VJEŽBE – FLEKSIBILNE KOLOVOZNE KONSTRUKCIJE – METODA IZ SMJERNICA

Izvršiti dimenzioniranje fleksibilne kolovozne konstrukcije prema važećoj metodi datoj u

Smjernicama za projektovanje, građenje, održavanje i nadzor na putevima ( Knjiga I, Dio 1,
Poglavlje 7), ukoliko su poznati sledeći parametri:

a) Podaci o prosječnom godišnjem dnevnom saobraćaju dobijeni brojanjem saobraćaja:

Vrsta vozila Broj vozila

- Automobili 8200
-Autobusi 140
-Kamioni:  
 laki 120
 srednji 180
 teški 70
 teški sa prikolicom 140

b) Nosivost posteljice – CBR=7%

c) Karakteristike projektovanog puta

 Projektovani period trajanja kolovozne konstrukcije................................n = 20 godina

 Broj saobraćajnih traka ..........................................................................nt = 2 kom.
 Širina saobraćajnih traka .......................................................................bst = 2,75 m
 Maksimalni uzdužni nagib nivelete .........................................................in = 6,0%
 Stopa godišnjeg porasta saobraćaja ......................................................r = 3%
 Dubina smrzavanja tla ............................................................................h = 85cm(R=2,0)
 Hidrološki uslovi .......................................................................................povoljni
 RJEŠENJE ZADATKA:

A. PRORAČUN SAOBRAĆAJNOG OPTEREĆENJA

 Proračun (određivanje) ekvivalentnog dnevnog saobraćajnog opterećenja (Td), t.j.

ukupnog broja prolaza nominalnog osovinskog opterećenja 82 kN,
(smjernice 2.1.tabela 3):

Broj prolaza
Prosječan faktor
Vrsta vozila Broj vozila NOO
ekvivalentnosti
od 82 kN
-Automobili 8200 0,00006 0,492
-Autobusi 140 1,2 168
-Kamioni:     0
 laki 120 0,01 1,2
 srednji 180 0,2 36
 teški 70 1,1 77
 teški sa
prikolicom 140 2 280
UKUPNO 8850 Td=562,692

UKUPNO : Td=562,692

 Faktor raspodjele saobraćajnog opterećenja na saobraćajne trake tabela 8.5.

(smjernica 1.1.7.2.1, tabela 5)

USVOJENO: fpp = 0,5

 Faktor uticaja širine saobraćajne trake tabela 8.6. (smjernica 2.1, tabela 6)

USVOJENO: fšt = 1,80

 Faktor uticaja uzdužnog nagiba nivelete tabela 8.7. (smjernica 2.1, tabela 7)

USVOJENO: fnn = 1,14

 Faktor povećanja saobraćajnog opterećenja tabela 8.8. (smjernica 2.1, tabela 8)

USVOJENO: fpo = 28

 Faktori uticaja na saobraćajno opterećenje

  Faktor raspodjele saobraćajnog opterećenja na
saobraćajne trake (dvije saobraćajne trake).......................................................fpp = 0,50
 Faktor uticaja širine saobraćajne trake
(za širinu trake od 2,50 – 2,75 m) ........................................................................f št = 1,80
 Faktor uticaja uzdužnog nagiba nivelete
(za nagib 8-9) ......................................................................................................f nn = 1,14
 Faktor povećanja saobraćajnog opterećenja usljed
godišnjeg porasta saobraćaja r = 4% u periodu od n = 20 godina ......................fpo = 28

Proračun (određivanje) ekvivalentnog saobraćajnog opterećenja na kraju planskog –

projektnog perioda (Tn, n = 20 godina), a na osnovu godišnjeg ekvivaletnog saobraćajnog
opterećenja (Tg)

Tg = Td · 365
Tg = 562,692 · 365= 205382,60
Tn = Tg · f pp · f st · f nn · fpo....................za n = 20 godina
Tn =205 382,60· 0,50· 1,80 · 1,14 ·28
Tn = 5 900 230,76 prelaza NOO (82kN)

U predviđenom trajanju od n = 20 godina kolovozna konstrukcija će biti opterećena sa:

Tn = 5,90 · 106 prelaza Nominalnog Osovinskog Opterećenja (NOO) od 82kN.

Ovo NOO ( Tn = Tn = 5,90 · 106) spada u grupu TEŠKO SAOBRAĆAJNO OPTEREĆENJE.

Tn = 5,90 · 106 NOO od 82

kN

B. PRORAČUN KOLOVOZNE KONSTRUKCIJE

  Faktori ekvivalentnosti materijala

Kao prosječna vrijednost faktora ekvivalentnosti za asfaltne smjese u zastoru je određena

vrijednost asz = 0,38, tampon ast=0,14 a šljunka kao nevezanog donjeg nosivog sloja aš=0,11
tabela 8.6. (smjernica 2.5, tabela 3).

 Određivanje debljine osnovnih slojeva kolovozne konstrukcije

- Ekvivalentno saobraćajno opterećenje u projektnom periodu od 20 godin:

Tn = 5,90 · 106 prelaza NNO od 82kN
- Nosivost podloge – posteljice (kalifornijski indeks nosivosti):
CBR = 7,00%

Dimenzioniranje kolovozne konstrukcije je urađeno prema „Smjernice za projektovanje, građenje,

održavanje i nadzor na putevima“, i to direktno iz dijagrama (dijagram za određivanje dimenzija
osnovnih slojeva novih asfaltnih kolovoznih konstrukcija) za odabrani tip kolovozne konstrukcije –
TIP1.

Usvaja se fleksibilna kolovozna konstrukcija TIP-a 1 sastavljena od asfaltnih slojeva (zastor +

bitumenizirani nosivi slojevi) i nosivog nevezonog sloja od zrnastog kamenog materijala.

Prema dijagramu za dimenzioniranje (smjernice 1.1.7.2.5) za ekvivalentno saobraćajno

opterećenje Tn = 1,03 · 107 prelaza NNO od 82kN i nosivosti posteljice CBR = 12,0% dobijaju se
sledeće debljine osnovnih slojeva:
 Dia
gram 1. Dijagram za određivanje dimenzija osnovnih slojeva novih asfaltnih kolovoznih
konstrukcija

DIMENZIJE OSNOVNIH SLOJEVA KK-je na osnovu dijagrama:

  Debljina asfaltnih slojeva ............................................................................dasf = 7,00 cm
 Debljina donjih nevezenih nosivih slojeva (šljunak) ...................................dnnš =43,00cm

 Debljinski indeks ove kolovozne konstrukcije iznosi:

Ddij. = dasf · asaf + dnsš · ansš=7,00 x 0,38 + 43,00 x 0,14 =8,68 cm

Ddij. = 8,68 cm

 Određivanje debljine pojedinih slojeva u kolovoznoj konstrukciji

ASFALTNI SLOJEVI:

Da bi kolovozna konstrukcija bila pravilno dimenzionirana potrebno je da bude ispunjen uslov:

dhs · ahs + dgns · agns ≥ dasf · asaf = 7,00 cm

- Habajući sloj

Za habajući sloj (za veoma teško saobraćajno opterećenje) usvaja se mješavina BB11s:
dhs (BB11s) = 5cm
Napomena:
Tehnološka debljina mješavine BB11s je: 3,5 – 5 cm.

BB 11s = 5cm

- Gornji nosivi sloj AGNS1

Za gornji nosivi sloj usvaja se (za veoma teško saobraćajno opterećenje) mješavina AGNS 22s:
dgns (AGNS 22s) = 7 cm
Napomena:
Tehnološka debljina mješavine AGNS 22s je: 6 – 10cm.

AGNS 22s = 7 cm

- Donji nosivi nevezani sloj od drobljenog kamena

Na osvnovu debljinskog indeksa i usvojenih debljina asfaltnog zastora debljina nosivog nevezanog
sloja iznosi

Hd= = 29,50 cm

DNNS(0/45) = 30 cm

 Provjera osjetljivosti dobijene kolovozne konstrukcije na uticaj štetnog djelovanja

mraza
 Provjera osjetljivosti kolovozne konstrukcije na djelovanje mraza urađena je prema „Smjernice za
projektovanje, građenje, održavanje i nadzor na putevima.“ Parametri koji utiču na dejstvo mraza
na kolovoznu konstrukciju na predmetnom području su:

 Dubina prodiranja mraza (smrzavanja) R=2,0...................................................dm = 85cm

 Hidrološki uslovi ...............................................................................................povoljni
 Otpornost materijala ispod kolovozne konstrukcije na smrzavanje i otapanje.....materijal je
otporan.

Tabela 1. Minimalna potrebna debljina kolovozne konstrukcije hmin

Potrebna debljina kolovozne konstrukcije sigurne na djelovanje mraza je na osnovu prethodnih

parametara:

hmin= 0,6 · hm = 0,6 · 85cm = 51,00 cm tabela 8.7.(smjernica 2.5 , tabela 4.)
hkk > hmin = 51,00 cm
hkk >51,00 cm

Ukoliko materijal u podlozi do dubine:

h = hmin – ho – hzv – hd =51,00 – 5,00 – 7,00 – 30,00 = 9,00 cm
ne sadrži više od 8 m.-% zrna veličine do 0,063 mm, kolovozna konstrukcija bi mogla biti izgrađena
iz slojeva:

- 5 cm bitumenskog betona ili sitneži sa bitumenskim mastiksom

- 10 cm bituminiziranog drobljenca i
- 30 cm nevezanog sloja drobljenca.

A pošto smo mi već predpostavili da je materijal u posteljici otporan na dejstvo mraza,

podrazumijeva se da ne sadrži više od 8 m.-% zrna veličine do 0,063 mm, tako da ostaju gore
nevedeni usvojeni slojevi.

Napomena :

U slučaju da je u podlozi materijal osjetljiv na dejstvo mraza , tada bi debljinu nevezanog

nosivog sloja drobljenca trebalo povećati za 9,00 cm , tj. na 39,00 cm.

 Konačni slojevi kolovozne konstrukcije

 USVOJENA KOLOVOZNA KONSTRUKCIJA

Indeks debljine projektovane kolovozne konstrukcije:

Dusv. = dhs · ahs + dgns · agns + dnsk · ansk

Dusv. = 12 x 0,38 +30x 0,14

Dusv. = 8,76 cm
Dusv. =8,76 cm > Ddij. = 8,68 cm
zadovoljava