Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 222

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik

sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. (F11PN-Ia-86)
b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika. (F11PT-Ia-85)

Kwarter: Una Linggo: Una Araw: 1_____

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Naisapuso ang kahalagahan ng wika, wikang pambansa, wikang panturo, at wikang
opisyal
b. Naipapaliwanag ang kahulugan ng wika, wikang pambansa, wikang panturo, at
wikang opisyal
c. Nakapagsulat ng journal alinsunod sa CERA tungkol sa kahalagan ng wika, wikang
pambansa, wikang panturo, at wikang opisyal

II. Nilalaman:
Paksa: Mga Koseptong Pangwika
-Wika
-Wikang Pambansa
-Wikang Panturo
-Wikang Opisyal

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
(Elicit)
(5 minuto)

1
B. Pagganyak Sa pamamagitan ng charade, bumuo ng limang pangkat. Gamit ang senyas
(Engage) tukuyin ang salita na naayon sa isang kategoriya.
(5 minuto) 1. Bigas
2. Kamote
3. Tuko
4. Palasyo
5. Gusali
Ang may pinakamaikling oras ang panalo..
C. Pagtuklas Ano ano ang kahalagahan ng wika sa buhay ng tao? Ano kaya ang
(Explore) mangyayari kung mawawala ang wikang binibigkas at mauunawaan ng mga
(15 minuto) tao sa isang pamayanan o kultura?
D. Pagtatalakay Bakit nahihirapan tayong umangkop kaagad sa isang lugar na pinupuntahan
(Explain) natin kung hindi tayo marunong sa kanilang wika?
(15 minuto) Sa pamamagitan ng inter-aktibong pamamaraan ng pagtalakay ay ilalahad ng
guro ang kahulugan ng wika, wikang pambansa, wikang panturo, at wikang
opisyal
E. Pagpapalalim Pangkatang Gawain: Bawat mag-aaral ay pipili ng kanyang pangkat na
(Elaborate) naayon sa kanyang hilig.
(10 minuto) Pangkat 1: Awit -Wika
Pangkat 2: Chant -Wikang Pambansa
Pangkat 3: Dula -Wikang Panturo
Pangkat 4: Slogan -Wikang Opisyal
Bawat pangkat ay magbibigay ng kahulugan batay sa gawain ng pangkat kung
saan sila napaloob.
F. Pagtataya Sagutin ang tanong:
(Evaluate) Bakit mahalaga ang wika? Sa paanong paraan ito nagiging instrument ng
(5 minuto) mabisang pakikipagtalastasan, mabuting pakikipagkapwa-tao, at kapayapaan?
G. Paglilipat Pag-usapan: Ano ang magiging resulta kapag maraming wika ang ginagamit
(Extend) sa isang lugar?
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
A. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
B. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation:
_____
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
E. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
___
F. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA

2
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. (F11PN-Ia-86)
b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika. (F11PT-Ia-85)

Kwarter: Una Linggo: Una Araw: _____2____

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nasusuri ang sanaysay ayon sa mga elemento nito
b. Naipahahayag nang may wastong damdamin ang mga opinyong nakapaloob sa
binasang sanaysay.
c. Napapahalagahan ang wika batay sa sanaysay na binasa.
II. Nilalaman:

Sanaysay: Ang Wikang Pilipino sa Pambansang Pagpapaunlad ni Dr. Ponciano B. P. Pineda

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto


at Pag-uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral Balikan ang leksiyong tinalakay sa nakaraang sesyon.
(Elicit)
(5 minuto)
B. Pagganyak Ayusin ang ginulong mga titik at tukuyin ang salita.
(Engage) 1. ULAKTRU -KULTURA
(5 minuto) 2. NIPALUN -LIPUNAN
3. ABSAMNAP -PAMBANSA
4.TAUBTOKU -KATUTUBO
5. IKWA -WIKA
C. Pagtuklas Basahin ang sanaysay na isinulat ni Dr. Ponciano B. P. Penida
(Explore)
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Basahin at unawain ang bawat tanong/gawain.

3
(Explain) Ipaliwanag anng pamagat ng sanaysay na, “Ang Wikang Filipino sa
(15 minuto) Pambansang Pagpapunlad."
E. Pagpapalalim Bigyang-pagpapakahulugan ang sumusunod na pahayag:
(Elaborate) 1. “Matalik na magkaugnay ng wika at kultura.”
(10 minuto) 2. “Ito ang dahilan kung bakit ang sariling wikang panlahat ay pinili ng
mga makabagong lipunan na tagapagpahayg ng kanilang pambbansang
pagkakakilanlan at buklod pa rin ang pagkakaisang panlahi.”
3. “Kung walang nasyonalismong Pilipino, walang Bagong Lipunang
makikipagtagalan sa mga panahon.”
F. Pagtataya Isa-isahin ang mga pangyayaring binanggit sa akda kaugnay ng
(Evaluate) pagpapahalaga sa wikang pambansa na nangyayari pa rin sa kasalukuyang
(5 minuto) lipunan. Magbigay ng mga patunay sa pamamagitan ng halimbawang
sitwasyon.
PANGYAYARI HALIMBAWANG SITWASYON
(Mula sa Binasang Sanaysay) (Kasalukuyang Lipunan)

G. Paglilipat Alinsunod sa CERA, ipaliwanag ang kahalagahan ng wika batay sa sanaysay


(Extend) na pinag-aralan.
(5 minuto)
IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ___

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. (F11PN-Ia-86)

4
b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika. (F11PT-Ia-85)

Kwarter: Una Linggo: Una Araw: _____3___

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nahihinuha ang gamit ng wika ayon sa antas.
b. Naisasapuso ang organisasyon o pagsasaayos ng isang sanaysay
c. Napahalagahan ang batayan ng pagkakasulat ng sanaysay at ayon sa antas ng ginamit
na salita.
d. Nakasusulat ng sanaysay ayon sa tamang batayan.
II. Nilalaman:
Sanaysay: Ang wikang Pilipino sa Pambansang Pagpapaunlad ni Dr. Ponciano B. P. Pineda

Integrasyon:
Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-uugnay
ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral Balikan ang leksiyong tinalakay sa nakaraang sesyon.
(Elicit)
(5 minuto)
B. Pagganyak Gamit ang mga ginupit na larawan o sa pamamagitan ng powerpoint
(Engage) presentation, ipaayos sa mga mag-aaral.
(5 minuto) 1. Pula, dilaw, dalandan - dilaw, dalandan, pula (light-dark)
2. Lalawigan, baryo, bayan - baryo, bayan, lalawigan
3. Malong, Internet, erpats, - erpats, malong, internet (antas)
4. Rehiyon, kontinente, bansa - rehiyon, bansa, kontinente
5. Mars, Neptune, Mercury - Mercury, Mars, Neptune
C. Pagtuklas Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang tamang proseso sa paghahanda ng
(Explore) adobong manok.
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Tatalakayin ang mga bahagi o organisasyon ng isang saysay, gamit ng wika
(Explain) ayon sa antas,
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Nahihinuha ng mga mag-aaral ang tamang paraan ng pagsusulat ng sanaysay.
(Elaborate) Naipapaliwanag ang mga bahagi ng paksa, gamit ng wika ayon sa antas at
(10 minuto) mga batayan ng pagkakasulat ng sanaysay
F. Pagtataya Pangkatang Gawain: Balikan ang binasang sanaysay. Suriin ito ayon sa:
(Evaluate) Pangkat 1: Organisasyon (Panimula, Gitna, Wakas)
(5 minuto) Pangkat 2: Gamit ng Wika Ayon sa Antas (Balbal, Kolokyal, Lalawiganin,
Teknikal, at Masining), at
Pangkat 3: Batayan ng Pagkakasulat (Nakita, Napanood, Nabasa, Narinig,
Naranasan)

5
G. Paglilipat Nakakasulat ng sanaysay alinsunod sa napapanahong paksa. Halimbawa:
(Extend) “Paano ka nakatutulong upang mapalaganap ang wikang pambansa?”
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. (F11PN-Ia-86)
b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika. (F11PT-Ia-85)

Kwarter: Una Linggo: Una Araw: _____4____

6
I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nabibigyang-halaga ang nais ipahiwatig ng “Dekalogo ng Wikang Pilipino”
b. Naiisapuso ng mga mag-aral ang kahulugan ng dekalogo
c. Nabibigkas ng maayos ang dekalogo

II. Nilalaman:
Dekalogo ng Wikang Filipino ni Jose Laderas Santos

Integrasyon: Sampong Utos / Bibliya

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral Balikan ang leksiyong tinalakay sa nakaraang sesyon.
(Elicit)
(5 minuto)
B. Pagganyak Nabibigyan ng tamang buhay ang pagbasa ng isang pangungusap.
(Engage) 1. Buntis ka! Walanghiya ka! Ay, pasensiya na ang aso pala.
(5 minuto) 2. Tulong! Tulong! Nasusunog ang bahay namin! Joke lang. Peace.
3. Sinong nagnakaw ng pera ko!? Sino!? Andito lang pala sa bulsa ko..
4. Mahal, bakit mo ako iniwan? Ako pala ang nang-iwan.
5. Tubig… Tubig… Pahingi ng tubig.
C. Pagtuklas Pangkatin ang mga mag-aaral at alinsunod sa madamdaming pagbabasa
(Explore) (Dramatic Reading. Basahin ang Dekalogo ng Wikang Filipino.
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Pangkatang Talakayan: Pag-uugnay mula sa dekalogong binasa.
(Explain) Konseptong Pangwika Bilang ng Dekalogo Paliwanag
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Gamit ang K-W-L, isasalaysay ang mga bagay na napapaloob dito.
(Elaborate) Ano ang aking Paano koi to Saan ko ito
(10 minuto) natutunan? natutunan? magagamit?

F. Pagtataya Isulat ang mga mahahalagang isinasaad ng dekalogo upang mapahalahan ang
(Evaluate) wika.
(5 minuto)
G. Paglilipat Anong bagay sa ating buhay ang nais nating bigyan ng halaga na maaari
(Extend) nating ikumpara sa isang dekalogo?
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
1. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______

7
2. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
3. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
4. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
5. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
6. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
7. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. (F11PN-Ia-86)
b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika. (F11PT-Ia-85)

Kwarter Una Linggo: Una Araw: _____5__________

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nakapagpahayag ng opinyon sa isang sanaysay

8
b. Nakakapagsulat nang isang sanaysay nagpapaliwanag ng iba’t ibang konseptong
pangwika.
c. Naiisapuso ng mga mag-aaral ang mga nais ipahiwatig ng bawat pahayag.

II. Nilalaman:
Mga Pahayag/Salita na Ginagamit sa Pagbibigay ng Opinyon
Pagsusuri sa mga Opinyong Nakapaloob sa Sanaysay

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-
aral (Elicit)
(5 minuto)
B. Pagganyak Gabay na mga katanungan:
(Engage) Paano susuriin ang opinyong nakapaloob sa isang sanaysay?
(5 minuto) Bakit mahalagang suriin ang mga opinyong nakapaloob sa sanaysay?
C. Pagtuklas Basahin ng maayos ang mga sumusunod na pahayag.
(Explore) 1. Sa aking palagay, wika ang daan sa pag-unlad ng isang bansa.
(15 minuto) 2. Naniniwala ako na dapat ganap na ipatupad na wikang panturo sa wikang
pambansa.
3. Sa sarili kong pananaw, dapat pahalagahan ng pamahalaan ang wikang opisyal.
4. Buo ang aking paniniwala na magiging daan ng pagkakaisa ang wikang
pambansa.
D. Pagtatalakay Itatanong ng guro:
(Explain) 1. Bigyang-pansin ang mga pahayag na may salungguhit. Paano ito ginamit?
(15 inuto) 2. Nakakatulong ba ang mga pahayag upang masuri na naglalaman ng opinyon ang
bawat pangungusap?
3. Madali bang maunawaan ang bawat pangungusap na naglalaman ng opinyon?
E. Pagpapalalim Sa pagpapahayag ng opinyon sa isang sanaysay, karaniwang may ginagamit na
(Elaborate) pahayag. Gaano kahalaga ang mga pahayag na ginagamit?
(10 minuto)
F. Pagtataya Isulat sa sagutang papel ang O kung nagpapahayag ng opinyon ang pangungusap sa
(Evaluate) bawat bilang, ekis (X) naman kung hindi.
(5 minuto) 1. Wika ang daluyan ng kaisipan at kamalayan ng isang lahi, lipi, at lipunan.
2. Sa palagay naman ni Hutch, isang sitema ng mga tunog, arbitraryo na
ginagamit sa komunikasyong pantao ang wika.
3. Sa paniniwala ng mga dalubwika, ang wika ay sistema ng tunog o sagisag na
ginagamit ng tao sa komunikasyon.
4. Sa palagay ng mga eksperto sa wika, asahan na ang wikang pambansa ang
magiging tulay sa pag-uugnayan ng iba’t ibang pangkat sa kapuluan na may

9
kani-kanilang katutubong wikang ginagamit.
5. Wikang panturo ang gamit upang magtamo ng mataas na antas ng edukasyon.
6. An wikang mapipili bilang wikang pambansa ay magagamit bilang wikang
panturo hanggang sa unibersidad.
7. Sa pananaw ng ilan, ang pag-unawa au bumabagal kundi man lubusang
nahahadlangan kung ang wikang panturo ay hindi kontrolado ng ma-aaral.
8. Sa edukasyong pang-unibersidad, ang bilis ng pag-unawa ay isang malaking
bentaha sapagkat ito’y nanganngahulugang higit na mabilis na pag-unlad na
akademiko.
9. Tinatawag na wikang opisyal ang principal na wikang ginagamit sa
edukasyon sa pamahalaan, at sa politika, sa komersiyo at industriya.
10. Sa aking palagay, dapat na maging malinaw ang wikang opisyal.
G. Paglilipat Sumulat nang isang sanaysay nagpapaliwanag ng iba’t ibang konseptong pangwika.
(Extend) Isaalang-alang ang mga elemento ng isang sanaysay. Lagyan ng pamagat.
(5 minuto)
Suriin ang isinulat na sanaysay tungkol sa konsepptong pangwika. Magkaroon ng
sariling pagtataya gamit ang kasunod na kraytirya.
Kraytirya Ganap na Bahagyang Hindi
Isinagawa Naisagawa Naisagawa
Organisasyon ng pagkakasulat ng
sanaysay
Kaangkupan ng ginamit na antas ng
wika
Naging malinaw ang batayan ng
pagkakasulat
Magkakaugnay ang mga
pagpapaliwanag
Kawastuhan ng mga pahayag na ginamit
sa pagpapaliwanag
Malinaw na masusuri ng uri ng sanaysay
na isinulat

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

10
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


1. Naibibigay ang opinyon o pananaw kaugnay sa napakinggang pagtalakay sa mga
paksang aralin (F11PN-If-87)
2. Naiiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman (F11PS-Ib-86)
3. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP-IC-30)

Kwarter: Una Linggo: Pangalawa Araw: _____1_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang: Kautusang Pangkagawaran,
Bilingguwalismo at Monolingguwalismo
2. Naipapaliwanag ng mahusay ang mga dapat tandaan sa pag-aaral ng
bilingguwalismo at multilingguwalismo

11
3. Nakapaglalahad ng naging karanasan sa mga wikang bilingguwal at
multilingguwal
4. Nasusuri ang mga pahayag kung ito’y tinatanggap ba sa kasalukuyang
pakikipagkomunikasyon

II. Nilalaman:
Mga Konseptong Pangwika
- Bilingguwalismo
- Mulilingguwalismo

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-
Pagbabalik sa aral sa mga paksang natalakay.
aral (Elicit)
(5 minuto)
B. Pagganyak Pangkatang Gawain: Gumamit ng maliit ng board. Isulat ang bilang ng utos na
(Engage) babasahin ng guro.
(5 minuto) a. Huwag kang magsasabi ng hindi totoo laban sa iyong kapwa. 9
b. Igalang mo ang iyong ama at ina. 5
c. Huwag kang magkaroon ng ibang diyos bukod sa Akin. 1
d. Huwag kang makikiapid. 7
e. Alalahanin mo ang araw ng pangilin, upang panatilihin itong banal. 4
f. Huwag kang gagawa ng anumang inukit na diyus-diyusan. 2
g. Huwag kang magnanakaw. 8
h. Huwag mong sambitin ang pangalan ng Panginoon mong Diyos sa walang
kabuluhan. 3
i. Huwag kang magnanasa. 10
j. Huwag kang papatay. 6
C. Pagtuklas Isahang Gawain:
(Explore) Suriin ang mga sumusunod na pahayag. Tinatanggap ba ang mga ito sa
(15 minuto) kasalukuyang pakikipagkomunikasyon? Isulat sa kawalong bahagi ng papel
ang tsek (/) kung oo at ekis (x) naman kung hindi.
1. Punta na tayo sa canteen para mag-lunch.
2. Kadto na sa balay.
3. O, Caca, O Caca.
4. May yamang-dagat at yamang-lupa.
5. Nakita nila sa Accounting Office ang iba nilang kagrupo.
6. Lumakad na tayo at magtungo sa paliparan.
D. Pagtatalakay Naipapaliwanag ng mahusay ang mga dapat tandaan sa pag-aaral ng

12
(Explain) bilingguwalismo at multilingguwalismo alinsunod sa iba’t ibang kautusan.
h. minuto) *Kautusang Pangkagawaran Blg. 25, s. 1974 – Nilagdaan ni Kalihim Juan
Manuel ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura nagtatakda ng panuntunan ng
pagpapaunlad ng Patakaran sa Edukasyong Bilingguwal
*Kautusang Pangkagawaran Blg. 52, s. 1987 – Atas Tagapagpaganap Blg.
335 na nag-aatas sa lahat ng mga kagawaran, kawanihan, opisina, ahensiya,
instrumentality ng pamahalaan na gamitin ang Filipino sa opisyal na mga
transaksiyon, Komunikasyon at korespondensiya.
*Kautusang Pangkagawaran Blg. 74. S. 2009 – institusyonalisasyongg ng
Mother Tongue-Based Multilingguwal na Edukasyon (MTB-MLE)
E. Pagpapalalim Pokus na Tanong:
(Elaborate)
(10 minuto) 1. Paano maiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman?
2. Bakit kailangang iugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling
kaalaman?
F. Pagtataya Gamit ang teknik na Sight Memorization, bigyang-kahulugan ang mga salitang:
(Evaluate) Kautusang Pangkagawaran, Bilingguwalismo at Monolingguwalismo. Gawing
(5 minuto) gabay ang mga tanong sa bawat kahon. Tandaan ang inisyal ng bawat salita.
Isulat ang mga sagot sa saputang papel.
Kautusang Panggawaran (KP)
 Ano ang KP? Ipaliwanang.
 Para saan ang KP?
 Iugnay ang KP sa iba pang batas pangwika?
Bilingguwalismo (B)
 Ano ang B?
 Paano nagkaoon ng B sa Pilipinas?
 Para saan ang B?
Multilingguwalismo (M)
 Ano ang M? Ipaliwanag.
 Paano nagkaroon ng M?
 Magkaugnay ba ang M at B? Ipaliwanag.
G. Paglilipat Gawaing Bahay:
(Extend) Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at
(5 minuto) mga karanasan.
Ihalad ang naging karanasan sa mga wikang bilingguwal at multilingguwal.

IV. Pagninilay:
i. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
j. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
k. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
l. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
m. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
n. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
13
o. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naibibigay ang opinyon o pananaw kaugnay sa napakinggang pagtalakay sa mga
paksang aralin (F11PN-If-87)
b. Naiiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman (F11PS-Ib-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP-IC-30)

Kwarter: Una Linggo: Pangalawa Araw: 2

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Naiisapuso ang mensaheng napaloob sa isang talumpati
b. Nakapaghinuha sa kahalagahan ng talumpati
c. Nasusuri ang isang talumpati batay sallayunin ng pagkakasulat nito, pagkakabuo ng
paksa, pagkakaroon ng kaisahan ng mga ideya

II. Nilalaman:
Talumpati
Paghhahanda ng Talumpati
Ang Pagpili ng Paksa

14
Balangkas ng Talumpati
Mga Katangian ng Isang Mahusay na Mananalumpati

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
(Elicit) Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(5 minuto)
B. Pagganyak Pangkatang Gawain: Tukuyin kung sino ang nagsabi ng mga sumusunod na
(Engage) tanyag na pahayag. (Maaaring pumili lamang.)
(5 minuto) 1. Filipinos are worth dying for. Benigno “Ninoy” Aquino
2. Leadership and learning are indispensable to each other. John F. Kennedy
3. Tell me and I forget. Teach me and I remember. Involve me and I learn.
Benjamin Franklin
4. Education is what remains after one has forgotten what one has learned in
school. Albert Einstein
5. Bullying is a problem of society itself. Ed. Sec. Leonor Briones
6. Wine is a mocker, strong drink is raging; and whosoever is deceived
thereby is not wise. (Proverbs 20:1) King Solomon
7. I am the way, the truth and the life. No one comes to the Father except
through me. (John 14:6) Jesus Christ
C. Pagtuklas Sa pamamagitan ng Madamdaming Pagbasa (Dramatic Reading), basahin ang
(Explore) talumpating isinulat ni Dr. Emma S. Castillo, “Kahalagahan ng Vernakular sa
(15 minuto) Edukasyong Pangwika ng Pilipinas”
D. Pagtatalakay Mula sa pinanood na video, pag-uusapan ang talumpati at mga bagay na
(Explain) napaloob nito.
(15 minuto)
Talumpati, Paghhahanda ng Talumpati, Ang Pagpili ng Paksa, Balangkas ng
Talumpati, Mga Katangian ng Isang Mahusay na Mananalumpati
E. Pagpapalalim Pagkatapos basahin ang talumpati, anong pananaw ang nabago kaugnay ng
(Elaborate) mga konseptong pangwikang bilingguwalismo and multilingguwalismo?
(10 minuto)
F. Pagtataya Itala ang mga pangyayaring binanggit sa binasang talumpati kaugnay sa
(Evaluate) bilingguwalismo at multilingguwalismo na nangyayari pa rin sa lipunanng
(5 minuto) Pilipino sa kasalukuyan. Magbigay ng mga patunay.
Pangyayari Patunay

15
G. Paglilipat Mula sa binasang talumpati, suriin ang layunin ng pagkakasulat nito,
(Extend) pagkakabuo ng paksa, pagkakaroon ng kaisahan ng mga ideya. Gamitin ang
(5 minuto) Diagram. Gayahin ang kasunod na format sa sagutang papel.

Pamagat ng Talumpati

Layunin Pagbuo ng Paksa Kaisahan ng Ideya

IV. Pagninilay:
d. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
e. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
f. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
g. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
h. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
i. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
j. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

16
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naibibigay ang opinyon o pananaw kaugnay sa napakinggang pagtalakay sa mga
paksang aralin (F11PN-If-87)
b. Naiiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman (F11PS-Ib-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP-IC-30)

Kwarter: Una Linggo: Pangalawa Araw: ___3__

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nakakapagsulat ng isang mahusay na talumpati
b. Nahahambing ang pinnood na talumpati sa pinag-aralang talumpati nang ayon sa
nilalaman nito
c. Nasusuri ang sinulat na talumpati kaugnay ng mga paksang tinalakay

II. Nilalaman:
Pag-uugnay ng mga Konseptong Pangwika sa Sariling Kaalaman

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto


at Pag-uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel

17
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
(Elicit) Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(5 minuto)
B. Pagganyak Panoorin ang mga sumusunod na talumpati ng dalawang tanyag na tao.
(Engage) (Maaaring pumili lamang ng isa)
(5 minuto)
Pres. Marcos - https://www.youtube.com/watch?v=BJE1Gqesf1M
Pres. Marcos - https://www.youtube.com/watch?v=DGlUKKERMJQ
Pres. Marcos - https://www.youtube.com/watch?v=nEx1kXd2_Eo
Pres. Marcos - https://www.youtube.com/watch?v=ZGCuEXxt6eY
Sen. Benigno Aquino - https://www.youtube.com/watch?v=V3XgNKegke8
C. Pagtuklas Matapos panoorin ang video clip, ihambing ito sa binasa/pinag-aralang
(Explore) talumpati sa pamamagitang ng kolaboratibong gawain.
(15 minuto)
Pangkat 1 – Suri – Paliwanag
Suriin ang mga talumpati ayon sa layunin ng pagkakasulat
Pangkat 2 – Paksa – Alamin
Alamin ang paksa ng mga talumpating pinaghahambbing
Pangkat 3 – Kaisahan – Tukuyin
Tukuyin ang mga patunay na may kaisahan ang mga ideya ng bawat
talumpating pinaghahambing
Pangkat 4 – Pakinggan – Opinyon
Magbigay ng opinyon o pananaw kaugnay ng mga napakinggang pagtalakay sa
mga paksang pinag-aralan.
D. Pagtatalakay
Pagkatapos matalakay ng bawat pangkat kani-kanilang gawain, kinakailangang
(Explain)
ibahagi ito sa lahat a pamamagitan ng pag-uulat.
(16 minuto)
E. Pagpapalalim Pagtataya sa ginawang pag-uulat.
(Elaborate)
(10 minuto) Kraytirya Oo Hindi
1. Handang hand aba ako sa aking pag-uulat?
2. Gumamit ba ako ng biswal o powerpoint presentation
sa aking pag-uulat?
3. Sinikap konbang sagutin ang komprehensibo ang mga
tanong kaugnay ng aking pag-uulat?
18
4. Tumulong ba ako sa pangkat sa ginawang
Pananaliksik at paghahanda sa pag-uulat nito?
5. Naging bahagi ba ako ng brainstorming ng pangkat
bilang paghahanda sa gagawing pag-uulat?
6. Buo ang aking loob sa pag-uulat sa klase?
F. Pagtataya Pumili ng isa sa mga Patakarang Bilingguwal sa Sistema ng Edukasyon sa
(Evaluate) Pilipinas at Multilingguwal sNa Edukasyon sa ating bansa gawan ng saliksik.
(5 minuto)
 Patakarang Bilingguwal noong 1974
 Patakarang Bilingguwal noong 1987
 Multilingguwal na Edukasyon noong 1960
 Multilingguwal na Edukasyon noong 2009
G. Paglilipat Nakapagsulat ng talumpati tungkol sa napapanahong paksa o isyu batay sa
(Extend) napag-aralang gabay para sa isang mahusay na tumpati.
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
d. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
e. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
f. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
g. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
h. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
i. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
j. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

19
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naibibigay ang opinyon o pananaw kaugnay sa napakinggang pagtalakay sa mga
paksang aralin (F11PN-If-87)
b. Naiiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman (F11PS-Ib-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP-IC-30)

Kwarter: Una Linggo: Pangalawa Araw: _____4_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong
b. Naiintindahan ng maayos ang mga mensaheng na twitter, facebook, instagram at blog.
c. Nahihinuha ang mga pahayag tungkol sa damdamin, reaksiyon, sariling pahayag sa
ilang konseptong pangwika na mula sa isang social networking site.

II. Nilalaman:
Paggamit ng ModernongTeknolohiya sa Pag-unawa sa mga Konseptong Pangwika

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

20
III. Mga Gawain
A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak (Engage) Basahin ang mga pahayag tungkol sa damdamin, reaksiton, sariling
(5 minuto) pahayag sa ilang konseptong pangwika na mula sa isang social
networking site.
@may_santos
Tagalog… Pilipino… Filipino… Noon… Binago…
Kasalukuyan… Ahh, pinagmulan ng wikang pambansa
natin
http://mothertongue-based.blogspot.com/
Paggamit nang magkahhiwalay sa pagtuturo ang Filipino at
Englis.
MINCA Batch 13@
Burado na ang Filipino sa kolehiyo PERO PWEDE PANG
MAIBALIK KUNG TAYO’Y MAGGIGIIT
@mainefanatic
Bilingguwalismo? Hindi ba Taglish o Engalog ito? Ano
nga ba?
bernardo@56
Go’ go’ go Filipino
Wika ng Pinoy
lorna_usa
Huwag alisin sa college ang wikang pambansa-Filipino
Kinuha sa www.logo.orgph

C. Pagtuklas (Explore) Tungkol saan ang nilalaman ng mga pahayag mula sa ilang social
(15 minuto) networking site?
D. Pagtatalakay Nagpapahayag ba ito ng damdamin, reaksiyon, o karaniwang pahayag
(Explain) lamang sa isang paksa?
(6 minuto) Pagtatalakay sa paggamit ng modernong teknolohiya sa pag-unawa sa
mga konseptong pangwika.
E. Pagpapalalim
(Elaborate) Madali bang maunawaan ang nilalaman ng mga ito?
(10 minuto)
F. Pagtataya (Evaluate) Ipagpalagay na ipinadala sa iyong social networking account ang
(5 minuto) sumusunod na mensahe tungkol sa mga konseptong pangwika. Suriin
ang mga ito sa pamamagitan ng pag-unawa kung () nagpapahayag ng
damdamin; (2) nagbibigay ng reaksiyon; at (3) nagbibigay ng
karagdagang mga impormasyon. Isulat sa sagutang papel ang bilang na
tutugon sa iyong sagot.
1. Masaya ako dahil nalaman ko na ang bilingguwalismo na ginagawa
sa Pilipinas ay nagkahhiwalay na gamit ng Filipino at Ingles.
2. Multilingguwalismo? Paggamit lang ‘yan ng maraming wika. 
3. Palagay ko, dapat lang na may wikang pambansa ang isang bansa
tulad ng Pinas!
4. DepED Order No. 74, s. 2009 ang nag-iistitutionalie ng MTB-MLE

21
na ipinatutupad na ngayon sa ating bansa.
5. Nakalulungkot kung mawawala na ang ilipino bilag kurso sa
kolehiyo, di ba paglabag ito sa Art. IV – Sek. 6 ng Saligang-Batas ng
1987 ng ating bansa?
6. Nakalilito, paibba-iba ang wikang oanturo, gumising ang
kinauukulan, “Hoy Gising!” 
7. Ayon sa pag-aaral, mas matututo ang bata kapag ginagamit ang
kaniyang katutubong wika. Korek ito!
8. Sa UP pinagtibay ng dating Presidente Salvador P. Lopez ang
tinaguriang malayang bilingguwalismo. Paggamit ng Pilipino bilang
midyum ng pagtuturo at ang sinumang estudyante sa UP ay
nakagagamit ng Ingles at/o Filipino sa anumang asignatura/aralin. 
9. Dapat mahusay ang mga magtuturo ng wikang pambansa upang
mapalaganap pa ito. 
10. Ipinagmalaki ko na isa akong Pilipino at ang wika ay Filipino!
G. Paglilipat (Extend) Pumili ng isang social networking site na madalas gamitin upang
(5 minuto) magpadala ng mga mensahe o pahayag sa mga kaklase. Paalhan sila ng
paglalagom ng mga impormasyon kung paano naunawaan ang tungkol
sa mga konseptong pangwika na bilingguwalismo at
multilingguwalismo. Isulat sa papel ang ipadadalang mensahe o i-print
ang mga impormasyong ipinadala mula sa social networking site na
ginamit.

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

22
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naibibigay ang opinyon o pananaw kaugnay sa napakinggang pagtalakay sa mga
paksang aralin (F11PN-If-87)
b. Naiiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman (F11PS-Ib-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, Google, at ibba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP-IC-30)

Kwarter: Una Linggo: Pangalawa Araw: _____5_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nabibigkas ng maayos ang talumpating isinulat
b. Naisusulat ang sariling talumpati tungkol sa napapanahong paksa o isyu
c. Nahihinuha ang mensahe ng naisulat na talumpati

II. Nilalaman:
Pagsulat ng Sariling Talumpati

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Basahin at bigkasin ang isinulat na talumpati para mapaghadaan ang
(Engage) pagtatanghal.

23
(5 minuto)
C. Pagtuklas (Explore) Mabigyan ng kaukulang damdamin ang bawat salita o lipon ng salita sa
(15 minuto) talumpating isinulat.
D. Pagtatalakay
(Explain) Narerebyu ang gabay ng Pagsulat ng Sariling Talumpati
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Nahihinuha ang maging epekto ng isiulat na talumpati sa mga
(Elaborate) tagapakinig.
(10 minuto)
F. Pagtataya (Evaluate) Bigkasin ng maayos ang talumpati. Bigkassin nang ayon sa kasunod na
(5 minuto) kraytirya. Magkaroon ng sariling pagtataya (self-evaluation) kung
paano binigkas.
Rubriks

Maayos na Pagbigkas ng Talumpating Isinulat


Katapatan – 30
 Piyesa (15%)
 Pagbibigay-diin – (15%)

Hikayat – 30%
 Hikayat sa Madla (5%)
 Kakayahang Pantanghalan (5%)
 Ekspresyon ng Mukha (5%)
 Kilos, Galaw at Kumpas (15%)

Tinig – 20%
 Lakas (5%)
 Taginting (5%)
 Kaangkupan sa Diwa at Damdamin (10%)

Bigkas 20%
 Mataas at Maliwanag (10%)
 Wastong Paggbubukod ng Salita (5%)
 Diin/Himig (5%)

Kabuuan – 100%

G. Paglilipat (Extend) Naisusulat ng patalata ang mga natutunan sa Panitikan, Gramatika at


(5 minuto) Retorika sa araling ito. Gawin sa isang bond paper at dagdagan ng
disenyo (border).

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________

24
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

25
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong a.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86) a.
a.
b. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)
b. c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, google at iba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika. (F11PT-Ic-86)

Kwarter: Una Linggo: Pangatlo Araw: _____1___

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nahihinuha ang iba’t ibang uri/gamit ng wika
b. Nabibigyan ng tamang bigkas/ekspresyon ang taong gumagamit ng salita
c. Nabibigyang-kahulugan ang bawat uri/barayti ng wika.
II. Nilalaman:
Mga Konseptong Pangwika
o Register
o Barayti
o Homogeneous
o Heterogenous

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)

26
B. Pagganyak Basahin ang mga sumusunod na pahayag.
(Engage) WHAT IF CONYO LAHAT THE PEOPLE HERE IN PINAS
(5 minuto) Magnanakaw 1: holdap, make bigay all your thingies! Don’t make any
galaw or I will make tusok you!
Pulis: Make suko, we made you napapaligiran!
Impeachment trial: You are so asar! I’m galit na to you!
Raliyista: Let’s make baka, don’t be takot! Don’t be sossy join the
rally!
Newscaster: Oh my gosh, I have hot balita to everyone!
Pasahero 1: Sir, payment!
Pasahero 2: Manong, faster please! I’m nagmama-hurry!
Customer: Pa-buy ng water, yung naka shachet! (Cold tubig)
Karpintero: Can I hammer na the pokpok!!
Pari: You’re so bad, see ka ni god!
Tsismosa 1: I was like this, he was like all that, and I was like, what’s
your problem?
Tsismosa 2: OMG that is sooo sad!
Magtataho: Taho! Make bili na while it’s init pa, I’ll make it with extra
sago!
Bumibili ng taho: Is it sarap? Pwede pa-have?
Pulubi: Knock-knock, pwede pa beg!
Janitor: Eeeek! Kill the ipis, please don’t step on it ha, I don’t like to
feel the sound!
C. Pagtuklas (Explore) Talakayin ang resulta kung ganito lahat ang istilo ng pagsasalita ng
(15 minuto) mga tao.
D. Pagtatalakay Pangkatang Talakayan: Mga Konseptong Pangwika: Ibigay ang
(Explain) kahulugan ng bawat sa pamamaraang nakasaad. Ang mga mag-aaral ay
(15 minuto) kinakailangang pangkatin depende sa hilig ng bawat isa.
Pangkat 1 – Register - paawit
Pangkat 2 – Barayti - pabalita/beauty pageant
Pangkat 3 – Homogeneous - chant
Pangkat 4 – Heterogenous - patula
E. Pagpapalalim Basahin ang Tanging Lathalain, p. 40. Suriin ang kahulugan ng salita
(Elaborate) nang ayon sa pagkakaagamit sa akda?
(10 minuto)
F. Pagtataya (Evaluate) Panuto : Tukuyin kung anong propesyon, gawain o larangan nabibilang
(5 minuto) ang mga nakatalang termino o jargon sa bawat bilang.

___________1. Lesson plan, test paper, essay (titser)


__________ 2. Check – up, ward, x- ray, diagnosis, prognosis (doktor)
__________ 3. Account, balance, debit,, credit, cash flow (accountant)
__________ 4. Post, Facebook, Instagram, comment, like, share (social
media)
__________ 5. Food beverage, server, menu, shelf life (restaurant)
__________ 6. Ring, coach, ball, backcourt, offensive foul, three
pointer
(Basketball)
__________ 7. Objection, sustained, overruled, prima facie, habeas

27
corpus
(abogado)
__________ 8. Runway, photos, fashion, casting agency (modeling)
__________ 9. Bus, manibela, brake, lisensya, rota (drayber)
__________ 10. Dough, oven, grease, knead, rolling pins (bakery)

G. Paglilipat (Extend) Gamit ang comic strip, pumili ng isa sa mga barayti ng wika at pumili
(5 minuto) ng isang paksa ayon sa napapnahong isyu.

IV. Pagninilay:
A. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
B. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
E. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
F. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino
28
May-akda: JOMAR P. PASCUA
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


b. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)
c. c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, google at iba pa)
sa pag-unawa sa mga konseptong pangwika. (F11PT-Ic-86)

Kwarter: Una Linggo: Pangatlo Araw: ____2_

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nabibigyang-halaga ang impormasyong nakuha sa balita
b. Naisapuso ang tamang paraan ng pagsusulat ng napanahong balita
c. Nabibigyan ng tamang ekspresyon ang balita

II. Nilalaman:
Pahayagan
Wika sa Pamahayagan

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Pangkatang Gawain
(Engage) Paramihan ng mga pangalan ng pahayagan
(6 minuto)  Manila Bullettin
 Philippine Star
 Gold Star

29
https://tl.wikipedia.org/wiki/Talaan_ng_mga_pahayagan_sa_Pilipinas
C. Pagtuklas (Explore) Anu-ano ang dala ng isang pahayagan? Paano ito nakatutulong sa ating
(15 minuto) sambayanan?
D. Pagtatalakay Inter-aktibong talakayan:
(Explain) Ang Pahayagan
(16 minuto) Wika sa Pahayagan
E. Pagpapalalim Naipapaliwanag sa sariling pagkaintindi ang kahalagahan ng
(Elaborate) pahayagan.
(10 minuto)
F. Pagtataya (Evaluate) Panktang Gawain:
(5 minuto) Nakakasulat ng isang balita batay sa tamang pamamaraan.
G. Paglilipat (Extend) Naipapahayag ng maayos ang balitang isunulat.
(5 minuto)
Boses
Impormasyon
Kompletong detalye
Ekspresyon ng Mukha
Tamang Pagpili ng Salita

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School
30
Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,
kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


c. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, google at iba pa) sa
pag-unawa sa mga konseptong pangwika. (F11PT-Ic-86)

Kwarter: Una Linggo: Pangatlo Araw: ____3

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nasusuri kung ang mga konseptong pangwika sa sariling pananaw
b. Naiisapuso ang mga mensaheng napapaloob sa tekstong binasa.
c. Nahihinuha ang tekstong binasa.

II. Nilalaman:
Pag-uugnay ng mga Konseptong Pangwika sa Sariling Pananaw

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Panoorin/Pangkatang Gawain (Maaring bigyan ng kopya ang mga
(Engage) mag-aaral at sila ang magbabalita.)
(5 minuto) https://news.abs-cbn.com/news/06/09/17/mga-estudyante-nagsisikap-
sa-pag-aaral-sa-kabila-ng-kapansanan
Mga estudyante, nagsisikap sa pag-aaral sa kabila ng kapansanan
Jose Carretero, ABS-CBN News
Posted at Jun 09 2017 10:57 AM
Pinatunayan ng ilang estudyante sa Legazpi City na hindi hadlang ang
kanilang kapansanan para magpursige sa pag-aaral.

31
Kalahating oras umaakyat at bumababa ng bundok ang 20-anyos na si
Adam Andes para mag-aral sa Banquerohan Elementary School
Special Education Center.
Sa kabila ng kapansanan, pursigido siyang makatapos ng pag-aaral.
Sabi ni Andes, masaya siya na nag-aaral.
May cerebral palsy naman ang 22-anyos niyang kaklaseng si Ruben
Arevalo.
Hirap siyang pumasok sa eskwela lalo na kapag umuulan. Pero
katuwang niya ang kanyang inang nagtitiyaga para mabigyan siya ng
edukasyon.
Sabi ni Arevalo, gusto niyang makapagtrabaho.
Kasama nila sa SPED Center ang iba pang special students na nais
matutong magbasa at magsulat.
Napahanga ang mga guro sa kanilang dedikasyon.
Masaya rin ang SPED dahil mahigit 70 na ang kanilang estudyante.
Pero may ilang estudyanteng hindi natatapos ang pag-aaral dahil sa
kawalan ng pamasahe lalo na 'yung mga nakatira sa mga liblib na
lugar.
Kaya balak mag-fun run ng mga guro para makalikom ng pondo para
sa kanilang pamasahe.
Umaapila rin sila ng tulong para sa mga special children na
determinadong matuto.
Bisitahin ang Patrol.PH para sa iba pang mga balita.

https://news.abs-cbn.com/news/06/20/18/grade-7-student-kabilang-sa-
mga-arestado-sa-drug-session
Grade 7 student, kabilang sa mga arestado sa drug session
ABS-CBN News
Posted at Jun 20 2018 11:15 PM
Arestado ang isang estudyanteng grade 7 at tatlo niyang kasamahan
matapos makuhanan ng video habang gumagamit ng droga sa
Meycauayan, Bulacan. 
Nasapul sa surveillance video ang drug session ng grupo ng mga
lalaki kasama ang menor de edad sa isang drug den nitong madaling
araw ng Miyerkoles.
Nasa drugs watch list umano ang grade 7 student na kasama sa mga
nahuling bumabatak ng shabu. 
Tatlong beses minanmanan ng mga pulis ang lugar bago sila hinuli.
Kakasuhan ng paglabag sa Republic Act 9165 o Dangerous Drugs Act
ang mga nahuli habang ite-turn over sa Department of Social Welfare
and Development (DSWD) ang menor de edad.
Sa Pasay City naman, nakuhanan din ng video ang paggamit ng droga
ng isang lalaki habang nasa loob ng isang pampublikong palikuran sa
isang gasolinahan.
Kahit palapit na nang palapit ang lalaki na kumukuha ng video, hindi
pa rin siya natinag.
"Hindi ako pinagbigyan mag-CR e, di sana ako mahuhuli no'n... hindi
naman sana ako pupuwesto doon, kung baga nabigla lang ako,"
depensa pa ng inarestong lalaki.

32
Nakumpiska sa kaniya ang dalawang sachet ng hinihinalang shabu at
mga drug paraphernalia.
Kakasuhan siya ng paglabag sa RA 9165.
-- Ulat nina Jeck Batallones at Oman Bañez, ABS-CBN News
C. Pagtuklas (Explore) Anu ano ang dapat taglayin ng balita?
(15 minuto)
D. Pagtatalakay
(Explain) Basahin ang balitang pangkalusugan (p. 45).
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Dalawahing gawain: Sagutin ang mga tanong kaugnay ng binasang
(Elaborate) maikling balita.(p. 46)
(10 minuto)
F. Pagtataya (Evaluate) Suriin ang binasang teksto ayon sa sumusunod: nilalaman, gamit ng
(5 minuto) register, barayti, homogenous o heterogenous ang gamit ng wika.

Nilalaman Mga Konseptong Pangwika


(Register, Barayti, Homogenous,
Heterogenous)
Teksto 1 Diabetes
Teksto 2 Kamatis
Power
Teksto 3 Calcium
Plus
G. Paglilipat (Extend) Ibigay ang sariling pananaw sa nilalaman ng bawat tekstong binasa.
(5 minuto) Maaaring pumili lang ng isa.
1. Teksto 1 Diabetes
Pananaw
2. Teksto 2 Kamatis Power!
Pananaw
3. Teksto 3 Calcium Plus
Pananaw

IV. Pagninilay:
d. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
e. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
f. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
g. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
h. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
i. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
j. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ___

33
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

34
Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:
d. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, google at iba pa) sa
pag-unawa sa mga konseptong pangwika. (F11PT-Ic-86)

Kwarter: Una Linggo: Pangatlo Araw: ____4_

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nasusuri kung ang mga konseptong pangwika sa sariling pananaw
b. Naiisapuso ang mga mensaheng napapaloob sa tekstong binasa.
c. Nailalahad ang paraan kung paano natutunan ang leksiyon

II. Nilalaman:
Pagsusuri ng Gamit ng mga Salita sa Akda (Register, Barayti, Homogenous,
Heterogenous)

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak
Basahin uli ang adbertisment sa bahaging Tuklasin (p. 39). Suriin ito
(Engage)
ayon sa ginamit na mga register batay sa sitwasyon.
(5 minuto)
C. Pagtuklas (Explore) Pangkatang Gawain:
(15 minuto)
Pipili ng tatlong asignatura, at magtala ng mga salitang nasa ilalim ng
bawat isa. Suriin kung anong konseptong pagwika ang ginamit
(register, barayti, homogenous, heterogenous). Ipaliwanag ang sagot.
Asignatura 1

Asignatura 2

35
Asignatura 3

D. Pagtatalakay
(Explain) Basahin ang tekstong Remote Sensing Technology (p. 52)
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Suriin ang teksto. Isaalang-alang ang sumusunod na batayan ng
(Elaborate) pagsusuri.
(10 minuto)
Nilalaman

Layon ng Pagkakasulat

F. Pagtataya (Evaluate) Basahin:


(5 minuto) “Gusto kong mag- “Nagpintas ti “Dribble, shoot, bills
open ng account sa balasang, Adeng” at baka ma-foul ka.”
bangko. Ano ba ang
dapat, savings o “Adeng, maganda
current, at iyong may ang dalaga.”
ATM ba?
1. Tungkol saan ang nilalaman ng binasang mga pahayag sa
bawat kahon?
2. Tukuyin ang mga sitwasyong inilahad sa bawat paayag.
3. Nagpapakita ba ang mga ito ng gamit ng mga konseptong
pangwika na register, barayti, homogenous at heterogenous?
Patunayan.
G. Paglilipat (Extend) Alinsunod sa CERA, ilahad kung paano natutunan ang
(5 minuto) kasalukuyang leksiyon.

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

36
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:

37
e. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)
c. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (Facebook, google at iba pa) sa
pag-unawa sa mga konseptong pangwika. (F11PT-Ic-86)

Kwarter: Una Linggo Pangatlo Araw: ___5_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nakapapagsulat ng Ilang Halimbawang Sitwasyong Pangkomunikasyon ng gamit
ang mga Konseptong Pangwika
b. Nabibigyan ng buhay sa mga sikat na linya ng mga sikat na tao.
c. Nakapaggawa ng comic strip gamit ang ibat ibang uri ng wika.

II. Nilalaman:
Pagsulat ng Ilang Halimbawang Sitwasyong Pangkomunikasyon ng gamit ang mga
Konseptong Pangwika

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-
aral (Elicit)(5 Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
minuto)
B. Pagganyak Pagbibigay buhay sa mga sikat na linya ng mga sikat na tao.
(Engage) 1. Excuse me po! _Mike Enriquez
(5 minuto) 2. Hindi ko kayo tatantanan! – Mike Enriquez
3. Magandang Gabi, Bayan! – Moli de Castro
4. To the highest level na to. Ruffa Mae Quinto
Gusto ko happy ka. – Senator Juan Ponce Enrile
C. Pagtuklas Papangkatin ng guro ang klase sa apat na pangkat. Bubunot ang bawat grupo ng
(Explore) isang pirasong papel na inihanda ng guro. Ang bawat papel ay may nakasulat na
(15 minuto) gawain sa kung ano ang dapat nilang gawin. Bibigyan lamang ng isang minuto ang
bawat grupo upang makabuo ng gawaing naatas sa kanila.
 P1 – Mga salitang naririnig na patok na patok sa mga kabataan ( in –na- in) at
pati na rin sa mga miyembro ng grupong LGBT. ( magbigay ng tatlong diyalogo at
bigkasin ito)
 P2 - Mga salita o ekspresyong tatak ng mga kilalang tao lipunan. ( magbigay ng
dalawang tao) .

38
 P3 – Mga salitang ginagamit sa isang partikular na lugar. (magbigay ng limang
halimbawa at tukuyin sa ang grupo ng tao kabilang ito)
 P4 – Mga salitang ginagamit sa isang tiyak na propesyon. ( magbigay ng sampu
at sa anong propesyon ito ginagamit)
 Hahayaan ng guro na makapagkita ng kanilang aktibiting ginawa ang bawat mag
-aaral ngunit sa loob lamang ng itinakdang bilang ng presentasyon ( isang minuto)
D. Pagtatalakay
Pagsulat ng Ilang Halimbawang Sitwasyong Pangkomunikasyon ng gamit ang mga
(Explain)
Konseptong Pangwika
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Gamit ang speech balloon, punan ito ng dayalogo na ibabase sa sitwasyong isinaad.
(Elaborate)
(10 minuto)

Naglalaba sa ilog Nagtitinda ng isda sa Naglalako ng gulay


palengke

Babaeng manganganak Nagpapalimos Nadaganan sa tren

F. Pagtataya
Gumawa ng comic strip na nagagamit ang barayti ng wika. (Pumili lamang ng isa)
(Evaluate)(5 min)
G. Paglilipat Sa pamagitan ng Graphic Overview, Isulat ang natutunan sa araling ito.
(Extend)
(5 minuto) Mga Natutuhan

IV. Pagninilay:
1. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
2. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
3. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______

39
4. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
5. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
6. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
7. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:

40
a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)

Kwarter: Una Linggo: Pang-apat Araw: ___1____

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nahihinuha ang pagkakaiba ng mga uri ng wika
b. Nakagsuri ng iba’t ibang programang pantelebisyon
c. Nakakapanood ng iba’t ibang programa sa telebisyon
d. Nakakapagbiagy ng sariling opinyon sa isang SONA

II. Nilalaman:
Mga Konseptong Pangwika
Lingguwistikong Komunidad
Unang Wika
Pangalawang Wika

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Nakapagbibigay ng sariling pangkahulugan sa mga salitang ibibigay ng guro.
(Engage)
( 5 minuto) 1. Mabait
2. Mapagpanggap
3. Matiwasay
4. Maaliwalas
5. Mahusay
C. Pagtuklas Nakakasulat ng sariling taludturan batay temang ibibigay; kalikasan, pamilya at
(Explore) iba pa na maaring gamitin sa isang awitin.
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Nailalahad ng komprehensibo ang kahulugan ng mga konseptong pangwika na:
(Explain) lingguwistikong komunidad, unang wika at pangalawang wika. Pagtatalakay sa
(15 minuto) mga pagkaka-iba ng unang wika, pangalawang wika.
Ano ang unang wika o L1? Sa paanong paraan nalilinang ang kasaysayan
ng isang batà o ng isang tao sa wikang ito?

41
Ano naman ang pangalawang wika o L2? Ano anong pangyayari sa
buhay ng isang tao ang maaaring magresulta sa pagkakaroon niya ng
pangalawang wika?
Paano naman sumisibol sa tao ang ikatlong wika o L3? Anong
pangyayari ang nagbibigay-daan sa pagkakaroon ng isang tao ng ikatlong wika?
Ano ang iyong unang wika? Ano naman ang pangalawa? May pangatlo
pa ba? Paano mo ilalarawan ang tatas mo sa paggamit ng mga wikang ito?
Bakit kaya sinasabing mahirap maging monolingguwal ang isang
bansang katulad ng Pilipinas? Anong mga katangian mayroon an gating bansa na
hindi magiging angkop para sa sistemang monolingguwal?

Pangkatang Gawain
Sa paanong paraan nakatutulong sa iyo ang pagkatuto mo sa iba pang
wika maliban sa iyong unang wika o L1?
Bakit mahalagang matutunan ng isang tao ang mga wika o wikang
ginagamit sa akanilang paligid? Sa paanong paraan maaaring makatulong sa
isang tao ang pagiging multilingguwal? Magtala ng mga paraan.
E. Pagpapalalim Kung ikaw ang magiging magulang, papaya ka bang ang anak mong
(Elaborate) magsisimula pa lang mag-aral ay tuturuan gamit ang unang wikang kanyang
(10 minuto) kinagisnan sa inyong tahanan? Bakit oo o bakit hindi?
Sa inyong palagay, paano makaaapekto sa isang batang nagsisimula pa
lang mag-aral ang paggamit sa silid-aralan ng wikang nauunawaan at ginagamit
din niya sa araw-araw niyang pamumuhay?
F. Pagtataya Pagpapanood sa SONA ng ating pangulo pagkatapos ay pag-usapan ito batay sa
(Evaluate) sumusunod na katanungan.
(5 minuto) 1. Masasabi bang higit mong naramdaman o naunawaan ang mensahe ng
talumpati ng pangulo dahil sa wikang Filipino ang ginamit niya sa pagbigkas
nito? Ipaliwanag.
Ang nararamdaman mo para sa isang pangulong gumagamit ng wikang Filipino
sa kanyang pagbibigay ng ulat sa bayan? Maituturing bang kahanga-hanga o
hindi ang ginawaa niyang ito? Ipaliwanag ang inyong panig.
G. Paglilipat Pangkatang Gawain (tatlo o apat na miyembro bawat pangkat)
(Extend) Pumili ng isang palabas pantelebisyon. Panoorin ito at sagutin ang mga tanong.
(5 minuto)
1. Born to be Wild
2. I Love OPM
3. I-Witness
4. Magandang Buhay
5. Magandang Gabi, Vice
6. Misteryo
7. My Pinoy, MD
8. Notebook
9. Salamat, Doc
10. The Bottomline
11. Tonight With Arnold Clavio
12. Wish Ko Lang

Pamagat ng Palabas : _______________________

42
Pangalan ng Host : _______________________
Mga Naging Bisita : _______________________
1. Masasabi mo bang monolingguwal, bilingguwal, o multilingguwal ang
paraan ng pagsasalita ng host ng napili mong palabas pantelebisyon?
2. Paano mo naman ilalarawan ang paraan ng pagsasalita ng kanyang bisita o
mga bisita?

Batay sa narinig mo sa host, masasabi mo bang ang salitang ginamit niya sa


pagbo-broadcast ay kaniyang unang wika? Bakit oo o bakit hindi?

IV. Pagninilay:
8. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
9. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
10. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
11. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
12. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
13. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
14. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino
Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam
tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:

43
b. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)

Kwarter: Una Linggo: Pang-apat Araw: ___2_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nasusuri ang gamit ng salita/pahayag sa awitin na nagpapakita ng sitwasyong
komunikatibo.
b. Nabibigkas/naaawit nang wasto at may damdamin ang ilang awiting Pilipino
c. Natatalakay ang Musika, Kalagahan ng Musika, Musika ng Pilipinas at Awiting
Bayan o Kantahing-bayan ng Pilipinas

II. Nilalaman:
Musika
Kalagahan ng Musika
Musika ng Pilipinas
Awiting Bayan

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Pag-aawit ng Leron, Leron, Sinta, Bahaykubo at iba pang awiting bayan
(Engage)
( 5 minuto)
C. Pagtuklas Pagtatanong kung anong uri ng awit ang ibinigay na halimbawa.
(Explore)
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Natatalakay ang Musika, Kalagahan ng Musika, Musika ng Pilipinas at Awiting
(Explain) Bayan o Kantahing-bayan ng Pilipinas
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Nabibigkas/naaawit nang wasto at may damdamin ang ilang awiting Pilipino
(Elaborate) Nasusuri ang gamit ng salita/pahayag sa awitin na nagpapakita ng sitwasyong
(10 minuto) komunikatibo.
F. Pagtataya Bakit naging bahagi na ng buhay ng mga Pilipino ang awiting bayan?
(Evaluate)

44
(5 minuto)
G. Paglilipat Pagsusulat ng Journal: CERA
(Extend) “Bakit himig ng awitin, pagkilanlan ng kultura.”
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam


tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

45
Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:
c. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)

Kwarter: Una Linggo: Pang-apat Araw: ___3_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nasusuri ang gamit ng salita/pahayag sa awitin na nagpapakita ng sitwasyong
komunikatibo.
b. Nabibigkas/naaawit nang wasto at may damdamin ang ilang awiting Pilipino
c. Natatalakay ang Musika, Kalagahan ng Musika, Musika ng Pilipinas at Awiting
Bayan o Kantahing-bayan ng Pilipinas

II. Nilalaman:
Pag-uugnay ng mga Konseptong Pangwika sa Sarili at Karanasan ng Iba

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Mula sa mga awiting bayan, alin sa mga ito ang nagsasaad ng pang-araw-
(Engage) araw na gawain.
( 5 minuto)
* Kundiman - awit ng pag-ibig.
* Kumintang - awit ng pakikidigma.
* Dalit o Imno - awit sa mga diyos-    dyosan ng mga bisaya.
*Oyayi o Hele - awit sa pagpaptulog ng bata.
* Diona - awit sa kasal.
* Suliranin - awit ng mga manggagawa.
* Talindaw - awit ng pamamangka.
* Dungaw - awit sa patay
C. Pagtuklas Pangkatin ang mga mag-aaral at pumili sa alin mang awiting-bayan.
(Explore) Itanghal sa harapng lahat.
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Paano nadiskubre ang pagsulat at pag-awit ng awiitng-bayan? Ano ang

46
(Explain)
naging koneksiyon nito sa pamumuhay ng ating mga ninuno?
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Sa pamamagitan ng larawang-guhit (maaaring fihure stick, anime, o ibang
(Elaborate) paraan ng pangguhit), bigyan ng pagpapakahulugan nag nilalaman ng bawat
(10 minuto) awiting-bayan
F. Pagtataya
(Evaluate) Ipaliwanag ang isinasaad ng larawang-guhit na ginawa.
(5 minuto)
G. Paglilipat Isa-iahhin ang amdaming napapaloob sa bawat awiting-bayan. Ganito rin ba
(Extend) ang iyong nararamdaman?
(5 minuto)
Awit Damdamin Nararamdaman at
Patunay
1. O Caca, O Caca
2. Sarun Banggi
3. Awit ng Cotabato
4. Ale, Ale
5. Danansoy

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ___

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

47
Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawa ng isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


d. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)

Kwarter: Una Linggo: Pang-apat Araw: ___4_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Naiisapuso ang kahalagahan ng ating mga awitin.
b. Nabibigyan ng angkop na ekspresyon ang ilang sa ating awitin
c. Nahahahngaan ang mga sikat na waiting Pilipino

II. Nilalaman:
Interaktibong Gawain sa Panonood

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Panoorin:
(Engage)
( 5 minuto) http://primer.com.ph/event/2018/04/25/philippine-madrigal-singers-
celebrate-their-55th-year-at-ayala-museum/

http://primer.com.ph/event/2018/04/25/philippine-madrigal-singers-
celebrate-their-55th-year-at-ayala-museum/

ttps://www.youtube.com/watch?v=NGRT0QTCBXo
C. Pagtuklas Bakit mas maraming tao ang pumupila sa concert kaysa sa pila sa isang
(Explore) relehiyosong pagtitipon?
(15 minuto)
D. Pagtatalakay Pangkatang Gawain: Bumuo ng limang pangkat.
(Explain) Awitin ang “Leron, Leron Sita” na may dagdag na interpretasyon.

48
(15 minuto) (Choreography, Blending)
E. Pagpapalalim Anong damamin ang napaloob sa awiting bayan at bakit kailangan nating
(Elaborate) palaganapin para sa susunod na henerasyon?
(10 minuto)
F. Pagtataya
(Evaluate) Nakakasulat ng sariling awitin hango sa sariling hhilig/damdamin.
(5 minuto)
G. Paglilipat Paano natin pahahalagahan ang iba’t ibang awitin mayroon ang ating bansa?
(Extend) Isalaysay o ipaliwanag.
(5 minuto)

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: JOMAR P. PASCUA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural,


kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

49
Pamantayan sa Pagganap: Nakakagawwa ng isang sanaysay batay sa isang panayam
tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto at Code:


e. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong b.
pang komunikasyon sa telebisyon. (F11PD-1b-86)
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga
karanasan. (F11PS-1b-86)

Kwarter: Una Linggo: Pang-apat Araw: ___5_______

I. Layunin
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
a. Nausuri ang isang taludturan.
b. Naipapahayag ng maayos ang ibig sabihin ng taludturan.
c. Napapahalahan ang bawat salita sa taludturan
d. Nakakasulat ng sariling taludturan batay temang ibibigay; kalikasan, pamilya at iba pa
na maaring gamitin sa isang awitin.
e. Nabibigyang-kahulugan ang Musika, Kahalagahan ng Musika, Musika ng Pilipinas, Awiting-
bayan o Kantahing-bayan sa Pilipinas.

II. Nilalaman:
Wastong Gamit ng Taludturan
Wastong Gamit ng mga Pahayag na Maaaring Gamitin sa Pagbuo ng Taludturan
Pagsusulat ng Talubturan na Gagamitin sa Awitin

Integrasyon:

Mga Pamamaraan: Inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong Pagkatuto at Pag-


uugnay ng karanasan.
Mga Kagamitan: Aklat, papel
Mga Talasanggunian:
Dayag, A. M. & del Rosario, M. G., (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House: Quezon City.
Jocson, M. O. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Vibal Group, Inc. Matina, Davao City

III. Mga Gawain


A. Pagbabalik-aral
Pagbabalik-aral sa nakaraang talakayan.
(Elicit)(5 minuto)
B. Pagganyak Basahin ang bawat taludturan.
(Engage)
( 5 minuto) A B C
Pilipino ako, Wala ka bang Kaibigan.
napapansin sa iyong
Pilipino ako Kaibigan.
kapaligiran
Mahal ko ang Pilipinas Umaga na kaibigan
Dumi nan g hangin
Ito ang bayan ko Pumunta tayo
Pati na ang mga

50
Dapat ipagtanggol. Ilog natin. Sa may ilog.

C. Pagtuklas Pag-usapan;
(Explore)
(15 minuto) Tungkol saan ng nilalaman ng taludturan sa A, B, at C.?

D. Pagtatalakay
Sa iyong palagay, bakit may salungguhit ang ialng salita o mga pahayag sa
(Explain)
bawat taludturan?
(15 minuto)
E. Pagpapalalim Nakatutulong ba ang mga sinalungguhitan upang matukoy ang paksa at
(Elaborate) layon ng pagkakasulat ng bawat taludturan?
(10 minuto)
F. Pagtataya Pangkatang Gawain: Pagsusulat ng taludturan at gagamitin sa isang awitin.
(Evaluate) Pangkatang Presentasyon ng mga awit batay sa taludturang isinulat.
(5 minuto) Rubriks:
1. Kawilihan
2. Kaangkupan
3. Kaugnayan
G. Paglilipat Naiisapuso ang mga wastong Gamit ng mga Pahayag sa maaaring gamiting sa pagbuo ng
(Extend) taludturan, at ang pagsulat ng Taludturan sa Gagamitin sa Awitin.
(5 minuto)

Pagtataya sa Pagsusuri ng Isinulat na Taludturan na Maaaring Gamitin sa Awitin


Kraytirya
1. Kawili-wili ba Hindi kawili-wili Kawili-wili Magaling!
ang paksang Nahikayat ang
napili? mambabasa/tagapakinig
na unaain/pakinggan
ito.
2. Sapat ba ang Hindi sapat ang May ilang Lahat ng konseptong
pagkakaugnay mga konseptong konseptong pangwikang tinalakay
ng mga pangwika sa pangwikang sa aralin ay naiugnay;
konseptong ginamit sa pagbuo naiuugnay na nnagamit sa pagbuo ng
pangwika na ng mga taludtodd ginamit sa pagbuo mga taludtod.
ginamit sa ng mga taludtod
pagbuo ng mga
taludtod?
3. Gumamit ban g May ilan-ilang Karamihan sa Tama lahat ang
wastong mga wasstong salita/pahayag ay pagkakagamit ng mga
salita/ pahayag salita/pahayag na ginamit nang ayon salita/pahayg ayon ng
nang ayon sa ginamit nang ayon sa nilalaman ng mga ito sa nilalaman ng
nilalaman ng sa nilalaman na mga taludtod taludtod.
mga taludtod? mga taludtod

IV. Pagninilay:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya: _______

51
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
remediation: _____
c. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin: ______
d. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation: ________
e. Alin sa mga estratehiyang pagtuturo ang nakatutulong ng lubos? Paano ito
nakatulong? ___
f. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyon sa tulon ng aking punongguro at
superbisor?
g. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kung ibahagi sa aking kapwa
guro? ____

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

52
Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit


ng wika sa lipunan (Ayon kay M.K Halliday) Code: F11PT-Ic-86

Kwarter: 1 Linggo: 5 Araw: 1

I. Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang gamit ng wika sa lipunan.
2. Napahahalagahan ang gamit ng wika pasalita man o pasulat.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Gamit ng Wika sa Lipunan
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 80-83

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral  Paghahanda
( Elicit) - Panalangin
( 5 minuto) - Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
- Pagbigay ng pangkalahatang instruksiyon upang
mapanantili ang matiwasay na daloy ng klase.
 Pagbabalik –aral:
-Ibigay ang tamang sagot sa patlang:
- Hanapin sa kahon ang tamang sagot.

1. Maliwanang na Buwan ________________


2. ___________________ Isang Gabi
3. Naraniag a Bulang ________________
4. ___________________ Sarung Banggi
Maliwanang Narania Isang Gabi Sarung Banggi
na Buwang ga
Bulan
Sagot: Sagot: Sagot: Sagot:
Tagalog Ilocano Tagalog Bicol

53
B. Pangganyak
( Engage)
( 5 minuto)

C. Pagtuklas  Ipalawig ang kanilang sagot sa unang gawain. Isulat sa


( Explore) speech balloon ang maaring sabihin kaugnay sa
larawan sa itaas..
(10 minuto)

a. Tumawag ng mag-aaral upang ilahad ang


kanyang sagot..
D. Pagtatalakay
( Explain)  Ayon ni Halliday (1973) sa kaniyang Exploration in
the Functions of Language, na ang mga tungkuling
(10 minuto) ginampanan ng wika sa ating buhay ay kinategorya.
Ginamit ng pasalita at pasulat ang nasabing tungkulin.
Pasalita man o pasulat, may kani-kaniyang gamit ang
wika sa lipunan.
- Tunghayan sa Graphic Clip ang mga gamit ng wika sa
lipunan. (p. 81.)
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 80-
83)

E. Pagpapalalim  Panonood ng video


-https://www.youtube.com/watch?v=h00Zl3PfLWQ

54
(Elaborate) Mge Estudyan Ko, #MyExtraStrenght
( 10 minuto)
- Ano ang mahalagang papel ng gamit ng wika pasalita man o
pasulat sa natungahayang video clip?

F. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin ito


( Evaluate) sa gawaing kwaderno.
(15minuto) 1. Ibigay ang kaisipang inilahad ni Halliday (1973) sa
kaniyang Explorations in the Functions of Language. (5
pts.)
2. Bakit mahalaga ang gamit ng wika sa lipunan sa
epektibong pakikipagkomunikasyon? (5 pts.)
G. Paglilipat
( Extend)  Manood ng trending ng pelikula.
(5 minuto)

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

55
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Naipaliliwanag ng pasalita ang gamit ng wika sa lipinan


sa pamamagitan ng mga pagbibigay ng mga halimbawa. Code: F11PS-Id-87

Kwarter: 1 Linggo: 5 Araw: 2

I. Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng isang pilikulang Pilipino.

56
2. Nasusuri ang gamit ng wika sa mga linyang ipinahahayag ng tauhan
3. Nagagawa ng mahuhusay mga nakahandang gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Pelikula-Mumbaki
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson p. 84-86

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

A. Pagbabalik-  Paghahanda
aral - Panalangin
( Elicit) - Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
( 5 minuto) - Pagbigay ng pangkalahatang instruksiyon upang
matanto na matiwasay ang daloy ng klase.
 Pagbabalik –aral:
- Pangkatin ang klase ng lima (5)
- Ibigay ang limang katanungan tungkol sa gamit ng
wika sa lipunan.
- Magtulungan ang bawat miyembro sa pagsagot.
- Isulat ang sagot sa malinis na bond paper gamit ang
pentil pen.
- Idikit ito sa pisara.

I
 Ihanda ang apat na pirasong envelope na may laman na
makukulay na papel.
Panuto:
- Ibigay ang pangalan ng aktor kapag pamagat ng
pelikula o teleserye ang laman ng envelope. Pamagat
naman ng programa kapag pangalan ng bida o actor ang
nabunot.
Probinsiyano Kim Chiu Kadenang Jerico
Ginto Rosales
Sagot:
Coco Martin One Great Dimples Halik
Love Romana

57
 Panoorin ang “Kwentong Jollibee Kahera.”
B. Pagtuklas https://www.youtube.com/results?search_query=kwento
( Explore)
(10 minuto) - Basahin ang “Mumbaki” pagsusuri ni Arturo S.
Cabuhat. (p. 84)
 Ano ang mahalagang aral ang natutunan sa pinanood
na video at binasang Mumbaki.
 Ano ang pagkakaiba sa dalawang natungaghayang
gawain?

C. Pagtatalakay
( Explain) PELIKULA (p.84)

(10 minuto) Ang pelikula ay kilala rin bilang sine at pinilakang-


tabing, ay isang larangan na sinasakop ang mga gumagalaw
na larawan bilang isang anyo ng sining o bilang bahagi ng
industriya ng libangan.
Mga sangkap ng pelikula:
ARTISTA
-ang gumaganap ng aksiyon o papel na kanyang
ginampanan
-mahalaga ang pagbibitiw niya ng linya kung saan
makikita ang epektibong gamit ng wika sa mga
sitwasyong kaugnay ng pelikula na maaring nangyayari
Iba pang sangkap:
- buod
- direksiyon
- disenyong pamproduksiyon,
- sinematograpiya
- kaugnay ng istorya sa kasaslukuyan
- aral na makukuha
- paglalapat ng tunog
- paglalapat ng musika
- editing
- screenplay
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson p. 84-86)

58
D. Pagpapalalim  Pangkatin ang klase sa walo (8)
(Elaborate) -Sagutin ang gawain (p.85-86)
(10 minuto) - Isang tanong bawat pangkat mula A hanggang H
- Sa pamamgitan ng Bato-bato Pik, ang natalong apat na
pangkat ang unang magbahagi ng kanilang sagot.

E. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin ito


( Evaluate) sa gawaing kiwaderno.
(15minuto) 1. Ipaliwanag ang pelikula bilang bahagi ng industriya
ng libangan. (5 pts.)

2. Sino ang iyong paboritong artista? Ano ang kanyang


katangian na iyong hinahangaan? (5 pts.)
F. Paglilipat
( Extend)  Ibahagi ang mahalagang aral na natutunan sa pinanuod
(5 minuto) na trending na pelikula.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

59
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad.pinagdadaanan ng Wikang
Pambansa ng Pilipinas.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Naipaliliwanag ng pasalita ang gamit ng wika sa lipinan


sa pamamagitan ng mga pagbibigay ng mga halimbawa. Code: F11PS-Id-87

Kwarter: 1 Linggo: 5 Araw: 3

I. Layunin:
Pagkatapos ng animnapupung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang kahulugan at kahalagahan ng wika, pasalita man o pasulat
2. Naihahambing ang gamit ng pasalita at pasulat na wika.
2. Nasasagot ang mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Gamit ng Wika sa Lipunan
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao

60
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 87-90

III. Proseso ng Pagkatuto:)


Pamamaraan

A. Pagbabalik-aral  Paghahanda
( Elicit) - Panalangin
(5 minuto) - Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (att.)
- Pagbigay ng pangkalahatang tuntunin upang
tahimik ang daloy ng talakayan.

 Pagbabalik –aral:
- Ihanda ang limang tanong sa nakaraang
tinalakay na paksa.
- Ipasa ang bolang binalot sa makukulay na
papel/foil habang kumanta ang klase (hayaan ng
mga bata ang pumili ng kanila kakantahin
- Ang guro ang magsabi kung kailan hihinto ang
bola.
- Ang huling makahawak ng bola ang siyang
sasagot sa tanong.
Tanong:
1. Kilala rin ito bilang sine.
2. Naipakita ng pelikulang ito ang
kagandahang taglay ng mga
katutubong ritwal ng mga Ifugao.
3. Mayaman sa _____ ang bansang
Pilipinas.
Sagot:1 pelikula 2. Mumbaki 3. Kultura

61
B. Pangganyak
( Engage) - Idikit sa pisara ang dalawang larawan.
( 5 minuto)

- https://www.shutterstock.com/image-vector/no-
drugs-smoking-alcohol-sign-vector-
- https://www.shutterstock.com/image-
illustration/rehab-written-on-chalkboard-
Tanong:
Ano ang masasabi ninyo tungkol sa
larawan?

 Mula sa nakapaskil na larawan:


C. Pagtuklas - Dalawang mag-aaral ang magbahagi ng
( Explore) kanilang ideya.
(10 minuto) - Ang isa ay sa pamamagitan ng oral recitation o
pasalitang paglalahad.
- Ang isa naman ay basahin sa harap ang
kanyang sagot na nakasulat sa papel.
Tanong:
1. Sino sa dalawang ang nakapaglalahad ng mas
malinaw?
2. Naipaabot ba niya ng tama ang kaisipan sa
larawan?

D. Pagtatalakay
( Explain) Paghahambing sa Pasalita at Pasulat ng Wika (p.87)

(10 minuto)
Ang pagsasalita ay makro ng kasanayan sa
komunikasyon na nagiging daan upang buong
laying maipahayag ng taong kanyang karapatan,
niloloob, at damdamin.
Samantalan, ang pagsulat ayon sa mga
dalubhasa ay pagsasalin sa papel o sa ano mang
kasangkapang maaring gamitin upang
mapagsalinan ng mga nabuong salita, simbolo at
ilustrasyon ng isang tao o mga tao sa layuning
maipahayag ang nasa kanyiyang kaisipan.

62
Higit na pormal ang pagsulat sa pasalitang
wika.Sa pasalita, hindi naiwawasto ang anumang
nasabi na, samantalang sa pagsulat na wika may
pagkakataong pag-isipan ito upang hindi
magkamali.
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson p. 84-
86)
E. Pagpapalalim  Basahin ang sumusunod na mga diyalogo mula
(Elaborate) sa ilang pelikula na nasa loob ng speech balloon
(0 minuto) (p.87).
- Paghambingin ang pasalita at pasulat na gamit
ng wika.

F. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin.


( Evaluate) Gawin ito sa gawaing kwaderno.
(15minuto)
1. Ibigay ang kahulugan ng pagsasalita. (5pts)
2. Ano ang pagkakaiba sa pasulat sa pasalitang
wika. (5 pts.)
G. Paglilipat
( Extend)  Ibahagi ang iyong natutunan sa pagsusuni ni
(5 minuto) Arturo S. Cabuhat sa pelikulang Mumbaki.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

63
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungko9l
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nagagamit ang mga cohesive device sa pagpapaliwanag


at pagbibigay halimbawa sa mga gamit ng wika sa lipunan.
Code: F11WG-le-85
Kwarter: 1 Linggo: 5 Araw: 4

I. Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang gamit ng cohesive device
2. Nasusuri ang tamang gamit ng cohesive divice sa pagpapaliwanag at
pagbibigay halimbawa sa mga gamit ng wika sa lipunan.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Ang mga Cohesive Device
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 91-93

III. Proseso ng Pagkatuto:

64
Pamamaraan
 Paghahanda

65
- Panalangin
A. Pagbabalik-aral
- Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
( Elicit)
- Pagbigay ng pangkalahatang instruksiyon nang
( 5 minuto)
mapanatili ang katiwasayan sa klase.

 Pagbabalik –aral:
1. Ano ang pagkakaiba sa pasalita sa pasulat
na komunikasyon?
2. Alin sa dalawa ang may pormal na gamit sa
pakikipagkomunikasyon?

B. Pangganyak
( Engage)  Magpakita ng 10 pirasong makukulay na flash card
( 5 minuto) na naglalaman ng mga bahagi ng pananalita at
panlapi.
Rose napakabait ng
Tao siya bulaklak
Kumain maganda ang
- Tumawag ng limang mag-aaral upang mamili ng
salita at gamitin sa pangungusap.

 Basahin ang sumusunod na limang pangungusap


C. Pagtuklas sa Ilahad Mo (p. 91)
( Explore)
Tanong:
(10 minuto)
1. Ilang ideya mayroon ang pangungusap?
2. Suriin ang gamit ng mga may salungguhit na bahagi
sa pagbuo ng mga pangungusap.
3. Paano ginamit ang mga may salungguhit sa bawat
pangungusap, nagpaliwanag ba ito, nangatuwiran,
nagsalaysay o naglarawan?
Mga Cohesive Device (p.91)
D. Pagtatalakay Ang cohesive device ay maraming gamit tulad ng
( Explain pagpapaliwanag sa pagbibigay-halimbawa sa mga
(10 minuto) gamngwika sa lipunan.
Iba pang gamit ng cohesive ay pagpapahayag ng
pagdaragdag ng madalas na makita sa unahan ng
pangungusap bagama’t makikita rin sa gitna ng
pangungusap bilang pang-ugnay sa dalawang sugnay.
Halimbawa: ganoon din, gayundin, at/at saka,
bilang karagdagan, dagdag pa, rito/riyan/roon.
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp.
91-92)

66
E. Pagpapalalim  Gawin ang pagsasanasasay 1 (p. 92)
(Elaborate) Sa gawaing kuwaderno.
(10 minuto)

F. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin


( Evaluate) ito sa gawaing kwaderno.
(15minuto) 1. Ano ang mga cohesive devices? (5 pts.)
2. Ibigay ang iba pang gamit ng cohesive device (5
pts.)

G. Paglilipat  Sumulat ng talatang nagpapaliwanag tungkol sa


( Extend) gamit ng gamit ng wika sa lipunan. Gawing
(5 minuto) pantulong sa paliwanag ang pagbibigay ng mga
halimbawa. Isaalang-alang ang gamit ng mga
cohesive device.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

67
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga


napanood sa sitwasyong pngkomunikasyon sa telebesyon/pelikula. Code: F11PD-1b-86

Kwarter: 1 Linggo: 5 Araw: 5

I.Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ng gamit ng wika sa lipunan pasulat man o pasalita.

2. Nasusuri ng gamit ng wika sa napakinggang mga halimbawa.


3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.
II. Nilalaman:
Paksa: Pagsulat ng Pagsusuri sa Gamit ng Wika sa Pinanood ng Pelikula (Retorika)
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson p. 94-95

III. Proseso ng Pagkatuto:

Pamamaraan

A. Pagbabalik-  Paghahanda
aral - Panalangin
(Elicit) - Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
(5 minuto) - Pagbibigay ng pangkalahatang panuto upang
maiwasan ang di pagkakaintindihan.

 Pagbabalik –aral:
Gamitin sa pangungusap:
1. Marahil 2. At saka 3. Para sa
4. Samantala 5. Dahil dito 6. Kapag

68
B. Pangganyak Panoorin
(Engage)
(5 minuto) https://www.youtube.com/watch?v=IvR6N5Jdhqs
Lalaking Tunay (short film)
1. Anong mahalang aral ang natutunan sa
video?
2. Angkop ba ang wika ng ginamit?
C. Pagtuklas  Balikang muli ang pinanood na pelikula. Pahalagahan
(Explore) ito sa pamamagitan ng pagsusuri sa gamit ng wika sa
(10 minuto) diyalogo ng mga tauhan. Gawin sa gawaing kuwaderno.
Kraytirya Oo Hindi
1. Maayos baa ng gamit ng wika sa linya
ng mga tauhan?
2. Naging malinaw ba ang pagpapahayag
ng mga linya?
3. Magkaugnay ba ang mga salita sa
ipinahayag na linya sa paksa ng bawat
pangyayari?
4. Madali bang maunawaan ang mga linya
ng tauhan?
5. Naging batayan baa ng tema ng pelikula
sa pagbuo ng mga tauhan?
6.
D. Pagtatalakay
(Explain) Pagsulat ng Pagsusuri sa Gamit ng Wika sa Pinanood na
Pelikula (p.94)
(10 minuto) Maraming maaaring suriin sa pinanonood na
pelikula. Mula sa nilalaman, aral, pagganap ng mga
tauhan, aspektong teknical, at iba pa.
Sa pagsusuri gamit ng wika sa pelikula, dapat
bigyang pansin ang mga sitwasyon, diyalogo, mga tauhan
kung may ginamit na pang-instrumental, pangregulatori,
pang-interasiyonal, pampersonal, pangheuristiko, pang-
imahinasyon, at panrepresentatibo.

(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang


Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 94-
95)
E. Pagpapalalim  Magkaroon na sariling pagtataya sa isinulat na pagsusuri
(Elaborate) sa gamit ng wika sa mga linya ng tauhan sa pinanuod ng
(10 minuto) pelikulang Pilipino. Gayahin sa kuwaderno ang pormat
ng pagtataya ng nasa A at isulat ang pagmamarka.

F. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin ito sa


(Evaluate) gawaing kuwaderno.

69
(15minuto) 1. Ano-ano ang maaaring suriin sa pinanonood na pelikula
(5 pts.)
2. Mga dapat bigyang pansin sa pagsusuri sa pinanood na
pdelikula. (5pts.)

G. Paglilipat  Magsaliksik tungkol sa Kasaysayan ng Wikang


(Extend) Pambansa.
(5 minuto)

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nasusuri ang kalikasan, gamit, mga kaganapang pinagdaanan at


pinagdadaanan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nakapagbibigay ng opinion o pananaw kaugnay sa mga


napakinggang pagtalakay sa wikang pambanasa. Nasusuri ang mga pananaw ng iba’t ibang
awtor sa isinulat na kasaysayan ng wika.
Code: F11PN-If-87 F11PB-If-95

Kwarter: 1 Linggo: 6 Araw: 1

Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Nailalarawan ang mga pangyayari sa kasaysayan ng wikang pambansa.

70
2. Naipaliliwanag ang ilang patunay na nabibilang sa Austronesian ang mga wika sa
Pilipinas.
3. Naiuugnay ang mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Kasaysayan ng Wikang Pambansa
Integrasyon: Araling Panlipunan, Edukasyon sa Pagpapakatao at Matimatika
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 96-99

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

 Paghahanda
A. Pagbabalik-aral
- Panalangin
( Elicit)
- Pagtsek ng atendans
( 5 minuto)
- Pagbigay ng pangkalahatang panuto bago
simulan ang klase upang tuloy-toy ang daloy
sa talakayan.
 Pagbabalik –aral:
Panuto: Hanapin sa loob ng kahon ang
jumbled letter na naglalaman ng tamang sagot
sa sumusunod na pahayag. Iayos at isulat ang
salita ng tamang sagot.
1. May akda ng Explorations in the Functions
of Language.
2. Kilala rin ito bilang sine.
3. Pelikula na taglay ang kultura ng Ifugao.
4. Sa ________________ng wika, hindi
maiwawasto ang anumang nasabi na..
5. Ito ay pagsasalin sa papel sa ano mang
kasangkapan sa layuning maipahayag ang
nasa kaniyang kaisipan.
.

Sagot:
1. Halliday 4. Pelikula
2 .Mumbaki 5. Pasalitang

71
3 .Pagsulat

 Suriin ang larawan.


B. Pangganyak
( Engage)
( 5 minuto)

Tanong:
1. Ano ang masasabi ninyo sa larawan?
2. May pakinabang ba ito sa buhay ng tao?

C. Pagtuklas  Pagtapatin ang wika at taon kaugnay ng


(Explore) kasaysayan ng wikang pambansa.
(10 minuto) 1. Tagalog ------------------1959
2. Pilipino ----------------- 1987
3. Filipino ----------------- 1937

D. Pagtatalakay
( Explain)  Basahin ang maikling kasaysayan ng
(10 minuto) wikang pambansa (p.97)
Kasysayan ng Wikang Pambansa
- Ang anyong kapuluan ng Pilipinas ang
sinasabing sanhi kung bakit
napakaraming wika at wikain ang
bansa.
- Malaki ang pagkakahawig nito sa isa’t
sa bunga ng pagkakabilang sa iisang
pamilya ng wika, ang wikang
Austronesian.
- Matatagpuan sa Formosa sa hilagang
New Zealand sa timog; sa Eastern
Island sa silangan hanggang
Madagascar ang wikang Austronesian.
- Ayon sa pag-aaral ni Otto Dempwolff

- Wikang pambansa, ay kabilang sa


Indonesian subgroup ng Austronesian.
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino, Batayang Aklat,
Magdalena O. Jocson pp. 96-97)

E. Pagpapalalim
(Elaborate)  Gawin sa Kuwaderno (p. 98)
(10 minuto) - Gawain A at B

72
 Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin.
F. Pagtataya
Gawin sa gawin sa sagutang papel.
( Evaluate)
(15minuto)
Isulat ang TAMA kapag totoo ang inilaladhad ng
pangungusap at ibigay ang tamang sagot kapag ito ay
mali.
________1.Ang opisyal na wikang pambansa batay sa
Itinadhana.
ng Saligang Batas ng 1987.
________2.Nakasaad sa Artikulo XVI, Sek. 6 na
“Filipino” ang wikang pambansa ng
Pilipinas.
________3.Tagalog ang batayan ng wikang pambansa
ayon ni Otto Dempwolff.
________4.Ipinahayag niya noong 1937 ang
Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 na nagtgakda sa
Pilipino bilang batayan ng wikang
pambansa.
________5. Surian ng Wikang Pambansa ang
kahulugan
ng SWP.
Sagot: 1. Filipino 2. XIV 3. TAMA 4. Tagalog
5.TAMA.

G. Paglilipat  Ibahagi ang iyong pagsusuri sa pelikulang


( Extend) Mumbaki.
(5 minuto)
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________

73
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik

74
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino

Pamantayan sa Pagganap: Nasusuri ang kalikasan, gamit, mga kaganapang pinagdaanan at


pinagdadaanan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Natututkoy ang mga pinagdaanang pangyayari/


kaganapan tungo sa pagkabuo at pag-unlad ng Wikang Pambansa.
Code: F11PS-Ig-88
Kwarter: 1 Linggo: 6 Araw: 2

Layunin:
Pagkatapos ng limampung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1..Naipaliliwanag ng ilang batas, kautusan, proklamasyong pinaiiral sa
pagpapaunlad ng wikang pambansa, at kasaysayan.
2. Nakapaglalarawan ng mga Batayan ng Wikang Pambansa.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Ilang Batas, Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa Pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/Filipino
Integrasyon: Araling Panlipunan, Edukasyon sa Pagpapakatao at Matimatika
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 99-103

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

 Paghahanda
A. Pagbabalik-aral
- Panalangin
( Elicit)
- Pagtsek ng atendans
(5 minuto)
- Pagbigay ng pangkalahatang panuto bago mag-umpisa
ang klase upang maayos ang daloy ng talakayan.

 Pagbabalik –aral
* Pagtapatin ang mga salitang nakasulat sa makukulay
na papel upang mabuo ang tamang kaisipan.
*Idikit sa pisara.

75
1. Tagalog ------- 1959
2. Manuel L. Quezon ------- Ama ng Wika
3. Pilipino ------- 1987
4. Artikulo XIV ------- 1937
5. Filipino ------- Sek. 6

B. Pangganyak  Gawain:
( Engage) *Tunghayan ang tatlong (3) pares na propesyon.
( 5 minuto) Hal:
1. Pulis -------- Mayor
2. Punong Guro -------- Estudyante
3. Presidente ng Pilipinas -------- Mamamayan
Tanong:
Ano ang tungkulin at kaugnayan ng mga taong
nabanggit sa ating lipunan?

C. Pagtuklas
(Explore)  Isulat sa pisara ang sagot:
Magbigay ng dalawang tuntunin/batas na sinusunod
sa:
1. Bahay
2. Paaralan
3. Simbahan
4. Barangay
5. Bansa

Tanong:
1. Ano sa palagay ninyo ang tungkulin ng mga
batas na ito sa buhay ng tao?
2. Bakit kailangan na tayo ay tumatalima sa iban’t
ibang batas?

76
D. Pagtatalakay  Basahin/Alamin
( Explain) 1. Ilang Batas, Kautusan, Proklamasyong Pinaiiral sa
Pagpapaunlad ng Wikng Pambansa:
( 10 minuto) Tagalog/Pilipino/Filipino (p. 99)

2. Kasaysayan at Pamamaraan ng Kasaysayan (p.100)


- Ang kaysayang ay simpleng tala ng nakaraan na
tumutukoy sap ag-aaral at pagpapaliwanang ng mga
nakatalalang lipunan na binubuo ng tao, mga
panayam (binigkas sa kasaysayan) at arkeolohiya.
- Ito ay ay mula sa salitang-ugat na saysay na
nngnganahulugan din na kabuluhan, kahalagahan, at
katuturan.
- Maaring bigyang-kahulugan ang kasaysayan bilang
isang salaysay, na may saysay sa isang pangkat ng
tao.
3. Pamamaraan ng Kasaysayan
- Ang historiograpiya ay nangangahulugan ng
pagsasakasaysayan o pagsusulat ng kasaysayan.

(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang


Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 99-
100)
E. Pagpapalalim  Ipaliwanag ang sumusunod:
(Elaborate) 1. Batas Komonwelt Blg. 570 (1946)
(10 minuto) 2. CHED Memorandum Blg. 59 (1996)
3. Proklamasyon Blg. 12 (1954)
4. Artikulo X1V Sek.6 ng Saligang Batas ng 1987
5. Proklamasyon Blg. 1041 (1997)

F. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin


( Evaluate) sa gawaing kwaderno.
(15minuto) 1. Magbigay ng tatlong batas, kautusan, proklamasyong
pinaiiral sa pagpapaunlad ng Wikang Pambansa (5 pts.)
2. Ipaliwanag ang salitang kasaysayan (5 pts.)

G. Paglilipat  Bilang kabataang Pilipino, paano mo pahahalagahan


( Extend) ang Pambansang Wika.
(5 minuto)
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________

77
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik

78
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nasusuri ang kalikasan, gamit, mga kaganapang pinagdaanan at


pinagdadaanan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusulat ng sanaysay na tumatalunton sa isang


partikular na yugto ng kasaysayan ng Wikang Pambansa.
Code: F11PU-Ig-86
Kwarter: 1 Linggo: 6 Araw: 3

Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag kung bakit tagalog ang dapat maging batayan ng wikang
pambansa.
2. Nailalarawan ng masusi ang pagsasalaysay ng pagkabuo at pag-unlad ng
wikang pambansa.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Bakit Tagalog ang Dapat Maging Batayan ng Wikang Pambansa.
Integrasyon: Araling Panlipunan, at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, at Kolaboratibong pagkatuto at
B.pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
A. Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 103-106

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

A. Pagbabalik-  Paghahanda
aral - Panalangin
( Elicit) - Pagtsek ng atendans
(5 minuto) - Pagbigay ng pagkalahatang paalala/panuto bago ang
umpisa ng klase upang maayos ang daloy ng gawain at
talakayan.

 Pagbabalik –aral:
Bumuo ng dalawang pangkat: Gumawa ng maiksing
pag-uulat sa sumusunod na paksa. Ilahad sa klase ng
1minuto.

79
1. Kasaysayan
2. Historiograpiya

B. Pangganyak  Pagsasadula
(Engage) - Tumawag ng dalawang estudyanteng babae at lalaki.
(5 minuto) - Sitwasyon: sinampal ni babae si lalaki. (isang
minutong pagtatanghal)
- Bigyan sila ng 1 minutong paghahanda sa kanilang
dayalog bago itanghal.
Tanong:
Bakit nasampal ni babae si lalaki?

C.Pagtuklas
 “Minahal kita, minahal mo siya,minahao niya ay iba”
(Explore) -Ibigay ang inyong opinion sa linyang ito.
(5 minuto)
D.Pagtatalakay
( Explain) Pagtiyak ng mga Sanhi at Bunga ng mga
(10 minuto) Pangyayari (p.103)
Karaniwang sinasabi na ang bawat bagay, o pangyayari ay
may sanhi at bunga?
Hal. Mabilis na nag-uunahan sa pagbaba sa LRT Station ang
mga tao sapagkat nasira ang tren.
Sanhi: Pagkasira ng tre.
Bunga: Nag-unahan sa pagbaba sa estasyon ng tren ang mga
tao.

Narito naman ang halimbawa ng sanhi at bunga ng


pangyayari na may kaugnayan sa pagkakaroon ng wikang
pambansa.
Sanhi: Naranasan ni Pangulong Manuel L. Quezon na sa
sarili niyang bansa ay hindi sila magkaintindihan ng
mamamayan.
Bunga: Gumawa siya ng hakbang at binuo niya ang isang
ahensiya na mag-aaral ng magiging batayan ng wikang
pambansa, at ito ang Surian ng Wikang Pambansa.
Upang makita ang ugnayan ng sanhi at bunga, karaniwang
ginagamit ang pangatnig tulad ng:
1. Kaya
2. Sapagkat
3. Datapwat
4. At iba pa.

80
E. Pagpapalalim
(Elaborate)  Basahin ang sumusunod na teksto kaugnay ng
(10 minuto) batayan ng wikang pambansa. Suriin ang mga
pangyayaring nagpapahayag ng kasanayang sanhi at
bunga. (p. 103)

“Bakit Tagalog ang Dapat Maging Batayan ng Wikang


F.Pagtataya  Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin sa
( Evaluate) gawaing kuwaderno.
(5minuto)

1. Alin ang nauuna, sanhi o bunga? (5 pts.)


2. Ibigay ang mga pangatnig na karaniwang nag
uugnay sa sanhi at bunga. (5 pts.)
3. Humabi ng limang pangungusap gamit ang
nasabing mga pangatnig. (5 pts.)

G.Paglilipat
( Extend)  Panoorin ang video clip ng pagkabuo at pag-unlad
(5 minuto) ng wikang pambansa.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?____

81
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nasusuri ang kalikasan, gamit, mga kaganapang pinagdaanan at


pinagdadaanan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Natitiyak ang mga sanhi at bunga ng mga pangyayaring
may kaugnayan sap ag-unlad ng Wikang Pambansa.
Code: F11WG-Ih-86
Kwarter: 1 Linggo: 6 Araw: 4

Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. .Naipaliliwanag ng mga pokus na tanong na ginamit sa pagtukoy ng sanhi at
bunga ng mga pangyayari.
2. Nailalarawan ng mga ideya na ginamit sa pagtukoy ng sanhi at bunga ng mga
pangyayari.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Bakit Tagalog ang Dapat Maging Batayan ng Wikang Pambansa.
Integrasyon: Araling Panlipunan, at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, at Kolaboratibong pagkatuto at

pag-uugnay ng mga karanasan.


Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 107-109

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

 Paghahanda
A. Pagbabalik-aral
- Panalangin
(Elicit)
- Pagtsek ng atendans
(5 minuto)
- Pagbigay ng pangkalahatang instruksiyon bago
magsimula ang klase para panatag ang talakayan.

 Pagbabalik –aral:
1. Bakit mahalagang masuri ang mga

82
pahayag na ginamit sa pagtukoy ng sanhi at
bunga ng mga pangyayari sa isang binasang
akda?
2. Paano masusuri ang mga pahayag na
ginamit sa pagtukoy ng sanhi at bunga ng
mga pangyayari?

B. Pangganyak  Debate
(Engage) PAKSA: Bakit babae ang naghuhugas ng
(5 minuto) pinggan?
-Pangkatin ang klase sa dalawa.
-Bigyan ng 1 minuto upang ihanda ang kanilang
pagtatalunang paksa.
-Ilahad ng bawat grupo ang kanilang output.
-Iproseso ng guro ang gawain.

B. Pagtuklas  Basahin ang sumusunod na pangungusap


(Explore) (p.107)
(5 minuto)
1. Ang anyong kapuluan ng Pilipinas

ang sinasabing ugat ng rehiyonalismo.

2. Buhat ng sakupin ng Espanyol ang bansa

lalong nahati ang mga Pilippino.


- Anong konsepto ang ipinahahayag ng
binilugang mga pahayag?
- Ano naman ang konseptong ipinahahayag ng
ikinahong mga pahayag?
- May salita o pahayag bang ginamit upang pag-
ugnayin ang mga diwa ng bawat pangungusap?

83
C. Pagtatalakay
( Explain) Mga Pahayag na Ginagamit sa Pagtukoy sa Sanhi at Bunga
(p.108)
( 10 minuto)
Ang sanhi ay isang ideya o pangyayari na maaring
humantong sa isang bunga.
Halimbawa:
Narinig mo ang sirena ng bombero, ano ang maaring bunga
ng sirenang ito?
-Isang maaaring mangyari ay ikagulat at ikabahala ang
sirenang narinig.
-Kaya ang naging bunga ng sirena sa iyo ay nagulat at
nabahala ka.
May mga palatandaang salita o pahayag na karaniwang
ginagamit sa pagpapahayag ng pagkakaroon ng sanhi at
bunga:
1. kaya 6. bunga nito
2. kaya naman 7. tuloy
3. dahil sa 8. sapagkat
4. dahil dito 9. pagkat
5. buhat nang
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 107-
109)

D. Pagpapalalim
(Elaborate)  Gawin ang Pagsasany 1 (p.108)
1-5 na tanong lang ang sasagutan.
( 10 minuto)

E. Pagtataya  Isulat sa sagutang papel.


( Evaluate) Sagutin ang pagsasanay 2 (p.108)
(5minuto) 1 -5 bilang lang ang sasagutan.

 Sumulat ng isang maikling komposisyon na


naglalahad kung paano makatutulong ang mga
F. Paglilipat
mag-aaral na kabataan ng ating bansa sa
( Extend)
pagpapalaganap ng gamit ng wikang pambansa.
(5 minuto)

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________

84
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik

85
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang konsepto, elementong kultural,


kasaysayan,at gamit ng wika sa lipunang Pilipino.

Pamantayan sa Pagganap: Nagagawa ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Napipili ang anklop na mga salita at paraan ng paggamit
sa mga usapan o talakayan batay sa kausasp, pinag-uusapan, lugar, panahon at grupong
kinabibilangan
Code: F11PSlle-90

Kwarter: 1 Linggo: 6 Araw: 5

Layunin:
Pagkatapos ng animnampung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1 .Naipaliliwanag at nakasusulat ng buod sa tulong ng balangkas.ng mga pokus na
tanong na ginamit sa pagtukoy ng sanhi at bunga ng mga pangyayari.
2. Nailalalalarawan at naibahahagi ang mga ideya ng mabisang gamit ng balangkas
sa pagbubuod.

II. Nilalaman:
Paksa: Bakit Tagalog ang Dapat Maging Batayan ng Wikang Pambansa.
Integrasyon: Araling Panlipunan, at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, at Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 109-111

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

 Paghahanda
A. Pagbabalik-aral
-Panalangin
(Elecit)
- Pagtsek ng atendans
( 5 minuto)
- Pagbigay ng pangkalahatang panuto bago mag-
umpisa ang klase.

 -Pagbabalik –aral:
*Ihanda ng guro ang mga strips na may
nakasulat
ng mga ideyang sanhi at bunga.
*Hanapin ang pares ng bawat kataga o

86
parirala
na nagsasaad ng sanhi at bunga.
*Idikit sa pisara.

gutom ang bata ------------ umiyak


sinasaktan siya ------------ kumain

nahulog sa hagdan ------------ natoto


nag-aral ------------ nabalian

*Gamitin sa pangungusap.

B. Pagtuklas
(Explore) *Tingan ng maigi ang mga salita, parirala at
(5 minuto) pangungusap.

1.0 Kinse anyos na si Nene at nag-aral sa G-11.


1.1 maagang gumising
1.2 nagluluto ng agahan
1.3 naliligo
1.4 .kumain
1.5. pumasok sa klase
2.0 Tinagurian siyang batang talentado at
matalino.

C. Pagtatalakay
( Explain) Pagsulat ng Buod sa Tulong ng Balangkas (109)

( 10 minuto) - Sa pagsulat ng buod ng isang texto, tinutukoy ang


pinakamahalagang ideya o pangyayaring nakpaloob
dito. Isinulat sas sariling pangungusap ang buod.
- Ang buod ay nagtataglay ng isang mahahalagang
pangyayari. Kahit gaanno kaikli ang buod ng isang
akda o teksto, hindi dapat mabawasan ang kabuuan
ng diwang napapaloob dito.
- Sa pagsulat ng buod nakatutulong ang balangkas.
Ang balangkas ay larawan ng mga hakbang na
dapat bigyang-pansin. Ito ang iskeleton ng anumang
sulatin.
- Sa balangkas dapat makita kung paano hinati-hati
ang mga ideya o pangyayaring isinama sa buod,
mula sa pinakamaliit hanggang sa
pinakapangunahing ideya o pangyayaring dapat
87
Timeline
- Tinatawag na timeline ang isang paraan ng
pagsasalaysay gamit ang mga susing salita.
- Karaniwang ang mga susing salita ay pangyayari,
petsa, taon, minsan pa ay mahalagang salita na
binigyang-kahulugan.
- Mula sa timeline, maaring makabuo ng isang
maayos na pagsasalaysay.

(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at


Kulturang Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O.
Jocson pp. 109-111)

G. Pagpapalalim
(Elaborate) 
Isulat ang buod ng kasaysayan ng wikang
pambansa noong Panahon ng Espanyol.
( 10 minuto)
- Gawin muna ang balangkas na papaksa bago isulat
ng
patalata.
- Gamitin ang sistemang bilang-arabic sa
- pagbabalangkas.
- Gawin sa gawaing papel
Halimbawa:
1.0
1.1
1.2
H. Pagtataya  Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin.
( Evaluate) Gawin ito sa gawaing kwaderno ang Timeline
(5minuto) ng Wikang Pambansa.
Ano ang Tawag sa Wikang Pambansa?

Filipino Ramong Magsaysay 1959

1937 Manuel Luis Quezon 1987

Pilipino Corazon C. Aquino Tagalog

I. Paglilipat Ibahagi ang iyong natutunan sa Aralin 6 sa


( Extend) pamamagitan ng pagsulat nito ng Timeline.
(5 minuto)

IV. Pagninilaynilay:

88
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.

Pamantayan Sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.

Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng


wika F11PB – If – 95

Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 1

I- Layunin
Pagkatapos ng isang araw na talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
a) Natutukoy ang wastong yugto ng kasaysayan ng wikang pambansa
b) Nakapagbibigay ng sariling opinion tungkol sa kahalagahan ng pagkakaroon
ng wikang pambansa.

89
c) Nabibigyang kahulugan ang mga salitang pangkasaysayan.

II- Nilalaman
Paksang Aralin- Pag-unlad ng Wikang Pambansa (Panahon ng Hapon, Panahon
ng Pagsasarili, Panahon ng Kasalukuyan)
Kagamitan- Manila Paper, pandikit.
Integrasyon: Values

III- Pamamaraan

a. Paghahanda
a) Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
b) Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat
c) Pagtala ng lumiban sa klase
Sino ang lumiban sa klase?
b. Pagbabalik Aral
 Magpapaskil ang guro ng salitang 1. Tagalog, 2. Pilipino at 3. Filipino.
 Pipili ang guro ng tatlong mag-aaral at bibigyan sila ng mga kaperasong papel
na mayroong nakasulat na 1959, 1987, at 1937.
 Ididikit sa tapat ng mag-aaral ang wastong taon kung saan ang wika na ito ang
siyang ginamit bilang wikang pambansa.
c. Pagganyak
 Sa isang manila paper mayroong dalawang hanay. Sa hanay A nakasulat ang dating
palabaybayin ng mga letra ng alpabeto at sa hanay B naman ang bagong
ortograpiyang Filipino. Pipili ng ilang mag-aaral at ipapabigkas sa kanila ang mga
nakasulat na ito.

A B
/a/ /la/ /sa/ a-/ey/ j- /dyey/ q-/kyu/ z-/zi/
/ba/ /ma/ /ta/ b-/bi/ k-/key/ r-/ar/
/ka/ /ma/ /u/ c-/si/ l-/el/ s-/es/
/da/ /na/ /wa/ d-/di/ m-/em/ t-/ti/
/e/ /nga/ /ya/ e-/i/ n-/en/ u-/yu/
/ga/ /o/ f-/ef/ ñ-/enye/ v-/vi/
w-/
/ha/ /pa/ g-/dyi/ ng-/endyi/
dobolyu/
/i/ /ra/ h- /eyts/ 0-/o/ x-/eks/
i-/ay/ p-/pi/ y-/way/

90
 Kapag tama ang pagkakabigkas ng mga letra, ipapabigkas muli sa kanilang lahat ang
nasa hanay A at B. Pagkatapos ibigkas ang mga ito,sasagutin ng mga mag-aaral ang
mga katanungang ito na itatanong na guro.
1. Tungkol saan ang nilalaman ng Hanay A? ng B? Ano ang napansin sa paraan ng
pagbigkas ng mga ito.
2. Bigkasin ang bawat titik nang ayon sa pagkabuo ng tunog ng mga ito. Ano ang
napansin sa paraan ng pagbikas nito?
3. Bilang lagom, paano nagkakaiba ang dalawang palabaybayin?
d. Pagtuklas
 Ipapaskil sa harap ang salitang “WIKA- DINAMIKO”. Magtatanong ang guro
a. Ano ang kahulugan ng wika?
b. Ano ang kahulugan ng dinamiko?
c. Paano naging dinamiko ang wika?
d. Magbigay ng halimbawa tungkol sa pagiging dinamiko ng wika.

Ang wika ay dinamiko sapagkat ito ay nagbabago kasabay ng panahon kaya patuloy
pa rin ang pag-unlad nito. Kung kaya, tatalakayin natin kung paano umunlad ang
wikang pambasa simula sa panahon ng hapon hanggang sa kasalukuyan.

 Hahatiin sa tatlong pangkat ang klase.


 Ang bawat pangkat ay bibigyan ng isang envelope, manila paper at pandikit.
 Ang envelope ay may lamang mga salita o pahayag na tungkol sa pag-unlad ng
wikang pambansa.
 Tutukuyin ng mga magaaral ang mga salita/ pahayag na ito ayon sa wastong panahon
kung kailan ito nangyari.
 Ididikit sa isang manila paper. Bibigyan sila ng 15 minuto upang tapusin ito.
Mga salitang nasa loob ng envelop ay ang mga sumusunod:
Naging masigla ang Pilipino
Sumigla ang panitikang
Itinuro ang Nihongo sa Paggamit ng sariling
Pilipino.
wika.
Nagtagumpay ang pagtuturo Naging Midyum sa mga
ng wikang pambansa na Naging opisyal na wika ang paaralan ang Ingles at
tinawag ni Pilipino na Tagalog at Ingles. nagkaroon ng asignatura na
nilagdaan ni Jose Romero. Pilipino
Higit na lumaganap ang
paggamit ng wika, pag-aaral
Nagpatupad ng patakarang
Nagkaroon na ng aklat para sa wika, at nagkaroon ng
Bilingguwal ang kagawaran
sa mga Pilipino. intelektuwalisasyon,
ng Edukasyon.
estandardisasyon, at
elaborasyon ng Filipino
 Tutukuyin ang wastong panahon na naganap ang mga pahayag sa itaas at ididikit ito
sa mga kahon na iginuhit sa pisara.
Panahon ng Hapon Panahon ng Pagsasarili Panahon ng Kasalukuyan

91
e. Pagtatalakay
 Iwawasto ng mga mag-aaral ang kanilang sagot sa pamamagitan ng pagpapabasa sa
isang akda na makikita sa pahina 114-116 sa bahaging Linangin mo. Pagkatapos iulat
ng mga mag-aaral ang kanilang mga sagot ay iwawasto ng guro ang kanilang sagot.
Mga karagdagang impormasyong tatalakayin ng guro.
Kautusang Pangkagawaran Blg.24- Ipinalabas noong 1962 ng kalihim ng Edukasyon
Alejandro Roces na nag-uutos na mula sa taong-aralan 1963-1964, ipinalilimbag ang lahat
ng sertipiko at diploma ng pagtatapos sa wikang Pilipino

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60- Ipinag-utos ni Pangulong Diosdado Macapagal na


awitin ang pambansang awit sa wikang Pilipino

Saligang-batas ng 1973- Dapat gumawa ang Batasang Pambansa ng mga hakbang tungo
sa paglinang at pormal na adapsyon ng isang panlahat na wikang pambansa na tatawaging
Pilipino.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 25- Hulyo 19,1974- Nilagdaan ng kalihim ng


Edukasyon at Kultura, Juan Manuel ang pagpapairal ng Edukasyong Bilingguwal sa mga
paaralan simula sa taong-panuruan 1974-1975.

Kautusan Blg. 22- Hulyo 21, 1978- Nilagdaan ni kalihim Juan Manuel na simula sa taong-
panuruan 1979-1980, ituturo ang 6 na yunit ng Pilipino sa kolehiyo.

Kautusang Tagapagpaganap Blg, 1179 (1981)- pagpapalit ng pangalan ng Surian ng


Wikang Pambansa (SWP) sa Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP).

Batas Republika Blg. 7104(1986)- Nilikha ang Komisyon sa Wikang Filipino(KWF).

92
f. Pagpapalalim
Magbigay ng isang pahayag sa kahalagahan ng wika at kung ano ang mahalagang
gampanin nito sa ating pang-araw-araw na buhay.

g. Pagtataya
Panuto: Ibigay at ipaliwanag ang kahulugan ng mga salitang pangkasaysayan nang
ayon sa pagkakagamit sa binasang akda na nasa pahina 114-116. Gamitin sa sariling
pangungusap. Gawin sa kwaderno
Salita Kahulugan at Paliwanag
1. Ikalawang Digmaan
2. Implementasyon
3. Pagpapaunlad
4. Nagtatag
5. Lumaganap
6. Pormal na hakbang

IV- Kasunduan
Basahin ang bahagi ng panayam ni Alfonso O. Santiago na pinamagatang “Ang wikang
Pambansa, ang Ingles, at ang Edukasyon.”sa pahina 116-118.
Repleksiyon:
a. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya:
b. Bilang ng mga mag-aaral na nangangailangan ng karagdagang gawain para sa
remedial na klase:
c. Ang remedial ba na klase ay nakatulong?
d. Bilang ng mga mag-aaral na nakakuha o nakaintindi sa tinalakay nan a aralin:
e. Bilang ng mga mag-aaral na patuloy na nangangailangan ng remedial:
f. Alin sa mga estratehiyang ginamit ang mabisa? Bakit naging mabisa ito?
g. Ano-ano ang mga balakid na kinaharap na nasolusyonan sa tulong ng principal o
superbisor?
h. Ano-ano ang mga inobasyon/ pagbabago o mga kagamitang panglokal ang ginamit na
nais ibahagi sa iba pang mga guro?

93
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.
Pamantayan Sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng
wika F11PB – If – 95
Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 2

I- Layunin
a. Naisasalin ang isang salita sa wikang Ingles patungo sa Filipino at mula
Filipino patungo sa wikang Ingles.
b. Nakapagbibigay hinuha tungkol sa kahalagahan ng wikang Filipino sa
pagtuturo.
c. Nakagagawa ng isang Bio-data ng Nasyonalismo.

II- Paksa- Pag-unlad ng Wikang Pambansa (Ang Wikang Pambansa, ang Ingles, at
ang Edukasyon)
Kagamitan- Libro, cardboard at yeso
Integrasyon: English

94
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
 Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
 Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat
 Pagtala ng lumiban sa klase
Sino ang lumiban sa klase?

b. Pagbabalik Aral
 Pagtatapatin ng mga mag-aaral ang mga batas, kautusang pangkagawaran, batas
republika at iba pa ( Hanay A) sa wastong nakasaad sa mga batas na ito (Hanay B).

Hanay A Hanay B
 Ipinalabas noong 1962 ng kalihim ng
Edukasyon Alejandro Roces na nag-
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60- uutos na mula sa taong-aralan 1963-
1964, ipinalilimbag ang lahat ng
sertipiko at diploma ng pagtatapos sa
wikang Pilipino

Saligang-batas ng 1973-  Ipinag-utos ni Pangulong Diosdado


Macapagal na awitin ang
pambansang awit sa wikang Pilipino

Kautusang Pangkagawaran Blg.24-  Dapat gumawa ang Batasang


Pambansa ng mga hakbang tungo sa
paglinang at pormal na adapsyon ng
isang panlahat na wikang pambansa
na tatawaging Pilipino.

Batas Republika Blg. 7104(1986)-  Hulyo 19,1974- Nilagdaan ng


kalihim ng Edukasyon at Kultura,
Juan Manuel ang pagpapairal ng
Edukasyong Bilingguwal sa mga
paaralan simula sa taong-panuruan
1974-1975.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 25-  Hulyo 21, 1978- Nilagdaan ni


kalihim Juan Manuel na simula sa
taong-panuruan 1979-1980, ituturo
ang 6 na yunit ng Pilipino sa
kolehiyo.

95
Kautusan Blg. 22-  Pagpapalit ng pangalan ng Surian ng
Wikang Pambansa (SWP) sa
Linangan ng mga Wika sa Pilipinas
(LWP).

Kautusang Tagapagpaganap Blg, 1179  Nilikha ang Komisyon sa Wikang


(1981)- Filipino(KWF).

c. Pagganyak
 Bumalik sa pangkat na nabuo noong nakaraan araw.
 Gumawa ng isang maliit na bilog at isalin sa wikang Filipino ang mga salitang
ito isulat sa cardboard ang sagot

Good Morning Motivation red


Happy Birthday Objective violet
Good Day! Teacher pink
Language Student orange
Subject Classroom oblong
Ang mga salitang iyan ay simpleng salita na mula pagkabata ay naririnig na natin sa
mga guro, magulang, kaklase, at marami pang iba. Ang ipinasalin kong salita ang mula sa
Ingles ngayon naman subukan natin ang galing ninyo kapag mula naman sa wikang Filipino.
Salita baitang panayam
Bulaklak yeso banyaga
Tuhod kahalagahan
Bunganga tuklasin
maralita paksa
Batay sa laro, alin ang mas mahirap isalin? Ang mula Ingles ba o mula sa Filipino.?
d. Pagtuklas

Mayroon tayong ibat-ibang karanasan kung kaya ang ilan ay nahihirapan sa pag-
unawa sa Filipino ang ilan naman ay nahihirapan sa pag-unawa ng Ingles . Kung kaya ating
tughayan ang isang bahagi ng panayam ni Alfonso O. Santiago na ang orihinal na tekso ay
mula kay Isidore Dyen ng Yale University at kaniyang isinalin sa Pilipino noong dekada 70
na makikita sa libro pahina 116-118.
e. Pagtatalakay

96
 Bawat pangkat ay sasagot sa mga sumusunod na tanong:
1. Ipaliwanag ang pahayag na, “ang mga basal na kaalaman sa pagbasa at pagsulat,
aritmetika, agham pangelementarya gayundin ay higit na madaling maunawaan ng
bata sa pamamagitan ng katutubong wika.”
2. Magbigay ng reaksyon kung dapat bang pantay ang paggamit ng Ingles at Wikang
Pambansa bilang mga wikang panturo.
3. Bigyang kahulugan ang kaugnayan ng Ingles sa patakarang bilinguwal sa edukasyon
sa Pilipinas.
4. Sa ilang pangyayaring binanggit sa panayam, ano-ano ang nangyayari pa rin sa
kasalukuyan kaugnay ng paggamit ng wikang pambansa at Ingles bilang wikang
panturo. Isa-isahin ang mga ito
5. Pagkatapos mong basahin ang panayam, may nabago ba sa iyong pag-uugali kaugnay
ng pag-papahalaga sa wikang pambansa? Patunayan

f. Pagpapalalim
 Ang mga mag-aaral ay sasagot sa mga sumusunod na tanong/gawain:
o Ipaliwanag ang pahayag na “Ang mga basal na kaalaman sa pagbasa at
pagsulat, aritmetika, agham pang-elementarya gayundin sa heograpiya
ay higit na madaling maunawaan ng bata sa pamamagitan ng
katutubong wika”
o Magbigay ng reaksyon kung dapat bang pantay ang paggamit ng Ingles
at wikang pambansa bilang wikang panturo.
o Bakit mahalaga ang paggamit ng wikang Filipino sa pagtuturo?
g. Pagtataya

Bio-data ng Nasyonalismo
I. Pangalan: Edad:________
Tirahan: _______________________________
Sektor na kinabibilangan: ________________
Estado sa buhay (Lagyan ng Tsek / )
_______Empleyado _______May Negosyo
_______Mag-aaral _______Nag-aaral/
Nagtatrabaho
Kapanganakan: ____________________________
Lugar ng Kapanganakan: ____________________

II. Mga Kailangan upang maipakita ang pagkakaroon ng


Nasyonalismo
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
___________________________________________.
III. Mga nagawa na nagpapatunay ng pagkakaroon ng nasyonalismo
_______________________________________________________

97
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
__________________________________________.
Petsa________________
Lagda___________________

IV. Kasunduan
Isaisip mo!
Basahin at unawain ang kahulugan Panayam na makikita sa pahina 118-119 sa
Ipaliwanag mo.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

98
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


‘kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng
wika F11PB – If – 95
Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 3

I- Layunin
Pagkatapos ng isang oras nag talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang
a. Nabibigyang kahulugan ang panayam
b. Nabibigyang halaga ang pagkakaroon ng panayam sa pang-araw-araw na
buhay bilang estudyante.
c. Nasusuri ang dalawang panayam tungkol sa kasaysayan ng wika.

II- Paksa- Panayam


Kagamitan- libro
Integrasyon: Values

IV. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain

99
 Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
 Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat
 Pagtala ng lumiban sa klase
Sino ang lumiban sa klase?
b. Pagbabalik Aral
Magtatanong ang guro sa mga mag-aaral
1. Ano ang paksang tinalakay noong nakaraang araw.
2. Naniniwala ka rin ba kay Santiago na mas madaling
makaunawa ang isang mag-aaral sa alam na niyang wika?
Ipaliwanag ang sagot.
c. Pagganyak
 Magpapakita ang guro ng isang video clip https://www.youtube.com/watch?
v=fQKzw9oWN1Q
 Itatanong ng guro ang mga sumusunod:
o Sino ang makapagbigay ng mga pangyayari sa napanood mong video?
d. Pagtuklas
Nagkaroon ng tanong ang at nagkaroon naman ng sagot. Ano sa tingin ninyo
ang tawag dito?
e. Pagtatalakay
 Magpapakita ng isang graphic organizer ang guro at tatalakayin ang
mga parte nito

Ang mga tanong ay


sumasaklaw sa mga
impormasyon, kuro-kuro at
Aktuwal reaksyong nais malaman ng
nagtatanog

higit na masigla at kawiiliwili


sapagkat kinapapalooban ng
paglalarawan at
Panayam ayon Nagtatampok pagpapahalagasa mga taong
bantog.
sa paksa
ang mga tanong na ibibigay
ay naglalayong makakuha
ng mga impormasyon higgil
Pantalambuhay sa pinagdaanang buhay ng
isang taong ipinalalagay na

Panayam nakapagbibigay inspirasyon

Payak laman ang


Impormal tanong sa bagay-
Panayam ayon bagay na nais
sa malaman

Pamamaraan pinaghandaan
Pormal upang maging
komprehensibo.
100
f. Pagpapalalim
 Itatanong sa mga mag-aaral kung may kahalagahan ba ang
pakikipagpanayam/ panayaw sa pang-araw-araw na buhay bilang isang
estudyante.
 Magbibigay ng paliwanag ang mag-aaral.
g. Pagtataya

Panuto: Balikan ang akda na isang panayam sa bahaging tunghayan mo pahina 114-116
gayundin ang akda sa bahaging Basahin mo pahina 116-118. Suriin ang pananaw ng
dalawang nagbigay ng panayam tungkol sa kasaysayan ng wika. Gayahin ang kasunod na
pormat sa sagutang papel.

Panayam A Panayam B

V. Kasunduan
Maghanap sa internet ng kahulugan ng pananaw

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

101
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng
wika F11PB – If – 95
Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 4

I- Layunin
Pagkatapos ng isang oras na talakayan ang mga mag-aaral ay inaasahang:
a. Nabibigyang kahulugan ang salitang “pananaw”
b. Nabibigyang halaga ang pagpapahayag ng sariling pananaw.
c. Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng wika sa
pamamagitan ng pagbibigay ng pagbibigay pahayag

II- Paksa- Pagsusuri ng pananaw


Kagamitan- libro
Integrasyon:

III- Pamamaraan
a. Paghahanda
 Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
 Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat
 Pagtala ng lumiban sa klase

102
Sino ang lumiban sa klase?
b. Pagbabalik Aral
 Magbibigay ng isang blangkong graphic organizer ang guro na
ipapaskil sa harap
 Tutukuyin ng mga mag-aaral kung anong mga salita ang dapat nasa
kahon.

Panayam

c. Pagganyak
 Huhulaan ng mga mag-aaral ang pinaghalong letra ng isang salita
- MAPYANA
- SSAPGUIUR
- MOINAKSYUONK
- USLRIANIN
- AHAYGPA
d. Pagtuklas
 Magbibigay ang guro ng isang pahayag na tungkol sa isang pahayag ng
isang adating pangulo.

“Ang wikang Pilipino ay siyang tagapagpahayag ng ating pagkamakabansa at kaisahang

103
panloob.”- Pangulong Carlos P. Garcia

Ang pahayag na iyan ay tungkol sa pananaw ng dating pangulo Carlos P. Garcia tungkol sa
wikang Pilipinobilang tagapagpahayag ng ating pagkamakabansa at kaisahang panloob .
e. Pagtatalakay
 Tatalakayin ng guro ang kahulugan ng pananaw
 Ang pananaw ay isang kuro o hakang personal. Sariling
paniniwala ng isang tao tungkol sa isang bagay, sitwasyon, o
pangyayari. Sinasabing walang maling pananaw sapagkat
ibinatay ito sa isang katoohanan o karanasan ng nagpapahay
nito.
 Maaaring ang pananaw ay sumang-ayon, may pagtanggap,
pagpapatoto, at pagsalungat.
 Sa pagsusuri naman ng pananaw na nakapaloob sa isang
akda, may batayan ba ang ibinigay na pananaw tulad ng
katotohanan o karanasan, may kaisaan ba ang mga pananaw
na ipinahayag: may kaugnayan bas a paksa ang ibinigay na
pananaw; angkop ba ang mga salitang ginamit na
nagpapahayag ng pananaw; higit sa lahat, madali bang
maunawaan ang pananaw na ibinigay.

f. Pagpapalalim
 Itatanong ng guro sa mga mag-aaral
- Paano nasusuri ang pananaw ng awtor sa isang akda
- Bakit kailangang suriin ang pananaw ng awtor sa isinulat na
akda?
- Bakit mahalaga sa araw-araw na interaktibong
pakikipagkomunikasyon ang pagpapahayag ng sariling
pananaw tungkol sa mga isyu, suliranin, kalagayan, at mga
kaganapan sa kapaligiran?
g. Pagtataya
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pananaw ng mga naging Pangulo ng
bansa tungkol sa wika na kaugnay ng kasaysayannito. Mula ito sa ilang
panayam sa kanila.Suriin ang ibinigay na pananaw ng bawat pangulo. Madali
ba itong maunawaan? Repleksiyon ba ito ng kanilang katauhan? Gawin sa
sagutang papel.
- “… Maaari nating hiramin sa loob ng isang panahon ang wika
ng ibang bayan, ngunit hindi tayo tunay na makapag-aangkin
ng isang pambansang wika maliban sa pamamagitan ng
pagpapatibay, pagpapaunlad, at paggamit ng isang wika ng
sariling atin.” – Pangulong Manuel L. Quezon

104
- “ Tayo’y mayroon nang kalayaang pampolitika. Ngayon
nama’y kailangan nating magkaroon ng kalayaang
pangkabuhayan. Dapat na rin tayong lumaya sa pag-iisip. At
hindi tayo makalalaya sa pag-iisip hanggat hindi tayo
magkakaroon ng wikang pambansang angkop sa ating
sikolohiya bilang isang lahi. Isakatuparan natin ang itinadhana
ng ating Saligang-batas tungkol sa pagkakaroon natin ng
wikang pambansang Pilipino, sa lalong madaling panahon,”-
Pangulong Manuel A. Roxas
- “…Kailangang gumawa ng mahigpit na mga pagsisikap upang
mapadali ang pagpapalaganap ng ating wika. Bilang isang
republika, dapat tayong magkaroon, hindi lamang ng isang
bansa at isang watawat kundi gayundin ng isang wika.”-
Pangulong Elpidio Quirino
- “ Huwag ikahiya an gating wika sapagkat iyan ang diwa ng
ating bansa.” –Pangulong Ramon Magsaysay

VI. Kasunduan
Basahin ang unang bahagi ng panayam na binigkas ni Dr. Ponciano B.P Pineda na
pinamagatang “Patuloy sa Bagong Milenyum ang Matuling Nagmemetamorposis
ng Wikang Filipino Noon-Ngayon na nasa pahina 124-125 sa bahaging Pagtataya.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

105
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng
wika F11PB – If – 95
Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 5

I- Layunin
Pagkatapos ng isang oras na talakayan ang mga mag-aaral ay inaasahang:
a. Natutukoy ang mga salita/pahayag na nagsasalaysay
b. Nakapagbibigay ng sariling hinuha sa halaga ng wastong paggamit ng mga
pahayag sa pagsasalaysay ng kasaysayan.
c. Nagagamit nang wasto ang mga salita/pahayag sa pagsasalaysay ng
kasaysayan ng wikang pambansa.

II- Paksa- Mga Salita/Pahayag sa Pagsasalaysay ng Kasaysayan


Kagamitan- Aklat
Integrasyon:

III- Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
 Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
 Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat

106
 Pagtala ng lumiban sa klase
Sino ang lumiban sa klase?
b. Pagbabalik Aral
 Itatanong ng guro kung ano ang paksang tinalakay noong nakaraang
araw.
c. Pagganyak
 Magpapakita ang guro ng mga larawan ng Pilipinas noon at ngayon

https://www.google.com/amp/s/ https://kbl.org.ph-pilipinas-
magingalagadngsining.wordpress.com/ battleground-mula-noong-
2015/08/06/ugaling-pilipino-noon-at-ngayon/ hanggang-ngayon/
amp/

https://www.philstar.com/pilipino-
star-ngayon/metro/
https://www.readnewsfeed.com/local-news/
2018/03/17/1797676/palaro
pilipinas-3rd-fastest-growing-economy-ngayon-
sa-asya/neda/

d. Pagtuklas

107
 Magtatanong ang guro kung ano ang kaibahan noon at ngayon ng
bansang Pilipinas.
 Tatanungin ng guro ang mga mag-aaral kung ano ang mga karaniwang
salita na makikita sa kanilang pahayag
e. Pagtatalakay
 Tatalakayin ng guro ang mga salita/pahayag sa pagsasalaysay ng
kasaysayan

Sa pagsulat ng kasaysayan, higit na malawak ang salaysay ng nakaraan. Higit na


mahabang panahon ang saklaw nito. Sa pagsulat pa rin ng kasaysayn, hindi tinatanka ng
sumusulat na makarating sa isang kasukdulan ng mga pangyayari, kundi isinasalaysay ang
nakaraang mga pangyayari.
Gumagamit karaniwan ng mga salita o pahayag na nagsasalaysay ng bahagi ng
anumang kasaysayan tulad ng noon, yaong, buhat, kapag, hanggang, umpisa, nang, mula
nang, sa kasalukuyan, noong nakaraang buwan, noong unang panahon, pagkalipas ng,
buhat ng, hanggang ngayon, simula ng, at iba pa
 Sa pahina 124-125 sa bahaging Pagtataya makikita ang isang bahagi ng
panayam na binigkas ni Dr. Ponciano B.P Pineda
 Ang mga mag-aaral ay bibigyang ng sampung minuto upang basahin at
unawain ito.
 Tutukuyin at sasalungguhitan ng mga mag-aaral ang mga salita o
pahayag na nagsasalaysay ng bahagi ng kasaysayan.
 Iwawasto ng guro at mag-aaral ang kanilang mga sinalungguhitan.
f. Pagpapalalim
 Itatanong ng guro sa mga mag-aaral ang tanong

1. Paano nakakatulong ang wastong paggamit ng salita o pahayag na


nagsasalaysay?
g. Pagtataya
Panuto: Gamitin sa sariling pangungusap ang bawat salita o pahayag. Pumili ng
isang panahon sa kasaysayan ng wikang pambansa na magiging batayang paksa sa
pagbuo ng sariling pangungusap. Isulat sa kwaderno ang mga pangungusap.
- noon
- buhat
- hanggang
- umpisa
- nang
- mula ng
- noong unang panahon
- pagkalipas ng
- hanggang ngayon
- buhat ng

108
IV- Takdang-Aralin
Sumulat ng isang pangangatuwiran kung maunlad ba o hindi ang wikang pambansa sa
kasalukuyan. Isaalang-alang ang gamit ng mga salita o pahayag na maglalahad ng
mga pangyayari na magiging batayan ng pangangatuwiran. Isulat sa maikling coupon
Bond.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

109
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: May Ann B. Beseos


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay na aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol sa
aspektong kultural, lingguwistiko ng napiling komunidad.
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusuri ng iba’t ibang pananaw tungkol sa kasaysayan ng
wika F11PB – If – 95
Kwater: 1 Linggo: 7 Araw: 6

I- Layunin
Pagkatapos ng isang oras na talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang
a. Nabibigyang kahulugan ang salitang “ Sanaysay”
b. Natutukoy ang kahalagahan ng sanaysay.
c. Nakasusulat ng sanaysay na tumalunton sa isang partikular na yugto ng
kasaysayan ng wikang pambansa.

II- Paksa- Sanaysay


Kagamitan-
Integrasyon:

III- Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
 Panalangin
Tumayo ang lahat at tayo ay manalangin
 Pagbati
Magandang araw sa inyong lahat
 Pagtala ng lumiban sa klase
Sino ang lumiban sa klase?
b. Pagbabalik Aral
 Gamit ang graphic organizer na nasa ibaba. Isusulat ng mga mag-aaral ang
mga salitang nagsasalaysay

110
Karaniwang gamit
na salita na
nagsasalaysay

c. Pagganyak
 Gamit ang isang crossword puzzle, bibilugan ng mga mag-aaral ang
sampung salita na kanilang mahahanap.

S P G G S H W I K A A
A Z O P I N Y O N W S
N A O R T T A A G A G
A E I O M J N G F K H
Y J K A R A N A S A N
S I M U L A L A Q S D
A D I P O R M A L Z H
Y G H T Q Z X Y Y T X
K A S A Y S A Y A N K

d. Pagtuklas
 Iwawasto ng guro ang mga salitang nahanap ng mga mag-aaral
e. Pagtatalakay
 Tatalakayin ng guro ang kahulugan, uri at bahagi ng sanaysay.

111
Isang akdang pampanitikan ang sanaysay na naglalahad ng matalinong opinion, makatuwirang
paghahanay ng mga kaisipan at damdamin batay sa karanasan, opinyon, at palagay ng may
akda. Anumang bagay ay maaaring paksain. Ito ay may kahulugang sanay sa
pagsasalaysay.Isang tuluyan din ang sanaysay na karaniwang maikli.
Sa pagsulat ng sanaysay na pangkasaysayan, karaniwang ang paglalahad ay maingat, maayos,
at mabisa. Pinipiling mabuti ang pananalitang ginagamit at ang paksa’y pinag-uukulan ng
isang masusing pag-aaral at pagsusuri.
May paglalahad ng mga pangyayari sa paraang malinaw na karaniwang may batayan. Upang
mas maintindihan ang paksang ito nasa ibaba ang graphic organizer sa uri ng sanaysay at
bahagi ng sanaysay

Uri ng Bahagi ng
sanaysay sanaysay

Pormal Di Pormal Simula Gitna Wakas

pagtalakay
pinakamahal
sa
Seryoso personal agang Buod
mahahalaga
bahagi
ng punto
f. Pagpapalalim
 Magtatanong ang guro sa mga mag-aaral kung bakit mahalagang matuto
sa wastong pagsulat ng sanaysay.
g. Pagtataya
Panuto: Sumulat ng sanaysay na tumalunton sa isang partikular na yugto ng
kasaysayan ng wikang pambansa. Lagyan ng sariling pamagat. Isulat sa maikling
coupon bond ang sanaysay.
IV- Kasunduan
 Magsasaliksik ang mga mag-aaral ng kahulugan ng pakikipanayam.

112
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

113
May-akda: EDNA P. JUMAO-AS
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay ng aspektong


kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol sa
aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad
Learning Competency and Code: F11PD IIB-88
Kwarter 1 Linggo 8 Araw 1
1.Layunin:
A. Naipaliliwanag ang tungkol sa pakikipanayam
B. Naisusulat ang mga dapat tandaan sa pagsasagawa ng panayam
C. Nasusuri ang mga tanong na gamit sa pakikipanayam

11.Paksa:
Pakikipanayam
Integrasyon: English
Estratehiya: Pananaliksik
Kagamitan: TV set o malaking screen at laptop
Sanggunian:Batayang Aklat pp 130-143

111.Pamamaraan:
A. Pagbabalik-aral: Isulat ang naging pag-unawa sa mga paksang tinalakay sa araling ito
na may pag-aantas. Narito ang pormat:

Ganap na Naunawaan Bahagyang Naunawaan Kailangan Pang Pag-aralan

B. Pagganyak: Tatawag ng tatlong grupo ng mag-aral na sa bawat grupo ay may


tigdalawang miyembro. Ang unang grupo ay mag-uusap tungkol sa darating na

114
semestral break, ang ikalawang grupo naman ay mag-uusap tungkol sa darating na final
exam at ang ikatlong grupo ay mag-uusap naman tungkol proyektong ibinigay ng
kanilang guro

C. Pagtuklas: Basahin ang mga salita mula sa iba’t ibang wika sa Pilipinas. Ipaliwanag
ang ibig sa bihin nito. Ilocano-pinakbet, Pangasinan-tupig, Bicol-pili, Cebuano-Inday,
Waray-binagol, Hiligaynon-usa, Muslim-sultan, Chavacano-uno, Ivatan- vacul

D. Pagpapaliwanag: Ang pakikipanayam ay isang sistema ng komunikasyon na


nagtatanong para makakuha ng impormasyon, tulad ng opinyon, kaisipan o tanging
kaalaman ukol sa isang paksang nakatatawag ng kawilihan sa madla, karaniwang
nagmumula sa tanyag na tao o kilalang awtoridad.
May mga tanong na dapat gamitin sa pakikipanayam: Sa aktuwal na pakikipanayam, ang
tagapanayam ay naghahanda ng mga tanong para sa taong kakapayanamin. Maaaring tawaging
sarado, bukas, primary o secondary ang mga tanong
Ang Saradong tanong ay sumasagot lamang ng oo o hindi o may pamimilian o tiyak ang
kasagutan. Sa ganitong uri ng tanong ang tagapanayam ay makakakuha ng maraming
impormasyon sa maikling panahon. Gayunpaman, hindi ito nagbibigay ng pagkakataon sa
taong kinakapanayam upang makapagbigay ng mga karagdagan o boluntaryong impormasyon.
Hal. Ano naman po ang natapos ninyong kurso? Kaya mo bang magtrabaho kahit gabi? Saan
po kayo nagtapos ng trabaho?
Ang Bukas na tanong ay walang restriksyon. Ang taong kinakapanayam ay nabibigyan ng
higit na
Kalayaang sumagot sa mga tanong. Sa ganitong uri ng tanong, natutuklasan ng tagapanayam
ang pananaw, pagpapahalaga at layunin ng kanyang kinakapanayam. Hal. Ano po ang
masasabi ninyong pagpapahalaga ng pamahalaan sa ating wikang Pambansa? Gaano po kayo
ka handa bilang Punong komisyoner sa Wikang Filipino? Bilang guro sa asignaturang
Filipino, ano po ang programang maaari po ninyong ilunsad kaugnay ng pagpapahalaga sa
wikang pambansa- Filipino?

Ang primary questions ay ang mga tanong na inihanda bago pa man isagawa ang aktuwal na
pakikipa-
nayam. Ang mga tanong na ito ay nagsisilbing pangunahing puntos sa balangkas ng
pakikipanayam. Ang primary questions ay maaaring sarado gaya ng: Mahal mob a ang wika
mo? Nagpapahalaga ka ba
sa wikang Pambansa? Ano naman ang masasabi mo sa pagkalito ng kabataan sa paggamit ng
wikang
Pambansa? Ano ang iyong pananaw sa ginagawang pagpapahalaga ng pamahalaan sa wikang

115
pam-
bansa?
Ang Secondary questions ay mga tanong na ibinatay sa mga sagot ng kinakapanayam. Ang
mga tanong na ito ay binubuo ng nagpapanayam habang nagpapatuloy sa kayang pagsasalita
tulad ng
“Pagkatapos noong 1935, ano ang nangyari sa wikang Pambansa?” “Ano pa po ang masasabi
ninyo tungkol sa Patakarang Bilinguwal?”Mayroon namang secondary questions na sumusuri
sa sinasabi ng
Kinakapanayam, gaya ng “Ano po ang ibig ninyong sabihin?”
Mga Dapat Tandaan sa Pakikipanayam: 1. Kontakin nang maayos ang taong kakapanayamin
upang maitakda ang pakikipanayam. 2. Magsaliksik tungkol sa paksang pag-uusapan bago
isagawa ang pakikipanayam gayundin sa taong kakapayanamin. 3. Ihanda nang maaga ang
balangkas ng mga tanong. 4. Hangga’t maaari irecord ang pakikipanayam. 5. Maging
magaling sa pakikipanayam.
6. Tapusin ang pakikipanayam sa loob ng itinakdang oras. 7. Iwasan ang pagtatanong nang
hindi maglalagay sa kausap sa kahihiyan. 8. Huwag kalimutang magpasalamat sa
kinakapanayam.

E. Paglalapat: Isulat ang uri ng tanong na gamit sa pakikipanayam (bukas, sarado,


primary at
Secondary
1.Wikang Filipino ba ang wikang Pambansa natin? 2. Anong batas sa saligang-batas ang
nagpapaha-
yag ng pagkakaroon ng Wikang Pambansa? 3. Ipaliwanag ang ibig sabihin ang Filipino bilang
wikang
Pambansa? 4. Maaari po bang pakibasa ang bahaging ito mula po sa inyong sagot? 5.
Magkakaroon
Po ba ng patimpalak kaugnay ng pagpapahalaga sa wikang Pambansa? 6. Ano naman po ang
masa-
sabi ninyo sa wikang Ingles? 7. Ano pa po ang masasabi ninyo sa gay language? 8.
Mahalaga rin ba
ang Ingles sa lipunang Pilipino? 9. Ano po ang ibig ninyong sabihin sa lingua franca? 10.
Maganda
po bang maraming alam na wika?

116
F. Pagpapalalim: Sumulat ng tiglimang halimbawa ng mga tanong sa pakikipanayam
(bukas, sarado, primary at secondary. Isulat sa sagutang kwaderno.

G. PagpapalawaK: Basahin ang isang teksto tungkol sa paraan ng paggamit ng malong ng


mga
Maranao. Sangguniang-aklat:Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
pahina 131.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA P. JUMAO-AS


Valencia National High School

117
Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay ng aspektong
kultural o lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad

Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol sa
aspek-
tong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad

Learning Competency and Code: F11PD IIB-88

Kwarter 1 Linggo 8 Araw 2

1.Layunin:
A. Nasusuri ang pinanood na halimbawa ng isang panayam
B. Nasusuri ang napakinggang mga tanong ng nagpanayam at mga sagot ng
kinapanayam
C. Naisusulat ang mga impormasyon tungkol sa panayam at kung paano naisusulat
ang kinalabasan tungo sa isang sanaysay

11. Paksa:
Pakikipanayam
Integrasyon: Araling Panlipunan
Estratehiya: Pananaliksik
Kagamitan: TV set o malaking screen at laptop, video clip ng isang halimbawa ng
panayam
Sanggunian: Batayang-aklat p 130-143

111.Pamamaraan:
A. Pagbabalik-aral: May mga uri ng tanong na dapat gagamitin sa pakikipanayam: Ano-
ano ito?
Magbigay ng halimbawa at uriin ang mga ito.
B. Pagganyak: Pagpapabasa sa ginawang pakikipanayam na isinagawa ni Messiah sa
batayang-.

118
aklat, pahina 132-133. Makinig ng mabuti upang inyong maitala, maintindihan ang daloy ng
pakikipa- nayam at uuriin ninyo ang mga katanungang ginagamit.
C. Pagtuklas: Pagpapakita ng video sa pakikipanayam at nakikipanayam. Kilalanin
ninyo ang nakikipanayam at ang kinakapanayam. Uriin din ang mga tanong at simulan
ninyo ang balangkas sa pagsulat ng isang panayam
D. Pagpapaliwanag: Aspektong Kultural at Aspektong Lingguwistiko:
Marami sa mga salik na nagpapalitan sa mga varyasyong lingguwistiko ay minsang
natatalakay batay sa mga pagkakaibang kultural. Hindi kakatwang makatuklas na tinutukoy
ang mga katangiang lingguwistiko bilang aspekto ng kultura ng uring manggagawa.
Sa maraming bagay, naimpluwensiyahan ang pananaw na ito ng mga trabaho ng mga
antropologo na medyo tinatrato ang wika bilang isang element sa hanay ng tulad ng
paniniwala na kaalamang nakamit sa lipunan. Dahil sa proseso ng paglilipat ng kultura kung
saan nakukuha ang wika, mukhang tamang bigyang-diin na kakabit na kakabit ang varyasyong
lingguwistiko sa pag-iral ng iba’t ibang kul-
Tura. Sa pag-aaral ng mga kultura ng daigdig, kitang kita naman na hindi lang iba-iba ang
wika ng iba’t ibang tribo, kundi iba-iba ang pananaw-pangmundong nasasalamin sa kanilang
wika. Ibig sabihin hindi lang walang katumbas sa kultura ng mga Aztec ng katulad ni Santa
Claus, wala rin silang salita para ditto. Sa puntong sinasalamin ng wika ang kultura,
napakaimportanteng obserbasyon ito at hindi dapat balewalain ang pag-iral ng ibang pananaw-
pangmundo kung pinag-aralan ang ibang wika o varayti.

E. Paglalapat: Suriin ang panayam. Ipaliwanag ang uri nito ayon sa paksa at ayon sa
pamama-
raan. Bigyang interpretasyon ang ipinahayag ni G. de Quiros na, “Totoong ang isang wika ay
isa ring paraan o kasangkapan sa komunikasyon. Bagam’t isang bahagi ito ng kabuuan ng
wika ay malaking bahagi ito. Ipahayag ang iyong nagging damdamin nang ipinahayag ni G. de
Queros sa pakikipanayam ni Messiah na bagama’t kailangan ang wikang Ingles sa ating bansa
hindi ito maaaring maging wikang Pambansa, wikang Filipino lamang ang maaari; at kung
ikaw naman si G. de Queros, ano naman ang
Iyong maramdaman sa paliwanag , “Ang wika ay kultura at sensibilidad.”
Gayahin ang kasunod na pormat sa sagutang papel:

Ang nagging damdamin ko sa ipinahayag ng Kung ako si G. de Queros, ang maramdaman


manunulat ko sa paniniwalang “Ang wika ay kultura at
sensibilidad.”

119
F. Pagpapalalim:
1. Magbigay ng reaksyon sa tanong na, “Bakit hindi maaari ang Ingles bilang wikang
Pambansa sa Pilipinas?”
2. Mula sa binasang pakikipanayam, anong mga pangyayari o sitwasyon ang binanggit na
nagpapakita ng aspektong kultural (tungkol sa paniniwala, tradisyon, paraan ng
pamumuhay, mga pangkat ng tao) at aspektong lingguwistiko (gamit ng wika)? Gawin
sa sagutang papel

Aspektong Kultural Aspektong Lingguwistiko

G. Pagpapalawak:
Bilang pagpapahalaga sa aral ng araling ito na, Sa pagsasagawa ng pakikipanayam, dapat ang
paggalang sa mga pahayag at damdamin ng kinakausap, “gawin sa pamamagitan ng ilang
diyalogo na nagpapahayag ng pagiging magaling. Isulat sa bawat speech balloon ang diyalogo.
Pagkatapos, pumili ng kapareha at basahin ang binuong mga diyalogo sa isa’t isa. Isaalang-
alang ang pagbibigay ng damdamin.
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
120
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA P. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan ang tungkol sa panayam kaugnay ng aspektong


kultural o

121
Lingguwistiko sa napiling lugar o komunidad
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol
sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad
Learning Competency and Code: F11PD IIB-88
Kwarter 1 Linggo 8 Araw 3

1.Layunin:
A. Naisasagawa ang pananaliksik tungkol sa pakikipanayam
B. Naipaliliwanag kung paano isusulat ang isang sanaysay batay sa panayam
tungkol sa
Aspektong kultural at lingguwistiko ng napiling komunidad
C. Naisasagawa ang pakikipanayam na may paggalang at damdamin sa kausap

11. Paksa:
Pakikipanayam
Integrasyon: Values Education
Estratehiya: Pananaliksik
Kagamitan: Laptop
Sanggunian: Batayang Aklat p. 130-143

111.Pamamaraan:
A. Pagbabalik-aral:
Bilang pagpapahalaga sa aral ng araling ito, sa pagsasagawa ng pakikipanayam dapat ang
paggalang sa mga pahayag at damdamin ng kinakausap, gawin sa pamamagitan ng ilang
diyalogo na nagpapahayag ng pagiging magaling. Isulat sa speech balloon ang diyalogo.
Pagkatapos pumili ng kapareha at basahin ang binuong diyalogo sa isa’t isa. Isaalang-alang
ang pagbibigay ng damdamin.

B. Pagganayak:
Tatawag ng limang grupo ng mga lalaki na sa bawat grupo ay may tigtatlong miyembro.
Ang bawat grupo ay magpapakita ng tatlong umiiral na damdamin ng mga gay.

C. Pagtuklas:

122
May uri ang pakikipanayam. Ilan ito, at ano -ano ang mga ito?

D. Pagpapaliwanag:
May walong uri ang pakikipanayam. 1. Pakikipanayam sa Pagkuha ng Impormasyon.
Ito ay isinasagawa upang makakuha ng impormasyon mula sa taong kinakapanayam. Ito ay
pakikipanayam na ginagawa ng mamamahayag , pulis, reporter, doctor, abogado, negosyante
at mag-aaral
2. Pakikipanayam Para sa Trabaho/Pag-aaral- Isinasagawa para sa paghahanap ng
trabaho, sa mga mag-aaral sa unang taon na nagnanais na matanggap sa kolehiyo o sa mga
pamanta-
san o sa mga mag-aaral na gusting makapasok sa mga programa sa paaralang gradwado.
3. Pakikipanayam Upang Magbigay ng Payo-Isinasagawa upang patnubayan at supor-
tahan ang taong kinakapanayam lalong lalo na sa gitna ng kanyang mga suliraning personal.
Ginagawa ng mga guidance counselor , psychiatrist, mga kaibigan, o miyembro ng pamilya.
4. Mapanghikayat na Pakikipanayam-Naglalayong baguhin ang paniniwala, pananaw o
behavior ng taong kinapanayam . Ang halimbawa nito ay ang pakikipanayam na ginagawa ng
mga volunteer agency sa mga taong gusting magtrabaho sa kanilang ahensya.
5. Pakikipanayam sa Pagbebenta: Naglalayong humikayat sa mga mamimili upang bumili
ng mga ibinebentang produkto, tulad ng ginagawa ng mga ahente ng Seguro, ahente ng
gamot, ahente ng alahas, ahente ng bahay atbp.
6. Pakikipanayam na Tumataya o nag-eebelweyt: Nakatutulong sa pagtataya ng nagawa
ng isang indibiduwal kaugnay ng kanyang trabaho na nagiging basehan sa pagbibigay sa
kanya ng promosyon o gantimpala o pagtanggal sa kanya sa kaniyang katungkulan o
pagtulong sa kanya na makilala ang kanyang kalakasan o kahinaan sa pagtatrabaho.
7.Pakikipanayam na Nag-iimbestiga: Dinisenyo upang makakuha ng impormasyon mula sa
taong kinakapanayam sa pamamagitan ng malayang pagsisiyasat. Uri ito ng pakikipanayam
na ginagamit ng mga abogado sa loob ng korte, ng pulis na nag-iimbestiga sa mga suspek, ng
mga opisyal ng bangko na humahawak ng kanilang mga pautang o ng mga opisyal ng
National Bureau of Investigation (NBI) sa kanilang pagiimbestiga.
8.Pakikipanayam sa Media: Nagsganap kapag ang tagapanayam ay nagtatanong ng isang
panauhin maging sa radio o sa telebisyon. Ito ang karaniwang ginagawa sa mga talk show
kung saan ang host ng programa ay nagtatanong sa iisa o ilang panauhin.Binubuksan din niya
ang mga linya ng telepono upang makatawag ang mga nakikinig o kaya ay gumagamit ng
cellphone upang basahin at sagutin on air ang tanong ng mga tagapakinig o manonood.
Tandaan na sa pakikipanayam kailangan ang pagiging magaling sa sinasabi at damdamin ng
kinakapa-

123
nayam.

E. Pagtataya:
Balikan ang akdang “Ang Maranao at ang Malong.” Gumawa ng isang pagsusuri kaugnay
ng nilalaman nito. Kung gagawan ito ng panayam, ano ang magiging nilalaman nito?
Gayahin ang kasunod na pormat sa sagutang kwaderno.

Panayam

Magiging nilalaman:
--------------------------------------------------------------------------------------
Paliwanag:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------

F. Pagpapalalim:
Panoorin muli ang isang halimbawa ng pakikipanayam. Suriin ang layunin, nilalaman, uri
at paraan ng pagsasagawa ng panayam. Gawin sa pamamagitan ng kolaboratibong Gawain na
magkakaroon ng apat na pangkat ang klase. Maaaring gumamit sa iba’t ibang teknik sa
pagtalakay tulad ng KWHLTsart 3-2-1 Tsart, Concept Map atbp.
Pagtataya sa Interaktibong Gawain sa Panonod: Magkaroon ng pagtatay sa paraan ng
pagtalakay ng bawat pangkat (peer evaluation). Gawin sa sagutang papel:
K1-Kalinawan ng Ideyang Ipinahayag (60%)

4-Malinaw na nasuri ang itinakdang element ng pakikipanayam , kalinawan ng mga tanong


ng nag-
Papanayam, mga sagot ng kinakapanayam sa mga tanong
3-Malinaw na nasuri ang dalawa lamang sa mga ideya: element ng pakikipanayam at mga

124
tanong ng nagpapanayam
2-Malinaw na nasuri ang iba lamang sa mga ideya, element ng pakikipanayam
1-Di-malinaw ang pagsusuri ng mga ideya
K2 Paraan ng pagtalakay (20)
4-Maayos ar organisado , alam na alam ang paksang tinalakay, malinaw ang pagtalakay
3-Dalawang paraan lamang ng pagtalakay ang naisagawa; mayo at organisado at malinaw
ang pagtalakay
2-Isang paraan lamang ng pagtalakay ang naisagawa; alam na alam ang paksang tinalakay
1-Di-malinaw ang paraan ng pagtalakay
K3 Kahandaan ng Bawat Miyembro
4-Halos lahat ay nagpakita ng kahandaan dahil mahusay na nakapagtalakay
3-Apat lamang sa kabuuang bilang ng miyembro ng pangkat ang kinakitaan ng kahandaan
2-Dalawa lamang sa kabuuang bilang ng miyembro ang kinakitaan ng kahandaan
1-Lider lamang ng pangkat ang kinakitaan ng kahandaan

G.Pagpapalawak:
Sagutin ang sumusunod na mga tanong:
1.Ano naman po ang tingin ninyo sa ugnayan ng wika at kultura?
2.Ipaliwanag ninyo ang kahalagahan ng wika sa isang lipunan
3.Ano ang masasabi ninyo sa ideyang Taglish o Engalog?

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________

125
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.

126
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Natutukoy ang iba’t ibang paggamit ng wika sa mga
napakinggang pahayag mula sa mga balita sa radyo at telebisyon. F11PN IIa- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _1___ Araw: 1
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Napapanood ang isang video na naghahatid ng isang balita tungkol sa wika
(https://news.abs-cbn.com/video/news/08/02/18/mga-millennial-gaano-kalalim-ang-
kaalaman-sa-wikang-filipino
2. Nahihinuha ang kahalagahan ng taglay balita sa mga sitwasyong pangkomunikatibo at
kultural sa lipunang Pilipino, at
3. Naisasagawa nang maayos ang isang newscasting gamit ang wikang Filipino.
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 1. Balita ... Noon...Ngayon ... Bukas
Integrasyon: Newscasting
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Pagbabalita
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p144-148. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxviii.
III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)
Pamamaraan
H. Pagbabalik- ‘Paghahanda ( Ang buong klase ay pinangkat na sa limang pangkat)
aral
( Elicit) ‘ Panalangin
( 5 minuto) Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng isang mag-aaral mula sa listahan ng
mga pangalan, at hihingi ng bilang mula sa tinawag na mag-aaral.
Ang bilang na ibigay niya ay tatapat sa pangalan ng isa pang mag-
aaral na tatahasang magbigay ng kaalaman hinggil sa paksang
tinalakay noong nakaraang araw.
( Ito ay hinggil sa Pakikipanayam, at pakikipanayam sa isang
dalubhasa tungkol sa kahalagahan ng wika)

127
I. Pangganyak Mayroong eroplanong laruan na gawa sa papel. Ipalilipad ito ng
( Engage) guro, at kung sino man ang mahihintuan nito ay siyang babasa sa
( 5 minuto) nakasulat sa loob nito. At hulaan kung anong tamang salita ang
mabubuo mula sa ginulong mga titik na ito.
“Hindi ako chismiss, hindi ko kwento- kwento lang at hindi rin ako
gawa-gawa lang. Ako ay totoo, at ako ay kailangan niyo.” ALITBA.
BALITA.
“ Hindi ako ngayon, hindi rin ako noon. Sapagkat Ako ang iyong
paggising”. KUSAB. BUKAS
“ Hindi ako noon, hindi rin ako bukas, ano ako?” NAGOYN.
NGAYON

“ Hindi ako ngayon, hindi rin ako bukas. Sapagkat ako ang iyong
nakaraan. ONON. NOON

J. Pagtuklas Magpapanood ng video na may kaugnayan sa paksa hinggil sa


( Explore) wikang Filipino
( 10 minuto) (https://news.abs-cbn.com/video/news/08/02/18/mga-millennial-
gaano-kalalim-ang-kaalaman-sa-wikang-filipino

K. Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p145-148


( Explain)
( 10 minuto) Balita ( Broadcasting)
Disiplina sa Bangketa
Linggo-linggo Tumataas
Pagbibigay-kahulugan sa mga salitang ginamit sa
akda.
L. Pagpapalalim
Sitwasyong Pangwika
(Elaborate)
( 10 minuto) Kahalagahan ng
Impormasyon
Komunikasyon
Balita(broadcasting) gamit ng salita

128
Ang pagbabahagi ng kaalaman sa tsart na ito ay gawing ulat
kaalaman. ( Iuulat o ibabalita ng mag-aaral ang kanyang
nauunawaan sa tsart na makikita sa itaas)
M. Pagtataya
( Evaluate) Panuto: Isulat ang tanong bago sagutin. Gawin ito sa gawaing
(15minuto) kwaderno.
1. Ibigay ang kahulugan ng balita.(5pts)
2. Mula sa isang balita na ating tinalakay, ipaliwanag ang ibig
sabihin ng urbanidad. At paano maipapakita ang
pagkakaroon ng disiplina sa bangketa? (10pts)
3. Matatagpuan sa pahina 147-148 ng aklat, basahin,at unawain
pangungusap. Hanapin ang kasingkahulugan ng salitang
sinalungguhitan sa kahon na makikita sa itaas. Isulat ang
sagot sa kwaderno. ( 5pts)

N. Paglilipat Ilahad ang nais ipahiwatig ng katagang “ ligtas ang may alam”.
( Extend)
(5 minuto)

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

129
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Natutukoy ang iba’t ibang paggamit ng wika sa mga
napakinggang pahayag mula sa mga balita sa radyo at telebisyon. F11PN IIa- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _1___ Araw: 2
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 100% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nasusuri ang isang akdang pampanitikan na tanging lathalain na pinamagatang “ Ang
konsepto ng Lipunan” ni M.O. Jocson

130
2. Nahihinuha ang kahalagahan ng tanging lathalain ayon kay Cruz ( 2003) sa mga
sitwasyong pangkomunikatibo at kultural sa lipunang Pilipino, at
3. Nakakagawa ng isang lathalain sa pamamagitan ng gabay ng iba pang halimbawa ng
tanging lathalain gamit ang wikang Filipino.
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 1. Tanging Lathalain
Integrasyon: Pagsusulat ng lathalain
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Paglalarawan
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p149- 151. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxviii.
III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)
Pamamaraan
A. Pagbabalik- ‘Paghahanda ( Ang buong klase ay pinangkat na sa limang pangkat)
aral
( Elicit) ‘ Panalangin
( 5 minuto) ‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na makapaglalahad
ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

131
B. Pangganyak
( Engage)
( 5 minuto)

Kinuha sa www.picbuk.orgph
Mula sa larawang makikita, bubuo ng isang pangungusap ang bawat
grupo na naglalarawan sa larawan.
Ayusin ang mga pangungusap upang mabuong isang talata. Na
maging simulain ng lathalain.

C. Pagtuklas Magpapanood ng video na may kaugnayan sa paksa.


( Explore) https://www.youtube.com/watch?v=SfoDkLg808Y
( 10 minuto)

D. Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p148-151


( Explain)
( 10 minuto) Tanging lathalain at katangian nito ( Print)
Hal. “Ang Konsepto ng Lipupan” ni M.O. Jocson
“Pangko” http://wordpress.com/antropolohiya

132
E. Pagpapalalim
Sitwasyong Pangwika
(Elaborate)
( 10 minuto)
Tanging Lathalain

Impormasyon Kahalagahan ng
pahayag

Bibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na ilahad ang


naunawaan sa tsart na ito kaugnay sa paksang tinalakay.

F. Pagtataya
( Evaluate) Panuto: Isulat tanong bago sagutin. Gawin ito sa gawaing kwaderno.
(15minuto) 3. Ibigay ang kahulugan ng tanging lathalain at katangian nito.
(5pts)
4. Mula sa isang halimbawa ng tanging lathalain na ating
tinalakay, na sinulat ni M.O. Jocson na pinamagatang
“Konsepto ng Lipunan” Isulat ang nais niyang ipabatid sa
mga mamamayan. (10pts)
5. Ang pagtatalakay ng “Pangko” ay nagsasaad ng anong
implikasyon nito sa ating wika at kultura. ( 10)

Komunikasyon

133
6. Gumawa ng isang lathalain na may kaugnayan sa wika at
kultura, at maging taglay ang mga katangian nito.
Ang pagbigay ang puntos sa ginawang lathalain ay may
rubrics na pagbabatayan.

Rubrics
Puntos Kraytirya
15 May kaugnayan sa wika, kultura at napapanahon.
At taglay ang buong katangian ng lathalain.
13 May kaugnayan sa wika, kultura at napapanahon,
ngunit anim hanggang pito lamang ang taglay na
katangian ng lathalain.
12 May kaugnayan sa wika, kultura at napapanahon,
ngunit apat hanggang limang katangian lamang
ang taglay na katangian ng lathalain.
11 May kaugnayan sa wika, kultura at napapanahon,
ngunit apat at pababa lamang ang katangiang
taglay ng lathalain.

G. Paglilipat Isulat ang kaibahan ng Pamamahayag ( Print ) Broadcsting


( Extend) ( Radyo /Telebisyon)
(5 minuto)
Isulat sa ‘sang kapat na papel ( ¼).

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______

134
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

135
May-akda: LEIRA B. LAGURA
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Natutukoy ang iba’t ibang paggamit ng wika sa mga
napakinggang pahayag mula sa mga balita sa radyo at telebisyon. F11PN IIa- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _1___ Araw: 3
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 100% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipaliwanag ang Pamamahayag ( Print) at Broadcasting ( Radyo/ Telebisyon) na mga
sitwasyong pangwika,
2. Nahihinuha ang kahalagahan ng Pamamahayag ( Print) at Broadcasting ( Radyo/
Telebisyon sa pagpapalaganap ng wika ,at
3. Nasusuri ang isang video hinggil sa radio broadcasting.
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 1. Pamamahayag (Print) at Broadcasting ( Radyo / Telebisyon)
Integrasyon: Broadcasting
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Paglalarawan
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p152- 158. Gabay
ng guro sa pagtuturo,pxviii.
III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)
Pamamaraan
A. Pagbabalik- ‘Paghahanda ( Ang buong klase ay pinangkat na sa limang pangkat)
aral
( Elicit) ‘ Panalangin
( 5 minuto)

136
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na makapaglalahad
ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw at kokolektahin ang
takdang aralin.

B. Pangganyak
( Engage)
https://www.youtube.com/watch?v=UdkYFULPByY
( 5 minuto)
https://www.youtube.com/watch?v=z2HNXQrwh_o

Panoorin ng mga mag-aaral ang inilaang video na makikita ang link


sa itaas. Maaaring pumili lamang sa dalawa

C. Pagtuklas Tunkol saan ang pinanood na video.?


( Explore)
( 10 minuto) Ano ang iyong masasabi sa mga nag-uulat ?
Nakaranas na ba kayo ng pag-uulat sa radyo?
Ngayon, ating tatalakayin ang hinggil sa pamamahayag at
broadcasting.

D. Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p 153-154


( Explain)
( 10 minuto) Pamamahayag ( Print) Broadcasting ( Radyo/ Telebisyon)
Basahin ang isang halimbawang komentaryong panradyo. At
suriin ang nilalaman nito at ang sitwasyong pangwikang gamit.
‘ Komentaryong Panradyo Kaugnay ng Kagandahan Tuwing
May kalamidad sa Ating Bansa.

137
E. Pagpapalalim Isulat ang sagot sa gawaing kwaderno. Kopyahin bago sagutin.
(Elaborate)
( 8 minuto) 1. Bakit ang Pamamahayag ( Print) Broadcasting ay mga
sitwasyong Pangwika?
2. Paano ipaliliwanag na ang Pamamahayag ( Print) at
Broadcasting ay mga sitwasyong pangwika?

F. Pagtataya
( Evaluate) Panuto: Mula sa isang video hinggil sa radio broadcasting na
(17minuto) papanoorin na makikita ang link sa ibaba, suriin ito batay sa mga
sumusunod na pamantayan. Ang pamantayang ay makikita sa
pahina 155 ng batayang aklat. Isulat ang sagot sa gawaing kwaderno.
https://www.youtube.com/watch?v=DLqZD-VTGBg

G. Paglilipat Liban sa pakikinig ng balita sa pamamagitan ng radyo, panonod sa


( Extend) telebisyon, at pagbabasa ng mga lathalain, anong mga babasahin pa
(5 minuto) ang maaaring kinagigiliwan ng mga taong bayan na may kaugnayan
sa sitwasyong pangwika? (Maaaring Tabloid.)

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

138
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Natutukoy ang mga angkop na salita at pangungusap ayon sa
konteksto ng paksang napakinggan sa telebisyon, radyo at iba pa. F11PN IId-89
Kwarter: __2___ Linggo: _1___ Araw: 4
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 100% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang angkop na salita, pangungusap ayon sa konteksto ng paksa mula sa
napakinggang balita o napanood,
2. Naipapaliwanag ang kahalagahan ng salita, pangungusap ayon sa konteksto ng paksa
mula sa napakinggang balita o napanood, at
3. Nakakagawa pangungusap gamit ang angkop na salita sa konteksto ng paksa.
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 1. Angkop na Salita, Pangungusap Ayon sa konteksto ng Paksa
Integrasyon: Kasanayan sa paggamit ng tamang salita sa diwa ng pangungusap
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang isang pananaliksik tungkol sa mga salita na ginagamit
sa pamahayag at broadcasting.
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p159- 161. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxviii.
III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)
Pamamaraan

139
A. Pagbabalik- ‘Paghahanda ( Ang buong klase ay pinangkat na sa limang pangkat)
aral
( Elicit) ‘ Panalangin
( 5 minuto) ‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na makapaglalahad
ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

B. Pangganyak Mula sa isang salitang ipapaskil ng guro sa pisara, hayaang dugtung-


( Engage) dugtongan ng mga mag-aaral ito sa pamamagitan ng pasalita. Upang
( 5 minuto) makabuo ng isang makabuluhang pangungusap.

C. Pagtuklas https://www.youtube.com/watch?v=bNukGXcapEs ( Apekz-LSS ( Official


( Explore) Lyric Video)
( 10 minuto)
Pakinggan at panoorin ang video. Alamin kung ang mga salita na ginamit
ay may kaugnayan sa diwa ng pahayag o pangungusap.

Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p 159-160


( Explain)
( 10 minuto) 1. Basahin ang mga pangungusap. Pansinin ang mga
sinalungguhitang salita.
Alamin ang mga sumusunod:
‘ kung tungkol saan ang paksa ng mga pangungusap sa bawat
bilang.
‘ ang pagkakaugnay-ugnay ng mga salitang sinalungguhitan
sa bawat pangungusap.
‘ ang kaangkopan ng mga salitang ginamit upang makabuo
ng pangungusap sa punto ng konteksto (Konteksto ang tawag sa
kultural,historikal, sikolohikal na elementong nakapaloob sa teksto
na kabahagi sa pagbibigay ng kahulugan sa mga isyung napapaloob
dito.)
D. Pagpapalalim 2. Alamin
Panuto: ang
Gamitin saAngkop na Salita,
pangungusap Pangungusap
ang salita Ayonsasabawat
o mga salita
(Elaborate) bilang upang maging angkop ang ugnayan nito sa bubuuing

140
( 15 minuto) pangungusap. Gawaing gabay ang uri ng diskurso na nasa loob ng
panaklong. Isulat ang sagot sa gawaing kwaderno. Makikita sa
pahina 160-161
1. Kultura at Wika( nagpapaliwanag)
2. Mahalaga ang pamamahayag ( nangangatuwiran)
3. Telebisyon ( naglalarawan)
4. Pilipino ( nagsasalaysay)
5. Balita ( nagpapaliwanag)
6. Broadcast Media ( nagsasalaysay)
7. Radyo ( nagpapaliwanag)
8. Sitwasyong pangwika (nagpapaliwanag)
9. Tabloid ( nagsasalaysay)
10. Teknolohiya ( Naglalarawan)
E. Pagtataya Gawin ang pahina 160. Suriin ang salita o mga salitang may
( Evaluate) salungguhit kung angkop sa diwa ng pangungusap.Isulat sa gawaing
(8 minuto) kwaderno ang tsek (√) kung angkop ito, ekis (ᵡ) naman kung hindi.

F. Paglilipat Ilahad sa buong klase ang iyong kaalaman hinggil sa paksa na


( Extend) makikita sa loob ng kahon. Tiyaking angkop ang mga salitang
(7 minuto) iuugnay sa pagbuo ng pangungusap tungkol sa paksa.

Peace Eduation

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

141
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Nasusuri at naisaalang-alang ang mga lingguwistiko at kultural
na gamit ng wika sa lipunang Pilipino. F11PD IIb- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _2___ Araw: 1
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
142
1. Natutukoy ang kahulugan ng pelikula at dula, at naibabahagi ang mga halimbawa nito,
2. Nahihinuha ang mga sitwasyong panlipunan sa kasalukuyan na may kaugnayan sa mga
sitwasyon sa pelikula o dula., at
3. Naisasagawa ang isang kritikal na pagsusuri sa isang video clip ng pelikulang napanood
na nagpapakita ng mga sitwasyong pangwika.
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 2. Pelikula at Dula
Integrasyon:
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang isang pananaliksik tungkol sa pag-uugnay sa kultura sa pelikula at
dula sa lipunang Pilipino
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p164-172. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxix.

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral ‘Paghahanda ( Ang buong klase ay pinangkat na sa limang
( Elicit) pangkat)
( 5 minuto)
‘ Panalangin
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na
makapaglalahad ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

B. Pangganyak Bago tatalakayin ang paksa, panoorin ang video clip na ito mula sa
( Engage) pelikula na pinamagatang “Anak”
( 5 minuto)
https://www.youtube.com/watch?v=9xGtO9r4cno

143
C. Pagtuklas Ibahagi ang naunawaan sa gustong ipabatid ng direktor mula video
( Explore) clip na pelikula na pinamagatang “ Anak”.
( 5 minuto)

D. Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p 164-172


( Explain)
( 15 minuto) 1. Tunghayan kung paano sinuri ang isang pelikula
‘ Maynila sa kuko ng Liwanag
( Batay sa nobelang “ Sa kuko ng Liwanag) “ na
sinulat ni Edgardo Reyes.
https://www.youtube.com/watch?v=x8qVg3cQKCo
Isang video clip ng “Maynila sa Kuko ng Liwanag”
2. Ang pagbibigay-kahulugan sa Pamamagitan ng halimbawa
at ang pagkakaiba ng pelikula at dula na parehong may
kaugnayan sa sitwasyong pangwika.
3. At ang pagtukoy sa lingguwistiko at kultura inilalantad ng
may-akda o direkto sa kanyang akda o pelikula.

E. Pagpapalalim Isulat sa gawaing kwaderno ang sagot sa mga sumusnod na tanong


(Elaborate) at ibahagi sa klase.
( 10 minuto)
1. Bakit dapat suriin at isaalang-alang ang mga lingguwistiko
at kultural na pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino ng mga
pelikula at dulang napanood?
2. Paano dapat suriin at isaalang –alang ang mga
lingguwistiko at kultural na pagkakaiba-iba sa lipunang
Pilipino ng mga pelikula at dulang napanood?

F. Pagtataya Gawin ang pahina 167-168. Bigyang- kahulugan ang sumusunod


( Evaluate) na salita o pahayag na gamit sa pelikula at dula sa pamamagitan ng
(12 minuto) halimbawang sitwasyon. Gayahin ang kasunod na pormat sa
gawaing kwaderno.

G. Paglilipat Ano ang iyong masasabi sa katagang “ Pelikula man o dula ay nag-
( Extend) iiwan ng magandang aral sa buhay ng tao”.
(8 minuto)
Ibahagi sa buong klase ang opinyon.

IV. Pagninilaynilay:

144
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kultural at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Nasusuri at naisaalang-alang ang mga lingguwistiko at kultural
na gamit ng wika sa lipunang Pilipino. F11PD IIb- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _2___ Araw: 2
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nasusuri ang nilalaman ng isang dula sa pamamagitan ng mga tauhan at pangyayari,
2. Nahihinuha ang kahalagahan ng pelikula at dula sa mga sitwasyon sa kasalukuyang
panahon ng lipunang Pilipino , at
3. Nakakaulat pagkakaiba ng dula at pelikula gamit ang graphics organizer..
II. Nilalaman:

145
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 2. Pelikula at Dula
Integrasyon:
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang isang pananaliksik tungkol sa pag-uugnay sa kultura sa pelikula at
dula sa lipunang Pilipino
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p172-188. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pic

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral ‘Paghahanda
( Elicit)
( 5 minuto) ‘ Panalangin
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na
makapaglalahad ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

B. Pangganyak Panoorin ang video clip na ito mula sa pelikula na pinamagatang


l( Engage) “Anak”
( 5 minuto)
https://www.youtube.com/watch?v=oTuzRNC75Vo

Star Cinema Confrontation of Anak

146
C. Pagtuklas Isadula ang sitwasyon at pangyayari sa pinanood mula video clip
( Explore) na pelikulang “ Anak”.
( 10 minuto)
Gayahin ang mga salitang ginamit ng mga nagsasalita.

D. Pagtatalakay Talakaying ang mga sumusunod; p 172-188


( Explain)
( 15 minuto) Tunghayan ang Pagsasadula ng mga tauhan at kung paano ginanap
ang papel na kanilang ginampanan sa dula
“Sinag sa karimlan”( Dula) ni Dionisio Salazar

E. Pagpapalalim Isulat sa gawaing kwaderno ang sagot sa mga sumusnod na tanong


(Elaborate) at ibahagi sa klase.
( 10 minuto)
1. Paano ipinakita ng tauhan ang aspektong lingguwistiko
(gamit ng wika) sa lipunang ginagalawan nila bago
makulong at habang nakakulong?Ipaliwanag sa
pamamagitan ng halimbawa.
Bok Doming

2. Magbigay ng mga pangyayari na nagpapakita ng kultural na


aspekto sa buhay ng mga bilanggo sa lipnunang
Pilipino.Ipaliwanag sa pamamagitan ng halimbawa
Pangyayari Paliwanag

147
F. Pagtataya Gawin ang pahina 188. Isulat ang pagkakatulad ng pelikula at dula
( Evaluate) kung susuriin. Ano –anong elemento ang maaaring katulad ng dula
(10 minuto) tulad ng sinuring Pelikulang “ Maynila sa Kuko ng Liwanag” an
dulang “ Sinag sa karimlan” ? Gamitin ang Venn Diagram. Gawin
sa gawaing kwaderno.
Maynila sa Kuko ng Liwanag Sinag sa Karimlan

G. Paglilipat Batay sa pagsusuring pampelikula at pagsusuri ng dulang nakasulat


( Extend) at tinalakay sa klase, anong mga sitwasyong panlipunan at
(5 minuto) kulturang Pilipino ang inilahad.
Ibahagi sa klase ang sagot.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

148
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang mga
lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Nasusuri at naisaalang-alang ang mga lingguwistiko at kultural
na gamit ng wika sa lipunang Pilipino. F11PD IIb- 88
Kwarter: __2___ Linggo: _2___ Araw: 3
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
149
1. Natutukoy ang mga salitang ginamit sa kritikal na pagsusuri ,
2. Napapahalagahan ang mga salitang ginamit sa kritikal na pagsusuri , at
3. Nasusuri ang mga pahayag gamit ang salitang ginamit sa kritikal na pagsusuri..
II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 2. Pelikula at Dula
Integrasyon:
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang isang pananaliksik tungkol sa pag-uugnay sa kultura sa mga
pelikula at dula sa lipunang Pilipino
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p189-193. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxix.

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral ‘Paghahanda
( Elicit)
( 5 minuto) ‘ Panalangin
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na
makapaglalahad ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

150
B. Pangganyak Basahin ang mga pahayag na nakapaskil sa pisara.
( Engage)
( 3 minuto) 1.Mahalaga ang dula dahil pinatingkad nito ang “ kritikal na
realismo”
2.Ang pelikula ay masining na adaptasyon ng nobela.
3.Hindi masyadong naging epektibo ang mga dayalogo ng ilang
tauhan ng dula.
4.Madalas na nakapokus ang kamera sa iisang tao lamang.
5.Ang estilong ginamit ng direktor , bagama’t simple ay bago at
napapanahon.

1.Mula sa binasang pahayag, anong uri ng pahayag ang nasa bawat


bilang?
C. Pagtuklas
( Explore) 2. May batayan ba ang pagkakabuo ng mga pahayag
( 12 minuto)
3. Paano ipinahayag ang mga ito?

D. Pagtatalakay Talayin ang Hinghil sa Mga Salitang Ginagamit sa kritikal na


( Explain) Pagsusuri sa pahina 189-193.
( 10 minuto)
Alamin ang kaugnayan ng gamit ng Mga Salitang Ginagamit sa
Kritikal na Pagsusuri sa dula at pelikula.
( Sa pagsusuri ng dula at pelikula, maaring gumamit ng paghahatol
at pagbibigay ng opinyon, kaya’t kailangang maging kritikal sa
paraang wasto at maayos.
E. Pagpapalalim Tunghayan ang pahina 190, Basahin ang bawat pahayag. Isulat sa
(Elaborate) gawaing kwaderno ang salita o mga salitang nagpapahayag ng
( 8 minuto) kritikal na pagsusuri.

F. Pagtataya Makikita 190-191, magbigay ng tigdalawang halimbawa salita na


( Evaluate) maaaring gamitin sa kritikal na pagsusuri ng pelikula o dula.
(15 minuto) Gayahin ang pormat at isulat sa gawaing kwaderno.

151
G. Paglilipat Balikan ang ang ginawang pagsusuri sa pelikulang “ Maynila Sa
( Extend) kuko ng Liwanag” at dulang “ Sinag sa karimlan”. Isulat ang mga
(7 minuto) dapat tandaan sa ginawang kritikal na pagsusuri.
‘ Sa Maynila sa kuko ng Liwanag
___________________
____________________
‘ Sinag sa Karimlan
___________________
____________________

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Natutukoy ang iba’t ibang gampaning pangwikasa nabasang
pahayag mula sa iba’t-ibang social networking sites. F11PB-11a-96
Kode: F11PB- 11a-96

152
Kwarter II __3 _ Linggo: _1 Araw:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
Aralin 3: Ang komiks sa Lipunang Pilipino
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipapaliwanag ang kahulugan ng komiks sa sitwasyon Lipunang Pilipino.
2. Naibabahagi ang mga halimbawa ng komiks ng mga mag-aaral
3. Nailalarawan ang kahalagahan ng nilalaman ng komiks sa sitwasyong pangwika, lipunan at
kultural na kasalukuyan panahon.

II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Ang komiks sa Lipunang Pilipino
Integrasyon: MAPEH/ Values
Stratehiya: Kolaboratibo
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong, Batayang Aklat, Laptop
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Batayang Aklat, Vibal Group, Inc at ni Magdalena O. Jocson

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A.Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral sa nakaraang leksyon.
B.Pangganyak ( Engage) ( 10 minuto) Gumupit ng mga larawan at pagkatapos bawat
mag-aaral ay bibigyan ng larawan.
Mabibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na
maipahayag ang kanilang masasabi tungkol sa larawan.

153
C.Pagtuklas ( Explore) 15
minuto
D.Pagtatalakay ( Expalin) 15 Ang komiks ay isang grapikong midyum na kung saan ang
minuto mga salita at larawan ay ginagamit upang ihatid ang isang
salaysay o kuwento.
Ang komiks pa rin sa lipunang Pilipino ay inihahanay bilang
isang kulturang popular.
Buhay na buhay na pinagagalaw ng komiks ang buhay-
Pilipino sa pamamagitan ng iba’t ibang kuwento isinasalaysay
nito, na malaki ang kaugnayan sa buhay- Pinoy.
Isang Graphic Organizer

Lipunang Pilipino

Komik
kultura s Identidad

Panitikan

D.Pagpapalalim ( Elaborate) Paano masasabi na ang komiks ay isang sitwasyong


10 minuto pangwika.
E.Pagtataya ( Evaluate) 5 Gumawa ng isang sempling komiks tungkol sa lipunan. Isulat
minuto sa isang buong papel.
F.Paglilipat ( Extend) 5 Sumipi ng limang hugot lines at isulat sa kwaderno.
minuto

IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?

154
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Natutukoy ang iba’t ibang gampaning pangwikasa nabasang
pahayag mula sa iba’t-ibang social networking sites. F11PB-11a-96
Kode: F11PB- 11a-96
Kwarter II __3 _ Linggo: _2 Araw:

155
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
Aralin 3: HUGOT LINES
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang kahulugan ang hugot lines
2. Nakakagawa ng mga halimbawa ng hugot lines
3. Nabibigyang kahalagahan ang mga hugot lines

II. Nilalaman:
Paksang Aralin: HUGOT LINES
Integrasyon: MAPEH/ Values
Stratehiya: Kolaboratibo
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong, Batayang Aklat, Laptop
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Batayang Aklat, Vibal Group, Inc at ni Magdalena O. Jocson

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A.Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral sa nakaraang leksyon.
B.Pangganyak ( Engage) ( 10 minuto) Ipangkat-pangkat ang mga mag-aaral ng limang
pangkat, bigyan ng mga meta card. Ipasulat ng mga salita sa
meta cards.
Ang limang pangkat magkaroon ng presentasyon tungkol sa
kanilang ginagawa.
C.Pagtuklas ( Explore) 15
minuto

156
D.Pagtatalakay ( Expalin) 15 .Ang hugot lines ay makabagong paraan ng pagpapahayag ng
minuto mga emosyon gamit ang social networking site.
Mga katagang gumuguhit sa damdamin ng isang tao.
Karaniwang salita na may potensiyal at personal na
dinaramdam tungkol sa isang pangyayari.
Halimbawa
Ang pagmo-move on para yang paggising sa mga estudyante
tuwing umaga, mahirap pero kailangan.
Ang second chance ibinibigay para bago hindi para umabuso.

D.Pagpapalalim ( Elaborate) Magbigay ng isang pahayag sa kahalagahan tungkol sa mga


10 minuto hugot lines
E.Pagtataya ( Evaluate) 5 Sumulat ng dalawang hugot line at pagkatapos ipaliwanag
minuto
F.Paglilipat ( Extend) 5 Gumupit ng mga larawan na may hugot lines at idikit sa
minuto kwaderno.

IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa
Remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

157
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang


mga lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga
penomenang kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Naisasagawa ang pag-aaral gamit ang social media sa
pagsusuri at pagsulat ng iba’t ibang sitwasyon ng paggamit sa wika. F11EP- IID33
Kwarter: __2___ Linggo: _3__ Araw: 3
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang limang kategorya sa gampaning pangwika at bahagi ng komiks gamit

158
ang iba’t ibang social networking sites,
2. Napapahalagahan ang gampaning pangwika at wastong gamit ng salita/ pahayag na
pang-social networking site, at
3. Nasusuri ang mga pahayag mula sa isang social networking sites.

II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 3. Ang komiks sa Lipunang Pilipino
Integrasyon:
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang pag-aaralgamit ang social media
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p202-211. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxx.

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)

Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral ‘Paghahanda
( Elicit)
( 5 minuto) ‘ Panalangin
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na
makapaglalahad ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

159
B. Pangganyak ‘Ano- anong mga social networking site ang kumakatawan sa
( Engage) mga logong makikita sa pisara?
( 5 minuto)

Kinuha sa www.logo.orgph

Tuklasin ang gamit ng social networking site na ito sa


sitwasyong pangwika.
C. Pagtuklas
( Explore)
( 5 minuto)

D. Pagtatalakay Talakayin ang mga sumusunod sa pahina 202-209.


( Explain)
( 10 minuto) 1. Gampaning Pangwika sa Nabasang mga Pahayag sa Iba’t
Ibang Social Networking Sites.
2. Bahagi ng komiks
3. Wastong gamit ng salita/ pahayag na pang-social
networking sites

E. Pagpapalalim Bigyang-Panglilinaw ang kaugnayan ng mga salitang makikita


(Elaborate) sa tsart na nasa ibaba.
( 10 minuto)
Sitwasyong Pangwika

Komiks
Social 5 kategorya sa
networking gampaning
sites pangwika
Wastong gamit ng salita/
pahayag na Pang-social
Networking Sites

F. Pagtataya 1. Basahin ang mga sumusunod na hugot lines na


( Evaluate) ipinahayag sa isang social networking site. Surin ang

160
(15 minuto) gampaning pangwika ng mga ito. Isulat ang sagot sa
gawaing kwaderno. Makikita sa pahina 202- 203
2. Suriin ang mga pahayag mula sa tinalakay na
nilalaman ng halimbawa ng komiks. Makikita sa
pahina 206.
3. Magbigay ng sampung halimbawang salita na
karaniwang ginagamit sa anumang social networking
site sa pagbabahagi ng naging karanasan sa isang araw
na pag-aaral ng mga aralin.

G. Paglilipat Magbigay ng komento tungkol sa komiks at hugot lines bilang


( Extend) mga sitwasyong pangwika.
(10minuto)
Komento:
1. Ugnayan ng wika at kultura
2. Komiks
3. Hugot lines

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

161
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nuunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.

Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga


phenomenang kultural at panlipunan sa bansa.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nabibigyang kahulugan ang mga salitang ginamit sa


akda/talakayan. Code: F11PT-Ile-87

Kwarter: 11 Linggo: 4 Araw: 1

I.Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ng iba’t ibang paraan ng paghahatid ng adbertisment.
2. Napahahalagahan ang gamit advertisement sa pagpili ng mga bilihin.
3. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.
II. Nilalaman:
Paksa: Adbertisment sa kapaligirang Pinoy
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 212-215

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

A. Pagbabalik-aral
( Elicit)  Paghahanda
- Panalangin
( 5 minuto)

162
Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
- Pagbigay ng pangkalahatang panuto upang mapanatili
ang maayos na talakayan.

 Pagbabalik –aral:
1. Ano-ano ang iba’t ibang social Networking Site?
2. Nakakatulong ba ang Blog sa isang mag-aaral?
3. Magbahagi ng ginawnag blog sa klase.

B. Pangganyak Suriin ang mga larawan.


( Engage)
( 5 minuto)

C. Pagtuklas Pangkatang Gawain (bumuo ng tatlong pangkat)


(Explore)
(10 minuto) *Pangkat 1-gumawa ng isang islogan gamit ang unang
larawan.
*Pangkat 2-humabi ng isangs aknong na tula gamit ang
ikalawang larawan.

D. Pagtatalakay
( Explain) Adbertisment sa Kapaligirang Pinoy (p. 212-213)
(10 minuto)

Tinawag na adbertisment ang tila isang maikling pelikula


o isang nakasulat na pabatid/impormasyon na ipinalalabas o
ipinakikita sa publiko upang makatulong na mabili ang
produkto.
Iba’t ibang adbertisment at halimbawa nito”
1. Adbertisment sa Bus
2. Adbertisment sa Telebesyon
3. Adbertisent sa Radyo

163
Pagpapaliwanag sa Register ng Wika na Ginamit sa isang
Disiplina/Sitwasyon (p. 215)
Tinatawag na register ng wika ang gamit sa isang
disiplina o sitwasyon. Halimbawa:
1. Register na gamit ng sitwasyon ng doctor sa pasyente
2. Register sa disiplina ang Accountancy
3. Register sa Adbertisment para sa ibinibentang
produkto
4. At iba pa.
Sa pagpapaliwanag sa ginamit na register ng wika,
kailangang angkop ito sa disiplina o sitwasyon.
(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang

E. Pagpapala- Ipaliwanag ang kahulugan ng ilang register ng wika na


Liwanag ginamit sa adbertisment.
(Elaborate)
( 10 minuto)
REGISTER NG WIKA PALIWANA
G
1. Mas giginhawa ang
paghinga!
2. Gentle sa balat
3. Super lakas, super
tagal ang buhay pare
sa iyong dyip
4. Buy replica of
branded clothers,
shoes, and bags.
Magkatulad na
magkatulad walng
pagsisisihan.
5. Kayang-kaya sa
murang halaga.

F. Pagtataya  Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin ito sa


( Evaluate) gawaing kuwaderno.
(5minuto) 3. Ano ang adbertisement? (5 pts.)
4. Bakit mahalaga ang Register ng wika sa isang
disiplina o sitwasyon? (5pts.)

164
G. Paglilipat
( Extend)  Gumawa ng isang adbertisment at ibahagi sa
(5 minuto) klase.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik

165
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nuunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.

Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga


phenomenang kultural at panlipunan sa bansa.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Nabibigyang kahulugan ang mga salitang ginamit sa


akda/talakayan. Code: F11PT-Ile-87

Kwarter: 11 Linggo: 4 Araw: 2

I.Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang papel ng adbertisment sa lipunang Pilipino.
2. Natutukoy ang gamit ng adbertisment sa isang produkto.
5. Nakapag-uugnay ng mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.

II. Nilalaman:
Paksa: Kahalagahan ng Adbertisment sa Lipunang Pilipino
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 212-215

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

A. Pagbabalik-aral  Paghahanda
(Elicit) - Panalangin
(5 minuto) Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
- Pagbigay ang pangkalahatang panuto upang maging
maayos ang paligid sa klase.

 Pagbabalik –aral:
1. Ano ang adbertisment.

166
2. Ibigay ang mga halimbawa nito.
3. Bakit isinaalang-alang ang paggamit ng register ng
wika sa isang disiplina o sitwasyon.

B. Pangganyak - Idikit sa pisara ang sumusunod na larawan:


( Engage)
( 5 minuto)

ttps://www.google.com.ph/search?q=mall+of+asia&source

https://www.google.com.ph/search?q=hospital&source

ttps://www.google.com.ph/search?q=internet+cafe&source

- Sa loob ng decorated small box, naroon ang makukulay


na papel na may salitang nakasulat na maaaring may
kaugnayan ang ideya sa mga larawan. Hal. (mall-
shopping/internet-café)
- Hawakan ni titser ang box at tumawag ng apat na
estudyante upang kunin ang papel sa loob ng kahon.
- Idikit sa ibaba ng nakapaskil na larawan.

167
 Basahin
C. Pagtuklas Niloko ka.
( Explore)
( 10 minuto) Di mo ba napansin?
Bakit hinayaan mo lang?
Magpakatoto ka naman, gawin mo ang nararapat.
- Kunin ang opinion ng mga bata sa natunghayang
pahayag.
- Itanong kung naransan ba nila ito?
- Panno nila inagapan?
D. Pagtatalakay Kahalagahan ng Adbertisment sa Lipunang Pilipino (p. 2016)
( Explain)
(10 minuto) Likas sa mamimiling Pilipino na maghanap at bumili ng
mga produkto na maayos, matibay, maganda, at iba pa sa
tamang halaga lamang.

Bakit mahalaga ang adbertisment sa isang produkto?


1. Nagsisilbing gabay sa tamang pagbili.
2. Nalalaman ang kakaibang katangiang taglay sa isang
produkto.
3. Nagkakaroon ng pagkakataon na piliin ang tamang produkto.
4. Nakapagbibigay ng karagdagang mga impormasyon na
laging tatandaan sa pagbili.
5. Nagiging kritikal sa pagpili ng bilihin.
6. Nagpapaalala ng magandang katangian ng mga produkto na
dapat laging tandaan.
- 1. Kakayahang Lingguwistika- maagham na pag-aaral ng wika.
- 2. Kakayahang Estruktural- layon nitong ilarawan ang
- estruktura o porma ng isang wika.
3. Kakayahang Gramatikal-pag-aaral sa sistema ng pagka-
kaugnay-ugnay ng mga salita sa pagpapahayag ng kaisipan.

(Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang


Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 212-
20116)

168
E. Pagpapalalim  Hatiin ang klase sa limang pangkat.
(Elaborate)
(15 minuto) Pumili ng paboritong adbertisment.
- Ipaliwanag kung bakit naging paborityo ito.
- Magbigay rin ng reaksiyon sa paraan ng pagkakabuo ng
nasabing adbertisment.
-Iulat sa klase ng di hihigit sa dalawang minuto.

F. Pagtataya Panuto: Kopyahin ang tanong bago sagutin. Gawin ito sa


(Evaluate) gawaing kwaderno.
(5 minuto)
6. Bakit mahalaga ang adbertisment sa isang produkto?
(5pts.)
7. Naniniwala kaba na likas sa mamimiling Pilipino na
maghanap ng de-kalidad na produkto na nasa tamang
halaga lamang? (5 pts.)

 Ibahagi ang tips sa pagpili ng maayos, matibay at


G. Paglilipat
magandang produkto.
( Extend)
(5 minuto)
IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

169
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: ROSE C. COX


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nuunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.

Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga


phenomenang kultural at panlipunan sa bansa.

Mga Kasanayang Pampagkatuto: Natutukoy ang iba’t ibang register at barayti ng wika na
ginagamit sa iba’t ibang sitwasyon (Halimbawa: Medisina, Batas, Media, Social Media,
Enhenyeriya, Negosyo at iba pa) sa pamamagitan ng pagtatala ng mga terminong ginamit sa
mga larangang itol. Code: F11WG-llc-87

Kwarter: 11 Linggo: 4 Araw: 3

I.Layunin:
Pagkatapos ng animnapung minuto, lahat ng mga mag-aaral ay:
1. Naipaliliwanag ang Register at Barayti ng Wika sa Iba’t Ibang Sitwasyon
2. Natutukoy ang angkop na gamit ng Register at B arayti ng Wika.
3. Naipag-uugnay ang mga kaisipang inilalahad sa mga gawain.
II. Nilalaman:
Paksa: Register at Barayti ng Wika sa Iba’t Ibang Sitwasyon
Integrasyon: Araling Panlipunan,at Edukasyon sa Pagpapakatao
Mga Pamamaraan: Masusi at inter-aktibong talakayan, Kolaboratibong pagkatuto at
pag-uugnay ng mga karanasan.
Mga Kagamitan: Kagamitang Biswal, Chalk, Pambura, Laptop
Mga Talasanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,
Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp. 212-215

III. Proseso ng Pagkatuto:


Pamamaraan

Pamamaraan  Paghahanda
- Panalangin
A. Pagbabalik-aral ( - Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Elicit) - Pagbigay ng pangkalahatang paalaala bago umpisahan
( 5 minuto) ang klase upang matapos na maging matisay.

 Pagbabalik –aral:
1. Ano ang adbertisment.
170
2. Ibigay ang mga halimbawa nito.-.
3. Sinasabi na ang mga mamimiling Pilipino ay likas

na maghanap at bumili ng mga produkto na


maayos, matibay at maganda sa tamang halaga.
Patuunayan.

B. Pangganyak  Basahin.
(Engage) 1. Hayop ka! Ito ang katagang na inject sa aking utak
(5-minuto) bago siya umalis.
2. Sumangguni ako sa aking mga kaibigan upang
makamit ko ang hustisya.
- Suriin ang dalawang pangungusap.
- Tama ba ng kaisipan na inilalahad dito?
- Pansinin ang salitang may salungguhit.

 Isulat sa flash card ang sumusunod na mga salita.


C. Pagtuklas
( Explore)
Thermometer korte hustisya
( 10 minuto)
testigo komersiyal paracetamol
radyo doktor adbertisment

- Ipabasa sa klase ng tatlong ulit pagkatapos


pagsasamahin ang mga salitang sa tingin nila
konektado sa isa’t isa at idikit sa pisara.
- Pagkatapos, ibigay kung sa anongg disiplina o
sitwasyon ito ginamit.

D. Pagtatalakay Register at Barayti ng Wika sa Iba’t Ibang Sitwasyon (p.217)


( Explain)
(10 minuto)  Register ang particular na gamit ng wika sa iba’t
ibang sitwasyon.
 Isang panlipunang salik na isinaalang-alang kaugnay
ng baryasyon ng pananalita ng indibiduwal ay
depende sa mga sitwasyon paggamit.

171
Halimbawa:
May sariling register ang mga sumusunod:

1. Medisina - injection Xray insulin


pulmonary
.
5. Inhenyeriya - anggulo digri sukatin
kilometro
6. Negosyo - presyo kapital kita nalugi

Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang


Pilipino, Batayang Aklat, Magdalena O. Jocson pp.
E. Pagpapalalim  Basahin and sumusunod na teksto.
(Elaborate) Suriin kung anong disiplina ito at magtala ng mga
(15 inuto) register na ginamit sa nasabing disiplina.

“Itlog ng Manok: Panlaban sa Kamandang ng


Ahas“(p.218)
- Tumawag ng isang mag-aaral upang ibahagi ang
kanyang sagot.
F. Pagtataya  Sagutin sa gawing papel.
(Evaluate) 1. Ano ang pagkakaiba ng register sa barayti ng
(5 minuto) wika? (5 pts.)
2. Magbigay ng dalawang halimbawa ng mga
anim na nabanggit na register ng wika ayon sa
sitwasyon ng paggamit o disiplina.

G. Paglilipat  Manood ng iba’t ibang adbertisment. Pahalagahan


( Extend) ang nilalaman sa pamamagitan ng pagpapaliwang
(5 minuto) nito at suriin ang gamit ng wika sa sitwasyong
ipinakita rito.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______

172
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: LEIRA B. LAGURA

173
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasalang- alang ang


mga lingguwistiko at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at sa mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga
penomenang kulutral at panlipunan sa bansa.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Social Media, Enhenyeriya Negosyo at iba pa sa pamamagita
ng pagtatala ng mg terminong ginagamit sa mga larangang ito. F11WG-Iic-87
Kwarter: __2___ Linggo: _4__ Araw: 4
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 100% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipapaliwanag ang register ng wika na ginamit sa isang disiplina/sitwasyon
2. Napapahalagahan ang nilalaman ng napapanood na adbertisment at ang gamit ng
wika sa sitwasyong ipinakita rito.
3. Nasusuri ang paagkakaroon ng barayti sa ilang register na ginagamit sa
adbertissment,
4.

II. Nilalaman:
Kwarter II: Wikang Filipino sa Mga Sitwasyong Komunikatibo at Kultural sa Lipunang
Pilipino.
Paksa: Aralin 4. Adbertisment sa kapaligirang Pinoy
Integrasyon:
Bahagi ng Pampagkatuto
Istratehiya: Naisasagawa ang pag-aaralgamit ang social media
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino,p202-211. Gabay
na kurikulum sa pagtuturo,pxx.

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)

174
Pamamaraan
A. Pagbabalik-aral ‘Paghahanda
( Elicit)
( 5 minuto) ‘ Panalangin
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
‘ Pagbabalik –aral: Tatawag ng piling mag-aaral na
makapaglalahad ng mga paksang tinalakay sa nagdaang araw.

B. Pangganyak Panoorin ang halimbawa ng advertisement sa wikang Filipino


( Engage)
( 3 minuto) https://www.youtube.com/watch?v=bxzRCS0ldq4
( Mula sa wwwyoutube.com Mix- funny Filipino commercial)

Tuklasin ang gamit ng adbertisment sa sitwasyong pangwika,


lipunan at kultural na kalagayan ng lipunan.
C. Pagtuklas
( Explore) Sa pamamagitan ng mga sumusunod na tanong:
( 7 minuto)
1.Anong wika ang ginamit?
2.Anong ang nais ipahiwatig ng adbertisment sa kanilang
ipinalabas? Ipaliwanag
3. May-aral bang matutunan sa adbertisment? Ipaliwanag

D. Pagtatalakay Talakayin ang mga sumusunod sa pahina 222-224.


( Explain)
( 10 minuto)
1. Pagsusuri sa Pagkakaroon ng Barayti sa Ilang Ginamit na
Register sa Adbertisment
2. Pagsulat ng Register ng Mapipiling Disiplina

E. Pagpapalalim
(Elaborate)
( 5 minuto) Ano ang kahalagahan ng adbertisment sa sitwasyong pangwika,
lipunan at kutlural sa kasalukuyang panahon ng ating bansa?

175
F. Pagtataya Gawin ang pahina 222. Suriin ang barayti ng initimang
( Evaluate) salita na maaaring ginamit sa isang adbertisment. Ihanay sa
(20 minuto) kolum kung ito ay sosyolek o diyalek. Sagutin sa gawaing
kwaderno.
Sosyolek Diyalek

G. Paglilipat
( Extend)
Sumulat ng sariling adbertisment na isinaalang-alang ang gamit ng
(10minuto)
register at barayti ng wika.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko

176
guro?__________

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyon sa paggamit ng wika dito.

Pamantayang Pagganap: Naisusulat ang isang komprehensibong paglalahad sa kalagayang


pangwika sa kulturang Pilipino
Learning Competency and Code: F11 PU IIC -87
Kwarter: 2 Linggo: 5 Araw: 1

177
1.Layunin:
1.Naihahambing ang pagkakatulad at pagkakaiba ng awitin sa bawat dekada.
2.Nasusuri ang nilalaman ng awitin na nagpapakita ng kulturang Pilipino.
3.Nakasusulat ng isang tekstong naglalahad sa kalagayang pangwika sa kulturang Pilipino .

11.Paksa:
Mga Awit: Salamin ng Kultura
Integration: Music, Values at Araling Panlipunan
Estratehiya: kolaboratibo
Kagamitan: Pluma, papel
References: Aklat, Module

111.Pamamaraan:

A.Pagbabalik-aral: (Elicit) (5minuto)


Magbigay ng ilang pahayag na nagpapakita ng kulturang Pilipino mula sa awiting
kapit-kamay pagkatapos at ipaliwanag.

B.Pagganyak: (Engage) (10minuto)


1.Sino sa inyo ang marunong umaawit? Magbigay ng halimbawa. Pakinggan ninyo ng
mabuti upang maibigay ninyo ang mensaheng nangingibabaw sa awit. Ibigay ang
pagkakatulad at pagkakaiba sa awitin noon sa ngayon.

C.Pagtuklas: (Explore) (20 minuto)


Basahin ang sumusunod na awitin.Nasa hanay ito ng kontemporaryong awitin.
Suriin ang nilalaman kung nagpapakita ng kulturang Pilipino at anong sitwasyong
pangkomunikatibo na batayan ang tanong na sino, paano, kailan, saan, at bakit. Patunayan sa

178
pamamagitan ng pagbuo ng mga tanong na kaugnay ng kasunod na awitin.

Mag-aaral
Orihinal na komposisyon ni: Dr. Jose M. Ocampo Jr.
Propesor: Pamantasang Normal ng Pilipinas (PNU)
Noong ako ay bata pa
Madalas sabihin ng aking ina
Anak, pakiusap, mag-aral ka
Wala ako sa ‘yong ipapamana
Ako’y nag-aral sa gitna ng karukhaan
Hindi pinansin ang kalokohan
Sapat ng simple, maging huwaran
Ipamalas ang natutuhan
May anak akong lumalaking lito
Sabi daw ng gobyerno masama ang sigarilyo
Sa kalusugan ng tao
Ngunit sa halip na iwasan, binibili pa ito
Anak mag-aral ikaw sana’y maging yaman
Sinabi ng guro iyong tandaan
Huwag gayahin magpapaggap na kaibigan
Kung kailan nag-aral nabulag ng karunungan
Gawain: Itala ang mga linya na nagpapakita g kulturang Pilipino at magbigay ng halimbawang
magpapatunay nito. Gawin sa sagutang papel
Kulturang Pilipino Patunay

D.Pagpapaliwanag: (Explain) (5minuto)


Isang sining ang awitin na karaniwang nagpapahayag ng damdamin. Naglalaman din ito ng
kaisipan na tumitimo sa isip ng bawat tao.
Karaniwang ang awitin ay naglalaman ng tungkol sa kultura. Ganito nagkakaroon ng

179
pagkakakilanlan ang mga Pilipino sa kulturang minana pa sa ating mga ninuno
E. Paglinang: (Elaborate) (5minuto)
Mangingisda
Masaya ang buhay ng mangingisda
Sapagkat kami ay laging tumutulong sa kapwa
Sa tabang at alat kung ang huli ay sapat
Maligaya ang araw sa aming lahat.
F. Pagpapalalim: (Evaluation) (15minuto)
Sumulat ng isang tekstong nagsusuri sa nilalaman ng isang piniling awitin na nagpapakita ng
mga kalagayang pangwika sa kulturang Pilipino. Isulat sa sagutang papel ang pagsusuri.

G.Pagpapalawak (Extend)
Sumulat ng isang komprehensibong paglalahad sa kalagayang pangwika sa kulturang
Pilipino.Isulat sa isang buong papel.

IV. Pagninilaynilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya____________
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation_______
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?_________
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation? ___________
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? _______
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?___________
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?
__________

180
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang komprehensibong paglalahad sa kalagayang
pangwika sa kulturang Pilipino.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Nasusuri ang nilalaman ng napakinggang awitin kung
nagpapapakita ng kulturang Pilipino
Kode: F11PUIIC-87
Kwarter II __5__ Linggo: _2__ Araw:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
I. Layunin:

181
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naibibigyan kahulugan ang salitang tuwiran.
2. Naipaliwanag paksang tinatalakay.
3. Nakasusulat ng mga halimbawa ng salita.
II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Pagbibigay-Kahulugan sa salita nang tuwiran o literal
Integrasyon: English
Stratehiya: Kooperatibong pag-aaral
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan
A. Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral: Hula mo sagot ko.
B. Pangganyak ( 10 minuto) Isahang Gawain
( Engage)
Hula mo Sagot mo
Magpakita ng meta cards ang guro na may sulat at hulaan ang
kahulugan.
SALITA KAHULUGAN
1. Mudra nanay, ina
2. Estudyante mag-aaral
3. Malong kasuotan ng mga muslim
4. Oxygen hangin
5. Nangngalirong marungis, marumi
6. Naamis naapi
Ang guro ay magpakita ng isang vedio clip tungkol sa awit
na Bayan Ko.
C. Pagtuklas ( Explore)
15 minuto

182
D. Pagtatalakay (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa
( Expalin) 15 minuto paksang tatalakayin.
Pagbibigay-kahulugan sa Salita Nang Tuwiran o Literal.
Bawat salita sa teksto ay binibigyang-kahulugan sa tulong ng
pag-unawa. Ang tuwiran at literal na kahulugan ay tinatawag
ding denotasyon. Ito ang antas kung saan tiyak ang kahulugan
ng salita. Tinatawag ito sa Ingles na dictionary meaning
SALITA KAHULUGAN
1.Mudra nanay, ina
2. Estudyante mag-aaral
3. Malong kasuotan ng mga muslim
4. Oxygen hangin
5. Nangngalirong marungis, marumi
E. Pagpapalalim (10 minuto.)
( Elaborate) 10
minuto Ano kahalagahan ng mga salitang literal o tuwiran . Bilang
isang mag-aaral ano pa ang magandang mapupulot na aral
mula sa paksang tinatalakay.
F. Pagtataya ( Evaluate) Ibigay ang literal na kahulugan ng salita sa abwat bilang.
5 minuto Gawin sa sagutang papel.
SALITA LITERAL NA KAHULUGAN
1. Bayan
2. pag-ibig
3. yumi
4. nahalina
5. umiyak
G. Paglilipat ( Extend) Ano ang inyong mahalagang na pupulot sa paksang
5 minuto tinatalakay.
Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?

183
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian atpagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon ng
paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang komprehensibong paglalahad sa kalagayang
pangwika sa kulturang Pilipino.
Mga Kasanayan sa Pagkatuto: Nasusuri ang nilalaman ng napakinggang awitin kung
nagpapapakita ng kulturang Pilipino.
Kode: F11PUIIC-87
Kwarter II __5__ Linggo : _3_ Day:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipapaliwanag ang mga gamit ng wika sa awiting Pilipino.
2. Nakapagsulat ng isang halimbawa ng awiting Pilipino

184
3. Nabibigyang ng kahalagahan ang awiting Pilipino .

II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Gamit ng wika sa mga Awiting Pilipino na Nagpapakita ng kultura
Integrasyon: Mapeh, Values
Stratehiya: Pangkatang Pagtatalakay
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Alinsunod sa K to 12 Kurikulum
Batayang Aklat, Vibal Group Inc, at ni Magdalena O. Jocso
III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)
Pamamaraan
A. Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral: Tanong at Sagot
B. Pangganyak ( 10 minuto)
( Engage)
Magpakita ng isang vedio presentation tungkol sa awit.
Ipangkat ang mga mag-aaral ng limang pangkat at
pagkatapos kumuha ng mga halimbawang wika mula sa
C. Pagtuklas ( Explore)
15 minuto vedio presentation at isadula sa harapan ng klase.
Gamit ang rubriks
1. Paghahanda 5 puntos
2. Kahusayan sa pagsasadula 10 puntos
3. Kabuuan 15 puntos
D. Pagtatalakay (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa
( Expalin) 15 minuto paksang tatalakayin.
Maraming gamit ang wika sa iba’t ibang sitwasyon sa iba’t
ibang sitwasyon na karaniwang mababasa sa isang akdang
pampanitikan o anumang babasahin. Sumangguni sa pahina

185
232
E. Pagpapalalim (10 minuto.)
( Elaborate) 10
minuto Kung ikaw ang tatanungin tungkol sa paksang tinatalakay na
gamit ng wika sa mga awiting Pilipino ano ang mga
mamahalagang bagay na dapat nating pag tuunan ng pansin.

F. Pagtataya ( Evaluate) Gumuwa ng sariling awiting Pilipino at isulat sa inyong papel.


5 minuto
G. Paglilipat ( Extend) Ano ang inyong mahalagang na pupulot sa paksang
5 minuto tinatalakay.

Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

186
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyong paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ang isang pagsusuri sa ilang sitwasyong ikinikilos
ng taong kausap.
Learning Competency and Code: Nahihinuha ang layunin ng isang kausap batay sa
paggamit ng mga salita at paraan ng pagsasalita: F11WG-llf-88

Kwarter: 2 Linggo: 6 Araw 1

1.Layunin:
Pagkatapos ng klase 60% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1.Nabibigyang kahulugan batay sa sitwasyon ang gamit ng mga salita/pahayag sa binasang
akda.

187
2.Naisasagawa ang isang pagsusuri sa ilang sitwasyong ikinikilos ng taong kausap
3.Nasusuri ang paraan ng pagpapahayag ng ilang sitwasyong napakinggan kung sinasabi o di-
sinasabi.

11.Paksa:
Sanaysay: Mahusay na Pinuno… Ano ang Sekreto?
Integration: Values Education, Araling Panlipunan
Estratehiya: Pagguhit/Pagbasa/Pagpapaliwanag
Kagamitan: Laptop/Fact Sheets/Krayola/Lapis/Coupon bond

111.Pamamaraan:

A.Pagbabalik-aral: (Elicit) 5minuto


1.Ano ang awit para sa inyo? 2.Sino-sino ang inyong hinahangaana mang-aawit? Bakit?

B.Pagganyak: (Engagement) 5 minuto

1.Iguhit ang karikatura ng pangulo o lider ng isang bansa na iyong hinahangaan , isulat ang
pangalan at ipaliwanag kung bakit hinahangaan mo.

C.Pagtuklas: (Explore) 20 minuto

Pagpapabasa ng isang sanaysay na pinamagatang: Mahusay na Pinuno… Ano ang Sekreto?


Pagbibigay-kahulugan sa Salita Batay sa Sitwasyon
Hal. Sitwasyon: Nagpupuri o nagpaparangal sa isang taong may magandang nagawa para sa
bayan, maaaring gamiting salita ang : dakila, papurihan, parangalan, kahanga-hanga at iba pa
Suriin ang sitwasyon sa bawat bilang.Ibigay ang kahulugan ng salitang may salungguhit
kaugnay ng sitwasyong ipinahayag
Pangungusap Sitwasyon Salita Kahulugan

1.Nasa kamay ng pangulo ang .pinakamabigat

188
pinaka- .tungkulin
mabigat na tungkulin upang maging .maayos
maayos ang isang bansa .maghando
2.Minsan, pumunta si Solomon sa .sambahan
Ga-baon upang maghandog sapagkat
iyon ang pangunahing sambahan sa
burol .ikinalugod
.hiling
3.Ikinalugod ni Yaweh ang hiling ni .sekreto
Solomon
4.Iyon ang sekreto ni Haring
Solomon
D.Pagpapaliwanag: (Explanation) 10 minuto

Isang sanaysay na naglalahad ng mga pangyayari. Sa pagitan ng ilang paglalahad ay


maaaring magpaliwanag ng pananaw, reaksyon o kuro-kuro sa mga pangyayari. Naglalayong
magpahayag din ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at makapag-ambag ng isang
makatotohanang pangyayari.
Sa sanaysay na nagsasalaysay, namumulat ang isipan ng bumabasa sa katotohanan,
nagdaragdag ng kaalaman o karunungan, higit sa lahat nagbubunga ng pagkakaroon ng
magandang pagtingin at pag-unawa sa binasa o narinig.
Ilan sa katangiang dapat taglayin ng isang mahusay na nagsasalaysay ang kalinawan,
katiyakan,kaugnayan at diin.

E.Paglinang (Elaborate) 10minuto


1.Ipaliwanag ang tinutukoy na sekreto ng pagiging mahusay na pinuno ayon sa binasang akda.
2.Bigyang pagpapakahulugan ang mga katangiang ikinakapit kay Haring Solomon bilang
isang pinuno.

F.Pagpapalalim (Evaluation) 10minuto


1.Suriin ang naging usapan nina Yaweh at Haring Solomon. Ano ang mahihinuha sa layunin ni
Yaweh na kausapin si Haring Solompn sa panaginip?
2.Pagkatapos mong basahin ang teksto sa pagiging isang mahusay na pinuno, paano
makaimpluwen-. Sya sa iyo ang mga kahanga-hangang katangian ni Haring Solomon?

189
Ipagpalagay na isa kang lider sa isang pangkat sa iyong klase, paano mo maiuugnay ang mga
katangian ni Haring Solomon bilang pinuno? Gawin sa pamamagitan ng diyalogo na tila may
kausap. Isulat sa papel ang iyong diyalogo.

G.Pagpapalawak (Enrichment)

Isulat sa buong papel kung paano pinamumunuan ng iyong ama ang iyong pamilya?

Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistika at kultura na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ang isang pagsusuri sa ilang sitwasyong ikinikilos
ng taong Kausap

190
Learning Competency and Code: Napipili ang angkop na mga salita at paraan ng paggamit
sa mga usapan o talakayan batay sa kausap, pinag-uusapan, lugar, panahon, layunin at grupong
kinabibilangan F11PSlle-90

Kwarter: 2 Linggo: 6 Araw 2

1.Layunin:
1.Naisasagawa ang isang pagsusuri sa ilang sitwasyong ikinikilos ng taong kausap
2.Nasusuri ang paraan ng pagpapahayag ng ilang sitwasyong napakinggan kung
sinasabi o di-Sinasabi
3.Nasusuri ang ilang sitwasyon mula sa ilang pinanood na dokumentaryo na
naglalarawan ng sitwasyon ng kasalukuyang lipunan

11.Paksa:
Mahusay na Pinuno: Ano ang Sekreto?
Integration: Araling Panlipunan, Values
Estratehiya:Panood/Pagbasa/Pangkatan
Kagamitan: Laptop, aklat, manila paper, at pentel pen
Sanggunian: Aklat

111.Pamamaraan:

A.Pagbabalik-aral (Elicit) 5minuto


1.Isa-isahin ang katangian ni Haring Solomon na nakapagbibigay sa kanya ng
karangalan.
2.Paano maipakita ang kakayahang pragmatic? Magbigay ng ilang halimbawa

B.Pagganyak (Engage) 10minuto


1. Ihambing ang halalan ng inyong klasrum noong grade 8 pa kayo sa grade 11. Ano

191
ang pagkakatulad at pagkakaiba

C.Tuklasin: (Explore) 20minuto

Pagpapabasa ng isang talumpati na pinamagatang: Panawagan Para sa Isang Malinis na


Halalan /Macario Sakay: Tulisan o Bayani?
Gawain:Pagsusuri: Suriin ang binasang akda batay sumusunod:
Salita/Paraan ng Pagsasalita sa talumpati/Kaugnay na layunin ng pakikipag-usap
(Pangkatan)

D.Pagpapaliwanag: (Explain) 5minuto


Ipaliwanag ng guro ang pagkakatulad at pagkakaiba ng talumpati at sanaysay.

E.Paglinang: (Elaborate) 10minuto


Interaktibong gawain sa panonood: Ipanood ang isang dokumentaryo ng kasalukuyang
sitwasyon ng lipunan sa ating bansa. Hatiin ang klse ng anim. Tatalakayin ng bawat pangkat
ang nilalaman ng dokumentaryo sa paraang malikhain

F.Pagpapalalim: (Evaluation) 10minuto


Pag-uulat at pagbibigay puna ng bawat grupo. Kung hindi kontento ang guro ay papasok siya
at magbigay ng karagdagang ideya/opinion

G.Pagpapalawak (Extend)
Magsaliksik tungkol sa iba’t ibang sitwasyon sa Pilipinas na ipinakita sa iba’t ibang lugar at
sector. Gawin sa pamamagitan ng pagsasadula.

Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
192
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunanag Pilipino at mga
sitwasyon ng paggamit ng wika ditto

Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ang isang pagsusuri sa ilang sitwasyong ikinikilos


ng taong kausap.

193
Learning Competency and Code: Nabubuo ang kritikal na sanaysay ukol sa iba’t ibang
paraan ng paggamit ng wika ng iba’t ibang grupong sosyal at kultural sa Pilipinas F11EPllF-
34

Kwarter: 2 Linggo: 6 Araw: 3

1.Layunin:
1.Nagiging bahagi ng pagsasadula ng ilang sitwasyong panlipunan na bibigyang halaga
ang pagkilos at pag-uusap ng mga tauahan
2.Naisasagawa ang pananaliksik ng iba’t ibang sitwasyon sa Pilipinas na ipinakikita sa
iba’t ibang lugar o sector

11.Paksa:
Mahusay na Pinuno… Ano ang Sekreto? (Pagsasadula tungkol sa ginawang
pananaliksik tungkol sa iba’t ibang sitwasyon sa Pilipinas na ipinakikita sa iba’t ibang lugar at
sector)
Integration: Araling Panlipunan at Values
Estratehiya: Pagsasadula
Kagamitan: Skrip
Sanggunian: guro, mga magulang, kaklase, kapatid at mga kaibigan

111.Pamamaraan:

A.Pagbabalik-aral: (Elicit) 5minuto


Sagutin ang sumusunod na mga tanong: 1.Paano mahihinuha ang layunin ng isang kausap
batay sa paggamit ng mga salita at paraan ng pagsasalita? 2.Bakit nagkakaroon ng paghihinuha
sa layunin?

B.Pagganyak: (Engage) 5minuto


Pagpapakita ng video tungkol sa pag-uusap ng magkaibigan sa darating raling pagsasalihan

C.Tuklasin: (Explore) 20minuto


Pagsasadula sa ginawang pananaliksik
194
D.Pagpapaliwanag: (Eplain) 10minuto
Ibigay ang ilang tandaan sa pagsasadula, ang mga bantas na gagamitin sa pagsulat ng dula at
ang pag-buo ng isang kritikal na sanaysay

E.Paglinang: (Elaborate) 5minuto


Ipabasa ang pagsasanay 2. Suriin ang bawat sitwasyon.Ipagpalagay na may pag-uusap na
magaganap sa pagitan ng dalawang tao. Itala ang mga salita o pahayag na angkop sa sitwasyon
ng pag-uusap at sasabihin

F.pagpapalalim: (Evaluation) 10minuto


Basahin ang tunkol sa Mga Bayan at ang mga Pinuno. Pagkatapos suriin ang mga
salita/pahayag na ginamit na ang batayan ay ang lugar, panahon, layunin, pinag-uusapan, nag-
uusap at ang grupong. Kinabibilangan ng mga nag-uusap. Sa gawaing ito paiiralin ang
interaktibong proseso ng pagbasa na inter aksyon sa pagitan ng awtor at mambabasa.

G.Pagpapalawak: (Extend)
Sumulat ng isang kritikal na sanaysay tungkol sa kasalukuyang pangyayaring nangyari sa ating
bansa. Kailangang may limang talata at sa bawat talata ay may anim na pangungusap. Isula ito
sa isang buong papel.

Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
195
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.

Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang mahalagang usapan/diyalogo batay sa napipiling


sitwasyon

Learning Competency and code:

Kwarter 2 Linggo 7 Araw 1

196
1.Layunin:
1.Nasusuri ang napakinggang mga diyalogo/usapan.
2.Naisusulat ang mahalagang usapan/diyalogo batay sa mapipiling sitwasyon.
3.Naipaliliwanag ang kahulugan ng mga pahayag pansitwasyonal na ginamit sa
binasang mga diyalogo/usapan.

11.Paksa:
Diyalogo/Usapan (Pasionara, Kakayahang komunikatibo ng mga Pilipino, Pagbibigay
Kahulugan)
Integration: Values Education/English/Araling Panlipunan
Estratehiya: Pagbasa/Pangkatan/Pagpapaliwanag
Kagamitan: Fact sheets/
Sanggunian: Aklat

111.Pamamaraan:
A.Pagbabalik-aral (Elicit) 5minuto
1.Sa inyong pananaliksik, anong sitwasyon sa Pilipinas ang pinakamalubha? Bakit?
Magbigay ng mga patunay

B.Pagganyak: (Engage) 5minuto


Magpapakita ng larawan ang guro sa mga taong nag-uusap.Papagbigayin ang mga
mag-aaral ng kanilang hinuha sa pinag-uusapan ng mga ito.

C.Pagtuklas: (Explore) 10minuto


Pagpapabasa ng isang maikling kwentong pinamagatang “Pasionara”

D.Pagpapaliwanag: (Explain) 20minuto

197
Isang kasanayan sa paglinang sa talasalitaan ang pagpapaliwanag ng mga pahayag
pansitwasyonal.
Maaari itong gamitin sa karaniwang pahayag lamang, kritikal na pahayag sa mga
diyalogo/usapan
Karaniwang ang pahayag ay nakaangkop sa sitwasyong inilahad. Matalinghaga man o hindi
ang paraan ng pagkakapahayag sa isang diyalogo/usapan, susuriin ang paglinang dito nang
ayon sa sitwasyon
Hal. “Ala-una na,” sabi ng unang nagsalita, “Sabay tayo.” “Ala-una nga, ngunit saan ka
pupunta?”
Paliwanag: Ang sitwasyon, sinasabi ng unang nagsalita na sabay silang aalis, ngunit nagtaka
ang
Ikalawa na sa ganoong oras ay saan pupunta ang kausap.Aalis ang unang nagsalita at maiiwan
ang kausap.

E.Paglinang (Elaborate) 10minuto


Sa pamamagitan ng larawang-guhit, ipaliwanag ang pamagat ng akda, “Ang Pasionara” na
salitang Kapampangan. Iguhit sa maikling coupon bond at isulat sa likod ng larawang- guhit
ang paliwanag

F.Pagpapalalim: (Evaluation) 10minuto


Bigyang pagpapakahulugan ang simbolismo ng salita/pahayag nang ayon sa pagkakagamit sa
teksto
Uwak,kawawang baliw, pinaligaya ang walang kulay kong buhay, bulaklak na dinilig ko ng
aking luha
sa magdamag, maliliit na bunganga ng libo-libong baril

G.Pagpapalawak (Extend)
Magsaliksik tungkol sa kakayahang diskorsal

Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?

198
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: EDNA R. JUMAO-AS


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang mahalagang usapan /diyalogo batay sa napipiling
sitwasyon.

Learning Competency and Code: F11PT-IIE-87

Kwarter: 2 Linggo 7 Araw 2

1.Layunin:
1.Nasusuri ang kakayahang diskorsal ng binasang mga diyalogo/usapan
2.Nasusuri at naiuugnay sa kasalukuyang lipunan ang isang maikling dulang napanood
sa telebisyon
3.Naipahahayag nang may damdamin sa pamamagitan ng pagsasadula ng ilang

199
mahahalagang diyalogo/usapan sa tinalakay

11.Paksa:
Pasionara (Pagtiyak sa mga Kahulugang ipinapahayag ng mga Teksto/sitwasyon
ayon sa Konteksto)
Integration: Values, Araling Panlipunan
Estratehiya: Panonood, Pagbasa, Pagpapaliwanag, Pagsasadula
Kagamitan: Pluma, papel, telebisyon, laptop
Sanggunian: Aklat, telebisyon, fact sheets

111.Pamamaraan:

A. Paghahanda: 3minuto
1.Panalangin
2.Pagtsek ng “attendance”
3.Pangungumusta

B. Pagbabalik-aral: 5minuto
1.Anong damdamin ang namayani nina Carlos at Leonor nang sila’y nagkita isang
gabing masama ang panahon?
2.Paano nalagpasan nang mga yaon ang damdaming iyon? Kung kayo ang nasa k
alagayang yaon, ano ang dapat ninyong gagawin?

C. Pagtuklas: 5minuto
Unang pangkat: Ilarawan ang inyong silid-aralan
Ikalawang Pangkat: Inutusan kayo ng inyong nanay na bumili ng gulay sa
palengke ayaw mo dahil mayroon pa kayong ginagawa. Bigyan ninyo ng katwiran.
Ikatlong Pangkat: Nahuli kayo sa klase kung saan ang guro ay napakaestrikta.

200
Ipaliwanag mo ang dahilan kung bakit kayo’y nahuli sa kanyang klase.

D.Pagpapaliwanag:
Isang kasanayang sa pagbasa ang kakayahang diskorsal. Maaaring gamitin ito sa
simpleng paglalarawan, pagbibigay ng pangangatwiran, pagpapahayag ng
pagpapaliwanag at maging sa mga diyalogo o usapan.
Ang kakayahang diskorsal ay may kinalaman sap ag-unawa hindi ng isa-isang
pangungusap kundi ng buong diskorso. Kailangang alam ng isang mambabasa o
tagapagsalita na halawin ang paksa, ang layon, at iba pa ng isang diskurso. Hindi

dapat inuunawa lamang ang kahulugan ng isang yugto ng pahayag kundi ang
kabuuang yugto ng isang diskurso.
Halimbawa: 1.Biglang tumakbo si Jose dahil nakakita siya ng isang pulis na papalapit.
2.Nakakita ng isang pulis si Jose. Lalapitan sana niya at tatanungin ngunit
dumating ang bus. Naisip niyang mahuhuli siya sa eskuwelahan. Siguro bukas na lang niya ito
tatanungin tungkol kay Pedro.
Samakatuwid, ang ating interpretasyon ng isang diskurso ay depende sa mga salik
kontekstwal na pumapaligid ditto. Ang kakayahang diskorsal ay kakayahang bigyan ng
interpretasyon ang isang serye ng mga sinasabi upang makagawa ng isang makabuluhang
kahulugan nito. Ang tagumpay ng pag-unawa sa isang diskurso ay sang-ayon sa kaalamang
parehong taglay.

E.Paglinang:
Basahi ang usapan/diyalogo sa Ikalawang tagpo ng sarsuwelang “Walang Sugat”. Suriin
ang kakayahang diskorsal nang ayon sa pagkakaunawa at layon ng usapan. Talakayin kung
tungkol saan ang nilalaman ng usapan gayundin ang layon ng pagkakabuo nito.

“Walang Sugat”
ni: Severino Reyes

Tenyong: Julia, tingnan ko ang binuburdahan mo.

201
Julia: Huwag na, Tenyong, huwag mon ang tingnan masama ang pagkakayari, nakakahiya.
Tenyong: Isang silip lamang, hindi ko hihipuin, ganoon lang
Julia: Sa ibang araw, pagkatapos na, oo, ipapakita ko sa iyo
Tenyong: (Tangan si Julia sa kamay) Ang mga daliri bang ito na hubog kandila na anaki
nilalik na maputing garing, ay may yayariin kayang hindi mainam? Hala, na, tingnan ko lang

Julia: Huwag mon akong tuyain, pangit nga ang mga daliri ko.
Tenyong: (nagtampo) Ay…..
Julia: Bakit, Tenyong? Napagod ka ba?
Tenyong: (Hindi sasagot)
Julia: Masama ka pa lang napapagod.
Tenyong: Masakit sa iyo?
Julia: (Sarili) Nagalit tuloy, nalulunod pala ito sa isang basong tubig.
Tenyong: Ay…
Julia: (Sarili) Anong lalim ng buntunghininga. (Sarili) Lalo ko pang pagagalitin. (biglang
ihagis ni Julia ang bastidor)
Tenyong: (Pinulot ng bastidor at dala) Julia, Julia ko… Patawarin mo ako, hindi na ako
nagagalit.
Julia: Masakit sa aking magalit ka at hindi. Laking bagay.
Tenyong: (Lumalaganap sa dibdib ang masaganang tuwa) Narito at nakikita ko na minarapat
mong ilimbag sa panyong ito ang pangalan ko.
Julia: Hindi ah… Nagkakamali ka, hindi ukol sa iyo ang panyong iyan.
Tenyong: Sinungaling. At kaninong pangalan ito? A, Antonio, N, Narciso, at F, Flores.
Julia: Nagkakamali ka, hindi mo pangalan iyan.
Tenyong: Hindi pala akin, at kanino nga?
Julia: Sa Among. Iya’y iaalay ko sa kanya ngayong kaarawan ng Pasko.
Tenyong: Kung sa Among man o sa Demonyo, bakit ang letra’y A, N, at F?
Julia: Oo nga’t sapagkat ang A, ay Among, ang N ay Natin, at ang F ay Frayle.
Tenyong: Among nating Frayle, laking alipustahan. Huwag moa kong aglahiin ng tungkol sa
mga taong iyan, at madaling nagpapanting ang tainga ko.

202
Julia: (Sarili) Nakaganti na ako. (Dinukot ni Tenyong sa kanyang bulsa ang posporo at
nagkiskis ng maraming butil at nang nag-aalab na’y nagsalita).
Tenyong: Julia, magsabi ka ng katotohanan. Para sa kura ng aba? Kapag hindi ko sinilaban ay
sinungaling ako. Mangusap ka… Susulsulan ko na.
Julia: Huwag mong silaban ang tunay mong pangalan.
Tenyong: Tuwing nababanggit mo ang kurang sukaban nagising ang galit at di mapigilan.
Julia: Hindi maghahandog sa lahi ni Satanas, ang panyong iyan ay talagang sa iyo na ang
nagburda ay si Juliang iniirog mo.
Tenyong: Salamat, Salamat Julia ng buhay ko.
Julia: Kay dali mong magtampo, oh irog ko, biro ko’y paglalambing di mo dapat damdamin.
Tenyong: Nabaatid ko na kaya’t ako ay maligaya nais ko na maging akin ka habang buhay.
Dueto: Habang buhay ko ako’y iyong-iyo.
Julia: Di na magbibiro.
Tenyong: Di na magbibiro.
Dueto: Habang buhay ko pag-ibig ay di maglililo ‘yan ang sumpa ko sa iyo, irog habang
buhay
Suriin ang kakayahang diskorsal ng mga diyalogo/usapan sa binasang akda. Isulat sa
sagutang papel ang pagsusuri.
Pag-unawa sa nilalaman:
Paksa ng akda:
Layon ng pagkakasulat:

F. Pagpapalalim:
Suriin ang nilalaman sa pinanood na diyalogo/usapan sa iba’t ibang channel sa telebisyon
at iugnay sa kasalukuyang pangyayari sa lipunan sa pamamagitan ng pagsasadula ng ilang
mahahalagang tagpo. Sa pagsasadula dapat bigyang-pokus ang damdamin sa bawat
diyalogo/usapan.

G. Pagpapalawak:
Sa binasang diyalogo/usapan isa-isahin ang mga bantas na ginagamit at bigyan ng
kahulugan at halimbawa.

203
Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

204
Banghay Aralin sa komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Tagapagsulat: Edna R. Jumao-as
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang


mga linggwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga
sitwasyon ng paggamit ng wika dito.

Pamantayan sa Pagganap: Nakasusulat ng isang mahalagang usapan/diyalogo na


ginagamitan ng tamang bantas.

Learning Competency and Code:

Kwarter: 2 Linggo: 7 Araw: 3

1.Layunin:
1.Naisusulat ang mga dapat tandaan sa pagsulat ng diyalogo/usapan
2.Nasusuri ang angkop na gamit ng mga bantas sa pagbuo ng diyalogo/usapan
3.Naisasagawa ang pag-aaral tungkol sa teksto/sitwasyon ayon sa konteksto

11.Paksa:
Angkop na Gamit ng mga Bantas sa Pagbuo ng Diyalogo/Usapan
Pagsulat sa mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Diyalogo/Usapan
Pagsasagawa ng Pag-aaral Tungkol sa Teksto/Sitwasyon Ayon sa Konteksto

205
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
ni: Magdalena O. Jocson
Pahina: 266-273
Integration: English
Estratehiya: Pagsulat/Pagpapaliwanag/Pagsusuri
Kagamitan: Kwaderno/pluma/papel/laptop
Sanggunian: Aklat

111.Pamamaraan:

A. Panimula:
A.Panalangin
B.Pagtsek ng attendans
C.Pagsasaayos ng upuan

B.Pagbabalik-aral:
1.Ano ang kakayahang diskorsal? 2.Paano ito nakatutulong sa iyong pang-araw-araw
na buhay? 3. Ano ang kaugnayan ng paglalarawan sa kakayahang diskorsal? 4.Magbigay ng
halimbawa

C.Pagtuklas:
1.Paano susuriin ang angkop na gamit ng mga bantas sa pagbuo ng diyalogo/usapan?
2.Bakit mahalaga ang angkop na gamit ng mga bantas sa pagbuo ng diyalogo/usapan?

D.Pagpapaliwanag:
Kailangan ang mga bantas para sa malinaw na pagpapahayag. Ginagamit ang mga ito
sa paghihiwa-hiwalay ng mga pangungusap, parirala, o salita para sa nasabing layunin.
Narito ang ilang a ang bag kamga bantas na kadalasang ginagamit sa pagbuo ng
diyalogo/usapan:
1.Tuldok

206
1.Sa hulihan ng isang buong pangungusap na pasalaysay, pautos, pakiusap o ng isang salita o
pahayag na may buong diwa.

Hal. Masaya ang mga Pilipino sa pagdiriwang ng Kalayaan.


Ipakibigay mo nga ang bag kay Messiah.
Bumabaha.
2.Sa hulihan ng Oo o Hindi kung ang mga ito’y nag-iisa at sumasagot sa tanong
Hal. Napanood mo ba ang pelikula tungkol kay Andres Bonifacio? Oo.
Nanood din bas ina Angela? Hindi.
3.Sa pagdadaglat ng mga salita, ngalan ng araw at buwan, pantawag, titulo (kung ang salitang
dinaglat ay nasa dulo ng pangungusap, isang tuldok lamang ang ginagamit)
Halimbawa: Hal. Seyembre: Set. DoktorL Dr.
4.Sa kasunod ng bilang o letra sa isang balangkas, paglilista o enumerasyon
Halimbawa: 1. A.
Kapag ang letra o bilang ay ipinaloob sa panaklong hind ina kailangan ng tuldok.
Halimbawa: (A) (1)
5.Sa pagpapantig ng mga salita
Halimbawa: ma.ka.ta.o, pa.nga.gna.wit.
6.Sa address sa internet
Halimbawa: http://wikipedia.ph.
2.Tandang Pananong (?)
Ginagamit ang tandang pananong:
1.Sa hulihan ng pangungusap na patanong
Halimbawa: Malaya ka na?
2.Pagkaraan ng isang parirala o termino bilang pahiwatig ng di katiyakan o pagdududa
Halimbawa: Ako?
Tungkulin ng MTRCB (?) na salain ang uri ng mga palabas sa telebisyon, pati na ang mga
babasahin.
3.Kuwit (,)

207
Ginagamit ang kuwit:
1.sa pagsulat ng kompletong address-upang paghiwa-hiwalayin ang pangalan ng gusali (kung
mayroong) kalye, lungsod, lalawigan at bansa
Halimbawa: Valencia National High School, Lapu-Lapu Street, Valencia City, Bukidnon
2.sa dulo ng bata pambungad ng mga liham pangkaibigan at ng bating pangwakas ng iba’t
ibang uri ng liham
Halimbawa: Mahal kong Juan, Matapat na sumasainyo,
3.sa paghihiwalay ng mga salita, parirala, at iba pa sa isang serye o sa isang pangungusap.
Halimbawa: Binigyang-pansin ng kanyang administrasyon ang pabahay, edukasyon, pagkain
at seguridad ng bansa.
4.sa pagsulat ng kompletong petsa sa pagitan ng araw at taon
Halimbawa: Marso 2, 2019
5.sa pagsulat ng buong pangalan kapag nauuna ang apelyido sa pangalan
Halimbawa: Jumao-as, Edna R.
6.upang ihiwalay ang tuwirang sinabi ng nagsasalita na nasa loob ng panipi
Halimbawa: “Kalayaan, Kalayaan, Kalayaan,” sigaw ng mga naaapi.
7.sa pagitan ng mga sugnay sa isang pangungusap
Halimbawa: Gawa rin ditto sa Pilipinas, aywan ko kung napansin mo, ang mga damit na binili
mo sa Japan.
8.upang ihiwalay ang mga bulalas o kataga sa iba pang bahagi sa loob ng pangungusap.
Halimbawa: Di bale, may iba pa naming pagkakataon.
9.upang paghiwalayin ang dalawa o higit pang pang-uri na iisa ang binibigyang-turing
Halimbawa: Hindi ko kailaman pinangarap ang tumira sa isang Malaki, malapalasyong
tahanan.
10.upang ihiwalay ang katungkulan sa pangalan ng isang tao
Halimbawa: Noong Disyembre 30, 1937 nilagdaan ni Manuel L. Quezon, pangulo ng
komonwealth ng Pilipinas, ang kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na nagsasaad na ang
tagalog ay kikilalaning batayan ng Wikang Pambansa.
4.Tandang Padamdam (!)
Ginagamit ang tandang padamdam:
1.sa hulihan ng isang salita, kataga, parirala o pangungusap na nagsasaad ng pagkabigla o

208
pagkagulat
Halimbawa: Sobra ka naman! Aray! Naku!

5.Panaklong (Parentesis)
Ginagamit ang panaklong o parenthesis:
1.na pangkulong sa orihinal na salitang binigyan ng katumbas kung ang salitang itinumbas ay
noon.
Lamang ginamit o may ibang katumbas sa ibang konteksto. Ang pagpapaloob sa panaklong sa
orihinal na salita ay ginagawa sa unang pagbanggit ng pagtutumbasang ginawa
Halimbawa: Ang blangkong pahina (flyleaf) ang bahagi ng aklat na walang nakasulat
2.na pangkulong ng numero o letra sa isang enumersyon
Halimbawa: Ilan sa mga samahang pangwika na nasa ilalim ng Language Education Council
of the Philippines (LEDCOP) ay ang: UMPIL, PASATAF, at SEDFIL
3.na pangkulong sa taon at pahina na binanggit sa pahayag
Halimbawa: Ayonkay S.C. Samonte (1989;445), ang chmber theatre na katawagan ay walang
katumbas sa Filipino
4.Na pangkulong sa salitang sic. Pagkatapos ng isang salita o pahayag na sinipi na waring
hindi angkop, upang ipakitang tama ang pagkakakopya.
Halimbawa: Hindi siya sang-ayon sa Patakarang Bilingguwal na pinalabas ng DECS noong
1974 (sic.). Ito ay ayon sa ulat ng UNESCO.
5.Na pangkulong sa paliwanag sa isang bahagi ng pangungusap o buong pangalan o kahulugan
ng isang akronim
Halimbawa: Hindi pinalitan ang qualification standard (gaya ng sinabi ng iba) para sa
posisyong L.S
(Linguistic Specialist); ginawa lamang itong higit na malinaw at makatotohanan
6.Panipi (“ “)
Ginagamit ang panipi:
1.upang kulungin ang tuwirang sinabi ng nagsasalita
Halimbawa: “Magparaya! Isipin mo na lang na dumagsa ang mga kamag-anak ng buwaya,”
wikang maymahinahong ngiti ni Tandang Selo.

209
Pagninilay:
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

210
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kultural at panlipunan sa bansa
Kode: F11EP –II-ij 35
Kwarter II __8 _ Linggo: _1_ Day:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng pagbuo ng isang sulating pananaliksik
2. Nakikilala ang bahagi ng paggawa ng sulating pananaliksik.
3. Nakasusulat ng halimbawa ng isang sulating pananaliksik
II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Introduksiyon sa Pananaliksik sa Wika at Kultura
Integrasyon:
Stratehiya: Pangkatang Pagtatalakay
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


I Pamamaraan
A. Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin

211
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral: Hula mo sagot ko.
B. Pangganyak ( 10 minuto) Pangkatang Gawain
( Engage)
SULAT MO PALABAS KO
Ipagkat-pangkat ang mga mag-aaral ng limang pangkat, Mag-
isip ng mga paksa naka papanahon at pagkatapos isa dula sa
loob ng klase.

Tanungin ang mga mag-aaral kung anong papanahong isyu sa


mga kabataan ngayon.
C. Pagtuklas ( Explore)
15 minuto
D. Pagtatalakay (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa
( Expalin) 15 minuto paksang tatalakayin.
Ang pananaliksik- ay isang sistematikong pag-iimbestiga at
pag-aaral upang makapagpaliwanag at makapaglatag ng
katotohan gamit ang iba’t ibang batis ng kaalaman.
E. Pagpapalalim (10 minuto.)
( Elaborate) 10
minuto Ano kahalagahan ng pananaliksik. Bilang isang mag-aaral ano
pa ang magandang mapupulot na aral mula sa paksang
tinatalakay.

F. Pagtataya ( Evaluate) Ipaliwanag sa ika-apat na bahaging papel


5 minuto
1. Ano ang kahulugan ng pananaliksik
2. Bakit mahalaga ang pananaliksik sa mga mag-aaral.

G. Paglilipat ( Extend) Gumawa ng grapic organizer kung ano ang natotonan tungkol
5 minuto sa pananaliksik.

212
IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


213
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kultural at panlipunan sa bansa. F11EP –II-ij 35
Kode: F11EP –II-ij 35
Kwarter II __8 _ Linggo: _2_ Day:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
Aralin 8: Introduksiyon sa Pananaliksik sa Wika at Kultura
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipapaliwanag ang kahulugan ng layunin.
2. Nakauuri ng mga pananaliksik batay sa layunin at kategorya
3. Nakikilala ang paggawa ng layunin tungkol sa pananaliksik
II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Mga layunin sa Pagsasagawa ng Pananaliksik
Responsibilidad ng Mananaliksik
Integrasyon: English/ Values
Stratehiya: Pangkatang Pagtatalakay
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong, Batayang Aklat, Laptop
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Batayang Aklat, Vibal Group, Inc at ni Magdalena O. Jocson

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)

214
Pamamaraan
A.Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral: Hula mo sagot ko.
B.Pangganyak ( Engage) ( 10 minuto) Isahang Gawain
PAKITA MO SULAT KO
Magpakita ang guro ng mga larawan sa power point at
pagkatapos sumulat ang mga mag-aaral kung ano ang nakita
nila sa larawan.
Tumawag ang guro ng piling mag-aaral at tanungin kung ano
ang kanyang na isulat sa kanyang papel.
C.Pagtuklas ( Explore) 15
minuto
D.Pagtatalakay ( Expalin) 15 (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa
minuto paksang tatalakayin.
Mga Layunin sa Pagsasagawa ng Pananaliksik
1. Matuklas ng mga bagong impormasyon, ideya, at
konsepto.
2. Makapagbigay ng bagong pagpapakahulugan o
interpretasyon sa dati nang ideya:
3. Mabigyang-linaw ang isang mahalagang isyu o paksa
4. Makapagpatotoo o makapangatuwiran sa tulong ng
mga mapananaligang materyales o dukumento tungkol
sa mga paksang nanangailangan ng paglilinaw at
5. Makapagbigay ng mga ideya o mungkahi batay sa
pangkasaysayang perspektibo para sa isang pangyayari
o senaryo.
Responsibilidad ng Mananaliksik
1. Pagkamatiyaga
2. Pagkamapamaraan
3. Pagkamaingat
4. Pagkamapanuri o kritikal
5. Pagkamatatapat
6. Pagiging responsible
D.Pagpapalalim ( Elaborate) (10 minuto.)

215
10 minuto
Iproseso ng guro tung ano ang natutunan ng mga mag-aaral sa
paksang tinatalakay.

E.Pagtataya ( Evaluate) 5 Ipaliwanag sa mga sumusunod


minuto
1. Ano ang layunin?
2. Ano ang kahalagahan ng layunin?
F.Paglilipat ( Extend) 5 Pangkatang Gawain
minuto
Mag-isip ng mga larawan na may kaugnayan sa paksang
tinatalakay at pagkatapos iguhit sa inyong sariling papel.

IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

216
Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino

May-akda: REYNALD P. ARNADO


Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kultural at panlipunan sa bansa. F11EP –II-ij 35
Kode: F11EP –II-ij 35
Kwarter II __8 _ Linggo: _3_ Day:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
Aralin 8: Introduksiyon sa Pananaliksik sa Wika at Kultura
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipaliwanag ang paksang talakayin
2. Nailalahad ang mga uri ng pananaliksik
3. Nakikilala ang mga paraan ng panalikisk
II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Uri ng Pananaliksik
Integrasyon: Science/ Values
Stratehiya: Pangkatang Pagtatalakay
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong, Batayang Aklat, Laptop
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Batayang Aklat, Vibal Group, Inc at ni Magdalena O. Jocson

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)

217
Pamamaraan
A.Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral sa nakaarang leksyon.
B.Pangganyak ( Engage) ( 10 minuto) Pangkatang Gawain
Paligsahan sa galing at talino
Ang mga mag-aaral ay ihanay sa limang hanay at pagkatapos
isa’t-isa sa kanila ay tumayo at sumagot sa tanong.

Mula sa mga pangkat ng nakahanay tanungin ang mga mag-


aaral kung ano ang kanilang ginawa.
C.Pagtuklas ( Explore) 15
minuto
D.Pagtatalakay ( Expalin) 15 (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa
minuto paksang tatalakayin.
Uri ng Pananaliksik
1. Emperikal
2. Applied Research
3. Pure Research
Mga Paraan ng Panaliksik
A. Palarawan ( Descriptive Method)
B. Eksperimental na paraan
Uri ng Palarawang Paraan
1. Pag-aaral ng kaso ( Case Study)
2. Sarbey ( Survey)
3. Mga pag-aaral na debelopmental ( Study of
Development)
4. Mga pasubaybay na pag-aaral ( Follow up Studies)
5. Dokumentaryong Pagsusuri ( Documentary Analysis)

D.Pagpapalalim ( Elaborate) (10 minuto.)

218
10 minuto
Pangkatang Gawain
Bumuo ng isang halimbawa ng paraan ng pananaliksik
E.Pagtataya ( Evaluate) 5 Sagutin ang nasa pahina 288 sa Gawain Mo
minuto
Pagsasanay 1 na 1-10
F.Paglilipat ( Extend) 5 Pag-aaral ang Mga Hakbang sa Pananaliksik
minuto
Pahina 279

IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

Banghay Aralin sa Komunikasyon at Pananaliksik


sa Wika at Kulturang Pilipino

219
May-akda: REYNALD P. ARNADO
Valencia National High School

Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga


lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyon
ng paggamit ng wika dito.
Pamantayan sa Pagganap: Naisusulat ang isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang
kultural at panlipunan sa bansa. F11EP –II-ij 35
Kode: F11EP –II-ij 35
Kwarter II __8 _ Linggo: _4_ Day:
Kwarter II- Wikang Filipino sa mga Sitwasyong Komunikatibo at kultural sa Lipunang
Pilipino
Aralin 8: Introduksiyon sa Pananaliksik sa Wika at Kultura
I. Layunin:
Pagkatapos ng 60 minuto, 80% ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagbuo ng pananaliksik
2. Natutukoy ang iba’t ibang bahagi ng pananaliksik
3. Naibabagahi ang mga paraan at prinsipyo sa pagsulat ng isang pananaliksik
II. Nilalaman:
Paksang Aralin: Mga Hakbang sa Pananaliksik
Integrasyon: English/ Science
Stratehiya: Kolaboratibo
Kagamitan: Aklat, Biswal na pantulong, Batayang Aklat, Laptop
Sanggunian: Komunikasyon at Panananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Batayang Aklat, Vibal Group, Inc at ni Magdalena O. Jocson

III. Proseso ng Pagkatuto: (Depends on the Strategy used)


Pamamaraan

220
A.Balik-aral sa ( 5 minuto) Paghahanda
nakaraang aralin at
pagsimula ng bagong ‘ Panalangin
aralin. ‘ Pagbibigay ng pamukaw sigla
‘ Pagkuha ng datos ng mga mag-aaral (attendance)
Pagbabalik-aral:
B.Pangganyak ( Engage) ( 10 minuto) Pangkatang Gawain
Pagpapakita ng larawan tungkol sa hakbang, panahon, anyo at
uri.
Ibigay ang mga Hakbang sa Pananaliksik
C.Pagtuklas ( Explore) 15 Pagpili at Paglilimata ng Pagbuo ng konseptong
minuto
Paksa Papel

Paggamit ng Iba’t ibang


Pagbuo ng Balangkas Sistema ng

Dokumentasyon
Pagkuha, Paggamit at
Pagsasayos ng mga Datos Pagsulat ng Burador

Pagsulat ng Pinal na Sipi

D.Pagtatalakay ( Expalin) 15 (15 minuto) Ipaliwanag sa loob ng klase ng guro tungkol sa


minuto paksang tatalakayin.
Pagpili ng Paksa
1. Sakop ng Panahon
2. Sakop ng Edad
3. Sakop ng Kasarian
4. Sakop ng Propesyon o Pangkat na kinabibilangan
5. Sakop ng Anyo O Uri
6. Sakop ng lugar
7. Pagbuo ng konseptong papel
8. Paggamit ng Iba’t Ibang Sistema ng Dokumentasyon
9. Pagbuo ng Balangkas
10. Pagkuha, Paggamit at Pagsasaayos ng mga Datos
11. Pagsulat ng Burador
12. Pagsulat ng Pinal na Sipi

221
D.Pagpapalalim ( Elaborate) (10 minuto.) I proseso ng guro kung ano natutnan ng mga
10 minuto mag-aaral sa paksang tinatalakay.

E.Pagtataya ( Evaluate) 5 Sagutin ang GAWAIN MO sa Pagsasanay 1 nasa pahina 288


minuto

F.Paglilipat ( Extend) 5 Pag-aaral ang Penomenang Kultural at Panlipunan/ Lagom


minuto ng hakbang sa pagbuo ng panaliksik pahina 284

IV. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral na magpatuloy sa remediation?
E. Alin sa mga istrateheyang patuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan nasolusyonan sa tulong ng aking punong guro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?

222

You might also like