FXCE 


RESEARCH


Thursday, September 30, 2021

1
 1. Giới thiệu
Tên ban đầu là Celo Gold (cGLD) và được đổi tên lại thành CELO từ 2020 qua chương trình
bầu chọn của cộng đồng. Celo tiếng TBN có nghĩa là : Mục đích


Nền tảng Celo được bắt đầu phát triển vào năm 2017, cộng đồng Celo đã phát triển và ra
mắt Mainnet gồm đồng (CELO), và hai stable coins (cUSD và cEUR), với vai trò là một ứng dụng
thanh toán di động. 


Với khả năng tương tác, khả năng tương thích EVM đầy đủ và tầm nhìn bao quát về tiền tệ,
CELO xây dựng hạ tầng mã nguồn mở cho phép xây dựng các ứng dụng có thể dùng hoặc không
dùng đồng cơ sở (native digital assets) cho cả tư nhân hoặc CBDCs (đồng tiền kỹ thuật số quốc
gia) với chi phí lưu thông cực thấp, tốc độ cao qua nhiều thiết bị, nhà mạng và xuyên quốc gia.
Mở ra việc kiếm tiền trên thiết bị di động trên toàn cầu và dễ dàng truy cập hơn bao giờ hết.


Celo Wallet:  chỉ cần với một chiếc điện thoại cũng có thể tham gia vào các dịch vụ tài chính,
chuyển nhận tiền qua số điện thoại trên một platform phân tán được quản trị bởi cộng đồng
những người sử dụng.


Khi tạo ví Celo, người dùng cần verify bằng số di động và lưu khoá (recovery phrase) như ví
thông thường. Ví Celo liên kết với danh bạ và có thể gửi nhận token nếu người trong danh bạ
cũng dùng ví Celo.

2. Technical
Celo bắt tay với Mysten Lab của Evan Cheng (là đơn vị đang làm việc với DIEM blockchain
của Facebook) để giúp Celo cải tiến trở thành nền tảng nhanh nhất tương thích với EVM bằng
tích hợp các đồng thuận Narwhal, Tusk để đạt được 140k TPS. 



+ Ngoài ra sự kết hợp thêm giao thức Plumo, tăng khả năng mở rộng và phục vụ cho hàng trăm
triệu người dùng. Plumo là một giao thức đồng bộ dựa trên zk-SNARK sẽ đưa chế độ đồng bộ
"nhẹ nhất" lên cấp độ tiếp theo, giảm thời gian và dữ liệu cần thiết để đồng bộ hóa chuỗi lần lượt
là 10 và 100.



+ Mysten Lab còn thêm giao thức phục hồi khoá - KELP để giúp người dùng dễ dàng lưu trữ tài
sản mà ko bị thất lạc Khoá cá nhân. 



Celo Stack


2



+ Celo Blockchain: phần source-code của Celo được cho là gần giống với Ethereum (shared
ancestry with Ethereum). Tuy nhiên, cơ chế đồng thuận của Celo đang sử dụng là BFT (một loại
cơ chế đồng thuận dạng PoS) so với PoW của Ethereum. Celo Blockchain cũng có một số điểm
khác với Ethereum Blockchain ở định dạng block, định dạng các giao dịch, các cơ chế đồng bộ …


+ Celo Core Contracts: một tập hợp các smart contracts chạy trên Celo Blockchain bao gồm
nhiều logic của các tính năng như: ERC-20 stable currencies, chứng thực danh tính, PoS. Các
hợp đồng thông minh này có thể nâng cấp và được quản lý bởi quy trình quản trị phi tập trung.


+ Applications: Tầng ứng dụng cho người dùng cuối được xây dựng trên nền tảng Celo. 


Cấu trúc của Celo Network:


Người dùng cuối sử dụng các ứng dụng được xây dựng trên nền tảng Celo, họ chỉ cần chạy trên
thiết bị (ví dụ: điện thoại) của họ một phiên bản ‘Light’ của Celo Blockchain, các giao dịch ở trên
thiết bị này được gửi đến Full Nodes. Các giao dịch ở Full Nodes tiếp tục chuyển đến các
Validators với mục đích cuối cùng là xác thực dựa vào cơ chế đồng thuận BFT.

3


Điều gì giúp build mobile app trên Celo dễ dàng?
Nhờ vào Celo SDK với 2 thành phần chính:
• DAppKit: giúp kết nối đến Celo Wallet giúp quản lý tài khoản người dùng, khóa bí mật và
việc kí giao dịch, người dùng chỉ cần tập trung xây dựng DApp.
• Contrackit: giúp kết nối, tương tác với các node của Celo Blockchain

Hệ thống app/code mẫu đồ sộ: 

https://celohub.org/apps; https://docs.celo.org/developer-guide/celo-dapp-gallery


Cơ chế Fullnode Incentives



Với tầm nhìn là sẽ tạo một market place cho các Full Nodes để có thể phục vụ các khách
hàng nhỏ, và các khách hàng nhỏ có thể tự do chọn theo vị trí địa lý, số lượng dịch vụ hoặc các
yếu tố khác. Điều này tạo ra sức mạnh vượt trội cho phép các nhà khai thác có thể kiếm được
CELO mà không cần Stake lượng lớn hoặc giữ cho máy tính chạy 24/7. Đây là một ưu đãi cần
thiết cho việc mở rộng quy mô và hỗ trợ cho người dùng trên toàn cầu của CELO. 



3. Cách mà CELO xây dựng hệ sinh thái


Tổ chức CELO Camp quy tụ 250 Teams trên 60 quốc gia tham dự build dự án trên nền tảng Celo.
Chọn ra 18 Teams bằng hệ thống Voting (50% Từ cộng đồng và 50% từ CLab)


<> Các dự án đạt giải <>

impactMarket:
Một ứng dụng giúp người có thu nhập dưới mức trung bình nhận được hỗ trợ từ các nhà tài trợ
đã phân phát hơn $950k tới hơn 20,000 người trên 115 quốc gia.


Valora:
Một ứng dụng đơn giản để nhận và sử dụng tiền viện trợ.Có thể tuỳ chỉnh cho các Quỹ Viện Trợ
(như Grameen Foundation) để giải ngân các khoản cứu trợ và giám sát các hành vi bất thường. 



Chương Trình Grameen-Celo Covid19 RELIEF đã giúp đỡ hơn 3500 doanh nghiệp siêu nhỏ với
tổng số tiền $158,855 (chuyển bằng cUSD) với chi phí cho mỗi giao dịch < $0.0001.


DuniaPay:
Ứng dụng dịch vụ ngân hàng kỹ thuật số cho các nước Tây Phi với hơn 18,000 người dùng.


+ Kết hợp với các giải pháp thanh toán trung gian để tạo thanh khoản cho CELO ra tiền địa
phương như: Wyre, Paxful, Moonpay, mycashonline, Transak, Utrust, Mugglepay..



+ Hợp tác với các ứng dụng thanh toán địa phương để cashout cho người dùng: FinX, Katani
Wallet…




4
+ Tổ chức các cuộc gặp và trải nghiệm, test ứng dụng kết hợp ví Celo ở các nước như:
Phillipine, Colombia, Kenya, Paris, Korea, Rwanda, Venezuala, Argentina, Tanzania..tiếp cận
với các tầng lớp người dân có thu nhập trung bình thấp đến cao.

Trong 2020, Celo đã tổ chức hơn 65 sự kiện ở trên 100 quốc gia với 3800 diễn giả. Tiếp cận với
hơn 500 công ty. Dự kiến trong 2021 con số đạt được sẽ ấn tượng hơn rất nhiều.

Một vài con số của hệ sinh thái CELO




Số dự án đã xây dựng trên Celo hiện tại : 68 dự án. 

Xem thêm: CeloHub, TVL: $ 1B
Block time trung bình : 5s
Tổng số giao dịch trên mạng CELO đã Số ví holder vượt 223k ví.

vượt mốc 32M giao dịch.

5
 Quỹ dự trữ Celo để bảo chứng cho 

cUSD và cEUR của CELO đã đạt $1B.

Gồm các tài sản: CELO Token, BTC, ETH 

và DAI. 

*Gấp 10 lần so với 2020.

Số giao dịch mỗi ngày vượt 670k tracsactions.

4. Stablecoin & Reserve

Rào cản lớn nhất của việc sử dụng tiền mã hoá làm phương tiện thanh toán là sự biến động của
chúng. Người tiêu dùng không muốn tài khoản chi tiêu hàng ngày bị biến động lớn theo nhu cầu
tăng giảm của thị trường. 

Những nhà cung cấp (Merchants) chấp nhận sử dụng tiền mã hoá để chuyển đổi tiền pháp định
truyền thống (Fiat) vì sự tiện lợi, và mô hình kinh doanh của họ không liên quan đến đầu cơ/ tích
trữ tiền mã hoá. Hiện tại những đồng tiền mã hoá thành công không chỉ là biến động về giá mà
còn có cơ chế giảm phát thúc đẩy việc tăng giá, hoặc ngược lại giá sẽ giảm. Như vậy hợp lý
nhất là sử dụng tiền mã hoá như một kho lưu trữ giá trị thay vì phương tiện trao đổi.  


Tiền mã hoá có giá trị ổn định sẽ mang lại giá trị lớn đối với hệ sinh thái tiền mã hoá:
- Thứ nhất, giá trị ổn định loại bỏ những rào cản liên quan đến sử dụng tiền điện tử để trao đổi,
trả lương, mua bán hàng hoá, thuế, tất cả đều có thể trả bằng loại tiền mã hoá có giá trị ổn định
và tất cả các bên tham gia đều không phải dự toán sự biến động giá trị trong tương lai.


- Thứ hai, hợp đồng tài chính sẽ được xây dựng dễ hàng hơn với tiễn mã hoá có giá trị ổn định,
bởi vì các bên sẽ loại bỏ rủi ro về giá của đồng tiền ra khỏi hợp đồng.


Celo và một số giao thức đã đề xuất và thực hiện tạo ra stablecoin phi tập trung. Nhìn chung nó
có một số đặc tính sau:

6
- Thứ nhất: Thay vì sinh ra quy tắc về nguồn cung cố định (Fix nguồn cung, lộ trình phát hành
được cố định,...) thì họ đưa ra quy tắc linh hoạt về nguồn cung dựa vào nhu cầu tăng giảm thị
trường.  
- Thứ hai: Họ giới thiệu hệ sinh thái đa tài sản, trong đó một loại tiễn mã hoá là stablecoin ổn
định về giá, trong khi một hoặc nhiều loại tiễn mã hoá khác là tài sản cân bằng giá cho đồng
stablecoin khi nhu cầu stablecoin trong hệ sinh thái thay đổi. 

Celo Protocol cung cấp stablecoin là cUSD được bảo chứng tài sản tiền mã hoá phi tập trung .

Có nghĩa là tài sản hỗ trợ cho cUSD là kết hợp của CELO và một số tiền mã hoá khác. Chúng
được sử dụng để  chỉnh nguồn cung và duy trình giá cho cUSD. Hiện tại danh mục bảo chứng
là:

Cơ chế bình ổn giá của Celo cho phép người dùng tạo ra 1 cUSD khi gửi 1 USD giá trị CELO
đến kho dự trữ hoặc “đốt" 1 $cUSD để đổi lấy 1 USD CELO khi giá trị của cUSD tăng hoặc giảm
so với mốc 1$.

7
Tóm lược lại về luồng hoạt động:
1. Giao thức cố định nguồn cung của token CELO (Là token dự trữ của stablecoin), và được
phân phối theo các mốc thời gian. Từ nguồn cung ban đầu đã phân phối cố định nguồn
token phục vụ cho dự trữ là 12.5%.


2. Giao thức tạo một stablecoin được gọi là cUSD, stablecoin được gắn với giá trị đồng USD,
và tuân thủ theo nguyên tắc co giãn nguồn cung: Khi nguồn cung cUSD cần mở rộng (Khi
giá của cUSD lớn hơn 1$), thì giao thức sẽ tạo ra lượng cUSD mới. Thay vì phân phối cho
người dùng, nó sẽ sử dụng để mua danh mục tài sản được định nghĩa sẵn trong hợp đồng
thông minh (Danh mục hiện tại là Celo, BTC, ETH, Xdai) vào kho dự trữ. Ngược lại khi
nguồn cung cần giảm (Khi giá cUSD dưới 1$) thì giao thức sẽ sử dụng hợp đồng thông
minh để mua cUSD từ thị trường về bằng tài sản dự trữ. Giống như một ngân hàng trung
ương.


3. Giao thức có một loại phí chuyển đổi tỉ giá trên Celo, để thúc đẩy nắm giữ lâu dài đồng tiền
dự trữ (CELO). Số tiền thu được thì phí chuyển đổi sẽ tăng cường cho kho dự trữ và tỉ lệ
dự trữ - Tỉ lệ dự trữ các thấp thì phí càng cao.


4. Giao thức sử dụng mô hình POS cho quản trị (Governance). Mức độ quan trọng của một
Node trong Governance phụ thuộc vào số lượng và thời gian nắm giữ $CELO. Điều này
khuyến khích nắm giữ lâu dài và thúc đấy vấn đề Governance lâu dài ổn định cho cUSD.


8
 5. Mỗi khi phần thưởng của khối (block mới) thì tương ứng với một lượng CELO được phát
hành. Nếu tỉ lệ dự trữ cao hơn nhiều so với số lượng dữ trữ mục tiêu thì số lượng token
phát sinh sẽ phân bổ cho mục đích khuyến khích (Ví dụ phân bổ dev, người dùng, ...), Nếu
tỉ lệ dự trữ ít hơn hẳn so với mục tiêu thì token phát hành sẽ được chuyển đến kho dự trữ.
 
Đánh giá:
Với blockchain sử dụng duatoken (1 dạng token stablecoin - cUSD và 1 token lưu trữ bình ổn giá
cho stablecoin - Celo) một trong những yếu tố thúc đẩy giá của token Celo là hệ sinh thái càng
lớn mạnh thì nhu cầu sử dụng stablecoin các nhiều - thúc đẩy token Celo sẽ bị lock trong kho dữ
trự, đẩy mạnh quá trình tăng giá. 


5. Những Bước Phát Triển Tiếp Theo

- Provo: được thiết kế riêng cho các ngân hàng trung ương (Central Banks) chạy thử
nghiệm CBDC trên nền tảng của Celo. Với đầy đủ tính năng (Phát hành, phân phát, bảo mật và
giám sát).
- Roadmap hiện tại Celo đã đi hết, việc cần làm bây giờ là phát triển các dApps lên đồng bộ
và đầy đủ các mảng.
- Ra mắt chương trình incentives $100M để thúc đẩy Defi trên Celo.

6. Điểm yếu

+ Chưa có cầu nhiều qua Celo, hiện tại chỉ mới có Moss.earth từ (ETH - CELO) và Optics
Bridge (Polygon - ETH - CELO).
+ Đang hợp tác với Chorus.one để build bridge sang Cosmos. (Từ 2020)
+ Harmony cũng đang bounties để xây cầu từ One sang Celo. (Đầu 2021)
+ Mobius cũng có cầu từ ERC - Polygon - Celo
+ Celo hiện tại đang đi chậm hơn các chain layer1 khác trong việc thu hút dòng tiền do các
sản phẩm/ứng dụng chỉ mới bắt đầu được đẩy lên gần đây như AMM - DEX (Ube, Symmetric,
Sushi), StableSwap (Mobius), Lending/Borrowing (Moola)…


Các hoạt động Defi trên Celo như Symmetric, Mobius, Poof còn khá nhiều thao tác phức
tạp, không phù hợp với người mới và chưa đủ sự đơn giản như tiêu chí Celo mong muốn phục
vụ cho các người dùng ở toàn cầu.

9
 7. Backers

8. Partner

9. Kết Luận

Xu hướng hiện tại là phát hành dual token, đồng cơ sở và đồng stable coin để vừa đảm bảo
tính lưu thông, trao đổi tài sản với số lượng lớn nhưng không làm ảnh hưởng đến cấu trúc vận
hành của Defi / lending trên hệ sinh thái. Đồng thời tạo giá trị nội tại và tăng trưởng bền vững cho
đồng cơ sở (native token).

Đã có usecase từ Luna, chúng ta có thể thấy khi lượng stable coin được sử dụng nhiều, thì
đồng Luna bị lock và tạo cơ sở tăng giá theo nhu cầu của thị trường.

10
 Trong ngắn hạn, Celo đang giao dịch quanh vùng giá $5-$6. Tương lai khi Celo đạt marketcap
ngang Luna thì giá trị $13B tương đương $42. Và trong tương lai khi Celo chinh phục mảng
mobile payment và mobile Defi thì hoàn toàn có thể đạt mốc $100B cap.

Tuy nhiên để đi đến mass adoption cho Celo thì còn phải trải qua nhiều giai đoạn và có thể
gặp các đối thủ khác ưu việt hơn. Celo cần nhanh chóng khắc phục các yếu điểm và đẩy mạnh
thêm các chương trình thúc đẩy hệ sinh thái để dòng tiền đổ vào có thể có được một lượng
người dùng và TVL ổn định.

11