Özdemir Nutku - Ayak Bacak Fabrikası'nı Sahneye Koyarken Zorunlu Düşünceler

You might also like

Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 26
—_— ‘avgana Qhivonsret oi ye nushe-codnarya raxtitst Tivarso swastinwatant Exssi70s0 | “SAVAI-BACAK FARRIKASI®NI SAHNEVE | KOYARKEN ZORUNLU DUSUNCELER Dos. Dr. OZDEMIR NUTKU ANEARA ONIVERSIFEST BASIMEVI = UST VGINDEKILER Gi a Yarana Gis Nokia Giken Kept pele Hann Aion sane Diychik Os Simei Bin Ges On Sen Song En 8 6 “SAVAK-BACAK FABRIKASINI SAHNEYE KOYARKEN ZORUNLU DUSUNCELER Dog, Dr. OZDEMIR NUTKU, ‘Gai bilerek yagyan ve daha ii bir dnyanm Galen pind ack sgpkon oyun yazan, gerellerine bir tin ardindan steer gster Tneye gap ne de beri bir tutumla kendine lan acoma duygularnt, ‘on ddzye alarak dolambash, bes yollardan kapamakler arr. (0, higbir avantoyn sopmadn insoglinun abl koprlernt bie bir gblerimizin Ste sere. Isinde bulunduga gagin en devingen ve fn el bir ania arac olan tiyato ise, insanollunon yasamalta ldudu dinyeys fopluc biince, wehikeler aérmete ve dograan anls- ‘maga yoni. Onll.Alnan yénetmeri Hans Shveikartn belts EID, “vara seyicsine Rend yojemandatt almedi gee, daha flgruse bilmekton bapa ever gostermokien sora." Caf (lg yazar str goctlsu soytenikiara, inter lle bir hava ind, ster pil ister dramatikyolardan olsun, killer soruatanay saglam yoramlarla, dvisim yolunda olen bir disineesstemisle ve nesnl bir Yyonslimignde vers. "Yecanlar, oleylrs btn gerekler fe anlama- nv sorinlomayt ofremmeldirler. Yasanm yal, ania Bayi ‘ero ‘nent géstoreneyunlar yosmayn bibmelidilr, Bug iyairaan yo= Zarlordon yon, belrgin,anlapir, pskolgik lmayan eller gerek- lirmekiete,”diyorda Ervin Piscator 1929 ylnds. nk. "bugain tam sonst sorely eden, bireyin endine olan Sze list yada igo alacir der: bw vorougun vedent pind. bulgur ‘aa ve Bitleern alnyecdarna olan ik tle anlam Recon.” 1970 yuan ABustos bands geng_yaste_yiidigimie Sermet ‘Gatun, goiday Tork tyatrorunan drack be oyun Ayal Bacal Fab riko ile plik, Cegmiseks deere, bugine ve gelesegia de- fevlerie.helezont bie geisim dizeniiinde yénelen, casas sete, ilenelsel oyun kaynaklant ve bugtinda.tiytrosy ile karen Gagan Srerinde Gnemle durulmast gereken bir yezanmadi. 4yat-Bacak | 0 open sora Fobvitas nese brsorune, evens kazanan bie Surumda caday Asineenin mifinda gisteren bir oyundur. Bu span, gensieneee bir inelemeyi ere. Gene tiyateocuan calsticken yzarn ik ads Anadeturoun get yorlerindeX halkinGelitlerat anima iin yap salons oe © sine kadar. ssatronun yalnz sahosden olums nidopere sey anlar Tock tyato incelemsinitiyatronun yanie Be sees ea zeinde eiciengs. Opin Cafan,dytro olgusunun alii aynsae bic bitun oldugunu ve vive esteginin sevice bat tnlonenigcceng bulyordu, Deviet Tivatrosu'nan 9 gine deggin yapmsy simon ent ‘be Snel, Gem oldugu kadar da 20r olan galignay Senet Caen basa, Yoactmen Cabin, 17 sorauk bir sorusuran Gaeeee rok svi, seeebi yanssea, coli yorlrin aipiama heii: ‘sane olaablarin, dyattoanlayislari Send, Sonta geelerdes {ral toplalugunu © gine defgin TUrkiye'de porumeyen* ores se bisa br galizmaye sok, it gligmaolanaklein yoraimsk son Je Divi Eonlerdenuaaidyarak Ege donc hysindak Elgth brine, 4arargn: karan Gagan, geglee bir yandan oyunculsk erence, ‘altri yapurken, Ghar yandan da sahneye Loyocagt ots Bocek Fabric’ en dogru yorumunu saptamda yardime sical karooe sal galismaargetiai,Ayrnular ota satan bie OBretin coed ss. Tnatronon hoist bir saat ekdaguna da ince nek {amaleliimalan yogun bir inceeme ine getrsbilmck Ise foeebnc an, Ankaradan cep alznlarn wzmanlans peitnck tone es r dizenle. O,tyato olgasunda gest Ofelia Sra ilar bilyordu; thao OBrien, eesti, Me Jemisinn bir oyoneu kadar “iyrro orncmasmdey al: cree ‘mayoeak" birimlettoldugunu tekrar tekrar beltyorde Galanin topluitu Ekim 196 bagna cyl Kener ve Serde ‘yuna oynamaga bla. Ture ik ay biytk be bapa le usd "Yazar ve yonundak eenclesin yorgunu bu Basar yan tee luyordu. Tarn bovle sirup gierken bu yards Kons gine nedenlerden dolay opluluka bi pagal oldu, ite boa bens Sermet Cafadan irmektup adn. § Arai 1966 ahh bu means sgl yaayord “Seng Osdemir, 5 Arai 1965 Mektsbun bent cok senda. Cegitlengeler ve digceer arstnda, ard bir kendntikine beer br gine ve twat Karslasma, ison isan Bait le man koe Hon bs, 86 5.0. Gant Thain pee ‘bea + wacan raneast a iy Lente oan Kons tamen ste ays de tert omer se geor, pa eer “san Kenan sD eer. {de at yo. Tasoun Racca har in et tnd homer 65 yor sa lcd, en (0 Kot. Ba tts ere, yndgons 8p sare Pet bgt kot ye Bion in Kon onaca tha yok bac. Ranezn Ine tn gil rode oye ab ok fia fametet vey nea tec art uve inc! ilininde de, hee he sade Kaba ve esl geet Hota betel alan anak ne ce dicen gary tk ei Gcilorn 20 toe on {tp til Mme bay era Kaa er Belt bu yo Iai tt jopeecee(.-) cenit, ean dan aye Be, Koy ve kana lard neg! arama ve snr yep eye me rie erin. Herts obgmaormese Bok pra lc. Srayieman ne yonde arte! gre? “Pe oll 8 seg. Sermet Caan” jn : 5 means Bas Csatag i, Smet Capa yanks bu mkt cokers tne glyed daa gok tove Kye slip nek stjonds Anadolnun se yen burnde eno Sm {tama 18 yan ep it lnaan ap, pe rasan by Seek ebAUIOUN enim prt Iyer See Gufs, gk osnlna yao, gece oyun sys Aoyrien tere foiphacede, aves ir bli adem Gels Over ii Rayan dayne shang bi okt ee Find eas doyuracabulmyorsa, ne ete, hang kde I iy cep snd: nan i Sidr 1, cok ada gztnin ve denn vedere kes aa Spd Bui de Syak tr tay Gee ala pad fae Insc gti bir lyn habe, gztenn hang sn sm ol ‘sium onan maka deine. degsenen 7 Sense yt kn, Toe Ang ines 2 Seveutn some ‘nun oyanlom yemasnda bx ete haps don ol sad, Cab in Tike Herhangr yernlel ay ale soe gpd dt iin nya nana igieadmned gecko Ce de Ayu yols o, aera bic kena buna ie ck soon dence. Oren, Atamur igsinin Karncakur, Rosabe, Dlg ve Sundans tdpesnn fink lmeingen tir eles ba an oy garni te buna gy nla sas Soba sels ona ipendien Scie Olmeene, kono cee Fomeyi lege alan insaan Umea fn tense ee adam ms i so Diya polkas. yakandan jalyen yseanin Ayak-Boook Fabre ‘indasoruturm asus durum apik ve seg oradadi. 0, bu dart, ‘mu idealize”etmeden, birt yapmeerkkahramaniareydurmadan, ‘ldugu sbi veri ojununda. Ona ilglendien bu sorun neden, Jeriyle acmlamakt, 0, bu oyununds,eizenin nas! olman ere, ot dei, na! olmamas:gereiigin’ gdsteri, Bunn iin de dake tk dir YYozurm Gukty Noktasms Getien Kayna {Cafan, 1965 ylinda oyunu “Ankara Saat Tyatosu” tarfind ‘oynanditinda s8yle haykinyordu: “Yoeelmek, yocltmekigin Sonyaya eins insenlan dofal haklan olan yasama basa sirndien bine Jeedi? Kimlerir bunun sorumular’” azar. yantin vedi ba sorasunu sorarken Ethem Kahraman' bie yim enjondu! “Demir gibi seposatlan insantr, youl netces! sede Fink eknegiytinden bu hale gelnilrr. Bu bierlerin been ‘auagist tunis. Ayakeadaleleritamamisle Bisilstie It toe ott detest olmaan ne ayaktadarabilier, ne yiriyedilen Kole defveterine dayanarat, ayatlar sive sane yt, Tedavisi de imkansczt Mayatler boyanca kbtibtin helms meh lund.” Ba haberden baska, Fikret Otyam, Cumhurivetgazeesnde® yx _nmladt bir rbportainda "kaatohun” ach vere Fink ekmedinn RO. {rm yapan nities ve ba tohumun hurbats olan inser al styordu, Karstohum, mercimekien biz dake fa, bigimas,yorra SRS TAR 2 teue 192 4 itd 8, Cah 5 139 va nace ramet 2 yuma bir fohumdu, Anamue'un Karallse, Uyat, Karagakur, Sa- ridana, Bodeyme, Yivil adi ormaa. kiplerinde yapjan insane ‘aya, ule yada bulorlarsa bugdaya karslklrs Tink tohumeaun tina ile ehmek yapyp vor, Oysa biydk bir tehlkepd bu: Fak ‘ununun digOso kaprisa yyenierin spake damarlan ve snr gek= lyr, ktdrimiige yol agnor. Oryam,kéyloleleyoptis konuprae- rn Bind Fink pins ash sorayor ve aldsyant su oluyord: “Min evel mine abide bu kay fink eaves, Orman sess d= srlardan els kesthmivor ye ebentzden, dedemizdon kina eke hetlerimstekirmeyiorler, Bu devir biz de tomate geass sverlerne bu fig ehmefe mecbur alk. Bu devir pedi, taal ol ‘hu. Yo, ir mink yok. Halim her ne kadar erste Aokara dai okimar Bim burada sei goign ne Bin? ‘ig bles. Hg Blemes. Mig bir tncnsin halt bilemes™”. ‘Koylierin Orman Igtmesi le olan igs ney? Ne yap bu fslene de Oyler karstohuma Kalmslar? Buow yine keyladen dintyorue: “Bizin satandeslannazin hepinizi topatigna sebep olan Isame dr. Baga Konse dei. Eger bin gia halt cea ely ‘olan ekenekerinis arlalarnzi)bizeverseler de bir dais ormand iinmiyccksnt desler Bz, bir ormana gmt de, hchh aman opal da olmasrs da Mete Han'm yapuitt insiemeye gre Karaklise'de arin % 07 fink unuylaKanstkekmek, % 20s de bagka igi ey kai madan fink ckmegiyiyor. Kangikekmekte arpa ya dabatla vau van. Doial oliaky fink! kansurmadan yiyenler eratda topal olalera sais bir hay kabenk, KétGeum olan bu isanlsrinen hayek sorun- Jan “midein eum Kesmek,” bunun iin de kot olmaga a2 lie, Ketonim olmay&imege yod ttuyorar: Seamet Caan ink ekmegi ve kotirdIOk konvsuna tel sorun clara segmis ve bunu az gesmiylkelerinsorunicmveresk Beal ‘ir tar durumuna gsirmist. Bu gos avn ortaya gkanien de, opal olarak, ken tkesnin Sellen’ Gn dlzeye alms, Dikkat sdimesigerchon aokte, Gaan'n,“karatohum" le dar BF alan inde TS BE tc ek eye in ten ssn 1, 26 et 865 oo aonntn wens {endinitetrulamams olmas, tesine gens uve iginde bum ekono- nik, sya ve toplumsal nednlere oturima olmstt, ‘Yazann bu oyun gin Klang ve Rend dsUnclerine wk uta cagina karae vedi) baska br haber de Unto yakinlaradah, ignde ‘cuisalbaliklar"n bulunéouna inane oan gla", Guan, he 2a- ‘man yop gibi su haber prince hemen kesp aye “(.u.) Balk Gat ele ian ve halen slr em tri hem tha det hem de gin pars olan mnths yer alien gan yak Uf harm sive, Ipeo, ykayecat Iyaplrin tin cme tear. Holl ihvacn, inde binlerce bef bam yc lu ‘oie Git den renin etek. Halle kutal see ein bu Datars yememekte ve onlars haglanm nobutla belonekteie™. [Nohuitabeslenen “uta bahklae Seine bask bir haber de yley- a “Urftdan cian lr, basa Adana'ya siden gence, girdiklerh ve pok Benimsedier su tpu" spor kena sehirerind de apo Deke ein “Bails Ga'den medet urate, akin exkiden Derk Aire deson efsaneler Korgenda hacolaradinxmaen ige koja ‘manila. Aydin dn adam, Banda bir ste ofan f= le ednce, glide iki kale urdu ve bug "Bebra Urals {enrlere mitkenmel bir ‘as top” sohastolmerito® ‘You, biraz daha uzun olan bu baberi de Kes ve dikinin yenina Koymuss. Kutsal gol ve babi bir gered gostermek ySndnden, {Gagan ign Biya Sem tasyorée. CUnks biyordy ki, bugin ‘to. ‘pt oynanmasna iin verilen bu gO! ydzyllrdan beri orada yasyan Insaolar inanelann “istsman" nda biyik rol oynamis Boyece, "kara tohum'” dan sonra, “kutsal bal 2" de ysrarn gi gins fisletmede ve buns helzon bir gelimeyleoriaye Koyinadsyararh lacak bie singe olwerd ‘Oyunan Tarisel ye Fkononik Agidan fcslemes: {Gatan, bu oyenunda, halk suflenas ve bu snfler igindsk kat lar tplerin ems He gbsterirs aneak Ayal Bacal Fabrikaytnde [tema Siler yonetc dro ie halk arama yap, Ye vipa i. Saomm’sice Ueda ata en br He ‘GV, sah Tos aso 8 2 Ya Gai oun 62 a 10 Sor can, 9! 66 “svn agen rarst s tii kadronun fast olan Sef, aslinda halk ve Se ele esi olan toprakapalantaraindan yonetiir; Sf lanl bitealensonradan of renen, aglan buyeugu alia slamayan ve bu dorama kare Kise Seyginlugune dinyasal tadimlaréasrayan birdie. Toprake ‘ ilkenin hem pols hem de potikacsidr llkeyi DunlayGnetin, bunlar yar, bunle dazener,bunlar Ke Osman tathine bir g6 atta aya daram pSatenze carp. Ekonomik hunalin dOpeminde, Imperatorlgun esi illerinde ken ilerine gg ve seretsalayan ye da aes toprakla zerindeegemen- Tiklerini Kabul ettien bile vard. Ayan, Aga, Derebeyt olarak bi Tmlyebitecegimizbu Kiser, toprak saibseer, aba, deve bake ‘itl irr derebey aitelii gine siiyrlard,Gergl Osman {plum yapstiginde ganin de yeriyoktw; ama ekonomik bunaln sonyeunda bonlar bozuk dizenin oraya ghar zorenla birmler ok must. Niyaai Berke s8yle dyer ““Bkonamik bunalmn Aineminde dyanlar birdenbre Onom Kesar ‘maga basladlar ve samania syaal gig kazantar, atta reson ‘anna bir mesh slit older. (..-) bulkier Bélglerde si esa ier gor hayar kaya cata eri Miz sayesinde ‘jana dette halt vaso bir alent orn taka atta, Derietehesr hat aa kary dels tml ede drama gly” VIL. yizyl sony ile XIX. yGzyltalernds Ayanlann ged oka- ar cok arimigt ki banlrin bzalan yan. bugis bir roma gel Tei ib bir bolima de devlete hart duraak derebey almann yoo nu tutmuslard. Buslr, ae trims ne de onde bir etm stm ti geirmemier, yalnnce “mbteeliny"Iik, vayvodalik.bisminds fick ve Keseneeik (itizam) le gegiomekteyailer. Bulunduklan Dolgeleria Kamu ve asa bizmeilerni yt yoke memurarn elds ‘ip devethaznesi ign topiannas:gerehon paralrin daha Stinde bit imiktarhazineyegitreden kendceplerine indiiyrlera. Devt, bun- Jaci Kenilerine bah olzalarindan asker, ara ve yah geo yénnden yararanyor ve oofarritbelerverijorda. XVIIL yon sonvnds ise ever dyana ve atalra dayanyord;gdnks bunlann ara olmedan pe verp-albiliyor. ne de dizeni sxpiyabiiorda Ava BacokFabrikes bir “Boll Tirkisi” le bala. Oyun bag Jagd hlkan* bol Orbn alms olmalerndan dole duydabae = TI is Ber: Mie ties Yat, 31, aa, 17,436 12 arta dey nln ep ier na Mn ten tn ea lm on pt sn sera inl ilriz, Spe ki, yozar, bu sevncigisteriskenhalianyOresel bit ‘havadankenlierie yabanet olan be dansa (wis) gir elem bir bisimde poster. Bana Karghk o ena kadar ist yielide yemek emekte olen afalarn tepkisi biydk olur; onlar by bllufu onayla ‘mamaktedlar. Bunun nedesi, elrindei, bie hayvan yer ol ‘ohume sutabilme olanaklarn: yim olmafaricr, gmk Balk hay ‘vanlarna da, run bol oldugu gin budayyedirme ted Oyeoun baslongeanda, Cafan'in “Derebeyleri” olarak tants loprak agalan, sinker! halk dafldktan sonra sofrelarina ger ‘baeler ve yiyp ierken sralaneda konbjurar "2 Daa Gills ler. (Bg) Nee yorker? 1. Derebeyi + Boll ol ited, byte on 3. Dovey + Ele res bata algmav. Kendlerindensee= ti; avant bile Beg yer Bint 2% Derebet = Giden yl da bose sapmaor 1? Betirene buiay eas buy, anna day of avon “bay Bue. Buy, uy. 3. Derebyt + Hayian yo diz kara tum elk, hil amber lard elyor. Malis de ssteniyerum ana tia sre Ba 1. Devebeyt + Bin sini by, Bel, dor, ba ta ar dean kro ets “ina erect Aibrek tapas tr ermee ba. leds mt, dain dvaaen edn) (03 Ge 1) ‘Yotardei balm depeendimek gin tanm babes bliss kaye aka ile gin. “hte, iereern dimes, tara ine sat ama gi. ek ezine ebep oan fat Seton dina ekonomi ban lar, gress, tra da ay ge fac terne yo err, Tani fst inten deta bana tor Dale oot fae ‘Tarm bubranlanma en fie yOkt, dogs olarak Kopilerin sana yeni. Fala Seimden ortapa gkan bu bubran Regd bette TH RTT kt aro ve mete, nb 19958 ast st _yokolnaga dof striler. Bunun ga de, tanm buhrann eile top> faklarn lanlarnedaraltmak, Gretim tknipii bozmak, tama re- Timi salt ve hayvaa yetgtirme ial geriletmek yotuya kapitalist Bikelein tara UstUnde hae Bir etki yapar. Ende oldugu gb, tan alanindeks bunalimdan kutulmake nin bay sermayedarlar,KOsik iret yutrsk yarsgmsy lr, ‘Aynia,biyak sommaye karuluglarnin keadi aralannda bilejmler ie tekelei sermayecige dofru hie pliginbaslar. Biyece, bu bilsen ‘yk kurumlar meriezteymee ve gtibee ae Kezanmaa ve horum- arin ekonomi yOnden geri alms Olkelere wratmaga yoneile. ‘Bunun sonics gerek tretieefkieymoge ve yokolmega baslarar. COyunds, bu gergek daha yan bir dUzeyde ve olan: daratlarae vermis, Buradabileseleranaperay ellerndetutan toprak agsan, cain de haur. Bugdaylanne Green koylle, Gretilerini elden ‘okararak toprak alan tarafindan Karaichum yemefe zorlanmale Tadirar, By noktads tretisern kend) oretileine yabanclaymast ide sbckonasadur. Oyanun ilk bélumlnde, roprak agalar: bite reye gitiven bir komusmaya tank ede 3, Derebeyt + Bu Bolla eye fldker geiecek. 1. Dereeyi + Gatindl bile! Doha ne olacakte KI? (4glamak) ‘Saypdeferotalermdan bize mivas kala su fop- ‘alan dzeinde derek bunlrr da giveceidk el Anbarlaria milyonarea ton ula srvet ein sidor" s.17, 18) Braz sonra da bu ducuma bir son vermek iin harcketeseprler: “L Devebeyt + (Bi komaaan heyhey alkor) Yann orkid. ‘ayar, See gil; Popaz efendiye ghdelin bu Digi flake bain gplklgyle- anlar. 2. Derebeyi + Gidetint 3. Derebeyd + Anlaaomt” (5. 18) bir yandan, balk arasinda bir fathc ve ask basostermsti. ‘Vatandalas,itivaslar olan maddeler bulamamaktadiir, gonkd bir Denali’ evesine.gimiilerdir ve. “bulyan zomunlarmdat fac t- fore esas Wetind musa degli. Yank tore esas fle Ce ” Sapenin sere 14 tonmn gevek ivan nse det, encak pein pra stim dina ene iste ss Romana POM Bee {eter konami yonden perl zr etono- nik dewinerin yapitimanasn, prima ene le brtsion ular erslstirimemesind’ alarm parmaper Sean Bozik bir diznde bu garcia sy au ve ise So nl nil halen eB ca ess aye amende pole, eal politikacilurde; " : TE “: tor, Sane det kta snd i pole see, Soa emp, oll fru oa bes ae ‘naka. Ortaya. slip Jenyana deliver) uaz Kin busier b0? 4 Vat. : Sef potter, Ouie Amma ago derebeylrie boneivorar ba. (5.36) “C7 Barua Derebester te ayn hier eon deporte ges ern tebe dettninn seneine kop ot 2a ht kt 2. Va Datei ark bbe “l, Politikacr : Ben, eaten) 2 Pao: fo Oe Sr eee dt et fen eg on en nin a ae tae: Ho Sn, ater adn: Girt 8 pt uke ae: Gt eter bee rey Baylis durends, vatanay, Kelas fap aye site Xie inti eb tes dans soe arena Sithinin aye. Bu sinner kate el ne ‘eyes ise gerekli ekonomi Kalkinmanmn yapimasin engl we yap elle meke van «asc rater » “HHemen her sonal gabasinn agar iin, foprok kau ve tari teknolji ve ekonomi erin Rapsoyacak tell refrar ter yerde sor ir bale lain rafnen, on ck ara fr ‘aviyor. inkl blhosso geri alm momletererdeyerleieekar- Ter co bu anda kr". ‘Oyusdaki derbeyerin end ikerlarindan baska distnedkleri gir gay yoktur. Bonar, kend srl ie ora olarak her ote gy atkins an biyik girdle yaparar, asinda big kam sorum- Tulukart ve ilveri yoktur, Oxmanl Imparatorlags d8vemindki toprakagalann da ighie kamu yOkUMIUIGEE ve lewd yoktus ne Yyatrinendlar, ne reich KByla ile ihlerinde ya, drine ortak flurlar yells gallop Copealann ieee yada. Koy irae yaya, Boyloce, ba eer art fe bazantamamny, bazan 6a tr belmin alan asslaklardh, Osmanh Inmparstoriugendaki bu dorama bir dktsase Sole aciklyer: “Ago gehinn keep yrlerdet ini duran Bunlardan lta it deli Geri aman Kola kucupostra bien ‘a, gertok hola dei hata gk df eft bil dei. Sadece toprak Hirst hakkande delay Kirac, ova, maabacr oyna eral iin isin ve bazan sexi crac eer olan mahsi- nin (rere gore dion ora) énerit bir Kuma geker a. ic iret sermayen bikin yopacak rune gelemer aa se Aretinde aki br roléelmadigindon yen yma li dir; ‘bu yzden ult ekonomive bir sey karma youn Reser. Keplernt ‘yillrce gérmeen, arabe tanmayan, fokat aretindekt hoksc pay muntazaman olan gok afar vr”. Sexmet Gaon, oyununda politiha ve dDgbnce dzeyndeki deerler Aarmayasna ve gkareifnsebep cldubusapmalara da degiir. Oyun- da, 1 Vatanday, bir hike darbeile bass gine ilk konusmasit Bu konsmada, gop tenekelerinia dolu ya éa boy oliast yéne= fil daruma gern vatandasin ekonomi anlaisin teri kuar “igbir haarbiclmadan bir asantila boy gegen ve Otek ag da olan ‘bo yeni yBnetcnin ekonomi iglendzen tek dgUncesi Bain cSp fenekelerinin dol olmasn:slamaktan tare TE Nia Bi: A ile Nd wos, aa, 192) 8. 1B, « apents nora “1 Voanday< (.) Gin loyal, cp tener Ia 0, yet pte kat ye Yong aril’ ¢ipler amylase ‘le eck tbr easton Vasu bp sundial era sn tog tar) Gi ol be rp tereteende bapa Soecek bir seer ard) Oona ae fae vr. Br Ber Sinn gap tee ‘bia btyor mucins? Sede hep yt ‘lem? nt mi? (Bie ath ih sn) tn tt semper £51 thn por ler roan teres dona st sono ae Mt tr nanos hase rt nS bite hh pe St fen Eater ome at lect bulunacakur. (33, 72-3) “ ” sear, bu Konugmada,ralansal ve haze baa gesen, bir zaman: {ana ag, snd de fara oburyéneinin duygusl deed ve bitales filerden Stave gosemeyen dewrim anlaysintelsinmeltede, Casta az. taandan bayer toplamsal reformlana yaplimadia sores Dethangi bir diveisin ya da bir darbe sonucy ortaye phan Gila detitiinaeeken doin: vegas’ petmeyeedine Ses Bu, Ken tarhimi pinde de byl olmustur. Tanzmat, atid Moyet denemldet ola, oplamaal hora panteae {Bn bonun yeroe ig borglanma ve yabanet sermaye yatenme Katina ebssina ghigidigini, am bu ttumun yar yorne ears erdignteisermigtr. Ha yoksulasmy usa set dgam akern i yatrmlar-dofal olarak usa Kalla hedeing pore Seb atm yapanyabans ken kina gre bsimlenmis ve ide us egemenlgin sna zovlamada ve bafumsai yok since yoteimigt. Dip aula ayn zamanda toplumsal relormisn sree 4enipdemoiresiyolaatsz br durum sett Bu Loyllaa dope, tenes ite gtk gsesmis ve cabal Kis bir dood iin pinay rs in sonunds da demoastharekatindenuzakiglmytie Bus ee Obie Yyands, 24 Eyldl 1963 tah ve 11513 say Reon Gazte'de yyinle ‘nan note ikl snlaymatana yonund ayéinat. Tetum trie’ asl ‘masinn bir parsas olsrak by notanin ilk bolmande “Trkiye’nin ty. ‘nya tract, [kasi 196231 Ekim 1963 tae srasndn 12 at evrede, 10,00 tonla smlanyor” du Saran dat Ano ot Akar, 970, 87 0 ronan wor “Eger Tarynn bu dvrodtt septa thacasmisoode een Imiktrsagran Tare Kend! dvi He Amerikan am okie reba yo ste ala sortie eezlanditacakte™™ NNotaninikine boltmunde Ise “Anlogmayo gore, Tickveye sala Amerikan buyin ite ‘aly adlantnas sain Tarkiye bua tragedeiyecektr™" 1WGe'de_yaptlan ticaet anlagmasi Taskiye'nin gikarna_ kar ‘olan bir geenegi bagttmss, Bu anbjmay1 bir an Once imzalamak- ta fstanbote yaklasng olan MehatetAllye karst Iopiler'nin asker) yarduminssaglamak dices col eyneyordu. Inga, Tork ord ‘unun Ingliz subaylart buyruguna veritoesin sted 1. Mahmut buns reddedince,ingiz Huktmed asker yardimdan vazgect, ama i= cet anlagmasin mzald, Bu anlage gereBince “gern ve om ‘esinden basha Avra develernin [sedi tcret rein uygulanasa, Batt devlereinn Tirkiyeye aiplomarie deste. shyzcagsmaliyor ‘tv. Bu anagna ile ogee, smart Impartorugu' yydardan ‘eri yeni Aivupa ckovomisne bars gepecesre koruyan bir gok sel suilerin Redman istyrdh™. Béylece, Osmanls Imparatoiegs Sapitlasyonlara son vere geeitigh anda Ingilsern istedesind [abut edere eri Aveupe ekonomisinin atk pazar duramuna gel ‘Avrupa ckonomisi nos ender Grinlerye, ka bare sonra da dis yatmumlerla Osmanit ekonomisi Gzerinde) ydzylayalan bir bask, ‘recin boylece bosletms eld. COsmanltlerparaorigu Kiom Savas: iindeyken (1853) Avrupa evielerine zorutuclrak borlandiimaba basins, © d&nemdski Aeyimiyle Nisthraz” Osnaak devleti dsindaherkese_yarath old, Ener slanndald yatmmle devletendsti korvluslanmnn bagi ‘efile Ermeni ve Rum yonetlein Uuzer seemayedar daremina ve giderek yabaner sermeyadarlala bi yapmalry Ba sorun, Ayak-Bacat Fabrikas’ada, yine oyunun yap wy. gun, are mizahla kargmza ghar. Bie Pols elerck Sern bid ‘ini Kecerim olan vatandeglara our. Bidirje gore, halk kori ‘olan bu Oikeyeyarcim etmek igi ost ve komsu Gikeler yatandas- Jara dagilak Ozer, ralzeme ve saghk w2manlan gondermeedi. sas mca ranlnaer a ‘raxnpe ve borlarla haa iin eilen bu “ay yarn" haberinden sonra yardim nahi geld, ne oldugunw anlar: “(epedon,tzrinde skin i ef Bua ve yard yas Bir ir torbesarkor) 2. Vat. Yard, yard geliyor 1. Vat: Yard geld Kx: Ayaksbacak ge 1. Yat + Dur, getmior. Yardim gebnivor. 2. Va: Hadi hadi koleak degree, Koltuk deer Yard gitar. Yard dr Obits: Gelior, geliyor. Keuldamoya basa (eps amie yukon dofrn bakelar. Bye Bir torba Biz dae Inmeye beer) Kadir: Dua edi, dua edn, geliyor. (Gop! elevnt crip dua etmege balarlar. Torba bir= ‘hn serene tner) ‘Kain: (Torbane lindo) ih, exilim Be. Gekin game fen Ke: Sergi, yommde msn? 1. Vat. + Yard altnds kabnayaa kine vars, kurta 2. Vat. + Gel , diye yalvanranms, bile per it Otis + Big de orn avai gb deity Be. Anema da fader gelor yiklenioce azo, 3. Vat. + Yamureck orada man? atin: Cokin guru srimden be, Olecefim nerdyse. Var- eet ben, asian yardom grt, eiterlere reli 1. Vat: Neyin kaldh kl neynd vereceksin?™ (65. 61-2) ‘Batinn Terk yardum etmes,onfane Kalkinmalanns saglamek isin dei. Zaten Tanzimatan bu yana Avrupa, Térklern. klluna Dileeklerine pek inanmuyerda. XIX. ylzyida Frans, Osman 2 S2oesie sere Iparatortegu'aan kallinmasin Kendt gikarlanna aykie bulayerdy, ‘Ancak Rusyaya kat yardim etmesi gerekyor ve fisatt glnce de Jmpacatosiofun ball yeeeriat lo gopiemeyt ddgbalyordo ‘Oyunda. yardimdan sonra, yabune: silk woman da gai Bu sah waman bir bist Grernde,bayndaKolonye apa, ayuda [isa paatolonu, yzUnde kar gallk ye maskless be gullmseme ie salienin signin ger, solundan gk, Bu gzaip kapayneaya kadar ‘gegen an inde do Inga olarak yerdesurinen KoLUrbm vat Gegiace sorte! "Nassim yi isn? Nase, iy isin” Sons dda vatandaslaea brakiadan yantim Kendi vert: “isin, iysinz, Iyisini!” Bu sae aman: kus bir sre sonre ay grit esmin ype sak ve ayn sale syligerk gevini bir. Obsrvanda,dsyerdndan fadlanan ve kétirim vatandasara datlantorbala agli; unk Jgindentavalet Kai, dig fngast,saban ve ayakkabr ka, Sermet Cann, oyununda “Dayunu Uresye™ ye de yee biyle ala bie Oracle’ deni: 1, Vatandag + (Disncel) Ale, haan, Bera, an. Mitreke Iozuld. Birt cape apld. Benn nan, bo- ‘ham, iyar kann ca mitarekeden sanra miler. Yale ana, Baba, onlardan da yale arom gekp aloslards eld. Nigh saay cobmastu? Nin ata linden amslerd? Onlarla kardagun dosthklar, donyelor bepst aybolnuta. O- zaman "sara ih dager, “Patan nie alyoris™ Diine! cephe aston sonra, daha dofrasu senin dandan sonra ely. ley (Cebinden bir kat share) Babar cep ‘ede, aan in égotind, Katana da cep ane tagren alligabldrliyord, (Kad, mek ‘bu uray, cp tenckesne ator) Ie yare- naz bie sir agi” (6.33) bos, ana, katandan bask bir gy olmayan I. Vetanda'n bata ‘her gyi onun yebanc oldugu ve arkyamadis br svasta yok omer ‘ima bs botima daha iyi apklnabiimek iin “Doyun-a Umuniye Janna wyevanmstr. Toprak asian, duruma gre ya pois, olur ya arm, daha olmazsa politika laguna girverit- Ora Oyunu'nda co- unluida oyonun Kabramant olan Kevukly kik dois; a8lge oy rnumiada ise Karagoz. Burada lai defiirenkahraranla yrinde bi Aersnleme ile toprek alan. ‘Tirk halk sananin bir 62a de soyutamalard. Masllrda, key oyunlannda, kim, ésenlerinde, bak ilerinde ve dogal olarak gelenekseltystromuzda soyutana Snem bit rol oynar. Orta Oye ‘u'nda soyetlamalann en belgin oldugu bdldmler teketemeterdi, ‘Tark halk zen yars bs teberlemeler, ik baba Bog 58y- lepmeler gibi prlndcea de dickath bi nesemeyl busin Tk hal Jon “tae” Szeinde ner elglr oldu ania. Bu oyunda da Ses yererde Dye soyutlamalaea pdlyor.Anesk bunlain en nem fis, oyanun ana gelisimine yk utara “ey” tekerlemesiir (5. 52-5). Bunun taernge az dace durdok. Burada, Orta Oyunu ile bit kare Jest yapalim. Kavukiu Hamé'nin dagarepindakioyunlarden GaclemeeFdeki gu bale bir eka: “Himmet + Cit ya, won ne ecrdyon? Kanukl + Sey. Himmet + Bry? Karun + Say Be ge. Himmet + Ulan ne sey 09 in? Koruktu + Comm sen gest bilnez isin, gey ie Himmet + Agra sy, afnad 0 ney? * Saou sere ‘Kavaky: Usatma ust, hanlya sey yok mad? Bir ins se editge bok ki Kort Yok, tye 0 zaman 30> ‘ier, Bak jy elemed, 0 Zrnan $89 olmacn dive ‘rly eer. Eger ey ederes rite 0 zaman $09 ‘hu Oe ak ey domes, bitin gyden ves ‘amt Het + Ulan ne abyor? Korakla + Sey diyoram, haya. Gerald ib, aktardiimie bu kia balm, Ayak-Baeok Fabrkas? n= aki "Sey" teerlemesin!andumaktade. Ba oyunds vatandasann birbiernden, Kopmusiuklann, birbilerine ve hendilerine ve gi dere dilerine ybanolagmtlan, Gislemee'ée Himes ile Kavuk- Tutu yabanelafmasin hit parle Kurmaktadi. Aradaki tek ar cali Caganin Sun, oyuninun yorumunu gatesck islesel pian rm olmasir. ‘Bu oyunda, uldugumuz Orie Oyun ve Galge Oyun metinerine olan bos bir peralelik oouk oyunlarindaki konusma bsimineyakin| ‘ekrarannKollaniiidy. Kendi inde bir dengey ve simeeytperen ‘be goctksu Konusmalr il baka “abe” gibi gorse de, Capon sm oyununda bell “avrIan ask 1, Politic: Benim parti. 2. Poithost + Beni parti. 4 Polltikact + Beni parti. KadmOkie-Ke-2. Votandas : Yaga, var, yogaym rol ‘Bi yay! (Alita) 1. Potts: Ben 2 Polikacr + Ben. 3, Pallet: Bens 1. Potties: (Crekilere) Soyuz vatandslrs be! 2, Politkacr: (Gteilere) Btn in wuld. Ne ygprone bu vo1on in? KatsalBalklare cya Bile gi edn Dialer. Nit, send, sen de! Ge Kava Hom: Gon ama, D7, C.F. The Artem Ens ee perenne ss9e + m4eun rasan s Kodi OkteeKee2, Votondog (lve 3. Poliikaeard) Yaa, ‘pawn 1, Patt: Kuusal botklara sondon deha yokvum ben. Sev ‘luo oder, gistery yaparan. 3, Polihact: Yobos! Sabie diner! ‘Kadu-Okle- 2. Voronday + 2. Poltskactya) Yuna, yum Ben dnce Romain. 1, Potter 2. Politkacr: Ben dice homusoeagn. 3. Paltikoer: Ben ance komgacaim. 1. Fatondas + Ulon bir kere urdu, selim versene bet Ne ‘yatyorsn Ht Sen istodigontarld Kur, hertf Bie agin ok. Kedin Yast nia aol; yt tur etal (Cecinden para ‘ora gar) Se Politikaclor + Twa, Kean Boats yozs devin be! 1. Palko: Ture. 2 Poltibaes: Tur, 3. Paltkacr: Tia.” (582, 83) ‘hy atardfuzbolbmde hep bir agian Konusac, ayn ype! tka layan, brbserin suslaslar be, greek yl de pat bieiernin syn olan poliikeclar aqmlanmaltade. Bunun ign, Cagan, dist fekrar gibi eBrilebilecek simetik ve gocukso it Konvsmna dlzenine ‘ati. Bu tutuma, geil Orta Oyunu ve GBlge Oyun metnerinde fale. ‘Orta Oyunu'nda aleditimiz “Curcuna” denilen dansk bala patalel olarak, bu oyuoun bayinda, yéwsel Sclkte bi trkinin ve ‘Ye dansingideree “Twist” dOnéogant gorriz. Kadin,erkek, eouk {ocuk tepnip “twist” yapmaga bans, Bu gelnelsel Gzeligin de bu Syunda gl oldaunw anion "Toit keds tavelaria yabonegan ‘atandsslan imgeler- Bu “bes” abrnds bitdenbire hi prek:ka- ‘ani ve dubs oyunun bapnds, vatandaslacin gems olduklan noktayt Deiter Avak-Bacok Fobrikas'ndaki trkiler, geleneksel oyuolanmzd da vardr;anonk burada bu trktler yneilevier aiamndan deren ‘iiss Bir durum anata, bie srunu aklamak ve yargamaya, sande olmak igi kullamims in ‘astm vom? 6 ‘roenin nome Gagan’, oywnunda projeksyonlaperdeye yanstutaehlamal teknik agdan Epik Tiyatroys hstratmakla bite, ever yon den yine gelenekselkaynatlarmmzdan amy bie aragur. Projelsi yools pecdeye yansilansozerin, Orin Oyunu’nda daha gol Piekte farsfindan hala yeplanbatlatealara baglann bir yan ward. far, band bir antics yoluya seyircie sigletmior, peojeksivonla pordeye yanstior. Osteik bu yansiilan sOalerin “lissadan isse” lara yinegelenekselGzeliklerden kan bir Kaya vr; ginklEpik ‘Tyato'da perdeye yanstulan sizer ddakticolmakan gok yargyt saflamak, bir sagey Szedemek ve sahnede pSsteriimeyen bir oltyt yaa durum seyiteieapkiamak find, Oysn burada, aa seine de brgwuruarak “sadan hisseye piliyor, Ob yands, Cagan'in pro- jelsioals perdeye yansag film ya da rsiler Piscaterun ve daha fonra da Brechin Epik Tiynro tring kollandklan araclrdie Som: Kendi das srg ind ileten Sermet Calan, oyunundabigbic lays ve high Ks hayalindenyaratmamsy ve “iealtirmemtr ‘Tami de gerektr buster; ve bu gegckerin «min de dogargan~ bla ignde elem. Hee gegok be sonraki ery doguraken, Vine o gerekler daha neki geetlenn tire uznntst duumundadi. Bu oyunde, kislein davansaniya saglenan “tae” ken oplum ‘mur, Kendi sygacim yannttif bi, evrenslnteliseryledanye Ulslannia batons binge! bir ala yonelir. Oyundaki iglsin bu yizden edlan yoktor; conki bier tensile. Banlar yrs. lepiimeden, yéreelperseker tonsil eden Kimseerdic. Davransiar ieoplum yapra, bu yap olustaran kigilrindavranslarina Sze lik hurr Boyle bir oyunu sahneye koyarken, dikkatedilmeslgereen en Sneml nok, Ayak- Baca Fabrkasin yaya yer basmayan, Have dk kal, “delet” dajGnosee Sapmadan uygulanaktr. Bu ynda sient ettigimiz ve etmedigimz bir gok yénlerden by oyunun Sansa bei sorunarayoneen bi bi clara le abnamayscagia beliinek seri Oyun Szine uygun bikini, geek yonstmene, geek joyunclara ve gerekse oder peylaga sehen del tek sorum= Tolcintysto eset agsindan bya oliaklarvermektei. Caan" 'n bu oyunuylesaglamea ortaya Koydulysorunlar,ancake yer bi tiytro ested gine etl ve yararh abl. Bunun teri oyerun bos borne ve haksz olarak hareanmasina sebop ol

You might also like