T.C.

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

Makine Mühendisliği Bölümü

Motorlu Taşıtlar Tekniği

Güç Aktarma Organları

4. Hafta

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 1

1 Güç aktarma Organları

PARÇALARI: Volan dişlisi, Debriyaj (kavrama),

Vites kutusu (şanzıman) Şaft (kardan mili),
Diferansiyel, Aks, Tekerlekler(jant ve lastikler).

1.Volan dişlisi: Motordaki hareketi ilk motor

dışına verir.
2.Kavrama (debriyaj): Motorla vites kutusu
arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme
olanağı sağlayan aktarma organıdır.
3.Vites kutusu(şanzıman): Aracın hızını ve
gücünü (torku) ayarlar.
5.Diferansiyel: Kendine gelen hareketi 90
derece kırıp akslar yardımıyla tekerleklere
iletmek, virajlarda içteki tekerleği az, dıştakini
fazla döndürerek kolay ve rahat viraj almayı
temin etmektir.
6.Akslar: Diferansiyelin hareketini
tekerleklere iletirler.
7.Tekerlekler(jant ve lastikler): Aracın yol
üzerindeki hareketini sarsıntısız olarak sağlayan
elemanlardır.

Aktarma Organları (Transmisyon) Sisteminin Başlıca Görevleri

1. Duruş halinden hareket haline geçişi sağlamak
2. Tork ve dönme hızı değişimini sağlamak
3. Dönüşlerdeki tekerlek hız farklılıklarını düzenlemek
4. İleriye ve geriye hareketi sağlamak
5. Güç ünitesinin çalışmasının yakıt ekonomisi ile egzoz emisyonları ile uyumlu olarak
çalışma grafiğinin uygun bölgede tutulmasını sağlamak

VİTES KUTULARI: Transmisyon sistemlerinden en yaygın olanı, mekanik, elle kumandalı

dişli vites kutulu sistemdir. Mekanik transmisyon sistemleri, genellikle bir kavrama, bir dişli
(vites) kutusu, bir şaft ve dingilden oluşmaktadır. Genel bir kural olarak, dingildeki
transmisyon oranı (id) sabittir ve prizdirekt durumunda gerekli olan transmisyon oranı
olarak belirlenir.

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 2

Tahrik Karakteristiği: Çeşitli motor hızlarında elde edilen moment ve buna karşılık gelen
her vites durumundaki dişli oranına bağlı olarak tekerleklerde elde edilen tahrik kuvveti Ft
direnç kuvvetlerine eşit olmalıdır.

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 3

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr