(123doc) - Cac-Tieu-Chuan-Nha-Nuoc-Viet-Nam-He-Thong-Quan-Ly-Moi-Truong

TIÊU CHU N VI T NAM
TCVN ISO 14001: 2005; TCVN ISO 14004: 2005;

TCVN ISO 14010: 1997 ÷ TCVN ISO 14012: 1997;
TCVN ISO 14020: 2000; TCVN ISO 14021: 2003;
TCVN ISO 14024: 2005; TCVN ISO 14025: 2003;
TCVN ISO 14040: 2000; TCVN ISO 14041: 2000
TCVN ISO 14050: 2000
CÁC TIÊU CHU N NHÀ NƯ C VI T NAM

H TH NG QU N LÝ MÔI TRƯ NG
Hà N i - 2005
M cl c
Trang
• TCVN ISO 14001: 2005 H th ng qu n lý môi trư ng - Các yêu c u và 5
ISO 14001: 2004 hư ng d n
• TCVN ISO 14004: 2005 H th ng qu n lý môi trư ng - Hư ng d n chung 75
ISO 14004: 2004 v nguyên t c, h th ng và k thu t h tr
• TCVN ISO 14101: 1997 Hư ng d n ñánh giá môi trư ng – Nguyên t c 185
ISO 14010: 1996 chung
• TCVN ISO 14011: 1997 Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Th t c ñánh 193
ISO 14011: 1996 giá. ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
• TCVN ISO 14012: 1997 Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Chu n c trình 203
ISO 14012: 1996 ñ ñ i v i chuyên gia ñánh giá môi trư ng
• TCVN ISO 14020: 2000 Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - 209
ISO 14020: 1998 Nguyên t c chung
• TCVN ISO 14021: 2003 Nhãn môi trư ng và công b v môi trư ng - T 217
ISO 14021: 1999 công b v môi trư ng (ghi nhãn môi trư ng ki u
II)
• TCVN ISO 14024: 2005 Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Ghi 249
ISO 14024: 1999 nhãn môi trư ng ki u I - Nguyên t c th t c
• TCVN 14025: 2003 Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Công 281
ISO 14025: 2000 b v môi trư ng ki u III
• TCVN ISO 14040: 2000 Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng c a 315
ISO 14040: 1997 s n ph m - Nguyên t c và khuôn kh
• TCVN ISO 14041: 2000 Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng c a 329
s n ph m - xác ñ nh m c tiêu, ph!m vi và phân
tích ki m kê
• TCVN ISO 14050: 2000 Qu n lý môi trư ng - T" v ng
ISO 14050: 1998
L i nói ñ u
TCVN ISO 14001: 2005 thay th# TCVN ISO 14001: 1998;
TCVN ISO 14004: 2005 thay th# TCVN ISO 14004: 1997.
TCVN ISO 14001: 2005 hoàn toàn tương ñương v i ISO 14001: 2004
TCVN ISO 14025: 2003 ñư c ch%p nh n hoàn toàn t" Báo cáo k
thu t ISO/TR 14025: 2000
TCVN ISO 14050: 2000 hoàn toàn thương ñương v i ISO 14050: 1998
TCVN ISO 14001: 2005; TCVN ISO 14004: 2005; TCVN ISO 14010:
1997 ÷ TCVN ISO 14012: 1997; TCVN ISO 14020: 2000; TCVN ISO
14021: 2003; TCVN ISO 14024: 2005; TCVN ISO 14025: 2003; TCVN ISO
14040: 2000; TCVN ISO 14041: 2000; TCVN ISO 14050: 2000 do Ban k
thu t Tiêu chu n TCVN/TC/207 Qu n lý môi trư ng biên so!n, T ng c c
Tiêu chu n - ðo lư ng - Ch%t lư ng ñ ngh , B Khoa h&c công ngh và môi
trư ng ban hành.
TIÊU CHU N VI T NAM
TCVN ISO 14001: 2005

ISO 14001: 2004
Xu%t b n l n 2
Second edition
H TH NG QU N LÝ MÔI TRƯ NG -
CÁC YÊU C U VÀ HƯ NG D N S D NG
ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEMS -
REQUIREMENTS WITH GUIANCE FOR USE
L i gi i thi u
Các t ch c thu c m&i lo!i hình ngày càng quan tâm ñ#n vi c ñ!t ñư c
và ch ng minh k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng h p lý thông qua ki m soát các
ho!t ñ ng ñ#n môi trư ng c a các s n ph m, d ch v và ho!t ñ ng c a mình,
phù h p v i chính sách và m c tiêu môi trư ng c a t ch c. Các t ch c ph i
hành ñ ng như v y trong m t xu th# pháp lu t ngày càng ch't ch(, s tri n
khai c a các chính sách kinh t# và các bi n pháp khác ñ u thúc ñ y vi c b o
v môi trư ng, các bên h)u quan cũng ngày càng bày t+ m i quan tâm c a
mình ñ#n các v%n ñ môi trư ng và phát tri n b n v)ng.
Nhi u t ch c ñã ti#n hành "xem xét" ho'c "ñánh giá" môi trư ng
nh,m ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a mình. Tuy nhiên, v i cách
th c c a riêng mình, nh)ng "xem xem" và "ñánh giá" này có th chưa ñ ñ
ñem l!i cho t ch c m t s ñ m b o r,ng k#t qu ho!t ñ ng c a h& không ch-
ñáp ng mà còn s( ti#p t c ñáp ng các yêu c u c a chính sách và pháp lu t.
ð có hi u qu , nh)ng xem xét và ñánh giá ñó c n ñư c ti#n hành trong m t
h th ng qu n lý ñã ñư c cơ c%u mà h th ng ñư c tích h p trong t ch c.
Các tiêu chu n v qu n lý môi trư ng nh,m cung c%p cho các t ch c
nh)ng y#u t c a m t h th ng qu n lý môi trư ng có hi u qu (EMS) mà có
th tích h p v i các yêu c u qu n lý khác và h tr cho t ch c ñ!t ñư c các
m c tiêu môi trư ng và kinh t#. Nh)ng tiêu chu n này cũng gi ng như các
tiêu chu n khác là không nh,m s. d ng ñ t!o ra hàng rào thương m!i phi
thu# quan ho'c gia tăng hay thay ñ i trách nhi m pháp lý c a m t t ch c.
Tiêu chu n này quy ñ nh các yêu c u c a m t h th ng qu n lý môi
trư ng nh,m h tr cho t ch c tri n khai và th c hi n chính sách và các m c
tiêu có tính ñ#n các yêu c u pháp lu t và thông tin v các khía c!nh môi
trư ng có ý nghĩa. Tiêu chu n này nh,m áp d ng cho t%t c các lo!i hình và
quy mô t ch c và thích h p v i các ñi u ki n ñ a lý, văn hoá và xã h i khác
nhau. Cơ s1 c a cách ti#p c n này ñư c nêu 1 hình 1. Thành công c a h
th ng ph thu c vào s cam k#t c a t%t c các c%p và b ph n ch c năng, ñ'c
bi t là c a c%p qu n lý cao nh%t. M t h th ng ki u này giúp cho t ch c tri n
khai chính sách môi trư ng, thi#t l p các m c tiêu các quá trình ñ ñ!t ñư c
các n i dung cam k#t trong chính sách, ti#n hành ho!t ñ ng c n thi#t ñ c i
ti#n hi u qu qu n lý c a mình và ch ng minh s phù h p c a h th ng v i
các yêu c u c a tiêu chu n này. M c ñích t ng th c a tiêu chu n này là h
tr cho b o v môi trư ng và ngăn ng"a ô nhi2m cân b,ng v i các nhu c u
kinh t# - xã h i. C n lưu ý r,ng nhi u yêu c u c a h th ng qu n lý môi
trư ng có th ñư c ñ c p ñ3ng th i ho'c xem xét l!i vào b%t c th i gian
nào.
B n tiêu chu n xu%t b n l n th hai này t p trung vào vi c làm rõ b n
tiêu chu n xu%t b n l n th nh%t, và ñã ti#n hành xem xét ñúng theo các ñi u
ki n c a tiêu chu n TCVN ISO 9001 nh,m tăng tính tương thích c a hai tiêu
chu n vì l i ích c a c ng ñ3ng ngư i s. d ng.
Chú thích: Tiêu chu n này d a trên phương pháp lu n là L p k# ho!ch
- Th c hi n - Ki m tra - Hành ñ ng kh c ph c (Plan - Do - Check -
Act/PDCA). PDCA có th ñư c mô t tóm t t như sau:
- L p k# ho!ch (P): Thi#t l p các m c tiêu và các quá trình c n thi#t ñ
ñ!t ñư c các k#t qu phù h p v i chính sách môi trư ng c a t ch c.
- Th c hi n (D): Th c hi n các quá trình.
- Ki m tra (C): Giám sát và ño lư ng các quá trình d a trên chính sách
môi trư ng, m c tiêu, ch- tiêu, các yêu c u pháp lu t và yêu c u khác, và báo
cáo k#t qu .
- Hành ñ ng (A): Th c hi n các hành ñ ng ñ c i ti#n liên t c hi u qu
ho!t ñ ng c a h th ng qu n lý môi trư ng.
Nhi u t ch c qu n lý các ho!t ñ ng c a mình thông qua vi c áp d ng
m t h th ng các quá trình và các tác ñ ng qua l!i c a chúng mà có th nói
ñ#n như là "cách ti#p c n theo quá trình". Tiêu chu n TCVN/ISO 9001
khuy#n khích s. d ng cách ti#p c n theo quá trình. Khi chu trình PDCA có
th áp d ng ñư c cho t%t c các quá trình thì hai phương pháp này ñư c coi là
tương thích v i nhau.
Hình 1 - Mô hình h th ng qu n lý môi trư ng c a tiêu chu n này
ð s. d ng, s th t c a các ñi u trong ði u 4 c a tiêu chu n này và

trong ph l c A ñã ñư c liên h v i nhau. Ví d 4.3.3 và A.3.3 ñ u ñ c p ñ#n
các m c tiêu, các ch- tiêu và chương trình, ñi u 4.4.5 và A.5.5 ñ u ñ c p ñ#n
ñánh giá n i b . Ngoài ra, Ph l c B xác ñ nh s tương ng k thu t chính
gi)a tiêu chu n TCVN ISO 14001: 2005 và ISO 9001: 2000 và ngư c l!i.
Có m t s khác bi t quan tr&ng gi)a tiêu chu n này - là tiêu chu n mô
t các yêu c u v h th ng qu n lý môi trư ng c a m t t ch c và có th ñư c
s. d ng ñ ch ng nh n/ñăng ký và/ho'c t tuyên b h th ng qu n lý môi
trư ng c a m t t ch c - v i m t hư ng d n không dùng cho ch ng nh n mà
ch- ñ cung c%p s tr giúp chung cho m t t ch c ñ thi#t l p, th c hi n ho'c
c i ti#n m t h th ng qu n lý môi trư ng. Qu n lý môi trư ng bao g3m ñ y
ñ nhi u v%n ñ , k c nh)ng hàm ý có tính chi#n lư c và c!nh tranh. M t t
ch c có th ch ng minh s áp d ng thành công tiêu chu n này ñ ñ m b o
v i các bên h)u quan r,ng t ch c ñang th c thi m t h th ng qu n lý môi
trư ng thích h p.
Hư ng d n và h tr các k thu t qu n lý môi trư ng là thu c n i dung
các tiêu chu n khác, riêng nh)ng hư ng d n v qu n lý môi trư ng dư i d!ng
văn b n do ban k thu t ISO/TC 207 xây d ng. B%t kỳ các vi n d n ñ#n các
tiêu chu n khác ch- mang tính ch%t tham kh o.
Tiêu chu n này ch- bao g3m nh)ng yêu c u có th ñư c ñánh giá m t
cách khách quan. Nh)ng t ch c nào có yêu c u hư ng d n t ng quát hơn v
các v%n ñ r ng hơn c a h th ng qu n lý môi trư ng c n tham kh o TCVN
ISO 14004.
Tiêu chu n này không ñ ra các yêu c u tuy t ñ i cho k#t qu ho!t
ñ ng môi trư ng vư t quá các cam k#t, trong chính sách môi trư ng, tuân th
theo các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán thành, cam k#t
ngăn ng"a ô nhi2m và c i ti#n liên t c. Do v y, hai t ch c cùng ti#n hành các
ho!t ñ ng gi ng nhau nhưng có k#t qu ho!t ñ ng khác nhau thì có th c hai
cùng phù h p v i các yêu c u c a tiêu chu n này.
Vi c ch%p nh n và áp d ng m t lo!t các k thu t qu n lý môi trư ng
theo cách th c có h th ng có th góp ph n ñ!t k#t qu t i ưu cho t%t c các
bên h)u quan. Tuy nhiên, ch%p nh n tiêu chu n này t b n thân nó s( chưa
ñ m b o cho ñư c k#t qu môi trư ng t i ưu. ð ñ!t ñư c các m c tiêu môi
trư ng, h th ng qu n lý môi trư ng có th khuy#n khích các t ch c xem xét
áp d ng k thu t t t nh%t có s5n khi thích h p và kh thi v m't kinh t#, và
tính toán m t cách ñ y ñ chi phí - hi u qu c a các k thu t như v y.
Tiêu chu n này không bao g3m các yêu c u c th cho nh)ng h th ng
qu n lý khác như h th ng ch%t lư ng, an toàn và s c kho6 ngh nghi p, qu n
lý tài chính và qu n lý r i ro, m'c dù các ñi u kho n c a nó có th ñư c
tương ng ho'c tích h p v i các y#u t c a các h th ng qu n lý khác. M t
tro ch c có th ñi u ch-nh (các) h th ng qu n lý hi n có c a mình ñ thi#t
l p m t h th ng qu n lý môi trư ng phù h p v i các yêu c u c a tiêu chu n
này. Tuy nhiên, ph i th%y r,ng vi c áp d ng các y#u t khác nhau c a h
th ng qu n lý là có th không gi ng nhau vì còn tuỳ thu c vào m c ñích ñã
ñ nh và các bên h)u quan.
M c ñ chi ti#t và ph c t!p c a h th ng qu n lý môi trư ng, quy mô
c a tài li u và các ngu3n l c ñư c s. d ng cho h th ng ph thu c vào m t
s các y#u t như ph!m vi c a h th ng, quy mô c a t ch c và b n ch%t c a
các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a t ch c. ðây có th là trư ng h p
riêng ñ i v i doanh nghi p v"a và nh+.
H th ng qu n lý môi trư ng - Các yêu c u và hư ng d n s d ng
Environmental management systems - Requirements with guidance for use
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này quy ñ nh các yêu c u ñ i v i h th ng qu n lý môi
trư ng, t!o thu n l i cho m t t ch c tri n khai và áp d ng m t chính sách và
m c tiêu có xem xét ñ#n các yêu c u lu t pháp và các yêu c u khác mà t
ch c ñ ra và các thông tin v các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa. Tiêu
chu n này áp d ng cho các khía c!nh môi trư ng mà t ch c xác ñ nh là có
th ki m soát và có th có tác ñ ng. Tiêu chu n này không nêu lên các chu n
m c v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c th .
Tiêu chu n này có th áp d ng cho b%t kỳ t ch c nào mong mu n ñ :
a. thi#t l p, th c hi n, duy trì và c i ti#n m t h th ng qu n lý môi
trư ng.
b. t ñ m b o s phù h p v i chính sách môi trư ng ñã công b .
c. ch ng minh s phù h p v i tiêu chu n này b,ng cách:
1) t xác ñ nh và t tuyên b phù h p v i tiêu chu n này, ho'c
2) ñư c xác nh n s phù h p v h th ng qu n lý môi trư ng c a
mình b1i các bên có liên quan v i t ch c, như khách hàng, ho'c
3) ñư c t ch c bên ngoài xác nh n s t công b , ho'c
4) ñư c m t t ch c bên ngoài ch ng nh n phù h p v h th ng
qu n lý môi trư ng c a mình
T%t c yêu c u trong tiêu chu n này là nh,m tích h p vào b%t kỳ h
th ng qu n lý môi trư ng nào. M c ñ áp d ng ph thu c vào các y#u t như
chính sách môi trư ng c a t ch c, b n ch%t c a các ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v c a t ch c, v trí và các ñi u ki n th c hi n ch c năng c a t ch c.
Trong Ph l c A cũng nêu ra hư ng d n tham kh o v s. d ng tiêu chu n
này.
2. Tài li u vi n d n
Không có tài li u vi n d n. ði u này ñưa vào nh,m gi) cách ñánh s
th t như trong l n xu%t b n trư c (TCVN ISO 14001: 1998).
3. Thu t ng và ñ nh nghĩa
Trong tiêu chu n này, áp d ng các thu t ng) và ñ nh nghĩa sau:
3.1.
Chuyên gia ñánh giá (auditor)
Ngư i có năng l c ñ ti#n hành m t cu c ñánh giá.
(TCVN ISO 9000: 2000, 3.9.9).
3.2
C i ti n liên t c (continual improvement)
Quá trình l'p l!i ñ nâng cao h th ng qu n lý môi trư ng (3.8) nh,m
ñ!t ñư c nh)ng c i ti#n trong k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.10) t ng th
và nh%t quán v i chính sách môi trư ng (3.11) c a t ch!c (3.16).
Chú thích: Quá trình này không nh%t thi#t ph i ñư c ti#n hành m t cách
ñ3ng th i 1 t%t c các lĩnh v c ho!t ñ ng.
3.3
Hành ñ ng kh"c ph c (corrective action)
Hành ñ ng lo!i b+ nguyên nhân c a s# không phù h$p (3.15) ñã ñư c
phát hi n.
3.4.
Tài li u (document)
Thông tin và phương ti n h tr thông tin.
Chú thích 1: Phương ti n có th là gi%y, ñĩa t", b n ñi n t. hay ñĩa
quang, nh hay m u g c hay m&i s k#t h p c a chúng.
Chú thích 2: Ch%p nh p theo TCVN 9000: 2000, 3.7.2.
3.5
Môi trư ng (environment)
Nh)ng th bao quanh nơi ho!t ñ ng c a m t t ch!c (3.16), k c
không khí, nư c, ñ%t, ngu3n tài nguyên thiên nhiên, h th c v t, h ñ ng v t,
con ngư i và các m i quan h qua l!i c a chúng.
Chú thích: Nh)ng th bao quanh nói trên 1 ñây là t" n i b m t t ch c
(3.16) m1 r ng t i h th ng toàn c u.
3.6
Khía c nh môi trư ng (environmental aspect)
Y#u t c a các ho!t ñ ng ho'c s n ph m ho'c d ch v c a m t t ch!c
(3.16) có th tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng (3.5).
Chú thích: Khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa là khía c!nh có ho'c có th
có m t tác ñ ng môi trư ng (3.7) ñáng k .
3.7
Tác ñ ng môi trư ng (environmental impact)
B%t kỳ m t s thay ñ i nào c a môi trư ng (3.5) dù là b%t l i ho'c có
l i, toàn b ho'c t"ng phân do các khía c nh môi trư ng (3.6) c a m t t
ch!c (3.16) gây ra.
3.8
H th ng qu n lý môi trư ng (environmental management system)
HTQLMT/EMS
M t ph n trong h th ng qu n lý c a m t t ch!c (3.16) ñư c s. d ng
ñ tri n khai và áp d ng chính sách môi trư ng (3.11), qu n lý các khía
c nh môi trư ng (3.6) c a t ch c.
Chú thích 1: H th ng qu n lý là m t t p h p các y#u t liên quan v i
nhau ñư c s. d ng ñ thi#t l p chính sách, m c tiêu và ñ ñ!t ñư c các m c
tiêu ñó.
Chú thích 2: H th ng qu n lý bao g3m cơ c%u t ch c, các ho!t ñ ng
l p k# ho!ch, trách nhi m, th c hành, th t c (3.19), quá trình và ngu3n l c.
3.9
M c tiêu môi trư ng (environmental objective)
M c ñích t ng th v môi trư ng, phù h p v i chính sách môi trư ng
(3.11) mà t ch!c (3.16) t ñ't ra cho mình nh,m ñ!t t i.
3.10
K t qu ho t ñ ng môi trư ng (environmental performance)
Các k#t qu có th ño ñư c v s qu n lý các khía c nh môi trư ng
(3.6) c a m t t ch!c (3.16).
Chú thích: Trong khuôn kh m t h th ng qu n lý môi trư ng (3.8),
các k#t qu có th ño ñư c là d a trên chính sách môi trư ng (3.11), m c
tiêu môi trư ng (3.9), ch% tiêu môi trư ng (3.12) c a m t t ch!c 93.16) và
các yêu c u khác v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng.
3.11.
Chính sách môi trư ng (environmental policy)
Tuyên b m t cách chính th c c a lãnh ñ!o c%p cao nh%t v ý ñ3 và
ñ nh hư ng chung ñ i v i k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.10) c a m t t
ch!c (3.16).
Chú thích - Chính sách môi trư ng t!o ra khuôn kh cho hành ñ ng và
ñ nh ra các m c tiêu môi trư ng (3.9), ch% tiêu môi trư ng (3.12).
3.12
Ch% tiêu môi trư ng (environmental target)
Yêu c u c th , kh thi v k#t qu th c hi n ñ i v i m t t ch!c (3.16)
ho'c các b ph n c a nó, yêu c u này xu%t phát t" các m c tiêu môi trư ng
(3.9) và c n ph i ñ ra, ph i ñ!t ñư c ñ vươn t i các m c tiêu ñó.
3.13
Bên h u quan (interested party)
Cá nhân ho'c nhóm liên quan ñ#n ho'c b nh hư1ng t" k t qu ho t
ñ ng môi trư ng (3.10) c a m t t ch!c (3.16).
3.14
ðánh giá n i b (internal audit)
M t quá trình có h th ng, ñ c l p và ñư c l p thành văn b n nh,m thu
th p các b,ng ch ng ñánh giá và ñánh giá chúng m t cách khách quan ñ xác
ñ nh m c ñ th c hi n các chu n m c ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
do t ch!c (3.16) thi#t l p.
Chú thích: Trong nhi u trư ng h p, ñ'c bi t ñ i v i các t ch c nh+,
yêu c u v tính ñ c l p có th ñư c th hi n b,ng vi c không liên quan v
trách nhi m v i ho!t ñ ng ñư c ñánh giá.
3.15
S# không phù h$p (nonconformity)
S không ñáp ng/ tho mãn m t yêu c u.
(TCVN ISO 9000: 2000, 3.6.2)
3.16
T ch!c (organization)
B%t kỳ công ty, t p ñoàn, hãng, xí nghi p, cơ quan có th m quy n ho'c
vi n, ho'c m t b ph n hay k#t h p c a chúng, dù là ñư c tích h p hay
không, công ho'c tư mà có các ch c năng và qu n tr riêng c a mình.
Chú thích: V i các t ch c có nhi u ñơn v ho!t ñ ng, thì m t ñơn v
ho!t ñ ng riêng l6 cũng có th ñư c xác ñ nh như là m t t ch c.
3.17
Hành ñ ng phòng ng'a (Preventive action)
Hành ñ ng ñ lo!i b+ nguyên nhân gây ra s# không phù h$p (3.15)
ti m n.
3.18
Ngăn ng'a ô nhi)m (Preventive of pollution)
S. d ng các quá trình, các bi n pháp th c hành, các k thu t, các v t
li u, các s n ph m, các d ch v ho'c năng lư ng ñ tránh, gi m b t hay ki m
soát (m t cách riêng r( ho'c k#t h p) s t!o ra, phát th i ho'c x th i b%t kỳ
lo!i ch%t ô nhi2m ho'c ch%t th i nào nh,m gi m thi u tác ñ ng môi trư ng
(3.7) b%t l i.
Chú thích: Ngăn ng"a ô nhi2m có th bao g3m vi c gi m thi u ho'c
lo!i b+ t" ngu3n, thay ñ i quá trình, s n ph m ho'c d ch v , s. d ng có hi u
qu ngu3n tài nguyên, thay th# v t li u và năng lư ng, tái s. d ng, ph c h3i,
tái sinh, tái ch# và x. lý.
3.19
Th t c (Procedure)
Cách th c ñư c quy ñ nh ñ ti#n hành m t ho!t ñ ng ho'c m t quá
trình.
Chú thích 1: Th t c có th ñư c l p thành văn b n ho'c không.
Chú thích 2: Ch%p nh n theo TCVN ISO 9000: 2000, 3.4.5.
3.20
H* sơ (record)
Tài li u (3.4) công b các k#t qu ñ!t ñư c hay cung c%p b,ng ch ng
v ho!t ñ ng ñư c th c hi n.
Chú thích: Ch%p nh n theo TCVN ISO 9000: 2000, 3.7.6.
4. Yêu c u c a h th ng qu n lý môi trư ng
4.1. Yêu c u chung
T ch c ph i thi#t l p l p thành văn b n, th c hi n, duy trì và c i ti#n
liên t c h th ng qu n lý môi trư ng phù h p v i các yêu c u c a tiêu chu n
này và xác ñ nh cách th c ñ ñáp ng ñ y ñ các yêu c u ñó.
T ch c ph i xác ñ nh và l p thành văn b n ph!m vi c a h th ng qu n
lý môi trư ng c a mình.
4.2. Chính sách môi trư ng
Ban lãnh ñ!o ph i xác ñ nh chính sách môi trư ng c a t ch c và ñ m
b o trong ph!m vi ñã xác ñ nh c a h th ng qu n lý môi trư ng c a mình
chính sách ñó:
a) phù h p v i b n ch%t, quy mô và tác ñ ng môi trư ng c a các ho!t
ñ ng, s n ph m và d ch v c a t ch c ñó,
b) có cam k#t c i ti#n liên t c và ngăn ng"a ô nhi2m,
c) có cam k#t tuân th các yêu c u c a pháp lu t và v i các yêu c u
khác mà t ch c ph i tuân th liên quan t i các khía c!nh môi trư ng c a
mình.
d) ñưa ra khuôn kh cho vi c ñ xu%t và soát xét l!i các m c tiêu và ch-
tiêu môi trư ng,
e) ñư c l p thành văn b n, ñư c áp d ng và ñư c duy trì,
f) ñư c thông báo cho t%t c nhân viên ñang làm vi c cho t ch c ho'c
trên danh nghĩa c a t ch c, và
g) có s5n cho c ng ñ3ng.
4.3. L p k ho ch
4.3.1. Khía c nh môi trư ng
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c ñ :
a) nh n bi#t các khía c!nh môi trư ng c a các ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v trong ph!m vi ñã xác ñ nh c a h th ng qu n lý môi trư ng mà t
ch c có th ki m soát và các khía c!nh môi trư ng mà t ch c có th b nh
hư1ng có tính ñ#n các tri n khai ñã l p k# ho!ch ho'c m i, ho'c các ho!t
ñ ng, s n ph m và d ch v m i ho'c dư c ñi u ch-nh, và
b) xác ñ nh nh)ng khía c!nh môi trư ng có ho'c có th có (các) tác
ñ ng ñáng k t i môi trư ng (nghĩa là các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa).
T ch c ph i l p thành văn b n thông tin này và c p nh t chúng.
T ch c ph i ñ m b o r,ng các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa ñã
ñư c xem xét ñ#n trong khi thi#t l p, th c hi n và duy trì h th ng qu n lý
môi trư ng c a mình.
4.3.2. Yêu c u v, pháp lu t và yêu c u khác
a) nh n bi#t và ti#p c n v i các yêu c u v pháp lu t thích h p và các
yêu c u khác mà t ch c tán thành có liên quan t i các khía c!nh môi trư ng
c a mình, và
b) xác ñ nh cách th c áp d ng các yêu c u này ñ i v i các khía c!nh
môi trư ng c a t ch c.
T ch c ph i ñ m b o r,ng các yêu c u v pháp lu t tương ng và các
yêu c u khác mà t ch c tán thành c n ñư c xem xét khi thi#t l p, th c hi n
và duy trì h th ng qu n lý môi trư ng cho mình.
4.3.3. M c tiêu, ch% tiêu và chương trình
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì các m c tiêu và ch- tiêu môi
trư ng b,ng văn b n, 1 t"ng c%p ho'c b ph n ch c năng thích h p trong t
ch c.
Các m c tiêu và ch- tiêu ph i ño ñư c khi có th và nh%t quán v i chính
sách môi trư ng, bao g3m các cam k#t ngăn ng"a ô nhi2m, tuân th các yêu
c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán thành, và c i ti#n liên t c.
Khi thi#t l p và soát xét l!i các m c tiêu và ch- tiêu c a mình, t ch c
ph i xem xét ñ#n các yêu c u v pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán
thành, và các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa c a mình. T ch c cũng ph i
xem xét ñ#n các phương án công ngh , các yêu c u v ho!t ñ ng kinh doanh
và tài chính c a t ch c và các quan ñi m c a các bên h)u quan.
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) chương trình
ñ ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu c a mình. (Các) chương trình ph i bao
g3m:
a) vi c ñ nh rõ trách nhi m nh,m ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu 1
t"ng c%p và b ph n ch c năng tương ng trong t ch c, và
b) bi n pháp và ti#n ñ ñ ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu.
4.4. Th#c hi n và ñi,u hành
4.4.1. Ngu*n l#c, vai trò, trách nhi m và quy,n h n
Lãnh ñ!o ph i ñ m b o có s5n các ngu3n l c c n thi#t ñ thi#t l p, th c
hi n, duy trì và c i ti#n h th ng qu n lý môi trư ng. Các ngu3n l c bao g3m:
ngu3n nhân l c và k năng chuyên môn hoá, cơ s1 h! t ng c a t ch c, ngu3n
l c công ngh và tài chính.
Vai trò, trách nhi m và quy n h!n c n ñư c xác ñ nh, ñư c thành l p
văn b n và ñư c thông báo nh,m t!o thu n l i cho qu n lý môi trư ng có
hi u l c.
Ban lãnh ñ!o c a t ch c b nhi m m t (ho'c các) ñ!i di n c a lãnh
ñ!o c th , ngoài các trách nhi m khác, ph i có vai trò, trách nhi m và quy n
h!n xác ñ nh nh,m:
a) ñ m b o h th ng qu n lý môi trư ng ñư c thi#t l p, th c hi n và
duy trì phù h p v i các yêu c u c a tiêu chu n này.
b) báo cáo k#t qu ho!t ñ ng c a h th ng qu n lý môi trư ng cho ban
lãnh ñ!o ñ xem xét, k c các khuy#n ngh cho vi c c i ti#n.
4.4.2. Năng l#c, ñào t o và nh n th!c
T ch c ph i ñ m b o b%t c (nh)ng) ngư i nào th c hi n các công
vi c c a t ch c ho'c trên danh nghĩa c a t ch c có kh năng gây ra (các)
tác ñ ng ñáng k lên môi trư ng mà t ch c xác ñ nh ñư c ñ u ph i có ñ
năng l c trên cơ s1 giáo d c, ñào t!o ho'c kinh nghi m thích h p và ph i duy
trì các h3 sơ liên quan.
T ch c ph i xác ñ nh các nhu c u ñào t!o tương ng v i các khía c!nh
môi trư ng và h th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c. T ch c ph i cung
c%p vi c ñào t!o ho'c ti#n hành các ho!t ñ ng khác ñ ñáp ng các nhu c u
này, và ph i duy trì các h3 sơ liên quan.
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c ñ
làm cho nhân viên th c hi n công vi c c a t ch c ho'c trên danh nghĩa c a
t ch c nh n th c ñư c:
a) t m quan tr&ng c a s phù h p v i chính sách và các th t c v môi
trư ng, v i các yêu c u c a h th ng qu n lý môi trư ng.
b) các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa và các tác ñ ng hi n t!i ho'c
ti m n liên quan v i công vi c c a h& và các l i ích môi trư ng thu ñư c do
k#t qu ho!t ñ ng c a cá nhân ñư c c i ti#n,
c) vai trò và trách nhi m trong vi c ñ!t ñư c s phù h p v i các yêu
c u c a h th ng qu n lý môi trư ng, và
d) các h u qu ti m n do ñi ch ch kh+i các th t c ñã quy ñ nh.
4.4.3. Trao ñ i thông tin
ð i v i các khía c!nh môi trư ng và h th ng qu n lý môi trư ng c a
mình, t ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c ñ :
a) trao ñ i thông tin n i b gi)a các c%p và b ph n ch c năng khác
nhau c a t ch c,
b) ti#p nh n, l p thành văn b n và ñáp ng các thông tin tương ng t"
các bên h)u quan bên ngoài.
T ch c ph i quy#t ñ nh ñ thông tin v i bên ngoài v các khía c!nh
môi trư ng có ý nghĩa c a t ch c và ph i l p thành văn b n quy#t ñ nh c a
mình. N#u quy#t ñ nh thông tin, t ch c ph i thi#t l p và th c hi n m t (ho'c
các) phương pháp ñ i v i thông tin bên ngoài này.
4.4.4. Tài li u
Tài li u c a h th ng qu n lý môi trư ng ph i bao g3m:
a) chính sách, các m c tiêu và các ch- tiêu môi trư ng
b) mô t ph!m vi c a h th ng qu n lý môi trư ng
c) mô t các ñi u kho n chính c a h th ng qu n lý môi trư ng, tác
ñ ng qua l!i gi)a chúng và tham kh o ñ#n các tài li u có liên quan
d) các tài li u, k c các h3 sơ theo yêu c u c a tiêu chu n này
e) các tài li u, k c các h3 sơ ñư c t ch c xác ñ nh là c n thi#t ñ
ñ m b o tính hi u l c c a vi c l p k# ho!ch, v n hành và ki m soát các quá
trình liên quan ñ#n khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa c a t ch c.
4.4.5 Ki-m soát tài li u
Các tài li u theo yêu c u c a h th ng qu n lý môi trư ng và theo yêu
c u c a tiêu chu n này ph i ñư c ki m soát. H3 sơ là m t lo!i tài li u ñ'c bi t
và ph i ñư c ki m soát theo các yêu c u nêu trong 4.5.4.
a) phê duy t tài li u v s tho ñáng trư c khi ban hành,
b) xem xét, c p nh t khi c n và phê duy t l!i tài li u,
c) ñ m b o nh n bi#t ñư c các thay ñ i và tình tr!ng s.a ñ i hi n hành
c a tài li u,
d) ñ m b o các b n c a các tài li u thích h p s5n có 1 nơi s. d ng,
e) ñ m b o các tài li u luôn rõ ràng, d2 nh n bi#t,
f) ñ m b o các tài li u có ngu3n g c bên ngoài ñư c t ch c xác ñ nh
là c n thi#t cho vi c l p k# ho!ch và v n hành h th ng qu n lý môi trư ng
ph i ñư c nh n bi#t và vi c phân ph i chúng ñư c ki m soát, và
g) ngăn ng"a vi c s. d ng vô tình các tài li u l i th i và áp d ng d%u
hi u nh n bi#t thích h p n#u chúng ñư c gi) l!i vì m c ñích nào ñó.
4.4.6. Ki-m soát ñi,u hành
T ch c ph i ñ nh rõ và l p k# ho!ch các tác nghi p liên quan ñ#n các
khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa ñã ñư c xác ñ nh nh%t quán v i chính sách,
m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng c a mình nh,m ñ m b o chúng ñư c ti#n
hành trong các ñi u ki n quy ñ nh b,ng cách:
a) thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c d!ng văn b n
nh,m ki m soát các tình tr!ng mà do thi#u các th t c này thì có th d n ñ#n
s ho!t ñ ng ch ch kh+i chính sách, m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng, và
b) quy ñ nh các chu n m c ho!t ñ ng trong (các) th t c, và
c) thi#t l p, th c hi n và duy trì các th t c liên quan ñ#n các khía c!nh
môi trư ng có ý nghĩa ñư c xác ñ nh c a hàng hoá và d ch v ñư c t ch c
s. d ng và thông tin các th t c và yêu c u tương ng có th áp d ng cho các
nhà cung c%p, k c các nhà th u.
4.4.7. S# chu n b s.n sàng và ñáp !ng v i tình tr ng kh n c/p
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c nh,m
xác ñ nh rõ các tình tr!ng kh n c%p ti m n và có s c ti m n có th có (các)
tác ñ ng ñ#n môi trư ng và cách th c t ch c s( ng phó v i các tác ñ ng ñó.
T ch c ph i ng phó v i các tình tr!ng kh n c%p và s c th c t# và
ngăn ng"a ho'c gi m nh7 các tác ñ ng c a môi trư ng có h!i mà chúng có th
gây ra.
T ch c ph i ñ nh kỳ xem xét và khi c n thi#t soát xét l!i các th t c v
s chu n b s5n sàng ñáp ng v i tình tr!ng kh n c%p ñ'c bi t là sau khi s c
ho'c tình tr!ng kh n c%p x y ra.
T ch c cũng c n ph i ñ nh kỳ th. nghi m các th t c s5n sàng ñáp
ng v i tình tr!ng kh n c%p khi có th ñư c.
4.5. Ki-m tra
4.5.1. Giám sát và ño lư ng
giám sát và ño lư ng trên cơ s1 các ñ'c trưng ch ch t c a các ho!t ñ ng c a
mình có th có tác ñ ng ñáng k lên môi. (Các) th t c này ph i bao g3m vi c
ghi l!i thông tin nh,m theo dõi k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng, các ki m soát
ñi u hành tương ng và phù h p v i các m c tiêu và các ch- tiêu môi trư ng
c a t ch c.
T ch c ph i b o ñ m r,ng thi#t b giám sát và ño lư ng ñã hi u chu n
ho'c ki m tra xác nh n ñư c s. d ng và ñư c b o dư8ng và ph i duy trì các
h3 sơ liên quan.
4.5.2. ðánh giá s# tuân th
4.5.2.1. Nh%t quán v i cam k#t tuân th c a mình, t ch c ph i thi#t
l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c v ñ nh kỳ ñánh giá s tuân
th v i các yêu c u lu t pháp có th ñư c áp d ng.
T ch c ph i lưu gi) h3 sơ c a các k#t qu ñánh giá ñ nh kỳ.
4.5.2.2. T ch c ph i ñánh giá s tuân th v i các yêu c u khác mà t
ch c ñ ra. T ch c có th k#t h p vi c ñánh giá này v i vi c ñánh giá s
tuân th pháp lu t ñã nêu trong 4.5.2.1 ho'c thi#t l p m t (ho'c các) th t c
riêng.
T ch c ph i lưu gi) h3 sơ c a các k#t qu ñánh giá ñ nh kỳ.
4.5.3. S# không phù h$p, hành ñ ng kh"c ph c và hành ñ ng
phòng ng'a
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì m t (ho'c các) th t c liên
quan ñ#n (các) s không phù h p th c t# và ti m n và ñ th c hi n hành
ñ ng kh c ph c và hành ñ ng phòng ng"a. Các th t c này ph i xác ñ nh các
yêu c u ñ :
a) nh n bi#t và kh c ph c (các) s không phù h p và th c hi n (các)
hành ñ ng ñ gi m nh7 các tác ñ ng môi trư ng c a chúng,
b) ñi u tra (các) s không phù h p, xác ñ nh (các) nguyên nhân c a
chúng và th c hi n hành ñ ng ñ tránh tái ñ#n,
c) xác ñ nh m c ñ c n thi#t ñ i v i (các) hành ñ ng ñ ngăn ng"a
(các) s không phù h p và th c hi n các hành ñ ng thích h p ñã d ki#n ñ
tránh x y ra,
d) ghi chép k#t qu c a (các) hành ñ ng kh c ph c và (các) hành ñ ng
phòng ng"a ñã th c hi n và
e) xem xét hi u l c c a (các) hành ñ ng kh c ph c và (các) hành ñ ng
phòng ng"a ñã th c hi n.
Các hành ñ ng th c hi n ph i tương ng v i t m quan tr&ng c a v%n ñ
và các tác ñ ng môi trư ng.
T ch c ph i ñ m b o r,ng b%t kỳ s thay ñ i c n thi#t nào ñ i v i tài
li u h th ng qu n lý môi trư ng ñ u ñư c th c hi n.
4.5.4. Ki-m soát h* sơ
T ch c ph i thi#t l p và duy trì các h3 sơ c n thi#t ñ ch ng minh s
phù h p v i các yêu c u c a h th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c và c a
tiêu chu n này và các k#t qu ñã ñ!t ñư c.
phân ñ nh, lưu gi), b o qu n, ph c h3i, duy trì và hu9 b+ các h3 sơ.
Các h3 sơ ph i ñư c lưu gi) và duy trì rõ ràng, d2 nh n bi#t và truy tìm
ngu3n g c.
4.5.5. ðánh giá n i b
T ch c ph i ñ m b o r,ng các cu c ñánh giá n i b h th ng qu n lý
môi trư ng ñư c ti#n hành theo ñ nh kỳ nh,m:
a) xác ñ nh xem li u h th ng qu n lý môi trư ng:
1) phù h p v i các k# ho!ch v qu n lý môi trư ng ñã ñ ra, k c các
yêu c u c a tiêu chu n này, và
2) ñư c th c hi n và duy trì m t cách ñúng ñ n, và
b) cung c%p thông tin v k#t qu ñánh giá cho ban lãnh ñ!o.
(Các) chương trình ñánh giá ph i ñư c t ch c lên k# ho!ch, thi#t l p,
th c hi n và duy trì, có xem xét ñ#n t m quan tr&ng v môi trư ng c a (các)
ho!t ñ ng có liên quan và k#t qu c a các cu c ñánh giá trư c ñây.
(Các) th t c ñánh giá ph i ñư c thi#t l p, th c hi n và duy trì nh,m
vào:
- các trách nhi m và các yêu c u ñ i v i vi c l p k# ho!ch và ti#n hành
ñánh giá, báo cáo k#t qu và lưu gi) các h3 sơ liên quan,
- xác ñ nh chu n m c, ph!m vi, t n su%t và các phương pháp ñánh giá.
Vi c l a ch&n các chuyên gia ñánh giá và ti#n hành các cu c ñánh giá
ph i ñ m b o tính khách quan và vô tư c a quá trình ñánh giá.
4.6. Xem xét c a lãnh ñ o
Lãnh ñ!o c%p cao nh%t ph i ñ nh kỳ xem xét h th ng qu n lý môi
trư ng c a t ch c, ñ ñ m b o nó luôn phù h p, tho ñáng, và có hi u l c.
Các cu c xem xét ph i ñánh giá ñư c cơ h i c i ti#n và nhu c u thay ñ i ñ i
v i h th ng qu n lý môi trư ng, k c chính sách môi trư ng, các m c tiêu
và các ch- tiêu môi trư ng. H3 sơ các cu c xem xét c a lãnh ñ!o ph i ñư c
lưu gi).
ð u vào c a các cu c xem xét c a lãnh ñ!o ph i bao g3m:
a) k#t qu c a các cu c ñánh giá n i b và ñánh giá s phù h p v i các
yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán thành,
b) trao ñ i thông tin v i các bên h)u quan bên ngoài, k c các khi#u
n!i,
c) k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c
d) m c ñ các m c tiêu và ch- tiêu ñã ñ!t ñư c
e) tình tr!ng c a các hành ñ ng kh c ph c và phòng ng"a,
f) các hành ñ ng ti#p theo t" các cu c xem xét c a lãnh ñ!o l n trư c,
g) các tình tr!ng thay ñ i, k c vi c tri n khai các yêu c u c a pháp
lu t và các yêu c u khác liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng, và
h) các khuy#n ngh v c i ti#n.
ð u ra c a vi c xem xét c a lãnh ñ!o ph i bao g3m m&i quy#t ñ nh và
hành ñ ng liên quan ñ#n các thay ñ i có th có ñ i v i chính sách, m c tiêu,
ch- tiêu môi trư ng và các y#u t khác c a h th ng qu n lý môi trư ng, nh%t
quán v i cam k#t c i ti#n liên t c.
Ph l c A
(tham kh o)
Hư ng d n s d ng tiêu chu n này
A.1. Các yêu c u chung

N i dung b sung ñư c nêu ra trong ph l c này là hoàn toàn ñ tham
kh o và nh,m tránh hi u nh m các yêu c u ñư c nêu trong ñi u 4 c a tiêu
chu n này. Khi các thông tin này ch- ra và nh%t quán v i các yêu c u c a ñi u
4 thì không có nghĩa là thêm vào, lo!i tr" ho'c s.a ñ i theo b%t c cách nào
các yêu c u này.
Vi c th c hi n m t h th ng qu n lý môi trư ng ñư c quy ñ nh trong
tiêu chu n này là nh,m ñưa ñ#n c i ti#n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng. B1i
v y tiêu chu n này ñư c d a trên cơ s1 là t ch c s( ñ nh kỳ xem xét và ñánh
giá h th ng qu n lý môi trư ng c a mình nh,m xác ñ nh các cơ h i cho vi c
c i ti#n và th c hi n ñúng. M c ñ , ph!m vi và khung th i gian c a quá trình
c i ti#n liên t c này ñư c t ch c xác ñ nh d a trên kh năng kinh t# và tài
chính khác. Nh)ng c i ti#n ñ i v i h th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c là
nh,m d n ñ#n các c i ti#n hơn n)a cho k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng.
Tiêu chu n này yêu c u t ch c:
a) thi#t l p m t chính sách môi trư ng thích h p,
b) ñ nh rõ các khía c!nh môi trư ng n y sinh t" các ho!t ñ ng, s n
ph m, d ch v ñã qua, hi n có ho'c d ki#n c a t ch c nh,m xác ñ nh các tác
ñ ng môi trư ng có ý nghĩa,
c) ñ nh rõ các yêu c u pháp lu t thích h p và các yêu c u khác mà t
ch c tán thành tuân th ,
d) ñ nh rõ các ưu tiên và ñ ra các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng thích
h p,
e) thi#t l p m t cơ c%u và m t (ho'c các) chương trình ñ th c hi n
chính sách và ñ!t t i các m c tiêu và ñáp ng các ch- tiêu,
f) t!o thu n l i cho vi c l p k# ho!ch, ki m soát, giám sát, các hành
ñ ng kh c ph c và phòng ng"a, các ho!t ñ ng xem xét và ñánh giá ñ ñ m
b o phù h p v i chính sách và h th ng qu n lý môi trư ng v n thích ng, và
g) có kh năng thích nghi v i m&i thay ñ i.
M t t ch c chưa có h th ng qu n lý môi trư ng th i kh1i ñ u nên
xác l p tình hình môi trư ng hi n th i c a mình b,ng các bi n pháp xem xét
l!i. M c ñích c a vi c xem xét này là ñ cân nh c t%t c các khía c!nh môi
trư ng c a t ch c như là m t cơ s1 ñ thi#t l p h th ng qu n lý môi trư ng.
Vi c xem xét này c n bao g3m b n lĩnh v c tr&ng tâm sau:
- xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng, bao g3m các khía c!nh liên quan
ñ#n các ñi u ki n tác nghi p, bình thư ng, các ñi u ki n b%t bình thư ng k
c b t ñ u và ng"ng ho!t ñ ng và các tình tr!ng kh n c%p và s c ;
- xác ñ nh các yêu c u pháp lu t thích h p và các yêu c u khác mà t
ch c ph i tuân th ;
- ki m tra th c ti2n và các th t c qu n lý môi trư ng hi n t!i, bao g3m
c các ho!t ñ ng mua s m và ký k#t h p ñ3ng liên quan;
- ñánh giá các tình tr!ng kh n c%p và các s c trư c ñây.
Các công c và các phương pháp ti#n hành xem xét nên bao g3m các
danh m c ki m tra (checklists), ti#n hành các cu c ph+ng v%n, ki m tra th.
nghi m và ño lư ng tr c ti#p, k#t qu c a các cu c ñánh giá trư c ñây ho'c
các cu c xem xét khác tuỳ thu c vào b n ch%t c a các ho!t ñ ng.
M t t ch c ñư c t do và linh ho!t ñ xác ñ nh các ranh gi i c a mình
và có th l a ch&n áp d ng tiêu chu n này cho toàn b t ch c ho'c cho các
b ph n ñi u hành riêng bi t c a t ch c. T ch c c n ph i xác ñ nh và l p
văn b n ph!m vi h th ng qu n lý môi trư ng c a mình. Vi c xác ñ nh ph!m
vi và nh,m ñ làm rõ các ranh gi i mà t ch c s( áp d ng h th ng qu n lý
môi trư ng, ñ'c bi t n#u t ch c là m t b ph n c a m t t ch c l n hơn t!i
v trí áp d ng. Khi ph!m vi ñã ñư c xác ñ nh thì t%t c các ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v c a t ch c trong ph!m vi ñó c n ñư c ñ't trong h th ng
qu n lý môi trư ng. Khi ñ ra ph!m vi, c n lưu ý r,ng s tin c y c a h th ng
qu n lý môi trư ng s( d a trên s l a ch&n các ranh gi i c a t ch c. N#u
m t b ph n c a t ch c ñư c lo!i tr" ra kh+i ph!m vi c a h th ng qu n lý
môi trư ng c a t ch c c n ph i gi i thích s lo!i tr" ñó. N#u tiêu chu n này
ñư c áp d ng cho m t ñơn v ho!t ñ ng riêng bi t thì có th s. d ng các
chính sách và các th t c mà các b ph n khác c a t ch c ñã tri n khai ñ
ñáp ng các yêu c u c a tiêu chu n này, mi2n là các chính sách và th t c ñó
áp d ng ñư c cho ñơn v ho!t ñ ng riêng bi t ñó.
A.2. Chính sách môi trư ng
Chính sách môi trư ng là kim ch- nam cho vi c áp d ng và c i ti#n h
th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c sao cho t ch c có th duy trì và có kh
năng nâng cao k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a mình. Do v y chính sách
c n ph n ánh s cam k#t c a ban lãnh ñ!o ñ i v i vi c tuân theo các yêu c u
c a lu t pháp và các yêu c u khác ñư c áp d ng, ñ ngăn ng"a ô nhi2m và c i
ti#n liên t c. Chính sách môi trư ng t!o ra cơ s1 ñ t" ñó t ch c ñ ra m c
tiêu và ch- tiêu c a mình. Chính sách môi trư ng c n ph i ñ rõ ràng ñ các
bên h)u quan trong và ngoài t ch c có th hi u ñư c và c n ñư c ñ nh kỳ
xem xét và soát xét nh,m ph n ánh các ñi u ki n và thông tin thay ñ i. Khu
v c áp d ng (nghĩa là ph!m vi) c a chính sách ph i ñư c xác ñ nh rõ ràng và
c n ph n ánh b n ch%t duy nh%t, quy mô và các tác ñ ng môi trư ng c a các
ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v trong ph!m vi ñã xác ñ nh c a h th ng qu n
lý môi trư ng.
Chính sách môi trư ng c n ñư c thông tin cho t%t c nh)ng ngư i làm
vi c cho t ch c ho'c trên danh nghĩa c a t ch c, k c các nhà th u làm
vi c t!i cơ s1 c a t ch c. Vi c thông tin cho các nhà th u có th dư i các
hình th c khác nhau ñ t tuyên b chính sách như các quy ñ nh, hư ng d n
và th t c, và do ñó có th ch- g3m nh)ng ph n thích h p c a chính sách.
Chính sách môi trư ng c a t ch c c n ñư c ban lãnh ñ!o c a t ch c ñ nh rõ
và l p thành văn b n trong khuôn kh chính sách môi trư ng c a cơ quan liên
hi p l n hơn mà t ch c là m t b ph n và ñư c cơ quan ñó ch%p nh n.
Chú thích: Ban lãnh ñ!o thư ng g3m m t cá nhân ho'c m t nhóm
ngư i qu n lý và ki m soát t ch c 1 c%p cao nh%t.
A.3. L p k ho ch
A.3.1. Khía c nh môi trư ng
ði u 4.3.1. nh,m cung c%p m t quá trình cho t ch c ñ ñ nh rõ các
khía c!nh môi trư ng và ñ xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa c n
ñư c h th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c ñ c p ñ#n như là m t ưu tiên.
T ch c c n ñ nh rõ các khía c!nh môi trư ng trong ph!m vi h th ng
qu n lý môi trư ng c a mình, có tính ñ#n ñ u vào và ñ u ra (c ñã d ñ nh và
chưa ñư c d ñ nh) liên quan ñ#n các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a
mình hi n t!i và ñã qua tương ng, các tri n khai ñã ñư c l p k# ho!ch ho'c
tri n khai m i, ho'c các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v m i ho'c ñư c ñi u
ch-nh. Quá trình này c n ñư c xem xét dư i các ñi u ki n ho!t ñ ng c bình
thư ng và b%t thư ng, trong các ñi u ki n kh1i ñ ng và d"ng ho!t ñ ng, cũng
như các tình hu ng kh n c%p h p lý có th d ñoán trư c.
Các t ch c không c n ph i xem xét ñơn l6 t"ng s n ph m, b ph n
ho'c nguyên v t li u ñ u vào. T ch c có th l a ch&n các lo!i ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v ñ xác ñ nh rõ các khía c!nh môi trư ng c a mình.
M'c dù không có cách ti#p c n riêng bi t ñ xác ñ nh các khía c!nh
môi trư ng, cách ti#p c n ñư c l a ch&n sau có th xem như là ví d :
a) s phát th i vào không khí,
b) s phát th i vào nư c,
c) s phát th i vào ñ%t,
d) s. d ng nguyên li u thô và tài nguyên thiên nhiên,
e) s. d ng năng lư ng,
f) năng lư ng b th i ra, ví d : nhi t lư ng, phóng x!, rung,
g) ch%t th i và s n ph m ph , và
h) nh)ng thu c tính v t lý, ví d : kích thư c, hình d!ng, màu s c, b
ngoài.
Ngoài các khía c!nh môi trư ng mà m t t ch c có th ki m soát tr c
ti#p, t ch c cũng nên xem xét c các khía c!nh mà t ch c có th b nh
hư1ng, ví d nh)ng khía c!nh liên quan ñ#n hàng hoá và d ch v ñư c t
ch c s. d ng và nh)ng khía c!nh liên quan ñ#n s n ph m và d ch v mà t
ch c cung c%p. M t s hư ng d n ñ ñánh giá vi c ki m soát và nh hư1ng
ñư c cung c%p dư i ñây. Tuy nhiên, trong t%t c các trư ng h p ñi u mà t
ch c c n xác ñ nh là m c ñ c a vi c ki m soát cũng như các khía c!nh có
th nh hư1ng.
Vi c xem xét c n ñưa ra các khía c!nh liên quan ñ#n các ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v c a t ch c như:
- thi#t k# và tri n khai,
- các quá trình s n xu%t,
- bao gói và v n chuy n,
- k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng và s th c hi n c a nhà th u và nhà
cung c%p,
- qu n lý ch%t th i,
- khai thác và phân ph i nguyên li u thô và ngu3n tài nguyên thiên
nhiên,
- phân ph i, s. d ng và k#t thúc chu trình s ng c a s n ph m, và
- thiên nhiên hoang dã và ña d!ng sinh h&c.
S ki m soát và nh hư1ng ñ i v i các khía c!nh môi trư ng c a s n
ph m mà t ch c cung c%p có th thay ñ i m t cách ñáng k tuỳ thu c vào
tình hình th trư ng và các nhà cung c%p c a t ch c. M t t ch c ch u trách
nhi m thi#t k# s n ph m c a mình có th làm nh hư1ng ñáng k t i các khía
c!nh môi trư ng b,ng vi c thay ñ i, ví d như ch- thay ñ i v t li u ñ u vào,
trong khi m t t ch c c n cung c%p s n ph m phù h p v i các quy ñ nh s n
ph m ñã xác ñ nh thì có th có ít s l a ch&n hơn.
V s n ph m ñã cung c%p, ngư i ta nh n th%y r,ng các t ch c có th
có s ki m soát m t cách h!n ch# ñ i v i vi c s. d ng và hu9 b+ các s n
ph m c a mình, ví d ñ i v i ngư i s. d ng, t ch c có th xem xét khi kh
thi vi c hư ng d n cách th c s. d ng và tiêu th s n ph m ñúng cách ñ h!n
ch# nh hư1ng.
Nh)ng thay ñ i ñ i v i môi trư ng, ho'c là có l i ho'c là có h!i, do
các khía c!nh môi trư ng gây ra toàn b ho'c m t ph n ñư c g&i là các tác
ñ ng môi trư ng. M i quan h gi)a khía c!nh môi trư ng và tác ñ ng môi
trư ng là m i quan h nguyên nhân và k#t qu .
T!i m t s v trí, di s n văn hoá có th là m t y#u t môi trư ng xung
quanh quan tr&ng trong khu v c t ch c ho!t ñ ng, b1i v y c n ph i ñư c
tính ñ#n khi tìm hi u v các tác ñ ng môi trư ng c a t ch c.
Vì m t t ch c có th có nhi u khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng
có liên quan, nên t ch c c n thi#t l p tiêu chu n và phương pháp ñ xác ñ nh
nh)ng khía c!nh nào mà t ch c xem là có ý nghĩ. Không có phương pháp
riêng bi t nào ñ xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa. Tuy v y,
phương pháp ñư c s. d ng cân cung c%p các k#t qu nh%t quán và ph i bao
g3m vi c thi#t l p và áp d ng các tiêu chu n ñánh giá, như các tiêu chu n có
liên quan ñ#n các v%n ñ môi trư ng, các %n ph m v pháp lu t và nh)ng ñi u
liên quan ñ#n các bên h)u quan n i b và bên ngoài.
Khi tri n khai các thông tin liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng có
ý nghĩa, t ch c c n xem xét nhu c u gi) l!i các thông tin vì các m c ñích
l ch s. cũng như cách s. d ng các thông tin này trong vi c thi#t k# và áp
d ng h th ng qu n lý môi trư ng c a mình.
Quá trình xác ñ nh và ñánh giá các khía c!nh môi trư ng nên tính ñ#n
v trí c a các ho!t ñ ng, chi phí và th i gian ñ ti#n hành vi c phân tích, và s
s5n có các d) li u ñáng tin c y. Vi c xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng
không yêu c u ñánh giá chi ti#t chu trình s ng. Thông tin ñã ñư c tri n khai
cho các m c ñích pháp lu t ho'c các m c ñích khác có th ñư c s. d ng
trong quá trình này.
Quá trình xác ñ nh và ñánh giá các khía c!nh môi trư ng không nh,m
làm thay ñ i ho'c nâng cao các nghĩa v pháp lu t c a m t t ch c.
A.3.2. Yêu c u pháp lu t và yêu c u khác
T ch c c n ñ nh rõ các yêu c u c a pháp lu t có th áp d ng ñ i v i
các khía c!nh môi trư ng c a mình. Các yêu c u này có th g3m:
a) các yêu c u pháp lu t c a qu c t#, qu c gia,
b) các yêu c u pháp lu t c a khu v c/ t-nh/ ngành
c) các yêu c u pháp lu t c a chính quy n ñ a phương.
Các ví d v các yêu c u khác mà t ch c tán thành n#u thích h p,
g3m:
- các tho thu n v i các t ch c chính quy n,
- các tho thu n v i khách hàng,
- các hư ng d n không mang tính lu t pháp,
- các nguyên t c t nguy n ho'c các quy ph!m th c hành,
- vi c dán nhãn môi trư ng mang tính t nguy n ho'c các cam k#t cung
c%p s n ph m thân thi n môi trư ng,
- các yêu c u c a các hi p h i thương m!i,
- các tho thu n v i các nhóm c ng ñ3ng, ho'c các t ch c phi chính
ph ,
- các cam k#t công khai c a t ch c ho'c công ty m7 c a t ch c ñó,
- các yêu c u c a công ty/ t p ñoàn.
Vi c xác ñ nh cách th c áp d ng các yêu c u pháp lu t và các yêu c u
khác, ñ i v i các khía c!nh môi trư ng ñư c ñi kèm v i quá trình xác ñ nh
các yêu c u này. Do ñó t ch c không c n thi#t ph i có m t th t c riêng ho'c
thêm vào ñ xác ñ nh.
A.3.3. M c tiêu, ch% tiêu và chương trình
Các m c tiêu và ch- tiêu nêu c th và ño ñư c khi th c hi n. Chúng
nên bao g3m các n i dung dài h!n và ng n h!n.
Khi cân nh c ñ#n s l a ch&n công ngh c a mình, t ch c nên xem xét
ñ#n vi c s. d ng công ngh s5n có t t nh%t, n#u phù h p v i tình hình kinh t#,
hi u qu chi phí và n#u xét th%y thích h p.
ð c p ñ#n các yêu c u tài chính c a t ch c, tiêu chu n này không
hàm ý các t ch c b t bu c ph i s. d ng các phương pháp lu n tính chi phí
v môi trư ng.
Vi c l p và s. d ng m t ho'c vài chương trình là ñi u quan tr&ng ñ
th c hi n thành công m t h th ng qu n lý môi trư ng. M i chương trình c n
mô t cách th c t ch c s( ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu c a mình, bao
g3m c th i gian bi u, các ngu3n l c c n thi#t và ngư i ch u trách nhi m th c
hi n (các) chương trình này. (Các) chương trình này có th ñư c phân chia ra
nh,m vào các y#u t riêng bi t c a các ho!t ñ ng c a t ch c.
Chương trình c n bao g3m vi c xem xét l!i các giai ño!n l p k# ho!ch,
thi#t k#, s n xu%t, ti#p th và th i b+, khi thích h p và th c thi. Vi c xem xét
này có th ñư c ti#n hành cho c v i các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v hi n
hành và m i. ð i v i s n ph m, vi c xem xét này có th ñ c p ñ#n v%n ñ
thi#t k#, v t li u, quá trình s n xu%t, s. d ng và th i b+ cu i cùng. ð i v i
vi c l p ñ't ho'c s.a ñ i ñáng k các quá trình vi c xem xét này có th ñ c p
ñ#n vi c l p k# ho!ch, thi#t k#, xây d ng, ñưa vào ho!t ñ ng, v n hành và
thanh lý vào th i gian thích h p do t ch c quy#t ñ nh.
A.4. Th#c hi n và ñi,u hành
A.4.1. Ngu*n l#c vai trò, trách nhi m và quy,n h n
Th c hi n thành công m t h th ng qu n lý môi trư ng ñòi h+i có s
cam k#t c a t%t c nhân viên làm vi c cho t ch c ho'c nhân danh t ch c. Do
v y vai trò và trách nhi m ñ i v i môi trư ng không nên ch- h!n ch# 1 ch c
năng qu n lý môi trư ng mà có th bao g3m các lĩnh v c khác c a m t t
ch c như các ch c năng qu n lý ñi u hành ho'c nhân s ngoài ch c năng
qu n lý môi trư ng.
S cam k#t này b t ñ u t" c%p lãnh ñ!o cao nh%t. Theo ñó lãnh ñ!o c n
thi#t l p chính sách môi trư ng c a t ch c và ñ m b o cho h th ng qu n lý
môi trư ng ñư c th c hi n. Như là m t ph n c a s cam k#t này, ban lãnh
ñ!o ph i ch- ñ nh m t (ho'c vài) ñ!i di n lãnh ñ!o v i trách nhi m và quy n
h!n xác ñ nh ñ th c hi n h th ng qu n lý môi trư ng. Các t ch c l n ho'c
ph c t!p có th có nhi u hơn m t ñ!i di n ñư c ch- ñ nh. Trong các xí nghi p
v"a và nh+, các trách nhi m này có th do m t ngư i th c hi n. Ban lãnh ñ!o
cũng c n ñ m b o cung c%p các ngu3n l c thích h p nh,m ñ m b o cho h
th ng qu n lý môi trư ng ñư c xây d ng, áp d ng và duy trì.
ði u quan tr&ng là các trách nhi m và vai trò ch ch t c a h th ng
qu n lý môi trư ng ph i ñư c quy ñ nh rõ ràng, và ph i thông báo cho t%t c
các nhân viên làm vi c cho t ch c ho'c nhân danh t ch c.
A.4.2. Năng l#c, ñào t o và nh n th!c
T ch c c n xác ñ nh rõ nh n th c, ki#n th c, hi u bi#t và các k năng
c n thi#t c a nh)ng ngư i có trách nhi m và quy n h!n th c hi n các nhi m
v dư i danh nghĩa c a t ch c.
Tiêu chu n này yêu c u:
a) nh)ng ngư i th c hi n công vi c có th gây nên các tác ñ ng môi
trư ng ñáng k ñư c t ch c xác ñ nh là ñ năng l c ñ th c hi n các nhi m
v mà h& ñư c phân công.
b) các nhu c u ñào t!o ñư c xác ñ nh rõ và ti#n hành các hành ñ ng ñ
ñ m b o cung c%p cho ñào t!o,
c) t%t c m&i ngư i ñ u nh n th c rõ v chính sách môi trư ng và h
th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c và các khía c!nh môi trư ng c a các
ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a t ch c mà có th b nh hư1ng do công
vi c c a h&.
Nh n th c, ki#n th c, hi u bi#t và năng l c có th có ñư c và c i ti#n
thông qua ñào t!o ho'c kinh nghi m làm vi c.
T ch c nên yêu c u các nhà th u làm vi c trên danh nghĩa c a t ch c
có kh năng ch ng t+ r,ng các nhân viên c a mình có ñ năng l c c n thi#t
và/ho'c ñư c ñào t!o thích h p.
Lãnh ñ!o c n xác ñ nh m c ñ kinh nghi m, năng l c và ñào t!o c n
thi#t ñ ñ m b o kh năng c a nhân viên, ñ'c bi t là nh)ng ngư i ñang th c
hi n các ch c năng ñư c chuyên môn hoá v qu n lý môi trư ng.
A.4.3. Trao ñ i thông tin
Thông tin n i b là ñi u quan tr&ng ñ b o ñ m th c hi n có hi u qu
các h th ng qu n lý môi trư ng. Các phương pháp thông tin n i b có th
g3m các cu c h&p nhóm công tác thư ng kỳ, các b n tin, b ng thông báo và
m!ng n i b .
Các t ch c c n áp d ng m t th t c và ti#p nh n, l p văn b n và tr l i
các thông tin có liên quan c a các bên h)u quan. Th t c này có th bao g3m
s ñ i tho!i v i các bên h)u quan và xem xét các m i quan tâm liên quan c a
h&. Trong m t s trư ng h p, vi c tr l i cho các m i quan tâm c a các bên
h)u quan có th bao g3m thông tin thích h p v các khía c!nh môi trư ng và
các tác ñ ng có liên quan ñ#n các ho!t ñ ng c a t ch c. Các th t c này
cũng ñ c p ñ#n s liên l!c c n thi#t v i các t ch c chính quy n khi ñ't k#
ho!ch ng phó v i tình tr!ng kh n c%p và các v%n ñ tương ng khác.
T ch c có th mong mu n l p k# ho!ch thông tin c a mình có tính ñ#n
các quy#t ñ nh ñư c t!o l p v các nhóm ch- tiêu có liên quan, các tin t c và
các ch th tương ng, và vi c l a ch&n các bi n pháp.
Khi xem xét các thông tin bên ngoài v các khía c!nh môi trư ng, t
ch c c n cân nh c ñ#n các quan ñi m và các nhu c u thông tin c a t%t c các
bên h)u quan. N#u t ch c quy#t ñ nh thông tin ra bên ngoài v các khía c!nh
môi trư ng c a mình, t ch c c n thi#t l p m t th t c ñ th c hi n. Th t c
này có th thay ñ i ph thu c vào m t s nhân t bao g3m: lo!i thông tin ph i
thông báo, nhóm m c tiêu và các tình hu ng riêng c a t ch c. Các phương
pháp thông tin bên ngoài có th bao g3m: các báo cáo thư ng niên, các b n
tin, website và các cu c h&p c ng ñ3ng.
A.4.4. Tài li u
M c ñ chi ti#t c a h th ng tài li u c n ñ y ñ ñ mô t h th ng qu n
lý môi trư ng và cách th c các b ph n làm vi c v i nhau, và ñ ra ñ nh
hư ng mà theo ñó có ñư c thông tin chi ti#t hơn v ho!t ñ ng c a các b
ph n riêng r( c a h th ng qu n lý môi trư ng. Tài li u này có th ñư c tích
h p v i tài li u c a các h th ng khác mà t ch c áp d ng. Nó không nh%t
thi#t ph i là 1 d!ng m t cu n s tay.
Quy mô c a tài li u h th ng qu n lý môi trư ng c a t ch c này có th
khác so v i t ch c khác, ph thu c vào:
a) c8 và lo!i t ch c và các ho!t ñ ng, d ch v ho'c s n ph m c a t
ch c,
b) s ph c t!p c a các quá trình và các s tương tác c a chúng, và
c) năng l c c a cá nhân.
Các ví d v tài li u bao g3m:
- công b v chính sách, m c tiêu và ch- tiêu,
- thông tin v các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa,
- các th t c,
- thông tin v quá trình,
- các th t c,
- thông tin v quá trình,
- các sơ ñ3 t ch c,
- các tiêu chu n n i b và bên ngoài,
- các k# ho!ch ñ i phó v i tình tr!ng kh n c%p t!i ch , và
- các h3 sơ.
B%t c quy#t ñ nh nào v l p văn b n các th t c c n ph i d a trên các
v%n ñ như:
- các h u qu , k c các h u qu ñ i v i môi trư ng, c a vi c không
th c hi n theo như v y,
- s c n thi#t ñ minh ch ng v s phù h p v i các yêu c u c a lu t
pháp và các yêu c u khác mà t ch c tán thành,
- s c n thi#t ñ ñ m b o r,ng ho!t ñ ng ñó ñư c ti#n hành m t cách
nh%t quán,
- các l i ích c a vi c th c hi n như v y, có th bao g3m vi c th c hi n
d2 dàng hơn thông qua trao ñ i thông tin và ñào t!o, duy trì và soát xét d2
hơn, r i ro vì mơ h3 và sai l ch ít hơn, và tính có th ch ng minh ñư c và tính
rõ ràng,
- các yêu c u c a tiêu chu n này.
Các tài li u ban ñ u ñư c l p ra vì các m c ñích khác v i yêu c u c a
h th ng qu n lý môi trư ng có th ñư c s. d ng như là m t ph n c a h
th ng này, và n#u ñư c s. d ng thì c n thi#t ph i d n chi#u trong h th ng
này.
A.4.5. Ki-m soát tài li u
M c ñích c a 4.4.5 là nh,m ñ m b o r,ng các t ch c l p và duy trì các
tài li u ñ y ñ ñ th c hi n h th ng qu n lý môi trư ng. Tuy nhiên, s t p
trung trư c h#t c a các t ch c nên áp d ng có hi u qu c a h th ng qu n lý
môi trư ng và k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng ch không ph i là s t p trung
vào m t h th ng ki m soát tài li u ph c t!p.
A.4.6. Ki-m soát ñi,u hành
T ch c c n ph i ñánh giá các ñi u hành c a mình có liên quan ñ#n các
khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa ñã xác ñ nh c a t ch c và ñ m b o r,ng
chúng ñư c ti#n hành theo cách s( ki m soát ho'c gi m ñư c các tác ñ ng b%t
l i có liên quan t i tác nghi p ñó, ñ hoàn thành các yêu c u c a chính sách
môi trư ng c a t ch c và ñáp ng các m c tiêu và ch- tiêu c a mình. ði u
này c n bao g3m t%t c các b ph n tác nghi p c a t ch c, k c các ho!t
ñ ng b o dư8ng.
Vì ph n này c a h th ng qu n lý môi trư ng cung c%p ñ nh hư ng v
cách th c ñưa các yêu c u c a h th ng vào các tác nghi p hàng ngày, ñi u
4.4.6a) yêu c u s. d ng các th t c ñư c l p thành văn b n ñ ki m soát các
tình tr!ng khi thi#u các th t c b,ng văn b n này s( d n t i các sai l ch kh+i
chính sách và các m c tiêu ch- tiêu môi trư ng.
A.4.7. S# chu n b s.n sàng và !ng phó v i tình tr ng kh n c/p
Trách nhi m c a m i t ch c là ph i tri n khai (các) th t c chu n b
s5n sàng và ng phó v i tình tr!ng kh n c%p phù h p v i các nhu c u c th
riêng c a mình. Khi tri n khai các th t c này, t ch c c n xem xét v :
a) b n ch%t c a các m i nguy t!i ch , ví d như ch%t l+ng d2 cháy, các
b3n ch a và khí nén, các bi n pháp c n ti#n hành trong trư ng h p b rò r-
hay s c tràn d u,
b) tình hu ng hay x y ra nh%t và quy mô c a s c hay tình hu ng kh n
c%p,
c) (các) phương pháp thích ng nh%t ñ ng phó v i các s c ho'c tình
hu ng kh n c%p,
d) các phương án trao ñ i thông tin trong n i b và v i bên ngoài,
e) (các) hành ñ ng c n thi#t ñ gi m thi u thi t h!i v môi trư ng,
f) (các) hành ñ ng ng c u và làm gi m nh7 c n ñư c th c hi n ñ i v i
các d!ng khác nhau c a tình hu ng kh n c%p ho'c s c ,
g) nhu c u v m t (ho'c các) quá trình ñánh giá sau khi x y ra s c ñ
thi#t l p và th c hi n các hành ñ ng kh c ph c và phòng ng"a.
h. ki m tra ñ nh kỳ ñ i v i (các) th t c ng phó tình tr!ng kh n c%p.
i) ñào t!o ngu3n nhân l c ng phó v i trư ng h p kh n c%p,
j) danh sách ngư i và các cơ quan c u tr chính, bao g3m thông tin liên
l!c chi ti#t (ví d như cơ quan c u ho , các d ch v làm s!ch nh)ng ch%t b rò
r-),
k. các l i thoát hi m và các ñ a ñi m t p h p,
l) kh năng ti m n c a (các) tình hu ng ho'c (các) s c kh n c%p x y
ra 1 g n cơ s1 c a mình (ví d như nhà máy, ñư ng xá, ñư ng ray tàu ho ),
và
m) kh năng h tr l n nhau c a các t ch c g n k .
A.5. Ki-m tra
A.5.1. Giám sát và ño lư ng
Các ho!t ñ ng tác nghi p c a m t t ch c có th có nhi u ñ'c tính khác
nhau. Ví d : các ñ'c tính liên quan ñ#n vi c giám sát và ño lư ng vi c th i b+
nư c th i có th bao g3m nhu c u oxy sinh h&c và hoá h&c, nhi t ñ và ñ
axit.
Các d) li u thu th p ñư c t" giám sát và ño lư ng có th ñư c phân
tích ñ ñ nh rõ các m u và thu th p thông tin. Ki#n th c thu ñư c t" các thông
tin này có th ñư c s. d ng ñ th c hi n hành ñ ng kh c ph c và phòng
ng"a.
Các ñ'c tính ch ch t là nh)ng ñ'c tính mà t ch c c n ñ xem xét
quy#t ñ nh cách th c mà t ch c qu n lý các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa,
ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu, và c i thi n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng
c a t ch c.
Khi c n thi#t ñ ñ m b o tính có hi u l c c a các k#t qu ño, thi#t b ño
lư ng c n ñư c hi u chu n ho'c ki m ñ nh ñ nh kỳ ho'c trư c khi s. d ng,
b,ng các chu n ño lư ng có th liên k#t v i các chu n ño qu c gia ho'c qu c
t#. N#u không có các chu n như v y, c n lưu h3 sơ v cơ s1 ñã ñư c s. d ng
ñ hi u chu n.
A.5.2. ðánh giá s# tuân th
T ch c c n minh ch ng r,ng t ch c ñã ñánh giá s tuân th v i các
yêu c u c a pháp lu t ñã ñ nh rõ, bao g3m c các s cho phép và gi%y phép
thích h p.
T ch c c n minh ch ng r,ng t ch c ñã ñánh giá s tuân th v i các
yêu c u ñã xác ñ nh khác mà t ch c tán thành.
A.5.3. S# không phù h$p, hành ñ ng kh"c ph c và hành ñ ng
phòng ng'a
Căn c và b n ch%t c a s không phù h p, b,ng vi c thi#t l p các th
t c liên quan v i các yêu c u này, t ch c có th k#t h p chúng v i vi c l p
k# ho!ch t i thi u ho'c có th là m t ho!t ñ ng lâu dài và ph c t!p hơn. B%t
c tài li u nào ñ u c n thích h p v i m c ñ ho!t ñ ng.
A.5.4. Ki-m soát h* sơ
Các h3 sơ môi trư ng có th bao g3m:
a) các h3 sơ v khi#u n!i,
b) các h3 sơ v ñào t!o,
c) các h3 sơ v giám sát quá trình,
d) các h3 sơ v ki m tra xác nh n, duy trì và hi u chu n,
e) các h3 sơ v nhà th u ph và nhà cung c%p thích h p,
f) các h3 sơ v s c
g) các h3 sơ v th. nghi m s chu n b s5n sàng v i các tình hu ng
kh n c%p,
h) các k#t qu ñánh giá,
i) các k#t qu xem xét c a lãnh ñ!o,
j) quy#t ñ nh thông tin ra bên ngoài,
k) h3 sơ v các yêu c u lu t pháp có th áp d ng,
l) h3 sơ v các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa,
m) h3 sơ v các cu c h&p môi trư ng,
n) thông tin v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng,
o) h3 sơ v s tuân th pháp lu t, và
p) các thông tin v i các bên h)u quan.
C n ph i có s lưu ý thích ñáng ñ i v i các thông tin b o m t.
Chú thích: Các h3 sơ không ph i là ngu3n b,ng ch ng duy nh%t ñ
minh ch ng s phù h p v i tiêu chu n này.
A.5.5. ðánh giá n i b
Các cu c ñánh giá n i b c a h th ng qu n lý môi trư ng có th do
nhân viên c a t ch c th c hi n ho'c do nh)ng ngư i t" bên ngoài ñư c t
ch c l a ch&n làm vi c trên danh nghĩa c a t ch c. Trong m&i trư ng h p,
nh)ng ngư i ti#n hành ñánh giá c n có ñ năng l c và ph i làm vi c vô tư,
khách quan. Trong các t ch c nh+ hơn, s ñ c l p c a chuyên gia ñánh giá
có th ñư c th c hi n qua vi c chuyên gia ñánh giá không có liên quan v
trách nhi m ñ i v i ho!t ñ ng ñư c ñánh giá.
Chú thích 1: Hư ng d n ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng ñư c
nêu trong ISO 19011.
A.6. Xem xét c a lãnh ñ o
Vi c xem xét c a lãnh ñ!o c n bao trùm ph!m vi c a h th ng qu n lý
môi trư ng, m'c dù không ph i t%t c các y#u t c a h th ng qu n lý môi
trư ng ñ u c n ph i xem xét ngay l p t c và quá trình xem xét có th ñư c
ti#n hành trong m t th i kỳ.
Ph l c B
(tham kh o)
S# tương !ng gi a TCVN 14001: 2005 và TCVN ISO 9001: 2000
B ng B.1 và B.2 phân ñ nh nh)ng tương ng k thu t chính gi)a

TCVN ISO 14001: 2005 và TCVN ISO 9001: 2000 và ngư c l!i.
M c tiêu c a s so sánh này là ñ ch ng t+ r,ng c hai h th ng có th
cùng ñư c s. d ng cho nh)ng t ch c ñã áp d ng m t trong hai tiêu chu n
này và mong mu n áp d ng c hai.
S tương ng tr c ti#p gi)a các phân ñi u c a hai tiêu chu n ch- ñư c
nêu ra trong b ng n#u như các yêu c u c a c hai phân ñ u thích h p r ng rãi.
Ngoài ra có nhi u m i quan h chéo chi ti#t ít thích h p thì không th nêu ra 1
ñây.
B ng B.1 - S# tương !ng gi a TCVN 14001: 2005 và TCVN ISO 9001:
2000
TCVN ISO 14001: 2000 TCVN ISO 9001: 2000
Các yêu c u c a h th ng qu n lý 4 4 H th ng qu n lý ch%t lư ng (ch- có
môi trư ng (ch- có tiêu ñ ) tiêu ñ )
Các yêu c u chung 4.1 4.1 Các yêu c u chung
Chính sách môi trư ng 4.2 5.1 Cam k#t c a lãnh ñ!o
5.3 Chính sách ch%t lư ng
8.5.1 C i ti#n liên t c
L p k# ho!ch (ch- có tiêu ñ ) 4.3 5.4 L p k# ho!ch (ch- có tiêu ñ )
Khía c!nh môi trư ng 4.3.1 5.2 L p ñ nh hư ng khách hàng
7.2.1 Xác ñ nh các yêu c u liên quan ñ#n
s n ph m
7.2.2 Xem xét các yêu c u liên quan ñ#n
s n ph m
Yêu c u lu t pháp và yêu c u khác 4.3.2 5.2 ð nh hư ng khách hàng
7.2.1 Xác ñ nh các yêu c u liên quan ñ#n
s n ph m
M c tiêu, ch- tiêu và chương trình 4.3.3 5.4.1 M c tiêu ch%t lư ng
5.4.2 Ho!ch ñ nh h th ng QLCL
Th c hi n và ñi u hành (ch- có tiêu 4.4 7 T!o s n ph m (ch- có tiêu ñ )
ñ )
Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và 4.4.1 5.1 Cam k#t c a lãnh ñ!o
quy n h!n
5.5.1 Trách nhi m và quy n h!n
5.5.2 ð!i di n lãnh ñ!o
6.1 Cung c%p ngu3n l c
6.3 Cơ s1 h! t ng
Năng l c, ñào t!o và nh n th c 4.4.2 6.2.1 Khái quát (ngu3n nhân l c)
6.2.2 Năng l c, nh n th c và ñào t!o
Trao ñ i thông tin 4.4.3 5.5.3 Thông tin n i b
7.2.3 Tra ñ i thông tin v i khách hàng
Tài li u 4.4.4 4.2.1 Khái quát (yêu c u v tài li u)
Ki m soát tài li u 4.4.5 4.2.3 Ki m soát tài li u
Ki m soát ñi u hành 4.4.6 7.1 Ho!ch ñ nh vi c t!o s n ph m
7.2.1 Xác ñ nh yêu c u liên quan ñ#n s n
ph m
7.2.2 Xem xét yêu c u liên quan ñ#n s n
ph m
7.3.1 Ho!ch ñ nh thi#t k# và phát tri n
7.3.2 ð u vào c a thi#t k# và phát tri n
7.3.3 ð u ra c a thi#t k# và phát tri n
7.3.4 Xem xét thi#t k# và phát tri n
7.3.5 Ki m tra xác nh n thi#t k# và phát
tri n
7.3.7 Ki m soát thay ñ i thi#t k# và phát
tri n
7.4.1 Quá trình mua hàng
7.4.2 Thông tin mua hàng
7.4.3 Ki m tra xác nh n s n ph m mua
vào
7.5.1 Ki m soát ho!t ñ ng s n xu%t và
cung c%p d ch v
7.5.2 Xác nh n giá tr s. d ng c a quá
trình
7.5.5 B o toàn s n ph m
S chu n b s5n sàng và ng phó v i 4.4.7 8.3 Ki m soát s n ph m không phù h p
tình tr!ng kh n c%p
Ki m tra (ch- có tiêu ñ ) 4.5 8 ðo lư ng, phân tích và c i ti#n (ch-
có tiêu ñ )
Giám sát và ño lư ng 4.5.1 7.6 Ki m soát phương ti n ño lư ng và
theo dõi
8.1 Khái quát (ño lư ng, phân tích và
c i ti#n)
8.2.3 Theo dõi và ño lư ng quá trình
8.2.4 Theo dõi và ño lư ng s n ph m
8.4 Phân tích d) li u
ðánh giá s tuân th 4.5.2 8.2.3 Theo dõi và ño lư ng quá trình
ðánh giá s tuân th 4.5.2 8.2.3 Theo dõi và ño lư ng quá trình
S không phù h p, hành ñ ng kh c 4.5.3 8.3 Ki m soát s n ph m không phù h p
ph c và hành ñ ng phòng ng"a
8.5.2 Hành ñ ng kh c ph c
8.5.3 Hành ñ ng phòng ng"a
Ki m soát h3 sơ 4.5.4 4.2.4 Ki m soát h3 sơ
ðánh giá n i b 4.5.5 8.2.2 ðánh giá n i b
Xem xét c a lãnh ñ!o 4.6 5.1 Cam k#t c a lãnh ñ!o
5.6 Xem xét c a lãnh ñ!o (ch- có tiêu
ñ )
5.6.1 Khái quát
5.6.2 ð u vào c a xem xét
5.6.3 ð u ra c a xem xét
B ng B.2 - S# tương !ng gi a TCVN ISO 9001: 2000 và TCVN ISO
14001: 2005
TCVN ISO 9001: 2000 TCVN ISO 14001: 2005
H th ng qu n lý ch%t lư ng (ch- có 4 4 Các yêu c u c a h th ng qu n lý
tiêu ñ ) môi trư ng
Các yêu c u chung 4.1 Các yêu c u chung
Các yêu c u chung v tài li u (ch- có 4.2
tiêu ñ )
Khái quát 4.2.1 4.4.4 Tài li u
S tay ch%t lư ng 4.2.2
Ki m soát tài li u 4.2.3 4.4.5 Ki m soát tài li u
Ki m soát h3 sơ 4.2.4 4.5.4 Ki m soát h3 sơ
Trách nhi m c a lãnh ñ!o (ch- có 5
tiêu ñ )
Cam k#t c a lãnh ñ!o 5.1 4.2 Chính sách môi trư ng
4.4.1 Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và
quy n h!n
Hư ng vào khách hàng 5.2 4.3.1 Khía c!nh môi trư ng
4.3.2 Yêu c u lu t pháp và yêu c u khác
4.6 Xem xét c a lãnh ñ!o
Chính sách ch%t lư ng 5.3 4.2 Chính sách môi trư ng
L p k# ho!ch (ch- có tiêu ñ ) 5.4 4.3 L p k# ho!ch
M c tiêu ch%t lư ng 5.4.1 4.3.3 M c tiêu, ch- tiêu và chương trình
Ho!ch ñ nh h th ng QPCL 5.4.2 4.3.3 M c tiêu, ch- tiêu và chương trình
Trách nhi m, quy n h!n và trao ñ i 5.5
thông tin (ch- có tiêu ñ )
Trách nhi m và quy n h!n 5.5.1 4.4.1 Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và
quy n h!n
ð!i di n c a lãnh ñ!o 5.5.2 4.4.1 Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và
quy n h!n
Thông tin n i b 5.5.3 4.4.3 Trao ñ i thông tin
Xem xét c a lãnh ñ!o (ch- có tiêu ñ ) 5.6
Khái quát 5.6.1 4.6 Xem xét c a lãnh ñ!o
ð u vào c a xem xét 5.6.2 4.6 Xem xét c a lãnh ñ!o
ð u ra c a xem xét 5.6.3 4.6 Xem xét c a lãnh ñ!o
Qu n lý ngu3n l c (ch- có tiêu ñ ) 6
Cung c%p ngu3n l c 6.1 4.4.1 Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và
quy n h!n
Ngu3n nhân l c (ch- có tiêu ñ ) 6.2
Khái quát 6.2.1 4.4.2 Năng l c, ñào t!o và nh n th c
Năng l c, nh n th c và ñào t!o 6.3 4.4.2 Năng l c, ñào t!o và nh n th c
Cơ s1 h! t ng 6.3 4.4.1 Ngu3n l c, vai trò, trách nhi m và
quy n h!n
Môi trư ng làm vi c 6.4
T!o s n ph m (ch- có tiêu ñ ) 7 4.4 Th c hi n và ñi u hành
Ho!ch ñ nh các quá trình t!o s n 7.1 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
ph m
Các quá trình liên quan ñ#n khách 7.2
hàng (ch- có tiêu ñ )
Xác ñ nh yêu c u liên quan ñ#n s n 7.2.1 4.3.1 Khía c!nh môi trư ng
ph m
4.3.2 Yêu c u lu t pháp và yêu c u khác
4.4.6 Ki m soát ñi u hành
Xem xét yêu c u liên quan ñ#n s n 7.2.2 4.3.1 Khía c!nh môi trư ng
ph m
4.4.6 Ki m soát ñi u hành
Trao ñ i thông tin v i khách hàng 7.2.3 4.4.3 Trao ñ i thông tin
Thi#t k# và phát tri n (ch- có tiêu ñ ) 7.3
Ho!ch ñ nh thi#t k# và phát tri n 7.3.1 4.46 Ki m soát ñi u hành
ð u vào c a thi#t k# và phát tri n 7.3.2 4.46 Ki m soát ñi u hành
ð u ra c a thi#t k# và phát tri n 7.3.3 4.46 Ki m soát ñi u hành
Xem xét thi#t k# và phát tri n 7.3.4 4.46 Ki m soát ñi u hành
Ki m tra xác nh n thi#t k# và phát 7.3.5 4.46 Ki m soát ñi u hành
tri n
Xác nh n giá tr s. d ng c a thi#t k# 7.3.6 4.46 Ki m soát ñi u hành
và phát tri n
Ki m soát thay ñ i thi#t k# và phát 7.3.7 4.46 Ki m soát ñi u hành
tri n
Mua hàng (ch- có tiêu ñ ) 7.4
Quá trình mua hàng 7.4.1 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
Thông tin mua hàng 7.4.2 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
Ki m tra xác nh n s n ph m mua 7.4.3 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
vào
S n xu%t và cung c%p d ch v (ch- có 7.5
tiêu ñ )
Ki m soát ho!t ñ ng s n xu%t và 7.5.1 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
cung c%p d ch v
Xác nh n giá tr s. d ng c a quá 7.5.2 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
trình
Nh n bi#t và xác ñ nh ngu3n g c 7.5.3
Tài s n c a khách hàng 7.5.4
B o toàn s n ph m 7.5.5 4.4.6 Ki m soát ñi u hành
Ki m soát phương ti n ño lư ng và 7.6 4.5.1 Giám sát và ño lư ng
theo dõi
ðo lư ng, phân tích và c i ti#n (ch- 8 4.5 Ki m tra
có tiêu ñ )
Khái quát 8.1 4.5.1 Giám sát và ño lư ng
Theo dõi và ño lư ng (ch- có tiêu ñ ) 8.2
S tho mãn c a khách hàng 8.2.1
ðánh giá n i b 8.2.2 4.5.5 ðánh giá n i b
Theo dõi và ño lư ng quá trình 8.2.3 4.5.1 Giám sát và ño lư ng
4.5.2 ðánh giá s tuân th
Theo dõi và ño lư ng s n ph m 8.2.4 4.5.1 Giám sát và ño lư ng
4.5.2 ðánh giá s tuân th
Ki m soát s n ph m không phù h p 8.3 4.4.7 S chu n b s5n sàng và ng phó v i
tình tr!ng kh n c%p
4.5.3 S không phù h p, hành ñ ng kh c
Phân tích d) li u 8.4 4.5.1 Giám sát và ño lư ng
C i ti#n (ch- có tiêu ñ ) 8.5
C i ti#n liên t c 8.5.1 4.2 Chính sách môi trư ng
4.3.3 M c tiêu, ch- tiêu và chương trình
4.6 Xem xét c a lãnh ñ!o
Hành ñ ng kh c ph c 8.5.2 4.5.3 S không phù h p, hành ñ ng kh c
Hành ñ ng phòng ng"a 8.5.3 4.5.3 S không phù h p, hành ñ ng kh c
Thư m c tài li u tham kh o
[1] TCVN ISO 9000: 2000, H th ng qu n lý ch%t lư ng - Cơ s1 và t"

v ng
[2] TCVN ISO 9001: 2000, H th ng qu n lý ch%t lư ng - Các yêu c u
[3] TCVN ISO 14004: 2005, H th ng qu n lý môi trư ng - Yêu c u
chung v các nguyên lý, h th ng và k thu t h tr .
[4] ISO 19011: 2002, Guidelines for quality and/or environmental
management systems auditing.
(ISO 19011: 2002 Hư ng d n ñánh giá h th ng qu n lý ch%t
lư ng/môi trư ng).
TCVN ISO 14004: 2005
ISO 14004: 2004
Xu/t b n l n 2
Second edition
H TH NG QU N LÝ MÔI TRƯ NG -
HƯ NG D N CHUNG V0 NGUYÊN T1C,
H TH NG VÀ K2 THU3T H4 TR5
ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEMS -

GENERAL GUIDELINES ON PRINCIPLES, SYSTEMS AND
SUPPORT TECHNIQUES
L i gi i thi u
Vì quan tâm hơn ñ#n s c i thi n m t cách liên t c ch%t lư ng môi
trư ng, nên m&i t ch c thu c các lo!i hình và quy mô ñ u chú tr&ng hơn ñ#n
các tác ñ ng môi trư ng do ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a mình. K#t
qu ho!t ñ ng môi trư ng c a m t t ch c cũng là ñi u quan tr&ng v i các
bên h)u quan trong và ngoài t ch c. ð ñ!t ñư c hi u qu qu n lý môi
trư ng h p lý cũng ñòi h+i các cam k#t c a t ch c ph i theo m t phương
pháp ti#p c n có h th ng và theo s c i ti#n liên t c h th ng qu n lý môi
trư ng (HTQLMT)
M c ñích chung c a tiêu chu n này là ñưa ra s tr giúp cho các t
ch c mong mu n th c hi n ho'c c i thi n HTQLMT mà nh ñó nâng cao k#t
qu ho!t ñ ng môi trư ng c a mình. Tiêu chu n này nh%t quán v i khái ni m
phát tri n b n v)ng, phù h p v i m&i khuôn kh v t ch c, văn hoá, xã h i
cũng như các h th ng qu n lý khác nhau.
Các t ch c thu c m&i hình th c, quy mô, m c ñ phát tri n và thu c
m&i ngành và ñ a ñi m ñ u có th s. d ng tiêu chu n này. Nh)ng yêu c u ñ'c
bi t c a các doanh nghi p v"a và nh+ (SMEs) cũng ñã ñư c xem xét nên tiêu
chu n này phù h p v i các nhu c u c a h&, thúc ñ y h& v n d ng HTQLMT.
Tiêu chu n này là m t trong b các tiêu chu n v qu n lý môi trư ng
do Ban k thu t c a t ch c Tiêu chu n hoá qu c t# ISO/TC 207 biên so!n.
Trong s ñó, ch- TCVN ISo 14001 ñ c p ñ#n các yêu c u có th ñư c ñánh
giá m t cách khách quan ph c v cho m c ñích ch ng nh n/ ñăng ký ho'c ñ
t công b . Tiêu chu n này bao g3m các ví d , mô t và các l a ch&n ñ v"a
h tr vi c áp d ng HTQLMT v"a tăng cư ng m i quan h c a nó v i ho!t
ñ ng qu n lý chung c a t ch c. M'c dù các hư ng d n trong tiêu chu n này
nh%t quán v i mô hình c a h th ng qu n lý môi trư ng theo TCVN ISO
14001, nhưng không ph i ñ di2n gi i l!i nh)ng yêu c u trong TCVN ISO
14001. ð d2 s. d ng, các ñi m trong ñi u 4 c a TCVN ISO 14001 cũng
ñươ ñánh s gi ng như trong TCVN ISO 14004. Tuy nhiên, cách ñánh s
c a TCVN ISO 14004 có nh)ng m c chi ti#t hơn (ví d : 4.3.1.1 hay 4.3.3.3)
ñó là các m c nêu các hư ng d n b sung ho'c c th hơn ñã ñư c cân nh c
ñ ti n l i hơn khi áp d ng h th ng qu n lý môi trư ng.
Ngoài tiêu chu n TCVN ISO 14001, Ban k thu t ISO/TC 207 còn ban
hành m t s các tiêu chu n qu n lý môi trư ng khác trong lo!t các tiêu chu n
thu c lĩnh v c này. Có th tham kh o danh m c và n i dung chi ti#t các tiêu
chu n này trong %n ph m c a ISO "B tiêu chu n ISO 14000".
Tiêu chu n này mô t các y#u t c a HTQLMT và ch- d n các t ch c
cách th c thi#t l p, th c hi n, duy trì ho'c c i ti#n HTQLMT. M t h th ng
như v y có th nâng cao m t cách v)ng ch c kh năng c a t ch c trong d
ñoán, xác ñ nh và qu n lý các m i tương tác c a mình v i môi trư ng, ñ!t
ñư c các m c tiêu v môi trư ng và ñ m b o phù h p v i các yêu c u pháp
lu t cũng như các yêu c u khác mà t ch c ñ ra.
Các ví d và các phương pháp ti#p c n nêu trong tiêu chu n này là
nh,m m c ñích minh ho!. Chúng không nh,m gi i thi u nh)ng kh năng duy
nh%t và chúng cũng chưa h:n là phù h p v i m&i t ch c. Khi thi#t k#, th c
hi n hay c i ti#n m t HTQLMT, các t ch c ph i l a ch&n các gi i pháp phù
h p v i hoàn c nh c a riêng mình. Qu n lý môi trư ng là m t ph n ñ3ng b
trong h th ng qu n lý chung c a m t t ch c. Thi#t k# m t HTQLMT là m t
quá trình ti#n tri n và tương tác l n nhau. Cơ c%u, trách nhi m, th c hành, th
t c, quá trình và ngu3n l c ñ th c hi n các m c tiêu, ch- tiêu và chính sách
môi trư ng có th k#t h p v i nh)ng n l c thu c các ph!m vi khác (ví d
như các ho!t ñ ng tác nghi p, tài chính, ch%t lư ng, an toàn và s c kho6 lao
ñ ng).
ð d2 ñ&c và hi u tiêu chu n này, ph n h tr th c hành và hư ng d n
chung ñư c tách ra và trình bày ph n l i ñ't trong khung.
Nhi m v chính ñ i v i các nhà qu n lý trong vi c thi#t l p, th c hi n,
duy trì hay c i ti#n HTQLMT là c n ph i
- nh n th ñư c r,ng qu n lý môi trư ng là m t trong nh)ng ưu tiên
hàng ñ u c a t ch c.
- thi#t l p và duy trì s trao ñ i thông tin, các m i quan h có tính ch%t
xây d ng v i các bên h)u quan trong và ngoài t ch c.
- xác ñ nh nh)ng khía c!nh môi trư ng c a các ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v thu c t ch c.
- xác ñ nh yêu c u pháp lý và nh)ng yêu c u khác mà t ch c tán thành
tuân th có liên quan t i các khía c!nh môi trư ng c a mình.
- ñ m b o s cam k#t c a nh)ng ngư i qu n lý và c a t%t c nh)ng
ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa t ch c ñ i v i b o v môi trư ng
b,ng vi c ch- ñ nh rõ trách nhi m và phân s c a h&.
- khuy#n khích l p k# ho!ch môi trư ng xuyên su t c chu kỳ s ng c a
s n ph m ho'c d ch v .
- thi#t l p m t quy trình ñ ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu môi
trư ng.
- cung c%p ñ và phù h p ngu3n l c, k c ñào t!o ñ tuân th ñư c các
yêu c u pháp lý cùng v i nh)ng yêu c u khác mà t ch c ph i th c hi n và ñ
ñ!t ñư c nh)ng m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng trên n n t ng ñang ti#n tri n
c a h th ng qu n lý môi trư ng.
- ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng d a theo chính sách, các m c
tiêu, ch- tiêu môi trư ng c a t ch c, ñ3ng th i tìm ki#m bi n pháp c i ti#n
khi thích h p.
- thi#t l p quá trình qu n lý ñ ñánh giá và xem xét l!i HTQLMT, xác
ñ nh các cơ h i ñ c i ti#n h th ng, tính toán k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng,
và
- ñ ng viên các nhà th u và nhà cung c%p cũng thi#t l p HTQLMT.
Các t ch c có th s. d ng tiêu chu n này ho'c các tài li u ISO liên
quan theo nh)ng cách khác nhau, k c nh)ng cách th c sau
- làm hư ng d n ñ thi#t l p, th c hi n, duy trì ho'c c i ti#n HTQLMT
c a t ch c ñó, nhưng ph i hi u r,ng tiêu chu n này không nh,m m c ñích ñ
t công b hay ph c v cho m c ñích ñánh giá phù h p khác, và
- ñ h tr vi c áp d ng ho'c c i ti#n HTQLMT c a mình.
S l a ch&n s( ph thu c vào các y#u t như:
- các m c tiêu c a t ch c,
- m c ñ thành th c c a h th ng qu n lý c a t ch c (ví d li u t
ch c có m t h th ng qu n lý mà có kh năng h tr cho vi c ñưa các v%n ñ
môi trư ng vào ñó hay không),
- nh)ng ưu ñi m và như c ñi m c a h th ng qu n lý, các y#u t này
ñư c xác ñ nh thông qua v th# th trư ng hi n t!i và ti m năng, danh ti#ng,
các m i quan h v i bên ngoài c a t ch c và quan ñi m c a các bên h)u
quan, và
- quy mô c a t ch c.
M t HTQLMT hi u qu s( giúp cho t ch c trách, gi m thi u ho'c
ki m soát ñư c nh)ng tác ñ ng môi trư ng b%t l i do ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v c a mình gây ra, tuân th ñư c các yêu c u pháp lu t và nh)ng yêu
c u khác mà t ch c ph i th c hi n, h tr t ch c liên t c c i ti#n k#t qu
ho!t ñ ng môi trư ng.
Vi c có m t HTQLMT có th giúp cho t ch c ñ m b o v i các bên
h)u quan r,ng
- ñang có m t s cam k#t c a lãnh ñ!o v ñáp ng các n i dung trong
chính sách, các m c tiêu ch- tiêu c a t ch c,
- phòng ng"a là ñi m chú tr&ng trong qu n lý môi trư ng,
- có th ñưa ra b,ng ch ng v s quan tâm ñúng m c và s tuân th
pháp lu t,
- thi#t k# c a h th ng qu n lý môi trư ng h p nh%t v i quá trình liên
t c c i ti#n.
Có th thu ñư c các l i ích kinh t# t" vi c áp d ng HTQLMT. M t t
ch c có h th ng qu n lý h p nh%t v i m t HTQLMT thì có cơ ch# ñ cân
b,ng và hoà h p gi)a l i ích kinh t# và môi trư ng. Các l i ích kinh t# cũng
có th ñư c xác ñ nh ñ minh ch ng cho các bên h)u quan v giá tr c a ho!t
ñ ng qu n lý môi trư ng h p lý ñ i v i t ch c. ði u này cũng ñ3ng th i
cung c%p cho t ch c cơ h i ñ g n k#t các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng
v i các k#t qu tài chính c th , và vì v y nó ñ m b o ñư c ngu3n l c luôn có
s5n ñ dùng cho nh)ng h!ng m c công vi c t!o ra l i ích l n nh%t v"a c v
m't tài chính cũng như v môi trư ng. M t khi ñã áp d ng HTQLMT thì t
ch c có th giành ñư c nh)ng l i th# c!nh tranh ñáng k .
Cùng v i vi c c i thi n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng, m t h th ng
QLMT hi u qu còn có các l i ích ti m năng như:
- làm cho khách hàng tin tư1ng vào cam k#t qu n lý môi trư ng có th
minh ch ng ñư c, duy trì các m i quan h t t v i dân cư c ng ñ3ng,
- tho mãn các chu n m c c a nhà ñ u tư và c i thi n kh năng ti#p c n
v i v n,
- ñ!t ñư c b o hi m v i m c chi phí h p lý,
- nâng cao hình nh c a t ch c và th ph n,
- c i thi n s ki m soát chi phí,
- gi m thi u các s c có liên ñ i ñ#n trách nhi m,
- b o t3n nguyên li u và năng lư ng ñ u vào,
- t!o thu n l i trong vi c cho phép và u9 nhi m và ñáp ng các yêu c u
c a chúng,
- qu ng bá nh n th c v môi trư ng cho các nhà cung c%p, nhà th u và
t%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa c a t ch c,
- thúc ñ y s phát tri n và chia s6 nh)ng gi i pháp v các v%n ñ v
môi trư ng, và
- c i thi n các m i quan h gi)a ngành công nghi p và chính ph .
H th ng qu n lý môi trư ng - Hư ng d n chung v, nguyên t"c, h
th ng và k6 thu t h7 tr$
Environmental management systems - General guidelines on principles,
systems and support techniques
1. Ph m vi áp d ng
2. Tiêu chu n này ñưa ra hư ng d n v thi#t l p, th c hi n, duy trì và
c i ti#n m t h th ng qu n lý môi trư ng cùng v i s ph i h p c a
nó v i các h th ng qu n lý khác.
Chú thích: Dù h th ng này không nh,m qu n lý các v%n ñ v s c
kho6 và an toàn lao ñ ng nhưng n#u t ch c ñ nh áp d ng m t h th ng qu n
lý ñ3ng b môi trư ng - an toàn và s c kho6 lao ñ ng thì nh)ng n i dung ñó
cũng có th ñư c ñưa vào.
Các hư ng d n trong tiêu chu n này ñư c áp d ng cho m&i t ch c,
không phân bi t quy mô, lo!i hình ho!t ñ ng, ñ a ñi m hay m c ñ phát tri n
c a nó.
Tuy các hư ng d n c a tiêu chu n này nh%t quán v i mô hình h th ng
qu n lý môi trư ng theo TCVN ISO 14001 nhưng không nh,m gi i thích
nh)ng yêu c u c a TCVN ISO 14001.
Không có tài li u vi n d n. M c này ñưa vào gi) cách ñánh s th t
như trong l n xu%t b n trư c (TCVN ISO 14004: 1998).
Trong tiêu chu n này, áp d ng các thu t ng) và ñ nh nghĩa sau:
3.1.
Chuyên gia ñánh giá (auditor)
Ngư i có năng l c ñ ti#n hành m t cu c ñánh giá.
[TCVN ISO 900: 2000, 3.9.9]
3.2.
C i ti n liên t c (continual improvement)
Quá trình l'p l!i ñ nâng cao h th ng qu n lý môi trư ng (3.9) nh,m
ñ!t ñư c nh)ng c i ti#n trong k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.11) t ng th
và nh%t quán v i chính sách môi trư ng (3.13) c a t ch!c (3.20).
Chú thích: Quá trình này không nh%t thi#t ph i ñư c ti#n hành m t cách
ñ3ng th i 1 t%t c các lĩnh v c ho!t ñ ng.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.2]
3.3.
S# kh"c ph c (correction)
Hành ñ ng ñư c ti#n hành ñ lo!i b+ s# không phù h$p (3.18) ñã
ñư c phát hi n.
Chú thích: Ch%p nh n theo TCVN ISO 9000: 2000, 3.6.6
3.4
Hành ñ ng kh"c ph c (corrective action)
Hành ñ ng lo!i b+ nguyên nhân c a s# không phù h$p (3.18) ñã ñư c
phát hi n.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.3]
3.5
Tài li u (document)
Thông tin và phương ti n h tr thông tin
Chú thích 1: Phương ti n có th là gi%y, ñĩa t", b n ñi n t. hay ñĩa
quang, nh hay m u g c hay m&i s k#t h p c a chúng.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.4]
3.6
Môi trư ng (environment)
Nh)ng th bao quanh nơi ho!t ñ ng c a m t t ch!c (3.20), k c
không khí, nư c, ñ%t, ngu3n tài nguyên thiên nhiên, h th c v t, h ñ ng v t,
con ngư i và các m i quan h qua l!i c a chúng.
Chú thích: Nh)ng th bao quanh nói ñ#n 1 ñây là t" n i b m t t ch c
(3.20) m1 r ng t i h th ng toàn c u.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.5]
3.7.
Y#u t c a các ho!t ñ ng ho'c s n ph m ho'c d ch v c a m t t ch!c
(3.20) có th tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng (3.6).
Chú thích: Khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa là khía c!nh có ho'c có th
có m t tác ñ ng môi trư ng (3.8) ñáng k .
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.6]
3.8.
B%t kỳ m t s thay ñ i nào c a môi trư ng (3.6), dù là b%t l i ho'c có
l i, toàn b ho'c t"ng ph n do các khía c nh môi trư ng (3.7) c a m t t
ch!c (3.20) gây ra.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.7]
3.9.
H th ng qu n lý môi trư ng (environmental management system)
HTQLMT/EMS
M t ph n trong h th ng qu n lý c a m t t ch!c (3.20) ñư c s. d ng
ñ tri n khai và áp d ng chính sách môi trư ng (3.13), qu n lý các khía c!nh
môi trư ng (3.7) c a t ch c.
Chú thích 1: H th ng qu n lý là m t t p h p các y#u t liên quan v i
nhau ñư c s. d ng ñ thi#t l p chính sách, m c tiêu và ñ ñ!t ñư c các m c
tiêu ñó.
Chú thích 2: H th ng qu n lý bao g3m cơ c%u t ch c, các ho!t ñ ng
l p k# ho!ch, trách nhi m, th c hành, th t c (3.23), quá trình và ngu3n l c.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.8]
3.10.
M c tiêu môi trư ng (environmental objective)
M c ñích t ng th v môi trư ng, phù h p v i chính sách môi trư ng
(3.13) mà t ch!c (3.20) t ñ't ra cho mình nh,m ñ!t t i.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.9]
3.11.
K t qu ho t ñ ng môi trư ng (environmental performance)
Các k#t qu có th ño ñư c v s qu n lý các khía c nh môi trư ng
(3.7) c a m t t ch!c (3.20).
Chú thích: Trong khuôn kh m t h th ng qu n lý môi trư ng (3.9),
các k#t qu có th ñư c ño d a vào chính sách môi trư ng 93.13), các m c
tiêu môi trư ng (3.10), các ch% tiêu môi trư ng 93.14) c a t ch!c (3.20)
và các yêu c u khác v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng.
[TCVN ISO 14001: 2004, 3.10]
3.12.
Ch% th k t qu ho t ñ ng môi trư ng (environmental performance
indicator)
EPI
S th hi n c th ñ cung c%p thông tin v k t qu ho t ñ ng môi
trư ng (3.11) c a m t t ch!c (3.20).
[TCVN ISO 14031: 1999, 2.10]
3.13.
Chính sách môi trư ng (environmental policy)
Tuyên b m t cách chính th c c a lãnh ñ!o c%p cao nh%t v ý ñ3 và
ñ nh hư ng chung ñ i v i k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.11) c a m t t
ch!c (3.20)
Chú thích - Chính sách môi trư ng t!o ra khuôn kh cho hành ñ ng và
ñ nh ra các m c tiêu môi trư ng (3.10), ch% tiêu môi trư ng (3.14).
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.11]
3.14.
Ch% tiêu môi trư ng (environmental target)
Yêu c u c th , kh thi v k#t qu th c hi n ñ i v i m t t ch!c (3.20)
ho'c các b ph n c a nó, yêu c u này xu%t phát t" các m c tiêu môi trư ng
(3.10) và c n ph i ñ ra, ph i ñ!t ñư c ñ vươn t i các m c tiêu ñó.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.12]
3.15.
Cá nhân ho'c nhóm liên quan ñ#n ho'c b nh hư1ng t" k t qu ho t
ñ ng môi trư ng (3.11) c a m t t ch!c (3.20).
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.13]
3.16.
ðánh giá n i b (internal audit)
Quá trình có h th ng, ñ c l p và ñư c l p thành văn b n nh,m thu
th p các b,ng ch ng ñánh giá và ñánh giá chúng m t cách khách quan ñ xác
ñ nh m c ñ th c hi n các chu n m c ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
do t ch!c (3.20) thi#t l p.
Chú thích: Trong nhi u trư ng h p, ñ'c bi t ñ i v i các t ch c nh+,
yêu c u v tính ñ c l p có th ñư c th hi n b,ng vi c không liên quan v
trách nhi m v i ho!t ñ ng ñư c ñánh giá.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.14]
3.17.
Ch% th v, hi u qu qu n lý (management performance indicator)
MPI
Ch% th v, k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.12) cung c%p thông tin v
nh)ng n l c qu n lý ñ tác ñ ng ñ#n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng (3.11)
c a m t t ch!c (3.20).
[TCVN ISO 14031: 1999, 2.10.1]
3.18.
S# không phù h$p (nonconformity)
S không ñáp ng/ tho mãn m t yêu c u
[TCVN IS 9000: 2000, 3.6.2]
3.19.
Ch% th v, hi u qu tác nghi p (operational performance indicator)
OPI
Ch% th k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.12) cung c%p thông tin v
k t qu ho t ñ ng môi trư ng (3.11) c a nh)ng ho!t ñ ng c a m t t ch!c
(3.20).
[TCVN ISO 14031: 1999, 2.10.2]
3.20.
T ch!c (organization)
B%t kỳ công ty, t p ñoàn, hãng, xí nghi p, cơ quan có th m quy n ho'c
vi n, ho'c m t b ph n hay k#t h p c a chúng, dù là ñư c h p nh%t hay
không, công ho'c tư mà có các ch c năng và qu n tr riêng c a mình.
Chú thích: V i các t ch c có nhi u ñơn v ho!t ñ ng, thì m t ñơn v
ho!t ñ ng riêng l6 cũng có th ñư c xác ñ nh như là m t t ch c.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.16]
3.21.
Hành ñ ng phòng ng'a (preventive action)
Hành ñ ng ñ lo!i b+ nguyên nhân gây ra s# không phù h$p (3.18)
ti m n.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.17]
3.22.
Ngăn ng'a ô nhi)m (prevention of pollution)
S. d ng các quá trình, các bi n pháp th c hành, các k thu t, các v t
li u, các s n ph m, các d ch v ho'c năng lư ng ñ tránh, gi m b t hay ki m
soát (m t cách riêng r( ho'c k#t h p) s t!o ra, phát th i ho'c x th i b%t kỳ
lo!i ch%t ô nhi2m ho'c ch%t th i nào nh,m gi m thi u tác ñ ng môi trư ng
(3.8) b%t l i.
Chú thích: Ngăn ng"a ô nhi2m có th bao g3m vi c gi m thi u ho'c
lo!i b+ t" ngu3n, thay ñ i quá trình, s n ph m ho'c d ch v , s. d ng có hi u
qu ngu3n tài nguyên, thay th# v t li u và năng lư ng, tái s. d ng, ph c h3i,
tái sinh, tái ch# và x. lý.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.18]
3.23.
Th t c (procedure)
Cách th c ñư c quy ñ nh ñ ti#n hành m t ho!t ñ ng ho'c m t quá
trình
Chú thích 1: Th t c có th ñư c l p thành văn b n ho'c không
[TCVN ISO 14001: 2005: 3.19]
3.24.
H* sơ (record)
Tài li u (3.5) công b các k#t qu ñ!t ñư c hay cung c%p b,ng ch ng
v các ho!t ñ ng ñư c th c hi n.
Chú thích: Ch%p nh n theo TCVN ISO 9000: 20000, 3.7.6.
[TCVN ISO 14001: 2005, 3.20]
4. Các y u t c a h th ng qu n lý môi trư ng (HTQLMT)
4.1. Khái quát
4.1.1. Mô hình h th ng qu n lý môi trư ng
HTQLMT ñư c nêu chi ti#t trong tiêu chu n này theo mô hình qu n lý
"L p k# ho!ch - Th c hi n - Ki m tra - Hành ñ ng" (Plan - Do - Check - Act,
PDCA). Mô hình HTQLMT và ti#n trình c i ti#n liên t c ñư c nêu trong hình
1. ð có nh)ng thông tin c th hơn v mô hình PDCA, xin xem ph n h tr
th c hành - mô hình HTQLMT.
Hình 1 - Mô hình H th ng qu n lý môi trư ng
T t nh%t, m t HTQLMT ph i ñư c nhìn nh n như là m t cơ c%u t

ch c mà cơ c%u ñó thư ng xuyên ñư c giám sát, ñư c ñ nh kỳ xem xét l!i ñ
cung c%p ñư ng hư ng hi u qu cho công tác qu n lý môi trư ng c a t ch c
trong vi c thích ng v i nh)ng y#u t bên trong và bên ngoài ñang thay ñ i.
N#u có th , m&i c%p qu n lý trong t ch c ñ u ph i ch u trách nhi m th c
hi n ñ ñ!t ñư c nh)ng c i ti#n môi trư ng.
Khi m i thi#t l p HTQLMT, t ch c nên b t ñ u t" nh)ng vi c có th
mang l!i nh)ng l i ích rõ ràng, ví d như t p trung vào ti#t ki m ngay chi phí
hay s tuân th pháp lu t ch y#u có liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng
có ý nghĩa. Khi HTQLMT ñã ñ nh hình, thì có th áp d ng các quy trình,
chương trình và công ngh ñ nâng cao hơn n)a k#t qu ho!t ñ ng môi
trư ng. Khi HTQMT ñã ñư c áp d ng thu n th c, thì có th tích h p ho!t
ñ ng c a h th ng này vào t%t c các quy#t ñ nh kinh doanh.
H7 tr$ th#c hành - Mô hình HTQLMT

PDCA là m t quá trình ñang ti#n tri n, tương h l n nhau giúp m t t
ch c thi#t l p, th c hi n và duy trì chính sách môi trư ng c a mình (xem 4.2)
d a trên vai trò và s cam k#t c a lãnh ñ!o c%p cao nh%t ñ i v i HTQLMT
(xem 4.1.2). Sau khi t ch c này ñã ñánh giá v th# hi n t!i c a mình v môi
trư ng (xem 4.1.4) các bư c ti#p theo c a quá trình ñang ti#n tri n này là như
sau:
a) L p k ho ch (Plan): thi#t l p m t quá trình ñang ti#n tri n mang
tính k# ho!ch (xem 4.3) giúp cho t ch c:
1) Xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng môi trư ng liên
quan (xem 4.3.1),
2) Xác ñ nh và giám sát các yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu
c u khác mà t ch c ñã ch%p thu n tuân th , và n#u thích h p, ph i ñ't ra
chu n m c n i b v k#t qu ho!t ñ ng (xem 4.3.2).
3) ð nh ra các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng và l p các chương trình
ñ ñ!t ñư c chúng (xem 4.3.3.1 và 4.3.3.2) và
4) Xây d ng và s. d ng các ch- th k#t qu ho!t ñ ng (xem 4.3.3.3).
b) Th#c hi n (Do): áp d ng và v n hành HTQLMT (xem 4.4)
1) Thi#t l p cơ c%u qu n lý, ch- ñ nh các vai trò và trách nhi m v i
th m quy n ñ y ñ .
2) Cung c%p ngu3n l c phù h p (xem 4.4.1).
3) ðào t!o nh)ng ngư i làm vi c cho t ch c ho'c thay m't cho t
ch c và b o ñ m cho nh n th c và năng l c c a h& (xem 4.4.2).
4) Thi#t l p các quá trình ñ trao ñ i thông tin n i b v i bên ngoài
(xem 4.4.3)
5) Thi#t l p và duy trì tài li u (xem 4.4.4).
6) Thi#t l p và th c hi n (các) ho!t ñ ng ki m soát tài li u (xem 4.4.5),
7) Thi#t l p và duy trì các ho!t ñ ng ki m soát tác nghi p (xem 4.4.6)
và
8) ð m b o s chu n b và ng phó trong trư ng h p kh n c%p (xem
4.4.7)
c) Ki-m tra (Check): ðánh giá các quá trình c a HTQLMT (xem 4.5)
1) Ti#n hành giám sát và ñó là nh)ng gì ñang x y ra (xem 4.5)
2) ðánh giá th c tr!ng c a s tuân th (xem 4.5.2)
3) Xác ñ nh s không phù h p và th c hi n các hành ñ ng, ph c phòng
ng"a (4.5.3)
4) Qu n lý h3 sơ (xem 4.5.4) và
5) Ti#n hành ñánh giá n i b ñ nh kỳ (xem 4.5.5)
d) Hành ñ ng (Act): Xem xét l!i và ti#n hành các ho!t ñ ng ñ c i ti#n
HTQLMT (xem 4.6)
1) Ti#n hành xem xét v m't qu n lý (lãnh ñ!o) c a HTQLMT theo các
giai ño!n thích h p (xem 4.6.1) và
2) Xác ñ nh ra các lĩnh v c c n c i thi n (xem 4.6.2).
Quá trình th c hi n mang tính thư ng xuyên này giúp t ch c liên t c
c i ti#n HTQLMT và k#t qu chung trong ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c.
4.1.2. Cam k t c a lãnh ñ o c/p cao nh/t và vai trò lãnh ñ o

ð ñ m b o thành công, bư c ñ u tiên trong vi c thi#t l p ho'c c i ti#n
HTQLMT là ph i có s cam k#t t" phía lãnh ñ!o c%p cao nh%t c a t ch c ñ
c i ti#n s qu n lý môi trư ng c a các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a
mình. Duy trì s cam k#t và vai trò c a lãnh ñ!o cao nh%t ti#n tri n cùng v i
HTQLMT là ñi u r%t quan tr&ng. Vi c xác ñ nh rõ l i ích mà HTQLMT có
th ñem l!i cũng như nh)ng thách th c mà HTQLMT có th tránh ñư c s(
giúp ñ m b o v)ng ch c thêm v s cam k#t và vai trò c a lãnh ñ!o.
4.1.3. Ph m vi c a HTQLMT
Lãnh ñ!o c%p cao nh%t nên xác ñ nh ph!m vi c a HTQLMT c a t
ch c. ðó là, lãnh ñ!o c%p cao nh%t ph i xác ñ nh các nơi/khu v c c a t ch c
mà 1 ñó s( áp d ng HTQLMT. M t khi ph!m vi HTQLMT ñã ñư c ñ nh rõ,
thì t%t c các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a t ch c n,m trong ph!m vi
ñó ph i ñư c ñưa vào HTQLMT.
4.1.4. Xem xét ban ñ u v, môi trư ng
M t t ch c chưa có HTQLMT thì c n ñánh giá v th# hi n t!i v môi
trư ng c a mình b,ng vi c xem xét l!i. M c ñích c a vi c xem xét l!i này là
ñ cân nh c các khía c!nh môi trư ng t" các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v
c a t ch c ñó như là cơ s1 ñ thi#t l p HTQLMT c a mình.
Các t ch c hi n ñang có HTQLMT có th không c n ti#n hành cách
xem xét l!i như v y, m'c dù vi c xem xét này có th h tr c i ti#n HTQLMT
c a mình.
Vi c xem xét l!i ph i bao trùm 4 lĩnh v c tr&ng tâm sau:
a) xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng, bao g3m các khía c!nh có liên
quan t i các ñi u ki n tác nghi p bình thư ng, các ñi u ki n b%t bình thư ng
bao g3m c th i ñi m b t ñ u và th i ñi m k#t thúc, các tình hu ng kh n c%p
và s c ;
b) xác ñ nh các yêu c u pháp lu t thích h p và các yêu c u khác mà t
ch c tán thành tuân th ;
c) ki m tra các quy ph!m th c hành và quy trình qu n lý môi trư ng
hi n có, bao g3m c nh)ng gì liên quan các ho!t ñ ng mua s m và thuê th u
ph .
d) ñánh giá các tình hu ng g3m các cân nh c b sung như:
ñánh giá v k#t qu ho!t ñ ng so v i các chu n m c n i b ñang áp
d ng, các tiêu chu n bên ngoài, các quy ñ nh mang tính lu t pháp, các quy
ph!m th c hành, các nguyên t c hư ng d n khác,
- các cơ h i mang tính ưu th# c!nh tranh, bao g3m cơ h i gi m chi phí
- quan ñi m c a các bên h)u quan, và
- các h th ng qu n lý khác có th giúp nâng cao ho'c c n tr1 k#t qu
ho!t ñ ng môi trư ng.
K#t qu c a vi c xem xét l!i này có th ñư c s. d ng ñ h tr t ch c
xác ñ nh ph!m vi áp d ng HTQLMT, phát tri n ho'c thúc ñ y chính sách môi
trư ng, thi#t l p các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng, xác ñ nh tính hi u qu
c a cách ti#p c n c a t ch c ñ duy trì s phù h p v i các yêu c u pháp lu t
và các yêu c u khác mà t ch c ñ ra.
H7 tr$ th#c hành - Xem xét ban ñ u v, môi trư ng

Các phương pháp ñư c s. d ng ñ ki m tra các th t c và th c t# qu
lý môi trư ng hi n có bao g3m
a) ph+ng v%n nh)ng ngư i ñã hay ñang làm vi c cho h!ơc trên danh
nghĩa c a t ch c ñ quy#t ñ nh ph!m vi các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v
trư c ñây và hi n t!i c a t ch c,
b) ñánh giá các ngu3n thông tin trong và ngoài ñã có gi)a các bên h)u
quan c a t ch c, bao g3m nh)ng khi#u n!i, các v%n ñ liên quan ñ#n yêu c u
pháp lu t ñư c áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th ,các
v%n ñ v môi trư ng ho'c liên quan môi trư ng ñã x y ra trong quá kh .
c) thu th p thông tin liên quan ñ#n th c ti2n qu n lý hi n t!i, như
1) ki m soát quá trình mua các hoá ch%t ñ c h!i,
2) lưu kho và b o qu n các hoá ch%t (ví d các d ng c ch a ñ ng ñã
dùng, kho, lưu tr) nh)ng hoá ch%t không th ch a ñ ng chung m t ch ),
3) ki m soát ngu3n khí th i,
4) các phương pháp x. lý ch%t th i,
5) s chu n b cho tình hu ng kh n c%p và các thi#t b ng phó
6) s. d ng tài nguyên (ví d , s. d ng ñèn chi#u sáng văn phòng sau gi
làm vi c),
7) b o v h th c v t và các loài cư trú trong quá trình xây d ng,
8) nh)ng thay ñ i nh%t th i trong quá trình th c hi n (ví d các thay ñ i
khi luân chuy n th i v do nh hư1ng c a phân hoá h&c l n vào nư c),
9) các chương trình ñào t!o v môi trư ng,
10) các quá trình xem xét và thông qua các th t c ki m soát tác
nghi p, và
11) hoàn thi n các h3 sơ quan tr c và/ ho'c khôi ph c các h3 sơ cũ.
Vi c xem xét l!i có th ñư c ti#n hành nh s. d ng các danh m c ki m
tra, bi u ñ3 dòng ch y quá trình, ph+ng v%n, ki m tra tr c ti#p và các k#t qu
ño lư ng quá kh hi n t!i, k#t qu c a các cu c ñánh giá trư c ñây hay c a
các cu c xem xét khác, tuỳ thu c vào b n ch%t c a các ho!t ñ ng, s n ph m
và d ch v c a t ch c. K#t qu c a vi c xem xét ph i ñư c l p thành văn b n
sao cho có th s. d ng nh,m xác ñ nh ph!m vi và thi#t l p ho'c thúc ñ y
HTQLMT c a t ch c, bao g3m chính sách môi trư ng c a nó.

Chính sách môi trư ng thi#t l p nguyên t c hành ñ ng c a m t t ch c.
Nó ñ't ra m c ñ trách nhi m và k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng mà t ch c
c n th c hi n và m&i ho!t ñ ng d n xu%t t" chính sách ñó ñ u ñư c ñánh giá.
Chính sách này ph i phù h p v i các tác ñ ng môi trư ng c a ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v c a t ch c (trong ph!m vi HTQLMT ñã dư c xác ñ nh) và
ñ nh hư ng cho vi c ñ't các m c tiêu và ch- tiêu.
Ngày càng có nhi u t ch c qu c t#, bao g3m chính ph , hi p h i công
nghi p và các nhóm cư dân thành th phát tri n thêm các nguyên t c mang
tính hư ng d n. Nh)ng nguyên t c mang tính hư ng d n như v y giúp các t
ch c xác ñ nh ph!m vi t ng th cho nh)ng cam k#t v môi trư ng c a h&.
ð3ng th i cũng giúp các t ch c khác nhau ñưa ra nh)ng chu n m c chung
trong qu n lý môi trư ng. Các nguyên t c hư ng d n như v y cũng h tr cho
t ch c trong vi c nêu ra chính sách r%t riêng bi t và ñ'c thù c a t ch c ñ
theo ñó h& s( t ch c th c hi n nó. C%p lãnh ñ!o cao nh%t có trách nhi m thi#t
l p chính sách môi trư ng. Chính sách môi trư ng có th bao g3m ho'c liên
quan t i các văn b n chính khác c a t ch c. Lãnh ñ!o c a t ch c ch u trách
nhi m th c hi n chính sách và cung c%p ñ u vào cho vi c hình thành và s.a
ñ i chính sách. Thêm vào ñó, chính sách này cũng nên ñư c ph bi#n cho
c ng ñ3ng (xem 4.4.3.2 v th o lu n các bi n pháp trao ñ i thông tin v i bên
ngoài).
Trong quá trình phát tri n chính sách môi trư ng c a mình, t ch c c n
cân nh c
a) s m nh, vi2n c nh, giá tr ch y#u và lòng tin
b) k#t h p v i các chính sách khác c a t ch c (ví d ch%t lư ng, s c
kho6 ngh nghi p và an toàn lao ñ ng);
c) yêu c u c a, và m i giao ti#p thông tin v i các bên h)u quan;
d) các nguyên t c hư ng d n;
e) các ñi u ki n ñ'c thù c a vùng ho'c ñ a phương
f) nh)ng cam k#t c a mình v ngăn ng"a ô nhi2m và liên t c c i ti#n
g) cam k#t c a t ch c nh,m ñáp ng các yêu c u pháp lu t và các yêu
c u khác mà t ch c ñ ra.
H7 tr$ th#c hành - Chính sách môi trư ng
Chính sách môi trư ng ph i ghi nh n r,ng t%t c các ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v n,m trong ph!m vi HTQLMT c a t ch c ñã ñư c xác ñ nh,
ñ u có th gây ra nh)ng tác ñ ng môi trư ng.
Vì th# các v%n ñ ñư c nêu trong chính sách ph thu c vào b n ch%t
c a t ch c. Chính sách ph i nêu nh)ng cam k#t v nhưng không gi i h!n
trong các v%n ñ sau.
a) ñáp ng ho'c vư t các yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu
c u khác mà t ch c tán thành tuân th có liên quan ñ#n các khía c!nh môi
trư ng c a t ch c,
b) ngăn ng"a ô nhi2m, (xem ph n h tr th c hành - Ngăn ng"a ô
nhi2m), và
c) ñ!t ñư c ti#n b liên t c nh vi c ti#n hành các th t c ñánh giá k#t
qu ho!t ñ ng môi trư ng và các ch- s liên quan.
Chính sách cũng có th cũng bao g3m nh)ng cam k#t khác ñ
d) gi m thi u b%t kỳ các tác ñ ng môi trư ng có h!i c a nh)ng s phát
tri n m i thông qua vi c s. d ng các th t c và k# ho!ch qu n lý môi trư ng
k#t h p.
e) thi#t k# các s n ph m có cân nh c ñ#n các khía c!nh môi trư ng, và
f) ñưa ra nh)ng m u hình v tính ñi ñ u trong lĩnh v c qu n lý môi
trư ng.
H7 tr$ th#c hành - Ngăn ng'a ô nhi)m
Có th ngăn ng"a ô nhi2m ngay t" khâu thi#t k# và phát tri n s n ph m
và d ch v m i cũng như trong xây d ng các quá trình liên quan. Nh)ng chi#n
lư c như v y, ch:ng h!n có th giúp t ch c b o t n ngu3n nguyên li u, gi m
thi u ch%t th i vào ngu3n phát th i có liên quan t i s n ph m và d ch v .
(Hư ng d n v khái ni m thi#t k# s n ph m và th c t# th c hi n ñư c nêu
trong ISO/TR 14062).
Gi m thi u ô nhi2m ngay t" ñ u ngu3n thư ng là gi i pháp hi u qu
nh%t vì nó v"a tránh t!o ra ch%t th i và ngu3n phát th i, v"a ñ3ng th i ti#t
ki m ngu3n tài nguyên. Tuy nhiên, vi c ngăn ng"a ô nhi2m thông qua gi m
thi u ngay t" ñ u ngu3n có th không th c t# trong m t s trư ng h p và ñ i
v i m t s t ch c. T ch c c n cân nh c m t cách tách bi t các quá trình ñ
ngăn ng"a ô nhi2m. Cách tách bi t như v y s( ch- ra cách ngăn ng"a ô nhi2m
ngay t" ngu3n c a m i c%p t!i ñ u vào c a nó. Vi c này có th s p x#p như
sau:
a) gi m ho'c h!n ch# ô nhi2m ngay ư ñ u ngu3n (bao g3m thi#t k# và
phát tri n theo quan ñi m môi trư ng, thay th# nguyên li u, quá trình, s n
ph m ho'c công ngh , s. d ng hi u qu và b o t3n năng lư ng, ngu3n
nguyên li u);
b) tái s. d ng ho'c tái ch# n i b (tái s. d ng ho'c tái ch# nguyên li u
trong quá trình s n xu%t ho'c ph c v cho cơ s1 h! t ng, nhà xư1ng)
c) tái s. d ng ho'c tái ch# bên ngoài (chuy n các nguyên li u ra ngoài
ñ tái s. d ng ho'c tái ch#);
d) thu h3i và x. lý (thu h3i các ngu3n th i bên trong ho'c bên ngoài, x.
lý ngu3n phát th i, ngu3n rò r- ch%t th i bên trong và bên ngoài ñ h!n ch# các
tác ñ ng môi trư ng);
e) ki m soát các cơ ch# như thiêu hu9 ho'c lo!i b+ trong tình tr!ng
ñư c ki m soát, khi ñư c phép. Tuy nhiên, t ch c ch- nên s. d ng các bi n
pháp như v y sau khi ñã cân nh c các gi i pháp l a ch&n khác.
4.3. L p k ho ch
Hư ng d n chung - L p k ho ch
L p k# ho!ch ñóng vai trò quan tr&ng ñ th c hi n ñ y ñ chính sách
môi trư ng cũng như ñ thi#t l p, th c hi n và duy trì HTQLMT c a T ch c.
T ch c ph i có quá trình l p k# ho!ch g3m nh)ng y#u t sau:
a) xác ñ nh khía c!nh môi trư ng và quy#t ñ nh nh)ng khía c!nh có ý
nghĩa;
b) xác ñ nh các yêu c u pháp lu t áp d ng và các yêu c u khác mà t
ch c tán thành tuân th ;
c) thi#t l p t!i nh)ng khâu có th chu n m c k#t qu ho!t ñ ng n i b ;
d) ñ't m c tiêu,ch- tiêu và thi#t l p (các) chương trình ñ ñ!t ñư c
chúng.
Quá trình l p k# ho!ch như v y có th giúp t ch c chú tr&ng ngu3n l c
vào nh)ng lĩnh v c quan tr&ng nh%t ñ ñ!t ñư c m c tiêu c a mình. Các
thông tin ñư c t!o ra khi l p k# ho!ch có th ñư c s. d ng ñ l p và c i ti#n
các n i dung khác c a HTQLMT, như ñào t!o, ki m soát các tác nghi p, giám
sát và ño lư ng.
L p k# ho!ch là quá trình ti#p di2n. Nó ñư c s. d ng c trong giai ño!n
thi#t l p và th c hi n các y#u t c a HTQLMT cũng như trong giai ño!n duy
trì, c i ti#n chúng, d a trên hoàn c nh thay ñ i, ñ u vào cũng như ñ u ra c a
chính HTQLMT. Là m t ph n trong quá trình k# ho!ch, t ch c c n cân nh c
làm th# nào ñ ño và ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng c a mình là ñáp ng các cam
k#t chính sách, m c tiêu, ch- tiêu và các chu n m c k#t qu ho!t ñ ng khác.
M t gi i pháp có th coi là h)u ích là trong quá trình l p k# ho!ch là ph i
thi#t l p ñư c ch- th k#t qu ho!t ñ ng.
Chú thích: Xem 4.3.3.3 và 4.5.1 và ISO 14031 v hư ng d n v các ch-
s ho!t ñ ng môi trư ng và vi c ñánh giá.
4.3.1. Các khía c nh môi trư ng

4.3.1.1. Khái quát chung
M t HTQLMT có hi u qu ph i kh1i ñ u v i vi c hi u ñư c t ch c
ñó có th tương tác th# nào v i môi trư ng (xem 4.3.1.2). Các y#u t c a ho!t
ñ ng, s n ph m và d ch v c a m t t ch c có th tương tác v i môi trư ng
ñư c g&i là các khía c!nh môi trư ng. Các ví d v khía c!nh môi trư ng bao
g3m vi c th i b+, ngu3n phát th i, tiêu th ho'c tái s. d ng nguyên li u, ho'c
vi c gây ra ti#ng 3n. M t t ch c th c hi n HTQLMT ph i xác ñ nh các khía
c!nh môi trư ng mà t ch c ñó có th ki m soát và nh)ng khía c!nh t ch c
có th b nh hư1ng (xem 4.3.1.3).
Nh)ng thay ñ i c a môi trư ng, dù có l i hay h!i, do m t ph n hay
toàn b các khía c!nh môi trư ng gây ra ñư c g&i là các tác ñ ng môi trư ng.
Các ví d v tác ñ ng có h!i cho môi trư ng bao g3m ô nhi2m không khí, c!n
ki t ngu3n tài nguyên thiên nhiên. Các ví d v nh)ng tác ñ ng có l i bao
g3m ch%t lư ng nư c ho'c ñ%t ñư c c i thi n. Quan h gi)a các khía c!nh
môi trư ng và nh)ng tác ñ ng liên quan là m i quan h nhân qu . T ch c
ph i hi u v khía c!nh nào có ho'c có th có nh)ng tác ñ ng ñáng k t i môi
trư ng, nghĩa là nh)ng khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa (xem 4.3.1.4).
Vì m t t ch c có th có nhi u khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng
liên quan, nên t ch c ph i thi#t l p tiêu chu n và phương pháp ñ xác ñ nh
nh)ng khía c!nh nào s( ñư c xem là ý nghĩa (xem 4.3.1.5). Có nhi u y#u t
ph i ñư c xem xét khi l p tiêu chu n, như các ñ'c ñi m môi trư ng, thông tin
v các yêu c u pháp lu t ñư c áp d ng và nh)ng yêu c u khác mà t ch c tán
thành tuân th , m i quan tâm c a các bên h)u quan (trong và ngoài t ch c).
M t s trong nh)ng tiêu chu n này có th ñư c áp d ng tr c ti#p v i các khía
c!nh môi trư ng c a t ch c, m t s khác áp d ng v i các tác ñ ng môi
trư ng có liên quan c a chúng.
Xác ñ nh nh)ng khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa và các tác ñ ng liên
quan là r%t c n thi#t nh,m xác ñ nh nh)ng nơi c n ki m soát, ho'c hoàn thi n
và ñ ñ't ra nh)ng s ưu tiên ñ i v i ho!t ñ ng qu n lý (xem 4.3.1.5). Chính
sách, m c tiêu, ch- tiêu, ñào t!o, trao ñ i thông tin, ki m soát tác nghi p và
các chương trình giám sát c a t ch c trư c h#t ph i d a trên s hi u bi#t v
các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa c a chính t ch c ñó, dù v y cũng c n
tính ñ#n các v%n ñ như các yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu c u
khác mà t ch c tán thành tuân th , quan ñi m c a các bên h)u quan. Xác
ñ nh các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa là m t quá trình ti#p di2n giúp nâng
cao nh n th c c a t ch c v m i quan h c a t ch c ñó v i môi trư ng, góp
ph n liên t c hoàn thi n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c qua vi c
c i ti#n HTQLMT c a mình.
Vì không có cách ti#p c n riêng bi t ñ xác ñ nh các khía c!nh môi
trư ng, các tác ñ ng môi trư ng cũng như quy#t ñ nh m c ý nghĩa phù h p
cho m&i t ch c, nên tài li u hư ng d n này ch- thu n tuý gi i thích các khái
ni m ch y#u cho các t ch c nào ñang áp d ng ho'c ñang hoàn thi n
HTQLMT. M i t ch c c n ch&n cách ti#p c n phù h p v i ph!m vi, ñ'c
ñi m quy mô c a mình và ñáp ng các nhu c u v tính chi ti#t, t ng th , th i
gian, chi phí, tính s5n có c a các d) li u tin c y. Vi c s. d ng m t (nh)ng)
th t c ñ áp d ng cách ti#p c n ñã ñư c l a ch&n có th giúp t ch c ñ!t
ñư c s nh%t quán.
Hư ng d n chi ti#t hơn và các ví d b sung ñư c nêu trong ph l c
dư i ñây và trong b ng A.1.
4.3.1.2. Hi-u bi t v, các ho t ñ ng, s n ph m và d ch v
H u h#t các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v ñ u có m t s tác ñ ng lên
môi trư ng, chúng có th xu%t hi n t!i b%t kỳ ho'c qua t%t c các giai ño!n
c a ho!t ñ ng, vòng ñ i c a s n ph m và d ch v , nghĩa là, t" vi c nh n
nguyên li u thô và phân ph i, ñ#n s. d ng và tiêu hu9 s n ph m. Nh)ng tác
ñ ng như v y có th mang tính ñ a phương, khu v c ho'c toàn c u, ng n h!n
ho'c dài h!n, v i nhi u m c ý nghĩa khác nhau. T ch c c n n m v)ng các
ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v thu c ph!m vi HTQLMT c a mình, và ñi u
ñó càng hi u ích n#u phân chúng thành nhóm ñ xác ñ nh và ñánh giá các
khía c!nh môi trư ng. Vi c phân nhóm hay phân c%p các ho!t ñ ng, s n ph m
và d ch v có th giúp t ch c xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng. Vi c phân
nhóm hay phân c%p các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v có th giúp t ch c
xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng ho'c tương ñương. M t nhóm ho'c c%p có
th ñư c phân theo các ñ'c ñi m chung, như theo ñơn v c a t ch c, theo v
trí ñ a lý, sơ ñ3 dòng ch y các tác nghi p, theo nguyên li u ho'c năng lư ng
s. d ng trong các nhóm s n ph m, ho'c theo ñ i tư ng môi trư ng ch u nh
hư1ng (ví d không khí, nư c, ñ%t). ð hi u qu , quy mô c a m t nhóm hay
c%p c n ñ l n ñ vi c ki m tra ph n ánh ñư c ñ y ñ ý nghĩa c a nhóm ñó
nhưng cũng ph i ñ nh+ ñ có th hi u bi#t ñư c m t cách rõ ràng nó.
Chú thích: Xem ISO 14031 ñ có ví d v các phân c%p c a các nhóm
ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v .
4.3.1.3. Xác ñ nh khía c nh môi trư ng
T ch c c n xác ñ nh khía c!nh môi trư ng trong ph!m vi HTQLMT
c a mình g n li n v i các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v trong quá kh ,
ñang và s( tri n khai c a t ch c. Trong m&i trư ng h p, t ch c cân cân
nh c c ñi u ki n ho!t ñ ng 1 tr!ng thái bình thư ng và b%t bình thư ng, bao
g3m giai ño!n b t ñ u và giai ño!n k#t thúc, giai ño!n duy trì b o dư8ng cũng
như tình hu ng kh n c%p và s c .
Ngoài các khía c!nh môi trư ng mà m t t ch c có th ki m soát tr c
ti#p, t ch c cân nh c c khía c!nh mà t ch c có th b nh hư1ng, ví d ,
nh)ng khía c!nh liên quan ñ#n s n ph m và d ch v mà trư c ñây ñã ñư c t
ch c s. d ng, nh)ng khía c!nh liên quan t i các s n ph m và d ch v mà t
ch c cung c%p. Khi ñánh giá kh năng nh hư1ng c a các khía c!nh môi
trư ng liên quan t i m t ho!t ñ ng, s n ph m ho'c d ch v , t ch c c n cân
nh c t i các yêu c u pháp lu t, ho'c h p ñ3ng, t i chính sách, các quy ñ nh
t!i ñ a phương hay khu v c, v i nghĩa v và trách nhi m c a t ch c ñ i v i
các bên h)u quan. T ch c cũng ph i cân nh c vi c th c thi trong k#t qu
ho!t ñ ng môi trư ng c a chính mình. T ch c cũng ph i cân nh c vi c th c
thi trong k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a chính mình, ví d vi c mua các
s n ph m có ch a các ch%t nguy h!i. Các ví d v nh)ng tình hu ng có th
v n d ng s cân nh c này bao g3m các ho!t ñ ng do nhà th u ho'c nhà th u
ph ti#n hành, trong thi#t k# s n ph m và d ch v , trong cung c%p và s. d ng
nguyên li u, hàng hoá d ch v cũng như trong v n chuy n, s. d ng, tái s.
d ng ho'c tái ch# các s n ph m ñư c bán trên th trư ng.
ð xác ñ nh và có hi u bi#t v các khía c!nh môi trư ng c a mình, t
ch c c n thu th p các d) li u ñ nh tính và/ho'c ñ nh lư ng v ñ'c tính c a các
ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a mình, ví d ñ u vào và ñ u ra c a nguyên
li u ho'c năng lư ng, các quá trình và công ngh ñư c s. d ng, cơ s1 v t
ch%t, v trí ñ a ñi m, phương th c v n chuy n và các y#u t con ngư i (ví d
khi#m thính ho'c khi#m th ). Thêm vào ñó, s( l i ích hơn n#u thu th p thêm
các thông tin như:
a) m i quan h nhân qu gi)a các y#u t c a ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v c a t ch c và kh năng ho'c nh)ng thay ñ i th c s ñ i v i môi
trư ng.
b) m i quan tâm v môi trư ng c a các bên h)u quan, và
c) các quy ñ nh mang tính pháp lu t c a nhà nư c, các m c cho phép
trong các quy ñ nh ñó, trong ñó các tiêu chu n khác ho'c m c do các hi p h i
công nghi p, vi n hàn lâm quy ñ nh v i các khía c!nh môi trư ng ñã ñư c
xác ñ nh.
Quá trình xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng s( thu n l i hơn n#u
nh)ng ngư i tham gia có hi u bi#t các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a t
ch c. M'c dù không có cách ti#p c n riêng bi t ñ xác ñ nh các khía c!nh môi
trư ng, nhưng khi l a ch&n phương pháp ti#p c n, có th cân nh c các y#u t
sau:
- phát th i vào không khí,
- th i vào nư c,
- th i vào ñ%t,
- s. d ng nguyên li u thô và tài nguyên thiên nhiên (ví d s. d ng ñ%t,
s. d ng nư c),
- các v%n ñ môi trư ng c a ñ a phương/ c ng ñ3ng,
- s. d ng năng lư ng,
- năng lư ng b phát th i ra (ví d nhi t lư ng, phóng x!, rung),
- ch%t th i và s n ph m ph ,và
- thu c tính v t lý (ví d kích thư c, hình dáng, màu s c, b ngoài),
Vì v y, khi nêu các khía c!nh liên quan ñ#n ho!t ñ ng, s n ph m và
d ch v c a t ch c, c n xem xét
- thi#t k# và phát tri n
- các quá trình s n xu%t
- vi c ñóng gói và v n chuy n,
- k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng và th c tr!ng th c hành c a các nhà
th u, nhà cung c%p,
- qu n lý ch%t th i,
- khai thác và phân ph i ngu3n nguyên li u thô và tài nguyên thiên
nhiên,
- phân ph i, s. d ng và k#t thúc chu vòng ñ i c a s n ph m, và
- thiên nhiên hoang dã, ña d!ng sinh h&c.
Chú thích: xem ISO/TR 14062 hư ng d n v các khía c!nh môi trư ng
trong thi#t k# s n ph m.
4.3.1.4. Hi-u bi t các tác ñ ng môi trư ng
C n hi u rõ các tác ñ ng môi trư ng c a t ch c khi xác ñ nh các khía
c!nh môi trư ng và m c ý nghĩa c a chúng. Có nhi u cách ñ làm vi c này
nên t ch c c n l a ch&n cách phù h p v i nhu c u c a mình.
M t s t ch c có ñi u ki n thu n l i vì ñã có s5n các thông tin v các
d!ng tác ñ ng môi trư ng liên quan v i các khía c!nh môi trư ng c a nó. Các
t ch c khác có th dùng bi u ñ3 nhân qu ho'c bi u ñ3 dòng ch y ñ minh
ho! ñ u vào, ñ u ra, ho'c sơ ñ3 cân b,ng kh i lư ng/ năng lư ng, ho'c các
cách ti#p c n khác như các ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ho'c ñánh giá chu
kỳ s ng.
Chú thích: xem ISO 14040, ISO 14041, ISO 14042 và ISO 14043
hư ng d n v ñánh giá chu kỳ s ng.
Phương pháp ti#p c n ñư c ch&n c n ph i có th nh n bi#t ñư c:
a) các tác ñ ng môi trư ng tích c c (có l i) cũng như tiêu c c (b%t l i)
b) tác ñ ng môi trư ng th c t!i và ti m n,
c) m t (các) thành ph n môi trư ng có th b tác ñ ng như không khí,
nư c, ñ%t, h th c v t, h ñ ng v t, di s n văn hoá, v.v...
d) các ñ'c ñi m c a khu v c có th gây ra tác ñ ng như ñi u ki n th i
ti#t ñ a phương, m c nư c ng m, lo!i hình ñ%t, v.v... và
e) b n ch%t c a nh)ng s thay ñ i ñ i v i môi trư ng (như các v%n ñ
toàn c u và khu v c, chu kỳ th i gian mà tác ñ ng x y ra, xu th# tăng dân c a
tác ñ ng khi tích lu theo th i gian)
4.3.1.5. Xác ñ nh các khía c nh môi trư ng có ý nghĩa
M c ý nghĩa là m t khái ni m tương ñ i, không th ñư c ñ nh nghĩa
m t cách tuy t ñ i. Khía c!nh ñư c xem là có ý nghĩa v i m t t ch c này l!i
không ý nghĩa ñ i v i t ch c khác. ðánh giá m c ý nghĩa bao g3m vi c áp
d ng c phân tích k thu t va s cân nh c c a t ch c. Vi c s. d ng chu n
m c s( giúp t ch c thi#t l p và áp d ng chu n m c như v y c n cân nh c
tính n ñ nh, kh năng tái t!o l!i nó trong vi c ñánh giá m c ý nghĩa.
Khi thi#t l p chu n m c v m c ý nghĩa, t ch c c n cân nh c nh)ng
n i dung sau:
a) chu n m c môi trư ng (như quy mô, tính kh c li t và kho ng th i
gian c a tác ñ ng, ho'c lo!i hình, quy mô và t n su%t c a khía c!nh môi
trư ng);
b) các yêu c u pháp lu t ph i ñư c áp d ng (như các gi i h!n v m c
x th i và phát th i cho phép ho'c quy ñ nh mang tính lu t pháp...);
c) m i quan tâm c a các bên h)u quan trong và ngoài t ch c (nh)ng
ñ i tác liên quan ñ#n giá tr c a t ch c, hình nh c a t ch c v i c ng ñ3ng,
ti#ng 3n, mùi h i ho'c bi u hi n c a s suy thoái).
Chu n m c m c ý th c có th ñư c áp d ng c cho các khía c!nh môi
trư ng và các tác ñ ng môi trư ng liên quan c a t ch c. Chu n m c môi
trư ng cũng có th áp d ng cho c khía c!nh môi trư ng và tác ñ ng môi
trư ng, nhưng trong h u h#t các tình hu ng chúng ñư c áp d ng cho các tác
ñ ng môi trư ng. Khi áp d ng chu n m c, t ch c ph i xác ñ nh m c (ho'c
giá tr b,ng s ) c a m c ý nghĩa g n li n v i m i chu n m c, ví d d a trên
s k#t h p hàm h p lý (kh năng/ t n su%t) c a s vi c x y ra và h u qu kéo
theo (tính kh c li t/cư ng ñ ) c a nó. M t s cách phân b c, x#p h!ng có th
dùng ñ ch- ra m c ý nghĩa, ví d ñ nh lư ng theo tr s ho'c ñ nh lư ng theo
m c cao, trung bình, th%p ho'c có th b+ qua.
T ch c có th ch&n l a ñ ñánh giá m c ñ ý nghĩa c a các khía c!nh
môi trư ng và các tác ñ ng liên quan và có th th%y nó r%t có ích trong vi c
k#t h p các k#t qu t" chu n m c ñã nêu. T" ñó ph i quy#t ñ nh, ví d , s.
d ng giá tr ngư8ng, khía c!nh nào là có ý nghĩa.
ð l p k# ho!ch, t ch c c n duy trì các thông tin thích h p v các khía
c!nh môi trư ng ñã ñư c xác ñ nh và nh)ng khía c!nh ñã ñư c cân nh c là ý
nghĩa. T ch c ph i s. d ng thông tin này ñ hi u nhu c u cũng như ñ xác
ñ nh cách ki m soát các tác nghi p. Thông tin vè các tác ñ ng ñã ñư c xác
ñ nh cũng c n ñư c ñưa vào m t cách phù h p. Ph i xem xét l!i và b sung
nh)ng thông tin này m t cách ñ nh kỳ hay khi có các ñi u ki n thay ñ i ñ
ñ m b o tính c p nh t c a nó. Vì m c ñích ñó, ph i duy trì các thông tin này
theo danh m c, tư li u ñăng ký, d) li u ho'c 1 d!ng khác.
Chú thích: Vi c xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng quan tr&ng không
yêu c u ñánh giá tác ñ ng môi trư ng.
H7 tr$ th#c hành - Các ngu*n thông tin có th- s d ng ñ- xác ñ nh

các khía c nh và các tác ñ ng môi trư ng
Ngu3n thông tin có th g3m
a) tài li u thông tin chung, như tài li u gi i thi u, catalogue, và báo cáo
hàng năm,
b) s v n hành, sơ ñ3 dòng ch y quá trình, k# ho!ch s n ph m và ch%t
lư ng,
c) các báo cáo t" nh)ng cu c ñánh giá, ho'c xem xét trư c ñây, báo
cáo xem xét ban ñ u v môi trư ng ho'c ñánh giá chu kỳ s ng.
d) thông tin t" các h th ng qu n lý khác, như ch%t lư ng hay s c kho6
ngh nghi p và an toàn lao ñ ng,
e) báo cáo d) li u k thu t, các tài li u phân tích ho'c nghiên c u ñư c
%n b n, danh m c các ch%t ñ c h!i,
f) các yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c
tán thành tuân th .
g) các quy ph!m th c hành, các chính sách, tài li u hư ng d n và các
chương trình qu c gia, qu c t#.
h) các d) li u mua hàng
i) các quy ñ nh v s n ph m, d) li u phát tri n s n ph m, b ng d) li u
an toàn nguyên li u/ hoá ch%t (M/CSDS), ho'c d) li u cân b,ng v năng
lư ng và nguyên li u.
j) các b n ki m kê ch%t th i,
k) các d) li u monitoring,
l) gi%y phép v môi trư ng ho'c các h3 sơ v ñơn c%p gi%y phép,
m) quan ñi m, yêu c u, ho'c s ñ3ng thu n c a các bên h)u quan, và
n) các báo cáo v các tình hu ng kh n c%p và s c .
4.3.2. Các yêu c u v, lu t pháp và các yêu c u khác
Hư ng d n chung - Các yêu c u v, lu t pháp và các yêu c u khác

T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì các th t c ñ xác ñ nh và
n m b t ñư c các yêu c u lu t pháp và các yêu c u khác mà t ch c ph i áp
d ng ho'c ch%p thu n áp d ng ñ i v i các khía c!nh môi trư ng c a ho!t
ñ ng, s n ph m và d ch v c a mình. M c ñích c a các th t c này nh,m giúp
t ch c nh n th c ñư c các yêu c u khác nhau và xác ñ nh cách th c v n
d ng các yêu c u ñó ñ i v i các khía c!nh môi trư ng c a ho!t ñ ng, s n
ph m d ch v c a mình. T ch c c n ñ m b o r,ng các thông tin thích h p v
yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th ph i
ñư c thông tin cho t%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa t
ch c, như các nhà th u ho'c nhà cung c%p có trách nhi m liên ñ i, ho'c cho
nh)ng ai có các ho!t ñ ng có th gây nh hư1ng t i s ñáp ng c a t ch c
ñ i v i các yêu c u ñó.
T ch c c n d ñoán và chu n b trư c v i nh)ng yêu c u m i ho'c b
thay ñ i ñ k p ti#n hành các hành ñ ng thích h p duy trì tính phù h p này.
T ch c cũng c n cân nh c li u các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà
t ch c tán thành tuân th có th áp d ng ho'c nh hư1ng t i các ho!t ñ ng,
s n ph m và d ch v m i ho'c có thay ñ i như th# nào.
Có nhi u ngu3n có th ñư c s. d ng ñ xác ñ nh và duy trì các thông
tin c p nh t v các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c ph i
th c hi n. Nh)ng ngu3n ñó có th 1 t%t c các c%p chính ph , các hi p h i
công nghi p ho'c nhóm thương m!i, cơ s1 d) li u và %n b n thương m!i, các
d ch v và tư v%n chuyên ngành.
4.3.2.1. Các yêu c u lu t pháp

Các yêu c u lu t pháp bao g3m b%t kỳ m t yêu c u hay s u9 quy n
nào có liên quan t i các khía c!nh môi trư ng c a t ch c mà ñã ñư c chính
ph (g3m cơ quan qu c t#, qu c gia, bang/ t-nh, và cơ quan th m quy n ñ a
phương) ban hành và có hi u l c pháp lý.
Các yêu c u pháp lu t có th có nhi u hình th c, nưh
a) các quy ñ nh lu t pháp, g3m các ñi u lu t và quy ñ nh,
b) các ngh ñ nh và ch- th ,
c) các gi%y phép, gi%y chuy n như ng quy n cho phép, ho'c các hình
th c u9 quy n khác,
d) các l nh do cơ quan th m quy n ban hành,
e) phán quy#t c a toà án ho'c toà th chính,
f) phong t c ho'c lu t l ñ a phương, và
g) các ñi u ư c, công ư c và ngh ñ nh thư.
ð bám sát các yêu c u pháp lu t, t ch c c n duy trì vi c ñăng ký c p
nh t ho'c l p danh m c các yêu c u pháp lu t c n tuân th .
T ch c c n xem xét s phù h p hi n t!i v i các yêu c u pháp lu t hi n
hành. T!o danh ti#ng, t!o l i th# c!nh tranh, tiên li u trư c ñ ñáp ng các
yêu c u pháp lu t m i, c i thi n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng, c i thi n
nh)ng m i quan h v i c ng ñ3ng v i các cơ quan ch c năng s( bù ñ p cho
ph n chi phí kh dĩ ph i tăng thêm ho!t ñ ng này.
Chú thích: Xem 4.5.2 hư ng d n ñánh giá s phù h p v i các yêu c u
pháp lu t.
4.3.2.2. Các yêu c u khác
D a trên hoàn c nh và nhu c u, t ch c có th tán thành m t cách t
nguy n các yêu c u khác các yêu c u pháp lu t, ñư c áp d ng ñ i v i các
khía c!nh môi trư ng c a ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a mình. Nh)ng
yêu c u khác ñó, n#u có th áp d ng, g3m:
a) tho thu n v i các t ch c ñư c u9 quy n c a c ng ñ3ng
b) tho thu n v i khách hàng,
c) các hư ng d n không mang tính lu t pháp,
d) các nguyên t c t nguy n ho'c quy ph!m th c hành,
e) các nhãn môi trư ng mang tính t nguy n ho'c các cam k#t v cung
c%p s n ph m thân thi n môi trư ng,
f) các yêu c u c a các hi p h i thương m!i,
g) tho thu n v i nhóm c ng ñ3ng ho'c các t ch c phi chính ph ,
h) cam k#t công khai c a t ch c ho'c c a công ty m7 c a t ch c ñó,
và
i) các yêu c u c a t p ñoàn/ công ty.
M t s trong các cam k#t và tho thu n này có th g n li n như ph n b
sung c a các tài li u môi trư ng. Tuy nhiên, HTQLMT ch- yêu c u nêu ra các
cam k#t hay tho thu n mà chúng có liên quan t i các khía c!nh môi trư ng
c a t ch c.
T ch c c n xác ñ nh và bám sát các yêu c u khác mà t ch c ñó tán
thành tuân th . ð làm vi c này, t ch c có th
- xác ñ nh các yêu c u khác trong chính sách môi trư ng c a mình, và
- duy trì m t b sưu t p c p nh t các yêu c u khác dư i d!ng danh
sách, ñăng ký, cơ s1 d) li u ho'c d!ng khác.
Thông tin v các chu n m c k#t qu ho!t ñ ng n i b k#t h p v i các
yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân
th có th tr giúp cho t ch c tri n khai các m c tiêu và ch- tiêu c a mình.
T!i nh)ng nơi các yêu c u pháp lu t và các yeê c u khác chưa có ho'c chưa
ñ ñ ñáp ng nhu c u c a t ch c, t ch c có th xây d ng và áp d ng các
chu n m c k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng n i b ñ ñáp ng nh)ng nhu c u
này c a mình. Các ví d v chu n m c k#t qu ho!t ñ ng n i b có th là vi c
h!n ch# ch ng lo!i, s lư ng các lo!i nhiên li u ho'c các ch%t nguy h!i hi n
ñư c s. d ng ho'c ñư c qu n lý t!i m t cơ s1 c th c a t ch c, ho'c h!n
ch# các khí phát th i ñ ñáp ng yêu c u v s phù h p c a pháp lu t.
H7 tr$ th#c hành - Cam k t s# phù h$p

ð!t s phù h p v i các yêu c u pháp lu t ph i tuân th và các yêu c u
khác mà t ch c tán thành tuân th là n i dung cam k#t cơ b n c a m t
HTQLMT. Cam k#t này c n ñư c ph n ánh trong quá trình l p k# ho!ch
HTQLMT và ñư c th c hi n thông qua h th ng này. Lãnh ñ!o c%p cao nh%t
c n ñ nh kỳ xem xét tính phù h p c a HTQLMT ñ ñ m b o tính hi u qu
c a nó, bao g3m các b ph n liên quan ñ#n s phù h p.
ð thu n ti n, các nhân t mang tính nguyên t c liên quan ñ#n s phù
h p c a HTQLMT ñư c t ng k#t trong danh m c dư i ñây. T ch c c n thi#t
l p, th c hi n và duy trì các quá trình và cung c%p ngu3n l c thích h p ñ :
a) thi#t l p m t chính sách có bao g3m cam k#t v s phù h p v i các
yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân
th (xem 4.2),
b) xác ñ nh, ti#p c n và hi u các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác
mà t ch c n thành tuân th (xem 4.3.2),
c) thi#t l p m c tiêu và ch- tiêu theo quan ñi m cân nh c yêu c u c a s
phù h p (xem 4.3.3),
d) ñ!t các m c tiêu và ch- tiêu liên quan t i s phù h p nh vi c tri n
khai:
- các chương trình trong ñó xác ñ nh vai trò, trách nhi m, th t c,
phương th c và th i h!n ñ ñ!t các m c tiêu và ch- tiêu liên quan ñ#n s phù
h p (xem 4.3.3.2), và
- ki m soát các tác nghi p (bao g3m các th t c - n#u c n thi#t) ñ th c
hi n cam k#t v s phù h p và các m c tiêu và ch- tiêu liên quan ñ#n s phù
h p (xem 4.4.6).
e) ñ m b o r,ng t%t các nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa
t ch c mà công vi c c a h& có liên quan ñ#n m t (ho'c các) các khía c!nh có
ý nghĩa, ph i ñư c ñào t!o m t cách phù h p v các yêu c u pháp lu t và các
yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th , các th t c liên quan có áp d ng
v i h& và v h u qu c a vi c không ñáp ng ñư c các yêu c u pháp lu t
(xem 4.4.2),
f) ñ nh kỳ ñánh giá s phù h p v i các yêu c u pháp lu t và các yêu
c u khác mà t ch c tán thành tuân th (xem 4.5.2),
g) xác ñ nh b%t kỳ trư ng h p không phù h p ho'c không thích h p (và
s không phù h p ho'c không thích h p ti m n có th d ñoán ñư c) và có
hành ñ ng s5n sàng ñ xác ñ nh, th c hi n và theo dõi các ho!t ñ ng kh c
ph c (xem 4.5.3),
h) duy trì và qu n lý các h3 sơ v s phù h p c a t ch c ñó v i các
yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th (xem
4.5.4),
i) g n các ñ'c ñi m liên quan ñ#n s phù h p khi ti#n hành ñánh giá
ñ nh kỳ HTQLMT (xem 4.5.5), và
j) xem xét nh)ng thay ñ i v các yêu c u pháp lu t ñư c áp d ng và
các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th khi h&p xem xét lãnh ñ!o 9xe,
4.6.1).
Cam k#t v s phù h p ph n ánh vi c t ch c mong mu n áp d ng
phương pháp ti#p c n h th ng ñ ñ!t ñư c và duy trì s phù h p v i các yêu
c u pháp lu t ñư c áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân
th .
4.3.3. Các m c tiêu, ch% tiêu và chương trình
Hư ng d n chung - Các m c tiêu, ch% tiêu và chương trình

Trong quá trình l p k# ho!ch, t ch c ñ ra m c tiêu và ch- tiêu ñ ñáp
ng các cam k#t ñư c nêu trong chính sách môi trư ng c a mình và ñ!t các
m c tiêu khác c a t ch c. Quá trình ñ ra và xem xét các m c tiêu và th c
hi n các chương trình nh,m ñ!t ñư c chúng s( cung c%p cơ s1 có h th ng
cho t ch c ñ nâng cao k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng trong m t s lĩnh v c
ñ3ng th i v n duy trì m c k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a mình trong các
lĩnh v c khác. Trong các m c tiêu ñư c l p có th bao g3m c k#t qu ho!t
ñ ng v qu n lý và v tác nghi p.
4.3.3.1. Thi t l p các m c tiêu và ch% tiêu

Khi l p các m c tiêu và ch- tiêu, t ch c ph i cân nh c m t s y#u t
ñ u vào, ví d :
a) các nguyên t c và cam k#t trong chính sách môi trư ng c a mình,
b) các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa (và các thông tin ñã thu ñư c
trong quá trình xác ñ nh chúng)
c) các yêu c u pháp lu t ñư c áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c
tán thành, tuân th
d) các nh hư1ng khi ñ!t ñư c các m c tiêu s( tác ñ ng ñ#n các ho!t
ñ ng và quá trình khác,
e) quan ñi m c a các bên h)u quan,
f) các l a ch&n công ngh và tính kh thi,
g) nh)ng cân nh c liên quan tài chính, tác nghi p và t ch c bao g3m
thông tin t" các nhà cung c%p và nhà th u,
h) các nh hư1ng có th v hình nh c a công ty ñ i v i c ng ñ3ng,
i) nh)ng phát hi n t" các cu c xem xét v môi trư ng, và
j) các m c tiêu khác c a t ch c.
Các m c tiêu ph i liên quan t" c%p lãnh ñ!o cao nh%t c a công ty t i
các c%p và các b ph n ch c năng khác mà t!i ñó các ho!t ñ ng quan tr&ng s(
ñư c ti#n hành ñ ñáp ng các cam k#t chính sách môi trư ng và các m c tiêu
chung c a t ch c. Các m c tiêu c n nh%t quán v i chính sách môi trư ng,
bao g3m cam k#t ngăn ng"a ô nhi2m, phù h p v i các yêu c u pháp lu t và
các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th và tính liên t c c i ti#n.
M t m c tiêu có th ñư c bi u th tr c ti#p qua m t m c c th v k#t
qu ho!t ñ ng ho'c có th ñư c bi u th m t cách chung và sau ñó ñư c xác
ñ nh c th qua m t hay nhi u ch- tiêu. Khi l p các ch- tiêu, chúng c n ño
ñư c nh các m c k#t qu ho!t ñ ng mà nh)ng m c ñó c n ñáp ng ñ ñ m
b o ñ!t ñư c các m c tiêu liên quan. Các ch- tiêu nên g n th i h!n c th c n
ñư c th c hi n trong chương trình.
Các m c tiêu môi trư ng do t ch c ñ't ra c n ñư c xem như m t ph n
c a các m c tiêu qu n lý chung c a t ch c ñó. S tích h p này s( nâng cao
giá tr c a không ch- HTQLMT mà còn c các HTQL khác mà 1 ñó có s tích
h p này.
Các m c tiêu và ch- tiêu có th ñư c áp d ng cho toàn b t ch c ho'c
1 di n h7p như m t ñ a ñi m c th hay m t s lĩnh v c ho!t ñ ng riêng bi t.
Ví d , m t cơ s1 s n xu%t có th nêu m c tiêu chung v gi m năng lư ng và
m c tiêu ñó có th ñ!t ñư c nh các ho!t ñ ng b o t3n trong m t b ph n
riêng bi t. Tuy nhiên trong các tình hu ng khác, t%t c các b ph n c a t
ch c ph i b,ng cách nào ñó cùng ñóng góp ñ ñ!t ñư c m c tiêu chung này
c a t ch c. Cũng có th các b ph n khác nhau c a t ch c, theo ñu i chung
m t m c tiêu, khi ñó các b ph n ñó ph i th c hi n các hành ñ ng khác nhau
ñ ñ!t ñư c nh)ng m c tiêu c a chính các phòng ban ñó.
T ch c c n xác ñ nh s ñóng góp c a các c%p và các b ph n ch c
năng khác nhau c a mình trong vi c ñ!t các m c tiêu, ph i làm cho các thành
viên riêng bi t trong t ch c nh n th c ñư c các trách nhi m c a mình.
Các ch- s k#t qu ho!t ñ ng có th ñư c dùng ñ theo dõi ti#n trình ñ!t
ñư c các m c tiêu và ch- tiêu (xem 4.3.3.3). Tài li u và thông tin v m c tiêu
và ch- tiêu giúp nâng cao kh năng ñ!t m c tiêu và ch- tiêu c a t ch c. Các
thông tin v m c tiêu và ch- tiêu liên quan c n ñư c cung c%p cho nh)ng
ngư i có trách nhi m ñ ñ!t ñư c chúng và cho c nh)ng ngư i c n thông tin
này ñ th c hi n các ch c năng liên quan, ch:ng h!n ñ ki m soát các tác
nghi p.
4.3.3.2. Chương trình ñ- ñ t m c tiêu và ch% tiêu
M t ph n c a quá trình l p k# ho!ch là vi c xây d ng chương trình ñ
ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu v môi trư ng c a t ch c. Chương trình
ph i ch- rõ vai trò, trách nhi m, quá trình, ngu3n l c, th i h!n, nh)ng n i
dung ưu tiên và các hành ñ ng c n thi#t ñ ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu
môi trư ng. Các hành ñ ng này ph i g n li n v i các quy trình, d án, s n
ph m, d ch v , các ñ a ñi m ho'c các cơ s1 v t ch%t c a m t ñ a ñi m riêng
bi t. Trong quá trình l p k# ho!ch mang tính chi#n lư c c a mình, các t ch c
có th k#t h p các chương trình ñ ñ!t ñư c m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng
v i các chương trình khác. Các chương trình ñ ñ!t các m c tiêu và ch- tiêu
môi trư ng s( giúp t ch c hoàn thi n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a
mình. Các chương trình này ph i năng ñ ng. Khi x y ra nh)ng thay ñ i c a
các quá trình, ho!t ñ ng, d ch v và các s n ph m trong ph!m vi HTQLMT,
các m c tiêu, ch- tiêu và các chương trình liên quan c n ñư c s.a ñ i - n#u
c n thi#t.
ð ñ!t ñư c m c tiêu, ch- tiêu c a mình, t ch c nên theo quá trình có
th h)u ích sau:
V i m i cam k#t v chính sách ph i xác ñ nh t"ng m c tiêu và ch- tiêu
tương ng v i cam k#t ñó, thi#t l p m t ho'c các chương trình ñ ñ!t t"ng
m c tiêu và ch- tiêu ñó, xác ñ nh các ch- s k#t qu ho!t ñ ng c th và các
hành ñ ng ñ th c hi n t"ng chương trình. Các m c tiêu và ch- tiêu c th sau
ñó có th ph i ñư c xác ñ nh l!i ñ ñ m b o r,ng các ch- s k#t qu ho!t ñ ng
và hành ñ ng g n li n v i chúng. Quá trình này có th ñư c l'p l!i n#u thích
h p, ví d , n#u ph i thay ñ i chính sách hay sau k#t qu c a cu c h&p xem xét
c a lãnh ñ!o. B ng A.2 nêu ra các ví d v các bư c trong quá trình này.
4.3.3.3. Ch% s k t qu ho t ñ ng
T ch c ph i l p các ch- s có th ño ñư c v k#t qu ho!t ñ ng môi
trư ng. Các ch- s này c n khách quan, có th ki m ch ng và tái t!o l!i.
Chúng c n phù h p v i ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a t ch c, nh%t
quán v i chính sách môi trư ng, th c t#, hi u qu v chi phí và kh thi v
công ngh . Các ch- s này có th ñư c s. d ng ñ theo dõi thành qu c a t
ch c khi hư ng t i vi c ñ!t các m c tiêu và ch- tiêu c a mình. Chúng cũng có
th ñư c s. d ng cho nh)ng m c ñích khác, ch:ng h!n như m t ph n c a
quá trình chung ñ ñánh giá và nâng cao k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng. T
ch c c n cân nh c vi c s. d ng c các ch- s k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng
cũng như ch- s v qu n lý cho phù h p v i các khía c!nh môi trư ng có ý
nghĩa c a mình.
Các ch- s k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a m t t ch c là công c
quan tr&ng cho vi c giám sát tính liên t c c i ti#n.
Chú thích: Xem ISO 14031 và ISO/TR 14032 hư ng d n c th hơn v
vi c l a ch&n và s. d ng các ch- s k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng.
H7 tr$ th#c hành - Các ch% s k t qu ho t ñ ng
Nói chung, ti#n tri n ñ hư ng t i m c tiêu có th ñư c ño b,ng vi c
s. d ng các ch- s k#t qu ho!t ñ ng v môi trư ng như:
a) lư ng nguyên li u thô ho'c năng lư ng ñư c s. d ng,
b) lư ng khí th i - ví d CO2,
c) ch%t th i phát sinh ra trên s lư ng thành ph m,
d) hi u qu c a nguyên li u và năng lư ng ñư c s. d ng,
e) s s c môi trư ng (ví d th i quá các gi i h!n),
f) s các tai n!n môi trư ng (ví d rò r- trái v i quy ñ nh),
g) t9 l ph n trăm ch%t th i ñư c tái ch#,
h) t9 l tái ch# nguyên li u dùng trong bao bì, ñóng gói,
i) s km v n chuy n b,ng phương ti n v n t i d ch v trên m t ñơn v
s n ph m,
j) thành ph n ñ nh lư ng các ch%t ô nhi2m c th ñư c th i ra, ví d
NOx, SO2, CO, VOCs, Pb, CFCs,
k) ñ u tư b o v môi trư ng,
l) s các v ki n, và
m) di n tích vùng ñ%t bên ngoài dành cho các loài ñ ng v t hoang dã cư
trú.
4.4. Áp d ng và v n hành h th ng
Hư ng d n chung - áp d ng và v n hành h th ng
T ch c ph i cung c%p các ngu3n l c, kh năng, cơ c%u và cơ ch# h
tr c n thi#t ñ
a) ñ!t ñư c chính sách, m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng,
b) ñáp ng các yêu c u thay ñ i c a t ch c,
c) trao ñ i thông tin các v%n ñ v HTQLMT v i các bên h)u quan, và
d) ñ m b o quá trình áp d ng và ho!t ñ ng c i ti#n liên t c HTQLMT
luôn ñư c di2n ra ñ nâng cao k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c.
ð qu n lý có hi u qu các v%n ñ môi trư ng, HTQLMT có th ñư c
thi#t k#, xem xét l!i sao cho liên k#t phù h p và tích h p v i các quá trình
HTQL hi n có. S tích h p này giúp t ch c cân b,ng và gi i quy#t các mâu
thu n gi)a nh)ng m c tiêu môi trư ng v i nh)ng m c tiêu hay các v%n ñ ưu
tiên khác c a t ch c, n#u có.
Các y#u t c a HTQL mà th%y rõ l i ích qua s tích h p này g3m các
chính sách, phân b ngu3n l c, ki m soát tác nghi p và tài li u, thông tin và
các h th ng h tr , ñào t!o và phát tri n, cơ c%u t ch c và trách nhi m, các
h th ng ki m tra và khen thư1ng, các h th ng ño lư ng và giám sát, quá
trình ñánh giá n i b , trao ñ i thông tin và báo cáo.
4.4.1. Ngu*n l#c, vai trò, trách nhi m và th m quy,n

Lãnh ñ!o t ch c ph i quy#t ñ nh và t!o ngu3n l c thích ng, có s5n ñ
thi#t l p, th c hi n, duy trì và c i ti#n HTQLMT. Ngu3n l c này ph i ñư c
cung c%p hi u qu , ñúng th i gian.
Khi xác ñ nh ngu3n l c c n thi#t ñ thi#t l p, th c hi n và duy trì
HTQLMT, t ch c c n cân nh c:
- cơ s1 h! t ng,
- các h th ng thông tin,
- ñào t!o,
- công ngh , và
- tài chính, nhân l c và các ngu3n l c khác c th cho các tác nghi p
c a t ch c.
Phân b ngu3n l c c n cân nh c c nhu c u hi n t!i cũng như trong
tương lai c a t ch c. T ch c nên l p các th t c ñ theo dõi các l i ích cũng
như các chi phí c a ho!t ñ ng môi trư ng hay các ho!t ñ ng liên quan ñ#n
môi trư ng c a mình khi phân b ngu3n l c. Có th bao g3m các v%n ñ như
chi phí ki m soát ô nhi2m, rác th i và lo!i b+ rác th i.
Ph i ñ nh kỳ ho'c k#t h p v i cu c h&p xem xét c a lãnh ñ!o ñ xem
xét l!i vi c phân b ngu3n l c nh,m ñ m b o s thích ng c a chúng. Khi
ñánh giá s thích ng c a ngu3n l c, c n xem xét nh)ng thay ñ i và/ho'c
nh)ng d án hay các tác nghi p m i so v i k# ho!ch ñã ñư c l p.
H7 tr$ th#c hành - Nhân l#c, các ngu*n l#c v t ch/t và tài chính
Cơ s1 ngu3n l c và cơ c%u t ch c c a doanh nghi p và ho'c nh+
(SME) có th gây nh)ng h!n ch# nh%t ñ nh khi th c hi n HTQLMT. ð vư t
qua nh)ng h!n ch# này, doanh nghi p nh+ và v"a có th xem xét các chi#n
lư c h p tác v i
a) khách hàng và nhà cung c%p l n hơn, ñ chia s6 công ngh và ki#n
th c,
b) các doanh nghi p nh+ và v"a khác cùng n,m trong m t h th ng
cung ng ho'c thu c cùng cơ s1 ñ a phương nh,m xác ñ nh và ch- ra nh)ng
v%n ñ chung, chia s6 kinh nghi m, thúc ñ y phát tri n k thu t, h p tác s.
d ng cơ s1 v t ch%t, dàn x#p s. d ng m t cách có l a ch&n ngu3n l c t" bên
ngoài,
c) các t ch c tiêu chu n hoá, các hi p h i doanh nghi p nh+ và v"a,
phòng thương m!i, các chương trình ñào t!o, nâng cao nh n th c, và
d) các trư ng ñ!i h&c và các trung tâm nghiên c u khác, nh,m h tr và
c i ti#n năng su%t, ñ i m i.
Vi c l p, th c hi n, duy trì thành công HTQLMT ph thu c r%t l n vào

vi c lãnh ñ!o c%p cao nh%t xác ñ nh, giao phó trách nhi m và th m quy n
trong t ch c như th# nào (xem H tr th c hành - Cơ c%u và Trách nhi m).
Lãnh ñ!o c%p cao nh%t ph i ch- ñ nh m t ho'c m t s ñ!i di n lãnh ñ!o
hay cán b ch c năng có ñ y ñ th m quy n, nh n th c, kh năng và ngu3n
l cñ :
a) ñ m b o vi c l p, th c hi n và duy trì HTQLMT 1 t%t c các c%p c a
t ch c có áp d ng h th ng, và
b) báo cáo lãnh ñ!o c%p cao nh%t v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng và
các cơ h i c i ti#n nó.
Trách nhi m c a ñ!i di n lãnh ñ!o có th g3m vi c trao ñ i qua l!i v i
các bên h)u quan v các v%n ñ liên quan ñ#n HTQLMT. ð!i di n lãnh ñ!o
có th có nh)ng trách nhi m khác trong t ch c. Trong các t ch c nh+,
ngư i qu n lý trư1ng có th th c hi n ch c năng này.
T ch c ph i xác ñ nh và thông báo các trách nhi m, quy n h!n c a
nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa c a t ch c mà công vi c c a
h& có liên quan ñ#n qu n lý môi trư ng c a t ch c. Trách nhi m v môi
trư ng không ch- gi i h!n thu n tuý v ho!t ñ ng môi trư ng, nó có th bao
g3m các lĩnh v c khác c a t ch c, như qu n lý tác nghi p hay nh)ng ch c
năng nghi p v khác (ví d mua s m, k thu t công ngh , ch%t lư ng v.v.).
Lãnh ñ!o c n cung c%p các ngu3n l c sao cho có kh năng hoàn thành các
trách nhi m ñã ñư c phân công. Trách nhi m và quy n h!n c n ñư c xem xét
l!i khi có s thay ñ i v cơ c%u c a t ch c.
H7 tr$ th#c hành - Cơ c/u t ch!c và trách nhi m
ð ñ m b o vi c thi#t l p và áp d ng HTQLMT có hi u qu , c n ph i
giao phó nh)ng trách nhi m phù h p.
Các ví d sau ñây minh ho! v trách nhi m môi trư ng
Ví d v, trách nhi m môi trư ng Ngư i ch u trách nhi m
Thi#t l p phương hư ng chung Ch t ch, Cán b qu n lý ñi u hành
(CEO), h i ñ3ng qu n tr
Nghiên c u, công b chính sách môi Ch t ch, CEO, và nh)ng ngư i thích
trư ng. h p khác
L p các m c tiêu, ch- tiêu môi trư ng Nh)ng cán b qu n lý liên quan
và các chương trình
Giám sát k#t qu ho!t ñ ng chung c a Cán b ph trách v môi trư ng
HTQLMT
ð m b o s phù h p v i các yêu c u T%t c các cán b qu n lý
pháp lu t ñư c áp d ng và các yêu c u
khác mà t ch c tán thành tuân th
Thúc ñ y c i ti#n liên t c T%t c các cán b qu n lý
Xác ñ nh mong mu n c a khách hàng Nhân viên marketing và bán hàng
Xác ñ nh các yêu c a c a nhà cung c%p Ngư i mua hàng
Phát tri n và duy trì các th t c k# toán Ph trách tài chính/ k# toán
ð m b o s phù h p v i các yêu c u T%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c
c a HTQLMT trên danh nghĩa c a t ch c
Xem xét l!i ho!t ñ ng c a HTQLMT Lãnh ñ!o c%p cao nh%t
Chú thích: Các công ty và các vi n có cơ c%u t ch c khác nhau c n

xác ñ nh trách nhi m qu n lý môi trư ng d a trên ti#n trình công vi c riêng
c a h&. Ví d , trong m t doanh nghi p v"a và nh+, ngư i ch có th là ngư i
ch u trách nhi m v i t%t c ho!t ñ ng này.
4.4.2. Năng l#c, ñào t o và nh n th!c

Lãnh ñ!o c%p cao nh%t có trách nhi m chính trong vi c xây d ng nh n
th c và thúc ñ y nhân viên qua vi c gi i thích các giá tr môi trư ng c a t
ch c, thông tin v cam k#t trong chính sách môi trư ng c a mình, khuy#n
khích t%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa t ch c nh n th c
t m quan tr&ng c a vi c ñ!t ñư c m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng mà h& có
trách nhi m. ðó là cam k#t c a các cá nhân trong vi c chia s6 các giá tr môi
trư ng, bi#n các quy ñ nh b,ng văn b n trong HTQLMT thành quá trình th c
hi n có hi u qu . Nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa c a t ch c
c n ñư c khuy#n khích ñưa ra nh)ng ki#n ngh giúp các k#t qu ho!t ñ ng
môi trư ng ñư c c i thi n.
T ch c c n ñ m b o r,ng t%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên
danh nghĩa t ch c nh n th c ñư c t m quan tr&ng c a s phù h p gi)a chính
sách môi trư ng v i các yêu c u c a HTQLMT, vai trò và trách nhi m c a h&
trong HTQLMT, các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa th c t# ho'c ti m n
cũng như các tác ñ ng liên quan trong th c hi n công vi c c a h&, l i ích c a
k#t qu ho!t ñ ng ñư c c i ti#n và h u qu n y sinh do không áp d ng các
yêu c u HTQLMT.
Chú thích 1: T%t c nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa c a
t ch c bao g3m m&i nhân viên, nhà th u, và có th c nh)ng bên có liên
quan khác.
Nh)ng ngư i ti#n hành các công vi c có liên quan t i (các) khía c!nh
môi trư ng có ý nghĩa th c t# ho'c ti m n ho'c (các) tác ñ ng liên quan ph i
có năng l c th c hi n ñư c công vi c ñáp ng ñư c yêu c u c a HTQLMT.
ð i v i các ho!t ñ ng ñư c xem là quan tr&ng nh%t trong qu n lý các khía
c!nh môi trư ng c a mình, t ch c ph i xác ñ nh m c ki#n th c, hi u bi#t, k
năng, ho'c năng l c ñ m i ngư i riêng bi t có kh năng th c hi n chúng.
M t khi ñã xác ñ nh ñư c yêu c u v năng l c, t ch c ph i ñ m b o r,ng
nh)ng ngư i ñư c giao th c hi n các công vi c này th c s có năng l c mà
công vi c ñó yêu c u.
Chú thích 2: Xem 4.5.5 hư ng d n v năng l c c a các ñánh giá viên.
Năng l c ph i d a trên giáo d c, ñào t!o, k năng, và/ho'c kinh
nghi m thích ng. Các yêu c u v năng l c ph i ñư c cân nh c trong quá
trình tuy n d ng, ñào t!o và phát tri n các k năng và kh năng trong tương
lai c a nh)ng ngư i làm vi c cho ho'c trên danh nghĩa c a t ch c. Cũng nên
cân nh c năng l c khi l a ch&n các nhà th u và nh)ng ngư i khác làm vi c
cho ho'c trên danh nghĩa t ch c.
T ch c nên xác ñ nh và ñánh giá b%t k s khác bi t nào gi)a năng l c
c n có ñ th c hi n m t công vi c và năng l c th c s c a m t ngư i ñư c
yêu c u th c hi n công vi c ñó. S khác bi t này có th ñư c ñi u ch-nh qua
giáo d c, ñào t!o và phát tri n các k năng b sung v.v...
Các chương trình ñào t!o c n ph n ánh các trách nhi m ñã ñư c xác
ñ nh trong HTQLMT và c n tính t i c ki#n th c và hi u bi#t hi n có c a h&c
vi n v môi trư ng. Các chương trình ñào t!o liên quan t i HTQLMT có th
bao g3m:
a) xác ñ nh các nhu c u ñào t!o ngư i lao ñ ng,
b) thi#t k# và phát tri n k# ho!ch ñào t!o g n li n v i các nhu c u ñào
t!o ñã ñư c xác ñ nh,
c) xác minh phù h p v i các yêu c u ñào t!o HTQLMT,
d) ñào t!o theo n i dung c th cho các nhóm lao ñ ng,
e) l p văn b n và giám sát k#t qu ñào t!o, và
f) ñánh giá v k#t qu ñào t!o theo các yêu c u và nhu c u ñào t!o ñã
ñư c xác ñ nh.
H7 tr$ th#c hành - Năng l#c, ñào t o và nh n th!c
Các ví d v các lo!i hình ñào t!o môi trư ng mà t ch c có th cung
c%p như sau
Lo i hình ñào t o ð i tư$ng ti p thu M c ñích
Nâng cao nh n th c v t m Các nhà qu n lý cao c%p ð!t ñư c cam k#t môi
quan tr&ng c a qu n lý môi trư ng c a t ch c
trư ng
Nâng cao nh n th c chung T%t c ngư i lao ñ ng ð!t ñư c cam k#t v chính
v môi trư ng sách môi trư ng, m c tiêu
và ch- tiêu c a t ch c, và
nâng cao trách nhi m c a
các cá nhân
ðào t!o v các yêu c u c a Nh)ng ngư i ch u trách Hư ng d n làm th# nào ñ6
HTQLMT nhi m trong HTQLMT ñáp ng yêu c u, ñi u hành
các quy trình th t c, v.v...
Nâng cao k năng Ngư i lao ñ ng ch u trách Nâng cao k#t qu ho!t ñ ng
nhi m v môi trư ng trong m&i lĩnh v c c a t
ch c, như v n hành, nghiên
c u và phát tri n, ñi u hành
ðào t!o v s phù h p Nh)ng ngư i lao ñ ng ho!t ð!t ñư c s phù h p v i
ñ ng c a h& nh hư1ng t i các yêu c u ñào t!o b t
s phù h p bu c và nâng cao s phù
h p v i các yêu c u pháp
lu t ñư c áp d ng và các
yêu c u khác mà t ch c
ph i th c hi n.
4.4.3. Trao ñ i thông tin

Hư ng d n chung - Trao ñ i thông tin
T ch c c n căn c theo nhu c u riêng c a mình ho'c nh)ng nhu c u
c a các bên h)u quan ñ l p, th c hi n và duy trì các th t c ñ trao ñ i thông
tin trong n i b và v i bên ngoài v chính sách môi trư ng, v k#t qu ho!t
ñ ng môi trư ng c a mình ho'c nh)ng thông tin khác. Các bên h)u quan có
th g3m, ví d , dân cư khu v c g n k , các t ch c phi chính ph , khách
hàng, nhà th u, nhà cung c%p, nhà ñ u tư, các t ch c cung c%p d ch v ng
c u kh n c%p và nh)ng ngư i th c thi các quy ñ nh pháp lu t.
M c ñích và l i ích c a trao ñ i thông tin có th g3m:
a) ch ng minh cam k#t và n l c c a t ch c ñ nâng cao k#t qu ho!t
ñ ng môi trư ng, cũng như k#t qu c a nh)ng n l c ñó,
b) nâng cao nh n th c và khuy#n khích ñ i tho!i v chính sách môi
trư ng, k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng và các thành t u liên quan các c a t
ch c,
c) ti#p nh n, xem xét và tr l i các câu h+i, nh)ng m i quan ng!i ho'c
các ñ u vào khác, và
d) thúc ñ y liên t c c i ti#n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng.
4.4.3.1. Trao ñ i thông tin trong n i b

Vi c trao ñ i thông tin gi)a và trong các c%p và b ph n ch c năng
trong t ch c ñóng vai trò quan tr&ng ñ i v i hi u qu HTQLMT. Ví d , trao
ñ i thông tin r%t quan tr&ng ñ gi i quy#t v%n ñ , ñ ph i h p các ho!t ñ ng,
ñ theo dõi các k# ho!ch hành ñ ng và ñ phát tri n hơn n)a HTQLMT. Viêc
cung c%p các thông tin phù h p v i nh)ng ngư i lao ñ ng c a t ch c s( thúc
ñ y h& ch%p nh n nh)ng n l c c a t ch c ñ nâng cao k#t qu ho!t ñ ng
c a t ch c s( thúc ñ y h& ch%p nh n nh)ng n l c c a t ch c ñ nâng cao
k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c. Vi c trao ñ i thông tin có th giúp
ngư i lao ñ ng ñáp ng ñ y ñ các trách nhi m c a mình và t ch c ñ ñ!t
ñư c các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng. T ch c c n có quá trình ñ khuy#n
khích vi c ph n h3i và tham gia c a t%t c các c%p trong t ch c, ph i có cơ
ch# ti#p nh n, ph n h3i ñ i v i nh)ng ki#n ngh và th c hi n trên danh nghĩa
c a t ch c, như nhà th u ho'c Nhà cung c%p r%t quan tr&ng. Các k#t qu
quan tr c, ñánh giá và xem xét c a lãnh ñ!o v HTQLMT ph i ñư c thông
báo cho nh)ng ngư i thích ng trong t ch c.
Hi n có r%t nhi u phương pháp trao ñ i thông tin n i b , ví d các biên
b n h&p, thông báo trên b ng tin, tin n i b , h p thư ho'c lư c ñ3 ñ xu%t ñ
án ki#n ngh , trang web, e-mail, các h i ngh và u9 ban liên h p.
4.4.3.2. Trao ñ i thông tin v i bên ngoài
Trao ñ i thông tin v i các bên h)u quan là công c quan tr&ng và hi u
qu ñ i v i ho!t ñ ng qu n lý môi trư ng. C n có các phương pháp ch ñ ng
ñ nâng hi u qu c a ho!t ñ ng trao ñ i thông tin v i bên ngoài. T ch c nên
cân nh c các chi phí và l i ích ti m n b1i các cách ti#p c n khác nhau trong
vi c phát tri n k# ho!ch trao ñ i thông tin phù h p v i t"ng hoàn c nh c th
c a mình. ð3ng th i t ch c cũng c n cân nh c li u nh)ng khía c!nh môi
trư ng nào c a các bên h)u quan có liên quan t i vi c cung ng, liên quan t i
các s n ph m c a mình và chúng c n ñư c thông tin v i bên ngoài.
Ít nh%t, t ch c c n thi#t, th c hi n và duy trì các th t c ti#p nh n, l p
văn b n và h3i ñáp v các thông tin liên quan t" các bên h)u quan bên ngoài.
S( hi u ích hơn n#u t ch c có quy ñ nh b,ng văn b n v ho!t ñ ng trao ñ i
thông tin v i bên ngoài.
B%t k quy#t ñ nh nào mà t ch c ñưa ra ñ ch ñ ng hay ph n h3i trao
ñ i thông tin v i bên ngoài ñ u ph i ñư c lưu tr) l!i dư i d!ng h3 sơ. T ch
nên th c hi n quá trình trao ñ i thông tin v i các bên h)u quan bên ngoài khi
có tình hu ng kh n c%p ho'c s c mà chúng có th nh hư1ng ho'c gây quan
tâm cho h&.
Có nhi u phương pháp trao ñ i thông tin bên ngoài có th khuy#n
khích vi c hi u và ch%p nh n nh)ng n l c qu n lý môi trư ng c a t ch c và
thúc ñ y ñ i tho!i v i các bên h)u quan. Các phương pháp thông tin bao g3m
ví d , th o lu n không chính th c, có nh)ng ngày m1 c.a tham quan c a t
ch c, l p nhóm chuyên ngành, ñ i tho!i c ng ñ3ng, tham gia các s ki n
trong c ng ñ3ng, trang web, e-mail, thông cáo báo chí, qu ng cáo và b n tin
ñ nh kỳ báo cáo thư ng niên (ho'c ñ nh kỳ) và các ñư ng dây nóng.
H tr th c hành - Trao ñ i thông tin n i b và bên ngoài
Các ví d v thông tin ñư c trao ñ i bao g3m
a) thông tin chung v t ch c,
b) tuyên b c a lãnh ñ!o, n#u thích h p
c) chính sách, m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng,
d) các quá trình qu n lý môi trư ng (bao g3m s tham gia c a ngư i
lao ñ ng và các bên h)u quan),
e) các cam k#t c a t ch c v vi c liên t c c i ti#n và ngăn ng"a ô
nhi2m,
f) các thông tin liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng c a s n ph m
d ch v , ñư c chuy n t i thông qua các nhãn và các b n t công b v môi
trư ng
g) thông tin v k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c bao g3m các
xu hư ng (ví d gi m thi u ch%t th i, qu n lý s n ph m, k#t qu ho!t ñ ng
trong quá kh ),
h) s phù h p c a t ch c v i các yêu c u pháp lu t và các yêu c u
khác mà t ch c tán thành tuân th , các hành ñ ng kh c ph c ñã ñư c th c
hi n ñ i v i các trư ng h p không phù h p ñã ñư c xác ñ nh.
i) thông tin b sung trong các báo cáo, như danh sách chú thích các t"
ng) chuyên môn,
j) thông tin tài chính như ti#t ki m chi phí ho'c ñ u tư vào các d án
môi tư ng,
k) các chi#n lư c ti m năng ñ c i ti#n k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng
c a t ch c,
l) thông tin liên quan ñ#n các s c môi trư ng, và
m) các ngu3n thông tin chi ti#t hơn, như các ngư i liên h ho'c trang
web.
ð i v i c trao ñ i thông tin n i b cũng như v i bên ngoài v môi
trư ng, ñi u quan tr&ng ph i lưu ý là:
- thông tin c n d2 hi u và ñư c gi i thích tho ñáng,
- thông tin có th ki m ch ng ngu3n g c,
- t ch c nên trình bày b,ng d) li u/ ñ3 th ñ minh ho! chính xác k#t
qu ho!t ñ ng c a mình,
- n#u có th , thông tin nên ñư c trình bày theo d!ng so sánh (ví d b,ng
cùng các ñơn v ño lư ng gi ng nhau).
4.4.3.3. Các quá trình trao ñ i thông tin

T ch c nên cân nh c b n ch%t, quy mô, các khía c!nh môi trư ng có ý
nghĩa c a mình, b n ch%t và nhu c u c a các bên h)u quan khi thi#t l p
chương trình trao ñ i thông tin.
T ch c nên cân nh c các bư c c a quá trình dư i ñây:
a) thu th p ho'c t p h p các thông tin, yêu c u k c t" phía các bên
h)u quan,
b) quy#t ñ nh ñ i tư ng ti#p nh n chính, lo!i thông tin, nhu c u ñ i
tho!i,
c) l a ch&n thông tin liên quan t i l i ích c a ñ i tư ng ti#p nh n thông
tin chính,
d) quy#t ñ nh thông tin s( ñư c trao ñ i t i ñ i tư ng ti#p nh n thông
tin,
e) quy#t ñ nh phương pháp trao ñ i thông tin phù h p,
f) ñ nh kỳ ñánh giá và quy#t ñ nh tính hi u qu c a quá trình trao ñ i
thông tin.
4.4.4. Tài li u
ð ñ m b o HTQLMT c a mình ñư c hi u và th c hi n hi u qu , t
ch c c n l p và duy trì h th ng tài li u thích h p. M c ñích c a tài li u này
là ñ cung c%p nh)ng thông tin c n thi#t t i ngư i lao ñ ng và các bên h)u
quan khác. Tài li u nên ñư c thu th p và duy trì theo cách ph n ánh ñư c văn
hoá và nhu c u c a t ch c, xây d ng và nâng cao h th ng thông tin hi n có
c a nó. Quy mô các tài li u c a t ch c này có th khác so v i t ch c khác
nhưng c n miêu t ñư c HTQLMT c a t ch c (xem h tr th c hành - ph n
tài li u nêu dư i ñây).
T ch c có th l a ch&n ñ t ng k#t thông tin theo d!ng s tay di2n t
t ng quan hay tóm lư c HTQLMT và có th ñ nh hư ng cho các tài li u liên
quan. C%u trúc c a s tay v HTQLMT không nh%t thi#t theo c%u trúc các
h!ng m c c a TCVN ISO 14001 hay b%t kỳ tiêu chu n nào khác.
ð qu n lý hi u qu các quá trình ch ch t c a mình, (ví d các quá
trình liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng ý nghĩa ñã ñư c xác ñ nh), t
ch c ph i l p (m t) nhi u th t c mô t m t cách ñ chi ti#t và phù h p cách
th c c th th c hi n m i quá trình. N#u t ch c quy#t ñ nh không văn b n
m t th t c nào ñó thì ngư i lao ñ ng liên quan c n ñư c thông báo nh trao
ñ i thông tin ho'c ph i ñào t!o m t cách tho ñáng v các yêu c u ñó (xem
4.4.2).
Các h3 sơ cung c%p thông tin v nh)ng k#t qu ñ!t ñư c ho'c ch ng c
v ho!t ñ ng ñã th c hi n, là m t ph n c a h th ng tài li u c a t ch c,
nhưng nói chung, chúng ñư c ki m soát thông qua các quá trình qu n lý khác
(xem 4.5.4).
Các tài li u có th ñư c qu n lý b,ng b%t k phương th c nào (b n in,
ñi n t., nh, áp phích) mi2n là h)u ích, rõ ràng, d2 hi u và d2 truy c p ñ i v i
nh)ng ngư i c n thông tin ch a ñ ng trong ñó. Có nhi u ưu ñi m khi lưu tr)
tài li u dư i d!ng t p tin ñi n t., như d2 c p nh t, ki m soát vi c truy c p, và
ñ m b o r,ng t%t c ngư i s. d ng ñang dùng nh)ng phiên b n hi u l c c a
tài li u.
N#u các quá trình c a HTQLMT song song v i các quá trình c a các h
th ng qu n lý khác, t ch c c n k#t h p tài li u môi trư ng liên quan v i tài
li u c a các h th ng khác.
H7 tr$ th#c hành - Tài li u
Các ví d v tài li u bao g3m
a) công b v chính sách, m c tiêu và ch- tiêu,
b) mô t ph!m vi c a HTQLMT,
c) mô t các chương trình và trách nhi m
d) thông tin v các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa,
e) các th t c,
f) thông tin v quá trình,
g) sơ ñ3 t ch c,
h) các tiêu chu n n i b và bên ngoài,
i) các phương án liên quan tình tr!ng kh n c%p và
j) các h3 sơ.
4.4.5. Ki-m soát tài li u

Ki m soát tài li u HTQLMT là r%t quan tr&ng ñ ñ m b o
a) tài li u có th ñư c phân bi t là ñ dùng cho t ch c, phòng ban, b
ph n ch c năng, ho!t ñ ng ho'c ngư i có liên quan
b) các tài li u (không ph i h3 sơ) s( ñư c ñ nh kỳ xem xét, s.a ñ i khi
c n thi#t và ph i ñư c phê duy t b1i ngư i có th m quy n trư c khi phát
hành,
c) các phiên b n hi n hành c a tài li u liên quan ph i có s5n 1 t%t c các
nơi ti#n hành các tác nghi p mà chúng nh hư1ng m t cách cơ b n ñ#n ch c
năng c a h th ng, và
d) nh)ng tài li u ñã l!c h u ph i ñư c lo!i b+ kh+i nơi phát hành, nơi
s. d ng. Trong m t s tình hu ng, ví d do m c ñích pháp lý và/ ho'c b o
t3n ki#n th c, các tài li u dù l!c h u có th v n ñư c lưu gi).
Các tài li u có th ñư c ki m soát hi u qu nh :
- xây d ng ñ nh d!ng thích h p g3m tiêu ñ nh%t quán, ñánh s , ghi
ngày tháng, tình tr!ng s.a ch)a, soát xét và th m quy n s.a ch)a,
- ch- ñ nh vi c xem xét, phê duy t tài li u cho nh)ng ngư i có ñ năng
l c k thu t và th m quy n t ch c, và
- duy trì h th ng phân ph i tài li u hi u qu .
4.4.6. Ki-m soát các tác nghi p
Hư ng d n chung - Ki-m soát các tác nghi p
T ch c ph i áp d ng m t s d!ng ki m soát tác nghi p ñáp ng nh)ng
cam k#t v chính sách môi trư ng c a mình, ñ!t ñư c các m c tiêu và ch-
tiêu, th c hi n ñư c các yêu c u pháp lu t hi n hành và các yêu c u khác mà
t ch c tán thành tuân th , qu n lý ñư c các khía c!nh môi trư ng có ý
nghĩa. ð l p k# ho!ch ki m soát các tác nghi p m t cách hi u qu và h)u
hi u t ch c c n xác ñ nh t!i khâu nào c n ki m soát và m c ñích vi c ki m
soát là gì. Nên quy ñ nh các d!ng và m c ñ ki m soát ñ chúng ñáp ng các
m c ñích c a t ch c. Nh)ng d!ng ki m soát tác nghi p nào ñã ñư c ch&n thì
c n duy trì và ñ nh kỳ ñoán giá ñ ñ m b o tính liên t c hi u qu c a chúng.
4.4.6.1. Xác ñ nh các nhu c u ki-m soát tác nghi p
T ch c có th s. d ng các d!ng ki m soát tác nghi p ñ :
a) qu n lý các khía c!nh môi trư ng ý nghĩa.
b) ñ m b o s phù h p v i các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác
mà t ch c tán thành tuân th ,
c) ñ!t các m c tiêu và ch- tiêu, ñ m b o tính nh%t quán v i chính sách
môi trư ng c a t ch c k c cam k#t ngăn ng"a ô nhi2m, liên t c c i ti#n
d) tránh ho'c gi m thi u các r i ro môi trư ng.
Khi xác ñ nh các nhu c u ki m soát tác nghi p, t ch c nên cân nh c t%t
c các tác nghi p c a mình có liên quan các ch c năng qu n lý như mua s m,
bán hàng, ti#p th , nghiên c u và phát tri n, thi#t k# và k thu t công ngh ,
các quá trình ho!t ñ ng ngày này qua ngày khác, như s n xu%t, b o dư8ng,
phân tích c a phòng thí nghi m, lưu kho s n ph m, và các quá trình bên ngoài
như cung c%p s n ph m và d ch v .
T ch c cũng ph i cân nh c cách ñ có th tác ñ ng t i các nhà th u,
nhà cung c%p tham gia qu n lý các khía c!nh môi trư ng nh,m ñ!t m c tiêu
và ch- tiêu hay nói khác ñi ñ ñáp ng các yêu c u pháp lu t mà t ch c ph i
áp d ng hay các yêu c u khác mà t ch c tán thành áp d ng. T ch c ph i ác
l p nh)ng hình th c ki m soát tác nghi p mà mình xem là c n thi#t, như các
th t c, các h p ñ3ng ho'c các tho thu n v i các nhà cung c%p ñã ñư c văn
b n và thông báo nh)ng ñi u ñó m t cách thích h p cho nh)ng nhà th u, nhà
cung c%p.
4.4.6.2. Thi t l p nh ng hình th!c ki-m soát tác nghi p
Có nhi u d!ng ki m soát tác nghi p khác nhau, như các th t c, hư ng
d n công vi c, ki m soát v m't lý h&c, s. d ng nh)ng ngư i ñã ñư c ñào t!o
hay m&i s k#t h p c a chúng. Vi c l a ch&n nh)ng phương pháp c th nào
ñó ph thu c vào m t s nhân t , như k năng và kinh nghi m c a ngư i th c
hi n tác nghi p ñó cũng như tính ph c t!p, m c ý nghĩa môi trư ng c a b n
thân tác nghi p ñó.
Cách thông thư ng ñ xác l p nh)ng ho!t ñ ng ki m soát tác nghi p
bao g3m:
a) ch&n phương pháp ki m soát.
b) ch&n chu n m c có th ch%p nh n ñư c c a tác nghi p,
c) thi#t l p các th t c c n thi#t, mà các th t c ñó nêu rõ các tác
nghi p s( ñư c l p k# ho!ch, ñư c ti#n hành và ñư c ki m soát như th# nào,
d) văn b n hoá các th t c c n thi#t dư i d!ng các ch- d n, ký hi u,
bi u m u, hình nh, v.v.
Cùng v i các th t c, hư ng d n công vi c và các cơ ch# ki m soát
khác, ki m soát tác nghi p có th g3m vi c t!o các k#t qu ño lư ng, ñánh giá
và vi c xác ñ nh li u các chu n m c ho!t ñ ng có ñư c ñáp ng hay không.
T ch c có th l a ch&n thi#t l p các th t c ñ nâng cao kh năng v n
d ng các cách ki m soát c a mình m t cách nh%t quán. Nh)ng cách ki m soát
tác nghi p có th xem là thành ph n quan tr&ng c a các chương trình qu n lý
môi trư ng c a t ch c (xem 4.3.3.2).
Ki m soát các tác nghi p c n g n li n vi c ñào t!o nh)ng ngư i có
tham gia ch c năng ki m soát ñ ñ m b o r,ng các quy ñ nh ki m soát tác
nghi p ñư c th c hi n như k# ho!ch ñã ñ nh.
Chú thích: xem 4.4.2. Hư ng d n chi ti#t hơn v ñào t!o.
M t khi các ki m soát tác nghi p ñã ñư c l p, t ch c c n giám sát tình
tr!ng áp d ng thư ng xuyên các quy ñ nh ki m soát này cũng như hi u qu
c a ó, l p k# ho!ch và ti#n hành các hành ñ ng kh c ph c khi c n thi#t.
H7 tr$ th#c hành - Ki-m soát tác nghi p
T ch c ph i cân nh c các tác nghi p khác nhau g n li n v i các khía
c!nh môi trư ng quan tr&ng c a mình khi thi#t l p ho'c c i biên các d!ng
ki m soát. Các ví d c a các d!ng tác nghi p như v y bao g3m:
a) ñòi h+i, c%u trúc, ho'c nh)ng c i biên v cơ s1 v t ch%t, tài s n, nhà
xư1ng.
b) h p ñ3ng,
c) d ch v khách hàng,
d) qu n lý và lưu kho các nguyên li u thô,
e) ti#p th và qu ng cáo,
f) các quá trình s n xu%t và b o dư8ng,
g) mua s m,
h) nghiên c u, thi#t k#, và tri n khai k thu t công ngh ,
i) lưu kho các s n ph m,
j) v n chuy n, và
k) nâng cao tính hi u d ng các quá trình (như cung c%p năng lư ng và
nư c, tái ch#, qu n lý ch%t th i và nư c th i).
4.4.7. S# chu n b s.n sàng và !ng phó v i tình tr ng kh n c/p
T ch c ph i thi#t l p, áp d ng và duy trì (m t ho'c) các th t c c th
cách làm th# nào ñ xác ñ nh các tình hu ng kh n c%p và các s c ti m n có
th có tác ñ ng có h!i t i môi trư ng, và cách thích h p ñ làm gi m nh7 hay
các hành ñ ng ng phó khi các tình hu ng như v y x y ra. Khi thích h p, c n
cân nh c ñ các th t c hay cách ki m soát liên quan s( bao g3m:
a) các ngu3n phát th i khí vào khí quy n do tình hu ng d!ng s c ,
b) các ngu3n th i vào ngu3n nư c, ñ%t d!ng s c , và
c) nh)ng nh hư1ng c th t i môi trư ng và h sinh thái do vi c rò r-
d!ng s c .
(Các) th t c ph i g n li n các h u qu ti m n do các ñi u ki n tác
nghi p b%t bình thư ng, do tình hu ng kh n c%p và các s c ti m n.
H7 tr$ th#c hành - Chu n b và !ng phó v i tình tr ng kh n c/p
Trách nhi m c a m i t ch c là ph i thi#t l p (các) th t c chu n b và
ng phó v i tình tr!ng kh n c%p sao cho phù h p v i nhu c u c th c a
mình. Khi xác l p (các) th t c này, t ch c c n cân nh c:
a) b n ch%t c a các m i nguy h!i t!i ch (Như ch%t l+ng cháy n , b3n
ch a khí nén trong trư ng h p b rò r- hay tháo x d!ng s c )
b) lo!i hình ti m n c a các tình hu ng kh n c%p x y ra 1 g n cơ s1 c a
mình (ví d như nhà máy, ñư ng xá, ñư ng ray tàu ho ),
d) các phương pháp thích ng nh%t ñ ng phó v i các s c ho'c tình
hu ng kh n c%p,
e) các hành ñ ng c n thi#t ñ gi m thi u thi t h!i v môi trư ng,
f) ñào t!o ngu3n nhân l c ng phó v i trư ng h p kh n c%p,
g) l p cơ c%u t ch c và trách nhi m ñ i v i tình tr!ng kh n c%p
h) các l i thoát hi m và các ñ a ñi m t p h p,
i) danh sách ngư i và các cơ quan c u tr chính, bao g3m thông tin liên
l!c chi ti#t (ví d ñ3 c u ho , d ch v làm s!ch nh)ng ch%t b trào, ñ ),
j) kh năng h tr l n nhau c a các t ch c g n k ,
k) các phương án trao ñ i thông tin n i b và v i bên ngoài,
l) các hành ñ ng ng c u và làm gi m nh7 c n ñư c th c hi n ñô v i
các d!ng khác nhau c a tình hu ng kh n c%p ho'c s c ,
m) nhu c u v (các) quá trình ñánh giá sau khi x y ra s c ñ l p và
th c hi n các hành ñ ng kh c ph c s.a ch)a,
n) ki m tra ñ nh kỳ ñ i v i (các) th t c ng phó tình tr!ng kh n c%p,
o) thông tin v nguyên li u ñ c h!i, bao g3m tác ñ ng môi trư ng ti m
n c a m i nguyên li u, và các bi n pháp ph i ti#n hành khi chúng ng u nhiên
b rò r-.
p) k# ho!ch ñào t!o và ki m tra tính hi u qu và
q) quy trình ñánh giá sau khi x y ra s c ñ xác ñ nh các hành ñ ng
kh c ph c, phòng ng"a.
4.5. Ki-m tra

Hư ng d n chung - ki-m tra
Ho!t ñ ng ki m tra bao g3m ño lư ng, giám sát và ñánh giá k#t qu
ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c. Hành ñ ng phòng ng"a có th ñư c s.
d ng ñ xác ñ nh và ngăn ng"a các v%n ñ ti m n trư c khi chúng x y ra.
Hành ñ ng kh c ph c ph i bao g3m v i vi c xác ñ nh và kh c ph c các v%n
ñ trong HTQLMT.
Quy trình xác ñ nh s không phù h p trong HTQLMT và ti#n hành các
hành ñ ng kh c ph c ho'c phòng ng"a giúp t ch c tri n khai và duy trì
HTQLMT như ñã ñ nh. Lưu tr) các h3 sơ d) li u và qu n lý chúng m t cách
hi u qu s( giúp cung c%p cho t ch c ngu3n thông tin ñáng tin c y v ho!t
ñ ng và các k#t qu c a HTQLMT. Nh)ng cu c ñánh giá HTQLMT ñ nh kỳ
giúp t ch c th m ñ nh l!i r,ng h th ng ñó ñư c thi#t k# và ho!t ñ ng ñúng
d ñ nh. T%t c các công c này h tr vi c ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng.
4.5.1. Giám sát và ño lư ng

T ch c ph i có m t phương pháp ti#p c n mang tính h th ng ñ
thư ng xuyên ño lư ng và giám sát k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a mình.
Ho!t ñ ng giám sát bao g3m thu th p thông tin, như các k#t qu ño ho'c quan
sát theo th i gian ñã qua. Các k#t qu ño có th ñ nh tính ho'c ñ nh lư ng.
Giám sát và ño lư ng có th ph c v cho nhi u m c ñích trong HTQLMT,
như
a) bám sát ti#n trình ñáp ng các cam k#t chính sách, ñ!t m c tiêu và
ch- tiêu, và liên t c c i ti#n.
b) t!o các thông tin ñ xác ñ nh các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa
c) giám sát tình tr!ng phát th i, x th i ñ ñáp ng các yêu c u pháp
lu t ph i áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th .
d) giám sát vi c tiêu th nư c, năng lư ng ho'c nguyên li u thô ñ ñáp
ng m c tiêu và ch- tiêu,
e) cung c%p d) li u h tr ho'c ñánh giá ho!t ñ ng ki m soát tác
nghi p.
f) cung c%p d) li u ñ ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t
ch c, và
g) cung c%p d) li u ñ ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng c a HTQLMT.
ð ñ!t ñư c các m c tiêu này, t ch c nên l p k# ho!ch c n ño cái gì,
nơi và khi nào ph i ño, phương pháp nào ñư c s. d ng. ð t p trung ngu3n
l c vào các phép ño quan tr&ng nh%t, t ch c c n xác ñ nh các ñ'c ñi m ch
y#u c a các quá trình và các ho!t ñ ng mà chúng có th ño ñư c và chúng
cũng cung c%p nh)ng thông tin h)u ích nh%t.
Chú thích: xem 4.3.3.3. hư ng d n chi ti#t hơn v các ch- s k#t qu
ho!t ñ ng.
Nh)ng phép ño ph i ñư c ti#n hành trong ñi u ki n ñư c ki m soát và
v i quá trình ño thích h p ñ ñ m b o tính hi u l c c a k#t qu , như thi#t b
ño lư ng và giám sát ph i ñư c hi u chu n hay ki m ñ nh thích h p, phép ño
do ngư i có trình ñ ti#n hành, s. d ng các phương pháp qu n lý ch%t lư ng
thích ng.
Khi c n minh ch ng có hi u l c c a các k#t qu ño, ñ nh kỳ ho'c trư c
khi s. d ng, thi#t b ño ph i ñư c hi u chu n ho'c ki m ñ nh b,ng các chu n
ño có th liên k#t v i các chu n ño qu c gia ho'c qu c t#. N#u không có các
chu n như v y, ph i l p và lưu h3 sơ v cơ s1 ñã ñư c s. d ng ñ hi u chu n.
Các th t c d!ng văn b n ñ ti#n hành vi c ño lư ng và giám sát có th giúp
t!o s n ñ nh trong các phép ño và nâng cao ñ tin c y c a các d) li u ñó.
K#t qu ño lư ng và giám sát c n ñư c phân tích và dùng ñ xác ñ nh
c v k#t qu cũng như các lĩnh v c ñòi h+i c n có s kh c ph c hay hành
ñ ng c i ti#n.
4.5.2. ðánh giá s# tuân th
T ch c ph i thi#t l p, th c hi n và duy trì th t c ñánh giá ñ nh kỳ s
phù h p c a t ch c v i các yêu c u pháp lu t hi n ñư c áp d ng ñ i v i các
khía c!nh môi trư ng c a mình v n ñư c xem như m t ph n trong cam k#t
c a t ch c v s phù h p. T ch c ph i có h3 sơ ghi nh n các k#t qu c a
vi c ñánh giá này.
Ph!m vi ñánh giá s phù h p có th bao g3m nhi u yêu c u pháp lu t
ho'c m t yêu c u ñơn l6. Có nhi u bi n pháp có th ñư c s. d ng ñ ñánh giá
s phù h p, g3m các quá trình như
a) ñánh giá (Audis),
b) xem xét l!i tài li u và/ ho'c h3 sơ lưu tr),
c) ki m tra cơ s1 v t ch%t,
d) ph+ng v%n,
e) xem xét d án ho'c công vi c,
f) phân tích các m u thư ng ngày ho'c các k#t qu th. nghi m và ho'c
th m tra vi c l%y m u/ th. nghi m, và
g) tham quan cơ s1 v t ch%t và/ ho'c quan tr c tr c ti#p.
T ch c c n quy ñ nh t n su%t và phương pháp lu t phù h p v i quy
mô, lo!i hình và tính ph c t!p c a t ch c khi ñánh giá s phù h p. T n su%t
có th nh hư1ng b1i các y#u t như k#t qu v s phù h p trư c khi ho'c các
yêu c u pháp lu t c th . S( thu n l i n#u ñ nh kỳ ti#n hành ñư c s xem xét
ñ c l p.
Chương trình ñánh giá s phù h p có th ñư c tích h p v i các ho!t
ñ ng ñánh giá khác. Ch:ng h!n, ñánh giá (audit) h th ng qu n lý, ñánh giá
v an toàn và s c kho6, thanh tra hay ki m tra tình tr!ng ñ m b o v ch%t
lư ng.
Tương t , t ch c c n ñánh giá ñ nh kỳ s phù h p c a mình v i các
yêu c u khác mà t ch c tuân th (xem 4.3.2.2 hư ng d n c th hơn v các
yêu c u khác). T ch c có th thi#t l p m t quy trình riêng bi t ñ ti#n hành
các ñánh giá như v y ho'c có th ch&n cách k#t h p nh)ng ki u ñánh giá này
v i các cách ñánh giá khác c a mình v s phù h p v i các yêu c u pháp lu t
(xem 1 trên), quá trình xem xét c a lãnh ñ!o (xem 4.6) ho'c các quá trình
ñánh giá khác. Ph i lưu gi) h3 sơ các cu c ñánh giá ñ nh kỳ này.
4.5.3. S# không phù h$p, hành ñ ng kh"c ph c, hành ñ ng phòng
ng'a
ð HTQLMT hi u qu trên cơ s1 liên t c v n hành, t ch c c n có
phương pháp h th ng ñ xác ñ nh (các) s không phù h p th c t# và ti m n,
ti#n hành nh)ng s kh c ph c, hành ñ ng kh c ph c và phòng ng"a, ngăn
ng"a các v%n ñ trư c khi chúng x y ra. S không phù h p là s không ñáp
ng m t yêu c u. Yêu c u có th ñư c nêu liên quan v i HTQL ho'c theo
nghĩa k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng. Nh)ng tình hu ng có th x y ra t!i m t
ph n h th ng mà ph n ñó không th th c hi n ñúng ch c năng như ñã d
tính ho'c các yêu c u k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng không ñư c ñáp ng.
Các ví d c a nh)ng tình hu ng như v y có th g3m
a) K#t qu ho!t ñ ng h th ng:
1) không xác l p ñúng các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng;
2) không xác ñ nh ñúng các trách nhi m mà HTQLMT ñòi h+i, như
trách nhi m ñ ñ!t ñư c các m c tiêu và ch- tiêu ho'c s chu n b và ng phó
v i tình hu ng kh n c%p, và
3) không ñánh giá ñ nh kỳ ñư c s phù h p v i các yêu c u pháp lu t
ñ nh kỳ.
b) K#t qu ho!t ñ ng môi trư ng:
1) không ñ!t ñư c các ch- tiêu gi m năng lư ng;
2) không th c hi n ñư c các yêu c u b o dư8ng như l ch trình, và
3) không ñáp ng các ch- tiêu v n hành (ví d m c gi i h!n cho phép).
Quá trình ñánh giá n i b HTQLMT nêu t!i ph n 4.5.5 là m t cách xác
ñ nh ñ nh kỳ nh)ng s không phù h p. Vi c xác ñ nh s không phù h p cũng
có th ñư c coi là m t ph n trách nhi m trong tác nghi p thư ng ngày c a
nh)ng ngư i g n li n nh%t v i công vi c có nh)ng v%n ñ ti m n ho'c th c
t#.
M t khi xác ñ nh ñư c s không phù h p, ph i ñi u tra ñ tìm nguyên
nhân ñ t" ñó hành ñ ng kh c ph c s( t p trung vào ph n tương ng c a h
th ng. Khi tri n khai k# ho!ch tìm ra s không phù h p, t ch c c n cân nh c
các hành ñ ng nào c n ñư c th c hi n ñ ch- ra (ñ gi m nh7) v%n ñ , nh)ng
thay ñ i nào c n th c hi n ñ kh c ph c tình hu ng [ñ khôi ph c (các) ho!t
ñ ng bình thư ng], và nên làm gì ñ ngăn ch'n v%n ñ tái xu%t hi n [ñ xoá
b+ (các) nguyên nhân]. ð'c ñi m và th i h!n th c hi n các hành ñ ng như
v y c n phù h p v i b n ch%t và quy mô c a s không phù h p và tác ñ ng
môi trư ng.
Khi xác ñ nh có v%n ñ ti m n nhưng th c t# s không phù h p chưa
x y ra, cân s. d ng phương th c tương t ñ ti#n hành hành ñ ng phòng
ng"a.Các v%n ñ ti m n có th ñư c xác ñ nh b,ng các phương pháp như v n
d ng hành ñ ng kh c ph c s không phù h p ñã x y ra cho nh)ng lĩnh v c áp
d ng khác mà t!i ñó các hành ñ ng tương t có th x y ra, phân tích xu th#
hay nghiên c u các tác nghi p kh dĩ có th có tính nguy h!i.
Lãnh ñ!o ph i ñ m b o r,ng các hành ñ ng kh c ph c phòng ng"a ñã
ñư c th c hi n và có các hành ñ ng ti#p theo m t cách h th ng ñ ñ m b o
tính hi u qu c a chúng.
Thi#t l p các th t c tìm ra nh)ng s không phù h p th c s và ti m n
cũng như th c hi n các hành ñ ng kh c ph c phòng ng"a giúp ñ m b o tính
nh%t quán trong quá trình này. Nh)ng th t c như v y c n xác ñ nh trách
nhi m, th m quy n và các bư c ñư c th c hi n trong vi c l p k# ho!ch và
ti#n hành các hành ñ ng kh c ph c phòng ng"a. Khi các hành ñ ng d n ñ#n
nh)ng s thay ñ i ñ i v i HTQLMT, quá trình ph i ñ m b o r,ng t%t c các
tài li u, vi c ñào t!o, h3 sơ liên quan s( ñư c c p nh t, phê duy t l!i, nh)ng
thay ñ i ñó ñư c thông báo cho t%t c nh)ng ai c n ñư c bi#t.
4.5.4. Ki-m soát h* sơ
H3 sơ cung c%p b,ng ch ng v công vi c ñang ñư c ti#n tri n và nh)ng
k#t qu c a HTQLMT. M t ñ'c ñi m chính y#u c a các h3 sơ là chúng vĩnh
c.u, và ñ'c bi t, không ñư c s.a ch)a. T ch c c n xác ñ nh nh)ng h3 sơ nào
là c n thi#t ñ qu n lý hi u qu các v%n ñ v môi trư ng c a mình. Các h3 sơ
nên bao g3m:
a) thông tin v s phù h p v i các yêu c u pháp lu t ñư c áp d ng và
các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th ,
b) chi ti#t v nh)ng s không phù h p và các hành ñ ng kh c ph c
phòng ng"a,
c) k#t qu c a các cu c ñánh giá HTQLMT và các cu c h&p xem xét
c a lãnh ñ!o,
d) thông tin v các thu c tính môi trư ng c a s n ph m (ví d thành
ph n và thu c tính hoá ch%t),
e) b,ng ch ng v vi c ñáp ng các ch- tiêu/ m c tiêu,
f) thông tin v vi c tham gia ñào t!o,
g) gi%y phép, gi%y chuy n như ng quy n ho'c các d!ng u9 quy n khác
mang tính pháp lu t,
h) nh)ng k#t qu c a ho!t ñ ng ki m tra, hi u chu n, và
i) các k#t qu c a ho!t ñ ng ki m soát tác nghi p (duy trì, thi#t k#, s n
xu%t).
Ki m soát hi u qu nh)ng h3 sơ này là ñi u cơ b n ñ i v i vi c áp
d ng thành công HTQLMT. Nh)ng ñ'c trưng ch y#u c a vi c ki m soát h3
sơ môi trư ng bao g3m các phương cách ñ xác ñ nh, thu th p, ñánh s , ñi n,
lưu tr), b o dư8ng, ph c h3i và lo!i b+.
4.5.5. ðánh giá n i b
Các cu c ñánh giá n i b HTQLMT c a t ch c c n ñư c ti#n hành t!i
các kho ng th i gian ñã ñư c xác l p trư c ñ xác ñ nh và cung c%p thông tin
cho lãnh ñ!o r,ng li u h th ng có phù h p v i nh)ng s s p x#p d tính và
có ñư c th c hi n và duy trì phù h p hay không. Chúng cũng có th ñư c
th c hi n ñ xác ñ nh các cơ h i c i ti#n HTQLMT c a t ch c.
T ch c c n l p chương trình ñánh giá ñ ñ nh hư ng vi c l p k#
ho!ch, ñ ti#n hành vi c ñánh giá và ñ xác ñ nh nh)ng yêu c u mà các cu c
ñánh giá ph i ñáp ng các m c tiêu c a chương trình. Chương trình này ph i
d a trên b n ch%t các tác nghi p c a t ch c xét theo nghĩa các khía c!nh môi
trư ng và nh)ng tác ñ ng ti m n c a t ch c ñó, d a trên k#t qu các cu c
ñánh giá trư c ñây và các y#u t liên quan khác.
M i cu c ñánh giá n i b không c n bao trùm toàn b h th ng, mi2n
r,ng chương trình ñánh giá ñ m b o t%t c các ñơn v , các b ph n ch c năng,
các y#u t h th ng và toàn b ph!m vi áp d ng c a HTQLMT c a t ch c
ñư c ñ nh kỳ ñánh giá.
Các cu c ñánh giá ph i ñư c l p k# ho!ch và ph i do (các) ñánh giá
viên khách quan, công b,ng ti#n hành v i s h tr (nêu thích h p) c a (các)
chuyên gia k thu t ñư c ch&n trong n i b t ch c ho'c t" ngu3n bên ngoài.
Nh)ng ngư i này ph i có kh năng thu th p thông tin ñáp ng các m c tiêu
và ph!m vi c a m t cu c ñánh giá c th cũng như cung c%p ñư c các thông
tin chính xác, ñ m c tin c y ñ có th ñưa vào k#t qu .
Các k#t qu c a m t cu c ñánh giá n i b HTQLMT có th ñư c nêu
dư i d!ng báo cáo và ñư c s. d ng ñ kh c ph c ho'c phòng ng"a nh)ng s
không phù h p c th , ñáp ng m t ho'c nhi u m c tiêu c a chương trình
ñánh giá và cung c%p ñ u vào ñ ti#n hành cu c h&p xem xét c a lãnh ñ!o.
Chú thích: xem ISO 19011 hư ng d n v ñánh giá HTQLMT.
4.6. Xem xét c a lãnh ñ o
H7 tr$ th#c hành - Xem xét c a lãnh ñ o
V i m c tiêu nâng cao k#t qu chung v ho!t ñ ng môi trư ng, t ch c
c n ñ nh kỳ xem xét và thư ng xuyên c i ti#n HTQLMT c a mình.
4.6.1. Xem xét HTQLMT

T!i nh)ng kho ng th i gian do mình xác ñ nh, lãnh ñ!o c%p cao nh%t
c a t ch c c n ti#n hành xem xét HTQLMT c a mình ñ ñánh giá tính phù
h p, thích ng và hi u qu liên t c c a h th ng. Vi c xem xét này ph i bao
trùm các khía c!nh môi trư ng c a ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v thu c
ph!m vi c a HTQLMT.
ð u vào ñ i v i cu c h&p xem xét c a lãnh ñ!o có th bao g3m
a) k#t qu ñánh giá n i b và ñánh giá s phù h p v i các yêu c u pháp
lu t ñư c áp d ng và các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th ,
b) trao ñ i thông tin t" các bên h)u quan bên ngoài, bao g3m c các
khi#u n!i,
c) k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng c a t ch c,
d) m c ñ mà các m c tiêu và ch- tiêu ñã ñ!t ñư c
e) tình tr!ng c a các hành ñ ng kh c ph c phòng ng"a
f) nh)ng hành ñ ng ti#p theo t" các cu c h&p xem xét c a lãnh ñ!o
trư c ñó,
g) các hoàn c nh thay ñ i, bao g3m
1) thay ñ i v s n ph m, ho!t ñ ng và d ch v c a t ch c,
2) nh)ng k#t qu ñánh giá các khía c!nh môi trư ng do các k# ho!ch
ho'c nh)ng phát tri n m i,
3) nh)ng thay ñ i v các yêu c u pháp lu t ph i áp d ng và các yêu c u
khác mà t ch c tán thành tuân th ,
4) quan ñi m c a các bên h)u quan,
5) nh)ng ti#n b trong khoa h&c và công ngh , và
6) nh)ng bài h&c t" nh)ng tình hu ng kh n c%p và s c ,
h) các ki#n ngh ñ c i ti#n
ð u ra c a vi c xem xét HTQLMT có th bao g3m các quy#t ñ nh v
- tính phù h p, thích ng và hi u qu c a h th ng
- nh)ng thay ñ i v lý h&c, ngu3n nhân l c và tài chính, và
- các ho!t ñ ng liên quan ñ#n nh)ng thay ñ i có th ñ i v i chính sách
môi trư ng, các m c tiêu, ch- tiêu, và các y#u t khác c a HTQLMT.
H3 sơ cu c h&p xem xét lãnh ñ!o có th g3m b n copy các h!ng m c
chương trình h&p, danh sách ngư i d , các tài li u ñ&c ho'c trình bày, các
quy#t ñ nh qu n lý ñư c ghi l!i thành File trong máy tính, văn b n báo cáo,
biên b n, ho'c h th ng tra c u khác.
M i t ch c có th t quy#t ñ nh nh)ng ngư i s( tham d cu c h&p
xem xét c a lãnh ñ!o. Nh)ng ngư i này ch y#u là: Cán b v môi trư ng
(ngư i chu n b và trình bày thông tin), các cán b qu n lý c a các ñơn v ch
ch t (nh)ng ho!t ñ ng c a h& bao g3m các khía c!nh môi trư ng ý nghĩa
ho'c là nh)ng ngư i ch u trách nhi m v các y#u t ch ch t c a HTQLMT,
như ñào t!o, l p và lưu tr) h3 sơ v.v...) và c%p lãnh ñ!o cao nh%t (ngư i ñánh
giá k#t qu ho!t ñ ng c a HTQLMT, xác ñ nh nh)ng n i dung ưu tiên c i
ti#n, cung c%p ngu3n l c, và ñ m b o nh)ng hành ñ ng ti#p theo có hi u qu ).
4.6.2. C i ti n liên t c
Hư ng d n chung - C i ti n liên t c
C i ti#n liên t c là thu c tính ch ch t c a m t HTQLMT có hi u qu .
C i ti#n liên t c ñư c th c hi n thông qua vi c ñ!t ñư c các m c tiêu
và ch- tiêu môi trư ng và nâng cao m t cách t ng th HTQLMT hay b%t kỳ
thành ph n nào c a nó.
4.6.2.1. Các cơ h i ñ- c i ti n
T ch c ph i liên t c ñánh giá k#t qu ho!t ñ ng môi trư ng và k#t qu
c a các quá trình HTQLMT c a mình ñ xác ñ nh các cơ h i c i ti#n. Lãnh
ñ!o cao c%p nh%t ph i tham gia tr c ti#p vào vi c ñánh giá này thông qua quá
trình h&p xem xét c a lãnh ñ!o.
Xác ñ nh nh)ng thi#u sót trong HTQLMT (bao g3m nh)ng s không
phù h p hi n có ho'c ti m n) cũng t!o nh)ng cơ h i có ý nghĩa ñ c i ti#n.
ð nh n ra nh)ng c i ti#n này, t ch c không ch- c n bi#t nh)ng thi#u sót nào
còn t3n t!i, mà còn ph i bi#t vì sao chúng t3n t!i. ði u này có th ñ!t ñư c
b,ng cách phân tích (các) căn nguyên g c r2 c a nh)ng thi#u sót trong
HTQLMT.
M t s ngu3n thông tin có ích cho vi c c i ti#n liên t c bao g3m:
a) kinh nghi m thu ñư c t" hành ñ ng kh c ph c và phòng ng"a,
b) nh)ng chu n m c bên ngoài (benchmarking) so v i các k#t qu th c
hi n t t nh%t,
c) nh)ng thay ñ i d tính ho'c ki#n ngh trong các yêu c u pháp lu t
ñư c áp d ng và trong các yêu c u khác mà t ch c tán thành tuân th .
d) k#t qu c a HTQLMT và nh)ng cu c ñánh giá s phù h p,
e) các k#t qu c a ti#n trình hư ng t i ñ!t m c tiêu và ch- tiêu, và
g) quan ñi m c a các bên h)u quan, bao g3m ngư i lao ñ ng, khách
hàng và nhà cung c%p.
4.6.2.2. Th#c hi n c i ti n liên t c
Khi các cơ h i c i ti#n ñã ñư c xác ñ nh, chúng c n ñư c ñánh giá ñ
xác ñ nh nh)ng ho!t ñ ng nào nên ñư c ti#n hành. Các ho!t ñ ng c i ti#n này
ph i ñư c l p k# ho!ch, và nh)ng thay ñ i trong HTQLMT c n ph i ñư c
th c hi n m t cách tương ng theo các k# ho!ch ñó. Vi c c i ti#n không c n
di2n ra ñ3ng th i trong t%t c các lĩnh v c.
H7 tr$ th#c hành - Các ví d v, c i ti n
Các c i ti#n có th ñư c th c hi n c trong và ngoài quá trình thi#t l p
và xem xét l!i các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng. M t s ví d v c i ti#n
g3m:
a) thi#t l p quá trình ñánh giá nguyên li u m i ñ thúc ñ y vi c s. d ng
nh)ng nguyên li u ít có h!i,
b) c i ti#n quá trình xác l p các yêu c u pháp lu t c n áp d ng sao cho
các yêu c u m i v s phù h p s( ñư c xác ñ nh k p th i hơn,
c) c i ti#n vi c ñào t!o ngư i lao ñ ng v các lo!i nguyên v t li u và
cách lưu gi) ñ gi m thi u s phát sinh rác th i c a t ch c,
d) gi i thi u các quy trình x. lý nư c th i nh,m cho phép tái s. d ng
nư c,
e) áp d ng nh)ng thay ñ i khi cài ñ't m'c ñ nh máy in ñ6 in ñư c c
hai m't t!i phòng in,
f) thi#t k# l!i l trình cung ng ñ gi m thi u tiêu th năng lư ng hoá
th!ch c a các công ty v n chuy n, và
g) ñ't m c tiêu và ch- tiêu ñ thay th# nhiên li u ho!t ñ ng c a n3i hơi
và gi m s phát th i d!ng h!t.
Ph l c A
(Tham kh o)
Các ví d v, s# tương !ng gi a các y u t c a HTQLMT
Các ví d ñư c nêu trong ph l c này nh,m minh ho! s tương ng

gi)a các y#u t khác nhau c a m t HTQLMT. Nh)ng ví d này không nh,m
trình bày l!i nh)ng kh năng duy nh%t hay chúng phù h p cho t%t c m&i khu
v c, qu c gia hay t ch c.
B ng A.1 nêu nh)ng ví d ch- ra m i quan h gi)a các ho!t ñ ng, s n
ph m và d ch v , các khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng th c t# và ti m n
c a t ch c. Chúng nh,m minh ho! s ña d!ng v b i c nh, ñi u ki n tác
nghi p và nh)ng lo!i hình tác ñ ng có th có.
B ng A.2 s. d ng m t s ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v t" b ng A.1
ñ ch- ra chúng có th ñư c ph n ánh như th# nào thông qua HTQLMT c a t
ch c.
B ng A.2 nêu m t s các ví d có th có v m i liên h gi)a các khía
c!nh môi trư ng, m c tiêu và ch- tiêu, các chương trình, các ch- s k#t qu
ho!t ñ ng, các d!ng ki m soát tác nghi p, các quá trình giám sát và ño lư ng.
B ng A.1 - Ví d v, ho t ñ ng, s n ph m và d ch v cùng các khía c nh
và các tác ñ ng môi trư ng liên quan
Ho t ñ ng/ S n ph m/
Các khía c nh Các tác ñ ng th#c t và ti,m n
D ch v
Ho t ñ ng: Xây d#ng ñư ng xá
ð m nén cơ h&c Phát th i các ch%t th i d!ng Ô nhi2m không khí
h!t và không khí (b i)
Xây d ng khi tr i mưa to Làm trôi ñ%t ñá và s+i vào ñ%t Góp ph n làm suy ki t ngu3n tài
và nư c nguyên thiên nhiên không th tái t!o
ñư c (b thay th# b,ng lo!i ñ%t ñá s+i
nh+)
Suy thoái ñ%t c c b
Xói mòn ñ%t
Ô nhi2m ngu3n nư c
Suy thoái môi trư ng s ng vùng ñ m
l y
Sinh c nh vùng ng p nư c
Ho t ñ ng: Thi t k n*i hơi (Xem xét 8 các khía c nh v n hành)
S. d ng hi u qu nhiên Tiêu th nhiên li u B o t3n ngu3n năng lư ng không th
li u tái t!o ñư c (nhiên li u hoá th!ch)
Lư ng khí phát th i th%p Th i vào không khí ð!t ñư c các m c tiêu ch%t lư ng
không khí
S. d ng v t li u không Lo!i b+ khi k#t thúc chu trình Tránh ñư c các ch%t th i có h!i
nguy h!i s ng c a s n ph m
Ho t ñ ng: Ho t ñ ng c a n*i hơi dùng nhiên li u hoá th ch
Ho!t ñ ng c a n3i hơi Tiêu th d u ñ t C!n ki t ngu3n tài nguyên thiên nhiên
không tái t!o ñư c
Phát th i sunfua dioxin (SO2), Ô nhi2m không khí
nitơ oxit (N2O), và cacbon Tác ñ ng v hô h%p c a cư dân ñ a
dioxin (CO2) (nghĩa là các khí phương
gây hi u ng nhà kính) Gây mưa axit tác ñ ng ñ#n nư c m't
S nóng lên toàn c u và thay ñ i khí
h u
Th i ra nư c nóng Làm thay ñ i ch%t lư ng nư c (ví d
nhi t ñ )
Lưu gi) nhiên li u ñ t n3i Th i d u vào ñ%t a Ô nhi2m ñ%t
hơi trong các b ch a ng m Ô nhi2m ngu3n nư c ng m
dư i ñ%t
Cung ng và v n chuy n Không ki m soát ñư c d u Ô nhi2m nư c m't
d uñ t ñ t rò r- ra ngu3n nư c m't b Tích t sinh h&c các ch%t ñ c trong h
ñ ng v t
Ho t ñ ng: nông nghi p - tr*ng tr9t ngũ c c
Các tác nghi p trên ñ3ng Tiêu th nư c Suy thoái ngu3n cung c%p nư c ng m
ru ng trong các giai ño!n S. d ng thu c b o v th c v t Ô nhi2m ñ%t
tr3ng và phát tri n Tích t c sinh h&c các ch%t ñ c trong
h ñ ng v t gây ra nh)ng nh hư1ng
mãn tính có h!i cho s c kho6 ho'c
tri t tiêu gi ng loài
Phát th i khí mêtan (nghĩa là S nóng lên toàn c u và thay ñ i khí
khí nhà kính) h u
Ho t ñ ng: Qu n lý nư c th i
X. lý nư c th i trong công T!o ra bùn c'n (lo!i có th Nâng cao ch%t lư ng ñ%t thông qua
nghi p th c ph m nông ñư c s. d ng trong nông vi c b sung các ch%t dinh dư8ng d
nghi p nghi p)
S n ph m: H p m#c máy in
H p m c in có th ñ tr c S. d ng nguyên li u thô B o t3n tài nguyên
ti#p
K#t thúc vòng ñ i - lo!i b+ T!o ra ch%t th i r n c S. d ng
Khôi ph c và tái s. d ng các B o t3n tài nguyên thiên nhiên
b ph n
S n ph m: Máy ñi,u hoà nhi t ñ
Ngư i tiêu dùng s. d ng S. d ng ñi n c Suy thoái ngu3n tài nguyên thiên
s n ph m nhiên không tái t!o ñư c
K#t thúc vòng ñ i - lo!i b+ Tích t ch%t th i r n S. d ng ñ%t
Khôi ph c và tái s. d ng các B o t3n ngu3n tài nguyên thiên nhiên
b ph n
D ch v : D ch v b o dư;ng và s a ch a
Qu n lý và s. d ng hoá Rò r- rơi vãi không ki m soát Ô nhi2m không khí
ch%t trong tình hu ng kh n c%p b Ô nhi2m ñ%t
Thương t t cho con ngư i
Các nhà th u ph s.a ch)a Rò r- các ch%t suy thoái t ng Suy thoái t ng ozon
máy ñi u hoà ozon (ví d cac bon dioxide
l+ng )a
D ch v : V n chuy-n và phân ph i hàng hoá và s n ph m
Ho!t ñ ng ñ i tàu Tiêu th nhiên li u Suy gi m ngu3n nhiên li u hoá th!ch
không tái t!o ñư c
Phát th i khí NOx Ô nhi2m không khí - s n xu%t ozon -
khói
S nóng lên toàn c u và thay ñ i khí
h u
Gây ti#ng 3n Gây khó ch u hay b%t ti n cho ngư i
dân ñ a phương
B o dư8ng ñ nh kỳ ñ i xe Phát th i khí NOx Gây ô nhi2m không khí
(k c thay d u) Phát sinh d u th i Ô nhi2m ñ%t
a
ñi u ki n b%t bình thư ng
b
ñi u ki n kh n c%p
c
t ch c có th b " nh hư1ng" b1i khía c!nh
d
tác ñ ng có l i.
B ng A.2 - Các ví d v, ho t ñ ng, s n ph m và d ch v cùng các khía
c nh môi trư ng liên quan, m c tiêu, ch% tiêu, chương trình, ch% s , ki-m
soát tác nghi p, giám sát và ño lư ng
Chương Qu n lý ho t Giám sát và

Khía c nh M c tiêu Ch% tiêu Ch% s
trình ñ ng ño lư ng
Ho t ñ ng: ho t ñ ng c a n*i hơi s d ng nhiên li u hoá th ch
Tiêu th d u Gi m tiêu th Gi m 20% L p ñ't các * ði m tr&ng * Th t c l p * ðánh giá
ñ t ngu3n tài tiêu th d u máy ñ t nhiên y#u d án ñ't các máy hàng quý v
nguyên không ñ t/năm (d a li u hi u qu * M c tiêu ñ t ñư c c i ti#n tri n c a
th táo t!o trên lư ng hơn th d u biên d án
ñư c tiêu th năm ñ t/gi làm * Th t c ghi * Theo dõi
g n ñây) vi c c a n3i nh n và lưu hàng tháng t-
hơi tr) d) li u v l tiêu th d u
tiêu th d u
Th i ra nư c Gi m thi u Năm 2008 Thi#t k# l!i c * Nhi t ñ * Th t c l%y * Giám sát
nóng các tác ñ ng gi m trung s1 nhà xư1ng, trung bình m u và phân liên t c nhi t
tiêu c c t i bình nhi t ñ công ngh ñ hàng ngày c a tích ch%t ñ c a nư c
ch%t lư ng hàng ngày tách và tái s. nư c th i lư ng nư c th i
vùng nư c c a nư c x d ng nhi t t" * Thông s v * Phương án * Giám sát
nh n th i do xu ng 1 ñ . nư c th i ch%t lư ng l%y m u sinh theo quý v
nhi t ñ gây (tích t và nư c c a v c v t dư i nư c ch%t lư ng
s hoá hơi phát năng nư c nh n * Th t c v n v c nư c
lư ng) th i hành h th ng nh n th i
* S lư ng và tái phát năng
s ña d!ng lư ng
c a các sinh * Ki m soát
v t dư i nư c công ngh
S n ph m: ði,u hoà không khí (Khách hàng s d ng m t máy cho ñ n khi k t thúc vòng ñ i s n
ph m - lo i b<)
S. d ng ñi n Khuy#n khích T i cu i năm Giáo d c * Nâng cao * Thi#t k# ði u tra v
năng ngư i tiêu gi m ñư c ngư i tiêu m i quan tâm nguyên li u nh)ng ngư i
dùng s. d ng 5% nhi t ñ dùng v tác c a ngư i tiêu s n ph m có s. d ng
ít năng lư ng v n hành so ñ ng c a vi c dùng năng hi u qu
v i năm trư c s. d ng quá lư ng * S. d ng
ngu3n năng * Nâng cao năng lư ng
lư ng nh m i quan tâm ñi n
vi c ñưa các c a ngư i tiêu * Xem xét
v t li u có dùng v các nh)ng yêu
hi u qu năng s n ph m m i c u c a khách
lư ng hơn có hi u ích hàng v hi u
vào s n ph m năng lư ng ích năng
(gi m giá lư ng trong
thành, gi m thi#t k# s n
tác ñ ng môi ph m m i
trư ng)
Sinh ra các Gi m kh i Năm 2008 * Thi#t k# l!i * Kh i lư ng * Các th t c * Giám sát
ch%t th i r n ñ ng bao bì gi m 35% bao bì s n nguyên li u ki m soát theo quý v
ñ h!n ch# nguyên li u ph m (B ñóng gói trên thi#t k# lư ng nguyên
ch%t th i r n bao bì cho ph n k thu t m t s n ph m * Th t c bao li u ñóng gói
phát sinh lo!i s n ph m 6 tháng) * % gi m bì s n ph m ñư c s. d ng
trong tiêu hi n t!i * Th c hi n nguyên li u (Lư ng mua
dùng thay ñ i trong bao bì ñư c tr" ñi ph#
s n xu%t (6 s. d ng cho li u)
tháng) dây chuy n * S s n
* Ch!y th. và s n ph m ph m ñư c
ñi vào s n * m c (kh i bán
xu%t hàng lo!t lư ng/ ñơn v )
ư c tính gi m
ñư c ch%t th i
r n tiêu dùng
D ch v : V n chuy-n và phân ph i hàng hoá và s n ph m (b o dư;ng ñ i xe)
Phát th i khí Tăng các tác Năm 2008 * Xác ñ nh % các trư ng * Th t c b o * Theo dõi
NOx ñ ng tích c c gi m 25% thông s b o h p b o dư8ng t n su%t b o
v ch%t lư ng lư ng phát dư8ng ch dư8ng ñúng * ðào t!o k dư8ng theo
không khí th i khí NOx y#u ñ gi m h!n thu t cho l ch trình
b,ng cách NOx * Lư ng NOx nh)ng ngư i * Giám sát
nâng cao tính * Soát xét l!i phát th i/km làm công tác hi u ích nhiên
hi u qu c a chương trình b o dư8ng li u c a
vi c b o b o dư8ng ñ * Vi tính hoá phương ti n
dư8ng ñ i xe k#t h p v i vi c thông * Ki m tra
nhi m v báo l ch b o theo quý
gi m NOx dư8ng lư ng th i
* T i ưu hoá NOx c a
l ch b o phương ti n
dư8ng ñ i xe * ðánh giá
thông qua hàng năm v
chương trình gi m lư ng
máy tính NOx ñã ñ!t
ñư c
Phát sinh d u Qu n lý d u Sau 1 năm, Xây d ng và % ngư i lao * Các th t c * Giám sát
th i th i phù h p ñ!t 100% s th c hi n ñ ng c a qu n lý ch%t vi c ñào t!o
v i các yêu phù h p v i chương trình trung tâm th i ngư i lao
c u yêu c u ch%t ñào t!o qu n d ch v ñã * Chương ñ ng c a
th i d u t!i lý ch%t th i t!i ñư c ñào t!o trình ñào t!o trung tâm
các trung tâm trung tâm * S các cho ngư i lao d ch v
d ch v b o d ch v trư ng h p ñ ng c a * Theo dõi
dư8ng ch%t th i d u trung tâm lư ng ch%t
không phù d ch v th i d u và
h p các phương
* % ch%t th i ti n tiêu hu9
d u th i ñã * ðánh giá
ñư c x. lý theo quý th c
theo yêu c u t# qu n lý d u
th i
[1] TCVN 14001: 2005, H th ng qu n lý môi trư ng - Các yêu c u và

hư ng d n s. d ng
[2] TCVN ISO 9000: 2000, H th ng qu n lý ch%t lư ng - Cơ s1 và t"
v ng
[3] TCVN ISO 9001: 2000 H th ng qu n lý ch%t lư ng - Các yêu c u
[4] ISO ISO 994, H th ng qu n lý ch%t lư ng - Hư ng d n c i ti#n
[5] TCVN IS/TR 10013, Hư ng d n v tài li u c a h th ng qu n lý
ch%t lư ng
[6] TCVN ISO 14020, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng -
Nguyên t c chung
[7] TCVN ISO 14021, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - T
công b v môi trư ng (ghi nhãn môi trư ng ki u II)
[8] TCVN ISO 14024, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Ghi
nhãn môi trư ng ki u I - nguyên t c và th t c
[9] TCVN ISO/TR 14025, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng -
Công b v môi trư ng ki u III
[10] ISO 14031: 1999, Environmental management - Environmental
performance evaluation - Guidelines
[11] ISO/TR 14032, Environmental management - Examples of
environmental performance evaluation
[12] TCVN ISO 14040, Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng
c a s n ph m. Nguyên t c và khuôn kh
[13] TCVN ISO 14041, Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng
c a s n ph m. Xác ñ nh m c tiêu, ph!m vi và phân tích ki m kê
[14] ISO 14-42, Environmental management - Life cycle asssessment -
Life cycle impact assessment
[15] ISO 14043, Environmental management - Life cycle asssessment -
Life cycle interpretation
[16] ISO/TR 14047, Environmental management - Life cycle impact
assessment - Examples of application of ISO 14042
[17] ISO/TR 14048, Environmental management - Life cycle
asssessment - Data documentation format
asssessment - Examples of application of ISO 14041 to goal and scope
definition and inventory analysis
[19] ISO/TR 14062, Environmental management - Integrating
environmental aspect into product design and development
[20] ISO 19011, Guidelines for quality and/or environmental
management systems auditing
[21] The ISO 14000 Family of International Standards, International
Organization for standardization, Geneva, 2000
TIÊU CHU N VI T NAM TCVN ISO 14010: 1997
Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Nguyên t"c chung

Guidelines for environmental auditing - General principles
1. Ph m vi
Tiêu chu n này quy ñ nh các nguyên t c chung v ñánh giá môi trư ng,
các nguyên t c này áp d ng cho m&i lo!i ñánh giá môi trư ng. M&i ho!t ñ ng
ñánh giá môi trư ng ñư c coi là phù h p v i tiêu chu n này n#u chúng ñáp
ng các yêu c u nêu trong tiêu chu n.
2. ð nh nghĩa
Trong tiêu chu n này, áp d ng các ñ nh nghĩa sau ñây.
2.1. K t lu n ñánh giá
Quan ñi m ho'c s phán xét chuyên môn c a chuyên gia ñánh giá v
ñ i tư ng ñánh giá d a trên và gi i h!n 1 vi c suy lu n t" các phát hi n khi
ñánh giá.
2.2. Chu n c! ñánh giá
Các chính sách, th t c, phương pháp th c hành ho'c các yêu c u mà
chuyên gia ñánh giá căn c vào ñó ñ so sánh các b,ng ch ng ñánh giá ñã thu
th p ñư c v ñ i tư ng.
Chú thích - Các yêu c u có th bao g3m (nhưng không ch- gi i h!n 1)
các tiêu chu n, hư ng d n, các yêu c u v t ch c và các yêu c u v pháp ch#
ñã quy ñ nh.
2.3. Ch!ng c! ñánh giá
Thông tin, h3 sơ ho'c công b có th ki m tra xác nh n ñư c v m t s
ki n.
Chú thích -
1) Ch ng c ñánh giá, có th là ñ nh tính ho'c ñ nh lư ng, ñư c
chuyên gia ñánh giá s. d ng ñ xác ñ nh xem các chu n c ñánh giá ñư c
tho mãn hay không.
2) Ch ng c ñánh giá thư ng d a trên các cu c ph+ng v%n, xem xét tài
li u, quan sát các ho!t ñ ng và ñi u ki n, các k#t qu hi n có t" các phép ño
và th. nghi m, ho'c các công c khác trong lĩnh v c ñánh giá.
2.4. Phát hi n khi ñánh giá
K#t qu c a vi c so sánh và ñánh giá các b,ng ch ng thu ñư c v i các
chu n c ñánh giá ñã ñ nh.
Chú thích - Các phát hi n ñánh giá là cơ s1 c a báo cáo ñánh giá.
2.5. ðoàn ñánh giá
Là nhóm các chuyên gia ñánh giá, ho'c m t chuyên gia ñánh giá, ñư c
ch- ñ nh th c hi n m t cu c ñánh giá nh%t ñ nh; ñoàn ñánh giá cũng có th
g3m c các chuyên viên k thu t và các chuyên gia t p s .
Chú thích - M t trong nh)ng chuyên gia c a ñoàn ñánh giá th c hi n
ch c năng chuyên gia ñánh giá trư1ng.
2.6. Bên ñư$c ñánh giá
T ch c ñư c ñánh giá.
2.7. Chuyên gia ñánh giá môi trư ng
Ngư i ñ trình ñ ñ th c hi n các cu c ñánh giá môi trư ng.
Chú thích - Các chu n c trình ñ ñ i v i chuyên gia ñánh giá môi
trư ng ñư c nêu 1 TCVN ISO 14012: 1997
2.8. Khách hàng
T ch c ñ't hàng ñánh giá.
Chú thích - Khách hàng có th là bên ñư c ñánh giá, ho'c b%t kỳ t
ch c nào có quy n v m't pháp lý ho'c h p ñ3ng ñ ñ't hàng ñánh giá.
2.9. ðánh giá môi trư ng
Quá trình thu th p và ñánh giá khách quan các ch ng c ñ xác ñ nh
xem các ho!t ñ ng, s ki n, ñi u ki n, h th ng qu n lý môi trư ng c th ,
ho'c thông tin v các v%n ñ này, có phù h p v i chu n c ñánh giá không và
thông báo các k#t qu c a quá trình này cho khách hàng. Quá trình này ph i
ñư c ki m tra xác l p m t cách có h th ng và l p thành văn b n.
2.10. Chuyên gia ñánh giá trư8ng v, môi trư ng
Ngư i ñ trình ñ ñ qu n lý và th c hi n các cu c ñánh giá môi
trư ng.
Chú thích - Các chu n c trình ñ ñ i v i chuyên gia ñánh giá trư1ng
ñư c nêu trong TCVN ISO 14012: 1997.
2.11. T ch!c
Công ty, liên hi p công ty, hãng, xí nghi p, cơ quan, ho'c m t b ph n
c a nó, dù là t h p hay không, thu c công ích ho'c tư nhân, có các b ph n
ch c năng và s qu n tr riêng.
Chú thích - D a theo ISO 14001: 1996.
2.12. ð i tư$ng
Các ho!t ñ ng, s ki n, ñi u ki n, h th ng qu n lý môi trư ng c th
và/ ho'c thông tin v các v%n ñ trên.
2.13. Chuyên viên k6 thu t
Ngư i ñóng góp hi u bi#t ho'c ki#n th c c th cho ñoàn ñánh giá,
nhưng không tham gia như m t chuyên gia ñánh giá.
3. Yêu c u ñ i v i ñánh giá môi trư ng
ðánh giá môi trư ng ph i t p trung vào ñ i tư ng ñã ñư c xác ñ nh rõ
ràng và l p thành văn b n. Bên (ho'c các bên) ch u trách nhi m v ñ i tư ng
cũng ñư c phân ñ nh rõ và l p thành văn b n.
Vi c ñánh giá ch- ñư c ti#n hành n#u, sau khi th o lu n v i khách
hàng, chuyên gia ñánh giá trư1ng cho r,ng:
- có ñ các thông tin thích h p v ñ i tư ng c n ñánh giá.
- có ngu3n l c thích h p giúp cho quá trình ñánh giá.
- có s h p tác thích ñáng c a bên ñư c ñánh giá.
4. Các nguyên t"c chung
4.1. M c ñích và ph m vi
Vi c ñánh giá ph i d a trên nh)ng m c ñích do khách hàng ñ ra.
Ph!m vi ñánh giá do chuyên gia ñánh giá trư1ng xác ñ nh, có tham kh o ý
ki#n v i khách hàng ñ ñ!t ñư c các m c ñích trên. Ph!m vi ph i mô t m c
ñ và ranh gi i ñánh giá.
C n ph i thông báo m c ñích và ph!m vi ñánh giá cho bên ñư c ñánh
giá trư c khi ñánh giá.
4.2. Tính khách quan, ñ c l p và năng l#c
ð ñ m b o tính khách quan c a quá trình ñánh giá, c a các phát hi n
và k#t lu n ñánh giá, các thành viên c a ñoàn ñánh giá ph i là ngư i ñ c l p
v i các ho!t ñ ng do h& ñánh giá. H& ph i khách quan, không thành ki#n và
không mâu thu n v l i ích trong su t quá trình ñánh giá.
Vi c dùng các thành viên ñoàn ñánh giá t" n i b hay bên ngoài ph i
do khách hàng xem xét quy#t ñ nh. Thành viên ñoàn ñánh giá ñư c ch&n t"
n i b t ch c ph i không có liên quan trách nhi m tr c ti#p v i ñ i tư ng s(
ñư c ñánh giá.
Thành viên c a ñoàn ñánh giá ph i k#t h p ñư c s hi u bi#t, k năng
v i kinh nghi m ñ ñ m ñương các trách nhi m ñánh giá.
4.3. S# c n tr9ng ngh, nghi p c n có
ð t ch c m t cu c ñánh giá môi trư ng, các chuyên gia ñánh giá ph i
có ñ s c n tr&ng, chuyên c n, k năng và kh năng phán xét mà ngư i ta
mong ñ i 1 b%t kỳ m t chuyên gia ñánh giá nào trong nh)ng tình hu ng
tương t .
M i quan h gi)a các thành viên ñoàn ñánh giá và khách hàng ph i là
m t m i quan h tin c n và c n tr&ng. Tr" khi lu t ñ nh yêu c u các thành
viên ñoàn ñánh giá không ñư c ti#t l các thông tin ho'c tài li u và báo cáo
cu i cùng có ñư c trong quá trình ñánh giá cho b%t kỳ bên th ba nào thì
không ñư c khách hàng cho phép và khi c n ph i ñư c bên ñánh giá cho
phép.
4.4. Các th t c có h th ng
Vi c ñánh giá môi trư ng ph i ñư c ti#n hành theo các nguyên t c
chung này và m&i hư ng d n liên quan ñ#n các lo!i ñánh giá môi trư ng
tương ng.
Chú thích - Hư ng d n ti#n hành ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
nêu trong TCVN ISO 14011: 1997.
ð nâng cao ñ ch c ch n và tin c y, vi c ñánh giá môi trư ng ph i
ñư c t ch c theo nghi p v ñã ñư c xác ñ nh rõ và l p thành văn b n và theo
các th t c có h th ng. Nghi p v và th t c c n ñư c tuân th th n tr&ng
ñ i v i m&i cu c ñánh giá. Các th t c c a m t lo!i ñánh giá này khác v i
lo!i ñánh giá khác ch- 1 nh)ng ñ'c ñi m ñư c cho là ñ'c thù ñ i v i lo!i ñánh
giá môi trư ng ñó.
4.5. Chu n c!, ch!ng c! và các phát hi n ñánh giá
M t trong các bư c ñ u tiên và quan tr&ng trong ñánh giá môi trư ng là
xác ñ nh chu n c ñánh giá. M c ñ chi ti#t các chu n c ph i ñư c th ng
nh%t gi)a chuyên gia trư1ng và khách hàng, và ph i ñư c thông báo cho bên
ñư c ñánh giá.
Các thông tin tương ng ph i ñư c thu th p, phân tích, x. lý và l p
thành h3 sơ ñ s. d ng làm ch ng c ñánh giá và ki m tra ñ xác ñ nh xem
các chu n c có ñư c tho mãn không.
Ch ng c ñánh giá ph i có ch%t lư ng và ñ v s lư ng ñ sao cho khi
so sánh các ch ng c ñánh giá v i chu n c ñánh giá, các chuyên gia ñánh
giá làm vi c ñ c l p v i nhau mà v n ñ!t ñư c k#t qu tương t .
4.6. ð tin c y c a các phát hi n và k t lu n ñánh giá
Quá trình ñánh giá môi trư ng ph i ñư c thi#t k# sao cho khách hàng
và chuyên gia ñánh giá có ñư c s tin tư1ng c n thi#t vào ñ tin c y c a các
phát hi n và k#t lu n ñánh giá.
Ch ng c ñánh giá thu th p ñư c trong quá trình ñánh giá môi trư ng
thư ng là các thông tin có s5n, và m t ph n ph thu c vào ch cu c ñánh giá
ñư c t ch c trong th i gian gi i h!n và v i ngu3n l c gi i h!n. Do ñó s( có
y#u t không ch c ch n trong t%t c các cu c ñánh giá môi trư ng, và ngư i
s. d ng các k#t qu ñánh giá môi trư ng ph i bi#t s không ch c ch n này.
Chuyên gia ñánh giá môi trư ng ph i cân nh c nh)ng h!n ch# liên quan
t i các ch ng c thu th p khi ñánh giá, và ch%p nh n s không ch c ch n
trong các phát hi n và k#t lu n ñánh giá, và ph i tính ñ#n các d) ki n này khi
l p k# ho!ch và t ch c ñánh giá.
Chuyên gia ñánh giá môi trư ng ph i c g ng ñ có ñ ch ng c ñánh
giá sao cho các phát hi n khi ñánh giá cá nhân quan tr&ng và toàn b các k#t
qu ñánh giá/ ít quan tr&ng hơn có th nh hư1ng ñ#n các k#t lu n ñánh giá,
ñ u ñư c xem xét cân nh c.
4.7. Báo cáo ñánh giá
Các phát hi n ñánh giá và/ ho'c tóm t t phát hi n ñánh giá ph i ñư c
thông báo cho khách hàng trong b n báo cáo. Bên ñư c ñánh giá ph i ñư c
nh n m t b n báo cáo tr" trư ng h p ñ'c bi t do khách hàng không cho phép.
Báo cáo ñánh giá bao g3m, và không ch- gi i h!n 1 các thông tin liên
quan ñ#n ñánh giá sau ñây:
a) ñ'c ñi m nh n d!ng t ch c ñư c ñánh giá và khách hàng;
b) các m c ñích và ph!m vi ñánh giá ñã ñư c tho thu n;
c) các chu n c ñã th ng nh%t làm căn c ñ t ch c ñánh giá;
d) th i gian và th i h!n ti#n hành ñánh giá;
e) các thành viên ñoàn ñánh giá;
f) các ñ!i di n bên ñư c ñánh giá tham gia vào ñánh giá;
g) thông báo v tính ch%t b o m t c a n i dung;
h) danh sách các nơi g.i báo cáo ñánh giá;
i) tóm t t quá trình ñánh giá, bao g3m m&i tr1 ng!i ñã g'p;
j) các k#t lu n ñánh giá.
Khi th o lu n v i khách hàng, chuyên gia ñánh giá trư1ng c n th ng
nh%t nh)ng v%n ñ trong các ñi m nêu trên và nh)ng v%n ñ b sung khác c n
nêu trong báo cáo.
Chú thích - Thông thư ng, trách nhi m c a khách hàng ho'c bên ñư c
ñánh giá là c n xác ñ nh các ho!t ñ ng kh c ph c c n thi#t theo các phát hi n
khi ñánh giá. Tuy nhiên, chuyên gia ñánh giá có th ñưa các ki#n ngh n#u ñã
có tho thu n v i khách hàng.
Ph l c A
Tài li u tham kh o
[1] ISO 14001: 1996, H th ng qu n lý môi trư ng - Quy ñ nh và

hư ng d n s. d ng.
[2] ISO 14011: 1996, Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Th t c ñánh
giá - ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng.
[3] ISO 14012: 1996, Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Chu n c trình
ñ ñ i v i chuyên gia ñánh giá môi trư ng.
[4] ISO 14050: Qu n lý môi trư ng - Thu t ng) và ñ nh nghĩa.
Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Th t c ñánh giá -

ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
Guidelines for environmental auditing - Audit procedures -
Auditing of environmental management systems
1. Ph m vi
Tiêu chu n này quy ñ nh th t c ñánh giá ñ l p k# ho!ch và th c hi n
vi c ñánh giá m t h th ng qu n lý môi trư ng (HTQLMT) nh,m xác ñ nh s
phù h p v i chu n c ñánh giá HTQLMT.
2. Tiêu chu n trích d n
ISO 14001: 1996, H th ng qu n lý môi trư ng - Quy ñ nh và hư ng
d n s. d ng
TCVN ISO 14010: 1997, Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Các
nguyên t c chung
TCVN ISO 14012: 1997, Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Chu n c
trình ñ ñ i v i chuyên gia ñánh giá môi trư ng.
3. ð nh nghĩa
Tiêu chu n này áp d ng các ñ nh nghĩa nêu trong TCVN ISo 14010:
1997 và ISO 14001 và các ñ nh nghĩa dư i ñây:
Chú thích 1 - Thu t ng) và ñ nh nghĩa trong lĩnh v c qu n lý môi
trư ng ñư c quy ñ nh trong ISO 14050.
3.1. H th ng qu n lý môi trư ng
M t ph n c a h th ng qu n lý chung bao g3m cơ c%u t ch c, các ho!t
ñ ng l p k# ho!ch, trách nhi m, quy t c th c hành, th t c quy trình và ngu3n
l c ñ xây d ng, th c hi n, ñ!t ñư c, xem xét và duy trì chính sách môi
trư ng [ISO 14001: 1996].
3.2. ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
Quá trình thu th p và ñánh giá khách quan các ch ng c ñ xác ñ nh
xem h th ng qu n lý môi trư ng c a m t t ch c có phù h p v i các chu n
c ñánh giá HTQLMT hay không, và thông báo các k#t qu ñánh giá cho
khách hàng. Quá trình này ph i ñư c ki m tra xác nh n m t cách có h th ng
và ñư c l p thành văn b n.
3.3. Chu n c! ñánh giá HTQLMT
Các chính sách, quy t c th c hi n, th t c hay các yêu c u, quy ñ nh
trong ISO 14001, và n#u có th , bao g3m c các yêu c u b sung ñ i v i
HTQL, mà chuyên gia ñánh giá căn c vào ñó ñ so sánh các ch ng c ñánh
giá ñã thu ñư c v HTQLMT c a m t t ch c.
4. M c ñích, vai trò và trách nhi m ñánh giá HTQLMT
ðánh giá HTQLMT ph i có nh)ng m c ñích nh%t ñ nh: các ví d v
các m c ñích ñi n hình là:
a) xác ñ nh s phù h p c a HTQLMT c a bên ñư c ñánh giá so v i
chu n c ñánh giá HTQLMT;
b) xác ñ nh xem HTQLMT c a bên ñư c ñánh giá có ñư c áp d ng và
duy trì m t cách hoàn h o không;
c) xác ñ nh các lĩnh v c có th c i ti#n HTQLMT c a bên ñư c ñánh
giá;
d) ñánh giá kh năng c a quá trình xem xét l!i vi c qu n lý n i b ñ
ñ m b o HTQLMT liên t c phù h p và có hi u qu ;
e) ñánh giá HTQLMT c a m t t ch c ñ thi#t l p quan h h p ñ3ng,
như v i bên cung ng ti m n ho'c b!n hàng liên doanh, liên k#t.
4.2. Vai trò, trách nhi m và ho t ñ ng
4.2.1. Chuyên gia ñánh giá trư8ng
Chuyên gia ñánh giá trư1ng có trách nhi m b o ñ m ti#n hành và hoàn
thi n vi c ñánh giá m t cách ti#t ki m và hi u qu trong ph!m vi và chương
trình ñánh giá ñã ñư c khách hàng ch%p nh n.
Bên c!nh ñó, trách nhi m và ho!t ñ ng c a chuyên gia ñánh giá trư1ng
ph i bao g3m:
a) th o lu n v i khách hàng ñ xác ñ nh ph!m vi ñánh giá;
b) thu th p các thông tin cơ b n chuyên môn c n thi#t ñ ñ!t m c ñích
ñánh giá như chi ti#t v các ho!t ñ ng, s n ph m, d ch v c a bên ñư c ñánh
giá, ñ a ñi m, môi trư ng xung quanh và chi ti#t v các l n ñánh giá trư c;
c) ñánh giá xem các yêu c u ñánh giá môi trư ng quy ñ nh 1 TCVN
ISO 14010: 1997 ñã ñư c ñáp ng hay chưa;
d) thành l p ñoàn ñánh giá, xem xét nh)ng mâu thu n l i ích có th n y
sinh và tho thu n v thành ph n ñoàn ñánh giá v i khách hàng;
e) ch- ñ!o các ho!t ñ ng c a ñoàn ñánh giá theo các hư ng d n c a
TCVN ISO 14010: 1997 và c a tiêu chu n này.
f) so!n th o chương trình ñánh giá có tham kh o ý ki#n c a khách
hàng, bên ñư c ñánh giá và các thành viên c a ñoàn ñánh giá;
g) thông báo chương trình ñánh giá cho ñoàn ñánh giá, bên ñư c ñánh
giá và khách hàng;
h) ñi u hành vi c so!n th o các tài li u công tác, các th t c chi ti#t và
ch- d n cho ñoàn ñánh giá;
i) tìm cách gi i quy#t m&i v%n ñ n y sinh trong khi ñánh giá;
j) phát hi n m c ñích ñánh giá không ñ!t ñư c và thông báo lý do cho
khách hàng và bên ñư c ñánh giá;
k) ñ!i di n cho ñoàn ñánh giá khi th o lu n v i bên ñư c ñánh giá
trư c, trong quá trình và sau khi ñánh giá;
l) thông báo ngay cho bên ñư c ñánh giá nh)ng phát hi n v s không
phù h p nghiêm tr&ng;
m) thông báo cho khách hàng v vi c ñánh giá m t cách rõ ràng, có s c
thuy#t ph c trong th i gian ñã ñư c tho thu n trong chương trình ñánh giá;
n) ki#n ngh nh)ng c i ti#n ñ i v i HTQLMT, n#u ñã ñư c tho thu n
trong ph!m vi ñánh giá;
4.2.2. Chuyên gia ñánh giá
Trách nhi m và ho!t ñ ng c a chuyên gia ñánh giá ph i bao g3m:
a) tuân th các ch- th c a chuyên gia ñánh giá trư1ng và h tr chuyên
gia ñánh giá trư1ng;
b) l p k# ho!ch và ti#n hành các nhi m v ñư c giao m t cách khách
quan, ti#t ki m và hi u qu trong ph!m vi ñánh giá;
c) thu th p và phân tích các ch ng c ñánh giá có liên quan ñ xác ñ nh
các phát hi n khi ñánh giá và rút ra k#t lu n ñánh giá ñ i v i HTQLMT.
d) so!n th o các tài li u công tác theo hư ng d n c a chuyên gia ñánh
giá trư1ng;
e) l p thành văn b n k#t qu ñánh giá cá nhân;
f) gi) gìn b o v các tài li u liên quan ñ#n ñánh giá và hoàn tr khi c n;
g) tr giúp trong vi c vi#t báo cáo ñánh giá.
4.2.3. ðoàn ñánh giá
Quá trình ch&n các thành viên trong ñoàn ñánh giá ph i ñ m b o r,ng
ñoàn ñánh giá có ñư c kinh nghi m và ki#n th c k năng t ng th c n thi#t ñ
ti#n hành ñánh giá.
C n ph i cân nh c xem xét các v%n ñ sau:
a) trình ñ theo quy ñ nh TCVN ISO 14012: 1996;
b) lo!i t ch c, quá trình, ho!t ñ ng ho'c các ch c năng c n ñánh giá;
c) s thành viên, kh năng ngôn ng) và ki#n th c c a các cá nhân thành
viên ñoàn ñánh giá;
d) m&i mâu thu n v quy n l i có th x y ra gi)a các thành viên ñoàn
ñánh giá và bên ñư c ñánh giá;
e) các yeê c u c a khách hàng, và các cơ quan ch ng nh n và công
nh n.
ðoàn ñánh giá có th g3m c các chuyên gia ñánh giá ñang ñư c ñào
t!o và các chuyên viên k thu t ñư c khách hàng, bên ñánh giá và chuyên gia
ñánh giá trư1ng ch%p nh n.
4.2.4. Khách hàng
Trách nhi m và ho!t ñ ng c a khách hàng ph i bao g3m:
a) xác ñ nh nhu c u ñ i v i ñánh giá;
b) g'p g8, ti#p xúc v i bên ñư c ñánh giá ñ có ñư c s h p tác ñ y ñ
c a h& và ñ xu%t quá trình;
c) xác ñ nh ñ i tư ng ñánh giá;
d) ch&n chuyên gia ñánh giá trư1ng ho'c cơ quan ñánh giá và, khi c n,
ch%p nh n cơ c%u c a ñoàn ñánh giá;
e) trao th m quy n và cung c%p ngu3n l c thích h p ñ ti#n hành ñánh
giá;
f) th o lu n v i chuyên gia ñánh giá trư1ng ñ xác ñ nh ph!m vi ñánh
giá;
g) thông qua các chu n c ñánh giá HTQLMT;
h) thông qua chương trình ñánh giá;
l) ti#p nh n báo cáo ñánh giá và xác ñ nh vi c phân phát báo cáo.
4.2.5. Bên ñư$c ñánh giá
Trách nhi m và ho!t ñ ng c a bên ñư c ñánh giá ph i bao g3m:
a) thông báo cho nhân viên v m c ñích và ph!m vi ñánh giá khi c n
thi#t;
b) cung c%p các phương ti n c n thi#t cho ñoàn ñánh giá ñ ñ m b o
quá trình ñánh giá ti#t ki m và hi u qu .
c) c. các cán b có trách nhi m và ñ uy tín ñ làm vi c cùng ñoàn
ñánh giá; hư ng d n ñ a ñi m và ñ m b o sao cho ñoàn ñánh giá n m ñư c
các yêu c u v an toàn, s c kho6 và các yêu c u thích h p khác;
d) khi các chuyên gia ñánh giá yêu c u, cho phép s. d ng các phương
ti n, nhân s , thông tin và h3 sơ liên quan;
e) ph i h p cùng v i các chuyên gia ñánh giá ñ trình các m c tiêu
ñánh giá c n ñ!t;
f) nh n báo cáo ñánh giá, tr" trư ng h p ñ'c bi t khi khách hàng không
g.i cho.
5. ðánh giá
5.1. B"t ñ u ñánh giá
5.1.1. Ph m vi ñánh giá
Ph!m vi ñánh giá mô t khu v c và ranh gi i ñánh giá như v trí ñ a lý
và các ho!t ñ ng ch c năng cũng như cách báo cáo. Ph!m vi ñánh giá do
khách hàng và chuyên gia ñánh giá trư1ng quy#t ñ nh. Khi xác ñ nh ph!m vi
ñánh giá, c n th o lu n v i bên ñư c ñánh giá. M&i thay ñ i sau ñó ñ i v i
ph!m vi ñánh giá c n có s tho thu n gi)a khách hàng và chuyên gia ñánh
giá trư1ng.
Ngu3n l c dành cho ñánh giá ph i ñ ñ ñáp ng ph!m vi ñánh giá.
5.1.2. Xem xét tài li u ban ñ u
Ngay khi b t ñ u ñánh giá, chuyên gia ñánh giá trư1ng ph i xem xét
các tài li u c a t ch c như các công b chính sách môi trư ng, chương trình,
h3 sơ ho'c s tay ñ ñáp ng các yêu c u c a HTQLMT c a t ch c. Trong
khi ti#n hành xem xét c n chú ý ñ#n t%t c các thông tin cơ b n c n thi#t thích
h p v t ch c c a bên ñư c ñánh giá. N#u th%y tài li u không ñ ñ ñánh
giá, c n thông báo cho khách hàng. Không ñư c dùng các ngu3n b sung cho
ñ#n khi có nh)ng ch- d n khác c a khách hàng.
5.2. Chu n b ñánh giá
5.1.1. Chương trình ñánh giá
Chương trình ñánh giá c n ph i thi#t k# linh ho!t ñ có th phù h p v i
nh)ng thay ñ i d a trên nh)ng thông tin thu ñư c khi ñánh giá, và cho phép
s. d ng hi u qu ngu3n l c.
N#u có th áp d ng ñư c, chương trình ph i bao g3m các v%n ñ sau:
a) m c ñích và ph!m vi ñánh giá;
b) các chu n c ñánh giá;
c) xác ñ nh các ñơn v t ch c và ñơn v ch c năng c a bên ñư c ñánh
giá s( ñánh giá;
d) xác ñ nh nh)ng ch c năng và/ho'c nh)ng cá nhân trong t ch c c a
bên ñư c ñánh giá có trách nhi m quan tr&ng tr c ti#p ñ#n HTQLMT c a bên
ñư c ñánh giá;
e) xác ñ nh các y#u t c a HTQLMT c a bên ñư c ñánh giá c n ñư c
ưu tiên ñánh giá';
f) th t c ñánh giá các y#u t c a HTQLMT c a bên ñư c ñánh giá
tương ng v i cơ c%u c a bên ñư c ñánh giá;
g) ngôn ng) ñ làm vi c và báo cáo khi ñánh giá;
h) xác ñ nh các tài li u tham kh o;
i) th i ñi m và th i gian d tính cho các ho!t ñ ng ñánh giá chính;
j) th i gian và ñ a ñi m ti#n hành ñánh giá;
k) xác ñ nh các thành viên c a ñoàn ñánh giá;
l) chương trình các cu c h&p c n t ch c v i lãnh ñ!o c a bên ñư c
ñánh giá;
m) các yêu c u b o m t;
n) n i dung báo cáo; ph n m m và c%u trúc, th i gian d tính phát hành
và phân phát báo cáo ñánh giá;
o) các yêu c u v lưu gi) và b o qu n tài li u.
Chương trình ñánh giá c n ñư c thông báo cho khách hàng, các chuyên
gia ñánh giá và bên ñư c ñánh giá. Khách hàng c n xem xét và thông qua
chương trình.
N#u bên ñư c ñánh giá ph n ñ i b%t kỳ ñi u kho n nào c a chương
trình ñánh giá, c n cho chuyên gia ñánh giá trư1ng bi#t rõ các ý ki#n ph n ñ i
ñó. Các v%n ñ này c n ñư c gi i quy#t gi)a chuyên gia ñánh giá trư1ng, bên
ñư c ñánh giá và khách hàng trư c khi th c hi n ñánh giá. B%t kỳ s s.a ñ i
chương trình ñánh giá nào c n ñư c s nh%t trí gi)a các bên có liên quan,
trư c ho'c trong khi th c hi n ñánh giá.
5.2.2. Phân công nhi m v trong ñoàn ñánh giá
M i thành viên c a ñoàn ñánh giá ñư c phân công ñánh giá m t s
nh%t ñ nh các y#u t , ch c năng ho'c ho!t ñ ng c a HTQLMT và ñư c ch-
d n các th t c ñánh giá c n tuân th . S phân công này do chuyên gia ñánh
giá trư1ng th c hi n, có tham kh o các ý ki#n các thành viên liên quan c a
ñoàn ñánh giá. Trong quá trình ñánh giá, chuyên gia ñánh giá trư1ng có th
thay ñ i s phân công công vi c ñ ñ m b o ñ!t ñư c m c ñích ñánh giá m t
cách t i ưu.
5.2.3. Tài li u làm vi c
Các tài li u làm vi c c n ñ chuyên gia ñánh giá nghiên c u có th bao
g3m:
a) m u ñ th o các phát hi n khi ñánh giá và ch ng c h tr ;
b) các th t c và phi#u ki m tra dùng ñ ñánh giá các y#u t c a
HTQLMT;
c) h3 sơ các cu c h&p.
Các tài li u làm vi c ph i ñư c gi) ít nh%t là ñ#n khi k#t thúc ñánh giá;
nh)ng thông tin v b o m t và tài s n liên quan c n ñư c các thành viên ñánh
giá b o qu n c n th n.
5.3. Ti n hành ñánh giá
5.3.1. Phiên h9p m8 ñ u
C n ph i có phiên h&p m1 ñ u. M c ñích c a phiên h&p này là:
a) gi i thi u các thành viên c a ñoàn ñánh giá v i lãnh ñ!o c a bên
ñư c ñánh giá
b) xem xét ph!m vi, ñ i tư ng và chương trình ñánh giá và th ng nh%t
th i gian bi u ñánh giá
c) cung c%p tóm t t các phương pháp và th t c dùng ñ ti#n hành ñánh
giá;
d) thi#t l p các m i thông tin chính th c gi)a ñoàn ñánh giá và bên
ñư c ñánh giá
e) kh:ng ñ nh r,ng ngu3n l c và các phương ti n c n cho ñoàn ñánh
giá ñã có s5n
f) ñ nh ngày gi cho phiên h&p k#t thúc ñánh giá;
g) thúc ñ y bên ñư c ñánh giá tham gia tích c c vào cu c ñánh giá;
h) xem xét ñ a ñi m an toàn và quy trình c%p c u cho ñoàn ñánh giá.
5.3.2. Thu th p các ch!ng c! ñánh giá
Ph i thu th p các ch ng c ñánh giá ñ y ñ ñ có th xác ñ nh xem
HTQLMT c a bên ñư c ñánh giá có phù h p các chu n c ñánh giá không.
Các ch ng c ñánh giá ph i ñư c thu th p thông tin thông qua ph+ng
v%n, ki m tra tài li u và quan sát các ho!t ñ ng và ñi u ki n. Nh)ng ñi m
không phù h p v i chu n c ñánh giá HTQLMT ph i ñư c l p h3 sơ.
Thông tin thu th p qua ph+ng v%n ph i ñư c th m tra nh các thông tin
h tr t" các ngu3n ñ c l p khác như các quan sát, h3 sơ và k#t qu c a các
bi n pháp hi n có. Nh)ng công b không th th m tra ñư c ph i ñư c ch- rõ.
Chuyên gia ñánh giá ph i ki m tra cơ s1 c a chương trình và th t c
l%y m u liên quan ñ ñ m b o ki m soát m t cách ch%t lư ng, hi u qu các
quá trình l%y m u và ño do bên ñư c ñánh giá ti#n hành theo h th ng qu n lý
môi trư ng c a mình.
5.3.3. Phát hi n khi ñánh giá
ðoàn ñánh giá c n ph i xem xét t%t c các ch ng c ñánh giá có ñư c
ñ xác ñ nh ñi m nào HTQLMT không phù h p v i các chu n c ñánh giá
HTQLMT. ðoàn ñánh giá sau ñó ph i l p thành văn b n các phát hi n khi
ñánh giá s không phù h p, m t cách rõ ràng, ng n g&n và kèm các ch ng c
ñánh giá.
Các phát hi n khi ñánh giá ph i ñư c xem xét l!i cùng v i lãnh ñ!o có
trách nhi m c a bên ñư c ñánh giá ñ ñ!t ñư c s xác nh n v cơ s1 th c t#
c a các k#t qu v s không phù h p.
Chú thích - N#u có th o thu n, các chi ti#t c a các phát hi n ñánh giá
s phù h p có th ñư c l p thành văn b n nhưng ph i c n th n tránh m&i s
kh:ng ñ nh có tính tuy t ñ i.
5.3.4. Phiên h9p k t thúc
Sau khi hoàn thi n bư c thu th p ch ng c và chu n b b n báo cáo
ñánh giá, các chuyên gia ñánh giá ph i t ch c phiên h&p v i lãnh ñ!o c a
bên ñư c ñánh giá và nh)ng ngư i có trách nhi m v các ch c năng ñư c
ñánh giá. M c ñích chính c a phiên h&p là trình bày các phát hi n ñánh giá
cho bên ñươ ñánh giá sao cho h& thông hi u và xác nh n cơ s1 th c t# c a
các phát hi n.
S không nh%t trí c n ñư c gi i quy#t, n#u có th , trư c khi chuyên gia
ñánh giá trư1ng công b báo cáo. Chuyên gia ñánh giá trư1ng ch u trách
nhi m ra quy#t ñ nh cu i cùng v nh)ng ñi m ch y#u và n i dung mô t các
phát hi n ñánh giá, dù bên ñư c ñánh giá có th v n không nh%t trí v i các
phát hi n ñó.
5.4. Báo cáo và h* sơ ñánh giá
5.4.1. Chu n b báo cáo ñánh giá
Báo cáo ñánh giá ph i ñư c so!n th o dư i s hư ng d n c a chuyên
gia ñánh giá trư1ng - ngư i ph i ch u trách nhi m v s hoàn thi n và tính
ñúng ñ n c a báo cáo. Nh)ng n i dung c n có trong báo cáo ñánh giá ph i là
nh)ng ph n ñã ñư c quy ñ nh trư c trong chương trình ñánh giá. M&i thay
ñ i mong mu n khi so!n th o báo cáo ph i ñư c các bên quan tâm nh%t trí.
5.4.2. N i dung báo cáo
Báo cáo ñánh giá ph i do chuyên gia ñánh giá trư1ng ghi ngày tháng và
ký. Báo cáo ñánh giá ph i ch a các phát hi n ñánh giá ho'c tóm t t phát hi n
ñánh giá có trích d n các ch ng c h tr . Các m c trong báo cáo c n có s
nh%t trí gi)a chuyên gia ñánh giá trư1ng và khách hàng, bao g3m như sau:
a) ñ'c ñi m nh n d!ng t ch c ñư c ñánh giá và khách hàng;
b) các m c ñích, ph!m vi và chương trình ñánh giá ñã ñư c nh%t trí;
c) các chu n c và danh m c tài li u trích d n ñã nh%t trí ñ làm căn c
ñánh giá;
d) th i h!n ñánh giá và th i gian ti#n hành ñánh giá;
e) các ñ!i di n c a bên ñư c ñánh giá cùng tham gia ñánh giá;
f) các thành viên c a ñoàn ñánh giá;
g) công b v s b o m t n i dung;
h) danh m c phân ph i báo cáo;
i) tóm t t quá trình ñánh giá, bao g3m m&i tr1 ng!i g'p ph i;
j) các k#t lu n ñánh giá như:
- s phù h p c a HTQLMT v i các chu n c ñánh giá;
- h th ng có ñư c s. d ng và duy trì ñúng ñ n hay không;
- quá trình xem xét qu n lý n i b có ñ m b o HTQLMT liên t c phù
h p và hi u qu hay không.
5.4.3. Phân ph i báo cáo ñánh giá
Chuyên gia ñánh giá trư1ng ph i g.i báo cáo cho khách hàng. Vi c
phân ph i báo cáo ñánh giá do khách hàng quy#t ñ nh theo chương trình ñánh
giá. Bên ñư c ñánh giá ph i ñư c nh n m t b n báo cáo tr" khi khách hàng
quy#t ñ nh không g.i cho.Vi c phân ph i b sung b n báo cáo ngoài t ch c
ñư c ñánh giá ph i ñư c s cho phép c a bên ñư c ñánh giá. Báo cáo ñánh
giá là tài s n c a khách hàng, nên các chuyên gia ñánh giá cùng t%t c nh)ng
ai nh n báo cáo ñánh giá ph i gi) gìn b o v bí m t báo cáo này.
Báo cáo ñánh giá ph i ñư c phát hành ñúng th i h!n ñã tho thu n,
theo như ñã ghi trong chương trình ñánh giá. N#u ñi u này không ñ m b o
ñư c, c n ph i thông báo nh)ng nguyên nhân ch m tr2 cho c khách hàng và
bên ñư c ñánh giá và ph i thi#t l p th i h!n phát hành khác.
5.4.4. Lưu tr b o v tài li u
T%t c các tài li u làm vi c, b n báo cáo và b n báo cáo cu i cùng liên
quan ñ#n ñánh giá ph i ñư c lưu gi) theo như ñã tho thu n gi)a khách hàng,
chuyên gia ñánh giá trư1ng và bên ñư c ñánh giá và ph i tuân th m&i yêu
c u tương ng.
6. K t thúc ñánh giá
Vi c ñánh giá k#t thúc khi t%t c các ho!t ñ ng ñánh giá ñ ra trong
chương trình ñánh giá ñư c k#t lu n.
Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Chu n c! trình ñ

ñ i v i chuyên gia ñánh giá môi trư ng
Guidelines for environmental auditing - qualification criteria for
environmental auditors
1. Ph m vi
Tiêu chu n này cung c%p hư ng d n v chu n c trình ñ ñ i v i
chuyên gia ñánh giá môi trư ng và chuyên gia ñánh giá trư1ng.
Tiêu chu n này có th áp d ng cho c chuyên gia ñánh giá n i b và
bên ngoài. Tiêu chu n này không quy ñ nh chu n c ñ l a ch&n thành ph n
c a ñoàn ñánh giá. C n tham kh o TCVN ISO 14011: 1997 ñ có các thông
tin thêm n)a v các ñ i tư ng này.
Chú thích 1 - Tiêu chu n này ñư c so!n th o song song v i các tiêu
chu n v nguyên t c chung ñánh giá môi trư ng TCVN ISO 14010 và v
hư ng d n ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng TCVN ISO 14011. Tiêu
chu n này có th thay ñ i khi so!n th o hư ng d n chi ti#t v các lo!i ñánh
giá môi trư ng khác.
ISO 14001: 1996 H th ng qu n lý môi trư ng - Quy ñ nh và hư ng
d n s. d ng;
TCVN ISO 14010: 1997 Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Các nguyên
t c chung;
TCVN ISO 14011: 1997 Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Th t c
ñánh giá - ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
3. ð nh nghĩa
Tiêu chu n này áp d ng các ñ nh nghĩa nêu trong TCVN ISO 14010:
1997 và TCVN ISO 14011: 1997 và các ñ nh nghĩa sau:
3.1. Chuyên gia ñánh giá môi trư ng: ngư i có ñ trình ñ ñ th c
hi n vi c ñánh giá môi trư ng.
3.2. Chuyên gia ñánh giá trư8ng v, môi trư ng: ngư i có ñ trình ñ
ñ qu n lý và th c hi n vi c ñánh giá môi trư ng.
3.3. Trình ñ : trình ñ ñư c công nh n 1 c%p qu c gia ho'c qu c t#,
thư ng ñ!t ñư c sau giáo d c ph thông trung h&c, khi ñã qua khoá ñào t!o
t i thi u ba năm chính quy ho'c không chính quy v i m t th i gian tương
ñương.
3.4. Giáo d c trung h9c: ph n c a h th ng giáo d c qu c gia sau giai
ño!n ti u h&c ho'c ph thông cơ s1. Giáo d c trung h&c k#t thúc ngay trư c
khi bư c vào ñ!i h&c ho'c c%p tương ñương.
4. Giáo d c và kinh nghi m công tác
Chuyên gia ñánh giá ít nh%t ph i t t nghi p giáo d c trung h&c ho'c
tương ñương.
Chuyên gia ñánh giá ph i có kinh nghi m công tác cho phép có ñ k
năng và hi u bi#t trong m t vài hay t%t c các lĩnh v c dư i ñây:
a) khoa h&c và công ngh môi trư ng;
b) các khía c!nh v k thu t và môi trư ng c a vi c v n hành các
phương ti n;
c) các yêu c u v lu t pháp, quy ch# và các tài li u liên quan ñ#n môi
trư ng;
d) h th ng qu n lý môi trư ng và các tiêu chu n dùng làm căn c ñánh
giá;
e) th t c, quy trình và k thu t ñánh giá.
Các chuyên gia ñánh giá ñã t t nghi p giáo d c trung h&c ph i có t i
thi u năm năm kinh nghi m công tác. Chu n c này có th gi m n#u ñư c
ñào t!o sau trung h&c m t cách chính quy (t p trung ho'c bán t p trung), n i
dung ñào t!o ph i bao g3m t%t c ho'c m t s lĩnh v c ñã li t kê 1 trên (t" a
ñ#n e). S năm gi m không ñư c vư t quá t ng s th i gian ñào t!o các lĩnh
v c trên, và t ng s năm gi m không ñư c vư t quá m t năm.
Các chuyên gia ñánh giá ñ!t trình ñ ph i có t i thi u b n năm kinh
nghi m công tác tương ng. Ch un c này có th gi m n#u ñã qua ñào t!o sau
trung h&c m t cách chính quy. N i dung ñào t!o ph i bao g3m m t s ho'c t%t
c các lĩnh v c li t kê nêu trên t" a ñ#n e. S năm gi m không ñư c vư t quá
t ng s th i gian ñào t!o các lĩnh v c nêu trên, và t ng s năm gi m không
ñư c vư t quá hai năm.
5. ðào t o chuyên gia ñánh giá
Ngoài chu n c nêu 1 m c 4, các chuyên gia ñánh giá ph i qua v"a ñào
t!o chính quy v"a t p s ñ nâng cao năng l c th c hi n ñánh giá môi trư ng.
Vi c ñào t!o như v y có th do t ch c riêng c a các chuyên gia ho'c cơ quan
ngoài ti#n hành.
Năng l c ñ!t ñư c qua ñào t!o ph i ñư c th hi n theo cách thích h p.
Ví d v các cách này ñư c nêu trong Ph l c A.
5.1. ðào t o chính quy
ðào t!o chính quy ph i g3m:
a) khoa h&c và công ngh môi trư ng;
b) các khía c!nh k thu t và môi trư ng c a vi c v n hành các phương
ti n;
c) các yêu c u v lu t pháp, quy ch# và các tài li u liên quan ñ#n môi
trư ng;
d) h th ng qu n lý môi trư ng và các tiêu chu n dùng làm căn c ñánh
giá;
N#u năng l c ñánh giá ñã ñư c th hi n qua vi c ki m tra công nh n
ho'c qua trình ñ chuyên môn xác th c thì các chu n c v ñào t!o chính quy
trong m t s ho'c t%t c các lĩnh v c nêu trên có th b+ qua.
5.2. T p s#
M t chuyên gia ñánh giá ph i qua giai ño!n t p s v i t ng s th i gian
tương ñương hai mươi ngày ti#n hành ñánh giá môi trư ng và tham gia t i
thi u b n cu c ñánh giá môi trư ng. S th i gian này bao g3m c th i gian
tham gia toàn b vào quá trình ñánh giá dư i s giám sát, hư ng d n c a
chuyên gia ñánh giá trư1ng. Khoá t p s ph i n,m trong kho ng th i gian
không quá ba năm li n nhau.
6. Ch!ng c! khách quan v, giáo d c, kinh nghi m và ñào t o
M i cá nhân ph i có các ch ng c khách quan v vi c ñã qua giáo d c,
ñào t!o và có kinh nghi m công tác.
7. Tư ch/t và k6 năng cá nhân
Các chuyên gia ñánh giá ph i có tư ch%t và k thu t nêu dư i ñây
(nhưng không gi i h!n ch- có v y):
a) năng l c trình bày m t cách rõ ràng các khái ni m và ý tư1ng khi nói
và vi#t;
b) các k năng giao ti#p có l i cho vi c th c hi n ñánh giá m t cách
hi u qu , như kh năng ngo!i giao, x. lý và kh năng l ng nghe;
c) kh năng gi) tính ñ c l p và khách quan ñ ñ hoàn thành cách u l.a
trách nhi m ñánh giá;
d) k năng t ch c nhân s c n thi#t ñ th c hi n ñánh giá có hi u qu ;
e) kh năng ñưa ra các k#t lu n có cơ s1 d a trên các ch ng c khách
quan;
f) kh năng x. th# nh!y c m ñ i v i các t c l và văn hoá c a nư c
ho'c vùng nơi ñang th c hi n ñánh giá.
8. Chuyên gia ñánh giá trư8ng
Chuyên gia ñánh giá trư1ng ph i là m t chuyên gia ñánh giá th hi n là
ngư i hi u bi#t và v n d ng các tư ch%t và k năng cá nhân c n thi#t ñ ñ m
b o qu n lý và lãnh ñ!o có năng l c và hi u qu quá trình ñánh giá, và ph i
ñáp ng các chu n c b sung sau:
- tham gia trong quá trình ñánh giá v i t ng s th i gian tương ñương
là 15 ngày ñánh giá môi trư ng, v i t i thi u là ba cu c ñánh giá môi trư ng
tr&n v7n, và;
- tham gia v i tư cách là chuyên gia ñánh giá trư1ng, dư i s giám sát
và hư ng d n c a chuyên gia ñánh giá trư1ng khác, trong ít nh%t là m t trong
ba cu c ñánh giá nêu trên;
- ho'c th hi n ñư c các tư ch%t và các k năng c n cho qu n lý chương
trình ñánh giá thông qua các cu c ph+ng v%n, quan sát, tham kh o ho'c ñánh
giá môi trư ng theo chương trình ñ m b o ch%t lư ng.
Các chu n c b sung này ñ i v i chuyên gia ñánh giá trư1ng c n ph i
ñư c th c hi n trong th i gian không quá ba năm li n nhau.
9. Duy trì năng l#c
Các chuyên gia ñánh giá ph i duy trì năng l c c a mình b,ng cách c p
nh t các ki#n th c c a mình v :
a) các khía c!nh c a công ngh và khoa h&c môi trư ng tương ng;
b) các khía c!nh v k thu t, và môi trư ng c a vi c v n hành các
phương ti n;
c) lu t môi trư ng, quy ñ nh và các tài li u liên quan ñ#n môi trư ng;
d) h th ng qu n lý môi trư ng và các tiêu chu n liên quan dùng làm
căn c ñánh giá;
10. S# c n tr9ng ngh, nghi p c n có
Các chuyên gia ñánh giá ph i trau d3i s c n tr&ng ngh nghi p c n có,
theo quy ñ nh trong TCVN ISO 14010: 1997 và k#t h p v i quy ph!m thích
h p v các quy t c x. th#.
11. Ngôn ng
Nh)ng chuyên gia ñánh giá không có kh năng giao ti#p t t b,ng ngôn
ng) c n ñ th c hi n trách nhi m c a mình s( không th tham gia ñánh giá
n#u không có s giúp ñ8. Khi c n, có th nh ngư i có k năng ngôn ng) c n
thi#t giúp ñ8, ngư i tr giúp ñó ph i là ngư i không b gây áp l c có th làm
nh hư1ng ñ#n vi c ñánh giá.
Ph l c A
(Tham kh o)
Xác nh n trình ñ c a chuyên gia ñánh giá môi trư ng
A.1. ð i cương
Ph l c này cung c%p hư ng d n xác nh n trình ñ c a chuyên gia ñánh
giá môi trư ng như ñã ñư c ñ nh nghĩa trong tiêu chu n này.
A.2. Quá trình xác nh n trình ñ
Tiêu chu n này có th áp d ng b,ng cách thi#t l p và ñi u hành quá
trình xác nh n. Quá trình này có th n,m trong ho'c n,m ngoài s qu n lý
chương trình ñánh giá c a chuyên gia ñánh giá. M c ñích c a quá trình này là
xác nh n trình ñ c a chuyên gia ñánh giá môi trư ng.
Quá trình này ph i ñư c ch- ñ!o b1i m t ngư i ho'c nhi u ngư i có
hi u bi#t và kinh nghi m v ñi u hành ñánh giá.
Quá trình xác nh n trình ñ c a các chuyên gia ñánh giá có th là ñ i
tư ng c a m t chương trình ñ m b o ch%t lư ng.
A.3. Xác nh n trình ñ giáo d c, ñào t o, kinh nghi m công tác và
tư ch/t cá nhân
C n ph i có ch ng c ch ng minh r,ng chuyên gia ñánh giá môi
trư ng ñã ti#p thu và duy trì vi c giáo d c c n thi#t, kinh nghi m công tác,
ñào t!o và tư ch%t như ñã nêu trong tiêu chu n này. Quá trình xác nh n trình
ñ c n ph i bao g3m m t s trong các phương pháp sau:
a) ph+ng v%n ngư i d tuy n;
b) ki m tra vi#t ho'c v%n ñáp ho'c các cách thích h p khác;
c) xem xét bài vi#t c a ngư i d tuy n;
d) th o lu n v i lãnh ñ!o; ñ3ng nghi p cũ;
e) th. vi c;
f) quan sát k trong ñi u ki n ñánh giá th c t#;
g) xem xét h3 sơ v giáo d c, ñào t!o và kinh nghi m như ñã quy ñ nh
trong tiêu chu n này;
h) xem xét các ch ng c và trình ñ chuyên môn.
Ph l c B
(Tham kh o)
Cơ quan ñăng ký chuyên gia ñánh giá môi trư ng
B.1. Khái quát

Ph l c này nêu hư ng d n xây d ng m t cơ quan nh,m ñ m b o ñăng
ký chuyên gia ñánh giá môi trư ng m t cách nh%t quán.
B.2. ðăng ký chuyên gia ñánh giá
ð ñ m b o cho các chuyên gia môi trư ng ñư c ñăng ký m t cách
nh%t quán, c n thành l p m t cơ quan ñ c l p và áp d ng các hư ng d n dư i
ñây.
Cơ quan này ph i là nơi ñăng ký chuyên gia ñánh giá môi trư ng tr c
ti#p ho'c công nh n cơ quan khác ñăng ký chuyên gia ñánh giá môi trư ng
theo các chu n c quy ñ nh trong tiêu chu n này.
Cơ quan này ph i thi#t l p quá trình xác ñ nh trình ñ theo n i dung
quy ñ nh trong ph l c A c a tiêu chu n này. Quá trình này có th n,m trong
m t chương trình ñ m b o ch%t lư ng.
Cơ quan này ph i gi) ñăng ký c a các chuyên gia ñánh giá môi trư ng
ñã ñáp ng các chu n c quy ñ nh trong tiêu chu n này.
Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Nguyên t"c chung

Environmental labels and declarations - General principiles
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này thi#t l p các nguyên t c hư ng d n vi c xây d ng và s.
d ng nhãn môi trư ng và công b môi trư ng. Tiêu chu n này nh,m ph i h p
s. d ng v i các tiêu chu n khác trong b tiêu chu n ISO 14020.
Trong trư ng h p các tiêu chu n khác có ñưa ra các yêu c u c th hơn
tiêu chu n này, thì các yêu c u c th ñó s( ph i ñư c xem xét trư c.
Tiêu chu n này không nh,m dùng làm quy ñ nh k thu t cho các m c
ñích ch ng nh n và ñăng ký.
Chú thích - Các tiêu chu n khác trong b tiêu chu n ISO 14020 ñư c
so!n th o ñ nh%t quán v i các nguyên t c ñưa ra trong tiêu chu n này. Các
tiêu chu n khác hi n nay thu c b tiêu chu n ISO 14020 và ISO 14021, ISO
14020 và ISO 14025 (xem tài li u tham kh o)
Trong tiêu chu n này áp d ng các thu t ng) và ñ nh nghĩa sau ñây:
2.1. Nhãn môi trư ng
Công b môi trư ng
S công b ch- ra các khía c!nh môi trư ng c a m t s n ph m ho'c
d ch v .
Chú thích - Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng có th dư i d!ng
c a m t b n công b , bi u tư ng ho'c bi u ñ3 trên s n ph m ho'c nhãn bao
gói, trong tài li u v s n ph m, t!p chí k thu t, qu ng cáo ho'c hình th c
khác.
2.2. Chu trình s ng
Các giai ño!n k# ti#p và liên k#t v i nhau c a m t h th ng s n ph m,
t" khi ti#p nh n nguyên li u thô ho'c t" khi phát sinh c a các ngu3n tài
nguyên thiên nhiên cho ñ#n khi th i b+ cu i cùng.
[ISO 14040: 1997]
Chú thích - "S n ph m" bao g3m hàng hoá ho'c d ch v b%t kỳ.
2.3. Khía c nh môi trư ng
Y#u t c a các ho!t ñ ng, s n ph m ho'c d ch v c a m t t ch c có
th có tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng
3. M c tiêu c a nhãn môi trư ng và công b môi trư ng
M c tiêu chung c a các nhãn môi trư ng và công b môi trư ng nh,m
khuy#n khích nhu c u tiêu th và cung c%p các lo!i s n ph m và d ch v ít
gây tác ñ ng ñ#n môi trư ng, do ñó thúc ñ y c i thi n môi trư ng m t cách
liên t c theo ñ nh hư ng c a th trư ng thông qua thông tin trung th c, chính
xác và có th ki m tra xác nh n ñư c v các khía c!nh môi trư ng c a s n
ph m và d ch v .
4. Các nguyên t"c chung
4.1. Nguyên t"c chung
T%t c nguyên t c ñưa ra t" 4.2 ñ#n 4.10 ñ u áp d ng cho t%t c các
nhãn môi trư ng và công b môi trư ng.
N#u các tiêu chu n khác trong b tiêu chu n ISO 14020 ñưa ra các yêu
c u c th hơn tiêu chu n này, thì các yêu c u c th ñó ph i ñư c tuân theo.
4.2. Nguyên t"c 1
4.2.1. S# công b
Công b môi trư ng và nhãn môi trư ng ph i chính xác, có th ki m
tra xác nh n ñư c, thích h p và không b hi u l m.
4.2.2. Xem xét c th-
Ích l i và tác d ng c a các công b môi trư ng và nhãn môi trư ng tuỳ
thu c vào m c ñ truy n ñ!t thông tin có ý nghĩa và tin c y v các khía c!nh
môi trư ng c a s n ph m ho'c d ch v . Các nhãn môi trư ng và công b môi
trư ng ph i cung c%p thông tin chính xác v các khía c!nh môi trư ng c a s n
ph m ho'c d ch v . Các cơ s1 k thu t và th c t# c a nhãn môi trư ng và
công b ph i ki m tra xác nh n ñư c. Nhãn môi trư ng và công b môi
trư ng ph i cung c%p thông tin có thích h p; Nhãn môi trư ng và công b
môi trư ng ch- ñ c p ñ#n các khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa liên quan ñ#n
th c tr!ng khai thác tài nguyên thiên nhiên, s n xu%t, phân ph i, s. d ng ho'c
th i b+ g n v i s n ph m ho'c d ch v ñó. Nên ñ nh kỳ soát xét các cơ s1 c a
nhãn môi trư ng và công b môi trư ng ñ tính ñ#n vi c ñ i m i chúng.
Thông tin c n ñư c thu th p theo trình t thích h p v i ti#n ñ ñ i m i. Nhãn
môi trư ng và công b môi trư ng ph i d2 hi u và không gây hi u l m cho
khách hàng mua s n ph m ho'c d ch v .
4.3. Nguyên t"c 2
4.3.1. S# công b
Th t c và các yêu c u c a nhãn môi trư ng và công b môi trư ng
ñư c so!n th o, ch%p nh n ho'c áp d ng theo cách th c mà có th t!o ra các
tr1 ng!i không c n thi#t trong thương m!i qu c t#.
Các ñi u kho n áp d ng và di2n gi i c a T ch c thương m!i th# gi i
ph i ñư c lưu ý ñ hư ng d n nguyên t c trên.
4.4. Nguyên t"c 3
4.4.1. Công b
Các nhãn môi trư ng và công b môi trư ng ph i ñư c d a trên
phương pháp lu n khoa h&c hoàn ch-nh ñ ch ng minh cho các công b và
t!o ra các k#t qu chính xác, có th tái l p.
Thông tin ch ng minh cho nhãn môi trư ng và công b môi trư ng
ph i ñư c thu th p và ñánh giá b,ng các phương pháp ñã ñư c th"a nh n và
ch%p nh n r ng rãi v m't khoa h&c và chuyên môn, ho'c các phương pháp có
cơ s1 khoa h&c. Các phương pháp ñó ph i theo các tiêu chu n ñư c công
nh n và có s ch%p nh n c a qu c t# (các tiêu chu n này có th là tiêu chu n
qu c t#, tiêu chu n khu v c ho'c qu c gia) ho'c là các phương pháp s. d ng
ph i thích h p ñ i v i công b và ph i cung c%p thông tin liên quan, c n thi#t,
chính xác và tái l p ñ tr giúp cho công b ñó.
4.5. Nguyên t"c 4
4.5.1. Công b
Thông tin liên quan ñ#n th t c, phương pháp lu n và ch ng c dùng
ñ ch ng minh cho các nhãn môi trư ng và công b môi trư ng ph i s5n có
và ñư c cung c%p theo yêu c u c a các bên h)u quan.
Thông tin ph i bao g3m các nguyên t c cơ b n, gi thuy#t và các ñi u
ki n gi i h!n. Thông tin này ph i ñ y ñ và toàn di n m t cách h p lý ñ
khách hàng, khách hàng ti m năng và các bên h)u quan ñánh giá và so sánh
nhãn môi trư ng và công b môi trư ng theo các nguyên t c khoa h&c, tính
thích h p, s phê chu n và ñánh giá xem công b môi trư ng và nhãn môi
trư ng có nh%t quán v i các tiêu chu n áp d ng trong ph!m vi c a b tiêu
chu n ISO 14020 hay không. Thông tin này cũng ph i ch- ra rõ xem công b
môi trư ng ho'c nhãn môi trư ng ñó có là t công b v môi trư ng hay là
ñư c d a trên s phê chu n m t cách ñ c l p.
C n ph i làm cho khách hàng và khách hàng ti m năng 1 nơi mua bán
các s n ph m và d ch v bi#t cách thu th p thông tin trên. ð làm ñư c ñi u
này có th s. d ng các cách khác nhau nêu ra 1 4.10. Tuy nhiên có th ph i
gi i h!n vi c cung c%p nh)ng thông tin c th do yêu c u bí m t c a công
vi c kinh doanh, do quy n s1 h)u trí tu , ho'c các gi i h!n pháp lu t khác.
4.6. Nguyên t"c 5
4.6.1. S# công b
Khi xây d ng các công b môi trư ng và nhãn môi trư ng c n ph i tính
ñ#n t%t c các khía c!nh có liên quan c a chu trình s ng c a s n ph m.
Chu trình s ng c a m t s n ph m ho'c d ch v bao g3m t" các ho!t
ñ ng g n li n v i vi c s n xu%t và giao nh n m t nguyên v t li u thô h!ơc t"
s phát sinh c a các ngu3n t nhiên cho ñ#n s th i b+ cu i cùng. Xem xét
chu trình s ng c a m t s n ph m ho'c d ch v cho phép bên xây d ng công
b môi trư ng và nhãn môi trư ng tính ñ#n hàng lo!t các y#u t tác ñ ng lên
môi trư ng. Hơn n)a vi c xem xét này cũng cho phép bên xây d ng công b
môi trư ng ho'c nhãn môi trư ng nh n bi#t kh năng ti m n c a m t tác
ñ ng này s( tăng lên trong quá trình làm gi m m t tác ñ ng khác.
Xem xét chu trình s ng c a s n ph m ho'c là d ch v là ñ h n bi#t các
ñ'c tính thích h p có liên quan và chu n c cho nhãn môi trư ng và công b
môi trư ng ho'c là ñ xác ñ nh ý nghĩa c a công b môi trư ng. M c ñ ,
ch"ng m c mà chu trình s ng ñư c xem xét có th khác nhau tuỳ thu c vào
ki u công b ho'c nhãn môi trư ng, b n ch%t c a công b và c%p h!ng s n
ph m.
ði u này không có nghĩa là nh%t thi#t ph i ñánh giá chu trình s ng c a
m t s n ph m ho'c d ch v .
4.7. Nguyên t"c 6
4.7.1. S# công b
Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng không ñư c kìm hãm vi c ti#n
hành ñ i m i mà s ñ i m i ñó duy trì ho'c có ti m năng ñ c i thi n hi u
qu ho!t ñ ng môi trư ng.
Các yêu c u ph i ñư c th hi n theo tính năng hơn là theo các ñ'c tính
thi#t k# ho'c mô t . Phương pháp ti#p c n này cho m c ñ linh ho!t l n hơn
nh%t cho ti#n hành ñ i m i k thu t ho'c ñ i m i khác. Nên tránh các chu n
c mang tính thi#t k# truy n th ng ho'c là ưu tiên tuy t ñ i ñ i v i m t công
ngh b1i vì ñi u ñó có th h!n ch# ho'c không ñ ng viên vi c c i ti#n s n
ph m ho'c d ch v mà s c i ti#n này không nh hư1ng ñ#n s phù h p v i
chu n c môi trư ng ñang áp d ng ho'c là s c i ti#n này có th d n ñ#n c i
thi n môi trư ng m t cách ñáng k .
4.8. Nguyên t"c 7
4.8.1. Công b
C n ph i gi i h!n 1 m c c n thi#t các yêu c u mang tính ch%t hành
chính ho'c các nhu c u thông tin liên quan ñ#n nhãn môi trư ng và công b
môi trư ng ñ thi#t l p ñư c s phù h p v i chu n c ñư c áp d ng và các
tiêu chu n c a công b ho'c nhãn môi trư ng ñó.
Các t ch c không k quy mô nào ñ u có cơ h i bình ñ:ng trong vi c
s. d ng các công b môi trư ng và nhãn môi trư ng. Vi c s. d ng công b
môi trư ng và nhãn môi trư ng không nên b c n tr1 b1i các y#u t ho'c yêu
c u không liên quan như là tính ph c t!p c a th t c, thông tin ho'c các ñòi
h+i hành chính không h p lý.
4.9. Nguyên t"c 8
4.9.1. Công b
Quá trình xây d ng công b môi trư ng và nhãn môi trư ng c n ph i
m1 r ng, có s tham gia tư v%n r ng rãi v i các bên h)u quan c n ph i c
g ng ñ ñ!t ñư c m t s tho thu n trong quá trình ñó.
Quá trình xây d ng các tiêu chu n và chu n c ph i ñư c m1 r ng ñ i
v i t%t c các bên h)u quan. Các bên này ph i ñư c m i tham gia và ñư c
khuy#n khích tham gia t" ñ u ñ#n cu i và ñư c thông báo ñ y ñ . Các bên
này có th ch&n cách tham gia tr c ti#p ho'c thông qua phương ti n khác như
g.i văn b n ho'c thư ñi n t.. Các góp ý và tài li u s. d ng c n ph i ñư c
trình bày sao cho có ý nghĩa nh%t ñ nêu lên ñư c th c ch%t c a v%n ñ . ð i
v i vi c t công b v môi trư ng ñư c xây d ng phù h p v i ISO 14021, thì
vi c tư v%n ñư c xem như ñã th c hi n trong khi xây d ng tiêu chu n ñó.
Chú thích - Xem TCVN 6450: 1998 (ISO/IEC Guide 2) và ISO/IEC
Giude 59 ñ có thêm hư ng d n.
4.10. Nguyên t"c 9
4.10.1. Công b
Bên ñưa ra nhãn môi trư ng ho'c công b môi trư ng ph i s5n có cho
khách hàng và khách hàng ti m năng các thông tin v các khía c!nh môi
trư ng c a s n ph m và d ch v tương ng v i nhãn môi trư ng ho'c công b
môi trư ng ñó.
Tác ñ ng c a nhãn môi trư ng và công b môi trư ng tuỳ thu c vào
vi c giúp cho khách hàng và khách hàng ti m năng có ý th c trách nhi m và
ch&n l a l%y các khía c!nh môi trư ng trong quy#t ñ nh mua c a h&; vào vi c
tác ñ ng ñ#n các khách hàng và khách hàng ti m năng trong vi c l a ch&n s n
ph m ho'c d ch v . ði u ñó liên quan ñ#n m c ñ ch%p nh n và hi u bi#t c a
các khách hàng và khách hàng ti m năng ñ i v i thông tin ñư c cung c%p v
các khía c!nh môi trư ng.
Vì v y, các bên s. d ng nhãn môi trư ng và công b môi trư ng ñư c
khuy#n khích và có trách nhi m giúp cho các khách hàng và khách hàng ti m
năng ti#p c n t i thông tin ñ h& có th hi u ñư c ý nghĩa c a các công b ,
bi u tư ng ho'c thu t ng). ði u ñó có th th c hi n thông qua các phương
ti n khác nhau như là các b ng gi i thích và qu ng cáo 1 m c ñ chi ti#t, ñi n
tho!i h+i ñáp mi2n phí, các chương trình ñào t!o và các cách th c khác.
Thông tin ñư c cung c%p ph i ñ y ñ và thích h p v i ñ'c ñi m và ph!m vi
c a công b môi trư ng ñang làm.
Ph l c A
(tham kh o)
Tài li u tham kh o
{1} ISO 14021, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - T công b
v môi trư ng (Environmenal labels and declarations - Self - declared
environmental claims)...
{2} ISO 14024, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Nhãn môi
trư ng lo!i 1 - Nguyên t c hư ng d n và th t c. (Enviromental labels and
declarations - Environmental labelling Type 1 - Guiding principles an
procedures).
{3} ISO 14025, Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Nhãn môi
trư ng lo!i III - Nguyên t c hư ng d n và th t c. (Environmental labels and
declarations - Environmental labelling Type 3 - Guiding principles an
procedures).
{4} TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040), Qu n lý môi trư ng - ðánh
giá chu trình s ng - Nguyên t c và khuôn kh . (Environmental management -
Life cycle assessment - Principles and framwork).
{5} TCVN 6450: 1998 (ISO Guide 2), Thu t ng) chung và ñ nh nghĩa
v tiêu chu n hoá và các ho!t ñ ng liên quan. (General terms and their
definitions concerning standardization and related activities).
{6} ISO/EC Guide 59, Quy t c th c hành t t v tiêu chu n hoá (Code
of good practice for stabdardization).
Nhãn môi trư ng và s công b v môi trư ng -

T công b v môi trư ng (Ghi nhãn môi trư ng ki u II)
Environmental labels and declarations -
Self - declared environmental claims (Type II environmental labelling)
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này quy ñ nh các yêu c u ñ t ñ ng công b v môi
trư ng, bao g3m các công b b,ng l i văn, b,ng ti u tư ng, hình v( lên trên
s n ph m. Tiêu chu n này còn mô t các thu t ng) ñư c l a ch&n dùng thông
d ng trong các công b v môi trư ng và ñưa ra các yêu c u m c ñ s. d ng
các thu t ng) ñó. Tiêu chu n này cũng mô t s ñánh giá và phương pháp
lu n ki m tra xác nh n chung ñ i v i vi c t công b v môi trư ng, ñánh giá
ñ'c trưng và phương pháp ki m tra xác nh n ñ i v i các hình th c công b
trong tiêu chu n này.
Tiêu chu n này không tìm cách lo!i tr", hu9 b+, ho'c thay ñ i các
thông tin, công b ho'c ghi nhãn môi trư ng mang tính pháp lý ñư c yêu c u,
ho'c b%t kỳ các quy ñ nh nào khác c a pháp lu t.
2. Tiêu chu n vi n d n
ISO 7000, Graphical symbols for use on equipment - Index and
synopsis (Ký hi u b,ng hình v( ñ s. d ng trên thi#t b - Ch- s và b ng tóm
t t).
TCVN ISO 14020: 2000 (ISO 14020: 1998), Nhãn môi trư ng và công
b v môi trư ng - Nguyên t c chung.
Trong tiêu chu n này áp d ng các thu t ng) và ñ nh nghĩa dư i ñây.
3.1. Thu t ng chung
3.1.1. S n ph m ñ*ng hành (coproduct)
Hai hay nhi u s n ph m b%t kỳ cùng ñư c t!o ra t" m t quá trình ñơn
v.
[TCVN ISO 14041: 2000]
3.1.2. Khía c nh môi trư ng (environment aspect)
Y#u t c a các ho!t ñ ng, s n ph m c a m t t ch c có th tác ñ ng
qua l!i v i môi trư ng.
3.1.3. Công b v, môi trư ng (environmental claim)
Phát bi u b,ng l i, bi u tư ng ho'c hình v( minh ho! ch- ra m t khía
c!nh môi trư ng nào ñó c a m t s n ph m, thành ph n ho'c c a bao bì s n
ph m.
Chú thích - M t công b v môi trư ng có th ñư c làm trên s n ph m
ho'c các nhãn bao bì, thông qua mô t s n ph m, thông báo k thu t, qu ng
cáo, chào hàng, %n ph m, marketing t" xa, cũng như thông qua phương ti n
nghe nhìn k thu t s ho'c ñi n t. như internet.
3.1.4. S# ki-m tra xác nh n công b v, môi trư ng (environmental
claim verification)
S xác ñ nh tính ñúng ñ n c a công b v môi trư ng b,ng cách s.
d ng tiêu chú và các quy trình c th ñã ñ nh ñ ñ m b o ñ tin c y c a các
d) li u.
3.1.5. Tác ñ ng môi trư ng (environmental impact)
B%t kỳ m t s thay ñ i nào gây ra cho môi trư ng, dù là có h!i ho'c có
l i, toàn b ho'c t"ng ph n do các ho!t ñ ng c a m t t ch c ho'c s n ph m
và d ch v gây ra.
3.1. Ph n gi i thích (explanatory statemen)
B%t kỳ s gi i thích nào c n thi#t ho'c ñư c ñưa ra giúp cho khách
hàng, khách hàng ti m năng ho'c ngư i s. d ng s n ph m hi u và ñư c ñ y
ñ v m t công b v môi trư ng.
3.1.7. ðơn v ch!c năng (functional unit)
ð'c tính ñ nh lư ng c a h th ng s n ph m ñư c s. d ng như là m t
ñơn v tiêu chu n trong quá trình nghiên c u ñánh giá vòng ñ i s n ph m.
[TCVN ISO 14040: 2000]
3.1.8. Vòng ñ i c a s n ph m (life cycle)
Các giai ño!n n i ti#p và liên quan v i nhau c a h th ng s n ph m, t"
vi c thu mua các nguyên li u thô ho'c khai thác các tài nguyên ñ#n vi c th i
b+ cu i cùng.
[TCVN ISO 14040: 2000]
3.1.9. Phân ñ nh nguyên v t li u (material identification)
Các t" ng), con s ho'c bi u tư ng ñư c dùng ñ %n ñ nh cho thành
ph n c%u t!o c a m t s n ph m ho'c bao bì.
Chú thích 1 - M t bi u tư ng phân ñ nh nguyên v t li u không ñư c
coi là m t công b v môi trư ng.
Chú thích 2 - Tài li u t" [4] ñ#n [7] trong Thư m c Tài li u tham kh o
ñưa ra các ví d v các bi u tư ng phân ñ nh nguyên v t li u trong các tiêu
chu n qu c t#, các tiêu chu n qu c gia và các %n ph m công nghi p.
3.1.10. Bao bì (packaging)
V t li u ñư c s. d ng ñ b o v ho'c ch a ñ ng m t s n ph m trong
quá trình v n chuy n, lưu kho, marketing ho'c s. d ng.
Chú thích - Theo tiêu chu n này, thu t ng) "bao bì" cũng bao g3m m&i
chi ti#t ñư c ñính kèm vào ho'c l3ng vào m t s n ph m ho'c thùng ch a c a
nó v i m c ñích marketing s n ph m ho'c qu ng bá thông tin v s n ph m
ñó.
31.11. S n ph m (product)
M&i hàng hoá ho'c d ch v b%t kỳ.
3.1.12. Công b v, môi trư ng có gi i h n (qualified environmental
claim)
Công b v môi trư ng kèm theo l i gi i thích ñ mô t các gi i h!n
c a công b .
3.1.13. T# công b v, môi trư ng (self - declared environmental
claim)
Công b v môi trư ng ñư c th c hi n do các nhà máy, hãng nh p
kh u, hãng phân ph i s n ph m, các nhà bán l6 ho'c b%t kỳ ai có l i ích t"
công b v môi trư ng mà không có s ch ng nh n c a bên th ba ñ c l p.
3.1.14. Kh năng nâng c/p (upgradability)
ð'c tính c a m t s n ph m cho phép các môñun ho'c các b ph n c a
nó ñư c nâng c%p ho'c thay th# m t cách riêng r( mà không c n thay th# toàn
b s n ph m.
3.1.1.5. Ch/t th i (waste)
B%t kỳ th gì ñư c sinh ra ho'c ñư c lưu gi) l!i mà không còn giá tr
s. d ng và ñư c lo!i b+ ho'c th i ra môi trư ng.
3.2. Các thu t ng l#a ch9n thư ng ñư$c dùng trong t# công b v,
môi trư ng
Các yêu c u v vi c s. d ng các thu t ng) ñư c li t kê dư i ñây khi
th c hi n m t công b v môi trư ng, ñư c nêu trong ñi u 7.
Ch bi n thành phân bón h u cơ ñư$c (g9i t"t là phân bón ) 7.2.1
Phân hu= ñư$c (Degradable) 7.3.1
ðư$c thi t k ñ- tháo r i (Designed for disassembly) 7.4.1
S n ph m có tu i th9 kéo dài (Extended life product) 7.5.1
Năng lư$ng ñư$c tái t o (Recovered enegry) 7.6.1
Tái ch ñư$c (Recyclable) 7.7.1
Hàm lư$ng ñư$c tái ch (Recycled content) 7.8.1.1.a)
V t li u trư c tiêu dùng (Post - consumer material) 7.8.1.1.a) 1)
V t li u sau tiêu dùng (Post - consumer material) 7.8.1.1.a) 2)
V t li u ñư$c tái ch (Recycled material) 7.8.1.1 b)
V t li u ñư$c tái t o (c i t o) [Recovered (reclaimed) material] 7.8.1.1 c)
Tiêu th năng lư$ng ít hơn (Reduced enegry consumption) 7.91
S d ng tài nguyên ít hơn (Reduced resource use) 7.10.1
Tiêu th nư c ít hơn (Reduced water consumption) 7.11.1
S d ng l i ñư$c (Reusable) 7.12.1.1
ð#ng l i ñư$c (Refillable) 7.12.1.2
Gi m b t ch/t th i (Waste reduction) 7.13.1
4. M c tiêu c a vi c t# công b v, môi trư ng

M c ñích t ng th c a công b v môi trư ng và nhãn môi trư ng là
thông qua thông tin chính xác, có th ki m tra xác nh n, không sai l ch, v
các khía c!nh môi trư ng c a s n ph m, nh,m khuy#n khích nhu c u và cung
c%p các s n ph m ít gây nên tác ñ ng ñ#n môi trư ng, qua ñó kích thích ti m
năng c i thi n môi trư ng liên t c nh vào ñ ng l c c a th trư ng.
M c tiêu c a tiêu chu n này là hài hoà vi c s. d ng t công b v môi
trư ng. D ki#n các l i ích s( là:
a) công b v môi trư ng chính xác và có th ki m tra xác nh n ñư c
ñ không b l"a d i;
b) tăng cư ng áp l c th trư ng ñ thúc ñ y s c i thi n môi trư ng
trong khi s n xu%t, ch# bi#n, và s n ph m;
c) ngăn ng"a ho'c gi m thi u các công b không ñ m b o;
d) gi m b t s nh m l n trên th trư ng ñư c;
e) t!o s thu n l i trong thương m!i qu c t#; và
f) t!o ra nhi u kh năng l a ch&n có ñ thông tin cho khách hàng,
khách hàng ti m năng và ngư i s. d ng s n ph m.
5. Các yêu c u áp d ng cho t/t c các hình th!c t# công b v, môi
trư ng
5.1. Khái quát
Các yêu c u ñư c ñưa ra trong ñi u 5 ph i ñư c áp d ng cho m&i hình
th c t công b v môi trư ng do ngư i công b th c hi n, dù ñó ch- là m t
trong s các hình th c công b ñư c l a ch&n t" các công b ñưa ra trong
ñi u 7 ho'c b%t kỳ công b v môi trư ng nào khác.
5.2. M i quan h v i TCVN ISO 14020
Các nguyên t c quy ñ nh trong TCVN ISO 14020 ñư c áp d ng ñ b
sung cho các yêu c u trong tiêu chu n này. Trong n i dung tiêu chu n này
ñi u kho n nào ñưa ra các yêu c u c th hơn TCVN ISO 14020 thì ph i tuân
theo các yêu c u c th ñó.
5.3. Công b không c th- ho>c m p m
M t công b v môi trư ng không c th ho'c m p m ho'c ng ý r,ng
m t s n ph m có l i cho môi trư ng ho'c t t cho môi trư ng s( không ñư c
s. d ng. Vì v y các công b v môi trư ng như "an toàn cho môi trư ng",
"thân thi n môi trư ng", "thân thi n v i trái ñ%t", "không gây ô nhi2m",
"xanh", "b!n c a thiên nhiên", "thân thi n v i t ng ozon", ph i không ñư c s.
d ng.
Chú thích - Các li t kê này là minh ho! và chưa ph i là t%t c .
5.4. Công b "... không có, không ch!a"
M t công b v môi trư ng là "... không có, không ch a" ch- ñư c
dùng khi m c các ch%t ñư c quy ñ nh không nhi u hơn m c ch%t nhi2m b n
ñư c phát hi n 1 lư ng v#t ñã ñư c th"a nh n ho'c m c n n.
Chú thích - Chú ý ñ#n các yêu c u c a 5.7 k) và 5.7 p)
5.5. Công b v, tính b,n v ng
Các khái ni m liên quan ñ#n tính b n v)ng là r%t ph c t!p và v n ñang
ñư c nghiên c u. T!i th i ñi m này chưa có phương pháp rõ ràng ñ ño ho'c
xác nh n k#t qu ño tính b n v)ng. Vì v y, không ñư c th c hi n các công b
v tính b n v)ng.
5.6. S d ng câu gi i thích
T công b v môi trư ng ph i kèm theo ph n gi i thích v i trư ng
h p n#u ch- có công b mà không có s gi i thích thì ch c ch n s( gây ra s
hi u l m. M t công b v môi trư ng ch- ñư c công b mà không có ph n
gi i thích n#u công b ñó là ñúng cho m&i trư ng h p ñã ñư c d ñoán trư c
mà không c n có trình ñ hi u bi#t gì ñ'c bi t.
5.7. Các yêu c u c th-
T công b v môi trư ng và b%t kỳ ph n gi i thích nào cũng ph i tuân
theo t%t c các yêu c u trong 5.7. M&i công b , bao g3m b%t kỳ ph n gi i thích
nào ñ u ph i:
a) chính xác và không gây nh m l n;
b) ñư c minh ch ng và ñư c ki m tra xác nh n;
c) tương ng v i các s n ph m c th , và ch- ñư c s. d ng trong hoàn
c nh thích h p ho'c ñã ñ nh;
d) ñư c trình bày theo cách th c sao cho ch- rõ là công b ñó áp d ng
cho s n ph m hoàn ch-nh, ho'c ch- cho m t thành ph n c a s n ph m ho'c
bao bì ho'c m t y#u t c a m t d ch v ;
e) c th v khía c!nh môi trư ng ho'c v c i thi n môi trư ng ñư c
công b ;
f) không ñư c l'p l!i b,ng cách s. d ng các thu t ng) khác nhau ñ
ng ý là có ñư c nhi u l i ích trong khi ch- có m t thay ñ i môi trư ng ñơn
l6;
g) không gây ra s di2n gi i sai;
h) ph i ñúng không ch- cho s n ph m hoàn ch-nh mà còn cho c m&i
khía c!nh liên quan ñ#n vòng ñ i c a s n ph m, nh,m xác ñ nh ra kh năng
ti m n c a m&i tác ñ ng ñư c tăng lên trong khi gi m b t các tác ñ ng khác;
Chú thích - ði u này không nh%t thi#t nghĩa là ph i th c hi n s ñánh
giá vòng ñ i c a s n ph m.
i) ñư c trình bày theo cách th c sao cho không ng ý r,ng s n ph m ñã
ñư c ch ng th c ho'c ch ng nh n b1i m t t ch c th 3 ñ c l p khi không có
các ch ng th c ho'c ch ng nh n ñó;
j) không ñư c tr c ti#p ho'c gián ti#p g i ý s c i thi n môi trư ng mà
s c i thi n ñó không t3n t!i, cũng không ñư c phóng ñ!i khía c!nh môi
trư ng c a s n ph m mà công b v môi trư ng liên quan ñ#n;
k) không ñư c b+ b t các s th t liên quan khi ñưa ra công b n#u ñi u
ñó có th làm khách hàng hi u sai, m'c dù công b ñó v n ñúng v m't hành
văn;
l) ch- liên quan ñ#n khía c!nh môi trư ng nào ñang t3n t!i ho'c ch c
ch n nh n bi#t ñư c trong vòng ñ i c a s n ph m;
m) ñư c trình bày theo cách th c sao cho ch- rõ ràng công b v môi
trư ng và ph n gi i thích ph i ñư c ñ&c cùng v i nhau. Ph n gi i thích ph i
có kích thư c và v trí h p lý v i công b v môi trư ng mà nó ñi kèm;
n) n#u công b mang tính so sánh v s vư t tr i ho'c m c c i thi n
môi trư ng thì công b ph i c th và làm rõ cơ s1 c a s so sánh. ð'c bi t,
công b v môi trư ng ph i ch- ra cách th c c i thi n nào ñó ñã ñư c th c
hi n trong th i gian g n ñây;
o) ñư c trình bày theo m t cách th c sao cho không làm cho khách
hàng, khách hàng ti m năng và ngư i dùng s n ph m tin r,ng công b ñó d a
trên cơ s1 m t s n ph m ho'c m t quá trình s n xu%t ñã ñư c c i biên g n ñây
n#u n i dung công b d a vào khía c!nh ñã t3n t!i trư c ñó mà chưa ñư c
nh n bi#t.
p) không ñư c công b khi d a vào vi c không có m't c a các thành
ph n ho'c ñ'c trưng c a s n ph m mà trên th c t# các thành ph n và ñ'c
trưng ñó không bao gi liên quan v i s n ph m;
q) ñư c ñánh giá l!i và c p nh t khi c n thi#t ñ ph n ánh nh)ng thay
ñ i v công ngh , s n ph m c!nh tranh ho'c các trư ng h p khác mà có th
làm thay ñ i tính chính xác c a công b , và
r) phù h p v i khu v c nơi x y ra tác ñ ng môi trư ng tương ng.
Chú thích - Lo!i công b có liên quan ñ#n quá trình có th ñư c th c
hi n 1 m&i nơi, cho dù là tác ñ ng môi trư ng này ch- x y ra trong khu v c
nơi ñ't ñ a ñi m c a quá trình s n xu%t. Ph!m vi c a khu v c ñó s( ñư c xác
ñ nh b,ng b n ch%t c a tác ñ ng ñ#n môi trư ng.
5.8. Dùng bi-u tư$ng ñ- làm công b v, môi trư ng
5.8.1. Khi th c hi n t công b v môi trư ng, các bi u tư ng ñư c tuỳ
ý l a ch&n
5.8.2. Bi u tư ng s. d ng ñ th c hi n công b v môi trư ng ph i ñơn
gi n có th sao l!i d2 dàng, có kh năng ñ't và ñ nh kích c8 phù h p v i s n
ph m ñ bi u tư ng d2 dàng ñư c áp d ng.
5.8.3. Các bi u tư ng s. d ng cho m t ki u công b v môi trư ng
ph i d2 phân bi t v i các bi u tư ng khác, k c các bi u tư ng dùng cho các
công b v môi trư ng khác.
5.8.4. Bi u tư ng ñư c s. d ng ñ th hi n vi c áp d ng m t h th ng
qu n lý môi trư ng thì ph i ñư c dùng theo cách th c không th gây ra hi u
sai là bi u tư ng môi trư ng ñó ñ c p ñ#n các khía c!nh môi trư ng c a m t
s n ph m.
5.8.5. Các ñ i v t th t nhiên ch- ñư c s. d ng n#u có m i liên h tr c
ti#p và có th ki m tra xác nh n ñư c gi)a ñ i tư ng t nhiên ñó và l i ích ñã
công b .
Chú thích - Có nhi u ưu ñi m thu ñư c t" vi c s. d ng cùng m t bi u
tư ng ñ bi u th cùng m t khía c!nh môi trư ng trên các s n ph m c!nh
tranh. Khi tri n khai m t bi u tư ng m i, khuy#n khích ngư i công b nên
ch%p nh n cách ti#p c n nh%t quán và không khuy#n khích s. d ng cùng m t
bi u tư ng ñ bi u th cùng m t khía c!nh môi trư ng b,ng cách ti#p c n
khác. Trong vi c l a ch&n m t bi u tư ng m i, nên có xem xét thích h p ñ
không vi ph!m quy n s1 h)u trí tu (ví d các thi#t k# ki u dáng ñã ñư c
ñăng ký) c a bên th ba.
5.9. Các công b ho>c thông tin khác
5.9.1. Có th dùng các t", các con s ho'c các bi u tư ng ñ b sung
cho các bi u tư ng môi trư ng nh,m truy n ñ!t thông tin như phân ñ nh
nguyên li u v t, các ch- d n th i b+ ho'c các c nh báo v nguy h!i.
5.9.2. Các t", các con s ho'c các bi u tư ng ñư c s. d ng cho các
công b phí môi trư ng thì không ñư c s. d ng theo cách th c có th gây ra
hi u l m ñó là m t công b v môi trư ng.
5.8.3. Bi u tư ng môi trư ng như ñư c mô t 1 5.10 không ñư c c i
biên ñ nh,m liên k#t bi u tư ng này v i m t nhãn hi u c th , v th# công ty
ho'c t p ñoàn.
5.10. Các bi-u tư$ng ñ>c trưng
5.10.1. Khái quát
Vi c l a ch&n các bi u tư ng ñ'c trưng cho tiêu chu n này d a trên cơ
s1 là chúng ñư c th"a nh n ho'c s. d ng r ng rãi. ði u này không ph i ng ý
là các công b v môi trư ng ñư c trình bày b,ng các bi u tư ng này là hơn
h:n các công b v môi trư ng khác. ; th i ñi m hi n t!i thì các công b v
môi trư ng m i ch- có vòng Mobius. Các bi u tư ng c th khác mà chưa nêu
ra trong tiêu chu n này thì s( ñư c gi i thi u vào th i gian thích h p.
5.10.2. Vòng Mobius
5.10.2.1. Vòng Mobius là m t bi u tư ng ba mũi tên xo n ñu i nhau
t!o thành m t tam giác. M i khi nó ñư c s. d ng làm công b v môi
trư ng, thi#t k# này ph i phù h p v i các yêu c u ñ3 ho! c a ISo 7000, bi u
tư ng s 1135. Tuy nhiên, c n có ñ s tương ph n ñ sao cho bi u tư ng rõ
ràng và có th phân bi t ñư c. M t vài ví d v d!ng c a vòng Mobius ñư c
nêu trong hình 1. ðièu 7 c a tiêu chu n này cung c%p các yêu c u chi ti#t liên
quan ñ#n vi c s. d ng và áp d ng vòng Mobius này.
5.10.2.2. Vòng Mobius có th áp d ng cho s n ph m hay bao bì. N#u
có b%t kỳ s nh m l n ti m n nào trong vi c áp d ng cho s n ph m ho'c bao
bì, thì bi u tư ng ph i ñư c kèm theo ph n gi i thích.
5.10.2.3. N#u m t bi u tư ng ñư c s. d ng ñ công b hàm lư ng
ñư c tái ch# ho'c tái ch# ñư c, thì bi u tư ng ñó ph i là vòng Mobius theo
yêu c u như trong 7.7 và 7.8.
5.10.2.4. Vòng Mobius ñư c mô t trong 7.7 và 7.8 ch- ñư c dùng cho
các công b v hàm lư ng ñư c tái ch# ho'c tái ch# ñư c.
Hình 1 - Ví d v, vòng Mobius

6. Các yêu c u ki-m tra xác nh n công b và ñánh giá
6.1. Trách nhi m c a ngư i công b
Ngư i công b ph i ch u trách nhi m v vi c ñánh giá và cung c%p các
d) li u c n thi#t cho vi c ki m tra xác nh n c a t công b v môi trư ng.
6.2. ð tin c y c a phương pháp lu t ñánh giá
6.2.1. Trư c khi th c hi n công b , các bi n pháp ñánh giá ph i ñư c
áp d ng nh,m ñ!t ñư c k#t qu tin c y và có th tái l'p khi c n ñ ki m tra
xác nh n công b .
6.2.2. Phương pháp ñánh giá ph i ñư c l p thành h th ng tài li u m t
cách ñ y ñ và h th ng tài li u này do ngư i công b gi) nh,m m c ñích
minh b!ch thông tin như ñ c p ñ#n d1 6.5.2. Lưu gi) h th ng tài li u này
ph i ñư c th c hi n trong giai ño!n s n ph m có trên th trư ng và cho c
m t giai ño!n h p lý sau ñó, tính theo tu i th& c a s n ph m.
Chú thích - Hư ng d n v ñ tin c y và ñ tái l p c a phương pháp
ñánh giá, xem tài li u tham kh o t" [8] ñ#n [11] trong thư m c tài li u tham
kh o.
6.3. ðánh giá các công b so sánh
6.3.1. Các công b so sánh ph i ñư c ñánh giá d a vào m t ho'c các
y#u t sau:
a) m t quá trình trư c ñó c a riêng doanh nghi p;
b) m t s n ph m trư c ñó c a riêng doanh nghi p;
c) m t quá trình c a doanh nghi p khác; ho'c
d) m t s n ph m c a doanh nghi p khác.
S so sánh ch- ñư c th c hi n khi:
- s. d ng m t tiêu chu n ñã ñư c ban hành ho'c phương pháp th. ñã
ñư c th"a nh n (như trình bày trong 6.4); và
- d a vào các s n ph m có th so sánh ñư c có ch c năng tương t , do
cùng m t nhà s n xu%t ho'c do nhà s n xu%t khác cung ng t!i th i ñi m hi n
t!i ho'c g n ñây t!i cùng m t th trư ng.
6.3.2. Các công b so sánh liên quan ñ#n các khía c!nh môi trư ng c a
vòng ñ i s n ph m c a s n ph m ph i:
a) ñư c lư ng hoá và tính toán s. d ng cùng ñơn v ño;
b) ñư c d a trên cùng ñơn v ch c năng; và
c) ñư c tính toán qua su t c kho ng th i gian thích h p và thông
thư ng là 12 tháng.
6.3.3. Các công b so sánh có th ñư c d a trên:
a) t9 l ph n trăm, trong trư ng h p này cá công b ph i ñư c th hi n
b,ng s khác nhau tuy t d i; ho'c
Chú thích - Ví d dư i ñây làm rõ v các phép ño tương ñ i có th
ñư c v n d ng như th# nào:
ð i v i hàm lư ng tái ch# thay ñ i t" 10% ñ#n 15% thì s khác nhau
tuy t ñ i là 15% - 10% - 5%, trong trư ng h p này, thêm 5% hàm lư ng tái
ch# có th ñư c công b , tuy nhiên, m t công b v i 50% hàm lư ng tái ch#
tăng thêm thì có th d n ñ#n hi u sai.
b) các giá tr tuy t ñ i (ñư c ño), trong trư ng h p này các công b
ph i ñư c th hi n như là các c i ti#n tương ñ i.
Chú thích - Ví d dư i ñây làm rõ v các phép ño tuy t ñ i có th ñư c
v n d ng như th# nào:
V i m t s c i ti#n mà t!o ra ñư c m t s n ph m t3n t!i 15 tháng thay
vì 10 tháng như trư c ñây thì s khác nhau tương ñ i là:
15 tháng - 10 tháng
x 100 = 50%
10 tháng
trong trư ng h p ñó có th công b tu i th& s n ph m kéo dài thêm

50%. N#u m t trong các giá tr là b,ng không, thì ph i s. d ng s khác nhau
tuy t ñ i.
6.3.4. Gi)a s công b tuy t ñ i và công b tương ñ i r%t hay có s
nh m l n, do ñó trong công b c n dùng các t" ng), sao cho ñ cho rõ ràng,
r,ng ñó là m t công b v s khác nhau tuy t ñ i và không ph i là công b v
s khác nhau tương ñ i.
6.3.5. Các c i ti#n liên quan ñ#n m t s n ph m và bao bì c a nó ph i
nêu ra m t cách tách bi t và không ñư c g p chung l!i.
6.4. L#a ch9n các phương pháp
Phương pháp ñ ñánh giá và ki m tra xác nh n công b v môi trư ng
ph i ti#n hành theo th t ưu tiên các tiêu chu n qu c t#, các tiêu chu n ñã
ñư c th"a nh n là ñư c ch%p nh n qu c t# (có th bao g3m các tiêu chu n
khu v c ho'c tiêu chu n qu c gia) ho'c các phương pháp ñánh giá trong
thương m!i ho'c công nghi p ñã ñư c ñưa ra xem xét. N#u không có phương
pháp ñánh giá nào s5n có trong hi n t!i, ngư i công b có th xây d ng
phương pháp ñánh giá, mi2n là phương pháp ñánh giá ñó tho mãn các yêu
c u khác trong ñi u 6 và có s5n ñ xem xét.
Chú thích - M t vài tiêu chu n qu c gia và tiêu chu n qu c t# ñi n hình
cũng như m t vài phương pháp ñánh giá ñ'c thù trong công nghi p có liên
quan ñ#n m t vài công b ñã l a ch&n ñư c nêu ra trong Thư m c tài li u
tham kh o (tài li u t" [12] ñ#n [66]).
6.5. Ti p c n v i thông tin
6.5.1. T công b v môi trư ng s( ch- ñư c coi là có ki m tra xác
nh n ñư c n#u như s ki m tra xác nh n ñó có th th c hi n mà không c n
ti#p c n v i thông tin m t v kinh doanh. Không ñư c ti#n hành công b v
môi trư ng n#u các công b ñó ch- có th ki m tra xác nh n ñư c b,ng thông
tin bí m t v kinh doanh.
6.5.2. Ngư i công b có th t nguy n qu ng bá r ng rãi thông tin c n
thi#t cho s ki m tra xác nh n c a m t công b v môi trư ng. N#u không,
các thông tin c n thi#t cho ki m tra xác nh n công b ñó ph i ñư c công khai
cho b%t c ai mu n ki m tra xác nh n công b khi có yêu c u, v i chi phí (cho
các th t c hành chính), th i gian và ñ a ñi m h p lý.
6.5.3. Thông tin t i thi u c n có ñ l p thành văn b n và lưu gi) theo
quy ñ nh c a 6.2. s( bao g3m:
a) nêu rõ tiêu chu n ho'c phương pháp ñư c s. d ng;
b) b,ng ch ng, n#u s ki m tra xác nh n c a công b là không th th c
hi n ñư c b,ng th. nghi m trên s n ph m hoàn ch-nh;
c) k#t qu th. nghi m, khi ñi u này c n thi#t cho s ki m ñ nh công b ;
d) n#u th. nghi m do m t cơ quan ñ c l p th c hi n thì c n thi#t ph i
nêu tên và ñ a ch- c a cơ quan ñ c l p ñó;
e) b,ng ch ng v công b ñó ñư c th c hi n phù h p v i các yêu c u
c a 5.7 h) và 5.7 r);
f) n#u t công b v môi trư ng liên quan ñ#n s so sánh v i các s n
ph m khác, thì lúc ñó c n nêu rõ mô t chi ti#t v phương pháp ñã ñư c s.
d ng, k#t qu c a t%t c các phép th. c a các s n ph m ñó, và m&i gi ñ nh ñã
ñư c coi là ñúng mà chưa ñư c ch ng minh;
Chú thích - Các yêu c u thêm ñ i v i công b so sánh ñư c trình bày 1
5.7.
g) b,ng ch ng v vi c ñánh giá c a ngư i công b ñưa ra s ñ m b o
v ñ chính xác liên t c c a b n t công b v môi trư ng cho c su t th i
gian s n ph m trên th trư ng và m t th i gian h p lý sau ñó tuỳ theo vòng
ñ i c a s n ph m.
7. Các yêu c u c th- ñ i v i các công b ñã ñư$c l#a ch9n
7.1. Khái quát
7.1.1. ði u 7 ñưa ra s di2n gi i và ý nghĩa s. d ng cho các thu t ng)
l a ch&n dùng thông d ng trong t công b v môi trư ng. Trách nhi m c a
ngư i công b là tuân theo các nguyên lý ñưa ra trong ñi u này mà không
ñư c b t ñi b,ng các thu t ng) thay th# g n gi ng. Các b sung trong ñi u 7
không ph i là ñ thay th# các yêu c u trong các ñi u ki n khác c a tiêu chu n
này.
7.1.2. Các công b nêu trong ñi u 7 không ng ý là hơn h:n các công
b v môi trư ng khác. Lý do chính cho s l a ch&n c a ngư i công b là
tính s. d ng nh%t th i c a công b hay kh năng s. d ng r ng rãi c a công
b , ch không ph i là tính quan tr&ng c a n i dung môi trư ng. Cac công b
này có th ñư c áp d ng m t khi thích h p, cho các giai ño!n s n xu%t và
phân ph i s n ph m, s. d ng s n ph m, tái t!o và th i b+ s n ph m.
Chú thích - Trong ñi u 7 s. d ng các thu t ng) sau:
7.2. Ch# bi#n thành phân bón h)u cơ ñư c (compostable)
7.3. Phân hu9 ñư c (Degradable)
7.4. ðư c thi#t k# ñ tháo r i (Designed for disassembly)
7.5. S n ph m có tu i th& kéo dài (Extended life product)
7.6. Năng lư ng ñư c tái t!o (Recovered enegry)
7.7. Tái ch# ñư c (Recyclable)
7.8. Hàm lư ng ñư c tái ch# (Recycle content)
7.9. Tiêu th năng lư ng ít hơn (Reduced energy consumption)
7.10. S. d ng tài nguyên ít hơn (Reduced resource use)
7.11. Tiêu th nư c ñư c ít hơn (Reduced water consumption)
7.12. S. d ng l!i ñư c và ñ ng l!i ñư c (Reusable and
refillable)
7.13. Gi m b t ch%t th i (Waste reduction)
7.2. Ch bi n thành phân bón h u cơ ñư$c
7.2.1. Cách dùng thu t ng
ð'c tính c a s n ph m, bao bì ho'c thành ph n kèm theo cho phép
phân hu9 sinh h&c, t!o ra ch%t tương ñ i ñ3ng nh%t và n ñ nh gi ng như ch%t
mùn.
7.2.2. M!c ñ ñư$c công b
7.2.2.1. Không ñư c công b m t s n ph m, v t li u bao bì ho'c m t
thành ph n c a s n ph m, c a v t li u bao bì là ch# bi#n ñư c thành ph n h)u
cơ khi:
a) giá tr t ng th c a phân h)u cơ tác ñ ng lên ñ%t ch- như là m t ch%t
b sung có h!i;
b) ti#t ra các ch%t có hàm lư ng nguy h!i cho môi trư ng 1 m&i th i
ñi m trong quá trình phân hu9 ho'c quá trình s. d ng sau ñó; ho'c
c) làm gi m ñáng k t c ñ c a quá trình ch# bi#n t!o phân h)u cơ
trong các h th ng mà s n ph m ho'c thành ph n c a s n ph m ñang ñư c
ch# bi#n làm phân h)u cơ.
7.2.2.2. T%t c các công b v kh năng có th ch# bi#n thành phân h)u
cơ ph i ñưa ra ñư c m c ñ công b rõ ràng như sau:
a) công b ph i ch- ra lo!i hình phương ti n ho'c quá trình ch# bi#n
phân h)u cơ nào mà trong ñó thành ph n ñã bi#t có th ch# bi#n thành phân
bón, là ñư c ch# bi#n v i lo!i phương ti n ch# bi#n quy mô h gia ñình, ch#
bi#n t!i ch hay t p trung, tr" khi s n ph m có th ch# bi#n ñư c thành phân
bón v i m&i lo!i hình phương ti n ch# bi#n, trong trư ng h p như v y m c
ñ công b là không c n thi#t.
b) N#u toàn b s n ph m không th ch# bi#n thành phân bón h)u cơ,
thì công b ph i xác ñ nh c th các thành ph n nào ñó là thành ph n có th
ch# bi#n làm phân bón. N#u ngư i s. d ng s n ph m yêu c u c n tách thành
ph n ñó ra thì ph i cung c%p hư ng d n rõ ràng v cách làm.
c) N#u có v%n ñ ho'c có các r i ro kèm theo khi ñưa s n ph m vào các
phương ti n ch# bi#n thành phân bón 1 h gia ñình, t!i ch ho'c t p trung, thì
khi ñó công b ph i xác ñ nh rõ các lo!i phương ti n có kh năng ch# bi#n s n
ph m thành phân bón.
7.2.2.3 N#u m t công b v kh năng ch# bi#n thành phân bón nói ñ#n
vi c ch# bi#n 1 h gia ñình, thì ph i áp d ng thêm các yêu c u dư i ñây.
a) N#u c n s chu n b ho'c c n bi#n ñ i s n ph m ñáng k ñ ñ m b o
kh năng ch# bi#n ñư c thành phân bón, ho'c n#u còn yêu c u thêm quy trình
x. lý b sung cho phân h)u cơ sau khi ñã ñư c ch# bi#n như là m t nguyên
li u tr c ti#p c a quá trình ch# bi#n khác, thì không ñư c công b là có kh
năng ch# bi#n thành ph n h)u cơ.
b) N#u quy trình 1 h gia ñình ch# bi#n s n ph m ho'c thành ph n c a
s n ph m thành phân bón s( còn yêu c u thêm v t li u ho'c thi#t b cho quá
trình làm phân bón (ngoài thi#t b x. lý ch%t th i làm phân bón) ho'c còn yêu
c u thêm các k năng chuyên môn khác mà chưa ch c ch n là có s5n t!i các
ñi m ch# bi#n ch%t th i 1 h gia ñình, thì không ñư c công b là có kh năng
ch# bi#n thành phân bón 1 quy mô h gia ñình.
7.2.2.4. N#u công b kh năng ch# bi#n ñư c thành phân h)u cơ còn
ph thu c vào các quá trình ho'c phương ti n ngoài nh)ng phương ti n x. lý
h gia ñình, thì ph i áp d ng các ñi m sau:
a) Nh)ng phương ti n dùng cho m c ñích ch# bi#n s n ph m ho'c v t
li u bao bì thành phân bón ph i là có s5n v i m t t9 l h p lý khách hàng,
khách hàng ti m năng và ngư i s. d ng 1 các nơi bao bì ho'c s n ph m ñư c
bán ra.
b) N#u nh)ng phương ti n ñó không có s5n v i m t t9 l h p lý khách
hàng, khách hàng ti m năng và ngư i s. d ng, thì ph i dùng ph n gi i thích
phù h p ñ truy n ñ!t ñi u ki n b h!n ch# như th# c a các thi#t b phương
ti n này.
c) Các n i dung công b chung chung, như "Có th x. lý thành phân
bón h)u cơ khi có các ñi u ki n thu n l i" là không truy n ñ!t ñư c ñi u ki n
b h!n ch# c a các thi#t b , phương ti n và như th# là không phù h p.
7.2.3. Phương pháp lu n ñánh giá
Vi c ñánh giá ph i ñư c th c hi n phù h p theo ñi u 6.
7.3. Phân hu= ñư$c
ð'c tính c a s n ph m ho'c bao bì mà cho phép chúng phân hu9 t i
m t m c ñ nào ñó và trong th i gian nh%t ñ nh v i các ñi u ki n c th .
Chú thích - Tính phân hu9 ñư c là m t ch c năng c a tính d2 thay ñ i
trong c%u trúc hoá h&c. Các bi#n ñ i sau ñó trong tính ch%t v t lý và cơ h&c
d n ñ#n s phân hu9 c a s n ph m ho'c v t li u.
7.3.2.1. S ñ nh tính dư i ñây ñ c p ñ#n t%t c các lo!i phân hu9, k c
các trư ng h p như phân hu9 sinh h&c và phân hu9 quang h&c.
a) Ch- ñư c công b tính phân hu9 khi có kèm theo phương pháp th.
c th bao g3m m c phân hu9 t i ña và quãng th i gian th. nghi m, và ph i
tương ng v i b i c nh trong ñó s n ph m ho'c v t li u bao bì thư ng ñư c
th i b+.
b) S n ph m ho'c v t li u bao bì, ho'c m t thành ph n c a s n ph m
ho'c bao bì mà ti#t ra các ch%t 1 n3ng ñ gây nguy h!i cho môi trư ng thì
không ñư c công b là phân hu9 ñư c.
7.4. ðư$c thi t k ñ- tháo r i
ð'c tính c a thi#t k# s n ph m làm cho s n ph m có kh năng tách
thành t"ng ph n/ b ph n khi h#t th i gian s. d ng h)u ích theo cách th c
làm cho các thành ph n, b ph n c a s n ph m ñư c tái s. d ng, ñư c tái ch#
năng lư ng ñư c tái t!o, ho'c tách kh+i dòng th i theo m t cách nào ñó.
7.4.2.1. Công b v s n ph m ñư c thi#t k# ñ tháo r i ph i ñư c kèm
theo ph n gi i thích, quy ñ nh các thành ph n ho'c b ph n ñư c tái s. d ng,
ñư c tái ch#, năng lư ng ñư c tái t!o ho'c tách kh+i dòng th i theo m t cách
nào ñó.
7.4.2.2. N#u m t công b v s n ph m ñư c thi#t k# ñ tháo r i kèm
theo cùng v i m t công b khác n)a, như công b có tái ch# ñư c, thì các yêu
c u liên quan áp d ng cho công b khác ñó cũng ph i ñư c tuân th theo.
7.4.2.3. T%t c các công b r,ng s n ph m ñư c thi#t k# ñ có th tháo
r i ñư c ñ u ph i quy ñ nh vi c tháo l p là do khách hàng hay ngư i s. d ng
s n ph m th c hi n, ho'c chúng ñư c chuy n tr1 l!i ñ các chuyên gia th c
hi n.
7.4.2.4. N#u c n m t quy trình ñ'c bi t ñ tháo r i s n ph m, lúc ñó
ph i áp d ng các ñi u sau ñây.
a) Các d ng c tháo r i s n ph m ph i là lo!i có s5n theo m t t9 l h p
lý v i khách hàng, khách hàng ti m năng mua và ngư i s. d ng s n ph m t!i
nơi s n ph m ñư c bán ra.
b) N#u như các d ng c như v y không có s5n theo m t t9 l h p lý
khách hàng, khách hàng ti m năng, và ngư i s. d ng s n ph m, thì ph i s.
d ng ph n gi i thích ñ truy n ñ!t ñi u ki n b h!n ch# ñó c a các d ng c
ñó.
c) Các m c ñ công b chung chung, như "Có th tháo r i khi có các
d ng c " là không phù h p vì không truy n ñ!t ñư c tính s5n có b h!n ch#
c a các d ng c c n dùng.
7.4.2.5. Các s n ph m ñư c thi#t k# ñ khách hàng, khách hàng ti m
năng ho'c ngư i s. d ng s n ph m t tháo r i thì ph i kèm theo thông tin v
các d ng c và phương pháp ñư c s. d ng.
7.4.2.6. Công b v s n ph m có th tháo r i ñư c mà do chính khách
hàng, khách hàng ti m năng ho'c ngư i s. d ng s n ph m t tháo l p thì ch-
ñư c áp d ng khi:
a) không c n ñ#n các d ng c ho'c k thu t chuyên môn hoá; và
b) thông tin v phương pháp tháo r i và tái s. d ng, tái ch#, tái t!o
ho'c th i b+ các b ph n c a s n ph m ph i ñư c cung c%p rõ ràng.
Chú thích - Hư ng d n c th hơn v nh)ng thông tin c n cho ngư i
tiêu dùng, ñư c nêu trong ISO/IEC Guide 14.
7.4.2.7. Các s n ph m ñư c thi#t k# ñ có th tháo r i nhưng do các
nhà chuyên môn th c hi n thì ph i có kèm theo thông tin v thi#t b và
phương ti n c n có ñ ti#n hành vi c tháo r i.
7.5. S n ph m có tu i th9 ñư$c kéo dài
M t s n ph m ñư c thi#t k# ñ th i gian s. d ng kéo dài, d a trên cơ
s1 nâng cao ñ b n ho'c ñ'c trưng có th nâng c%p ñư c mà ñi u ñó t!o ra
vi c s. d ng tài nguyên ít hơn ho'c gi m ch%t th i.
7.5.2.1. T%t c các công b v s n ph m có tu i th& ñư c kéo dài ñ u
ph i nêu ñư c m c ñ c a công b . Vì công b s n ph m có tu i th& kéo dài
là các công b so sánh, nên ph i tho mãn các yêu c u trong 6.3.
7.5.2.2. Khi th c hi n m t công b v s n ph m có tu i th& ñư c kéo
dài mà d a trên kh năng nâng c%p ñư c, thì ph i ñưa ra thông tin c th v
kh năng nâng c%p ñó như th# nào. Ph i có s5n cơ s1 h! t ng ñ nâng c%p s n
ph m d2 dàng.
7.5.2.3. Các công b v s n ph m có tu i th& ñư c kéo dài d a trên ñ
b n s n ph m ñư c c i thi n thì ph i công b quãng dài th i gian s ng ñư c
kéo dài ho'c t9 ph n trăm c a c i ti#n và giá tr ño ñư c (ví d s l n v n
hành có tính ch%t l'p ñi l'p l!i trư c khi s n ph m b h+ng) ho'c nêu ra l p
lu n h tr cho công b .
S ñánh giá ph i ñư c ti#n hành phù h p theo ñi u 6. Thêm vào ñó,
tu i th& kéo dài trung bình ph i ñư c ño theo các tiêu chu n và các phương
pháp th ng kê thích h p, như trình bày trong 6.4.
7.6. Năng lư$ng ñư$c tái t o
M t ñ'c tính c a s n ph m là nó ñã ñư c làm ra b,ng s. d ng năng
lư ng ñư c thu h3i t" v t li u ho'c t" năng lư ng l( ra ph i th i b+ ñi như là
ph# th i, nhưng thay vào ñó thì chúng ñư c thu th p l!i thông tin qua các quá
trình ñư c qu n lý.
Chú thích - Trong ng) c nh này, t s n ph m ñó có th chính là năng
lư ng ñư c tái t!o.
ð th c hi n m t công b r,ng s n ph m ñã ñư c ch# t!o ra b,ng s.
d ng năng lư ng ñư c tái t!o, thì năng lư ng ñư c s. d ng ñó ph i tho mãn
các c%p ñ công b như dư i ñây và ph i ñư c ñánh giá theo 7.6.3.
a) S tái t!o năng lư ng t" các v t li u th i ng ý là vi c thu gom và
chuy n ñ i v t li u th i thành năng lư ng có ích. Quá trình này bao g3m m&i
s thu gom và chuy n ñ i ch%t th i t" t%t c các phương ti n c a nhà máy, h
gia ñình, công s1 ho'c các d ch v công c ng.
b) Trư c khi th c hi n m t công b v năng lư ng ñư c tái t!o, ngư i
công b ph i ñ m b o r,ng các nh hư1ng b%t l i ñ#n môi trư ng gây ra t"
quá trình tái t!o v t li u ñã ñư c ki m soát và qu n lý.
c) Lo!i và lư ng ch%t th i ñã ñư c dùng ñ tái t!o cũng ph i ñư c công
b .
S ñánh giá ph i ñư c ti#n hành phù h p theo ñi u 6. Thêm vào ñó, s
ñánh giá v năng lư ng ñư c tái t!o ph i ñư c tính toán b,ng s. d ng phương
pháp sau ñây.
a) Ch- ñư c th c hi n công b n#u R - E > 0
b) M t công b v năng lư ng ñư c tái t!o thu n ph i ñư c trình bày
như sau:
(R − E)
Năng lư ng thu n ñư c tái t!o (%) = × 100
(R − E) + P
trong ñó
P là t ng năng lư ng t" các ngu3n ban ñ u ñã ñư c s. d ng trong quá
trình ch# t!o ñ làm ra s n ph m;
R là t ng năng lư ng t!o ra t" quá trình thu h3i năng lư ng;
E là t ng c a năng lư ng t" các ngu3n ban ñ u ñã ñư c s. d ng trong
quá trình thu h3i năng lư ng ñ thu h3i ho'c chi#t xu%t năng lư ng ñã ñư c
táo t!o.
7.7. Tái ch ñư$c
ð'c tính c a s n ph m, bao bì, ho'c b ph n kèm theo có th ñư c tách
ra t" dòng th i thông qua các chương trình và quá trình s5n có và có th ñư c
thu gom, ch# bi#n và ñưa vào s. d ng 1 d!ng nguyên li u ho'c s n ph m.
Chú thích - Tái ch# v t li u ch- là m t trong s các chi#n lư c phòng
ng"a ch%t th i. L a ch&n m t chi#n lư c c th s( tuỳ thu c vào các hoàn
c nh và ph i tính ñ#n các tác ñ ng khu v c khác nhau khi ti#n hành l a ch&n
này.
N#u các phương ti n thu gom ho'c phân lo!i c n cho m c ñích tái ch#
s n ph m ho'c bao bì mà không s5n có cho m t t9 l h p lý khách hàng,
khách hàng ti m năng, và ngư i s. d ng s n ph m trong khu v c s n ph m
ñư c bán ra, thì lúc ñó ph i áp d ng các ñi u dư i ñây.
a) Ph i s. d ng m t công b theo m c ñ kh năng tái chê.
b) Công b theo c%p ñ này ph i truy n ñ!t ñ y ñ v tính s5n có b h!n
ch# c a các phương ti n thu gom.
c) Các m c ñ ñã ñư c khái quát hoá, như "Có th tái ch# khi có
phương ti n" mà không th hi n ñư c s h!n ch# v s lư ng các phương ti n
thu gom là không thích h p.
7.7.3. S d ng bi-u tư$ng
7.7.3.1. S. d ng bi u tư ng khi làm m t công b v kh năng tái ch# là
tuỳ ch&n.
7.7.3.2. N#u m t bi u tư ng ñư c s. d ng cho công b v kh năng tái
ch#, bi u tư ng ph i là vòng Mobius, như ñư c mô t trong 5.10.2.
7.7.3.3. Vòng Mobius, như ñư c mô t trong 5.10.2, không có s th
hi n giá tr ph n trăm ph i ñư c dùng cho công b v s n ph m có th tái ch#.
7.7.3.4. Vi c s. d ng ph n gi i thích là tuỳ ch&n, như nêu 1 5.6.
7.7.3.5. Ph n gi i thích có th bao g3m c vi c phân ñ nh nguyên v t
li u.
S ñánh giá ph i ñư c th c hi n phù h p v i ñi u 6. Thông tin nói ñ#n
1 6.5 ph i bao g3m các b,ng ch ng v
a) Các h th ng thu gom, phân lo!i và phân ph i ñ v n chuy n nguyên
v t li u t" ñ u ngu3n ñ#n phương ti n tái ch# m t cách thu n ti n s5n có v i
m t t9 l h p lý khách hàng, khách hàng ti m năng, và ngư i s. d ng s n
ph m.
b) Các phương ti n tái ch# là s5n có ñ ñem dùng v i các nguyên li u
ñã ñư c thu gom.
c) S n ph m ñư c công b là ñang ñư c thu gom và tái ch#.
7.8. Hàm lư$ng ñư$c tái ch
7.8.1.1. Hàm lư ng tái ch# ñư c và các thu t ng) ph tr ñư c gi i
thích như sau"
a) Hàm lư$ng ñư$c tái ch
T9 l c a nguyên v t li u ñư c tái ch# trong m t s n ph m ho'c bao bì,
tính b,ng kh i lư ng. Ch- có các nguyên li u trư c tiêu th và nguyên li u
sau tiêu th m i ñư c xem xét là hàm lư ng ñư c tái ch#, phù h p v i cách
dùng thu t ng) dư i ñây.
1. Nguyên v t li u trư c tiêu th
Nguyên v t li u ñư c chuy n ñ i ra t" dòng th i trong quá trình ch#
t!o. ði u này ngo!i tr" vi c t n d ng l!i nguyên v t li u như làm l!i, nghi n
l!i ho'c ph# li u ñư c t!o ra t" m t quy trình và có th tái t!o l!i ñ dùng
trong cùng m t quy trình mà nó ñã ñư c t!o ra.
2. Nguyên v t li u sau tiêu th
Nguyên v t li u phát sinh ra t" các h gia ñình ho'c t" khu thương m!i,
công nghi p và các t ch c như là ngư i cu i cùng s. d ng s n ph m và s n
ph m không còn ñư c s. d ng cho m c ñích ñã ñ nh c a nó n)a. ði u này
bao g3m nguyên v t li u quay tr1 l!i t" h th ng lưu thông - phân ph i s n
ph m.
b) Nguyên v t li u ñư$c tái ch
Nguyên v t li u ñã ñư c tái ch# t" nguyên v t li u tái t!o và dùng các
phương ti n c a m t quy trình ch# t!o ñ làm thành s n ph m hoàn ch-nh
ho'c thành m t b ph n/ chi ti#t ñ l p vào cho m t s n ph m.
c) Nguyên v t li u ñư$c tái t o (c i t o)
Nguyên v t li u ho'c là s( ñư c th i b+ như là ch%t th i ho'c ñư c s.
d ng ñ tái t!o năng lư ng, nhưng thay vì ñư c thu gom và tái t!o (c i t!o)
như là nguyên v t li u ñ u vào, l!i ch%p nh n làm nguyên v t li u m i ban
ñ u dùng trong m t quy trình tái ch# ho'c m t quy trình s n xu%t.
Chú thích 1 - Sơ ñ3 c a m t h th ng tái ch# nguyên v t li u ñư c cho
trong ph l c a.
Chú thích 2 - Trong tiêu chu n này, s di2n ñ!t v "nguyên v t li u
ñư c tái t!o (recovered material)" và "nguyên v t li u ñư c c i t!o (reclaimed
material)" ñư c coi là ñ3ng nghĩa; tuy nhiên công nh n là 1 m t s nư c, có
th ưu tiên dùng các cách di2n ñ!t này hay các cách di2n ñ!t khác.
7.8.1.2. Tái ch# nguyên v t li u ch- là m t trong nh)ng chi#n lư c ngăn
ng"a ch%t th i. S l a ch&n m t chi#n lư c c th s( tuỳ thu c vào các hoàn
c nh và ph i tính ñ#n các tác ñ ng khu v c khác nhau trong vi c th c hi n
l a ch&n này. C n ph i cân nh c ñ#n m t th c t# là ph n trăm hàm lư ng
ñư c tái ch# càng cao không th ng ý là tác ñ ng môi trư ng càng th%p. B1i
v y, s công b v hàm lư ng ñư c tái ch#, nói riêng, c n ñư c s. d ng m t
cách th n tr&ng.
Chú thích - C n chú ý ñ#n các yêu c u ñưa ra trong 5.7 h).
7.8.2.1. Khi th c hi n m t công b v hàm lư ng ñư c tái ch#, ph i
công b t9 l ph n trăm c a nguyên v t li u tái ch# ñư c.
7.8.2.2. T9 l ph n trăm hàm lư ng ñư c tái ch# cho s n ph m ho'c v t
li u bao bì ph i ñư c công b m t cách riêng r( và không ñư c tính g p l!i.
7.8.3. S d ng bi-u tư$ng
7.8.3.1. Khi th c hi n m t công b v hàm lư ng ñư c tái ch#, vi c s.
d ng bi u tư ng là tuỳ ch&n.
7.8.3.2. N#u m t bi u tư ng ñư c s. d ng cho công b hàm lư ng
ñư c tái ch# thì bi u tư ng ñó ph i là vòng Mobius kèm theo t9 l ph n trăm
giá tr ñã công b như "X%", trong ñó X là hàm lư ng tái ch# bi u th b,ng
m t s ch5n, ñư c tính toán theo 7.8.4. T9 l ph n trăm giá tr ñó s( ñư c ñ't
vào bên trong ho'c bên ngoài vòng Mobius và g n k v i vòng Mobius. Các
ví d v v trí có th ch%p nh n c a giá tr t9 l ph n trăm hàm lư ng tái ch#
ñư c trình bày như hình 2. Vòng Mobius v i giá tr t9 l ph n trăm ch- rõ như
"X%" s( ñư c ñưa ra làm công b hàm lư ng tái ch#.
7.8.3.3. N#u hàm lư ng tái ch# là bi#n s , nó có th ñư c di2n ñ!t b,ng
bi u th c như "ít nh%t là X%" ho'c "l n hơn X%".
7.8.3..4. Vi c s. d ng l i gi i thích là tuỳ ch&n, theo như 5.6.
7.8.3.5. M t bi u tư ng khi ñư c s. d ng có th ñư c kèm theo ñ nh
danh nguyên v t li u.
Hình 2 - Các ví d v, v trí ch/p nh n ñư$c c a giá tr ph n trăm hàm

lư$ng ñư$c tái ch khi s d ng v i vòng Mobius

7.8.4.1. Phương pháp ñánh giá ph i ñư c th c hi n theo ñi u 6. Thêm
vào ñó, hàm lư ng ñư c tái ch# ph i ñư c th hi n b,ng ñ nh lư ng theo ph n
trăm, tính toán như dư i ñây. Vì không có s5n phương pháp ñ ño tr c ti#p
hàm lư ng tái ch# trong s n ph m ho'c bao bì, kh i lư ng thu ñư c t" quy
trình tái ch#, sau khi tính toán do th%t thoát và các nguyên nhân khác thì dùng
công th c sau:
A
X(%) = × 100
P
trong ñó
X là hàm lư ng ñư c tái ch# bi u th b,ng ph n trăm;
A là kh i lư ng c a nguyên v t li u ñư c tái ch#;
P là kh i lư ng c a s n ph m.
Chú thích - ð làm rõ thêm hơn v cách tính toán hàm lư ng ñư c tái
ch#, có th tham kh o ph l c A.
7.8.4.2. S ki m tra xác nh n ngu3n và lư ng c a nguyên v t li u ñư c
tái ch# có th th c hi n thông qua s. d ng b tài li u mua hàng và các s
lư ng khác s5n có.
7.9. Tiêu th năng lư$ng ít hơn
Khái ni m ít hơn trong t ng năng lư ng s. d ng liên quan t i vi c s.
d ng m t s n ph m th c hi n ch c năng, mà ñ th c hi n ch c năng ñó ñư c
quan ni m là tiêu th năng lư ng ít hơn khi so sánh v i năng lư ng do s n
ph m khác s. d ng khi th c hi n m t ch c năng ho!t ñ ng tương ñương.
Chú thích - Các công b v tiêu th năng lư ng ít hơn thông thư ng
ñư c di2n ñ!t như là s. d ng năng lư ng hi u qu , b o toàn năng lư ng ho'c
ti#t ki m năng lư ng.
7.9.2.1. T%t c các công b v tiêu th năng lư ng ít hơn ñ u ph i ñư c
ñưa ra m c ñ công b . Vì tiêu th năng lư ng ít hơn là công b so sánh, nên
ph i tho mãn các yêu c u quy ñ nh trong 6.3.
7.9.2.2. Các công b năng lư ng tiêu th ít hơn ph i d a trên vi c tiêu
th năng lư ng ít hơn trong khi dùng s n ph m và trong phân ph i các d ch
v . Công b ñư c g p vi c gi m năng lư ng s. d ng trong quá trình ch# t!o
s n ph m ñó.
Phương pháp ñánh giá ph i ñư c ti#n hành phù h p v i ñi u 6. Thêm
vào ñó, năng lư ng tiêu th ít hơn ph i ñư c ño theo các tiêu chu n và
phương pháp ñã l p cho t"ng s n ph m, và giá tr trung bình ph i ñư c tính
toán b,ng x. lý th ng kê. Vi c l a ch&n phương pháp ph i phù h p v i 6.4.
7.10. S d ng tài nguyên ít hơn
Khái ni m s. d ng ít hơn t ng lư ng nguyên v t li u, năng lư ng, ho'c
nư c ñư c s. d ng ñ s n xu%t ho'c phân ph i m t s n ph m, bao bì ho'c các
thành ph n ph tr ñã quy ñ nh.
Chú thích - Các công b v s. d ng tài nguyên ít hơn liên quan v i
vi c s. d ng năng lư ng và nư c trong giai ño!n s. d ng s n ph m thu c
vòng ñ i c a s n ph m ñư c ñ c p trong 7.9 và 7.11.
7.10.2.1. Các tài nguyên bao g3m các ngu3n năng lư ng và nư c cùng
v i các nguyên v t li u thô.
7.10.2.2. T%t c các công b s. d ng tài nguyên ít hơn ph i ñưa ra m c
ñ công b .
7.10.2.3. Vi c gi m b t ñư c tài nguyên s. d ng cho các s n ph m và
bao bì ph i ñư c công b riêng r( và không ñư c g p chung.
7.10.2.4. Các công b v s. d ng tài nguyên ít hơn ph i ñư c th hi n
theo t- l ph n trăm (%). Vì công b s. d ng tài nguyên ít hơn là m t công b
so sánh, cho nên ph i tho mãn các yêu c u trong 6.3.
7.10.2.5. N#u th c hi n công b v s. d ng tài nguyên ít hơn, thì lo!i
tài nguyên ñó ph i ñư c nêu ra trong ph n gi i thích.
7.10.2.6. Do vi c s. d ng tài nguyên ít hơn như ñã công b mà nơi x y
ra làm tăng tiêu th lo!i tài nguyên khác, thì tài nguyên và ph n trăm tăng ñó
ph i ñư c nêu ra trong ph n gi i thích.
7.10.2.7. Khi ñã thu ñư c k#t qu c a vi c s. d ng tài nguyên ít hơn,
thì trong giai ño!n mư i hai tháng kh1i ñ u, có th ra m t công b d a trên s
ư c tính vi c s. d ng tài nguyên ít hơn theo thi#t k# ho'c phân ph i s n ph m
ho'c quy trình s n xu%t.
7.10.2.8. S thay ñ i trong s. d ng tài nguyên ph i ñư c th hi n riêng
bi t cho t"ng lo!i tài nguyên.
7.10.3. Phương pháp lu t ñánh giá
Vi c ñánh giá ph i ñư c th c hi n phù h p v i ñi u 6. Thêm vào ñó,
ngoài nh)ng ñi u như cho phép trong 7.10.2.7, c n ph i có s li u v lư ng
tài nguyên ñã tiêu th trên m t ñơn v s n ph m b,ng cách chia t ng ñ u vào
c a tài nguyên trong th i gian mư i hai tháng cho t ng s n ph m trong cùng
th i gian mư i hai tháng ñó. T9 l ph n trăm s. d ng tài nguyên ít hơn (U%)
ñư c tính b,ng công th c dư i ñây:
(I − N )
U(%) = × 100
I
trong ñó
U là lư ng s. d ng tài nguyên ít hơn trên m t ñơn v s n xu%t, tính
b,ng ph n trăm;
I là lư ng tài nguyên s. d ng ban ñ u, tính b,ng lư ng tài nguyên ñư c
tiêu th cho m t ñơn v s n xu%t;
N là lư ng tài nguyên m i s. d ng, tính b,ng lư ng tài nguyên ñư c
tiêu th cho m t ñơn v s n ph m.
7.11. Tiêu th nư c ít hơn
Khái ni m ít hơn trong t ng lư ng nư c tiêu th là g n li n v i vi c s.
d ng m t s n ph m th c hi n ch c năng, mà ñ th c hi n ch c năng ñó nó
tiêu th nư c ít hơn khi so sánh v i lư ng nư c do s n ph m khác th c hi n
m t ch c năng ho!t ñ ng tương ñương ñã s. d ng.
Chú thích - Các công b v lư ng nư c tiêu th ít hơn thư ng ñư c
di2n ñ!t là s. d ng nư c hi u qu , b o toàn lư ng nư c, ti#t ki m nư c.
7.11.2. M!c ñ công b
7.11.2.1. T%t c các công b v s. d ng nư c có hi u qu ho'c tiêu th
nư c ít hơn ñ u ph i ñưa ra m c ñ công b . Vì công b tiêu th lư ng nư c
ít hơn là công b so sánh, cho nên ph i tho mãn các yêu c u quy ñ nh trong
6.3.
7.11.2.2. Các công b v tiêu th nư c ít hơn ph i d a trên vi c gi m
lư ng nư c tiêu th khi s. d ng s n ph m ñó. ði u này không ñư c bao g3m
vi c gi m lư ng nư c s. d ng trong quá trình ch# bi#n s n ph m.
Vi c ñánh giá ph i ñư c th c hi n phù h p theo ñi u 6. Thêm và ñó,
lư ng nư c tiêu th ít hơn ph i ñư c ño theo các tiêu chu n và phương pháp
ñã ñư c quy ñ nh cho t"ng s n ph m, và giá tr trung bình ph i ñư c tính toán
b,ng x. lý th ng kê. Vi c l a ch&n phương pháp ñánh giá ph i theo 6.4.
7.12. S d ng l i ñư$c và ch!a l i ñư$c
7.12.1.1. S d ng l i ñư$c
ð'c tính c a m t s n ph m ho'c bao bì ñư c hi u và ñư c thi#t k# ñ
th c hi n s l n s. d ng nh%t ñ nh trong vòng ñ i c a ph m c a s n ph m v i
cùng m t m c ñích mà nó ñã ñ nh ra.
7.12.1.2. Ch!a l i ñư$c
Là ñ'c tính c a s n ph m ho'c bao bì mà ch a l!i ñư c nhi u hơn m t
l n v i cùng m t s n ph m ho'c s n ph m tương t v i hình d!ng ban ñ u
c a nó và không c n quá trình x. lý b sung ngo!i tr" các yêu c u ñã quy
ñ nh như ph i xúc r.a ho'c làm s!ch.
7.12. M!c ñ ñư$c công b
7.12.2.1. Không ñư c công b m t s n ph m ho'c bao bì là s. d ng l!i
ñư c ho'c ch a l!i ñư c tr" phi s n ph m ho'c bao bì ñó s. d ng l!i ñư c
ho'c ch a l!i ñư c như m c ñích ban ñ u c a nó.
7.12.2.2. M t công b là s n ph m ho'c bao bì s. d ng l!i ñư c ho'c
ch a l!i ñư c ch- ñư c th c hi n khi:
a) hi n t!i ñang có m t chương trình ñ thu gom s n ph m ho'c bao bì
ñã qua s. d ng và chúng ñang ñư c s. d ng và ch a l!i; ho'c
b) hi n t!i ñang có các phương ti n ho'c các s n ph m mà có th cho
phép khách hàng s. d ng l!i ho'c ch a l!i s n ph m và bao bì ñó.
7.12.2.3. N#u chương trình thu gom s n ph m ho'c bao bì ñã qua s.
d ng, ho'c các phương ti n dùng cho m c ñích tái s. d ng ho'c ch a l!i s n
ph m, bao bì ñã qua s. d ng là có s5n mà chưa thu n ti n cho m t t9 l h p
lý khách hàng, khách hàng ti m năng và ngư i s. d ng s n ph m trong khu
v c s n ph m ñư c bán ra, thì lúc ñó ph i áp d ng các ñi u dư i ñây.
a) Ph i s. d ng các m c công b v tái s. d ng ñư c và ch a l!i ñư c.
b) M c ñ công b ph i truy n ñ!t m t cách ñ y ñ tính s5n có nhưng
b h!n ch# c a các chương trình thu gom ho'c các phương ti n dùng cho m c
ñích tái s. d ng ho'c ch a l!i các s n ph m ñã qua s. d ng.
c) M c ñ công b chung chung như "S. d ng l!i/ch a l!i ñư c 1 nơi
có phương ti n" mà không truy n ñ!t ñư c tính s5n có ñang b h!n ch# c a
các chương trình thu gom hay phương ti n là lo!i công b không thích h p.
Vi c ñánh giá ph i ñư c th c hi n phù h p theo ñi u 6. Thêm vào ñó,
thông tin nói ñ#n trong m c 6.5 ph i kèm theo b,ng ch ng c a:
a) S n ph m ñang ñư c nói ñ#n trong công b là ñang ñư c tái s. d ng
ho'c ch a l!i.
b) Cac phương ti n dùng cho vi c tái s. d ng ho'c ch a l!i là ñang s5n
có ñ ñáp ng cho s n ph m ñư c nói ñ#n trong công b .
c) Các phương ti n c n cho tái s. d ng ho'c ch a l!i s n ph m là có
s5n m t cách thu n ti n cho m t t9 l h p lý khách hàng, khách hàng ti m
năng và ngư i s. d ng s n ph m.
7.13. Gi m b t ch/t th i
Là s gi m b t v lư ng (kh i lư ng) c a v t ch%t tham gia vào dòng
th i do có s thay ñ i trong s n ph m, quá trình ho'c bao bì.
Chú thích - Ch%t th i có th g3m các ch%t t" các quá trình ch# t!o và x.
lý, th i vào không khí và nư c cũng như ch%t th i r n.
7.13.2.1. T%t c các công b v gi m b t ch%t th i ñ u ph i ñưa ra m c
ñ công b . Công b v gi m b t ch%t th i là m t công b so sánh, do ñó ph i
tho mãn các yêu c u ñư c nêu ra trong 6.3.
7.13.2.2. Gi m b t ch%t th i c a s n ph m và bao bì có th bao g3m c
vi c gi m b t ch%t th i sinh ra trong các giai ño!n s n xu%t, lưu thông phân
ph i, s. d ng s n ph m và th i b+.
7.13.2.3. Các công b v ch%t th i ñư c gi m b t có th g3m không ch-
là gi m hàm lư ng nư c trong ch%t th i r n mà còn c gi m b t kh i lư ng
ch%t th i thông qua các quy trình x. lý ch%t th i.
7.13.2.4.Nh)ng tính toán c a quá tình gi m ch%t th i không ñư c g p
các v t li u t n d ng l!i dùng trong quá trình như v t li u làm l!i nghi n l!i
ho'c ph# li u ñư c sinh ra trong quá trình còn có kh năng tái s. d ng l!i cho
cùng m t quy trình ñó mà v t li u ñư c t!o ra.
7.13.2.5. Ngư i t!o ra ch%t th i r3i chuy n ch%t th i cho ngư i s. d ng
khác nh,m t n d ng ch%t th i ñó cho m t m c ñích ñã ñ nh, ngoài vi c ñưa
ch%t th i vào trong dòng th i, thì có th th c hi n m t công b gi m b t ch%t
th i.
Vi c ñánh giá ph i ñư c th c hi n theo ñi u 6. Thêm vào ñó, lư ng
ch%t th i ñã gi m ñư c có th tính toán ra t" b ng cân b,ng v t ch%t, như t"
phép ño ch%t th i th c t#.
Ph l c A
(tham kh o)
Lư$c ñ* v, m t h th ng tái ch
H m l−îng ®−îc t¸i chÕ cña s¶n phÈm (X%) = (A/P) x 100
Mét sè vËt liÖu ®) t¸i t¹o (c¶i t¹o) cã thÓ dïng trùc tiÕp cho mét quy tr×nh s¶n
xuÊt, bao gåm c¶ quy tr×nh t¸i chÕ, m kh«ng cã c«ng ®o¹n t¸ch rêi ®−îc gäi
l "quy tr×nh t¸i chÕ" trong hÖ thèng ®ã. Trong tr−êng hîp nh− vËy, s¶n phÈm
®ång h nh v chÊt th¶i vÉn cßn cã thÓ ®−îc sinh ra tõ quy tr×nh s¶n xuÊt n y.
Çc s¶n phÈm ®ång h nh v chÊt th¶i cÇn ®−îc tÝnh ®Õn khi x¸c ®Þnh khèi
l−îng cña vËt liÖu ®) t¸i chÕ ®Ó sö dông v o c«ng thøc tÝnh h m l−îng t¸i chÕ
®−îc.
Chó thÝch: L BiÓu ®å n y tr×nh b y mét vÝ dô ®¬n gi¶n hãa vÒ hÖ thèng t¸i chÕ
v nh»m cung cÊp th«ng tin ®Ó tÝnh h m l−îng t¸i chÕ ®−îc. Çc vÝ dô ho n
chØnh h¬n, tham kh¶o trong ISO/TR 14049, Qu¶n lý m«i tr−êng, ®¸nh gi¸
vßng ®êi cña sn¶ phÈm L Çc vÝ dô ®Ó ¸p dông TCVN ISO 14041.
H×nh A.1 L−îc ®å vÒ mét hÖ thèng t¸i chÕ
Hàm lư ng ñư c tái ch# c a s n ph m (X%) = (A/P) x 100

M t s v t li u ñã tái t!o (c i t!o) có th dùng tr c ti#p cho m t quy
trình s n xu%t, bao g3m c quy trình tái ch#, mà không có công ño!n tách r i
ñư c g&i là "quy trình tái ch#" trong h th ng ñó. Trong trư ng h p như v y,
s n ph m ñ3ng hành và ch%t th i v n còn có th ñư c sinh ra t" quy trình s n
xu%t này. Các s n ph m ñ3ng hành và ch%t th i c n ñư c tính ñ#n khi xác
ñ nh kh i lư ng c a v t li u ñã tái ch# ñ s. d ng vào công th c tính hàm
lư ng tái ch# ñư c.
Chú thích - Bi u ñ3 này trình bày m t ví d ñơn gi n hoá v h th ng
tái ch# và nh,m cung c%p thông tin ñ tính hàm lư ng tái ch# ñư c. Các ví d
hoàn ch-nh hơn, tham kh o trong ISO/TR 14049, Qu n lý môi trư ng - ðánh
giá vòng ñ i c a s n ph m - Các ví d ñ áp d ng TCVN ISO 14041.
Hình A.1 - Lư$c ñ* v, m t h th ng tái ch
[1] ISO 14040: 1997, Environmental management - Life cycle

assessment - Principles and framework.
[2] ISO 14041: 1998, Environmental management - Life cycle
assessment - Goal dnd scope definition and inventory analysis.
[3] ISO/IEC Guide 14: 1977, Product information for consumers.
Ví d v, nh ng tiêu chu n ñ- dùng cho bi-u tư$ng phân ñ nh
nguyên v t li u
Tài li u tham kh o t" [4] ñ#n [7] ñưa ra ví d v nh)ng tiêu chu n và
các %n ph m công nghi p dùng cho s phân ñ nh nguyên v t li u. ðây ch- là
các ví d và danh m c này là chưa ph i là danh m c ñ y ñ .
[4] ISO 11469: 1993, Plastics - Generic identification and marking of
plastics products.
[5] IEC 61429: 1995, Marketing of secondary cells and batteries with
the international recycling symbol ISO 7000 - 1135
[6] Technical Bulletin No. PBI - 24 - 1988 Revision 2, October 1, 1990
Voluntary Guidelines - Palstic Bottle Material Code system: Mold
Modification Drawings, The Society of the Plastics Industry, Inc.. (SPI).
[7] Technical Bulletin No. RPCD - 13 - 1989 Revision 1, October 1,
1990 Voluntary guidelines - Rigid Plastic Container Material Code System:
Mold Modification Drawings, The Society of the Plastics Industry, Inc...
(SPI).
ð m b o ch/t lư$ng c a các d li u th nghi m và ki-m tra xác
nh n công b
Tài li u tham kh o t" [8] ñ#n [11] ñưa ra các ví d v các tiêu chu n có
th cung c%p thông tin b ích và hư ng d n v thu th p các s li u tin c y mà
có th ñư c s. d ng cho ki m tra xác nh n công b sau này. ðây ch- là các ví
d và danh m c này chưa ph i là danh m c ñ y ñ .
[8] ISO 9004 - 1: 1994, Quanlity management and quality systems
elements - Part 1: Guidelines.
[9] ISO/IEC Guide 25: 1990, General requirements for the competence
of calibration and testing laboratories.
[10] ANSI/ASQC E4 - 1994, Specifications and guidelines for quality
systems for environmental data collection and environmental technology
programs.
[11] EN 54001: 1989, General criteria for the operation of testing
laboratories.
Ví d v, nh ng tiêu chu n dùng cho th nghi m và ki-m tra xác
nh n công b
Tài li u tham kh o t" [2] ñ#n [66] li t kê danh m c các tiêu chu n và
các phương pháp dùng trong công nghi p có th ñư c xem xét ñ s. d ng khi
thu th p các d) li u khác nhau c n cho s ki m tra xác nh n công b . Danh
m c này chưa ph i là danh m c ñ y ñ và ch- ñ minh ho! cho các lo!i tiêu
chu n mà có th ñư c xem xét khi l a ch&n phương pháp th. và ki m tra xác
nh n t công b v môi trư ng.
Các phương pháp trong danh m c này ch- có th ñư c s. d ng m t khi
phương pháp ñư c ch&n ñó ñáp ng ñư c các yêu c u liên quan như ñã nêu
trong ñi u 6 c a tiêu chu n này.
a) Hàm lư$ng ñư$c tái ch
[12] ASTM D5663 - 95, Standard Guide for Validating Recycled
Content in Packaging Paper and Paperboard.
[13] BS 7500: 1995, Specification for marking of recycled paperboard.
[14] AS 4082 - 1992, Recycled paper - Glossary of terms.
[15] PBI 27 - 1993, Technical Bulletin - Protocol to Quantify Plant
Usage of Recycled Palstics in Plastic Bottle Production, The Plastic Bottle
Institute.
b) S d ng tài nguyên ít hơn
[16] ASTM D5833 - 95, Standard Guide for Source Reduction, Reuse,
Recycling and Disposal of Steel Cans.
[17] ASTM D5834 - 95, Standard Guide for Source Reduction, Reuse,
Recycling and Disposal of Solid and Corrugated Fiberboard (Cardboard).
c) Có th- phân hu=
[18] ISO 7827: 1994, Water quality - Evaluation in an aqueous medium
of the "ultimate" aerobic biodegradability of organic compounds - Method by
analysis of dissolved organic carbon (DOC).
[19] ISO 9408: 1999, Water quality - Evaluation of ultimate aerobic
biodegradability of organic compounds in aqueous medium by determination
of oxygen demand in a closed respirometer.
[20] ISO 9439: 1999, Waer quality - Evaluation of ultimate aerobic
biodegradability of organic compounds in aqueous medium - Carbon dioxide
evolution test.
[21] ISO 10707: 1997, Water quality - Evaluation in a aqueous medium
of the "ultimate: aerobic biodegradability of organic compounds - Method by
analysis of biochemical oxygen demand [closed bottle test].
[22] ISO 14851, Determination of the ultimate aerobic biodegradability
of plastic materials in an aqueous medium - Method by measuring the oxygen
demand in a closed respirometer.
of plastic materials in an aqueous medium - Method by analysis of evolved
carbon dioxide.
[24] ISO 14853, Determination of the ultimate anaerobic
biodegradability of plastic materials in an aqueous medium - Method by
measurement of biogas production.
and disintegration of plastic materials under controlled composting conditions
- Method by analysis of evolved carbon dioxide.
[26] OECD 301, Guideline for testing of chemicals.
[27] ASTM D3826 - 91, Determining degradation end point in
degradable polyethylene and polypropylene using a tensile test.
[28] ASTM D5071 - 91, Standard practice for operating xenon arc type
exposure apparatus with water for exposure of photodegradable plastics.
[29] ASTM D5208 - 91, Operating fluorescent ultraviolet (UV) and
condensation apparatus for exposure of photodegradable plastics.
[30] ASTM D5209 - 92, Test method for determining the aerobic
biodegradation of plastic materials in the presence of municipal sewage sluge.
[31] ASTM D5210 - 92, Test method for determining the anaerobic
biodegradation of plastic materials in the presence of municipal sewage
sludge.
biodegradability of degradable plastics by specific microorganisms.
biodegradation of plastic materials in a activatedsludge - wastewater
treatment system.
[34] ASTM D5272 - 92, Outdoor exposure testing of photodegradable
plastics.
[35] ASTM D5338 - 93, Test method for determining aerobic
biodegradation of plastic materials under controlled composting conditions.
[36] ASTM D5437 - 93, Wathering of plastics under marine floating
exposure.
[37] ASTM D5509 - 96, Standard practice for exposing plastics to a
simulated compost environment.
[38] ASTM D5509 - 96, Standard practice for heat aging of oxidatively
degradable plastics.
[39] ASTM D5511 - 94, Standard test method for determining
anaerobic biodegradation of plastic materials under high - solids anaerobic
digestion conditions.
simulated compost environmental using an externally heated reactor.
simulated active landfill environmen.
[42] ASTM D5526 - 94, Standard test method for determining
anaerobic biodegradation of plastic materials under accelerated landfill
conditions.
[43] ASTM D5988 - 96, Standard test method for determining aerobic
biodegradation with oil of plastic materials or residual plastic materials after
composting.
[44] ASTM D6002 - 96, Standard guide for assessing the
compostability of environmentally degradable plasitcs.
[45] ASTM D6003 - 96, Standard test method for determining weight
loss from plastic materials expossed to simulated municipal soild waste
(MSW) aerobic compost environment.
[46] DIN V 54900 - 2, Testing of the compostability of plastics - Part 2:
Testing of the complete biodegradability of plastics in laboratory tests.
[47] DIN V 54900 - 3, Testing of the compostability of plastics - Part 3:
Testing under practice - relevant conditions and testing of quality of the
composts.
[48] DIN V 54900 - 4, Testing of the compostability of polymeric
materials - Part 4: Testing of the ecotoxicity of the composts.
d Tiêu th năng lư$ng và nư c
[49] IEC 60436, Methods for measuring the performance of electric
dishwashers.
[50] IEC 60350, Electric cooking ranges, hobs, ovens and grills for
household use - Method for measuring performance.
[51] IEC 60379, Methods for measuring the performance of electric
storage water - heaters for household purposes.
[52] IEC 60531, Household electric thermal storage room heaters -
Moethods for measuring performance.
[53] IEC 60675, Household electric direct - acting room heaters -
Methods for measuring performance.
54. 1 EC 60456, Clothes washing machines for household use -
Methods for measuring the performance.
[55] IEC 61121, Electric tumble dryers for household use - Methods for
measring the performance.
[56] IEC 60530, Methods for measuring the performance of elecric
kettles and jugs for household and similar use.
[57] IEC, Methods for measuring the performance of electric household
coffee makers.
[58] IEC 60705, Household microwave ovens - Methods for measuring
performance.
[59] ISO 7371, Household refrigerating appliances - Refrigerators with
or without low - temperature compartment - Characteristics and test methods.
[60] ISO 8187, Household refrigerating appliances - Refrigerator -
freezers - Characteristics and test methods.
[61] ISO 8561, Household frost - free refrigerating appliances -
Refrigerators, refrigerator - freezers, frozen food storage cabinets and food
freezers cooled by internal forced air circulation - Charateristics and test
methods.
[62] ISO 5151, Non - ducterd air conditioners and heat pumps - testing
and rating for performance.
[63] ISO 13253, Ducted air - conditioners and air to - air heat pumps -
Testing and rating for performance.
[64] ISO 13256 (all parts), Water - source heat pumps - Testing and
rating for performance.
[65] ISO 15042 (all parts), Multiple split - system air - conditioners and
air - to - air heat pumps - Testing and rating for performance.
[66] ISO 5801, Industrial fans - Performance testing using standardized
airways.
TIÊU CHU N VI T NAM * VIETNAM STANDARD
TCVN ISO 14024: 2005

ISO 14024: 1999
Xu/t b n l n 1
First edition
NHÃN MÔI TRƯ NG VÀ CÔNG B MÔI TRƯ NG -

GHI NHÃN MÔI TRƯ NG KI?U I -
NGUYÊN T1C VÀ TH@ T C
ENVIRONMENTAL LABELS AND DECLARATIONS -

TYPE I ENVIRONMENTAL LABELLING -
PRINCIPLES AND PROCEDURES
Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng -
Ghi nhãn môi trư ng ki-u I - Nguyên t"c và th t c
Environmental labels and declarations -
Type I environmental labelling - Principles and procedures
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này thi#t l p các nguyên t c và th t c ñ xây d ng chương
trình ghi nhãn môi trư ng ki u I bao g3m l a ch&n ch ng lo!i s n ph m,
chu n c môi trư ng c a s n ph m và các ñ'c tính ch c năng s n ph m; cho
m c ñính ñánh giá và ch ng minh s tuân th . Tiêu chu n này còn thi#t l p
các th t c ch ng nh n ñ c%p nhãn môi trư ng.
Các tài li u vi n d n sau là r%t c n thi#t cho vi c áp d ng tiêu chu n.
ð i v i các tài li u vi n d n ghi năm ban hành thì áp d ng b n ñư c nêu. ð i
v i các tài li u vi n d n không ghi năm ban hành thì áp d ng phiên b n m i
nh%t, bao g3m c các s.a ñ i.
TCVN ISO 14020: 2000 (ISO 14020: 1998), Nhãn môi trư ng và công
b môi trư ng - Nguyên t c chung.
Trong tiêu chu n này, các thu t ng) và ñ nh nghĩa sau ñư c áp d ng:
3.1.
Chương trình ghi nhãn môi trư ng ki-u I (Type I environmental
labelling programme)
Chương trình t nguy n, d a trên các chu n c c a bên th ba, ñư c
bên th ba c%p gi%y phép cho s. d ng nhãn môi trư ng trên s n ph m, ñ ch-
ra tính thân thi n v i môi trư ng m t cách toàn di n c a m t s n ph m trong
m t ch ng lo!i s n ph m c th trên cơ s1 xem xét vòng ñ i c a s n ph m ñó.
3.2.
S n ph m (product)
M&i hàng hoá ho'c d ch v .
3.3.
Ch ng lo i s n ph m (product category)
Nhóm các s n ph m có ch c năng tương ñương.
3.4.
Chu n c! môi trư ng c a s n ph m (production criteria)
Nh)ng yêu c u v môi trư ng mà s n ph m s( ph i tho mãn ñ ñư c
c%p nhãn môi trư ng.
3.5.
ð>c tính ch!c năng s n ph m (product fuction characteristic)
3.6.
Cơ quan c/p nhãn sinh thái (ecolabelling body)
Bên th ba và các ñơn v ñ!i di n c a nó, th c hi n chương trình c%p
nhãn môi trư ng ki u I.
3.7.
Bên th! ba (third party)
Cá nhân hay t ch c ñư c công nh n là hoàn toàn ñ c l p v i các bên
liên quan cùng quan tâm ñ#n m t v%n ñ .
[TCVN 6450: 1998 (ISO/IEC Guide 2: 1996)]
Chú thích: "Bên liên quan" thư ng ñ!i di n cho l i ích c a nhà cung
ng ("bên th nh%t") và nhà tiêu th ("bên th hai").
3.8.
T%t c các bên ch u nh hư1ng c a chương trình ghi nhãn môi trư ng
ki u I.
3.9.
T ch!c ñư$c c/p phép (license)
T ch c ñư c cơ quan c%p nhãn sinh thái cho phép s. d ng nhãn môi
trư ng ki u I.
3.10.
Y#u t c a các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a m t t ch c có th
tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng.
Chú thích: Khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa là m t khía c!nh có ho'c
có th gây ra tác ñ ng môi trư ng có ý nghĩa.
[TCVN ISO 14001: 2005]
3.11.
B%t kỳ m t s thay ñ i nào gây ra cho môi trư ng, dù là có l i hay có
h!i, do m t ph n hay toàn b các ho!t ñ ng c a m t t ch c, ho'c s n ph m
và d ch v gây ra.
[TCVN ISO 14001: 2005]
3.12.
Ch!ng nh n (certification)
Th t c mà qua ñó bên th ba c%p b n ch ng nh n m t s n ph m, quá
trình ho'c d ch v có các ñ'c tính phù h p v i nh)ng yêu c u c th .
3.13.
Gi/y phép (cho ghi nhãn môi trư ng ki-u I) [lincence (for Type I
environmental labelling)]
Tài li u ñư c ban hành theo quy ñ nh c a h th ng ch ng nh n, qua ñó
m t cơ quan c%p nhãn sinh thái công nh n m t cá nhân/t ch c có quy n s.
d ng nhãn môi trư ng ki u I cho nh)ng s n ph m ho'c d ch v c a mình theo
các quy ñ nh c a chương trình ghi nhãn môi trư ng.
3.14.
Phù h$p v, m c ñích (fitness for purpose)
Kh năng c a s n ph m, quá trình ho'c d ch v ñáp ng m t m c ñích
ñã ñư c xác ñ nh trong nh)ng ñi u ki n c th .
4. M c tiêu c a ghi nhãn môi trư ng ki-u I
M c tiêu chung c a nhãn môi trư ng và công b môi trư ng là thông
qua vi c trao ñ i nh)ng thông tin chính xác và có th ki m tra xác nh n ñư c,
không gây nh m l n v các khía c!nh môi trư ng c a s n ph m và d ch v , ñ
khuy#n khích cung và c u c a các s n ph m và d ch v ít gây s c ép hơn ñ i
v i môi trư ng, qua ñó t!o ti m năng c i thi n môi trư ng liên t c, ñư c th
trư ng ñi u ti#t.
M c tiêu c a chương trình ghi nhãn môi trư ng ki u I là góp ph n gi m
b t nh)ng tác ñ ng môi trư ng có liên quan ñ#n s n ph m, thông qua vi c
xác nh n s n ph m tho mãn các chu n c c th c a chương trình ghi nhãn
ki u I v s thân thi n môi trư ng t ng th .
M c tiêu c a tiêu chu n này là ñ m b o rõ ràng và tin c y trong vi c
th c thi chương trình ghi nhãn trư ng ki u I và ñ hài hoà các nguyên t c và
th t c v i chương trình.
5. Nguyên t"c
5.1. Tính ch/t t# nguy n c a chương trình
Chương trình ghi nhãn môi trư ng ki u I bao g3m c nh)ng chương
trình ñư c xây d ng hay ñi u hành b1i các cơ quan ñư c chính ph tài tr ,
ph i mang tính t nguy n.
5.2. M i quan h v i TCVN ISO 14020
Nh,m b sung cho các yêu c u c a tiêu chu n này, các nguyên t c ñã
ñư c quy ñ nh trong TCVN ISO 14020 cũng ñư c áp d ng. N#u tiêu chu n
này cung c%p nh)ng yêu c u c th hơn TCVN ISO 14020, nh)ng yêu c u c
th này ph i ñư c áp d ng.
5.3. M i quan h v i văn b n pháp quy
ði u ki n tiên quy#t khi công nh n và duy trì gi%y phép nhãn môi
trư ng ki u I ph i là s tuân th c a bên ñư c ch ng nh n v i các quy ñ nh
v môi trư ng và các văn b n pháp quy khác có liên quan.
5.4. Xem xét vòng ñ i c a s n ph m
M c tiêu gi m các tác ñ ng môi trư ng, không ch- gi m các tác ñ ng
truy n ñ#n các môi trư ng trung gian ho'c các tác ñ ng qua các giai ño!n c a
vòng ñ i c a s n ph m, là ñ!t k#t qu t t nh%t n#u xem xét toàn b vòng ñ i
c a s n ph m khi thi#t l p các chu n c môi trư ng c a s n ph m.
Khi xây d ng các chu n c môi trư ng c a s n ph m, vòng ñ i c a s n
ph m ñư c tính ñ#n bao g3m: khai thác tài nguyên, s n xu%t, phân ph i, s.
d ng và th i b+ liên quan ñ#n nh)ng ch- th môi trư ng trung gian tương ng.
B%t kỳ s ch ch hư ng nào kh+i cách ti#p c n t ng h p này ho'c vi c s.
d ng thu h7p các v%n ñ môi trư ng c n ph i ki m soát, c n thi#t ph i ñư c lý
gi i.
5.5. Tính ch9n l9c
Chu n c môi trư ng c a s n ph m ph i ñư c thi#t l p ñ phân bi t các
s n ph m thân thi n v i môi trư ng v i các s n ph m cùng lo!i, d a trên s
khác bi t có th ñ nh lư ng trong tác ñ ng c a chúng ñ i v i môi trư ng.
Chu n c môi trư ng c a s n ph m c n t!o ra s khác bi t gi)a các s n ph m
ch- khi nh)ng khác bi t %y có ý nghĩa. Nh)ng phương pháp th. và ki m tra
xác nh n s. d ng ñ ñánh giá s n ph m có ñ chính xác và ñ ñúng khác
nhau. ði u này nên cân nh c khi xác ñ nh m c ñ ý nghĩa c a s khác bi t
này.
Khi chu n c môi trư ng c a s n ph m ñư c thi#t l p như trên, t%t c
các s n ph m tho mãn các chu n c ñ u phù h p ñ s. d ng nhãn môi
trư ng.
5.6. Chu n c! môi trư ng c a s n ph m
5.6.1. Xem xét vòng ñ i c a s n ph m
Chu n c môi trư ng c a s n ph m ph i d a vào các ch- th xu%t hi n
t" vi c xem xét vòng ñ i c a s n ph m (xem 6.4).
5.6.2. Cơ s8 c a chu n c!
Chu n c môi trư ng c a s n ph m c n ñư c xác l p 1 m c có th ñ!t
ñư c và có kh năng xem xét liên quan ñ#n các tác ñ ng môi trư ng, kh
năng ño và ñ chính xác.
5.7. ð>c tính ch!c năng c a s n ph m
Khi xây d ng chu n c , ph i tính ñ#n s phù h p v i m c ñích và tính
năng s. d ng c a s n ph m. C n xem xét các tiêu chu n qu c t#, khu v c,
qu c gia v s n ph m ñư c s. d ng trong chương trình, theo phân c%p s.
d ng tiêu chu n trình bày trong TCVN ISO 14020.
Chú thích: Trong yêu c u ghi nhãn môi trư ng, s phù h p v i m c
ñích s. d ng c a m t s n ph m có nghĩa là s n ph m ñó tho mãn yêu c u v
s c kho6, an toàn và nhu c u v tính năng s. d ng c a ngư i tiêu dùng.
5.8. Hi u l#c c a các yêu c u c a chương trình
5.8.1. Th i h n hi u l#c
Chu n c môi trư ng c a s n ph m và yêu c u v ch c năng c a s n
ph m cho m i lo!i s n ph m ph i ñư c ñ't ra cho m t kho ng th i gian xác
ñ nh trư c.
5.8.2. Chu kỳ xem xét
Chu n c môi trư ng c a s n ph m và yêu c u v ch c năng c a s n
ph m ph i ñư c xem xét l!i trong m t kho ng th i gian ñ nh trư c, có tính
ñ#n các y#u t như công ngh m i, s n ph m m i, thông tin môi trư ng m i
và s bi#n ñ ng th trư ng. S xem xét l!i chu n c môi trư ng và các yêu
c u v ch c năng c a s n ph m không nh%t thi#t ph i mang l!i s thay ñ i
nào.
5.9. Tham kh o
M t quá trình tham gia r ng rãi chính th c gi)a các bên h)u quan ph i
ñư c thi#t l p t" ñ u nh,m m c ñích ch&n l&c và xem xét l!i các ch ng lo!i
s n ph m, chu n c môi trư ng và ñ'c tính ch c năng c a s n ph m.
5.10. S# tuân th và ki-m tra xác nh n
T%t c các y#u t trong chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c tính
ch c năng s n ph m c a chương trình ghi nhãn môi trư ng ph i ñư c cơ quan
c%p nhãn sinh thái ki m tra xác nh n. Các phương pháp ñánh giá s tuân th
ñư c s. d ng v i th t ưu tiên như sau:
- các tiêu chu n ISO và IEC.
- các tiêu chu n qu c t# khác
- các tiêu chu n khu v c và qu c gia
- các phương pháp khác l'p l!i và tái l p, tuân theo nh)ng nguyên t c
v th c hành phòng thí nghi m t t ñã ñư c ch%p nh n (xem TCVN ISO/IEC
17025 v thông tin v th c hành phòng thí nghi m)
- các b,ng ch ng c a nhà s n xu%t.
5.11. Tính minh b ch
M t chương trình ghi nhãn môi trư ng ki u I c n có kh năng th hi n
ñư c tính minh b!ch qua t%t c các giai ño!n phát tri n và v n hành. Tính
minh b!ch hàm ý thông tin ph i luôn s5n sàng cho các bên h)u quan ki m tra
và nh n xét khi thích h p. Ph i có ñ th i gian ñ ñưa ra các góp ý. Nh)ng
thông tin này bao g3m:
- l a ch&n các ch ng lo!i s n ph m;
- l a ch&n và xây d ng các chu n c môi trư ng c a s n ph m;
- ñ'c tính ch c năng s n ph m;
- phương pháp th. và ki m tra xác nh n;
- th t c ch ng nh n và c%p gi i thư1ng;
- chu kỳ xem xét;
- th i h!n có hi u l c;
- nh)ng b,ng ch ng không thu c lo!i b o m t làm cơ s1 ñ ñư c c%p
nhãn môi trư ng;
- ngu3n qu xây d ng chương trình (ví d : phí, h tr tài chính c a
chính ph ...);
- ki m tra xác nh n s tuân th .
Tính minh b!ch không ñư c mâu thu n v i các yêu c u c a 5.17.
5.12. Nh ng khía c nh thương m i qu c t
Không ñư c xây d ng, ch%p nh n hay áp d ng nh)ng yêu c u và th
t c v nhãn môi trư ng v i m c ñích t!o ra nh)ng nh hư1ng ho'c rào c n
không c n thi#t ñ i v i thương m!i qu c t#. C n lưu ý xem xét nh)ng ñi u
kho n và gi i thích có th áp d ng c a T ch c thương m!i th# gi i (WTO).
5.13. Kh năng ti p c n
Vi c áp d ng và tham gia các chương trình ghi nhãn môi trư ng là
dành cho m&i ng viên ti m năng. T%t c các ng viên khi ñáp ng ñ y ñ các
chu n c môi trư ng c a s n ph m thu c m t ch ng lo!i s n ph m c th và
các yêu c u khác c a chương trình ñ u có quy n ñư c c%p gi%y phép và cho
phép s. d ng nhãn.
5.14. Cơ s8 khoa h9c c a chu n c! môi trư ng c a s n ph m
Vi c xây d ng và l a ch&n chu n c ph i d a trên nh)ng nguyên t c
khoa h&c và k thu t rõ ràng. Các chu n c này c n ñư c xác l p t" nh)ng d)
li u ch ng minh tính thân thi n v i môi trư ng.
5.15. Tránh mâu thu n v, l$i ích
Chương trình ghi nhãn môi trư ng ki u I ph i ñ m b o không ch u
nh)ng tác ñ ng không h p lý. Chương trình ph i ch ng minh ñư c các ngu3n
qu ñ xây d ng chương trình không gây nên nh)ng mâu thu n v l i ích.
Chú thích: Xem các ñi u kho n c a TCVN 7457 (ISO/IEC Guide 65).
5.16. Giá thành và phí
Phí có th bao g3m phí ñăng ký, phí th. nghi m ho'c chi phí hành
chính. V m't nguyên t c, giá thành và phí ñ công nh n và duy trì nhãn môi
trư ng cân d a trên cơ s1 các chi phí c a chương trình và nên gi) 1 m c th%p
nh%t có th ñ tăng kh năng ti#p c n v i chương trình.
T%t c phí ñ u ñư c áp d ng như nhau cho m&i ng viên và t ch c
ñư c c%p gi%y phép.
5.17. Tính b o m t
Ph i duy trì tính b o m t c a t%t c thông tin ñư c xác ñ nh c n gi) bí
m t.
5.18. S# th'a nh n l n nhau
Càn khuy#n khích s th"a nh n l n nhau d a trên s tin tư1ng c a m i
bên. ðó có th là s th"a nh n l n nhau v phép th., giám sát, ñánh giá s
phù h p, các th t c hành chính, và chu n c môi trư ng c a s n ph m n#u
thích h p.
Nh,m b o ñ m tính minh b!ch hoàn toàn, nh)ng thông tin v tho mãn
th"a nh n l n nhau hi n có gi)a các cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i ñư c d2
dàng ti#p c n.
Chú thích: Hư ng d n chi ti#t xem chương 8 tài li u tham kh o [6].
6. Th t c
6.1. Khái quát
Ghi nhãn môi trư ng ki u I liên quan t i m t quá trình l'p, bao g3m:
- tham kh o ý ki#n các bên h)u quan;
- l a ch&n các ch ng lo!i s n ph m;
- xây d ng, xem xét l!i và s.a ñ i các chu n c môi trư ng c a s n
ph m;
- xác ñ nh nh)ng ñ'c tính ch c năng s n ph m; và
- thi#t l p các th t c ch ng nh n và các y#u t hành chính khác c a
chương trình.
6.2. Tham kh o ý ki n các bên h u quan
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i th c thi m t cơ ch# tham kh o chính
th c nh,m t!o ñi u ki n cho s tham gia ñ y ñ c a các bên h)u quan. M t
cơ ch# như v y có th g3m vi c s. d ng các nhóm ñ!i di n các bên h)u quan
ñư c l a ch&n, ví d : ban tư v%n, u9 ban c v%n, ho'c l%y ý ki#n qu n chúng.
S tham kh o là m t quá trình liên t c, xu%t hi n t" khi l a ch&n ch ng
lo!i s n ph m và trong lúc thi#t l p chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c
tính ch c năng s n ph m. Các bên h)u quan c n có ñ th i gian, s ti#p c n
ñ#n chi ti#t và ngu3n thông tin ñư c s. d ng. Quá trình tham kh o cũng ph i
ñ m b o các ñ ngh c a các bên h)u quan ñư c xem xét k và tr l i tho
ñáng. C n có nh)ng n l c thích h p ñ ñ!t ñư c s nh%t trí trong su t quá
trình.
6.3. L#a ch9n ch ng lo i s n ph m
6.3.1. Ti n hành nghiên c!u kh thi
Trong giai ño!n này c a quá trình, c n ti#n hành nghiên c u các ch ng
lo!i s n ph m và b n ch%t th trư ng. M c ñích c a nghiên c u nh,m xem xét
tính kh thi c a vi c thi#t l p các ch ng lo!i s n ph m. Nghiên c u c n bao
g3m:
- l a ch&n ban ñ u ch ng lo!i s n ph m;
- tham kh o ý ki#n các bên h)u quan;
- kh o sát th trư ng (ví d : b n ch%t, quy mô, nhu c u);
- các nhà cung c%p trên th trư ng (ví d : các doanh nghi p v"a và nh+,
các nhà s n xu%t trong nư c và ngoài nư c);
- tác ñ ng môi trư ng c a s n ph m;
- ti m năng và nhu c u c i thi n môi trư ng;
- xác ñ nh ph!m vi ch ng lo!i s n ph m, có tính ñ#n tính tương ñương
trong s. d ng;
- kh năng s. d ng, bao g3m c ñ'c tính ch c năng c a s n ph m;
- s s5n có c a d) li u;
- lu t pháp và tho thu n qu c gia và qu c t# hi n hành.
6.3.2 ð, xu/t v, ch ng lo i s n ph m
Sau khi nghiên c u kh thi hoàn thành, cơ quan c%p nhãn sinh thái s(
xác minh nh)ng ch ng lo!i s n ph m nào có kh năng ñư c th trư ng ch%p
nh n. C n xây d ng ñ xu%t v ch ng lo!i s n ph m cho các bên h)u quan ñ
l p t ng quan v các ph n c a nghiên c u kh thi, các phát hi n và xem xét
d n t i vi c ñ xu%t ch ng lo!i s n ph m c a c chương trình.
6.4. L#a ch9n và xây d#ng chu n c! môi trư ng c a s n ph m
6.4.1. L#a ch9n các chu n c! môi trư ng c a s n ph m
Khuôn kh và th t c mà tiêu chu n này ñ't ra nh,m cung c%p s th ng
nh%t và cho phép nh)ng quy#t ñ nh v các chu n c cu i cùng tr1 thành k#t
qu c a quá trình tham kh o ý ki#n gi)a cơ quan c%p nhãn sinh thái và các
bên h)u quan. Các chu n c này ph i ñư c l a ch&n theo nh)ng yêu c u ñ't
ra trong 5.2 ñ#n 5.17.
B ng 1 là m t ví d áp d ng và ñ tr giúp cho cơ quan c%p nhãn sinh
thái có ñư c ch&n l a ban ñ u v các chu n c môi trư ng c a s n ph m.
B ng này k#t n i các giai ño!n c a vòng ñ i c a s n ph m v i các ch- th
chính v môi trư ng 1 ñ u vào và ñ u ra. Các ch- th phát th i này ñư c nhóm
theo các môi trư ng trung gian. Vi c nghiên c u v các giai ño!n c a vòng
ñ i c a s n ph m (có th ñư c th hi n như m t nghiên c u kh thi chi ti#t
hơn ñư c ñưa ra 1 6.3.1) có th ñưa ñ#n k#t lu n r,ng các tác ñ ng môi
trư ng 1 m t s giai ño!n là không có ý nghĩa và không c n thi#t ph i xem
xét thêm. Tuy v y, nghiên c u này ph i ch- ra r,ng vi c l a ch&n chu n c
môi trư ng c a s n ph m s( không d n t i vi c các tác ñ ng này s( truy n t"
giai ño!n này sang giai ño!n khác c a vòng ñ i c a s n ph m, hay t" môi
trư ng trung gian này sang môi trư ng trung gian khác mà không ñ!t ñư c
ích l i gì v môi trư ng.
B ng 1 - B ng l#a ch9n chu n c! môi trư ng c a s n ph m ñi-n hình
Giai ño!n Ch- th v môi trư ng 1 ñ u vào/ ñ u ra

vòng ñ i Năng lư ng Tài nguyên Th i ra môi trư ng
c as n Có th ph c h3i (tái Có th ph c h3i (tái Khác
Nư c Không khí ð%t
ph m t!o)/ không th t!o)/ không th
Khai thác
tài nguyên
S n xu%t
Phân ph i
S. d ng
Th i b+
6.4.2. Xây d#ng các chu n c! môi trư ng c a s n ph m

6.4.2.1. Khái quát
Khi thi#t l p các chu n c ph i tính ñ#n các v%n ñ môi trư ng tương
quan c a ñ a phương, khu v c và toàn c u, công ngh s5n có và các khía c!nh
v kinh t#.
Chu n c môi trư ng c a s n ph m ph i ñư c th hi n theo:
- tác ñ ng ñ#n môi trư ng và ngu3n tài nguyên thiên nhiên; ho'c
- n#u không kh thi, s( tính ñ#n các khía c!nh môi trư ng, như s phát
th i ra môi trư ng.
C n tránh ñưa ra nh)ng chu n c yêu c u tr c ti#p hay gián ti#p lo!i
tr" vi c s. d ng các quy trình c th ho'c phương pháp s n xu%t mà không có
cơ s1. Vi c lo!i b+ m t ch%t nào ñó ph i d a trên các phương pháp khoa h&c
tho mãn nguyên t c 3 c a TCVN ISO 14020. Các phương pháp như ñánh giá
s r i ro có th cung c%p nh)ng thông tin h)u ích.
M t s nh)ng v%n ñ chính c n xem xét trong giai ño!n này c a
chương trình ghi nhãn môi trư ng ñư c trình bày trong 6.4.2.2 ñ#n 6.4.2.5.
6.4.2.2. Xác ñ nh lĩnh v c liên quan có nhi u kh năng làm gi m tác
ñ ng môi trư ng.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i xác ñ nh các giai ño!n c a vòng ñ i
c a s n ph m khi có s khác bi t v tác ñ ng môi trư ng gi)a các s n ph m
cùng lo!i. Kho ng và s bi#n ñ ng c a s li u thu ñư c cho nh)ng s n ph m
c th ph i ñư c phân tích ñ ñ m b o nh)ng chu n c môi trư ng c a s n
ph m ñư c l a ch&n là thích h p và ph n ánh ñư c s khác nhau gi)a các s n
ph m.
6.4.2.3. S d ng ch% s ñ nh tính và ñ nh lư$ng
Cơ quan c%p nhãn sinh thái có th xem xét, n#u thích h p, cho vi c áp
d ng các y#u t ñ nh lư ng vào các yêu c u môi trư ng ñư c l a ch&n. Lý do
s. d ng ñ i v i m i y#u t ñ nh lư ng ph i ñư c gi i thích và ch ng minh rõ
ràng.
6.4.2.4. Xác ñ nh giá tr s h9c cho m7i chu n c! liên quan
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i xác ñ nh nh)ng chu n c ph n ánh
chính xác nh%t các khía c!nh môi trư ng ñã ñư c l a ch&n. Khi các chu n c
ñã xác ñ nh ñư c, cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i %n ñ nh cho chúng nh)ng
giá tr b,ng s . Nh)ng giá tr này ph i 1 d!ng nh)ng giá tr t i thi u, 1 giá tr
ngư8ng không ñư c vư t quá, h th ng thang ñi m ho'c các cách ti#p c n
thích h p khác.
6.4.2.5. Xác ñ nh phương pháp th , th t c và năng l#c c a các
phòng th nghi m
Các yêu c u th. nghi m và ki m tra xác nh n c n ñư c xem xét song
song khi thi#t l p các yêu c u ñ i v i ch ng lo!i s n ph m c th . Ph i xem
xét c n th n kh năng ñáp ng yêu c u th. nghi m và ki m tra xác nh n v
m't t ch c, k thu t và kinh t#.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái c n cung c%p tài li u tham kh o cho phương
pháp th. ñư c yêu c u ñ i v i m&i chu n c ho'c ñ'c tính c a s n ph m và
ki m tra năng l c th c hi n c a các phòng th. nghi m. Phương pháp th.
nghi m c n ñư c l a ch&n theo hư ng d n nêu ra trong 5.10.
6.5. L#a ch9n các ñ>c tính ch!c năng c a s n ph m
Ph i cân nh c c n th n khi l a ch&n các ñ'c tính ch c năng c a s n
ph m. Vi c xem xét nên ñư c t p trung cho các tính năng s. d ng c a s n
ph m hơn là ñ thi#t k# hay các ñ'c tính mô t .
Khi thi#t l p các ñ'c tính ch c năng s n ph m, c n xem xét:
- xác ñ nh nh)ng ñ'c tính ch c năng c a s n ph m;
- l a ch&n nh)ng y#u t ch ch t th hi n ch c năng ñó;
- ki m tra s phù h p c a các y#u t ch ch t ápd ng cho m&i s n
ph m trong ch ng lo!i;
- xác ñ nh các m c th hi n tính năng c n thi#t (xem 5.7).
6.6. Báo cáo và công b
Các ch ng lo!i s n ph m, chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c
tính ch c năng s n ph m sau khi thi#t l p xong ph i ñư c công b . Thông tin
trong các m u báo cáo c th ph i th hi n ñư c
- vi c thi#t l p ch ng lo!i s n ph m, chu n c và ñ'c tính ph i phù h p
v i ph!m vi, nguyên t c th c t# và yêu c u ñư c trình bày trong tiêu chu n
này.
- các chu n c ph i khách quan và có th xác minh.
- phương pháp ki m tra chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c tính
ch c năng s n ph m ph i s5n có.
- các bên h)u quan ñư c t!o ñi u ki n tham gia vào quá trình và quan
ñi m c a h& ph i ñư c xem xét.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái cũng ph i cung c%p các thông tin theo yêu
c u nh,m gi i thích ý nghĩa c a nhãn môi trư ng cho các cá nhân và t ch c
ñư c c%p nhãn môi trư ng và công chúng.
6.7. Th#c hi n nh ng s a ñ i trong chu n c! môi trư ng c a s n
ph m
Trong nh)ng trư ng h p s n ph m ñã ñư c c%p nhãn môi trư ng, m t
s y#u t c n ñư c xem xét khi xác ñ nh th i h!n các chu n c ñư c s.a ñ i
b t ñ u có hi u l c.
Nh)ng y#u t này ít nh%t bao g3m:
- s c%p bách c a vi c tuân th các ch ng c môi trư ng c a s n ph m
ñã s.a ñ i;
- ph!m vi thay ñ i, kho ng th i gian và m c ñ ph c t!p khi trang b
l!i quá trình s n xu%t cho phù h p v i các chu n c ñư c s.a ñ i.
- tránh mang l!i thu n l i m'c dù không ch ñ nh v m't thương m!i
cho m t nhà s n xu%t, m t thi#t k# hay quy trình c th .
- nhu c u tham gia c a các nhà cung ng v t li u cho ngư i/ t ch c
ñư c c%p gi%y phép s. d ng nhãn môi trư ng.
- các hành ñ ng c n thi#t ph i ti#n hành liên quan ñ#n các s n ph m ñã
ñư c c%p nhãn theo các chu n c cũ nhưng v n trong chu i cung ng ñ#n
ngư i tiêu th cu i cùng.
- th i gian thích h p ñ tư v%n cho t ch c ñư c c%p nhãn môi trư ng.
- s ph c t!p phát sinh khi cơ quan c%p nhãn sinh thái th c hi n nh)ng
thay ñ i.
- các yêu c u v lu t pháp.
7. Ch!ng nh n và s# tuân th
7.1. Khái quát
ði u 7 ñưa ra nh)ng yêu c u chung v ch ng nh n và s tuân th .
Chú thích: Nên tham kh o thêm 1 TCVN 7457 (ISO/IEC Guide 65)
7.2. Khái ni m cơ b n
7.2.1. Khái quát
ði u ki n tiên quy#t ñ ñư c c%p nhãn môi trư ng thư ng ñư c chia
thành các y#u t nêu trong 7.2.2 và 7.2.3.
7.2.2. Các nguyên t"c chung
Các nguyên t c chung hư ng d n s ho!t ñ ng c a toàn b chương
trình. Nh)ng nguyên t c chung này ki m soát nh)ng ñi u ki n chung cho vi c
c%p phép và s. d ng nhãn môi trư ng. Nh)ng nguyên t c chung này ít nh%t,
c n ñ c p ñ#n nh)ng v%n ñ sau:
- s qu ng cáo c a ngư i có gi%y phép;
- nh)ng ñi u ki n có th d n ñ#n s ñình ch-, hu9 b+ ho'c rút gi%y
phép;
- th t c th c thi nh)ng hành ñ ng kh c ph c trong trư ng h p không
phù h p;
- th t c gi i quy#t tranh ch%p;
- th t c cho th. nghi m và ki m tra xác nh n;
- cơ c%u chi phí;
- hư ng d n s. d ng bi u tư ng.
T%t c nh)ng ñi u ki n tiên quy#t ñ ñư c c%p gi%y phép và s. d ng
nhãn c u ñư c ñưa vào trong nh)ng quy t c chung, chu n c môi trư ng c a
s n ph m và ñ'c tính ch c năng s n ph m, vì ch- nh)ng yêu c u này có th
ñư c s. d ng làm cơ s1 cho vi c c%p hay rút gi%y phép s. d ng nhãn môi
trư ng.
7.2.3. Chu n c! môi trư ng c a s n ph m và ñ>c tính ch!c năng
s n ph m cho m7i ch ng lo i s n ph m
Chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c tính ch c năng s n ph m là
cơ s1 ñ xác l p các y#u t v yêu c u k thu t c a chương trình ghi nhãn
môi trư ng ki u I cho m i ch ng lo!i s n ph m.
7.3. C/p phép
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ch u trách nhi m c%p phép cho ngư i ñăng
ký. Cơ quan c%p nhãn sinh thái s( c%p gi%y phép s. d ng nhãn môi trư ng ch-
khi các ñi u ki n sau trong s các nghĩa v khác theo h p ñ3ng ñư c tho
mãn:
- ngư i ñăng ký phù h p v i nh)ng quy t c chung c a chương trình;
- s n ph m phù h p v i chu n c môi trư ng c a s n ph m và ñ'c
trưng ch c năng c a s n ph m tương ng v i m i ch ng lo!i s n ph m.
Ngư i ñư c c%p gi%y phép không b b t bu c ph i s. d ng nhãn môi
trư ng.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i duy trì m t cách công khai danh sách
nh)ng s n ph m ñã ñư c c%p nhãn.
7.4. Th t c ñánh giá và ch!ng minh s# phù h$p
7.4.1. Nguyên t"c chung
Phương pháp ñánh giá s phù h p c a s n ph m v i các chu n c môi
trư ng c a s n ph m, ñ'c tính ch c năng s n ph m và s ki m tra liên t c
ph i ñư c l p thành văn b n và ñ ch't ch( ñ duy trì tính xác th c c a
chương trình.
Có th có nhi u y#u t nh hư1ng ñ#n s l a ch&n các th t c ñánh giá
s tuân th , và các phương pháp có th thay ñ i tuỳ theo chương trình.
7.4.2. Giám sát và ki-m soát
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i xem xét l!i các yêu c u c a chương
trình ñ phù h p v i các quy t c chung (xem 7.2.2), xác ñ nh cách th c ki m
tra xác nh n c th cho m i yêu c u. Khi các yêu c u ñã ñư c xem xét l!i,
ph i l p m t k# ho!ch giám sát và ki m soát.
7.4.3. Tài li u h7 tr$
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i yêu c u ngư i ñăng ký cam k#t tuân
theo lu t môi trư ng và các văn b n pháp lý liên quan khác.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i thu th p b,ng ch ng b,ng văn b n v
s tuân th các yêu c u c a chương trình c a ngư i ñăng ký. T%t c d) li u
ph i ñư c bi#t và xác minh ñư c.
Theo yêu c u, cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i chu n b s5n sàng ít nh%t
các tài li u sau:
- ch ng lo!i s n ph m;
- chu n c môi trư ng c a s n ph m;
- ñ'c tính ch c năng s n ph m;
- th i h!n hi u l c c a chu n c ;
- phương pháp th. và ki m tra xác nh n;
- th t c ch ng nh n và c%p phép;
- h3 sơ xem xét ñ nh kỳ các chu n c ;
- b,ng ch ng không c n b o m t là căn c c%p gi%y phép;
- ngu3n qu ñ phát tri n chương trình (ví d : phí, h tr tài chính c a
chính ph );
- ki m tra xác nh n s tuân th .
7.4.4. Công b s# phù h$p
N#u chương trình cho phép ngư i ñăng ký ñư c công b s phù h p
v i các yêu c u c a chương trình,vi c công b s phù h p c n theo hư ng
d n ñưa ra trong ISO/IEC Guide 22.
7.5. Theo dõi s# tuân th
Sau khi ñư c c%p phép, ngư i có gi%y phép ph i thông báo cho cơ quan
c%p nhãn sinh thái m i thay ñ i có th nh hư1ng ñ#n s tuân th v i nh)ng
yêu c u trên.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i ñ m b o m&i thay ñ i c a s n ph m
hay quy trình s n xu%t có th nh hư1ng t i s tuân th ñ u ñư c xem xét và
yêu c u ngư i có gi%y phép ñ xu%t nh)ng hành ñ ng kh c ph c n#u s tuân
th không ñư c duy trì.
Ngư i có gi%y phép có trách nhi m ñ m b o duy trì s tuân th v i các
yêu c u c a chương trình.
7.6. B o h nhãn sinh thái
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i ñ m b o r,ng nhãn sinh thái c a mình
(t c là d%u ch ng nh n, bi u tư ng) ñư c pháp lu t b o h ñ tránh vi c s.
d ng tuỳ ti n và duy trì s tin tư1ng c a công chúng v i chương trình.
Cơ quan c%p nhãn sinh thái ph i có m t chính sách rõ ràng và ñ y ñ v
vi c s. d ng nhãn môi trư ng m t cách ñúng ñ n.B%t kỳ s sai l ch nào v i
chính sách này ph i có hành ñ ng kh c ph c phù h p và có kh năng d n ñ#n
vi c rút gi%y phép.
[1] TCVN ISO 14001: 2005 (ISO 14001: 2004), H th ng qu n lý môi

trư ng - Yêu c u và hư ng d n s. d ng (Environmental management systems
- Specification with guidance for use).
[2] TCVN ÍO/IEC 17025: 2001 (ISO/IEC 17025), Yêu c u chung vè
năng l c phòng th. nghi m và hi u chu n (General requirements for the
competence of calibration and testing laboratories)
[3] TCVN 6450: 1998 (ISO/IEC Guide 2: 1996), Tiêu chu n hoá và các
ho!t ñ ng có liên quan - Thu t ng) chung và ñ nh nghĩa (General term and
their definitions concerning standardizationand related activities)
[4] ISO/IEC Guide 22: 1997, General criteria for supplier's declaration
of confomity (Chu n c v công b s phù h p c a nhà cung c%p)
[5] TCVN 7457: 2004 (ISO/IEC Guide 65: 1996), Yêu c u chung ñ i
v i các t ch c ñiê hành h th ng ch ng nh n s n ph m (General
requirements for bodies operating product certification systems).
[6] Certification and related activities: Assessment and verification of
conformity to standards and technical specifications, International
Organization for standardization, Geneva, 1992, ISBN 92 - 67 - 10176 - 5
(Ch ng nh n và các ho!t ñ ng liên quan: ðánh giá và ki m tra xác nh n s
phù h p v i tiêu chu n và quy ñ nh k thu t)
TIÊU CHU N VI T NAM TCVN ISO/TR 14025: 2003
Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng -

Công b môi trư ng ki-u III
Environmental labels and declarations - Type III environmental

declarations
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này phân ñ nh và mô t các y#u t và các v%n ñ liên quan
ñ#n Các công b môi trư ng ki u III và các chương trình tương ng, bao g3m
c xem xét k thu t, hình th c công b và thông báo công b , xem xét v m't
qu n lý ñ i v i vi c so!n th o và/ ho'c ban hành Công b môi trư ng ki u
III.
2. Tiêu chu n vi n d n
TCVN ISO 14020: 2000 (ISO 14020: 1998) Nhãn môi trư ng và công
b - Nguyên lý chung
TCVN ISO 14021: 2003 (ISO 14021: 1999) Nhãn môi trư ng và công
b môi trư ng - T công b các công b môi trư ng (Ghi nhãn môi trư ng
ki u II).
ISO 14024: 1999 Environmental labels and declarations. Type I
environmental labelling. Principles and procedures (Nhãn môi trư ng và công
b môi trư ng - Nhãn môi trư ng ki u I - Nguyên lý và th t c).
TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040: 1997) Qu n lý môi trư ng -
ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m - Nguyên lý và k# ho!ch hành ñ ng.
ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m - Nguyên lý và k# ho!ch hành ñ ng.
ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m - M c tiêu và ph!m vi ñ nh nghĩa và
phân tích tóm lư c.
ISO 14042: 2000 Environmental management. Life cycle assessment.
Life cycle impact assessment (Qu n lý môi trư ng - ðánh giá vòng ñ i c a
s n ph m - ðánh giá tác ñ ng c a vòng ñ i c a s n ph m)
ISO 14043: 2000 Environmental management. Life cycle assessment.
Life cycle interpretation (Qu n lý môi trư ng - ðánh giá vòng ñ i c a s n
ph m - Di2n gi i vòng ñ i c a s n ph m).
Trong c a tiêu chu n này, áp d ng các thu t ng) và ñ nh nghĩa trong
TCVN ISO 14020, ISO 14024, TCVN ISO 14040, TCV ISO 14041, ISO
14042, ISO 14043 và các thu t ng) dư i ñây.
3.1. ði-m ñ n c a lo i tác ñ ng (category endpoint)
Thu c tính ho'c khía c!nh c a môi trư ng t nhiên, c a s c kho6 con
ngư i ho'c ngu3n tài nguyên xác ñ nh m t v%n ñ môi trư ng liên quan.
Chú thích - Hình 2 [ISO 14040: 2000] minh ho! thu t ng) này chi ti#t
hơn.
[ISO 14042: 2000]
3.2. S# ch!ng nh n (certfication)
Th t c mà qua ñó bên th ba ñưa ra ñ m b o b,ng văn b n r,ng m t
s n ph m, quá trình ho'c d ch v phù h p v i các yêu c u ñã quy ñ nh.
[ISO/IEC Guide 2: 1996]
3.3. ðơn v ch!c năng (functional unit)
Tính năng ñã ñư c ñ nh lư ng c a m t h th ng s n ph m ñ dùng như
là m t ñơn v ñ i chi#u trong m t nghiên c u ñánh giá chu trình s ng c a s n
ph m.
3.4. Lo i tác ñ ng (impact category)
C%p ñ th hi n các v%n ñ môi trư ng liên quan mà các k#t qu phân
tích ki m kê chu trình s ng c a s n ph m (LCI) có th %n ñ nh cho nó.
3.5. Bên h u quan (interested party)
Bên b nh hư1ng do s tri n khai và s. d ng m t Công b môi trư ng
ki u III.
3.6. Ch% th lo i tác ñ ng c a chu trình s ng (life cycle impact
category indicator)
S th hi n có th ñ nh lư ng ñư c c a m t lo!i tác ñ ng.
Chú thích - Trong tiêu chu n ISO 14042 s. d ng thu t ng) ng n g&n
hơn là "lo!i ch- th " có d2 ñ&c hơn (trong ñi u v thu t ng) và ñ nh nghĩa).
[ISO 14042: 2000]
3.7. S n ph m (product)
M&i hàng hoá ho'c d ch v .
[ISO 14024: 1999]
3.8. Ch ng lo i s n ph m (product category)
Nhóm các s n ph m có ch c năng tương ñương.
[ISO 14024: 1999]
3.9. ð>c tính ch!c năng c a s n ph m (product function
characteristics)
Thu c tính ho'c ñ'c trưng trong tính năng v n hành và s. d ng c a
m t s n ph m.
[ISO 14024: 1999]
3.10. Bên th! ba (third party)
Ngư i ho'c cơ quan ñư c công nh n là ñ c l p v i các bên liên quan
ñang cùng quan tâm ñ#n m t v%n ñ .
Chú thích - "Bên th ba" không nh%t thi#t ng ý là cơ quan ch ng nh n.
3.11. Công b môi trư ng ki-u III (Type III environmental
declaration)
D) li u môi trư ng ñã ñư c ñ nh lư ng cho m t s n ph m v i các
h!ng/lo!i các thông s ñư c thi#t l p trư c d a trên cơ s1 b tiêu chu n ISO
14040, nhưng không lo!i tr" thông tin môi trư ng b sung ñư c ñưa ra trong
khuôn kh m t Chương trình công b môi trư ng ki u III.
Chú thích - Vào th i ñi m xây d ng các Công b môi trư ng III, các
phương pháp lu n khác nhau ñã ñư c xem xét. Trong tương lai c a công tác
tiêu chu n hoá, các phương pháp lu n khác nhau c n ñư c k#t h p l!i làm cơ
s1 cho các Công b môi trư ng ki u III. B1i v y, tiêu chu n này cũng th o
lu n các v%n ñ g n v i các phương pháp lu n khác nhau. Trong tương lai,
n#u các phương pháp lu n khác ñã hoàn thành vào th i ñi m công vi c tiêu
chu n hoá ñư c ti#n hành, thì lúc ñó c n ñư c k#t h p l!i.
3.12. Chương trình công b môi trư ng ki-u III (Type III
environmental declaration programme)
Quá trình t nguy n, qua ñó ngành công nghi p ho'c cơ quan ñ c l p
biên so!n m t Công b môi trư ng ki u III, xác ñ nh các yêu c u t i thi u,
ch&n các lo!i thông s , ñ nh rõ m i quan h c a các bên th ba và hình th c
thông báo ra bên ngoài.
4. M c ñích c a Công b môi trư ng ki-u III
M c tiêu chung c a nhãn môi trư ng và công b môi trư ng là, thông
qua s công b thông tin ñúng và có th ki m ch ng mà không gây hi u nh m
v các khía c!nh môi trư ng c a s n ph m và d ch v , nh,m khuy#n khích
nhu c u và cung ng các s n ph m và d ch v nào gây ra ít s c ép ñ#n môi
trư ng qua ñó kích thích ti m năng ñ liên t c c i thi n môi trư ng theo ñ ng
l c c a th trư ng [ISO 14020].
5. Các xem xét k6 thu t
5.1. Khái quát chung
Phù h p v i các nguyên t c c a TCVN ISO 14020, phương pháp lu n
s. d ng ñ xây d ng Công b môi trư ng ki u III là d a trên cách ti#p c n
khoa h&c và công ngh có th ph n ánh và thông báo m t cách ñúng ñ n các
khía c!nh môi trư ng và thông tin nêu ra trong công b ñó. Tiêu chu n này
trình bày tình tr!ng hi n t!i c a thông tin và kinh nghi m trong vi c th c hành
các Công b môi trư ng ki u III.
ð'c bi t là, tiêu chu n này công nh n nhu c u c n gi i quy#t m t s
v%n ñ n i liên quan ñ#n các Công b môi trư ng ki u III, bao g3m:
- phương pháp t p h p và ñánh giá d) li u, k c vai trò c a giá tr và
tính ch quan, t" sau ñây ñư c nói ñ#n như là giá tr - l a ch&n (5.2);
- ch&n l a lo!i d) li u t" phân tích ki m kê chu trình s ng c a s n
ph m (LCI) và các lo!i tác ñ ng t" ñánh giá tác ñ ng c a chu trình s ng c a
s n ph m (LCIA) (5.3, 7.2);
- ñ m b o ch%t lư ng c a thông tin môi trư ng v tính liên quan, ñ
chính xác và ñ không ñ m b o/ ñ b%t ñ nh (5.2.3, 5.5);
- phương th c ñ ñ m b o r,ng thông tin môi trư ng là thích ñáng và
không nh m l n (ñi u 6, 7.2);
- cách th c thông báo cho khách hàng, khách hàng ti m năng m t cách
chính xác và không nh m l n (ñi u 7);
- ñ m b o tính tương thích qu c t#, tính so sánh t i ña, và vi c s. d ng
thông tin v s n ph m c th m t cách ñ y ñ (ñi u 7 và 8).
5.2. Các l#a ch9n v, phương pháp lu n
5.2.1. Khái quát chung
Thông tin ñã ñư c lư ng hoá v môi trư ng c a s n ph m trong Công
b môi trư ng ki u III ph i ñư c d a trên các quy trình và k#t qu t" nghiên
c u chu trình s ng theo b tiêu chu n TCVN ISO14040. Các Công b môi
trư ng ki u III ñã ñư c bi#t cho ñ#n hi n nay ñ u ñã ñư c d a trên cách ti#p
c n theo chu trình s ng c a s n ph m và s. d ng phương pháp ñánh giá chu
trình s ng (LCA). ði u này c a tiêu chu n mô t các l a ch&n phương pháp
lu n cho các Công b môi trư ng ki u III và các chương trình công b và
tham kh o theo b tiêu chu n TCVN ISO 14040. Hình 1 cho th%y m i quan
h gi)a các l a ch&n khác nhau. Thành ph n chung là m i s l a ch&n ñ u
ñư c d a trên LCI phù h p v i các tiêu chu n TCVN ISO 14040, TCVN ISO
14041 và ISO 14043. Tuy nhiên, l trình ñ#n công b cu i cùng có th thay
ñ i (ví d phân tích d) li u và ñưa vào thông tin môi trư ng b sung), như mô
t dư i ñây và trong hình 1.
- L a ch&n A: Phân tích ki m kê chu trình s ng (LCI phù h p v i các
tiêu chu n TCVN ISO 14040 + TCVN ISO 14041 + ISO 14043), ho'c
- L a ch&n B: LCI tuân theo ñánh giá tác ñ ng c a chu trình s ng
(LCIA phù h p v i các tiêu chu n TCVN ISO 14040 + TCVN ISO 14041 +
ISO 14042 + ISO 14043).
- L a ch&n C: LCI phù h p v i các tiêu chu n TCVN ISO 14040 +
TCVN ISO 14041 + ISO 14042 m t cách kh t khe (ñư c nh c ñ#n như là các
phương pháp lu n khác nhau).
Các k#t qu t" nh)ng công c phân tích môi trư ng khác cũng có th
ñư c s. d ng ñ ñưa ra thông tin môi trư ng cho Công b môi trư ng ki u III
thêm ñ y ñ (xem hình 1). Vi c ñưa vào các thông tin môi trư ng b sung là
không b t bu c. Thông tin này có th ho'c không th rút ra t" phân tích chu
trình s ng c a s n ph m. Nó có th liên quan ñ#n các v%n ñ khác kèm theo
v i tính năng t ng th c a s n ph m v môi trư ng; ñi u này có th bao g3m,
ví d các y#u t liên quan c a s phát tri n b n v)ng các y#u t kinh t# ho'c
xã h i.
Ph l c A th o lu n v nh)ng phương pháp lu n này và các v%n ñ n y
sinh trong khuôn kh c a Công b môi trư ng ki u III.
5.2.2. Các xem xét liên quan ñ n s# so sánh s n ph m
M c ñích chính c a Công b môi trư ng ki u III là cung c%p d) li u
môi trư ng ñư c ñ nh lư ng, như mô t trong ñ nh nghĩa 3.11 c a tiêu chu n
này. M'c d u Công b môi trư ng ki u III không có các xác nh n so sánh,
nhưng thông tin này có th ñư c s. d ng ñ th c hi n s so sánh gi)a các s n
ph m. Do ñó, ngư i xây d ng Công b môi trư ng ki u III ph i xem xét c n
th n các yêu c u trong TCVN ISO 14040 và 1 trong LCA liên quan ñ#n xác
nh n so sánh và s. d ng các yêu c u ñó như là hư ng d n xây d ng gi i pháp
k thu t c a mình, không k ñ#n phương pháp lu n c th mà gi i pháp k
thu t có th ñư c d a vào.
5.2.3. Xem xét ph n bi n
Xem xét ph n bi n là m t k thu t ñ ki m ñ nh xem li u nghiên c u
LCA ñã ñáp ng ñư c các yêu c u c a các tiêu chu n liên quan như TCVN
ISO 14040, TCVN ISO 14041, ISO 14042, và ISO 14043 hay chưa. Phương
pháp ñánh giá ph i phù h p v i quy trình xem xét ph n bi n trong TCVN ISO
14040: 1997. Quy trình này ph i ñ m b o r,ng phương pháp ñã s. d ng ñ
th c hi n LCA là ñúng ñ n v m't khoa h&c và k thu t, d) li u s. d ng phù
h p và h p lý theo m c tiêu và ph!m vi nghiêm c u, r,ng s di2n gi i ñó
ph n ánh các h!n ch# ñã xác ñ nh rõ và ph n ánh m c tiêu c a nghiên c u,
báo cáo là rõ ràng và nh%t quán.
Vì m c ñích c a tiêu chu n này, cũng ph i s. d ng rà xét ph n bi n ñ
ñánh giá các phương pháp lu n khác nhau. ð i v i t%t c các hình th c c a
Công b môi trư ng ki u III, rà xét ph n bi n cũng còn bao g3m c s ñánh
giá n i dung và hình th c c a thông báo ra bên ngoài và ñi u ñó ñư c ngư i
s. d ng cu i cùng di2n gi i như th# nào. S ñánh giá này ph i g3m c vi c
xem xét cho phù h p v i các nguyên t c ñư c quy ñ nh trong TCVN ISO
14040 và trong các bư c c a chương trình.
Chú thích: Xem A.1.2, a.1.3 và A.2
Hình 1 - Ba phương pháp khác nhau cho các Công b môi trư ng ki-u
III và chương trình công b môi trư ng
5.3. H ng/ Lo i thi t l p trư c c a các thông tin

5.3.1. Phân ñ nh h ng/ lo i thi t l p trư c c a thông s cho m t
ð i v i t%t c các d!ng Công b môi trư ng ki u III, c n thi#t ph i ñ m
b o tính nh%t quán, tính so sánh ñư c và tính hoàn thi n c a các lo!i thông s
thi#t l p trư c qua chu trình s ng c a s n ph m cho các ñ i tư ng s. d ng
cu i cùng khác nhau. Các lo!i thông s thi#t l p trư c không c n thi#t ph i
gi ng nhau cho t%t c các ch ng lo!i s n ph m. Không c n quan tâm ñ#n
phương pháp lu n nào ñã ñư c s. d ng, trong 5.3 c a TCVN ISO 14042:
2000 ñưa ra hư ng d n v s phân ñ nh các lo!i thông s thi#t l p trư c (ñư c
nói ñ#n trong ISO 14042 như là "các lo!i tác ñ ng" và "các ch- th theo lo!i
tác ñ ng").
5.3.2. L#a ch9n cho vi c phân ñ nh các lo i thông s thi t l p trư c
M t vài l a ch&n ñư c s. d ng trong hi n t!i ho'c ñang ñư c xem xét
ñ phân ñ nh lo!i các thông s thi#t l p trư c phù h p cho m t h th ng s n
ph m. Vi c ch&n m t ho'c nh)ng phương án ñó cho m t tiêu chu n trong
tương lai s( b nh hư1ng do vi c l a ch&n phương pháp lu n. Các l a ch&n
cho m t tiêu chu n trong tương lai bao g3m:
- phân ñ nh ra m t nhóm ñơn l6 lo!i các thông s thi#t l p trư c mà s(
áp d ng ñư c cho t%t c các ki u s n ph m;
- phân ñ nh ra các lo!i thông s thi#t l p trư c t i thi u, v i m t ph
l c mang tính thông tin mô t thông s b sung tuỳ ch&n mà có th ñư c ch&n
ra ñ ñáp ng các yêu c u c a m t lo!i s n ph m c th và c a ngư i quan
tâm;
- phân ñ nh ra m t danh m c chung các lo!i thông s thi#t l p trư c
ti m n, và hư ng d n ngư i s. d ng áp d ng m t phương pháp lu n c th
ñ ch&n lo!i nào trong s các lo!i thông s ñó ñ s. d ng (thi#t l p trư c);
- thêm m t chương trình ñ phân ñ nh ra m t nhóm t i thi u các lo!i
thông s thi#t l p trư c mà s( áp d ng ñư c cho t%t c s n ph m, và có th b
sung thêm v i các lo!i thông s ph liên quan ñ#n các h th ng s n ph m
khác nhau.
5.3.3. Các ví d
Khi LCI ñư c s. d ng ñ ñánh giá các khía c!nh môi trư ng liên quan
g n li n v i m t h th ng s n ph m, thì các lo!i thông s thi#t l p trư c s(
d a trên các k#t qu nghiên c u LCI như ñư c trình bày trong TCVN ISO
14041, ví d dòng nguyên v t li u và năng lư ng ñi vào và ñi ra t" h th ng
s n ph m ñư c nghiên c u. Trong trư ng h p LCIA, k#t qu là s mô t sơ
lư c các lo!i ch- th như trình bày trong ISO 14042. C n thi#t l p m t quy
trình b c thang ñ xem xét ñ nh kỳ và c i biên lo!i thông s ñã ch&n.
Hai Báo cáo k thu t (Technical Report) là ISO/TR 14049 và ISO/TR
14047 ñang ñư c t ch c tiêu chu n hoá qu c t# (ISO) biên so!n v i các ví
d v cách áp d ng TCVN ISO 14041 và ISO 14042.
Các ví d cho các lo!i thông s thi#t l p ñư c ñưa ra trong A.1.4.
5.4. Thông tin môi trư ng b sung
Ngoài m t b ch- th c t lõi ph i có thêm thông tin môi trư ng b sung
trong Công b môi trư ng ki u III. Nói chung, thông tin b sung này s( liên
k#t v i tính năng môi trư ng c a m t s n ph m.
V i ñi u ki n tiên quy#t này, có m t vài lo!i thông tin môi trư ng b
sung:
- thông tin ñư c d n xu%t t" LCA nhưng không ñư c thông báo trong
LCI ñi n hình ho'c d a theo hình th c LCIA, ví d thông tin v hàm lư ng
nguyên v t li u ñư c tái ch#;
- thông tin không có m i liên quan ñ#n nghiên c u LCA c a s n ph m,
nhưng ñư c d a trên cơ s1 xem xét chu trình s ng c a s n ph m và m t s n
ph m c a s mô t tóm lư c v môi trư ng c a s n ph m, ví d thông tin v
ch%t ñ c như hàm lư ng thu c b o v th c v t trong s n ph m d t may.
Ch%t lư ng c a các thông tin môi trư ng b sung c n ñư c ki m tra xác
nh n, ví d thông qua xem xét ph n bi n.
Thông tin và hư ng d n v an toàn s n ph m mà không liên quan ñ#n
tính năng môi trư ng c a s n ph m, như là m t nguyên t c chung, không ph i
là thành ph n c a Công b môi trư ng ki u III (ch:ng h!n như hư ng d n s.
d ng ñúng, sơ c u ho'c th i b+ ñ'c bi t).
5.5. ð m b o ch/t lư$ng (d li u và các d ng thi t l p trư c c a
thông tin)
Thông tin khoa h&c và k thu t ñư c t p h p và báo cáo trong Công b
môi trư ng ki u III cũng c n ph i có ñ ch%t lư ng ñ ñ m b o tính ñáng tin
c y c a thông tin ñư c ñưa vào và trình bày công b .
Trên th c t#, thông tin liên quan rút ra t" LCA ho'c t" các phương
pháp lu n khác s( ñư c d a trên m t b d) li u h n h p ñã ñư c ño, tính toán
và ư c lư ng. Ch%t lư ng c a d) li u ñư c s. d ng ñ xây d ng Công b môi
trư ng ki u III là ph thu c vào kh năng ñánh giá và kh năng s5n có, ho'c
vào ñ ñúng và ñ chính xác c a d) li u (ví d các d) li u ch3ng chéo nhau,
d!ng các d) li u, v.v...). T i thi u, các yêu c u v ch%t lư ng d) li u cho
LCA ho'c phương pháp lu n khác nhau c n ñ c p ñ#n danh m c như ñã
ñư c mô t chi ti#t hơn 1 5.3.6 trong TCVN ISO 14041: 2000 (ISO 14041:
1998):
- tính nh%t quán và tính tái l p c a các phương pháp thu th p d) li u;
- không gian ñ a lý bao trùm;
- tính chính xác, tính hoàn ch-nh và tính ñ!i di n c a d) li u;
- ngu3n d) li u và tính ñ!i di n c a ngu3n d) li u;
- công ngh ;
- th i gian liên quan tương ng; và
- ñ không ñ m b o c a thông tin.
B sung cho vi c ñánh giá ch%t lư ng c a d) li u, ñi u quan tr&ng là
ñ m b o ch%t lư ng c a các phương pháp ñư c s. d ng ñ chuy n ñ i d) li u
thô thành thông tin cung c%p cho Công b môi trư ng ki u III. Trên cơ s1 s
hoàn h o c a t p h p d) li u, có th s. d ng s phân lo!i d) li u và mô hình
hoá d) li u, các k thu t th ng kê có th dùng (ví d ñ không ñ m b o, ñ
nh y, v.v...) ñ hi u hơn v m i liên quan và s ch c ch n c a các k#t qu
nghiên c u. Các k thu t này có th ñư c ng d ng ñ giúp cho vi c ñ nh rõ
li u thông tin ñư c ñưa ra trong Công b môi trư ng ki u III có th là d i trá
ho'c có ñúng hay không.
6. ðóng góp c a bên h u quan
Quá trình tri n khai và ñi u hành Công b môi trư ng ki u III và các
chương trình c n ph i g3m c tư v%n công khai v i các bên h)u quan. Ph!m
vi vai trò c a bên h)u quan c n ñư c xem xét khi tri n khai Công b môi
trư ng ki u III và các chương trình. Ph i th hi n m&i n l c h p lý ñ thu
ñư c s ñ3ng thu n thông qua quá trình này (TCVN ISO 14020).
Tham kh o ý ki#n là m t quá trình ti#n tri n song hành xu%t hi n trong
l a ch&n ch ng lo!i s n ph m, trong l a ch&n các thông s thi#t l p trư c,
trong vi c thi#t l p các yêu c u thông tin c th cho s n ph m trong t"ng
h!ng/ lo!i các thông s và các th t c ñ xem xét ñ nh kỳ thông tin ñư c yêu
c u.
Có nhi u m c ñích và cơ h i cho s ñóng góp c a bên h)u quan. Bên
h)u quan c n có cơ h i ñ ñưa ra ñóng góp nh,m ph n ánh các m i quan tâm
ñ'c bi t c a mình, nh%n m!nh các v%n ñ k thu t và ñ m b o hoàn toàn tin
tư1ng.
ISO 14024 có th là m t tài li u tham kh o h)u ích ñ i v i các v%n ñ
mà bên h)u quan quan tâm.
6.2. Các m!c g$i ý cho ñóng góp c a bên h u quan
; bư c tri n khai ban ñ u c a t%t c các Công b môi trư ng ki u III
và các chương trình, có th xem xét vi c nh n ñư c s ñóng góp c a bên h)u
quan, ví d trong các bư c sau ñây:
- l a ch&n và xác ñ nh các ch ng lo!i s n ph m;
- xem xét ph n bi n v các phân tích k thu t ñư c s. d ng ñ xác ñ nh
các ch ng lo!i s n ph m;
- l a ch&n, tri n khai và thay ñ i thông tin v môi trư ng c a s n ph m
phù h p theo Công b môi trư ng ki u III và ñ nh danh các tính năng ñ'c
trưng c a s n ph m.
- xem xét ph n bi n thông tin môi trư ng c a s n ph m (k c k#t qu
LCA, theo ñi u 7 c a TCVN ISO 14040: 1997);
- ch ng nh n phù h p/ thông tin theo Công b môi trư ng ki u III (n#u
có th áp d ng);
- xác ñ nh n i dung và hình th c c a thông báo ra bên ngoài;
- l a ch&n các lo!i thông s ñư c thi#t l p trư c.
ð ñ m b o s ñóng góp phù h p, quá trình ñóng góp c a bên h)u
quan c n xem xét v vi c làm th# nào ñ ñ m b o ñư c s tham gia r ng rãi,
công khai và l%y ý ki#n tư v%n liên t c v i các bên h)u quan. Dù m c ñ ñóng
góp là như th# nào, thì quá trình ñóng góp c a bên h)u quan ph i ñư c thi#t
k# nh,m ñ :
- ñ m b o s ti#p c n phù h p v i ngu3n và chi ti#t d) li u và thông tin
ñư c s. d ng;
- khuy#n khích soát xét l!i theo m t th i gian thích h p;
- xem xét các ý ki#n ñúng h!n;
- thi#t l p các yêu c u ñi u hành chương trình c a bên th ba m t khi
có th ñư c (ñ ñư c hư ng d n, xem trong các ñi u t" 5.7 ñ#n 5.12, t" 5.14
ñ#n 5.17, 6.2 và ñi u 7 c a ISO 14024: 1999).
6.3. Các quan ñi-m ñ i v i thi t l p các yêu c u thông tin c th-
cho s n ph m
Trong quá trình l%y ý ki#n tư v%n, bên h)u quan c n tham gia vào vi c
xác ñ nh các yêu c u và ñơn v ñư c dùng cho báo cáo thông tin c th c a
s n ph m trong m i lo!i thông s như là y#u t khác ñ ñ m b o và t!o ñi u
ki n thu n l i cho s so sánh gi)a các Công b môi trư ng ki u III trong
cùng m t ch ng lo!i s n ph m.
Các k#t qu t" phân tích ki m kê chu trình s ng có th bao g3m thông
tin v ñơn v ch c năng, thi#t l p ranh gi i h th ng và các quy t c phân ph i
theo ñ a ñi m. Các k#t qu t" ñánh giá tác ñ ng chu kỳ s ng có th bao g3m
ví d như, thông tin v gi ñ nh ñã ñư c th c hi n và các phương pháp lu n
ñư c s. d ng.
B ng v lo!i thông s ñư c thi#t l p trư c, ñư c trình bày trong A.1.4.
6.4. Nh ng tuỳ ch9n có th- ñư$c dùng ñ- ñ, c p ñ n s# ñóng góp
c a bên h u quan
Hai phương án ñ ñ c p ñ#n ñóng góp c a bên h)u quan trong m t
tiêu chu n s p t i ñã ñư c ñ nh danh.
- ðưa ra hư ng d n chi ti#t th hi n và ñ c p ñ#n các v%n ñ c a bên
h)u quan, ho'c
- ñơn gi n là k#t h p các quy ñ nh nêu trong TCVN ISO 14020 v ñóng
góp c a bên h)u quan v ph n soát xét ph n bi n trong TCVN ISO 14040.
7. Hình th!c công b và thông báo công b
Thông tin dùng ñ thông báo ph i phù h p cho ch ng lo!i s n ph m và
ñ i tư ng ñư c truy n ñ!t và ph i chuy n t i thông tin môi trư ng liên quan
theo cách th c ñã ñư c tiêu chu n hoá. S hài hoà c a các yêu c u và s trình
di2n thông tin cơ b n trong cùng các ch ng lo!i s n ph m ph i ñư c tho
thu n gi)a các bên h)u quan. S tho thu n này ph!t ñ!t ñư c trong quá trình
l%y ý ki#n công khai.
T" ng), con s ho'c bi u tư ng s. d ng cho m c ñích công b phi môi
trư ng ñ u không ñư c s. d ng theo cách th c mà r%t có th gây hi u nh m
khi th c hi n m t công b môi trư ng (ISO 14021: 1999, 5.9.2).
Thông báo công b ra bên ngoài ph i theo các nguyên t c và hình th c
chung ñã ñư c xác ñ nh trong quá trình l%y ý ki#n tư v%n công khai v i các
bên h)u quan ñ t!o ñi u ki n thu n l i cho kh năng so sánh gi)a các Công
b môi trư ng ki u III.
7.2. Thi t l p các nhu c u thông tin c a ngư i s d ng
Ph i luôn nh là thi#t k# và hình th c c a các Công b môi trư ng ki u
III ñư c xây d ng v i các nhu c u c a ngư i s. d ng cu i cùng (trong chu
trình s ng c a m t s n ph m). Có r%t nhi u ngư i s. d ng là ngư i s. d ng
cu i cùng s n ph m cùng v i các nhu c u khác nhau. Nh)ng ngư i s. d ng
cu i cùng có th ñư c chia ra làm hai lo!i: ngư i s. d ng cu i cùng là ngư i
tiêu dùng và ngư i s. d ng cu i cùng là nhà công nghi p/ thương m!i.
Trong trư ng h p ngư i s. d ng cu i cùng là ngư i tiêu dùng, tính
nh%t quán trong m t công b môi trư ng ki u III c i thi n kh năng ñ&c hi u
c a công b .B1i v y, mong mu n ñ có m t khuôn kh chung (làm m u) thì
càng t t. Vì th# n i dung ph i ñư c d a trên s ñánh giá vòng ñ i c a s n
ph m, t" khi hình thành ñ#n khi th i b+ s n ph m.
Trong trư ng h p ngư i s. d ng cu i cùng là nhà công nghi p ho'c
thương m!i, các yêu c u c a m u có th theo cách ti#p c n linh ho!t ñ ph n
ánh ñư c các nhu c u c a ngư i s. d ng cu i cùng, k năng k thu t c a
ngư i s. d ng cu i cùng càng l n thì càng có ñư c kh năng ñ i tho!i v i
nhà cung c%p. N i dung k#t qu thu ñư c không nh%t thi#t ph i là t" lúc hình
thành ñ#n khi th i b+ s n ph m, nhưng có th thay vào ñó là t p trung vào các
khía c!nh nào c a chu trình s ng c a s n ph m mà liên quan nhi u nh%t v i
nhà cung c%p.
Nh)ng cân nh c, xem xét trong khi tri n khai các Công b môi trư ng
ki u III liên quan ñ#n ngư i tiêu dùng c n bao g3m:
- ch ng nh n c a bên th ba;
- hình th c công b chung trong cùng m t dòng s n ph m;
- phương pháp ti#p c n theo toàn b chu trình s ng c a s n ph m;
- s ñóng góp c a bên h)u quan cho vi c thi#t k# chương trình và n i
dung c a Công b môi trư ng ki u III;
- th hi n các lo!i tác ñ ng phù h p v i LCIA (TCVN ISO 14042)
ho'c phương pháp lu n khác nhau ñ phân tích d) li u LCI.
7.3. Các hình th!c và thi t k c a Công b môi trư ng ki-u III
7.3.1. Khái quát chung
Trong vi c xây d ng tiêu chu n cho Công b môi trư ng ki u III, các
quy#t ñ nh ch- ñư c th c hi n v i phương di n tính kh thi và m c ñ mà
hình th c và cách trình bày công b có th tiêu chu n hoá ñư c. Th i ñi m
hi n t!i, có r%t ít các Công b môi trư ng ki u III trên th trư ng. Nh)ng kh
năng t!o ra hình th c và trình bày c a Công b môi trư ng ki u III là r%t ña
d!ng.
7.3.2. Nh ng l#a ch9n có th- cho thi t k và hình th!c Công b môi
trư ng ki-u III
M t câu h+i ñư c ñ't ra là trong th i gian t i, là m t tiêu chu n ph i
quy ñ nh v hình th c c a m t công b ho'c ph i cho phép tính linh ho!t ñ#n
m c ñ nào. ; ñây, các l a ch&n chính bao g3m:
- m t Công b môi trư ng ki u III ñơn l6 có tính ch%t chung ñư c th"a
nh n, mô t n i dung và hình th c ñư c áp d ng cho t%t c s n ph m và d ch
v , trên toàn th# gi i.
- các hình th c vùng ho'c qu c gia chung ñư c áp d ng cho t%t c các
s n ph m ñư c bán trong khu v c ñó, nhưng các hình th c ñó có th thay ñ i
t" khu v c này qua khu v c khác vì ph i th"a nh n các khác bi t v văn hoá
và khác bi t theo t m quan tr&ng tương ñ i c a các v%n ñ môi trư ng khác
nhau;
- khuôn m u cơ b n c a thông tin mong mu n dùng ñư c chung toàn
c u cho t%t c s n ph m, c ng thêm các thông tin khác do ngư i tri n khai
công b xác ñ nh là quan tr&ng ñ i v i m t ch ng lo!i s n ph m c th ;
- t"ng hình th c Công b môi trư ng ki u III khác nhau cho các ch ng
lo!i s n ph m khác nhau d a trên các lo!i thông tin ñư c coi là quan tr&ng
nh%t ñ i v i m t lo!i s n ph m ñó. Tuy nhiên, trong cùng m t lo!i s n ph m,
n i dung và hình th c công b c n ñư c tiêu chu n hoá.
- các d!ng Công b môi trư ng ki u III khác nhau cho nh)ng ngư i s.
d ng khác nhau (ví d ngư i mua là ngành công nghi p khác v i ngư i tiêu
dùng), ho'c
- các n i dung l a ch&n khác.
7.3.3. Nh ng v/n ñ, cân nh"c trong vi c l p hình th!c công b
Nói chung, các v%n ñ cân nh c trong vi c ñ nh d!ng công b bao g3m:
- có nên ñưa ñ không ñ m b o và trong công b / n#u có thì ñưa vào
như th# nào?
- làm th# nào ñ qu n lý d) li u b m%t so v i thông tin khi mà m t khía
c!nh môi trư ng cho m t s n ph m cá bi t là b,ng "không" ho'c không ñư c
xác ñ nh (ví d phát th i khí không th xác ñ nh ñư c)?
- làm th# nào ñ thông báo các khía c!nh k thu t c a ñánh giá chu
trình s ng, như m c ñ mà theo ñó các v%n ñ th i gian, ñ a lý và li u lư ng/
s ñáp ng ñã và ñang ñư c qu n lý (nghĩa là, trong trư ng h p c a ñánh giá
tác ñ ng theo chu trình s ng), và l a ch&n các phương pháp phân ñ nh và các
ranh gi i h th ng?
- li u d) li u (ho'c ph n nào c a d) li u) có ph i là giá tr trung bình
ho'c là riêng cho các ñ a ñi m và s n ph m?
- làm th# nào ñ ñ m b o ñư c r,ng các Công b môi trư ng ki u III
cho ngư i s. d ng cu i cùng không cư ng ñi u, ho'c không h! th%p ý nghĩa
môi trư ng c a các giá tr b,ng s khác nhau ñ i v i m t lo!i thông tin ñã ñưa
ra?
- có nên hay không thông báo d) li u 1 d!ng bi u ñ3, d!ng con s ho'c
k#t h p c hai hình th c?
- có nên hay không ho'c làm th# nào ñ thông báo thông tin không 1
d!ng con s (ví d h th ng qu n lý môi trư ng)?
- làm th# nào ñ gi i thích vi c xác ñ nh tính thích ñáng c a các k#t qu
ho'c s di2n gi i các k#t qu ñó?
- có nên hay không ph i báo cáo t%t c các d) li u t" chu trình s ng,
ho'c có nên là các lo!i thông tin ñ'c bi t thì ñư c l a ch&n còn các lo!i khác
thì b+ ñi?
- tính th c ti2n c a kho ng tr ng, ñ'c bi t là kho ng tr ng 1 các công
b trên bao bì s n ph m, thông thư ng là có giá tr cao;
- công b môi trư ng ki u III có th ñư c ñ nh d!ng th# nào ñ sao cho
không làm sao nhãng các thông tin quan tr&ng khác, như hư ng d n s. d ng,
c nh báo v v sinh/an toàn, thông tin v dinh dư8ng (trong trư ng h p các
s n ph m th c ph m), ñó là m t s thông tin ñư c yêu c u mang tính pháp lý
1 nhi u qu c gia?
- công b môi trư ng ki u III có c n ph i ch a ñ ng các thông tin v
ranh gi i quy ñ nh ho'c ngư8ng chu n quy ñ nh hay không?
- công b môi trư ng ki u III có c n ph i xác ñ nh gi i h!n c a nghiên
c u v LCA hay không?
- ñ i v i Công b môi trư ng ki u III dành cho ngư i tiêu dùng, thì
công b này ph i có nh%t thi#t là trên bao bì ho'c theo cách khác là t!i ñi m
mua hàng, hay công b này có th ñư c cung c%p b,ng vài cách th c khác?
- có c n s ñóng góp c a bên h)u quan không?
- các chi phí th c t# và l a ch&n vi c phân ph i lư ng văn b n nhi u
như c a Công b môi trư ng ki u III có th yêu c u là gì (ví d càng nhi u
văn b n trong công b có th t!o ra nh)ng khó khăn trong d ch thu t và bao
gói l!i)?
- thi#t k# và hình th c c a Công b môi trư ng ki u III ñư c cân b,ng
như th# nào v i lư ng thông tin yêu c u có nhi u ngôn ng) khác nhau c a
ngư i s. d ng và văn hoá ña d!ng trong ñó thông tin s( ñư c s. d ng?
- tính phù h p khi d ch thu t m t ngôn ng) này sang m t ngôn ng)
khác s( ñư c ñ m b o như th# nào?
- có hay không có và làm như th# nào ñ cho khách hàng, khách hàng
ti m năng nh n th c ñư c các h!n ch# c a phương pháp lu n ñ'c trưng ñã s.
d ng?
- làm th# nào ñ thông báo cho ngư i ñ&c công b là l%y thông tin b
sung thêm v phương pháp và d) li u 1 ñâu?
- các v%n ñ khác?
7.4. K t h$p Công b môi trư ng ki-u II v i các nhãn môi trư ng
khác
Nhãn ki u I và ki u II, ho'c các công b phù h p v i TCVN ISO
14001 (EMS) không ñư c h p l!i tr c ti#p v i nhau v i m t Công b môi
trư ng ki u III. ði u này là ñ ñ m b o tính nh%t quán v i các tiêu chu n
khác v ghi nhãn môi trư ng. (nghĩa là TCVN ISO 14020, TCVN ISO 14021
và TCVN ISO 14024). Tuy nhiên, vi c s. d ng các nhãn môi trư ng khác
tách bi t v i m t Công b môi trư ng ki u III trên cùng m t s n ph m, bao
bì, báo cáo, ñ a ch- internet, v.v... không th ñư c lo!i tr". Do v y, ñi u quan
tr&ng là các hư ng d n th c hành c n ñư c biên so!n ñ gi m thi u ho'c
tránh kh năng mà ngư i s. d ng cu i cùng s( b nh m l n l n do s có m't
c a m t hay nhi u hình th c công b môi trư ng trên cùng m t s n ph m
ho'c bao bì s n ph m. Tuy nhiên, như là m t quy t c cơ b n, ph i có s phân
bi t rõ ràng gi)a Công b môi trư ng ki u III v i b%t kỳ công b nào khác ñi
kèm theo nó. ði u này c n ph i áp d ng cho t%t c các d!ng thông báo c a
Công b môi trư ng ki u III.
Có hay không và làm như th# nào ñ Công b môi trư ng ki u III có
th bao g3m ho'c kèm theo các công b v s phù h p ñ i v i các h th ng
qu n lý môi trư ng cũng còn chưa ñư c ñánh giá. Tiêu chu n qu c t#/ Qu c
gia, Hư ng d n và các tài li u khác ñưa ra và các yêu c u và khuy#n ngh
r,ng nhu c u ñó c n ñư c cân nh c, xem xét. Các văn b n ñó g3m TCVN ISO
14021, TCVN ISO Guide 2 và m t cu n sách nh+ xu%t b n v ch ng nh n
phù h p TCVN ISO 14001.
7.5. Nghiên c!u và kinh nghi m
Kinh nghi m th c t# trên thương trư ng là c n thi#t ñ xác ñ nh ngư i
s. d ng cu i s( phân tích và hi u các phương pháp ti#p c n khác nhau như
th# nào. ði u này c n ph i bao g3m nghiên c u ñ nh lư ng và ñ nh tính v
ngư i s. d ng cu i ñ xác ñ nh nh)ng chi ti#t v hình th c và khuôn kh c a
Công b môi trư ng ki u III như th# nào là ñư c ngư i s. d ng cu i hi u và
ch%p nh n ñư c. Sau cùng, các bên h)u quan và ngư i so!n th o Công b môi
trư ng ki u III c n ñánh giá nh)ng hàm ý c a vi c s. d ng cách ti#p c n
chung cho t%t c so v i vi c có tính linh ho!t trong công b nh,m thay ñ i s
phân tích công b và n i dung công b c a ch ng lo!i s n ph m này v i
ch ng lo!i s n ph m khác, ho'c c a vùng ñ a lý này v i vùng ñ a lý khác.
8. Th t c thi t l p Công b môi trư ng ki-u III và chương trình
th#c hi n
Trong quá trình xây d ng m t Công b môi trư ng ki u III có ít nh%t là
ba bư c th c hi n: Chu n b công b , ki m tra xác nh n r,ng các phương
pháp thích h p ñã ñư c s. d ng và ch ng nh n r,ng không ch- các phương
pháp là thích h p mà còn các thông tin là chính xác.
Các th t c liên quan ñ#n xây d ng và s. d ng m t Công b môi
trư ng ki u III bao g3m:
a) Ai là ngư i s( xây d ng Công b môi trư ng ki u III,
b) Ai là ngư i liên quan ñ#n vi c ch ng nh n Công b môi trư ng III
(n#u có b%t kỳ ai),
c) Ngư i xây d ng công b có ph i ñáp ng m t ho'c m t s chu n c
chuyên môn nào ñó hay không ñ th c hi n vi c xây d ng công b ,
d) Làm th# nào mà công vi c xây d ng công b môi trư ng ñư c th c
hi n trong m t qu c gia l!i có th ñư c th"a nh n 1 các qu c gia khác,
e) Làm th# nào mà năng l c tri n khai ñ th c hi n công vi c có th
ñư c chia s6 trên toàn th# gi i.
Các quy trình c n thi#t ñ xây d ng m t Công b môi trư ng ki u III
hi u qu có th r%t khác nhau gi)a các ngành s n xu%t và gi)a các chương
trình này so v i chương trình khác. TCVN ISO 14024 có th cung c%p hư ng
d n chung ñ i v i các quy trình có th áp d ng ñư c cho các Chương trình
công b môi trư ng ki u III do bên th ba ti#n hành.
Các t ch c tư ho'c công ñ u có th ti#n hành các Chương trình công
b môi trư ng ki u III. Các t ch c này có th
- ðưa ra h th ng tài li u h tr theo d!ng các thông tin khái quát v
các công b môi trư ng ki u III;
- Xây d ng các hư ng d n chung cho các Chương trình công b môi
trư ng ki u III;
- ðưa ra h th ng tài li u h tr v các yêu c u t i thi u ñ i v i
Chương trình công b môi trư ng ki u III và thông tin môi trư ng riêng cho
các s n ph m;
- ðưa ra h th ng tài li u h tr v di2n gi i tiêu chu n này ñ dùng cho
quy trình xem xét c a bên th ba;
- Xây d ng và ñưa ra h th ng tài li u h tr v năng l c c n thi#t c a
bên th ba th c hi n các rà xét ph n bi n.
Các t ch c có th rà xét các yêu c u c a chương trình công Công b
môi trư ng ki u III và xác ñ nh hình th c ki m tra xác nh n phù h p như là
m t ph n c a quá trình l%y ý ki#n công hai v i các bên h)u quan. Khi các yêu
c u ñã ñư c rà xét, thì c n ph i so!n th o ra m t k# ho!ch giám sát.
Ví d v các hình th c khác nhau c a Chương trình công b môi
trư ng ki u III ñư c trình bày trong ph l c B.
8.2. L p ra các yêu c u t i thi-u cho chương trình
Các yêu c u t i thi u ph i ñư c xác ñ nh vào th i ñi m b t ñ u chương
trình c a t%t c các Công b môi trư ng ki u III. Các yêu c u này ph i ñư c
liên k#t v i nh)ng nguyên t c trong TCVN ISO 14020 và các phương pháp
lu n chung LCA tương ng theo v i các tiêu chu n v ñánh giá chu trình
s ng.
8.3. L#a ch9n các ch ng lo i s n ph m
Các lo!i s n ph m có th có b%t kỳ bên h)u quan nào ñ xu%t. M t ñ
xu%t v lo!i s n ph m ph i ñư c l p thành văn b n, tóm t t các b,ng ch ng
ch y#u và các xem xét d n ñ#n s ñ xu%t ñó c a lo!i s n ph m ñ i v i
chương trình. Trong chương trình c n ñưa vào s ñánh giá xem ngư i s.
d ng nh)ng s n ph m ñư c ñ c. vào chương trình có quan tâm hay không
ñ#n m t Công b môi trư ng ki u III s5n có ñ dùng cho vi c ra quy#t ñ nh
c a h&, cho kh năng ti m năng v sáng ch# s n ph m môi trư ng, cho s xác
ñ nh phù h p c a ñơn v ch c năng và các ñ'c tính ch c năng c a s n ph m
c a h&.
8.4. Các yêu c u liên quan
M t câu h+i cơ b n là: m t th c th có th ñáp ng ñư c các yêu c u
c a b%t kỳ tiêu chu n nào, v"a c v quy trình và c v k thu t? Các l a ch&n
ph thu c vào lu t pháp c a b%t kỳ qu c gia c th nào mà trong ñó công vi c
ñư c s. d ng và ph thu c vào tính tin c y ñư c c a chính b n thân công
vi c. C hai v%n ñ này c n ñư c th c th ñó ñ c p t i ñ s. d ng Công b
môi trư ng ki u III. B%t kỳ u9 viên h i ñ3ng nào cũng ph i tho mãn các yêu
c u pháp lý và r%t mong mu n công b ñư c tin c y ñ sao cho tính h)u ích
c a nó ñư c nâng cao.
8.5. Ch!ng nh n phù h$p
M t t ch c ch u trách nhi m v m t Chương trình Công b môi
trư ng ki u III có th xác ñ nh ra các yêu c u c a chương trình cũng như các
hình th c ki m tra xác nh n. Ho!t ñ ng ch ng nh n cho công b môi trư ng
ki u III là trách nhi m c a t ch c ñó.
S ch ng nh n phù h p c a Công b môi trư ng ki u III ñ l!i s l a
ch&n v m't pháp lý cho nh)ng ai th%y c n thi#t và lúc ñó s ch ng nh n phù
h p c a Công b môi trư ng ki u III s( ñư c qu n lý theo quy ñ nh c a lu t
và b,ng nhu c u ñ i v i s tín nhi m.
8.6. S# công nh n
C n có không s công nh n là m t v%n ñ thu c v quy ñ nh và thương
m!i liên quan ñ#n chính th c t# tri n khai ho!t ñ ng công nh n nh%t thi#t s(
ph i x y ra trong t"ng qu c gia riêng r( và th c ti2n xa hơn n)a v ho!t ñ ng
này s( quy#t ñ nh tính h)u ích c a nó.
8.7. S# th'a nh n l n nhau
N#u có m t công b qu c t# ñúng ñ n, v%n ñ th"a nh n l n nhau s(
c n ph i ñ c p ñ#n. ði u này s( quy#t ñ nh cho các t ch c nào ñó mong
mu n th"a nh n m t ho!t ñ ng c a các t ch c khác. Khi các cơ quan tư nhân
tri n khai lo!i hình th"a nh n này, thì s tín nhi m vào công vi c 1 m t qu c
gia vào m t qu c gia khác có th ñư c ñ y m!nh. Các yêu c u c a lu t pháp
qu c gia và các tho thu n qu c t# cũng c n ñư c tuân th .
8.8. Chuy-n giao công ngh
Vi c phát tri n kh năng th c hi n công vi c Công b môi trư ng ki u
III c n ñư c m1 r ng kh p th# gi i ñ nâng cao kh năng ch%p nh n. Vi c
tri n khai các t p d) li u l p trình v LCA ñã ñư c hài hoà (là n i dung c a
tiêu chu n ISO 14048 s p ban hành) s( t!o ñi u ki n thu n l i cho công vi c
này.
Công b môi trư ng ki u III và các tài li u, d) li u không bí m t ph i
ñư c công b r ng rãi.
8.9. Soát xét ñ nh kỳ
Soát xét ñ nh kỳ ph i ñư c ti#n hành theo các kho ng th i gian ñã xác
ñ nh trư c ñ thay ñ i và c p nh t thông tin cho chương trình Công b môi
trư ng ki u III tương ng v i các quy trình do cơ quan có th m quy n %n
ñ nh, n#u có, cùng v i các bên h)u quan tham gia vào quá trình l%y ý ki#n m1
r ng. Soát xét ñ nh kỳ có th ñư c th c hi n riêng r( cho t"ng lo!i s n ph m.
Ph l c A
(Tham kh o)
Xem xét các phương pháp lu n và các !ng d ng c a chúng cho
A.1. ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m, LCA (các tiêu chu n

thu c nhóm TCVN ISO 14040)
A.1.1. Mô t
LCA là k thu t ñ ñánh giá các khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng
ti m tàng kèm theo v i m t s n ph m, b,ng
- vi c thu th p s li u ki m kê ñ u vào và ñ u ra tương ng c a m t h
th ng s n ph m.
- vi c ñánh giá các tác ñ ng môi trư ng ti m tàng kèm theo v i các ñ u
vào và ñ u ra c a h th ng s n ph m ñó.
- vi c di2n gi i k#t qu c a s phân tích ki m kê và các giai ño!n ñánh
giá tác ñ ng trong m i quan h c a ñ i tư ng nghiên c u.
LCA nghiên c u v các khía c!nh môi trư ng và các tác ñ ng ti m tàng
qua su t chu kỳ s ng c a m t s n ph m nghĩa là t" khi hình thành ñ#n khi
th i b+ s n ph m t" khâu thu th p nguyên li u ñ#n s n xu%t s n ph m, s.
d ng và th i b+. Các lo!i tác ñ ng môi trư ng chung c n xem xét ñ#n là bao
g3m c ngu3n tài nguyên s. d ng, s c kho6 con ngư i và các h u qu sinh
thái.
LCA g3m có b n giai ño!n: xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi, phân tích
ki m kê chu trình s ng, ñánh giá tác ñ ng c a chu trình s ng và di2n gi i k#t
qu c a chu trình s ng (xem hình 1, TCVN ISO 14040: 2000).
LCA v n ch- là giai ño!n ñ u c a s xây d ng công b . M t vài giai
ño!n c a k thu t LCA, như ñánh giá tác ñ ng v n còn tương ñ i sơ khai.
Công vi c quan tr&ng còn l!i ñ làm và kinh nghi m th c ti2n thu ñư c là ñ
tri n khai thêm n)a m c ñ th c hành LCA. Cho nên, ñi u quan tr&ng là k#t
qu c a LCA ñư c di2n gi i và ng d ng m t cách phù h p.
Ph!m vi, ranh gi i, và m c ñ chi ti#t c a m t nghiên c u LCA tuỳ
thu c vào ñ i tư ng và m c ñích s. d ng ñã ñ nh c a nghiên c u. B sâu, b
r ng c a các nghiên c u LCA có th khác nhau m t cách ñáng k tuỳ thu c
vào m c tiêu c a m t nghiên c u LCA c th . Tuy nhiên, trong t%t c các
trư ng h p, nguyên t c và khuôn kh ñã thi#t l p trong TCVN ISO 14040 c n
ph i ñư c tuân theo.
LCA là m t trong vài k thu t qu n lý môi trư ng (ví d như: ñánh giá
r i ro, ñánh giá tính năng môi trư ng, ñánh giá môi trư ng và ñánh giá tác
ñ ng môi trư ng) và có th không ph i là k thu t thích h p nh%t ñ s. d ng
cho t%t c các trư ng h p. ði n hình là LCA không ñ c p ñ#n các khía c!nh
kinh t# xã h i c a s n ph m.
B1i vì t%t c các k thu t ñ u có các h!n ch#, ñó là ñi u quan tr&ng ñ
hi u ñư c các h!n ch# ñang t3n t!i c a k thu t LCA. Các h!n ch# bao g3m:
- B n ch%t c a các l a ch&n và gi ñ nh ñư c th c hi n trong LCA (ví
d thi#t l p ranh gi i h th ng, l a ch&n các ngu3n d) li u và các lo!i tác
ñ ng) ñ u có th mang tính ch quan.
- Các mô hình s. d ng ñ i v i phân tích ki m kê ho'c ñ ñánh giá tác
ñ ng môi trư ng ñ u b gi i h!n b1i các gi ñ nh c a chúng, và có th không
có s5n cho t%t c các tác ñ ng ti m n ho'c vi c áp d ng các mô hình ñó.
- Các k#t qu c a nghiên c u LCA t p trung mang tính toàn c u và khu
v c có th không phù h p cho các áp d ng mang tính ñ a phương, ví d các
ñi u ki n ñ a phương có th không ñư c ñưa ra ñ y ñ b,ng các ñi u ki n khu
v c ho'c toàn c u.
- ð ñúng ñ n c a các nghiên c u LCA có th b h!n ch# b1i kh năng
ñánh giá và kh năng s5n có c a d) li u liên quan ho'c b1i ch%t lư ng d)
li u, ví d thi#u sót d) li u, lo!i d) li u, t h p, trung bình, v trí c th c a
d) li u.
- S thi#u h t các khía c!nh không gian và th i gian trong ki m kê d)
li u ñã s. d ng ñ ñánh giá tác ñ ng cũng t!o ra ñ không ñ m b o trong các
k#t qu . ð không ñ m b o này thay ñ i theo ñ'c trưng không gian và th i
gian c a m i lo!i tác ñ ng.
A.1.2. Phân tích ki-m kê chu kỳ s ng, LCI (TCVN ISO 14041)
A.1.2.1. Mô t
Tri n khai công b môi trư ng ki u III d a trên cơ s1 LCI g3m có: hai
giai ño!n ñ u c a LCA; là xác ñ nh m c tiêu - ph!m vi và phân tích ki m kê,
và pha th tư c a LCA là di2n gi i chu trình s ng (ISO 14043).
Giai ño!n xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi là r%t quan tr&ng b1i vì nó
quy#t ñ nh t!i sao LCA ñang ñư c ti#n hành (bao g3m s. d ng các k#t qu
ñư c d ki#n) và mô t h th ng ñư c nghiên c u và các lo!i d) li u ñư c
nghiên c u. M c ñích, ph!m vi và d ki#n c a s. d ng nghiên c u nh hư1ng
ñ#n hư ng và chi u sâu c a nghiên c u, ñ c p ñ#n các v%n ñ như ph!m vi
ñ a lý và m't b,ng th i gian c a nghiên c u và ch%t lư ng c a d) li u c n có.
LCI liên quan ñ#n s thu th p d) li u c n thi#t ñ ñ!t các m c tiêu c a
nghiên c u ñã ñ nh. ðó là ñi u có tính quan tr&ng c a ki m kê d) li u ñ u
vào/ ñ u ra c a h th ng ñang ñư c nghiên c u.
Trong giai ño!n di2n gi i c a LCI (xem ñi u 7 trong TCVN ISO
14041: 1998) d) li u ñư c ñánh giá theo m c tiêu và ph!m vi, theo b d) li u
b sung ho'c theo c hai. Giai ño!n di2n gi i cũng t!o ra m t cách ñi n hình
s thông hi u ñã ñư c c i ti#n v d) li u dùng cho các m c ñích báo cáo. Vì
LCI là m t t p h p và phân tích các d) li u ñ u vào/ ñ u ra và không ph i là
ñánh giá các tác ñ ng môi trư ng ñi kèm theo các d) li u ñó, cho nên ch-
riêng s di2n gi i các k#t qu c a LCI không th là cơ s1 ñ ñ!t ñ#n nh)ng
k#t lu n v các tác ñ ng môi trư ng tương ñ i.
A.1.2.2. ð u ra cho m t công b môi trư ng ki-u III
Các k#t qu c a LCI ñư c th hi n ra m t cách ñ'c trưng là ñ u vào
dư i d!ng các tài nguyên, v t li u và các ñơn v năng lư ng ñã tiêu th . ð u
ra ñư c th hi n, ví d , là không khí, nư c và ch%t th i r n phát ra môi
trư ng. S l a ch&n ñ u vào và ñ u ra ñư c báo cáo t" LCI trong công b
môi trư ng ki u III thư ng d a trên s xác ñ nh ñ u vào và ñ u ra thích h p
nh%t, cũng như s di2n gi i các k#t qu LCI. T%t c các ñ u vào và ñ u ra
ñư c tính toán ñ u tương quan theo ñơn v ch c năng.
A.1.2.2. Các h n ch
Dư i ñây mô t m t vài h!n ch# ñi n hình n y sinh ra t" vi c s. d ng
LCI cho m c ñích c a m t Công b môi trư ng ki u III.
- LCI ch- ñưa ra các thông tin liên quan ñ#n các ñ u vào và ñ u ra, và
như v y không bao hàm s ñ'c trưng hoá các quan h môi trư ng ho'c tác
ñ ng môi trư ng ti m n. Như v y, m t công b môi trư ng ki u III d a trên
LCI có th làm cho ngư i s. d ng cu i ñánh giá quá cao ho'c ñánh giá quá
th%p t m quan tr&ng th c t# c a các ñ u vào và các ñ u ra khác nhau. Ví d ,
lư ng phát th i l n v i các thành ph n ô nhi2m là ñ c h!i hơn so v i sau này
(có lư ng phát th i th%p hơn).
- ð i v i các s n ph m có dòng nguyên li u ñư c tái ch#, các k#t qu
LCI có th ñư c d a trên các quy trình phân dòng ngang qua các h th ng s n
ph m khác nhau. S phân ñ nh dòng như v y có th b khó khăn ñ truy n ñ!t
thông tin cho các công b môi trư ng ki u III. ði u này có th ñ'c bi t khó
khăn cho ngư i s. d ng cu i, ch không nh%t thi#t cho ngư i s. d ng là các
ngành công nghi p ho'c thương m!i có quy mô ph c t!p hơn.
- Các k#t qu LCI có th k#t h p s phát th i thông qua các ñơn v ho!t
ñ ng, các ñ a ñi m và th i gian khác nhau, và cũng có th k#t h p các d!ng
phát th i khác nhau cùng v i nhau. S k#t h p như v y có th d n ñ#n làm
m%t tính rõ ràng. Ví d , s phát th i ch%t h)u cơ d2 bay hơi có th ñư c k#t
h p l!i v m't kh i lư ng và ñư c ñưa ra như là t ng các h p ch%t h)u cơ d2
bay hơi (VOC) và không ph i là s phát th i c a các h p ch%t riêng r(.
Các k#t qu c a LCI ph i ñư c gi i thích phù h p v i m c tiêu và
ph!m vi c a nghiên c u. Vi c di2n gi i ph i bao g3m m t ñánh giá ch%t lư ng
d) li u và các phân tích ñ nh!y ñ i v i các ñ u vào, ñ u ra quan tr&ng, và
l a ch&n phương pháp lu n ñ bi#t ñư c ñ không ñ m b o c a các k#t qu .
S di2n gi i c a v phân tích ki m kê cũng ph i xem xét nh)ng v%n ñ dư i
ñây theo m c tiêu và ph!m vi c a nghiên c u:
a) S xác ñ nh các ch c năng h th ng và ñơn v ch c năng có phù h p
không,
b) S xác ñ nh ranh gi i h th ng có phù h p không,
c) Các gi i h!n ñư c phân ñ nh ra b,ng cách ñánh giá ch%t lư ng d)
li u và phân tích ñ nh!y.
Các k#t qu c n ñư c di2n gi i m t cách th n tr&ng b1i vì chúng ñ c p
ñ#n d) li u ñ u vào và ñ u ra và không ñ c p ñ#n các tác ñ ng ñ#n môi
trư ng. Nói m t cách c th , ch- riêng nghiên c u LCI không ph i là cơ s1
cho s so sánh.
Thêm vào ñó, không ñ m b o ñư c sinh ra trong các k#t qu c a m t
LCI là do các nh hư1ng tích c c c a ñ không ñ m b o c a ñ u vào và tính
bi#n ñ ng c a d) li u. Phân tích ñ không ñ m b o khi ñem áp d ng cho LCI
là m t k thu t còn m i m6. Tuy nhiên, ñi u ñó giúp cho bi u th ñư c ñ'c
tính ñ không ñ m b o trong các k#t qu có s. d ng dây và/ ho'c s phân b
xác su%t ñ xác ñ nh ñ không ñ m b o trong các k#t qu và k#t lu n c a LCI.
N#u kh thi, phân tích như v y ph i ñư c th c hi n ñ gi i thích và h tr t t
hơn cho các k#t lu n c a LCI.
ðánh giá ch%t lư ng d) li u, phân tích ñ nh y, k#t lu n và các khuy#n
ngh t" các k#t qu c a LCI ph i ñư c l p thành tài li u. Các k#t lu n và các
khuy#n ngh ph i nh%t quán v i các b,ng ch ng t" các xem xét ñã ñư c ñ
c p 1 trên.
R%t nhi u h!n ch# c a LCI là có liên quan ñ#n giai ño!n ñánh giá tác
ñ ng trong khi nghiên c u LCI.
A.1.2.4. Các nhu c u nghiên c!u
ð h tr vi c s. d ng LCI cho th c hi n công b môi trư ng ki u III,
nghiên c u là c n thi#t ñ6 hi u Công b môi trư ng ki u III d a trên LCI
ñư c truy n ñ!t ñúng như th# nào t i ngư i s. d ng cu i. Thêm vào ñó, các
chương trình Công b môi trư ng ki u III d a trên LCI cũng hư1ng l i t"
nghiên c u chung hơn v b d) li u, c i thi n ch%t lư ng và tính s5n có c a
d) li u c a LCI và gi m thi u chi phí.
a.1.3. ðánh giá tác ñ ng c a chu trình s ng, LCIA (ISO 14042)
A.1.3.1. Mô t
Các nét ñ'c trưng chính c a LCIA ñư c li t kê dư i ñây:
- Giai ño!n LCIA, k#t n i v i các giai ño!n khác c a LCA, ñưa ra m t
h th ng có vi2n c nh r ng v môi trư ng và các v%n ñ tài nguyên cho m&t
ho'c nhi u h th ng s n ph m.
- LCIA %n ñ nh các k#t qu c a LCI theo các h!ng/ lo!i tác ñ ng. ð i
v i t"ng lo!i tác ñ ng thì ch&n ch- th c a lo!i và tính toán k#t qu ch- th c a
lo!i, t" sau ñây ñư c g&i là k#t qu ch- th . T p h p các k#t qu ch- th , sau
ñây ñư c g&i là mô t sơ lư c c a LCIA, cung c%p thông tin v v%n ñ môi
trư ng kèm theo các ñ u vào và ñ u ra c a h th ng s n ph m.
- LCIA ñư c phân bi t v i các k thu t khác như ñánh giá tính năng
ho!t ñ ng v môi trư ng, ñánh giá tác ñ ng môi trư ng và ñánh giá r i ro, và
ñó là m t cách ti#p c n tương ñ i d a trên ñơn v ch c năng. LCIA có th s.
d ng thông tin ñư c t p h p l!i b,ng các k thu t khác nhau ñó.
Khuôn kh chung c a pha LCIA g3m có m t vài y#u t b t bu c mà
các y#u t b t bu c ñó chuy n ñ i k#t qu LCI thành k#t qu ch- th .Thêm vào
ñó, có các y#u t tuỳ ch&n ñ chu n hoá, phân nhóm ho'c phân bi t m c ñ
quan tr&ng c a các k#t qu ch- th và các k thu t phân tích ch%t lư ng d)
li u. Giai ño!n LCIA ch- là m t ph n c a toàn b nghiên c u LCA và ph i
ñư c ph i h p v i các giai ño!n khác c a LCA như ñư c trình bày trong ph
l c A c a ISO 14042: 2000. Các y#u t c a giai ño!n (pha) LCIA ñư c minh
ho! trong Hình 1 c a ISO 14042: 2000. S phân tách c a giai ño!n LCIA
thành các y#u t khác nhau là c n thi#t vì m t vài lý do.
- T"ng y#u t c a LCIA là riêng bi t và có th xác ñ nh ñư c m t cách
rõ ràng.
- Giai ño!n xác ñ nh ra m c tiêu và ph!m vi c a m t nghiên c u LCA
có th xem xét t"ng y#u t LCIA m t cách riêng r(.
- ðánh giá ch%t lư ng c a các phương pháp LCIA, các gi ñ nh và các
quy#t ñ nh khác có th ñư c ti#n hành cho t"ng y#u t LCIA.
- Các quy trình LCIA, các gi ñ nh và các ho!t ñ ng khác trong t"ng
y#u t có th ñư c làm rõ ñ báo cáo và xem xét ph n bi n.
Vi c s. d ng các giá tr và tính ch quan, t" sau ñây ñư c nói ñ#n là
l a ch&n - giá tr , trong t"ng y#u t có th làm rõ ràng ñ xem xét ph n bi n
và báo cáo.
Các y#u t LCIA b t bu c ñư c li t kê dư i ñây.
a) L#a ch9n các h ng/lo i tác ñ ng, các ch% th c a h ng/lo i và các
mô hình ñ>c tính: s phân ñ nh ra các h!ng/lo!i tác ñ ng, các h!ng/lo!i ch-
th liên quan và các mô hình ñ'c tính, các ñi m cu i c a h!ng/lo!i và các k#t
qu LCI kèm theo mà nghiên c u LCA s( ñ c p t i. Ví d , h!ng/lo!i tác
ñ ng do bi#n ñ i khí h u tiêu bi u cho s phát th i c a các khí nhà kính (k#t
qu LCI) có s. d ng cư8ng b c b c x! h3ng ngo!i như là m t ch- th h!ng/
lo!i (xem b ng 1 trong ISO 14042: 2000).
b) Bn ñ nh (gán) các k t qu LCI (s phân lo!i) cho các lo!i tác ñ ng
c) S# tính toán các k t qu ch% th c a lo i (ñ'c tính hoá).
Các k#t qu ch- th ñ i v i các lo!i tác ñ ng khác nhau cùng th hi n s
mô t sơ lư c LCIA cho h th ng s n ph m.
Các thông tin và y#u t l a ch&n như li t kê dư i ñây cũng có th ñư c
s. d ng, tuỳ thu c vào m c tiêu và ph!m vi c a nghiên c u LCa.
d) Tính toán t m quan tr&ng c a các k#t qu ch- th c a h!ng/ lo!i theo
thông tin ñ i ch ng (chu n hoá
e) Phân nhóm: l a ch&n và có th phân h!ng các lo!i tác ñ ng.
f) Phân bi t m!c ñ quan tr9ng: chuy n ñ i và có th k#t h p các k#t
qu ch- th chéo qua các lo!i tác ñ ng b,ng s. d ng các thông s b,ng s d a
trên cơ s1 giá tr - l a ch&n.
g) Phân tích ch/t lư$ng d li u: ñ hi u rõ hơn v ñ tin c y c a t p
h p (b ) các k#t qu ch- th , mô t sơ lư c v LCIA.
A.1.3.2. ð u ra cho m t Công b môi trư ng ki-u III
S khác nhau cơ b n gi)a LCIA và Công b môi trư ng ki u III d a
trên LCIA là 1 ch trong Công b môi trư ng ki u III d a trên LCIA thì s
mô t sơ lư c LCIA ñư c ñ'c trưng hoá thông qua các ch- th h!ng/lo!i, ch
không th hi n b,ng các s h!ng tuy t ñ i. Ví d , h!ng/lo!i tác ñ ng thay ñ i
khí h u trình bày s phát th i các khí nhà kính (k#t qu LCI) s. d ng b c x!
h3ng ngo!i cư8ng b c như là ch- th h!ng/ngo!i (ISO 14042). Còn trong LCI,
các k#t qu LCIA ñư c th hi n trên cơ s1 ñơn v ch c năng.
T%t c các h!n ch# ñư c mô t trong ñi u 8 trong ISO 14042: 2000 là
tương ng v i các Công b môi trư ng ki u III. M t vài h!n ch# trong s ñó
là tương ng m t cách ñ'c bi t và ñư c ñ c p dư i ñây.
- Các k#t qu LCIA không d ñoán trư c các tác ñ ng ñ#n các ñi m
cu i c a h!ng/ lo!i, vư t quá ngư8ng, biên ñ an toàn ho'c r i ro. Ví d , ñ'c
bi t là LCIA lo!i tr" ra thông tin v không gian, th i gian, ngư8ng và hi u
ng li u, và k#t h p s phát th i ho'c ho!t ñ ng xuyên su t không gian và/
ho'c th i gian. ði u này có th làm gi m tính tương ng v môi trư ng c a
các k#t qu ch- th .
- M t khi có th , LCIA là m t quy trình khoa h&c và k thu t. Tuy
nhiên, s ch&n giá tr ñư c s. d ng phân l p các h!ng/ lo!i tác ñ ng, ch- th
h!ng/ lo!i và các mô hình ñ'c trưng, và trong s chu n hoá, phân nhóm, và
các quy trình khác. Ngư i s. d ng Công b môi trư ng ki u III có th g'p
khó khăn trong ñánh giá và hi u các l a ch&n giá tr ñó.
- Vi c li t kê c a các ch- th h!ng/ lo!i có th ch- ra r,ng t%t c các
h!ng/ lo!i có tính quan tr&ng như nhau trên quan ñi m môi trư ng, nhưng mà
ch- th h!ng/ lo!i v i m c ñ cao nh%t thì ngư i s. d ng 1 cu i cùng có th
di2n gi i sai là quan tr&ng nh%t v m't môi trư ng, ho'c ñó là m t giá tr nh+
không quan tr&ng v phương di n môi trư ng.
ð b sung thêm cho các khái ni m c th 1 trên, có các gi i h!n th c
t# ho'c các h!n ch# ñư c mô t trong ISO 14042 c n ñư c cân nh c trong quá
trình xây d ng m t Công b môi trư ng ki u III.
Nghiên c u là c n thi#t ñ hi u ñư c ngư i s. d ng cu i cùng Công b
môi trư ng ki u III d a trên LCIA lý gi i như th# nào v các k#t qu ch- th
h!ng/ lo!i c a LCIA khác nhau, tương quan theo các gi i h!n ñã mô t 1 trên.
K#t qu c a nghiên c u này có th tác ñ ng ñ#n thi#t k#, th c hi n và di2n
gi i các công b môi trư ng ki u III c a ngư i s. d ng.
Nghiên c u cũng c n ñ t i ưu hoá tính chính xác và tính phù h p c a
thông tin trong Công b môi trư ng ki u III liên quan ñ#n n l c trong công
vi c và chi phí cho vi c t p h p d) li u và mô hình hoá ñ'c trưng ñ i v i m t
nghiên c u LCIA.
Ví d : Ví d v m t phương pháp ñánh giá tác ñ ng:
Phương pháp CML [8] nói chung ñi theo các bư c phân lo!i và ñ'c tính
hoá c a LCI (Các bư c phân chia và mô hình hoá ñ'c tính trong ISO 14042)
thành m t bư c duy nh%t và bao g3m c phương pháp ñánh giá. Các v%n ñ
môi trư ng c th ñư c các nhà nghiên c u coi là quan tr&ng thì ñư c l a
ch&n ra theo tính ưu tiên v môi trư ng mà h& ñã lĩnh h i. Sau ñó, các v%n ñ
môi trư ng ñư c ñánh giá ý nghĩa b,ng các phương pháp h s phân lo!i, d a
trên giá tr l a ch&n v tính quan tr&ng tương ñ i c a các v%n ñ khác nhau.
Các h s này có th ñư c áp d ng cho các k#t qu ki m kê b,ng m t h s
tương lư ng. Sau ñó, k#t qu ki m kê ñư c chuy n ñ i thành m t phân b
theo d!ng x%p x- d a trên giá tr c a các nh hư1ng môi trư ng gi ñ nh. Các
k#t qu ñư c t ng quát hoá b,ng dư i d!ng b ng. Các nh hư1ng ho'c này
ho'c các nh hư1ng c c b sau ñó ñư c t ng quát hoá b,ng dư i d!ng b ng.
Các nh hư1ng v i m t m c tham chi#u ñã l a ch&n, tiêu bi u cho s ñóng
góp hàng năm c a toàn th# gi i ñ i v i v%n ñ môi trư ng c th .
A.1.4. Các ví d v, các lo i thông s thi t l p trư c
B ng A.1 ñưa ra m t danh m c chưa ñ y ñ các ví d v các lo!i thông
s thi#t l p trư c ti m tàng ñã ñư c ñ xu%t b,ng cách sáp nh p các chương
trình Công b môi trư ng ki u III. Danh m c này là ñ minh ho! và không
ng ý là có th ch%p nh n ñư c cho m t Công b môi trư ng ki u III.
B ng A.1 - Các ví d v, các lo i thông s thi t l p trư c
D li u t' LCIA
K t qu c a LCI (Các k#t qu các lo!i T h$p Giá tr l#a ch9n
ch- th )
Tiêu th năng lư ng Tài nguyên Năng lư ng sơ c%p. Lư ng năng lư ng
(Jn/ñơn v ch c Xuyên su t c chu tiêu th phân ph i
năng) trình s ng c a s n theo khu v c và th i
ph m gian ñư c coi là như
nhau
Tiêu th nư c (m3/ Suy gi m tài nguyên T%t c các lo!i nư c, T%t c các lo!i nư c
ñơn v ch c năng) nư c ví d nư c b m't, ñư c coi là như nhau
nư c ng m, nư c Lư ng nư c tiêu th
bi n, nư c ng&t. phân ph i theo khu
Xuyên su t c chu v c và th i gian
trình s ng c a s n ñư c coi là như nhau
ph m
Tiêu th lo!i tài Suy gi m tài nguyên T%t c các lo!i tài T%t c các lo!i tài
nguyên không có khoáng s n nguyên khoáng s n, nguyên khoáng s n
kh năng tái t!o ví d các khoáng s n ñư c coi là như nhau
(t%n qu'ng s t/ ñơn khác nhau. Lư ng tài nguyên
v ch c năng) Xuyên su t c chu tiêu th phân ph i
trình s ng c a s n theo khu v c và th i
ph m gian ñư c coi là như
nhau
Cadmi, Asen (mg/ Tính ñ c ñ i v i s c Các ch%t gây ung T p h p c a các ch%t
ñơn v ch c năng) kho6 con ngư i thư truy n theo ñ c và các ñi m cu i
ñư ng không khí
SOx (kg/ ñơn v ch c Mưa axit tương ñương theo "Các ch- báo v th c
năng) pH tr!ng công ngh "
Lư ng SOx phân
ph i theo khu v c và
th i gian ñư c coi là
như nhau
A.2. Các phương pháp lu n khác nhau ñ- phân tích các k t qu
LCI
A.2.1. Khái quát
ði u kho n này cung c%p các thông tin v phương pháp lu n khác nhau
tương ng có th dùng cho vi c phân tích các k#t qu LCI ñ so!n th o các
Vi c ñưa m t phương pháp lu n c th vào trong ñi u này không có
nghĩa là phương pháp lu n như v y t ñ ng chuy n thành m t tiêu chu n sau
ñó. Vi c áp d ng các phương pháp lu n này và các phương pháp lu n n i b t
khác s( ñư c ñánh giá theo s quy#t ñ nh li u m t tiêu chu n v Công b môi
trư ng ki u III có kh thi v m't công ngh và có c n thi#t hay không.
Công b môi trư ng ki u III có th tuỳ ý ñưa vào các thông tin môi
trư ng b sung. A.2.7 ñưa ra vi c th o lu n v thông tin như v y.
ð i v i t"ng phương pháp lu n, ñưa ra m t nh n ñ nh v n t t, bao g3m
s mô t v phương pháp lu n ñó, ñ u ra cho m t công b và toàn b các h!n
ch# c a phương pháp này khuôn kh c a m t Công b môi trư ng ki u III và
các yêu c u nghiên c u trong tương lai.
A.2.2. Tiêu chí ñ- l#a ch9n phương pháp lu n
Các phương pháp lu n khác nhau ñư c mô t trong ñi u này ñư c ch&n
d a trên cơ s1 các tiêu chí chung dư i ñây:
- phương pháp lu n ph i h p lý v m't khoa h&c, sao cho nó v"a xuyên
su t và ñ hoàn ch-nh ñ h tr cho Công b môi trư ng ki u III m t cách
chính xác và có th sao chép l!i [TCVN ISO 14020: 2000, 4.4.1 (ISO 14020:
1998)];
- các phương pháp lu n ñã công b ñư c th"a nh n và ñư c ch%p nh n
r ng rãi v m't nguyên lý khoa h&c ho'c chuyên môn n#u không thì cũng có
lý v m't khoa h&c [TCVN ISO 14020: 2000, 4.4.2 (ISO 14020: 1998)];
- phương pháp th c hành ñang t3n t!i;
- phương pháp lu n bao g3m m t cách ti#p c n theo chu trình s ng
ñánh giá tính thích h p v môi trư ng c a các k#t qu LCI.
A.2.3. ðánh giá m i tác ñ ng - nh hư8ng c a chu trình s ng
(LCSEA)
A.2.3.1. Mô t
LCSEA là phương pháp tương ñ i m i ñư c nh n vào vi c gi i quy#t
nhi u h!n ch# và ñ không ñ m b o do tiêu chu n phân tích LCIA ñư c t!o
ra, b,ng vi c k#t h p d) li u môi trư ng t" các ñ a ñi m c th trong chu kỳ
s ng [6], [7]. Trong LCSEA, d) li u LCI còn chưa k#t h p l!i và chưa ñư c
phân ñ nh theo ñ a ñi m, b1i v y nó có th có quan h r%t ch't ch( v i các
môi trư ng ti#p nh n riêng r( trong chu kỳ s ng c a s n ph m. Các ch- th
h!ng/ lo!i như trong LCIA ñòi h+i ñư c ñ'c trưng hoá v i các phép ño không
gian, th i gian s phát th i thích h p (y#u t tác ñ ng/ tác nhân), c ng thêm
giá tr ngư8ng và toàn b cư ng ñ c a ñi m cu i tương ng trong môi
trư ng( nh hư1ng). Các d) li u này ñư c t ng h p tr c ti#p vào trong các
tính toán c a m t ch- th h!ng/ lo!i t ng th , d n ñ#n s mô t sơ lư c ñư c
nh,m vào ñ a ñi m và h th ng c th hơn trong vi c d ñoán v các tác ñ ng
môi trư ng ti m n so v i LCIA.
A.2.3.2. Ranh gi i h th ng
Các ranh gi i c a LCSEA ñư c thi#t k# ñ bao tr&n các giai ño!n c a
chu kỳ s ng c a m t s n ph m, như ñư c ñ nh nghĩa trong TCVN ISO 14040,
và cũng ñ t" ñó thi#t l p ra ñư c các ngu3n tài nguyên, và các môi trư ng
ti#p nh n s phát th i.
A.2.3.3. Các yêu c u ñ i v i vi c t p h$p d li u
Như ñư c lưu ý 1 trên, ph!m vi c a s t p h p d) li u v chu trình
s ng cơ b n trong LCSEA là tương t v i ph!m vi này c a LCI, ngo!i tr"
r,ng d) li u trong LCI không k#t h p vào trong LCSEA. Hơn n)a, d) li u
ph i ñư c t p h p theo b n ch%t không gian và th i gian c a s phát th i ra
môi trư ng và b n ch%t môi trư ng ti#p nh n, sao cho các nh hư1ng ti m n
ñ#n môi trư ng có th ñư c liên k#t v i s phát th i c th . ði u này cũng
ñư c áp d ng cho vi c s. d ng nguyên li u và tài nguyên.
A.2.3.4. ð u ra cho Công b môi trư ng ki-u III
Gi ng như LCIA, LCSEA cung c%p m t s mô t sơ lư c v các ch- th
h!ng/ lo!i. Tuy nhiên, các ch- th ñó ñư c d n xu%t ra t" m t phân tích d) li u
LCI ñã ñư c phân tách.
T p h p và qu n lý d) li u trong LCSEA là tương ñ i ph c t!p hơn so
v i trong LCI ho'c LCIA. D) li u LCI ñư c duy trì theo d!ng d) li u ñã
ñư c phân tách. Thông tin ñư c yêu c u theo khía c!nh v không gian và th i
gian c a s phát th i và s. d ng tài nguyên. D) li u chi ti#t ñư c yêu c u v
môi trư ng ti#p nh n c th ñ liên h v i các nh hư1ng ti m n ñ#n m t y#u
t tác ñ ng c th .
Các k#t qu LCSEA có th không cung c%p phương pháp ño ñ nh lư ng
các d) li u có kh năng thay ñ i ho'c các ñ không ñ m b o d) li u, do s r%t
ph c t!p c a quá trình phân tích d) li u. Như ñã ñ ngh trong các chương
trình công b môi trư ng ki u III 1 hi n t!i s. d ng LCSEA, k#t qu thư ng
ñưa ra như giá tr s ñơn không có "sai s trung bình", làm cho s so sánh
gi)a các h th ng s n ph m tr1 nên khó khăn và có các sai l m ti m n.
Tương t v i LCI và LCIA, danh m c các ch- th h!ng/ lo!i c a
LCSEA có th ch- ra r,ng t%t c các h!ng/ lo!i là quan tr&ng như nhau v m't
tri n v&ng môi trư ng, và r,ng ch- th h!ng/ lo!i ñó v i m c ñ cao nh%t có
th b ngư i dùng cu i di2n gi i nh m là quan tr&ng nh%t v m't môi trư ng,
ho'c r,ng m t giá tr nh+ thì ít liên quan v m't môi trư ng.
Như ñã lưu ý 1 trên, Công b môi trư ng ki u III ñòi h+i s so sánh
gi)a các s n ph m. Gi ng như LCIA, có s th o lu n ñáng k trong c ng
ñ3ng khoa h&c v cơ s1 mà t" ñó các ch- th h!ng/ lo!i ñư c quy ñ nh cho các
s n ph m ho'c các khía c!nh môi trư ng khác nhau.
Quá trình liên k#t các s phát th i v i nh hư1ng t" m i giai ño!n c a
chu kỳ s ng là quan tr&ng, và có s th o lu n ñáng k v tính kh thi v m't
kinh t# c a nó trên m t cơ s1 ph bi#n r ng rãi.
Các nghiên c u LCSEA ñã và ñang hoàn thành cho m t s ít các s n
ph m. Trong ph!m vi c a Công b môi trư ng ki u III, yêu c u nghiên c u
ban ñ u là có hay không các h th ng có th ñư c tri n khai nh,m qu n lý các
ñi u ki n ñ m b o cho phương pháp ñó, cũng như vi c ng d ng các mô hình
ñư c ch%p nh n r ng rãi mà mô hình ñó liên h m t cách chính xác s phát
th i v i nh hư1ng trên cơ s1 chu kỳ s ng c a s n ph m. Các câu h+i cũng
thư ng ñư c h+i là d) li u ñư c phân tách như th# nào trong m t t ng th h
th ng, sau khi m i quan h y#u t tác ñ ng - nh hư1ng ñã ñư c xây d ng.
A.2.4. Các phương pháp tr9ng s
A.2.4.1. Mô t
M t vài chương trình hi n có l%y k#t qu nghiên c u LCI và LCIA,
ho'c các ki u d) li u chu trình s ng tương t , x#p h!ng các d) li u này theo
th t quan tr&ng và chuy n chúng thành các ch- s b,ng s ñã ñư c t h p.
Trong khi d a vào d) li u chu trình s ng ñ nh lư ng, các phương pháp ti#p
c n này nh vào giá tr - ch&n l a ñ s p x#p ưu tiên các v%n ñ môi trư ng c
th phù h p v i các quan tâm c a nh)ng ngư i thi hành. S. d ng tr&ng s và
cách ñánh giá theo ISO 14042 là không ñư c ch%p nh n ñ i v i các xác nh n
so sánh gi)a các s n ph m. Hơn n)a, vi c s. d ng m t ñi m s t ng th ñơn
l6 như là m t k#t qu c a nghiên c u LCA là không ñư c TCVN ISO 14040
h tr . Vì v y, các phương pháp này ch c ch n là tr t t ngoài ph!m vi c a
tiêu chu n này v Công b môi trư ng ki u III. Th c v y, ISO 14042 lưu ý
ñ'c bi t r,ng "Các cá nhân, t ch c, t ch c xã h i khác nhau có th có s ưu
tiên khác nhau, do ñó nó có kh năng là các bên khác nhau s( ñ!t ñư c các k#t
qu có tr&ng s khác nhau d a trên cùng các k#t qu ch- th ho'c các k#t qu
ch- th ñư c tiêu chu n hoá". Ví d v các h th ng tr&ng s là Swiss
Ecopoint và Swedish EPS System.
a) Swiss Ecopoint [9]
"Các h s sinh thái, Eco - factors" ho'c các h s tr&ng s ñ i v i s
phát th i khác nhau vào không khí, nư c ñ%t b m't/ nư c ng m cũng như ñ i
v i vi c s. d ng các ngu3n năng lư ng ñư c áp d ng cho k#t qu c a m t
LCI. Các k#t qu ki m kê ñư c nhân v i các h s tr&ng s phù h p, ñư c
c ng l!i v i nhau và r3i tính t ng c ng l!i thành m t ñi m s chung ñơn l6.
Các h s sinh thái ñư c d a trên m c ñ ô nhi2m th c t# (ki m kê dòng th i
hàng năm) t!i Thu< Sĩ và d a trên s ô nhi2m ñư c coi là tr m tr&ng (dòng
gây ô nhi2m tr m tr&ng). Các dòng ô nhi2m ñư c l%y theo m c tiêu ñư c h
tr v m't khoa h&c c a chính sách môi trư ng c a Thu< Sĩ. Vi c xem xét các
bi u hi n giá tr - ch&n l a c a chúng v các m i nguy h!i liên quan ñ#n môi
trư ng ñư c ñưa ra b,ng s phát th i ho'c năng lư ng s. d ng.
b) Các chi#n lư c ưu tiên môi trư ng (Environmental Priority
Strategies - EPS)
Trong phương pháp này c a Thu< ði n [10] t i lư ng phát th i và tài
nguyên s. d ng ñư c chuy n ñ i thành các ñơn v thông thư ng (ñơn v t i
lư ng môi trư ng) thông qua s. d ng ñ'c trưng hoá k#t h p và các ch- s
tr&ng s (ch- s t i lư ng môi trư ng). Nh)ng ch- s này trư c h#t ñư c báo
cáo vào các b ng c a các ch- th riêng r(, nhưng cũng ñư c t p h p và xem
xét ñ l p thành m t ñi m s ñơn. Các k#t qu c a phương pháp EPS có th
g3m các b ng v ch- s t i tr&ng môi trư ng cho t"ng dòng ki m kê c th .
M i ch- s là ñư c d a trên giá tr và ñư c t p trung vào các quan ñi m c a
ngư i nghiên c u viên xem xét như "các ñ i tư ng b o v ", như s c kho6 con
ngư i, ña d!ng sinh h&c, sinh s n, v.v... S ñánh giá ñư c d a trên các r i ro
trung bình ñưa ra qua s phát th i. Thêm vào ñó, cho t"ng ch- s , m t h s
ñư c xây d ng theo hư ng "tính t nguy n chi tr " cho thi t h!i ñ#n môi
trư ng. Sau ñó k#t qu ñư c báo cáo ra có n i dung quy ñ i thành giá tr ti n.
Trong t%t c các chương trình theo tr&ng s như v y, ñ u có các h!n
ch# như ñã mô t 1 trên ñ i v i vi c áp d ng LCI. Thêm vào ñó, m i phương
pháp trong s các phương pháp này ñ u t!o ra m t lo!i các giá tr - l a ch&n
c t y#u v tính quan tr&ng tương ñ i c a các gánh n'ng môi trư ng khác
nhau. Các phương pháp này cũng thư ng ñưa ra các quy#t ñ nh ch quan v
làm th# nào ñ chuy n và th hi n d) li u ki m kê khác nhau trong t"ng hoàn
c nh môi trư ng nh%t ñ nh.
Ngoài các nghiên c u ñã lưu ý ñ i v i d) li u LCI và LCIA, t%t c các
h th ng tr&ng s ñ u sinh ra các lo ng!i v tính rõ ràng trong b i c nh c a
Công b môi trư ng ki u III. Nghiên c u quan tâm ñ#n vi c ngư i s. d ng
cu i s( hi u như th# nào v các b,ng ch ng và các chương trình s( thông báo
các giá tr - l a ch&n như th# nào trong khi ñó các giá tr - l a ch&n này l!i
ñ u g n k#t (c h)u) v i cách ti#p c n như v y s( là thi#t y#u trư c khi các k
thu t có th ñư c tiêu chu n hoá trong m t chương trình Công b môi trư ng
ki u III.
A.2.5. Qu n lý chu trình s ng (LCM)
A.2.5.1. Mô t
LCM là phương pháp ti#p c n theo phân tích chu trình s ng c a s n
ph m ñ phân ñ nh và so sánh chi phí kinh t# tương ng do các xem xét v
môi trư ng kèm theo v i các s n ph m ho'c các quy trình s n xu%t. LCMlà
ñi n hình c a m t s so sánh tương ñ i c a các s n ph m ho'c quy trình khác
nhau. S so sánh này không là tiêu ñi m c a vi c biên so!n tiêu chu n, nhưng
r%t thư ng ñư c s. d ng như m t công c phân tích h th ng môi trư ng
dùng cho các nhà s n xu%t. LCM k#t h p các phân tích chi phí truy n th ng
v i chi phí ñi u hành gián ti#p kèm theo v i các v%n ñ phát th i ra môi
trư ng, s c kho6 và an toàn lao ñ ng, tái ch# và th i b+ s n ph m. Cách ti#p
c n này có th phù h p ñ i v i nhà công nghi p dùng ñ tri n khai m t Công
b môi trư ng ki u III, nhưng chưa ch c ch n có th áp d ng cho vi c trao
ñ i thông tin c a khách hàng chung.
LMC t p trung vào các v%n ñ môi trư ng có nh hư1ng ñ#n các ho!t
ñ ng c a s n xu%t kinh doanh, ñ#n ngư i tiêu dùng s. d ng và th i b+ các s n
ph m. ði m kh1i ñ u ñư c xác ñ nh b,ng quy trình s n xu%t s n ph m và
thông thư ng không quay l!i ñi sâu vào s s n xu%t nguyên li u ho'c vi c s.
d ng tài nguyên.
Các k#t qu c a m t LCM thư ng ñư c th hi n như các chi phí kinh t#
ñi kèm v i m t s n ph m. Các k#t qu này có th ñư c t p h p chung ho'c
báo cáo riêng r(, theo m t v%n ñ c th g n li n v i m t chi phí. Các k#t qu
có th ñư c th hi n tương quan theo m t vài ñơn v ch c năng c a s n ph m
(ví d s ti n trên m t 1000 ñơn v ñã ñư c s n xu%t ra).
A.2.5.4. Các yêu c u ñ i v i vi c t p h$p d li u
Thông tin ñư c t p h p cho m t quy trình s n xu%t c th và các chi
phí kèm theo c a nó, c ng v i các chi phí kèm theo v i chi phí c a ngư i tiêu
dùng và th i b+ s n ph m. Khi so sánh các s n ph m ho'c quá trình khác
nhau, d) li u (thông tin/ mô t và các chi phí) th i ph i ñư c t p h p l!i cho
các h!ng/ lo!i s n ph m gi ng nhau theo cách th c có kh năng áp d ng
ñư c.
Nhi u h!n ch# tương t kèm theo v i LCI áp d ng cho CLM, như thi#u
tính tương ng v i tác ñ ng môi trư ng c a s n ph m., ñ không ñ m b o d)
li u, ranh gi i bi#n ñ ng gi)a các s n ph m khác nhau, v.v... Thêm vào ñó,
LCM c g ng chuy n các gánh n'ng môi trư ng thành các thu t ng) kinh t#
ñơn gi n. ð i v i m t vài v%n ñ , như vi c lư ng hoá chi phí c a vi c thu
th p và x. lý nư c th i là không có gì ph c t!p. Tuy nhiên, ñ i v i các v%n ñ
khác, ñ'c bi t là các v%n ñ vư t ra ngoài s ki m soát c a nhà s n xu%t (ho'c
ngư i lưu gi) ch%t th i s n ph m), chi phí ñư c xác ñ nh kém rõ ràng, và lúc
ñó áp d ng khái ni m giá tr - l a ch&n là c n thi#t. Nh)ng ñánh giá này có
th thay ñ i trong cùng m t v%n ñ môi trư ng và t" s n ph m này ñ#n s n
ph m khác, và làm cho vi c so sánh thêm khó khăn trong b i c nh c a các
Trư c khi xem xét LCM ñ áp d ng cho các Công b môi trư ng ki u
III, các doanh nghi p c n xây d ng (l p ra) các h s c th cho t p h p d)
li u mà các d) li u ñó liên k#t các v%n ñ môi trư ng v i chi phí cho các ho!t
ñ ng kinh doanh riêng l6. Thêm vào ñó, nghiên c u là c n ñ hi u ñư c ngư i
dùng cu i cùng s( di2n gi i như th# nào v các k#t qu t" các phân tích như
v y, ñ'c bi t là li u h& có nhìn nh n các chi phí kinh t# là liên quan tr c ti#p
v i thông tin môi trư ng hay không.
A.2.6. Phương pháp xây d#ng vì s# b,n v ng kinh t và môi trư ng
(BEES)
A.2.6.1. Mô t
BEES [11] là m t phương pháp lu n l%y cách ti#p c n ña chi u c a chu
trình s ng, xem xét c các tác ñ ng kinh t# và môi trư ng trong toàn b chu
trình s ng c a s n ph m. M'c dù s áp d ng kh1i ñ u c a nó là d ñ nh cho
vi c xây d ng và thi#t l p s n ph m, nhưng khái ni m này cũng có th áp
d ng ñư c cho nhi u h!ng/ lo!i s n ph m khác. Ph n v môi trư ng c a chu
trình s ng c a s n ph m theo cách ti#p c n c a BEES ñư c thi#t k# theo
hư ng d n LCA trong TCVN ISO 14040. Tính năng kinh t# ñư c d ñ nh
nh,m ñ s. d ng cho phương pháp ti#p c n chi phí chu kỳ s ng (Life cycle
cost, LCC) theo ASTM [14]. C n lưu ý r,ng phương pháp BEES không nh,m
vào m c tiêu biên so!n tiêu chu n qu c t#, nhưng nó r%t thư ng ñư c dùng
như công c phân tích h th ng môi trư ng cho các nhà ch# t!o xây d ng.
Trong phương pháp lu n BEES, các ranh gi i h th ng là gi ng như
nh)ng ranh gi i h th ng ñã ñư c mô t trong LCA, b tiêu chu n TCVN
ISO 14040.
Các k#t qu theo cách ti#p c n c a BEES ñư c th hi n thành c các
t p h p môi trư ng và các t p h p chi phí, ñư c k#t h p l!i ho'c riêng r(.
N#u k#t qu ñư c k#t h p l!i, thì t- s tr&ng s thư ng ñư c áp d ng cho d)
li u. Các t9 s này ñư c d a trên các giá tr - l a ch&n. Các k#t qu ñư c trình
bày tương quan theo m t ñơn v ch c năng ñ t!o thu n l i cho s so sánh s n
ph m (ví d theo 100 mét vuông m't sàn).
A.2.6.4. Các yêu c u v, t p h$p d li u
Cách ti#p c n c a BEES có v6 như c n có các yêu c u v d) li u tương
t ñ i v i LCI, và b sung thêm m t thành ph n chi phí/ kinh t# mà không ch-
chuy n thành v n ban ñ u và chi phí v t li u mà còn thành chi phí duy trì,
thay th# v.v... c a h th ng s n ph m xây d ng b n v)ng.
H u h#t các h!n ch# kèm theo v i phương pháp lu n LCM ñã ñư c ch-
ra trong ph n trên cũng có th ngo!i suy cho BEES. Thêm vào ñó, s kỳ v&ng
mà BEES hoàn thành m t phân tích ki m kê chu kỳ s ng ñ y ñ c a s n
ph m có nghĩa là các h!n ch# c a LCI cũng tương ng.
T%t c các nhu c u nghiên c u ñã ñư c xác ñ nh trong các phương pháp
lu n trư c ñây ñ u có th c n cho BEES. Hơn n)a, có th d ñoán trư c r,ng
nhi u nhu c u nghiên c u xu%t hi n, xem xét ñ#n m c tiêu ng m n c a vi c
nh n th c v các chi phí môi trư ng và chuy n ñ i chúng thành thông tin mà
có th ñưa ra trong m t Công b môi trư ng ki u III.
A.2.7. Thông tin môi trư ng
A.2.7.1. Mô t
Các s n ph m nào ñó hi n t!i mang các công b hàm ch a thông tin có
thu c tính môi trư ng dùng cho khách hàng, khách hàng ti m năng ho'c
ngư i s. d ng xem xét khi quy#t ñ nh th i ñi m mua hàng. Nói chung, thông
tin môi trư ng như th# có th bao g3m thông tin môi trư ng liên quan ñ#n
vi c s. d ng, ñ#n lưu kho, th i b+ c a m t s n ph m ñ'c bi t ho'c liên quan
ñ#n m t s n ph m không ñư c s. d ng, thùng ch a ho'c bao gói ho'c các v t
li u bao gói c th h#t niên h!n [13]. M t vài ví d v thông tin môi trư ng b
sung cũng vư t ra ngoài n i dung các công b v thu c tính ñơn l6, bao g3m:
- th n tr&ng ñ s. d ng ñư c an toàn
- hư ng d n v s. d ng có hi u qu ho'c thông tin v hi u su%t v n có
c a s n ph m;
- các ch%t nguy h!i ti m n liên quan t i vi c s. d ng s n ph m;
- thông tin liên quan ñ#n thành ph n (ví d tên thành ph n, tính ch%t
ho!t ñ ng, kh i lư ng, các ñ'c trưng hoá h&c, ñ c tính, v.v...);
- các ch- d n v c%p c u;
- các ch- d n th i b+ ñ'c bi t ho'c các công b ñ i v i s n ph m ho'c
thùng ch a không ñư c dùng;
- các thông tin môi trư ng ñ'c bi t khác liên quan ñ#n hàm lư ng CFC
(Chlorinated Fluorocarbon) (ho'c không có các ch%t CFC) ho'c không có các
hoá ch%t phá hu9 t ng ozôn.
A.2.7.2. Các nhu c u nghiên c!u ñ i v i thông tin môi trư ng b
sung
ðưa ra thông tin môi trư ng c th cho khách hàng, khách hàng ti m
năng ho'c ngư i s. d ng là s thách th c. Thông thư ng, ngư i dùng cu i
không th nh n th c ñư c ngay các thu c tính môi trư ng c a s n ph m trong
quá trình s. d ng và th i b+. Nói m t cách khác, ngư i s. d ng cu i ch- nh n
th c m t cách có l a ch&n các thu c tính môi trư ng nào mà có ý nghĩa cho
cá nhân h&. Hơn n)a, các cá nhân ch- th c hi n các l a ch&n - giá tr duy nh%t
t" s ña d!ng c a các thu c tính s n ph m và thu c tính môi trư ng khác
nhau ñư c k#t h p l!i. Các nghiên c u trong tương lai v các lĩnh v c này có
th ch ng t+ là h)u d ng cho Công b môi trư ng ki u III cũng như các nhãn
trong thông tin môi trư ng khác.
Ph l c B
(Tham kh o)
Các ví d v, vai trò c a các t ch!c liên quan ñ n các chương trình
Các tri-n khai

ch!ng nh n rCng
tri-n khai và duy trì
D ng chương m t công b tuân
làm m t khuôn kh c a ti n hành xem
trình theo các quy
công b chương trình và các xét ph n bi n
trình và quy t"c
quy trình công b
c n thi t
Chương trình không Công ty Công ty ho'c t ch c Ngư i xem xét Không áp d ng
c n ch ng nh n s ho'c t ñ cl p
phù h p ch c
Chương trình có Công ty Các t ch c công ho'c Ngư i xem xét Cơ quan ch ng
ch ng nh n s phù ho'c t tư nhân (ví d hi p h i ñ c l p (có th nh n (có th cũng
h p ch c công nghi p, bên hành cũng là ngư i là ngư i biên so!n
ngh th ba, cơ quan biên so!n chương trình)
có ñ năng l c) chương trình
Chương trình có s Công ty Các t ch c công ho'c Ngư i xem xét Cơ quan ch ng
ch ng nh n s phù ho'c t tư nhân (ví d hi p h i ñ c l p (có th nh n ñư c công
h p ñư c công ch c công nghi p, bên hành cũng là ngư i nh n
nh n ngh th ba, cơ quan biên so!n
có ñ năng l c) chương trình)
Ai th c hi n và th c hi n nh)ng n i dung nào trong m t công b môi

trư ng d a theo chu trình s ng c a s n ph m c a công ty ñơn l6.
Công ty ñơn Công ty ho'c Công ty ho'c Ngư i xem Không áp
l6 t ch c t ch c xét ñ c l p d ng a
a
Hi n nay có m t vài công ty riêng r( biên so!n các công b theo b n ch%t
c a Công b môi trư ng ki u III nhưng trên cơ s1 không có s tham gia c a
ngành ho'c bên th ba, nh)ng cách ti#p c n này không th ñư c coi như là
các Công b môi trư ng ki u III.
[1] TCVN ISO 14001: 1997, H th ng qu n lý môi trư ng - Quy ñ nh

v i hư ng d n áp d ng.
assessment - Example of application of ISO 14042.
[3] ISO 140482), Environmental management - Life cycle assessment -
Life cycle assessment data documentation format.
[4] ISO/TR 140492), Environmental management - Life cycle
assessment - Examples of application of ISO 14041 to goal and scope
definition and inventory analysis.
[5] ISO/IEC Guide 2: 1996, Standardization and related activities -
General vocabulary.
[6] Life Cycle Stressor Effect Assessment (LCSEA) - ISO/TC
207/SC3/WG1?TG Type III, N22, Annex 1 rev., Kyoto Meeting, April 1997.
[7] Appendix 1, Wood in our future, Proceedings of a Symposium,
National Reserarch, Council, National Academy Press, Washington D.C.,
1997.
[8] HEIJUNGS, R., et al., Environmental Life Cycle Assessment of
Products: Guide and background - 2 volumes - CMS University of Leiden.
The Netherlands, 1992.
[9] BRAND, G., et al., Ecobalances: Method of eco-scarcity -
Ecofactors, 1997. Swiss Agency for the Environment, Forest and Landscape.
Environment Series No. 297, Bern, 1999.
[10] STEEN, B., EPS - default valuation of environmental impacts
from emission and use of resources. Version 1996, Swedish Environmental
Protection Agenvy, AFR report 111, 1996.
[11] Building for Environmental and Economic Sustainability, the
BEES Method of NTIS.
[12] Environmental Information Profile Data Sheet, Canadian Pulp and
Paper Association.
[13] WINTERS, J., EPA 742 - R - 98 - 099. 1998, Environmental
labeling - Issues, Policies and Practices Worldwide.
[14] ASTM E917 - 9 - 1994, Practice for measuring life - cycle cost of
building systems.
Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m -

Nguyên t"c và khuôn kh
Environmental Management - Lìe Cycle Assessment - Principles and
framework
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này quy ñ nh khuôn kh , các nguyên t c và yêu c u chung
cho vi c th c hi n và báo cáo các nghiên c u v ñánh giá chu trình s ng. Tiêu
chu n này không mô t chi ti#t k thu t ñánh giá chu trình s ng.
TCVN ISO 14041: 2000 (ISO 14041: 1998) ***: Qu n lý môi trư ng -
ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m - Xác ñ nh m c tiêu, ph!m vi và phân
tích ki m kê.
3. ð nh nghĩa
Trong tiêu chu n này, áp d ng các ñ nh nghĩa sau ñây:
3.1. S# phân ñ nh (allocation)
Vi c phân chia các dòng ñ u vào và ñ u ra c a quá trình ñơn l6 trong
h th ng s n ph m ñư c nghiên c u/
3.2. Xác nh n so sánh (comparative assertion)
Công b v môi trư ng liên quan ñ#n tính ch%t tr i hơn ho'c tương
ñương c a m t s n ph m so sánh s n ph m c!nh tranh có cùng ch c năng.
3.3. Dòng cơ b n (elementary flow)
(1) V t li u ho'c năng lư ng ñưa vào h th ng nghiên c u, ñã ñư c
khai thác t" môi trư ng nhưng trư c ñó chưa b con ngư i làm bi#n ñ i.
(2) V t li u ho'c năng lư ng ñưa ra kh+i h th ng nghiên c u, ñư c
th i vào môi trư ng và sau ñó không b con ngư i làm bi#n ñ i.
3.4. Khía c nh môi trư ng (environmental aspects)
Y#u t c a các ho!t ñ ng, s n ph m và d ch v c a m t t ch c có th
có tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng.
3.5. ðơn v ch!c năng (functional unit)
ð'c tính ñ nh lư ng c a h th ng s n ph m ñư c s. d ng như là m t
ñơn v chu n nghiên c u ñánh giá chu trình s ng.
3.6. ð u vào (input)
V t li u ho'c năng lư ng ñưa vào m t quá trình ñơn v .
3.7. Bên h u quan (interested party)
Cá nhân ho'c nhóm có liên quan ñ#n ho'c b nh hư1ng b1i k#t qu
ho!t ñ ng môi trư ng c a h th ng s n ph m, ho'c là b1i các k#t qu c a
ñánh giá chu trình s ng;
3.8. Chu trình s ng (life cycle)
Các giai ño!n ph i h p và liên quan v i nhau c a h th ng s n ph m,
t" vi c thu th p các nguyên li u thô ho'c các tài nguyên thiên nhiên ñ#n vi c
th i b+ cu i cùng.
3.9. ðánh giá chu trình s ng (life cycle assessment)
Thu th p và ñánh giá ñ u vào, ñ u ra và các tác ñ ng môi trư ng ti m
n c a h th ng s n ph m trong su t chu trình c a nó.
3.10. ðánh giá tác ñ ng chu trình s ng (life cycle impacts
assessment)
Giai ño!n ñaán giá chu trình s ng ñ hi u và ñánh giá quy mô và t m
quan tr&ng c a các tác ñ ng môi trư ng ti m n c a h th ng s n ph m.
3.11.Di)n gi i chu trình s ng (life cycle interpretation)
Giai ño!n ñánh giá chu trình s ng trong ñó các phát hi n c a các phân
tích ki m kê ho'c các ñánh giá tác ñ ng, ho'c c hai, ñư c k#t h p m t cách
nh%t quán v i m c tiêu và ph!m vi ñã ñư c xác ñ nh ñ ñưa ra các k#t lu n và
ki#n ngh .
3.12. Phân tích ki-m kê chu trình s ng (life cycle inventory
analysis)
Giai ño!n ñánh giá chu trình s ng bao g3m vi c thu th p và lư ng hoá
các ñ u vào và ñ u ra ñ i v i h th ng s n ph m ñư c ñ nh trư c trong su t
chu trình s ng c a nó.
3.13. ð u ra (output)
Nguyên li u ho'c năng lư ng ra kh+i m t quá trình ñơn v .
Chú thích - Nguyên li u có th g3m nguyên li u thô, bán s n ph m, s n
ph m, khí th i và ch%t th i.
3.14. Bên th#c hi n ñánh giá (practitioner)
M t cá nhân ho'c nhóm th c hi n vi c ñánh giá chu trình s ng.
3.15. H th ng s n ph m (product system)
M t t p h p c a các quá trình ñơn v ñư c k#t n i v i nhau v nguyên
v t li u và năng lư ng ñ th c hi n m t ho'c nhi u ch c năng xác ñ nh.
Chú thích - Trong tiêu chu n này thu t ng) "s n ph m" ñư c dùng bao
hàm không nh)ng trong các h th ng s n ph m mà có th c trong các h
th ng d ch v .
3.16. Nguyên li u thô (raw material)
Nguyên li u chính ho'c nguyên li u ph s. d ng ñ s n xu%t ra s n
ph m.
3.17. Ranh gi i h th ng (system boundary)
Phân gi i gi)a m t h th ng s n ph m và môi trư ng v i các h th ng
s n ph m khác.
3.18. Tính minh b ch (transparency)
Vi c trình bày các thông tin m t cách c1i m1, toàn di n và d2 hi u.
3.19. Quá trình ñơn v (unit process)
Ph n nh+ nh%t c a h th ng s n ph m mà t" ñó các li u ñư c thu th p
khi th c hi n ñánh giá chu trình s ng.
3.20. Ch/t th i (waste)
B%t c ñ u ra nào b th i b+ t" h th ng s n ph m.
4. Mô t chung v, ðGCTS
4.1. Các ñ>c trưng chính c a ðGCTS
Danh m c dư i ñây tóm t t m t s các ñ'c trưng cơ b n c a phương
pháp v ðGCTS.
- Các nghiên c u ðGCTS ph i ñ c p m t cách thích h p và có h
th ng các khía c!nh môi trư ng c a các h th ng s n ph m, t" thu nh p
nguyên li u thô ñ#n th i b+ cu i cùng;
- M c ñ chi ti#t và khuôn kh th i gian c a vi c nghiên c u ðGCTS
có th r%t khác nhau, tuỳ thu c vào vi c xác ñ nh m c ñích và ph!m vi.
- Ph!m vi, các gi thi#t, s mô t ch%t lư ng d) li u, phương pháp lu n
và các k#t qu nghiên c u ðGCTS ph i minh b!ch. Các nghiên c u ðGCTS
ph i th o lu n và tài li u hoá các ngu3n d) li u, và ph i ñư c thông tin m t
cách thích h p và rõ ràng.
- Vi c chu n b d phòng ph i ñư c th c hi n ph thu c vào vi c d
ki#n áp d ng các nghiên c u ðGCTS, tôn tr&ng các v%n ñ thu c v s1 h)u
và b o m t.
- Phương pháp lu n v ðGCTS ph i tính ñ#n các phát minh khoa h&c
m i và các ti#n b công ngh phù h p v i trình ñ khoa h&c k thu t hi n
hành.
- Công khai cho công chúng các yêu c u c th ñư c áp d ng cho
nghiên c u ðGCTS s. d ng cho vi c l p xác nh n so sánh.
- Không có cơ s1 khoa h&c cho vi c gi m các k#t qu ðGCTS xu ng
m t s ho'c m t t9 s mang tính t ng th , s l a ch&n ñư c m%t và s ph c
t!p t3n t!i ñ i v i h th ng ñư c phân tích 1 các giai ño!n khác nhau c a chu
trình s ng.
- Không có m t phương pháp riêng nào ñ th c hi n vi c nghiên c u
ðGCTS. Các t ch c ph i có s linh ho!t ñ th c hi n vi c ñánh giá m t cách
th c t# như ñã ñưa ra trong tiêu chu n này, d a trên vi c áp d ng c th và
yêu c u c a ngư i s. d ng.
4.2. Các giai ño n c a ðGTCS
ðánh giá chu trình s ng ph i bao g3m vi c xác ñ nh m c tiêu và ph!m
vi, phân tích ki m kê, ñánh giá tác ñ ng và di2n gi i các k#t qu như ñư c
minh ho! trong hình 1.
Các k#t qu ðGCTS có th là các ñ u vào h)u d ng cho các quá trình
ra các quy#t ñ nh khác nhau. Vi c áp d ng các ðGCTS như các ví d ñưa ra
trong hình 1 là n,m ngoài ph!m vi c a tiêu chu n này.
Vi c nghiên c u ki m kê chu trình s ng ph i bao g3m vi c xác ñ nh
m c tiêu và ph!m vi, phân tích ki m kê và th hi n các k#t qu . Các yêu c u
và ki#n ngh c a tiêu chu n này, lo!i tr" các ñi u kho n v ñánh giá tác ñ ng,
cũng áp d ng cho vi c nghiên c u ki m kê chu trình s ng.
Khu«n khæ ®¸nh gi¸ chu tr×nh sèng
X¸c ®Þnh
môc tiªu v ng dông trùc tiÕp:
ph¹m vi L ThiÕt kÕ v c¶i tiÕn
s¶n phÈm
Ph©n tÝch L X©y dùng kÕ ho¹ch
kiÓm kª DiÔn gi¶i chiÕn l−îc
L X©y dùng chÝnh
L S¸ch céng ®ång
§¸nh gi¸ t¸c L TiÕp thÞ
®éng L Çc øng dông kh¸c
Hình 1 - Các giai ño n ðGCTS

5. Khuôn kh c a phương pháp lu n
B sung cho các yêu c u chung ñư c li t kê dư i ñây, là yêu c u c a
tiêu chu n này v vi c xác ñ nh m c tiêu, ph!m vi và ki m kê phù h p v i các
ñi u kho n tương ng c a TCVN ISO 14041: 2000 (ISO 14041: 1998).
5.1. Xác ñ nh m c tiêu và ph m vi
M c tiêu và ph!m vi c a nghiên c u ðGCTS ph i ñư c xác ñ nh m t
cách rõ ràng và nh%t quán v i vi c ng d ng d ki#n.
5.1.1. M c tiêu nghiên c!u
M c tiêu nghiên c u ðGTS ph i công b rõ ràng vi c ng d ng d
ki#n, các lý do th c hi n vi c nghiên c u và ñ c gi d ki#n, t c là nh)ng
ngư i s( d ki#n ñư c thông tin v nh)ng k#t qu nghiên c u.
5.1.2. Ph m vi nghiên c!u
Khi xác ñ nh ph!m vi nghiên c u ðGCTS, các m c sau ñây c n ph i
ñư c xem xét và mô t m t cách rõ ràng:
- ch c năng c a h th ng s n ph m ho'c các h th ng, trong trư ng
h p nghiên c u so sánh;
- ñơn v ch c năng;
- h th ng s n ph m ñư c nghiên c u;
- ranh gi i c a h th ng s n ph m;
- các th t c phân ñ nh;
- các lo!i tác ñ ng và phương pháp lu n ñánh giá tác ñ ng và ph n di2n
gi i kèm theo ñư c s. d ng;
- yêu c u v d) li u;
- các gi thi#t;
- các h!n ch#'
- các yêu c u v ch%t lư ng d) li u ban ñ u;
- ki u xem xét ph n bi n, n#u có;
- lo!i và m u báo cáo yêu c u ñ i v i vi c nghiên c u.
Ph!m vi ph i ñư c xác ñ nh m t cách ñ y ñ ñ ñ m b o r,ng b r ng,
chi u sâu và các chi ti#t c a vi c nghiên c u và tương thích và ñ ñ ti#p c n
ñ#n m c tiêu ñã công b .
ðGCTS là m t k thu t l'p ñi l'p l!i. Vì v y, ph!m vi c a nghiên c u
có th ñư c s.a ñ i khi vi c nghiên c u ñư c th c hi n trong ñi u ki n có
nh)ng thông tin b sung.
5.2.1.Ch!c năng và ñơn v ch!c năng
Ph!m vi c a nghiên c u ðGCTS ph i xác ñ nh m t cách rõ ràng các
ch c năng c a h th ng ñang ñư c nghiên c u. M t ñơn v ch c năng là m t
thư c ño các tính năng ñ u ra theo ch c năng c a h th ng s n ph m. M c
ñích ñ u tiên c a ñơn v ch c năng là cung c%p các chu n có liên quan ñ#n
các ñ u vào và ñ u ra. Các chu n này là c n thi#t ñ ñ m b o tính so sánh
ñư c các k#t qu ðGCTS. Tính so sánh ñư c c a các k#t qu ðGCTS là ñ'c
bi t quan tr&ng khi các h th ng khác nhau ñư c ñánh giá ñ ñ m b o r,ng s
so sánh như v y ñã ñư c th c hi n trên cơ s1 chung.
M t h th ng có th có m t s ch c năng và m i ch c năng ñư c ch&n
ñ nghiên c u ñ u ph thu c vào m c tiêu và ph!m vi c a nghiên c u. Các
ñơn v ch c năng có liên quan s( ph i ñư c xác ñ nh và có th ño ñư c.
Ví d : ðơn v ch c năng ñ i v i h th ng sơn có th ñư c xác ñ nh như
là m t ñơn v b m't ñư c b o v trong m t kho ng th i gian xác ñ nh.
5.1.2.2. Ranh gi i h th ng
Ranh gi i h th ng xác ñ nh các quá trình ñơn v ph i ñư c ñưa vào
ðGCTS.
Các y#u t xác ñ nh ranh gi i h th ng, bao g3m vi c ng d ng d ki#n
c a nghiên c u, gi thi#t ñư c ñưa ra, các chu n c b lo!i b+, các h!n ch# d)
li u và chi phí và các ñ c gi d ki#n.
Vi c ch&n các ñ u vào và ñ u ra, m c ñ t p h p trong m t ph!m trù
d) li u, và mô hình hoá h th ng ph i nh%t quán v i m c tiêu nghiên c u. H
th ng ph i ñư c mô hình hoá sao cho các ñ u vào và ñ u ra t!i các ranh gi i
c a chúng ñ u là các dòng cơ b n.
Các chu n c s. d ng trong vi c thi#t l p ranh gi i h th ng s( ph i
ñư c xác ñ nh và thuy#t minh trong khuôn kh ph!m vi nghiên c u. Các
nghiên c u ðGCTS s. d ng ñ th c hi n xác nh n so sánh công khai cho
công chúng ph i th c hi n vi c phân tích các dòng nguyên li u và năng lư ng
ñ xác ñ nh vi c ñưa chúng vào ph!m vi nghiên c u.
5.1.2.3. Các yêu c u v, ch/t lư$ng d li u
Các yêu c u v ch%t lư ng d) li u xác ñ nh trong các thu t ng) chung
các ñ'c tính c a d) li u c n cho vi c nghiên c u. Các yêu c u v ch%t lư ng
d) li u ph i ñư c xác ñ nh ñ có th ñáp ng ñư c các m c tiêu và ph!m vi
c a nghiên c u ðGCTS. Các yêu c u v ch%t lư ng d) li u c n ph i ñ c p
ñ#n:
- kho ng th i gian
- ph!m vi ñ a lý
- ph!m vi công ngh
- s chính xác, tính ñ3ng b và tính ñ!i di n c a d) li u
- tính nh%t quán và kh năng tái l p c a các phương pháp ñư c s. d ng
trong su t quá trình ðGCS
- các ngu3n d) li u và tính ñ!i di n c a chung
- ñ không ñ m b o c a thông tin
- các yêu c u v ch%t lư ng d) li u nêu trên ph i ñư c ñ c p t i 1
nh)ng nơi mà vi c nghiên c u ñư c s. d ng ñ h tr cho s xác nh n so
sánh.
5.1.2.4. S# so sánh gi a các h th ng
Trong các nghiên c u so sánh, s tương ñương c a các h th ng ñư c
so sánh s( ph i ñư c ñánh giá trư c khi th hi n các k#t qu . Các h th ng s(
ñư c so sánh s. d ng cùng m t ñơn v ch c năng và các xem xét theo phương
pháp lu n tương ñương, như ho!t ñ ng, ranh gi i h th ng, ch%t lư ng d)
li u, các th t c phân ñ nh, các nguyên t c quy#t ñ nh v ñánh giá các ñ u vào
và ñ u ra và ñánh giá tác ñ ng. B%t c s khác nhau nào gi)a các h th ng v
các thông s này s( ph i ñư c xác ñ nh và báo cáo.
Trong trư ng h p các xác nh n so sánh ñư c công khai công chúng,
vi c ñánh giá này s( ñư c th c hi n phù h p v i quá trình xem xét ph n bi n
c a ñi u 7.3.3. Yêu c u khác ñ i v i các xác nh n so sánh ñư c công khai
cho công chúng là vi c ñánh giá tác ñ ng s( ph i ñư c th c hi n.
5.1.2.5. Xem xét ph n bi n
Vi c xem xét ph n bi n là k thu t ñ th m tra xem nghiên c u
ðGCTS có ñáp ng ñư c các yêu c u c a tiêu chu n này v phương pháp
lu n, d) li u và báo cáo hay chưa, có c n th c hi n các xem xét ph n bi n
không và như th# nào, và ai s( th c hi n vi c xem xét này, ph i ñư c xác ñ nh
trong ph!m vi c a nghiên c u.
Nhìn chung, các xem xét ph n bi n c a ðGCTS là tuỳ ch&n và có th
s. d ng b%t kỳ s l a ch&n phương pháp xem xét nào ñư c mô t trong ñi u
7.3.
Vi c xem xét ph n bi n th c hi n cho nghiên c u ðGCTS ñư c s.
d ng ñ làm xác nh n so sánh ñư c công khai cho công chúng và s( khai thác
quá trình xem xét ph n bi n ñư c mô t t!i ñi u 7.5.3.
5.2. Phân tích ki-m kê chu trình s ng
5.2.1. Mô t chung v, ki-m kê chu trình s ng
Phân tích ki m kê bao g3m vi c ch&n d) li u và các quy trình tính toán
ñ ñ nh lư ng các ñ u vào và ñ u ra c a h th ng s n ph m. Các ñ u vào và
ñ u ra này có th bao g3m vi c s. d ng các ngu3n l c và s th i vào không
khí, nư c và ñ%t có liên quan ñ#n h th ng. Các di2n gi i có th ñư c d a trên
các d) li u này, ph thu c vào các m c tiêu và ph!m vi c a ðGCTS. Các d)
li u này cũng t!o ra ñ u vào cho vi c ñánh giá tác ñ ng chu trình s ng.
Quá trình th c hi n phân tích ki m kê là l'p ñi l'p l!i. Do d) li u ñư c
thu th p và ñư c bi#t nhi u hơn v h th ng, các yêu c u d) li u m i ho'c các
h!n ch# ñư c nh n bi#t ñòi h+i s thay ñ i trong các quy trình thu th p d)
li u ñ các m c tiêu nghiên c u v n ñư c ñ m b o. ðôi khi, các v%n ñ có th
ñư c xác ñ nh cũng ñòi h+i vi c soát xét l!i m c tiêu ho'c là ph!m vi nghiên
c u.
5.2.2. Thu th p d li u và các quy trình tính toán
Các d) li u v s lư ng và ch%t lư ng ñưa vào ki m kê s( ñư c thu
th p cho t"ng quá trình ñơn v n,m trong danh gi i c a h th ng.
Các quy trình s. d ng ñ i v i vi c thu th p d) li u có th khác nhau
ph thu c vào ph!m vi, quá trình ñơn v ho'c ng d ng d ki#n c a nghiên
c u.
Vi c thu th p các d) li u có th là quá trình t p trung ngu3n l c.
Nh)ng tr1 ng!i th c t# trong vi c thu th p d) li u ph i ñư c xem xét trong
ph!m vi nghiên c u và ph i ñư c l p thành văn b n trong báo cáo nghiên c u.
M t s cân nh c tính toán quan tr&ng ñư c mô t như sau:
- các th t c phân ñ nh là c n thi#t khi có quan h ñ#n các h th ng
g3m các s n ph m ña d!ng (ví d như các s n ph m ña d!ng làm t" nhà máy
l&c d u). Các dòng nguyên v t li u và năng lư ng cũng như các ch%t th i ra
môi trư ng ñi theo s( ph i ñư c phân ñ nh theo các s n ph m khác nhau theo
các quy trình ñã ñư c công b rõ ràng, các quy trình này ph i ñư c l p thành
văn b n và ch ng minh là ñúng.
- vi c tính toán dòng năng lư ng ph i tính ñ#n các ngu3n nhiên li u
khác nhau và ñi n năng ñư c s. d ng, hi u su%t c a vi c bi#n ñ i và phân
ph i dòng năng lư ng cũng như các ñ u vào và ñ u ra liên quan ñ#n vi c t!o
ra và s. d ng dòng năng lư ng ñó.
5.3. ðánh giá tác ñ ng c a chu trình s ng
Giai ño!n ñánh giá tác ñ ng c a ðGCTS là nh,m dánh giá m c ñ
quan tr&ng c a các tác ñ ng môi trư ng ti m n b,ng cách s. d ng các k#t
qu c a phân tích ki m kê chu trình s ng.Nói chung, quá trình này ñòi h+i
ph i k#t h p các d) li u ki m kê v i các tác ñ ng môi trư ng c th và c
g ng hi u ñư c các tác ñ ng ñó. M c ñ chi phí, s l a ch&n các tác ñ ng
ñư c ñánh giá và các phương pháp lu n ñư c s. d ng ph thu c vào m c tiêu
và ph!m vi nghiên c u.
Vi c ñánh giá này có th bao g3m quá trình xem xét ñư c l'p ñi l'p l!i
ñ i v i các m c tiêu và ph!m vi nghiên c u ðGCTS ñ xác ñ nh khi nào các
m c tiêu c a vi c nghiên c u ñã ñ!t ñư c, ho'c là ñi u ch-nh l!i m c tiêu và
ph!m vi n#u như vi c ñánh giá cho th%y r,ng chúng không th th c hi n
ñư c.
Giai ño!n ñánh giá tác ñ ng có th g3m các thành ph n sau ñây:
- %n ñ nh các d) li u ki m kê cho các c%p lo!i tác ñ ng (phân lo!i);
- mô hình hoá các d) li u ki m kê trong các c%p lo!i tác ñ ng (ñ'c tính
hoá);
- t p h p các k#t qu trong nh)ng trư ng h p h#t s c c th và ch- khi
nào nó có ý nghĩa (lư ng hoá).
Chú thích - D) li u trư c khi lư ng hoá ph i ñư c gi) nguyên giá tr .
Khuôn kh phương pháp lu n và khoa h&c ñ i v i ñánh giá tác ñ ng
còn ñang ñư c xây d ng. Các mô hình ñ i v i các c%p lo!i tác ñ ng 1 các giai
ño!n xây d ng khác nhau. Không có các phương pháp lu n ñư c ch%p nh n
chung cho các d) li u ki m kê m t cách toàn di n và chính xác v i các tác
ñ ng môi trư ng ti m n c th .
Có s ch quan trong giai ño!n ñánh giá tác ñ ng chu trình s ng như
l a ch&n, mô hình hoá và ñánh giá các lo!i tác ñ ng. Vì v y, s minh b!ch là
chu n c ñ i v i vi c ñánh giá tác ñ ng ñ ñ m b o r,ng các gi thi#t ñư c
mô t và báo cáo m t cách rõ ràng.
5.4. Di)n gi i chu trình s ng
Di2n gi i là m t giai ño!n c a ðGCTS trong ñó các phát hi n t" vi c
phân tích ki m kê và ñánh giá tác ñ ng ñư c k#t h p v i nhau, ho'c là ch- các
phát hi n c a vi c phân tích ki m kê, trong trư ng h p nghiên c u ki mkê
chu trình s ng, là nh%t quán v i m c tiêu và ph!m vi ñư c xác ñ nh ñ ñ!t
ñư c các k#t lu n và các ki#n ngh .
Các phát hi n c a vi c di2n gi i này có th hình thành các k#t lu n và
các ki#n ngh cho các nhà ho!ch ñ nh chính sách, nh%t quán v i m c tiêu và
ph!m vi c a vi c nghiên c u.
Giai ño!n di2n gi i có th g3m quá trình xem xét và soát xét l!i liên t c
ph!m vi ðGCTS cũng như b n ch%t và ch%t lư ng c a d) li u ñư c thu th p
nh%t quán v i m c tiêu ñã ñư c xác ñ nh.
Các phát hi n c a giai ño!n di2n gi i ph i ph n ánh ñư c các k#t qu
c a b%t kỳ s phân tích nh y c m nào ñư c th c hi n.
M'c dù các quy#t ñ nh và hành ñ ng ti#p theo có th k#t h p ch't ch(
v i các liên quan v môi trư ng ñư c xác ñ nh trong các phát hi n c a vi c
di2n gi i, chúng v n n,m trong ph!m vi nghiên c u ðGCTS, vì các y#u t
khác như các ñ'c tính k thu t, các khía c!nh kinh t# và xã h i cũng ñư c cân
nh c t i.
6. Báo cáo
Các k#t qu c a ðGCTS s( ph i ñư c báo cáo m t cách công b,ng, ñ y
ñ và chính xác cho các ñ c gi d ki#n. Lo!i và m u báo cáo s( ñư c xác
ñ nh trong giai ño!n xác ñ nh ph!m vi c a vi c nghiên c u.
Các k#t qu , d) li u, phương pháp, các gi thi#t và h!n ch# c n ph i
minh b!ch và trình bày ñ chi ti#t ñ ngư i ñ&c có th hi u ñư c các ph c t!p
và s l a ch&n ñư c m%t v n có trong nghiên c u ðGCTS. Báo cáo s( cũng
s( cho phép các k#t qu và di2n gi i ñư c s. d ng sao cho nh%t quán v i các
m c tiêu c a nghiên c u.
Khi các k#t qu c a ðGCTS ñư c thông tin cho m&i bên th ba, nghĩa
là bên h)u quan khác v i cơ s1 ñư c u9 quy n ho'c là cơ s1 th c hành nghiên
c u, b%t k là dư i hình th c thông tin nào, bên th ba ñó ph i chu n b b n
báo cáo. Báo cáo nay s( l p thành tài li u tham kh o và s( ph i s5n sàng cho
b%t kỳ bên th ba nào ñư c thông tin.
Báo cáo c a bên th ba s( bao g3m các khía c!nh sau ñây:
a) các khía c!nh chung:
1) cơ s1 ñư c u9 quy n ðGCTS, Bên th c hi n ðGCTS (n i b ho'c
bên ngoài);
2) ngày báo cáo;
3) công b r,ng vi c nghiên c u ñã ñư c th c hi n theo các yêu c u
c a tiêu chu n này.
b) xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi;
c) phân tích ki m kê chu trình s ng: thu th p d) li u và các quy trình
tính toán;
d) ñánh giá tác ñ ng chu trình s ng: Phương pháp lu n và các k#t qu
c a ñánh giá tác ñ ng ñã ñư c th c hi n;
e) di2n gi i chu trình s ng:
1) các k#t qu ;
2) các gi thi#t và các h!n ch# liên quan t i vi c di2n gi i các k#t qu ,
c phương pháp lu n l n các d) li u có liên quan;
3) ñánh giá ch%t lư ng d) li u.
f) xem xét ph n bi n:
1) h& tên và xác ñ nh tư cách c a ngư i ph n bi n;
2) báo cáo ph n bi n;
3) ñáp ng các ki#n ngh .
ð i v i các xác nh n so sánh, các v%n ñ sau ñây cũng s( ñư c ñ c p
t i b,ng báo cáo:
- phân tích các dòng nguyên v t li u và năng lư ng ñ ñi u ch-nh ñưa
vào ho'c ñưa ra;
- ñánh giá tính chính xác, tính ñ y ñ và tính ñ!i di n c a các d) li u
ñư c s. d ng;
- mô t s tương ñương c a các h th ng ñư c so sánh theo ñi u
5.1.2.4;
- mô t quá trình xem xét ph n bi n.
7. Xem xét ph n bi n
7.1. Mô t chung vi c xem xét ph n bi n
Quá trình xem xét ph n bi n ph i ñ m b o r,ng:
- các phương pháp s. d ng ñ th c hi n ðGCTS là nh%t quán v i tiêu
chu n này;
- phương pháp s. d ng ñ th c hi n ðGCTS là có giá tr v m't khoa
h&c và k thu t.
- d) li u s. d ng là thích h p và h p lý trong m i quan h v i m c tiêu
và ph!m vi c a nghiên c u;
- vi c di2n gi i ph i ph n ánh ñư c nh)ng gi i h!n và m c tiêu nghiên
c u;
- báo cáo nghiên c u ph i minh b!ch và nh%t quán.
Do tiêu chu n này không quy ñ nh các yêu c u v m c tiêu ho'c vi c
s. d ng ðGCTS, nên vi c xem xét ph n bi n không nh%t thi#t ph i ki m tra,
xác nh n m c tiêu c a ðGCTS, ho'c là vi c s. d ng các k#t qu ðGCTS.
Ph!m vi và lo!i hình ph n bi n mong mu n ph i ñư c xác ñ nh ngay
trong giai ño!n xem xét ph!m vi nghiên c u ðGCTS.
7.2. Nhu c u xem xét ph n bi n
Vi c xem xét ph n bi n có th t!o thu n l i cho vi c hi u và nâng cao
ñ tin c y c a các nghiên c u ðGCTS, ví d như b,ng cách huy ñ ng s
tham gia c a các bên h)u quan.
Vi c s. d ng các k#t qu ðGCTS ñ h tr cho các xác nh n so sánh
làm n y sinh các v%n ñ c th và yêu c u ph i xem xét ph n bi n, vì vi c ng
d ng này có th tác ñ ng ñ#n các bên h)u quan bên ngoài c a nghiên c u
ðGCTS. ð h!n ch# s hi u sai ho'c gi m các tác ñ ng b%t l i ñ#n các bên
h)u quan bên ngoài, vi c xem xét ph n bi n s( ph i ñư c th c hi n cho vi c
nghiên c u ðGCTS mà các k#t qu ñư c s. d ng ñ h tr cho các xác nh n
so sánh.
Tuy nhiên, th c t# là vi c xem xét ph n bi n, không có m c ñích nào
khác, là ph i bao hàm vi c ch ng th c m&i xác nh n so sánh d a trên nghiên
c u ðGCTS.
7.3. Quá trình xem xét ph n bi n
N#u như nghiên c u ðGCTS ñư c xem xét ph n bi n, ph!m vi xem xét
ph i ñư c xác ñ nh ngay trong giai ño!n xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi nghiên
c u. Ph!m vi ph i xác ñ nh ñư c t!i sao vi c xem xét ph n bi n c n ñư c
th c hi n, nó bao g3m nh)ng gì và chi ti#t v i m c ñ nào, và ai c n ph i m i
tham gia trong quá trình này.
Các tho thu n b o m t v n i dung c a nghiên c u ðGCTS ph i ñư c
ñưa vào khi c n thi#t.
7.3.1. Xem xét c a chuyên gia n i b
Xem xét ph n bi n có th th c hi n trong khuôn kh n i b . Trong
trư ng h p như v y, nó s( ñư c chuyên gia n i b , ñ c l p v i vi c nghiên
c u ðGCTS th c hi n.
Chuyên gia này ph i hi u bi#t các yêu c u c a tiêu chu n này và có
trình ñ chuyên môn khoa h&c và k thu t c n thi#t.
K#t qu ph n bi n ph i do ngư i th c hi n nghiên c u ðGCTS chu n
b và sau ñó ñư c chuyên gia n i b , ñ c l p xem xét l!i. K#t qu ph n bi n
cũng có th hoàn toàn do chuyên gia n i b , ñ c l p chu n b .
K#t qu ph n bi n s( ph i ñư c ñưa vào trong báo cáo nghiên c u
ðGCTS.
7.3.2. Xem xét c a chuyên gia bên ngoài
Vi c xem xét ph n bi n có th do bên ngoài th c hi n. Trong trư ng
h p như v y, nó s( do chuyên gia bên ngoài, ñ c l p v i nghiên c u ðGCTS
th c hi n.
Chuyên gia này ph i hi u bi#t các yêu c u c a tiêu chu n này và có
trình ñ chuyên môn khoa h&c và k thu t c n thi#t.
K#t qu ph n bi n ph i do ngư i th c hi n nghiên c u ðGCTS chu n
b và sau ñó ñư c chuyên gia bên ngoài, ñ c l p xem xét l!i. K#t qu ph n
bi n cũng có th hoàn toàn do chuyên gia bên ngoài, ñ c l p chu n b .
K#t qu ph n bi n, các góp ý c a bên th c hi n ñánh giá và m&i ý ki#n
ph n h3i ñ i v i các ki#n ngh c a ngư i ph n bi n s( ph i ñư c ñưa vào báo
cáo nghiên c u ðGCTS.
7.3.3. Vi c xem xét b8i các bên h u quan
Trư1ng nhóm chuyên gia xem xét do chính bên ñ't hàng nghiên c u
l a ch&n t" các chuyên gia ñ c l p bên ngoài. D a trên m c tiêu, ph!m vi và
kinh phí hi n có cho vi c xem xét, trư1ng nhóm s( ch&n các chuyên gia có
trình ñ , ñ c l p khác tham gia xem xét.
Cu c h&p xem xét này có th có s tham gia c a các bên h)u quan khác
ch u nh hư1ng c a các k#t lu n ñư c ñưa ra t" vi c nghiên c u ðGCTS, ví
d như các cơ quan chính ph , các t ch c phi chính ph và các cơ s1 c!nh
tranh.
Công b v s xem xét và báo cáo c a cu c h&p xem xét cũng như các
góp ý c a chuyên gia và m&i ý ki#n ph n h3i ñ i v i các ki#n ngh c a ngư i
th c hi n vi c xem xét ho'c c a cu c h&p, s( ph i ñư c ñưa vào báo cáo
nghiên c u ðGCTS.
Ph l c A
(tham kh o)
Tài li u tham kh o
(1) ISO 14042: - ****, Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng -
ðánh giá tác ñ ng c a chu trình. (Environmental management - Life cycle
assessment - Life cycle impact assessment). s ng.
(2) ISO 14043: - ****, Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng -
Th hi n chu trình sông. (Environmental management - Life cycle assessment
- Life cycle interpretation).
--------------------------
*** S( ñư c ban hành
Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m -

Xác ñ nh m c tiêu, ph m vi và phân tích ki-m kê
Environmental management - Life cycle assessment - Goal and scope
definition and inventory analysis
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này b sung cho tiêu chu n TCVN ISO 14040, nh,m xác
ñ nh các yêu c u và các quy trình c n thi#t ñ i v i vi c thu th p và chu n b
cho vi c xác ñ nh m c tiêu, ph!m vi ñánh giá chu trình s ng (ðGCTS) th c
hi n, di2n gi i và báo cáo phân tích ki m kê chu trình s ng (PTKKCTS).
ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m - Nguyên t c và khuôn kh .
Các thu t ng) và ñ nh nghĩa cho trong TCVN ISO 14040: 2000 (ISO
14040: 1997) và các thu t ng) dư i ñây ñư c áp d ng trong tiêu chu n này:
3.1.
ð u vào ph tr$ (ancillary input)
Nguyên li u ñ u vào ñư c s. d ng b1i quá trình ñơn v ñ s n xu%t s n
ph m, nhưng không t!o thành m t ph n c%u thành c a s n ph m.
Ví d : Ch%t xúc tác (catalyst)
3.2.
S n ph m ñ*ng hành (coproduct)
B%t c hai ho'c nhi u hơn s n ph m ñư c s n xu%t t" cùng m t quá
trình ñơn v .
3.3.
Ch/t lư$ng d li u (data quality)
Các ñ'c tính c a d) li u có liên quan t i kh năng c a chúng ñ tho
mãn các yêu c u ñã công b .
3.4.
Dòng năng lư$ng (energy flow)
ð u vào ho'c ñ u ra t" quá trình ñơn v ho'c h th ng s n ph m ñư c
tính b,ng ñơn v năng lư ng.
Chú thích - Dòng năng lư ng ñ u vào có th ñư c g&i là năng lư ng
ñ u vào; dòng năng lư ng ñ u ra có th ñư c g&i là năng lư ng ñ u ra.
3.5.
Năng lư$ng tích tr (feedstock energy)
Nhi t cháy các nguyên li u thô ñ u vào cho h th ng s n ph m mà
không ñư c s. d ng làm ngu3n năng lư ng cho
Chú thích - ði u này ñư c th hi n trong các thu t ng) v nhi t tr cao
hơn ho'c nhi t tr th%p hơn.
3.6.
S n ph m cu i cùng (final product)
S n ph m không yêu c u ph i bi#n ñ i b sung trư c khi s. d ng.
3.7.
Phát th i nh/t th i (fugitive emission)
S phát th i không ki m soát ra không khí, nư c và ñ%t.
3.8.
S n ph m trung gian (intermediate product)
ð u vào ho'c ñ u ra t" m t quá trình ñơn v yêu c u ph i có s bi#n
ñ i ti#p theo.
3.9.
Năng lư$ng quá trình (process energy)
Năng lư ng ñ u vào c n cho m t quá trình ñơn v ñ v n hành m t quy
trình ho'c thi#t b trong quá trình không k năng lư ng ñ u vào dùng cho s n
xu%t và phân ph i năng lư ng này.
3.10.
Dòng chu n (reference flow)
Vi c ño các ñ u ra c n thi#t t" các quá trình trong m t h th ng s n
ph m ñã cho ñ th c hi n ch c năng thông qua ñơn v ch c năng.
3.11.
Phân tích nh y c m (sensitivity analysis)
Quy trình có h th ng ñ ñánh giá các tác ñ ng ñ#n k#t qu c a vi c
nghiên c u theo các phương pháp và d) li u ñã ch&n.
3.12.
Phân tích ñ không ñ m b o (uncertainty analysis)
Quy trình có h th ng ñ tìm hi u và lư ng hoá ñ không ñ m b o c a
k#t qu phân tích ki m kê chu trình s ng do các tác ñ ng tích lu c a ñ
không ñ m b o c a các ñ u vào và c a các d) li u.
Chú thích - Các d i ho'c phân b xác su%t ñư c s. d ng ñ xác ñ nh ñ
không ñ m b o trong các k#t qu .
4. Các thành ph n c a PTKKCTS
4.1. Quy ñ nh chung
ði u này mô t thu t ng) cơ b n và các thành ph n c a phân tích ki m
kê chu trình s ng.
4.2. H th ng s n ph m
H th ng s n ph m là t p h p các quá trình ñơn v có quan h v i nhau
b,ng các dòng s n ph m trung gian t!o thành m t ho'c nhi u ch c năng xác
ñ nh. Hình 1 ñưa ra ví d v h th ng s n ph m. Vi c mô t h th ng s n
ph m bao g3m các quá trình ñơn v , các dòng cơ b n, và các dòng s n ph m
qua các ranh gi i h th ng (c vào l n ra kh+i h th ng), và dòng s n ph m
trung gian trong h th ng.
ð'c tính quan tr&ng c a h th ng s n ph m ñư c bi u th b1i ch c
năng c a nó và nó không th ñư c xác ñ nh m t cách ñơn ñ c dư i d!ng s n
ph m cu i cùng.
Hình 1 - Ví d v, h th ng s n ph m ñ i v i phân tích ki-m kê

chu trình s ng
4.3. Quá trình ñơn v

Các h th ng s n ph m ñư c chia nh+ thành các quá trình ñơn v (xem
hình 2). Các quá trình ñơn v liên k#t v i nhau b,ng các dòng s n ph m trung
gian và/ ho'c là các ch%t th i ñ x. lý, liên k#t v i các h th ng s n ph m
khác b,ng các dòng s n ph m và ra môi trư ng b,ng các dòng cơ b n.
Ví d v các dòng cơ b n ñư c ñưa vào trong quá trình ñơn v là d u
thô và b c x! m't tr i. Ví d v các dòng cơ b n ra kh+i quá trình ñơn v là
các phát th i vào không khí, phát th i vào nư c và b c x!. Ví d v các dòng
s n ph m trung gian là các nguyên li u cơ b n và các c m l p ráp.
Hình 2 - Ví d v, t p h$p các quá trình ñơn v trong h th ng s n ph m
Vi c chia h th ng s n ph m thành các quá trình ñơn v thành ph n s(

làm thu n l i cho vi c xác ñ nh các ñ u vào và ñ u ra c a h th ng s n ph m.
Trong nhi u trư ng h p, m t s ñ u vào ñư c s. d ng như là m t thành ph n
c a s n ph m ñ u ra, trong khi các ñ u vào khác (ñ u vào ph tr ) ñư c s.
d ng trong quá trình ñơn v nhưng không ph i là m t ph n c a s n ph m ñ u
ra. M t quá trình ñơn v cũng t!o ra các ñ u ra khác (dòng cơ b n và/ ho'c
s n ph m). Ranh gi i c a quá trình ñơn v ñư c xác ñ nh b1i m c ñ chi ti#t
c a mô hình c n ñ ñáp ng m c tiêu nghiên c u.
B1i vì h th ng là h th ng v t ch%t, nên m i m t quá trình ñơn v ñ u
tuân th các ñ nh lu t v b o toàn kh i lư ng và năng lư ng, s cân b,ng kh i
lư ng và năng lư ng dùng ñ ki m tra h)u hi u tính ñúng ñ n c a vi c mô t
m t quá trình ñơn v .
4.4. Các lo i d li u
D) li u ñư c thu th p, ño, tính toán, ho'c ñư c ñánh giá, ñư c dùng ñ
lư ng hoá các ñ u vào và ñ u ra c a quá trình ñơn v . Các tiêu ñ chính mà
d) li u có th ñư c phân lo!i bao g3m:
- năng lư ng ñ u vào, nguyên li u ñ u vào, ñ u vào ph tr , các y#u t
v t lý ñ u vào khác;
- s n ph m;
- phát th i vào không khí, phát th i vào nư c, phát th i vào ñ%t, các
khía c!nh môi trư ng khác.
Trong các m c này, t"ng lo!i d) li u s( ñư c ti#p t c chi ti#t hoá ñ
tho mãn m c tiêu nghiên c u. Ví d m c phát th i vào không khí, các lo!i
d) li u như monoxit cacbon, dioxit cacbon, oxit sulphua, oxit nitơ, v.v... có
th ñư c xác ñ nh riêng. Vi c mô t ti#p theo các lo!i d) li u ñư c quy ñ nh
trong 5.3.4.
4.5. Mô hình hoá các h th ng s n ph m
Nh)ng nghiên c u ðGCTS ñư c th c hi n b,ng vi c xây d ng các mô
hình mô t các y#u t then ch t c a các h th ng v t ch%t. Thông thư ng, vi c
nghiên c u t%t c các m i quan h gi)a t%t c các quá trình ñơn v trong h
th ng v t ch%t, ho'c là t%t c các m i quan h gi)a h th ng s n ph m và môi
trư ng c a h th ng là không th c t#. Vi c l a ch&n các y#u t c a h th ng
v t ch%t ñ mô hình hoá ph thu c vào vi c xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi
nghiên c u. Các mô hình s. d ng ph i ñư c mô t và các gi thi#t n,m dư i
s l a ch&n ñó ph i ñư c xác ñ nh. Vi c mô t thêm n)a ñư c quy ñ nh trong
ñi u 5.3.3. và 5.3.5.
5. Xác ñ nh m c tiêu và ph m vi
M c tiêu và ph!m vi nghiên c u ðGCTS ph i ñư c xác ñ nh rõ ràng và
nh%t quán v i vi c ng d ng d ki#n, áp d ng các yêu c u c a ñi u 5.1,
TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040: 1997).
5.2. M c tiêu nghiên c!u
M c tiêu nghiên c u ðGCTS ph i công b rõ ràng v ng d ng d
ki#n, lý do ti#n hành vi c nghiên c u và ñ c gi d ki#n, t c là nh)ng ngư i
d ki#n s( ñư c thông tin v các k#t qu nghiên c u.
5.3. Ph m vi nghiên c!u
5.3.1. Quy ñ nh chung
Ph!m vi nghiên c u ph i xem xét t%t c các m c có liên quan phù h p
v i ñi u 5.1.2 c a tiêu chu n TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040: 1997).
Ph i th"a nh n r,ng nghiên c u ðGCTS là m t k thu t l'p ñi l'p l!i
nên các d) li u và thông tin ñư c thu th p, các khía c!nh khác nhau c a ph!m
vi có th yêu c u ph i thay ñ i ñ ñáp ng ñư c m c tiêu ban ñ u c a vi c
nghiên c u. Trong m t s trư ng h p, m c tiêu nghiên c u t nó ph i ñư c
soát xét l!i do các h!n ch#, khó khăn không lư ng trư c ñư c ho'c là do k#t
qu c a các thông tin b sung. Nh)ng vi c thay ñ i như v y cùng v i thuy#t
minh, ph i ñư c l p thành văn b n.
5.3.2. Ch!c năng, ñơn v ch!c năng và dòng chu n
Khi xác ñ nh ph!m vi nghiên c u ðGCTS, ph i công b rõ ràng v ñ'c
ñi m k thu t c a các ch c năng (các ñ'c tính th c hành) c a s n ph m.
ðơn v ch c năng xác ñ nh s lư ng các ch c năng ñã ñư c nh n bi#t
này. ðơn v ch c năng ph i nh%t quán v i m c tiêu và ph!m vi nghiên c u.
M t trong nh)ng m c ñích ñ u tiên c a ñơn v ch c năng là cung c%p
các m u chu n mà d a vào ñó các d) li u ñ u vào và ñ u ra ñư c tiêu chu n
hoá (theo nghĩa toán h&c). Vì v y, ñơn v ch c năng s( ph i ñư c lư ng hoá,
k#t qu c a vi c lư ng hoá này s( là dòng chu n.
Dòng chu n sau ñó ñư c s. d ng ñ tính các y#u t ñ u vào và ñ u ra
c a h th ng. Vi c so sánh gi)a các h th ng ph i ñư c th c hi n trên cơ s1
cùng ch c năng, ñư c lư ng hoá b,ng cùng m t ñơn v ch c năng dư i d!ng
các dòng chu n c a chúng.
Ví d : Trong ch c năng làm khô tay, c gi%y lau tay và h th ng máy
s%y không khí ñ u ñư c nghiên c u. Các ñơn v ch c năng ñư c l a ch&n có
th là s ñôi tay tương ñương ñư c làm khô b1i c hai h th ng. ð i v i m i
h th ng, có th xác ñ nh dòng chu n, t c là kh i lư ng trung bình gi%y ho'c
dung lư ng trung bình c a không khí nóng tương ng yêu c u cho vi c làm
khô m t tay. ð i v i c hai h th ng, có th sưu t p vi c ki m kê các ñ u vào
và ñ u ra trên cơ s1 các dòng chu n. ; m c ñơn gi n nh%t, trong trư ng h p
khăn gi%y, nó có th liên quan ñ#n s gi%y ñã tiêu th . Trong trư ng h p máy
s%y khí, nó có th liên quan r ng hơn ñ#n năng lư ng ñ u vào c a máy s%y
khí.
N#u các ch c năng b sung c a b%t kỳ h th ng nào không ñư c tính
ñ#n trong so sánh các ñơn v ch c năng thì sau ñó nh)ng ñi u b+ sót này ph i
ñư c l p thành văn b n. Ví d như h th ng A và B th c hi n các ch c năng x
và y ñư c ñ'c trưng b1i m t ñơn v ch c năng ñư c ch&n l a, nhưng h th ng
A cũng l!i cũng th c hi n ch c năng z, không ñư c th hi n trong ñơn v
ch c năng. ði u này s( ph i l p thành tài li u r,ng ch c năng z b lo!i tr"
kh+i ñơn v ch c năng này. Như là m t s xen nhau, các h th ng có quan h
v i vi c phân b ch c năng z có th ñư c b sung vào ranh gi i c a h th ng
B ñ làm cho các h th ng d2 so sánh v i nhau hơn. Trong nh)ng trư ng h p
như v y, các quá trình ñư c l a ch&n s( ph i ñư c l p thành văn b n và
thuy#t minh.
5.3.3. Ranh gi i h th ng ban ñ u
Các ranh gi i h th ng xác ñ nh các quá trình ñơn v ñư c ñưa vào h
th ng ñ ñư c mô hình hoá. Trư ng h p lý tư1ng, h th ng s n ph m ph i
ñư c mô hình hoá sao cho các ñ u vào và ñ u ra t!i ranh gi i c a chúng là
các dòng cơ b n. Trong nhi u trư ng h p, không có ñ th i gian, d) li u và
ngu3n l c ñ th c hi n m t nghiên c u toàn di n như v y. Các quy#t ñ nh
ñưa ra ph i d a trên các quá trình ñơn v ñư c mô hình hoá và m c ñ chi ti#t
c a các quá trình ñơn v này. Các ngu3n l c không c n dùng cho vi c lư ng
hoá các ñ u vào và ñ u ra không làm thay ñ i ñáng k ñ#n các k#t lu n t ng
th c a nghiên c u.
Các quy#t ñ nh ñưa ra ph i căn c vào k#t qu ñánh giá các ch%t th i ra
môi trư ng và m c ñ chi ti#t c a vi c ñánh giá. Trong nhi u trư ng h p cá
bi t, các ranh gi i h th ng ñã ñư c xác ñ nh ban ñ u sau ñó s( ñư c chi ti#t
hoá trên cơ s1 k#t qu c a công vi c sơ b (xem ñi u 6.4.5). Các chu n c
ñư c s. d ng ñ h tr cho vi c ch&n các ñ u vào và ñ u ra c n ñư c hi u và
mô t m t cách rõ ràng. Vi c hư ng d n ti#p theo v quá trình này ñư c quy
ñ nh trong ñi u 5.3.5.
B%t c quy#t ñ nh nào b+ qua các giai ño!n c a chu trình s ng, các quá
trình ho'c ñ u vào/ ñ u ra c n ph i ñư c công b và thuy#t minh. Các chu n
c s. d ng ñ thi#t l p các ranh gi i h th ng ph i kh ng ch# m c ñ tin c y
ñ ñ m b o r,ng các k#t qu c a nghiên c u không có s tho hi p và m c
tiêu c a nghiên c u ñã cho s( ñ!t ñư c.
M t s các giai ño!n c a chu trình s ng, các quá trình ñơn v và các
dòng ph i ñư c xem xét cân nh c ñ#n là:
- các ñ u vào và ñ u ra trong các công ño!n chính c a vi c s n xu%t/
ch# bi#n phân ph i/ v n chuy n;
- s n xu%t và s. d ng nhiên li u, ñi n và nhi t;
- s. d ng và b o trì s n ph m;
- s hu9 b+ các ch%t th i c a quá trình và hu9 b+ s n ph m;
-s khôi ph c l!i s n ph m ñã s. d ng (bao g3m vi c tái s. d ng, tái
ch# và ph c h3i năng lư ng);
- s n xu%t các nguyên li u ph ;
- s n xu%t, b o trì và bãi b+ vi c trang b thi#t b cơ b n;
- các thao tác b sung như c%p ánh sáng, nhi t;
- các xem xét khác liên quan ñ#n vi c ñánh giá tác ñ ng (n#u có).
R%t h)u ích khi mô t h th ng có s. d ng bi u ñ3 dòng c a quá trình
ch- rõ các quá trình ñơn v và các m i quan h qua l!i c a chúng. M i m t
quá trình ñơn v s( ph i ñư c mô t ngay t" ñ u ñ xác ñ nh:
- quá trình ñơn v ñư c b t ñ u, nó nh n nguyên li u ho'c là s n ph m
trung gian nào;
- b n ch%t c a các s bi#n ñ i và các ho!t ñ ng là m t ph n c a quá
trình ñơn v ; và
- quá trình ñơn v k#t thúc 1 ñâu, ñi m ñ#n c a các s n ph m trung gian
ho'c s n ph m cu i cùng là gì.
C n ph i quy#t ñ nh xem các d) li u ñ u vào và ñ u ra nào ph i theo
dõi theo các h th ng s n ph m khác, bao g3m c các quy#t ñ nh v s phân
ñ nh. H th ng ph i ñư c mô t v i ñ y ñ chi ti#t và rõ ràng sao cho ngư i
th c hi n ñánh giá khác có th s. d ng k#t qu phân tích ki m kê.
5.3.4. Mô t các lo i d li u
Các d) li u yêu c u ñ i v i nghiên c u ðGCTS ph thu c vào m c
tiêu nghiên c u. Các d) li u như v y có th ñư c thu th p t" nơi s n xu%t có
quan h v i các quá trình ñơn v trong khuôn kh ranh gi i h th ng, ho'c là
chúng có th nh n ñư c ho'c tính toán ñư c t" các ngu3n ñã ban hành. Trong
th c t#, t%t c các lo!i d) li u có th bao g3m s h n h p các d) li u ñã ñư c
ño ñ!c, tính toán ho'c ñánh giá. ði u 4.4 mô t các tiêu ñ chính ñ i v i các
ñ u vào và ñ u ra ñư c lư ng hoá cho m i quá trình ñơn v trong khuôn kh
ranh gi i h th ng. Các lo!i d) li u ph i ñư c xem xét khi quy#t ñ nh lo!i d)
li u ñư c s. d ng trong nghiên c u. Các lo!i d) li u riêng bi t s( ñư c chi
ti#t hoá thêm ñ tho mãn m c tiêu c a nghiên c u.
Năng lư ng ñ u vào và ñ u ra s( ph i ñư c x. lý như là các ñ u vào và
ñ u ra khác ñ i v i ðGCTS. Các lo!i năng lư ng ñ u vào và ñ u ra khác
nhau ph i bao g3m các y#u t ñ u vào và ñ u ra tương ng v i vi c s n xu%t
và phân ph i các nhiên li u, năng lư ng tích tr) tr và năng lư ng ch# bi#án.
d ng trong h th ng ñư c mô hình hoá.
Các phát th i vào không khí, nư c và ñ%t thư ng mô t vi c th i t"
ñi m th i ho'c các ngu3n khu#ch tán, sau khi ñi qua các thi#t b ki m soát
vi c phát th i. Ph i tính ñ#n lo!i phát th i, khi các phát th i nh%t th i là ñáng
k . Các thông s ch- th , ví d như nhu c u oxy sinh hoá (BOD) cũng có th
ñư c s. d ng.
Các lo!i d) li u khác có th ñư c thu th p cho các d) li u ñ u vào và
ñ u ra, bao g3m, ví d như ti#ng 3n và rung, vi c s. d ng ñ%t, b c x!, mùi và
nhi t th i ra.
5.3.5. Các chu n c! cho k t lu n ban ñ u v, các ñ u vào và ñ u ra
Trong khi xác ñ nh ph!m vi, t p h p ban ñ u các ñ u m i vào và ñ u ra
ph i ñư c l a ch&n cho vi c ki m kê. Quá trình này th"a nh n r,ng mô hình
hoá m&i ñ u vào và ñ u ra c a h th ng s n ph m là không th c t#. ðây là
m t quá trình l'p ñi l'p l!i ñ xác ñ nh các ñ u vào và ñ u ra c n ph i ñư c
theo dõi trong môi trư ng, ví d như xác ñ nh quá trình ñơn v nào s n sinh ra
các ñ u vào, ho'c quá trình ñơn v nào nh n ñư c các ñ u ra ph i ñư c ñưa
vào h th ng s n ph m ñang nghiên c u. Vi c xác ñ nh ban ñ u ñư c làm m t
cách ñi n hình s. d ng các d) li u s5n có. Các ñ u vào và ñ u ra ph i ñư c
xác ñ nh ñ y ñ hơn sau khi các d) li u b sung ñư c t p h p trong quá trình
nghiên c u, và sau ñó ñư c ñưa vào phân tích nh!y c m (xem 6.4.5).
Các chu n c và gi thi#t là cơ s1 ñ thi#t l p các chu n c này ph i
ñư c mô t m t cách rõ ràng. Tác ñ ng ti m n c a các chu n c ñư c l a
ch&n vào k#t qu nghiên c u cũng ph i ñư c ñánh giá và miêu t trong báo
cáo cu i cùng.
ð i v i các nguyên v t li u ñ u vào, vi c phân tích ñư c b t ñ u v i
vi c l a ch&n ban ñ u các ñ u vào ñư c nghiên c u.Vi c l a ch&n này ph i
ñư c d a trên s nh n bi#t các ñ u vào và có quan h v i t"ng quá trình ñơn
v s( ñư c mô hình hoá. N l c này có th ñư c th c hi n v i các d) li u thu
th p ñư c t" các hi n trư ng c th ho'c t" các ngu3n tài li u ñã ban hành.
M c tiêu là xác ñ nh ñ u vào ñáng k có liên quan v i t"ng quá trình ñơn v .
M t s chu n c ñư c s. d ng trong th c hành ðGCTS ñ quy#t ñ nh
xem các ñ u vào nào s( ñư c nghiên c u, bao g3m a/ kh i lư ng, b/ năng
lư ng và c/ các s liên quan v môi trư ng. Th c hi n vi c xác ñ nh ban ñ u
các y#u t ñ u vào và ch- d a trên m t mình kh i lư ng có th ñưa ñ#n các
ñ u vào quan tr&ng b b+ sót t" vi c nghiên c u. Vì v y, năng lư ng và các
v%n ñ liên quan v môi trư ng cũng ph i ñư c s. d ng như là các chu n c
trong quá trình này:
a) kh i lư ng: m t quy#t ñ nh thích h p, khi s. d ng kh i lư ng như là
m t chu n c , s( yêu c u ñưa vào nghiên c u t%t c các ñ u vào nào có ñóng
góp t p trung nhi u hơn s ph n trăm ñư c xác ñ nh cho kh i lư ng ñ u vào
c a h th ng s n ph m ñư c mô hình hoá;
b) năng lư ng: tương t như v y, m t quy#t ñ nh thích h p, khi s.
d ng năng lư ng như là m t chu n c s( yêu c u ñưa vào nghiên c u các y#u
t ñ u vào nào có ñóng góp t p trung nhi u hơn s ph n trăm ñư c xác ñ nh
c a các năng lư ng ñ u vào c a h th ng s n ph m;
c) s liên quan ñ#n môi trư ng: các quy#t ñ nh v chu n c liên quan
ñ#n môi trư ng ph i ñư c th c hi n ñ ñưa vào các ñ u vào nào có ñóng góp
nhi u hơn s ph n trăm ñư c xác ñ nh b sung cho s lư ng xác ñ nh c a
t"ng lo!i d) li u riêng c a h th ng s n ph m.Ví d như, n#u như oxit
sulphua (SO3) ñư c l a ch&n như là m t lo!i d) li u, chu n c có th ñư c
thi#t l p ñ ñưa vào m&i ñ u vào có ñóng góp nhi u hơn s ph n trăm ñư c
xác ñ nh trư c cho t ng phát th i oxit sulphua (SO3) ñ i v i h th ng s n
ph m.
Các chu n c này cũng có th ñư c s. d ng ñ xác ñ nh các ñ u ra nào
th i ra môi trư ng, ví d như b,ng cách ñưa vào các quá trình x. lý ch%t th i
cu i cùng,
; nh)ng nơi mà vi c nghiên c u có d ki#n h tr các xác nh n so
sánh ñư c th c hi n ñ i v i công chúng, vi c phân tích nh y c m cu i cùng
c a các d) li u v các ñ u vào và ñ u ra s( bao g3m c các chu n c v kh i
lư ng, năng lư ng vào s liên quan ñ#n môi trư ng, như ñã mô t trong ñi u
này. T%t c các ñ u vào ñã l a ch&n ñư c xác ñ nh b1i quá trình này ph i
ñư c mô hình hoá như là các dòng cơ b n.
5.3.6. Các yêu c u v, ch/t lư$ng d li u
Các mô t v ch%t lư ng d) li u là quan tr&ng ñ hi u ñư c ñ tin c y
c a các k#t qu nghiên c u và vi c di2n gi i m t cách ñúng ñ n các k#t qu
nghiên c u. Các yêu c u ñ i v i ch%t lư ng d) li u ph i ñư c ñ nh rõ ñ làm
cho m c tiêu và ph!m vi c a nghiên c u có th ñ!t ñư c. Ch%t lư ng d) li u
ph i ñư c ñ'c trưng b1i c các khía c!nh s lư ng l n ch%t lư ng cũng như
b1i các phương pháp ñư c s. d ng ñ thu th p và h p nh%t các d) li u ñó.
Các yêu c u ñ i v i ch%t lư ng d) li u s( ph i bao g3m các thông s
sau ñây:
- kho ng th i gian: th i gian thu th p d) li u mong mu n (ví d trong
năm năm g n ñây nh%t) và kho ng th i gian t i thi u ñ thu th p d) li u (ví
d m t năm);
- ph!m vi ñ a lý: khu v c ñ a lý mà t" ñó các d) li7u cho các quá trình
ñơn v ph i ñư c thu th p ñ tho mãn m c tiêu nghiên c u (ví d ñ a
phương, khu v c, qu c gia, châu l c, toàn c u);
- ph!m vi công ngh : s hoà ñ u công ngh (ví d m c trung bình c a
s hoà ñ u quá trình th c t#, công ngh t t nh%t s5n có ho'c ñơn v thao tác
kém nh%t).
Các mô t thêm n)a ñ xác ñ nh b n ch%t c a d) li u, như các d) li u
ñư c thu th p t" hi n trư ng c th so v i các d) li u t" các ngu3n tài li u ñã
ban hành, và xem li u các d) li u ñã ñư c ño ñ!c, tính toán ho'c ñánh giá
chưa cũng c n ñư c cân nh c.
Các d) li u t" hi n trư ng c th ho'c các d) li u trung bình ñ!i di n
c n ñư c s. d ng cho các quá trình ñơn v có ñóng góp ch y#u các dòng
kh i lư ng và năng lư ng trong các h th ng ñư c nghiên c u, như ñã ñư c
xác ñ nh trong phân tích nh y c m t!i 5.3.5. D) li u t" hi n trư ng c th
cũng c n ñư c s. d ng cho quá trình ñơn v ñư c xem là có các phát th i liên
quan ñ#n môi trư ng.
Trong t%t c các nghiên c u, các yêu c u v ch%t lư ng d) li u b sung
sau ñây ph i ñư c xem xét 1 m t m c ñ chi ti#t ph thu c vào vi c xác ñ nh
m c tiêu và ph!m vi:
- ñ chính xác: gi i h!n bi#n ñ i các giá tr d) li u ñ i v i m i m t lo!i
d) li u ñư c th hi n (ví d bi#n s );
- tính ñ y ñ : s ph n trăm c a các ñi m có báo cáo d) li u g c so v i
s lư ng ti m năng hi n có c a m i lo!i d) li u trong m t quá trình ñơn v ;
- tính ñ!i di n: s ñánh giá ch%t lư ng v m c ñ mà t p h p d) li u
ph n ánh s lư ng th c các m i quan tâm (ví d như ph!m vi ñ a lý, ph!m vi
th i gian và ph!m vi công ngh );
- tính nh%t quán: s ñánh giá ch%t lư ng xem phương pháp lu n nghiên
c u ñư c áp d ng gi ng nhau như th# nào cho các thành ph n phân tích khác
nhau;
- kh năng tái l p: s ñánh giá ch%t lư ng v m c ñ mà các thông tin
v phương pháp lu n và giá tr d) li u cho phép bên th c hi n ñánh giá ñ c
l p có th tái l p các k#t qu ñã ñư c báo cáo trong nghiên c u.
Khi nghiên c u ñư c s. d ng ñ h tr cho vi c xác nh n so sánh ñư c
thông báo công khai cho công chúng, thì t%t c các yêu c u v ch%t lư ng d)
li u ñư c mô t trong ñi u này s( ph i ñư c ñưa vào trong nghiên c u.
5.3.7. Xem xét ph n bi n
Lo!i xem xét ph n bi n (xem TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040:
1997), xem 7.7.3) ph i ñư c xác ñ nh.
Khi vi c nghiên c u ñư c d ki#n dùng ñ th c hi n xác nh n so sánh
ñư c thông báo công khai cho công chúng, thì vi c xem xét ph n bi n s(
ñư c th c hi n như ñã trình bày trong TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040:
1997), xem 7.3.3.
6. Phân tích ki-m kê
Vi c xác ñ nh m c tiêu và ph!m vi nghiên c u cung c%p k# ho!ch ban
ñ u ñ th c hi n nghiên c u ðGCTS. Phân tích ki m kê chu trình s ng
(PTKKCTS) có liên quan v i vi c thu th p các d) li u và các quy trình tính
toán. Các bư c th c hi n ñư c mô t t!i hình 3 ph i ñư c ti#n hành.
6.2. Chu n b thu th p d li u
Vi c xác ñ nh ph!m vi nghiên c u ðGCTS s( thi#t l p m t t p h p ban
ñ u các quá trình ñơn v và các lo!i d) li u có liên quan. Vì vi c thu th p d)
li u có th bao trùm m t s ñ a ñi m báo cáo và tư li u tham kh o ñã ban
hành, nên c n có m t s bư c ñ ñ m b o s th ng nh%t và hi u m t cách
nh%t quán v các h th ng s n ph m ñư c mô hình hoá.
Các bư c này c n bao g3m:
- v( sơ ñ3 dòng các quá trình c th g3m c các m i quan h , mô t t%t
c các quá trình ñơn v c n ñư c mô hình hoá;
- mô t chi ti#t t"ng quá trình ñơn v và li t kê các lo!i d) li u có quan
h v i t"ng quá trình ñơn v ;
- xây d ng danh m c các ñơn v ño lư ng;
- mô t k thu t thu th p d) li u và k thu t tính toán ñ i v i m i lo!i
d) li u, nh,m h tr nhân s t!i ñ a ñi m báo cáo ñ hi u ñư c thông tin nào
c n cho vi c nghiên c u ðGCTS, và
- cung c%p các hư ng d n cho các ñi m báo cáo ñ l p thành văn b n
m t cách rõ ràng m&i trư ng h p ñ'c bi t, b%t quy t c ho'c các m c khác có
quan h v i các d) li u ñã ñư c cung c%p.
Ví d c a phi#u thu th p d) li u ñư c ñưa trong ph l c A.
Hình 3 - Quy trình ñơn gi n hoá c a quá trình phân tích ki-m kê
(m t s bư c l'p ñi l'p l!i không th hi n)
6.3. Thu th p d li u
Các quy trình s. d ng ñ thu th p d) li u khác nhau v i t"ng quá trình
ñơn v trong các h th ng khác nhau ñư c mô hình hoá b1i nghiên c u
ðGCTS. Các quy trình cũng có th khác nhau do tư ch%t và trình ñ c a
nh)ng ngư i tham gia vào nghiên c u và nhu c u làm tho mãn c các yêu
c u ñ c quy n và b o m t. Các quy trình và lý do c n ñư c l p thành văn b n.
Vi c thu th p d) li u yêu c u m t ki#n th c tý m- v t"ng quá trình ñơn
v . ð tránh s ch3ng chéo ho'c b+ tr ng khi tính toán, vi c mô t t"ng quá
trình ñơn v ph i ñư c l p thành h3 sơ. Vi c này bao g3m các mô t v s
lư ng và ch%t lư ng các ñ u vào và ñ u ra c n thi#t ñ xác ñ nh nơi nào quá
trình b t ñ u và k#t thúc, và ch c năng c a quá trình ñơn v . ; nh)ng nơi mà
quá trình ñơn v có các ñ u vào ña d!ng (ví d các dòng ch y nhánh ña d!ng
ñư c ñưa vào nhà máy x. lý nư c) ho'c là các ñ u ra ña d!ng, các d) li u
liên quan ñ i v i các quy trình phân ñ nh s( ñư c l p thành tài li u và báo
cáo. Năng lư ng ñ u vào và ñ u ra s( ph i ñư c lư ng hoá b,ng các ñơn v
năng lư ng. ; nh)ng nơi có th ñư c, kh i lư ng ho'c dung lư ng c a nhiên
li u cũng ph i ñư c l p thành h3 sơ.
Khi các d) li u ñư c thu th p t" các tài li u ñã ban hành, ngu3n trích
d n ph i ñư c nói ñ#n. ð i v i các d) li u ñư c thu th p t" các tài li u quan
tr&ng cho các k#t lu n c a vi c nghiên c u, c n ph i vi n d n các tài li u ñã
ñư c ban hành có cung c%p chi ti#t v quá trình thu th p các d) li u có liên
quan, th i gian khi d) li u ñư c thu th p và v d) li u các ch- s ch%t lư ng.
N#u như các d) li u như v y không tho mãn các yêu c u ch%t lư ng d) li u
ban ñ u, thì ñi u này cũng ph i ñư c công b .
6.4. Các quy trình tính toán
Ti#p theo vi c thu th p d) li u, c n có các quy trình tính toán ñ t!o ra
các k#t qu ki m kê c a h th ng xác ñ nh ñ i v i m i m t quá trình ñơn v
và ñ i v i m t ñơn v ch c năng xác ñ nh c a h th ng s n ph m ñư c mô
hình hoá.
Khi xác ñ nh các dòng cơ b n có quan h v i vi c s n xu%t ñi n, vi c
tính toán ñư c th c hi n t" s hoà ñ u s n xu%t, và hi u su%t c a ñ t cháy,
bi#n ñ i, chuy n ñ i và phân ph i. Các gi thi#t ph i ñư c công b và thuy#t
minh rõ ràng. B%t c khi nào có th , s ñi u hoà s n xu%t th c t# ph i ñư c s.
d ng ñ ph n ánh các lo!i nhiên li u khác nhau ñư c tiêu th .
Các ñ u vào và ñ u ra có liên quan ñ#n các nhiên li u, ví d d u, khí
ñ t ho'c là than, có th ñư c chuy n hoá thành năng lư ng ñ u vào ho'c là
năng lư ng ñ u ra b,ng cách nhân nó v i nhi t cháy tương ng. Trong trư ng
h p này nó có th ñư c báo cáo n#u như nhi t tr cao hơn ho'c nhi t tr th%p
hơn ñư c s. d ng. Quy trình tính toán tương t ph i ñư c áp d ng m t cách
nh%t quán trong su t quá trình nghiên c u.
C n có m t s bư c tính toán d) li u. Các bư c này ñư c mô t t"
6.4.2 ñ#n 6.5 dư i ñây. T%t c các quy trình tính toán ph i ñư c l p thành văn
b n.
6.4.2. Giá tr hi u l#c c a d li u
Vi c ki m tra giá tr hi u l c c a d) li u ph i ñư c th c hi n trong quá
trình thu th p d) li u. Vi c xác ñ nh giá tr hi u l c có th liên quan ñ#n vi c
l p, ví d như, các cân b,ng kh i lư ng, cân b,ng năng lư ng và/ ho'c là các
phân tích so sánh các y#u t phát th i. S không bình thư ng rõ ràng trong d)
li u xu%t hi n t" các quy trình xác ñ nh giá tr hi u l c trên ñòi h+i các giá tr
d) li u thay th# phù h p v i các yêu c u v ch%t lư ng d) li u như ñã ñư c
thi#t l p theo 5.3.6.
ð i v i t"ng lo!i d) li u và ñ i v i t"ng ñi m báo cáo khi nh n ra các
d) li u b b+ sót thì ph i x. lý các d) li u b b+ sót và các kho ng tr ng như
sau:
- ph i thuy#t minh nh)ng ch không có s li u;
- ghi s "không" vào giá tr d) li u, n#u ñã ñư c thuy#t minh;
- giá tr ñã ñư c tính toán d a trên các giá tr ñư c báo cáo t" các quá
trình ñơn v có khai thác công ngh tương t .
Vi c x. lý các d) li u b b+ sót ph i ñư c l p thành văn b n.
6.4.3. Liên k t d li u v i quá trình ñơn v
ð i v i t"ng quá trình ñơn v , ph i xác ñ nh dòng chu n thích h p (ví
d 1 kg nguyên li u ho'c 1 MJ năng lư ng). Các d) li u ñ nh lư ng ñ u vào
và ñ u ra c a quá trình ñơn v ph i ñư c tính toán theo dòng chu n.
6.4.4. Liên k t các d li u v i ñơn v ch!c năng và s# t p h$p d
li u
D a trên sơ ñ3 dòng và các ranh gi i h th ng, các quá trình ñơn v n i
li n v i nhau ñ cho các tính toán ñư c th c hi n trên toàn h th ng. ði u này
ñư c th c hi n b,ng cách tiêu chu n hoá các dòng c a t%t c quá trình ñơn v
trong h th ng ñi vào các ñơn v ch c năng. Vi c tính toán ph i d n ñ#n các
d) li u ñ u vào và ñ u ra c a t%t c h th ng ñang có liên quan ñ#n ñơn v
ch c năng.
C n chú ý khi t p h p các ñ u vào và ñ u ra trong h th ng s n ph m.
M c ñ t p h p c n ñ ñ tho mãn m c tiêu c a vi c nghiên c u. Các lo!i
d) li u ch- ñư c t p h p n#u chúng có liên quan ñ#n các ch%t lư ng tương
ñương và các tác ñ ng môi trư ng tương t . N#u có yêu c u v các nguyên
t c t p h p chi ti#t hơn, thì chúng c n ñư c thuy#t minh trong giai ño!n xác
ñ nh m c tiêu và ph!m vi nghiên c u ho'c là ñư c ñ l!i cho giai ño!n ñánh
giá tác ñ ng ti#p theo.
6.4.5. Chi ti t hoá các ranh gi i h th ng
Ph n ánh b n ch%t l'p ñi l'p l!i c a ðGCTS, các quy#t ñ nh v các d)
li u ñư c ñưa vào s( ph i d a trên s phân tích nh!y c m ñ xác ñ nh tính
quan tr&ng c a chúng, b,ng cách ñó th m tra l!i phân tích ban ñ u mô t
trong 5.3.5. Ranh gi i c a h th ng s n ph m ban ñ u s( ph i soát xét l!i
thích h p theo các chu n c gi i h!n ñã ñư c thi#t l p trong vi c xác ñ nh
ph!m vi. Phân tích nh!y c m có th ñưa t i:
- vi c lo!i các giai ño!n chu trình s ng ho'c là các quá trình ñơn v khi
vi c phân tích nh!y c m có th ch- ra là nó không quan tr&ng;
- vi c lo!i các ñ u vào và ñ u ra không quan tr&ng ñ i v i các k#t qu
nghiên c u;
- vi c ñưa vào các quá trình ñơn v , các ñ u vào và ñ u ra ñư c ch- rõ
là quan tr&ng trong phân tích nh!y c m.
Các k#t qu c a quá trình chi ti#t hoá này và vi c phân tích nh!y c m
s( ph i ñư c l p thành tài li u. Phân tích này ph c v cho vi c h!n ch# s.
d ng các d) li u ti#p theo ñ i v i các d) li u ñ u vào và ñ u ra nào ñư c xác
ñ nh là có quan tr&ng ñ i v i m c tiêu nghiên c u ðGCTS.
6.5. Phân tích dòng và s# th i ra
Phân tích ki m kê chu trình s ng d a vào kh năng liên k#t các quá
trình ñơn v trong h th ng s n ph m b,ng nguyên li u gi n ñơn ho'c là các
dòng năng lư ng. Trong th c t#, m t vài quá trình công nghi p làm ra các
nguyên li u ñ u ra ñơn gi n ho'c d a trên s tuy#n tính c a các nguyên li u
thô ñ u vào và ñ u ra. Th c t#, h u h#t các quá trình công nghi p làm ra
nhi u hơn m t s n ph m, và chúng tái ch# các s n ph m trung gian ho'c lo!i
b+ các s n ph m như là nguyên li u thô. Vì v y, các dòng nguyên li u và
năng lư ng cũng như là các ch%t th i ra môi trư ng có liên quan s( ph i ñư c
phân ñ nh thành các s n ph m khác nhau theo các chu trình ñã ñư c công b
rõ ràng.
6.5.2. Các nguyên t"c phân ñ nh
Vi c ki m kê ñư c d a trên s cân b,ng v t ch%t gi)a các nguyên li u
ñ u vào và nguyên li u ñ u ra. Vì v y, các quy trình phân ñ nh ph i càng g n
v i các ñ'c tính và m i quan h ñ u vào - ñ u ra cơ b n càng t t. Các nguyên
t c sau ñây ñư c áp d ng cho các s n ph m ñ3ng hành, s phân ph i năng
lư ng n i b , các d ch v (như là v n t i, x. lý ch%t th i), tái ch#, chu kỳ h1
ho'c chu kỳ khép kín:
- vi c nghiên c u s( xác ñ nh các quá trình tham gia v i các h th ng
khác và có quan h v i chúng theo quy trình ñư c trình bày phía dư i;
- t ng s các ñ u vào và ñ u ra ñã ñư c phân ñ nh m t quá trình ñơn v
s( b,ng s các y#u t ñ u vào và ñ u ra chưa ñư c phân ñ nh c a m t quá tình
ñơn v ;
- khi các quy trình phân ñ nh ñư c l a ch&n ñ áp d ng, vi c phân tích
nh!y c m ph i ñư c th c hi n ñ minh ho! các k#t qu tri n khai theo cách
ti#p c n ñã ñư c ch&n.
Quy trình phân ñ nh ñư c s. d ng cho t"ng quá trình ñơn v mà các
y#u t ñ u và và ñ u ra ñư c phân ñ nh ph i ñư c l p thành văn b n và thuy#t
minh.
6.5.3. Quy trình phân ñ nh
Trên cơ s1 các nguyên t c ñã nêu trên, quy trình b c thang ** sau ñây
s( ñư c áp d ng
a) Bư c 1: Khi có th , vi c phân ñ nh ph i ñư c tránh b,ng cách:
1) chia quá trình ñơn v ñư c phân ñ nh thành hai nhành ho'c nhi u
hơn và thu th p các d) li u ñ u vào và ñ u ra liên quan ñ#n các nhành này;
2) m1 r ng h th ng s n ph m bao g3m c các ch c năng b sung liên
quan ñ#n các s n ph m ñ3ng hành, có tính ñ#n các yêu c u c a 5.3.2.
b) Bư c 2: Khi có vi c phân ñ nh không th tránh ñư c, các ñ u vào và
ñ u ra c a h th ng ph i ñư c chia ra thành các s n ph m ho'c ch c năng
khác nhau sao cho chúng ph n ánh ñư c m i quan h v t ch%t cơ b n gi)a
chúng, ví d như chúng ph i ph n ánh b,ng cách các ñ u vào và ñ u ra ñư c
thay ñ i v s lư ng trong các s n ph m ho'c các ch c năng ñư c phân b
b1i h th ng. Vi c phân ñ nh x y ra s( không c n ph i tương x ng v i m&i
phép ño ñơn gi n như kh i lư ng ho'c là các dòng phân t. c a s n ph m
ñ3ng hành.
c) Bư c 3: Khi m i quan h v t ch%t m t mình không th thi#t l p ñư c
ho'c không th s. d ng ñư c như là cơ s1 cho vi c phân ñ nh, thì các ñ u vào
ph i ñư c phân ñ nh gi)a các s n ph m và các ch c năng sao cho ph n ánh
ñư c các m i quan h khác gi)a chúng. Ví d như, các d) li u ñ u vào và ñ u
ra có th ñư c phân ñ nh gi)a các s n ph m ñ3ng hành tương x ng v i giá tr
kinh t# c a s n ph m.
M t s ñ u ra có th m t ph n là s n ph m ñ3ng hành, m t ph n là ch%t
th i. Trong trư ng h p này, c n thi#t ph i xác ñ nh t9 l gi)a s n ph m ñ3ng
hành và ch%t th i vì các ñ u ra và ñ u vào ch- phân ñ nh ñ i v i ph n s n
ph m ñ3ng hành.
Quy trình phân ñ nh ph i ñư c áp d ng th ng nh%t ñ i v i các ñ u vào
và ñ u ra tương t c a h th ng ñư c xem xét. Ví d , n#u vi c phân ñ nh
ñư c th c hi n cho các s n ph m có th s. d ng khi r i kh+i h th ng (các
s n ph m trung gian ho'c lo!i b+), quy trình phân ñ nh ph i tương t như quy
trình phân ñ nh ñư c s. d ng ñ i v i các s n ph m ñưa vào h th ng.
6.5.4. Quy trình phân ñ nh ñ i v i vi c tái s d ng và tái ch
Các quy trình và nguyên t c phân ñ nh trong 6.5.2 và 6.5.3 cũng áp
d ng cho các tình tr!ng tái s. d ng và tái ch#. Tuy nhiên, các gi i pháp này
yêu c u có m t s công vi c b sung vì các lý do sau ñây:
a) vi c tái s. d ng và tái ch# (như làm phân, s. d ng l!i năng lư ng và
các quá trình khác có th so sánh v i tái s. d ng/ tái ch#) nh,m ch- ra r,ng
các ñ u vào và ñ u ra liên quan t i các quá trình ñơn v cho vi c tri#t xu%t và
ch# bi#n nguyên li u thô và th i b+ cu i cùng các s n ph m c n ñư c chia ra
làm nhi u hơn m t h th ng s n ph m;
b) vi c tái s. d ng và tái ch# có th thay ñ i ñ'c tính v n có c a
nguyên li u trong vi c s. d ng ti#p theo;
c) s chú ý c th là c n thi#t ñ i v i vi c xác ñ nh ranh gi i h th ng
liên quan ñ#n các quá trình s. d ng l!i.
M t s quy trình phân ñ nh ñư c áp d ng ñ tái s. d ng và tái ch#. S
thay ñ i trong các ñ'c tính v n có c a các nguyên li u s( ñư c tính ñ#n. M t
s quy trình ñư c mô t v nguyên t c trong hình v( 4 và ñư c phân bi t như
sau ñ minh ho! xem các khó khăn nêu trên có th ñư c ñ c p ñ#n như th#
nào:
- quy trình phân ñ nh theo chu trình kín áp d ng cho các h th ng s n
ph m có chu trình khép kín. Nó cũng áp d ng cho h th ng s n ph m theo
chu trình h1, khi không có s thay ñ i n y sinh trong các ñ'c tính v n có c a
nguyên ki n tái ch#. Trong trư ng h p như v y, nhu c u ñ i v i vi c phân
ñ nh là không c n thi#t, vì vi c s. d ng nguyên li u th ph m thay th# cho
vi c s. d ng nguyên li u g c (ban ñ u). Tuy nhiên, vi c s. d ng l n ñ u
nguyên li u g c trong h th ng s n ph m theo chu trình h1 ñư c áp d ng có
th theo các quy trình phân ñ nh theo chu trình h1 ñư c mô t dư i ñây:
- quy trình phân ñ nh theo chu trình h1 áp d ng cho các h th ng s n
ph m có chu trình h1 khi các nguyên li u ñư c tái ch# vào các h th ng s n
ph m và nguyên li u ph i tr i qua s thay ñ i ñ i v i các ñ'c tính v n có c a
nó. Các quy trình phân ñ nh ñ i v i các quá trình ñơn v b chia ra ñư c nh c
ñ#n trong 6.5.3 ph i s. d ng như là cơ s1 cho vi c phân ñ nh:
- ñ'c tính v t ch%t;
- giá tr kinh t# (t c là giá tr chia nh+ có liên quan v i giá tr ban ñ u);
ho'c
- s l n s. d ng ti#p theo c a các nguyên li u tái ch# (xem ISO/TR
14049, trong khâu chu n b ).
Thêm vào ñó, ñ'c bi t ñ i v i các quá trình s. d ng l!i gi)a h th ng
s n ph m ban ñ u và h th ng s n ph m ti#p theo, các ranh gi i h th ng ph i
ñư c xác ñ nh và thuy#t minh ñ ñ m b o r,ng các nguyên t c phân ñ nh
ñư c theo dõi như ñã mô t trong 6.5.2.
M« t¶ kü thuËt cña hÖ Quy trình phân ñ nh
thèng s¶n phÈm ñ i v i vi c tái ch#
Nguyªn liÖu tõ hÖ Nguyên li u ñư c

thèng s¶n phÈm tái ch# không thay
Chu trình Chu trình
®−îc t¸i chÕ trong ñ i ñ'c tính v n
kín kín
cïng mét hÖ thèng có
SP
Nguyªn liÖu lÊy tõ Nguyên li u ñư c

hÖ thèng s¶n phÈm
®−îc t¸i chÕ trong Chu trình Chu trình tái ch# qua thay
mét hÖ thèng sp h1 h1 ñ i ñ'c tính v n
kh¸c
có
Hình 4 - S# phân bi t gi a mô t k6 thu t c a h th ng s n ph m

và các quy trình phân ñ nh ñ i v i vi c tái ch
7. H n ch c a PTKKCTS (di)n gi i các k t qu PTKKCTS)

Các k#t qu c a PTKKCTS ph i ñư c di2n gi i theo m c tiêu và ph!m
vi c a vi c nghiên c u. Vi c di2n gi i ph i bao g3m ñánh giá ch%t lư ng d)
li u và phân tích nh!y c m v các ñ u vào, ñ u ra quan tr&ng và các l a ch&n
v phương pháp lu n ñ hi u các v%n ñ liên quan ñ#n m c tiêu nghiên c u
sau ñây:
a) vi c xác ñ nh các ch c năng c a h th ng và các ñơn v ch c năng
ñã thích h p chưa:
b) vi c xác ñ nh các ranh gi i h th ng ñã thích h p chưa;
c) các h!n ch# nh n bi#t ñư c thông qua ñánh giá ch%t lư ng d) li u và
phân tích nh!y c m.
Các k#t qu ph i ñư c di2n gi i c n th n vì chúng d a vào các ñ u và
ñ u ra và không d a vào các tác ñ ng môi trư ng. ð'c bi t, vi c nghiên c u
PTKKCTS t b n thân nó không th là cơ s1 cho vi c so sánh.
Thêm vào ñó, ñ không ñ m b o ñư c trình bày trong các k#t qu c a
PTKKCTS do các nh hư1ng tích lu c a ñ không ñ m b o ñ u vào và ñ
không ñ m b o c a d) li u. Vi c phân tích ñ không ñ m b o ñư c áp d ng
cho PTKKCTS ñang còn 1 giai ño!n m i tri n khai. Tuy nhiên nó cũng s(
giúp ích cho vi c bi u th ñ'c ñi m c a ñ không ñ m b o trong các k#t qu
s. d ng phương pháp phân b theo ki u lo!i và ho'c là theo xác su%t ñ xác
ñ nh ñ không ñ m b o trong các k#t qu và k#t lu n. N#u kh thi, vi c phân
tích như v y ph i ñư c th c hi n ñ gi i thích và h tr t t hơn cho các k#t
lu n c a PTKKCTS.
ðánh giá ch%t lư ng d) li u, phân tích nh!y c m, k#t lu n và ki#n ngh
t" các k#t qu PTKKCTS ph i ñư c l p thành văn b n. Các k#t lu n và ki#n
ngh ph i nh%t quán v i các phát hi n t" vi c xem xét trên.
8. Báo cáo nghiên c!u
Các k#t qu nghiên c u PTKKCTS ph i ñư c báo cáo công b,ng, ñ y
ñ và chính xác cho các ñ c gi d ki#n như ñã mô t trong các ph n có liên
quan c a ñi u 6 c a TCVN ISO 14040: 2000 (ISO 14040: 1997). N#u báo cáo
c a bên th ba ñư c yêu c u. Nó bao g3m t%t c các m c ñư c ñánh d%u hoa
th . T%t c các m c b sung c n ñư c xem xét cân nh c.
a) M c tiêu nghiên c u:
1) lý do ti#n hành nghiên c u *;
2) các ng d ng d ki#n c a vi c nghiên c u *;
3) các ñ c gi d ki#n *'
b) Ph!m vi nghiên c u;
1) các s thay ñ i kèm theo thuy#t minh;
2) ch c năng:
i) s công b v ñ'c tính th c hi n *'
ii) M&i s b+ sót c a các ch c năng b sung trong so sánh *;
3) ñơn v ch c năng:
i) nh%t quán v i m c tiêu và ph!m vi;
ii) ñ nh nghĩa *;
iii) k#t qu c a vi c ño các ñ'c tính *;
4) ranh gi i h th ng:
i) các ñ u vào và ñ u ra c a h th ng như các dòng cơ b n;
ii) các chu n c ra quy#t ñ nh;
iii) s b+ sót các giai ño!n c a chu trình s ng, các quá trình ho'c các
nhu c u d) li u *;
iv) mô t ban ñ u các quá trình ñơn v ;
v) quy#t ñ nh v vi c phân ñ nh;
5) các lo!i d) li u:
i) quy#t ñ nh v các lo!i d) li u;
ii) các chi ti#t v lo!i d) li u riêng;
iii) ñ nh lư ng năng lư ng ñ u vào và ñ u ra*;
iv) gi thi#t v s n xu%t ñi n năng*;
v) nhi t ñ t nóng *;
vi) bao g3m các phát th i nh%t th i;
6) Chu n c ñ i v i các ñ u vào và ñ u ra ban ñ u
i) mô t các chu n c và các gi thi#t *;
ii) nh hư1ng c a vi c l a ch&n ñ#n k#t qu *;
iii) bao g3m kh i lư ng, năng lư ng và các chu n c môi trư ng (các
so sánh) *;
7) các yêu c u ch%t lư ng d) li u.
c) phân tích ki m kê:
1) các quy trình thu th p d) li u *;
2) mô t v s lư ng và ch%t lư ng các quá trình ñơn v *;
3) ngu3n tài li u ñã ban hành *;
4) các quy trình tính toán *;
5) giá tr hi u l c c a d) li u:
i) ñánh giá ch%t lư ng d) li u *;
ii) x. lý các d) li u còn thi#u *;
6) phân tích nh!y c m ñ i v i vi c chi ti#t hoá các ranh gi i h th ng *;
7) phân ñ nh các nguyên t c và quy trình:
i) l p tài li u và thuy#t minh quy trình phân ñ nh *;
ii) áp d ng th ng nh%t các quy trình phân ñ nh *;
d) Các h!n ch# c a PTKKCTS:
1) ñánh giá ch%t lư ng d) li u và phân tích nh!y c m;
2) các ch c năng c a h th ng và ñơn v ch c năng;
3) các ranh gi i h th ng;
4) phân tích ñ không ñ m b o;
5) các h!n ch# ñư c nh n bi#t nh vi c ñánh giá ch%t lư ng d) li u và
phân tích nh!y c m;
6) các k#t lu n và ki#n ngh .
Ph l c A
(tham kh o)
Ví d v, bi-u thu th p d li u
A.1. Quy ñ nh chung

Các bi u d) li u ñ u vào ñư c trình bày trong các trang sau ñây là các
ví d có th ñư c s. d ng ñ hư ng d n. M c ñích là minh ho! cho b n ch%t
c a thông tin ñư c thu th p t" nơi báo cáo ñ i v i m t quá trình ñơn v .
C n quan tâm chú ý ñ#n vi c ch&n các lo!i d) li u s. d ng trong các
bi u. Các lo!i d) li u và m c ñ các ñ'c ñi m k thu t c n ñư c cân nh c
theo m c tiêu nghiên c u. Các ví d v lo!i d) li u ñư c ñưa ra trong các
trang dư i ñây hoàn toàn là ñ minh ho!. M t s nghiên c u ñòi h+i các lo!i
d) li u ñư c xác ñ nh 1 m c cao và, ví d , s. d ng các h p ch%t ñ'c bi t ñ
ki m kê các phát th i ra ñ%t ngoài các lo!i d) li u có tính ch%t chung ñư c
ñưa ra 1 ñây.
Các bi u ví d này cũng có th kèm theo các hư ng d n c th v thu
th p d) li u và hoàn thành các bi u ñ u vào. Các câu h+i v các ñ u vào cũng
có th ñư c ñưa vào ñ giúp bi u th thêm b n ch%t c a các ñ u vào cũng như
cách th c nh n các báo cáo s li u.
Các bi u ví d có th ñư c s.a ñ i b,ng các c t b sung cho các y#u t
khác, ví d , ch%t lư ng c a d) li u (ñ không ñ m b o, tính ño ñư c/ tính
toán ñư c/ ñánh giá ñư c).
A.2. Ví d v, bi-u d li u cho vi c v n chuy-n ngư$c dòng
Trong ví d này, tên g&i và cư c v n chuy n c a các s n ph m trung
gian mà các d) li u v n chuy n ñư c yêu c u ñã ñư c ghi chép l!i trong mô
hình h th ng nghiên c u. Gi thi#t r,ng, phương th c v n chuy n gi)a hai
quá trình ñơn v có liên quan là v n chuy n theo ñư ng b . Các bi u d) li u
tương ñương ph i ñư c s. d ng cho vi c v n chuy n b,ng ñư ng s t và
ñư ng sông/ bi n.
Vi c tiêu th nhiên li u và các phát th i ra không khí có liên quan ñư c
tính toán b,ng vi c s. d ng mô hình giao thông.
V n chuy-n bCng ñư ng b
Tên c a s n
Năng l#c v n Phương ti n tr8 v,
ph m trung Kho ng cách Ch/t th i th#c t
chuy-n không t i
gian km t%n
t%n (có/ không)
A.3. Ví d v, bi-u d li u ñ i v i v n chuy-n n i b

Trong ví d này, vi c v n chuy n n i b trong nhà máy ñư c ki m kê.
Giá tr thu th p cho m t giai ño!n th i gian c th và ch- rõ s lư ng th c t#
nhiên li u ñã s. d ng. Các c t b sung trong bi u d) li u s( ñư c yêu c u n#u
như các giá tr nh+ nh%t và l n nh%t t" các giai ño!n th i gian khac nhau ñư c
yêu c u.
Vi c v n chuy n n i b ñưa ra các v%n ñ v phân ñ nh như là vi c tiêu
th ñi n t ng th c hi n ñ i v i m t môi trư ng, ví d như vi c phát th i
không khí ñư c tính toán có s. d ng mô hình tiêu th năng lư ng.
T ng s lư$ng các ñ u vào ñã T ng s nhiên li u tiêu

ñư$c v n chuy-n th
D u diezel
Xăng
LPG *
* Khí ñ t hoá l+ng
A.4. Ví d v, bi-u d li u cho quá trình ñơn v
Ngư i hoàn thành: Ngày tháng hoàn thành:
Nh n bi t quá trình ñơn Nơi báo cáo:
v:
Kho ng th i gian th#c Tháng năm b"t ñ u: Tháng k t thúc:
hi n: năm
Mô t quá trình ñơn v : (kèm theo bi u ñ3 b sung n#u c n)
Nguyên li u ñ u vào Các ñơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u G c
Tiêu th nư c * Các ñơn v S lư$ng
Nguyên li u ñ u vào * Các ñơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u G c
Nguyên li u ñ u ra Các ñơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u G c

(bao g3m c s n ph m)
Chú thích - Các d) li u trong bi u thu th p d) li u này d a vào t%t c các ñ u vào và ñ u ra không
ñ nh trư c trong m t giai ño!n th i gian xác ñ nh
* Ví d nư c b m't, nư c u ng v.v.
** Ví d d u nhiên li u n'ng, d u nhiên li u nh7, d u kerasin, xăng, khí ñ t nhiên li u, prôban,
than, khí ñ t sinh h&c, ñi n lư i v.v...
A.5. Bi-u thu th p d li u phân tích ki-m kê chu trình s ng
Xác ñ nh quá trình ñơn v Nơi báo cáo:
Phát th i vào không khí * ðơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u
(kèm theo bi u n#u c n)
Phát th i vào nư c ** ðơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u

Phát th i vào ñ/t *** ðơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u

Các th i khác **** ðơn v S lư$ng Mô t quy trình l/y m u

Mô t m9i phương pháp tính toán c ñi-n, vi c thu th p d li u, l/y m u ho>c s# bi n

th- t' các ch!c năng c a quá trình ñơn v (kèm theo bi u b sung n#u c n)
* Ví d Cl2, CO, CO2, b i/h!t, F2, H2S, H2SO4, HCl, HF, N2O, NH2, NOx, SOx các ch%t
h)u cơ: hydro cacbon, dioxin, phenol; kim lo!i: Hg, Pb, Cr, Fe, Zn, Ni, v.v...
** ví d BOD, COD, axit như H+, NC-, Cl-, ch%t t y r.a/ d u m8, ch%t h)u cơ hoà tan (li t
kê các thành ph n trong c%p lo!i d) li u này), F-, ion Fe, Hg, Hydro cácbon (li t kê), Na+,
NH4+, NO3-, clorin h)u cơ (li t kê); các kim lo!i khác (li t kê), N khác (li t kê), phenol,
ph t phát, SO2, các h!t lơ l.ng v.v....
*** Ví d các ch%t th i là khoáng ch%t, các ch%t th công nghi p h n h p, ch%t th i r n t"
ñô th , các ch%t th i ñ c h!i (ñ ngh li t kê các h p ch%t trong lo!i d) li u này).
**** Ví d , ti#ng 3n, b c x!, rung, mùi, nhi t th i, v.v...
Ph l c B
(tham kh o)
Ví d v, các quy trình phân ñ nh khác nhau
B.1. Quy ñ nh chung

Các ví d trong ph l c này minh ho! cho các quy trình phân ñ nh ñư c
nêu trong 6.5.3. Các ví d ñư c ñơn gi n hoá và ch- dùng cho m c ñích minh
ho!.
B.2. Tránh vi c phân ñ nh
Khi có th , vi c phân ñ nh c n ñư c tránh ho'c là gi m thi u. Hai
phương pháp ñ ñ!t ñư c ñi u này ñư c nêu trong 6.5.3.
a) chia nh+ quá trình thành các quá trình nhánh, mà vi c xác ñ nh
chúng là các quá trình chung thu n tuý và chúng ch- ñư c t!o b1i m t trong
s các s n ph m. Chri có các quá trình chung thu n tuý m i ph i phân ñ nh.
Ví d 1: s n xu%t sodium hydroxide
Sodium hydroxide ñư c s n xu%t b,ng ñi n phân dung d ch sodium
cloride, không tránh kh+i vi c ñ3ng s n xu%t ra chlorine và hydrogen. ðây là
m t quá trình chung ñ y ñ và vi c phân ñ nh là c n thi#t - nhưng không ph i
t%t c các quá trình nhánh t!i xí nghi p ñ u ph i ñư c phân ñ nh gi)a các s n
ph m ñ3ng hành. B,ng vi c chia quá trình t!i xí nghi p ra thành các nhánh có
th xác ñ nh ñư c các quá trình liên quan ñ#n ch- m t trong s các s n ph m
ñ3ng hành, ví d l p ñ't máy nén khí cho vi c bơm chlorine vào b ch a ñi u
áp. Vi c l p ñ't máy nén khí ch- ñư c dùng cho chlorine. Vì th# không th
phân ñ nh quá trình t!i xí nghi p như là m t quá trình t ng th . Vi c chia
nhánh và xác ñ nh các quá trình chung thu n tuý là c n thi#t.
Quá trình v n chuy n n i b c a các s n ph m ñ3ng hành t!i xí nghi p
và các quá trình v n chuy n nguyên li u thư ng ch- quy cho m t s n ph m
ñ3ng hành.
Ví d 2: ð3ng s n xu%t b t mì, tr%u, phôi, cám.
Vi c s n xu%t b t mỳ ñư c minh ho! trong hình B.1. T!i xư1ng xay sát,
thóc ñư c xay thành b t mỳ và các s n ph m ñ3ng hành là tr%u, phôi, cám.
Tr%u, phôi và cám ñư c s. d ng ch y#u như là c+ khô cho gia súc. Quá trình
xay sát ch- c n thi#t cho vi c s n xu%t b t mỳ. Vì v y, quá trình xay ch- n,m 1
quá trình s n xu%t b t mỳ. Các quá trình trư c ñó (tr3ng, bón phân và s n xu%t
phân bón, thu ho!ch, s%y thóc v.v...) c n cho t%t c các s n ph m và ph i ñư c
phân ñ nh.
C«ng nghiÖp
ph©n bãn
Bét mú
TrÊu
Trång trät (gieo h¹t, Çc qu¸ tr×nh xay
bãn ph©n, t−íi tiªu s¸t
thu ho¹ch v.v...) (s¸t) Ph«i
Çm
C«ng nghiÖp
ho¸ n«ng
Hình B.1 - S n xu/t b t mỳ, tr/u, phôi và cám
b) g p thêm các quá trình nh ñó m1 r ng các ranh gi i c a h th ng,

vì v y tránh ñư c vi c phân ñ nh. Vi c m1 r ng các ranh gi i h th ng yêu
c u r,ng:
- ñ i tư ng c a nghiên c u là thay ñ i, t c là s so sánh gi)a hai gi)
c nh luân phiên nhau ñ i v i cùng m t s n ph m;
- b n ch%t và quy mô thay ñ i th c t# s( x y ra như là k#t qu c a quy#t
ñ nh mà ðGCTS h tr , có th ñư c d báo v i m t m c ñ khá ch c ch n;
và
- các d) li u s5n có ñ i v i các h th ng chung ñã nói ñ#n.
Các câu h+i s( ñư c h+i là: D ch v này ñư c th c hi n như th# nào
n#u nó không ñư c ti#n hành nh h th ng? N#u d ch v không ñư c th c
hi n li u có s nh hư1ng ñ#n s tr3ng tr&t m t cách lâu dài không?
Ví d 3: S. d ng năng lư ng t" vi c ñ t rác th i.
M t trong nh)ng ví d ñư c s. d ng r ng rãi v tránh s phân ñ nh
b,ng vi c m1 r ng các ranh gi i h th ng là khi s. d ng năng lư ng ñ u ra t"
vi c ñ t rác th i như là ñ u vào h th ng s n ph m khác.
V%n ñ phân ñ nh n y sinh b1i vì các h th ng s n ph m ñư c ñi u tra
nghiên c u có hai y#u t ñ u ra: S n ph m ho'c d ch v ñư c nghiên c u (A)
và năng lư ng ñ u ra t" vi c ñ t (B). V%n ñ phân ñ nh này thư ng ñư c gi i
quy#t b,ng vi c m1 r ng các ranh gi i h th ng như ñư c mô t trong hình
B.2.
Phương pháp tránh vi c phân ñ nh b,ng m1 r ng các ranh gi i h th ng
ch- áp d ng ñư c khi bi#t có m t phương pháp luân phiên. S th"a nh n v
nh)ng gì th c s ñư c thay th# b,ng các y#u t ñ u ra c a h th ng luân
phiên ph i ñư c l p thành văn b n.
H th ng ñư c H th ng lu©n phiªn HÖ thèng kÕt qu¶

nghiên c u
s n ph m A S n ph m B S n ph m B S n ph m A
Năng lư ng Năng lư ng
ð u ra ð u ra
XMJ XMJ
Hình B.2 - M8 r ng các ranh gi i h th ng ñ i v i vi c ñ t ch/t th i
B.3. Phân ñ nh bCng m i quan h v t ch/t

Ví d 1: Cadmium trong ñ t cháy rác th i
Khi ñ t cháy rác th i, nhi u s n ph m ñư c x. lý cùng nhau. Các y#u
t ñ u ra (phát th i vào không khí) ph i ñư c phân ñ nh gi)a các s n ph m
này - nhưng không ph i là t%t c các y#u t ñ u ra, ñi u hi n nhiên là các s n
ph m b lo!i b+ có ch a cadmium là các ch%t th i t!o nên các phát th i
cadmium. Vì v y các phát th i cadmium ch- có 1 d!ng các s n ph m có ch a
cadmium.
Ví d 2 : V n chuy n
Khi xe t i ñư c ch%t ñ y, gi i h!n ch%t t i t i ña có th ñ!t ñư c do hai
nguyên nhân: ho'c là do xe t i ch- ñư c phép ch!y v i x t%n hàng hoá ho'c là
do không còn ch . V n chuy n hàng hoá có t9 t&ng cao (kim lo!i) s( thư ng
ñ!t ñư c gi i h!n tr&ng lư ng, trong khi v n chuy n hàng hoá v i t9 tr&ng
th%p (ví d các chai nh a m i, r ng) ch- ñ!t ñư c gi i h!n v th tích.
Khi v n chuy n hai s n ph m trên cùng m t xe t i, vi c phân ñ nh các
ñ u vào và ñ u ra (tiêu th năng lư ng và phát th i) gi)a hai s n ph m là c n
thi#t. Vi c xác ñ nh ra nguyên nhân c a gi i h!n là c n thi#t: Nguyên nhân
c a vi c không ch%t t i thêm hàng hoá lên xe t i là gì? ð i v i v n chuy n
thép và ñ3ng cùng nhau - nguyên nhân có l( là tr&ng lư ng, vì vi c phân ñ nh
ph i d a trên kh i lu ng. ð i v i v n chuy n các thùng r ng khác nhau -
nguyên nhân có l( là th tích, vì vi c phân ñ nh ph i d a trên m t ñ c a các
thùng. Trong c hai trư ng h p vi c phân ñ nh v t ch%t ñư c s. d ng.
Ví d 3: Quét sơn hai ph n kim lo!i A và B khác nhau.
Hai ph n kim lo!i A và B khác nhau ñư c sơn trên cùng m t dây
chuy n sơn như nhau. Vi c tiêu th sơn, năng lư ng ñ u vào, và các phá th i
c a các h p ch%t h)u cơ d2 bay hơi (VOC) v.v... là ch- ñư c bi#n ñ i v i các
lo!i sơn k#t h p. Vi c nghiên c u ðGCTS ñòi h+i các d) li u có liên quan ch-
ñ i v i s n ph m A. Trong trư ng h p này, vi c phân ñ nh có th tránh ñư c
b,ng cách th c hi n vi c ch!y thí ñi m 1 ch ch- có s n ph m A ñư c sơn.
N#u như có nh)ng nguyên nhân kinh t# ho'c k thu t r,ng t!i sao vi c
ch!y th. nghi m như v y không th th c hi n ñư c, thì vi c phân ñ nh là c n
thi#t. Vi c phân ñ nh v t ch%t là có th n#u như t9 l gi)a s n ph m a và B có
th thay ñ i mà không có s thay ñ i ñ u và và ñ u ra. N#u như t9 l gi)a A
và B ñư c thay ñ i không có s thay ñ i t ng kh i lư ng s n ph m A và B
ñi u này có th d n ñ#n các s lư ng sơn khác nhau, vì v y vi c phân d nh
kh i lư ng là không chính xác. N#u như t9 tr&ng gi)a s n ph m A và B có th
ñư c thay ñ i không có s thay ñ i t ng s b m't ñư c sơn, sau ñó các ñ u
vào và ñ u ra cũng v n gi) nguyên không ñ i. Vì v y, b m't ñư c sơn có th
ñư c xem như là thông s v t lý ñúng ñ n. Y#u t phân ñ nh có th ñư c tính
toán như là b m't c n ñư c sơn c a t%t c các ph n c a s n ph m A ñư c
chia ra b1i b m't t ng th ñư c sơn c a t%t c các ph n (A c ng B) ñư c sơn
trong cùng m t giai ño!n th i gian.
Trên th c t#, vi c xác ñ nh nh)ng m i quan h nhân qu này là vi c
phân ñ nh không th c - Vi c phân tích h th ng và các nguyên nhân c a các
ñ u vào và ñ u ra là ñúng hơn.
Tài li u tham kh o
(1) ISO 14042 Qu n lý môi trư ng - ðánh giá chu trình s ng c a s n

ph m - ðánh giá tác ñ ng chu trình s ng (Environmental management - Life
cyce assessment - Life cycle impact assessment).
ph m - Th hi nchu trình s ng (Environmental management - Life cycle
assessment - Life cycle interpretation).
ph m - Các ví d v áp d ng TCVN ISO 14041: 2000 (Environmental
management - Life cycle assessment - Examples for the application of ISO
14041).
Qu n lý môi trư ng - T' v#ng

Environmental management - Vocabulary
1. Ph m vi áp d ng
Tiêu chu n này bao g3m các thu t ng) c a các khái ni m cơ b n liên
quan ñ#n qu n lý môi trư ng ñã ñư c ñưa ra trong b TCVN ISO 14000.
ISO 10241: 1992: Tiêu chu n thu t ng) qu c t# - So!n th o và trình
bày.
Trong m t s trư ng h p c a tiêu chu n này, khi ñưa ra các cách s.
d ng riêng c a m t khái ni m nào ñó thì ñư c trình bày trong ngo'c trư c
ñ nh nghĩa.
3.1. K t lu n ñánh giá
Audit conclusion
Conclusion d'audit
Ý ki#n ho'c k#t lu n mang tính chuyên môn c a chuyên gia ñánh giá
v ñ i tư ng ñánh giá d a trên các phát hi n khi ñánh giá.
3.2. Chu n c! ñánh giá
Audit criteria
Critères d'audit
Các chính sách, th t c, phương pháp th c hành các yêu c u mà chuyên
gia căn c vào ñó ñ6 so sánh các ch ng c ñánh giá ñã thu th p ñư c v ñ i
tư ng ñánh giá.
Chú thích - Các yêu c u có th bao g3m nhưng không gi i h!n các tiêu
chu n, hư ng d n, các yêu c u v t ch c và các yêu c u v pháp lu t ho'c
các yêu c u quy ñ nh.
3.3. Ch!ng c! ñánh giá
Audit evidence
Preuve d'audit
Thông tin, h3 sơ ho'c công b có th ki m tra xác nh n ñư c v m t s
ki n.
Chú thích
1. Ch ng c ñánh giá có th là ñ nh tính ho'c ñ nh lư ng ñư c chuyên
gia ñánh giá s. d ng ñ xác ñ nh xem chu n c ñánh giá có ñư c tho mãn
hay không.
2. Ch ng c ñánh giá thư ng d a trên các cu c ph+ng v%n, xem xét tài
li u, quan sát các ho!t ñ ng và ñi u ki n, các k#t qu hi n có c a các phép ño
và th. nghi m ho'c các phương ti n khác trong ph!m vi ñánh giá.
3.4. Phát hi n khi ñánh giá
Audit finding
Constat d'audit
K#t qu c a vi c so sánh và ñánh giá các ch ng c thu th p ñư c v i
các chu n c ñánh giá ñã ñ nh.
Chú thích - Các phát hi n ñánh giá là cơ s1 c a báo cáo ñánh giá.
3.5. ðoàn ñánh giá
Audit team
équipe d'audit
Nhóm ho'c m t chuyên gia ñánh giá ñư c ch- ñ nh th c hi n m t cu c
ñánh giá nh%t ñ nh.
Chú thích
1. ðoàn ñánh giá cũng có th g3m các chuyên gia k thu t và các
chuyên gia ñánh giá t p s ;
2. M t trong nh)ng chuyên gia c a ñoàn ñánh giá th c hi n ch c năng
chuyên gia ñánh giá trư1ng.
3.6. Bên ñư$c ñánh giá
Auditee
Audité
T ch c ñư c ñánh giá.
3.7. Khách hàng
Client
Demandeur de I'audit
T ch c ñ't hàng ñánh giá.
Chú thích - Khách hàng có th là bên ñư c ñánh giá ho'c b%t kỳ t
ch c nào có quy n v m't pháp lý ho'c ký h p ñ3ng ñ ñ't hàng ñánh giá.
3.8. C i ti n liên t c
Continual improvement
Amélloration continue
Quá trình tăng cư ng h th ng qu n lý môi trư ng ñ nâng cao k#t qu
ho!t ñ ng t ng th v môi trư ng phù h p v i chính sách môi trư ng c a m t
t ch c.
Chú thích - Quá trình này không nh%t thi#t ph i ñư c ti#n hành ñ3ng
th i 1 t%t c các lĩnh v c ho!t ñ ng.
3.9. Môi trư ng
Environment
Environnement
Nh)ng th bao quanh nơi ho!t ñ ng c a m t t ch c bao g3m không
khí, nư c, ñ%t, ngu3n tài nguyên thiên nhiên, h th c v t, h ñ ng v t, con
ngư i và các m i quan h qua l!i c a chúng.
Chú thích - Môi trư ng nói ñ#n 1 ñây có th có th hi u t" ph!m vi m t
t ch c ñ#n quy mô toàn c u.
3.10. Khía c nh môi trư ng
Environmental aspect
Aspect environnemental
Y#u t c a các ho!t ñ ng, s n ph m ho'c d ch v c a m t t ch c có
th tác ñ ng qua l!i v i môi trư ng.
Chú thích - Khía c!nh môi trư ng có ý nghĩa là m t khía c!nh có ho'c
có th gây tác ñ ng ñáng k ñ#n môi trư ng.
3.11. ðánh giá môi trư ng
Environmental audit
Audit environnemental
Quá trình thu th p và ñánh giá m t cách khách quan các ch ng c ñ
xác ñ nh xem các ho!t ñ ng, s ki n, ñi u ki n, h th ng qu n lý môi trư ng
c th ho'c thông tin v các v%n ñ này có phù h p v i chu n c ñánh giá
không và thông báo các k#t qu c a quá trình này cho khách hàng. Quá trình
này ph i ñư c ki m tra xác nh n m t cách h th ng và l p thành văn b n.
3.12. Chuyên gia ñánh giá môi trư ng
Environmental audior
Auditeur environnemental
Ngư i ñ trình ñ ñ th c hi n các cu c ñánh giá môi trư ng.
3.13. Tác ñ ng môi trư ng
Environmental impact
Impact environnemental
B%t kỳ m t s thay ñ i nào, dù là b%t l i ho'c có l i, ñ i v i toàn b
ho'c t"ng ph n môi trư ng do các ho!t ñ ng, s n ph m ho'c d ch v c a m t
t ch c gây ra.
3.14. H th ng qu n lý môi trư ng
Environmental management system
Système de management environnemental
M t ph n c a h th ng qu n lý chung bao g3m cơ c%u t ch c, ho!t
ñ ng có k# ho!ch, trách nhi m, phương pháp th c hành, th t c, quá trình và
các ngu3n l c ñ xây d ng, th c hi n, ñ!t ñư c, xem xét và duy trì chính sách
môi trư ng.
3.15. ðánh giá h th ng qu n lý môi trư ng
Environmental management system audit
Audit de système de management environnemental
Quá trình thu th p và ñánh giá m t cách khách quan các ch ng c ñ
xác ñ nh xem h th ng qu n lý môi trư ng c a m t t ch c có phù h p v i
các chu n c ñánh giá h th ng qu n lý môi trư ng hay không và thông báo
các k#t qu c a quá trình ñánh giá này cho khách hàng. Quá trình này ph i
ñư c kêêrm tra xác nh n m t cách có h th ng và ñư c l p thành văn b n.
3.16. ðánh giá n i b h th ng qu n lý môi trư ng
Environmental management system audit
Audit de système de management environnemental
(N i b ) quá trình thu th p và ñánh giá khách quan ñ xác ñ nh xem h
th ng qu n lý môi trư ng c a m t t ch c có phù h p v i chu n c ñánh giá
h th ng qu n lý môi trư ng do m t T ch c ñ't ra và thông báo k#t qu c a
quá trình này cho Ban lãnh ñ!o. Quá trình này ph i ñư c ki m tra xác nh n
m t cách h th ng và ñư c l p thành văn b n.
3.17. M c tiêu môi trư ng
Environmental objective
Objectif environnemental
M c tiêu chung v môi trư ng, xu%t phát t" chính sách môi trư ng do
m t t ch c t ñ't ra ñ ñ!t t i và ñư c lư ng hoá khi có th .
3.18. K t qu ho t ñ ng v, môi trư ng
Environmental performance
Performance environnementale
(H th ng qu n lý môi trư ng) các k#t qu có th ño ñư c c a h th ng
qu n lý môi trư ng, liên quan ñ#n vi c ki m soát các khía c!nh môi trư ng
c a T ch c, d a trên chính sách, các m c tiêu và ch- tiêu môi trư ng c a
mình.
Environmental policy
Politique environnementale
Công b c a m t T ch c v d ñ nh và nguyên t c liên quan ñ#n k#t
qu ho!t ñ ng t ng th v môi trư ng c a mình nh,m t!o ra khuôn kh cho
các hành ñ ng và cho vi c ñ ra các c tiêu và ch- tiêu môi trư ng c a mình.
3.20. Ch% tiêu môi trư ng
Environmental target
Cible environnementale
Yêu c u v k#t qu ho!t ñ ng c th , lư ng hoá ñư c khi có th , áp
d ng cho t ch c ho'c cán b ph n c a nó, yêu c u này xu%t phát t" các m c
tiêu môi trư ng c n ph i ñư c ñ ra và th c hi n nh,m ñ!t t i các m c tiêu
ñó.
3.21. Bên h u quan
Interested party
Partie intéressée
(K#t qu th c hi n v môi trư ng) cá nhân ho'c nhóm có liên quan ñ#n
b nh hư1ng b1i k#t qu ho!t ñ ng v môi trư ng c a m t t ch c.
3.22. Chuyên gia ñánh giá trư8ng môi trư ng
Lead environmental auditor
Responsible de I'audit environnemental
Ngư i có ñ trình ñ ñ qu n lý và th c hi n các cu c ñánh giá v môi
trư ng.
3.23. T ch!c
Organization
Organisme
Công ty, t ng công ty, hãng, xí nghi p, cơ quan ho'c vi n nghiên c u,
m t ph n hay t ch c c a các t ch c trên, nhà nư c ho'c tư nhân, có các b
ph n ch c năng và qu n tr riêng.
Chú thích - V i các t ch c có nhi u ñơn v ho!t ñ ng m i ñơn v ho!t
ñ ng riêng l6 có th ñư c xác ñ nh là m t t ch c.
3.24. Ngăn ng'a ô nhi)m
Prevention of pollution
Prévention de la pollution
S. d ng các quá trình, các phương pháp th c hành, v t li u ho'c s n
ph m ñ tránh, gi m b t hay ki m soát ô nhi2m, ho!t ñ ng này có th bao
g3m tái ch#, x. lý, thay ñ i quá trình, cơ ch# ki m soát, s. d ng có hi u qu
các ngu3n tài nguyên và thay th# v t li u.
Chú thích - L i ích ti m tàng c a ngăn ng"a ô nhi2m bao g3m vi c
gi m b t các tác ñ ng môi trư ng b%t l i, tăng hi u qu và gi m chi phí.
3.25. ð i tư$ng
Subject matter
Object
(ðánh giá) các ho!t ñ ng, s ki n, ñi u ki n, h th ng qu n lý môi
trư ng c th và/ ho'c thông tin v các v%n ñ trên.
3.26. Chuyên gia k6 thu t
Technical expert
Expert technique
(ðánh giá) ngư i ñóng góp hi u bi#t c th ho'c ki#n th c chuyên môn
cho ñoàn ñánh giá, nhưng không tham gia như m t chuyên gia ñánh giá.
Ph l c A
(tham kh o)
Các khái ni m khác có th- g>p ph i trong quan h qu c t v, môi trư ng
A.1. Khái quát

M i quan tâm hi n nay c a công chúng liên quan ñ#n b o v môi
trư ng kh+i các tác ñ ng b%t l i gây ra do các ho!t ñ ng, quá trình, s n ph m
và d ch v c a m t t ch c ñòi h+i s thông hi u các khái ni m chung v môi
trư ng trên ph!m vi qu c t#.
Trong các tài li u tham kh o dư i ñây có th tra c u các ñ nh nghĩa
ho'c s mô t các khái ni m ho'c thu t ng) có th g'p ph i trong quan h
qu c t# v môi trư ng.
A.2. K6 thu t s.n có t t nh/t (BAT)
(1) Hư ng d n EU 96/61/EEC (24/9/1996) liên quan ñ#n s ngăn c n
và ki m soát t ng th ô nhi2m, ði u 2 (11).
(2) Ki#n ngh c a H i ñ3ng OECP, thang 5/1972, Môi trư ng và N n
kinh t#, Các nguyên t c hư ng d n liên quan ñ#n các khía c!nh kinh t# qu c
t# c a chính sách môi trư ng.
(3) Công ư c B o v môi trư ng bi n ðông B c - ð!i tây Dương, Pari,
ngày 22/9/1992, ði u 2, M c (3b) và S.a ñ i s No1.
A.3. T i lư$ng 8 m!c báo ñ ng
(1) Dowing, RJ, Hehelingh, J - P và de met, P.A.M, 1993. Tính toán và
b n ñ3 hoá các vùng ch u t i 1 m c báo ñ ng 1 Châu Âu. Báo cáo tình tr!ng,
1993.
A.4. Nguyên t"c phòng ng'a
(1) TCVN ISO 14004: 1997 (ISO 14004: 1996) H th ng qu n lý môi
trư ng, Hư ng d n chung v các nguyên t c, h th ng và k thu t h tr , Ph
l c A, nguyên t c 15.
(2) Tuyên b Rio v môi trư ng và s phát tri n, nguyên t c 15.
(3) Công ư c v b o v môi trư ng bi n ðông B c - ð!i Tây Dương,
Pari, 22/9/1992, ði u 2, M c 2 (a)
(4). H i ngh các B trư1ng 1 B-, 16/05/1990, Nh t trình công tác 21,
Chương 19.
A.5. Nguyên t"c "ngư i gây ô nhi)m tr ti,n"
(1) TCVN ISO 14004: 1997 (ISO 14004: 1996) H th ng qu n lý môi
trư ng - Hư ng d n chung v các nguyên t c, h th ng và k thu t h tr .
Ph l c A, nguyên t c 15.
(2) Tuyên b Rio v môi trư ng và s phát tri n, nguyên t c 16.
(3) Công ư c v b o v môi trư ng bi n ðông b c - ð!i Tây Dương.
Pari, 22/9/1992, ði u 2, M c 2 (b).
(4) Nguyên t c "Ngư i gây ô nhi2m tr ti n", OECD 1975
A.6. Ô nhi)m
(1) Hư ng d n, EU, 96/61/EEC (24/9/1996) liên quan ñ#n s ngăn c n
và ki m soát t ng h p ô nhi2m, ði u 2 (11).
(2) Liên nhóm chuyên gia IMO/UNESCO/WMO/IAEA/UNEP v các
khía c!nh khoa h&c c a ô nhi2m bi n (GESAMP).
(3) Công ư c v B o v môi trư ng bi n ðông B c - ð!i Tây Dương.
Pari, 22/9/1992, ði u 1, M c (d).
(4) Công ư c v B o v môi trư ng bi n khu v c bi n Bantic, 1992
(Công ư c Helsinki), ði u 2, M c 1.
A.7. Phát tri-n b,n v ng
(1) Tương lai chung c a chúng ta: Báo cáo u9 ban th# gi i v môi
trư ng và s phát tri n công b (Báo cáo Bundtland).
(2) H i ñ3ng ch t ch v phát tri n b n v)ng 02/1996.
(3) Hư ng v s b n v)ng, Chương trình hành ñ ng và chính sách c a
Châu Âu liên quan ñ#n môi trư ng và s phát tri n b n v)ng. Quy n II, EU,
03/27/1992.

(123doc) - Cac-Tieu-Chuan-Nha-Nuoc-Viet-Nam-He-Thong-Quan-Ly-Moi-Truong

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(123doc) - Cac-Tieu-Chuan-Nha-Nuoc-Viet-Nam-He-Thong-Quan-Ly-Moi-Truong

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TIÊU CHU N VI T NAM

TCVN ISO 14001: 2005; TCVN ISO 14004: 2005;

CÁC TIÊU CHU N NHÀ NƯ C VI T NAM

TCVN ISO 14001: 2005

Hình 1 - Mô hình h th ng qu n lý môi trư ng c a tiêu chu n này

ð s. d ng, s th t c a các ñi u trong ði u 4 c a tiêu chu n này và

A.1. Các yêu c u chung

B ng B.1 và B.2 phân ñ nh nh)ng tương ng k thu t chính gi)a

[1] TCVN ISO 9000: 2000, H th ng qu n lý ch%t lư ng - Cơ s1 và t"

ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEMS -

T t nh%t, m t HTQLMT ph i ñư c nhìn nh n như là m t cơ c%u t

H7 tr$ th#c hành - Mô hình HTQLMT

4.1.2. Cam k t c a lãnh ñ o c/p cao nh/t và vai trò lãnh ñ o

H7 tr$ th#c hành - Xem xét ban ñ u v, môi trư ng

4.2. Chính sách môi trư ng

4.3.1. Các khía c nh môi trư ng

H7 tr$ th#c hành - Các ngu*n thông tin có th- s d ng ñ- xác ñ nh

4.3.2. Các yêu c u v, lu t pháp và các yêu c u khác

Hư ng d n chung - Các yêu c u v, lu t pháp và các yêu c u khác

4.3.2.1. Các yêu c u lu t pháp

H7 tr$ th#c hành - Cam k t s# phù h$p

4.3.3. Các m c tiêu, ch% tiêu và chương trình

Hư ng d n chung - Các m c tiêu, ch% tiêu và chương trình

4.3.3.1. Thi t l p các m c tiêu và ch% tiêu

4.4.1. Ngu*n l#c, vai trò, trách nhi m và th m quy,n

Vi c l p, th c hi n, duy trì thành công HTQLMT ph thu c r%t l n vào

Chú thích: Các công ty và các vi n có cơ c%u t ch c khác nhau c n

4.4.2. Năng l#c, ñào t o và nh n th!c

4.4.3. Trao ñ i thông tin

4.4.3.1. Trao ñ i thông tin trong n i b

4.4.3.3. Các quá trình trao ñ i thông tin

4.4.5. Ki-m soát tài li u

4.5. Ki-m tra

4.5.1. Giám sát và ño lư ng

4.6.1. Xem xét HTQLMT

Các ví d ñư c nêu trong ph l c này nh,m minh ho! s tương ng

Chương Qu n lý ho t Giám sát và

[1] TCVN 14001: 2005, H th ng qu n lý môi trư ng - Các yêu c u và

Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Nguyên t"c chung

[1] ISO 14001: 1996, H th ng qu n lý môi trư ng - Quy ñ nh và

Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Th t c ñánh giá -

Hư ng d n ñánh giá môi trư ng - Chu n c! trình ñ

B.1. Khái quát

Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng - Nguyên t"c chung

Nhãn môi trư ng và s công b v môi trư ng -

4. M c tiêu c a vi c t# công b v, môi trư ng

Hình 1 - Ví d v, vòng Mobius

trong trư ng h p ñó có th công b tu i th& s n ph m kéo dài thêm

Hình 2 - Các ví d v, v trí ch/p nh n ñư$c c a giá tr ph n trăm hàm

7.8.4. Phương pháp lu n ñánh giá

H×nh A.1 L−îc ®å vÒ mét hÖ thèng t¸i chÕ

Hàm lư ng ñư c tái ch# c a s n ph m (X%) = (A/P) x 100

[1] ISO 14040: 1997, Environmental management - Life cycle

TCVN ISO 14024: 2005

NHÃN MÔI TRƯ NG VÀ CÔNG B MÔI TRƯ NG -

ENVIRONMENTAL LABELS AND DECLARATIONS -

Giai ño!n Ch- th v môi trư ng 1 ñ u vào/ ñ u ra

6.4.2. Xây d#ng các chu n c! môi trư ng c a s n ph m

[1] TCVN ISO 14001: 2005 (ISO 14001: 2004), H th ng qu n lý môi

Nhãn môi trư ng và công b môi trư ng -

Environmental labels and declarations - Type III environmental

5.3. H ng/ Lo i thi t l p trư c c a các thông tin

A.1. ðánh giá chu trình s ng c a s n ph m, LCA (các tiêu chu n