ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2 ΙΟΥΝΙΟΣ 2020

ΘΕΜΑ Α
Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 – Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και
δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση, η οποία την συμπληρώνει σωστά

Α1. Το μέτρο της έντασης σε ένα σημείο μαγνητικού πεδίου που δημιουργείται από
ευθύγραμμο ρευματοφόρο αγωγό απείρου μήκους

α) δεν εξαρτάται από την ένταση του ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό

β) δεν εξαρτάται από τη φορά του ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό

γ) είναι αντιστρόφως ανάλογο της έντασης του ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό

δ) είναι ανάλογο με το τετράγωνο της έντασης του ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό

Μονάδες 5

Α2. Σφαίρα 𝛴𝛴1 μάζας 𝑚𝑚1 συγκρούεται κεντρικά και ελαστικά με δεύτερη, αρχικά ακίνητη,
σφαίρα 𝛴𝛴2 μάζας 𝑚𝑚2. Εάν στη διάρκεια της κρούσης η κινητική ενέργεια της σφαίρας 𝛴𝛴1
μεταφέρεται εξ’ ολοκλήρου στη σφαίρα 𝛴𝛴2, τότε για τις μάζες των σωμάτων ισχύει η σχέση:

α) 𝑚𝑚1 > 𝑚𝑚2

β) 𝑚𝑚1 < 𝑚𝑚2

γ) 𝑚𝑚1 = 𝑚𝑚2

δ) 𝑚𝑚1 << 𝑚𝑚2

Μονάδες 5

Α3. Όταν ένα ιδανικό υγρό ρέει μέσα σε ένα οριζόντιο σωλήνα και οι ρευματικές γραμμές
του πυκνώνουν τότε

α) η κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου του υγρού αυξάνεται ενώ η πίεσή του μειώνεται
β) αυξάνεται και η κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου του υγρού και η πίεσή του

γ) μειώνεται και η κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου του υγρού και η πίεσή του

δ) η κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου του υγρού μειώνεται ενώ η πίεσή του αυξάνεται

Μονάδες 5

Α4. Σε ένα στερεό σώμα ασκείται ένα ζεύγος δυνάμεων. Αν διπλασιάσουμε την απόσταση
των φορέων των δυνάμεων, τότε το μέτρο της ροπής του ζεύγους των δυνάμεων που δέχεται
το στερεό

α) δεν μεταβάλλεται

β) υποδιπλασιάζεται
γ) διπλασιάζεται

δ) τετραπλασιάζεται

Μονάδες 5

Α5. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα κάθε πρότασης και δίπλα σε κάθε γράμμα τη
λέξη Σωστό, για τη σωστή πρόταση, και τη λέξη Λάθος, για τη λανθασμένη

α. Η ροπή ενός ζεύγους δυνάμεων εξαρτάται από τον άξονα περιστροφής

β. Κατά τη ροή ενός ιδανικού υγρού το έργο που του προσφέρεται λόγω διαφοράς πίεσης
είναι ίσο με τη μεταβολή της μηχανικής του ενέργειας

γ. Μια σφαίρα πολύ μικρής μάζας κινείται με ταχύτητα 𝜐𝜐 και συγκρούεται κεντρικά και
ελαστικά με άλλη ακίνητη σφαίρα πολύ μεγάλης μάζας. Η ταχύτητα της μικρής σφαίρας μετά
τη κρούση έχει μικρότερο μέτρο και αντίθετη φορά από αυτήν που είχε πριν τη κρούση

δ. Ένα σύστημα ελατηρίου – μάζας ταλαντώνεται μέσα σε δοχείο, στο οποίο μπορούμε να
μεταβάλλουμε την πίεση του αέρα. Η σταθερά απόσβεσης της φθίνουσας ταλάντωσης του
συστήματος εξαρτάται μόνο από το σχήμα του σώματος που ταλαντώνεται.

ε. Η μαγνητική διαπερατότητα 𝜇𝜇 ενός παραμαγνητικού υλικού είναι πολύ μεγαλύτερη της

μονάδας

Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Β
Β1. Στο διπλανό σχήμα φαίνονται δύο ομόκεντροι κυκλικοί αγωγοί που βρίσκονται στο ίδιο
επίπεδο, με ακτίνες 𝛼𝛼1 = 2𝛼𝛼 και 𝛼𝛼2 = 𝛼𝛼. Οι αγωγοί
διαρρέονται από ρεύματα 𝛪𝛪1 και 𝛪𝛪2 = 𝐼𝐼 των οποίων οι φορές
φαίνονται στο σχήμα. Η συνισταμένη ένταση του
μαγνητικού πεδίου που δημιουργούν στο κέντρο Κ οι δύο
𝜋𝜋𝜋𝜋
κυκλικοί ρευματοφόροι αγωγοί έχει μέτρο 𝐵𝐵𝐾𝐾 = 𝑘𝑘𝜇𝜇 και
𝛼𝛼

φορά από τον αναγνώστη προς τη σελίδα (⨂ ΒK ).
Στρέφουμε τον αγωγό ακτίνας 𝛼𝛼1 κατά 90° ώστε τα
επίπεδα των δύο αγωγών να είναι κάθετα μεταξύ τους και
να παραμείνουν ομόκεντροι. Το μέτρο της συνισταμένης έντασης στο κέντρο Κ εξαιτίας των
δύο κυκλικών ρευματοφόρων αγωγών είναι τώρα ίσο με:

α. 𝐵𝐵𝐾𝐾′ = 2𝐵𝐵𝐾𝐾

β. 𝐵𝐵𝐾𝐾′ = √13𝐵𝐵𝐾𝐾

γ. 𝐵𝐵𝐾𝐾′ = √6𝐵𝐵𝐾𝐾

Να επιλέξετε την σωστή απάντηση Μονάδες 2

Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας Μονάδες 6

Β2. Το σώμα Σ του σχήματος μάζας m = 2 kgr, είναι δεμένο στο αριστερό άκρο του ελατηρίου
σταθεράς k = 100N/m και εκτελεί φθίνουσα ταλάντωση με περίοδο Τ. Η δύναμη που
αντιτίθεται στην κίνησή του
παρέχεται από τη σχέση: 𝐹𝐹 = −𝑏𝑏𝑏𝑏 ,
όπου b = 0,1 kgr/s. Όταν το σώμα
διέρχεται από τη θέση Φ, το
ελατήριο έχει το φυσικό του μήκος.
Το σώμα ξεκίνησε τη στιγμή t=0 από
τη θέση Ρ που βρίσκεται 1 m αριστερά από τη θέση Φ χωρίς αρχική ταχύτητα. Τη στιγμή t1
γίνεται για πρώτη φορά μέγιστη η κινητική ενέργεια του σώματος, ίση με 81 J.

Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή :

α. Τη στιγμή t1 το σώμα διέρχεται από τη θέση Φ.

β. Τη στιγμή t1 το σώμα διέρχεται από ένα σημείο που απέχει 9 mm από το Φ

γ. Τη στιγμή t1 η επιτάχυνση του σώματος γίνεται μέγιστη και ίση με 50 m/s 2 .

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση

Μονάδες 2

Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας

Μονάδες 6

Β3.

Η ομογενής σφαίρα του διπλανού σχήματος βάρους 𝑤𝑤 και

ακτίνας 𝑅𝑅, εφάπτεται σε οριζόντιο δάπεδο σε ένα σημείο της
και ταυτόχρονα ακουμπά στο άκρο ενός σκαλοπατιού που
έχει ύψος ℎ = 𝑅𝑅/3. Θέλουμε να ανεβάσουμε τη σφαίρα πάνω
στο σκαλοπάτι, ασκώντας σε αυτήν δύναμη 𝐹𝐹. Αν την δύναμη
αυτή την ασκήσουμε στο ανώτερο σημείο της σφαίρας, τότε
το μέτρο της πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσο με

2√5
Α. 𝑤𝑤
5
√5
𝛣𝛣. 𝑤𝑤
5
1
𝛤𝛤. 𝑤𝑤
4
Να επιλέξετε την σωστή απάντηση Μονάδες 2

Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας Μονάδες 7

ΘΕΜΑ Γ
Ένα ξύλινο σώμα μάζας 𝛭𝛭 = 1𝑘𝑘𝑘𝑘 είναι δεμένο στο ένα άκρο νήματος μήκους 𝑙𝑙 =0,9𝑚𝑚, το άλλο
άκρο του οποίου είναι ακλόνητα στερεωμένο. Το σώμα
ισορροπεί με το νήμα σε κατακόρυφη θέση. Βλήμα
μάζας 𝑚𝑚 = 0,5𝑘𝑘𝑘𝑘 κινείται οριζόντια με ταχύτητα μέτρου
𝜐𝜐1 = 20𝑚𝑚/𝑠𝑠 συγκρούεται με το ξύλινο σώμα, το
διαπερνά ακαριαία και εξέρχεται με ταχύτητα 𝜐𝜐2. Μετά
την κρούση το σώμα μάζας 𝛭𝛭 ανέρχεται και η ταχύτητά
του μηδενίζεται σε ύψος ℎ = 0,45𝑚𝑚. Να υπολογίσετε:

α. Το μέτρο της ταχύτητας του ξύλινου σώματος

αμέσως μετά την κρούση
β. Το μέτρο της ταχύτητας 𝜐𝜐2
γ. Το μέτρο του ρυθμού μεταβολής της ορμής του ξύλου τη στιγμή που φτάνει στην
ανώτερη θέση του
δ. Το μέτρο της ταχύτητας 𝜐𝜐1′ που θα έπρεπε το βλήμα να σφηνωθεί στο ξύλινο σώμα
ώστε το συσσωμάτωμα να εκτελέσει οριακά ανακύκλωση.

Μονάδες 25 (3x7 + 4 =25)

ΘΕΜΑ Δ Προκειμένου να μετρήσουμε το ύψος

Η πετρελαίου σε αδιαφανή δεξαμενή που
βρίσκεται πάνω σε βάθρο, χρησιμοποιούμε
συσκευή Venturi και τη συνδέουμε στα σημεία 1
και 2 του σχήματος, όπου η εγκάρσια διατομή
τους είναι εμβαδών Α1 και Α2 με Α1=2Α2 . Ο
σωλήνας Venturi είναι ισοδιαμετρικός και
περιέχει υδράργυρο πυκνότητας ρ΄ που είναι
δεκαεξαπλάσια του πετρελαίου (ρ΄=16ρ). Η
στρόφιγγα Σ είναι αρχικά κλειστή, και το ύψος
του σωλήνα από τη βάση της δεξαμενής έως το Σ
είναι hβ. Το εμβαδό Α της δεξαμενής είναι πολύ
μεγαλύτερο από το εμβαδό Α2 .Όταν ανοίξουμε
τη στρόφιγγα Σ, έχουμε στρωτή ροή. Θεωρείστε
ότι το πετρέλαιο είναι ιδανικό ρευστό.

Δίνονται: g=10 m/s2 , Patm.=105N/m2 A1=2cm2 ,

A2=1cm2, hβ=1,2m, h1,2=0,6m, h2,3=0,4m,
ρ=800kg/m3

Το αρχικό ύψος του πετρελαίου στη δεξαμενή

είναι Η=2m.

α. Εκφράστε το ύψος H΄ του πετρελαίου στη δεξαμενή σε συνάρτηση της διαφοράς

ύψους h του υδραργύρου στα δύο σκέλη του σωλήνα Venturi, και να κάνετε τη
γραφική παράσταση H΄=f(h), όταν έχουμε ροή.
 Να υπολογίσετε όταν έχουμε ροή :

β. τις αρχικές ταχύτητες υ1 και υ2 , καθώς και την παροχή Π εκροής .

γ. τις αρχικές πιέσεις p1 , p2 στα σημεία 1 και 2
δ. τη δύναμη που ασκείται στη στρόφιγγα από το πετρέλαιο , όταν αυτή είναι κλειστή
αρχικά, καθώς και τη διαφορά ύψους hο του υδραργύρου στον υοειδή σωλήνα .

Μονάδες 25 (6+6+6+7=25)