AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI

TƏHSİL NAZİRLİYİ

BAKI AVRASİYA UNİVERSİTETİ

“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2”

fənni üzrə

İŞÇİ-TƏDRİS PROQRAMI

(SİLLABUS)

İxtisas: 050203 Tərcümə (ingilis dili)

Təhsilin səviyyəsi: Bakalavriat
Təlim forması: Əyani

BAKI-2022

1
Formanın kodu – KAF2000
Sənədin №KAF2001

“ Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2 ” fənni üzrə işçi-tədris proqramı (sillabus) ARTN-nin
16.07.2021-ci il tarixli 761 saylı əmri ilə təsdiq olunmuş “050203 - Tərcümə (ingilis dili)”
ixtisasının “ Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2 ” fənn proqramı əsasında tərtib edilmiş,
“Tərcümə” kafedrasının ümumi iclasında müzakirə olunaraq tədris-metodiki vəsait kimi
qəbul edilmişdir. (pr. №.05, 24.01.2022).

Kafedra müdiri : dos. S.R.Rzayeva

24 yanvar 2022 -ci il

“ Tərcüməçinin oxu vərdişləri 2” fənni üzrə işçi-tədris proqramı (sillabus) “Filologiya”

fakültəsinin Elmi Şurasında bəyənilmiş və təsdiqi məsləhət bilinmişdir.
(pr.№ 05. 26.01. 2021)

Fakültə Elmi Şurasının sədri: dos. S.S. Süleymanov.

26 yanvar 2022 -ci il

Fənn müəllimi: fil.ü.f.d. A.A.Hümbətova

22 yanvar 2022-ci il

2
 1. Fənn haqqında məlumatlar:
Fənnin tədris olunduğu kafedranın kodu və adı: T07 Tərcümə
Fənnin kodu və adı: End 852 Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2
Fənnin tədris olunduğu ixtisasın kodu və adı: B06Ene21/R1 Tərcümə (ingilis dili)
Təhsil forması: Əyani
Тəlim dili: İngilis dili

2. Fənni tədris edən müəllim haqqında məlumatlar:

Soyadı, adı, atasının adı Hümbətova Aynurə Arzuman qızı

Elmi dərəcəsi və elmi adı Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru; Baş müəllim
İş stajı 17 il
Tədris edəcəyi fənn üzrə stajı 4 il
Təhsil müəssisəsində olduğu yer T07 - Tərcümə kafedrası Otaq 103

Əlaqə məlumatları:

Təhsilverənin kafedrada olma qrafiki III, V günlər 9:00-14:00

Məsləhət saatları V günlər
Əlaqə telefonları (ev, iş, mobil) (Mob) 051-831-14-84
(İş) (012) 564-63-67 (Daxili-115)
Elektron ünvanı aynurahumbatova@yahoo.com

3. Fənnin tədrisinə ayrılmış kreditlər və saatlar

Tədris ili 2021-2022

Semestr Yaz
Bölmə Rus
Fənn qrupu ( və ya qrupları) End 852/R1
Kreditlərin (saatların) cəmi 5 (60)
Auditoriya saatlarının cəmi 60
O cümlədən:
Mühazirə (M) 60
Seminar (S)
Praktik
Auditoriyadan kənar ( müəllimin rəhbərliyi ilə) sərbəst 36
işlərin yerinə yetirilməsi üçün ayrılmış saatlar
Təhsilalanın auditoriyadan kənar (müstəqil) yerinə 54
yetirdiyi sərbəst yaradıcılıq işləri üzrə saatlar

3
 4.2. Fənnin təsviri və qısa məzmunu: Fənnin qısa məzmunu nəzəri və praktik
dərslərin mövzularından ibarət tematik-təqvim planını, təhsilalanların təhsilverənin rəhbərliyi
ilə apardığı sərbəst yaradıcılıq işlərinin və auditoriyadan kənarda yerinə yetirdikləri sərbəst
yaradıcılıq işlərinin təqvim-mövzu planını əhatə edir;
“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənni üzrə işçi tədris proqramı (sillabus) həmin
fənnin tədrisinin məqsəd və vəzifələrini, məzmununu və texnologiyasını müəyyənləşdirən
rəsmi sənəddir. Proqram (sillabus) fənnin məzmununun qısa təsviri, keçiriləcək dərslərin
mövzuları, onların keçilmə ardıcıllığı, müəllimin rəhbərliyi ilə tələbələrin sərbəst yaradıcılıq
işləri, keçilmiş mövzuların, müəllimin verdiyi biliklərin mənimsənilmə səviyyəsinin
yoxlanma üsulları, yoxlama sualları, tələbələrin tapşırıqları yerinə yetirmə və təhsil vermə
qrafikləri öz əksini tapmışdır.
Proqramda (sillabus) kursun tədrisinin siyasəti və prosedurları, tələbələrin biliyinin
qiymətləndirilmə meyarları, dərsə davamiyyəti, auditoriyada davranış qaydalarına aid olan
əsas tələblər də göstərilmişdir.
“Tələffüz və nitq vərdişləri 2” fənni İngilisdili fənlər sisteminə daxildir. O, ingilis dilinin tədris
olunması üçün təqdim olunan metodiaya uyğundur, o cümlədən “ingilis dili” kursunun bütün
bölmələri ilə sıx bağlıdır.

5. Fənnin tədrisinin əsas məqsəd və vəzifələri

5.1.Fənnin tədrisinin əsas məqsədi

a) Təhsilalanlara tələffüz və nitq vərdişləri kursunun əsas elementlərini və onların praktiki

məsələlərin həllinə tətbiqini öyrətmək, bu sahədə onlara hərtərəfli bilikvermək;
b) Təhsilalanlarda mətnlərlə sərbəst işləmək bacarığı formalaşdırmaq;
c) Təhsilalanlara mətnləri təhlil etmək, onların haqqında sərbəst fikir söyləmək
vərdişləriaşılamaq.
d) Tələffüz və nitq vərdişləri praktiki tapşırıqlarının həlli üçün nəzəri baza bilikləri, əsas bacarıq
və vərdişlərin formalaşdırılmasına aid zəruri element, fakt və dəlillərə yiyələnməlidir.

5.2 Fənnin tədrisinin əsas vəzifəsi:

“Tələffüz və nitq vərdişləri 2” fənninin tədrisinin əsas vəzifəsi Tələffüz və nitq vərdişləri kursu
haqqındatəhsilalanlara hərtərəfli bilik verməkdən ibarətdir. Tələffüz və nitq vərdişləri fənninin
tədrisinin əsas məqsəd və vəzifəsi eşidib anlamanı inkişaf etdirilməsinə və bu istiqamətdənəzəri və
praktiki məsələlərin, onlara aid sərbəst yaradıcılıq işlərinin, yoxlama və kurs işlərinin yerinə
yetirilməsi üçün bilik, bacarıq və vərdişlərin mənimsənilməsinə xidmət etməkdən ibarətdir.
Fənnin tədris zamanı tələbələrə mövzulara yaradıcı şəkildə yanaşmağa sövq etmək məqsədilə
müəyyən tapşırıqlar da verilir. Bu tapşırıqların bəziləri şifahi xarakter daşısa da, bir neçəsi məxsusi
olaraq tələbələrdə yazılı tərcümə vərdişlərinin aşılanmasına və bu vərdişlərin möhkəmləndirilməsinə
xidmət edir. Əyaniliyi təmin etmək üçün müəyyən məqamlarda kompyuterdən və digər texniki
vasitələrdən eləcə də lüğət və ensiklopediyalardan istifadə qaydaları xüsusi olaraq vurğulanır və
praktik şəkildə tədbiq edilir, keçilən mövzularla əlaqədar tələbələrin müxtəlif mənbələrə, lo cümlədən
yeni və klassik dərsliklərə, internet materiallarına məqsədyönlü müraciəti istiqamətləndirilir.
Məqsədlərin formalaşan səriştələrə uyğunluğu aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir.

Tədris proqramının tələbləri

Məqsədin kodu Məqsədin formalaşması (məqsədin kodu / formalaşan
səriştənin kodu)

1 2 3

M1 Gələcək mütəxəssislərdə tərcümə sənəti ÜK-1,UK-2,UK-5,UK-5,UK-6,

4
 haqqında müəyyən məlumatın əldə olunması

Tədris prosesində əldə edilmiş biliklərin UK-8,UK-9,UK-13 ,

M2 səriştələrə çevirilməsi, vərdişlərin
qazandırılması

Özünütəlim və fasiləsiz peşəkar PK-2,PK-5,PK-6

M3 özünütəkmilləşdirmə bacarıqlarının
formalaşması

5.3 Təhsilalanlar təhsilverənin göstərişi və məsləhəti ilə:

1. Təhsilalanlar auditoriya dərslərində, həmçinin müəllimin rəhbərliyi ilə auditoriyadan kənar

məşğələlərdə iştirak etməlidirlər;
2. Təhsilalanlar bütün nəzəri, praktiki və s. dərslərdə fəal olmalıdırlar;
3. Təhsilalanlar bütün dərslərə səylə hazırlaşmalı, ev tapşırıqlarını və sərbəst yaradıcılıq işləri
vaxtında yerinəyetirməlidirlər;

6.Fənnin tədrisi nəticəsində təhsilalanlarda formalaşan

kompetensiyalar və elmi - nəzəri biliklər sistemi

6.1 Fənnin tədrisi nəticəsində formalaşan kompetensiyalar:

“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənni “Tərcümə” ixtisası üzrə Təhsil Proqramının (2020)
ilə ixtisas peşə fənlər bölümünün digər fənləri və peşə hazırlığı ilə birgə aşağıdakı cədvəldə
göstərilən ümummədəni və peşə kompetensiyalarının formalaşması üçün əsas rol oynayır:

Ümumi kompetensiyaların məzmunu

İxtisası üzrə Azərbaycan dilində şifahi və yazılı kommunikasiya bacarıqlarına;

İxtisası üzrə ən azı bir xarici dildə kommunikasiya bacarıqlarına;

Azərbaycan dövlətçiliyinin tarixi, hüquqi, siyasi, mədəni, ideoloji əsasları və müasir

dünyadakı yeri və roluna dair sistemli və hərtərəfli biliklərə, milli dövlətimizin perspektiv
inkişafını proqnozlaşdırma bacarıqlarına;

Milli dövlətimizin qarşılaşdığı təhdidləri və çağırışları müəyyən etmə qabiliyyətlərinə;

Komandada iş, problemin həllinə ortaq yanaşmaya nail olmaq qabiliyyətinə;

Məsələlərin həlli üçün əlavə məlumat resurslarını müəyyən etmək və seçə bilmək
qabiliyyətinə;

Peşəkar məqsədlər üçün müvafiq məlumatı təhlil etmək, ümumiləşdirmək və tətbiq etmək
bacarıqlarına;

Peşəkar fəaliyyətini planlaşdırmaq və təşkil etmək, gələcək təhsilini və mövcud

bacarıqlarını təkmilləşdirilmək, vaxtı idarə etmək və tapşırıqları vaxtında tamamlamaq
qabiliyyətinə;

Fəaliyyətində sosial və ekoloji məsuliyyətə, eləcə də vətəndaş şüuruna və etik yanaşmaya,

həmçinin keyfiyyətə üstünlük vermək bacarığına;

5
 Bilik və bacarıqlarını inkişaf etdirmək məqsədilə vəziyyəti və özünü yenidən
qiymətləndirmək və özünütənqid bacarığına;

Başqalarına qulaq asmaq, dinləmək, onların ehtiyaclarını, hərəkətlərini anlamaq,

fikirlərini öyrənmək, yaranan münaqişələri həll etmək, problemlərin həllinə yönəlik kollektiv
əməkdaşlıqda iştirak və fərqli yanaşmalardan istifadə bacarığı;

Qəbul edilmiş norma, yanaşma və fikirləri tənqidi təhlil etmək, öz baxışlarına və

fəaliyyətinə tənqidi yanaşmaq, cəmiyyətdə öz rolunu tənqidi qiymətləndirmək bacanğı.

Peşə kompetensiyalarının məzmunu Kodu

Azərbaycan dilini mükəmməl bilərək ixtisası üzrə öyrəndiyi xarici dilin PK-1
leksik, qrammatik, sintaktik qaydalarını tərcümə prosesində tətbiq etmək
bacarığına;
Tərcümə sahəsində əldə etdiyi nəzəri bilikləri gələcək elmi fəaliyyətdə tətbiq PK-2
etmək bacarığına;
Müvafiq tərcümə bazarına uyğun olaraq peşəkar tərcüməçi bacarığına; PK-3
İxtisası üzrə öyrəndiyi xarici dildə şifahi və yazılı kommunikasiya PK-4
bacarığına
İxtisası üzrə öyrəndiyi xarici dildən Azərbaycan dilinə və əksinə şifahi PK-5
tərcümə bacarığına
Peşəkar tərcüməçiyə zəruri olan keyfiyyətləri fəaliyyətində tətbiq etmək PK-8
bacarığına
İxtisası üzrə tərcümə etdiyi ölkənin dili, siyasi quruluşu, mədəniyyəti, PK-9
ədəbiyyatı, tarixi, coğrafiyası, iqtisadiyyatı haqqında biliklərə yiyələnərək,
tərcüməçilik fəaliyyətində istifadə etmək bacarığına
Tərcüməçi kimi ictimai-siyasi, hüquqi-inzibati, tibbi, iqtisadi və s. sahələrdə PK-
yenilikləri daim izləmək, informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması 12
mexanizmlərini bilmək və istifadə etmək bacarığına
Hər hansı bir mövzu üzrə xarici dildə ünsiyyət qurmaq, iki və ya daha çox PK-
işçi dildən istifadə etməklə danışıqlar aparmaq, simpozium, konfranslarda və bu 15
tipli digər tədbirlərdə tərcümə etmək, ani olaraq bir işçi dilindən digərinə
keçmək, görüşlər və müxtəlif tədbirlər zamanı ardıcıl və sinxron tərcüməni
həyata keçirmək bacarığına
Layihələrin hazırlanması idarə edilməsində iştirak etmək və digər çox PK-
istifadə olunan proqram təminatlarından istifadəni bacarmaq, iş həyatında şifahi 21
və yazılı kommunikasiya vasitələrindən istifadə etməyi bacarmaq
Media materialları ilə işləmək, müəyyən mövzular üzrə araşdırmalar PK-
aparmaq, faktiki materialları toplamaq, ümumiləşdirmək və nəticə çıxarmağı 22
bacarmaq

6.2 Fənnin tədrisi başa çatdıqda təhsilverənin göstərişi və məsləhəti ilə:

Təhsilalanlar “Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənninin məzmununun
mənimsənilməsi nəticəsində aşağıdakı bilik, bacarıq və vərdişlərə yiyələnməlidirlər:
“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənninin qaydalarını və
etikasını;
Zəngin söz ehtiyatına malik olmalı

6
 Xarici dili anlamaq və mükəmmal danışmaq üçün dilin fonetik və
Bilməlidir grammatik sistemini
Luğətlərdən düzgün istifadə gaydalarını;
Peşə ixtisasına (ixtisaslaşmasına) uyğun mövzular ətrafında
danışmaq üçün zəruri olan 1500-2000 leksik vahidi (hər semestr
üçün)
Ünsiyyətdəki şifahi nitqin sərbəst təkmilləşdirməyi, lüğət
ehtiyatını zənginləşdirməyi
Auditoriyada dinlədiyini qavramağı və yadda saxlamağı
Bakalavr normal xarici dilin nitqini monoloji formada dinləməyi
Bacarmalıdır
Naməlum mətnlərin lent yazılarını dinləyib məzmununu başa
düşməli və onun məzmununu şifahi şəkildə ifadə etməyi
Verilmiş mövzu ətrafında müzakirə etməyi
İctimai-siyasi, bədii və s. naməlum mətnlərin məzmununu anlayıb
və onları şifahi şəkildə ifadə etməyi
Dərs prosesinin təşkili ilə əlaqədar gündəlik dərslərdə müəllim-
tələbə ünsiyyəti ilə bağlı işlənən hazır ifadələri anlamağı

Özünün gələcək peşəsinin mahiyyətini və sosial əhəmiyyətini

anlamağa və ona dayanıqlı, davamlı maraqları artırmağa
Öz fəaliyyətini təşkil etməyə, peşə tapşırıqlarını yerinə yetirmək
üçün ümumi metod və üsulların seçilməsinə, onların səmərəliliyinin
artırılmasına və keyfiyyətinə
Standart və qeyri-standart situasiyalarda qərar qəbul etməyə və
bunlara görə məsuliyyət daşımağa
Verilən tapşırıqları yerinə yetirməyi
Mədəni nitqin tələblərinə uyğun danışığa
Mənimsədiyini gündəlik işgüzar fəaliyyətində tətbiq etməyi
Öyrənilən əsas dildə ali peşə təhsili ixtisası (ixtisaslaşması) üzrə və
gündəlik mövzular üzrə terminologiyanı, leksik vahidlərini, predmet
qiyməti və mənaları arasında oxşar və fərqli cəhətləri ayırmağa;
Fikir, dil və nitq fəaliyyətlərinə uyğun olaraq dil vahidlərinin
Yiyələnməlidir aspektləşməsinə; öyrənilən əsas dildə fikir və düşüncələrini şifahi
şəkildə sərbəst ifadə etməyə
Hər bir mövzuya aid materialı, mətni oxuyub nəticə çıxarmağa
Peşə məsələlərinin həlli, peşə və şəxsi inkişaf üçün zəruri
informasiyaların axtarışı və istifadəsini həyata keçirməyə
Peşə fəaliyyətində informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarından istifadə etməyə
Kollektivdə işləməyə, tərəfdaşlarla və rəhbərliklə səmərəli
ünsiyyət qurmağa
Yerinə yetirilən tapşırıqların nəticələrinə görə məsuliyyəti öz
üzərinə götürməyə
Peşə və şəxsi inkişafla əlaqədar vəzifələri sərbəst
müəyyənləşdirməyə, öz təhsilini dayanıqlı inkişaf etdirməyə,
ixtisasının artırılmasını planlaşdırmağı dərk etməyə
Peşə fəaliyyətində texnologiyaların bir-birini əvəzləməsi şəraitinə
uyğunlaşmağa

7
 7. Fəndən öncə ( prerekvizit ), fənlə paralel (korekvizit) və fəndən sonra
(postrekvizit ) tədrisi nəzərdə tutulan fənlər
Fənnin prerekviziti “Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 1”, korekvizitləri “Oxuyub anlama və
yazı”,”Şifahi tərcümə”, “Şifahi anlama və şifahi ifadə”, postrekviziti isə “Tələffüz və şifahi nitq
vərdişləri 3” fənləridir.

8. Dərslərə münasibət
1. Təhsilalanlar auditoriya dərslərində, həmçinin müəllimin rəhbərliyi ilə auditoriyadankənar
məşğələlərdə iştirak etməlidirlər;
2. Təhsilalanlar bütün nəzəri, praktiki və s. dərslərdə fəal olmalıdırlar;
3. Təhsilalanlar bütün dərslərə səylə hazırlaşmalı, ev tapşırıqlarını və sərbəst yaradıcılıq
işlərini vaxtında yerinə yetirməlidirlər;

Aşağıdakılar yolverilməzdir
1.Dərslərə gecikmək və onlardan tez getmək
2.Yalan və plaqiat
3.Tapşırıqların vaxtında təhvil verilməməsi və s.

9. Mövzuların tədris saatları üzrə bölgüsü

Cəmi:
№ Tarix Mövzular Mövzunun məqsəd Saat Ədəbiyya
və vəzifələri
M. S.
1. 16.02.2022 Təbiət və ətraf Modal feillər və onların tələffüzü. 2
mühitin qorunması. Mövzu ilə bağlı söhbət və mətnin 2, səh 8
müzakirəsi. Yeni söz və ifadələr. 3, səh 16
Modal feillər
Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı
yaranan problemlərin aradan
qaldırılması və həlli yolları.

2 18.02.2022 Can/could, may/might Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2

modal feillərinin etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 10
tələffüz qaydaları. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 18
Dinləmə tapşırıqları. və cümlələr. Mövzu ətrafında
motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
3 23.02.2022 Should, must, have to Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
modal feillərinin etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 12
tələffüz qaydaları. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 20,2
Dinləmə tapşırıqları. və cümlələr. Mövzu ətrafında
motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
4 25.02.2022 Sağlamlıq. Modal Mövzu ilə bağlı söhbət və 2
feillərin qısaldılmış mətnin müzakirəsi. Yeni söz və 2, səh 58
formasının inkar ifadələr. Oxu qaydaları. Tələffüz 3, səh 24
cümlələrdə tələffüzü. zamanı yaranan problemlərin
aradan qaldırılması və həlli
yolları.
5 02.03.2022 Can not/could not, may Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
not/might not modal etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 60
feillərinin tələffüz Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 46

8
 qaydaları. Dinləmə və cümlələr. Mövzu ətrafında
tapşırıqları. motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
6 04.03.2022 Should not, must not, Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
don’t/doesn’t have to etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 62
modal feillərinin tələffüz Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 88
qaydaları. Dinləmə və cümlələr. Mövzu ətrafında
tapşırıqları. motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
7 09.03.2022 Dinləmə və nitq Tələffüz zamanı yaranan 2
tapşırıqları. Mövzu ilə problemlərin aradan qaldırılması 2, səh 64
bağlı audio və video və həlli yolları. Tələffüz 3, səh 90
çarxların müzakirəsi. vərdişlərini inkişaf etdirmək
üçün tapşırıqlar.
8 11.03.2022 İstrahət və məşğulluq. Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2 2, səh 88
Mövzu ilə bağlı söhbət və yaranan problemlərin aradan 3, səh 94
mətnin müzakirəsi. Yeni qaldırılması və həlli yolları.
söz və ifadələr.
9 16.03.2022 Mövzu ilə bağlı audio Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
və video çarxların etdirmək üçün tapşırıqlar. Müxtəlif
müzakirəsi. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi mənbələrə
və cümlələr. Mövzu ətrafında istinad
motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.

10 18.03.2022 Dinləmə və nitq Tələffüz zamanı yaranan 2

tapşırıqları. Fonetik və problemlərin aradan qaldırılması 2, səh 92
leksik tapşırıqlar. və həlli yolları. Tələffüz 3, səh 96
vərdişlərini inkişaf etdirmək
üçün tapşırıqlar.
11 23.03.2022 Adət və ənənələr. Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
Mövzu ilə bağlı söhbət yaranan problemlərin aradan 2, səh 28
və mətnin müzakirəsi. qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 54
Yeni söz və ifadələr.
12 25.03.2022 Mövzu ilə bağlı audio Tələffüz zamanı yaranan 2 Müxtəlif
və video çarxların problemlərin aradan qaldırılması mənbələrə
müzakirəsi. və həlli yolları. Tələffüz istinad
vərdişlərini inkişaf etdirmək
üçün tapşırıqlar.
13 30.03.2022 Dinləmə və nitq Tələffüz zamanı yaranan 2
tapşırıqları. Fonetik və problemlərin aradan qaldırılması
leksik tapşırıqlar. və həlli yolları. Tələffüz 2, səh 30
vərdişlərini inkişaf etdirmək 3, səh 56
üçün tapşırıqlar.
14 01.04.2022 Dinləmə tapşırıqlarının Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
həlli. Şifahi nitqin etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 34
inkişafı. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 58
və cümlələr. Mövzu ətrafında
motivasiya qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
9
15 06.04.2022 İdman. Mövzu ilə Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
bağlı söhbət və mətnin yaranan problemlərin aradan 2, səh 68
müzakirəsi. Yeni söz və qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 88
ifadələr.
16 08.04.2022 Mövzu ilə bağlı audio Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2 Müxtəlif
və video çarxların etdirmək üçün tapşırıqlar. mənbələrə
müzakirəsi. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi istinad
və cümlələr.
17 13.04.2022 Dinləmə və nitq Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 2
tapşırıqları. Fonetik və və cümlələr. Mövzu ətrafında 2, səh 72
leksik tapşırıqlar. motivasiya qurmaq və interaktiv 3, səh 90
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
18 15.04.2022 Kitablar. Mövzu ilə Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
bağlı söhbət və mətnin yaranan problemlərin aradan 2, səh 108
müzakirəsi. Yeni söz və qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 92
ifadələr.
19 20.04.2022 Mövzu ilə bağlı audio Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
və video çarxların etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 110
müzakirəsi. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 68
və cümlələr.
20 22.04.2022 Dinləmə tapşırıqlarının Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 2
həlli. Şifahi nitqin və cümlələr. Mövzu ətrafında 2, səh 114
inkişafı. motivasiya qurmaq və interaktiv 3, səh 72
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
21 27.04.2022 KİV. Mövzu ilə bağlı Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
söhbət və mətnin yaranan problemlərin aradan 2, səh 118
müzakirəsi. Yeni söz qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 110
və ifadələr.
22 29.04.2022 Mövzu ilə bağlı audio Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 2 Müxtəlif
və video çarxların və cümlələr. Mövzu ətrafında mənbələrə
müzakirəsi. motivasiya qurmaq və interaktiv istinad
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
23 04.05.2022 Dinləmə və nitq Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
tapşırıqları. etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 120
Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 114
və cümlələr.
24 06.05.2022 Filmlər və məşhur Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
şəxslər. Flimlər mövzu yaranan problemlərin aradan 2, səh 122
ilə bağlı söhbət və qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 92
mətnin müzakirəsi.
Yeni söz və ifadələr.
25 11.05.2022 Məşhur şəxslər mövzu Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
ilə bağlı söhbət və etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 124
mətnin müzakirəsi. Mövzu ətrafında motivasiya 3, səh 96
Yeni söz və ifadələr. qurmaq və interaktiv
metodlardan istifadə edərək yeni
sözləri aşılamaq.
26 13.05.2022 Mövzu ilə bağlı audio Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 2 Müxtəlif
və video çarxların və cümlələr. Mövzu ətrafında mənbələrə
müzakirəsi. motivasiya qurmaq və interaktiv istinad
metodlardan istifadə edərək yeni
10
 sözləri aşılamaq.
27 18.05.2022 Dinləmə tapşırıqlarının Tələffüz vərdişlərini inkişaf 2
həlli. Şifahi nitqin etdirmək üçün tapşırıqlar. 2, səh 78
inkişafı. Mövzuya dair söz, söz birləşməsi 3, səh 96
və cümlələr.
28 20.05.2022 Alış-veriş. Mövzu ilə Oxu qaydaları. Tələffüz zamanı 2
bağlı söhbət və mətnin yaranan problemlərin aradan 2, səh 80
müzakirəsi. Yeni söz və qaldırılması və həlli yolları. 3, səh 50,5
ifadələr.
29 25.05.2022 Yoxlama işi Dinləmə tapşırıqlarının həlli. 2 Müxtəlif
Keçilmiş mövzuları təkrar etmək mənbələrə
üçün yoxlama işi keçirmək. istinad
30 27.05.2022 Keçmiş dərslərin Təkrar 2 Müxtəlif
təkrarı mənbələrə
istinad
Yekun İmtahan 60
saat

10. Sərbəst yaradıcılıq işləri

10.1. Sərbəst yaradıcılıq işlərinin növləri
Müəllimin rəhbərliyi ilə auditoriyadankənar sərbəst yaradıcılıq işlərinin mövzuları fənnin
tədrisindəki mürəkkəb məsələlərin həllindən, ev tapşırıqlarının, yoxlama işlərinin, referat, təqdimat,
esse və s. kimi sərbəst yaradıcılıq işlərinin yerinə yetirilməsindən, hesabatların hazırlanmasından
ibarət ola bilər. Cari semestr ərzində fənn üzrə bir sərbəst yaradıcılıq tapşırığı verilir. Bütün
tapşırıqların yerinə yetirilməsi müvafiq qaydalara uyğun müdafiə olunaraq təhvil verilməklə
qiymətləndirilir. Sərbəst yaradıcılıq işləri yazılı formada,  word faylı  formasında, 1 sərbəst iş
(şrift12) olmaqla, müvafiq əsasnamədə göstərilən həcm və formada tərtib olunur. Sərbəst yaradıcılıq
işləri əlyazma, çap olunmuş və ya elektron formada tərtib oluna bilər.
10.2.Sərbəst yaradıcılıq işləri üzrə mövzuların bölgüsü, tərtibatı və qəbulu:
Sərbəst yaradıcılıq işlərinin əsas mövzuları “Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənninin
tədrisi üçün nəzərdə tutulmuş təqvim tematik plana uyğun mövzular üzrə tərtib olunur. Bu mövzular
təhsilalanlara fərdi qaydada, ayrı – ayrı qruplar şəklində və ya tam qrup halında verilə bilər. Mövzular
üzrə sərbəst yaradıcılıq işi təhsilalan tərəfindən müdafiə olunmaqla təhvil verilir.
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst yaradıcılıq işləri səbəbindən asılı olmayaraq qəbul
olunmayacaq və onların nəticəsi qiymətləndirilməyəcəkdir.

10.3. Sərbəst yaradıcılıq işlərinə (SYİ) qoyulan tələblər:

SYİ – tədris, tədqiqat və özünütəhlil xarakterli müxtəlif tapşırıqların yerinə yetirilməsi, peşə
tapşırıqları sisteminin mənimsədilməsi vasitəsi, idrak və peşə fəaliyyəti üsulu olmaqla
təhsilalanlarda yaradıcılıq fəaliyyəti və peşə ustalığı, bacarıq və vərdişlərinin formalaşması, mətnlər
üzrə tapşırıqların yerinə yetirilməsi və nəzəri dərslərin mənimsədilməsini özündə ehtiva edən tədris
formasıdır. Müxtəlif fənlər üzrə təhsilalanların elmi-tədqiqat işlərinin və SYİ-nin həcmi fənnin aid
olduğu kafedranın müdiri tərəfindən müəyyənləşdirilir və kafedra iclasında təsdiq olunur.
Tələbələrin SYİ-nə aşağıdakılar daxildir : fənlər üzrə tədris materialların öyrənilməsi ;ev
tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi ; sərbəst elmi-tədqiqat (yaradıcılıq) işləri: referat, elmi məqalə,
esselərin yazılması, kurs işləri və buraxılış işlərinin yazılması. SYİ kollektiv və ya fərdi ola bilər.
İstənilən intellektual fəaliyyətin ümumi metodoloji əsasları mövcuddur.
SYİ yerinə yetirilərkən fənnin xarakterindən asılı olmayaraq sistemlilik, məntiqlilik, təhlil,
ümumiləşdirmə və strukturlaşdırma konkret tapşırıqların yerinə yetirilməsi üçün metodik
yanaşmanın mahiyyətini təşkil edir. Konkret məsələnin qoyuluşu və həllindən asılı olaraq göstərilən

11
metodiki yanaşma tərzləri müxtəlif ola bilər. Bilik, bacarıq və vərdişlər sadədən daha mürəkkəbə,
xüsusidən ümumiyə yüksəlmə yolu ilə tədricən formalaşır. Belə halda ilkin çıxış nöqtəsi olaraq
təhsilalanların zəruri ədəbiyyatla və sənədlərlə işləmə bacarığı əsas götürülür.
10.4. Sərbəst yaradıcılıq işləri üçün nəzərdə tutulmuş mövzular

1. İnsanların təsviri. Xarici görünüş.

2. İnsanların təsviri. Şəxsi keyfiyyətlər.
3. Peşə və ixtisaslar.
4. Ölkələr və millətlər.
5. Ailə və qohumluq əlaqələri.
6. Zaman anlayışı.
7. Mənzil.
8. Mədəniyyət.
9. Sağlamlıq.
10. Səyahət.
11. İdman.
12. Kitablar
13. KİV
14. Səyahət
15. İnflyasiya problemləri
16. Zəfər günü
17. Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz
18. Erməni vandalizmi

11. Tədris materiallarının öyrənilməsi üçün tövsiyələr

Təhsilalanlar tərəfindən sərbəst yaradıcılıq işləri seminar dərslərinə hazırlaşarkən,
yaradıcı tapşırıqlar yerinə yetirilərkən, imtahana hazırlaşarkən, referat, esse, yoxlama yazı
işləri, təqdimat və s. yazılarkən, məruzə hazırlanarkən, kurs və diplom işi yerinə yetirilərkən
həyata keçirilir.
Təhsilalanların sərbəst işləri tədris prosesinin mütləq hissələrindəndir. Bu, müxtəlif
mənbələrdən əldə edilən və dərin düşüncə qabiliyyəti tələb olunan bilik və bacarıqlara
yiyələnmə yolu ilə mənimsəmə fəaliyyətinin inkişafına səbəb olur.
Sərbəst mənimsəmə fəaliyyətinin yaranması təhsilalanların dərketmə prosesində
mənimsəmə ehtiyacları arasında meydana gəlmiş ziddiyyətlərin və bunların həllinin öz
gücünə yerinə yetirilməsinin formalaşması motivləri ilə əlaqəlidir. Fənlərin tədrisi prosesində
sərbəst mənimsəmə fəaliyyətinin motivasiyasının artırılması və insan resurslarının idarə
edilməsi biliklərinə yiyələnməyə marağın artırılması üçün tədrisin ənənəvi və müasir (aktiv)
forma və üsullarından istifadə edilir.
Proqrama uyğun olaraq müəyyən mövzuda mühazirə oxunmayıbsa, həmin mövzu
seminar dərsində müzakirə edilə, təhsilalan əlavə tapşırıq ala və ya işin digər formada yerinə
yetirilməsi haqqında hesabat təqdim edə bilər.
Bundan əlavə, bir qayda olaraq, təhsilalanlara sərbəst şəkildə öyrənmək üçün
problemli məsələlərə aid olmayan və başa düşülməsi kifayət qədər asan olan mövzular təklif
edilir.

12.Fənnin tədrisinin (təlimin) təşkili formaları və öyrənmə metodları

“Tələffüz vəşifahi nitq vərdişləri 2” fənni əsasən interaktiv məşğələlər formasında
tədris olunur. Tədris və öyrənmə metodları müasir innovativ təhsil təcrübələri nəzərə alınaraq
davamlı şəkildə nəzərdən keçirilməli və təkmilləşdirilməlidir. Bu zaman təlim prosesində
fərqli tədris metodlarından yəni, tələbə yönümlü yanaşmanı və tələbələrin təlim prosesindəki
fəal rol oynamasını müəyyən edən üsullardan istifadə olunmalıdır. “Tələffüz vəşifahi nitq
vərdişləri 2” fənninin yeni Təhsil Proqramı və tədris planına uyğun olaraq tədris prosesi
aşağdakı tədris və öyrənmə üsulları, müvafiq forma və prinsiplər üzrə həyata keçirilir:
12
 - auditoriya (aktiv, fəal) məşğələləri üzrə təlim formaları (mühazirə, giriş və icmal
mühazirə, ümumiləşdirici mühazirə və s.);
- interaktiv təlim formaları (praktiki məşğələlər, seminar dərsləri, kompüter
məşgələləri və s.) ;
- auditoriyadan kənar (passiv) məşğələlər üzrə təlim formaları (məsləhət saatları,
təcrübələr, sərbəst yaradıcılıq işləri, kurs işləri, yekun buraxılış işləri və s. );
- təqdimatlar və müzakirələr, debatlar;
- müstəqil iş, araşdırma;
- problemlərə əsaslanan tədris;
- qrup qiymətləndirməsi;
- eskpert metodu;
- video və audio mühazirələr;
- distant təhsil və s.
Bu zaman aşağıdakı mərhələlər nəzərdə tutulur:
- motivasiya
- tədqiqatın (təhlilin) aparılması
- informasiya mübadiləsi
- yaradıcı yanaşma
- özünüqiymətləndirmə
Kursun təhsilalanlarının bilik səviyyələrinə uyğun mühazirə mətnlərinin elektron və
ya çap variantları təhsilverən tərəfindən hazırlanır.
Fənn üzrə tədris prosesində nəzəriyə və praktiki təlim arasında tarazlıq
gözlənilməlidir.
Nəzəri təlim müddəti bitdikdən sonra, yəni müvafiq semestrin sonunda fənn üzrə
vahid semestr imtahan biletləri əsasnıda yazılı (şifahi və ya test formasında) yekun semestr
imtahanı keçirilir. Bu imtahanın, həmçinin yekun semestr imtahanına qədər fənn üzrə bilik
səviyyəsinə uyğun toplanmış balların ümumi nəticəsinə əsasən təhsilalan cari semetr üzrə
fənnə ayrılmış kreditləri qazanmış olur.
“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri” fənni üzrə tədris materialının müvəffəqiyyətlə
mənimsənilməsi üçün hər bir təhsilalan sistematik olaraq mühazirə materialları, tövsiyyə
olunan ədəbiyyat, fənn üzrə ev tapşırıqları, yoxlama yazı tapşırıqları, sərbəst yaradıcılıq
işlərinə aid mövzular və s. ilə təmin olunmalı, həmçinin seminar dərslərində aktiv iştirak
etməlidirlər.
Təhsil prosesinin sonunda tələbə fənn üzrə qazandığı bilik və bacarıqlara uyğun
səriştələrə malik olmaqla iqtisadiyyat yönümlü fəaliyyət sahəsində müstəqil işləyə bilməli və
təhsilini ömür boyu davam etdirməyi bacarmalıdır.

13.Təhsilalanların biliklərinin qiymətləndirilməsi

və balların verilmə qaydaları

AKTS tələblərinə və tədrisın distant formada (məsafədən) təşkili Qaydalarına əsasan hər bir
təhsilalanın fənn üzrə toplaya biləcəyi balların ümumi miqdarı 100-ə bərabərdir: İlk 50 bal semestr
müddətində cari qiymətləndirmənin (CQN) (DM - dərsə münasibəti, ictimai fəaliyyəti və əxlaqi
davranışı (10 bal), SN – seminar və ya praktiki dərslərin nəticələri (20 bal), Aİ – aralıq
imtahanları(kollokviumlar) (10 bal), SYİ – sərbəst yaradıcılıq işləri üzrə) (10 bal); digər 50 bal isə
aralıq qiymətləndirmənin (AQN) ( imtahan zamanı bilik və bacarıqların qiymətləndirilməsinin)
nəticələrinə görə müəyyən edilir.
13.1 Fənn üzrə qiymətləndirmə üsulları
“Tələffüz və şifahi nitq vərdişləri 2” fənninin tədrisi prosesində təhsilalanların
qazandıqları bilik və bacarıqlarının daha şəffaf, tələbə yönümlü yanaşma prinsipində
qiymətləndirilməsi üçün aşağıdakı üsullardan istifadə oluna bilər:
- yoxlama yazı tapşırıqları;
- şifahi təqdimatlar;
- açıq müzakirələr;
13
 - frontal sorğular;
- yazılı esse və təqdimatlar;
- bilik və bacarıqlara dair yazılı testlər;
- kompüter əsaslı testlər;
- qrup şəklində və özünü qiymətləndirmə;
- müstəqil çalışmalar həlli;
- ev tapşırıqları;
- diskussiya;
- şifahi sorğular və s.
Fənnin tədrisi prosesində təlim nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsində istifadə olunan
üsullar, konkret müəyyənləşdirilmiş meyarlara əsaslanmalıdır və təhsilalanın fənn üzrə əldə
etdiyi bilik, bacarıq və qabiliyyət səviyyəsini düzgün və etibarlı şəkildə müəyyən etməyə
imkan verməlidir. Təhsilalanların təlim nəticələrinin qiymətləndirilməsi prosesində
müəllimlər aydın, şəffaflıq, qərəzsizlik, qarşılıqlı hörmət və humanistik prinsiplərini rəhbər
tutmaqla təhsilalanlara təhsillərinin bütün aspektlərini və qiymətləndirmə prosesini aydın
şəkildə müzakirə etmək imkanı verməlidirlər

13.2 Təhsilalanın imtahana qədərki biliyinin ballarla qiymərləndirilməsi(cari

qiymətləndirmə):
Fənn üzrə semestr imtahanına qədərki (cari qiymətləndirmə üzrə) ilk 50 bal aşağıdakı
kriteriyalar üzrə müəyyən olunur:
-təhsilalanın ictimai fəaliyyəti, əxlaqi davranışı və dərsdə iştirakı maksimum 10 balla
qiymətləndirilir (fənn üzrə ayrılmış saatların 50% -dən çoxunda iştirak etməyən tələbə həmin fəndən
aralıq imtahanına buraxılmır; dərslərdə iştirak etməyən tələbənin bu parametr üzrə maksimum
balından fənnə ayrılmış ümumı saatların hər 10%-nə görə 2 (iki) bal çıxılır );
- seminar dərsinin nəticəsinə görə təhsilalanın biliyi maksimum 20 balla qiymətləndirilir;
- semestr ərzində 3 dəfə - V, X, XV həftələrin sonunda hər birinin nəticəsi maksimum 10 balla
qiymətləndirilən kollokviumlar ( aralıq imtahanları- Aİ) keçirilir və bunların orta qiyməti maksimum
10 balla qiymətləndirilir;
- semestr ərzində bir sərbəst iş təqdim olunur (referat, esse, təqdimat, yoxlama yazi işi və s.
formada) və maksimum 10 balla qiymətləndirilir;

13.3 Təhsilalanın imtahan nəticələrinin (aralıq qiymətləndirilməsinin) ballarla

tənzimlənməsi:
Fənn üzrə toplanan ikinci 50 bal semestr imtahanın nəticəsinə əsasən aralıq qiymətləndirmə
kimi müəyyən olunur. Bu zaman təhsilalanların biliyi şifahi, yazılı və ya test formasında
keçirilən imtahan biletlərinin suallarına uyğun cavablar aşağıdakı qiymətləndirmə meyarları ilə
tənzimlənir:
10 bal – Təhsilalan keçirilmiş materialı dərindən başa düşür, cavabı dəqiq və hərtərəflidir
9 bal - Təhsilalan keçirilmiş materialı tam başa düşür, cavabı dəqiqdir və mövzunun məzmununu
aça bilir.
8 bal - Təhsilalan cavabında ümumi xarakterli bəzi qüsurlara yol verir.
7 bal- Təhsilalan keçirilmiş materialı yaxşı başa düşür, lakin nəzəri cəhətdən bəzi məsələləri
əsaslandıra bilmir.
6 bal - Təhsilalanın cavabı əsasən düzgündür.
5 bal- Təhsilalanın cavabında çatışmazlıqlar var, mövzunu tam əhatə edə bilmir.
4 bal - Təhsilalanın cavabı qismən doğrudur, lakin mövzunu izah edərkən bəzi səhvlərə yol verir.
3 bal - Təhsilalanın mövzudan xəbəri var, lakin fikrini əsaslandırmağı bacarmır.
1-2 bal - Təhsilalanın mövzudan qismən xəbəri var
0 bal - Suala cavab yoxdur.
Ayrı-ayrı ixtisaslar üzrə təhsil proqramlarının təhsilalanlar tərəfindən tam mənimsənilməsi

14
səviyyəsi və keyfiyyəti müvafiq qaydalar əsasında fənn üzrə carı və aralıq attestasiyalar (yoxlamalar )
çoxballı (100 ballı) sistemlə həyata keçirilir.
İxtisas üzrə Ali Təhsil Proqramlarının tam mənimsənilməsi prosesi təhsilalanların Yekun
Dövlət Attestasiyası ilə yekunlaşır. Yekun Dövlət Attestasiyası bütün təhsil alanlar üçün məcburi
olmaqla Buraxılış işı və Yekun Dövlət İmtahanı mərhələlərindən ibarətdir.
Konkret fənn üzrə semestr ərzində toplanmış balın yekun miqdarına görə təhsilalanların biliyi
( hərf və rəqəmlə) aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:

51 baldan aşağı “qeyri - kafi” F

51-60 bal “qənaətbəxş” E
61-70 bal “kafi” D
71-80 bal “yaxşı” C
81-90 bal “çox yaxşı” B
91-100 “əla” A

14. “Tələffüz vəşifahi nitq vərdişləri 2” fənninin aralıq

qiymətləndirmə üçün semestr imtahanının sualları

1. Verilmiş mövzu ətrafında danışın:

2. Verilmiş mətni oxuyun və nəql edin:
3. Mətnə sual verin ( 5 sual):
4. Mətni dinləyin və boş yerləri doldurun.
5. Mətni dinləyin və danışın.

15. Tövsiyə olunan ədəbiyyat siyahısı

15.1 Əsas ədəbiyyat
1. New English File Pre-Intermediate. Student's Book and Workbook
2. Speakout pre-intermediate

15.2.Əlavə ədəbiyyat
3. English vocabulary in use pre-intermediate & intermediate, third edition

15.3 İnternet qaynaqları.

2. Learn English Via listening | Pre-Intermediate 
3. https://www.youtube.com/watch?v=TXqxO1sXFYc
4. https://learnenglish.britishcouncil.org/skills/listening/pre-intermediate-a2
5. https://www.esl-lounge.com/student/listening-pre-intermediate.php
6. https://www.podcastsinenglish.com/pages1/level1.shtml
7. www.Englishgrammar.org
8. www.BreakingnewsEnglish.com
9. https://learnenglish.britishcouncil.org/
10. https://www.bbc.com/
11. http://www.bbc.co.uk/podcasts
12. http://www.youtube.com/user/bbclearningenglish
13. http://learningenglish.voanews.com/
14. http://www.breakingnewsenglish.com/
15. http://www.ted.com/
15
16. http://www.esl-lab.com/
17. http://librivox.org/

16