Türk tarihi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir.
Sayfayı Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek
Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme
yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Şubat 2012‎)

Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular

bulunmaktadır. Konuya dair fikir alışverişi tartışma sayfasında
bulunabilir. Şablonu kaldırmadan önce lütfen gerekli şartların
oluştuğundan emin olun. (Eylül 2011‎) (Bu şablonun nasıl ve ne
zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Makale serilerinden
Türk tarihi

İlk Çağ
• Sakalar ( İÖ 800-İS 300)

• Massagetler ( İÖ 500-İÖ 150)

• Usunlar ( İÖ 206-İS 220)

• Büyük Hun İmparatorluğu (İÖ 220-İS 92)

• Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)

• Kuzey Hiung-nu (48-156)

• Güney Hiung-nu (48-216)

• Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)

• Sabar Hanlığı (5. yy-6. yy)

Orta Çağ
• Ak Hun İmparatorluğu (420-670)

• Göktürk Kağanlığı (552-744)

  • Doğu Göktürk (583-630)

  • Batı Göktürk (583-659)

  • İkinci Göktürk (681-744)

• Avar Kağanlığı (562-803)

S t H l ğ (628 647)
• Seyanto Hanlığı (628-647)

• Hazar Kağanlığı (630-1048)

• Büyük Bulgar Hanlığı (632-668)

• İdil Bulgarları (7. yy-1240'lar)

• Kangar Birliği (659-750)

• Birinci Bulgar İmparatorluğu (681-1018)

• Uygur Kağanlığı (742-840)

  • Kansu Uygur (848-1036)

  • Karahoca Uygur (991-1209)

• Karluk Hanlığı (743-1220)

• Oğuz Yabguluğu (750-1055)

• Karluk Yabgu Devleti (756-940)

• Şirvanşahlar Devleti (799-1539)

• Karahanlılar (840-1212)

  • Doğu Karahanlılar (1032-1210)

  • Batı Karahanlılar (1041-1212)

• Peçenek Hanlığı (860-1091)

• Tolunoğulları (868-905)

• Akşitler (935-969)

• Gazne Devleti (961-1186)

• Büyük Selçuklu İmparatorluğu (1040-1157)

  • Türkiye Selçuklu (1077-1308)

  • Kirman Selçuklu (1092-1187)

  • Suriye Selçuklu (1092-1117)

  • Irak Selçuklu (1118-1194)

• Mengüçlü (1072-1277)

• Harezmşahlar İmparatorluğu (1077-1231)

• Danişmendliler (1080-1178)

• Çaka Bey (1081-1098)

• Çubukoğulları (1085-1092)

• Dilmaçoğulları (1085-1192)

• Saltuklu Beyliği (1092-1202)

• İnaloğulları (1098-1183)

• Ahlatşahlar (1100-1207)

• Artuklu Beyliği (1102-1408)

• Böriler (1104-1154)

• Zengiler (1127-1250)

• İldenizliler (1142-1225)

• Erbil Beyliği (1146-1232)

• Salgurlular (1148-1286)

• Eyyûbîler (1171-1348)

• Cengiz İmparatorluğu (1206-1368)

• Delhi Sultanlığı (1206-1527)

• Çobanoğulları (1227-1309)

• Çağatay Hanlığı (1227-1347)

  • Doğu Çağatay Hanlığı (1347-1680)

  • Batı Çağatay Hanlığı

• Altın Orda Devleti (1242-1502)

• Memlûk Sultanlığı (1250-1517)

• Karamanoğulları (1256-1483)

• İnançoğulları (1261-1368)

• Sâhib Ataoğulları (1275-1342)

Pervaneoğulları (1277 1322)

• Pervaneoğulları (1277-1322)

• Eşrefoğulları (1280-1326)

• Menteşe Beyliği (1280-1424)

• Karesi Beyliği (1297-1360)

• Candaroğulları (1299-1462)

• Osmanlı İmparatorluğu (1299-1922)

• Germiyanoğulları (1300-1423)

• Hamitoğulları (1301-1423)

• Saruhanoğulları (1302-1410)

• Taceddinoğulları (1303-1415)
• Aydınoğulları (1308-1426)

• Tekeoğulları (1321-1390)

• Ramazanoğulları (1325-1608)

• Eretna (1335-1381)

• Dulkadiroğulları (1339-1521)

• Taşanoğulları (1350-1398)

• Sufi Devleti (1361-1379)

• Timur İmparatorluğu (1370-1507)

• Akkoyunlular (1378-1508)

• Erzincan Beyliği (1379-1410)

• Karakoyunlular (1380-1469)

• Kadı Burhâneddin Devleti (1381-1398)

• Malva Sultanlığı (1392-1562)

• Nogay Ordası (1398-1642)

• Şeybani Hanlığı (1428-1599)

• Kazan Hanlığı (1438-1552)

• Kırım Hanlığı (1441-1783)

• Astrahan Hanlığı (1446-1556)

• Kasım Hanlığı (1452-1681)

Yeni Çağ
• Sibir Hanlığı (1464-1598)

• Kazak Hanlığı (1465-1729)

• Buhara Hanlığı (1500-1785)

• Safevî Devleti (1501-1736)

• Yarkand Hanlığı (1514-1680)

• Hive Hanlığı (1515-1920)

• Kutbşah Devleti (1518-1687)

• Babür İmparatorluğu (1526-1858)

• Bakü Hanlığı (1718-1806)

• Afşar İmparatorluğu (1736-1796)

• Hokand Hanlığı (1740-1876)

• Revan Hanlığı (1747-1828)

• Buhara Emirliği (1785-1920)

Yakın Çağ
• Kaçar İmparatorluğu (1794-1925)

• Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti (1913)

• Türkistan Millî Özerk Hükûmeti (1917-1918)

• Aras Türk Cumhuriyeti (1918-1919)

 y ( )
• İdil Ural Devleti (1918-1919)

• Alaş Orda (1917-1920)

• Kırım Halk Cumhuriyeti (1917-1918)

• Azerbaycan DC (1918-1921)

• Güneybatı Kafkas Geçici Milli Hükümeti (1918-1919)

• Azadistan (1919-1920)

• Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925)

• Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925)

• Tıva Halk Cumhuriyeti (1921-1944)

• Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti (1932-1934)

• Hatay Devleti (1938-1939)

• Doğu Türkistan Cumhuriyeti (1944-1949)

• Azerbaycan Millî Hükûmeti (1945-1946)

• Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi (1964-1974)

• Özerk Kıbrıs Türk Yönetimi (1974-1975)

• Kıbrıs Türk Federe Devleti (1975-1983)

• Türkiye

• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

• Kırgızistan

• Özbekistan

• Azerbaycan

• Kazakistan

• Türkmenistan

Tarihi Türk devletleri listesi

  • Tarihî ve çağdaş Türk devletleri

  • Türk tarihi edebiyatı'

g · t · d (https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_tarihi&action=edit)

Türk tarihi, günümüzdeki Türk halklarının ve yabancı halkların arasında Türk dilini konuşmuş olan Türk
topluluklarının ortak tarihidir. Göktürklerden önce varolmuş Türk dili konuşan topluluklar bazı tarihçiler
tarafından, Türk tâbiri yerine Ön Türk tabiri ile anılırdı.

Türkler'in siyasi bir topluluk olarak ilk tarih sahnesine çıkmalarının Hun (Hiung-nular veya Şiongnular)
hükümdarlığı ile olduğuna dair iddialar vardır.[1][2]. Başlangıcı hususunda tartışmalar olsa da Türklerin
tarihi, dünya tarihinin önemli bir parçasıdır. Avrasya ve Kuzey Afrika'da ortaya çıkan her halkın tarihi
uzaktan veya yakından Türklerin hareketlerinden etkilenmiştir. Türkler doğu kültürlerini batıya ve batı
kültürlerini doğuya taşımakla da önemli bir rol oynamışlardır. Kendi dinleri Tengricilikten sonra
benimsedikleri yabancı dinlerin çok kez öncüsü ve savunucusu olmuş ve yayılmalarını ve gelişmelerini
sağlamışlardır (Mani dini, Musevilik, Budizm, Ortodoks ve Nasturi Hristiyanlığı, İslam).

İçindekiler
Türk tarihinin başlangıcı
Milattan Önce 3. yüzyıl
MÖ 2. yüzyıl
MÖ 1. yüzyıl
1. yüzyıl
 2. yüzyıl

3. yüzyıl
4. yüzyıl
5. yüzyıl
Orta Çağ/Türkler
6'ncı yüzyıl
7. yüzyıl
Orta Asya
Doğu Avrupa
8. yüzyıl
Orta Asya
Doğu Avrupa
9. yüzyıl
Orta Asya
Doğu Avrupa
Ön Asya ve Afrika
10. yüzyıl
Orta Asya
Doğu Avrupa
Ön Asya ve Afrika Selçuk Bey'e ait olduğu düşünülen ve İran'da
bulunan bir heykel kafası. New York Sanat
11. yüzyıl
müzesinde sergilenmektedir.
Orta Asya
Doğu Avrupa
Ön Asya
Güney Asya
12. yüzyıl
Ön Asya
İran ve Orta Asya
Güney Asya
Doğu Avrupa
13. yüzyıl
Ön Asya ve Ortadoğu
Orta Asya
Güney Asya
Doğu Avrupa
14. yüzyıl
15. yüzyıl
Ön Asya
Orta Asya Hiung-nulardan kalan altın bir kemer bağı (MÖ
Güney Asya 300)
Doğu Avrupa
Yeni Çağ
16. yüzyıl
Doğu Avrupa
 Doğu Avrupa
Orta Asya
Ön Asya
Güney Asya
Afrika
17. yüzyıl
Doğu Avrupa
Ön Asya
Orta Asya
Güney Asya
Afrika
18. yüzyıl
Doğu Avrupa
Ön Asya
Orta Asya
Güney Asya
Afrika
19. yüzyıl
Doğu Avrupa
Ön Asya
Orta Asya
Güney Asya
Afrika
20. yüzyıl
21. yüzyıl
Kitaplar
Türkçe kitaplar
Yabancı kitaplar
Ayrıca bakınız
Kaynakça

Türk tarihinin başlangıcı

Dünya üzerinde yaşayan insan topluluklarının milletleşme süreci onların avcı-toplayıcılıktan çiftçi-
çobancılığa geçmesi ile başlar.[3]. Türkleri oluşturacak insan topluluklarının MÖ 6000'lerde koyun
yetiştiriciliğine başladığı düşünülmektedir.[4] Bu tarih atlı göçebe Türk kültürünün başlangıcı olarak kabul
edilebilir.

Türklerin atalarının MÖ 2500 ile MÖ 1700 yılları arasındaki Afanasiyevo kültürü ile başlayan ve MÖ 1700
ile MÖ 1200 yılları arasındaki Andronovo kültürü ile devam ettiğini savunurlar. Bu ırkın savaşçı ve göçebe
kültüre sahip olduğu, MÖ 1700 yılları sonrasında kitleler halinde Altay Dağları ile Tanrı Dağları arasındaki
bölgeye yayıldığı bilinmektedir.[2] Mensup olduğumuz Türk kavmi, tarihe ancak 4.000 yıl önce giriyor.
Fakat biz, Türklerin tarihini M.Ö.VII yüzyıl, hatta tam mânâsıyle M.Ö.III.yüzyıldan, ilk Büyük Türk
Hakanı Tuman (Teoman) Yabgu'dan biliyoruz.[5]

Milattan Önce 3 yüzyıl

Milattan Önce 3. yüzyıl

MÖ 312: Büyük Hun Devleti'nin

(Hiung-nu) kuruluşu ve
Çin/Hiung-nu arasında Kuzey
Şansi Savaşı
MÖ 240: Bozkır halklarına karşı
Çin'in duvar inşası: Çin Seddi
MÖ 209: Hiung-nu lideri
Teoman'ın ölümü ve Mete'nin
Hiung-nuların (Hunların) lideri
olması
MÖ 201: Kırgız halkından ilk kez
söz edilmesi
MÖ 201: Pe-Teng Kuşatması

MÖ 2. yüzyıl
MÖ 187: Çin ve Hiung-nu
arasında Baideng Muharebesi
MÖ 177-MÖ 165: Yüeçilerin
Hiung-nular tarafından Kansu'dan
Baktriane'ye sürülmeleri ve
oradaki Helen Krallığını ortadan
kaldırmaları
MÖ 177-MÖ 165: Hiung-nuların
Çin'e akınları
MÖ 138-MÖ 126: Baktria'da Çang Kien elçiliği. Çin-İran ilişkileri
MÖ 2. yüzyılda: Asya Hun Devleti(Büyük Hun Devleti) yıkıldı

MÖ 1. yüzyıl
MÖ 49-MÖ 36: Çi-çi'nin Talas'a
göçü (Batı Hiung-nu)
1. yüzyıl
48: Hiung-nuların ikiye
bölünmeleri (Kuzey Hiung-nu ve
Güney Hiung-nu)
93: Hiung-nuların Siyenpiler
(Sien-pi) tarafından mağlup
edilmeleri

2. yüzyıl
Aşağı İtil'de (Hazar denizi'nin
kuzeyi) Hun varlığı

3. yüzyıl
260: Şan-şi'nin kuzeyinde
Tabgaçlar

4. yüzyıl
304-351: Çin'in kuzeyinde Hiung-
nu krallıkları (Han Zhao, Hou
Zhao)
388-392: Çin'in kuzeyinde Ding
ling krallığı (Wei)
374-375: Avrupa Hunlarının Don
Nehri'ni geçişi
386-409: Tabgaçlar Kuzey Çin'de (Kuzey Vey)
395: Kavimler Göçü

5. yüzyıl
402: Rouran'ın kuruluşu (Yüan Yüan/Avarlar?)
407-431: Çin'in kuzeyinde Hiung nu krallığı (Xia)
 407-431: Çin in kuzeyinde Hiung-nu krallığı (Xia)
422: Luoyang'ın Tabgaçlar tarafından alınışı
427: Romalılar ve Hunların ittifakı
434: Bizans ile Hunlar arasında
Margos Antlaşması
440: Ak Hun (Eftalit) istilalarının
başlaması
451: Attila Galya'da (bugün
Fransa)
452: Attila'nın Roma seferi ve
Papa I. Leo ile görüşmesi
480: Hazar denizi ile Tuna nehri
arasında Ön Bulgarlar
480: Mazdek İsyanları'nda Sasaniler 'e Ak Hunların yardım etmesi

Orta Çağ/Türkler

6'ncı yüzyıl
531-578: Kafkas Surları'nın İranlı
Hüsrev tarafından dikilmesi
534: Tabgaçların (Vey
Hanedanlığı) dağılması
540: Ergenekon destanında
bahsedilen, kaybolan Orta Asya
Türklerinin yeniden ortaya çıkışı[6]
552: Tu-kiulerin
(Türkütler/Göktürkler) Rouran
egemenliğe karşı ayaklanması.
Birinci Göktürk Kağanlığı'nın
kuruluşu.
565: Ak Hunların (Eftalitler)
Göktürkler tarafından ortadan
kaldırılmaları
582: Birinci Göktürk Kağanlığının
bölünmesi

7. yüzyıl

Orta Asya
630: Doğu Göktürk Kağanlığı'nın
Çin egemenliğine girmesi, Batı
Göktürk Kağanlığı'nın Çin etkisine
girmesi
639: Göktürk prensi Kürşad'ın Çin
sarayında ihtilal denemesi
659: Batı Göktürk Kağanlığı'nın Çin egemenliğine girmesi
 659: Batı Göktürk Kağanlığı nın Çin egemenliğine girmesi
673-674: Arapların Maveraünnehir'e ulaşması ve Buhara'yı kuşatması.
674: Paralı Türk askerlerinin (Memlûkler) Arap ordularında görülmeye başlanması
681: İkinci Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu
699: Türgiş Hanlığı'nın kuruluşu (bugünkü Kırgızistan topraklarında)

Doğu Avrupa
616: Avarların İstanbul'u birinci kez kuşatması
621: Avarlar'ın yönetimindeki Slavların ayaklanması, Balkanların Slavlaşmasının hızlanması
626: Avarların İstanbul'u ikinci kez kuşatması ve ağır kayıplar sonucunda gerilemeye
başlaması
626-627: Doğu Roma İmparatoru Herakleios'un Hazarlar'dan yardım istemesi, Hazarların
Sasaniler'i yenerek Kafkasya'yı işgali
630: Batı Göktürk Kağanlığı'na bağlı Don-Volga havzasında yerleşik Hazarların bağımsız
olması, Karadeniz'in kuzeyinde ise Büyük Bulgar Hanlığı'nın kurulması
651-652: Sasaniler'i yıkarak tüm İran'ı ele geçiren Arap İmparatorluğu ile Hazarların savaşı
678: Hazarların batıya doğru baskısıyla Büyük Bulgar Hanlığı'nın bölünmesi
680: Balkanlara inen Bulgarların Birinci Bulgar Devleti'nu kurmaları

Bulgarların bölünmesi:

8. yüzyıl

Orta Asya
705-715: Arapların
Maveraünnehir'i alması
720-735: Ötüken'de Orhun
Anıtlarının dikilmesi
721-737: Türgişlerin Araplara
karşı saldırısı
744: İkinci Göktürk Kağanlığı'nın ayaklanan Uygurlar, Karluklar ve Basmiller tarafından
yıkılması
745: Uygur Kağanlığı'nın kuruluşu, Kimeklerin bugünkü Kazakistan'da bağımsız hanlık
kurmaları
750: Arap İmparatorluğu'nun başına Abbasilerin geçmesiyle Türk-Arap ilişkilerinin
yumuşamaya başlaması
751: Çinlilerin Orta Asya'ya girişi, Arapların Talas Muharebesi'nde Karluklar'ın yardımıyla
Çi lil i ğl t i K l kl İ l i t b l
 Çinlileri mağlup etmesi, Karlukların İslamiyete geçmeye başlaması

762: Uygur Kağanlığı'nın Çin'deki Tang hanedanına An-Lu-Şan ayaklanmasının

bastırılmasına yardımı
765: Uygur Hanı Bögü'nün Mani dinini benimsemesi
766: Türgiş Hanlığı'nın Uygur Kağanlığı'na bağlı Karluklar'a yenilerek dağılması, özerk
Karluk Hanlığı'nın kurulması, Karluklardan kaçarak Hazar ve Aral gölleri civarına göçeden
Oğuzlar'ın Oğuz Yabgu Devleti'nin temellerini atmaları
789-795 Uygur Kağanlığı'nda taht mücadeleleri ve gerileme

Doğu Avrupa
713-737 Hazar-Arap Savaşı, Hazarların Kafkasya'yı kaybı
716: Tuna Bulgar Hanlığı'nın Bizans İmparatorluğu ile ilk yazılı anlaşması ve vergi almaya
başlaması
717-718: Arapların İstanbul Kuşatması'na karşı Bulgarların Bizans'a yardımı
740: Hazarların Yahudiliği resmî din olarak kabulü
745-775: Bulgar-Bizans mücadelesi
764: Hazarların Abbasiler'i yenerek Kafkasya ve İran'ın batısını istilası
780: İtil Bulgar Hanlığı'nın kuruluşu
792: Markeli Muharebesi sonrası Bizans'ın Bulgarlara tekrar vergi vermeye başlaması
796: Macar ovasına sıkışmış Avar Kağanlığı'nın Franklar tarafından işgali

9. yüzyıl

Orta Asya
821: Uygurların Tibetlileri
püskürtmesi
832: Uygur Kağanlığı'nın
kargaşaya sürüklenmesi
840: Kırgızların saldırısı sonucu
Uygur Kağanlığı'nın yıkılması,
Kırgız Kağanlığı'nın kurulması,
Uygurların güneybatıya
kaçmaları, Kırgız egemenliğini
tanımayan Karluklar'ın
bağımsızlıklarını ilan ederek
Karahanlı Devleti'nin temelini
atmaları
848: Güneybatıya göçeden
Uygurların Kansu Uygur Krallığı'nı
kurmaları
856: Güneybatıya göçeden bir
diğer Uygur kolunun Karahoca
Uygur Krallığı'nı kurması
Hazar Hanlığı gücünün zirvesindeyken

Doğu Avrupa
 804: Frankların darbeleri sonucunda dağılan Avar Kağanlığı'nın Tuna Bulgar Devleti
tarafından yıkılması
811-814: Tuna Bulgar Devleti'nin Bizans İmparatorluğu'nu yenilgiye uğratması
860: Güneye inen Ruslar'ın Hazar Kağanlığı'nın aleyhine Kiev'e ulaşmaları
861: Sri Derya civarındaki Peçeneklerin Oğuzlar, Kimekler ve Karluklar'ın baskısıyla
Karadeniz'in kuzeyine göçleri
864-865: Bulgar kralı I. Boris'in hıristiyanlığı kabul etmesi, Tuna Bulgarlarının tamamen
slavlaşarak Türk dünyasından kopmaları
889: Karadeniz'in kuzeyindeki Peçeneklerin, Hazarlar ve Kıpçaklar'ın baskısıyla batıya
ilerlemeleri
892: Batıya ilerleyen Peçenekler'in Dinyeper boylarındaki Macarlar'ıKarpatlar'ın ötesine
göçe zorlamaları, Bizans İmparatorluğu ile ittifak kurmaları

Ön Asya ve Afrika
833-842: Halife Mutasım döneminde Türk kölemen askerlerin Abbasi sarayında etkilerinin
artması
836: Abbasilerin başkentinin Bağdat'tan Türk kölemen garnizonunun bulunduğu Samerra'ya
taşınması
868: Tolunoğulları'nın Abbasi halifesine bağlı kalarak Mısır, Suriye, Filistin ve Irak'ın
kuzeyine egemenlikleri

10. yüzyıl

Orta Asya
923: Çin'in kuzeyinde Göktürk
soyundan gelen Şato Türklerinin
Hou Tang hanedanını kurması
924: Moğol Hitayların Kırgız
Devletini yıkması, Ötüken'de Türk
egemenliğinin bitmesi, Kırgızların bugünkü anayurtlarına göçü
934: Satuk Buğra Han'ın İslamı kabul etmesiyle, Karahanlı Devleti'nin müslümanlığı
benimsemesi
979: Şato Türklerinin Kuzey Song Hanedanı'nın egemenliğine girmesi, Çin'in kuzeyinde
Türk varlığının erimesi
990-999: Karahanlı Devleti'nin Samanoğulları'nı yıkması, Maveraünnehir'in 300 yıl sonra
yeniden Türk egemenliğine girmesi

Doğu Avrupa
920: Rus-Peçenek savaşı
922: İbn Fadlan'ın İslamiyeti kabul eden İdil Bulgar Hanlığı'nı elçi olarak ziyareti
940: Hazarlar'a karşı Rus-Bizans ittifakı, Hazarlar'ın Kırım'ı yitirmesi
943: Peçenekler'in Bizans İmparatorluğu'na karşı Ruslarla ittifak kurması
965: Oğuz Yabgu Devleti'nin Hazarlara karşı Ruslarla ittifak kurması
 968-972: Peçenekler'in Ruslara saldırıları

969: Hazar başkentinin Rus kralı I. Svyatoslav tarafından alınışı, Hazarların Kafkasya'nın
kuzeyine çekilmesi
985: Oğuz Yabgu Devleti'nin Volga Bulgar Devleti'ne karşı Ruslarla ittifak kurması
986: Selçuklu Hanedanının Oğuz Yabgu Devleti'nden koparak Kazakistan'ın güneyine
yerleşmeleri

Ön Asya ve Afrika
905: Mısır'da Tolunoğulları hanedanına Abbasiler tarafından son verilmesi
935: Bir başka Türk kökenli haneden Akşitler'in Mısır'da iktidarı ele geçirmesi ve Suriye,
Filistin, Hicaz ile Sudan'ın kuzeyine egemen olması
963: Gazne Devleti'nin kurulması, Türk egemenliğinin Afganistan ve Pakistan'a yayılması
969: Akşitler'in egemenliğinin Fâtımî Devleti tarafından sonlandırılması

11. yüzyıl

Orta Asya
1036: Kansu Uygur Krallığı'nın
Moğol Tankut Krallığı'nın
egemenliğine girmesi
1042: Karahanlı Devleti'nin Doğu
ve Batı olarak ikiye bölünmesi
1050: Kimek Hanlığı'nın Kıpçakların istilasına uğrayarak yıkılması
1089: Semerkant merkezli Batı Karahanlı Devleti'nin Selçuklu tabiyetine girmesi
1091: Kaşgar merkezli Doğu Karahanlı Devleti'nin Selçuklu tabiyetine girmesi
1092: Büyük Selçuklu Devleti'nin iç karışıklıklara sürüklenmesi sonucu iki Karahanlı
devletinin tekrar bağımsız olması

Doğu Avrupa
1016: Hazar Kağanlığı'nın Ruslar ve Bizans İmparatorluğu tarafından ortadan kaldırılması
1037: Ruslar tarafından mağlup edilen Peçenekler'in Romanya'ya yerleşmeleri
1061-1068: Ruslar'ı mağlup eden Kıpçaklar'ın Karadeniz'in kuzeyi ve Ukrayna'yı ele
geçirmesi
1091: Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra zor durumda bulunan Bizans
İmparatorluğu'na karşı saldırıya geçen Peçeneklerin Enez civarında Bizans-Kıpçak
ittifakınca imha edilmesi
1093: Kıpçaklar'ın Ruslar'ı kesin yenilgiye uğratması

Ön Asya
1038 Selçuklu Devleti'nin Horasan'da kurulması
1040: Dandanakan Muharabesi'nde Selçuklu Hanedanının Gaznelileri yenerek İran'a doğru
yayılmaları
1048 Bi Gü ü ittif k P i l M h b i' d ğl d S l kl H d
 1048: Bizans-Gürcü ittifakını Pasinler Muharebesi'nde mağlup eden Selçuklu Hanedanının
Doğun Anadolu'ya girmesi
1055: Selçuklu Hanedanının Bağdat'ı fethederek Abbasiler'i egemenliği altına alması
1064: Selçuklu Hanedanının Ani Kalesini fethederek Ermeni-Gürcü direnişini kırması
1071: Malazgirt Muharabesi'nde Bizans İmparatorluğu'nu yenen Selçuklu Hanedanı
Anadolu'ya yayılmaları
1072: Sivas'ta Danişmentliler Beyliği'nin kuruluşu (Büyük Selçuklulara bağlı)
1077: Başkenti İznik olan Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu (Büyük Selçuklulara bağlı)
1081: Çaka Beyliği'nin Ege kıyılarında donanma inşası ile Türk Deniz Kuvvetleri'nin
kuruluşu
1085: Suriye Selçuklu Devleti'nin kuruluşu
1092: Sultan Melikşah'ın Haşhaşiler tarafından öldürülmesi sonucu Büyük Selçuklu
Devleti'nin iç karışıklıklara sürüklenmesi
1096: Birinci Haçlı Seferi'nin öncülerinin Anadolu Selçuklu Devleti tarafından İznik'te imhası
1096-1099: Birinci Haçlı Seferi sonucunda İznik ve Batı Anadolu'nun Bizans tarafından geri
alınması, Suriye ve Filistin kıyılarında Haçlı devletçiklerinin oluşması

Güney Asya
1001-1027: Gazne Devleti Hakanı Gazneli Mahmud'un Hindistan'a seferleri, Türk
egemenliğinin ve İslamiyetin Hindistan'ın kuzeyi ve Bangladeş'e yayılması
1037-1059: Gazne Devleti'nin Büyük Selçuklu Devleti'yle mücadelesi, Horasan ve İran'ın
Selçukluların egemenliğine geçmesi
1059: Gazneliler ve Büyük Selçuklular arasında barış anlaşması
1079-1080: Gazne Devleti'nin Afganistan'da güç kazanan Gurlular'ı mağlup etmesi

12. yüzyıl

Ön Asya
1100: Danişmendlilerin Antakya
Prensliği'ni Malatya'da yenerek
Haçlıların Güneydoğu Anadolu'ya
ilerlemelerini kesin olarak
durdurmaları
1101: Anadolu Selçuklu Devleti ve Danişmendlilerin Haçlılar'ı Kastamonu ve Merzifon'da
mağlup edişleri
1104: Büyük Selçuklu Devleti'nin Harran'da Haçlılar'ı yenerek Fırat'a ilerlemelerinin önünü
kesmesi
1104: Şam'da Börüoğulları Atabeyliğinin kuruluşu
 Ş ğ y ğ ş

1105-1128: Suriye'de Selçuklu Hanedanı'nın Haçlılarla mücadelesi, Şam ve Halep'in Haçlı

kuşatmalarına direnişi
1127: Musul'da Zengi Atabeyliği'nin kuruluşu
1127-1174: Zengiler'in Haçlılar'la mücadelesi
1144: Zengiler'in Urfa'yı fethi
1144: Erbil'de Beyteginliler Atabeyliğinin kuruluşu
1147-1149: Urfa'nın düşüşü üzerine düzenlenen II. Haçlı seferinde Anadolu Selçuklu
Devleti'nin Eskişehir ve Ladik'te Haçlılar'ın Alman kolunu mağlup etmeleri, Zengiler'in
Haçlılar'ın Şam Kuşatmasını püskürtmeleri
1150: Zengiler'in dört Haçlı devletinden biri olan Urfa Kontluğu'nu ortadan kaldırmaları
1154: Zengiler'in Börüoğulları Atabeyliğini ortadan kaldırmaları
1173-1178: Anadolu Selçuklu Devleti'nin Danişmendliler'in tüm topraklarını ele geçirerek
Anadolu'da tek güç haline gelmesi
1174-1183: Selahaddin Eyyubi'nin Zengiin Suriye'deki egemenliğini sonlandırması
1176: Miryakefalon Savaşı'nda Bizanslıların Anadolu Selçuklu Devleti tarafından bozguna
uğratılması, Anadolu'da Selçuklu egemenliğinin kesinleşmesi
1190: III. Haçlı Seferi'nde Haçlılar'ın Alman kolunun Konya'yı istilası, Silifke'de Alman
İmparatorunun boğulması sonrasında Alman ordusunun dağılması

İran ve Orta Asya

1092-1118: Büyük Selçuklu Devleti'nde iç karışıklıklar ve yarı bağımsız atabeyliklerin ortaya
çıkması
1132: Moğol Karahıtaylar'ın Karahoca Uygur Krallığı'nı ortadan kladırarak Türk topraklarına
doğru ilerlemeye başlamaları
1134: Karahıtaylar'ın Doğu Karahanlılar'ı yıkmaları
1137: Karahıtaylar'ın Batı Karahanlılar'ı yıkmaları ve Orta Asya'da hâkim güç olmaları
1141: Katvan Muharebesi'nde Karahitaylar'a mağlup olan Büyük Selçuklu Devleti'nin
çöküşe geçmesi
1154-1157: Oğuzların isyanı sonrasında Büyük Selçuklu Devleti'nin dağılması,
Harezmşahlar Devleti'nin bağımsız olması
1182-1194: Harezmşahlar Devleti'nin İran, Horasan ve Karahitaylar'ı yenerek
Maveraünnehir'i ele geçirmesi
1188: Büyük Selçuklu Devleti'nin ardıllarından Kirman Selçuklu Devleti'nin Oğuzlar
tarafından ortadan kaldırılması
1194: Büyük Selçuklu Devleti'nin ardıllarından Irak Selçuklu Devleti'nin Harezmşahlar
Devleti tarafından ortadan kaldırılması

Güney Asya
1117: Büyük Selçuklu ordusunun Gazne'ye girmesi ve Gazne Devleti'ni vergiye bağlaması
1119: Gazne Devleti'nin kuzey Hindistan'daki egemenliğinin pekişmesi
1135: Büyük Selçuklu ordusunun tekrar Gazne'ye girmesi ve Gazne Devleti'ni yeniden
vergiye bağlaması
1148-1151: Gurlular'ın Gazne'yi ele geçirerek büyük yıkım yapmaları
1152: Büyük Selçukluların Gazne'yi Gurlular'dan kurtarması
1157 1163: Büyük Selçuklu Devleti'nin dağılmasıyla Gazne ve Afganistan'ın tekrar
 1157-1163: Büyük Selçuklu Devleti nin dağılmasıyla Gazne ve Afganistan ın tekrar
Gurlular'ın eline geçmesi
1186: Başkenti Lahor olmak üzere Pencap'a egemen olmaya devam eden Gazne
Devleti'nin Gurlular tarafından yıkılışı

Doğu Avrupa
1111-1116: Ruslar'a yenilen Kıpçak boylarının Gürcistan'a göçü ve Gürcüler ile ittifakı
1123: Kıpçaklar'ın desteklediği Gürcüler'in Büyük Selçukluları'ı Tiflis'ten çıkarması
1150: Kıpçaklar'ın Dinyeper boylarında yeniden güçlenmeye başlamaları
1154: Ruslar'ı püskürten Kıpçaklar'ın Harkov civarında yeniden egemenliklerini kurmaları
1157-1174: İdil Bulgarları'nın Ruslarla mücadeleleri
1174-1185: Kıpçaklar'ın Ruslar'a karşı askerî başarıları

13. yüzyıl

Ön Asya ve Ortadoğu
1202: Anadolu Selçuklu
Devleti'nin Saltuklu Beyliği'ni
ortadan kaldırarak Doğu
Anadolu'ya genişlemesi Moğol İmparatorluğu'nun yayılmasından önce son durum
1207: Antalya'nın fethiyle
Anadolu Selçuklu Devleti'nin
Akdeniz'e açılması
1214: Sinop'un fethiyle Anadolu
Selçuklu Devleti'nin Karadeniz'e
açılması
1228: Anadolu Selçuklu
Devleti'nin Mengüçlü Beyliği'ni
ortadan kaldırması
1230: Moğol istilasından kaçarak
Anadolu'ya ilerleyen
Harezmşahlar'ın Yassı Çemen
Muharebesi'nde Anadolu
Selçuklu Devleti tarafından
durdurulması
1239: Baba İshak
ayaklanması'nın Anadolu
Selçuklu Devleti'ni güçten
düşürmesi 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu'nun yayılması
1243: Kösedağ Muharebesi'nde
Anadolu Selçuklu Devleti'nin
Moğollar karşısında bozguna uğraması
1250: Mısır'da Türk kökenli Kölemenler'in Eyyubiler'e son vererek iktidarı ele geçirmeleri
Nureddin Bey, Karaman'da beyliğin temellerini attı
1299: Osmanlı Devleti'nin kuruluşu

Orta Asya
Orta Asya

1212: Fergana'da hüküm süren Karahanlılar'ın Harezmşahlar Devleti tarafından ortadan

kaldırılması

Güney Asya
1206: Türk kökenli kölemen komutanlar tarafından Delhi Sultanlığı'nın kuruluşu
1236: Delhi Sultanlığı'nın tüm kuzey Hindistan, Keşmir ve Bangladeş'e egemen olması
1290: Delhi Sultanlığı'nda yönetimi Türk kökenli Halaciler'in ele geçirmesi

Doğu Avrupa

14. yüzyıl

Çağatay Hanlığı 1350 yılından itibaren

tamamen Türkleşmiş oluyor.

1320-1424: Delhi'de Tuğluk

Hanedanlığı Moğol İmparatorluğu'nun bölünmesinden sonra Altın Ordu devleti
Türkleşiyor
1346: Osmanlıların Avrupaya
geçişi
1361: Edirne'nin Osmanlılar tarafından alınışı
1370: Timur'un iktidarı ele alması
1382: Toktamış'ın Altın Ordu'nun başına geçmesi ve Moskovayı ateşe vermesi
1389: Kosova: Osmanlıların Balkanlar'da egemenlik sağlaması
1389-1403: I. Bayezid hükümdarlığı
1398: Timur'un Hindistan seferi

15. yüzyıl

Ön Asya

1402: Timur ile I. Bayezid

arasında Ankara Muharebesi
1406: Akkoyunlular ile
Karakoyunluların tekrar tarih
sahnesine çıkışı
1453: Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethi
1453-1504: Akkoyunlu devleti'nin altın çağı.

Orta Asya
1405: Timur'un ölümü
1405-1447: Şahruh'un Herat'a gelişi
 Ş g ş
1412-1460: Ebu'l Hayr'ın Özbek gücünü kuruşu.

1447-1449: Uluğ Bey

1456: Kazak Hanlığı'nın kuruluşu

Güney Asya
1414-1517: İranileşmiş Türk
Hanedanlığı Delhi Seyyidleri

Doğu Avrupa
1430: Kırım Hanlığı'nın kuruluşu
1445: Kazan Hanlığı'nın kuruluşu
1462-1505: Astrahan Hanlığı'nın kuruluşu
1473: Hüseyin Baykara: Timurlu Rönesansı

Yeni Çağ

16. yüzyıl

Doğu Avrupa
1502: Kırım Hanlığı'nın Altın Ordu
Devleti'ni yıkması
1552: Rusya'nın Kazan Hanlığı'nı
ilhakı
1556: Rusya'nın Astrahan
Hanlığı'ın ilhakı
1557: Rusya'nın Nogay Hanlığı'nı ilhakı
1571: Kırım Hanlığı'nın Moskova'yı yakması
1580-1598: Rusya'nın Sibir Hanlığı'nı ortadan kaldırması

Orta Asya
1500: Muhammed Şeybani ve Maveraünnehir'de Özbekler
1510: Muhammed Şeybani'nin İsmail tarafından mağlup edilmesi

Ön Asya
1502: İsmail'in İran'da Safevi Hanedanlığını kurması
1514: Çaldıran Muharebesi, Osmanlıların Doğu Anadolu'ya yerleşmesi
1516: Ridaniye Muharebesi, Osmanlıların Suriye ve Filistin'i Kölemen Devleti'nden alması
1517: Osmanlıların Hicaz'da egemenlik kurmaları
1534: Osmanlıların Irak'ı Safevilerden alması
1538: Osmanlıların Yemen'de egemenlik kurmaları
1546: Osmanlıların Basra Körfezi'ne çıkışı
 1546: Osmanlıların Basra Körfezi ne çıkışı
1551: Osmanlı egemenliğinin Katar ve Umman'a ulaşması
1578: Osmanlıların Hazar Denizi'ne ulaşması
1590: Osmanlıların tüm Kafkasya ve Batı İran'ı almaları

Güney Asya
1526: Babür İmparatorluğu'nun kuruluşu

Afrika
1516: Cezayir'de Osmanlı idaresinin kuruluşu
1516-1517: Osmanlıların Kölemen Devleti'ni yıkması, Mısır'da Osmanlı egemenliği
1551: Libya'da Osmanlı egemenliğinin başlangıcı
1557: Osmanlıların Habeş Eyaleti'ni kurması
1574: Tunus'ta Osmanlı egemenliğinin başlangıcı
1577: Osmanlı egemenliğinin Fizan'a yayılması
1576-1580: Fas'ta Osmanlı nüfuzu

17. yüzyıl

Doğu Avrupa
1600: Sibir Hanlığının mağlup
edilmesi.
1606: Osmanlı İmparatorluğunun
zirveye ulaşmasını simgeleyen
Zitvatorok Antlaşması
1683: Viyana'nın Osmanlılar tarafından kuşatılması.
1699: Karlofça Antlaşması. Osmanlıların gerilemeye başlaması.

Ön Asya

Orta Asya
1605: Rusya'nın Yenisey'i işgali
1615-1650: Kırgızların Ruslara karşı mücadelesi
1620: Rusya'nın Yakut topraklarını ilhakı
1628: Dolganlar'ın Rusya egemenliğine girmesi
1628-1630: Doğu Moğollarına yenilen bir diğer Moğol kavmi Kalmukların Kazakistan'ı
çiğneyerek Volga havalisine yerleşmesi
1634-1642: Rusya'nın Yakut isyanlarını bastırması
1639: Rusya'nın Büyük Okyanus'a ulaşması
1680: Moğol Çungarların Doğu Türkistan'ı ele geçirmesi, Çağatay Hanlığı'nın sonu
1680-1698: Çungarların Kazak Hanlığı'nı istilası

Gü A
Güney Asya

1628-1658: Hindistan imparatoru Şah Cihan.

1658-1707: Hindistan imparatoru Evrengzeb.

Afrika

18. yüzyıl

Doğu Avrupa
1742-1775: Rusya'da Pugaçev
Savaşı (Tatar ayaklanması)
1783: Kırım'ın Ruslar tarafından
ilhakı.

Ön Asya

1717-1730: Osmanlıların Lâle

Devri
1736-1747: Nadir Şah akını
1794: İran'da Kacar Hanedanlığı'nın bir Türk tarafından kuruluşu.

Orta Asya
1709: Hokand Hanlığı'nın kuruluşu
1709-1718: Çungarlar-Kazak Hanlığı mücadelesi
1718: Kazak Hanlığı'nın üçe bölünmesi
1721: Rusya'nın Hakasya'yı ilhakı
1731: Kazak Hanlığı'nın küçük cüzünün Rus himayesine girmesi
1740-1747: Hive Hanlığı'nda İran egemenliği
1755-1759: Çin'de yönetimi ele geçiren Mançu Hanedanı'nın Çungarlar'ın elindeki Doğu
Türkistan'ı ele geçirmesi
1755: Çungarlar'a bağlı Tuva'nın Çin'de yönetimi ele geçiren Mançu Hanedanı'nın
egemenliğine girmesi
1756: Rusya'nın Altay bölgesini ele geçirmesi
1785: Buhara Hanlığı'nda Mangıtların yönetimi ele geçirmesi

Güney Asya

Afrika

1705: Osmanlı Devleti'ne bağlı Tunus'ta Hüseyni Hanedanı

1798-1799: Napolyon Bonapart'ın Mısır seferi. Türk-Fransız mücadelesi.

19. yüzyıl
Doğu Avrupa
1829: Yunanistan'ın bağımsız olması
1878: Berlin Antlaşması, Sırbistan, Karadağ, Romanya'nın bağımsızlıklarını, Bulgaristan'ın
özerkliğini kazanması
1881: Yunanistan'ın Tesalya'yı ilhakı
1881: Atatürk'ün doğumu
1885: Bulgaristan'ın Şarkî Rumeli'yi ilhakı

Ön Asya
1813: Rusya'nın Dağıstan ve Azerbaycan'ı ilhakı
1827: Balkarlar'ın Rus egemenliğine girmesi
1828: Karaçaylar'ın Rus egemenliğine girmesi
1828: Rusya'nın Revan ve Nahçıvan'ı ilhakı
1829: Rusya'nın Ahıska'yı ilhakı
1839: Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı
1876: Osmanlı Devleti'nde ilk anayasa

Orta Asya
1820: Kazak Hanlığı'nın Büyük cüzünün Hokand Hanlığı'nın egemenliğine girmesi
1847: Kazak Hanlığı topraklarının tamamen Rusya'nın eline geçmesi
1851-1854: Hive Hanlığı'nın Ruslara yenilgisi
1864: Rusya'nın Batı Türkistan'a yönelik seferlerinin başlaması
1865: Doğu Türkistan'da Kaşgar Hanlığı'nın kuruluşu
1866: Buhara Emirliği'nın Rus egemenliğine girmesi
1868: Hokand Hanlığı'nın Rus egemenliğine girmesi
1871: Rusların Balkaş Gölü civarını işgali
1873: Hive Hanlığı'nın Rus egemenliğine girmesi
1876: Rusya'nın Hokand Hanlığı'nı ilhakı
1877-1878: Çin'in Kaşgar Hanlığı'nı ortadan kaldırması
1881-1884: Rusya'nın Türkmenistan'ı ilhakı

Güney Asya
1805: Babür Devleti'nin Maratha Konfederasyonu'nu yenen İngilizlerin himayesine girmesi
1857: İngilizlerin Babür Devleti'ni ortadan kaldırmaları, Hindistan'daki dokuz yüzyıllık Türk
idaresinin/varlığının sonu

Afrika

1801-1815: ABD'nin Garp ocakları ile mücadelesi

1822: Sudan'ın Osmanlı idaresine girmesi
1830-1842: Fransa'nın Cezayir'i işgali
1831-1840: Osmanlı-Mısır mücadelesi, Mısır'ın özerklik kazanması
 1831 1840: Osmanlı Mısır mücadelesi, Mısır ın özerklik kazanması
1869: Süveyş Kanalı'nın açılması
1881':Fransa'nın Cezayir'i işgali
1882: İngiltere'nin Mısır'ı işgali
1885: İtalya'nın Habeş Eyaleti'ni işgali
1885: Sudan'daki Türk yönetiminin sonu
1888: İngiltere'nin Somali'yi işgali, Afrika Boynuzu'nda Türk varlığının sonu

20. yüzyıl
1905: Cedidcilik hareketlerinin
başlaması.
1910-1920: Kazakların ve
Kırgızların Alaş Orda Hükûmeti
1911-1912: Trablusgarp'ın İtalya
tarafından işgali
1912: Balkan savaşları
1915-1916: Çanakkale Savaşı
1915-1918: Osmanlı'da Ermeni
Kırımı'ndaki olayları
1917: Türkistan'ın özerkliğini ilan
etmesi
1918: Türkiye ile İtilaf Devletleri
arasında Mondros Mütarekesi
imzalandı.
1919-1922: Türk Kurtuluş Savaşı
gerçekleşti.
1919-1928: Sovyetler Birliği'ne
karşı Basmacı Ayaklanması
1921-1944: Tannu Tuva Halk Anadolu Türkleri 60 yıl kadar bir zaman için tek uzun ömürlü,
Cumhuriyeti bağımsız bir devlete sahip Türk topluluğu olarak kalmıştır.
1922: Türklerin Yunanlara karşı
zaferi
1923: Türkiye'de cumhuriyetin ilanı
1932-1934: Çin'de Uygurların Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti
1938: Atatürk'ün ölümü
1944: Rus ordusunun yardımı ile kısa ömürlü bir Doğu Türkistan Cumhuriyeti ilan edilmesi
1955: Sincan Uygur Özerk Bölgesi: Sincan'ın (Doğu Türkistan'ın) özerk bölge ilan edilmesi
1971: Avrupalıların Orta Asya'dan çekilmeye başlaması
1974: Türkiye'nin Kıbrıs çıkartması
1983: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ilan etmesi
1988: Azeri-Ermeni ihtilafının başlaması
1990: Sovyetlerin Bakü baskını
1991: SSCB'nin dağılması ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun ortaya çıkması
1992: BDT Türk cumhuriyetlerinin BM'ye kabulü:
Kazakistan
Özbekistan
Azerbaycan
 Azerbaycan
Türkmenistan
Kırgızistan
1992: 30 Ekim 1992'de Ankara'da ilk Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi'nin yapılması.
1993: Azerbaycan'ın bir kısmının Ermeniler tarafından işgali.
1993: 1993 yılında, Türk Dili Konuşan Ülkelerin kültür ve sanat alanlarında işbirliğini
sağlayan Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi'nin Almatı'da kurulması.
1993: Kültürel, ekonomik ve siyasi nitelikte bir forum olan ve tüm Türk devlet ve toplulukları
ile akraba toplulukların katıldığı ilk Türk Kurultayı'nın yapılması.

21. yüzyıl
2005: Kırgızistan'da Lale devrimi.
2005: Kazak lider Nursultan
Nazarbayev'in yaptığı ulusa
sesleniş konuşmasında Orta
Asya'da ortak pazar kurulması
teklifi.
2005: Özbekistan'da Andican
olayları
2006: Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının hizmete girmesi.
2007: Hazar denizinin statüsünün belirlenmesi için kıyıdaş ülkelerin ilk defa bir araya
gelmesi.
2008: 21 Kasım 2008 tarihinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında
Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi kurulması.
2009: Türk Keneşi kuruldu.
2020: Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ sorununu çözmesi.
2022: Ocak 2022'de Kazakistan'da iç karışıklıklar yaşandı.

Kitaplar

Türkçe kitaplar
Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca Türkler Ansiklopedisi, Adana, 2002.
İbrahim Kafesoğlu, Türk Millî Kültürü, Ankara, 1983.
Zeki. Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul, 1970.
Faruk Sümer, Oğuzlar, İstanbul, 1980.
Bahaeddin Ögel, İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Ankara, 1962.
Bahaeddin Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş, İstanbul, 1978.
Bahaeddin Ögel, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, Ankara, 1981.
Çeçen Anıl, Tarihte Türk Devletleri, İstanbul, 1986.
O. Esad Arseven, Türk Sanat Tarihi, İstanbul, 1955.
Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, İstanbul, 1977.
Erol Güngör, Tarihte Türkler, İstanbul, 1989.
Abdülkadir İnan, Eski Türk Dini Tarihi, İstanbul, 1976.
A. Nimet Kurat, Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1972.
Hüseyin Namık Orkun, Eski Türk Yazıtları, İstanbul, 1986.
 Hüseyin Namık Orkun, Türk Tarihi, Ankara, 1946.

Osman Turan, Türk Cihan Hakimiyeti

Mefrukesi Tarihi, İstanbul, 1978.
Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi,
Ankara, 1971.
Yusuf Hikmet Bayur, Hindistan Tarihi,
Ankara, 1946.
İbrahim Kafesoğlu, Selçuklu Tarihi,
İstanbul, 1972.
İbrahim Kafesoğlu, Harzemşahlar
Devleti Tarihi, Ankara, 1956.
M. Altay Köymen, Büyük Selçuklu
İmparatorluğu Tarihi, Ankara, 1954.
Çağatay Uluçay, İlk Müslüman Türk
Devletleri, İstanbul, 1977.
Faruk Sümer, Karakoyunlular, Ankara,
1984.
A.N. Kurat, Peçenek Tarihi, İstanbul,
1937.
B. Yenilmez, Yenilmez, Rize, 2002.

Yabancı kitaplar
R. Grousset, L'Empire des steppes,
Paris, 1960 (Türkçe çevirisi: Reşat
Uzmen-Bozkır İmparatorluğu, 1996.) Kanuni Sultan Süleyman'ın Nahçivan'a yürüyüşünü
DE. Guignes, Histoire generale des gösteren bir minyatur.
Huns des Turcs et des Mongols,
Paris, 1756.
Jean-Paul Roux, Historie des Turcs, 1984.
Jean-Paul Roux, Timur, 1994.
Fayard Paris, Historie des Turcs, 1984.
D.Sinor, Aspects of Altaic Civilization, 1963.
M. Barthold, Turkestan down to the Mongol Invansıon, Londra, 1968.
E. Berl, Historie de l'Europe d'Attila a Tamerlan, Paris, 1946.
M.A. Czaplıcka, The Turks of Central Asia in History and at the Present Day, Oxford, 1918.
W. Eberhard, Kultur und Siedlung der Randvölker China, 1942.
L. Hambis, La Haute-Asie, Paris, 1953.
Hammer-Purgstall, Von, Historie de l'Empire ottoman depuis son origine jusqu!a nos jours,
Paris, 1835.
H.H. Howorth, History of the Mongols, Londra, 1876.
Jean-Paul Roux, Türklerin Tarihi - Pasifikten Akdenize 2000 Yıl, 2004

Ayrıca bakınız
Ön Türkler
Türk tarihi edebiyatı
Tarihteki Türk devletleri
 Tarihteki Türk devletleri
Türk Kurtuluş Savaşı
Anadolu tarihi
Türk tarihi araştırmaları

Kaynakça
1. ^ Sina Akşin, Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, İmaj Yayınevi, Ankara, 1996, ISBN
975-7852-18-X, s.1.
2. ^ a b Büyük Larousse, Türkler maddesi, İnterpress
3. ^ Jared Diamond Tüfek, Mikrop ve Çelik, TÜBİTAK Yayınları, ISBN 975-403-271-81997
4. ^ Mirfatih Zekiyev, Türklerin ve Tatarların Kökeni, s. 143-178, Selenge Yayınları, Ağustos
2007
5. ^ GÜN, Gültekin (2021). Bir Belgeselcinin Gözünden BÜYÜK TÜRK TARİHİ (1. Bölüm)
Araştırma ve Konuları (https://www.academia.edu/61672423/Bir_Belgeselcinin_G%C3%B6
z%C3%BCnden_B%C3%9CY%C3%9CK_T%C3%9CRK_TAR%C4%B0H%C4%B0_1_B%
C3%B6l%C3%BCm_Ara%C5%9Ft%C4%B1rma_ve_Konular%C4%B1). academia edu.
s. 4. 17 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (https://web.archive.org/web/20211117
133609/https://www.academia.edu/61672423/Bir_Belgeselcinin_G%C3%B6z%C3%BCnde
n_B%C3%9CY%C3%9CK_T%C3%9CRK_TAR%C4%B0H%C4%B0_1_B%C3%B6l%C
3%BCm_Ara%C5%9Ft%C4%B1rma_ve_Konular%C4%B1). Erişim tarihi: 17 Kasım 2021.
6. ^ "Geçmişten Günümüze Türk Tarihi" (https://www.storyandhistory.org/turk-tarihi/). Story And
History. 18 Aralık 2020. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (https://web.archive.or
g/web/20210101152427/https://www.storyandhistory.org/turk-tarihi/). Erişim tarihi: 18 Aralık
2020.

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türk_tarihi&oldid=27546244" sayfasından alınmıştır