(123doc) Tinh Toan Thiet Ke He Dan Dong Toi Keo - 2

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 62

§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Môc lôc
Trang
PhÇn 1. Chän ®éng c¬ vµ ph©n phèi tû sè truyÒn
I. Chän ®éng c¬......................................................................................4
II. Ph©n phèi tû sè truyÒn.......................................................................6
III. X¸c ®Þnh c«ng xuÊt, momen, sè vßng quay trªn c¸c trôc..................6
PhÇn 2. ThiÕt kÕ c¸c bé truyÒn
I. ThiÕt kÕ bé truyÒn ®ai .....................................................................8
1. Chän lo¹i ®ai ..................................................................................8
2. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè bé truyÒn................................................8
3. X¸c ®inh tiÕt diÖn ®ai.......................................................................9
4. X¸c ®Þnh lùc c¨ng ban ®Çu vµ lùc t¸c dung lªn trôc.......................10
5. Thèng kª c¸c th«ng sè bé truyÒn....................................................10
II. .ThiÕt kÕ bé truyÒn b¸nh r¨ng trong hép gi¶m tèc.........................11
1. Chän vËt liÖu .................................................................................11
2. X¸c ®Þnh øng xuÊt cho phÐp...........................................................11
1. TÝnh chän mét sè th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh............................14
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc.............................................................14
b. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè ¨n khíp.................................................15
c. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc............................................16
d. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn...................................................18
e. KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i......................................................................20
f. C¸c th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh..................................................20
4. TÝnh chän mét sè th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh............................22
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc............................................................22
b. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè ¨n khíp................................................23
c. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc...........................................24
d. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn..................................................26
e. KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i.....................................................................28
f. C¸c th«ng sè bé truyÒn cÊp chËm..............................................29
PhÇn 3. TÝnh thiÕt kÕ trôc, then, æ, khíp nèi.
I. ThiÕt kÕ trôc......................................................................................34
1. VËt liÖu chÕ t¹o trôc ........................................................................34
2. ThiÕt kÕ trôc.....................................................................................34

-2-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

3. KiÓm nghiÖm trôc............................................................................43


II. TÝnh chän then..................................................................................48
1. Chän then........................................................................................48
2. KiÓm nghiÖm mèi ghÐp then…………………………………….......49
III. TÝnh chän æ......................................................................................50
1. Chän æ l¨n…………………………………………………… .............51
2. KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i cña æ ...………………………….............51
IV. TÝnh chän khíp nèi...........................................................................52
1. Chän nèi trôc vßng ®µn håi.............................................................52
2. KiÓm nghiÖm ®IÒu kiÖn bÒn cña vßng ®µn håi vµ chèt...................54
PhÇn IV. KÕt cÊu vá hép vµ c¸c chi tiÕt HGT.
I. Vá hép gi¶m tèc....................................................................................55
1. VËt liÖu..................................................................................................55
2. KÕt cÊu vµ kÝch thíc c¬ b¶n...................................................................55
II. C¸c chi tiÐt trong HGT..........................................................................59
PhÇn V. L¾p gÐp, b«i tr¬n, ®iÒu chØnh.
I. L¾p gÐp....................................................................................................62
1.X¸c ®Þnh vµ chän kiÓu l¾p........................................................................62
2.ph¬ng ph¸p l¾p r¸p HGT..........................................................................63
II. B«i tr¬n..................................................................................................63
1. B«I tr¬n trong HGT................................................................................65
2.B«I tr¬n æ l¨n...........................................................................................66
3. Chän chi tiÕt b«I tr¬n.............................................................................66
III. §iÒu chØnh............................................................................................67
1. §IÒu chØnh ¨n khíp b¸nh r¨ng................................................................67
2. §IÒu chØnh khe hë æ l¨n..........................................................................68
Tµi liÖu tham kh¶o............................................................................................68

-3-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

PhÇn I Chän ®éng c¬ vµ ph©n phèi tû sè truyÒn .

I- Chän ®éng c¬.


1-x¸c ®Þnh c«ng suÊt ®éng c¬.
T(Nmm)

TMM
Tmm=1,3T1

T1=Tmax

T2=0,3T1

1-3s 15 15 t

40

• C«ng suÊt cÇn thiÕt trªn trôc ®éng c¬ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Pt
Pct=
η
Trong ®ã:
P ct lµ c«ng suÊt cÇn thiÕt trªn trôc ®éng c¬ (kW).
P t lµ c«ng suÊt tÝnh to¸n trªn trôc m¸y c«ng t¸c (kW).
η lµ hiÖu suÊt truyÒn ®éng cña bé truyÒn.
• X¸c ®Þnh Pct :
T¶i träng thay ®æi theo chu kú nhng do thêi gian lµm viÖc t¬ng ®èi:

ts =
t lv
.100 =
t +t
1 2
.100 = 75% > 60%
t ck t ck

nªn ®éng c¬ dÉn ®éng dîc xem nh lµm viÖc trong chÕ ®é dµi h¹n víi t¶i träng thay ®æi
vµ Pt ®îc tÝnh theo Pt®
Pt = Pt®
2 2

Ptd = 2
p .t + p .t
01 1 02 2

t +t1 2

P0 : c«ng suÊt trôc tang lín nhÊt :


P0 = F max
.V
1000

-4-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Víi : Fmax lùc kÐo lín nhÊt trªn d©y c¸p ; Fmax = 5500 [N]
V vËn tèc kÐo c¸p ; V = 0,9 [m/s] .
 P0 = 4,950 [Nmm]
P01 : C«ng su©t trôc tang trong thêi gian t1 = 15 [ph].
Do T1 = Tmax nªn :
 P01 = P0 = 4,940 [Nmm]
P02 : C«ng suÊt trôc tang trong thêi gian t2 = 15 [ph]
Do T2 = 0,3T1 nªn :
 P02 = 0,3P01= 1,485 [Nmm].
Thay vµo CT trªn ta cã : P1 = Pt® = 3,6542 [Nmm]

• X¸c ®Þnh η :
η 3 2
HiÖu suÊt truyÒn ®éng: η = D η OL . η BR .η N
Trong ®ã: ηD lµ hiÖu suÊt cña bé truyÒn §ai.
ηOL lµ hiÖu suÊt cña mét cÆp æ l¨n.
ηBR lµ hiÖu suÊt cña bé truyÒn HGT r¨ng trô 2 cÊp.
ηN lµ hiÖu suÊt cña khíp nèi.
Tra b¶ng 4.2/T1 ta chän :

Bé truyÒn ηD ηOL ηBR ηN


HiÖu suÊt 0,95 0,99 0,96 0,99
3
Thay vµo c«ng thøc trªn : η = 0,95 . 0,99 . 0,96 . 0,99 = 0,8410
2

 P ct = 4,3451 [kW]

2- X¸c ®Þnh s¬ bé sè vßng quay ®ång bé.


• X¸c ®Þnh sè vßng quay s¬ bé hîp lý cña ®éng c¬ ®iÖn.
n sb = n lv . U t
Trong ®ã : n sb : sè vßng quay s¬ bé hîp lý cña ®éng c¬
n lv : sè vßng quay cña trôc tang kÐo
U t : tØ sè truyÒn toµn bé hÖ thèng
• X¸c ®Þnh n lv :
60000.V 60000.0,9
nlv= = = 53,7147( v / p )
π .D 3,141.320
• X¸c ®Þnh U t :
- TØ sè truyÒn cña c¬ cÊu : Ut = UD.Uh

Víi : Uh tØ sè truyÒn cña ®ai.


UD tØ sè truyÒn cña HGT.
Theo b¶ng 2.4/T1 chän : UD= 2,24, b¶ng 3.1/T1 chän Uh = 12
 Ut = 26,880

-5-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

VËy sè vßng quay s¬ bé cña ®éng c¬: n sb = 1443,240 [v/ph]

3-Chän quy c¸ch ®éng c¬.

Tra b¶ng P.3.1 víi P ct = 4,3451 [kW] vµ n sb = 1443,240 [v/ph]


Chän ®éng c¬ :
Ký hiÖu 4A112M4Y3
C«ng suÊt ®éng c¬ P®c=5,5 [kW]
VËn tèc quay n®c=1425 [v/ph]
Tû sè Tk
=2
Tdn

II- Ph©n phèi tû sè truyÒn .


1-Tû sè truyÒn U t cña hÖ thèng dÉn ®éng .
n dc
Ut =
n lv
1425
Thay sè : Ut = = 26,5290
53,7147
2- Ph©n phèi tû sè truyÒn cña hÖ dÉn ®éng U t cho c¸c bé truyÒn .
U t =UD.U h
Ut 26,5290
Chän Uh = 12 ⇒ UD= = = 2,210
Uh 12
Tõ b¶ng 3.1 ph©n phèi tØ sè truyÒn cho c¸c cÊp b¸nh r¨ng trong hép gi¶m tèc :
Tû sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng cÊp nhanh U 1 = 4,32
Tû sè truyÒn cña bé truyÒn cÊp chËm U 2 = 2,78

III- X¸c ®Þnh c«ng suÊt, m«men vµ sè vßng quay trªn c¸c trôc.
Dùa vµo c«ng suÊt cÇn thiÕt Pct cña ®éng c¬ vµ s¬ ®å cña hÖ thèng dÉn ®éng ta tÝnh ®îc
trÞ sè c«ng suÊt ,m«men vµ sè vßng quay trªn c¸c trôc.
PI= Pct.ηkn.η«l
PI= 4,3451.0,99.0,99 = 4,0866 [kw].
ndc 1425
nI = = = 645,092 [v/ph].
U D 2,210

-6-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

PI
TI = 9,55.106. = 60498,39[N.mm]
nI

PII= PI.ηbr.η«l
PII = 4,0866.0,96.0,99 = 3,8839[kw].
nI
nII= = 149,32[v/ph]
U1
PII
TII = 9,55.106. = 248389,73[N.mm]
n II

PIII= PII.ηbr.η«l
PIII=3,8839.0,96.0,99 = 3,6202[kw].
n II 149326,8
nIII= = = 53,714 [v/ph].
U2 2,78
PIII
TIII = 9,55.1306. = 656262,81 [N.mm]
n III
Dùa vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn ta cã b¶ng sau:

Trôc
§éng c¬ 1 2 3
Th«ng sè
C«ng suÊt P lv ( kw) 4,3451 4,0866 3,8839 3,6912

Tû sè truyÒn U 2,210 4,320 2,780


Sè vßng quay n
( v \ p) 1425 645,090 149,330 53,720
M« men xo¾n
29119,8 60498,4 248389,7 656262,8
T(Nmm)

-7-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

PhÇn II thiÕt kÕ c¸c bé truyÒn.


I-ThiÕt kÕ bé truyÒn ®ai.
1-Chän lo¹i ®ai.
C¨n cø vµo yªu cÇu cña bé truyÒn, chon lo¹i ®ai v¶i cao su v× c¸c ®Æc tÝnh : cã ®é bÒn
mái vµ bÒn mßn cao, ®µn håi tèt, Ýt bÞ ¶nh hëng cña ®é Èm vµ sù thay ®æi cña nhiÖt ®é, …
2-X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè cña bé truyÒn .
a-§êng kÝnh b¸nh ®ai:
• B¸nh ®ai nhá :
d1 = (5,2…6,4). 3 Τ0
Víi T0 lµ m« men xo¾n trªn trôc ®éng c¬ : T0 = 29.119,8 Nmm
⇒ d1= ( 159,980…196,90 )
Theo Tiªu ChuÈn ta chän: d1 = 160 (mm).
• B¸nh ®ai lín:
d2 = d1UD.(1- ε )
Víi lµ hÖ sè trît cña ®ai, víi ®ai dÑt v¶i cao su ε = 0,01.
ε
⇒ d2 = 350,064
Theo Tiªu ChuÈn chän: d2 = 355 (mm).
TØ sè truyÒn thùc tÕ :
UD = d2/[d1.(1- ε )]
⇒ UD = 2,2410

Sai sè % UD : %UD = 1,33% < 4%


b-Kho¶ng c¸ch trôc:
Víi ®ai v¶i cao su truyÒn vËn tèc trung b×nh :
Kho¶ng c¸ch trôc : a = 2(d1+d2)
⇒ a = 1030 [mm]
c-ChiÒu dµi ®ai:
ChiÒu dµi ®ai ®îc tÝnh :

(d 2 − d1 ) 2

L=2a+0,5π(d1+d2)+
( 4a )
Thay sè ta cã : L = 2878,189 [mm].
πd1 .n1
VËn tèc truyÒn ®ai : v=
60000
⇒ v = 11,9380 [m/s]
NghiÖm sè vßng ch¹y cña ®ai trong l(s) :

-8-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

v
i= = 4,263 <5 tho¶ m·n.
l
T¨ng chiÒu dµi ®ai lªn: 200[mm] dÓ nèi ®ai.
c-Gãc «m α1:

Theo c«ng thøc gãc «m :α1=180o-57o. d 2


− d1
a
⇒ α1=169,2087o
3-X¸c ®Þnh tiÕt diÖn ®ai.
a- ChiÒu dµy ®ai :
§Ó h¹n chÕ øng suÊt cuèn sinh ra trong ®ai vµ t¨ng tuæi thä cho ®ai th× :
δ/d1 ≤ (δ/d1 )Max
Tra b¶ng 4.8 víi ®ai v¶I cao su :
(δ/d1 )Max = 1/40
⇒ δ/d1 ≤ 1/40
⇒ δ ≤ 40[mm]
Trong b¶ng 4.1 chon lo¹i ®ai :bKHΠ-65 cã 4 líp kh«ng cã líp lãt víi :
δ = 40[mm]

b-chiÒu réng ®ai:


F .K
[σ ] .δ
t d
Theo c«ng thøc: b=
F

• Ft : Lùc vßng :
1000. P1
F t
=
V
Víi : P1 = 4,0866[kw] ; V= 11,9380 [m/s]
⇒ Ft =363,972 [N]
• K® : HÖ sè t¶I träng ®éng :
Tõ b¶ng 4.7/T1 víi thiÕt bÞ dÉ ®éng quay hai chiÒu :
K® = 1,25 + 0,1 = 1.35 (+0,1 do lµm viÖc 2 ca)
• [σF] :øng suÊt cho phÐp .
[σF] = [σF]o.Cα.Cv. Co
-[σF]o : øng suÊt cho phÐp , ®îc x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiªm:

-9-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

[σF]o = k1-k2.δ/d1
ë ®©y sö dung bé truyÒn ®Æt n»m ngang vµ ®IÒu chØnh ®Þnh kú th× øng suÊt ban ®Çu : [σF]o
= 1,8 [MPa] tra b¶ng 4.9/T1 ta chon ®¬c : k1= 2,5 ;k2= 10
Do dã : [σF]o = 2,25 [MPa]
-Cα: HÖ sè ¶nh hëng cña gãc «m α1 tren b¸nh ®ai nhá ®Ðn kh¶ n¨ng kÐo cña ®ai : Cα
= 1- l.0,03(180- α1 )
⇒ Cα = 0,9696
-Cv: HÖ sè ¶nh hëng cña lùc ly t©m ®Õn ®é b¸m cña ®ai :
Cv = 1- kv.(0,01v2-1)
Víi ®ai v¶I cao su : kv = 0,04
⇒ Cv = 0,9829
-Co : HÖ sè ¶nh hëng cña vÞ trÝ bé truyÒn trong kh«ng gianvµ ph¬ng ph¸p c¨ng ®ai. B¶ng
4.12/T1 víi ®ai thêng ®Æt n»m ngang chon : Co = 1
Thay c¸c gi¸ trÞ vµo c«ng thøc trªn ta cã :
[σF]o = 2,1442
⇒ b =57,2897
Theo tiªu chuÈn b¶ng 4.1/T1 chän : b =50 [mm].
c-TiÕt diÖn ®ai :
A = b.δ = 200 [mm].
d-chiÒu réng ®ai :
Tra b¶ng 26.16/T2 chän ®îc B = 63 [mm].
4-X¸c ®Þnh lùc c¨ng ban ®Çu vµ lùc t¸c dông lªn trôc .
a-Lùc c¨ng ban ®Çu:
§îc tÝnh theo c«ng thøc : Fo = δ0. b.δ
⇒ Fo = 360 [N]
b-Lùc t¸c dông lªn truc:
§îc tÝnh theo c«ng thøc : Fr=2.F0.sin(α1/2 )
Víi α1=169,2087o ⇒ Fr= 717,2026 [N].

- 10 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

5-B¶ng tãm t¾t c¸c th«ng sè cña bé truyÒn ®ai .


Th«ng sè Gi¸ trÞ
§êng kÝnh b¸nh ®ai nhá (d1,mm) 160
§êng kÝnh b¸nh ®ai lín (d2,mm) 355
ChiÒu réng b¸nh ®ai (B, mm) 63
ChiÒu dµI ®ai (L,mm) 2878,189
TiÕt diÖn ®ai(A, mm) 4×50
Lùc t¸c dung lªn trôc (Fr,mm) 717,2026

II. ThiÕt kÕ bé truyÒn b¸nh r¨ng trong HGT.


1-Chän vËt liÖu.
§Ó thuËn tiÖn cho viÖc cung cÊp vËt liÖu ta chän vËt liÖu hai b¸nh lµ nh nhau,v× ë ®©y t¶i
träng trung b×nh nªn ta chän vËt liÖu nh sau.
a-Chän vËt liÖu b¸nh nhá:
Chän thÐp 45 t«i c¶i thiÖn ®¹t ®é r¾n mÆt r¨ng HB1 = 241..285
Cã σ b1= 850 [Mpa].
σ ch1= 580 [Mpa].
b-Chän vËt liªu b¸nh lín :
§Ó t¨ng kh¶ n¨ng ch¹y mßn cña r¨ng ,nªn nhiÖt luyÖn b¸nh lín cã
®é r¾n mÆt r¨ng thÊp h¬n b¸nh nhá tõ 10 ®Õn 15 HB.
Chän thÐp 45t«i c¶i thiÖn ®¹t ®é r¾n mÆt r¨ng HB2= 192...240
Cã σ b2= 750 [Mpa].
σ ch2= 450[Mpa].
2- X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp.
øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp [σH] vµ øng suÊt uèn cho phÐp [σF] ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng
thøc sau .
σ H0 lim .Z r .Z v .K xH .K HL
[σH] =
SH

σ F0 lim .YR .Ys .K xF .K FL .K Fc


[σF ] = .
SF
Trong ®ã : ZR- HÖ sè xªt ®Õn ®é nh¸m cña mÆt r¨ng lµm viÖc.
Zv- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng cña vËn tèc vßng.
KxH- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng cña kÝch thíc b¸nh r¨ng.
YR- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng cña ®é nh¸m mÆt lîn ch©n

- 11 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

r¨ng.
Ys- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng cña vËt liÖu ®èi víi tËp chung
øng suÊt .
KxF- HÖ sè xÐt ®Õn kÝch thíc cña b¸nh r¨ng ¶nh hëng ®Õn
®é bÒn uèn.
KFc- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng ®Æt t¶i v× bé truyÒn quay mét
ChiÒu nªn KFc = 1.
KHL,KFL-HÖ sè tuæi thä.
SH,SF- HÖ sè an toµn khi tÝnh vÒ tiÕp xóc vµ uèn.
σ0Hlim- øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp øng víi chu kú c¬ së.
σ0Flim- øng suÊt uèn cho phÐp øng víi chu kú c¬ së.
Khi thiÕt kÕ s¬ bé lÊy ZR.Zv.KxH = 1 vµ YR.YsKxF = 1, do ®ã c«ng thøc øng suÊt cho phÐp
lµ:
σ H0 lim .K HL
[σH] =
SH

σ F0 lim .K FL .K Fc
[σF ] = .
SF
Chän ®é r¾n b¸nh r¨ng nhá HB1=245 Mpa
Chän ®é r¾n b¸nh r¨ng nhá HB2=230 Mpa
tra b¶ng 6.2/1/ ®îc.
σ0Hlim = 2.HB +70 vµ SH=1,1.
σ0Flim = 1,8.HB vµ SF=1,75.
 σ0Hlim1 = 2.HB 1+70 = 2.245 + 70 = 560 [Mpa].
 σ0Hlim2 = 2.HB 2+70 = 2.230 + 70 =530 [Mpa].
 σ0Flim1 = 1,8.HB1 = 1,8.245 =441 [Mpa]
 σ0Flim2 = 1,8.HB2 = 1,8.230 =414 [Mpa]
• Sè chu kú thay ®æi øng suÊt c¬ së khi thö vÒ tiÕp xóc lµ:
NHO = 30.H2,41H.
 NH01 = 30.2452,4 =1,6 .107.
 NH02 = 30.2302,4 =1,39.107.
• Sè chu kú thay ®æi øng suÊt c¬ së khi thö vÒ uèn ®èi víi mäi lo¹i thÐp
NFo = 4.106.

- 12 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

V× bé truyÒn chÞu t¶i träng ®éng nªn chu kú t¬ng ®¬ng lµ:
NHE = 60.c.Σ(Ti/TMax)3.ni.ti

NHE2 = 60.c.n1/u1.Σti.(Σ(Ti/TMax)3.
Víi c, n, t∑ lÇn lît lµ sè lÇn ¨n khíp trong mét phót, sè vßng quay trong mét phót, tæng
sè giê lµm viÖc cña b¸nh r¨ng ®ang xÐt.
Thay sè tÝnh ra ta cã:
NHE1 > NHO1 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KHL1 = 1.
NHE 2> NHO2 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KHL2 = 1.
NFE 1> NFO1 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KFL1 = 1.
NFE 2> NFO2 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KFL2 = 1.
Tõ c¸c sè liÖu trªn ta x¸c ®Þnh ®îc øng suÊt cho phÐp.
σ H0 lim .K HL
[σH]’ =
SH

σ H0 lim .K HL 560.1
 [σH]’1= =
1,1
=509 [Mpa].
SH

σ H0 lim .K HL 530.1
 [σH]’2= =
1,1
= 481,8 [Mpa].
SH
Víi bé truyÒn cÊp nhanh b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng nªn øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp lµ gi¸
trÞ nhá h¬n trong hai gi¸ trÞ [σH]1’ vµ [σH]2’ .vËy øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp lµ: [σH] =
481,8 [Mpa].
Víi bé truyÒn cÊp chËm dïng b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng, do ®ã :
[σH] = 1/2([σH]’1 +[σH]’2) = 495,4 [MPa]
σ F0 lim .K FL .K Fc
[σF ]’ = .
SF

σ F0 lim .K FL .K Fc 441.1.1
 [σF]’1 = =
1,75
= 525 [Mpa].
SF

σ F0 lim .K FL .K Fc 414.1.1
 [σF]’2= =
1,75
=236,5 [Mpa].
SF
• x¸c ®Þnh øng suÊt qu¸ t¶i cho phÐp.
Víi b¸nh r¨ng ®îc t«i c¶i thiÖn th× :
[σH]max= 2,8.σch2 = 2,8.450 =1260 [Mpa].
[σF1]max= 0,8.σch1 = 0,8.580 = 464 [Mpa].

- 13 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

[σF2]max= 0,8.σch2 = 0,8.450 = 360 [Mpa].


3-TÝnh bé truyÒn cÊp nhanh.
a-x¸c ®Þnh s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc aw:
Ta cã :

aw1 = Ka.(U1+1) 3 T .K
1 Hβ
.
[σ H ] .U 1 .Ψba
2

Trong ®ã : Ka- HÖ sè phô thuéc vËt liÖu cña cÆp b¸nh r¨ng vµ lo¹i r¨ng tra
b¶ng 6.5/1/ trang 96 ®îc Ka= 49,5.MPa1/3
U2- tû sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng , U2 = 4,32 (tÝnh ë trªn).
TI- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng, TI = 60498,3 [Nmm]
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu
réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc, nã phu thuéc vµo vÞ trÝ cña
b¸nh r¨ng ®èi víi æ vµ hÖ sè ψ1d.
ψ1d= 0,53.ψba.(U1+1).
Tra b¶ng 6.6/1/ ta chän ψba = 0,3
 ψbd = 0,53.0,3(4,32+1) = 0,8458
Tra b¶ng 6.7/T1/ trang 98 ®îc KHβ= 1,1268 (Néi suy).
 aw2 = 160,5464[mm]
Chän : aw2 = 160[mm]
b-x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp:
m= (0,01÷0,02)aw2 = (0,01÷0,02).160= 1,6 ÷ 3,2.
Theo b¶ng 6.8/T1/ chän m«®un ph¸p m = 2,5.
• x¸c ®Þnh sè r¨ng b¸nh nhá.
2.a w2 2.160
V× r¨ng th¼ng nªn ta cã : Z1= = = 24,06
m.(U 1 + 1) 2,5(4,32 + 1)
Chän Z1 = 24 r¨ng .
Do ®ã Z2= u1.z1 = 4,32..24 = 103,68 Chän Z2=103 r¨ng.
TÝnh l¹i kho¶ng c¸ch trôc :
m.Z t 2,5.(24 + 103)
aw1 = = = 158,75 [mm].
2 2
Víi Zt lµ tæng sè r¨ng .
TÝnh l¹i tû sè truyÒn :

- 14 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

U1= z 2
=
103
= 4,291
Z1 24
+X¸c ®Þnh hÖ sè dÞch chØnh ®Ó ®¶m b¶o aw=160 ( mm)
aw 160
HÖ sè dÞch t©m: y= − 0,5( z1 + z 2 ) = − 0,5( 24 + 103) =0,5
m 2,5
1000. y 1000.0,5
HÖ sè : ky= = =3,9370
zt 127
Tra b¶ng 6.10a/T1/ ta ®îc: kx=0,1183
k x .z t 0,1183.127
HÖ sè gi¶m ®Ønh r¨ng : y = = = 0,0150
1000 1000
Tæng hÖ sè dÞch chØnh: xt=y+y=0,5+0,015=0,515

HÖ sè dich chØnh b¸nh 1:

y 0,5
x1=0,5[xt-(z2-z1) ]=0,5[0,515-(103-24) ]=0,102
zt 127

HÖ sè dÞch chØnh b¸nh 2: x2=xt-x1=0,515- 0,102= 0,4130


• x¸c ®Þnh gãc ¨n khíp αtw.
Z t .m. cos α 127.2,5. cos 20 0
Cosαtw= = = 0,92851 .
2.a w 2.180

 αtw= 21,19560
c-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc:
øng suÊt tiÕp xóc xuÊt hiÖn trªn bÒ mÆt r¨ng cña bé truyÒn ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
2.TII .K H .(U 2 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε. ≤ [σH].
bw .U 2 .d w21

Trong ®ã : ZM- HÖ sè kÓ ®Õn c¬ tÝnh cña vËt liÖu cña c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp
tra b¶ng 6.5/1/ ta ®îc ZM= 274 Mpa1/3.
ZH- HÖ sè kÓ ®Õn h×nh d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc .
2. cos β b 2.1
ZH = = = 1,7639 .
sin( 2.α tw ) sin(2.21,1956 0 )

Zε - HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng, víi r¨ng th¼ng εβ =0 ta cã.


4 − εα
Zε = .
3

- 15 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

 1 
Víi ε α = 1,88 − 3,2 +
1  cos β = 1,88 − 3,2 1 + 1 . = 1,748

  z1 z2    24 103 

4 − 1,748
 Zε = =0,866 .
3
KH- HÖ sè t¶i träng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc .
KH = KHβ.KHα.KHv
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu réng vµnh r¨ng tra b¶ng
6.7/T1/ víi ψ1d = 0,8458
(tÝnh ë trªn ) tra ®îc KHβ=1,12
KHα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i r¨ng ®ång thêi ¨n khíp, víi
r¨ng th¼ng KHα=1.
KHv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp trÞ sè cña KHv tÝnh theo c«ng thøc
sau.
V H .bw .d w1
KHv= 1 + .
2.TI .K Hα .K Hβ
dw1: §êng kÝnh vßng l¨n b¸nh nhá.
2.a w1 2.160
dw1= = = 60,480 [mm].
U 1 + 1 4,32 + 1
bw:ChiÒu réng vµng r¨ng .
bw= ψba.aw1 = 0,3.160 = 60 [mm]
aw2
VH = δH..g0.v.
U2

Π.d w1 .n I 3,14.60,480.465
Víi V lµ vËn tèc vßng :V= = = 0,2025 [m/s].
60000 60000
Víi V= 0,2025 < 2 m/s tra b¶ng 6.13/1/ ta chän cÊp chÝnh x¸c vÒ møc lµm viÖc ªm lµ 9.
Víi cÊp chÝnh x¸c lµm viÖc ªm lµ 9 tra b¶ng 6.16/1/ ta chän ®îc trÞ sè cña hÖ sè kÓ ®Õn
¶nh hëng sai lÖch bíc r¨ng g0= 73.
Víi HB2= 230< 350 tra b¶ng 6.15/1/ tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c sai sè ¨n
khíp δH= 0,006.
a w2 160
 VH = δH..g0.v. = 0,006.73.0,2025. = 0,5397 [m/s]
U1 4,32

- 16 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

V .b .d 0,5397.60.60,480
H w w1
 KHv= 1 + 2.T .K .K = 1 + = 1,013
I Hα Hβ 2.60498,39.1,04

 KH = KHβ.KHα.KHv = 1,04.1.1,013= 1,054.


2.TI .K H .(U 1 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε.
bw .U 1 .d w21

2.60498,3.1,054.(4,32 + 1)
 σH = 274.1,72.0,876. =428,2 [Mpa].
60.4,32.(60,480) 2

Víi v= 0,2025 m/s <5 m/s lÊy Zv= 1, víi cÊp chÝnh x¸c tiÕp xóc lµ 9, chän cÊp chÝnh x¸c
®éng häc lµ 9 khi ®ã cÇn gia c«ng r¨ng ®¹t ®é nh¸m Rz=10 ..40 µm do ®ã ZR= 0,9 . víi da <
700 mm lÊy KxH= 1.
[σH] = [σH]’.Zv.ZR.KxH =481,8.1.0,9.1=433,26 [Mpa].
VËy σ H= 428,2< [σ H] =433,62 [Mpa].
TÝnh sù chªnh lÖch øng suÊt .
433,62 − 428,2
∆σ = .100 = 1,2%
433,62
d-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn:
§Ó ®¶m b¶o ®é bÒn uèn cho r¨ng, øng suÊt uèn sinh ra t¹i ch©n r¨ng kh«ng vît qu¸ mét trÞ
sè cho phÐp:
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1
σF1 = ≤ [σF1].
bw 2 .d w2 .m

σ F 1 .YF 2
σF2 = ≤ [σF2]
YF 1
Trong ®ã : TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng 3.
m- m«®un ph¸p.
bw- ChiÒu réng vµnh r¨ng.
Yε- HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng .
1 1
Yε = ε = 1,7 = 0,59 . (εα= 1,7 tÝnh ë trªn ).
α

Yβ- HÖ sè kÓ ®Õn ®é nghiªng cña r¨ng, v× r¨ng th¼ng nªn Yβ = 1.


YF1,YF2- HÖ sè biªn d¹ng r¨ng cña b¸nh 3 vµ 4, tra b¶ng 6.18/1/
trang 109 víi sè r¨ng t¬ng ®¬ng Zv1= Z3 =22, Zv2= Z4=80
vµ hÖ sè dÞch chØnh x1= 0,1, x2=0,344 tra ®îc YF1 = 3,82 , YF2 = 3,53

- 17 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

KF- HÖ sè tuæi thä khi tÝnh vÒ uèn.


KF= KFβ. KFα. KFv.
K Fβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu
réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ uèn tra b¶ng 6.7/1/ trang 98
®îc K Fβ = 1,176
KFα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i
r¨ng ®ång thêi ¨n khíp khi tÝnh vÒ uèn, v× r¨ng th¼ng
nªn KFα = 1.
KFv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng ®éng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp
khi tÝnh vÒ uèn.
V F .bw .d w 2
KFv = 1 +
2.TII .K Fβ .K Fα

aw
Víi VF = δF.g0.V.
U
Theo b¶ng 6.15/1/ trang 107 tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng
cña sai sè ¨n khíp δF = 0,016 ,
v= 0,36 [m/s] (tÝnh ë trªn) vµ g0 = 73 (tra ë trªn).
aw 180
 VF = δF.g0.V. = 0,016.73.0,26. =2,136.
U 3,64

V F .bw .d w 2 2,136.54.77,59
 KFv = 1 + 2.T .K .K =1+ = 1,029.
II Fβ Fα 2.131173,75.1,176.1

 KF = KFβ. KFα. KFv = 1,176.1.1,029 = 1,2 .


VËy øng suÊt uèn trªn b¸nh 3
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1 2.131173,75.1,2.0,59.1.3,82
σF1 = = = 48,38 [Mpa].
bw 2 .d w 2 .m 54.77,59.3,5

• X¸c ®Þnh øng suÊt uèn trªn b¸nh 4.


σ F 1 .YF 2 48,38.3,53
σF2 = = 44,7 [Mpa].
YF 1 3,82
• X¸c ®Þnh øng suÊt uèn cho phÐp khi kÓ ®Õn c¸c nh©n tè kh¸c .
[σF] = [σF]’.YR.Ys.Kxk.
Trong ®ã : YR- HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng mÆt lîn ch©n r¨ng th«ng
thêng lÊy YR= 1.

- 18 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Ys- HÖ sè kÓ ®Õn ®é nh¹y cña vËt liÖu ®èi víi sù tËp trung øng
suÊt lÊy Ys =1,08-0,0695.ln3,5=0,99
KxF- HÖ sè xÐt ®Õn kÝch thíc b¸nh r¨ng ¶nh hëng ®Õn ®é
bÒn uèn víi da < 400 mm lÊy KxF = 1.
 [σF1] = [σF1]’.YR.Ys.Kxk = 525.1.0,99.1 =519,75 [Mpa].
 [σF2] = [σF2]’.YR.Ys.Kxk = 236,5.1.0,99.1 =234,135 [Mpa].
VËy σF1= 48,38 < [σF1] =519,75 [Mpa].
σF2= 44,7 < [σF1] =234,135 [Mpa].
e-KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i:
Khi lµm viÖc b¸nh r¨ng cã thÓ qu¸ t¶i khi më m¸y v× vËy ta cÇn ph¶i kiÓm nghÖm qu¸ t¶i
khi në m¸y, víi hÖ sè qu¸ t¶i lµ:
Tmm Tmm
Kqt = = = 1,4 .
T T
CÇn kiÓm nghiÖm r¨ng vÒ øng suÊt tiÕp xóc vµ øng suÊt uèn cùc ®¹i.
§Ó tr¸nh biÕn d¹ng d hoÆc gÉy dßn líp bÒ mÆt, øng suÊt tiÕp xóc cùc ®¹i kh«ng vîc øng
suÊt suÊt cho phÐp .
σHmax= σH. K qt ≤ [σH]max.

σHmax= σH. K qt = 428,2. 1,4 =506,6 [Mpa].


VËy σHmax= 506,6 < [σHmax]=1260 [Mpa].
§Ó tr¸nh biÕn d¹ng d hoÆc ph¸ háng tÜnh mÆt lîn ch©n r¨ng, øng suÊt cùc ®¹i σFmax t¹i mÆt
ch©n r¨ng kh«ng ®îc vît qu¸ mét trÞ sè cho phÐp .
σFmax = σF.Kqt ≤ [σF]max.
σF1max = σF1.Kqt = 48,38.1,4 =67,7 [Mpa].
σF2max = σF2.Kqt = 44,7.1,4 = 62,6 [Mpa].
VËy σF1max = 67,7 < [σF1]max = 360 [Mpa].
σF2max = 62,6< [σF2]max = 464[Mpa].
g-X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè bé truyÒn :
- Sè r¨ng b¸nh r¨ng .
Z1= 24 r¨ng , Z2 =103 r¨ng.
- X¸c ®Þnh tû sè truyÒn U.
Z 2 103
U1= = = 4,291
Z1 24

- 19 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

-X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc aw.


m.z t 2,5.(103 + 24)
aw1= = = 158,75 [mm].
2 2
lÊy aw= 160 mm.
-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh chia d.
d1= m.z1 = 2,5.24 =60 [mm]
d2= m.z2 = 2,5.103 =257,50 [mm].
-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh vßng l¨n dw.
2.a w1 2.160
dw1 = = = 60,480 [mm]
u1 + 1 4,32 + 1

dw2 = dw1.u =60,480.4,32 =259,520 [mm]


-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh ®Ønh r¨ng da.
da1 = d1 + 2(1+x1-∆Y).m = 60+2.(1+0,102-0,015)2,5 =62,717 [mm]
da2 = d2 + 2(1+x2-∆Y).m = 257,5+2.(1+0,413-0,015)2,5 = 264,49 [mm].
- X¸c ®Þnh ®êng kÝnh ®¸y r¨ng df.
df1 = d1- (2,5 - 2.x1).m = 60- (2,5-2.0,102).2,5 =54,26[mm]
df2 = d2- (2,5 - 2.x2).m = 257,5-( 2,5-2.0,413).2,5 = 253,315 [mm]
-X¸c ®Þnh gãc ¨n khíp αtw.
Z t .m. cos α 127.2,5. cos 20 0
Cosαtw= = = 0,932851 .
2.a w 2.160

 αtw= 21,19560
- §êng kÝnh c¬ së d1.
d11= d1.cosαtw = 60.cos200 = 56,381 [mm].
d12= d2.cosαtw = 257,5.cos200 = 241,97 [mm].

- 20 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

B¶ng thèng kª c¸c th«ng sè


Th«ng sè Ký hiÖu TrÞ sè ®¬n

M«®un ph¸p M M=2,5 mm
Sè r¨ng b¸nh r¨ng Z Z3 = 24 r¨ng
Z4= 103

Tû sè truyÒn U U1= 4,32


Kho¶ng c¸ch trôc aw aw= 160 mm
ChiÒu réng vµnh r¨ng bw bw=54 mm
Gãc ¨n khíp αtw αtw= 21,19560 ®é

§êng kÝnh c¬ së d1 d11= 56,381 mm


d12= 241,97
HÖ sè dÞch chØnh x X1=0,102 mm
X2=0,413
®êng kÝnh chia d d1= 60 mm
d2= 257,50
§êng kÝnh l¨n dw dw1= 60,480 mm
dw2= 257,520
§êng kÝnh ®Ønh r¨ng da da1= 62,717 mm
da2= 264,49
§êng kÝnh ch©n r¨ng df df1= 54,26 mm
df2= 253,315

4- TÝnh bé truyÒn cÊp chËm.


a-x¸c ®Þnh s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc aw:
Ta cã :

aw1 = Ka.(U2+1) 3 T 2
.K Hβ
.
[σ H ] .U 2 .Ψba
2

Trong ®ã : Ka- HÖ sè phô thuéc vËt liÖu cña cÆp b¸nh r¨ng vµ lo¹i r¨ng tra
b¶ng 6.5/1/ trang 96 ®îc Ka= 43.MPa1/3
U2- tû sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng , U2 = 2,78(tÝnh ë trªn).
TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng, TI = 248389,73 [Nmm]
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu

- 21 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc, nã phu thuéc vµo vÞ trÝ cña
b¸nh r¨ng ®èi víi æ vµ hÖ sè ψ1d.
ψ1d= 0,53.ψba.(U2+1).
Tra b¶ng 6.6/1/ ta chän ψba = 0,3
 ψbd = 0,53.0,3(2,78+1) = 0,8013
Tra b¶ng 6.7/T1/ trang 98 ®îc KHβ= 1,0501(Néi suy).
 aw2 = 160,1064[mm]
Chän : aw2 = 160[mm]
b-x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp.
m= (0,01÷0,02)aw2 = (0,01÷0,02).160= 1,6 ÷ 3,2.
Theo b¶ng 6.8/T1/ chän m«®un ph¸p m = 2,5.
• x¸c ®Þnh sè r¨ng b¸nh nhá.
Chän m« dun ph¸p :β = 100
2.a w 2 . cos β 2.160. cos10
Ta cã : Z3= = = 33,34
m.(U 1 + 1) 2,5(2,78 + 1)
Chän Z3 = 33 r¨ng .
Do ®ã Z4= u1.z3 = 2,78.24 = 92,70 Chän Z4=92 r¨ng.
TÝnh l¹i tû sè truyÒn :

U2= z 4
=
92
= 2,7878
Z3 33
TÝnh l¹i gãc β : Cos β = m(z1+z2)/2aw = 2,5(33+92)/2.160 = 0,97656
⇒ β = 12,420
c-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc.
øng suÊt tiÕp xóc xuÊt hiÖn trªn bÒ mÆt r¨ng cña bé truyÒn ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
2.TII .K H .(U 2 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε. ≤ [σH].
bw .U 2 .d w2 3

Trong ®ã : ZM- HÖ sè kÓ ®Õn c¬ tÝnh cña vËt liÖu cña c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp
tra b¶ng 6.5/1/ ta ®îc ZM= 274 Mpa1/3.
ZH- HÖ sè kÓ ®Õn h×nh d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc .
2. cos β b
ZH =
sin( 2.α tw )

tgβb = cosαt.tg β

- 22 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

tg βb = cos αt.tgβ
αt = arctg(tgα/cosβ) = arctg( tg20/cos12,429) = 20,440
tg βb= cos20,440. tg12,838 = 0,2135
βb= 12,05170
ZH = 1,727
Zε - HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng, víi r¨ng th¼ng εβ =0 ta cã.
4 − εα
Zε = .
3
 1 
Víi ε α = 1,88 − 3,2 +
1  cos β = 1,88 − 3,2 1 + 1 . = 1,748

  z1 z2    24 103 

4 − 1,748
 Zε = =0,866 .
3
KH- HÖ sè t¶i träng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc .
KH = KHβ.KHα.KHv
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu réng vµnh r¨ng tra b¶ng
6.7/T1/ víi ψ1d = 0,8458
(tÝnh ë trªn ) tra ®îc KHβ =1,12
KHα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i r¨ng ®ång thêi ¨n khíp, víi
r¨ng th¼ng KHα =1.
KHv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp trÞ sè cña KHv tÝnh theo c«ng thøc
sau.
V H .bw .d w1
KHv= 1 + .
2.TI .K Hα .K Hβ
dw1: §êng kÝnh vßng l¨n b¸nh nhá.
2.a w1 2.160
dw1= = = 60,480 [mm].
U 1 + 1 4,32 + 1
bw:ChiÒu réng vµng r¨ng .
bw= ψba.aw1 = 0,3.160 = 60 [mm]
aw2
VH = δH..g0.v.
U2

Π.d w1 .n I 3,14.60,480.465
Víi V lµ vËn tèc vßng :V= = = 0,2025 [m/s].
60000 60000

- 23 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Víi V= 0,2025 < 2 m/s tra b¶ng 6.13/1/ ta chän cÊp chÝnh x¸c vÒ møc lµm viÖc ªm lµ 9.
Víi cÊp chÝnh x¸c lµm viÖc ªm lµ 9 tra b¶ng 6.16/1/ ta chän ®îc trÞ sè cña hÖ sè kÓ ®Õn
¶nh hëng sai lÖch bíc r¨ng g0= 73.
Víi HB2= 230< 350 tra b¶ng 6.15/1/ tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c sai sè ¨n
khíp δH= 0,006.
a w2 160
 VH = δH..g0.v. = 0,006.73.0,2025. = 0,5397 [m/s]
U1 4,32

V .b .d 0,5397.60.60,480
H w w1
 KHv= 1 + 2.T .K .K = 1 + = 1,013
I Hα Hβ 2.60498,39.1,04

 KH = KHβ.KHα.KHv = 1,04.1.1,013= 1,054.


2.TI .K H .(U 1 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε.
bw .U 1 .d w21

2.60498,3.1,054.(4,32 + 1)
 σH = 274.1,72.0,876. =428,2 [Mpa].
60.4,32.(60,480) 2

Víi v= 0,2025 m/s <5 m/s lÊy Zv= 1, víi cÊp chÝnh x¸c tiÕp xóc lµ 9, chän cÊp chÝnh x¸c
®éng häc lµ 9 khi ®ã cÇn gia c«ng r¨ng ®¹t ®é nh¸m Rz=10 ..40 µm do ®ã ZR= 0,9 . víi da <
700 mm lÊy KxH= 1.
[σH] = [σH]’.Zv.ZR.KxH =481,8.1.0,9.1=433,26 [Mpa].
VËy σ H= 428,2< [σ H] =433,62 [Mpa].
TÝnh sù chªnh lÖch øng suÊt .
433,62 − 428,2
∆σ = .100 = 1,2%
433,62
d-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn.
§Ó ®¶m b¶o ®é bÒn uèn cho r¨ng, øng suÊt uèn sinh ra t¹i ch©n r¨ng kh«ng vît qu¸ mét trÞ
sè cho phÐp:
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1
σF1 = ≤ [σF1].
bw 2 .d w2 .m

σ F 1 .YF 2
σF2 = ≤ [σF2]
YF 1
Trong ®ã : TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng 3.
m- m«®un ph¸p.
bw- ChiÒu réng vµnh r¨ng.

- 24 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Yε- HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng .


1 1
Yε = ε = 1,7 = 0,59 . (εα= 1,7 tÝnh ë trªn ).
α

Yβ- HÖ sè kÓ ®Õn ®é nghiªng cña r¨ng, v× r¨ng th¼ng nªn Yβ = 1.


YF1,YF2- HÖ sè biªn d¹ng r¨ng cña b¸nh 3 vµ 4, tra b¶ng 6.18/1/
trang 109 víi sè r¨ng t¬ng ®¬ng Zv1= Z3 =22, Zv2= Z4=80
vµ hÖ sè dÞch chØnh x1= 0,1, x2=0,344 tra ®îc YF1 = 3,82 , YF2 = 3,53
KF- HÖ sè tuæi thä khi tÝnh vÒ uèn.
KF= KFβ. KFα. KFv.
K Fβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu
réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ uèn tra b¶ng 6.7/1/ trang 98
®îc K Fβ = 1,176
KFα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i
r¨ng ®ång thêi ¨n khíp khi tÝnh vÒ uèn, v× r¨ng th¼ng
nªn KFα = 1.
KFv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng ®éng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp
khi tÝnh vÒ uèn.
V F .bw .d w 2
KFv = 1 +
2.TII .K Fβ .K Fα

aw
Víi VF = δF.g0.V.
U
Theo b¶ng 6.15/1/ trang 107 tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng
cña sai sè ¨n khíp δ F = 0,016 ,
v= 0,36 [m/s] (tÝnh ë trªn) vµ g0 = 73 (tra ë trªn).
aw 180
 VF = δF.g0.V. = 0,016.73.0,26. =2,136.
U 3,64

V F .bw .d w 2 2,136.54.77,59
 KFv = 1 + 2.T .K .K =1+ = 1,029.
II Fβ Fα 2.131173,75.1,176.1

 KF = KFβ. KFα. KFv = 1,176.1.1,029 = 1,2 .


VËy øng suÊt uèn trªn b¸nh 3
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1 2.131173,75.1,2.0,59.1.3,82
σF1 = = = 48,38 [Mpa].
bw 2 .d w 2 .m 54.77,59.3,5

- 25 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

• X¸c ®Þnh øng suÊt uèn trªn b¸nh 4.


σ F 1 .YF 2 48,38.3,53
σF2 = = 44,7 [Mpa].
YF 1 3,82
• X¸c ®Þnh øng suÊt uèn cho phÐp khi kÓ ®Õn c¸c nh©n tè kh¸c .
[σF] = [σF]’.YR.Ys.Kxk.
Trong ®ã : YR- HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng mÆt lîn ch©n r¨ng th«ng
thêng lÊy YR= 1.
Ys- HÖ sè kÓ ®Õn ®é nh¹y cña vËt liÖu ®èi víi sù tËp trung øng
suÊt lÊy Ys =1,08-0,0695.ln3,5=0,99
KxF- HÖ sè xÐt ®Õn kÝch thíc b¸nh r¨ng ¶nh hëng ®Õn ®é
bÒn uèn víi da < 400 mm lÊy KxF = 1.
 [σF1] = [σF1]’.YR.Ys.Kxk = 525.1.0,99.1 =519,75 [Mpa].
 [σF2] = [σF2]’.YR.Ys.Kxk = 236,5.1.0,99.1 =234,135 [Mpa].
VËy σ F1= 48,38 < [σ F1] =519,75 [Mpa].
σ F2= 44,7 < [σ F1] =234,135 [Mpa].
e-KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i.
Khi lµm viÖc b¸nh r¨ng cã thÓ qu¸ t¶i khi më m¸y v× vËy ta cÇn ph¶i kiÓm nghÖm qu¸ t¶i
khi në m¸y, víi hÖ sè qu¸ t¶i lµ:
Tmm Tmm
Kqt = = = 1,4 .
T T
CÇn kiÓm nghiÖm r¨ng vÒ øng suÊt tiÕp xóc vµ øng suÊt uèn cùc ®¹i.
§Ó tr¸nh biÕn d¹ng d hoÆc gÉy dßn líp bÒ mÆt, øng suÊt tiÕp xóc cùc ®¹i kh«ng vîc øng
suÊt suÊt cho phÐp .
σHmax= σH. K qt ≤ [σH]max.

σHmax= σH. K qt = 428,2. 1,4 =506,6 [Mpa].


VËy σ Hmax= 506,6 < [σ Hmax]=1260 [Mpa].
§Ó tr¸nh biÕn d¹ng d hoÆc ph¸ háng tÜnh mÆt lîn ch©n r¨ng, øng suÊt cùc ®¹i σFmax t¹i mÆt
ch©n r¨ng kh«ng ®îc vît qu¸ mét trÞ sè cho phÐp .
σFmax = σF.Kqt ≤ [σF]max.
σF1max = σF1.Kqt = 48,38.1,4 =67,7 [Mpa].
σF2max = σF2.Kqt = 44,7.1,4 = 62,6 [Mpa].
VËy σ F1max = 67,7 < [σ F1]max = 360 [Mpa].

- 26 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

σ F2max = 62,6< [σ F2]max = 464[Mpa].


g-X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè bé truyÒn .
- Sè r¨ng b¸nh r¨ng . Z3= 33 r¨ng , Z4 =92 r¨ng.
- X¸c ®Þnh tû sè truyÒn U.
Z 4 92
U1= = = 2,7878
Z 3 33
-X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc aw.
m.z t 2,5.(33 + 92)
aw1= = = 159,781 [mm].
2. cos β 2.0,9779
lÊy aw= 160 mm.
-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh chia d.
d1= m.z1 /cosβ= 2,5.33 /0,9779= 84,364[mm]
d2= m.z2 /cosβ= 2,5.92/0,9779 =235,198 [mm].
-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh vßng l¨n dw.
2.a w 2 2.160
dw3 = = = 84,656[mm]
u 2 + 1 2,78 + 1
dw4 = dw3.u =84,656.2,78=235,427[mm]
-X¸c ®Þnh ®êng kÝnh ®Ønh r¨ng da.
da3 = d3 + 2(1+x1-∆Y).m = 89,364[mm]
da4 = d4 + 2(1+x1-∆Y).m = 239,198[mm].
- X¸c ®Þnh ®êng kÝnh ®¸y r¨ng df.
df3 = d3- (2,5 - 2.x1).m = 79,656[mm]
df4 = d4- (2,5 - 2.x2).m =230,427 [mm]
- §êng kÝnh c¬ së d1.
d13= d3.cosαtw = .cos200 = 79,276 [mm].
d14= d4.cosαtw = 280.cos200 = 221,014 [mm].
B¶ng thèng kª c¸c th«ng sè
Th«ng sè Ký hiÖu TrÞ sè ®¬n

M«®un ph¸p M M=2,5 mm
Sè r¨ng b¸nh r¨ng Z Z3 = 33 r¨ng
Z4= 92
Tû sè truyÒn U U2= 2,78

- 27 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Kho¶ng c¸ch trôc aw aw= 160 mm


ChiÒu réng vµnh r¨ng bw bw=64 mm
Gãc ¨n khíp αtw αtw= 200 ®é
§êng kÝnh c¬ së d1 d13= 84,364 mm
d14= 235,198
HÖ sè dÞch chØnh x X3=0 mm
X4=0
®êng kÝnh chia d d3= 84,364 mm
d4=235,198
§êng kÝnh l¨n dw dw3= 84,565 mm
dw4=235,427
§êng kÝnh ®Ønh r¨ng da da3= 89,364 mm
da4= 239,198
§êng kÝnh ch©n r¨ng df df3= 79,656 mm
df4= 230,427

- 28 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

PhÇn III thiÕt kÕ trôc, then, æ trôc, khíp nèi.

I. ThiÕt kÕ trôc.
1. chän vËt liÖu chÕ t¹o trôc .
C¸c trôc thiÕt kÕ ®Òu n»m trong hép gi¶m tèc vµ chÞu t¶i träng trung b×nh nªn ta dïng thÐp
45, t«i c¶i thiÖn, cã : Giíi h¹n bÒn : σ = 850 [Mpa] , øng suÊt xo¾n cho phÐp τ = (12…20)
[Mpa].
2. ThiÕt kÕ trôc.
a) TÝnh s¬ bé ®êng kÝnh trôc:

(III) (II) (I)

§êng kÝnh trôc ®îc tÝnh s¬ bé theo m« men xo¾n :


Tk
dK= 3 .
0,2.[τ ]
Trong ®ã: dk- §êng kÝnh trôc thø k.
[τ]- M«men xo¾n cho phÐp, chän [τ] = 17 [Mpa].
Tk- M«men xo¾n trªn trôc thø k.
Theo phÇn tríc : (§· tÝnh l¹i theo tØ sè truyÒn thc tÕ )
TI= 61.379,66 [N.mm].
TII= 250.354,67 [N.mm].
TIII= 663.329,22 [N.mm].
TI 61.379,66
 dsb1 = 3 = 3 = 26,233 [mm], chän dsb1 = 26 [mm].
0,2.[τ ] 0,2.17

TII 250.354,67
 dsb2 = 3 = 3 = 41,914 [mm], chän dsb2= 41 [mm].
0,2.[τ ] 0,2.17

TIII 663.329,22
 dsb3 = 3 = 3 = 57,998[mm], chän dsb3= 57 [mm].
0,2.[τ ] 0,2.17
b) x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch c¸c may ¬, æ, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c gèi ®ì vµ ®iÓm ®Æt lùc:

- 29 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

• Trôc I :

- ChiÒu réng æ : b10= 17mm,


- ChiÒu réng may ¬ cña b¸nh ®ai: l m13= 35 [mm] vµ b¸nh r¨ng trô :lm12 = 35 [mm].
- C¸c kho¶ng c¸ch : l11= 190[mm] ,l12= 129 [mm] ,l13= 248 [mm](k3=15,hn=17)
• Trôc 2 :

- ChiÒu réng æ : b20= 23[mm]


- ChiÒu réng may ¬ b¸nh r¨ng trô :lm22 = 56 [mm], lm23= 56[mm].
- C¸c kho¶ng c¸ch: l21= 190[mm](k2111,5,k22=10) l22= 61[mm](k21=12), l23= 129[mm].
(k21=11,5, k21=10)

- 30 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

• Trôc 3:

- ChiÒu réng æ : b30= 29[mm]


- ChiÒu réng may ¬ b¸nh r¨ng trô :lm33 = 76 [mm], nöa khíp nèi : bm32= 80[mm]
- C¸c kho¶ng c¸ch: l31= 190[mm], l32= 87[mm], l33= 61[mm].(k3=15, hn=17,5)
c) X¸c ®Þnh ®êng kÝnh vµ chiÒu dµi gi÷a c¸c ®o¹n trôc:
• Trôc I:
* Lùc t¸c dông lªn trôc I : Chon trôc täa ®é nh h×nh vÏ :
+) Lùc tõ ®ai : Fy13 = Fk§ = 717[N].

Fk§
(717)

+) Lùc tõ b¸nh r¨ng [12]:

- 31 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Ft12
Ft12
Fr12
Fr12

Fr23
Ft23

2.T 1
FX12= Ft12 =
d w12
Víi : T1= 61.379,66 [N.mm]; dw12= 60,480 [mm]
⇒ FX12= 2030 [N]
Fy12=Ft12.tg(∝tw1)
Víi : ∝tw1=21,1956 o
⇒ Fy12= 787 [N].
Fz12=Fa12= 0[N]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx10 = 1378[N], Fx11 = 652[N],
Fy10 = 472[N], Fy101= 402[N],

* BiÓu ®å m« men uèn (Mx),(My) , m« men xo¾n( T):


Xem h×nh díi :

- 32 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

[3]

[2]
[0] Ft12 [1] Fk§
z (2030)
(717)
Fr12
y (787)

x
x
Fx10 Fy11
(1378) (402) Fx11
(652)
z Fx12
Fy10 (787)
(472) Fy13
y Fy12 (717)
(2030)
129
190
248

60888

41586

(Mx)

(My)

39772

177762

(T)

10 11
12

13

- 33 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M1j = M x21 j + M y21 j

+ M« men t¬ng ®¬ng : Mt®1j = M 12j + 0,75.T12j ( j = 1…3).


Dùa vµo biÓu ®å, ta tÝnh ®îc :
- TiÕt diÖn (10) : M10 = 0 [Nmm]; Mt®10 = 0 [Nmm].
(11) : M11 = 57543 [Nmm];Mt®10 = 57543 [Nmm].
(12) : M12 = 187900 [Nmm]; Mt®12 = 187900 [Nmm].
(11) : M13 = 0 [Nmm]; Mt®13 = 0 [Nmm].
*) TÝnh ®êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn :
§êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn tÝnh theo c«ng thøc :
M td 1 j
d1j = 3
0,1[σ ]

Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 67 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d10 = 0 [mm] ;d11 = 20,479 [mm] ;d12 = 30,382 [mm] ;d13 = 0 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc vµ chän æ l¨n ta lÊy ®êng kÝnh 2 ngâng trôc l¾p víi æ l¨n b»nh nhau :d10
= d11 = 30 [mm]
(V× ®êng kÝnh ch©n b¸nh r¨ng [12] :df12 = 54,3 [mm] >> 30[mm] nªn kh«ng chÕ t¹o liÒn
trôc )
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh r¨ng : d12 = 34 [mm].
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh ®ai : d13 = 25 [mm].
• Truc II:
* Lùc t¸c dông lªn trôc II : Chän trôc täa ®é nh h×nh vÏ .

Fr22 Fr23

Fa22
Ft23
Ft22

- Lùc tõ b¸nh r¨ng [22]:

- 34 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

2.T 2
FX22= Ft22 =
d w 22
Víi : T2= 250.354,67 [N.mm]; dw22= 84,480 [mm]
⇒ FX22= 5927 [N]
Fy22=Fr22 = Ft22.tg(∝tw1)/cos β
Víi : ∝tw1=20,440o , β =12,429o
⇒ Fy12= 2262 [N].
Fz22=Fa22 = Ft22.tg( β )
⇒ Fz12= 1306 [N].
- Lùc tõ b¸nh r¨ng [23]:
FX23= Ft23 = Ft12=2030[N]
Fy23= Fr23 = Fr12=787[N]
Fz12= Fa23 = 0 [N]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx20 = 4676[N], Fx21 = 3281[N],
Fy20 = 1537[N], Fy101= 98[N],

* BiÓu ®å m« men uèn (Mx),(My) , m« men xo¾n( T):


Xem h×nh díi :
NhËn xÐt : M« men uèn Mx cã bíc nh¶y t¹i tiÕt diÖn (22).

- 35 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

[3]
[2]

[0] Fr22 Fr23 [1]


z (2262) (787)
Fa22
(1306) Ft23
y Ft22 (2030)
(5927)
x
Fx23
(2030)
x M Fz22 =
55165 Fy23
(787)
z
Fy22 Fx22
(2262) Fx21
Fx20 Fy20 Fz22
(5927) (3281) Fy21
(4676) (1573) (98)
(1306)
y 61
129
190
95953

40788

5978
(Mx)

285236 200141

(My)

250354

(T)

22 23
20 21

- 36 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M2j = M x22 j + M y22 j

+ M« men t¬ng ®¬ng : Mt®2j = M 22 j + 0,75.T22j ( j = 1…3).


Dùa vµo biÓu ®å, ta tÝnh ®îc :
- TiÕt diÖn (10) : M20 = 0 [Nmm]; Mt®20 = 0 [Nmm].
(11) : M21 = 0 [Nmm];Mt®21 = 0 [Nmm].
(12) : M22 = 300943[Nmm]; Mt®12 = 370910 [Nmm].
(11) : M23 = 200230 [Nmm]; Mt®13 = 295127 [Nmm].
*) TÝnh ®êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn :
§êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn tÝnh theo c«ng thøc :
M td 2 j
d2j = 3
0,1[σ ]

Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 55 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d20 = 0 [mm] ;d21 = 40,704 [mm] ;d23 = 37,718 [mm] ;d21 = 0 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc vµ chän æ l¨n ta lÊy ®êng kÝnh 2 ngâng trôc l¾p víi æ l¨n b»nh nhau :d20
= d21 = 40 [mm]
Theo quan ®IÓm c«ng nghÖ ®êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi c¸c b¸nh r¨ng chän nh nhau : d22 =
d23 = 45 [mm].

• Truc III:
* Lùc t¸c dông lªn trôc III : Chän trôc täa ®é nh h×nh vÏ .
- Lùc tõ b¸nh r¨ng [33]:

Ft33 Fa33 Ft33


Fr22 Fa33
Fa22
Fr33
Ft22 Fr33

FX33= Ft33 = Ft22=5927[N]


Fy33= Fr33 = Fr22=2262 [N]
Fz33 = Fa33 =Fa22 = 1306 [N]
- Lùc tõ khíp nèi [32]:

- 37 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

d=140mm

Fa32
FX32= Ft32 = (0,2…0,3).2T3/Dt
Víi T3 = 663.329,22 [N.mm],vµ tra b¶ng 15.10/T1 cã Dt = 140[mm].
⇒ FX32= 2369 [mm]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx30 = 570 [N], Fx31 = 2988[N],
Fy30 =726[N], Fy31= 1536 [N],

* BiÓu ®å m« men uèn (Mx),(My) , m« men xo¾n( T):


Xem h×nh díi :
NhËn xÐt : M« men uèn Mx cã bíc nh¶y t¹i tiÕt diÖn (33).

- 38 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

[3]

[2] Ft33
(5927)
d=140mm [0] Fa33
(1306) [1]
z
Fr33
(2262)
y
Fa32
(2369)
x
Fx32 Fz33
(2369) (1306)
Fx33 Fy31 Fx31
x Fy30 (5927)
(726) Fy33 (1536) (2988)
Fx30 (2262)
z (570)

M Fz33 = 153795
y
87 61
190

44286

198144

206103

385452

663329

33
31

32 30

- 39 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M3j = M x23 j + M y23 j

+ M« men t¬ng ®¬ng : Mt®3j = M 32 j + 0,75.T32j ( j = 1…3).


Dùa vµo biÓu ®å, ta tÝnh ®îc :
- TiÕt diÖn (10) : M30 = 206103 [Nmm]; Mt®20 = 610.313 [Nmm].
(11) : M31 = 0 [Nmm];Mt®31 = 0 [Nmm].
(12) : M32 = 0 [Nmm]; Mt®32 = 574460 [Nmm].
(11) : M33 = 433398 [Nmm]; Mt®33 = 719610 [Nmm].
*) TÝnh ®êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn :
§êng kÝnh trôc t¹i c¸c tiÕt diÖn tÝnh theo c«ng thøc :
M td 3 j
d3j = 3
0,1[σ ]

Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 50 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d30 = 49,605 [mm] ;d31 = 0 [mm] ;d32 = 48,614 [mm] ;d33 = 52,405 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc ta lÊy ®êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh r¨ng: d33 = 50[mm]
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi may¬ nöa khíp nèi : d32 = 42 [mm]
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi æ l¨n :d30 = 45 [mm]

d) KÕt cÊu trôc :


-§Ó phï hîp víi sù ph©n bè t¶I träng trªn trôc vµ gi¶m tËp trung øng suÊt, ®¶m b¶o c¸c
®IÒu kiÖn l¾p ghÐp , ®IÒu kiÖn vÒ c«ng nghÖ chÕ t¹o.Ta dïng kÕt cÊu lo¹i trôc bËc cã c¸c ®-
êng kÝnh c¸c ®o¹n trôc ®· x¸c ®Þnh ë trªn . ë nh÷ng chç cã tiÕt diÖn trôc thay ®æi (r·nh
then, vai trôc, gê trôc )lµm gãc lîn chuyÓn tiÕp víi b¸n kÝnh gãc lîn nh trªn b¶n vÏ chÕ t¹o
trôc.. §Ó cè ®Þnh æ l¨n trªn m¹t mót cña trôc dïng lç t©m cã ren ( kÝch thíc xem h×nh vÏ )
vµ lµm gê trôc trªn trôc II ®Ó cè ®Þnh b¸nh r¨ng theo ph¬ng däc trôc.

3.TÝnh kiÓm nghiÖm trôc.


a) KiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn mái :
KÕt cÊu trôc võa thiÕt kÕ ®¶m b¶o ®é bÒn mái nÕu hÖ sè an toµn t¹i c¸c thiÕt diÖn nguy hiÓm
tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau.

- 40 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

s σj .s τ
Sj = ≥ [s].
s σ2 j + s 2τj
Víi : [s]- HÖ sè an cho phÐp, th«ng thêng [s]= 1,5…2,5.
sσj- HÖ sè an toµn chØ xÐt riªng vÒ øng xuÊt tiÕp t¹i thiÕt diÖn j.
σ −1
sσj =
K σdj σ aj + ψ σ .σ mj

sτj- HÖ sè an toµn chØ xÐt riªng vÒ øng xuÊt tiÕp t¹i thiÕt diÖn j.
τ −1
sτj = K τ + ψ .τ
τdj aj τσ mj

Trong ®ã : σ-1,τ-1 lµ giíi h¹n uèn vµ xo¾n øng víi chu kú ®èi xøng.

Víi thÐp 45,t«I c¶I thiÖn, cã σb = 850 [Mpa] .


σ-1= 0,436.σb= 0,436.850 = 370,6 [Mpa].
τ-1= 0,58 .σ-1= 0,58.370,6 =214,948[Mpa].
σaj,τaj, σmj ,τmj -Biªn ®é vµ trÞ sè trung b×nh cña øng suÊt ph¸p vµ øng suÊt tiÕp t¹i tiÕt diÖn j.
V× ®èi víi trôc quay øng suÊt uèn thay ®æi theo chu k× ®èi xøng
σmj=0 ; σaj= σMaxj=Mj/wj ; víi Mj= M xj2 + M yj2
Wj : momen c¶n uèn t¹i thiÕt diÖn ®ang xÐtcña trôc, ®îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.6/T1.
Trôc quay 2 chiÒu nªn øng xuÊt xo¾n thay ®æi theo chu kú ®èi xøng do ®ã.
τ max j Tj
τmj = 0; τaj= = [N/mm2].
2 2 w0 j

W0j : momen c¶n xo¾n t¹i thiÕt diÖn ®ang xÐtcña trôc ®îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.6/T1.
Dùa theo kÕt cÊu trôc vµ c¸c biÓu ®å m« men t¬ng øng cã thÓ thÊy tiÕt diÖn nguy hiÓm cÇn
®îc kiÓm tra vÒ ®é bÒn mái
Trªn trôc I cã c¸c tiÕt diÖn : 11(æ l¨n) ,12 (b¸nh r¨ng)
Trªn trôc II cã c¸c tiÕt diÖn : 22(b¸nh r¨ng), 23(b¸nh r¨ng)
Trªn trôc III cã c¸c tiÕt diÖn : 30(æ l¨n) ,32 (khíp nèi) , 33(b¸nh r¨ng)
Chän l¾p ghÐp c¸c æ l¨n l¾p trªn trôc theo kiÓu l¾p k6, l¾p b¸nh ®ai víi trôc theo kiÓu l¾p
k6 kÕt hîp l¾p then
Dùa vµo b¶ng kÝch thíc cña then (b¶ng 9.1/T1).ta cã
B¶ng trÞ sè m« men c¶n uèn vµ m«men c¶n xo¾n
TiÕt ®êng kÝnh Sè bxh t1 W(mm3) W0(mm3)
diÖn trôc(mm) then

- 41 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

11 30 0 2650,7 5301,4
12 34 1 10 x 8 5 3240,27 7095,5
22 45 1 14 x 9 5,5 7606,76 16548,3
23 45 1 14 x 9 5,5 7606,76 16548,3
30 45 0 8946,1 17892,3
32 42 1 12x8 5 6295,7 13569,2
33 50 1 14 x 9 5,5 10747,05 23018,9

Dùa vµo gi¸ trÞ cña m« men uèn vµ m« men xo¾n vµ kÕt hîp víi b¶ng trªn ta cã b¶ng trÞ sè
cña øng suÊt ph¸p vµ øng suÊt tiÕp t¹i c¸c tiÕt diÖn
TiÕt W(mm3) W0(mm3) Mj Tj σaj τaj
diÖn
11 2650,7 5301,4 57543 61379,7 21,708 11,578
12 3240,27 7095,5 187900 61379,7 57,988 8,6505
22 7606,76 16548,3 300943 250354,67 39,562 15,128
23 7606,76 16548,3 200230 250354,67 26,322 15,128
30 8946,1 17892,3 206103 663239,2 23,038 37,068
32 6295,7 13569,2 0 663239,2 0 48,878
33 10747,05 23018,9 433398 663239,2 40,327 28,812
ψσ,ψτ- HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña trÞ sè øng xuÊt trung b×nh ®Õn ®é bÒn
mái, tra b¶ng 10.7/T1 ®îc Ψσ= 0,1, Ψτ = 0,05 .
Kσd , Kτd –HÖ sè x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:

- 42 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y


+ K x −1
Kσd = ε σ
Ky


+ K x −1
Kτd = ε τ .
Ky

Kx- HÖ sè tËp trung øng xuÊt do tr¹ng th¸i bÒ mÆt, nã phô thuéc vµo
ph¬ng ph¸p gia c«ng vµ ®é nh½n bÒ mÆt ,tra b¶ng 10.8/1/ ®îc Kx= 1,10
Ky – HÖ sè t¨ng bÒn bÒ mÆt phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p t¨ng bÒn bÒ mÆt , c¬ tÝnh vËt liÖu
Dïng ph¬ng ph¸p t«I c¶I thiÖn t¨ng bÒn: KY=1,3
εσ, ετ- HÖ sè kÝch thíc kÓ ®Õn ¶nh hëng cña kÝch thíc thiÕt diÖn trôc
®Õn giíi h¹n mái, tra b¶ng 10.10/1/ .
Kσ,Kτ - HÖ sè tËp trung øng xuÊt thùc tÕ khi uèn vµ xo¾n .Tra b¶ng 10.12/1/ .B¶ng 10.13/1/
T¹i c¸c bÒ mÆt trôc l¾p cã ®é d«i cã thÓ tra trùc tiÕp tû sè Kσ/εσ vµ Kτ/ετ theo b¶ng 10.11/1/
Theo b¶ng 10.12/1/ : khi dïng dao phay ®Üa hÖ sè tËp trung øng suÊt t¹i r·nh then øng víi

vËt liÖu cã σb=850 [Mpa] lµ Kσ=1,6575 , Kτ=1,965

Sau khi tÝnh ®îc tû sè Kσ/εσ vµ Kτ/ετ ta dïng gi¸ trÞ lín h¬n trong hai gi¸ trÞ cña Kσ/εσ ®Ó
tÝnh Kσd . Dïng gi¸ trÞ lín h¬n trong hai gi¸ trÞ cña tiÕp tû Kτ/ετ ®Ó tÝnh Kτd

b) KiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn tÜnh:


®Ó ®Ò phßng kh¶ n¨ng bÞ biÕn d¹ng dÎo qu¸ lín hoÆc do qu¸ t¶i ®ét ngét(ch¼ng h¹n khi më
m¸y) cÇn tiÕn hµnh kiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn tÜnh
c«ng thøc kiÓm nghiÖm cã d¹ng
σt®= σ 2 + 3τ 2 ≤ [σ ]
M max
Trong ®ã : σ= - øng suÊt ph¸p.
0,1.d 3
Tmax
τ= - øng suÊt tiÕp xóc.
0,2.d 3
Víi thÐp 45 ,t«I c¶I thiÖn, cã σb=850 Mpa ;σch=580 [Mpa].
[σ]=0,8.450=464[Mpa].
d – ®êng kÝnh ®o¹n trôc.

- 43 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Mmax ,Tmax - m« men uèn lín nhÊt vµ m« men xo¾n lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn nguy hiÓm lóc
qu¸ t¶i
Dùa theo kÕt cÊu trôc vµ c¸c biÓu ®å m« men t¬ng øng cã thÓ thÊy tiÕt diÖn sau ®©y lµ tiÕt
diÖn nguy hiÓm lóc qu¸ t¶i cÇn ®îc kiÓm tra vÒ ®é bÒn tÜnh
Trôc I : tiÕt diÖn 12 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x212 + M y212 = 187900 [Nmm].

Tmax=61.379,66 [Nmm].
Trôc II : tiÕt diÖn 12 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x222 + M y222 = 300943[Nmm].

Tmax=250.354,67 [Nmm].
Trôc III : tiÕt diÖn 33 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x233 + M y233 = 433398[Nmm].

Tmax=663379,2[Nmm].
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®îc ghi trong b¶ng sau:

tiÕt ®êng Tmax Mmax σ τ σt® [σ] kÕt


diÖn kÝnh (Nmm) (Nmm) Μpa Μpa Μpa Μpa luËn
d(mm)
12 34 61.379,66 187900 464 bÒn
47,806 7,8083 49,67
22 45 250.354,67 300943 464 bÒn
33,025 13,738 40,72
33 50 663379,2 433398 464 bÒn
34,671 26,53 57,58

c) KiÓm nghiÓm ®é cøng xo¾n :


V× c¶ 3 trôc ®Òu cã r·nh then nªn kiÓm nghiÖm theo c«ng thøc
T .l.K
ϕ= ≤ [ϕ ]
G. J 0
1
κ=
Víi: h
1 − 4γ
d
*Trôc1
h lµ chiÒu s©u r·nh then h=5 mm
γ HÖ sè γ=0,5
d lµ ®êng kÝnh trôc d=34 mm

- 44 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

1
→K = = 1,4166
5
1 − 4.0,5.
34
G lµ m« ®un ®µn håi trît G=8.10 4 ( Mpa )
π .d 4 3,14.34 4
J 0 lµ m« men qu¸n tÝnh ®éc cùc J 0 = = =131.127,79
32 32
L lµ chiÒu dµi ®o¹n trôc ®ang tÝnh L = 248[mm]
T lµ m«men xo¾n T=61.379,7 (Nmm)

Gãc xo¾n cho phÐp [ ϕ] = 30 '

ϕ = ( 2,0556 −3 ) = 0,1233' < [ϕ ]


0

*Trôc 2

TÝnh t¬ng tù ta cã: ϕ = ( 3,6161−3 ) = 0,217 ' < [ϕ ]


0

*Trôc 3

TÝnh t¬ng tù ta cã: ϕ = ( 4,3833 −3 ) = 0,263' < [ϕ ]


0

VËy 3 trôc ®Òu tháa m·n ®é bÒn tÜnh .

II. ThiÕt kÕ then.


• Then lµ mét tiÕt m¸y tiªu chuÈn v× thÕ khi thiÕt kÕ then ta cã thÓ chän tõ tiªu chuÈn vµ
kiÓm tra tho¶ m·n c¸c c¸c ®IÒu kiÖn bÒn.
• V× c¸c trôc ®Òu n»m trong hép gi¶m tèc nªn ta dïng then b»ng
1. Chän kÝch thíc vµ tiÕt diÖn then b»ng .

• Then b»ng ®îc chän theo ®êng kÝnh trôc vµ chiÒu dµI may¬

• Dùa vµo tiÕt diÖn cña ®êng kÝnh trôc ta chon then theo b¶ng 9-1a/T1
ChiÒu dµi then ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc lt=( 0,8..0,9)lm víi lm chiÒu dµi may ¬
Ta lËp b¶ng chän then vµ chiÒu dµi then t¬ng øng :
TiÕt diÖn ®êng kÝnh bxh t1 t2 lm lt
trôc
12 (Trôc I) 25 8x7 4 2,8 35 30
13(Trôc I) 34 10x8 5 3,3 35 30
22(Trôc II) 45 14x9 5,5 3,8 56 45

- 45 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

23(Trôc II) 45 14x9 5,5 3,8 56 45


32(Trôc III) 42 12x8 5 3,3 76 65
33(Trôc III) 50 16x10 6 4,3 80 65

2. KiÓm nghiÖm mèi ghÐp then.


a-Theo ®IÒu kiÖn bÒn dËp:

2T .
σd = ≤ [σ]
d .lt (h − t1 )

Víi: [σ] lµ øng suÊt dËp cho phÐp, theo b¶ng 9.5/1/ tra ®îc [σ]= 100 [Mpa].
a-Theo ®IÒu kiÖn bÒn c¾t:

2.T
τc = ≤ [τ c ] .
d .lt .b

Víi :[τ] lµ øng suÊt c¾t cho phÐp,víi trôc lµm b»ng thÐp 45 vµ t¶i träng rung ®éng nhÑ th×
[ τ c ] = 1 ( 60...90) = ( 20...30) lÊy[ τ c ] = 30( Mpa )
3
T lµ M« men xo¾n trªn c¸c trôc .
Thay c¸c gi¸ trÞ vµo c¸c biÓu thøc trªn ta cã b¶ng :
d lt bxh t1 T σd τd
25 ( Trôc I) 30 8x7 4 60498.4 48,6 12,2
34 ( Trôc I) 30 10x8 5 60498.4 33,7 8,4
45 ( Trôc II) 45 14x9 5,5 248389,7 31,1 6,9
45 ( Trôc II) 45 14x9 5,5 248389,7 5,7 1,3
42 ( Trôc III) 65 12x8 5 656262,8 69,4 15,8
50 ( Trôc III) 65 16x10 6 656262,8 45,7 17,6
Nh vËy c¸c mèi ghÐp then ®¶m b¶o ®é bÒn dËp vµ ®é bÒn c¾t

III. TÝnh chän æ l¨n.


• V× cã nhiÒu u ®iÓm nh m« men ma s¸t nhá , m« me më m¸y nhá ch¨m sãc vµ b«i tr¬n ®¬n
gi¶n , thuËn tiÖn söa chöa thay thÕ nªn æ l¨n ®îc dïng lµm æ trôc trong hép giam tèc .

- 46 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

• æ l¨n ®· ®îc tiªu chuÈn v× thÕ khi thiÕt kÕ chØ tÝnh chän æ theo tiªu chuÈn råi kiÓm nghiÖm
l¹i c¸c ®IÒu kiÖn.
1. TÝnh cho trôc 1.
a) Chän lo¹i æ l¨n:
Trôc nµy cã chØ cã lùc híng t©m vµ kh«ng cã yªu cÇu g× ®Æc biÖt nªn ta chän æ bi ®ì mét
d·y
b) Chän kÝch thíc æ l¨n;
Víi kÕt cÊu trôc nh trªn vµ ®êng kÝnh ngâng trôc d = 30 [mm] Chän æ bi ®ì mét d·y cì
trung 306 cã ®êng kÝnh trong d = 30 [mm], ®êng kÝnh ngoµI D = 72 [mm], kh¶ n¨ng t¶I
®éng C = 22 [kN], kh¶ n¨ng t¶I tÜnh Co= 15,1 [kN]
c) TÝnh kiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶I cña æ:

• KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i ®éng cña æ


Kh¶ n¨ng t¶i ®éng C d ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
C d = Qm L
trong ®ã
m lµ bËc cña ®êng cong mái khi thö vÒ æ l¨n, víi æ bi : m= 3
L h Tuæi thä cña æ l¨n tÝnh b»ng giê : Lh = 19840h
L 60.n.L h
L h = 10 6. →L=
60.n 10 6
n : Sè vßng quay cña æ.
L Tuæi thä tÝnh b»ng triÖu vßng quay
60.645,092.19840
L= = 767,917
10 6
-X¸c ®Þnh t¶i träng ®éng quy íc
Do F a = 0 nªn :
Q = X.V.Ftl .K t .K d
Trong ®ã
K t HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é K t = 1 ( nhiÖt ®é : t < 100oC)
K d HÖ sã kÓ dÕn dÆc tÝnh t¶i träng , tra b¶ng 11-3 /T1 cã: K d = 1,3
§èi víi æ bi ®ì chØ chÞu lùc híng t©m : X =1 , V= 1
-X¸c ®Þnh ph¶n lùc gèi tùa (10) vµ (11)
Ftl 0 = Fx210 + Fy210 = 1378 2 + 472 2 = 1435,44( N )

Ftl1 = Fx211 + Fy211 = 652 2 + 402 2 = 783,20( N )


KiÓm nghiÖm cho æ chgiô t¶I lín h¬n nªn lÊy Ft10 = [N] ®Ó tÝnh
=>Q =1.1.1435,44.1.1,3= (N)
Thay vµo

- 47 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

C d = 14,353 767,917 = 13,1440 < C = 22(KN)


VËy æ ®· chän ®¶m b¶o kh¶ n¨ng t¶i ®éng cã c¸c th«ng sè

• KiÓm tra kh¶ n¨ng t¶i tÜnh :


Tra b¶ng 11-6 víi æ bi ®ì mét d·y, ta cã : X 0 = 0,6.
Theo c«ng thøc víi F a = 0 th×
Q0 = X 0 .FFl 0 = 0,6.1435,44 = 861,6264( N )
Qt = FFtl 0 = 1435,44( N )
→ Q=1,435(KN) < C 0 = 15,1(KN)
VËy kh¶ n¨ng t¶i tÜnh ®îc tháa m·n

2. TÝnh cho trôc 2.


1, Chän lo¹i æ l¨n
Trôc II cã: Fa = 1306( N ) vµ
Ft 20 = Fx220 + Fy220 = 1537 2 + 4676 2 = 4922,128( N )

Ft 21 = Fx221 + Fy221 = 32812 + 98 2 = 3282,46( N )


⇒ Fa/Ft21 = 0,398 > 0,3 do ®ã ta chän æ bi ®ì chÆn, víi gãc tiÕp xóc α
=12o
2,Chän kÝch thíc æ l¨n
§êng kÝnh ngâng trôc d 1 =40 mm tra b¶ng P,2-12 tËp 1 chän s¬ bé ta cã æ cì trung
Ký hiÖu 46308 cã d=40 mm , D = 90 (mm), C=39,2[KN] , C 0 =30,7[KN]
a, KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i ®éng cña æ
Sè vßng quay cña trôc 2 lµ n = 149,32 v ph nªn kh¶ n¨ng t¶i ®éng C d ®îc tÝnh theo
c«ng thøc
C d = Q m L trong ®ã
m lµ bËc cña ®êng cong mái khi thö vÒ æ l¨n m=3
L h Tuæi thä cña æ l¨n tÝnh b»ng giê lÊy Lh = 19840h
L 60.n.L h
L h = 10 6. →L=
60.n 10 6
L Tuæi thä tÝnh b»ng triÖu vßng quay
60.148,32.19840
L= = 177,75
10 6
-X¸c ®Þnh t¶i träng ®éng quy íc :
Q = (X.V.Fr1 + Y.Fa).kt.k®.
Trong ®ã

K t HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é K t = 1


K d HÖ sã kÓ dÕn dÆc tÝnh t¶i träng , tra b¶ng 11-3 tËp 1 → K d = 1,3
§èi víi trô ng¾n ®ì th× X=1 , Y=0

- 48 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

-X¸c ®Þnh ph¶n lùc gèi tùa


Ftl 0 = Fx220 + Fy220 = 8703,95 2 + 1153,39 2 = 8780,04( N )

Ftl1 = Fx221 + Fy221 = 8703,95 2 + 1153,39 2 = 8780,04( N )


=>Q=1.1.8780,04.1.1,2=10536 N
Thay vµo
C d = 10536.3 314 = 71612( N ) > C=64,1(KN)
VËy æ ®· chän kh«ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng t¶i ®éng do ®ã ta chän l¹i æ
Chän æ cì nÆng h¬n :
Chän æ 412 cã D=150mm
B=35mm
r=3,5mm
C=85,6

b, KiÓm tra kh¶ n¨ng t¶i tÜnh


Tra b¶ng 11-6 ta cã X 0 = 0,6; Y0 = 0,5
Theo 11-19 víi F a = 0 th×
Q0 = X 0 .FFl 0 = 0,6.8780,04 = 5268( N )
Qt = FFtl 0 = 8780,04`( N )
→ Q=8,78(KN) < C 0 = 49,4(KN)
VËy kh¶ n¨ng t¶i tÜnh ®îc tháa m·n

3. TÝnh cho trôc III.


a- Chän lo¹i æ l¨n:
Trôc III cã lùc däc trôc: Fa = 1306 [N] , lùc híng t©m t¹i c¸c æ (30) vµ (31)
Ft 3o = Fx230 + Fy230 = 570 2 + 726 2 = 923,25( N )

Ft 31 = Fx231 + Fy231 = 1536 2 + 2988 2 = 3359,68( N )


Do ®ã : Fa/Fr = 1306/923,25 = 1,414 >> 0,3 mÆt kh¸c trôc III nèi víi trôc tang kÐo nªn
cã yªu cÇu ®é cøng, chÝnh x¸c cao v× vËy ta chän æ ®òa c«n .
b-Chän kÝch thíc æ l¨n:
§êng kÝnh ngâng trôc l¾p víi æ l¨n : d = 45[mm] tra b¶ng P.2-11/T1 chän s¬ bé cì æ
cì trung cã:
Ký hiÖu 7308 cã: C=61[KN] , C 0 =46 [KN]
c-KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i cña æ:
- kh¶ n¨ng t¶I ®éng :
Kh¶ n¨ng t¶i ®éng C d ®îc tÝnh theo c«ng thøc
C d = Qm L
Trong ®ã :
m : bËc cña ®êng cong mái khi thö vÒ æ l¨n, víi æ ®òa : m=10/3
L h Tuæi thä cña æ l¨n tÝnh b»ng giê lÊy Lh = 19840[h]
L 60.n.Lh
Lh = 10 6. →L=
60.n 10 6

- 49 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

L Tuæi thä tÝnh b»ng triÖu vßng quay Sè vßng quay cña trôc 2 lµ n 1 = 194,82 v ph
nªn
60.194,82.10.10 3
L= = 116,89
10 6
-X¸c ®Þnh t¶i träng ®éng quy íc do F a = 0 nªn
Q = X.V.Ftl .K t .K d
Trong ®ã
K t HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é K t = 1
K d HÖ sã kÓ dÕn dÆc tÝnh t¶i träng , tra b¶ng 11-3 tËp 1 → K d = 1,2
§èi víi æ bi ®ì mét d·y th× X=1 , Y=0
-X¸c ®Þnh ph¶n lùc gèi tùa
Ftl 0 = Fx230 + Fy23 = 4798,29 2 + 2018,9 2 = 5205,7( N )

Ftl1 = Fx231 + Fy231 = 14230 2 + 4072,47 2 = 1401,28( N )


⇒ Q = 1.1.5205,7.1.1,2 = 6246,84( N )
Thay vµo
C d = 6246,84.3 116,892 = 30543,7 < C=64,1(KN)
VËy æ ®· chän ®¶m b¶o kh¶ n¨ng t¶i ®éng cã c¸c th«ng sè
d=60mm , D =120 mm , B 1 =31mm
b. KiÓm tra kh¶ n¨ng t¶i tÜnh
Tra b¶ng 11-6 ta cã X 0 = 0,6; Y0 = 0,5
Theo 11-19 víi F a = 0 th×
Q 0 = X 0 .Ftl 0 = 0,6.5205,7 = 3123,42( N )
Q t = Ftl 0 = 5205,7( N )
→ Q=5,2057(KN) < C 0 = 49,4(KN)
VËy kh¶ n¨ng t¶i tÜnh ®îc tháa m·n

IV. TÝnh chän khíp nèi.


• §Ó nèi trôc III víi trôc tang kÐo ta dïng nèi trôc vßng ®µn håi.

• Trong nèi trôc vßng ®µn håi , hai nöa nèi trôc nèi víi nhau b»ng bé phËn ®µn håi .
Nhê cã bé phËn ®µn håi cho nªn nèi trôc ®µn håi cã kh¶ n¨ng gi¶m va ®Ëp vµ chÊn
®éng , ®Ò phßng céng hëng do dao ®éng xo¾n g©y nªn vµ bï l¹i ®é lÖch trôc….
1. Chän nèi trôc vßng ®µn håi.
Víi m« men xo¾n trªn truc III : T3 = 656262,81 [Nmm] = 656,26281[Nm] vµ ®êng kÝnh trôc
chç l¾p nèi trôc : d = 42 [mm]

- 50 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

Tra b¶ng 16-10a , 16-10b /T1 ,ta ®îc :

d=42 mm D=170mm d m = 95mm d c = 14mm l=62mm


B=5mm D0 = 130mm Z=8 d1 = M 10 l3 = 28mm
B1 = 42mm nmax = 3600mm D3 = 28mm l 2 = 10mm l1 = 34mm
d1 = 95mm L=175mm l=110mm h=1,5mm D2 = 20mm

l1 = 30mm l 2 = 32mm

l1 l2

D3
dc
d1

dm
d
D0
D

l2 l1

D2
dc
d1 l3
l B h
l
L
2. KiÓm nghiÖm ®iÒu kiÖn bÒn cña vßng ®µn håi vµ chèt.
a- §iÒu kiÖn bÒn dËp cña vßng ®µn håi :
2 k.T
Theo ®IÒu kiÖn bÒn dËp : σd= ≤ [ σ] d
Z.D 0 .d c .l 5
Víi Têi KÐo, theo b¶ng 16-1/T2 lÊy k= 3,5
T – momen xo¾n danh nghÜa trªn trôc III, T = 656262,81 [N.mm].
Theo b¶ng 16-10b/T2/ tra ®îc dc= 14 mm, l3 = 28[mm].
2k .T 2.3,5.656,262.10 3
⇒ σd= Z .D .d .l = = 2,366 < [σ]d = 3 [Mpa].
0 c 5 8.130.14.28
b-§iÒu kiÖn søc bÒn cña chèt .
k .T .l 0
σu = ≤ [σ ]u [Mpa].
Z .D0 .0,1.d c3
l3
Víi l0= l1+ = 34+14 = 48 mm
2
k .T .l 0 3,5.656,262.10 3.48
⇒ σu = = = 48,8 ≤ [σ ]u = 70( Mpa )
Z .D0 .0,1.d c3 8.130.0,1.14 3

- 51 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

VËy nèi trôc ®· chän tháa m·n ®iÒu kiÖn bÒn dËp vµ bÒn uèn

PhÇn IV thiÕt kÕ vá vµ c¸c chi tiÕt Hép gi¶m tèc.

I- Vá hép gi¶m tèc.


NhiÖm vô cña vá hép gi¶m tèc lµ b¶o ®¶m vÞ trÝ t¬ng ®èi gi÷a c¸c chi tiÕt vµ bé phËn m¸y ,
tiÕp nhËn t¶i träng do c¸c chi tiÕt l¾p trªn vá truyÒn ®Õn , ®ùng dÇu b«i tr¬n , b¶o vÖ c¸c chi
tiÕt, tr¸nh bôi bÆm …
1- VËt liÖu .
ThiÕt kÕ vá hép ®óc b»ng gang x¸m GX15-32
2- KÕt cÊu vµ kÝch thíc c¬ b¶n .

- 52 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

a) KÕt cÊu :
- Gåm 2 phÇn : N¾p vµ th©n, ®îc gÐp víi nhau b»ng bu l«ng .
- MÆt ghÐp gi÷a th©n vµ n¾p lµ mÆt ph¼ng ®i qua c¸c trôc vµ song song víi mÆt ch©n ®Õ ®Ó
viÖc l¾p ghÐp ®îc dÔ dµng.
- MÆt ch©n ®Õ kh«ng lµm ph¼ng mµ lµm 2 d·y låi nh»m gi¶m tiªu hao vËt liÖu, thêi gian gia
c«ng, kh¶ n¨ng lu th«ng kh«ng khÝ qua ®¸y hép ®Ó tho¸t nhiÖt...
b) KÝch thíc c¬ b¶n:
Theo b¶ng 18-1/T2/ cho phÐp ta tÝnh ®îc c¸c kÝch thíc c¸c phÇn tö cÊu t¹o nªn vá hép.
- ChiÒu dµy th©n vµ n¾p.

• ChiÒu dÇy th©n hép δ : X¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau.

δ = 0,03.aw +3 = 7,8 [mm].

LÊy δ = 9[mm].

• ChiÒu dÇy n¾p hép δ1: δ1 = 0,9. δ = 0,9.9 = 8,1 [mm]


-G©n t¨ng cøng .

• ChiÒu dÇy g©n e : e= (0,8...1).δ = (0,8...0,9).9 = 7,2…8,1 [mm]


LÊy e = 8{mm]
• ChiÒu cao h : lÊy h = 45 [mm].
• §é dèc lÊy = 20.
-C¸c ®êng kÝnh bulong vµ vÝt.
• §êng kÝnh bul«ng nÒn d1 :
d1 > 0,04.aw + 10 = 0,04.160 + 10 = 16,4 [mm].
LÊy d1 = 18 mm, chän bul«ng M18 ( theo TCVN).
• §êng kÝnh bul«ng c¹nh æ d2 :
d2 = (0,7...0,8).d1 = (0,7...0,8).18 = 12,6…14,4[mm]
LÊy d2 = 14 mm, chän bul«ng M14 ( theo TCVN).
• §êng kÝnh bul«ng ghÐp bÝch n¾p vµ th©n .
d3 = (0,8...0,9).d2= (0,8...0,9).14 = 11,2...12,6 [mm].

- 53 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

LÊy d3= 12 mm, chän bul«ng theo TCVN : M12.


• §êng kÝnh vÝt ghÐp n¾p æ d4:
d4 = (0,6...0,7).d2 = (0,6...0,7).14 = 8,4...9,8[mm].
LÊy d4=10mm, chän vÝt M10.( theo TCVN)
+§êng kÝnh vÝt n¾p cöa th¨m d5 :
d5 = (0,5...0,6).d2 = (0,5...0,6).14 = 7...8,4 [mm].
LÊy d5= 8mm, chän vÝt M8.(theo
k3
TCVN)
-MÆt bÝch ghÐp n¾p vµ th©n.
• ChiÒu dÇy bÝch th©n hép s3:
s3= (1,4...1,8).d3= (1,4...1,8).12 = 16,8...21,6
[mm]. s3
s4

LÊy s3 = 18 mm.
• ChiÒu dÇy bÝch n¾p hép S4:
R3
s4= (0,9...1).s3 =16,2…18
s4 =17 [mm]
• BÒ réng bÝch n¾p vµ th©n :

K3 = k2- (3 ÷5)mm.

K2 = E2 + R2+(3 ÷5)mm.
E2= 1,6.d2 = 1,6.14 =22,4 mm
LÊy E2 = 22mm .
R2 = 1,3.d2= 1,3.14 =15,6 mm , lÊy R2= 18 mm
⇒ K2 = E2 + R2+(3 ÷5)mm.= 22+18+4=44 mm
⇒ K3 = k2 - (3 ÷5)mm = k2- 4 = 44 – 4 =40 mm
-Gèi trªn vá hép .
Gèi trôc cÇn ph¶i ®ñ ®é cøng v÷ng ®Ó kh«ng ¶nh hëng ®Õn sù lµm viÖc cña æ , ®Ó dÔ gia
c«ng mÆt ngoµi cña tÊt c¶ c¸c gèi ®ì n»m trong cïng mét mÆt ph¼ng . §êng kÝnh ngoµi
cña gèi trôc ®îc chän theo ®êng kÝnh n¾p æ, theo b¶ng 18-2/2/ ta tra ®îc c¸c kÝch thíc cña
c¸c gèi nh sau:

- 54 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

KÝch thíc (mm) TrôcI Trôc II Trôc III


D1 150 150 125
D2 166 150 150
D3 189,6 180 180

k2

E2
k

+ BÒ réng mÆt ghÐp bu l«ng c¹nh æ : K2= 50 [mm] (tÝnh ë trªn)


• T©m lç bu l«ng víi c¹nh æ: E2 = 26 [mm],
•h x¸c ®Þnh theo kÕt cÊu,
k ≥ 1,2.d2 = 1,2.16 = 19,2[mm] , LÊy k= 20mm.

-§Õ hép .
• ChiÒu dÇy ®Õ hép khi kh«ng cã phµn låi s1.
S1 = (1,3..1,5).d1 = (1,3..1,5).20 = 26..30 [mm].
Chän S1 = 30[mm].
• BÒ réng mÆt ®Õ hép: K1 = 3.d1 = 3.20 = 60 [mm].

- 55 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

q≥ k1 + 2.δ = 60 +20 = 80 [mm].


1- Khe hë gi÷a c¸c chi tiÕt .
• Khe hë gi÷a b¸nh r¨ng víi thµnh trong hép.

∆ ≥ ( 1..1,2).δ = (1..1,2)10 = 10..12 [mm].

Chän ∆ = 12 [mm]
• Khe hë gi÷a ®Ønh b¸nh lín víi ®¸y hép.
∆1 = (3..5). δ = (3..5).10 = 30..50 [mm], Chän ∆1 = 30 [mm].

• Khe hë gi÷a c¸c b¸nh r¨ng víi nhau ∆> δ = 10, lÊy ∆ = 15mm.
--Sè lîng bul«ng nÒn.
L+B 250 + 600
Z= = = 3,4 LÊy Z= 4
200 ÷ 300 250

S¬ bé chän L = 250mm, B= 600mm.

II. C¸c chi tiÕt kh¸c.


1) Bu l«ng vßng.

- §Ó vËn chuyÓn hép gi¶m tèc trªn n¾p cã l¾p thªm bu l«ng vßng
- VËt liÖu lµm bu l«ng lµ thÐp 20.
- Theo träng lîng hép gi¶m tèc co kÝch thíc c¬ b¶n cña bu l«ng :
Lo¹i d1 d2 d3 d4 d5 h h1 h2 l f b c x r r1 r2
M12 54 30 12 30 17 26 10 7 25 2 14 1,8 3,5 2 6 6
2) Cña th¨m .
§Ó kiÓm tra quan s¸t chi tiÕt m¸y trong hép khi l¾p ghÐp vµ ®Ó ®æ dÇu vµo

- 56 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

hép, ®Ønh hép cã l¾p cöa th¨m, cöa th¨m ®îc ®Ëy b»ng n¾p, cöa th¨m cã kÕt cÊu vµ kÝch thíc
nh h×nh vÏ , theo b¶ng 18-5/2/ tra®îc c¸c kÝch thíc cña cöa th¨m.

12
5

10
0 10
87 75 0

15
3- Chèt 0

®Þnh vÞ.
MÆt ghÐp gi÷a n¾p vµ th©n n»m trong mÆt ph¼ng chøa ®êng t©m c¸c trôc , Lç trô l¾p
trªn n¾p vµ th©n hép ®îc gia c«ng ®ång thêi, ®Ó ®¶m b¶o vÞ trÝ t¬ng ®èi cña n¾p vµ th©n tríc
vµ sau gia c«ng còng nh khi l¾p ghÐp, ta dïng 2 chèt ®Þnh vÞ , nhê cã chèt ®Þnh vÞ , khi xiÕt
bul«ng kh«ng bÞ biÕn d¹ng vßng ngoµi æ.

∆1:50

10

4-Nót th«ng h¬i.


Khi lµm viÖc nhiÖt ®é trong n¾p t¨ng nªn, ®Ó gi¶m ¸p xuÊt vµ ®iÒu hoµ kh«ng khÝ bªn trong
vµ bªn ngoµi hép ta dïng nót th«ng h¬i, theo b¶ng 18-6/2/ tra ®îc c¸c kÝch thíc nh h×nh vÏ.

- 57 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

5- Nót th¸o dÇu.


Sau mét thêi gian lµm viÖc , dÇu b«i tr¬n chøa trong hép bÞ bÈn, hoÆc bÞ biÕn chÊt , do ®ã
cÇn ph¶i thay dÇu míi, ®Ó th¸o dÇu cò ë ®¸y hép cã lç th¸o dÇu, lóc lµm viÖc lç th¸o dÇu ®îc
bÞt kÝn bµng nót th¸o dÇu, kÕt cÊu vµ kÝch thíc nh h×nh vÏ (c¸c kÝch thíc tra b¶ng 18-7/2/).

M16
6- ThiÕt bÞ kiÓm 25,4 tra møc

30
dÇu.
§Ó kiÓm tra møc 9 15 dÇu
trong hép ta dïng 28 22 que
th¨m dÇu, que th¨m dÇu cã kÝch thíc vµ kÕt cÊu nh h×nh vÏ.

30
6 12
Φ18

Φ12

Φ6
PhÇn V L¾p r¸p, b«i tr¬n, ®iÒu chØnh.

I. L¾p r¸p.
1- X¸c ®Þnh vµ chän kiÓu l¾p.
Thø tù Tªn mèi ghÐp KiÓu l¾p Sai lÖch giíi h¹n Ghi chó
cña lç vµ trôc
1 B¹c chÆn vµ trôc II H8 + 39 µm
Φ45 + 18 µm
k6
+2µm
2 B¹c chÆn vµ trôc III H8 + 25 µm
Φ50
k6 + 18 µm
+ 2 µm

- 58 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

3 Vßng trong æ ×Trôc I Φ30k6 + 15 µm


+ 2 µm
+ 12 µm
4 Vßng trong æ ×TrôcII Φ40k6
+ 5 µm
5 Vßng trong æ ×TrôcIII Φ45k6 + 10 µm
+ 3µm
6 B¸nh r¨ng trô vµ trôc I H7 +25µm
Φ40
h6 + 18 µm
+2µm
H7 +25µm
7 B¸nh r¨ng trô vµ trôc II Φ45
h6 + 18 µm
+2µm
+25µm
H7
8 B¸nh r¨ng trô vµ trôc III Φ50 + 18 µm
h6
+2µm
H7 +25µm
B¸nh ®ai vµ trôc I Φ25
h6
+ 15 µm
9 Trôc II × vßng trong æ Φ40k6
+ 2 µm
11 Trôc I × then N9 -30 µm b×h = 6×6
8
h9 -30 µm
12 Trôc II × then
N9 - 36 µm b×h =10×8
13
h9 - 36 µm
13 Trôc III × then N9 - 43 µm b×h = 14×9
16
h9 - 43 µm

16 Lç hép × vßng ngoµi æ Φ62 H7 +25 µm Hai æ trôc I


+30 µm Hai æ trôc
17 Lç hép × vßng ngoµi æ Φ80 H7
II
+30 µm Hai æ trôc
18 Lç hép × vßng ngoµi æ Φ85 H7
III
+30 µm
H7
20 Lç hép trôc I × n¾p æ Φ61 - 100 µm Hai æ
d11
- 290 µm

21 Lç hép trôc II × n¾p æ - Hai æ

- 59 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

+30 Hai æ
H7
Lç hép trôc III × n¾p æ Φ84 -120
d11
-340
+15
-15
-30
Then x b¸nh r¨ng trªn trôc +18
JS 9
12 -18 bxh=10x8
III h9
-36
Then x May ¬ b¸nh ®ai JS 9 +21
16 bxh=14x9
trªn trôc I h6 -21
-43

Mèi ghÐp gi÷a b¸nh r¨ng vµ trôc víi yªu cÇu kh«ng th¸o l¾p thêng xuyªn, kh¶ n¨ng ®Þnh
H7
t©m ®¶m b¶o, kh«ng di trît däc trôc nªn ta dïng kiÓu l¾p , Cßn ®èi víi mèi ghÐp b¹c vµ
k6
H8
trôc ®é ®ång t©m yªu cÇu kh«ng cao nªn ta dïng kiÓu l¾p
k6
E9
Mèi ghÐp then vµ trôc ta dïng mèi ghÐp trung gian , cßn ®èi víi mèi ghÐp gi÷a lç
h8
H7
hép vµ n¾p th× ta dïng mèi ghÐp láng ch¼ng h¹n
Js6
Mèi ghÐp gi÷a æ vµ trôc th× l¾p theo hÖ thèng lç ta chän kiÓu l¾p K6, cßn mèi ghÐp gi÷a
vßng ngoµi æ vµ lç hép th× ta dïng mèi ghÐp H7.

2- ph¬ng ph¸p l¾p r¸p hép gi¶m tèc.


æ l¨n ®îc l¾p trªn trôc hoÆc nªn vá hép b»ng ph¬ng ph¸p Ðp trùc tiÕp hoÆc ph¬ng ph¸p nung
nãng, ®Ó tr¸nh biÕn d¹ng ®êng l¨n vµ kh«ng cho c¸c lùc khi l¾p t¸c dông trùc tiÕp qua c¸c
con l¨n, cÇn t¸c dông lùc ®ång ®Òu trªn vßng trong khi l¾p æ trªn trôc hoÆc vßng ngoµi trªn
vá , mÆt kh¸c ®Ó dÔ dµng l¾p æ trªn trôc hoÆc vá , tríc khi l¾p cÇn b«i mét líp dÇu máng nªn
trôc hoÆc lç hép.
L¾p b¸nh r¨ng , khíp nèi , b¸nh ®ai ta dïng ph¬ng ph¸p Ðp trùc tiÕp hoÆc nung nãng víi
phÇn dÉn híng , b¸nh r¨ng cÇn ®îc l¾p ®óng vÞ trÝ ®· ®Þnh , nÕu chiÒu dµi may¬ lín h¬n
nhiÒu so víi ®êng kÝnh trôc t¹i chç l¾p ghÐp thÝ cÇn cã biÖn ph¸p ®¬n gi¶m ®Ó khèng chÕ
theo ph¬ng däc trôc.
ë ®©y dïng b¹c chÆn vµ mÆt mót cña vßng æ ®Ó ®Þnh vÞ b¸nh r¨ng, b¸nh ®ai , may¬ khíp nèi
trªn trôc , khi sö dông cÇn ®¶m b¶o sù tiÕp xóc chÝnh x¸c gi÷a c¸c mÆt mót b¸nh r¨ng, b¸nh

- 60 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

®ai, b¹c chÆn vµ vßng æ , v× vËy chiÒu dµi b¹c cÇn ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ ph¶i dµi h¬n
®o¹n trôc l¾p b¹c.

II. B«i tr¬n.


1- B«i tr¬n trong hép gi¶m tèc.
• §Ó gi¶m mÊt m¸t c«ng suÊt v× ma s¸t , gi¶m mµi mßn r¨ng , ®¶m b¶o tho¸t nhiÖt tèt vµ ®Ò
phßng c¸c tiÕt m¸y bÞ han gØ cÇn ph¶i b«i tr¬n liªn tôc c¸c bé truyÒn trong hép gi¶m tèc.
• Theo c¸ch dÉn dÇu ®Õn b«i tr¬n c¸c tiÕt m¸y , ngêi ta ph©n biÖt b«i tr¬n ng©m dÇu vµ b«i tr¬n
lu th«ng , do c¸c bé truyÒn b¸nh r¨ng trong hép gi¶m ®Òu cã vËn tèc v < 12 m/s nªn ta b«i
tr¬n b¸nh r¨ng trong hép b»ng ph¬ng ph¸p ng©m dÇu víi chiÒu s©u ng©m dÇu =1/6 b¸n kÝnh
cÊp nhanh vµ b¸nh r¨ng cÊp chËm. Lîng dÇu b«i tr¬n : 1,5…2 (l)
• DÇu b«i tr¬n :
Víi hép gi¶m tèc b¸nh r¨ng trô lµm b»ng vËt liÖu thÐp tra b¶ng 18-11/T2 vµ b¶ng 18-13/T2
ta chän ®îc :
Tªn dÇu ThiÕt bÞ cÇn b«i Lîng dÇu hoÆc Thêi gian thay
tr¬n mì dÇu hoÆc mì
DÇu «t« m¸y kÐo Bé truyÒn trong
0,6 lÝt/Kw 5 th¸ng
AK- 15 hép

2-B«i tr¬n æ l¨n.


Khi æ ®îc b«i tr¬n ®óng kü thuËt , nã sÏ kh«ng bÞ mµi mßn , ma s¸t trong æ sÏ gi¶m ,
gióp tr¸nh kh«ng ®Ó c¸c chi tiÕt kim lo¹i trùc tiÕp tiÕp xóc víi nhau , ®iÒu ®ã sÏ b¶o vÖ ®îc
bÒ mÆt vµ gi¶m ®îc tiÕng ån ,Th«ng thêng th× c¸c æ l¨n ®Òu cã thÓ b«i tr¬n b»ng dÇu hoÆc
mì , nhng trong thùc tÕ th× ngêi ta thêng dïng mì bëi v× so víi dÇu th× mì b«i tr¬n ®îc gi÷
trong æ dÔ dµng h¬n , ®ång thêi cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ æ tr¸nh t¸c ®éng cña t¹p chÊt vµ ®é Èm ,
Ngoµi ra mì ®îc dïng l©u dµi Ýt bÞ ¶nh hëng cña nhiÖt ®é theo b¶ng 15-15a/T2 ta dïng lo¹i
mì M vµ chiÕm 1/2 kho¶ng trèng vµ thêi gian thay mì kho¶ng 5 th¸ng / lÇn.

- 61 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

3- Chän tiÕt m¸y dïng cho b«i tr¬n.


§Ó che kÝn c¸c ®Çu ra cña truc I vµ truc III , tr¸nh sù x©m nhËp cña bôi bÆm vµ t¹p
chÊt vµo æ còng nh ng¨n mì ch¶y ra ngoµi , ë ®©y ta dïng lo¹i vßng phít, theo b¶ng 15-17/2/
tra ®îc kÝch thíc vßng phít cho c¸c æ nh sau,

d d1 d2 D a b S0
30 31 30 43 6 4,3 9
45 46 45 64 9 6,5 12

d1
a
d

D
d2
D

b
S0

B¶ng thèng kª dïng cho b«i tr¬n

Tªn dÇu hoÆc mì ThiÕt bÞ cÇn b«i Lîng dÇu hoÆc Thêi gian thay
tr¬n mì dÇu hoÆc mì
DÇu «t« m¸y kÐo Bé truyÒn trong
0,6 lÝt/Kw 5 th¸ng
AK- 15 hép
1/2 chç rçng
Mì M TÊt c¶ c¸c æ 1 n¨m
bé phËn æ
III. §iÒu chØnh.
1-§iÒu chØnh ¨n khíp b¸nh r¨ng.
Sai sè vÒ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt theo kÝch thíc chiÒu dµi vµ sai sè l¾p ghÐp lµm cho vÞ trÝ b¸nh
r¨ng trªn trôc kh«ng chÝnh x¸c, v× vËy ®Ó bï vµo nh÷ng sai sè ®ã thêng lÊy chiÒu réng b¸nh
r¨ng nhá t¨ng lªn 10% so víi chiÒu réng b¸nh r¨ng lín.
3-§iÒu chØnh khe hë c¸c æ l¨n.
Khe hë ¶nh hëng ®Õn sù ph©n bè t¶i trªn c¸c con l¨n vµ ®é bÒn l©u cña æ , lùa chän khe hë
thÝch hîp cã kh¶ n¨ng gi¶m tiÕng ån, gi¶m dao ®éng t¨ng ®é cøng cña gèi trôc .
§iÒu chØnh æ b»ng c¸ch dÞch chØnh vßng ngoµi ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c c¸ch sau:
• §iÒu chØnh nhê nh÷ng tÊm ®Öm ®Æt gi÷a n¾p vµ vá hép.

- 62 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y

• §iÒu chØnh khe hë hoÆc t¹o ®é d«i b»ng vßng ®Öm 2.


• §iÒu ®é d«i cña æ b»ng vÝt, vÝt tú vµo vßng trung gian t¸c ®éng ®Õn vßng ngoµi æ vµ lµm
cho vßng ngoµi dÞch chuyÓn theo ph¬ng däc trôc.
• Mµi bít vßng ngoµi æ hoÆc ®Æt gi÷a vßng æ c¸c miÕng b¹c cã chiÒu dÇy kh¸c nhau.

Tµi liÖu tham kh¶o


1. TrÞnh ChÊt – Lª V¨n UyÓn : TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng dÉn ®éng c¬ khÝ, TËp I,II, nhµ
xuÊt b¶n Gi¸o dôc-1999.
2. NguyÔn Träng HiÖp : Chi tiÕt m¸y, tËp I vµ tËp II, nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc.
3. Ninh §øc Tèn - §ç Träng Hïng: Híng d·n lµm bµi tËp dung sai, Trêng ®¹i häc b¸ch
khoa Hµ néi – 2000.
4. TrÞnh ChÊt : C¬ së thiÕt kÕ m¸y vµ chi tiÕt m¸y
Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt , Hµ néi 1994.

- 63 -

You might also like