‫ﺑﺮادري‬

‫ﻛﺘﺎب »ﺑﺮادري«‪ 1‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي درﺑﺎرة ﻓﺮاﻣﺎﺳـﻮﻧﺮي اﺳـﺖ از ﻧﻮﻳﺴـﻨﺪهاي‬

‫اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﺑﺎ ﺳﺒﻚ و ﺳﻴﺎﻗﻲ ژورﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ؛ ﻛﻪ ﻋﻤﻖ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارد وﻟـﻲ روان‬
‫و ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﺳـﺖ و ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﺧـﻮﺑﻲ ﻫـﻢ اراﺋـﻪ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿـﻊ ﻧﻮﻳﺴـﻨﺪه درﺑـﺎره‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﻇﺎﻫﺮاً ﺧﻨﺜﻲ اﺳﺖ و ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻲﻃﺮف ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟـﺐ اﻳـﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در اواﻳﻞ اﻧﻘﻼب و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﺷﺮي ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧـﻮد‬
‫ﻣﻈﻨﻮن ﺑﻪ ﻣﺎﺳﻮن ﺑﻮدن ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﺷﺮ ﻛﺘﺎب ﻗﺒﻠﻲ را ﻫﻢ ﻛـﻪ ذﻛـﺮش ﮔﺬﺷـﺖ ﭼـﺎپ‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬
‫در زﻳﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎب ﺑﺮادري را ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫»‪ ...‬ﺗﺎ دﻫﺔ ﺳﻮم ﻗﺮن ﻫﺠﺪﻫﻢ ﺟﻨﺒﺶ ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي در ﺳﺮاﺳﺮ اروﭘﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫‪ -1‬ﺑﺮادري؛ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺘﻔﻦ ﻧﺎﻳﺖ؛ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﻴﺮوزه ﺧﻠﻌﺘﺒـﺮي؛ اﻧﺘﺸـﺎرات ﺷـﺒﺎوﻳﺰ؛ ﭼـﺎپ اول؛ ‪1364‬؛‬
‫ﻗﻄﻊ ﺟﻴﺐ ﭘﺎﻟﺘﻮﻳﻲ ﺑﺰرگ؛ ‪ 396‬ﺻﻔﺤﻪ‪.‬‬
 ‫‪ / 292‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻴﺎن ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻي ﺟﺎﻣﻌـﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘـﻪ ﻣـﻲﺷـﻮد ﻓﺮدرﻳـﻚ ﻛﺒﻴـﺮ‬
‫اﻣﭙﺮاﺗﻮر ﭘﺮوس در ﺳﺎل ‪ 1738‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ راه ﻳﺎﻓﺖ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻗﺒﻮل ادﻋﺎي‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ در ﻣﻮرد ﻋﻀﻮﻳﺖ اﻓﺮاد ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺄﻣﻞ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ ...‬ﻃﻮﻟﻲ ﻧﻜﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﺑﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺧﺪاﭘﺮﺳـﺘﻲ ﻏﻴﺮﻣﺸـﺨﺺ ﻛـﻪ ﺑﺴـﻴﺎر ﺑـﻪ‬
‫اﺻﺎﻟﺖ ﻣﻨﻄﻖ وﻟﺘﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد ﻣﻴﺎن آزاداﻧﺪﻳﺸﺎن ﭘﻴﺶ از اﻧﻘـﻼب در ﻓﺮاﻧﺴـﻪ ﺷـﺪت‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ ﻋﺠﻴﺐ اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﺷـﺎﻳﺪ در ﺣـﺪود ﺳـﺎل ‪ 1725‬ﻓﺮﻗـﻪ ﺑـﺮادري ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﺗﺒﻌﻴﺪﻳﻬﺎي ﻫﻮادار ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻴﻤﺰ اول ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﺨﻠﻮع اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺪرت ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري‬
‫‪1‬‬
‫از ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻓﺮاﻧﺴﻪ و آﻟﻤﺎن روي آن ﺣﺴـﺎب ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬اﻣـﺮوز‬
‫ﺑﺰرگ اﺳﺘﺎد ﻓﺮاﻧﺴﻪ ژﻧﺮال ﻧﻴﺮوي ﻫـﻮاﻳﻲ ژاك ﻣﻴﺘـﺮان )‪ (Jacques Mitterand‬ﺑـﺮادر‬
‫رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮري ﻓﺮاﻧﺴﻪ اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻔﻮذ ﻋﻤﻴﻘﻲ دارﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻧﺴــﻮا ﻣﻴﺘــﺮان‪ 2‬ﻗﺴــﻤﺖ اﻋﻈــﻢ ﻣــﻮﻓﻘﻴﺘﺶ در اﻧﺘﺨﺎﺑــﺎت ﺳــﺎل ‪ 1981‬را ﻣــﺪﻳﻮن‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎي ﭘﺮﻧﻔﻮذ اﺳﺖ‪ .‬در ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﺑﺎ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ارﺗﺒـﺎط‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ 3.‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﻔﺘﻪ ﻓﺮد زﻟﺮ )‪ (Fred Zeller‬ﺑﺰرگ اﺳﺘﺎد ﺷـﺮق‬
‫اﻋﻈـــﻢ ﻓﺮاﻧﺴـــﻪ در ﺳـــﺎﻟﻬﺎي ‪ 1971‬و ‪ 1973‬اﮔـــﺮ واﻟـــﺮي ژﻳﺴـــﻜﺎر دﺳـــﺘﻦ‬
‫)‪ (Valery Giscard d’Estaing‬ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮن ﻧﺸﺪه ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻫﻮادارش در ﻓﺮﻗـﻪ‬
‫ﺑﺮادري ﺗﺒﺎﻧﻲ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد ﺗﺎ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎي ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻘﺒﻮﻻﻧﺪ ﻛـﻪ رأي دادن‬

‫‪ -1‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﺣﻮاﻟﻲ ‪.1984‬‬

‫‪ -2‬اﻳﻦ ﻓﺮاﻧﺴﻮا ﻣﻴﺘﺮان ﻫﻤﺎن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﭘﻴﺮوزي اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ و ﺑﺎ آﺷـﻨﺎﻳﻲ ﺑـﺎ ﺑـﺮادر‬
‫ﻣﺴﻌﻮد رﺟﻮي رﺋﻴﺲ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﻪ ﺷﺎه‪ ،‬ﺣﻜﻢ اﻋﺪام رﺟﻮي را ﺑﻪ ﺣﺒﺲ اﺑﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛـﺮد‬
‫و ﺑﻌﺪاً ﻛﻪ او از زﻧﺪان آزاد ﺷﺪ آن ﻛﺎرﻫﺎ را ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻴﺘﺮان ﻫﻤﺴـﺮش ﻳﻬـﻮدي اﺳـﺖ و در‬
‫دوره رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮرﻳﺶ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎ ﻛـﺮد‪ .‬اﻳﻀـﺎً ﮔﻔﺘﻨـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ دﻛﺘـﺮ‬
‫ﻋﺒﺪاﻟﺮّﺣﻤﻦ ﻗﺎﺳﻤﻠﻮ رﺋﻴﺲ ﺣﺰب دﻣﻮﻛﺮات ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺑﺎﺟﻨﺎق ﻣﻴﺘﺮان ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﻬﺎ ﻣﺪاﻓﻌﺎن ﺳﺮﺳﺨﺖ ﺟﻬﻮدﻫﺎ در اروﭘﺎ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮادري ‪293 /‬‬
‫ﺑﻪ وي ﺑﻪ ﻧﻔﻊ آﻧﻬﺎﺳـﺖ‪ ،‬ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴـﺖﻫـﺎ در اﻧﺘﺨﺎﺑـﺎت ﺳـﺎل ‪ 1974‬ﻓﺮاﻧﺴـﻪ ﺑﺮﻧـﺪه‬
‫ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ .‬او در ﺳﺎل ﺑﺮﮔﺰاري اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت در ﻟﮋ ﻓﺮاﻧﻜﻠﻴﻦ روزوﻟﺖ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً ﻧﻘﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ در ﻣﺘﺤﺪ ﻛـﺮدن ﻛﺸـﻮر ﺑـﺎزي ﻛـﺮد‬
‫)ﮔﺎرﻳﺒﺎﻟﺪي ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮن ﺑﻮد( در ﺳﺎل ‪ 1735‬ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻴﻤـﺰ‬
‫اول ﭘﻲرﻳﺰي ﮔﺮدﻳﺪ و ﺗـﺎ ﺳـﺎل ‪ 1750‬ﻧﻴﺮوﻳـﻲ ﺑـﻪ ﺣﺴـﺎب ﻣـﻲآﻣـﺪ‪ .‬رواج ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي در ﻣﻴﺎن اﺳﻘﻒﻫﺎي اﻋﻈﻢ ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻚ ﭘﻴﺮو ﻛﻠﻴﺴﺎي رم‪ ،‬ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ ﻣﺤﻜﻮم‬
‫ﻛﺮدن ﻣﻜﺮر ﻓﺮﻗﻪ از ﻃﺮف ﭘﺎﭘﻬﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮري آن ﻗﺪر ﻛﻮﭼﻚ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ دور ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ :‬در ﻗـﺮن ﻫﺠـﺪﻫﻢ ﻫﻠﻨـﺪ‪،‬‬
‫ﺳﻮﻳﻴﺲ و ﺳﻮﺋﺪ ﻫﻤﮕﻲ اﻋﻀﺎﻳﻲ ﻣﺸﺘﺎق و ﺑﺎﻧﻔﻮذ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺳـﻮﻧﺮي اروﭘـﺎ ﺣﺘـﻲ ﺑـﻪ‬
‫روﺳﻴﻪ ﻧﻴﺰ رﺳﻴﺪ‪ :‬ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي در ﻛﺘﺎب ﺟﻨﮓ و ﺻﻠﺢ اﻧﮕﻴﺰهﻫـﺎي ﻣﺘﻔـﺎوت ﻣﺎﺳـﻮﻧﻬﺎي‬
‫ﻃﺒﻘﺔ ﺑﺎﻻي ﺟﺎﻣﻌﻪ را در زﻣﺎن ﺟﻨﮓﻫﺎي ﻧﺎﭘﻮﻟﻪ اون )ﻧﺎﭘﻠﺌﻮن( ﺷﺮح ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﻇﺮف ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه از وراي اﻗﻴﺎﻧﻮس اﻃﻠﺲ ﮔﺬﺷﺖ و ﺑﻪ ﻣﺴـﺘﻌﻤﺮات‬
‫اﻣﭙﺮاﺗﻮري ﻛﻬﻦ راه ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1752‬ﺟﻮرج واﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﻓﺮﻗﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘـﻪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺮوز روي اﺳﻜﻨﺎﺳﻬﺎي دﻻر ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ واﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻼﻣﺖ »ﭼﺸﻢ ﻛﺎﻣﻼً‬
‫ﺑﻴﻨﺎي« ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﺑﻪ روﺷﻨﻲ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬واﺷـﻨﮕﺘﻦ از ﭘـﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺳـﻤﺖ رﻳﺎﺳـﺖ‬
‫ﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺸﻮر ﻧﻮﭘﺎي اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺳﺮ ﺑـﺎز زد و ﻓﺮاﻣﺎﺳـﻮﻧﺮي در ﻫـﺮ‬
‫اﻳﺎﻟﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﻫﺮ اﻳـﺎﻟﺘﻲ داراي ﻟـﮋ‬
‫اﻋﻈﻢ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺶ اﺳﺖ‪...‬‬
‫اﺟﺎزه ﺗﺸﻜﻴﻞ اوﻟﻴﻦ ﻟﮋ ﻛﺎﻧﺎدا در ﺳﺎل ‪ 1749‬از ﻣﺎﺳﺎﭼﻮﺳﺖ ﺻﺎدر ﺷـﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳـﺖ‬
‫دﺳﺖ ﻛﻢ ﻧُﻪ ﻟﮋ اﻋﻈﻢ در ﻛﺎﻧﺎدا ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﻋﻤﻞ اﻳـﺎﻻت ﻣﺘﺤـﺪ ﺑـﻪ ﺳـﺮزﻣﻴﻨﻲ‬
‫ﺟﺪا در داﺧﻞ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ از اﻣﻀـﺎﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻴﺎﻧﻴـﻪ‬
‫اﺳﺘﻘﻼل )ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﻴﺎﻣﻴﻦ ﻓﺮاﻧﻜﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺎن ﻫﻨﻜﺎك‪ ،‬ژوزف ﻫﻴـﻮز‪ ،‬وﻳﻠﻴـﺎم ﻫـﻮﭘﺮ‪ ،‬راﺑـﺮت‬
‫ﺗﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﻦ‪ ،‬رﻳﭽﺎرد‪ ،‬اﺳﺘﺎﻛﺘﻦ‪ ،‬ﺟﻮرج واﻟﺘﻦ و وﻳﻠﻴﺎم وﻳﭙﻞ( ﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎي ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه‬
 ‫‪ / 294‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﺷﻮاﻫﺪ ﻣﺤﺪودي در دﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮادري درآﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻔﺪه رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮري ﻧﻴﺰ ﻣﺎﺳـﻮن ﺑـﻮدهاﻧـﺪ‪ :‬واﺷـﻨﮕﺘﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺪﻳﺴﻮن‪ ،‬ﻣﻮﻧﺮو‪ ،‬ﺟﻜﺴﻮن‪ ،‬ﭘﻮﻟﻚ‪ ،‬ﺑـﺎﻛﻦ‪ ،‬اﻧﺪروﺟﺎﻧﺴـﻮن‪ ،‬ﮔﺎرﻓﻴﻠـﺪ‪ ،‬ﻣـﻚ ﻛـﻴﻦ ﻟـﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺮدو روزوﻟﺖ‪ ،1‬ﺗﻔﺖ‪ ،‬ﻫﺎردﻳﻨﮓ‪ ،‬ﺗﺮوﻣﻦ‪ ،‬ﻟﻴﻨـﺪن ﺟﺎﻧﺴـﻮن‪ ،‬ﺟﺮاﻟـﺪ ﻓـﻮرد و روﻧﺎﻟـﺪ‬
‫رﻳﮕﺎن ﻫﻔﺪه ﻣﻌﺎون رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮري از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻮﺑﺮت ﻫﻤﻔﺮي و ادﻻي اﺳﺘﻴﻮﻧﺴﻮن ﻧﻴﺰ‬
‫‪2‬‬
‫در ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺮادري ﻋﻀﻮﻳﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪«...‬‬
‫»ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻗﺮن ﻫﺠﺪﻫﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ اﺟﺎزه ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺣﺪود ‪ 320‬ﻟﮋ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺻﺎدر ﺷﺪه ﺑـﻮد‪.‬‬
‫در ﻧﻴﻢ ﻗﺮن ﺑﻌﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً دوﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﻟﮋ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺄﺳـﻴﺲ ﺷـﺪ‪ .‬ﻟـﮋ ﺷـﻤﺎره ‪ 1000‬در‬
‫ﺳﺎل ‪ 1864‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺶ را آﻏﺎز ﻛﺮد‪ .‬در ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑـﻪ دو ﺑﺮاﺑـﺮ اﻓـﺰاﻳﺶ‬
‫ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 2000‬در ﺳﺎل ‪ 1883‬اﺟﺎزه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺑﻴﺴﺖ ﺳـﺎل ﺑﻌـﺪ ﻧﻴـﺰ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺮخ رﺷﺪ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ در ﺳﺎل ‪ 1903‬ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 3000‬اﻓﺘﺘﺎح ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺳﺎل وﻳﻨﺴﺘﻦ ﻟﻪ اوﻧﺎرد‪ 3‬اﺳﭙﻨﺴـﺮ ﭼﺮﭼﻴـﻞ ﻋﻀـﻮ ﻣﺠﻠـﺲ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴـﺎ از اوﻟـﺪﻫﺎم‬
‫)‪ (Oldham‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻳﺶ را ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﺷﺼﺖ ﺳﺎل اداﻣﻪ داﺷﺖ آﻏﺎز ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم‬
‫اﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮش ﻋﻈﻴﻢ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻀﻮﮔﻴﺮي از ﻃﺒﻘـﻪ ﻣﺘﻮﺳـﻂ و ﻣﺘﺨﺼـﺺ‬
‫ﭘﺪﻳﺪار ﮔﺸﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺟﻨﮓ اول ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺮادي ﻛﻪ از ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﻬﺘﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺮخ رﺷﺪ ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي‪ ،‬اﻓـﺰاﻳﺶ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 4000‬در ﺳﺎل ‪ 1919‬و ﻟـﮋ ﺷـﻤﺎره ‪ 5000‬در ﺳـﺎل ‪1926‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻔﺖ ﺳﺎل ﺑﻌـﺪ از آن ﺗﺄﺳـﻴﺲ ﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ دﻻﻳـﻞ ﻣﺸـﺎﺑﻪ‪ ،‬ﺟﻨـﮓ ﺟﻬـﺎﻧﻲ‬
‫دوم دوره دﻳﮕﺮي از رﺷﺪ ﻓﻮق ﻋﺎدي ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي را ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 6000‬در‬

‫‪ -1‬ﺗﺌﻮدور و ﻓﺮاﻧﻜﻠﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺑﺮادري؛ ﺻﻔﺤﺎت ‪ 47‬ﺗﺎ ‪.49‬‬
‫‪ -3‬وﻳﻨﺴﺘﻮن ﻟﺌﻮﻧﺎرد ﭼﺮﭼﻴﻞ‪.‬‬
‫ﺑﺮادري ‪295 /‬‬
‫ﺳﺎل ‪ 1944‬و ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 7000‬در ﺳﺎل ‪ 1950‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ 1981‬اﺟﺎزه ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻟﮋ ﺷﻤﺎره ‪ 9003‬ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﮔـﺮ ﻟﮋﻫـﺎﻳﻲ را ﻛـﻪ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺸﺎن را ﻗﻄﻊ ﻛﺮدهاﻧﺪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬و ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ در ﻫﺮ ﻟﮋي ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺘﻮﺳـﻂ‬
‫ﺷﺼﺖ ﻧﻔﺮ ﻋﻀﻮﻳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﻣﻲﺗﻮان ﺗﻌﺪاد اﻋﻀﺎ را دﺳـﺖ ﻛـﻢ‬
‫ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ ﺗﺨﻤﻴﻦ زد‪ .‬ﺑﺮآوردﻫﺎي رﺳﻤﻲ ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي‪ ،‬ﻛـﻪ ﻫـﻢ اﻛﻨـﻮن در دﺳـﺘﺮس‬
‫‪1‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎي اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن و وﻳﻠﺰ را ﺣﺪود ‪ 600،000‬ﻧﻔﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪«.‬‬

‫درﺟﻪ ﺳﻲ و ﺳﻮم‬
‫»در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﮔﺮوه ﺑﺮﮔﺰﻳﺪهاي از ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻟﮋ اﻋﻈﻢ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ‬
‫ﻧﻔﻮذي ﻧﺪارد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﺑﺮادران داراي ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ رﺗﺒﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ از وﺟﻮد آﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ درﺟﻪ ﺳﻮم ارﺗﻘﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪ و اﺳـﺘﺎد ﺑﻨـﺎ ﺷـﺪهاﻧـﺪ ﺑـﺮ اﻳـﻦ‬
‫ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻي ﻧﺮدﺑﺎن ﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﮔـﺮوه در زﻣـﺎن ﻧﻮآﻣـﻮزي‬
‫ﺷﺎﮔﺮد ﺗﺎزه وارد ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻣﻘـﺎم اﻓﺰارﻳـﺎري رﺳـﻴﺪﻧﺪ و ﺑـﺎﻻﺧﺮه ﺑـﻪ ﻣﻘـﺎم‬
‫اﺳﺘﺎدي ارﺗﻘﺎ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎم اﺳﺘﺎد ﺑﻪ ﺧﻮدي ﺧﻮد ﺑﺮﺗﺮي را ﻣﻲرﺳـﺎﻧﺪ‪ .‬اﮔـﺮ اﺳـﺘﺎدان ﺑﻨـﺎ‪،‬‬
‫ﺟﺎهﻃﻠﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮ آﻧﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﻤﺘﻬﺎﻳﻲ در ﻟﮋ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ و در ﭘﺎﻳـﺎن ﺑـﻪ‬
‫ﻳﺎري ﺑﺨﺖ ﻧﻴﻚ و ﮔﺬﺷﺖ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺎدي ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻟﮋ ﻣﺎدر )ﻳﻌﻨﻲ ﻟـﮋي ﻛـﻪ در‬
‫اﺑﺘﺪا از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي راه ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ( ﻧﺎﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﻬﺎي ﺑـﺎﻻﺗﺮ‬
‫ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪاﻧﺪ در ﭘﻲ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﻲ در ﻟﮋ ﻧﺎﺣﻴﻪاي ﻳﺎ ﻟـﮋ اﻋﻈـﻢ ﻣﺘﺤـﺪ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺘﻲ ﺑﺰرگ اﺳﺘﺎد ﺗﻤﺎم اﻧﮕﻠﺴـﺘﺎن ﻧﻴـﺰ ﻓﺮاﻣﺎﺳـﻮﻧﻲ از رﺗﺒـﻪ ﺳـﻮم اﺳـﺖ‪ .‬ﺳـﻪ ﻣﺮﺗﺒـﻪ‬
‫اﻓﺰارﻣﻨﺪي ﻳﻌﻨﻲ‪:‬‬
‫درﺟﻪ ﺳﻮم‪ :‬اﺳﺘﺎد ﺑﻨﺎ‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.52‬‬
 ‫‪ / 296‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫درﺟﻪ دوم‪ :‬اﻓﺰارﻳﺎر‬
‫درﺟﻪ اول‪ :‬ﺷﺎﮔﺮد ﺗﺎزه وارد‪،‬‬
‫ﺑﺮاي اﻏﻠﺐ ‪ 600،000‬ﻧﻔﺮي ﻛﻪ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن و وﻳﻠﺰ ﺑـﻪ ﻓﺮﻗـﻪ ﺑـﺮادري راه ﻳﺎﻓﺘـﻪاﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﻛﺎﻣﻠﻲ از ﻣﺎﺳﻮﻧﻲ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎداﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﮔﺮوه ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﻬﺎ را ﺑﻪ وﺟـﻮد ﻣـﻲآورﻧـﺪ در اﻏﻠـﺐ ﻣـﻮارد‬
‫ﻛﺎﻣﻼً از ﺳﻲ رﺗﺒﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ آن ﻣﺮاﺗﺐ راه ﻧﻤـﻲﻳﺎﺑﻨـﺪ‪ ،‬و ﺣﺘـﻲ ﻫﺮﮔـﺰ از آن‬
‫ﻧﺎﻣﻲ ﻧﻤﻲﺷﻨﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ واﻗﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺳﻪ درﺟﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ زﻳـﺮ‬
‫ﺗﺴﻠﻂ ﻟﮋ اﻋﻈﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﺑﺮ ﺳﻲ درﺟﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻈﺎرت دارد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺳﻲ درﺟﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ درﺟﻪ ﭼﻬﺎرم )ﻳﻌﻨﻲ اﺳﺘﺎد ﺳﺮي( آﻏﺎز ﻣـﻲﺷـﻮد و ﺗـﺎ درﺟـﻪ‬
‫ﺳﻲ و ﺳﻮم‪ ،‬ﺑﺰرگ ﺑﺎزرس ﻛـﻞ )‪ (Grand Inspector General‬اداﻣـﻪ ﻣـﻲﻳﺎﺑـﺪ‪ ،‬زﻳـﺮ‬
‫ﺳﻠﻄﻪ ﻳﻚ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺳـﺘﺎد ﮔـﺎه آن در ﺷـﻤﺎره ‪ 10‬ﺧﻴﺎﺑـﺎن دﻳـﻮك‬
‫)‪ (Duke‬در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻨﺖ ﺟﻴﻤﺰ ﻟﻨﺪن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻚ ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻲ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﺳﺮي‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ درﺑﺎره ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ دارد ﻛﺘﺎب »ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي‬

‫ﺳﺮي و ﺟﻨﺒﺶﻫﺎي ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ«‪ 1‬اﺳﺖ‪ .‬اﺻﻞ ﻛﺘﺎب در ﺳﺎل ‪ 1926‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 2‬و‬
‫در اﻳﺮان ﭼﺎپ دوم آن در ‪ 1335‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه و ﻟﺬا اﻳﻦ ﻗـﺪﻣﺖ از ﺟﻬـﺎﺗﻲ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب از ﺧﻮارج در دﻧﻴﺎي اﺳﻼم ﺗﺎ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳﺮي‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴـﻴﺤﻴﺖ ﺻـﺤﺒﺖ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬اﻳﻀـﺎً ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﺻـﻠﻴﺐ ﮔﻠﮕـﻮن )روزي‬
‫ﻛﺮوﺳــﻴﺎن(‪ ،‬ﻣﺎﺳــﻮﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻛﺎﺑــﺎﻻ‪ ،‬ﺷــﻌﻠﻪ ﺑــﺎوﻳﺮ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻴــﺖ ﻛﺎرﺑﻮﻧــﺎري‪ ،‬ﻧﻴﻬﻴﻠﻴﺴــﺖﻫــﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎ‪ ،‬آﻧﺎرﺷﻴﺴﺘﻬﺎ‪ ...،‬ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎً در ﻋﻤـﻮم آﻧﻬـﺎ ﻳﻬﻮدﻳﻬـﺎ ﻧﻘـﺶ‬
‫اﺻﻠﻲ را دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﺳﺮي و ﺟﻨﺒﺶﻫﺎي ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ؛ ﭼﺎپ ﺳﻮم؛ ﺧﺮداد ‪1358‬؛ ﺗﺄﻟﻴﻒ اﺳﺘﺎد ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺪاﷲ‬
‫ﻋﻨﺎن؛ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻋﻠﻲﻫﺎﺷﻤﻲ ﺣﺎﺋﺮي‪ ،‬از اﻧﺘﺸﺎرات ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺑﻬﺠﺖ؛ ﻗﻄﻊ رﻗﻌﻲ؛ ‪ 266‬ﺻﻔﺤﻪ‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.214‬‬
 ‫‪ / 298‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫در زﻳﺮ ﺑﻌﻀﻲ ﻋﺒﺎرات را از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﺨﻴﺺ و ﻛﻤﻲ ﻫﻢ وﻳﺮاﺳﺘﺎري‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﺎت ‪ 70‬ﺗﺎ ‪ 77‬درﺑﺎره »ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﻮاران ﻣﻌﺒﺪ« اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻗـﺒﻼً ﻣﻄـﺎﻟﺒﻲ درﺑـﺎرة‬
‫آﻧﻬﺎ از ﻣﻨﺎﺑﻊ دﻳﮕﺮ ﻧﻘﻞ ﻛﺮدهاﻳﻢ‪ .‬در اواﺧﺮ اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬در ﻧﻴﻤﻪ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ‬
‫ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﺎزهاي درﺑﺎره ﻣﺬﻫﺐ ﺳﻮاران ﻣﻌﺒﺪ اﻧﺘﺸﺎر ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺧﻼﺻﻪ آن ﭼﻨﻴﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫ﺳﻮاران‪ ،‬از ‪‬دﻋﺎة )دﻋﻮتﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺒﻠّﻐﺎن( ﻣﺸﺮق زﻣـﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻳﻬـﻮدﻳﮕﺮي را ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ ﻗﺪﻳﺲ ﻳﻮﺣﻨﺎي رﺳﻮل ﺑﻮده و ﺑـﺪﻳﻦ ﺳـﺒﺐ دﻳـﻦ ﻗـﺪﻳﺲ ﭘﻄـﺮ را ﺑـﺪور‬
‫اﻓﻜﻨﺪه ﻳﻮﺣﻨﺎﻳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در دو ﻛﺘﺎب ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ اواﺋﻞ ﻗﺮن ‪ 19‬آﻣـﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺟﻤﻌﻴـﺖ‬
‫ﻣﻌﺒﺪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﻣﻨﺤﻞ ﻧﮕﺮدﻳﺪ و ﺑﻠﻜـﻪ از زﻣـﺎن ژاك دوﻣـﻮﻻي ﻫﻤﭽﻨـﺎن در ﻃـﻲ‬
‫‪1‬‬
‫ﻗﺮون و اﻋﺼﺎر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪«...‬‬
‫»‪ ...‬ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در آن ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ )ﺳـﻮاران ﻣﻌﺒـﺪ( ﺗﺨﺮﻳﺒـﻲ‬
‫ﺑﻮده و در ﺧﻔﺎ ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﻤﺎل ﻛﺮدن و ﻧﺎﺑﻮدي ﺗﻤﺎم ﻣﻌﺘﻘﺪات دﻳﻨﻲ از ﺑﻴﺦ و ﺑﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‬
‫‪2‬‬
‫ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ‪«...‬‬
‫»‪ ...‬در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ﺳﻮاران )ﻣﻌﺒﺪ( ﻓﺮﻗﻪﻫﺎي ﺳﺮي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﭘﺎﺧﺎﺳـﺖ و دﻋـﻮت ﺑـﻪ‬
‫ﻫﺪم و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺮاي واژﮔﻮن ﻛﺮدن ﻧﺼﺮاﻧﻴﺖ و ﻣﺒﺎدي دﻳﻨﻲ و اﺧﻼﻗﻲ ﻫﻤﭽﻨـﺎن دوام‬
‫ﻳﺎﻓﺖ‪ ...‬در اواﺧﺮ ﻗﺮن دوازدﻫﻢ‪ ...‬در ﺟﻨﻮب ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺗﺎزهاي ﻣﺘﺸـﻜﻞ ﮔﺮدﻳـﺪ‬
‫ﺑﻨﺎم آﻟﺒﻴﻬﺎ ‪ ...‬ﻣﺮﻛﺰ ﻋﻤﻮﻣﻲ آن در ﺷﻬﺮ ﺗﻮﻟﻮز ﺑﻮد‪ .‬در ﻇـﺎﻫﺮ ﻣﺴـﻴﺤﻲ وﻟـﻲ در واﻗـﻊ‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻣﺎت ﺳﺮي‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دﺳـﺘﻪ‬
‫اول ﻛﻪ ﻋﺪه ﻛﻤﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ زﻫﺪ و ورع و ﻗﻨﺎﻋـﺖ ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ؛ ﮔﻮﺷـﺖﺧـﻮار‬
‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ؛ از ﺳﻮﮔﻨﺪ و دروغ ﻧﻔﺮت داﺷﺘﻨﺪ و‪...‬‬
‫اﻣﺎ ﺳﻮاد ﺟﻤﻌﻴﺖ )اﻋﻀﺎي ردهﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ( ﻫﺮ ﻛﺎر زﺷﺖ و رذﻳﻠﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﻣـﻲدادﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻏﺎرت و زﻧﺎ و ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮدي را ﺣﻼل و ﻣﺒﺎح ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ازدواج را ﻓﺴﻖ ﻣﻲﺷﻤﺮدﻧﺪ؛‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪ .76‬اﻳﻦ ﻫﻤﺎن اد‪‬ﻋﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب رﻣﺰ داوﻳﻨﭽﻲ ﻫﻢ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.77‬‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﺳﺮي ‪299 /‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﻌﺎﺷﺮت و ﻣﺒﺎﺷﺮت ﺑﺎ ﻣﺤﺎرم و اﻧﻮاع ﮔﻨﺎﻫﺎن دﻳﮕﺮ را ﺣﻼل و ﺟﺎﻳﺰ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ‪«...‬‬
‫»ﻇﺎﻫﺮاً در ﺣﺪود ﺳﺎل ‪ 1410‬ﻓﺮﻗﻪ ﺳﺮي ﻣﻨﻈﻤﻲ ﺑﺮاي ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺷﻴﻄﺎن و اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ‬
‫ﺳﻴﻤﻴﺎ و ﺳﺎﺣﺮﭘﻴﺸﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺟـﺎدوﮔﺮان و ﻧﻴﺮﻧـﮓﺑـﺎزان در‬
‫ﺗﻤﺎم اروﭘﺎ در آن ﻓﺮﻗﻪ ﺳﺮي ﺟﻤﻊ و ﻣﻨﺘﻈﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ ...‬در ﺳـﺎل ‪ 1515‬در ﻇـﺮف ﻣـﺪت‬
‫ﺳﻪ ﻣﺎه ‪ 500‬ﺟﺎدوﮔﺮ را در ژﻧـﻮ ﺳـﻮزاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻳـﺎﻣﺒﺮگ ‪ 600‬ﻧﻔـﺮ و در ﻓﺮﺗﻤﺒـﻮرگ‬
‫‪ 800‬ﻧﻔﺮ و ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺗﻮﻟﻮز ‪ 400‬ﻧﻔﺮ را ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ ﺳﻮزاﻧﺪن ﻛﺮد‪ ...‬ﻓﻜﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺳﺤﺮ و‬
‫ﺟﺎدو در آن ﻗﺮون ﻣﺬﻛﻮر ﻫﻢ ﭘﻴﻤﺎن ﺷﺪن ﺑﺎ ﺷﻴﻄﺎن ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﻌﻀـﻲ از ﻣﺤﻘﻘـﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬
‫دﻳﺸﺎن ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دﻋﻮت و ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻣﺮﺟﻌﺶ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺳـﺮي ﻛﺎﺑـﺎﻻ ﺑـﻮده‬
‫‪2‬‬
‫اﺳﺖ‪«.‬‬
‫»ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺮ آن اﻋﺘﻘﺎد ﻣﻲاﻓﺰاﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دﻋﻮت و ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻛﻪ ﺳـﻪ ﻗـﺮن ﺗﻤـﺎم‬
‫ﻗﺎره اروﭘﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﺟﺰ آﺛﺎر ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺶﻫـﺎي ﻣﺨﻔﻴﺎﻧـﻪ و ﺳـﺮي‬
‫ﻳﻬﻮد ﻛﻪ از زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﺼﺮاﻧﻴﺖ و اﺳﻼم و ﻣﺤﺾ اﻧﺘﻘﺎﻣﺠﻮﻳﻲ و ﺑﺮاي اﻧﻬﺪام ﻫـﺮ دو‬
‫دﻳﺎﻧﺖ ﻣﺒﺬول ﻣﻲداﺷﺘﻨﺪ‪ ...‬در واﻗﻊ ﻧﻔﻮذ ﻳﻬﻮد در ﻗﺮن ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ در اروﭘﺎ اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺑﺴـﺰا‬
‫ﻳﺎﻓﺖ‪ ...‬و ﻋﻼﻣﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﺳﺤﺎق ﻟﻮرﻳﺎ ﻣﺪرﺳﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﺎﺑﺎﻻﻳﻲ را در اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛـﺮد‪...‬‬
‫وﻟﺘﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ :‬دراﻧﺠﺎم اﻣﻮر و ﺷﺌﻮن ﺳﺤﺮ و ﺟﺎدو‪ ،‬ﻋﺎدﺗﺎً ﻳﻬﻮدﻳﻬـﺎ ﻣﺤـﻞ ﻣﺮاﺟﻌـﺎت‬
‫ﺑﻮده و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ ...‬ﺗﻬﻤﺖ ﺟﺎدوي ﺳﻴﺎه از ﻗـﺪﻳﻤﻴﺘﺮﻳﻦ زﻣﺎﻧﻬـﺎ ﻣﻨﺘﺴـﺐ‬
‫ﺑﻪ ﻳﻬﻮد ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ...‬و ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺷﻴﻄﺎن در اﺻﻞ ﻓﻜﺮي ﻳﻬﻮدي و ﺑﻠﻜﻪ از آداب ﻳﻬﻮد‬
‫‪3‬‬
‫و ﻣﻌﺘﻘﺪات ﻣﻠﻲ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪«...‬‬
‫»ﺑﻨﺎي آزاد ـ ﻓﺮاﻣﺎﺳﻮﻧﺮي ـ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﻗﺪﻳﻤﻴﺘﺮﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻫـﺎي ﺳـﺮي اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﻫﻨــﻮز ﻫــﻢ ﺑﺮﭘــﺎ ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ‪ ...‬اﺻــﻞ ﺑﻨــﺎي آزاد ﻳﻜــﻲ از دوازده ﻣﺒــﺪاء زﻳــﺮ اﺳــﺖ‪:‬‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.79‬‬
‫‪ -2‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.85‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪ 86‬و ‪.87‬‬
 ‫‪ / 300‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫‪ -1‬ﭘﺎﺗﺮﻳﻜﻬﺎ ‪ -2‬اﺳﺮار ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن ‪ -3‬ﺑﻨﺎي ﻣﻌﺒـﺪ ﺳـﻠﻴﻤﺎن ‪ -4‬ﺻـﻠﻴﺒﻴﻮن ‪ -5‬ﺳـﻮاران‬
‫ﻣﻌﺒﺪ ‪ -6‬ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮان رﻣـﻲ ‪ -7‬ﻛـﺎرﮔﺮان ﺑﻨـﺎ در ﻗـﺮون وﺳـﻄﻲ ‪ -8‬ﺑـﺮادران‬
‫ﺻﻠﻴﺐ ﮔﻠﮕﻮن ‪ -9‬اوﻟﻴﻮر ﻛﺮاﻣﻮل ‪ -10‬ﭘـﺮﻧﺲ ﺷـﺎرل اﺳـﺘﻮارت ‪ -11‬ﻛﺮﺳـﺘﻮﻓﺮ رن‬
‫‪1‬‬
‫‪ -12‬دﻛﺘﺮ دزاﺟﻴﻠﻴﻪ )دزاﮔﻮﻟﻴﻪ(«‬
‫»و اﻣﺎ درﺑﺎره ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت و اﺳﺮار ﻓﻠﺴﻔﻲ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻨﺎي آزاد اﺗﻜﺎء ﺑﺪان دارد ﮔﻔﺘـﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ دو ﺗﻦ از ﻣﺮدان روﺣﺎﻧﻲ ـ دﻳﺰا ﺟﻴﻠﻴﻪ و آﻧﺪرﺳﻮن ـ در ﺳﺎل ‪ 1717‬ﻣﺒﺎدي‬
‫و ﻧﻈﺎﻣﺎت ﺟﻤﻌﻴﺖ را اﺑﺘﻜﺎر ﻛﺮدﻧﺪ‪ ...‬اﺻﻞ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﻓﻠﺴـﻔﻲ ﺑﺴـﻴﺎر ﻗـﺪﻳﻤﻲ و ﻛﻬـﻦ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﺎﺑﺎﻻي ﻳﻬﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ...‬ﺑﻌﻀﻲ اﺷﺎرات ﻣﻮﺟﺰ ﺑﻪ ﺧﻔﺎﻳﺎي‬
‫ﻣﺼﺮ و ﻓﻨﻴﻘﻴﺎن و ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺳﺮي ﻓﻴﺜـﺎﻏﻮرث و اﻗﻠﻴـﺪس و اﻓﻼﻃـﻮن اﺷـﺎره دارد‪...‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺷﻜﻲ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻛﺎﺑﺎﻻي ﻳﻬﻮد ﻃﺮﻳﻘﻪ و راه ﻧﻘﻞ آن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪«...‬‬
‫»‪...‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻴﺲ ﺑﻴﻜﻦ ﻓﻴﻠﺴﻮف ﻣﻌﺮوف اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ )ﻗﺮن ﻫﻔﺪﻫﻢ( ﺑﻨﺎي‬
‫‪3‬‬
‫آزاد و ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ در زﻣﺮه ﺑﺮادران ﺻﻠﻴﺐ ﮔﻠﮕﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ‪«...‬‬
‫»ﺑﺮﻧﺎر ﻻزار ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻳﻬﻮدي ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ :‬در ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻣﻬﺪ ﺑﻨﺎي آزاد‪ ،‬ﻳﻬﻮد وﺟﻮد داﺷـﺘﻨﺪ‪...‬‬
‫‪4‬‬
‫زره )ﭘﻴﺶﺑﻨﺪ( ﺑﻨﺎي آزاد ﻛﺎﺑﺎﻻﻳﻲ ﻣﺤﺾ اﺳﺖ‪ ...‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻬﺮ ﺷﻬﺎدﺗﻨﺎﻣﻪ‪«...‬‬
‫»ﻣﺠﻠﻪ ﮔﺮاﻧﺪ اورﻳﺎن در ﺳﺎل ‪ 1885‬ﺑﺎﻟﺼﺮاﺣﻪ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻨﺎﻳﺎن آزاد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻗﺼﺪ اﻧﻬﺪام ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻜﻬﺎ و ﻣﺤﻮ ﻛﻠﻲ آﻧﻬﺎ اﻗﺪام ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﮔﺮاﻧﺪ اورﻳﺎن دﺷـﻤﻨﻲ ﺧـﻮد را‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻜﻲ ﻧﻨﻤﻮد ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺬاﻫﺐ و ﻧﺤـﻞ و ادﻳـﺎن و ﻫـﺮ ﻧـﻮع‬
‫‪5‬‬
‫اﻳﻤﺎن دﻳﻨﻲ و ﻣﻌﻨﻮي را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار داد‪«.‬‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.104‬‬
‫‪ -2‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪ 106‬و ‪.107‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪.110‬‬
‫‪ -4‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪.111‬‬
‫‪ -5‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪.122‬‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﺳﺮي ‪301 /‬‬
‫»آﻳﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺮوي ﺧﻔﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎي آزاد را رﻫﺒﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺧﻮد ﺑـﻪ ﭼﺸـﻢ ﻧﻤـﻲآﻳـﺪ‬
‫ﭼﻴﺴﺖ و ﻛﻴﺴﺖ؟ ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺆال ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛـﻪ ﻧﻴـﺮوي ﻳﻬـﻮدي اﺳـﺖ و‬
‫‪1‬‬
‫ﻛﺎرﮔﺮداﻧﺎن ﮔﺮاﻧﺪ اورﻳﺎن اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻳﻬﻮدي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪«...‬‬
‫»وﻟﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎي ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻚ ﺳﺨﺖ دﺷﻤﻦ ﺑﻮده و ﻓﺮدرﻳﻚ ﻛﺒﻴﺮ )ﭘﺎدﺷﺎه ﭘﺮوس(‬
‫‪2‬‬
‫ﻛﺴﻲ را از او ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﺗﺮ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺑﻮﺟﻮد آورد‪«...‬‬
‫»ﻓﺮدرﻳﻚ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوزي ﺑﺰرﮔﻲ ﺷﺪ و ﻧﻔـﻮذ درﺑـﺎر ﭘـﺮوس در‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻞ و ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﺷﺪت ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﻧﻬﻀﺖ ﻓﻜﺮي در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬
‫ﺑﻨﺎﻳﺎن آزاد در ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻓﺮدرﻳﻚ ﺟﻤﻊ و ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﺪ و داﻳﺮةاﻟﻤﻌﺎرف اوﻟﻴﻪ ﻓﺮاﻧﺴـﻪ ﺑـﻪ‬
‫دﺳﺖ دﻳﺪرو‪ ،‬داﻻﻣﺒﺮ‪ ،‬ﻫﻠﻔﺎﺗﻴﻮس )ﻫﻠﻮﺳﻴﻮس(‪ ،‬ﻛﻨﺪرﺳﻪ و ﻏﻴـﺮﻫﻢ ﺑﻴـﺮون داده ﺷـﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﻓﻜﺮي ﺑﺰرگ اﺛﺮ زﻳﺎد و ﻋﻤﻴﻘﻲ در ﻋﻘﻠﻴﻪ ﻫﻴﺄت اﺟﺘﻤﺎﻋﻴﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﭘـﻴﺶ از‬
‫اﻧﻘﻼب ﻛﺒﻴﺮ داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺰرگ )داﻳﺮةاﻟﻤﻌﺎرف(‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻓﻜـﺮي ﺑﻨـﺎي آزاد از‬
‫‪3‬‬
‫دﻳﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻮد‪ ...‬دﻳﺪرو و رﻓﻘﺎﻳﺶ ﺟﻤﻠﮕﻲ از ﺑﻨﺎﻳﺎن آزاد ﺑﻮدﻧﺪ‪«...‬‬
‫»داﻧﺘﻮن و ﺑﺮﻳﺴﻮ )از رﻫﺒﺮان اﻧﻘﻼب ﻓﺮاﻧﺴﻪ( از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ اﻧﻬﺪام و ﺗﺨﺮﻳﺐ‬
‫و ﻧﺎﺑﻮدي ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺎﻣﻴﻞ دﻣﻮﻻن ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣـﺮدم را ﺑـﻪ ﺣﻤـﻞ ﺳـﻼح و‬
‫ﺳﻮق ﻧﻤﻮدن ﺑﻪ ﺑﺎﺳﺘﻴﻞ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻤﻮد‪ .‬از اﻳﻨﻬﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﻘﻼب ﺑﺎﻟﺘﻤﺎم در وﺛﻴﻘـﻪ‬
‫و ﺳﻨﺪي ﻣﺪون ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﻴﻦ اوراق و ﻧﻮﺷﺘﺠﺎت ﻣﻴﺮاﺑـﻮ ﻳﺎﻓﺘﻨـﺪ و در ﺳـﺎل‬
‫‪ 1791‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‪ ...‬اﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ ...:‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ رژﻳﻢ را‬
‫ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻧﺎﺑﻮد ﺳﺎزﻳﻢ و ﺗﻤﺎم ﻗﻮاﻧﻴﻦ را ﻣﻠﻐﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ و ﺗﻤﺎم ﺳﻠﻄﻪﻫﺎ را ﻣﺤـﻮ ﺳـﺎزﻳﻢ و‬
‫ﻣﺮدم را در ﺣﺎل ﻫﺮج و ﻣﺮج ﺗﺮك ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ ...‬ﺿﺮورت اﻳﺠﺎب ﻣﻲﻧﻤﺎﻳـﺪ ﻛـﻪ ﻣﻠـﺖ را‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺄﻳﻴﺪ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻜﺎر ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و او را وادار ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪.123‬‬
‫‪ -2‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪.130‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﺎن؛ ص‪ 131‬و ‪.132‬‬
 ‫‪ / 302‬ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺎن‬
‫ﻫﺪف ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﻣﺎ ﻗﺮار دارد و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻮ ﺷـﻮد‪ ،‬ﺑﻐـﺾ و ﻛﻴﻨـﻪ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨﻨـﺪ؛ و او را ﺑـﺎ‬
‫ﺧﻴﺎﻻت و اوﻫﺎم ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﺳﺮﮔﺮم ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﻗﻠﻤﻬﺎي ﺟﻴﺮهﺧـﻮار‬
‫را ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺒﺎدي و اﺻﻮل ﻣـﺎ را ﺗﺒﻠﻴـﻎ ﻛﻨﻨـﺪ و ﻛﺴـﺎﻧﻲ را ﻛـﻪ ﻣﻠـﺖ‬
‫دﺷﻤﻨﺎن ﻣﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺣﻤﻠﻪ ور ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣـﺜﻼً روﺣـﺎﻧﻴﻮن ﻛـﻪ ﻧﻴﺮوﻣﻨـﺪﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﻓﺮﻗﻪ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺄﺛﻴﺮ در اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﻬﺪام و ﻧﺎﺑﻮدي آﻧﺎن ﺟﺰ از ﻃﺮﻳـﻖ‬
‫ﺗﻤﺴﺨﺮ و اﺳﺘﻬﺰاء ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ درﻳﺎﻓﺖ و ﻟﺠﻦ ﻣﺎل ﻛـﺮدن اﻗﻄـﺎب آن و اﻳﻨﻜـﻪ آﻧـﺎن را‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ راﻫﺰن و ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ و ﻣﺼﻮ‪‬ر و ﻣﺠﺴ‪‬ﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﮔﺮﻳﺰي ﻧﻴﺴﺖ‪«...‬‬

‫‪ -1‬ﻫﻤﺎن؛ ص ‪ 172‬و ‪ .173‬ﺷﮕﻔﺘﺎ از ﺷﺒﺎﻫﺖ اﻳـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﺎ آﻧﭽـﻪ در ﻣﺸـﺮوﻃﻴﺖ و در اﻧﻘـﻼب‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ رخ داد‪.‬‬