Modul Makroekonomi

Modul STPM Ekonomi 944/2
Pulau Pinang
1 PENGENALAN
1.1 Aliran pusingan pendapatan negara 2
1.2 Isu makroekonomi 8
1.3 Petunjuk makroekonomi 14
LATIHAN SOALAN PEPERIKSAAN TAHUN-TAHUN LEPAS 18
2 PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA

2.1 Konsep pendapatan negara. 37
2.2 Kaedah menghitung pendapatan negara. 39
2.3 Kegunaan data pendapatan negara. 43
3 KESEIMBANGAN PENDAPATAN NEGARA DAN

DASAR FISKAL
3.1 Pendekatan perbelanjaan agregat pendapatan 68
(AE-Y) : harga tetap
3.2 Analisis permintaan agregat-penawaran agregat 79
(AD-AS) : harga berubah
4 PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA

4.1 Wang 96
4.2 Penawaran Wang 97
4.3 Permintaan Wang 100
4.4 Bank Pusat dan Dasar Kewangan 101
5 PERDAGANGAN DAN KEWANGAN ANTARABANGSA

5.1 Sebab wujud perdagangan antarabangsa. 133
5.2 Faedah berbanding 134
5.3 Sekatan perdagangan antarabangsa 141
5.4 Kadar pertukaran asing 145
5.5 Imbangan pembayaran 150
1
Pulau Pinang
BAB 1: PENGENALAN
1.1 Aliran pusingan pendapatan negara.
1.2 Isu makroekonomi.
1.3 Petunjuk makroekonomi.
1.1 ALIRAN PUSINGAN PENDAPATAN
Aliran pendapatan dan perbelanjaan yang dilakukan oleh isi

Aliran Pusingan
rumah, firma, kerajaan dan sektor luar negara dalam pasaran
Pendapatan
barang dan faktor bagi sesebuah ekonomi.
Aliran dalam bentuk :
(i) faktor-faktor pengeluaran
Aliran Fizikal
(tanah , buruh , modal , usahawan)
(ii) barang dan perkhidmatan
Aliran dalam bentuk :
(i) pendapatan / ganjaran faktor pengeluaran
Aliran Wang
(sewa , upah , bunga , untung)
(ii) perbelanjaan penggunaan (C), tabungan (S)
Tempat barang dan perkhidmatan dijual / dibeli antara sektor
Pasaran Barang dalam ekonomi, dengan harga barang dan perkhidmatan
ditentukan melalui mekanisme harga.
Tempat faktor pengeluaran dijual / dibeli antara sektor dalam
Pasaran Faktor ekonomi, dengan harga faktor ditentukan melalui mekanisme
harga.
2
Pulau Pinang
Pelaku dalam aktiviti ekonomi
Sektor isi rumah Menawarkan faktor pengeluaran kepada firma.

Membeli barang dan perkhidmatan daripada firma.
Membayar cukai pendapatan kepada kerajaan.
Mengimport barang dan perkhidmatan dari luar negara.
Sektor firma Membeli faktor pengeluaran daripada isi rumah.
Melakukan pelaburan swasta.
Membayar cukai keuntungan syarikat kepada kerajaan.
Mengeksport barang dan perkhidmatan dan mengimport
barang modal dan bahan mentah.
Sektor kerajaan Menjalan dan mengawal aktiviti ekonomi.
Melakukan pelaburan awam.
Memugut cukai daripada isi rumah dan firma.
Mengimport kelengkapan pertahanan awam.
Sektor luar negeri Melakukan aktiviti eksport import.
Antara sektor luar negeri dengan isi rumah, firma dan kerajaan.
3
Pulau Pinang
Aliran Pusingan Pendapatan Ekonomi Dua Sektor
2
4
5 6
3 1
Aliran Fizikal
1. Isi rumah menawarkan faktor-faktor pengeluaran ( tanah, buruh, modal dan
usahawan ) kepada firma melalui Pasaran Faktor.
2. Firma menggunakan faktor pengeluaran untuk mengeluarkan barang dan
perkhidmatan kepada isi rumah melalui Pasaran Barang.
Aliran Wang
3. Isi rumah menerima pendapatan daripada faktor-faktor pengeluaran ( Y ) iaitu upah,
sewa, faedah dan untung daripada firma melalui Pasaran Faktor.
4. Isi rumah menggunakan pendapatan untuk membeli barang dan perkhidmatan yang
dihasilkan oleh firma melalui Pasaran Barang yang dinamakan perbelanjaan
penggunaan ( C ).
5. Sebahagian pendapatan isi rumah yang tidak dibelanjakan ditabung di Institusi
Kewangan ( S ).
6. Tabungan isi rumah dipinjamkan kepada firma untuk pelaburan ( I ).
4
Pulau Pinang
Aliran Pusingan Pendapatan Ekonomi Tiga Sektor
11
7
10 10
9 9
8
11
Aliran Fizikal
7. Kerajaan meminta barang dan perkhidmatan daripada firma.
8. Kerajaan meminta faktor-faktor pengeluaran daripada isi rumah.
9. Kerajaan mengeluarkan barang dan perkhidmatan awam kepada isi rumah dan firma.
Aliran Wang
10. Kerajaan mengenakan cukai ( T ) terhadap isi rumah dan Firma.
11. Kerajaan menggunakan hasil dari cukai untuk perbelanjaan kerajaan ( G ).
5
Pulau Pinang
Aliran Pusingan Pendapatan Ekonomi Empat Sektor
14
12
1 15
Aliran Fizikal
12. Firma mengeksport ( X ) barang dan perkhidmatan ke luar negara.
13. Isi rumah, firma dan kerajaan mengimport barang dan perkhidmatan ( M ).
Aliran Wang
14. Sektor isi rumah membuat pembayaran atas barang import.
15. Sektor firma menerima pendapatan atas jualan barangan eksport.
6
Pulau Pinang
Matlamat Makroekonomi
Guna Tenaga Pengangguran berada pada kadar 3% – 4% (pengangguran

Penuh geseran).
Meningkatkan taraf hidup.
Mengelakkan pembaziran sumber.
Meningkatkan pendapatan negara
Meningkatkan pertumbuhan ekonomi.
Memperbaiki Mengukuhkan nilai RM di pasaran pertukaran asing.
Imbangan Meningkatkan rizab mata wang asing.
Pembayaran Menggalakkan pelaburan asing dan pelaburan portfolio ke dalam
negeri.
Menstabilkan harga dalam negeri.
Mencapai Mengekalkan kestabilan kuasa beli dan taraf hidup.
Kestabilan Tingkat Meningkatkan pertumbuhan ekonomi dengan meningkatkan AE.
Harga Menggalakkan tabungan kerana pulangan benar yang stabil.
Menggalakkan pelaburan kerana kos pelaburan yang stabil.
Meningkatkan eksport dan mengurangkan import.
Mencapai Meningkatkan taraf hidup melalui pendapatan per kapita yang
Pertumbuhan tinggi.
Ekonomi Yang Mewujudkan peluang pekerjaan dan mengurangkan
Tinggi pengangguran.
Meningkatkan pelaburan langsung asing dan pelaburan domestik.
Mengatasi masalah kemiskinan.
7
Pulau Pinang
1.2 ISU MAKROEKONOMI
(A) Inflasi
Takrifan : Kenaikan tingkat harga umum barang dan perkhidmatan secara
berterusan dan tidak terbatas.
Kesan : Pendapatan masyarakat merosot, kuasa beli turun, kos sara hidup
meningkat, taraf hidup turun.
: Perbelanjaan penggunaan meningkat, tabungan turun, jejas simpanan
modal negara.
: Agihan pendapatan semakin tidak setara.
: Aliran modal keluar negara semakin meningkat - kenaikan kos
pengeluaran.
: Harga eksport meningkat, permintaan eksport turun, daya saing industri
tempatan turun.
: Kadar pertukaran mata wang tempatan mengalami susut nilai.
Langkah : Dasar fiskal menguncup ( Dasar belanjawan lebihan )

Kerajaan mengurangkan G, AE turun, Y turun atau Y tetap jika berlaku
guna tenaga penuh, AD turun dan harga turun.
Atau
Kerajaan meningkatkan T, Yd turun, C turun, AE turun, Y turun, AD
turun dan harga turun.
Atau
Kerajaan mengurangkan G dan meningkatkan T, AE turun, Y turun, AD
turun dan harga turun.
: Dasar kewangan menguncup

Bank pusat akan mengurangkan jumlah penawaran wang, kadar bunga
meningkat, pelaburan turun, AE turun, AD turun, Y turun dan harga
turun.
Atau
Menaikkan kadar bunga, kos meminjam meningkat, pinjaman
berkurangan, AE turun, AD turun, Y turun dan harga turun.
8
Pulau Pinang
: Dasar kawalan langsung
Dasar harga maksimum iaitu menetapkan harga yang lebih rendah
daripada harga pasaran, harga terkawal, inflasi dapat dikawal.
: Dasar sebelah penawaran

Menurunkan cukai pendapatan syarikat, keuntungan selepas cukai
bertambah, pengeluaran meningkat, penawaran agregat bertambah dan
harga turun.
Kepentingan : Kestabilan tingkat harga ialah kenaikan / penurunan harga < 4%.
: Inflasi dan kadar bunga stabil kegiatan ekonomi semakin meningkat,
pelaburan meningkat, tabungan meningkat, nilai aset kewangan stabil
kerana pulangan benar stabil.
: Eksport meningkat dan import kurang - kestabilan sektor luar negara.
: Meningkatkan perbelanjaan agregat, pendapatan negara dan
pertumbuhan ekonomi.
(B) Pengangguran
Takrifan : Jumlah tenaga buruh yang aktif dan sanggup bekerja tetapi belum
mendapat pekerjaan.
Rumus : Pengangguran = Jumlah tenaga buruh – Jumlah guna tenaga
Kesan : Pembaziran tenaga buruh - menjejaskan pertumbuhan ekonomi.

: Kadar kemiskinan meningkat, taraf hidup masyarakat merosot, dan
agihan pendapatan semakin tidak setara.
: Meningkatkan kos sosial - peningkatan masalah jenayah dan
merosakkan institusi kekeluargaan. Masalah kecurian, meragut,
penderaan, keruntuhan rumah tangga meningkat.
: Perbelanjaan kerajaan meningkat - meningkatkan subsidi, bayaran
pindahan dan kemudahan rakyat untuk meningkatkan kebajikan rakyat.
9
Pulau Pinang
Langkah : Dasar fiskal mengembang ( Dasar belanjawan kurangan )
Kerajaan akan menurunkan T atau menambahkan G. Maka AE dan AD
meningkat dan Y meningkat. Guna tenaga meningkat.
: Dasar kewangan mengembang

Bank pusat akan menambahkan bekalan wang dan menurunkan kadar
bunga. Maka AE dan AD meningkat dan Y meningkat. Guna tenaga
meningkat.
: Kemahiran dan pendidikan yang bersesuaian

Menambah bilangan institusi kemahiran dan menambah bilangan pelajar
untuk keperluan bidang tertentu seperti sains dan teknologi.
Kepentingan : Tingkat guna tenaga penuh - ekonomi menggunakan semua faktor

pengeluaran yang ada dengan kadar pengangguran < 4% - cuma berlaku
pengangguran geseran.
: Kegiatan ekonomi semakin meningkat-keluaran negara meningkat -
pertumbuhan ekonomi meningkat - pendapatan negara meningkat -
masalah kemiskinan semakin berkurangan.
: Mencapai Keluaran Negara Kasar (KNK) sebenar = KNK potensi
(C) Pertumbuhan Ekonomi

Takrifan : Perkembangan kegiatan ekonomi dari semasa ke semasa yang
menyebabkan keluaran negara benar semakin meningkat berbanding
tahun sebelumnya. Pertambahan dalam pengeluaran barang dan
perkhidmatan dalam ekonomi.
Kesan pertumbuhan ekonomi yang menurun / negatif

: Kegiatan ekonomi semakin merosot - banyak firma terpaksa ditutup - pengangguran
meningkat.
: Keluaran negara dan pendapatan negara menurun - masalah kemiskinan meningkat -
perbelanjaan kerajaan meningkat.
10
Pulau Pinang
Langkah : Membangunkan kemudahan infrastruktur
Kerajaan membangun dan memajukan pelbagai kemudahan infrastruktur.
Contoh, jaringan pengangkutan darat, udara dan laut yang menyeluruh.
Lapangan terbang, pelabuhan yang memudahkan urusan keluar masuk
negara dan perdagangan antarabangsa.
Kemudahan teknologi maklumat juga diperluaskan.
: Meningkatkan taraf pendidikan

Menyediakan peluang pendidikan dalam pelbagai bidang terutama sains
dan teknologi.
Penubuhan pelbagai kolej, universiti dan pusat-pusat kemahiran. Ini
untuk melahirkan tenaga kerja profesional dan buruh mahir yang sangat
penting untuk meningkatkan produktiviti.
: Menggalakkan pelaburan langsung asing

Pelaburan langsung asing sangat penting untuk membangunkan sektor-
sektor penting seperti perkilangan, industri minyak dan gas. Ini
menyumbang kepada penubuhan industri dan produk baru dan
perkembangan teknologi baru. Contoh galakan seperti taraf perintis dan
elaun pelaburan.
Kepentingan : Setiap negara berhasrat mencapai pertumbuhan ekonomi yang tinggi -

tingkat kegiatan ekonomi tinggi - pendapatan negara tinggi - pelaburan
langsung asing dan tempatan meningkat - peluang pekerjaan meningkat -
kuasa beli masyarakat meningkat.
: Mengurangkan masalah kemiskinan, ramai penduduk mendapat
pekerjaan - pendapatan masyarakat meningkat.
: Hasil kerajaan meningkat - cukai keuntungan syarikat dan cukai
pendapatan.
: Hutang kerajaan berkurang - hasil kerajaan meningkat.
: Taraf hidup masyarakat meningkat.
: Pendapatan negara meningkat - pendapatan per kapita meningkat -
kebajikan masyarakat meningkat.
11
Pulau Pinang
: Kestabilan sosiopolitik - agihan pendapatan semakin seimbang -
institusi kekeluargaan semakin baik - masalah jenayah semakin
berkurang.
(D) Imbangan Pembayaran

Takrifan : Suatu rekod kewangan yang menunjukkan aliran masuk dan keluar
wang serta modal sesebuah negara dengan negara-negara lain dalam
tempoh tertentu.
Rumus : Imbangan Pembayaran

= Akaun Semasa + Akaun Modal + Akaun Kesilapan dan Ketinggalan
Konsep : Imbangan Pembayaran Lebihan ( Surplus )

- aliran wang masuk ke dalam negara melebihi aliran keluar wang ke luar
negara.
⮚ Imbangan keseluruhan bernilai positif.
⮚ Menguntungkan negara - rizab mata wang asing meningkat - nilai
mata wang negara di pasaran pertukaran asing meningkat -
meningkatkan keupayaan negara membiayai import negara.
: Imbangan Pembayaran Kurangan ( Defisit )

- aliran wang masuk ke dalam negara kurang berbanding aliran keluar
wang ke luar negara.
⮚ Imbangan keseluruhan bernilai negatif.
⮚ Merugikan negara - rizab mata wang asing merosot - nilai mata
wang negara di pasaran pertukaran asing merosot - mengurangkan
keupayaan negara membiayai import negara.
: Imbangan Pembayaran Terimbang

- aliran wang masuk ke dalam negara sama dengan aliran keluar wang ke
luar negara.
⮚ Imbangan keseluruhan adalah sifar.
12
Pulau Pinang
Kesan Imbangan Pembayaran Kurangan (Defisit) :
- Rizab mata wang asing berkurang.
- Susut nilai mata wang negara.
- Pelaburan langsung asing dan pelaburan portfolio berkurang.
- Industri berorientasikan eksport berkurang.
- Guna tenaga berkurang.
- Pengangguran meningkat.
Langkah : Menggalakkan eksport.

Kerajaan beri subsidi eksport dan taraf perintis.
: Mengawal import.
Kerajaan mengenakan tarif dan kuota.
: Kawalan pertukaran asing.

Kerajaan mengehadkan pembelian mata wang asing untuk tujuan import.
: Devaluasi.
Kerajaan menurunkan nilai mata wang negara.
13
Pulau Pinang
1.3 PETUNJUK MAKROEKONOMI
Takrifan : Data statistik tentang kegiatan ekonomi negara yang digunakan sebagai alat
pengukur dalam menilai pencapaian kegiatan ekonomi negara.
(A) Keluaran Negara Kasar (KNK)

Nilai barang akhir dan perkhidmatan yang Jika PFbLN positif maka
dikeluarkan oleh semua faktor pengeluaran milik KNK akan bertambah.
negara tersebut, tanpa mengira sama ada keluaran Jika PFbLN negatif maka
itu dilakukan di dalam negara atau di luar negara. KNK akan berkurang.
(B) Kitaran Perniagaan

Keadaan ekonomi yang melambung dan meleset
dalam jangka masa tertentu.
KNK potensi
KNK boleh dicapai sekiranya menggunakan semua Jika KNK sebenar melebihi
KNK potensi maka ekonomi
faktor pengeluaran yang ada dalam ekonomi.
mengalami inflasi.
- sentiasa meningkat dari setahun ke setahun.
- merupakan pendapatan negara guna tenaga penuh Jika KNK sebenar kurang
(Yf). dari KNK potensi maka
ekonomi mengalami deflasi.
KNK sebenar Jika KNK sebenar sama

KNK yang sebenarnya dicapai. dengan KNK potensi maka
ekonomi mencapai guna
- aliran naik dan turun akibat kitaran perniagaan.
tenaga penuh.
- Sekiranya KNK sebenar dihitung dengan
menggunakan harga tetap (harga malar), KNK
sebenar = KNK benar
14
Pulau Pinang
Fasa-fasa dalam kitaran perniagaan
KNK sebenar ,
KNK potensi
Puncak
Penguncupan
KNK potensi
Puncak Pengembangan KNK sebenar
Penguncupan
Pemulihan
Kemelesetan Jurang
Tahun
0 T1 T2 T3 T4 T5
Keadaan
Huraian
Ekonomi
Puncak • KNK sebenar yang paling tinggi dan berada di atas KNK potensi.
(T1 , T5) • Inflasi sangat tinggi dan pengangguran sangat rendah.
• Kadar pertumbuhan ekonomi sangat tinggi.
Penguncupan • KNK sebenar menurun tetapi masih berada di atas KNK potensi.
(T1 – T3) • Inflasi menurun dan pengangguran mula meningkat.
• Kegiatan ekonomi semakin perlahan dan kadar pertumbuhan
ekonomi semakin menurun tetapi masih positif.
Kemelesetan • KNK sebenar terus menurun dan berada di bawah KNK potensi.
(T2 – T3) • Inflasi terus menurun dan pengangguran semakin tinggi.
• Kegiatan ekonomi menurun dan kadar pertumbuhan ekonomi
menjadi negatif.
Jurang • KNK / kegiatan ekonomi / pertumbuhan ekonomi paling rendah /
(T3) kadar pertumbuhan ekonomi negatif paling tinggi.
• KNK sebenar berada di bawah KNK potensi.
(KNK sebenar < KNK potensi)
• Pengangguran sangat tinggi / inflasi sangat rendah / deflasi.
15
Pulau Pinang
Pemulihan • KNK sebenar meningkat tetapi masih berada di bawah KNK potensi.
(T3 – T4) • Inflasi rendah, guna tenaga meningkat, dan pengangguran berkurang.
• Kegiatan ekonomi semakin meningkat dan kadar pertumbuhan
ekonomi meningkat tetapi kadar negatif yang semakin kecil.
Pengembangan • KNK sebenar terus meningkat dan berada di atas KNK potensi.
Ekonomi • Inflasi mula meningkat dan pengangguran semakin berkurang .
( T3 – T5 ) • Kegiatan ekonomi semakin meningkat dan kadar pertumbuhan
ekonomi meningkat.
(C) Kadar Inflasi

Peratusan kenaikan tingkat harga umum suatu tahun berbanding dengan tingkat harga
umum tahun sebelumnya. Kadar inflasi yang meningkat menunjukkan nilai wang
merosot.
Kadar Inflasi = IHP t − IHP (t-1) × 100 Indeks Harga Pengguna (IHP)
IHP (t-1) perubahan tingkat harga purata
IHP t = Indeks harga pengguna pada tahun semasa barang dan perkhidmatan pada
IHP (t-1) = Indeks harga pengguna pada tahun sebelumnya
suatu tahun tertentu berbanding
dengan tahun asas.
(D) Kadar Pengangguran

Peratusan tenaga buruh yang tidak memperoleh pekerjaan pada suatu tahun tertentu.
Kadar pengangguran = Tenaga Buruh − Guna Tenaga × 100

Tenaga Buruh
Kadar pengangguran meningkat menunjukkan semakin ramai tenaga buruh yang tiada
pekerjaan.
(E) Kadar Bunga

Peratusan kos yang perlu dibayar oleh firma kepada institusi kewangan kerana
meminjam untuk melakukan pelaburan. Semakin tinggi kadar bunga, semakin tinggi
kos meminjam.
16
Pulau Pinang
(F) Kadar Pertumbuhan Ekonomi
Peratusan perubahan keluaran negara benar pada tahun tertentu berbanding tahun
sebelumnya.
Kadar Pertumbuhan Ekonomi tahun t

= KDNK benar tahun t – KDNK benar tahun (t-1) x 100
KDNK benar tahun (t-1)
KDNK benar tahun t = KDNK pada tahun semasa
KDNK benar tahun (t-1) = KDNK pada tahun sebelumnya
Kadar pertumbuhan ekonomi meningkat menunjukkan berlakunya perkembangan

ekonomi.
(G) Akaun Dagangan

Akaun yang merekodkan urusniaga eksport barang dan import barang.
Imbangan Dagangan = Nilai Eksport Barang – Nilai import Barang
Imbangan Dagangan Lebihan : Nilai Eksport Barang > Nilai Import barang
Imbangan Dagangan Kurangan : Nilai Eksport Barang < Nilai Import barang
Imbangan Dagangan Seimbang : Nilai Eksport Barang = Nilai Import barang
(H) Akaun Semasa

Merekodkan urus niaga eksport dan import barang , eksport dan import perkhidmatan ,
pendapatan , pindahan semasa bagi sesebuah negara dalam tempoh setahun.
Akaun Semasa = Imbangan dagangan + Imbangan Perkhidmatan + Pendapatan

+ Pindahan Semasa
Imbangan Akaun Semasa positif memberi kesan baik kepada kedudukan ekonomi
negara.
17
Pulau Pinang
BAB 2 : PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA
2.1 Konsep pendapatan negara.
2.2 Kaedah menghitung pendapatan negara.
2.3 Kegunaan data pendapatan negara.
2.1 KONSEP PENDAPATAN NEGARA

(i) KDNK
 Nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan dalam sesebuah negara bagi
tempoh setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut atau milik negara asing.
(ii) KNK
 Nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara dalam
tempoh setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut yang berada di dalam
negara dan di luar negara.
(iii) Perbezaan di antara KDNK dengan KNK

 Perbezaan KDNK dengan KNK ialah pendapatan faktor bersih luar negeri (PFbLN).
 PFbLN merupakan perbezaan antara penerimaan pendapatan faktor dari luar negeri
dengan pembayaran pendapatan faktor ke luar negeri.
 PFbLN = Penerimaan pendapatan faktor dari luar negeri – Pembayaran pendapatan
faktor ke luar negeri
 KNK = KDNK + PFbLN
 Jika PFbLN positif maka KDNK lebih kecil daripada KNK.
 Jika PFbLN negatif maka KDNK lebih besar daripada KNK.
(iv) KNKhp
 KNKhp ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah
negara yang dihitung berdasarkan harga pasaran iaitu harga yang dibayar oleh pembeli.
(v) KNKkf
 KNKkf ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah
negara yang dihitung berdasarkan bayaran kepada faktor-faktor pengeluaran.
37
Pulau Pinang
Perbezaan KNKhp dengan KNKkf
 Perbezaan hp dan kf ialah cukai tak langsung (CTL) dan subsidi (B).
 Hubungan antara KNKkf dengan KNKhp : KNKhp = KNKkf + CTL – B
KNKkf = KNKhp – CTL + B
 Jika CTL melebihi B, KNKhp lebih besar daripada KNKkf.
 Jika CTL kurang daripada B, KNKhp lebih kecil daripada KNKkf.
(vi) KNK nominal

 Keluaran negara nominal ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan harga
pada tahun semasa (harga pasaran).
(vii) KNK benar

 Keluaran negara kasar benar ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan
harga pada tahun asas.
 KNK benar dihitung menggunakan formula :
KNK benar tahun semasa = IHP tahun asas IHP tahun semasa × KNK nominal tahun
semasa
Hubungan KNK benar dengan KNK nominal

 Jika indeks harga tahun semasa kurang dari 100 maka KNK benar lebih besar dari
KNK nominal.
 Jika indeks harga tahun semasa lebih dari 100 maka KNK benar lebih kecil dari KNK
nominal.
(viii) Pendapatan negara dan pendapatan per kapita

 Pendapatan negara ialah jumlah nilai barang akhir dan perkhidmatan yang dihasilkan
dalam sesebuah negara dalam setahun.
 Pendapatan per kapita ialah pendapatan purata bagi setiap penduduk sesebuah
negara.
Pendapatan per kapita = Pendapatan Negara
Jumlah Penduduk
 Pendapatan per kapita dihitung untuk menentukan taraf hidup rakyat sebuah negara.
38
Pulau Pinang
 Pertumbuhan ekonomi tidak menjamin peningkatan dalam taraf hidup rakyat
sesebuah negara sebab taraf hidup turut bergantung kepada faktor berikut:
1. Kadar pertumbuhan penduduk
 Jika kadar pertumbuhan ekonomi lebih besar daripada kadar pertumbuhan penduduk
maka taraf hidup meningkat.
2. Corak agihan pendapatan
 Jika agihan pendapatan setara iaitu jurang pendapatan antara golongan kaya dengan
miskin adalah kecil, maka taraf hidup meningkat.
2.2 KAEDAH PENGHITUNGAN PENDAPATAN NEGARA

Kaedah keluaran
Dalam kaedah keluaran, KDNK pada harga pasaran diperoleh dengan mencampurkan
nilai tambah yang diwujudkan pelbagai sektor ekonomi dalam sesebuah negara dalam
setahun.
Butiran RM juta
1. Pertanian, perhutanan dan perikanan 500
2. Perlombongan dan kuari 100
3. Pembuatan 700
4. Pembinaan 400
5. Elektrik, gas dan air 600
6. Pengangkutan dan perhubungan 500
7. Perdagangan, hotel dan restoran 300
8. Kewangan dan harta tanah 800
9. Perkhidmatan kerajaan 200
10. Perkhidmatan lain 100
11. (+) Cukai import 100
KDNKhp 4100
 KDNKhp diperoleh dengan mencampurkan nilai tambah yang diwujudkan

sektor–sektor ekonomi iaitu sektor utama (1 + 2), sektor kedua (3 + 4) dan sektor
ketiga (5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10) dan ditambah cukai import.
 KDNKhp = Sektor utama + Sektor kedua + Sektor ketiga + Cukai import
= RM 4100 juta
39
Pulau Pinang
Konsep Nilai ditambah
 Nilai ditambah ialah tambahan nilai terhadap sesuatu keluaran setelah melalui
proses pengeluaran. Contoh kayu balak diproses menjadi kerusi.
Kos Input Harga Jualan Nilai ditambah

Keluaran
(RM) (RM) (RM)
Kayu balak 0 100 100
Papan 100 150 50
Kerusi 150 250 100
Kedai perabot 250 350 100
Jumlah 350
 Kayu balak adalah bahan mentah dan papan adalah barang perantaraan untuk
mengeluarkan kerusi iaitu barang akhir.
 Kegiatan menghasilkan kayu balak mewujudkan nilai ditambah sebanyak
RM100 – RM0 = RM100.
 Kayu balak diproses menjadi papan menghasilkan nilai ditambah sebanyak
RM150 – RM100 = RM50.
 Papan diproses menjadi kerusi menghasilkan nilai ditambah RM100.
 Akhirnya kerusi dijual di kedai perabot dengan harga RM350 dan mewujudkan
nilai ditambah sebanyak RM100.
 Jadi jumlah nilai tambah ialah RM100 + 50 + 100 + 100 = RM350 yang sama juga
dengan nilai barang akhir.
Kaedah Perbelanjaan
 Iaitu dengan menjumlahkan nilai perbelanjaan ke atas barang akhir dan
perkhidmatan yang dilakukan oleh sektor isi rumah, firma, kerajaan dan sektor
luar negeri.
 Jadual contoh penghitungan kaedah perbelanjaan.
Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

Perbelanjaan penggunaan isi rumah (C) 150
Pelaburan kasar (I) 300
Perbelanjaan kerajaan (G) 250
Perubahan stok 20
Eksport bersih (X – M) 200
KDNKhp 920
40
Pulau Pinang
 KDNKhp diperoleh dengan menjumlahkan perbelanjaan berikut :
i. Perbelanjaan penggunaan isi rumah / swasta (C) iaitu perbelanjaan ke
atas barang dan perkhidmatan.
ii. Pelaburan kasar (I) iaitu perbelanjaan ke atas barang modal oleh pihak
swasta seperti membeli mesin.
iii. Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu perbelanjaan mengurus dan perbelanjaan
pembangunan oleh kerajaan.
iv. Perubahan stok / inventori iaitu perbezaan antara baki stok yang tidak terjual
pada akhir tahun dengan baki stok awal tahun.
v. Eksport bersih (X – M) iaitu perbezaan nilai eksport dengan nilai import.
KDNKhp = C + I + G + Perubahan stok + (X – M)
= 150 + 300 + 250 + 20 + 200
= RM 920 juta
Contoh penghitungan mengikut kaedah agregat permintaan (Malaysia)
Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

Perbelanjaan penggunaan
swasta 150
awam 100
Pembentukan modal tetap kasar
swasta 300
awam 150
Perubahan stok 20
Eksport bersih (X – M) 200
Eksport barang dan perkhidmatan tolak Import
barang dan perkhidmatan (350-150)
KDNKhp 920
 Perbelanjaan penggunaan swasta ialah perbelanjaan isi rumah untuk membeli

barang dan perkhidmatan.
 Perbelanjaan penggunaan awam ialah perbelanjaan mengurus kerajaan iaitu untuk
membeli alat tulis pejabat dan membayar gaji kaki tangan awam.
 Pembentukan modal tetap kasar swasta ialah pelaburan firma.
 Pembentukan modal tetap kasar awam ialah perbelanjaan pembangunan kerajaan
iaitu membina sekolah, jambatan dan sebagainya.
 Oleh itu,
o C ialah perbelanjaan penggunaan swasta
o I ialah pembentukan modal tetap kasar swasta
o G ialah perbelanjaan penggunaan awam dan pembentukan modal tetap kasar awam.
41
Pulau Pinang
Masalah penghitungan pendapatan negara
(i) Masalah pengumpulan maklumat
 Masalah penyimpanan rekod atau maklumat tentang pelbagai kegiatan ekonomi
yang tidak lengkap.
 Maklumat yang diperoleh tidak tepat kerana data-data mungkin dibuat secara
anggaran sahaja.
Ini menyebabkan pendapatan negara tidak menunjukkan nilai yang sebenar.
(ii) Masalah pengiraan dua kali

 Kesukaran menentukan sama ada sesuatu barang adalah barang perantaraan atau
barang akhir semasa pengiraan pendapatan negara.
 Ini menyebabkan nilai barang yang dikeluarkan pada setiap tingkat pengeluaran
dihitung dua kali iaitu semasa diproses dan semasa menentukan nilai barang akhir.
 Masalah ini menyebabkan pendapatan negara menjadi kurang tepat iaitu lebih tinggi
dari nilai sebenar.
(iii) Masalah kegiatan produktif yang tidak dibayar dengan wang

 Penghitungan pendapatan negara hanya mengambil kira barang-barang dan
perkhidmatan yang dibayar sahaja.
 Banyak kegiatan produktif yang tidak dibayar. Contohnya kerja-kerja suri rumah
yang jika dijalankan oleh pembantu rumah yang diupah akan dikira tetapi jika
dilakukan oleh suri rumah sendiri tidak dikira. Masalah ini menyebabkan
pendapatan negara menjadi tidak tepat iaitu terkurang nilai daripada yang sebenar.
(iv) Masalah menentukan harga

 Harga berbeza di setiap kawasan.
 Harga juga berbeza mengikut masa.
 Harga komoditi utama sentiasa berubah mengikut pasaran dunia.
(v) Masalah menentukan susut nilai

 Susut nilai ialah perbezaan antara pelaburan kasar dengan pelaburan bersih.
 Masalah timbul bila penggunaan konsep susut nilai yang berbeza antara firma dan
tiada maklumat lengkap.
42
Pulau Pinang
2.3 Kegunaan Data Pendapatan Negara
(i) Mengukur taraf hidup
 Data pendapatan per kapita dapat digunakan untuk mengukur taraf hidup rakyat.
Pendapatan per kapita = Pendapatan Negara

Jumlah Penduduk
 Semakin tinggi pendapatan per kapita maka taraf hidup rakyat semakin meningkat
(ii) Mengukur kadar pertumbuhan ekonomi

 Kadar pertumbuhan ekonomi dapat diukur dengan membandingkan data
pendapatan negara benar antara tahun semasa dengan tahun sebelumnya.
Kadar Pertumbuhan Ekonoi = KDNK benar t − KDNK benar t-1 × 100

KDNK benar t-1
 Jika nilainya positif maka berlaku pertumbuhan dan perkembangan kegiatan

ekonomi.
(iii) Mengukur jumlah sumbangan pelbagai sektor ekonomi

 Peratusan sumbangan setiap sektor ekonomi terhadap KDNK dapat dihitung.
 Kepentingan atau prestasi setiap sektor dapat ditentukan.
 Kadar pertumbuhan jumlah keluaran setiap sektor dari tahun ke tahun juga dapat
ditentukan sama ada meningkat atau merosot.
 Jika nilainya negatif maka berlaku kemelesetan ekonomi.
(iv) Perubahan struktur ekonomi

 Data pendapatan dalam satu siri masa (misalnya 5 tahun) dapat menunjukkan
perubahan struktur ekonomi.
 Melalui kaedah keluaran dapat mengetahui sumbangan setiap sektor dan seterusnya
dapat mengetahui perubahan struktur ekonomi.
(v) Asas membuat perancangan ekonomi

 Data pendapatan negara masa kini dan masa lepas dapat memberi maklumat penting
mengenai ciri-ciri kegiatan ekonomi sebuah negara.
 Ia dapat digunakan sebagai asas untuk membuat ramalan dan perancangan ekonomi
pada masa depan
43
Pulau Pinang
Kelemahan menggunakan data pendapatan negara untuk membandingkan taraf
hidup rakyat antara dua tempoh masa.
(i) Perubahan tingkat harga umum
 Kenaikan tingkat harga umum akan menyebabkan kenaikan pendapatan negara.
 Kenaikan harga menyebabkan kuasa beli pengguna merosot dan menaikkan kos
hidup.
 Oleh itu walau pendapatan negara semakin tinggi tetapi taraf hidup rakyat tidak
meningkat.
(ii) Perubahan kualiti barang dan perkhidmatan

 Kenaikan harga barang mungkin berpunca daripada peningkatan kualiti barang dan
perkhidmatan yang dihasilkan.
 Walaupun harga semakin mahal, taraf hidup rakyat telah meningkat jika rakyat
dapat menikmati barangan yang lebih berkualiti.
 Data pendapatan negara tidak dapat menunjukkan perubahan kualiti tersebut dan ini
menyebabkan kurang tepat untuk membandingkan taraf hidup.
(iii) Perubahan komposisi keluaran negara

 Jika kenaikan dalam pendapatan negara berpunca daripada pengeluaran yang
memberi faedah secara langsung kepada rakyat misalnya lebih banyak hospital
dibina maka taraf hidup rakyat meningkat.
 Sebaliknya jika kenaikan tersebut kerana tambahan keluaran yang tidak memberi
faedah kepada pengguna seperti kelengkapan senjata, maka taraf hidup tidak banyak
berubah.
(iv) Perubahan saiz penduduk

 Tambahan pendapatan negara tidak semestinya meningkatkan taraf hidup
 Jadi jika kadar pertambahan penduduk lebih tinggi berbanding kadar kenaikan
pendapatan negara maka taraf hidup tidak meningkat.
(v) Perubahan masa rehat

 Jika pendapatan negara yang semakin meningkat disebabkan oleh tambahan masa
bekerja yang lebih panjang maka taraf hidup tidak meningkat.
 Ini kerana pekerja terpaksa mengorbankan masa rehat yang lebih banyak. Jadi
peningkatan pendapatan negara tidak semestinya menaikkan taraf hidup rakyat.
44
Pulau Pinang
Kelemahan menggunakan data pendapatan per kapita untuk membandingkan
taraf hidup antara negara.
(i) Perbezaan agihan pendapatan
 Data pendapatan per kapita (PPK) tidak mencerminkan agihan pendapatan
penduduk sesebuah negara.
 Jadi PPK sebuah negara misalnya negara A lebih tinggi dari negara lain misalnya
negara B, taraf hidup tidak meningkat jika agihan pendapatannya tidak setara.
 Berbanding negara B walau PPK lebih kecil tetapi taraf hidup rakyat secara
keseluruhannya meningkat apabila agihan pendapatan lebih setara.
(ii) Perbezaan tingkat guna tenaga

 PPK tidak menunjukkan tingkat guna tenaga dalam sebuah negara.
 Jadi PPK negara A lebih tinggi berbanding negara B, taraf hidup rakyatnya tidak
meningkat jika kadar penganggurannya tinggi.
 Berbanding negara B yang PPK lebih rendah tetapi kadar pengangguran sedikit
maka taraf hidup meningkat.
(iii) Perbezaan komposisi keluaran negara

 Negara yang komposisi keluarannya lebih kepada barang penggunaan yang memberi
faedah secara langsung kepada rakyat akan meningkatkan taraf hidup rakyat.
 Negara yang komposisi keluarannya lebih kepada barang ketenteraan akan
meningkatkan pendapatan per kapita tetapi tidak meningkatkan taraf hidup rakyat.
(iv) Perbezaan tingkat harga umum

 Kenaikan harga akan menyebabkan kenaikan PPK sebuah negara tetapi tidak akan
meningkatkan taraf hidup kerana kenaikan harga telah meningkatkan kos hidup rakyat.
 Sebaliknya bagi negara yang walaupun PPK lebih rendah, tetapi tingkat harganya
lebih rendah maka kuasa beli masyarakat lebih besar, taraf hidup meningkat.
(v) Perbezaan masa kerja dan masa rehat

 PPK sebuah negara yang lebih tinggi yang berpunca daripada masa bekerja yang
panjang dan hanya sedikit menikmati masa rehat, maka taraf hidup mereka tidak
meningkat.
 Sebaliknya jika sebuah negara yang PPK lebih rendah tetapi mempunyai lebih
banyak masa rehat, maka taraf hidup negara ini lebih tinggi.
45
Pulau Pinang
BAB 3 : KESEIMBANGAN PENDAPATAN NEGARA DAN DASAR FISKAL
3.1 Pendekatan perbelanjaan agregat pendapatan (AE-Y) : harga tetap
3.2 Analisis permintaan agregat-penawaran agregat (AD-AS) : harga berubah
3.1 Pendekatan perbelanjaan agregat – pendapatan (AE-Y): harga tetap

Jenis
Ekonomi 2 sektor Ekonomi 3 sektor Ekonomi 4 sektor
ekonomi
Isi rumah dan firma Isi rumah, firma dan Isi rumah, firma,
Pelaku
kerajaan kerajaan dan sektor luar
ekonomi
negeri
AE ialah jumlah perbelanjaan yang dilakukan oleh semua pelaku dalam
ekonomi
penggunaan isi rumah penggunaan isi rumah penggunaan isi rumah
(C) (C) (C)
Komponen perbelanjaan pelaburan perbelanjaan pelaburan perbelanjaan pelaburan
AE (I) (I) (I)
perbelanjaan kerajaan perbelanjaan kerajaan
(G) (G)
eksport bersih (X – M)
AE = C + I AE = C + I + G AE = C+I+G+(X – M)
Aliran masuk wang ke dalam pusingan pendapatan yang akan

menambahkan pendapatan negara
pelaburan (I) pelaburan (I) pelaburan (I)
Suntikan
perbelanjaan kerajaan perbelanjaan kerajaan
(J)
(G) (G)
eksport (X)
J=I J=I+G J=I+G+X
Aliran keluar wang daripada pusingan pendapatan yang akan

mengurangkan pendapatan negara
Bocoran tabungan (S) tabungan (S) tabungan (S)

(W) cukai (T) cukai (T)
import (M)
W=S W=S+T W=S+T+M
68
Pulau Pinang
Perbelanjaan Penggunaan ( C ) dan Tabungan (S)
Perbelanjaan Penggunaan
 Perbelanjaan penggunaan ialah perbelanjaan oleh sektor isi rumah ke atas barang
dan perkhidmatan
 Ditentukan oleh pendapatan boleh guna
 Terdiri daripada penggunaan autonomi dan penggunaan teraruh/terangsang
Penggunaan autonomi
 Bahagian penggunaan yang tidak dipengaruhi oleh tingkat pendapatan negara
 Dibiayai dari sumber lain
 Tidak berubah mengikut  pendapatan
 Keluk berbentuk mendatar
Penggunaan Teraruh / Terangsang

 Bahagian penggunaan yang berubah secara langsung dengan  pendapatan boleh
guna ( Yd )
 Jika Yd = 0 penggunaan juga sifar
 Makin tinggi Yd, makin besar penggunaan
 Keluk mencerun ke atas dari kiri ke kanan dan bermula dari titik asalan
 Keluk yang bergaris lurus - MPC malar
 Keluk yang melengkung - APC & MPC  apabila Y 
Fungsi Penggunaan, Fungsi Tabungan dan kesan cukai sekaligus

 C ialah bahagian pendapatan boleh guna (Yd) yang dibelanjakan oleh isi rumah ke
atas barang dan perkhidmatan yang dikeluarkan oleh firma.
 S ialah bahagian pendapatan boleh guna (Yd) yang tidak dibelanjakan dan disimpan
dalam institusi kewangan.
69
Pulau Pinang
Fungsi Penggunaan
 Fungsi C ialah satu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara
pendapatan boleh guna dengan penggunaan.
C = a + bYd
di mana a = penggunaan autonomi
b = kecenderungan mengguna sut (MPC)
Yd = pendapata boleh guna
Kecenderungan Mengguna Sut (MPC)

 Kecenderungan mengguna sut ialah ukuran yang menunjukkan pertambahan
penggunaan akibat tambahan setiap ringgit pendapatan boleh guna.
��
Rumus : MPC = ��
Fungsi Tabungan
 Fungsi tabungan ialah suatu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan
antara pendapatan boleh guna dengan tabungan.
S = – a + (1 – b)Yd
di mana –a = tabungan autonomi
1– b = kecenderungan menabung sut (MPS)
Kecenderungan Menabung Sut (MPS)

 Kecenderungan menabung sut ialah ukuran yang menunjukkan pertambahan
tabungan akibat pertambahan setiap ringgit pendapatan boleh guna.
��
Rumus : MPS = ��
70
Pulau Pinang
Faktor-faktor yang mempengaruhi penggunaan (C)
 Tingkat pendapatan boleh guna
Berhubung langsung dengan C
 Kadar bunga
Berhubung songsang dengan C
 Agihan pendapatan
Tidak seimbang - tingkat C rendah
Sebahagian besar Y dimiliki oleh golongan kaya
 Keadaan ekonomi
Ekonomi melambung - guna tenaga tinggi - cenderung berbelanja - tingkat C naik
 Sikap berjimat cermat

Cenderung menabung - tingkat C jatuh
 Jangkaan pengguna terhadap  harga

Tingkat harga dijangka naik pada masa depan
Tingkat C masa kini naik
 Kemudahan sewa beli dan kredit

Mudah diperoleh - tingkat C naik
Kesan Cukai Sekaligus Terhadap Fungsi Penggunaan (C) dan Fungsi Tabungan (S)
 Cukai sekaligus atau cukai tetap (T) ialah cukai yang jumlahnya sama pada pelbagai
tingkat pendapatan negara.
 Cukai sekaligus (T) mengurangkan pendapatan boleh guna (Yd) menyebabkan
perbelanjaan penggunaan (C) berkurang.
71
Pulau Pinang
Fungsi Penggunaan Selepas Cukai
 T mengurangkan Yd menyebabkan C berkurang.
Yd = Y – T
∆C = MPC x ∆T
Contoh : Diberi C = 1000 + 0.8Yd
T = 200
Maka C = 1000 + 0.8Yd
= 1000 + 0.8(Y – T)
= 1000 + 0.8(Y-200)
= 1000 + 0.8Y -160
= 840 + 0.8Y
 Perubahan C sebanyak 0.8 (RM200) = RM160
 Ini bermakna C berkurang sebanyak RM160 iaitu RM(1000-840).
 Keluk fungsi C beralih ke bawah secara selari dari fungsi asal C0 ke C1 kesan
pengenaan cukai sekaligus.
 Penggunaan autonomi (a) semakin berkurang
 Keluk C selari kerana MPC tidak berubah.
72
Pulau Pinang
Fungsi Tabungan Selepas Cukai
 T menyebabkan S berkurang sebesar ∆S = MPS x ∆T
Contoh : Diberi S = – 1000 + 0.2Yd
T = 200
Maka S = – 1000 + 0.2Yd
= – 1000 + 0.2(Y – 200)
= – 1 000 + 0.2Y – 40
= – 1040 + 0.2Y
 Perubahan S sebanyak 0.2 (RM200) = RM40
 Ini bermakna S berkurang sebanyak RM40 iaitu RM(1000-1040)
 Fungsi tabungan beralih ke bawah secara selari dari S0 ke S1 kesan pengenaan cukai
sekaligus.
 Tabungan autonomi (–a) semakin berkurang.
 Keluk S selari kerana MPS tidak berubah.
73
Pulau Pinang
Perbelanjaan Firma / Pelaburan ( I )
 Perbelanjaan terhadap barang modal
 Terdiri drpd perbelanjaan modal tetap,  dalam stok inventori dan pembinaan
 Terdiri drpd pelaburan autonomi dan pelaburan terangsang/teraruh
Pelaburan Autonomi
 Pelaburan yang tidak dipengaruhi oleh Y
 Tingkat pelaburan adalah tetap pada setiap tingkat Y
 Keluknya berbentuk mendatar
 Dipengaruhi oleh faktor-faktor selain daripada Y
Pelaburan Teraruh / Terangsang

 Berhubung secara langsung dengan tingkat Y
 Makin tinggi Y, penggunaan terangsang - firma meningkatkan pelaburan
 Keluknya mencerun ke atas dari kiri ke kanan
Faktor-faktor yang mempengaruhi pelaburan (I)

 Tingkat pendapatan negara
Berhubung langsung dengan I
 Kadar Bunga
Berhubung songsang dengan tingkat I
Kadar bunga naik-kos meminjam naik - I 
Mengakibatkan peralihan keluk I ke kiri
 Perkembangan Teknologi
Teknologi meningkat - kecekapan firma - kadar pulangan - I ( keluk beralih ke kanan )
 Jangkaan masa depan

Ramalan ekonomi masa depan kurang baik -Pelaburan  - keluk beralih ke kiri
 Kos Pengeluaran
Kenaikan kos - kadar pulangan jatuh - I - keluk beralih ke kiri
74
Pulau Pinang
 Dasar Kerajaan
Mengurangkan cukai untung syarikat - I 
Membatalkan pemberian taraf perintis - I 
 Kestabilan politik dan sosial

Menjamin pulangan yang baik – I 
 Kestabilan nilai mata wang negara

Nilai pulangan pelaburan terjamin – I 
Fungsi Perbelanjaan Kerajaan (G)

 G ialah perbelanjaan mengurus dan perbelanjaan pembangunan kerajaan.
 Fungsi G ialah satu keluk yang menunjukkan hubungan di antara G dengan
pendapatan negara.
 Fungsi G menunjukkan tidak dipengaruhi oleh pendapatan negara iaitu G adalah tetap
jumlahnya tanpa mengira jumlah pendapatan negara.
Fungsi Eksport ( X )
 Eksport tidak dipengaruhi oleh tingkat Y
 Jumlah eksport tetap walaupun Y ↑
 Keluknya berbentuk mendatar
Faktor-faktor yang mempengaruhi eksport (X)

a. Perubahan citarasa pengguna negara asing
Lebih suka akan barang keluaran tempatan - X 
b. perubahan pendapatan negara asing

Pendapatan negara asing - tingkat eksport 
c. perubahan kadar pertukaran asing

Kadar pertukaran RM  - barang eksport Malaysia lebih murah - Tingkat eksport 
75
Pulau Pinang
d. Perubahan teknologi
Kemajuan teknologi dalam industri eksport - kos purata  -harga eksport  - tingkat X 
e. Dasar perdagangan negara asing

Negara asing mengenakan sekatan PAB - X 
f. berlakunya inflasi dalam negara

Harga eksport lebih mahal - tingkat X 
Fungsi Import ( M = M0 + mY )
 Import berhubung positif dengan tingkat Y
 Keluknya mencerun ke atas dari kiri ke kanan
Faktor-faktor yang mempengaruhi import (M) :
a. Tingkat pendapatan negara

Makin tinggi Y - makin besar nilai M
b. Perubahan cita rasa pengguna tempatan

Lebih suka akan keluaran asing - M 
c. Perubahan kadar pertukaran asing

Kadar pertukaran RM  - import lebih mahal -permintaan terhadap M 
d. Perubahan harga/mutu barang pengganti import

Mutu barang pengganti import diperbaik/harga barang pengganti import  - permintaan
M
e. Dasar perdagangan negara

Kerajaan mengenakan sekatan PAB - M 
f. Berlakunya inflasi dalam negara

Harga barang import lebih murah daripada harga pengganti import - permintaan M 
76
Pulau Pinang
Konsep Keseimbangan Pendapatan Negara
⁎ Keseimbangan pendapatan negara ialah satu keadaan di mana nilai output yang
dikeluarkan oleh seluruh firma (AS atau Y) sama dengan jumlah perbelanjaan (AE)
dalam Ekonomi.
⁎ atau keseimbangan pendapatan negara ialah satu keadaan di mana nilai suntikan
menyamai nilai bocoran.
Penentuan Keseimbangan Pendapatan Negara

⁎ Keseimbangan pendapatan negara dicapai melalui dua pendekatan :
i. Pendekatan AE–Y.
ii. Pendekatan Suntikan – Bocoran (J -W)
Jenis Ekonomi Pendekatan AE–Y Pendekatan J - W

2 sektor Y=C+I S=I
3 sektor Y=C+I+G S+T=I+G
4 sektor Y = C + I + G + (X – M) S+T+M=I+G+X
Kesan perubahan perbelanjaan agregat melalui proses pengganda

Penggandaan dalam ekonomi tiga sektor
⁎ Pengganda ialah ukuran berapa kali ganda pertambahan dalam pendapatan negara
kesan pertambahan perbelanjaan agregat.
⁎ Perubahan dalam perbelanjaan agregat akan menyebabkan perubahan ke atas

pendapatan negara berkali ganda iaitu bergantung kepada saiz pengganda.
�� 1 1
⁎Rumus pengganda: M= @ M= @M=
�� 1−��
−��
⁎Pengganda cukai =
��
77
Pulau Pinang
Dasar Fiskal
Dasar fiskal ialah dasar kerajaan mengubah T dan G untuk mempengaruhi kegiatan
ekonomi.
⁎ Alat dasar fiskal:
i. Cukai (T)
ii. Perbelanjaan kerajaan (G)
Komponen Hasil dan Perbelanjaan Kerajaan

⁎ Belanjawan Negara ialah perancangan kewangan kerajaan yang meliputi jumlah
hasil dan jumlah perbelanjaan yang akan dilakukan untuk satu tahun yang akan
datang.
Hasil kerajaan Perbelanjaan kerajaan

 Hasil cukai dan hasil bukan cukai.  Perbelanjaan mengurus dan
 Contoh hasil cukai ialah cukai perbelanjaan pembangunan.
pendapatan individu, cukai keuntungan  Contoh perbelanjaan mengurus ialah
syarikat dan duti import. emolumen.
 Contoh hasil bukan cukai ialah lesen  Contoh perbelanjaan pembangunan
perniagaan, bayaran denda. ialah membina sekolah dan hospital.
Jurang Keluaran Negara Kasar (KNK)

⁎ Jurang KNK ialah perbezaan antara pendapatan negara potensi dengan pendapatan
negara pada tingkat keseimbangan.
⁎ Jurang KNK = pendapatan negara potensi (Yf) – pendapatan negara sebenar (Ye)
⁎ Jurang KNK ialah Yf - Ye.
Lompang Deflasi
⁎Lompang deflasi ialah kekurangan AE untuk mencapai pendapatan negara guna
tenaga penuh.
��
⁎Lompang deflasi = ��
�� −�e
= 1
1−��
78
Pulau Pinang
Lompang Inflasi
⁎ Lompang inflasi ialah lebihan AE pada tingkat pendapatan negara guna tenaga penuh.
��
⁎ Lompang inflasi = ��
�� −�e
= 1
1−��
3.2 Analisis Permintaan Agregat – Penawaran Agregat (AD-AS)

Permintaan Agregat (AD)
 Menunjukkan hubungan antara tingkat harga dengan Keluaran Negara Benar
yang diminta oleh pengguna
 Apb harga naik - pendapatan benar jatuh - AE  - Keluaran Negara Benar 
 Makin tinggi P, makin kurang AD/wujud hubungan songsang antara P dengan KN Benar
 Keluk AD mencerun ke bawah dari kiri ke kanan
Faktor-faktor yang menyebabkan peralihan AD

a. Perubahan komponen AE
 Cth : C, I, G dan Eksport bersih ( X- M )
 Pertambahan komponen AE - keluk AE beralih ke atas - Y 
 Kemampuan masyarakat berbelanja  walaupun harga barang tetap
 AD - keluk AD beralih ke kanan
 Pengurangan komponen AE - AD  - keluk AD beralih ke kiri
b. Perubahan bekalan wang

 Pertambahan bekalan wang - kadar bunga jatuh ( rujuk Teori Kewangan ) - pelaburan 
 AE  - tingkat Y  melalui proses penggandaan
 AD  pada tingkat harga yang sama - beralih ke kanan
 Pengurangan bekalan wang - AD  - keluk AD beralih ke kiri
79
Pulau Pinang
Penawaran Agregat ( AS )
 Menunjukkan hubungan antara tingkat harga dengan Keluaran Negara Benar yang
ditawar oleh pengeluar
 Keluk AS mencerun ke atas dr kiri ke kanan,
 Wujud hubungan langsung antara P dengan KN Benar
 Makin tinggi P, makin banyak barang yang ditawarkan kerana:
i Hukum Pulangan Berkurangan

- Makin banyak buruh digunakan, makin rendah MP - MC  ( upah buruh tetap )
- Kesannya: penawaran KN Benar hanya apabila harga naik
ii Keluk penawaran buruh menaik ke kanan

- makin byk buruh digunakan, makin tinggi upah per unit buruh yang harus dibayar
- MC  akibat kenaikan upah buruh
- kesannya: penawaran KN Benar hanya  apabila harga naik
Faktor-faktor yang menyebabkan peralihan AS

a. Perubahan harga input
- Kenaikan harga input - kos pengeluaran 
- Firma-firma terpaksa mengurangkan penawaran
- AS  - keluk AS beralih ke kiri
b. Perubahan kos buruh

- Upah buruh naik - kos pengeluaran 
- AS  - keluk AS beralih ke kiri
c. Perubahan teknologi
- Kemajuan teknologi - produktiviti 
- Kuantiti keluaran  - AS 
- Keluk AS beralih ke kanan
d. Perubahan harga barang

- Kenaikan harga barang - keuntungan firma 
- Menggalakkan penawaran - AS 
- Keluk AS beralih ke kanan
80
Pulau Pinang
Keseimbangan AD-AS
- Dicapai apabila AD = AS
- Dapat menentukan keseimbangan pendapatan negara - tingkat harga & KN Benar
keseimbangan
- Lebihan AS - tingkat harga cenderung jatuh - AD  manakala AS  sehingga
mencapai keseimbangan
- Lebihan AD - tingkat harga cenderung naik - AD  manakala AS sehingga
mencapai keseimbangan
Kesan  AD dan AS terhadap keseimbangan

a. Kejutan AD
 Pertambahan AD - keluk AD beralih ke kanan
- Lebihan AD pada tingkat keseimbangan asal
- Tingkat harga  hingga tingkat keseimbangan baru
- Kesan : P dan KN Benar naik
 Pengurangan AD - keluk AD beralih ke kiri

- Kesan : P dan KN Benar jatuh
b. Kejutan AS
 Pertambahan AS - keluk AS beralih ke kanan
- Lebihan AS pada tingkat keseimbangan asal
- Tingkat harga  hingga tingkat keseimbangan baru
- Kesan : P  tetapi KN Benar 
 Pengurangan AS - keluk As beralih ke kiri

- Kesan : P  tetapi KN Benar 
c. Kejutan AD dan AS secara serentak

- Kadar pertambahan AD  kadar pertambahan AS- tingkat P dan KN Benar 
- Kadar pertambahan AD  kadar pertambahan AS - tingkat P dan KN Benar 
- AD  + AS  pada kadar yang sama- tingkat P  tetapi KN Benar tetap
- AD  + AS  pada kadar yang sama- tingkat P  tetapi KN Benar tetap
- AD + AS  pada kadar yang sama- tingkat P tetap tetapi KN Benar 
- AD + AS   pada kadar yang sama- tingkat P tetap tetapi KN Benar 
81
Pulau Pinang
BAB 4 : PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA
4.1 Wang
4.2 Penawaran Wang
4.3 Permintaan Wang
4.4 Bank Pusat dan Dasar Kewangan
4.1 Wang
Takrif wang
Benda yang diterima umum sebagai alat perantaraan pertukaran bagi barang dan
perkhidmatan yang diingini.
Ciri-ciri wang
i) diterima umum v) tahan lama
ii) tidak mudah rosak vi) mudah dibawa
iii)nilai yang stabil vii) penawaran yang terhad
iv)sukar ditiru viii) mudah dikenali
Fungsi wang:-
1. Alat perantaraan pertukaran
Boleh digunakan alat pertukaran bagi memperolehi barang yang diingini
2. Alat pengukur nilai

Wang membolehkan nilai sesebuah barang itu diukur.
3. Alat penyimpanan nilai

Boleh digunakan sebagai bentuk penyimpanan bentuk kekayaan untuk kegunaan masa
hadapan kerana mempunyai kestabilan nilai.
4. Alat pengukuran bayaran tertunda

Wang membolehkan urus niaga secara kredit ansuran @sewa beli yang dijalankan.
96
Pulau Pinang
Hubungan antara indeks harga pengguna dengan nilai wang:-
 Indeks harga pengguna digunakan untuk mengukur perubahan nilai wang .
 nilai wang merujuk kepada kuasa beli wang, iaitu kemampuan wang untuk
membeli barang dan perkhidmatan.
 rumus indeks nilai wang:
Indeks nilai wang = IHP pada tahun asas × 100
IHP pada tahun semasa
4.2 Penawaran wang:-

Merujuk kepada pelbagai jenis wang yang terdapat dalam ekonomi dalam satu jangka
tertentu.
Komponen penawaran / bekalan wang:-

Terbahagi kepada dua bahagian iaitu:-
i. M1
ii. M2
Penawaran wang M1:
M1 = wang kertas + duit syiling + deposit semasa
Penawaran wang M2:

M2 = M1 + wang hampir
Bank perdagangan dan penciptaan kredit:-

Bank perdagangan mempunyai kuasa untuk mencipta kredit @ mengandakan wang
dengan :
i) menerima simpanan semasa daripada orang ramai
ii) memberikan pinjaman dngan simpanan semasa yang diterima
iii) dengan menggunakan kemudahan cek.
97
Pulau Pinang
Proses penciptaan kredit
Andaian:
i) nibah rizab tunai ialah 10%
ii) semua lebihan cadangan akan dipinjamkan iaitu sebanyak 90% daripada jumlah
simpanan.
iii) semua urus niaga melibatkan penggunaan cek
iv) tiada bocoran wang tunai
v ) semua simpanan adalah simpanan semasa
vi) penyimpan tidak menggunakan kesemua simpanannya.
Ringkasan proses penciptaan kredit dalam sistem satu bank
Peringkat Simpanan baru Rizab Pinjaman

1 1000 100 900
2 900 90 810
3 810 81 729
Lain-lain 7290 729 656
Jumlah 1000 100 9000
Pengganda = 1
Nisbah rizab
Jumlah deposit semasa = deposit semasa asal × pengganda

Jumlah rizab = rizab asal × pengganda
Jumlah pinjaman = pinjaman asal × pengganda
98
Pulau Pinang
Faktor yang mempengaruhi penciptaan kredit
1. Nisbah rizab yg tinggi
Semakin tinggi nisbah rizab samakin kurang nilai pengganda wang, maka
menyebabkan penciptaan kredit akan menjadi berkurang
2. Kebocoran wang tunai:

Bocoran dalam wang tunai akan berlaku dalam sistem bank ini akan menyebabkan
berlaku pengurangan dalam penciptaan kredit.
3. Keinginan meminjam menurun:-

Jika orang ramai kurang membuat pinjaman maka kebolehan bank untuk mencipta
kredit akan berkurang.
4. Keinginan memegang wang tunai meningkat:-

Seperti yg diketahui penciptaan kredit hanya boleh dilakukan melalui cek maka hal
ini akan mengurangkan kredit dicipta.
5. Kekurangan cagaran:-
Untuk meminjam di bank memerlukan cagaran, maka jika ketiadaan cagaran maka
kurang kebolehan untuk meminjam dan bank untuk mencipta kredit.
6. Kadar Bank @ Kadar Diskaun

Semakin tinggi kadar bank, semakin tinggi kadar bunga pinjaman, menyebabkan kos
meminjam tinggi pinjaman akan menurun. Proses penciptaan kredit akaan berkurang
sebaliknya.
99
Pulau Pinang
Teori kuantiti wang Fisher:
Persamaan; MV = PT
Di mana :
M = penawaran wang
V = halaju pusingan wang
P = tingkat harga umum
T = jumlah urus niaga
Andaian :
i) ekonomi berada pada tingkat guna tenaga penuh
ii) jumlah urus niaga adalah tetap
iii) halaju pusingan wang adalah tetap
iv) penawaran wang adalah ditentukan oleh bank pusat.
4.3 Permintaan Wang
Teori kuantiti wang Keynes:
Tujuan permintaan wang terbahagi kepada 3 iaitu:

1. tujuan urus niaga
Wang diminta untuk membeli barang dan perkhidmatan
2. tujuan awasan
Wang diminta untuk menghadapi keadaan kecemasan
3. tujuan spekulasi
Wang diminta untuk tujuan pelaburan melalui pembelian bon atau saham
100
Pulau Pinang
4.4 Bank Pusat Dan Dasar Kewangan
Bank Pusat
 ditubuhkan oleh kerajaan untuk menguruskan hal ehwal kewangan negara.
 bank pusat Malaysia ialah Bank Negara Malaysia
Fungsi bank pusat:

1. Mengeluarkan mata wang
 Berkuasa dalam menentukan pencetakan duit kertas dan duit syling yg digunakan
di negara kita.
2. Jurubank kepada kerajaan

 Menguruskan akaun kerajaan
 Menguruskan hutang negara
 Memberikan pendahuluan sementara
3. Jurubank kepada bank perdagangan:-

 Menyediakan akaun penjelasan
 Menyediakan akuan rizab berkanun
 Sumber pinjaman terakhir
4. Mengawal kadar tukaran asing dan imbangan pembayaran
5. Menjalankan dasar kewangan
Dasar kewangan
 Merupakan dasar bank pusat mengubah penawaran wang yang seterusnya
mempengaruhi kadar bunga penawaran wangnuntuk mempengaruhi kadar bunga
dengan tujuan mengawal tingkat kesimbangan ekonomi.
 Terdiri daripada 10 jenis kaedah dasar kewangan, iaitu:

1. Operasi pasaran terbuka:
 Melibatkan aktiviti penjualan dan pembelian sekuriti bank pusat kepada pasaran,
yang bertujuan mengawal kebolehan bank perdagangan untuk mencipta kredit serta
jumlah penawaran wang dalam ekonomi.
101
Pulau Pinang
 Inflasi: menjual sekuriti kerajaan yg akan memberi kesan kepada penurunan
kebolehan memberi pinjaman serta mengakibatkan kadar bunga meningkat.
 Ekonomi meleset: membeli sekuriti kerajaan daripada bank perdagangan, ini akan
mengakibatkan lebihan rizab di bank serta menggalakkan kebolehan memberi pinjaman
kepada orang ramai.
2. Nisbah rizab berkanun:

 Inflasi: menaikkan rizab , ini menyebabkan keupayaan bank perdagangan memberi
pinjaman berkurang, kesannya penawaran wang berkurang dan kadar bunga naik.
 Ekonomi meleset:menurunkan rizab, menyebabkan keupayaan bank perdagangan
memberi pinjaman meningkat, kesannya penawaran wang meningkat dan kadar bunga
jatuh.
3. Nisbah rizab tunai:

 Merupakan sejumlah wang tunai yang perlu disimpan oleh bank perdagangan untuk
keperluan pelanggannya.
 Inflasi: menaikkan nibah rizab untuk mengurangkan keupayaan bank untuk
memberi pinjaman, sekaligus mengurangkan penawaran wang dan kadar bunga naik.
4. Kadar diskaun:
 Kadar diskaun merupakan kadar bunga yang dikenakan oleh bank pusat atas
pinjaman sementara yang diberikan oleh bank perdagangan.
5. Kadar bunga semalaman (kadar campur tangan kerajaan)

6. Kawalan kredit terpilih
7. Syarat margin
8. Kawalan kredit ansuran
9. Kawalan gadai janji
10. Pujukan moral
102
Pulau Pinang
Pelaksanaan dasar kewangan menguncup untuk mengurangkan kadar inflasi.
Langkah-langkah “dasar kewangan menguncup”

1. Mengurangkan penawaran wang bertujuan untuk menaikkan kadar bunga.
 menjual sekuriti kerajaan di pasaran terbuka
 menaikkan nisbah rizab berkanun
 menaikkan kadar diskaun
2. Kadar bunga meningkat
3. Kegiatan perlaburan berkurang
4. Permintaan agregat berkurang
5. Inflasi diatasi
Penerangan keatas rajah.

 Keseimbangan dicapai pada Aso=Ado, tingkat harga pada Po dan pendapatan
negara benar pada Yo.
 Keadaan ini menyebabkan berlaku inflasi berlaku dalam ekonomi.
 Bagi mengatasi hal ini, dasar kewangan menguncup digunakan dengan
mengurangkan penawaran wang dalam pasaran.
 Kesannya, permintaan agregat berkurang iaitu beralih ke kiri dari ADo kpd AD1.
Keseimbangan baru dicapai pada E1.
 Ini menyebabkan tingkat harga umum jatuh dari Po kepada P1 dan pendapatan
negara benar menurun dari Y0 kepada Y1.
 Hal ini sekaligus mengatasi inflasi dalam negara.
103
Pulau Pinang
Pelaksanaan dasar kewangan mengembang untuk meningkatkan output dan
mengurangkan penggangguran.
Langkah-langkah “dasar kewangan mengembang”

1. Pertambahan penawaran wang untuk menurunkan kadar bunga.
 membeli sekuriti kerajaan di pasaran  menurunkan nisbah rizab tunai
terbuka  menggalakkan pemberian pinjaman
 menurunkan nisbah rizab berkanun kepada sektor produktif
2. Kadar bunga jatuh
3. Kegiatan pelaburan meningakat
4. Permintaan ageregat meningkat
5. Output meningkat dan pengangguran berkurang
Penerangan ke atas rajah:

 Keseimbangan dicapai pada ASo=ADo dan tingkat harga pada Po dan pendapatan
negara benar pada Yo.
 Keadaan ini menunjukkan pendapatan negara benar dibawah guna tenaga penuh .
 Untuk meningkatkan output dan mengatasi pengangguran kerajaan melaksanakan
dasar kewangan mengembang dengan menambahkan penawaran wang supaya kadar
bunga jatuh dalam ekonomi.
 Kesannya, permintaan agregat meningkat, iaitu beralih ke kanan dari ADo kpd AD1.
Keseimbangan baru dicapai pada E1.
 Ini menyebabkan tingkat harga umum naik dari Po kepada P1 dan pendapatan negara
benar meningkat dari Y0 kepada Y1.
 Penjelaskan keadaan ini menunjukkan peningkatan output dan guna tenaga sehingga
mencapai keadaan guna tenaga penuh. Seterusnya mengatasi penggangguran yang
berlaku dalam ekonomi.
104
Pulau Pinang
BAB 5 : PERDAGANGAN DAN KEWANGAN ANTARABANGSA
5.1 Sebab wujud perdagangan antarabangsa
5.2 Faedah berbanding
5.3 Sekatan perdagangan antarabangsa
5.4 Kadar pertukaran asing
5.5 Imbangan pembayaran
5.1 Sebab Wujud Perdagangan Antarabangsa

(a) Takrif Perdagangan Antarabangsa (PAB)
 Perdagangan yang melibatkan aktiviti eksport dan import barang dan perkhidmatan
antara sebuah negara dengan negara lain.
 Eksport ialah penjualan barang dan perkhidmatan kepada negara lain.
 Import ialah pembelian barang dan perkhidmatan dari negara lain
(b) Sebab Wujud PAB

1. Perbezaan Anugerah Faktor Pengeluaran
 Setiap negara mempunyai faktor pengeluaran yang berbeza dari segi jenis, kualiti
dan kuantiti seperti tanah, iklim dan jumlah penduduk.
 Contohnya Malaysia beriklim Khatulistiwa dan tanahnya sesuai untuk tanaman
kelapa sawit, manakala Australia beriklim Mediterranean dan tanahnya sesuai
untuk tanaman buah-buahan citrus .
 Perdagangan antarabangsa membolehkan Malaysia mengeksport kelapa sawit dan
mengimport buah-buahan citrus dari Australia.
2. Perbezaan Cita Rasa

 Cita rasa terhadap barang import meningkat apabila pendapatan negara dan taraf
hidup rakyat sesebuah negara meningkat.
 Ini menyebabkan permintaan terhadap barang dan perkhidmatan import meningkat.
 Perdagangan antarabangsa dijalankan untuk memenuhi kehendak penduduk
tempatan.
3. Perbezaan Teknologi
 Negara yang mempunyai kepakaran teknologi yang tinggi dan terkini akan
mengkhusus dalam pengeluaran barang yang berintensifkan modal.
 Contohnya Jerman mengeluarkan drone mengeksportnya ke negara yang
tiada kepakaran teknologi itu.
133
Pulau Pinang
4. Perbezaan Kemahiran Buruh
 Perbezaan kemahiran buruh mempengaruhi corak kegiatan ekonomi dan jenis
barang yang dikeluarkan.
 Contohnya buruh New Zealand mahir dalam sektor penternakan dan
mengeluarkan hasil tenusu. Sebaliknya buruh Jepun mahir dalam sektor
pembuatan, maka mengeluarkan barang modal.
(c) Faedah Yang Diperoleh Daripada Perdagangan Antarabangsa

 Mendapat barang yang tidak dikeluarkan dalam negara
 Meluaskan pasaran barang tempatan
 Mempelbagaikan pilihan pengguna
 Pemindahan teknologi dan teknik pengeluaran moden dan terkini
 Menikmati faedah pengkhususan
 Menggalakkan pelaburan
 Memperolehi barang pada harga yang murah
5.2 Faedah Berbanding

 Faedah pengkhususan yang boleh diperoleh dalam perdagangan antarabangsa
ialah faedah mutlak dan faedah berbanding.
 Faedah mutlak dan faedah berbanding yang dinikmati adalah berdasarkan andaian :
(i) Hanya dua buah negara yang berdagang
(ii) Hanya dua jenis barang dikeluarkan
(iii) Hanya dua unit faktor pengeluaran bagi setiap negara
(iv) Kualiti faktor pengeluaran adalah sama bagi setiap negara
(v) Harga relatif atau kos lepas kedua-dua barang adalah malar
(vi) Kedua-dua negara telah mencapai tingkat guna tenaga penuh
(vii) Kedua-dua negara menjalankan perdagangan bebas tanpa sekatan
(vii) Tiada kos pengangkutan dalam menjalankan perdagangan.
134
Pulau Pinang
Faedah Mutlak
 Merupakan keuntungan yang diperoleh sesebuah negara kerana mengkhusus dalam
pengeluaran yang lebih cekap berbanding negara lain.
Jadual 5.1 Pengeluaran sebelum pengkhususan

Negara Beras (kg) Getah (kg)
Malaysia 20 50
Vietnam 50 20
Jumlah 70 70
 Seorang buruh di Malaysia boleh mengeluarkan 20 kg beras dan seorang buruh lagi
boleh mengeluarkan 50 kg getah, manakala seorang buruh di Vietnam boleh
mengeluarkan 50 kg beras dan seorang buruh lagi boleh mengeluarkan 20 kg getah
dengan jumlah pengeluaran dunia sebanyak 70 kg beras dan 70 kg getah.
 Malaysia mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran getah kerana seorang buruh
di Malaysia boleh mengeluarkan lebih banyak getah (50 kg) berbanding seorang
buruh di Vietnam (20 kg).
 Vietnam mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran beras kerana seorang buruh
di Vietnam boleh mengeluarkan lebih banyak beras (50 kg) berbanding seorang
buruh di Malaysia (20kg).
 Selepas pengkhususan, kedua-dua faktor pengeluaran (buruh) di Malaysia akan
mengeluarkan getah sebanyak 100 kg (50 kg X 2) manakala Vietnam akan
mengeluarkan beras sebanyak 100 kg (50kg X 2). Pengeluaran dunia meningkat
kepada 100 kg beras dan 100 kg getah seperti dalam Jadual 5.2.
Jadual 5.2 Pengeluaran selepas pengkhususan

Malaysia 0 100
Vietnam 100 0
Jumlah 100 100
135
Pulau Pinang
 Harga relatif atau kos lepas beras dan getah di Malaysia dan Vietnam boleh dikira
seperti berikut:
Jadual 5.3 Pengiraan harga relatif atau kos lepas
Negara Beras (B) (kg) Getah (G) (kg)
Malaysia 20 kg B : 50 kg 50 kg G : 20 kg B
G 1 kg B : 50/20 1 kg G : 20/50
1 kg : 2.5 kg G 1 kg G : 0.4 kg B
Vietnam 50 kg B : 20 kg 20 kg G : 50 kg B
G 1 kg B : 20/50 1 kg G : 50/20
1 kg B : 0.4 kg G 1 kg G : 2.5 kg B
 Oleh itu, perdagangan kedua-dua negara boleh berlaku pada kadar pertukaran
seperti berikut 1 kg beras = 0.4 kg getah hingga 2.5 kg getah
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran 1 kg beras = 1 kg
getah
 Kedua-dua negara bersetuju untuk mengeksport separuh daripada keluaran mereka
seperti dalam Jadual 5.4.
Jadual 5.4 Penggunaan selepas perdagangan

Malaysia 50 50
Vietnam 50 50
Jumlah 100 100
(Kadar pertukaran : 1 kg beras = 1 kg getah)
 Dengan kadar pertukaran 1:1, Malaysia akan mengeksport sebanyak 50 kg getah ke

Vietnam, manakala baki 50 kg akan digunakan di dalam negeri. Jumlah pengeluaran
getah dunia ialah 100 kg.
 Dengan mengimport 50 kg getah, Vietnam akan mengeksport sebanyak 50 kg beras
ke Malaysia manakala baki 50 kg akan digunakan dalam negeri. Jumlah pengeluaran
beras dunia ialah 100 kg.
 Selepas perdagangan, kedua-dua negara memperoleh keuntungan kerana mendapat
tambahan 30 kg beras dan 30 kg getah jika berbanding sebelum pengkhusus dalam
Jadual 5.1. Jumlah pengeluaran dunia bagi beras dan getah juga bertambah daripada
70 kg kepada 100 kg.
136
Pulau Pinang
(a) Faedah Berbanding
 Merupakan keuntungan yang diperoleh oleh sesebuah negara kerana mengkhusus
dalam pengeluaran yang harga relatif atau kos lepasnya lebih rendah
berbanding dengan negara lain.
Kaedah Jadual
 Jadual 5.5 menunjukkan pengeluaran kereta dan televisyen di negara Jepun dan
Perancis.
 Perancis mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran kereta dan televisyen
kerana buruh di Perancis boleh mengeluarkan kereta dan televisyen yang lebih
banyak, iaitu 40 unit kereta dan 300 unit televisyen berbanding buruh di Jepun
hanya boleh mengeluarkan 20 unit kereta dan 250 unit televisyen.
Jadual 5.5 Pengeluaran sebelum pengkhususan

Negara Kereta (unit) Televisyen (unit)
Jepun 20 250
Perancis 40 300
Jumlah 60 550
 Untuk menjalankan perdagangan antarabangsa, kedua-dua negara perlu mengira

harga relatif atau kos lepas kereta dan televisyen seperti berikut:
Jadual 5.6 Pengiraan harga relatif atau kos lepas

Negara Kereta (K) (unit) Televisyen(T) (unit)
Jepun 20 unit K = 250 unit T 250 unit T = 20 unit K
1 unit K = 250/20 1 unit T = 20/250
1 unit K = 12.5 T 1 unit T = 0.08 K
Perancis 40 unit K = 300 unit T 300 unit K = 40 unit T
1 unit K = 300/40 1 unit K = 40/300
1 unit K = 7.5 T 1 unit T = 0.13 K
 Ini menunjukkan pengeluaran televisyen lebih murah di Jepun kerana kos lepas
untuk mengeluarkan 1 unit televisyen lebih rendah di Jepun (0.08 K) berbanding
di Perancis (0.13K).
 Sebaliknya, kos lepas untuk mengeluarkan 1 unit kereta lebih rendah di Perancis
(7.5T) berbanding dengan Jepun. (12.5T).
 Oleh itu, Jepun mengkhusus dalam pengeluaran televisyen dan Perancis
mengkhusus dalam pengeluaran kereta seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 5.7.
137
Pulau Pinang
Jadual 5.7 Pengeluaran selepas pengkhususan
Jepun 0 500
Perancis 80 0
Jumlah 80 500
 Selepas pengkhususan, kedua-dua faktor pengeluaran (buruh) di Jepun akan

digunakan untuk mengeluarkan televisyen sebanyak 500 unit (250 unit x 2),
manakala Perancis akan mengeluarkan kereta sebanyak 80 unit (40 unit x 2).
Pengeluaran dunia menjadi 80 unit kereta dan 500 unit televisyen seperti ditunjukkan
Jadual 5.7.
 Kedua-dua negara boleh menjalankan perdagangan pada kadar pertukaran 1 unit
kereta = 7.5 unit televisyen hingga 12.5 unit televisyen.
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran 1 unit kereta = 10 unit
televisyen.
 Andaikan Perancis mengeksport sebanyak 30 unit kereta ke Jepun dan menggunakan
baki 50 unit kereta dalam negeri.
 Dengan kadar pertukaran 1:10, Jepun akan mengeksport sebanyak 300 unit
televisyen ke Perancis (30 unit kereta x 10) manakala baki 200 unit televisyen akan
digunakan di dalam negeri seperti dalam Jadual 5.8.
Jadual 5.8 Penggunaan selepas perdagangan

Jepun 30 200
Perancis 50 300
Jumlah 80 500
 Jika dibandingkan Jadual 5.5 (pengeluaran sebelum pengkhususan) dengan Jadual

5.8 (penggunaan selepas perdagangan), perdagangan antarabangsa telah
menguntungkan Perancis kerana penggunaan kereta telah bertambah sebanyak 10
unit selepas perdagangan, iaitu daripada 40 unit kepada 50 unit kereta, manakala
penggunaan televisyen tidak berubah, iaitu tetap 300 unit.
 Manakala Jepun mendapat tambahan 10 unit kereta, iaitu dari 20 unit kepada 30 unit,
tetapi pengurangan dalam penggunaan televisyen sebanyak 50 unit, iaitu dari 250
unit kepada 200 unit.
138
Pulau Pinang
 Walaupun Jepun kurang 50 unit televisyen, tetapi tambahan 10 unit kereta sama
nilainya dengan 100 unit televisyen di Jepun (10 unit kereta x 10). Ini bermakna
Jepun juga mendapat keuntungan sebanyak 5 unit kereta yang sama nilainya dengan
50 unit televisyen (100 – 50).
 Laba Perdagangan - Jepun : Tambahan 5 unit kereta atau 50 unit televisyen
- Perancis: Tambahan 10 unit kereta
Kaedah Rajah : Keluk Kemungkinan Pengeluaran (KKP)

 Rajah 5.1 Paksi X menunjukkan keluaran kereta dan paksi Y menunjukkan keluaran
televisyen.
 Rajah 5.1 (a) menunjukkan KKP Jepun dan Rajah 5.1 (b) menunjukkan KKP Perancis.
 Sekiranya Jepun menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk mengeluarkan
kereta sahaja, sebanyak 40 unit kereta dapat dikeluarkan. Ini ditunjukkan oleh titik A.
 Sebaliknya, sekiranya Jepun menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk
mengeluarkan televisyen sahaja, sebanyak 500 unit televisyen dikeluarkan,
ditunjukkan oleh titik B.
 Garis yang menyambungkan titik A dan B merupakan KKP Jepun untuk mengeluarkan
kereta dan televisyen ditunjukkan dalam Rajah 5.1 (a).
 Titik J0 menunjukkan pengeluaran Jepun sebelum pengkhususan, iaitu 20 unit kereta
dan 250 unit televisyen.
 Bagi Perancis pula, sekiranya menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk
mengeluarkan kereta, sebanyak 80 unit kereta dikeluarkan ditunjukkan oleh titik C.
 Sebaliknya, sekiranya Perancis menggunakan kedua-dua faktorpengeluaran untuk
mengeluarkan televisyen, sebanyak 600 unit televisyen dikeluarkan, ditunjukkan
oleh titik D.
 Garis yang menyambungkan titik C dan D merupakan KKP Perancis untuk
mengeluarkan kereta dan televisyen ditunjukkan dalam Rajah 5.1 (b).
 Titik A0 menunjukkan pengeluaran Perancis sebelum pengkhususan, iaitu 40 unit
kereta dan 300 unit televisyen.
139
Pulau Pinang
Rajah 5.1 : Keluk Kemungkinan Pengeluaran
Televisyen (unit) Televisyen (unit)
500 B 800 D1
600 D
250 J0
200 J1 300 A0 A1
A A1 0 C
0 20 30 40 Kereta (unit) 40 50 80 Kereta(unit)
(a) Jepun (b) Perancis
 Ini bermakna Perancis mempunyai faedah mutlak dalam kedua-dua pengeluaran,
iaitu kereta dan televisyen kerana seorang buruh di Perancis dapat mengeluarkan
lebih banyak kereta (40 unit, titik A0) berbanding seorang buruh di Jepun (20 unit,
titik J0).
 Manakala dalam pengeluaran televisyen, seorang buruh di Perancis dapat
mengeluarkan lebih banyak televisyen (300 unit, titik A0) berbanding seorang
buruh di Jepun (250 unit, titik J0).
 Untuk menjalankan perdagangan, kedua-dua negara perlu mengira harga relatif atau
kos lepas kedua-dua barang. Di Jepun, 1 unit kereta = 12.5 unit televisyen,
manakala di Perancis, 1 unit kereta = 7.5 unit televisyen (Jadual 5.6: Pengiraan
harga relatif / kos lepas).
 Ini bermakna televisyen lebih murah di Jepun manakala kereta lebih murah di
Perancis.
 Maka, Jepun akan mengkhusus dalam pengeluaran televisyen dan mengeluarkan
sebanyak 500 unit televisyen ditunjukkan oleh titik B.
 Manakala Perancis akan mengkhusus dalam pengeluaran kereta dan mengeluarkan
sebanyak 80 unit kereta ditunjukkan oleh titik C.
 Untuk menjalankan perdagangan, kedua-dua negara perlu melihat kadar
perdagangan kedua- dua negara, iaitu 1 unit kereta = 7.5 unit televisyen hingga 12.5
unit televisyen (Jadual 5.6: Pengiraan harga relatif / kos lepas).
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran 1 unit kereta = 10 unit
televisyen.
 Andaikan Perancis mengeksport kereta sebanyak 30 unit ke Jepun dan baki 50 unit
lagi digunakan dalam negeri.
 Dengan kadar pertukaran 1:10, Jepun akan mengeksport sebanyak 300 unit
televisyen ke Perancis (30 kereta x 10), manakala baki 200 unit televisyen akan
digunakan dalam negeri.
140
Pulau Pinang
 Penggunaan Jepun selepas perdagangan ditunjukkan oleh titik J1 dalam Rajah 5.1
(a), iaitu 30 unit kereta yang diimport dari Perancis dan 200 unit televisyen yang
digunakan dalam negeri.
 Penggunaan Perancis selepas perdagangan ditunjukkan oleh titik A1 dalam Rajah
5.1 (b), iaitu 50 unit kereta dan 300 unit televisyen.
 Kedua-dua negara memperoleh keuntungan ditunjukkan oleh peralihan KKP ke
kanan.
 KKP Jepun beralih daripada AB ke A1B, manakala KKP Perancis beralih dari CD
ke CD1.
5.3 Sekatan Perdagangan Antarabangsa
(a) Kesan negatif perdagangan antarabangsa terhadap ekonomi

 Persaingan kepada industri muda
 Persaingan kepada industri strategik
 Lambakan
 Imbangan pembayaran defisit
(b) Tujuan sekatan perdagangan antarabangsa
1. Melindungi industri muda

 Industri muda merupakan industri yang baharu diwujudkan dalam ekonomi dan
tidak mampu bersaing dengan barang import dari segi kos, harga dan kualiti.
 Sekatan perdagangan yang mengehadkan barang import membolehkan industri
muda meningkatkan pengeluaran dan menikmati ekonomi bidangan iaitu
pengurangan kos pengeluaran kesan pengeluaran secara besar-besaran.
2. Melindungi industri strategik / penting

 Industri penting merupakan industri yang mengeluarkan barang keperluan
seperti beras.
 Sekatan perdagangan akan menyebabkan harga relatif barang import lebih
mahal dan memastikan permintaan masyarakat tempatan dipenuhi oleh
industri tempatan dan tidak bergantung pada barang import demi
keselamatan negara.
141
Pulau Pinang
3. Mengatasi imbangan pembayaran defisit
 Imbangan pembayaran defisit berlaku apabila nilai import melebihi nilai eksport.
 Alat sekatan seperti tarif iaitu cukai import akan menyebabkan harga import
meningkat.
 Kuantiti barang import akan berkurang, nilai import berkurang dan nilai eksport
bersih meningkat.
 Imbangan pembayaran bertambah baik.
4. Mempelbagaikan ekonomi negara

 Sekatan perdagangan menggalakkan pengeluaran pelbagai sektor ekonomi
tempatan, dan mengurangkan pergantungan terhadap barang import.
5. Menghindari dasar lambakan

 Dasar lambakan merupakan dasar pengimport yang menjual barangannya di
luar negeri pada harga yang sangat rendah.
 Sekatan perdagangan dapat melindungi industri tempatan yang menjual
barangan yang sama dari persaingan hebat dari harga barang import yang
sangat rendah.
6. Meningkatkan guna tenaga / mengurangkan pengangguran

 Perdagangan bebas menyebabkan permintaan terhadap keluaran tempatan
berkurang.
 Sekatan menyebabkan import berkurang. Pengurangan import menyebabkan
permintaan terhadap keluaran industri penggantian import meningkat.
 Industri tempatan berkembang dan permintaan terhadap tenaga buruh meningkat.
7. Menyekat kemasukan barang yang berbahaya atau menjejaskan kesihatan

 Sekatan perdagangan terhadap kemasukan barang sedemikian akan
menyebabkan kenaikkan harga import dan seterusnya, permintaan terhadap
import akan berkurangan.
 Contoh barang yang berbahaya atau menjejaskan kesihatan ialah e-rokok dan
minuman keras.
8. Menggalakkan penggunaan keluaran tempatan

 Sekatan perdagangan akan menyebabkan harga import meningkat, permintaan
barang import berkurang dan permintaan barang tempatan meningkat.
142
Pulau Pinang
(c) Alat Sekatan Perdagangan Antarabangsa
Alat Huraian
Tarif  Cukai yang dikenakan terhadap barang import.
 Harga barang import menjadi lebih mahal.
 Permintaan terhadap import akan berkurangan.
Kuota  Mengehadkan kuantiti maksimum barang yang boleh
diimport.
 Import yang dibawa masuk terhad kepada kuota yang
dibenarkan.
 Permintaan terhadap import akan berkurangan dan nilai
import menurun.
Embargo  Larangan kemasukan barang import dari sesebuah negara.
 Contoh : Malaysia tidak membenarkan sebarang import
daripada negara Israel.
 Nilai import akan menurun.
Kawalan  Kerajaan mengehadkan pembelian mata wang asing untuk
pertukaran asing tujuan import.
 Kuantiti import berkurang.
 Nilai import akan berkurangan.
Piawaian  Kerajaan menetapkan piawaian tertentu atas barang
tertentu atas import bagi tujuan keselamatan dan kesihatan.
barang import  Barang yang tidak memenuhi piawaian dilarang masuk ke
atau Piawaian dalam sesebuah negara.
kesihatan dan  Permintaan terhadap import akan berkurangan.
keselamatan  Nilai import turut berkurangan.
 Bantuan kerajaan kepada pengeluar tempatan yang
terlibat dalam aktiviti eksport.
Subsidi Eksport  Harga eksport menurun, permintaan terhadap eksport
meningkat, maka nilai eksport meningkat.
143
Pulau Pinang
Kesan Tarif
Keluk Dd dan Sd ialah keluk permintaan dan penawaran domestik.

Keluk Sw ialah keluk penawaran selepas perdagangan antarabangsa.
Keluk Sw + T ialah keluk penawaran selepas tarif.
Sebelum Perdagangan Antarabangsa

 Keseimbangan dicapai apabila keluk Dd bersilang dengan keluk Sd di titik E pada
harga 0P0 dan kuantiti 0Q0 .
Selepas Perdagangan Antarabangsa

 Keluk penawaran antarabangsa ialah Sw berbentuk mendatar.
 Keseimbangan dicapai apabila keluk Dd bersilang dengan keluk Sw di titik F, pada
harga 0P1 dan kuantiti 0Q4.
 Pada harga 0P1, permintaan domestik (Dd ) ialah sebanyak 0Q4 dan penawaran
domestik (Sd ) ialah hanya sebanyak 0Q1, wujud lebihan permintaan sebanyak Q1Q4.
Maka kuantiti diimport ialah sebanyak Q1Q4 .
Selepas tarif
 Andaikan kerajaan mengenakan tarif sebanyak P1P2 seunit keluaran.
 Keluk penawaran beralih ke atas dari Sw ke Sw +T .
 Keseimbangan dicapai apabila keluk Dd bersilang dengan keluk Sw + T di
titik G, pada harga 0P2 dan kuantiti 0Q3.
 Pada harga 0P2, Dd ialah 0Q3 dan Sd ialah 0Q2. Maka, kuantiti diimport ialah Q2 Q3.
144
Pulau Pinang
Kesimpulan kesan tarif (Berdasarkan rajah)
Perkara Kesan
Harga Naik dari 0P1 ke 0P2 .
Kuantiti import Berkurangan daripada Q1Q4 kepada Q2 Q3.
Hasil kerajaan Pengenaan tarif mendatangkan hasil
kepada kerajaan, iaitu : Hasil kerajaan
= tarif per unit x kuantiti import
= P1P2 × Q2Q3
= abcG
Pengeluaran / penawaran domestik Meningkat daripada 0Q1 kepada 0Q2.
Penggunaan / permintaan domestik Berkurang daripada 0Q4 kepada 0Q3
Imbangan perdagangan Bertambah baik sebab import berkurangan.
(nilai eksport – nilai import)
Lebihan pengguna Berkurang sebanyak P1P2GF.
Lebihan pengeluar Bertambah sebanyak P1daP2.
5.4 Kadar Pertukaran Asing

(a) Takrif
 Harga per unit mata wang asing dalam sebutan mata wang tempatan.
 Contoh : US$1.00 = RM4.00
 Juga merujuk kepada harga per unit mata wang tempatan dalam sebutan mata wang
asing.
 Contoh : RM1.00 = US$0.25
(b) Menghitung pertukaran mata wang asing

 US$1.00 = RM4.00
 RM1.00 = US$1.00 = US$0.25
RM 4.00
145
Pulau Pinang
(c) Faktor yang mempengaruhi permintaan dan penawaran pertukaran asing
1. Perubahan cita rasa masyarakat
 Apabila cita rasa rakyat tempatan lebih menggemari barang import,
menyebabkan permintaan terhadap barang import bertambah.
 Permintaan terhadap mata wang asing akan bertambah.
 Sebaliknya jika rakyat lebih menggemari barang tempatan, permintaan untuk
mata wang asing akan merosot.
2. Perubahan kadar bunga dan kadar pulangan pelaburan

 Jika kadar bunga dan kadar pulangan dalam negeri secara relatif lebih rendah
berbanding luar negeri menyebabkan modal dalam negeri mengalir keluar ke
negeri.
Sebaliknya jika kadar bunga dan kadar pulangan dalam negara secara relatif lebih
tinggi berbanding luar negeri menyebabkan modal dari luar negeri mengalir masuk
ke dalam negeri. Penawaran mata wang asing akan bertambah.
3. Perubahan tingkat harga umum

 Jika tingkat harga umum naik, iaitu wujud masalah inflasi dalam sesebuah negara,
harga eksport akan naik. Permintaan terhadap eksport akan berkurang. Penawaran
mata wang asing berkurang.
 Sebaliknya, secara relatif, harga import menjadi lebih murah. Permintaan terhadap
import akan bertambah. Permintaan terhadap mata wang asing akan bertambah.
4. Dasar kerajaan
 Jika kerajaan mengenakan tarif terhadap barang import, harga import akan
naik dan permintaan terhadap import akan berkurangan. Permintaan terhadap
mata wang asing akan berkurangan.
 Jika kerajaan memberi subsidi terhadap barang eksport, kos pengeluaran akan
menurun dan harga eksport akan turun. Permintaan terhadap eksport akan
meningkat. Penawaran mata wang asing akan meningkat.
146
Pulau Pinang
5. Pertumbuhan ekonomi
 Apabila pendapatan negara dan taraf hidup rakyat sesebuah negara meningkat,
permintaan terhadap barang import meningkat. Permintaan terhadap mata wang
asing akan meningkat.
 Jika pertumbuhan ekonomi sesebuah negara diikuti oleh pertambahan eksport,
penawaran mata wang asing akan bertambah.
6. Perubahan pendapatan negara

 Pendapatan negara meningkat, firma akan meningkatkan keluaran. Oleh itu
permintaan input yang diimport akan meningkat.
 Import meningkat dan permintaan terhadap mata wang asing meningkat.
 Sebaliknya, jika pendapatan negara menurun, firma akan mengurangkan
keluaran dan seterusnya mengurangkan permintaan input diimport.
 Import berkurang dan permintaan terhadap mata wang asing berkurang.
7. Perubahan harga barang import

 Jika harga barang import secara relatif lebih murah berbanding harga barang
tempatan, permintaan terhadap barang import meningkat.
 Sebaliknya jika harga barang import relatif lebih mahal berbanding harga
barang tempatan, permintaan terhadap barang import berkurang.
 Permintaan mata wang asing akan berkurang.
147
Pulau Pinang
(d) Penentuan Kadar Pertukaran Asing
Sistem Kadar Pertukaran Boleh Ubah Sistem Kadar Pertukaran Tetap

 Kadar pertukaran asing ditentukan  Kadar pertukaran asing ditentukan
oleh permintaan dan penawaran mata oleh pihak kerajaan sesebuah negara
wang asing di pasaran. melalui bank pusat.
 Keluk DD dan keluk SS terhadap  Keluk DD dan keluk SS terhadap
dolar US oleh rakyat Malaysia dolar US oleh rakyat Malaysia
 Kesimbangan pasaran mata wang  Kesimbangan pasaran mata wang

asing dicapai apabila keluk DD asing dicapai apabila keluk DD
bersilang dengan keluk SS di titik e0 bersilang dengan keluk SS di titik e0
pada kadar pertukaran pada kadar pertukaran
US$1.00=RM3.00 dan kuantiti dollar US$1.00=RM3.00 dan kuantiti dollar
US sebanyak 0Q0. US sebanyak 0Q0.
 Pada kadar pertukaran asing  Jika kerajaan menetapkan kadar
US$1.00=RM3.50 pertukaran pada tingkat yang lebih
 RM mengalami susut nilai/ USD naik tinggi, iaitu US$1.00=RM3.50, nilai
nilai. RM menurun manakala nilai
 Wujud lebihan penawaran dollar US US$ meningkat.
sebanyak Q1Q2 .  Keadaan ini dinamakan terkurang
 Kadar pertukaran asing cenderung nilai RM.
menurun sehingga mencapai  Tindakan ini mewujudkan lebihan
keseimbangan semula pada kadar penawaran dollar US sebanyak Q1Q2
pertukaran US$1.00 = RM3.00.  Bank pusat akan membeli semua
 Kuantiti RM yang diperlukan untuk lebihan dollar US.
membayar nilai dalam USD  Kadar pertukaran kekal pada
bertambah. US$1.00=RM3.50.
148
Pulau Pinang
 Harga eksport relatif lebih murah.
 Harga import relatif lebih mahal.
 Pada kadar pertukaran asing  Jika kerajaan menetapkan kadar

US$1.00=RM2.50 pertukaran asing pada tingkat yang
 RM mengalami naik nilai. lebih rendah, iaitu US$1.00 =
 Wujud lebihan permintaan dollar US RM2.50, nilai RM meningkat
sebanyak Q1Q2. manakala nilai US$ menurun.
 Kadar pertukaran asing cenderung  Keadaan ini dinamakan terlebih
meningkat sehingga mencapai nilai RM.
keseimbangan semula pada kadar  Tindakan ini mewujudkan lebihan
pertukaran US$1.00 = RM3.00. permintaan dollar US sebanyak
 Kuantiti RM yang diperlukan untuk Q1Q2.
membayar niali dalam USD  Bank pusat akan menjual semua
berkurang. lebihan dollar US.
 Harga eksport relatif lebih mahal.  Kadar pertukaran kekal pada
 Harga import relatif lebih murah. US$1.00=RM3.50
 Perubahan kadar pertukaran asing  Perubahan kadar pertukaran asing
disebabkan perubahan dalam disebabkan tindakan kerajaan
permintaan mata wang asing dan melalui bank pusat.
penawaran mata wang asing.  Peningkatan nilai mata wang
 Peningkatan nilai mata wang dinamakan revaluasi.
dinamakan naik nilai.  Penurunannilai mata wang
 Penurunan nilai mata wang dinamakan devaluasi.
dinamakan susut nilai.
149
Pulau Pinang
(e) Faktor Yang Mempengaruhi Perubahan Kadar Pertukaran Asing
(i) Perubahan pendapatan negara
(ii) Perubahan cita rasa masyarakat
(iii) Perubahan harga eksport dan import
(iv) Perubahan tingkat harga umum
(v) Peningkatan pelancongan
(vi) Peningkatan bilangan pelajar yang melanjutkan pelajaran di luar negeri
(vii) Perubahan kadar bunga dan kadar pulangan pelaburan
(viii) Pertumbuhan ekonomi
(ix) Dasar kerajaan
(f) Konsep Devaluasi

 Devaluasi ialah tindakan kerajaan menurunkan nilai mata wang negara berbanding
mata wang asing.
 Contoh,
Kadar pertukaran asing asal USD1 = RM4.00
Kadar pertukaran asing baharu USD1 = RM5.00
 Kesan devaluasi, nilai RM turun berbanding dengan USD.
 Harga eksport menjadi relatif lebih murah.
 Eksport bertambah.
 Harga import menjadi lebih relatif mahal.
 Import berkurang.
 Pertambahan eksport dan pengurangan import menyebabkan imbangan pembayaran
semakin baik.
5.5 Imbangan Pembayaran

(a) Takrif
 Catatan sistematik yang merekodkan aliran masuk dan aliran keluar wang kesan
daripada urus niaga ekonomi yang berlaku antara penduduk sesebuah negara dengan
penduduk negara lain dalam tempoh setahun.
 Imbangan pembayaran Malaysia terdiri daripada akaun semasa, akaun modal, akaun
kewangan dan kesilapan dan ketinggalan.
150
Pulau Pinang
Butiran Huraian Contoh
Imbangan akaun  Perbezaan antara nilai eksport barang
 Barang
dengan
pertanian
nilai import barang.
dagangan  Barang perkilangan
Imbangan akaun  Perbezaan antara nilai eksport  Pengangkutan
perkhidmatan perkhidmatan dengan nilai import  Perjalanan
perkhidmatan.  Urus niaga
 Merekodkan nilai bersih semua kerajaan
butiran perkhidmatan.
Imbangan Akaun  Perbezaan antara keuntungan  Untung
Pendapatan pelaburan tempatan di luar negeri  Dividen
(Akaun Pendapatan dengan keuntungan pelaburan  Bunga
Primer) asing di dalam negara.
 Pampasan pekerja  Merekodkan nilai bersih
 Pendapatan pendapatan pelaburan.
pelaburan
Pindahan semasa  Nilai bersih daripada bayaran  Pindahan rasmi
bersih pindahan yang tidak melibatkan  Pindahan swasta
(Akaun Pendapatan sebarang urus niaga.  Derma bencana
Sekunder) banjir dari US dan
Jepun.
Imbangan akaun  Imbangan dagangan + Imbangan –
semasa perkhidmatan + pendapatan +
pindahan semasa
Akaun modal  Merekodkan nilai bersih aliran  Pindahan modal
wang bagi pindahan modal dan  Aset bukan
aset bukan kewangan bukan kewangan bukan
pengeluaran. pengeluaran
Akaun kewangan  Merekodkan nilai bersih aliran  Pelaburan langsung
wang bagi pelaburan langsung,  Pelaburan portfolio
pelaburan porfolio, derivatif  Derivatif kewangan
kewangan dan pelaburan lain/  Pelaburan lain /
pinjaman. pinjaman
Kesilapan dan  Menyelaraskan penghitungan
ketinggalan aliran masuk dan keluar wang
sesebuah negara. –
 Wujud apabila aliran wang tidak
dapat direkodkan dengan tepat
 contohnya : aliran wang secara
haram.
151
Pulau Pinang
Imbangan  Imbangan akaun semasa + akaun
keseluruhan modal + akaun kewangan + –
kesilapan dan ketinggalan.
Akaun penyelesaian  Mengimbangi sebarang
rasmi atau rizab ketidakseimbangan dalam –
antarabangsa imbangan keseluruhan.
(b) Penghitungan Imbangan Pembayaran

Struktur imbangan pembayaran dapat diterangkan berdasarkan jadual berikut:
Butiran RM juta RM juta
A. Barang dan perkhidmatan 600
1. Barangan
300
1.1 Eksport
150
1.2 Import
2. Perkhidmatan 100
2.1 Pengangkutan 200
2.2 Perjalanan 100
2.3 Urusniaga kerajaan 50
2.4 Perkhidmatan lain 200
B. Pendapatan 100
C. Pindahan semasa
D. Imbangan akaun semasa (A+B+C) 900
E. Akaun Modal 350
1. Pindahan modal 200
2. Aset bukan kewangan bukan pengeluaran 150
F. Akaun Kewangan 50 50
1. Pelaburan langsung
2. Pelaburan portfolio
3. Derivatif kewangan
4. Pelaburan lain
50
G. Kesilapan dan ketinggalan
H. Imbangan keseluruhan (D+E+F+G) 1350
I. Aset rizab
Perubahan bersih dalam rizab luar BNM -1350
**Imbangan keseluruhan yang bernilai positif akan diimbangi dengan perubahan bersih
rizab antarabangsa Bank Negara Malaysia (BNM) yang bernilai negatif, dan sebaliknya.
152
Pulau Pinang
(c) Imbangan Pembayaran Defisit dan Lebihan
 Imbangan pembayaran lebihan wujud apabila jumlah penerimaan dari luar negeri
lebih daripada jumlah pembayaran ke luar negeri. Keadaan ini menambahkan rizab
mata wang asing dalam BNM.
 Imbangan pembayaran defisit wujud apabila jumlah penerimaan dari luar negeri
kurang daripada jumlah pembayaran ke luar negeri. Keadaan ini mengurangkan rizab
mata wang asing dalam BNM.
(d) Cara mengatasi imbangan pembayaran dan akaun semasa defisit

Butiran Imbangan pembayaran defisit Akaun semasa defisit
(i)  Memberi galakan fiskal dan  Meningkatkan eksport
Meningkatkan kewangan barang
Eksport  Mewujudkan kestabilan  Memberi subsidi eksport
upah dan harga
 Melaksanakan devaluasi-
RM susut nilai, harga
eksport jatuh, nilai eksport
meningkat dan imbangan
pembayaran semakin baik
(ii)  Mengenakan tarif  Mengenakan tarif
Mengurangkan  Pengenaan kuota import  Pengenaan kuota import
Import dan  Kawalan pertukaran mata  Kawalan pertukaran mata
meningkatkan wang asing wang asing
penggunaan  Menjalankan devaluasi  Menjalankan devaluasi
tempatan  Embargo  Embargo
 Menggalakkan penggunaan
buruh tempatan
 Menggalakkan
perkhidmatan pendidikan
dalam negara
 Menggalakkan pelancongan
dalam negeri
 Menggalakkan penggunaan
pengangkutan tempatan
 Mengurangkan import
barang
 Meningkat keluaran industri
penggantian import
153
Pulau Pinang
PENGHARGAAN
Setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan terima kasih
kepada semua pihak yang terlibat.
PENYELARAS
NADIYAH BINTI JAMAIN BAKERI
PENOLONG PENGARAH UNIT SAINS SOSIAL,
SEKTOR PEMBELAJARAN, JABATAN PENDIDIKAN
NEGERI PULAU PINANG
KUMPULAN JURULATIH UTAMA NEGERI
TEH BEE GUEK (KETUA)

PENANG FREE SCHOOL
KAMISAH BINTI KAMBALI

SMK TINGGI BUKIT MERTAJAM
MASRITA BINTI MUHAMMAD ZAIN

SMK TINGGI BUKIT MERTAJAM
NORHAFIZAH BT MAINOORDIN
KOLEJ TINGKATAN ENAM HAJI ZAINUL ABIDIN
PALANY A/L MURUGIAH

SMK DATUK HAJI AHMAD BADAWI
PUVENESWARY A/P RAJANINDREN

SMK ST XAVIER
REEGINA K. SVET A/P KARUNAN @ STEPHEN

SMK (L) METHODIST
SAKIRAH BINTI MAHAMAD SAAD

SMK SEBERANG JAYA
TAN MEEI TENG

SMK HUTCHINGS
171

Modul Makroekonomi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Modul Makroekonomi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Modul Makroekonomi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Modul STPM Ekonomi 944/2

2 PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA

3 KESEIMBANGAN PENDAPATAN NEGARA DAN

4 PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA

5 PERDAGANGAN DAN KEWANGAN ANTARABANGSA

1.1 ALIRAN PUSINGAN PENDAPATAN

Aliran pendapatan dan perbelanjaan yang dilakukan oleh isi

Sektor isi rumah Menawarkan faktor pengeluaran kepada firma.

Guna Tenaga Pengangguran berada pada kadar 3% – 4% (pengangguran

Langkah : Dasar fiskal menguncup ( Dasar belanjawan lebihan )

: Dasar kewangan menguncup

: Dasar sebelah penawaran

Rumus : Pengangguran = Jumlah tenaga buruh – Jumlah guna tenaga

Kesan : Pembaziran tenaga buruh - menjejaskan pertumbuhan ekonomi.

: Dasar kewangan mengembang

: Kemahiran dan pendidikan yang bersesuaian

Kepentingan : Tingkat guna tenaga penuh - ekonomi menggunakan semua faktor

(C) Pertumbuhan Ekonomi

Kesan pertumbuhan ekonomi yang menurun / negatif

: Meningkatkan taraf pendidikan

: Menggalakkan pelaburan langsung asing

Kepentingan : Setiap negara berhasrat mencapai pertumbuhan ekonomi yang tinggi -

(D) Imbangan Pembayaran

Rumus : Imbangan Pembayaran

Konsep : Imbangan Pembayaran Lebihan ( Surplus )

: Imbangan Pembayaran Kurangan ( Defisit )

: Imbangan Pembayaran Terimbang

Langkah : Menggalakkan eksport.

: Kawalan pertukaran asing.

(A) Keluaran Negara Kasar (KNK)

(B) Kitaran Perniagaan

KNK sebenar Jika KNK sebenar sama

(C) Kadar Inflasi

(D) Kadar Pengangguran

Kadar pengangguran = Tenaga Buruh − Guna Tenaga × 100

(E) Kadar Bunga

Kadar Pertumbuhan Ekonomi tahun t

Kadar pertumbuhan ekonomi meningkat menunjukkan berlakunya perkembangan

(G) Akaun Dagangan

Imbangan Dagangan = Nilai Eksport Barang – Nilai import Barang

(H) Akaun Semasa

Akaun Semasa = Imbangan dagangan + Imbangan Perkhidmatan + Pendapatan

2.1 KONSEP PENDAPATAN NEGARA

(iii) Perbezaan di antara KDNK dengan KNK

(vi) KNK nominal

(vii) KNK benar

Hubungan KNK benar dengan KNK nominal

(viii) Pendapatan negara dan pendapatan per kapita

2.2 KAEDAH PENGHITUNGAN PENDAPATAN NEGARA

 KDNKhp diperoleh dengan mencampurkan nilai tambah yang diwujudkan

Kos Input Harga Jualan Nilai ditambah

Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

Contoh penghitungan mengikut kaedah agregat permintaan (Malaysia)

Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

 Perbelanjaan penggunaan swasta ialah perbelanjaan isi rumah untuk membeli

(ii) Masalah pengiraan dua kali

(iii) Masalah kegiatan produktif yang tidak dibayar dengan wang

(iv) Masalah menentukan harga