SET - V

GRADE : X - STB MARKS : 80

DATE : TIME : 3 HRS.
SET - I
PRELIM - II
CIC - 1
QUESTION PAPER

He´Mve 1. De) GleeN³ee®³ee DeeOeejs met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje ë

(1) Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. 2
HeeJe[skeÀekeÀeb®³ee leUJ³ee®eer JewefMe<ìîes

DeefYe<eskeÀveb oej GIe[ueb DeeefCe keÀeceJeeu³ee jsKeeceeJeMeer Deele Deeu³ee. Deeu³ee Deeu³ee l³eebveer efkeÀ®eveceOeerue
efmebkeÀceO³es Jeeì HeenCeeN³ee Yeeb[îeebkeÀ[s DeeHeuee cees®ee& JeUJeuee. DeefYe<eskeÀuee Deepe Gþe³euee GMeerj®e Peeuee
neslee. keÀeue l³eeb®³eekeÀ[s megefcele Deeuee neslee keÀeveHetjntve. megefcele cnCepes DeefYe<eskeÀ®ee DeelesYeeT. lees
Dee³e.Dee³e.ìer. keÀeveHetjuee efMekeÀle neslee. keÀeue mebO³eekeÀeUer megefcele Deeu³eeHeemetve ieHHeebmeesyele megefcele®³ee ue@Heìe@HeJej
l³eeveb kesÀuesues veJes He´espeskeÌì DeefYe<eskeÀ Heenle neslee. l³eecegUs je$eer PeesHee³euee oesve Jeepeues. ``keÀe³e nes ns, legcner®e
HeÀjMeer Hegmelee DeeefCe legcner®e leer IeeCe keÀjlee?'' ne@ueceOetve mvesnue®ee DeeJeepe Deeuee. DeefYe<eskeÀ ne@ueceO³es
Deeuee lej jsKeeceeJeMeer HeÀjMeer Hegmele nesl³ee; HeCe ceeies l³eeb®³ee Hee³ee®es keÀeUs ceUkeÀì þmes Hegmeuesu³ee HeÀjMeerJej
Gceìues nesles. mJe®íles®eer YeeskeÌleer Demeuesueer mvesnue l³eeceUs $eemeueer nesleer. jsKee ceeJeMeerner efye®eeN³ee Jejceu³ee
nesl³ee.
``DeJees, mvesneleeF&, ceer kegÀþb Smeerle yemetve Meeve keÀece keÀjl³es yeeF&. Mesveeceeleerle keÀece keÀjeJeb ueeieleb! Deeve
Deece®³ee Jemleer®ee jmlee yeer meceoe GKeCeuee³e. meceoer OetU ueeieleer Hee³eemveer. Deeve Oee-Oee efcevìeuee neleHee³e
Oees³eeuee ³esU yeer vee³e Deeve Heeveer lejer kegÀþb ne³e yekeÌkeÀU?''
``mee@jer, ceeJeMeer Kej®eb mee@jer'', DeeHeCe l³eeb®³ee ceUkeÀì Hee³eebyeodoue yeesueuees ³ee®eb mvesnueueener keÀmeblejer
Jeeìueb. efleuee ìe®esuee HeÀeìuesueer, Deieoer HeeleU Peeuesueer l³eeb®eer ®eHHeue DeeþJeueer. jsKeeJeeMeer®³ee KeCeKeCeerle
DeeJeepeeveb megefcelener peeiee Peeuee DeeefCe ne@ueceO³es Deeuee. meieUe He´keÀej l³ee®³ee ue#eele Deeuee. lesJe{îeele
HeeJe[skeÀekeÀener Deeues. Deepe yeeyee DeeefCe HeeJe[skeÀekeÀe kegÀþu³eeMee keÀe³e&ke´Àceeuee peeCeej nesles. mvesnueves
HeeJe[skeÀekeÀebvee HeeCeer efoueb. HeÀjMeer HegmeCeeN³ee jsKeeceeJeMeeR®eb ue#e HeeJe[skeÀekeÀeb®³ee leUJ³eekeÀ[b iesueb. SkeÀoce
ieesefpeje, iegueeyeer leUJee. kegÀþb ef®ejC³ee veenerle keÀer keÀener veener! `SkeÀoce ueesv³eeiele Hee³e ne³e keÀekeÀeb®ee',
jsKeeceeJeMeer mJeleëMeer®e HegìHegìu³ee.

(2) ®eewkeÀì HetCe& keÀje. 2

(De) megefcele ³esLes efMekeÀe³euee neslee -
(ye) mJe®íles®eer YeeskeÌleer -
(3) mJecele. 3
`leeHeeveb HeÀCeHeÀCeueer³e DeeHeueer Oejleer' ner efmLeleer yeoueC³eemeeþer GHee³e meg®eJee.
 .... 2 .... SET - I

He´Mve 1. Dee) GleeN³ee®³ee DeeOeejs met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje ë

(1) Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. 2

Ieìves®eb ieebYeer³e& ue#eele IesTve efpeuneefOekeÀejer, efpeune Heesueerme DeOeer#ekeÀ, meejs DeefOekeÀejer lelkeÀeU l³ee
efþkeÀeCeer pecee Peeues. Heefnueer Keyej osCeeje cnCetve efvejbpeveueener LeebyeeJeb ueeieueb. SJe{e ceesþe DeHeIeele l³ee®³ee
®eeCee#eHeCeecegUs ìUuee cnCetve l³eeb®e keÀewlegkeÀner Peeueb; Hejbleg l³ee JesUer efvejbpeve cee$e otj SkeÀe Pee[eKeeueer
yemeuee neslee. lees efvejeMe Peeuee neslee. l³ee®ee veeieefjkeÀMeeðee®ee HesHej ®egkeÀuee neslee. lees veeHeeme nesCeej neslee.
l³eeuee ieg©peeRkeÀ[tve efceUCeeN³ee meieUîee meJeueleer jodo nesCeej nesl³ee. efvejbpeve®³ee peJeU ³esTve Jeelee&njebveer
l³ee®eb veeJe efJe®eejueb. HeÀesìesner keÀe{uee. efvejbpeve Goeme ceveeves Iejer Hejleuee.
ogmeN³ee efoJeMeer®³ee Jele&ceeveHe$eele efvejbpevee®eer mlegleer HeÀesìesmekeÀì íeHetve Deeueer nesleer. Yeer<eCe DeHeIeele
ìeUu³ee®eb Þes³e l³eeuee®e osC³eele Deeueb nesleb. l³ee efoJeMeer ceeJeMeer®³ee IejekeÀ[s ceesþceesþer ceeCemeb Deeueer. Kegodo
efpeuneefOekeÀejer Deeues. MeeUs®es cegK³eeO³eeHekeÀ DeeefCe Ye[meeJeUs ieg©peerner Deeues. efvejbpeveves OeeJele Heg{s nesTve
ieg©peeR®es Hee³e Oejues. j[le j[le lees cnCeeuee, ``ieg©peer, ceer veeHeeme nesCeej. ceePee keÀeue®ee veeieefjkeÀMeem$ee®ee
HesHej yeg[euee.''
``veener js yeeUe. let Gllece veeieefjkeÀ Deensme. MeskeÀ[es ceeCemeeb®ee peerJe Jee®eJeueeme DeeefCe veeieefjkeÀMeem$ee®³ee
KeN³eeKegN³ee Hejer#esle Heeme Peeueeme. legPeb Je<e& keÀmeb Jee³ee peeF&ue? ns yeIe, MeeUs®es meieUs DeefOekeÀejer Deeuesle. Keeme
yeeye cnCetve legPeer veeieefjkeÀMeem$ee®eer Hejer#ee Goîee Iesleueer peeCeej Deens, efpeuneefOekeÀeN³eebveer leguee mejkeÀejer
Jemeefleie=nele He´JesMe oîee³e®eb þjJeueb³e DeeefCe Jej JenîeeHegmlekeÀeb®³ee Ke®ee&meeþer efMe<³egJe=lleer efceUCeej Deens. Deelee
vekeÀes nb leguee Jeej ueeJetve pesJee³euee.'' Demeb cnCetve iegªpeerbveer efvejbpeveuee Ëo³eeMeer Oejueb, lesJne meeN³eeb®es®e [esUs
HeeCeeJeues.

(2) ®eewkeÀì HetCe& keÀje. 2

(De) jsuJes®ee DeHeIeele efvejbpeve®³ee ³ee iegCeecegUs ìUuee -

(ye) efvejbpeveves OeeJele peeTve ³eeb®es Hee³e Oejues -

(3) mJecele. 3
`efvejbpeve Keje veeieefjkeÀ' ns efJeOeeve legce®³ee Meyoele mHe<ì keÀje.

He´Mve 1. F) GleeN³ee®³ee DeeOeejs met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje ë

(1) SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene. 2
(De) GleeN³eevegmeej MeeUe keÀesCee®eer Deens?
(ye) MeeUs®³ee mJe®ílesmeeþer He´l³eskeÀeves efkeÀleer JesU Ke®e& keÀjeJee?

ner MeeUe legce®eer, ceePeer, DeeHeu³ee meJee¥®eer®e Deens. leer megboj, mJe®í, Òemevve þsJeCes ns kegÀC³ee SkeÀe®es veJns,
lej DeeHeCee meJee¥®es®e keÀece Deens. jespe Òel³eskeÀeves HeÀkeÌle one efceefveìs peeCeerJeHetJe&keÀ Ke®e& keÀªve DeeHeuee Jeie&,
Jnjeb[e, DeeJeej, yemeC³ee®eer peeiee Fl³eeoer mJe®í þsJeC³ee®ee Òe³elve kesÀuee, lej SkeÀesH³eeves kesÀuesu³ee keÀeceecegUs
MeeUs®eer mJe®ílee vepejsle YejC³eeFlekeÀer íeve nesF&ue. MeeUs®³ee meeQo³ee&le Yej He[tve JeeleeJejCe jc³e, Òemevve
 .... 3 .... SET - I

jenerue. MeeUs®³ee mJe®íles®eer peyeeyeoejer keÀe³e HeÀkeÌle mesJekeÀebJej ìekeÀe³e®eer? les efye®eejs efoJemeYej jeyeues lejer
l³eeb®es nele, l³eeb®eer MekeÌleer leeskeÀ[er He[sue. nelee®³ee yeesìeJej ceespelee ³esF&ue Fleke̳ee ceeCemeebveer meHeÀeF& keÀje³e®eer
DeeefCe Flej npeejes neleebveer cee$e IeeCe keÀje³e®eer, DemJe®ílee Jee{Jee³e®eer ns ³eesi³e Deens keÀe³e? mJe®íles®ee
kemee I³ee. SkeÀpegìerves keÀeceeuee ueeiee. lej®e megboj, mJe®í MeeUs®eb mJeHve mel³eele Glejsue.

(2) Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. 2

He´Mve 2. De) keÀefJeles®³ee DeeOeejs met®evesvegmeej keÀ=leer keÀje ë

(1) Gllejs efuene ë 2
(De) ef®ejkeÀeue efìkeÀCeeje Deevebo -
(ye) ®ebêefkeÀjCe efHeTve peieCeeje He#eer -

pesJeeR ®ebêefkeÀjCe ®ekeÀesjebmeer ~ HeebKeesJee pesJeeR efHeefue³eebmeer ~

peerJeve pewmes keÀeb peerJeebmeer ~ lesJeeR meJee¥meer ce=oglJe ~~
peU JeefjJejer #eeUer ceU ~ ³eesefie³ee meyee¿e keÀjer efvece&U ~
GokeÀ megKeer keÀjer SkeÀ JesU ~ ³eesieer meJe&keÀeU megKeoelee ~~
GokeÀe®ebs megKe lesb efkeÀleer ~ meJeWef®e #eCeW le=ef<eleW nesleer ~
³eesefie³ee os mJeevebole=Hleer ~ megKeemeer efJeke=Àleer HeQ veener ~~
GokeÀe®eer pes ceOegjlee ~ les jmevesmeeref®e lellJeleeb ~
³eesefie³eeb®es iees[HeCe Heenleeb ~ nes³e efveJeefJelee meJeXefê³eeb ~~
cesIecegKeW DeOeëHeleve ~ GokeÀe®es osKeesefve peeCe ~
DeOeëHeeleW efveJeleer peve ~ Devveoeve mekeÀUebmeer ~~
lewmes ³eesefie³eemeer KeeuegleW ³esCesb~ pes FnueeskeÀeR pevce HeeJeCesb~
peve efJeveJeer ÞeJeCekeÀerle&veW~ efvepe%eeveW GodOejer ~~

(2) keÀefJeles®³ee DeeOeejs Keeueerue ke=Àleer kesÀJne Ie[leele les efuene. 2

(3) He´mlegle keÀefJelesleerue Keeueerue Meyoeb®ee DeLe& efuene ë 2

(De) GokeÀ - (ye) cegKe -
(keÀ) jmevee - ([) ceOegj -

(4) keÀeJ³emeewbo³e& ë 2
³eesieer Heg©<e DeeefCe HeeCeer ns oesIesner meeceeefpekeÀ keÀe³e& keÀjleele, mHeä keÀje.
 ....
.... 4 .... SET - I

He´Mve 2.Dee) `oesve efoJeme' Je `jbie cepes®es jbie Goîee®es' ³ee oesve keÀefJeleebHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe keÀefJelesmebyebOeer Keeueerue cegodoîeebvee
Devegmeªve ke=Àleer mees[Jee.
ke´À. `oesve efoJeme' `jbie cepes®es jbie Goîee®es'
1. keÀJeer/keÀJeef³e$eer ë keÀJeer/keÀJeef³e$eer ë 1
2. keÀefJeles®ee efJe<e³e ë keÀefJeles®ee efJe<e³e ë 1
3. keÀefJelesleerue DeesUeR®ee mejU DeLe& efueneë keÀefJelesleerue DeesUeR®ee mejU DeLe& efueneë 2
njIe[er DeÞet JeeUefJeues veenerle; GOeUt, HesÀketÀ efye³ee [eWiejer,
HeCe Demesner #eCe Deeues ©peleerue osMeer Pee[s
lesJne DeÞet®e efce$e nesTve ie®®e ceepeleerue jeves,
meene³³eeme OeeJetve Deeues. nesF&ue DeeYeeUeletve Je=<ìer.
4. keÀefJelesleerue Keeueerue Meyoeb®ee DeLe& efueneë keÀefJelesleerue Keeueerue Meyoeb®ee DeLe& efueneë 2
(i ) Dee³eg<³e - (ii) meene³³e - ( i ) Je=<ìer - ( ii ) DeeYeeU -
(iii) nele - (iv) oeefjêîe - (iii ) oewuele - (iv) leg<ìer -
5. He´mlegle keÀefJelee DeeJe[C³ee®eer Jee ve He´mlegle keÀefJelee DeeJe[C³ee®eer Jee ve
DeeJe[C³ee®eer keÀejCes ë DeeJe[C³ee®eer keÀejCes ë 2

He´Mve 3. Keeueerue ke=Àleer mees[Jee ë (keÀesCelesner oesve) 6

(1) ìerHe efuene ë yeeke&À
(2) legcneuee mecepeuesueer keÀefJelesleerue met³ee&®eer YetefcekeÀe mHe<ì keÀje.
(3) Keeueerue cegodoîeeb®³ee DeeOeejs SkeÀ Heefj®íso le³eej keÀje. (7 les 8 DeesUerle)

He´Mve 4. De) J³eekeÀjCe Je Yee<eeY³eeme ë

(1) Keeueerue Jeeke̳eeb®es He´keÀej DeesUKee ë 2
(De) efkeÀleer DeeJe[sue ceuee legce®³eeMeer cew$eer keÀje³euee!
(ye) l³eebvee ceer keÀmee efJemeª MekesÀve?

(2) Keeueerue Jeeke̳eeb®es He´keÀej met®evesvegmeej yeouee ë 2

(De) efkeÀleer YegjU Hee[ueer ceuee ³ee KesUeves! (efJeOeeveeLeea keÀje.)
(ye) lees veeHeeme nesCeej neslee. (vekeÀejeLeea keÀje.)

(3) Keeueerue JeekedÀHe´®eejeb®ee DeLe& meebietve Jeeke̳eele GHe³eesie keÀje ë (keÀesCelesner oesve) 4
(De) peerJeeuee cegkeÀCes (ye) Ëo³eeMeer OejCes (keÀ) [esUs Yeªve HeenCes

He´Mve 4. Dee) J³eekeÀjCe Je Yee<eeY³eeme ë

(1) MeyomebHelleer ë
keÀ) Keeueerue Meyoeb®es meceeveeLeea Meyo efuene ë 1
(De) ieg©peer - (ye) Helveer -
 .... 5 .... SET - I

Ke) Keeueerue Meyoeb®es efJe©odOeeLeea Meyo efuene ë 1

(De) ceeve x (ye) mJe®í x

ie) Keeueerue Meyoeb®es Je®eve yeouetve efuene ë 1

(De) keÀìdìe - (ye) Pee[ -

Ie) Keeueerue Meyomecetneyeodoue SkeÀ Meyo efuene ë 1

SkeÀe ceefnv³eeves He´efmeodOe nesCeejs

(2) uesKeve efve³eceevegmeej uesKeve ë

De®etkeÀ Meyo DeesUKetve efuene. 2
(De) peveceefoJeme/pevceefoJeme/pevceoerJeme/peveceoerJeme -
(ye) DeuebkeÀej/DeeuebkeÀej/DeebuekeÀej/DeeuebkeÀj

(3) efJejeceef®evns DeesUKee ë 2

Keeueerue lekeÌlee HetCe& keÀje ë
efJejeceef®evns (?) (!) (,) ( ``.....'' )
veeJes

He´Mve 5. (De) He$euesKeve

Keeueerue efveJesove Jee®ee Je l³eeKeeueerue ke=Àleer mees[Jee. 6
`De, Dee, F, F& !!'
nmlee#ej megOeeje J³eefkeÌlecellJe Ie[Jee
Depe³e De@ke@À[ceer Dee³eesefpele
cejeþer meguesKeve Jeie&
keÀeueeJeOeer
ceeHeÀkeÀ HeÀer
1 ces les 31 ces

mebHeke&À ë Depe³e cesnlee, 2 ö mJeHveefMeuHe, MeefveJeej Hesþ, HegCes.

mebyebefOele Jeiee&le He´JesMe Iesleu³eecegUs `efJeoîeeLeea' ³ee veel³eeves ³ee Jeiee&le

nmlee#ej megOeeju³eeyeodoue DeefYevebove He´JesMe osC³ee®eer efJevebleer
keÀjCeejs He$e legce®³ee keÀjCeejs He$e mebyebefOele
efce$e / cewef$eCeeruee efuene. J³ekeÌleeruee efuene.

efkebÀJee
(ÒeMve. ke´À. 1 - F) ceOeerue DeHeefþle GleeN³ee®ee 1/3 SJe{e meejebMe legce®³ee Meyoeble efuene.

He´Mve 5. (Dee) Keeueerue ke=Àleer mees[Jee. (keÀesCel³eener oesve) 10

(1) Keeueerue Meyo iegbHetÀve SkeÀ íeveMeer keÀLee le³eej keÀje. keÀLesuee Meer<e&keÀ osGÀve ³eesi³e leelHe³e& efuene.
cew$eer - oHlej - ie=nHeeþ - jmlee
 .... 6 .... SET - I

(2) Keeueerue efJe<e³eeJeªve peeefnjele le³eej keÀje ë

DeeF&mke´Àerce Heeue&j

(3) Keeueerue Meer<e&keÀeJeªve yeeleceer le³eej keÀje.

oneJeer®³ee efJeoîeeL³ee¥vee Hejer#ee keWÀêele ne@ueefleefkeÀìemen DeeOeejkeÀe[& vesCes yebOevekeÀejkeÀ

He´Mve 5. (F) uesKevekeÀewMeu³e 8

Keeueerue uesKeveHe´keÀejebHewkeÀer keÀesCeleerner SkeÀ ke=Àleer mees[Jee. (Meyoce³ee&oe 100 les 120 Meyo)
(1) Pee[s ueeJee, Pee[s peieJee
1. He³ee&JejCee®ee Nneme 2. Pee[eb®es GHe³eesie
3. Je=#elees[ - og<HeefjCeece 4. Ghee³e³eespevee
5. Dee³eg<³eeleerue DeeJeM³ekeÀlee 6. iueesyeue Jee@efce¥ie®es mebkeÀì otj

(2) ÒemebieuesKeve
HeeJemeeHetJeea®es JeeleeJejCe ö JeeleeJejCeele Peeuesuee De®eevekeÀ yeoue ö HeeJemeeuee megªJeele ö pevepeerJeveeJej
HeefjCeece ö DeefJemcejCeer³e DevegYeJe

Jejerue cegodos efJe®eejele IesTve `DekeÀmceele He[uesuee HeeTme' ³ee efJe<e³eeJej ÒemebieuesKeve keÀje.

(3) Keeueerue IeìkeÀ legce®³eeMeer yeesuelees Deens DeMeer keÀuHevee keÀªve l³ee®es DeelcekeÀLeve efuene.
1. meJe& ueeskeÀeb®eer ³es-pee 2. meJe& J³eJenej Heej Hee[C³eemeeþer GHe³eesie
3. jml³ee®es ogëKe 4. yeepetves Pee[s ueeJeCes
5. ceeCemeeb®³ee meJe& YeeJeYeeJeveeb®es 6. ueeskeÀebvee Fef®íle mLeUer
J³eJenej jml³ee®³ee mee#eerves Heesnes®eefJeC³ee®es meceeOeeve

All the Best 