Professional Documents
Culture Documents
(123doc) Tinh Toan Thiet Ke He Dan Dong Toi Keo - 2
(123doc) Tinh Toan Thiet Ke He Dan Dong Toi Keo - 2
(123doc) Tinh Toan Thiet Ke He Dan Dong Toi Keo - 2
Môc lôc
Trang
PhÇn 1. Chän ®éng c¬ vµ ph©n phèi tû sè truyÒn
I. Chän ®éng c¬......................................................................................4
II. Ph©n phèi tû sè truyÒn.......................................................................6
III. X¸c ®Þnh c«ng xuÊt, momen, sè vßng quay trªn c¸c trôc..................6
PhÇn 2. ThiÕt kÕ c¸c bé truyÒn
I. ThiÕt kÕ bé truyÒn ®ai .....................................................................8
1. Chän lo¹i ®ai ..................................................................................8
2. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè bé truyÒn................................................8
3. X¸c ®inh tiÕt diÖn ®ai.......................................................................9
4. X¸c ®Þnh lùc c¨ng ban ®Çu vµ lùc t¸c dung lªn trôc.......................10
5. Thèng kª c¸c th«ng sè bé truyÒn....................................................10
II. .ThiÕt kÕ bé truyÒn b¸nh r¨ng trong hép gi¶m tèc.........................11
1. Chän vËt liÖu .................................................................................11
2. X¸c ®Þnh øng xuÊt cho phÐp...........................................................11
1. TÝnh chän mét sè th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh............................14
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc.............................................................14
b. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè ¨n khíp.................................................15
c. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc............................................16
d. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn...................................................18
e. KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i......................................................................20
f. C¸c th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh..................................................20
4. TÝnh chän mét sè th«ng sè bé truyÒn cÊp nhanh............................22
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc............................................................22
b. X¸c ®Þnh mét sè th«ng sè ¨n khíp................................................23
c. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc...........................................24
d. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn..................................................26
e. KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i.....................................................................28
f. C¸c th«ng sè bé truyÒn cÊp chËm..............................................29
PhÇn 3. TÝnh thiÕt kÕ trôc, then, æ, khíp nèi.
I. ThiÕt kÕ trôc......................................................................................34
1. VËt liÖu chÕ t¹o trôc ........................................................................34
2. ThiÕt kÕ trôc.....................................................................................34
-2-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
-3-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
TMM
Tmm=1,3T1
T1=Tmax
T2=0,3T1
1-3s 15 15 t
40
• C«ng suÊt cÇn thiÕt trªn trôc ®éng c¬ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Pt
Pct=
η
Trong ®ã:
P ct lµ c«ng suÊt cÇn thiÕt trªn trôc ®éng c¬ (kW).
P t lµ c«ng suÊt tÝnh to¸n trªn trôc m¸y c«ng t¸c (kW).
η lµ hiÖu suÊt truyÒn ®éng cña bé truyÒn.
• X¸c ®Þnh Pct :
T¶i träng thay ®æi theo chu kú nhng do thêi gian lµm viÖc t¬ng ®èi:
ts =
t lv
.100 =
t +t
1 2
.100 = 75% > 60%
t ck t ck
nªn ®éng c¬ dÉn ®éng dîc xem nh lµm viÖc trong chÕ ®é dµi h¹n víi t¶i träng thay ®æi
vµ Pt ®îc tÝnh theo Pt®
Pt = Pt®
2 2
Ptd = 2
p .t + p .t
01 1 02 2
t +t1 2
-4-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Víi : Fmax lùc kÐo lín nhÊt trªn d©y c¸p ; Fmax = 5500 [N]
V vËn tèc kÐo c¸p ; V = 0,9 [m/s] .
P0 = 4,950 [Nmm]
P01 : C«ng su©t trôc tang trong thêi gian t1 = 15 [ph].
Do T1 = Tmax nªn :
P01 = P0 = 4,940 [Nmm]
P02 : C«ng suÊt trôc tang trong thêi gian t2 = 15 [ph]
Do T2 = 0,3T1 nªn :
P02 = 0,3P01= 1,485 [Nmm].
Thay vµo CT trªn ta cã : P1 = Pt® = 3,6542 [Nmm]
• X¸c ®Þnh η :
η 3 2
HiÖu suÊt truyÒn ®éng: η = D η OL . η BR .η N
Trong ®ã: ηD lµ hiÖu suÊt cña bé truyÒn §ai.
ηOL lµ hiÖu suÊt cña mét cÆp æ l¨n.
ηBR lµ hiÖu suÊt cña bé truyÒn HGT r¨ng trô 2 cÊp.
ηN lµ hiÖu suÊt cña khíp nèi.
Tra b¶ng 4.2/T1 ta chän :
P ct = 4,3451 [kW]
-5-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
III- X¸c ®Þnh c«ng suÊt, m«men vµ sè vßng quay trªn c¸c trôc.
Dùa vµo c«ng suÊt cÇn thiÕt Pct cña ®éng c¬ vµ s¬ ®å cña hÖ thèng dÉn ®éng ta tÝnh ®îc
trÞ sè c«ng suÊt ,m«men vµ sè vßng quay trªn c¸c trôc.
PI= Pct.ηkn.η«l
PI= 4,3451.0,99.0,99 = 4,0866 [kw].
ndc 1425
nI = = = 645,092 [v/ph].
U D 2,210
-6-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
PI
TI = 9,55.106. = 60498,39[N.mm]
nI
PII= PI.ηbr.η«l
PII = 4,0866.0,96.0,99 = 3,8839[kw].
nI
nII= = 149,32[v/ph]
U1
PII
TII = 9,55.106. = 248389,73[N.mm]
n II
PIII= PII.ηbr.η«l
PIII=3,8839.0,96.0,99 = 3,6202[kw].
n II 149326,8
nIII= = = 53,714 [v/ph].
U2 2,78
PIII
TIII = 9,55.1306. = 656262,81 [N.mm]
n III
Dùa vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn ta cã b¶ng sau:
Trôc
§éng c¬ 1 2 3
Th«ng sè
C«ng suÊt P lv ( kw) 4,3451 4,0866 3,8839 3,6912
-7-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
(d 2 − d1 ) 2
L=2a+0,5π(d1+d2)+
( 4a )
Thay sè ta cã : L = 2878,189 [mm].
πd1 .n1
VËn tèc truyÒn ®ai : v=
60000
⇒ v = 11,9380 [m/s]
NghiÖm sè vßng ch¹y cña ®ai trong l(s) :
-8-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
v
i= = 4,263 <5 tho¶ m·n.
l
T¨ng chiÒu dµi ®ai lªn: 200[mm] dÓ nèi ®ai.
c-Gãc «m α1:
• Ft : Lùc vßng :
1000. P1
F t
=
V
Víi : P1 = 4,0866[kw] ; V= 11,9380 [m/s]
⇒ Ft =363,972 [N]
• K® : HÖ sè t¶I träng ®éng :
Tõ b¶ng 4.7/T1 víi thiÕt bÞ dÉ ®éng quay hai chiÒu :
K® = 1,25 + 0,1 = 1.35 (+0,1 do lµm viÖc 2 ca)
• [σF] :øng suÊt cho phÐp .
[σF] = [σF]o.Cα.Cv. Co
-[σF]o : øng suÊt cho phÐp , ®îc x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiªm:
-9-
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
[σF]o = k1-k2.δ/d1
ë ®©y sö dung bé truyÒn ®Æt n»m ngang vµ ®IÒu chØnh ®Þnh kú th× øng suÊt ban ®Çu : [σF]o
= 1,8 [MPa] tra b¶ng 4.9/T1 ta chon ®¬c : k1= 2,5 ;k2= 10
Do dã : [σF]o = 2,25 [MPa]
-Cα: HÖ sè ¶nh hëng cña gãc «m α1 tren b¸nh ®ai nhá ®Ðn kh¶ n¨ng kÐo cña ®ai : Cα
= 1- l.0,03(180- α1 )
⇒ Cα = 0,9696
-Cv: HÖ sè ¶nh hëng cña lùc ly t©m ®Õn ®é b¸m cña ®ai :
Cv = 1- kv.(0,01v2-1)
Víi ®ai v¶I cao su : kv = 0,04
⇒ Cv = 0,9829
-Co : HÖ sè ¶nh hëng cña vÞ trÝ bé truyÒn trong kh«ng gianvµ ph¬ng ph¸p c¨ng ®ai. B¶ng
4.12/T1 víi ®ai thêng ®Æt n»m ngang chon : Co = 1
Thay c¸c gi¸ trÞ vµo c«ng thøc trªn ta cã :
[σF]o = 2,1442
⇒ b =57,2897
Theo tiªu chuÈn b¶ng 4.1/T1 chän : b =50 [mm].
c-TiÕt diÖn ®ai :
A = b.δ = 200 [mm].
d-chiÒu réng ®ai :
Tra b¶ng 26.16/T2 chän ®îc B = 63 [mm].
4-X¸c ®Þnh lùc c¨ng ban ®Çu vµ lùc t¸c dông lªn trôc .
a-Lùc c¨ng ban ®Çu:
§îc tÝnh theo c«ng thøc : Fo = δ0. b.δ
⇒ Fo = 360 [N]
b-Lùc t¸c dông lªn truc:
§îc tÝnh theo c«ng thøc : Fr=2.F0.sin(α1/2 )
Víi α1=169,2087o ⇒ Fr= 717,2026 [N].
- 10 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 11 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
r¨ng.
Ys- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng cña vËt liÖu ®èi víi tËp chung
øng suÊt .
KxF- HÖ sè xÐt ®Õn kÝch thíc cña b¸nh r¨ng ¶nh hëng ®Õn
®é bÒn uèn.
KFc- HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng ®Æt t¶i v× bé truyÒn quay mét
ChiÒu nªn KFc = 1.
KHL,KFL-HÖ sè tuæi thä.
SH,SF- HÖ sè an toµn khi tÝnh vÒ tiÕp xóc vµ uèn.
σ0Hlim- øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp øng víi chu kú c¬ së.
σ0Flim- øng suÊt uèn cho phÐp øng víi chu kú c¬ së.
Khi thiÕt kÕ s¬ bé lÊy ZR.Zv.KxH = 1 vµ YR.YsKxF = 1, do ®ã c«ng thøc øng suÊt cho phÐp
lµ:
σ H0 lim .K HL
[σH] =
SH
σ F0 lim .K FL .K Fc
[σF ] = .
SF
Chän ®é r¾n b¸nh r¨ng nhá HB1=245 Mpa
Chän ®é r¾n b¸nh r¨ng nhá HB2=230 Mpa
tra b¶ng 6.2/1/ ®îc.
σ0Hlim = 2.HB +70 vµ SH=1,1.
σ0Flim = 1,8.HB vµ SF=1,75.
σ0Hlim1 = 2.HB 1+70 = 2.245 + 70 = 560 [Mpa].
σ0Hlim2 = 2.HB 2+70 = 2.230 + 70 =530 [Mpa].
σ0Flim1 = 1,8.HB1 = 1,8.245 =441 [Mpa]
σ0Flim2 = 1,8.HB2 = 1,8.230 =414 [Mpa]
• Sè chu kú thay ®æi øng suÊt c¬ së khi thö vÒ tiÕp xóc lµ:
NHO = 30.H2,41H.
NH01 = 30.2452,4 =1,6 .107.
NH02 = 30.2302,4 =1,39.107.
• Sè chu kú thay ®æi øng suÊt c¬ së khi thö vÒ uèn ®èi víi mäi lo¹i thÐp
NFo = 4.106.
- 12 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
V× bé truyÒn chÞu t¶i träng ®éng nªn chu kú t¬ng ®¬ng lµ:
NHE = 60.c.Σ(Ti/TMax)3.ni.ti
NHE2 = 60.c.n1/u1.Σti.(Σ(Ti/TMax)3.
Víi c, n, t∑ lÇn lît lµ sè lÇn ¨n khíp trong mét phót, sè vßng quay trong mét phót, tæng
sè giê lµm viÖc cña b¸nh r¨ng ®ang xÐt.
Thay sè tÝnh ra ta cã:
NHE1 > NHO1 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KHL1 = 1.
NHE 2> NHO2 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KHL2 = 1.
NFE 1> NFO1 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KFL1 = 1.
NFE 2> NFO2 nªn lÊy hÖ sè tuæi thä KFL2 = 1.
Tõ c¸c sè liÖu trªn ta x¸c ®Þnh ®îc øng suÊt cho phÐp.
σ H0 lim .K HL
[σH]’ =
SH
σ H0 lim .K HL 560.1
[σH]’1= =
1,1
=509 [Mpa].
SH
σ H0 lim .K HL 530.1
[σH]’2= =
1,1
= 481,8 [Mpa].
SH
Víi bé truyÒn cÊp nhanh b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng nªn øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp lµ gi¸
trÞ nhá h¬n trong hai gi¸ trÞ [σH]1’ vµ [σH]2’ .vËy øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp lµ: [σH] =
481,8 [Mpa].
Víi bé truyÒn cÊp chËm dïng b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng, do ®ã :
[σH] = 1/2([σH]’1 +[σH]’2) = 495,4 [MPa]
σ F0 lim .K FL .K Fc
[σF ]’ = .
SF
σ F0 lim .K FL .K Fc 441.1.1
[σF]’1 = =
1,75
= 525 [Mpa].
SF
σ F0 lim .K FL .K Fc 414.1.1
[σF]’2= =
1,75
=236,5 [Mpa].
SF
• x¸c ®Þnh øng suÊt qu¸ t¶i cho phÐp.
Víi b¸nh r¨ng ®îc t«i c¶i thiÖn th× :
[σH]max= 2,8.σch2 = 2,8.450 =1260 [Mpa].
[σF1]max= 0,8.σch1 = 0,8.580 = 464 [Mpa].
- 13 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
aw1 = Ka.(U1+1) 3 T .K
1 Hβ
.
[σ H ] .U 1 .Ψba
2
Trong ®ã : Ka- HÖ sè phô thuéc vËt liÖu cña cÆp b¸nh r¨ng vµ lo¹i r¨ng tra
b¶ng 6.5/1/ trang 96 ®îc Ka= 49,5.MPa1/3
U2- tû sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng , U2 = 4,32 (tÝnh ë trªn).
TI- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng, TI = 60498,3 [Nmm]
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu
réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc, nã phu thuéc vµo vÞ trÝ cña
b¸nh r¨ng ®èi víi æ vµ hÖ sè ψ1d.
ψ1d= 0,53.ψba.(U1+1).
Tra b¶ng 6.6/1/ ta chän ψba = 0,3
ψbd = 0,53.0,3(4,32+1) = 0,8458
Tra b¶ng 6.7/T1/ trang 98 ®îc KHβ= 1,1268 (Néi suy).
aw2 = 160,5464[mm]
Chän : aw2 = 160[mm]
b-x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp:
m= (0,01÷0,02)aw2 = (0,01÷0,02).160= 1,6 ÷ 3,2.
Theo b¶ng 6.8/T1/ chän m«®un ph¸p m = 2,5.
• x¸c ®Þnh sè r¨ng b¸nh nhá.
2.a w2 2.160
V× r¨ng th¼ng nªn ta cã : Z1= = = 24,06
m.(U 1 + 1) 2,5(4,32 + 1)
Chän Z1 = 24 r¨ng .
Do ®ã Z2= u1.z1 = 4,32..24 = 103,68 Chän Z2=103 r¨ng.
TÝnh l¹i kho¶ng c¸ch trôc :
m.Z t 2,5.(24 + 103)
aw1 = = = 158,75 [mm].
2 2
Víi Zt lµ tæng sè r¨ng .
TÝnh l¹i tû sè truyÒn :
- 14 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
U1= z 2
=
103
= 4,291
Z1 24
+X¸c ®Þnh hÖ sè dÞch chØnh ®Ó ®¶m b¶o aw=160 ( mm)
aw 160
HÖ sè dÞch t©m: y= − 0,5( z1 + z 2 ) = − 0,5( 24 + 103) =0,5
m 2,5
1000. y 1000.0,5
HÖ sè : ky= = =3,9370
zt 127
Tra b¶ng 6.10a/T1/ ta ®îc: kx=0,1183
k x .z t 0,1183.127
HÖ sè gi¶m ®Ønh r¨ng : y = = = 0,0150
1000 1000
Tæng hÖ sè dÞch chØnh: xt=y+y=0,5+0,015=0,515
y 0,5
x1=0,5[xt-(z2-z1) ]=0,5[0,515-(103-24) ]=0,102
zt 127
αtw= 21,19560
c-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc:
øng suÊt tiÕp xóc xuÊt hiÖn trªn bÒ mÆt r¨ng cña bé truyÒn ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
2.TII .K H .(U 2 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε. ≤ [σH].
bw .U 2 .d w21
Trong ®ã : ZM- HÖ sè kÓ ®Õn c¬ tÝnh cña vËt liÖu cña c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp
tra b¶ng 6.5/1/ ta ®îc ZM= 274 Mpa1/3.
ZH- HÖ sè kÓ ®Õn h×nh d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc .
2. cos β b 2.1
ZH = = = 1,7639 .
sin( 2.α tw ) sin(2.21,1956 0 )
- 15 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
1
Víi ε α = 1,88 − 3,2 +
1 cos β = 1,88 − 3,2 1 + 1 . = 1,748
z1 z2 24 103
4 − 1,748
Zε = =0,866 .
3
KH- HÖ sè t¶i träng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc .
KH = KHβ.KHα.KHv
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu réng vµnh r¨ng tra b¶ng
6.7/T1/ víi ψ1d = 0,8458
(tÝnh ë trªn ) tra ®îc KHβ=1,12
KHα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i r¨ng ®ång thêi ¨n khíp, víi
r¨ng th¼ng KHα=1.
KHv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp trÞ sè cña KHv tÝnh theo c«ng thøc
sau.
V H .bw .d w1
KHv= 1 + .
2.TI .K Hα .K Hβ
dw1: §êng kÝnh vßng l¨n b¸nh nhá.
2.a w1 2.160
dw1= = = 60,480 [mm].
U 1 + 1 4,32 + 1
bw:ChiÒu réng vµng r¨ng .
bw= ψba.aw1 = 0,3.160 = 60 [mm]
aw2
VH = δH..g0.v.
U2
Π.d w1 .n I 3,14.60,480.465
Víi V lµ vËn tèc vßng :V= = = 0,2025 [m/s].
60000 60000
Víi V= 0,2025 < 2 m/s tra b¶ng 6.13/1/ ta chän cÊp chÝnh x¸c vÒ møc lµm viÖc ªm lµ 9.
Víi cÊp chÝnh x¸c lµm viÖc ªm lµ 9 tra b¶ng 6.16/1/ ta chän ®îc trÞ sè cña hÖ sè kÓ ®Õn
¶nh hëng sai lÖch bíc r¨ng g0= 73.
Víi HB2= 230< 350 tra b¶ng 6.15/1/ tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c sai sè ¨n
khíp δH= 0,006.
a w2 160
VH = δH..g0.v. = 0,006.73.0,2025. = 0,5397 [m/s]
U1 4,32
- 16 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
V .b .d 0,5397.60.60,480
H w w1
KHv= 1 + 2.T .K .K = 1 + = 1,013
I Hα Hβ 2.60498,39.1,04
2.60498,3.1,054.(4,32 + 1)
σH = 274.1,72.0,876. =428,2 [Mpa].
60.4,32.(60,480) 2
Víi v= 0,2025 m/s <5 m/s lÊy Zv= 1, víi cÊp chÝnh x¸c tiÕp xóc lµ 9, chän cÊp chÝnh x¸c
®éng häc lµ 9 khi ®ã cÇn gia c«ng r¨ng ®¹t ®é nh¸m Rz=10 ..40 µm do ®ã ZR= 0,9 . víi da <
700 mm lÊy KxH= 1.
[σH] = [σH]’.Zv.ZR.KxH =481,8.1.0,9.1=433,26 [Mpa].
VËy σ H= 428,2< [σ H] =433,62 [Mpa].
TÝnh sù chªnh lÖch øng suÊt .
433,62 − 428,2
∆σ = .100 = 1,2%
433,62
d-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn:
§Ó ®¶m b¶o ®é bÒn uèn cho r¨ng, øng suÊt uèn sinh ra t¹i ch©n r¨ng kh«ng vît qu¸ mét trÞ
sè cho phÐp:
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1
σF1 = ≤ [σF1].
bw 2 .d w2 .m
σ F 1 .YF 2
σF2 = ≤ [σF2]
YF 1
Trong ®ã : TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng 3.
m- m«®un ph¸p.
bw- ChiÒu réng vµnh r¨ng.
Yε- HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng .
1 1
Yε = ε = 1,7 = 0,59 . (εα= 1,7 tÝnh ë trªn ).
α
- 17 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
aw
Víi VF = δF.g0.V.
U
Theo b¶ng 6.15/1/ trang 107 tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng
cña sai sè ¨n khíp δF = 0,016 ,
v= 0,36 [m/s] (tÝnh ë trªn) vµ g0 = 73 (tra ë trªn).
aw 180
VF = δF.g0.V. = 0,016.73.0,26. =2,136.
U 3,64
V F .bw .d w 2 2,136.54.77,59
KFv = 1 + 2.T .K .K =1+ = 1,029.
II Fβ Fα 2.131173,75.1,176.1
- 18 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Ys- HÖ sè kÓ ®Õn ®é nh¹y cña vËt liÖu ®èi víi sù tËp trung øng
suÊt lÊy Ys =1,08-0,0695.ln3,5=0,99
KxF- HÖ sè xÐt ®Õn kÝch thíc b¸nh r¨ng ¶nh hëng ®Õn ®é
bÒn uèn víi da < 400 mm lÊy KxF = 1.
[σF1] = [σF1]’.YR.Ys.Kxk = 525.1.0,99.1 =519,75 [Mpa].
[σF2] = [σF2]’.YR.Ys.Kxk = 236,5.1.0,99.1 =234,135 [Mpa].
VËy σF1= 48,38 < [σF1] =519,75 [Mpa].
σF2= 44,7 < [σF1] =234,135 [Mpa].
e-KiÓm nghiÖm qu¸ t¶i:
Khi lµm viÖc b¸nh r¨ng cã thÓ qu¸ t¶i khi më m¸y v× vËy ta cÇn ph¶i kiÓm nghÖm qu¸ t¶i
khi në m¸y, víi hÖ sè qu¸ t¶i lµ:
Tmm Tmm
Kqt = = = 1,4 .
T T
CÇn kiÓm nghiÖm r¨ng vÒ øng suÊt tiÕp xóc vµ øng suÊt uèn cùc ®¹i.
§Ó tr¸nh biÕn d¹ng d hoÆc gÉy dßn líp bÒ mÆt, øng suÊt tiÕp xóc cùc ®¹i kh«ng vîc øng
suÊt suÊt cho phÐp .
σHmax= σH. K qt ≤ [σH]max.
- 19 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
αtw= 21,19560
- §êng kÝnh c¬ së d1.
d11= d1.cosαtw = 60.cos200 = 56,381 [mm].
d12= d2.cosαtw = 257,5.cos200 = 241,97 [mm].
- 20 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
aw1 = Ka.(U2+1) 3 T 2
.K Hβ
.
[σ H ] .U 2 .Ψba
2
Trong ®ã : Ka- HÖ sè phô thuéc vËt liÖu cña cÆp b¸nh r¨ng vµ lo¹i r¨ng tra
b¶ng 6.5/1/ trang 96 ®îc Ka= 43.MPa1/3
U2- tû sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng , U2 = 2,78(tÝnh ë trªn).
TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng, TI = 248389,73 [Nmm]
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu
- 21 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc, nã phu thuéc vµo vÞ trÝ cña
b¸nh r¨ng ®èi víi æ vµ hÖ sè ψ1d.
ψ1d= 0,53.ψba.(U2+1).
Tra b¶ng 6.6/1/ ta chän ψba = 0,3
ψbd = 0,53.0,3(2,78+1) = 0,8013
Tra b¶ng 6.7/T1/ trang 98 ®îc KHβ= 1,0501(Néi suy).
aw2 = 160,1064[mm]
Chän : aw2 = 160[mm]
b-x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp.
m= (0,01÷0,02)aw2 = (0,01÷0,02).160= 1,6 ÷ 3,2.
Theo b¶ng 6.8/T1/ chän m«®un ph¸p m = 2,5.
• x¸c ®Þnh sè r¨ng b¸nh nhá.
Chän m« dun ph¸p :β = 100
2.a w 2 . cos β 2.160. cos10
Ta cã : Z3= = = 33,34
m.(U 1 + 1) 2,5(2,78 + 1)
Chän Z3 = 33 r¨ng .
Do ®ã Z4= u1.z3 = 2,78.24 = 92,70 Chän Z4=92 r¨ng.
TÝnh l¹i tû sè truyÒn :
U2= z 4
=
92
= 2,7878
Z3 33
TÝnh l¹i gãc β : Cos β = m(z1+z2)/2aw = 2,5(33+92)/2.160 = 0,97656
⇒ β = 12,420
c-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc.
øng suÊt tiÕp xóc xuÊt hiÖn trªn bÒ mÆt r¨ng cña bé truyÒn ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
2.TII .K H .(U 2 + 1)
σH = ZM.ZH.Zε. ≤ [σH].
bw .U 2 .d w2 3
Trong ®ã : ZM- HÖ sè kÓ ®Õn c¬ tÝnh cña vËt liÖu cña c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp
tra b¶ng 6.5/1/ ta ®îc ZM= 274 Mpa1/3.
ZH- HÖ sè kÓ ®Õn h×nh d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc .
2. cos β b
ZH =
sin( 2.α tw )
tgβb = cosαt.tg β
- 22 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
tg βb = cos αt.tgβ
αt = arctg(tgα/cosβ) = arctg( tg20/cos12,429) = 20,440
tg βb= cos20,440. tg12,838 = 0,2135
βb= 12,05170
ZH = 1,727
Zε - HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng, víi r¨ng th¼ng εβ =0 ta cã.
4 − εα
Zε = .
3
1
Víi ε α = 1,88 − 3,2 +
1 cos β = 1,88 − 3,2 1 + 1 . = 1,748
z1 z2 24 103
4 − 1,748
Zε = =0,866 .
3
KH- HÖ sè t¶i träng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc .
KH = KHβ.KHα.KHv
KHβ- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng trªn chiÒu réng vµnh r¨ng tra b¶ng
6.7/T1/ víi ψ1d = 0,8458
(tÝnh ë trªn ) tra ®îc KHβ =1,12
KHα- HÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c ®«i r¨ng ®ång thêi ¨n khíp, víi
r¨ng th¼ng KHα =1.
KHv- HÖ sè kÓ ®Õn t¶i träng xuÊt hiÖn trong vïng ¨n khíp trÞ sè cña KHv tÝnh theo c«ng thøc
sau.
V H .bw .d w1
KHv= 1 + .
2.TI .K Hα .K Hβ
dw1: §êng kÝnh vßng l¨n b¸nh nhá.
2.a w1 2.160
dw1= = = 60,480 [mm].
U 1 + 1 4,32 + 1
bw:ChiÒu réng vµng r¨ng .
bw= ψba.aw1 = 0,3.160 = 60 [mm]
aw2
VH = δH..g0.v.
U2
Π.d w1 .n I 3,14.60,480.465
Víi V lµ vËn tèc vßng :V= = = 0,2025 [m/s].
60000 60000
- 23 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Víi V= 0,2025 < 2 m/s tra b¶ng 6.13/1/ ta chän cÊp chÝnh x¸c vÒ møc lµm viÖc ªm lµ 9.
Víi cÊp chÝnh x¸c lµm viÖc ªm lµ 9 tra b¶ng 6.16/1/ ta chän ®îc trÞ sè cña hÖ sè kÓ ®Õn
¶nh hëng sai lÖch bíc r¨ng g0= 73.
Víi HB2= 230< 350 tra b¶ng 6.15/1/ tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c sai sè ¨n
khíp δH= 0,006.
a w2 160
VH = δH..g0.v. = 0,006.73.0,2025. = 0,5397 [m/s]
U1 4,32
V .b .d 0,5397.60.60,480
H w w1
KHv= 1 + 2.T .K .K = 1 + = 1,013
I Hα Hβ 2.60498,39.1,04
2.60498,3.1,054.(4,32 + 1)
σH = 274.1,72.0,876. =428,2 [Mpa].
60.4,32.(60,480) 2
Víi v= 0,2025 m/s <5 m/s lÊy Zv= 1, víi cÊp chÝnh x¸c tiÕp xóc lµ 9, chän cÊp chÝnh x¸c
®éng häc lµ 9 khi ®ã cÇn gia c«ng r¨ng ®¹t ®é nh¸m Rz=10 ..40 µm do ®ã ZR= 0,9 . víi da <
700 mm lÊy KxH= 1.
[σH] = [σH]’.Zv.ZR.KxH =481,8.1.0,9.1=433,26 [Mpa].
VËy σ H= 428,2< [σ H] =433,62 [Mpa].
TÝnh sù chªnh lÖch øng suÊt .
433,62 − 428,2
∆σ = .100 = 1,2%
433,62
d-KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn uèn.
§Ó ®¶m b¶o ®é bÒn uèn cho r¨ng, øng suÊt uèn sinh ra t¹i ch©n r¨ng kh«ng vît qu¸ mét trÞ
sè cho phÐp:
2.TII .K F Yε .Yβ .YF 1
σF1 = ≤ [σF1].
bw 2 .d w2 .m
σ F 1 .YF 2
σF2 = ≤ [σF2]
YF 1
Trong ®ã : TII- Momen xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng 3.
m- m«®un ph¸p.
bw- ChiÒu réng vµnh r¨ng.
- 24 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
aw
Víi VF = δF.g0.V.
U
Theo b¶ng 6.15/1/ trang 107 tra ®îc hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng
cña sai sè ¨n khíp δ F = 0,016 ,
v= 0,36 [m/s] (tÝnh ë trªn) vµ g0 = 73 (tra ë trªn).
aw 180
VF = δF.g0.V. = 0,016.73.0,26. =2,136.
U 3,64
V F .bw .d w 2 2,136.54.77,59
KFv = 1 + 2.T .K .K =1+ = 1,029.
II Fβ Fα 2.131173,75.1,176.1
- 25 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 26 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 27 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 28 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
I. ThiÕt kÕ trôc.
1. chän vËt liÖu chÕ t¹o trôc .
C¸c trôc thiÕt kÕ ®Òu n»m trong hép gi¶m tèc vµ chÞu t¶i träng trung b×nh nªn ta dïng thÐp
45, t«i c¶i thiÖn, cã : Giíi h¹n bÒn : σ = 850 [Mpa] , øng suÊt xo¾n cho phÐp τ = (12…20)
[Mpa].
2. ThiÕt kÕ trôc.
a) TÝnh s¬ bé ®êng kÝnh trôc:
TII 250.354,67
dsb2 = 3 = 3 = 41,914 [mm], chän dsb2= 41 [mm].
0,2.[τ ] 0,2.17
TIII 663.329,22
dsb3 = 3 = 3 = 57,998[mm], chän dsb3= 57 [mm].
0,2.[τ ] 0,2.17
b) x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch c¸c may ¬, æ, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c gèi ®ì vµ ®iÓm ®Æt lùc:
- 29 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
• Trôc I :
- 30 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
• Trôc 3:
Fk§
(717)
- 31 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Ft12
Ft12
Fr12
Fr12
Fr23
Ft23
2.T 1
FX12= Ft12 =
d w12
Víi : T1= 61.379,66 [N.mm]; dw12= 60,480 [mm]
⇒ FX12= 2030 [N]
Fy12=Ft12.tg(∝tw1)
Víi : ∝tw1=21,1956 o
⇒ Fy12= 787 [N].
Fz12=Fa12= 0[N]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx10 = 1378[N], Fx11 = 652[N],
Fy10 = 472[N], Fy101= 402[N],
- 32 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
[3]
[2]
[0] Ft12 [1] Fk§
z (2030)
(717)
Fr12
y (787)
x
x
Fx10 Fy11
(1378) (402) Fx11
(652)
z Fx12
Fy10 (787)
(472) Fy13
y Fy12 (717)
(2030)
129
190
248
60888
41586
(Mx)
(My)
39772
177762
(T)
10 11
12
13
- 33 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M1j = M x21 j + M y21 j
Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 67 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d10 = 0 [mm] ;d11 = 20,479 [mm] ;d12 = 30,382 [mm] ;d13 = 0 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc vµ chän æ l¨n ta lÊy ®êng kÝnh 2 ngâng trôc l¾p víi æ l¨n b»nh nhau :d10
= d11 = 30 [mm]
(V× ®êng kÝnh ch©n b¸nh r¨ng [12] :df12 = 54,3 [mm] >> 30[mm] nªn kh«ng chÕ t¹o liÒn
trôc )
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh r¨ng : d12 = 34 [mm].
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh ®ai : d13 = 25 [mm].
• Truc II:
* Lùc t¸c dông lªn trôc II : Chän trôc täa ®é nh h×nh vÏ .
Fr22 Fr23
Fa22
Ft23
Ft22
- 34 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
2.T 2
FX22= Ft22 =
d w 22
Víi : T2= 250.354,67 [N.mm]; dw22= 84,480 [mm]
⇒ FX22= 5927 [N]
Fy22=Fr22 = Ft22.tg(∝tw1)/cos β
Víi : ∝tw1=20,440o , β =12,429o
⇒ Fy12= 2262 [N].
Fz22=Fa22 = Ft22.tg( β )
⇒ Fz12= 1306 [N].
- Lùc tõ b¸nh r¨ng [23]:
FX23= Ft23 = Ft12=2030[N]
Fy23= Fr23 = Fr12=787[N]
Fz12= Fa23 = 0 [N]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx20 = 4676[N], Fx21 = 3281[N],
Fy20 = 1537[N], Fy101= 98[N],
- 35 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
[3]
[2]
40788
5978
(Mx)
285236 200141
(My)
250354
(T)
22 23
20 21
- 36 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M2j = M x22 j + M y22 j
Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 55 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d20 = 0 [mm] ;d21 = 40,704 [mm] ;d23 = 37,718 [mm] ;d21 = 0 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc vµ chän æ l¨n ta lÊy ®êng kÝnh 2 ngâng trôc l¾p víi æ l¨n b»nh nhau :d20
= d21 = 40 [mm]
Theo quan ®IÓm c«ng nghÖ ®êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi c¸c b¸nh r¨ng chän nh nhau : d22 =
d23 = 45 [mm].
• Truc III:
* Lùc t¸c dông lªn trôc III : Chän trôc täa ®é nh h×nh vÏ .
- Lùc tõ b¸nh r¨ng [33]:
- 37 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
d=140mm
Fa32
FX32= Ft32 = (0,2…0,3).2T3/Dt
Víi T3 = 663.329,22 [N.mm],vµ tra b¶ng 15.10/T1 cã Dt = 140[mm].
⇒ FX32= 2369 [mm]
* Ph¶n lùc lªn c¸c gèi ®ì [0] vµ [1] :
LÊy hîp lùc vµ m« men cña c¸c lùc t¸c dông lªn trôc t¹i c¸c æ trong c¸c mÆt ph¼ng Oxz vµ
Oyz ta cã : ( Xem h×nh vÏ)
Fx30 = 570 [N], Fx31 = 2988[N],
Fy30 =726[N], Fy31= 1536 [N],
- 38 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
[3]
[2] Ft33
(5927)
d=140mm [0] Fa33
(1306) [1]
z
Fr33
(2262)
y
Fa32
(2369)
x
Fx32 Fz33
(2369) (1306)
Fx33 Fy31 Fx31
x Fy30 (5927)
(726) Fy33 (1536) (2988)
Fx30 (2262)
z (570)
M Fz33 = 153795
y
87 61
190
44286
198144
206103
385452
663329
33
31
32 30
- 39 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
*) TÝnh m« men uèn tæng vµ m« men t¬ng ®¬ng trªn c¸c tiÕt diÖn :
+ M« men uèn tæng : M3j = M x23 j + M y23 j
Víi [σ]-øng suÊt cho phÐp cña thÐp chÕ t¹o trôc tra b¶ng 10.5/T1 cã :[σ] = 50 [MPa].
Ta tÝnh ®îc : d30 = 49,605 [mm] ;d31 = 0 [mm] ;d32 = 48,614 [mm] ;d33 = 52,405 [mm] .
§Ó dÔ chÕ t¹o trôc ta lÊy ®êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi b¸nh r¨ng: d33 = 50[mm]
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi may¬ nöa khíp nèi : d32 = 42 [mm]
§êng kÝnh ®o¹n trôc l¾p víi æ l¨n :d30 = 45 [mm]
- 40 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
s σj .s τ
Sj = ≥ [s].
s σ2 j + s 2τj
Víi : [s]- HÖ sè an cho phÐp, th«ng thêng [s]= 1,5…2,5.
sσj- HÖ sè an toµn chØ xÐt riªng vÒ øng xuÊt tiÕp t¹i thiÕt diÖn j.
σ −1
sσj =
K σdj σ aj + ψ σ .σ mj
sτj- HÖ sè an toµn chØ xÐt riªng vÒ øng xuÊt tiÕp t¹i thiÕt diÖn j.
τ −1
sτj = K τ + ψ .τ
τdj aj τσ mj
Trong ®ã : σ-1,τ-1 lµ giíi h¹n uèn vµ xo¾n øng víi chu kú ®èi xøng.
W0j : momen c¶n xo¾n t¹i thiÕt diÖn ®ang xÐtcña trôc ®îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.6/T1.
Dùa theo kÕt cÊu trôc vµ c¸c biÓu ®å m« men t¬ng øng cã thÓ thÊy tiÕt diÖn nguy hiÓm cÇn
®îc kiÓm tra vÒ ®é bÒn mái
Trªn trôc I cã c¸c tiÕt diÖn : 11(æ l¨n) ,12 (b¸nh r¨ng)
Trªn trôc II cã c¸c tiÕt diÖn : 22(b¸nh r¨ng), 23(b¸nh r¨ng)
Trªn trôc III cã c¸c tiÕt diÖn : 30(æ l¨n) ,32 (khíp nèi) , 33(b¸nh r¨ng)
Chän l¾p ghÐp c¸c æ l¨n l¾p trªn trôc theo kiÓu l¾p k6, l¾p b¸nh ®ai víi trôc theo kiÓu l¾p
k6 kÕt hîp l¾p then
Dùa vµo b¶ng kÝch thíc cña then (b¶ng 9.1/T1).ta cã
B¶ng trÞ sè m« men c¶n uèn vµ m«men c¶n xo¾n
TiÕt ®êng kÝnh Sè bxh t1 W(mm3) W0(mm3)
diÖn trôc(mm) then
- 41 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
11 30 0 2650,7 5301,4
12 34 1 10 x 8 5 3240,27 7095,5
22 45 1 14 x 9 5,5 7606,76 16548,3
23 45 1 14 x 9 5,5 7606,76 16548,3
30 45 0 8946,1 17892,3
32 42 1 12x8 5 6295,7 13569,2
33 50 1 14 x 9 5,5 10747,05 23018,9
Dùa vµo gi¸ trÞ cña m« men uèn vµ m« men xo¾n vµ kÕt hîp víi b¶ng trªn ta cã b¶ng trÞ sè
cña øng suÊt ph¸p vµ øng suÊt tiÕp t¹i c¸c tiÕt diÖn
TiÕt W(mm3) W0(mm3) Mj Tj σaj τaj
diÖn
11 2650,7 5301,4 57543 61379,7 21,708 11,578
12 3240,27 7095,5 187900 61379,7 57,988 8,6505
22 7606,76 16548,3 300943 250354,67 39,562 15,128
23 7606,76 16548,3 200230 250354,67 26,322 15,128
30 8946,1 17892,3 206103 663239,2 23,038 37,068
32 6295,7 13569,2 0 663239,2 0 48,878
33 10747,05 23018,9 433398 663239,2 40,327 28,812
ψσ,ψτ- HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña trÞ sè øng xuÊt trung b×nh ®Õn ®é bÒn
mái, tra b¶ng 10.7/T1 ®îc Ψσ= 0,1, Ψτ = 0,05 .
Kσd , Kτd –HÖ sè x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
- 42 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Kσ
+ K x −1
Kσd = ε σ
Ky
Kτ
+ K x −1
Kτd = ε τ .
Ky
Kx- HÖ sè tËp trung øng xuÊt do tr¹ng th¸i bÒ mÆt, nã phô thuéc vµo
ph¬ng ph¸p gia c«ng vµ ®é nh½n bÒ mÆt ,tra b¶ng 10.8/1/ ®îc Kx= 1,10
Ky – HÖ sè t¨ng bÒn bÒ mÆt phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p t¨ng bÒn bÒ mÆt , c¬ tÝnh vËt liÖu
Dïng ph¬ng ph¸p t«I c¶I thiÖn t¨ng bÒn: KY=1,3
εσ, ετ- HÖ sè kÝch thíc kÓ ®Õn ¶nh hëng cña kÝch thíc thiÕt diÖn trôc
®Õn giíi h¹n mái, tra b¶ng 10.10/1/ .
Kσ,Kτ - HÖ sè tËp trung øng xuÊt thùc tÕ khi uèn vµ xo¾n .Tra b¶ng 10.12/1/ .B¶ng 10.13/1/
T¹i c¸c bÒ mÆt trôc l¾p cã ®é d«i cã thÓ tra trùc tiÕp tû sè Kσ/εσ vµ Kτ/ετ theo b¶ng 10.11/1/
Theo b¶ng 10.12/1/ : khi dïng dao phay ®Üa hÖ sè tËp trung øng suÊt t¹i r·nh then øng víi
Sau khi tÝnh ®îc tû sè Kσ/εσ vµ Kτ/ετ ta dïng gi¸ trÞ lín h¬n trong hai gi¸ trÞ cña Kσ/εσ ®Ó
tÝnh Kσd . Dïng gi¸ trÞ lín h¬n trong hai gi¸ trÞ cña tiÕp tû Kτ/ετ ®Ó tÝnh Kτd
- 43 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Mmax ,Tmax - m« men uèn lín nhÊt vµ m« men xo¾n lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn nguy hiÓm lóc
qu¸ t¶i
Dùa theo kÕt cÊu trôc vµ c¸c biÓu ®å m« men t¬ng øng cã thÓ thÊy tiÕt diÖn sau ®©y lµ tiÕt
diÖn nguy hiÓm lóc qu¸ t¶i cÇn ®îc kiÓm tra vÒ ®é bÒn tÜnh
Trôc I : tiÕt diÖn 12 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x212 + M y212 = 187900 [Nmm].
Tmax=61.379,66 [Nmm].
Trôc II : tiÕt diÖn 12 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x222 + M y222 = 300943[Nmm].
Tmax=250.354,67 [Nmm].
Trôc III : tiÕt diÖn 33 l¾p b¸nh r¨ng
Mmax= M x233 + M y233 = 433398[Nmm].
Tmax=663379,2[Nmm].
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®îc ghi trong b¶ng sau:
- 44 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
1
→K = = 1,4166
5
1 − 4.0,5.
34
G lµ m« ®un ®µn håi trît G=8.10 4 ( Mpa )
π .d 4 3,14.34 4
J 0 lµ m« men qu¸n tÝnh ®éc cùc J 0 = = =131.127,79
32 32
L lµ chiÒu dµi ®o¹n trôc ®ang tÝnh L = 248[mm]
T lµ m«men xo¾n T=61.379,7 (Nmm)
*Trôc 2
*Trôc 3
• Then b»ng ®îc chän theo ®êng kÝnh trôc vµ chiÒu dµI may¬
• Dùa vµo tiÕt diÖn cña ®êng kÝnh trôc ta chon then theo b¶ng 9-1a/T1
ChiÒu dµi then ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc lt=( 0,8..0,9)lm víi lm chiÒu dµi may ¬
Ta lËp b¶ng chän then vµ chiÒu dµi then t¬ng øng :
TiÕt diÖn ®êng kÝnh bxh t1 t2 lm lt
trôc
12 (Trôc I) 25 8x7 4 2,8 35 30
13(Trôc I) 34 10x8 5 3,3 35 30
22(Trôc II) 45 14x9 5,5 3,8 56 45
- 45 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
2T .
σd = ≤ [σ]
d .lt (h − t1 )
Víi: [σ] lµ øng suÊt dËp cho phÐp, theo b¶ng 9.5/1/ tra ®îc [σ]= 100 [Mpa].
a-Theo ®IÒu kiÖn bÒn c¾t:
2.T
τc = ≤ [τ c ] .
d .lt .b
Víi :[τ] lµ øng suÊt c¾t cho phÐp,víi trôc lµm b»ng thÐp 45 vµ t¶i träng rung ®éng nhÑ th×
[ τ c ] = 1 ( 60...90) = ( 20...30) lÊy[ τ c ] = 30( Mpa )
3
T lµ M« men xo¾n trªn c¸c trôc .
Thay c¸c gi¸ trÞ vµo c¸c biÓu thøc trªn ta cã b¶ng :
d lt bxh t1 T σd τd
25 ( Trôc I) 30 8x7 4 60498.4 48,6 12,2
34 ( Trôc I) 30 10x8 5 60498.4 33,7 8,4
45 ( Trôc II) 45 14x9 5,5 248389,7 31,1 6,9
45 ( Trôc II) 45 14x9 5,5 248389,7 5,7 1,3
42 ( Trôc III) 65 12x8 5 656262,8 69,4 15,8
50 ( Trôc III) 65 16x10 6 656262,8 45,7 17,6
Nh vËy c¸c mèi ghÐp then ®¶m b¶o ®é bÒn dËp vµ ®é bÒn c¾t
- 46 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
• æ l¨n ®· ®îc tiªu chuÈn v× thÕ khi thiÕt kÕ chØ tÝnh chän æ theo tiªu chuÈn råi kiÓm nghiÖm
l¹i c¸c ®IÒu kiÖn.
1. TÝnh cho trôc 1.
a) Chän lo¹i æ l¨n:
Trôc nµy cã chØ cã lùc híng t©m vµ kh«ng cã yªu cÇu g× ®Æc biÖt nªn ta chän æ bi ®ì mét
d·y
b) Chän kÝch thíc æ l¨n;
Víi kÕt cÊu trôc nh trªn vµ ®êng kÝnh ngâng trôc d = 30 [mm] Chän æ bi ®ì mét d·y cì
trung 306 cã ®êng kÝnh trong d = 30 [mm], ®êng kÝnh ngoµI D = 72 [mm], kh¶ n¨ng t¶I
®éng C = 22 [kN], kh¶ n¨ng t¶I tÜnh Co= 15,1 [kN]
c) TÝnh kiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶I cña æ:
- 47 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 48 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 49 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
L Tuæi thä tÝnh b»ng triÖu vßng quay Sè vßng quay cña trôc 2 lµ n 1 = 194,82 v ph
nªn
60.194,82.10.10 3
L= = 116,89
10 6
-X¸c ®Þnh t¶i träng ®éng quy íc do F a = 0 nªn
Q = X.V.Ftl .K t .K d
Trong ®ã
K t HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é K t = 1
K d HÖ sã kÓ dÕn dÆc tÝnh t¶i träng , tra b¶ng 11-3 tËp 1 → K d = 1,2
§èi víi æ bi ®ì mét d·y th× X=1 , Y=0
-X¸c ®Þnh ph¶n lùc gèi tùa
Ftl 0 = Fx230 + Fy23 = 4798,29 2 + 2018,9 2 = 5205,7( N )
• Trong nèi trôc vßng ®µn håi , hai nöa nèi trôc nèi víi nhau b»ng bé phËn ®µn håi .
Nhê cã bé phËn ®µn håi cho nªn nèi trôc ®µn håi cã kh¶ n¨ng gi¶m va ®Ëp vµ chÊn
®éng , ®Ò phßng céng hëng do dao ®éng xo¾n g©y nªn vµ bï l¹i ®é lÖch trôc….
1. Chän nèi trôc vßng ®µn håi.
Víi m« men xo¾n trªn truc III : T3 = 656262,81 [Nmm] = 656,26281[Nm] vµ ®êng kÝnh trôc
chç l¾p nèi trôc : d = 42 [mm]
- 50 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
l1 = 30mm l 2 = 32mm
l1 l2
D3
dc
d1
dm
d
D0
D
l2 l1
D2
dc
d1 l3
l B h
l
L
2. KiÓm nghiÖm ®iÒu kiÖn bÒn cña vßng ®µn håi vµ chèt.
a- §iÒu kiÖn bÒn dËp cña vßng ®µn håi :
2 k.T
Theo ®IÒu kiÖn bÒn dËp : σd= ≤ [ σ] d
Z.D 0 .d c .l 5
Víi Têi KÐo, theo b¶ng 16-1/T2 lÊy k= 3,5
T – momen xo¾n danh nghÜa trªn trôc III, T = 656262,81 [N.mm].
Theo b¶ng 16-10b/T2/ tra ®îc dc= 14 mm, l3 = 28[mm].
2k .T 2.3,5.656,262.10 3
⇒ σd= Z .D .d .l = = 2,366 < [σ]d = 3 [Mpa].
0 c 5 8.130.14.28
b-§iÒu kiÖn søc bÒn cña chèt .
k .T .l 0
σu = ≤ [σ ]u [Mpa].
Z .D0 .0,1.d c3
l3
Víi l0= l1+ = 34+14 = 48 mm
2
k .T .l 0 3,5.656,262.10 3.48
⇒ σu = = = 48,8 ≤ [σ ]u = 70( Mpa )
Z .D0 .0,1.d c3 8.130.0,1.14 3
- 51 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
VËy nèi trôc ®· chän tháa m·n ®iÒu kiÖn bÒn dËp vµ bÒn uèn
- 52 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
a) KÕt cÊu :
- Gåm 2 phÇn : N¾p vµ th©n, ®îc gÐp víi nhau b»ng bu l«ng .
- MÆt ghÐp gi÷a th©n vµ n¾p lµ mÆt ph¼ng ®i qua c¸c trôc vµ song song víi mÆt ch©n ®Õ ®Ó
viÖc l¾p ghÐp ®îc dÔ dµng.
- MÆt ch©n ®Õ kh«ng lµm ph¼ng mµ lµm 2 d·y låi nh»m gi¶m tiªu hao vËt liÖu, thêi gian gia
c«ng, kh¶ n¨ng lu th«ng kh«ng khÝ qua ®¸y hép ®Ó tho¸t nhiÖt...
b) KÝch thíc c¬ b¶n:
Theo b¶ng 18-1/T2/ cho phÐp ta tÝnh ®îc c¸c kÝch thíc c¸c phÇn tö cÊu t¹o nªn vá hép.
- ChiÒu dµy th©n vµ n¾p.
• ChiÒu dÇy th©n hép δ : X¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau.
LÊy δ = 9[mm].
- 53 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
LÊy s3 = 18 mm.
• ChiÒu dÇy bÝch n¾p hép S4:
R3
s4= (0,9...1).s3 =16,2…18
s4 =17 [mm]
• BÒ réng bÝch n¾p vµ th©n :
K3 = k2- (3 ÷5)mm.
K2 = E2 + R2+(3 ÷5)mm.
E2= 1,6.d2 = 1,6.14 =22,4 mm
LÊy E2 = 22mm .
R2 = 1,3.d2= 1,3.14 =15,6 mm , lÊy R2= 18 mm
⇒ K2 = E2 + R2+(3 ÷5)mm.= 22+18+4=44 mm
⇒ K3 = k2 - (3 ÷5)mm = k2- 4 = 44 – 4 =40 mm
-Gèi trªn vá hép .
Gèi trôc cÇn ph¶i ®ñ ®é cøng v÷ng ®Ó kh«ng ¶nh hëng ®Õn sù lµm viÖc cña æ , ®Ó dÔ gia
c«ng mÆt ngoµi cña tÊt c¶ c¸c gèi ®ì n»m trong cïng mét mÆt ph¼ng . §êng kÝnh ngoµi
cña gèi trôc ®îc chän theo ®êng kÝnh n¾p æ, theo b¶ng 18-2/2/ ta tra ®îc c¸c kÝch thíc cña
c¸c gèi nh sau:
- 54 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
k2
E2
k
-§Õ hép .
• ChiÒu dÇy ®Õ hép khi kh«ng cã phµn låi s1.
S1 = (1,3..1,5).d1 = (1,3..1,5).20 = 26..30 [mm].
Chän S1 = 30[mm].
• BÒ réng mÆt ®Õ hép: K1 = 3.d1 = 3.20 = 60 [mm].
- 55 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
Chän ∆ = 12 [mm]
• Khe hë gi÷a ®Ønh b¸nh lín víi ®¸y hép.
∆1 = (3..5). δ = (3..5).10 = 30..50 [mm], Chän ∆1 = 30 [mm].
• Khe hë gi÷a c¸c b¸nh r¨ng víi nhau ∆> δ = 10, lÊy ∆ = 15mm.
--Sè lîng bul«ng nÒn.
L+B 250 + 600
Z= = = 3,4 LÊy Z= 4
200 ÷ 300 250
- §Ó vËn chuyÓn hép gi¶m tèc trªn n¾p cã l¾p thªm bu l«ng vßng
- VËt liÖu lµm bu l«ng lµ thÐp 20.
- Theo träng lîng hép gi¶m tèc co kÝch thíc c¬ b¶n cña bu l«ng :
Lo¹i d1 d2 d3 d4 d5 h h1 h2 l f b c x r r1 r2
M12 54 30 12 30 17 26 10 7 25 2 14 1,8 3,5 2 6 6
2) Cña th¨m .
§Ó kiÓm tra quan s¸t chi tiÕt m¸y trong hép khi l¾p ghÐp vµ ®Ó ®æ dÇu vµo
- 56 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
hép, ®Ønh hép cã l¾p cöa th¨m, cöa th¨m ®îc ®Ëy b»ng n¾p, cöa th¨m cã kÕt cÊu vµ kÝch thíc
nh h×nh vÏ , theo b¶ng 18-5/2/ tra®îc c¸c kÝch thíc cña cöa th¨m.
12
5
10
0 10
87 75 0
15
3- Chèt 0
®Þnh vÞ.
MÆt ghÐp gi÷a n¾p vµ th©n n»m trong mÆt ph¼ng chøa ®êng t©m c¸c trôc , Lç trô l¾p
trªn n¾p vµ th©n hép ®îc gia c«ng ®ång thêi, ®Ó ®¶m b¶o vÞ trÝ t¬ng ®èi cña n¾p vµ th©n tríc
vµ sau gia c«ng còng nh khi l¾p ghÐp, ta dïng 2 chèt ®Þnh vÞ , nhê cã chèt ®Þnh vÞ , khi xiÕt
bul«ng kh«ng bÞ biÕn d¹ng vßng ngoµi æ.
∆1:50
10
- 57 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
M16
6- ThiÕt bÞ kiÓm 25,4 tra møc
30
dÇu.
§Ó kiÓm tra møc 9 15 dÇu
trong hép ta dïng 28 22 que
th¨m dÇu, que th¨m dÇu cã kÝch thíc vµ kÕt cÊu nh h×nh vÏ.
30
6 12
Φ18
Φ12
Φ6
PhÇn V L¾p r¸p, b«i tr¬n, ®iÒu chØnh.
I. L¾p r¸p.
1- X¸c ®Þnh vµ chän kiÓu l¾p.
Thø tù Tªn mèi ghÐp KiÓu l¾p Sai lÖch giíi h¹n Ghi chó
cña lç vµ trôc
1 B¹c chÆn vµ trôc II H8 + 39 µm
Φ45 + 18 µm
k6
+2µm
2 B¹c chÆn vµ trôc III H8 + 25 µm
Φ50
k6 + 18 µm
+ 2 µm
- 58 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 59 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
+30 Hai æ
H7
Lç hép trôc III × n¾p æ Φ84 -120
d11
-340
+15
-15
-30
Then x b¸nh r¨ng trªn trôc +18
JS 9
12 -18 bxh=10x8
III h9
-36
Then x May ¬ b¸nh ®ai JS 9 +21
16 bxh=14x9
trªn trôc I h6 -21
-43
Mèi ghÐp gi÷a b¸nh r¨ng vµ trôc víi yªu cÇu kh«ng th¸o l¾p thêng xuyªn, kh¶ n¨ng ®Þnh
H7
t©m ®¶m b¶o, kh«ng di trît däc trôc nªn ta dïng kiÓu l¾p , Cßn ®èi víi mèi ghÐp b¹c vµ
k6
H8
trôc ®é ®ång t©m yªu cÇu kh«ng cao nªn ta dïng kiÓu l¾p
k6
E9
Mèi ghÐp then vµ trôc ta dïng mèi ghÐp trung gian , cßn ®èi víi mèi ghÐp gi÷a lç
h8
H7
hép vµ n¾p th× ta dïng mèi ghÐp láng ch¼ng h¹n
Js6
Mèi ghÐp gi÷a æ vµ trôc th× l¾p theo hÖ thèng lç ta chän kiÓu l¾p K6, cßn mèi ghÐp gi÷a
vßng ngoµi æ vµ lç hép th× ta dïng mèi ghÐp H7.
- 60 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
®ai, b¹c chÆn vµ vßng æ , v× vËy chiÒu dµi b¹c cÇn ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ ph¶i dµi h¬n
®o¹n trôc l¾p b¹c.
- 61 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
d d1 d2 D a b S0
30 31 30 43 6 4,3 9
45 46 45 64 9 6,5 12
d1
a
d
D
d2
D
b
S0
Tªn dÇu hoÆc mì ThiÕt bÞ cÇn b«i Lîng dÇu hoÆc Thêi gian thay
tr¬n mì dÇu hoÆc mì
DÇu «t« m¸y kÐo Bé truyÒn trong
0,6 lÝt/Kw 5 th¸ng
AK- 15 hép
1/2 chç rçng
Mì M TÊt c¶ c¸c æ 1 n¨m
bé phËn æ
III. §iÒu chØnh.
1-§iÒu chØnh ¨n khíp b¸nh r¨ng.
Sai sè vÒ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt theo kÝch thíc chiÒu dµi vµ sai sè l¾p ghÐp lµm cho vÞ trÝ b¸nh
r¨ng trªn trôc kh«ng chÝnh x¸c, v× vËy ®Ó bï vµo nh÷ng sai sè ®ã thêng lÊy chiÒu réng b¸nh
r¨ng nhá t¨ng lªn 10% so víi chiÒu réng b¸nh r¨ng lín.
3-§iÒu chØnh khe hë c¸c æ l¨n.
Khe hë ¶nh hëng ®Õn sù ph©n bè t¶i trªn c¸c con l¨n vµ ®é bÒn l©u cña æ , lùa chän khe hë
thÝch hîp cã kh¶ n¨ng gi¶m tiÕng ån, gi¶m dao ®éng t¨ng ®é cøng cña gèi trôc .
§iÒu chØnh æ b»ng c¸ch dÞch chØnh vßng ngoµi ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c c¸ch sau:
• §iÒu chØnh nhê nh÷ng tÊm ®Öm ®Æt gi÷a n¾p vµ vá hép.
- 62 -
§å ¸n m«n häc Chi TiÕt M¸y
- 63 -