Universiteti AAB

Fakulteti I shkencave të kriminalistikës

Punim diplome

Kontrabandimi i mallerave me tarife te larte doganore

Studenti:Shaban Kurpali

Mentori :Doc. Dr. Mersida Suçeska

1
Hyrje .................................................................................................................................. 3

Njohurit e përgjithshme mbi kontrabandën.................................................................. 5

Nocioni i doganës rëndësia dhe llojet............................................................................. 6

Kontrabanda me cigare dhe kriminaliteti i organizuar ............................................... 8

Zhvillimi dhe dinamika e kontrabandës me cigare në disa vende të Ballkanit ........ 12

Vëllimi dhe struktura e kontrabandës me cigare në Kosovë ..................................... 13

Format e kontrabandës me cigare dhe shpërndarja e saj .......................................... 15

Ndikimi i disa faktorëve subjektiv në paraqitjen e kontrabandës me cigare............ 17

Preventiva si formë e luftës kundër kriminalitetit doganor dhe Parandalimi i

kontrabandës me cigare ................................................................................................ 19

Masat e mbikëqyrjes doganore si formë e pengimit të kontrabandës me cigare...... 23

Bashkëpunimi ndërkombëtare në luftën kundër kontrabandës me cigare............... 25

Konkluzioni .................................................................................................................... 27

Literatura ....................................................................................................................... 29

2
Hyrje
Sistemi doganor ne Kosove eshte i ri .Fillet e saj shenohen pas luftes ne vitin 1999me
themelimin e sherbimit doganor nga perfaqsuesi special i Sekretarit te Pergjithshem te
OKB-se. Si pjese perbese e sistemit ekonomik, perkatesisht juridik sistemi doganor
paraqet lemi shume voluminoze dhe te ndrelikuar ne zbatimin e procedurave per
realizimin e puneve nga afarizmi i tregtise se jashtme.Rendesia e sitemit doganor do
te rritet krahas zhvillimit ekonomik te R.Kosoves.

Kontrabanda në botën bashkëkohore paraqet një ndër format më të rrezikshme të

kriminalitetit në përgjithsi si dhe kriminalitetit të organizuar që ka marrë përmasa të gjëra
dhe si, e tillë po sjell pasoja të mëdha njerëzimit dhe shoqërisë në të gjitha aspektet e
jetës,sidomos në aspektin ekonomik politike dhe në atë shëndetësorë,si dhe e kanë
aktualizuar edhe më tepër nevojën për thellimin e shtjellimitë të njohurive të
kriminalitetit me tarifa të larta si cigarja e cila është shumë e përhapur në shoqrin e cila
na rrethonë.
Është interes dhe detyrër e çdo shteti që në mëmyrë aktive dhe të gjithanshme t’i
kundërvihet çdo forme të kontabandës,e sidomos asaj të mallrave me tarifa të larta
doganore,duke u angazhuar për marrjen e masave preventive dhe represive nga ana e
organeve policore dhe doganore që kanë për qëllim parandalimin e kësaj forme të
kriminalitetit të organizuar,si mbrenda shtetit ashtu edhe jashtë territorit të saj,pra duke
vërë në dispozicion të gjitha mekanizmat e mundëshëm për luftimin e kësaj dukurive në
shoqërin tonë.
Në këtë punim të diplomës jamë munduar që të paraqes një vështrim të posaçëm
kontrabandës me cigare e cila është një dukuri shumë e përhapur, dhe shumë fitimprurëse
për kontrabandistet në këto shtete të Ballkanit.
Ndryshimet e mëdha dhe të shpejta në zhvillimin ekonomik,shoqëror e politikë të shumë
shteteve bashkëkohore ndikuan që në to të reflektohen edhe disa dukuri dhe forma të
kriminalitetit të organizuar,në kuadër të kësaj bën pjesë edhe kontrabanda me cigare.
Qëllimi i kësaj çështje në akspektin e zbulimit dhe ndriçimit të shkaqeve dhe të pasojave
që i shtyjnë individët dhe grupet e caktuara që të merren me kontrabandën me cigare,ky

3
fenomen paraqet një dukuri mjaftë negative dhe me pasoja shumë të rrezikshme,si nga
ana ekonomike edhe ajo shëndetësore.
Shkaqet e implikimit në këtë dukuri sociale gjenden në kushtet ekonomike,pamundësia e
hyrjes dhe integrimit në jetën normale,mungesa e mbikqyrjes nga ana e familjes,papunsia
etj. Për këtë arsye kjo kategori e personave me këto probleme të ndryshme sociale e
ndoshta edhe psikike janë pre e lehtë për t’u viktimizuar nga grupet dhe bandat e
ndryshme kontrabandiste,të cilave ju ofrojnë fitime për angazhimin e tyre në aktivitete të
papastera kontrabanduese.
Nga titulli i këtij punimi, vërehet se në të trajtohet kontrabanda e malrave me tarifa të
larta doganore në të cilën e kemi për qëllim;njohjen, luftimin, parandalimin, dhe
çrrënjosjen e kontrabandimint në shoqëri.
Për ta kuptuar këtë problem,duhet njohur format e manifestimit të kësaj dukurie
kriminale ,kontrabandimi i këtyre mallrave si dhe oraganizimi ndërkombëtar i rrjetit të
kriminalitetit të organizuar i cili është i shfaqur në disa lloje të ndryshme.
Duke e vështruar rëndësinë dhe ndërlikueshmërinë e kontrabandës me cigare në botën
bashkëkohore,shpresoi që ky punim është një kontribut modest në njohjen,ndriçimin dhe
masatë që ndermerren për parandalimin dhe luftimin e kësaj dukurie të rrezikshme.
Ky punim, në rend të parë u dedikohet të gjithë studentëve të Fakulltetit të
Kriminalistikës, Fakulltetit Juridik, por njëkosishtë edhe studentëve të studimeve pos
diplomike. Po ashtu është i mir se ardhur për të gjithë ata që në çfardo mënyre merren me
çështje të njohjes, parandalimit dhe luftimit të kondrabandës doganore në shoqëri.
Në këtë drejtim mund ti shërbej kriminalistëve, juristëve, gjyqtarëve, avokatëve si dhe
puntorëve të cilët punojnë në institucjone të ndryshme doganore.
Ky tekstë është me interes edhe për lexus të tjer, të cilët në ndonjë mënyrë, përcjellin dhe
interesohen për dukuritë e kontrabandes në shoqërin bashkëkohare.

4
Njohuri të përgjithshme mbi kontrabandën

Ne baze te dispozitave te ligjit doganor ne fuqi , si vepra penale doganore jane te

inkriminauara veprimet e bartjes se mallit pertej vijes doganore duke iu shmangur
masave te mbikqyrjes doganore .Shmangja nga masat e mbikqyrjes doganore
kryesisht manifestohen me mos paraqitjen e mallrave autoriteteve doganore me rastin
e kalimit te vijes doganore si dhe me bartjen e mallrave pertej vijes doganore ne
menyre te fshehte.Per keto vepra penale eshte percaktuar denimi me burg prej nje
viti deri ne pese vite dhe gjoba ne te holla(AI N0 8/2004 neni 28).Kodi nr 03/L-
109.KS 10.11.2008)

Kushdo që nëpërmjet linjës doganore bartë mall me vlerë më të lartë duke anashkaluar
masat e kontrollit doganor, ose kushdo që duke i anashkaluar masat e kontrollit doganor
bën bartjen e mallit nëpërmjet linjës doganore, do të dënohet me gjobë në para ose me
dënim me burg deri në tri vjet,pavarësisht se a është bërë lakimi i mallit nëpërmjet
vendkalimit të rregullt apo jashtë tij. Në qoftë se personi deklaron se mallin e ka futur
jashtë vendkalimit kufitar ose nëpërmjet vendkalimit legal doganor, pa e paraqitur ose
duke e fshehur, bëhet fjalë për vepër penale të kontrabandës. Tiparet logjike të kësaj
vepre penale janë:
- bartja e mallit nëpërmjet linjës doganore dhe
- bartja që bëhet në formë profesionale1.
Kontrabanda paraqet një dukuri aktuale negative,rrezikshmëria shoqërore e së cilës
manifestohet në mënyrë të shumëfishtë.
Përmasat e përhapjes së kontrabandës sot, veçanërisht në disa forma të saj,e bëjnë atë
,me gjasë, trajtën më të organizuar të kriminalitetit,e cila implikon në vete një mori
trajtën negative në shoqëri 2
Nëse i qasemi në aspektin historik si dhe në zhvillimin e saj ,kjo dukuri është e lidhur
pikërisht me paraqitjen e kufijve shtetëror, ku si rezultat i këtyre pengesave pamundësuan
edhe qarkullimin e lire të mallrave,sidomos mallrave me tarifa të larta, pra mund të

1
Dr Mersida Suçeska,Bazat e Kriminalitetit Ekonomik, Prishtine. 2006.fq.83-84
2
Mr .sc.Veton Vula,kontrabanda me narkotike ne boten bashkëkohore

5
konstatojmë se kontrabanda ka ndryshuar formën e vetë për gjatë gjithë kohës dhe
zhvillimit ekonomiko shoqërorë.
Sipas një botëkuptimi kontrabandë është çdo lloji i transportimit ilegal të mallit përtej
kufirit që në vete përmbajnë mallra të tarifës së lartë.
Sipas prof Ismet Elezi,kontrabandë quhet:”kalimi i mallrave,i sendeve me vlerë dhe i
objekteve tjera jashtë vendeve ku ka zyra doganore,ose kalimi i tyre nëpërmjet zyrave
doganore duku ju shmangur kontrollit doganor me anë të fshehjes së sendeve, kryhet me
shumë se një herë”.3
Sa i përket nocionit të kontrabandës ekzistojnë disa definicione me anë të cilave
përkufizojmë këtë dukuri kriminale, si gjërat që më së shumti kontrabandohen janë gjërat
me vlerë, narkotikët,cigaret ,parat, armët e municioni dhe shumë mallra të tjera të cilat
kanë një vlerë mjaftë të madhe.
Edhe pse pothuajse në të gjitha shtetet e botës e kanë të rregulluar në mënyrë normative
parandalimin e kësaj dukurie,kontrabanda është prezentë në çdo vend të botës varësisht
prej zhvillimit ekonomiko shoqërorë.

Nocioni i doganës, rëndësia dhe llojet

Dogana është taks që i paguhet shtetit me rastin e kalimit përtej linjës doganore. Si
rregull, linja doganore përputhet me kufirin shtetërorë, e cila e përcakton zonën doganore,
ku dalin obligime për pagimin e doganës dhe taksave tjera për mallrat që hynë në zonën
doganore të një vendi. Qëllimi dhe destinomi ekskluziv i doganës ka pasur karakter
fiskal, do të thotë t’i shërbej për plotësimin e buxhetit.
Si definicion mbi doganën kemi: Taksa që e paguan shteti me rastin e hyrjes së mallrave
nëpërmjet linjës doganore, si për nevojat e arkës shtetërore ashtu edhe për realizimin e
synimeve të caktuara në këmbimin tregtar ndërkombëtar, siç është mbrojtja e prodhimit
vendor, nxitja e zhvillimit të ekonomisë vendore dhe barazimi i bilancit tregtar me jashtë.

3
Dr Skender Begeja,politika penale ne nje Evrop ne Transformim,1995,Drejtesia,nr.3 fq.64

6
Doganat janë tatime të cilat i grumbullon shteti me rastin e kalimit të mallrave nëpërmjet
kufirit shtetëror dhe bën pjesë në grupin e tatimeve të tërthorta. Fillimisht, dogana ka
pasur karakter fiskal, që do të thotë së shteti e ka aplikuar këtë taks me qëllim të sigurimit
të mjeteve.
Dogana në kuptimin që ka sot ka filluar të aplikohet së pari në periudhën e
merkantilizmit, në shekujt XVII e XVIII, kur është quajtur:tri dhjetëshja, xhymryk, soll,
doana etj. Atëherë ishin hequr të gjitha taksat brenda territorit të shtetit (qyteteve e
rajoneve), dhe kishte filluar pagesa e taksës doganore vetëm në kufi të jashtëm të shtetit.
Dogana, si instrument i këmbimit të jashtëm tregtar manifestohet nëpërmjet dy
elementeve të saj themelore: tarifës (shkallës) doganore dhe bazës doganore. Nëpërmjet
“Tarifës doganore” caktohet lartësia e pagës së shkallës doganore për mallrat që
importohen ose hynë në zonën doganore në BeH4.
Dogana ka rëndësi të madhe për procesin e baraspeshës në treg dhe për stabilitetin e
çmimeve. Gjithashtu është instrument për harmonizimin e sistemit ekonomik të vendit.
Ngarkesat e doganave ndihmojnë ruajtjen e stabilitetit të tregut vendor për plasmanin e
prodhimeve vendore, ndërsa nëpërmjet lehtësimeve doganore për mallrat që eksportohen
stimulohet shtimi i prodhimit vendor dhe plasmani i tij në tregun e jashtëm.
Llojet e doganave janë të ndryshme. Ndarja e doganave bëhet sipas kritereve të zbatimit
të tyre. Ja llojet e doganave:
1. Sipas lëvizjes së mallrave: doganat eksportuese, importuese dhe transite.
2. Sipas funksionit themelor ekonomik: doganat mbrojtëse e fiskale (financiare) dhe
doganat sociale e politike;
3. Doganat prohibide (në qoftë se lartësia e tyre është aq e madhe sa ndikon njësoj
sikur edhe ndalimi direkt);
4. Sipas mënyrës së caktimit të tarifës doganore: doganat autonome dhe të
marrëveshjes (konvencionale);
5. Dogana maksimale dhe minimale,ngjashëm me tekstin nën pikën 4;
6. Sipas mënyrës së caktimit dhe pagesës: ad valorem dhe specifike, si edhe të
kombinuara nga aspekti doganor teknik;

4
Dr Mersida Suçeska, Bazat e Kriminalitetit Ekonomik, Prishtine. 2006.fq.77-78.

7
 7. Sipas mënyrës së procedimit të mallit: doganat unike dhe diferenciale (varësisht
prej procedimit unik apo të ndryshëm të doganimit të mallrave që hynë nga
vendet të ndryshme, prej rrugëve transportuese apo prej mjeteve të transportit. Një
formë e doganave diferenciale paraqesin doganat preferenciale dhe doganat
luftarake (retrozive), të cilat aplikohen ndaj ndonjë vendi në rrethana të
jashtëzakonshme, në mënyre që ai vend të detyrohet të lëshojë pe;
8. Doganat për barazim,antidoping dhe për kompensim5.

Kontrabanda dhe Kriminaliteti i organizuar

Kriminaliteti është dukuri komplekse dhe mjaft heterogjene,si për nga forma po ashtu
edhe për nga shkaqet e paraqitjes se tij. Sjelljet kriminale janë te llojllojshme,siç janë
edhe raportet shoqërore dhe të mirat të cilat atakohen dhe rrezikojnë ato sjellje. Për këtë
arsye kur flitet për fenomenologjinë kriminale shtrohet nevoja e klasifikimit dhe ndarjes
së formave të manifestimit të sjelljeve kriminale6.
Ndër format më të shpeshta dhe më të rrezikshme të sjelljeve kriminale në botën
bashkëkohore,konsiderohet i ashtuquajturi “kriminalitet profesional” .Ky lloj
kriminaliteti quhet profesional ngase atë e kryejnë personat të cilët me sjellje kriminale
merren në mëny të rregullt dhe ky aktivitet i tyre është bërë profesion dhe mjeshtri e
përhershme e tyre. Si formë e veçantë e kriminalitetit profesional,konsiderohet edhe i
ashtuquajturi kriminaliteti i “jakës së bardhë”ose kriminalitet i shtresave të larta në
shoqëri. Këtë term dhe emërtim të kësaj forme të kriminalitetit e përdori për herë të parë
kriminologu dhe sociologu amerikan Edwin Sutherland7.
Si formë posaçërisht e rrezikshme e manifestimit të krimit trajtohet kriminaliteti i
organizuar. Ai cilësohet me disa veçori,si lidhshmëria e përhërshme më shumë në
kryerjen e aktiviteteve kriminale ekzistimi i një strukture organizative me hierarki dhe
pushtet të fuqishëm të udhëheqësit:dominimi i rregullit, rendit, disiplinës, përgjegjësisë së

5
Dr Mersida Suçeska,. Bazat e Kriminalitetit Ekonomik, Prishtine 2006.fq.80-81
6
Dr. Ragip Halili Kriminologjia bot. kater .fq135-137
7
Dr. Ragip Halili Kriminologjia bot.kater.fq.137-139

8
antarve , solidariteti i imponuar:ruajtja e fshetsis se veprimit dhe mos zbulimi i
organizatës, mos tradhtia ndaj udhëheqësit etj8.
Kriminaliteti i organizuar është dukuri pothuajse e përhapura në të gjitha shoqëritë ,gjë
që kriminelet profesionist po organizohen gjithnjë e më shumë në grupe të caktuara ,në
banda dhe forma të ndryshme të bashkëpunimit ndërmjet tyre qëllimi i të cilëve është
përfitimi material me anë të veprimtarisë kriminale, kriminaliteti i organizuar shfaqet në
forma të ndryshme, si dhe për të arritur qëllimet e tyre ata përdorin këto forma
a) kriminalitetin e organizuar në fushën e tregtisë dhe
b) trafikun e organizuar të sendeve (mallrave të ndaluar)
rasti i parë ka të bëj kur ndërmarrjet paraqiten haptazi si ndërmarrje të ligjshme me
degëzime tregtare apo shpëlarje e parave, që nënkuptojmë përfitimet ilegale a investimet
legale.
Ndërsa sa i përket trafikut të organizuar të sendeve me vlerë në mesin e këtyre sendeve
bën pjesë edhe kontrabanda me cigare,kjo dukuri është shumë e përhapur pothuajse në
çdo cep të botës,varësisht prej zhvillimit ekonomik shoqëror.
Kontrabanda me cigare pothuajse është një dukuri shumë e përhapur edhe në Ballkan, ajo
shfaqet në forma të ndryshme të kontrabandimit edhe pse janë mbajtur disa takime në
kuadër të policisë dhe organizatave për parandalimin e kësaj dukurie, prapë se prapë nuk
kanë arritur që të ndalojnë një dukuri të tillë,pasi që në disa shtete vetë udhëheqësit ishin
të implikuar në këtë dukuri.
Nëse i qasmi këtij problemi në kuadër të rajonit kjo dukuri është shumë e përhapur në të
gjitha vendet e Ballkanit, sidomos një gjë e tille u mundësua pas shpërthimit të luftës në
ish Jugosllavi. Të gjithë në Ballkan e dinin se rajoni i tyre ishte qendër e kontrabandës së
cigareve. Shumë shpejt, mbas shpërthimit të luftës në ish-Jugosllavi në vitin 1991, në
restorantet e Zagrebit, Beogradit dhe të Sarajevës filluan të hyjnë fëmijë, disa nga ata fare
të vegjël, me çanta të mbushura me cigaret më cilësore perëndimore. Nëpër trotuare, çdo
20 metra, njerëz të moshuar me një lëkurë të rreshkur, mbas një stazhi rreth dhjetëvjeçar
të pirjes së cigareve, ofronin shteka (kuti) cigaresh "Winston" dhe "Marlboro". Në
Londër, një shtekë e tillë kushtonte 75 dollarë, në Nju Jork - rreth 40 dollarë, kurse në
Ballkan - 10 dollarë! Një ndryshim i tillë në çmim bëri që numri i njerëzve që pinë cigare

8
Dr. Ragip Halili Kriminologjia bot.kater.fq.141-142

9
në këtë rajon, pra që ranë preh e kësaj shprehie të dëmshme shëndetësore, të rritej në
mënyrë të konsiderueshme, për më tepër në kushtet e luftës. Më shumë sesa gjysma e
banorëve të Ballkanit pinë cigare, pra tregu është mjaft i madh9
Nëse i referohemi në aspektin global kontrabandimi me cigare është një dukuri e
përhapur pothuajse çdo kund,llogaritet se në botë kontrabandohen mbi 600 bilion cigare
për çdo vite10
Po ashtu edhe Kosova bën pjesë në rajonin kur kontrabandimi i cigareve është një dukuri
kriminale mjafte e përhapur,dhe mjafte fitimprurëse për kontrabandistët, duke pasur
parasysh terrenet mjaftë të vështira të kalimit të kufirit kontrabandistët shpesh kanë
përdorur kuajt dhe gomaret për kalimin e kufirit si nga ana e Shqipërisë apo të Malit të
Zi. Kuaj të ngarkuar me cigare pa pronarë udhëtojnë të vetmuar për rreth 6 orë nga Mali i
Zi e Shqipëria për në Kosovë. Kjo është mënyra më e fundit që aplikojnë trafikantët për
të shmangur arrestimin11
Pejë-Tropojë-Kontrabanda e cigareve me kuaj përmes kufirit Mali i Zi –Kosovë dhe
Shqipëri-Kosovë ka vite që aplikohet nga kontrabandistët e cigareve, por asnjëherë si në
këto përmasa. Policia ka arritur të kapë vetëm kafshët e ngarkesës, disa koli me cigare si
dhe “peshq të vegjël” duke mos mundur të ndëshkojë bosët e padukshëm të trafikut të
cigareve. Ekzistencën e trafikut të cigareve nga Mali i Zi në Kosovë përmes bjeshkëve të
Jablanicës në Pejë, por edhe nga Bjeshkët e Nemuna në kufirin Shqipëri-Kosovë e kanë
pranuar zyrtarët e Shërbimit Policor të Kosovës në Pejë. Qendra e distribuimit të cigareve
kontrabandë është qyteti i Pejës, një ndër qytetet më të mëdha të Kosovës, i njohur për
ushtrimin e bizneseve të shumta. Kuajt e ngarkuar me cigare kalojnë përmes malit në
afërsi të pikës doganore Kullë-Rozhajë për të futur cigaren kontrabandë në tregjet
anembanë Kosovës. Kontrabandistët e duhanit me kuaj janë të moshës kryesisht të re dhe
banojnë në fshatrat e Pejës kufi me Malin e Zi dhe Shqipërinë. Ata thonë se kontrabanda
e duhanit është jetike për ta, është buka e familjeve të tyre. Policia në Pejë pranon
ekzistencën e kësaj kontrabande, madje thotë se me këtë aktivitet merren një numër i
madh personash. Njëri prej kontrabandistëve të duhanit me kuaj që nuk e tregon emrin
thotë se kontrabandën që ai bën me duhan, është një punë për të mbajtur tetë anëtarët e

9
http://www.albaniasite.net/forum/
10
http://reportingproject.net/new/index
11
http://www.forumilir.com

10
familjes. “Jemi shumë persona që merremi me këtë punë. Po të gjithë duam me jetua. Kjo
është buka e familjes time ”,- thotë kontrabandisti i cigares. Bosët e mëdhenj diku larg
gjurmëve, numërojnë paratë që përfitojnë nga kjo tregti e paligjshme. Askush prej
kontrabandistëve nuk dëshiron të thotë të vërtetën, aq më pak të japë identitetin e vet.
Në të shumtën e rasteve kuajt e ngarkuar me cigare e bëjnë rrugën të vetmuar pa pronarët
e tyre. Ata ndjekin gjurmët e vetvetes pa gabuar asnjëherë. Karvanët e kuajve udhëtojnë
për rreth 6 orë të vetmuar nëpër monopatet e bjeshkëve. Këtë skemë, trafikantët e vegjël
të cigareve e aplikojnë për të mos rënë në dorë të policisë. Në policinë rajonale të Pejës
tregojnë se para tre vjetësh policia kishte kapur 45 kuaj e mushka të ngarkuara me duhan
që po hynin nga kufiri perëndimor me Malin e Zi, për në Kosovë. Njësiti policor dhe
Antikontrabanda, kishin mundur të kapnin kafshët e ngarkesës, por jo të zotët e tyre. Të
mësuar nga rruga e përsëritur shpesh, karvani i kuajve dhe mushkave pa njerëz po
drejtohej drejt vendit ku grumbullohej cigarja kontrabandë në hyrje të Pejës, ku janë
kapur nga policia. Policia ishte mjaftuar duke “kapur” kuajt, por ka qenë e detyruar t’i
lëshojë, pasi kafshët po ngordhnin urie. Ky aksion qe cilësuar asokohe nga vetë policia si
spektakolar në luftën kundër kontrabandës së duhanit. “Ne kishim qëllim t’iu bënim
presion kontrabandistëve për të lënë punën e tyre të kontrabandës me cigare”, këtë thonë
në policinë rajonale të Pejës. Njëri prej kontrabandistëve të cigareve me kuaj nëpër pyll
thotë se i kujtohej kjo ngjarje, por në atë kohë ai nuk kishte filluar punën që bën
aktualisht (trafik cigaresh me kuaj). Këtë lloj trafiku edhe ky person e lidh me jetën e
familjes së vet. Edhe para dy javësh policia e Pejës kishte rënë në gjurmët e një karvani
me 6 kuaj të ngarkuar me cigare që po hynin në Kosovë. Policia dhe Shërbimi Doganor i
Kosovës kanë bllokuar 48 koli me cigare të ngarkuara në kuaj, por edhe kësaj radhe
policia ka arritur të kapë njërin prej tyre. Zëdhënësi i policisë rajonale në Pejë, togeri
Avni Gjevukaj, thotë se pronarët e kuajve kanë qenë kryesisht të moshës së re, 20-30
vjeçare .

Kush janë “bosët” që fshihen pas kuajve?

Zyrtarët e policisë në Pejë janë të vetëdijshëm se kontrabandën e duhanit e drejtojnë bosët

e mëdhenj të cilët me siguri nuk kapin kapistrën e kuajve për të marrë bjeshkët dhe për të

11
sjellë në tregun e Kosovës duhan kontrabandë. “Jemi në aksion të vazhdueshëm për të
luftuar krimin ekonomik që ka të bëjë me kontrabandën e duhanit”,- thotë togeri Avni
Gjevukaj. Ai nuk mohon faktin se transportuesit e cigares me kuaj, mbajnë familjet e tyre
duke sjellë duhan në treg. Për dosjet që cilësohen krim ekonomik, Gjevukaj thotë se
policia e krimeve ekonomike i çon në Prokurori, ndërsa kjo e fundit vendos se çfarë të
bëjë me autorët. Kryeprokurori i Prokurorisë Komunale në Pejë, Gëzim Baloku, thotë se
prokurorët kanë hetuar dosje të kontrabandës së cigareve dhe i kanë dërguar ato në
Gjykatë, por nuk kanë mundur të saktësojnë numrin e tyre. “Të gjitha dosjet me
kontrabandë cigaresh i kemi nisur për Gjykatë, me rekomandimin që të konfiskohet malli
kontrabandë ”,-thotë Baloku. Asnjëri nga gjykatësit e gjykatës Komunale të Pejës nuk ka
pranuar të thotë numrin e dosjeve të kontrabandës që kanë mbërritur në këtë gjykatë.
Avokati i njërit prej të arrestuarve për kontrabandë cigaresh me kuaj, Bekë Lajçi, ka
treguar për klientin e tij se cigaret që ka sjellë ai në treg me një kalë të lodhur, e ka bërë
për bukën e gojës së familjes së vet. “Vrima e fundit e kavallit, janë personat si klienti im,
ndërsa bosët e kontrabandës, ata të mëdhenjtë, nuk kanë përfunduar asnjëherë para
drejtësisë”, - thotë avokati Bekë Lajçi.12
Trafikimi i cigareve ndërmjet Kosovës dhe Shqipëri ka filluar kur në Shqipëri dhe në
Kosovë kishte tarifa të ndryshme doganore për cigaren. Në Kosovë tarifat ishin mjaft të
ultë krahasuar me ato të Shqipërisë. Zyrtarë që drejtojnë luftën kundër trafiqeve në
Drejtorinë e Policisë së Qarkut të Kukësit sqarojnë se gjatë këtyre viteve janë evidentuar
raste të trafikut të cigareve nga Shqipëria në Kosovë e anasjelltas. Ato janë zbuluar
kryesisht në zonën e Hasit si në fshatrat Cahan, Kishaj e Pogaj, kufi me Hasin e Prizrenit,
në Morinë të Kukësit përmes bjeshkëve të Koritnikut dhe në disa fshatra të Tropojës kufi
me Kosovën. Të njëjtat burime pohojnë se para vitit 2004, kur në Shqipëri kishte subjekte
të licencuara për transit ndërkombëtar të cigareve për në Kosovë dhe në këtë vend TVSH-
ja ishte shumë më e ulët krahasuar me atë të Shqipërisë ka ekzistuar një trafik disa herë
më i madh i cigareve.

12
http://www.albaniasite.net/forum/

12
Zhvillimi dhe dinamika e kontrabandës në disa vende të Ballkanit

Fenomeni i kontrabandës me cigare është pothuajse kudo, edhe vendetë e Evropës

Juglindore pothuajse nuk janë imunë ndaj kësaj dukuri negative, kjo dukuri filloi të
lulëzoi sidomos në kohërat e luftës në ish Jugosllavi.Shqipëria dhe vendetë ish Jugosllave
janë rrugë transite për kontrabandën me cigare për në vendetë e Evropës Perëndimore,
por ato gjithashtu janë edhe vende të destinuara për cigare të kontrabanduara.13 Në Itali në
gjykata dhe në raportet e policisë edhe të qeveris së saj ,gjithnjë e më shumë bëhet
zhurmë rreth implikimit të Kryeministrit të Malit të Zi në kontrabandimin me cigare Milo
Gjukanovic i cili kishte bërë kontrabandim me shuma të mëdha të cigareve qëllimi i të
cilave ishte përfitimet materiale dhe ndërtimin e një fabrike në Serbi për prodhimin e
cigareve. Statistika ndërkombëtare që i referohen kontrabandës me cigare në rajon janë
të ndryshme, 25% te konsumimit me cigare në Kroaci dhe në Romani janë të
kontrabanduar, 37% në Bullgari ,Maqedonia 47% ndërsa shkalla më e lartë është në
Bosnje dhe Hercegovina me 80% dhe Shqipëria,për shkak se këto vende të rajonit të cilat
ka dalë nga lufta kanë një sistem mjaftë të dobët të kontrollit të kufijve,ku një gjë të tillë i
mundësohet kontrabandisteve që të kontrabandojnë sasi të mëdha të cigareve dhe sendeve
të ndryshme me vlerë

Vëllimi dhe struktura e kontrabandës me cigare në Kosovë

Sipas të dhënave nga literatura, dhe shënimeve statistikore kombëtare edhe

ndërkombëtare kriminaliteti po shtohet edhe në vendete e zhvilluar të cilat kanë një
bilanc shumë të madhë të zhvillimit ekonomik, kontrabanda me cigare është problem
social edhe ekonomikë i rendit të parë, dhe ai vënë në pikëpyetje disa aspekte të

13
The tobacco Epidemic in south-east Europe, consequence and Policy Responses,fq 34

13
funksionimit të sistemit doganor ndërkombëtar, ndërsa ky fenomen është shumë i
theksuar në ato vende të cilat kanë filluar disa procese të transformimit demokratik dhe të
cilat kanë filluar të hapen ndaj vendeve të Evropës Perëndimore dhe ShBA-ve.
Trafikimi i cigareve në Kosovë është një dukuri mjaftë e shprehur,sidomos në zonën
kufitare të Prizrenit edhe te Pejës, në këtë punim do ti citoja shkrimin në një gazetë ku në
mënyrë të veçantë i referohet pikës doganore të Morinës në kufi me Shqipërinë ,ku
autoritetet doganore kishin konfiskuar disa paketa të kontrabanduara me cigare , “
Shërbimi Doganor i UNMIK-ut në at kohë, në kufirin Kosovë- Shqipëri ka bllokuar 15
mijë paketa cigare që tentonin të kalonin kontrabandë përmes kësaj pike kufitare me
destinacion Shqipërinë. Tridhjetë koli me cigare të markës "Marlboro" dhe "Slims" kanë
qenë të fshehura në një kamion me targa të Shqipërisë kur janë zbuluar nga oficerët e
antikontrabandës të UNMIK-ut. Cigaret kontrabandë ishin të fshehura në një tavan të
dyfishtë të kamionit, i montuar enkas për transportimin e mallrave kontrabandë.
Trashësia e tavanit të dyfishtë ishte rreth 35 centimetra dhe në të ishin sistemuar cigaret
kontrabandë. Lajmi është pohuar dje nga burimet zyrtare të policisë së Kosovës dhe asaj
shqiptare.”14 Trafiku
i cigareve nga Kosova në Shqipëri e anasjelltas ka lulëzuar në kohën kur në Shqipëri e
Kosovë kishte tarifa të ndryshme doganore për cigaren. Në Kosovë tarifat ishin mjaft të
ultë krahasuar me ato të Shqipërisë. Zyrtarë që drejtojnë luftën kundër trafiqeve në
Drejtorinë e Policisë së Qarkut të Kukësit sqarojnë se gjatë këtyre viteve janë evidentuar
raste të trafikut të cigareve nga Shqipëria në Kosovë e anasjelltas. Ato janë zbuluar
kryesisht në zonën e Hasit si në fshatrat Cahan, Kishaj e Pogaj, kufi me Hasin e Prizrenit,
në Morinë të Kukësit përmes bjeshkëve të Korintikut dhe në disa fshatra të Tropojës kufi
me Kosovën. Të njëjtat burime pohojnë se para vitit 2004, kur në Shqipëri kishte subjekte
të licencuara për transit ndërkombëtar të cigareve për në Kosovë dhe në këtë vend TVSH-
ja ishte shumë më e ulët krahasuar me atë të Shqipërisë. Dhe ka ekzistuar një trafik disa
herë më i madh i cigareve.
Në Kosovë hynë përgjysmë cigare më pak sesa viteve të kaluara. Përderisa importi mujor
i cigareve që kalonte nëpër terminalet doganore gjatë viteve të kaluara ishte 350-500 tonë
në muaj, tashmë ai ka rënë në 200 tonë.

14
http://www.shekulli.com.al/news/45/ARTICLE/13042/2007-07-16.html

14
Rritja e akcizës së cigareve nga dy në gjashtë euro, prej saj në dhjetë euro e më pas në 17
euro për kilogram, duket se ka ndikuar që të rritet dukshëm kontrabanda e cigareve. Çdo
rritje e akcizës ka rezultuar me zvogëlimin e sasisë së cigareve të importuara, sasi kjo që
tashmë është mbi dyfish më pak. Pasi që nuk vërehet ndonjë braktisje e tymosjes së
cigares nga kosovarët, dyshohet për një rritje enorme të kontrabandës.
Për 6 muajt e fundit të vitit të kaluar në Kosovë kanë hyrë nëpërmes doganave 18.6
milionë kilogramë cigare në një mesatare prej 3000 tonësh në muaj. Ishte koha kur akciza
e cigareve ishte 10 euro. Por importi i cigareve ka shënuar rënie edhe më të madhe gjatë
këtij viti. Për afro 11 muaj janë importuar 22.8 milionë kilogramë cigare, që paraqet një
mesatare prej 200 tonë në muaj. Rënia e importit solli automatikisht edhe rënie të të
hyrave doganore nga zhdoganimi i cigareve. Në vlerën totale të taksave të paguara ku
kanë hyrë taksat doganore, akciza dhe TVSH, pas rritjes prej 70% të akcizës në maj të
këtij viti shihet se ka vetëm rënie të tyre. Për gjashtë muajt e fundit, aq sa kanë mundur të
ofrojnë shifra zyrtarët e doganave, janë mbledhur 23.5 milionë euro. Për 11 muajt e këtij
viti (deri më 22 nëntor) janë mbledhur 38 milionë euro. Po të mos binte importi deri më
22 nëntor, është dashur të mblidheshin të paktën 50 milionë euro.15
Kosova nga vendi ri importues i cigareve është shndërruar në vend ku ri eksporton
cigaret. Humbjet më të mëdha është duke i pësuar buxheti i Kosovës, i cili mbetet pa të
hyrat nga një prej burimeve kryesore, akcizës së cigareve.

Format e kontrabandës me cigare dhe shpërndarja e saj

Duke pasur parasysh edhe faktorin gjeografik, vendet e ish Jugosllavisë kishin një pozitë
të tillë që gjithmonë shërbente si urë lidhëse ndërmjet perëndimit ,vendeve të lindjes dhe
pjesës tjetër të botës duke përfshirë edhe kontinentin e Azisë, pasi që në këto territore një
kohë të gjatë kishte luftëra të përgjakshme, më vonë këto u shndërruan edhe si territor i
destinuar ku u bënë një treg mjaft i rëndësishëm për kontrabandistët

15
http://www.eciks.org/shqip/lajme.php?action=total_news&main_id=998s

15
Mjetet më së shumti të cilat i përdorin kontrabandistët për futjen e cigareve në mënyrë të
kundërligjshme janë : transporti ujor, hekurudhor, ndërsa si mjet më i përshtatshëm për
transportin e cigareve përdoren kamionët ,pasi qe këta kanë një tretman ku janë të
mbrojtur në bazë të regjimit të veçantë doganor, dhe kontrolli nëpër dogana bëhet në
mënyrë më të lehtë.

Edhe autobusët në shumicën e rasteve shfrytëzohen për kontrabandimin e cigareve,duke

pasur parasysh madhësinë e tyre dhe zbrazëtirat në të. Po ashtu edhe njëra nga format më
të përhapura të kontrabandës me cigare shërbejnë edhe anijet e vogla të cilat udhëtojnë
nëpër dete edhe oqeane ndërkombëtare.

(policia italiane e cila kishte konfiskuar një sasi të cigareve Marlboro nga Mali i Zi)

16
(Një sasi e konsiderueshme e cigareve e cila është fshehur në makinë)
Kurse në vendin tonë dhe në rajon si në Shqipëri po ashtu dhe në Mal të Zi siç e
përmendëm edhe më herët transporti i cigareve në të shumtën e rasteve bëhet me anë të
kafshëve me kuaj dhe gomar.

Ndikimi i disa faktorëve subjektiv në paraqitjen e kontrabandës me cigare

Në bazë te hulumtimit dhe të statistikave vijmë në përfundim se si subjekt primar i

paraqitjes së kontrabandes me cigare në dias vende është zhvimimi i luftrave të
përgjakshme,destabilizimi i gjendjes dhe rritja e madhe e TVSH si p.sh. në Kosovë
Rritja e akcizës së cigareve nga dy në gjashtë euro, prej saj në dhjetë euro e më pas në 17
euro për kilogram, duket se ka ndikuar që të rritet dukshëm kontrabanda e cigareve. Çdo
rritje e akcizës ka rezultuar me zvogëlimin e sasisë së cigareve të importuara, sasi kjo që
tashmë është mbi dyfish më pak. Pasi që nuk vërehet ndonjë braktisje e tymosjes së
cigares nga Kosovarët, dyshohet për një rritje enorme të kontrabandës.

17
Trafiku i cigareve nga Kosova në Shqipëri dhe anasjelltas ka lulëzuar në kohën kur në
Shqipëri e Kosovë kishte tarifa të ndryshme doganore për cigaren. Në Kosovë tarifat
ishin mjaft të ulura krahasuar me ato të Shqipërisë. Zyrtaret që drejtonin luftën kundër
trafikut në drejtorinë e policisë së qarkut të Kuksit sqarojnë se gjatë këtyre viteve janë
evidentuar raste të trafikut të cigareve. Ato janë zbuluar kryesisht në zonën e Hasit si në
fshatrat Cahan, Kishaj e Pogaj, kufi me Hasin e Prizrenit, në Morinë të Kukësit përmes
bjeshkëve të Korintikut dhe në disa fshatra të Tropojës kufi me Kosovën. Të njëjtat
burime pohojnë se para vitit 2004, kur në Shqipëri kishte subjekte të licencuara për transit
ndërkombëtar të cigareve për në Kosovë dhe në këtë vend TVSH-ja ishte shumë më e
ulët krahasuar me atë të Shqipërisë ka ekzistuar një trafik disa herë më i madh i
cigareve16.Për gjashtë muajt e parë të këtij viti, importi i cigareve dhe i duhanit në Kosovë
ka qenë gati përgjysmë më pak se në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar. Deri në fund të
qershorit kanë hyrë 927 tonë cigare, derisa vjet në këtë kohë ishin importuar 1,588 tonë
cigare. Kjo rënie ka ndikuar që buxheti nga akciza në këtë artikull të ketë 8 milionë euro
më pak, përkatësisht rënie 27 për qind.
Zyrtarët e doganës së Kosovës thonë se arsyeja kryesore që këto shifra janë negative
është sasia e cigareve në stoqe është e madhe. Tregtarët kanë importuar në dhjetor të vitit
2008 para ngritjes së normës së akcizës për duhan nga 17 euro për kilogram në 21 euro.
Ndërkaq, importuesit thonë se sasia e importuar e cigareve mjafton që të plotësohen
kërkesat e tregut17.Importuesit vlersojn se kerkesat e tregut janë duke u plotsuar dhe nuk
është nevoja të importojnë me shumë. Askush nuk pranon se është rritur kontrabanda.

Preventiva si formë e luftës kundër kriminalitetit doganor dhe Parandalimi i

kontrabandës me cigare
16
http://www.shekulli.com.al/news/45/ARTICLE/13042/2007-07-16.html
17
http://www.gazetaexpress.com/index.php/artikujt/lexo/13622/C4/C14/

18
Format klasike të luftimit të kriminalitetit doganor, të cilat kanë qenë të orientuara
ekskluzivisht në zbatimin e masave dhe veprimeve represive, po tejkalon gjithnjë e më
shumë me aplikimin dhe zhvillimin e aktiviteteve që kanë karakter preventiv –
parandalimin e kriminalitetit doganor. Veprimi preventiv për luftimin e kriminalitetit
është gjithmonë zgjedhje ideale, në qoftë se është e mundur. Pra, preventiva është
veprimtari nëpërmjet të cilës pamundësohet shfaqja e sjelljeve kriminale dhe veprimeve
që bartin me vete pasoja të caktuara . Është detyrë e të gjitha niveleve të pushtetit të një
shoqërie që nëpërmjet masave dhe veprimeve përkatëse të sigurojnë funksionimin normal
të mardhënieve ndër njerëzore nga sjelljet dhe veprimet që shkaktojnë pasoja.
Me rastin e përpunimit të sistemit të veprimit preventiv,është e nevojshme dhe e
domosdoshme njohja dhe karakteristika e kriminalitetit doganorë,në njërën anë,dhe
posedimi i aftësive profesionale të zyrtarëve doganor, në anën tjetër.
Për të parandaluar zgjerimin e kriminalitetit doganor është i dobishëm funksionimi
absolut i këtyre parimeve:përzemërsia ndaj palëve, siguria, moskonsumimi i alkoolit gjatë
kryerjes së detyrës, evitimi i kontakteve me persona kriminelë, ruajtja e informacioneve
zyrtare, eliminimi i konfliktit të interesit, etj.
Vërejtja me kohë e indikacioneve të caktuara është rezultat i përvojës së zyrtarëve
doganor, bashkëpunimi me qytetar është gjithashtu një prej momenteve qenësore për
preventiv të suksesshme të të gjitha formave të sjelljeve të paligjshme në fushën e
afarizmit doganor. Zakonisht janë qytetaret ata që ofrojnë informacionet që janë të
rëndësishme për zbulimin dhe luftimin e kriminalitetit doganor. Prandaj niveli i bashkë
punimit me qytetar është e domosdoshme të ngrihet në nivelin më të lartë18
Policia e Kosovës, në rajonin e Mitrovicës në kuadër të planit të veprimit në parandalimin
e kontrabandës me mallra, të hartuar bashkë me grupin punues të komandës së
përgjithshme të policisë në Prishtinë, është duke vazhduar me rezultate të
pakontestueshme në luftimin dhe parandalimin e fenomenit të kontrabandës19
Gjatë javës së kaluar, policia e Kosovës, ka regjistruar gjithsej trembëdhjetë raste të ndara
të kontrabandimit të mallrave të ndryshme.
18
Dr Mersida Suçeska, Prishtinë. fq. 94-95
19
http://gov.publiku.com/note/35575/13-raste-kontraband-ne-mitrovice-03.html

19
Në kuadër të këtij plani, policia e Kosovës, në pika të ndryshme të kontrollit të
vendosura në lokacione të ndryshme dhe në rrugë magjistrale ka regjistruar dhe iniciuar
raste të kontrabandimit të mallrave të ndryshëm, e kryesisht të derivateve të naftës
përfshirë këtu edhe bagëti, gjëra ushqimore, tekstil ndërsa për kontroll të përkohshme
policia ka bërë kontrollin e 4507 veturave, dhe legjitimimin e 1486 personave.
Me regjistrimin e këtyre 13 rasteve, policia e Kosovës, ka sekuestruar rreth 750 litra
derivate të naftës, 7 krerë lopë, 24 pako (boksa) cigare, dhe sasi të vajit ushqimor, mish,
dhe gjëra tjera të tekstilit me vlerë të papërcaktuar.
Të gjitha rastet e iniciuara nga policia s’bashku me gjërat e sekuestruara i janë dorëzuar
autoriteteve doganore në Mitrovicë, për procedurë të mëtejme ligjore.
Kontrabandimi me mallra si sinonim i tregtisë së ndaluar, në vazhdimësi është duke
shënuar rënie në krahasim me muajt e mëparshëm, ndërsa policia e Kosovës, në
bashkëveprim me institucionet tjera do të vazhdoj me zbatimin e planit.
Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit, në bashkëpunim me policinë dhe
Prokurorinë e Shkodrës, kanë organizuar ditën e djeshme operacionin Taraboshi 2 me
qëllim parandalimin dhe rritjen e forcës goditëse ndaj kontrabandës me mallra të
akcizës20
Mbi 100 forca policore dhe 20 automjete kanë krehur gjithë vijën kufitare në bregun e
Liqenit të Shkodrës, si dhe u ushtrua kontroll në 25 banesa, 10 lokale, 10 garazhe dhe 30
mjete të ndryshme. Nga këto kontrolle policia ka vënë në pranga dy persona. Dritan
Frashnishta, 24 vjeç, nga fshati Kamicë i rrethit Malësi e Madhe, u arrestua, pasi gjatë
kontrollit të ushtruar në banesën e tij janë gjetur dhe sekuestruar me cilësinë e
provës materiale cigare të llojit Marlboro , pa pullë fiskale të Ministrisë së Financave.
Përparim Çulaj, 32 vjeç,banues në Koplik Qendër, të rrethit Malësi e Madhe, u arrestua
pasi gjatë kontrollit të ushtruar në banesën e tij u gjetën e sekuestruan në cilësinë e provës
materiale cigare të llojeve të ndryshme, pa pullë fiskale të Ministrisë së Financave. Pas
kryerjes së veprimeve procedurale, materialet në ngarkim te të arrestuarve i kaluan për
ndjekje penale Prokurorisë së Shkodrës për veprën penale kontrabandë me mallra të
akcizës. Ndërkohë, nga kontrollet forcat e policisë kanë sekuestruar 1173 paketa me
cigare të markave të ndryshme, të cilat ishin futur kontrabandë. Burime pranë Drejtorisë

20
http://asp.gov.al/2007/dhjetor/8tarboshi2.htm

20
së Përgjithshme të Policisë së Shtetit janë shprehur se aksioni do të vazhdojë në ditët në
vazhdim edhe në qytete të tjera, me qëllim parandalimin e kontrabandës së mallrave për
të cilat paguhet akcizë.
Prishtinë 9 tetor 2008.- Dje gjatë orëve të pasdites Njësit e Doganës kanë konfiskuar një
sasi të konsiderueshme të duhanit. Pas hetimeve të bëra nga njësit e Doganës si dhe në
bashkëpunim të ngushtë me prokurorinë komunale të Prizrenit, gjatë pasdites së djeshme
njësit antikontrabandë të Shërbimit Doganor kanë kryer bastisjen e një shtëpie dhe lokali
në fshatin Shkozë, komuna e Prizrenit21.

Bastisja është bërë me dyshimin se ekziston një depo e cila bënë shitjen e duhanit të
kontrabanduar. Me ketë rast janë zbuluar sasi të mëdha te duhanit ilegal mbi 250.000
copë cigare, kurse vlera e mallit është mbi 10.000 €uro. Llojet e duhanit të zbuluar janë
KAMEL dhe RONSON. Një pjesë e këtij duhani ka pasur banderola të Malit te Zi.

Prishtinë – Llapnasellë - 19 shtator 2008 sot në mëngjes në D. D. Dheu i Bardhë, gjatë

një kontrolli në vendkalimin kufitar në hyrje të Kosovës në një veturë me tabela KS,
është zbuluar sasia prej 132 boksa cigare, këto cigare ishin të fshehura në pjesë të
ndryshme të veturës në bunker special të ndërtuar për kontrabandës22.
Pas këtij zbulimi, njësitet e Hetuesisë dhe të antikontrabandës të SHD me urdhër
prokurorit publik dhe në asistencë të Policisë së Kosovës kanë bërë bastisjen e 4
21
http://gov.publiku.com/note/32755/zbulohet-nj%C4%96-depo-me-duhan-te.html
22
http://gov.publiku.com/note/29618/aksioni-kunder-cigareve-pa-banderola-190908.html

21
lokacione në fshatin Llapnasellë, Komuna e Prishtinës, që është dyshuar se janë të
ndërlidhura me cigaret e zbuluar në Dheun e Bardhë. Gjatë kontrollit të dyqaneve është
vërejtur një person i cili nga një fugon largonte një pako, i cili u ndalua ku pas kontrollit
u zbulua se në pako kishte cigare pa banderolë. Me këtë rast është kontrolluar edhe
fugoni në fjalë, ku u zbuluan cigare të kontrabanduara pa pulla fiskale “banderola”
Mallrat e konfiskuara gjatë këtij aksioni është si më poshtë:
Gjithsejt 750.7 box apo 150.140 copë cigar.
Kafe e pjekur dy thasë afërsisht 50 kg Paketime të zbrazëta të kafes ( 100 gr) 2200 copë.
Qese najloni 130 komplete x 100 copë.
Cigaret e zbuluara në sasi totale në dy rastet janë konfiskuar nga ana e SHD. Me
urdhër të prokurorit publik, personi i dyshuar është arrestuar dhe është dërguar në
qendrën e paraburgimit. Lënda referohet sektorit të Hetuesisë për procedurë të
mëtutjeshme.
Masat e mbikëqyrjes doganore si forme e pengimit te kontrabandës me cigare

Masat kryesore te mbikëqyrjes doganore mbi pengimin e kontrabandës se cigare janë

skanerët e ndryshëm të cilët e lejojnë dhe shpejtojnë ne mas te madhe punën e
doganjerve, si mas tjetër është edhe aksionet e ndryshme te cilat i nder merë shërbimi
doganor ne bashkëpunimë me shumë sektor tjerë.
Për ndihmë të shërbimit doganor të Kosovës Ambasadorja Kaidanow i dhuron doganës
automjet me rreze rëntgen.
Prishtinë 2 Tetor 2008, Sot në Drejtorin e Shërbimit Doganor është mbajtur ceremoni
solemne, ku ambasadorja Tina Kaidanow i ka dhuruar Shërbimit Doganor një skaner
mobil me rreze rëntgen për inspektim të specializuar të dërgesave23.
Ndër pajisjet e dhuruara nga Ambasada Amerikane nëpërmjet programit të tyre EXBS
janë edhe pajisje tjera si ato për matjen e dendësisë, kamera speciale për kontrolle te
specializuara si dhe pajisje tjera të cilat mundësojnë njësitet anti kontrabandë të Shërbimit
Doganor që të luftojnë kontrabandimin dhe futjen e mallrave ilegalisht në territorin e
Kosovës.

23
http://gov.publiku.com/category/579/sh%C4%97rbimi-doganor-i-unmikut.html

22
“Këto pajisje do të ndihmojë që kontrollet dhe luftimi i kontrabandistëve të jetë më i
suksesshëm dhe më i përshtatshëm për shkak të mundësisë së lëvizjes së tij anekënd
Kosovës, duke përfshirë edhe kalimet nëpër vijën e gjelbër të kufirit të Republikës së
Kosovës” . - tha me këtë rast zt. Naim Huruglica Drejtori i përgjithshëm.
Vlera e donacionit është mbi 1 milion e 100mijë dollarë Amerikan.

Në ceremoninë e mbajtur sot ishin prezent edhe Ministri i Financave z. Ahmet Shala,
Ministri i punëve të brendshme z. Zenun Pajaziti, si dhe shumë zyrtarë të tjerë.
E gjithë kjo ka një ndikim të qartë në parandalimin dhe edukimin e operatorëve të
biznesit. Po kështu, kontrolli për natyrë malli bën të mundur evidentimin e tentativave për
mallra kontrabandë, si cigare, kafe apo mallra të tjera, siç ishte rasti i fundit i kapjes së
kafesë kontrabandë në doganën e Kapshticës (27 ton) sasi e konsiderueshme, ku edhe pse
me një mekanizëm të sofistikuar për fshehjen e saj dhe të maskimit të mallit, tregon për
efikasitetin dhe gatishmërinë e strukturave kufitare.
Si mas e mbikëqyrjes doganore për pengimin e kontrabandës me cigare është dhe
zbatimi i Strategjisë së Menaxhimit të Integruar të Kufijve i cili është bërë i mundur
nëpërmjet marrëveshjeve përkatëse të bashkëpunimit apo urdhrave të përbashkët të
drejtuesve të institucioneve, bashkërendimi i punës mes agjencive që operojnë në kufi, si

23
Policinë Kufitare, Drejtorinë e Kontrollit Fito sanitar dhe Veterinar, Autoritetet Portale,
por edhe me agjenci të tjera të zbatimit të ligjit, si Policinë e Shtetit, Drejtorinë e
Përgjithshme të Tatimeve, Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të
Parasë, Institutin e Fizikës Bërthamore etj24
Falë këtij bashkëpunimi, ku vlen të theksohet ai me Policinë Kufitare, tashmë është bërë
i mundur eksesi reciprok dhe përdorimi i përbashkët i aparaturave, mjeteve dhe sistemeve
të IT, për kryerjen e kontrolleve të përbashkëta për pasagjerët, bagazhet, automjetet apo
edhe ngarkesat me mallra. Në sajë të këtij bashkëpunimi të frytshëm dhe të normuar është
bërë i mundur, gjatë vitit 2008 e në vijim, evidentimi dhe kapja e sasive të konsideruara
të cigareve,drogës, parave të padeklaruara etj.
Sigurisht që kjo ka ndodhur. Duke përforcuar regjimin e kontrollit, duke bërë një kontroll
efektiv të kufijve është lehtësisht e evidentueshme kontrabanda e llojeve të ndryshme, ku
veçanërisht kontrabanda e mallrave të akcizës është në vëmendjen tonë, si mallra me
peshë dhe ndikim kryesor në planin e të ardhurave.

Bashkëpunimi ndërkombëtare ne luftën kundër kontrabandës me cigare

Kur flitet për bashkëpunimin ndërkombëtare në fushën e Kriminalitetit,shpesh bëhet një

dallim,ndërmjet bashkëpunimit në nivel policor dhe bashkëpunimit në nivel autoritetesh
juridike, këto dy forma të bashkëpunimit janë të lidhura ngushte njëra me tjetrën dhe se i
shërbejnë njëra tjetrës,sepse kanë të njëjtin objektiv ,d.m.th kërkimit,ndjekjes dhe dënimit
të Kriminelëve apo të kontrabandisteve ndërkombëtarë.25
Bashkëpunimi ndërkombëtar i shteteve në fushën juridike kishte si rezultat ratifikimin e
disa konventave ndërkombëtare ,të cilat parashohin masat që duhet ndërmarr për

24
http://209.85.129.132/search?q=cache:AIC8eRVWcPUJ:www.gazeta-standard.com/print.php%3Fidt
%3D16911+Parandalimi+i+kontraband%C3%ABs+me+cigare&cd=10&hl=en&ct=clnk
25
Mr .sc.Veton Vula,kontrabanda me narkotike ne boten bashkëkohore. fq,138

24
parandalimin e kontrabandës me cigare,narkotike dhe luftimin e kriminalitetit,
bashkëpunimi ndërkombëtar policor në fushën e lëmis së penalogjis e ka origjinën në
rregullat praktike mes autoriteteve të policisë që janë të natyrës dypalëshe dhe
shumëpalëshe .
Në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtare policor ekzistojnë edhe Organizatat e
Ndryshme,ndër më të njohurat janë INTERPOLI (organizata ndërkombëtare policore)
dhe së fundi në kuadër të shteteve Evropiane kemi edhe organizatën e cila vepron në
kuadër të shteteve Evropiane që quhet EUROPOL.
Interpoli është themeluar në vitin 1923 dhe deri me tani janë 187 vende anëtare e saj,apo
nënshkruese të kësaj marrëveshje26 i gjithë aktiviteti i kësaj organizate merret me luftimin
dhe parandalimin e veprimtarive kriminale në gjithë botën.
Po ashtu edhe EUROPOLI është organizatë ndërkombëtare policore,të cilat shtetet e
bashkimit Evropian ishin akorduar për themelimin e kësaj organizate me Traktatin e
Mastrihit ne vitin 1992 ,u nënshkrua në vitin 1998,me seli në Hage, e cila punën e saj
filloi që nga viti 199927
Angazhimeve për luftën kundër kontrabandës me cigare iu bashkua edhe Këshilli për
bashkëpunim doganor,selia e secilës gjendet në Bruksel,në kuadër të kësaj kemi edhe
Komitetin teknik i këtij këshilli i cili angazhohet veçanërisht për aplikimin e arritjeve
teknike e shkencore,ashtu që të ndihmohet në mënyrë sa më të mirë në luftën kundër
kontrabandës me mallra të tarifës së lartë.

Konkluzioni

Në ketë punim kam bërë përpjekje për të paraqitur problemin e dukurisë së kontrabandës
me cigare në vendin tonë dhe në rajon,sidomos në Evropën juglindore apo Ballkanin
perëndimor ,shkaqet dhe pasojat e saja në botën bashkëkohore.
Duke u nisur nga fakti se ky fenomen kohëve të fundit shënon rritje dhe po merr përmasa
të përhapjes të kësaj dukurie,si dhe në vendet me ekonomi më të zhvilluar ashtu edhe në
26
http://en.wikipedia.org/wiki/Interpol
27
http://en.wikipedia.org/wiki/Europol

25
ato vende të cilat gjinden në fazën e tranzicionit,ku bën pjesë edhe treva e jonë,studimi
dhe hulumtimi i këtij fenomeni paraqet një interes të veçanët shkencor edhe profesional
Kontrabanda me cigare paraqet një dukuri mjaftë aktuale dhe mjaftë negative për çdo
shoqëri,rrezikshmëria e sëcilës manifestohet në forma të ndryshme,të cilat në vete
implikojnë një mori pasojash negative,si për shtetin ashtu edhe për njerëzimin.
Edhe pse kontrabanda me cigare ka ngjashmëri me kontrabandimin me mallra te tjera
kjo i ka edhe veçorit edhe specifikat e veta të theksuara jo vetëm që dallojnë nga format
e tjera të kontrabandimit,por ka edhe një rrezikshmëri të dëmshme,duke pasur parasysh
numrin e vdekjeve që vijnë si pasoj e pirjes se tij,ku sipas statistikave të organizatave
ndërkombëtare si pasoi e pirjes së cigares kemi vdekjen e milionave të njerëzve në mbar
botën.
Në kryerjen e këtij veprimi kriminal marrin pjesë persona nga shtetet e ndryshme,të cilët
ndër vete kanë një sistem tejet të zhvilluar të lidhjeve dhe komunikimit, prandaj me të
drejt shumë autor kontrabandën me cigare dhe gjërat e tjera me vlerë të lartë e cilësojnë
si delikt me karakter ndërkombëtarë, edhe përkundër angazhimeve në planin nacional
dhe ndërkombëtar për luftimin e kontrabandës me cigare ky fenomen vazhdon të jetë
prezent kudo dhe në çdo vend varësisht prej zhvillimit ekonomiko social.
Kurë flitet për format e paraqitjes së kontrabandës me cigare është thënë se ky fenomen
kriminal paraqitet në shumë forma:si në prodhim në qarkullim dhe shpërndarje, edhe ky
fenomen është i përhapur edhe i organizuar në formë të një rrjeti ndërkombëtar ku
grupet e caktuara bashkëpunojnë ndërmjet veti pa dallim kombi ,race apo feje.
Në paraqitjen dhe zhvillimin e kontrabandës me cigare ndikojnë disa faktorë të cilët
ndihmojnë në shtytjen e disa personave që të merren me këtë veprimtari kriminale, ky
fenomen nuk përjashton edhe ato shtetet ku zhvillimi ekonomik është në një shkallë më të
lartë se sa vendi ynë apo i terë rajoni i Ballkanit, në paraqitjen e këti fenomeni ndikojnë
edhe disa faktorë të brendshëm apo faktori subjektiv,motivi për fitim,lakmia
materiale,etj.
Ndërsa për transportimin e cigareve të kontrabanduara,kjo varet kryesisht nga pozita
gjeografike ,ku kontrabandistet varësisht prej pozitës që kanë i përdorin edhe mjetet e
tyre,sikurse është cekur në këtë punim në Kosovë apo në pjesët ku më së shumti
kontrabandohen këto mallra jo rralle dhe kontrabandimit i tyre bëhet nëpërmjet

26
kafshëve,me Kuaj apo me Gomarë,si mjete më të shpeshta ndërkombëtare gjithmonë
përdoren anijet,relacionet e të cilave janë me karakter ndërkombëtar.
Për luftimin e kontrabandës me cigare në planin rajonal dhe ndërkombëtar janë
nënshkruar disa marrëveshje apo konventa ndërkombëtare,me anë të cilat janë paraparë
kushtet e bashkëpunimit ,format e bashkëpunimit policore e doganor dhe format e tjera
ndërmjet shteteve për luftimin e kësaj dukurie
Në këtë planë janë formuar orgaziata dhe reparte kundër kësaj dukuri dhe që veprojnë
në kuadër te INTERPOLIT dhe EUROPOLIT ,këto si rezultat i bashkëpunimit me policin
nacionale,bëjnë përpjekje për ndalimin e kontrabandës me cigare.
Propozohet që së bashku më organet gjegjëse të rajonit pra në kuadër të këtij rajoni
Ballkanik të hartohet një politik e përbashkët e veprimit e koordinuar në mënyrë
profesionale për zbulimin edhe luftimin e kësaj dukurie,të hartohet një rregullore juridike
e përbashkët në kuadër të rajonit,dhe të angazhohen kuadro të profesionalizuara për
luftimin dhe për parandalimin e kësaj dukurie me mjete të sofistikuara.

1. Literatura;

2. Dr Mersida Suçeska, Bazat e Kriminalitetit Ekonomik, Prishtinë. 2006.

3. Dr. Ragip Halili, Kriminologjia bot. katër,viti 2005,Prishtinë
4. Mr .sc. Veton Vula,kontrabanda me narkotike ne boten bashkëkohore
5. Dr Skender Begeja,politika penale ne nje Evrop ne
Transformim,1995,Drejtesia,nr.3 fq.64
6. The tobacco Epidemic in south-east Europe, consequence and Policy
Responses,fq 34

27
7. http://www.albaniasite.net/forum/
8. http://reportingproject.net/new/index
9. http://www.forumilir.com
10. http://www.shekulli.com.al/news/45/ARTICLE/13042/2007-07-
16.html
11. www.gazetaexpress.com/index.php/artikujt/lexo/13622/C4/C1
4/
12.http://gov.publiku.com/note/35575/13-raste-kontraband-ne-mitrovice-
03.html
13.http://gov.publiku.com/note/35575/13-raste-kontraband-ne-mitrovice-
03.html
14.http://asp.gov.al/2007/dhjetor/8tarboshi2.htm
15.http://gov.publiku.com/note/32755/zbulohet-nj%C4%96-depo-me-
duhan-te.html
16.http://gov.publiku.com/note/29618/aksioni-kunder-cigareve-pa-
banderola-190908.html
17.http://gov.publiku.com/category/579/sh%C4%97rbimi-doganor-i-
unmikut.html
18.http://209.85.129.132/search?q=cache:AIC8eRVWcPUJ:www.gazeta-
standard.com/print.php%3Fidt%3D16911+Parandalimi+i+kontraband
%C3%ABs+me+cigare&cd=10&hl=en&ct=clnk
19.http://en.wikipedia.org/wiki/Interpolhttp://en.wikipedia.org/wiki/Europ
ol

28
Univerzitet AAB
Fakultet kriminalističkih nauka

29
 Diplomski rad
Krijumcarenje sa visokom carinskom tarifom

Student: Shaban Kurpali

Mentor :Doc. Dr. Mersida Sučeska

Uvod ............................................................................................................................... 3

Opća znanja o krijumčarenju ...................................................................................... 5

Izraz carine , važnost i vrste ......................................................................................... 6

30
Krjumčarenje sa cigaretama i organizovani kriminal ............................................. 8

Razvoj i dinamika krijumčarenja cigaretama u nekim balkanskim zemljama ..... 12

Obim i struktura krijumčarenja sa cigaretama na Kosovu .................................... 13

Oblici krijumčarenja sa cigaretama i rasprostranjenost ......................................... 15

Uticaj određenih subjektivnih faktora u pojavi krijumčarenja sa cigaretama ..... 17

Prevencija kao forma borbe protiv carinskog kriminaliteta i sprečavanje

krijumčarenje sa cigaretama ...................................................................................... 19

Mere nadzora carina kao forma sprečavanja krijumčarenja cigaretama ............. 23

Međunarodna suradnja u borbi protiv krijumčarenja cigaretama ........................ 25

Zaključak ..................................................................................................................... 27

Literatura ...................................................................................................................... 29

Uvod

31
Krijumčarenje u savremenom svetu predstavlja jednu od najopasnijih formi kriminaliteta
uopšte, kao i organizovani kriminalitet koji je preuzeo široke razmere i time stvara velike
negativne posledice društva i čovečanstva u svim životnim aspektima . Ta opasnost se
održava na ekonomskom, političkom i zdravstvenom aspektu i kao takvo aktualizirana je
još više potreba za razmatranjem i produbljenjem znanja o kriminalitetu sa robom koja
ima visoke tarife, kao što su cigarete i ostala visoko tarifna roba, koja je proširena u
društvu koje nas okružuje. Interes je i zadatak svake države da na svestrani aktivni način
suprotstavlja svim mogućim formama krijumčarenja, a posebno krijumčarena roba sa
visokom carinskom tarifom, angažirajući se za preuzimanje preventivnih i represivnih
mera od strane carinskih i policijskih organa, a koji imaju za cilj sprečavanje ove forme
organizovanog kriminaliteta, kao u zemlji i van zemlje i to stavljanjem na raspolaganje
svih mogućih mehanizama za borbu protiv ove pojave u našem društvu.
U ovom radu ja sam nastojao da iznosim poseban osvrt na krijumčarenje cigaretama kao
veoma rasprostranjene pojave i veoma profitabilne za krijumčare u ovim zemljama
Balkana.
Velike i brze promene u ekonomskom, društveno i političkom razvoju u mnogo
savremenih zemalja su uticale da se neki oblici i forme organizovanog kriminaliteta
reflektuju. U tom sklopu spada i krijumčarenje cigaretama. Cilj ovog pitanja sa aspekta
otkrivanja i rasvetljavanja uzroka i posledica koje potiču ljude i određene grupe da se
bave krijumčarenjem cigareta. Ova pojava predstavlja veoma negativnu pojavu sa
opasnim posledicama za privredu, ali i za zdravstvo građana.
Razlozi implikacije u ovoj socijalnoj pojavi, nalaze se u ekonomskim uslovima, u
nemogućnosti zapošljavanja i ulaza i integracije u normalan život, kao i nedostatak
nadzora od strane porodice itd. Zbog tih razloga ta kategorija lica sa raznim socijalnim, a
možda i psihičkim problemima su lagan plen za požrtvovanje od strane raznih grupa i
bande krijumčara, koji pružaju profit za njihov angažman u nečistim krijumčarskim
aktivnostima.
Iz naslova ovog rada primećuje se da će se obraditi krijumčarenje visoko tarifne robe,
dok cilj je ovog rada upoznavanje, borba, sprečavanje i po mogućnosti iskorenjivanje
krijumčarenja u društvu.

32
Da bi se shvatio ovaj problem moramo znati forme manifestacije ove kriminalne pojave,
krijumčarenje ove robe i međunarodno organizovanje mreže organizovanog kriminala
koji se pojavljuje u različitim formama. Imajući u obzir važnost i kompleksnost
krijumčarenja cigareta u savremenom svetu, nadam se da će ovaj rad biti skroman
doprinos u poznavanju, rasvetljavanju i predlaganju mera koje se trebaju preduzeti za
sprečavanje i borbe protiv ove opasne pojave.
Ovaj rad u prvom redu je namenjen studentima fakulteta kriminalističkih nauka i
studentima pravnog fakulteta, ali istovremeno i studentima postdiplomskih studija iz ove
oblasti, kao i zvaničnicima policije i carina koji se bave na bilo koji način sa
sprečavanjem i borbom protiv carinskog krijumčarenja. U ovom pravcu, ovaj rad može
da služi kriminalistima, pravnicima, sudijama, advokatima, kao i svima onima koji rade u
raznim carinskim institucijama. Ovaj tekst će biti interesantan i za ostale čitaoce, koji na
neki način prate i zanima pojava krijumčarenja u savremenom društvu.

Zaključak

33
U ovom radu potrudio sam se da iznesem problem pojave krijumčarenja cigareta u našoj
zemlji i u regiji, posebno u Jugoistočnoj Evropi ili Zapadnom Balkanu, kao i razloge i
posledice u savremenom svetu.
Bazirajući se na činjenicu da ovaj fenomen u zadnje vreme je u povećanju i preuzimanje
širih razmera, u zemljama sa razvijenom privredom i isto tako i u zemljama tranzicije gde
spada i naša regija, studiranje i istraživanje ovog fenomena predstavlja poseban
profesionalni i naučni interes. Krijumčarenje cigaretama predstavlja veoma negativnu
aktuelnu pojavu u svim društvima u regiji, čija se opasnost manifestuje na razne načine i
koje u sebi imaju niz negativnih posledica za svaku državu posebno, ali i za celo
čovečanstvo.
Iako krijumčarenje sa cigaretama je dosta slično sa krijumčarenjem ostale robe, ova
vrsta krijumčarenja se razlikuje i ima svoje specifičnosti ali stvara opasnost s obzirom na
broj smtranih slučajeva koja dolaze zbog pušenja, prema statistikama međunarodne
zdravstvene organizacije godišnje u svetu umire više miliona ljudi kao posledica pušenja.
U izveštavanju ovog kriminalnog čina učestvuje velik broj lica iz raznih zemalja koji su
međusobno povezani veoma razvijenim sistemom sredstva komuniciranja, koji dosta
često je bolji i savršeniji od sredstava za komuniciranje zvaničnih država. Prema tome,
mnogo autora krijumčarenje cigareta i krijumčarenje ostale visokotarifne robe smatraju
kao deliktom međunarodnog karaktera i nasuprot angažovanja na nacionalnom i
međunarodnom planu za borbu protiv ove vrste krijumčarenja još uvek je to prisutno
svugde, ali zavisno od stepena socijalnog i ekonomskog razvoja. Kada se govori o
formama pojave ove vrste krijumčarenja rečeno je da ovaj fenomen predstavlja se kao
kriminalitet u više formi, kao što je : kriminalitet u proizvodnji, kriminalitet u opticaju i
raspodeli, fenomen koji je rasprostranjen i organizovan u obliku međunarodne mreže gde
međunarodne kriminalne grupe imaju razvijenu izuzetnu međusobnu saradnju bez obzira
na naciju, boju ili veru.
U pojavi i razvoju krijumčarenja cigareta utiču određeni faktori koji podstiču lica da se
bave ovom pojavom, ovaj fenomen ne isključuje i zemlje gde je ekonomski razvoj na
višem nivou nego kod nas na Balkanu. Ti faktori mogu biti objektivni ili subjektivni, kao
što su motiv za zaradom, materijalna korist itd.

34
Dok prevoz krijumčarenih cigareta uglavnom zavisi od geografskog položaja i sredstava
koja krijumčari imaju na raspolaganju. Kao što je već istaknuto u ovom radu, na Kosovu
ili u delovima gde se najviše krijumčari ova roba dosta često transport se vrši pomoću
tovarenih grla, kao što su: konji, magarci, mazge i mule, kao i zaprežna kola, ali dosta
često na međunarodnim relacijama se upotrebljavaju brodovi koji se kreću na
međunarodnim relacijama.
Za borbu protiv krijumčarenja sa cigaretama na regionalnom i međunarodnom planu je
potpisano nekoliko međunarodnih konvencija kojima su predviđeni uslove i forme
policijske i carinske saradnje kao i ostale moguće forme u borbi protiv ove pojave. U
ovom planu su formirane organizacije i odeljenja u borbi protiv ove pojave koje
funkcionišu u sklopu interpola i evropola i u saradnji sa nacionalnim policijama čine
napore za sprečavanje krijumčarenja sa cigaretama.
Predlaže se da u saradnji sa dotičnim organima regije Balkana izradi zajednička politika
koordinirane akcije na profesionalni način za otkrivanje i borbu protiv ove pojave; da se
izradi pravni zajednički dokumenat na nivou regije i da se angažuju profesionalni kadrovi
za borbu za sprečavanje ove pojave i da sve to bude praćeno potrebnim materijalno
tehničkim sredstvima.

1. Literatura;

35
2. Dr Mersida Sučeska, Osnove ekonomskog kriminaliteta, Priština 2006.
3. Dr. Ragip Halili, Kriminologija, IV izdanje, 2005,Priština
4. Mr .sc. Veton Vula,Krijumčarenje sa narkoticima u savremenom svetu
5. Dr Skender Begeja,krivična politika Evrope u transformaciji
1995,Drejtesia,br.3 str.64
6. The tobacco Epidemic in south-east Europe, consequence and Policy
Responses,fq 34
7. http://www.albaniasite.net/forum/

8. http://reportingproject.net/new/index

9. http://www.forumilir.com

10. http://www.shekulli.com.al/news/45/ARTICLE/13042/2007-07-

16.html
11. www.gazetaexpress.com/index.php/artikujt/lexo/13622/C4/C
14/
12. http://gov.publiku.com/note/35575/13-raste-kontraband-ne-mitrovice-

03.html
13.http://gov.publiku.com/note/35575/13-raste-kontraband-ne-mitrovice-
03.html
14. http://asp.gov.al/2007/dhjetor/8tarboshi2.htm
15. http://gov.publiku.com/note/32755/zbulohet-nj%C4%96-depo-me-

duhan-te.html
16. http://gov.publiku.com/note/29618/aksioni-kunder-cigareve-pa-

banderola-190908.html
17. http://gov.publiku.com/category/579/sh%C4%97rbimi-doganor-i-

unmikut.html

36
18. http://209.85.129.132/search?q=cache:AIC8eRVWcPUJ:www.gazeta-

standard.com/print.php%3Fidt%3D16911+Parandalimi+i+kontraband
%C3%ABs+me+cigare&cd=10&hl=en&ct=clnk
19. http://en.wikipedia.org/wiki/Interpolhttp://en.wikipedia.org/wiki/Europ

ol

37