E2R8 /5.

II
ZAJĘCIA E2R8 5.II

Temat: Zastosowanie wzorów skróconego mnożenia (w tym wzór na 𝑎𝑛 − 𝑏 𝑛 ) w doprowadzaniu wielomianów

do postaci iloczynowej.

ZADANIA

1. Rozłóż wyrażenia na czynniki:

a) 25(𝑥 − 1)2 – 9(2 + 𝑥)2
b) 27𝑥 3 + 18𝑥 2 + 3𝑥
c) 8𝑥 3 – 125
d) 1 – 15𝑦 + 75𝑦 2 – 125𝑦 3
2. Wykorzystując wzór

zamień na iloczyn: a. 𝑎4 – 𝑏 4 b. 𝑎5 – 𝑏 5
3. Stosując wzory skróconego mnożenia rozłóż na czynniki wyrażenie: 1 – 𝑎2 + 2𝑎𝑏 – 𝑏 2 .

Szkoła Matematyki Alfa

 E2R8 /5.II
4. Rozłóż wielomiany na czynniki, stosując wzory skróconego mnożenia:

5. Poniższe wielomiany rozłóż na czynniki możliwie najniższego stopnia:

a. 𝑊(𝑥) = 16𝑥 4 – 16𝑥 3 + 4𝑥 2 ;
b. 𝑊(𝑥) = 4𝑥 4 – (𝑥 + 1)2 .
6. Poniższe wielomiany rozłóż na czynniki możliwie najniższego stopnia:
a. 𝑊(𝑥) = 12𝑥 4 + 12𝑥 3 + 3𝑥 2 ;
b. 𝑊(𝑥) = 4𝑥 4 – (𝑥 – 1)2 .
7. Wykorzystując wzór

wyprowadź wzór na 𝑎𝑛 − 1
𝑥 31 +𝑥 30 +⋯+𝑥+1
8. Wykaż, że (𝑥 2 + 1)(𝑥 4 + 1)(𝑥 8 + 1)(𝑥16 + 1) = dla 𝑥 ∈ ℝ\{−1,1}.
𝑥+1
2
9. (matura maj 2017 rozsz.) Oblicz (√2 − √3 − √2 + √3) .

10. Rozłóż na czynniki wielomian 𝑥 8 + 1.

3 3
11. (matura maj 2005 rozsz.) Wykaż bez użycia kalkulatora i tablic, że √5√2 + 7 − √5√2 − 7 jest
liczbą całkowitą.

Szkoła Matematyki Alfa

 E2R8 /5.II
ODPOWIEDZI
1. a. (2𝑥 − 11)(8𝑥 + 1) b. 3𝑥(3𝑥 + 1)2 c. (2𝑥 − 5)(4𝑥 2 + 10𝑥 + 25) d. (1 − 5𝑦)3

2. a. (𝑎 – 𝑏 )(𝑎3 + 𝑎2 𝑏 + 𝑎𝑏 2 + 𝑏 3 ) b. (𝑎 – 𝑏 )(𝑎4 + 𝑎3 𝑏 + 𝑎2 𝑏 2 + 𝑎𝑏 3 + 𝑏 4 )

3. (1 – 𝑎 + 𝑏 )(1 + 𝑎 – 𝑏 )

4. a. (2𝑥 – 3)(2𝑥 + 3) b. (3𝑥 – 5)2 c. − (5𝑥 + 2 )2

d. − 3(𝑥 + 5)(𝑥 − 1) e. (𝑥 – 6)(5𝑥 + 4) f. (𝑥 – 1)2

g. (2𝑥 – 3)3 h. (2𝑥 + 1)3 i. (2𝑥 + 1)(4𝑥 2 – 2𝑥 + 1)

j. (5𝑥 − 2)(25𝑥 2 + 10𝑥 + 4)

5. a) 𝑊(𝑥) = 4𝑥 2 (2𝑥 – 1)(2𝑥 – 1),

b) 𝑊(𝑥) = 2(𝑥 + 0,5)(𝑥 – 1)(2𝑥 2 + 𝑥 + 1)

6. a) 𝑊(𝑥) = 3𝑥 2 ( 2𝑥 + 1)(2𝑥 + 1),

b) 𝑊(𝑥) = 2(𝑥 + 1)(𝑥 – 0,5)(2𝑥 2 – 𝑥 + 1)

7.

8. Wskazówka: pomnóż obie strony przez 𝑥 2 – 1

9. 2

10.

11. Wskazówka: utwórz pod pierwiastkiem wzory skróconego mnożenia.

Szkoła Matematyki Alfa