HERIOTZA ZIGORRA

1.- SARRERA
2.- GARAPEN HISTORIKOA
3.- GAUR EGUNGO EGOERA
4.- HERIOTZA ZIGOR MOTA
DESBERDINAK
5.- ARLO JURIDIKOA
6.- KASU ZEHATZA
7.- GURE IRITZIA
1.- SARRERA
● Estatuak pertsona bati ezarritako zigorra
● Delitu kapital deritzen delituengatik
● Exekuzio bat da
● Mundu guztian erabili izan da, herrialde guztietan. Batzuetan oraindik
jarduera hau mantentzen da
● Europan eta Ozeanian abolitua (Bielorrusian ez). AEB eta Japonian onartzen
da
● 1634 exekuzio baino gehiago 2015. urtean
2.- GARAPEN HISTORIKOA
● Grezia, Persia edo Erromako sistema penaletan
● Erdi Aroko Europan, Bizantzioen, Amerika
● XVIII. mendean eztabaidak.
● Heriotza zigorraren alde: Rousseau, Balmes, Alfonso de Castro…
○ Rousseau: "Todo malhechor, , atacando el derecho social, conviértese
en rebelde y traidor a la patria (...) La conservación del Estado es
entonces incompatible con la suya; es preciso que uno de los dos
perezca”
● Kontra: Voltaire, Unamuno edota Pellegrino Rossi
● Elizaren papera
● XX. mendeko sistema autoritarioetan heriotza zigorra errepresio politikoa
● 1974an Espainian Z. penaleko adituek heriotza zigorraren kontra agertu
gaur egun hori iritzi hedatuena
● Venezuela, San Marino, Costa Rica
3.- GAUR EGUNGO EGOERA
● Mundu mailan erakutsitako jarrera abolizioarena
● 1977. urtean 16 herrialde heriotz zigorraren kontra,
2007ean 128
● 89 herrialdeek krimen guztietarako heriotz zigorra
indargabetu
● 10 egoera berezietarako aurreikusi (gerrate egoeratan)
● 29 orain dela 10 urte baino gehiago ez dutela aplikatzen
● 69 legediaren barnean aurreikusi
● Urdina: heriotza zigorra ezabatuta
● Berdea: Ezohiko kasuetan soilik aplikatzen da heriotza zigorra
● Laranja: Zigor gisa onartua dago, baina praktikan ez da erabiltzen
● Gorria: Zigor heriotza indarrean dago eta erabiltzen da
 Datuak
● 2015ean 1.634 pertsona exekutatu
○ %50eko igoera
○ 1989tik zifra altuena
○ Txina ez sartu
● Exekuzioen % 89a Iranen, Pakistanen eta Saudi Arabian
● Estatu Batuak exekuzio gehien burutzen dituen 5. herrialdea
● Amnistia Internazionaleko datuak 2015. urteari dagokionez:
○ Iranen 977 pertsona exekutatu
■ Ekialde Ertaineko eskualdeko exekuzioen %82a
■ 16 emakume eta 4 adingabe
○ Pakistanek 320 pertsona urkatu
○ Saudi Arabian 158 pertsona exekutatu ziren
○ AEBak Amerikako eskualdean heriotz zigorra ezarri duen
herrialde bakarra: 28 pertsona exekutatu
4.- ZIGOR MOTA DESBERDINAK

ITOTZEA

AULKI
GAS-GANBERAN SARTZEA ELEKTRIKOA

BURUA MOZTEA
FUSILAMENDUA

INJEKZIO LETALA

URKATZEA
5.- ARLO JURIDIKOA
● Nazioarteko zuzenbidean joera abolizionista
● Funtsezko 4 nazioarteko hitzarmen daude:

1. Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Eskumeneko

Itunaren Bigarren Protokoloa (PIDCP)
➔ 1989. urtean Nazio Batuen Erakundeak
➔ Heriotza zigorraren guztizko abolizioa
➔ Salbuespena: Gerra garaietan mantentzea onartu
➔ Berretsi: 60 herrialde, adibidez: Espainia, Mozambique, Nepal, Turkia, Venezuela…
➔ Ez: 8, adibidez: Argentina

2. Giza Eskubideen Amerikako Konbentzioko Protokoloa

➔ 1990. urtean
➔ guztizko abolizioa ezartzen du,
➔ Salbuespena: gerra garaietan mantentzeko salbuespenarekin ere bai.
➔ Berretsi: 8 herrialde: Brasil, Costa Rica, Ekuador, Nikaragua, Panama, Paraguay,
Uruguay eta Venezuela
➔ Ez: Chile
3. Giza Eskubideen eta Oinarrizko Askatasunen Babeserako Europako
Hitzarmenaren 6. Protokoloa.
➔ 1982. urtean Europako Kontseiluak
➔ Heriotza zigorraren guztizko abolizioa
➔ Salbuespena: Gerra garaietan mantentzea onartu
➔ Berretsi: 45 herrialde, adibidez: Albania, Alemania, Andorra, Espainia,
Ukrania, Frantzia...
➔ Ez: 1, Errusiako Federazioak
4. Giza Eskubideen Europako Hitzarmenaren 13. Protokoloa.
➔ 2002. urtean Europako Kontseiluak
➔ Heriotza zigorraren debekatu edozein egoeratan, gerra garaietan ere
➔ Alemaniak, Frantziak, Italiak, Poloniak adibidez sinatu baina ez berretsi
 HERIOTZA ZIGORRA ESPAINIAN
1932: ezeztatu

1934: delitu batzuentzat

1938: Frankok berriz ezarri

1940-1975: 126 exekuzio (14 fusilatuz eta 112 garrotez)

➔ 1975ko irailaren 27an azkenengo exekuzioak ETAko bi kide eta FRAPeko
beste hiru
Espainiko Konstituzioko 15. artikulua
‘’Denek dute bizitzeko eskubidea eta osotasun fisiko
eta moralerako eskubidea, eta inori ezin pairaraziko
zaio, ezein kasutan, ez torturarik, ez gizatasunaren edo
duintasunaren kontrako zigor edo traturik. Ezeztatzen
da heriotza-zigorra, non eta lege penal militarrek ez
duten besterik xedatzen gerra-denborarako’’.

SALBUESPENA: 1985. urteko

Kode
Penal Militarra, 25. artikuluak:
heriotza zigorra gerra denboran

11/95 Lege Organikoa, azaroaren 27koa heriotz zigorra

6.- KASU ZEHATZA: PABLO IBAR
● 1994an, Floridan poliziak 3 gorpu aurkitu ikerketaren ondorioz Pablo Ibar eta
Seth Peñalver
● 1. epaiketa 1997an. Baliogabetu epaiaren inguruan ados ez jartzeagatik
● 2. epaiketa 1999an. Pablo Ibarren abokatua atxilotu, Pablok epaiketaren
atzerapena eskatu, Seth Peñalver heriotza zigorra
● 2000. urtean heriotza zigorra ezarri
● Floridako auzitegi nagusian apelazioa: Ez froga nahikorik, epaiketa ez izan
justua, konstituzioaren kontrakoa, 112 aurrekari jarri, 2006an ukatu
● Jatorrizko epaitegira joan mozio bat jartzeko abokatuaren lan desegokia
azalduz
● 2009: Floridako auzitegiak onartu:
○ Abokatuaren lana ez egokia
○ Eskubide konstituzionalak ez errespetatu
○ Ez froga nahikorik
● Pabloren senideak telebistan bere kasua eta froga falta azaldu. Juan Gisper
saioan parte hartu eta benetako hiltzailea ezagutzen zuela esan. Ondorioz,
mozio berri bat aurkeztu zuten, ADN, eta hatz-markak Willim Ortizenarekin
konparatzeko
● 2010an hatz-markak ADNa ez ziren William Ortizen ADNa. Pabloren
defentsak esaten du ADNa pertsona horretakoa ez izatea bere
errugabetasuna onartzen badu, Pablo Ibarrekin gauza bera gertatu behar
zela
● Epaileak kasua aztertzeko denbora eskatzen du eta 2012an Pablori epaiketa
berri bat onartzea ukatzen du
● 2012an Seth Peñalver-en epaiketa berriro egitea onartzen da eta
errugabetzat jo zuten, froga faltagatik. Pablo Ibar auzitegi gorenean apelazioa
jartzen du
● 2016an: bere sententzia baliogabetu eta epaiketa berriro egingo da
7.- GURE IRITZIA
● Antzinatik egon da eztabaida gai honen inguruan.

● Platonek zioen zilegia zela, arazo sozialak

konpontzeko bide gisa.

● Zigor mota hau justifikatuta dagoela diote

Inork ezin duelako bera bezalakoa kaltetu,

pertsona hori hiltzen edo bere kontrako ekintzarik
egiten.
● Legala = Morala ??

● Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 3.

artikuluaren kontra.

● Herrialde demokratikoetan kontraesana.

● Ez ditu delituak gutxitzen.

● Atzera bueltarik ez.

● Askatasun eza.
VIDEOA
GALDERAK
1.- Nor izan zen XVIII.mendean heriotza zigorra defendatu zuen filosofo garrantzitsuena?

2.- Zeintzuk dira nazioarteko funtsezko 4 hitzarmenek gai honen inguruan?

3.- Nazioarteko 4 hitzarmen garrantzitsuenak heriotza zigorra egoera guztietan ezeztatzen dute?

4.- Noiz eta nola ezeztatu zen guztiz heriotza zigorra Espainian?