PILYEGO NG MGA GAWAING PAMPAGKAkaUTO

Filipino 10, Kwarter 3, Ikalimang Linggo

Pagpapahayag ng Damdamin at Saloobin sa

Kahulugan ng Akda

Layunin

Pagkatapos ng mga gawaing ito, ikaw ay inaasahang:

1. nakapagsasaayos ng mga salita ayon sa pormalidad at batay sa kaugalian ng mga
ito sa isa’t isa;
2. nakagalalahad ng reaksiyon sa napanood na teaser ng pelikula na may paksang
katulad ng binasang akda gamit ang venn diagram;
3. nakapagpapahayag ang damdamin at saloobin tungkol sa kahulugan ng akda sa
sarili,lipunan, at daigdig;
4. nakasusuri nang pasulat ang damdaming nakapaloob sa akdang binasa at ng
alinmang social media;

Pag-aralan

Kung may mapapalad na mag-aama dahil naging maganda ang samahan nila at
ipinagpatuloy rin ng mga anak ang sinimulan ng ama, may mga mag-aama namang
hindi pinalad na magkasama at magkakilala. Mayroon ding sa kabila ng pagkilala ng
anak sa kanyang ama ay pilit na itinatanggi ng kanyang ama. Mayroon di namang
inangkin ng ama ngunit itinatatwa naman ng anak. Mapalad ang mag-amang binigyan
ng pagkakataong mabuhay na magkasama, magkasundo, at maligaya.

1
Sa araling ito ay makikilala natin ang mag-amang hindi nabigyan ng pagkakataong
magkakilala, sa halip ay nagkakilala sila sa isang mapait na paghaharap at
nagkahiwalay muli sa isang masaklap na pagtatapos.

Ang Epikong Shahnameh ay itinuring na isa sa napakahalagang panitikan ng Iran.

Katulad ng ilang klasikong epiko, ang Gilgamesh,Odyssey,Nibelungenlied, at
Ramayana, ang Shahnameh ay produkto ng malikhain at makulay na kamalayan at
karansan ng tao. Ang epiko ay nakilala rin sa taguring Ang Aklat ng mga Hari. Ito ay
isinulat ng makatang si Hakim Abul-Qasim Mansur na nagmula sa bansang Iran. Nang
maglaon ay nakilala ang makata sa pangalang Ferdowsi Tusi. Tumagal ng tatlumpung
taon bago natapos ang epikong ito.
Inilahad ng epiko ang mahabang kasaysayan ng mga sinaunang tao sa Iran.
Nagsimula ito sa paglikha ng sangkat ay matutunghayan mo ang buod ng isang bahagi
ng mahabang epiko,tauhan , sa pinagmulan ng sibilisasyon, hanggang sa pagskop ng
Arabo sa Persiya noong ikalabim-pitong siglo.
Dadalhin kayo ng makukulay na tauhan Shahnameh sa mga kamangha-
manghang pakikipagsapalaran, kagila-gilas na tagumpay, makadurog-pusong kuwento
ng pag-iibigan, at walang hanggang tunggalian.
Sa araling ito ay matutunghayan mo ang buod ng isang bahagi ng mahabang epiko.

Si Sohrab at Si Rustam
Mula sa Epikong Shahnameh(Buod ng isang Epikong Pesiyano)

Nasa sinapupunan pa lamang si Rustam ay hinulaan nang magiging magiting na bayani siya
sa kanyang paglaki. Siya raw ay magiging paksa ng mga alamat.

Hindi naging madali ang paraan ng pagsilang kay Rustam. Ang kanyang inang si Rudabeh ay
dumanas ng matinding sakit. Nailabas lang siya sa tulong ng mapaghimalang ibong kumupkop
sa kanyang amang si Zal noong ito’y ipinatapon ng kanyang ama sa paanan ng bundok. Bago
lumisan ang mapaghimalang ibon, sinabi niya kay Zal na ang batang isisilang ni Rudabeh ay
kasinlaki ng isang sanggol na leon. Ito ay magiging bayani at magiging paksa ng mga alamat.
Pinayapa niya ang kalooban ni Zal sa pamamagitan ng pagsasabing magiging maayos ang
lahat.

Kagaya ng sabi ng mapaghimalang ibon, isinilang nga si Rustam na kasinlaki ng sanggol ng

leon. Kagila-gilalas dahil sa loob ng ilang araw ay nagiging batang paslit si Rustam at makalipas
ang ilang linggo ay naging kasinlaki na siya ng isang binata.

Sa kanyang paglaki ay nagpakita ng kakaibang lakas si Rustam. Isang araw na may

nagwawalang puting elepante sa palasyo at walang makapayapa rito ay si Rustam ang buong
giting na pumaslang dito.

Nang tumuntong sa edad na pwede na siyang magsanay bilang isang mandirigmang ihahanda
upang ipagtanggol ang kanilang bansang Iran, napagtanto ng kanyang amang si Zal na
kakailanganin niya ang isang espesyal na kabayong kakasama niya. Ang lahat ng kabayo mula
sa lahat ng sulok ng Zabulistan at Kabulistan ay ipinarada sa kanyang harapan. Inilalapat ni
Rustam ang kanyang kamay sa likuran ng bawat kabayo upang masiguro kung kakayanin siya
nito, ngunit bawat kabayo ay napapaluhod sa kanyang kabigatan. Nang dumating ang pangkat
2
ng kabayong dala ni Kabul ay napansin ni Rustam ang mag-inang kabayong may dibdib na
kawangis ng leon. Ayon kay Kabul, naging mailap ang kabayong ito, sa loob ng tatlong taon ay
wala pang nakapagpaamo at nakasasakay sa kabayo, hindi rin pinahihintulutan ng inahing
kabayo ang sinumang nagbabalak na sumakay rito. Pagkarinig ni Rustam sa tinuran ni Kabul ay
sinakyan niya ang kabayo at pinatakbo.Naging palaisipan sa kanila kung bakit pumayag ang
kabayo at hindi humadlang ang inahing kabayo.

Nang bumalik si Rustam kasama ang kabayo ay puro papuri ang kanyang ibinigay sa kabayo.
Mula nang araw na iyon ay hindi naghiwalay si Rustam at ang kanyang kabayong si Rakhsh.

Isang araw sa lugar na malapit sa Turan sa bayan ng Samangan, maghapong nangaso si

Rustam. Nang makahuli siya ay iniluto niya ito at kinain. Sa kanyang kabusugan ay nakatulog
siya. Habang ang kanyang kabayong si Rakhsh ay nanginginain ng damo, may dumaang isang
pangkat na mga sundalong Turanian at napagkasunduan nilang hulihin ang kabayo. Nanlaban
si Rakhsh, napatay niya ang isang sundalo,niyapakan niya ang isa , ngunit nabigo siyang
ipagtanggol ang sarili. Tinangay siya ng mga sundalong Turanian.

Laking gulat ni Rustam nang sa kanyang paggising ay hindi niya mahagilap ang kanyang
kabayo. Galit at tuliro, pinasok ni Rustam ang bayan ng Samangan upang humingi ng tulong sa
paghahanap sa kanyang kabayo. Buong-puso naman siyang tinanggap ng hari ng Samangan at
siniguradong tutulungan siya sa paghahanap sa nawawalang kabayo. Hinimok pa siyang
magpalipas ng gabi sa palasyo bago ipagpatuloy ang paghahanap sa pabukang-liwayway.

Hatinggabi nang namalayan na lamang ni Rustam na bumukas ang pinto ng silid na tinutuluyan
niya. Kapagdaka’y pumasok ang dalawang babae, ang una ay isang tagasilbi at sumunod ang
isang magandang dilag. Nagpakilala ang magandang dilag na siya ay si Prinsesa Tahmina, ang
kaisa-isang anak na babae ng hari ng Samangan. Isinaad ni Tahmina na kilala niya ang
binatang si Rustam, hindi lingin sa kanya ang kagitingan, kahusayan, at katapangan ng binata.
Nahulog ang loob ng dalawa sa isa’t isa, at nang gabing iyon ay napatunayan nilang sila’y
nagmamahalan.

Kinabukasan ay natanggap ni Rustam ang mabuting balita na natagpuan na ang kanyang

kabayo. Masakit man para sa kanilang dalawa ng prinsesa ay kailangan na niyang lisanin ang
lugar. Naging mapait at tigib ng luha ang kanilang paghihiwalay.
Parang pinagsakluban ng at lupa si Prinsesa Tahmina.

Lumipas na ang maraming buwan ay hindi pa rin nagkita sina Rustam at Prinsesa Tahmina.
Hindi naglao’y nagsilang ng isang batang lalaki ang Prinsesa. Tinawag niya itong Sohrab.
Lumaki ang batang si Sohrab na isa ring magiting na mandirigma, kagaya ng kanyang amang si
Rustam.

Hindi nalaman ni Rustam na nagbunga ang kanilang pag-iibigan ni Prinsesa Tahmina.

Hanggang isang araw ay nagkaharap sa isang digmaan ang mag-amang si Rustam at si
Sohrab. Sa umpisa ay hindi man lang naghinala si Rustam na maaring si Sohrab ay kanyang
anak, habang si Sohrab ay kinutubang maaaring si Rustam ang kanyang ama.

Nagtuos ang dalawang magiting na mandirigma. Naigupo ni Rustam si Sohrab at nasaksak

hanggang ito ay mag-agaw buhay. Habang siya ay nakahandusay ay nagbalik sa kanyang alala
na ang nagtulak sa kanya upang mapadpad sa lugar na iyon ay ang pagmamahal sa amang si
Rustam. Sa pagtitig ni Rustam sa nag-aagaw-buhay na katunggali ay napadako ang kanyang
paningin sa pulseras na nakapulupot sa braso ni Sohrab. Ito ang pulseras na ibinigay niya kay
Prinsesa Tahmina maraming taon na ang nakalipas. Hindi siya pwedeng magkamali. Maaaring
3
ito ay ibinigay ng prinsesa sa kanyang katunggali dahil ito ay kanyang anak. Nayanig ang buong
pagkatao ni Rustam. Naramdaman niya ang lukso, ngunit huli na ang lahat. Wala nang buhay si
Sohrab. Isang mapait na kamatayan dahil namatay siya sa kamay ng taong dapat sana’y
kakalinga at magtatanggol sa kanya. Parang pinagsakluban ng langit at lupa si Rustam, hindi
niya ito ninais na mangyari, ngunit naging malupit ang tadhana.

Ano ang salitang magkaugnay?

Ang mga salitang magkaugnay ay tumutukoy sa mga salitang magkatulad o magkaugnay ang
kahulugan. Ang mga salitang ito ay maaaring magkapareha, magkasingkahulugan o kaya
naman ay magkasalungat. Tandaan na ang mga salitang magkaugnay ay dapat naaangkop sa
isa't isa.

Halimbawa
dumamay - tumulong nagalak – nasiyahan

Ngayon naman ay panoorin mo ang isang teaser o trailer ng pelikulang pinamagatang,

“Unforgetable” sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?v=mPLEvuA70hU/ Suriin ang
nilalaman nito upang maihambing mo sa mga suliraning pinapaksa ng akdang, “Ang Alaga”.
Maaari mo ring basahin ang buod ng trailer na nasa ibaba.

Buod ng Unforgettable

Nakatira si Jasmine (Sarah Geronimo) sa Baguio kasama ang kaniyang Lola Olive (Gina
Pareno) na siyang nagpalaki sa kaniya simula nang mamatay ang kaniyang mga magulang.
Hindi pangkaraniwan si Jasmine — mayroon siyang photographic memory at mayroon din
siyang mga kilos at gawing maituturing na katangi-tangi o special gaya ng sensitibo siya sa
ingay at malakas na tunog at kung minsan ay mayroon din siyang tantrums o nagwawala nang
walang malinaw na dahilan. Hindi rin siya maaaring makapag-isa dahil sa kaniyang kalagayan.
Nang magkasakit ang kaniyang Lola Olive, kinailangan ni Jasmine na mamalagi muna sa
Maynila kasama ang kapatid na sina Dahlia (Ara Mina) at Violet (Meg Imperial). Dito siya
nagkaroon ng bagong kaibigan — isang aso na pangangalanan niyang Happy — dahil kamukha
ito ng laging ikinukuwentong aso ng kaniyang lola noon at ito raw ang nagpagaling sa kaniyang
lola noong siya ay nagkasakit. Kaya naisip din ni Jasmine na baka si Happy ang maging daan
sa paggaling ng kaniyang Lola. ‘Yun nga lang, hindi magiging madali para sa kaniya ang
pumunta sa Baguio sapagkat tutol ang kaniyang mga kapatid. Dahil pursigido, pipilitin ni
Jasmine na makarating sa Baguio nang mag- isa kasama lamang si Happy kahit sa ano pa
mang paraan.

Ano ang teaser o trailer?

Ang teaser o trailer ay isang maikling patikim sa manonood sa kabuuang pelikulang kanilang
mapapanood. Dito ipinakikita ang sunod-sunod na eksena sa pelikula na pinaikli upang bigyan
ang manonood ng preview sa nasabing pelikula.

4
Narito ang karagdagang kaalaman upang lubos mo pang maunawaan ang aralin. Madali
lamang itong unawain sapagkat lahat ng tao ay nakapagbibigay ng reaksyon, opinyon o puna
sa lahat ng bagay. Makatutulong din ito upang makapagbigay-puna ka sa nilalaman ng trailer
na iyong napanood o nabasa. Alamin natin kung ano-ano ang mga ginagamit na salita upang
makapagbigay ng opinyon.

Mga Gawaing Pampagkatuto

Gawain 1.Talasalitaan

Panuto: Punuin ang bawat hanay sa graphic organizer ng mga salitang magkasingkahulugan .
Pumili sa mga salita sa loob ng kahon.

nagduda tinuruan nagtuos isinaad

nag-isip natalo nakahiga napatumba
nagtunggali nagtulungan nakalupasay nag-alinlangan

Salit Kasingkahuluga
a n
1. sinabi
Isinaad
2. naghinala
Nag- alinlangan Nagduda
3. naigupo
Napatumba Natalo
4. naglaban
Nagtuos Nagtunggali
5. nakahandusay
Nakalupasay Nakahiga

5
 Gawain 2. E-click Mo na!
Panuto: Panoorin ang movie teaser o trailer ng pelikulang “Juan dela Cruz” sa link na ito:
(https://www.youtube.com/watch?v=Osa41RobnTo)/ Gamit ang venn diagram isulat ang
pagkakaiba at pagkakapareho ng Iyong napanood na movie trailer ng “Juan dela Cruz”
at ng akdang “Si Rustam at Si Sohrab”.

Si Rustam at
Juan dela Cruz
Sohrab

- Sinasalamin ang
Kultura ng Persia o bansang Iran.
- Nakasentro ang tema sa - Sinasalamin ang Kultura ng
Kapalaran ng mag- amang Sohrab at -Parehong may Pilipinas.
Rustam elemento ng - Pangunahing tema ay ang
- Hindi sila binigyan ng sandata sa kababalaghan relihiyon
halip ay mahiwagang hayop ang - Parehong - Isa rin sa tema ang
nakasentro. Ang mahiwa- kwentong paggawa ng kabutihan at
gang hayop na nakasentro ay ang kabyanihan kung ano ang tama
mahiwagang ibon at kabayo -Parehong - Si Juan ay mayroong
kwento ng mahiwagang sandata ito ay
sapalaran ang bakal na krus na pwede
maging espada, latigo, pana
at sibat

Gawain 4. Iguhit mo na !
Panuto: Gumawa ng isang poster na magpapakita ng kahalagahan ng pagiging responsableng
magulang sa sarili, lipunan, at digdig batay sa sumusunod na rubric.

INTERPRETASYON

6
 Mapanuri at maliwanag na naihayag ang damdamin at saloobin
5 tungkol sa kahulugan ng akda sa sarili, lipunan, at daigdig.
Nakahihikayat ang ginawa.

Mapanuring naihayag ang damdamin at saloobin tungkol sa

4 kahalagahan ng akda sa sarili, lipunan, at daigdig.

Bahagyang naihayag ang damdamin at saloobin tungkol sa

3 kahalagahan ng akda sa sarili, lipunan, at daigdig.

Hindi naihayag ang damdamin at saloobin tungkol sa kahalagahan ng

2 sakda sarili, lipunan, at daigdig.

7
Gawain 4. e- PM Mo kaya!
Panuto: Kung susuriin ang suliraning nangibabaw sa akdang binasa at sa artikulong nabasa
ninyo sa ating group chat sa Filipino, makikitang ang hindi pagkakasundo ng mag-ama
ang nangyari noon ay patuloy na nangyayari hanggang sa kasalukuyang panahon.
Minsa’y nagiging sanhi pa ito ng trahedyang tiyak na hindi mo nanaising mangyari sa
iyong pamilya, hindi ba? Baon ang kaisipang ito, isagawa ang sumusunod batay sa
sitwasyong ibinigay: Gawin ito sa sagutang papel.

 Nasaktan mo ang kalooban ng iyong ama o ina dahil sa isang kasalanang

pinagsisihan mo na. Bumuo ka ng isang PM o Private Message para sa kanila
na nagsasaad ng paghingi mo ng patawad at ang gagawin mo para makabawi
ka sa pangyayari.( e-screenshot ito at e-send sa ating Group Chat sa Filipino o
sa aking messenger.

Gawain 5. Ihayag Mo kasi !

Panuto: Ipahayag ang iyong naramdaman habang binabasa o pinanood ang dalawang akda
(Si Rustam at Si Sohrab, at Juan dela Cruz).Ano ang damdaming nangingibabaw sa
mga ito? Isulat sa angkop na kahon sa ibaba at ipaliwanag ito sa pamamagitan ng
paggamit ng mga wastong pahayag sa pagbibigay kahulugan sa damdaming
nangingibabaw. Gawin ito sa sagutang papel.

Damdamdaming
Nangibabaw
Akda Paliwanag

1. Si Rustam at Si a. a.
Sohrab

b. b.

2. Juan dela Cruz a. b.

b. b.

8
Panuto: Punan ang 3-2-1 tsart ng iyong mga natutunan hinggil Pagpapahayag ng Damdamin at
Saloobin sa Kahulugan ng Akda. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.

Ang natutunan ko…

1.
bagay na
3 natutuan 2.
3.

Ang bagay na nakapupukaw sa aking interes ay…

bagay na 1.
2nakapukaw ng interes 2.

Kailangan ko po ang matutunan ang…

bagay na
1 nakapagpalito 1.

9
 Susi sa Pagwawasto

magka
Ang sagot ay
iba
6.Magkaiba ang
maaring
Gawai
sagot
kanyang
n3
isinuot braso
ni Sorab
5.Ang sapulseras
na Soh
4.Ang rab
magka magka
kamatayan
Rustam atni
Ang sagot ay
iba Ang sagot ay
iba
Sohrab
3.Ang
maaring Gaw maaring
paglalaban
nawalangni
4 ain
Rustam
kabayosa
2.Sa
kanyang
paghahanappagl ni
Rustam saaki. magka
1.Maging
kanyang Ang sagot ay
iba
magiting si Gawai maaring
Gawai Gawai
n1 n5 n6

Gawain 2
1.sinabi-isinaad
2.naghinala - nagduda - nag-alinlangan
3.naigupo – napatumba – natalo
4.naglaban – nagtunggali – nagtuos
5.nakahandusay – nakalupasay - nakahiga

10
 Sanggunian

Aklat:
Dayag A., Julian A., Marasigan E., Del Rosario M. 2017. Pinagyamang Pluma Ikalawang
Edisyon. Quezon City, Philippines: Phoenix Publishing House, Inc.

Websites: https://www.youtube.com/watch?

v=Osa41RobnTo

Published by the Department of Education, Caraga Region

Schools Division Office of Surigao City
Schools Division Superintendent: Karen L. Galanida
Assistant Schools Division Superintendent: Florence E. Almaden

Bumuo sa Pagsusulat ng Pilyego ng mga Gawaing Pampagkatuto

Manunulat : Elma E. Gorgod

Editor : Lileth Oliverio

Tagasuri : Filipina F. Meehleib

: Lileth F. Oliverio
Tagalapat : Alfe S.Lito
Tagaguhit : Elma E. Gorgod
Tagapamahala : Karen L. Galanida
Florence E. Almaden
Carlo P. Tantoy Elizabeth
S. Larase Filipina F.
Meehleib Noemi D. Lim
Venus M. Alburuto
Filipina F. Meehleib
Sammy D. Altres

Printed in the Philippines by the Schools Division Office of Surigao

City Office Address : M. Ortiz Street, Barangay Washington
: Surigao City, Surigao del Norte, Philippines
Telephone : (086) 826-1268; (086) 826-3075; (086) 826-8931
E-mail Address : surigao.city@deped.gov.ph

11
12