Phương trình Pell

Bài toán  (Định lí về cấu trúc nghiệm của phương trình Pell loại 1)

Cho   là số nguyên dương không chính phương. Xét phương trình  . Gỉa sử   là
nghiệm nguyên dương nhỏ nhất (nghiệm cơ sở) của  . Xét hai dãy số   như sau :

Chứng minh rằng   là một nghiệm của   khi và chỉ khi tồn tại số nguyên dương   sao
cho  .

Lời giải :

Ta chứng minh với mọi   thì   là nghiệm của  . Thực vậy, ta có :

Với   thì hiển nhiên. Gỉa sử   là nghiệm của  . Xét với   :

Vậy   cũng là nghiệm của  . Quy nạp xong. Ta chứng minh xong một chiều.

Bây giờ ta sẽ chứng minh nếu   là một nghiệm của   thì tồn tại số nguyên dương   sao
cho  .

Nếu   thì  , khi đó tồn tại   để  . Do   là nghiệm nhỏ
nhất của   nên ta xét  .

Ta chọn cặp  . Ta chứng minh   đều nguyên dương. Thực vậy, ta

có :

Và :

Chú ý vì   nên  . Như vậy   nguyên dương. Lại có :

Tức là   cũng là một nghiệm nguyên dương của  .

Chú ý vì ta có :
Tương tự nếu chọn   thì   cũng là một nghiệm nguyên
dương của   và ta cũng có :

Cứ tiếp tục quá trình này ta được :

Hơn nữa   bị chặn dưới bởi   nên chắc chắn phải tồn tại   sao cho  , chú ý
vì   là nghiệm nhỏ nhất nên  .

Dễ thấy   được xác định như sau :

Từ đó :

Ta có :

Chiều ngược lại của định lí cũng được chứng minh. Ta hoàn tất vấn đề.