FT 606 - Pahambing na Pag-aaral sa Iba’t

Ibang Wika sa Pilipinas

Mag-aaral: Benjamin E. Ochea Instruktor: Dr. Arnel T. Noval

Glosaryo ng mga Leksikon o Katawagan sa Linggwistikong Komunidad sa Hanapbuhay

ng Portman, Boatman at Crew sa Sta. Rosa Ferry and Sta.Rosa Ferry Express

MGA LEKSIKON / SALIN SA BAHAGI NG KAHULUGAN

SALITA (50 FILIPINO PANANALITA
SALITA)

Angkla Angkla Pangngalan Ito ay isang aparato, na karaniwang

gawa sa metal na may matutulis sa
magkabilang bahagi at ang nasa
gitna nito ay nakatali ng lubid.
Ginagamit ito bilang pagbibigay
suporta sa sasakyang-pandagat
upang mabalanse sa
pagkakalagay sa pagdaong.
Ginagawa ito ng boatman sa
pamamagitan ng paghagis sa
dagat tuwing malapit na itong
dadaong sa port.

Basurahan Basurahan Pangngalan Ito ay isang lalagyan na gawa sa

plastik na may takip na kung saan
dito inilalagay ang basura tulad ng
mga plastiks, mga tirang pagkain at
iba pa na mula sa mga pasahero,
boatman at crew ng sasakyang-
pandagat.

Battery Baterya Pangngalan Ito ay isang aparato na gumagawa

ng mga electron sa pamamagitan
ng mga reaksiyong
electrochemical, at naglalaman ng
mga positibong (+) at negatibong (-
 ) na mga terminal. Ito ay ginagamit
sa makina ng sasakyang-pandagat
o ferryboat upang makapagbigay
enerhiya.

Bintana Bintana Pangngalan Bahagi ng sasakyang-pandagat

upang makalanghap ng simoy ng
hangin ang mga pasahero.

Communication Radio sa Pangngalan Ito ay kulay itim na kahawig ng

Radio Komunikasyon isang selpon na makapal ang
ginamit sa pagkakayari. Ginagamit
ito madalas sa pagitan ng crew at
kapitan sa pakikipag-usap kung ito
ay may nais sabihin o iutos.

Damyo Hagdanan Pangngalan Ito ay yari sa isang tabla na

makapal na ginagawang hagdanan
upang makatawid ang pasahero sa
pagsakay ng sasakyang-pandagat
o ferryboat.

Dinamo Tagabuo Pangngalan Ito ay isang de-kuryenteng

generator na lumilikha ng direktang
kasalukuyang gamit ang isang
commutator. Ito ang sumusuplay
ng enerhiya sa inverter.

Emergency Lights Ilaw ng Pangngalan Ito ay isang battery-backed lighting

Emerhensiya device na awtomatikong bumukas
kapag ang sasakyang-pandagat o
ferryboat ay nawalan ng kuryente.
Ito rin ay ginagamit bilang paalala o
hudyat kung saan nagpapahiwatig
ng pangangailangan ng tulong.

Engine Room Kuwarto ng Pangngalan Ito ay ang compartment na kung

makina saan matatagpuan ang makina na
makikita sa ilalim na bahagi ng
sasakyang pandagat o ferryboat.

Ferryboat Sasakyang- Pangngalan Ito ay isang sasakyang-pandagat

pandagat na naghahatid ng mga pasahero at
 kalakal, lalo na sa medyo maikling
distansya at bilang isang regular na
serbisyo. Bumibiyahe ang
sasakyang-pandagat na ito mula sa
Isla ng Olango patungong Angasil
(vice versa).

Fire Extinguisher Fire Extinguisher Pangngalan Ito ay isang portable na aparato na

naglalabas ng jet ng tubig, foam,
gas, o iba pang materyal upang
mapatay ang apoy. Ginagamit ito
upang mapigilan ang pagkakaroon
ng sunog sa bangka o ferryboat.

Gasolina Gasolina Pangngalan Ito ay isang transparent, petroleum

na likido na pangunahing ginagamit
sa karamihan ng mga makinang
panloob. Ginagamit ito upang ang
makina sa bangka o ferryboat ay
umandar.

Hirominta Kasangkapan Pangngalan Ito ay ang mga kagamitan sa

pagkukumpuni sa bangka o
ferryboat kung ito ay may sira o
hindi kaya may depekto sa makina.

Katig Magkabilang Pangngalan Ito makikita sa magkabilang bahagi

bahagi ng ng sasakyang-pandagat na gawa
Bangka sa fiber glass. Ito ay nakatutulong
panlaban sa mga malalakas na
alon at nagbibigay balanse sa
bangka.

Koral Barandilya Pangngalan Ito ay gawa sa fiber glass na

makikita sa gilid ng sasakyang-
pandagat o ferryboat upang
maiwasan ang pagkahulog ng mga
pasahero.

Krudo Krudo Pangngalan Ito ay isang makapal na mataba o

mamantika na likido na
pangunahing kailangan ng makina
ng sasakyang-pandagat o
 ferryboat at ginagamit din ito
pantanggal kalawang sa makina.

Kusina Kusina Pangngalan Dito nagluluto ang mga boatman,

portman at crew ng kanilang
pagkain. Ito ay madalas sa dulong
bahagi ng sasakyang-pandagat.

Ligid Gulong Pangngalan Ito isang pabilog na bagay na

umiikot sa isang ehe at nakapirmi
sa ibaba ng sasakyan o iba pang
bagay upang madali itong gumalaw
sa ibabaw ng lupa. Ito ay ginagamit
sa bangka bilang suporta sa
hagdanan o damyo sa pagtawid ng
mga pasahero.

Lingkuranan Upuan Pangngalan Ito ay gawa sa plastik. Nakahanay

ang mga upuang ito magkabilaan.
Upuan ito ng mga pasahero sa
bangka o ferryboat.

Makina Makina Pangngalan Ito ay isang aparatong gawa sa

metal at gumagamit ng mekanikal
na lakas at may tiyak na gawain
ang iba’t ibang bahagi. Ito ay
siyang pangunahing dahilan upang
ang sasakyang-pandagat o
ferryboat ay makabiyahe o
makatakbo.

Megaphone Megapon Pangngalan Ito ay isang malaking funnel-

shaped device para sa
pagpapalakas at pagdidirekta ng
boses. Ginagamit ito ng portman
bilang pantawag sa mga
pasaherong nasa malayo na
magmadali upang makahabol sa
pagsakay.

Navigation Lights Ilaw ng Pag- Pangngalan Ito ay isang hanay ng mga ilaw na
navigate ipinapakita ng bangka o ferryboat
sa gabi upang ipahiwatig ang
 posisyon at oryentasyon nito, lalo
na tungkol sa iba pang mga
sasakyang-dagat. Nagagamit ng
kapitan bilang paalala sa mga
sasakyang-pandagat tulad ng
barko na bumibiyahe sa parehong
direksiyon.

Pagdawat Pagtulong Pandiwa Ginagawa ito ng mga crew at

boatman sa pagtulong na
makatawid ang mga pasahero sa
pamamagitan ng paghawak ng
kamay.

Pagdunggo Pagdaong Pandiwa Pagdaong sa Sta. Rosa Port to

Angasil Vice Versa sa pagbibiyahe.

Paghikot Pagtali Pandiwa Ginagawa ito ng mga portman sa

pagtatali ng lubid sa pader na nasa
port upang ang bangka na
nakadaong ay hindi madala ng
malakas na alon at magkaroon ng
balanse sa pagkakalagay nito.

Paghupay Palikuran Pangngalan Madalas na nasa dulong bahagi ng

sasakyang-pandagat at ginagamit
sa mga pasaherong iihi o dudumi.

Pagkarga Pagbuhat Pandiwa Madalas na ginagawa ng mga

boatman at crew sa mga
pasaherong may maraming gamit o
kargamento na nais isakay o ibaba
mula sa bangka o ferryboat.

Paglabay Paghagis Pandiwa Ginagawa ito ng mga boatman ang

paghagis ng angkla sa dagat
tuwing ang bangka ay dadaong. Ito
ay ginagawa upang makapagbigay
suporta sa malalakas na alon na
mapanatili ang balanse nito sa
kinalalagyan.

Paglinya Pagpila Pandiwa

 Ito ay madalas na nangyayari sa
pasahero na gustong makasakay.
Nakararanas ng pagpila ng mga
pasaherong tuwing may malaking
okasyon sa isla na ipagdiriwang o
di kaya ay limitado lamang ang
bumibiyahe na sasakyang-
pandagat dahil sa malalakas na
alon at pinapayagan lamang ay
yung malalaking sasakyan.

Pagpalit Pagbili Pandiwa Ito ay ang unang proseso upang

makasakay ang mga pasahero sa
bangka o ferryboat. Nabibili ito sa
ticket booth at ang bawat isang tiket
ay 30 pesos para sa mga
matatanda na 18 na gulang pataas
at 20 pesos para sa mga batang 15
na gulang pababa.

Pagsakay Pagsakay Pandiwa Ito ay ginagawa matapos makabili

ng tiket ang mga pasahero. Malimit
nagkakaroon din ng pagpila sa
pagsakay sa bangka tuwing may
okasyon sa Isla gaya halimbawa
tuwing papalapit ang pista, pasko,
bagong taon at iba pang
mahahalagang pagdiriwang.

Pala Tagabunsod Pangngalan Ito ay gawa sa metal. Makikita ito

sa ilalim na bahagi ng sasakyang-
pandagat na siyang nagbibigay ng
lakas o hina ng pagtakbo ng
sasakyan. Ito ay nakakabit sa
bahagi ng makina.

Passenger Passenger Pangngalan Ito ay talaan ng mga nakasampa sa

Manifest Manifest sasakyang-pandagat. Record ng
kanilang pasahero na nakalagay
ang kanilang pangalan, edad, lugar
ng kanilang tirahan, at numero ng
kanilang selpon.

Pilot House Bahay ng Kapitan Pangngalan

 Bahagi kung saan nakatambay ang
kapitan pagmamaneho ng bangka
o ferryboat.

Pintal Pintura Pangngalan Ito ay anumang may kulay na likido,

liquefiable, o solidong mastic na
komposisyon na, pagkatapos ilapat
sa isang substrate sa isang manipis
na layer, ay nagiging solid film.
Ginagamit ito sa pagpaganda ng
sasakyang-pandagat upang
maging kaaya-aya itong tingnan.

Pisi Lubid Pangngalan Ito ay isang grupo ng mga sinulid,

sapin, mga hibla o mga hibla na
pinipilipit o pinagsama-sama sa
mas malaki at mas matibay na
anyo. Ito ay ginagamit pangtali sa
angkla at bilang suporta upang ang
sasakyang-pandagat ay hindi
madala sa alon o ihip ng hangin.

Pito Sipol / Pito Pangngalan Ito ay isang instrumento na

gumagawa ng tunog mula sa isang
stream ng gas, pinakakaraniwang
hangin. Ito ay ginagamit sa mga
crew sa pagtawag sa portman
tuwing dadaong ang bangka o
ferryboat. Ginagamit din ito sa
paghingi ng tulong kung saka-
sakali may sakuna na darating.

Salbabida Salbabida Pangngalan Ito ay hugis bilog na kagamitang

lumulutang sa tubig at maaaring
kapitan o sakyan upang hindi
malunod.

Serbato Torotot / Serbato Pangngalan Ito ay isang aparato (tulad ng

clapper o kampana o busina) na
ginagamit upang gumawa ng
malakas na ingay. Ito ay ginagamit
ng portman madalas kung mayroon
pang humahabol na pasahero na
gustong makasakay. Nagbibigay
 ito ng signal sa mga boatman sa
bangka.

Singsing sa Singsing ng Pangngalan Ito isang floating device na

kinabuhi buhay nagagamit sa emerhensiya o
pagsagip ng buhay kung saka-
sakali may malulunod. Ito ay
idinisenyo upang ihagis sa isang
tao sa tubig, upang magbigay ng
buoyancy at maiwasan ang
pagkalunod.

Sirena Sirena Pangngalan Ito ay isang device na kadalasang

pinapagana ng elektrikal para sa
paggawa ng tumatagos na tunog
ng babala Nagbibigay ito ng
paalala o hudyat sa pagdaong o
pag-alis ng sasakyang-pandagat.

Sticker Guide Paskil na Pangngalan Ito ay isang strip ng malagkit na

nagbibigay papel o plastik na may naka-print
patnubay na mensahe at idinisenyo upang
idikit. Makikita sa bangka o
ferryboat na pinaskil ito sa bubong
bilang paalala o patnubay para sa
mga pasaherong sumasakay.

Storage Room Imbakan Pangngalan Ito ay isang silid o espasyo para sa

pag-iimbak ng mga kalakal o
suplay ng mga boatman, crew at
portnan sa bangka. Imbakan din ito
ng mga gamit tulad ng life jacket na
sobra.

Suga Ilaw Pangngalan Ito ay isang electric lamp na

binubuo ng isang transparent o
translucent glass housing na
naglalaman ng wire filament
(karaniwan ay tungsten) na
naglalabas ng liwanag kapag
pinainit ng kuryente. Nagagamit
lamang ito tuwing gabi o
umaambon dahilan sa pagdilim ng
paligid.
Tambutso Tambutso Pangngalan Ito ay gawa sa metal at tawag sa
tubong nagpapalabas ng usok at
nagpapahina ng ingay mula sa
isang makina.

Ticket Tiket Pangngalan Ito ay isang piraso ng papel o maliit

na card na nagbibigay sa may
hawak ng isang tiyak na karapatan.
Ito ay hinahanap ng boatman sa
bangka sa mga pasaherong
sasakay.

Ticket Booth Kuwarto ng Pangngalan Ito ay isang lugar kung saan

Kahera ibinebenta ang mga tiket sa publiko
Dito bumibili ang mga pasahero ng
tiket sa pagsakay ng bangka o
ferryboat.

Trapal Lona Pangngalan Ito ay mahaba at makapal na

plastic na kung saan hinahabi ang
linen cloth. Ito ay na ginagamit
panangga sa ulan o init.

Tukon Katawan ng Pangngalan Ito ay ang katawan ng kawayan na

Kawayan mahaba. Ginagamit sa pagdaong
na sasakyang-pandagat at suporta
sa mga pasaherong tatawid sa
hagdanan upang makasakay o
makababa.

TV Telebisyon Pangngalan Ito ay isang piraso ng mga de-

koryenteng kagamitan na may
salamin na screen kung saan
maaari kang manood ng mga
programang may mga larawan at
tunog. Ito ay ginagamit na pang-
aliw o pang-alis antok ng mga
pasahero habang nasa biyahe.