Professional Documents
Culture Documents
Παράρτημα 1 ΤΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟpdf
Παράρτημα 1 ΤΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟpdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV
Περιεχόμενα
1. Εισαγωγή 1
1.1. Οι ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο 1
1.2. Διάρθρωση της Διδασκαλίας των ΤΠΕ για τον Πληροφορικό Γραμματισμό 1
1.3. Προτεινόμενες διδακτικές προσεγγίσεις 3
1.4. Αξιολόγηση των μαθητών 4
Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών των Αξόνων μαθησιακών στόχων ανά Ενότητα
και Τάξη 6
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
1. Εισαγωγή
1.1. Οι ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο
Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελούν δομική συνιστώσα
της σύγχρονης κοινωνίας και έχουν επηρεάσει καθοριστικά κάθε πτυχή της καθημερινότητας
του πολίτη στους τομείς της διοίκησης, της οικονομίας, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, της
ψυχαγωγίας κ.λπ. Η αλματώδης ανάπτυξη και διάδοση των ΤΠΕ, ο τεράστιος όγκος και η
πολλαπλότητα της διαθέσιμης σήμερα ψηφιακής πληροφορίας, σε συνδυασμό με την
ταχύτατη παραγωγή νέας γνώσης, διαμορφώνουν ένα νέο κοινωνικό, πολιτισμικό και
εκπαιδευτικό περιβάλλον.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ΤΠΕ αποτελούν βασικό εργαλείο για τον μετασχηματισμό του σχολείου,
την υποστήριξη και ενίσχυση της μάθησης και, τελικά, την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού
αποτελέσματος. Τα νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ αλλάζουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι
άνθρωποι έχουν πρόσβαση, συγκεντρώνουν, αναλύουν, αναπαριστάνουν και παρουσιάζουν
την πληροφορία, επικοινωνούν και συνεργάζονται μεταξύ τους. Διαμορφώνουν και
καθορίζουν νέου τύπου ικανότητες12T που πρέπει να καλλιεργήσουν οι μαθητές στα
πλαίσια των βασικών τους σπουδών, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ με
αποτελεσματικό, δημιουργικό και δεοντολογικά ορθό τρόπο. Οι ΤΠΕ εντάσσονται στο
Πρόγραμμα Σπουδών του Δημοτικού Σχολείου με στόχο την ενίσχυση της μάθησης, τη συνεχή
ανάπτυξη των μαθητών και την προετοιμασία της συμμετοχής τους στην Κοινωνία της
Γνώσης.
Το σημερινό σχολείο οφείλει να προετοιμάσει αποτελεσματικά τον αυριανό πολίτη της
Κοινωνίας της Γνώσης, προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις αλλά
και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της νέας εποχής. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΤΠΕ θα
συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να διεισδύουν στο κοινωνικό πεδίο με ταχύτατους
ρυθμούς, η διδασκαλία των ΤΠΕ και του πληροφορικού γραμματισμού στο Δημοτικό Σχολείο,
προσδιορίζει και εξειδικεύει τις διαστάσεις του πληροφορικού γραμματισμού και της
υπολογιστικής, αναλυτικής, διεπιστημονικής κριτικής σκέψης, δηλαδή τις ικανότητες
(γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και αξίες για τις ΤΠΕ) που θα πρέπει να αναπτύξουν όλοι οι
μαθητές και είναι απαραίτητες για τη συνέχιση των σπουδών τους στο Γυμνάσιο και την
παραπέρα ζωή τους. Απώτερος στόχος είναι οι ΤΠΕ να συμβάλουν με νέα μέσα και νέες
πρακτικές στη βελτίωση του εκπαιδευτικού αποτελέσματος και, τελικά, στη διαμόρφωση
ενός νέου σχολείου.
1.2. Διάρθρωση της Διδασκαλίας των ΤΠΕ για τον Πληροφορικό Γραμματισμό
Ο όρος πληροφορικός γραμματισμός (ICT literacy) περιγράφει την ικανότητα των μαθητών
να χρησιμοποιούν τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, τα εργαλεία επικοινωνίας και τις
δικτυακές υπηρεσίες για την προσπέλαση, διαχείριση, ενσωμάτωση, αξιολόγηση,
δημιουργία και επικοινωνία πληροφοριών, με στόχο την επίλυση προβλημάτων και, τελικά,
τη μάθηση και τη συνεχή τους ανάπτυξη.
Στα σύγχρονα Προγράμματα Σπουδών ο πληροφορικός γραμματισμός θεωρείται γνωστικό-
μαθησιακό αντικείμενο αντίστοιχης σπουδαιότητας με τον γλωσσικό γραμματισμό (literacy),
τα μαθηματικά και τον επιστημονικό γραμματισμό (scientific literacy). Κατά συνέπεια, η
ένταξη των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο δεν έχει ως στόχο την εξοικείωση των μαθητών με τους
υπολογιστές και με συγκεκριμένα λογισμικά ούτε, πολύ περισσότερο, την κατάρτισή τους σε
εφήμερες τεχνολογικές δεξιότητες. Κάθε άτομο στο μέλλον και επομένως κάθε παιδί στο
παρόν, εκτός από τις ικανότητες της γραφής, της ανάγνωσης και της αριθμητικής θα πρέπει
να διαθέτει και ικανότητες Υπολογιστικής Σκέψης.
Οι ΤΠΕ δεν αποτελούν ένα εξαιρετικό (σπάνιο) γεγονός στην τάξη αλλά είναι πλήρως
ενταγμένες στην καθημερινή εργασία μαθητών και δασκάλου και σε όλα τα αντικείμενα του
Προγράμματος Σπουδών με στόχο:
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
• την υποστήριξη των σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων για τη μάθηση
• την επίλυση προβλημάτων και την ανάπτυξη της κριτικής υπολογιστικής σκέψης της
δημιουργικής ικανότητας των μαθητών
• την υποστήριξη διερευνητικών, εποικοδομητικών και συνεργατικών μαθησιακών
δραστηριοτήτων
• τη διατήρηση ενός παράθυρου επικοινωνίας με το σύγχρονο κόσμο, με στόχο την
ενίσχυση της μάθησης.
Το προτεινόμενο πλαίσιο ένταξης των ΤΠΕ στη βασική εκπαίδευση, διαρθρώνεται σε
τέσσερις αλληλοεξαρτώμενες συνιστώσες:
Οι ΤΠΕ ως μαθησιακό-γνωστικό εργαλείο (cognitive tool): Οι ΤΠΕ διατρέχουν οριζόντια όλα
τα αντικείμενα του Προγράμματος Σπουδών και θεωρούνται μέσο υποστήριξης των
σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων, εργαλείο επικοινωνίας, διερευνητικής και
συνεργατικής μάθησης, ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και της δημιουργικής ικανότητας των
μαθητών.
Οι ΤΠΕ ως μεθοδολογία επίλυσης προβλημάτων: Οι μαθητές εμπλέκονται σε
δραστηριότητες επίλυσης προβλημάτων που έχουν ως σκοπό την καλλιέργεια δεξιοτήτων
μεθοδολογικού χαρακτήρα (επεξεργασία δεδομένων, μοντελοποίηση λύσεων,
δημιουργικότητα και καινοτομία) και δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου (διερεύνηση, κριτική και
αναλυτική σκέψη, συνθετική ικανότητα, ικανότητες επικοινωνίας και συνεργασίας).
Οι ΤΠΕ ως τεχνολογικό εργαλείο: Οι μαθητές εξοικειώνονται με τους υπολογιστές και τα
σύγχρονα εργαλεία των ΤΠΕ. Ο άξονας αυτός στοχεύει στη συνεχή ανάπτυξη τεχνικών
δεξιοτήτων και στην επάρκεια χειρισμού των σύγχρονων περιβαλλόντων των ΤΠΕ (λογισμικά
γενικής χρήσης, εκπαιδευτικό λογισμικό, υπηρεσίες Διαδικτύου κ.λπ.).
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο: Οι μαθητές γνωρίζουν και αξιολογούν τις εφαρμογές των
ΤΠΕ στη σύγχρονη κοινωνία (διοίκηση, εργασία, επιστήμες, εκπαίδευση, ψυχαγωγία,
πολιτισμός κ.λπ.). Απώτερος στόχος είναι να αποκτήσουν ευρύτερη ψηφιακή παιδεία και να
διαμορφώσουν στάσεις και αξίες, ώστε να κατανοήσουν το νέο κοινωνικό και πολιτισμικό
περιβάλλον που διαμορφώνεται στη σημερινή εποχή.
Ο γενικός σκοπός της διδασκαλίας του μαθήματος των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο είναι όλοι
οι μαθητές να έχουν τις ευκαιρίες να αναπτύξουν τουλάχιστον τις προτεινόμενες ικανότητες
(γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις) που σχετίζονται με τις ΤΠΕ. Το μάθημα των ΤΠΕ στο
δημοτικό σχολείο, από το σχολικό έτος 2016-17 διδάσκεται 1 ώρα εβδομαδιαία σε όλες τις
τάξεις.
Στον Πίνακα 1 παρουσιάζονται οι άξονες γύρω από τους οποίους διαρθρώνονται οι
μαθησιακοί στόχοι της διδασκαλίας των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
Πίνακας 1. Άξονες μαθησιακών στόχων της διδασκαλίας των ΤΠΕ
Άξονες μαθησιακών στόχων
Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
• Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή
• Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη ζωγραφική, τα πολυμέσα και τις παρουσιάσεις
• Δημιουργώ με τον κειμενογράφο
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με ΤΠΕ
• Γνωρίζω το Διαδίκτυο
• Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με ΤΠΕ
• Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες
• Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα
• Προγραμματίζω τον υπολογιστή
• Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
• Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
τα όρια και την επίδραση που έχουν οι σύγχρονες τεχνολογίες στα άτομα και στις ομάδες,
στις κοινότητες και στην κοινωνία ευρύτερα.
Οι δραστηριότητες που υλοποιούν οι μαθητές στον υπολογιστή θα πρέπει να είναι
κλιμακούμενης δυσκολίας και να στοχεύουν στη συνδυασμένη ανάπτυξη τεχνικών,
γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων με στόχο την επίλυση προβλημάτων από το σχολικό
πρόγραμμα σπουδών και την κοινωνική ζωή των μαθητών. Κατά συνέπεια, ενώ οι τεχνικές
και οι γνωστικές δεξιότητες συνιστούν, κατ’ αρχήν, διακριτές περιοχές γνώσεων και
δεξιοτήτων, ο συνδυασμός και η ενσωμάτωσή τους σε ένα νοηματοδοτούμενο πλαίσιο
δραστηριοτήτων επίλυσης προβλημάτων διαμορφώνουν προϋποθέσεις πολύπλευρης
ανάπτυξης των μαθητών στις ΤΠΕ και στο πεδίο του Πληροφορικού Γραμματισμού.
Οι οδηγίες διδασκαλίας δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διαμόρφωση μαθησιακών
καταστάσεων που θα επιτρέπουν την ολοκλήρωση των γνώσεων και των τεχνικών
δεξιοτήτων, την καλλιέργεια μαθησιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων μεθοδολογικού
χαρακτήρα στις ΤΠΕ και, τελικά, την αυτόνομη ανάπτυξη όλων των μαθητών. Για τον λόγο
αυτό έχει ενταχθεί μια σημαντική ενότητα, κατά την οποία οι μαθητές υλοποιούν μαθησιακά
σχέδια έρευνας/εργασίας (projects) χρησιμοποιώντας ποικίλα εργαλεία των ΤΠΕ. Ενδεικτικά
αναφέρονται λογισμικά γενικής χρήσης, επεξεργασίας και ανάπτυξης πολυμέσων,
εκπαιδευτικά περιβάλλοντα προγραμματισμού και ρομποτικής, εκπαιδευτικά λογισμικά
(εννοιολογική χαρτογράφηση, προσομοιώσεις κ.λπ.), πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
πληροφοριών (ιστοεξερευνήσεις), υπηρεσίες και εφαρμογές Web 2.0 (wikis, blogs,
ηλεκτρονικές συζητήσεις, εργαλεία διαμοίρασης υλικού).
Οι θεματικές ενότητες της διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου έχουν σχεδιαστεί με
τρόπο ώστε οι μαθησιακοί στόχοι να ανταποκρίνονται στον βαθμό ετοιμότητας και
ανάπτυξης των μαθητών. Δεν είναι απαραίτητο να διδαχθούν σειριακά. Η προτεινόμενη
κατανομή του διδακτικού χρόνου είναι ενδεικτική. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να κάνει τον
χρονοπρογραμματισμό και τον σχεδιασμό της διάρθρωσης της ύλης με βάση τα
μαθησιακά χαρακτηριστικά, τα ενδιαφέροντα και τις προϋπάρχουσες γνώσεις και
εμπειρίες των μαθητών της τάξης του. Επίσης, θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη σπειροειδή
προσέγγιση και να επανέρχεται, με κάθε ευκαιρία και ειδικά στα πλαίσια της υλοποίησης
σχεδίων έρευνας/εργασίας, σε βασικές ενότητες που απαιτούν τη χρήση ποικίλων
εργαλείων λογισμικού.
Η διδακτική πορεία θα πρέπει να αξιοποιεί την έμφυτη περιέργεια και την αυτενέργεια των
μαθητών. Να συνδυάζει τη θεωρία µε την πράξη μέσα από μια ενιαία, συνεχή και
δημιουργική διαδικασία, η οποία θα ενθαρρύνει και θα βοηθά τους μαθητές να συμμετέχουν
ενεργά, να συνεργάζονται μεταξύ τους, να αναπτύσσουν πρωτοβουλίες, να ανακαλύπτουν
τη νέα γνώση, να εκφράζονται και να δημιουργούν. Ο εκπαιδευτικός είναι, κατά περίπτωση,
καθοδηγητής και συντονιστής των μαθησιακών δραστηριοτήτων των μαθητών,
μεσολαβητής, συνεργάτης και σύμβουλος των μαθητών στην πορεία της ανακάλυψης, της
δημιουργίας, της καλλιέργειας δεξιοτήτων, της ανάπτυξης ικανοτήτων και, τελικά, της
οικοδόμησης νέων γνώσεων.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
Τα έργα κάθε μαθητή αποθηκεύονται και διατηρούνται σε ηλεκτρονικό φάκελο (e-
portfolio), ο οποίος τηρείται τοπικά ή στην ψηφιακή πλατφόρμα της τάξης. Τα έργα αυτά
κρίνεται σκόπιμο να παρουσιάζονται στην ολομέλεια της τάξης αλλά και στους μαθητές/τριες
των άλλων τάξεων της σχολικής κοινότητας, καθώς και στην ευρύτερη κοινότητα
(γονείς/κηδεμόνες, δήμος), ώστε να προωθείται η διασύνδεση του σχολείου με την κοινωνία.
Ακόμα, τεχνουργήματα των μαθητών/τριών, μπορούν να αναρτώνται στην ιστοσελίδα της
σχολικής μονάδας, ώστε να επιτυγχάνεται η εξωστρέφεια, η επικοινωνία και αλληλεπίδραση
με την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα καθώς και η καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας
παράλληλα με την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και την ικανοποίηση του αισθήματος
αυτοπραγμάτωσης των μαθητών/τριών.
Ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί πληροφορίες από ποικίλες αναθέσεις (ασκήσεις, δραστηριότητες,
σχέδια έρευνας, ηλεκτρονικά διαγωνίσματα στον υπολογιστή), οι οποίες αντανακλούν τον
βαθμό που κάθε μαθητής επιτυγχάνει τους μαθησιακούς στόχους του μαθήματος. Η εργασία
κάθε μαθητή και τα έργα που δημιουργεί στα πλαίσια του μαθήματος αξιοποιούνται, τόσο
για τη διαμορφωτική αξιολόγηση και καθοδήγησή του, ώστε να αναδειχθούν οι ενδεχόμενες
αδυναμίες και να βελτιώσει τα αποτελέσματά του, όσο και για τη συνολική αξιολόγησή του
στο μάθημα.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών των Αξόνων μαθησιακών στόχων
ανά Ενότητα και Τάξη.
• Γνωρίζω το Διαδίκτυο 3 3 3 3 3 3
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail:
scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
* Η προτεινόμενη κατανομή των διδακτικών ωρών αφορά και τις δύο τάξεις (Α’, Β’).
Δίνεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να αποφασίσει για την καλύτερη κατανομή στα επιμέρους αντικείμενα, λαμβάνοντας υπόψη τα
ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες των μαθητών της τάξης του.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Μαθησιακά Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια Υπολογιστής Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση Υπολογιστής
πρέπει να είναι του/της εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με το Εκτυπωτής
ικανός/ή: Μονάδες επικοινωνίας υπολογιστικό σύστημα και υλοποιούν Σαρωτής
ανθρώπου-υπολογιστή κατάλληλες δραστηριότητες. Προβολικό
• να διακρίνει τα (οθόνη, ποντίκι, Φωτογραφική μηχανή
βασικά μέρη πληκτρολόγιο, Παρατηρούν και περιγράφουν τους Βιντεοκάμερα
ενός μικρόφωνο, κάμερα, υπολογιστές του εργαστηρίου τους, Διαδραστικός πίνακας
υπολογιστικού ηχεία) εντοπίζουν τις βασικές μονάδες για την
συστήματος και επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή,
τη λειτουργία Έναρξη/Απενεργοποίηση αναγνωρίζουν τις βασικές μονάδες Λογισμικό Sebran
τους υπολογιστή επικοινωνίας σε φωτογραφίες ποικίλων Λογισμικό GCompris
• να θέτει σε υπολογιστικών συστημάτων που δίνονται
λειτουργία και Βασικές λειτουργίες από τον εκπαιδευτικό, συγκρίνουν τις
να τερματίζει το ποντικιού (μετακίνηση μονάδες επικοινωνίας του υπολογιστή με τα
υπολογιστικό στην οθόνη, αριστερό μέσα επικοινωνίας του ανθρώπου με το Online Εκπαιδευτικό Λογισμικό Α'Βάθμιας &
σύστημα και δεξί κλικ, επιλογή περιβάλλον, ζωγραφίζουν στο χαρτί τον Β'Βάθμιας Εκπαίδευσης
• να χειρίζεται και σύρσιμο κλπ.). υπολογιστή του εργαστηρίου τους κ.λπ. (Α’ http://ts.sch.gr/software
αποτελεσματικά τάξη) (Λογισμικό για τη Γλώσσα Α’- Β’ Δημοτικού,
το ποντίκι Γραφικό περιβάλλον Λογισμικό για τα Μαθηματικά Α’ – Β’
(αριστερό-δεξί εργασίας Χρησιμοποιούν κατάλληλα εκπαιδευτικά Δημοτικού,Λογισμικό για τη Μελέτη Περιβάλλοντος
κλικ, διπλό κλικ, Λογισμικό λογισμικά για να ασκηθούν στην Α’ – Δ’)
επιλογή και Έναρξη και κλείσιμο εκκίνηση/τερματισμό λογισμικού, να
σύρσιμο) προγράμματος εντοπίσουν τις μορφές παρουσίασης
πληροφορίας μέσω υπολογιστή (π.χ.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Δημιουργία και Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
είναι ικανός/ή: πληκτρολόγηση εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με την Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (π.χ. Open Office)
• να εκφράζεται κειμένου επεξεργασία κειμένου, υλοποιούν
δημιουργώντας κατάλληλες δραστηριότητες, εκφράζονται και Σχολικά εγχειρίδια
ψηφιακά κείμενα Αποθήκευση δημιουργούν ποικίλες μορφές κειμένου. • Γλώσσας
• να χειρίζεται βασικά Τα θέματα των μαθητικών εργασιών θα • Μελέτης Περιβάλλοντος
πλήκτρα του Μορφοποίηση πρέπει να εντάσσονται σε ένα • Μαθηματικών
πληκτρολογίου γραμματοσειράς νοηματοδοτούμενο πλαίσιο
(γράμματα, αριθμοί, δραστηριοτήτων, σε συνεργασία με άλλους
κενό, διαγραφή, αλλαγή Εισαγωγή άξονες γραμματισμού της διδασκαλίας, και Βιβλιοθήκες εικόνων
γραμμής, κεφαλαία, εικόνας να σχετίζονται με τη σχολική και κοινωνική
αλλαγή γλώσσας) ζωή των μαθητών/τριών.
• να αποθηκεύει κείμενα Εκτύπωση Μαθησιακά αντικείμενα από το Φωτόδεντρο και τον
που θα του δοθούν ή θα Μπορούν να αξιοποιηθούν έτοιμα κείμενα Αίσωπο
συνθέσει ο ίδιος και φύλλα εργασίας, όπου οι μαθητές
• να μορφοποιεί ένα καλούνται να απαντήσουν σε
κείμενο με βάση ερωτήσεις/ασκήσεις, να εφαρμόσουν
συγκεκριμένα μορφοποιήσεις κ.λπ. σε συνεργασία με
χαρακτηριστικά άλλους άξονες γραμματισμού της
γραμματοσειράς (π.χ. διδασκαλίας.
μέγεθος, χρώμα,
υπογράμμιση) Ενδεικτικά προτείνονται:
• να εισάγει εικόνες σε • Εντυπώσεις-συναισθήματα μετά από ένα
ένα κείμενο γεγονός/εκδήλωση (Α’ τάξη)
• να εκτυπώνει ένα • Επιστολή σε ένα φίλο (Α’ τάξη)
κείμενο • Συμβουλές για μια εκδρομή (Α’ τάξη)
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει Οι μαθητές/τριες, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση Φυλλομετρητής
να είναι ικανός/ή: του/της εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με τη χρήση του Εκπαιδευτική τηλεόραση
• να χρησιμοποιεί Φυλλομετρητή φυλλομετρητή και την πλοήγηση σε επιλεγμένους www.edutv.gr
φυλλομετρητή και να ς δικτυακούς τόπους. Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες
πλοηγείται σε Για τον σκοπό αυτό, υλοποιούν κατάλληλες Βικιπαίδεια
επιλεγμένους Ιστοσελίδα δραστηριότητες. Η θεματολογία θα πρέπει να https://el.wikipedia.org
δικτυακούς τόπους διαμορφώνεται σε συνεργασία με τους άλλους άξονες Ηλεκτρονικά λεξικά
• να εντοπίζει και να Δικτυακός γραμματισμού της διδασκαλίας και να αντλεί θέματα από Εκπαιδευτικές ιστοσελίδες
κάνει χρήση τόπος τη σχολική και κοινωνική ζωή των μαθητών/τριών. Δικτυακοί τόποι μουσείων
διαδικτυακών Ενδεικτικά προτείνονται: Φωτόδεντρο
πόρων, π.χ. βίντεο, Χειρισμός • Επίσκεψη και χρήση ιστοσελίδων με εκπαιδευτικό
ήχος, εκπαιδευτικά βίντεο σε βίντεο, πληροφορίες, πολυτροπικό κείμενο (Α’ & Β’ Διδακτικό σενάριο: Εφημερίδες!
παιχνίδια ιστοσελίδα τάξη) http://aesop.iep.edu.gr/node/5943
• να ανακτά • Επίσκεψη ιστοσελίδων με εκπαιδευτικά παιχνίδια (Α’
πληροφορίες από Πολυτροπικό τάξη) Ψηφιακές συλλογές ΕΡΤ-Μαθαίνουμε στο
πολυτροπικό κείμενο κείμενο • Χρήση ηλεκτρονικού λεξικού (Α’ & Β’ τάξη) σπίτι
(π.χ. • Επίσκεψη στη Βικιπαίδεια για αναζήτηση http://archive.ert.gr/arxiki/ert-pai-scholio/
αντιγραφή/επικόλλη συγκεκριμένων λημμάτων. (Β’ τάξη) https://www.ertflix.gr/category/mathainou
ση κειμένου και • Ασκήσεις αναγνώρισης των διαφόρων μορφών mestospiti/
εικόνας) έκφρασης της πληροφορίας με ή χωρίς υπολογιστή (Α’ On-line μεταφραστές κειμένου
• να διακρίνει τις τάξη) https://translate.google.com/
διάφορες μορφές Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες Εκπαιδευτικά παιχνίδια
έκφρασης της http://gcompris.net/
πληροφορίας
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
• να αναγνωρίζει το
Διαδίκτυο ως μέσο
ενημέρωσης και
ψυχαγωγίας
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία Λογισμικό επεξεργασίας
• να αναλύει σύνθετες εργασίες βασίζονται στη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και κειμένου
σε επιμέρους απλούστερα έργα Διαθεματικότητα υλικού, στη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ, ψηφιακών
• να επιλέγει τα κατάλληλα και έντυπων πηγών και στην επίλυση προβλήματος. Λογισμικό Ζωγραφικής
εργαλεία ΤΠΕ για την υλοποίηση Σχολική ζωή Δημιουργούν ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν
των εργασιών που αναλαμβάνει στην τάξη. Λογισμικό εννοιολογικής
• να χρησιμοποιεί Κοινωνική ζωή Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα χαρτογράφησης
αποτελεσματικά διάφορα νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της σχολικής
εργαλεία ΤΠΕ για την Ανάλυση και και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η υλοποίηση Λογισμικό δημιουργίας
ολοκλήρωση των έργων του σύνθεση εργασιών διαθεματικών εργασιών που συνδέουν διάφορα μαθήματα χρονογραμμής
• να επιλέγει, να οργανώνει και του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Μαθηματικά,
να ταξινομεί πληροφορίες Επιλογή και Μελέτη Περιβάλλοντος κ.λπ.). Εκπαιδευτικό λογισμικό
• να συνθέτει, να δημιουργεί και αξιολόγηση
να μετασχηματίζει πληροφορίες πηγών, Ενδεικτικές προτάσεις σχεδίων έρευνας: Φυλλομετρητής
• να ολοκληρώσει τις γνώσεις και πληροφοριών και
τις δεξιότητες που έχει εργαλείων ΤΠΕ 1. Τα μέσα μεταφοράς (Α’ τάξη) Google Maps
αναπτύξει στα διάφορα Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες με στόχο την
αντικείμενα του Π.Σ. Οργάνωση και παρουσίαση των μέσων μεταφοράς. Με την καθοδήγηση Υπηρεσία ΠΣΔ για
• να εφαρμόζει τεχνικές και συντονισμός του εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες ηλεκτρονική αλληλογραφία
μεθόδους οργάνωσης και εργασιών • Ομαδοποιούν τα μέσα μεταφοράς σε κατηγορίες.
χρονοπρογραμματισμού των • Χρησιμοποιούν βιβλιοθήκες εικόνων για να Ψηφιακή φωτογραφική
εργασιών που αναλαμβάνει Συνεργασία και παρουσιάσουν αντιπροσωπευτικά μέσα κάθε μηχανή
• να αξιοποιεί προηγούμενα έργα αλληλοϋποστήριξη κατηγορίας.
και τις γνώσεις του για να • Οργανώνουν αντιπροσωπευτικά μέσα μεταφοράς σε Σαρωτής
βελτιώσει τις δημιουργίες του χρονογραμμή.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του ΠΣΔ
ικανός/ή εκπαιδευτικού ενημερώνονται και συζητούν για τις https://internet-safety.sch.gr/
βασικές αρχές ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου. Εκπαιδευτική Τηλεόραση
• να χρησιμοποιεί το http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
Ασφάλεια στο
Διαδίκτυο με ασφάλεια και Στο εργαστήριο πληροφορικής ο/η εκπαιδευτικός Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
Διαδίκτυο
να τηρεί βασικούς κανόνες εμπλέκει τους μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά https://saferinternet4kids.gr
προστασίας παιχνίδια ευαισθητοποίησης για τους κινδύνους
• να αντιλαμβάνεται τη του Διαδικτύου και βασικά βήματα αντιμετώπισης. CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής ασφάλειας
σπουδαιότητα και τις http://www.cyberkid.gov.gr/
προεκτάσεις της χρήσης των Προβολή βίντεο και συζήτηση για την ανωνυμία και
ΤΠΕ και
ΤΠΕ στη ζωή του σύγχρονου την πλαστοπροσωπία στο Διαδίκτυο. Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης
καθημερινότητα
ανθρώπου Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3423
εκπαιδευτικού μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν
το Διαδίκτυο με ασφάλεια αξιοποιώντας μηχανές
αναζήτησης (π.χ. Google).
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
* Η προτεινόμενη κατανομή των διδακτικών ωρών αφορά και τις δύο τάξεις (Γ’, Δ’).
Δίνεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να αποφασίσει για την καλύτερη κατανομή στα επιμέρους αντικείμενα, λαμβάνοντας υπόψη τα
ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες των μαθητών της τάξης του.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Βασικά
Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Μαθησιακά Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Μέσα Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Λειτουργικό σύστημα και
είναι ικανός/ή: αποθήκευσης εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με το
• να κατονομάζει τις λειτουργικό περιβάλλον του υπολογιστή και Βοηθητικές εφαρμογές
βασικές μονάδες του Περιφερειακές υλοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες. • Ζωγραφική
υπολογιστικού συσκευές • Ημερολόγιο
συστήματος και να Εντοπίζουν στον υπολογιστή και εκτελούν • Αριθμομηχανή
περιγράφει τη Γραφικό εγκατεστημένα προγράμματα και εφαρμογές
λειτουργία τους περιβάλλον (ημερολόγιο, αριθμομηχανή, ζωγραφική, Υπολογιστικό σύστημα
• να διακρίνει τα βασικά εργασίας κειμενογράφος κ.λπ.) (Γ’ τάξη).
αποθηκευτικά μέσα με (Λειτουργικό Σκληρός δίσκος
βάση τα χαρακτηριστικά Σύστημα) Διακρίνουν και χρησιμοποιούν διάφορες
τους περιφερειακές συσκευές που υπάρχουν στην Εξωτερικοί δίσκοι
• να αναγνωρίζει και να Εκτέλεση τάξη ή στο σχολικό εργαστήριο υπολογιστών
χρησιμοποιεί προγράμματος (εκτυπωτής, σαρωτής, ψηφιακή φωτογραφική Σαρωτής
διάφορους τύπους μηχανή κ.λπ.). (Γ’ & Δ’ τάξη)
περιφερειακών Απλές Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή
συσκευών (π.χ. εφαρμογές Δημιουργούν απλά ψηφιακά έργα με τη
εκτυπωτής, σαρωτής, ζωγραφική και τον κειμενογράφο και Βιντεοκάμερα
ψηφιακή φωτογραφική Οργάνωση/ αποθηκεύουν τα αρχεία τους χρησιμοποιώντας
μηχανή) διαχείριση κατάλληλα ονόματα. (Γ’ τάξη) Εκτυπωτής
• να χειρίζεται βασικά φακέλων
στοιχεία του γραφικού Οργανώνουν τα αποθηκευτικά μέσα που Διαδίκτυο
περιβάλλοντος χρησιμοποιούν και αποθηκεύουν τις εργασίες
εργασίας (εικονίδια, τους σε φακέλους. Εξοικειώνονται με τις Εκπαιδευτικά βίντεο
παράθυρα, φάκελοι, λειτουργίες διαχείρισης φακέλων (άνοιγμα,
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Αρχές εργονομίας: Η σωστή στάση εργασίας Αρχές εργονομίας: Η σωστή στάση εργασίας στον
στον υπολογιστή (Γ’ & Δ’ τάξη) υπολογιστή
Διαδραστική εφαρμογή που στοχεύει στην http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/757
ενημέρωση των μικρών μαθητών σχετικά με τη
σωστή στάση που πρέπει να έχουν μπροστά
από τον υπολογιστή. Ο μαθητής πειραματίζεται
προσπαθώντας να τοποθετήσει τον μικρό ήρωα
στη σωστή στάση εργασίας, σύμφωνα με τις
αρχές της εργονομίας, οι οποίες
παρουσιάζονται με συνοπτικό τρόπο.
Οργάνωση και ταξινόμηση ηλεκτρονικών Οργάνωση και ταξινόμηση ηλεκτρονικών αρχείων και
αρχείων και φακέλων (Δ’ τάξη) φακέλων
Εφαρμογή που στοχεύει στην εξοικείωση των http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9554
μαθητών με την οργάνωση και ταξινόμηση
ηλεκτρονικών αρχείων και φακέλων
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια Διαχείριση Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
πρέπει να είναι διαφανειών εκπαιδευτικού, υλοποιούν κατάλληλες εργασίες Λογισμικό παρουσιάσεων
ικανός/ή: και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) που
• να Χρήση βασίζονται στη δημιουργία πολυμεσικών Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
δημιουργεί πολυμεσικών παρουσιάσεων.
και να στοιχείων σε Προτείνεται οι εργασίες να ακολουθούν ένα
τροποποιεί παρουσιάσεις σενάριο ή ένα μικρό σχέδιο έρευνας, βάσει του Εκπαιδευτικά Λογισμικά
παρουσιάσεις οποίου οι μαθητές να οδηγούνται στην ανάπτυξη • Ιστορία Γ΄-Δ΄ Δημοτικού
• να εισάγει Μορφοποίηση ενός ολοκληρωμένου έργου. • Μελέτη Περιβάλλοντος Γ΄-Δ΄ Δημοτικού
διαφάνειες διαφανειών Τα θέματα εργασίας μπορούν να αντλούνται από • Θρησκευτικά Γ΄- Δ΄ Δημοτικού
κειμένου τα μαθήματα του Π.Σ. (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη • «Άνθρωπος και φύση»
στην Εφέ Περιβάλλοντος, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.), το
παρουσίασή εμφάνισης και διαθεματικό πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε
του εναλλαγή καινοτόμες δράσεις και προγράμματα, τη σχολική
• να εισάγει διαφανειών και την κοινωνική ζωή.
πληροφορίες
πολυμεσικής Ενδεικτικά έργα που προτείνονται να
μορφής στην δημιουργήσουν οι μαθητές/τριες (Γ’ & Δ’ τάξη):
παρουσίασή • Πολυμεσικό παραμύθι ή κόμικ (με ήχους,
του (κείμενο, αφήγηση και εικόνες/ζωγραφιές).
εικόνα, • Οπτικοποίηση και μουσική επένδυση ενός
κινούμενο τραγουδιού ή ποιήματος
σχέδιο, • Το ηλιακό μας σύστημα
βίντεο, ήχο) • Οι τέσσερις εποχές
• Πολυμεσικό φυτολόγιο
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Δημιουργία Οι μαθητές/τριες, με την Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (π.χ.
ικανός/ή: εγγράφου καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, OpenOffice)
• να αποθηκεύει τα κείμενα που υλοποιούν κατάλληλες εργασίες και Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων
δημιουργεί δίνοντας κατάλληλα Πληκτρολόγηση σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας)
ονόματα κειμένου που απαιτούν τη δημιουργία Σχολικά εγχειρίδια
• να χρησιμοποιεί σύμβολα και εγγράφων διαφόρων τύπων και • Γλώσσας
ειδικά πλήκτρα στο Αποθήκευση μορφών. • Ιστορίας
πληκτρολόγιο εγγράφου Προτείνεται οι εργασίες να • Μελέτης Περιβάλλοντος
• να μορφοποιεί ένα κείμενο με ακολουθούν ένα σενάριο ή ένα μικρό
βάση συγκεκριμένα Μορφοποίηση σχέδιο έρευνας, βάσει του οποίου οι
χαρακτηριστικά (μέγεθος, γραμματοσειράς και μαθητές οδηγούνται στην ανάπτυξη
χρώμα, τύπος γραμματοσειράς, παραγράφου ενός ολοκληρωμένου έργου.
στοίχιση κ.λπ.) Τα θέματα εργασίας μπορούν να
• να εισάγει εικόνες, έτοιμα Εισαγωγή, αντιγραφή αντλούνται από τα μαθήματα του
σχήματα και αντικείμενα σε ένα και μετακίνηση Π.Σ. (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη
έγγραφο αντικειμένων Περιβάλλοντος, Κοινωνικές
• να χρησιμοποιεί το σχεδιαστικό (κείμενο, εικόνα, Επιστήμες κ.λπ.), το διαθεματικό
εργαλείο του κειμενογράφου σχήμα κ.λπ.)S πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε
για να δημιουργήσει κατάλληλα καινοτόμες δράσεις και
αντικείμενα Ορθογραφικός- προγράμματα, τη σχολική και την
• να χρησιμοποιεί γραμματικός έλεγχος κοινωνική ζωή.
αποτελεσματικά τεχνικές
αντιγραφής/μετακίνησης Εισαγωγή και Ενδεικτικά έργα που προτείνονται
τμήματος κειμένου και προσαρμογή εικόνας (Γ’ & Δ’ τάξη):
αντικειμένων σε ένα έγγραφο σε ένα έγγραφο • πρόσκληση σε σχολική εκδήλωση
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Οι μαθητές πειραματίζονται,
διερευνούν και εξασκούνται (τόσο
στο σχολείο όσο και στο σπίτι) με
στόχο να εξοικειωθούν με βασικές
εργασίες επεξεργασίας κειμένου (π.χ.
έτοιμα σχήματα και περιγράμματα)
και να υλοποιήσουν μια
ολοκληρωμένη δραστηριότητα. Ο
εκπαιδευτικός υποστηρίζει και
καθοδηγεί τους μαθητές
δημιουργώντας καταστάσεις
διερευνητικής και συνεργατικής
μάθησης. Στη συνέχεια, μπορεί να
αναθέσει στους μαθητές τη
δημιουργία νέων εγγράφων σε
περιβάλλον λογισμικού επεξεργασίας
κειμένου.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες ανακαλούν βιώματα και εμπειρίες για Φυλλομετρητές
ικανός/ή: Πλοήγηση και το Διαδίκτυο υπό την καθοδήγηση του/της
• να χρησιμοποιεί αναζήτηση εκπαιδευτικού τους. Γίνεται συζήτηση για τις βασικές Πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου
φυλλομετρητές για την πληροφορίας εφαρμογές και υπηρεσίες με στόχο να αναδειχθεί η
πλοήγηση στο Διαδίκτυο σημασία του παγκόσμιου δικτύου στην ατομική και Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο
• να διακρίνει τον Παγκόσμιο Ιστοεξερευνήσεις κοινωνική ζωή ως μέσο επικοινωνίας, πληροφόρησης,
Ιστό ως χώρο παρουσίασης συνεργασίας, έκφρασης και ψυχαγωγίας. (Γ’ & Δ’ τάξη) Wikipedia
και αναζήτησης πληροφοριών Επικοινωνία
• να αναζητά και να βρίσκει Οι μαθητές, με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, Εκπαιδευτική τηλεόραση
πληροφορίες για ένα Ηλεκτρονικό πλοηγούνται σε επιλεγμένους διαδικτυακούς τόπους και http://www.edutv.gr
συγκεκριμένο σκοπό ταχυδρομείο αναζητούν πληροφορίες, φωτογραφίες και άλλο υλικό
• να χρησιμοποιεί μηχανές με στόχο τη δημιουργία poster, ψηφιακού άλμπουμ ή Εκπαιδευτικές πύλες
αναζήτησης για την ανεύρεση Ιστολόγια πολυμεσικής παρουσίασης. Ενδεικτικά παραδείγματα
πηγών για ένα συγκεκριμένο είναι οι δικτυακοί τόποι του Δήμου, του Μουσείου της Διδακτικό σενάριο: Γνωριμία με το
σκοπό Wikis Ακρόπολης, του Ιδρύματος Ευγενίδου, του Ιδρύματος διαδίκτυο και τις υπηρεσίες του
• να αναγνωρίζει το Διαδίκτυο Μείζονος Ελληνισμού, η Wikipedia κ.α. (Γ’ τάξη) http://aesop.iep.edu.gr/node/13647
ως μέσο επικοινωνίας,
πληροφόρησης, συνεργασίας, Χρησιμοποιούν μηχανές αναζήτησης και εξοικειώνονται Διδακτικό Σενάριο: Δημιουργώ το
έκφρασης και ψυχαγωγίας με τεχνικές αναζήτησης πληροφοριών χρησιμοποιώντας δικό μου Wiki
• να εξοικειωθεί και να διαφορετικές λέξεις-κλειδιά. Εκτυπώνουν τμήματα http://aesop.iep.edu.gr/node/15997
χρησιμοποιεί υπηρεσίες, ιστοσελίδων που σχετίζονται με την εργασία τους.
όπως ηλεκτρονικό Αποθηκεύουν στο δίσκο τους σχετικές σελίδες και Διαδικτυακή τηλεόραση &
ταχυδρομείο, ιστολόγια, wikis ψηφιακό υλικό (κείμενο, εικόνες κ.λπ.) και δημιουργούν ραδιόφωνο
κ.λπ. σελιδοδείκτες στο φυλλομετρητή. (Γ’ & Δ’ τάξη) webtv.ert.gr, webradio.ert.gr
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης
ικανός/ή Εννοιολογική εκπαιδευτικού, αναλαμβάνουν κατάλληλες εργασίες (π.χ. CmapTools)
• να ταξινομεί και να χαρτογράφηση και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) που απαιτούν
οργανώνει έννοιες την κατασκευή εννοιολογικού χάρτη.
• να εντοπίζει σχέσεις μεταξύ Λογισμικό Διαδίκτυο
εννοιών εννοιολογικής Η θεματολογία θα πρέπει να εντάσσεται στα
• να οργανώνει και να χαρτογράφησης μαθήματα του Π.Σ. (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη Εκπαιδευτικά Λογισμικά
αναπαριστά σύνθετες Περιβάλλοντος, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.), το
εννοιολογικές δομές με διαθεματικό πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε Σχολικά εγχειρίδια
λογισμικό εννοιολογικής Σχέσεις μεταξύ καινοτόμες δράσεις και προγράμματα, τη σχολική • Γλώσσας
χαρτογράφησης εννοιών και την κοινωνική ζωή. • Ιστορίας
• να αναγνωρίζει τις • Μελέτης Περιβάλλοντος
γνωστικές αναπαραστάσεις Με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι • Γεωγραφίας
που αποτυπώνονται σε ένα μαθητές εκφράζουν τις ιδέες και τις γνώσεις τους για • Μαθηματικών
εννοιολογικό χάρτη το υπό μελέτη πρόβλημα. Για παράδειγμα,
• να καταγράφει, να ταξινομούν τα φυτά με συγκεκριμένα κριτήρια
οργανώνει, να ανακαλεί, να (φυλλοβόλα-αειθαλή, δέντρα-θάμνους- πόες, φυτά
αναλύει και να του δάσους-του αγρού-του κήπου, με βάση τα
μοντελοποιεί το υλικό που μορφολογικά χαρακτηριστικά, το σχήμα των φύλλων
συλλέγει κατά τη κ.λπ.).
διερεύνηση ενός θέματος Παραθέτουν τις βασικές έννοιες και τις συσχετίσεις
με τη μορφή εννοιολογικών μεταξύ τους και δημιουργούν τον αρχικό
χαρτών εννοιολογικό χάρτη. Στη συνέχεια συζητούν στην
• να δημιουργεί τάξη, διερευνούν και εμπλουτίζουν τον χάρτη με νέες
πολυμεσικούς χάρτες έννοιες και συσχετίσεις.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό Οι Γνωρίζω τα είδη των Η/Υ με Εννοιολογικούς
μαθητές αναγνωρίζουν, διακρίνουν και ιεραρχούν τις Χάρτες
κατηγορίες των υπολογιστών μέσω δραστηριοτήτων http://aesop.iep.edu.gr/node/11543
εννοιολογικής χαρτογράφησης. Οπτικοποιούν τη
σύνδεση μεταξύ σχέσεων και εννοιών του χάρτη,
αξιοποιούν το Διαδίκτυο για συλλογή πληροφοριών.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Λογισμικό επεξεργασίας
ικανός/ή γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία κειμένου
• να αναλύει σύνθετες εργασίες απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και
σε επιμέρους απλούστερα έργα Διαθεματικότητα υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ, ψηφιακών Λογισμικό Παρουσιάσεων
• να επιλέγει τα κατάλληλα και έντυπων πηγών κ.λπ. Δημιουργούν ολοκληρωμένα έργα
εργαλεία ΤΠΕ για την Σχολική ζωή και τα παρουσιάζουν στην τάξη. Λογισμικά πολυμέσων
υλοποίηση των εργασιών που Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα
αναλαμβάνει Κοινωνική ζωή νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της σχολικής Λογισμικό Ζωγραφικής
• να χρησιμοποιεί και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η υλοποίηση
αποτελεσματικά διάφορα Ανάλυση και διαθεματικών εργασιών που συνδέουν διάφορα μαθήματα Λογισμικό εννοιολογικής
εργαλεία ΤΠΕ για την σύνθεση εργασιών του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη χαρτογράφησης
ολοκλήρωση των έργων του Περιβάλλοντος, Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.).
• να επιλέγει, να οργανώνει και Επιλογή και Λογισμικό δημιουργίας
να ταξινομεί πληροφορίες και αξιολόγηση Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: χρονογραμμής
υλικό πηγών, 1. Μία ψηφιακή ιστορία (Γ’ τάξη)
• να συνθέτει, να δημιουργεί και πληροφοριών και Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες με στόχο την Εκπαιδευτικό λογισμικό
να μετασχηματίζει εργαλείων ΤΠΕ ανάπτυξη ψηφιακής ιστορίας. Το θέμα μπορεί να αντληθεί
πληροφορίες και υλικό από τα μαθήματα του Π.Σ., το διαθεματικό πεδίο, τη Wikipedia
• να εφαρμόζει κριτήρια Οργάνωση και σχολική και την κοινωνική ζωή (π.χ. μυθολογία, ιστορικά
αξιολόγησης των πηγών και των συντονισμός γεγονότα, γιατί ανακύκλωση, εξοικονόμηση ενέργειας, Google Maps
πληροφοριών που εργασιών ποδηλατοδρόμοι στην πόλη μας, τρώμε υγιεινά; κ.λπ.). Με
χρησιμοποιεί την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες Ιστοεξερευνήσεις
• να ολοκληρώσει τις γνώσεις και Συνεργασία και • σχεδιάζουν το σενάριο και δημιουργούν τους ήρωες
δεξιότητες που έχει αναπτύξει αλληλοϋποστήριξη • συντάσσουν διαλόγους χρησιμοποιώντας λογισμικό Ιστολόγια
από τις άλλες θεματικές επεξεργασίας κειμένου
ενότητες • δημιουργούν παραλλαγές ιστοριών και γεγονότων Wiki
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
• να εφαρμόζει τεχνικές και Χρησιμότητα των • αναζητούν και αποθηκεύουν κατάλληλες εικόνες από το
μεθόδους οργάνωσης και ΤΠΕ στη ζωή Διαδίκτυο Υπηρεσία ΠΣΔ για
χρονοπρογραμματισμού των • σχεδιάζουν και δημιουργούν εικόνες και γραφικά με ηλεκτρονική αλληλογραφία
εργασιών που αναλαμβάνει κατάλληλο λογισμικό
• να αξιοποιεί προηγούμενα έργα • εισάγουν στην εφαρμογή το υλικό, μουσική, εφέ κ.λπ., Ψηφιακή φωτογραφική
και τις γνώσεις του για να χρησιμοποιώντας κατάλληλο λογισμικό παρουσιάσεων μηχανή
βελτιώσει τις δημιουργίες του ή πολυμέσων
• να παρουσιάζει και να • ολοκληρώνουν το ψηφιακό τους έργο και το Σαρωτής
επικοινωνεί τις ιδέες του παρουσιάζουν στην τάξη
• να συνεργάζεται και να
προσφέρει τις γνώσεις και τις 2. Ιστοεξερεύνηση (Γ’ & Δ’ τάξη)
ικανότητές του στην ομάδα για Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
την υλοποίηση μιας αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με
δραστηριότητας-εργασίας στόχο να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη μορφή
• να βιώνει ικανοποίηση και να ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα διερεύνησης και
αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή μελέτης μπορεί να αντληθεί από τα άλλα μαθήματα του
του μέσα από την ολοκλήρωση Π.Σ., το διαθεματικό πεδίο, τη σχολική ή την κοινωνική ζωή.
και την παρουσίαση των έργων Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
του • Η ιστορία του τόπου μας
• να αντιλαμβάνεται τη • Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη αρχαιότητα
σπουδαιότητα και τις • Οι θεοί του Ολύμπου
προεκτάσεις της χρήσης των • Οι κλιματικές αλλαγές
ΤΠΕ στη ζωή του σημερινού • Το βασίλειο των μελισσών
ανθρώπου • Είναι υγιεινό; Διατροφή και υγεία
• Προστατεύουμε το δάσος της περιοχής μας
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του
ικανός/ή: εκπαιδευτικού ενημερώνονται και συζητούν για τις ΠΣΔ
• να χρησιμοποιεί το βασικές αρχές ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου. https://internet-safety.sch.gr/
Διαδίκτυο με ασφάλεια και Στο εργαστήριο ο/η εκπαιδευτικός εμπλέκει τους Εκπαιδευτική Τηλεόραση
να τηρεί βασικούς κανόνες Ασφάλεια στο μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά παιχνίδια http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
προστασίας Διαδίκτυο ευαισθητοποίησης για τους κινδύνους του Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
• να γνωρίζει αρχές Διαδικτύου και βασικά βήματα αντιμετώπισης (Γ’ https://saferinternet4kids.gr
προστασίας προσωπικών Πνευματική τάξη). Επικοινωνώ αλλά δεν αποκαλύπτω
δεδομένων ιδιοκτησία Προβολή βίντεο και συζήτηση για την ανωνυμία και http://aesop.iep.edu.gr/node/15135
• να σέβεται και να τηρεί τους την πλαστοπροσωπία στο Διαδίκτυο (Γ’ & Δ’ τάξη). CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής
κανόνες της πνευματικής Προσωπικά Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της ασφάλειας
ιδιοκτησίας για το υλικό που δεδομένα εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των ΤΠΕ http://www.cyberkid.gov.gr/
βρίσκει σε δικτυακές πηγές. προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα ή να Υλικό για το Δημοτικό (για την ορθή
• να αντιλαμβάνεται τη ΤΠΕ και υλοποιήσουν δραστηριότητες που αφορούν χρήση του διαδικτύου και τη
σπουδαιότητα και τις καθημερινότητα επίκαιρα θέματα της σύγχρονης κοινωνίας. (Γ’ & Δ’ διαδικτυακή φήμη)
προεκτάσεις της χρήσης των τάξη).
https://saferinternet4kids.gr/yliko-
ΤΠΕ στη ζωή του σύγχρονου Αναφορά και πρακτική εφαρμογή βασικών κανόνων
ευπρεπούς συμπεριφοράς (Netiquette) στο dhmotikou/
ανθρώπου
Διαδίκτυο. (Γ’ & Δ’ τάξη). https://goo.gl/68Is0L
• να παρουσιάζει
θέματα/ζητήματα ως Οι μαθητές/τριες ενημερώνονται για θέματα Αρχή προστασίας προσωπικών
μελλοντικός πολίτης στην προστασίας προσωπικών δεδομένων και δεδομένων
ψηφιακή εποχή πνευματικής ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο. (Δ’ τάξη). https://www.dpa.gr/el
Πνευματική ιδιοκτησία
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες https://www.copyrightschool.gr/
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προτεινόμενες ώρες
Άξονες μαθησιακών στόχων
διδασκαλίας
Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
• Δημιουργώ με τον κειμενογράφο 6
• Δημιουργώ και εκφράζομαι με πολυμέσα και παρουσιάσεις
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ
• Γνωρίζω το Διαδίκτυο 6
• Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ
• Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα
16
• Προγραμματίζω τον υπολογιστή
• Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
2
• Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Δίκτυο Οι μαθητές/τριες αναζητούν, αξιολογούν και αξιοποιούν Φυλλομετρητές
ικανός/ή: υπολογιστών πληροφορίες από ποικίλες πηγές στο Διαδίκτυο και στον
• να κατανοεί τα Παγκόσμιο Ιστό, στα πλαίσια κατάλληλων Πλατφόρμα Ψηφιακού Σχολείου
πλεονεκτήματα που Διαδίκτυο δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις ΤΠΕ αλλά και τα
προσφέρουν τα δίκτυα άλλα μαθήματα του Π.Σ. (π.χ. ηλεκτρονικά λεξικά, Υπηρεσίες Πανελλήνιου Σχολικού
υπολογιστών και το Διαδίκτυο Μηχανές ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, Google Maps κ.α.). Δικτύου
• να χρησιμοποιεί τις κύριες αναζήτησης Αξιοποιούν το υλικό της έρευνάς τους για να αναπτύξουν http://grafis.sch.gr
λειτουργίες μιας μηχανής μικρές εκθέσεις, παρουσιάσεις, αφίσες κ.λπ.
αναζήτησης πληροφοριών για Διαμοίραση Εκπαιδευτική τηλεόραση
ένα συγκεκριμένο σκοπό περιεχομένου Δημιουργούν το ιστολόγιο της τάξης τους και www.edutv.gr
• να εφαρμόζει αναπτύσσουν καλές πρακτικές επικοινωνίας και Εκπαιδευτικές πύλες
αποτελεσματικές στρατηγικές Σύγχρονες συνεργασίας. Δημοσιεύουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της
αναζήτησης πληροφοριών για συζητήσεις σχολικής χρονιάς, τις εργασίες τους, σχετικά άρθρα και Ηλεκτρονικά λεξικά και ψηφιακές
την υλοποίηση των εργασιών αναπτύσσουν θέματα συζήτησης, δημοσιοποιώντας τα εγκυκλοπαίδειες
του/της Ασύγχρονες έργα και τις απόψεις τους.
• να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο συζητήσεις Μπορούν να δημιουργήσουν και να ενσωματώσουν Wikipedia
για να εκφράζεται και να δικτυακούς χάρτες (ιστορικούς, περιβαλλοντικούς, Google Maps
επικοινωνεί με σύγχρονο και Ηλεκτρονικό αρχαιολογικούς, τουριστικούς κ.λπ.), με παράλληλη Google Earth
ασύγχρονο τρόπο (γραπτά, ταχυδρομείο χάραξη διαδρομών, υπολογισμό αποστάσεων κ.λπ.
ηχητικά ή μέσω βίντεο) Ιστολόγια
• να εκφράζει ιδέες και Στα πλαίσια κατάλληλων δραστηριοτήτων, με την
επιχειρήματα σε δικτυακούς καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, οι μαθητές Πλατφόρμες σύγχρονης συζήτησης
τόπους (π.χ. ιστολόγιο ή επικοινωνούν, ανταλλάσουν ιδέες, απόψεις και εμπειρίες Πλατφόρμες ασύγχρονης συζήτησης
ασύγχρονη συζήτηση της και συνεργάζονται με συμμαθητές τους από άλλο (chat, videoconference)
τάξης) σχολείο, χρησιμοποιώντας ασύγχρονες συζητήσεις, το
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Λογισμικό Οι μαθητές/τριες εξοικειώνονται με το περιβάλλον του Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων
Ο μαθητής/τρια πρέπει
υπολογιστικών υπολογιστικού φύλλου αξιοποιώντας την αναπαράσταση του
να είναι ικανός/ή
φύλλων πίνακα που είναι οικεία από τον επεξεργαστή κειμένου. Ο
• να δημιουργεί και
εκπαιδευτικός αναθέτει κατάλληλες ασκήσεις και εργασίες Διαδίκτυο
να τροποποιεί απλά
Η έννοια του που απαιτούν τη δημιουργία υπολογιστικών φύλλων με
υπολογιστικά φύλλα
φύλλου σκοπό την επίλυση προβλημάτων που αφορούν στην
• να εισάγει δεδομένα εργασίας καταγραφή, ταξινόμηση, επεξεργασία και αναπαράσταση Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
και να τροποποιεί το δεδομένων.
περιεχόμενο σε Η έννοια του
κελιά του κελιού Προτείνεται η υλοποίηση σχετικών εργασιών σε συνεργασία
υπολογιστικού με τα άλλα μαθήματα του Π.Σ. (μαθηματικά, φυσικές
φύλλου Διεύθυνση, επιστήμες, κοινωνικές επιστήμες κ.λπ.) αλλά και
• να διακρίνει το τύπος και δραστηριότητες της σχολικής και της κοινωνικής ζωής:
ενεργό κελί και να περιεχόμενο • η βιβλιοθήκη της τάξης
επιλέγει κελιού • ο προϋπολογισμός της σχολικής εκδρομής
συγκεκριμένα κελιά
• υπολογισμός κόστους για το πάρτι της τάξης
• να προσδιορίζει τη Επεξεργασία • διαχείριση ταμείου της τάξης (έσοδα/έξοδα)
διεύθυνση ενός αριθμητικών • καταγραφή και επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων
κελιού στο φύλλο δεδομένων της περιοχής
εργασίας
• επεξεργασία δεδομένων δημογραφικής μελέτης για την
• να εισάγει απλές Απλές σχέσεις πόλη μας (π.χ. τις τελευταίες δεκαετίες).
σχέσεις υπολογισμού
υπολογισμού σε ένα
υπολογιστικό φύλλο
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
• να χρησιμοποιεί Μορφοποίηση
τεχνικές αντιγραφής κελιών
δεδομένων και Εισαγωγή στο Υπολογιστικό Φύλλο Εισαγωγή στο Υπολογιστικό Φύλλο
μαθηματικών Δημιουργία Διαδραστικό βιντεομάθημα που στοχεύει στην εξοικείωση http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/960
υπολογισμών σε ένα γραφημάτων των μαθητών με το περιβάλλον του λογισμικού
υπολογιστικό φύλλο υπολογιστικού φύλλου και την κατανόηση της έννοιας της
• να μορφοποιεί τα διεύθυνσης κελιού, μέσα από την υλοποίηση μιας μικρο-
περιεχόμενα ενός δραστηριότητας.
κελιού Οι μαθητές διερευνούν τα βήματα επιλογών και υλοποιούν
• να δημιουργεί απλά μια ολοκληρωμένη υπολογιστική δραστηριότητα. Ο
γραφήματα εκπαιδευτικός υποστηρίζει και καθοδηγεί τους μαθητές
(ιστόγραμμα- δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής μάθησης. Στη
ραβδόγραμμα, συνέχεια, τους καλεί να υλοποιήσουν νέες δραστηριότητες
πίτα), σε πραγματικό περιβάλλον υπολογιστικού φύλλου.
χρησιμοποιώντας τα
δεδομένα ενός Υπολογιστικό Φύλλο Ιστού Υπολογιστικό Φύλλο Ιστού
υπολογιστικού Εφαρμογή που εκτελείται μέσα από περιβάλλον http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4747
φύλλου φυλλομετρητή και υποστηρίζει τις βασικές λειτουργίες ενός
λογισμικού υπολογιστικών φύλλων. Οι μαθητές διερευνούν
και πειραματίζονται με τις βασικές λειτουργίες του
υπολογιστικού φύλλου, μέσα από τις ασκήσεις και τα έτοιμα
παραδείγματα που παρέχει η εφαρμογή, με στόχο την
εξοικείωση με τις βασικές επιλογές του υπολογιστικού
φύλλου και την επίλυση απλών υπολογιστικών
προβλημάτων. Ο εκπαιδευτικός μπορεί, στη συνέχεια, να
αναθέσει ασκήσεις αυξανόμενης δυσκολίας και να
μεταφέρει την εργασία των μαθητών σε λογισμικό
υπολογιστικού φύλλου.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Εκπαιδευτικά Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η σταδιακή Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα οπτικού
είναι ικανός/ή: περιβάλλοντα εξοικείωση των μαθητών με τον προγραμματισμό με προγραμματισμού
• να αναλύει ένα οπτικού παιγνιώδη τρόπο, μέσα από την αξιοποίηση
πρόβλημα σε προγραμματισμού διαθέσιμων εκπαιδευτικών περιβαλλόντων οπτικού Scratch 1.4/Scratch 2.0/Scratch app
απλούστερα προγραμματισμού. Οι μαθητές σε κατάλληλα
• να αναλύει ένα Εντολές εκπαιδευτικά περιβάλλοντα προγραμματισμού, EasyLogo
πρόβλημα σε απλά χειρίζονται και διερευνούν έτοιμα προγράμματα,
βήματα Πρόγραμμα έχοντας ως γενικό προσανατολισμό τη μετάβαση από Kodu
• να διατυπώνει απλές την ψηφιακή ζωγραφική στα προγραμματιζόμενα
εντολές με καθορισμένο Γεγονότα (events) πολυμέσα. Ο εκπαιδευτικός, προκαλεί το ενδιαφέρον Microworlds Pro
τρόπο των μαθητών, ώστε να δημιουργήσουν μικρές
• να ορίζει ενέργειες και εφαρμογές, στις οποίες θα προκαλείται η δράση Εκπαιδευτική ρομποτική
σενάρια που πρέπει να Ανάπτυξη και αντικειμένων στη σκηνή ή στο χώρο επισκόπησης με
εκτελεστούν για να εκτέλεση απλών χρήση χειριστηρίων (πληκτρολόγιο, ποντίκι).
επιτευχθούν επιθυμητά εφαρμογών
γεγονότα Εισαγωγή στο SCRATCH Εισαγωγή στο Scratch
• να εκτελεί απλές Διόρθωση Το σενάριο αποτελεί μία εισαγωγή στον http://aesop.iep.edu.gr/node/20513
εντολές σε σφαλμάτων προγραμματισμό με SCRATCH. Μέσω των
προγραμματιστικό παρεμβάσεων, οι μαθητές αντιλαμβάνονται το ρόλο
περιβάλλον Βελτιστοποίηση του προγραμματιστή. Οι μαθητές χειρίζονται και
προγραμμάτων διερευνούν έτοιμα προγράμματα και εισάγονται στην
έννοια του αλγορίθμου, έχοντας ως γενικό
προσανατολισμό τη μετάβαση από την ψηφιακή
ζωγραφική στα προγραμματιζόμενα πολυμέσα. Ο
εκπαιδευτικός, προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών,
ώστε να δημιουργήσουν μικρές εφαρμογές, στις οποίες
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Λαβύρινθος
Εκπαιδευτικό παιχνίδι εισαγωγής των μαθητών στον Λαβύρινθος
βηματικό προγραμματισμό. Οι μαθητές καλούνται να http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/759
δημιουργήσουν το πρόγραμμα, επιλέγοντας από ένα
σύνολο τριών εντολών (μετακίνησης, περιστροφής και
συνθήκης), με στόχο την κίνηση του ήρωα στον
λαβύρινθο
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Εργαλεία ΤΠΕ
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα
• να αναλύει σύνθετες οποία απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία Εκτυπωτής
εργασίες σε επιμέρους Διαθεματικότητα πληροφοριών και υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων
απλούστερα έργα των ΤΠΕ, ψηφιακών και έντυπων πηγών. Δημιουργούν Φωτογραφική μηχανή
• να επιλέγει τα κατάλληλα Σχολική ζωή ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν στην τάξη.
εργαλεία ΤΠΕ για την Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε Σαρωτής
υλοποίηση των εργασιών Κοινωνική ζωή ένα νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της
που αναλαμβάνει σχολικής και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
• να χρησιμοποιεί Ανάλυση και υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν
αποτελεσματικά διάφορα σύνθεση εργασιών διάφορα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών Λογισμικό παρουσιάσεων
εργαλεία ΤΠΕ για την (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον,
ολοκλήρωση των έργων του Επιλογή και Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). Λογισμικά πολυμέσων
• να επιλέγει, να οργανώνει αξιολόγηση
και να ταξινομεί πηγών, Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: Εκπαιδευτικό λογισμικό
πληροφορίες πληροφοριών και
• να συνθέτει, να δημιουργεί εργαλείων ΤΠΕ 1. Ιστοεξερεύνηση Φυλλομετρητές
και να μετασχηματίζει Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
πληροφορίες και υλικό Οργάνωση και αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με Wikipedia
• να εφαρμόζει κριτήρια συντονισμός στόχο να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη
αξιολόγησης των πηγών και εργασιών μορφή ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα Google Maps
των πληροφοριών που διερεύνησης και μελέτης μπορεί να εντάσσεται στον
χρησιμοποιεί Συνεργασία και πληροφορικό γραμματισμό, στα άλλα μαθήματα του Google Earth
• να ολοκληρώσει τις γνώσεις αλληλοϋποστήριξη Π.Σ., στο διαθεματικό πεδίο, στη σχολική ή στην
και δεξιότητες που έχει κοινωνική ζωή. Ιστοεξερευνήσεις
Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
αναπτύξει από τις άλλες Χρησιμότητα των • Περιβαλλοντικός χάρτης του νομού μας Εννοιολογική χαρτογράφηση
θεματικές ενότητες ΤΠΕ στη ζωή • Η ιστορία του τόπου μας Λογισμικό δημιουργίας
• να εφαρμόζει τεχνικές και • Υγροβιότοποι της χώρας σε κίνδυνο σταυρολέξων/κουίζ
μεθόδους οργάνωσης και • Οι κλιματικές αλλαγές
χρονοπρογραμματισμού των • Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας Ιστολόγια
εργασιών που αναλαμβάνει • Ηχορύπανση και κυκλοφοριακό πρόβλημα
• να αξιοποιεί προηγούμενα • Η παραγωγή του λαδιού.
έργα και τις γνώσεις του για Οι μαθητές/τριες αξιοποιούν τις προτεινόμενες πηγές Wiki
να βελτιώσει τις δημιουργίες από τον/την εκπαιδευτικό αλλά και άλλες πηγές, που
του εντοπίζουν κατά από την έρευνά τους, με στόχο να Διαθέσιμος εξοπλισμός
• να παρουσιάζει και να συλλέξουν πληροφορίες ή υλικό και να εκπαιδευτικής ρομποτικής
επικοινωνεί τις ιδέες του διαπραγματευτούν συγκεκριμένα ζητήματα-
• να συνεργάζεται και να προβλήματα που τους ανατίθενται. Το τελικό έργο που
προσφέρει τις γνώσεις και τις καλείται να ολοκληρώσει κάθε ομάδα μπορεί να είναι
ικανότητές του στην ομάδα μια παρουσίαση, ένα πόστερ, μια έκθεση ψηφιακών
για την υλοποίηση μιας έργων, μια σχολική ημερίδα κ.λπ.
δραστηριότητας-εργασίας
• να βιώνει ικανοποίηση και να 2. Δημιουργία Wiki Διδακτικό Σενάριο: Δημιουργώ το
αναπτύσσει την Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες των 4-5 ατόμων δικό μου Wiki
αυτοεκτίμησή του μέσα από και με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού http://aesop.iep.edu.gr/node/15997
την ολοκλήρωση και την σχεδιάζουν και αναπτύσσουν συνεργατικά υλικό στο
παρουσίαση των έργων του wiki της τάξης. Η δραστηριότητα μπορεί να υλοποιηθεί
• να αντιλαμβάνεται τη και σε συνεργασία με άλλα μαθήματα ή ως
σπουδαιότητα και τις διαθεματική εργασία.
προεκτάσεις της χρήσης των Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
ΤΠΕ στη ζωή του σημερινού • Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη αρχαιότητα
ανθρώπου • Ταξίδι στο Βυζάντιο του 6ου μ.Χ. αιώνα
• Μεσογειακή διατροφή
• Ήθη και έθιμα του τόπου μας
• Παραδοσιακές τέχνες ή επαγγέλματα που χάνονται.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
3. Εκπαιδευτική ρομποτική
Οι μαθητές σε ομάδες των 3-4 ατόμων σχεδιάζουν και
οργανώνουν την εργασία τους, διακρίνουν τα μέσα και
τα εργαλεία του περιβάλλοντος της εκπαιδευτικής
ρομποτικής. Συναρμολογούν το ρομπότ, σχεδιάζουν,
υλοποιούν, ελέγχουν και βελτιώνουν τις διαδικασίες
καθοδήγησης του ρομπότ. Ενδεικτικά παραδείγματα,
σε συνεργασία και με άλλα μαθήματα, όπως η φυσική
και τα μαθηματικά:
• κινήσεις του ρομπότ σε ορθογώνιο επίπεδο
(ευθύγραμμη, σε γεωμετρικές τροχιές που
δημιουργούνται με στροφή υπό γωνία κ.λπ.)
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Στο εργαστήριο ο/η εκπαιδευτικός εμπλέκει Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του
ικανός/ή: τους μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά ΠΣΔ
• να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο με παιχνίδια ευαισθητοποίησης για τους https://internet-safety.sch.gr/
Ασφάλεια στο
ασφάλεια και να τηρεί βασικούς κινδύνους του Διαδικτύου και βασικά Εκπαιδευτική Τηλεόραση
Διαδίκτυο
κανόνες προστασίας βήματα αντιμετώπισης. http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
• να αντιλαμβάνεται τη Διαδικτυακός
Οι μαθητές ευαισθητοποιούνται σε θέματα Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
σπουδαιότητα και τις προεκτάσεις Διαδικτυακού εκφοβισμού, τους τρόπους https://saferinternet4kids.gr
Εκφοβισμός
της χρήσης των ΤΠΕ στη ζωή του που υλοποιείται, τρόπους αποφυγής και Ασφάλεια στο Διαδίκτυο
σύγχρονου ανθρώπου τρόπους αντιμετώπισης. https://internetsafety.pi.ac.cy/
Εθισμός
• να γνωρίσει τρόπους διαχείρισης, CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής
προστασίας εθισμού από την Συζήτηση για θέματα ασφάλειας
Παραπληροφόρηση
πολύωρη ενασχόλησή με ενημέρωσης/παραπληροφόρησης στο http://www.cyberkid.gov.gr/
ηλεκτρονικές συσκευές Διαδίκτυο. Ενδοσχολική βία
ΤΠΕ και
• να γνωρίσει το φαινόμενο του καθημερινότητα http://stop-bullying.sch.gr
Διαδικτυακού εκφοβισμού και Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της
τρόπους πρόληψης και αποφυγής εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των
• Να διακρίνει φαινόμενα ΤΠΕ προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα
παραπληροφόρησης στο ή να υλοποιήσουν δραστηριότητες που
διαδίκτυο αφορούν επίκαιρα θέματα της σύγχρονης
• να παρουσιάζει θέματα/ζητήματα κοινωνίας.
ως μελλοντικός πολίτης στην
ψηφιακή εποχή
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι Φωτογραφική μηχανή Σαρωτής
ικανός/ή Πολυμέσα μαθητές/τριες υλοποιούν κατάλληλες εργασίες και
• να χρησιμοποιεί εξοπλισμό σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) με στόχο τη Λογισμικό επεξεργασίας εικόνας
πολυμέσων (σαρωτή, ψηφιακή Επεξεργασία εικόνας δημιουργία υλικού πολυμεσικών πληροφοριών
ψωτογραφική μηχανή, και ήχου (εικόνα, ήχο, κινούμενο σχέδιο). Προτείνεται η Λογισμικό επεξεργασίας ήχου
βιντεοκάμερα, μικρόφωνο) υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν
• να δημιουργεί και να επεξεργάζεται Δημιουργία περισσότερα του ενός μαθήματα του Λογισμικό δημιουργίας κινουμένου
αρχεία εικόνων σε διαφορετικές κινουμένου σχεδίου Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές σχεδίου
μορφοποιήσεις Επιστήμες, περιβάλλον, Μαθηματικά, Κοινωνικές
• να δημιουργεί και να επεξεργάζεται Ψηφιακή πλατφόρμα Επιστήμες κ.λπ.). Google Maps
αρχεία ήχου τάξης Google Earth
• να δημιουργεί μικρές εφαρμογές Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
κινουμένου σχεδίου Ιστολόγιο • Παρουσίαση του έργου ενός επιστήμονα ή Wikipedia
• να εισάγει εικόνες, έτοιμα σχήματα δημιουργού
και αντικείμενα χρησιμοποιώντας το Wiki • Ο Ελληνισμός της Διασποράς Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
σχεδιαστικό εργαλείο του • Ηλεκτρισμός-κυκλώματα
λογισμικού παρουσιάσεων • Φωτοσύνθεση Ιστολόγια
• να αναπτύσσει ολοκληρωμένες • Σεισμοί και τσουνάμι
πολυμεσικές παρουσιάσεις • Ανακύκλωση και πηγές ενέργειας Wiki
• να αναρτά παρουσιάσεις και • Οι υπολογιστές στην επιστήμη και στην
πολυμεσικό περιεχόμενο σε τεχνολογία.
διαδικτυακές εφαρμογές Web 2.0
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι ΤΠΕ στην Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Φυλλομετρητές
ικανός/ή: καθημερινή ζωή εκπαιδευτικού, συζητούν για τις εφαρμογές των ΤΠΕ στον
• να γνωρίζει και να τομέα της επικοινωνίας, της επιστήμης, της εργασίας. Πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου
επιχειρηματολογεί για τις Έκφραση και Αναλαμβάνουν ρόλους και επιχειρηματολογούν υπέρ και
αλλαγές που έχουν επικοινωνία κατά της διάδοσης των ΤΠΕ. Ο διάλογος μπορεί να Φωτόδεντρο
επιφέρει οι ΤΠΕ στην μέσω υλοποιηθεί ηλεκτρονικά σε περιβάλλον εφαρμογής Web
κοινωνία, την εκπαίδευση Διαδικτύου 2.0, στην πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου κ.λπ. Εφαρμογές Web 2.0
και την αγορά εργασίας ιστολόγιο, wiki
• να περιγράφει τη Δικτυακό Ενδεικτικές δραστηριότητες που προτείνονται:
χρησιμότητα ποικίλων εκπαιδευτικό Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο
εφαρμογών ψηφιακής λογισμικό Με πρωτοβουλία του/της εκπαιδευτικού αναπτύσσονται
τεχνολογίας σε διάφορους συνεργασίες με άλλες τάξεις και σχολεία στην Ελλάδα ή Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς
τομείς της καθημερινής Διαμοιρασμός το εξωτερικό. Οι μαθητές επικοινωνούν μεταξύ τους με το Δικτύου
ζωής (επικοινωνία, περιεχομένου ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μέσω ασύγχρονης συζήτησης ή https://saferinternet4kids.gr
εργασία, επιστήμη, τηλεδιάσκεψης (π.χ. Skype) και ανταλλάσσουν ιδέες, Εκπαιδευτική τηλεόραση
εκπαίδευση, ψυχαγωγία Κοινωνική εμπειρίες και απόψεις, καθώς και υλικό που έχουν www.edutv.gr
κ.λπ.) δικτύωση δημιουργήσει.
• να αναγνωρίζει, να Εκπαιδευτικές πύλες
σέβεται και να αναφέρει Κακόβουλο Οι μαθητές δημιουργούν το ιστολόγιο της τάξης τους Δικτυακή Πύλη-Κοινότητα των
την πνευματική λογισμικό ή/και wiki για ένα επίκαιρο θέμα. Κατανοούν την έννοια σχολείων της Ευρώπης του
ιδιοκτησία υλικού που και τον λόγο δημιουργίας του και αναπτύσσουν καλές eTwinning www.etwinning.net
εντοπίζει και χρησιμοποιεί Πνευματική πρακτικές αξιοποίησής του. Δημοσιεύουν τις εργασίες
από το Διαδίκτυο ιδιοκτησία που συνθέτουν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και Υπηρεσίες Πανελλήνιου Σχολικού
• να γνωρίζει και να εκκινούν θέματα συζήτησης, δημοσιοποιώντας τις Δικτύου
αναφέρει τις αλλαγές που απόψεις τους. http://grafis.sch.gr/
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
θα επέλθουν σε όλους
τους τομείς από την Ενδεικτικά έργα που δημιουργούν οι μαθητές/τριες:
μετεξέλιξη του Web σε
Web 3.0 • Καταγραφή δρώμενων σχολικής εκδήλωσης
• Δημιουργία κουίζ με γεωγραφικά στοιχεία, Διαδίκτυο και Διαδίκτυο των
υψομετρικά χαρακτηριστικά, βάθη των θαλασσών Πάντων(Internet and Internet of
κ.α. Things-IoT)
• Πολυμεσικό παιχνίδι με γεωγραφικές συντεταγμένες http://aesop.iep.edu.gr/node/5817
πόλεων ή άλλων τοποθεσιών σε Ελλάδα/Ευρώπη,
ενεργά ηφαίστεια κ.α.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Διαχείριση Οι μαθητές υλοποιούν σύνθετες εργασίες και σχέδια Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων
είναι ικανός/ή: κελιών στο έρευνας που απαιτούν τη δημιουργία υπολογιστικών
• να κατανοεί τη πλέγμα φύλλων με σκοπό τη μοντελοποίηση και επίλυση Διαδίκτυο
σημασία των προβλημάτων, τα οποία αφορούν στην καταγραφή,
συναρτήσεων του Χρήση απλών ταξινόμηση, επεξεργασία και αναπαράσταση δεδομένων Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
υπολογιστικού φύλλου συναρτήσεων διαφόρων τύπων. Οι εργασίες που ανατίθενται θα πρέπει να
• να χρησιμοποιεί απλές και σύνθετων αντλούν θέματα από τα μαθήματα του Π.Σ. (Μαθηματικά,
συναρτήσεις του υπολογισμών Φυσικές Επιστήμες, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.), καθώς και
υπολογιστικού φύλλου από την ευρύτερη σχολική και κοινωνική ζωή.
(π.χ. SUM, AVERAGE, Δημιουργία
MAX,MIN) για την γραφημάτων Οι μαθητές κωδικοποιούν και καταγράφουν πληροφορίες,
επίλυση προβλημάτων σχεδιάζουν επεξεργασίες και μετασχηματισμούς, εξάγουν
• να χρησιμοποιεί αποτελέσματα σε κατάλληλη μορφή, δημιουργούν
σχετικές και απόλυτες γραφήματα αναπαράστασης πληροφοριών. Στα πλαίσια της
αναφορές κελιών σε υλοποίησης σχεδίων έρευνας, είναι επιθυμητή και θα πρέπει
υπολογισμούς για την να επιδιώκεται η συνέργεια και η χρήση διαφόρων
επίλυση προβλημάτων υπολογιστικών εργαλείων (π.χ. επεξεργασίας κειμένου,
• να ταξινομεί τα παρουσιάσεων, εννοιολογικής χαρτογράφησης κ.λπ.).
δεδομένα μιας
περιοχής κελιών με Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
βάση συγκεκριμένα • Επεξεργασία δεδομένων δημογραφικής μελέτης για
κριτήρια χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. τις τελευταίες
δεκαετίες)
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Εκπαιδευτικά Οι μαθητές υλοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες, ώστε Μαθησιακά Αντικείμενα στο
είναι ικανός/ή: περιβάλλοντα να επεκτείνουν και να ενισχύσουν τις προγραμματιστικές Φωτόδεντρο
• να εκτελεί έτοιμα οπτικού τους δεξιότητες. Στόχος είναι, μέσα από την ενεργητική
προγράμματα που θα προγραμματισμού συμμετοχή τους, η διερευνητική προσέγγιση της γνώσης, η Εκπαιδευτικά Σενάρια στην
του δοθούν συνεργασία, η αυτενέργεια, η ανάπτυξη της πλατφόρμα Αίσωπος
• να αναλύει ένα δημιουργικότητας και της φαντασίας των μαθητών.
πρόβλημα σε επιμέρους Πρόγραμμα Με τη χρήση κατάλληλων παραδειγμάτων, αναδεικνύεται η
απλούστερα ανάγκη της επαναχρησιμοποίησης τμήματος εντολών αλλά Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
• να αναγνωρίζει τη Γεγονότα (events) και της επαναληπτικής εκτέλεσης εντολών. Παρουσιάζονται οπτικού προγραμματισμού
λειτουργία έτοιμων στους μαθητές οι έννοιες της διαδικασίας και της
προγραμμάτων που του επανάληψης και καλούνται να επανασχεδιάσουν Scratch 1.4/Scratch 2.0/Scratch app
δίνονται Διαδικασία προγράμματα που έχουν ήδη υλοποιήσει. Οι μαθητές
• να επιζητά τη βέλτιστη (υποπρόγραμμα) καθοδηγούνται να αναλύσουν τα σχήματα σε απλούστερα,
λύση που απαιτεί να εντοπίσουν και να διορθώσουν λάθη στα προγράμματά
ανάλυση του Κλήση τους.
προβλήματος και διαδικασιών Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
συνεχείς δοκιμές και • δημιουργία τρένου (σύνθεση βαγονιών, όπου κάθε
βελτιώσεις Διόρθωση βαγόνι είναι ένα ορθογώνιο με δύο κυκλικές ρόδες)
• να ορίζει ενέργειες και σφαλμάτων • δημιουργία πίνακα ζωγραφικής (με απλά γεωμετρικά
σενάρια που πρέπει να σχήματα σε διαφορετικά μεγέθη και χρώματα)
εκτελεστούν για να • δημιουργία και κίνηση ανεμόμυλου (ως σύνθεση
επιτευχθούν επιθυμητά ορθογωνίου, τριγώνων και γραμμών).
γεγονότα • ο προγραμματισμός της κίνησης ενός αντικειμένου (π.χ.
• να διαχειρίζεται τα μπάλα) στο χώρο ή σε λαβύρινθο.
αντικείμενα σε ένα έργο • προγραμματισμός διαδραστικών παιχνιδιών και
ιστοριών
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
και να επεξεργάζεται τις Είναι δυνατή η χρήση προσομοιώσεων (java applets, flash
ιδιότητές τους animations), με στόχο οι μαθητές να προβληματιστούν για
• να χρησιμοποιεί το πώς μπορούν να καταγράψουν τα βήματα επίλυσης ενός
μεταβλητές, δομή προβλήματος και πώς μπορούν να τα περιγράψουν στο
επιλογής και δομή προγραμματιστικό περιβάλλον.
επανάληψης στα
προγράμματα που Οι εντολές ελέγχου στο Scratch 2.0, δημιουργία
αναπτύσσει διαδραστικού παιχνιδιού
• να σχεδιάζει, αναπτύσσει Οι μαθητές/τριες χρησιμοποιούν τη δομή επιλογής και Οι εντολές ελέγχου στο Scratch 2.0,
και δοκιμάζει ένα σύνολο κατασκευάζουν ένα διαδραστικό παιχνίδι που έχουν δημιουργία διαδραστικού
εντολών και διαδικασιών σχεδιάσει. Ο/Η εκπαιδευτικός συντονίζει και συμμετέχει με παιχνιδιού
για τον έλεγχο γεγονότων φθίνουσα καθοδήγηση. http://aesop.iep.edu.gr/node/14122
• να εφαρμόζει τεχνικές
ελέγχου και διόρθωσης Δημιουργία διαλόγων στο προγραμματιστικό περιβάλλον
σφαλμάτων στα scratch
προγράμματα που Οι μαθητές/τριες δημιουργούν ψηφιακές αφηγήσεις. Δημιουργία διαλόγων στο
δημιουργεί Χρησιμοποιούν τις εντολές, επεξεργάζονται ιδιότητες των προγραμματιστικό περιβάλλον
αντικειμένων και προγραμματίζουν γεγονότα, περιγράφουν scratch
μια ιστορία από το διαθεματικό πεδίο ή την http://aesop.iep.edu.gr/node/15328
σχολική/κοινωνική ζωή.
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Εργαλεία ΤΠΕ
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα
• να αναλύει σύνθετες οποία απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία Εκτυπωτής
εργασίες σε επιμέρους Διαθεματικότητα πληροφοριών και υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων Φωτογραφική μηχανή Σαρωτής
απλούστερα έργα των ΤΠΕ, ψηφιακών και έντυπων πηγών. Δημιουργούν
• να επιλέγει τα κατάλληλα Σχολική ζωή ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν στην τάξη. Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
εργαλεία ΤΠΕ και να τα Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε
χρησιμοποιεί Κοινωνική ζωή ένα νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της Λογισμικό παρουσιάσεων
αποτελεσματικά για την σχολικής και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η
ολοκλήρωση των έργων Ανάλυση και υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν Λογισμικά πολυμέσων
• να επιλέγει, να οργανώνει σύνθεση εργασιών διάφορα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών
και να ταξινομεί (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον, Λογισμικά εννοιολογικής
πληροφορίες Επιλογή και Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). χαρτογράφησης
• να συνθέτει, να δημιουργεί αξιολόγηση
και να μετασχηματίζει πηγών, Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: Εκπαιδευτικό λογισμικό
πληροφορίες και υλικό πληροφοριών και
• να εφαρμόζει κριτήρια εργαλείων ΤΠΕ 1. Ιστοεξερεύνηση Φυλλομετρητές
αξιολόγησης των πηγών και Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
των πληροφοριών που Οργάνωση και αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με Wikipedia
χρησιμοποιεί συντονισμός στόχο να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη
• να ολοκληρώσει τις γνώσεις εργασιών μορφή ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα Google Maps-Google Earth
και δεξιότητες που έχει διερεύνησης και μελέτης μπορεί να εντάσσεται στον
αναπτύξει από τις άλλες Συνεργασία και πληροφορικό γραμματισμό, στα άλλα μαθήματα του Ιστοεξερευνήσεις
θεματικές ενότητες αλληλοϋποστήριξη Π.Σ., στο διαθεματικό πεδίο, στη σχολική ή στην
• να εφαρμόζει τεχνικές και κοινωνική ζωή. Ιστολόγια
μεθόδους οργάνωσης και Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
• Η όξινη βροχή
• Το ταξίδι του Κολόμβου
• Παραδοσιακές τέχνες ή επαγγέλματα που χάνονται
• Η παραγωγή του λαδιού.
Οι μαθητές αξιοποιούν ποικίλες πηγές πληροφόρησης,
αναζητούν κατάλληλες πληροφορίες και πολυμεσικό
υλικό (εικόνες, βίντεο, προσομοιώσεις κ.λπ.),
συνεργάζονται και οργανώνουν το υλικό σε ενότητες
κ.λπ. Για τις ανάγκες σχεδιασμού και οργάνωσης του
έργου τους δημιουργούν σχετικό εννοιολογικό χάρτη.
Συζητούν και ανταλλάσσουν ιδέες τόσο στην τάξη όσο
και ηλεκτρονικά, μέσω του εργαλείου συζήτησης του
περιβάλλοντος wiki ή στην ψηφιακή πλατφόρμα της
τάξης. Αναπτύσσουν συνεργατικά το περιεχόμενο του
wiki, τόσο από την τάξη όσο και από το σπίτι.
Ολοκληρώνουν και παρουσιάζουν την εργασία τους
στην τάξη, αξιολογούν την εργασία της ομάδας τους και
των άλλων ομάδων, ανταλλάσσουν ιδέες,
συμπληρώνουν και βελτιώνουν το υλικό τους.
3. Εκπαιδευτική ρομποτική
Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες των 3-4 ατόμων,
σχεδιάζουν και οργανώνουν την εργασία τους,
διακρίνουν τα μέσα και τα εργαλεία του περιβάλλοντος
της εκπαιδευτικής ρομποτικής. Συναρμολογούν το
ρομπότ, σχεδιάζουν, υλοποιούν, ελέγχουν και
βελτιώνουν τις διαδικασίες καθοδήγησης του ρομπότ.
Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
• μέτρηση απόστασης με βάση την περίμετρο της
ρόδας του ρομπότ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Ασφάλεια στο Οι μαθητές ευαισθητοποιούνται σχετικά με τον Ενδοσχολική βία
ικανός/ή: Διαδίκτυο διαδικτυακό εκφοβισμό, τους τρόπους που http://stop-bullying.sch.gr/
υλοποιείται, τρόπους αποφυγής και τρόπους
• να χρησιμοποιεί το αντιμετώπισης. http://stop-bullying.sch.gr/sxoliki-via
Διαδίκτυο με ασφάλεια και
Διαδικτυακός Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του ΠΣΔ
να τηρεί βασικούς κανόνες
Εκφοβισμός εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των ΤΠΕ
προστασίας https://internet-safety.sch.gr/
προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα ή να
• να γνωρίζει θέματα υλοποιήσουν δραστηριότητες που αφορούν Εκπαιδευτική Τηλεόραση
προσωπικών δεδομένων Εθισμός επίκαιρα θέματα της σύγχρονης κοινωνίας.
http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
• να αναπτύξει κανόνες ορθής Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
διαδικτυακής συμπεριφοράς
Παρα- Συζήτηση για θέματα https://saferinternet4kids.gr
• να γνωρίζει τρόπους πληροφόρηση ενημέρωσης/παραπληροφόρησης στο Διαδίκτυο.
διαχείρισης, προστασίας Ασφάλεια στο Διαδίκτυο
εθισμού από την πολύωρη Netiquette Προτείνεται η συνεργατική υλοποίηση
https://internetsafety.pi.ac.cy/
ενασχόλησή με ηλεκτρονικές διερευνητικών δράσεων από τους μαθητές/τριες,
συσκευές είτε με τη χρήση ΤΠΕ είτε με την υλοποίηση CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής ασφάλειας
Πνευματική συνεντεύξεων, προκειμένου να καταγράψουν
• να γνωρίζει το φαινόμενο ιδιοκτησία βιώματα και στάσεις συμμαθητών τους σχετικά με http://www.cyberkid.gov.gr/
του Διαδικτυακού
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
εκφοβισμού και τρόπους Προσωπικά τον εθισμό από το Διαδίκτυο και στη συνέχεια να τα
πρόληψης και αποφυγής δεδομένα παρουσιάσουν στην τάξη τους προς συζήτηση.
Σύνδεση με σύνεση
• να διακρίνει φαινόμενα ΤΠΕ και http://synmesyn.sch.gr/
παραπληροφόρησης στο καθημερινότητα Οι μαθητές εντοπίζουν διαφημίσεις στον έντυπο και
Διαδίκτυο
στο ηλεκτρονικό τύπο, τις συγκρίνουν, καταγράφουν
• να αναγνωρίζει, να τις ιδιαιτερότητες κάθε κατηγορίας. Μελετούν και Πρόγραμμα Stop Bullying
αποφεύγει και να συζητούν για τις αλλαγές που έχει επιφέρει η
καταγγέλλει το Διαδικτυακό διάχυση των ΤΠΕ στην καθημερινότητας (π.χ. http://stop-bullying.sch.gr
εκφοβισμό επαγγέλματα που χάθηκαν ή δημιουργήθηκαν).
Ακολουθεί συζήτηση στην τάξη με σύνθεση των
• να αναγνωρίζει πιθανούς απόψεων. Προσωπικά δεδομένα
κινδύνους από τη χρήση
εφαρμογών λογισμικού Ενημερώνονται για θέματα προστασίας προσωπικών https://www.dpa.gr/el
επικοινωνίας (π.χ. δεδομένων, ορθής διαδικτυακής συμπεριφοράς και
messenger, skype), τη πνευματικής ιδιοκτησίας. Άδειες creative commons
συμμετοχή σε κοινωνικά
https://creativecommons.ellak.gr/fylladio/
δίκτυα (π.χ. facebook,
twitter), την εγγραφή σε Υλικό για το Δημοτικό (για την ορθή
δικτυακούς τόπους χρήση του διαδικτύου και τη διαδικτυακή
φήμη)
• να εφαρμόζει τεχνικές και
κανόνες ασφάλειας και https://saferinternet4kids.gr/yliko-
προστασίας από κακόβουλο dhmotikou/
λογισμικό
https://goo.gl/68Is0L
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2020-2021_ΔΗΜΟΤΙΚΟ
• να αναγνωρίζει τη σημασία
της άδειας χρήσης Πνευματική ιδιοκτησία
περιεχομένου και https://www.copyrightschool.gr/
λογισμικού που αντλεί από
διαδικτυακές πηγές
• να παρουσιάζει
θέματα/ζητήματα ως Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες
μελλοντικός πολίτης στην
ψηφιακή εποχή
Γραφείο Επιστημονικών Μονάδων Β΄ κύκλου Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα 2131335351 e-mail: scientific-bureaub@iep.edu.gr