Toplum Gnllleri Vakf & Avea Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesi 3.

Dnem Proje Teklifi

Proje Ad: Uygulama Yeri: Proje Sresi: Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Trkiye genelinde 10 il 12 Ay Seval Ylmaz Proje Koordinatr seval.yilmaz@tog.org.tr letiim: Meri zrail Projeler Departman Yneticisi meri.izrail@tog.org.tr Burcu Haylaz Kaynak Gelitirme ve letiim Departman Yneticisi burcu.haylaz@tog.org.tr

1. Proje zeti Hayatmn Fikri Genlik iin Giriimcilik Projesi, bir i fikri olan niversite rencilerinin kk lekli iletmeler iin giriimcilik konusunda eitimi ve desteklenmesi yoluyla, niversite rencileri arasnda giriimcilik nosyonunu gelitirmeyi ve gen isizlii sorununa proaktif bir zm nerisi sunarak ulusal ekonomiye katkda bulunmay amalar. Proje kapsamnda oluturulacak olan Hayatmn Fikri Fonu, baar ve gelitirilme potansiyeli tayan projelere fon ve teknik destek salayarak i fikirlerinin hayata gemesine destek olur. Projenin ncelikli hedef kitlesi niversite son snf ve yksek lisans rencileridir. Proje kapsamnda, uygulamann yaplaca 10 niversitede gerekletirilecek Tantm Toplantlar ile projenin potansiyel faydalancs rencilere duyuru yaplr; Giriimcilik Seminerleri ile genlerin giriimcilik kavram ile tanmas salanr. Sonrasnda, bir i fikri olan ve projeye katlmak isteyen gen giriimci adaylarna 6 aylk bir program erevesinde kendi i planlarn gelitirmelerini salayacak Giriimcilik Eitimleri ve Danmanlk destei verilir. Bu dorultuda genler i fikirlerini gelitirerek i planlarn hazrlarlar. Akademik yl sonunda, i planlarn tamamlayarak finale kalan genler, bir Proje Pazarnda i fikirlerini Trkiyenin nde gelen giriimcilerinden oluan Giriimcilik Kurulu ile paylarlar. Baarya ulama potansiyeli tayan i fikirleri Kurul tarafndan belirlenerek Hayatmn Fikri Fonu tarafndan desteklenir. Bu srece paralel olarak, projenin nceki dnemlerinde fon alm olan genlerin takibi yaplr ve tm giriimciler arasnda bir network oluturulmas salanr. Uzun vadede, bir yandan Giriimcilik Kurulu yelerinin deneyimleri ve yol gstericilii, dier yandan da Avea ve Toplum Gnllleri Vakf (TOG) arasnda srekli ibirlii ile i fikirlerini hayata geiren gen giriimcilere destek olmaya devam edilerek, yerellerde kk lekli i kurmak isteyen niversite rencisi giriimcilerin ve kk lekli giriimciliin desteklenmesinde bir model oluturulmas hedeflenir.

2. Proje Arka Plan Trkiye, ekonomisine byk zarar veren ve toplumsal dokusunu sarsan 2001 krizinin ardndan, bir dizi kapsaml nlem sonucunda, 2002-2006 dneminde gayr safi milli haslada ylda ortalama %7,5 orannda kesintisiz ve yksek bir ekonomik byme salad.1 Baz alanlarda hl sren krlganla ramen, ekonomik kapasiteyi arttran yatrm ve verimlilik alanlar dahil, lke ekonomisi genel olarak, hayli gl bir performans sergiliyor. ok daha yksek ihracat ve dorudan yabanc sermaye yatrm dzeyleri sayesinde Trkiyenin d ekonomik balantlar da artm durumda. Ancak btn bu olumlu gelimelere ramen tarm d isizlik, yine ayn dnemde, srarla %11 civarndaki dzeyini korudu; igcne genel katlm oranlar geriledi; hatta kadnlarn igcne katlm %26 gibi dk bir dzeye indi.2 2007 Adrese Bal Nfus Saym sonularna gre Trkiye nfusunun %17,6sn oluturan yaklak 12 milyon 15-24 ya aras gen isizlik sorununu daha da keskin yayor; zira genler arasndaki isizlik, genel isizlik orannn iki katna yaklaan boyutlaryla, ciddileen bir sorun olmaya devam ediyor. Eitim siteminde, genleri istihdam piyasasna hazrlamaya dnk bir dizi nicel art ve gelimeye ramen, soruna zm oluturabilecek kapsamda ilerlemeler salanamad. Artmaya devam eden nfusu ile genlik, Trkiyenin kalknmas iin kukusuz ok gl bir potansiyeli temsil ediyor; ancak mevcut koullarda bu potansiyelin geliimi yetersiz kalyor. Yksek dzeylerdeki gen isizlii; lkenin gelecekteki verimlilik kapasitesine zarar verme olaslnn dnda, genlerin kendi evlerini ve ailelerini kurmalarn engelleyerek yetikinlie geilerini zorlatrmak, onlar topluma ve demokratik srelere yabanclatrmak ve hatta sua eilimlerini artrmak gibi zm zor ve karmak sosyal sorunlara neden olma riski tayor. Bu koullarda, Trkiyenin en ksa zamanda, kapsam iyi belirlenmi bir istihdam stratejisine ihtiyac var. Bu stratejinin ortaya konmas, ayn zamanda Avrupa Birlii ve Birlemi Milletler Genlik stihdam A erevesinin de gerekli grd admlardan biri. Daha fazla gecikmeden, genliin istihdam sorunlarn ulusal bir eylem plan erevesinde ele almak gerekiyor. Genler arasnda giriimcilii desteklemek, genlerin istihdamn artrmaya ynelik izlenebilecek stratejiler arasnda hak ettiinden az ele alnm bir yntem olarak ne kyor. Oysa yeni iler kurulmas, yarataca yeni istihdam olanaklarnn da arpan etkisiyle, sradan bir ie yerletirmeden ok daha etkili ve kalc bir fark salayabilir. Tm gelimekte olan ekonomilerde olduu gibi Trk ekonomisinde de mikro ve kk giriimlerin pay ve nemi byktr. T.C. Hazine Mstearlnn verilerine gre, retim sektrnde yer alan mikro iletmeler (19 kii altran iletmeler) ve kk iletmeler (1049 kii altran iletmeler) bu sektrdeki tm iletmelerin %94,4n oluturmakta ve tm alanlarn %47,1ine i olana salamaktadrlar. Bu veriler mikro ve kk lekli iletmelerin Trk ekonomisindeki yerini ve desteklenmelerinin gerekliliini ortaya koymaktadr. Bu leklerdeki iletmeler zellikle az gelimi blgelerde ekonominin gelimesi, istihdam oluumu ve blgesel ekonomik farkllklarn azaltlmas iin nem tamaktadrlar. Gl bir mikro ve kk iletmeler grubu bu blgelerdeki ekonomik geliimi ve dolaysyla ulusal ekonomiyi de destekleyecektir. Bilhassa niversite eitimi alm genlerin kendi yaratc i fikirleri dorultusunda ilerini kurabilmelerinin desteklenmesi, hem lke genelinde daha kaliteli bir giriimcilik ortamnn olumasn salayacak, hem de yarataca yeni retim ve istihdam olanaklar sayesinde isizliin azalmasna ve sonu olarak lke ekonomisine anlaml bir katk sunacaktr.

1 2

http://ekutup.dpt.gov.tr/ekonomi/gosterge/tr/tmeg/2006/gsmh.pdf , http://www.undp.org.tr/publicationsDocuments/NHDR_Tr.pdf http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=2019, http://www.undp.org.tr/publicationsDocuments/NHDR_Tr.pdf

lkemizde mevcut eitim sistemi, rencilerin yaratclk ve giriimcilik ynlerinin desteklenmesi ve genlerin giriimcilie ynlendirilmesi ihtiyacnn karlanmasnda yetersiz kalmaktadr. Yerel ve ulusal ekonominin gelimesi iin yaratc yn gl ve giriimcilik kavramn zmsemi ve uygulanabilir i fikirleri gelitirebilen gen giriimcilere gereksinim vardr. Bu gereksinimin karlanmas iin, Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesi, bir i fikrine sahip niversiteli genlerin bu zelliklerle donatlmasn salayacak ve gl i fikirleri olan eitimli bir giriimci grubu oluturarak uzun vadede lke ekonomisine katkda bulunacaktr. 3. Amalar / Hedefler Proje Amalar: Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesinin amalar: - Bir i fikri olan niversite rencilerinin kk lekli iletmeler iin giriimcilik konusunda eitimi ve desteklenmesi yoluyla, niversite rencileri arasnda giriimcilik kltrn gelitirmek; - Gen isizlii sorununa proaktif bir zm nerisi sunarak ulusal ekonomiye katkda bulunmaktr. Proje Hedefleri: Projenin, 2008-2009 akademik ylnda gerekleecek 3. dnem iin hedefleri:
Projenin uygulanaca 10 niversitede Tantm Toplantlar dzenlenerek giriimciliin de bir seenek olarak niversite rencisi genlere sunulmas; Mevcut Giriimcilik Eitim Programnn niteliinin artrlarak, 6 ay srecek bir programla 10 niversitede Giriimcilik Eitimleri ve Danmanlk Hizmetleri sunularak genlerin i fikri yaratma ve i plan oluturma becerilerinin gelitirilmesi; Eitim Program sonucunda i planlarn tamamlayarak finale kalan genlerin i fikirlerini stanbulda kurulacak bir Proje Pazarnda Giriimcilik Kurulu yelerine sunmalar; Giriimcilik Kurulu tarafndan belirlenecek i fikirlerinin Hayatmn Fikri Fonundan salanacak kredilerle desteklenmesi; Finale kalan genlerin Hayatmn Fikri Fonu haricinde alternatif ek kaynaklara ynlendirilerek desteklenmesi; Finale kalan genler ve gemi yllarda projeden faydalanarak iini kurmu olan Giriimciler arasnda network oluturulmas; Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesinin ilk iki dnem giriimcilerinin takibinin yaplmas ve gerektiinde Danmanlk Hizmetleri ile desteklenmesi; Ynderlik Programnn yaplandrlmas ve Giriimcilik Kurulu yelerinin 2008 dnemi gen giriimcilerine ilerini kurma srecinde ynderlik yapmasnn salanmas; Projenin yrtld niversitelerin ynetimlerinin, sre iinde projeye Payda olarak dahil edilmesidir.

4. Hedef Kitle ncelikle son snf ve lisansst olmak zere, Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesinin uygulanaca niversitelerin tm rencileri proje hedef kitlesidir. Akretim rencileri ve proje niversitelerinde renci olmayan genler, projenin yrtld niversitelerde gerekleecek Eitim ve Danmanlk hizmetlerini takip edebilecek genler, kontenjanlar dahilinde, projeye kabul edilir. Ayrca, pilot uygulama olarak, Osmangazi niversitesi rencileri, Anadolu niversitesi kampslerinde gerekleecek Eitim ve Danmanlk hizmetlerini takip ederek projeye katlabilirler. Tm koullarda, katlmclarn ve ortaklarnn 29 ya st snrn gememi olmalar gerekir.

5. Uygulama Yeri Hayatmn Fikri - Genlik iin Giriimcilik Projesi, 2008-09 akademik ylnda aada belirtilen niversitelerde uygulanacaktr: 1. Abant zzet Baysal niversitesi (Bolu) 2. Anadolu niversitesi (Eskiehir) 3. anakkale Onsekiz Mart niversitesi (anakkale) 4. Dicle niversitesi (Diyarbakr) 5. zmir Yksek Teknoloji Enstits (zmir) 6. Kahramanmara St mam niversitesi (Kahramanmara) 7. Karadeniz Teknik niversitesi (Trabzon) 8. Mersin niversitesi (Mersin) 9. Trakya niversitesi (Edirne) 10. Yznc Yl niversitesi (Van) 6. Proje Etkinlikleri Atlye almas: Projenin yrtlecei 10 niversitenin gnll proje sorumlular ile stanbulda Atlye almas gerekletirilir. 2 gn srecek bu alma ile proje sorumlularnn projeyi, proje ortaklarn ve birbirlerini tanmalar, proje sresince kendilerine decek sorumluluu anlamalar, projenin aamalarnn neler olduunun konuulmas hedeflenir. Duyuru almalar: Gerekletirilecek Tantm Toplantlarnn kamps ierisinde duyurulmas amacyla Toplum Gnlls genler tarafndan duyuru almalar yaplr. Genlerde Giriimcilik zellii Anketi: Kocaeli niversitesi tarafndan gerekletirilmi olan Genlerde Giriimcilik zellii Anketi sonularn ieren akademik makale, projenin iletiim faaliyetleri ile rten zamanlama belirlenerek yaymlanr. Proje Tantm Toplantlar: Projenin kamps ierisinde duyurulmas ve eitim programna katlacak gen giriimci adaylarnn belirlenmesi amacyla ilgili niversitelerde Tantm Toplantlar dzenlenir. Tantm Toplantlarnda proje eitmeni tarafndan giriimcilik kavram hakknda bilgi verilir* ve projenin ileyiine ve aamalarna dair aklama yaplr. Toplum Gnlls genler tarafndan organize edilecek olan bu etkinlikler srasnda katlmclara Proje Bavuru Formu datlr ve katlmak isteyen genlerin bavurular alnr. Giriimcilik Eitimleri ve Danmanlk Hizmeti: Projenin yrtld niversitelerde projeye katlacak gen giriimci adaylarna uzman eitmenler tarafndan Giriimcilik Eitimleri ve Danmanlk Hizmeti verilir. Kamps ierisinde gerekletirilecek eitimler ve danmanlk grmeleri Toplum Gnlls genler tarafndan organize edilir. Eitimlerin aadaki ierikte yaplmas planlanmaktadr:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
*

Aama: Kariyer Planlama ve Giriimcilik Eitimleri (yarm gn) Aama: Kk lekli letme Kurma Eitimi (1 gn) Aama: Plan ve Pazarlama Plan Eitimi (2 gn) Aama: Program Hazrlanmas (4 gn) Aama: Aratrma erevelerinin Hazrlanmas (3 gn) Aama: Plan Danmanlk Hizmeti (6 gn) Aama: Giriimcilik Kurulu Deerlendirmesi ncesi Eitim (1 gn)

Giriimciliin tanm, giriimciliin avantajlar & dezavantajlar, cretli almann avantajlar & dezavantajlar, baarl giriim ykleri, giriimcilik sreci, giriimcinin korkular, giriimci olmann gerektirdii yetkinlikler.

n Eleme: Yaklak 6 aya yaylan Giriimcilik Eitimleri ve Danmanlk Grmeleri sonucunda i fikri gelitiren ve i plann tamamlayan genler arasnda proje eitmenleri tarafndan bir n eleme gerekletirilir. Giriimcilik Kurulu Oluturmak: n elemeyi geen genlerin projelerini deerlendirecek ve hangi projenin destekleneceine karar verecek bir Giriimcilik Kurulu oluturulur. Giriimcilik Kurulu, TOG ve Avea yneticileri ile baz tannm giriimcilerin katlmyla kurulur. Kurula yeni dnem iin Avea ve TOG tarafndan uygun bulunan yeni yeler alnabilir. Hayatmn Fikri Fonu Oluturmak: TOG bnyesinde oluturulmu olan Hayatmn Fikri Fonu, bata Avea tarafndan karlanacak olmakla birlikte, kaynan artrlarak fonun devamllnn salanmas amacyla proje ortaklar tarafndan onaylanacak yeni fon destekilerinin katklarna aktr. Proje Sunumlar & Kurul Deerlendirmesi & Desteklenecek Projelerin Seimi: n elemeyi geen projelerin sahibi olan genler stanbula davet edilir, gerekletirilecek organizasyon ile i fikirlerini kurul yelerine yz yze anlatma frsat bulurlar. Giriimcilik Kurulu proje sunumlarnn arkasndan yapaca toplantda projeleri deerlendirir; baarl bulunan i projelerine Hayatmn Fikri Fonundan kaynak salar. Destek alacak proje says, hangi projelerin desteklenecei ve hangi projeye ne kadar kaynak salanaca kurul tarafndan belirlenir. dl Treni: Kurul Deerlendirmesinin olduu gn basn mensuplarnn nnde hangi projenin ne kadar fon ald genlere duyurulur. dl Treni TOG ve Avea ibirliinde organize edilecektir. Hayatmn Fikri Fonunun Ynetimi: Kurul deerlendirmesi dorultusunda kredi almaya hak kazanan projelerin sahibi olan genler ve TOG arasnda kredi szlemesi imzalanr. Genler, Hayatmn Fikri Fonunun haricinde alternatif ek kaynaklara ynlendirilebilirler. Mevcut Giriimcilerin Takibi: 2007 ve 2008 Gen Giriimcilerinin Takibi: Projeden fon alm olup iini kuran genlerin takibi TOG tarafndan yaplr. Bu genlere Danmanlk destei salanr. Giriimciler 3 ayda bir hazrlayacaklar letme Takip Raporunu TOG ile paylar. Bahar aylarnda, Avea ve TOG temsilcileri ilerini kurmakta olan gen giriimcileri ziyaret ederler. Fon almadan iini kuran Gen Giriimcilerin Takibi: 2007 ve 2008 finalistlerinden olan, ancak Hayatmn Fikri Fonu tarafndan desteklenmeden iini kuran genlerin takibi TOG tarafndan yaplr. Bahar aylarnda, Avea ve TOG temsilcileri ilerini kurmakta olan gen giriimcileri ziyaret ederler. Ynderlik Program: 2007-08 dneminde Giriimcilik Kurulu tarafndan seilen ve Hayatmn Fikri Fonu ile desteklenen genler, Giriimcilik Kurulunun belirledii ekilde Kurul yeleri ile eleerek deneyimli giriimcilerin ynderliinden faydalanr. Ynderlik Programnn yaplandrlmas iin Giriimcilik Kurulu yelerine hitaben bir rehber kitapk hazrlanr ve Ekim ay iinde yaplacak bir toplant ile bu rehber kitapk Kurul yelerine tantlr. Karlkl bulumalar ve elektronik ortam zerinden yryebilecek Ynderlik program TOG tarafndan takip edilir. (Ynderlik Program detaylar Ek 2de grlebilir.)

7. Projeden Beklenen ktlar Hayatmn Fikri Projesi 3. dnemi sonu itibariyle: 10 niversitenin Rektrlk dzeyinde proje hakknda bilgilendirilmesi ve projeye aktif desteklerinin sznn alnmas; Genlerde Giriimcilik zellii konulu akademik makalenin yaymlanmas; 10 niversiteden yaklak 3000 renciye proje tantm ve giriimcilik konusunda seminer verilmesi; 10 niversiteden toplam 500 rencinin fizibilite deerlendirmesi ve i planlamas konularnda eitilmesi; 10 niversiteden 200 renciye i planlarnn gelitirilmesi konusunda danmanlk hizmeti salanmas; Tamamlanm i planlar arasndan yaplacak n eleme ile belirlenen baarl i fikirlerinin Hayatmn Fikri Proje Pazarnda Giriimcilik Kurulu yelerinin deerlendirmesine sunulmas; Giriimcilik Kurulu tarafndan seilecek olan baarl projelere Hayatmn Fikri Fonundan uygun miktarlarda finansal destek salanmas; 2007 ve 2008 yllarnda Hayatmn Fikri Projesinden fon alarak iini kurmakta olan genlere danmanlk destei verilmesi; 2008 ylnda Hayatmn Fikri Projesinden fon alan genlere Giriimcilik Kurulu yeleri tarafndan ynderlik destei verilmesi planlanmaktadr.

8. Srdrlebilirlik Hayatmn Fikri Projesinin finansal srdrlebilirlii, TOG ve Avea ortaklnn devam kadar, projeden fon alan gen giriimcilerin 5 senelik bir vade ile kredilerini Hayatmn Fikri Fonuna geri demeleri ile de salanacaktr. Projenin niversitelerde giriimcilik kltrnn yaygnlamasna dair yaratt etki asndan srdrlebilirlii iin ise, proje kapsamnda ald eitim ve danmanlk hizmetleri dorultusunda i plann hazrlayp iini kuran genlerin elde edecekleri baarlar, rnek tekil etmesi ve yeni genleri projeye katlmaya tevik etmesi bakmndan, nemlidir. Bunun iin, 2008-09 dnemi boyunca, projenin ilk iki dnemine katlm ve iini kurmu / kurmakta olan gen giriimciler takip edilecek ve Danmanlk ile desteklenecektir. Ayrca, projeye katlan tm giriimciler (gen giriimciler ve Giriimcilik Kurulu yeleri) arasnda elektronik posta gruplar, Ynderlik Program vb. aralar kullanlarak bir network oluturulacak ve bu network sayesinde, hem deneyimli giriimcilerin genlere yol gstermeleri hem de gen giriimcilerin birbirlerine destek olmalar ile genlerin baarlara imza atmalar ve kurduklar ilerin uzun vadede de srdrlebilir olmas salanacaktr.

9. Zaman Plan
Yl Etkinlikler Proje Sorumlular Atlyesi Genlerde Giriimcilik zellii Makalesi Yaymlanmas niversitelerde Duyuru almalar Proje Tantm Toplantlar Giriimcilik Eitimleri Danmanlk Hizmeti Giriimcilik Kurulunun Oluturulmas n Eleme Proje Pazar Kurul Deerlendirmesi dl Treni Kredilerin Datlmas Mevcut Giriimcilerin Takibi Ynderlik Program Balang Bulumas Ynderlik Program almalar Ynderlik Program Final Bulumas Giriimci Ziyaretleri Raporlama Proje Koordinasyonu 9 2008 10 11 2009 5 6

12