Filipino - El Filibusterismo

KASAYSAYAN

Pebrero 1872
- Binitay sina Padre Mariano Gomez, Padre Jose Burgos, at Jacinto Zamora na naging
insiprasyon ni Rizal sa paglikha ng El Filibusterismo

1884
- Binalangkas ni Rizal ang pagkatha sa El Filibusterismo

1885
-  Sinusulat pa niya ang Noli me Tangere

Marso 1887
- Nailimbag ang Noli me Tangere

Agosto 1887
- Umuwi si Rizal at muli niyang nasilayan ang kanyang Pamilya
- Ginamot niya ang mata ng kanyang ina
- Kinausap si Leonor Rivera
- Inalam ang pagtanggap ng mga Pilipino sa nobela

Pebrero 13, 1888

- Nilisan ni Rizal ang bansa gaya ng payo ni Gob. Hen. Emilio Terrerong

1890
- Sinimulan ni Rizal ang El Filibusterismo

Marso 29, 1891

- Natapos ang El Filibusterismo at ipinadala sa murang palimbagan

Setyembre 1891
- Itinuloy ang naudlot na paglilimbag sa tulong ni Valentin Ventura

1896
- Nakatulong ang Nobela sa pagpapaalam ng mga maaaring balakid ng paghihimagsik

1925
- Binili ng Pamahalaan ang Orihinal na kopya kay Valentin Ventura

TAUHAN:

1. Simoun
- Crisostomo Ibarra na nagbalat kayo bilang mayamang mag-aalahas
- Kaibigan at Tagapayo ng Kapitan Heneral

2. Basilio
- Anak ni Sisa
- Isang Binatang nakapag-aral ng medisina,
- Inampon ni Kapitan Tiyago
- Kasintahan ni Juli
- Naging kakampi ni Simoun

3. Isagani
- Estudyanteng Makata
- Pamangkin ni Padre Florentino
- Sumusuporta sa Pagpapagawa ng paaralan sa Pilipinas
- Kasintahan ni Paulita

4. Kabesang Tales
- Ama ni Juli at Carolino
- Magsasakang naging tulisan
- Naghangad ng karapatan sa lupang sinasaka na inaangkin ng mga pari

5. Tandang Selo
- Ama ni Kabesang Tales
- Nabaril ng Sariling Apo

6. Placido Penitente
- Probinsyanong nag aaral sa Maynila
- Nawalan ng gana sa pag-aaral dahil sa suliraning pampaaralan

7. Juli
- Anak bi Kabesang Tales
- Apo ni Tandang Selo
- Katipan ni Basilio
- Nagpaalila upag matubos ang ama
- Hinalay ni Padre Camorra

8. Paulita Gomez
- Kasintahan ni Isagani
- Nagpakasal kay Juanito Pelaez

9. Don Custodio
- Kilala rin bilang "Buena Tinta"
- Pinaka masipag sa lahat ng nagpapalagay
- Tagapagpasya sa usaping Akademya ng Wikang Kastila

10. Ginoong Pasta

- Abogadong Tagapayo ng Prayle
- Pinagsanggunian din ng estudyante tungkol sa Akademya

11. Ben Zayb

- Manunulat ng Pahayagan
- Gumagawa ng Sariling Bersyon ng Balita

12. Padre Camorra

- Kura ng Tiyani
- Mukhang Artilyero
- Gumahasa kay Juli
- Nagkaroon ng sugat sa kamay at bukol sa ulo dahil sa panloloob sa bahay-liwaliwan
13. Padre Fernandez
- Dominikanong Propesor
- Paring may malayang paninindigan

14. Padre Salvi

- Pransiskanong dating kura ng San Diego
- May Pagtingin kay Maria Clara
- Tinatawag na "Moscamuerta" o patay na langaw

16. Padre Sibyla

- Vice Rector ng Unibersidad ng Santo Tomas

17. Padre Florentino

- Amain ni Isagani
- Pinagtapatan ni Simoun ng kanyang tunay na Pagkatao

18. Padre Irene

- Kaibigan at Tagapayo ni Kapitan Tiyago
- Namamahala sa pagpapatayo ng Akademya

19. Juanito Pelaez

- May Dugong Kastila
- Mag-aaral na may kayabangan ngunit kinagigiliwan ng mga propesor
- Nakatuluyan ni Paulita Gomez

20. Makaraig
- Masigasig na taga suporta ng Akademya ngunit nawawala na parang bula

22. Sandoval
- Kastilang may Makapilipinong puso

23. Pecson
- Taga suporta ng Akademya
- Nagtalumapati sa Panciteria Macanista de Buen Gusto kung saan ay tinulugsa niya ang mga
pari

24. Tadeo
- Tamad na Mag-aaral ngunit nakakapasa pa rin
- Taga suporta ng Akademya

25. Carolino
- Nakabaril sa sariling lolo
- Guwardia Sibil

26. Ginoong Leeds

- Misteryosong Amerikano na nagtatanghal sa Perya
- Isa sa nagbunyag ng mga nangyari matapos mamatay si Simoun

27. Donya Victorina

- Pilipinang nagpapanggap bilang kastila
- Itinuturing na dalandan ng kanyang asawa

28. Quiroga
- Kaibigan ng mga Prayle
- Negosyanteng Tsino
- Nais magkaroon ng Konsulado sa Pilipinas
- Pinagtataguan ng armas nina Simoun para sa paghihimagsik
- May malaking pagkakautang kay Simoun

29. Kapitan Heneral

- Pinakamataas na pinuno ng bayab
- Sugo ng Espanya
- malapit na kaibigan ni Simoun

31. Kapitan Basilio

- Isa sa kapitan ng San Diego

30. Mataas na Kawani

- Kapanalig ng mga Indio

30. Kabesang Andang

- Ina ni Placido na taga - Batangas

31. Hermana Dali

- Naghimok kay Juli na manghingi ng tulong kay Padre Camorra

32. Hermana Penchang

- Panginoon ni Juli

33. Sinong
- Kutsyero
- Nahuli ng dalawang beses

MAHAHALAGANG PANGYAYARI (BUOD):

• Nagsimula sa paglalakbay ni Simoun

• Pagkikikita sa Libingan ng mga Ibarra nina Simoun at Basilio na nais nyang patayin dahil alam
ang kanyang sikreto ngunit napagpasyahang hikayatin na maghimagsik
• Pagtanggi ni Basilio dahil gusto niyang makapagtapos
• Paghahain ng mga estudyante sa pagpapatayo ng Akademya sa Kapitan-Heneral na nasa Los
Baños
• Muling panghihikayat ni Simoun kay Basilio
• Pagpaplano sa pagsalakay sa kumbento upang kunin si Maria Clara
• Pagkamatay ni Maria Clara
• Ang mga Estudyante ay nagdaos ng salu-salo sa Panciteria Macanista de Buen Gusto na
naging pagkakataon upang tuligsain ang mga prayle
• Pagdakip sa mga estudyante kinabukasan
• Ang mga Estudyanteng nadakip ay nakalaya maliban kay Basilio
• Pagkamatay ni Juli dahil sa paglundag nito sa durungawan ng kumbento noong hinalay siya ni
Padre Camorra
• Hinikayat ni Simoun si Don Timoteo Pelaez, ama ni Juanito, na ipagkasundo siya kay Paulita
Gomez
• Paglaya ni Basilio sa tulong ni Simoun makaraan ang dalwang buwan
• Pagsanib ni Basilio sa himagsikan at pagpapakita ng bombang kanyang ginawa ( Lamparang
may hugis granada na kasing laki ng ulo ng tao )
• (PLANO) Pag gamit ng lamparang ito sa kasal ni Juanito at Paulita
• (PLANO) Ipinasabit ni Simoun ang Lampara sa gitna ng kiyoskong kakanan na magbibigay
liwanag sa pagdiriwang kinalaunan pag daan ng 20 minuto lalabo ito at sa oras na ito'y
subukang paliwanagin, ang kapsulang FULMINATO DE MERCURIO ay sasabog kasabay ang
pagkasira ng kiyoskong kakanan.
• (PLANO) Sa Pagsabog na iyon walang makakaligtas at ang tunog nito ang hudyat upang
maghimagsik
• Unti-unting hinimok ni Simoun ang mga tauhan niya. Una na rito si Kabesang Tales, Tandang
Selo at Pamilya, Sumunod si Quiroga, Placido Penitente.
• Sa araw ng Kasal, dahil sa maalab na pagmamahal ni Isagani kay Paulita hindi nagtagumpay
ang balak nina Simoun
• Ang pagkabiguang iyon ay naging patunay kay Padre Salvi na si Simoun at Ibarra ay iisa
• Ipinag-utos ni Padre Salvi na si Simoun ay dakipin
• Lumapit si Simoun kay Padre Florentino at ipinagtapat ang kanyang pagkatao nagbabaka-
sakaling maiintindihan siya nito
• Binigo ng Pari ang paniniwala ni Simoun
• Nang makatanggap ng sulat si Padre Florentino na isuko si Simoun, Napagpasyahan nyang
magpatiwakal na lamang kasya mapasakamay ng kastila
• Namatay si Ibarra na hindi yumuyukod sa relihiyon at sa pamamalakad ng dayuhan
• Pinaagos ni Padre Florentino ang kanyang mga labi at kayamanan sa ilog at ito mananatiling
naka tago hanggang itoy matuklasan ng mahihirap