabibigyang-kon
bansang malaya ay m
3.1.1 Naipalilliwana
panloob nasoberanya
bansa
3.1.2 Naipaliliwanag
panlabas nasoberany
bansa
3.2 Nabibigyang hala
tinatamasa ng isang
malayang bansa
4. Nabibigyang katw
mga mamamayan
ang kalayaan athang
(Content Standard)
teritoryo ng ban
B. Mga Patakaran at Programa 5. Napahahalagaha
Bilang Pagtugon sa mga Hamon sa naging pangulo ng b
Kasarinlan (1946-1972) 1972
1. Manuel A. Roxas (1946-1948) 5.1 Nasusuri ang mg
2. Elpidio E. Quirino (1948-1953) pamahalaan upang m
3. Ramon F. Magsaysay (1953- at hamon sa kasarinl
1957) Pilipino
4. Carlos P. Garcia (1957-1961) 5.2 Naiisa-isa ang m
5. Diosdado P. Macapagal (1961- pangulo na nakapagd
1965) at sa bansa
6. Ferdinand E. Marcos (1965- 5.3 Nakabubuo ng ko
1972) pamamahala ng mga
5.4 Nakasusulat ng m
mga patakaran ng pi
nito sa pag-unlad ng
6. Naiuugnay ang m
ng kasarinlan noong
Republika sa kasaluk
pag-unlad ng bansa
7. Nakapagbibigay
(Content Standard)
tungkol samga
patuloy na mga
kasarinlan sa
kasalukuyan.
IKAAPAT NA MARKAHAN - Tungo sa Pagkamit ng Tunay na Demokrasya at Kaunlaran (1972-kasalukuyan)
A. Suliranin at hamon sa kalayaan Naipamamalas ang mas Nakapagpakita ng aktibong 1. Nasusuri ang mg
at karapatang pantao ng Batas malalim na pag-unawa at pakikilahok sa gawaing kasarinlan at pagkab
Militar pagpapahalaga sa patuloy na makatutulong sa pag-unlad ng ilalim ng Batas Milita
1. Programa at patakaran pagpupunyagi ng mga Pilipino bansa bilang pagtupad ng sariling 1.1 Naiisa-isa ang m
2. Epekto sa pagkabansa tungo sa pagtugon ng mga tungkulin na siyang kaakibat na daan sa pagtatakda n
3. Mga reaksyon at Aral hamon ng nagsasarili at pananagutan sa pagtamasa ng mga 1.2 Nakabubuo ng ko
umuunlad na bansa karapatan bilang isang malaya at Batas Militar sa politi
maunlad na Pilipino pamumuhay ng mga
B. Pakikibaka tungo sa ganap na 2. Natatalakay ang

Kalayaan (1972- 1986) nagbigay wakas sa D
1. Hamon ng Diktaturyang Marcos 2.1 Naiisa-isa ang m
1.1 Pambansang taumbayan sa panah
halalan ng 1981 Aquino Jr., Salonga,
1.2 Pagpaslang kay Benigno Aquino, Cervantes)
2.2 Natatalakay ang

(Content Standard)
Jr. Batas Militar na
1.3 Krisis pang- samahan laban
ekonomiya 2.3 Naiisa-isa a
1.4 “Snap Election” ng 1985 nagbigay-daan
2. “EDSA People Power 1” bilang 1”
mapayapang paraan ng pagbabago
3. Nabibigyang hal
(Content Standard)
kontribusyon ng
muling pagkam
sa mapayapang
C. Patuloy na Pagtugon sa Hamon 4. Nasisiyasat ang

ng Kasarinlan at Pagkabansa (1986- pamahalaan sa pag
kasalukuyan) pagkabansa ng mg
1. Corazon C. Aquino(1986-1992) hanggang sa kasalu
2. Fidel V. Ramos (1992-1998) 4.1 Nasusuri ang m
3. Joseph E. Estrada (1998-2001) ng pamahalaan tun
4. Gloria M. Arroyo (2001-2010 4.2 Naiisa-isa ang m
pangulo na nakapa
lipunan at sa bansa

(Content Standard)
5. Benigno Simeon C. Aquino 4.3 Nakasusulat
III (2010- kasalukuyan) tungkol sa mga
at ang ambag n
at bansa
5. Natatalakay a
pagbabago sa ilang
1986
5.1 Natatalakay an
tinatamasa ng mam
ng 1986
binibigyang diin ng
6. Nasusuri ang m
lipunan
(Content Standard)
tungo sa pagtug
malaya at maun
6.1 Pampulitika
sa Philippine Se
6.2 Pangkabuha
globalisasyon, a
6.3 Panlipunan
child abuse, atb
6.4 Pangkapalig
7 Nabibigyang hala
ginagampanan ng ba
pagtataguyod ng kau
malikhaing paraan
7.1 Naiuugnay ang k
sa sariling produkto s
bansa
pagpapabuti at pagp
o kalakal ng bansa sa
nito
7.3 Naipakikita ang k
enerhiya sa pag- unl
7.4 Naipapaliwanag a
pangangalaga ng kap

(Content Standard)
8. Naipapahayag an
pakikilahok ay mahal
tungkulin ng bawat m
unlad ng bansa
BAITANG 7
ARALING ASYANO
Pamantayang Pangnilalaman : Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa kamalayan sa heogra
sa rehiyon tungo sa pagbubuo ng pagkakakilanlang Asyano at magkakatuwang na pag-unlad at pagharap sa mga hamon ng A
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTA

(Content ) PANGNILALAMAN PAGGANAP ( Learn
UNANG MARKAHAN - Heograpiya ng Asya
A. Katangiang Pisikal ng Asya Ang mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahalag
1. Konsepto ng Asya naipamamalas ng mag-aaral ang malalim na nakapaguugnay- kapaligiran sa pa
2. Katangiang Pisikal pag-unawa sa ugnayan ng ugnay sa bahaging ginampanan Asyano
kapaligiran at tao sa paghubog ng ng kapaligiran at tao sa
sinaunang paghubog ng sinaunang
kabihasnang Asyano.

kabihasnang Asyano 2. Naipapaliwa
tungo sa pagha
Silangang Asya
Timog- Asya, K
Asya at Hilaga/
3. Nailalarawan
kapaligirang pis
katulad ng kina
anyo, klima at “
taiga, grasslan
mountain land
4. Nakapaghah
kapaligiran sa i
5. Nakakagaw
ng heograpiya

B. Mga Likas na Yaman ng Asya 6. Nailalarawan
Asya
7. Natataya an
kapaligirang pis
rehiyon sa pam
noon at ngayon
7.1 Agrikultura
7.2 Ekonomiya

7.3 Pananah
7.4 Kultura
8. Naipapahay
pangangalaga s
ekolohiko ng re
C. Yamang Tao 9. Napapahala
1. Yamang tao at Kaunlaran 2.Mga Asya
Pangkat-Etniko sa Asya at kani-kanilang
wika at kultura
10. Nasusuri an
ng mga bansa n
kabuhayan at li
panahon batay
10.1 dami ng t
10.2 komposis
10.3 inaasaha
10.4 kasarian,
10.5 bilis ng p

10.6 uri n
10.7 bilan
hanapbuh
10.8 kita
10.9 baha
at sumula
10.10 mig
11. Nailalarawa
ng mga rehiyon
12. Nasusuri a
ng wika sa pag
Asyano
IKALAWANG MARKAHAN - Sinaunang Kabihasnan sa AsyaHanggang sa Ika-16 na Siglo

A. Paghubogng Sinaunang Kabihasnan Ang mga mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahala
sa Asya naipamamalas ng mag- aaral kritikal na nakapagsusuri sa Asyano, pilosop
1. Kalagayan, pamumuhay at ang pag-unawa sa mga mga kaisipang Asyano, daan sa paghub
development ng mga sinaunang kaisipang Asyano, pilosopiya at pilosopiya at relihiyon na kabihasnang sa
pamayanan ( ebolusyong kultural ) relihiyon na nagbigay- pagkakilanlang
2. Kahulugan ng konsepto ng nagbigay-daan sa paghubog ng daan sa paghubog ng
kabihasnan at ang sinaunang sinaunang kabihasnan sa

mga katangian nito kabihasnan sa Asya at sa Asya at sa pagbuo ng
3. Mga sinaunang kabihasnan sa pagbuo ng pagkakakilanlang pagkakilanlang Asyano
Asya (Sumer, Indus, Tsina) Asyano
4. Mga bagay at kaisipang
pinagbatayan: (sinocentrism, divine
origin, devajara) sa pagkilala sa
sinaunang kabihasnan
2. Nasusuri an
kalikasan ng m
estado
3. Nakakabuo
sa kalagayan, p
ng mga sinauna
4. Nabibigyan
konsepto ng ka
mga katangian
nito
5. Napaghaha
kabihasnan sa
6. Napahahala
kaisipang pinag
divine origin, de
sinaunang kabi
B. Sinaunang Pamumuhay 7. Nabibigyan

1. Kahulugan ng mga konsepto ng konsepto ng tra
tradisyon, pilosopiya at relihiyon relihiyon
2. Mga mahahalagang

pangyayari mula sa sinaunang
kabihasnan hanggang sa ika-16 na
siglo sa :
2.1 Pamahalaan
2.2 Kabuhayan
2.3 Teknolohiy 8. Nasusuri an
2.4 Lipunan pangyayari mul
2.5 Edukasyon hanggang sa ik
2.6 Paniniwal 20.1 pamahalaa
2.7 Pagpapahalaga, at 20.2 kabuhayan
2.8 Sining at Kultura 20.3 teknolohiy
3. Impluwensiya ng mga 20.4 lipunan,
paniniwala sa kalagayang 20.5 edukasyon
panlipunan,sining at kultura ng mga 20.6 paniniwala
Asyano 20.7 pagpapah
4. Bahaging ginampanan ng mga 20.8 sining at k
pananaw, paniniwala at tradisyon
sa paghubog ng kasaysayan ng
mga Asyano
5. Mga kalagayang legal at
tradisyon ng mga
kababaihan sa iba’t ibang uri ng
pamumuhay
6. Bahaging ginampanan ng
kababaihan sa pagtataguyod at
4. Bahaging ginampanan ng mga
pananaw, paniniwala at tradisyon
sa paghubog ng kasaysayan ng
mga Asyano
5. Mga kalagayang legal at
tradisyon ng mga 9. Natataya an
kababaihan sa iba’t ibang uri ng paniniwala sa k
pamumuhay at kultura ng m
kababaihan sa pagtataguyod at
pagpapanatili ng mga Asyanong
pagpapahalaga.
7. Ang mga kontribusyon ng mga 10. Nasusuri an
sinaunang lipunan at mga pananaw,
paghubog ng k
11. Nasusuri an
tradisyon ng m
kababaihan sa
pamumuhay

komunidad sa Asya
12. Napapahala
ginampanan ng
pagtataguyod a
Asyanong
pagpapahalaga
13. Napapahala
kontribusyon ng
komunidad sa A
IKATLONG MARKAHAN - Ang Timog at Kanlurang Asya sa Transisyonal at Makabagong Panahon (ika-16 hangga
A. Kolonyalismo at Imperyalismo sa Ang mga mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahala
Timog at Kanlurang Asya naipamamalas ng mag- aaral nakapagsasagawa ng kritikal mga Asyano sa
1. Mga Dahilan, Paraan at Epekto ng ang pag-unawa sa pagbabago, na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pa
Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog pag-unlad at pagpapatuloy sa pag- unlad at pagpapatuloy Kanlurang Asya
at Kanlurang Asya Timog at Kanlurang Asya sa sa Timog at Kanlurang Asya Makabagong Pa
2. Papel ng Kolonyalismo at Transisyonal at Makabagong sa Transisyonal at ika-20 siglo)
Imperyalismo sa Kasaysayan ng Timog Panahon Makabagong Panahon (ika-
at Kanlurang Asya ( ika-16 hanggang ika-20 siglo) 16 hanggang ika-20 siglo)
3. Ang mga Nagbago at Nanatili sa
Ilalim ng Kolonyalismo
4. Epekto ng kolonyalismo sa Timog at
Kanlurang

Asya 2. Nasusuri an
5. Transpormasyon ng mga kolonyalismo at
pamayanan at estado sa Timog at Kanluranin sa u
Kanlurang Asya sa pagpasok ng siglo) pagdating
mga kaisipan at impluwensiyang Asya
kanluranin sa larangan ng
5.1 Pamamahala
5.2 Kabuhayan
5.3 Teknolohiya
5.4 Lipunan
5.5 Paniniwala
5.6 Pagpapahalaga, at
5.7 Sining at Kultura.
6. Ang mga Karanasan sa Timog
at Kanlurang Asya sa ilalim ng
kolonyalismo at imperyalismong
kanluranin 3. Nabibigyan
kolonyalismo at
ng Timog at Ka
4. Naipapaliwa
nanatili sa ilalim
5. Natataya an
kolonyalismo sa
6. Nasusuri an
pamayanan at
Kanlurang Asya
kaisipan at imp
larangan ng
6.1 pamamah
6.2 kabuhaya
6.3 teknolohi
6.4 lipunan,
6.5 paniniwal
6.6 pagpapah
6.7 sining at
7. Naihahamb
Timog at
Kanlurang Asya
imperyalismong
kanluranin
B. Ang Nasyonalismo at Paglaya ng mga 8. Nabibigyan

bansa sa Timog at Kanlurang Asya nasyonalismo s
1. Ang Papel ng nasyonalismo sa Timog at Kanlu
pagbuo ng mga bansa sa Timog at
Kanlurang Asya
2. Ang mga salik at pangyayaring
nagbigay daan sa pag-usbong at pag-
unlad ng nasyonalismo
3. Iba’t ibang manipestasyon ng
nasyonalismo sa Timog at Kanlurang
Asya
4. Bahaging Ginampanan ng
Nasyonalismo sa Timog at Kanlurang
Asya Tungo sa Paglaya ng mga Bansa
Mula sa Imperyalismo
1. Ang Papel ng nasyonalismo sa
pagbuo ng mga bansa sa Timog at
Kanlurang Asya
2. Ang mga salik at pangyayaring
nagbigay daan sa pag-usbong at pag-
unlad ng nasyonalismo 9. Nasusuri an
3. Iba’t ibang manipestasyon ng nagbigay daan
nasyonalismo sa Timog at Kanlurang ng nasyonalism
Asya
Nasyonalismo sa Timog at Kanlurang
Asya Tungo sa Paglaya ng mga Bansa
Mula sa Imperyalismo 10. Naipapaliwa
5. Epekto ng nasyonalismo sa sigalot manipestasyon
etniko sa Asya katulad ng partisyon/ at Kanlurang As
paghahati ng India at Pakistan
6. Mga Pamamaraang Ginamit sa
Timog at Kanlurang Asya sa Pagtatamo
ng Kalayaan mula sa Kolonyalismo
7. Epekto ng mga Digmaang Pandaidig 11. Naipapahay
sa Pag-aangat bahaging ginam
Timog at Kanlu
ng mga bansa m
12. Nasusuri an
sa sigalot etnik
partisyon/pagh

ng mga Malawakang Kilusang
nasyonalista ( hal: epekto ng Unang
Digmaang Pandaigdig sa pagtatag
13. Nasusuri an
ng sistemang mandato sa
ginamit sa Timo
Kanlurang Asya)
pagtatamo ng k
8. Iba’t ibang
kolonyalismo
ideolohiya( ideolohiya ng malayang
demokrasya, sosyalismo at
komunismo) sa mga malawakang
kilusang nasyonalista
14. Nasusuri an
9. Epekto ng mga Samahang
digmaang pand
Kababaihan at ng mga Kalagayang
malawakang kil
Panlipunan sa buhay ng kababaihan
epekto ng Unan
tungo sa pagkakapantay-pantay,
pagtatag ng sis
pagkakataong pang- ekonomiya at
Kanlurang Asya
karapatang pampolitika
Nasyonalismo sa Pagbibigay Wakas
sa Imperyalismo
Nasyonalismo sa Pagbibigay Wakas
sa Imperyalismo
15. Nasusuri an
ideolohiya (ideo
demokrasya, so
mga malawaka
16. Natataya an
samahang kaba
kalagayang pan
ng kababaih
pantay, pag
at karapatan
17. Naipapahay
bahaging ginam
pagbibigay wak
at Kanlurang As
C. Ang mga Pagbabago sa Timog at 18. Nasusuri an

Kanlurang Asya pamahalaan sa
1. Balangkas ng mga Pamahalaan sa Kanlurang Asya
mga bansa sa Timog at Kanlurang Asya
2. Mga palatuntunang agtataguyod sa
Karapatan ng mamamayan sa
Pangkalahatan, at ng mga Kababaihan,
mga Grupong Katutubo, mga kasapi ng
caste sa India at Iba Pang Sektor ng 19. Natataya an
Lipunan nagtataguyod s
3. Ang Kalagayan at Papel ng sa pangkalahat
Kababaihan sa Iba’t ibang Bahagi ng mga grupong k
Timog at Kanlurang Asya at Ang caste sa India a
Kanilang Ambag sa Bansa at Rehiyon lipunan
4. Ang Kinalaman ng Edukasyon sa
Pamumuhay ng mga
20. Napaghaha
papel ng mga k
iba’t ibang baha
Asya at ang kan
rehiyon
21. Natataya an
sa pamumuhay
Asyano sa Timog at Kanlurang Asya mga Asyano
Relihiyon sa Iba’t ibang aspekto ng
pamumuhay
6. Mga kasalukuyang
pagbabagong pang- ekonomiya na 22. Natataya an
naganap/nagaganap sa kalagayan ginampanan ng
ng mga bansa aspekto ng pam
7. Pagkakaiba-iba ng antas ng 23. Naiuugnay
pagsulong at pag- unlad ng Timog pagbabagong p
at Timog-Kanlurang Asya naganap/nagag
8. Mga Anyo at Tugon sa bansa
Neokolonyalismo sa Timog at
Kanlurang Asya
9. Epekto ng Kalakalan sa
Pagbabagong Pang- ekonomiya at 24. Natataya an
Pangkultura ng mga bansa sa ng pagsulong a
Timog at Kanlurang Asya Timog-Kanluran
10. Kontribusyon ng Timog at at kaugnay na
Kanlurang Asya sa larangan ng
Sining, Humanidades at Palakasan
11. Pagkakakilanlan ng kulturang
Asyano batay sa mga kontribusyong 25. Nasusuri an
nito neokolonyalism
Asya

26. Natataya an
pagbabagong p
pangkultura ng
Kanlurang Asya
27. Napapahala
kontribusyon ng
sa larangan ng
palakasan
28. Nahihinuha
kulturang Asyan
kontribusyong i
IKAAPAT NA MARKAHAN - Ang Silangan at Timog-Silangang Asya sa Transisyonal at Makabagong Panahon (ika
A. Kolonyalismo at Imperyalismo sa Ang mga mag-aaral ay Ang Mag-aaral ay 1. Napapahala
Silangan at Timog Silangang Asya napapahalagahan ang pagtugon ng nakapagsasagawa nang kritikal mga Asyano sa
1. Mga dahilan, paraan at epekto ng mga Asyano sa mga hamon ng na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pa
kolonyalismo at Imperyalismo sa pagbabago, pag-unlad at pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog-Silangan
Silangan at Timog Silangang Asya pagpapatuloy ng Silangan at Silangan at Timog Silangang Makabagong Pa
2. Transpormasyon ng mga Timog- Silangang Asya sa Asya sa 20 Siglo)
Transisyonal at Makabagong Transisyoal at

Pamayanan at Estado sa Silangan Panahon (ika-16 hanggang ika-20 Makabagong Panahon (ika-16
at Timog- Silangang Asya sa Siglo) hanggang ika-20 siglo)
Pagpasok ng mga Isipan at
Impluwensiyang kanluranin sa
larangan ng
2.1 pamamahala
2.2 kabuhayan
2.3 teknolohiya 2. Nasusuri an
2.4 lipunan epekto ng pagp
2.5 paniniwala bansa hanggan
2.6 pagpapahalaga, at mga kolonya o
2.7 sining at kultura. at Timog-Silang
3. Ang Mga Nagbago at Nanatili sa
Ilalim ng Kolonyalismo
4. Epekto ng Kolonyalismo sa
Silangan at Timog- Silangang Asya
5. Ang mga Karanasan sa Silangan
at Timog- Silangang Asya sa ilalim
ng kolonyalismo at imperyalismong
kanluranin
4. Epekto ng Kolonyalismo sa
Silangan at Timog- Silangang Asya
5. Ang mga Karanasan sa Silangan
at Timog- Silangang Asya sa ilalim
ng kolonyalismo at imperyalismong
kanluranin 3. Nasusuri an
pamayanan at
Silangang Asya
at impluwensiy
ng:
3.1 pamamah
3.2 kabuhaya
3.3 teknolohiy
3.4 lipunan,
3.5 paniniwala
3.6 pagpapah
3.7 sining at k
4. Naipapaliwa
nanatili sa ilalim

5. Natataya an
kolonyalismo sa
Silangang Asya
6. Naihahamb
Silangan at Tim
ng kolonyalism
kanluranin
B. Ang Nasyonalismo at Paglaya ng mga 7. Nabibigyan

bansa sa Silangan at Timog- Silangang nasyonalismo s
Asya Silan6gan at Ti
1. Ang Papel ng Nasyonalismo sa
Pagbuo ng mga Bansa sa Silangan at
Timog- Silangang Asya
2. Ang mga Salik at Pangyayaring
Nagbigay Daan sa Pag-usbong at Pag- 8. Nasusuri an
unlad ng nasyonalismo nagbigay –daan
3. Iba’t ibang Manipestasyon ng ng nasyonalism
Nasyonalismo sa Silangan at Timog- Silangang Asya
9. Naipapaliwa
ibang manipest
Silangan at
Silangang Asya Timog-Silan
nasyonalismo sa Silangan at Timog-
Silangang Asya tungo sa paglaya ng
mga bansa mula sa imperyalismo 10. Naihahayag
5. Epekto ng Nasyonalismo sa bahaging ginam
Sigalot Etniko sa Asya Silangan at Tim
6. Mga Pamamaraang Ginamit sa paglaya ng mga
Silangan at Timog-Silangang Asya imperyalismo
sa pagtatamo ng Kalayaan mula sa
Kolonyalismo
7. Epekto ng mga Digmaang 11. Nasusuri an
Pandaidig sa Pag-aangat ng mga sa sigalot etnik
malawakang kilusang nasyonalista (
hal: epekto ng Unang Digmaang
Pandaigdig sa pagtatag ng
sistemang mandato sa Silangang
Asya)
8. Iba’t ibang ideolohiya
(ideolohiya ng malayang 12. Nasusuri an
demokrasya, sosyalismo at ginamit sa Silan
komunismo) sa mga malawakang Asya sa pagtata
kilusang nasyonalista kolonyalismo
9. Epekto ng mga samahang
kababaihan at ng mga kalagayang
panlipunan sa buhay ng kababaihan
tungo sa pagkakapantay- pantay, 13. Nasusuri an
pagkakataong pang-ekonomiya at digmaang pand
malawakang kil
epekto ng Unan
pagtatag ng sis
at Timog-Silang

karapatang pampolitika
Nasyonalismo sa pagbibigay wakas
14. Nasusuri an
sa imperyalismo
ideolohiya (ideo
demokrasya, so
mga malawaka
15. Nasusuri an
kababaihan at n
panlipunan sa b
sa pagkakapan
pang-ekonomiy
C. Ang mga Pagbabago sa Timog at 16. Naipapahay

Kanlurang Asya bahaging ginam
1. Mga Pagbabago sa mga Bansang pagbibigay wak
Bumubuo sa Silangan at Timog-
Silangang Asya
2. Balangkas ng pamahalaan ng mga
bansa sa Silangan at Timog- Silangang
Asya
3. Mga Palatuntunang Nagtataguyod sa
karapatan ng
17. Naihahamb
mamamayan sa pangkalahatan, at pagbabago
ng mga kababaihan, mga grupong Silangan at
katutubo, iba pang sektor ng
lipunan
4. Ang Kalagayan at Papel ng
Kababaihan sa Iba’t ibang bahagi
ng Silangan at Timog-Silangang 18. Nasusuri at
Asya at ang Kanilang Ambag sa balangkas ng p
Bansa at Rehiyon Silangan at Tim
5. Ang Kinalaman ng Edukasyon
sa Pamumuhay ng mga Asyano sa
Silangan at Timog-Silangang Asya
Relihiyon sa Iba’t ibang aspekto ng
pamumuhay
7. Mga Kasalukuyang
Pagbabagong Pang- Ekonomiya na
naganap/ nagaganap sa kalagayan
ng mga bansa sa Silangan at
Timog- Silangang Asya
8. Pagkakaiba-iba ng antas ng
pagsulong at pag- unlad ng Timog
at Timog- Silangang Asya.
9. Mga Anyo at Tugon sa
Neokolonyalismo sa Timog at
Kanlurang Asya
Pagbabagong pang- Ekonomiya at
pamumuhay
7. Mga Kasalukuyang
Pagbabagong Pang- Ekonomiya na
naganap/ nagaganap sa kalagayan
ng mga bansa sa Silangan at
Timog- Silangang Asya 19. Nasusuri at
8. Pagkakaiba-iba ng antas ng palatuntunang
pagsulong at pag- unlad ng Timog ng mamamayan
at Timog- Silangang Asya. mga kababaiha
9. Mga Anyo at Tugon sa mga kasapi ng
Neokolonyalismo sa Timog at sektor ng lipun
Kanlurang Asya
Pagbabagong pang- Ekonomiya at
20. Naihahamb
ng kababaihan
Pangkultura ng mga bansa sa ibang bahag
Silangan at Timog Silangang Asya Asya at ang
11. Kontribusyon ng Silangan at rehiyon
Timog-Silangang Asya sa Larangan
ng Sining, Humanidades at
palakasan
12. Pagkakakilanlan ng Kulturang
Asyano Batay sa mga
Kontribusyong nito
21. Nasusuri an
sa pamumuhay
22. Natataya an
ginampanan ng
aspekto ng pam
23. Naiuugnay
pagbabagong p
nagaganap sa k
Silangan at Tim
24. Nasusuri an
ng pagsulong a
Timog-Silangan
at kaugnay na
25. Nasusuri an
neokolonyalism
Silangang Asya
26. Natataya a
pagbabagong p
pangkultura ng
Timog Silangan
27. Napapahala
kontribusyo
Silangang A
humanidade
28. Nahihinuha
kulturang Asyan
kontribusyong n
BAITANG 8
KASAYSAYAN NG DAIGDIG
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba’t ibang sanggu
unawa sa kasaysayan, politika, ekonomiya, kultura, at lipunan ng Daigdig mula sa sinaunang panahon
hanggang sa kasalukuyan.

UNANG MARKAHAN - Heograpiya at Mga Sinaunang Kabihasnan sa Daigdig
A. Heograpiya ng Daigdig Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri an
naipamamalas ang pag- nakabubuo ng daigdig

1. Heograpiyang Pisikal unawa sa interaksiyon ng tao sa panukalang proyektong
1.1 Limang Tema ng Heograpiya kaniyang kapaligiran na nagbigay- nagsusulong sa pangangalaga
1.2 Lokasyo daan sa at preserbasyon ng mga
1.3 Topograpiya pag-usbong ng mga sinaunang pamana ng mga sinaunang
1.4 Katangiang Pisikal ng Daigdig kabihasnan na nagkaloob ng mga kabihasnan sa Daigdig para sa
(anyong lupa, anyong tubig, klima, pamanang humubog sa kasalukuyan at sa susunod na
at yamang likas) pamumuhay ng kasalukuyang henerasyon
2. Heograpiyang Pantao henerasyon
2.1 Natatanging Kultura ng mga
Rehiyon, Bansa at Mamamayan sa
Daigdig (lahi, pangkat- etniko,
wika,at relihiyon sa daigdig )
2. Napahahalag
kultura ng mga
mamamayan sa
etnolingguwisti
B. Ang Pagsisimula ng mga Kabihasnan 3. Nasusuri an

sa Daigdig (Preshistoriko- 1000 BCE) panahon ng mg
1. Kondisyong Heograpiko sa Panahon unang tao sa d
ng mga Unang Tao sa Daigdig 4. Naipaliliwan
2. Pamumuhay ng mga Unang Tao sa ng mga unang
Daigdig daigdig
5. Nasusuri an
kultura sa pana
5. Nasusuri an
kultura sa pana
3. Mga Yugto sa Pag-unlad ng
Kultura sa Panahong Prehistoriko

6. Naiuugnay a
pag-unlad ng m
daigdig
7. Nasusuri an
sinaunang kabi
pinagmulan, ba

8. Nasusuri an
sa daigdig bata
kultura, relihiyo
9. Napahahala
ng mga sinauna
IKALAWANG MARKAHAN - Ang Daigdig sa Klasiko at Transisyonal na Panahon

Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1.Nasusuri an
A. Pag-usbong at Pag-unlad ng Mycenean
mga Klasikong Lipunan sa Europa naipapamalas ang pag- unawa sa nakabubuo ng adbokasiya na
1. Kabihasnang Klasiko sa Europa kontribusyon ng mga pangyayari sa nagsusulong ng pangangalaga
(Kabihasnanang Minoan at Klasiko at Transisyunal na Panahon at pagpapahalaga sa mga
Mycenean) sa pagkabuo at pagkahubog ng natatanging kontribusyon ng
2. Kabihasnang klasiko ng Greece pagkakakilanlan ng mga bansa at Klasiko at Transisyunal na
(Athens, Sparta at mga city-states) rehiyon sa daigdig Panahon na nagkaroon ng
3. Kabihasnang klasiko ng Rome malaking impluwensya sa
(mula sa Sinaunang Rome hanggang pamumuhay ng tao sa
sa tugatog at pagbagsak ng kasalukuyan
Imperyong Romano)
4. Pag-usbong at Pag-unlad ng
mga Klasiko na Lipunan sa Africa,
America, at mga Pulo sa Pacific
5. Kabihasnang Klasiko sa Africa
(Mali at Songhai)
6. Kabihasnang Klasiko sa America
7. Kabihasnang Klasiko sa pulo
ng Pacific
8. Kontribusyon ng Kabihasnang
Klasiko sa Daigdig Noon at Ngayon
(Athens, Sparta at mga city-states) rehiyon sa daigdig Panahon na nagkaroon ng
3. Kabihasnang klasiko ng Rome malaking impluwensya sa
(mula sa Sinaunang Rome hanggang pamumuhay ng tao sa
sa tugatog at pagbagsak ng kasalukuyan
Imperyong Romano)
4. Pag-usbong at Pag-unlad ng 2. Nasusuri a
mga Klasiko na Lipunan sa Africa, Greece.
America, at mga Pulo sa Pacific
5. Kabihasnang Klasiko sa Africa
(Mali at Songhai)
6. Kabihasnang Klasiko sa America
7. Kabihasnang Klasiko sa pulo
ng Pacific
8. Kontribusyon ng Kabihasnang
Klasiko sa Daigdig Noon at Ngayon
3. Naipapaliw
pangyayari sa
Rome (mula s
hanggang sa
Imperyong Ro

4. Nasusuri a
ng mga Klasik
America, at m
5. Naipapaliw
sa mga klasik
(Mali at Song

6. Nasusuri
kabihasnang
B. Ang Daigdig sa Panahon ng 7. Nasusuri

Transisyon pulo sa Pacific
1. Mga pangyayaring nagbigay-daan
sa pag- usbong ng Europa sa Gitnang
Panahon
2. Ang paglakas ng Simbahang
Katoliko bilang isang institusyon sa
Gitnang Panahon
3. Ang Holy Roman Empire
4. Ang Paglunsad ng mga Krusada
5. Ang buhay sa Europa
noong Gitnang Panahon:
Piyudalismo Manoryalismo, at 8. Naipapah
Pag- usbong ng mga Bayan at mga kontribusy
Lungsod sa pag-unlad ng
6. Epekto at kontribusyon ng
ilang mahahalagang pangyayari
sa Europa sa pagpapalaganap ng
9. Nasusuri
pandaigdigang kamalayan.
nagbigay-daan
sa Pag-usbong
Panahon
10. Nasusuri
ng paglakas ng
isang institusyo
11. Nasusuri
nagbigay-daan
Roman Empire”

12. Naipapal
bunga ng mga
13. Nasusuri
Gitnang Panaho
Piyudalismo, at
bagong bayan a

14. Natatay
kontribusyon
pangyayari sa
ng
pandaigdigan
IKATLONG MARKAHAN - Ang Pag-usbong ng Makabagong Daigdig: Ang Transpormasyon tungo sa Pagbuo ng Pa
A. Paglakas ng Europa Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay
1. Nasusuri
bourgeoisie, m
monarchy, Re
Katoliko at Re
1. Pag-usbong at kontribusyon Naipamamalas ng mag-aaral ang kritikal na nakapagsusuri sa
ng bourgeoisie, merkantilismo, pag-unawa sa naging naging implikasyon sa kaniyang
National monarchy, transpormasyon tungo sa bansa, komunidad, at sarili ng
Renaissance, Simbahang makabagong panahon ng mga mga pangyayari sa panahon ng
Katoliko at Repormasyon bansa at rehiyon sa daigdig bunsod transpormasyon tungo sa
ng paglaganap ng mga kaisipan sa makabagong panahon. 1. Nasusuri
agham, politika, at ekonomiya bourgeoisie, m
tungo sa pagbuo ng pandaigdigan monarchy, Re
kamalayan Katoliko at Re
2. Napahah
kontribusyon
merkantilismo
Renaissance,
Repormasyon

B. Paglawak ng Kapangyarihan ng
Europa
1. Unang Yugto ng Imperyalismo
at Kolonisasyon
2. Dahilan at Epekto ng unang
yugto ng Imperyalismo at
Kolonisasyon
3. Kaganapan at Epekto ng
3. Nasusuri
Enlightenment pati ng Rebolusyong
imperyalismo
Siyentipiko at Industriyal.
4. Ikalawang Yugto ng
Kolonyalismo at Imperyalismo
4. Natataya
ng unang yug
imperyalismo
5. Dahilan at Epekto ng sa Europ
Ikalawang Yugto ng
Imperyalismo
5. Nasusuri
Enlightenmen
Siyentipiko at
6. Naipaliliw
Yugto ng
Imperya
7. Nasusuri
ng ikalawang
Kolonisasyon.
C. Pagkamulat 8. Naipapal
1. Kaugnayan ng Rebolusyong Rebolusyong
Pangkaisipan sa Pranses at Am

Rebolusyong Pranses at
Amerikano
2. Pag-usbong ng
Nasyonalismo sa Europa at iba’t
ibang bahagi ng daigdig.
9. Naipapah
pag-usbong n
iba’t ibang ba
IKAAPAT NA MARKAHAN - Ang Kontemporanyong Daigdig (ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan): Mga Suliran
Pagtutulungan, at Kaunlaran
A. Ang Unang Digmaang Pandaigdig Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri
1. Mga Dahilang naipamamalas ng mag-aaral ang aktibong nakikilahok sa mga nagbigay-daa
pag-unawa sa gawain, programa, Pandaidig

nagbigay-daan sa Unang kahalagahan ng pakikipag- proyekto sa antas ng
Digmaang Pandaigdig. ugnayan at sama-samang pagkilos komunidad at bansa na
2. Mahahalagang pangyayaring sa kontemporanyong daigdig tungo nagsusulong ng rehiyonal at
naganap sa Unang Digmaang sa pandaigdigang kapayapaan, pandaigdigang kapayapaan,
Pandaigdig pagkakaisa, pagtutulungan, at pagkakaisa, pagtutulungan, at
3. Epekto ng Unang Digmaang kaunlaran kaunlaran
Pandaigdig
4. Pagsisikap ng mga bansa na
makamit ang kapayapaang
pandaigdig
5. Ang Ikalawang Digmaang
Pandaigdig
6. Mga Dahilang nagbigay-daan
sa Ikalawang Digmaang 2. Nasusuri
Pandaigdig. pangyayaring
7. Mahahalagang pangyayaring Digmaang Pa
naganap sa Ikalawang Digmaang
Pandaigdig
8. Epekto ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig
9. Pagsisikap ng mga bansa na
makamit ang kapayapaang
pandaigdig
10. Mga Ideolohiya, Cold War, at
Neo- kolonyalismo
11. Mga Pandaigdigang
Organisasyon, Pangkat,
3. Natataya
Dimaang Pan

at Alyansa
11.1 Mga organisasyon at
alyansa (Europaan Union
(EU), Organization of
American States (OAS),
Organization of Islamic
Countries, ASEAN, at iba pa)
11.2 Mga pang-
ekonomikong organisasyon at
trading blocs (GATT, World
Trade, IMF/World Bank,
APEC, ASEAN Economic
Community, OAS, NAFTA,
AFTA,
OPEC, at iba pa)
11.1 Mga organisasyon at
alyansa (Europaan Union
(EU), Organization of
American States (OAS),
Organization of Islamic
Countries, ASEAN, at iba pa) 4. Nasusuri
11.2 Mga pang- bansa na mak
ekonomikong organisasyon at pandaigdig at
trading blocs (GATT, World
Trade, IMF/World Bank,
APEC, ASEAN Economic
Community, OAS, NAFTA,
AFTA,
OPEC, at iba pa)
5. Nasusuri
nagbigay-daa
Pandaidig.

6. Nasusuri
pangyayaring
Digmaang Pa
7. Natataya
Ikalawang Dig

8. Natataya
bansa na mak
pandaigdig at
9. Nasusuri
politikal at ek
estabilisadong

10. Natatay
ideolohiya, ng
kolonyalismo
daigdig.
11. Nasusu
ng mga pand
pagsusulong
pandaigdigan

pagkaka
kaunlara
BAITANG 9
EKONOMIKS
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanahon
pagpapahalaga ng mga disiplinang panlipunan tungo sa paghubog ng mamamayang mapanuri, mapagnilay,
mapanagutan, makakalikasan, produktibo, makatarungan, at makataong mamamayan ng bansa at daigdig.
NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAY
(Content ) PANGNILALAMAN PAGGANAP ( Learnin
UNANG MARKAHAN - Mga Pangunahing Konsepto ng Ekonomiks: Batayan ng Matalinong Paggamit ng Pinagkuk
A. Kahulugan ng Ekonomiks Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aa
pag-unawa:
sa mga pangunahing konsepto naisasabuhay ang pag- 1. Nailalapa
ng Ekonomiks bilang batayan ng unawa sa mga pangunahing ekonomiks sa
matalino at maunlad na pang- konsepto ng Ekonomiks pamumuhay
araw-araw na pamumuhay bilang batayan ng matalino kasapi ng pam
at maunlad na pang- araw-
araw na pamumuhay
2. Natataya
ekonomiks sa
pamumuhay
lipunan

B. Kakapusan 3. Naipakiki
1. Konsepto ng Kakapusan at ang kakapusan sa
Kaugnayan nito sa Pang- araw- araw pamumuhay
na Pamumuhay
2. Palatandaan ng Kakapusan sa
Pang- araw- araw na Buhay
3. Kakapusan Bilang Pangunahing
Suliranin sa Pang- araw-araw na
Pamumuhay
4. Mga Paraan upang Malabanan
ang Kakapusan sa Pang- araw- araw
na Pamumuhay
4. Natutuko
kakapusan sa
buhay.

5. Nakakabu
kakapusan ay
suliraning pa
6. Nakapag
paraan upang
kakapusan

C. Pangangailangan at Kagustuhan 7. Nasusuri
1. Pagkakaiba ng Pangangailangan kagustuhan (
at Kagustuhan pangangailan
2. Ang Kaugnayan ng Personal bilang bataya
na Kagustuhan at Pangangailangan matalinong d
sa Suliranin ngKakapusan 8. Naipakiki
3. Hirarkiya ng Pangangailangan personal na k
4. Batayan ng Personal na pangangailan
Pangangailangan at Kagustuhan ng kakapusan
5. Salik na 9. Nasusuri
nakakaimpluwensiya sa pangangailan
Pangangailangan at Kagustuhan
10. Nakabubu
sa pagpili ng
batay sa mga
pangangailan

11. Nasusuri
nakakaimpluw
pangangailan
D. Alokasyon 12. Nasusuri

1. Kaugnayan ng Konsepto ng alokasyon sa
Alokasyon sa Kakapusan at pangangailan
Pangangailangan at Kagustuhan
2. Kahalagahan ng Paggawa ng
Tamang Desisyon Upang Matugunan
ang Pangangailangan
3. Iba’t- Ibang Sistemang

Pang- ekonomiya
Pang- ekonomiya
13. Napahaha
tamang desis
ang pangang
14. Nasusuri
alokasyon sa
pang-ekonom
kakapusan

E. Pagkonsumo 15. Naipaliliw
1. Konsepto ng Pagkonsumo pagkonsumo
2. Salik sa Pagkonsumo
3. Pamantayan sa Matalinong
Pamimili 16. Nasusuri
4. Karapatan at Tungkulin Bilang nakakaapekto
Isang Mamimili
17. Naipamam
pagkonsumo
paggamit ng

18. Naipagtat
karapatan at
tungkulin bila
F. Produksyon 19. Naibibiga

1. Kahulugan at Proseso ng produksyon
Produksyon at ang Pagtugon nito sa
Pang- araw araw na Pamumuhay
2. Salik (Factors) ng Produksyon at
ang Implikasyon nito sa Pang- araw
araw na Pamumuhay
3. Mga Organisasyon ng Negosyo
21. Napahaha
produksyon a
pang- araw-
22. Nasusuri
iba’t- ibang o

IKALAWANG MARKAHAN - Maykroekonomiks

Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 1. Nailalapa
A. Demand demand sa p
pag-unawa
pamumuhay
1. Nailalapa
demand sa p
1. Kahulugan ng ”Demand” sa mga pangunahing kaalaman sa kritikal na nakapagsusuri sa pamumuhay
2. Mga Salik na Nakakapekto sa ugnayan ng pwersa ng demand mga pangunahing kaalaman
Demand at suplay, at sa sistema ng sa ugnayan ng pwersa ng
3. Elastisidad ng Demand pamilihan bilang batayan ng demand at suplay, at sistema
matalinong pagdedesisyon ng ng pamilihan bilang batayan
sambahayan at bahay- kalakal ng matalinong pagdedesisyon
tungo sa pambansang kaunlaran ng sambahayan at bahay-
kalakal tungo sa pambansang
kaunlaran
2. Nasusuri
nakaaapekto

3. matalinon
pagtugon sa m
nakaaapekto sa
4. naiuugnay
demand sa pre
paglilingkod
B. Supply” (Suplay) 5. nailalapa

suplay batay
1. Kahulugan ng Suplay araw na p
2. Mga Salik ng Nakakapekto sa pamilya
Suplay
3. Elastisidad ng Suplay
6. Nasusuri
nakaaapekto
7. Matalinon
pagtugon sa
na nakaaapek

C. Interaksyon ng Demand at Suplay 8. Naiuugna

1. Interaksyon ng demand at suplay sa demand at su
kalagayan ng presyo at ng pamilihan at paglilingko
2. ”Shortage”at”Surplus”
3. Mga Paraan ng pagtugon/kalutasan
sa mga suliraning dulot ng kakulangan
at kalabisan sa pamilihan
9. Naipapali
demand at
suplay sa kal
pamilihan
10. Nasusuri
shortage at s
ng kalakal at

11. Naimumu
pagtugon/kal
dulot ng kaku
D. Pamilihan 12. Napapaliw

1. Konsepto ng Pamilihan pamilihan
2. Iba’t ibang Istraktura ng Pamilihan
3. Gampanin ng Pamahalaan sa mga
Gawaing
Pangkabuhayan sa Iba’t Ibang
Istraktura ng Pamilihan

13. Nasusuri
ng Pamilihan
14. Napangan
kinakailangan
regulasyon n
gawaing
pangkabuhay
ng pamilihan
pangangailan

IKATLONG MARKAHAN - Makroekonomiks

A. Paikot na Daloy ng Ekonomiya Naipamamalas ng mag- aaral ang Ang mag-aaral ay 1. Nailalalar
1. Bahaging ginagampanan ng mga pag-unawa sa mga pangunahing nakapagmumungkahi ng mga ng ekonomiy
bumubuo sa paikot na daloy ng kaalaman tungkol sa pambansang pamamaraan kung paanong
ekonomiya ekonomiya bilang kabahagi sa ang pangunahing kaalaman
2. Ang kaugnayan sa isa’t isa ng mga pagpapabuti ng pamumuhay ng tungkol sa pambansang
bahaging bumubuo sa paikot na daloy ng kapwa mamamayan tungo sa ekonomiya ay
ekonomiya pambansang kaunlaran nakapagpapabuti sa
pamumuhay ng kapwa
mamamayan tungo sa
pambansang kaunlaran
2. Natataya
ginagampana
paikot na dal
3. Nasusuri
isa’t isa n
sa paikot
B. Pambansang Kita 4. Nasusuri

1. Pambansang produkto (Gross National produkto (Gr
Product- Gross Domestic Product) bilang Domestic Pro
panukat ng kakayahan ng isang kakayahan ng
ekonomiya
2. Mga pamamaraan sa pagsukat ng
pambansang produkto
3. Kahalagahan ng pagsukat ng
pambansang kita sa ekonomiya
5. Nakikilala
pagsukat ng

6. Nasusuri
pagsukat ng
ekonomiya
C. Ugnayan ng Kita, Pag- iimpok, at 7. Naipapah

Pagkonsumo kita sa pagko
1. Kaugnayan ng kita sa pagkonsumo at
pag- iimpok
2. Katuturan ng consumption at savings
sa pag-iimpok
8. Nasusuri
consumption
D. Implasyon 9. Nasusuri
1. Konsepto ng Implasyo palatandaan
2. Mga Dahilan ng Implasyon
3. Mga Epekto ng Implasyon
4. Paraan ng Paglutas ng
Implasyon
10. Natataya
pagkaroon ng
11. Nasusuri
implasyon

12. Napapaha
ng paglutas n
13. Aktibong
mga suliranin
kaugnay ng i
E. Patakarang Piskal 14. Naipaliliw
1. Layunin ng Patakarang Piskal patakarang p
2. Kahalagahan ng Papel na
Ginagampanan ng Pamahalaan
kaugnay ng mga Patakarang Piskal na
Ipinapatupad nito
3. Patakaran sa Pambansang
Badyet at ang Kalakaran ng Paggasta ng
Pamahalaan
Halimbawa:
- Policy on Priority
Assistance Development Fund
15. Napahaha
na ginagamp
kaugnay ng m
-Policy on the Privatization of GOCCs patakaran
-Policy on Conditional Cash Transfer nito
-Patakaran sa
Wastong Pagbabayad ng Buwis
(VAT EVAT/ RVAT)
4. Mga Epekto ng Patakarang
Piskal sa Katatagan ng Pambansang
Ekonomiya
16. Nasusuri
kalakaran ng
17. Nakababa
bilang mama
pagbabayad
18. Naiuuugn
patakarang p
pambansang

F.Patakarang Pananalapi 19. Naipaliliw
(Monetary Policy) patakarang p
1. Layunin ng Patakarang Pananalapi
2. Kahalagahan ng Pag- iimpok at
Pamumuhunan bilang isang salik sa
Ekonomiya
3. Mga Bumubuo sa Sektor ng Pananalapi
4. Ang Papel na Ginagampan ng Bawat
Sektor ng Pananalapi
5. Mga Paraan at Patakaran ng Bangko
Sentral ng Pilipinas (BSP) upang
mapatatag ang halaga ng salapi
- Money Laundering
- Easy and Tight Monetary Policy
20. Naipahah
pag-iimpok a
isang salik ng
21. Natataya
ng pananalap

22. Nasusuri
pang-ekonom
patakarang p
buhay ng
nakararaming
23. Natitimba
patakaran pa
nakakatulong
ng bansa sa b
Pilipino
IKAAPAT NA MARKAHAN - Mga Sektor Pang-Ekonomiya at Mga Patakarang Pang-Ekonomiya Nito

A. Konsepto at Palatandaan ng Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 1. Nakapag
Pambansang Kaunlaran pag-unawa aktibong nakikibahagi sa pakahulugan
1. Pambansang Kaunluran sa mga sektor ng ekonomiya at maayos na pagpapatupad at
2. Mga palatandaan ng Pambansang mga patakarang pang- pagpapabuti ng mga sektor
kaunlaran ekonomiya nito sa harap ng mga ng ekonomiya at mga
3. Iba’t ibang gampanin ng hamon at pwersa tungo sa patakarang pang- ekonomiya
mamamayang Pilipino upang pambansang pagsulong at pag- nito tungo sa pambansang
makatulong sa pambansang kaunlaran unlad pagsulong at pag-unlad 2. Nasisiya
4. Sama-sama Pagkilos para sa ng pambansa
Pambansang Kaunlaran
3. Natutuko
gampanin ng
upang makat
kaunlaran

4. Napahah
samang pagk
Pilipino para
kaunlaran
5. Nakapag
pagpaplano
ambag bilang
unlad
ng bansa
B. Sektor ng Agrikultura 6. Nasusur
1. Ang bahaging ginagampanan ng ginagampana
agrikultura, pangingisda at paggugubat pangingisda,
sa ekonomiya at sa bansa ekonomiya at
2. Mga dahilan at epekto ng suliranin
ng sektor ng agrikultura, pangingisda,at
paggugubat sa bawat Pilipino
3. Mga patakarang pang Ekonomiya
nakatutulong sa sektor ng agrikultura
(industriya ng agrikultura,pangingisda,at
paggugubat)
Halimbawa:
- Comprehensive Agrarian Reform
Law
7. Nasusur
epekto ng su
- Policy on Importation of Rice sektor n
- Policy on Drug Prevention at paggu
8. Nabibig
patakarang p
nakatutulong
(industriya ng
pangingisda,
C. Sektor ng Industriya 9. Nasusur
1. Bahaging ginampanan ng ng sektor ginagampana
ng industriya, tulad ng pagmimina, tulad ng pagm
tungo masiglang ek
sa isang masiglang
ekonomiya
2. Ang pagkakaugnay ng sektor
agrikultural at industriya tungo sa
pag- unlad ng kabuhayan
3. Mga patakarang pang-
ekonomiya nakatutulong sa sektor
industriya
- Filipino First Policy
- Oil Deregulation Law
- Policy on Microfinancing
- Policy on Online Businesses
10. Nasusuri
sektor agriku
sa pag- unlad
11. Nabibigya
patakarang p
nakatutulong

D. Sektor ng Paglilingkod 12. Nasusuri
1. Ang bahaging ginagampanan ginagampana
ng sektor ng paglilingkod sa pambansang paglilingkod
ekonomiya
2. Mga patakarang pang- ekonomiya na
nakakatulong sa sektor ng paglilingkod
3. Batas na Nagbibigay Proteksyon at
Nangangalaga sa mga Karapatan ng
Mangggawa
- Contractualization and Labor
Outsourcing
- Salary Standardization Law
13. Napapaha
patakarang p
nakakatulong
paglilingkod
14. Nakapagb
pakahulugan
impormal na

15. Nasusuri
E. Impormal na Sektor pagkakaroon
1. Mga Dahilan at Anyo ng
Impormal na Sektor ng Ekonomiya
2. Mga epekto ng impormal na

sektor ng ekonomiya
3. Mga Patakang Pang- ekonomiya
16. Natataya
na may kaugnayan
impormal na
sa Impormal na Sektor
16. Natataya
impormal na
- Counterfeiting
- Black Market
17. Napapaha
patakarang p
nakakatulong
paglilingkod
F. Kalakalang Panlabas 18. Natataya

1. Ang Kalakaran sa Kalakalang kalakalang pa
Panlabas ng Pilipinas
2. Ang ugnayan ng Pilipinas

para sa kalakalang panlabas nito sa
mga samahan ng tulad ng World
Trade Organization at Asia Pacific
Economic Cooperation tungo sa
patas na kapakinabangan ng mga
mamamayan ng daigdig
3. Mga Kontribusyon ng Kalakalang
Panlabas sa Pag-unlad ng Ekonomiya
ng Pilipinas
4. Mga patakaran pang- ekonomiya
na nakakatulong sa patakarang
panlabas ng bansa sa buhay ng
nakararaming 19. Nasusuri
Pilipino para sa
-Policy on ASEAN Economic kalakalang pa
Community 2015 samahan tul
-Policy on Trade Liberalization Organization
Cooperation
kapakinabang
ng daigdig
20. Napahaha
ng kalakalang
ekonomiya n
21. Nasusuri
pang-ekonom
na nakakatul
panlabas ng
bansa sa
Pilipino
22. natitimba
patakaran pa
nakakatulong
ng bansa sa b
nakararaming
BAITANG 10
MGA KONTEMPORARYONGISYU
Pamantayang Pangnilalaman : Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga isyu at hamong pangkapaligiran, pang
pananagutang pansibiko na kinahaharap ng mga bansa sa kasalukuyan, gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusu
iisip,mabisang komunikasyon, pagiging makatarungan, at matalinong pagpapasya.

(Content ) PANGNILALAMAN PAGGANAP ( Learni
UNANG MARKAHAN - Mga Isyung Pangkapaligiran at Pang
A. Kahalagahan ng Pag-aaral ng mga Ang mga mag-aaral ay may pag- Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aa
Kontemporaryong Isyu unawa: nakabubuo ng programang 1. Naipaliliwanag
sa sanhi at implikasyon ng mga pangkabuhayan (livelihood Konteporaryong Is
lokal at pandaigdigang isyung project) batay sa mga
pang-ekonomiya tungo sa pinagkukunang yaman na
pagkamit ng pambansang matatagpuan sa pamayanan 2. Nasusur
kaunlaran upang makatulong sa paglutas pagiging mul
sa mga suliraning kontemporar
pangkabuhayan na kinakaharap daigdig
B. Mga Suliraning Pangkapaligiran ng mga 3. Naipalil
1. Disaster Risk Mitigation kalamidad n
2. Climate Change (Aspektong komunidad
Politikal,

Pang-ekonomiya, at Panlipunan) mamamayan
3. Mga Suliraning
Pangkapaligiran sa Sariling
Pamayanan
Halimbawa:
waste management, mining,
quarrying, deforestation, at 4. Naiuug
flashflood ng tao sa p
kalamidad
4. Natutuko
nararapat ga
kalamidad

5. Natutuko
pamahalaan
ng mamamay
kalamidad
6. Napahah
ng disiplina a
mga mamam
pamahalaan
7. Naipaliliw
politikal, pang
ng Climate Ch
8. Natatalak
polisiya, at pa
ng mga pand
Climate
Change
9. Natataya
Change sa ka
kabuhayan n
sa bansa at s
10. Natutuko
pangkapaligir
sariling
pamayanan
11. Natatalak
ng pamah
sulliraning
pamayana
12. Nakagaga
sanhi at epek
pangkapaligir
sariling
pamayanan
C. Mga Isyung Pang-Ekonomiya 13. Naipaliliw

1. Unemployment pagkakaroon
2. Globalisasyon
3. Sustainable Development
14. Natataya
unemployme
unlad ng eko
ng bansa
15. Nakabubu
malutas ang
ng unemploy
16. Naipaliliw
globalisasyon

17. Naipaliliw
pampulitikal,
kultural na pi
18. Nasusuri
institusyon na
ginagampana
(pamahalaan
multinational
mga internas
19. Naipaliliw
sustainable d
20. Natatalak
ng pagkabuo
development
21. Naipaliliw
gawain at de
pagbabagong
pangkapaligir
22. Nasusuri
hamon sa pa
development
sustainability
health inequa
23. Napaghah
istratehiya at
sa pagtamo
ng sustaibale
ipinatutup
24. Nakasusu
nakatuon sa
development
pamayanan
IKALAWANG MARKAHAN - Mga Isyung Politikal at Pangk

C. Mga Isyung Politikal Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aa
1. Migration (Migrasyon) pag-unawa: nakapagpapanukala ng mga 1. Natutukoy ang
2. Territorial and border conflicts sa sanhi at epekto ng mga isyung paraan na nagpapakita ng migrasyon sa loob
3. Political dynasties pampulitikal sa pagpapanatili ng aktibong pakikilahok sa mga
4. Graft and corruption katatagan ng pamahalaan at isyung pampulitikal na
maayos na ugnayan ng mga bansa nararanasan sa pamayanan at
sa daigdig sa bansa 2. Naipaliliw
migrasyon sa
pampulitika,
12. Natatalak
suliraning ter
(territorial an
13. Nasusuri
teritoryal at h
border conflic
panlipunan, p
at pangkapay
mamayan
14. Naipaliliw
political dyna

15. Nasusuri
political dyna
malinis at
matatag na p
16. Naipaliliw
uri at pamam
corruption
17. Natataya
corruption sa
ng mga
mamayan sa
pamahalaan
18. Nasusuri
corruption sa
at
panlipunan
19. Nakapagm
upang maiwa
graft and cor
IKATLONG MARKAHAN - Mga Isyu sa Karapang Pantao
A. Mga Isyu sa Karapatang Pantao Ang mga mag-aaral ay may pag- Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aa
1. Anyo ng paglabag sa unawa: nakapagpaplano ng symposium 1. Nakapagpaplan
karapatang pantao sa kahalagahan ng karapatang na tumatalakay sa kaugnayan tumatalakay sa ka
2. Epekto ng paglabag sa pantao sa pagsusulong ng ng karapatang pantao at pantao at pagtugo
karapatang pantao pagkapantay-pantay at respeto sa pagtugon sa responsibilidad mamamayan tung
3. Mga halimbawa ng paglabag sa tao bilang kasapi ng pamayanan, bilang mamamayan tungo sa pamayanan at ban
karapatang pantao sa pamayanan, bansa, at daidig pagpapanatili ng isang kumikilala sa karap
bansa, at daigdig pamayanan at bansa na
kumikilala sa karapatang
pantao
2. Nasusuri a
karapatang p

3. Nasusuri a
paglabag sa k
pamayanan,
4. Nakapagm
pamamaraan
karapatang p
6. Nakapagm
ng paglutas s
karapatang p
B. Mga Isyu na may Kaugnayan sa Ang mga mag-aaral ay may pag- Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aa
Kasarian (Gender) unawa: nakabubuo ng dokyumentaryo 1. Nakabubuo ng
1. Gender & Sexuality sa kahalagahan ng pagtanggap at na nagsusulong ng paggalang nagsusulong ng pa
2. Reproductive Health Law paggalang sa iba’t ibang sa karapatan ng mga mga
3. Same-sex Marriage perspektibo na may kaugnayan sa mamamayan sa pagpili ng mamamayan sa pa
4. Prostitusyon at Pang- aabuso samu’t saring isyu sa gender kasarian at sekswalidad sekswalidad
2. Nasusuri a
nagiging dah
diskriminasyo
sa kasarian
4. Prostitusyon at Pang- aabuso samu’t saring isyu sa gender kasarian at sekswalidad
3. Natataya a
ng kasarian(g
bang laranga

panlipunan
edukasyon,
relihiyon)
4. Napaghah
kababaihan,
transgendern
bansa at rehi
5. Naipapaliw
probisyon ng
Reproductive
6. Naipapaha
Reproductive
Health Law
7. Nasusuri a
marriage sa m
pinahihintulu
8. Naipapaha
pagpapahintu
sa bansa
9. Natatalaka
prostitusyon
10.Nasusuri a
at pang-aabu
pamayanan a
11.Nakapagm
tungo sa ikalu
prostitusyon
pamayanan a

IKAAPAT NA MARKAHAN - Mga Isyung Pang-Edukasyon at Pansibiko at Pagkama

A. Mga Isyung Pang- edukasyon Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 5. Nasusur
1. Access sa Edukasyon pag-unawa: nakagagawa ng case study na sa bansa
2. Kalidad ng Edukasyon sa kahalagahan ng edukasyon tumatalakay sa mga solusyon
tungo sa ikabubuti ng kalidad ng tungkol sa mga suliraning
pamumuhay ng tao, pagpapanatili kinakaharap ng sistema ng
ng kaayusang panlipunan, at pag- edukasyon sa bansa
unlad ng bansa
A. Mga Isyung Pang- edukasyon Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay
1. Access sa Edukasyon pag-unawa: nakagagawa ng case study na
2. Kalidad ng Edukasyon sa kahalagahan ng edukasyon tumatalakay sa mga solusyon
tungo sa ikabubuti ng kalidad ng tungkol sa mga suliraning
pamumuhay ng tao, pagpapanatili kinakaharap ng sistema ng
ng kaayusang panlipunan, at pag- edukasyon sa bansa 6. Nasusuri a
unlad ng bansa pamahalaan
pagkakapant
edukasyon
7. Nasusur
pamahalaan
pagkakapant
8. Nasusur
sa bansa
9. Natatala
kinakaharap
bansa
10. Nakapag
pamamaraan
pagpapataas
edukasyon sa
B. Pansibiko at Pagkamamamayan Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 11.Matutukoy
(Civics and Citizenship) pag-unawa: dapat taglayi
aktibong mam
1. Pakikilahok sa mga gawaing sa kahalagahan ng pagkamamayan nakagagawa ng pananaliksik nakikilaho
pansibiko (Civic Engagement) at pakikilahok sa mga gawaing tungkol sa kalagayan ng pansibiko
2. Pakikilahok sa mga Gawaing pansibiko tungo sa pagkakaroon ng pakikilahok sa mga gawaing 12.Natatalaka
Politikal (Political Socialization) isang pamayanan at bansang pansibiko at pulitikal ng mga pansibiko sa
maunlad, mapayapa, at may mamamayan sa kanilang
pagkakaisa sariling pamayanan
13. Nasusur
ng mamamay
pansibiko sa
kabuhayan, p
14. Nasusur
ng mamamay
pampulitika
15. Naipapa
pagkakaroon
mamamayan
sa mga sulira
16. Naipapa
mahahalagan
kinakaharap
bansa
Talasalitaan
A
Absolute advantage – ganap na kalamangan ng isang bansa sa isang produkto kapag mas mababa ang halaga ng produksiy
Absolute monarchy – Uri ng monarkiya na ang kapangyarihan ng hari ay hindi nalilimitahan ng sinuman
Acid Rain – polusyong dulot ng sulfur dioxide at nitrogen oxide na pumapailanlang sa himpapawid at sumasama sa water va
Acropolis – ang burol at pinakamataas na lugar sa gitna ng lungsod-estado ng Athens at iba pang lungsod-estado ng Greece
Agham panlipunan– isang sangay ng kaalaman na ang pinag-aaralan ay ang mga pag-uugali ng tao habang siya ay nakikipag
Agora – ang gitna ng lungsod-estado ng isang bukas na lugar kung saan maaring magtinda o magtipon-tipon ang mga tao sa
Ahimsa– hango sa relihiyong Jainism na may kahulugan na mapayapang pamamaraan ng pakikibaka o ang hindi paggamit ng
Allied Powers – mga bansang nagsanib-puwersa, kinabibilangan ng United States, Great Britain, at dating Soviet Union, upan
Allocative role– tumutukoy sa masinop na paggamit ng mga pinagkukunang-yaman
Alokasyon–isang mekanismo ng pamamahagi ng mga pinagkukunang-yaman sa iba’t ibang gamit upang sagutin ang mga pan
Alyansa – pagbubuo ng grupo o lupon ng mga makapangyarihang bansa sa Europe
Akulturasyon – prosesong pinagdaraanan isang lipunan sa pagtanggap ng elemento, katangian, o impluwensiya ng kultura n
Apollo 11 – sasakyang panghimpapawid na mula sa United States, na siyang unang sasakyang nakarating sa buwan
Astrolabe – instrumento sa paglalayag na ginagamit upang malaman ang latitudo layo ng barko
Archipelago / Kapuluan – pangkat ng mga pulo
Armistice – kasunduan na pansamantalang pagtigil ng labanan o digmaan
Axis Powers – mga bansang nagsanib, kabilang ang Germany, Italy, at Japan, upang kalabanin ang Allies noong Ikalawang D
B
Batas ng Demand –batas sa ekonomiya na nagsasaad ng hindi direktang relasyon o ugnayan ang presyo sa quantity demand
Batas ng Supply – batas sa ekonomiya na nagsasaad na mayroong direktang relasyon o ugnayan ang presyo sa quantity supp
Bayaring nalilipat – bayarin ng pamahalaan sa sambahayan tulad ng pensiyon ng mga nagretiro, benepisyong pangkalusu
Beleaguered forests – inabusong mga kagubatan
Biodiversity – ang pagkakaiba-iba at pagiging katangi-tangi ng lahat ng anyo ng buhay na bumubuo sa natural na kalikas
Bourgeoise- mga mangangalakal at banker na bagaman may salapi ay hindi nabibilang sa mga lipi ng maharlika at kaparia
Brain drain – pagkaubos na mga propesyonal na may angkin kasanayan o talento dulot ng kanilang pangingibang-bayan u
Bulkan – bundok na may butas sa pinakatuktok na nilalabasan ng maiinit na bato, lava, putik, lahar, at abo
Bulubundukin – hanay ng mga bundok na magkakadikit
Bundok – mataas na anyong lupa na nagtataglay ng mga bato at lupa
C
Calligraphy – Sistema ng pagsulat ng mga Tsino
Caste – pagkakahati-hati ng tao sa lipunang Hindu.
Ceteris Paribus – other things being equal; ang hinuha na walang pagbabago maliban sa salik na pinag-aaralan. Sa pagg
ugnayan na nais suriin.
Climate Change – ito ay ang pagbabago sa klima ng mundo; kinapapalooban ito ng pagbabago sa temparatura, wind pat
bunga ng pagtaas ng mga partikular na gas lalo ng carbon dioxide.
Cold War – labanan ng ideolohiya, na hindi ginagamitan ng dahas
Command economy– ang ekonomiya ay nasa ilalim ng komprehensibong kontrol at regulasyon ng pamahalaan
Comparative advantage – ang espesyalisasyon at kalakalan ay makakabuti sa mga bansa kahit na may mga bansang h
Coniferous – tumutukoy sa mga punong cone bearing
Confucianism – Isang pilosopiya na nakatuon sa pagpapabuti ng ugali sa pamamagitan ng pagtataguyod sa mga virtue ng
Cooperative – kooperatiba; isang samahan na nabuo at pinatatakbo para sa benepisyo ng mga kasapi
Core– pinakamalalim na bahagi ng daigdig; binubuo ng inner core at outer core; halos 1380 milya ang kapal ng outer core
Cost and Benefit Analysis–ang pag-aanalisa ng gastos at pakinabang na makukuha mula sa gagawing pagpapasya
Cross elasticity– ang pagsukat kung papaano tumutugon ang quantity demand ng produkto X sa pagbabago ng presyo n
Crust– pinakaibabaw na bahagi ng daigdig; matigas at mabatong bahagi ng planeta

Cuneiform – unang nabuong sistema ng pagsusulat. Isa itong uri ng pictograph na naglalarawan ng mga bagay na ginaga
ng pagsulat na imbensiyon ng mga Sumerian.
D
Death March - isang uri ng pagpaparusang ipinataw ng mga Hapon sa Pilipinas laban sa mga sumukong sundalong Pilipino a
Deforestation – pagkaubos at pagkawala ng mga punongkahoy sa mga gubat
Demand– tumutukoy sa parehong kakayahan at kagustuhanng isang taong bumili ng isang produkto at serbisyo Demand cu
presyo at quantity demanded Demand function – matematikong paglalarawan sa ugnayan ng presyo at quantity demanded
Demand schedule – talaan na nagpapakita ng dami ng demand sa iba’t ibang presyo
Demokrasya – uri ng pamahalaang ang kapangyarihan ay nasa kamay ng mga mamamayan upang pumili ng kanilang kinata
Desertification – ang pagkasira ng lupain sa mga rehiyong bahagyang tuyo o lubhang tuyo
Dinastiya – pamumuno ng isang angkan sa isang imperyo o kaharian sa loob ng mahabang panahon
Disaster risk mitigation – isang sistematikong paraang ng pagtukoy, pagtataya, at pagbabawas ng panganib ng trahedya o
Disincentives– ang pagbabayad ng multa o kawalan (losses) na matatamo sa hindi episyenteng pagpapasya
Diskriminasyon – ang hindi pantay na pagtingin sa karapatan, lahi, kulay, o kultura ng isang tao
Disyerto – rehiyong may malawak na tuyong lupa at buhangin
Diverse habitat – Iba-ibang panahanan o tirahan
Divine origin –paniniwala ng mga Hapones sa kabanalan at buhay na simbolo ng panginoon sa kanilang mga hari
Demography – pag-aaral sa antas ng populasyon na nakatuon sa kapanganakan, pag-aasawa, kamatayan, at mga sakit
Downsizing –pagbabawas ng manggagawa ng bahay kalakal sa panahon ng bust perid upang makatipid sa gastusin ng prod
E
Ecological balance – balanseng ugnayan sa pagitan ng mga bagay na may buhay at ang kanilang kapaligiran
Ecosystem – masalimuot na sistema ng interaksiyon sa pagitan ng mga bagay na may buhay at ng mga bagay na walang buh
Eco-tourism – gawaing pang-turismo gamit ang kalikasan
Ekonomiks– pag-aaral ng pakikipagsapalaran ng tao sa kapaligirang kanyang ginagalawan. Ito ay nauukol sa pagpapasyang g
limitadong pinagkukunang-yaman upang matugunan ang kanyang walang hanggang pangangailangan at kagustuhan.
Ekwilibriyo– isang sitwasyon na nagkakasundo ang mga mamimili (sa panig ng demand) at nagbibili (sa panig ng supply)Enlightenment– ki
H
Habitat – tirahan ng mga hayop at iba pang mga bagay
Hanging amihan – hilagang-silangang monsoon; umiihip nang salungat sa unang hangin mula Oktubre hanggang Abril m
monsoon; umiihip mula Mayo hanggang Setyembre na may dalang napakalakas na ulan mula sa karagatan Heliocentrism
Hellenes– tawag ng mga Greek sa kanilang sarili na hango sa salitang Hellas, isang lugar sa hilagang-kanluran ng Greece
Heograpiya – nauukol sa pag-aaral ng mundo at mga taong naninirahan dito, na sumasakop din sa pag-aaral sa katangian
yaman ng isang pook
Heograpiyang pantao – sangay ng heograpiya na tumutukoy sa pag-aaral ng wika, relihiyon, lahi, at pangkat-etniko sa ib
Hinterlands– malayong lugar, malayo sa mga urbanisadong lugar ngunit apektado ng mga pangyayari sa teritoryong sako
Hinuha – kaisipang hindi direktang isinasaad; isang konklusyong hango sa impormasyon
Hominid – miyembro ng pamilya ng mga mammal na may kakayahang tumayo sa dalawang paa kabilang ang tao, gorilya,
Humanidades – Kabuuan ng mga kaalaman tungkol sa mga sining na biswal tulad ng musika, arkitektura, pintura, sayaw,
sumulat ang kaniyang nadarama, adhikain, pangarap, pag-asa, o pangamba.
Humanismo –isang kilusang intelektuwal noong Renaissance na naniniwalang dapat pagtuunan ng pansin ang klasikal na s
taong tumatangkilik sa ideyang ito.
IIncentives– maaaring pinansyal o parangal na maaring matamo mula sa pagpupunyagi sa araw-arawIncome elasticity - panukat kung gaano
antas ng produksiyon. Ang mga katuwang sa pagsasagawa ng gawain ay kadalasang mga kamag-anak at malalapit na kaibiga
Import – pag-aangkat ng mga produkto mula sa ibang bansa patungo
Isolationism –patakaran na ipinatutupad ng isang bansa na inihihiwalay o isinasara nito ang bansa mula
K
Kabihasnan – pamumuhay na kinagawian at pinipino ng maraming pangkat
Kagustuhan - ang mga bagay na nakatutulong sa tao upang mapagaan ang kanyang buhay
Khanate – estadong nasa hurisdiksyon ng isang khan (pinunong lokal ng ilang bansa sa gitnang Asya)
Kalakalan – anumang transaksiyon sa pagitan ng dalawang tao o sa pagitan ng mga bansa na kabilang sa isang pamilihan
Kapaligirang pisikal – katangian ng daigdig na binubuo ng anyong lupa, klima, anyong tubig, wildlife, buhay-hayop, vege
Kapatagan – malawak na lupang pantay o patag
Kapital – mga makinarya, kagamitan, o imprastraktura na ginagamit bilang salik ng produksiyon
Kanluranin – pangkalahatang tawag sa mamamayan ng Europe na nanakop ng lupain sa Asya noong ika-16 hanggang ika-
kanluranin.
Kapapahan– tungkulin, panahon ng panunungkulan, at kapangyarihang panrelihiyon ng Papa bilang pinuno ng simbahang
ng Vatican
Katipunan – isang rebolusyonaryong samahan. Tinatawag din itong KKK o Kataas-taasang Kagalang-galangang Katipunan
mula sa mga Español. Kung anuman ang ating mga nagawa noon ay siyang naghubog kung ano tayo ngayon.
Kartel – tumutukoy sa samahan ng oligopolista na sama-samang kumikilos upang itaas ang presyo ng mga produkto o serb
Kasunduan sa Versailles – kasunduang opisyal na nagwakas sa Unang Digmaang Pandaigdig, naganap noong Hunyo 28,
Kaunlaran– ang pagbabago mula sa mababa tungo sa mataas na antas ng pamumuhay
Khyber Pass – landas na matatagpuan sa kabundukan ng Hindu Kush na sa loob ng libu-libong taon ito ay tinahak at ginam
India
Kilusang Propaganda – samahang itinatag ng mga ilustrado sa Pilipinas noong ika-19 na siglo. Layunin nito na maisulong
Klima – ang karaniwang panahon o average weather na nararanasan ng isang lugar sa loob ng ilang buwan, ng isang taon
ng mga elemento tulad ng temperatura, ulan, at hangin
Kolonyalismo –ang tuwirang pananakop ng isang bayan sa iba pa upang mapagsamantalahan ang yaman nito o makuha rito
Komplementaryo – mga produktong magkasabay o magkasamang kinukonsumo
Komunismo - ideolohiyang nagsusulong ng pagkakapantay-pantay ng mga mamamayan sa lipunan
Konsepto – ideya o kaisipan
Konsyumer – mamimili; gumagamit ng mga produkto at serbisyo
Kontemporaryong isyu- Isyung may partikular na kahalagahan sa kasalukuyang panahon
Kontinente – pinakamalawak na masa ng lupa sa ibabaw ng daigdig
Kontra-repormasyon– kilusang pangrelihiyon ng Simbahang Katoliko na naglalayong panumbalikin ang tiwala ng mga sa Kris
Kowtow – pagyuko ng mga Tsino sa kanilang Emperador nang tatlong beses na ang noo ay humahalik sa semento
Krusada– ekspedisyong militar na inilunsad ng mga Kristiyanong Europeo laban sa mga Turkong Muslim upang mabawi ang J
L
Laissez faire– kaisipang nagbibigay-diin sa malayang daloy ng ekonomiya, na hindi nararapat na pakialaman ng pamahalaan
Lambak – lupain patag na makikita sa pagitan ng mga bundok o sa gilid ng mga ilog
Latitude – mga distansyang angular na natutukoy sa hilaga o timog ng equator o ekwador
Lay investiture– isang seremonya kung saan binibigyan ng mga hari ang Obispo ng singsing at tauhan para sa kanyang opis
pagbubukas ng kalakalan ng bansa sa pandaigdigang kalakalan Life expectancy – inaasahang haba ng buhay
Liga ng mga Bansa (League of Nations) – itinatag ng 42 bansa noong Enero 10, 1920, na ang pangunahing layunin ay ta
Literacy rate o Antas ng kamuwangan– bahagdan ng tao sa isang partikular na bansa na may kakayahang bumasa at sum
Longitude – mga distansyang angular na natutukoy sa silangan at kanluran ng prime meridian
Lundayan – kinalalagyan o pinagmulan
Lupa – sa ekonomiks, tumutukoy ito sa salik ng produksiyon na yamang likas
M
Makroekonomiks– ang pag-aaral sa kabuuang galaw ng ekonomiya; pinag-aaralan dito ang interaksyon ng sambahayan, kum
pamilihan.
Makroekonomikong ekilibriyo –kung ang kita sa panig ng sambahayan ay katumbas ng pagkonsumo o kaya sa panig ng
Mandate system – pagpapasailalim sa isang bansang naghahanda na maging isang malaya at nagsasariling bansa sa pat
Manor– sentrong pangkabuhayan na pinamumunuan ng panginoong nakatira sa kastilyo
Mantle– binubuo ng makakapal at maiinit na tunaw na bato; halos 1800 milya ang kapal
Marginal thinking– pagsaalang-alang ng karagdagang benepisyo o pakinabang na matatamo sa bawat karagdagang gas
Market economy– ang mekanismo ng malayang pamilihan na ginagabayan ng isang sistema ng malayang pagtatakda ng
Marxism – teoryang politikal at ekonomiko ni Karl Marx na nagsasaad na ang kilos ng tao ay bunga ng kapaligiran at uri ng
Mein Kampf (My Struggle) – akda ni Hitler na pinagbatayan ng ideolohiyang Nazism, unang lumabas noong 1925
Merkantilismo –prinsipyong pang-ekonomiya na ang batayan ng kayamanan ng bansa ay ang dami ng ginto at pilak na m
Mesoamerica– nangangahulugan ang katagang meso ng “gitna”; ang Mesoamerica ay rehiyon mula sa gitnang Mexico ha
Middle class – tumutukoy sa panggitnang uri ng tao sa lipunan. Sila ay nasa pagitan ng mga pinakamayayaman at mahihi
pagkakaroon ng kayamanan at kapangyarihan sa lipunan na kinabibilangan.
Migrasyon –ang pag-alis ng tao mula sa ibang bansa o lokalidad patungo sa iba
Mikroekonomiks – ay ang pag-aaral sa maliliit na yunit ng ekonomiya. Pinag-aaralan nito ang kilos, gawi at ang mga gina
Militarismo – pagpapalakas ng pwersang militar
Mine tailing– dumi o mga materyales na latak mula sa proseso ng pagmimina at pagsasala mula sa malalaking minahan M
economy at command economy Monarchy– uri ng pamahalaan ng pinamumunuan ng hari, reyna, at mga kauri nito
Monopolistikong kumpetisyon – uri ng pamilihan na maraming mamimili at bahay-kalakal subalit may kaunting kapangy
Monopolyo –isang istraktura ng pamilihan na may malakas na puwersang itinakda ang presyo at dami ng ibebenta nag-iisa
mamimili
Monopsonyo– Isang istraktura ng pamilihan na maraming nais magkaloob ng produkto at serbisyo subalit iisa lamang ang
Monsoon – mga hanging nagtataglay ng ulan
Multiculturalism– lipunan na binubuo ng iba’t ibang kultura

N
Nagbibili– ang nagbebenta ng mga produkto at serbisyo sa pamilihan
Napoleonic Wars– Digmaang pinangunahan ni Napoleon Bonaparte na naglalayong pag-isahin ang buong Europa
Nasyonalismo – kadalasan, tumutukoy ito sa masidhing pagmamahal sa bayan. Subalit maliban dito, ang nasyonalismo ay nan
ipagtanggol ang kaniyang bansa laban sa panlulupig ng mga banyaga.
Nation-state– terminong pampulitika na tumutukoy sa isang teritoryo na pinananahanan ng mga mamamayan na may magk
pamahalaan
Natural capital – likas na puhunan
Nazism – ideolohiyang ipinalaganap ni Adolf Hitler na nagsasaad ng pagiging superyor ng lahing Aryan, na siyang kinabibilang
Negosyo – tumutukoy sa anumang gawain na pang-ekonomiya na may layuing kumita o tumubo
Net Factor Income from Abroad – tinatawag ring NetPrimary Income. Makukuha ito kapag ibinawas ang gastos ng mga
bansa
Nomarch– pinuno ng nome
Nome– malalayang pamayanan ng sinaunang Egypt
Normative economics– paraan ng pagpapahayag na sumasalamin sa pagpapahalaga o value judgment ng isang tao sa isang
pananaw/opinyon na naglalahad ng sariling paninindigan.
O
Oasis – lugar sa disyerto na nagtataglay ng matabang lupa at tubig na maaaring makabuhay ng mga halaman at hayop
Obsidian– isang maitim at kristal na baton a nabuo mula sa tumigas na lava na ginamit sa Teotihuacan sa paggawa ng kagam
Oligopolyo –istruktura ng pamilihan kung saan may maliit na bilang ng bahay-kalakal na nagbebenta ng magkakatulad o mag
Olmec – kauna-unahang kabihasnang sa Central America: nangangahulugan ang salitang Olmec na “rubber people” dahil si
Oracle bone– tawag sa mga tortoise shell at cattle bone na ginagamit upang mabatid ang mensahe o saloobin ng mga diyos
Opportunity cost– ang halaga ng bagay na handang isuko o bitawan upang makamit ang isang bagay
Overgrazing – sanhi ng pagkasira ng lupa at vegetation na nagaganap kung ang kapasidad ng damuhan ay hindi sapat sa la
Ozone layer– isang suson sa stratosphere na naglalaman ng maraming konsentrasyon ng ozone
P
Pacific Ring of Fire – isang malawak na sona sa Pasipiko na nagtataglay ng maraming hanay ng mga bulkan
Paggawa – oras at lakas na ginagamit ng tao sa produksiyon
Pagkonsumo – paggamit o pagbili ng mga produkto at serbisyo
Pag-iimpok – bahagi ng kita na hindi ginagasta at sa halip ay inilalagak sa bangko para sa pangangailangan sa hinaharap
Paikot na daloy – dayagram na nagpapakita ng kitang tinatanggap at bayaring ginagawa ng bawat sektor sa ekonomiya
Pamilihan – ang lugar/mekanismo para ang mamimili at nagbebenta ay nagkakaroon ng transaksiyon upang magkaroon ng be
Pananaw – saloobin o opinyon ng isang tao batay sa kaniyang paniniwala
Pangangailangan – ang mga bagay na dapat ay mayroon ang tao tulad ng pagkain, damit, at tirahan upang mabuhay
Peninsula / Tangway – bahagi ng pulo o kontinenteng nakaungos sa tubig
Perestroika– tumutukoy sa pagsasaayos ng ekonomiya ng dating USSR upang manaig angpwersang pampamilihan
Philosophes– grupo ng mga intelektwal sa panahon ng Enlightenment na naniniwala na ang reason o katwiran ay magagam
nagpalalaganap ng ideyang ang lupa ang tanging pinagmumulan ng yaman o nakatutulong sa pagpapayaman Pictogram–sist
Pilosopiya – ang mapagkilatis na pag-aaral sa mga pinakamalalim na katanungan na maaaring itanong ng sangkatauhan. Nag
philo ay nangangahulugang "pagmamahal" at ang sophia naman ay "karunungan". Kung pagsasamahin, ito ay "pagmamahal s
Piyudalismo– isang sistemang pulitikal, sosyo-ekonomiko, at militar na nakabase sa pagmamay-ari ng lupa Political dynast
paglipas ng mga taon Populasyon – tumutukoy sa kabuuang bilang ng tao sa takdang lugar at panahon
Population boom – biglaang pagdami ng mga taong nakatira sa isang lugar
Population growth rate – antas/bahagdan ng pagdami ng tao
Prairie – lupaing may damuhang mataas na malalim ang ugat o deeply rooted tall grasses
Price index – sumusukat sa average na pagbabago sa presyo ng mga produkto at serbisyo
Presyo –ang halagang ipinambabayad sa isang tiyak na dami at uri ng isang kalakal o paglilingkod
Presyong elastisidad ng demand – sumusukat kung gaano ka sensitibo ang quantity demand sa pagbabago ng presyo
Prime Meridian – itinatalaga bilang zero degree longitude na nasa Greenwich sa England
Protectorate – isang rehiyon na may sariling pamahalaan subalit nasa ilalim ng kontrol ng isang panlabas na kapangyarih
Pulo – masa ng lupang napapaligiran ng tubig
R
Rebolusyon –ang mabilis, agaran, at radikal na pagbabago sa isang lipunan
Red Tide – sanhi ng dinoflagellates na lumulutang sa ibabaw ng dagat
Reinkarnasyon – paniniwalang ang kaluluwa ay muling mabubuhay sa mas mataas o mababang kalagayan sa lipunan batay sa kabuuang
S
Salinization – proseso ng paglitaw ng asin sa ibabaw ng lupa o kaya naman ay inaanod ng tubig papunta sa lupa
Sambahayan – sektor na binubuo ng lahat ng tao na nagnanais na matugunan ang kanilang walang hanggang pangangailang
Satrap – gobernador o pinuno ng satrapy
Satrapy – lalawigan ng Imperyong Persian
Savanna– lupain ng pinagsamang mga damuhan at kagubatan
Satyagraha – ang paglalabas ng katotohanan kasama ang pagdarasal, meditasiyon, at pag-aayuno
Scribe –mga tagatala ng pangyayari at kasaysayan sa panahon ng sinaunang kabihasnan
Shortage– isang sitwasyon na mas malaki ang dami na demanded kaysa sa dami ng produkto na isinusupply
Sibilisasyon – masalimuot na pamumuhay sa lungsod
Siltation – parami at padagdag na deposito ng banlik na dala ng umaagos na tubig sa isang lugar
Sinocentrism –ang pananaw ng mga Tsino na sila ang superiyor sa lahat
Soil degradation – pagkasira ng lupa o pagbaba nang kapakinabangan nito
Son of Heaven o “Anak ng Langit”– ang emperador ay pinili ng langit upang mamuno na may itinakdang kasaganaan at k
Sputnik – kauna-unahang space satellite sa kasaysayan na inilunsad ng dating USSR
Statistical discrepancy – ang anumang kakulangan o kalabisan sa pagkuwenta na hindi malaman kung saan ibibilang. It
mapagkukunan ng datos o impormasyon.
Steppe – malawak na damuhang lupain na may kakaunting puno; matatagpuan sa silangang Europe at Asya
Stewardship – wastong pagkalinga at pangangalaga ng mga bagay tulad ng kalikasan
Strained – sobra o labis na nagamit
Sturgeon– malalaking isdang likas sa Hilagang Asya na pinagkukuhanan ng caviar (itlog) na isa sa mga produktong panluw
Surplus– isang sitwasyon na mas malaki ang dami ng produkto na isinusuplay kaysa sa dami na demand
Sustainability – kakayahang magpanatili ng isang estado o kalagayan
T
Taiga – mataas na kagubatang coniferous at mabato na matatagpuan sa Hilagang Asya, partikular na sa Siberia
Talampas – mataas na lupang patag na patag sa ibabaw
Teotihuacan – nangangahulugan ang katagang ito na “tirahan ng diyos” at isa ito sa mga unang kabihasnang nabuo sa Valley
Terorismo – sistematiko paggamit ng malaking takot, madalas marahas, lalo na bilang isang paraan ng pagpipigil
Terra-Cotta – anumang bagay (tulad ng banga, pigurin, o estatwa) na yari sa pinainitang luwad
Territorial and border conflict – suliraning dulot ng hindi pagkakaunawaan o pagtatalo ng mga bansa sa teritoryo at han
The White Man’s Burden – tulang isinulat ni Rudyard Kipling, isang British. Una itong nailathala noong 1889. Ipinahayag ni
ng tulang ito.
Third Reich – panahon sa Germany mula 1933–1945 na napasailalim ang bansa sa kontrol ng ideolohiyang totalitarian
Third World – mga bansang papaunlad pa lamang tulad ng Pilipinas
Triple Alliance – kilala sa tawag na Central Powers na kinabibilangan ng Germany, Austria, Hungary, at Italy mula 1882- 19
Triple Entente – tawag sa alyansang France, Great Britain at Russia, kilala bilang Allies mula 1882- 1915.
Think tank – pangkat ng mga dalubhasa na nagpupulong upang gumawa ng pagsusuri sa isang suliranin at magmungkahi n
Tonle Sap – lawa sa Cambodia na nakararanas ng siltationaat kinikilalang pinakamalaking freshwater lake sa Southe East As
daigdig na gaya ng anyong lupa at anyong tubig Tropikal – uri ng klimang may katamtamang init
Tsar – tawag sa pinuno ng Russia hanggang sa rebolusyon noong 1917
Tundra – lupaing kadalasang walang puno na matatagpuan sa Russia, malapit sa baybayin ng Arctic Ocean
U
Unemployment rate – bahagdan ng walang hanapbuhay
Urbanisasyon – pagsasa-lungsod ng isang lugar o paglipat ng malaking bahagdan ng populasyon sa mga lungsod upang d
V
Vassal– taong tumatanggap ng lupa mula sa lord
Vedas – sagradong aklat para sa mga Hindu; binubuo ng mga himnong pandigma, ritwal, at mga salaysay Vegetation–ur
tumutubong halamanan Volatile – biglaang nagbabago
Vulnerable – madaling mapinsala
Y
Yamang likas – mga bagay na nagmumula sa kalikasan tulad ng lupa, kabundukan, kagubatan, karagatan, mga ilog, lawa, at
Z
Ziggurat –templo ng mga sinaunang Mesopotamia tulad ng Sumerian na pinaniniwalang pinaninirahan ng mga diyos
Zoroastrianismo – ang tawag sa relihiyon ng mga persyano, itinatag at ipinalaganap ni Zoroaster ang kaniyang mga turo, na
kaluluwa ng tao. Ayon sa kaniya, huhusgahan ang tao batay sa kaniyang ginawa at kung kaninong pangkat siya sumanib.
CODE BOOK LEGEND

Sample: AP5KPK-IIIf-5
LEGEND
Learning Area and Strand/ Subject or
Specialization
First Entry
Grade Level
Domain/Content/ Component/ Topic

Uppercase Letter/s
Roman Numeral
*Zero if no specific quarter Quarter
Lowercase Letter/s
*Put a hyphen (-) in between letters to indicate more than Week
a specific week
Arabic Number Competency
DOMAIN/ COMPONENT CODE DOMAIN/ COMPONENT
Ako ay Natatangi NAT Ang Pinagmulan ng Lahing Pilipino
Ang Aking Pamilya PAM Pamunuang Kolonyal ng Espanya
Pagbabagong Kultural sa Pamamahalang

Ang Aking Paaralan PAA Kolonyal ng mga
Espanyol
Ako at ang Aking Kapaligiran KAP Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag- usbong ng
Pakikibaka ng Bayan
Ang Aking Komunidad KOM Kinalalagyan Ng Pilipinas At Ang Malayang
Kaisipan Sa Mundo
Pagpupunyagi sa Panahon ng
Ang Aking Komunidad Ngayon at Noon KNN Kolonyalismong Amerikano at Ikalawang
Digmaang Pandaigdig
Pamumuhay sa Komunidad PSK Pagtugon sa mga Suliranin, Isyu at Hamon sa
Kasarinlan ng Bansa
Pagiging Kabahagi ng Komunidad PKK Tungo sa Pagkamit ng Tunay na Demokrasya
at Kaunlaran
Ang Mga Lalawigan Sa Aking Rehiyon LAR Heograpiya ng Asya
Ang Mga Kwento Ng Mga Lalawigan Sa Sariling Rehiyon KLR Sinaunang Kabihasnan sa AsyaHanggang
Ang Pagkakakilanlang Kultural Ng Kinabibilangang Rehiyon PKR Ang Timog at Kanlurang Asya sa Transisyonal
at Makabagong Panahon
Ang Silangan at Timog-Silangang Asya
Ekonomiya At Pamamahala EAP sa Transisyonal at Makabagong Panahon
Ang Aking Bansa AAB
Lipunan, Kultura at Ekonomiya ng Aking Bansa LKE
Ang Pamamahala Sa Aking Bansa PAB
Kabahagi Ako sa Pag-unlad ng Aking Bansa KPB
REFERENCES
Bureau of Elementary Education, 2002 Basic Education Curriculum, (Pasig City: Department of Education, 2002) Bureau
Curriculum .Pasig City,2002.
Bureau of Secondary Education, Department of Education Culture and Sport. Desired Learning Competencies New Seco
Bureau of Secondary Education, Department of Education Culture and Sports. Desired Learning Competencies Philippin
Pasig City, 1998.
Bureau of Secondary Education, Department of Education. Secondary Education Curriculum . Pasig City, 2010.
Connecticut State Department of Education, Division of Teaching and Learning, Social Studies Curriculum Framework, (U
Council for the Welfare of Children, The Filipino Child of the Millennium: National Plan of Action for Child 2005-2010, (Qu
Department of Education, New Elementary School Curriculum (NESC): Program for Decentralized Education Developmen
Olivia Caoili, The Social Sciences in the Philippines: a Retrospective View, in L. Samson and C. Jimenez. Eds. First nationa
Philippines, (Quezon City: University of the Philippines Press, 1983)
“United Nations Convention on the Rights of the Child,” last modified 2012, http://www.ohchr.org/en/professionalinteres
agawaran ng Edukasyon
Avenue Lungsod ng Pasig
ngkurikulum
NLIPUNAN
–10
o 2016
mework of Araling Panlipunan
ALING PANLIPUNAN
5” (Education for All 2015) at ang K-12 Philippine Basic Education Curriculum Framework.
nang ng “functionally literate and developed Filipino.” Kaya naman, tiniyak na ang mga binuong
-aambag sa pagtatamo ng nasabing mithiin. Sa pag-abot ng nasabing mithiin, tunguhin (goal) ng K-12
gutan, produktibo, makakalikasan, makabansa at makatao na may pambansa at pandaigdigang
ktibismo, magkatuwang na pagkatuto (collaborative learning), at pagkatutong pangkaranasan at

, pagsisiyat, intregratibo, interdesiplinaryo at multisiplinaryo. Sa pagkamit ng nasabing adhikain,
sayan at sa iba
kanilang kaalaman at kasanayang pang-disiplina.
at pamantayang pang-nilalaman at pamantayan sa pagganap ng bawat yunit sa pitong tema: I) tao,
nsa, 4) karapatan, pananagutan at pagkamamamayan 5) kapangyarihan, awtoridad at pamamahala,
, ang kasanayan sa iba’t-ibang disiplina ng araling panlipunan tulad pagkamalikhain, mapanuring pag-
Panlipunan, at pakikipagtalastasan at pagpapalawak ng pandaigdigan pananaw, ay kasabay na
unawa sa mga pangunahing kaisipan at isyung pangkasaysayan, pangheograpiya, pampulitika,

p at makipamuhay (Pillars of Learning). Binibigyang diin sa kurikulum ang pag-unawa at hindi
mag-aaral ay kinakailangang makabuo ng sariling kahulugan at pagpapakahulugan sa bawat paksang
ahat 2015” (Education for All 2015) at ang K-12 Philippine Basic Education Curriculum
pang makalinang ng “functionally literate and developed Filipino.” Nilalayon din ng batayang
ng istratehiya sa pagkamit ng mga pangkalahatang layuning ito ay alinsunod sa ilang teorya sa
tong
no sila namuhay at namumuhay, ang kanilang ugnayan at interaksyon sa kapaligiran at sa isa’t

at miyembro ng lipunan at mundo at maunawaan ang sariling lipunan at ang daigidig, gamit ang mga
likas- kayang paggamit ng pinagkukunang-yaman, at mabisang komunikasyon. Layunin ng
ktibo, makakalikasan, makabansa, at makatao, na may pambansa at pandaigdigang pananaw
el bilang Pilipinong lumalahok sa buhay ng lipunan, bansa at daigdig. Kasabay sa paglinang ng

oob ng lipunan, sa pagitan ng lipunan at kalikasan, at sa mundo, kung paano nagbago at
akamit ang mga layuning ito, mahalagang bigyang diin ang mga magkakaugnay na
ad sa mga pamantayang pang-etika.
ng Panlipunan, ito ang magkakaugnay na temang gagabay sa buong AP kurikulum, na hango sa

t ng tema ay gagamitin sa bawat baitang ng edukasyon dahil ilan sa mga ito, katulad, halimbawa, ng
Ekonomiks) kaysa sa iba, bagamat tatalakayin din ang ilang mga konsepto nito sa kasaysayan ng
asakop ng kurikulum ang lahat ng mga tema.
nibigyang diin ng temang ito ang pagiging bahagi ng tao hindi lamang sa kanyang kinabibilangang
uunawaan ng mag-aaral ang mga sumusunod:
nstrumento, upang mailugar niya ang kanyang sarili at ang kinabibilangan niyang komunidad;
waing pantao sa kalikasan;
t
tapagpanatili ng likas kayang pag-unlad
ng sa kasalukuyan upang lalo niyang maunawaan ang kanyang sarili at bansa at sa ganoong paraan ay
at mundo. Sentral sa pag-aaral ng tao, lipunan at kapaligiran ang konsepto ngpanahon (time), na
awat isa, ng lipunang kanyang kinabibilangan, at ng kanyang kapaligiran. Ang kaisipang kronolohikal
yroong mga mahahalagang historikal fact ( katotohan/ impormasyon) na dapat matutunan ng mag-
y ng mga paniniwala, istruktura at iba pa sa paglipas ng panahon, ang pag-unawa ng
g pangyayari sa nakaraan man o sa kasalukuyan, at ang mga kaugnay na kakayahan upang
buuan ng mga paniniwala, pagpapahalaga, tradisyon, at paraan ng pamumuhay ng isang grupo o

ng identidad ng grupo at ng mga miyembro nito, na sa bansang Pilipinas at sa ibang bahagi ng mundo
tuloy na umiiral sa kasalukuyan. Sa pag-aaral ng temang ito, inaasahan na makabubuo ang
mabigyang galang ang iba’t ibang kultura sa Pilipinas. Ang pagkakakilanlan bilang Pilipino ay
k na pananaw ukol sa mundo.
ng mamamayan at kasapi ng lipunan at sa pagkilala at pagtupad ng mga karapatan at tungkulin

a, anuman ang kanilang pananampalataya, paniniwalang pampulitika, kultural, kasarian, etnisidad,
ahit hindi ito sang- ayon o katulad ng sariling pag-iisip, at respeto sa pagkatao ng sinuman sa bansa at
g bahagi ng AP kurikulum upang makalahok ang magaaral nang ganap at sa makabuluhang paraan sa
mit nito sa bansa at sa pang-araw-araw na buhay, ang kahulugan at kahalagahan ng

aligang Batas, na nagsasaad ng mga karapatan at pananagutan ng mamamayan at ng sambayanang
alaan, kasama ang mabigat na tungkulin sa pagiging isang lider, ay tatalakayin sa AP kurikulum. Ang
mulan ng maraming halimbawa at aralin ukol sa temang ito.
g pamilya? Ang sagot sa mga simpleng tanong na ito ay may kinalaman sa batayang
(cost and benefit) na sakop unang-una ng Ekonomiks, ngunit ginagamit din sa pag-aaral ng
uksyon, Distribusyon at Pagkonsumo, magagamit ng mag-aaral ang mga konseptong ito sa sariilng
sa sa dyaryo o naririnig sa balita sa radyo. Mahalaga ring maunawaan ng mag-aaral ang panlipunang
g pagpapasya sa presyo ng bilihin o ang epekto ng patakaran ng pamahalaan sa pagdebelop ng
pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga pangunahing usapin sa lipunan at

at Mga Kontemporaryong Isyu sa baitang 10. Makatutulong ang kaalaman tungkol sa ibang bansa sa
Pilipino at ang bansa sa paglutas ng mga suliranin bilang kasapi ng pandaigdigang komunidad.
a iba’t ibang isyu (lokal, pambansa, panrehiyon, at pandaigidig) upang lumawak ang kaalaman ng
din ay lalong mahahasa ang pagkakadalubhasa ng bawat AP na guro sa pagdisenyo ng nilalaman ng
wa ng mga paksa ng elektib na kurso ay:
ring gawin ng mga mag-aaral at ng komunidad upang matugunan ang mga panganib na ito;
unan (at kalikasan), ang mga problema sa implementasyon at posibleng solusyon sa problema
ay sa kaunlaran ng lipunan
ng mga suliraning ito
ang kapaki- pakinabang (functional) na literasi ng lahat; ang paglinang ng “functionally literate
felong learning). Makikita ang mga pangkalahatang layuning ito sa mga partikular na kakayahan ng AP
sa nilalaman (content-based) kundi rin sa mga kakayahan (competence-based). Sadyang inisa-isa ang
at (b) bigyang diin ang mga mapanuring kakayahan na hindi malilinang sa pamamagitan ng pagsasaulo
kayahan, ang mga partikular na kasanayan. Magkakaugnay ang mga kakayahan at kapwa
pamamaraan na angkop sa bawat antas ng batayang edukasyon at sa proseso ng scaffolding, upang
Partikular na Kasanayan
on
g lugar, lokasyon at ibang impormasyong pangheograpiya
kita o makahanap ng mga sanggunian ng impormasyon
agsuri ng kwantitatibong impormasyon at ng datos penomenong pang- ekonomiya

aan ang historikal na konteksto ng sanggunian at ang motibo at pananaw ng may-akda
g sanggunian at ang kaibahan nito sa sekundaryang sanggunian

ugalian ng panahon at nakikilala ang impormasyon pagkakaiba at/o pagkakatulad ng mga iyon sa
bias o punto de bista ng awtor/manlilikha

nian
ngunahing katotohanan at ideya sa sariling salita
ay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di pagkakasundo

ng magkasalungat na paliwanag ng isang pangyayari
po, pangyayari, proseso o kilusan at institusyon
inag-uusapan at mga natutuhan mula sa sanggunian
manlilikha at naipaliliwanag kung saan at bakit sumasang-ayon o hindi ang dalawang
n, ang distribusyon nito, dahilan at epekto
ng panlipunan at pangkalikasan
Partikular na Kasanayan
mga batayang konsepto ng Ekonomiks at sa pagsusuri ng kwantitatibong datos

asyon
a
aan
ksik, pagsusuri ng datos, pagsulat ng sanaysay o papel, at paghanda ng presentasyon ng
ngkop na sanggunian
ng tama
aisipan tungkol sa kaganapan o isyung pinag-aaralan na pinatitibay ng nararapat na ebidensya o
lusyon kapag nagpapaliwanag

aas na baitang) na nagpapaliwanag ng isang pangyayari, isyu o penomeno, gamit ang nararapat at
pang makalahok sa makabuluhang paraan sa buhay ng pamayanan, bansa at dagidig
ng mga tao, komunidad, kultura, at paniniwala, at ang kanilang karapatang pantao
a o posisyon
mga may ibang pag-iisip kahit hindi ito sumasang-ayon sa sariling ideya, posisyon o pagtingin
maikling sanaysay) bilang pagkilala sa karapatan sa pag-aaring intelektuwal ng awtor/manlilikha
pang-ekonomiya, pangkultura, pampamahalaan, pansibiko, at

araling panlipunan kabilang ang pananaliksik, pagsisiyasat,
g paggamit ng pinagkukunang-yaman, pakikipagtalastasan at
mamamayan ng bansa at daigdig.
6 7 – 10
yahan bilang batang Naipamamalas ang mga kakayahan bilang kabataang
makabansang mamamayang mamamayang Pilipino na mapanuri, mapagnilay, malikhain, may
sa pagsasaliksik, matalinong pagpapasya at aktibong pakikilahok, makakalikasan,
iisip, matalinong mapanagutan,produktibo, makatao at makabansa, na may
pakikipagkapwa, likas- pandaigdigang pananaw gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat,
unang-yaman at pagsusuri ng datos at iba’t ibang sanggunian, pagsasaliksik,
awa sa mga batayang mabisang komunikasyon at pag-unawa sa mga batayang konsepto
ysayan, ekonomiya, ng heograpiya, kasaysayan, ekonomiya, politika at kultura tungo sa
tungo sa pagpapanday ng pagpapanday ng maunlad na kinabukasan para sa bansa.
ntayan sa Pagkatuto
an sa kapwa bilang pundasyon sa paglinang ng kamalayan sa kapaligirang sosyal.
aaralan at pagpapahalaga sa kapaligirang pisikal gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at

dibidwal at kasapi ng pangkat ng lipunan.komunidad.
karaan ng kinabibilangang komunidad, gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at

uhan, pagkakilanlan, mga simpleng konseptong heograpikal tulad ng lokasyon at pinagkukunang-
sayan.
g Pilipinas bilang bahagi ng mga lalawigan at rehiyon ng bansa batay sa

m na konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago, interaksyon ng tao at kapaligirang pisikal at sosyal.
ntayan sa Pagkatuto
a sa pagkakaiba-iba ng mga kulturang Pilipino batay sa paggamit ng mga kasanayan sa heograpiya,
sa mga mithiin ng bansang Pilipinas.
ipinas at mga sinaunang lipunan hanggang sa mga malalaking pagbabagong pang-ekonomiya at

atayang konsepto katulad ng kahalagahang pangkasaysayan (historical significance), pagpapatuloy
mayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa
sa pagpanday ng maunlad na kinabukasan para sa bansa.
nas mula sa ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan, tungo sa pagbuo ng tiyak na pagkakakilanlan
a sa kasaysayan ng Pilipinas base sa pagsusuri ng sipi ng mga piling primaryang sangguniang
ang panahon, tungo sa pagbuo ng makabansang kaisipan na siyang magsisilbing basehan
heograpiya , kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan at ekonomiya ng mga bansa sa rehiyon

at pagharap sa mga hamon ng Asya
los at pagtugon sa mga pandaigdigang hamon sa sangkatauhan sa kabila ng malawak na
miya tungo sa pagkakaroon ng mapayapa, maunlad at matatag na kinabukasan
aisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga ng mga
, mapanagutan, makakalikasan, produktibo, makatarungan, at makataong mamamayan ng bansa
aryong isyu at hamong pang-ekonomiya, pangkalikasan, pampolitika, karapatang pantao, pang-

nsa sa kasalukuyang panahon gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at
n at matalinong pagpapasya
anan, paaralan at pamayanan tungo sa paghubog ng isang mamamayang mapanagutan, may
Deskripsyon Tema
gnayan sa kapwa bilang pundasyon sa paglinang ng kamalayan sa kapaligirang 1-2
amilya at paaralan tungo sa pagkakakilanlan bilang indibidwal at

ang konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago, interaksyon distansya at 1-3
a sa kapaligirang pisikal at paaralan
akaraan ng kinabibilangang komunidad, gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at
kasunod-sunod ng pangyayari, mga simpleng konseptong heograpikal tulad ng
1-5
man, at konsepto ng mga saksi
n oral at mga labi ng kasaysayan
g-unlad ng sariling lalawigan at rehiyon kasama ang aspektong pangkultura,
ngkabuhayan gamit ang malalim na konsepto ng 1-6
nteraksyon ng tao at kapaligirang pisikal at sosyal
pagkakakilanlan at ang mga kontribosyon ng bawat rehiyon sa paghubog ng
ang pag-unlad gamit ng mga kasanayan sa heograpiya, pag-unawa sa
1-6
ok sa pamamahala at pagpapahalaga
nas.
pinas at mga sinaunang lipunan hanggang sa simula ng ika-20
nseptong katulad ng kahalagahang pangkasaysayan (historical significance), 1-6
apatuloy.
hamon at tugon ng ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan tungo sa pagbuo ng 1-6
no at matatag na pagkabansa (strong nationhood)
sa kamalayan sa heograpiya , kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan at
hiyon tungo sa pagbubuo ng pagkakakilanlang Asyano at magkakatuwang na
hamon ng Asya 1-7
Deskripsyon Tema
a sama-samang pagkilos at pagtugon sa mga pandaigdigang hamon sa

wak na pagkakaiba-iba ng heograpiya, kasaysayan, kultura, lipunan,
o sa pagkakaroon ng mapayapa, maunlad at matatag na kinabukasan. 1-7
g kaisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks gamit ang mga kasanayan at

ng panlipunan tungo sa paghubog ng mamamayang mapanuri , mapagnilay,
1-7
roduktibo, makatarungan,
bansa at daigdig
a mga kontemporaryong isyu at hamong pang-ekonomiya, pangkalikasan, 1-7
pang-edukasyon at pananagutang sibiko at pagkamamamayan sa kinakaharap
panahon gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba’t
,
komunikasyon at matalinong pagpapasya
tment
kasapi ng pamilya at paaralan at pagpapahalaga sa kapaligirang pisikal gamit ang konsepto ng

idwal at kasapi
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS
- Ako ay Natatangi
1. Nasasabi ang batayang 1. * Sibika at Kultura Batayang
impormasyon tungkol sa sarili: Aklat 1. 2001. pp. 10, 22-26
pangalan, magulang, kaarawan, edad, 2. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
tirahan, paaralan, iba pang 2003. pp. 2-14
3. * Sibika at Kultura Batayang
pagkakakilanlan at mga katangian
Aklat 3. 2000. pp. 131-141.
bilang Pilipino
4. * Ang Bayan Kong Mahal
1.1998.pp.2- 20.
5. * Pilipinas: Bansang
Minamahal Batayang Aklat
1.1997.pp.2-17.
Aklat 1. 1997. pp. 1-10.
7. * Pilipinas Bayan Mo, Bayan
Ko Batayang Aklat 1.1997.pp.
1-8.
AP1NAT-Ia- 8. * Pilipinas ang Ating Bansa
Batayang Aklat 1.1999.pp.2-4.
9. * Pagsibol ng Lahing Pilipino
10. * Sibika at Kultura
Batayang Aklat 1 1998.pp.2-
Aklat 1. 1997. pp. 1-10.
Ko Batayang Aklat 1.1997.pp.
1-8.
8. * Pilipinas ang Ating Bansa
1 Batayang Aklat 1.1999.pp.2-4.
Batayang Aklat 1 1998.pp.2-
18.
11. * Lahing Pilipino Batayang

Aklat 1. 1997. pp.2-6.
Aklat 2. 1997.pp.2-9.
13. * Pilipino Ako, Pilipinas ang
Bayan Ko Batayang Aklat 2.
1997. pp.2-5, 8-16.
Maganda Batayang Aklat 2.
2000. pp. 16- 25.
Batayang Aklat 2. 1997. pp.4-
11, 15- 26.
2. 2000. pp. 3- 11.
17. * Kulturang Pilipino
Batayang Aklat 2. 2000. pp. 2-
11.
18. * Pamayanang Pilipino
16.
3. 1998. pp. 97-109.
20. * Pagsibol ng Lahing
Pilipino Batayang Aklat 3.
1997. pp. 88- 95.
21. * Pilipinas ang Ating
Bansa Batayang Aklat 3.

1999. pp. 104-115
2. Nailalarawan ang pisikal na 1. * Sibika at Kultura
katangian sa pamamagitan ng iba’t Batayang Aklat 1. 2001. pp. 4-
ibang malikhaing pamamaraan 5.
1. 1998. pp. 21-32.
Minamahal Batayang Aklat 1.
1997. pp. 18- 29.
Batayang Aklat 1. 1997. pp.
16-21.
5. * Pilipinas Bayan Mo,
1997. pp. 10- 13.
AP1NAT-Ia- 2 6. * Pilipinas ang Ating Bansa
10.
1997. pp. 8- 10.
Batayang Aklat 1 1998. pp. 20-
26.
9. * Lahing Pilipino
Batayang Aklat 1.
1997. pp. 7-11
3. Nasasabi ang sariling AP1NAT-Ib- 3 1. * Sibika at Kultura

pagkakakilanlan sa iba’t ibang Batayang Aklat 1. 2001. pp. 6-
pamamaraan 7
2. Bahagi Ako ng Aking
Pamayanan (Philippines
Nonformal Education Project).
1998. pp. 5-8.
3. Ako, at ang Aking
Kakayahan (Philippines
1998. pp. 6.
1997. pp. 144-149.
Batayang Aklat 1 1998. pp. 31.
Aklat 2. 1997. pp. 182-188.
1997. pp. 175-184.
168-172
4. Nailalarawan ang pansariling 1. * Sibika at Kultura

pangangailan: pagkain, kasuotan at iba Batayang Aklat 1. 2001. pp.
pa at mithiin para sa Pilipinas 164-167, 172-183
AP1NAT-Ib- 4 1. 1998. pp. 144-168, 184-
186.
Minamahal Batayang
Aklat 1. 1997. pp.
124-144, 170-177,
184-193.
182-191.
1997. pp. 124-126, 178-193.
82-87, 176.
1997. pp. 95- 100, 104-107,
134- 139.
Batayang Aklat 1 1998. pp.
159-169.
Aklat 1. 1997. pp. 174-181.
Aklat 2. 1997. pp. 156-165.
1997. pp. 156-160.
2000. pp.
206-213.

130-131, 164-173.
2. 2000. pp. 136-139.
Batayang Aklat 2.
2000. pp. 144-154.
5. Natatalakay ang mga pansariling 1. Ako, ang Pamilya at ang
kagustuhan tulad ng: paboritong Aking Komunidad (Philippines
kapatid, pagkain, kulay, damit, laruan Nonformal Education Project).
atbp at lugar sa Pilipinas na gustong 2001. pp. 5- 10.
makita sa malikhaing pamamaraan 2. * Pilipinas: Bansang
1997. pp. 138.
AP1NAT-Ic- 5 Batayang Aklat 1 1998. pp. 71.
1997. pp. 153
6. Natutukoy ang mga AP1NAT-Ic- 6

mahahalagang pangyayari sa buhay
simula isilang hanggang sa
kasalukuyang
edad gamit ang mga larawan
7. Nailalarawan ang mga AP1NAT-Id- 7

personal na gamit tulad ng laruan,
damit at iba pa mula
noong sanggol hanggang sa

kasalukuyang edad
8. Nakikilala ang timeline at ang AP1NAT-Id- 8 * HEKASI Para Sa Mga Batang
gamit nito sa pag-aaral ng Pilipino 4. 2000.
mahahalagang pangyayari sa buhay pp. 276-277.
hanggang sa kanyang kasalukuyang
edad
9. Naipakikita sa pamamagitan ng AP1NAT-Ie- 9 * HEKASI Para Sa Mga Batang

timeline at iba pang pamamaraan ang Pilipino 4. 2000.
mga pagbabago sa buhay at mga pp. 276-277.
personal na gamit mula noong sanggol
hanggang sa
kasalukuyang edad
10. Nakapaghihinuha ng konsepto ng AP1NAT-If- 10

pagpapatuloy at pagbabago sa
pamamagitan ng pagsasaayos ng mga
larawan ayon sa pagkakasunod-sunod
11. Naihahambing ang sariling AP1NAT-Ig- 11

kwento o karanasan sa buhay sa
kwento at
karanasan ng mga kamag- aral
12. Nailalarawan ang mga pangarap o 1. PRODED Learning Guide in
ninanais para sa sarili Heograpiya/ Kasaysayan/
12.1 Natutukoy ang mga pangarap o Sibika: Ang Mga
ninanais Pagpapahalagang
12.2 Naipapakita ang AP1NAT- Ih- Nakatutulong at
pangarap sa malikhaing pamamaraan 12 Nakahahadlang sa Kaunlaran
ng Bansa 6. 2003. pp. 1-8
Minamahal Batayang Aklat

1. 1997. pp.
142
13. Naipaliliwanag ang kahalagahan AP1NAT-Ii- 13 Ako, ang Pamilya at ang aking
ng pagkakaroon ng mga komunidad (Philippines
pangarap o ninanais para sa sarili Nonformal Education Project).
2001. pp. 6-9.
14. Naipagmamalaki ang sariling AP1NAT-Ij- 14 Ako, ang Pamilya at ang aking
pangarap o ninanais sa pamamagitan komunidad (Philippines
ng mga malikhaing pamamamaraan Nonformal Education Project).
2001. pp. 6.
N – Ang Aking Pamilya

1. Nauunawaan ang konsepto ng 1. * Sibika at Kultura
pamilya batay sa bumubuo nito (ie. Batayang Aklat 1. 2001. pp.
two- parent family, single-parent 132-134.
family, extended family) 2. * Ang Bayan Kong Mahal 1.
1998. pp. 116-121
1997. pp. 104-114
AP1PAM- IIa-1 113-115
Ko Batayang Aklat 1. 1997. pp.
112-114
75-78
Pilipino Batayang Aklat
1. 1997. pp. 89-90
109-110
Aklat 1. 1997. pp. 87-94
2. Nailalarawan ang bawat kasapi ng 1. * Sibika at Kultura

sariling pamilya sa pamamagitan ng Batayang Aklat 1. 2001. pp.
likhang sining 127-128.
AP1PAM- IIa-2 107, 107-111, 117- 119.
Bansa Batayang Aklat 1. 1999.
pp. 74.
3. Nailalarawan ang iba’t ibang 1. * Sibika at Kultura

papel na ginagampanan ng bawat Batayang Aklat 1. 2001. pp.
kasapi ng pamilya sa iba’t ibang 118-123, 168-172
pamamaraan 2. * Pilipinas: Bansang
1997. pp. 104, 129, 131-133.
AP1PAM- IIa-3 108-111.
90-94.
Pilipino Batayang Aklat
1. 1997. pp. 82-85.
124-130.
Aklat 1.
1997. pp. 115-120.
4. Nasasabi ang kahalagahan ng 1. * Sibika at Kultura
bawat kasapi ng pamilya Batayang Aklat 1. 2001. pp.
121-123.
AP1PAM- IIa-4
138-141, 196.
Aklat 2.
1997. pp. 87-94
5. Nakabubuo ng kwento tungkol sa AP1PAM- IIb-
pang-araw-araw 5
na gawain ng buong pamilya
6. Nailalarawan ang mga gawain ng 1. * Sibika at Kultura
mag-anak sa pagtugon ng mga Batayang Aklat 1. 2001. pp.
pangangailangan ng bawat kasapi 128.
2. Ako, ang Pamilya at ang
aking komunidad (Philippines
AP1PAM- IIb- Nonformal Education Project).
6 2001. pp. 12-13.
12, 138-
141.
7. Nakikilala ang “family tree” at ang AP1PAM- IIc-7 1. PRODED Learning Guide in
gamit nito sa pag- aaral ng Heograpiya/ Kasaysayan/
pinagmulang lahi ng Sibika:
pamilya Pagkamamamayan 6.
2003. pp. 5-10.

Aklat 1.
1997. pp. 103
8. Nailalarawan ang pinagmulan ng AP1PAM- IIc-8 Ako, ang Pamilya at ang aking
pamilya sa malikhaing pamamaraan komunidad (Philippines
2001.
pp. 11-12
9. Nailalarawan ang mga * HEKASI Para Sa Mga Batang
mahahalagang pangyayari sa buhay ng Pilipino 4. 2000.
pamilya sa pamamagitan ng AP1PAM- IIc-9 pp. 276-277.
timeline/family tree
10. Nailalarawan ang mga pagbabago AP1PAM- Ako, ang Pamilya at ang aking
sa nakagawiang gawain at ang IId-10 komunidad (Philippines
pinapatuloy na tradisyon ng pamilya Nonformal Education Project).
2001.
pp. 14-16.
11. Naipahahayag sa malikhaing AP1PAM-
pamamamaraan ang sariling IId-11
kwento ng pamilya
12. Naihahambing ang kwento ng AP1PAM-
sariling pamilya at kwento ng pamilya IId-12
ng mga
kamag-aral
13. Naipagmamalaki ang kwento ng AP1PAM- IIe-
sariling pamilya. 13
14. Naiisa-isa ang mga alituntunin ng AP1PAM- IIe- Bahagi Ako ng Aking Pamayanan
pamilya 14 (Philippines Nonformal Education
Project). 1998. pp. 17-18.
15. Natatalakay ang mga AP1PAM-
batayan ng mga alituntunin ng pamilya II0-15
16. Nahihinuha na ang mga AP1PAM-

alituntunin ng pamilya ay IIe-16

tumumutugon sa iba-ibang
sitwasyon ng pang-araw-
araw na gawain ng pamilya
17. Nakagagawa ng wastong pagkilos AP1PAM- IIf-
sa pagtugon sa mga alituntunin ng 17
pamilya
18. Naihahambing ang alituntunin ng AP1PAM- IIf-

sariling pamilya sa alituntunin ng 18
pamilya ng mga kamag-aral
19. Naipakikita ang pagpapahalaga sa AP1PAM- IIf- Bahagi Ako ng Aking Pamayanan
pagtupad sa mga alituntunin ng sariling 19 (Philippines Nonformal Education
pamilya at pamilya Project). 1998. pp. 19.
ng mga kamag-aral
20. Nailalarawan ang batayang AP1PAM-

pagpapahalaga sa sariling pamilya at IIg-20
nabibigyang katwiran ang pagtupad sa
mga ito
21. Naihahahambing ang mga AP1PAM-

pagpapahalaga ng sariling IIg-21
pamilya sa ibang pamilya
22. Natutukoy ang mga halimbawa ng AP1PAM-
ugnayan ng sariling pamilya sa ibang IIg-22
pamilya
23. Nakabubuo ng konklusyon Bahagi Ako ng Aking Pamayanan

tungkol sa mabuting pakikipag- (Philippines Nonformal Education
ugnayan ng sariling pamilya sa iba Project). 1998. pp. 20-21.
AP1PAM-
pang pamilya sa lipunang Pilipino.
IIh-23
– Ang Aking Paaralan

1. Nasasabi ang mga batayang 1. * Sibika at Kultura
impormasyon tungkol sa sariling Batayang Aklat 1. 2001. pp.
paaralan: pangalan nito (at bakit 149-152.
ipinangalan ang paaralan sa taong ito), 2. * Ang Bayan Kong Mahal
lokasyon, mga bahagi nito, taon ng 1. 1998. pp. 44.
AP1PAA-
pagkakatatag at ilang taon na ito, at
IIIa-1
mga pangalan ng gusali o silid (at bakit
ipinangalan sa mga
taong ito)
2. Nailalarawan ang pisikal na AP1PAA- PRODED Learning Guide in

kapaligiran ng sariling paaralan IIIa-2 Sibika at Kultura: Ituro Mo 2.
2003. pp. 1-8.
3. Nasasabi ang epekto ng pisikal na AP1PAA-
kapaligiran sa sariling pag-aaral (e.g. IIIb-3
mahirap mag-aaral kapag maingay,
etc)
4. Nailalarawan ang mga tungkuling AP1PAA- * Pilipinas ang Ating Bansa

ginagampanan ng mga taong bumubuo IIIb-4 Batayang Aklat 1. 1999. pp. 127-
sa paaralan (e.g. punong guro, 130.
guro, mag-aaral, doktor at nars,
dyanitor, etc
5. Naipaliliwanag ang kahalagahan AP1PAA- * Pilipinas Bayan Mo, Bayan Ko

ng paaralan sa IIIc-5 Batayang Aklat 1. 1997. pp. 156-
sariling buhay at sa pamayanan o 157.
komunidad.
6. Nasasabi ang mahahalagang AP1PAA-
pangyayari sa pagkakatatag IIIc-6
ng sariling paaralan
7. Nailalarawan ang mga pagbabago AP1PAA-
sa paaralan tulad IIId-7
ng pangalan, lokasyon,
bilang ng mag-aaral atbp gamit

ang timeline at iba pang
pamamaraan
8. Naipapakita ang pagbabago ng AP1PAA-

sariling paaralan sa pamamagitan ng IIId-8
malikhaing pamamaraan at iba pang
likhang sining
9. Natutukoy ang mga alituntunin ng AP1PAA-

paaralan IIIe-9
10. Nabibigyang katwiran ang AP1PAA-

pagtupad sa mga alituntunin IIIe-10
ng paaralan
11. Nasasabi ang epekto sa sarili at AP1PAA-
sa mga kaklase ng pagsunod at hindi IIIf-11
pagsunod sa mga alituntunan ng
paaralan
12. Nahihinuha ang kahalagahan ng AP1PAA-

alituntunin sa paaralan at IIIg-12
sa buhay ng mga mag-aaral
13. Naiisa-isa ang mga gawain at 1. * Pilipinas: Bansang
pagkilos na nagpapamalas ng Minamahal Batayang Aklat 1.
pagpapahalaga sa sariling paaralan 1997. pp. 146.
(eg. Brigada Eskwela) 2. * Pilipinas Bayan Mo,
AP1PAA-
1997. pp. 204-207.
IIIh-13
Bansa Batayang Aklat 1. 1999.
pp. 144-145
14. Natatalakay ang kahalagahan ng AP1PAA-

pag-aaral IIIi-j-14
14.1 Nakapagsasaliksik ng mga

kwento tungkol sa mga batang
nakapag-aral at hindi nakapag-
aral
14.2 Nasasabi ang maaring
maging epekto ng
nakapag-aral at hindi nakapag-
aral sa tao
ko at ang Aking Kapaligiran

1. Nakikilala ang konsepto ng 1. * HEKASI Para Sa Mga
distansya at ang gamit nito sa Batang Pilipino 4. 2000. pp. 8-
pagsukat ng lokasyon 9.
2. PRODED Learning Guide in
Heograpiya/ Kasaysayan/
Sibika: Ang Iskala 4. 2003. pp.
1-4.
1. 1998. pp. 43, 45-52.
29-30.
AP1KAP- Bayan Ko Batayang Aklat 1.
IVa-1 1997. pp. 23- 30.
48
Aklat 1. 1997. pp. 18-22.
Aklat 2.
1997. pp. 23- 30.
48
Aklat 1. 1997. pp. 18-22.
Aklat 2.
1997. pp. 18-20.

1997. pp. 32-35.
2000. pp. 48- 51.
46-47.
2. 2000. pp. 21-24.
23-25.
32- 34.
82-94.
3. 1998. pp. 20-22
1997. pp. 13- 15.
15-17.
2. Nagagamit ang iba’t ibang AP1KAP- 1. * Sibika at Kultura
katawagan sa pagsukat ng lokasyon at IVa-2 Batayang Aklat 1. 2001. pp.
distansya sa pagtukoy ng mga gamit 34-38.
at lugar sa bahay (kanan, kaliwa, itaas, 2. * Pagsibol ng Lahing
ibaba, harapan Pilipino 2. 2003. pp. 11-15
at likuran)
3. Nailalarawan ang kabuuan at mga AP1KAP- PRODED Learning Guide in

bahagi ng sariling IVb-3 Sibika at Kultura: Ituro Mo 2.
tahanan at ang mga lokasyon nito 2003. pp. 6.
4. Nakagagawa ng payak na mapa 1. PRODED Learning Guide in

ng loob at labas ng tahanan Sibika at Kultura: Mga Sagisag
o Pananda sa Mapa 2. pp. 1-6.
AP1KAP- 2. * Pilipinas: Bansang
IVb-4 Minamahal Batayang
Aklat 1. 1997. pp. 52.
5. Naiisa-isa ang mga bagay at AP1KAP- * Pilipinas: Bansang Minamahal

istruktura na makikita sa nadadaanan IVc-5 Batayang Aklat 1. 1997. pp. 103.
mula sa tahanan patungo sa
paaralan
6. Naiuugnay ang konsepto ng

lugar, lokasyon at distansya sa pang-
araw-araw na buhay sa pamamagitan
ng AP1KAP-
iba’t ibang uri ng transportasyon mula IVc-6
sa
tahanan patungo sa paaralan
7. Nailalarawan ang pagbabago sa AP1KAP-

mga istruktura at bagay mula sa IVd-7
tahanan patungo sa
paaralan at natutukoy ang
mga mahalagang istruktura sa

mga lugar na ito.
8. Nakagagawa ng payak na mapa AP1KAP- 1. * Sibika at Kultura
mula sa tahanan patungo sa paaralan IVd-8 Batayang Aklat 1. 2001. pp.42.
1997. pp.
103.
9. Natutukoy ang bahagi at gamit sa 1. PRODED Learning Guide in
loob ng silid-aralan/ paaralan at Sibika at Kultura: Ituro Mo 2.
lokasyon ng mga ito 2003. pp. 1-3, 7.
Aklat 1. 1997. pp. 22.
AP1KAP-
IVe-9 1997. pp. 38.
30-
31.
10. Nakagagawa ng payak na mapa 1. PRODED Learning Guide in

ng silid- aralan/paaralan Sibika at Kultura: Ituro Mo 2.
2000. pp. 7.
AP1KAP- IVf-
2. * Ang Bayan Kong
10
Mahal 1. 1998. pp.
44.
11. Naipaliliwanag ang konsepto ng

distansya sa pamamagitan ng nabuong
AP1KAP-
mapa ng silid-aralan at paaralan
IVg-11
11.1 distansya ng mga

bagay sa isa’t isa sa loob ng silid-
aralan
11.2 distansya ng mga
mag-aaral sa ibang mga bagay sa
silid- aralan
11.3 distansya ng silid-
aralan sa iba’t ibang bahagi ng
paaralan
12. Nakapagbigay halimbawa ng mga 1. * Sibika at Kultura
gawi at ugali na makatutulong at Batayang Aklat 1. 2001. pp.
nakasasama sa sariling kapaligiran: 75-82.
tahanan at paaralan 2. * Ang Bayan Kong Mahal
1. 1998. pp. 89-98.
1997. pp. 68- 71.
AP1KAP- Batayang Aklat 1. 1997. pp.
IVh-12 77-79, 81.
1997. pp. 58- 60, 68, 72-81,
83.
Batayang Aklat
1. 1999. pp. 46-47,
67, 71.
13. Naipakikita ang iba’t ibang AP1KAP- IVi- 1. * Pilipinas: Bansang

pamamaraan ng pangangalaga ng 13 Papaunlad. 2000. pp. 96-103.
kapaligirang ginagalawan 2. * Sibika at Kultura
13.1 sa tahanan Batayang Aklat 3.
13.2 sa paaralan 2000. pp. 91-95.
13.3 sa komunidad 3. * Pagsibol ng Lahing
Pilipino 2. 2003. pp. 69-70.
1. 1998. pp. 68-71, 90-98.
72-77, 142-146.
1997. pp. 133-134, 146-150.
64-66, 68-70, 146-148, 184-
188.
1997. pp. 43- 47, 127-131.
87.
Aklat 1. 1997. pp. 63-66, 133.
Aklat 2. 1997. pp. 51-55.
1997. pp. 75-85.

2000. pp. 109-114.
Batayang Aklat 2.
1997. pp. 80-81.
14. Naipakikita ang pagpapahalaga AP1KAP- IVj- 1. * Sibika at Kultura

sa kapaligirang ginagalawan sa iba’t 14 Batayang Aklat 1. 2001. pp.
ibang pamamaraan at likhang sining. 83-85.
1. 1998. pp.
89.
kasalukuyan at nakaraan ng kinabibilangang komunidad, gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at
ulad ng lokasyon at pinagkukunang yaman at bukal ng yamang lahi, at konsepto ng mga saksi ng
Ang Aking Komunidad

1. Nauunawaan ang konsepto ng 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
‘komunidad’ 2003. pp.15-17
1.1 Nasasabi ang payak na 2. * Araling Panlipunan
kahulugan ng ‘komunidad’ 2.2013.pp.2-12
1.2 Nasasabi ang mga halimbawa AP2KOM-Ia- 1 3. * Kulturang Pilipino 2. 2000.
ng pp.14-22
‘komunidad’ 4. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 2.pp.21-28
5. * Sibika at Kultura 2.
1997.pp.33-44
6. * Pamayanang Pilipino 2.
1997. pp.21-28
7. Lahing Pilipino 2. 1997. pp.
13-18
8. * Pagsibol ng Lahing Pilipono
3. 1997. Pp. 47- 51
9. Kulturang Pilipino 2. 2000. pp.
14-22
10. Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 2. 1997. pp.21- 28.
Aklat 2. 1997. pp. 33-44.
12. * Ang Bayan Kong Mahal 2.
2000. pp. 14-19.
13. * Lahing Pililpino 2. 1997. pp.
13-18.
14. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 1.
1997. pp. 72- 73.
Minamahal 1. 1997. pp. 96-103.
16. * Pilipinas Ang Ating Bansa 1.
1999. pp. 91-95, 100-101.
17. * Pilipinas Bayan Mo, Bayan Ko
1. 1997. pp. 115-117.
18. * Sibika at Kultura 1. 1997. pp.
102.
1998. pp. 126-131,
139.
107, 111-114.
2. Naipaliliwanag ang kahalagahan 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
ng ‘komunidad’ 2003.pp.25-28
2. * Araling Panlipunan
AP2KOM- Ib-
2.2003.pp.39-44
2
1997. pp. 75- 78.
3. Natutukoy ang mga bumubuo 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
ng komunidad: 2003. pp.17,22
3.1 Mga tao: mga iba’t ibang 2. * Sibika at Kultura
naninirahan sa komunidad, mga 1.2001.pp.149-151,156- 157
pamilya o mag-anak 3. * Araling
3.2 Mga institusyon: paaralan, Panlipunan2.2003.pp.8
mga sentrong pamahalaan o 4. * Kulturang Pilipino 2.
nagbibigay serbisyo, sentrong 2000.pp.58-65
pangkalusugan, pamilihan, 5. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
simbahan o mosque at iba pang Bayan Ko 2. 1997. pp.168-170
pinagtitipunan ng mga kasapi ng 6. * Sibika at Kultura 2. 1997.
ibang relihiyon pp.8-10
AP2KOM- Ib- 7. * Lahing Pilipino 2. 1997. pp.
3 59-68
8. * Kulturang Pilipino 2. 2000.
pp. 58-65.
9. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 2. 1997. pp. 2-6.
Aklat 2. 1997. pp. 8-10.
11. * Lahing Pilipino 1. 1997. pp.
87-99.

1997. pp. 82- 92, 142-150.
Minamahal 1. 1997. pp. 104-106.
1999. pp. 74-81.
1. 1997. pp. 106-111, 117-118.
103, 104-105, 108, 111.
110.
4. Naiuugnay ang tungkulin at 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
gawain ng mga bumubuo ng 2003.pp.132- 137
komunidad sa sarili at sariling 2. * Sibika at Kultura
pamilya 1.2001.pp.172-182
3. Ako, ang Pamilya at ang Aking
Komunidad (Philippines Nonformal
Education Program).2001.pp.23-24
4. My Family,My Community and
I (Philippines Nonformal Education
AP2KOM-Ic- 4 Program).2001.pp.23-24
2.2003.pp.14-24
6. * Pilipinas: Bansang Maganda
2. 2000. pp. 123-130, 207-227.
7. * Kulturang Pilipino 2.
2000. Pp.23-28, 155-159.

Bayan Ko 2. 1997. pp.168-170,
168-170.
1997. pp. 95- 99.
Minamahal 1. 1997. pp. 200-210.
1. 1997. pp. 108-111, 118, 121.
112, 119-120.
125-130.
5. Nasasabi na ang bawat bata ay 1. Ako, ang Pamilya at ang Aking

may kinabibilangang komunidad Komunidad (Philippines Nonformal
Program).2001.pp.31-32
AP2KOM-Ic- 5 3. * Araling Panlipunan
2.2003.pp.27-28
1998. pp. 144-149.
6. Nasasabi ang batayang AP2KOM- Id- 1. PRODED Learning Guide in
impormasyon tungkol sa sariling 6 Sibika at Kultura
komunidad: Populasyon:Umaasa o
pangalan ng komunidad; Inaasahan 2. 2003. pp.1-
lokasyon ( malapit sa tubig o 14

bundok, malapit sa bayan), mga 2. * Sibika at Kultura 1.
namumuno dito, populasyon, 2001.pp.112
mga wikang sinasalita, atbp 3. Ako, ang Pamilya at ang Aking
Komunidad (Philippines Nonformal
Education Program).2001.pp.22
Program).2001.pp.22
2. 2000. pp. 123-130
2000. pp.73-82
1997. pp.77-85
8. * Lahing Pilipino 1. pp. 105-
109.
Minamahal 1. 1997. pp. 107-114.
1999. pp. 102- 105.
113-118.
1998. pp. 132-138.
115-122.
14. MISOSA 6 Lesson 2
7. Nailalarawan ang sariling AP2KOM- 1. PRODED Learning Guide in

komunidad gamit ang mga Id-e-7 Sibika at Kultura Mga
simbolo sa payak na mapa Sagisag o Pananda sa Mapa
7.1 Nakikilala ang mga sagisag 2.2000. pp. 1-19
na ginagamit sa mapa sa tulong 2. PRODED Learning Guide in
ng panuntunan. Sibika at Kultura Ituro Mo
7.2 Natutukoy ang lokasyon ng 2.2000.pp.1-8
mga mahahalagang lugar sa 3. * Pagsibol ng Lahing Pilipino
sariling komunidad batay sa 2.2003.pp.33- 36,49-54,60-62
lokasyon nito sa sariling tahanan 4. * Sibika at Kultura
o paaralan 1.2001.pp.57-65
7.3 Nailalarawan ang mga 5. * Sibika at
anyong lupa at tubig sa sariling Kultura3.2000.pp.50-69
komunidad 6. * Pamana 5.1999.pp.50- 52
7.4 Nakaguguhit ng payak na 7. * Pilipinas:Bansang Papaunlad
mapa ng komunidad mula sa 6.2000.pp.74- 77
sariling tahahan o paaralan, na 8. * Araling Panlipunan
nagpapakita ng mga 2.2003.pp.45-55,69-86
mahahalagang lugar at 9. * Pilipinas: Bansang Maganda
istruktura, anyong lupa at tubig, 2. 2000. pp.35- 47
atbp. 10. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 2. 1997. pp.31-38
11. * Sibika at Kultura 2. 1997.
pp.45-52
2000. pp.21-29
1997. pp.30-40
18-23
1997. pp.15-18
16. * Sibika at Kultura: Ang
Bayan Kong Mahal 3. 1998. pp.
13-19, 33
Bayan Ko. 3. 1999. pp. 13-15
18. * Pilipinas: Bansang Pinagpala
4. 2000.pp. 26- 27
19. * Heograpiya, Kasaysayan at
Sibika: Ang Bayan Kong Mahal 4.
1999. pp. 32-51
2. 2000. pp. 48- 58.
pp. 23-28.
1998. pp. 13-19;33.
1999. pp. 32-51.
24. * Lahing Pilipino 1. pp. 22-23.
1. 1997. pp. 164.
26. Sibika at Kultura 1. 1997. pp.
110.
27. Pilot School MTBLME 2nd Qrtr
Grade 3
8. Nailalarawan ang panahon at AP2KOM-If- 1. PRODED Learning Guide in

kalamidad na nararanasan sa h-8 Sibika at Kultura Yamang-Lupa:
sariling komunidad Alagaan 2.2003.pp.1-13
8.1 Nasasabi ang iba’t ibang uri 2. Sibika at Kultura 3.
ng 2000.pp.72-75
panahong nararanasan sa 3. Handa Ka Na Ba sa Kalamidad
sariling komunidad (tag-ulan at (Philippines Nonformal Education
tag-init) Program). 1998.pp.1-34
8.2 Natutukoy ang mga 4. Bagyo at Lindol:Paano
natural na kalamidad o Paghahandaan (Philippines
sakunang madalas maganap Nonformal Education
sa sariling komunidad Program).1998.pp.1-40
8.3 Nakakukuha ng 5. * Araling Panlipunan
impormasyon tungkol sa mga 2.2003.pp.87-98
epekto ng kalamidad sa 6. OHSP Module 1
kalagayan ng mga anyong 7. Pilot School MTBMLE 1st Qrtr
lupa, anyong tubig at sa mga Grade 3 AP LM
tao sa sariling komunidad 8. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 3.
8.4 Nasasabi ang mga 1997. pp. 35- 46
wastong gawain/ pagkilos sa 9. * Pilipinas Ang Ating Bansa 3.
tahanan at paaralan sa 1999. pp. 35-40, 66-70
panahon ng kalamidad 10. * Sibika at Kultura: Ang Bayan
8.5 Nasasabi kung paano Kong Mahal 3. 1998. pp. 6, 43-49
ibinabagay ng mga tao sa 11. * Sibika at Kultura 3. 1997. pp.
panahon ang kanilang 36-40
kasuotan at tirahan 12. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko. 3. 1999. pp. 31-39
4. 2000. pp. 43-46, 55-65, 83
1999. pp. 76-82
6. 1999. pp. 76-82.

16. * Pilipinas: Kasaysayan at
Pamahalaan I. 2000. pp. 17-18.
1998. pp. 153-154.
18. MISOSA 4 Lesson 9,10
19. Pilot School MTBLME 1st Qrtr
Grade 3
20. Pilot School MTBLME TG 1st
Qrtr Grade 3
9. Nasasabi ang pagkakapareho at AP2KOM-Ii- 9 * Araling Panlipunan2.2003.pp.29

pagkakaiba ng sariling
komunidad sa mga kaklase
ing Komunidad Ngayon at Noon

1. Nakapagsasalaysay ng 1. * Pamana.5.1999.pp.3-5
pinagmulan ng sariling komunidad 2. * Araling Panlipunan
batay sa mga pagsasaliksik, 2.2003.pp.100-108
AP2KNN-
pakikinig sa kuwento ng mga
IIa-1
nakakatanda sa komunidad, atbp
2. Naiuugnay ang mga pagbabago AP2KNN- 1. * Sibika at Kultura

sa pangalan ng sariling komunidad IIa-2 1.2001.pp.13-15
sa mayamang kuwento ng 2. * Araling Panlipunan
pinagmulan nito 2.2003.pp.103-105
3. Nasasabi ang pinagmulan at AP2KNN- 1. * Hekasi Para Sa Mga Batang

pagbabago ng sariling komunidad sa IIb-3 Pilipino 4.2000.pp.276-277
pamamagitan ng timeline at iba 2. * Araling Panlipunan
pang graphic 2.2003.pp.105
organizers
4. Nakagagawa ng maikling AP2KNN- 1. Ipagdiwang Natin ang

salaysay ng mga pagbabago sa IIc-4 Pagkakaiba ng ating Kultura

sariling (Philippines Nonformal Education
komunidad sa iba’t ibang aspeto Program).2001.pp.11-12
nito tulad ng uri ng 2. * Araling Panlipunan
transportasyon, pananamit, 2.2003.pp.106-108
libangan,pangalan ng mga kalye
atbp. sa
pamamagitan ng iba’t- ibang
sining (ei. pagguhit, paggawa ng
simpleng graf,
pagkuwento, atbp.)
5. Naiuugnay ang mga sagisag, 1. PRODED Learning Guide in
natatanging istruktura, bantayog ng Sibika at Kultura: Mga Sagisag ng
mga bayani at mga mahahalagang Pilipinas, Alam Mo? 2.2000.pp.1-12
bagay na matatagpuan sa 2. * Sibika at Kultura
komunidad sa kasaysayan nito 1.2001.pp.87-97
2.2003.pp.107
4. Pilot School MTBMLE 2nd Qrtr
Grade 3
2. 2000. Pp.65- 76, 228-240
AP2KNN- 6. * Kulturang Pilipino 2. 2000.
IId-5 Pp.30-38,69-82
Bayan Ko 2. 1997. Pp.40-52,99-
112
Pp.53-64,107-123
2000. Pp.31-37,91- 103,123-130
1997. Pp.41-52,87-107
11. Lahing Pilipino 2. 1997. Pp. 24-
35, 69-80, 192- 211
1999. Pp. 118- 126
2. 2000. pp. 65- 76;228-240.
Bayan Ko 2. 1997. pp. 40-52, 99-
112.
1997. pp. 50-68.
Minamahal 1. 1997. pp. 80-89.
1999. pp. 24-31.
1. 1997. pp. 31- 42, 85-102.
38-52, 54-56, 57, 82-97.
1998. pp. 53-74, 99- 113.
57-69, 91-103.
6. Nailalarawan ang dami ng tao sa AP2KNN- * Pagsibol ng Lahing Pilipino

sariling komunidad IId-6 2.2003.pp.85-94
sa pamamagitan ng graf
7. Nakabubuo ng maikling salaysay AP2KNN- * Araling Panlipunan 2.2003.pp.94-
tungkol samga IIe-7 96,127-134
bagay na hindi nagbago sa
komunidad(hal., pangalan,
pagkain, gusali o istruktura)
8. Nakasusuri ng pagkakaiba ng AP2KNN- 1. * Sibika at Kultura
kalagayan ng kapaligiran ng sariling IIe-8 3.2000.pp.61-70
komunidad (ei. mga anyong lupa at 2. * Araling Panlipunan
tubig 2.2003.pp.97,118-126
ngayon at noon)
9. Nailalarawan ang 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
pagkakakilanlang kultural ng 2003.pp.110- 114
komunidad 2. Araling Panlipunan 1
9.1 Natutukoy at naipaliliwanag ang Modyul 2 “Kapaligirang
mga katangiang nagpapakilala ng Kultural”.pp.12-17
sariling komunidad (ie, tanyag na 3. Pilot School MTBMLE 2nd Qrtr
anyong lupa o tubig, produkto, Grade 3
pagkain, tanyag na kasapi ng 4. * Pilipinas: Bansang maganda
komunidad atbp.) 2. 2000. Pp.184- 205
9.2 Natutukoy ang iba’t ibang 5. * Kulturang Pilipino 2. 2000.
pagdiriwang ng komunidad Pp113.124
9.3 Natatalakay ang mga tradisyon na 6. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
nagpapakilala sa sariling komunidad Bayan Ko 2. 1997. Pp.147-152
9.4 Natatalakay ang iba’t- ibang uri ng 7. * Sibika at Kultura 2. 1997.
AP2KNN- IIf-
sining na nagpapakilala sa sariling g-9 Pp.143-148
komunidad (ei. panitikan, musika, 8. * Ang Bayan Kong Mhal 2.
sayaw, isports atbp) 2000. Pp.123-129
1997. Pp.134-141
10. * Lahing Pilipino 2. 1997. Pp.
125-140
1999. pp. 9.
Grade 3
10. Naihahambing ang katangian ng 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino

sariling komunidad sa iba pang 2.2003.pp.110-115
komunidad tulad ng likas na yaman, 2. * Araling Panlipunan
AP2KNN-
produkto at hanap-buhay, kaugalian 2.2003.pp.146-148
IIh-10
at
mga pagdiriwang, atbp.
11. Nasusuri ang kahalagahan ng 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.

mga pagdriwang at tradisyon na 2003.pp.110- 115,119-123
nagbubuklod ng mga tao sa pag- 2. Pilot School MTBMLE 2nd Qrtr
unlad ng sariling komunidad Grade 3
AP2KNN- IIi-
1997. pp. 139-140.
11
Qrtr Grade 3
5. Pilot School MTBLME TG 2nd
Qrtr Grade 3
12. Nakakalahok sa mga proyekto o AP2KNN- IIj-

mungkahi na nagpapaunlad o 12
nagsusulong ng natatanging
amumuhay sa Komunidad
1. Natatalakay ang mga produkto at 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
mga kaugnay na hanapbuhay na 2003.pp.66-68
nalilikha mula sa likas yaman ng 2. Kapaligiran, Kayamanan,
komunidad Kalingain (Philippines Nonformal
1.1 Nailalarawan ang likas na yaman Education Program).1998.pp.5-8
at pangunahing produkto ng AP2PSK- 3. Araling Panlipunan 1 Modyul I
komunidad IIIa-1 “Kapaligirang Pisikal ng
1.2 Naiuugnay ang mga Pamayanan”.pp.6-10
pangunahing hanapbuhay ng 4. Araling Panlipunan I Modyul 3
komunidad sa likas na Kayamanang
yaman ng komunidad Pinagkukunan Likas na

Kayaman.pp.3-14
2.2003.pp.152-174
6. Pilot School MTBMLE 2nd Qrtr
grade 3
2. 2000. pp.35- 47; 82-108
pp.41-56
Bayan Ko 2. 1997. pp.53-70
pp.65-89
2000. pp.61-71
1997. pp.53-74
13. * Lahing Pilipino 2. 1997.pp.
41-50
1997. pp. 47- 65
1999. pp. 19-35, 41-60
16. * Sibika at Kultura: Ang Bayan
Kong Mahal 3. 1998. pp. 22-37,
51-74
17. * Sibika at Kultura 3. 1997. Pp.
23-35, 46-56
Bayan Ko. 3. 1999. pp. 17-30, 42-
65
4. 2000. pp. 84-85, 79-80, 93-95,
98- 99, 101-103, 110-112, 114-
115, 117-119, 126- 127, 129-130.
132-134, 137-138
1999. pp. 57-61, 63-64, 66-67, 69-
70, 72-73, 76- 81, 84-86, 92-94,
96-98, 101, 107-109, 111-112,
114, 117-118, 120-121, 123-124
1999. pp. 99-106
1998. pp. 22-37, 51-74.
1997. pp. 32-39.
Minamahal 1. 1997. pp. 54-63;
131-133.
1999. pp. 35-41, 60-61.
1. 1997. pp. 49- 57, 62-67.
59-69.
1998. pp. 76-88.
1998. pp. 72-78, 82-83.

Grade 3
Qrtr Grade 3
2. Naipaliliwanag ang pananagutan 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
ng bawat isa sa pangangalaga sa likas 2003.pp.69-70
na yaman at pagpanatili ng kalinisan 2. PRODED Learning Guide in
ng sariling komunidad. Sibika at Kultura Yamang Tubig-
2.1 Nasasabi ang mga sanhi at bunga Alagaan at Tipirin 2.2000.pp.1-12
ng pagkasira ng likas na yaman ng 3. * Sibika at Kultura
kinabibilangang komunidad 1.2001.pp.75-81
2.2 Nahihinuha ang mga posibleng 4. * Sibika at Kultura
dahilan ng tao sa pagsira ng mga likas 3.2000.pp.91-94
na yaman ng kinabibilangang 5. Ingatan ang Mga Anyong
komunidad. Tubig (Philippines Nonformal
2.3 Nakapagbibigay ng mungkahing Education Program).1998.pp.5-20
paraan ng pag-aalaga sa kapaligiran 6. Kapaligiran, Kayamanan,
at likas na yaman ng kinabibilangang Kalingain (Philippines Nonformal
komunidad AP2PSK- Education Program).1998.pp.16-23
IIIb-2 7. Kapaligiran, Alagaan Para Sa
Kinabukasan (Philippines
Nonformal Education
Program).1998.pp.6- 10,16-21,25-
29
8. Araling Panlipunan 1 Modyul
3“Kayamanang Pinagkukunan
Likas na Kayamanan”.pp.15-18
9. Ang Pangangalaga ng Ating
mga Yamang
Tubig(Philippines Nonformal
10. Makialam at Lumahok sa
Pagpapaunlad ng
Pamayanan(Philippines Nonformal
Education Program).1998.pp.5-8,34-
45
11. Economic Efficiency and
Environmental Education.pp.68-
69,73-90
Heograpiya/Kasaysayan/S ibika Likas
na Yaman Pagyamanin 4.2003.pp.1-
11
13. MISOSA 6 Lesson
15,19,20,21,22,23
14. Pilot School MTBMLE 4th Qrtr
Week 8 Grade 3
Weeks 1-4 Grade 3
17. * Pilipinas; Bansang Maganda 2.
2000. Pp.90- 91,99-101,105,109-
111
Pp.46,53
Bayan Ko 2. 1997. Pp.75-87
Pp.71-72,80-81
21. * Ang Bayan Kong Mhal
2. 2000. Pp.54-56
1997. Pp.69-70
51-58
3. 1997. Pp. 66- 70, 128-133, 181-
186
Kong Mahal 3. 1998. Pp. 31
Pp. 57-62, 170-175
1999. Pp. 107-115, 117- 118
Aklat 3. 1997. pp. 57-62, 170-175.
1. 1997. pp. 43- 48.
Minamahal 1. 1997. pp. 68-79.
1999. pp. 44-49, 63-72.
Ko 1. 1997. pp. 58-60, 68, 71-83,
133.
pp. 53, 56-57;72- 81.
1998. pp. 89-98.
pp. 79-81, 84-89.
38. MISOSA 6 Lesson
18,19,20,21,22
Grade 3
Qrtr Grade 3
41. Pilot School MTBLME TG 4th
Qrtr Week 7 Grade 3
42. Pilot School MTBLME TG 4th
Qrtr Week 8 Grade 3
3. Nailalarawan kung paano 1. * Pilipinas:Bansang Papaunlad

natutugunan ang pangangailangan ng 6.2000.pp.81- 92
mga tao mula sa likas yaman ng 2. * Pagsibol ng Lahing Pilipino
komunidad 2.2003.pp.66-68
2.2003.pp.163-166
1999. Pp. 61-66
AP2PSK- 5. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
IIIc-3 Bayan Ko. 3. 1999. Pp. 65
1998. pp. 75-86.
7. * Pagbabago Batayang Aklat IV.
2001. pp. 47-50.
1. 1997. pp. 50-
55, 62-65.
1998. pp. 78-84
4. Naiuugnay ang epekto ng 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino
pagkakaroon ng hanapbuhay sa 2.2003.pp.25-28
pagtugon ng pangangailangan ng 2. PRODED Learning Guide in
komunidad at ng sariling pamilya Sibika at Kultura Pangunahing
AP2PSK- Hanapbuhay 3.2000.pp.1-10
IIId-4 3. * Sibika at Kultura 3.2000.
pp.78-89
Pp.61-63
5. Nakikilala ang mga namumuno sa 1. * Sibika at Kultura
sariling komunidad at ang kanilang 1.2001.pp.112
kaakibat na tungkulin at 2. * Araling Panlipunan
responsibilidad 2.2003.pp.179-181
5.1 Nasasabi kung paano nagiging 3. Pilot School MTBMLE 3rdQrtr
pinuno Weeks 3-5 Grade 3
5.2 Nasasabi ang katangian ng mabuti AP2PSK- 4. MISOSA 4 Lesson 1
at di mabuting pinuno IIIe-f-5 5. Pilot School MTBLME TG 3rdQrtr
Weeks 3-5 Grade 3
7. Pilot School MTBLME TG
3rd Qrtr Weeks 3-5 Grade 3
6. Nasasabi ang kahalagahan ng AP2PSK- 1. * Pilipinas :Bansang Papaunlad

mabuting pamumuno sa pagtugon ng IIIg-6 6.2000.pp.118- 120
pangangailangan ng mga 2. * Araling Panlipunan
tao sa komunidad. 2.2003.pp.185,196-198
7. Nakikilala ang mga taong nag- AP2PSK- 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.

aambag sa kapakanan at kaunlaran IIIh-7 2003.pp.80- 82,154-157
ng komunidad sa iba’t ibang aspeto at 2. Pilot School MTBMLE 3rd Qrtr
paraan (ei mga pribadong Weeks 6-8 Grade 3
samahan (NGO) na tumutulong 3. * Kulturang Pilipino 2. 2000.

sa pag-unlad ng komunidad) Pp.65-67
1997. Pp. 144- 154
5. * Pilipinas Ang Ating
Bansa 3. 1999. Pp. 175-
191
8. Nakapagbigay ng mga mungkahi AP2PSK-

at dahilan upang IIIi-8
palakasin ang tama, maayos at
makatwirang pamumuno
ging Kabahagi ng Komunidad
1. Natatalakay ang kahalagahan ng 1. PRODED Learning Guide in
mga paglilingkod/ serbisyo ng Sibika at Kultura Maunlad na
komunidad upang matugunan ang Pamumuhay ang Kailangan ng
pangangailangan ng mga kasapi sa Bayan 3.2000.pp.1-8
komunidad. 2. * Araling Panlipunan
2.2003.pp.215-221
AP2PKK-
IVa-1 Pp.83-87
1997. Pp. 123- 128
Bayan Ko 1. 1997. pp.
132,134
2. Natutukoy ang iba pang tao na 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
naglilingkod at ang kanilang 2003.pp.77- 80,104-106
kahalagahan sa komunidad (e.g. 2. * Sibika at Kultura
guro, pulis, brgy. tanod, bumbero, AP2PKK- 1.2001.pp.190-191,194- 196
nars, duktor, tagakolekta ng IVa-2 3. * Araling Panlipunan
basura, kartero, karpintero, tubero, 2.2003.pp.188-191
atbp.)
4. Pilot School MTBMLE 3rd Qrtr

weeks 6-8 Grade 3
Pp.88-98
6. * Ang Bayan Kong Mhal 2. 2000.
Pp.79-84
7. * Pilipinas: Bansang Maganda 2.
2000. pp. 168-177.
1997. pp. 110- 114.
9. * Pilipinas: Bansang Minamahal
1. 1997. pp. 133-135.
1999. pp. 115- 120, 123-126;133-
134.
1. 1997. pp. 127-131, 136, 138.
130-132, 135, 153-164.
1998. pp. 150-152, 155, 157,159-
165.
131-141.
3rd Qrtr Weeks 6-8 Grade 3
3. Naiuugnay ang pagbibigay AP2PKK- 1. * Hekasi Para Sa Mga Batang

serbisyo/ paglilingkod ng komunidad IVb-d-3 Pilipino 4.2000.pp.283-288
sa karapatan ng 2. * Pagsibol ng Lahing
bawat kasapi sa komunidad.
3.1 Nasasabi na ang bawat kasapi Pilipino 2.2003.pp.126- 128
ay may karapatan na mabigyan ng 3. * Sibika at Kultura
paglilingkod/ serbisyo mula sa 3.2000.pp.247-252
komunidad 4. * Pilipinas:Bansang Papaunlad
3.2 Nakapagbibigay halimbawa ng 6.2000.pp.144- 149
pagtupad at hindi pagtupad ng 5. * Sibika at Kultura
karapatan ng bawat kasapi mula 1.2001.pp.164-166
sa mga serbisyo ng komunidad 6. PRODED Learning Guide in
3.3 Naipaliliwanag ang epekto ng Sibika at Kultura Karapatan Ko,
pagbigay serbisyo at di pagbigay Ibigay Ninyo 2.2003.pp.1-14
serbisyo sa buhay ng tao at 7. * Araling Panlipunan
komunidad 2.2003.pp.222-225
Weeks 1-4 Grade 3
Pp.145-154
Bayan Ko 2. 1997. Pp.157-162
11. * Pamayanang Pilipino 2. 1997.
Pp.146-154
Kong Mahal 3. 1998. Pp. 184-202
Bayan Ko. 3. 1999. Pp. 176-185
14. * Pilipinas: Bansang Pinagpala 4.
2000. Pp. 242-244
1999. pp. 225-231.
6. 1999. pp. 171-178.
18. * Pamana 5. 1999. pp. 23-24
1997. pp. 134- 140.
1. 1997. pp. 171-178, 184-193.
1999. pp. 162- 174.
1. 1997. pp. 178-194, 197.
182-193.
1998. pp. 184-196.
159-168.
27. Pilot School MTBLME TG 4th Qrtr
Week 1-4 Grade
3
4. Naipaliliwanag na ang mga 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino

karapatang tinatamasa ay may 2.2003.pp.126-129
katumbas na tungkulin bilang kasapi 2. PRODED Learning Guide in
ng komunidad AP2PKK- Sibika at Kultura Karapatan Ko,
IVe-4 Ibigay Ninyo 2. 2000.pp.1-14
3.2000.pp.268-270
4. * Hekasi Para Sa Mga Batang
Pilipino 4.2000.pp286-288
2.2003.pp.226,238-244
Weeks 1-4 Grade 3
7. * Pilipinas; Bansang Maganda 2.
2000. pp.207- 220
8. * Kulturang Pilipino 2. 2000. pp.
155-160
Bayan Ko 2. 1997. Pp.163-173
pp.165-178
11. * Ang Bayan Kong Mhal 2. 2000.
pp.136-146
12. * Pamayanang Pilipino 2. 1997.
pp. 155-167
155-181
1997. pp. 203- 208
1999. pp. 208- 217
Kong Mahal 3. 1998. pp. 244-256
167-180, 114-117, 119
Bayan Ko. 3. 1999.
pp. 201-212
19. Pilipinas: Bansang Pinagpala 4.
2000. pp. 245-250
1999. Pp. 232- 236
1998. pp. 244-256.
1999. pp. 232-236.
1999. pp. 179-180.
25. * Pamana 5. 1999. pp. 24.
1997. pp. 153- 167.
1999. pp. 175-190.
1. 1997. pp. 199- 218.
210-222.
31. Ang Bayan Kong Mahal 1. 1998.
pp. 200-216.
172-182.
33. Pilot School MTBLME TG 4th Qrtr
Week 1-4 Grade 3
5. Naisasagawa ang disiplinang 1. * Sibika at Kultura
pansarili sa pamamagitan ng 3.2000.pp.255-259
pagsunod sa mga tuntunin bilang 2. * Araling Panlipunan
kasapi ng komunidad 2.2003.pp.245-252
5.1 Natutukoy ang mga tuntuning 3. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 3.
sinusunod ng bawat kasapi sa 1997. Pp. 193- 202
komunidad (ei. pagsunod sa mga 4. * Pilipinas Ang Ating Bansa 3.
babala, batas, atbp) 1999. Pp. 202- 207
5.2 Natatalakay ang kahalagahan ng 5. * Sibika at Kultura: Ang Bayan
mga tuntuning itinakda para sa Kong Mahal 3. 1998. Pp. 226-243
ikabubuti ng lahat ng kasapi 6. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko. 3. 1999. Pp. 193-199
1999. pp. 268-274.
AP2PKK- IVf- 8. * Pagpapahalaga sa Aking
5 Daigdig IV. 2000. pp. 60- 67.
1. 1997. pp. 204-216.
223-235.
1998. pp. 203-214.
178.
6. Napahalagahan ang kagalingan AP2PKK- 1. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.

pansibiko sa sariling komunidad IVg-j-6 2003.pp.98- 103,119-123,146-150
6.1 Natatalakay ang mga tradisyong 2. * Araling Panlipunan
may 2.2003.pp.253-260
kinalaman sa 3. Pilot School MTBMLE 3rd
pagkakabuklod buklod ng mga tao Qrtr Weeks 6-8 Grade 3
sa komunidad 4. Pilot School MTBMLE 4th Qrtr
6.2 Naipaliliwanag ang Week 5 Grade 3
kahalagahan ng pagtutulungansa 5. * Pilipinas; Bansang Maganda 2.
paglutas mga suliranin ng 2000. Pp.178,191-196
komunidad 6. * Kulturang Pilipino 2. 2000. Pp.
6.3 Naipakikita ang iba’t ibang 125-139,101-108
paraan ng pagtutulungan ng mga 7. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
kasapi ng komunidad sa pagbigay Bayan Ko 2. 1997. Pp.118-131,133-
solusyon sa mga problema sa 139
komunidad 8. * Sibika at Kultura 2. 1997.
6.4 Nakakalahok sa mga gawaing Pp.149-155,133- 141
pinagtutulungan ng mga kasapi 9. * Ang Bayan Kong Mhal 2. 2000.
para sa ikabubuti ng pamumuhay Pp.130-131,107- 111,114-120
sa komunidad 10. * Pamayang Pilipino 2. 1997. Pp.
130-133, 108- 128
84-86, 102-124, 141- 153
1999. Pp. 128- 133
Kong Mahal 3. 1998. Pp. 125-133
Bayan Ko. 3. 1999. Pp. 152-161.
15. * Lahing Pilipino 1. pp. 112-
119;125-130;136- 144.
Pilipino 1. 1997. pp. 127-

130
Minamahal 1. 1997. pp.
144-155.
18. * Pilipinas Ang Ating
Bansa 1. 1999. pp. 136-
149
Bayan Ko 1. 1997. pp.
154-164.
1997. pp. 138-151.
1. 1998. pp. 114;157-167.
1998. pp. 124-140.
1stQrtr Grade 3
2ndQrtr Grade 3
3rd Qrtr Grade 3
ANG 3
komunidad ng Pilipinas bilang bahagi ng mga lalawigan at rehiyon ng bansa batay sa (a) katangiang
go, interaksyon ng tao at kapaligirang pisikal at sosyal.
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO LEARNING

( Learning Competencies) CODE MATERIALS

1. Naipaliliwanagi ang kahulugan 1. Pilot School MTB-MLE

ng mga simbolo na ginagamit sa Lesson 5 (Grade 3 – 1st
mapa sa tulong ng panuntunan (ei. quarter)
katubigan, kabundukan, etc) 2. * Pagsibol ng Lahing
Pilipino 2. 2003.pp.36-37
Sibika at Kultura 3. Direksyon.
San Ba Ako? 2001.pp.1-13
4. Maps and Scales
(Philippines Non- Formal
Education Project). 2001.
pp.1- 44
5. * Pilipinas: Ang Ating
Bansa 3. 1999. pp. 24-25
1997. pp. 27
Pilipino,Batayang Aklat 3.
1997. pp. 31
2000. pp. 26-27
1997. pp. 38-39
10. * Lahing Pilipino 2. 1997.
pp. 19-23
pp.1- 44
Bansa 3. 1999. pp. 24-25
AP3LAR- 1997. pp. 27
Ia-1 7. * Pagsibol ng Lahing
Pilipino,Batayang Aklat 3.
1997. pp. 31
2000. pp. 26-27
1997. pp. 38-39
pp. 19-23
2. Nakapagbabasa at AP3LAR- 1. MISOSA 4 Lesson 2, 5 and

nakapagsasagawa ng Ib-2 7
interpretasyon tungkol sa 2. Pilot School MTB-MLE
kinalalagyan ng iba’t ibang Lesson 1 (Grade 3 –
lalawigan sa rehiyon gamit ang 1st quarter)

mga batayang heograpiya tulad 3. MISOSA 6 Lesson 11- 14
ng distansya at direksyon 4. * Sibika at Kultura 3.
2000. pp.29-41
3. Nailalarawan ang kinalalagyan 1. Pilot School MTB-MLE
ng mga lalawigan ng sariling rehiyon Lesson 1(Grade 3)
batay sa mga nakapaligid dito gamit 2. MISOSA 6 Lesson 11- 14
ang pangunahing direksiyon 3. * Sibika at Kultura 3.
(relative location) 2000. pp.8-13
Bansa 3. 1999. pp. 15-17
3. 1998. pp. 14-16
1997. pp. 20-21
7. * Pilipino Ako, Pilipinas
Ang Bayan Ko 3. 1999. pp. 9-
11
AP3LAR- 8. * Pagsibol ng Lahing
Ic-3 Pilipino 3. 1997. pp. 12-15
4. 1999. pp. 13-14
10. * Pilipinas Bansang
Pinagpala 4. 2000. pp. 24-27
1997. pp. 29-30
12. * Kulturang Pilipino, 2.
2000. pp. 24-25
4. Naipaghahambing ang AP3LAR- 1. Pilot School MTB-MLE

mga lalawigan sa sariling rehiyon Ic-4 1st Quarter (Grade 3)

ayon sa lokasyon, direksiyon, laki 2. MISOSA 4 Lesson 14- 30
at
kaanyuan
5. Nailalarawan ang 1. MISOSA 6 Lesson
populasyon ng iba’t ibang 2. Learning Guide in
pamayanan sa sariling lalawigan Heograpiya, Kasaysayan at
gamit ang bar graph Sibika
6. Populasyon. Bakit
Lumalaki. 2003. pp. 9
AP3LAR-
Id-5
Heograpiya, Kasaysayan at
Sibika
6. Distribusyon, Dami at Kapal
ng Populasyon. 2003.
pp. 1-11
6. Naihahambing ang mga 1. MISOSA 6 Lesson 3
lalawigan sa rehiyon ayon sa dami ng 2. * HEKASI para sa mga
populasyon gamit ang mapa ng Batang Pilipino 4. 2000.
populasyon pp.75,171
AP3LAR- Sibika
Id-6 6. Distribusyon, Dami at Kapal
ng Populasyon. 2003. pp. 1-
11
6. 1999. pp.
14-20
7. Nailalarawan ang iba’t ibang AP3LAR- 1. Pilot School MTB-MLE 1st

lalawigan sa rehiyon ayon sa mga Ie-7 Quarter (Grade 3)
katangiang pisikal at 2. MISOSA 4 Lesson 14- 30
pagkakakilanlang 3. * Sibika at Kultura 3.
heograpikal nito gamit ang
mapang topograpiya ng rehiyon 2000. pp.42-44

Papaunlad 6. 2000. pp.73
Bansa 3. 1999. pp. 25-26
3. 1998. pp. 21
7. * Sibika at Kultura,
35
Ang Bayan Ko 3. 1999. pp. 27
Pilipino 3. 1997. pp.
31
8. Napaghahambing ang iba’t 1. Pilot School MTB-MLE 1st
ibang pangunahing anyong lupa at and 2nd Quarter (Grade 3)
anyong tubig ng 2. MISOSA 4 Lesson 14- 30
iba’t ibang lalawigan sa sariling 3. * Sibika at Kultura 3.
rehiyon 2000. pp. 50-70
Sibika at Kultura 3. Anyong
Lupa. pp. 1-9
AP3LAR- 5. PRODED Learning Guide in
Ie-8 Sibika at Kultura 3. Anyong
Tubig. pp. 1-11
Papaunlad 6. 2000.
pp.74-77


3. 1998. pp. 21-38
1997. pp. 23-35
Ang Bayan Ko 3. 1999. pp.
17-27
Pilipino 3. 1997. pp. 21-30
4. 1999. pp. 55-124
12. * Ang Bayan Kong
Mahal 6. 1999. pp.
90-95
9. Natutukoy ang pagkakaugnay- 1. Pilot School MTB-MLE 1st
ugnay ng mga anyong tubig at lupa and 2nd Quarter (Grade 3)
sa mga lalawigan ng sariling 2. MISOSA 4 Lesson 14- 30
rehiyon 3. * Sibika at Kultura 3.
2000. pp.42-49
Papaunlad 6. 2000. pp.73-78
2000. pp. 42-53
AP3LAR-
If-9
ang Bayan Ko 2. 1997. pp. 53
- 70
1997. pp.
56-60

10. Nakagagawa ng payak na mapa AP3LAR- 1.MISOSA 6 Lesson 16

na nagpapakita ng mahahalagang If-10 and 17
anyong lupa at anyong tubig ng 2.* Sibika at Kultura 3.
sariling lalawigan at mga karatig na 2000. pp.4
lalawigan nito 3.* Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 3.
1999. pp. 28
11. Natutukoy ang mga lugar na 1. Paghahanda sa mga
sensitibo sa panganib batay sa Kalamidad (Philippines
lokasyon at topographiya nito Nonformal Education Project).
11.1 Nasasabi o 2001.pp.1- 38
natataluntun ang mga lugar ng 2. Bagyo at Lindol: Paano
sariling rehiyon na sensitibo sa Paghahandaan? (Philippines
panganib gamit ang hazard map Nonformal Education Project).
11.2 Nakagagawa nang maagap at 2001.pp. 1- 38
wastong pagtugon sa mga panganib AP3LAR- 3. Preparing for Calamities
na madalas maranasan ng sariling Ig-h-11 (Philippines Nonformal
rehiyon. Education
Project). 2001.pp. 1-
53
12. Nailalarawan ang mga 1.MISOSA 4 Lesson 14- 30
pangunahing likas na yaman ng mga 2.* Pilipinas: Bansang
lalawigan sa rehiyon Papaunlad 6.
2000.pp.82-92
3. * HEKASI para sa mga
AP3LAR-
Batang Pilipino 4. 2000. pp.
Ih-12
73-182
Bansa 3. 1999. pp.
41-70


3. 1998. pp. 51-70
1997. pp. 47-56
42-62
Pilipino 3. 1997. pp. 52-60
4. 1999. pp. 55-124
Pinagpala 4. 2000. pp. 76-157
6. 1999. pp. 99-104
1997. pp.
61-68
13. Natatalakay angwastong 1.Pilot School MTB-MLE 4th

pangangasiwa ngmga likas na yaman Quarter week 7 (Grade 3)
ng sariling laalwigan at rehiyon 2.MISOSA 6 Lesson 21
13.1 Nasusuri ang 3.* Pilipinas: Bansang
matalino at di- matalinong mga Papaunlad 6. 2000. pp.93-101
paraanng pangangasiwa ng mga likas 4.* Sibika at Kultura 1.
AP3LAR- Ii-
nayaman 2001. pp. 75-81
13
13.2 Nakabubuo ng konklusyon na 5.* Sibika at Kultura 3.
ang 2000. pp. 91-93
matalinongpangangas 6.* Pagsibol ng Lahing Pilipino
2. 2003.

iwa ng likas na yaman ay pp.69-70
maykinalaman sa pag-unlad 7.Kapaligiran, Alagaan para sa
ng sariling lalawigan at Kinabukasan (Philippines
rehiyon Nonformal Education Project).
1998. pp.1-
31
8.Kapaligiran, Kayamanan,
Kalingain (Philippines
1998. pp.1-
31
9.* Pilipinas: Ang Ating Bansa
3. 1999. pp.
72-76
Pilipino 3. 1997. pp. 66-68
6. 1999. pp. 107-116
pp. 43-48
Minamahal 1. 1997. pp. 68-71
Mahal4. 1999. pp. 89- 94
1997. pp. 72-76
16. * Pilipinas: Bayan Mo,
Bayan Ko 1. 1997. pp. 71-83
17. * Pilipino Ako,

Pilipinas ang Bayan Ko 2.

1997. pp. 75-84
1997. pp. 69-71
pp. 51-54
20. BALS Video- Pagligtas sa
Yamang Lupa
14. Nakabubuo ng interprestayon ng AP3LAR- Ii- 1.MISOSA 4 Lesson 18,
kapaligiran ng sariling lalawigan at 14 21,26,27,28, 29, 30
karatig na mga lalawigan ng rehiyon (for specific regions)
gamit ang mapa 2. * HEKASI para sa mga
75-171
2000. pp. 45
Pinagpala 4. 2000.
pp. 76-15
1. Nauunawaan ang kasaysayan ng 1. * HEKASI para sa mga

kinabibilangang rehiyon Batang Pilipino 4. 2000. pp.
1.1 Naisalaysay ang pinagmulan ng 196- 201, 276-277
sariling lalawigan at mga karatig na 2. * PAMANA 5. 1999.
lalawigan sa pamamagitan ng pp. 2-29
malikhaing pagpapahayag at iba pang 3. * Sibika at Kultura. 2000.
likhang sining pp. 101-103
AP3KLR-
1.1.1 Natutukoy ang
IIa-b-1
kasaysayan ng
pagbuo ng sariling lalawigan

ayon sa batas
1.1.2 Naisasalaysay ang mga
pagbabago ng sariling lalawigan at
mga karatig na lalawigan sa
rehiyon tulad ng laki nito,
pangalan, lokasyon, populasyon,
mga istruktura at iba pa
1.2 Nakabubuo ng timeline ng
mga makasaysayang pangyayari
sa rehiyon sa iba’t ibang
malikhaing pamamaraan
1.3 Nasasabi ang mga paraan ng
pagtutulungan ng mga
lalawigan sa rehiyon noon at sa
kasalukuyan
2. Natatalakay ang mga pagbabago AP3KLR-
at nagpapatuloy sa sariling lalawigan IIc-2
at
kinabibilangang rehiyon
3. Naisasalaysay o naisasadula ang AP3KLR- 1. * Pagsibol ng Lahing

kwento ng mga makasaysayang pook IId-3 Pilipino 2. 2003. pp. 41-44
o pangyayaring nagpapakilala sa 2. * Lahing Pilipino 1. 1997.
sariling lalawigan at mga karatig pp. 32-44, 55- 66
nito sa rehiyon 3. * Kulturang Pilipino 2.

2000. pp. 30-38

ang Bayan Ko 2. 1997. pp.
39-46
5. *Pamayanang Pilipino 2.
1997. pp. 42-49
pp. 24-32
4. Natatalakay ang kahulugan ng 1.* Pagsibol ng Lahing Pilipino
ilang simbolo at sagisag ng sariling 2. 2003. pp.
lalawigan at rehiyon 85-94
2.PRODED Learning Guide in
Sibika at Kultura 2. Mga
Sagisag ng Pilipinas: Alam mo
ba? 2000. pp. 1-12
3.* Lahing Pilipino 1. 1997.
AP3KLR- pp. 70-79, 92- 102
IIe-4 4.* Pilipinas Ang Ating Bansa
1. 1999. Pp. 24- 29
5.BALS Video- Mga Sagisag
ng Ating
Bansa
5. Naihahambing ang ilang simbolo 1.* Pagsibol ng Lahing Pilipino

at sagisag na nagpapakilala ng iba’t 2. 2003. pp.
ibang lalawigan sa sariling rehiyon 85-94
AP3KLR- 2.Learning Guide in Sibika at
IIf-5 Kultura 2. Mga Sagisag ng
Pilipinas: Alam mo ba?. 2000.
pp. 1-12
6. Natatalakay ang kahulugan ng AP3KLR- * HEKASI para sa mga Batang

“official hymn” at iba IIg-6 Pilipino 4. 2000.
pang sining na pp.290-297
nagpapakilala ng sariling
lalawigan at rehiyon
7. Naipagmamalaki ang mga bayani 1. * Pagsibol ng Lahing
ng sariling lalawigan at rehiyon Pilipino 2. 2003. pp. 160-162
7.1 Nakikilala ang mga bayani ng mga 2. Bayani: Magigiting sa
sariling lalawigan at rehiyon Likod ng Kalayaan (Philippines
7.2 Napahahalagahan ang Non- Formal Education
pagpupunyagi ng mga bayani ng Project). 1998. pp.1- 36
sariling lalawigan at rehiyon sa 3. Huwag Kalimutan, Bayani
malikhaing pamamaraan ng Bayan (Philippines Non-
7.3 Nakalilikha ng anumang sining Formal Education Project).
tungkol sa bayani ng lalawigan o 1998. pp. 1- 36
rehiyon na nais tularan 4. * Pilipinas: Ang Ating
Bansa 3. 1999. pp. 118-124
1997. pp. 94-98
AP3KLR- 6. * Pagsibol ng Lahing
IIh-i-7 Pilipino 3. 1997. pp. 108-118
4. 1999. pp. 220-223
2000. pp. 168-178
9. BALS Video- Heroes Then
and Now
8. Nakasusulat ng payak na kwento/ AP3KLR- Ipinagmamalaki kong Ako’y

1-2 talata tungkol IIj-8 Pilipino
sa lalawigan sa (Philippines Nonformal
kinabibilangang rehiyon na Education Project). 2001. pp.

naging katangi-tangi para sa 6
sarili.
1. Naibibigay ang kahulugan ng AP3PKR- * HEKASI para sa mga Batang

sariling kultura at mga IIIa-1 Pilipino 4. 2000.
kaugnay na konsepto pp.207-213
2. Naipaliliwanag na ang mga salik 1. Pilot School MTB-MLE 1st
heograpikal katulad ng lokasyon at Quarter (Grade 3)
klima ay naka iimpluwensiya sa 2. MISOSA 4 Lesson 9- 11
pagbuo at paghubog ng uri ng 3. * HEKASI para sa mga
pamumuhay ng mga lalawigan at Batang Pilipino 4. 2000.
rehiyon pp.57-62
2000. pp.72-80
AP3PKR- Bansa 3. 1999. pp. 61-68
IIIa-2 7. * Sibika at Kultura 3.
1997. pp. 55-56
Pilipino 3. 1997. pp. 41-43
4. 1999. pp. 39-48
6. 1999. pp. 82
3. Nailalarawan ang AP3PKR- 1. Pilot School MTB-MLE 2nd

pagkakakilanlang kultural ng IIIb-c-3 Quarter (Grade 3)
kinabibilangang rehiyon 2. * Pilipinas: Bansang
3.1 Nailalarawan ang Papaunlad 6. 2000.
pagkakakilanlang kultura ng pp. 24-32

sariling lalawigan 3. Ang Magandang Daigdig
3.2 Naiisa-isa ang mga pangkat ng Ating mga Katutubong
ng mga tao sa sariling lalawigan Kapatid (Philippines
at rehiyon Nonformal Education
3.3 Nakapagbibigay ng mga Project). 1998. pp.
halimbawang salita mula sa mga 1-44
wika at diyalekto sa sariling 4. * Pilipinas: Ang Ating
lalawigan at rehiyon Bansa 3. 1999. pp. 101-115
3.4 Nailalarawan ang mga 5. * Ang Bayan Kong Mahal
kaugalian, paniniwala at 6. 1999. pp. 51-52
tradisyon ng sariling 6. BALS Video- Ito ang
lalawigan at ng rehiyon. Aking Kultura
4. Naipaliliwanag ang kahalagahan AP3PKR- * Pagsibol ng Lahing Pilipino

ng mga makasaysayan lugar at ang IIId-4 2. 2003. pp.41-44
mga saksi nito sa
pagkakakilanlang kultura ng sariling
lalawigan at rehiyon
5. Naihahambing ang pagkakatulad AP3PKR- 1.Pilot School MTB-MLE 1st
at pagkakaiba ng mga kaugalian, IIIe-5 Quarter (Grade 3)
paniniwala at tradisyon sa sariling 2.* Pilipinas: Bansang
lalawigan sa karatig lalawigan sa Papaunlad 6. 2000. pp.24-33
kinabibilangang rehiyon at sa ibang 3.* Pilipinas: Bansang
lalawigan at Papaunlad 6. 2000.
rehiyon Pp. 39-40
6. Nasusuri ang papel na AP3PKR- 1.Pilot School MTB-MLE 1st

ginagampanan ng kultura IIIf-6 Quarter (Grade 3)
sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng 2.* Pilipinas: Bansang
sariling Papaunlad 6. 2000.
lalawigan at rehiyon, at sa pp. 44-54

Pilipinas 3.* Sibika at Kultura 3.
2000.pp.131-140
4.Ang Magandang Daigdig ng
Ating mga Katutubong
Kapatid (Philippines
1998. pp. 1- 44
5.* Pilipinas: Ang Ating
Bansa 3. 1999. pp.
101-115
7. Napahahalagahan ang iba’t ibang 1. Pilot School MTB-MLE 1st

pangkat ng tao sa lalawigan at Quarter (Grade 3)
rehiyon 2. * Pilipinas: Bansang
AP3PKR- Papaunlad 6. 2000. pp. 24-32
IIIf-7 3. * Ang Bayan Kong Mahal
6. 1999. pp.
36-50
8. Napapahalagahan ang mga sining 1. Pilot School MTB-MLE 1st

(tula/awit/ sayaw) na nagpapakilala Quarter (Grade 3)
sa lalawigan at rehiyon sa 2. * Pilipinas: Bansang
pamamagitan ng pakikilahok sa mga AP3PKR- Papaunlad 6. 2000. pp. 35
gawain na nagsusulong ng IIIg-8 3. * HEKASI para sa mga
pagpapahalaga sa mga Batang Pilipino
sining sa lalawigan 4. 2000. pp. 297
9. Naipapakita sa iba’t-ibang sining 1. Pilot School MTB- MLE

ang pagmamalaki sa mga natatanging 1st Quarter (Grade 3)
kaugalian, paniniwala at tradisyon ng 2. * Pilipinas: Bansang
AP3PKR-
iba’t ibang lalawigan sa Papaunlad 6. 2000. pp.
IIIh-9
kinabibilangang rehiyon 24-35
3. * HEKASI para sa

mga Batang Pilipino 4.
2000. pp. 297
4. Mga Katutubong
Kaalaman at Paniniwala
(Philippines Nonformal
pp. 8-26
5. * Ang Bayan Kong
Mahal 6. 1999. pp. 60-66
10. Natutukoy ang mga katawagan sa AP3PKR- * Sibika at Kultura 3. 2000.

iba’t ibang layon sa kinabibilanagng IIIi-10 pp.131-140
rehiyon (e.g. paggalang,
paglalambing, pagturing)
11. Nakagagawa ng isang payak na 1.Pilot School MTB-MLE 1st

mapang kultural na nagpapakilala ng Quarter (Grade 3)
kultura ng ibat ibang lalawigan sa 2.* Pilipinas: Bansang
AP3PKR-
rehiyon Papaunlad 6. 2000. pp.25
IIIj-11
1. Naiuugnay ang kapaligiran sa uri 1. Pilot School MTB-MLE 1st

ng pamumuhay ng kinabibilangang Quarter (Grade 3)
lalawigan 2. * Pilipinas: Bansang
Papaunlad 6. 2000. pp. 24-35
AP3EAP-
IVa-1
297
4. Mga Katutubong
Kaalaman at Paniniwala

Education Project). 1998. pp.
8-
26
1999. pp. 60-66
2. Naipapaliwanag ang iba’t ibang 1. Pilot School MTB-MLE 1st
pakinabang pang ekonomiko ng mga Quarter (Grade 3)
likas yaman ng lalawigan at 2. * HEKASI para sa mga
73-193
Bansa 3. 1999. pp. 41-70
3. 1998. pp. 51-70
AP3EAP- Ang Bayan Ko 3. 1999. pp.
IVa-2 42-62
Pilipino 3. 1997. pp. 52-60
Pinagpala 4. 2000. pp. 76-157
8. * Ang Bayan Kong
Mahal 4. 1999. pp.
55-124
3. Natatalakay ang pinanggalingan AP3EAP- 1. MISOSA Lesson 31 (Grade

ng produkto ng kinabibilagang IVb-3 IV)
lalawigan 2. * HEKASI para sa mga
73-193
Bansa 3. 1999. pp.

41-70
3. 1998. pp. 51-70
42-62
Pilipino 3. 1997. pp. 52-60
4. 1999. pp.
55-124
4. Naiisa-isa ang mga produkto at 1.MISOSA 4 Lesson 14- 30
kalakal na matatagpuan sa 2.* HEKASI para sa mga
73-193
3. 1999. pp. 41-70
4.* Ang Bayan Kong Mahal 3.
1998. pp. 51-70
5.* Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko 3. 1999. pp. 42-62
AP3EAP- 6.* Pagsibol ng Lahing Pilipino
IVb-4 3. 1997. pp. 52-60
7.* Pilipinas Bansang
Pinagpala 4. 2000. pp. 76-157
1999. pp.

55-124
5. Naipakikita ang ugnayan ng AP3EAP- 1.MISOSA 4 Lesson 14- 30
kabuhayan ng mga lalawigan sa IVc-5 2.* HEKASI para sa mga
kinabibilangang rehiyon at Batang Pilipino 4.
sa ibang rehiyon 2000. pp. 73-193
6. Naiuugnay ang pakikipagkalakalan AP3EAP- MISOSA 4 Lesson 2, 31

sa pagtugon ng mga pangangailangan IVc-6 and 37
ng sariling lalawigan at mga karatig
na
lalawigan sa rehiyon at ng bansa.
7. Natutukoy ang inprastraktura AP3EAP- 1. MISOSA 4 Lesson 31 and

(mga daanan, palengke) ng mga IVd-7 37
lalawigan at naipaliliwanag 2. * Sibika at Kultura 3.
ang kahalagahan nito sa kabuhayan 2000. pp.16-48
8. Naipaliliwanag ang iba’t ibang MISOSA 4 Lesson 31 and

aspeto ng ekonomiya 37
(pangangailangan, produksyon,
AP3EAP-
kalakal, insprastraktura, atbp.) sa IVd-8
pamamagitan ng isang
graphic organizer
9. Natutukoy na ang rehiyon ay AP3EAP- 1.Pilot School MTB-MLE 3rd
binibuo ng mga lalawigan na may IVe-9 Quarter week 3-5 (Grade 3)
sariling pamunuan 2.* HEKASI para sa mga
280-285
3.* Pilipinas: Bansang
Papaunlad 6. 2000.
pp.117-119
10. Natutukoy na ang rehiyon AP3EAP- 1.Pilot School MTB-MLE

ay binibuo ng mga IVe-10 3rd Quarter week 3-5 (Grade

lalawigan na may sariling 3)
pamunuan 2.HEKASI para sa mga Batang
Pilipino 4. 2000. pp. 280-285
3.Pilipinas: Bansang
Papaunlad 6. 2000. pp.117-
119
11. Natutukoy ang mga tungkulin at 1.Pilot School MTB-MLE 3rd

pananagutan ng mga namumuno sa Quarter week 3-5 (Grade 3)
mga lalawigan ng kinabibilangang 2.* Pilipinas: Bansang
rehiyon Papaunlad 6. 2000. pp.119,
125-131
3.* HEKASI para sa mga
280-284
4.* Sibika at Kultura 3. 2000.
pp.241-243
3. 1999. pp. 175-190
Bayan Ko 3. 1999. pp. 177-
183
AP3EAP- 7.* Pagsibol ng Lahing Pilipino
IVf-11 3. 1997. pp. 172-185
pp. 199-202
9.BALS Video- Government
10.BALS Video – Basic
Education
12. Natatalakay ang mga paraan ng AP3EAP- 1.MISOSA 6 Lesson 35

pagpili ng pinuno IVf-12 2.* Pilipinas: Bansang
ng mga lalawigan Papaunlad 6. 2000.

pp.114-119
13. Naipapaliwang ang kahalagahan AP3EAP- 1.Pilot School MTB-MLE 3rd
ng pagkakaroon ng pamahalaan sa IVg-13 Quarter week 3-4 (Grade 3)
bawat lalawigan sa kinabibilangang 2.MISOSA 6 Lesson 25
rehiyon 3.* Pilipinas: Bansang
120
4.* Kulturang Pilipino 2. 2000.
pp. 165-166
14. Naipaliliwanag ang dahilan ng 1.Pilot School MTB-MLE 3rd

paglilingkod ng pamahalaan ng mga Quarter week 3-4 (Grade 3)
lalawigan sa mga kasapi nito. 2.MISOSA 6 Lesson 25
AP3EAP- 3.* Pilipinas: Ang Ating Bansa
IVg-14 3. 1999. pp.
175-190
15. Natutukoy ang iba’t ibang paraan 1.Pilot School MTB-MLE 4th
sa pakikiisa sa mga proyekto ng Quarter week 1-5 (Grade 3)
pamahalaan ng mga lalawigan sa 2.* Sibika at Kultura 3. 2000.
kinabibilangang rehiyon pp.255-259
163
AP3EAP-
IVh-15
3. 1999. pp. 155-158, 175-
190, 196-198
1998. pp.
213-217, 244-257
16. Nakalalahok sa mga gawaing AP3EAP- 1.Pilot School MTB-MLE 4th

nakatutulong sa IVi-16 Quarter week 1-5
pagkakaisa, kaayusan at kaunlaran (Grade 3)

ng sariling lalawigan at 2.* Pilipinas: Bansang
kinabibilangang rehiyon Papaunlad 6. 2000. pp.177
pp.260
ay pagpapahalaga sa pagkakaiba-iba ng mga kulturang Pilipino batay sa paggamit ng mga kasanayan

mga
1. Natatalakay ang konsepto ng

bansa
1.1 Nakapagbibigay ng halimbawa ng
bansa
1.2 Naiisa-isa ang mga katangian ng
bansa
1. Natatalakay ang konsepto ng
bansa
AP4AAB-Ia- 1
1.1 Nakapagbibigay ng halimbawa ng
bansa
1.2 Naiisa-isa ang mga katangian ng
bansa
2. Nakapagbubuo ng kahulugan ng AP4AAB-Ib- 2
bansa
3. Naipapaliwanag na ang Pilipinas AP4AAB-Ib- 3
ay isang bansa
4. Natutukoy ang relatibong 1. MISOSA Lesson 1, 2, 5, 7 (Grade
lokasyon (relative location) ng IV)
Pilipinas batay sa mga nakapaligid 2. MISOSA 6 Lesson 11- 14
dito gamit ang pangunahin at 3. * Hekasi: Para sa mga Batang
AP4AAB-Ic- 4
pangalawang direksyon Pilipino 4. 2000. pp. 35-37, 53-55
4. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
2000. pp. 59-
61
5. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp. 27
2000. P.53
7. * Ang Bayan Kong Mahal 4. 1999.
pp. 31-32
pp. 72-75
20-23
Bayan Ko 3. 1999. Pp.9-11
11. * Pilipinas ang Ating bansa 3.
1999. Pp. 13-17
1997. Pp 11-15
5. Natutukoy sa mapa ang 1. OHSP Module 1a (1st Quarter)

kinalalagyan ng bansa sa rehiyong 2. MISOSA 4 Lesson 1 and 7
Asya at mundo 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
2000. pp. 59- 63
4. * Ang Mundo Ayon sa Mapa
AP4AAB-Ic- 5
(Philippines Nonformal Education
Project). 2001.
Pp. 7-23
6. Nakapagsasagawa ng 1. MISOSA Lesson 1,5,7-8 (Grade IV)

interpretasyon tungkol sa kinalalagyan 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
ng bansa gamit ang mga batayang Pilipino 4. 2000. pp. 30-33, 39-41
heograpiya tulad ng iskala, distansya 3. EASE I MODULE 2
at direksyon AP4AAB-Id- 6 4. Maps And Scales (Philippines
Nonformal Education
Project). 2001. pp. 2-35

pp. 7-15
6. * Pilipinas: bansang Pinagpala 4.
2000. pp. 5-18
7. Natatalunton ang mga hangganan 1. MISOSA 6 Lesson 11,13 and 14
at lawak ng teritoryo ng Pilipinas 2. EASE I Module 2
gamit ang mapa 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
AP4AAB-Id- 7 2000. pp. 64- 67
8. Naiuugnay ang klima at panahon 1. MISOSA Lesson 9-11 (GRADE IV)

sa lokasyon ng bansa sa mundo. 2. Pilot School MTB-MLE Lesson 1
8.1 Nakikilala na ang Pilipinas ay (Grade 3 – 1st quarter)
isang bansang tropikal 3. * Hekasi: Para sa mga Batang
8.2 Natutukoy ang iba pang salik Pilipino 4. 2000. pp. 57-60, 63-66
(temperatura, dami ng ulan) na may 4. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
kinalaman sa klima ng bansa 2000. pp. 69- 72
8.3 Nailalarawan ang klima sa iba’t 5. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp.
ibang bahagi ng bansa sa tulong ng 72-75
mapang pangklima 6. * Ang Bayan Kong Mahal 4. 1999.
8.4 Naipapaliwanag na ang klima ay 33-48
may kinalaman sa uri ngmga pananim AP4AAB-Ie- 7. * Pilipinas: Bansang Pinagpala 4.
at hayop sa Pilipinas f-8 2000. pp. 55- 65
pp. 79-82
Pp. 42-46
36-40, 48-56
Bayan Ko 3. 1999. Pp. 31-

39
12. * Pilipinas ang Ating Bansa 3.
1999. Pp. 35-39
1997. Pp. 35-43
9. Naipaliliwanag ang katangian ng 1. MISOSA 6 Lesson 13
Pilipinas bilang bansang maritime o 2. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
insular AP4AAB-Ig- 9 2000. p. 63
10. Nailalarawan ang bansa ayon sa 1. MISOSA 6 Lesson 15-23
mga katangiang pisikal at 2. EASE I Module 2
pagkakakilanlang heograpikal nito 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
10.1 Napaghahambing ang iba’t 2000. pp. 3-4, 67-92
ibang pangunahing anyong lupa at 4. * Hekasi: Para sa mga Batang
anyong tubig ng bansa Pilipino 4. 2000 pp. 185-189
10.2 Natutukoy ang mga 5. * Sibika at Kultura 3. 2000 pp. 47-
pangunahing likas na yaman ng bansa 48, 50-63
10.3 Naiisa-isa ang mga 6. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
magagandang tanawin at lugar 2003. pp. 49-62
pasyalan bilang yamang likas ng 7. * Ang Bayan Kong Mahal 6. 1999.
bansa AP4AAB- pp. 91-95, 99-1104
10.4 Naihahambing ang topograpiya Ig-h-10 8. * Ang Bayan Kong Mahal 3. 1998.
ng iba’t ibang rehiyon ng bansa gamit pp. 22-39
ang mapang topograprapiya 9. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 3.
10.5 Naihahambing ang 1997. pp. 20-31
10. * Pilipinas, Ang ating Bansa 3.
1999. Pp. 20-31
11. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang Bayan
Ko 3. 1999. Pp. 16- 31
12. * Ang lahing Pilipino 1. 1997. Pp.
31-45, 51-66
iba’t ibang rehiyon ng 13. * Sibika at Kultura 1. 1998. Pp.

bansa ayon sa populasyon 19-27, 32-42
gamit ang mapa ng 14. * Pilipinas: Bansang Minamahal 1.
populasyon 1997. Pp. 33- 44, 55-70
15. * Pilipinas: Ang Ating Bansa 1.
1999. Pp. 36-41, 50-57
16. * Ang bayan Kong Mahal 1. 1998.
Pp. 53-68, 76-95
17. * Lahing Pilipino 2. 1997. Pp. 24-
32, 41-53
18. * Pamayanan ng Pilipino 2. 1997.
Pp. 41-53, 53-68
19. * Ang bayan Kong Mahal 2. 1998.
Pp. 31-35, 42-54
53-59, 65-80
21. * Pilipino Ako, Pilipinas ang Bayan
Ko 2. 1997. Pp. 39- 46, 54-70
22. * Kulturang Pilipino 2. 2000. Pp.
68-75, 83-109
11. Nailalarawan ang kalagayan ng AP4AAB-Ii- EASE I Module 2

Pilipinas na nasa “Pacific Ring of Fire” 11
at ang
implikasyon nito.
12. Nakagagawa ng mga mungkahi 1. Paghahanda sa Kalamidad
upang mabawasan ang masamang (Philippines Nonformal Education
epekto dulot ng kalamidad Project). 2001. pp. 4-51
12.1 Natutukoy ang mga lugar sa 2. Preparing For Calamities
Pilipinas na sensitibo sa panganib AP4AAB- Ii- (Philippines Nonformal Education
gamit ang hazard map j-12 Project). 2001. pp. 4-51
12.2 Nakagagawa ng nang 3. Bagyo At Lindol: Paano
Paghahandaan? (Philippines
maagap at wastong Nonformal Education Project). 1998.

pagtugon sa mga panganib pp. 1-42
4. Handa Ka Na Ba Sa Kalamidad?
Project). 1998. pp. 1-40
2000. pp. 60
pp. 49-50
13. Nakapagbibigay ng konlusyon 1. MISOSA 6 Lesson 37

tungkol sa kahalagahan ng mga 2. EASE I Module 2
katangiang pisikal sa pag- unlad ng 3. * Hekasi: Para sa mga Batang
bansa Pilipino 4. 2000. pp. 68-69
AP4AAB-Ij- 4. * Ang Bayan Kong Mahal 4. 1999.
pp. 51-52
13
2000. pp. 69
p. 76
1. Nailalarawan ang mga gawaing 1. MISOSA 4 Lesson 2, 14-20, 22-

pangkabuhayan sa iba’t ibang 25, 28-31 and 37
lokasyon ng bansa 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
1.1 Naiuugnay ang kapaligiran sa uri Pilipino 4. 2000. Pp. 74-78, 81-81,
ng hanap buhay 87-90
1.2 Naihahambing ang mga 3. * Sibika at Kultura 3. 2000. Pp. 78-
produkto at kalakal na matatagpuan AP4LKE- 90
sa iba’t ibang lokasyon ng bansa IIa-1 4. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
(Hal: pangingisda, paghahabi, 2000. pp. 85- 88
pagdadaing, 5. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang Bayan
pagsasaka, atbp.) Ko 3. 1999. pp. 42-50
6. * Pilipinas Ang Ating Bansa3. 1999.
pp. 41-60
1.3 Nabibigyang-katwiran ang 7. * Pagsibol ng lahing Pilipino 3.
pang-aangkop na ginawa ng mga 1997. pp. 47-64
tao sa kapaligiran upang 8. * Ang Bayan Kong Mahal 3. 1998.
matugunan ang kanilang pp. 51-70
pangangailangan 9. * Sibika at Kultura 3. 1997. pp. 46-
55
2. Naipaliliwanag ang iba’t ibang 1. MISOSA 6 Lesson 15-23
pakinabang pang ekonomiko ng mga 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
AP4LKE-
likas yaman ng bansa Pilipino 4. 2000. pp. 191-193
IIb-2
3. Nasusuri ang kahalagahan ng 1. MISOSA 6 Lesson 15-23

matalinong pagpapasya sa 2. * Sibika at Kultura 1. 2001. pp.
pangangasiwa ng mga likas na yaman 75-86
ng bansa 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
3.1 Natatalakay ang ilang mga isyung 2000. pp. 96- 102
pangkapaligiran ng bansa 4. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp.
3.2 Naipaliliwanag ang matalino at di- 91-95
matalinong mga paraanng 5. PRODED Learning Guide in
pangangasiwa ng mga likas nayaman Heograpiya/Kasaysayan/Sibi ka: Likas
ng bansa na Yaman: Gamitin at Ingatan 6.
3.3 Naiuugnay ang matalinong 2003. pp. 3
pangangasiwa ng likas na yaman sa AP4LKE- 6. Ingatan Ang Mga Anyong Tubig
pag-unlad ng bansa IIb-d-3 (Philippines Nonformal Education
3.4 Natatalakay ang mga Project). 1998. pp. 5-25
pananagutan ng bawat kasapi sa 7. Ang Pangangalaga Ng Ating Mga
pangangasiwa at pangagalaga ng Yamang Tubig (Philippines Nonformal
pinagkukunang yaman ng bansa Education Project). 2001. pp. 4-40
3.5 Nakapagbibigay ng mungkahing 8. * Sibika at Kultura 3. 1997. Pp.57-
paraan ng 60
wastong pangangasiwa ng likas Pilipino 3. 1997. Pp. 66-68
yaman ng bansa 10. * Pilipinas ang Ating Bansa 3.
1999. Pp. 71-76
Bayan Ko 3. 1999. Pp. 66- 72
1999. Pp. 107-116
13. * Pagsibol ng lahing Pilipino 1.
1997. Pp. 43-49
14. * Lahing Pilipino 1. 1997. Pp. 62-
65
79-86
1. 1997. Pp.68- 79
1998. Pp. 89-95
18. Sibika at Kultura 1. 1997. Pp. 72-
75
19. * Pilipinas Bansang Maganda 2.
2000. Pp. 90- 91, 99-100, 109-110
20. * Kulturang Pilipino 2. 2000. P.
46, 53
Bayan Ko 2. 1997. Pp. 75- 84
Pp.71-72, 80-81
1998. Pp. 54-55, 66-67
24. * Pamayanan ng Pilipino 2. 1997.
Pp. 69-71
25. Lahing Pilipino 2. 1997. Pp.
51-55
4. Naiuugnay ang kahalagahan ng AP4LKE- 1. MISOSA 6 Lesson 19 -21
pagtangkilik sa IId-4 2. PRODED Learning Guide in
sariling produkto sa pag- unlad at Heograpiya/Kasaysayan/Sibi ka:
pagsulong ng Pinoy Gising: Tangkilikin Sariling
bansa Atin 6. 2003. P.3
5. Natatalakay ang mga hamon at Mga Ideya Tungkol Sa Mga

oportunidad sa mga gawaing Proyektong Mapagkakakitaan
AP4LKE-
pangkabuhayan ng bansa. (Philippines Nonformal Education
IId-5
Project). 2001. pp.
4-30
6. Nakalalahok sa mga gawaing 1. MISOSA 6 Lesson 24
lumilinang sa pangangalaga, at 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
nagsusulong ng likas kayang pag- Pilipino 4. 2000. Pp. 188- 189
unlad (sustainable development) ng AP4LKE-
mga likas yaman ng IIe-6
bansa
7. Nailalarawan ang mga 1. MISOSA 4 Lesson 14- 34 and 41

pagkakakilanlang kultural ng Pilipinas 2. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
7.1 Natutukoy ang ilang halimbawa 2000. pp. 24- 32
ng kulturang Pilipino sa iba’t ibang 3. * Sibika at Kultura 3. 2000.
rehiyon ng Pilipinas (tradisyon, pp.112-120, 121-140
relihiyon, kaugalian, paniniwala, 4. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
kagamitan, atbp.) 2003. pp. 2-11, 41-45
7.2 Natatalakay ang kontribusyon ng AP4LKE- 5. EASE I MODULE 4
mga iba’t ibang pangkat (pangkat IIe-f-7 6. * Ang Bayan Kong Mahal 4. 1999.
etniko, pp. 217-220
pangkat etno-linguistiko at iba pang
pangkat
panlipunan na bunga ng
migrasyon at “inter- marriage”)
sa kulturang Pilipino
7.3 Natutukoy ang mga
pamanang pook bilang bahagi ng
pagkakakilanlang kulturang
Pilipino
7.4 Nakagagawa ng mungkahi sa
pagsusulong at pagpapaunlad
kulturang
Pilipino
8. Nasusuri ang papel na AP4LKE- * Hekasi: Para sa mga Batang Pilipino

ginagampanan ng kultura IIg-8 4. 2000. pp. 218-221
sa pagbuo ng pagkakakilanlang
Pilipino
9. Naipapakita ang kaugnayan ng AP4LKE- MISOSA 6 Lesson 13 and 14
heograpiya, kultura at IIg-9
pangkabuhayang gawain sa pagbuo
ng pagkakilanlang Pilipino
10. Natatalakay ang kahulugan ng 1.MISOSA 6 Lesson 35
pambansang awit at watawat bilang 2.* Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
mga sagisag ng bansa 2003. pp. 85-95
3.* Sibika at Kultura 1. 2001. Pp.
87-98
AP4LKE- 4.* Sibika at Kultura 1. 1998. Pp.
IIh-10 92-93
5.* Lahing Pilipino 1. 1997. Pp. 71-
74
6.* Sibika at Kultura 1. 1997. Pp. 83
Minamahal 1. 1997. Pp. 80-

83
8.* Pilipinas, Bayan Mo, Bayan Ko 1.
1997. Pp. 85-90
9.* Pilipinas: Ang ating Bansa 1.
1999. Pp. 25-27
10.* Lahing Pilipino 2. 1997. Pp.70-72
11.* Pamayanang Pilipino 2. 1997.
Pp. 88-91
12.* Ang Bayan Kong Mahal 2. 1998.
Pp. 92-95
13.* Sibika at Kultura 2. 1997. Pp.
108-110
14.* Pilipino Ako, pilipinas ang Bayan
Ko 2. 1997. Pp. 100- 105
15.* Kulturang Pilipino 2.
2000. Pp. 70-72
11. Nakabubuo ng plano na AP4LKE-IIi- * Hekasi: Para sa mga Batang Pilipino

magpapakilala at magpapakita ng 11 4. 2000. pp. 194
pagmamalaki sa kultura ng
mga rehiyon sa malikhaing paraan.
12. Nakasusulat ng sanaysay na AP4LKE-IIj- 12 1. Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.

tumatalakay sa pagpapahalaga at 2003. pp. 95
pagmamalaki ng kulturang Pilipino 2. * Sibika at Kultura 1. 2001. pp.
107
3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad
6. 2000. pp. 54
1. Natatalakay ang kahulugan at AP4PAB- 1. MISOSA Lesson 26 (GRADE VI)

kahalagahan ng pambansang IIIa-1 2. * Pilipinas: Bansang Papaunlad
pamahalaan 6. 2000. pp.
107, 119
1999. p. 120, 130
2. Nasusuri ang balangkas o 1. MISOSA Lesson 27-28, 35
istruktura ng pamahalaan ng Pilipinas (Grade VI)
2.1 Natatalakay ang kapangyarihan 2. * Pilipinas: Bansang Papaunlad
ng tatlong sangay ng pamahalaan 6. 2000. pp. 117-118
(ehekutibo, lehislatura at hudikatura) 3. * Ang Bayan Kong Mahal 6. Pp.
2.2 Natatalakay ang antas ng 124-126
pamahalaan (pambansa at lokal)
2.3 Natutukoy ang mga namumuno
ng bansa
2.4 Natatalakay ang paraan ng
pagpili at ang kaakibat na AP4PAB-
kapangyarihan ng mga namumuno ng IIIa-b-2
bansa
3. Nasusuri ang mga ugnayang 1. MISOSA 6 Lesson 27 and 28

kapangyarihan ng tatlong sangay ng 2. * Pilipinas: Bansang Papaunlad
pamahalaan 6. 2000. pp. 114-117
3.1 Naipaliliwanag ang “separation
of AP4PAB-
powers” ng tatlong sangay ng IIIc-3
pamahalaan
3.2 Naipaliliwanag ang
“check and balance” ng

kapangyarihan sa bawat
isang sanga
4. Natatalakay ang epekto ng AP4PLR- MISOSA 6 Lesson 29 and 30

mabuting pamumuno sa pagtugon ng IIId-4
pangangailangan ng bansa
5. Natatalakay ang kahulugan ng AP4PAB- MISOSA 6 Lesson 28

ilang simbolo at sagisag ng IIId-5
kapangyarihan ng
pamahalaan (ei. executive, legislative,
judiciary)
6. Nasusuri ang mga paglilingkod 1. MISOSA Lesson 29 (Grade VI)
ng pamahalaan upang matugunan 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
ang pangangailangan ng bawat Pilipino 4. 2000. Pp. 280-284
mamamayan 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad
6.1 Naiisa isa ang mga programang 6. 2000. pp.125- 131
pangkalusugan 4. * Ang Bayan Kong Mahal 6.
6.2 Nasasabi ang mga pamamaraan 1999. Pp. 131-138, 148-153
sa pagpapaunlad ng edukasyon sa
bansa
6.3 Nakakapagbigay halimbawa ng
mga programa pangkapayapaan AP4PAB-
6.4 Nasasabi ang mga paraan ng IIIf-g-6
pagtataguyod ng ekonomiya ng bansa
6.5 Nakakapag bigay halimbawa ng
mga
programang pang-
inprastraktura atbp ng
pamahalaan
7. Nasusuri ang tungkulin ng 1. MISOSA 6 Lesson 31
pamahalaan na itaguyod ang 2. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
karapatan ng bawat mamamayan 2003. Pp. 126- 129
248-252, 268-272
4. * PRODED Learning Guide in
Sibika at Kultura: Karapatan Ko,
AP4PAB-
IIIh-7 Ibigay Ninyo 2. 2003. pp. 5-10
2000. pp. 242-250
1999. pp. 225-235
8. Nasusuri ang mga proyekto at MISOSA 6 Lesson 29

iba pang gawain ng pamahalaan sa
AP4PAB-
kabutihan ng lahat o nakararami
IIIi-8
9. Nasusuri ang iba’t ibang paraan 1. MISOSA 6 Lesson 40

ng pagtutulungan ng pamahalaang 2. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
pambayan, pamahalaang 2003. pp. 98-106
AP4PAB-
panlalawigan at iba pang 3. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp.
IIIj-9
tagapaglingkod ng 179-180
pamayanan
1. Natatalakay ang konsepto ng 1. PRODED Learning Guide in
pagkamamamayan Heograpiya/Kasaysayan/Sibi ka:
AP4KPB-
1.1. Natutukoy ang Pagkamamamayan 6. 2003. pp. 5-8
IVa-b-1
batayan ng pagka mamamayang 2. * Pilipinas: Bansang
Pilipino
1.2. Nasasabi kung sino ang Papaunlad 6. 2000. pp.

mga mamamayan ng 140-142
bansa 3. * Ang Bayan Kong Mahal 6. 1999.
Pp. 164-168
2. Natatalakay ang konsepto ng 1. MISOSA 6 Lesson 33 and 35
karapatan at tungkulin 2. * Sibika at Kultura 1. 2001. pp.
2.1 Natatalakay ang mga karapatan 164-172
ng mamamayang Pilipino 3. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
2.2 Natatalakay ang tungkulin ng 2003. Pp. 132- 138
mamamayang Pilipino 4. * Pilipinas: Bansang Pinagpala 4.
2000. p. 243- 247
5. Ang Bayan Kong Mahal 4. * 1999.
pp. 226-230
6. Ang Bayan Kong Mahal 6. * 1999.
Pp. 171-185
7. Pagsibol ng Lahing Pilipino 3.
AP4KPB- 1997. Pp. 172-185, 193- 197
IVc-2 8. * Pilipinas ang Ating Bansa 3,
1999. Pp. 214-216
Ko 3. 1999. Pp. 176- 183
142-154
1998. Pp. 184-187, 249-
256, 265-267
3. Natatalakay ang mga tungkuling AP4KPB- 1. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp.

kaakibat ng bawat karapatang IVc-3 255-260
tinatamasa. 2. * Hekasi: Para sa mga Batang
Pilipino 4. 2000. pp. 286-287
1999. pp. 232-236
2000. p. 249
Pp. 265-267
167-180
Ko 3. 1999. Pp. 200- 210
1997. Pp 203-206
4. Natatalakay ang kahalagahan ng 1. MISOSA Lessons 44-48 (Grade VI)

mga gawaing pansibiko ng bawat isa 2. * Sibika at Kultura 3. 2000. pp.
bilang kabahagi ng bansa 165-172, 261-266
4.1 Naibibigay ang kahulugan ng 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
kagalingang pansibiko (civic efficacy) 2000. pp. 164- 166
4.2 Natatalakay ang mga gawaing
nagpapakita ng kagalingan pansibiko
ng isang kabahagi ng bansa (hal.
Pagtangkilik ng produktong Pilipino,
pagsunod sa mga batas ng bansa,
tumulong sa paglilinis ng kapaligiran). AP4KPB-
4.3 Nahihinuha ang epekto ng IVd-e-4
kagalingang pansibiko sa pag-unlad
ng bansa.
5. Nabibigyang halaga ang AP4KPB- 1. MISOSA 6 Lessons 44-48

bahagingginagampanan ng IVf-g-5 2. * Sibika at Kultura 3. 2000.
mga mamamayan pp. 200-205
sapagtataguyod ng kaunlaran ng 3. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
bansa 2000. pp. 169-174
5.1 Naipaliliwanag kung paano
itinataguyod ng mgamamamayan
ang kaunlaran ng bansa
5.2 Naipaliliwanag kung paano
makatutulong sa pagunlad at
pagsulong ng bansa ang
pagpapaunlad sa sariling
kakayahan at kasanayan
5.3 Naibibigay ang kahulugan at
katangian ng pagiging
produktibong
mamamayan
6. Napahahalagahan ang mga 1. PRODED Learning Guide in

pangyayari at kontribusyon ng mga Heograpiya/Kasaysayan/Sibi ka: Ano
Pilipino sa iba’t- ibang panig ng ang Pagpapahalaga? 6. 2003. pp. 1-7
daigdig tungo sa kaunlaran ng bansa 2. The Filipino Workers- World Class:
(hal. OFW) Pride of the Country (Philippines
Nonformal Education Project). 2001.
pp. 5-43
AP4KPB-
IVh-6 3. OFW’s: Mga Pinoy sa Ibayong
Dagat: Ang Bagong Bayani
pp. 4-39
7. Naipakikita ang pakikilahok sa AP4KPB- 1. Know Your Rights (Philippines

mga programa at IVi-7 Nonformal
proyekto ng pamahalaan na Education Project). 2001.

nagtataguyod ng mga karapatan Pp. 3-31
ng mamamayan 2. Alamin Mo Ang Iyong Karapatan
Project). 2001. pp. 4-33
3. Karapatan Mo, Alamin Mo
Project). 1998. pp. 4
4. Mga Karapatan ng Manggagawa
Project). 1998. pp. 4-30
8. Nakapagsusulat ng sanaysay 1. PRODED Learning Guide in Sibika
tungkol sa pagka- Pilipino at sa at Kultura: Ako Ay Pilipino 2. 2000.
Pilipinas bilang bansa pp. 1-8
2. PRODED Learning Guide in Sibika
at Kultura: Pilipinas, Saan Ka? 3.
AP4KPB- 2000. pp. 3-5
IVj-8 3. * Pagsibol ng Lahing Pilipino 2.
2003. pp. 12
143
5. * Pilipinas: Bansang Papaunlad 6.
2000. pp. 35
ng kapuluan ng Pilipinas at mga sinaunang lipunan hanggang sa mga malalaking pagbabagong pang-
ang konsepto katulad ng kahalagahang pangkasaysayan (historical significance), pagpapatuloy at
anuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa at may
g maunlad na
1. Nailalarawan ang lokasyon ng 1. MISOSA 4 Lessons 1,2,3,6,8
Pilipinas sa mapa 2. MISOSA 6 Lesson 11- 14
1.1 Natutukoy ang kinalalagyan ng 3. Pilot School MTB-MLE (Grade
Pilipinas sa mundo gamit ang mapa 3 –2nd quarter)
batay sa ”absolute location” nito 4. Pilot School MTB-MLE Lesson
(longitude at latitude) 1 (Grade 3 – 1st quarter)
1.2 Natutukoy ang relatibong 5. EASE I Module 2
lokasyon (relative location) ng 6. * Sibika at Kultura 3. 2000.
Pilipinas batay sa karatig bansa na pp.25-27
nakapaligid dito gamit ang 7. * HEKASI para sa mga
pangunahin at pangalawang Batang Pilipino 4. 2000. pp.1-53
direksyon 8. * Pilipinas: Bansang
Sibika. Mga Guhit Latitud 4.
AP5PLP- Ia-1 2001. pp. 1-21
Sibika. Ang Grid 4. 2001. pp.1-
21
1999. pp. 72- 76
Bayan Ko 3. 1999.
pp. 9-11
13. * Pilipinas: Ang Ating Bansa

3. 1999. pp. 3
14. * Pagsibol ng Lahing Pilipino,
Batayang Aklat 3. 1997. pp. 3,
13-15
1999. pp. 13- 14, 31-32
Papaunlad 4. 2000. pp. 55-65
2. Nailalarawan ang klima ng 1. MISOSA 4 Lesson 9-11
Pilipinas bilang isang bansang tropikal 2. Pilot School MTB-MLE Lesson
ayon salokasyon nito sa mundo 1 (Grade 3 – 1st quarter)
2.1 Natutukoy ang mga salik na may 3. EASE I Module 2
kinalaman sa klima ng bansa tulad ng 4. * HEKASI para sa mga Batang
temperatura, dami ng ulan, humidity Pilipino 4. 2000. pp.57-60
2.2 Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng 5. * Pilipinas:Bansang Papaunlad
panahon at klima sa iba’t ibang 6. 2000. pp.69-72
bahagi ng mundo 6. * Ang Bayan Kong Mahal 6.
2.3 Naiugnay ang uri ng klima at 1999. pp. 76- 82
panahon ng bansa ayon sa lokasyon 7.* Pilipino Ako, Pilipinas Ang
nito sa mundo AP5PLP- Bayan Ko 3. 1999. pp. 31-33
Ib-c-2 8.* Pilipinas: Ang Ating Bansa 3.
1999. pp. 36- 39
9.* Pagsibol ng Lahing Pilipino 3.
1997. pp. 37-43
Mahal 3. 1998. pp. 43-

46
pp. 36-40
1999. pp. 32- 48
3. Naipaliliwanag ang katangian ng 1. EASE I Module 2.
Pilipinas bilang bansang archipelago 2. * Pilipinas:Bansang
Batang Pilipino 4. 2000. pp.53-
54
Sibika at Kultura: Kapuluan 3.
2000. pp.1-10
Sibika at Kultura. Pulo at
Kapuluan, Mahalaga 3. 2000.
AP5PLP- Ic-3 pp.1-13
Sibika at Kultura. Pulo 3. 2000.
pp.1-7
Bayan Ko, Batayang Aklat 3.
1999. pp. 2-3
1998. pp. 3
4. Naipaliliwanag ang teorya sa AP5PLP- Id-4 1. * Pilipinas, Isang Sulyap at

pagkakabuo ng kapuluan Pagyakap I.
at pinagmulan ng Pilipinas 2006. pp.7-9
batay sa teoryang 2. * Ang Bayan Kong

Bulkanismo at “Continental Mahal 4. 1999. pp.
Shelf” 141-142
5. Nakabubuo ng pansariling 1. MISOSA 4 Lesson 37,43
paninindigan sa 2. OHSP Module 22
pinakapanipaniwalang teorya ng 3. EASE I Module 3
pinagmulan ng lahing Pilipino batay 4. * Pamana 5. 1999. pp.
sa mga ebidensiya 3-7
5.1 Natatalakay ang teorya ng 5. * Sibika at Kultura 3. 2000.
pandarayuhan ng tao mula sa pp. 104-107
rehiyong Austronesyano 6. * HEKASI para sa mga
5.2 Natatalakay ang iba pang mga Batang Pilipino4. 2000. pp. 196-
teorya tungkol sa pinagmulan ng 199
mga unang tao sa Pilipinas AP5PLP- Ie-5 7.* Pilipinas:Bansang Papaunlad
5.3 Nakasusulat ng maikling 6. 2000. pp.20-22
sanaysay (1-3 talata) ukol sa mga 8.* Pagbabago I.1999. pp.
teoryang natutunan 32-37
Bayan Ko 3. 1999.
pp. 77-80
Papaunlad 4. 2000. pp.
163-170
6. Naipagmamalaki ang lipunan ng 1. MISOSA 5 Lesson 1, 4 2. *

sinaunang Pilipino Pamana 5. 1999.
6.1 Natatalakay ang mga uri ng pp.8-37
lipunan sa iba’t ibang bahagi ng 3. * HEKASI para sa mga
Pilipinas Batang Pilipino 4. 2000. pp. 214-
6.2 Naipaliliwanag ang ugnayan ng AP5PLP-If- 6 216
mga tao sa iba’t ibang antas na 4. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
bumubuo ng sinaunung lipunan 5. 2000. pp. 2- 12, 17-31
6.3 Natatalakay ang papel 5. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
5. 2000. pp. 4-
ng batas sa kaayusang 9, 17-31

panlipunan 6. * Pilipino Ako, Pilipinas ang
Bayan Ko(Patnubay ng Guro) 5.
1999. pp. 1-11, 17- 23
7. * Pamana 5. 1999. pp.
8-36
1999. pp. 146-160
9. * Pilipinas: Bansang Malaya
5. 1999. pp. 5-
15
7. Nasusuri ang kabuhayan ng 1. MISOSA 4 Lesson 3
sinaunang Pilipino 2. MISOSA 5 Lesson 8
7.1 Natatalakay ang kabuhayan sa 3. EASE I Module 4
sinaunang panahon kaugnay sa 4. * Pamana 5.1999. pp.
kapaligiran, ang mga kagamitan sa 8-37
iba’t ibang kabuhayan, at mga 5. * HEKASI para sa mga
produktong pangkalakalan Batang Pilipino 4. 2000. pp. 214-
7.2 Natatalakay ang kontribusyon ng 216
kabuhayan sa pagbuo ng sinaunang 6. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
kabihasnan 5. 2000. pp. 25- 28
AP5PLP- Ig-7
2000. pp. 24- 35
Bayan Ko(Patnubay ng Guro) 5.
1999. pp. 21-22
Papaunlad 4. 2000. pp. 180-181
Ang Bayan Ko(Batayang Aklat)

5.
1999. pp. 25-32
11. * Pilipinas: Bansang Malaya
5. 1999. pp.
30-40
8. Naipaliliwanag ang mga 1. MISOSA 5 Lesson 7
sinaunang paniniwala at tradisyon at 2. * HEKASI para sa mga
ang impluwensiya nito sa pang- Batang Pilipino 4. 2000. pp. 214-
araw-araw na buhay 216
3. * Pamana 5.1999. pp.
8-11
1999. pp. 4-9
AP5PLP- Ig-8
Bayan Ko(Batayang Aklat) 5.
1999. pp. 3-8
6. * Ang Bayan Kong Mahal,
100
Papaunlad 4. 2000. pp.
174-178
9. Naihahambing ang mga AP5PLP- Ih-9 MISOSA 5 Lesson 7

paniniwala noon at ngayon upang
maipaliwanag ang mga nagbago at
nagpapatuloy hanggang sa
kasalukuyan
10.
11. Natatalakay ang paglaganap ng AP5PLP-Ii- 10 1.MISOSA 5 Lesson 7 2.EASE I
relihiyong Islam sa ibang bahagi ng Module 4 3.Pamana 5.1999. pp.
bansa. 37-
40
4.PRODED Learning Guide
in Heograpiya, Kasaysayan at
Sibika. Ang Paglaganap ng
Relihiyong Islam 5.
2003. pp. 1-11
5.* Pilipinas: Ang Ating Bansa 5.
2000. pp. 9-
12, 15-16
6.* Pilipino Ako, Pilipinas ang
Bayan Ko, Patnubay ng Guro 5.
1999. pp. 12-13
Bayan Ko (Batayang Aklat) 5.
1999. pp. 11-14
12. Nasusuri ang pagkakapareho at AP5PLP-Ii- 11 1.* Pamana 5.1999. pp.14-36

pagkakaiba ng kagawiang 2.* Sibika at Kultura 3. 2000. pp.
panlipunan ng sinaunang 112-116
Pilipino sa kasalukuyan
13. Nakakabuo ng konklusyon AP5PLP-Ij- 12 * Pilipinas: Bansang Papaunlad

tungkol sa kontribusyon ng 6. 2000. pp.22
sinaunang kabihasnan sa pagkabuo
ng lipunang at
pagkakakilanlang Piliipino
1. Natatalakay ang kahulugan ng AP5PKE- IIa- 1. EASE I Module 5

kolonyalismo at ang konteksto nito 1 2. * Pamana5.1999.pp.
kaugnay sa pananakop ng Espanya 66-70
sa Pilipinas 3. * Pilipinas: Bansang
Papaunlad 6. 2000. pp.219-220
2. Naipapaliwanag ang mga AP5PKE- IIa- 1. MISOSA 5 Lesson 15

dahilan at layunin ng kolonyalismong 2 2. EASE Module 5
Espanyol 3. * Pamana 5.1999. pp.
60-63
Batang Pilipino 4. 2000. pp. 223-
226
5. Babae: Gumising Ka!
(Philippines Non
Formal Education Project).
1998.pp.6
3. Nakabubuo ng timeline ng mga AP5PKE- IIb- * HEKASI para sa mga Batang
paglalakbay ng Espanyol sa Pilipinas 3 Pilipino 4. 2000.
hanggang sa pagkakatatag ng pp. 75-171
Maynila at mga unang
engkwentro ng mga Espanyol at
Pilipino
4. Nasusuri ang iba-ibang AP5PKE- IIb- * HEKASI para sa mga Batang

perspektibo ukol sa pagkakatatag ng 4 Pilipino 4. 2000.
kolonyang pp. 244-245
Espanyol sa Pilipinas
5. Natatalakay ang mga paraan ng 1.MISOSA Lessons #14, 15
pagsasailalim ng katutubong (Grade V)
populasyon sa kapangyharihan ng 2.EASE I Module 5 and 7 3.*
Espanya Pamana5.1999. pp. 82-
5.1 proseso ng Kristiyanisasyon 85
5.2 Reduccion 4.* HEKASI para sa mga Batang
5.3 Tributo at encomienda Pilipino 4. 2000. pp. 228-230
5.4 Sapilitang paggawa AP5PKE- 5.PRODED Learning Guide in
IIc-d-5 Heograpiya, Kasaysayan at
Sibika. Polo Y Servicios: Pahirap
5. 2003. pp.1- 9
Bansa, Batayang Aklat 5. 2000.
pp. 37-51

1999. pp. 39-47
1999. pp.43-46
6. Nasusuri ang relasyon ng mga 1.EASE I Module 7
paraan ng pananakop ng Espanyol 2.* Pamana 5. 1999. pp.
sa mga katutubong populasyon sa 74-84
bawat isa. 3.* Pilipinas: Isang Sulyap at
6.1 Naiuugnay ang Kristiyanisasyon Pagyakap I. 2006. pp.95-104
sa reduccion 4.PRODED Learning Guide in
6.2 Natatalakay ang konsepto ng Heograpiya, Kasaysayan at
encomienda at mga kwantitatibong Sibika. Polo Y Servicios: Pahirap.
datos ukol sa tributo, kung saan ito 2003. pp.1-9
kinolekta, at ang halaga ng mga 5.* Pilipinas: Ang Ating Bansa 5.
tributo AP5PKE- IIe- 2000. pp. 37- 51
6.3 Nasusuri ang mga patakaran, f-6
papel at kahalagahan ng sapilitang
paggawa sa pagkakatatag ng
kolonya sa Pilipinas
7. Nasusuri ang naging reaksyon ng 1. MISOSA 5 Lesson 15

mga Pilipino sa Kristiyanismo 2. EASE I Module 6
AP5PKE- IIg- Heograpiya, Kasaysayan at
7 Sibika. Reaksyon ng Katolisismo
5. 2003.
pp.1-10

Batang Pilipino 4. 2000. pp.234-
236
5. * Pilipinas: Ang Ating Bansa,
55
1999. pp. 53
8. Natatalakay ang kapangyarihang 1. MISOSA 5 Lesson 14
Patronato Real MISOSA 5 Lesson 14 and 15
8.1 Nasusuri ang pamamalakad ng 2. EASE I Module 6
mga prayle sa pagpapaunlad ng 3. PRODED Learning Guide in
sinaunang Pilipino Heograpiya, Kasaysayan at
8.2 Natutukoy ang mga tungkulin o Sibika. Mga Paaralang Itinatag
papel ng mga prayle sa ilalim ng ng mga Paring Misyonero 5.
Patronato Real AP5PKE- IIg- 2003. pp. 1-9
8.3 Naipaliliwanang ang mga naging h-8 4. * Pamana 5. 1999. pp.79
reaksyon ng mga Pilipino sa
pamamahala ng mga
prayle.
9. Nakapagbibigay ng sariling AP5PKE- IIi-9 1.MISOSA 5 Lesson 14 and 15

pananaw tungkol sa naging 2.* Pamana 5. 1999.pp. 90
epekto sa lipunan ng pamamahala ng
mga prayle
yol
1. Nasusuri ang pagbabago sa AP5KPK- 1. MISOSA Lessons 4-10, 13
panahanan ng mga Pilipino sa IIIa-1 (Grade 5)
panahon ng Español (ei pagkakaroon 2. EASE I Module 7
ng organisadong poblasyon, uri ng 3. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
tahanan, nagkaroon ng 5. 2000. pp. 47- 48
mga sentrong 4. * Ang Bayan Kong
pangpamayanan, at iba pa.) Mahal 5. 1999. pp. 43-

46
Malaya 5. 1999. pp.
59-64
2. Napaghahambing ang antas ng 1. MISOSA Lesson 5 (Grade 5)

katayuan ng mga Pilipino sa lipunan 2. * Pamana 5. 1999. pp.92-95
bago dumating ang mga Espanyol at 3. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
sa Panahon ng Kolonyalismo 5. 2000. pp. 59- 60
2.1 Napaghahambing ang mga
tradisyunal at di- tradisyunal na papel
ng babae sa lipunan ng sinaunang
Pilipino at sa panahon ng AP5KPK-
kolonyalismo IIIb-2
2.2 Natatalakay ang pangangailangan
sa pagpapa-buti ng
katayuan ng mga babae
3. Nasusuri ang pagbabago sa 1. EASE I Module 7 2. *
kultura ng mga Pilipino sa Panahon ng Pamana 5. 1999.
Espanyol pp.97-100
3.1 Naipaliliwanag ang inpluwensya 3. * HEKASI para sa mga
ng kulturang Espanyol sa kulturang Batang Pilipino 4. 2000.pp.228-
Pilipino 242
3.2 Natatalakay ang bahaging 4. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
AP5KPK-
ginagampanan ng Kristianismo sa IIIc-3 5. 2000. pp. 61- 65
kultura at tradisyon ng mga Pilipino 5. * Ang Bayan Kong Mahal
3.3 Nasusuri ang ginawang pag- 5.1999. pp. 59- 60
aangkop ng mga 6. * Ang Bayan Kong Mahal 4.
Pilipino sa kulturang 1999. pp.
185-190
ipinakilala ng Espanyol 7. * Pilipinas: Bansang

Papaunlad 4. 2000. pp. 208-210
1999. pp. 63-65
4. Nasusuri ang mga pagbabagong 1.EASE I Module 7 2.* Pamana

pampulitika at ekonomiya na 5. 1999.
ipinatupad ng kolonyal na pp.74-77
pamahalaan 3.* HEKASI para sa mga Batang
4.1 Naipaghahambing ang istruktura Pilipino 4. 2000.pp.228-229
ng pamahalaang kolonyal sa uri 4.* Pilipinas: Ang Ating Bansa 5.
pamamahala ng mga sinaunang 2000. pp. 68- 71
Pilipino 5.* Ang Bayan Kong Mahal
4.2 Naipaghahambing ang sistema ng AP5KPK- 5.1999. pp. 67-70
kalakalan ng mga sinaunang Pilipino IIId-e-4 6.* Pilipino Ako, Pilipinas Ang
at sa panahon ng kolonyalismo Bayan Ko(Batayang Aklat) 5.
4.3 Natatalakay ang epekto ng mga 1999. pp. 69-73
pagbabago sa pamamahala ng mga 7.* Pilipinas: Bansang Malaya 5.
Espanyol sa mga sinaunang Pilipino 1999. pp. 70-7*6
5. Nakapagbibigay ng sariling AP5KPK- * HEKASI para sa mga Batang

pananaw tungkol sa naging epekto ng IIIf-5 Pilipino 4. 2000.pp. 232-233
kolonyalismo sa
lipunan ng sinaunang Pilipino
6. Naipaliliwanag ang di AP5KPK- 1.EASE I Module 5 and 7

matagumpay na pananakop IIIg-i6 2. PRODED Learning
sa mga katutubong pangkat ng Guide in Heograpiya,
kolonyalismong Espanyol Kasaysayan at Sibika.
6.1 Nasusuri ang mga paraang Reaksyon sa mga Patakarang

armado ng pananakop ng mga Pangkabuhayan ng mga
Espanyol Espanyol 5.
6.2 Natalakay ang iba’t ibang 2003.pp. 1-9
reaksyon ng mga katutubong 3. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
pangkat sa armadong pananakop 5. 2000. pp. 80- 83
6.3 Natatalakay ang mga 4. * Pamana 5. 1999. pp.
isinagawang rebelyon ng mga 103-107
katutubong pangkat 5. * Pilipinas: Bansang
6.4 Natataya ang sanhi at bunga Papaunlad 4. 2000. pp. 204-206
ng mga rebelyon at iba pang
reaksiyon ng mga katutubong
Pilipino sa kolonyalismo
6.5 Nakakabuo ng konklusyon
tungkol sa mga dahilan ng di
matagumpay na armadong
pananakop ng mga Espanyol sa
ilang piling katutubong pangkat
7. Nasusuri ang epekto ng AP5KPK- IIIi- 1. EASE I Module 7

kolonyalismong Espanyol sa 7 2. * Pamana 5. 1999. pp.
pagkabansa at pagkakakilanlan ng 88-91
mga
Pilipino
yan (ika-18 dantaon hanggang 1815)
1. Natatalakay ang mga lokal na 1. EASE I Module 7 2. *
mga pangyayari tungo sa pag-usbong Pamana 5. 1999.
AP5PKB- IVa-
ng pakikibaka ng bayan pp.82-84
b-1
1.1 Reporma sa ekonomiya 3. * Pilipino Ako, Pilipinas Ang
Bayan Ko
at pagtatatag ng monopolyang (Batayang Aklat) 5.

tabako 1999. pp. 37-40
1.2 Mga pag-aalsa sa loob ng
estadong kolonyal
1.3 Kilusang Agraryo ng 1745
1.4 Pag-aalsa ng Kapatiran ng
San Jose
1.5 Okupasyon ng Ingles sa
Maynila
2. Natatalakay ang mga * Pamana 5. 1999. pp.

pandaigdigang pangyayari bilang 109-112
konteksto ng malayang kaisipan
tungo sa pag-usbong ng pakikibaka
ng bayan
2.1 Paglipas ng merkantilismo bilang
ekonomikong batayan ng
kolonyalismo
2. Natatalakay ang mga
pandaigdigang pangyayari bilang
konteksto ng malayang kaisipan
tungo sa pag-usbong ng pakikibaka
AP5PKB- IVd-
ng bayan
2
2.1 Paglipas ng merkantilismo bilang
ekonomikong batayan ng
kolonyalismo
2.2 Paglitaw ng kaisipang “La
Ilustracion”
3. Nasusuri ang mga naunang pag- 1. * Pamana 5. 1999. pp.

aalsa ng mga makabayang Pilipino 102-107
3.1 Natatalakay ang sanhi at bunga 2. * Pilipinas: Isang Sulyap at
ng mga rebelyon at iba pang Pagyakap I. 2006.pp. 119-122
AP5PKB- IVe-
reaksiyon ng mga Pilipino sa 3. * Pilipinas: Ang Ating Bansa
3
kolonyalismo (halimbawa: pagtutol 5. 2000. pp. 81- 89
ng mga katutubong Pilipino laban sa 4. * Ang Bayan Kong Mahal,
Kristyanismo, pagmamalabis ng mga Batayang Aklat 4. 1999. pp.
Espanyol) 191-196
Bayan
Ko(Batayang Aklat) 5.
3.2 Naipaliliwanag ang pananaw 1999. pp. 82-87

at paniniwala ng mga Sultanato 6. * Pilipinas: Bansang Malaya
(Katutubong Muslim) sa 5. 1999. pp. 90-94
pagpapanatili ng
kanilang kalayaan
4. Natataya ang partisipasyon ng AP5PKB- IVf- 1. OHSP Module 1 (2nd Quarter)

iba’t-ibang rehiyon at sektor (katutubo 4 2. * Pamana 5. 1999. pp.
at 102-107
kababaihan) sa pakikibaka ng bayan
5. Natatalakay ang kalakalang AP5PKB- IVg- 1.EASE I Module 7

galyon at ang epektonito sa bansa 5 2.* Pamana 5. 1999. pp.
83-84
3.* Pilipinas: Bansang Papaunlad
6. 2000.pp.
219-220
6. Nababalangkas ang pagkakaisa o 1.EASE I Module 8
pagkakawatak watak ng mga Pilipino 2.* Pamana 5. 1999. Pp.
sa mga mahahalagang pangyayari at 109-122
mga epekto nito sa naunang mga AP5PKB- IVh-
pag- aalsa laban sa 6
kolonyalismong Espanyol
7. Nakapagbibigay-katuwiran sa mga OHSP Module 1 (3rd Quarter)
naging epekto ng mga unang pag-
aalsa ng mga makabayang Pilipino sa
pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa AP5PKB- IVi-
ng mga mamamayan sa 7
kasalukuyang panahon
8. Naipapahayag ang saloobin AP5PKB- IVj- 1. * HEKASI para sa mga

sa kahalagahan ng pagganap ng 8 Batang Pilipino 4. 2000.pp.86-87
sariling
tungkulin sa pagsulong ng 2. * Pilipinas: Bansang

kamalayang pambansa tungo sa Papaunlad 6. 2000.pp. 160-163
pagkabuo ng 3. * Sibika at Kultura 3.
Pilipinas bilang isang nasyon 2000.pp. 255-259
ANG 6
alaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan, tungo sa
malalim na pag-unawa sa kasaysayan ng Pilipinas base sa pagsusuri ng sipi ng mga piling
mula sa iba-ibang panahon, tungo sa pagbuo ng makabansang kaisipan na siyang

1. Natutukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas sa 1. MISOSA 4 Lesson

mundo sa globo at mapa batay sa ”absolute 2, 5 and 7
location” nito (longitude at latitude) 2. MISOSA 6 Lesson
11- 14
3. * Pilipinas:
AP6PMK-Ia-1 Bansang Papaunlad 6.
2000. Pp 59-63
4. PRODED Learning
Guide

in Sibika at Kultura:
Pilipinas, Saan ka? 3.
2000. Pp.1-4
5. * HEKASI para sa
2000. Pp.53-55
6. * Pilipinas Isang
Sulyap at Pagyakap I.
2006. Pp.27-30
7. * Ang Bayan Kong
Mahal 4. 1999. pp. 30
8. * Pilipinas
Bansang
Pinagpala 5.
2000. pp. 53
2. Nagagamit ang grid sa globo at mapang 1. MISOSA 4 Lesson

politikal sa pagpapaliwanag ng pagbabago ng 11-14
hangganan at lawak ng teritoryo ng Pilipinas 2. MISOSA 4 Lesson
batay sa kasaysayan 2, 5 and 7
3. * Pilipinas:
Bansang Papaunlad 6.
200. Pp.63-67
4. PRODED Learning
AP6PMK-Ia-2
Guide in Heograpiya/
Kasaysayan/ Sibika:
Ang Grid 4. 2003.
Pp.1-
14

5. * HEKASI Para sa
2000.
Pp.23-27
3. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng lokasyon 1. MISOSA Lesson
ng Pilipinas sa ekonomiya at politika ng Asya at #13-14 (Grade VI)
mundo 2. * Sibika at Kultura 3
(Batayang Aklat). 2000.
Pp.16-17
Papaunlad 6. 2000. P.
58
AP6PMK-Ia-3
4. * HEKASI para sa
mga Batang
Pilipino 4. 2000. Pp.68-
69,238
4. Nasusuri ang konteksto ng pag- usbong ng 1. EASE I Modyul 8

liberal na ideya tungo sa pagbuo ng kamalayang 2. * Pamana 5. 1999.
nasyonalismo Pp.109- 112,90-94
4.1 Natatalakay ang epekto ng pagbubukas ng 3. * Pilipinas Isang
mgadaungan ng bansa sa pandaigdigang Sulyap at Pagyakap I.
kalakalan 2006. P.123
4.2 Naipaliliwanag ang ambag ng pag-usbong ng 4. * Asya Pag- usbong
uring mestizo at ang pagpapatibay ng dekretong AP6PMK-Ib-4 ng Kabihasnan. 2008.
edukasyon ng 1863 Pp.315- 216
5. * Asya Noon,
Ngayon at sa

Hinaharap. 2000. Pp.
315-
316
Pinagpala, Batayang
Aklat 4. 2000. pp. 95-
96
7. * Pilipino Ako,
Pilipinas ang Bayan Ko
(Patnubay ng Guro) 5.
1999. pp. 43-51, 60- 61
8. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 47,
56-57, 75
9. * Pilipinas: Ang
Ating Bansa 5. 2000.
pp. 57- 59, 75-76
10. * Pilipino Ako,
Pilipinas Ang Bayan Ko,
5.
1999. pp. 56-60
5. Nasusuri ang mga ginawa ng mga 1. EASE I Modyul 8

makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaan 2. * Pilipinas: Bansang
5.1 Natatalakay ang kilusan para sa Papaunlad6. 2000.
sekularisasyon ng mga parokya at ang Cavite Pp.179- 183,218-220
AP6PMK-Ic-5
Mutiny (1872) 3. * Pilipinas Isang
5.2 Naipaliliwanag ang ambag ng Kilusang
Propaganda sa

pagpukaw ng damdaming makabayan ng Sulyap at Pagyakap
mga Pilipino (hal. La Liga Filipina, (Batayang Aklat) I.
Asociacion Hispano Filipino) 2006.
5.3 Natatalakay ang pagtatag at paglaganap Pp. 123-
ng Katipunan 126,130-159
5.4 Nahihinuha ang implikasyon ng kawalan 4. * HEKASI para sa
ng pagkakaisa sa himagsikan/kilusan at mga Batang Pilipino 4.
pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa 2000. Pp.244-245
5. * Pamana 5. 1999.
Pp.114- 118
6. Ang Unang
Republika ng Pilipinas
Education Program)
1998. Pp. 9-16
7. Huwag
Kalimutan Bayani ng
Bayan (Philippines
Nonformal Education
Program). 1998. Pp.8-
11
8. * Ang Bayan Kong
Mahal4. 1999. 194-196
Pinagpala,

(Batayang Aklat) 4.
2000.
pp. 206-207
10. * Pilipinas
Bansang Malaya
(Batayang Aklat) 5.
2000.
pp. 97-102
11. * Pilipino Ako,
Pilipinas ang Bayan Ko,
1999. pp. 65-68
Mahal 5. 1999. pp. 77-
82
13. * Pilipinas: Ang
Ating Bansa, (Batayang
Aklat) 5. 2000. pp. 76-
78, 80- 90
14. * Pilipino Ako,
Batayang Aklat 5. 1999.
pp. 82-
89
6. Nasusuri ang mga pangyayari sa himagsikan 1. EASE I Modyul 9

laban sa kolonyalismong Espanyol 2. * Pamana (Batayang
6.1 Sigaw sa Pugad-Lawin Aklat) 5. 1999. Pp.117-
6.2 Tejeros Convention AP6PMK-Id-6 118,120-121
6.3 Kasunduan sa Biak-na-Bato

Papaunlad (Batayang
Aklat) 6. 2000. Pp.181-
185
2006. Pp. 160- 169
Malaya(Batayan g
Aklat) 4. 2000. pp. 102-
107
6. * Ang Bayan Kong
Mahal (Batayang Aklat)
5 . 1999. pp. 82-85
7. * Pilipinas: Ang
Aklat) 5. 2000.
pp. 90-92
7. Natatalakay ang mga ambag ni Andres 1. EASE I Modyul 9

Bonifacio, ang Katipunan at Himagsikan ng 1896 2. * Pilipinas Isang
sa pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa Sulyap at Pagyakap I.
2006. Pp.144- 166
AP6PMK-Ie-7 3. * Pilipinas: Bansang

Papaunlad 6.
2000. Pp.182-
183
4. * Pilipino Ako,
Pilipinas Ang Bayan Ko
(Batayang Aklat) 5.
1999.
pp. 89
8. Natatalakay ang partisipasyon ng mga 1. EASE I Modyul 9
kababaihan sa rebolusyon Pilipino 2. MISOSA 5 lesson 17
2006. Pp.155- 158
4. PRODED Learning
Guide in Heograpiya/
Kasaysayan/ Sibika:
AP6PMK-Ie-8 Kababaihan Noon at
Ngayon 6. 2003. Pp.1-
13
9. Napapahalagahan ang pagkakatatag ng 1. EASE I Modyul 10

Kongreso ng Malolos at ang deklarasyon ng 2. * Pilipinas Isang
kasarinlan ng mga Pilipino Sulyap at Pagyakap I.
2006. Pp. 176- 174
AP6PMK-If-9 3. * Pilipinas:
Bansang

Papaunlad 6.
2000. Pp.186-
189
4. * Pilipinas
Bansang Malaya,
(Batayang Aklat) 5.
1999.
pp. 116-117
10. Nasusuri ang mga mahahalagang pangyayari 1. MISOSA Lessons
sa pakikibaka ng mga Pilipino sa panahon ng 19- 21(Grade V)
Digmaang Pilipino-Amerikano 2. EASE I Modyul 11-
10.1 Natutukoy ang mga pangyayaring 12
nagbigay daan sa digmaan ng mga Pilipino laban 3. * HEKASI para sa
sa Estados Unidos mga Batang Pilipino 4.
10.2 Napapahalagahan ang pangyayari sa 2000. Pp.248-249
Digmaang Pilipino-Amerikano 4. * Pilipinas:
Hal: Bansang Papaunlad 6.
o Unang Putok sa panulukan ng Silencio at 2000. Pp. 189- 194
Sociego, Sta. 5. * Pamana 5. 1999.
Mesa Pp.131- 134
o Labanan sa Tirad Pass 6. * Pilipinas Isang
o Balangiga Massacre AP6PMK-Ig- 10 Sulyap at Pagyakap I.
10.3 Natatalakay ang Kasunduang Bates (1830- 2006. Pp.180- 187
1901) at ang motibo ng pananakop ng Amerikano 7. * Ang Bayan Kong
sa bansa sa panahon ng paglawak ng kanyang Mahal, (Batayang
“polical empire” Aklat) 4. 1999.
196-197

Malaya, 5. 1999. pp.
118- 120, ,
9. * Pilipino Ako,
1999. pp. 73-74
10.* Pilipinas: Ang
Ating Bansa 5.
2000. pp. 97-99
11. Nabibigyang halaga ang mga kontribosyon 1. EASE I Modyul 9,12
ng mga Natatanging Pilipinong nakipaglaban 2. * Pilipinas Isang
para sa kalayaan Sulyap at Pagyakap I.
Hal: Emilio Aguinaldo 2006. Pp.180- 186
o Gregorio del Pilar 3. * Pilipinas: Bansang
o Miguel Malvar Papaunlad 6. 2000.
o Iba pang bayaning Pilipino Pp.191- 194
AP6PMK-Ih- 11 4. * Pamana 5.
1999. Pp.131-
133
kalawang Digmaang Pandaigdig (1899-1945)

1. Nasusuri ang mga pagbabago sa lipunan AP6KDP-IIa- 1 1.MISOSA 5 Lesson 22-
sapanahon ng mga Amerikano 24
1.1 Natatalakay ang sistema ng 2.EASE I Modyul 12
edukasyong ipinatutupad ng mga Amerikano at 3.* Pamana 5.
ang epekto 1999. Pp.151-
155,165-168
nito 4.* Pilipinas Isang
1.2 Natatalakay ang kalagayang Sulyap at Pagyakap I.
pangkalusugan ng mga Pilipino sa panahon 2006. Pp.194- 195
ng mga Amerikano 5.* Ang Bayan Kong
1.3 Natatalakay ang pag-unlad ng Mahal 4. 1999. 198-200
transportasyon atkomunikasyon at epekto 6.* Pilipinas Bansang
nito sa pamumuhay ng mgaPilipino Malaya5. 1999. pp.
121-127, 139-143
7.* Pilipino Ako,
1999. pp. 83-97
8.* Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 113-
132
Bansa, (Batayang Aklat)
5. 2000. pp. 114-131
10. * Pilipino Ako,
(Batayang
Aklat) 5. 1999.
pp. 111-117
2. Nasusuri ang pamahalaang kolonyal ng mga AP6KDP-IIb- 2 1.MISOSA 5 Lesson 24

Amerikano
2.1 Natatalakay ang mga Patakarang 2.EASE I Modyul 12-13
Pasipikasyon at Kooptasyon ng pamahalaang 3.* Pamana 5. 1999.
Amerikano Pp. 139- 142,158-163
2.2 Nailalarawan ang sistema at balangkas 4. * Pilipinas Isang
ng Pamahalaang Kolonyal Sulyap at Pagyakap I.
2.3 Nasusuri ang mga patakaran ng 2006. Pp.189- 195
malayangkalakalan (free trade) na pinairal 5. * Pilipinas Bansang
ng mga Amerikano Malaya5. 1999. pp.132-
2.4 Natatalakay ang epekto ng malayang 135
kalakalan(free trade) Hal: 6. * Ang Bayan Kong
− Kalakalan ng Pilipinas at U.S. Mahal 5. 1999. pp. 92-
− Pananim at Sakahan 101
7. * Pilipinas: Ang
Aklat) 5. 2000. pp. 126-
127
8. * Pilipino Ako,
(Batayang Aklat) 5.
1999.
pp. 119-124
3. Natutukoy ang mahahalagang pangyayaring AP6KDP-IId- 3 1. EASE I Modyul 12

may kinalaman sa unti-unting pagsasalin ng 2. * Pilipinas Isang
kapangyarihan sa mga Pilipino tungo sa Sulyap at Pagyakap I.
pagsasarili 2006. Pp.196-
201

3. * Pamana 5. 1999.
Pp. 146- 150
Papaunlad 6. 2000.
Pp.194- 199
5. * HEKASI para sa
2000. Pp.251-254
Malaya (Batayang
Aklat) 5. 1999. pp. 136-
139, 145-150
7. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 96-
104
8. * Pilipinas: Ang
Aklat) 5. 2000. pp. 102-
108, 134-143
9. * Pilipino Ako,
(Batayang
Aklat) 5. 1999.
pp. 105- 106
4. Nasusuri ang kontribusyon ng pamahalaang AP6KDP-IId- 4 1. MISOSA 5 Lesson 24

Komonwelt
4.1 Natatalakay ang mga programa ng 2. EASE I modyul 13
pamahalaan sa panahon ng pananakop (hal. 3. MISOSA Lessons 26-
Katarungang Panlipunan, Patakarang 29 (GRADE V)
Homestead, pagsulong ng pambansang 4. * Pilipinas: Bansang
wika, pagkilala sa karapatan ng kababaihan Papaunlad 6. 2000.
sa pagboboto) Pp.200- 201
4.2 Nabibigyang katwiran ang ginawang 5. * Pilipinas Isang
paglutas sa mga suliraning panlipunan at Sulyap at Pagyakap I.
pangkabuhayan sa panahon ng Komonwelt 2006. Pp.201- 208
6. * Pamana 5. 1999.
Pp. 189- 203
Malaya (Batayang
Aklat) 5. 1999. pp. 154-
161
8. * Pilipino Ako,
1999. pp. 98-115
9. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 133-
154
Ating Bansa, Batayang
Aklat

5. 2000. pp.
134-152
11. * Pilipino Ako,
Batayang Aklat
5. 1999. pp.
128-148
5. Natatalakay ang mga mahahalagang 1. EASE I Modyul 14
pangyayari sa pananakop ng mga Hapones 2. * Pamana 5. 1999.
Hal: Pp. 206- 211
− Labanan sa Bataan 3. * Pilipinas: Bansang
− Death March Papaunlad 6. 2000.
− Labanan sa Corregidor Pp.200- 202
2006. Pp.212- 216
5. * Ang Bayan Kong
Mahal, (Batayang Aklat)
4. 1999. 201-205
AP6KDP-IIe- 5 Pinagpala, Batayang
Aklat 4. 2000. pp. 212-
214, 164- 168
7. * Pilipino Ako,


1999.
pp. 116-118
8. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 165-
166
9. * Pilipino Ako,
(Batayang
Aklat) 5. 1999.
Pp. 152-154
6. Naipaliliwanag ang motibo ng pananakop ng 1. EASE I Modyul 15
Hapon sa bansa 2. * Pilipinas Isang
2006. Pp.212- 214
3. * Pamana 5.
1999. pp.206
4. * Pilipino Ako,
AP6KDP-IIf-6 Pilipinas ang Bayan
Ko, (Patnubay ng
Guro) 5. 1999.
pp. 117
7. Nasusuri ang sistema ng pamamahala sa AP6KDP-IIf- 1. EASE I Modyul 15

panahon ng mga Hapones g-7 2. MISOSA
7.1 Nailalarawan ang sistema at balangkas ng Lessons 30-32 (GRADE
pamahalaang V)
kolonyal ng mga Hapones 3. * Pamana 5.

7.2 Naipaliliwanag ang Mga Patakaran at 1999. Pp. 217-
Batas Pang- ekonomiya gaya ng War 219
Economy at Economy of Survival at ang 4. * Pilipinas Isang
mga resulta nito. Sulyap at Pagyakap I.
7.3 Naipaliliwanag ang kontribosyon ng 2006. Pp.216- 218
pagtatag ng Ikalawang Republika ng 5. * Sibika at Kultura/
Pilipinas at mga patakarang may kinalaman Heograpiya,
sa pagsasarili Kasaysayan at Sibika
(Teaching Guide on
Financial Literacy)
pp.178-180
6. * Ang Bayan Kong
Mahal, Batayang Aklat
4. 1999. 203- 205
Malaya (Batayang
Aklat) 5. 1999. pp. 169-
175
8. * Pilipino Ako,
1999. pp. 116-123
9. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 158-
164, 170-176


Ating Bansa, Batayang
Aklat 5. 2000. pp. 154-
164, 165-
172
8. Nasusuri ang pakikibaka ng mga Pilipino para 1.EASE I Modyul 15
sa kalayaan sa pananakop ng mga Hapon (hal., 2.* Pamana 5. 1999.
USAFFE, HukBaLaHap, iba pang kilusang Gerilya) Pp. 212- 213
3.* HEKASI para sa
2000. Pp. 269- 270
4.* Pilipinas Isang
2006. Pp.218- 219
5.* Pilipinas Bansang
Malaya (Batayang
Aklat) 5. 1999. pp. 176-
179
AP6KDP-IIg- 8 6.* Pilipino Ako,
1999. pp. 123-124
7.* Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 162-
164

9. Nagkapagbibigay ng sariling pananaw tungkol AP6KDP-IIh- 9 1. * Pamana 5. 1999.

sa naging epekto sa mga Pilipino ng pamamahala 220
sa mga dayuhang mananakop. 2. * HEKASI para sa
2000. P.275
a (1946-1972)
1. Nasusuri ang mga pangunahing suliranin at 1. EASE I Modyul 12-
hamon sa kasarinlan pagkatapos ng Ikalawang 13
Digmaang Pandaigdig 2. * Pilipinas Isang
1.1 Natatalakay ang suliraning pangkabuhayan Sulyap at Pagyakap I.
pagkatapos ng digmaan at ang naging pagtugon 2006. Pp.221- 224
sa mga suliranin 3.* Pilipino Ako,
1.2 Natatalakay ang ugnayang Pilipino-Amerikano Pilipinas ang Bayan Ko,
sa konteksto ng kasunduang militar na nagbigay Patnubay ng Guro 5.
daan sa pagtayo ng base militar ng Estados 1999. pp. 135-142,
Unidos sa Pilipinas 150-156
1.3 Natatalakay ang “parity rights” at ang AP6SHK-IIIa- 4.* Ang Bayan Kong
ugnayang kalakalan sa Estados Unidos b-1 Mahal 5. 1999. pp. 184-
1.4 Naipaliliwanag ang epekto ng “colonial 185, 209-210
mentality” pagkatapos ng Ikalawang Digmaang 5.* Pilipinas: Ang Ating
Pandaigdig. Bansa, (Batayang Aklat)
5. 2000.
pp. 197-204
2. Nasusuri ang iba’t ibang reaksyon ng mga AP6SHK-IIIc- 2 1. EASE I Modyul 12

Pilipino sa mga epekto sa pagsasarili ng bansa na 2. * Sibika at
ipinapahayag ng ilang di-pantay na Kultura/ Heograpiya,
kasunduan tulad ng Philippine

Rehabilitation Act, parity rights at Kasaysayan at Sibika

Kasunduang Base Militar (Teaching Guide on
Financial Literacy)
p.246
3. * Pilipino Ako,
1999. pp. 152-154
4. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 184-
185, 209-213
3. Nauunawaan ang kahalagahan ng 1. MISOSA Lessons 35-
pagkakaroon ng soberanya sa pagpapanatili ng 42 (Grade VI)
kalayaan ng isang bansa 2. EASE I Modyul 20
3.1 Nabibigyang-konklusyon na ang isang 3. * Pilipinas: Bansang
bansang malaya ay may soberanya Papaunlad 6. 2000.
3.1.1 Naipalilliwanag ang kahalagahan ng Pp.207- 213
panloob nasoberanya (internal sovereignty) ng
bansa
3.1.2 Naipaliliwanag ang kahalagahan ng AP6SHK-IIId- 3
panlabas nasoberanya (external sovereignty) ng
bansa
3.2 Nabibigyang halaga ang mga karapatang
tinatamasa ng isang
malayang bansa
4. Nabibigyang katwiran ang pagtanggol ng AP6SHK-IIIe- 4 * Pilipinas: Bansang

mga mamamayan Papaunlad
ang kalayaan athangganan ng 6. 2000. P.66-67
teritoryo ng bansa
5. Napahahalagahan ang pamamahala ng mga 1. EASE I Modyul 16
naging pangulo ng bansa mula 1946 hanggang 2. * Pilipinas Isang
1972 Sulyap at Pagyakap I.
5.1 Nasusuri ang mga patakaran at programa ng 2006. Pp.227- 237
pamahalaan upang matugunan ang mga suliranin 3. * Pamana 5. 1999.
at hamon sa kasarinlan at pagkabansa ng mga Pp. 222- 231
Pilipino 4. * Pilipinas Bansang
5.2 Naiisa-isa ang mga kontribosyon ng bawat Malaya (Batayang
pangulo na nakapagdulot ng kaulanran sa lipunan Aklat) 5. 1999. pp. 188-
at sa bansa 213
5.3 Nakabubuo ng konklusyon tungkol sa AP6SHK-IIIe- 5. * Ang Bayan Kong
pamamahala ng mga nasabing pangulo g-5 Mahal 5. 1999. pp. 183-
5.4 Nakasusulat ng maikling sanaysay tungkol sa 194
mga patakaran ng piling pangulo at ang ambag 6. * Pilipinas: Ang
nito sa pag-unlad ng lipunan at bansa Ating Bansa 5. 2000.
pp. 175- 182, 185-193,
197-202
6. Naiuugnay ang mga suliranin, isyu at hamon 1.MISOSA Lessons 33-
ng kasarinlan noong panahon ng Ikatlong 36 (GRADE 5)
Republika sa kasalukuyan na nakakahadlang ng 2.EASE I Modyul 16
pag-unlad ng bansa 3.* Pamana 5. 1999.
Pp.233- 236
AP6SHK-IIIg- 6 4.* Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 203-
212
7. Nakapagbibigay ng sariling pananaw AP6SHK-IIIh- * Pamana 5. 1999.

tungkol samga pagtugon ng mga Pilipino sa 7 pp. 236

patuloy na mga suliranin, isyu at hamon ng
kasarinlan sa
kasalukuyan.
72-kasalukuyan)
1. Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa 1. MISOSA Lesson 37
kasarinlan at pagkabansa ng mga Pilipino sa (Grade V)
ilalim ng Batas Militar 2. EASE I Modyul 17
1.1 Naiisa-isa ang mga pangyayari na nagbigay- 3. * Pamana 5. 1999.
daan sa pagtatakda ng Batas Militar Pp. 238- 242
1.2 Nakabubuo ng konklusyon ukol sa epekto ng 4. * Pilipinas Isang
Batas Militar sa politika, pangkabuhayan at Sulyap at Pagyakap I.
pamumuhay ng mga Pilipino 2006. Pp.239- 242
5. * Pilipino Ako,
AP6TDK-IVa- 1 (Patnubay ng Guro) 5.
1999. pp. 157-164
6. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 216-
218
2. Natatalakay ang mga pangyayari sa bansa na 1. EASE I Modyul 18

nagbigay wakas sa Diktaturang Marcos 2. * Pilipinas Isang
2.1 Naiisa-isa ang mga karanasan ng mga piling Sulyap at Pagyakap I.
taumbayan sa panahon ng Batas Militar (Hal., 2006. pp.243- 246
Aquino Jr., Salonga, Lopez, Diokno, Lino Brocka, AP6TDK-IVb- 2 3. * Pamana 5. 1999.
Cervantes) Pp.248-
2.2 Natatalakay ang mga pagtutol sa

Batas Militar na nagbigay daan sa pagbuo ng 251
samahan laban sa Diktaturang Marcos 4. The 1986 Edsa
2.3 Naiisa-isa ang mga pangyayari na Revolution (Philippine
nagbigay-daan sa pagbuo ng “People Power Nonformal Education
1” Program) 2001. Pp150
5. Ang Rebolusyong
Edsa 1986 Nonformal
Education Program)
2001. Pp.1-51
Malaya (Batayang
Aklat) 5. 1999. pp. 220-
221
7. Pilipino Ako,
1999. pp. 172-177
8. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 232-
233, 244- 248,251-254
9. * Pilipinas: Ang
pp. 215,
227-234
3. Nabibigyang halaga ang AP6TDK-IVb- 1. MISOSA

kontribusyon ng “People Power 1” sa 3 Lessons 41-45 (Grade
muling pagkamit ng kalayaan at kasarinlan V)
sa mapayapang paraan 2. * Pamana 5. 1999.
Pp.254- 256
2006. Pp.264
4. * Pilipino Ako,
1999. pp. 180-181
5. * Ang Bayan Kong
Mahal 5. 1999. pp. 251-
255
6. * Pilipinas: Ang
Aklat) 5. 2000.
pp. 242
4. Nasisiyasat ang mga programa ng 1. MISOSA Lesson 46

pamahalaan sa pagtugon ng mga hamon sa (Grade V)
pagkabansa ng mga Pilipino mula 1986 2.* Pilipinas Isang
hanggang sa kasalukuyan Sulyap at Pagyakap I.
4.1 Nasusuri ang mga patakaran at programa 2006. Pp.250- 269
ng pamahalaan tungo sa pag-unlad ng bansa AP6TDK- 3. * Pamana 5. 1999.
4.2 Naiisa-isa ang mga kontribosyon ng bawat IVc-d-4 Pp.254- 266
pangulo na nakapagdulot ng kaulanran sa 4. * Pilipinas Bansang
lipunan at sa bansa

4.3 Nakasusulat ng maikling sanaysay Malaya(Batayan g

tungkol sa mga patakaran ng piling pangulo Aklat) 5.
at ang ambag nito sa pag-unlad ng lipunan 1999. pp. 227-
at bansa 245
5. * Pilipino Ako,
1999. pp. 191-199
6. * Pilipinas: Ang
pp. 244- 266
5. Natatalakay ang mga mungkahi tungo sa 1. MISOSA Lesson #31
pagbabago sa ilang probisyon ng Saligang Batas (Grade VI)
1986 2. EASE I Modyul 20
5.1 Natatalakay ang mga karapatang 3. * Pilipinas Bansang
tinatamasa ng mamayan ayon sa Saligang Batas Pinagpala(Batay ang
ng 1986 Aklat) 4. 2000. pp. 227-
5.2 Naiisa-isa ang mga kaakibat na tungkulin na 232
binibigyang diin ng Saligang Batas ng 1986 4. * Ang Bayan Kong
AP6TDK-IVd- Mahal 5. 1999. pp. 255
e-5 5. * Pilipinas: Ang
Aklat) 5. 2000.
pp. 246
6. Nasusuri ang mga kontemporaryong isyu ng AP6TDK-IVe- 1. * Pilipinas:

lipunan f-6 Bansang
tungo sa pagtugon sa mga hamon ng Papaunlad 6.

malaya at maunlad na bansa 2000. Pp.213-
6.1 Pampulitika (Hal., usaping pangteritoryo 214
sa Philippine Sea, korupsyon, atbp) 2. * Pilipinas
6.2 Pangkabuhayan (Hal., open trade, Bansang Malaya
globalisasyon, atbp) (Batayang Aklat) 5.
6.3 Panlipunan (Hal., OFW, gender, drug at 1999. pp. 253-267
child abuse, atbp) 3. * Ang Bayan Kong
6.4 Pangkapaligiran (climate change, atbp) Mahal 5. 1999. pp.
260-
272
7 Nabibigyang halaga ang bahaging 1. MISOSA
ginagampanan ng bawat mamamayan sa Lessons 43-48 (GRADE
pagtataguyod ng kaunlaran ng bansa sa VI)
malikhaing paraan 2. * Pilipinas:
7.1 Naiuugnay ang kahalagahan ng pagtangkilik Bansang Papaunlad 6.
sa sariling produkto sa pag-unlad at pagsulong ng 2000. Pp.258-
bansa 269
7.2 Naipaliliwanag ang kahalagahan ng 3. PRODED Learning
pagpapabuti at pagpapaunlad ng uri ng produkto Guide in Heograpiya/
o kalakal ng bansa sa pag-unlad ng kabuhayan Kasaysayan/ Sibika:
nito Pinoy Gising:
7.3 Naipakikita ang kaugnayan ng pagtitipid sa AP6TDK-IVg- Tangkilikin Sariling Atin
enerhiya sa pag- unlad ng bansa h-7 6. 2003. Pp.1-8
7.4 Naipapaliwanag ang kahalagahan ng 4. PRODED Learning
pangangalaga ng kapaligiran Guide in Heograpiya/
Kasaysayan/ Sibika:
Ang Buwis at Ang
Kaunlaran ng

Bayan 6. 2003.
Pp.1-11
8. Naipapahayag ang saloobin na ang aktibong AP6TDK-IVi-8
pakikilahok ay mahalagang
tungkulin ng bawat mamamayan tungo sa pag-
unlad ng bansa
ANG 7
G ASYANO
a sa kamalayan sa heograpiya , kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan at ekonomiya ng mga bansa
harap sa mga hamon ng Asya.

1. Napapahalagahan ang ugnayan ng tao at 1. EASE II Module 2

kapaligiran sa paghubog ng kabihasnang 2. * Asya: Pag- usbong
Asyano ng Kabihasnan II. 2008.
AP7HAS-Ia-1 Pp.108-
122

2. Naipapaliwanag ang konsepto ng Asya 1. EASE II Module 1
tungo sa paghahating – heograpiko: 2. * Asya: Pag- usbong
Silangang Asya, Timog-Silangang Asya, ng Kabihasnan II. 2008.
Timog- Asya, Kanlurang Asya, Hilagang Pp.2-10
Asya at Hilaga/ Gitnang Asya 3. * Asya: Noon,
AP7HAS-Ia- 1.1 Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.3-4,9-
12
3. Nailalarawan ang mga katangian ng 1. EASE II Module 1

kapaligirang pisikal sa mga rehiyon ng Asya 2. * Asya: Noon,
katulad ng kinaroroonan, hugis, sukat, Ngayon at sa
anyo, klima at “vegetation cover” (tundra, Hinaharap II. 2000.
taiga, grasslands, desert, tropical forest, Pp.3-9, 12-19
mountain lands) AP7HAS-Ib- 1.2 3. * Asya: Pag- usbong
ng Kabihasnan II.
2008. Pp.23-29
4. Nakapaghahambing ng kalagayan ng AP7HAS-Ic- 1.3 1. EASE II Module 1

kapaligiran sa iba’t ibang bahagi ng Asya 2. * Asya: Pag- usbong
ng
Kabihasnan II. 2008.
Pp.46-56
5. Nakakagawa ng pangkalahatang profile 1. EASE II Module 1

ng heograpiya ng Asya 2. * Asya: Pag- usbong
ng Kabihasnan II. 2008.
Pp.3- 9,20-23
AP7HAS-Id- 1.4
3. * Asya: Noon,

Ngayon at sa Hinaharap
II. 2000. Pp.3-19
4. Ang Mundo Ayon sa
Mapa (Philippine
Nonformal Education
Project). 2001. Pp.18-
21
5. The World According
to the Map (Philippine
Nonformal Education
21
6. Nailalarawan ang mga yamang likas ng 1. EASE II Module 1

Asya 2. * Asya: Pag- usbong
Pp.36-42
3. * Asya: Noon,
AP7HAS-Ie- 1.5
Ngayon at sa
Hinaharap II.
2000. Pp.19-39
7. Natataya ang mga implikasyon ng 1. EASE II Module 1

kapaligirang pisikal at yamang likas ng mga 2. * Asya: Pag- usbong
rehiyon sa pamumuhay ng mga Asyano ng Kabihasnan II. 2008.
noon at ngayon sa larangan ng: AP7HAS-If- 1.6 Pp.36-42
7.1 Agrikultura 3. * Asya: Noon,
7.2 Ekonomiya

7.3 Pananahanan Ngayon at sa

7.4 Kultura Hinaharap II. 2000.
Pp.19-43
4. Kapaligiran,
Kayamanan Kalingain
(Philippine Nonformal
Education Project).
1998.
Pp.5-20
8. Naipapahayag ang kahalagahan ng AP7HAS-Ig- 1.7 1. EASE II Module 1

pangangalaga sa timbang na kalagayang and 2
ekolohiko ng rehiyon 2. * Asya: Pag- usbong
ng Kabihasnan II.
2008. Pp.46-56
9. Napapahalagahan ang yamang tao ng AP7HAS-Ih- 1.8 1. EASE II Module 2
Asya 2. * Asya: Pag- usbong
ng Kabihasnan II.
2008. Pp.88-89
10. Nasusuri ang kaugnayan ng yamang-tao 1. EASE II Module 2

ng mga bansa ng Asya sa pagpapaunlad ng 2. * Asya: Pag- usbong
kabuhayan at lipunan sa kasalukuyang ng Kabihasnan II. 2008.
panahon batay sa: Pp.90- 104
10.1 dami ng tao 3. * Ang Pilipino at
10.2 komposisyon ayon sa gulang, mga Kaibigang Asyano
10.3 inaasahang haba ng buhay, AP7HAS-Ii- 1.9 (Philippine Nonformal
10.4 kasarian,
10.5 bilis ng paglaki ng populasyon,

10.6 uri ng hanapbuhay, Education Project).

10.7 bilang ng may 1998. Pp.17-20
hanapbuhay, 4. * Asya: Noon,
10.8 kita ng bawat tao, Ngayon at sa Hinaharap
10.9 bahagdan ng marunong bumasa II.
at sumulat, at 2000. Pp.45-59
10.10 migrasyon
11. Nailalarawan ang komposisyong etniko 1. EASE II Module 2
ng mga rehiyon sa Asya 2. * Asya: Pag- usbong
Pp.60-70
3. Ang Pilipino at mga
Kaibigang Asyano
AP7HAS-Ij- (Philippine Nonformal
1.10 Education Project).
1998.
Pp.4-14
12. Nasusuri ang kaugnayan ng paglinang AP7HAS-Ij- 1. EASE II Module 2

ng wika sa paghubog ng kultura ng mga 1.11 2. * Asya: Pag- usbong
Asyano ng Kabihasnan II.
2008. Pp.62-63
1. Napapahalagahan ang mga kaisipang 1. EASE II Module 3-4
Asyano, pilosopiya at relihiyon na nagbigay- 2. * Asya: Noon,
daan sa paghubog ng sinaunang Ngayon at sa Hinaharap
kabihasnang sa Asya at sa pagbuo ng AP7KSA-IIa- II. 2000. Pp.91-98
pagkakilanlang Asyano j-1 3. * Asya: Pag- usbong
ng


Pp.144-
153
4. Maraming Relihiyon:
Iisang layon (Philippine
Nonformal Education
Project). 1998.
Pp.4-14
2. Nasusuri ang paghubog, pag- unlad at 1. EASE II Module 3

kalikasan ng mga mga pamayanan at 2. * Asya: Noon,
estado Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.78-89
AP7KSA-IIa-
3. * Asya: Pag- usbong
1.1
Pp.122-
125
3. Nakakabuo ng mga kongklusyon hinggil 1. EASE II Module 3

sa kalagayan, pamumuhay at development 2. * Asya: Noon,
ng mga sinaunang pamayanan Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.78-89
AP7KSA-IIa-
1.2
Pp.122-
125
4. Nabibigyang kahulugan ang AP7KSA-IIb- 1. EASE II Module 3-4

konsepto ng kabihasnan at nailalahad ang 1.3 2. * Asya: Pag-
mga katangian
nito usbong ng
Kabihasnan II.
2008. Pp.128-
130
5. Napaghahambing ang mga sinaunang 1. EASE II Module 3
kabihasnan sa Asya (Sumer, Indus, Tsina) 2. * Asya: Pag- usbong
Pp.130- 137
3. * Asya: Noon,
II. 2000. Pp.99-
AP7KSA-IIc- 100,105,109- 113
1.4 4. * Kasaysayan
ng Daigdig III. 2000.
Pp.59-64
6. Napahahalagahan ang mga bagay at 1. EASE II Module 3

kaisipang pinagbatayan (sinocentrism, 2. * Asya: Pag- usbong
divine origin, devajara) sa pagkilala sa ng Kabihasnan II. 2008.
sinaunang kabihasnan Pp.144- 151
3. * Asya: Noon,
AP7KSA-IId-
Ngayon at sa
1.5
Hinaharap II. 2000.
Pp.94-98
7. Nabibigyang kahulugan ang mga 1. EASE II Module 3

konsepto ng tradisyon, pilosopiya at AP7KSA-IIe- 2. * Asya: Pag-
relihiyon 1.6 usbong ng Kabihasnan
II.

2008. Pp.128-
129,147-
152,218-
228,232-244
8. Nasusuri ang mga mahahalagang 1. EASE II Module 3-4

pangyayari mula sa sinaunang kabihasnan 2. * Asya: Pag- usbong
hanggang sa ika-16 na siglo sa : ng Kabihasnan II. 2008.
20.1 pamahalaan, Pp.156- 168, 172-
20.2 kabuhayan, 188,192- 198,202-214
20.3 teknolohiya, 3. * Asya: Noon,
20.4 lipunan, Ngayon at sa Hinaharap
20.5 edukasyon, AP7KSA-IIf- 1.7 II. 2000. Pp.99- 128
20.6 paniniwala,
20.7 pagpapahalaga, at
20.8 sining at kultura
9. Natataya ang impluwensiya ng mga 1. EASE II
paniniwala sa kalagayang panlipunan,sining Module 3-4
at kultura ng mga Asyano 2. * Asya: Pag-
AP7KSA-IIf- 1.8 usbong ng Kabihasnan
II. 2008. Pp.128-
141
10. Nasusuri ang bahaging ginampanan ng EASE II Module 4

mga pananaw, paniniwala at tradisyon sa
paghubog ng kasaysayan ng mga Asyano AP7KSA-IIf- 1.9
11. Nasusuri ang mga kalagayang legal at 1. EASE II

tradisyon ng mga Module 4
AP7KSA-IIg-
kababaihan sa iba’t ibang uri ng 2. * Asya: Pag-
1.10
pamumuhay usbong ng Kabihasnan
II.
2008. Pp.252-
255
12. Napapahalagahan ang bahaging EASE II Module 4
ginampanan ng kababaihan sa
AP7KSA-IIh-
pagtataguyod at pagpapanatili ng mga
1.11
Asyanong
pagpapahalaga.
13. Napapahalagahan ang mga 1. EASE II
kontribusyon ng mga sinaunang lipunan at Module 4
komunidad sa Asya 2. * Asya: Pag-
usbong ng Kabihasnan
II. 2008. Pp.258- 266
AP7KSA-IIh- 3. * Kasaysayan ng
1.12 Daigdig III. 2012.
Pp.100- 101
nahon (ika-16 hanggang ika-20 siglo)

1. Napapahalagahan ang pagtugon ng 1. EASE II
mga Asyano sa mga hamon ng pagbabago, Module 6
pag-unlad at pagpapatuloy sa Timog at 2. * Asya: Pag-
Kanlurang Asya sa Transisyonal at usbong ng Kabihasnan
Makabagong Panahon (ika-16 hanggang II. 2008. Pp.268- 332
ika-20 siglo) 3. * Kasaysayan ng
Daigdig III. 2012.
AP7TKA-IIIa- Pp.240- 248
j-1 4. * Asya: Noon,
II.
2000. Pp.136-
152

2. Nasusuri ang mga dahilan at paraan ng 1. EASE II Module 6

kolonyalismo at imperyalismo ng mga 2. * Asya: Noon,
Kanluranin sa unang yugto (ika-16 at ika-17 Ngayon at sa Hinaharap
siglo) pagdating nila sa Timog at Kanlurang II. 2000. Pp.136- 141
Asya 3. * Kasaysayan ng
Daigdig III. 2012.
Pp.240- 248
AP7TKA-IIIa- 4. * Asya: Pag- usbong
1.1 ng Kabihasnan II. 2008.
Pp.270-
287
3. Nabibigyang halaga ang papel ng 1. EASE II Module 6-7

kolonyalismo at imperyalismo sa kasaysayan 2. * Asya: Noon,
ng Timog at Kanlurang Asya Ngayon at sa Hinaharap
II. 2000. Pp.141
3. * Kasaysayan ng
Daigdig III. 2012.
Pp.240- 248
AP7TKA-IIIa-
1.2
ng Kabihasnan II.
2008. Pp.269-
276,278-288
4. Naipapaliwanag ang mga nagbago at 1. EASE II Module 7

nanatili sa ilalim ng kolonyalismo 2. * Asya: Pag- usbong
AP7TKA-IIIb-
ng
1.3
Kabihasnan II.
2008. Pp.290-
299
3. * Asya: Noon,
II. 2000. Pp.146-
152
5. Natataya ang mga epekto ng 1. EASE II Module 7

kolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya 2. * Asya: Noon,
II. 2000. Pp.146- 152
AP7TKA-IIIb- ng Kabihasnan II. 2008.
1.4 Pp.290-
298
6. Nasusuri ang transpormasyon ng mga 1. EASE II Module 7

pamayanan at estado sa Timog at 2. * Asya: Pag- usbong
Kanlurang Asya sa pagpasok ng mga ng Kabihasnan II. 2008.
kaisipan at impluwensiyang kanluranin sa Pp.290- 298
larangan ng
6.1 pamamahala,
AP7TKA-IIIb-
6.2 kabuhayan,
1.5
6.3 teknolohiya,
6.4 lipunan,
6.5 paniniwala,
7. Naihahambing ang mga karanasan sa AP7TKA-IIIc- 1. EASE II Module 7

Timog at 1.6 2. * Asya: Pag- usbong
Kanlurang Asya sa ilalim ng kolonyalismo at ng
imperyalismong
kanluranin Kabihasnan II.

2008. Pp.290-
298
8. Nabibigyang-halaga ang papel ng 1. EASE II Module 8
nasyonalismo sa pagbuo ng mga bansa sa 2. * Asya: Pag- usbong
Timog at Kanlurang Asya ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIIc-
Pp.308-
1.7
320
9. Nasusuri ang mga salik at pangyayaring 1. EASE II Module 8
nagbigay daan sa pag-usbong at pag-unlad 2. * Asya: Pag- usbong
ng nasyonalismo ng Kabihasnan II.
AP7TKA-IIId-
2008. Pp.308-
1.8
320
10. Naipapaliwanag ang iba’t ibang 1. EASE II Module 8-9

manipestasyon ng nasyonalismo sa Timog 2. * Asya: Pag- usbong
at Kanlurang Asya ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIId-
Pp.308-
1.9
320
11. Naipapahayag ang pagpapahalaga sa 1. EASE II Module 8-9

bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa 2. * Asya: Pag- usbong
Timog at Kanlurang Asya tungo sa paglaya ng Kabihasnan II.
AP7TKA-IIId-
ng mga bansa mula sa imperyalismo 2008. Pp.308-
1.10
320
12. Nasusuri ang epekto ng nasyonalismo 1. EASE II Module 9

sa sigalot etniko sa Asya katulad ng 2. * Asya: Pag-
AP7TKA-IIIe-
partisyon/paghahati ng India at Pakistan usbong ng Kabihasnan
1.11
II.

2008. Pp.308-
320
13. Nasusuri ang mga pamamaraang 1. EASE II Module 9
ginamit sa Timog at Kanlurang Asya sa 2. * Asya: Pag- usbong
pagtatamo ng kalayaan mula sa ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIIe-
kolonyalismo Pp.308-
1.12
320
14. Nasusuri ang matinding epekto ng mga 1. EASE II Module 9

digmaang pandaidig sa pag-aangat ng mga 2. * Asya: Pag- usbong
malawakang kilusang nasyonalista ( hal: ng Kabihasnan II. 2008.
epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa Pp.308- 320
pagtatag ng sistemang mandato sa 3. * Asya: Noon,
Kanlurang Asya) AP7TKA-IIIe- Ngayon at sa Hinaharap
1.13 II.
2000. Pp.163-
164
15. Nasusuri ang kaugnayan ng iba’t ibang 1. EASE II Module 9
ideolohiya (ideolohiya ng malayang 2. * Asya: Noon,
demokrasya, sosyalismo at komunismo) sa Ngayon at sa Hinaharap
mga malawakang kilusang nasyonalista II. 2000. Pp.154- 163
AP7TKA-IIIf- ng Kabihasnan II.
1.14 2008. Pp.347-
359,308-320
16. Natataya ang epekto ng mga AP7TKA–IIIf- * Asya: Pag-

samahang kababaihan at ng mga 1.15 usbong ng Kabihasnan
kalagayang panlipunan sa buhay II.
ng kababaihan tungo sa pagkakapantay- 2008. Pp.332-342

pantay, pagkakataong pang-ekonomiya
at karapatang pampolitika
17. Naipapahayag ang pagpapahalaga sa 1. EASE II Module 9

bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa 2. * Asya: Pag- usbong
pagbibigay wakas sa imperyalismo sa Timog ng Kabihasnan II.
AP7TKA-IIIh-
at Kanlurang Asya 2008. Pp.308-
1.16
320
18. Nasusuri ang balangkas ng mga 1. EASE II Module

pamahalaan sa mga bansa sa Timog at 12,18
Kanlurang Asya 2. * Asya: Pag- usbong
AP7TKA-IIIh- ng Kabihasnan II. 2008.
1.17 Pp.347- 359
19. Natataya ang mga palatuntunang 1. EASE II Module

nagtataguyod sa karapatan ng mamamayan 12,18
sa pangkalahatan, at ng mga kababaihan, 2. Asya: Pag- usbong
mga grupong katutubo, mga kasapi ng AP7TKA-IIIi- ng Kabihasnan II. 2008.
caste sa India at iba pang sektor ng 1.18 Pp.346- 398
lipunan
20. Napaghahambing ang kalagayan at 1. EASE II Module 20

papel ng mga kababaihan sa 2. * Asya: Pag- usbong
iba’t ibang bahagi ng Timog at Kanlurang ng Kabihasnan II.
AP7TKA-IIIg-
Asya at ang kanilang ambag sa bansa at 2008. Pp.363-
1.19
rehiyon 366
21. Natataya ang kinalaman ng edukasyon AP7TKA-IIIg- 1. EASE II Module 13

sa pamumuhay ng 1.20
mga Asyano 2. * Asya: Pag- usbong

ng Kabihasnan II.
2008. Pp.368-
376
22. Natataya ang bahaging AP7TKA-IIIg- EASE II Module 14

ginampanan ng relihiyon sa iba’t ibang 1.21
aspekto ng pamumuhay
23. Naiuugnay ang mga kasalukuyang 1. EASE II Module 15
pagbabagong pang-ekonomiya na 2. * Asya: Pag- usbong
naganap/nagaganap sa kalagayan ng mga ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIIh-
bansa Pp.346-
1.22
398
24. Natataya ang pagkakaiba-iba ng antas 1. EASE II Module 15

ng pagsulong at pag-unlad ng Timog at 2. * Asya: Pag- usbong
Timog-Kanlurang Asya gamit ang estadistika ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIIh-
at kaugnay na datos. Pp.398-
1.23
404
25. Nasusuri ang mga anyo at tugon sa 1. EASE II Module

neokolonyalismo sa Timog at Kanlurang 10,15
Asya 2. Open high school
Modyul 20
3. * Asya: Noon,
Ngyon at sa Hinaharap
AP7TKA-IIIh- II. 2000. Pp.175- 189
1.24 4. * Asya: Pag- usbong
ng Kabihasnan II.
2008. Pp.398-

404
26. Natataya ang epekto ng kalakalan sa EASE II Module 15
pagbabagong pang- ekonomiya at
AP7TKA-IIIi-
pangkultura ng mga bansa sa Timog at
1.25
Kanlurang Asya
27. Napapahalagahan ang mga 1. EASE II Module 16
kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya 2. * Asya: Pag- usbong
sa larangan ng sining, humanidades at ng Kabihasnan II. 2008.
palakasan Pp.406- 412
3. * Asya: Noon,
AP7TKA-IIIj-
II. 2000. Pp.253- 266
1.25
28. Nahihinuha ang pagkakakilanlan ng 1. EASE II Module 16

kulturang Asyano batay sa mga 2. * Asya: Pag- usbong
kontribusyong ito ng Kabihasnan II. 2008.
AP7TKA-IIIj-
Pp.414-
1.25
420
abagong Panahon (ika-16 hanggang ika-20 siglo)

1. Napapahalagahan ang pagtugon ng 1. EASE II Module 17
mga Asyano sa mga hamon ng pagbabago, 2. * Asya: Pag-
pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at usbong ng
Timog-Silangang Asya sa Transisyonal at Kabihasnan II. 2008.
AP7KIS-IVa-
Makabagong Panahon ika-16 hanggang ika- Pp.268- 332
j-1
20 Siglo) 3. *Kasaysayan ng
Daigdig III.

2012. Pp.240-
248
4. * Asya: Noon,
Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.136-
152
2. Nasusuri ang mga dahilan, paraan at 1. EASE II Module 17
epekto ng pagpasok ng mga Kanlurang 2. * Asya: Pag-
bansa hanggang sa pagtatag ng kanilang usbong ng
mga kolonya o kapangyarihan sa Silangan Kabihasnan II. 2008.
at Timog-Silangang Asya Pp.290- 298
AP7KIS-IVa- 3. * Asya: Noon,
1.1 Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.136-
153
3. Nasusuri ang transpormasyon ng mga 1. EASE II Module 17
pamayanan at estado sa Silangan at Timog- 2. * Asya: Pag-
Silangang Asya sa pagpasok ng mga isipan usbong ng
at impluwensiyang kanluranin sa larangan Kabihasnan II. 2008.
ng: Pp.268- 332
3.1 pamamahala, 3. * Asya: Noon,
AP7KIS-Iva-
3.2 kabuhayan, Ngayon at sa
1.2
3.3 teknolohiya, Hinaharap II. 2000.
3.4 lipunan, Pp.136- 153
3.5 paniniwala,
4. Naipapaliwanag ang mga nagbago at AP7KIS-IVa- 1. EASE II Module 7

nanatili sa ilalim ng kolonyalismo 1.3 2. * Asya: Pag-
usbong ng


Pp.290-
299
3. * Asya: Noon,
Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.141-
153
5. Natataya ang mga epekto ng AP7KIS-IVb- EASE II Module 7
kolonyalismo sa Silangan at Timog- 1.4
Silangang Asya
6. Naihahambing ang mga karanasan sa 1. EASE II Module 7
Silangan at Timog- Silangang Asya sa ilalim 2. * Asya: Pag-
ng kolonyalismo at imperyalismong usbong ng
kanluranin AP7KIS-IVb- Kabihasnan II. 2008.
1.5 Pp.290- 299
7. Nabibigyang-halaga ang papel ng 1. EASE II Module 8

nasyonalismo sa pagbuo ng mga bansa sa 2. * Asya: Pag-
Silan6gan at Timog-Silangang Asya usbong ng
AP7KIS-IVc-
1.6
Pp.308-
320
8. Nasusuri ang mga salik at pangyayaring 1. EASE II Module 8-

nagbigay –daan sa pag-usbong at pag-unlad 9
ng nasyonalismo sa Silangan at Timog 2. * Asya: Pag-
AP7KIS-IVc-
Silangang Asya usbong ng
1.7
Kabihasnan II.
2008. Pp.308-
320
9. Naipapaliwanag ang mga iba’t AP7KIS-IVc- 1. EASE II Module 8
ibang manipestasyon ng nasyonalismo sa 1.8 2. * Asya: Pag-
Silangan at
Timog-Silangang Asya usbong ng

Kabihasnan II.2008.
Pp.308-320
10. Naihahayag ang pagpapahalaga sa 1. EASE II Module 8-

bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa 9
Silangan at Timog-Silangang Asya tungo sa 2. * Asya: Pag-
AP7KIS-IVd-
paglaya ng mga bansa mula sa usbong ng
1.9
imperyalismo Kabihasnan II.
2008. Pp.308-
320
11. Nasusuri ang epekto ng nasyonalismo 1. EASE II Module 8-
sa sigalot etniko sa Asya 9
2. * Asya: Pag-
AP7KIS-IVd- usbong ng
1.10 Kabihasnan II. 2008.
Pp.308- 319
12. Nasusuri ang mga pamamaraang 1. EASE II Module 8-

ginamit sa Silangan at Timog- Silangang 9
Asya sa pagtatamo ng kalayaan mula sa 2. * Asya: Pag-
AP7KIS -IVd-
kolonyalismo usbong ng
1.11
Pp.308-
319
13. Nasusuri ang matinding epekto ng mga 1. EASE II Module 8-9
digmaang pandaidig sa pag-aangat ng mga 2. * Asya: Noon,
malawakang kilusang nasyonalista ( hal: Ngayon at sa Hinaharap
epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa II. 2000. Pp.163- 173
pagtatag ng sistemang mandato sa Silangan AP7KIS-IVe- 3. * Asya: Pag-
at Timog-Silangang Asya ) 1.12 usbong ng Kabihasnan
II.

2008. Pp.322-
330
14. Nasusuri ang kaugnayan sa iba’t ibang 1. EASE II Module 9
ideolohiya (ideolohiya ng malayang 2. * Asya: Pag-
demokrasya, sosyalismo at komunismo) sa usbong ng
AP7KIS-IVe-
mga malawakang kilusang nasyonalista Kabihasnan II. 2008.
1.13
Pp.308-
319
15. Nasusuri ang epekto ng mga samahang 1. EASE II Module 20
kababaihan at ng mga kalagayang 2. * Asya: Pag-
panlipunan sa buhay ng kababaihan tungo usbong ng
sa pagkakapantay-pantay, pagkakataong Kabihasnan II. 2008.
pang-ekonomiya at karapatang pampolitika Pp.332- 342
3. Karapatan Mo,
AP7KIS-IVe- Alamin Mo(Philippines
1.14 Nonformal Education
15
16. Naipapahayag ang pagpapahalaga sa 1. EASE II Modyul 9

bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa 2. * Asya: Pag-
pagbibigay wakas sa imperyalismo usbong ng
Pp.308- 319
AP7KIS-IVf- 3. * Asya: Noon,
1.15 Ngayon at sa
Hinaharap II.
2000. Pp.154-
173
17. Naihahambing ang mga AP7KIS-IV- 1. EASE II

pagbabago sa mga bansang bumubuo sa 1.16 Modyul 10,17

Silangan at Timog- Silangangn Asya 2. * Asya: Pag-
usbong ng
Pp.386-
396
18. Nasusuri at naihahambing ang 1. EASE II Modyul
balangkas ng pamahalaan ng mga bansa sa 12,18
Silangan at Timog-Silangangn Asya 2. * Asya: Pag-
usbong ng
AP7KIS-IVg- Pp.347- 358
1.17 3. * Asya: Noon,
Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.191- 206
19. Nasusuri at naihahambing ang mga 1. EASE II Modyul
palatuntunang nagtataguyod sa karapatan 12,18
ng mamamayan sa pangkalahatan, at ng 2. * Asya: Pag-
mga kababaihan, mga grupong katutubo, usbong ng
mga kasapi ng caste sa India at iba pang Kabihasnan II. 2008.
sektor ng lipunan Pp.362- 366
3. Women’s Rights
AP7KIS-IVg-
1.18 and Responsibilities
(Philippines
Nonformal Education
Project). 2001.
Pp.17-33
20. Naihahambing ang kalagayan at papel AP7KIS-IVg- 1. EASE II Modyul 20

ng kababaihan sa iba’t 1.19
ibang bahagi ng Timog at Kanlurang 2. * Asya: Pag-

Asya at ang kanilang ambag sa bansa at usbong ng
rehiyon Kabihasnan II. 2008.
Pp.332- 342,362-366
3. Babae,
Gumising ka!
(Philippines
Nonformal Education
Project). 1998.
Pp.4-11
21. Nasusuri ang kinalaman ng edukasyon 1. EASE II Modyul 13

sa pamumuhay ng mga Asyano 2. * Asya: Pag-
usbong ng
AP7KIS-IVh-
1.20
Pp.368-
376
22. Natataya ang bahaging 1. EASE II Modyul 14

ginampanan ng relihiyon sa iba’t ibang 2. * Asya: Pag-
aspekto ng pamumuhay usbong ng
AP7KIS-IVh-
1.21
Pp.378-
382
23. Naiuugnay ang mga kasalukuyang 1. EASE II Modyul 15

pagbabagong pang-ekonomiya na naganap/ 2. * Asya: Pag-
nagaganap sa kalagayan ng mga bansa sa usbong ng
Silangan at Timog- Silangang Asya Kabihasnan II. 2008.
AP7KIS-IVh- Pp.386- 396
1.22 3. Mga
Pangunahing
Relihiyon sa
Buong Mundo
(Philippines
Nonformal
Education Project).
2001.
Pp. 3-20
24. Nasusuri ang pagkakaiba-iba ng antas 1. EASE II Modyul 15
ng pagsulong at pag-unlad ng Timog at 2. * Asya: Pag-
Timog-Silangang Asya gamit ang estadistika usbong ng
AP7KIS-IVi-
at kaugnay na datos. Kabihasnan II.
1.23
2008. Pp.386-
396
25. Nasusuri ang mga anyo at tugon sa 1. EASE II Modyul 15

neokolonyalismo sa Silangan at Timog- 2. Open high school
Silangang Asya Modyul 20
3. * Asya: Noon,
AP7KIS-IVi- Ngyon at sa
1.24 Hinaharap II.
2000. Pp.183-
189
26. Natataya ang epekto ng kalakalan sa 1. EASE II Modyul 15

pagbabagong pang- ekonomiya at 2. * Asya: Pag-
pangkultura ng mga bansa sa Silangan at usbong ng
Timog Silangang Asya Kabihasnan II. 2008.
Pp.398- 404
AP7KIS-IVj- 3. * Asya: Noon,
1.25 Ngayon at sa
Hinaharap II.
2000. Pp.190-
206
27. Napapahalagahan ang mga AP7KIS-IVj- 1. EASE II

kontribusyon ng Silangan at Timog- 1.26 Modyul 16

Silangang Asya sa larangan ng sining, 2. * Asya: Pag-
humanidades at palakasan usbong ng
Pp.406- 413
3. * Asya: Noon,
Ngayon at sa
Hinaharap II. 2000.
Pp.253-
267
28. Nahihinuha ang pagkakakilanlan ng 1. EASE II Modyul 16
kulturang Asyano batay sa mga 2. * Asya: Pag-
kontribusyong nito usbong ng
AP7KIS-IVj-
1.27
Pp.414-
420
atos at iba’t ibang sanggunian, pagsasaliksik, mapanuring pag-iisip, mabisang komunikasyon, at pag-

1. Nasusuri ang katangiang pisikal ng AP8HSK-Id-4 1. EASE III Modyul 1

daigdig 2. * Kasaysayan

ng Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2000.
pp. 3-15
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012. pp. 2-
10
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2012.
pp. 3-22
2. Napahahalagahan ang natatanging 1. EASE III Modyul 2

kultura ng mga rehiyon, bansa at 2. * Kasaysayan ng
mamamayan sa daigdig (lahi, pangkat- Daigdig (Batayang
etnolingguwistiko, at relihiyon sa daigdig) Aklat) III. 2000. pp. 64-
AP8HSK-Ie-5 69,128- 133
3. Nasusuri ang kondisyong heograpiko sa

panahon ng mga AP8HSK-Ie-4
unang tao sa daigdig
4. Naipaliliwanag ang uri ng pamumuhay
ng mga unang tao sa AP8HSK-Ie-5
daigdig
5. Nasusuri ang yugto ng pag-unlad ng 1. EASE III Modyul 2
kultura sa panahong prehistoriko 2. EASE III Modyul 2
3. * Kasaysayan
5. Nasusuri ang yugto ng pag-unlad ng 1. EASE III Modyul 2
kultura sa panahong prehistoriko 2. EASE III Modyul 2
AP8HSK-If-6 3. * Kasaysayan

Aklat) III. 2012.

pp. 32-40.
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012. pp.12-
15.
5. * Kasaysayan ng
(Batayang Aklat) III.
2000.
pp.25-27.
1. EASE III Modyul 1

2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2000. pp. 11-
15
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
6. Naiuugnay ang heograpiya sa pagbuo at
Guro) III. 2012. pp. 6-9
pag-unlad ng mga sinaunang kabihasnan sa AP8HSK-Ig-6
daigdig 4. * Kasaysayan
ng(Batayang Aklat) III.
2012.
pp. 19-20
7. Nasusuri ang pag-usbong ng mga 1. EASE III Modyul 3

sinaunang kabihasnan sa daigdig: 2. * Kasaysayan ng
pinagmulan, batayan at katangian Daigdig (Batayang
AP8HSK-Ih-7 32
3. * Kasaysayan ng
Daigdig

(Manwal ng Guro) III.
2012.
pp. 10-12
4. * Kasaysayan ng
Daigdig Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2000.
pp. 16-24

2. * Kasaysayan ng
8. Nasusuri ang mga sinaunang kabihasnan Daigdig (Batayang
sa daigdig batay sa politika, ekonomiya, AP8HSK-Ii-8 Aklat) III. 2000.
kultura, relihiyon, paniniwala, at lipunan pp. 28-64.

2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
103.
9. Napahahalagahan ang mga kontribusyon 3. * Kasaysayan ng
AP8HSK-Ij- 10
ng mga sinaunang kabihasnan sa daigdig Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 33-37
1.Nasusuri ang kabihasnang Minoan at AP8DKT-IIa- 1 1. EASE AP III Modyul

Mycenean 4
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2012. pp.
106-112
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 38-41
2. Nasusuri ang kabihasnang klasiko ng 1. EASE III Modyul 4
Greece. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig(Bataya ng
114- 124
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8DKT-IIa- 89.
b-2 4. Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro). 2012.
pp. 42-48.
3. Naipapaliwanag ang mahahalagang 1. EASE III Modyul 5

pangyayari sa kabihasnang klasiko ng 2. * Kasaysayan ng
Rome (mula sa sinaunang Rome Daigdig (Batayang
hanggang sa tugatog at pagbagsak ng Aklat) III. 2012. Pp.
AP8DKT-IIc- 3
Imperyong Romano) 126-146
3. * Kasaysayan

ng Daigdig
2000.
pp. 90-104
4. Nasusuri ang pag-usbong at pag- unlad 1. EASE III Modyul 6-7
ng mga Klasiko na Lipunan sa Africa, 2. * Kasaysayan ng
America, at mga Pulo sa Pacific Daigdig(Bataya ng
156- 164
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8DKT-IId- 4 105-127
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 59-63
5. Naipapaliwanag ang mga kaganapan 1. EASE III Modyul 6
sa mga klasikong kabihasnan sa Africa 2. * Kasaysayan ng
(Mali at Songhai). Daigdig (Batayang
157-159.
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
AP8DKT-IId- 5
Guro) III. 2012. pp. 59-
60
4. * Kasaysayan ng
Daigdig


2000.
pp. 111-115
6. Nasusuri ang mga kaganapan sa 1. EASE III Modyul 7
kabihasnang klasiko ng America. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
117-123
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012. pp. 29-
AP8DKT-IIe- 6 33
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2012.
pp. 84-93
7. Nasusuri ang kabihasnang klasiko ng 1. EASE III Modyul 7

pulo sa Pacific. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
123-127
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8DKT-IIe- 7
161-164
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 59-63
8. Naipapahayag ang pagpapahalaga sa
mga kontribusyon ng kabihasnang klasiko
sa pag-unlad ng pandaigdigang kamalayan AP8DKT-IIf-8
9. Nasusuri ang mga pangyayaring * Kasaysayan ng

nagbigay-daan Daigdig (Batayang
AP8DKT-IIf-9
sa Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Aklat) III. 2000.
Panahon pp. 138-159.
10. Nasusuri ang mga dahilan at bunga 1. EASE III Modyul 8
ng paglakas ng Simbahang Katoliko bilang 2. * Kasaysayan ng
isang institusyon sa Gitnang Panahon Daigdig (Batayang
178-189.
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro)III. 2012. pp. 69-
AP8DKT-IIg- 10 73
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2000.
pp. 144-147.
11. Nasusuri ang mga kaganapang 1. * Kasaysayan ng

nagbigay-daan sa pagkakabuo ng “Holy Daigdig (Batayang
Roman Empire” Aklat)III. 2000. pp.
142-143
AP8DKT-IIg- 11 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2012.

pp. 173-175
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 66-68.
12. Naipapaliwanag ang mga dahilan at 1. EASE III Modyul 8
bunga ng mga Krusada sa Gitnang Panahon 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
147-149.
3. * Kasaysayan ng
Daigdig III (Batayang
AP8DKT-IIh- 12 181-184
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012. pp. 71-
72
13. Nasusuri ang buhay sa Europa noong 1. EASE III Modyul 9

Gitnang Panahon: Manoryalismo, 2. * Kasaysayan ng
Piyudalismo, at ang pag-usbong ng mga Daigdig (Batayang
bagong bayan at lungsod Aklat) III. 2000. pp.
150-159
3. * Kasaysayan ng
AP8DKT-IIi- 13
Daigdig (Batayang
Aklat)III. 2012.
pp. 192-206

4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 73-80
14. Natataya ang epekto at

kontribusyon ng ilang mahahalagang
pangyayari sa Europa sa pagpapalaganap AP8DKT-IIj- 13
ng
pandaigdigang kamalayan.
tungo sa Pagbuo ng Pandaigdigang Kamalayan
1. EASE III Modyul
10,12
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
161-179
1. Nasusuri ang pag-usbong ng 3. * Kasaysayan ng
bourgeoisie, merkantilismo, National Daigdig (Batayang
monarchy, Renaissance, Simbahang Aklat) III. 2012. pp.
Katoliko at Repormasyon 208-238
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 82-122
1. EASE III Modyul
10,12
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
161-179
1. Nasusuri ang pag-usbong ng 3. * Kasaysayan ng
bourgeoisie, merkantilismo, National Daigdig (Batayang
monarchy, Renaissance, Simbahang AP8PMD- Aklat) III. 2012. pp.
Katoliko at Repormasyon IIIa-b-1 208-238
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 82-122
2. Napahahalagahan ang mga 1. EASE III Modyul

kontribusyon ng bourgeoisie, 10,12
merkantilismo, National monarchy, 2. * Kasaysayan ng
Renaissance, Simbahang Katoliko at AP8PMD- Daigdig (Batayang
Repormasyon sa daigdig. IIIc-d-3 Aklat) III. 2000.
pp. 162,164-
168,176-179

3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
212-214, 216, 221-224,
233-234, 236- 237
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012. pp.
84,87- 88,91-92;95,98-
99,102-103,
106-107
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
180-190
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
3. Nasusuri ang unang yugto ng AP8PMD-
240-248
imperyalismo at kolonisasyon sa Europa. IIIe-4
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 111-114
4. Natataya ang mga dahilan at epekto AP8PMD-IIIf- 5 1. EASE III Modyul 14

ng unang yugto ng 2. * Kasaysayan
imperyalismo at kolonisasyon
sa Europa. ng Daigdig (Batayang

Aklat) III. 2000.
pp. 180-181,
186-190
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat)III. 2012. pp.
241-242, 246-248
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 111,113
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
187-193
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
5. Nasusuri ang kaganapan at epekto ng 250-260, 276-284
AP8PMD-
Enlightenment pati ng Rebolusyong 4. * Kasaysayan ng
IIIg-6
Siyentipiko at Industriyal. Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 115-123,
128-132
6. Naipaliliwanag ang Ikalawang AP8PMD- 1. * Kasaysayan

Yugto ng Kolonyalismo at IIIh-7 ng Daigdig (Batayang

Imperyalismo Aklat) III. 2000.
pp. 205-215
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
286-294
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 133-137
1. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
206, 211- 215
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
7. Nasusuri ang mga dahilan at epekto 287- 288,294
AP8PMD- 3. * Kasaysayan ng
ng ikalawang Yugto ng Imperyalismo at
IIIh-8 Daigdig (Manwal ng
Kolonisasyon.
133,136
8. Naipapaliwanag ang kaugnayan ng AP8PMD-IIIi- 9 1. EASE III Modyul 15
Rebolusyong Pangkaisipan sa Rebolusyong 2. * Kasaysayan ng
Pranses at Amerikano. Daigdig


2000.
pp. 194-204
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
262-273
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 123-127

2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
216-247
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
9. Naipapahayag ang pagpapahalaga sa Aklat)III. 2012. pp.
pag-usbong ng Nasyonalismo sa Europa at AP8PMD-IIIi- 10 296-305
iba’t ibang bahagi ng daigdig. 4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 137-141
alukuyan): Mga Suliranin at Hamon tungo sa Pandaigdigang Kapayapaan, Pagkakaisa,
1. Nasusuri ang mga dahilang AP8AKD-IVa- 1 1. EASE III Modyul 17

nagbigay-daan sa Unang Dimaan 2. * Kasaysayan ng
Pandaidig Daigdig

2000.
pp. 248-249
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
308-311
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 141-142
2. Nasusuri ang mahahalagang 1. EASE III Modyul 17

pangyayaring naganap sa Unang 2. * Kasaysayan ng
Digmaang Pandaigdig Daigdig (Batayang
249-252
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8AKD-IVb- 2 311-312
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 143
3. Natataya ang mga epekto ng Unang AP8AKD-IVc- 3 1. EASE III Modyul 17

Dimaang Pandadig 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat)III. 2000.

pp. 252-255
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III. 2012.
pp. 312-315
4. Nasusuri ang pagsisikap ng mga 1. EASE III Modyul 21-
bansa na makamit ang kapayapaang 24
pandaigdig at kaunlaran 2. Open High School
Modyul 21
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
253-255
4. * Kasaysayan ng
AP8AKD-IVd- 4 Daigdig (Batayang
315-319
5. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III. 2012.
pp. 144-145
5. Nasusuri ang mga dahilan na 1. EASE III Modyul

nagbigay-daan sa Ikalawang Digmaang 17
Pandaidig. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8AKD-IVe- 5
256- 257
3. * Kasaysayan ng
Daigdig


2012. pp. 322-
324
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III.
2012. pp. 145-
146
6. Nasusuri ang mahahalagang 1. EASE III Modyul
pangyayaring naganap sa Ikalawang 17
Digmaang Pandaigdig. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
257- 262
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
324- 333
AP8AKD-IVf- 6
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III.
2012. pp. 146-
147
7. Natataya ang mga epekto ng AP8AKD-IVg- 7 1. EASE III Modyul

Ikalawang Digmaang Pandaigdig. 17
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III.

2000. pp. 263-

265
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
333-334
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
Guro) III.
2012. pp. 148-
151
8. Natataya ang pagsisikap ng mga 1. * Kasaysayan ng

bansa na makamit ang kapayapaang Daigdig (Batayang
pandaigdig at kaunlaran. Aklat) III. 2000. pp.
264- 265
2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8AKD-IVh- 8
Aklat) III.
2012. pp. 331-
332
9. Nasusuri ang mga ideolohiyang 1. EASE III Modyul
politikal at ekonomiko sa hamon ng 18
estabilisadong institusyon ng lipunan. 2. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8AKD-IVi- 9 266-276
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
Aklat) III.

2012. pp. 336-

345
Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal
ng Guro) III.
2012. pp. 152-
156
10. Natataya ang epekto ng mga 1. EASE AP III

ideolohiya, ng Cold War at ng Neo- Modyul 19-20
kolonyalismo sa iba’t ibang bahagi ng 2. Open High School.
daigdig. Modyul 19-20
3. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
277- 288
4. * Kasaysayan ng
Daigdig (Batayang
AP8AKD-IVi- 10 348- 362
5. * Kasaysayan ng
Daigdig (Manwal ng
157-
167
11. Nasusuri ang bahaging ginampanan AP8AKD- Open High School.

ng mga pandaidigang organisasyon sa IVi-11 Modyul 17
pagsusulong ng
pandaigdigang kapayapaan,

pagkakaisa, pagtutulungan, at
kaunlaran.
ANG 9
OMIKS
kaisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks at pambansang pag-unlad gamit ang mga kasanayan at
agnilay,
aigdig.
Paggamit ng Pinagkuknang Yaman tungo sa Pagkamit ng Kaunlaran
Ang mga mag-aaral ay 1. EASE IV Modyul 1

2. * Ekonomiks Mga
1. Nailalapat ang kahulugan ng Konsepto at Aplikasyon
ekonomiks sa pang-araw- araw na (Manwal ng Guro) IV.
pamumuhay bilang isang mag-aaral, at 2012. pp. 1-6.
kasapi ng pamilya at lipunan 3. * Ekonomiks Mga
Konsepto at Aplikasyon
(Batayang Aklat)IV. 2012.
AP9MKE-Ia- 1 pp.3-17.
4. * Ekonomiks
(Batayang Aklat) IV.
2000. pp. 8 -
10
2. Natataya ang kahalagahan ng 1. EASE IV Modyul 1

ekonomiks sa pang-araw- araw na 2. * Ekonomiks Mga
pamumuhay ng bawat pamilya at ng AP9MKE-Ia- 2 Konsepto at Aplikasyon
lipunan (Batayang Aklat)

IV. 2012. pp. 14-

17
3. * Ekonomiks
2000. pp. 15-
16.
3. Naipakikita ang ugnayan ng 1. EASE IV Modyul 3
kakapusan sa pang-araw- araw na 2. * Ekonomiks Mga
pamumuhay Konsepto at Aplikasyon
2012. pp. 60- 66.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ia- 3 (Manwal ng Guro) IV.
2012. pp. 20- 23.
4. * Ekonomiks
2000. pp. 66.
4. Natutukoy ang mga palatandaan ng 1. EASE IV Modyul 3

kakapusan sa pang-araw-araw na 2. * Ekonomiks Mga
buhay. Konsepto at Aplikasyon
2012. pp.60- 66.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ib- 4 Konsepto at Aplikasyon
(Manwal ng Guro) IV.
2012. pp. 20- 23.
4. * Ekonomiks


2000. pp. 66-
68.
5. Nakakabuo ang konklusyon na ang 1. EASE IV Modyul 3
kakapusan ay isang pangunahing 2. * Ekonomiks Mga
suliraning panlipunan Konsepto at Aplikasyon
2012. pp.64- 66.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ib- 5 2012. pp. 20- 23.
4. * Ekonomiks
(Batayang Aklat)
IV. 2000. pp.71-
72.
6. Nakapagmumungkahi ng mga AP9MKE-Ic- 6 1. EASE IV Modyul 3
paraan upang malabanan ang 2. * Ekonomiks Mga
kakapusan Konsepto at Aplikasyon
2012. pp.65- 66.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 20-
23.

7. Nasusuri ang kaibahan ng 1. EASE IV Modyul 3

kagustuhan (wants) sa 2. * Ekonomiks (Batayang
pangangailangan (needs) AP9MKE-Ic- 7 Aklat) IV. 2000. pp. 74-
bilang batayan sa pagbuo ng 75.
matalinong desisyon
8. Naipakikita ang ugnayan ng AP9MKE-Id- 8 1. EASE IV Modyul 3
personal na kagustuhan at 2. * Ekonomiks (Batayang
pangangailangan sa suliranin Aklat)
ng kakapusan IV. 2000. pp.81.
9. Nasusuri ang hirarkiya ng 1. EASE IV Modyul 3
pangangailangan. 2. * Ekonomiks Mga
(Batayang Aklat) IV. 2012.
pp.78- 80.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Id- 9 2012. pp. 28- 32.
4. * Ekonomiks (Batayang
Aklat)
IV. 2000. pp. 75-
77.
10. Nakabubuo ng sariling pamantayan 1. EASE IV Modyul 3

sa pagpili ng mga pangangailangan 2. * Ekonomiks Mga
batay sa mga hirarkiya ng Konsepto at Aplikasyon
pangangailangan (Batayang Aklat) IV. 2012.
AP9MKE-Ie- pp.79- 84.
10 3. * Ekonomiks Mga

2012. pp.28-
32.
Aklat) IV. 2000. pp. 75-
77.
11. Nasusuri ang mga salik na 1. EASE IV Modyul 3

nakakaimpluwensiyasa 2. * Ekonomiks Mga
pangangailangan at kagustuhan Konsepto at Aplikasyon
pp.78- 84.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ie-
2012. pp. 28- 32.
11
Aklat) IV. 2000. pp. 80-
81
12. Nasusuri ang kaugnayan ng 1. EASE IV Modyul 3

alokasyon sa kakapusan at 2. * Ekonomiks Mga
pangangailangan at kagustuhan Konsepto at Aplikasyon
pp.70- 76.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-If- 12
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 25-

28.
Aklat)
IV. 2000. pp.101
13. Napahahalagahan ang paggawa ng 1. EASE IV Modyul 3
tamang desisyon upang matugunan 2. * Ekonomiks Mga
ang pangangailangan Konsepto at Aplikasyon
pp.79- 84.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-If- 13 (Manwal ng Guro) IV.
2012. pp. 31.
4. Ekonomiks (Batayang
Aklat)
IV. 2000. pp. 98
14. Nasusuri ang mekanismo ng AP9MKE-Ig- 1. * Ekonomiks Mga

alokasyon sa iba’t-ibang sistemang 14 Konsepto at Aplikasyon
pang-ekonomiya bilang sagot sa (Batayang Aklat) IV. 2012.
kakapusan pp.72- 75.
2. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 25- 28.
Aklat) IV. 2000. pp. 103-
105.

15. Naipaliliwanag ang konsepto ng AP9MKE-Ig- 1. EASE IV Modyul 5

pagkonsumo 15 2. Ekonomiks (Batayang
Aklat
IV. 2000. pp. 84.
nakakaapekto sa pagkonsumo. 2. * Ekonomiks Mga
pp.91- 99.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ih- (Manwal ng Guro) IV.
16 2012. pp. 39- 42.
Aklat) IV. 2000. pp. 85-
87
17. Naipamamalas ang talino sa 1. EASE IV Modyul 5
pagkonsumo sa pamamagitan ng 2. * Ekonomiks Mga
paggamit ng pamantayan sa pamimili Konsepto at Aplikasyon
pp. 92- 93.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ih-
17 (Manwal ng Guro) IV.
2012. pp. 36- 39.
Aklat)

IV. 2000. pp. 91-

92
18. Naipagtatanggol ang mga 1. EASE IV Modyul 5
karapatan at nagagampanan ang mga 2. * Ekonomiks Mga
tungkulin bilang isang mamimili Konsepto at Aplikasyon
pp. 99- 103.
3. Mahusay na Mamimili
(Philippines Non Formal
Education Project. 2000.
pp. 1-61.
4. Wise Ka Bang
AP9MKE-Ih- Mamimili. (Philippines Non
18 Formal Education Project.
2000. pp. 1-38.
Aklat)
IV. 2000. pp. 93.94.
19. Naibibigay ang kahulugan ng 1. EASE IV Modyul 4

produksyon 2. * Ekonomiks Mga
pp. 106- 107.
AP9MKE-Ii- 19 3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 39-

42.
4. * Ekonomiks
pp. 120.
21. Napahahalagahan ang mga salik ng 1. EASE IV Modyul 4
produksyon at ang implikasyon nito sa 2. * Ekonomiks Mga
pang- araw- araw na pamumuhay Konsepto at Aplikasyon
pp. 108- 112.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ii- 19 2012. pp. 39- 42.
Aklat) IV. 2000. pp. 123-
124.
22. Nasusuri ang mga tungkulin ng 1. EASE IV Modyul 4

iba’t- ibang organisasyon ng negosyo 2. * Ekonomiks Mga
(Batayang Aklat)IV. 2012.
pp. 134-137
3. * Ekonomiks Mga
AP9MKE-Ij- 20
2012. pp. 42- 47.
4. * Ekonomiks


2000. pp. 137-
142
1. Nailalapat ang kahulugan ng 1. EASE IV Modyul 6

demand sa pang araw-araw na 2. * Ekonomiks (Batayang
pamumuhay ng bawat pamilya Aklat) IV. 2000. pp. 151.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 52- 56.
4. * Ekonomiks Mga
pp. 141-
143
1. Nailalapat ang kahulugan ng 1. EASE IV Modyul 6
demand sa pang araw-araw na 2. * Ekonomiks (Batayang
pamumuhay ng bawat pamilya Aklat) IV. 2000. pp. 151.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 52- 56.
4. * Ekonomiks Mga
AP9MYK- Konsepto at Aplikasyon
IIa-1 (Batayang Aklat) IV. 2012.
pp. 141-
143

nakaaapekto sa demand 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 154-
155.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MYK- 2012. pp. 52- 56.
IIa-2 4. * Ekonomiks Mga
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp.174-

178
3. matalinong nakapagpapasya sa 1. EASE IV Modyul 6
pagtugon sa mga pagbabago ng salik na 2. * Ekonomiks (Batayang
nakaaapekto sa demand Aklat) IV. 2000. pp.151.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 52- 56.
AP9MYK- 4. * Ekonomiks Mga
IIb-3 Konsepto at Aplikasyon
pp. 148-
149.
4. naiuugnay ang elastisidad ng 1. EASE IV Modyul 6
demand sa presyo ng kalakal at 2. * Ekonomiks (Batayang
paglilingkod Aklat) IV. 2000. pp.161-
164.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp.64- 68.
AP9MYK-
4. * Ekonomiks Mga
IIb-4
pp. 175-
181.
5. nailalapat ang kahulugan ng AP9MYK- 1. EASE IV Modyul 6

suplay batay sa pang-araw- IIc-5 2. * Ekonomiks
araw na pamumuhay ng bawat (Batayang Aklat) IV. 2000.

pamilya pp.156.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 56- 60.
4. * Ekonomiks Mga
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp.152

nakaaapekto sa suplay 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp.159-
160.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 56- 60.
AP9MYK-
4. * Ekonomiks Mga
IIc-6
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp. 157-
158
7. Matalinong nakapagpapasya sa AP9MYK- 1. EASE IV Modyul 6
pagtugon sa mga pagbabago ng salik IId-7 2. * Ekonomiks (Batayang
na nakaaapekto sa suplay Aklat) IV. 2000. pp. 159-
160.
3. * Ekonomiks Mga

2012. pp. 56-
60.
4. * Ekonomiks Mga
pp. 159.
8. Naiuugnay ang elastisidad ng 1. EASE IV Modyul 6

demand at suplay sa presyo ng kalakal 2. * Ekonomiks (Batayang
at paglilingkod Aklat) IV. 2000. pp. 160-
166.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MYK- 2012. pp. 64- 68.
IId-8 4. * Ekonomiks Mga
pp.174-
189.
9. Naipapaliwanag ang interaksyon ng AP9MYK-

demand at IIe-9
suplay sa kalagayan ng presyo at ng
pamilihan
10. Nasusuri ang mga epekto ng 1. EASE IV Modyul 6
shortage at surplus sa presyo at dami 2. * Ekonomiks (Batayang
ng kalakal at paglilingkod sa pamilihan AP9MYK-IIf- 9 Aklat)
IV. 2000. pp. 167-
172.
3. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 64- 68.
4. * Ekonomiks Mga
pp.162-
171.
11. Naimumungkahi ang paraan ng 1. EASE IV Modyul 3

pagtugon/kalutasan sa mga suliraning 2. * Ekonomiks (Batayang
dulot ng kakulangan at kalabisan Aklat) IV. 2000. pp. 179-
181.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MYK-
IIg-10
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp. 162-
171.
12. Napapaliwanag ang kahulugan ng 1. EASE IV Modyul 7

pamilihan 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 172-
176.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MYK-
IIh-11
2012. pp. 73- 77
4. * Ekonomiks Mga
Konsepto at

Aplikasyon
2012. pp. 190.
13. Nasusuri ang iba’t ibang Istraktura 1. EASE IV Modyul 7
ng Pamilihan 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 172-
176.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MYK-IIi- 2012. pp. 69- 72
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp. 191-
195.
14. Napangangatwiranan ang 1. EASE IV Modyul 7

kinakailangang pakikialam at 2. * Ekonomiks (Batayang
regulasyon ng pamahalaan sa mga Aklat) IV. 2000. pp. 177-
gawaing 178.
pangkabuhayan sa iba’t ibang istraktura 3. * Ekonomiks Mga
ng pamilihan upang matugunan ang Konsepto at Aplikasyon
pangangailangan ng mga mamamayan (Manwal ng Guro) IV.
AP9MYK-IIj- 2012. pp. 73- 77.
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp. 207-

209
1. Nailalalarawan ang paikot na daloy 1. Ekonomiks Batayang

ng ekonomiya Aklat Para sa Ikaapat na
Taon. 2000. pp. 184-186.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 212- 220.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIIa-1
2012. pp. 80,
83.
2. Natataya ang bahaging 1. * Ekonomiks (Batayang
ginagampanan ng mga bumubuo sa Aklat) IV. 2000. pp. 186-
paikot na daloy ng ekonomiya 187.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 212.- 220.
AP9MAK- 3. * Ekonomiks Mga
IIIa-2 Konsepto at Aplikasyon
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 81-
82.
3. Nasusuri ang ugnayan sa AP9MAK- 1. * Ekonomiks

isa’t isa ng mga bahaging bumubuo IIIa-3 (Batayang Aklat) IV. 2000.
sa paikot na daloy ng ekonomiya pp. 187-
191.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 212- 220.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 81.
4. Nasusuri ang pambansang 1. EASE II Modyul 15

produkto (Gross National Product-Gross 2. * Ekonomiks (Batayang
Domestic Product) bilang panukat ng Aklat) IV. 2000. pp.191.
kakayahan ng isang ekonomiya 3. * Ekonomiks Mga
pp. 222- 228.
AP9MAK-
4. * Ekonomiks Mga
IIIb-4
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 85.
5. Nakikilala ang mga pamamaraan sa 1. * Ekonomiks (Batayang
pagsukat ng pambansang produkto Aklat) IV. 2000. pp. 191-
202.
AP9MAK-
2. * Ekonomiks Mga
IIIb-5
Konsepto at
Aplikasyon


pp. 228-
232.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 85.
6. Nasusuri ang kahalagahan ng 1. * Ekonomiks Mga

pagsukat ng pambansang kita sa Konsepto at Aplikasyon
ekonomiya (Batayang Aklat) IV. 2012.
pp. 232- 236.
2. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIIc-6
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 86.
7. Naipapahayag ang kaugnayan ng 1. EASE IV Modyul 5

kita sa pagkonsumo at pag-iimpok 2. * Sibika at
Kultura/Heograpiy a,
AP9MAK- Kasaysayan at Sibika
IIIc-6 Teaching Guide on
Financial Literacy. pp. 31-
42.
8. Nasusuri ang katuturan ng * Sibika at

consumption at savings sa pag-iimpok Kultura/Heograpiya,
Kasaysayan at Sibika
AP9MAK-
Teaching Guide on
IIIc-7
26, 209-216;263-
270.
9. Nasusuri ang konsepto at AP9MAK- 1. EASE IV Modyul 9
palatandaan ng Implasyon IIId-8 2. * Ekonomiks Mga
pp. 245-
248.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 88-
89.
10. Natataya ang mga dahilan sa 1. EASE IV Modyul 9

pagkaroon ng implasyon 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 202-
203.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIId-9
pp. 245-
248
11. Nasusuri ang iba’t ibang epekto ng 1. EASE IV Modyul 9

implasyon 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 203-
204.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK- (Batayang Aklat) IV. 2012.
IIIe-10 pp. 248- 258.
4. * Ekonomiks Mga
Konsepto at
Aplikasyon


2012. pp. 89-
90.
12. Napapahalagahan ang mga paraan 1. EASE IV Modyul 9
ng paglutas ng implasyon 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 204-
206.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIIe-11
(Batayang Aklat)
IV. 2012. pp. 250-
252.
13. Aktibong nakikilahok sa paglutas ng AP9MAK- EASE IV Modyul 9

mga suliraning IIIf-12
kaugnay ng implasyon
14. Naipaliliwanag ang layunin ng 1. * Ekonomiks (Batayang
patakarang piskal Aklat) IV. 2000. pp. 204-
206.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 254- 255.
IIIf-13 Konsepto at Aplikasyon
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 93-
94.
15. Napahahalagahan ang papel AP9MAK- 1. * Ekonomiks

na ginagampanan ng pamahalaan IIIg-14 (Batayang Aklat) IV. 2000.
kaugnay ng mga pp. 204-
patakarang piskal na ipinatutupad 206.

nito 2. * Ekonomiks Mga
pp. 256- 264.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 93-
94.
16. Nasusuri ang badyet at ang 1. EASE I Modyul 22

kalakaran ng paggasta ng pamahalaan 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 206-
208.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIIg-15
pp. 265-
270.
17. Nakababalikat ng pananagutan 1. EASE IV Modyul 18

bilang mamamayan sa wastong 2. * Ekonomiks Mga
pagbabayad ng buwis Konsepto at Aplikasyon
AP9MAK-
IIIg-16
pp. 258-
260.
18. Naiuuugnay ang mga epekto ng * Ekonomiks Mga Konsepto
patakarang piskal sa katatagan ng at Aplikasyon (Batayang
AP9MAK-
pambansang ekonomiya Aklat) IV. 2012. pp.
IIIh-17
255-256.

19. Naipaliliwanag ang layunin ng 1. EASE IV Modyul 14

patakarang pananalapi: 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 208
3. * Ekonomiks Mga
pp. 272- 274.
IIIh-18 Konsepto at Aplikasyon
2012. pp. 97-
98.
20. Naipahahayag ang kahalagahan ng 1. OHSP Modyul 14

pag-iimpok at pamumuhunan bilang 2. * Ekonomiks Mga
isang salik ng ekonomiya Konsepto at Aplikasyon
AP9MAK-
(Batayang Aklat)
IIIi-19
IV. 2012. pp. 274-
284.
21. Natataya ang bumubuo ng sektor 1. EASE IV Modyul 14

ng pananalapi 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 208-
212.
3. * Ekonomiks Mga
AP9MAK-
IIIi-20
pp. 286- 294; 303-308.
4. * Ekonomiks Mga
Konsepto at

Aplikasyon (Manwal ng
Guro) IV. 2012. pp. 97-
98, 100-111.
22. Nasusuri ang mga patakarang AP9MSP- IVj- 1. EASE IV Modyul 17
pang-ekonomiya na nakakatulong sa 21 2. * Ekonomiks Mga
patakarang panlabas ng bansa sa Konsepto at Aplikasyon
buhay ng (Manwal ng Guro)
nakararaming Pilipino IV. 2012. pp. 99.
23. Natitimbang ang epekto ng mga 1. EASE IV Modyul 17

patakaran pang- ekonomiya na 2. * Ekonomiks Mga
nakakatulong sa patakarang panlabas Konsepto at Aplikasyon
AP9MSP- IVj-
ng bansa sa buhay ng nakararaming (Manwal ng Guro) IV.
22
Pilipino 2012. pp. 97-
98.
miya Nito
1. Nakapagbibigay ng sariling 1. EASE IV Modyul 16
pakahulugan sa pambansang kaunlaran 2. * Ekonomiks (Batayang
Aklat) IV. 2000. pp. 312-
AP9MSP-
315.
IVa-1
2. Nasisiyasat ang mga palatandaan 1. EASE IV Modyul 16

ng pambansang kaunlaran 2. * Ekonomiks (Batayang
AP9MSP-
Aklat)
IVa-2
IV. 2000. pp. 316-
318.
3. Natutukoy ang iba’t ibang AP9MSP- 1. EASE IV Modyul 16
gampanin ngmamamayang Pilipino IVb-3 2. * Sibika at
upang makatulong sa pambansang Kultura/Heograpiy a,
kaunlaran Kasaysayan at Sibika
Teaching
Guide on Financial
Literacy. pp. 241-

244.
4. Napahahalagahan ang sama- 1. EASE IV Modyul 18
samang pagkilos ng mamamayang 2. * Sibika at
Pilipino para sa pambansang Kultura/Heograpiy a,
kaunlaran AP9MSP- Kasaysayan at Sibika
IVb-4 Teaching Guide on
244.
5. Nakapagsasagawa ng isang AP9MSP- 1. EASE IV Modyul 18

pagpaplano kung paano makapag- IVc-5 2. * Ekonomiks (Batayang
ambag bilang mamamayan sa pag- Aklat) IV. 2000. pp. 320-
unlad 322.
ng bansa
6. Nasusuri ang bahaging 1. EASE IV Modyul 12
ginagampanan ng agrikultura, 2. * Ekonomiks (Batayang
pangingisda, at paggugubat sa Aklat) IV. 2000. pp. 224-
ekonomiya at sa bansa 227.
3. * Ekonomiks Mga
pp. 320- 323, 334-336,
AP9MSP- 341-342.
IVc-6 4. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 113-
115, 117.
AP9MSP- 1. EASE IV Modyul 12

7. Nasusuri ang mga dahilan at
IVd-7 2. * Ekonomiks (Batayang
epekto ng suliranin ng
Aklat)
sektor ng agrikultura, pangingisda, IV. 2000. pp. 228-

at paggugubat sa bawat Pilipino 229.
3. * Ekonomiks Mga
pp. 323- 328, 336-340,
342.
4. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 115
and 118.
8. Nabibigyang-halaga ang mga 1. EASE IV Modyul 12

patakarang pang- ekonomiya 2. * Ekonomiks (Batayang
nakatutulong sa sektor ng agrikultura Akla) IV. 2000. pp. 229-
(industriya ng agrikultura, 239.
pangingisda, at paggugubat) 3. * Ekonomiks Mga
AP9MSP- pp. 328- 332, 340-344.
IVd-8 4. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 113,
118-119.
9. Nasusuri ang bahaging 1. EASE IV Modyul 12
ginagampanan ng sektor ng industriya, 2. * Ekonomiks (Batayang
AP9MSP-
tulad ng pagmimina, tungo sa isang Aklat) IV. 2000. pp. 242-
IVe-9
masiglang ekonomiya 246.

3. * Ekonomiks Mga
pp. 346- 354.
4. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 121-
124.
10. Nasusuri ang pagkakaugnay ng 1. EASE IV Modyul 12

sektor agrikultural at industriya tungo 2. * Ekonomiks (Batayang
sa pag- unlad ng kabuhayan Aklat) IV. 2000. pp. 251-
260
3. * Ekonomiks Mga
pp. 356- 358
AP9MSP-
4. * Ekonomiks Mga
IVe-10
2012. pp. 125-
128.
11. Nabibigyang-halaga ang mga 1. EASE IV Modyul 12

patakarang pang- ekonomiyang 2. * Ekonomiks Mga
nakatutulong sa sektor ng industriya Konsepto at Aplikasyon
AP9MSP-
IVe-11
pp. 359-
362.

12. Nasusuri ang bahaging 1. * Ekonomiks (Batayang
ginagampanan ng sektor ng Aklat) IV. 2000. pp. 262-
paglilingkod 264.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 378- 383.
AP9MSP- 3. * Ekonomiks Mga
IVf-12 Konsepto at Aplikasyon
2012. pp. 132-
136.
13. Napapahalagahan ang mga * Ekonomiks Mga Konsepto

patakarang pang-ekonomiya na at Aplikasyon (Batayang
AP9MSP-
nakakatulong sa sektor ng Aklat) IV. 2012. pp.
IVf-13
paglilingkod 384-386.
14. Nakapagbibigay ng sariling AP9MSP- 1. * Ekonomiks (Batayang

pakahulugan sa konsepto ng IVg-14 Aklat)IV. 2000. pp. 216-
impormal na sektor 217.
2. * Ekonomiks Mga
Batayang Aklat sa Araling
Panlipunan Ikaapat na
Taon. 2012. pp. 388-391.
3. * Ekonomiks Mga
Konsepto at Aplikasyon IV
Manwal ng Guro.

2012. pp. 138.

15. Nasusuri ang mga dahilan ng 1. * Ekonomiks (Batayang
pagkakaroon ng impormal na sector Aklat) IV. 2000. pp. 217-
219.
AP9MSP-
2. * Ekonomiks Mga
IVg-15
2012. pp. 138.
16. Natataya ang mga epekto ng 1. * Ekonomiks (Batayang

impormal na sector ng ekonomiya Aklat) IV. 2000. pp. 219-
221.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 392- 395.
3. * Ekonomiks Mga
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 138-
16. Natataya ang mga epekto ng 1. * Ekonomiks (Batayang
impormal na sector ng ekonomiya Aklat) IV. 2000. pp. 219-
221.
2. * Ekonomiks Mga
pp. 392- 395.
AP9MSP- 3. * Ekonomiks Mga
IVh-16 Konsepto at Aplikasyon
(Manwal ng Guro)
IV. 2012. pp. 138-
140.
17. Napapahalagahan ang mga * Ekonomiks Mga

patakarang pang-ekonomiya na Konsepto at Aplikasyon
AP9MSP-
nakakatulong sa sektor ng (Batayang Aklat) IV.
IVh-17
paglilingkod 2012. pp. 386-387.
18. Natataya ang kalakaran ng 1. EASE II Modyul 21

kalakalang panlabas ng bansa 2. * Ekonomiks (Batayang
AP9MSP- IVi-
Aklat)
18
IV. 2000. pp. 280-
292
3. * Ekonomiks Mga
pp. 400- 409
4. * Ekonomiks Mga
2012. pp. 142-
143.
19. Nasusuri ang ugnayan ng Pilipinas 1. EASE II Modyul 21

para sa 2. * Ekonomiks Mga
kalakalang panlabas nito sa mga Konsepto at Aplikasyon
samahan tulad ng World Trade (Batayang Aklat) IV. 2012.
Organization at Asia-Pacific Economic pp. 408-409.
AP9MSP- IVi-
Cooperation tungo sa patas na 3. * Ekonomiks Mga
19
kapakinabangan ng mga mamamayan Konsepto at Aplikasyon
ng daigdig (Manwal ng Guro) IV.
2012.
pp. 151-153.
20. Napahahalagahan ang kontribusyon 1. EASE IV Modyul 17
ng kalakalang panlabas sa pag-unlad 2. * Ekonomiks Mga
ekonomiya ng bansa Konsepto at Aplikasyon
AP9MSP- IVi-
pp. 408-409.
20
Aklat) IV. 2000. pp. 303-
305.
21. Nasusuri ang mga patakarang AP9MSP- IVj- 1. EASE IV Modyul 17

pang-ekonomiya 21 2. * Ekonomiks Mga
na nakakatulong sa patakarang Konsepto at Aplikasyon
panlabas ng
bansa sa buhay ng nakararaming (Batayang Aklat) IV.

Pilipino 2012. pp. 407-409.
22. natitimbang ang epekto ng mga AP9MSP- IVj- 1. EASE IV Modyul 17

patakaran pang- ekonomiya na 22 2. * Ekonomiks (Batayang
nakakatulong sa patakarang panlabas Aklat) IV. 2000. pp. 292-
ng bansa sa buhay ng 294.
nakararaming Pilipino
ANG 10
ORARYONGISYU
ng pangkapaligiran, pang-ekonomiya, pampulitika, karapatang pantao, pang-edukasyon, at
sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba’t ibang sanggunian, pananaliksik, mapanuring pag-

angkapaligiran at Pang-ekonomiya
Ang mga mag-aaral ay: AP10IPE-Ia-1
Konteporaryong Isyu
2. Nasusuri ang kahalagahan ng

pagiging mulat sa mga
AP10IPE-Ia-2
kontemporaryong isyu sa lipunan at
daigdig
3. Naipaliliwanag ang iba’t ibang uri ng AP10IPE-Ib-3 1. Paghahanda sa
kalamidad na nararanasan sa Kalamidad (Philippines
komunidad at sa bansa Non-Formal
Education

Projects). 2001. pp. 42-
47
2. BALS Video –
Preparing For
Calamities
4. Naiuugnay ang gawain at desisyon

ng tao sa pagkakaroon ng mga
AP10IPE-Ib-4
kalamidad
4. Natutukoy ang mga paghahanda na 1. Bagyo at

nararapat gawin sa harap ng mga Lindol: Paano
kalamidad Paghahandaan
? (Philippines Non-
Formal Education
Projects).
1998. pp. 5-40
2. Preparing for
Calamities (Philippines
Non-Formal Education
43
AP10IPE-Ib-5 3. Paghahanda sa
Kalamidad (Philippines
43
4. Handa ka na ba sa
Kalamidad?
(Philippines

43
5. BALS Video –
Preparing For
Calamities
5. Natutukoy ang mga ahensiya ng AP10IPE-Ic-6

pamahalaan na responsable sa kaligtasan
ng mamamayan sa panahon ng
kalamidad
6. Napahahalagahan ang pagkakaroon
ng disiplina at kooperasyon sa pagitan ng
mga mamamayan at
AP10IPE-Ic-7
pamahalaan sa panahon ng kalamidad
7. Naipaliliwanag ang aspektong

politikal, pang-ekonomiya, at panlipunan AP10IPE-Ic-8
ng Climate Change
8. Natatalakay ang iba’t ibang programa, AP10IPE-Id-9
polisiya, at patakaran ng pamahalaan at
ng mga pandaidigang samahan tungkol sa
Climate
Change
9. Natataya ang epekto ng Climate AP10IPE-Id- 10

Change sa kapaligiran, lipunan, at
kabuhayan ng tao
sa bansa at sa daigdig
10. Natutukoy ang mga suliraning AP10IPE-Ie- 11
pangkapaligiran na nararanasan sa
sariling
pamayanan
11. Natatalakay ang mga hakbang AP10IPE-Ie-
ng pamahalaan sa pagharap sa mga 12

sulliraning pangkapaligiran sa sariling
pamayanan
12. Nakagagawa ng case study tungkol sa AP10IPE-If- 13

sanhi at epekto ng mga suliraning
pangkapaligiran na nararanasan sa
sariling
pamayanan
13. Naipaliliwanag ang mga dahilan ng Krisis sa Ekonomiya

pagkakaroon ng unemployment (Philippines Non-
Formal Education
AP10IPE-If- 14 Projects). 1998.
pp. 1-19
14. Natataya ang implikasyon ng * Ekonomiks, Batayang

unemployment sa pamumuhay at sa pag- Aklat IV, 2000. pp. 132-
unlad ng ekonomiya AP10IPE-Ig- 15 133
ng bansa
15. Nakabubuo ng mga mungkahi upang AP10IPE-Ig- 16

malutas ang sulliranin
ng unemployment
16. Naipaliliwanag ang konsepto ng 1. * Ekonomiks: Mga
globalisasyon Konsepto at Aplikasyon,
Batayang Aklat
IV. 2012. pp. 420-421
2. * Kasaysayan ng
AP10IPE-Ig- 17 Daigdig, Batayang Aklat
III. 2012. pp. 398-399

17. Naipaliliwanag ang pangkasaysayan, * Ekonomiks: Mga

pampulitikal, pang-ekonomiya, at sosyo- Konsepto at Aplikasyon,
kultural na pinagmulan ng globalisasyon AP10IPE-Ih- 18 Batayang Aklat IV.
2012. pp. 421-430
18. Nasusuri ang mga pangunahing 1. * Kasaysayan ng

institusyon na may bahaging Daigdig, Batayang Aklat
ginagampanan sa globalisasyon III. 2012. pp. 399-400
(pamahalaan, paaralan, mass media, 2. * Pilipinas: Isang
multinational na korporasyon, NGO at AP10IPE-Ih- 19 Sulyap at Pagyakap I.
mga internasyonal na organisasyon) 2006. pp. 306-
307
AP10IPE-Ih- 20 Open high school

Modyul 16
sustainable development
20. Natatalakay ang kasaysayan AP10IPP-Ii- 21 Open high school
ng pagkabuo ng konsepto ng sustainable Modyul 16
development
21. Naipaliliwanag ang kaugnayan ng mga AP10IPE-Ii- 22
gawain at desisyon ng tao sa
pagbabagong
pangkapaligiran
22. Nasusuri ang mga kasalukuyang Open high school
hamon sa pagtamo ng sustainable Modyul 16
development (hal.: consumerism, energy
sustainability, poverty, at AP10IPE-Ii- 23
health inequalities)
23. Napaghahambing ang iba’t ibang AP10IPE-Ij- 24 Open high school

istratehiya at polisiya na may kaugnayan Modyul 16
sa pagtamo
ng sustaibale development na
ipinatutupad sa loob at labas ng bansa

24. Nakasusulat ng isang case study na Open high school
nakatuon sa pagtamo ng sustainable Modyul 16
development ng kinabibilangang AP10IPE-Ij- 25
pamayanan
ung Politikal at Pangkapayapaan

Ang mga mag-aaral ay: AP10IPP-IIa- 1 * Ekonomiks: Mga
1. Natutukoy ang mga dahilan ng Konsepto at
migrasyon sa loob at labas ng bansa Aplikasyon, Batayang
Aklat IV. 2012. pp.
412
2. Naipaliliwanag ang epekto ng AP10IPP-Iib- * Ekonomiks: Mga

migrasyon sa aspektong panlipunan, -2 Konsepto at
pampulitika, at pangkabuhayan Aplikasyon, Batayang
Aklat
IV. 2012. pp. 412-417
12. Natatalakay ang mga dahilan ng mga AP10IPP-IIb- 3

suliraning teritoryal at hangganan
(territorial and border conflicts)
13. Nasusuri ang epekto mga suliraning * Pilipinas: Bansang

teritoryal at hangganan (territorial and Papaunlad, Batayang
border conflicts) sa aspektong Aklat 6.
panlipunan, pampulitika, pangkabuhayan, 2000. pp. 68-69
AP10IPP-IIc- 4
at pangkapayapaan ng mga
mamayan
14. Naipaliliwanag ang konsepto ng AP10IPP-IIc- 5

political dynasties

15. Nasusuri ang sanhi at epekto ng AP10IPP-IId- 6

political dynasties sa pagpapanatili ng
malinis at
matatag na pamahalaan
16. Naipaliliwanag ang konsepto, AP10IPP-Iid- 7
uri at pamamaraan ng graft and
corruption
17. Natataya ang epekto ng graft and AP10IPP-IIe- 8 * Pilipinas: Isang

corruption sa pagtitiwala at partisipasyon Sulyap at Pagyakap I.
ng mga 2006. pp. 256-
mamayan sa mga programa ng 258
pamahalaan
18. Nasusuri ang kaugnayan ng graft and AP10IPP-IIe- 9
corruption sa aspektong pangkabuhayan
at
panlipunan
19. Nakapagmumungkahi ng mga paraan AP10IPP-
upang maiwasan ang Iif-10
graft and corruption sa lipunan
u sa Karapang Pantao at Gender
Ang mga mag-aaral ay: * Kasaysayan ng
1. Nakapagpaplano ng symposium na Daigdig, Batayang Aklat
tumatalakay sa kaugnayan ng karapatang III. 2000. pp. 315-317
pantao at pagtugon sa responsibilidad bilang
mamamayan tungo sa pagpapanatili ng isang AP10IKP-
pamayanan at bansa na IIIa-1
kumikilala sa karapatang pantao
2. Nasusuri ang epekto ng paglabag sa AP10IKP- * Kasaysayan ng

karapatang pantao IIIa-2 Daigdig, Batayang
Aklat
III. 2000. pp.
320-321
3. Nasusuri ang mga halimbawa ng 1. * Asya: Noon,
paglabag sa karapatang pantao sa Ngayon at sa
pamayanan, bansa, at daigdig Hinaharap, Batayang
Aklat
II. 2000. pp. 299-301
AP10IKP-
2. * Kasaysayan ng
IIIb-3
Daigdig, Batayang Aklat
III. 2012. pp. 390-393
4. Nakapagmumungkahi ng ng mga * Kasaysayan ng

pamamaraan sa pangangalaga ng AP10IKP- Daigdig, Batayang
karapatang pantao Aklat
IIIb-4
III. 2000. pp.321-326
6. Nakapagmumungkahi ng mga paran * Kasaysayan ng

ng paglutas sa mga paglabag ng Daigdig, Batayang
AP10IKP-
karapatang pantao Aklat
IIIc-5
III. 2012. pp. 394-395
Ang mga mag-aaral ay: AP10IKP-

1. Nakabubuo ng dokyumentaryo na IIIc-6
nagsusulong ng paggalang sa karapatan ng
mga
mamamayan sa pagpili ng kasarian at
sekswalidad
2. Nasusuri ang iba’t ibang salik na AP10IKP-
nagiging dahilan ng pagkakaroon ng IIId-7
diskriminasyon
sa kasarian
3. Natataya ang bahaging ginagampanan AP10IKP-
ng kasarian(gender roles) sa iba’t IIId-8
bang larangan at institusyong

panlipunan (trabaho,
edukasyon, pamilya, pamahalaan, at
relihiyon)
4. Napaghahambing ang katatayuan ng AP10IKP-
kababaihan, lesbians, gays, bisexuals, at IIIe-9
transgendern sa iba’t ibang
bansa at rehiyon
5. Naipapaliwanag ang mahahalagang AP10IKP-

probisyon ng IIIg-10
Reproductive Health Law
6. Naipapahayag ang sariling saloobin sa AP10IKP-
Reproductive IIIh-11
Health Law
7. Nasusuri ang epekto ng same- sex AP10IKP-IIIi- 12
marriage sa mga bansang
pinahihintulutan ito
8. Naipapahayag ang pananaw sa AP10IKP-
pagpapahintulot ng same- sex marriage IIIh-13
sa bansa
9. Natatalakay ang dahilan ng AP10IKP-IIIi- 14
prostitusyon at pang-aabuso
10.Nasusuri ang epekto ng prostitusyon AP10IKP-
at pang-aabuso sa buhay ng tao sa IIIj-15
pamayanan at bansa
11.Nakapagmumungkahi ng mga paraang 1. Babae,

tungo sa ikalulutas ang suliranin ng Gumising Ka!
prostitusyon at pang-aabuso sa sariling (Philippines NonFormal
pamayanan at bansa Education Project).
AP10IKP-
1998.
IIIj-16
pp. 25-26
2. * Asya: Pag-
usbong ng

Kabihasnan. 2008.
pp. 339-
340
Pansibiko at Pagkamamamayan (Civics and Citizenship)
5. Nasusuri ang sistema ng edukasyon * Asya: Pag- usbong
sa bansa ng Kabihasnan. 2008.
AP10ICC-IVa- 1 pp. 374-
375
6. Nasusuri ang mga programa ng
pamahalaan na nagsusulong ng
pagkakapantay-pantay sa AP10ICC-IVa- 1
edukasyon
7. Nasusuri ang mga programa ng AP10ICC-IVa- 2

pamahalaan na nagsusulong ng
pagkakapantay-pantay sa edukasyon
8. Nasusuri ang kalidad ng edukasyon AP10ICC- IVb-

sa bansa 3
9. Natatalakay ang mga suliraning AP10ICC-IVc- 4

kinakaharap ng sektor ng edukasyon sa
bansa
10. Nakapagmumungkahi ng mga AP10ICC- IVd-

pamamaraan na makakatulong sa 5
pagpapataas ng kalidad ng
edukasyon sa pamayanan at bansa
11.Matutukoy ang mga katangian na AP10ICC-IVe- 6

dapat taglayin ng isang
aktibong mamamayan na
nakikilahok sa mga gawain at usaping

pansibiko
12.Natatalakay ang iba’t ibang gawaing AP10ICC-IVf- 7
pansibiko sa pamayanan at bansa
13. Nasusuri ang epekto ng pakikilahok

ng mamamayan sa mga gawaing
pansibiko sa AP10ICC-IVg- 8
kabuhayan, pulitika, at lipunan
14. Nasusuri ang epekto ng pakikilahok

ng mamamayan sa mga gawain at usapin
AP10ICC- IVh-
pampulitika
9
15. Naipapaliwanag ang kahalagahan ng

pagkakaroon ng kooperasyon ng
mamamayan at pamahalaan sa paglutas
sa mga suliraning panlipunan AP10ICC-IVi-
10
16. Naipapahayag ang saloobin sa
mahahalagang isyung pampulitika na
AP10ICC- IVj-
kinakaharap ng sariling pamayanan at
11
bansa
alitaan
a ang halaga ng produksiyon nito kaysa halaga ng produksiyon ng ibang bansa

uman
at sumasama sa water vapor at bumabagsak sa anyong ulan, hamog, o niyebe
ngsod-estado ng Greece
habang siya ay nakikipag-ugnayan sa kanyang kapwa at sa kapaligiran
pon-tipon ang mga tao sa Greece
o ang hindi paggamit ng dahas
dating Soviet Union, upang labanan ang Axis Powers
ang sagutin ang mga pangunahing katanungan ng isang lipunan sa suliranin ng kakapusan
mpluwensiya ng kultura ng iba pang lipunan

ating sa buwan
Allies noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig
esyo sa quantity demanded.

g presyo sa quantity supplied.
, benepisyong pangkalusugan,at pangkalahatang kapakanan para sa mga pamilyang mahihirap
buo sa natural na kalikasan

pi ng maharlika at kaparian
ng pangingibang-bayan upang maghanap ng mas magandang oportunidad sa paghahanapbuhay
ar, at abo
a pinag-aaralan. Sa paggamit ng ceteris paribus, nagagawang simple ang pagpapaliwanag sa mga
sa temparatura, wind pattern, pagbuhos ng ulan, lalo na ang pagbabago sa temperature ng mundo
ng pamahalaan
it na may mga bansang hindi episyente sa paggawa nito
taguyod sa mga virtue ng kagandahang loob, tamang pag-uugali, at pagkamagalang

asapi
ang kapal ng outer core
agawing pagpapasya
a pagbabago ng presyo ng produkto Y
ng mga bagay na ginagamitan nang may 600 pananda sa pagbubuo ng mga salita o ideya. Sistema
kong sundalong Pilipino at Amerikano sa Bataan
at serbisyo Demand curve– kurba na nagpapakita ng magkasalungat na relasyon sa pagitan ng

yo at quantity demanded
pumili ng kanilang kinatawan sa pamahalaan
n
panganib ng trahedya o kalamidad
gpapasya
lang mga hari

atayan, at mga sakit
atipid sa gastusin ng produksyon
kapaligiran
mga bagay na walang buhay sa pisikal na kapaligiran
auukol sa pagpapasyang ginagawa ng tao at ng lipunan kung paano gamitin at ipamahagi ang
at kagustuhan.
g supply)Enlightenment– kilusang intelektwal na naglalayong gamitin ang agham sa pagsagot sa mga suliraning ekonomikal, pulitikal, at maging kultura
ktubre hanggang Abril mula sa Siberia patungong karagatan Hanging habagat – timog-kanlurang
aragatan Heliocentrism– paniniwala na ang araw ang sentro ng solar system
gang-kanluran ng Greece
sa pag-aaral sa katangiang pisikal nito, iba’t ibang anyong lupa, at anyong tubig, klima, at likas na
i, at pangkat-etniko sa iba’t ibang bahagi ng daigdig

yayari sa teritoryong sakop ng lungsod
kabilang ang tao, gorilya, chimpanzee, at orangutan

itektura, pintura, sayaw, dula, at panitikan. Sa pamamagitan ng mga tekstong ito, naipahahayag ng
g pansin ang klasikal na sibilisasyon ng Greece at Rome.Humanista ang
ticity - panukat kung gaano tumutugon ang quantity demand sa pagbabago ng kitaIncome per capita – sinusukat ang kalagayang pangkabuhayan ng mga m
ak at malalapit na kaibigan na walang pormal na pagsunod sa mga patakarang itinakda ng pamahalaan.

sa ibang bansa patungo sa loob ng isang bansa
asara nito ang bansa mula sa impluwensiya at pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan
K
Asya)
bilang sa isang pamilihan
dlife, buhay-hayop, vegetation, at mineral
ong ika-16 hanggang ika-19 na siglo. Ginagamit din ang salitang Europeo bilang kasingkahulugan ng
ng pinuno ng simbahang Katoliko, gayundin sa kapangyarihang pampulitika bilang pinuno ng Estado
ng-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Isinusulong nito ang ganap na kalayaan ng Pilipinas
yo ngayon.
o ng mga produkto o serbisyo sa pamilihan
aganap noong Hunyo 28, 1919, sa pagitan ng Allies at Germany
on ito ay tinahak at ginamit ng mangangalakal at manlalakbay sa kasaysayan papunta at palabas ng
ayunin nito na maisulong ang reporma sa bansa sa ilalim ng pamahalaang kolonyal ng Spain.
ang buwan, ng isang taon, o mahaba-habang panahon na kinapapalooban
aman nito o makuha rito angiba pang pangangailangan ng mangongolonya
ang tiwala ng mga sa Kristyanismo partikular sa Katolisismo

lik sa semento
slim upang mabawi ang Jerusalem sa kamay ng mga ito
kialaman ng pamahalaan
han para sa kanyang opisina Liberalisasyon – patakaran na nagbunsod sa paggiging malaya o

ng buhay
angunahing layunin ay tapusin ang digmaan sa pamamagitan negosasyon at diplomasya
kayahang bumasa at sumulat
yon ng sambahayan, kumpanya, pamahalaan, at pandaigdigang

nsumo o kaya sa panig ng bahay- kalakal, ang kita sa produksiyon ay katumbas ng pagkonsumo
agsasariling bansa sa patnubay ngisang bansang Europeo
bawat karagdagang gastusin

malayang pagtatakda ng halaga
a ng kapaligiran at uri ng kanyang kinabibilangan
mabas noong 1925
mi ng ginto at pilak na mayroon ito
mula sa gitnang Mexico hanggang Gitnang America
akamayayaman at mahihirap na grupo ng tao. Kadalasang batayan ng pagiging middle class ay ang
os, gawi at ang mga ginagawang pagpapasya ng sambahayan at kumpanya
sa malalaking minahan Mixed economy– isang sistema na kinapapalooban ng elemento ng market

, at mga kauri nito
lit may kaunting kapangyarihan dahil sa ibinebentang produkto na similar but not exactly identical
dami ng ibebenta nag-iisa lamang ang prodyuser na nagbebenta ng produkto at serbisyo sa maraming
yo subalit iisa lamang ang. Ito ay may lubos na kapangyarihan na kontrolin ang presyo.
buong Europa
ang nasyonalismo ay nangangahulugan din ng pagkakatanto ng isang nilalang o lahi na mahalagang
amamayan na may magkakatulad na wika, kultura, relihiyon, at kasaysayan, at napasasailalim sa isang
an, na siyang kinabibilangan ng mga German
awas ang gastos ng mga mamamayang nasa ibang bansa sa gastos ng mga dayuhang nasa loob ng
ent ng isang tao sa isang pangyayaring pangkabuhayan o economic phenomenon. Ito ay pansariling
halaman at hayop
can sa paggawa ng kagamitan, salamin, at talim ng kutsilyo
ng magkakatulad o magkakaugnay na produkto
“rubber people” dahil sila ang kauna-unahang gumamit ng dagta ng mga punong rubber o goma
o saloobin ng mga diyos ng mga Tsino.
gay
uhan ay hindi sapat sa laki ng kawan ng hayop
ga bulkan
ilangan sa hinaharap
ektor sa ekonomiya
n upang magkaroon ng bentahan
n upang mabuhay
g pampamilihan
on o katwiran ay magagamit sa lahat ng aspeto ng buhay Physiocrats– mga taong naniniwala at
ayaman Pictogram–sistema ng pagsulat na gumagamit ng larawan sa mga sinaunang kabihasnang
ng ng sangkatauhan. Nagmula ang salitang pilosopiya sa mga salitang griyego na philo at sophia. Ang
in, ito ay "pagmamahal sa karunungan".
g lupa Political dynasty – ang pananatili sa pamamahala ng isang pamilya sa isang estado sa
on
agbabago ng presyo
panlabas na kapangyarihan
lipunan batay sa kabuuang pagkilos ng taoRenaissance– tumutukoy sa muling pagsilang o rebirth the kulturang klasikal ng Greece na sumibol sa bansang
punta sa lupa
hanggang pangangailangan at kagustuhan
nusupply
nakdang kasaganaan at kapayapaan n noong sinaunang kabihasnan
n kung saan ibibilang. Ito ay nagaganap sapagkat may mgatransaksiyong hindi sapat ang
ope at Asya
a mga produktong panluwas ng rehiyon

demand
a sa Siberia
hasnang nabuo sa Valley of Mexico

ng pagpipigil
ansa sa teritoryo at hangganan

oong 1889. Ipinahayag ni Kipling ang pagsuporta niya sa imperyalismong kanluranin sa pamamagitan
hiyang totalitarian
y, at Italy mula 1882- 1915.

1915.
iranin at magmungkahi ng pamamaraan sa paglutas nito
er lake sa Southe East Asia Topograpiya – tumutukoy sa mga katangiang pisikal na nasa ibabaw ng
Ocean
sa mga lungsod upang dito mamuhay at manirahan
salaysay Vegetation–uri o dami ng mga halaman sa isang lugar; uri ng kapaligiran batay sa
gatan, mga ilog, lawa, at mga depositong mineral
n ng mga diyos
g kaniyang mga turo, na naniniwalang may dalawang pwersang naglalaban upang makuha ang
ngkat siya sumanib.
OK LEGEND
5KPK-IIIf-5
SAMPLE
Araling Panlipunan
AP5
Baitang 5
Pagbabagong Kultural sa Pamamahalang Kolonyal

ng mga Espanyol KPK
Ikatlong Markahan III
Ika-anim na linggo f
Nakapagbibigay ng sariling pananaw tungkol sa 5

naging epekto ng kolonyalismo sa lipunan ng
sinaunang Pilipino
PONENT CODE DOMAIN/ COMPONENT CODE
ng Pilipino PLP Heograpiya at Mga Sinaunang Kabihasnan sa HSK

Daigdig
Espanya PKE Ang Daigdig sa Klasiko at Transisyonal na DKT
Panahon
a Pamamahalang Ang Pag-usbong ng Makabagong Daigdig
KPK PMD
nya at Pag- usbong ng PKB Ang Kontemporanyong Daigdig AKD
At Ang Malayang PMK Mga Pangunahing Konsepto ng Ekonomiks MKE
on ng
no at Ikalawang KDP Maykroekonomiks MYK
nin, Isyu at Hamon sa SHK Makroekonomiks MAK
unay na Demokrasya TDK Mga Sektor Pang-Ekonomiya at Mga MSP

Patakarang Pang-Ekonomiya Nito
HAS Mga Isyung Pangkapaligiran at Pang- IPE
ekonomiya
a AsyaHanggang KSA Mga Isyung Politikal at Pangkapayapaan IPP
Asya sa Transisyonal TKA Mga Isyu sa Karapang Pantao at Gender IKP

Silangang Asya Mga Isyung Pang-Edukasyon at
bagong Panahon KIS Pansibiko at Pagkamamamayan (Civics and CC
Citizenship)
RENCES
Education, 2002) Bureau of Secondary Education, Department of Education. Basic Education
Competencies New Secondary Education Curriculum . Pasig City, 1991.

g Competencies Philippine Secondary Schools Learning Competencies.
asig City, 2010.

urriculum Framework, (USA: Connecticut State Department of Education, 1998)
for Child 2005-2010, (Quezon City: Council for the Welfare of Children, 2005)
d Education Development, (Manila: Department of Education, 1982)

imenez. Eds. First national social science congress: toward excellence in social science in the
org/en/professionalinterest/pages/crc.aspx

Ap CG

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ap CG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republika ng Pilipinas Kagawaran ng Edukas

DepEd Complex, Meralco Avenue Lungsod ng

K to12 Gabay Pangkuri

Batayan ng K to 12 Araling Panlipunan Kurikulum

Ang sakop at daloy ng AP kurikulum ay nakabatay sa kahulugan nito:

1. Tao, Lipunan at Kapaligiran

2. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago

3. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa

4. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan

6. Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo

7. Ugnayang Panrehiyon at Pangmundo

Pagsisiyasat 1. Natutukoy ang mga sanggunian o pinagmulan ng impormasyon

1. Nakababasa ng istatistikal na datos

1. Nakauunawa ng kahulugan, uri at kahalagahan ng primaryang sanggunian at ang kaiba

Kakayahan Partikular na Kasan

16. Nakagagamit ng pamamaraang matematikal sa pag-unawa ng mga batayang konsepto

1. Nakasasagot ng tanong base sa angkop at sapat na ebidensya

Pamantayan sa Programa (Core learning Area Standard):

Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards):

Pamantayan sa Bawat Baitang/ Antas (Grade Level Standards):

2 Naipamamalas ang kamalayan, pag-unawa at pagpapahalaga sa kasalukuyan at nakaraan ng kinabibilangang

Baitang Pamantayan sa Pagkatuto

Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas at mga sinaunang

7 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa kamalayan sa heograpiya , kasaysayan

Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa mga pangunahing kaisipan at napapanahong

10 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa mga kontemporaryong isyu at hamong pa

Saklaw at Daloy ng Kurikulum

K Ako at ang Aking kapwa Pagkilala sa sarili at pakikipag-ugnayan sa kapwa bilang

Grado Daloy ng Paksa Deskri

Pag-unawa at pagpapahalaga sa sama-samang pagkilos a

Pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanaho

1-2 30 min/day x 5 days

3-6 40 min/day x 5 days

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

B. Ang Aking Kwento 6. Natutukoy an

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

IKALAWANG MARKAHAN – Ang Aking Pamilya

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

D. Pagpapahalaga sa Pamilya 19. Naipakikita a

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

B. Ang Kwento ng Aking Paaralan 5. Naipaliliwana

C. Pagpapahalaga sa Paaralan 12. Nahihinuha a

IKAAPAT NA MARKAHAN – Ako at ang Aking Kapalig

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

B. Ako at ang Aking Paaralan 7. Nailalarawan

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

C. Pagpapahalaga sa Kapaligiran 13. Naipakikita a

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAMANTAYAN

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

B. Ang Aking Komunidad 5. Nasasabi na an

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA

IKALAWANG MARKAHAN – Ang Aking Komunidad Ngayo

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP PAMANTAYAN SA