Magbigay ng mga kaisipang lumutang mula sa mga napanood o
nabasang kabanata ng nobela. MGA KABANATA KAISIPAN
Kabanata 4: Si Kabesang Tales Ang kabanatang ito ang nagmulat sa akin
ng katotohanan na ang may kapangyarihan ang nanalo at ang wala naman ang maging sunod-sunuran na kung saan makikita sa kabanata kung anong ginawa ng mga prayle kay kabesang tales na ginamit nila ang kanilang katayuan upang alipustahin at pahirapan ang mga taong gumagawa naman ng mabuti ngunit wala namang lakas upang sila labanan sapagkat sa totoo lamang kahit ano kabaitan mo hangga’t may mga taong nasa taas sayo ay tatapakan kanila hanggang sa malubog ka sa lupa.
Gayunpaman, naipakita rin ang
pagmamahalan ng isang pamilya na kung saan makikita rin sa kabanata at sa iba pang kabanata kung anong ginawang aksyon ng bawat isa upang magkaroon lamang ng kaayusan sa kanilang buhay na kung saan nandoon ang pagmamahal at pagtitiwala.
Makikita rin sa kabanata ang pagpapahirap
ng mga kastila sa mga pilipino noon na nagiging hindi makatarungan sila sa mga aksyon na ginagawa nila inaabuso nila ang kanilang katayuan na makikita natin ang hirap na dinanas nila at ang takot mula sa mga makapangyarihan. Kabanata 6: Si Basilio Ang pagsubok sa buhay ay laging may solusyon at magkakaroon ka ng lakas lumaban. Iyan ang makikita sa kabanatang ito, alam naman natin kung ano ang paghihirap ang karanasan ni basilio mula sa mga kamay ng mga kastila noon at kung paano siya naging ulila mula sa kamay ng mga mapang abuso.
Ngunit ika nga nila na kahit nadapa ka man
sa iyong buhay kailangan mo parin tumayo dahil may mga taong tutulong at nagtitiwala rin sa iyo kagaya na lamang ng tinulungan ni kapitan tiyago si basilio na makapag simula muli, pinag-aral niya ito at binigyan ng oportunidad upang bumangon ulit naging silbi ng tulay si Kapitan tiyago upang muling mabuhay ang loob si basilio na wag sumuko sapagkat ang buhay ay may paghihirap ngunit sa huli kung ikaw ay pagpupursige ay magkakaroon ng kasarapan sa buhay. Kabanata 7: Si Simoun Alam natin kung gaano ang pagpapahirap ng mga kastila noon sa mga pilipino kung paano nila ginagamit ang kanilang kapangyarihan upang manapak lamang ng mga taong nasa baba nila. Ngunit sa kabanata na ito nagkaroon ako ng reyalisasyon na kung saan ang pagkakaroon ng paninindigan na ipaglaban ang nararapat para sa atin at kalayaan na dapat nating makamtan at hustisya ang mananaig. Dito nararamdaman natin ang galit ni simoun na si ibarra pala ang kagustuhan nitong makapag higanti.
Mababasa rin natin ang pagtago sa
katotohanan sa ating pagkatao ng itago ni simoun ang kanyang katauhan kay basilio na siya si ibarra gayunpaman walang pagtatago ang hindi nabubunyag. Nagbibigay sa atin ito ng aral na kung saan ang pagtatago natin ay pagtatago narin kung ano talaga tayo, hindi natin alam na hinahanap na tayo ng taong gusto magpasalamat kagaya ni basilio. Kabanata 12: Si Placido Penitente Sabi nga nila ang edukasyon ang tulay sa magandang kinabukasan ngunit paano ito mangyayari kung may humahandalang at sumisira nito dahil sa mga sariling mga pananaw at may mga taong ginagamit ang kanilang kapangyarihan upang bigyan ka ng dahilan upang tumigil sa iyong gusto. ganyan ang nangyari kay Placido kung mayroon lamang na maayos na sistema ng edukasyon sa mga pilipino noon hindi sila matatawag na walang alam o isang indyo sapagkat sila man ay may kagustuhan makapag aral ngunit wala silang magagawa kundi kailangan nilang lumiban dahil sa hindi magandang sistema.
Gayunpaman, makikita rin sa kabanata ang
kagustuhan ni Placido na makapag-aral, kita rin natin kung ano ang potensyal ni placido sa pag-aaral ngunit dahil sa hindi magandang trato ay nawalan ito ng gana sa pag aaral. Kabanata 15: Si Ginoong Pasta Ang kabanatang ito ang nagmulat sa akin na lalo nating mahalin ang ating sariling bansa sapagkat wala na itong katulad at ito na ang ating sinilangan. kung kaya’t atin itong mahalin at ipaglaban.
Ito ang mga kaisipan sa kabanata na kung
saan si Isagani ay maagang namulat na tungkol sa ating bayan at kung paano naging mahirap ang pamumuhay ng ating mga kapwa pilipino noon, Ditto bumabalangkas ang makatotohanang buhay ng isang pilipino noon.
Ang pag-aaral man rin ay naging isa sa
mga problema kagaya na lamang nang pagpapatayo ng Paaralan para sa wikang kastila na kung saan may mga pumabor ngunit marami rin ang tumutol.