SECTION 1

7 ΑΟΡΙΣΤΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑΤΑ
7.1 Ορισµοί
Μία συνάρτηση f(x) έχει αόριστο ολοκλήρωµα (ή παράγουσα ή αντιπαράγωγο)

F ( x) = ∫ f ( x) dx
στο διάστηµα (a, b) αν και µόνο αν υπάρχει µια συνάρηση F(x) τέτοια ώστε να υπάρχει
η παράγωγος F'(x) και να είναι F'(x) = f(x). Αν η F(x) είναι αόριστο ολοκλήρωµα
της f(x), τότε και κάθε συνάρτηση της µορφής F(x) + c, όπου c αυθαίρετη σταθερή,
είναι αόριστο ολοκλήρωµα της f(x). Η f(x) καλείται ολοκληρωτέα συνάρτηση και η
x µεταβλητή ολοκλήρωσης.
Εφόσον F'(x) = f(x), µπορούµε να γράψουµε και την ταυτοτική σχέση

F ( x) = F ′( x) dx = dF dx = dF
∫ ∫ ∫
dx

7.2 Γενικοί Κανόνες

∫ f ′( x) dx = f ( x)
∫ af ( x)dx = a ∫ f ( x)dx
∫ (u ± y)dx = ∫ udx ± ∫ ydx
∫ ud y = uy − ∫ ydu
∫ f ′( x) g ( x) dx = f ( x) g ( x) − ∫ f ( x) g ′( x) dx
∫f (n)
gdx = f

u ′y − u y′
( n −1)

dx = u
g− f ( n−2)
g′ + f ( n − 3)
g ′′ − (−1) n
∫ fg (n)
dx
} Ολοκλήρωση
κατά
παράγοντες

∫ y 2 y

u ′y − u y′
∫ dx = ln u
uy y
2 SECTION

1
∫ f (ax)dx = a ∫ f (u)du όπου u = ax

dx g (u )
∫ g{ f ( x)}dx = ∫ g (u) du du = ∫ f ′( x) du όπου u = f (x)

7.3 Μέθοδοι Υπολογισµού Αόριστων Ολοκληρωµάτων

Στην πράξη µπορεί ένα ολοκλήρωµα να αναχθεί σε άλλο απλούστερο µε µια
αλλαγή της µεταβλητής ολοκλήρωσης ή της ολοκληρωτέας συνάρτησης, δηλαδή µε
ένα µετασχηµατισµό του ολοκληρώµατος.
Αν η µεταβλητή ολοκλήρωσης εµφανίζεται µε µία συγκεκριµένη παράσταση u
στην ολοκληρωτέα συνάρτηση, τότε δοκιµάζουµε ως νέα µεταβλητή ολοκλήρωσης
την u. Έτσι έχουµε τις ακόλουθες σχέσεις:
1
∫ f (ax + b)dx = a ∫ f (u)du µε u = ax + b

∫f( ax + b ) dx = 2 uf (u )du
∫ µε u = ax + b
a

∫f( ax + b ) dx = n u n −1 f (u )du
∫
n n
µε u = ax + b
a

 n ax + b  dx = n(ad − bc) f (u ) u n −1 du ax + b
∫ f  ∫
n
 µε u =
cx + d  (cu n − a ) 2 cx + d
Αν η ολοκληρωτέα συνάρτηση εξαρτάται µόνο από µία παράσταση της µορφής
(a2 ± x2)1/2, τότε δοκιµάζουµε κάποια τριγωνοµετρική συνάρτηση του x.

∫f( ) ∫
a 2 − x 2 dx = a f (a cos u ) cos udu µε x = asinu

∫f( ) ∫
x 2 + a 2 dx = a f ( cosa u ) cos1 u du
2
µε x = atanu

Αν η ολοκληρωτέα συνάρτηση εξαρτάται µόνο από µία παράσταση της µορφής

(x2 ± a2)1/2, τότε δοκιµάζουµε κάποια υπερβολική συνάρτηση του x.

∫f( ) ∫
x 2 − a 2 dx = a f (a sinh u )sinh u du µε x = acoshu

∫f( ) ∫
x 2 + a 2 dx = a f (a cosh u ) cosh u du µε x = asinhu
SECTION 3

Αν η ολοκληρωτέα συνάρτηση περιέχει µόνο eax ή lnx ή sin−1x, κτλ.

χρησιµοποιούµε την παράσταση αυτή ως νέα µεταβλητή ολοκλήρωσης. Έτσι
f (u )
∫ f (e ax
) dx = 1a ∫ u
du µε u = eax

∫ f (ln x)dx = ∫ f (u)e du u

µε u = lnx

∫ f (sin −1
a) ∫ f (u) cos udu
x dx = µε u = sin −1 x
a
(όµοια για άλλες αντίστροφες τριγωνοµετρικές συναρτήσεις)
Αν η ολοκληρωτέα συνάρτηση περιέχει µόνο sinx και cosx, χρησιµοποιούµε ως
νέα µεταβλητή ολοκλήρωσης την tan(x/2).

∫ f (sin x, cos x) dx = 2 f ∫ (1 +2uu , 11 +− uu ) 1 +duu

2
2
2 2
µε u = tan x
2
Οµοια, αν η ολοκληρωτέα συνάρτηση περιέχει µόνο sinhx και coshx,
χρησιµοποιούµε ως νέα µεταβλητή ολοκλήρωσης την tanh(x/2).

∫ f (sinh x, cosh x) dx = 2 f ∫ ( )
2u , 1 + u 2 du
1 − u2 1 − u2 1 − u2
µε u = tanh x
2
Αν η f(x) είναι ρητή συνάρτηση του x (δηλαδή λόγος δύο πολυωνύµων), µπορεί
να αναλυθεί σε άθροισµα πολυωνύµου του x και όρων της µορφής
c , cx + d
( x − a)k ( x + ax + b) m
2

και να υπολογιστεί το αόριστο ολοκλήρωµα ως το άθροισµα των ολοκληρωµάτων

αυτών των όρων.
Αν η f(x) περιέχει το x σε µια παράσταση της µορφής xm(axn + b)p δοκιµάζουµε
τις εξής αντικαταστάσεις: Αν (m + 1)/n = ακέραιος, θέτουµε u = xn και συνεχίζουµε
µε παραγοντική ολοκλήρωση ή θέτουµε au + b = w. Αν (m + 1)/n + p = ακέραιος,
θέτουµε u = x−n και συνεχίζουµε µε παραγοντική ολοκλήρωση ή θέτουµε a + bu = w.
Αν p = ακέραιος, αναπτύσσουµε τη δύναµη.
Αν η f(x) περιέχει την παράσταση (ax2 + bx + c)1/2 δοκιµάζουµε την αντικα-
τάσταση u = (2ax + b)/|4ac − b2|1/2.
4 SECTION

7.4 Στοιχειώδη Ολοκληρώµατα

∫ adx = ax
 x n +1 , n ≠ −1

∫ x n dx =  n + 1
ln x,
 n = −1

∫ sin xdx = − cos x

∫ cos xdx = sin x
∫ tan x dx = − ln cos x
∫ cot xdx = ln sin x
∫ sin 2
xdx = x − sin 2 x = 1 ( x − sin x cos x)
2 4 2

∫ cos 2
xdx = x + sin 2 x = 1 ( x + sin x cos x)
2 4 2

∫ tan 2
xdx = tan x − x

∫ cot 2
xdx = − cot x − x

∫ e dx = e
x x

∫ a x dx = a , a > 0, a ≠ 1
ln a

∫ sinh xdx = cosh x

∫ cosh xdx = sinh x
∫ tanh x dx = ln cosh x
SECTION 5

∫ coth xdx = ln sinh x

sinh 2 x x 1
∫ sinh 2
xdx =
4
− = (sinh x cosh x − x)
2 2
sinh 2 x x 1
∫ cosh 2
xdx =
4
+ = (sinh x cosh x + x)
2 2

∫ tanh 2
xdx = x − tanh x

∫ coth 2
xdx = x − coth x

dx 1 x
∫x 2
+a 2
= tan −1
a a

∫x 2
dx
=
1
− a 2 2a
ln
x−a
x+a ( )
1
= − coth −1
a
x
a
x2 > a2

2a ( a − x ) a
dx 1 a+x 1 x
∫a 2
− x2
= ln = tanh −1
a
x2 < a2

dx x
∫ a −x2 2
= sin −1
a

∫
dx
a2 + x2
( )
= ln x + x 2 + a 2 = sinh −1
x
a

∫ x −a
dx
2 2
(
= ln x + x 2 − a 2 )
dx 1 a
∫x x −a2 2
=
a
cos −1
x
x2 > a2 , a > 0

dx 1  a + x2 + a2 
∫ x x2 + a2
= − ln 
a  x



dx 1  a + a2 − x2 
∫ x a2 − x2
= − ln 
a  x


6 SECTION

7.5 ∆ιάφορα Ολοκληρώµατα

Με ax + b

 (ax + b) n +1
 a (n + 1) , n ≠ −1

∫ (ax + b) dx = 
n

1
 a ln(ax + b) n = −1

xdx x b
∫ ax + b = a − a 2
ln(ax + b)

x 2 dx (ax + b) 2 2b(ax + b) b 2
∫ ax + b
=
2a 3
−
a3
+ 3 ln(ax + b)
a

x3 dx (ax + b)3 3b(ax + b) 2 3b 2 (ax + b) b3

∫ ax + b
=
3a 4
−
2a 4
+
a4
− 4 ln(ax + b)
a

∫ x(ax + b) = b ln ( ax + b )
dx 1 x

dx
∫ x (ax + b) = − bx + b
2 ( axx+ b )1 a
2
ln

∫ x (ax + b) = 2b x + b ln ( ax + b )
dx 2ax − b a x 2

3 2 2 3

dx −1
∫ (ax + b) 2
=
a (ax + b)

xdx b 1
∫ (ax + b) 2
= + 2 ln(ax + b)
a (ax + b) a
2

x 2 dx ax + b b2 2b
∫ (ax + b) 2
=
a 3
− 3 − 3 ln(ax + b)
a (ax + b) a

x3 dx (ax + b) 2 3b(ax + b) b3 3b 2
∫ (ax + b) 2
=
2a 4
−
a 4
+ 4 + 4 ln(ax + b)
a (ax + b) a
SECTION 7

dx
∫ x(ax + b) 2
=
1 1
+ 2 ln
b(ax + b) b
x
(
ax + b )
dx
∫ x (ax + b)
2 2
=− 2
a 1 2a
− 2 + 3 ln
b (ax + b) b x b
ax + b
x ( )
∫
dx
x (ax + b)
3 2
= −
(ax + b) 2 3a (ax + b)
4 2
2b x
+ 4
b x
− 4
a3 x 3a 2
− 4 ln
b (ax + b) b
ax + b
x ( )
dx 1
∫ (ax + b) 3
=−
2(ax + b) 2

xdx 1 b
∫ (ax + b) 3
=− +
a 2 (ax + b) 2a 2 (ax + b) 2

x 2 dx 2b b2 1
∫ (ax + b) 3
= 3 − 3 + ln(ax + b)
a (ax + b) 2a (ax + b) 2 a 3

x3 dx x 3b 2 b3 3b
∫ (ax + b) 3
= 3− 4
a
+ 4 − ln(ax + b)
a (ax + b) 2a (ax + b) 2 a 4

∫
dx
x(ax + b) 3
=
a2 x2
2b (ax + b)
3 2
− 3
2ax 1
− 3 ln
b (ax + b) b
ax + b
x ( )
2
dx
∫ x (ax + b) 3
=−
a
2b (ax + b)
2 2
− 3
2a 1 3a
− 3 + 4 ln
b (ax + b) b x b
ax + b
x ( )
∫
dx
x (ax + b)
3 3
= 5
a4 x2
2b (ax + b)
−
(ax + b) 2 6a 2
2b5 x 2
− 5 ln
b
ax + b
x ( )
(ax + b) n + 2 b(ax + b) n +1
∫ x(ax + b) n dx =
( n + 2) a2
−
(n + 1)a 2
, n ≠ −1, − 2

x n dx = x n − bx n −1 + b 2 x n − 2 − n −1 (−1) n b n
∫ + (−1) n −1 b nx + ln(ax + b)
ax + b na (n − 1)a 2 (n − 2)a 3 1⋅ a a n +1

(ax + b) n +3 2b(ax + b) n + 2 b 2 (ax + b) n +1

∫ x 2 (ax + b) n dx =
(n + 3)a 3
−
(n + 2)a 3
+
(n + 1)a 3
n ≠ −1, − 2, − 3
8 SECTION

 x m +1 (ax + b) n nb
 m
∫
 m + n + 1 + m + n + 1 x (ax + b) dx
m n −1

 x (ax + b) n +1 mb
∫ x (ax + b) dx = 
m n

 ( m + n + 1) a
−
( m + n + 1) a ∫x m −1 (ax + b) n dx

 − x m +1 (ax + b) n +1 m + n + 2 m

 (n + 1)b
+
(n + 1)b ∫x (ax + b) n +1 dx

Με ρίζες
2
∫ ax + b dx =
3a
(ax + b)3

2(3ax − 2b)
∫x ax + b dx =
15a 2
(ax + b)3

2(15a 2 x 2 − 12abx + 8b 2 )
∫ x 2 ax + b dx =
105a 3
(ax + b)3

2(35a 3 x3 − 30a 2bx 2 + 24ab 2 x − 16b3 )

∫ x3 ax + b dx =
315a 4
(ax + b)3

ax + b dx
∫ x
dx = 2 ax + b + b ∫
x ax + b

ax + b ax + b a dx
∫ x 2
dx = −
x
+
2 ∫x ax + b

ax + b dx = − (ax + 2b) ax + b − a 2 dx
∫ x3 4bx 2 8b ∫x ax + b
dx 2
∫ =
ax + b a
ax + b

xdx 2(ax − 2b)

∫ ax + b
=
3a 2
ax + b

x 2 dx 2(3a 2 x 2 − 4abx + 8b 2 )
∫ ax + b
=
15a 3
ax + b
SECTION 9

x3 dx = 2(5a 3 x3 − 6a 2bx 2 + 8ab 2 x − 16b3 ) ax + b

∫ ax + b 35a 4

 1  ax + b − b 
 ln  , b>0
dx  b  ax + b + b 
∫ =
x ax + b  2 ax + b
 tan −1 , b<0
 −b −b

dx ax + b a dx
∫x 2
ax + b
=−
bx
−
2b ∫x ax + b

= 3ax 2− 22 b ax + b + 3a 2
2
dx dx
∫x 3
ax + b 4b x 8b ∫x ax + b
2 xn 2nb
∫ x n ax + b dx =
(2n + 3)a
(ax + b)3 −
(2n + 3)a
x n −1 ax + b dx ∫
2
=
a n +1 ∫
u 2 (uu 2 − b) n du , u = ax + b

ax + b ax + b a dx
∫ x n
dx = −
(n − 1) x n −1
+
2(n − 1) x n −1 ∫ax + b

(ax + b)3 (2n − 5)a ax + b

=− −
(n − 1)b x n −1 (2n − 2)b ∫ x n −1
dx

xn 2 x n ax + b 2nb x n −1
∫ ax + b
dx =
( 2 n + 1) a
−
( 2 n + 1)a ∫ ax + b
dx

2
=
a n +1 ∫
(u 2 − b) n du , u = ax + b

dx ax + b (2n − 3)a dx
∫x n
ax + b
=−
(n − 1)bx n −1
−
(2n − 2)b ∫x n −1
ax + b

2(ax + b)( n + 2 ) / 2
∫ (ax + b) n / 2 dx =
a ( n + 2)
10 SECTION

2(ax + b)( n + 4 ) / 2 2b(ax + b)( n + 2 ) / 2

∫ x(ax + b) n / 2 dx =
a 2 ( n + 4)
−
a 2 ( n + 2)

2(ax + b)( n + 6 ) / 2 4b(ax + b)( n + 2 ) / 2 2b 2 (ax + b)( n + 2 ) / 2

∫ x 2 (ax + b) n / 2 dx =
a 3 (n + 6)
−
a 3 ( n + 4)
+
a 3 ( n + 2)

(ax + b) n / 2 2(ax + b) n / 2 (ax + b)( n − 2 ) / 2

∫ x
dx =
n
+b
x ∫ dx

(ax + b) n / 2 (ax + b)( n + 2 ) / 2 na (ax + b) n / 2

∫ x2
dx = −
bx
+
2b x ∫ dx

dx 2 1 dx
∫ x(ax + b) n/2
=
(n − 2)b(ax + b) ( n−2) / 2
+
b ∫ x(ax + b) ( n−2) / 2

dx −1 − na dx
∫ x (ax + b)
2 n/2
=
bx(ax + b)( n − 2 ) / 2 2b ∫ x(ax + b) n/2

Με ax + b και cx + d

ax + b ax bc − ad
∫ cx + d dx = c
+
c2
ln(cx + d )

∫ (ax + b)(cx + d ) = bc − ad ln ( ax + b )
dx 1 cx + d

∫ (ax + b)(cx + d ) = bc − ad {a ln(ax + b) − c ln(cx + d )}

xdx 1 b d

∫ (ax + b) (cx + d ) = bc − ad {ax + b + bc − ad ln ( ax + b )}

dx 1 1 c cx + d
2

∫ (ax + b) (cx + d ) = bc − ad {bc − ad ln ( cx + d ) − a(ax + b) }

xdx 1 d ax + b b
2

∫
x 2 dx
=
b2
+
1
(ax + b) (cx + d ) (bc − ad )a (ax + b) (bc − ad ) c
2 2 2
d2
ln(cx + d ) {
+
b(bc − 2ad )
a2
ln(ax + b) }
SECTION 11

dx 1  1
∫ (ax + b) m
(cx + d ) n
=− 
(n − 1)(bc − ad )  (ax + b) m −1 (cx + d ) n −1
dx 
+a ( m + n − 2) ∫ (ax + b) 
(cx + d ) n −1 
m

 −1  (ax + b) m +1 (ax + b) m 
 (n − 1)(bc − ad )  (cx + d ) n −1

+ ( n − m − 2 ∫
) a dx 
(cx + d ) n −1 

(ax + b) 
m
 −1  (ax + b) m (ax + b) m −1 
∫ (cx + d ) n
dx = 
 ( n − m − 1) c

 ( cx + d ) n −1
+ m(bc − ad ) ∫ ( cx + d ) n
dx 


 −1  (ax + b) − ma (ax + b) dx 
m m −1

 (n − 1)c  (cx + d ) n −1 ∫ (cx + d ) n −1 


Με ρίζες

cx + d 2(acx + 3ad − 2bc)

∫ ax + b
dx =
3a 2
ax + b

2(3acx + 5ad − 2bc)

∫ (cx + d ) ax + b dx =
15a 2
ax + b

 1  c (ax + b) − c(bc − ad ) 
 ln  , c(bc − ad ) > 0
dx  c (bc − ad )  c ( ax + b ) + c (bc − ad ) 
∫ =
(cx + d ) ax + b  2 c(ax + b)
 tan −1 , c(bc − ad ) < 0
 c(ad − bc) ad − bc

 2 ax + b c(bc − ad )  c (ax + b) − c(bc − ad ) 

 + ln   , c(bc − ad ) > 0
ax + b  c c2  c (ax + b) + c(bc − ad ) 
∫ cx + d
dx = 
 2 ax + b 2 c(ad − bc) c(ax + b)
 − tan −1 , c(bc − ad ) < 0
 c c 2
ad − bc

(
 2 ln ac(ax + b) + a cx + d ,
 ac ) ac > 0
dx 
∫ =
(ax + b)(cx + d )  2 −c(ax + b)
 − ac tan
−1
, ac < 0
a (cx + d )
12 SECTION

xdx (ax + b)(cx + d ) bc + ad dx

∫ (ax + b)(cx + d )
=
ac
−
2ac ∫ (ax + b)(cx + d )

2acx + bc + ad
∫ (ax + b)(cx + d ) dx =
4ac
(ax + b)(cx + d )

(bc − ad ) 2 dx
−
8ac ∫
(ax + b)(cx + d )

cx + d (ax + b)(cx + d ) ad − bc dx
∫ ax + b
dx =
a
+
2a ∫ (ax + b)(cx + d )

dx 2 ax + b
∫ (cx + d ) =
(ax + b)(cx + d ) (ad − bc) cx + d

2(cx + d ) n +1 ax + b bc − ad (cx + d ) n
∫ (cx + d ) n ax + b dx =
(2n + 3)c
+
(2n + 3)c ax + b ∫ dx

dx ax + b
∫ (cx + d ) n
ax + b
=
(n − 1)(ad − bc)(cx + d ) n −1

(2n − 3)a dx
+ ∫
2(n − 1)(ad − bc) (cx + d ) −1 ax + b
n

(cx + d ) n 2(cx + d ) n ax + b 2n(ad − bc) (cx + d ) n −1 dx

∫ ax + b
dx =
(2n + 1)a
+
(2n + 1)a ax + b ∫
ax + b ax + b a dx
∫ (cx + d ) n
dx = − + ∫
(n − 1)c(cx + d ) n −1 2(n − 1)c (cx + d ) n −1 ax + b

Με x 2 + a 2

dx 1 x
∫x 2
+a 2
= tan −1
a a
xdx 1
∫x 2
+a 2
= ln( x 2 + a 2 )
2
SECTION 13

x 2 dx x
∫ x +a
2 2
= x − a tan −1
a

x3 dx x2 a2
∫ x2 + a2
=
2
− ln( x 2 + a 2 )
2

dx 1  x2 
∫ = ln  
x ( x 2 + a 2 ) 2a 2  x 2 + a 2 

dx 1 1 x
∫ x (x
2 2
+ a2 )
= − 2 − 3 tan −1
a x a a

dx 1 1  x2 
∫ x3 ( x 2 + a 2 )
= − − ln  
2a 2 x 2 2a 4  x 2 + a 2 

dx 1 c ln(cx + d ) − c ln( x 2 + a 2 ) + d tan −1 x 

∫ (cx + d )( x 2
+ a2 )
=
(a 2 c 2 + d 2 )  2 a a 

dx x 1 x
∫ (x 2
+a )
2 2
= 2 2 + 3 tan −1
2a ( x + a ) 2a
2
a

xdx 1
∫ (x 2
+a )2 2
=−
2( x + a 2 )
2

x 2 dx x 1 x
∫ (x + a )
2 2 2
=−
2( x + a )
2 2
+
2 a
tan −1
a

x3 dx a2 1
∫ (x + a )
2 2 2
= + ln( x 2 + a 2 )
2( x + a 2 ) 2
2

dx 1 1  x2 
∫ x( x + a )
2
2 2
= 2 2 + 4 ln  2
2a ( x + a ) 2a
2 
 x + a2 

dx 1 x 3 x
∫ x (x
2 2
+a )
2 2
=− 4 − 4 2 2
− 5 tan −1
a x 2a ( x + a ) 2a a

dx 1 1 1  x2 
∫ x (x + a )
3 2 2
=− 4 2 − 4 2
2
2a x 2
− 6 ln  2
2a ( x + a ) a

 x + a2 
14 SECTION

dx = 2 2x 2 2 + 4 32x 2 + 3 5 tan −1 x
∫ (x 2
+a )
2 3
4a ( x + a ) 8a ( x + a ) 8a a

x dx −1
∫ (x 2
+a )2 3
=
4( x + a 2 ) 2
2

x 2 dx −x x
∫ = + + 1 tan −1 x
( x + a 2 )3 4( x 2 + a 2 ) 2 8a 2 ( x 2 + a 2 ) 8a 3
2 a

x3 dx −1 a2
∫ (x + a )
2 2 3
= 2 2
+
2( x + a ) 4( x + a 2 ) 2
2

2
dx = 2 21 2 2 + 4 12 + 1 6 ln 2 x 2
∫ x( x 2
+a )
2 3
4a ( x + a ) 2a ( x + a ) 2a
2
x +a

∫ x (x
dx = −1 − x − 7x − 15 tan −1 x
2 2
+ a 2 ) 3 a 6 x 4 a 4 ( x 2 + a 2 ) 2 8a 6 ( x 2 + a 2 ) 8a 7 a

dx −1 − 1 1 3 ln x 2
∫ = − −
x 3 ( x 2 + a 2 )3 2a 6 x 2 a 6 ( x 2 + a 2 ) 4 a 4 ( x 2 + a 2 ) 2 2 a 8 x 2 + a 2

dx x 2n − 3 dx
∫ (x 2
+a )
2 n
=
2(n − 1)a ( x + a )
2 2 2 n −1
+
( 2 n − 2) a 2 ∫ (x 2
+ a 2 ) n −1

xdx 1
∫ (x 2
+a )2 n
=−
2(n − 1)( x 2 + a 2 ) n −1

dx 1 1 dx
∫ x( x 2
= +
+ a 2 ) n 2(n − 1)a 2 ( x 2 + a 2 ) n −1 a 2 ∫ x( x 2
+ a 2 ) n −1

x m dx x m − 2 dx x m − 2 dx
∫ ( x 2 + a 2 )n
= ∫
( x 2 + a 2 ) n −1
− a 2
∫
( x 2 + a 2 )n

dx 1 dx 1 dx
∫x m
=
( x 2 + a 2 )n a 2 ∫x m
−
( x 2 + a 2 ) n −1 a 2 ∫x m−2
( x 2 + a 2 )n

Με ρίζες

∫ x +a
dx
2 2
( )
= ln x + x 2 + a 2 = sinh −1
x
a
SECTION 15

xdx
∫ x +a2 2
= x2 + a2

∫
x 2 dx
x2 + a2
=
x x2 + a2 a2
2
(
− ln x + x 2 + a 2
2
)
x3 dx ( x 2 + a 2 )3 / 2
∫ x2 + a2
=
3
− a2 x2 + a2

dx 1  a + x2 + a2 
∫ x x2 + a2
= − ln 
a  x



dx x2 + a2
∫x 2
x2 + a2
=−
a2 x

dx x2 + a2 1  a + x2 + a2 
∫x 3
x2 + a2
=−
2a 2 x 2
+ ln
2a 3 

x



∫ x 2 + a 2 dx =
x x2 + a2 a2
2
+ ln x + x 2 + a 2
2
( )
( x 2 + a 2 )3 / 2
∫ x x 2 + a 2 dx =
3

∫ x 2 x 2 + a 2 dx =
x ( x 2 + a 2 )3 / 2 a 2 x x 2 + a 2 a 4
4
−
8
(
− ln x + x 2 + a 2
8
)
( x 2 + a 2 )5 / 2 a 2 ( x 2 + a 2 )3 / 2
∫ x3 x 2 + a 2 dx =
5
−
3

x2 + a2  a + x2 + a2 
∫ x
dx = x 2 + a 2 − a ln 
 x



∫
x2 + a2
x2
dx = −
x2 + a2
x
+ ln x + x 2 + a 2 ( )
x2 + a2 x2 + a2 1  a + x2 + a2 
∫ x3
dx = −
2 x2
− ln 
2a  x


16 SECTION

dx x
∫ (x 2
+a )
2 3/ 2
=
a2 x2 + a2
x dx 1
∫ (x 2
+a )
2 3/ 2
=−
x + a2
2

∫
x 2 dx
(x + a )
2 2 3/ 2
=−
x
x + a2
2
+ ln x + x 2 + a 2 ( )
x3 dx a2
∫ ( x + a 2 )3 / 2
2
= x2 + a2 +
x2 + a2

dx 1 1  a + x2 + a2 
∫ = − ln 
x ( x 2 + a 2 )3 / 2 a 2 x 2 + a 2 a 3  x



dx x2 + a2 x
∫ x (x + a )
2 2 2 3/ 2
= − 4
a x
−
a x2 + a2
4

dx 1 3 3  a + x2 + a2 
∫ x (x + a )
3 2
2 3/ 2
=− − + 5 ln 
2a 2 x 2 x 2 + a 2 2a 4 x 2 + a 2 2a  x



∫ ( x 2 + a 2 )3 / 2 dx =
x( x 2 + a 2 )3 / 2 3a 2 x x 2 + a 2 3 4
4
+
8
(
+ a ln x + x 2 + a 2
8
)
( x 2 + a 2 )5 / 2
∫ x( x 2 + a 2 )3 / 2 dx =
5

x ( x 2 + a 2 )5 / 2 a 2 x ( x 2 + a 2 )3 / 2 a 4 x x 2 + a 2
∫ x 2 ( x 2 + a 2 )3 / 2 dx =
6
−
24
−
16

( )
6
a
− ln x + x 2 + a 2
16
( x 2 + a 2 ) 7 / 2 a 2 ( x 2 + a 2 )5 / 2
∫ x3 ( x 2 + a 2 )3 / 2 dx =
7
−
5

( x 2 + a 2 )3 / 2 ( x 2 + a 2 )3 / 2  a + x2 + a2 
∫ x
dx =
3
+ a 2 x 2 + a 2 − a 3 ln 
 x


SECTION 17

∫
( x 2 + a 2 )3 / 2
x2
dx = −
( x 2 + a 2 )3 / 2 3 x x 2 + a 2 3 2
x
+
2
+ a ln x + x 2 + a 2
2
( )
( x 2 + a 2 )3 / 2 ( x 2 + a 2 )3 / 2 3 2 3  a + x2 + a2 
∫ x3
dx = −
2 x2
+
2
x + a 2
−
2
a ln 
 x



x dx −1
∫ =
( x + a 2 )( 2 n +1) / 2 (2n − 1)( x 2 + a 2 )( 2 n −1) / 2
2

x3 dx −1 a2
∫ (x + a )
2 2 ( 2 n +1) / 2
=
(2n − 3)( x + a )
2 2 ( 2 n − 3) / 2
+
(2n − 1)( x + a 2 )( 2 n−1) / 2
2

( x 2 + a 2 ) ( 2 n + 3) / 2
∫ x( x 2 + a 2 )( 2 n +1) / 2 dx =
2n + 3

( x 2 + a 2 ) ( 2 n + 5 ) / 2 a 2 ( x 2 + a 2 ) ( 2 n + 3) / 2
∫ x3 ( x 2 + a 2 )( 2 n +1) / 2 dx =
2n + 5
−
2n + 3
Με x 2 -- a 2

dx 1 x−a
∫x 2
= ln
− a 2 2a x + a
1 x
= − coth −1 x2 > a2
a a
1 x
= − tanh −1 x2 < a2
a a

x dx 1
∫x 2
−a 2
= ln x 2 − a 2
2

x 2 dx a x−a
∫ x −a
2 2
= x + ln
2 x+a

x3 dx x2 a2
∫ x2 − a2
=
2
+ ln x 2 − a 2
2

dx 1 x2 − a2
∫ =
x ( x 2 − a 2 ) 2a 2
ln
x2
18 SECTION

dx 1 1 x−a
∫ x (x
2 2
= 2 + 3 ln
− a ) a x 2a
2
x+a

dx 1 1 x2
∫ = −
x 3 ( x 2 − a 2 ) 2a 2 x 2 2a 4
ln
x2 − a2

dx −x 1 x−a
∫ (x 2
= −
− a 2 ) 2 2a 2 ( x 2 − a 2 ) 4a 3
ln
x+a

x dx −1
∫ (x 2
−a )2 2
=
2( x − a 2 )
2

x 2 dx −x 1 x−a
∫ (x − a )
2 2 2
= 2 2
+ ln
2( x − a ) 4a x + a

x3 dx −a 2 1
∫ (x − a )
2 2 2
= + ln x 2 − a 2
2( x 2 − a 2 ) 2

dx −1 1 x2
∫ = +
x ( x 2 − a 2 ) 2 2a 2 ( x 2 − a 2 ) 2a 4
ln
x2 − a2

dx −1 x 3 x−a
∫ x (x
2 2
−a )
2 2
= 4 − 4 2 − 5 ln
a x 2a ( x − a ) 4a
2
x +a

dx −1 1 1 x2
∫ x (x − a )
3 2 2
= 4 2− 4 2
2
2a x 2
+ 6 ln 2
2a ( x − a ) a x − a2

dx −x 2n − 3 dx
∫ (x 2
−a )
2 n
=
2(n − 1)a ( x − a )
2 2 2 n −1
−
(2n − 2)a 2 ∫ (x 2
− a 2 ) n −1

x dx −1
∫ (x 2
=
− a 2 ) n 2(n − 1)( x 2 − a 2 ) n −1

dx −1 1 dx
∫ x( x 2
−a )
2 n
=
2(n − 1)( x − a )
2 2 n−2
− 2
a ∫ x( x 2
− a 2 ) n −1

x m dx x m − 2 dx x m − 2 dx
∫ ( x 2 − a 2 )n
= ∫
( x 2 − a 2 ) n −1
+ a 2
∫
( x 2 − a 2 )n
SECTION 19

dx 1 dx 1 dx
∫x m
(x − a )
22 n
= 2
a ∫x m−2
(x − a )
2 2 n
− 2
a ∫x m
( x − a 2 ) n −1
2

Με ρίζες του x 2 -- a 2 (x2 > a2)

∫ x −a
dx
2 2
(
= ln x + x 2 − a 2 )
x dx
∫ x2 − a2
= x2 − a2

∫
x 2 dx
x2 − a2
=
x x2 − a2 a2
2
+ ln x + x 2 − a 2
2
( )
x3 dx ( x 2 − a 2 )3 / 2
∫ x2 − a2
=
3
+ a2 x2 − a2

dx 1 a
∫x x −a2 2
=
a
cos −1
x
x2 > a2

dx x2 − a2
∫x 2
x2 − a2
=
a2 x

dx x2 − a2 1 a
∫x 3
x2 − a2
= 2 2
2a x
+ 3 cos −1
2a x

∫ x 2 − a 2 dx =
x x2 − a2 a2
2
− ln x + x 2 − a 2
2
( )
( x 2 − a 2 )3 / 2
∫ x x 2 − a 2 dx =
3

∫ x 2 x 2 − a 2 dx =
x ( x 2 − a 2 )3 / 2 a 2 x x 2 − a 2 a 4
4
+
8
(
− ln x + x 2 − a 2
8
)
( x 2 − a 2 )5 / 2 a 2 ( x 2 − a 2 )3 / 2
∫ x3 x 2 − a 2 dx =
5
+
3

x2 − a2 a
∫ x
dx = x 2 − a 2 − a cos −1
x
20 SECTION

∫
x2 − a2
x2
dx = −
x2 − a2
x
+ ln x + x 2 − a 2 ( )
x2 − a2 x2 − a2 1 a
∫ x 3
dx = −
2x 2
+
2a
cos −1
x

dx x
∫ (x 2
− a 2 )3 / 2
=−
a x2 − a2
2

xdx 1
∫ (x 2
−a )
2 3/ 2
=−
x − a2
2

x 2 dx x
∫ ( x 2 − a 2 )3 / 2
=
x − a2
2
+ ln x + x 2 − a 2

x3 dx a2
∫ ( x 2 − a 2 )3 / 2
= x2 − a2 −
x2 − a2
dx 1 1 a
∫ x( x 2
− a 2 )3 / 2
=−
a x −a
2 2 2
− 3 cos −1
a x

dx x2 − a2 x
∫ x (x − a )
2 2 2 3/ 2
= − 4
a x
−
a x2 − a2
4

dx 1 3 3 a
∫ x (x3 2
= − −
− a 2 )3 / 2 2a 2 x 2 x 2 − a 2 2a 4 x 2 − a 2 2a 5
cos −1
x

∫ ( x 2 − a 2 )3 / 2 dx =
x( x 2 − a 2 )3 / 2 3a 2 x x 2 − a 2 3 4
4
−
8
(
+ a ln x + x 2 − a 2
8
)
( x 2 − a 2 )5 / 2
∫ x( x 2 − a 2 )3 / 2 dx =
5

x ( x 2 − a 2 )5 / 2 a 2 x ( x 2 − a 2 )3 / 2 a 4 x x 2 − a 2
∫ x 2 ( x 2 − a 2 )3 / 2 dx =
6
+
24
−
16

( )
6
a
+ ln x + x 2 − a 2
16
SECTION 21

( x 2 − a 2 ) 7 / 2 a 2 ( x 2 − a 2 )5 / 2
∫ x3 ( x 2 − a 2 )3 / 2 dx =
7
+
5
( x 2 − a 2 )3 / 2 ( x 2 − a 2 )3 / 2 a
∫ x
dx =
3
− a 2 x 2 − a 2 + a 3 cos −1
x

∫
( x 2 − a 2 )3 / 2
x 2
dx = −
( x 2 − a 2 )3 / 2 3 x x 2 − a 2 3 2
x
+
2
(
− a ln x + x 2 − a 2
2
)
( x 2 − a 2 )3 / 2 ( x 2 − a 2 )3 / 2 3 x 2 − a 2 3 a
∫ x 3
dx = −
2 x2
+
2
− a cos −1
2 x

x dx −1
∫ (x 2
=
− a 2 )( 2 n +1) / 2 (2n − 1)( x 2 − a 2 )( 2 n −1) / 2

x3 dx −1 a2
∫ = −
( x 2 − a 2 )( 2 n +1) / 2 (2n − 3)( x 2 − a 2 )( 2 n −3) / 2 (2n − 1)( x 2 − a 2 )( 2 n−1) / 2

( x 2 − a 2 ) ( 2 n + 3) / 2
∫ x( x 2 − a 2 )( 2 n +1) / 2 dx =
2n + 3
Με ρίζες του a2 -- x2 (a2 > x2)

dx x
∫ a −x 2 2
= sin −1
a

xdx
∫ a2 − x2
= − a2 − x2

x 2 dx x a2 − x2 a2 x
∫ a2 − x2
=−
2
+ sin −1
2 a

x 2 dx x a2 − x2 a2 x
∫ a2 − x2
=−
2
+ sin −1
2 a

x3 dx ( a 2 − x 2 )3 / 2
∫ a2 − x2
=
3
− a2 a2 − x2
22 SECTION

dx 1 a + a2 − x2
∫ x a2 − x2
= − ln
a x

dx a2 − x2
∫x 2
a2 − x2
=−
a2 x

dx a2 − x2 1 a + a2 − x2
∫x 3
a2 − x2
=−
2a 2 x 2
−
2a 3
ln
x

x a2 − x2 a2 x
∫ a 2 − x 2 dx =
2
+ sin −1
2 a
( a 2 − x 2 )3 / 2
∫ x a 2 − x 2 dx = −
3

x ( a 2 − x 2 )3 / 2 a 2 x a 2 − x 2 a 4 x
∫ x 2 a 2 − x 2 dx = −
4
+
8
+ sin −1
8 a
( a 2 − x 2 )5 / 2 a 2 ( a 2 − x 2 )3 / 2
∫ x3 a 2 − x 2 dx =
5
−
3

a2 − x2 a + a2 − x2
∫ x
dx = a 2 − x 2 − a ln
x

a2 − x2 a2 − x2 x
∫ x 2
dx = −
x
− sin −1
a

a2 − x2 a2 − x2 x
∫ x 2
dx = −
x
− sin −1
a

a2 − x2 a2 − x2 1 a + a2 − x2
∫ x3
dx = −
2 x2
+
2a
ln
x

dx x
∫ (a 2
−x )
2 3/ 2
=
a2 a2 − x2
xdx 1
∫ (a 2
−x )
2 3/ 2
=
a − x2
2
SECTION 23

x 2 dx x x
∫ (a − x )
2 2 3/ 2
=
a −x
2 2
− sin −1
a

x3 dx a2
∫ (a − x )
22 3/ 2
= a2 − x2 +
a2 − x2

dx 1 1 a + a2 − x2
∫ = −
x ( a 2 − x 2 )3 / 2 a 2 a 2 − x 2 a 3
ln
x

dx a2 − x2 x
∫ x (a − x )
2 2 2 3/ 2
= − 4
a x
+
a a2 − x2
4

dx 1 3 3 a + a2 − x2
∫ x (a − x )
3 2
2 3/ 2
=− + − 5 ln
2a 2 x 2 a 2 − x 2 2a 4 a 2 − x 2 2a x

x(a 2 − x 2 )3 / 2 3a 2 x a 2 − x 2 3 4 −1 x
∫ (a 2 − x 2 )3 / 2 dx =
4
+
8
+ a sin
8 a
( a 2 − x 2 )5 / 2
∫ x(a 2 − x 2 )3 / 2 dx = −
5

x ( a 2 − x 2 )5 / 2 a 2 x ( a 2 − x 2 )3 / 2 a 4 x a 2 − x 2 a 6 x
∫ x 2 (a 2 − x 2 )3 / 2 dx = −
6
+
24
+
16
+ sin −1
16 a
( a 2 − x 2 ) 7 / 2 a 2 ( a 2 − x 2 )5 / 2
∫ x3 (a 2 − x 2 )3 / 2 dx =
7
−
5

( a 2 − x 2 )3 / 2 ( a 2 − x 2 )3 / 2 a + a2 − x2
∫ x
dx =
3
+ a 2 a 2 − x 2 − a 3 ln
x

( a 2 − x 2 )3 / 2 (a 2 − x 2 )3 / 2 3 x a 2 − x 2 3 2 −1 x
∫ x2
dx = −
x
−
2
− a sin
2 a

( a 2 − x 2 )3 / 2 (a 2 − x 2 )3 / 2 3 a 2 − x 2 3a a + a 2 − x 2
∫ x3
dx = −
2 x2
−
2
+ ln
2 x
24 SECTION

x dx 1
∫ (a 2
=
− x 2 )( 2 n +1) / 2 (2n − 1)(a 2 − x 2 )( 2 n −1) / 2

x3 dx −1 a2
∫ (a − x )
2 2 ( 2 n +1) / 2
=
(2n − 3)(a − x )
2 2 ( 2 n − 3) / 2
+
(2n − 1)(a − x 2 )( 2 n−1) / 2
2

( a 2 − x 2 ) ( 2 n + 3) / 2
∫ x(a 2 − x 2 )( 2 n +1) / 2 dx = −
2n + 3

( a 2 − x 2 ) ( 2 n + 5 ) / 2 a 2 ( a 2 − x 2 ) ( 2 n + 3) / 2
∫ x3 (a 2 − x 2 )( 2 n +1) / 2 dx =
2n + 5
−
2n + 3
Με ax k + b

dx = 1 tan −1  x a  ,
∫ ax 2
+b ab
 b
 
ab > 0

= 1 ln b + x − ab ab < 0
2 − ab b − x − ab

dx = l ln ( x + l) 2 + l tan −1 2 x − l l= b
∫
3

ax3 + b 6b x 2 − lx + l 2 3b l 3 a

x dx 1 ln ( x + l) 2 + 1 tan −1 2 x − l l= b
∫
3
= −
ax3 + b 6 a l x 2 − lx + l 2 3a l l 3 a

x 2 dx
∫ = 1 ln(ax3 + b)
ax + b 3a
3

x3 dx
∫ = x−b dx
∫
ax3 + b a a ax3 + b

dx x + 2 dx
∫ (ax 3
=
+ b) 2 3b(ax3 + b) 3b ax3 + b ∫
x dx x2 x dx
∫ = + 1 ∫
(ax + b)
3 2
3b(ax + b) 3b ax3 + b
3
SECTION 25

x 2 dx 1
∫ (ax + b)
3 2
=−
3b(ax3 + b)

x3 dx x
∫ =− + 1 dx
∫
(ax3 + b) 2 3b(ax3 + b) 3b ax3 + b

3
dx = 1 ln 3x
∫ x(ax + b) 3b ax + b
3

dx x dx
∫ x (ax =− 1 −a ∫
2 3
+ b) bx b ax3 + b

dx =− 1 2 −a dx
∫ x (ax
3 3
+ b) 2bx b ax3 + b∫
3
dx 1 + 1 2 ln 3x
∫ x(ax 3
+ b) 2
=
3b(ax + b) 3b
3
ax + b

x n − k +1 (ax k + b) m +1 b(n − k + 1)
∫ x n (ax k + b) m dx =
a (km + n + 1)
−
a (km + n + 1)∫x n − k (ax k + b) m dx

x n +1 (ax k + b) m +1 a (km + k + n + 1) n + k
=
b(n + 1)
−
b(n + 1) ∫
x (ax k + b) m dx

Με ax2 + bx + c

Αν b2 = 4ac, τότε ax2 + bx + c = a(x + b/2a)2 και είναι προτιµότερο να αναχθεί το

ολοκλήρωµα σε άλλο απλούστερο πριν από τον υπολογισµό. Το ίδιο ισχύει και σε
άλλες ειδικές περιπτώσεις, όπου ένα από τα a, b, c είναι µηδέν.
 2 2ax + b
 tan −1 , b 2 < 4ac
 4 ac − b 2
4 ac − b 2


dx  1 2ax + b − b 2 − 4ac
∫ =  ln
ax 2 + bx + c  b 2 − 4ac 2ac + b + b 2 − 4ac
, b 2 > 4ac


 1 x − x1
 a ( x − x ) ln x − x , b 2 > 4ac
1 2 2

(x1, x2 είναι οι ρίζες της ax2 + bx + c = 0)

26 SECTION

x dx 1 b dx
∫ ax 2
=
+ bx + c 2a
ln ax 2 + bx + c −
2a ax 2 + bx + c ∫
x 2 dx x b b 2 − 2ac dx
∫ = −
ax + bx + c a 2a
2 2
ln ax 2
+ bx + c +
2a 2
ax + bx + c
2 ∫
dx 1 x2 b dx
∫ 2
= ln −
x(ax + bx + c) 2c ax + bx + c 2c ax + bx + c
2 2 ∫
dx b ax 2 + bx + c 1 b 2 − 2ac dx
∫ 2 2
=
x (ax + bx + c) 2c 2
ln
x 2
− +
cx 2c 2
ax + bx + c
2 ∫
dx 2ax + b 2a dx
∫ (ax 2
= +
+ bx + c) 2 (4ac − b 2 )(ax 2 + bx + c) 4ac − b 2 ∫ ax 2
+ bx + c

x dx bx + 2c b dx
∫ (ax 2
= +
+ bx + c) 2 (b 2 − 4ac)(ax 2 + bx + c) b 2 − 4ac ax 2 + bx + c ∫
x 2 dx (b 2 − 2ac) x + bc 2c dx
∫ (ax + bx + c)
2 2
= 2 2
+
a (4ac − b )(ax + bx + c) 4ac − b 2 ∫ ax 2
+ bx + c

dx 1 b dx 1 dx
∫ x(ax 2
= − ∫ +
+ bx + c) 2 2c(ax 2 + bx + c) 2c (ax 2 + bx + c) 2 c x(ax 2 + bx + c) ∫
dx −1 3a dx 2b dx
∫ x (ax
2 2
+ bx + c) 2
= 2
− 2 ∫
cx(ax + bx + c) c (ax + bx + c) 2
−
c x(ax + bx + c) 2
2 ∫
x n dx x n −1 c x n − 2 dx b x n −1 dx
∫ = − − ∫
ax 2 + bx + c (n − 1)a a ax 2 + bx + c a ax 2 + bx + c ∫
dx −1 b dx a dx
∫ x (ax
n 2
=
+ bx + c) (n − 1)cx n −1
−
c ∫x n −1 2
−
(ax + bx + c) c ∫x n−2
(ax + bx + c)
2

dx 2ax + b
∫ (ax 2
=
+ bx + c) n (n − 1)(4ac − b 2 )(ax 2 + bx + c) n −1
2(2n − 3)a dx
+ ∫
(n − 1)(4ac − b 2 ) (ax 2 + bx + c) n −1
SECTION 27

x m dx − x m −1
∫ (ax + bx + c)
2 n
=
(2n − m − 1)a (ax 2 + bx + c) n −1

(m − 1)c x m − 2 dx (n − m)b x m −1dx

+ ∫ − ∫
(2n − m − 1)a (ax 2 + bx + c) n (2n − m − 1)a (ax 2 + bx + c) n

dx 1
∫x m
(ax 2 + bx + c) n
=−
(m − 1)cx m −1 (ax 2 + bx + c) n −1
(m + 2n − 3)a dx (m + n − 2) dx
−
(m − 1)c ∫x m−2
(ax 2 + bx + c) 2
−
(m − 1)c ∫
x m −1 (ax 2 + bx + c) n

Με ρίζες

Αν b2 = 4ac ή ένα από τα a, b, c είναι µηδέν, ισχύει η ίδια παρατήρηση µε τα

ολοκληρώµατα µε ax2 + bx + c.

 1
 ln 2 a ax 2 + bx + c + 2ax + b a>0
 a

dx 1  2ax + b 
∫ =  sinh −1   a > 0, 4ac > b 2
ax + bx + c 
2 a  4ac − b 2 

a < 0, b > 4ac
2
 −1  2ax + b 
sin −1   
 −a  b 2 − 4ac   2ax + b < b − 4ac
2


xdx ax 2 + bx + c b dx
∫ ax + bx + c
2
=
a
−
2a ∫ ax + bx + c
2

x 2 dx 2ax − 3b 3b 2 − 4ac dx
∫ ax + bx + c
2
=
4a 2
ax 2
+ bx + c +
8a 2 ∫ ax + bx + c
2

 −1 2 c ax 2 + bx + c + bx + 2c
 ln c>0
 c x

dx  −1  bx + 2c 
∫ =
x ax 2 + bx + c  c
sinh −1 
 x 4ac − b 2 
 
c > 0, 4ac > b 2


 1  bx + 2c 
 sin −1  c < 0, b 2 > 4ac
 −c  x b 2 − 4ac 
 
28 SECTION

dx ax 2 + bx + c b dx
∫x 2
ax 2 + bx + c
=−
cx
−
2c ∫x ax 2 + bx + c

(2a + b) ax 2 + bx + c 4ac − b 2 dx
∫ ax 2 + bx + c dx =
4a
+
8a ∫ ax + bx + c
2

(ax 2 + bx + c)3 / 2 b(2ax + b)

∫ x ax 2 + bx + c dx =
3a
−
8a 2
ax 2 + bx + c

b(4ac − b 2 ) dx
−
16a 2 ∫ ax 2 + bx + c

6ax − 5b 5b 2 − 4ac
∫ x 2 ax 2 + bx + c dx =
24a 2
( ax 2
+ bx + c ) 3/ 2
+
16a 2 ∫ ax 2 + bx + cdx

ax 2 + bx + c b dx dx
∫ x
dx = ax 2 + bx + c +
2 ∫ ax + bx + c
2
+c ∫x ax + bx + c
2

ax 2 + bx + c ax 2 + bx + c dx b dx
∫ x 2
dx = −
x
+a ∫ ax + bx + c
2
+
2 ∫ ax + bx + c
2

dx 4ax + 2b
∫ (ax 2
+ bx + c) 3/ 2
=
(4ac − b 2 ) ax 2 + bx + c

xdx 2(bx + 2c)

∫ (ax 2
=
+ bx + c)3 / 2 (b 2 − 4ac) ax 2 + bx + c

x 2 dx (2b 2 − 4ac) x + 2bc 1 dx

∫ (ax + bx + c)
2 3/ 2
=
2 2
+
a (4ac − b ) ax + bx + c a ∫ ax + bx + c
2

dx 1 1 dx b dx
∫ x(ax 2
+ bx + c) 3/ 2
= + ∫ −
c ax + bx + c c x ax + bx + c 2c (ax + bx + c)
2 2 2 3/ 2 ∫
dx ax 2 + bx + c b 2 − 2ac dx
∫ x (ax + bx + c)
2 2 3/ 2
= −
c x ax + bx + c
2 2
+
2c 2
(ax + bx + c)3 / 2
2 ∫
3b dx
−
2c 2 ∫x ax + bx + c
2
SECTION 29

(2ax + b)(ax 2 + bx + c) n +1/ 2

∫ (ax 2 + bx + c) n +1/ 2 dx =
4(n + 1)a

(2n + 1)(4ac − b 2 )
+
8(n + 1)a ∫
(ax 2 + bx + c) n −1/ 2 dx

(ax 2 + bx + c) n +3 / 2 b
∫ x(ax 2 + bx + c) n +1/ 2 dx =
(2n + 3)a
−
2a ∫
(ax 2 + bx + c) n +1/ 2 dx

dx 2(2ax + b)
∫ (ax 2
+ bx + c) n +1 / 2
=
(2n − 1)(4ac − b 2 )(ax 2 + bx + c) n −1/ 2
8a (n − 1) dx
+ ∫
(2n − 1)(4ac − b ) (ax + bx + c) n −1/ 2
2 2

x dx −1
∫ (ax = − b ∫
dx
2
+ bx + c) n +1/ 2 (2n − 1)a (ax 2 + bx + c) n −1/ 2 2a (ax 2 + bx + c) n+1/ 2

dx 1
∫ x(ax 2
+ bx + c) n +1 / 2
=
(2n − 1)c(ax + bx + c) n −1/ 2
2

1 dx b dx
+ ∫
c x(ax + bx + c)
2 n −1 / 2
− ∫
2c (ax + bx + c) n +1/ 2
2

Με x3 + a3

dx 1 ( x + a)2 1 2x − a
∫ x +a
3 3
=
6a 2
ln
x − ax + a
2 2
+ 2
a 3
tan −1
a 3
xdx 1 x 2 − ax + a 2 1 2x − a
∫x 3
+a 3
=
6a
ln
( x + a)2
+
a 3
tan −1
a 3

x 2 dx 1
∫ = ln x3 + a 3
x3 + a3 3

x3 dx a ln ( x + a ) 2 − a tan −1 2 x − a
∫ x3 + a3
= x −
6 x 2 − ax + a 2 3 a 3
dx 1 x3
∫ =
x( x3 + a 3 ) 3a 3
ln
x3 + a3
30 SECTION

dx 1 1 x 2 − ax + a 2 1 2x − a
∫ x (x + a )
2 3 3
= − 3 − 4 ln
a x 6a ( x + a)2
− 4
a 3
tan −1
a 3

dx −1 − 1 ln ( x + a ) 2 − 1 tan −1 2 x − a
∫ =
x3 ( x3 + a 3 ) 2a 3 x 2 6a 5 x 2 − ax + a 2 a 5 3 a 3

dx x 1 ( x + a)2 2 2x − a
∫ (x + a )
3 3 2
= 3 3 3
+
3a ( x + a ) 9a 5
ln
x − ax + a
2 2
+ 5
3a 3
tan −1
a 3

xdx x2 1 x 2 − ax + a 2 1 2x − a
∫ (x + a )
3 3 2
= 3 3 +
3a ( x + a ) 18a
3 4
ln
( x + a)2
+ 4
3a 3
tan −1
a 3

x 2 dx −1
∫ =
( x + a 3 ) 2 3( x3 + a 3 )
3

x3 dx −x ( x + a)2
∫ = + 1 2 ln 2 + 1 tan −1 2 x − a
(x + a )
3 3 2
3( x + a ) 18a
3 3
x − ax + a 2 3 3a 2 a 3

dx 1 1 x3
∫ = +
x( x3 + a 3 ) 2 3a 3 ( x3 + a 3 ) 3a 6
ln
x3 + a3

dx −1 x2 4 xdx
∫ x (x + a )
2 3 3 2
= 6
− 6 3 3
− 6
a x 3a ( x + a ) 3a ∫x 3
+ a3

( x + a)2
∫
dx = −61 2 − 6 x3 − 5 8 ln 2 − 5 8 tan −1 2 x − a
x (x + a )
3 3
3 2
2a x 3a ( x + a ) 18a
3
x − ax + a 2
3 3a a 3

x n dx xn−2 x n −3 dx
∫ x +a
3 3
=
n−2
− a3 3 ∫
x + a3
dx −1 1 dx
∫ x (x
n 3
= −
+ a 3 ) a 3 (n − 1) x n −1 a 3 ∫x n −3
( x3 + a3 )

Με x4 ± a4

dx 1  x 2 + ax 2 + a 2  1 ax 2
∫ x +a
4 4
= 3 ln  2
4a 2  x − ax 2 + a 2
− 3
 2a 2
tan −1 2
x − a2
SECTION 31

x dx 1 x2
∫ x +a
4 4
= 2 tan −1 2
2a a

x 2 dx 1  x 2 − ax 2 + a 2  1 ax 2
∫ = ln
x 4 + a 4 4a 2  x 2 + ax 2 + a 2 −
 2a 2
tan −1 2
x − a2

x3 dx 1
∫ = ln ( x 4 + a 4 )
x4 + a4 4

dx 1  x4 
∫ = 4 ln  4
x ( x + a ) 4a
4 4 
 x + a4 

dx 1 1  x 2 − ax 2 + a 2  1 ax 2
∫ x (x + a )
2 4 4
= − 4
− ln 
a x 4a 2  x + ax 2 + a  2a 2
5 2 2  + 5 tan −1 2
x − a2
2
dx 1 1 −1 x
∫ x3 ( x 4 + a 4 )
= − −
2a 4 x 2 2a 6
tan
a2

dx 1 x−a 1 x
∫x 4
−a 4
= 3 ln
4a
− 3 tan −1
x + a 2a a

x dx 1 x2 − a2
∫ =
x 4 − a 4 4a 2
ln
x2 + a2

x 2 dx 1 x−a 1 x
∫ x −a
4 4
=
4 a
ln
x + a
+
2 a
tan −1
a

x3 dx 1
∫ = ln x 4 − a 4
x4 − a4 4

dx 1 x4 − a4
∫ 4 4
= 4 ln
x ( x − a ) 4a x4

dx 1 1 x−a 1 x
∫ x (x
2 4
= 4 + 5 ln
− a ) a x 4a
4
+ 5 tan −1
x + a 2a a

dx 1 1 x2 − a2
∫ = +
x 3 ( x 4 − a 4 ) 2a 4 x 2 4a 6
ln
x2 + a2
32 SECTION

Με x n ± a n

dx 1 xn
∫ =
x( x n + a n ) na n
ln
xn + an

x n −1dx 1
∫ = ln x n + a n
xn + an n

x m dx x m − n dx x m − n dx
∫ (x + a )
n n r
= ∫
(x + a )
n n r −1
− an
( x n + a n )r ∫
dx 1 dx 1 dx
∫x m
(x + a )
nn r
= n
a ∫x m
(x + a )
n n r −1
− n
a ∫x m−n
( x n + a n )r

dx 1 xn + an − an
∫x xn + an
=
n an
ln
xn + an + an

dx 1 xn − an
∫ n n
= n ln
x( x − a ) na xn

x n −1dx 1
∫x n
= ln x n − a n
− an n

x m dx x m − n dx x m − n dx
∫ ( x n − a n )r
= a n
∫
( x n − a n )r
+ ∫
( x n − a n ) r −1

dx 1 dx 1 dx
∫x m
(x − a )
nn r
= n
a ∫x m−n
(x − a )
n n r
− n
a ∫x m
( x − a n ) r −1
n

dx 2 an
∫x xn − an
=
n an
cos −1
xn

x p −1 dx m
(2k − 1) pp x + a cos[(2k − 1)p / 2m] 
∫ = 1
∑ sin tan −1  
x + a 2 m ma 2 m − p
2m
k =1 2m  a sin[(2k − 1)p / 2m] 
m
(2k − 1) pp  2 (2k − 1)p
− 1
∑ cos ln  x + 2ax cos + a 2 
2ma 2 m − p k =1 2m  2 m 
όπου 0 < p ≤ 2m.
SECTION 33

x p −1 dx
( )
m −1
1 kpp
∫ = ∑ cos ln x 2 − 2ax cos k p + a 2
x − a 2 m 2ma 2 m − p
2m
k =1 m m
m −1
kpp x − a cos(k p / m) 
− 1
2m− p ∑ sin tan −1  
ma k =1 m  a sin(k p / m) 

+ 1 {ln( x − a ) + (−1) p ln( x + a )}

2ma 2 m − p
όπου 0 < p ≤ 2m.
x p −1 dx 2(−1) p −1 m
2kpp x + a cos[2k p /(2m + 1)] 
∫ = ∑ sin tan −1  
x 2 m +1
+a 2 m +1
(2m + 1)a 2 m − p +1
k =1 2 m + 1  a sin[2k p /(2m + 1)] 

2(−1) p −1 2kpp
( )
m
− ∑ cos ln x 2 + 2ax cos 2k p + a 2
(2m + 1)a 2 m − p +1
k =1 2m + 1 2m + 1

(−1) p −1 ln( x + a )
+
(2m + 1)a 2 m − p +1

όπου 0 < p ≤ 2m + 1.
x p −1 dx m
2kpp x − a cos[2k p /(2m + 1)] 
∫ =− 2
2 m − p +1 ∑
sin tan −1 
x 2 m +1
−a 2 m +1
(2m + 1)a k =1 2 m + 1  a sin[2k p /(2m + 1)] 
m
2kpp  2 2 pp
+ 1
2 m − p +1 ∑
cos ln  x − 2ax cos + a 2 
(2m + 1)a k =1 2 m + 1  2 m + 1 
ln( x − a )
+
(2m + 1)a 2 m − p +1

όπου 0 < p ≤ 2m + 1.
Με sin ax

cos ax
∫ sin axdx = − a
sin ax − x cos ax
∫ x sin axdx = a2 a

∫x 2
a a ( a
2
sin axdx = 2 x2 sin ax + 23 − x cos ax )
34 SECTION

∫ x sin axdx = ( a ) ( )
3 3 x 2 − 6 sin ax + 6 x − x3 cos ax
2
a4 a3 a

sin ax dx = Si(ax) = ax − (ax)3 + (ax)5 − (ax)7 +

∫ x 3 ⋅ 3! 5 ⋅ 5! 7 ⋅ 7 !
sin ax dx = − sin ax + a cos ax dx
∫ x2 x ∫
x

dx 1 1 1 1 − cos ax 1 ax
∫ sin ax = a ln sin ax − cot ax = 2a ln 1 + cos ax = a ln tan 2
x dx  (ax)3 7(ax)5 31(ax)7 2(22 n −1 − 1) Bn (ax) 2 n +1 
∫ = 12 ax + + + + + + 
sin ax a  3 ⋅ 3! 3 ⋅ 5 ⋅ 5! 3 ⋅ 7 ⋅ 7 ! (2n + 1)! 

∫ sin 2
axdx = x − sin 2ax
2 4a
2

∫ x sin 2 axdx = x − x sin 2ax − cos 22ax

4 4a 8a

∫ ( 3 2
)
x 2 sin 2 ax dx = x − x − 1 3 sin 2ax − x cos 22 ax
6 4 a 8a 4a

∫ x sin ax dx = 8 − ( 4a − 8a ) sin 2ax − ( 8a )

4 3 2
3 2 x x 3x 3x − 3 4 cos 2ax
3 2
16a
3

∫ sin 3 axdx = − cos ax + cos ax

a 3a

∫ sin 4
axdx = 3 x − sin 2ax + sin 4ax
8 4a 32a
dx = − 1 cot ax
∫ sin 2
ax a

x dx
∫ sin = − x cot ax + 12 ln sin ax
2
ax a a
dx = − cos ax + 1 ln tan ax
∫ sin 3
ax 2a sin 2 ax 2a 2
SECTION 35

x dx x dx
∫ sin = − x cos ax − 1 +1 ∫
3
ax 2a sin 2 ax 2a 2 sin ax 2 sin ax

sin(a − b) x sin(a + b) x
∫ sin ax sin bx dx = 2( a − b )
−
2( a + b )
a ≠ ±b

∫ 1 − sin ax = a tan ( 4 + 2 )
dx 1 p ax

∫ 1 − sin ax = a tan ( 4 + 2 ) + a ( )
xdx x p ax 2 ln sin p − ax
2 4 2

∫ 1 + sin ax = − a tan ( 4 − 2 )
dx 1 p ax

∫ 1 + sin ax = − a tan ( 4 − 2 ) + a ( )
xdx x p ax 2 ln sin p + ax
2 4 2

dx
∫ (1 − sin ax) 2 2a 4 2 ( 6a )
= 1 tan p + ax + 1 tan 3 p + ax
4 2 ( )
dx
∫ (1 + sin ax) 2 2a 4 2 (
6a 4 2 )
= − 1 tan p − ax − 1 tan 3 p − ax ( )
 b tan ax + c
 2 tan −1 2 b2 > c2
 a b2 − c2 b − c2
2
dx 
∫ =
b + c sin ax  b tan ax + c − c 2 − b 2
 1 ln 2 b2 < c2
 a c 2
− b 2 ax
b tan + c + c 2 − b 2
 2

dx q cos ax
∫ (b + c sin ax) = + b dx
∫ b + c sin ax b ≠ ±c
2
a (b 2 − c 2 )(b + c sin ax) b 2 − c 2

tan −1 b + c tan ax
2 2
dx 1
∫ 2 2 2
=
b + c sin ax ab b 2 + c 2 b
36 SECTION

 1 −1 b − c tan ax
2 2

 ab b 2 − c 2 tan b2 > c2
dx b
∫ =
b − c sin ax 
2 2
ln c − b tan ax + b
2 2
1 b2 < c2
 2ab c 2 − b 2 c 2 − b 2 tan ax − b

x
∫ sin(ln x) dx = 2 [sin(ln x) − cos(ln x)]
1
∫ x sin( x ) dx = − 2 cos( x
2 2

x2 1
∫ x sin( x ) dx = − 2 cos( x ) + 2 sin( x )
3 2 2 2

n n −1
sin ax dx = − x cos ax + nx sin ax − n(n − 1) x n − 2 sin ax dx
∫x n
a a 2
a2 ∫
sin ax dx = − sin ax + a cos ax dx
∫ x n
(n − 1) x n −1 n − 1 x n −1 ∫
axdx = − sin
n −1
ax cos ax + n − 1 sin n − 2 axdx
∫ sin n
an n ∫
∫ sin
dx = − cos ax + n−2 dx ,
∫ n >1
n
ax a (n − 1)sin ax
n −1 n − 1 n−2
sin ax

xdx xdx
∫ sin =− x cos ax − 1 + n−2 ∫ , n>2
n
ax a (n − 1)sin n −1 ax a 2 (n − 1)(n − 2)sin n − 2 ax n − 1 sin n − 2 ax

Με ρίζες (K = 1 − k 2 sin 2 x )
sin x dx
∫ = − 1 sin −1 k cos x
1 + k sin x
2 k 2
1+ k2
sin x dx
∫ = − 1 ln ( k cos x + K )
K k

(sin x) 1 + k 2 sin 2 x dx = − cos x 1 + k 2 sin 2 x − 1 + k sin −1 k cos x

2

∫ 2 2k 1+ k2
SECTION 37

1 1 − k 2 ln K + k cos x
∫ K sin x dx = − 2 K cos x − 2k
( )

= 1 ln 1 + k sin x − cos x
2 2
dx
∫ (sin x) 1 + k 2 sin 2 x 2 1 + k 2 sin 2 x + cos x

dx 1 K + cos x
∫ K sin x = − 2 ln K − cos x
K 1 K + cos x
∫ sin x dx = 2 ln K − cos x + k ln ( K + k cos x )
sin x dx
∫ = cos x
K3 (k 2 − 1) K

Με cos ax

sin ax
∫ cos axdx = a
cos ax + x sin ax
∫ x cos axdx = a2 a

∫
2
(
x 2 cos axdx = 2 x2 cos ax + x − 23 sin ax
a a a )
∫ a
2
( a
3
)
x3 cos axdx = 3 x2 − 64 cos ax + x − 6 x3 sin ax
a a ( )
cos ax dx = ln x − (ax) 2 + (ax) 4 − (ax)6 +
∫ x 2 ⋅ 2! 4 ⋅ 4! 6 ⋅ 6!
cos ax dx = − cos ax − a sin ax dx
∫ x2 x x ∫
cos ax dx = − cos ax + a sin ax − a 2 cos ax dx
∫ x3 2 x2 2x 2 ∫ x

∫ cos ax = a ln cos ax + tan ax = a ln tan ( 4 + 2 ) = 2a ln 1 − sin ax

dx 1 1 1 p ax 1 1 + sin ax
38 SECTION

x dx 2 2 4 4 6 En a 2 n x 2 n + 2
∫ = x + a x + 5a x + + +
cos ax 2 8 144 (2n + 2)(2n)!

x 2 dx x3 a 2 x5 5a 4 x 7 61a 6 x9 En −1a 2 n − 2 x 2 n +1
∫ = + +
cos ax 3 5 ⋅ 2! 7 ⋅ 4!
+
9 ⋅ 6!
+ +
(2n + 1)(2n − 2)!

∫ cos 2
axdx = x + sin 2ax
2 4a
2

∫ x cos 2 axdx = x + x sin 2ax + cos 22ax

4 4a 8a

∫ ( 3 2
)
x 2 cos 2 ax dx = x + x − 1 3 sin 2ax + x cos 22 ax
6 4 a 8a 4a

∫ x cos ax dx = 8 + ( 4a − 8a ) sin 2ax + ( 8a )

4 3 2
3 2 x x 3x 3x − 3 4 cos 2ax
3 2
16a
3

∫ cos3 axdx = sin ax − sin ax

a 3a

∫ cos 4
axdx = 3 x + sin 2ax + sin 4ax
8 4a 32a
dx = tan ax
∫ cos 2
ax a

x dx x sin ax − 1 x dx
∫ cos ax = 2a cos +1 ∫
3 2
ax 2a 2 cos ax 2 cos ax

∫ cos ax = 2a cos ax + 2a ln tan ( 4 + 2 )

dx sin ax 1 p ax
3 2

sin(a − b) x sin(a + b) x
∫ cos ax cos bx dx = 2( a − b )
+
2( a + b )
a ≠ ±b

dx 1 ax
∫ 1 − cos ax = − a cot 2
xdx x ax 2 ln sin ax
∫ 1 − cos ax = − a cot 2 + a 2 2
SECTION 39

dx 1 ax
∫ 1 + cos ax = a tan 2
x dx x ax 2 ln cos ax
∫ 1 + cos ax = a tan 2 + a 2 2

dx = − 1 cot ax − 1 cot 3 ax
∫ (1 − cos ax) 2 2a 2 6a 2

dx = 1 tan ax + 1 tan 3 ax
∫ (1 + cos ax) 2 2a 2 6a 2

 2 −1  b − c ax 
 a b 2 − c 2 tan  b + c tan 2  , b2 > c2

dx 
∫ =
b + c cos ax 
1
 tan ax + c + b 
 2 c − b ,
 a c 2 − b 2 ln  b2 < c2
 tan −ax c + b 
  2 c−b 

dx d sin ax + c dx
∫ (c + d cos ax) 2
=−
a (c 2 − d 2 )(c + d cos ax) c 2 − d 2 ∫ c + d cos ax , c ≠ ±d

dx 1 tan −1 c tan ax ,
∫c 2 2 2
=
+ d cos ax ac c + d
2 2
c2 + d 2
c>0

 1 tan −1 c tan ax c2 > d 2

 ac c − d
2 2
c2 − d 2
dx 
∫ =
c 2 − d 2 cos 2 ax 
ln c tann ax − d − c
2 2
1 c2 < d 2
 2ac d 2 − c 2 c tan ax + d − c 2
2

x
∫ cos(ln x) dx = 2 [sin(ln x) + cos(ln x)]
1
∫ x cos( x ) dx = − 2 sin( x )
2 2

∫ x3 cos( x 2 ) dx = − x sin( x 2 ) + 1 cos( x 2 )

2 2
40 SECTION

m m −1 m(m − 1) m − 2
∫ x m cos axdx = x sin ax + mx 2 cos ax − x cos axdx ∫
a a a2
cos ax dx = − cos ax − a sin ax dx
∫ xn (n − 1) x n −1 n − 1 x n −1 ∫
cos n axdx = sin ax cos
n −1
ax + n − 1 cos n − 2 axdx
∫ an n ∫
∫ cos
dx = sin ax + n−2 dx
∫
n
ax a (n − 1) cos n −1 ax n − 1 cos n − 2 ax

xdx xdx
∫ cos = x sin ax − 2 1 + n−2 ∫
n
ax a (n − 1) cos ax a (n − 1)(n − 2) cos ax
n −1 n−2 n − 1 cos n − 2 ax

Με sin ax και cos ax

sin 2 ax
∫ sin ax cos axdx = 2a

cos(a − b) x cos(a + b) x
∫ sin ax cos bx dx = − 2(a − b)
−
2(a + b)
, a ≠ ±b

n +1

∫ sin n
ax cos ax dx = sin ax , n ≠ −1
(n + 1)a
n +1

∫ sin ax cos n ax dx = − cos ax , n ≠ −1

(n + 1)a

∫ sin 2
ax cos 2 axdx = x − sin 4ax
8 32a
dx 1
∫ sin ax cos ax = a ln tan ax
∫ sin 2
dx = 1 ln tan p + ax − 1
ax cos ax a 4 2 a sin ax( )
dx = 1 ln tan ax + 1
∫ sin ax cos 2
ax a 2 a cos ax
SECTION 41

dx = − 2 cot 2ax
∫ sin 2 2
ax cos ax a

∫
sin 2 ax dx = − sin ax + 1 ln tan ax + p
cos ax a a 2 4 ( )
cos 2 ax dx = cos ax + 1 ln tan ax
∫ sin ax a a 2

sin ax 1
∫ cos ax = a cos ax
2

cos ax 1
∫ sin ax = − a sin ax
2

∫ cos ax(1 ± sin ax) = ∓ 2a(1 ± sin ax) + 2a ln tan ( 2 + 4 )

dx 1 1 ax p

dx 1 1 ax
∫ sin ax(1 ± cos ax) = ± 2a(1 ± cos ax) + 2a ln tan 2
dx
∫ sin ax ± cos ax = a
1 ln tan ax ± p
2 2 8 ( )
dx 1 ax
∫ 1 + sin ax + cos ax = a ln 1 + tan 2
tan ax
dx 1
∫ = ln 2
1 + sin ax − cos ax a 1 + tan ax
2
sin axdx x 1
∫ sin ax ± cos ax = 2 ∓ 2a ln sin ax ± cos ax
cos axdx x 1
∫ sin ax ± cos ax = ± 2 + 2a ln sin ax ± cos ax
dx
∫ (sin ax ± cos ax) 2
= 1 tan ax ∓ p
2a 4 ( )
42 SECTION

sin axdx 1
∫ p + q cos ax = − aq ln p + q cos ax
cos ax dx 1
∫ b + c sin ax = ac ln b + c sin ax
sin ax dx 1
∫ =
(b + c cos ax) n ac(n − 1)(b + c cos ax) n −1

cos axdx 1
∫ (b + c sin ax) n
=−
ac(n − 1)(b + c sin ax) n −1

dx 1  ax + tan −1 (c / b) 
∫ =
b sin ax + c cos ax a b 2 + c 2
ln tan 
 2 


sin x dx
∫ a sin x + b cos x = a 2
1
+ b2  ( )
 ax − b ln sin x + tan −1 b 
a 

cos x dx
∫ a sin x + b cos x = a 2
1
+ b2  ( )
bx + a ln sin x + tan −1 b 
a 

 2 tan −1  b + (d − c) tan(ax / 2)  , c ≠ d, D > 0

a D  
 D 

 1 b − − D + (d − c) tan(ax / 2)
 ln , c ≠ d, D < 0
dx  a − D b + − D + (d − c) tan(ax / 2)
∫ =
b sin ax + c cos ax + d 
1 ax
 ab ln c + b tan 2 , c = d, b ≠ 0


 −2 b + (d − c) tan ax  ,
−1
D=0
 a  2 
[ D = d 2 − b2 − c2 ]

∫b 2
dx = 1 tan −1 b tan ax
sin 2 ax + c 2 cos 2 ax abc c ( )
∫b
dx = 1 ln b tan ax − c
2
sin ax − c cos ax 2abc b tan ax + c
2 2 2
SECTION 43

− sin m −1 ax cos n +1 ax + m − 1 sin m − 2 ax cos n axdx


 a ( m + n) m+n ∫
∫ sin m ax cos n axdx = 
sin m +1 ax cos n −1 ax + n − 1 sin m ax cos n − 2 axdx
 a ( m + n) m+n ∫
 sin m −1 ax m − 1 sin m − 2 ax dx,

n −1
− ∫
 a (n − 1) cos ax n − 1 cos n − 2 ax n ≠1

sin ax dx = 
m
sin m +1 ax − m − n + 2 sinn − 2ax dx,
m

∫ n
cos ax

 a (n − 1) cos ax
n −1 n −1 ∫
cos ax
n ≠1


− sin m −1 ax m − 1 sin m − 2 ax dx,
 + ∫
 a (m − n) cos n −1 ax m − n cos n ax
m≠n

 cos m −1 ax m − 1 cos m − 2 ax
− − ∫
 a (n − 1)sin ax n − 1 sin n − 2 ax dx,

n −1
n ≠1

m
cos ax  cos m +1 ax m − n + 2 cos m ax
∫ sin n ax
dx =  −
 a (n − 1)sin ax
n −1
−
n −1 ∫
sin n − 2 ax
dx, n ≠1


 cos m −1 ax m − 1 cos m − 2 ax
+ ∫
 a (m − n)sin n −1 ax m − n sin n ax
dx, m≠n

 1 m+n−2 dx
dx
 a (n − 1)sin m −1 ax cos n −1 ax

+
n − 1 sin m ∫
ax cos n−2
ax
, n >1

∫ =
sin m ax cos n ax  −1 m+n−2 dx
 a (m − 1)sin m −1 ax cos n −1 ax + m − 1 m−2∫
sin ax cos n ax
, m >1

Με ρίζες (Κ = 1 − k 2 sin 2 x )
sin x K + 1 sin −1 (k sin x)
∫ K cos x dx = 2 2k

K dx = 1 − k 2 ln K + 1 − k 2 sin x + k sin −1 (k sin x)

∫ cos x 2 K − 1 − k 2 sin x
1 K3
∫ K sin x cos x dx = − 3k 2
44 SECTION

dx = 1 ln 1 − K + 1 − k ln K + 1 − k
2 2
K
∫ sin x cos x 2 1+ K 2 K − 1− k2
cos x dx = 1 tan −1 k sin x = 1 sin −1 (k sin x)
∫ K k K k

dx = −1 ln K − 1 − k 2 sin x
∫ K cos x 2 1 − k 2 K + 1 − k 2 sin x

sin x cos x dx = − 1 K
∫ K k2

dx 1 1− K 1 ln K + 1 − k
2

∫ K sin x cos x = 2 ln 1 + K + 2 1− k2 K − 1− k2
cos x dx sin x
∫ K3
=
K

sin x cos x dx = 1 K
∫ K3 k2

∫ (cos x) 2 2k (
1 + k 2 sin 2 x dx = sin x 1 + k 2 sin 2 x + 1 ln k sin x + 1 + k 2 sin 2 x )

∫
cos x dx
1 + k 2 sin 2 x
(
= 1 ln k sin x + 1 + k 2 sin 2 x
k )

ln 1 + k sin x + 1 + k sin x
2 2 2
dx 1
∫ =
(cos x) 1 + k 2 sin 2 x 2 1 + k 2 1 + k 2 sin 2 x − 1 + k 2 sin x

Με tan ax

1
∫ tan axdx = − a ln cos ax
∫ tan 2
axdx = tan ax − x
a
2

∫ tan 3 axdx = tan ax + 1 ln cos ax

2a a
SECTION 45

dx = 1 ln tan ax
∫ tan ax cos 2
ax a
dx 1
∫ tan ax = a ln sin ax
3 3 5 5 7 22 n (22 n − 1) Bn a 2 n −1 x 2 n +1
∫ x tan ax dx = ax + a x + 2a x + + + , x<p
3 15 105 (2n + 1)! 2

tan ax dx = ax + a 3 x3 + 2a 5 x5 + 22 n (22 n − 1) Bn a 2 n −1 x 2 n −1
∫ + + , x<p
x 3 75 (2n − 1)(2n)! 2
2

∫ x tan 2
axdx = x tan ax + 12 ln cos ax − x
a a 2

dx cos ax dx bx + c
∫ b + c tan ax = ∫ b cos ax + c sin ax = b 2
+ c 2 a (b 2 + c 2 )
ln c sin ax + b cos ax

n −1

∫ tan n ax dx = tan ax − tan n − 2 ax dx,

∫ n ≠1
(n − 1)a

tan n ax dx = tan n +1 ax
∫ cos 2
ax (n + 1)a

tan x dx
ln 1 ± k sin x + 1 ± k
2 2 2
1
∫ 1 ± k 2 sin 2 x
=
2 1± k2 1 ± k 2 sin 2 x − 1 ± k 2
Με cotax

1
∫ cot axdx = a ln sin ax
∫ cot 2
axdx = − cot ax − x
a
2

∫ cot 3 ax dx = − cot ax − 1 ln sin ax

2a a
dx = − 1 ln cot ax
∫ sin 2
ax cot ax a
46 SECTION

dx 1
∫ cot ax = − a ln cos ax
3 3 5 22 n Bn a 2 n −1 x 2 n +1
∫ x cot ax dx = x − ax − a x − − −
a 9 225 (2n + 1)!

cot ax dx = − 1 − ax − (ax)3 − 22 n Bn (ax) 2 n −1

∫ x ax 3 135
−
(2n − 1)(2n)!
−

∫ x cot 2 ax dx = − x cot ax + 12 ln sin ax − x

a a 2

dx sin x dx bx − c
∫ b + c cot ax = ∫ b sin x + c cos x = b 2
+c 2
a (b + c 2 )
2
ln b sin ax + c cos ax

n −1

∫ cot n
axdx = − cot ax − cot n − 2 axdx
∫
(n − 1)a

cot n ax dx = − cot n +1 ax
∫ sin 2 ax (n + 1)a

cot x dx
= 1 ln 1 − 1 ± k sin x
2 2

∫ 1 ± k sin x 2 1 + 1 ± k sin 2 x
2 2 2

Με αντίστροφες τριγωνοµετρικές συναρτήσεις

x dx = x sin −1 x + a 2 − x 2
∫ sin −1
a a

∫ x sin −1
a 2( 4 )
x dx = x 2 − a 2 sin −1 x + x a 2 − x 2
a 4

3 ( x 2 + 2a 2 ) a 2 − x 2
∫ x 2 sin −1 x dx = x sin −1 x +
a 3 a 9

∫ a 4
4

32
4
(
x3 sin −1 x dx = x − 3a sin −1 x +
a )
(2 x3 + 3 xa 2 ) a 2 − x 2
32

sin −1 ( x / a ) ( x / a )3 1 ⋅ 3( x / a )5 1 ⋅ 3 ⋅ 5( x / a )7
∫ dx = x + + + + , x <a
x a 2 ⋅3⋅3 2 ⋅ 4 ⋅5⋅5 2⋅4⋅6⋅7⋅7
SECTION 47

sin −1 ( x / a ) sin −1 ( x / a ) 1 a + a 2 − x 2
∫ x2
dx = −
x
− ln
a x

sin −1 ( x / a ) −1 sin −1 x − a 2 − x 2
∫ x3
dx =
2 x2 a 2a 2 x

∫( ) ( ) − 2x + 2
2 2
sin −1 x dx = x sin −1 x a 2 − x 2 − 2 x + 2 a 2 − x 2 sin −1 x
a a a

x dx = x cos −1 x − a 2 − x 2
∫ cos −1
a a

∫ x cos −1
a 2 (4 )
x dx = x 2 − a 2 cos −1 x − x a 2 − x 2
a 4

3 ( x2 + a2 ) a2 − x2
∫ x 2 cos −1 x dx = x cos −1 x −
a 3 a 9

∫ a 4
4

32
4
(
x3 cos −1 x dx = x − 3a cos −1 x −
a )
(2 x3 + 3 xa 2 ) a 2 − x 2
32

cos −1 ( x / a ) sin −1 ( x / a )
∫ dx = p ln x − ∫ dx
x 2 x

cos −1 ( x / a ) cos −1 ( x / a ) 1 a + a 2 − x 2
∫ x2
dx = −
x
+ ln
a x

cos −1 ( x / a ) −1 cos −1 x + a 2 − x 2
∫ x3
dx =
2 x2 a 2a 2 x

∫( ) ( ) − 2x − 2
2 2
cos −1 x dx = x cos −1 x a 2 − x 2 cos −1 x
a a a

x dx = x tan −1 x − a ln( x 2 + a 2 )
∫ tan −1
a a 2
x dx = 1 ( x 2 + a 2 ) tan −1 x − ax
∫ x tan −1
a 2 a 2
3 2 3

∫x 2
tan −1 x dx = x tan −1 x − ax + a ln( x 2 + a 2 )
a 3 a 6 6
48 SECTION

tan −1 x dx = x − a tan −1 x − ax + a x
4 4 3 3

∫x 3
a 4 a 12 4

 x ( x / a )3 ( x / a )5 ( x / a ) 7 x ≤1
 a − 32 + 52 − 7 2 + a
tan −1 ( x / a ) 
∫ x
dx = 
 p (a / x) a − ( a / x )3 + ( a / x )5 − ( a / x ) 7 + x >1
 2 a / x ln x +
x 32 52 72 a

∫
tan −1 ( x / a )
x 2 x a 2a (
dx = − 1 tan −1 x − 1 ln x +2 a
2

x
2
)
∫
tan −1 ( x / a )
x 3 (
2x 2a )
dx = − 1 2 + 1 2 tan −1 x − 1
a 2ax

x dx = x cot −1 x + a ln( x 2 + a 2 )
∫ cot −1
a a 2
x dx = 1 ( x 2 + a 2 ) cot −1 x + ax
∫ x cot −1
a 2 a 2
3 2 3

∫ x 2 cot −1 x dx = x cot −1 x + ax − a ln( x 2 + a 2 )

a 3 a 6 6

x3 cot −1 x dx = x − a cot −1 x + ax − a x
4 4 3 3

∫ a 4 a 12 4

cot −1 ( x / a ) tan −1 ( x / a )
∫ dx = p ln x − ∫ dx
x 2 x

∫
cot −1 ( x / a )
x 2
dx = −
cot −1 ( x / a ) 1
x
+
2a (
ln x +2 a
2

x
2
)
cot −1 ( x / a )
∫ dx = −12 cot −1 x + 1 + 1 2 tan −1 x
x3 2x a 2ax 2a a
n +1
x n sin −1 x dx = x sin −1 x − 1 x n +1 dx
∫ a n +1 a n +1 ∫ a2 − x2
n ≠ −1

n +1
x n cos −1 x dx = x cos −1 x + 1 x n +1 dx
∫ a n +1 a n +1 ∫ a2 − x2
n ≠ −1
SECTION 49

n +1
tan −1 x dx = x tan −1 x − a x n +1 dx
∫x n
a n +1 a n + 1 x + a2
2 ∫ n ≠ −1

n +1
cot −1 x dx = x cot −1 x + a x n +1 dx
∫x n
a n +1 a n + 1 x + a2
2 ∫ n ≠ −1

Με e ax
ax

∫ e ax dx = e
a
x ln a x

∫ a x dx = e x ln a dx = e
∫ = a
ln a ln a

( )
ax

∫ xe ax dx = e x − 1
a a

( )
ax

∫ x 2 e ax dx = e x 2 − 2 x + 22
a a a

∫x e 3 ax
ax

a a
2
(
dx = e x3 − 3 x + 6 x2 − 63
a a )
e ax dx = ln x + ax + (ax) 2 + (ax)3 +
∫ x 1 ⋅ 1! 2 ⋅ 2! 3 ⋅ 3!
dx = x − 1 ln b + ce ax
∫ b + ce ax b ab

dx = x2 + 1 − 1 ln(b + ce ax )
∫ (b + ce ax 2
) b ab(b + ce ax ) ab 2

 1 tan −1  b e ax  bc > 0
 a bc  c 
dx   
∫ be ax + ce − ax
=
 1  e ax − −c / b 
ln
 2a −bc  e ax + −c / b  bc < 0

e ax (a sin bx − b cos bx)

∫ e ax sin bxdx =
a 2 + b2
50 SECTION

( )
ax

∫e ax
sin 2 x dx = 4e a sin 2 x − 2 sin x cos x + 2
a +4 a

e ax (a cos bx + b sin bx)

∫ e ax cos bxdx =
a 2 + b2

( )
ax

∫ e ax cos 2 x dx = 4e a cos 2 x + 2 sin x cos x + 2

a +4 a

xe ax (a sin bx − b cos bx) e ax {(a 2 − b 2 )sin bx − 2ab cos bx}

∫ xe ax sin bxdx =
a 2 + b2
−
(a 2 + b 2 )2

xe ax (a cos bx + b sin bx) e ax {(a 2 − b 2 ) cos bx − 2ab sin bx}

∫ xe ax cos bxdx =
a 2 + b2
−
(a 2 + b 2 )2
ax ax

∫ e ax ln xdx = e ln x − 1 e dx ∫
a a x
n ax

∫ x n e ax dx = x e − n x n −1e ax dx
∫
a a
ax
 n −1 n(n − 1) x n − 2 (−1) n n ! 
= e  x n − nx + − [n = θετικός ακέραιος]
a  a a2 a n 

e ax dx = − e ax + a e ax dx
∫ x n
(n − 1) x n −1 ∫
n − 1 x n −1

ax n −1 n(n − 1)b 2 ax n − 2
∫ e ax sin n bxdx = e 2sin 2 bx ( a sin bx − nb cos bx ) + ∫
e sin bxdx
a + n b2 a 2 + n 2b 2
ax n −1 n(n − 1)b 2 ax
∫ e ax cos n bxdx = e 2cos 2 bx ( a cos bx + nb sin bx ) + ∫
e cos n − 2 bxdx
a + n b2 a 2 + n 2b 2

 1 b + ce ax − b ,
ln b>0
dx  a b b + ce ax + b
∫ b + ce ax
=
 2 tan −1 b + ce ax , b<0
 a −b −b
SECTION 51

Με lnx (x > 0)

∫ ln x dx = x ln x − x
∫ x ln x dx = 2 (
x 2 ln x − 1
2 )
( )
3

∫x 2
ln x dx = x ln x − 1
3 3

ln x dx = 1 ln 2 x
∫ x 2
ln x dx = − ln x − 1
∫x 2 x 2

∫ ln 2
x dx = x ln 2 x − 2 x ln x + 2 x

∫ ln( x 2
+ a 2 ) dx = x ln( x 2 + a 2 ) − 2 x + 2a tan −1 x
a

∫ ln x 2
− a 2 dx = x ln x 2 − a 2 − 2 x + a ln x + a
x−a

∫ x ln x 2
± a 2 dx = 1 [( x 2 ± a 2 ) ln x 2 ± a 2 − x 2 ]
2

dx ln 2 x ln 3 x
∫ ln x = ln(ln x) + ln x + 2 ⋅ 2! + 3 ⋅ 3! +
dx
∫ x ln x = ln ln x
1 1
∫ sin(ln x) dx = 2 x sin(ln x) − 2 x cos(ln x)
1 1
∫ cos(ln x) dx = 2 x sin(ln x) + 2 x cos(ln x)
( )
n +1

∫ x n ln x dx = x ln x − 1 , n ≠ −1
n +1 n +1
52 SECTION

n +1 n +1 n +1

∫x n
ln 2 x = x ln 2 x − 2 x 2 ln x + 2 x 3 , n ≠ −1
n +1 (n + 1) (n + 1)

x n dx (n + 1) 2 ln 2 x (n + 1)3 ln 3 x
∫ ln x
= ln ln x + (n + 1) ln x +
2 ⋅ 2!
+
3 ⋅ 3!
+

∫ ln n
∫
x dx = x ln n x − n ln n −1 x dx

ln n x dx ln n +1 x
∫ x
=
n +1
, n ≠ −1

m +1 n

∫ x m ln n x dx = x ln x − n x m ln n −1 x dx,∫ m ≠ −1, n ≠ −1
m +1 m +1

x n +1 ln( x 2 ± a 2 ) 2 x n + 2 dx,
∫ x n ln( x 2 ± a 2 ) dx =
n +1 ∫
n + 1 x ± a2
2
n ≠ −1

∫ ln ( x + ) (
x 2 ± a 2 dx = x ln x + x 2 ± a 2 − x 2 ± a 2)

∫ ( 2
2
)
4
2
( ) (
x ln x + x 2 ± a 2 dx = x ± a ln x + x 2 ± a 2 − x x 2 ± a 2
4 )
Με sinh ax

cosh ax
∫ sinh ax dx = a
x cosh ax − sinh ax
∫ x sinh ax dx = a a2

∫
2
( )
x 2 sinh ax dx = x + 23 cosh ax − 2 x2 sinh ax
a a a

sinh ax dx = ax + (ax)3 + (ax)5 + (ax)7 +

∫ x 3 ⋅ 3! 5 ⋅ 5! 7 ⋅ 7 !
sinh ax dx = − sinh ax + a cosh ax dx
∫ x2 x x ∫
SECTION 53

dx 1 ax
∫ sinh ax = a ln tanh 2
x dx 3 3 5 2(−1) n (22 n − 1) Bn a 2 n −1 x 2 n +1
∫ = x − ax + 7 a x − + +
sinh ax a 3 ⋅ 3! 3 ⋅ 5 ⋅ 5! (2n + 1)!

∫ sinh 2
ax dx = sinh 2ax − x
4a 2
2

∫ x sinh 2 ax dx = x sinh 2ax − cos 22ax − x

4a 8a 4

dx = − coth ax
∫ sinh 2
ax a

x dx
∫ sinh = − x coth ax + 12 ln sinh ax
2
ax a a

sinh(a + b) x sinh(a − b) x
∫ sinh ax sinh bx dx = 2( a + b )
−
2( a − b )
, a ≠ ±b

1 ( a cosh ax sin bx − b sinh ax cos bx)

∫ sinh ax sin bx dx = a 2
+ b2

1 (a cosh ax cos bx + b sinh ax sin bx)

∫ sinh ax cos bx dx = a 2
+ b2

ln ce + b − b + c
ax 2 2
dx 1
∫ =
b + c sinh ax a b 2 + c 2 ce ax + b + b 2 + c 2

dx c cosh ax + b dx
∫ (b + c sinh ax) 2
=−
a (b 2 + c 2 )(b + c sinh ax) b 2 + c 2 ∫ b + c sinh ax
 1 c 2 − b 2 tanh ax
 ab c 2 − b 2 tan −1
b2 < c2
 b
dx
∫ 2 2 2
=
b + c sinh ax 

1  b + b 2 − c 2 tanh ax 
 ab b 2 − c 2 ln  b − b 2 − c 2 tanh ax  b2 > c2
  
54 SECTION

ln b + b + c tanh ax
2 2
dx 1
∫ 2 22
=
b − c sinh ax 2ab b 2 + c 2 b − b 2 + c 2 tanh ax
n

∫x n
sinh ax dx = x cosh ax − n x n −1 cosh ax dx
∫
a a

sinh n ax dx = sinh
n −1
ax cosh ax − n − 1 sinh n − 2 ax dx
∫ an n ∫
sinh ax dx = − sinh ax + a cosh ax dx
∫ xn (n − 1) x n −1 n − 1 x n −1 ∫
∫ sinh
dx =− cosh ax − n−2 dx
∫ , n >1
n
ax a (n − 1)sinh n −1 ax n − 1 sinh n − 2 ax

xdx
∫ sinh =− x cosh ax − 1 − n−2 xdx
∫
n
ax a (n − 1)sinh n −1 ax a 2 (n − 1)(n − 2)sinh n − 2 ax n − 1 sinh n − 2 ax

Με cosh ax

sinh ax
∫ cosh axdx = x
x sinh ax − cosh ax
∫ x cosh axdx = a a2

∫ x 2 cosh axdx = − 2 x cosh

a2 a a3 (
ax + x 2 + 2 sinh ax
)
cosh ax dx = ln x + (ax) 2 + (ax) 4 + (ax)6 +
∫ x 2 ⋅ 2! 4 ⋅ 4! 6 ⋅ 6!
cosh ax dx = − cosh ax + a sinh ax dx
∫ x2 x x ∫
dx 2
∫ cosh ax = a tan −1
e ax

x dx 2 2 4 4 6 4 6 (−1) n En a 2 n x 2 n + 2
∫ = x − a x + 5a x − 61a x + + + x<p
cosh ax 2 4 ⋅ 2! 6 ⋅ 4! 8 ⋅ 6! (2n + 2)(2n)! 2
SECTION 55

∫ cosh 2
ax dx = x + sinh 2ax
2 4
2

∫ x cosh 2 ax dx = x sinh 2ax − cosh 22 ax + x

4a 8a 4

dx = tanh ax
∫ cosh 2
ax a

x dx
∫ cosh = x tanh ax − 12 ln(cosh ax)
2
ax a a

sinh(a − b) x sinh(a + b) x
∫ cosh ax cosh bx dx = 2( a − b )
+
2( a + b )
, a ≠ ±b

a sinh ax sin bx − b cosh ax cos bx

∫ cosh ax sin bx dx = a 2 + b2

a sinh ax cos bx + b cosh ax sin bx

∫ cosh ax cos bx dx = a 2 + b2

dx 1 ax
∫ cosh ax + 1 = a tanh 2
dx 1 ax
∫ cosh ax − 1 = − a coth 2
x dx x
∫ cosh ax + 1 = a tanh 2 − a
ax
(
2 ln cosh ax
2 2 )
∫
x dx
cosh ax − 1
= − x coth ax + 22 ln sinh ax
a 2 a 2 ( )
dx = 1 tanh ax − 1 tanh 3 ax
∫ (cosh ax + 1) 2 2a 2 6a 2

dx = 1 coth ax − 1 coth 3 ax
∫ (cosh ax − 1) 2 2a 2 6a 2
56 SECTION

 1  ce ax + b − b 2 − c 2 
ln
 a b 2 − c 2  ce ax + b + b 2 − c 2  b2 > c2
dx   
∫ =
b + c cosh ax 
2 −1 ce + b
ax
 tan b2 < c2
a c2 − b2 c2 − b2

 1 b tanh ax + b 2 + c 2
 2ab b 2 + c 2 ln b tanh ax − b 2 + c 2
dx 
∫ 2 2
=
b + c cosh ax 
2
1 −1 b tanh ax
 ab b 2 + c 2 tanh b2 + c2

 1 b tanh ax + b 2 − c 2
 2ab b 2 − c 2 ln b tanh ax − b 2 − c 2 b2 > c2
dx 
∫ =
b 2 − c 2 cosh 2 ax  −1 −1 b tanh ax
 ab c 2 − b 2 tan b2 < c2
c2 − b2
n

∫ x n cosh ax dx = x sinh ax − n x n −1 sinh ax dx

∫
a a

ax dx = cosh
n −1
ax sinh ax + n − 1 cosh n − 2 ax dx
∫ cosh n
an n ∫
cosh ax dx = − cosh ax + a sinh ax dx
∫ x n
(n − 1) x n −1 n − 1 x n −1 ∫
∫ cosh
dx = sinh ax + n−2 dx
∫ ,
n
ax a (n − 1) cosh ax n − 1 cosh n − 2 ax
n −1

x dx x dx
∫ cosh = x sinh ax + 1 + n−2 ∫
n
ax a (n − 1) cosh ax (n − 1)(n − 2)a cosh ax
n 2 n−2 n − 1 cosh n − 2 ax

Με sinh ax και cosh ax

2

∫ sinh ax cosh ax dx = sinh ax

2a

cosh(a + b) x cosh(a − b) x
∫ sinh ax cosh bx dx = 2( a + b )
+
2( a − b )
, a ≠ ±b
SECTION 57

∫ sinh ax cosh
2 2
ax dx = sinh 4ax − x
32a 8
dx 1
∫ sinh ax cosh ax = a ln tanh ax
dx = − 1 tan −1 (sinh ax) − 1
∫ sinh 2
ax cosh ax a a sinh ax

dx 1 + 1 ln tanh ax
∫ sinh ax cosh 2
ax
=
a cosh ax a 2

dx = − 2 coth 2ax
∫ sinh 2
ax cosh 2 ax a

sinh 2 ax sinh ax − 1 tanh −1 (sinh ax)

∫ cosh ax dx = a a

cosh 2 ax dx = cosh ax + 1 ln tanh ax

∫ sinh ax a a 2
sinh ax dx = −1
∫ cosh 2
ax a cosh ax

cosh ax dx = −1
∫ sinh 2
ax a sinh ax

dx 1 ax + 1
∫ sinh ax(cos ax + 1) = 2a ln tanh 2 2a (cosh ax + 1)

dx 1 ax − 1
∫ sinh ax(cos ax − 1) = − 2a ln tanh 2 2a (cosh ax − 1)

dx 1 1 + sinh ax + 1 tan −1 e ax
∫ cosh ax(1 + sinh ax) = 2a ln cosh ax a
n +1

∫ sinh n
ax cosh ax dx = sinh ax , n ≠ −1
(n + 1)a
n +1

∫ cosh n
ax sinh ax dx = cosh ax , n ≠ −1
(n + 1)a
58 SECTION

dx 1 dx
∫ sinh ax cosh n
ax
=
a(n − 1) cosh ax
n −1
+ ∫
sinh ax cosh n − 2 ax
, n ≠1

dx 1 dx
∫ sinh n
=
ax cosh ax a (n − 1)sinh n −1 ax
− ∫
sinh n − 2 ax cosh ax
, n ≠1

Με tanh ax

1
∫ tanh ax dx = a ln(cosh ax)
∫ tanh 2
ax dx = x − tanh ax
a
2

∫ tanh 3 ax dx = 1 ln(cosh ax) − tanh ax

a 2a
1 dx = 1 ln tanh ax
∫ cosh 2
ax tanh ax a

dx 1
∫ tanh ax = a ln sinh ax
3 3 5 5 7 (−1) n −1 22 n (22 n − 1) Bn a 2 n −1 x 2 n +1
∫ x tanh ax dx = ax − a x + 2a x − + +
3 15 105 (2n + 1)!

∫ x tanh 2 ax dx = x − x tanh ax + 12 ln(cosh ax)

2 a a

tanh ax dx = ax − (ax) + 2(ax) −

3 5
(−1) n −1 22 n (22 n − 1) Bn (ax) 2 n −1
∫ x 9 75
+
(2n − 1)(2n)!
+

dx bx − c
∫ b + c tanh ax = b 2
−c 2
a (b − c 2 )
2
ln(c sinh ax + b cosh ax)

n −1

∫ tanh n ax dx = − tanh ax + tanh n − 2 ax dx

∫
a (n − 1)

tanh n ax dx = tanh n +1 ax
∫ cosh 2
ax (n + 1)a
SECTION 59

Με coth ax

1
∫ coth ax dx = a ln sinh ax
∫ coth 2
ax dx = x − coth ax
a
2

∫ coth 3 ax dx = 1 ln sinh ax − coth ax

a 2a
1 dx = − 1 ln(coth ax
∫ sinh 2
ax coth ax a

dx 1
∫ coth ax = a ln(cosh ax)
3 3 5 (−1) n −1 22 n Bn (ax) 2 n +1
∫ x coth ax dx = x + ax − a x + + +
a 9 225 (2n + 1)!

∫ x coth 2
ax dx = x − x coth ax + 12 ln sinh ax
2 a a

coth ax dx = − 1 + ax − (ax)3 + (−1) n 22 n Bn (ax) 2 n −1

∫ x ax 3 135
+
(2n − 1)(2n)!
+

dx bx − c
∫ b + c coth ax = b 2
− c 2 a (b 2 − c 2 )
ln b sinh ax + c cosh ax

n −1

∫ coth n ax dx = − coth ax + coth n −1 ax dx ∫

a (n − 1)

coth n ax dx = − coth n +1 ax
∫ sinh 2 ax (n + 1)a

Με αντίστροφες υπερβολικές συναρτήσεις

x dx = x sinh −1 x − x 2 + a 2
∫ sinh −1
a a

∫ a 2
2

4
2
( a
2

4)
x sinh −1 x dx = x + a sinh −1 x − x x + a
2
60 SECTION

3 ( 2a 2 − x 2 ) x 2 + a 2
∫ x 2 sinh −1 x dx = x sinh −1 x +
a 3 a 9

 x ( x / a)3 1 ⋅ 3( x / a)5 1 ⋅ 3 ⋅ 5( x / a)7 x <1

 a − 2 ⋅ 3 ⋅ 3 + 2 ⋅ 4 ⋅ 52 − 2 ⋅ 4 ⋅ 6 ⋅ 7 2 + a

sinh −1 ( x / a )  ln 2 (2 x / a) (a / x) 2 1 ⋅ 3(a / x) 4 1 ⋅ 3 ⋅ 5(a / x)6
∫ dx =  − + − + x >1
x  2 23 2 ⋅ 43 2 ⋅ 4 ⋅ 63 a

− ln (−2 x / a ) + (a / x) − 1 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅ (a / x) + 1 ⋅ 3 ⋅ 5(a / x) −
2 2 4 6
x < −1
 2 23 2 ⋅ 43 2 ⋅ 4 ⋅ 63 a

sinh −1 ( x / a ) sinh −1 ( x / a) 1 a + x 2 + a 2
∫ x2
dx = −
x
− ln
a x

 x cosh −1 ( x / a ) − x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) > 0

x
∫ cosh −1
a
dx = 
 x cosh −1 ( x / a ) + x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) < 0

 1 (2 x 2 − a 2 ) cosh −1 ( x / a ) − 1 x x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) > 0

4 4
∫ x cosh −1 x dx = 
a  1 (2 x 2 − a 2 ) cosh −1 ( x / a ) + 1 x x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) < 0
4 4

 1 x3 cosh −1 ( x / a ) − 1 ( x 2 + 2a 2 ) x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) > 0

 3 9
∫ x 2 cosh −1 x dx = 
a  1 x3 cosh −1 ( x / a ) + 1 ( x 2 + 2a 2 ) x 2 − a 2 , cosh −1 ( x / a ) < 0
 3 9
cosh −1 ( x / a )  (a / x) 2 1 ⋅ 3(a / x) 4 1 ⋅ 3 ⋅ 5(a / x) 6 
∫ dx = ±  1 ln 2 (2 x / a ) + + + + 
x 2 23 2 ⋅ 43 2 ⋅ 4 ⋅ 63
[+ αν cosh−1(x/a) > 0, − αν cosh−1(x/a) < 0]

cosh −1 ( x / a ) cosh −1 ( x / a )  1 
∫ x 2
dx = −
x
∓ a tan −1  
 ( x / a) − 1 
2

[− αν cosh−1(x/a) > 0, + αν cosh−1(x/a) < 0]

x dx = x tanh −1 x + a ln(a 2 − x 2 )
∫ tanh −1
a a 2
SECTION 61

x dx = ax + 1 ( x 2 − a 2 ) tanh −1 x
∫ x tanh −1
a 2 2 a
2 3 3 3

∫ x 2 tanh −1 x dx = ax + x + x tanh −1 x + a ln(a 2 − x 2 )

a 6 3 3 a 6

tanh −1 ( x / a ) ( x / a )3 ( x / a )5 ( x / a ) 7
∫ dx = x + + + +
x a 32 52 72

∫
tanh −1 ( x / a )
x2
dx = −
tanh −1 ( x / a ) 1
x
+
2a
ln x2
(
a2 − x2 )
x dx = x coth −1 x + a ln( x 2 − a 2 )
∫ coth −1
a 2
x dx = ax + 1 ( x 2 − a 2 ) coth −1 x
∫ x coth −1
a 2 2 a
2 3 3

∫ x 2 coth −1 x dx = ax + x coth −1 x + a ln( x 2 − a 2 )

a 6 3 a 6

coth −1 ( x / a ) ( a / x )3 ( a / x )5
∫ dx = − a − − −
x x 32 52

∫
coth −1 ( x / a )
x 2
dx = −
coth −1 ( x / a ) 1
x
+
2a
2
ln 2 x 2
x −a ( )
n +1
x n sinh −1 x dx = x sinh −1 x − 1 x n +1 dx,
∫ a n +1 a n +1 ∫ x2 + a2
n ≠ −1

 x n +1 cosh −1 x − 1 x n +1 dx,
n +1
 a n +1 ∫ x2 − a2
cosh −1 ( x / a ) > 0, n ≠ −1

∫ x n cosh −1 x dx = 
a  x n +1 cosh −1 x + 1 x n +1 dx,
 n + 1 a n +1 ∫ x2 − a2
cosh −1 ( x / a ) < 0, n ≠ −1

n +1
x n tanh −1 x dx = x tanh −1 x − a x n +1 dx
∫ a n +1 a n + 1 a2 − x2 ∫
n +1
x n coth −1 x dx = x coth −1 x − a x n +1 dx,
∫ a n +1 a n + 1 a2 − x2 ∫ n ≠ −1