ANALIZA OPTEREĆENJA ZA ŽELEZNIČKI MOST:

1.STALNO OPTEREĆENJE
1.1)Sopstvena težina se izračunavava pomoću softverskog paketa TOWER 6

1.2) Šine i šinski pribor na glavnim prugama mostova gš=1.5kN/m

1.2 Normalni drveni pagovi gp=1.3kN/m
1.3 Težina konzola pešačkih staza za službenu upotrebu gs=0.8kN
2)Pokretno opterećenje od voza:
Na slici je prikazana šema opterećenja za pruge sa normalnim železnićkim saobraćajem I glavnim
prugama(model LM71):

Dinamičkim koeficijentom ( ∅ ) obuhvataju se dinamički uticaji od šeme pokretnog opterećenja (od

voza ) . Ovim koeficijentom množe se svi uticaji u presecima i na osloncima koji potiču od statički
delujućeg pretpostavljenog pokretnog opterećenja koje deluje na most ( moment, presečne sile, sile
na osloncima ) . Dinamički koeficijent zavisi od merodavnih dužina L∅ za pojedine delove nosećih
konstrukcija(za slučaj pažljivo održavanog koloseka):
𝟏. 𝟒𝟒
𝟏. 𝟎 ≥ ∅𝟐 = + 𝟎. 𝟖𝟐 ≤ 𝟏. 𝟔𝟕
√𝑳∅ − 𝟎. 𝟐

U sledećoj tabeli su prikazane merodavne dužine L∅ za pojedine delove nosećih konstrukcija:

Vrednost faktora  se usvaja u nacionalnom prilogu, u ovom slučaju ćemo usvojiti =1.
3) Sile kočenja i pokretanja:
3.1)Sile kočenja za LM71:Qlbk=20kN/m*Lab≤6000kN

3.2)Sile pokretanja za LM71:Qlak=33kN/m*Lab≤1000kN

-Ne treba da se množe dinamičkim koeficijntom ∅, ali treba sa  ako je veci od 1.

4)Sila bočnih udara:

-Sila od 100kN upravno na pravac kretanja u nivou vrha šine.

-Kombinuje se sa vertikalnim opterećenjem

-Ne treba da se množi dinamičkim koeficijntom ∅, ali treba sa  ako je veci od 1.

5)Opterećenje vetrom:

Dejstvo vetra obuhvaceno je u poglavlju 8 standarda SRPS EN 1991-1-4

Poprečna sila vetra je data izrazom: Fx=0,5**Vb²*C*A,ref,x

Vb=Cdir*Cseas*Vo; Cdir=1;Cseasons =1
Imamo 2 slučaja odredjivanja referentne površine:
1) Dejstvo vetra bez saobraćajnog opterećenja(tu spadaju povrsine venca pešačke staze i izložene
površine rešetkastih nosača):
Aref,x=10*8.876*0.3+9*7.3*0.3+55*0.475+45*0.475=93.838m²

Usvajamo Vb=26m/s : =1.25kg/m³ ;C=4,78-iz tablice interpolacijom dobijamo

Fx=0.5*1.25*26²*4,78*93.838=189,51kN
-Reakcija gornjeg sprega za vetar wlin=1kN/m;Wg1=44,97kN
-Reakcija donjeg sprega za vetar wlin=0,9kN/m; Wg2=49,8kN
2) Dejstvo vetra na opterećen most(uzima se visina delovanja 4m od kota GIŠ-a)

Aref,x=4*55=220m²

Fx=0.5*1.25*26²*4,78*220=444,3kN
-Reakcija gornjeg sprega za vetar wlin=1,61;Wg1=72,8kN
-Reakcija donjeg sprega za vetar wlin=2,71; Wg2=149,3kN
3) Vertikalno dejstvo vetra cemo zanemariti, jer je relevantno samo u slučaju kad je sila vetra veća od
sopstvene težine konstrukcije.

Proračun podužnih nosača:

Proračun podužnih nosača na elastičnim osloncima je dosta složen pa se koristi uprošćen metod:
-Momenti u krajnim poljima -1.0Mo

-Momenti u srednjim poljima -0.8Mo

-Momenti iznad oslonaca -0.75Mo (Mo- moment proste grede podužnog nosača)

-Stalno opterećenje(g=0.9kN/m); Mo=3,4kNm;T=2,475kN

Odredjivanje dinamičkog faktora( L∅=raspon +3m=8.5m)

𝟏. 𝟒𝟒
𝟏. 𝟎 ≥ ∅𝟐 = + 𝟎. 𝟖𝟐 = 𝟏, 𝟑𝟓 ≤ 𝟏. 𝟔𝟕
√𝑳∅ − 𝟎. 𝟐

Šema opterećenja podužnih nosača(pomnožena sa ∅𝟐 )

Uticajna linija za moment proste grede i transverzalnu silu:

Opterećenje od voza:
Mo,max=427.55kNm
Momenti u krajnim poljima - 427.55kNm
Momenti u srednjim poljima -342,04 kNm
Momenti nad osloncima -354,41 kNm
Tmax =380,07kN
usvajamo profil IPE 600(klasa preseka 1)

-Dimenzionisemo prema maksimalnom momentu:

Med=1.35*3.4+1.45*427.55=624,53kNm
Ved=1.35*2,471+1.45*380,07=554,43kNm
Dimenzionisanje prema momentima savijanja:

 Otpornost poprecnog preseka na savijanje oko jace ose: 𝑀𝑦,𝐸𝑑 = 624,53𝑘𝑁𝑚

𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑 = 𝑀𝑐,𝑅𝑑 = = 832.93 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚0
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.75 < 1
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑

 Otpornost poprecnog preseka na smicanje:

Provera izbocavanja rebra na smicanje: ℎ𝑤 = ℎ − 2𝑡𝑓 = 562𝑚𝑚

ℎ𝑤 𝜀
= 49 < 72 → 𝑛𝑖𝑗𝑒 𝑝𝑜𝑡𝑟𝑒𝑏𝑛𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑣𝑒𝑟𝑎 𝑖𝑧𝑏𝑜𝑐𝑎𝑣𝑎𝑛𝑗𝑎 𝑛𝑎 𝑠𝑚𝑖𝑐𝑎𝑛𝑗𝑒
𝑡𝑤 𝜂

 u smeru z ose : 𝑉𝑧,𝐸𝑑 = 554,43 𝑘𝑁

𝑓𝑦

𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑 = 𝐴𝑣,𝑧 ∗ √3
𝛾𝑚0

𝐴𝑣,𝑧 = 𝐴 − 2𝑏𝑓 𝑡𝑓 + (𝑡𝑤 + 2𝑟)𝑡𝑓 = 83.8 𝑐𝑚2

𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑 = 1136.97 𝑘𝑁

𝑉𝑧,𝐸𝑑
= 0.48 < 1 -nije potrebna interakcija
𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑

 Otpornost elementa na bocno-torziono izvijanje:

𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧 𝑘 2 𝐼𝑤 (𝑘 ∗ 𝐿)2 ∗ 𝐺 ∗ 𝐼𝑡
𝑀𝑐𝑟 = 𝑐1 ∗ ∗ [√( ) ∗ + + (𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 )2 − 𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 ]
(𝑘𝐿)2 𝑘𝑤 𝐼𝑧 𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧
𝑘 = 𝑘𝑤 = 1 ; 𝐿 = 550𝑐𝑚 ; 𝑧𝑔 = 0𝑐𝑚
𝑐1 = 1.132 ; 𝑐2 = 0.459
𝑀𝑐𝑟 = 989.62 𝑘𝑁𝑚
Bezdimenzionalna vitkost:
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝜆𝐿𝑡 = √ = 0.75
𝑀𝑐𝑟

𝜙𝐿𝑇 = 0.5 ∗ [1 + 𝛼𝐿𝑇 ∗ (𝜆𝐿𝑡 − 0.2) + 𝜆𝐿𝑡 2 ] = 0.84

1
𝜒𝐿𝑇 = = 0.79
2 2
𝜙𝐿𝑇 + √𝜙𝐿𝑇 − 𝜆𝐿𝑡
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝐿𝑇 ∗ = 657.28 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚1
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.95 < 1
𝑀𝑏,𝑅𝑑
Proračun poprečnih nosača
Poprečni nosači su opterećeni sopstvenom težinu i opterećenjem od podužnih nosača:

Odredjivanje dinamičkog faktora L∅=2*4,8=9.6m

𝟏. 𝟒𝟒
𝟏. 𝟎 ≥ ∅𝟐 = + 𝟎. 𝟖𝟐 = 𝟏, 𝟑𝟏 ≤ 𝟏. 𝟔𝟕
√𝑳∅ − 𝟎. 𝟐

Stalno opterećenje od podužnih nosača( sopstvena težina se uzima pomoću softvera):

Opt. 1: stalno (g)

P=2.42

P=2.42
1.59 1.62 1.59

8.60
Opt. 1: stalno (g)

1.59 1.62 1.59

-8.60

Uticaji u gredi: max T2= 8.60 / min T2= -8.60 kN

Opt. 1: stalno (g)

1.59 1.62 1.59

11.16

Uticaji u gredi: max M3= 11.16 / min M3= -0.00 kNm

Korisno opterećenje od podužnih nosača:
Opt. 2: korisno

P=380.07

P=380.07
1.59 1.62 1.59

380.07
Opt. 2: korisno

1.59 1.62 1.59

-380.07

Uticaji u gredi: max T2= 380.07 / min T2= -380.07 kN

Opt. 2: korisno

1.59 1.62 1.59

604.31

Uticaji u gredi: max M3= 604.31 / min M3= 0.00 kNm

Dimenzionisanje:

Maksimalni moment savijanja M=1.35*11.66+1.45*604,31=892kNm

Maksimalna transverzalna sila V=1.35*8,6+1,45*380,07=562,11kNm
Dimenzionisanje prema momentima savijanja:

 Otpornost poprecnog preseka na savijanje oko jace ose: 𝑀𝑦,𝐸𝑑 = 892 ∗ 2𝑘𝑁𝑚
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑 = 𝑀𝑐,𝑅𝑑 = = 2271,98 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚0
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.8 < 1
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑

 Otpornost poprecnog preseka na smicanje:

Provera izbocavanja rebra na smicanje: ℎ𝑤 = ℎ − 2𝑡𝑓 = 740𝑚𝑚

ℎ𝑤 𝜀
= 37 < 72 → 𝑛𝑖𝑗𝑒 𝑝𝑜𝑡𝑟𝑒𝑏𝑛𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑣𝑒𝑟𝑎 𝑖𝑧𝑏𝑜𝑐𝑎𝑣𝑎𝑛𝑗𝑎 𝑛𝑎 𝑠𝑚𝑖𝑐𝑎𝑛𝑗𝑒
𝑡𝑤 𝜂

 u smeru z ose : 𝑉𝑧,𝐸𝑑 = 562,11 𝑘𝑁

𝑓𝑦
𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑 = 𝐴𝑣,𝑧 ∗ √3
𝛾𝑚0

𝐴𝑣,𝑧 = 𝐴 − 2𝑏𝑓 𝑡𝑓 + (𝑡𝑤 + 2𝑟)𝑡𝑓 = 148 𝑐𝑚2

𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑 = 2008 𝑘𝑁

𝑉𝑧,𝐸𝑑
= 0.27 < 1 -nije potrebna interakcija
𝑉𝑝𝑙,𝑧,𝑅𝑑
 Otpornost elementa na bocno-torziono izvijanje:
𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧 𝑘 2 𝐼𝑤 (𝑘 ∗ 𝐿)2 ∗ 𝐺 ∗ 𝐼𝑡
𝑀𝑐𝑟 = 𝑐1 ∗ ∗ [√( ) ∗ + + (𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 )2 − 𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 ]
(𝑘𝐿)2 𝑘𝑤 𝐼𝑧 𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧
𝑘 = 𝑘𝑤 = 1 ; 𝐿 = 162𝑐𝑚 ; 𝑧𝑔 = 0𝑐𝑚
𝑐1 = 1.132 ; 𝑐2 = 0.459
𝑀𝑐𝑟 = 47419 𝑘𝑁𝑚
Bezdimenzionalna vitkost:
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗𝑓𝑦
𝜆𝐿𝑡 = √ = 0.22<0.4-ne mora provera na BTI
𝑀𝑐𝑟

-Proračun glavnog nosača(-Za proračun glavnog nosača merodavno je dejstvo vetra na opterećen
most.)
Sile u glavnom nosaču usled sopstvene težine:

Odredjivanje dinamičkog faktora L∅=27,5m

𝟏. 𝟒𝟒
𝟏. 𝟎 ≥ ∅𝟐 = + 𝟎. 𝟖𝟐 = 𝟏, 𝟏 ≤ 𝟏. 𝟔𝟕
√𝑳∅ − 𝟎. 𝟐

Šema opterećenja LM71(pomnožena sa ∅𝟐 ) za jednu šinu:

Uticajna linija za normalnu silu pojasnih štapova O1 i O2:

Uticajna linija za normalnu silu pojasnih štapova O3 i O4:

Uticajna linija za normalnu silu štapa D1:

Uticajna linija za normalnu silu štapa D2:

Uticajna linija za normalnu silu štapa D3:

Uticajna linija za normalnu silu štapa D4:

Uticajna linija za normalnu silu štapa D5:

Uticajna linija za normalnu silu štapa V1:

Uticajna linija za normalnu silu štapa V2:

Uticajna linija za normalnu silu štapa V3:

Uticajna linija za normalnu silu štapa V4:

Uticajna linija za normalnu silu štapa V5:

Uticajna linija za normalnu silu štapa U1 i U2:

Uticajna linija za normalnu silu štapa U3 i U4:

Uticajna linija za normalnu silu štapa U5:

-Pošto su pojasevi glavnog nosača sastavni deo gornjeg i donjeg sprega za vetar moramo uzeti dopunske
sile u obzir:

Uticajne linije donjeg sprega za vetar:

U1:

U2:

U3:
U4:

U5:

-Dejstvo vetra(merodavan slučaj opterećen most)- wlin=2.71kN/m

U1=Aut.1*wlin=28*2,71=±75,88kN

U2= Aut.2*wlin=14*2,71=±38kN
U3= Aut.3*wlin=12,5*2,71=±34kN
U4= Aut.4*wlin=22,6*2,71=±61,246kN
U5= Aut.5*wlin=34,38*2,71=±93,17kN
-Dejstvo bočnih udara:
U1=100*1,12=±112kN

U2=100*0,7=±70kN
U3=100*0,91=±91kN
U4=100*1,13=±113kN
U5=100*1,25=±125kN
-Dejstvo sile pokretanja-kočenja:
U1=U2=U3=U4=±602kN
 -Gornji spreg za vetar.
-Horizontalno dejstvo vetra wlin=1,61kN/m

O1=Aut.1*wlin=28*1,61=±45,08kN
O2= Aut.2*wlin=14*1,61=±22,54kN
O3= Aut.3*wlin=12,5*1,61=±20,12kN
O4= Aut.4*wlin=22,6*1,61=±36,386kN
O5= Aut.5*wlin=34,38*1,61=±55,35kN

Merodavne sile za dimenzionisanje

I II III IV V

Bočni
Štap Stalno Korisno od voza Vetar udari Kočenje
O1 -360.27 -1781.15 -45.08 0 0
O2 -360.27 -1781.15 -22.54 0 0
O3 -548.33 -2662.55 -20.12 0 0
O4 -548.33 -2662.5 -36.38 0 0
D1 -349.76 -1671.06 0 0 0
D2 285.29 1354.74 0 0 0
D3 -200 -1040.08 0 0 0
D4 122.39 751.57 0 0 0
D5 -39.13 -571.44 0 0 0
V1 33.12 465.85 0 0 0
V2 -22 -8.23 0 0 0
V3 29.48 440.36 0 0 0
V4 -19.62 -12.8 0 0 0
V5 29.45 440.07 0 0 0
U1 169.37 1005.75 75.88 112 602
U2 169.37 1005.75 38 70 602
U3 370.97 2317.55 34 91 602
U4 370.97 2317.55 61.24 113 602
U5 428.63 2757.9 93.17 125 602
Dimenzionisanje gornjeg pojasnog štapa O4:

Merodavna kombinacija:1.35*I+1.45*II+0.6*1.45*III

Ned= 1,35*548,33+1,45*2662,5+0,6*1,45*36,38=4633kN
Klasa preseka 1:

 Otpornost poprecnog preseka na pritisak: 𝑁𝐸𝑑 = 4633 𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 5957.25𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.78 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑
 Otpornost elementa na izvijanje:
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒 ∗
𝛾𝑚1
1
𝜒= 𝜙 = 0.5 ∗ [1 + 𝛼 (𝜆 − 0.2) + 𝜆2 ]
𝜙 + √𝜙 2 − 𝜆2
𝐴 ∗ 𝑓𝑦 𝜋 2 𝐸𝐼
𝜆=√ 𝑁𝑐𝑟 = 2
𝑁𝑐𝑟 𝐿𝑐𝑟

𝑂𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 𝑂𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧
𝐿𝑐𝑟,𝑦 = 550𝑐𝑚 𝐿𝑐𝑟,𝑧 = 550𝑐𝑚

𝑁𝑐𝑟,𝑦 = 62247 𝑘𝑁 𝑁𝑐𝑟,𝑧 = 60904,76 𝑘𝑁

𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 = 0,386

𝑜𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 → 𝛼 = 0.49
𝑜𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧 → 𝛼 = 0.49
𝜙𝑦 = 𝜙𝑧 = 0,62

𝜒𝑦 = 𝜒𝑧 = 0.904

𝑢𝑠𝑣. 𝜒 = min(𝜒𝑦 ; 𝜒𝑧 )
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝑧 ∗ = 5361.52 > 𝑁𝐸𝑑 = 4633
𝛾𝑀1
Dimenzionisanje zategnute dijagonale D2(IPB300):

Merodavna kombinacija:1.35*I+1.45*II
Ned= 1,35*285,29+1,45*1354,74=2349,51kN

 Otpornost poprecnog preseka na zatezanje: 𝑁𝐸𝑑 = 2349,51 𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 2655,5𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.88 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑

-Pritisnuta dijagonala D3:

Merodavna kombinacija:1.35*I+1.45*II

Ned= 1,35*200+1,45*1040,08=1778,12kN
Klasa preseka 1:
 Otpornost poprecnog preseka na pritisak: 𝑁𝐸𝑑 = 1778,12𝑘𝑁
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 4653𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.38 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑
 Otpornost elementa na izvijanje:
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒 ∗
𝛾𝑚1
1
𝜒= 𝜙 = 0.5 ∗ [1 + 𝛼 (𝜆 − 0.2) + 𝜆2 ]
𝜙+ √𝜙 2 − 𝜆2
𝐴 ∗ 𝑓𝑦 𝜋 2 𝐸𝐼
𝜆=√ 𝑁 = 2
𝑁𝑐𝑟 𝑐𝑟 𝐿𝑐𝑟

𝑂𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 𝑂𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧
𝐿𝑐𝑟,𝑦 = 914𝑐𝑚 𝐿𝑐𝑟,𝑧 = 914𝑐𝑚

𝑁𝑐𝑟,𝑦 = 6935,4 𝑘𝑁 𝑁𝑐𝑟,𝑧 = 4473,0 𝑘𝑁

𝜆𝑦 = 0,819 𝜆𝑧 = 1,02

𝑜𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 → 𝛼 = 0.49
𝑜𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧 → 𝛼 = 0.49
𝜙𝑦 = 𝜙𝑧 = 0,62

𝜒𝑦 = 0,65 𝜒𝑧 = 0,528

𝑢𝑠𝑣. 𝜒 = min(𝜒𝑦 ; 𝜒𝑧 )
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝑧 ∗ = 2456,78 > 𝑁𝐸𝑑 = 1778,12𝑘𝑁
𝛾𝑀1
-Dimenzionisanje vertikale V1(IPB300):

Merodavna kombinacija:1.35*I+1.45*II
Ned= 1,35*200+1,45*1040,08=1778,12kN

 Otpornost poprecnog preseka na zatezanje: 𝑁𝐸𝑑 = 1778,12 𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 2655,5𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.67 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑
-Dimenzionisanje donjeg pojasnog štapa U4:

Merodavna kombinacija:1.35*I+1.45*II+0.6*1.5*III+1*IV+1*V
Ned= 1,35*428,63+1,45*2757,9+0,9*93,17+1*125+1*602=5388,46kN

 Otpornost poprecnog preseka na zatezanje: 𝑁𝐸𝑑 = 5388,46 𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 5957,25𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.9 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑

-Dimenzionisanje donjeg sprega za vetar:

Uticajna linija za dijagonalu D1:

Uticajna linija za dijagonalu D5:

Pošto je merodavnija dijagonala D1 nju cemo dimenzionisati i isti presek usvojiti u D5:
Presečne sile u dijagonali D1:

Od vetra na opterećen most: wlin=2,71; Aut=22.71

D1=22,55*2.71=61,11kN
Od bočnih udara:
D1=0,82*100=82kN
Merodavna sila za dimenzionisanje:
D1=1.5*61.11+82=-173,66kN

-usvajamo 2L 110x110x10
-Gornji spreg za vetar:
-Uticajna linija za D1:

-Uticajna linija za D4:

Pošto je merodavnija dijagonala D1 nju cemo dimenzionisati i isti presek usvojiti u D4:
Presečne sile u dijagonali D1:
Od vetra na opterećen most: wlin=1,61kN/m; Aut=18,9

D1=18,9*1,61=-30,429kN
Merodavna sila za dimenzionisanje:
D1=1.5*30,43=-45,65kN
-usvajamo 2L 90x90x9
Uticajna linija za V5:

Presečne sile u vertikali V5:

Od vetra na opterećen most: wlin=1,61kN/m
V5=-14,38kN
Merodavna sila za dimenzionisanje:

V5=1.5*14,38=-23,57kN
-usvajamo IPE 300

Spreg za bočne udare:

Uticajna linija za vertikalu:

Uticajna linija za dijagonalu:

max V=1*100=100kN
max D=0,98*100=98kN
Spreg za kočenje:
K=602; P=K/2=301kN
Šema opterećenja:

Sile u štapovima:

Za štap O1 usvajamo 4L 90x90x9

Za štap O2 usvajamo 2L 90x90x9
 Dimenzionisanje portala:
Uloga portala je da prenese reakciju gornjeg sprega za vetar, na donji spreg za vetar ili direktno u ležista.
Portal obrazuju dva vertikalna štapa (vertikale ili dijagonale glavnog nosača), i dva horizontalna štapa, od
kojih je donji poprečni nosač, a gornji vertikala sprega za vetar.

Analiza opterećenja:
-Dejstvo vetra:
- reakcija gornjeg sprega za vetar:
Wh=36.4kN

-reakcija poduznih nosača od sopstvene težine:

G=42kN
-reakcija poduznih nosača usled pokretnog opterećenja:
P1=380.07kN
-reakcija poduznih nosača službenih staza:
P2=20kN
Kombinacije opterećenja:

Anvelope za kombinacije opterećenja:

Anvelopa za normalnu silu:

-Anvelopa za transverzalnu silu:

Anvelopa za moment savijanja:

-Dimenzionisanje vertikale (IPB 300):
Uticaji:
Med=199,77kNm; Ved=30,96kN; Ned=-49.43kN

 Otpornost poprecnog preseka na pritisak: 𝑁𝐸𝑑 = 49,43𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 3501,5 𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.01 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑

 Otpornost poprecnog preseka na savijanje: 𝑀𝐸𝑑 = 199,77 𝑘𝑁𝑚

𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 𝑀𝑐,𝑅𝑑 = = 438,46 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚0
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.46 < 1
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑

 Otpornost poprecnog preseka na smicanje:

Provera izbocavanja rebra na smicanje: ℎ𝑤 = ℎ − 2𝑡𝑓 = 444 𝑚𝑚

ℎ𝑤 𝜀
= 37 < 72 → 𝑛𝑖𝑗𝑒 𝑝𝑜𝑡𝑟𝑒𝑏𝑛𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑣𝑒𝑟𝑎 𝑖𝑧𝑏𝑜𝑐𝑎𝑣𝑎𝑛𝑗𝑎 𝑛𝑎 𝑠𝑚𝑖𝑐𝑎𝑛𝑗𝑒
𝑡𝑤 𝜂
𝑓𝑦

𝑉𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 𝐴𝑣 ∗ √3
𝛾𝑚0
𝐴𝑣 = 𝐴 − 2𝑏𝑓 𝑡𝑓 + (𝑡𝑤 + 2𝑟)𝑡𝑓 = 47,35 𝑐𝑚2
𝑉𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 642,43 𝑘𝑁

𝑉𝐸𝑑
= 0.04 < 1
𝑉𝑝𝑙,𝑅𝑑

 Interakcija M-N-V

Poprecna sila
Uslov redukcije plasticne otpornosti na savijanje:

𝑉𝐸𝑑 > 0.5 ∗ 𝑉𝑝𝑙,𝑅𝑑

30,96 < 0.5 ∗ 642,43 → 𝑛𝑒𝑚𝑎 𝑟𝑒𝑑𝑢𝑘𝑐𝑖𝑗𝑒

Uzduzna sila
Uslov redukcije plasticne otpornosti na savijanje
0.5 ∗ ℎ𝑤 ∗ 𝑡𝑤 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝐸𝑑 > 0.25 ∗ 𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 𝑁𝐸𝑑 >
𝛾𝑚0

49,43 < 0.25 ∗ 3501,5 49,43 < 875,37

→ 𝑛𝑒𝑚𝑎 𝑟𝑒𝑑𝑢𝑘𝑐𝑖𝑗𝑒
 Otpornost elementa na izvijanje:
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒 ∗
𝛾𝑚1
1
𝜒= 𝜙 = 0.5 ∗ [1 + 𝛼 (𝜆 − 0.2) + 𝜆2 ]
𝜙+ √𝜙 2 − 𝜆2
𝐴 ∗ 𝑓𝑦 𝜋 2 𝐸𝐼
𝜆=√ 𝑁 = 2
𝑁𝑐𝑟 𝑐𝑟 𝐿𝑐𝑟

𝑂𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 𝑂𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧
𝐿𝑐𝑟,𝑦 = 910𝑐𝑚 𝐿𝑐𝑟,𝑧 = 910𝑐𝑚
𝑁𝑐𝑟,𝑦 = 6300 𝑘𝑁 𝑁𝑐𝑟,𝑧 = 2142,55 𝑘𝑁
𝜆𝑦 = 0.746 𝜆𝑧 = 1,278
𝑘𝑟𝑖𝑣𝑎 𝑖𝑧𝑣𝑖𝑗𝑎𝑛𝑗𝑎 𝑏 𝑜𝑠𝑎 𝑦 − 𝑦 → 𝛼 = 0,34
𝑜𝑠𝑎 𝑧 − 𝑧 → 𝛼 = 0.34
𝜒𝑦 = 0.757 𝜒𝑧 = 0.398
𝑢𝑠𝑣. 𝜒 = min(𝜒𝑦 ; 𝜒𝑧 )
𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑏,𝑧,𝑅𝑑 = 𝜒𝑦 ∗ = 1393,6 > 𝑁𝐸𝑑 = 49,43
𝛾𝑀1
Opornost na BTI:
Pomoću softvera dobijamo Mcr=1780kNm
Med/Mcr=0.11<0,16-zanemarujemo BTI
 Interakcija M-N (savijanje i uzduzna sila)

𝑁𝐸𝑑 𝑀𝑦,𝐸𝑑 𝑁𝐸𝑑 𝑀𝑦,𝐸𝑑

+ 𝑘𝑦𝑦 ≤1 + 𝑘𝑦𝑧 ≤1
𝑁𝑅𝑘 𝑀𝑦,𝑅𝑘 𝑁𝑅𝑘 𝑀𝑦,𝑅𝑘
𝜒𝑦 ∗ 𝛾 𝜒𝐿𝑇 ∗ 𝛾 𝜒𝑧 ∗ 𝛾 𝜒𝐿𝑇 ∗ 𝛾
𝑚1 𝑚1 𝑚1 𝑚1

𝑁𝐸𝑑
𝑘𝑦𝑦 = 𝑐𝑚𝑦 ∗ [1 + (𝜆𝑦 − 0.2) ∗
𝑁𝑏,𝑅𝑑
𝑐𝑚𝑦 = 0.2 + 0.8 ∗ 𝛼𝑠
𝑀𝑠 = 0
𝛼𝑠 = =0
𝑀ℎ
𝑐𝑚𝑦 = 0.2 < 0.4 → 𝑢𝑠𝑣 0.4
𝑘𝑦𝑦 = 0.405 ; 𝑘𝑦𝑧 = 0.6 ∗ 𝑘𝑦𝑦 = 0,638

49,43 199
+ 0.405 ∗ = 0.22 < 1
2594 438,46
0,757 ∗ 1 1∗ 1
-Rigla(IPE 300):

Uticaji:
Med=103kNm; ; Ned=-30,96kN

 Otpornost poprecnog preseka na pritisak: 𝑁𝐸𝑑 = 30,96𝑘𝑁

𝐴 ∗ 𝑓𝑦
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑 = = 1150 𝑘𝑁
𝛾𝑚0
𝑁𝐸𝑑
= 0.03 < 1
𝑁𝑝𝑙,𝑅𝑑
 Otpornost poprecnog preseka na savijanje: 𝑀𝐸𝑑 = 103𝑘𝑁𝑚
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 𝑀𝑐,𝑅𝑑 = = 147,68 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚0
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.7 < 1
𝑀𝑝𝑙,𝑦,𝑅𝑑

 Otpornost elementa na bocno-torziono izvijanje:

𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧 𝑘 2 𝐼𝑤 (𝑘 ∗ 𝐿)2 ∗ 𝐺 ∗ 𝐼𝑡
𝑀𝑐𝑟 = 𝑐1 ∗ ∗ [√( ) ∗ + + (𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 )2 − 𝑐2 ∗ 𝑧𝑔 ]
(𝑘𝐿)2 𝑘𝑤 𝐼𝑧 𝜋 2 ∗ 𝐸 ∗ 𝐼𝑧
𝑘 = 𝑘𝑤 = 1 ; 𝐿 = 480𝑐𝑚 ; 𝑧𝑔 = 0𝑐𝑚
𝑐1 = 1.132 ; 𝑐2 = 0.459
𝑀𝑐𝑟 = 345𝑘𝑁𝑚
Bezdimenzionalna vitkost:
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝜆𝐿𝑡 = √ = 0.65
𝑀𝑐𝑟
kriva izvijanja a-𝛼𝐿𝑇

𝜙𝐿𝑇 = 0.5 ∗ [1 + 𝛼𝐿𝑇 ∗ (𝜆𝐿𝑡 − 0.2) + 𝜆𝐿𝑡 2 ] = 0.76

1
𝜒𝐿𝑇 = = 0.8
2 2
𝜙𝐿𝑇 + √𝜙𝐿𝑇 − 𝜆𝐿𝑡
𝑊𝑝𝑙,𝑦 ∗ 𝑓𝑦
𝑀𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝐿𝑇 ∗ = 118,14 𝑘𝑁𝑚
𝛾𝑚1
𝑀𝑦,𝐸𝑑
= 0.87 < 1
𝑀𝑏,𝑅𝑑
PRORAČUN MONTAŽNOG NASTAVKA ZATEGNUTOG POJASA GLAVNOG NOSAČA

Karakteristike profila:

Ned=5388,46kN

Normalna sila se dijeli na onu koju prima rebro i onu koju prima flanša:

𝐴𝑓 = 𝑏 × 𝑡𝑓 = 400𝑚𝑚 × 30 𝑚𝑚 = 12000 𝑚𝑚2

𝐴𝑓 12000𝑚𝑚2
𝑁𝑓,𝐸𝑑 = 𝑁𝐸𝑑 × = 5388,46𝑘𝑁 × = 2550,7 𝑘𝑁
𝐴 25350𝑚𝑚2
𝑁𝐸𝑑 − 𝑁𝑓,𝐸𝑑
𝑁𝑤,𝐸𝑑 = = (5388,46 𝑘𝑁 − 2550,7 )/2𝑘𝑁 = 1418,9 𝑘𝑁
2
Nožica:
Optimalni prečnik zavrtnja:

opt 𝑑0 = √5 × 𝑡𝑠𝑚𝑖𝑛 − 0,2 = √5 × 3 − 0,2 = 36,7𝑚𝑚

Usvojeni upasovani zavrtnjevi M30. Zazor ∆d≤0,3mm

Minimalni razmaci zavrtnjeva:

𝑒1,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 36 𝑚𝑚

𝑒2,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 36 𝑚𝑚

𝑝1,𝑚𝑖𝑛 = 2,2𝑑0 = 66 𝑚𝑚

𝑝2,𝑚𝑖𝑛 = 2,4𝑑0 = 72 𝑚𝑚
 Kontrola nosivosti oslabljenog neto presjeka:
𝑁𝑓,𝐸𝑑 ≤ 𝑁𝑓,𝑅𝑑

𝐴 × 𝑓𝑦 12000 × 235
𝑁𝑓,𝑅𝑑 = = = 2563,6 𝑘𝑁 > 𝑁𝑓,𝐸𝑑
𝛾𝑀0 1,1
0,9 × (𝐴𝑓 − 2 × 𝑑0 × 𝑡𝑓 ) × 𝑓𝑢 0,9 × (12000 − 2 × 30 × 30) × 360
𝑁𝑓,𝑅𝑑 = = = 2644 𝑘𝑁 > 𝑁𝑓,𝐸𝑑
𝛾𝑀2 1,25

Proračun podvezica:
Mjerodavno:
0,9 × 𝐴𝑛𝑒𝑡,𝑓,𝑝 × 𝑓𝑢
𝑁𝑓,𝑅𝑑 =
𝛾𝑀2
𝑁𝑓,𝐸𝑑 × 𝛾𝑀2 2644 × 1,25 × 1000
𝑡𝑓,𝑝 = = = 30 𝑚𝑚
0,9 × (𝑏𝑓,𝑝 − 2 × 𝑑0 ) × 𝑓𝑢 0,9 × (400 − 2 × 30) × 360

Usvojene dvije podvezice: bf,p x tf,p = 400 mm x 30 mm

Proračun zavrtnjeva:
Kategorija smičućeg spoja: A
𝑁𝑓,𝐸𝑑
𝑛𝑓 =
𝐹𝑅𝑑

𝐹𝑅𝑑 = min(𝐹𝑣,𝑅𝑑 ; 𝐹𝑏,𝑅𝑑 )

Podaci zavrtnja:
fyb = 900 MPa
fub = 1000 Mpa
As = 561 mm2
Fpc=383kN
d0 = 20 mm

Nosivost zavrtnja na smicanje:

𝛼𝑣 × 𝑓𝑢𝑏 × 𝐴 0,6 × 1000 × 561
𝐹𝑣,𝑅𝑑 = 𝑚 × =1× = 𝟐𝟔𝟗, 𝟐𝟖𝒌𝑵
𝛾𝑀2 1,25 × 1000
Nosivost zavrtnja na pritisak po omotaču rupe:
𝛼𝑏 × 𝑓𝑢 × 𝑑 × 𝑡𝑚𝑖𝑛 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑 =
𝛾𝑀2

𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min(𝛼𝑑 ; ; 1)
𝑓𝑢
 𝑒2
𝑘1 = min(2,8 × ; 2,5)
𝑑0
𝑒1 30
𝛼𝑑 = = = 0,4
3𝑑0 3 × 20
𝑓𝑢𝑏 1000
= = 2,78
𝑓𝑢 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟒
𝑒2 30
2,8 × = 2,8 × = 4,2
𝑑0 20

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓

𝒕𝒎𝒊𝒏 = 𝟑𝟎𝒎𝒎
0,5 × 360 × 30 × 30 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑 = = 𝟑𝟐𝟒 𝒌𝑵
1,25 × 1000

Mjerodavno:Fv,Rd=324 kN
2644
𝑛𝑓 = = 8,16
324
Usvojen broj zavrtnjeva nf = 10

10xM30....10.9
Rebro:
Optimalni prečnik zavrtnja:

opt 𝑑0 = √5 × 𝑡𝑠𝑚𝑖𝑛 − 0,2 = √5 × 1,5 − 0,2 = 25𝑚𝑚

Usvojeni upasovani zavrtnjevi M27. Zazor ∆d≤0,3mm

Minimalni razmaci zavrtnjeva:

𝑒1,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 35𝑚𝑚

𝑒2,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 35 𝑚𝑚

𝑝1,𝑚𝑖𝑛 = 2,2𝑑0 = 60 𝑚𝑚

𝑝2,𝑚𝑖𝑛 = 2,4𝑑0 = 65 𝑚𝑚

Kontrola nosivosti oslabljenog neto presjeka:

𝑁𝑤,𝐸𝑑 ≤ 𝑁𝑤,𝑅𝑑
𝐴 × 𝑓𝑦 13350 × 235
𝑁𝑤,𝑅𝑑 = = /2 = 1426𝑘𝑁 > 𝑁𝑤,𝐸𝑑
𝛾𝑀0 1,1
0,9 × (𝐴𝑤 − 6 × 𝑑0 × 𝑡𝑤 ) × 𝑓𝑢 0,9 × (13350 − 6 × 27 × 15) × 360
𝑁𝑤,𝑅𝑑 = = /2 = 1429,2 𝑘𝑁 > 𝑁𝑤,𝐸𝑑
𝛾𝑀2 1,25
 Proračun podvezica:
Mjerodavno:
0,9 × 𝐴𝑛𝑒𝑡,𝑤,𝑝 × 𝑓𝑢
𝑁𝑓,𝑅𝑑 =
𝛾𝑀2
𝑁𝑤,𝐸𝑑 × 𝛾𝑀2 1418,9 × 1,25 × 1000
𝑡𝑤,𝑝 = = = 16,46 𝑚𝑚
0,9 × (𝑏𝑤,𝑝 − 6 × 𝑑0 ) × 𝑓𝑢 0,9 × (440 − 6 × 27) × 430

Usvojene dvije podvezice: bw,p x tw,p = 440 mm x 18 mm

Proračun zavrtnjeva:
Kategorija smičućeg spoja: A
𝑁𝑤,𝐸𝑑
𝑛𝑤 =
𝐹𝑅𝑑

𝐹𝑅𝑑 = min(𝐹𝑣,𝑅𝑑 ; 𝐹𝑏,𝑅𝑑 )

Podaci zavrtnja:
fyb = 900 MPa
fub = 1000 Mpa
As = 459 mm2
d0 = 20 mm

Nosivost zavrtnja na smicanje:

𝛼𝑣 × 𝑓𝑢𝑏 × As 0,6 × 1000 × 459
𝐹𝑣,𝑅𝑑 = 𝑚 × = = 𝟐𝟐𝟎, 𝟑 𝒌𝑵
𝛾𝑀2 1,25 × 1000
Nosivost zavrtnja na pritisak po omotaču rupe:
𝛼𝑏 × 𝑓𝑢 × 𝑑 × 𝑡𝑚𝑖𝑛 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑 =
𝛾𝑀2

𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min(𝛼𝑑 ; ; 1)
𝑓𝑢
𝑒2
𝑘1 = min(2,8 × ; 2,5)
𝑑0
𝑒1 35
𝛼𝑑 = = = 0,4
3𝑑0 3 × 27
𝑓𝑢𝑏 1000
= = 2,78
𝑓𝑢 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟒
𝑒2 30
2,8 × = 2,8 × = 4,2
𝑑0 20

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓

𝒕𝒎𝒊𝒏 = 𝟏𝟖𝒎𝒎
0,5 × 360 × 27 × 15 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑 = = 𝟏𝟒𝟓, 𝟖 𝒌𝑵
1,25 × 1000
Mjerodavno:Fb,Rd=145,8 kN
1419
𝑛𝑤 = = 9,73
145,8
Usvojen broj zavrtnjeva nw = 10

10xM20....10.9
Proračun veze podužnog i popečnog nosača:
Karakteristike profila:IPE 600

Presječne sile:
Med=624,53kNm
Ved=554,43kNm

Odabir zavrtnjeva s obzirom na flanšu grede:

opt 𝑑0 = √5 × 𝑡𝑠𝑚𝑖𝑛 − 0,2 = √5 × 1,2 − 0,2 = 22,4𝑚𝑚

Odabrano M20 (upasovani).

Proračun kontinuitet lamele i njene veze:

𝑀𝐸𝑑 624,53
𝑁𝑡,𝐸𝑑 = = = 1041 𝑘𝑁
ℎ 0,6
𝑁𝑡,𝐸𝑑 × 𝛾𝑀2 1041 × 1,25 × 1000
𝑡𝑝 = = = 22,31 𝑚𝑚
0,9 × (𝑏𝑝 − 2 × 𝑑0 ) × 𝑓𝑢 0,9 × (220 − 2 × 20) × 360

𝑁𝑡,𝐸𝑑 × 𝛾𝑀0 1041 × 1,10 × 1000

𝑡𝑝 = = = 22,14 𝑚𝑚
𝑏𝑝 × 𝑓𝑦 220 × 235

Usvojeno: tp=24mm
 Proračun zavrtnjeva:
Minimalni i usvojeni razmaci:

𝑒1,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 24 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 30 𝑚𝑚

𝑒2,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 24 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 30 𝑚𝑚

𝑝1,𝑚𝑖𝑛 = 2,2𝑑0 = 44 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 50 𝑚𝑚

𝑝2,𝑚𝑖𝑛 = 2,4𝑑0 = 48 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 90 𝑚𝑚

Podaci zavrtnjeva:
M20..8.8
fyb = 640 MPa
fub = 800 Mpa
As = 245 mm2
A = 314 mm2
d0 = 20 mm

Kategorija smičućeg spoja: A

𝑁𝑡,𝐸𝑑
𝑛𝑓 =
𝐹𝑅𝑑

𝐹𝑅𝑑 = min(𝐹𝑣,𝑅𝑑 ; 𝐹𝑏,𝑅𝑑 )

Nosivost zavrtnja na smicanje:

𝛼𝑣 × 𝑓𝑢𝑏 × 𝐴 0,6 × 800 × 245
𝐹𝑣,𝑅𝑑 = 𝑚 × = 1× = 𝟗𝟒, 𝟏𝟎 𝒌𝑵
𝛾𝑀2 1,25 × 1000
Nosivost zavrtnja na pritisak po omotaču rupe:
𝛼𝑏 × 𝑓𝑢 × 𝑑 × 𝑡𝑚𝑖𝑛 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑 =
𝛾𝑀2

𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min(𝛼𝑑 ; ; 1)
𝑓𝑢
𝑒2
𝑘1 = min(2,8 × ; 2,5)
𝑑0
𝑒1 30
𝛼𝑑 = = = 0,5
3𝑑0 3 × 20
𝑓𝑢𝑏 800
= = 2,22
𝑓𝑢 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟓
𝑒2 30
2,8 × = 2,8 × = 4,2
𝑑0 20

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓
 𝒕𝒎𝒊𝒏 = 𝟏𝟗𝒎𝒎
0,5 × 360 × 20 × 19 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑 = = 𝟏𝟑𝟔, 𝟖 𝒌𝑵
1,25 × 1000

Mjerodavno:Fb,Rd=94,1kN
1041
𝑛𝑓 = = 11,06
94,1
Usvojen broj zavrtnjeva nf = 12

12xM20....8.8
Prenos smičuće sile pomoću priključnih ugaonika:

Odabir zavrtnjeva s obzirom na rebro grede:

opt 𝑑0 = √5 × 𝑡𝑠𝑚𝑖𝑛 − 0,2 = √5 × 1,2 − 0,2 = 22,4𝑚𝑚

Odabrano M20 (upasovani).

S obzirom na veličinu zavrtnja biramo ugaonik L250x250x20 mm. Udaljenost ruba L profila i rupe c =
50 mm.

Minimalni i usvojeni razmaci:

𝑒1,𝑚𝑖𝑛 = 1,2𝑑0 = 24 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 25 𝑚𝑚

𝑝1,𝑚𝑖𝑛 = 2,2𝑑0 = 44 𝑚𝑚 ; 𝑈𝑠𝑣𝑜𝑗𝑒𝑛𝑜: 45 𝑚𝑚

Nosivost veze:

𝑽𝑹𝒅 = 𝒎𝒊𝒏𝟏𝟔
𝟏=𝟏 𝑽𝑹𝒅,𝒊

Zavrtnji serije 1:
1. Nosivost zavrtnja na smicanje (m=2)

𝛼𝑣 × 𝑓𝑢𝑏 × 𝐴 0,6 × 800 × 245

𝐹𝑣,𝑅𝑑 = 𝑚 × =2× = 188,16 𝑘𝑁
𝛾𝑀2 1,25 × 1000

n × 𝐹𝑣,𝑅𝑑 5 × 188,16
𝑉𝑅𝑑,1 = = = 𝟓𝟖𝟕, 𝟕𝟏 𝐤𝐍
2 2
6×𝑒
√1 + ( ) √1 + ( 6 × 50 )
( 𝑛 + 1) × 𝑝1 (5 + 1) × 45

2. Nosivost priključnih ugaonika na pritisak po omotaču rupe (2t L):

2 × 𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝐿 × 𝑑 × 𝑡𝐿 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑,𝑣𝑒𝑟 =
𝛾𝑀2
 𝑒1p 𝑝1 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( ; − 0,25; ; 1)
3𝑑0 3𝑑0 𝑓𝑢𝐿
𝑒2p
𝑘1 = min(2,8 × − 1,7; 2,5)
𝑑0
𝑒1p 25
𝛼𝑑 = = = 0,52
3𝑑0 3 × 16
𝑓𝑢𝑏 800
= = 2,22
𝑓𝑢𝐿 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟓𝟐
𝑒2p 40
2,8 × − 1,7 = 2,8 × − 1,7 = 5,30
𝑑0 16

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓

𝒕𝟐𝑳 = 𝟏𝟖𝒎𝒎
0,52 × 360 × 16 × 18 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑,𝑣𝑒𝑟 = = 𝟏𝟎𝟕, 𝟖𝟐 𝒌𝑵
1,25 × 1000

2 × 𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝐿 × 𝑑 × 𝑡𝐿 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑,ℎ𝑜𝑟 =
𝛾𝑀2

𝑒2p 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( ; ; 1)
3𝑑0 𝑓𝑢𝐿
𝑒1p 𝑝1
𝑘1 = min(2,8 × − 1,7; 1,4 × − 1,7; 2,5)
𝑑0 3𝑑0
𝑒2p 40
𝛼𝑑 = = = 0,83
3𝑑0 3 × 16
𝑓𝑢𝑏 800
= = 2,22
𝑓𝑢𝐿 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟖𝟑
𝑒1p 25
2,8 × − 1,7 = 2,8 × − 1,7 = 2,675
𝑑0 16
𝑝1 40
1,4 × − 1,7 = 1,4 × − 1,7 = 1,80
3𝑑0 16

𝒌𝟏 = 𝟏, 𝟖𝟎
𝒕𝟐𝑳 = 𝟏𝟖𝒎𝒎
0,83 × 360 × 16 × 18 × 1,80
𝐹𝑏,𝑅𝑑,ℎ𝑜𝑟 = = 𝟏𝟐𝟑, 𝟗𝟏 𝒌𝑵
1,25 × 1000
𝛼=0
 6×𝑒 6 × 50
𝛽= = = 0,2
𝑛 × (𝑛 + 1) × 𝑝1 7 × (7 + 1) × 50
𝒏 𝟕
𝑽𝑹𝒅,𝟐 = = = 𝟔𝟑𝟑, 𝟕𝟓 𝒌𝑵
𝟐 𝟐 𝟐 𝟐
√(𝟏 + 𝒏 × 𝜶) + ( 𝒏 × 𝜷 ) √( 𝟏
) +(
𝟓 × 𝟎, 𝟐
)
𝐹𝑏,𝑅𝑑,𝑣𝑒𝑟 𝐹𝑏,𝑅𝑑,ℎ𝑜𝑟 107,82 123,91

3.Nosivost rebra grede na pritisak po omotaču rupe:

𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝑏𝑤 × 𝑑 × 𝑡𝑏𝑤 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑,𝑣𝑒𝑟 =
𝛾𝑀2

𝑝1 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( − 0,25; ; 1)
3𝑑0 𝑓𝑢𝑏𝑤
𝑒2b
𝑘1 = min(2,8 × − 1,7; 2,5)
𝑑0
𝑝1 50
𝛼𝑑 = − 0,25 = − 0,25 = 0,58
3𝑑0 3 × 16
𝑓𝑢𝑏 800
= = 2,22
𝑓𝑢𝑏𝑤 360

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟓𝟖
𝑒2b 50
2,8 × − 1,7 = 2,8 × − 1,7 = 7,05
𝑑0 16

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓

𝒕𝒃𝒘 = 𝟏𝟐𝒎𝒎
0,58 × 360 × 16 × 12 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑,𝑣𝑒𝑟 = = 𝟖𝟎, 𝟏𝟕 𝒌𝑵
1,25 × 1000

𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝑏𝑤 × 𝑑 × 𝑡𝑏𝑤 × 𝑘1
𝐹𝑏,𝑅𝑑,ℎ𝑜𝑟 =
𝛾𝑀2

𝑒2b 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( ; ; 1)
3𝑑0 𝑓𝑢𝑏𝑤
𝑝1
𝑘1 = min(1,4 × − 1,7; 2,5)
𝑑0
𝑒2p 50
𝛼𝑑 = = = 1,04
3𝑑0 3 × 16
𝑓𝑢𝑏 800
= = 2,22
𝑓𝑢𝑏𝑤 360
 𝜶𝒃 = 𝟏
𝑝1 40
1,4 × − 1,7 = 1,4 × − 1,7 = 1,80
3𝑑0 16

𝒌𝟏 = 𝟏, 𝟖𝟎

𝒕𝒃𝒘 = 𝟏𝟐𝒎𝒎
1 × 360 × 16 × 12 × 1,80
𝐹𝑏,𝑅𝑑,ℎ𝑜𝑟 = = 𝟏𝟏𝟐 𝒌𝑵
1,25 × 1000
𝛼=0
6×𝑒 6 × 50
𝛽= = = 0,25
𝑛 × (𝑛 + 1) × 𝑝1 5 × (5 + 1) × 40
𝒏 𝟓
𝑽𝑹𝒅,𝟑 = = = 𝟖𝟑𝟐, 𝟕𝟖 𝒌𝑵
𝟐 𝟐 𝟐 𝟐
𝒏×𝜷
√(𝟏 + 𝒏 × 𝜶) + ( √( 𝟏 𝟓 × 𝟎, 𝟐𝟓
𝑭𝒃,𝑹𝒅,𝒗𝒆𝒓 𝑭𝒃,𝑹𝒅,𝒉𝒐𝒓 ) 𝟒𝟕, 𝟒𝟒) + ( 𝟓𝟖, 𝟗𝟎 )

Zavrtnjevi serije 2:
4.Nosivost zavrtnja na smicanje:

𝛼𝑣 × 𝑓𝑢𝑏 × 𝐴 0,6 × 800 × 245

𝐹𝑣,𝑅𝑑 = 𝑚 × =2× = 188,16 𝑘𝑁
𝛾𝑀2 1,25 × 1000

𝑽𝑹𝒅,𝟒 = 𝟎, 𝟖 × 𝒏 × 𝑭𝒗,𝑹𝒅 = 𝟎, 𝟖 × 𝟏𝟐 × 𝟏𝟖𝟖, 𝟏𝟔 = 𝟏𝟖𝟎𝟔, 𝟑𝟑 𝐤𝐍

5.Nosivost kraka ugaonika na pritisak po omotaču rupe:

𝑒1p 𝑝1 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( ; − 0,25; ; 1)
3 × 𝑑0 3𝑑0 𝑓𝑢𝐿
𝑒2p 𝑝2
𝑘1 = min(2,8 × − 1,7; 1,4 × − 1,7; 2,5)
𝑑0 𝑑0
𝑒1p 25
= = 0,52
3 × 𝑑0 16 × 3

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟓𝟐

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓
𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝐿 × 𝑑 × 𝑡𝐿 × 𝑘1 0,52 × 360 × 16 × 9 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑 = = = 𝟓𝟑, 𝟗𝟏 𝒌𝑵
𝛾𝑀2 1,25 × 1000

𝑽𝑹𝒅,𝟓 = 𝒏 × 𝑭𝒃,𝑹𝒅 = 𝟏𝟐 × 𝟓𝟑, 𝟗𝟏 = 𝟔𝟒𝟔, 𝟗𝟔 𝐤𝐍

6.Nosivost oslonačkog lima na pritisak po omotaču rupe.

𝑝1 𝑓𝑢𝑏
𝛼𝑏 = min( − 0,25; ; 1)
3𝑑0 𝑓𝑢𝐿
𝑝2
𝑘1 = min(1,4 × − 1,7; 2,5)
𝑑0

𝜶𝒃 = 𝟎, 𝟓𝟖

𝒌𝟏 = 𝟐, 𝟓
𝛼𝑏 × 𝑓𝑢𝑏 × 𝑑 × 𝑡𝑏𝑤 × 𝑘1 0,58 × 360 × 16 × 7,5 × 2,5
𝐹𝑏,𝑅𝑑 = = = 𝟕𝟒, 𝟏𝟐 𝒌𝑵
𝛾𝑀2 1,25 × 1000

𝑽𝑹𝒅,𝟔 = 𝒏 × 𝑭𝒃,𝑹𝒅 = 𝟏𝟎 × 𝟕𝟒, 𝟏𝟐 = 𝟕𝟒𝟏, 𝟐 𝐤𝐍

Nosivost priključnih ugaonika:

7.Nosivost bruto presjeka na smicanje (2t L)
𝟐 × 𝒉𝑳 × 𝒕𝑳 × 𝒇𝒚𝑳 𝟐 × 𝟐𝟓𝟎 × 𝟐𝟎 × 𝟐𝟑𝟓
𝑽𝑹𝒅,𝟕 = = = 𝟕𝟔𝟓, 𝟖𝟖 𝒌𝑵
√𝟑 × 𝟏, 𝟐𝟕 × 𝜸𝑴𝟎 √𝟑 × 𝟏, 𝟐𝟕 × 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎
8.Nosivost neto presjeka na smicanje (2t L)
𝐴𝑣,𝑛𝑒𝑡 = 2 × ℎ𝐿 × 𝑡𝐿 − 5 × 𝑑0 × 𝑡𝐿 = 2 × 250 × 20 − 5 × 16 × 9 = 9280 𝑚𝑚2
𝑨𝒗,𝒏𝒆𝒕 × 𝒇𝒚𝑳 𝟗𝟐𝟖𝟎 × 𝟑𝟔𝟎
𝑽𝑹𝒅,𝟖 = = = 𝟏𝟓𝟒𝟑, 𝟎𝟒 𝒌𝑵
√𝟑 × 𝜸𝑴𝟐 √𝟑 × 𝟏, 𝟐𝟓 × 𝟏𝟎𝟎𝟎
9.Nosivost na cijepanje bloka (2t L)
𝑑0
𝐴𝑛𝑡 = 2 × 𝑡𝐿 × (𝑒2𝑝 − ) = 2 × 9 × (40 − 8) = 558 𝑚𝑚2
2
𝐴𝑛𝑣 = 2 × 𝑡𝐿 × (ℎ𝐿 − 𝑒1 − (𝑛 − 0,5) × 𝑑0 ) = 2 × 9 × (210 − 25 − (5 − 0,5) × 16) = 2034 𝑚𝑚2
𝑨𝒏𝒕 × 𝒇𝒖𝑳 𝑨𝒏𝒗 × 𝒇𝒚𝑳 𝟓𝟓𝟖 × 𝟑𝟔𝟎 𝟐𝟒𝟔𝟔 × 𝟐𝟑𝟓
𝑽𝑹𝒅,𝟗 = 𝟎, 𝟓 × + = 𝟎, 𝟓 × +
𝜸𝑴𝟐 𝜸𝑴𝟏 × √𝟑 𝟏, 𝟐𝟓 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 × √𝟑
= 𝟏𝟐𝟗𝟖, 𝟕𝟖 𝒌𝑵

10.Nosivost na savijanje kraka ugaonika kod serije 1

ℎ𝐿 ≥ 2,73 × 𝑒 → 𝑉𝑅𝑑,10 = ∞

210 > 2,73 × 50 = 136,50 → 𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟎 = ∞

11.Nosivost izbočavanje
𝑡𝐿 ≥ 0,15 × 𝑒𝐿 → 𝑉𝑅𝑑,11 = ∞

9 > 0,15 × 50 = 7,5 → 𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟏 = ∞

12.Nosivost na savijanje kraka ugaonika kod serije 2
ℎ𝐿 ≥ 1,36 × 𝑝2 → 𝑉𝑅𝑑,12 = ∞

210 > 1,36 × 107,50 = 146,20 → 𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟐 = ∞

13.Nosivost na cijepanje bloka kraka ugaonika (serija 2)

𝑑0
𝐴𝑛𝑡 = 2𝑡𝐿 × (𝑒2𝑝 − ) = 18 × (40 − 8) = 576 𝑚𝑚2
2
𝐴𝑛𝑣 = 2𝑡𝐿 × (ℎ𝐿 − 𝑒1𝑝 − (𝑛1 − 0,5) × 𝑑0 ) = 50 × (250 − 25 − (5 − 0,5) × 16) = 7650 𝑚𝑚2

𝑨𝒏𝒕 × 𝒇𝒖𝑳 𝑨𝒏𝒗 × 𝒇𝒚𝑳 𝟓𝟕𝟔 × 𝟑𝟔𝟎 𝟕𝟔𝟓𝟎 × 𝟐𝟑𝟓

𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟑 = 𝟎, 𝟓 × + = + = 𝟏𝟏𝟐𝟒, 𝟑𝟔 𝒌𝑵
𝜸𝑴𝟐 𝜸𝑴𝟏 × √𝟑 𝟏, 𝟐𝟓 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 × √𝟑

Nosivost rebra grede:

14.Nosivost bruto presjeka na smicanje
𝑨𝒃𝒘 × 𝒇𝒚𝒃𝒘 𝟔𝟎𝟎 × 𝟏𝟐 × 𝟐𝟑𝟓
𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟒 = = = 𝟖𝟖𝟗, 𝟏𝟐 𝒌𝑵
𝜸𝑴𝟎 × √𝟑 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 × √𝟑

15.Nosivost neto presjeka na smicanje

𝑨𝒃𝒘,𝒏𝒆𝒕 × 𝒇𝒚𝒃𝒘 (𝟔𝟎𝟎 × 𝟏𝟐 − 𝟓 × 𝟏𝟔 × 𝟕, 𝟏) × 𝟐𝟑𝟓
𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟓 = = = 𝟖𝟕𝟓, 𝟒𝟐 𝒌𝑵
𝜸𝑴𝟎 × √𝟑 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 × √𝟑

16.Nosivost na cijepanje bloka

𝑑0
𝐴𝑛𝑡 = 𝑡𝑏𝑤 × (𝑒2𝑏 − ) = 7,1 × (50 − 8) = 298,2 𝑚𝑚2
2
𝐴𝑛𝑣 = 𝑡𝑏𝑤 × (𝑒1𝑏 + (𝑛1 − 1) × 𝑝1 − (𝑛 − 0,5) × 𝑑0 ) = 7,1 × (42 + 160 − (5 − 0,5) × 16) = 923 𝑚𝑚2

𝑨𝒏𝒕 × 𝒇𝒖𝑳 𝑨𝒏𝒗 × 𝒇𝒚𝑳 𝟐𝟗𝟖, 𝟐 × 𝟑𝟔𝟎 𝟗𝟐𝟑 × 𝟐𝟑𝟓

𝑽𝑹𝒅,𝟏𝟔 = 𝟎, 𝟓 × + = 𝟎, 𝟓 × +
𝜸𝑴𝟐 𝜸𝑴𝟏 × √𝟑 𝟏, 𝟐𝟓 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 𝟏, 𝟏 × 𝟏𝟎𝟎𝟎 × √𝟑
= 𝟕𝟓𝟔, 𝟏𝟑 𝒌𝑵

𝑽𝑹𝒅 = 𝒎𝒊𝒏𝟏𝟔
𝟏=𝟏 𝑽𝑹𝒅,𝒊 = 𝑽𝑹𝒅 ,𝟑 = 𝟓𝟖𝟕, 𝟕𝟏 > 𝑽𝑬𝒅 = 𝟓𝟓𝟒, 𝟒𝟑 𝒌𝑵
-Proračun ugiba i nadvišenje nosača:
Ugib usled stalnog opterećenja u sredini nosača:fg=14.43mm

Ugib usled povremenog opterećenja u sredini nosača:-fp=52.64mm

Ukupni ugib:
f=fg+1/4*fp=27.59mm-usv 28mm
4𝑓
-Nadvišenje se vrši po paraboli: y= 𝑙2 (𝑙 − 𝑥 )𝑥-sa strelom f=28mm

- x=27.5m - y5=28mm
-x=22m y4=26.88mm
-x=16.5m- y3=23.52mm
-x=11m y2=17.92mm
-x=5.5m y1=10,08mm
-Šema nadvišenja: