nasyonal at lokal, iniatas sa kanila

YUNIT III: PATULUYANGang mga

KODIFIKASYON
tiyak na tagubilin.
AT
MODERNASISYON NG WIKANG P/FILIPINO
______3. Ang isang bansa ay hindi
kinakailangan ng wikang ginagamit
ANG P/FILIPINO SA MGA
OPISYAL NA TRANSAKSYON

Layunin

Sa pagtatapos ng araling ito,

ang mga mag-aaral ay inaaasahang: sapagkat magkakaunawaan naman
ang bawat isa sa pamamagitan ng
1. Matukoy ang iba't ibang mga
mata.
batas pangwika kaugnay sa
paggamit ng Wikang Pilipino at ______4. Isalin sa Filipino ang mga

Filipino sa mga opisyal na pangalan ng opisina, gusali,

komunikasyon at transaksyon. edipisyong publiko at mga karatula

ng mga opisina at ng mga dibisyon
2. Makapagbibigay kahulugan at
nito o instrumentaliti kung nanaisin,
interpretasyon sa mga inilahad na
ilagay sa maliliit na letra ang
batas.
tekstong Ingles.
3. Makagagawa ng sariling hakbang
______5. Sa pamamagitan ng
upang patuloy na mapaunlad ang
pamamatnubay ng Komisyon ng
Wikang Filipino.
Wikang Filipino (KWF) nagsagawa ng
Pre-test kaukulang pagsasanay sa paggamit

Panuto: Isulat sa patlang ang T ng Filipino sa iba't ibang opisina,

kung ang pahayag ay Tama departamento, ahensya at

samantalang isulat naman ang M instrumentaliti ng gobyerno,

kung ang pahayag ay Mali. nasyonal at lokal.

______1. Ang wika ay hindi

mahalaga sapagkat dito tayo Ang P/Filipino sa mga Opisyal
nagkakaroon nang pagkakakilanlan. na Transaksyon
Ito rin ay may malaking parte sa Ang Wikang Pambansa
ating bansa. (Filipino) bilang wikang opisyal ay

______2. Ang kautusan ay iniatas sa unang itinadhana sa bisa ng Batas

lahat ng pinuno at kawani ng Komonwelt Blg. 570, s. 1940 na

pamahalaan sa buong bansa, nagtatakda ng paggamit nito sa mga

opisina ng pamahalaan simula Hulyo korespondensya opisyal sa Pilipino at
4, 1946. Subalit ang pagbibigay-diin lalong nabigyang-diin ang mga
sa layuning ito’y naisagawa sa kautusang ito dahil sa pagpapatibay
pamamagitan ng inilagdang mga ng Konstitusyon nang 1973 na
kautusan at memorandum sa nagtatadhana, bukod sa iba pa na
panahon ng panunungkulan ng “hangga’t walang ibang itinatadhana
Pangulong Ferdinand E. Marcos. ang batas, ang English at Pilipino ay
Kabilang sa mga ito ang Kautusang gagamiting mga wikang opisyal”
Tagapagpaganap Blg. 96 (Oktubre (Artikulo XV, Seksyon 3, Tal. 3).
24, 1967) na nag-aatas ng pagsasa Ang mga ito’y nabanggit na sa
Pilipino ng mga pangalan ng mga unahan ng seksyon o bahaging ito.
edipisyo, gusali at opisina ng mga Bilang tugon sa pagsasakatuparan
gobyerno; Memorandum Sirkular ng mga naturang atas, nagdaos ng
(MS) Blg. 172 (Marso 27, 1968) na mga kaukulang seminar, worksyap,
nag-aatas ng mahigit na pagsunod konsultasyon, talakayan at iba pang
sa KT Blg. 96 at sa paggamit ng uri ng pagsasanay sa Pilipino ang
Pilipino sa mga opisyal na ulong- Surian ng Wikang Pambansa (SWP)
sulat (letterhead) at Panunumpa sa na kalaunan ay naging Linangan ng
katungkulan sa lahat ng opisina ng mga Wika sa Pilipinas (LWP).
gobyerno; MS Blg. 199 (Agosto 5, Naghanda’t naglathala ito ng mga
1968) na nag-aatas ng pagdalo ng kailangang babasahin at pantulong
mga empleyado ng pamahalaan sa na mga kagamitan gaya ng sa
mga seminar sa Pilipino at iba pang Ortograpiyang Filipino at mga
aktibiti ng Surian ng Wikang Tuntunin sa Pagwawasto ng mga
Pambansa (SWP) sa mga piling Aklat, Patnubay sa Korespondensya
linggwistikang rehyon; MS Blg. 72 Opisyal (tatlong edisyon), Ang
(Agosto 6, 1969) na nag-aatas sa Alpabetong Filipino at Patnubay sa
mga kagawaran, kawanihan, Ispeling sa Wikang Filipino, English
tanggapan at iba pang sangay ng Filipino Dictionary, Diksyunaryong
pamahalaan na gamitin ang Pilipino Filipino, Manwal sa Korespondensya
sa mga komunikasyon at Opisyal (Bagong Edisyon), at talaan
korespondensya hangga’t maaari; ng salin sa Pilipino ng mga
MS Blg. 384 (Agosto 17, 1970) na katawagang pampamahalaan,
nag-aatas sa mga opisina ng kasama ang pangalan ng mga
gobyerno ng pagtatalaga ng tauhang opisina. At sa panahon ng
mangangasiwa sa mga panunungkulan ng Pangulong
Corazon C. Aquino, ay naglalagda ng 3. Isalin sa Filipino ang mga
KT Blg. 335 (Agosto 25, 1988) na pangalan ng opisina, gusali,
nag aatas sa mga edipisyong publiko at mga karatula
kagawaran/kawanihan/tanggapan/ah ng mga opisina at ng mga dibisyon
ensya/ instrumentaliti ng nito o instrumentaliti kung nanaisin,
pamahalaan na magsasagawa ng ilagay sa maliliit na letra ang
mga hakbang na kailangan para sa tekstong Ingles;
layuning magamit ang Filipino sa 4. Isa-Filipino ang
opisyal na mga transaksyon, "Panunumpa sa Katungkulan" ng
komunikasyon at korespondensya. lahat ng pinuno at tauhan ng
Ito'y bilang pag-alinsunod sa pamahalaan; at
Konstitusyon 1987, na naglalahad na 5. Gawing bahagi ng
"ukol sa mga layunin ng programa ng mga pagsasanay ukol
komunikasyon at pagtuturo, ang sa pagpapaunlad pantauhan ng
mga wikang opisyal ng Pilipinas ay bawat opisina ang kasanayan sa
Filipino at hangga't walang paggamit ng Filipino sa
itinatadhana ang batas, Ingles" komunikasyon at korespondensya.
(Artikulo XV, Seksyon 7). Sapagkat ang KWF ang
Ang kautusan ay iniatas sa lahat ng inatasan sa puspusan at mabisang
pinuno at kawani ng pamahalaan sa pagpapatupad ng mga layunin ng
buong bansa, nasyonal at lokal, Kautusan, naghanda at
iniatas sa kanila ang mga tiyak na nagbalangkas ito ng mga programa
tagubilin: at proyekto na sumasaklaw sa:
1. Magsakatuparan ng mga 1. Kampanyang pang-
hakbang para sa paggamit ng impormasyon tungkol sa
Filipino sa mga opisyal na kahalagahan at kabuluhan ng Filipino
transaksyon, komunikasyon at bilang mabisang kasangkapan sa
korespondensya sa kani-kanilang pambansang pagkakaisa at
opisina - nasyonal at lokal; pagpapaunlad;
2. Magtalaga ng isa o higit 2. Pagsasa-Filipino ng
pang tauhan, ayon sa panga Kautusang Tagapagpaganap Blg.
ngailangan sa bawat tanggapan, 335, gayundin ng mga katawagang
upang mangasiwa sa mga pampamahalaan upang maging
komunikasyon at korespondensya na sangguniang babasahin ng lahat ng
nasusulat sa Filipino; tanggapan;
 3. Pagsasanay ng mga pinuno iba't ibang departamentong
at tauhan ng pamahalaan sa nasyonal. At para naman sa
paggamit ng Filipino; pamahalaang lokal, unang itinatag
4. Pagmomonitor ng ng KWF ang KASAPI - M.M.
implementasyon ng Kautusan at (Kapisanan ng mga Nagsanay sa P/
pagsasabmit nang tuwiran sa Filipino sa Metro Manila) na binuo ng
tanggapan ng Pangulo ng Pilipinas o mga kinatawan ng mga 17 lungsod
sa pamamagitan ng Kagawaran ng at bayan sa Kamaynilaan.
Edukasyon, Kultura at Isports ng
panahunang ulat tungkol sa proseso Post-Test
ng implementasyon; at 1. Alin ang hindi kabilang sa mga
5. Pagsasagawa ng iba pang pangunahing wika sa Pilipinas na
istratehiya para sa lubusang sumailalaim sa pag-aaral ng SWP
pagpapatupad ng mga layunin ng upang maging batayan sa
Kautusan. Pambansang Wika?
Sa pamamagitan ng a. Waray
pamamatnubay ng Komisyon ng b. Tagalog
Wikang Filipino (KWF) nagsagawa ng c. Cebuano
kaukulang pagsasanay sa paggamit d. Pilipino
ng Filipino sa iba't ibang opisina,
departamento, ahensya at 2. Taon kung kailan opisyal na
instrumentaliti ng gobyerno, nalikha ang Surian ng Wikang
nasyonal at lokal. Lahat halos ng Pambansa.
departamento ay napagdausan ng a. 1934
naturang mga pagsasanay, pati na b. 1935
sa mga pamahalaang panlalawigan c. 1936
at panlungsod sa mga rehyon sa d. d. 1937
Luzon, Visayas at Mindanao.
Karamihan sa mga pagsasanay ay
3. Taon kung kailan ipinahayag na
naisagawa sa pamamagitan ng
ang Tagalog ang siyang batayan ng
koordinasyon sa mga institusyong
Wikang Pambansa ng Pilipinas.
edukasyonal. Para sa layuning ito,
a. 1934
ang KWF ay nag-organisa ng
b. 1935
SANGGUNIAN (Sanggunian sa
c. 1936
Wikang Pambansa) na ang mga
d. 1937
bumuo ay mga kinatawan mula sa
4. Ito ang batas na nagsasaad na
ang Wikang Pambansa, ang salitang
PILIPINO ang siyang gagamitin.
a. Kautusang Pangkagawaran Blg. 7
b. Kautusang Tagapagpaganap Blg.
7 b. Memorandum Sirkular Blg. 19
c. Memorandum Sirkular Blg. 7
d. Batas Komonwelt Blg. 7
5. Anong batas ang nilagdaan ni
Pangulong Marcos
nagtatadhanang ang lahat ng gusali,
edipisyo at tanggapan
pamahalaan ay pangangalanan sa
Pilipino?
a. Kautusang Pangkagawaran Blg. 96
b. Kautusang Tagapagpaganap Blg.
96
c. Kautusang Pangkagawaran Blg. 69
d. Kautusang Tagapagpaganap Blg.
69
6. Ito naman ang batas pangwika na
nag-aatas na ang lahat ng ulong-
sulat (letterhead) ng
tanggapan, kagawaran at sangay ng
pamahalaan ay dapat na nakasulat
sa Pilipino kalakip ang kaukulang
teksto sa Ingles.
a. Memorandum Sirkular Blg. 127
b. Memorandum Sirkular Blg. 217
c. Memorandum Sirkular Blg. 172
d. Memorandum sirkular Blg. 72
7. Anong batas ang nag-aatas ng
pagdalo ng mga empleyado
pamahalaan sa mga seminar sa
Pilipino at iba pang aktibiti ng Surian
ng Wikang Pambansa (SWP) sa mga
piling linggwistikang rehiyon.
a. Memorandum Sirkular Blg. 99
c. Memorandum Sirkular Blg. 91
d. Memorandum Sirkular Blg. 199
8. Nag-aatas sa mga kagawaran,
na
kawanihan, tanggapan at iba pang
sangay ng
ng
pamahalaan na gamitin ang Pilipino
sa mga komunikasyon at
korespondensya hangga’t maaari.
a. Memorandum Sirkular Blg. 72
b. Memorandum Sirkular Blg. 27
c. Memorandum Sirkular Blg. 2
d. Memorandum Sirkular Blg. 7
9. Batas na nag-aatas sa mga
opisina ng gobyerno ng pagtatalaga
ng tauhang
mga mangangasiwa sa mga
korespondensya opisyal sa Pilipino.
a. Memorandum Sirkular Blg. 834
b. Memorandum Sirkular Blg. 348
c. Memorandum Sirkular Blg. 384
d. Memorandum Sirkular Blg. 34
10. Anong Seksyon sa Saligang
Batas ng 1987, Artikulo 14 ang
nagsasaad na ang Wikang Pambansa
ng Pilipinas ay “Filipino”?.
ng
a. Seksyon 6
b. Seksyon 7
c. Seksyon 8
d. Seksyon 9

Gabay sa Pagwawasto

Pre-test
Post-test

1. M
1. C 6. C

2. T
2. C 7. D

3. M
3. D 8. A

4. T
4. A 9. C

5. T
5. B 10. A
 ____2. MEC Order No. 22 (Hulyo 21,
1978) - Nagtatakda sa Filipino bilang
kurso/asignaturang kailangang pag-
aralan sa antas tersyarya (kolehyo at
unibersidad).

PATAKARAN SA EDUKASYONG
BILINGWAL

Layunin

Sa pagtatapos ng araling ito,

ang mga mag-aaral ay inaasahang ___3. MEC Order No. 23 (Hulyo 24,
matamo ang mga sumusunod: 1978) - Nag-atas ng pagpapabilis ng

1. Natatalakay ang patakaran sa implementasyon ng mga tunguhin ng

edukasyong bilingwal. edukasyong bilinggwal. MEC Order

2. Naibabahagi ang mga iba’t ibang No. 47 (Hulyo 31, 1979) -

batas kaugnay sa patakaran sa Nagtatakda sa Filipino bilang

edukasyong bilingwal. pangangailangan sa kurikulum para

sapagtatapos ng mga estudyanteng
3. Makapagbibigay kahulugan at
dayuhan.
interpretasyon sa mga inilahad na
batas. ____4. MEC Order No. 102 (Abril 28,
1980) - Nagtatakda ng mga Sentro
Pre-test
ng Pagsasanay sa Filipino ng mga
Panuto: Isulat ang T sa patlang kaguruan bilang midyum ng
kung ang pangungusap ay pagtuturo sa lebel tersyarya.
nagsasaad ng tama at M naman
____5. Kautusang Pangministri Blg.
kung ito ay nagsasaad ng mali.
50 (Nobyembre 11, 1981) - Mga
____1. MEC Order No. 40 (Pebrero susog at panuntunan sa higit na
7, 1978) - Nagtatakda sa Filipino mabisang paggamit ng silabus sa
bilang pangangailangan sa kurikulum Filipino 2 na kalakip ng Kautusang
para sa mga estudyante sa mga Pangministri Blg. 22, s. 1978.
kolehyo ng medisina, dentista, at ng
batas, at ng mga paaralang
gradwado.
 Patakaran ng Edukasyong Edukasyong Bilinggwal) na nag-aatas
Bilinggwal sa Direktor ng mga Paaralang Bayan,
Ang implementasyon ng Direktor ng mga Paaralang Pribado,
patakaran sa edukasyong bilinggwal Direktor ng mga Edukasyong
ay nakasalig sa Resolusyon Blg. 73-7 Bokasyonal at mga Pangulo ng mga
ng Pambansang Lupon sa Edukasyon Dalubhasaan at Pamantasan ng
(National Board of Education) na Estado. Ipinahayag ng Kautusan,
inilagda noong Agosto 7, 1973. bukod sa iba pa na: "Bilang pag-
Nilalayon ng Resolusyong ito na ang alinsunod sa mga tadhana ng
English at Filipino ay magsilbing mga Saligang Batas 1973 at ipinapahayag
midyum sa pagtuturo at ituro bilang ng Pambansang Lupon sa Edukasyon
mga asignatura sa kurikulum mula ng Patakarang Bilinggwalismo sa
sa unang baitang hanggang sa lebel mga paaralan, upang makalinang ng
ng unibersidad sa lahat ng mga isang bansang bilinggwal na may
paaralan, publiko at pribado; at sapat na kakayahan sa paggamit ng
magsumite, para isaalang-alang at English at Filipino, ang Kagawaran
pagtibayin ng Lupon, ng isang ng Edukasyon at Kultura ay
hilingin sa Kagawaran ng Edukasyon naglalagda ng sumusunod na mga
at Kultura na maghanda at panukala panuntunan sa pagpapatupad ng
o panuntunang patakaran na patakaran:
sasaklaw sa: a. Ang edukasyong bilinggwal
a. mga lawak-asignaturang ay binibigyan ng katuturang
ituturo sa English, sa Filipino, o sa magkahiwalay na paggamit ng
dalawang wikang ito; Filipino at English bilang mga wikang
b. iskedyul ng panturo sa mga tiyak na asignatura
implementasyon; sa pasubaling gagamitin ang Arabic
c. mga programa ng sa mga lugar na ito'y kinakailangan.
pagsasanay para sa mga guro; at b. Ang paggamit ng English at
d. paghahanda ng mga Filipino bilang mga panturo ay
panturong materyales. magsisimula sa Baitang I sa lahat ng
Bilang pag-alinsunod dito, paaralan. Sa mga Baitang I at II,
pinagtibay at inilagda ng Kalihim ang bernakular na ginagamit sa pook
Juan L. Manuel noong Hunyo o lugar na kinaroroonan ng paaralan
19,1974 ang Kautusang ay magiging pantulong na wikang
Pangkagawaran Blg. 25 (Panuntunan panturo, ang bernakular ay
sa Pagpapatupad ng Patakarang gagamitin lamang kapag
kinakailangan sa pagpapadali ng ng kapantayan sa mga paaralang
pag-unawa sa mga konseptong elementarya at sekundarya:
itinuturo sa pamamagitan ng 1. Bahagi I. Taong panuruan 1974-
itinakdang panturo ng asignatura - 75 hanggang taong panuruang
English, Filipino o Arabic, gaya ng 1977-78
nararapat. Ang apat na taong ito ang magiging
c. Ang English at Filipino ay panahon ng paglilipat-gamit sa
ituturo bilang mga asignaturang wika Filipino bilang panturo sa sumusunod
sa lahat ng grado sa mga paaralang na mga asignatura: aralin/agham
elementarya at sekundarya upang panlipunan, edukasyong
matamo ang tunguhin ng panggawain, edukasyon sa wastong
bilinggwalismo. pag-uugali, edukasyong
d. Ang Filipino ay gagamiting pangkalusugan at edukasyon sa
panturo sa sumusunod na mga pagpapalakas ng katawan. Ang mga
asignatura: aralin/agham paaralan/mga sangay ng paaralan sa
panlipunan, edukasyon sa wastong Katagalugan ay makapagsisimulang
pag-uugali, edukasyong panggawain, gumamit ng Filipino sa taong
edukasyong pangkalusugan at panuruan 1974-75 sa mga
edukasyon sa pagpapalakas ng asignaturang binanggit sa unahan.
katawan. Ang mga paaralan/mga sangay ng
e. Bubuo ng mga bagong paaralan sa lahat ng iba pang pook
batayang aklat at iba pang mga ay babalangkas ng plano para sa
kagamitang panturo sa mga kagyat o sa unti-unting paglilipat-
kurso/asignaturang English at gamit sa Filipino bilang panturo sa
Filipino, na sadyang nauukol sa mga asignaturang tinuran sa
paglinang ng sapat na kakayahan sa unahan, depende sa pagkakaroon ng
paggamit ng mga wikang ito. mga kagamitan sa pagtuturo at mga
f. Ang mga bagong batayang grupong may sapat na kakayahan sa
aklat para sa mga araling nabanggit pagtuturo sa Filipino. Ang English ay
sa "d" ay dapat na sa Filipino lamang mananatiling panturo sa lahat ng iba
nasusulat. pang kurso.
g. Ang sumusunod na 2. Bahagi II. Taong panuruan 1978-
talatakdaan ang susundin sa 79 hanggang taong panuruan 1981-
pagpapatupad Ng palatuntunan sa 82
edukasyong bilinggwal para sa lahat
Sa panahong ito ang paggamit ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura
Filipino sa mga asignaturang at ng mga sangay na kasangkapan
nabanggit sa "d" ay magiging: nito sa pakikipagtulungan ng mga
a. Sapilitan simula sa taong panggurong dalubhasaan at
panuruan 1978-79 sa mga pamantasan.
sumusunod: 4. Ang lahat ng mga
Mga paaralang/mga sangay ng paaralan/sangay ng mga paaralan ay
paaralan sa Katagalugan at lahat ng maghahanda ng pangmahabang
iba pang mga paaralan/mga sangay panahong plano para sa sa-
ng mga paaralang nagsisimulang lingkurang pagsasanay ng mga guro
gumamit ng Filipino sa taong at sa pagtatamo at/o paghahanda ng
panuruan 1974-75 alinsunod unahan mga kagamitan.
titik "g" sa unahan. 5. Ang mga institusyong tersaryo
b. Sapilitan sa lahat ng iba (antas pandalubha saan at
pang mga paaralan ayon sa gradwado) ay binigyang-layang
sumusunod na talatakdaan: bumalangkas ng kani-kanilang
Primarya: Taong Panuruan 1978-79 talatakdaan ng pagpapatupad sa
Intermedya: Taong Panuruan 1979- pasubali na pagsapit ng taong
80 panuruan 1984 ang lahat ng
Una at Ikalawang Taon sa Mataas na nagtapos sa kurikulang tersaryo ay
Paaralan: Taong Panuruan 1980-81 dapat pumasa sa pagsusulit sa
Ikatlo at Ikaapat na Taon ng Mataas English at/o Filipino para sa
na Paaralan: Taong Panuruan 1981- paggamit ng kanilang mga
82 propesyon.
Ang paggamit ng English sa lahat ng 6. Pinawalang-saysay ng Kautusang
iba pang mga asignatura/kurso mga Pangkagawarang ito ang Kautusang
kapantayang elementarya at Pangkagawaran Blg. 9, s. 1975.
sekundarya ay magiging sapilitan Ang binanggit na Kautusang
din. Pangkagawaran Blg. 9, s. 1973 sa
3. Magsagawa ng mga palatuntunan Blg. 5 ng Kautusang ito ay nagbigay
ng sa-lingkurang pagsasanay upang ng kalayaan sa mga instruktor /
mapahusay ang mga guro sa guro/propesor sa lahat ng lebel ng
paggamit ng Filipino bilang panturo sistema ng edukasyon sa pagpili ng
sa kapantayang pambansa, gagamiting midyum ng pagtuturo na
panrehyon at lokal sa pamamahala asignatura/kursong itinuturo sa
ng mga karapat-dapat na tauhan ng
palagay ng kinauukulan ay higit na edukasyong bilinggwal. MEC Order
mabisang gamitin, English o Filipino. No. 47 (Hulyo 31, 1979) -
Inilagda ang Kautusang Nagtatakda sa Filipino bilang
Pangkagawaran Blg. 50, s. 1975 at pangangailangan sa kurikulum para
iba pang mga kaugnay na atas at sapagtatapos ng mga estudyanteng
Memorandum bilang suplemental na dayuhan.
panuntunan sa implementasyon ng MEC Order No. 102 (Abril 28, 1980) -
patakaran sa edukasyong bilinggwal Nagtatakda ng mga Sentro ng
sa lebel na tersyarya. Ang atas na ito Pagsasanay sa Filipino ng mga
ay inilagda ng Kagawaran ng kaguruan bilang midyum ng
Edukasyon na nagtatakda sa Filipino pagtuturo sa lebel tersyarya.
bilang wikang panturo sa mga Kautusang Pangministri Blg. 50
asignatura/kursong Kasaysayan ng (Nobyembre 11, 1981) - Mga susog
Pilipinas, Pamahalaan ng Pilipinas, at panuntunan sa higit na mabisang
Konstitusyon at Lingkurang paggamit ng silabus sa Filipino 2 na
Pambayan, Buhay at mga Nagawa ni kalakip ng Kautusang Pangministri
Rizal, Sosyolohiya, Karunungang Blg. 22, s. 1978.
Pangkabuhayan, Palabuwisan at MEC Order No. 20 (Hunyo 30, 1982)
Reporma sa Lupa. - Susog sa MEC Order No. 22, s.
Sinundan ang Kautusang ito ng 1978.
kaugnay na mga atas at Ang Patakaran sa Edukasyong
memorandum na kagaya ng: Bilinggwal 1987
MEC Order No. 40 (Pebrero 7, 1978) Bilang pagkilala sa kahalagahan at
- Nagtatakda sa Filipino bilang kabuluhan ng patakaran sa
pangangailangan sa kurikulum para edukasyong bilinggwal ay pinagtibay
sa mga estudyante sa mga kolehyo ng Kongreso ng mga Edukador
ng medisina, dentista, at ng batas, (Educators Congress) sa lungsod ng
at ng mga paaralang gradwado. Baguio noong 1987 ang kaukulang
MEC Order No. 22 (Hulyo 21, 1978) - kautusan sa pagpapasigla o higit na
Nagtatakda sa Filipino bilang pagbibigay bisa rito sa pamamagitan
kurso/asignaturang kailangang pag- ng Kautusang Pangkagawaran Blg.
aralan sa antas tersyarya (kolehyo at 52 (Patakaran sa Edukasyong
unibersidad). Bilinggwal, 1987).
MEC Order No. 23 (Hulyo 24, 1978) - Nakatukoy sa Direktor ng
Nag-atas ng pagpapabilis ng Kawanihan, Direktor Panrehyon, mga
implementasyon ng mga tunguhin ng Tagapamahala ng mga Paaralan,
mga Pangulo ng Pang estadong mga b. Ang mga layunin ng Patakaran sa
Kolehyo at Unibersidad, at sa mga Edukasyong Bilinggwal ay:
Pinuno ng mga Pribadong Paaralan 1. Pagpapahusay ng pagkatuto sa
at mga Kolehyo at Unibersidad, ang pamamagitan ng dalawang wika
Kautusang Pangkagawaran Blg. 52 upang matamo ang mataas na uring
ay nagsasaad na batay sa probisyon edukasyon gaya ng itinatakda ng
ng Artikulo XIV, Seksyon 7 ng Konstitusyon 1987;
Konstitusyon, at pag-alinsunod sa 2. Pagpapalaganap ng Filipino bilang
idineklarang patakaran ng wika ng literasi;
Kagawaran ng Edukasyon at Kultura 3. Paglinang at pagpapayabong ng
sa bilinggwalismo sa mga paaralan Filipino bilang linggwistikong sagisag
(Resolusyon ng NBE Blg. 73-7, s. ng pambansang pagkakaisa at
1973), ang Kagawaran ng pagkakakilanlan;
Edukasyon, Kultura at Isports ay 4. Paglinang at pagpapayabong ng
nagpapairal ng sumusunod na Filipino bilang wika ng
patakaran: pangkarunungang pagpapahayag na
a. Ang patakaran sa Edukasyong nanga ngahulugan ng patuloy na
Bilinggwal ay naglalayong intelektwalisasyon;
makapagtamo ng kahusayan sa 5. Pagpapanatili ng English bilang
Filipino at English sa antas isang internasyonal na wika para sa
pambansa, sa pamamagitan ng Pilipinas at bilang di-eksklusibong
pagtuturo ng dalawang wikang ito at wika ng agham at teknolohiya.
sa pagagamit ng mga ito bilang mga C. Ang Filipino at English ay
midyum ng pagtuturo sa lahat ng gagamiting mga midyum ng
antas. Ang mga wikang panrehyon pagtuturo na ang gamit ay nauukol
ay gagamiting pantulong sa mga sa mga tiyak na asignatura sa
wika sa Baitang I at II. Ang kurikulum gaya ng inilalahad ng
aspirasyon ng bansang Pilipino ay Kautusang Pangkagawaran Blg. 25,
makapag-angkin ang mga s. 1974.
mamamayan nito ng kasanayan sa d. Ang mga wikang panrehyon ay
Filipino upang makapanuparan ng gagamiting mga pantulong na
kanilang mga gampanin at tungkulin midyum ng pagtuturo at bilang
bilang mamamayang Pilipino at sa pantulong na wika para sa literasi
English upang makatugon sa mga kung kailangan. Ang Filipino at
pangangailangan ng bayan sa English ay ituturo bilang mga asigna
komunidad ng mga bansa.
turang wika sa lahat ng antas upang j. Ang Kagawaran ay maglalaan ng
matamo ang mga mga pondo para sa implementasyon
e. tuntunin ng kahusayang ng patakarang ito sa mga lawak na
bilinggwal. tulad ng produksyon ng mga
f. Sapagkat ang kahusayan sa materyales, sa-lingkurang pagsa
paggamit ng Filipino at English ay isa sanay, programa ng kompensasyon
sa mga tunguhin ng Patakaran sa at pagpapaunlad pa para sa mga di-
Edukasyong Bilinggwal, dapat na Tagalog na gamitin sa mga silid-
maging responsibilidad ng buong aralan at paghahanda ng angkop na
sistemang pang-edukasyon ang mga kasangkapang pang
patuloy na pagpapaunlad sa ebalwasyon.
pagtuturo ng dalawang wikang ito, Pinawalang-bisa ng Kautusang ito
ang paggamit ng mga ito bilang ang dating mga kautusan tungkol sa
midyum ng pagtuturo at pagtiyak sa patakaran sa edukasyong bilinggwal
mga silbi nito sa mga pag-aaral sa maliban doon sa mga hindi
Pilipinas. sumasalungat dito.
G Ang mga institusyong na sa antas Ang kaukulang panuntunan ng
tersyarya ay nangunguna sa implementasyon ng Patakaran sa
patuluyang intelektwalisasyon ng Edukasyong Bilinggwal (Kautusang
Filipino. Gayunman, ang programa Pangkagawaran Blg. 54, Mayo 27,
ng intelektwalisasyon ay itataguyod 1987) ay naglalahad, bukod sa iba
din sa elementarya at sekundarya. pa, na bilang pag alinsunod sa
H. Ang Kagawaran ng Edukasyon, Patakaran sa Edukasyong Bilinggwal
Kultura at Isports, 1987, ang Kagawaran ng Edukasyon,
makikipagtulungan sa Komisyon sa Kultura at Isports ay nagpapairal sa
ayon sa Konstitusyon 1987 ay pamamagitan nito ng sumusunod na
magsasagawa ng paglinang at mga pamamaraan ng
pagpapayaman pa ng Filipino. implementasyon.
i. Ang Kagawaran ng Edukasyon, Ang Edukasyong Bilinggwal ay
Kultura at Isports ay mag tatakda ng nangangahulugan ng magkahiwalay
mga paraan ng implementasyon ng na paggamit ng Filipino at English
patakarang pangwika sa bilang mga midyum ng pagtuturo ng
pakikipagtulungan ng mga mga tiyak na asignatura. Dapat
organisasyong pampamahalaan at masunod ang magkahiwalay na
di-pampamahalaan. paggamit ng Filipino at English sa
pagtuturo. Dapat na matamo ang
kahusayan sa pagbasa sa mga
wikang panrehyon, sa Filipino at sa
English nang yugtu-yugto. Sa mga
lugar na hindi katutubong sinasalita
ang Tagalog maaaring iturong
pasalita ang Filipino na gumagamit
ng mga paraan, teknik at mateyales
na kinakailangan sa pagtuturo ng
Filipino sa mga di-Tagalog.
Ang unti-unting pagpasok ng dalawa
o tatlong wika ay dapat iplano sa
antas panrehyon, sa pasubali na ang
pagtuturong bilinggwal (ang
paggamit ng Filipino at English
bilang mga midyum ng pagtuturo) ay
dapat ipatupad sa lahat ng rehiyon.
Upang lahat ng mga asignatura ay
maituro sa Filipino, ang paglinang ng
mga materyales na panturo at
sanggunian, gayundin ang
pagsasanay ng mga guro sa Filipino
ay dapat mapaglaanan ng pondo.
Sa pagsukat ng kahusayang natamo
sa buong bansa, dapat isaalang-
alang ang mga pagkakaiba-ibang
panrehiyon dahil sa mga baryedad
ng Filipino at mga baryasyon sa
pagpasok ng mga Dapat isagawa
ang panrehyong ebalwasyon upang
masukat ang wika. pagtatamo sa
mga istandard na itinakda para sa
may mataas na uring edukasyon.
Dapat iugnay ng Kagawaran ng
Edukasyon, Kultura at Isports ang
sumusunod na mga gawain para sa
implementasyon ng rebisadong
patakarang pangwika sa
pamamagitan ng mga kinauukulang
ahensya nito:
1. Rebisyon ng pre-service na kurso
ng pagsasanay ng mga guro na
naglalarawan ng Patakaran sa
Edukasyong Bilinggwal.
2. Pagbabalangkas ng programa ng
pagsasanay ng mga guro upang
magamit ang Filipino bilang midyum
ng pagtuturo ng mga asignaturang
pangnilalaman.
3. Sertipikasyon ng mga guro sa
kahusayan sa wika at nilalaman
kasama na ang mga gurong malaon
nang nagtuturo nang matagumpay
sa Filipino.
4. Pagtanggap sa pagsasanay ng
mga magiging guro sa hinaharap na
may kahusayan sa wika.
5. Pagbuo ng mga instrumento sa
ebalwasyon para sa mga guro at
mga mag-aaral para sa pagsukat ng
kahusayan sa wika at nilalaman na
gumagamit ng iba-ibang kasa nayan.
Bagamat sa kalahatan o kabuuan,
ang Patakaran sa Edukasyong
Bilinggwal ng 1987 ay higit na
nagbibigay-bisa lamang sa naunang
Patakarang nagsimula noong 1974-
75, ang mga pagkakaiba ng
Kautusang Pangkagawaran Blg. 54,
s. 1987 sa Kautusang
Pangkagawaran Blg. 25, s. 1974 ay
nasa sumusunod na katakdaan o
probisyong tumitiyak o nagbibigay- iniunlad, kahit paano, ang mga mag-
linaw sa: aaral/estudyante sa pagtatamo ng
1. Pagtatamo ng kahusayan sa kahusayan sa pagbasa sa mga
pagbasa sa mga wikang panrehyon, wikang panrehyon, sa Filipino at sa
sa Filipino at sa English nang yugtu- English. Ang antas ng kahusayan ay
yugto sa mga panrehyon, Tagalog at depende, mangyari pa, sa uri ng
di-Tagalog; liderato ng mga kinauukulang
2. Paglalaan ng pondo sa paglinang pinunong pampaaralan at mga guro
ng mga materyales na panturo at ng bawat rehyon at dibisyon sa
sanggunian, gayundin sa pagsasanay pagpa patupad ng kani-kanilang
ng mga guro sapagtuturo ng Filipino. programang nauugnay sa Patakaran.
3. Pag-aatang sa balikat ng mga Ito'y sa kabila ng palagian nang
direktor panrehyon, sa tulong ng kinauukulang pinuno at sa guro at sa
mga superintendente, superbisor, mga paghahanda at pagpapalimbag
prinsipal at iba pang pinunong ng nga kailangang aklat, babasahin,
pampaaralan, ng pananagutan sa sanggunian at iba pang materyales
pagbalangkas ng programa ng na panturo.
pagpapasimula ng implementasyon
ng rebisadong patakarang Post-Test
bilinggwal; at Panuto: Bilugan ang titik ng tamang
4. Paghirang ng Komite sa sagot.
Edukasyong Bilinggwal na 1. Ang Filipino at English ay
magsasagawa ng desiminasyon ng gagamiting mga midyum ng
impormasyon tungkol sa Patakaran, pagtuturo na ang gamit ay nauukol
magtitipon ng mga saligang datos sa mga tiyak na asignatura sa
tungkol sa mga natamong kurikulum. Sa anong kautusang
kahusayan sa dalawang wika, pangkagawaran ito nailahad?
magsasagawa ng ebalwasyon sa a. Kautusang Pangkagawaran Blg.
implementasyon ng patakaran, at 25, s. 1974.
maghaharap sa Kalihim ng taunang b. Kautusang Pangkagawaran Blg.
ulat ng mga gawain at mga 26, s. 1974.
napatunayan nito. c. Kautusang Pangkagawaran Blg.
Inaasahan, pagkaraan ng 24, s. 1974.
mahigit na sampung taon ng d. Kautusang Pangkagawaran Blg.
implementasyon ng Patakaran sa 29, s. 1974.
Edukasyong Bilinggwal 1987, na may
2. Ito ay mag tatakda ng mga d. Patakaran sa Edukasyong
paraan ng implementasyon ng Bilingwal
patakarang pangwika sa
pakikipagtulungan ng mga 5. Ito ay gagamiting mga pantulong
organisasyong pampamahalaan at na midyum ng pagtuturo at bilang
di-pampamahalaan. pantulong na wika para sa literasi
a. Kagawaran ng Edukasyon, Wika at kung kailangan.
Sabjek a. wikang panrehiyon
b. Kagawaran ng Edukasyon, Kultura b. wikang panlalawigan
at Isports c. wikang idyolek
c. Kagawaran ng Edukasyon, Kultura d. wikang pambansa
at Wika
d. Kagawaran ng Edukasyon, 6. Ito ay ituturo bilang mga
Asignatura at Sports asignaturang wika sa lahat ng grado
sa mga paaralang elementarya at
3. Ito ay nangangahulugan ng sekundarya upang matamo ang
magkahiwalay na paggamit ng tunguhin ng bilinggwalismo. Ano ang
Filipino at English bilang mga dalawang wikang ito?
midyum ng pagtuturo ng mga tiyak a. Espanyol at British
na asignatura. b. Korean at Japanese
a. Bilingwalismo c. Iloko at Cebuano
b. Bilingwal d. English at Filipino
c. Edukasyong Bilingwal
d. Patakaran sa Edukasyong 7. Ang Kautusang ito ay
Bilingwal nagbigay ng kalayaan sa mga
instruktor / guro/propesor sa lahat
4. Ito ay naglalayong makapagtamo ng lebel ng sistema ng edukasyon sa
ng kahusayan sa Filipino at English pagpili ng gagamiting midyum ng
sa antas pambansa, sa pamamagitan pagtuturo na asignatura/kursong
ng pagtuturo ng dalawang wikang itinuturo sa palagay ng kinauukulan
ito at sa pagagamit ng mga ito ay higit na mabisang gamitin, English
bilang mga midyum ng pagtuturo sa o Filipino.
lahat ng antas. a. Kautusang Pangkagawaran Blg.
a. Bilingwalismo 19, s. 1973 sa Blg. 5
b. Bilingwal b. Kautusang Pangkagawaran Blg.
c. Edukasyong Bilingwal 29, s. 1973 sa Blg. 5
c. Kautusang Pangkagawaran Blg. 9, Direktor ng mga Paaralang Pribado,
s. 1973 sa Blg. 5 Direktor ng mga Edukasyong
d. Kautusang Pangkagawaran Blg. Bokasyonal at mga Pangulo ng mga
59, s. 1973 sa Blg. 5 Dalubhasaan at Pamantasan ng
Estado. Sino ang naglagda dito at
8. Ang implementasyon ng anong petsa ito nilagdaan?
patakaran sa edukasyong bilinggwal a. Kalihim Juan L. Manuel noong
ay nakasalig sa Resolusyon Blg. 73-7 Hunyo 19,1974
ng Pambansang Lupon sa Edukasyon b. Kalihim Manuel L. Manuel noong
(National Board of Education) ay na Hunyo 19,1975
inilagda noong? c. Kalihim Simon L. Manuel noong
a. Agosto 7, 1974 Hunyo 19,1976
b. Agosto 7, 1973 d. Kalihim Richard L. Manuel noong
c. Agosto 7, 1975 Hunyo 19,1977
d. Agosto 7, 1976
Gabay sa Pagwawasto
9. Ito ay binigyang-layang
Pre-test
bumalangkas ng kani-kanilang
Post-test
talatakdaan ng pagpapatupad sa
pasubali na pagsapit ng taong 1. T

panuruan 1984 ang lahat ng 1. A 6. D

nagtapos sa kurikulang tersaryo ay 2. T

dapat pumasa sa pagsusulit sa 2. B 7. C
English at/o Filipino para sa
3. T
paggamit ng kanilang mga
3. C 8. B
propesyon.
a. institusyong tersaryo 4. T

b. institusyong sekundarya 4. D 9. A

c. institusyong primarya 5. T
d. wala sa nabanggit 5. A 10. A

10. Ang Kautusang Pangkagawaran

Blg. 25 (Panuntunan sa
Pagpapatupad ng Patakarang
Edukasyong Bilinggwal) na nag-aatas
sa Direktor ng mga Paaralang Bayan,
 Layunin

Sa pagtatapos ng araling ito,

ang mga mag-aaral ay inaasahang
matamo ang mga sumusunod:

1. Natatalakay ang mga puna sa

paggamit ng mga umiiral na wika sa
pagtuturo

2. Natutukoy at Nailatag ang mga

dahilan kung bakit wikang tagalog
ang napili upang maging wikang
pambansa.

3. Napapahalagahan ang mga batas

na pumapaloob sa wikang pambasa

Pre-test

Panuto: Bilugan ang tamang sagot

sa mga sumusunod.

1. Ano ang opisyal na wika ng

Pilipinas noong taong 1959?
a. Filipino
b. Pilipino
c. Tagalog
d. Ingles

2. Siya ang dating Pangulo ng

Pilipinas na nag-utos na ang lahat ng
gusali, edipisyo at tanggapan ng
pamahalaan ay dapat na nakasulat
sa Pilipino.
a. Manuel Quezon
b. Rodrigo Duterte
ANG WIKANG FILIPINO SA
c. Ramon Magsaysay

EDUKASYON
 Gaya ng itinatadhana ng
d. Ferdinand Marcos Konstitusyon ng 1935, lilinang ng
isang wikang pambansa batay sa isa
3. Ang mga sumusunod ay umiiral na sa umiiral na katutubong wika sa
wika maliban sa isa. bansa.
a. Maranao
Sa mensahe ni Pang. Manuel
b. Pangasinan
L. Quezon sa Unang Pambansang
c. Tagalog
Asamblea noong 27 Oktubre 1936,
d. Ilocano
sinabi niyang hindi na dapat
ipaliwanag pa, na ang mga
4. Ang pagpapatupad ng patakarang
mamamayang may isang
ito ay nangangahulugang paggamit
nasyonalidad at isang estado ay
ng unang wika ng mga mag-aaral sa
“dapat magtaglay ng wikang
isang partikular na lugar.
sinasalita at nauunawaan ng lahat.”
a. Mother tertiary - based
Alinsunod sa Batas Komonwelt Blg.
multilinggual education
184, itinatag ang Surian ng Wikang
b. Mother tongue – based
Pambansa “na mag-aaral ng mga
multilinggual education
diyalekto sa pangkalahatan para sa
c. Mother transformation – based
layuning magpaunlad at magpatibay
multilinggual education
ng isang pambansang wikang batay
d. Mother transformation – based
sa isa sa mga umiiral na wika.” Ang
multilinggual enthusiast
pagpili ng isang pambansang wika
ay ibinatay sa “pagkaunlad ng
5. Ito ay ang tawag sa mga
estruktura, mekanismo, at panitikan
makalumang termino sa Filipino na
na pawang tinatanggap at ginagamit
umiral noon at madalang o hindi na
ng malaking bilang ng mga Filipino.”
ginagamit sa kasalukuyang panahon.
a. Makulay na wikang Filipino Noong 1937, inirekomenda ng

b. Maka-agham na wikang Filipino Surian ng Wikang Pambansa (SWP),

c. Maugnaying Filipino ang ahensyang nilikha ng batas para

d. Masalimuot na Filipino mangasiwa sa seleksyon,

propagasyon at development ng

Ang wikang Filipino sa pambansang wika, na Tagalog ang

Edukasyon maging batayan sa paglinang ng

pambansang wika. Nang taon ding
iyon, nilagdaan ng Pangulong
Quezon ang Kagawarang
Tagapagpaganap Blg. 134 na Noong Abril 1940, ipinalabas
nagdedeklarang Tagalog ang ang KT Blg. 263 na nag-uutos ng
batayan ng pambansang wika. pagtuturo ng pambansang wika sa
lahat nga publiko at pribadong
Ayon sa pag-aaral ng SWP,
paaralan sa bansa. Isang Kautusang
may 7 dahilang kung bakit Tagalog
Pangkagawaran naman ang
ibinatay ang Pambansang Wika:
pinalabas ng Kalihim ng
1. Higit na maraming Pampublikong Instruksyon noong
panitikan ang naisulat sa Tagalog. Abril 8, 1940 para implementa ang
Mas maraming libro at dyaryo ang nabanggit na Kautusang Tagapag
gumagamit ng Tagalog kumpara sa paganap. Itinatadhana ng Bureau of
Ilokano at Bisaya. Education Circular Blg. 26, s. 1940

2. Ginagamit ito ng na "simula Hunyo 19, 1940 ituturo

nakararami. Maging ang hindi ang pambansang wika nang

Tagalog ay ginagamit ito bilang apatnapung minuto araw-araw

"intermediary language". bilang regular at kailanganing kurso

sa dalawang semestre...Ipapalit ang
3. Ito ay may
pambansang wika sa isang elektiv sa
pinakamayamang talasalitaan.
bawat semestre ng ikalawang taon
Katunayan, ang Tagalog ay binubuo
sa mga paaralang normal at
ng 30,000 salitang-ugat at 700
magiging dagdag na asignatura sa
panlapi.
lahat ng paaralang sekondarya.
4. Ginagamit ito sa sentrong
Samakatwid, ang pambansang wika,
kalakalan. 5. Madali itong pag-
na higit na kilala bilang Tagalog, ay
aralan, matutunan at bigkasin.
sinimulang ituro sa ikaapat na taon
5. Kaya nito pag-isahin ang ng lahat ng publiko at pribadong
iba't ibang linggwahe ng ating hayskul at sa ikalawang taon ng
bansa. Para kasing organismo ang lahat ng publiko at pribadong
wika. Nadadagdagan ang mga salita. institusyon para sa pagsasanay ng
Nababago sa pagdaan ng panahon. mga magiging guro.

6. Gumagamit ng Tagalog ang Ang pagsasama ng Tagalog sa

karamihan sa mga bayaning kurikulum ay itinuring na isang
nagbuwis ng buhay. para sa ating positibong direksyon tungo sa mas
kalayaan. mabisang pagtuturo at pagkatuto
sapagkat, kompara sa Ingles, mas
madaling gamitin ang Tagalog bilang
midyum ng pagkatuto. Ang mga Hapon, ang pagtuturo ng
makabuluhang hakbang na ito ay pambansang wika ay naging bahagi
naging pasimula rin ng kritikal na ng kurikulum sa lahat ng mga guro
proseso ng paglinang ng ng pambansang wika simula sa
pambansang wika at pambansang pagbubukas ng Lahat ng antas.
diseminasyon nito sa pamamagitan Naging asignatura ito sa lahat ng
ng mga paaralan. taon sa antas elemntarya at hayskul.
Noong 1944, nagbukas ng Tagalog
Samantala, higit na naging
Institute, kung saan sinimulan ang
masigla ang pagpapalaganap sa
pagtuturo ng Tagalog sa mga
wikang pambansa nang sakupin ng
gurong di katutubong tagapagsalita.
mga Hapones ang bansa noong
1942. Ipinag-utos ng Punong Nilagdaan din ni Pangulong
Komander ng Japanese Imperial Laurel ang KT Blg. 44 para ilahad
Forces ang pagbabawal sa paggamit ang mga patakarang pang-
ng Ingles at ang pagdepende ng edukasyon. Kabilang dito ang
mga mamamayang Pilipino sa mga restorasyon ng Unibersidad ng
bansang kanluranin lalo na ang Pilipinas, na naatasang magsulong
Estados Unidos at Gran Britanya. ng nasyonalismong Pilipino at
Idineklara ang Tagalog bilang opisyal luminang ng wikang pambansa.
na wika at midyum ng pagtuturo sa Bilang pag-alinsunod sa probisyong
mga paaralan noong panahon ng ito, kabilang ang pambansang wika
Hapon. (Gayunpaman, sinasabing bilang isa sa mga kailanganing kurso
patuloy na ginamit sa pagtuturo ng sa mga kurikulum ng lalong mataas
mga gurong sanay sa Ingles ang na edukasyon.
wikang Ingles.)
Nireorganisa ang sistemang
Noong 1943, ipinalabas ni pampaaralan nang palayain ng mga
Pangulong Laurel ang KT Blg. 10 na Americano ang mga Pilipino sa
nag-uutos ng mga reforming pananakop ng mga Hapon. Muli,
edukasyonal. Kabilang dito ang Ingles ang naging pangunahing
pagtuturo ng pambansang wika sa midyum ng pagtuturo at ang
lahat ng paaralang elementaryang Tagalog ay itinuro bilang isa sa
publiko at pribado, gayundin ang kailanganing kurso sa mga antas
pagsasanay ng taong panuruang elementarya at sekondarya.
1944-1945. Malaking tuon ang
Isang bagong patakarang
ibinigay sa paglinang ng
pangwika ang pinairal sa mga
pambansang wika. Sa panahon ng
paaralan sa Pilipinas noong 1957, sa apat na wika (Ingles, Pilipino,
bunga ng intensibong pananaliksik at Kastila at Vernakular).
eksperimentasyon sa kung anong
Dalawang taon, matapos
wika ang higit na mabisang gamitin
simulan ang implementasyon ng
bilang midyum ng pagtuturo. Sa
Binagong Programa, nagsagawa ng
hangaring matugunan ng mga
iba't ibang sarbey at eksperimentong
paaralan ang mga pangangailangan
pangwika upang makabuo ng higit
nang panahong iyon, ipinasya ng
na mabisang mga patakaran sa
Lupon ng Pambansang Edukasyon
gamit ng wika sa mga paaralan.
(Board of National Education), isang
Kabilang dito ang klasikong Iloilo at
ahensyang nagtatakda ng mga
Rizal Experiment at ang Sarbey sa
patakarang pang edukasyon, na ang
Patakarang Pangwika ng 1968 na
midyum ng pagtuturo sa unang
isinagawa ng Sentro sa Pag-aaral ng
dalawang taon ng paaralang
Wika ng Pamantasang Normal ng
elementarya ay ang lokal na
Pilipinas. Ang resulta ng mga
vernakular at ang pambansang wika
pananaliksik na ito ang naging
(tinawag na Pilipino noong 1959) ay
batayan ng isang bagong patakaran
ituturo nang impormal simula sa
sa edukasyong bilinggwal na
unang baitang at bibigyan ng tuon
inimplementa simula noong 1974
bilang asignatura sa higit na mataas
matapos mapagtibay ang
na grado; ituturo ang Ingles bilang
Konstitusyon ng Pilipinas noong
asignatura sa Greyd 1 at 2, at
1973. Pinalaganap ang bagong
gagamiting midyum ng pagtuturo
programa sa pamamagitan ng
simula sa Greyd 3. Ginamit ang
Kautusang Pangkagawaran ng DECS
vernakular na pantulong na midyum
Blg. 25, s. 1974.
sa antas primarya samantalang ang
Pilipino ay ginamit na p na midyum Ang edukasyong bilinggwal ay

sa mga antas intermedya at hayskul. tumutukoy sa magkahiwalay na

gamit ng Pilipino at Ingles bilang
Maraming pagbatikos ang
midya ng pagtuturo sa mga tiyak na
tinanggap nitong Binagong
asignatura mula Greyd 1 sa lahat ng
Programang Pang-edukasyon ng
paaralan. Pilipino ang gamit sa
1957, dahilan sa naobserbahang
pagtuturo ng Aralin/Agham
kahinaan ng isinulong na patakarang
Panlipunan, Work Education,
multilinggwal. Hindi naging mabisa
Character Education, Music, Health
sa edukasyon ng mag-aaral na
at Physical Education. Ingles naman
Pilipino ang gamit ng di kukulangin
ang gamit sa iba pang asignatura.
Tulad ng itinatadhana ng mga bahagi ng mga kurikulum ng mga
panuntunan, ituturo ang Pilipino at institusyong pantersyarya. Gayundin,
Ingles bilang asignatura sa mga isinaad ng Kautusan na simula sa
paaralang elementarya at taong 1984, lahat ng mga gradweyt
sekondarya para matamo ang mga ng mga institusyong pantersyarya ay
tunguhin ng bilinggwalismo. kailangang pumasa sa mga
pagsusulit sa Ingles o Pilipino para
Ang unang yugto ng
sa pagpapraktis ng kanilang
implementasyon ay naglaan ng apat
profesyon.
na taong panahon ng transisyon
(1974-1978). Ginawa ito upang Nirebisa ang 1974 Patakarang
makapaghanda ang mga paaralan sa Edukasyong Bilinggwal noong 1987
di-Katagulang mga lugar para sa matapos pagtibayin ang
gradwal na paglipat sa paggamit ng Konstitusyon noon. Lahat ng
Pilipino bilang midyum ng sa kontrobersya kaugnay ng
pamamagitan ng paghahanda ng pambansang wika ay natapos nang
kailangang mga kagamitang panturo ipahayag ng Artikulo XIV, Seksyon 6
at pagsasanay ng mga guro na ng 1987 Konstitusyon na "ang
magturo sa Pilipino. Simula sa taong pambansang wika ng Pilipinas ay
panuruan 1978-1979, mandatori na Filipino..." Sinuportahan naman ng
ang paggamit ng Pilipino sa mga Sek. 7 ng nasabing konstitusyon ang
binanggit na mga asignatura sa patakarang bilinggwal: ...para sa
paaralang elementarya at mga layunin ng komunikasyon at
sekondarya. pagtuture, ang mga opisyal na wika
ng Pilipinas ay Filipino, at hanggat
Hindi nagbigay ang Patakaran
walang itinatadhana ang batas,
ng mga tiyak na panuntunan sa
Ingles..." Ang mga rehyonal
implementasyon ng programang
na wika ay iniatas na maging
bilinggwal sa antas tungkol tersarya.
pantulong na opisyal na mga wika at
Napansin ito ng Surian ng Wikang
midyum ng pagtuturo sa rehyon.
Pambansa na sa National Board of
Education na magtakda ng mga Sa nirebisang patakaran sa
nagrekomendas panuntunan para sa edukasyong bilinggwal (DECS Order
mga institusyon ng lalong mataas na BLg. 52, s. 1987), ang Filipino at
edukasyon. Bunga nito, ipinalabas Ingles ay gagamiting wikang panturo
ang Kautusang Pangkagawaran Blg. ayon sa alokasyong itinatadhana ng
50, s. 1975 na nagtakda ng DECS Order Blg. 25, s. 1974. Ituturo
pagtuturo ng Ingles at Pilipino bilang ang dalawang wika bilang mga
asignatura sa lahat ng antas para 1994. Isa sa mga unang isinagawa
matamo ang kakayahang bilinggwal. ng CHED ang pagbuo ng bagong
kurikulum, Noon ngang 1996,
Ipinakikita ng maraming pag-
pinalabas ng CHED ang Kautusang
aaral sa ebalwasyon ng programang
Memorandum Blg. 59 na may
edukasyong bilinggwal na hindi
pamagat na Binagong Kurikulum sa
seryosong naiimplenta ang programa
Pangkalahatang Edukasyon na
lalo na sa mga paaralang pribado. Sa
sinimulang implementa noong taong
antas tersyarya, waring hindi
panuruan 1997-1998 bilang bahagi
prayoridad ang patakaran. Maraming
ng lahat ng programang
institusyon ang nagbigay ng higit na
baccalaureate degree sa lahat ng
pagpapahalaga sa paggamit at
institusyon ng lalong mataas na
pagtuturo ng Ingles, ang
edukasyon sa Pilipinas. Kabilang sa
pangunahing wika ng lunggati
minimum na kailanganin para sa
(aspiration) ng mga Pilipino.
kurikulum na ito ang siyam na yunit
Ipinakita rin ng mga pag-aaral ang
sa Filipino at siyam na yunit sa
napakababang antas ng kahusayan
Ingles. Sa unang pagkakataon,
ng mga guro at mag-aaral sa
pagkatapos ng maraming taon,
dalawang wika.
naging parehas ang pagtingin sa
Noong 1990, nilikha ang isang Filipino at Ingles. Ang Panitikan na
Komisyong Kongresyonal para suriin datihang pinag-aaralan bilang wika,
ang edukasyong pambansa, tinawag ang itinuturing na ngayon bilang
itong EDCOM. Kabilang sa naging isang anyong pansining sa larangan
rekomendasyon ng EDCOM ang ng Humanidades at binigyan ng anim
paggamit ng Filipino bilang wika ng na yunit.
pagtuturo sa lahat ng antas simula
Dahil sa kahilingan ng mga
sa taong 2000 Hindi inaksyonan ng
institusyong may programa ng
Konggreso ang rekomendasyong ito
teknolohiya at mga kursong di
dahil sa pagtutol ng maraming
kabilang sa HUSOCOM (humanities,
sektor.
social science and communication),
Samantala, nilikha ang nag-isyu ang CHED ng Memorandum
Komisyon sa lalong Mataas na Blg. 04, s. 1997 na nagpapawalang
Edukasyon (CHED) noong 1994, sa bisa sa CMO Blg. 59, s. 1996.
bisa ng Batas Republika Blg. 7722, Isinasaad sa Memorandum Blg. 04
na kilala bilang Higher Education Act na siyam na yunit ang kailanganing
7722 o Higher Education Act of Filipino para sa mga kursong
HUSOCOM at anim na yunit naman b. Ito ay ginagamit sa opisyal na
para sa ibang kurso. komunikasyon ng estado ng mga
mamamayan.
Post-test
c. Ito ang opisyal na wika ng
Panuto: Matalinong sagutan ang
Pilipinas
mga sumsunod at bilugan ang
tamang titik. d. Lahat ng nabanggit

1. Ang mga wikang panrehiyon ay

pantulong na mga wikang opisyal sa
4. Bakit mahalaga ang Wikang
mga rehiyon at magsisilbi na
Pilipino?
pantulong na mga wikang panturo
roon. a. Ito ang naging midyum na

a. Artikulo XIV Seksiyon 7 ng 1987 ginagamit sa pakikipaginteraksyon,

Philippine Constitution pagtuturo, at pakikipagtalastasan sa

b. Artikulo XIV Seksiyon 6 ng 1987 mga mag-aaral.

Philippine Constitution b. Ito ay ang ating katutubong wika

c. Artikulo XIV Seksiyon 5 ng 1987 o Mother tongue
Philippine Constitution
c. Lahat ng nabanggit
d. Artikulo XIV Seksiyon 4 ng 1987
Philippine Constitution d. Ito rin ay sumasalamin sa
pagkakakilanlan natin bilang mga

2. Kailan naging opisyal na ang Pilipino.

wikang Filipino ang ating Wikang 5. Kinikilala at ginagamit ng higit na

Panturo? nakararami, sa pamayanan, bansa o

a. Hunyo 5, 1949 isang lugar. Madalas itong ginagamit

sa mga paaralan at opisina.
b. Hunyo 5, 1945
a. Pormal
c. Hunyo 4, 1948
b. Di - Pormal
d. Hunyo 4, 1946
6. Anong artikulo ng Philippine
Constitution ang tungkol sa Wika?
3. Ano ang kahulugan ng Wikang
a. Artikulo 13
Opisyal?
b. Artikulo 14
a. Itinadhana ng batas na maging
wika sa opisyal na patalastas ng c. Artikulo 16

pamahalaan.
d. Artikulo 17

7. Siya ay kilala sa tawag na "ama

ng wikang pambansa"
Gabay sa Pagwawasto
a. Jose P. Laure
Pre-test
b. Andres Bonifacio Post-test

c. Manuel L. Quezon 1. C
1. A 6. B
d. Jose Rizal
2. A
8. Kailan ideniklara na ang wikang
2. C 7. D
pambansa ay batay sa tagalog?
3. A
a. 1935
3. B 8. A
b. 1945
4. B
c. 1942 4. C 9. A

d. 1898 5. C

9. Anong wika ang naging batayan 5. A 10. C

ng wikang Pambansa?

a. Tagalog

b. Filipino

c. Pilipino

d. Ingles

10. Anong taong nilagdaan ni Manuel

L. quezon ang Kautusang
Tagapagpaganap blg 134?

a. 1935

b. 1936

c. 1937

d. 1934
 Layunin

Sa katapusan ng aralin ay inaasahan

na matamo ng mga mag-aaral ang
mga sumusunod;

1. Matukoy ang mga aksyon na

ginawa sa eksperimentason kung
anong wika ang dapat gamitin sa
panturo.

2. Maunawaan ng lubos kung bakit

kinakailangan ng wikang dapat
gamitin sa panturo.

3. Makabubuo ng sariling pasya at

dapat na gawin upang maging
epektibo ang pagagamit ng wika.

Pre-test

Panuto: Isulat sa patlang ang T

kung ang pahayag ay Tama
samantalang isulat naman ang M
kung ang pahayag ay Mali.

_______1. Ang Hiligaynon ay mas

kilalang wika kaysa sa wikang
tagalog.

_______2. Hanggat walang

maibibigay na kongklusibong
patunay na magiging patnubay sa
pagkakaroon ng mga pangwikang
patakaran, ang problemang ito ay
mananatiling problema.

PANAHON NG EKSPERIMENTASON SA BISA NG

P/ FILIPINO BILANG WIKANG PANTURO
 Philippine Council of Education ng
kapangyarihan sa mga diskusyon sa
kuwestyon ng wika; pagkakaloob ng
_______3. Ang grupong pahintulot ni Sekretaryo Jorge
eksperimental ay tinuruan sa Bocobo ng Departamento ng
Hiligaynon sa mga Baitang I at II at Paturuang Pambayan sa paggamit
sa English mula Baitang III ng mga bernakular bilang wikang
hanggang IV, ang grupong pantulong sa pagtuturo sa primarya;
kontrolado ay tinuruan sa English sa at pagbibigay ng opinyon ng mga
buong anim na baitang superindente ng mga paaralan

_______4. Ang mga mag-aaral sa noong 1941 na ang paggamit ng

grupong kontrolado ay nakahihigit mga bernakular ay maaaring

kaysa sa mga mag-aaral sa grupong makapagkaloob ng kapakinabangan

eksperimental. sa mga bata (Isidro, 1955).

Gayunpaman, nagbabala si Antonio
_______5. Hindi na kinakailangan na
Isidro, na isang tanyag na edukador,
matiyak ang paglilipat ng kasanayan
na hanggat hindi naisasagawa ang
mula sa Hiligaynon.
eksperimentasyon sa malubhang
problemang ito, magpapatuloy ang

Panahon ng Eksperimentason sa mga palagay at debate tungkol sa

Bisa ng P/ Filipino Bilang solusyon para rito samantalang

wikang Panturo malaking halaga ang magugugol sa

Noong 1925, ang Monroe pagtuturo sa mga bata sa wikang

Survey Commission, na lubhang English na malilimot lamang nila

abala sa problema sa wikang agad at sa gayon, ay walang

panturo ay nakapag-ulat na tungkol magiging halagang sosyal para sa

sa kabutihan ng pag-eeksperimento kanila. Hanggat walang maibibigay

sa paggamit ng bernakular. May mga na kongklusibong patunay na

pagtatangka nang naisagawa noong magiging patnubay sa pagkakaroon

mga sumunod na panahon para ng mga pangwikang patakaran, ang

maresolba ang problemang iyon na problemang ito ay mananatiling

ibinunga ng mga pangyayaring gaya problema.

ng pagmumungkahi ni Bise-
Gobernador George C. Butte sa Noong 1935, ang Quezon

paggamit ng mga bernakular noong Educational Survey ay

1931; pagdaraos noong 1936 ng nagmumungkahi ng pagsasagawa ng

eksperimentasyon sa kahusayan at paaralan sa buong bansa ay dininig
kabisaan ng mga dyalektong lokal din sa kanilang taunang kombensyon
bilang mga midyum ng pagtuturo sa sa Baguio, na pagkaraan niyon ay
mga baitang primarya sa ilalim ng ang mga detalye ng eksperimento ay
mga kondisyong maingat na isinaplano sa tulong ng Measurement
eksperimentasyon na si Dekano and Research Division ng Kawanihan
Francisco Benitez, sa ilang editoryal, ng mga Paaralang Bayan (Prator,
napangasiwaan, kahit na ang isa 1950).
pang tagapagtaguyod ng ay
nagpaliwanag tungkol sa Pitong eksperimental na klase
pangangailangang pagsasagawa ng ang itinapat sa pitong klaseng
riserts bago magsagawa ng kontrolado. Ang mga ito'y sunud-
anumang patakaran. sunod mula sa Baitang I hanggang
Baitang IV. Ang grupong
Sa kabila ng mga mungkahi eksperimental ay tinuruan sa
tungkol sa pagsasagawa ng mga Hiligaynon sa mga Baitang I at II at
eksperimentasyon para malutas ang sa English mula Baitang III
problema sa wika, noon lamang hanggang IV, ang grupong
1948 nakapagdaos si Jose V. Aguilar, kontrolado ay tinuruan sa English sa
Pandibisyong Superintendente ng buong anim na baitang. Ang mga
mga Paaralan sa Iloilo, ng isang layunin ng eksperimento ay: 1)
kontroladong eksperimento sa matukoy kung alin sa dalawang
lalawigan tungkol sa paggamit ng wika, Hiligaynon o English, ang higit
lokal na bernakular, Hiligaynon, na epektibong midyum ng pagtuturo
bilang midyum ng pagtuturo sa mga sa pagbasa, aritmetik, araling
Baitang I at II. panlipunan at wika sa Baitang I at
II; 2) matiyak kung may paglilipat ng
Ang pag-aaral na ito ay kasanayan mula Hiligaynon; at 3)
pinangunahan ng kampanya sa mapatunayan kung alin sa dalawang
impormasyon sa pamamagitan ng wika ang higit na epektibo sa
pamahayagan at sa mga tanghalan pagkatuto - English simula Baitang
upang maipaliwanag sa mga III sa pagbasa, aritmetik, araling
mamamayan ng Iloilo ang tungkol sa panlipunan at wika; 4) mula sa
mga isyung nasasangkot. Kahit ang Baitang IV ay mapatunayan kung
mga magkakaibang reaksyon ng iba paanong ang dalawang grupo ay
pang mga superintendente ng mga
mapaghahambing batay sa personal English at mula English tungo sa
at sosyal na pag-aangkop. Hiligaynon, ang daming napananatili
sa dalawang pangyayaring ito ay
Napatunayan sa pagtatapos tinatayang magkapareho (Phil.
ng Baitang I..."na ang paggamit ng Islands, BPS Bulletin No. 9, s. 1953).
bernakular, Hiligaynon, bilang
midyum ng pagtuturo ay higit na Tinuturol ng mga resultang ito
produktibo batay sa resulta ng ang katotohanang ang grupong
pagtuturo...kaysa sa paggamit ng eksperimental ay natututo nang higit
English. Ang mga mag-aaral sa sa paggamit ng bernakular kaysa sa
Baitang I na tinuruan ng pagbasa, grupong kontrolado na gumamit ng
aritmetik at mga araling panlipunan English, na dahil dito'y maaaring
sa pamamagitan ng bernakular ay sabihing ang bernakular, ang
lubhang superyor sa mga Hiligaynon, ay higit na epektibong
asignaturang ito kaysa sa mga mag wikang panturo kaysa sa English sa
aaral sa Baitang I na tinuruan sa mga Baitang I at II sa pagbasa,
English.""Higit pa rito, masasabing aritmetik at mga araling panlipunan.
may paglilipat ng kasanayan Sa Baitang III, ang grupong
(transfer of training) mula sa eksperimental ay ginamitan ng
bernakular, na ang dami (amount) English bilang midyum ng pagtuturo,
ng napananatili (carry-over) ay samantala, ang grupong kontrolado
tinatayang magkapareho sa ay nagpatuloy sa paggamit ng
dalawang pangyayari." (Phil. Islands, English. Sa pagtatapos ng Baitang
BPS Bulletin No. 9, s. 1953). III, "...bagamat dalawang taong
tinuruan sa Hiligaynon lamang at
Sa pagtatapos ng Baitang II, tinuruan nang isang taon sa English,
"...ang lokal na bernakular, ang grupong eksperimental ay
Hiligaynon, ay higit na epektibo nagpapamalas ng higit na kahusayan
kaysa sa English bilang midyum ng sa pagbasa, aritmetik at mga araling
pagtuturo sa unang dalawang panlipunan kaysa sa grupong
baitang. Higit na malinaw ang kontrolado. Gayunman, ang
patunay nito sa mga araling bentahang iyon ay hindi gaanong
panlipunan, wika, pagbasa at makabuluhan. Ang grupong
aritmetik." May paglilipat ng kontrolado ay may bahagyang
kasanayan (transfer of training) sa bentaha kaysa sa grupong
pagbasa mula sa Hiligaynon tungo sa eksperimental sa wika." (Phil.
Islands, BPS Bulletin No. 14, s. makabuluhan." (BPS Bulletin No. 16,
1953). Higit na mabilis ang s. 1953).
matyurasyong edukasyonal sa inang-
wika at kaunahan sa gulang ang Pagkaraan ng dalawang taon
sanhi para sa mas mabilis na na maturuan sa English ang grupong
pagkatuto sa English sa anim na eksperimental, ang grupong
buwan ng grupong ekspe rimental kontrolado sa unang pagkakataon,
kung ikukumpara sa grupong ay nagpakita ng kahigitan sa iba-
kontrolado na tinuturan na sa ibang sabjek kaysa sa grupong
pamamagitan ng English sa loob ng eksperimental, maaaring ang English
dalawang taon at anim na buwan ay may epektong kumulatibo,
(Editorial, Phil. Journal of Education, sapagkat ang lahat ng test ay sa
Enero, 1952). English, may higit na probabilidad na
ang grupong kontrolado ay maaaring
Ang nahangong kongklusyon may kahigitan kaysa sa grupong
dito ay nagsabing ang batang eksperimental.
tinuruan sa bernakular ay nakuha
ang nilalaman ng edukasyon nang Saka, "...ang mga mag-aaral
hindi nakapinsala sa kanyang sa grupong eksperimental ay higit na
kakayahan sa pagkatuto ng English interesado sa kanilang paaralan na
sa mas mataas na mga baitang. pinatunayan ng higit na malaking
porsyento ng nakapagpatuloy sa
Sa pagtatapos ng Baitang IV, Baitang I hanggang Baitang II,
“…nahigitan ng grupong kontrolado bagamat ang diperensya ay hindi
ang grupong eksperimental sa naman makabuluhan batay sa
aritmetik, wika at pagbasa, ngunit istatistiks." (BPS Bulletin No. 6, s.
ang diperensya sa dalawang grupo 1954:21)
ay hindi naman makabuluhan batay
sa istatistiks, maliban sa wika na ang Napatunayan din na, "ang
diperensya ay makabuluhan batay sa mga mag-aaral sa grupong
5 porsyentong level of confidence. eksperimental ay extroverted kaysa
Mas superyor ang grupong sa mga mag-aaral sa grupong
eksperimental kaysa sa grupong kontrolado, na ang diperensya ay
kontrolado sa mga araling makabuluhan batay sa istatistiks.
panlipunan nang kaunting Ang mga mag-aaral sa grupong
diperensya lamang, na hindi eksperimental ay higit na dominante,
may matatag na may matyur na gaanong makabuluhan. Ang
damdamin kaysa sa mga mag aaral kahigtang ito ay nangyayari rin sa
sa grupong kontrolado, ngunit ang ikalimang taon ng eksperimento.”
grupong kontrolado ay higit na may (BPS Bulletin No. 9, s. 1955)
matyuridad na sosyal. Sa mga
pangyayaring ito, gayunman, ang Sa kabila ng “scholastic
mga diperensya ay hindi naman achievement sa ikaapat na taon ng
makabuluhang gaano batay sa eksperimento, nabawi ng grupong
istatistiks." (BPS Bulletin No. 6, s. eksperimental ang pangunguna nito
1954) sa ikalima at ikaanim na taon ng
pag-aaral. Bilang bunga,
At, ..sa kabila ng malinaw na" inirekomenda ng Kawanihan ng mga
recession sa scholastic achievement Paaralang Bayan na “ang paggamit
sa ikaapat na taon ng eksperimento, ng bernakular bilang midyum ng
nabawi ng grupong eksperimental pagtuturo sa mga Baitang I at Il ay
ang pangunguna nito sa grupong dapat na mahigpit na isaalang-
kontrolado." (BPS Bulletin No. 1, s. alang.” (BPS Bulletin No. 9, s. 1955)
1954).
Ang kapuri-puring resulta ng
Sa pagtatapos ng Baitang eksperimentong Iloilo ay umani ng
IV.”…ang mga mag-aaral sa grupong pagbati ng mga edukador na Pilipino.
eksperimental ay nakahihigit sa mga Batay sa punto ng class
mag-aaral sa grupong kontrolado sa achievement, sinabi ni Isidro:
mga araling panlipunan. Ang
diperensya ay makabuluhan batay sa Ang mga bata ay higit na
istatistiks. Sa aritmetik at sa pagbasa mabilis na natuto sa pagbasa sa
ang mga mag-aaral sa grupong bernakular batay marahil sa mga
eksperimental ay may kahigtan sa katangiang ponetiko ng mga
mga mag-aaral sa grupong bernakular. Matapos na matutuhan
kontrolado. Ang diperensya, ng bata na mabasa ang mga
gayunman, ay hindi gaanong kombinasyong salitang pantig,
makabuluhan. Wika, ang mga mag- nabasa niya halos ang anuman sa
aaral sa grupong kontrolado ay wika. Makabuluhan. Ang
nakahihigit kaysa sa mga mag-aaral katotohanang ang kahalagahan sa
sa grupong eksperimental. Ang English ay maaaring mabawi
diperensya, gayunman, ay hindi pagkatapos lamang ng ilang buwan
ng pagtuturo sa English, na tayo nahuhuli sa mga balita." (Örata,
nangangahulugang natutuhan ng 1953).
bata ang nilalaman ng liksyon nang
hindi naaapektuhan ang kanyang Si Ricardo de Castro,
kakayahan sa pagkatuto ng English Pandibisyong Superintendente ng
sa lalong mataas na mga baitang. mga Paaralan sa Camarines Sur,
kaugnay ng replikasyon ng Eksperi
Sa pag-uugnay ng paaralan at mentong Iloilo sa kanyang dibisyon,
ng tahanan sa mga komunidad sa ay sinipi ni Aguilar tungkol sa
pamamagitan ng kinagisnang wika, obserbasyon sa eksperimento sa
sinabi ni Aguilar: ikaapat na taon nito, gaya ng:

Hindi kataka-taka na sa Ang kahigtan ng mga klaseng

eksperimental na mga komunidad na eksperimental ay madaling
rural, ang mga guro ay nakagawa ng mapapansin kaugnay ng
inisyal na mga tagumpay sa sosyal at development ng personalidad. Sa
ekonomikong pagpapaunlad sa kalahatan, ang mga bata sa grupong
pamamagitan ng paggamit ng kontrolado, kahit na naturuan sa
kinagisnang wika. Sa gayong mga English sa loob ng humigit-kumulang
komunidad ang lokal na wika na na tatlong taon, ay mahiyain, hindi
ginamit sa mababang baitang ay masigla at nahihirapang
nag-uugnay sa tahanan at sa magpahayag nang malinaw ng
paaralan. Ang mga magulang ay kanilang ideya. Yaong mga naturuan
nagpapatunay, sa mga pahayag na sa bernakular sa loob ng dalawang
pantahanan, na ang bernakular ay taon ay nakapag-iisip nang malinaw
nagbubukas sa isip ng mga bata at at nakapagpapahayag ng higit na
idinaragdag pa, nang may buong malinaw ng kanilang kaisipan sa
pakahulugan, na maalam silang English pagkaraan ng isang taon ng
magpaliwanag sa tahanan ng kung pag-aaral ng English sa ikatlong
ano ang kanilang natutuhan sa baitang.
paaralan, na ang huling pahayag na
ito ay malinaw na sinasabi ng Pagkaraang maebalweyt at
maraming magulang kung kaya, maireport sa larangan ang resulta ng
"lubhang nagugustuhan natin eksperimentong Iloilo, marami ring
sapagkat natututo agad sila sa pampaaralang dibisyon ang higit na
pagbasa ng mga peryodiko at hindi nagkainteres sa posibilidad ng
bernakular na maging midyum ng 3. Kawalang-kakayahan ng mga guro
pagtuturo. May ilang aktwal na na maging dalubhasa sa mga
gumagamit nito. At higit na bernakular;
mahalaga, pinagtibayan ng pag-aaral 4. Kahirapan ng mga guro sa
na ito ang halaga ng paghahanda ng mga
eksperimentasyon para sa solusyon kagamitang pangkurikulum at
ng mga problemang edukasyonal banghay-aralin sa
gayundin sa pormulasyon ng mga bernakular;
patakaran sa edukasyon. (BSP 5. Kakulangan sa istandard na
Bulletin No. 9, s. 1955). bernakular;
6. Paglalaan ng mga guro sa
Noong 1953, si Cresencio ekstrang oras, salapi at pagsisikap sa
Peralta ng The National Teachers paghahanda ng mga kagamitan sa
College ay nagpadala ng mga pagtuturo;
kwestyuner sa 52 probinsya at 7. Kakulangan ng pondo para sa
walong syudad sa layuning publikasyon ng mga pantulong sa
makapagpalaganap ng pagtuturo, babasahin at iba pang
napapanahong impormasyon tungkol limbag na mga bagay; at
sa paggamit ng bernakular bilang 8.Kahirapan ng pagsasalin ng ilang
midyum ng pagtuturo. Sa 66 na katawagang English sa bernakular.
dibisyong sumagot, 12 lamang ang
gumagamit ng bernakular at 54 ang Ang kwestyuner ay
hindi (Peralta, 1955). nagpapatunay din ng interesanteng
mga reaksyon ng mga magulang
Sa mga napatunayan ay tungkol sa paggamit ng bernakular.
kabilang ang mga sumusunod na May ilang magulang ang nagwalang-
kahirapang naranasan sa paggamit bahala, may ilang hindi sumasang-
ng mga bernakular, ayon, ngunit nakararami ang hindi
nagbigay ng anumang reaksyon.
1. Kakulangan ng mga babasahin at Pagkatapos na matalakay ang paksa
teksbuk para sa mga mag-aaral; at maibigay ang mga bentaha,
2. Kakulangan ng mga patnubay- gayunman, nagbago ang mga
manwal at pantulong sa reaksyon. Lubhang kumaunti ang
pagtuturo para sa mga guro; mga salungat at higit na marami ang
sumang-ayon sa plano.
 Pito sa labindalawang pa niya ganap na natututuhan ang
superintendente ang sumang-ayon kanyang katutubong wika. Marahil ay
sa pagpapatuloy ng paggamit ng sapat na nga iyon para sa layunin ng
bernakular sapagkat nakombinsi sila kanyang pagiging bata, ngunit
na higit na malaking pakinabang ang habang siya ay nagkakaedad,
nakukuha ng mga bata sa kaalaman, kailangang lubos na matutuhan pa
kasanayan at pagpapahalaga at niya ito. Hindi lamang itinuturo ng
tinurol din nila ang ibinubungang paaralan ang kinagisnang wika,
lalong matalik sa kooperasyon ng ginagamit ito bilang midyum ng pag-
tahanan at ng paaralan na iisip at pagkatuto ng mga konsepto
nagdudulot ng pakinabang sa mga na mahirap matutunan kung
bata at sa mga magulang. banyagang wika ang gamit.

Ang dahilan ng mga Para sa ikalawang kwestyon,

superintendenteng salungat sa ang kaisipang kaugnay sa paggamit
paggamit ng bernakular ay: 1) ng bernakular ay siyang angkop na
kakulangan ng mga materyales at ng kasagutan: "...anuman ang
may kakayahang mga guro sa damdamin ng seksyonalismo na
pagtuturo sa bernakular; 2) nadarama ng ating mga kababayan
kakulangan ng direktiba mula sa ngayon ay hindi sanhi ng
Tanggapang Sentral; 3) pagkakaroon pagkakaroon ng maraming
ng lubhang maraming dyalekto; at 4) sinasalitang dyalekto, kundi dahil sa
ang iba ay nagsabing hintayin muna kawalan ng pangkalahatang midyum
ang resulta ng isasagawa pang ng komunikasyon na magagamit nila
eksperimento (Peralta, 1955). (Isidro)."
Post-test
May ilang kwestyon din ang Panuto: Piliin ang tamang sagot at
bilugan ito.
tinalakay na may kaugnayan sa
1. Ang mga sumususunod ay
karanasang Pilipino, gaya ng "Bakit
dahilan ng mga superintendenteng
kailangang turuan ang bata sa
salungat sa paggamit ng bernakular
kanyang sariling kinagisnang wika
maliban sa isa.
gayong alam na niya ito? Hindi ba
a. kakulangan ng mga materyales at
ang paggamit ng bernakular ay
ng may kakayahang mga guro sa
hadlang sa pagkakaisa?" Sa unang
pagtuturo sa bernakular.
kwestyon, ang sagot ay-sa panahong
b. kakulangan ng direktiba mula sa
pumasok ang bata sa paaralan, hindi
Tanggapang Sentral.
c. pagkakaroon ng lubhang 5. ____-sinang-ayunan batay sa
maraming dyalekto Kautusang Tagapagpaganap Blg.
d. paggamit ng wikang tagalog sa 134 na pagtibayin ang ____ "bilang
pagtuturo batayan ng wikang pambansa ng
Filipinas.
2. Pinagtibay ng Pambansang a. Disyembre 13, 1937
Asamblea ang Batas Komonwelt Blg. b. Disyembre 10, 1936
570 noong 7 Hunyo 1940 na c. Disyembre 16, 1937
kumikilala sa Pambansang Wikang d. Disyembre 12, 1936
___.
a. Waray 6. Ang wikang ito ay magkakabisa
b. Filipino lamang ang nasabing kautusan
c. Tagalog pagkaraan ng dalawang taon, at
d.. Ingles ganap masisilayan noong 1940.
a. Tagalog
3. Filipino National Language bilang b. Filipino
isa sa mga opisyal na wika ng c. Ingles
Filipinas pagsapit ng ___. d. Waray
a. Hulyo 8, 1956
b. Hulyo 1, 1943 7. Sa ibang paggamit, ang panukala
c. Hulyo 4, 1946 ay maaaring isang iminungkahing
d. Hulyo 5, 1943 paliwanag na ang kalagayan ay hindi
pa isang __ o hagap at kailangan
4. Pinagtibay ng Pambansang pang ipasailalim sa __.
Asamblea ang Batas Komonwelt Blg. a. Kuro-kuro, Opinyon
570 noong ____ na kumikilala sa b.Sapantaha, Eksperimentasyon
Pambansang Wikang Filipino [Filipino c. Eksperimentasyon, Kuro-kuro
National Language] bilang isa sa d. Opinyon, Eksperimentasyon
mga opisyal na wika ng Filipinas
pagsapit ng 4 Hulyo 1946. 8. Panglahatang mungkahi na
a. Hunyo 2, 1942 itinuturing bilang tama o tumpak, na
b. Hunyo 6, 1940 maaaring gamitin bilang mga
c. Hunyo 4, 1942 prinsipyo ng paliwanag.
d. Hunyo 7, 1940 a. lathala
b. pahintulot
c. panukala
d. nilatad 4. T
4. D 9. C
9. Napatunayan sa pagtatapos ng
5. M
Baitang I..."na ang paggamit ng
5. A 10. D
bernakular, Hiligaynon, bilang
midyum ng pagtuturo ay higit na
produktibo batay sa resulta ng
ISYU NG PURISMO AT USAP
pagtuturo...kaysa sa paggamit ng
KONTROBERSYANG PANG
English.
a. medyo
b. mali Layunin:

c. tama Sa pagtatapos ng araling ito,

d. pewede ang mga mag-aaral ay inaaasahang :

1. Mailahad ang mga isyu o naging

10. Ang wika isang bahagi ng
problema ng Purismo sa Wika
pakikipagtalastasan na ginagamit ng
tao araw-araw. Ito ay lipon ng mga 2. Mapangalanan ang mga batas
simbolo, tunog, at mga kaugnay na pangwika na tinututulan ng mga
bantas para mabahagi natin ang Cebuano
ating damdamin, mga naisip, at
3. Matukoy ang tunay na hangarin
ideya.
ng mga Cebuano sa usaping
a. lingua franca
pangwika
b. dayalekto
Pre-test
c. balbal
d. wika Panuto: Basahing mabuti ang mga
tanong at piliin ang pinakawastong
sagot sa bawat katanungan.
Gabay sa Pagwawasto
1. Taong nagpapahayag ng
Pre-test pagnanais na alisin ang ilang mga
Post-test hindi kanais nais na tampok mula sa

1. M isang wika, kabilang nariyan ang

1. D 6. A gramatika, jargon, kolokyalismo at

iba oang salita mula sa banyaga.
2. T
2. B 7. B a. Purista

3. T b. Purismo

3. C 8. C c. Purita
2. Sa kontrobersyal na usaping c. Persweysib
pangwika ng Cebu, binigyan diin ni
______ sa pangkahalatan, sang-
ayon ang mga Cebuano na kailangan Isyu ng Purismo at usapin

ng isang wikang Pambansa. kaugnay sa Kontrobersyang

pangwika sa Cebu
Purista

Ito ay isang tao na

nagpapahayag ng isang pagnanais
na alisin ang ilang mga hindi kanais
nais na tampok mula sa isang wika,
a. Dr. J.Rizal kabilang ang mga pagkakamali sa

b. Dr. Resil Mojares gramatika, jargon, kolokyalismo at

c. Dr. Josephine Barcenas
3. Hindi tinutulan ng mga Cebuano
na ____ ang hiranging wika.
a. Tagalog
b. Filipino
mga salitang galing sa ibang bansa.
Purismo
Ito ay ginawa ng mga mag-
aaral ng wikang Tagalog noong
1960’s upang pagyamanin lalo ang
wikang Tagalog at maiwasan ang

c. Pilipino panghihiram ng mga salita sa

banyaga.
4. Isyung unang lumutang tungkol
sa kung paano mabisang ituturo ang Isyu/Problema ng Purismo sa Wika

wikang Pambansa. Isinisi ang lapit purista

a. Purismo (Prator, 1950) sa pagtuturo ng

wikang pambansa sa SWP na
b. SWP
lumilitaw na preskriptibo sa halip na
c. KWF deskriptibo batay sa paniniwalang
ang debelopment ng isang wika ay
5. Lumilitaw na preskriptibo sa halip
iniaatas ng batas sa halip na
na ____ batay sa paniniwalang ang
paggamit ng mga edukadong tao at
debelopment ng isang wika ay
iba pang mga mamamayan.
iniatas ng batas sa halip na paggamit
ng mga edukadong tao. Pinasimulan ng Surian ang
pagpapalit sa mga tinatanggap nang
a. Komunikatibo
mga salitang Espanyol at Ingles ng
b. Deskriptibo
“archaic na mga kataga, o inimbento buhay, ang Filipino ay dumaraan sa
na nauunawaan ng mga ordinaryong proseso ng paglinang sa
Pilipino at kahit na ng mga pamamagitan ng mga panghihiram
tagapagsalita ng Tagalog mismo. sa mga wika ng Pilipinas at mga di
katutubong wika at sa ebolusyon ng
Usapin sa Kontrobersyang Pangwika
iba’t-ibang baryedad ng wika para sa
sa Cebu
iba’t ibang sitwasyong sosyal
Ang mga Saloobing Pangwika ng
Probisyong Pangwika ng
mga Cebuano sa pagkakaroon ng
Konstitusyon ng 1987, Artikulo 14,
Pambansang Wika
Seksiyon 6
Naniniwala ba ang mga Cebuano, sa
Ang wikang Pambansa ng Pilipinas
pangkalahatan na kailangan ang
ay Filipino, Samantalang nililinang,
pambansang wika? Kung oo ang
ito ay dapat payabungin at
sagot, ano sa kanilang paniniwala
pagyamanin pa sa salig sa umiiral na
ang dapat na maging pambansang
mga wika sa Pilipinas at iba pang
wika? Tutol ba sila na Filipino ang
mga wika.
maging wikang pambansa?
Baguhin : “wikang sinasalita,
Binibigyang diin ni Dr. Resil
ginagamit at nauunawaan ng
Mojares na sa pangkalahatan, sang-
nakararaming Pilipino sa bansa”.
ayon ang mga Cebuano na kailangan
ang isang Wikang Pambansa at kahit Ang pag-aaklas ng mga
ang mga pulitiko ay kumikilala sa Cebuano ay bunga rin daw ng
katotohanang ito. reaksyon sa di-pantay na
distribusyon ng kapangyarihang
Hindi rin sila tutol na Filipino
pambansa. Ayon kay Mojares. “If
ang hiranging wikang Pambansa.
you do not speak the language of
Wala rin silang hinagap na
the center (which is Manila) or the
imungkahi na Cebuano o Ingles ang
dominant class, you will find yourself
piliing Wikang Pambansa.
consigned to the periphery
Ito ang katutubong wika, marginalized and excluded.”
pasalita at pasulat, sa Metro Manila,
Negatibong komentaryo ng
ang Pambansang Punong Rehiyon at
ilang mga Tagalog mula sa imperyal
sa iba pang sentrong urban sa
na Maynila.
arkipelago na ginagamit bilang wika
ng komunikasyon ng mga etnikong
grupo. Katulad ng alinmang wikang
 “The Cebuanos should keep
up with the times” o “They should
Sa Pagdebelop ng mga Rehiyonal na
read the constitution”.
Wika (Cebuano)
Sa Kung Anong Wika ang
Hangarin ng mga Cebuano na
Gagamiting Midyum sa Pagtuturo
madebelop ang kanilang rehiyonal
Pagsisi ng mga Cebuano sa na wika kasabay ng debelopment at
sapilitang paggamit ng Filipino bilang pagpapaunlad ng Filipino.
midyum sa pagtuturo. Bilang
Ang nais ng mga Cebuano ay
pagpapatunay, binanggit nila ang
aktibong makilahok sa pambansang
napakababang antas na natamo ng
Wika. Ayaw nilang mapag-iwanan
Cebu sa pagsusulit pambansa tulad
sapagkat naniniwala sila na malaki
ng NEAT at NSAT.
ang maiaambag nila sa gawaing ito.
May taon na nakuha ng Cebu
Mula sa akademya,
ang ika-15 pwesto sa Filipino sa
ipinahayag ang interes sa dami at
pagsusulit ng NEAT at tatlong
kalidad ng bokabularyong Cebuano
paaralan lamang sa Cebu ang
na naisanib na sa Filipino na
napasama noon sa nangungunang
sinasalita sa Maynila.
250 paaralang publiko sa bansa.
Sa Pagdebelop at Pag-intelektwalisa
sa Filipino
Sa Paggamit ng Filipino Bilang
Waring nagkakaisa ang mga
Midyum ng Opisyal na Komunikasyon
kalahok sa konsultasyon na sa
Sa pagpapalabas ng pagdebelop sa Filipino, kailangang
Kautusang Tagapagpaganap Blg isanib ang mga katawagang may
335, sinasabi nila na hindi handa ang malawak na gamit sa iba’t ibang
mga opisyal ng pamahalaan na rehiyon ng bansa. Naniniwala silang
ipatupad ang kautusan sa maraming magagandang salita na
kadahilanang : maibabahagi ang mga di Tagalog
upang mapayaman ang Filipino.
1. Hindi kinonsulta at walang
isinagawang oryentasyon bago Nakatutuwang malaman na
ipinatupad ang kautusan. handang makipagtulungan ang mga
Cebuano sa mahirap na gawain ng
2. Walang sapat na tauhan at
pag-intelektwalisa ng wika.
pasilidad para sumulat o
makipagtalastasan sa Filipino. Post-Test
Panuto: Basahin at unawain ang c. Ilokano
mga katanungan na makikita sa consigned to the periphery
ibaba at sagutin ng may kahusayan. marginalized and excluded”.

Tanging titik lamang ang isasagot. a. Mojares

b. Mujares
1. Ito ang Probisyong Pangwika ng
c. Majares
Konstitusyon taong 1987, Artikulo
XIV, Seksiyon 6. 5. Ito ay negatibong komentaryo ng
mga ___ mula sa imperyal na
a. Tagalog at Ingles Maynila.
b. Pilipino
a. Cebuano
c. Filipino
b. Ilokano
2. Ayon kay ____ ang isyung
c. Tagalog
pangwika ay isyung pulitikal at
6. Pagsisi ng mga Cebuano sa
ginagamit lamang ng mga pulitiko
sapilitang paggamit ng anong wika
para sa sarili nilang kapakinabangan. bilang midyum ng pagtuturo?
a. Atty. Barcenas a. Filipino
b. Gob. Osmeña b. Tagalog
c. Dr. Mojares
c. Cebuano
3. Ang pag-aaklas ng mga _______
7. Bilang pagpapatunay, binanggit nila
ay bunga ng reaksyon sa di-pantay ang napakababang antas na natamo ng
Cebu sa pagsusulit pambansa tulad ng?
na?
a. NWED at NSAT

b. NEAT at NSAT
a. Kautusang Tagapagpaganap Blg.
345 c. NSAT at NATE

b. Kautusang Tagapagpaganap Blg. 8. Ilang paaralan sa Cebu ang

napasama noon sa nangungunang 250
105 paaralang publiko sa bansa?
c. Kautusang Tagapagpaganap Blg. a. Tatlo
335 b. Lima

c. Apat
4. Ayon sa kanya “If you do not 9. Sa batas na ito sinasabi nila na hindi
speak the language of the center handa ang mga opisyal ng pamahalaan
(which is manila) or dominant class, na ipatupad ang kautusan.
you will find yourself
You sent
distribusyon ng kapangyarihang
pambansa.
a. Bicolano
b. Cebuano
10. Mula sa akademya, ipinahayag
ang interes na dami at kalidad na
bokabularyong Cebuano na naisanib
na sa Filipino na sinasalita sa
______?
a. Cebu
b. Maynila
c. Pilipinas

Gabay sa Pagwawasto YUNIT IV: (PLURIDAD TUNGO S

Pre-test BARAYTI NG WIKA SA PAGBUO
Post-test PAMBANSA)
1. A ANG WIKA SA PAGPAPALAKAS NG
WIKANG PAMBANSA
1. C 6. A

2. B Layunin

2. C 7. B Sa katapusan ng aralin ay

3. B inaasahan na matamo ng mga mag-

3. B 8. A aaral ang mga sumusunod;

4. A 1. Magamit ang wikang Filipino sa

4. A 9. C iba’t ibang tiyak na sitwasyong

pangkomunikasyon sa lipunang
5. B
Pilipino.
5. C 10. B
2. Maisabuhay ang pagpapahalaga
sa sariling paraan ng pagpapahayag
ng mga Pilipino sa iba’t ibang antas
at larangan.

3. Nakapagbibigay opinyon o
pananaw kaugnay sa napakinggang
pagtatalakay sa Wikang Pambansa.

Pre-test

Panuto: Basahin ng mabuti ang

bawat katanungan sa bawat at piliin
ang pinakatamang sagot.
1. Itinuturing ang ______ na isang A. Prop. Ramilito Correa
mabisang bigkis sa pagkakaisa at B. Prop. Ramelito Correa
pagkakaunawaan. C. Prop. Rommel Correa
A. Bansa D. Prop. Romel Correa
B. Wika 4. Anong taon iprenisentasyon
C. Pamayanan inilahad ni DepEd Assistant Secretary
D. Pamahalaan Tonisito M. C. Umali, Esq. na walang
asignaturang Filipino sa bagong
Revised General Education
Curriculum (RGEC).
A. Agosto 25, 2014
B. Agosto 26, 2014
C. Agosto 27, 2014
2. Ito ay sistema ng pamahalan kung D. Agosto 28, 2014
saan mas naibabahagi ang 5. Sa pamumuno ng Departamento
kapangyarihan, pondo at programa ng Filipinolohiya ng PUap na
sa pamahalaang panrehiyon at pinamumunuan ni _______,
panlokal. tumulong ang tanggol Wika sa
A. Fidiralismo Alyansa sa mga Tagapagtangg ng
B. Fediralismo kasaysayn.
C. Federalismo A. Pro. Marvin Lau
D. Fideralissmo B. Pro. Marven Lau
3. Sa pamumuno ni ________, may- C. Pro. Marben Lie
akda at noo’y pangalawang D. Pro. Marvin Lee
tagapangulo ng Departamento ng
Filipino ng DLSU, inilabas ng Ang Wika Sa Pagpapalakas Ng
Departamento ng Filipino ng DLSU Wikang Pambansa
ang “Posisyong Papel para sa Alam mo ba na ang wika ay
Bagong CHED Curriculum’ na may integral na bahagi ng tao
pamagat na “Isulong ang Ating pagkapanganak niya? Integral dahil
Wikang Pambansang Filipino, kakambal niya ito noong nasilayan
Itaguyod ang Konstitusyunal na niya ang liwanag sa mundong ating
Karapatan ng Filipino, Ituro sa ginagalawan. Ang wika ay sadyang
Kolehiyo ang Filipino bilang Larangan napakahalaga sa buhay ng tao. Ito
at Asignaturang may Mataas na ang kaniyang instrumento o
Antas.” kasangkapan sa pagbabahagi ng
kaniyang nadarama at opinyon. Sa Narito ang kasaysayan ukol sa
pamamagitan din ng wika ay mga kontrobersyang pinagdaanan ng
nasasalamin ang kultura ng mga tao Wikang Pambansa. Una- Ang
na gumagamit nito. Kaya, mapalad napagkaisahang pasiya sa 1934
tayo dahil may sarili tayong Wikang Kumbensyong Konstitusyonal na
Pambansa na daluyan ng pumili ng isang katutubong wika
karunungan--daan tungo sa pag- upang pagbatayan ng Wikang
unlad ng bayan. Pambansa ay produkto ng
Ang Pilipinas ay katulad ng Nasyonalista at Kontra-Kolonyalista.
karamihan sa mga bansa ngayon sa Matatandaan na hindi
mundo na binubuo ng mga nagkasundo ang mga delegado sa
mamayang may iba’t ibang 1934 Kumbensyong Konstitusyonal
nasyonalidad at iba-ibang wikang kung aling katutubong wika ang
katutubo. dapat na ideklarang wikang
Dagdag pa ni G. Virgilio S. pambansa. Sa unang diskusyon pa
Almario, Alagad ng Sining sa lamang, o sa pamamagitan ng
Literatura at Tagapangulo ng talumpati ni Felipe R. Jose noong 13
komisyon sa Wikang Filipino (KWF). Agosto 1934, ay Tagalog na ang
Malimit na hinirang na wikang liyamadong katutubong wika. Ngunit
pambansa ang sinasalita ng sinalungat ito ng mga delegadong
dominante at/o pinakamaraming nagnanais na wika nila ang
pangkat. maiproklama. Pangunahing naging
Ang Wikang Pambansang kalaban ng mga Tagalista ang mga
Filipino ay dumaan sa hindi mabilang delegadong nagpasok sa Sebwano at
na kontrobersya at nagpapatuloy pa Ilokano. Ang mga delegadong ito
ito hanggang sa kasalukuyan. Hindi ang humati sa nasyonalismong
na ito bago sa atin, alam na natin pangwika noong 1934, muli noong
ito. Dapat nating maintindihan na 1972, at hanggang ngayon, lalo na
habang nagdaraan ang Filipino sa sa likod ng panukalang
samo’t saring mga pagsubok ay Federalismong Pampolitika (Almario,
lalong tumatatag ang pundasyon 2014).
para lalo pa itong malinang at Ang federalismo ay isang uri
magamit sa mahusay at malawakang ng sistema ng pamahalan na kung
pamamaraan. saan ang isang bansa ay mahahati
sa estado o rehiyon, at ang bawat
Mga Isyung Pangwika estado naman ay magkakaron ng
kalayaan para magkaroon ng sariling David Michael M. San Juan, convenor
pamahalan. Sa madaling salita, ito ng Tanggol Wika, Associate
ay sistema ng pamahalan kung saan Professor, Departamento ng Filipino,
mas naibabahagi ang kapangyarihan, De La Salle Univesity-Manila at
pondo at programa sa pamahalaang sinimulan ang pagpapalaganap ng
panrehiyon at panlokal. Ikalawa. Ang isang petisyon na may layuning
paglapastangang ginagawa ni Gng. “urging the Commission on Higher
Arroyo sa wikang Filipino. Noong Education (CHED) and the
nasa posisyon siya bilang Pangulo ng Department of Education (Deped) to
ating bansa ay inilabas niya ang consider issuing an immediate
Executive Order Blg. 210 na may moratorium on the implementation
pamagat na “Establishing the Policy of the senior high school/junior
to Strengthen tha use of English as a college and Revised General
Second Language in the Education Education Curriculum (RGEC)
System”. Nilayon ng naturang EO na components of the K to 12 Program
palakasin ang Ingles sa which might cause the downsizing or
pamamagitan ng pagdaragdag ng even abolition of the Filipino
mas maraming oras sa paggamit nito departments in a number of
(ng Ingles) bilang wikang panturo, universities (other departments
bagay na kwinestyon sa Korte would surely be downsized too).
Suprema noong Abril 27, 2007. Agosto 29, 2012 Sa isang
Ikatlo. Ang panukalang pagpaslang presentasyon ay inilahad ni DepEd
ng Commission on Higher Education Assistant Secretary Tonisito M. C.
(CHED) sa Filipino, Panitikan at Umali, Esq. na walang asignaturang
Philippine Government and Filipino sa bagong Revised General
Constitution bilang mga asignatura Education Curriculum (RGEC).
sa kolehiyo Narito ang Disyembre 7, 2012 Sa
mahahalagang pangyayari, petsa at pamumuno ni Prop. Ramilito Correa,
mga taong kasangkot sa may-akda at noo’y pangalawang
pagtatanggol ng wikang Pambansa tagapangulo ng Departamento ng
para sa mas Mataas na Antas ng Filipino ng DLSU, inilabas ng
Edukasyon at Lagpas pa. Departamento ng Filipino ng DLSU
Taong 2011 Oktubre 3, 2011 ang “Posisyong Papel para sa
Inilantad ang plano ng gobyerno na Bagong CHED Curriculum’ na may
pagbabawas ng mga asignatura sa pamagat na “Isulong ang Ating
koliheyo sa pagtataguyod ni Dr. Wikang Pambansang Filipino,
Itaguyod ang Konstitusyunal na Dr. David Michael D M. San Juan,
Karapatan ng Filipino, Ituro sa convenor Tanggol Wika sa udyok
Kolehiyo ang Filipino bilang Larangan nina Dr. Fanny Garcia at Dr. Maria
at Asignaturang may Mataas na Lucille Roxas (kapwa mula sa DLSU).
Antas.” Kasama sina Prop. Jonathan
Mayo 31, 2013 Sa Geronimo, Prop Crizel Sicat-De Laza
pagtataguyod ni Dr. Aurora Batnag, ng Univesity of Santo Tomas (UST),
dating direktor sa Komisyon sa mga kaibigan at mga kakilalang guro
Wikang Filipino ( KWF), pinagtibay mula sa iba’t ibang unibersidad.
ng mga gurong delegado sa isang Nilahukan ito ng mga guro mula sa
Pambansang Kongreso ng iba’t ibang unibersidad gaya ng UST,
Pambansang Samahan sa UP Diliman at UP Manila, Ateneo De
Linggwistika at Literaturang Filipino Manila University, PNU, San Beda
(PSLLF) ang isang resolusyon hinggil College-Manila, PUP-Manila, National
sa “Pagtiyak sa Katayuang Teachers College, Miriam College
Akademiko bilang Asignatura sa (MC) atbp., at mga samahang
Antas Tersyarya”, Humigit kumulang pangwika gaya ng PSLLF,
200 guro ang nakipagkaisa sa Pambansang Asosasyon ng Mga
hangaring. Tagapagtaguyod ng Salin (PATAS),
Hunyo 28, 2013 Inilabas ng at Sanggunian sa Filipino (SANGFIL)
CHED ang CMO No. 20, Series of at humigit-kumulang 200 pirma.
2013 na nagtakda ng core courses Marso 23, 2014 Pinagtibay ng
sa bagong kurikulum sa antas National Commission on Culture and
tersarya sa ilalim ng K to 12: the Arts-National Committee on
“Understanding the Self; Readings in Language and Translation/NCCA-
Philippine History; The Contemporary NCLT ang isang resolusyon na
World; Mathematics in the Modern “HUMIHILING SA COMMISSION ON
World; Purposive Communication; HIGHER EDUCATION (CHED), AT
Art Appreciation; Science, KONGRESO AT SENADO NG
Technology and Society; Ethics.” REPUBLIKA NG FILIPINAS, NA
Kumpirmadong walang asignaturang AGARANG MAGSAGAWANG MGA
Filipino sa planong kurikulum ng HAKBANG UPANG ISAMA SA
CHED sa ilalim ng K to 12. BAGONG GENERAL EDUCATION
Marso 3, 2014 Pagbuo ng CURRICULUM (GEC) SA ANTAS
panibagong liham-petisyon na naka- TERSYARYA ANG MANDATORY NA 9
address sa CHED. Pinamunuan ito ni
YUNIT NG ASIGNATURANG ang isang bansa ay mahahati sa
FILIPINO” Hunyo 2, 2004. estado o rehiyon.
Agosto 25, 2017 - Sa A. Realismo
pamumuno ng Departamento ng B. Federalismo
Filipinolohiya ng PUap na C. Kristianismo
pinamumunuan ni Pro. Marvin Lau, D. Humanismo
tumulong ang tanggol Wika sa 4. Ito ang kaniyang instrumento o
Alyansa sa mga Tagapagtangg ng kasangkapan sa pagbabahagi ng
kasaysayn. - Dito na Pormal na kaniyang nadarama at opinyon.
itinatag sa PUP ang Kilos Na Para sa A. Komputer
Makabayang Edukasyin (KMAED). B. Wika
Post-Test C. A at B
Panuto: Basahin ng mabuti ang D. Wala sa pagpipilian
mga katanungan sa ibaba at piliin 5. Anong taon ipinagtibay ng
ang tamang sagot. National Commission on Culture and
1. Sa taong ito pormal na itinatag the Arts-National Committee on
ang Kilos na Para sa Makabayang Language and Translation/NCCA-
Edukasyon sa PUP. NCLT ang isang resolusyon na
A. Agosto 25, 2017 “HUMIHILING SA COMMISSION ON
B. Agosto 26, 2017 HIGHER EDUCATION (CHED).
C. Agosto 27, 2017 A. Setyembre 23, 2014
D. Agosto 28, 2017 B. Abril 23, 2014
2. Sa taong ito inilantad ang plano C. Mayo 23, 2014
ng gobyerno na pagbabawas ng mga D. Marso 23, 2014
asignaturang sa kolehiyo sa 6.Ang mga ito ang humati sa
pagtataguyod ni Dr. David Michael nasyonalismong pangwika noong
M. San Juan, convenor ng Tanggol 1934, muli noong 1972, at hanggang
Wika, Associate Professor, ngayon, lalo na sa likod ng
Departamento ng Filipino, De La panukalang Federalismong
Salle Univesity-Manila. Pampolitika (Almario, 2014).
A. Marso 3, 2011 A. Delegado
B. Mayo 3, 2011 B. Amerikano
C. Hulyo 3, 2011 C. Hapon
D. Octubre 3, 2011 D. Padre
3. Ang _______ ay isang uri ng 7. Ang ______ ay dumaan sa hindi
sistema ng pamahalan na kung saan mabilang na kontrobersya at
nagpapatuloy pa ito hanggang sa Antas.” Sa anong taon ito inilabas ng
kasalukuyan. Departamento ng Filipino ng DLSU.
A. Wikang Pambansang Tagalog A. Disyembre 4, 2012
B. Wikang Pambansang Kastila B. Disyembre 5, 2012
C. Wikang Pambansang Filipino C. Disyembre 6, 2012
D. Wikang Pambansang Amerikano D. Disyembre 7, 2012
8. Sa taong ito ipinagtibay ng mga
gurong delegado sa isang Gabay sa Pagwawasto
Pambansang Kongreso ng
Pre-test
Pambansang Samahan sa
Post-test
Linggwistika at Literaturang Filipino
(PSLLF) ang isang resolusyon hinggil 1. B

sa “Pagtiyak sa Katayuang 1. A 6. A

Akademiko bilang Asignatura sa 2. C

Antas Tersyarya”, Humigit kumulang 2. D 7. C
200 guro ang nakipagkaisa sa
3. A
hangaring.
3. B 8. A
A. Mayo 31, 2013
B. Mayo 26, 2015 4. D

C. Mayo 31, 2012 4. B 9. B

D. Mayo 25, 2016 5. A

9.Mapalad tayo dahil may sarili 5. D 10. D
tayong na daluyan ng karunungan--
daan tungo sa pag-unlad ng bayan.
A. Wikang Banyaga
B. Wikang Pambansa
C. A at B
D. Wala sa pagpipilian
10. Sa pamumuno ni Prop. Ramilito
Correani na isulong ang Ating
Wikang Pambansang Filipino,
Itaguyod ang Konstitusyunal na
Karapatan ng Filipino, Ituro sa
Kolehiyo ang Filipino bilang Larangan
at Asignaturang may Mataas na
 GREGORIA DE JESUS: LA
KATIPUNAN
Layunin:

Sa pagtatapos ng talakayan,
ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Mapalawak ang kaalaman

patungkol sa kasaysayan ng
Lalawigan ng Pangasinan

2. Matuto ng mga salitang

Pangasinan, gayundin ang ilan sa
pagkakatulad ng mga ito sa wikang
Ilocano

3. Mabigyan importansya ang wikang

Pangasinan bilang ito ay
pinagbasehan ng opisyal na wika ng
bansa

Pre-Test
Panuto: Basahin ng mabuti ang ang isang bansa ay mahahati sa
mga katanungan sa ibaba at piliin estado o rehiyon.
ang tamang sagot.
A. Realismo
1. Sa taong ito pormal na itinatag
B. Federalismo
ang Kilos na Para sa Makabayang
Edukasyon sa PUP. C. Kristianismo

A. Agosto 25, 2017 D. Humanismo

B. Agosto 26, 2017 4. Ito ang kaniyang instrumento o

kasangkapan sa pagbabahagi ng
C. Agosto 27, 2017
kaniyang nadarama at opinyon.
D. Agosto 28, 2017
A. Komputer

B. Wika

C. A at B

D. Wala sa pagpipilian

5. Anong taon ipinagtibay ng

National Commission on Culture and
the Arts-National Committee on
Language and Translation/NCCA-
2. Sa taong ito inilantad ang plano NCLT ang isang resolusyon na
ng gobyerno na pagbabawas ng mga “HUMIHILING SA COMMISSION ON
asignaturang sa kolehiyo sa HIGHER EDUCATION (CHED).
pagtataguyod ni Dr. David Michael
A. Setyembre 23, 2014
M. San Juan, convenor ng Tanggol
Wika, Associate Professor, B. Abril 23, 2014
Departamento ng Filipino, De La
C. Mayo 23, 2014
Salle Univesity-Manila.
D. Marso 23, 2014
A. Marso 3, 2011

B. Mayo 3, 2011
Gregoria De Jesus: Lakambini
C. Hulyo 3, 2011
Ng Katipunan
D. Octubre 3, 2011 Ipinanganak siya noong Mayo 9,
1875 at katutubong Caloocan.
3. Ang _______ ay isang uri ng
sistema ng pamahalan na kung saan
 Tinatawag din siyang iingat ng mga dokumento ng
pangalang "oriang".Siya ay anak ng Katipunan, kalakip ang mga selyo,
ulirang mag-asawang sina Nicolas de mga kagamitan at revolver.
Jesus at Baltazara Alvarez. Tinahi din niya, kasama ni
Siya ay kilala sa bansag na " Benita Javier, ang unang watawat ng
Ina ng katipunan", " Ina ng Katipunan na binubuo ng pulang tela
Himagsikan" at " Lakambini ng na may tatlong puting pahalang na
Katipunan".Nagtapos sa kursong letrang K.
Maestra Elemental.
Siya ay asawa ni Andres Post-Test
Bonifacio, ang supremo ng katipunan Panuto: Piliin ang tamang titik.
at ikinasal sila sa simbahan ng 1. Ang mga ito ang humati sa
Binondo. nasyonalismong pangwika noong
Ang pangalawang asawa ni 1934, muli noong 1972, at hanggang
Gregoria de Jesus ay si Julio Nakpil ngayon, lalo na sa likod ng
siya ang kalihim ng supremo. At panukalang Federalismong
ikinasal sila sa simbahan ng Quiapo. Pampolitika (Almario, 2014).
Kontribusyon at nagawa ni Gregoria A. Delegado
de Jesus B. Amerikano
Naging kabiyak ni Andres C. Hapon
Bonifacio, at ang mga kontribusyon D. Padre
nya sa Katipunan ay ang pagiging
Lakambini nito, at ang pagiging 2. Ang ______ ay dumaan sa hindi
pinuno sa mga kababaihang kasapi mabilang na kontrobersya at
ng samahan. Ang kanyang nagpapatuloy pa ito hanggang sa
katapangan ay walang katumbas, at kasalukuyan.
naipakita nya ang pagmamahal sa A. Wikang Pambansang Tagalog
bayan sa pamamagitan ng B. Wikang Pambansang Kastila
pakikipaglaban sa mga mananakop. C. Wikang Pambansang Filipino
Pinasimulan ni Gregoria de D. Wikang Pambansang Amerikano
Jesus ang Katipunan Woman
Chapter na pinamumunuan ni Josefa 3. Sa taong ito ipinagtibay ng mga
Rizal. gurong delegado sa isang
Tinawag siyang "Lakambini" Pambansang Kongreso ng
(Princess) ng Katipunan at Pambansang Samahan sa
ipinagkatiwala sa kanya ang pag- Linggwistika at Literaturang Filipino
(PSLLF) ang isang resolusyon hinggil d. wala sa nabanggit
sa “Pagtiyak sa Katayuang
Akademiko bilang Asignatura sa 7. Sino ang unang asawa ni Gregoria
Antas Tersyarya”, Humigit kumulang de Jesus.
200 guro ang nakipagkaisa sa a. Juan Nakpil
hangaring. b. Andres Bonifacio
A. Mayo 31, 2013 c. Andres Mabini
B. Mayo 26, 2015 d. Jose Nakpil
C. Mayo 31, 2012
D. Mayo 25, 2016 8. Ilan ang naging anak nila Julio
Nakpil at Gregoria de Jesus.
4. Mapalad tayo dahil may sarili a. 8
tayong na daluyan ng karunungan-- b. 6
daan tungo sa pag-unlad ng bayan. c. 4
A. Wikang Banyaga d. 2
B. Wikang Pambansa
C. A at B 9. Ano ang Bansag kay Gregoria de
D. Wala sa pagpipilian Jesus.
5. Sa pamumuno ni Prop. Ramilito a. Oroing
Correani na isulong ang Ating b. Oriang
Wikang Pambansang Filipino, c. Oraing
Itaguyod ang Konstitusyunal na d. wala sa nabanggit
Karapatan ng Filipino, Ituro sa 10. Sino ang nagpasimula ng
Kolehiyo ang Filipino bilang Larangan Katipunan Woman Chapter.
at Asignaturang may Mataas na a. Gregoria Macapagal
Antas.” Sa anong taon ito inilabas ng b. Gregoria Jose
Departamento ng Filipino ng DLSU. c. Gregoria de Jesus
A. Disyembre 4, 2012 d. wala sa nabanggit
B. Disyembre 5, 2012 11. Sino ang naging pangalawang
C. Disyembre 6, 2012 asawa ni Grgoria de Jesus.
D. Disyembre 7, 2012 a. Julio Nakpil
b. Andres Bonifacio
6. Sino ang Lakambini ng Katipunan. c. Andres Mabini
a. Gregoria Macapagal d. Jose Nakpil
b. Gregoria Jose 12. Ilang ang naging anak nila
c. Gregoria de Jesus Andres Bonifacio at Gregoria de
Jesus na namatay noong sanggol pa 3. B
lamang. 3. A 8. B 13. C
a. 1
4. B
b. 2
4. B 9. B 14. C
c. 3
d. 4 5. D

13. Tinahi din niya, kasama ni Benita 5. D 10. C 15. D

Javier, ang unang watawat ng

Katipunan na binubuo ng pulang tela
na may tatlong puting pahalang na
letrang K.
a. Gregoria Macapagal
b. Gregoria Jose
c. Gregoria de Jesus
d. wala sa nabanggit
14. Ipinanganak siya noong Mayo 9,
1875 at katutubong Caloocan.
a. Gregoria Macapagal
b. Gregoria Jose
c. Gregoria de Jesus
YUNIT V: Mga pag-aaral sa Varayti at Bar
d. wala sa nabanggit
(Lingguwistiko at Hegrapikong va
15. Saan ikinasal sina Andres
Bonifacio at Gregoria de Jesus.
a. Tondo, Manila
LIYAG AT IBA PANG SALITANG
b. Angeles, Pampanga
PANGASINAN TUNGO SA
c. Pangasinan PAGPAPAYABONG NG WIKANG
FILIPINO
d. Binondo

Layunin:
Gabay sa Pagwawasto
Sa pagtatapos ng talakayan, ang
Pre-test mga mag-aaral ay inaasahang:
Post-test
1. Mapalawak ang kaalaman
1. A patungkol sa kasaysayan ng
1. A 6. C 11. A Lalawigan ng Pangasinan.

2. D 2. Matuto ng mga salitang

2. C 7. B 12. A Pangasinan, gayundin ang ilan sa
pagkakatulad ng mga ito sa wikang 4. Ilang lungsod mayroon ang
Ilocano. Pangasinan
a. 3 b. 4 c
3. Mabigyan importansya ang wikang
5
Pangasinan bilang ito ay
pinagbasehan ng opisyal na wika ng
5. Saan mayaman ang lalawigan
bansa
ng Pangasinan
Pre-Test a. Karagatan

Panuto: Piliin sa pagpipilian ang b. Tanawin

wastong kasagutan. c. Burol

1. Sa espisipikong bilang, ilan

Liyag At Iba Pang
ang barangay na mayroon sa
Salitang Pangasinan
lalawigan ng Pangasinan?
Tungo Sa
a. 1234
Pagpapayabong Ng
b. 1324
Wikang Filipino
c. 1364

Lalawigan ng Pangasinan

Ang Pangasinan ay isang

lalawigan sa Pilipinas sa rehiyon ng
Ilocos. Ang salitang "Pangasinan" ay
nag-ugat sa salitang "asin" dahil sa
maraming pagawaan ng asin dito
noon pang araw. Ang lalawigan ng
2. Anong tawag ng mga tao sa Pangasinan ay nahahati sa 44 na
wika ng Pangasinan? bayan, 4 na lungsod at 1364 na
a. Pangasinan barangay.
b. Pangalatok
Wikang Pangasinan
c. Mamamayan
Ang wikang Pangasinan o

3. Ano ang mga pangunahing Pangasinense ay nasasailalim sa

produkto sa Pangasinan? sangay Malayo-Polynesian ng

a. Asin at isda pamilya ng wikang Austronesian.

b. Asin at vetsin Sinasalita ang Pangasinan ng higit pa

c. Asin at bagoong sa dalawang milyong tao sa

lalawigan ng Pangasinan.
Halimbawa ng wikang c. 43
Pangasinan
5. Sila ang nagpakilala kung
1. Anto - Ano
paano gumawa ng asin
2. Iner - Saan
a. Malay
3. Ambelat - Mabigat
b. Malayo- Polenesian
4. Andokey - Mahaba
c. Polenesian
5. Baleg - Malaki
6. Mainget - Makipot
6. Ano ang wastong tawag sa
7. Ogaw - Bata
mga tao sa Pangasinan?
8. Oleg - Ahas
a. Pangalatok
Post-Test b. Mga tao
c. Pangasinan
Panuto: Ibigay ang hinihinging
kasagutan mula sa mga tanong
7. Ang Pangasinan ay isa sa
sa ibaba.
walong wika na wikang
1. Ano ang ibig sabihin ng rehiyunal sa Pilipinas
salitang 'Luyag'? a. Tama
a. Bayan b. Mali
b. b. Syudad 8. Hindi kabilang ang
c. Lalawigan Pangasinan sa
2. Ang Pangasinan ay pinagbasehang opisyal na
kabilang sa rehiyon ng? wika ng Pilipinas
a. NCR a. Tama
b. Ilocos b. b. Mali
c. CAR 9. Piliin ang kahulugan ng
salitang 'Andokey' sa
3. Pinag- ugatan ng salitang ibaba.
Pangasinan a. Matangkad
a. Asinan b. b. Malaki
b. Asin c. c. Mahaba
c. Panag
10. Ang mga ito ang apat na
lungsod sa Pangasinan.
4. Ilang lalawigan mayroon
sa Pangasinan? a. Dagupan, Calasiao,
a. 44 Lingayen, Alaminos
b. 45
 b. Dagupan, Urdaneta, San
Carlos, Calasiao
c. Dagupan, San Carlos,
Urdaneta, Alaminos

Gabay sa Pagwawasto

Pre-test
Post-test

1. C
1. C 6. C

2. A
2. B 7. A

3. C
3. B 8. B

4. B
4. A 9. C

5. A
5. B 10.

Mga Sanggunian:

Wikang Filipino: Kasaysayan at Pag-

unlad

Author: Panfilo D. Catacataca, Ph.D

Clemente C. Espiritu, Ph. D

(w.p)