Professional Documents
Culture Documents
2015 Eği̇ti̇m Yapilari Asgari̇ Tasarim Standartalari Kilavuzu
2015 Eği̇ti̇m Yapilari Asgari̇ Tasarim Standartalari Kilavuzu
2015
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ
TASARIM STANDARTLARI
KILAVUZU
2013 yılında özellikle eğitim kampüsleri dikkate alınarak hazırlanan Eğitim Yapıları
Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu basımı yapılarak, digital ortamda yayınlanmıştır.
2015 yılı revizyonu tamamlanan “Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Yapıları Asgari Tasarım
Standartları 2015 Yılı Kılavuzu” nda; yeni veya onarımı yapılacak eğitim öğretim tesislerinin,
Valiliklerce veya hayırseverler tarafından hazırlatılan özel projelerin günümüzün beklenti ve
ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde eğitim ve öğretimde teknolojideki gelişmelere, yürürlükteki
mevzuata, bölge ve arsa koşullarına uygun, güvenli, ekonomik, estetik, herkes için erişilebilir
olarak yaptırılması ve nitelikli eğitim ortamlarının oluşturulması hedeflenmiştir.
Eğitim Yapıları Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu telif hakkı, Millî Eğitim
Bakanlığına aittir. Millȋ Eğitim Bakanlığı’nın izni olmaksızın basımı, yayımı ve dağıtımı
yasaktır.
1.GİRİŞ 1
2.GENEL 1-3
2.1 PLANLAMA
2.2 AFETLERE İLİŞKİN KURALLAR
2.3 YÖNETMELİKLER VE STANDARTLAR
-Uyulması Gereken Şartlar
-Kanunlar
-Yönetmelikler
-Oda Şartları
3. AMAÇ 3
4. ARAZİ VE İMAR STANDARTLARI 3-8
4.1 ARSA VE ARAZİ İNCELENMESİNDE GEREKEN VERİLER
-İmar Planı Verileri
-Ulaşım Verileri
8. KAYNAKÇA 170-175
Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 51 .maddesinde, ‘’ Her derece ve türdeki eğitim kurumlarına
ait bina ve tesisler, çevrenin ihtiyaçlarına ve uygulanacak programların özelliklerine göre Milli Eğitim
Bakanlığınca planlanır ve yaptırılır’’ hükmü mevcuttur.
Bakanlığımıza bağlı okul ve kurumların binalarının uygulanacak programların özelliklerine
uygun olarak yaptırılması için ilgili Genel Müdürlükler veya Daire Başkanlıkları tarafından önerilen
ihtiyaç programları dikkate alınarak tip (örnek) projeler hazırlanmakta ve uygulanmaktadır.
Eğitim yapılarının, öğrencilerin gelişiminde önemli bir role sahip olduğu herkesçe
bilinmektedir. Günümüz teknolojileri ile donatılmış modern ve işlevsel eğitim yapıları, eğitimdeki
değişimlere ve gelişmelere cevap verebilmeli, çağdaş eği m yöntemlerine uygun öğre m programları,
eği m araçları ve kadrosu ile bir bütün olarak düşünülmelidir.
Eğitim yapılarında mimari çözümlerin de eğitimdeki değişim ve gelişmelere paralel olarak
ilerlemesi ve geliştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla hazırlanan ‘’Eğitim Yapıları Asgari Tasarım
Standartları Kılavuzu’’, eğitim yapıları için tasarım kriterlerinin belirlenmesini ve geçmişten gelen
sorunların, geleceğe aktarılmasının önlenmesini sağlayacaktır.
2.GENEL
2.1 PLANLAMA
Planlama ve tasarımda; özellikle afet ihtimalinin yüksek kabul edildiği yerlerde, eğitim
yapılarında can güvenliğinin korunması için gerekli önlemler yer almalıdır. Doğal afet (deprem, sel,
yangın vb.) sonrasında mutlaka ayakta kalması gereken eğitim yapılarının, afet etkilerine karşı
dayanma testleri yapılmalıdır. Söz konusu testler, yapısal ve diğer kritik bina sistemlerinin
performansı ile haricen temin edilen elektrik, gaz, su ve iletişim hizmetlerinin bu koşullar altında
kesilme olasılığını da dikkate almalıdır.
Eğitim yapılarının, öğrenciler için tehlikeli olabilecek koşulları ve ‘Afet Planı’nı içeren bir
master planı olmalıdır.
Yeni yapım, ek bina veya tadilatı planlanan tüm eğitim yapılarının planlamasında aşağıdaki
“kanun, yönetmelik , ilgili oda şartları'' ve Türk Standartlarına ve özellikli malzemelerde Avrupa birliği
(BS EN) ve uluslar arası kalite standartlarına ( ISO ) uyulması gerekmektedir.
İlgili Kanunlar
Milli Eğitim Bakanlığının ilgili tüm kanunları,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili tüm kanunları,
3194 Sayılı İmar Kanunu,
Taşkın Sulara ve Su Baskınlarına Karşı Korunma Kanunu,
5378 no.lu ve 01/07/2005 tarihli engellilerle ilgili Kanun
Büyük şehir ve ilgili Belediyelere Ait İmar Kanunu,
2863 sayılı Kültür Varlıkları Koruma Kanunu,
5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu,
İlgili Yönetmelikler
Milli Eğitim Bakanlığının ilgili tüm yönetmelikleri,
3030 Sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliği,
Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği,
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği,
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği,
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği,
Gürültü Kontrolü Yönetmeliği,
Karayolları Trafik Yönetmeliği,
Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik,
TS 825 Isı Yalıtımı Yönetmeliği,
TS 9111 Engellilerle ilgili Ulaşılabilirlik Kriterleri,
TS 12576 Erişilebilir Şehir Yönetmeliği,
Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri,
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri
Sığınak Yönetmeliği,
Otopark Yönetmeliği,
Katı atık yönetmeliği,
Su ve Kanalizasyon Belediye Yönetmeliği,
Tesisat Projesi Belediye ve Doğalgaz Yönetmeliği,
3. AMAÇ
''Eğitim Yapıları Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu'' ile eğitim yapılarındaki tasarım
kriterlerinin belirlenmesi, en temel amaçtır.
15-20 yıl öncesinin koşullarına göre tasarlanmış okul binaları, bugünün ihtiyaçlarına cevap
verememektedir. Hızla gelişen teknoloji ve yeni ihtiyaçlara göre eğitim yapıları da zaman içinde
değişime uğramıştır.
Eğitim yapılarında öğrenmeye yardımcı olan ortamlar sağlanmalı, mekanların her biri işlevsel
olmalı, esnek ve değişikliklere ayak uydurabilen yapılar tasarlanmalıdır.
ULAŞIM VERİLERİ
Eğitim yapıları, özellikle eğitimin başlangıç ve bitiş saatlerinde trafiğin yoğun bir şekilde
kullanıldığı kamu tesisleridir. Bu nedenle mevcut ulaşım altyapısı ve yatırımlarına dikkat edilmeli ve
mevcut altyapının yeterlilikleri tespit edilmelidir.
Ulaşım sisteminin bir parçası olan otopark planlamasında, araçlar /engelli araçlar için park
yerleri, araç sayısı, otopark büyüklüğü, erişilebilirliği, araç giriş ve çıkış düzenine dikkat edilmelidir.
Eğitim binasının üzerinde bulunduğu arsaya en az iki ayrı yerden araç ulaşım yolu sağlanmalı bu yollar
ana arterlere bağlanmalıdır. Benzer şekilde eğitim yapılarının kendi içsel eylemleri çerçevesinde giriş
ve çıkışlarının, personel araç trafiği, yaya trafiği, lojistik giriş ve çıkışlarının da önceden öngörülmesi ve
bu çerçevede ulaşım tespitlerinin yapılması gerekmektedir.
Mülkiyet Bilgileri
Eğitim binası yapılması planlanan taşınmaz ile ilgili olarak;
Arsanın imar uygulaması (18. Madde) görüp görmediği,
Arsanın hâlihazırda mülkiyetinin kime ait olduğu(mülkiyet belgeleri),
Mülkiyeti Maliye Hazinesine ait ise, herhangi bir kurum veya kuruluşa tahsisinin bulunup
bulunmadığı,
Herhangi bir kuruma tahsisi yok ise, Bakanlığımız veya ilgili birimler nezdinde yazılı talepte
bulunulup bulunulmadığı,
Bu talepler doğrultusunda arazinin Milli Emlak Müdürlüğü tarafından Bakanlığımıza tahsisinin
yapılıp yapılmadığı,
Tahsis çalışmaları devam ediyor ise, tahsis işlemlerinin hangi aşamada olduğu,
Arazi üzerinde özel mülkiyet bulunup bulunmadığı,
Özel mülkiyet bulunması durumunda büyüklüğü ve kamulaştırma bedeli ve ilgili yazışmalar,
Söz konusu arazilerin hisseli olup olmadığı,
Mülkiyet sınırları içerisinde başka kullanımların bulunup bulunmadığı,
Üzerinde enkaz bedeli oluşturacak bir müştemilatın bulunup bulunmadığı,
Herhangi bir arazi temini söz konusu değil ise, bölgede yer alan ve atıl konumdaki diğer kamu
kurumlarına ait arsa ve araziler ile Milli Emlak Müdürlüklerinin ellerindeki kamu arazi
stokunun büyüklükleri ve konumları,
Köy Tüzel Kişiliğine ait okul arsalarından bağış yolu ile okul alanı olarak ayrılan yerlere ait
bağışlanmaya ilişkin belge, tutanak, karar defteri örneklerinin bulunup bulunmadığı,
Bağış yolu ile elde edilen taşınmazların okul alanı olarak ilgisine göre Maliye Hazinesi, İl Özel
İdaresi ya da Köy Tüzel Kişiliği adına tapuya tescilinin yapılıp yapılmadığı,
Büyükşehir olmayan illerde İl özel idareleri mülkiyetinde bulunan okul öncesi, ilköğretim veya
ortaöğretim kurumlarına ait arsa veya taşınmazların durumu,
gibi hususların açıklanması ve gerekli bilgi ve belgelerin elde edilmesi zorunludur.
Yatırıma konu arazide, zemin ve buna bağlı veriler, bir deprem bölgesi olan ülkemiz için önem
taşımaktadır. Arazilerin depremselliğinin yanı sıra, yer altı yapısı, heyelan durumu, toprak yapısı, yer
altı su seviyeleri gibi pek çok jeolojik/ jeofizik veriler, başlangıç maliyetinin önemli bir kısmını
oluşturan yapı maliyetlerini belirleyeceğinden, arazinin önceden zemine bağlı olası risk ve
maliyetlerinin bilinmesi gerekmektedir.
Arsa ve arazi değerlendirmelerinde, yatırıma konu alana yönelik jeolojik veriler için;
şartnamesine uygun olarak hazırlanmış sondajlı zemin etüt raporları istenmelidir.
Eğitim için ayrılan arsa hiçbir şekilde tespit edilmiş fay hattı, bataklık, taşkın sahası, toprak
kayması, dere yatağı, yüksek/orta gerilim hattı, baz istasyonu ve yüksek yangın riski olan bir
yerlerden seçilmemelidir.
Üzerine bina inşa edilecek arsa, zemin dayanımı özelliklerine sahip olmalıdır. Arsadaki toprak
kimyasalında hiçbir şekilde tehlikeli madde ve atık bulunmamalıdır. Zemin su seviyesinin yüksek
olduğu ve yapı bileşenleri ile temas halinde kaldığı durumlarda ve yapılan analizler sonrasında
sülfatların mevcut olması durumunda, temel su yalıtımları ve toprak altında kalacak bölümlerdeki
yapı bileşenlerinin bu sülfatlara dayanımını artırıcı önlemler alınmalıdır.
Arsa içerisinde, koşullar gereği kuyu suyu kullanımı ve/veya fosseptik yapımı gerektiği
durumlarda, ilgili mevcut yönetmeliklere uyulmalıdır.
Altyapı Bilgileri
Arazi ve yakın çevresinin; elektrik, içme suyu, yağmur suyu, kanalizasyon, doğalgaz, sulama
kanalı, telefon hatları gibi altyapı tesisleri açısından mevcut durumu, varsa belediyesi ve ilgili diğer
kurum ve kuruluşlardan (TEDAŞ, Su ve Kanal İdareleri vb.) temin edilecek bilgiler çerçevesinde
değerlendirilmesi gerekmektedir.
Diğer Bilgiler
Arazi; yerleşim bölgesindeki konumu, yerleşim bölgesinin yön ve büyüklüğü, yol ve ulaşım
şeması içerisindeki erişilebilirliği, çevresinde toplu taşıma güzergâhlarının bulunup bulunmadığı,
çevresinde ki mevcut ve olası yatırımlar, gelişme senaryoları (yakın bir çevrede herhangi bir kamu
veya özel yatırımının olup olmayacağı hakkında) değerlendirilmelidir.
Arazi ve yakın çevresinde mimari çalışmalara yön verecek, manzara, hâkim rüzgâr yönü,
güneşlenme ve aydınlanma imkânı, nem gibi hususların belirlenmesi önemlidir. İlgili kurumlardan
temin edilecek her türlü grafik (bilgisayar çıktısı, ozalit kopya ve fotokopiler) dokümanların yanı sıra
sayısal ortamda bilgi ve belgelerin de temin edilmesi gerekmektedir.
Eğitim yapısı yapılacak yer seçimlerinde kendi içsel gerekliliklerine bağlı olarak belirlenmiş
yer seçim kriterleri gerek kamu sektörü, gerekse özel sektör yatırımcıları için büyük önem
taşımaktadır.
Gerekli olan seçim kriterler;
İlkokul ve ortaokul binalarının yerleşim birimlerine yakın olması, Mekânsal Planlar Yapım
Yönetmeliğinde belirtilen mesafelere uyulması,
Trafik yoğunluğundan az etkilenmesi,
Toplu taşım araçları ile rahat erişilebilir noktalarda bulunması,
Havaalanı, demiryolu, otoyol, fabrika gibi eğitimi engelleyici gürültü kaynaklarına uzak olması,
(ölçülen ses düzeyi 95 desibelden yüksek olmamalıdır)
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 -7-
Çevresel olumsuz faktörlerden uzak olması (çöp, toz, yetersiz aydınlanma vb.),
Yakın ve orta vadede gelişme potansiyeli yüksek bir bölgede olması,
Elektrik, doğalgaz, içme suyu, kanalizasyon gibi altyapısının planlanmış olması,
Nüfus yoğunluğu bulunan alanlara yakın olması,
Etkili ve başarılı bir eğitim yapısı tasarımı, bulunulan yeri ayrıntılı bir şekilde analiz ederek,
tüm somut ve soyut değerlerini anlamakla başlar.
Yeri anlamak; yer seçimi, kullanıcının konfor gereksinimi, binanın yönlendirilmesi, mekân
organizasyonu, bina kabuğu, ulaşım ağının kurulması gibi aşamalarda eğitim öğretim amaçlı doğru
tasarım kararlarının alınmasına yardımcı olur. Mimariyle oluşturulan yapay çevre, yaşamın devamlılığı
için doğal sistemlerin bir parçası olmalıdır. Eğitim alanları ve eğitime yardımcı alanlarla kurgulanan
yapay çevreyle, bulunulan yerin doğal yaşamı arasında bir etkileşim kurulması, eğitimin etkisini,
başarısını olumlu yönde etkileyecektir.
Eğitim yapısının aktif kullanıcısı olan öğrenciler tasarım sürecine dahil edilmeli, onlara sosyal
ve çalışma alanlarından kendi beklentilerini ifade etmeleri sağlanmalıdır. Kullanıcıyla organize
edilecek atölye çalışmaları ile, kendileri için özellikle önemli olan ortamın rengi ve şekli ya da sosyal
alanlarla ilgili okullarını neyin daha iyi hale getireceği ile ilgili oldukça net sonuçlara varılabilir.
Kullanıcının aktif olarak dahil edildiği çalışmalarla, kullanıcının yaşadığı mekanı daha çok
sahiplenmesi de sağlanacaktır.
Gelecekteki değişimlere imkân vermesi için esneklik ve uyarlanabilirlik herhangi bir okulun
tasarımında anahtar gereksinimlerdir. Teknolojik, mekanik ve otomatik sistemlerin kullanıldığı
hareketli bölücülerle öngörüler tasarım aşamasında etraflıca test edilmelidir. Oluşacak akustik
sorunlar için önlem alınarak, kayar / katlanır hareketli kapı ve duvarlarla binada esneklik sağlanır.
Uzun vadede uyarlanabilirlik, mekânın büyüklüğünü değiştirmek veya boş alanları kullanmak için, iç
duvarların hareket etmesine olanak verecek şekilde dizaynı, okulun kullanım ömrünü uzatması
açısından önemlidir.
Tasarımcılar , gelecekte okulun kolayca genişletilmesi veya aynı projenin farklı arazilerde de
uygulanabilmesi için değişik ölçüler sunmak adına, genel bina formları kullanabilirler. Bu modüler
form, okulun ömrü boyunca odalarda gereksinim duyulacak büyüklük veya işlev değişikliklere en iyi
çözümü sunar; Uzun ve kesintisiz bir alanda, alternatifli mekân çeşitliliği ve farklı büyükteki eğitim
grupları düzenlenmesi mümkündür. Özellikle arazi kullanımlarında eğitim yapısının ilerleyen yıllarda
genişleyeceği düşünülerek bina yerleşimlerine özen gösterilmeli ve gelişme alanları planlanmalıdır.
6. TASARIM KRİTERLERİ
Tasarım kriterleri oluşturulurken ortak kriterlere ek olarak her bölge için ayrı ayrı
değerlendirmeler yapılmış ve tasarımı etkileyecek fiziksel etkenler ve yerleşim, bina formu ve
konstrüksiyonu, yerleşim kurgusu ve mekânsal standartlar, açık alan düzenlemeleri ve peyzaj
standartları, yapı elemanları ve malzemeleri, teknik ve tesisat standartları tek tek ele alınmalıdır.
*TOPOĞRAFYA VE YÖNLENME
Eğitim yapısının doğru yönlenmesinin yanında, içerisinde bulunan mahallerin de doğru
yönlendirilmesi kullanıcı konforu açısından önem arz etmektedir.
Derslik, oyun alanları gibi gün içinde yoğun bir şekilde kullanılan mekânlar iklim bölgesine
göre uygun yönde tasarlanmalı,
MEKANSAL STANDARTLAR:
*İDARİ MEKANLAR
Eğitim yapıları; idari ve yönetim hizmetleriyle birlikte sosyal destek mekanlarını da içine alan
yapılardır. İdari mekanların içerisinde; müdür ve müdür yardımcıları odaları, idari personel odası,
öğretmen ve zümre öğretmenler odası, arşiv, rehberlik servisi odası, veli görüşme odası, okul aile
birliği odası, revir (pansiyon binalarında) vb. odalar ile idari personel için ıslak hacimler yer
almaktadır.
Tüm eğitim yapılarında, idari mekanlar ihtiyaç programında belirtilen büyüklükte ve sayıda
tasarlanacaktır.
Müdür odaları; özellikle ders dışı etkinlikler ve ders aralarında öğrencilerin rahatlıkla
izlenebileceği, ayrıca okulun girişlerine görüş açısı açısından hakim olacak bir konumda
yerleştirilecek ve İdari personel odası ile irtibatlı olacaktır.
Müdür yardımcısı odaları; denetim açısından farklı katlara yerleştirilecektir.
Öğretmenler odası ve zümre öğretmenler odaları; öğrenciyi gözlemlemek ve sürekli iletişimi
kolaylaştıracak şekilde konumlandırılacak ve okul içerisinde farklı kat ve bölgelerde
çözümlenecektir.
Öğretmenler odasında toplantı masası, öğretmen dolapları, dinlenme grupları ve küçük bir
mutfak nişi/ofisi tasarlanacaktır.
Rehberlik Servisi; öğrencilerin rahatlıkla ulaşabileceği yerlerde tercihen girişe ve veli bekleme
bölümüne yakın çözümlenecek, grup çalışma odası ve bireysel görüşme odası olarak iç içe
geçmeli iki oda olarak planlanacaktır. Her bir mekanda dolap ve çalışma masası
düşünülecektir.
DERSLİKLER
Bütün eğitim yapılarında, derslikler ihtiyaç programında belirtilen büyüklükte ve sayıda
tasarlanacaktır. Bütün derslik ve atölyelerin kapıları dışa açılacaktır.
* ANAOKULU/ANASINIFI DERSLİKLERİ
Anaokulu/anasınıfı faaliyet ve oyun odaları; öğretmen gözetiminde, çocukların bedensel, bilişsel,
duygusal, sosyal, kültürel, dil ve hareket gibi çok yönlü gelişimlerini destekleyecek şekilde resim,
müzik gibi yollarla ve türlü eğitim araç ve gereçlerden yararlanılarak oyun ve fiziki aktivitelerin
yapıldığı mekânlardır.
Anaokulu/anasınıfı faaliyet ve oyun odalarında çocukların fiziki hareket gelişimini
desteklemeye yönelik donatılar yerleştirilecektir.
Bağımsız ana okulu binalarında; öğretmen gözetiminde aktivite sonrası dinlenme ve uyku
amaçlı kullanılan uyku odası bulunacaktır. Uyku odasında kişi başına düşen alan min. 1.50
m² olacaktır.
Derslikler en az 20, en çok 25 kişilik olarak düzenlenecektir. Derslik ve etkinlik odasında kişi
başına düşen brüt alan min. 2.40 m² olacaktır.
Dersliklerin içindeki farklı bölümler, farklı döşeme malzemeleri, mobilya, vb. ile
ayrıştırılacaktır.
*LABORATUARLAR
Eğitim programlarında yer alan derslerle ilgili iş, işlem, deney, gözlem, inceleme, araştırma, geliştirme
ve benzeri uygulamaların yapılması amacıyla gerekli donanıma sahip eğitim-öğretim, uygulama
ve/veya üretim yapılan ortamlardır.
ORTAK ALANLAR
Tüm eğitim yapılarında, ortak alanlar ihtiyaç programında belirtilen büyüklükte ve sayıda
tasarlanacaktır.
* KÜTÜPHANE
Öğrencilerin okul saatleri ve sonrasında ve tatil günlerinde, her türlü ödevlerini yaptıkları, güncel
dokümanları takip ettikleri, grup halinde çalışabildikleri ve tartışabildikleri, dijital ortamda araştırma
yapabildikleri alanlardır.
Eğitim yapısı içinde tasarlanan kütüphanelerde;
Kütüphane mekanı zemin katta, kolay ulaşılabilir konumda, sessiz bir bölgede, bilgisayar
düzenekli, internet bağlantılı, e- kütüphane şeklinde bilgisayar dersliği ile birlikte grup ve
bireysel çalışmaya uygun planlanacak ve ses yalıtımı sağlanacaktır.
Kütüphanede küçük grup çalışmaları yapılabilecek nişler veya bölümler bulunmalıdır.
Küçük yaş grupları için tasarlanan kütüphanelerde setlerden oluşmuş bir okuma köşesi ve
yerlere oturulabilir minderli ayrı bir bölüm bulunmalıdır.
Genel okuma salonu mekânının 1/2’si okuma grubuna, 1/2’si kitap stantlarına ayrılmalıdır.
BAĞIMSIZ KÜTÜPHANE
Giriş-fuaye, genel okuma salonu, grup çalışma salonu, Video-Audio-internet Salonu, teknik
ofis, fotokopi odası, depo ve ıslak hacimler bulunacak şekilde tasarlanmalıdır.
Kütüphane okuma/çalışma salonu genel olarak öğrenci sayısının % 10’una aynı anda hizmet
verecek şekilde planlanmalıdır.
Genel okuma salonu öğrencinin kolay ulaşabileceği ve sessiz bir bölgede fuayeden sonra
ulaşılabilen konumda tasarlanmalı, mekânının 1/3’ü okuma grubuna, 2/3’ü kitap stantlarına
ayrılmalıdır.
Okuma salonunda, masalar tek kişilik düşünülmeli ve her çalışma birimi seperatörler ile
ayrılmalıdır.
Grup çalışma salonları bölünebilir esnek mekânlar olmalıdır. Çalışma masaları toplantı masası
düzeninde en az 4, en fazla 8 kişilik olarak düşünülmelidir.
Video-Audio-internet Salonunda her çalışma birimi seperatörler ile ayrılmalıdır.
Teknik ofis, fotokopi odası, kütüphane sorumlusu ve depo mahalleri tasarım içerisinde uygun
büyüklüklerde çözümlenmelidir.
Kütüphane içinde kız, erkek ve engelli öğrencilere hizmet veren ayrı ıslak hacimler
tasarlanmalıdır.
*ÇOK AMAÇLI SALON
Temsil, konser, toplantı, eğitsel faaliyetler için kullanılabilecek bir mekan olarak tercihen zemin katta,
giriş holü ile bağlantılı olacak şekilde veya eklenti halinde düzenlenecektir.
Çok amaçlı salon, öğrencinin kolay ulaşabileceği ve dersliklerden uzak, bir alanda tercihen
zemin katta zorunlu hallerde bodrum katta konumlanmalıdır.
Çok küçük alanlı okullarda beden eğitimi salonları aynı zamanda bir kenarda sahne
düzenlenerek çok amaçlı salon olarak da kullanılabilecek şekilde tasarlanmalıdır.
Çok amaçlı salon ile ilişkilendirilmiş soyunma odaları (duş-wc’li), depolar, projeksiyon odası,
havalandırma santrali bulunmalıdır.
Çok amaçlı salon içerisinde yeterli büyüklükte bir sahne, hareketli/seyyar oturma donatıları,
gerektiğinde ayrı grup çalışma imkânları sunan hareketli hafif bölücü elemanlar
düşünülmelidir.
Salon cebri havalandırma imkânlı, değişik faaliyetler için çok amaçlı düzenlenmeli, sahne ile
irtibatlı sahne arkası düşünülmeli, kız-erkek öğrenci, bay-bayan öğretmen için ayrı ayrı olmak
üzere dolaplı, soyunma sıralı, duş-wc’ li soyunma odaları düzenlenmelidir.
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 26 -
Ses -yayın sistemi, akustik ve aydınlatma tertibatı yapılmalı ve acil çıkış kapıları bulunmalıdır.
Çok amaçlı salonda giriş holüne veya ana dolaşım merdivenlerine yakın konumda, vestiyer,
yeteri kadar bay/bayan wc-lavabo grupları ile birlikte, oturma gruplu, çay-kahve servis
bankolu fuaye alanı da düzenlenmelidir.
Salon oturma alanında kişi başına düşen brüt alan min. 1.20 m² olmalıdır.
*BAĞIMSIZ ÇOK AMAÇLI SALON
Rüzgarlıklı bir girişten girilecek, giriş holüne veya ana dolaşım merdivenlerine yakın
konumda, vestiyerli, yeteri kadar bay/bayan wc-lavabo grupları ile birlikte, oturma gruplu,
çay-kahve servis bankolu fuaye alanı düzenlenecektir.
Salon oturma alanı min. 2.50 kişi max. 500 kişi kapasiteli sabit veya hareketli koltuklu
planlanabilir.
Salon cebri havalandırma imkânlı, değişik faaliyetler için çok amaçlı düzenlenmeli, sahne ile
irtibatlı sahne arkası düşünülmeli, kız- erkek öğrenci bay/bayan öğretmen için ayrı ayrı olmak
üzere dolaplı, soyunma sıralı, duş-wc’ li soyunma odaları düzenlenmelidir.
Ses -yayın sistemi, akustik ve aydınlatma tertibatı yapılacak ve acil çıkış kapıları bulunacaktır.
*YEMEKHANE
Öğrencilerin günlük beslenme ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacıyla eğitim yapılarında veya yurt
binalarında kullanılan sosyal mekânlardır.
Yemekhane, öğrencilerin % 50’ sinin min. 15’ er dakikalık periyotlar halinde yemek yemesine
olanak sağlayacak büyüklükte tasarlanmalıdır.
Yemekhane içerisinde; giriş- fuaye, yemek salonu, mutfak, bulaşıkhane, görevli odası, depo,
bulunmalı, öğrenci ve öğretmen tuvaletleri ile personel soyunma-duş-wc ve teknik mahaller
tasarlanmalıdır.
Yemek salonu modüler olarak genişleyebilir plan tiplemesinde olmalı, tefriş düzenlemesinde
değişik yaş gruplarının kullanımı dikkate alınmalıdır.
Yemek salonunda kişi başına düşen brüt alan min. 1.30 m² ve tavan yüksekliği müstakil
binalar için min. 4.00 mt olmalıdır.
Islak hacimler kız ve erkek öğrenciler, engelli öğrenciler ve bay-bayan öğretmenler için giriş
fuayesinde yemekhane kapasitesine göre hesaplanarak tasarlanacaktır.
Yemek pişirilen eğitim yapılarında mutfak pişirme birimi düşünülecektir. Yemek pişirme
yapılmayan hizmet alımı yapılan eğitim yapılarında ise sadece mutfak servis alanı yeterli
olacaktır.
Mutfak pişirme alanı yemek salonu alanının en az %50 ı, mutfak servis alanı yemek salonu
alanının % 30’u büyüklüğünde tasarlanmalıdır.
Yemek servisi bankoları yükseklikleri 4.-8. sınıflar için 70–75cm, 9.-12. sınıflar için 80–85cm
olmalıdır.
Depolar uygun büyüklüklerde tasarlanmalı, soğuk hava deposu ve kiler sadece yemek pişirme
yapılacak mutfak mekânının olduğu yerlerde düşünülmelidir.
Yemekhanede depo, hazırlık ve servis alanlarının her türlü servis girişi ve çöp çıkışları, öğrenci
ulaşım alanlarından uzakta tasarlanmalı ve bu noktalara öğrenci girişi engellenmelidir.
Yemekhanede yemek servis araçları servis alanlarına, öğrenciye açık alanlardan geçerek
ulaşmamalı, günlük çöpün, öğrenci trafiği ile kesişmeyecek bir yoldan toplanması
sağlanmalıdır.
Katı atık alanları dışarıdan algılanmayan, yeşil alan ile çevrili, en az üç tarafı kapalı, üstü açık,
bir alan olarak tasarlanmalıdır. Zeminde atık su gideri mutlaka düşünülmelidir.
*RAMPALAR;
Engelli rampalarının eğimleri ve detayları yürürlükteki mevzuatlara uygun olarak
çözümlenmelidir.
Rampaların keskin dönüşlü yerlerinde yüzey plastik ile kaplanmalıdır. Bina içi veya dışı
rampalarda; düz, sert, sabit ve kaymayan(ıslak/kuru) malzemeler tercih edilmelidir.
Rampaların başlangıç ve bitişinde drenaj ızgarası, çukur veya çıkıntı olmamalıdır. Başlangıç ve
bitişinde en az 60 cm genişliğinde uyarıcı hissedilebilir malzeme kullanılmalıdır.
Eğitim yapıları giriş rampalarının genişliği en az 1.00 m. olmalıdır. Rampaların yatay uzunluğu
2.00m.’den fazla ise veya rampa yüksekliği 15 cm’ den fazla ise rampanın her iki tarafında
korkuluk yapılmalı, küpeşte kavrama yüzeyi sürekli olmalı, korkuluk kesintiye uğramadan
devam etmelidir.
*MERDİVENLER;
Öğrenci kapasitesine göre binada kolay algılanabilir konumda, biri asansör veya bina içi
rampası yanında olmak üzere en az iki adet ana merdiven planlanmalıdır.
Merdivenlerin yerleri belirlenirken, eğitim yapısına ilerde yapılabilecek potansiyel
eklemelerde dikkate alınmalıdır.
Konsol merdivenlerden kaçınılmalı bütün merdivenlerin (yangın merdivenleri dahil) bodrum
kata kadar indirilmesi sağlanmalıdır.
Merdiven başlangıcı ve ilk sahanlık altına gelen bölgelerde, emniyet tedbirleri düşünülerek
korunaklı alanlar yada mekanlar oluşturulmalıdır. Hissedilebilir uyarıcı yüzey, merdivenin
başında, sahanlık bitiminde ve merdivenin sonunda kullanılmalıdır.
Merdiven rıht yüksekliği en fazla 17 cm, basamak genişliği en az 29 cm. olmalıdır. Açık rıhtlı
merdiven kullanılmamalıdır. Basamaklarda takılma riskini azaltmak ve engelli erişimini
kolaylaştırmak için uygun basamak çözümleri sağlanmalıdır.
*YANGIN MERDİVENİ;
Yangın merdivenleri yürürlükte olan Binaların Yangından Korunmasına Dair Yönetmeliğe, ilgili
diğer kanun ve yönetmeliklere uygun olarak çözümlenmeli ve detaylandırılmalıdır. Yangın
merdivenleri sayısı ve mesafeleri Binaların Yangından Korunmasına Dair Yönetmeliğin
Çıkışlara götüren en Uzun Kaçış Uzaklıklarına uygun olarak planlanmalıdır.
Yangın merdivenleri; yangın durumunda, eğitim yapısındaki kullanıcıların sürat ve emniyetle
tahliyesinde kullanılmak üzere bu göreve özel olarak tasarlanan korunumlu merdivenlerdir.
Yapının olağan merdivenlerinden yangında kullanılabilecek özellikte olanları da yangın
merdiveni olarak kabul edilir.
*ASANSÖR;
İlgili kanun, yönetmelik ve mevzuatlara uygun olarak, katlar arası erişim için kolay ulaşılabilir
bir yerde 1 adet fiziksel engelli asansörü yapılmalıdır.
Asansör aynı zamanda acil müdahalelerde sedye kullanımına olanak verecek şekilde
tasarlanmalıdır.
Çağırma ve kontrol düğmeleri 90 cm ile tercihen 110 cm , en fazla 137 cm yükseklik sınırları
içerisinde yerleştirilmeli, asansör kapı genişliği en az 90 cm olmalıdır.
Düğmeler büyük ve Braille yazılı ve Latin harfler piramit kabartmalı olmalıdır. Asansörün
hangi kata geldiğini anons eden sesli uyarı sistemleri bulunmalıdır.
Asansörler TS ISO 9386-1 ve TS ISO 9386-2’ ye uygun olmalıdır.
*GALERİ BOŞLUKLARI;
Galeri yapılması tercih edilmemeli, yapılması halinde geniş açıklıklardan kaçınılmalı, (galeriler
bulunduğu yüzeyin tamamının 1/3 ‘ den büyük olmamalıdır. ) Ayrıca galeriler orta alanlarda
planlanmalı, parapetleri betonarme yapılmalıdır. (Bkz Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar
Hakkında Yönetmelik)
Galeri parapet yükseklikleri h=120 cm den az olamaz. Galeri parapetinin üzerinde ayrıca
düşmeyi engelleyici, estetik, ışığı kesmeyen malzemeler ile ek tedbirler alınmalı düşmeyi
engelleyecek şekilde yükseltilmelidir.
*ISLAK HACİMLER
Öğrenci, personel ve engelli bireylerin kişisel temizlik ve genel ihtiyaçlarını karşıladıkları mekanlardır.
Bütün ıslak hacimler, tesisat kolaylığı açısından katlar boyunca aynı düşey akslar arasında
planlanmalıdır. Öğrenci sayılarına göre katlarda kız-erkek, engelli öğrenci (1 adet) ve
öğretmenler /personel için ayrı ayrı wc grupları oluşturulmalıdır. Kabin kapıları dışa
açılmalıdır.
Tüm WC’ ler küçük ebatlı, sık derzli, kaymaz (ıslak/kuru kaymaz) malzeme ile kaplanacaktır.
Engelli WC’ ler asansöre yakın konumda ve her katta 1 adet planlanmalıdır.
TEKNİK MEKANLAR
*ISI MERKEZİ
Eğitim yapısının ısınma konfor ihtiyacının sağlanması için gerekli mekanik donatının yerleştirildiği
mekândır.
Bodrum katta yada binadan ayrı bir alanda düzenlenmelidir.
Isı merkezine dışarıdan da ulaşımın sağlanması için bağımsız bir servis girişi için araç rampası
veya iniş merdiveni yapılmalıdır. Bağımsız servis giriş merdiveninin kol genişliği ile giriş kapısı
genişliğinin en az 1.60 m. olması sağlanmalı, giriş kapısı önünde su tahliyesi sağlanmalıdır.
Isı merkezinde birbirine ters yönlü en az iki adet yangın çıkış kapısı, duman bacası, menfezi,
tavana yakın pis hava bacası ve menfezi, döşemeye yakın temiz hava bacası olacaktır. Kazan
dairesi girişinde yangın holü planlanacaktır. Isı merkezinde yakıt olarak doğalgaz, LPG, sıvı
veya katı yakıt kullanılacaktır. Isıtma sisteminin katı yakıtlı olması halinde; kömür girişi ve
deposu ile kül tahliyesi için uygun çözüm düşünülmelidir.
*JENERATÖR ODASI
Eğitim yapısının elektrik ihtiyacının desteklenmesi için gerekli donatının yerleştirildiği mekandır.
Elektrik odasına yakın bir yerde dışarı ile direkt bağlantılı şekilde çözümlenmelidir.
Giriş kapısı üzerinde ızgaraları bulunan demir kapı ve kapı genişliği en az 1.60 m. olmalıdır.
*HAVALANDIRMA SANTRALİ
Eğitim yapısının iklimlendirme konfor ihtiyacının sağlanması için gerekli mekanik donatının
yerleştirildiği mekandır.
Ana tesisat şaftına yakın yerde bodrum katta konumlandırılmalıdır.
*SİSTEM ODASI
Teknolojik verilerin tek merkezde toplandığı alandır.
Öğrencilerin yoğun olduğu yerlerden ve sıhhi tesisattan uzak konumda, bodrum yada zemin
katta merkezi bir yerde çözümlenmelidir.
Bodrum katta çözümlenecek ise teknisyen odası ile irtibatlı olmalıdır.
Yedek güç kaynaklarının ve ana tablonun bulunacağı şekilde, internet ve elektrik ana tesisat
dağıtımının yapılmasına olanak verecek şekilde tasarlanmalıdır.
Kablolama bodrum kat tavanından yapılacak, kullanım yerlerine düşey şaftlarla ulaştırılacak,
betonarme projesinde kablo geçiş şaftları yeri bırakılacaktır.
*TEKNİSYEN VE HİZMETLİ ODALARI
Eğitim yapısının teknik ve işletme sorunlarının giderilmesi için görevlendirilen personelin kullandığı
gerekli tamir ekipmanlarının ve malzemelerinin bulunduğu odalardır.
Bodrum katta merkezi bir yerde düzenlenmelidir.
Teknisyen odaları çalışma masalı ve dolaplı, ve müstakil banyolu hizmetli odaları soyunma
dolaplı, duş-wc ve lavabolu düzenlenecek, havalandırma bacası yapılacaktır.
*DEPOLAR
Eğitim yapısının hareketli ve sabit mobilyalarının, teknik ve kırtasiye ekipmanlarının depolandığı
odalardır.
Bodrum katta merkezi bir yerde raflı ve dolaplı düzenlenmelidir.
Doğal ışık ve havadan faydalanmalıdır.
Eğitim yapılarında ana giriş kapısı haricinde gerektiğinde acil çıkışlar için kullanılacak 2. bir
kapı bulunmalıdır. Eğitim yapısı popülâsyonuna bağlı olarak giriş sayısı 3’ e çıkartılabilir.
Bahçe giriş ve bahçe yolları engelsiz olarak düzenlenmeli ve girişten itibaren hissedilebilir
yüzey uygulaması ile yönlendirme yapılmalıdır. Ancak bu uygulamalar diğer kullanıcılar için
tehlike oluşturmamalıdır.
Giriş kapılarında güvenliği sağlayacak giriş ve çıkışları kontrol edecek min. 3 m² büyüklüğünde
kontrol kulübeleri yapılmalıdır.
Eğitim yapıları içerisinde hizmet amaçlı birimlere ulaşım sağlamak için servis yolları
yapılmalıdır.
Servis yolları aynı zamanda itfaiye araçlarına da hizmet verecek şekilde tasarlanmalıdır.
DUVARLAR
Bina tasarımını şekillendiren ve aynı zamanda yapıyı dış etkenlerden koruyan duvarlar, sağlıklı
konfor koşullarının sağlanması amacıyla sadece bölücü bir unsur olarak değerlendirmeyip tasarımın
parçası olan bir yapı elemanı olarak ele alınmalıdır.
DÖŞEMELER
Döşemelerde kot farkı yapılmamalı, kot farkı olan yerlerde engellilere yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
Döşemede kullanılan malzemeler mekânın gereksinimine uygun, diğer mekânlardaki döşeme
kaplamaları ile uyumlu olmalıdır.
Tüm döşeme kaplamaları sert, sabit sürtünme ve darbeye dayanıklı, az bakım gerektiren ve
kaymaz (ıslak ve kuruda kaymaz malzeme ) özellikte olmalıdır.
Engelliler için yer kaplaması olarak seçilen malzemenin tekerlekli sandalyenin hareketini
zorlaştıracak derecede pürüzlü ve delikli yüzeye sahip olmamalıdır.
KAPILAR
Eğitim yapılarında özellikle öğrenimin başlangıç – bitiş saatlerinde, teneffüs zamanlarında çok
yoğun olarak kullanılan kapılarda az bakım gerektiren özelliklere sahip, dayanıklı ve uzun ömürlü
malzemeler kullanılmalıdır.
Eğitim binası içinde yer alan tüm mahallerin kapılarında Braille yazılı kabartmalı mahal isimleri
de olmalıdır.
Bina ana giriş kapıları soğuk ve ılık iklim bölgelerinde hakim rüzgar yönünde
çözümlenmemelidir.
Sıcak nemli ve sıcak kuru iklim bölgelerinde kapılar hakim rüzgar yönünde açılmalı ve doğal
havalandırmaya katkı sağlamalıdır.
Ana giriş kapıları dışarı doğru açılmalı, sürgülü/fotoselli, çarpma ve döner kapı
kullanılmamalıdır.
Eğitim yapısı içerisindeki derslik, ana sınıfı dersliği, laboratuvar, çok amaçlı salon, beden
eğitimi salonu, çok amaçlı oda, ıslak hacim kabin kapıları gibi bütün kapılar, konumları ve
yerlerine bakılmaksızın, çıkış/kaçış yönüne doğru açılmalıdır.
Merdivenlerin ve rampaların bitiş ve başlangıç noktalarına doğru açılan kapılar
yapılmamalıdır.
Kapı önlerinde tekerlekli sandalyenin manevra yapabilmesi için en az 1.50m x1.50m alan
bırakılmalıdır.
Kapıların iç ve dış döşeme kotları aynı olmalı varsa kot sürekliliği kapı brüt genişliğinin en az
1,5 katı kadar devam ettirilmelidir.
Kapılarda eşik yapılmamalı, darbelere karşı en az 20 cm yüksekliğinde metal tekmelik ile
kapının duvara çarpmasını engelleyici stoperler kullanılmalıdır.
Kapılarda doğal havalandırmaya yardımcı olacak detaylar üretilmelidir.
Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ise 90 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe
sistemine sahip olmalıdır. Niş içine alınmayanı derslik harici kapılarda 180 derecelik açılışı
sağlayan bir menteşe sistemi olmalıdır.
Derslik ve idari bölüm kapılarında net açıklık 1.00 m. den az olmamalıdır. Kapı net yüksekliği
en az 2.10 m olmalı kapılarda eşik veya kot farkı bulunmamalıdır.
Kapı kolunun yerden yüksekliği min. 90-110 cm arasında olmalıdır. Kapı kolu, kilitler, anahtar
ve diğer kapı aksamları tek elle kullanılabilecek ve ellerini kullanamayanlar için kavrama
gerektirmeden işleyebilecek şekilde olmalıdır.
PENCERELER
Binanın dış yüzeylerinde aydınlanma, havalandırma ve çevreyle özellikle görsel bağ kurulması
amacıyla bırakılan pencereler aynı zamanda ısı kayıplarındaki yüksek pay oranları nedeniyle
tasarımdaki yerleri ve büyüklükleri açısından iyi analiz edilmelidir.
Derslik ve diğer ders yapılan bölümlerin pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25
olmalıdır.
Pencereler az bakım gerektiren özellikte, dayanıklı ve uzun ömürlü malzemelerden yapılmalı,
ısı yalıtımlı çift cam kullanılmalıdır.
Soğuk ve ılık iklim bölgelerinde ısı ve su yalıtımı yüksek malzemeler kullanılmalı, güneş
ışınımını en fazla geçiren, ışığı yansıtmayan cam türleri tercih edilmelidir. Özellikle güney
İç mekânlarda 1.50 m.ye kadar olan yağlı boya uygulamalarında pastel tonlarda saray
pembesi, şampanya, somon veya lila renkleri, 1.50 m. üstü yüzeylerde ise belirtilen
renklerin açık tonları uygulanmalıdır.
Kapı kasaları ve radyatörlerde, 1.50 m. yükseklikteki duvar yağlıboya renginin aynısı
kullanılmalıdır.
Laminant kapılar, laminant askılık panoları ve duvar bantları, duvarlarda kullanılan
renklerle uyumlu tonda ve düz renkli olmalıdır.
PVC yer döşemeleri ve süpürgelik renkleri duvar boyaları ile uyumlu olmalıdır.
Rüzgarlık dışa açılan kapı kasa ve kanadı ile diğer dış kapı ve bodrum pencerelerinde
demir profil kullanılıyorsa, (ferforje hariç) dış cephe boyası ile uyumlu boyanmalıdır.
Pansiyon/Otel bölümü yatak odaları, yatak katı koridorlarında ve diğer halı kullanılan
mekânlarda halı rengi, duvar boyası ile uyumlu olmalıdır.
Bekçi kulübesi dış cephe boyası, öğretim binasında kullanılan dış cephe rengi ile aynı
olmalıdır.
Okul arsası üzerinde birden fazla bina bulunması halinde, (okul, yemekhane,
pansiyon, spor salonu, atölye, vb.) uygulanacak renkler birbiriyle uyumlu olmalıdır.
Camlı kapılarda çift cam kullanılmalı, Kapı kasaları ile kanatları arasında ses ve hava geçişini
engelleyecek contalar kullanılmalıdır.
Taşıyıcı sistemlerde son kaplama malzemeleri tınlama yapmayan, az yansıtıcı malzemelerden
seçilerek, darbe etkili ses iletim değerleri azaltılmalıdır.
Son kaplama malzemesi şapı ile betonarme döşeme arasında 3-5mm kalınlığında darbe emici
şilteler kullanılmalıdır.
Özellikle derslik mekanlarında tavan alt kotunda sıva altında yada asma tavan üzerinde ses
yalıtımı yapılmalıdır.
Asma tavan kullanıldığı ve tavan katmanının arkasına ses yutucu bir malzeme kullanılmadığı
durumlarda, tavan katmanı 25 kg/m² ağırlıktan az olmamalıdır.
Asma tavanlarda hafif panel malzeme kullanıldığı durumlarda paneller arası doğru şekilde
yalıtılmalıdır.
Ses düzeyi yüksek olan öğretim alanlarının gürültüden etkilenebilecek eğitim alanları ile
temasta olduğu durumlarda duvarlarda özel ses yutucu malzemelerle bitiş yapılmalı ve
akustik asma tavan kullanılmalıdır.
Kazan daireleri, jeneratör odası, havalandırma santrali, soğutma üniteleri, hava kanalları gibi
ses üreten teknik mekanlarda titreşimli cihazların altında ses kesici malzemeler kullanılmalı,
gerektiğinde duvar ve tavanlarda ses yalıtımı yapılmalıdır.
*ELEKTRİK TESİSAT
Eğitim mekanlarında aydınlatma tesisatı çift devreli olmalı ,ışıkların kapanması için uygun
yerlerde programlanabilir, zaman ayarlı sistemler kullanılmalıdır.
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 57 -
Dolaşım alanlarının uygun olan yerlerinde fotosel kontrollü aydınlatma sistemi kullanılmalıdır.
Az kullanılan mekanlar, depolar ve uygun yerlerde düşük enerjili aydınlatma sistemleri,
florasan ışık kullanılmalıdır.
*DIŞ GÜVENLİK
Eğitim yapısına doğrudan güvenli yaya ve trafik ulaşımı sağlanmalı, öğrencilerin araç
inme/binme noktalarından bina girişine kadarki güzergâhları uygun bir döşeme kaplaması ile
kaplanmış, trafik ve yaya yolları bitki veya korkuluk gibi kesin ayırıcılarla ayrılmış olmalıdır.
Öğrencilerin etkinlik alanlarına geçişlerde motorlu trafik yollarından geçmesi önlenmelidir.
Giriş-çıkış kapısı caddeye ya da araç geçişinin yoğun olduğu sokağa açılan okul önlerinde, araç
hız kesiciler yerleştirilmelidir.
Öğrencilerin, bahçe çıkış kapısından caddeye ani ve kontrolsüz çıkışlarını önlemek için yaya
kaldırımı kenarında korkuluk şeklinde bariyer oluşturulmalıdır.
Bahçe servis ve araç giriş kapılarında devrilmelere karşı güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Okul dış çeperinde bulunan ikincil kapı ve pencerelerin hiçbirisi görüş sınırları dışında
kalmamalı, binaya kontrolsüz giriş-çıkışa olanak tanıyacak konumda olmamalıdır.
Doğal ve yapay bahçe duvar ve çitleri, okulun ve arsasının okul sınırları dışından rahat
görünebilir, gözlenebilir olmasına engel olmalıdır.
Okul ve bahçesinin daima aydınlık tutulması için gerekli bina ve dış aydınlatma üniteleri
oluşturulmalı, okul saatleri dışında bina emniyeti için giriş kapıları ve binaya girilebilecek zayıf
noktalar ses ve hareket detektörleri ile güvenlik altına alınmalıdır.
Tanım Mekân
7.1.1 Derslik
7.1.2 Uyku Odası
7.1.3 Oyun Etkinlik Odası
7.1.4 Müdür Odası
7.1.5 Müdür Yardımcısı Odası
7.1.6 Öğretmen Odası
7.1.7 Eğitim Birim Sorumlusu
7.1.8 İdari Oda
7.1.9 Yemek Odası
7.1.10 Depo / Arşiv
7.1.11 Tuvalet ve Lavabolar
7.1.12 Görüşme Odası
7.1.13 Veli Bekleme Odası
7.1.14 Personel Tuvalet
7.1.15 Teknik Hacimler
7.1.16 Bahçe Oyun Parkı
7.1.1. DERSLİK
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğretmen gözetiminde, çocukların bedensel, bilişsel, duygusal, sosyal,
kültürel, dil ve hareket gibi çok yönlü gelişimlerini destekleyecek ve
anlatma, resim, müzik gibi yollarla ve türlü eğitim araç ve gereçlerinden
yararlanarak ders yaptıkları mekândır.
Konum *Yapı içinde kolay algılanabilen zemin katta uygun yerlere
konumlandırılmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programlarında belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Kişi başına düşen alan min. 2,40 m²
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır. Niş içine alınmayan
kapılarda 180 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe sistemi olmalıdır.
*Derslik kapılarının kanat genişliği en az 1.00 m. olmalı ve kapı üzerinde
yetişkinlerin görüş açısını sağlayacak kotta cam boşluğu bırakılmalıdır.
*Derslik kapılarında kırılmayan temperli yada telli camlar kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve stoperler
kullanılmalıdır.
*Kapılarda doğal havalandırmaya yardımcı olacak detaylar üretilmelidir.
Pencereler *Tüm bilgiler için; 50-51
*Derslik pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25 olmalıdır. Bu oran
bulunduğu iklim bölgesinin özelliklerine bağlı olarak %50 oranına kadar
arttırılabilir.
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde hem küçük hem büyük parçalı açılımlar
bulunmalıdır.
7.2.1 DERSLİK
Tanım Mekân
7.2.1.1 Derslik
7.2.1.2 Depo
7.2.1.1 DERSLİK
Derslikler 30 öğrenci kapasitesine göre planlamalı, gerektiğinde 34 kişilik olarak düzenlenmeye
olanak sağlamalıdır.
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencilerin, öğretmen gözetiminde, anlatma, araştırma, vb. yollarla ve
türlü eğitim araç ve gereçlerinden yararlanarak ders yaptıkları mekândır.
Konum *Gürültülü ortamlardan uzak olmalı ve yapı içinde kolay algılanabilen
yerlere konumlandırılmalıdır.
*Alan olarak birbirleriyle yakın branşların derslikleri birbirlerine yakın
konumda olmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Depo alanı hariç kişi başına düşen alan ilkokullarda min. 1.60 m²,
ortaöğretim ve liselerde min. 1.86 m²
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır. Niş içine alınmayan
kapılarda 180 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe sistemi olmalıdır.
*Derslik kapılarının kanat genişliği en az 1.00 m. olmalı ve kapı üzerinde
yetişkinlerin görüş açısını sağlayacak kotta cam boşluğu bırakılmalıdır.
*Derslik kapılarında kırılmayan temperli yada telli camlar kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve stoperler
kullanılmalıdır.
*Kapılarda doğal havalandırmaya yardımcı olacak detaylar üretilmelidir.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Derslik pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25 olmalıdır. Bu oran
bulunduğu iklim bölgesinin özelliklerine bağlı olarak %50 oranına kadar
arttırılabilir.
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde Hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85 cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Hijyenik, sürtünme ve darbeye dayanıklı, az bakım gerektiren ve kaygan
olmayan özellikte olmalıdır.
*Seçilen malzemelerin yangın direnci A sınıfı olmalıdır.
*Son kaplama malzemesi şapı ile betonarme döşeme arasında 3-5mm
kalınlığında darbe emici şilteler kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. (Yangın dayanım süresi için
bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri )
7.2.1.2 DEPO
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Ders araçlarının konulabileceği direk dersliğe açılan alandır.
Konum *Akıllı tahta duvarı arkasında, öğretmenin kolay ulaşımına imkân verecek
şekilde tasarlanmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 100cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 74 -
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85 cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
*Vasistas pencereleri kullanılması durumunda üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
Gün ışığı/havalandırma *Doğal havalandırma ve doğal ışık sağlanmalıdır.
Tanım Mekân
7.2.2.1 Resim Dersliği
7.2.2.2 Resim Deposu
7.2.2.3 Müzik Dersliği
7.2.2.4 Müzik Deposu
7.2.2.1 RESİM DERSLİĞİ
Planlama Açıklama
Faaliyet Öğrencilerin, sanatsal becerilerinin geliştirilmesine yönelik eğitsel
faaliyetlerinin yapıldığı ortamlardır.
Konum *Dersliklere yakın bir alanda konumlanabilir.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Kişi başına düşen alan min. 1.86 m²
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır Niş içine alınmayan
kapılarda 180 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe sistemi olmalıdır.
*Derslik kapılarının kanat genişliği en az 100 cm. olmalı ve kapı üzerinde
yetişkinlerin görüş açısını sağlayacak kotta cam boşluğu bırakılmalıdır.
*Derslik kapılarında kırılmayan temperli yada telli camlar kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve stoperler
kullanılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Derslik pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25 olmalıdır. Bu oran
bulunduğu iklim bölgesinin özelliklerine bağlı olarak %50 oranına kadar
arttırılabilir.
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde Hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85 cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Mekan içerisindeki kullanım göze alınarak mekanik ve elektrik
tesisatının dağılımının sağlanması amacıyla betonarmede uygun
7.2.3. LABORATUARLAR
*İlköğretim yapılarında fen ve teknoloji laboratuarı, lise yapılarında kimya, fizik ve biyoloji
laboratuarları tasarlanmalıdır.
Tanım Mekân
7.2.3.1 Kimya Laboratuarı
7.2.3.2 Hazırlık Odası
7.2.3.4 Fizik Laboratuarı
7.2.3.5 Hazırlık Odası
7.2.3.7 Biyoloji Laboratuarı
7.2.3.8 Hazırlık Odası
7.2.3.10 Fen ve teknoloji Laboratuarı
7.2.3.11 Hazırlık Odası
7.2.3.1 KİMYA LABORATUARI
( Lise eğitim yapılarında tasarlanacak )
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Eğitim programlarında yer alan derslerle ilgili iş, işlem, deney, gözlem,
inceleme, araştırma, geliştirme ve benzeri uygulamaların yapılması
amacıyla gerekli donanıma sahip eğitim-öğretim, uygulama ve/veya
üretim yapılan ortamlardır.
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 78 -
Konum *Tercihen zemin katta tasarlanmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Kişi başına düşen alan min. 1.85 m²
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır. Niş içine
alınmayan kapılarda 180 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe sistemi
olmalıdır.
*Derslik kapılarının kanat genişliği en az 100 cm. olmalı ve kapı üzerinde
yetişkinlerin görüş açısını sağlayacak kotta cam boşluğu bırakılmalıdır.
*Derslik kapılarında kırılmayan temperli yada telli camlar kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve
stoperler kullanılmalıdır.
*Dışarıya özel açılan acil çıkışlar düşünülmelidir.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Derslik pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25 olmalıdır. Bu oran
bulunduğu iklim bölgesinin özelliklerine bağlı olarak %50 oranına kadar
arttırılabilir.
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde Hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Mekan içerisindeki kullanım göze alınarak mekanik ve elektrik
tesisatının dağılımının sağlanması amacıyla betonarmede uygun
çözümler sağlanmalıdır.
*Döşeme kaplaması fiziksel ve kimyasal etkilere dayanıklı ve kaymaz
özellikte olmalıdır.
*Seçilen malzemelerin yangın direnci A sınıfı olmalıdır.
*Son kaplama malzemesi şapı ile betonarme döşeme arasında 3-5mm
kalınlığında darbe emici şilteler kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen
7.2.4. KÜTÜPHANE
*Eğitim yapısı içinde tasarlanan yada bağımsız tasarlanan kütüphaneler olarak ayrı
değerlendirilmelidir.
Tanım Mekân
7.2.4.A EĞİTİM YAPISI İÇİNDE TASARLANAN KÜTÜPHANELER
7.2.4.B BAĞIMSIZ TASARLANAN KÜTÜPHANELER
7.2.4.B1 Giriş / Fuaye
7.2.4.B2 Genel Okuma Salonu
7.2.4.B3 Grup Çalışma Salonu
7.2.4.B4 Video-Audio-internet Salonu
7.2.4.B5 Teknik Ofis
7.2.4.B6 Fotokopi Merkezi
7.2.4.B7 Depolar
7.2.4.B8 Tuvalet
Konum *Eğitim merkezinde zemin katta, kolay ulaşılabilir konumda ve sessiz bir
bölgede yer almalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programlarında belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Kişi başına düşen alan min. 1.30m²
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kapılar en az 180 derecelik açılışı sağlayan bir menteşe sistemi
olmalıdır.
*Kanat genişliği en az 100 cm olmalıdır.
*Camlı kapılar ve camekanlarda cam kotu 90cm. den düşük olmamalı,
1.10mt den geniş kapılarda çift kanat kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve
stoperler kullanılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Pencere yüzey alanı, taban alanının %20-25’i arasında olabilir.
*Pencereler sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan
başlamalıdır.
Tanım Mekân
7.2.5.1 Fuaye
7.2.5.2 Çok Amaçlı Salon
7.2.5.3 Soyunma Odaları
7.2.5.4 Görevli Odası
7.2.5.5 Projeksiyon odası
7.2.5.6 Depo
7.2.5.7 Temizlik Odası
7.2.5.8 Havalandırma santrali
7.2.5.6 DEPOLAR
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Çok amaçlı salon tefriş malzemelerin depolandığı mekânlardır.
Konum *Salonla ilişkili ve girişe yakın konumlanmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 90 cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90 cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85 cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
*Vasistas pencereleri kullanılması durumunda üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen
yapı malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
Gün ışığı/havalandırma *Bu mekânlarda tercihen doğal aydınlatma ve doğal havalandırma
olmalıdır.
Ek bilgiler -
Tanım Mekân
7.2.6.1 Mesleki Uygulama Alanı
7.2.6.1 MESLEKİ UYGULAMA ALANI
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Sadece mesleki eğitim yapılarında, mesleki uygulama dersleri için kendi
içinde düzenlenebilir alanlar olarak tasarlanmalıdır.
Konum *Zemin katta konumlandırılmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır.
*Derslik kapılarının kanat genişliği en az 100 cm. olmalı ve kapı üzerinde
yetişkinlerin görüş açısını sağlayacak kotta cam boşluğu bırakılmalıdır.
*Derslik kapılarında kırılmayan temperli yada telli camlar kullanılmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve
stoperler kullanılmalıdır.
*Dışarıya özel açılan acil çıkışlar düşünülmelidir.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Derslik pencerelerinin taban alanına oranı en az % 25 olmalıdır. Bu oran
bulunduğu iklim bölgesinin özelliklerine bağlı olarak %50 oranına kadar
arttırılabilir.
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Mekan içerisindeki kullanım göze alınarak mekanik ve elektrik
tesisatının dağılımının sağlanması amacıyla betonarmede uygun
çözümler sağlanmalıdır.
*Döşeme kaplaması fiziksel ve kimyasal etkilere dayanıklı ve kaymaz
özellikte olmalıdır.
*Seçilen malzemelerin yangın direnci A sınıfı olmalıdır.
*Son kaplama malzemesi şapı ile betonarme döşeme arasında 3-5mm
kalınlığında darbe emici şilteler kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen
yapı malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. (Yangın dayanım süresi
için bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik )
*Asma tavan kullanılması durumunda alçıpan asma tavanlar tercih
edilmelidir. Asma tavan altında hijyenik olmayan ortamların oluşması
engellenmelidir.
*Derslik mekanlarında tavan alt kotunda sıva altında yada asma tavan
üzerinde ses yalıtımı yapılmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Tüm iç duvarlarda ses yalıtımı dikkate alınmalı TMMOB’nin STC (Sound
Transmission Class/Ses Geçiş Sınıfı) değerlerine uyulmalıdır.
Tanım Mekân
7.2.7.1 Sanatçı Girişi ve Fuaye
7.2.7.2 Seyirci Girişi Fuaye ve Kafe
7.2.7.3 Salon
7.2.7.4 Sahne
7.2.7.5 Tuvalet
7.2.7.6 Kulis
7.2.7.7 Projeksiyon / ışık / bilgisayar Odası
7.2.7.8 Temizlik Odası
7.2.7.9 Depo
7.2.7.10 Havalandırma Santrali ve Pano Odası
7.2.7.1 SANATÇI GİRİŞİ VE FUAYE
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Sanatçıların kulise geçiş mekânı veya bekleme salonu olarak kullandıkları
alandır.
Konum *Kulis ile doğrudan ilişkilendirilmelidir.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Yükseklik *Kat yüksekliği min. 2.90 mt (sonlanmış döşeme üst kotu ile sonlanmış
tavan alt kotu arasındaki mesafedir)
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Giriş kapıları dışarı doğru açılmalı, çarpma kapı kullanılmamalıdır.
*Camlı kapılar ve camekanlarda cam kotu 90cm. den düşük olmamalı,
1.10mt den geniş kapılarda çift kanat kullanılmalıdır.
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve
stoperler kullanılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85c m. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
7.2.8 İBADETHANE
Mescid-Uygulama Mescidi
Planlama Açıklama
Kullanım amacı İmamhatip ortaokulu ve lisesinde uygulama mescidi diğer eğitim
yapılarında personelin ve öğrencilerin ibadet ihtiyaçlarını
gerçekleştirdikleri mekandır.
Konum *Tercihen zemin katta, zorunlu hallerde bodrum katta, öğrenci
pansiyonlarında ise yatak katlarının birinde kuzeyden giriş
verilecek şekilde, ihtiyaç programlarında belirtilen büyüklükte
planlanacaktır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte
tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Ggiriş kapısı kanat genişliği en az 100 cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan
başlamalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85cm. geçmemeli ve çift
eksenli kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Yer döşemesi ahşap türevi sıcak malzemeler ile kaplanmalıdır.
*Sürtünme ve darbeye dayanıklı ve az bakım gerektiren özellikte
olmalıdır. *Ahşap döşeme üzeri antistatik ve antibakteriyel
yangına dayanıklı bir halı ile kaplanmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Oda içinde rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım
gerektirmeyen yapı malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 107 -
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Oda içinde kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih
edilmelidir.
Ek bilgiler -
Tanım Mekân
7.2.10.1 Satış Bölümü
7.2.10.2 Yemek ve Dinlenme Salonu
7.2.10.3 Mutfak
7.2.10.4 Depo
7.2.10.1 SATIŞ BÖLÜMÜ
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrenci için kırtasiye ve yemek malzemelerinin satıldığı mekândır.
Konum *Kantin mekânın girişinde yer almalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 90cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Vasistas pencereleri tercih edilmeli, pencereler üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi kaymaz sırlı malzemelerle kaplanarak, su geçişini
engelleyici tedbirler alınmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Fayans, seramik gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Gün ışığı/havalandırma *Bu mekânlarda doğal aydınlatma ve doğal havalandırma olmalıdır.
Ek bilgiler *Engellilerin sunulan hizmete kolay ulaşımı sağlanmalıdır.
*Kantin büyüklüğüne göre satış birimleri yemek ve kırtasiye olarak
ayrılabilir.
7.2.10.2 YEMEK VE DİNLENME SALONU
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencinin dinlenme ve yemek amaçlı kullandığı sosyal mekândır.
Konum *Kantinin zemin katta planlanması tercih edilmeli ve bahçe ile
ilişkilendirilmelidir.
*Birden fazla kantin çözümlenmesi durumunda diğer kantinlerin eğitim
yapısının farklı katlarında çözümlenmesi tercih edilmelidir.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
*Yemek hizmeti verilen eğitim yapılarında, yemek ve dinlenme mahalli
öğrencilerin % 50’sine aynı anda 15 dakikalık periyotlar şeklinde hizmet
verebilecek şekilde planlanacaktır. Kişi başına düşen alan min. 0.55 m²
*Yemek hizmeti verilmeyen eğitim yapılarındaki kantinlerde kişi başına
düşen alan öğrencilerin %70 inin ayakta alışveriş yapacağı düşünülerek
min. 0.30 m² olarak alınacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Giriş kapıları dışarı doğru açılmalı, çarpma kapı kullanılmamalıdır.
*Camlı kapılar ve camekanlarda cam kotu 90cm. den düşük olmamalı,
1.10mt den geniş kapılarda çift kanat kullanılmalıdır.
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 116 -
*Koridorlara direkt açılan tüm kapılar niş içerisinde ve en az 90 derecelik
açılışı sağlayan bir menteşe sistemine sahip olmalıdır.
*Kapılarda eşik olmayan detaylar ve darbelere karşı tekmelik ve stoperler
kullanılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Sonlanmış zemin döşemesinden min. 90cm. yukarıdan başlamalıdır.
*Geniş açıklıklı pencerelerde hem küçük hem büyük parçalı açılımları
bulunmalıdır.
*Açılan tüm kanatlarda kanat açıklığı 85cm. geçmemeli ve çift eksenli
kullanım olanağı bulunmalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi kaymaz sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. (Yangın dayanım süresi için
bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri )
*Asma tavan kullanılması durumunda alçıpan asma tavanlar tercih
edilmelidir. Asma tavan altında hijyenik olmayan ortamların oluşması
engellenmelidir.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir. Tercihe
bağlı olarak duvar kağıdı uygulamaları da düşünülmelidir. (Yangın
dayanım süresi için bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik ve tüm ekleri )
Gün ışığı/havalandırma Bu mekânlarda doğal aydınlatma ve doğal havalandırma olmalıdır.
Ek bilgiler *4-6 kişilik gruplar halinde oturma birimleri düzenlenecektir.
*Duvar, döşeme, kolon ve kirişlerde kolay alevlenen yapı malzemeleri
kullanılmamalı, duvar iç kaplamaları, ısı ve ses yalıtımları, en zor
alevlenen A sınıfı malzemeden yapılmalıdır.
*İç hava kalite standartlarının yakalanması amacıyla TOMBB
standartlarına uygun havalandırma sistemleri kurulmalıdır.
7.2.10.3 MUTFAK
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Yemek satışı yapılan kantinlerde yönetmelikler ve standartlar
doğrultusunda tasarlanacaktır.
Konum *Satış birimine direk bağlantılı düşünülmelidir.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 90cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Vasistas pencereleri tercih edilmeli, pencereler üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi kaymaz sırlı malzemelerle kaplanarak, su ve buhar
geçişini engelleyici tedbirler alınmalıdır.
*Kullanılacak malzeme anlık ısı şoklarına dayanıklı olmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. (Yangın dayanım süresi için
bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri )
*Asma tavan kullanılması durumunda taş yünü yada alüminyum asma
tavan tercih edilmelidir. Asma tavan altında hijyenik olmayan ortamların
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 117 -
oluşması engellenmelidir. Asma tavanlar pencere açılımlarını
etkilemeyecek şekilde düzenlenmelidir.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Fayans, seramik gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır. (Yangın dayanım
süresi için bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve
tüm ekleri )
Gün ışığı/havalandırma *Bu mekânlarda tercihen doğal aydınlatma ve doğal havalandırma
olmalıdır.
Ek bilgiler *Yemek satışı yapılan kantinlerde mutfak ve depoların tasarımı ve
malzemeleri ilgili yönetmelikler ve standartlar doğrultusunda yapılacaktır.
*Pişirme mekanlarının üzerinde davlumbazlar düzenlenmelidir.
*Kantin mutfaklarında kuru depo oda sıcaklığı 15ºC; genel depo alanları
oda sıcaklığı 10ºC–15ºC; derin dondurucu oda sıcaklığı -23ºC; soğuk oda
sıcaklığı -0,5º-4ºC olması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
*Havalandırma ve egzost sistemleri teknik kurallara uygun olarak
yapılmalı ve yangın yönetmeliğine uyulmalıdır.
7.2.10.4 DEPO
*12 derslik ve üzeri eğitim yapılarında tasarlanacaktır.
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Satış bölümünün stok ihtiyacının depolandığı mekandır.
Konum *Satış birimine direk bağlantılı düşünülmelidir.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 90cm olmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Vasistas pencereleri tercih edilmeli, pencereler üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi kaymaz sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Fayans, seramik gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
Gün ışığı/havalandırma *Bu mekânlarda doğal aydınlatma ve doğal havalandırma olmalıdır.
Ek bilgiler -
7.2.11. YEMEKHANE
Tanım Mekân
7.2.10.1 Giriş / Fuaye
7.2.10.2 Yemek Salonu
7.2.10.3 Mutfak (pişirme)
7.2.10.4 Mutfak (servis)
7.2.10.5 Bulaşıkhane
7.2.10.6 Görevli Odası
7.2.10.7 Depo
7.2.10.8 Öğrenci Tuvalet (kız+erkek)
7.2.10.9 Öğretmen tuvaleti (bayan+bay)
7.2.10.10 Personel Soyunma/Duş/Tuvalet
7.2.10.11 Havalandırma santrali ve pano odası
Tanım Mekân
7.2.12.1 Müdür Odası
7.2.12.2 Müdür Yardımcısı Odası
7.2.12.3 İdari Oda
7.2.12.4 Rehberlik Servisi Odası
7.2.12.5 Arşiv ve Dosya Odası
7.2.12.6 Öğretmenler Odası
7.2.12.7 Zümre öğretmenler odası
7.2.12.8 Veli Görüşme Odası
7.2.12.9 Okul Aile Birliği Odası
7.2.12.10 Personel Tuvalet
Tanım Mekân
7.2.13.1 Öğrenci Tuvaletleri
7.2.13.2 Engelli Tuvaleti
7.2.13.3 Temizlik Odası
7.2.13.4 Öğretmen Tuvaleti
İyi bir tasarımda sirkülasyon alanlarının toplam m² si eğitim yapısı içerisindeki eğitsel, sosyal ve idari
alanların toplam alanının %50 sini aşmamalıdır.
Tanım Mekân
7.2.14.1 Giriş Holleri
7.2.14.2 Koridor
7.2.14.3 Kapalı Teneffüs Alanı
7.2.14.4 Rampa
7.2.14.5 Merdiven
7.2.14.6 Yangın Merdiveni
7.2.14.7 Asansör / Galeri Boşlukları
7.2.14.1 GİRİŞ HOLLERİ
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencilerin eğitim yapılarına giriş ve çıkışını sağlayan geniş alanlardır.
Konum *Bina ana giriş kapısı sonrasında tasarlanmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *Kapalı sirkülasyon alanı içerisinde tasarıma bağlı olarak planlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Ana giriş kapıları dışarı doğru açılmalı, çarpma ve döner kapı
kullanılmamalıdır.
*Camlı kapılar ve camekanlarda cam kotu 90cm. den düşük olmamalı,
7.2.14.5 MERDİVEN
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencilerin düşey dolaşımını sağlayan mekânlardır.
Konum *Kapalı teneffüs alanlarına ve giriş hollerine açılmalıdır.
Alan *Kapalı sirkülasyon alanı içerisinde tasarıma bağlı olarak planlanacaktır.
*Merdivenlerin yerleri belirlenirken, eğitim yapısına ilerde yapılabilecek
potansiyel eklemeler de dikkate alınmalıdır.
*Kolay algılanabilir konumda en az iki ana merdiven planlanmalıdır.
*Bina içi merdiven kol genişliği 350 öğrenciye kadar en az 2.00 m. olmalı,
kova genişlikleri 20 cm.den fazla olmamalıdır.
Merdiven Kol Genişlikleri ;
-350 öğrenciye kadar olan genişliğe ek olarak 500 öğrenciye kadar her 100
öğrenci için 50 cm,
-1000 kişiye kadar; 500 kişiye kadar olan genişliğe ek olarak her 100 kişi
için 30 cm
-1000 kişiden fazlası için 1000 kişiye kadar olan genişliğe ek olarak her 100
kişi için 20 cm. olarak hesaplanmalıdır.
Merdiven kol hesabında, elde edilen genişliğe göre eğitim yapısında
kullanılacak asgari merdiven sayısı belirlenir.
Tanım Mekân
7.2.15.1 Isı merkezi
7.2.15.2 Elektrik odası
7.2.15.3 Jeneratör odası
7.2.15.4 Havalandırma santrali
7.2.15.5 Sistem Odası
7.2.15.6 Teknisyen Odası
7.2.15.7 Hizmetli odaları
7.2.15.8 Depolar
7.2.15.9 Su Deposu
7.2.15.10 Sığınak
7.2.15.1 ISI MERKEZİ
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Eğitim yapısının ısınma konfor ihtiyacının sağlanması için gerekli mekanik
donatının yerleştirildiği mekândır.
Konum *Bodrum katta yada binadan ayrı bir alanda düzenlenmelidir.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 100cm olmalıdır.
*Eğitim yapısı içerisine açılan teknik servis kapıları alüminyum, dışına
açılan teknik servis kapıları ızgaralı ve demir malzemeden yapılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Vasistas pencereleri kullanılması durumunda üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
*Beton ve beton türevi döşeme kullanılması durumunda, yüzeysel
tozumaya karşı boyalar ve yüzey sertleştiriciler kullanılmalıdır.
*Ses üreten titreşimli cihazların altında ses kesici malzemeler
kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. . (Yangın dayanım süresi için
7.2.15.9 SU DEPOSU
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Eğitim yapısının kullanma ve mekanik tesisatı desteklemek için su
ihtiyacının depolandığı mekândır.
Konum *Isı merkezine bitişik olarak konumlanmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 100cm olmalıdır.
*Eğitim yapısı içerisine açılan teknik servis kapıları alüminyum, dışına
açılan teknik servis kapıları ızgaralı ve demir malzemeden yapılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51
*Vasistas pencereleri kullanılması durumunda üst kotta planlanmalı ve
kanat genişliği 75cm. den büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
*Beton ve beton türevi döşeme kullanılması durumunda, yüzeysel
tozumaya karşı boyalar ve yüzey sertleştiriciler kullanılmalıdır.
*Ses üreten titreşimli cihazların altında ses kesici malzemeler
kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen yapı
malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
Gün ışığı/havalandırma Bu mekânda tercihen doğal aydınlatma ve doğal havalandırma olmalıdır.
Ek bilgiler *Kullanma suyu deposu modüler paslanmaz çelikten, kişi başı 5lt/gün
hacminde, çift pompalı+basınçlandırma grubu ile birlikte durgun su
hastalıklarını engellemek için bir sirküle pompası ile su devir daim
ettirilerek düzenlenecektir.
*Yangın suyu deposu için ayrı depo+basınçlandırma grubu yapma imkanı
yoksa, en az 12 m³ hacminde yangın suyu deposu, kullanma suyu
deposuna ilave edilecek, pompa seviye şalterleri ile su tüketimi
dengelenecektir.
*Yapı alanı az olan yerlerde yangın+kullanma suyu deposu müşterek
olacak pompa seviye şalterleri ile su tüketimi dengelenecektir.
*Depo, döşeme kotundan en az 30 cm. yukarıda düzenlenecek ve ısı
merkezi ile irtibatlı olacaktır.
Tanım Mekân M²
7.2.16.1 Açık Spor Alanı
7.2.16.2 Sosyal Alan
7.2.16.3 Gezinti Yolları
7.2.16.4 Giriş ve Kontrol Kulübesi
7.2.16.5 Servis ve İtfaiye Yolu
7.2.16.6 Otopark
7.2.16.7 Yeşil Alan
7.2.16.1 AÇIK SPOR ALANI
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencilerin, açık alanda spor aktivitelerini yerine getirdikleri
mekânlardır.
Konum *Dersliklerden uzak konumda, kapalı spor salonu ile ilişkilendirilmelidir.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *Okul bahçesi içerisinde standart boyutlarda en az 1 adet basketbol-
voleybol sahası bulunmalıdır.
*Her 300 öğrenci için ek 2 adet basketbol potası eklenmelidir.
Döşemeler *Basketbol-voleybol sahası yüzey sertleştirici uygulanmış beton
döşemeye sahip olmalıdır.
Tanım Mekân
7.3.1 Oda
7.3.2 Etüt ve Çalışma Odası
7.3.3 Belletmen Öğretmen Odası
7.3.4 Müdür Odası
7.3.5 İdari Oda
7.3.6 Depo / Arşiv
7.3.7 Veli Görüşme Odası
7.3.8 Misafir Odası
7.3.9 Personel Odası
7.3.10 TV-Dinlenme Odası
7.3.11 Hobi Odası
7.3.12 Sistem Odası
7.3.13 Revir
7.3.14 Güvenlik
7.3.15 Kahvaltı Salonu / Kantin/yemekhane
7.3.16 Personel tuvalet
7.3.17 Tuvalet
7.3.18 Kat Ofisi
7.3.19 Malzeme deposu
7.3.20 İbadethane
7.3.21 Çamaşır ve Ütü Odası
7.3.22 Isı merkezi
7.3.23 Elektrik - pano odası
7.3.24 Jeneratör odası
7.3.25 Havalandırma santrali
7.3.26 Su deposu
7.3.27 Sığınak
7.3.28 Sirkülasyon alanları
7.3.1 ODALAR
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Öğrencilerin dinlenme ve uyuma amaçlı kullandıkları mekandır.
Konum *1.kat ve üstü katlarda düşünülmelidir. Engelli Odası Zemin katta
planlanmalıdır.
*Sayfa 13-17 de belirtilen mekan-yön tablolarına uyulmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte
tasarlanacaktır.
*3 veya 4 öğrencinin kalabileceği şekilde planlanmalıdır.
*Duş, klozet, lavabo grubu oda içinde veya koridorlarda ortak
kullanıma uygun tasarlanmalıdır.
*Her odanın kendi içerisinde, en az 3 veya 4 adet eşya dolabının yer
aldığı giyinme odası ile çalışma bankosu tasarlanmalıdır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Oda giriş kapısı kanat genişliği en az 100cm olmalıdır.
*Banyo ve giyinme odası giriş kapılarının kanat genişliği en az 80cm
7.3.22 SU DEPOSU
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Yurt binasının kullanma ve mekanik tesisatı desteklemek için su
ihtiyacının depolandığı mekandır.
Konum *Isı merkezine bitişik olarak konumlanmalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte
tasarlanacaktır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Kanat genişliği en az 100cm olmalıdır.
*Eğitim yapısı içerisine açılan teknik servis kapıları alüminyum,
dışına açılan teknik servis kapıları ızgaralı ve demir malzemeden
yapılmalıdır.
Pencereler *Tüm bilgiler için; sayfa 50-51*Vasistas pencereleri kullanılması
durumunda üst kotta planlanmalı ve kanat genişliği 75cm. den
büyük olmamalıdır.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
*Beton ve beton türevi döşeme kullanılması durumunda, yüzeysel
tozumaya karşı boyalar ve yüzey sertleştiriciler kullanılmalıdır.
*Ses üreten titreşimli cihazların altında ses kesici malzemeler
kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen
yapı malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır.
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
Gün ışığı/havalandırma Bu mekânda tercihen doğal aydınlatma ve doğal havalandırma
olmalıdır.
Ek bilgiler *Kullanma suyu deposu modüler paslanmaz çelikten, kişi başı
5lt/gün hacminde, çift pompalı+basınçlandırma grubu ile birlikte
durgun su hastalıklarını engellemek için bir sirküle pompası ile su
devir daim ettirilerek düzenlenecektir.
*Yangın suyu deposu için ayrı depo+basınçlandırma grubu yapma
EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU 2015 - 168 -
imkanı yoksa, en az 12 m³ hacminde yangın suyu deposu, kullanma
suyu deposuna ilave edilecek, pompa seviye şalterleri ile su tüketimi
dengelenecektir.
*Depo, döşeme kotundan en az 30 cm. yukarıda düzenlenecek ve ısı
merkezi ile irtibatlı olacaktır.
7.3.23 SIĞINAK
Planlama Açıklama
Kullanım amacı Doğal afet, savaş yada tehlike anında tüm okul personelinin
toplanacağı gerekli güvenlik ve emniyet tedbirlerinin alınmış olduğu
mekandır.
Konum *Bodrum katta kolay ulaşılabilen merkezi konumda yer almalıdır.
Alan *M.E.B. ihtiyaç programların da belirtilen büyüklükte
tasarlanacaktır.
*Sığınaklar, Yönetmeliğe uygun olarak hesaplanmalıdır.
Kapılar *Tüm bilgiler için; sayfa 49-50
*Sığınaklar, Yönetmeliğe uygun olarak çözümlenmelidir.
Döşemeler *Tüm bilgiler için; sayfa 47-48
*Fayans, seramik, gibi sırlı malzemelerle kaplanmalıdır.
*Beton ve beton türevi döşeme kullanılması durumunda, yüzeysel
tozumaya karşı boyalar ve yüzey sertleştiriciler kullanılmalıdır.
Tavanlar *Tüm bilgiler için; sayfa 47
*Rahatlıkla temizlenebilen ve çok fazla bakım onarım gerektirmeyen
yapı malzemeleri ile kaplanmalı ve boyanmalıdır. . (Yangın dayanım
süresi için bkz Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
ve tüm ekleri )
Duvarlar *Tüm bilgiler için; sayfa 45-47
*Duvar kalınlıkları sığınak yönetmeliğine uygun çözümlenecektir. .
(Yangın dayanım süresi için bkz Binaların Yangından Korunması
Hakkında Yönetmelik ve tüm ekleri )
*Kolaylıkla temizlenebilen, su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
Gün ışığı/havalandırma Bu mekânda suni aydınlatma ve mekanik havalandırma olmalıdır.
AMERİKA
1- HANDBOOK-IDC008030 574 SAYFA
2-NATIONAL BEST PRACTICES MANUAL FOR BUILDING HIGH PERFORMANCE SCHOOLS 457 SAYFA
3-COMPLIANCE MANUAL HIGH PERFORMANCE BUILDINGS 121 SAYFA
4-DESIGNMANUAL 237 SAYFA
5-BUILDING SCHOOLS IN THE 21ST CENTURY 51 SAYFA
6- FLORIDA DEPARTMENT OF EDUCATION SAFE SCHOOL DESIGN GUIDELINES 214 SAYFA
7- GREENİNGWEEC CASE STUDY WHITEPAPER 10 SAYFA
8-GREENSCHOOLS 16 SAYFA
9-MONTESSORY CLASSROOM DESİGNİNG FACİLİTİES 76 SAYFA
10-GREEN HEALTH REPORT 2012-06-04 COMPLETE 29 SAYFA
AVUSTRALYA
1-NATION BUILDING LIBRARY AND CLASSES 25 SAYFA
BELÇİKA
1-MONITORİNG THE QUALITY OF SCHOOL BUILDINGS IN BELGIUM’S FLEMISH COMMUNITY 18 SAYFA
FİNLANDİYA
1-FUTURE SCHOOL - DESIGNING WITH CHILDREN 86 SAYFA
2-FACILITY MANAGEMENT IN LEARNING ENVIRONMENT 61 SAYFA
3-HOW FİNLAND IS BUİLDİNG A STRONG TEACHİNG AND LEARNİNG SYSTEM 11 SAYFA
FRANSA
1-BUILDINGS IN FRANCE: OVERVIEW AND FEEDBACK 24 SAYFA
2- “STANDARDİSED DESİGN” FOR SCHOOLS 14 SAYFA
İNGİLTERE
1-SCRI RESEARCH REPORT 2 DESIGN IMPLICATIONS FOR PRIMARY SCHOOLS 55 SAYFA
2-BRIEFING FRAMEWORK FOR SECONDARY SCHOOL PROJECTS 66 SAYFA
İRLANDA
1-TECHNICAL GUIDANCE DOCUMENT POST-PRIMARY SCHOOL DESIGN GUIDELINES 60 SAYFA
2-DESIGNING PRIMARY SCHOOLS FOR THE FUTURE 169 SAYFA
İSVİÇRE
1-LEUTSHENBACH SCHOOL 25 SAYFA
KANADA
1-FLEXIBLE AND ALTERNATIVE APPROACHES TO PROVIDING SCHOOL INFRASTRUCTURE 7 SAYFA
2-AREA STANDARDS 33 SAYFA
3-GREEN SCHOOLS 181 SAYFA
4-SCHOOL SITE SELECTION GUIDE 7 SAYFA
NORVEÇ
1-OSLO İNTERNATIONAL SCHOOL 10 SAYFA
TÜRKİYE
1-MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİM YAPILARI PROJE HAZIRLANMASI GENEL İLKELERİ 25 SAYFA
2- MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİM YAPILARI İHTİYAÇ PROĞRAMLARI
3-M.E.B. ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI STANDARTLAR YÖNERGESİ 14 SAYFA
4- M.E.B. OKUL BAHÇELERİ DÜZENLEME İLKELERİ, İHTİYAÇ PROGRAMLARI AÇIKLAMALARI 22 SAYFA
5- KANUN VE YÖNETMELİKLER
YENİ ZELLANDA
1-BEST PRACTİCE İN SCHOOL DESİGN CLASSROOM DESİGN REPORT 175 SAYFA
AMERİKA
1-BUREAU OF INDİAN AFFAİRS SCHOOL FACILITIES DESIGN HANDBOOK 35 Sayfa
(OKUL TESİSLERİ TASARIM EL KİTABI)
2-FLORIDA DEPARTMENT OF EDUCATION SAFE SCHOOL DESIGN GUIDELINES 62 Sayfa
(FLORİDA EĞİTİM DEPARTMANI GÜVENLİ OKUL TASARIM YÖNERGESİ)
3- BEN FRANKLIN SCHOOLS 43 Sayfa
(BEN FRANKLİN İLKOKULU ANALİZİ)
FRANSA
1- OECD CENTRE FOR EFFECTİVE LEARNİNG ENVİRONMENTS “STANDARDİSED DESİGN” FOR SCHOOLS 14 Sayfa
(OKULLAR İÇİN “STANDARTLAŞTIRILMIŞ TASARIM” ESKİ ÇÖZÜM, YENİ KAVRAM?)
İRLANDA
1-POST-PRİMARY SCHOOL DESİGN GUİDELİNES 61 Sayfa
(EĞİTİM VE BİLİM BAKANLIĞI PLANLAMA VE İNŞAAT BİRİMİ ORTA-DERECELİ OKUL TASARIM YÖNETMELİĞİ
İNGİLTERE
1-BRİEFİNG FRAMEWORK FOR SECONDARY SCHOOL PROJECTS 68 Sayfa
(ORTAOKUL PROJELERİ İÇİN BRİFİNG ÇERÇEVESİ OKULLAR İÇİN ALAN KILAVUZU ORTA OKULLAR)
2- DESİGN AND TECHNOLOGY ACCOMMODATİON İN SECONDARY SCHOOLS 102 Sayfa
( ORTA DERECELİ OKULLARDAKİ TASARIM VE TEKNOLOJİ DÜZENLEMESİ )
3-COMPENDIUM 118 Sayfa
(GELECEK İÇİN OKULLAR ÖRNEK TASARIMLAR KONSEPTLER VE FİKİRLER)
KANADA
1-AREA STANDARDS 33 Sayfa
( EĞİTİM BAKANLIĞI ALAN STANDARTLARI )
HAZIRLAYANLAR
Hasan DİLSİZ Mimar
Semra DİLSİZ Mimar
DANIŞMA KURULU
Doç. Dr. Altay ÇOLAK Mimar – Ç.Ü. M.M.F. Mimarlık Bölümü
Öğr. Gör. Dr. Ahmet KOÇHAN Mimar – Ç.Ü. M.M.F. Mimarlık Bölümü
Yrd. Doç. Dr. Ayberk Nuri BERKMAN Eğitmen – Niğde Ü. İ.İ.B.F
Albaraa ABOUCHAER Eğitmen
Yusuf GÜNGÖR Mak. Müh.
Erkan KIRIK Elk. Müh