YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

CNC, DNC sistemler

17065913 Erkan ERSOY

17065909 Yaman SADDİK

İmalat Sistemleri Dönem Ödevi

Dersin Yürütücüsü: Doç. Dr. Murat KIYAK

İSTANBUL, 2022
İÇİNDEKİLER
Sayfa

1.CNC Sistemleri .........................................................…..…............................……….....………........3

2.CNC Takım Tezgah Çeşitleri ................................................…..…................……….....………........3
3. CNC İşlemenin Temel Kavramları ......................…..…............................……….....………............3
3.1 Sayısal Kontrol ........................................…..…............................……….....……….................3
3.2 Masaüstü CNC İşleme ......................…..…............................……….....………........................4
3.3 KAM ........................................…..…............................……….....………................................4
3.4 NC Kodu ........................................…..…............................……….....………...........................4
3.5 Post işlemcisi ........................................…..…............................……….....……............…........4
4.CNC Özellikleri .........................................................…..…...............................…….....………........4
5.CNC Kullanım Alanları .......................................…..…............................……........………..............5
6.CNC Tezgah Avantajları .........................................…..…............................…...….....………...........5
7.CNC Tezgah Dezavantajları.................................................................................................................5
8.CNC İŞLEMENİN GELECEĞİ ..................................…..…...........................……….................5
9.DNC SİSTEMLER ..............................................................................................................................6
10. DNC SİSTEM İÇERİKLERİ ...........................................................................................................6
11.DNC SİSTEMLERİN FONKSİYONLARI ......................................................................................6
12.DNC SİSTEM TİPLERİ ...................................................................................................................6
13.DNC SİSTEMLERİN AVANTAJLARI.............................................................................................7
14.DNC SİSTEMLERİN DEZAVANTAJLARI.....................................................................................8
15.DNC VE CNC SİSTEMLER ARASINDAKİ FARKLAR ...............................................................8
16.DNC SİSTEMLERİN GELECEĞİ ...................................................................................................8

KAYNAKÇA..........................................................................................................................................9
1.CNC Sistemleri
Computer Numerical Control(CNC) yani bilgisayar sayılımlı yönetim şeklinde de adlandırılmaktadır.
CNC makineleri yani tezgahlar, üzerine monte edilmiş olan bilgisayar aracılığı ile programlama
yapılarak otomatik bir işlem yapan bir sistemdir. Bu nedenle oldukça önemli bir sistemlerdir.
CNC, insan gücünü arka plana atıp, işi makinelere devredip ve seri imalatın yollarını açmaktır. Örnek
vermek gerekir ise torna tezgahında operatörün yaklaşık olarak 1 saatte işlediği ve de birkaç adet imal
etmiş olduğu parçaları, CNC tezgahı sayesinde dakikaların içinde yüzlerce adet imal edebiliriz.

2.CNC Takım Tezgah Çeşitleri

CNC ile çalışabilen yaygın takım tezgâhları arasında:

-Torna tezgahı (lathe Machine)

-Freze tezgahı(Miling Machine)

-Matkap tezgahı (Drilling Machine)

-Delik Büyütme Tezgahı (Borıng Machıne)

-Taşlama Tezgahı (Grinding Machine) bulunmaktadır.

3. CNC İşlemenin Temel Kavramları

3.1 Sayısal Kontrol

Bu, takım tezgahlarının otomatik kontrolünü ifade eder. Bu takım tezgahları, öğütme kaynakçılara,
öğütücülere, su jeti kesicilerine ve hidrolik pres makinesi.
3.2 Masaüstü CNC İşleme

Bunlar, CNC'lerin minimalist versiyonlarıdır ve mum, köpük ve plastik gibi daha yumuşak malzemeler
üzerinde çalışmak için daha iyi uyarlanmıştır. Bu tür işleme, çoğunlukla hobiler tarafından daha küçük
ürünler yapmak için CNC makinelerinin daha küçük versiyonlarını kullanır.

3.3 KAM

Bilgisayar Destekli İşleme veya İmalat (CAM), CNC makinelerini çalıştırmak için kod oluşturmak için
yazılım kullanır. Bir CAM sistemiyle çalışmak için üç şeye ihtiyacınız vardır:

1-makineye hareket etmesi gereken yönler konusunda talimat veren yazılımdır.

2-Talimatları alabilecek makineye de ihtiyacınız var.
3-Son olarak, talimatları makinelerin anlayabileceği bir dile dönüştürmek için bir işlem sonrası
yeteneğine sahip olmanız gerekir.

3.4 NC Kodu

Bu, bir CNC makinesinin NC kodunu (genellikle G kodu olarak adlandırılır) hızlı bir şekilde anlaması
ve çalıştırması için tasarlanmış temel ancak benzersiz bir bilgisayar dilidir. Bu, programcının makineye
bir şeyi nasıl üreteceğini söylemek için kullandığı dildir.

3.5 Post işlemcisi

Bir son işlemci, bir CNC makinesi için yazılan G Kodunu başka bir CNC makinesi tarafından anlaşılıp
yürütülebilecek bir koda dönüştüren bir çevirmendir.

4.CNC Özellikleri

-CNC tezgah özellikleri şunlardır;

-CNC makine programları hafızada saklanabilir ve defalarca kullanılabilir.
-CNC tezgahın enerjisi kesilse bile program vb. veriler kaybolmaz.
-İstenildiği zaman cnc tezgah programlarında değişiklik yapılabilir.
-Ana programa ek olarak alt programlar eklenebilir. Böylece ana programın yapıldığı sırada bu alt
programlar gerekli yerlerde çağrılarak işlem tamamlanır.
-Kesici telafisi özelliği ile belirli ölçü düzenlemeleri programın işletimi sırasında makine tarafından
yapılabilir.
-Kesici kırıldığında farklı çaptaki kesici ile programa kalınan yerden devam edilebilir.
-Elde edilen yüzey kalitesi ve hassasiyet konvansiyel tezgahlara (Conventional Machines)
kıyaslanmayacak derecede iyidir.
5.CNC Kullanım Alanları
İlk olarak üç eksenli freze tezgahında kullanılan sistem daha sonra torna, taşlama vb. takım
tezgahlarına da uygulandı. Günümüzde ise imalat yapılan hemen hemen her alanda CNC
kullanılmaktadır. CNC tezgah kullanılan alanlar;
-Havacılık
-Savunma
-Otomotiv
-Tüketim malları
-Mobilya
-Yedek parça
Talaşlı imalat ve kaynakçılıkta da CNC makine kullanılır. Üretim yapan her sektör için ihtiyaçları
karşılayan mükemmel bir teknolojidir. Reklamcılık sektöründe de maket kalıp üretimlerinde, mockup
üretimler yapılmasında, tema parklar için tasarlanan mekanların üretiminde CNC tezgahtan
yararlanılabilir.
6.CNC Tezgah Avantajları
-CNC tezgah ayarlama zamanı diğer tezgahlara göre daha kısa olan bir sistemdir.
-Ayarlama, ölçü ve kontrol zamanlarını en aza indirir.
-CNC tezgahlar, insan faktörünü ortadan kaldırır. Dolayısıyla seri ve hassas üretim imkanı sağlar.
-CNC sayesinde tezgah işlemleri yüksek hassasiyetle yapılır.
-Elektrik ve malzeme giderleri düşüktür
7.CNC Tezgah Dezavantajları
Her sistemde var olduğu gibi CNC tezgah sistemlerinin de bazı dezavantajları vardır. Bunlar;
-Detaylı olan bir imalat planı gerekli olup pahalı olan bir yatırımı gerektirir.
-CNC tezgahın saat ücreti her daim yüksektir ve konvensiyonel tezgahlara kıyaslandığı zaman titiz
kullanım ile bakım isterler.
-Periyodik bakımları uzman ya da yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.
8.CNC İŞLEMENİN GELECEĞİ
Teknolojiler gibi yapay zeka ve makine öğrenme daha popüler hale geldikçe, CNC makinelerinin
popülaritesinin de artması bekleniyor. Bazıları bu sofistike makinelerin işleri insanlardan alacağından
endişe etse de, bu genellikle teknolojiler geliştiğinde geçerli değildir, çünkü yeni alanlarda daha fazla iş
yaratırlar.
CNC işleme kullanımının yaygınlaşması hem çalışanlar hem de üreticiler için faydalar sağlayacaktır.
İlki için, süreçler o kadar zor değildir ve güvenlik artırılmıştır. İkincisi için, verimlilik nedeniyle kâr
artacaktır. Müşteriler ise daha kaliteli ürünlerden yararlanacak.
9.DNC SİSTEMLER
DNC (Direct Numerical Control) sistemler istenen parçayı elde etmek için özel sayısal komutlar
göndererek CNC (Computer Numerical Control) tezgahını kontrol etme işlemidir. DNC sistemler
genellikle bir bilgisayara bağlıdırlar ve bunun en büyük avantajlarından bir tanesi; operatör olmadan
tezgâhın çalışır durumda kalabilmesidir. Bilgisayara bağlı olmasının sebebi ise; bazı CNC tezgahların
hafızası yeterli olmadığından, bilgileri direk bilgisayardan alarak prosesi yerine getirmektedir.

10. DNC SİSTEM İÇERİKLERİ

DNC makineler genellikle üretim süreciyle ilgili bilgileri depolamak ve iletmek için ana bir bilgisayara
sahiptirler. Ayrıca yüksek miktarda veri depolamak için ise dev kapasiteli bellekleri vardır ve diğer
bilgisayarlarla iletişimde olabilmeleri için serverlara bağlanırlar.
11. DNC SİSTEMLERİN FONKSİYONLARI
-Ana bilgisayar, bağlı olan tüm CNC tezgahlarının programlarını saklar ve düzenlemek için saklar.
-Ortak bir veri tabanına sahip olup, CAD ile CAM’i birleştirir.
-Tezgahlar arası mesafe fark etmeksizin ağ üzerinden bağlanarak ana bilgisayar ile bağlantı kurar.
12. DNC SİSTEM TİPLERİ
RS232 Merkezli: Birden fazla CNC tezgahını bağlamak için anahtar kutusu ve kablo bağlantısıyla
çalışır. Genellikle eski tip torna, freze makinelerinde kullanılır.
Terminal Merkezli: Birçok programı bağlamak için CNC terminali oluşturulur. Bu sistemin avantajı
ise; programları kolayca değiştirmeyi sağlar ve makine takımının kullanımı öncesinde doğruluğu test
edilebilir.
Ağ Merkezli: Terminaller kurulmadan NC programlarına doğrudan erişim sağlar, bu nedenle çok
verimlidir. Ayrıca programları hızlı şekilde aktarmak için TCP/IP kullanır.

13. DNC SİSTEMLERİN AVANTAJLARI

-CNC tezgâh raporlarından, verilerek alınarak işletmenin üretim performansını iyileştirir.
-CNC tezgahlar için merkezi kontrol noktası oluşturulmasına yardımcı olur.
-Zaman yönetimine yardımcı olur ve üretkenliği arttırır.
-Parça programlarını birçok bilgisayar dosyasında rahatça saklayabilir.
-İşletmenin daha yüksek düzeyde kararlar almasına yardımcı olur.
-İşletmenin bilgi işlem yeteneğinin arttırmasına yardımcı olur.
-Yönetim bilgi sistemini etkin bir şekilde etkiler ve destekler.
14. DNC SİSTEMLERİN DEZAVANTAJLARI
-DNC sistemler genellikle çok pahalılar ve yüksek otomasyon alanları gerektirir.
-Merkezi kontrol sistemi sebebiyle, bilgisayarların ani kapanmasıyla CNC tezgahlar durabilir.

15.DNC VE CNC SİSTEMLER ARASINDAKİ FARKLAR

-CNC uzaktan kontrol edilemez, DNC edilir.
-CNC makine talimatlarını aktarır. DNC, bilgileri kontrol eder ve bilgi dağılımını sağlar.
-DNC sistemler tezgahlardan belirli bir uzaklığa yerleştirilebilir. Çünkü tezgahlar ayrılmaz parçası
değildir. Fakat CNC de tezgahların ayrılmaz parçasıdır.
-CNC sisteminin düşük işleme gücü vardır fakat DNC sistemler yüksek işleme gücüne sahiptir.
- DNC sistemlerin bakım maliyeti düşüktür, CNC sisteminin bakım maliyeti yüksektir.
16.DNC SİSTEMLERİN GELECEĞİ
Bence, üretimde kullanılmaya devam edecek ve bu sistemleri gün geçtikçe gelişmiş IoT ( Internet of
Things) teknolojisi ile birlikte giderek daha fazla sayıda tezgahlarda göreceğiz.
KAYNAKÇA
1- Hüseyin KAYGISIZ, Kerim ÇETİNKAYA CNC FREZE EĞİTİM SETİ TASARIMI VE
UYGULAMASI
2- Muhammed Dinçel CNC Takım Tezgahları Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fak. Tarım Makineleri Böl.
Diploma Çalışması
3- X.W. XuS.T. Newman Making CNC machine tools more open, interoperable and intelligent—a
review of the technologies The University of Auckland, Private Bag 92019, Auckland, New Zealand

4- CNC and DNC Systems: A Future Approach Abhishek Dixit, Vikas Dave
5- DNC Machine and It’s Types, Saif M
6- AN OVERVIEW OF DIRECT OR DISTRIBUTED NUMERICAL CONTROL IN COMPUTER
NUMERICAL CONTROL APPLICATIONS ,Yudianto