Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya I

Gamit at Estruktura ng Wika

Kabanata 6

Pagpaplano sa Pagtuturo ng
Filipino

1|Pahina
Kabanata 6

Pagpaplano sa Pagtuturo ng Filipino

Panimula

Ang mga pagpaplano o paghahanda sa pagtuturo ay ekstensyon ng katauhan at ng

isang guro.
Mahalaga ang pagpaplano at dapat na isinasagawa ito ng lahat ng guro. Bago pumasok
sa klasrum ang isang guro, taglay na niya ang ideya kung paano turuan ang kanyang klase.
Kaya lang, ang proseso ng pagpaplano at pagbabalak ng mga gawain sa pagtuturo ay
nagkakaiba-iba ayon sa oryentasyon at paniniwala ng isang guro. Bawat guro ay may sariling
paniniwala kung papaano maging isang mabisa at epektibong pagbabahagi ng pagkatuto.
Mayroong ginagawang komprehensibo dahil nakatala ang mga gawain dito mula pinakamalaki
hanggang sa pinakamaliit na detalye. Mayroon naming balangkas lamang ang gawain ang
nakalahad. Ang iba naming mga pagpaplano ay nasa isipan lamang ng guro at malamang na
ito’y hindi maisasagawa dahil maraming pangyayaring maaring maganap sa klase.
Makatutulong ng Malaki para sa isang epektibong pagkaklase ang mahusay na
pagpaplano. Maaring kontrahin ang katotohanan na ito lalo na ang mga guro na matagal na sa
pagtuturo. Ang isyu ay hindi tungkol sa kung kailangan ba ng pagpaplano kundi kung paano
ang pagpaplano. Walang isang tiyak na sagot sa tanong na ito. Sa mga bago pa lamang sa
pagtuturo, maaring ang masusing pagpaplano ay makatututlong ng malaki sa kanilang
pagtuturo. Samantala, sasabihin naman ng mga bihasang guro na kahit sila ay nakapikit ay
magagawa nilang makapagturo nang mahusay.

Sa pagtatapos ng kabanata, ang mag-aaral ay inaasahang:

1. Natatalakay ang mga kahandaan sa pagpaplano ng isang aralin.

2. Natutukoy ang mga domeyn at mga layunin sa pagbuo ng isang aralin.
3. Nakagagamit ng iba’t ibang talaan ng layuning pang-kaugalian (behavioral objectives) sa
pagpaplano ng aralin.
4. Nakagagawa ng isang banghay aralin batay sa kaisipang tinalakay sa pagpaplano sa
pagtuturo.

Bilang Oras at Haba ng Pagtalakay

Kabanata 6: Pagpaplano sa Pagtuturo ng Filipino = 5 oras

(3 oras para sa talakayan; 2
oras para sa mga gawain at
pagsasanay ng kabanata)

2|Pahina
Talakayan

Ang Pagpaplano….Paano?
Ang mga pagpaplano o paghahanda sa pagtuturo ay ekstensyon ng katauhan at ng
isang guro.
Mahalaga ang pagpaplano at dapat na isinasagawa ito ng lahat ng guro. Bago pumasok
sa klasrum ang isang guro, taglay na niya ang ideya kung paano turuan ang kanyang klase.
Kaya lang, ang proseso ng pagpaplano at pagbabalak ng mga gawain sa pagtuturo ay
nagkakaiba-iba ayon sa oryentasyon at paniniwala ng isang guro. Bawat guro ay may sariling
paniniwala kung papaano maging isang mabisa at epektibong pagbabahagi ng pagkatuto.
Mayroong ginagawang komprehensibo dahil nakatala ang mga gawain dito mula pinakamalaki
hanggang sa pinakamaliit na detalye. Mayroon naming balangkas lamang ang gawain ang
nakalahad. Ang iba naming mga pagpaplano ay nasa isipan lamang ng guro at malamang na
ito’y hindi maisasagawa dahil maraming pangyayaring maaring maganap sa klase.
Makatutulong ng Malaki para sa isang epektibong pagkaklase ang mahusay na
pagpaplano. Maaring kontrahin ang katotohanan na ito lalo na ang mga guro na matagal na sa
pagtuturo. Ang isyu ay hindi tungkol sa kung kailangan baa ng pagpaplano kundi kung
paano ang pagpaplano. Walang isang tiyak na sagot sa tanong na ito. Sa mga bago pa lamang
sa pagtuturo, maaring ang masusing pagpaplano ay makatututlong ng malaki sa kanilang
pagtuturo. Samantala, sasabihin naman ng mga bihasang guro na kahit sila ay nakapikit ay
magagawa nilang makapagturo nang mahusay.
Maraming teknik para sa isang mabisang pagpaplano. Sa malawakang
pagpapakahulugan, ang pagpaplano ay tumutukoy sa mga gawain na nagbibigay direksyon
sa pagbuo ng ugnayan ng mga gawaing pang mag-aaral at gawain ng guro (Clark at Yinger,
1980). Ang ganitong depinisyon ay kumikilala sa pagkakaiba-iba ng personalidad at estilo ng
mga guro; pormal at masusing pagpaplano para sa mga gurong sensitibo sa pangangailangan
ng mga mag-aaral at impormal na proseso para sa iba.
Sa anumang pagpaplanong isinasagawa, kailangang bigyang-pansin ang mga
sumusunod: 1) ang mga layunin ng liksyon, 2) ang mga pamamaraan at pagkakasunos-sunod
ng mga teknik o estratehiya, 3) pag-alam sa kasaklawan ng pagtatamo o hindi pagtatamo ng
mga lilinanging mga layunin. Ang tatlong aspektong ito ay mahalagang bahagi ng mga layunin.
Ang tatlong aspektong ito ay mahalagang bahagi ng mga pagpaplanong isinasagawa ng guro
para sa isang pagtuturo bagama’t maaring hindi nabibigyan ng magkatulad na atensyon o
importansya ng bawat isa. Ang pang-araw-araw na banghay aralin na ginagawa ng guro bilang
paghahanda sa pagtuturo ay naayon sa kanyang intwisyon at mga desisyong rational tungkol
sa mga mag-aaral, sa nilalaman at mga kasanayanng lilinangin, at mga paraan at mga
etratehiyang gagamitin ng guro.

3|Pahina
Mga Isinasaalang-alang sa Pagpaplano ng Aralin
Ang isang guro ay nagpaplano upang makontrol niya ang maaring kalalabasan ng
pagkatuto. Magagawa niya ito sa pamamagitan ng pag-alam sa mga salik na
nakakaimpluwensya sa pagkatuto sa mga tiyak na sitwasyon. Sa pagpaplano kailangan ng isang
guro na-
Gamitin ang kanyang kaalaman sa:
• Kalikasan ng wika
• Pagkatuto ng wika;
• Paano natutuhan ang wika
• Mga salik sa epektibong pagkatuto;
• Mga sagabal sa pagkatuto;
• Mga kagamitan sa pagtuturo at
• Mga dulog, teknik pamamaraan at iba pa.
Pagtiyak o Pagbuo ng Desisyon tungkol sa:
• Ano ang dapat matutuhan;
• Gaano ang maaring matutuhan sa isang tiyak na panahon;
• Pag-aayaw-ayaw ng mga espisodo sa pagtuturo;
• Anog gawain at materyales ang gagamitin at kung saang episode;
• Paano masusubaybayan ang pagkatuto at paano makapagbigay ng pidbak;
at

Ang Pagpaplano ng Aralin

Ang pagtuklas kung paano ang mabisang pagpaplano ng isang aralin ay isang
habambuhay na proseso. Ito ay isang sining na masasabi ang kadalubhasaan ay natatamo
lamang pagkatapos ng maraming taong pagsasanay. Ang mga ibabahagi rito’y ang pagsisimula
lamang ng proseso sa pagpaplano. Sisikapin din na titignan ang mga isyu na dapat isa-alang-
alang sa pagpaplano ng aralin, bakit mahalaga ang mga isyung ito, at paano nito naaapektuhan
ang pananagumpay o pagkabigo ng isang aralin.

Ano ang Aralin/Liksyon

Ang aralin/ liksyon ay isang yugto sa pagkatuto kung saan ang mga gawain ay mahusay
na pinag-aayaw-ayaw sa paglinang sa isang tiyak na layunin. Halimbawa, posibleng
magkaroon ng mga gawain sa pagsasalita, pakikinig, pagbas at pagsulat ang isang likson sa
pagbasasubalit ang ibang gawaing binanggit ay pansuporta lamang para sa lubusang
paglinang ng layuning itinakda sa pagbasa.
Ang isang liksyon ay binubuo ng iba’t ibang anyo-may simula, gitna at katapusan.
Halimbawa sa pagbasa, may binabanggit tayong bago bumasa, habang bumabasa, at
pagkatapos bumasa. Gayundin sa pagsulat; bago sumulat, habang sumusulat at
pagkatapos magsulat.

4|Pahina
Bakit Mahalaga ang Pagpaplano ng Aralin (Banghay Aralin)
Ilang mga kadahilanan ang ilalahad dito kaugnay ng pagpaplano ng aralin:
1. Sa pagpaplano ng aralin, nabibigyan ng ppagkakataon ang guro na pagtimbang-
timbangin ang mga bagay na kaugnay ng aralin upang makapamili siyang mabuti ng
mga gawaing angkop ilapat sa bawat episodong pagkatuto bago ito ilahad sa klase.
2. May dalawang dimension ang mga gawain ng guro sa pagbabanghay ng aralin;
a. Mga gawain na isinasagawa bago pa man simulant ang pagtuturo.
b. Mga gawain ng isinasagawa sa loob lamang ng klasrum maisasagawa.
3. Nagagawang maihanda ng guro ang kakailanganing software at hardware sa pagtuturop
kung mas maagang mabubuo ang banghay aralin.
4. Ang banghay aralin ay magsisilbing isang talaan ng natapos na gawain. ito’y maaring
sangguniin ng guro sa mga darating na araw upamg makakuha siya ng mga
impormasyon hinggil sa kung anong mga gawain ang mabisa o di mabisa sa pagkatuto
ng mga batang kanyang tuturuan.
5. Ang pagbuo ng isang malinaw na desisyon ay isang mahalagang batayan sa pagpaplano.
Kailangan sa pagpaplano ang pinakamataas na lebel na pagbuo ng desisyon. Kung ang
pagpaplano ay hindi naging epektibo, malamang na hindi ito binigyang ng seyosong
atensyon.
Mga Salik na Isinasaalang-alang sa Pagbabanghay-Aralin
1. Ang mga panlahat na layunin at mga tiyak na layunin ay inaasahang matamo.
2. Katangian ng mga mag-aaral
3. Dating kaalaman ng mga mag-aaral
4. Mga gawain sa pagkatuto
5. Mga kagamitan sa panturo
6. Wikang kailangan sa pagsasagawa ng mga gawain
7. Oras o takdang panahon
8. Partisipasyon ng guro-mag-aaral
9. Pagbabalanse sa pagtatakda ng oras para sa mga gawain
10. Pagsusunod-sunod at pag-antas ng mga gawain.
Ang Banghay-Aralin
Ang banghay-aralin ay maaring tanawin bilang isang iskrip na sinusunod ng guro sa
pagtuturo ng isang tapik para sa isang tiyak na oras o panahon.
Ang banghay-aralin ay isang balangkas na layunin, paksang-aralin, pamamaraan,
pagtataya at mga hakbang na sunod-sunod na isinasagawa sa pagsasakatuparan ng mga layunin
at ikakatamo ng mga inaasahang bunga. Ito ay kalimitang may 4-5 bahagi.
I. Layunin (binubuo ng 3 pangunahing domeyn; ang kognitibo, apektib at
saykomotor)
II. Paksang-Aralin (binubuo ng Paksa/Pamagat ng paksa, sanggunian, kagamitan)
III. Pamamaraan (ito ay maaring binubuo ng motibasyon/pagganyak, pagtalakay sa
paksa, pangkatang gawain, paglalahat)
IV. Pagtataya (ito ay nakaugnay sa ginawang layunin)
V. Takdang-Aralin

5|Pahina
Tatlong Uri ng Banghay-Aralin
1. Masusing Banghay-Aralin
➢ Ito’y ginagamit ng mga bagong guroat mga gurong mag-aaral. Ginagamit din
ito ng mga datihan nang guro nang kapag naatasang magpakitang-turo. Sa
ganitong anyo ng ng banghay, nakatala pati mga tanong ng guro at ang
inaasahang dapat isagot ng mga mag-aaral.
2. Mala-masusing Banghay-Aralin
➢ Ito’y higit na maikli kaysa sa masusing banghay ng pagtuturo. Sa halip na
mayroon pang bahagi ang gawain ng guro at gawain ng mag-aaral binabanggit
na lamang nang sunod-sunod ang gagawin ng guro sa klase.
3. Maikling Banghay-Aralin
➢ Ito’y talagang maikli lamang sa banghay na ito, sapat nang banggitin kung
anong pamamaraan ang gagamitin ng guro o di kaya’y banggitin ang sunod-
sunod na hakbang sa maikling pangungusap.

Ang Makabagong Banghay ng Pagtuturo sa Kurikulum ng K-12

Daily Lesson Log o DLL
Ito ay ang templeyt na ginagamit ng mga guro sa pagtatala ng bawat bahagi ng kanilang
arawang aralin. Ang DLL ay pinagsasama-sama ng halaga ng aralin sa buong araw o linggo.
Ang ganitong pamatnubay sa paraan ng pag-aayos ng pagtuturo ay ipinalabas ng Kagawaran
ng Edukasyon (Department of Education), itinatag upang maging likas ang pagpapaplano ng
pagtuturo kung saan ito ay isa sa mga kritikal na bahagi ng pagtuturo at proseso ng pagkatuto
para bagong kurikulum ng edukasyon.
Halimbawa ng Daily Lesson Log ng DepEd

6|Pahina
(Pinaghanguan:https://depedteacher.com/filipino-daily-lesson-log-dll-for-grade-7-12-1st-4th-

quarter/)

7|Pahina
8|Pahina
Ang mga Layuning Pampagtuturo
Ang mga layuning pampagtuturo (instructional objectives) ay pagpapahayag sa tiyak
na pananalita ng mga pagkatuto o gawain na inaasahang maipakita ng mga mag-aaral

9|Pahina
paagkatapos ng isang pagtuturo. Ang mga ito ay nararapat na isaad sa isang paraang tiyak, ang
pagganap dito ay nakikita ang bunga o kinalabasan ay nasususkat.
Dalawang Hakbang sa Pagbuo ng mga Layuning Pampagtuturo
a. Kailangang tukuyin ang mga inaasahang bunga ng pagkatuto.
b. Ang inaasahang bunga ng pagkatuto ay kailangang ipahayag na ang pagganap
ay namamasdan, alalaong baga, iyong pagganap o pagsasagawa ay makikita.
(Gronlond, 1991)
Ang ABCD Pormat sa Pagbuo ng mga Layuning Pampagtuturo
Ang ABCD pormat sa pagbuo ng mga layunn sa pagtuturo ay isang praktikal na lagom
ng mga talakay hinggil sa mga katangian ng isang mahusay na layuing pampagtuturo
(tinatawag din itong layuning pangkagawian o pupil performance objective).
1. A o Audience- ito’y tumutukoy kung kanino nakatuon ang pagtuturo atkung sino ang
gagawa ng mga task o gawain.
2. B o Behavior- ito’y paglalarawan ng mga nakikita o namamasid na gawi okilos na
inaasahang maipakita ng mga mag-aaral bilang bunga o resulta ng kanilang
pagkakahantad sa isang pagtuturo.
3. C o Condition- ito’y paglalarawa ng uri ng pagtataya o ebalwasyong gagamitin upang
makatiyak kung mayroong masteri sa itinakdang kilos o gawi sa pagkatuto.
4. D o Degree- ito’y paglilinaw hinggil sa painakamababang sukat o antas ng pagganap
sa gawain bilang ebidensya ng masteri.

Halimbawa sa Pagbuo ng ABCD Pormat ng mga Layuing Pampagtuturo

A B C
• Ang bawat pangkat ay nakasusulat ng isang sanaysay na naglalahad ng hindi
kukulangin sa limang dahilan kung bakit napiling pambansang
D bayani si Jose
Rizal. C
• Sa isang sipi ng kontemporaryong awiting Filipino, ang bawat mag-aaral sa
Panitikan ng seksyon
A Bayanihan ay makatutukoy ng 3 sa 5 tamang halimbawa
ng simile na nakapaloob dito.
• MasasagutanB nang tama ng bawat D mag-aaral ang 8 sa 10 suliraning
pangmatematika sa isang sanayang pagsusulit. C

B A
D
Pansinin na ang mga component na Audience, Behavior, Condition at
Degree ay maaring matagpuan sa unahan, gitna o hulihan ng isang layuning
pampagtuturo. Ang mga pagkakasunod-sunod ng mga component ay hindi
kritikal; ang mahalaga ay ang pagtiyak na nakapaloob ang apat na component
sa isang layunin.

10 | P a h i n a
Ang mga Domeyn ng Layuning Pampagtuturo
May tatlong batayang uri ng ng mga layunin sa pagtuturo. Ang mga ito’y napapangkat
sa tatlong domeyn (domain). Ang bawat domeyn ay kumakatawan sa isang particular na set ng
mga palagay at paniniwala tungkol sa kung paano natututo, kumilos at gumalaw ang mga mag-
aaral sa isang pagtuturong pangklasrum.
Kognitib Domeyn-
o Mga layunin na lumilinang ng mga kakayahan at kasanayang pangkaisipan ng
mga mag-aaral. Nakatuon sa paglilipat o transmisyon ng kabatiran at kasanayan.
o Pagkatuto ng batayang kabatiran, konsepto, paglalahat at mga teorya bago ang
manipulasyon at proseso sa paggamit ng kabatiran sa mga sitwasyong
lumulunas ng suliranin.

11 | P a h i n a
LEVEL 1: Pag-alala
✓ Ang lebel na ito ng pag-iisp ay tumutukoy sa sipleng paggunita o pag-alaala sa mga
natutuhang impormasyon. Ang mga salitang pangkagawian na ginagamit sa lebel na ito
ay: bigyang kahulugan, tukuyin, pangalnan, alalahanin, piliin, ulitin.
o Halimbawa: Natutukoy ang mga lalawigang bumubuo sa
Rehiyon IV.
Nabibigyang kahulugang ang mga salitang
ginamit sa kuwentong tinalakay.

Level 2: Pag-unawa o Komprehensyon

✓ Binibigyang-diin ang pag-unawa sa kahulugan ng impormasyon natutuhan at pag-
uugnay nito sa dating alam na impormasyon. Ang mga salitang pangkagawian sa lebel
na ito ay: isalin, ipaliwanag, lagumin, talkayin, ilarawan, hanapin, ipahayag.
o Halimbawa: Naipapaliwanag ang mga hakbang kung paano
ang isang panukalang bataas ay nagiging batas.
Naipapahayag ng malaliman ang mga susing
pahayag na nakapaloob sa tekstong
tinalakay.
Level 3: Aplikasyon
✓ Ito’y paggamit ng natutuhan sa iba’t ibang paraan o konteksto. Ang mga salitang
pangkagawian sa ilalim na ito ay: ilapat, pag-ibahin, paghambingin, klasipikahin,
idayagram, ilarawan, uriin, markahan.
o Halimbawa: Nailalarawan ang mga pangyayari sa kuwento
sa tulong ng isang diagram.

Nailalapat ang mga pormat ng

pagbabalangkas batay sa mga pangungusap na
inilahad.
Level 4: Analisis
✓ Ito ay nangangailangan ng pag-unawa sa ugnayang ng mga bahagi at organisasyon ng
natutuhan upang Makita ang kabuuan.ang mga salitang pangkagawiang ginamit sa
antas na ito ay: pag-ugnay-ugnayin, tukuyin (sanhi at bunga), kilalanin (ang
totoo/paktwal), bumubuo (ng hinuha), suriin, magbuod.
o Halimbawa: Napag-uuri-uri ang mga pahayag sa isang
babasahin sa pamamagitan ng pagsulat ng
letrang P para sa paktwal na pahayag at O
para sa opinion.
Natutukoy ang sanhi at bunga ukol sa
pagkasira ng kagubatan batay sa tekstong
tinalakay.

12 | P a h i n a
Level 5: Sintesis
✓ Sa lebel na ito, kailangan na mapag-ugnay ang iba’t ibang impormasyon upang
makalikha ng bagong kaalaman. Ang mga salitang pangkagawiang ginamit sa ilalin na
ito ay: lumikha, bumuo, bumalangkas, pag-ugnayin, idesenyo, iplano at sumulat.
o Halimbawa: Nakasusulat ng ng dalawang talatang
sanaysay na kumikiling sa isang isyu at panindigan ang
sariling posisyon sa tulong ng mga paktwal na pahayag.

Napag-uugnay-ugnay ang bawat pangyayaring

naganap sa tekstong tinalakay.
Level 6: Ebalwasyon
✓ Ang pag-iisip sa lebel na ito ay nangangailangan ng pagbuo ng sariling pagpapasya sa
liwanag ng mga inilahad na mga krayterya. Ang mga salitang pangkagawian sa lebel
na ito ay; pahalagahan, kilatisin, pangatwiranan, suriin, timbangin, punahin,
mangtangi, paghambingin.
o Halimbawa: Mula sa dalawang artikulo na naglalahad ng magkasalungat na
pananaw sa isang mainit na isyu, kilatisin kung alin ang nagbibigay ng
makatarungang presentasyon at pangangatwiran ang sariling opinion.

Apektib Domeyn
o Mga layunin na lumilinang ng mga saloobin, emosyon, kawilihan at
pagpapahalaga ng mga mag-aaral.
o Nauukol ang mga layuning pandamdamin sa paglinang ng mga saloobin,
emosyon, kawilihan at pagpapahayaga ng mga mag- aaral.
o Ito ay may limang kategorya, Pagtanggap (Receiving), Pagtugon (Responding),
Pagpapahayaga (Valuing), Pag-oorganisa (Organization), at Karakteresasyon
(Characterization).

Saykomotor Domeyn-
o Mga layunin na ang tinutungo ay ang paglinang ng mga kasanayang motor at
kasanayang manipulatib.
o Psycho o mag-iisip at Motor ay galaw.
o Napapaloob dito ang mga layuning makalilinang sa kasayang motor at
manipulatibo ng bawat mag-aaral.

13 | P a h i n a
 TALAAN NG MGA LAYUNING PANGKAUGALIAN
(LIST OF BEHAVIORAL OBJECTIVES)

I. COGNITIVE (PANGKABATIRAN)
At the end of the lesson, the students are expected to:
(Sa katapusan ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

A.Knowledge objectives (Mga layuning pangkabatiran)

1. Recall,recognize data,concepts and generalizations related to...
(Nakagugunita,nakakikilala ng mga datos,mga kaisipan at paglalahat na nauugnay sa...)
2. Deduce that... (Nakahihinuha...)
3. Identify to recognize... (Nakakikilala...)
4. Tell the difference between... (Nasasabi ang pagkakaiba ng...)

B.INQUIRY AND SKILLS OBJECTIVES (Mga Layunin ukol sa poagsisiyasat at

kasanayan)
1. Explain how... (Nakapagpapaliwanag kung paano...)
2. Describe and compare... (Nakapagpapakita ng paraan kung paano...)
3. Demonstrate how... (Nakapagpapakita ng paraan kung paano...)
4. Distinguish... from.... (Nakakikilala ng pagkakaiba... sa...)
5. Consider and use... (Naisasaalang-alang at nagagamit...)
6. Plan carefully and...(Maingat na nakapagbabalak at...)
7. Conceive varied ways of... (Nakapag-iisip ng iba’t ibang paraan...)
8. Formulate effectively... (Nakapagbubuo nang mabisa ng...)
9. Give evidences or proofs of... (Nakapagbibigay ng mga katibayan o mga patunay
ng...)
10. Weigh the validi9ty o f... (Napagtitimbang-timbang ang katumpakan ng...)
11. Use a variety of... (Nakagagamit ng iba’t ibang...)
12. Locate, gather, appraise, summarize and report...
(Nakahahanap, nakatitipon, nakapagbibigay-halaga, nakapaglalago at nakapag-uulat...)
13. Read...material critically (Nababasa nang masusi ang kagamitang...)
14. Compare, interpret and abstract... (Nakapaghahambing, nakapagbibigay kahulugan at
nakapagbubuod...)
15. Conclude from available supporting evidences that... (Nakapaghihinuha buhat sa mga
nakukuhang katibayan pantulong na....)
16. Express ideas effectively in... (Nakapagpapahayag ng mga kaisipan ng mabisa sa...)
17. Ortganize materials from several sources as... (Nakabubuo ng mga kagamitan buhat sa
ilang mapagkukunan gaya ng....)
18. Note sequences of events... (Nabibigyang-pansin ang pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari...)
19. Examine critically... (Nkapagsisiyasat nang masusi...)
20. Recall experiences pertinent to... (Nakagugunita ng mga karanasang may kinalaman sa...)
21. State... clearly (Nkapagpapahayag ng... nang maliwanag....)
22. Consider every aspect of.... (Naisasaalang-alang ang lahat ng panig/bahagi ng.....)

14 | P a h i n a
23. Select materials relevant to... (Nakapipili ng mga kiagamitang may kaugnayan sa....)
24. Classify... (Nakapag-uuri nang....)
25. Analyze.... (Nakapagsusuri....)
26. Differentiate.... from.... (Nakikita ang pagkakaiba ng.... sa...)
27. Define.... clearly... (Nabibigyang kahulugan ang... nang naliliwanagan...)
28. Infer or deduce.... (Nahihinuha o napaghuhulo....)
29. Correlate..... (Nakapag-uugnay....)\
30. Arrange... (Nakapagsasaayos o naisasaayos....)
31. Discuss.... intelligently.... (Natatalakay ng buong talino...)
32. Establish... (Nkapagpapatunay/Napananatili....)
33. Emphasize that.... (Nabibigyang-diin na....)
34. Predict that..... (Nahuhulaan na...)
35. Specify...... (Natutukoy/Natitiyak....)
36. Observe carefully.... (Nakapagmamasid nang masusi....)
37. Record accurately.... (Nakapagtatalang tumpak....)
38. Attain... (Naaabot/Natatamo...)
39. Examine carefully... (Nasisiyasat na mabuti....)
40. Disseminate.... (Nakapagpapalaganap/Napalalaganap.....)

II.AFFECTIVE (ATTITUDES, APPRECIATIONS, IDEALS AND INTERESTS)

PANDAMDAMIN (MGA SALOOBIN, PAGPAPAHALAGA, MITHIIN AT
KAWILIHAN)

At the end of the lesson, the students are expected to:

(Sa katapusan ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Assume responsibility for... (Naisasabalikat ang pananagutan para sa...)

2. Utilize... wisely and effectively (nakagagamit ng... nang matino at mabisa)
3. Observe... strictly (Mahigpit na nakapagmamasid....)
4. Listen critically and purposesively.... (Nakapapakinig nang masusi at may layunin....)
5. Participate actively in... (Nakalalahok nang masigla sa...)
6. Sustain interest in... (Naipagpapatuloy ang kawilihan sa...)
7. Share.... with... (Nakibabahagi.... sa...)
8. Tolerate... (Nagpapaubaya/Nagpaparaya....)
9. Comply with.... (Nakasusunod sa....)
10. Find pleasure in...(Nakatatamo ng kasiyahan sa...)
11. Form sound judgment.... (Nakapagpapasiya nang tumpak...)
12. Venerate.... (Nagbibigay-pitagan.....)
13. Control..... (Napipigil.....)
14. Equalize..... (Napagtitimbang....)
15. Appreciate.... (Napapahalagahan/Nakapagpapahalaga....)
16. Appreciate.... (Humahanga....)
17. Follow.... (Nasusunod/Nakasusunod.....)
18. Adjust to.... (Naibabagay...../ Naiaangkop.....)

15 | P a h i n a
19. Value.... (Pahalagahan...../Napahahalagahan...)
20. Satisfy.... (Nasisiyahan.../Nabibigyang kasiyahan....)
21. Maintain.... (Napapanatili....)
22. Visit.... (Nadadalaw....)
23. Conserve... (Nakapangangalaga....../Napangangalagaan...)
24. Show respect for.... (Nakapagpapamalas ng paggalang sa...)
25. Initiate worthwhile projects..... (Nakapagsisimula ng mga proyektong kapaki-
pakinabang....)
26. Commemmorate.... (Alalahanin..../Gunitain.....)
27. Strengthen..... (Napalalakas..../Napatitibay.....)
28. Intensify.... (Napasisidhi...../Napatitindi.....)
29. Sharpen (Napatatalas..../Napatatalim....)
30. Exert more effort in.... (Nakapagsisikap nang higit sa.....)
31. Generate.... (Nakalilikha..../Nakapagbibigay.....)

III.PSYCHOMOTOR/ MANIPULATIVE
(PANGKASANAYAN/SAYKOMOTOR O PAGKAKAUGNAY NG KAISIPAN AT
KILOS)

At the end of the lesson, the students are expected to:

(Sa katapusan ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Construct.... (Nakayayari..../Nakabubuo....)
2. Build..... (Nakagagawa..../Nakapagtatayo....)
3. Manipulate.... (Nakakahawak....../Nakagagawa....)
4. Make use of.... (Nakagagamit nang....)
5. Perform..... (Nakagagawa..../ Nakagaganap.....)
6. Measure..... (Nakasusukat.....)
7. Handle..... (Nakahahawak....)
8. Execute..... ( Naisasakatuparan..../Naisasagawa.....)
9. Install........ (Nakapagkakabit...../Nakapaglalagay....)
10. Copy..... (Nakasisipi..../Nakakukopya....)
11. Operate.... (Nakapagpapaandar..../Nakapagpapalakad....)
12. Connect... (Nakapagdudugtong..../Nakapag-uugnay-ugnay....)
13. Experiment on.... (Nakagagawa ng pagsubok sa...../ Nakapag-eeksperimento......)

16 | P a h i n a
 IMBENTARYO NG LAPIT O DULOG AT ESTRATEHIYA O PAMAMARAAN
SA PAGTUTURO NG WIKA AT PANITIKAN

Napakabilis ng pag-usbong ng iba’t ibang makabagong paraan sa pagtuturo. Kaakibat

nito ang mala-kabuteng pagsulpot ng iba’t ibang lapit o dulog at mga estratehiya o pamamaraan
tungo sa mabisang pagtuturo. Ngunit, paano nga ba isinasagawa ang mabisang pagtuturo?
Masakit mang aminin o tanggapin walang sinuman ang makapagbibigay ng tiyak na sagot sa
katanungang ito. Maaagapan lamang ang kalituhang ito kung magkakaroon ng sapat na
kaalaman at pag-unawa sa mga lapit o dulog at estratehiya o pamamaraan sa pagtuturo ng wika
at panitikan. Ang dulog o lapit ay isang set ng mga pagpapalagay hinggil sa kalikasan ng wika,
pagkatuto at pagtuturo. Ang pamamaraan naman o estratehiya ay tumutukoy sa pangkalahatang
sistematikong pagpaplano na binubuo ng mga hakbang batay sa isang dulog (Anthony (1963)
halaw kay Badayos, 98). Sa madaling salita, ang estratehiya ay nakaangkla sa isang
natatanging dulog. Ang pagnanais na masuri ang iba’t ibang lapit o dulog at estratehiya o
pamamaraan sa pagtuturo ng wika at panitikan ang nagtulak upang isagawa ang papel na ito.
Ang papel na ito ay naniniwala na ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman at pag-unawa
sa mga dulog o lapit at estratehiya o pamamaraan ay makatutulong upang maisangkot ang mga
mag-aaral sa interaktibo at makabuluhang pagkatuto. Tinitiyak din na matugunan ang
pagsusuri sa mga dulog o lapit sa pagtuturo ng wika at panitikan kabilang na ang paglalarawan
at ang paggamit nito. Binigyang-diin din ang mga estratehiya o pamamaraan sa pagtuturo ng
wika at panitikan, ang paglalarawan at paggamit nito. Batay sa mga natuklasan, nabuo ang
isang imbentaryo ng mga lapit o dulog at estratehiya o pamamaraan sa pagtuturo ng wika at
panitikan.

Matutunghayan sa talahanayang nasa ibaba ang pagsusuri sa lapit o dulog sa pagtuturo

ng wika at panitikan gaya ng patuklas, konseptwal, unified, istruktural, audio-lingual,
pormalistiko, moralistiko, sosyolohikal, sikolohikal at istaylistiko. Inilalahad din sa bahaging
ito ang paglalarawan at ang paraan ng paggamit ng mga dulog na ito.
PAANO ITO
LAPIT/DULOG PAGLALARAWAN GAGAMITIN?
Wika
Ang lapit o dulog na ito ay Himukin ang mga mag-aaral na
tumutukoy sa pabuod na manuklas ng ibang paraan o
pamamaraan ng paggabay sa mga tumuklas ng panibagong tuntunin
mag-aaral sa pagtalakay at pag- o paraan. Bigyan ng pagkakataon
oorganisa ng mga ideya at ang mga mag-aaral na maging
1. Patuklas na Lapit
pagproseso nito. Ito ay aktibong partisipante ng pagkatuto
makatutulong sa mga mag-aaral sa pamamagitan ng paggawa ng
upang gamitin ang mga ideyang mga gawain, pagmamanipula ng
natutunan sa pagtuklas ng mga kagamitan at pag-interpret ng
panibagon ideya. mga kinalabasan.
Binibigyang-diin nito ang Nagagamit ito sa pamamagitan
kognitibong pagkatuto: pagkatuto ng pag-oorganisa ng mga ideya
2. Konseptwal na Lapit sa nilalaman at pagtamo ng tungo sa makabuluhan at mas
kaalaman. Kinasasangkutan ito ng malalaking ideya, mula sa
konsepto tungo sa paglalahat.

17 | P a h i n a
 paglikom ng sapat na mga ideya o
konsepto.
Ang dulog na ito ay
sumasangkot sa prosesong
kognitibo gaya ng pagkukompara,
pag-uugnay-ugnay, pagtukoy sa
sanhi at bunga, paghula sa
3. Unified Approach posibleng resulta at maging
sinstesis ng isang paksa. Nilalayon
nito na malinang ang mga mag-
aaral na suriin at busisiin ang
pangkalahatan o kabuuan ng mga
bagay-bagay.
Naniniwala and dulog na ito na
ang pagkatuto ng wika ay may
kinalaman sa paglinang ng ugali o
gawi. Samakatwid, inaalam ang
4. Dulog Istruktural
istruktura ng wika at batay ditto ay
sinasanay ang mga mag-aaral sa
pamamagitan ng pag-uulit at
pagsasaulo.
Ang lapit na ito ay gumagamit ng
5. Dulog Audio- teyp rekorder, larawan, pelikula,
Lingual slides upang mapadali ang
pagkatuto ng wika.
Panitikan
Binibigyang-diin ng dulog na ito
ang mga elementong bumubuo sa
katha. Tinatalakay
1. Dulog Pormalistiko
angpagkakaugnay ng mga bahagi
ng katha.
Pinagtutuonan ng dulog na ito
ang pamantayang moral na
nakapaloob sa akda. Pinag-aaralan
sa lapit na ito ang panitikan na may
2. Dulog Moralistiko
pagtatangkang hubugin ang tao at
lipunan.
Pinagtutuonan ng pansin ng
dulog na ito ang mga elemento ng
panitikan kabilang na ang
3. Dulog Sosyolohikal ugnayang sosyo-kultural, political
at pamumuhay, damdamin,asal
kilos at reaksyon ng tao.
Tinatalakay sa dulog na ito ang
nakakubling layunin ng mga
4. Dulog Sikolohikal
manlilikha at mga motibo ng mga
tauhan sa isang akda.
Bigyan ang mga mag-aaral ng
sapat na pagkakataon para
magbasa, making at magsulat.
Isinasagawa ito sa
pamamagitan ng pagtukoy sa
pangunahing ideya o konsepto ng
isang paksang aralin, pagbibigay
ng halimbawa, pagbabalik-tanaw
sa nakaraang pagtatalakay at
pagbibigay-diin sa mahahalagang
konsepto ng paksang tatalakayin.
Naisasagawa ito sa
pamamagitan ng pagtatalakay sa
mga tuntunin, pagbibigay-
halimbawa, pagsasaulo at
panggagaya.
Nagagamit sa pamamagitan ng
pagpaparinig ng mga tula, kanta at
iba pang gawaing kasasangkutan
ng pandinig.
Isinasagawa ang dulog na ito sa
pamamagitan ng pagsusuri sa mga
elemento ng katha. Sa pagsusuri
maaaring gumamit ng iba’t ibang
grapikong pantulong sa pag-
oorganisa ng mga elemento.
Nagagamit ang dulog na ito sa
pagsusuri sabisang taglay ng
panitikan, kaisipang moral, halaga
ng tao, karangalan at kadakilaan.
Ang pagsasadula sa moral na
nakapaloob sa akda ay maaring
isagawa upang maisabuhay ang
mga ito.
Nagagamit ang dulog na ito sa
pagsusuri sa damdamin, aral at
gawi ng tao batay sa kapaligirang
sosyo-kultural. Pabuuin ang mga
mag-aaral ng balita, pagtatalo o di
kaya’y reaksyong papel.
Naisasagawa ito sa
pamamagitan ng pagsusuri sa
emosyon, damdamin, kilos at
gawing ng tauhan sa akda.
18 | P a h i n a
 Nakatuon ang dulog na ito sa Naisasagawa sa pamamagitan
pagsusuri sa istilo at devices na ng pagpapasulat ng mga
ginamit ng mga awtor tulad ng komposisyon ayon sa pansariling
5. Dulog Istaylistiko
wikang ginamit, pananaw, estilo ng mga mag-aaral at iba
paglalarawan sa tauhan at mga pang gawaing susukat sa
tayutay. pagkamalikhain.

Matutunghayan sa talahanayang nasa ibaba ang iba’t ibang estratehiya o pamamaraan

sa pagtuturo ng wika at panitikan gaya ng pabuod, pasaklaw, papanayam, direkta, pagkatutong
tulong-tulong, tanong-sagot, integrated o pinagsanib, paulat, pagtuturong nakapokus sa mag-
aaral at pagkatutong interaktibo. Inilalahad din sa bahaging ito ang paglalarawan at paggamit
ng mga estratehiya o pamamaraang ito.
ESTRATEHIYA /
PAGLALARAWAN
PAMAMARAAN
Wika
Ang pagtuturo ay sinisimulan sa
pinakamadaling paraan patungo sa
pinakakomplikado. Makatutulong
1. Pamamaraang
ang pamamaraang ito upang
Pabuod (Inductive) makatuklas katotohanan, simulain
at paglalahat.
Ang pamamaraang ito ay
nagsisimula sa isang tiyak na aralin
2. Pamamaraang at nagtatapos sa paglalahat.
Samakatwid, nagsisimula ang
Pasaklaw
pamamaraang ito sa hindi
(Deductive) nalalaman ng mga mag-aaral
patungo sa mga bagay na
nalalaman.
Ang pamamaraang ito ay isang
paraan ng pagpapaliwanag at
3. Pamamaraang paglilinaw sa isang paksa..
Papanayam Gumagamit ito ng eksposisyon na
maaaring sa pamamagitan ng
pagsasalaysay o paglalarawan.
Ito ay isang uri ng pamamaraan
na karaniwang may tanungan at
4. Pamamaraang
sagutan na kadalasan ay tungkol sa
Direkta mga kilos at gawi sa silid-aralan.
Binibigyang-diin nito ang sama-
5. Pagkatutong Tulong- samang pagtutulungan ng guro at
Tulong mga mag-aaral upang
mapagtagumpayan ang gawain.
Panitikan
Ito ang pinakagamitin sa loob ng
1. Pamamaraang klasrum. Kinakailangang may
Tanong-Sagot sapat na kaalaman ang guro sa
PAANO ITO
GAGAMITIN?
Isinasagawa sa pamamagitan
ng paghahanda, paglalahad ng
mga ideyang bibigyan ng
paglalahat, paghahambing at
paghahalaw at paglalahat o
pagbuo ng pormula, kahulugan o
tuntunin.
Nagagamit ito ayon sa mga
hakbang na panimula, pagbibigay
tuntunin o simulain,
pagpapaliwanag, pagbibigay ng
mga halimbawa,pag-uugnay
paglalapat at pagtataya.
Nagagamit sa pamamagitan ng
panimula o pagkuha ng atensyon
ng mga mag-aaral, resitasyon at
pagsubok kung ganap na
naunawaan ng mga mag-aaral ang
lektyur.
Inilalahad sa pamamagitan ng
diyalogo, itinuturo ang
pagbabalangkas at
pinahahalagahan ang pagbigkas
ng mga salita.
Nagagamit ito sa pagbibigay ng
pangkatang gawain ng mga mag-
aaral tulad ng pagbuo ng portfolio
at iba pang proyekto.
Naisasagawa ito sa
pamamagitan ng panimulang
pagtatanong, paglinang,
(paksang-aralin, paliwanag at

19 | P a h i n a
 paksa para sa isasagawa halimbawa), pagsasanay (pasalita
pagpapalitran ng tanong-sagot. o pasulat) at pagsubok.
Ang pamamaraang ito ay ang Nagagamit ito kung ang
pagsasanib ng iba-ibang paksa at panitikan ay ginagamit bilang
2. Integrated Method paglalahad sa mga ito bilang iisang lunsaran ng pagtuturo ng wika o di
konsepto. kaya’y ibang larangan.
Ang pamamaraang ito ay ang Ginagawa ito sa pamamagitan
pag-aatas sa mga mag-aaral ng mga ng isahan o pangkatang talakayan,
3. Pamamarang Paulat paksang kanilang tata;akayin symposium o di kaya’y sa
isahan man o pangkatan. pamamagitan ng pagbabasa at
pagkukwento.
Ito ang pamamaraang Binibigyan ang mga mag-aaral
4. Pagtuturong nakapokus sa mga mag-aaral. ng kalayaang makisangkot sa
Isinaalang-alang ang input ng mga pansariling pagkatuto. Ang mga
Nakapokus sa Mag-
mag-aaral at hindi itinatakda patakaran ay iniaayon sa
aaral kaagad ang mga layunin. pangangailangan ng mga mag-
aaral.
Ang pamamaraang ito ay Nagagamit ito sa dalawahan o
5. Pagkatutong nagbibigay-diin sa interaksyon ng pangkatan kung saan nagkakaroon
Interaktibo mga mag-aaral at pag-unawa sa ng pagpapalitan ng mga ideya ang
konsepto ng iba. pangkat tungo sa ibang pangkat.

V. Mga Sanggunian

Mga Aklat:
Acero, Victorina O. et. al., Principles and Strategies of Teaching, Quezon City: Rex
Bookstore Inc. 2000.
Badayos, Paquibot B. Metodolohiya sa Pagtuturo ng Wika Mga Teorya, Simulain
at Istratehiya, Makati City: Grandwater Publications and Research Corporation, 1999.
Electronic Sources
https://pr`ezi.com/z2kykr5bqzwz/mga-lapit-pagdulog-at-istratehiya/?webgl=0
MGA LAPIT, PAGDULOG AT ISTRATEHIYA, Abril 21, 2018.
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=496386743776796&id=47647
2942434843. Abril 21, 2018.
Strategies in Teaching Literature:... (PDF Download Available). Available from:
https://www.researchgate.net/publication/317688529_Strategies_in_Teaching_Literature_Stu
dents_in_Focus [accessed Apr 20 2018].

20 | P a h i n a
KASUNDUAN SA PAGITAN NG MAG-AARAL AT GURO SA ASIGNATURA

Ako si , __________________________________________________________
nakatira sa ___________________________________________________ay opisyal
na nagpatala sa President Ramon Magsaysay State University-Santa Cruz Campus
ngayong _______ Taong Panuruan ________________, pumayag, nanumpa at
sumunod sa mga akademikong patakaran na nakapaloob sa silabus at masigasig na
sumunod sa lahat ng pangangailangan.

_______________________________________
(Pangalan at Lagda ng Mag-aaral)

Saksi (Witness):

_______________________________________
(Magulang o Tagapag-alaga at Lagda)

________________________________________
(Guro at Lagda)

Tandaan : Marapat na ibalik ang form na ito sa guro ng asignatura isang linggo
pagkatapos ng talakayan.

21 | P a h i n a