Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 242

Special

Collec-U
QH83
F56
0% 1. B. Btll

QH83
F56

North. (Earnlina £>UU


(Enlkgp

This book must not be


taken from the Library
building.

09 .ft WOS
ENCHIRIDION
H I STORIAE
NATURALI
INSERVIENS,

quo
TERMINI ET DELINEATIONES
AD

AVIUM, PISCIUM,
INSECTORUM et PLANTARUM
ADUMBRATIONES
INTELLIGENDAS ET CONCINNAND AS,
SECUNDUM
METHODUM SYSTEMATIS LINNAEANI
CONTINENTUR,
BDXTORE

10. REINHOLDO FORSTER,


LL. MED. ET PHILOS. D. ET LL. AA. hU

In tcnui labor.
VIRGIL.

ij&e**

HA L A E,
jrostat apld HEMMERDE et SCHWETSCHKE,
MDCCLX-XXVIII.

Y
JO. REINHOLD. FORSTER

GEORGIO FORSTEPvO
DILECTISSIMO FILIO SUO

XAIPEIN KAI ETIIPATTEIN.

Ccis quidem, dulciflime Fili, quanta cura


L TEa par vulo educaverim. Ego vero ea,
quae fum heic dicturus, non exprobrandi
caufla commemorabo; verum ut plures fciant,

quantum Tu mihi, quantum et ego Tib i de-


beam: incidimus enim in tempora iniqua, iii

quibus virtus, pietas, religio in ore omnium


quidem verfatur, verum vix unus et altcr
haec primaria vitae humanae et focietatis
vincula, quae toties vulgus ore crepat, re ec
fadis exprimere curat : fimulata fpecie virtu-
tis id plerique fludent confequi, ut potentiam

X 2 et

D. H. HIU LIBRARY
fcJSTth £arolina Siate Colleg^
et nummos nancifcantur, et ut bonos viros
opprimant, qui impotenti regno novorum
hominum magno animo refiftunt ; et pro] re

publica, virtutis cultu etoptimarum Httera-


rum feveriori ftudio promovendis, omnes
intendunt lacertos.

Poftquam vix primas voces, quae infan-


tes difcere folent , enunciare didichTes, illico

innato impetu curioiitatis impulfus, prima


naturae nos ambientis objetta nofTe cupie-

bas; ideo nomina florum, avium, pifcium,


infeftorumTiBi obvia, a me curiofe exqui-

rere, praeterea de efca animalium, de ufu


rerum obviarum quaefliunculas mihi propo-
nere folebas; quibus tum temporis quid re-

ponerem nefciebam. Ne igitur haec a Nu-


mine non fruftra humanis animis contributa
curiofitas periret in aetatula Tua, illico pe-
des propinquum Gedanum petii, et emto
Linnaeano Syflemate, editionis undecimae,
et Ludwigii Definition;bus generum planta-
rum»
rum, (qui uterque liber anno 1760. prodiit)
ingenti animi contentione, naturae ftudium
fum amplexus, ne Tibi deeffem. Quascun-
que vicinia Gedani plantas et aves et anima-

•lia praebebat, earum nomina et naturam ex


hoc Linnaei libello et aliis quos mihi para-
veram et poftmodum hinc inde ad
ab amicis
legendum corraferam, didici. Haec omnia
rurfus Te docui fumma cura, et maximo-
pere gaudebam, quod meis a Te eblanditis
refponfionibus indies naturae miracula magis
cognita Tibi effent, quodque tantos in hi-
ftoria naturae et reliquae eruditionis primis ,

rudimentis profe&us feciffes.

Tandem decimo aetatis Tuae annoex-


a&o , mecum iter in Roffiam fufcepifti. In
hoc itinere quotidie, prout forte res no-
vae fe offerebant, inter confabulationes fedu-
lo Tibi naturam explicui; nec me laboris

poenituit, expertus enim id fum, quodpuer


decennis, fme ullo auxilio, folus plantas ad

)( 3 Lin-
:

Linnaeanas defcriptiones jam probe noffes;


adeo ut prae gaudio vix mihi a lacrymis tem-
perare potuerim. Dein in Anglia ,
quam Anni
1766. autumno petii, linguae Anglicae fami-

liarem ufum et elegantiam et praeterea natu-

rae cognitionem magis certam et variam, cum


mathematum et phyfices rudimentis didicifti

fimul et me juvafti in tradendis elementis lin-

guae gallicae, et in Anglicum fermonem


transfundendis operibus difcipulorum Lin-
NAEr, videlicet Kalmii, Osbeckii, Toreenii
et Loeflingii; denique et itinera Bougainvil-
lii, Bofyiiii, Grangerii et Riedefelii jundis vi-
ribus Anglica lingua publicavimus.

His et aliis laboribus praeparatus, me-


cum cum Amico noftro Cookio, ad
iter

mare notium cum utilitate fufcipere poteras.


ln hoc itinere , varia, novaque naturaemira-
cula non folum vidimus, verum et verbis et

graphio delineavimus. in plantis imprimis


adumbrandis adjutore ufi fuimus amico opti-
mo
mo Sparrmanno, cujus labores in brdi-
nem redigere, fimul et plantas delineare Tui
fuit officii : mea denique provincia erat hos
labores hinc inde curatius infpicere, ct pau-
chTimis in locis corrigere; animalia omnia
defcribere; mores,ritus, cerimonias, cultum
religiofum, viclum, amiftum, agriculturam,
commercia, artes, arma, bellicum apparatum,
politiam, et linguam gentium nobis obvia-
rum curiofe invefligare: praeterea quotidianas
aeris mutationes, ventos, caloris incremen-
ta et decrementa, et quaecunque notatii digna
funt, litteris confignare. Inter otium naviga-
tionis, hoc Enchiridion praeterea congefli.

Haec imprimis uno triennio funt fada. Circi-

ter quingentae enim novae plantae, et trecenta


animalia funt magna cura adumbrata. Quili-
bet cordatus mirabitur, tot labores ab uno
homine et juvene qui nondum vigefimum ad-
tigerat annum, et unico focio laboris potuilfe

perfici. Lubens igitur fateor, Te virili ani-

mo, in hoc flore aetatis, in quo adolefcen-


)( 4 tee
tes animum folent explere venatu, cquita-
tione, ludis, comeflationibus , amore; nihil

horum egifle; verum me ftrenue adjuviflelin

fuftentanda familia et educanda numerofa fo-


bole, et potthabitis commodis Tuis, meas
res Tibi cordi efle re et fa&is comprobafle.

Has virtutes, hanc pietatem fingularem,


Numinis fummi provida cura remunerandam
duxit. Sunt Tibi honores parti, quos vix
in fera aetate, curriculo litterario pene de-
curfo, Viri in litteris primarii parare fibi

quivere. Exiftimatione et fama uteris pro-


fperrima ,
quod non ultimum beneficium eft,

in his iniquiflimis temporibus, in quibus ve-


ra eruditio vilior alga aeftimatur: nec deeft
ipes et rem familiarem Tuam talem brevi
fore, cujus Te non poeniteat. Videbunt
nunc aequi Judices, quantum Tu mihi,
quantum et ego Tibi debeam: noflrumque
mutuum amorem et pietatem ex praecordiis

ipfis profedas.
Quum
Quum jam id quod animo propofueram
publice heic dixerim, ad' eas rationes me
converto, quae me impulerunt ut T i b t prae-
fertim hocce infcriberem Enchiridion. Scis
equidem, carilTime Fili, quod jam ante plu-
res annos Tibi propofueris, ejusmodi opel-
lam Mammalium et alias Amphibiorum,
Vermium, imprimis Teftaceorum, deni-
que Lapidum et Metallorum infervituras ftu-

dio promovendo elaborare: et quum Te de


propofito publicandi hoc Enchiridion certio-
rem fechTem, Te denuo mihi voluntatem
Tuam declaraiTe, de elaborandis iis, ,quae

ad fupplendum hoc Enchiridion univerfae Hi-


ftoriae naturalis reliqua funt. Quo igitur ma-
gis Te ad praeftandam hanc operam impel-
lerem, Tibi hunc meum libellum, quem
bene nofti et cujus utilitatem ipfe ante plu-
res annos expertus es, volens lubensque
trado. Nec amplius Te moror, quum jam
nimis longae hae fint litterae; probe enim
nofti, quanto Te amore fim amplexus a par-

X 5 vuio,
fugaces, inmortuo fpecimine evanefcerent. Ad has
difficultates accedebat, quod nos ipfi, cibis fcilicet
minime vel parum nutrientibus per menfes aliquot
in nave comeftis, minus validi effernus, et vires nos
penitus deficerent. Adeo ut dum in terram efcende-
remus, urgente nos mentis ardore, quam longiffi-
mis excurfionibus infulas terrasque perveftigare cupe-
remus; tamen vires corporis primo impetu exhau-
ftae, recufarent animi vigorem fequi; nos itaque per
avia et devia fub fole fervido errantes, cibo parco,
vel nullo fublevati, et potu aquae quoque non raro
deficiente, coa£ti fuimus umbram quaerere arbufculae
vel tugurii, ut lalTa membra humi ftrata reficeremus
quiete. Verum nec tunc quidem quietem capere
nobis licebat: obfepti enim eramus magno coetu in-
colarum, gentis avidae et ad furanda arma noftra et
quaecunque e ferro facla funt intentiflimae : homines
maxime agiles, vaferrimi, curiofi, irrequieti ubique
nos circumdabant; amicitiam et bona officia prae fe
ferebant et ideo maxima cum familiaritate fe noftro
circulo immifcebant. Ego cum filio et amiciffimo
Sparmanno, unico famulo uno alterove milite vel
et vix

nauta ftipatus, a centenis faepe hominibus cin£H era-


mus, quorum fermonem vel prorfus ignorabamus,
vel hinc inde vix fingula vocabula linguae eorum in
tabellas pugillares notata nofcebamus. Ipfi incolae

curiofe ufum cultelli, vel pugillarium et calami fcri-


ptorii, atramenti, vel graphii molybdaena vel plum-
bagine far£li mirabantur; et id imprimis blanditiis
et ofnciis minutis obtinere ftudebant, ut minus at-
tenti ad eorum artes effemus, et aditus ad marfupia
noftra manibus furacibus paterent.
Verum enimvero, non folum linguam harum
gentium addifcere, fed quoque ritus, cerimonias,
cultumque religiofum, mythos et traditiones, quin
et mores, vi&um, amictum, arma, commercia, agri-
euituram omnemque vitae privatae publicaeque ra-
tioneiH
tfonem explorare et inveftigare mihi
mandatis in
erat. omnibus negotiis
His multum temporis erat
infumendum; et poftquam a primo mane in feram
usque nociem, magnam partem infulae perreptaffe-
mus, colleclis undique plantis, avibus, pifcibus, con-
chyliis et lithophytis, tandem his onufti in navem
reduces facti, vix cibo fumto corpus curare potera-
mus, nec raro in multam nottem maxime neceffaria
momenta raptim in chartam conjicere folebamus;
ne ea, quae tum recenti memoria tenebamus, qnae.
<jue comperta habebamus, inter tot novas res, quae
mentes agitabant, rnrfus memoria exciderent. Ve-
rum tum etram ea imprimis feligere, quae maxime
neceffaria in defcribendis plantis vel animalibus effent,
maxime ingratum erat negotium; membra enim ex-
cnrfione difficillima lafTata, animus ipfe labore hebeta-
tus , vires prorfus exhauftae fomnum defideratiffimum
expetebant. Saepius itaque id egi , ut oculos ,
quibus
]am obrepere folebat fomnus, aqna frigida eluerem,
vel faciem imo et totum corpus aqua marina in do-
lium infufa lavarem , et fic demum lotus , novisque
quafi viribus hauftis laborem in multam
refeclus ad
noftem continuandum accederem et ea in libellos ,

digererem, quae in pofterum diem differri non po-


terant. Ut igitur raptim notatu digna defcribere
potfem, id coniilium cepi, data occafione, quum
primum per otium liceret, typum vel normam quan-
dam ad delineandas aves , pifces , infetla et plantasi in
chartam conjicere; unde, fi haererem circa verbum,
quo exprimerem rlguram vel partem qualitateinvfe
plantae vel animalis, temporis jatlura in men-
fine
tem revocarem, quae vires exhauftae animi faepius
fubminiftrare recufabant.
ld quoque execntus fum, poftquam
confilium
Nova Zeelandia relicta Anni cIoIocclxxiii. menfibus
Julio et Augufto mare Auftrale inter N. Zeelandiam
et Infuias Societatis trajiceremus ;
quibus vocabula
Ad.
Adumbratioriibus Avium, Pifcium et Plantarum in-
fervitura magni Equitis a Linne fcriptis,
collegi e
et ad eam rationem difpofui, ut uno veluti obtutu
poffem difeernere ea, quae in animali plantave defcri-
benda primaria funt, limul et vocabula in adumbra-
tionibus ab Equite a Linne, ejusque difcipulis ad-
hibita illicoad manus, neque diu quaerenda effent;
praeterea et addideram, quo fenfu unumquodque vo-
cabulum in hisce adumbrationibus adhiberi folet; ne in
futurum id imprimis moram faceret iis qui in hoc ,

ftudio nondum fatis verfati funt. Menfe quoque


Martio Anni MDCCLXXIV. terminos et normam ad-
umbrationis pro Infectis congefii.
His igitur deinde fum ufus auxiliis in defcriben-
dis animalibus et plantis ad normam artis. Simul
et expertus fum ,
quantum compendium laboris et
temporis haecce opufcuia mihi fubminiftraverint impri-
mis in adumbratione animalium. Hinc quum hasce
opellas in Europam redux non raro amicis, difcipulis
et aliis monftraffem, plures me orarunt, ut eas pu-
blici facerem iuris; quia earum ope ftudium hiftoriae
naturalis noagnopere fperabant promoveri poffe. Ita-

que dum et Vir honeftus Bibliopola idem fentiret,


non haefitavi utilitati publicae infervire et hasce opel-
las prelo fubjicere. Haec igitur de origine et occa-
fione edendi libelli praefari volui, ut Le£tores aequi
inde dijudicare poffent, hujusce opellae utilitatem ad
faciliorem ftudii naturae viam pandendam experientia
utique comprobatam effe.
Praevideo praeterea fore quosdam ,
quibus omne
hoc genus fcribendi minus arriferit; fcilicet quod
barbara vocabuia contineat, vel etiam quod latino fer-
mone fit publicata noftra fcriptiuncula. Illis id tan-

tum reponam , magni Linnaei fcripta a tyronibus


vel ftne hujusmodi enchiridio, vel viva voce magiftri
inteliigi non poffe. Magnum autem hunc virum,
utique magna cura id praeftare ftuduiffe, ut quam pau-
ciffi-
ciffimis verbis rerum naturalium exprime-
chara£leres
ret, ideoque. vocabulis ufum fuiffe, quibus femper
conftanterque eundem fenfum tribuere folitus erat.
Latino vero ufus eft fermone ut ab omni Europa in-
,

telligeretur; praeterea hisce vocabulis connexis. non


eaftae, pulcrae, elegantisque Latinitatis fpecimina dare
fibi propofuerat, verum id fatis habuit, dummodo bre-
vis effet et ab omnibus intelligeretur. llli igitur, qui
immortalis Viri veftigiis infiftunt, utique dum fcientiae
pomoeria proferre cupiunt, ad id attendere neceffariutn
habebunt, ut eadem methodo, iisdemque vocabulis
adhibitis eum quantum fieri licet, fequantur. Et quum
in hac eruditionis parte quotidie nova in lucem pro-
,

ferantur, quae Romanis nunquam vidcre contigerat,


quaeque ne auditione quidem comperta habuerant uti- ;

que de novis rebus nova vocabula funt adhibenda, quo-


rum magna pars apud bonos Latinitatis au£lores nun-
quam reperiri potuit, quaeque neceffario aliena et pe-
regrina i. e. barbara effe debet. Aequi Judices, facile
jam ex iis argumentis, quae hactenus protuli, magno
immortalique Viro, Carolo a Linne patri, opti-
me de hiftoria naturali merito, ejus difcipulis et aliis
praeterea praecellentibus Viris, qui in ftudio hifto-
riae naturalis veftigia ejus fequuntur, denique et mi-
hi id condonabunt, quod niinus bene Latinis vocabu-
lis in adumbrationibus hiftoriae naturalis uti , neceffum

habuerimus.
Iis qui Latini fermonis ufum in hac fcriptiuncula

improbant, quibus nil placet, quam id, quod patrio


fermone eft fcriptum; quia forte, fi Diis placet, Mu-
fas latinas nec a limine quidem falutarunt; vel quod
male a£H temporis in Scholis fibi confcii nunc excufa-
,

tionem defidiae et ignaviae fuae id effe credunt, fi


omma quaegraeco, latinove fermone fcripta funt, an
gue pefteve magis fugiant et averfentur: iis accura
tiusquidquam reponere, vix operae pretium effe duco.
Magni et immortalis Linnaei fcripta, sb eo confulto
et
et ob brevitatem in tanto opere neceflariam , et quod in
commodum totius litterati orbis fcribere vellet, latino
fermone funt concepta ; eodem et ego ea qnae patris hi-
ftoriae naturalis operibus addenda cenfui, confcripfi: id-
eoque et hasce opellas, quae ad opera Linnaei et difci-
pulorummeiius faciliusve intelligenda plurimum faciunt,
latinis verbis concinnare debui. — Si igitur hi, quibus
haec jatina enchiridia difplicent vel parum patientiae
,

reliquum habuerint: paucis menfibus elapfis, patrio


fermone haec enchiridia videbunt proditura pertinax :

enim noftri aevi cacoethes, omnia latino vel alio quo-


cunque fermone concinnata fcripta in patriam transfun-
dendi linguam, fieri non finet, qUo minus in haec en-
chiridia temere quoque manus injiciant ii, qui in erga-
ftulis bibliopolarum defubant.
Monebunt forte alii, Cel. Farricium jam de-
diffe philojbphiam entomologicam, ideoque hoc opere hanc
noftram opellam, quae de Jnfe£tis agit, minus effe reddi-

tam neceffariam. Verum ii qui rem curatius infpexe-


rint, facile intelligent, Fabricium relicla methodo et
fyftemate Magni Linnabi novam fibi viam aperuiffe,
ideoque ejus opufculuin minus illis infervire poffe, qui
folum Linnaeom ftbi ducem eligunt; his itaque mea
opella proderit.Amicus meus fummus Fabricius,
idem mecum fentiet, et ut Viros bonos et vere littera-
tos, liberalibusque enutritos artibus decet, le£loribus
permittet de utilitate commodisque noftrorum libro-
rum judicare, qui utique nil commune vel alterutri
derogaturum continent, verum uterque in publicam
utilitatem funt compofiti. Valete B. L. et ut coepiftis,
conatus meos publicae utilitati inferviendi, aeqnis e.xci-

Dabam Halae
pite mentibus. ad Salam d. XV. Febr.
MDCCLXXXVITI.

FUN-
FUNDAMENTA
ET

T E R M I N I

ORNITHOLOGIAE
SECUNDUM METHODUM
ET AD DUCTUM
CELEBERRIMI EQUITIS

CAROLI a LINNE,
e^rM^^4^

TERMINI
ORNITHOLOGICL
SECUNDUM METHODUM
CELEBERRIMI ZqviTlS

CAROLI a LINNE.

DELINEATIO AVIS.
i. THEORIA.
A. VJENUS, 'Nomenfelefiijjimum*

Charafier naturalis et effentialis genericus a partibus ds-


nudatis tantum decerpendus.
Claflis , ordcque fyflcmatis praeflanti/Jimi^
Oruo naturaiis demonftrandus , ut et connexio generum,

B. S P ftC I ES , Nomen triviale.

DirTerentia fpecifica demonftranda; certijfima, brevijfima,


imprimis a rtmizibus et reclricibus.
Synonyma cum DefcripUohe, (eu Figura felecla^

C. CRITI CA , Etymologia nominis generici , fiecijjci.

Inventor cum tempore,


Erudilio Hiftorica , Critica, Antiqua.

A 2 3. DE- '
—mj&£
'i. DESCRIPTIO.
In ave confderandae , examinendae, defcribendae

A. PARTES EXTERNAE corporis, fine feftione


videndae.

I» NUDAE, implumes, membrana fola te£rae, vel cor-

nea fubftantia facrae,

a. ROSTRUM, pars corporis nuda, cornea, elongata,


os ri£tu recludens, linguam includens, naribus per-
forata.

A. DlRECTIONE
X« ReRum, fine flexura.

Recliufculum, fere re£tum.


2. Porreciunh a capite re£ta protenfum.
3. Arcuatum , in arcum flexum.
Subarcuatum, parum arcuatum.
4. Curvatum, apice flexum.
5. Incurvum, introrfum flexura.
6. Recurvatum, furfum flexum, ut arcus fupe-
riora fpectet.

7. Adfcendem , arcuatim furfum flexus.


Subadfcendem , fenfim adfcendens.
8. Infratlum^ vi quafi flexum.

InfraBo - curvatum, vi quafi extrorfura


flexum.

I* FIGURA
9. Teref, angulis deftitutum.
Teretiujculum , fere angulis deftitutum.
10. Cylindricum , forma cylindri.
Semicylindricum , hinc planum , inde cylin-
dricum.
11. Filiforme, tenue, aequabili ubique craffitie.

12. Angulatum, pluribus quam duobus angulic


cavis longitud.inalibus excavatum,
13»
13. Polyedrum, pluribus lateribus planis.
14. Triquetrum, lateribus 3 exacte planis.
15. Trigonum, angulis 3 prominentibus longi-
tudinalibus.
16. Subquadrangulare , angulis 4 prominentibus
obfoletis longitudinalibus.

17. Conicum y teres in acumen definens,


18. Cultratum, dorfo rotundato craflb, fubtus
fubcarinatum.

c, Margine
19. Integrum^ margine mandibulae vix unquara
fecto.

20. lntegerrimum , margine lineari, nec mini-


mum fecto.

21. Serratum, margine omnibus incifuris refpi-


cientibus apicem.
22. Extrorfum Jcrratum, ferraturis ita incifis, ut
non fint acutae, fed obtufae antrorfura
apicem verfus.
23. Dentatum, margine mandibulae acuminibus
patentibus remotis.
2 4. Denticulatum, dentatum dentibus minutis.
Dente utrimque, margine utriusque mandi-
bulae acumine utrimque.
25. Lamellofo - dentatum, margine mandibulae
lamellis patentibus remotis inftru£to.

26. Edentulum, dentibus deftitutum.


27. Emarginatum, mandibulae margine verfus
apicem utrimque fectione flexuofa.
2 8- Obfolete emarginatum , fe&ione flexu vix
a linea re£ta deviante.
Emarginatum utrimque, utraque mandibu-
la margine utroque emarginato.

d. Apice
2 9. Obtufum, terminatum intra fegmentum circuli.

A 3 3».
30. Obtufiufculum , magis ad acutum accedens.
31. Acutum, terminatum anguio acuto.
32. Acutijfimum, terminatum angulo maxime
acuto.

g 3. Acuminatum, terminatum apice fubulato (73).

34. Aduncum %
in uncum incurvum flexum.
35. Truncatum , terminatum linea transverfali.

36. Defcendens , arcuatim deorfum verfus.


37. Dejlexum, in ercum deorfum declinatum»
38. Dsclive, fenfim defcendens.
39. Cimeatum, fenfim verfus apiceml lateribus
anguftatum.
40. Tabulatum t duobus femicylindris tubulum
formante.
4r. Unguiculatum , iobo in/rar unguis in apice
roftri.

42. Dilatatum, apice latiore quam bafi.

43. Orbicuiatum , parte diiatata, peripheria cir-

cinafa.

44. Plamifn, fuperficie aequali.


45. Mandibulif aequalibuf, utraque aequalis
longitudinis.

46. Man&ibula fuperiore longiore , fuperante lon-


gitudinem inferioris.
47. Mandibula inferiore longiore, iuperante lon-
gitudinem fuperioris.
48. Fkxile, flexionis patiens.

49. Apicif lateribus dilatatis, membrana fiacci-


da nigra.
t. Basi
50. Cera mjlru&um y
membrana (faepe colo-
rata) tectum.
51. Nudum, oppofitum Nr. 50.
$2* Crajjum, non aequalis craffitiei cum reliqua
oarte roflri.

53-
53. Deprejfum, roftrum diametro horrzontali trans-
verfo mandibularum ad bafin majore,
quam utriusque perpendiculari.

54» Frontis baji rotundata verfus caput, fegmen-


to femicirculari verfus frontem.

5 5' TubercuUtum , cera in tuberculum gibbum


excrefcente.

/. Superficie -.
56. Epidermide tectum , fubftantia cornea invo-
luta membrana,
57. Denudjtum, faciem nudam conftituente
membrana ejus fupra faciem extenfa.

58. Sulcatum lineis profundis excavatum.


59. Sulcatum transvcrfim, ad perpendiculum
excavatis fulcis.
60. —— longitudinaliter , fulcis a bafi vel na-
ribus verfus apicem directis.
61. —— oblique antrorfum y fulcis a dorfo
roftvi, circa bafin verius marginem mandi-
bulae in apice linea a perpendiculari de-
viante dirccris.
62. —— oblique retrorfiim, fulcis obliquis
a dorfo roflri circa apicem , in marginem
mandibulae circa faucem , direcVis.

63. Canaliculalum , fupra fulco profundo longi-


tudinaiiter excavatum.

64» Coarclatum rugis trensverfs^ medio diame-


tro angudiore quam ante et poft.

g. EXPANSIONE ET SuESTANTIA
65. Vlanum , fuper.ficie aequali.

66. Planiujculum , fere planum.


67. Convexum, dorfo elevato , marginibus de-
preflis.

68. Deprejfuni) diarnetro horizontali transverfo la-

tiore, quam perpendiculari»


A 4 69.
69. Deprejfiufculum deprefio proximum.
,

70. Carinatum^ dorfo longitudinaliter acute'pro-


minente."

71. Gibbum t utraque fuperficie Uterali roftri

convexa,
72. Dorfo attenuatum , dorfo apicem verfus an-
guftiore.

73. Subulatum-, ad bafin lineare , verfus apicem


anguftatum.
74. Inane , fubftantia cellulofa levi far&um, te-

nui integumento corneo involutum.


75. Comprejfum lateraliter , diametro homontalt
transverfo minore ,
quam perpendiculari.

76. Subcomprejfum , ad compreflum accedens.


77. Mandibula fuperiore cymbae refupinatae for-
ma , dorfo carinato apice incurvo.
78» Mandibula fuperiore vaginante inferiorem,
inferiore inclufa intra fuperiorem ut fimul
efficiant tubum cylindricum.
79 . Mandibula fuperiore fornicata fupra inferio-
rem , rnferiore inclufa intra fuperiorein, ut
fornicem fuperior repraefentet.
80. Mandibula marginibm patentiufculis, mandi-
bula fuperiore ad angulum acutum ultra in-
feriorem prominente.
81. Mandibula inferiore margim lateraliinflexa,
introrfum verfus os arcuata. Loxia.
82. Mandibula inferior lateribus inflexo • coar-
Bata^ introrfum arcuata et marginibus
anguftata.

h. Men s urA
£3. Capite longittF) excedens caput longitudine.
84. — $m>/#/,nonaequanscaputlongitudine.
85. Longitudine capitis, aequans (nen excedens)
caput longitudine.

86.
86. Longum, capite longius.
87. Breve, capite brevius,
88. Longiffimum , aliquoties capite Iongius.

89. Breviffimum, aliquoties capite brevius»


90. Maximum, latitudine et profunditate capitis

longifTimum.
91. Magnum, latitudine et profunditate capitis
longum.
92. Crajjum, latitudine horrzontali capitis.

93. Tenue, capitis latitudinem horizontalem non


aequans.

h. 94- CERA, membrana (faepe colorata) bafin roftri


tegens.

9 5. PapiUofa , punctis carnofis elevatis afperfa.


96. Carunculata, tuberculiset rugis carnofis te£ta.
97. Furfuracea, veftita fquamulis albis deciduis.

98« Tui>erculata f. gibba, in tuberculum gibbum


excrefcente.

99. Nuda, oppofita Nr. 95 — 97*


C IOO, N ARES, Aperturae fa&ae in parte fuperiore
ad bafin roftri, infervientes refpirationi et
ducentes ad nervos olfactorios,

a. F1Gvr\
10 1. Ovatae, diametro longitudinali fuperante
transverfalem , bafi fegmento circuii cir-

cumfcriptae apice anguftiore.


102. Obovatae, cvafae ita ut pars anguftior bafin
refpiciat roftri.

103. Subrotundae , figura orbiculatae proxima,

104. Orbiculatae , peripheria circinata»

105. Oblongae, diametro longitudinali aliquoties

fuperante tranjverfalem,
106. Lineares, aequali ubiqus latitudine»

A 5 b. Stru-
IO

b. Structura
107. Concavae, intra fcrobiculum feu foveolant
roftri fitae.

108. Marginatae , margine prominulo cin&ae.


109. Membranula femiteclae , membranis fornt-
catis, convexis dorfo roftri fupra nares ad
medium tecti*.

Iio. Patulae ,
prorfus apertae, fine fquama aut
alio opcrimento.
111. Prominulae , fupra planum feu fuperficiem
roftri elevatae.

112. Perviad utroque foramine in alterum com-


municante.
113. Septo diflinbl&e^ membranula nares utras-

que feparante.
1 1 4. Septo lineari fcmidivifae , fepto linenri apice

clavato in medium cujuslibet naris pro-

currente (ut in Falconibus quibusdam).


115. Conicae , tubuio conico roftro utrimque
inferto»

116. CylindricaCy tubulo cylindrico, fupra bafin


roftri decumbente truncato. ,

H7» Pennis fetaceis recumbentibus teclae^ co-


opertae pennulis apice fetaceis, quarum ba-

fes in fronte, apices in roftro recumbunt.


IlS- Fibrijjts, pilis rigidis recumbentibus celatae.

1 19. Denudatae ,
nec pennis, nec vibrifils tectae.

120. Nudae, nec concavae, nec prominulae.


r. S1 tu
121. In bafiroflri, jnxta ipfam infertlonem roftri

in caput.
122. hitra ceram\ in parte roftrt cera tecla.
123. Pone roflrum, in fronte, pone infertionem
roftri in caput.

124. ln medio rojiri^ in medio irrter apicem et

kafin.

125.
II

125. Sitbmediae, ante medium roftri fitae.

126. Superae, in dorfo roftii fitae.


127. Laterales , lateri roftri infertae.

128. Paralielae, lineares, dorfo roftri parallelae.


129» Oblicjuae , alia direclione, quam dorfum
roftri fitae.

130» Rima obliterata y vix confpicua in ful-

co roftri.

d. 1-3 1* LINGUA, organon inferviens cibationi et


guftui in avibus , roftro inclufum.

a. Structura
132. Carnofa, ex fubftantia mufculari confrftens.

133. Cartilaginca, fubftantb cartilaginis (mar-


gine ftbojjeo).
134. Teres, fere cylindrica.
135. Lumbriciformis , teres, flexilis.
136. Filtformis, aeqaabili ubique craffitie.
137. Tubulofa, filis duobus femicylindricis coalitis,
138- Triquetra^ lateribus tribus planis.

139. Plana , fuperficie aequali.

k* MARG 1 N S

140. Integra, margine vix unquam feclo.

141. Integcrrima, margine lineari, nec mini-


mum fecto.

142. Lacera, margine varie divifa, fegmentis


diffbrmibus.

143. Ciliata, margine fetis parallelis Iongitudi-


naliter digeftis.

c Apice
144. Obtufu intra fegmentum circuli terminata»

145. Emarginata, terminata crena.


146. TrtiMcata, terminata linea transverfali.
147. Acuta, terminata angulo acuto.

148
13

148- Acutiufcula , terminata angulo acuto pr«-


ximo.
149. Mucronata, terminata mucrone exftante.
150. Setis terminata, pilis rigidiufculis.
151. PeniciUiformis , fetis in fafciculum colle£tis
terminata.

152. Apice laciniata, varie et indeterminate in


partes fe£ta.

153. Apice pennacea, fetig parallelis oppofitis ob-


liquis antrorfum.

154. Apice retrorfum aculeata fetis.


155. Sagittata, triangularis, angulis pofticis

acutis, finu divifis.

156. Bifida, divifa finu unico lineari, margine re£lo.

d. SUPERFICIE
157. Papillofa, te£ta villis carnofis.

158. Nervofa, vafe fimplici a bafi ad apicem.

159« Nuda, nec nervofa nec papillofa.

e. Mensura
160. Brevijjima, aliquoties non attingens longi-
tudinem roftri.
161. Brevis , nondum longitudinem roftri ad- «

tingens.
162. Longitudine rojlri , f. mediocrif.
163. Longa, fuperans iongitudinem roftri.
164. Longijjima, aliquoties fuperans longitudi-
nem roftri.

165. Lata., diametro roftri.


166. Nulla, non difcernibilis.

«. 167. FRONS, ea pars capitis quae eft contigua


roftiro fupra.

a%
1
Nuda , fine ullis pennis.

16 8» OJfeo - gibbofa, ofle fuperficie convexa


inftru&a.

169.
J3

169. Camofi - gibbofa, caruncula fuperficie


convexa.
170. Calva, pennis deftituta, mcmbrana adprefla
tefta, faepe colorata.
171. Canmculata t te^a membrana fpongiofa
elevata.

172. Globcfii, caruncula


ab omni parte rotunda.
173. Criftata, caruncula longitudinali comprelTa.
174« Comuta, fpina cornea elono-ata.

b. Vestita
Pilis et Pennis, fed haec
ad partes veftitas fpe-
ftant, ideoque poftea pertraaanda.

f. 175. FACIES, eft pars capitis


comprehendens re-
gionem oculorum cum genis et femporibus.
(Saepe et Frons cum vertice inclufa.)
176. Genae, regio inter oculos et gulam.
177. Tetnpora, regio inter oculos et aures.
178. Facies nuda, pennis deftituta, mexnbrajit
faepe colorata, tecta.

179- Papillofi, punais carnofis ekvatis afperfa.

g. 18 o. PALEARIA, funt carunculae geminae


ad
latera maxillae inferioris, verfus
gulam.
h. 181. CARUNCUI.A, eft excrefcentia carnofa,
nuda, mollis, caput ornans, ejusque
par-
tes videl. Frontem, Verticem,
nucham, Su-
.
percilia, Gulam, Jugulum.

182. Comprejfa, eft lateribus complanatis.


183. Retraclilis, quae relaxata
elongata pen-
fit

dula, alias brevis, ere^a, laxa.


184. Laxa, libere flexibilis.

185» Spongiofa, iubftantia molli papillofo - cel-


Julofa. .

186. Bipartita, ad bafln fere divifa in 2 parres.


187. Laciniata, varie et indeterminate in par-
Us feaa.

i. 188,
14 I

i. 188. OCULI, funt organa fubfementia vifui.


a. 189. PaLPebrae, funt membranae mobiles
externae, pto occludendis oculis.

b. 190. Me mbrana nictitans , eft interior pro


detergendis oculis.

c, 191. Orbita, eft regio circum oculos, faepe


cclorata,

192. Nuda, pennis deftituta, membranaque


tecta.

193. Ekvata, non horrzontaiis cum oculis et

facie.

194. Rugofa, rugis confita.


195. Papilloja, punftis carnofis elevatis afperfa»

d, 196. Su p e rc 1 l 1 u m, eft linea fupra palpe-


bram a caeteris diftin&a.
197. Carunculatum , te&um excrefcentia carhofa
nud-a ; niolli.

198. Papillofum ,
punclis carnofis elevatis

afperfum.

e. 199. Ir 1 s,eftcirculus coloratuscingenspupillam.

f,
200. Pupilla, eft apertura oculi pro admit-
tendis radiis, in retina excipiendis.

201. Orbiculata , peripheria circinata.


202. Perpmdicularis oblonga, utrimque acuta,
dilatabiiis.

k. 203. LOKUM, efl: linea nuda inter canthum oculi


anteriorem et roftrum.

1. 204, GALEA, eft tuberculum caliofum, fubftantia


cornea teclum ,
piieum capitis occupans»

XXI. 205, PEDES , funtgeminac pa;tes corporis nudae,


quibus aves moventur et infiftunt.

Componuntur Femoribus, Tibiis, Digitis et


Unguibus.
Differunt fhuctura,
a. Pe.

v ,
)

^g^ »5

a. Pedes femoribus extra corpus prominent.

lFemoka,
206. Seminuda, inferne fupra genua denudata.
207. Armilla^ annulus coloratus partis nudae
femoris fupra genua,

b. T 1 b 1 A E.
208. Teretes fere cylindricae.
,

209. Comprejfae , kteribus complanatis.


2ic\ Carinatae, linea longitudinali prominu-
ia acutae.
211. Nudae, pennis et omni veftitu deftitutae*
212. TeSfae, villis , plumis vel pennis veftitae.
213. Calcaratae, calcari parte poftica tibiae.

214. Bicalcaratae , calcari gemino in utraque


tibia.

c, D1 G 1 t1 , diftinguunt aves ,
pedibus.

P dE e s.
I. 215. Fijjipedes aves, digitis omnibus di-
ftinctis.

216. Curjbrii, digito poftico deflciente.

C tridaclyli , didailyli.

217. Ambulatorii, tribus anticis di-


digitis

ftinftrs, uno poftico, (tetradaclyii.)

2l8- Grcjforii, digitis tribus anticis, quo-


rum duo absque membrana coaliti,
uno poftico.
219. Scanforii, digitis duobus anticis, duo-
bus poftieis,

220. Natatorii, digitis omnibus anticis


membrana integra connexis. (tc-
tradactyli, tridaclylL)
2 21. Semipalmati, digitis anticis membra»
na bafi tantum connexis.
22 2. Lcbati , dio-itis membrana connexis»
fed fifta more digitorura.

223,
i6

223» Pinnati, ubi digitorum utrimque fin«


guli articuli membrana, tanquam
lobo laterali , funt inlYfu£ti.

224. Compedes, pedibus intra abdominis


tegmen reconditis.
225» AequilibreSy pedes natatorii, extra cor-
poris tegmen exfertt.

Pedes
II. 226. Longiflimi , trunco multo longiores.
227» Breviflimiy trunco aliquoties breviores.
228. Longi, truncum longitudine fuperantes.
229. Breves, truncum nondum aequantes.
230. Mediocrefj longitudine trunci.
231« Hirfuti, te£H pennis pilorum inftar,

in digitis quoque.

232. Lanati, induti pennis pilofis fponte


curvatis usque ad digitos.

233. Semilanatiy lanati ultrajgenua, fed


non ad digitos.
234« Hirfuto - pennati , te£U pennis com-
munibus, non pilofis.

235. Peclinati, peftinibus cartilagineis in


latere utroque digitorum.
DiGiti
236. Longijjimi, Tibiis aliquoties Iongiores.

237. Brevijjimiy Tibiis aliquoties breviores.


238. Mediocres, longitudine Tibiarum.
239. Longi, Tibias longitudine fuperantes.
240. Breves , Tibias nondum aequantes.
241. Antici , antrorfum exferti.

242. Pojiici^ retrorfum expanfi.


243. Validi* tibiis non multo tenuiores.

244. lntcrmedius, in trida&ylis, vel anticis tri-

daftylis, medium occupans locum.


245. Exterior, qui in ucrogue pede extrorfum
cft verfus,

246.
)

17

246* Interior, introrfum verfus.


247. Marginato exteriore^ In quibusdam pal-
matis, digitus exterior latere exieriore
membrana longitudinali efl aufrus.

248. Phalan^es , funt articuli digitorum. In


plerisque anticis 4, in quibusdam nu-
merus phalangum variat. In Diomedea
digitus interior eft phalangibus 5, me-
dius 4. et exterior 3.

249. Plantae, pars inferior digitorum. ,

250. Callus , tuberculata pars poftica plantae.

251. Miitici, digiti unguibus deftituti.

d. 252. Un Gu e s ,
proceflus cartilagineo -joffeus
in apicibusultimaephalangis digitorum.

253. Adtmciy apice in uncum incurvum flexi.

254. Incurvi\ introrfum flexi.


255. Recii fine flexura.
,

256. Reciiufculi, ad re&um proximi.


257. Comprc/Ji, diametro laterali breviore per-
pendiculari.

258. Scinicj/lindrici, intus concavi, extra con-

vex^i, tubuioli.

259. Oblowri, diametro longitudinali aliquo*


ties fuperante transverfaiem»
260. OtJtufi, apice intra fegmentum circuli.

261. Acuti, terminati angulo acuto.


262. Subuiatif ad bafin iineares, verfus api«
cem atfenuati.
263. Margiuati, extrorfum "margine inftru&i,
264. Creuati , margine aJterutro crenis inftru-
80. (margo interior Pclecanis, exterior
Ardeis.

n. 265. SPINAE, funt arma, quibus aves dimicant


praeter roftrum , calcaria et ungues.

B 266.
)

266. Spina axillaris f. potticaris, ubi pollex ad


alulam nudus, abit in mucronem re«

curvatum , fubcorneum.

H. VESTITAE, partes corporis te£lae pennis, plu-


mis, barba.

VESTITUS
a. Penna eft organon veftiens corpus, infixum bafi
corpori avis in quincuncem, cylindro tubulofo, ex-
eunte in rachin fubquadrangulam arcuatam , fupra
planam , fubtus canaliculatam, bifariam pinnatam
radiis parallelis , itidcm pinnatis, approximatis in
jfiguram fupra convexam , fubtus concavain , latcre

cxtcriore anguftiore, interiare latiore, pofieriore-


plumofo, anteriore arctiore laxiore.

fe. Plumae funt pili ramofi, radiis flaccidis, fparfis,

fubramofis. (duae plumae femper funt interpofi-

tae inter fingulas pennas.

e. Barba confiftit pennis fimplicioribus pilofis.

g, Pennae.

267. Ligulatae, elongatae, enfiformes, anguftae,


laxae , acutae.

268. Setaceae, laxae^ rachide in fetam impen-


nem definentes.

269. Imbricatae , qua dimidiam partem fe invi-

cem tegentes.
270. NutanteSy apice extrorfum reflexae.
271. Revolutae fpiraliter antrorfum tortce.
,

272. Riyidae flexionis impatientes.


,

273. Recnmbentes-i adpreflae, apice roftrum verfus.

274. Reverfae apice furfum verfo.


,

275. Filofaet apice in filum terminatae.


,
276. Pilofae , pennae radiis flaccidis, laxis,

elongatis.

277. StricJae, perpendiculares absque flexura,


278.
l
9
278. Decompofitae y radifs difcretis, Cnon appro-
ximatis. )

279. Ocellatac , maculis fabrotundis cocentricis


non concoloribus
280. Truncatac , apice linea transverfa.

//. H A R B A.

281. Myftaces, fnnt pennae fimplices, ad genas


refiexse, i. e. perpendiculariter dependen-
tes , faepius fetaceae.
282. Vilniljae, funt pennae fimpiices, ad margi-
nem fructi ciiiatim difpofitae.

283. B.irba> funt pennne fimplices, radiis Jaxis


pendulis. (In gula, peaorej

A. PARTES EXTERNAE VESTITAE.


a. CAPUT.
284. Pileus, capitis fumma fupra roftrum, oculos
et nucham.
285. Frons, pars anterior pilei (Synciput\
286. Vcrtex, pars media pilei.

2 87- Occiput, pars pofterior pilei.


288. Supercilium, iinea fupra palpebram fupe-
riorem , a caeteris penr.is coiore
diftinfta.
289. Genae, regio inter oculos et gulam.
290. Tempora, regio inter oculos et aures.
291. Capiftrum, margo capitis pone roftrum.
292. Crifta, conftat pennis elongatis pilei.

a. Loco ,

293. Frontalit', in fronte pofita.


294. Vcrticalis, in vertice polita.
295. Qctipitalii', occipiti inferta,
296. Auricularis tegens attres. ,

V. DlRECTIONK
297. Reflcxa> perpendiculariter dependens.
2 9 8. Defiexa y in arcura deorfum declinata.
B 2 299.
to«
fadfiy
2Q

299. Erecta^ fere ad perpendiculum fe at-

tollens.

300; Rccurvata, deorfum flexa arcu feor-


fum fpe£tante.

3ai. Revoluta, in fpiram recurvata.

C. F I GVRA
302. Comprejfa, lateribus angufiata.
303. Fafciculata, pennis ex eodem centro
prodeuntibus.
304. Globofa y ab omni parte rotunda.
305. Bifida, divifa linea re£ta, in duas partes.
'

306. Oblonva, diametro longitudinali fu«

perante aliquoties transverfalem,


307. Sctofa, pcnnis fetaceis confhns.
d. Structura
308. Sparfi, ex pennis fine certo ordine.

309. Plicatilif, quae deprimi et rurfus erigi

poteft, ponnis bifariam alternatim politis.

310. Gemina, duabus criflis.


311. U?iica, non excedente unam.
312. CoUiim, pars teres elongata, conneclens ca-
put cuin trunco.
313. Nucha, pars colli fuperior occipiti
proxima.
314. Ccrvix , pars colli fuperior dorfum
vevfus a nucha. ,

315. Gula, parscclii fubtus, roflro proxima.


316. Jugultim, ptirs colii fubtus a gula pe-
ctus verius.

317. Aures , truncatse absque auriculis prominen-


tibus, iaepe tecrae pennis decompofitis.

318. Auriculae, funt criftse geminae pcnnis ere-

6tis iupra oculos in vertice Capitis pofitae.

( neculiares ftri^ibus auritis.)

319. Regio ophthalmica, circa oculos.


320. Regio parotica circa aures. ,

b. TRUN-
b. TRUNCUS ovatus.

32 1. Dorfitni, pars trunci fuperior collum inter


et caudam»
322. Interfcapulium , regio dorfi anterior
inter alas.

323. Humeri, pars anterior alis incumberis


inter ofla brachii et cubiti apicem.
324. Scapulares , permae humeris infertae,

faepe elongatae.

325. Peclus , regio fternum carinatum tegens


mufculofa inter collum et abdomen.
326. Sternum callofitm, pars ftemi callo fubof-

feo tecta,

327. Axillae latera pe&oris, fub


, bafi alarum,

328. Abdomen, regio inter apicem flerni et anum,


329. Hypochondria , latera pe£toiis et abdominis
pofteriora.

330. Hypochondriae pcnnaet elongatae, ra-

diis difcretis.

c. ARTUS.
a. Alae, artus geminilaterales, curfui, volatuivelna-
tatui infervientes.

331. Impennes, funt alae remigibus perfe£tis


deflitutae, curfui fubfervientes.

332. Pinniformes , funt alae diiatatae membrana-


que tectae, remigibus omnino defiitutae,

natatui infervientes.

333« Pennatae ± remigibus ciliatae , volatui in-

fervienres.

334. Remiges , pennae validae elongatae,


margini inferiori alae m&rtae, imbii-
cantes fe inviccm latere et fecundariis,

primarias.

335. Remiges apice rhombeae. [Loxia Cor-


rophantes.
B 3 336.
22

336. Remigcs apice membranaceo, apice


tenninato membranula compreffa, niti.
diflima, coloiata, lanceolata.
' _. . . .

337. Remtges acumwatae, termmatae apic»


fubuiato.

338» Remiges ferratae , margine extimo re-

migum radiis difcretis ut videantur


ferratae (firi^ir.)

339. Primores, plerumque ic digitorum et mata-


carpi, iilis I 4, his 5 10. — —
Primores, plerumque margine exteriore an-
gufticre, fhiiuores et acutiores funt.

540. Saundariae plerumque 11 ,


20. feu —
28. Cubiti.
Secundariae , plerumque, latiores laxiores,
obtufioies funt, non raro cum acu-
mine.
341. Alula, (f. alanotha) pennis 3 feu 5 bre-
vioribus, pollici infidentibus.

342. Tcfirices primae feu penultiwae, quae funt


a remigibus remotiores.
343. Tecirices fecundae feu ultimae, remigibus
proximae,

344. Teclrices fuperiores ,


pennae tegentes alas

et remiges fupra,
345. TeBrices inferiores, pennae tegentes alas

et remiges fubtus,
346. Speculutn, macula colorata nitens in margi-
nibus anticis techicum piila (piaecipue in
Anatibus),

b, P c b e s

Femoribus, Tioiis et Digitis conftant , faepius


veftitis pennis firnplicibus, pilofis erc. unde
Hirfuti, Lanati, fniilanatis hirjuto - jen-
ii&ti etc, pcdes appeilantur.

c 3 47-
C. 347. Cauda, artus fingulus tenmnalis uropygio
ciliato re&ricibus, tecto Te&ricibus fuperis
et inferis feu CrifTo.

348. Uropygium, corpufcuhim feflile, corda-


tum glandula gemina foetum, poro olei-
,

fero pertufum fupra , infra proximum.


ano, genitalibus communi (faepe pro
pennis teftricibus caudae.\

349. Reciricef, pennae elongatae validae, pa-


res, margini poflico uropygii infertae,

imbricantes fe invicem lateraliter, a me-


dio incipiendo; in plerisque I 2 ; in qui-
busdarri ig, faepe etiam 10 tantum.
350. Crijjiim, Uropygii iatus inferius inter
anum et apicem uropygii.

t. C AU D A P R O P O R TI N E
351. B-achyura pedibus ,
brcvior.

352. Macroura, ptdibus longior.

353. Mediocrif, longitudine pedum.


b. FIG U RA
354. Aecjualis f. Integra, fi re3.rices expanfae
funt fafligiatae.

355. Cwieata, reftricibus lateralibus fenfim bre-


vioribus.

356. Forficata, rectricibus lateralibus fenfim lon-



gioribus.

357. Rotundala, recmcibus expanfis fectionetn


circuli defciibentibus.

358. Bifwcata , rcctricibus lateralibus extrorfum

falcatis,

e. S tructurA reftrices

359. Falcatae, rectricibus enfiformibus , elon-


gatis, curvatis.

360. Acuminatae ,
terminatae apice fubulato.
361. Filofae , apice in filum definente.
B 4 362
24 *==3g^=-

362. Setifcrae , feta ex alveolo, cui re&rix infer-


ta >eft, orto, et paitem radiorum exterio-
rum flmbriante, deniqne libera pendula.

363» Apice lanceolatae , longiflimse, rachi to-

mentofa fubnuda, apice pinnis radiatis


lanceolatis.

364. Incurvae^ introrfum flexae.


365. Medio attenuatae, longiflimae rachi ,

medio radiis breviflimis, bafi apiceque


iatioribus,

366. Apive dilatatae , longiflimae, rachi radiis


breviflimis, apice diiatatis.

367» Setaceae, longiflimae, rachi radiis nu-


da, apice vel lanceolato biradiato, vel

cirrhis lunatis uno latere radiatis.

B. PARTES INTERNAE, nonfine feftione viden-

dae : ideo ad Anatomiam fpe£tant.

3. HABITUS abfolvitur
A. VENERE.
I.NUPT AE I celebrantur veftitu , mufica , ofculatio-

ne , lufu.

a. Monogamae, junclo uno mare cuin fingula


femina.

b. Polygamae, uno mare pluribus feminis in-


%
ferviente.

II. NIDIFICATIO.
a. Artifices.
a. Mater fola.

b. Uterque Parens.
h. MATE 11 I A.

a. Kami 3rborum.
b. Virgulta.
B>

c. Cau-
£. Caules plsntarum.
d. Mufci et Lichcnes.
e. Pennae et Plumae.
Piii et Crines.
f.
g. Lutum. *
h. Cefpites.

i. Pappi plantarum.

C. Lo cu s.
a. Rupes.
b. Arbores.
c. Fruticeta.

d. Herbaceae plantae.
e. Apices ramorum.
/. Folia.

g. In terra, fup6r terra.

h. Sub terra.

i. In fcopulis mari cinclis.


k. ln locis vadofis elevata argilla.

/. In aqua.

d. Ratio et Figura Nidi.


a. Intertextis furculis pilis mufcis in Jemicupium feu
globurn excavatum dimidiatum.
b. Foraminofus , cuniculo fub terra effofib.
c. Concameratus , e.x luto in cameram digeftus.

d. Argillofus, ex argilla aggefta in lcVcis vadofis.

e. Natans , ex plantis aquae impofitis.

f.
Pcndulus, fufpenfus ex apice rami, apertura late-

rali, fupera, infera.

g. Foliaceus , foliis confutis in formam facci.

h. Nullus, ovis depofitis fupra terram vel in nuda rupe.

III. OVATIO.
a. SUBSTANTIA O V I.

a. Vitellum ,
pars ovi lutea, defiinata pro nutriendo
foetu tempore incubationis.

B 5 b. Pun-
2£ «-~ag^=»-

b. Punclum faliens, infidet Vitello et efi: gelatinO-


fum ftamen futurae avis.
C Albumen^ eft fubftantia gelatinofa, exterior magis
ferofa, Liquovi amnii fimilis.

d. Chalaza, eft tunica conglomerata terminans utrum»


que polumvitelli.
e. Poli viteUiy funt ligamenta gelatinofae vitelli, af-

fixa bafi et apici ovi,

Vefca airea, eft regio ovi ad bafin ejusdem va»


f.
cua, aere repleta, inter utramque tunicam,
g. Tejla, externum integumentum ovi, calcareae
fubftantiae, idem ubique tegens,
b. Nu meru s.

a. i. Alca et Aptenodytae.
b. 2. Colymbus et Columba.
C. 3. Larus.

d. 4. Corvus, Strix, Falco.


t> 5 — 8» Hirundo et plerique Pafleres.

Plures, Gallinae etAnates: provida in hoc inftin£hl


f.
Naturae cura, ut fcilicet vi£tui optime infer»

vientes fint numerofiores.

c. Color.
IV. INCUBATIO.
a. An mater fola incubet, (jn Polygamis^l
b. An uterque parens per vices fuccedat?
c. An mas conjugi incubanti cibum profpiciat?
d. An incubantes feminae cibos fibi ipfae coliigant?
C. An parentes incubcnt, vel potius pulli a fole ex-

ciudantur.

V. EDUCATIO.
a. Genus Cibi.
a. Mammalia, Aves.
b. Piices, Amphibia.
C. InfeSa, Cancclli*
d. Ver-
^r«.j2.'«s=>
27
:

d. Vermes.
c. Grana.
Baccae.
f,
g. Folia plantarum.

b. Ratio Cibandi,
a. Parens commonftrat, oftendit.
b. — colligit , carpit porrigit.

C. — ,

ingurgitat et ex prolobo evomit. .

C. CURA ET TuTELA,
a. In nido occulto.
b. Curfitantibus puilis in terra.
c. Natantibus pullis in aqua.

d. Sonus, quo mater pullos admoner, periculum adefle.


e. Artificia matris pro hofte feducendo in aKas partes.

/, Defenfio et Tutcla pugnando animo ingenti fupra


vires.

g. Fovendo et calefaciendo pullos fub alis, contra


pluviam, fiigus.

B. VICTUS
L CARNIVORAE et ZOOPHAGAE.
a. Animalia mortua, Cadavcra.
Accipitres et Corvi.

b. Animalia viva et ova.

Accipitres ct Corvi.

c. Vifces et Amphibfa.
Anferes et Grallae.

d. lnfecla.
Fafieres tenuiroftres et Ficae.

e. Vermes et Cancri,
Giaiitie ct Alcedines.

f. Conch.ie.
Haematdptts.
II. PHY-
H. PHYTIPHAGAE.
a. Plantae et Gramina.
Anferes quidam.
b* Grana et Semina.
Gallinae , Coiumbae et Pafferes multi.

e. Poma et Baccae.
Piiftaci.

d. Nucef.
Picae et Corvi.

e. Neclar Tlorum.
Certhiae et Trochili.

C. PLUMATIO.
I. STRUCTURA
Peculiaris in variis avibus. Vide pennas et veftitum.

pag. 18.

II. DIFFERENTIA, ratione

a. Aetatif.
b. Sexus.
c. Temporif anni.
d. Regionit et Climatit.

D. SOCIETAS.
I. An fint gregariae?

II, An folitariae?

E. VOLATUS.
Gravis, celer, indefeflus, brevis etc.

4. STATIO.
A. HABITATIO, feu loca, ubt.aves degunt.

I. 0:eanuf % altiftimum mare, procul ab omni tcrra.

Marc, breve, littoribus inclufum.


Littora, arenofa, glareofa maris terrae juncta,

Sco-
Scopuli, rupes mari cin&ae.
Syrtes, arenofa mari cincta et inundata.
Salfifrinofa, paludcs argillaceae , infufo mari.

II. Lacur, aqua dulcis pura, fundo conGftente.

Fluviuf, aqua dulcis defluens.


Ripae , margines iccuum et fluminum.
Paludef, aqua dulci flagnante, fundo lutofo ,
plan-
tis inundatis et aquaticis plena,

III. Alpef , feries maximorum montium verticibus nive


teclis.

Rupet, loca faxofa montofa.


Campi, locaaprica, ficca, afpera, venrofa.
Prata, campi deprefii et convalles herbis luxuriantes.

IV. Sylvae , Umbrofa arborihus continue tecta.

Arbufta, arborum nemoribus difcretis.

Fruiiceta, loca confita fruticibus, fentibus.

V. Arva, loca culta campeftria.

Pagi, loca humanis habitstionibus confaa.

B. REGIO.
CLIMA
I.

a. Intra.Tropicos.
b. Locis Tcmperatis.
c. Circa Polos.

II. GEOGRAPHICE
a. Africa.
v
b. America fsptentr. et auftrah
c. hidiae Continens ct injulae,
i d. Mare vacificunu

5. TEM-
iyQ •=53$Sv>£

TE 5. MPU S.

A. CONJUGIUM.
I. NUPTIAE et AMORES.
Tempoie ex florefcentia , vrnfjificatione, maturatione
et mefje plantarum praecipue fumendo : praeterea
Duratio amoris, an femel vel bis in anuo.

II. NIDIFICATIO
a. Tetnptu , quando nidum fhiionr.

b. Struciio ,
quantum temporis in ftruendo nido im-
pendant.
C DuratiOt quamdiu nidus inferviat, et an rurfum eo-
dem utantur, vel an eaedam aves vel diverfae,

III. OVATIO.
a. Tempitf, quamdiu ovatio duret.
b» lntervalla t
qunntum temporis intercedat inter fin-
gula ova.
c. Uuweruf, quot ova ab unica femina foleant deponi
in nido incubando,

IV. INCUBATIO;
Quamdiu ova fint calefacienda , antequam pulli ex-
cludantur.

V. EDUCATIO
a. Puliorum , quamdiu parentes curam gerant et tuten-

tur pullos. i

b. Adolejcsntiae ,
quamdiu cum parentibus poft primain
aetatem in focietate vivant.
C. Maturitatis ,
quo tempore aetatis et vitae fint matu-
rae aves ad procreandam novam progeniem, ia
uh-oque fexu.

B. VITALES ACTIONES.
I. VICTUS.
a. Quap.do praecipue cibum quaerant, diu, noclu, ma-
ne, vefperi.
b. Quo
3*

b. Quo anni tempore victum varient.


c. Qua tempeftate cibum appetant et conquirant, fole
fplendentc. tempore ventofo, tempore pluvio, ante
vel pofl pluviam.

JI. SOMNUS.
a. Quando fumnum capiant, et ubi,

b. Quamdiu requiei indul-j-eant.

III. MORS.
Quot annos vitae agant, quum ex fenio moriuntur.

C. DEPLUMATIO.
Qua praefertim anni tempeftate plumas amittant et
. novis veftiantur.
Quantum tempus requiratur a depluraatione ad nova«
rum pennarum fucceflicnem.

D. MIGRATIO.
I. LOCUS
a. A quo
b. et ad quem.

II. TEMPUS
a. Aeftivum.
b. Vernale.
c. Autumnale.
d. Hybernum.

III. CAUSAE, dies lon^iores, cibi, copia, vefiitus den-

fus, nuptiae,

IV. TORPOR, in rupium cavernis, in cuniculis, arbo-


ribus putridis, aqua.

V. DISCESSUS f. mutatio foli, pro anni tempeftate.


Coturnices hyeme ad Jittora maris difuedunt.

6, QUA-

*
L R

OJ «=^§£^"

6. QUALITAS.
A. COLOR.
Vide quae de coloribus funt dicta in Terminis En«
tomologicis.

368 . Collare , jlriga collum cingens.

369. Tovques fajcia collum cingens. ,

370. Linea, eft longitudinaliter extenfa aequali


fed tenui latitudine.

371. Fafcia, transverfalis latiori plaga extenfh.

372. Stri^ae fafciae tenuiflimae eapilii inftar.


,

373. Striae funt lineae latiores. ,

374. VuncT:a funt maculae fubrotundae minores,


%

praecipue nigrae, vel obfcurioris coloris


quam reliqua.

3 75. Guttae, funt macuiae fubrotundae majores


albae in parte obfcuriore.

376. Maculae , iunt partes majores colore difFe-


renti notatae quam reliqua.

377. Ocelli , funt maculae orbicuiatae, in medio


cocentrice diverficolores.

378. Scolopaceus color, fufco grifeoque nebulofus.

379. Nebulofaf, duobus coloribus per ftrigas un«


dulatas mixtis.

380. Grifeuit ex fafco et ochracco commiftus»

B. MENSURA.
Vide menfuras in Terminis Botanicis.

7. u s u s.
A. NATURALIS.
Oecononna naturae ejusque Politia in compefcendis
et diueminandis fpeciebus.

B. ARTIFICIALIS
I. CU I NA I S ,
pso cibo, Gallinarum et Auferum in-

primis, praecerea Grallae et fajferes^ et Qva.

II. DIAE-
II. DIAETETICUS, qui funt edendi incertis morbis,
et quae remedia ex avibus petenda.

III. OECONOMICUS.
a. Venatiu •> Falcones.

b. Pijcatut, Pelecanus Pifcator a Chinenfibus adhibitus


annulo aeneo collum ambiente.

c. Cnjlodia avium domejticarum contra , Accipitres et


Vultures, Parrae Chavariae*

d. Educatio , Gsllinarum et Anferum pro mercatu et \n


cibum.

e. Scriptura, remiges Anferum, Corvorum et Cygnorum


ad fcribendum adhibitae.

f. Culcitae et puhinaria , far&ae piumis pennisque an-


ferum , inprimis Anatis molHJfimae.

IV. METEREOLOGICUS ad praefagiendas tempefta-


tes et mutationes aeris, ventorum, etc,

8. ORDINUM CHARACTERES
et GENERUM.
A. ACCIPITRES, roftrum, e mandibula fuperiore, an*
gulum utrimque exferens.

I. V'u h t u r, rojirum aduncum, caput denudatum,


1. Falco, rofirum aduncum , bafi cera te&um,
3. Strix, rojlrum aduncum, absque cera, remige
primo vel fecundo ferrato, caviflro reverfo.

4. Lanius, rojlrum rectiufculum, absque cerat


emarginatum , f, dente utrimque,

B. CLIVIAE, i. e. prohibitoriae f. olamatoriae aves. (Le*


virojlres , Blumenbachii Prof, Goetting,)

5. Psxttacus, rojlrum cera obduftum , adun-


cum, lingua camofa, pedet fcanforii,

G 6, R a m-
6. RamphajtOs ^vcftvum ferratum, maximum,
inane,, convexmp;, lingua pennacea, psdes
fcanforil.

7. Buceros, roftrum ferratum, fronte offea ; pc~


cki grtfforii.

C. GLOTTIDES, lingua praelonga, (Pici Blumenba-


chii Prof. Goettingenils).

g. P ic u s , roftrum polyedrum, litigua longiffima


iumbricifonnis.

9. J
yn x , rojlrum laeve, teres, Ihigua longifilma

lumbricifonnls.
10. Tr o c h 1 lu s , roftrum incurvatum , fiiiforme
apice tubulofo; lingua fiiis duobus coalitis.

11. Certhia, roftrum incurvatum , acuminatum,


lingua acuta.
12. MeropSj roftrum incurvatum , ccmpreffum,
liniua apice laciniata.
13. Upupa, roftrum incurvatum, obtuilufculum,
lingua obtufa , integerrimo,

14. Alcedo, roftrum trigonum, rectum t ~iingua


carnofa , brevis,

15. Sitta, roftrum reflum fubulatum , apice. cu-

neato: Nares yibriffis te£tae.

D. CORACES.
16. Coracias, roftrum cultratum, apice incurvo.

1 7. Gracula, roftrum cultratum aerjuale , bafi

calva.

18. C Rv u s , roftrum cukratum, capiftro reverfo,


pennis feraceis.
I -). Paradisea roftrum fubcultratum , capiftro
holofericeo.

20. Trogon, roflvum ferratum , cultratum , ad-


uricurii;

(21. Bur.co, roftrum lar ve, emarginatum aduncum,}

ingenti jictu, ciiiato pennis recumbentibus.


22,
SJ

22. Crotophaga, roflrum rugofum, margine


angulatum.
23. Cai.laeas (great Wattlebird of N. Zeeland).
Rojirum incurvetum, .fornicatum: Paleare
caiuncuiaceum : litiffita hcern y
cilinta.

24. Buphaga, rofirum redlum, quadrangulare,


extrorfum gibbum.
25. Cuc-clus, rojlrum Iaeve, teres , Nares
margmatre.
26. To du s , rojirum rectum , iineare, fubulatum
bafi fetis patulis.

27. Oriolus, rofirum rectum , conicum , acu-


tifiimum.

E. PASSERES.
28. S tu r nu s . rojirum (UbtOatum, apice depreflb
inargir..;Ciun NtpcfiL fupra marginatae.

29. Turdus, refirum emsrginatum fubulatum,


ba(i comprefln. Lingu.i iaeero - emarginata.
30. AmpeLis, rojirum emar g inatum, fubulatum,
ba(i deprefTum. Lingtta bifida.
31. Loxia, rofintm comco ovatum.
32. Alauda, rofirum fubu'at*um Lingua : bifida.

Unguis pofticus elongatus, rectiufculus.

33. E mber1z a , rofirttm fjbconicum , mandibula


inferiori latere, coarctata.

34. Tanagra, roflrum emarginatum, fubulatum,


bafi conoideum.
35. Fringilla, rofirum conicum , acutum,
rectum.
36. Muscicapa, roflrttm emarginatum, fubula-
tum , fubtrigonum , bafi ciliatum.

37. Motacilla, rofirum fububtum. Liniui


incifa. Unguis pofticus modicus k

38. Pipra, rofirum incurvatum, fubulatum, bafi


trigonum , copite brevius.

G 2 39.
26 «=3g^=«-

.39. Parus, rojirum fubulatum. Lingua truncata,


Capijlrum reverfum.
40. H 1 ru n d , rofirum incurvum , depreffum ;

ri£hi ingenti.

41. Caprimulgus, rofirum incurvum, depref-


fum, ciliatum, nares tubulofae,

F. GALLINAE, roftro convexo. Mandibula fuperiore


fornicata. Femoribus te£Hs.

42. C lu mba , rofirum fubfornicatum. Hares


gibbofae , membrana obliterata.

43. Tetrao, Jupercilia nuda ,


papillofa.

44. PhAsianus, genae nudae , laeves.

45. Numida, carunculae binae ad bafin mandi-


bularum. Caput vertice galeatum. Rofirum
cera te£tum.

46. Crax, cera bafin roftri regens, caput penni»


revolutis.

47. Meleagris, Facies carunculis verrucofa.

48. P a v O, rofirum nudum, Vertex pennis revolutis.


X£. Otis rofirum fubfornicatum. Lingua emar-
ginata, Pedibus curforiis.

50. Struthio, rofirum conicum. Alae ad vola-


tum ineptae. Pcdibus tri- et didactylis.

51. Didus, roflrum medio coarctatum, rugofum,


facie nudt, Alae impennes.

€f. GRALLAE, rofiro fubcylindrio , obtufiufculo. Fcmo-


ribus nudis.

52. Ardea ( quo et Pfophia referenda ). Rofirum


re£tum acutiufculum. Nares lineares.
53. Scolopax, rofirum re£tum, teretiufculum,
obrufiufculum. Pedes fiffi.

54. Recurvirostra, rofirum fubulato - atte-

nuatum deprefftun, recurvurn, Pedes pal-


nuU trida£tyli.

55
55. Tringa, roflrum teretiufculum, obtufura.
Pollex vix infiftens.

56. Chionis, rojlrutn conico - convexum, com-


preflum. Cera cornea emarginato - lacera.
Naref ovatae , fub cera. Lingua lanceolata,
truncata , fagittata. Facier nuda papilloft.
Pedei terrada£tyli, fifli.

57. RalluS) roflrum fubcarinatum. Corptti com-


prefliufculum. Pedes fifli.

58- Fulica, rofiri bafis front; calva. Pedei tetra-

da&yli fubpinnati.

59. Parra, roflri bafis fronte carunculis mobili-

bus. Pedei 4dacYyIi, fifll. Digiti et Unguei


elongati.

60. Tantalus, roflrum arcuatum. Sacco gulari,

Facici nuda ultra oculos. Pedet tetradaftyli


bnfi palmati.

61. Myc t e r 1 a , roflrum mandibula inferiore craf-

fiore fubadfcendente.

62. Cancroma, roflrum ventricofum , cymbi-


forme.
63. Platalea, roflrum depreflum , ipatulatum.
Pedei tetradactyli fubpalmatt.
64. Phoenicopterus, roflrum teretiufcu-
lum, denticulatum. /W<?/ palmati, tetradaclyli.
65. Charadrius, roflrum teretiufculuin , ok-
tufum. Pedet tridactyli curforii.

66. Haematopus, roflrum comprefliufculum,


apice cuneato. Pedei tridactyli curforii.

H. ANSERES. Roflrum obtufum, epidermide tectum,


apice au£tum.

67. Rhynchops, roflrum mandibula fuperiore


breviore.

68. Phaeton, roflrum cultratum retrorfum fer-

ratum , Narei oblongae.


C 3 69.
•"=3§'
Kjciy-
38

69. Sterna, roftrum fubulatum, edentulum,


apice compveflo. Narv> lineares <fd bafin.

70. Larus, rojlrum fub apice fubtus gibbum,


edentulum. Nares lineaies in medio rofrro.

71. Diomedea, roftrum reclum apice aduncum


maxilla inferiore truncata.

72. Anas, rojlrum unguiculatum, denticulis


membranaceis.
73. Mergus» rojtrum unguiculatum , denticuli»
fubulatis.

74. Colymbus, rojlrum fubuiatum lateribus com-


preffiufculurp. Pedes lobati, Tibiae pofti-

ce carinato-ferratae.

75. Uria, rojtrum fubulatum, compreffum. Pedet


palmati , trida&yli , tibiis poftice mutiois.

76. Gavia- roflrum fubulatum, comprefium. Pe-


des palmati, tetrada&yli.
77. Procellaria, roftrnm edentulum , fub-
compreffum. Nares fuperincumbentes , fub'
cylindricae.

78. Alca, roflrum rugis lateralibus. Pedes trida-

ftyli. Nares pone roftrum in latere inferiore

mandibulae fuper.
79. Aptenodytes, rojlrum compreffum , rna-

xilla infertore truncata. Lingua et palatum


villofum. Alae pinniformes.
80. Pelecanus roflrum cin&um facie nuda.
Nares rima obliterata.
81. Plotus, roftrum fubulatum , facies te£ra.

v»r^rt***;^, fe*J «L^'=?c»

FUN-
FUNDAMENTA
E T

T E R M I N I

ICHTHYOLOGIAE
CONGESTA

E X CELEBERRIMO EQUITE

N N E,
L I

ARTEDIO, GOUAN, ALIIS.

C 4
fllHH&M. aanfrEftfc —fc»

FUNDA MENTA
ET
T E R M N I I

ICHTHYOLOGIAE
EXCELEBERRIMO E Q^U 1 T E

CAROLO a LINNE,
ARTEDIO, GOUAN, A L I I S.

i. THEORIA.
A. \JT E NUS , Nomen fekclijjimum*
Chara:ier naturalis et ejjcntialis generis a Corporis Fi-
gura , Veftitu, a Capitis et l-nrtium in eo fitu, ftru&u»
ra, figura, et praecipue a Membram fo atickiafte*a t
Claflis,ordoque fyfiematis praefiatitiJjimL
Ordo naturalis demonftrandus» et connexio generura.
B. SPECIES, Nomen triviale*
Differentia fpecifica demonftranda; certijjhtoa •> hrnyijfinm^
imprimis a cirris t
maxillarum longitudine, pirmarum
numero, fitu, figura, fcruchira, proportione» Spims^
Linea laterali , Di^itis , Cauda , vk Colqsrc*
Synonyma cum Defcriptione et Figura fdccln*

C. CRITICA, Etymoiogia nominis gtncrici^ fiaifici.


Inventor cum tempore.
Eiuditio Hiftorica, Critica, Antiqua,
C 5 a. DE-
1 ) )

,1 ^g^£
t-

i. DSSCRLPTIO.
hi pifce conjtderandae, examinandae , defcribendae

A. 1'ARTES EXTERNAE pifcis , funt eae, quae


(ine feclione anatomica obfervari poffunt,

1. CORPUS TOTUM in genere.

a Fi GU RA.
1. Catketoplateum > diametro petpendiculari fu«

perante horizontalem. (Lateribus com-


prejfum.
2. Plagioplateum , diametro horirontali tr2ns-

vcrfali excedente perpendicularem. (De-


prcjfum. )

3. Tcres , fubcylindricum, angnlis deftitutum.


4. Anceps angulis oppofitis duobus acutis, dt-
,

fco convexiore.

5. Cultratum, dorfo planiufculo, infra angulo


acuto.
6. Carinatum , dorfo rotundato , parte prona
ventris longitudinaliter acuta.

7. Ovatum, diametro longitudinali fuperante


transverfalem , bafi feginento circuli cir-

cumfcripta, apice anguftlore.

8. Orbkulatum , peripheiia ciicinata, diametro


longitudinali et transverfali fubaequalibus.

9. Oblongum, diametro longitudinali aliquoties


fuperante transverfalem.

I o. Enftforme anceps , a capite ad caudam fen-


fim attenuatum.
11. Lanceolatum oblongum , ab utraque extremi-
tate attenuatum.
12. Globofum, ab omni parte rotundum. (Sphae-
ricum.
13. Annulatum , annulis feu liueis elevatis corpus
cingentibus.

14. Arlieulatum , eonftat JsmeiHs concatenatis.


15.
•< '.-JaKj^-*- 3 11- '

43

15. Trigonum, Tctragonnm, angulis 3 aut 4


promincntibus longitudinalibus, iaterali*

bus exafie planis.

16. Poly^onum, on^ulis 5 —6 prcminentibusetc.


17. Diacanthum , Triacanthum, Potjacanthum,
fpinh 2. 3. pluribus.

18- Cuneifurme , fenfim verfus caudam angu-


fhtum.
19. Conicum, teres, fed fenfim ad caudam de-
crefcens.

20. Ventricofum, ventre dcorfum prominente»


21. Tuberojum feu Gibbiim, dorfo prominente.
fuperficie convexa.

b. SUPERFICIES ET I N T E G U M E N T A.
22. Alepidotum , tiudum, fquamis deftitutum,
23. Squamofum, fquamis tectum.
24. Macrolepidotum , fquamis longis.
25. Glabrum feu laeve, fquamis deftitutis angu-
lo , fulco , afperitudine vel inaequalitate.
26. Lubricum, tenaci humore feu muco oblitum.
27. Scabrum , Tuberculatum fuperficie, tubercu*

lis prominulis exafperatum.


28. Papillofum, teclum pun£Us carnofis, loco
fquamarum.
29. CataphraHum, cute dura callofa, aut fqua-
mis fuboffeis adnatis, diftin&is numera-
bilibus.

30. Loricatum, integumento ofieo, feu fqua-


mis ita ar&e unitis , ut quafi unicam
ccnftituant.

31. Vittatum, -z.onis longitudinalibus per latera


a capite ad caudam piclum.
32. Fafciatum, xonis transverfis a dorfo ad ven-
trem notatum,
3 3« Lineatum, lineis anguftiffimis fparfis.

34.
44
34» Reticulatum , canccliatum, lineis decuflatis,

i. e. a capite ad caudam et aliis a dorfo ad


ventrem fefe interfecantibus, notatum.
35« Punclatum, punfris per feries longitudinales,

vel inordinate digeftis.

36. Bicoloratum , colore unius lateris diverfo ab


alterius.

37» Variegatum^ coloribus variis pi£tum.


38. Maculatum ,
partibus majoribus , colore dif-
ferenti notatis, quam reliqua.

II. PER PARTES CORPUS CONSIDE-


RANDUM.
a. CAPUT.
a. F1guR A.

39. ObtuJum y intra fegmentum circuli termi-


natum.
40. Truncatum, linea transmfa terminatum.
41. Acutum, terminatum angulo acuto.
42. Subquadratum , figura ad quadratam ac-
cedente.

43. Defcendent , arcuatim fenfim ab oculis ad ro-


ftrutn. Declive,
44. Cuneiforme (18O fenfim verfus roftrum an-
guftatum.
45- Trigonum, Tetragonum. (15.)

b. Proportiqne.
46. Corpore angujlius.
47. Corpore latius.
48. Breve, Parvum.
49. Rojlratum.
50. Ehngatuniy porrecium.
51. Angtijlum.
52. Latum, Amplum*
53. Proportionale,
54.
54. Mediccrti
55. 1'liihimu
56. Grajjwn.

ct Integi m e n r a t r Su^luficu s,
57. Squamojum, Ttclum, (23.)
58. Alepidotum, Nudftm. (22.)
59. Cataphraclum. (29.;
60. Loricalum. (30).
61. Glabrum. (25.)
62. Papilio/um. (28.)
63. Scabrum, ajperum. (27.)
64. Aculeatum tuberculis ipinofis aculeisve
, ar-
matum.
65. Tubcrculatum , proiriinentiis caliisve obtufis,

duris. '

i/. Additamenta.
66, Cirrhus eft appendix fetiformis membranacea,
mobilis fimplex, ex maxiljis vel ore de-
pendens.
67. NuIIi, fi defunt in pifce.
6&. Vnicus Solitarius^ exclufis pluribus quam
y

uno.
69. Plurimi ,
jplures;

70. Jw inferiore maxilia.


7 1 » /« utraque maxilla.
72. /fri angulos oris.
73. Exigui) capite breviores,

74. Maguiy capite longiores.

75. Mediocres , longicudine capiti9.


76. Caput cirrcfum.
77. Imberbe, cirrhis deftitutum.
78. Cirrhis nares teclae, ut in Gado Loia„

79. Pitmula, Tentaculum eft appendix fetofa, rriem*

branacea mobilis , interdum inllar cri-

ftto
,

ftae difle&a, intcr cculos et nares vel

retro paiita.

go. Criflamm Caput , phnulis ornatum,


81. Absquc criflis ,
pinnulis dejlitutum*

g2, C!j'pcus y
eft corpus pianum, ovole margina-
tutn, laaneilis transveriis parallelis, pe-
ftinatis.

83. Clypeatutn caput, clypeo te£um.


£4. Aculci-t oiTicula (implicia, pun^cntia, raro bi-

fidn, nuda, nec membrana ut aculei


pinnarum obvoluta.
85. Aculeatum caput.
86. bierme-, aculeis tuberculisve deftitutum.

a; 87. Os y
eft cavum antice rictu, latcrebranchiarum
operculis ,
poftice guln f. fauce, fuperne

et inferne palato terminatum , Dentes


et Linguam inciudens, cum oflicuiis

palati.

£8. Riclus , eft hiatus feu apertura anterior.

a. 89. Superus , in fuprema parte capitis fitas.

90. Verticalis, fuperus, fed pe.pendiculari-


ter dekendens.
9J. Inferus , infra roftrum , aut in prona
capitis parte.

92, Transvsrjus, horizontalis , oris in-


cifura transverlim fccans piicem
ndeo ut continuata fecaret dor-
fum a ventre.

93- Obliquus , neque verticaiis, nec hori-


zontalis.

V, 94. Arcuatus , fi a linea re£ra deviat.

95. Linearis , retlus, non arcuatus.


96. Circularis aiimtlaris 9 margine
, circi-

/lato.

97-
47
97- Tubuhfus, Vifiuhfus, oriScio angufto,
rotundo, prorundo.
98. Simus, non prominens, nec profundu».

c 99. Mediocris, vrovortiofi.nus , circiter latitudl-


ne c.ipitis,

.•00. /»#rn/, exceoens Istitudinem


capitis.
ioi. Parvur, Exrgutu Mk/w///,
,
nteftp
mmor latitudine Capitis.

b) 102. Rostrum, parscapirrssnterioraboculisa*


naribus ad maxillarum apices
prorenfa.
a. 103. Okifum. C3 9.)
104. Acutum. C4 r.j)
105. Cufpidaturi, term-natum
taceo.
apice &
106. Cyhndricum, Fifiulofum,
Tubuhfum
mterne.
(97.J
107. Plagioplatcum; (2) fuperficie com-
planata depre/Ih,
103. pAwi; ^tfijm, Lofatum, divi.
ium in duas (pJuresveJ partes
109. Catkctoflauum (,; iateribus
, 'com-
planatis^ compreilis.
110. Jktepiianjjfnfis duobus
oppofiris 2C u-
tis, diico c-mcxicre.
m. Triquttruw, Tetraquetrum , trilras
piuribusve latcribus exafte
pianis
ir2. biflexum, quurn partim
au* omnino
ihrfum arcuntur.
113. Deflexum, ouum deorfum
incyrvatur.

£ 114. Bmfe, reipeau corporls fV e J


reliqui Ca-
P I T I !i.)

115- Lcnfiiin, PcrreUum,


116, Mediccre, prb^uionale.
48
"^*53 ^
C) MAX I L I. A E.

a. II 7. Subulatae, bafi fublineares, a bafi ad apx-

cem fenlim attenuatae.


118. PlagiopLiteae. (2.)
119. Acutac. (41.)
120. Cavinatae , maxiila inferior parte vel

interna vel externa longitudinaliter


prominens, intus vel extus.

121. Nudae, Dcnudatae, labiis deftitutae.

122. Labiatae , labio unico in qualibet


maxilla.

123. Bilabiatac, labio duplicato.

b. 124. Edentulae y
dentibus deftitutae.
125. Dentatae , dentibus diverfi generis,
anomalis .inftrucrae.

126. Dcnticulatae , dentibus minutis fub-


aequalibus, fimilibus.

c. 127, Aequales, ejusdem longitudinis et latitu-

dinis.

128. Supcrior longtor inferiore.

129. Inferior longior fuperiore.


130. Minimae, ^. r „ , ,
_. ,. reipectu ad molem 1 cor«
131.
J Mediocres v _.-. ,

1

__, r pons habtto.


.

132. Maximae, J
f/. 133. Supremac , in fumma capitis parte.

134. Infcrae in ima ,


capitis parte,

135. Tcrmmalcs, in apice roftri.

136. Mcdiae , in media capitis parte fitae.

£. 137. Mobiles ,
quando funt extractili et retractili

# motu donatae,
138« Immobilcs, nec extracliles, nec re-

tractiies.

/. 139. Cirrofae, cirratae (76.) Maxilla fuperiore


tantum, vel infcriorc fola.

1 40. Imberbes, utraque maxilla iine cirris.

14I»
141. Scabrae , ajperae. (27.)
142. Vaginatae^ margine unius maxillae
tcgente marginem alrerius.

143« Vomicatae , velo membranaceo intus


antice annexo, poftice libero, intra
quod et fuperiora vel inferiora oris,

linguam recondit pifcis, vel aquam


ex ore excludit.

d) 144. Mystaces funt officula duo conne£tenti«


maxillam fuperiorem cum inferiore,
lateralia max. fuperiori ;
in aperiendo ri-

clu oris, motui infervientia.

Laeia in paucis Pifcibus, prfiecipue tamen


Sparis et Labris, funt obvia, et qui.
dem vei ojjia , vel carnofa.

e) D E N t e s.
j
a. 145. In utraque maxilla.
146. In maxillis et lingua.

147. In maxillir, lingua et palato.

148. In maxillifj lingua,palato et faucibuf.

149. /« maxillif et faucibus.


150. In maxiHis, palato et faucibur.

b. 151. Granuloji, mole et figura minimi grani,


152. Acuti, (4[.) a pi ce pungente.
153. Obtufu oblongi etgrnnulofi (9»et 15 1.)
154. Conici. (19.)
*55* Plani, lateribus compreffi.
156. Semifagittati uno tantum latere hamati.
,

157. Subulati. ("1 1


7.)
158. Aceroji^ linearef, tenucf , acutijfimi.

159- Serrati , margine incifuris refpicientibus


apicem, (femperfere friangulares.)
160, RecJi, nusquam flexi,

D 161.

161. Retrofiexi, verfus gulam flexi.


162. Semiconici, conici diffe&i, uno latere

plani, altero convexi.

163. Emarginati^ apice paulluium bifldi.

c. 164. Inaequales intcr fe, feu diverfae longi.


tudinis.

165. Aequales inter fe.


166. Minimi, Minutij ExiLJJlmi.
167. Mediocres.
168. Parallcli, ejusdem fitus, longitudinis et

figurae.

169. Divergentcs .
, apicibus contiguorum di-

ftantibus.

170. Dijjimiles, aliis acutis, aliis obtuds.


Viz. Melaribus et Inciforibus.

171. Similes, ejusdem magnitudinis et figurae,


omnes acuti, aut obtufi.

d. 172. Nutfi, i. e. maxillis edenrulis.


»
173. Ordinati, difpofiti una vel pluribus fe-

riebus.

174, Confuft, conferti, fparfi nullo fervato


ordine.

e. 175» Mobiles, bafi fiexiles»


176. Immobiles^ baii fixi.

i) Lingua.
a. 177. Acnta. C41J
178. Subulata. (117),
179. Obtufa. (3 9.)
180. Intcgra, apice et margine nec minimum
fecto.

1 8 1 • Bifida feu Lmarginata.


182. Carinata, fubtus cngulata»

£. 183. Carnofa , fubftantia mufculofa referta.

184, Crajfa> diametroparpendiaulari ampio.


185.
'— ^jffiff"-'-
'*
S*

185. Cartiliifjttea, fubftantia fuboftea.

186. Papillcfa. (28.)


187. Glabra, papillis (186) dentibusque (189)
deitituta.

18 8- Ajpera> fiattra. (27.)


1S9. Denticulata\ dentibus fimilibus aequalibu*
confita,

(90. Dentata, dentibus anomalis, et inter


ft rlgura et prcportione diverfis

tecta.

c. 191. Libsra^ foluta, mobilis , nullo ligamento


motum impediente.
192. Afinexd) immobilif, oppofitum (191).
193. Vaiinata, maxillis feilicet fornicatis(l430

t>)
»/ Palatu m , pars oris interni a ricru ad infertio-

nem oefophagi, pcrs ima oris quo-


que ad palatum Ipeftat, et Fauces
efricit.

194. Glabrum, cute laevi veftitum.

195. Afperum, Jcabrum. (27.)


196. D.-nticuhtum. (189)
197. Edentulum ( 1 2 4 .) .

198. Tuberculatiwi, officulis palati glabri*

et rotundis, nec denticulatis. (65.)


199. Papiibfur,u (2 g.)
300. Ossigula Palati, funt
ut plurimum quatuor, inutro-
que latere faucium gemina,
ovata , planiufcula ; faepe den-
tibus confertis exafperata, vel
fcabra tuberculis, vel rugis
transverfis fulcata; bafi unius,

apici alterius connexa, brcn--


chiis 4 cujusvis lateris cartila-
gine junctis.
D 2 h) 201,
52

h) flOI, Nares, funt foramina, ,organi olfa&orii,


fere feinper in roftro ante oculos
pofita.

4, 202. Marginales , in apice roftri.

203. Anteriores > anticam roftri partem occu-


pantes.

204. Mediae, in medio roftri fitae.


205. Poftremae, prope aut fupra oculos per-
tufae.

206. Supremae, in fummo capite inter oculos


iisque contiguae.

207. Remotae-, foraminibus a fe invicem di


ftantibus.

208. Vicinae^ fibi invicem approximatae.


209. ln 01 hiantes ,
poftice, vel fub labio po»

iteriore.

210. Extus inconfpicuae obliteratae ,hi os ,

hiantes. (209.)

h- 211. Rotundae pei ipheria circinnata , (forami-


,

na antica.)
212, OvaleSy ex orbiculato (80 oblongae
(9.) , utraque extremitate rotunda-
ta aequali, (foramina poftica.)

213. Tubulofae, Fiftulofae, Cylindricae et intus


cavae. (97.)

c\ 214. Solitariae , unico utrimque foramine.

215. Geminae, Binae duplici utrimque forami-


ne, per paria.
216. Inaequalefi in geminis fere femper fora-
men anterius minus eft.

217. Parvae, exiguae, minimae*

i) 21 8. Oculi, funt organa vifus, gemina.

a. 219. Verticales , in vertice pofiti.

220. Supremi, fuperi, ad fuprema capitis latera.

221.
221. Lateraks, medii, mcdium capitis latus os-

cupantes.
222. Binati, ambo in eodem latere, altero late-

re coeco.

223. Dextri, in latere dextro pofiti.


224. Siniflri, in latere finiftro obvii.
225. Approximati fibi invicem vicini, fupremi.
,

226. Remoti, diftantes a fe invicem, Jate-


rales.

227. Marginales, antici, in apice fere roftri.


228. Vicini rcjlro, medii inter roftrum et

frontem.
229. Pojferi, pojlici, a roftro remoti, fronti

propiores.

b* 230. Plani , bulbo oculi non ultra orbitam pro-


minulo.

231. Cdnvcxi, paululum prominuli extra or-

bitam.
232. Protuberantes , multum fupra fuperficiem
capitis prominentes.
233. Globoji, ab omni parte rotundi.

234. Oblongi. (9.)


235. Ovati. (7)

c. 236. Magni.
237. Proportionales , mediocres.
238. Minimi.

d* 239. Tccii, membrana niftitante undique in-

voluti.

240. Semitecii, membrana ni£titante tantum ar-


citata feu lunata , aut annulata feu
perforata.

241. Kudi , Cute feu tunica Corporis communi


tc£ri.

D 3 242,
242, Pupilla, cryfUllina globofa,
vel oblonga.
243. Iris, coloratus orbis puplllam
cingens faepe annulo diftin&o
praeditus,

k) Opercula Branchialia.
244. Operculum eft pars pofterior msxillarum,
fuperioris praefertim , erigibilis, in
utroque capitis ktcre pone oculos
fita, apcrturam branchialein clau-

dens, brancbias tegens et defendens


et memhranam branchialem fufii-

nens.

4* 245. Simplicia, unica et fimplici lamina com-


pofita.

246. Diphylla , Triphylla , TetrapJiyIla\ la-

minis 2.3. 4. confbns.


247. Ojfta, fubflantia dura, nec flexili.
248. Flexilia, mollia flexionis patientia.
249. Carnofa^ fubftantia mufculnri et cute craffa
adipofa tecta.
250. Subarcuata , margine poftico rotundato.
251. Acutninata . lamina poftica proceffu acuto.
252. Dimidiata, non omnino fed ex parte
tantum tegens aperturam bran-
chialem.
253. Ftftulofa, apertura branchiali excavata quafi
in fubftantia operculorum.

254. Ciiiata, margine appendicibus cutaneis,


fetaceis , parallelis longitudinaliter
dtgeftis.

-55- Clrfujfc, fracnata, annexa corpori cute


adnats^.

256.
55

256. Libera^ mobilia^ elevationis et deprefljo-


nis capacia.

c. 257. Solitaria, unum utrimque operculum.


258. Nulla, Apertura branchiali, patula denudati
(/» Branchioflegis et Nantibus.)

d. 259. Proportionalia.
260. Minima.

e. 261. Qlabra. (25.)


262. Ajpeva , fcabra. (27.}
263. Loricata. (30.).
264. Striata, lineis parallrlis excavatis.

265. Radiala ,
ftriis e centro ad peripheriam ra-
ciarim ductis.
266. Caelata rivofa y fulcis fparfis fine certq
ordine, et connexis,
267. Aculcata margine, aculeo uno , pluri-
busve.
268. Serrata margine, incifuris refpicicntibus
apicem.
269. Litcida, nitidaty'glabritie refplcndente,
270. Laevia , glabra absque nitore.

/. 271. Nuda, fquamis et cute communi deftiruta.


272. Alepidvta, fquamis, nec cute cr.rcntia.

273. Squamofa, fquamis te£ta.

1) M E-M B R A X A HlUNCHIALIS.
274. Eft Pinna ofliculisfeu radiismembrana tenui
j
inctis, carttlagineis, incurvis con-
/lans: Operculis adhaerens, eorum
que fub margir.e latitans; plicatiljs

et expanfiiis, refpirationi praecipue


inferviens,

275. Uniradiata, unico radib conftans.


276; Biradiata, Triradiata ctc.
D 4 277.
j6 -=3g^
I

277. Patent, apparem; expanfa, marginem


x
operculi excedens.

278^ Semipatoif, non omnino opcrculis


tecta.

279» IncGfifpicua, occulta, retroacla, non-


nili dififracto operculo conjpicus,
280. Tecla , operculis celata, illaefis oper-
culis confpicua.

281. Crajfa cute pingui carnofa


, conitans.

282. Ampla, Lta.


283. Gnlarif, infitnd, fubtus in guja.

284. Lateralif , ad Istera corporis fita.

m) 2 85- Aputura Rranch-ialis efl: rima


hians in os, inter opercula et trun-
cum ,
pcr branchias.

<*, 2g6. Gularit, ihfrn gulam hians, nec a Iatere tho-


racis vel capitis. (283).
28". Lateralif. (284.)
2tfS'. Ceryicalrs'. ad fuprema latera capitis.

289- Occipitaitf, ad nucham.

b. 290. Arcuata, femicircularis.

29 Tnbalofa , fflulofa. (252.)


r .

292. Rcpanda, margine flexuolo.


293. Ovata, limbo uno prae altero magis hiante.

c. 294. Minima.
295. Mediocrif.
296. Ampliffmui.

d. 297. Operculata , operculis omnino toto te£ta.

2 9H. Seminuda, operculo dimidiafo aperturam


tantum ex parte tegente.

n) 299, Nucha pars capitis poftxema, trunco


annexa.

b. Tru m»
5

b- 30C. TRUNCUS eft pari ccrporis ab apertura


branchiah", cauda teiminaca, exciufie
Artubus,

a. 301. Branchiae funt brgana refpiratioms,


cnput inter et trurcnm fita, conftantia
oHiculis (ut plurimum )
quatuor faicatis,

'iriaequalibus , incumbentibus, exiror-


nam pectinntis, pro excludenda aqua ex
gula, dein motu cperculorum et merri-
branae branchioiiegae inde quoque
cienda f, exprimenda.

a) 302. Ficina&t refpondentes eidem aperturae


branchiali.

303. Gperculatac , opercu!is omnino rotae


tecrae.

304. Denudatae , operculo omoino deftitiu^ .

305. Lateralci , ad latera fitae.


306. Occipitales, ad nucham fiiae.
307. Occtiltae, lncoufpicuae , r.onnifi fraclr
operculis videndae.

308. Retroaciae, minus confpicuae , prope


gulam latentes,

b) 309. Simplices , Aeqnales^ omnes ejusdem ife-

turae.

310. Anomalae, quibusdam cilktis , aliis tu


bercUlatis , vel divcrfae flruelurne.

311. Tuberculitae , parte interiore in gula


officulis tuberculis exafperatis.

312. GUbrae, inermcs, tubercuiis deftitutae.


3i3 Peciinatab, ciliatae, parte exteriore ver-
fus aperturahi branchialem, radiis
inftrucla fotsceis, vel iamellis.

314, Aculcatae, pavte inteiiore aculcis ar-

matae,

D 5 K 3 1
&&s
58

b. 315. Gula, pars trunci branchiis fuppoiita.

316. Ventricofa, turgida deorfum.


317. Carinata, fubtus angulo acuto.
318- Plana, fupcrficie aequabili.
C, 319. Thorax, pars trunci incipiens ab extrem»
gula, terminata linea ducta ad ex-
ortum pinnarum pecloralium.
d. 320, Dorsum, pars trunci fuperior, incipiens a nu-
cha ad bafin caudae usque protenfa,
») 321. Apterygium, pinnis deftitutum.
322. Monoptcrygium , Dipterygium, Triptery-
gium, pinna una, duabus, tribus in-
ffruftum,

b} 323* Convexum, mcdio magis elevato, quaiu


verfus latera.

324. Arcuatum, in arcum flexum.


325. Reclum, lineam rectam fuperflcie fe-

quens.
326. Carinatum margine fupero acuto.
,

327. Snkatiim, excavatum foffula^ pro recon-


. denda pinna dorfali.

32S. Serratum, lamina gemirm ferrata, reci-

piente pinnam dorfalem in fummo


d or fo.

329. Planum, fuperficie aequabili.

e. 330. Latera, pars trunci a branchiis ,nd anum,


dorfo abdomineque intercepta.

f* 33 *• AbdOmen ,
pars trunci ima, inrer thoracem
et caudae initium fita.

332. Carinatum margine acuto. ,

333. Serratum, fquamis carinam confK-


tuentibus apice dehifcerttibus.

3 34-Plamim (329).
335. Tumidum^ prominem, ventricojum,
dcorfum turgens,
£•336.
g. 336, Linea Lateralis, linea per latera a
capite caudam du&a, orta a
in
fquamarum defe&u, vel tuberculis,
vel carina,

337* RecJa t
a capite ad caudam fine flexurs
extenfa.
338. Curva flexura vifibiii.
,

339« Flextiofa, horfum vorfum curva.


340. Infvacla, pars lineae ab altera angulo acute
vel obtufo declinata.

341» Abrupta, in partes duas pluresve non conti-


guas divifa.

342. Defiendeni, a capite vel nucha oblique in


caudam procedens.
343- Oblitcrata , .obfohta , vix confpicua.

h) 344« Suprema , fupera , dotfo proxima.


345« /^» infima, infera in lateris parte in-
feriore.

346, Media, medium latus pervadens.

c) 347' Nulla, omnino abfens.


348' Solitaria, unica in Iatere unoquoque.
349. Duplex, gemina, binis in utroque Istere.

<0 3SO. Mutica, laevii, glabra, aculeis tuberculis«


ve defHtuta.
351. Aculeata ,
aculeis vel verfus caput vel ver-
fus caudam inclinatis.

352. Vittata, zona longitudinali colorata vel


argentea te£ta.
353' Porofa, poris pertufa.
354» Loricata, ofliculis tuberculisve fquamofis,
duris, exafperata.

355» Anus, oi-ificium externum inteftini re£H,

356. Gularii t fub operculis branchis-


libus,

357-
35 7. Pecioralis % prope pectus infra bran-
chias,

358. Anticus, capiti vicinus.

359. Remotus , caudac vicinus.


360. Meclius , inter caput ct caudam me-
dio fpatio.

i. 361. Cauda, pars trunci folida , vertebris mufcu-


lisque lumbaribus formata, poft
anum (ita, terminaris truncum,

362. Teres. (3.)


363. Tetragona. (15.)
364. Carinata. (317.)
365. Angulofa, lateribus carinata.

366. Muricaiiiy aculeis tuberculisve ex-


afperata.

367. Apterygia, pinna caudali nul!a.

368. Dipterjgia, pinna ad bafin usque


bipartita.

369. Pinnata, pinna cognomine terminata,

k . 370. Squamae, funt corpufcula pellucida cartila-


ginea feu coinea, corpus pifcium tegentia.

rt
) 371* bnbricatae , fe invicem tegentes, dimidia
p!us minus parte.

372. Rcmdtae , non imbricatim corpori adhae-


rentes.

373. In capite et corpore.

374. hi trunco fohtm.


375. /« pinnis.
376. /'Vrf icillatac fquamis , corpus annulatim
ambientibus,

k) 377. #«//<&?. (22.)


378. Rtvae, intciilitiis f luamarum confpicuis,
379. Confcrtae , denfe iibi invicem fuperimpo-
fitae.

3 8o.
,

38o. Ovales. (211.)


38 r. OrticvJatdc. (g.)
382. Anguiatae, -v.v.jv.ils confpiculs no.tatae.

d) 383' Deciduae, Iaxae, facillime cafurae.

384. Tenaces, corpori firmiter adhaerentes.

e) 385. Flexilcs. (248.)


386. Gldbrae, h:er;nes, laeves. (25.)
387. Striatad (264)
388. Afperae Aculeis
, exafperatae.

389. Punciatae, pnntHs confttae.

390. Ciliatac , raargine prcceiHbus cartilagineis


fetaceis, parailelis longitudinaliter
digeMls,

391. Serratac, margine incifuris acutis notatae.

f) 392. Amplae.

393. Parvae, tcmies.


394. Minimae.

1> 395' Additamikta, variae partes trunci


non in omnibus pifcibus obviae.

a. 396. Pinnae Spuriae, funt pinnfle cuta»


nc-ae, racliis nuliis fuilentatae.

397. Longitudinales , dorib vel abdomini


longitudinaliter infertae.

398. Olhiquae, horfum vorfum oblique


lnfertae.

b. 399. Di g iti ,
appendices cartilagineae fetaceae,
faepe aiticulatae, liberne inter* pin-
nas petrorales et ventrales trunco
annexae,
c. 400. Lorica, eft rcfta ofTca, fquamaeformis 3

corpus vel partem tcgcns.

d. 401. S c ute L L a, eil corpus fpongiofo- carno-


fuiu , fubarbiculatum , concavum,
marginatum, abdomini vel pedlori
injpo-
.sr^agc^Srsrr*
£2

impofitum ,
pro affigendo corpore
faxis fuctione, faepe ex connatis
pinnis ventialibus ortum, aliquando
et inter pinnas ventrales liberas fi«

tum. Scutella Gouani. A c b-


TABULUM, COTYLEDON,
P I N N A E COTYLOIDEAB
Pallas. Pinnae Ventrales
I N ORBICULUM C O N N A-
tae Artedio et Linnaeo. C o t u-
la Pallas. In Cyclopteris ct Gobiis
quibusdarn , ad priores pertinet hc-
pidogajler Gouani.

C. ARTUS, funt pinnae, i. e. partes corporis oflicu-


lis radiatae, difpofitis intra mem»
branam conduplicatam, natationi in-
fervientes,

a. 402. Radii , olficula feu tendines, articulata, in-

ermia, flexilia, dichotoma. Mala-


copterygii.

403. Aculci-) fpinae, ofiicula fimpliciffima, (i. e.

nec articulata , nec dichotoma,) ri-

gidiufcula ,
pungentia. Acantiiopte-
rygu.
404. Radii jimplicer, articulati, flexiles, iner-

mes, nec dichotoini,

b. Pinnae Dorfales.
— Pecioraks.
— Ventraks.
— Analis.
— Caudalis.
«— Branchialis, branchiofiega.
405. Simplices Pinnae, conftantes radiis
vel aculeis.

406. Compoptae Pinnae, ofTiculis diverfi»

ccnftantes, (i. e. radiis et aculeis.)

^407.
)

a. 407, PinnaeDorsales, funt pinnae dor.


fo infertae , verticaiiter expanfae.

a) 408» Longitudinalcs , lcngitudine totius


doifi.

409. Semi - longitudinalis , unam partem


dimidiam doifi occup:mtes.

410. Occipitales prope nuciiam fitae.


,

411. Scapulares inter nucham et medium


,

dorfum ( i. e. fapulis) infertae.

412. Mediae , Aequililrantes , in aequilt-

brio pofitae.

413. Lumbares pone aequilibrium


,
pro- ,

pe caudam f i. e. circa lumbos


infertae.

414. DiflinElae., feparatae a fe invicem et

a cauda.

415. Approximatac, fere contiguae.


416. Rcmotae longo fpatio divifae.
,

417. Coalitae, Adnatae, pluribus in unam


junttis.

b) 418. Nuliae dorfo apteryglo. (320.)


,

419. Solitariae unica in dorfo monopte*


,

r
yg Jo - (322.)
420. Binae, Gcminae, Ternae , Ouater-
nae , diftinctae vel fubcoalefcentes
in Dorfo di~ tri- tetrapterjgio.
c) 421. Radiatae , oflkulis incrmibus ieu radiis
conftans.

422, Aculeatae, f. fpinojae , ofiiculis" iimpli-

cibus pungentibus, f. aculeis , f.

fyjnis.
423. Ajperae, radiis vel aculeis, fed denti
culatis et fcabiis.

d) 424. Aequales officulis ejusdem iongkudinis,


425» Deciinatae , apice defcendentes fenfim a
copite ad caudam brevioribus,
4*6.
64

426. Intcrruptae ,
ofikuiis meuiis breviili-

mis , ccudali et cervicali longifiimis,


reliquis e meuio ferffim afcenden-
tibus.

427. Triangulata , acuminata^ ofliculo me-


dio aitiliimo anticis pofticisque bre-
vioribus, vel primo longinimo po«
ftico brcvifTimo triangulum forman-
te pinna.
•428. Arcuatae, apicibus ofiiculorum forman-
tibus marginem arcuatum feu feg-

mento circuli factum.

e) 429. Exiguae , vix fupra dorfum eminentes.


430. /Ijfurgenter , altifvnae , ofliculis plu-
ribus praelongis.

O 431- Carnofae adipofae,,


cute carnofa teche,

432. Squamofac fquamis , veftitae.

433. Ravicntaceae appendiculis membranaceis


fimplicibus vel palmatis, criftatisve
apice vel lateribus adnatis, inftruclae.

l>. Pinnae Pectorales, funt pinnae, la-

teri thoracis arfixae.

a) 434- Supremae , fv.perae , prope dorfum,


fupra medium Iateris affixae.

435. Mediae in medio htere pofitae.


436. Imae ixfimae, inferae^ prope imam
y
pe-
ctoris partem.

b) 437. Nutlae, defunt.


f\
43X. Solitariae, fingulae ad utrumque latus.

439. Geminae, duabus in utroque latere,

inaequalibus.

c) 440. LongijJtmae> capite longiores.


441. Miuimae, brevijjimae, capite breviores.
442. Mediocres, longitudine capitis.
443. Vol&tilcs-, amplae.

444.
444- Rotundatae, margine poftico fegmento
circuli.

445. Acuminatae fupra, radio fupremo lon-


giffiroo.

446- Acuminatae medio , radio medio lon-


giffimo.
447- Valcatae, intus feu infra concavae,
fupra
arcuatae.

C 448. Pinnae Vemtkales, funt pinnae


in ventre (Jate
fumto) pofitae, ve I
faepe, jugulo, thoracique
affixae.

*) 449» JnguUres, in juguio, ante pinnas


pe-
aorales pofitae, cUvicuiii
affixae.
450. Thoracicae, fub pinnis pecloralibus,
fae-
pe pone eas parvo fpatio,
at fem-
per fterno affixae,
45'. Abdominales, pone pinnas pe£torales m
ventre, nec in fterni apice,
fed in
offe pubis pofitae.

452. Anum ambienta, liberae vel connexae


anum includentes.
45J. Approximatae , fibi invicem vicinae ca-
rinae proximae,

454. Remotae inter fe, et carina interjacente.


455. Coalitae, connatae, coadunatae, mem-
brana conjunctae.

t) 456. Nullae, defunt, in


fi
Apodibi/s,
457. Solitariac, unica tantum in
ambobus ]a-
teribus fimul fumtis.
458. Binae, utrinque unica.

459- Minimae, Pecloralibus breviorc*.


4^0. Mcdiocrcs, Peaoralium longltudine,
461. Longijjimac, Pecloralibus fe» clpltc
longiore».
£6 «ea^sa»

d) 462, Didacfylae, radiis muticis binia partitis.


463. Multiradiatae radiis pluribus feptena*
,

rium non excedentibus.


464. Difformes, fpina et cirrho conftant.

d. 465. Pinna Analis, eft pinna abdommi


ab Ano ad caudam inferta, perpen-
. diculariter expanla.

a) 466, Longitudinalis , ab ano ad caudam ejus-


que longitudine extenfa.
467. Media, occupans parvum fpatium inter
anum et caudam.
468« Poftica, in extrema cauda verfus pin*
nsm caudalem.
469. Diftinffia, a pinna caudae divifa.
470. Coalita, cum pinna caudae unita.
b) 471. Solitaria, unica.
472. Gemina, duabus.
c) 473.* Aequalis , radiis ejusdem Iongitudinis»
474. Declinata, radio antico longiore, reli-

quis fenfim brevioribus.

475. Triangulata radiis mediis Iongioribus.


,

476. Shiuata, radiis mediis breviffimis, antico


ct poftico Jongiffimis , reliquis fen«
fim e medio afcendendbus. Inter-
'
rupta.
477. Arcuata. (428).

# 478. Pin]n'a Caudalis, eft pinna extre-


mo trunco, apici caudae verticali-

ter affixa.

8 )| 479. Integra> Aequalis > officulis apice lineara

redlam transverfam confhtuentibus»


T-uncata.
480. Rotundata, margtne spicis fegmento cir-

culi.

481
48 1« Bifida, biftrca, divlfa finu hneari unico,
marginibus rectis.

482. Trifida, trifttrca, divifa finubus duobus.

483» Lunata, divifa finu arcuato introrfum,


marginibus exterioribus fubiinea-
ribus.

484« Subbifida, Emarginata ,


paululurn fifla,

crena terminata.
485. Lobata, biflda, fed partibus inaequalibus.
486. Falcata, flivifa finu introrfum arcuato,
marginibus exterioribus convexis.
487. Cufpidata, lanceolata, attenuata apice,
vel terminata apice fetaceo,

488. Setifcra, Filo e divifura pinnae caudalis


procedente.

b) 489. Difiincia, nec dorfali nec anali juncla.


490. Coalita, cum dorfali et anali connexa.
c) 491. NitUa, cauda fine pinna truncum ter-
minante.
492. Unica ,
folitaria.

F. 493. PARTES INTERNAE, nonnifi integu-


mentis et partibus externis remotis et feclione anatomica
examinandae.
I. OSSA. funt partes Jnduratae, naturae calcareae et ge<
latinofae, pro formandis cavitatibus, tuendis partibus,

et pun£tis fixis orgnnorum motus , connexae in cora-


pagem, articulationibus variis ligamentisque.
In pifcibus Chondropterygiis feu Am-
phibiis Nantibus Linn. omnia ofla funt mere carti-
laginea, et ideo ficcata formam, molem et colorem
amittunt.

a. Ossa Capitis, numerofiflima usque ad 80, at


praecipua funt fequentia. (8.)

494. Cranium I. caput tegens, cerebrumque con-


tinens , Vronte fupera antica naribus pertufa.
E 2 495.
495, OJfa Maxillaria 2. fupctiore (iaepe deficiente,
496, OJfa Valati 2. (200J.
497, Opercula 2. branchialia (244 273.) —
498« Of Hyoideum inter crura maxillae inferioris,

pro fuftentanda lingua.

OJfa auditus , nequaquam dubia.

h, Ossa Thoracis, parvam cavitatem claudentia,


ideoque pauca.
499. Claviculae , funt officula falcata, pone apertu-
ram branchialem iita fupra primae vertebrae
,

adnata, infra inter crura oflis hyoidei unita.

(Suftentant pinnam ventralem in Jugu-


laribus.)
500. Sternum, os triangulare, vel fagittatum, vel
rhomboideum, claudens Thoracem infra fi..
tum inter claviculas (fuftentat pinnam ven*
,

tralem in Thoracicis.)
501. Scapulae , ofla arcuata rhomboidalia, inangulo
inter fternum et cleviculas fita, et plerumque
pinnas pectorales fuftentant, unum utrimque.
502. Vertehrae Thoracicae ,
pars columnae ofleae
(articulatae , ferie longitudinali difpofitae, 9
capite ad extremitatem caudae) veftiens et
fuftentans Thoracis cavum ; paucae funt ^et

apophyfibus breviflimis inftructae, medullam


fpinalem foramine recipiunt.

C» Ossa Abdominis, majorem cavitatem clau-


dentia, oflibus thoracis numerofiora.

503. Vertebrae Abdominis, pars columnae ofleae

(502.) veftiens et fuftentans cavum abdomi-


nis, Apophyfibus longioribus inftru£tae, mc-
dullam fpinalem foramine recipientes.
504. Cojlae, ofla arcuata, cingentia transverfim abdo-
men , inferta apophyfibus vertebrarum abdo-
minis. (Ubi deiunt apophyfes, funt elongatae.)

,
505.
505, Ojfa Pehis, funt ofla bina abdomen pifcium
claudentia, approximata vel diftin&a (et pin-
nain ventraUm fuftentant in Abdominalibus.)

i. 506. Cauda, conftat vertebris caudalibus feu re-


liqua parte columnae ofleae, truncum termi-
nentis, apophyfibus 4. vel 3. longis.

507. Apophyfis poftrema, vel Urechus eft oflicu- ,

lum veiticale feu cathetoplateum dpice cre- ,

natum, pro fuftentandis pinnae caudaiis


radiis.

c 508. Ossa Interspinosa, funt oflicula,

inter apophyfes vertebrarum inferta, iisque


ligamento annexa. pro fuftentanda pinna
dorfali et anali.

II. 509. MUSCULI, inflrumenta varia , fafciculis fibra-

rum in carnem et tendinem colleclia, con-


tra£tione et relaxatione motum pifcium pro-
ducentia.
SIO. Mufculi latcrales^ funt mufculi majores, ex
minoribus compofiti, corpus a capite ad
caudam lateraliter obtegentes, pro fle£rendo
corpore in latus utrumque, claviculis antice,
vertebris, latere, pofticc,_ultimo ofli vertebrali

caudae affixi,

511» Mufculi Pinnae caudales , in quolibet larere


funt quatuor fublongitudinales, unus recius
fupra, obliqui duo fuperior et inferiory
quartus imus, omnes expandendae caudae
fubferviunt: at prseterea duo transverfi funt
Conjlritlores , fuperior et inferior , medio
coaliti, pro conftringenda cauda.
512» Mufculi Pinnarum PeBoralium utrimque
funt quatuor , viz. duo fuprafcapulares Ere.
Stores , et duo infrafcapulares Deprejfores.

E 3 513-
513. Mufculi Pinnarum Ventra\ium\ fex funt, duo
ofla pelvis exteriori parte veftientes Ere-
ctores ,
quatuor interiora oflium occupantea
Depreffores.
514. Mufculi carinales Dorfi et caudae^ fulcum lon-
gitudinalem dorfi a conniventibus mufculis
lateralibus formatum occupant Mufculi cari»
vales , et lic quoque in parte prona caudae.

515. Mufcitli interfpinales pro quolibet offe inter-

fpinofo4, vi*. duo antici EreSiores t


duo
poftici Deprejfores.

516. Mufculi Membranae Branchialis plures, at

praecipuus Dilatator offi maxillae inferioris


et offi hyoidi affixus, in quemlibet radium
membranae branchialis tendinem emittit.

III. 517. ORGASTAet VISCERA, funtpartesfolidae


at molles, cavitatibus variis capitis, thoracis et

Abdominis contentae ,
pro fenfuum ufu , et

a£tionibus vitalibus formandis.

*0 518. Oculi, ejus partcs externae (2 1 8 — 243.)


Lens cryflaliina, corpus lenticulare vel fphaeri-
cum, pellucidum gelatinofum , pro colligen-
,

dis radiis lucis in fundo oculi in retina, et fen-

fatione inde per nervos opticos in cerebrum


transmittenda.

0)519. Cerebrum, eft vifcus cranio inclufum, in


quod omnes nervi corporis convergunt, con-
tinuatur Medulla fpinali , per canalem a pro-
ceffuum fpinalium concurfu formatum pro-
cedente.

c) 5 20. Oesophagus, tubus membranaceus ,


gla-

ber, a faucibus ad orificium Ventriculi recta


procedens. {Laryngc, uvula et Pharyngt
ptfces carent.)

d)52i.
)

—Tagi^crff,» 71

<3) 531. Ventriculus, eft vifcus facciforme, mem«


branaceum, longitudinaliter fitum, pro di-
geftione victus ingefti. (Saepe carnofus, fae-

pe mufculofus, faepe geminus feu bilobus.)

e) 522» Vesica Aerea, eft folliculus tendinofus,


plerumque oblongus, non raro pluribus lo-

bis, fitus longitudinaliter, inclufus perito-

naeOt inter vertebras et ventriculum, aere


plenus, et duttu pneumatico in aliam par-
tem internam adhucdum ignotam hians,
pro aequilibrio pifcium in aquis. (Vefica
aerea deftituti, nonnifi inj fundo aquae ob-
repunt.

f) 523, Intestina, tubus raembranaceus bis vel


qaater abdominis longitudinem aequans,
longitudinaliter plerumque fitus, a ventriculi

pyloro ortus mox intejiinif coecif pluribug

(l — IOO.) inftru&us, inferius continuatur


intejlino reclo, fubjecto vejicae urinariae t
terminatur ano donato fphinctere proprio.

g) 524, Hepar, vifcus fimplex , allquando bilobura


vel trilobum, indifcriminatim dextram, fini-

ftram vel anticam abdominis obtinet, pro


fecernenda bile.

h) 525. Vesica Biliaris, Cystis Fel-


lea, eft folliculus membranaceus oblongus,
annexus fuperficiei interiori dextri Jobi hepa-

tis, longo duclu cyjlico diftinguitur, et du-

ctu choledocho in pylorum vel inteftinum


inferto.

i) 526. Splen, vifcus finiftro lateri ventriculi fubje-


ftum, hepate multo minus , planum, colo-
ratum , oblongum pro fanguinis dilutione,
,

vel ufu adhucdum non fatis perfpecto.

E 4 . ^) 527 •
7*

k)5*7' Vbsica Urjnaria, efl: folliculus mem-


branaceus, ovatus, (non in inteftinum re-

£tum anum) fed in foramen peculiare


et

poft anum et ante pinnam analem hians, in-


teftinoque retto fuperincumbens ,
pro conti-
nenda et emittenda urina»

5 2 8« Re N es, funt vifcera gemina, comprefla, lon-


gitudine fere Abdominis , Vertebris appreffa,
peritonaeo incumbentia, fenfim verfus ure-
teres attenuata, ct veficae urinariae fundo
ureteribus coalitis inferta,

w)529» Partes Genitales, funt organa pro


fecernendis, fovendis et emittendis in ma-
fculis genitura , in feminis ovulis*

d) Organa maris, duo corpora oblonga, carnofa,


oblique fefe approximantia et veficae urina-
riae duobus foraminulis inferta, foventia
genituram , per urethram emittendam.

t) Organum feminae , corpus oblongum bi - rel tri-

lobum, ex globulis vel ovulis tenui mem-


brana involutis conftans, et quoque Vefi-
cae urinariae infertum ; ovula emittenda per
urethram*
e) OhfervatiO) vix credibile pifces , praeter haec orga-
na aut fi mavis genitalia, habere penem et vul-

vam , et revera eosdem coire ,


(nifi in Chon-
nam notiflima res eft, in Ger-
dropterygiis)
mania ova Salmonum matura ex abdomine
exprefla in fitulam aqua plenam , dein ge-
nituram Salmonis eodem modo in fitulam ex-
preflam, commixtamquein pifcinam efle eflFu-

fa et brevi pifcinam fcatuifle piurimis minutis


Salmunculis, adeo ut fola inixtio Geniturae
cum ovulis ftifikiat, pro foecundatione ovu-

lorum, fine coitu.

n) 530.
11)530. Branchtae funt (pag. 57.
defcriptae

n. 301.) bic tantum monendum, aerem


aqua contentum et una cum aqua ore pifcium
hauftam ,
per branchias ex ore exclucli, fi-

mul vero opercula aquam ex ea parte quae


pone branchias eft expellur.t; tum aqua per
branchias et ejus laminas fetasque percolata
aerem dimittit, et is a vafculis quibusdam
minutis ofculantibus abforbetur, ct illico fan-

guini per aortam ex corde diflfufo, branchiis-


que recepto mifcetur et dein duobus Trun«
cis, uno ad Receptaculum Verneyi, altero fe-

cundum Vertebras defcendente per corpus


difpefcitur.

°) 531. Pectus eft cavum thoracis, a branchiis fe-

paratur concurfu clavicularum , vertebrarum,


fcapularum et fterni; praeterea ab abdomine
diftinguitur fuperne Qefopkago ,
poftice Dia*
phragmate.
p) 532. Diaphragma eft membrana tendineo-
carnofa, fuperne vertebvis arfixa, Oefophago
perforata, fcapulis fternoque ac clavicuiis an-
nexa, Abdomen a peftore feparans.

^) 5 33- Pericardium, folliculus tenuior , colo-

ratus , cor includens cum aquae portiuncula,


partim liber, partim fterno, claviculis, et

vertebris annexus.

534' Cor, vifcus mufculofum, fubrotundum ut


plurimum, aliquando pyramidale, raro te-

traedrum , ventriculo unico , longitudinalitcr

pofitum, mucrone caput, baji diaphrzgma


refpiciente , pro recipiendo et rurfus diftri-

buendo fanguine per corpus.

535- Auricula eft folliculus mufculofus, cor-


di fupra finiftra affixws , corde capacior,; in«
ixzfinui vcnofo jun&us.
E5 536.
-«J3g^5ft=»
74

t) 536. Sinus Venosus eft' eavum feu Re~


ceptaculum auricula capacius, eique fubje-
£lum infertumque, infra recipit 3 truncos
Venarum ,
quorum medius et maximus VC'
nae cavae eft amlogus, reiiqui fanguinem
ex partibus genitnlibus, hepate et fplene
collecrum huic Receptaculo communicant.

u) 537. Aorta eft arteria conica apici cordis infer-


ta, mox dilatatur, et in ramuloi divifa

branchias permeat, dein rurfus in unum col-

le£ra aortam dcfcendentem format, quae rur-

fum in varios ramos divifa fanguinem variis

corporis partibus communicat, unde redu-


£tus tandem in venas ad Sinum Venofim me-
moratum intrat et per hoc receptaculum Au-
riculae et denique cordi redditur.

Obfrvatio. Medulla fpinalis in pluribus Pifcium fpe-

ciebus, fecundum vcrtebras dccurrit et eis

juncla eft.

'

3. IIABITUS.
A. GENER ATIO. Adhucdum fub judice lis eft: alii fta-

tuunt Genituram Maris emifTam a Femina devorari, eam-


que fic impraegnari, et foecundataparere ovula : alii fufpi-

cantur Mares coire cum feminis et penem minimum immit-


tereurethrae: (quod in Rajis, fqualis etaliisutique accidit)
alii denique volunt Feminam emittere ovula, turgido ven-
treovario repleto ovulis ad majorem molem excretis pru-

riente ; ideoque vel fundum petunt vel loca plantis aqua-


ticis et marinis feu fucis foeta, ubi fricant inferiora abdo-
minis, tunc membranula colligente ovula dirupta, ea per
urethram emittuntur, Mas eodem pruritu in loca eadem
ad fricationem aptis impellitur, ibique fundit genituram fu-

per ovula, eaque foecundat, quae dein calorefolis etaquae


Vmperie excluduntur, Haec forte falubrior fententia, nam
alias
/

75
alias provida natura nimiam geniturac quantitatem in
mafculis procreaflet; minime admittendo argumento,
quum videamus nihil fupervacaneum in natura efle.

Praeterea genitura falmonum mixta cum ovulis ex


ventre exprefTis in (itula, et inde pifcinae immifla, procrea-
vit falmunculos perfeclos; id reflat ut genitura fepara-
tim , ovula feparatim in diverfis pifcinis reponantur, et n*

tunc nulli oriuntur pifciculi, certo fundamento ftabit po«


fterior fententia.

I. NUPT T AE , uti videtur promifeuae , indifcriminatim


pluribus maribus fequentibus natando feminas plures.

II. NIDTFICATIO.
a. Certa-t Cotti Gobii, in fundo glareofo»
b. Vaga, in arena, faxis, plantis fundi maris et aqua*

rum dulcium,
III. FOETUS.
a. Vivus , productus ab Anguiila et Blennio viviparo,
Raja, Squalo , Chimaera, Sygnatho, aliis.

b, Ovula^ dein temperie aquae excludenda.

Nltmero prorfus ftupendo, exemplis Gadi Moruae


3,686/760. Cyprini Carpionis 203, 109. Pleu-
roneclis Flefi 1,357,400. etc. A£t, Angl. a.
1767.
Colore ,
plerumque luteo , vel teftaceo.

B. VICTUS.
I. CARNIVORI et ZOOPHAGI.
a, Animalia mortua et Cadavera.
Muraenae et Petromyiones et alii pifces,

b. Animalia viva.

a. Hominef, a Squalis et Rajis.

h. Avium et imprimis Anferum Pttlli a Squali»,


Luciis etc.

c. Pifeeti
c. Pifces , a Coryphaenis, Scombris, Luciis, Per-
cis, aliis.

d. Infefta, a Truttis et aliis Lacuftribus.

e. Cancclli) a Cottis, Gobiis et pluribus.

f.
Vcrmes, a plerisque lacuftribus, fluviatilibui,

II. PHYTIPHAGI.
Fucis , Algis et plantis fubmavinis , impiimis Spa-
rus Salpa et Labrus Scarus.

C tyORES.
I. SOCIETAS»
a, Solitarii.

b. Grjgarii) Clapea Harengus, Sprattus, Pilcardu».

1!. PECULIARES MORES.


a. Alii fugendo lambunt pctras, ut fiant ftabiles.

b. Alii affiguntur clypeo capitis Squalis.

C. Alii praecedunt Squalos, Gafterofteus Duclor.

d. Alii jaculantur aquae guttas in infefta ramis foliisve

plantarum aquae vicinarum infidentia.

e. Alii pifcantur cirris oris*

f. Alii inertes fe defendunt electrico vel torporifl-

co ichi.

g. Alii pinnis peSoralibus elongatis evolant e mari.

k. Anguilla e lacubus in continentem procedit et poft

pluviam inter pifa vermes limaces et infcfta colle-

ftura latitat.

i. Alii natant in aqua fuprema , media , fundo.

k. Alii nonnifi in fundo obrepunt.

4. STA-
** '
l'f Jji£, ^-^-l U' «• ••

4 . STATIO.
A. HABITATIO.
I. SALUM.
a. Oceanur , mare altiflimum procul ab omni terra.

b. Mare breve, littoribus inclufum , Balthicum, Medi-


terraneum, Album, Pontus Euxinus, Mare Ca-
fpium , Sinus Arabicus, Perficus etc.

C. Littora, arenofa, glareofa, faxofa.

d. Scopuli , mare et brevia inter fcopulos i. e. rupes


mari cinftas.

e. Lapides littorei , qui jacent in littore aefru msris te-


gendi, et recedente mari nudi.

f. Syrtes ,
loca arenofa , mari cin&a et tecta plus vel
minus,

IT. AQUAE DULCES.


a. Lacus , aqua dulcis pura, fundo itabili,

b. Fluvii , aqua dulcis defluens, magno volumine.

C. Rivuli, aqua dulcis defluens, parvae molis, fundo


faxofoj vel fabulofo praecipiti.

d. Paludes et Stagna, aqua dulcis ftagnans, fundo la-


tofo , plantis inundatis et aquaticis fcatens.

III. PISCINAE, habitationes Artificiales.

a. Aqua marina repletae , et emiflario inftru£rae.

b, Aquadulci, vel ftagnante vel fluviatili plenae.

B. REGIO.
I. CLIMA,
a, Intra Tropicor.

I». Ze-
«sr^fiRJa»-»
7;

b. Zonis temperatls.

C. Circa Polos.

II. GEOGRAPHICE.
a. Mare Indicum.

b. Mare Americanum.

C. Mare Pacificum , etc,

5. TE MPU S.
A. GENERATIONrS.
I. Anni , et tempeftatum , hyeme fub folftitium ova ponit
Gadus Lota.

II. Vitae, quo pifces a nativitate funt apti et generatio-

ni pares.

III. Durationit.

a. Quoties per annum 1


D. — per vitae
.
cumculum j
> pariunt.

c. Quamdiu generationis tempus duret?

B. VITALIUM ACTIONUM.
I. VICTUS.
a. Alimenta quacrunt, mane, diu, vefperi, no&u.

b. Alimenta mutant pro anni tempeftate.

C. Alimenta appetunt, fole fplendente , tempore veo»


tofo, pluvio, ante vel pofl pluviam.

II. SOMNUS.
a. Quando fomnum capiant?
b. Quamdiu requiei indulgeant?

III. MORS.
Quoto anno vitae ex mero fenio moriantur?
C. D E-
C. DESQUAMATIONIS.
Qun praefertim anni tempe^ate fquamas omittant
fuccreicentibus novis ? et an ?
Quantum temporis intercedat a Defquamatione ad
iucceflionem novarum fquamarum? et an?

D.MIGRATIO.
I. LOCUS
a. a quo,
b. ad fjuem»

II. TEMPUS anni, vernum, aeftivum, hybernum,


III. CAUSAE, cibi copia, generatio, temperies aquae.

IV. HYBERNATIO, torpor in locis profundis lacuum,


maris, fluviorum(Acipenferes,) inluto (Anguiltae).

6. QUALITAS.
A. SAPOR, vix defcribendus in plerisque.

B. COLOR, vide Terminos Entimologicos.

C. MENSURAE, vide Terminos Botanicos.

7. u s u s.

A. NATURALIS.
Oeconomia Naturae , ejusque Politia in compefcendis
Pifcium ipeciebus, ut fe femetipfos devorent.

Provida cura, in multiplicnndis fpeciebus fapidis,


utiiiflimis: eorumque ovi» difleminandis per
Anates imprimis.

B. ARTIFICIALIS.
I. CULINARIS, offerentibus pifcibus viclum fapidum,
facilem paratu, copiofum, non magni pretii, et te-
nuem , nec nimis nocuum.

IT. DIAE-
II. DIAETETICUS, qui pifces in certis morbis aut
praeferibcndi aut prohibendi, quaeque remedia ex
pifcibus petenda.

III. OECONOMICUS.
a. Reditus publici, cx pifcatura ut et prhati, fimul
lucelli cupiditas reipublicae educat in pifcatoribus

optimos, peritiflimos, numerofiffimos Nnuras,

b. Pifcinae ,
pro pifciutn generibus propagandis, edu-
candis ,
pinguefadendis.

C. Cutes , Squalorum et Rajarum pro fcriniariis et pro


operiondis ciftulis et arcis; Acipenferis Peritonaeum
pro Ichthyocolla; ejus Ova et Mugilis pro Garo.
Gadus Cdllariat, Morktta, Molva, Clupea Ha-
rengns,\Pilcardus etEncrtfjicholus proSalfamentis;
Ar?cntinae Sphyraenae veficula aerea et furfura-

ceae fquamulae cutis pro margaritis artificialibus.

IV. METEOROLOGICUS.
a. Cohitis fojfilit , in phiala longa vitrea aqua plena,
Barometrum.

b. Scombri Thynni et Pclamydes, cum vento natant


occuriuri Exocoetis volitantibus , qui contrario mo-
tu evolant ex aqua, ut hoftes evadant.

V. hcies pifcatoriae, prohibentes pifcari certos pifces, cer-

tis anni tcmporibus, et praefcribentes magnitudinem


pifcium capiendorum et retium menfuram.

CHARACTERES
8.

ORDINUM et GENERUM.
A. CHONDROPTERYGII.
AMPHIBIA NANTES Linn. fpirantes non Pufmo-
nibus, fcd veris Branchiis lateralibus per fpiracula ad ea
ducentibus, offa et pinnae cartilagineae,
I. SPt
-:3§£j£! »•

8i

I. SPIRACULIS COMPOSITIS seu PLURI-


BUS ( fubvivipari. ).
,

1. Petromyzon, Spiracula 7. lateralia, Bran-


chiae teftae, Fijlula in vertice vel roftro,

Os fub capite , Pinnae pectorales et ventra-


les nullae.

2. Raja, Spiracula 5. fubtus ad collum. Corpur


depreffum, Os fub capite (vivipara.)
3. S qu a lu s , Jpiracula 5. lateralia. Corpus bb-
longum teretiufculum, Os in anteriore cor-
poris parte fubtus. (vivipara.)
4. Ch1maera , Spiracula 5. quadiifida , fub collo.
Oris labium fuperius quinquepartitum. Den-
tes primores inciibres, bini fupra infraque.

( vivipara ?)

II. SPIRACULA SOLITARIA. Covipara?)


a. APODES.
5. Echidna. Pinnae Ventrales, Pe£toralesve o.
Corpus anguilliforme ^ Oshorizontaie.G>r/zi2.
Labium lubricum ! prope nares.
6. Syngnathus, (viviparus) Pinnae ventrales o.
Corpus articulatum ,
polygonum. Rojlrum
cylindricum , maxilla inferiore fuperam clau-
dente. Apertura- minima Opercula claufa.

7. Ostracion Pinn. Ventr. o. Corpus lorica


offea teffelata, Dentes utrobique 10, Aper*
tura Hneans.
8. Tetraodon, Pinn. Vent. o. Corpus fubtus
muricatum. Dentes Maxilla bipartita. Aper-
tura linearis.

9. D1 d n , Pinn, Ventr. o. Corpus fpinis mo-


bilibus. DentesMzxxM. offeae porre&ae, indi-
vifae. Apertura linearis.

10. Balistes, Pinn. vent. r. carinata, vel o.

Corpus compreflum fquamis corio adunatis.


F Dcn-
»2 w-«-Uj8£^:== '

Dentef utrimque 8- Iongiores anter. 2. Aper-


tura linearis , lateralis, fupra pinnas peftora-
les (quidam Baliftae funt Abdominales.)

h. JUGULARES.
II» Lophius, Pinn. vent. 2. Corpur deprefium,
Dentes minimi, Of antlcum, Apert. fubtubu-
lofa. M. B. 9. P. P. talo f. brachio infidens.
12. Cyclopterus, Pinn. vent. 2. in orbi-
culum coalitae. Corpuf oblongo gibbofum.
Of denticulatum. M. B. i. 4. 7. (ad Jugu-
lares fpeclat,.) lruc referatur Gcuani Le-
padogafter.

*. ABDOMINALES.
13, Acipenser, Pinn. ventr. 2. Corpuf oblon-
gum , Of edentulum fnb capite , Spiracula
linearia, later. Cirri ante of. Squamis ofieis.

14, Centriscus, Pinn. vent. 2. unitae. Cor-


puf oblongum fpina loricatum , Abdomen
carinatum, Caput roftratum, Apert. repanda.
15, Pegasus, Pinn. Ventr. 2. Corpus articula-

tum ofleis incifuris, cataphractum. Caput


roftro enfiformi, denticulato, Ore retra&ili:

Apert. ante P. Peftorales.

B. PISCES PROPRIE DICTI (fpinofi).


I. APODES, Pinnif ventralibus nullis*

a. Malacopterygii, pinnis muticis.

16. Muraena, Corpus teres, lubricum. Nares


tubulofae P. D. A. et C. unitae. Apertura
branch. pone caput tubulofa ad P. P. M. B.
10. (vivipara?)
17. Gymnotus, Corpiif fubcultratum, Tentacu-
la duo ad labium fuperius.Dorjum fubapta-
rygium, Qculi cute communi te&i, M. B. 5*
18.
83

1 8. Anarhichas, Corput teretlufculam. Caput


obtufum P. C. diftincta. Dentes primores co-
nici 6. utrinque, molares et palatini rotua-
dati. M. B. 6.

19. Stromateus, Corpuf ovatum , lubri-


cum, Caput comprefTum, Dentes maxil-
lares, palatini, acutiufculi. Cauda bifida.
M. B. 5 vel 6.
20. Ammodytes, Corpur fubteres. Captit cor-
pore anguftius. Labium fuperius duplicatum.
Dentef acerofi. Cauda diftincta. M. B. 7.
2I 4 Leptocephalus, Corpuf comprefTum
enfiforme, Caput exiguum, compreiTum, Ocu-
li laterales maximi. Dentes minutiffimi. P.
P. V, et C. nullae D. et A. unitae, Apertura
patula. M. B
b. Acanthopterygii, pinnis fpinofis.
2 2. Trichiurus, Corpuf comprefTo - enfifor-
me. Caput porreclum. Detitef enfifor-
mes, apice femifagittati. Cauda fubulata
aptera. M. B. 7.

23. Ophidium, Corpuf enfiforme. Caput obtu-


fum, nudum. Of obliquum. Dentef maxil-
lis, palato faucibus. Pinnae. D. A. C. unitae

M. B. 7.

24. Xiphias, Corpuf teretiufculum. Caput roftro


enfiformi max. fup. Of edentulum. M, B. g.

II. JUGULARES, pinnif ventralibuf ante petloralet.


a. Malacopterygii.
25. Gadus, Corpuf oblongum. Caput laeve. P.
Ventrales in acumen attenuatae. P. D. A. que
plures. M. B, 7.
b. ACANTHOPTERYGII.
26 . Blennius, Corput laneeolatum. Caput
declive. Dentet ordinati, ferie fimplici.

F 2 P.V.
)

•<=53$S^
84

P. V. dida&yla mutica. M. B. 6. (Blennius


viviparus.

27. Uranoscopus, Corpuf cuneiforme. Ca-


put depreffiufculum corpore latius. Os fimum.
Oculi verticales. Anus in medio. M. B. 5.

28. Trachinus, Corpus obiongum , Caput ob-


tufum, compreflum , Operculorum lamina
ferrata. Anus prope pectus. M. B. 6.

39. Callyonymus, Corpus fubcuneiforme,


fubnudum. Caput Labio fuperiore duplicato.
Os horizontale. Oculi approximati.' Opercu-
him claufum. Apertura occipitalis. M. B, 6.

HI. THORACICI, pinnis ventralibus fub pe£toralibus


et in fierno.

a, Malacopterygii,
30. Lepidopus, Corpus enfiforme. Caput por-
rectum. Alax. inf, longior. P D. longitudi*
naiis. P. V. et A. fquamaeformes. M B 7.
JI. Echeneis, Corpus fubcuneiforme , nudum,
Caput depreffum, Clypeo plano, ovato, trans-
vei fim fulcato ferrato. M. B. 1 o.

32. Ple u r o n e cte s , Corpus comprefTum,


ovato lanceolatum, latere alreio do.fum,
altero abdomen referens. Oculi binati.

M. B. 47.
I, Acantopterygii.
33. Chaetodon, Corpas ovatum, comprcflum,
picrum. Dentes fetacei flexites, confertifli.ni,
P. I>. et A. carnofaetfquamofa. M. B. 5. vel 6.

34. Harpurus (
Acanthurus Forfkalii) Corpus
ovatum, comprefTum, fquamofum Roftrum
elongatum, Dentes utr-mque contigui, rigidi,

unius ordinis, (nec ibtacei-, nec flexilesj P.

B, et A. longitudinales , nudae (neccarno-


fae)
fae ) fere femper pictae. Spittae vel fquamae
ojfeae falcatae utrimque ad latera caudae.
M. B. 4. vel 5.

35, Zeus, Cvrpuf compreflum , ovatum. Caput


declive. Max. fuper. fornicata. Lingua ra-
mentacea. M. B. 7. Superioiibus perpendi-
cularibus, infima transverfa.
36. Mullus, Corpuf attenuatum, fquamis ma-
gnis facile deciduis. Caput declive fquamo-
fum, Cirris in quibusdam M. B. 3.

37« Gasterosteus, Corpuf obverfe lanceo-


latum, ad caudam utrimque carinatum. Ca-
put ovatum, Aculei recumbentes ante pin-
nam dorfi ( P. V. pone P. fed fupra fter-

num.) M. B. 3 8» —
38» Trigla, Corp«/ conicum. Caput loricatum,radia-
tum. Digiti liberi ad pinnas peftorales. M. B. 7.

39. Cottus, Corpuf fubcuneiforme , Caput cor-


pore latius, pianum, fpinofum, aculeatum,
cirratum, tuberculatum. M. B. 6.

40. Scorpaena, Corpus lancenlatum. Capitt


magnum cirrhofum. <2/WT#/#acuIeata. Ocu-
li vicini. M. B. 7.

41. Perca, Corpuf oblongum. Caput declive.

Opercula fquamofa, ferrata. Of dentatum.


Pinnae fpinofae. M. B. 3 — 7.
42. Sciaena, Corpuf qvaro -lanceolotum, Caput
declive, Opercula fquamofa et caput, P. D.
infoflula recondenda, vel inter duo folia

fquarnofa. M, B. 6.

43. Labrus, Corpuf ovato- oblongum, comprefc


fum, Caput fquamofum, Of dentatum inci-
foribus acutis. Labia carnofa, duplicata, ma-
gna. P. D. et A. poft fpinas ramentaceae. P. P.
rotundatae. M. B. 5. vel 6. Linea lat. paral-

lela incurva, poftice infracla, media recla.


F 3 44-
g6 i —uig£$g==-

44. Sparus, Corpus oblongo - ovatum , compref-


fum. Caput fquamofum. Os maxillis du£ti»

libus. habiis parvis, Dentes, incifores validi,

molares conferti. P. P. acuminatae. P. D. com-


pofita plicatilis (raro in foffula dorfij P. V.
ftri£tae, cum fquama laterali ftrifta utrimque
adjacente. Lin. lat. parallela arcuata. M.B. 5.

45. Scomber, Corpus ovale, linea Uterali po-


ftice carinata, Caput acutum, comprefTum.
Pinnulae verfus caudam. M. B. 7.

46. Coryphaena, Corpus cuneiforme. Caput


maxime truncato - declive. P. D. longitudi-
nalis. M.B. 5.

47. Trachipterus, (Falx Venetorum ) Cor-


pus enfiforme, Caput declive. Maxilla utrim-
que fornicata, Linealat. re£ta, fquamis fe-

rie fimplici. Pinnis aculeatis, ferratis, fca-

bris. M. B. 6.

48. Cepola, Corpus cnfiforme, nudum. Caput


fubrotundum compreffum. Os fimum. Den-
tes curv3ti fimplici ordine. Abdomen vix ca-
pitis longitudine. M. B. 6.

49. Gobius, Corpus tereti lanceolatum, Caput


poris 2 inter oculos altero anteriore. P. V.
unitae in ovatam. M. B. 2 — 5.
IV. ABDOMINALES, Pinnis ventralibus pone Pe-
clorales in OJfe pelvis , nec in fterno.
a. Malacopterygii.
50* Cobitis, Corpus fubaequale , oblongum,
vix ad caudam anguftatum. Caput parvum.
Oculi fupremi. Opercula inferne claufa: ple-
rique cirrati. M. B. 4 — 6.
5 T, AmIa , Corpus teretiufculum fquamofum. Ca-
put nudum, offeum, feabrum , futuris con-

fpicuis. Cirri 2. nafales. Dentes in maxillis


palatoque conferti, acuti. M. B. 12.
52. Cyprinus, Corpttf ovato - oblongum. O-
p//f fubroftratum Os edentulum. Os r.afile

bifulcum. Opercula poftice et fuperne emar-


ginata P. V. faepe 9radiata. M. B. 3.

Clupea, Corpus lincari lanceolatum, Caput


53.
roftratum Maxillaefuper. myftacibusferratis.
Abdcminis carina fetrata. Eranckiae interne
fetaceae, P. V. faepe 9. radiata. M. B. 8.

54. Exocoetus, Corpus oblongum, argenteum.


Caput fubtrigonum fquamofum. Max.
edentulae, utroque latere connexae. P. P. fu-
premae, longitudine trunci, radiis antice

carinatis P. D. lumbaris, M. B. io.

55. Mormyrus, Corpus ovatum , fquamofum.


Caput porrectum, laeve. Dentes piures emar-
ginati. Apertura linsaris, absque opercu-
lis. M. B. 1.

56. Atherina, Corpus oblongum Caput me«


diocre. Max. fuperiore planiufcula. Labia
denticulata, Linea later. fafciate, argentea.

M B. 6.

57. ArGe nt1 na , Corpus tereti • oblongtiro.

Caput roftratum corpore latius. Anus cau*

dae vicinus. P. V. multiradiatae. P. Jpuria


lumbaris. M B. g,

58. Salmo, Corpus lanceolatum. Caput Iaeve

fubacutum. P. V. multiradiatae. Dentcs in


maxillis, ct lingua. P. D, poftica adipofa.

M. 4
B. —
10.

59. E s x , Corpns teres, elongatum. Caput roftra-


tum plagio - plateum. Mandibula fup. pla-
,

niufcula, itifer. longitudinaliter poris pun«

clata, longior. Denics m inaxillis, lingua.

M. B, 7 — 12.
60. Fistularia, Corpus angulofum , fubfufi-

forme. Caput cylindricum , roftratum, apice


F 4 maxil
88

tnaxillofum ,
inferiore ut operculo clauden»
te fuperiorem. M. B. 7.

61. Loricaria, Corpus cataphractum. Caput


latum , depreflum, roftratum, Os edentulura
retracttle. M. B. 6.

b. ACANTHOPTERYGH.
62. Silurus, Corpus oblongum. Caput magnum
nudum Os cirris filiformibus 2. 4. 6. aut 8.
tentaculatum. Radiut primus P. D. et P. fpi-

nofus retrodentatus. M. B. 4 — 14.


63. Teuthis, Corpus ovato lanceolatum. Caput
antice fubtruncatum. Dentes ferie fimplici,

aequales ,
. rigidi approxim3ti. M, B. 5,

64. Polynemus, Corpus oblongum. Caput ro-


ftratum compreflum, undique fquaraofum.
Digiti liberi ad pinnas pecloris, non articu-
latt. M. B. 5 — 7.
65. MuGiL, Corpus lanceolatum. Caput fubcont-
cum. Labia membranacea. Max. fuper. in-

tus fifla, fulcata, carinam inferioris exct-

piens. Denticulus inflexus fupra finus oris.

Dentes nulli. Opercula laevia rorundata. M.


B. 4. 5. aut 7.

66. Elops, Corpus lanceolato-attenuatum. Caput


magnum , Dentium fcabrities in ma-
laeve.

xillarum margine, palato. M. B. duplex 30,


minor praeterea armata dentibus 5.
exterior

Cauda infra fupraque armata fquama oflea


feu fpina lanceolata horizontali.

-e^—a*A ^ (jg
*<fa»-r;!=«

FUN-
FUNDAMENTA
et

TE R M N I I

ENTOMOLOGIAE,
CONGESTA
SECUNDUM METHODUM
ET AD DUCTUM

CELEBERRIMI EQUITIS

CAROLIaLINNE.

F 5
TERMINI
ENTOMOLOGICI
SECUNDUM METHODUM
ET AD
EXPLICANDUM SYSTEMA
CELEEERRIMI EQUITIS

CAROLI a LINNE.
m^
T^ — e»

i. THEORIA.
A. VTENUS, N omen felctlifftmum.
Characler naturalis et effentialis generis ab alis , elytris,

antennis, ore (feu roftro, maxillis etc. ) aculeo ,


pedibus
petendus,
Claflls,ordoque fyflematis j>rasflant ffimi. ;

Ordo naturalis demonftrandus, et connexio generum.

B. SPECIES, Nomen triviale.


Differentia fpecifica demonftranda; certiffima, brcvijfima^
imprimis a fcutellis , cornubus , figura thoracis et eiy-

trorum , longitudine antennarum , figura , colore, ftriis,

punctis, maculis, fafciis, lineis, alarum et elytrorum,


figura femorum , fpinis, dentibus, pilis, tomento, hir-

futie partium , ftru£fura caudae, antennarum etc. at me-


liora nomina a viftu in plantis certis, vel animalibus.
Synonyma cum Defcriptione et Figura felccta.

C. CRITICA, Etymologia nominis generici-, fpecifci.


Inventor cum tempore,
Eruditio Hiftorica , Critica , Antiqua.
C 5 2. DE-
)

Q2 *«3§£^-

2. DESCRIPTIO.
I. InfeSia, anlmalia polypoda, cruftaceo integumento te£ta, fpi-

raculis lateralibus refpirantia, antennis mobilibus capiti


affixis, inftru£ta, (corde uniloculari, uniaurito, fangui-

ne ichorofo , frigido , non colorato.

In Infe£to confideranda , examinanda, defcribenda:

A. PARTES EXTERNAE Infefti, funt eae quae


fine fectione anatomica obfervari pofiunt.

I. CORPUS TOTUM in genere.

a. Figura.
2. Orbiculatum f. rotundatum y peripheria circi-

nata (diameter longitudinalis aequali*


transverfali.)

3. Ovatum-, cujus diameter longitudinalis fu-


perat transverfalem, bafi fegmento circuli
circumfcripta, apice anguftiore.

4. Ovale , ex orbiculato oblongum, utraque ex-


tremitate rotundata aequali.

5. Oblonsnim,, diametro transverfali parte aliquota


longitudinalis.

6. Lineare, oblongum, aequali ubique latitudine.

b. Integumento te£tum.

7. CutaceOy raolli, impreffioni digiti cedens.


g. Cruflaceo, duriufculo, elaftico, impreflioni di-

giti refiftens, fubftantia plerumque epi-

fpaftica.

9. Calcareo - crufiaceo, cruftaceo, fubftantia fub.


calcarea.

C. SUBSTANTIA.
10. Membranaceum , feu foliaccum, fubftantia

tenui ad folium accedente.


11. Tcreii fere cylindricum.

12. Comprejfum ,
pulpofum, lateribus magis
quam difco complanatis.
13-
==3$£5^=3«
93

13. Cylindricum, lineare, teres.

14. Hemifphaericum , fubftantia glcbofa, fupra


convexa , fubtus plana , globum diflecrum
imitante»

d. Superficie.
i 5. Pubefcens f. villofum, te&um pilis mollibus.
16. Tomentojum, villis intertextis, nec difcer-
nendis obdu£tum.
17. Pilojum, pilis diftincHs elongatis confitum.

18. Sericcum, pilis adpreflis nitentibus mollifti-

mis tectum.
19. Rugofum, rugis obfitum.
20. Scabrum, pun£tis rigidiufculis prominenti-
bus exafperatum.
21. Punciatum , adlperfum punctis excavatis.
22. Hifpidum, fetis rigidis fcatens.

23. Nudum, fetis et piiis (15 — 18. et 22.)


deftitutum,

24. Imbricatum, fquamis variis fuperimpofitis


confitum.
25. Glabrum, fuperficie lubrica.

26. Nitidum, glabritie lucente.

JI. PER PARTES CORPUS CONSIDERAN-


DUiM.
a. Caput inftruitur Oculis et Antennis femper, ore
plerumque , faepius palpis et Jiemmatibus.

a. Figura,
27. Rotundum f. orbiculatum. (2.)
28. Ovatum. (3.)
29. Obtufum, intra fegmentum circuli termi-
natum.
30. Angulatum, margine figuram angulofam re-

praefentante. (3 —6 etc. angulare. )


31. Integrum, indivifum, omnique finu defti-

tutum.
32-
94
32. Lunatum, fubrotundum, bafi finu divifum,
angulis pofticis acutis.

33. Conicum , teres, apice attenuatum,


34. Attenuatum antice bafi obtufa, , apice an-
guftatum.

35. Attenuatum pojlice , apice obtufo, bafi an-


guftatum,
36» Dentatum, margine acuminibus patentibus
remotis.

37» Emarginatum , terminatum crena.


38« Retujum, terminatum finu obtufo.
39. Truncatum, terminatum linea transverfali.

b. Structura.
40. Prolongatum tubo, apice excurrente in tubum.
41. — — vefica, apice excurrente in ve«
ficam.

42. Comutum, parte aliqua capitis in cornu de«


finente.

C. SUPERFICIE ET SuBSTANTIA.
43. Tuberculatum punclo uno vel pluribus
,
ri-

gidis prominentibus exafperatum.

44. Rugofum, linea undata, elevata, vel pluri-


bus notatum, longitudinaliter vel trans-
verfim.

45. Canaliculatum f. fulcatum, linea una plu-


ribusve profundis excavatum.
46. Niidttm, fetis(22.) et pilis (15— I§.)
deftitutum.

47. Muticum, cornubus (42.) et tuberculis (43.)


deftitutum.

48- Gibbum, utraque fuperficie convexa.

49. Depreffum, difco magis quam lateribus com-


planatis.

50. Clypeatum, fupra te£rum fubftantia foliacea


dilatato • complanata.
d. In-
Insertione.
51. Retraclile, intra thoracem pro lubitu retra-
hendum et abfcondendum.
52. RetraHum, intra thoracem pofitum, nec al»

eo exterius difcernendum ,
( in Cancrist
Scorpionibui.)
53. Exfertum, a thorace divifum , et bene difcer-
nendum.
54. Prominem, thoraci recra in eodem plano
affixum, eoque multo angufltus.
55. Porreclum, prominens ("54), elongatum.
56. lnflsxum, thoraci non in eodem plano afH-
xum verum ut apex deorfum fpe£tet.
,

57. Nutans, thoraci ad angulum recrum trans.


verfim affixum.

*) 58. Oculi funt organa, quibus Infefta vi«


dent obje£ta.

a) 59. Simplicefi funt oculi unica lente in-


ftruai.

b) 60. Compcjiti, pluribus, faepe numerofifTi-


mis lentibus inftru£ti, ad videnda ob-
je£ra e propinquo, et lateribus.

a. S itu.
61. Verticales, in capitis vertice fiti.

62. Laterales, ad latera capitis.

63. biferi) fub capite fiti.


64. Contiguij uno latere vel puncto fe
tangente.
65. Approximati , fibi invicem vicini,

66. Remotiy diftantes a fe inviccm.


k, Insertione.
67. Immobiles, ita inferti capiti, ut mo-
veri nequeant.

68. Mobiles, itaadnatlut moveri poffint.

^9. Pedunculati , affixi pedunculo


c, S u p s R«
s><

C. SUPIRFICIE.
70. Convexi, paululum prominuli extra
caput.

71. Planiy ejusdem fuperficiei quam


caput.

72. Prominuli-, multum fupra capitis

fuperficiem elevati.

73. Lunati-, figura lunam falcatam refe-

rentes,

74. Concohrei-, ejusdem cum capite et


corpore coloris.
75. Colorati > coloris diverfi a capite.

76. Pundlati, punftis variis afperfi.

77. Fajciati, fafciis coloris diverfi trans-


verfim pi£H.
d. Numero.
78. Bini, ad utrumque latus capitis uno.
79- Quaternit oculis diftinitis quatuor,
omnibus verticalibus, duobus an«
te duobusque poft antennns ; vel
duobus verticalibus, duobus in-
feris, vel duobus verticalibus,
duobus lateralibus,

80. Scni et Ocloni, ocuiis diftin£tis 6. vel

8. (in Araneii et Scorpiit.)

b) 81. Stemmata funt oculi fimplices bini


vel terni plerumque vertici adnati , ad
videnda objetta e longinquo et fupra

infectum pofita,

c) 82. Os eftorganon, quo utuntur ad capien-


da alimenta fibi propria.
/j)FlGURA ET PaRTIBUS.
a. 83. Rostrum. os elongatum apice
acuminatum.
84. Corneum y
fubftantia dura, elaftica.

85»
t

85. Cylindricutn f. ftfrrr, lineare, ro.


tundum.
86". Cotiicum, teres, apice attenuatum.
8 7- Setaceum, tenue flexile fenfim. ver-
, ,

fus apicem attenuatum.


88« Tubulofum, tubo perforatum, in-
tegrum.
89. Bivalve , valvulis duabus concavis
coeuntibus tubumque forman.
tibus.

90. Multivalve , valvulis pluribus etc.

91. ReBum, flexura deftitutum.


92. Porreclum. (55.)
93. Genicuiatum, flexum, angulo.
94. Inflexum, nec porrectum , nec geni-
culatum , tendens ventrem et
pe£tus verfus.

95. Arcuatum, flexum fegmento circuli.


96. Nutans capiti transverfo affixum.
,

97. Acutum, terminatum apice angulo


acuto.

98. Obtufum^ intra fegmentum circuli,


apice terminato.

99. Capite, thorace longius.


100. Longijfimum^ corpore longius.
101. Longum, capite longius (longiro-
firis Curculio).
102. Breve, capite brevius {breviro-
firis Curculio).

b. 103. ProbOSCIS, tubus pertufus,


faepe carnofus , apice dilatatus.
104. Recurvata, decrfum flexa,ut ar-
cus fuperiora fpeftet.
105. Inflexa, oblique affiixa capiti, ver.
fus pe£rus vergens.

Q 10*.
)

S8

106. Retraciilif , intra labia pro lubitu

retrahenda.

107. Plicatilif, replicanda apice Jn po-


fteriora.

Jo8« Valvulif , inclufa membranulis con-


cavis , ( duobuf) pluribus.
C, 109. LiNGUA eft organon membra-
naceum vel carnofuin interius

canaliculo excavatum.

Iio. Replicatilif , apice in pofleriora


plicanda.

111. Spiralif , in fpiram collefta , inter


duos palpos.
112. Univalvifi unica valva excavata
femicylindrica.

113. Bivalvify valvis duabus concavis


coeuntibus in tubum.
i, II4. Max 1 L L a e funt organa, plerum-
que femicircularia apice muricata,
movenda ad
transverfim detinen-
dos, comminuendosque cibos,

115. Binae, duae tantum.


116. Pluref.
117. Exfertae, a capite divifae, bene-
que difcernendae.
II 8» Prominentet, capiti re&a in eo-
dem plano affixae,
119. PorreBae ,
prominentes (118.)
elongatae.
12 0. Dentatae, margine acuminibus pa*
tentibus remotis.
121. Forcipatae, forcipem imitanres,
12 2. Furcatae, apice in furcam divilae.
123. Lunulatae , forma lunulae, i e„
medio crafliores, bafi et apice
anguftiores,
•• 124.
)

e. 124. Palpi, organa, faepe articulata,


ori affixa, antennis plerumque
minora.
125. Binif, duobus tantum.
126. Quaternif, plerisque fenif , raro.
127. Simplicef, non articulati.
12 8. Articulati in plures artus
, vel arti-
cuios connexos divifa, ad
mul-
tiplicandam varietatem motus,
I29. Recii, flexura deftituti.
13°. Porrecli, recla antrorfum fpeftantea.
131. Incurvi, extrorfum verfus coelum
flexi,

132. Recurvati, deorfum flexi.

13 3- Pediformef, articulatione genicu-


lata, inftar pedum.
134' Sulmlati, ad bafin Jineares, ver-
fus apicem attenuati.
*35. Setacci, fenfim a bali ftatim verfug
apicem attenuati.
136. Clavati, verfus apicem fenfim jin-
craflati.

137« Truncati, apice terminati linea


transverfali.

138. Chelyferi, ungue laterali mobili


ante apicem affixo.

139. Pilofi, pilis diftinclis elongatis te£H.


140. Elongati, folito longiores, (vel ore
longiores.
f. 141. Labia funt partes prominentes
os includentes.

142. Lateralia, ori perpendiculari ad


Jatera appofita.

143. Tranwer/a, ori transverfim affixa.


Z* 144. Palatum, pars interior Jabii,
imprimis transverfi.
100

b) Situ.
145. Tcrmindle in apice capltis.
,

146« Inferum, in parre prona capitis.


147. Peciorale, in pectore tubo feu roftro
affixo.

d)I48. Antennae, organa bina vel quaterna,


plerumque articulata, cruftacea, pro
fenforio nobis ignoto infervientia.

*) Structura.
149. Ramofae, ramis pluribus lateralibus.
150. Simpliccs, una ferie fine ramis ad api-

cem extenfae.
I5I» Monilifortnes , filiformes (174,) articu-
lis diftin£Hs fubglobofis.

152. Perfoliato ^imbricatae , foliolis concavis


imbricatim pofitis, medio connexis.
153. Articulatae , articulis diftin£Hs. (12H.)
154. Exarticulatae , nullis articulis diftin-

guendis.

155. Filatae, antennae Mufcarum et Tabani


capitulo orbiculato compreflb de.
ftitutae.

156. Subulatae , ad bafin lineares, apice


attenuatae.

157. Clavatae, verfus apicem fenfim


incrafiatae.

158« Mucronatae, terminatae mucrone


extante.

159. Acuminato - fetaceae, f. apice fe-


tigeraey terminatae pilo rigi-

diufculo, apice attenuato.

I60. Arifiatae , antennae Mufcarum , capitu-

lo orbiculato compreflb laterali in-

ftru&ae; cui infidet arifta fetofa.

l6l»
• It
WfcJgKffSBtgSb
IOL

l6r. Setariae, Ant. ariftatae , feta fim-


pliei nuda.
162. Plumatae, Ant. ariftatae , feta bi-
pe&inata.
163. Peffiinatae , emittentes uno alterove late-
re fetas parallelas, fecundum to-
tam longitudinem.
164. Lamellatae , pe£Hnatae (163.)
fquamulis parallelis.

165. V'crticiUatae ,
pilis in verticillum ad arti-
culationes difpofitis-
166. Plumofae , pilis plumulam efficientibus.

167. Cheliferae , apice incraffato , ungueque


laterali mobili inftructae,

b) SUESTANTIA.
168- Cylindricae , teretes, lineares.

169. Comprejfae , lateiibus magis quam difco


complanatae.
170. Comprcjjo - lineares , aequabili !a-

titudine.

171. Lanceolatae , oblongae, utrnque cx-


tremitate attenuatae.
172. Lanceolatae orbiculatae ,
periphe-
ria circinafae.

173. Prifmaticaey lineares, lateribus planis,


pluribus quam duobus.
174. Piliformes , fecundum totam longitadi-
nem ejusdem craflitiei.

175« Setaceae, verfus apicem fenfim attenuatae.


176. Fujiformef, verfus medium fenfim in-
craffatae.

177. Lunatae, fmuatae in lunam cornicu-


latam.

178. Clavatae , verfus apicem fenfim incraf-


fatae.

G 3 *79-
102 rsSS^^3

179. Uncinatae, clavatae, mucronatae, mu-


crone in uncum reflexo, fere ad an-
gulum reftum.
iSo. Capitatae, clavatae (178«) apice fubro-
tundo feu capitulo,
181. Fijfller, capitatae , capitulo longitu-
dinaliter in partes plures paralle-

las difle&o.

182. Perfoliatae , capitatae, capitulo


horizontaliter fifllli, bafi trans-

verfe cingente antennam.


T8j. Globofaey capitatae, capitulo glo-
bofo.

184. Truncatae, capitatae, capitulo api-

ce terminato linea transverfa»

e) Superficie.
185. Nudae, fetis et pilis deftitutae.

186. Pilofae f. hirfutae, pilis diftin&is elon-

gatis tectae.

187. Barbatae ,
pilis ad nodos articulorum
fafciculatis.

188. Hifpidac, fetis rigidis adfperfae.

189. Ciliatae , fetis parallelis, uno verfu, fe-

cundum longitudinem antennae,


infertis.

190. Acukatae^ mucronibus minoribus ar-

matae.
191. Aculeato - ferratae , aculeis den-
fis apicem refpicientikus.
192. Aculeato • imcinatae , aculeis in
uncum flexis.

193. Spinofae , mucronibus majoribus fubu-


iatis horridae.

194. Dentatae, acuminibus patentibus remotis


uno verfu difpoiitis.

195.
lt^QPg&BS*
103

195* Serratae, omnibus incifuris extrernita-

tem refpicientibus.

d) DlRECTION E.
1.96. Reftae , flexura deftitutae,

197. Rigidae flexionis impatientes.


,

198. Nutantes, apice extrorfum deorfumque


flexo.

199. Spiriformes, in fpiram colle&aa.


aoo. Pedatae f. pediformes, inftarpedis, nV
xae angulis.

e) Situ et Insertione.
201. Baji coadunatae , infra inter fe connatae.

202. Baji dijlinclae ,


oppofitum priori (201)»
20$. Baji approximatae, infra inter fe vicinae.
204. Remotae, diftantes a fe invioem.

205. Pro ophthalmac , ante oculos pofitae.


206. Catophthalmae , pone oculos pofitae.


207. Hypophthalmae , fub oculis pofitae.

20 8- Hyperophthalmae , fupra oculos pofitae.

209, Amphiophthalmae , oculis in univerfum


vel ex parte cinclae.

y ) Mensura.
210. Breves, corpore breviores.

2 11. Mediocres, longitudine corporis.


212. Longae , Corpus longitudine excedentes.
213. LongiJJimae , quarum corpus eft pars
aliquota.

214. Elongatae , capite longiores„

215 Capite breviores,


216. /W/ris longiores.

217, — breviores.
2 1 8 Thorace longiorer.
219. — breviorer*

© 4 b, 22C.
b. 220. TRUNCUS, pars corporis inter Caput et

Abdomen intercepta, cui pedes inferti, ejusque


partes, funt Thorax, ScuteUum, Pcciut et

Sternum.

a) 221. Th o r ax eft Dorfum trunci.

a) P arte s.
222. Dijcuf, pars media thoracis. fraro lobatut?)
223. Margo > partes ambientes difcum.

b) F l G U R A.
224. Orbiculatut, peripheria circinata ( diametro
longitudinali aequali transverfali \
225. Rotundatut angulis deftitutus.
,

226. Subrotunduty figura orbiculatae (224.)


proxima. > S
227. Ovatut , cujus diameter longitudinalis eft

pars aliquanta transverfalis, bafi fegmen-


to circuli apice anguftiore.

22 8- Ovalif , ex orbiculato oblongus, utraque ex-


tremitate rotundata aequali.
229. Oblongut, diametro transverfali parte aJi-

quota longitudinalis.
230. Linearif , aequali ubique latitudine.
231. Trantverfui linearis , fed transverfim.
,

€) Angult s.
232. Integer, indivifu?, et omni finu deftitutus.

233. Quadrangularit f. tetragonut , a numero


angulorum.
234. Cruciatut, brachiis expanfis, antice pofti-
ceque columnatus.

d) Sinubus.
235. Cordatut, fubovatus bafi finu exfculpto,
absque angulis pofticis,

236. Obcordatuty obovatus, cordatusque.

237.
137. Lunatut^ fubrotundus, bafi fmu divifus,
angulis pofticis acutis.

238. Lobatut divifus in partes diftantes.


,

239. Squarrofut divifus in lacinias elevatas nec


,

plano parallelas.

r) Marg in e.

240. Integerrimut , margine lineari, nec mini-


mum fe£to.

241. Crenatur f. crenulatus , margine incifu-


ris, neutram extremitatem refpicientibus,
fefto.

242. Serratuf, margine, omntbui incifuris re-


fpicientibus caput.

243. Dentatufi margine, tcuminibus patentibus,


remotis.
244. Ciliatuf margine fetis parallelis.
,

245. Spinofuf margine acuminibus


, fubulatis,
rigidis, pungentibus^

/) A P I C E.
246. Obtufuf) intra fegmentum circuli termi-
natus.

247. Emarginatuf terminatus crena. ,

248» Retujut terminatus finu obtufo.


,

249. Truncatuf terminatus linea transverfa.


,

250. Mucronatut , terminatus mucrone exftantc.

g) Superficie.
251. Nudut, fetis pilisque defHtutus.
252. Glaber, fuperficie iubrica.
253. Nitidut, glabritie lucens.

254. Lineatutt lineis longitudinaliter coloratis


pictus.

255. Striatut) lineis parallelis leniter exeavatus.

256. Sulcatut) lineis profundis excavatus.


257. Rugofut, rugis refertus.

258. Vilhjut , tectus pilii moltibus*

G 5 259.
259. Pilqfur, pilis diftin&is elongatis te&us.
260. Hifpidut fetis rigtdis adfperfus.
,

261. Aculeatus , mucronibus minoribus armatus.


262. Tubercuiatut punftis erninentibus rigidis ,

afpetus, .

263. Muticur , tuberculis, cornubus et aculeis

deltiturus.

264. Cornutut, parte aliqua in cornu definente.

/z) Expansiojje.
265. Planut, fuperficie aequali.
266. lnaequalit , fuperficie, hic elevata, illie

deprefla.

267. Convexut, fuperficie fe£ttone globi ele«


vat.i,

268« Canaliculatitf , medio fulco profundo longi-


tudinali exfculpto.

j) SUBSTANTIA,
269. Membranaceut , fubftantia folii.

270. Gibbuf , difco elevato, nec feftione globi.


271. Cylindricut linearis, teres.

272. Teretiufculut , fere cylindricus,

273. Ghbofut, fubftantia globi.


274. Cvnicuf, teres, apice attenuatus.

275. Carinatuf ,
parte fuperiore media dtfci pro-
minente longitudinaliter, linea re£ra.

276. Crijlatuf , carina arcuata, dentata, con>


prelTa.

277. Cucullatufy carina antrorfum cavata in cu-


cullum.

A) Structura.
278. Clypeatut, tectus membrana, margine libera
••/.»& *v£ ultra difcum dilatata.

279. Marginatut margine libero, , elevato.

280. Submarginatut , margine vix libero, nec


elevato.

2gl.
4<: '

JgKff'* J »
. !

I0 7

28l. Immarginatus , nec clypeatus, nec mar-


ginatus.

b) 2 8 2 . S c u t e L L u m eft thoracis pars poftfca, faepe

triangularis ,
parte transverfa thoraci proxi-
ma, divifa inde futura.
283. Longitudine abdominis fcutello ejusdem cum ,

abdomine dimenfionis.
284. Abdomine longius f. maximum, abdomine
nondum aequante fcutellum longitudine.
285. Crijlatum, carina compreffa.
286. Dentatum dentibus f. aculeis
, inftru£tum.

c) 287. Pectus, pars inferior trunci , cui pedes


inferti.

288. Mucronatum, terminatum mucrone exftante.


289. Muticum, mucrone deftitutum.
290. Cruentum, maculis fanguineis pi£tum.
291. Incruentum , maculis fanguineis deftitutum,
292. Roflratum , roftro loco oris inftruclum.

293. Carinatum, parte ima media, prominente


longitudinaliter linea re£ta.

d) 294, Sternum eft carina ipfius pe£toiis.

295. Mucronatum, terminatum mucrone exftante,


ad pofteriora vergente.
296. lntegrum, apice non divifum.
297. Bifidum divifum finu lineari.
,

298. PorreBum, mucrone anteriora apice fpe-


ftante.

e) 399* Epigastrium, eft lamina in poftica par-


te peftoris, inter duo prima paria pedum et

pofteriora, (in Mordellis.')

G. 300. Abdomen, pars corporis a thorace diftincta,

poftica infe£H occupans, fegmentis annula-


ribus conftans.

Ejus partes funt Spiracula, Tergum^ Venter, Anus.

a) In
ioS

a) Ik Gen e r e.

301. Aequale ,
ejusdem cum thorace Iatitudinis.
*
302. Scfflle . sfrixum thoraci fecundum totam lati-

tudincm.
303. Petiolatum, afrixum thoraci mcdiante tubulo
multo anguftiore , elongatoque.
304. Subpetiolatum , aflixum thoraci tubulo bre-
viore et pene aequante latitudine thoracem»

305. Planum, fuperficie ventris plana.


306. Comprejjum , lateribus magis quam difco com-
planatis.

307. Deprejfum, difco magis quam lateribus com.


planato.

308. Fornicatum fubtut> aicuatum parte prona


excavata.

309. Foliaceum, fubftantia folii.


3 10, Conicum, Nteres, bafi ad thoracem latius, inde
verfus anum attenuatum.
311. Falcatum figura falcem imitante. ,

312. Lobatum, divifum in partes difbntes.


3 f 3 . Plicato - papillojum ,
papillis lateralibus pli-

cntiiibus.

314. Barbatum ,
pilis fa.fciculatis ad latera vel
apicem,
315. Cingula funt fafciae coloratae abdomen am-
bientes.

b) In S p e c i e.

a) 316. Spiracula, furrt pori laterales in fln-


gulo iegmento abdominis , utrimque fo«
litarii, connexi du&ibus palmonaribus
pro refpirotione.

^)3 J 7' SquAMULA, eft membrana erecra, inter-

je&a thoraci abdominique (in Formicis)*

6) 318. Tergu m eft pars fuperior feu dorfum


abdominis.
d) 319.
109

d) 3*9. Ventkr eft pars inferior abdominis.

e) 320. Afcus eft pars Abdominis poftica perfo-

rata pro ejiciendis excrementis, et non


raro pro recondendis indeque exferendis
genitalibus.

321. Dentatus , dentibus f. aculeis inftru&us.

322. Simplex y
dentibus et emarginaturis de-
ftitutus.

323. Emarginatus , terminatus crena.

324. Barbatus , pilis fafciculatis parallelis cinclus.


325. LanatuSy indutus quafi tela araneae, pilis
fponte curvatis.
326. Nudus , necpilofus, nec fetofus.

327. Setofus fetis rigidis cinStus.


,

328. Papillofus, cinctus pun&is elevatis carnofis,

«J, 329. Artus funt varia inftrumenta motus, funtque


Alae , Pedes , Cauda et Peftinss.

a) 330. Alae funt organa, quibus infe&a fe in


nerem elevant ac volant.

a) 33 r « Elytra funt alae cruftaceae, vel coria-


ceae , fub volatu explicandae , alias in fu-

turam conniventes , ac tegentes alias alas

membranaceas.

«) Partes Elytrokum,
332, Bajls Elytraey pars proxima Thoraci,
ubi elytra affiguntur corpori.
333, Apex Elytrae-, pars vicina ano, bafi

oppofita.

334, Margo Elytrae eft pars exterior, vici-


naque ventri, a bafi ad apicem.

335» Sutura Elytrae eft pars, ubi elytra con-


nivent in lineam in medio dorfi, inter
bafin et apicem.

33<5.
IIO

336. Dijcut Elytrae, eft pars in medio inter


bafin , apicem , marginem et futuram.

b) Structura.
337. Coadunata f. connata futura coalitae. ,

338. Dijlincla Elytro quolibet feparato nec


, ,

futura coalito»

339» Mobilia, quae moveri et alatui infervir»

poflunt»

340. Immobilia, quae alatui infervire, move-


rique nequeunt.

341. bitegra, quae tergum fecundum omnem


ejus longitudinem etlatitudinem tegunt.

342. Mutilata, quae non omnem tergi longi-


tudinem vel latitudinem tegunt.

343. Abbreviata y tergo breviora, ejusque par-


tes aliquantae.

344. Dimidiata , tergum dimidium tegente.

345. Angujiata-, tergo anguftiora.

c) Apice.
346. Truncata, abbreviata (343.) verfus api*
cem transverfa.
347. Fajiigiata, apice transverfa.
348. Praemorja, terminata apice obtufe inci-
furis inaequalibus.

349. Subulata, ad bafin linearia ad apicem


attenuata.

359. Attenuata, a bafi ad apicem fenfim an-


guftiora.

35 1 Linearia , aequali ubique latitudine.


352. Mucronata, mucrone uno vel pluribus
ad apicem exftantibus.

fc) SU B S T A N T I A.
35 3- Flexilia, flexionis patientia»
354. Rtgida, quae fle£H nequeunt.
355. Mollia 9 digiti imprefllonem ferentia.
35$.
356., Coriacea, corii inftar, feu membranacea.
357. Cruftacea, rigidiora coriaceis.
358* Mcmbranaceo - crujlacea , ex parte cru-
ftacea (fcil. baji et margine)^ ex parte
membranacea (viz. apics et difco et
fulura).

t) SuFERFICIE.
3 59- Laevia f. nuda, fetis et pilis deftituta.

360. Pilofa, pifis diftin£tis elongatis tefta.


361. Hirta, villis intertextis obdu&a.
362. Hifpida, fetis rigidis adfperfa.
363. Sericea, pilis adpreflis, mollifiimis, ni-
tentibus tecta.

364. Fafciculato - barbata , pilis in fafciculos


collectis.

365. Glabra, fuperficie lubrica.


366. Nitida, glabritie lucente.

367. Scabra, punftis eminentibus rigidiufcu-


lis exafperata.
368. Kuqofa, rugis confita.
379. Lineata, nervis linearibus depreffis. '

370. Striata lineis parallelis leniter excavata,


y

371. Sulcata, lineis profundis excavata.


372. Porcata, lineis longitudinalibus elevatis.
373. Puntlata, pun^is excavatis adfperfa.
374. Lineato -puntlata, punftis in lineas
digeftis.

375. Muricata, aculeis rigidis horrida.


37 6 » Spinofa, margine acuminibus fubulatis
rigidis, pungentibus.
377. Carinata, ad futuram longitudinaliter
prominentia.

f) Margin E.
378. Dentata, margine acuminibus, patenti-
bus remotis,

379«
III

379» Serrata> margine omnibus incifuris re-

fpicientibus extremitatem.

38O. Marginata* margine elevato, diftintto

cin£ta.

f) 381. Hemelytra funt alae facfae ex fub-


ftantia media inter coriaceam et membra-
naceam, vel quoad totum, vel quoad
partem.

382. Cruciata, margine interiore unius impo-


(ita altero. ,

383. Plana, non complicata, fed fuperflcie aequali.


384. Convoluta, cruciatt, abdomen obvolventia.
385. Plicata, quae quiefcentia in plicas acutas
funt flexa , voldtu explicahdas.

g8$. Incumbentia, quae quiefcentia tergum abdo-


minis horixontaliter tegunt,
387. Deflexa, incumbentia, fed ad latera nu-
tantia»

388. EreBa , quac quiefcentia furfum ad fe invi-

cem accedunt.
389» Cruciato - complicata , hemelytris aliisque

ita cruciatis, ut duplicem crucem margini-


bus fuperimpofitis efficianr.

c} 390. Alae Lepidopterae funt alae

membranaceae, duplices, te£lae fquamu-


lis imbricatis coloratis.

'
«) Partjs Alarum,
391. Bajis, tjft pars Alae, ubi conne&itur
thoraci.

392. Apex, eft pars Alae oppofita bafi, termi-


nans marginem anticum f. coftam.

393. dlae primores f. fuperiores, funt alae


anteriores.

394. Alae fecundariae f. inferiores, f. poftc-


riores, fuftt pofticae ,
quae dum com-
ponun-
ponuntur in phalaenis a fuperioribus
teguntur.
NB. Primores et Secundariae ad Papilio-
nes fpedantes termini; reliqui ad Pha-
laenas referendi et ad Gymnoptera te«

traptera.

395» Anguius poflicus eft pars Alaeextrema in


Alis fuperioribus oppofitn bafi et apici.

396. Margo exterior, f. anticus f crafjior,


eft margo interbafin et apicem (qui in

PapilionibusquoqueCc/?d/i/<i<? dicitur).

397. Margo pofterior, inter Apicem et angu-


lum pcfticum et Ani.
398. Angkfus Ani eft angulus pofticus in
1
Aiis inferioribus.

399. Ma>go intcrior f. tcnnior inter , bafin


et angulum pofHcum f. Ani.

40C. Dijcttf efl pars media alae, inclufa mar-


ginilms, bafi, Ap;ce et Angulo pofti-
co f. Ani.
401. Pagina fnperior eft fuperficies Alae coe«
Jum refpiciens.
402. Pagina ivfcrior, quae terram fpe&at.
V) DET E R MIN AT I O.
403. Plicatiles, quae quiefcentes funt flexae in
plicas acutas , volatu explicnndas.

404. Plmae quae plicari nequeunt.


,

405. Convolutae abdomen obvolventes,


, fu-
perficic paginae fuperioris convexa.
406. Ercclac ,
quae quiefcentes, furfum ad
fe invicrm accedunt.
407. Horizotitales ,
quae quiefcentes funt ho-
montalitcr expanfae.
40S. Patcntes-, funt homontales, (407.) nec
conniventes, nec incumbentes,

H 409.
ii4

409. Patulae, iunt fere horizontales (4.07.),


fed parum inclinatae, nec incumbentes.

410. Incumbmtet , quae quiefcentes, dorfum


abdominis horrzontaliter tegunt.
411. Cruciatae, funt irifcumbentes (410.),
marginibus intcyioribus fibi invicem
impofitis.. »

412. Deflexae f. deprtjfae, funt ineumbentes


(410.), fed ad iatera nutantes (i. e.
parum apice et margine antico extror-
fum deftexo).
413. Reverjae, defiexae (412.), fed ita ut
margo inferiorum alarum ultra margi-
nem anticum priomm promineot.
414. Conniventes funt aloe, quae quiefcentes,
margine antico, poftico vel interiore
ex parte funt contiguo ; vel ere£tae, vel

incumbentes.
415. Divarkatae, funt incumbentes (410.),
fed poftice divergentes, (nec conni-
ventes.)
Figu R A.
416. Obhngae, diametro longitudinali, ali-

quoties fuperante transverfalem.

417. Lanceolatae, oblongae, ab utraque ex-


tremitate attenuatae.

418. Linearet , aequali ubique lsritudine

419. Obtufae, apice intra fegmcntum circuli

terminatae.

420. Retufae, terminatae finu obtufo.


42 r. Acuminatae, terminatae apice fubulato.
422. Elongatae, alis primoribus margine po-
ftico longioribus, quam margine in»
teriore.

423, Angulatac, margine poftico angulis pro-


rninentibus circumfcripto»

424.
es=-3§£*fc=» -
j j

424. Rotimdatae , margine poftico angulis


orbo.
425. Falcatae, margine poftico finu obtufo.
426. Incurvatae, margine antico curvo, (ar-
cu extrorfum facto._)

427. Rhombeae , forma rhombi.

t>) Margine.
428. Integrae, indivifae, omnique finu de-
flitutae,

429. Fijfae f. digitatae divifae finubus lineari-


bus marginibus reftis.

430. Caudatae , una alterave ferratura elonga-


ta in proceflum.
431. BicaudatUCy proceflubus duobus cauda-
fne( 4 3o).
432. Subcandatae >proceflu vix a ferratura di-

f» ftinguendo.
433. Excaudat ae> nullo proceflu elongatae.
434. Dcntatas, margine acuminibus patenti-
bus remotis,
435. Dentato • caudatae, dentibus caudisque
mixtis.

436. Erofae, finuatae, finubus minimis ob«


tufis laciniisque inaequalibus.

437. Dentato - erofae, dentibus inter finus


interjeftis.

438. Crenatae , margine incifuris neutram


extremitatem refpicientibus fecto.

439. Serratae, margine omnibus incifuris


extremitatem refpicientibus.
44°« Repandae, margine flexuofo, tamen
plano.
441. Ciliatae, margine fetis parallelis longi-

tudinaliter digeftis.

442. Denticulatae, dentibus diftin&is minuti».

H 2 443.
III

443- Integerrimae ,
margine lineari, necnri-
nime fecto.

e) SUPERFICIE.
444. Nudae, nullis pilis, fetis, vel fquamis

te£tae.

445. Denudatae ,
parte tantum aliqua alarum
fquamis vacua, at opaca.

446. Hyalinae , denudatae totae, transparen-


tes f. diaphanae.

447. Imbricatae jquamif^ tecrae fquamulis


imbricatim pofitis.

448. Nervojae , vafis fimplicifiimis a bafi ad


apicem extenfis.

449. Radiatae, quorum vafa ut radii e com-


muni centro divergunt.
450. Reticulatae quorum vafa reticuhtim
,

venofa funt.
451. Teffelatae , maculis nigris plerumque ita

difpofitis ut pavimentum tefielatum


imitentur.

452. Tumidae, membranis inter venas elevatis.


455. Puculatae , i. e. membranis promifcue
concavis et depreflis.

454. Nitidijjimae , iquamis glabritie maxime


fplendente.

455. Tomentofae , villis intertextis nec difcer-

nendis obte£tae.
456. Barbatae, parte aliqua alterutrius pagi-
nae pilis fafciculatis obfitae.

f) NOT I S E T COLORE.
45 7. Coloratae t
infeSae colore quodam.
4$S.'Concolores ,
utrisque pnginis ejusdem
coloris.

459' Verficolores •> variis coloribus infeclae.

460.
460. Punctum eft macula minima fubro-
tunda, colore a reliqua a!a diftinaa.

46 Puntfatae, alae punftis notatae.


r.

462. Irroratae, alae pun^is minutifTimis


atumis fparfim notatae.
f.

463. Callofum pun£tum, elevatum rigi-


diufculum.
464. Ramofum puncrum, divifum in par-
tes diftantes.

465. Ocellare punftum, orbiculare, in me-


dio diverficoior.
466. Sesquialterum punaum, ex duobus
diftincris contiguis conflatum.
467. Qeminum, puncra duo vicina, at
difcreta.

468. Macula, pars a!ae pur.flo major in-


determinatae figurae, colore a reliquis
differenti notata.

4^9. Maculatae, alae maculis notatae.


470. Ovata, macu!a diametro longitudinali
excedente transverfalem , bali le«
gmento circuli circumfcripta, apice
anguftiore.

47 !• Deltoidea, fere triangularis.

47 2 Rhombea,
. figura rhombi.
473. Reniformis, iubrotunda bafi finu ex-
fculpto , absque angulis pofticis.
474- Annularis, orbicularis, medio cum
reliqua ala concolore.

475« Sufrannularts , non prorfus annuiam


efficiens.

476. Sagittata, triangularis, angulis po-


fticis acutis finu divifis.

477. Falcata, fubulata, curvata.


478. Linearis, aequali ubique Iatitudire.

H 3 ^79.
j j £
* —;i§£52— i*

479. Flexuofa, horfum vorfum direSa.


480. Sexfidd futurif , divifa finubus fex li-

nearibus , . venofis elevatis.

481. Pahnata, divifa ultra dimidium in Io-


bos fubaequales.
482. Radiata, divifa finubms angulofis ex
uno cer.tro diffufis.
483. Teijzhta, macula alio colore teflela-
tim notata.

484* Stig.ma eft macula in alis prioribus


ad anaftomofin vaforum prope rnar*
ginem anticum.
485. Simplex, unicum.
486. Duplex , Stigma gcminum,
487. Reniforme fubrotundum , , bafi finu

exfculpto, absque angulis pofticis.

488. Litura efl macula colore una parte


dilutiore, altera intenliore.

489. Lunula eft macula falcata utrimque


fubulata.

490. Cicatrix eft macula elevata rigT-

diufcula.

491. F e n e s t Ra eft macula denudata,


hyalina , diaphana.
492. Feneflratae alae, una pluribusve fe*

neftris (491.) ornatae.


493. Ocellus eft macula orbiculata, me-
dio puncto diverficolore, quod voca-
tur Pupilla.

494. Ocellatae aiae , uno-pluribusve ocellis


notatae.
."
495. Obliteratuf ocellus, vix diftinguen 1

pupilla.

496. Caecuf, ocellus inter alios pofitus,

pupilla deftitutus.

497.
497. Bipupillatuf pupilla gemlna.
,

498« Tripupillatuf pupilla tergemfna.


,

499. Didymut, oceliis duobus contiguis.


500. Sesquialter f fcsquiocellut , ocellus
major, includens alium minorem,
501. Pupilla haflata, macula pupillari fa-
gittata (476.) angulis pofticis finu
divilis ad latera prominentibus.
502. Lunatuf , lunula ocelii femicin&us.
503. Niclitaw, lunula ocelli, et annulo
a!io aliaque lunula. pupillari femi-
claufus.

504. Feneftratut, pupilla hyslina, diaphana,

505. Dioptratuf, pupilla feneftrata, lineo-


la transverfim divifa.
506. Linea eft coloris diverfi a reliqua ala,
longitbdinnfiter extenfa, aequali led
tenui Jatitudine,
507. Nebulo/ae ahe funt notatae lineolis
abruptis fparfis, variae latitudinis,
numerofiflimis-.

508. Vndulatae alae funt norntae lineis


continuis fubparallelis in undarum mo-
rem flexuofis.

509. CharaBcret funt lineae varie flexuo-


fae inftar chara&erum f. fcriptnrae.
510. Stria eft linea longitudinalis lattoti
plaga extenfa.

5 1 1. Instita eft ftria , fubaequabilis la-

titudinis.

512. Vitta eftftria, margine fleraiofo feu


finubus exfculpto.
513« Striga eft transverfalis tenuiffima ca-
pilli inftar.

5^4- Recia, reSta extenfa.

5*5- Aratata, in arcum flexa,

H 4 516.
I

129

516. Obliqaa, alam non transverfim fed


oblique tranfiens.
517, Undata, finubus flexuofis obtufis.
518- Plexuofa, horfum vorfum re&a iinea
acta.

519. Rcvanda, finubus flexuofis acutis.

520. Anafiomofins , decurrens fecundum


vafa nervofa, ^orumque anaftomcfin.
521. Intemtpta, non una feriecontinueex-
tenfa, fed fupra infrave ccntinuata.

522. Fascia eft ftriga latiori plaga extenfa.

523. Reffa, breviffima via extenfa.


524. Arcuata, in arcum flexa.
525. Obfoleta^ vix a rdiqua alae partediftin-
gucnda.
526. Communif ,
per alam priorem et po-
fteriorem extenfa.

527. Dimidiata, per dimidium alae tantum


excurrens,
528. Abbreviata, ad unum marginem tan-

tum extenfa, nec dimidium at-

tingens.

529. Intcrrupta non una ferie continue


,

extenfa, verum infra fuprave con-


tinuata.

530. Ex tnaculis, i. e. maculis difcretis

ita difpofitis, ut fafciam depingant


in a!a.

531. Artkuldta , eft fafcia ex maculis con-


ttguis. facla.

532. Sesquialtcra, includens fafciam al-

teram dimidio minorem ,


(vel oc-
cupans tertiam partem alne ).

533. Sesquitertia^ occupans quartam par.

tem a!ae.

534-
) )

5J4» Terminalit , vicina apici et margini


poftico.

535. Marginalis, in ipfo margine decurrens.


536. Hyalina, denudata, dinphana.
537. V e n a e funt vafti per alam dirTufa.
538. Vcnae nigrac-, colore nigro pic~be.

539. Dilatatae, ex utraque parte, ultra


vafa colore extenfo.

d) 540. Alae Gymnopterae funt alae

membranaceae, hyaiinae , fquamis de-


ftitutae.

541. Reticulatae , quorum vafa reticulatim funt


venofa. (Neuropteris.
542. Extenjae, non (ibi invicem impofifae.
543. Planae, extenfae, homontales.
544. Ereciae , quiefcenres, ad fe invicein
accedentes.

545. hicumbcntes, quae quiefcentes dorfuin


abdominis hori^ontaliter tegunt.
546. Deflcxae, incumbentes (545.) ad Iatera

nutantes.

547. Plicatae ,
quae quiefcentes fnnt flexae
in plicas acutas , volatu explicandas.

548. Nervofae , nervis pro aiarum magnitudine


fortioribus interftinclae (Hymenopteris et
Dipteris.

549. Plicatiles, quae quiefcentes, in plicas

volatu explicandas funt flcxae.


550. Planae-, quae plicari nequeunt.
5 51. Tumidae membranis inter nervos
, ele-

vatis.

552. Lanceolatae , oblongae, ab utraque ex-


tremitate attenuatae.

553. Incumbentes (545).


554. Stigma efl: macula marginalisad anafto-
mofes nervorura,
H 5 555-
555. Patentes funt homontales , nec conni-
ventes, nec incumbentes.
556» Ungiiicuhtae , dente feu ungue membra-
y naceo ad coftam leu marginem exte-
riorem inftructae.
557. Su/mlatae . lineares, apice attenuatae.

558» Halteres funt capitula pedunculatt,


pone alas thoraci affixa. (in Dipteris.')

559. Cutnfquamula, lub fquama membranacea


fornicata halteres affixae.

560. Nudae, iine ulla fquamula infertae.

h. 5 6 r . Pedes funt organa motus nrticulata pro am-


bulando, pe£rori affixa in plerisque, in aliis

pe£rori abdominique.

562. Tctrapoda InfeSta -fant ea quae fex quidem


habent pedes, at anticos tninores, debiles, nec
ad ambulandum idoneos [Papiliones qui-
dam).
563. Hexapoda, pleraque, pedibus fex.

564. Octapoda, pedibus octo. (Acari^ Phalangia %


Scorpii, Arancae, Cancri.)
565. Polypoda, pedibus plurimis ( Scolopendrae
et Juli.)
566. Curforii, ad currendum apti (plerisque).

567. Saltatorii, femoribus crafiioribus, ad falien-

dum aptis.

568. Natatorii , compreffi, bifariam ciliati, ancipi-

tes, ad natandum apti.

$6ty- Mutici, absque unguibus vel fpinis.

570. Spinofu acuminibus fubulatis rigidis pun-


gentibus.

571. Chelyferi , apice incraflato, ungue laterali

mobili. (Manus.)
572. Peciorales feu unguiculati, (inLarvis Lepido-
pterorum et Tenthredinum) pectori affixi ac
ungui-
3

^f— gk^*,uMia»
123

unguibus inftru£H, rudimenta pedum fu-

turorum.
573. Temporarii (in Larvts fupradiciis) nulk ru-

dimenta pedum includentes.


574. Caudaks feu fubcaudales , temporarii caudae
Larvarum affixi,
575. Intermedii, temporani inter pe£rorales et cau-
dales medii, (in Larvis).
576» Ammlati %
alternatim annulis diverficoloribus

cin£ti.

Pedum partes Femora, Tibiae % Tarji % Ungues%


Trochanteres , Patellae.

*) 577. Fe m or a ,
partes pedum Trunco proximae
ac Thoraci affixae.

578. S/w/?//a0,proportionata, neccraflitie notabili,


579. CraJJiJfima incraflafa, magna fubglobofa.
,

580. Clavata, incraflata apice.

58 t. Arcuata, inflexa in arcum.


582. Dentata^ margine uno, pluribusve acumi»
nibus patentibus remotis.
583» Spincja, acuminibus fubulatis rigidis pun-
gentibus.

584. Mutica, necdentata, nec fpinofa.


585. Membranacea, fubflantia folii.
586. Serrata, margine omnibus incifuris refpi-

cientibus extremitatem.

587. Bajif, femorum pars Tlioraci proxima.


588. Apex femorum pars Tibiis proxima.
,

- 589. Ciliata, margine fetis parallelis, longitudt-


naliter digeftis.

I>) 59Q. Trochanteres funt corpufcula


oblonga, mobilia, bafi Femorum laterali*

ter affixa , prope thoracem (in Carabis).


t) 591. Patellae funt corpufcula orbicularia,
elevata, mobilia, quibus femora bafi in-
fiftunt (in Ichnettmonum genere).
d) 592.
)

124

d) 592. Tibiae, partes pedum inter Femora et

Tarfos.

593. Dentatae , margine uno pluribusve acumi-


nibus patentibus remotis.

594. Muticic , nec dentat.ie, nec fpinofae,

59 5. Spinofae, acuminibus fubulatis, rigidis

pungentibus.
596. Serratae (586 )

597. Arcuatae, inflexae in arcum.


598. Longiffimae ,
longitudine corporis.

5 99. Genicula^ bafis tibiarum 1. pars femoribus


proxiina.
600. Ciliatae (5 8 9-)
601. Foliaceae au£tae utrimque membrana.
y

e) 602. Tarsi, partes pedum inter Tibias et

ungues.
603. Articulati-, articulis 3. 4. vel 5.
604. Voliacei* articulis auttis membrana.
605. Simplices nec figura nec
y magnitudine
enormes.
f\ 606. Plantae, partes Tarforum inferae.

607. Plantae hemijphcricae orbiculatae, fupra


convexae, infra excavatae (in JDytilcis
maribuS'

g) 6oR. Chela, pars Pedis extrema, incraflata,

digito iaterali mobili. (Manus.)


h) 609. Ungues, corpufcula fubulata, arcuato-
uncinata, apici tarfi affixa.

6 ro Simplices , unico unco.


6 1 r . Biunguiculati , unco duplici.
«. 612. Cauda eft pars, abdomini poftice affixa.

a) Mensura,
613 Brcvis y
corpore brerior. (hrachyura.)
r
614. Elongata y longitudine c'or«
}

poris. '), macroura.


6 r 5 . Longijjima-. corpore longior. i

616.
6\6. Mutica, nulJa, vel vix ulla.

h) S TRUCTU R A.

61 7. Articulata, divifa in articulos.


6 i 8. Simplex fine articulis.

619. Solitaria, indivifa.


620. Bifida, divifa fi u liaeari, margine recro.
621. Bicomis, divifa finu lunato apicibus ,

fubulatis.

622. Furcata, divifa finu rotundato, apicibus


porre&is.
623. Forcipata, laminis duabus falcatis, fubu-
latis.

624. Cheiifera, apice incraflato , ungue late-


rali mobili.

C) FIGUR A.

625. Ovata, diametro transverfali parte aii-

quanta longitudinalis, una extremitate


anguftiore.
626. Oblonga, diametro transverfali parte ali-
quota longitudinalis.
627. Linearis aequalis ubique latirudinis.
,

62§. Semiovalis ex orbiculato oblonga,


,
di-
midiata.

d) A p 1 c e.

629. Obtufa, intra; fegmentum circuli ter-


minata.
630. Emarginata, terminata crena.
631. Retufa, terminata finu obtufo.
632. Truncata, terminata linea transverfa recra.
633. Acuta, terminata angulo acuto.
634. Mucronata, terminata mucrone exftante.
635. Uncinata, terminata unco reflexo.
636. Pentaphyila , membranis quinque di-
ftinctis.

637. Integra, non divifa vel finuata.


e) Instumento,
638« Ariflata, cauda crafliore, terminata
arifta f. feta C nlo tenuifllmo,

639. Filofa y
aequabili latitudine, filo cy.
lindrico.

640, Setofa, fenfim attenuata, elongata, te-

nuis.

641. Bifeta , t rifeta, pro numero fetarum.


642. Slylata, cylindro terminato feta una
pluribusve.

643. (Stylus) bifidus fetis duabus» ,

644. (Stylus) bifurcusi divifus finu ro-


tundato,
645. Bidentata, margine denticulis duobus.
646. Aculeata, mucrone elongato pungente,
non raro venenofo (Aculcus).
647. Simplex uno mucrone. ,

648. Compofxtus ,
pluribus mucronibus.

649. Vaginatut inclufus vagina bivalvi. ,

650. Exjerius nudus, nec reconditus. >

651. Reconditus , femper intra abdcmen-re»


tradlus, nec nifi raro promendus.
652. Rctratlilis , plerumque exfertus, at

recondi poteft.
653. RccltiS) linea recra extenfus.
654. Recurvatus deorfum flexus , , arcu
fuperiora fpe&anre.
655. Spiralis , in fpiram col!e£rus.
656. Flexilis ,
qui flecti poteft.

657. Rigens flexionis impatiens.


,

65 8. Serratus incifuris extremitatem


, r«*

fpicientibus.

659. LaevtSj absque ferraturis,


f) SuiiSTANTIA,
660, Voliacea, membranae inftar expanfa.

( Cornicula. )
46i*
** ~j&*3-1 '-
'- *>•
127

661. Cylindrica, teres , aequabili latitudine.

662. iriquetra, tribus larenbus longitudina-

libus caudae fubulatae.

663. Enfformis f. enfifera^ anceps a bafi ad


apicem fenfim attenusta.
664. Subulata, ad bafin iintaris, apice at-

tenuata.

g) SUPERFICIE,
665. Hirjuta, pilis varie obfira.
666. Glaberrima^ fuperficie maxime iubrica,

ll) DlRECTIONE.
667. Ri^ida, flexionis impatiens.
668. InRexa, furium arcuata verius apicein.
~
669 Reflexa , apice antrorfum fpedtante.

670. Morilis, niotus flexionisque patiens.

671. Refia, non flexa.


672. Roftrata, roftri inftar rigens ,
porrecla.

d. 673. Pectines funt corpufcula elongata dcnti-


bus numero difTerentibus altero latere in-

ftrucra, inter pectus et abdomen Scorpio-


nibus affixa.

B. PARTES INTERNAE Infe&I, funt eae quae fine


feclione anatomica obfervari nequeunt: id-

eoque hic non confiderandae.

Insectum varia nomina acquirit pro certa parte ipfi

cum aliis cogeneribus propria ac chara-


cleriftica.

674. Scutellatuf (Scarabaeus) qui habet fcu-


tellum.

675 Exfcutellatus (Scarabaeus) fcutello carens.


676, Cornutus capite fScarabaeus) cornu capitis
inftructus vel pluribus,

677. Cornutus thorace (Scarabaeus) cornu in


thorace , vei pluribus,

678.
128

678. Muticus ,
(Scarabaeus) fine ullo cornu ca«
pitis vel thoracis.

679. Punclata, (Coccinella) Coleoptris rubris


rlavisve, punctis maculisve nigris.

680. Guttata, (Coccinella) Coleoptris rubris


flavisve, albo maculatis.
681. Pufiulata ,
(Coccinella) Coleoptris nigris,

rubro maculatis.
682. Sakatoria (Chryfomela) femoribus craf-

iulimis.

6 g 3. Elongata ,
(Chryfomela) linearis oblonua.
684. honnrofiris ,
(Curculio) roftro capite lon-
giore.

685. Brevirofiris (Curculio) loftro capite bre-


viorc.

686. Aptcrus , (Carabus, Tenebrio, Meloe) alis

deftitutus, non raro elytris coadunatis.

687. Alatus ,
(Carabus, Tenebrio) alis iiiembra»
naceis inftruchis.

688» Foliacea, (Cicada) thorace compreffo mem«


btanaceo.

689« Scutellaris , (Cimex) fcutello longitudine

abdominis.
690. ColtCptratus ,
(Cimex) Elytris fere totis

coiiaceis.

691. Mcmbranaceus (Cimex) corpore depreflb,


folinceo.

692. Pcciinicornis (Phalaena) antennis peclinatis.

693. Seticvr nis /Phalaena) antennis fetofis.

694. Spirilinguis ,
(Phalaena) lingua in fpiram
revoluta.
1

695. Eiinguif, (Phalaena) lingua adeo parva, ut


vix fit confpicua.
696. Sctitria, (Mufca) antennis finipiici feta

laterali.

697. Piumofa £Mufc3) antennispluma laterali.

698,
;

698. Filatae, (Mufcae) antennis nec fetariis, nec


plumofjs.

699. Brachyurus , (Cancer) cauda corpore


breviore,

700. Macrourus , Cancer) cauda corpore lon-


(
giore vel ejusdem longitudinis.

3. HABITUS.
A. GENERATIO ,
in qua obfervanda

I. SEXUS, diftinguitur

a. N umer 0.
a) Binatus, Mares et Feminae, nec piures in eo-
dem genere.

b) Tcmatus , Mares, Feminae et Neutra in Ve-


fpis, Apibus et Formicis,

b. Characteres.
a) Externi,

a) Magiritudo, Feminae plerumque in InfeSis


majores quam mares ; abdomen foetum ovis
in Feminis fere femper majus, qiiam in ma-
ribus.

b) Antennae , quae maribus plerumque ara-


in
pliores, pennatae, pecHn^rne, ferrarae;
quum in Feminis pennae ve! ferrarurae vix
fint confpicuae, vel totae antennae vel clavae
multo minores.
c) Cornua capitis et thoracif, quae in folis ni3ri-

bus funt obvia, ut in mammalium genere


cervino; in Feminis nulla.

d) AJae. Mares Lampyridis, Cocci, Phalaenarum


antiqune, gonoftigmae, defoiiariae , bruma-
tae et Lichenellae et Ichneumonum quorun-
dain alati ; Feminae apterae.

I /)N A-
13©

b) Naturales seu Essemtialsi.


t) Genitalia , pblofiga tubuloia , hamulis latersli.

bus in mafcutts plerisque; tubus vae nne- :

formis brevior in feminis\ illa connexa cum


vafis fpermaticis, hatc cum ovario.

b) Locitf.
1) Intra Anum, plerisque.

2) In Araneis ,
Capite; fe-
palpi m&fculit in

minis genitalia ad bafin abdominrs.


3) Cancris ad infertionem Caudae f, abdomt-
nis bafin.

4) LibeUulis mafculis in ima parte pefto-


ris, feniinis ad extremitatem abdominis
elongati.

c) Numerus.
l) Unum senitaU , alterutrius fexus in quovis
Infecto.

3) Duo genitalia , in Cancris et Araneis , fic-

uti in Amphibiis.

H. NUPTTAE.
a. Monogamae, uno mare fufficiente pro fingu-
la Femina.

b. Polygamae, fingulo infe£to unius fexus, pluri-


bus alterius.

a) Monarfenes , uno mare fufficiente pluiibus femi-


nis. ( in Phalaenis. ) ,

b) Monothelyes , una femina foecundata a pluribu*


maribu8. ( in Apibus )

Ct Cryptogamae, ftmina a mare foecundata, ge-


nerante feminas vivas impraegnatas in quintam us-
que generationem. (Aphidcj.)

III. FOETURA.
a. Vivipara, rara, Onifci, Mufca Hederae, et
Aphides pvima pacte aeftatis.

b. Pa.
«=rc3££}£5SB»
IJI

b. Pupipara, rara; Hippobofca equina.


C. Ovipara, communis, plerisque Infeftis.
d. Coenogona, iisdem animalibus prima aefratit

pite viviparis , autumno oviparis. (Aphidei.)

IV. METAMORPHOSES.
a. 70;. Ovum , continet ftamen novi Infecli»

t) f I GUR A.

'02. Globofum, teres, orbiculare, diametro un-


dique aequali.
'03. Hemifphaericum ,
globo , medio difle&o»
J04. Oblongum, diametro transverfali parte aii-

quota longitudinalis.
705. Cylindricum, teres, lineare.
'06. Cydariforme ,
globo utrimque truncato.
07. Tympaniforme, cylindricum margine utrim-
que elevato.

7>8. Petiolatum^ clavatum, affixum per pe.


tiolum.

79 . Urceolato - coronatum, forma urceoli una ex-


tremitate coronata.

^SpERFICIE.
7 o. Glaberrimum^ fuperrTcie m9xime lubrica.
71. Sulcatum-, lineis profundis excavatis.
7 2. Reticulatum , venis inftar retis difpofitis.

7 3. PunBatum, adfperfum pun£h's excavatis,


714. Lacunofo • reticulatum t difco depreflb iu.
ter venas reticulatas.

7 1 5. Porcatum , Jineis longitudinalibus elevatis.

(DlSPOSITIONE.
716. Sparfa, fine ordine difpoiita.
717. ln quincuncem , per feries aequidiftantes al*

ternatim.
718. Annulata, cingentia ramum inftar annuli»

719. Spiralia t cingentia ramum in formam fpirae.

I 2 d)Cfr
)

132
V
d) C L R E.

720. Albida, non plane alba,

721. Badia , colore caftaneae matijrae faturate

fufca.

722. Spadicea, obfcure purpurea feumtenfe fufca.

723. Ex margaritaceo candida, ehdore cum


commiflura quadam coerulti colons et
fplendentia.

724. Flava, coloris flavi.

725. Viridia.
726. Coerulea.
727. Rofea, dilute purpurea.
728. Vuicoloria, coloris pjusdem urdque.
729. Variegata, maculis afperfa divefiioloribus.
730. Colorem mutantia.
731. Colorem retinentia.

e) Loco, inftinftu naturali divinitus mmifTo, pa-


rentibus deponehtibus ova locis atis, ub; pro-
genies ftatim alimentum fibi projpm reperit.

a) In aquis et plantif aquaticis , {fyifci et Neu-


roptera feve omnia, Culices fiipulae non-
nuilae, Cancri , Monoculi t hiijci).

b) Intra terram y ad radices planarm, (quae-


dam Phalasnae , Gryllus 6'fotalpa etc.

Scarab. Melolontka).

c) In plantis.

1) In foliis, inter Epidermides 1 fubftantia


parenchyma.

2) ln feminibus ,
(Brucchi, CmlionesX

3) Intra litrnum (Cantharides , alaena Cof


fus etc.

4) In gallis , i. e. Excrefceniia f?ofa orta a


'
pundione folii, corticis etcSynipes.)

d) Jn
1

133

d|) In animalibus*

1) Vivis eorumque
a. P///J Tarandi, (Oeflrus).
b. Cute Boum , (Ocflrus).
c. Naribus et offe frontis Eqnomm et ovium
(6te/2n*j).

d. Tn intejlino reBo Equorum.


e. In Larvis, Pupisque Infe&orum (Sphe-
ces et lchneumones),

2) Mortuis et Cadaveribus. (Silphae, Vor-


micae etc
)

3) Recremcntis et partibus animalium.


a. Excrementis (Mufcae et Scarabaei).
,

b. Lana, (Tineae).
c. Corio, (Dermejles).

f) Defensione feu Vestitu, contra in-


inclementiam aeris, folis, pluviam etc.

a) Nuda, defenfione nulla, (Phalaenac non-


nuilae ).

b) Vernice induBa, glutine oblita indurato.


c) FolJiculo fericeo inclufa , (qnaedam Araneae).
d) Pilis a matre derafis obvoluta.
e) In cellis favi, (Apes, Vefpae).
f) A parentibus circumfcruntur in foUiculo.
5) Sub cadavere matris mortuae (Cocci
quidam).

g) N u M e r o.
a) Quaedam pauca ova ponunt.
b) Alia numerofffuna, una Apis usqvte ad 40000
uno anno ova ponit.

b. 73^. Larva, (Eruca) eft animalculum ex ovo


exclufumj fuccofura, molle, majus, fterile,

tardum, vorax alimento proprio.


a) "33. Apoda, pedibus deftituta.

I
3 ^73 *•
)

£) 734. Polypoda (in PhaJaenis a 16 ad 8 pedes


numerantur, Cokopterorum Larvcp ple-
rumque pedibus 6. Tenthredinum pluri-
bus quam 16. usque ad 22).

« 735- Pup a,(Nympka, Aurelia-.Chryfalis,) eft ani-


malculum e Larva mutatum , in formam ea
ficciorem, duriorem, coar£tatam , faepe ore

deftitutam.

a) Vestitu.
a) 736. N«d0, fine ullo folliculo pilofo f. fericeo.

b) 737. Folliculata, inclufa folliculo pilofo feu


fericeo , vel etiam e foliis , lana ,
qui-

fquiliis, ligno, terra conglutinato.


&) M t u.
a) 738- Mobitit, quae gaudet motu loco-motivo.
b) 739. hnmobilis quae moveri nequit, affixa.
,

i) Habitu et Figura.
a) 740. Completa, omnibus partibus agilis,

(Aranea, Acarus, Onifcm).


h) 741. Semicompleta , folis alarum rudimentis
(Gryllus, Cicada, Cimex, Libellula,
Ephemera.
e) 742. lncompleta, alis pedibusque immobilis,
(Vefpa, Apis, Formica, Tipula).
&) 743« Obtetla, corricata thorace abdomine-
que diftintto (Lepidoptew).
1) Nuda.
2) Folliculata.

t) 7.44, CoarBata intra globum, indifcretii

p*rtibus. (Mufca, Oefrus.)


d. 745' Imago, eft animalculum e 3
upa prodiens,
perfetium, declaratum, mtlatum, gene-
rans, agile, antennis inftruitum: (multa
•las aequirunt, pauca aptera).

B. VI-
*** ^«JttRyiw *
I 35

B. VICTUS.
I GENUS CIBORUM.
a. P H Y r I P HAG A,

qu*e ra dices Plantarum imprimis


a) Rhizopha^a,
cornedunt.- {Scaraba e i, Gryllut Gryllotalpa)

b) PhyUophagt, quae foliis Plantavum victitant.


(Pavilionum et Phalaenarum Larvae, item
Coccinellarum, Chryfomclarum etc.)

e) Hyhpha^a, qua* arbores penetrant, et Hgnum


rodunt. (Larvae Ceramlycum, quorundam
C ntharidum, Siricum, Phulamae Cojfi etc.)
d) Anthophagae, quae fiores devorant.
Nettarimyzones quae ne£tar floium fugend»
c) ,

extrahunt. (Apet, Vefpae , quaedam Mujcact


Papilionet. )
quae femina exedunt (Ptini,
/) Spermophagae ,

Curculionet , Brucchi ).

h. ZOOPHAGA.
a) Ptomatopha^a ,
quae cadavera et mortua animalia
appetunt. (Silphae, Mufcae carnariae.)
h) Zontophaga, quae vivis animalibus viclitant.

a) Sanguinem fugendo , Haematophaga. ( Pedicu-

/i, Pulicet, Culicet, Conopet , Tabani.)


b) Penetrando cutem, Enoterophaga, et intra eam
vivendo. (Oejlri.) Pulex.

c) Vares vel anum intrando. (Oejlri).

c) Copropha^a, quae jiercora animalium pro viftu


habent.

d) Ecdytophaga, quae animalium exuviit vi&itant,


vix. Pilis, Lana, Peunis, Pellibus, Corio.

e) Pupopkaga ,
quae pupas Infectorum devorant.

f) Idiophaga , quae propriae fpeciei non parcunt.

I 4 H. MO-
=5jg^=
i 36

II. MODUS et VARIETAS CIBORUM.


a. Pantophaga ,
quae omnia producra unius naturae
regni indifcriminatim devorant. ( Locufta migra-
toria, Tcrmes fatale, Formica onmivora.)
b- Ecleclopha^a ,
quae felecta et pauca tantum genera
plap.ratum vel ciborum comedunr.

c. Monophdta, quae unicum plantae genus, vel fingu-


^lam fpeciem amant.

. MORES.
I.SOCIETAS.
a. Sclitaria Infecra, quae fingula et fparfa reperiuntur.
b. Grc/aria, quae in focietate minore conjunfrim
vivunt.

C. Politica. :
quae in focietatibus regulatis et majoribus
vivunt, ac diriguntur veluti legibus et inftltutis ut
in civitate bene ordinata.
Gynaecocratica, quae in politiis vivunt, quibus prae-
eft unica Focmina.

II. Mor.es Peculiares.


2. Alia retia pandunt pro capiendis dipteris mufcis, et
neuropteris, QAraneae.)
b. Aiia fubfultim appetunt varia Infecla. (Araneae.)
C. A!ia conum in fabulo excavant, inque eo Jatitant ac

inf-£ta quae in conum incidunt capiunt, vel eva-


dere nitentia fabuli gvanulis conjectis in coni fun-
dum dejiciunt et iic devorant (Myrmeleon).
d. Alia mufcam capiunt vel phalaenam, araneamve,
dein occidunt, ac ei ovum concredunt, denique
fepeliunt, ut cibum larvae futurae excludendae
praeparent (Sihex.)
C. Alia plura ova deponunt intra Liarvam vivam Pha-
lacnae ,
quae exclufa , Larvulas plures in Larva vi-

ventes eamque devorantes exlnbet. (Sphex.)

f) Alia
f. Alia nent fibi fepulcrum intra folliculum fericeurn
fummo artificio. {Phalaenae.)

g. Alia deponunt ova intra globum fimi, quem pedibus


pofticis circumvolvunt. {Scarabaei.)

h. Alia intra teftam vacuam , vitam agunt ut Dioge-


ncs in dolio, quam quotannis mutant. (Cancri^
U Alia intra teftam vivam fe recipiunt, ac eam contra
Sepias et alios hofies nionent, ne incauta devora*
retur: (Cancer.) et quingenta alia mira obferva-
ta adhuc obfervanda in Infectorum moribus,
et

quae non hic enumeranda.

4- STATIO.
A. HABITATIO, non locus ubi cafu Infectum reperi-
tur, fed potius planta vel animal, locusve, in
quo et
ex quo vivit, ubique conftanter.

I. PERPETUA feu FIXA habitatio infeclo propria


per omnes ejus Status et Metamorphofes.

a. A q u a.
a~) Salum.

a. Oceanus, mare altiffimum, procul ab omni terra.


b. Mare breve, littoribus inclufum , Balthicum
Mediterraneum album, Pontus, Cafpium'
,

Perficum, Arabicum, Ochotenfe, Rubrum


Americae.
c. Littora arenofa, glareofa, faxofa.
d. Scopuli, Mare et brevia inter fcopulos i. e. ru-
pes mari cin£las.

e. kapidei littorei, qui jacent in littore aeftu ma-


ris tegendi, et recedente mari nudi.
f. Sj/rtes, loca arenofa, mari cinfta et tefta,
plus
minusve.

I 5 b) A.
»

»38
m— afi Sga»—

^) AquAE Dulces.
a L*'eur, aqua duicis pura, fundo ftabili.

b. Vlumina aqua dulcis defluens magno volumine.


o. Rivuli, aqua dul.-is defluens, parvae molis, fun-
do faxofo, vel fabulofo, praecipiti.

d Paludef et Stagna, aqua dulcis ftagnans, fundo


lutofo, plantis inundatis et aquaticis fcatens.

b. TERR A.

a) Alpef, feries maximorum montium verticibus ni-


ve techs.
Rupeft loca faxofa montofa.
Campi , loca aprica , ficca , afpera , ventofa.

Prata, campi deprelfi et convalles herbis kixu-


riantes.

b) Sylvae , umbrofa , arboribus continue te£ta»


Arbufla^ arborum nemoribus difcretis.

Vruticeta, loca confita fruticibus, fentibus.


c) Arva, loca cuita, campeftria.
Pagi, loca bumanis habitationibus, fparfis confita.

Urbef, loca humanis habitationibus continuistecta.

II. TEMPORARIA habitatio infe£to propria tantum


tempore quodam mutationis vel metamorphofis. (Sic
plerorumque Neuropterorum Larvae et Pupae, ut et
Tipularum quarundum et Culicum, in aquis degunt,
animalia perfecta volant fupra Terram.)

B. REGIO.
I. CLIMA.
a) Intra Tropicos.

b) Locis temperatis.

c) Intra Circulos Polare».

II. GEOGRAPHICE.
N _ .. P continens
a> Ind,ae <
Infulae.

k) Afnra.
c) Arrie-
P Septentrionalis.

c) America -^ Inlulae Americanae.

[^ Auflralis.

d) Nova Hollandia.

e) Infulae Maris pacifici.

5.TEMPUS.
A. GENERATIONIS.
I.NUPTIARUM et AMORIS.
a» Anni ettempeftatum, per Stadia fiorefcentiae, grof
Jificationis , maturitatis , me([u etc.

b. Vitae Stadio, femper ultimo, Infe&o perfeclo %


nunquam Larva vel Pupa generante.
C. Duratio, in copula funt per dies integroe, horas, mo>
menta paucula.
II. N i d i f i c a tion i s , per dicm , biduum ,
( uti
Sphex Figulus).
III. Exclusionis ovorum.
IV. Educationis.
a. Larvae, quamdiu in hoc ftadio permaneat.
b. Pupae , quamdiu in fladio fecundo duret.
c. Imago quamdiu perfectum Infectum vtvat.
,

B. VITALIUM ACTIONUM.
I, VlCTUS ET ClBl,
a. Katione jladii.
z) Larva edente , Pupa non , Imagine rurfus vorace.
b) Larva et Pupa et Imagine edente.
c) Larva edente, fed Pupa et Imagine non,
d) Larva et Pupa edente , Imagine non.
b. Ratione temporis.
a) Alimenta fumunt mane, diu , vefperi, noclu.

b) — — — fole fplendente, tempore vento-


fo, nebulofo, pluvio, ante, vel poft pluviam.
c) Alia alimenta fumente Larva , alia Imagine.

d)Lar-
•e=3££$Ssass.
140

d) Larvis exclufis Onifci et Cocci devorantibus vi-

vam matrem.
II.' SOMNI ET QUIETIS.
a. Quamciiu quieti indulgeant?
b. Quando Quando
quiefcant et lateant? curfitent vel
circumvolent? Diu? Noctu?

C. MTtiRATIONlS.
I. Locus.
a. a quo? (Gryllus migratorius ex Arabia, Blattae).
b. ad quern ? ( in Septentrionem et occidertem ).

II. Tempus, quo primum vifi. (viz. 1670, primum


Cimex lectularius in.Anglia vifus.
)
III. Cau s Ae migrationis.

D. DURATIONIS.
I. A N N U A.
II. LO NGA E V A.

6. QUALITAS.
A. ODOR, nervos olfa&orios afficit et in genere fyftema
nervofum.

B SAPOR, fibras mufculorum afficit, per falia.

C. TACTUS, fibras mufculorum afficit, iiiperficie.

D. COLOR eft reflexio radorum folss a fuperficie Infecti


vel partis , variatus pro ratione fuperficiei.

a. Principalis.
d) Alkns , radiis omnibus fimul reflexis.

b) Nt^er , radiis omnibus abforptis.

c) Purpureus , ^ minime refractus.

{ vioh.ccus medius inter purpureum


d) Coeruleus. ' et coeruleum.

y vindis inter coerul. et luteum.


c) Luteus.
• • Aurantius inter luteum et rubrum.
/) Rubcr, J maxiine refractus.
b. Re-
, , ,, , , ,

«=3££^=s' 141

b. Reliqui colores ex principalium intevfone\ fattira-


tio-e, exparfime, et commi(juvis Jiwplicibus vel

duplicibus.

Principai.is, Intensus f. Saturatus f Expansus f.


FLORIDUS, AUSTERUS. DILUTUS.

1) Albus, nivens, candidus, Jacreus.

2) Niger, furvus ater fuliginofus.

3) Purpureus hyacinthinus, hyfginus, rofeus.

4) Coeruleus, fipphirinus, cyaneus, coeleftis.

5) Luteus, flavus croceus, fulphureus.


6) Ruber, coccineus, fanguineus, miniatus.

Ex commij[uris inter principales.

(1.2) Cinereus, incanus plumbeus, lividus.

($. 4) Violaceus, chalybstus, ianthinus, amethyftint»s.

(4. 5) Viridis, fmaragdinus glaucus, prafinus.

(5. 6) Aurantius, flammeus, ful vus. giivus.

(2. 3 5) Fufcus
.
fpadiceus badius. ochiaceus.

E. MENSURA.
Plerumque anotis InfefKs defumenda , vel etiam a par-
tibus corporis humani, ut in Botanica viz. linea-

re , unguiculare ,
pollicare, palmare ipithamaeum,
dodrantale, pedale Infectum.

7. u s u s.

A. NATURALIS.
I. Oeconomia Naturae, ejusque Politia.
a. In comp fcendis fpeciebus plantarum^ et jufta inter

eas proportione.

b. In purgandis aquis, aiire, et terra ab omni infe£Ho-


ne , confumendo deftruendoque omnia putrida,
noxia, mortua.

c. In
€. In praeparandir minuendisque nimiis terrae vifcidae,
argillofae particulis, ut ita magis nptae fiant ad
recipienda femina, earumque incremento infer-

viendo.
d. In compefcendis ipfis Infetlorum fpecicbui, ne nu-
merofa noxia evadant.
e. In cibum cedendo , Mammalibus, Avibus, Pifcibus,
Amphibiis et ipfis Infe&is.

f. In exequendo judiciali minijierio divinae providetu


tiac y
in puniendis regnis, provinciis, civitatibus

etvillis, infligendo mortem inter pecora domefti-

ca, et devorando fata, pafcua, fructus hortorum


et arborum.

II. Provida Numinis cura, in multiplicandis


utiliflimis fpeciebus, Apibus imprimis, Bombyci-
bus et aliis.

B. ARTIFICIALIS.
I. CULINARIS.
a. Cancrit peane omnibus cedentibus in cibum gratum,
fapiduni ac falutarem.

b. Locuftis et Gryllif in cibum cedentibus inter inco-


las rcgionum aridarum, fabulolarum, calidarum,
vel recentibus, vel fale conditis Gryllis.

f. Larvit Curculionis Palmae, Cerambycis Cervicor-


nis, a Nigritis appetitis. Pupae Phalaenae Mori,
ablatis folliculis fericeis, a Chinenfibus comeftis et
b

Cervatis.

Larva PhalaenaeCofli Romanis olim in deliciis erat»

d. Monoculo PolyphemOy in America feptentrionali co-


mefo ab hominibus ut cibus bonus, ut et in China.

II, Med i cu s.

a. ln genere, plerisque diureticis, ftimulantibus, paucit


adftringentibus , raro refolventibus ,
paucis fpiritu
volatili analcptico,

b. ln
,

J 43

b. In fvecie.
a) Meio't vejicatorius pro veficatoriis , ftimulo et
diuretico.

b) Coccus Caili pro diuretico fldhibetur.

«.') Coccus llicis adftring.ens et roborans.

irf) For,micae praebent lpiritum volatilem ,


qui fclvil
ferrum et tin£turam pra/oet tonicamj roboran-
tem , adftringentem.
Formkae quoque aqua ferventi infufae in para-
lyfi in balneis adhibentur, ut analepricum.

Formicae, v,n.o albo Gallico infufae , equos ge-


nerofos, curfu excellentes reddere feruntur.
i) Lacca, Formicarum vel Vtfparum opus in India,
tin£turam pracbet topicam, antifepticam ro-
borantem, confolidantem.
/) Millepedes refolventem vim et diureticam habent.

£) Oculi et Chelae Cancrorum pro abforbentibua


ufurpantur.
ti) Gallae, Cynipis opus in Querco gallifera Afiae
funt ingens ftypticum et adftringens.
i) Munna, ex Fraxino Orno exfudans, punctato a
Cicada orni, purgans.

III. Oeconomicus.
a. Cultura Apum, pro colligendo ex examinibus et
al-
vearibus melle et cera,
b. Cultura Bombycum ,
pro colligendis ferici filis opus
feminarum et liberorum.
c. Textoria Serici,

d. Tintforia*

a) Colore rubro tingunt, Larvae Cocci Cscli


Polonici, et Quercus Ilicis, (forte et Ulmi
campeftris, etUvaeUrfi) Acarus tinclorius; fol-
liculi Aphidis Piftaciae, et Gummi Laccae.
k) Luteo folliculi Apbidis Piftaciae et Gallae
, , Cy-
nipis in Salice..

c) GW-
c) Gallae Cynipis nigro ex Quercu gallifera»

e. Pro Cultura Ficur Caricae , Cynips Pfnes a Graecis

cultoribus adhibetur fumma utiiitate, augendo


fructus, ut pro 25. ad minimum 2 80 libras col-

ligant.

f. Gummi Laccae , Refina ex Crotone , laccifero prae-


parata, per Formicae vel Vefpae fpeciem, pro
cera figillatoria paranda adhibetur.

IV. Meteorologicus.
a. Conops irritans, pungens ante pluviam.
b. Culices et Tipulae gregariae vefperi in aerem alte

evolantes et ludentes, bonam praefagiunt tem-


peftatem,

C. Apes magna celeritate alvearia repetentes inftantem

docent pluviam.
lnventis facile aliquid addcrc,'

8. ORDINUM CHARACTERES
ET GENERA.
A. GOLEOPTERA: Alae fuperiores 2 cruftaceae feu
Elytra in futuram re£ram conniventes, tegentes Alas
2 membranaceas. Ore maxillofo.

I. ELYTRIS INTEGRIS, tergum omne tegenti-


bus.

a. Antennis Clavatis, verfus apicem in-

craflatis.

1 . Scaraeaeus. Antennae clava fifllli. Tibiae


antice dentatae. Tarlns 5 articulis.

2. Lucanus. Antennae clava comprefla, latere

Jatiore pecVmato-fiffili. Maxillae porrectae,


exfertae , dentatae. Tibiae anticae dentatae,
Tarfus 5 articulis.

3. Dermestes. Antennae clavatae, capitulo


perfoliato, tribus extremis articulis crafilori-
bus.
bus. Thorax convexus, vix marginatus.
Caput fub thorace inflexum et conditum.
Tibiae anticae dentatae. Elytra immargi-
nata. Tarjus 5 articulis.

4. H 1 s t e r. Antennae capirulo folido , articulo


inrimo compreffo decurvato. Caput retra-
clile intra corpus. Os forcipatum. Tibiae
anticae dentatae. Elytra abbreviata. Tar-
jus 5 articulis.

5. Cistela. Antennae extrorfum crafliores, per-


foliatae. Thorax conicus , vix marginatus.
Caput intra thoracem retracriie, alias infle-
xum. Corpns globofo-cyliudricum. Pedes
comprefli, in tacris vel mortuis adpreffi, in-

tra foveolam abdominis recipicndi.


Tarli
5 articulorum recipiendi intra fulcum tibiae.

6. Byrrhu s. Aniennae clavatse , folidae , fub-


compreflae. Tibiae anticae dentatae, Tarfus
5 artisuiis,

7. Gyrinus. Antcnnae clavatae, rigidae, com-


preflae, capite breviores. Ocitli 4, lateraies
2 et inferi 2. Pedes natatorii. Tarfus 5
articulis.
1

8. S i lph a. Antennae clavatae. Caput promi-


nens. Thorax planiufculus , dibtato- mar-
ginatus. Tibiae antice dentatae. Tarfus
5 articulis (in quibusdam fpeciebus poftici
Tarfi 4. articulis ).

9. Curculio. Antennae fubclavatae, roftro


corneo infidentes. Rojlrum corneum promi-
nens. Tarfus 4 articulis.

10. Attelabus. Antennae apicem verfus craf-


fiores. Caput exf.itum, inciinaturo, poftice
K atte-
146

attenuatum. Truncus cylindricus, Tarfus


4 aiticulis.

11. Anthribus. Antennac clavatae. Caput


exfertum. Thorax latus , marginatus. Ely»
tra lata , brevia. Tarfus 4. articulis.

12. Coccinella. Antennae fubclavatae, trunj»

catae, palpis cordatis breviores. Caput ex


thorace vix prominens. Cerpus hemifphae-
ricum. Thorax et Elytra marginata. Abdo-
men planum. Tarfus 3. articulis.

Ii. Antennis Filiformibus, fecundum to-

tam longitudinem aequabili craflitie (174).

13. Ptinus. Antennae filiformes, articulis ulti-

mis majoribus, Thorax , fubrotundus,


immarginatus , caput recipiens. Tarfus,
5. articulis.

14. Bruchus. Antennae filiformes, fenfim craf-


fiores. Caput fubroftratum. Tarfus 5. ar-
ticulis.

15. Lampyris. Antennae filiformes. Thorax


planus, femiorbiculatus , caput fubtus re-
cipiens et occultans. Abdominis latera plt«
cato - papillofa. Elytra flexilia. Tarfus
5. articulis. Vemina aptera plerisque.

16. Cassida. Antennae fubfiliformes , extror-


fum craffiores. Thorax clypeatus, planus,
marginatus. Caput iubtus recipiens et oc-
cultans. Elytra marginata, Tarfus 4,
articulis.

17. Hispa. Antennac, fufiformes, bafi approxi-


matae inter oculos fitae. (hyperophthal-
mae.
mae, ) Thorax et Elytra faepe aculeata»
Tarfus 4 articulis.

1 8. Tenebrio. Antennae moniliformes , ulti-

mo articulo fubglobofo. Caput exfertum,


prominens. Thorax planus, convexiufcu-
lus, marginatus. Elytra rigida. Tarfus
5 articulis, vel 5 in primo pare et 4 articu-
lis in reliquis paribus, vel ubique 4 articulis»

19« Chrysomeia. Antennae moniliformes, ex«


trorfum crafliores, Thorax marginatus, nec
Eiytra, Tarfus 5 atticulis primi paris, 4
in reliquis vel 4 ubique articulis.
,

20. Meloe. Antennae moniliformes, artfculo ul-


timo ovato. Caput inflexum ,
gibbum.
Thorax inaequalis, fubrotundus, immargi-
iatus. Elytra mollia , flexilia. Tarfus
5 articulis primi paris, 4 in reliquis.

21. Moidella. Antennae filiformes, ferratae,


ariculis trigonis. Caput inflexum. J
l alpi
conpreflb-clavati, oblique truncati tlytra
ve-fus apicem deorlum curva. Epipajlvium
arte femora poftica. Tarfus 5 articulis pri-

mi paris, 4 in reliquis.

•C. Antbnnis Setaceis, verfus apicem fenfim


a^enuatis,

22. Cirambyx. Antennae attenuntae , fub • am-


phiophthalmae. TVwmjelateribus mucronato-
«allofus. Elytra linearia. Tarjus 4 articulis.

23. Leitura. Antennae feraceae. Capnt exfer-


tum. Tfiorax fubrotundus. Elytra atte-

nuata. Tarfus 4 atticulis.

24. C ntharis, Antennae fetace9e. .Caput ex-


fcrtum. Thorax marginatus, capite bre-
K 2 vior.
148

vior. Elytra flexilia. Ahdomen lateribus


plicato- papillofum. Tarfus 5 articulis ubi-

que, vel 5 articulis primi et lecundi paris,


4 ultimi.

25. Elater. Antennac fetaceac, et in crena


capitis recondendae. , Sttrnum termina-
tum mucrone, e foraraine abdominis
refiliente, Thorax verfus bafin elytro-

rum , lateribus angulo acuto. Tarfus 5 ar-

ticulis,

26, Cicindela. Antennae fetaceae. Maxillae


prominentes et dentatae, Oculi prominuli.
Thorax rotundato - mardnatus. ,
Femora
poftica bafi Trochantere ,inftru£ta. Tarfi 5
articulis.

27. Buprestis. Antennae jfetaceae, longitu-


dine tboracis. Caput diftidium intra thora-
cem retraclum. ElyUtt et. Corpus verfus
anum anguftata. Tarfi articulis. f

28» Carabus. Antennae fetafeae. Thorax obcor-


datus, apice truncatus, marginatus. Elytra
marginata. Femora Irochantere inftru&a.
Tarfi 5 articulis.

29. Dyticus. Antennae fetaceae (aut clavato-


perfoliatae). Pedes poftici, ciliati , natatorii.
Tarji 5 articulis.

II. ELYTRIS MUTILATIS, tergj vel brevioribus,


vel anguftioribus. /

30. Necydahs, Antennae f^taceae, Elytra mu-


tilata, alis breviora vel jnjuftiora, Cauda
fimplex. Tarfi 4 articulis,

31. Staphylinus. Antenne mo7)i'iformes.


Elytra dimidiata, Alae ectae, plicatae ac
fub
,

--£$£-9»
149

fub Elytra retra&ae. Cauda' fimplex , vefi-

culis duabus oblongis exfertis. Terqiim infra


nudum. Tarji 5 articulis.

32. Forficula. Antennae fetsceae. Elytra di-

midiata, Alae tectae. Cauda forcipata. Tarji


3 articulis.

B. HEMIPTERA. Alae hemelytratae fuperiores femico-


riaceae, margine interiore impofitae. Os Ko-
ftrumque inflexum verfus peclus.

33. Blatta. Caput inflexuin. Of maxillcfijm


palpif 4. Antennae fetaceae. Thorax planus,
orbiculatus, dilatato • marginatus. Hcmcly-
tra oblonga, coriacea, piana. Pedef curfo-
rii. Tarfi 4 articulis. Caitda corniculis duo-
bus foliaceis, Femina alis mutilatis.

34. Mantis. Caput inflexum nutans. Os maxil-


lofum ,
palpif inurucrum. Antcnnae feta
ceac. Stcmmata 3. /Uae 4 membranaceae,
convolutae; inferiores plicatae. Tliorax Hnea-
ris , elongatus , anguftafrus. Pedef antici
compreffi, fubtus ferrato - dentati, armati

ungue folitario , et digito fetaceo laterali, ar-

ticulato: pojlici remoti, iongiores, laeves,

ambulatorii. Tarji 5 articulis.

35. Gryllus. Caput inflexum. Of maxillofum,


palpif 4. Antennae fetaceae feu filiformes.

Stemmata 3. Alae 4 deflexae, convolutae;


inferiores plicatae. Pedef poMici faltatorii, re-

liqui ambulatorii. Tarjis 4 in Tettigoniis et


Locuftis, 3 in Achetis. Ungues ubique bini.

36. Fulgora. Caput fronte producta , inani.

Antennac hypophthalnHte, articulis 2, infe-

riore cylindrico , exteriore globcib, majore


K 3 fora-
I$0

foramine pertufo. Rojlruttt inflexum. AJdc


deflexae, corpore longiores, inferiores cru-

ciatae. Pedes greflbrii. Tarji 3 articulis.

37. Cicada. Rojlrum inflexum. Antennae feta*

ceae 2 vel 5 articulorum. Alae 4 membra-


naceae, deflexae. Stemmata in minoribus 2,
in majoribus 3. Pedes (plerisque) faltatorii.

Ta*fi 3 articulis.

38. Notonecta. Rojlrum inflexum, Anten-


nae thorace breviores, hypophthalmae, Alae
4 cruciato • complicatae, antice coriaceae.

Scutellum in quibusdam. Pedes poftici pi-

lofi , natatorii Tarji I vel 2 articulis.

39. Nepa. Rojlrum inflexum. Antennae brevif-

fim.ie, hypophthalmae. Scutellum in quibus-


dam. Alae 4 cruciato - complicatae, antice
coriaceae. Pedes antici chelyferi, reliqui 4
ambulatorii. Tarji 1 vel 2 articulis.

40. C m
i e x. Rojlrum inflexum. Antennae thordce
longiores, 3. 4. vel 5 articulis. Alae 4.
cruciato complicatae, fuperioribus antice
coriaceis. Dorftm planum , Tfwrace mar-
ginato. Pedes curforii. Tarfi 3 articulis.

41. Aphis. Rojlrum inflexum. Atitennae thorace


longiores, in feminis 6 vel 7 , in mafculis
1 o — 2 o srticulis. Alae 4 ereciae , aut
nullae. Abdomen poftice bicorne. Pedes
ambulatorii. Tarfus unico articulo.

43. Chermes. Rojlrum pe&orale, inter pedes


primi paris. Antennae thorace longiores.
Stemmata 3. Tliorax gibbus, Abdomen
terminatum acumine. Alae 4 deflexae, Pe»
des faltatorii. Tarfi 2 articulij.

41.
43. Coccus. Rojlrum pe&orale inter pedes pri-
mi paris. Antennae fetaceae, vel monilifor-
mes, vel perfoliatae. Abdomen apice feto-
fum. Alae 1 ere£tae mafculis, Feminae
upterae.

44. Thrips. Roftrum obfoletum, rima longitu-


dinali. Antennae filiformes, longitudine
thoracis. Corpus lineare. Abdomine furfuin
inflexo. Alae 4. Hemelytris duriufculis,
anguftatis, longitudinalibus, dorfo incum-
bentibus. Tarji veficulofi.
.

C. L E P I D O P T E R A. Alis4 membranaceis et imbricatis


fquamis. Os Lingua involuta fpirali. Corptif
pilofum.

45. P a P i L 1 O. Antennae extrorfum crafHores,

faepius clavato - capitatae. Oculi prominuli.


Alae (fedentis) ere&ae, furfumque con-
niventes, (volatu diurno). Pupa obte-
fta , nuda.

46. Sphinx. Antennae fufiformes, fubprifmati-


cae. Alae deflexae ,
pofticae piemmque mi«
nores anticis, (volatu gravi matutino feu
vefpertino). Corpns tumidum. Caput par-
vum. Oculi prominuli. Pupa obtecta , fol-

liculata.

47. Phalaena. Antennae fetaceae. Caput par-

vum. Oculi parvi. Abdomen verfus anum at-

tenuatum et minus tumidum (quam in


Sphingibus). Alae (fedentis) faepius de«
flexae (volatu no&urno),

D. NEUROPTERA. Alae 4 nudae , venis reticulatae.


Cauda plerumque aliquo fexus adminiculo in-
ftru£ta , inevmis.
K 4 4^
152

48. LibeLLula. 0/ maxillofum-; maxillis plu-


ribus.Antennae ietacefle, thcrace breviores.
Oculi magni , heinifphaerici, prominuli.
Stemmata 3 verticnlia, vel frontalia. Alae
p!anae, extenfae, non tegentes fe invicem.
Ahdomen elongotum, tenue-,- lineare, fub-
cylindricum. Cauda (Mztk) hamofo - forci-

pata. T.vji 3 articulis.

49. Raphidia, Os maxillis feu dentibus duobus.

Palpi 4. Caput deprefium obcordatum. An-


tennae fetaceae , longitucfine Thoracis elon-

gati, cylindrici. Truncus iongitudine reli-

qui corporis, cylindricus. Stcmmita 3 ver-


ticalia, Alae deflexae Cauda (feminae) fe-
tarecurva, laxa. Tarji 4 articalis.

50. Fhrygane a, Os edentulum. Pjilpi 4. An-


tennae fetaceae, thorace fongiores. Stemma-
ta 3. Alae incumbentes vel deflexae, infe-

rioribus plicatis. Cauda vel ariftata fetis 2


truncatis, vel mutica. Tarjtis 3 vel 5 ar-

ticulis.

5 !• E p h f, me r a. Os edentulum , absque palpis.


Antepnae fetaceae , longitudine thoracis.
- Stemmdia maxime hyperophthalma.
2 vel 3
Corpus elongatum, tenue, verfus caudam
attenuatum. Alae ere&aa, pofticis minimis.
Cauda 2 vel 3 fetis. Tarjus 5 articulis.

52. Hemerobius.O/ prominulum dentibus 2 fal-


catis. Palpi 4. Antennae fetaceac, porre£rae,
thorace convexo longiores. Stemmata nulla.
Alae deflexae, (nec plicatae). Tarji 5 arrticulis.

5 3. Panorpa. Os Rojirum elongstum, cor-


neum, cylindricum. habia 2. Palpi 4. 6arti-
culati et 4articulati. Antennae fetaceae, tho-

race
race longiores. Stemmata 3. Cauda (maris)
chelata. Tarji 5 articuiis.

54> Myrmeleon. Os maxillofum, prominens.


Dcntilms 2. PaJpi 4 elongati. Antennac ela-
vatae, compreflae , longitudine thcracis.
Stemmata nulla. Alae cleflexae. Cauda (ma-
ris) e filamentis 2 rectiuiculis. Tarji 5 ar-
ticulis.

E. HYMENOPTERA. Alae 4 membrsnaceae , nu-


dae }
nenis pro alarum magnitudine fortiori-
bus interftinctae. Os maxillis 2 validis. StctH-
mata 3. Cauda aculeo armata (in Feminis).

55. Apis, Os maxillis dentatis, atque pvob [cu


de inflexa, vaginis duabus bivalvibus /_/«-

.
'
guam includentibus. Caput tiinngulare,
fronte plana, flexum. Autcmiae faepe pe-
datae, primo articulo reliquis longiore.
Alae planae. Aculeus punctorius recondi-
tus, ferratus Feminis et Neutris.
retractiiis,

Tarji 5 articuiis, primo longiludine Tibiae,


compreflb, ciliato, transvcrfim fulcato.

56. Formica. Os maxillis validis. Antemuie pe-


datae, primo articulo reliquis longiore. Ca-
put fubtriangulare. Siemmata 3. vertica-
lia. Thorax capite anguftior. Scjuamu-
la thoraci ac abdomini interjecta. Alae Nfa-
fculis et Feminis: Neutris nullae. Acuhus
reconditus, Feminis et Neutris, Tarjus 5
articulis.

57. Vespa. Os maxillis dentatis validis. Lingua


membranacea, inflexa. Palpi 2. artieuiis 4.
Antennae pcdatae, articulo primo ad genicu*
lum usque, reliquis 10. vel n. medio craf-

K 5 fioiibus,
*54

fioribus, extremitatibus anguftioribus. Stetn-

trtata$. Oculi lunati. Corpus glabrum. Alae


fuperiores plicatae, inferiores minores m
cmni fexu. Aculeut punctorius reconditus
Feminis et Neutris ; Mafculis nullus. Tar-
fus 5 Articulis.

Haec 3 genera in Societatc vivunt poUtica%


gynaecocratica.

58. Chrysis. Os maxillis, palpisque, absqut


probofcide. Antennae flliformes , Articulo
primo reliquis 1 1 Iongiore. Stemmata 3.
Thorax poftice fubtruncatus latere dente
fubfpinofo. Abdomen aequale, ovatum,
fubtus fornicatum, utrimque fquama laterali.

Anus dentatus, aculeo exferto. Alae pla-


nae. Corpus auratum. Tarfus 5 articulis.

59. Sirex. Os maxillis; Palpis 2 truncatis. An-


tcnnae filiformes, articulis ultra 24. Stem-
mata 3. Thorax in plerisque pilofus.

Ahdomen oblongum feflile, mucrone cor-


neo , excavato , recondente Aculeum exfer-
tum rigentem , ferratum , vagina bivalvi in-
clufum. Alae lanceolatae planae» Tarfus
5 articulis.

60. Tenthredo. Os maxillis 2. absque probo-


fcide; Labio fuperiore conftanter cum pedi-
bus concolore. Stemmata 3 . Palpi 4, exterio-
res 4 articulis, interiores duobus. Antennae
variae. Thorax pone ScuteOum granis duo-
bus elevatis diftantibus.
, Abdomen oblon-
gum feflile. Aculeo laminis duabus ferratis

vix prominentibus. Alac planae, tumidae.


Tarji 5 articulis.

6l.
6 I. C Y K i P s. Os maxillis, absque probofcide. Pal-
pi 2. biarticulati. Antennae vel fetaceae, vel

clavatae pedataeque. Stemmata $. Abdomen


ovale, lateribus eompreflum, apice acumi-
natum. Aculeus fpiralis, faepius reconditus.

Alae inferiores breviores. Tarfus 5 arti-

culis.

€2« Sphex. Os maxillis, absque lingua. Antefh


nae tiliformes arcuatae, 10 articulis, raro
trunco longiores. Stemmata 3. Abdomen
petiolatum. Aculeus pun&orius, reconditus.
Alae plano - incumbentes (nec plicatae) in
omni fexu. Tarfus 5 articulis.

63. I c H n e u mo n. Os maxillis 2. absque lingua.


Palpii. Antennae vibratiles, fetaceae, trun-

co longiores, articulis 30. Stemmata 3.


Truncus latus, arcuatus. Abdomen petiola-
tum cylindricum , faepe falcatum. Aculeus
exfertus feminis, Vagina bivalvi cylindrica.

Alae fuperiores longiores. Pedes elongati.


Tarji 5 articulis.

64. Mutilla. Os maxillofum. Antennae fetaceae


vel pedatae. Stemmata 3. Thorax retufus.
Corpus pubefcens, Aculeus punctorius re-
conditus. Alae plerisque nullae. Tarfi 5
articulis.

F. DIPTERAE. Alae duae membranaceae. Halteres


clavati , folitarii pone fingulam alam faepe fub
fquamula propria.

65. Tipula. 0/, capitis inflexi, elongati, Ma-


xilla fuperiore fornicata, Palpi 2. irrcurvi,

articulati, capite longiores. Probofcis recuf-


vata breviflima. Antcnnae filifbrmes, pe£H-
natae.
i 5 6

natae , vel perfoliatae , vel Vertieillntae.

Stemmata 3. Thorax gibbus. Abdomen


lineare, elongatum. Pedes tenues, elon-
gati. Tarji 5 articulis.

66. Culex. Os rojlro cylindrico fuctorio, ct 5


aculcis fetaceis, omnibus intra vaginam com-
munem , appendic-es duae in mafculis lon-
gae , in feminis breves, ad latus vaginae.

Antemiae mticillatae £jparis), pe&inatae (fe-

minaej). Stemmata nulla. Thorax gibbus.


Alae fquamis raris tecrae. Abdomen elonga-
tum, tenue, cylindricum. Pcdes tenues,
eiongati. Tarji 5 articulis.

67. E MP 1 s. Os roflro corneo, inflexo, arcuato,


bivalvi, thorace longiore , valvulis horizon-
talibus. Antennae moniliformes, apice fe-

taceae.Stemmata 3. Corpus piiofum. Trun-


cus gibbus. Abdomen cylindricum. Pcdet
elongati. Alae ovales. Ta*Jt 5 articuiis. '

68. Asilxjs. Os roflro corneo, recto, porrecro,


bivalvi, fafciculo pilorum cincto (barbato).
Antennae conicae , acuminatae. Stemmata
3. Thorax gibbus. Abdomen tenue, apice
anguftatum. Corpus pilofum. Pedes elon-
gati, ciliati fetis. Tarfus 5 articulis cor-

datis.

69. Conops. Os rojlro porre£tOj geniculato, divi-


fo, aculeum inciudente. Antennae variae.
Stemmata 3. Tarji 5 articulis.

70. B o Mb YL I u s. Os rojlro porre£ro , fetaceo,

longiffimo , bivalvi (nec geniculato) , valvu-

lis horizontalibus, intra quas aculei fetacei.


Antenuae articulatae , fetaceae ,
porrectae.

Stemmata 3. Corpus hirfutum. Akdo-


men
men fubrotundum, thorace latius. Alae
faepe punclato- maculatae, vel ex parte
dpacae. Pedes elongati , tenues. Tarfus
5. articulis.

71. Hippobosca. Os rojlro cylindrico , obtu-


fo, bivalvi, nutante. Antcnnae brevifli-
mne, Stemmata nulla. Caput et
fetaceae.

Truncus comprefTa. Abdcmen rotunda-


tum coriaceum.
, Alae Abdomine longio-
res. Tarjus 5 articulis. Vngues plures
quam duo.

72. Musca. Os probofcide carnofa, plicatili, re-


condenda inter duo labia lateralia longitu- ,

dinalia, absque palpis, Antennae variae.

Oculi grandes , hemifphaerici. Stemmata 3,


Tarji 5 articulis,

73. Tabanus. Os probofcide carnofa porrecla, ,

apice labiis duobus terminata includente ,

roflrum vagina valvis duabus lateralibus , ri-

gidis fubulatis, continente 4 aculeos feta-


ceos punctorios, Palpi probofcidi laterales.
Antennae fiiatae, lunulatae, fubuiatae. Ocu-
li plerisque colorati ,
pun&ati vel fafciati.

Stemmata 3. Alis faepe maculatis. Tarfus


5 articulis.

74. O e s t r u s. Os nullum, punctis tribus , absque


roftro aut probofcide exierta. Antennae fe-

taceae, inuftentes articulo globofo. Stemma-


ta 3. Corpus pilofum, Tarjus 5 articulis,

APTERA. Alae nullae in omni Sexu,

75. Lepisma. Pedes fex curforii, comprefli, imbri-

cati lquamis. Os Palpis 2 fetaceis, 2 capitatis.


Stemmata 2, Cauda fetcfa: fetis exteniis.

Goy
*58

Corpuf oblongum , fquamis nitidis imbric*-


tum. Abdomen quolibet fegmento , fetis

duabus minoribus.

76. Podura, Pedes 6 curforii. Antennae elonga-


tae fetaceae. Oculi 2 ex fexenis vel ocronis
compofiti. Cauda bifurca, faltatrix, inflexa
in fulco fub abdomine, Corpus oblongum,
fqwamis imbiicatum.

77. Termes. Pedes 6 curforii. Antennae fetn-

ceae. Oculi 2. compofiti. Os tnaxillis 2.

palpis 2.

78. Pediculus, Pedes 6 ambulatorii. Oculi 2.


compofiti. Os aculeo exferendo. Antennae
filiformes , longitudine thoracis. Abdomen
depreiTum , fublobatum,

79. Pulex. Pedes 6 faltatorit. Oculi 2 compofiti.


Antennae filiformes, breves. Os probofcide
fetacea , aculeum recondente. Abdo-
inflexa ,

'
tnen comprefTum, reliquis partibus multo
majus,

80. Acarus. Pedes 8. Oculi 2 laterales. Os ro~


ftro includente aculeum vel fiphonem. Ca-
put prominens anguftatum verfus os. An-
tennae Tentacula 2 articulata, pediformia,
faepe furcata. Abdomen faepe dilatatum,

gl, Phalangium. Peds fl. in plerisque lon-


giffimi, qualibet pedum parte, bafi articulo
minore inftru&a. Tarfus articulis numero
infinitis. Oculi 2 verticales contigui , 2 la-

terales remoti. Antennae pediformes in


fronte. Oi palpis 2 chelyferis , inflexis. Ca-
put intra Thoracem receptum. Abdomen
rotundatum.

**
)

TZlg&±=X*
159

82. Aranea. Pedes 8. qualibet pedum parte,


bafi atticulo minore. Tarji apice unguicu»
lati. Oculi % fimplices, varie difpofiti. An~
tennae palpiformes 2 , breves , articulatae,

(mafculis) genitalibus capitatae. Os ungui-


bus, flexilibus, falcatis, tubulofis. Caput
intra Thoracem receptum Abdomen ova-
tum, apice 5 vel 6 papillis textoriis.

$3, Scorpio. Pedes 8. cheliferi, articulati. Att-


tcnnae pediformes, cheliferae, frontales. Ocu-
ii X. 2 verticales , 3 utrimque laterales. Os
palpis 2 cheliformibus. Caput intra Thora-
cem. Abdomen oblongum, 7 ft-gmentis.
Cauda elongata, 6 articulis, 510 longifli-
mo, 6to ampliflimo, terminato mucrone ar-

cuato , tribus foraminulis pertufo, Peclines


2 fubtus , inter Peclus et Abdomen , denti-
bus 6 — 32.

84. Cancer. Pedes 8- (raro 6 feu 10) Manus


t cheliferae. Oculi 2 compofiti,. remoti, pe-
dunculati, elongati, mobiles. Antennae
elongatae, fetaceae, articulis numerofilTimis.
Os palpis 2 dentatis, cheliferis, dentibut
praeterea 2 et aliis minoribus palpis. Capnt
intra Thoracem receptum. Cauda articulata
inermis, fub Abdomen inflexa. (Genitalia
Maris ad bafin 5 paris pedum , Feminae ad
3 paris.

85. Monoculus. Pedes numerofi , natatorii.


Oculi 2 compofiti, approximati, teftae in-
Jiati. Antennae fetaceae, faepe bi- vel tri>
furcae. Os dentatum, palpis 2 brevibus ar-
ticulatis. Corpus crufta vel tefta teftum.
Cauda (plensque) vel fimplex vel bifurca,
leti» pluribus conftarw.

8*.
I 60 wwrafi&fc^ 1 — '•

86. Oniscus. P^/ 14- 0^«# 2 compofiti,

minuti, laterales. Antennae pedatae , feta-

ceae ,
( raro 4. ) Corpus ovale , fcutis te-

£tum, Os palpis 2.

87. Scolotendra. Pedes nutneTon' , toti-

dem utrimque quot corporis fegmenta. Ocu-

li 2. compofiti. Antennae fetaceae. Os


palpis 2. articulatis. Corpus depreflum
elongatum.

88. Julus. Pedes numerofi , duplo utrimque plu-


res ,
quam corporis fugmenta. Oculi 2 com-
poiiti. Antcnnae moniHformes. Os palpis 2.
articulatis. Corpus cylindricum.

%> flh**&tgiS

TER-
TE R M I N I

BOTANICI
SECUNDUM METHODUM
CELEBERRIMI EQUITIS

CAROLI a LINNtL
EX

VARIIS EJUS OPERIBUS CONGESTI.

t
T

=^^%&^^

TERMINI
B O T A N I C I

"LINNAEANI.

DELINEATIO PLANTAE.
i. THEORIA.
A. VXENUS. Nomen feleclijjimum.

CharaHer, naturalis, eflentialis, artificialis.

Claiiis ordoque fyftematis praeftantijjimi.


Ordo naturalis demonftrandus.

B. SPE€IES. Nomen triviak.


Differentia fpecifica demonftranda : certijjima^ breviffima.
Synonyma ex Defcriptione f. Figura felecla ,• vernacuia.

C. CR1 I C A. Etymologia nominis generici, fpecijici.


Inventor cum tempore.
Eruditio Hiftorica, Critica, Antiqua.

2. DESCRIPTIO.
A. RADIX, orga-num nutriens plantam.

a. Duratione.
1. Annmiy intermoritura intra annum. /k

2. Biennir, altero anno florens et dein peritura.


3. Perennit, per plurimos annos regerminans. 2(.

h. F I G U R A.
4) 4. Fibrofiy tora conftans radiculis fibrofis,

5, Ramofa, In fibras Jaterales fubdivifa,


L z 6. Fft-
6. Fufiformif, oblonga, craffo, attenuata,

7. Praemorfa ^ apice deorfum truncata.

£) 8. Repenf , longe excurrens, hinc inde germinanS.


9. Articulata y
geniculis intercepta,

10. Dentata, moniliformis , ex articulis concatenata.

e) II. Olobofa , fubrotunda (158.) radiculis lateralibus.

12. Tubcrofa^ e partibus carnofis, bafi filo connexis.

13. Fajcicularif, e partibus carnofis, bafi feffili,

connexis.
14. Palmata, carnofa lobata.

d) I 5. Bulbofa , radix bulbo inftrucra,

16. Granulata, particulis carnofis adfperft.

C. DlRECTlONE.
17. Perpendicularis , re£ra defcendens.

18- Horizontalif , fub terra transverfim extenfa.

B. TRUNCUS, organum multiplicans plantam.

a. Specie, Caulis, Culmus, Scapus, Stipes.

19. Caulif , truncus elevans folia et fructificationem.


ao. Culmuf , . . . graminibus proprius.
21. Scaputy elevans fruStificationem, nec folia.

2 2. Stipef, truncus in folia tranfiens.

b, Duratione.
23. Herbaceuf , etiamnum annuus, (non lignofus.j
24. Sujfruticojuf , bafi permanens, ramis quotannis
marcefcens.
25. Fruticofuf , perernis, cum caudicibus pluribus.
26. Arboreuf, perennis caudice fimpHci.
27. Soliduf , interne far&us.
2 8- Inanif , interne medulla fpongiofus.

29. Ftjlulofuf , interne tubulofus.

C. MENSUR A.

a) (Proportio ad folia relicjuafque partef, )


b) Craflities ex Jimtli notijjime. *

d. D 1-
d. DlRICTIONI.
a) 30, Ereklus , fere ad perpendiculum fe atto!!ens.

3 i- StriSius, omnino perpendicularis absque flexura.

32. Rigidus , flexionis impatiens.

33. Laxus , libere in arcum flexibilis.

34 Obliquus , a perpendiculari horizontalive linea


difcedens.

35. Adfcendens, arcuatim furfum verfus.


36. Declinatus , arcuatim defcendens.
37. lncurvatus, introrfum nutans.
38 Nutans, apice extrorfum reflexus.
39. Diffujus, ramulis patentibus (133).
40. Procumbens , debilis terrae innitens.

41. Stoloniferus , turiones ad radicem edens.

£) 42. Sarmentvfus , filiformis geniculis radicantibus.

43. Repens , terrae incumbens radicuJasqueagens.


44. Radicans, altis fe afhgens radiculis lateralibus.

<?) 45. Geniculatus , internodiis interceptus.

46. Flexuojus , a gemma ad gemmam horfum vor-

fum a£tus.

47. Scandens , alta petens, aliis fuftinendus.

48. IfolubiliSs fpiraliter adfcendens per alia corpora.

Dextrorfum $) a dextra ad finiftram, contra


motum folis vulgo.
Sinijlrorfum (f a finiftra ad dextram fecundum
folem vulgo,

e. Figura.
a) 49. Teres , angulis deftitutus.

50. Semiteres , hinc planvrs, inde teretiufculus.


5 1. Comprejjus, duobus lateribus oppofitis planis.
52. Anceps -, angulis duobus oppofitis acutiufculis.

53- Angulatus, pluribus quam duobus angulis cavis


longitudinalitcr excavatus. 3 - I oangulatus.
Acutangulus , obtujangulus a figura anguloium.

L 3 b) 54.
iC6

b) 54- 3 — Sgonuf, angulis 3 — 6 prominen-


tibus longitudinalibus.

55. 3 — squeter, lateribus 3 — 5 exa&e planis.

f. V E S T I T U.
56. Nuduf, oppofitus 5 fequentibus (57 — 6l).
57. AphyUuf , foliis deftitutus.

5R. Foliatufy foliis. inftructus,

59. Va^inatuf, foliorum vaginis cinctus.


60. Squamofuf , fquamis adfperfus.
61. hnbricatufy tectus, ut nudus non appareat.

g SuPERFICIE.
4j 62. Suberofuf , cortice exteriore molliore, fed elafti*

co indutus.
63. Rimofuf , cortice exteriore fifluras fponte agens.

64 Tunicatitf t membrdnis veftitus,


b) 65. Laevif , fuperficie aequali.

66 Striatuf , lineis tenuiiTimis excavatis infcriptus.

67. Sulcatuf , lineis profundis exaratus.

f) 6 Glaber , fuperficie lubrica (2 15).


8.

69. Scaber, punctis eminentibus rigi iiufculis ex-


afperatus
(242).
70. Muricatuf , punctis fubulatis afperfus.

71. Tonwntofuf, villis intertextis, nec difcernendis


obductus (237).
72. Villofuf ,
te£tus pilis mollibus (236).
73- Hijpidufy fetis rigidis alperfus (243)»
74- Aculeatufy fquamis (380.) armatus (244)»
75. Spinofuf , fpinis (386.) armatus.
76. Urexfy ftimulis (399) adfperfus.

d) 77. Stipulatuf, ftipulis (292.) notatus,


78. Membranaceuf , complanatus more folii.

79- Bidbifcruf, bulbos gerens,

h. COMPOSITIONE.
fl) 80. Enodify continuus absqce articulis, .

81.
81» Simplicijfimui , ramis vix ullis.

82. Simplex, continua ferie verfus apiccm extenfus.

b) 83. Artieuhtui, Internodiis geniculatus.


84. Prolifer , ex apicis centro tantum emittens
ramos.
85» Dichotomui , bifariam femper divifus.

86. Brachiatui , iramis decuflatim oppofitis.

87. Subramofui , ramis pauciflimis lateralibu?.


88. Ramofta , ramis pluribns lateralibus.
89. Ramofjfimut, ramis multis absque ordine cv>
mulatus,
d) 9°. Virgatus, ramufculis debilibus insrequalibus.
91. Paniculatut , ramis varie lubdivifis.
92. Fajligiatut , ramis aequalis altitudinis-.

r) 93. Pateniy ad angulum acutum ramis infertis.


94, Divaricatui, ramis ad angulum obtufum difce-
dentibus.

RAMI, ptrtes Caulis.

a. S truct u r a Caulis.
— — — Frondis,
b. 95. Alterni, per gradus circa tYuncum exorti (i 14).
96. Dijlichi y
duo latera trunci reipicientts , licet

undique inferti (il^).


97. Sparfi, absque certo o>rdine conflituti (1 17).
98. Conferti, plurimi totum fere occultantes trun-
cum (1 18).
99. Oppofiti, per paria decuflatim collocati (126)..
100. VerticiUati , plures truncum ad genicula cir-
cumdantes,
C. 101. Eretli , fere ad perpendiculum fe extollentes,

102. Coarciati, verfus fummitatem fere incum-


bentes.

103. Divergentet , a trunco ad sngulum re&um


divergentes,
L 4 10/
1 -

i6g * — t^ga —*

104. Divaricati, ad angulum obtufum a trunco


difcedentes.

105. Deflexi, in arcum deorfum declinati.

106. Reflexi, perpendiculariter dependentes,


I07» Retroflexi, horfum vorfum divaricati»

108 Fulcrati, Fulcris (290) inftrucli.

d. Altitudine caulis; longis.


brevibus.-

patentibus.

C» FOLIA , organa motus et refpirationis plantae,

I) DETERMINATIONE, folia notam acquirunt


aliunde, quam B propria ftruchira.

3. Loco, quo adneGuntur plantae.

109. Seminale> quod antea cotyledon fuit, et pri'

mum eft in planta.

1 0. Radicale ,
radici infidens.

1 1 . Caulinum , cauli infertum.

112. Rameum, ramo infidens.

113. Axitiare , (Subalare) fub rami bafi in-

fertum.
H4. Florale , flori proximum.
NB. Numerus notetur, unicum, duo,
tria, pauca, plurima.
b. Situ.
a) 1 5 . Alterna ,
per gradus circa ramum exorta.

Il6 Dijlicha, duo latera rami refpicientia, licet

undique inferta.

117. Bifaria , ad Jatera rami oppofita tantum


enata.
II 8- Sparfa, absque certo ordine conftituta.
119. Conferta , plurirna totum fere occultantla
ramum vel caulem.
120. Imbricata^ qua dimidiam partem invicem
tegentia.
.1.' 121.
169

121. Fafciculata, plura ex eodem punfto prod-


euntia.

122. Bina, terna, quaterna, quina, fena etc.

de numero ad genicula ramorum.


123. Confluentia ad bafin
,
inter fe cohaerentifl.

124. Approximata, ad fe invicein proxime ac-

cedentia.

125. Remota, fpatio a fe invicem diftanria.

b) 126. Oppojita, per paria decuflatim collocata.

127. Decuffata, ita oppofite difpofitn, ut folia,

apice infpeclo ,
quatuor ordines referant.
128. SteUata, plura quam duo folia caulem am-
bientia : terna , quaterna ,
quina etc.

C. Dl RECTIO N E.

fi) 129. Erecium, fere ad perpendiculum con-


ftitutum.

130. Striclum, omnino perpendiculare absque


flexura.

131. Riqidum, flexionis impatiens.


132. Adprejfum, difco cauli approximatum.
133' Patens, ad angulum acucum cauli infidens,
134. Horizontale , ad angulum re£tum a caule
difcedens.

135. Afjurgens, arcuatim erectum; primum de-

clinatum, dein apice erectum.


136. Jnflexum, furfum arcuatum verfus apicem.
137. Reclinatum, deorfum flexum, ut arcus fit
bafi inferior, apice afcendente.

138« Recurvatum, deorfuin flexum, ut arcus


fuperiora fpectet.

139. Revolutum, in fpiram recurvatum.


140. Dependens terram recta fpectans.
,

#) 141. Obliquum, bafi coelum, apice horirontem


fpeQans.

L 5 142.
<JM.ujjj£*a~3a.
170
I

142. Advevfum, paginam fuperiorem mcridiei


feu foli ( non coelo) obvertens.
143. Verticale , obverfum, ut rcgio bafis angu«
ftior evadat regione apicis.
144. Refupindtujn , pngina fuperiore inferiore,
et inferiore contra fuperiore faSa.

c) 145. Submcvfum, intra aquae fuperficicm abj>


conditum.
146. Natanf, fuperficiei aquae incumbens.
147. Radicant^ radices agens.

d. In S E RT I O N E.

a) 148. Petiolatum, petiolo C29T.) ad bafin inferto.


149. Peltatum, petiolo difco folii inferto.

b) »50. Sefjile^ immediate cauli (absque petiolo)


infidens.

151. Adnatum y pagina fuperiore bafi rami ad-


ncxum.
152. Coadunata ,
plura inter fe connata.

153. Decurreni, bafi folii deorfum per caulem


extcnfa.

154. Amplcxicaule , bafi caulem ambiente.


J55. Perfoliatum, bafi transverfe. cingente (nec
antice .dehifcente) caulem.

156. Comiata, oppofitorum paribus, bafi utrim-

que coadunatis.
157. Vaginanf , bafi formante tubum eaulem
veftiente»

II) STRUCTURA.
a. Figura.
a) 158. Subvotundiun ,
figura orbiculatae C*59.)
proxima.
159. Orbiculaium , peripheria circinata, (dia-
meter longitudinalis aequalis transverfali).

160.
««sg^as-!».
«7*

160. Ovatum, cujus diameter longitudinalis fu-

perat transverfalem , bafi fegmento cir.

culi circumfcripta, npice angufliore.


161. Ovale, ex orbiculato oblongum, utraque
extremitate rotundata aequali.

£) 162. Oblongum, dismerro longitudinali aliquo-


ties fuperante transverfalem-
163. Parabolicum , verfus apicem fenfim angu>-
ftius rotundatum.
164. Cune iforme-i fenfim verfus bafin anguftatum.
165. Spatulatum, fubrotundum (l58\) Da (i an-
guftiore lineari (169).

e) 166. Rotujidatum % angulis orbum.


167. Lanceolatum , oblongum ab utraque ex-
tremitnte attenuatum.

168. Eliipticum, lanceolatum latitudine ovati


folii.

169. Lineare, aequali ubique Iatitudine.

170. Acerofum, lineare (169.) perfiftens (2 74).

b. Angu l 1 s.

171. Ijitegrum> indivifum , omnique finu de-


ftitutum,

171. Triangulare, Quadrangulare etc. a nume-


ro angulorum.

173. Deltoideum, rhombeum (174.3 ex quataor


angulis, e quibus lsterales minus a bafi
quam reliqui.
diftant,

174. Rhombeum, forma rhombi,


175. Trapeziforme , forma traperii,

c. S 1 nubu s.

a) 176. Cordatujn, fubovatum, bafi finu exfculpto,


absque angulis pofticis.

177. Renifonne, fubrotundum, bsfi finu ex-


fculpto , absque angulis pofHcis.

178,
17*

178. Lunatum fubrotundum , bafi


, finu divi»
fum angulis pofticis acutis.
,

179. Saiiltatum ,
triangulare, angulis pofticis
acutis finu divifis.

180. Hafiatum, fagittatum (179.) angulis po-


fticis finu diviiis ad latera prominentibus.
18 !• Runcinatum ,
pinnatifidum (r89) ita, ut
lobi antice convexi, poftice fint trans-

verfi, e. gr. Leontodon.


182. Panduriforme , oblongum, lateribus infer-

ne coarcratis.

b; 183. Fifptm , divifum finubus linearibus , margini-


bus re£tis.

184. Lobatum^ ad dimidium divifum in partes di-


ftantes. Bilobum^ Trilobum, Quadrilobum,

X§5- Bifidum^ Trifidum pro numero fifTura-


rum (183).
186. Partitum, ad ba fin fere divifum. Tripart it um.
187- Palmatum, divifum ultra dimidium in lo-
bos fubaequales.
188- Lyratum, tiansverfim diviTum in lacinias,
quarum inferiores minores remotiores.
189« Pinnatifidum, transverfim divifum in laci-
nias horizontales oblongas.

190. Sinuatum, a lateribus finubus dilatatis.

191. Laciniatum , varie et indeterminate in par-

tes feclum.

192. Squarrofum, divifum in lacinias elevatas,


nec plano parallelas,

(1. MARG I N E.

a) 193. Integerrimum , ipfo margine lineari, nec


minimum fecto.

194. Crenatum, margine incifuris , neutram ex-


tremitatem refpicientibus , fe£ro.

195« Serratum, margine omnibus incifuris [ re-

fpicientibus extremitatem.

196.
196. Ciliatum, margine fetis parallelis longitudi-

naliter digeftis.

197. Dmtatum, margine acuminibus patentibus


remotis 4

198. Spinojum, margine acuminibus fubulatis


rigidis pungentibus,

199. CartUagineum , margine fubofleo.

h) 200. Rcpandum, margine flexuofo, tamen plano.


201. Lacerum, margine varie divifum, fegmen'
tis difformibus.

202. Erofum, tinuatum (190.) finubusque mi-


nimis obtufis laciniisque inaequalibus.
zoi.Dae&aleum , una nexuofum, iacerum-
que (201,).

}. A pi c E.

a) 204. Obtufum, intra fegmentum circuli ter-

minatum.
205. Emarginatum, terminatum crena.
206. Retujum, terminatum finu obtufo,
207. Praemorjum, terminatum obtufe incifuris

inaequalibus.

208. Truncatum, terminatum linea transverfali,

b) 209. Acutum, terminatum angulo acuto.

2 1 o. Acuminatum terminatum, apice fubu-

(270).
lato

211. Cujpidaium, terminatum apice fetaceo.


212. Mucronatutn, terminatum mucrone exftante.
213. Cirrhofum, cirrho (293,; terminatum.

f. SuPERFICIE.
a) Pagina fuperior vulgo coelum,
— inferior terram fpectat.
214. Nudum, fetis et pilis deftitutum.
215. Glabrum, fuperficie lubrica.
216.
j "n
'-* ^aP%
n ft yp jfi fci j i
^
'
.

>74

2 [6. Nitidum, glabritie lucente.

217. Lucidum, quafi illuminatum.

2 1 8» Coloratum , alio colore quam viridi.

^) 219. ^sfcrpo/ww^vafisfimpliciflimisabafiadapicem.
220. Trinerve tribus nervis in buji folii con«
.

currentibus.
221. Triplinerve, nervofum tribus nervis fupra
bajin concurrentibus.
222. Trinervatum, nervofum tribus nervis pone
bajin folii concurrentibus.
223. Enerve, nervofo (190- 222.) oppofitum.
224. Lineatum, nervis depreflls.
<
225. Striatum, lineis parallelis leniter excavatuin.

226. Sulcatum, lineis profundis excavatuin.

c) 227. Venojum, vafis multifariam divifis.

228. Rugojum, rugis refertum.

229. Bullatum, ex rugofo (228.) vems con -


tra£tis , ab altera parte concavis.

230. Lacunofum, difco depreflb. inter venas


interje&as.

231. Avene , f. avenium venofo (2 2 7.) oppofitum.


d) 232. PunSiatum, adfperfum punclis excavatis.
233. Papillofum te&um punflis carnofis.,

234. Papulofum te&uin punctis veficularibus.


,

2 35. Vifcidum, oblinitum tenaci humore.


e) 236. Villofum, tectum pilis mollibus.

237. Tomentofum, villis intertextis nec difcer-

nendis obduftum.
238. Sericeum, teclum pilis adpreflis molliflimis,
239. Lanatum, indutum quafi tela araneae, (pi-
lis fponte curvatis).
240. Barbatum, pilis parallelis obfitum.
241. Pilofum, pilis diftinctis elongatis te£tum.
242. Scabrum, punctis eminentibus rigidiufculii
exafperatum.
243-

*>— -i-S&S^. <•

X7C

243. Hifpidum, fetis rigidis adfperfum.


'244. Aculeatum, iquumis (386 ) armstum,
245. Strigofum, aculeis lanceolatis (167.) ri-

gidis (32).
g. EiPAKSlONE.
246. Pianum, fuperficfe aequali.

247. Canaliculatum , fupra fulco profundo lon-


gitudinaliter excavatum.

448. Concavum, margine difco ar&iore, ut de>


primarur diicus.
249. Convexum, margine difco areliore, ut eje-
vetur difcus.

250. CucuUatum, lateribus ad bafin conniventi-


bus, apice vero dilataris.

251. Plicatum, difco plicis acutis alternatim flexo,

252. Undatum, difco plicis obtufis alternatim flexo.

253. Crifpum, margine luxuriante, ut difcus


evadat longior fua rachi»

h. SVBSTANTIA,
a) 254. Membranaceum , fubfl&ntia propria folii.
255. Scarioftm, fubftantia iicca arida taclu fonars.
256. Gibbum, utraque fuperficie convexa me~
diante copiofiore pulpa,
257» Teres, fere cylindrieum.
258. Deprcjfum, pulpofum ( 263.) dtfco magts
quam lateribus complanato,
259. Comprejfum pulpofum, lateribus mao-js
,

quam difco complanatis.


2 6c. Carinatum, parte prona difci prominente
longitudinaiiter.

h) 25l. Compaclum, fubftantia folida conftans,


262, Tubulofum, interne concavum vel inane.
263. Pulpofum, mnteriu tenaci far£tum.
»64. Carnofum, interne pulpa folidiufcula re*
fertum,

t) 265,
1-^6

c) 265. Triquetrum, 3 lateribus longitudinalibus


in folio fubulato (690).
266. Ancepr, duobus angulis prominentibus lon-
gitudinalibus, difco convexiore.

267. Lingulatum^ lineare (168O carnofum


(264.) iubtus convexum C249J.
268. Enfiforme, anceps (266.) a bafi ad apicem
fenfim attenuatum.
269. Subulatum, ad bafin lineare, verfus api-

cem attenuatum.
270. Acinaciforme compreflum (259.) carno-
,

fum (264».) altero margine convexo an-


gufto , altero re&iore crafllore.

. 271. Dolabriforme compreflum, (259.) fub-


,

rotundum (158.) extrorfum gibbum


(256.) ac * e acuta inferne teretiufcula.

i. Mensura.
Brevijfima.

Longijfima refpeclu ad caulem articulosvc.

k DURATIONE.
t

272. Deciduum ,
peracta unica aeftate cafurum.

273. Caducum, brevi decidens, nec per integrain


aeftatem permanens.
274. Perfiflens peracta aeftate non cafurum.
,

275. Perenne, per aliquot annos virens.


276. Sempervirens, per omnia tempora anni virens.

III) COMPOSITIONE.
a. Compositum, petiolo (291.) plura quam
unum proferente folia.

277. Articulatum, folio ex apice folii excrefcente.


278. Conjugatum, pinnatum (282.) tantum bi-
nis foliolii lateralibus.

279. Digitatum; petiolo limpliai apice adne-


&eme foliok,
2gO.
2 8o. Binatum, digitatum (279.) foliolis duo-
bus terminatum; Tcrnatum, Quina-
tum etc

281. Pedatum, petiolo bifido, latere tantum in-


teriore adneclente foliola plura.

282. Pinnatum, petiolo (implici lateribus ad-


neclente foliola plura.
2 83. Bijugum, {Jrijugum, Quadrijugwri) etc.
pinnatum, fed foliolis tantum quatuor.
Cum impari pinnatum , foliolo unico (im-
pavi) terminatum.
Abrupte pinnatum, nec cirrho , nec foliolo
terminatum.
Cirrhojum, cirrho (293.) terminatum.
Foliolis oppofitis (126;.
Altemis (1 14).
lnterruptis, foliolis alternis minoribus.
Decurfwis, foliolis petiolo decurrenti-
DUSC153).
b. Decomposita,
2^4. Bigeminum, petiolo dichotomo (84.) api-
ce adneclente foliola plura.

2S5- Bitematum, duplicato ternarum (280).


286. Biphinatum, duplicato pinnatum"(2 82>
C Su PR A DEC O MP O S IT A.
2 87- Tetgeminum, triplicato gerninatum»
288. Triternatum, tripiicato ternatum.
289. Tripinnalum, triplicato pinnatum.
D. 290. F ULCRA,
t
adminicula plantae pro commodiore
fu'tentatione.

291. Petiolus, fulcrum fuflinens folium.


292. Stipula, fquama bafi petiolorum enafcen-
tium adftans.
293. Cirrhus, vincolum frliforme fpirale, quo
. planta alii corpori alligatur.

M 294.
178

294. Pubeiy hirfuties omnis in planta.


295. Arma, mucrones arcer.tes animalia, ne lae-

dant plantam.
296. BracJea, folium florale (112.) facie a cae-
teris foliis recedens.

297. Pedu?iculus> fulcrum fuftinens fruclifica,

tionem.

f. PETIOLUS.
a. F 1 g u R A.
298. Linearis (169).
299. Alatus, lateribus diiiitatus.

300. Clavatus, verfus apicem incrafiatus.


301. Membranaceus , complanatus.
302. Teres (257).
303. Semiteres (50).
304. Triqueter (55).
305. Canaliculatus (247).

fe. MagnItvdine.
306. Breviflimuf , qua magnam partem non at-

tingens longitudinem folii.

307. Brevis nondum longitudinem folii ad-


tingens.

308- Mediocris longitudine folii.


309. Longus, fuperans longitudinem folii.

310. Longijjimus , aliquoties fuperans longitudi-

nem folii.

c. Insertione.
311. Infertus , perpendiculariter ramo infidens.

312. Adnatus (15 \).


313. DecurrcJis (1 5 3).
3 1Amplexicaulis (154).
4.

315. Appendiculatus , ramentis foliaceis ad bafin.

d. D I R E C T I O N E.
316. Eretfus (i2<f).
317.
317. Patens 3 3)-
318. Ajjurgens 035).
319. Recurvatus (138).
e. Superficie.
320. Glaber (2 15).
321. Aculeatus (244).
323. Nudus (214),
323. Articulatus (83).
324. Spincfcens % indurefcens et pungens,

II. STIPULAE.
a. 325. Geminae , duae et duae per paria.
326. Solitariae, (implices Iparfae,
327. NuUac }
fi abfunt.
1

b 328. Laterales , lateribus infertae.

329. Extrafoliaceae , infra foliutn collocatae.

330. lv.tr afoliaceae , fupia folium collocatae.

331. Oppojitifoliae , in latere folii oppolito col-


locatae.

c. 332. Caducae C273).


3 3 3 . D cciduae (272).
334. Perjijicntcs ,
poft defoliationem reflantes.

335. Spimfcentes (324).


d. 3 36 - &#&/ (150).
337. Adnatae (»51).
338« Decwrentes 5 3)»
339 faginantes 05 7).
e. 340. Subulatae (269).
341. Lanceolatae C167).
342. S-igittatae (179).
34?. Lunatae 07 8).
f. 344 Ercclae (129).
345. Fatentes 33).
346. R-.flcxae Oo6)«
M 2 £ 347
g. 347, Intcgerrimae («93).
34«. Scrratae (195).
349. Ciliatae (196).
350. Dentatae (197)«
351. *#* 083>
li. 352. Breviffimae ,
qua magnam partem non a,d-

tingentes iongitudinem petioli.

353. Mcdiocres , longitudine. petioli.


354. Longae, fuperantes longitudinem petioli.

III. CIRRHUS.
a. 35 5- Axilhris (113).
356. FoiiariS) folio fnfidens,

357. Petiolaris ,
petiolo (291.} infidens.

358. P eduncularis ,
pedunculo (297.) infidens.

b. 359. Simplex, indivifus.


360. Trifidus, in tres partes divifus.

361. Multifidus, multoties divifus.

C. 362. Convolutus , in annulos contortus.


363. Revolutus, fpira dimidio itinere retorta.

IV. PUBES.
a. 364. Pilii duftus excretorii plantae fetacei.

365. l.ana, pili curvi denfi.


366. Barba-, pili paralleli.
367. Tomentum-, viiii intertexti vix confpicui,

368- Strigae ,
piii rigidiufculi planiufculi.

b. 369. Sctae, pili rigidiufculi teretiufculi.

370. Simplices , continuo extenfae longitudt-


- naliter.

371. Humofae animalibus facile adhaerentes.


,

37Q. Rj.mojae, fubdivilae quafi in ramulos.


373. Plv.mojae , villolae compofitae.

374. Stcllatae, decuflatim difpofitae,

c. 375.
*!iK.:jg£32;-
I8i

c« 375 Hami, mucrones acuminati curvati.


376. Ghchides , mucrones apice retrorfum multi-
dentati.

d. 3 77- Glandula, papilla humorem excernens.


378' Utriculus, vafculum liquore. fecreto re>
pietum.
379. Voliaceae , foliis infertae.

380. Petiolares (356).


381. Pedunculares (358).
382. Stipulares, ftipulis (292.) infertae.

383. Calycinae , calyci (5 2 7.) infertae.

e, 384. Vifeojttas ,
qualitas humoris tenacis.

385. Glutinofitas ,
quaiitas humoris lubrici.

V. ARMA.
d. 386. Aculci, mucrones pungentes plantae cortici

tantum affixi.

387. Recfi, flexuris deftituti.


388. Incurvi, introrfum flexi.
389. Recurvi, extrorfum reflexi.
h. 390. Furca, aculeis divifis in plures.

391. Bifidae et Trifdae , a numero divifionis.

C» 392. Spina, mucro e ligno plantae protrufus.

393. Terminalis , ad apicem plantae pofita.


394. Axiliaris ( r 1 3 ).
395. Calycina^ calyci (527.) infidenJ.

396. foliaris (355).


397. Simpkx (37°)«
398. Divifa, apice partita.
d, 399. Stimuli, mucrones puncturas inflammato*
rias efiicientes , unde pruriginofae eva^

dunt partes.
400. Pungentes.
401. Urcntes.

M 3 VI. BRA>
* j5£$2^-aa.
1 g2

VI. I3RACTEAE, folia.

a. 402. Coloratae (218).


403. Caducac (2"' 3).
404. Deciduae (272).
405. Perfiflentes (274).
b. Numerus, unae , duae ,
plures.

c. 406. Cotna, bracteae caulem terminantes magni-


tudine infignes.

d. Foliis quae propria funt 109 —- 289. ea quo-


que ad Bracleas referri poflunt.

VII. PEDUNCULUS.
407. (a
Partialis^ —
e) aliquot flores pedun-
li communis proferens.

408- Communis , communis piuribus floribus.


409. PediceUus ,
proprius fioribus in pcdunculo
communi (408).
a. L c o.
410. Radicalis (110).
411. Caulinus (1 1 1).
412. Rameus (112).
413. Petiolaris (357).
414. Cirrh ifcrus (293).
415. Terminaiis (393)»
416. Axillaris (113).
417. Oppofitifolius (331).
418 Lateriflorus (328).,
419. Suprafoliat,eus in fuperficie , folii collocatus.

420. lntrafoliaceus (33°)-


421. Extrafoliaceus (329),
b. S 1 t u.
422. Alternus (115).
423. Sparfus (118).
424. Oppofitus (126).
425. V erticiUatus (100).
c. N u-
C. Nu M E R 0.
426. Solitariuf (326).
427. Geminatuf (284).
428. XJmbcllula feffilif, plures peduneuli ex eo-
dem centro ajnbitu aequali prodeuntes.

d. DlRECTIONE.
429. Adprejfus (132%
430. Ercclus (129).
431. Patens 33>
432. Cernuus , apice terram fpe&ans,

43 3 Kefiwinatus (144).
434. Declinatui (^6)„
435* Nutans (38).
436. Fiaccidufy debilis, ut a proprio floris pon-
dere dependeat.

437. Adfiendem (3 5).


438. Penduluf, laxus, ut cum folio deorfum
tendat.

439- Strictuf (31).


440. Flexuofuf a flore ad florcm flexus,
,

441. Rctrtjratliif , vi quafi ad dependentiam


redactus.

e, ME N S U R A.

442. Brcvif C307).


443. Breviffmiuf (306).
444. tongus. (309).
445. Longijfimuf (310).
f. F l ru m Numero, unifiorus ,'
biflorus,

ttifioruf, multifiorus»

g; Structura.
446. Tercf (49)«
447. Triqucter (55).
448. Tetragonus (54).
449. Fihformit, aequabili ubique craflitie.

M 4 45«.
184 «safiS^»

450. Attenuatus, verfus apicem craflltiem per-


dens fenfim.
451. Clavatus (3 00).
452. Incrajfatus apice fenfim majorem molem
,

acquirens.

453. Squamofus (60).


454. Nudus (214).
455. Fo//W«x C58).
456. Brafteatus, brafteis (2 9 6.) inftru£tus,

457. Geni ulatus (45).


45#. Articulatus (83).

E. INFLORESCENTIA, eft modus, quo flores pe-

dunculo plantae anne£tuntur: graduali mo-


dificatione fcandit:

459, Spadix, receptaculum Palmae enatum


intra fpatham in ramulos fru&ificantes
divifum (1037).
460. Cyma, receptaculum ex centro eodem uni-
verfali, paftialibus vero vagis, elongatum
in pedunculos faftigtatos (1033),
461» Umbella, receptaculum ex eodem centro,
elongatum in pedunculos filiformes pro-
' portionatos (922).
462. Agpregatus flos , receptaculo dilatato, flo.

fculis fubpedunculatis (642)»


463. Compofitus Flos receptaculo dilatato integro,

t
Flofculis feflilibus (920J.
464. Spica , flores fefliles alterni in pedunculo
communi (implici (490).
465. Amentum, ex receptaculo (911.) commu-
ni paleaceo gemmaceo (563).
466. Strobilus ex Amento factus, fquamis in-
,

duratis(987).
467. Corj/mbuS) ex fpica (490.) fa£tus, dum
fingult flores pedunculis propriis in-

ftruun-
)

«=!3^frT=a. i £}<•

ftruuntur, fitu elevato proportionaU


(1505).
468. Racemus ,
pedunculo Ramis Iateralibus in-

ftrutfo (51 j).

469« Panicula , flores fparfi, in pedunculis di-

verfe divifis
(523).
47C. Thyrjus, panicula (523.) coarctata in foi>

mam ovatam (508).


471. Fajciculus , colligens flores ere&os, paralle*
los, faftigiatos, approximatos C4 8^

472. Capitulum^ floribus pluribus in globurn


congeftis (483).

473. VerticiUus , floribus pluribus caulern annu-


latim ambientibus | 483^.
474. Laterijlora, floribus pluribus eidem lateri

caulis affixis.

FL RE S»

a. Terminales (393).
b. Laterales (428).
c. Sparji (117).
d. Sejfiles 5©).
e. Pedunculati , pedunculis inftru&i (297.) 477).
f. Unicus ,
planta nonnifi unum florem proferente.

g. Solitarius (326)»
h. Terni (122).
i. Copioji, plures, numero indeterminato, in apice
cujuslibet rami vel ad genicula ramorum.
,

k. EreEli (30).
1,Cernui C432).
m. Nutantef (38).
n. Refupinati (144).
o. Verticales (143).
p. Horizontales (134).

1) 475. VERTICILLUS, (473).


a. 476. Sejjilis, ab&que pedicillis manifeftis.

M 5 477.
477. V eduncnlatus ,
pedunculis flores elevantibus.

b. 478. Nudus (479. 480). oppofitus.

479 Invohtcratus , invclucro (570.) infiruc°Urs.

4S0. Bracicatus (45o>


C, 481. Confertus , pedunculis approximatis,
482. Dijlans pedunculis remotis.
,

II) 483. CAPITULUM(472).


a. 484. Subrotundum , globofum (485).
fcre

485. Gtobojum , ab omni parte rotundum.


486. Dimidiatum y ab altera parte rotundum, at>

altera planum.

b. 487. FoUofum, foliis intermixtis floribus.


488. Nucium, foliis et fetis deftitutum.
489. Vofciculus (47i>
III) 490. SPICA (464).
a. 491. Simplex, continua indivifa.

492. Compofitii) pluribus fpicillis pedunculo in-


fsdentibus,

493. Glomcrata, fpicillis varie congefta.

b. 494. Ovata (160).


495. VeMricofi, a lateribus gibba, (256).
496. Cylihctrica , teretiufcula.

497. Iffterruptdy fpicis minoribus akernis di-

ftantibus»

c. 498. hnbricata (119).


499. Articulata (83)-
500. Ramofi, varie divifa.

501. Linearis (169).


502. Ciliata (196).
503. Foliacea, Foliis interftinSa.

504. Comofa, terminata foliolis.

IV) 505. CORYMBUS (467).


506. Simplex, dum finguli .fiores pedunculis pro-
priis indruuntur.

5 ©7-
'187

507. Compofvtuf , dum finguli flores pedicellis

elevanrur, peduncuiis communibus infi-

dentibus.

V) 508. THYRSUS (470).


509. Nuditf, oppofitus (5 I o).
510. Foliatuf (58.) f° ms
, veititus.

VI) 511. KACEMUS, (46S).


a. 512. Simpkx^ indiVilus.

513. Compofjuf, divilus in plures.

b- 514. Unilateralif > flores omnes acf alterum la-

tus inferti.

515. Secuttdufy rlores omnes ad alterum lattfs

flexi.

516. Pedatuf (281).


517. Conjugatuf (278).
c. 518. Erccluf (129).
519. Laxuf (33).
520. Dependenf (140).
d. 521» Nuduf (488).
522. Foliatuf (38).
VII) 523. PANICULA, (469).
Trunci flruchara, (pag. 164 — 167.)

F. 524. FRUCTIFICATIO, vegetabilium pars tem-


poraria generationi clicata.

525. Simplex, paucis floribus conftans.


526. Cotnpoflta, pluribus flofculis confluentibus.

I) 527. CALYX, Cortex plantae in fructificatione

praefens.

a. 528. Perianthium, calyx fru£tificationi

contiguus.
529. FruBiflcationif ftamina germenque in-

cludens,

530. Florif ftamina absque germiue continens.


t
531. Fruclus, Germen absque ftaminibus eon-
tinens.

b. 532. Proprium, quemlibet rlorem refpiciens.

tf t Partibus.
533. Monophyllum , unico folio abfolutum.
534. Pulyphyllum pluribus foliis conftans.
,

iJrphyllum , Triphyllum , Tetraphyllum.


b. LAC I N I 1 s.

535- 2 5 yfofKMJ (185).


536. 2 —
5 partitum (186).
537. Integrum (171).
C FlGURA.
538- Tubulofum (262)*
539. Patent (133).
540. Reflexum, partibus retrorfum flexfs.

54 1. Inflatum^ inftar veficae cavum.


542. Globofum, ad globi figuram accedens,
543. Clavatum (300).
544. Ereclum (129).
d. Proportione.
545. "Abbreviat um , longitudinem tubi non ad«
tingens.
546. Longum (3 09).
547. Longitudine tubi t Coroltae*
e. Ap1c e.

548. Obtufum (204).


5 49- Acutum (2 10).
550. Spinofum (75).
551. Aculeatum (244^
552. Acuminatum (210)»
553. Unico denticulo truncatum,

f Aequalitate.
554. Aequale, Laciniis ejusdem magnitudinis et
altitudinis.

555» Inaequah, Laciniis qubusdam minoribus.


556.
556. Alternis brevioribus.
557. Lulrititum, Laciniis irregularibus in duo
labia hiantibus.

g. Margine.
558. Integerrimum (193).
5 59« Serratum (195)»
560. Ciliatum (196).
h, Superficie Foliorum (214 — 253.)
*". S 1 t u , ratione Germinis.

561. Superum t
cui Germen fub recepraculo.
562. Inferuni) cui germen fupra receptacuium.

A. DURATIONE,
563. Caducum, ad primam explicationem floris

decidens,

564. Deciduum^ una cum corolla decidens.


565. Perfijlens t non nili maturo fruclu cafurum.

C. Com m u n E ,
plures flores congregatos continens.

566. lmbricatum fquamis variis fuperimpolltis,


t

567. Squarrofum fquamis undique divaricatis, t

568. Turbinatum, obverfe conicum.


569. Calycv.latum , calyce quafi alio minore ca-

lyce ad bafin cinfto.

d. 570. Involucrum, calyx a flore remotus.


a. 571. Umverfale , umbellae univeriali fubjecrum.

572. Partiale umbellae partiali fubje&um.


,

573. Proprium, cuilibet flori iubjettum.


b. 574. Monophyllum.
575, Polyphyllum, et quidem pro numero fo.
liorum , diphyllum , triphyllum etc.

e. 576. Gluma, calyx' graminis t valvis ample-


xantibus.

A. 5 77- Unifi^ra t
unicum florem amp!e£rens.
578. Bi Multifiora ,
plures flores inciudens.

579*
190

^579» Univalvis , unica conflans fquama.


580. Bivalvis, duabus conftans fquamis.
581. Multivalvis, pluribus quam duabus fquamis.
c. 582. Colorata (2 1 8j).
583- ^4^*« (215).
584. Hifpida (243).

f. 585. ARiSTA/mucro fubulatus glumae infidens.

a. 586. Mutica, mucro apice fubulato deftitutus.


587. Terminalis, apici glumae affixa.
588. Dorfalis, lateri exteriori glumae impofita. '

^589« Rccla, perpendiculariter exiens.


590. Tortilis, flexa funis inftar.

591. Gcniculata (45).


592. Recurvata, (138).

g. 593- A m e n t u m (465).
594. Squamofum.
5^5.-Nudum.
h. 596. Spatha, Calyx longitudinaliter ruptus.
597. Univalvis , uno laterc dehifcens.
598. Dimidiata, latere rantum inferiore fru-

clificationem obvefiiens.

599. Eivalvis , duobus lateribus dehifcens,

i. 600. Calyptra, Calyx Musci, cucullatus an-


therae fup-.erimpofitus.
60 r. Rccla, undique aequalis.
602. Obliaud, ad aliquod latus inflexa,

k. 603. Volva, Calyx Fungi membransceuj,


604. Apvroximata, ad cspitulum accedens.
605. Remotifjima a capitulo fpatio recedcr.s.
,

II) 606. COROL LA, Liber plantae in fiore praefms.

a. 607. Petalum, pars coroilae in plures divifa.

a. PA rt e s.

608. Tubus, Corollae monopetaJae pars inferior.

609.
609. Unguis, Ccrollae poJypetalae pars infeiior
receptaculo affixa.
6 1 o. Limbus , Corollae monopetalae pars fuoe-.

xior ciilatata.

6 1 1 Lamina , Coroilae polypetalae pars fupe-


rior patula.

b. P E T A L A.
6 12. Monopetala.
613. Di — Polypetala.

c. Laciniae, praecipue'in Moaopetalis , raro in


Polypetalis. 2 — 5 lacinuita,

d. AEqUALITATE.
614. Aequahs , partibus corollae, %ura, magnjU
tudine et proportione aequaiibus.
615. Regularis^ aequalis figura , magnitudine er.

proportione partium.
616. Irrcgularis ^
Limbi partibus figwa , magni-
tudine et proportione partium diverfa.
617. Inaequalis ,
parribus non magnitudine fed
proportione refpondentibus.

^, FlGURA. ,

618. Globofa, glofeum referens (542).


619. Campanulata , ventricofa ( 4 9 5 , ) sbsque
tubo.
620. lnfundibuliformis Conica, tubo impofita.
,

621. Uypocrateriformis plana, tubo impolita. ,

622. Rotata^ plana, nulli tubo impofita.


623. Cyathiformis tubo fuperne parum dilatato.
,

624. Urceolata, fubgtobofa , gibba apice ap^rta. ,

625. RingenSy irregularis in duo Labia hians.


626. Galea Ringentis Labium fuperius. ,

Labium (limplicitc-r) pro labio iuferiore


floris ringentis non raro fumitur.

627.
192

627. Faux, hlatus inter Ucinias corollae , ubi


tubus terminatur. (in monopetalis.)
628. Claufi, Fauce, fquamulis conniventibus
uoDvexis in fornicem, obturata, f./or-
nicata.

629. CoarBata, anguftior tubo.


630. Coronata prominentiis f. tuberculis co
y

ar&ata,

6 3 1 . Nuda, aequalis vel amplior tubo f. pervia.


632. Riclus ,
eft hiatus inter duo labia.

633. Verjonata, ringens (625 ) fed inter labia

palato claufa.

634. Crueiata, petalis quatuor aequalibus patens.


635. Concava (2 43).
636, Patent (fii) ad angulum acutumLami-
nis unguibus infiftemibus.
637. fapilionacea, irregularis, petalo inferiore
cymbiformi (carina) fuperiore adfcendcn-
te (VexiUurti) , lateribus foiitariis (Alae).

638. Roficea t petalis concavis annulatim dif-

pofitis.

639. Undulata (253)»


640. Viicata (251).
641. Revoluta (*39).
642. Torta, tiexa in alterum latus.

/. Margi n e.
643. Crenata (194).
64 }. Serr.it a (»95)»
645. Ciliata (1 96).

g. Superficie.
646. Viliofa (236).
6 4. 7 Tomentofa (237).
.

648. Scricea (238)-


649, Filofli (241.) etc. etc. Crijlata, Imber.

bis , Rarbata, (240).


h. Pro-
/j, Proportione.
6>o. Lonsiffwni , calyce aliquoties longior.
~
651. Brevi/Jima, longicudinem calycis non ad-
tingens.

i. S 1 t it.

652. Supera (561).


653. Infera (562).
k DU R A T I N E. s

654. Caduca, perfiftens tantum ad explicationem


floris, et tum decidens.
655 Dccidtta y
cum floris cafu defluens.

65'i). Perjijhnt, permanens mque ad maturita-


tf m fr ctus.

657. Murcefcau, perfiftens, at contabefccns.

/. C O M P O S I TION E.

658. Compojita ,
pluribus conftans flofculis intra
commune perianthium, fupra receptacu-
lum commune.
659. Lipulata, corollulis flofculorum omnibus
planis verius exterius latus.

660. Tubuiofa, corollulis fieiculorum omnibus


tubulofis iubaequalibu^.

661. Radi.it a, corollulis difci tubulofis, ambitus


ve«-o ligulatis dirTormibus.

W. COLORE. .

Albo, purpureo, violaceo, cyar.co , viridi, luteo,

aurantio, cocciiieo, tiigro, fnjco , et eorum


^

fpeciebus: (candido, ochroleuco); Qiyftino,

hyaointhina) ; (ianthinp, amethyflind); (caeru-


Uo,fapphirino)\ {glaucoi yrajino) ; (fiavo, cro-
ce,); (fulvo, flammeo);. ruhro, miniato);
(jtro fnliynojo) ; fpadiceo , ochraceo); et
,
(
ex eorum commixtione ortae Commissu-
ra e. Ex plboet purpureo rofeo. Ex viridi et

purpureo olivacco erc,

N b. 662.
194

b. 662. Nectarium, pars mellifera floii propria.

a. 663« Proprium, a petalis et ceteris partibus


diftinda.

664. Caicaratum, in tubum incurvum apice


clauTum definens.
665. Sinqularc , ftructura a reliquis tloris parti-

bus aliena.

666. Coronam , formans coronam foliaceam in


corolla

b. 667. Petalinum, Petalis infertum.


66 8. Calycinum. Calyci infertum.
669. Stamineum vel Anthrris vvl Filamentis
, in-
fertum.
670. PijliHaceum Germini infertum.
>

671. Receptaculaceum , Keceptaculo infertum.

III) 672. STAMEN, Vifcus pro Pollinis praeparotione.

a. 673. Filamentum, pars elevans adnectemque


Antheram ^organum mafculum genitalej.

a. Numero, ab 1 — 1000, unde Clafles Sy«

ftematis.

b. F1 GUR A.

674. Capillare , tenuiffima craflitie capilli.

675. Planum, parallela, fuperficie aequabih (246).


676. Cuneiforme (164).
677. Spirale , linea fpirali adfcendens.
678. Subulatum (269).
679. Emarginatum (205).
6S0 Reflcxum (106).
68'. Laciniatum (191) Iaciniis 2. 3. 9.
682. Dentatum (197; denticulis,
683. Mutilatum, nuiimento tantum fiinmenti,

684. Cajlratum , anthcram nullam vd fterilem


clcvans.

c. In-
t
i" '.«ij jK? *
1
— *»
»?5

£. Tnsbrtione.
685» Calyci oppoflta % u e. foliolis f, fegmentis
calycis.

686. — — alterna.

687. CoroUae inferta (CoxoWma).


688- Calyci inferta (Calycina).
689. Keceptaculo inferta (Receptaculacea),
690. Neclario inferta (NeStarina).
691. Stylo inferta (Gynandra).
d. Proportione.
692. Aequalia, eandem fervantia longitudinem,
693. Inaequalia, aliquot majoribus vel minoiibus.
694. Connata, in unum corpus coalita.
695. Longiffima> corollam longitudine exce-
dentes.

696. BreviJJima, corolla multo breviora.


697. Longitudine CoroUae, corollam longitudi-
ne exaequantes.
698. Longitudine Calycif.

e. Superficie et Structura.
699. tiirjutum f. ViUojum (236), Pilofum (241).
700. Neclariferum (662), Membranaceum (301).

f Directione.
701. Erccium (129).
702. Patent (133), Patentiufculum.
703. /Ircuutuniy in arcum fiexuin cum caeteris,

704. Connivent •> apice approximante caeteris.

705. Reflexum (106).


706. Dcclinatum (36). v

707. inflexum (736).


7C8. Flaccidum (436).
709. Affurgem (135).
710. Adjcendcnt (35).
711. Rccurvum (138) (389).
712. Incurvum (37) (388;. etc.
N 2 b, An -
i$6 =3££*

b. 713. Anthbra, pars floris gravida polline, quod


malura dimittit.

a. Numero , relatione ad filamenta.

714. Unica in fingulo filamento, Simpkx.


— in tribus.
— in quinque.

715. Duae in fingulo filamento.

716. Tres in fingulo filamento.

717. Qidnque in fingulo filamento,


— in tribus.

b. FIGUR A.

718« Oblonga (162).


719. Globofa (485)-
720. Sagittata (179).
721. Angulata (53), Quadrangula.
722. Cornuta^ forma Cornuum, bicomis.
723. Linearis (169)-
724. Acuta (209), Acutiufcula.
725. Cordata (176).
726. Ovata (160).
727. Hajlata (180).
728. #*7o/w fi84\
729. Reniformis (177).
730. jBf/wto (185)-
731. Hipurtita (1 86).
732. Kuiunda (166.).
733. Arifiata, apice in ariftam definens.
734. In Jetam dcfmens.
73 5- Rojirata, deiinens in roftrum filiforme,
736. Truncata (208).
737. Oblitfa (204).
7 38. Emarginata (205). '

739. AcuminaM (210).


740. Furcata (3 90), divifa apice divergente,

<r. Di-
•?.t-s'-j^^Lai!Hi'
197

C. DlRECTIONE.
741. Erecla (30).
742. Rigida (131).
743. Patens (133).
744. Affurgens (135).
745. btflexa C 3 6j), r

746. Nutans (38)*


747. Declinata (36).
748. Pendula (438).
749. Incurva (388)»
750. Conniveus (704).
751. Spiraliter contorta.

d. Insertione.
752. Seffilis (150).
753. Verjatilis, incumbens , fed non rigida.

754. Adnata (151).


755. DiJlintJae non inter
, , fe cohaerentes.
756. Connatae , in unum plures concretae.

757« Cylindraceae in cylindrum f. tubum aequa-


lem coalifae,

758. Tubulatae, in tubum coaiitae.

759. Concatenatae in annulum. ,

760. Cohaerentes bafi apice etc. Contin^entes.


,

761. Incumbens , medio Filamento impolita.


Lateralis , toto latere conncxa filamento.

f. SlJBSTANTIA,
762. Membranacea (254).
763. Depreffa (258), Llirftta (236).
-
764. Compreffa (259).
765. Convexa (249).
766. P/tf«tf (246).
767. Sulcata (226.) transverfim, lonoitudinaliter.
768. Subulata(269).
"69. Bilamellata, membranacea geminatim,

N 3 f.MEN.
/. Mensura,
770. Filamentis brevior f. longtor.
771. Corolla brevior f longior.
772. Longitudine corollae, filamenti etc.

773. Acqualcs^ ejusdem cum caeteris magni-


tudinis.

774. Inaequalis , diverfae magnitudinis.

775. Longiflima , multo longior quam filamentak


776. Bfevijfima, multo brevior filamentis.

£. Locu s.

777. TeEla, fquamula fornicis in afperifoliis

velata.

778- biclufa, intra faucem fita.


779. Nuda, non tecta, nec inclufa.
h. Locul 1 et Apertura,
780. Unilocularif Bilocularis , etc. (908).
,

781- Bivalvis (58o).


782. Didyma, Capfula duobus nodis extus
gibba (910).
783- Sterilis, nuilo polline foeta.

784. Deflorata, polline explofo ante evolutio-

i
nem floris.

785- Toecunda, polline foeta.

786. Apice^ Latere, Dehiicens.'

i* Situs, in Filamentis apice, latere, bafi; in Co-


rolla, Nectario, Piftillo, receptaculo.

787- Pollen, pulvis floris, humore rumpendus,


atojnosque elafticos ejaculans. (genitura
plantaruin) Globus echinatus, perforatus,
didymus, rotatus, dentatus, angulatus,
reniformis. Philyra convoluta,

IV) 788. PISTILLUM, Vifcus fruftui adhaerens, pro


pollinis receptione, (organum genkale foe-
mineum)»
«..789-
1 8

199

a. 789» Germen, rudimenritn fruftus immaturi


in flore.

tf, Numero, I — 5 plura.

b. F IG U RA.

790. Subrotundum (158).


791. Ovatum 60).
792. Oblongum (.162).
793. Turbinatum <$£>%).
794. Conicum, forma coni.
795. Lineare (169).
796. Cordatum (176), obcordatunu
797. Globofum (485>
798. Fijfum (183), Bifidum, ifidum, qfidum
(185).
799. Partitum ( 1 6) 3 partitum, 4 parthum etc.
,

800. Angulatum ( $ 3 ) Tetragonum (54). >

801. Didymum, capfula 2bus nodis^exras gib.


ba (910).
802. Comprcjfum (259).
803. Acutum (209).
804. Rojlratum (7 35).
805. Subulatum (269).
£. SUPERFICIE.
X06. Scabrum (242).
807. Vilhjum (236).
808. bnbricatum (61).
d. Lo c 0.

809. Superum, corolla inclufum.

8 1 o. Inferum , infra corollam poiitum.

<?. Insertione,
811. &jj& (150).
X 2. PediceUatum , pedicello infiftens.

8i 3, 5Vf<7£ infidenu

N 4 /. MEK .
.«=—=3g£^i—=>•
?oo

f.
Mensura.
814. Minimum, ratione corollne.
815. Lon^itudine ftaminum, calycis, Neftnrii.
|

b. 816. Stylus, pars piftilli elevans Stigma a


Gcrmine.

a. Numero, 1 — 12 plures, unde Ordines


Syftematis, ~

b. Proportione.
8 1 7. Longiflimus , refpe&u ftaminum (3 10).
818 Brevijfirnus (306).
819. Longitudine ftaminum.
820 Crafitie ftaininum.
82 1- Crajfus , tenuit refpectu ftaminum.

c. Divhione.
822. Simplex , Bifidus, Trifidus, ^fidus , £/?-

d«/ (185)-
823. Dichotomus (85), 4/>0r£ /Y«/ ( 1 8 6).

d Figura.
824. Cylindricus f. ^»v/ (49) et tubulofus.

8-5- Bliformis (449).


826. Capillarii (674).
827. Avice incrajfato (4 5 a).
828. Suhulatus (269).
829. ^A/ta/ (299).
830. Tttragonus (54)*
831. Enfiformis ( 2 6 8 ).
832. Pubcfcens pube tecrus. .

833 f/Zfo/w/ (236).

£, Situ et Dtrectione ftaminum (70 r —


712).
J
l) EreBus , patens, arcuatus, connivens, re-

flexus, declinatus , injlexus , flaccidus ,


^
fur^ens, adjcendens , recurvus, incurvus y
Jpiralis etc.
2 )In
*^- sag£^» 201

2) In apice germinis.
Supra infraque Germen,
Ad latus germinis, in kofandvis polygynae.

f DURATIONE.
834. Perjiftew, ad maturitatem fruftus permanens.

835. Decidam ,
poft efflorefcentiam caiuiu9.

836. SriGMA, fumnntas piftilli madida humore.

a. N u m e r o. Unicum Duo , , Tria ,


Quatuor,
Quinque etc.

b. Divisione.
837. Simplex C82).
838. Fijfum (183), Bijidum, Trifidum, multi-
fidum (185)-
839. Partitum (186), 2 — 6 partitum.
840. Lobatum ^184), Bilobum etc.

f. FlGBRA.
841. Capitatum, forma ad globum accedente.
842. Globofum (485).
843. Conktmi (794)«
844. Ovatum (160;.
845- Obtufum (204).
846. Truncatum (208).
847. Oblique deprejjum (258).
848. Emarginatum (205).
849. Planum (246).
850. Reniforme (177).
851. Orbiculatum 59)-
852. Pehatum (149).
8 3- Coroniforme (666).
854. Cruciforme, difpofitum in formam crucis.

85 5- Stellatum (128). £374).


856. Uncinatum, apice unco inftru&um.
857. Canaliculatum (247).
858. Concavum (248)»
N 5 859.
202 JJ! —jSCJ2 -'-**'

859. Umbilicatum^ concavum orbiculatum.


860. Vlicatum (251).
86 1. Radiatutn, radiis ftriarum a centro divcr-
gentibus notatum.
862. Angulatum (5 3)*
863. Striatum (225).
864. Plumojum (373)-
865. Pubefcentj pabe techim.
866. Filiformc (449).
867. Capiliare (674).
868. Convolutum (362).
869. Revolutum (363).
870. Flexum finijlrorfum,
871. Barbatum (366). (240). Imberbe, oppo-
iitum illi.

i, Mensura,
872. Longitudine Styli»

e. E X P A N S I G N E.

873. Fimbriato - Crifpum (253),


874. Fdiaceum (379).
1

875. Cucullatum (250).

y, UlHATIOKE.
876. Perfiflens , ad maturitatem fru&us perma-
nens , et augendus.
877» Marcefcens , perfiftens, at tabefcens.

V) 878. PERICARFIUM, Vifcus plantae gravidum


feminibus, quae tnatura dimittit»

a. 879. Capsula^, pericarpium cavum determinate


dehifcens»

a. FlG URA.
880. Turbinata (568).
881. biflata (54 i).

882. Globofa (485>


883. Didyma (910).
884.
20J

884« Scvotiformis , capfula duobus nodis elevata.

885. Cylindracea, forma cylindri.


886. Columnaris , cylindracea capitata.
887. GwK* (160).
888. Subrotunda (158).
«89. 0£/o«g<i (162).
890. Obcordata (176).
891. 0^«/<i[ (204).
892. Acuminata (210)«
893 Ventricoja, oblonga multum convexa.
894. Comprejfa (259).
895. Membranacea (254)-
896. Tricjuetra^ Tetra^ona etc. (546^55).
897. Trifulca^ qjulca etc. (226;.
898. Triloba, ^loba etc. (184).
899 Coronata, apice foliolis in coronatn digeftis.
900. Articulata^ geniculis coarchtis intercepta.
901. Coriacea, ftruclura Corii inftar.
902. Carnoja, — —Carnis —
903. Lignoja, —— Ligni —
b. 904. Valvula, paries, quo tegitur fru£tus exter-
ne, et pro valvularum numero Caplulae
funt 2valves> yvalvcs> jvahes etc,

C. 905. Loculamentum , concameratio cava pro


feminum loco.
Pro loculamentorum numero Capfulae funt
iloculares , ^locularcs , ^locitlares etc.

d. 906. Dijfepimentum, paries, quo fru£tus interne

diftinguitur in concamerationes plures.

f. 907. Bicapfularis , a numero capfularum.


908. Bilocularis , a numero Loculamentorum.
909. Tricocea, Capfula tribus nodis protuberans,

intusque in 3 loculamenta divifa.

910. Didyma, Capfula 2 nodis extus gibba.

b. S 1 L i-
b. 911. SuiquA, Pencarpium 2valve affigc.ns fe-

mina fecundum utramque futurarn..

(l.,FlGURA.
912, Comprejpt, lateribus oppofitis proxime ad fe

invicem accedentibus.
913. Torulofa, prominentiis hinc inde gibbis.
914» Articulata, geniculis coar&atis intercepta.
I, DlSSEPIMENTUM,
915. Parallelum, Iatitudine, et diametro transver-
fali ad valvulas accedens.
916. Transverfum anguftius, valvulae coaittatae
evadunt conoavae.

C. A F I C E.

917. Silicula, fubrotunda, apice ftylo inftruSra,

facpius longitudine filiculae.

918. Silicjua (fenfu (IriHiore ) longifTima, vix


ullo Stylo notabili praedita.

C. 919» LeGUMEN, pericarpium bivalve affigens femi-


na fecundum futuram alteram tantum.

a. F g u r a.
1

920. Subrotundum (15S).


921. Ovatum (160).
922. Oblonsum (162).
923. Lineare (169).
924. Rhombeum (174).
925. Rhomboidale , forma rhomboidis.
926. Lunulatum (17»).
9 2 7. Muticum , fine apice.

928» Obtufum (204).


929. Acuminatum (210).
930. Spina mucronatum (212).
931. Venofo-reticulatum (227), venis in reticu-

lum digeftis.

932. Venofo varicofum, • venis formantibus varices»

933-
=$£^=- 205

933. Striatum (225).


9.34. Villofum (236).
935. Tuberculatum> te£tum punclis cartilagineis.

936. Scabrum (242).


937. Ylanum (246).
938. Membranaceum (2 5 4).
959. Foliaceum (254).
940. Diaphanum transmittens , radios lucis.

941. Coriaceum (901).


942. Gibbum (256J.
943. Teret (49), Tcretiufculum*
944. Cylindraceum (885)«
945. Alatum (299).
946. Angulis m cmbranaceif,
94?. Compre(jum (51).
948. Nodofum, nodis elevatum.
949. Inflatum (^540.
950. Turgidum, infiatum, fed non inftar veft-

cae cavuin.

951. Torofum, unde moniliforme prominentiis


in lineam digeftis gibbum.
952. Farclum ,
planum fubftantia pulpofa feu
carnofa.

953. Pulpojum, pulpa plenum.


954. Curnojum, carnofa fubftantia fa£tum.
955' Ligno/um fubftantia Ligni.
,

956. Subuiatum (269).


957. Talcatum, compreffum fubulatum curvatum.
95 8. Sejjile (150).
959. Pedicellatum ("409), Pedicello elevatum.
960. Reclum, absque flexura.
961. Striclum (13 o).
962. Rijfidum (131)-
963. Adfcendenf (35)> apice adfcendente.
964- Incurvatum (37).
965. Arcuatum-, in arcum jiexum»
965.
206 ««SS&te»

966. Infiexum (136).


967. P.eflexum (106).
968. Revolutum (139).

b. MEN S U R A.
969. Longijftmum (refpeclu ad corollam),
970. Longum.
971. Maximum %

972. Minimum.
973. LatiJJimum.

C. StRUCTURA.
974. Articulatum (914).
975. Uniloculare, Biloculare (908).
976. Loculif intus longitudinaliter digeftis.

977. Evalve , nuiia valva inftrucmm.


978. Bivalve (5 80).
979. ljihmis interceptum, in varia Loculamenta
interne transverfim diftinctum.

d 980. Folliculus, pericarpium univalve, al-

tero latere longitudinaliter dehifcens , nec


futurae femina affigens, (antea Concepta-
culum ) Maxime Contortae hoc
habent pericarpium.

e. 98L Drupa, pericarpium farctum evalve, conti-


jiens nucem.
982. Succulcnta humorem continens.

983. Sicca, praecedenti oppofita.

f. 984. Pomum, pericarpium far£tum evalve conti-


nens Capfulam.

a. F1gur a , oblongum , ovatum , jubrotunAum,


fubglobofitm.

b. Loculamenta , 3 — ylocularit , multiloculdrii.

S. 985-
g. 985. Bacca, pericarpium farctum evalve, femina
cacteroquin nuda continens.

<z. 986. Nidulantia, femina, per pulpam fparfa.

b. Monofperma, Difperma etc. pro numcro feminum;

h» 987« Strobilus, pericarpium ex Amento


(5930 fattum, lquamis induratis.

a. F r G uRA Strobili defcribenda.

b. — — Squamarum defcribenda.

VI) 98R. SEMEN, rudimentum novae plantae.

a. N u m e r o. Unicum ,2 — 12. plura , plurima.


b. Fl G U R A.
Sulroiundum , ovatum, obhngum, Jepbiforme , /?-
tiforme, turbinatum, clavatum, angulatum,
cylindraceum , triquetrum, accrofum, teref,
elliptkum, lunulatum, cordatum, reniforme,
orbkulatum, globofum, arillatum, pimum,
hinc rotundatum inde planum, hinc rotimda-
tum inde angulatum , compreffum, gibbum, an-
gulif membranaceit , acuminaium, obtufum,
roftratmn, erecinm, marginibut membrana-
evit, emarginatum, caudatum, carmatum,
Jcamatum.
c. Loculis, bibcularcj tri- muhihculare.
d- SUPERFICIS,
Nitidum , glabrum , fcabrum , rugojum , ftriatum,
julcatum, hirtum, villofum, hifpidum, lana-
tum f.
lana teclum , tunicatum.

C. SUBSTANTIA.
Fungofum, jucculentum, carnofum, paUaceum, coria-
ceum, baccatum y eartihgineum of/eum. ,

989. Hilum, cicatiix externa feminis ab ejus-


dem aftixione in fruttu.

990.
990» Corculum, primordium novae plantae in
(emine.
991. Plnmula, pars corculi fquamofa adleendens.

992. Rojleflum, pars corculi fiinplex defcendens.


993. Corcna, Calyculus fupra adhaerens, quo
volitat.

994. Pappuf, corona pennncea piiofave volitans.


995. Stipitaiut filo elevante et adne£tente,

pappum et femen.
99^. Capillaris , pilis indivifis.
997. Piumofut pilis pennatis conftans. ,

99 H. Caudd femen terminatum filo.


t

999. Humut ,
pubes quo animalibus adhaeret.
1000. Calyculus, tegmenrum feminispropriuin.
iooi. NuX) femen teclum epidermide oflea.
a. l'io numero Loculamentorum^ unilocularis , bi-

locularis.

b. 1 D02. Nucleut, femen inclufum nuce.


1003. Arillut , tunica propria exterior feminis
fponte fecedens.
1 004. Ala y
membrana nflixa femini, qua voli-

tante difleminatur.

1005. Propa^Oy Semen Mufici decorticatum.

VII) 1006. KECEPTACULUM, bafis qua partes


fructificationis conneftuntur.
1007. IruciiHcationit , pro Flore et Fiuctu
commune.
luOS. Floris bafis, ubi floris partes absque ger-
inine adfiguntur

IO09. Fruclut bafis, pro fructu, jremota a flo-

ris rtceptaculo.

a. I o o. P r o
i P r 1 u M ,
partes unius tanrum fructifi-

cation* conrmens.
lOii. C o m Mu n e , plures flores eorumque fru-

ctus continens»

a. 1012.
—Ja»v/: *
209

a. 1012. PunSiatum ,
pun&is excavatls adfperfum.
1013. Pihfum (241)-
10 14. Paleaccum, lamellis innatis <Minguenj
flofculos.

1015. Nudum, nec pun£ratum , pilofum, paleg-


ceumve.
6, 1016. Vlanum (246).
1017. Convexum (249).
1018. Conicum, teres verfus opicem attenuatum.
1 o 1 9. Subulatum (269).

b. 1020. Compositus Flos, receptaculo dila-


tato inte gro , Flofculis feflilibus.

C. 1021. Acgregatus Flos, receptaculo di-


latato, flofculis fubpetiolatis.

d. 1022. Umcella, receptaculum ex.eodem cen-


tro elongatum in pedunculos filiformes
proportionatos.

a. 1023. Simplex , pedunculis omnibus ex uno eo-


demque receptacuio ortis.
IO24. Campojita, omnibus pedunculis apice um-
bellulas gerentibus»
1025. Univerfalis , ex pluribus fimplicibus
facta compofita.
"1026. Partialis f umbellula, pars univerfalis.
(Ergo compoftta ex univerfali, par-
tialique).

1027. Proliftra, umbella plusquam decompofiti,


b. 102 8. Concava (24S).
1029. Fafli^iata (92).
1030. Convexa (249J.
103 1. Erecla (129.), (30).
1032. Nutaus (38).
e. 1033. Cyma, Receptaculum ex centro eodem uni*
verfdi ,
paitiilibus vero vagis, elongatum
in peduncuios faftigiatos.
O 1034,
210 =:=£**-

1034« Bratleata (480).


1035. Nudum y bra£teis deftitutum (2 1 4).

*
£. 1036. Rachis, Keceptaculum filiforme flofculos
longitudinaliter adne&ens in fpicam.

S« l°37» Spadix, Receptaculum Palmac enatum in-

tra fpadicem, in ramulos fruftificantes ei-

vifum.

a. 1038. Uniflorut.
1039. Multijlorut.
b. 1040. Simptex.
1041. Ramojut.

5. HABITUS.
A. GEMMATIO, eft Plantae compendium fupra radi-
cem, antequam evolvitur, f. Hybernaculum.

J, 1042. BULBUS, hybeinaculum plantae e rudimen-


to foliorum praeteritorum.

1043. Soliduf, carnofus intus indivifus.

1044. Tunicatut bulbus, tunica extra tunicam,


1045. Squamatut fquamis imbricatus,
,

1046. Caulinuty cauli infidens (79).

II. 1047. GEMMA, hybeinaculum plantae ex rudimen-


tis foliorum futurorum.

2. ORIGIN E

a. Petiolarit feu fquamis.

b. Stipularit.

c. Corticalit feu foliis conftans.

b. CONTENTO
a. Foliarif, includens folia tantum.

b. Floralit , includens flores tantum.

c. Communif) includens folia et fiores.

B. 1 04 8. VER NA TIO , foiiorum difpofitio intra gemmam,


i©49. Qonduplicata , foliorum latenbus parallele appro».
xjmatis,

1050.
aii

1050. Convoluta, cuculli in modum fpirali.

105 1. hivoluta, lateribus verfus paginam fuperiorem


utrimque fpiraliter contortis.

1052. Revoluta, lateribus verfus paginam interiorem


utrimque fpiralker contortis.
1053. tmbricata, 4ecu(Tatim folioiis fibi invicem incum-
bentibus.
1054. Equitanr, marginibus conniventia fitu oppofito,
ut alterum includat alterum.
1055. Obvoluta, pagina fuperiore Iateribus approximatis,
ita ut alterum latus diftinguat alterum folium.
1056. Plicata, in plicas varias plicato folio.

1057. Circinalif, in fpiram transverfalem coar&ato folio,


ut apex ccntrum obtineat.
C. AESTIVATIO.
Convoluta.
Imbricata,
Conduplicata,
Valvata.
Inaequivalvit.

D. TORS O l eft flexio partium verfus alferum latus,

a. Conformif.
JMffomns,
b. Dextra.
Sini/lra.
Reciproca.

C. Re/upinata, corollae labio fuperiora terram, inferio,-

re caelum fpeftante.
Circinalit.

E. VARIATIO efl mutatio plantae a cauffa accidentali


Climate, Solo, Colore , Ventit, Cultura.
CO LO RI S.
Floris, rubri in album, caerulei in album , lutei m
album, albi in purpureum, caemlei in lutcum,
rubri in caeruleurn.
o 2 u>
£12 ^==0^^=.

Foliorum , variegatorum maculis albis.

Seminum, nigri in album.

Radicif , violacei in variegatujn. etc.

Magnitudinis,
Plantae °i

Radicit \

Florit \ orta a Loco , £0/0 , Climate , Cultura.


Foliorum i

Fruclus J
PUBESCENTIAE.
Pilorufri,
Tomcnti.
Setarum. .

Glandutarum.
Aculeorum.
Spinarum.

Aetatis.
Foliorum.
Caulif.
Corticis,

3. EXT E R N A.

P Plicata> dum ramuli ita intertexuntur, ut fiat

nidus inftar P//V</£ Polonicae.


J
. "^
Fafciata, connatis pluribus caulibus in unum
\j latum, comprfciTum, fafciatum.

P Latiflia^ dum ex plantis Iaciniatis et tenui-


Folio- foliis plura foliola et laciniae connafcuntur.
J
rum, j
Tenuifolia, dum latifoliae finduntur in lacinias
et foliola angufta.

Fulcro- r Mutica, dum Spinae, Pubet et Acuki caulem


raw. L ve * a ^ as P* rtes mutilas relinquunt.

h, In-
"=s^sSv3^S:,,iBs '

213

b, Inter n*. v
i
P a. Mtttihta flore , non promente corollam , fed
tamcn perficiente fru&um et femina.
! Gravdifora, dum corollae ad infuetam ex-
ciefcunt magnitudinem.

b, Nbihiplicata, dum co»olla duplici, triplici, qua-


druplici ferie petalorum c-ft aucta falvis fta-

j
minibus.
"c I Plena, dum petala adeo augentur, ut fta-

*^ J mina excludantur, vel ftamina in petala ex-


tc j crefcunt.

Prolifera, flore intra florem (faepe plenum)


"*•
enaicente.
Frondofa, cum proliferi proles fit foliofa.

Criftata.

c. Vivipara, germinis rudimento excrefcente


in folia.

BltMijfera. germinis rudimento in bulbum


! excrefcente.

F. SPONSALIA
Mas , Flos qui Antheras folas continet.
Fcmina, F;os qui Stigmata fola includit.

Hermaphrodititf , Flos qui fimul Antheras et Stigma-


ta continet.

Androgyna, planta quae mares et feminas fimul habet.


Monoecia.

<?. SE M NATI 1 O , Diiperfio feminum poft maturitatem,


fupra ttllurem.
Haec peragitur, vi aeris ventis procellofis, aqua flu-
clibus et aeftu maris , decurfu fluminum, motu lacu-
ftris aquae, torrentibus a pluvia factis ;
praeterea

animalia plurima femina diipergunt, Seminatio


veio juvatur
a. S e m1n 1 s

Cauda lanata.

O 3 Ala
S i4 «s^ejssB.

Ala membranacca.
Pappo plumofo et pilofo.

Ut fic femina facilius volitare pofTent , Volumine at

non pondere au&o.

Hamulo, acuminato curvato»


Glutine vifcofo femen affigente.

Cnrvatione.

Ut fic femina animalibus adhaereant et aliis locis

difpergantur.

b. Pericarph
Baccatione , quae ob pulpam juvant (emina-
tionem.

Jnflrtione ,
quod ideovolumine levius fa£tura volitat.

Vijcojitatc, affigente idem animalibus.


Elajlicitate , qua longe propelluntur explofa femina^

H. PLACENTATIO eft difpofitio «fbtyledonum fub


ipfa Germinatione Seminis.

a. DicotyledONES funt Plantae, quarum Semi»


na binos cotyledones habent.

Cotyledon eft Corpus laterale feminis bibulum, ca*


ducum.

b. Acotyledones, ubi nulli exftant cotyledo-


nes. Huc et mpnocotyledoner pertinent,
quod non fint ejusdem cum cotyledonibu*
naturae , quippe non perfiftunt intra Semen.

Propagineae , Mufcorum.
Perforatae , Graminum.
Unilatcrales , Palmarum.
Reduclae % Cepae,

Ct POLYCOTYIEDONES,

4. STA-
4 .'
STATIO.
A. CLIMA.
q P BoreaJe. Ratione ,"* Marinum.
R r
. . ,. . I OrientaJe. elevationis a j Mediterra-
longitudims . n , r r . \
,
. ,. . < Aulrale, iuperhcie • neum.
etiatitudints ] ~ j t • *i
Oceidentdle. maris. Alvinum.
U
;

r
locorum. j . ..

|^
Indicum.

B. SOLUM. '

a. Lacuftre-, fundo confiftente et aqua dulci pura.


Littorale> arena fale impraegnata.
Maritimum, fundo operto aqua falfa.

Salfum , terra argillacea fale impraegnata.

b. PaJuftre, humo lutofa laxa et aqua quieta pleng


aeftate ficca.

Inundatum , locis hyeme aqua repletis, aeftate putrida


exficcandis, imbribus interdum fuffufum.
UJiftinofum , locis fpongiofis , aqua putrida repletis.

Caefpitofum^ paluftre, humo mixta Sphagno, tec~ta

tuberibus, cincla aqua Iimofa, profunda.

C. Nemorofum , ad radices montium , lucis humo fpon-


giofa tectis, umbrofis, humidis, ventis raini-

me expofitis.

SyJvaticum, umbrofum, terra fabulofa fterili.

d. Pratenfe y campis depreflis et convallibus herbis lu*

xuriantibus.

Campeftre , locis apricis, ficcis, afperis, ventofis.

Montanum, locis elevatis, fabulofis, aridis, fterilibus,

aqua carentibus.

e. Arvenfe , agris terra fubacla, et requieta.


CuJtum, terra (ubacra, mixta fertiliflima.

RuderaJe , juxta domos, habitacula, vias et plateas.

C. TERRA.
a- Humuty ex particulis Vegctabilium et Animaliura
putrefactis orta, daedaJa.
O 4 ArgiJ
216 *~^&3^

Ar^illa, ex terra bafi aluminis, plaftica.


Creta^ ex mollufcis et vermibus, abjorbent.
Arena , ex aqua et acido fpati , dura.

b. Parafitica, particulis collectis in arboribus, rupibus etc.

TE 5. M P U S.
A. GERMINATIO eft tempus quo femina terrae man-
data eadem excludunt,' in cotyledonum proventum»
a. Dirrum.
b. Mrjifutm.
c. Annuii.
d. Bienmf.

B. FRONDESCENTIA eft tempus, quo fingulae fpe-


cies plantarum prima folia explicant, vel fundunt.
a. V£ r. n a tio , tempus explicationis folioruin.

Praecox.
Aequalis.
Serothia.
h. Autumnatio, tempus quo folia plantis de-
rluunt.

Praecox.
Lenta.
Cunctajis.

C. CALENDARIUM.
a. Germinationis tempus, vevnum> quo femi-
na terrae mandata , in cotyiedones protrudun»
tur, in quolibet peculiari Climate.

Vrojidejcentiae tempus» quo fingulae fpecies planta-


rum folia explicant.

Florejcentiae tempus, quo fingulae fpecies plantarum


flores emittunt.

b. Grossificationis tempus , aeftivum , quo


poft florefcentiam germen excrefcit in groffum.

Maturdticmis ,
tempus qua fru&us crefcere definit,

et maturefcere incipit.

Mef
Mfjjif tempus, quo fruchis plane matums colligi
poteft.

C« Exsolationis tempus , autumnale , quo plan-


tae ex folo in folum facillime transplantari
poflunt.

Defoliationif tempus, autumnalc, quo plantae folia


dijiciunt.

Congelationif tempus , autumnale in borealibus et an-


tarcticis, quo primum aqua congelat.

d. Brumae efl tempus hyemale, quo plantae omnes


perennes et biennes ob frigus in hybernacula
fefe recipiunt.

Glaciei, tempus hyemis adultae et vigentis,

Regelationif tempus, quo fole redeunte a tropis fri-

gus mitigatur et flumina regelantur,

D. HOROLOGIUM.
a. Vigiliae, determinatae horae diei, quibus plan-
tae flores quotidie aperiuntur, expanduntur et
clauduntur.

Meteoruae funt florum, qui minus adcurate obfer-


vant horam explicationis, fed prius vel ferius
aperiuntur pro ratione Umbrae, A'e*ris humidi vei
ficci, preflione atmofphaerae majore aut minore.

Tropicae, florum aperientium fefe mane et clauden-


tium ante Vefperam, hora explicationis et reclu-
fionii, prout dies vel incrementa vel decremen-
ta capit.

AequinociiaJef , florum qui aperiuntur et recluduntur


certa et conftanti diei hora , nec turbantur diei
incremento vel decremento.

b- H o RA E.

Apertionif,
Reclujionif.

O 5 E. SQ*
«•es—j^aaajs-
21 g

E. SOMNUS eft (htus plantarum, quo folta vel flores cdrt-

trabuntur, praefertim nochi.


Connivens.
Includenf.
Circumfepiens.
Muniens.
Conduplicans.
Involvent.
Divergens.
Dependens*
lnvertens.
Imbricans.

V. DURATIO.
a. Plantae
Caducae,
Senfiles.

Perpetuae.

b. Flores
Ephemeri.
Tridui.
Menftrui,

ci Fru c tus
Praecoces.
Serotinu
Annui.

6. QUALITAS.
A. ODOR rervos olfa&orios afficit.

Ambrofiacus, Fragrans, Spirans, Aromaticus, OrgafHcus.


Hircofus, Nidorofus, Teter, Naufeofus, Virofus.

B. SAPOR fibrillas Linguae afficit.

Aquofus, Acidus, Pinguis, Dulcis, Mucofus.


Siccus, Amarus, Stypticus, Acris, Salfus.

c. co-
, ,

*E-sg$*!» 215

C. COLOR eft reflexio radiorum folis a fuperficie' plantae


vel partis, variatus pro ratione fuperficiei.

a. Albut , radiis omnibus fimul reflexis.

b. Niger, radiis omnibus abforptis.

C. Purpureuf, *! maxime refraftus.

|
Violuceut, medius inter. purpureura

I
et caeruleum ex eorum mixtione.
d. Caeruleuft !

Viridit, inter caeruleum et luteura.


e. Luteur,
Aurantiut , medius inter Iuteum et
rubtum.

f. Ruber, minime refraftus.

Reliqui omnes colores orti ex 6 principalium commijfurit^


eorumque intenjione, faturatione, expatijione.

PRINCIFALIS. IKTENSUS Saturatus Expansus


f, FLORIDUS. f. AUSTERUS. f DILUTUS.
1) Albut, niveut ,
candidut, laSieut.
2) Niger, furvuf, ater* fuliginojut.
3) Purpureuty hyacinthinut, nyjgtnut , rofeut*
4) Coeruleut, fapphirinut , cyaneut, coeleftit.

5) Luteut, flavuty croceut , fulphureut*


6) Ruber , coccincut, fanguineut , tniniatut.

Colores ex commiffuris inter principales.

(3. 4.) Violaceut, chalybatut ianthinuty amethyftinus*


(4. 5.) Viridit, fmaragdinut, glaucut, prafinut.
(5. 6.) Aurantiut, flammeut, fulvut, gilvut.
(1 et2.) Cinereut, incanut, plumbeut ,
lividus.

(2.3.5.) Fufcut fpadiceut , badiut , ochraceut.

Plures enumerafTe fupervacaneum , facile inveniendis vc


cabulis compofitis pro plerisque coloribus.

D.TA-
*V—-m«SvJ^
tio

D. TACTUS.
Huir-idus Tomentofus, Succofus, Carnofus, Vifcidus,

Aridus , Lucidus , Scariofus, MemLuanaceus, Scaber.

E. MENSURA.
1058. Linearis , longttudine lunulae, ab unguis ra-

dice verius unguem (non in pollicej

10^9. UngUicularis longitudine unguis. ,

1000. Pollicaris longitudine extimi articuli pollicis.


,

1061. Palmaris long\tudme manus transverfae.


,

1062. Spithamaeus , fpatium inter apicem Pollicis et

Indicis extenfum,

1063. Dodrantalis. fpatium inter apicem pollicis et di«

giti minimi extenfi.

1064. Pedalis a flexura cubiti ad bafin


, pollicis.

1065. Orgyalis> longitudine hominis.

7. usus.
A. NATURALIS.
a. Oeconomia Naturae, ejusque Politia Syra*
pathia vel Antipathia.

b. Pa n , Mamtnalium phytiphagorum domefticorum.

c- Pandora, Infettorum,

B. ARTIFICIALIS,
a. Culinaris: Radices > Olera , Fructus.

b. Officinalis:
a Simplicia, praeparata.

b. Pretium , Locus.

c» Medicus: Vires , Ufus.

i. Oe c ©•
=3g#s» 221

d. O E*C N O MIcu $.

a. Injlrumentalit.

b. Pafloralis.

c. Tintloria.

d. Culturae.

1. Cerealia.

2. Macellum,

3. Ofrkinalis.

4. Arboretum. Frutetum.
5." Pomona.
6. Pafcua.

8. CLASSIUM CHARACTERES.
r
1. Monandria ,
Stamen 1.

2. Diandria, Stamina 2.

3. Triandria — 3.

4. Tetrandria — 4-

5. Pcntandria —— 5. Aequalia omnia, in flore


>
6. Hexandria —* 6.
hermaphrodito.

7. Heptandria — 7-

8. Ociandria — 8.

9. Enneandria — 9.

10. Decandria — 10. J


11. Dodecandria , ftamina 12 19, in flore hermaphro-

dito.

12. lcofandria, ftamina 20 communiter, faepe plura, (non


receptaculo) , calycis lateri intertw adnata.

*3«
^wTgjyifr* *"*
223

13, Potyandria > ftamina 20 — 1000, receptaculo infer-


ta in eodem cum piftillo flore.

14, Didynamia^ ftamina 4, quorum duo proxiina longiora,


in flore hermaphrodito Ringente.

15, Tetradynamia > ftamina 6, quorum 4 longiora, 2


autem oppofita breviora , in flore hermaphro-
dito cruciato, pericarpio jiliquofo vel filicu'

lofoy neciario faepe filamentis brevioribus in-

fidente.

l6» Monadelphia, ftamina filamentis in unum corpus coa-


iita, in flore pentapetalo at eohaerente filamen»
tis coalitis, Receptaculo faepe columnari , fe-

minibus reniformibut.

17. Diadelphia, ftamina 10 filamentis in duo corpora coa-


lita, (fimplici et novem) in fiore Papiiionaceot
Pericarpio Legumineo*

1 8- Polyadelphia* ftamina filamentis in tria vel plura cor-


pora coalita.

19. Syngenefat ftamina antheris (raro filamentis) in cy-


lindrum coalitis, in floribus compoiitis, flo-

fculis aut tubulofis, aut ligulatis, aut radia-

tis, et in quibusdam fimplicibus; Floribus her-


maphroditis cum mafculis aut femineis in eadem
planta pofitis.

a. Volygamia aequalis, conftat ex multis flofculis fta-

minibus et piftiilis inftru&is, horum Flore*


funt Flcfculoji.

1. Semiflofculofx , i. e. ligulati.

2. Capitatu

3. Difcoidei,
22J

J>, Polygatnia Jpuria, flbfculis hermsphroditis difcum


occupantibus, margine cinclo rlofculis femi-
neis , at ftaminibus deficientibus.

a. Polygamia fuperfua^ flofculis Difci hermaphro-


ditif fHgmatibus inftru&is et femina pro-
ferentibus; fioribus quoque femimis radii
feminiferis.

1. hifcoidei.

2. Semifiofculcfi.

3. Radiati.

b. Polygamia frujiranea , flofculis t difci kerma-


phroditis ftigmatibus inftrucHs et femini-
feris; flofculis vero radii fine ftigmate, et
ideo fine femine.

c. Polygamia necejfaria, flofculis difci hermaph.ro-


ditit defeclu ftigmatis non feminiferis;
flofculis femineis radii perfecte femini-
feris.

d. Polygamia fegregata, calycibus floriferis pluri-


bus, communi calyce in unum florem
aggregatis.

c. Mojwgamia, flofculo hermaphrodito fyngenefifta


fimplici.

ao. (Synandria, ftamina piftilfis ( non receptaculo ) in«


fident.

%l. Moneecia, Flores mafcull et feminei in eadem planta,


fed in diverfis floribus»

23. P;w-
224 •«=3^

2 2. Dioecia, Flores mafculi in diverfa planta a femin&is


pronafcuntur.

23, Polygamia^ Flores hermaphroditi et mafculi aut feminei,

in eadem fpecie.

1. Monoecia, in eadem planta.

2. Dioecia, in diverfis plantis, cum mafculis vel

femineis.

3. Trioecia^ Mafculi in diverfa planta; Feminei in

diverfa; Hermaphroditi quoque in diverfa.

24. Cryptogamia , Flores intra fru&um, vel fingulari mod»


occultati; vel oculis nudis partibus genitalibus

nunquam fere difcernendis, ut in Filicibus, Mu-


fcis, Algis et Fungis.

F I N I S.

You might also like