Aντίκρυ του, στον θείο Oδυσσέα πήρε τη θέση της κι η ίδια,

οι δούλες τής προσφέρουν νέκταρ κι αμβροσία,

κι οι δυο τους άπλωσαν τα χέρια τους στο έτοιμο δείπνο. 220
Kι όταν ευφράνθηκαν με το φαΐ, με το πιοτό, τον λόγο πήρε η
Kαλυψώ, αρχοντική θεά, του είπε: «Λαερτιάδη διογέννητε, πολύτροπε Oδυσσέα,
τόσο πολύ πεθύμησες το σπίτι σου; τώρα αμέσως θέλεις να γυρίσεις στην πατρίδα;
Πήγαινε στο καλό λοιπόν.
Kι όμως αν ήξερες ποια πάθη γράφει η μοίρα σου να κακοπάθεις,
προτού πατήσεις χώμα πατρικό, εδώ μαζί μου θα ’μενες, φύλακας
νοικοκύρης της σπηλιάς.
Θα ’σουν κι αθάνατος, μόλο που σε φλογίζει ο πόθος της γυναίκας σου, 230 σε
τυραννά ο καημός για να την ξαναδείς, μέρα και νύχτα. Kι όμως δεν θα ’λεγα πως είμαι
κατώτερή της, μήτε στην όψη μήτε και στο ανάστημα. Έτσι κι αλλιώς, καθόλου δεν τους
πρέπει, θνητές να ανταγωνίζονται θεές στης ομορφιάς τη χάρη.» Aνταποκρίθηκε
μιλώντας ο Oδυσσέας πολύγνωμος: «Ω σεβαστή θεά, παρακαλώ σε μην πικραίνεσαι μαζί
μου· το είδα και καλά το ξέρω, η Πηνελόπη
αντίκρυ σου, όσο κι αν δεν της λείπει η φρόνηση,
σου υπολείπεται και στη μορφή και στο παράστημα. 240
Eίναι θνητή, κι εσύ ’σαι αθάνατη, στον χρόνο αγέραστη.
Kι όμως εν γνώσει μου το θέλω και το επιθυμώ, απ’ το πρωί ως το βράδυ,
σπίτι μου να γυρίσω, να δω κι εγώ τη μέρα της επιστροφής. Kι αν, όπως
λες, κάποιος θεός θελήσει
να με χτυπήσει καταμεσής στο μπλάβο πέλαγος, θα το υπομείνω·
ξέρει η καρδιά μου μες στα στήθη μου να υπομένει, γιατί έχω πάθει
πολλά πάθη και δοκιμάστηκα πολύ στο κύμα και στη μάχη.
Λοιπόν, μαζί με τ’ άλλα, ας πάει κι αυτό.» 248
Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Β.1. Να εντοπίσετε σε ποια σημεία του αποσπάσματος και γιατί (να αναφέρετε τους ΣΤΙΧΟΥΣ)
υπάρχουν:

α) ανθρωπομορφισμός

β) προοικονομία

α)----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------
β)------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(3 μονάδες)

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------
Β.2 Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σ (Σωστό) Λ (Λάθος)

1. Η Καλυψώ αφήνει τον Οδυσσέα να φύγει με δική της θέληση -------

2. Η Καλυψώ παρουσιάζει την επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη σαν απόφαση του Δία -------

3. Τα επιχειρήματα της Καλυψούς είναι προσπάθεια να τον πείσει να φύγει από το νησί της -------

4. Ο Οδυσσέας δεν είναι καχύποπτος απέναντι στις προθέσεις της Καλυψούς -------

5. Τα λόγια της Καλυψούς προς τον Οδυσσέα στους στίχους 227-228 είναι προοικονομία -------

(μονάδες 0,20 χ 5)

Β.3 Να δώσετε περίληψη του αποσπάσματος (στίχοι 212-248) έως 120 λέξεις. -----------------------------
---------------------------------------------------------------------τέλος περίληψης-----
(μονάδες 3)
Β.4 Η Καλυψώ παρουσιάζει την απόφαση για επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη ως δική της
απόφαση και όχι ως ΕΝΤΟΛΗ των θεών του Ολύμπου.

→ Μπορείτε να αιτιολογήσετε τη στάση της νεράιδας;

→ Να αιτιολογήσετε το λόγο (ή τους λόγους) που ΔΕΝ αποκαλύπτει η Καλυψώ στον Οδυσσέα ότι
είναι εντολή του Δία ο γυρισμός του.
→ ΠΡΟΣΟΧΗ! (σκέφτομαι και τις προσπάθειές της να του αλλάξει γνώμη για να μείνει μαζί της)

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(μονάδες 3)

Β.6 Ποια τα επιχειρήματα της νεράιδας Καλυψούς για να πείσει τον Οδυσσέα να μείνει μαζι της;
→ πόσα είναι;
→ τι καταλαβαίνουμε για το ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ της
→ σε ποια επιχειρήματα υπάρχει α) προοικονομία β) ανθρωπομορφισμός

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(μονάδες 3)
Β.7 α)Τι καταλαβαίνουμε για το χαρακτήρα του Οδυσσέα στους στίχους 237-248 ως
*πατέρας
*σύζυγος
*βασιλιάς
β) πώς αναδεικνύεται ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της Οδύσσειας

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------
→ από τη στάση του Οδυσσέα απέναντι στη προσπάθεια της νεράιδας να τον πείσει να μείνει μαζί
της;
→ αναδεικνύονται ανθρώπινες αρετές όπως η πίστη, η ηθική, το θάρρος, η δύναμη;

από την
→ απάντηση του Οδυσσέα στη Καλυψώ
→ και τη στάση του απέναντι στα επιχειρήματα της Καλυψώς

Β.7
α)----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
β)-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------
Γ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Γ.1 Να εντοπίσετε και να αναφέρετε τον στίχο ή τους στίχους όπου συναντάμε:

→ τουλάχιστον μία μεταφορά

→ τουλάχιστον μία περιγραφή (αφηγηματική εικόνα)

Φιλ.Επιμέλεια:Γαλάνη Δανάη---------------------------------------------------------------------------------