Aktiviti Seni 28 TAJUK 6 RUANG 63

Aktiviti Seni 30 Definisi Ruang 64

Rumusan 31 Jenis Ruang 64
Sudut Kriteria Kejayaan 31 Fungsi Ruang 66
TAJUK 1 PERKEMBANGAN Latihan Sumatif 32 Perkaitan Ruang dan
SENI VISUAL TAJUK 3 RUPA 33 Perspektif 66
DI MALAYSIA 2 Definisi Rupa 34 Teknik Penghasilan Ruang 67
Seni Halus 3 Jenis Rupa 34 Latihan Formatif 68
Sejarah dan Fungsi Rupa 35 Aktiviti Seni 69
Perkembangan 3 Teknik Penghasilan Rupa 36 j Aktiviti Seni 70
Tokoh dan Karya 3 Latihan Formatif 37 Aktiviti Seni 72
Pertubuhan Aktiviti Seni 38 Rumusan 73
dan Persatuan 6 Aktiviti Seni 39 Sudut Kriteria Kejayaan 73
Institusi Seni 7 Aktiviti Seni 41 Latihan Sumatif 74
Seni Reka 7 Rumusan 41 TAJUK 7 WARNA 75
Sejarah dan Sudut Kriteria Kejayaan 42 Definisi Warna 76
Perkembangan 7 Latihan Sumatif 42 Jenis Warna 76
8
Tokoh dan Karya TAJUK 4 BENTUK 43 Fungsi Warna 78
Pertubuhan dan Definisi Bentuk 44 Latihan Formatif 79
Persatuan 9 Jenis Bentuk 44 Aktiviti Seni 80
Institusi Seni 9 Fungsi Bentuk 45 Aktiviti Seni 82
Seni Kraf 10 Teknik Penghasilan ( Aktiviti Seni 84
Sejarah dan Bentuk 46 Rumusan 85
Perkembangan 10 Latihan Formatif 47 Sudut Kriteria Kejayaan 85
Bidang 10 Aktiviti Seni 48 Latihan Sumatif 86
Adiguru dan Produk 10 Aktiviti Seni 49 TAJUK 8 HARMONI 87
Institusi 12 Aktiviti Seni 50 Definisi Harmoni 88
Latihan Formatif 13 Rumusan 51 Ciri-ciri Harmoni 88
Aktiviti Seni 14 Sudut Kriteria Kejayaan 51 Fungsi Harmoni 89
Aktiviti Seni 15 Latihan Sumatif 52 Teknik Penghasilan
Aktiviti Seni 18 TAJUK 5 JALINAN 53 Harmoni 89
Rumusan 19
Definisi Jalinan 54 Latihan Formatif 90
Sudut Kriteria Kejayaan 19
Jenis Jalinan 54 Aktiviti Seni 91
Latihan Sumatif 20
Fungsi Jalinan 55 Aktiviti Seni 92
[ BIDAHG: BAHASA Aktiviti Seni 94
1 Teknik Penghasilan
I SENI VISUAL Jalinan 56 Rumusan 95
TAJUK 2 GARISAN 22 Latihan Formatif 57 Sudut Kriteria Kejayaan 95
Aktiviti Seni 58 Latihan Sumatif 96
Definisi Garisan 23
Aktiviti Seni 59 TAJUK 9 KONTRA 97
Jenis Garisan 23
j Aktiviti Seni 61 Definisi Kontra 98
Fungsi Garisan 25
Rumusan 61 Ciri-ciri Kontra 98
Teknik Penghasilan
Sudut Kriteria Kejayaan 62 Fungsi Kontra 99
Garisan 25
Latihan Formatif 26
Latihan Sumatif 62 Teknik Penghasilan
Aktiviti Seni 27 Kontra99
Persepsi Seni H Eksplorasi Seni Ekspresi Seni ■ ■ Latihan Formatif 100
Apresiasi Seni
iii
 Aktiviti Seni 101 Rumusan 133 Teknik Konvensional dan
Aktiviti Seni 102 Sudut Kriteria Kejayaan 134 Teknik Kontemporari 156
| Aktiviti Seni 104 Latihan Sumatif 134 Latihan Formatif 157
Rumusan 104 TAJUK 13 KESATUAN 135 Aktiviti Seni 157
Sudut Kriteria Kejayaan 105 Aktiviti Seni 159
Latihan Sumatif 105 Definisi Kesatuan 136 Aktiviti Seni 16C
TAJUK 10 PENEGASAN 106 Ciri-ciri Kesatuan 136 Rumusan 161
Fungsi Kesatuan 137 Sudut Kriteria Kejayaan 161
Definisi Penegasan 107 Teknik Penghasilan Latihan Sumatif 16:
Ciri-ciri Penegasan 107 Kesatuan 137 YJUK 16 MOTIF, IDEA DAI
Fungsi Penegasan 108 Latihan Formatif 138
Teknik Penghasilan Aktiviti Seni 139 KONSEP 16
Penegasan 108 Aktiviti Seni 140 Definisi Motif, Idea dan 16
Latihan Formatif 109 j Aktiviti Seni 141 Konsep
Aktiviti Seni 110 Rumusan 141 Tujuan Aplikasi Motif, Idea
Aktiviti Seni 110 Sudut Kriteria Kejayaan 142 dan Konsep 16
] Aktiviti Seni 112 Latihan Sumatif 142 Kaedah Pembentukan dan
Rumusan 113 TAJUK 14 IRAMA DAN Proses Perkembangan 1(
Sudut Kriteria Kejayaan 113 Motif, Idea dan Konsep
PERGERAKAN 143
Latihan Sumatif 114 Latihan Formatif li
Definisi Irama dan
TAJUK 11 KEPELBAGAIAN 144 Aktiviti Seni 1
Pergerakan Aktiviti Seni 1
115 Ciri-ciri Irama dan
144 Aktiviti Seni 1
Definisi Kepelbagaian 116 Pergerakan Rumusan 1
Ciri-ciri Kepelbagaian 116 Fungsi Irama dan Sudut Kriteria Kejayaan 1
Fungsi Kepelbagaian 117 Pergerakan 145 Latihan Sumatif ]
Teknik Penghasilan Teknik Penghasilan TAJUK 17 DESIGNOMIC 1
Kepelbagaian 117 Irama dan Pergerakan 145
Latihan Formatif 118 Latihan Formatif 146 Definisi Designomic
Aktiviti Seni 119 Aktiviti Seni 147 Tujuan Aplikasi
Aktiviti Seni 120 Aktiviti Seni 148 Designomic
1 Aktiviti Seni 122 Aktiviti Seni 150 Kaedah Pembentukan dan
Rumusan 122 Rumusan 151 Proses Perkembangan
Sudut Kriteria Kejayaan 123 Sudut Kriteria Kejayaan 151 Designomic
Latihan Sumatif 123 Latihan Sumatif 152 Latihan Formatif
TAJUK 12 IMBANGAN 124 BIDANG: PEMIKIRAN Aktiviti Seni
Aktiviti Seni
Definisi Imbangan 125 SENI VISUAL Aktiviti Seni
Ciri-ciri Imbangan 125 TAJUK 15 TAJUK DAN Rumusan
Jenis Imbangan 125 Sudut Kriteria Kejayaan
MESEJ 154
Fungsi Imbangan 128 Latihan Sumatif
Teknik Penghasilan Definisi Tajuk dan Mesej 155
Imbangan 128 Tujuan Aplikasi Tajuk Glosari
Latihan Formatif 129 dan Mesej 155
Aktiviti Seni 130 Kaedah Pembentukan dan Indeks
Aktiviti Seni 131 Proses Perkembangan Tajuk
Aktiviti Seni 133 dan Mesej 155
 Panduan Penggunaan Buku Teks
Buku ini disusun secara sistematik dan dilengkapi ciri-ciri m enarik yang diwakili oleh ikon-ikon
berikut.

M ultim edia
Penggunaan bahan multimedia dalam aktiviti.

r\ n -jQ Aktiviti yang dilakukan oleh murid secara individu, berpasangan

atau berkumpulan.

E£2j£!iS Menghasilkan karya seni yang kreatif dan inovatif.

Ki-ttrm i \m ;n
Membawa murid mengeksplorasi seni dalam persekitaran.

Tumpu Galeri
Aktiviti persembahan dan peragaan hasil karya seni.

Maklumat tambahan kepada murid yang berkait dengan seni.

Lamanisesawangi
Membekalkan maklumat tambahan yang diperoleh daripada laman
sesawang. QR Code dibekalkan untuk memudahkan akses.

Elemen yang diterapkan untuk mengukuhkan kemahiran dan

ketrampilan.

Meningkatkan pengetahuan murid melalui kemahiran berfikir.

Sudut Kriteria Kejayaan

Senarai semak perkara yang telah dipelajari daripada tajuk.

Meningkatkan ilmu pengetahuan melalui kemahiran berfikir aras

tinggi (KBAT).
 BIDANG:
r~~i
SEMRAHDAN AIRESI \SI
-y—:_!

SENI VISUAL
Pengetahuan tentang Sejarah dan Apresiasi Seni Visual mampu membentuk kesedaran dan
penghargaan terhadap hasil seni dan juga produk hebat daripada tokoh-tokoh serta pereka dalam
bidang seni halus, seni reka dan seni kraf. Pengetahuan dan pemahaman ini akan meningkatkan
penghargaan dan kecintaan kita untuk menilai serta menghargai bukan sahaja hasil karya tetapi juga
keintelektualan tokoh dan perekanya.

1
 PERKEiyiBAMQAJMJ §IN_L
M M M ©I M M M W k
I V

P erkem bangan seni visual di Malaysia

berlaku secara berperingkat-peringkat dan
berkait rapat dengan seni halus, seni reka dan
seni kraf. Kita harus mengenali tokoh pelukis,
pereka dan tokoh kraf hebat tanah air supaya
dapat menghargai sum bangan mereka dalam
bentuk hasil seni visual, rekaan produk dan
kraf. Pengetahuan kita terhadap seni visual
akan dapat m enerapkan jati diri dan kecintaan
kita terhadap karya seni visual dan kraf yang
dihasilkan oleh tokoh-tokoh tempatan.
Selepas mempelajari tajuk ini, anda akan:
• memahami Perkembangan Seni Visual di Malaysia
• mengeksplorasi maklumat daripada pelbagai sumber
bagi mengukuhkan pemahaman terhadap Perkembangan
Seni Visual di M alaysia
• menzahirkan idea dan konsep melalui pelbagai sumber
dan teknologi dalam penjanaan tugasan
• menghayati hasil karya Seni Visual
 Persepsi Seni Standard
Seni Halus Selepas mempelajari subtajuk ini,
murid dapat:
Sejarah dan Perkem bangan • Menggalurkan Perkembangan Seni
Visual di Malaysia:
Sejarah seni visual negara kita berm ula pada tahun
❖ Seni Halus
1920-an dengan penubuhan Penang Impressionist Society. ♦ Sejarah dan perkembangan
Ahlinya ialah isteri-isteri golongan ekspatriat. Puan Lim ♦ Tokoh dan karya
Cheng Kung sebagai penaja dan Abdullah Ariff sebagai ♦ Pertubuhan dan persatuan
guru seni lukis. Pada tahun 1930-an, m uncul sekumpulan ♦ Institusi Seni
pelukis yang dikenali sebagai 12 pelukis perintis di Pulau ❖ Seni Reka
Pinang, antaranya ialah Abdullah Ariff dan Yong M un ♦ Sejarah dan perkembangan
Sen. Mereka m enjadikan landskap sebagai tem a karya cat ♦ Tokoh dan karya
♦ Pertubuhan dan persatuan
air mereka.
♦ Institusi Seni
Pada tahun 1950-an, m uncul pula pelukis seperti ❖ Seni Kraf
Chuah Thean Teng dan Khalil Ibrahim yang m enggunakan ♦ Bidang
su'bjek tem patan sebagai tema dalam karya catan mereka. ♦ Adiguru dan produk
Penubuhan Wednesday A rt Group m elahirkan para pelukis ♦ Institusi:
yang m enam pilkan karya catan gaya naturalisme. Karya - Kraftangan Malaysia
mereka bertem akan subjek yang m encerm inkan warisan - Institut Kraf Negara
sosiobudaya masyarakat Malaysia.
Selepas merdeka, landskap seni visual negara terus berubah. Kepulangan pelukis-pelukis seperti Jolly Koh
dan Ibrahim Hussein ke tanah air telah menampilkan catan gaya ekspresionisme dan ekspresionisme abstrak hasil
pengaruh gaya seni Barat. Perkembangan seni visual semakin rancak dengan penubuhan Angkatan Pelukis
SeMalaysia dan Persatuan Pelukis Malaysia. Penubuhan institusi seperti Institut Teknologi MARA dan institusi
seni swasta yang menawarkan pelbagai kursus seni menyem arakkan bidang seni visual ini di negara kita.

Tokoh dan Karya

Sepanjang perkem bangan seni visual, terdapat tokoh-tokoh yang lahir dan bertanggungjawab kepada
perkem bangan seni visual tanah air. Contoh tokoh-tokoh terkem uka tanah air adalah seperti yang berikut:

J
Lukisan/Catan Area Cetakan
J
X _J_ :.- rrr x
Abdullah Ariff Anthony Lau Long Thien Shih
Yong Mun Sen Zakaria Awang Ahmad Khalid Yusof
Mohamed Hoessein Enas Ramlan Abdullah Chew Teng Beng
Ibrahim Hussein Raja Shahriman Raja Ismail Zain
Dzulkifli Buyong Aziddin Ponirin Amin
Chuah Thean Teng Mad Anuar Ismail Lee Joor For
Syed Ahmad Jamal Zulkifli Yusoff Juhari Said
Abdul Latiff Mohidin Rosli Zakaria Ilse Noor

R ajah 1.1 Tokoh-tokoh seni halus tem patan

3
 Jadual 1.1 Tokoh-tokoh seni halus

Tokoh Karya Tokoh

Abdullah Ariff Butni Yang Bahagia-Lombong Chuah Thean Teng

• Lahir pada tahun 1905 Bijih Malaya, 1960, Cat air • Lahir pada tahun 1912
di Pulau Pinang. Koleksi LPSVN di China.
• Pelukis didikan sendiri • Pelopor kepada catan
atau self-taught artist batik. Mother and Child,
aliran impresionisme. • Catan batiknya 1991, Batik
• Menjadi guru seni merupakan suatu
kepada kumpulan medium pengucapan
ekspatriat Eropah dan seni yang baharu dan
Penang Impressionist unik di persada seni
Society di Pulau Pinang. antarabangsa.
• Karyanya lebih Coconut Plantation,
keeropahan dari segi 1950, Cat air
komposisi, pendekatan
dan lebih terperinci. Tell You a Secret,
1989, Batik

.r
Tokoh Karya Tokoh Karya

Mohamed Hoessein Enas Anthony Lau

• Lahir pada tahun 1924
di Indonesia.
• Pelukis aliran realisme
dan khusus dalam seni
potret.
Mengasaskan Angkatan
Pelukis Semenanjung
(APS) pada tahun 1956.
Dianugerahkan gelaran
‘Pelukis Potret Diraja
oleh Sultan Selangor
pada Mac 1990.
Self-Potrait, 1954, Pastel
Koleksi LPSVN
• Lahir pada tahun 1933
di Johor.
• Bekas pensyarah Rimba, 1967, Besi
Specialist Teacher's
Koleksi LPSVN
Training Institute,
Kuala Lumpur.
• Menggunakan bahan
besi, logam dan kayu.
• Meminati tema figuratif
dan representasi.

Pengantin Perempuan Ayam Jantan, 1963,

Iban, 1963, Cat minyak Besi
Koleksi LPSVN Koleksi LPSVN
Tokoh Karya Tokoh Karya
 M i
Redza Piyadasa
• Lahir pada tahun 1939 The Haji Family, 1990, Zulkifli Yusoff
di Pahang. Bahan campuran • Dilahirkan pada tahun Bunga Raya, 2010,
• Pelukis aliran 1962 di Kedah. Gurisan asid dan
konstruktivisme dan • Pengarca prolifik dakwat cetak atas
minimalis. dengan tema politik besi
• Pelukis dan pengkritik dan kemasyarakatan
seni. seperti The Power II,
• Menghasilkan karya 1991.
terkenal, iaitu Entry • Memenangi banyak
Points dan The Haji anugerah, antaranya
Family. .YUT WORKS XBVKJl I1XBT Hadiah Utama, Bakat
I.\ H M I . n i l A ILYMJ
• Pameran penting beliau " ra n n Y POIPTIS '
Muda Sezaman
seperti New Scene 1969, 1988 dan Anugerah
Experimentasi 1970, Akademik Negara The Power II, 1991,
“Dokumentasi” 1972 2007 bagi kategori Media campuran
Entry Points, 1978,
dan Toward A Mystical Anugerah Seni dan
Reality pada tahun Media campuran
Kreativiti.
1974. Koleksi LPSVN

Ibrahim Hussein My Father and The Juhari Said

• Dilahirkan pada tahun Astronaut, 1969, • Dilahirkan pada tahun
Baju Kurung dan
1939 di Kedah. Bahan campuran 1961 di Perak.
Secawan Kopi, 1991,
Karya awal bertemakan • Pelukis cetak prolifik
ngura realistik menerusi dalam teknik cetakan kayu, Cetakan lino
karya seperti My Father lino dan gurisan asid
and The Astronaut, dengan pelbagai gaya
1969 di samping seperti ekspresionisme dan
pengaruh aliran surelisme.
ekspresionisme abstrak • Antara karya terkenal
menerusi karya >iri ialah Baju Kurung dan
Dance of Life, 1982. Secawan Kopi dan Katak
Mempelopori Paul, 1968, Cat akrilik Nak Jadi Lembu.
teknik Printage yang • Pernah menerima biasiswa Katak Nak Jadi
dan printage atas kanvas
menggabungkan teknik Japan Foundation untuk Lembu II, 1999,
rercetakan dengan kolaj. mempelajari cetakan kayu Cetakan potongan
tradisional. kayu
Koleksi LPSVN

5
P ertubuhan dan Persatuan

Perkembangan seni visual disemarakkan lagi dengan penubuhan beberapa pertubuhan dan persatuan. W alaupun
pertubuhan dan persatuan ini ditubuhkan pada era yang berbeza serta dianggotai oleh individu yang berlainan,
nam un pertubuhan dan persatuan ini menjadi faktor perkem bangan seni visual di Malaysia.

Jadual 1.2 Pertubuhan dan persatuan seni sebelum dan selepas merdeka

Sebelum m erdeka Selepas m erdeka

Penang Impressionist Society Angkatan Pelukis SeMalaysia

• Ditubuhkan pada tahun 1920-an. Ditubuhkan pada 15 April 1958.

• Ahlinya terdiri daripada isteri-isteri
golongan ekspatriat.
• Abdullah Ariff ialah tenaga pengajar dan
Puan Lim Cheng Kung sebagai penaja.
Nama asal pertubuhan ini ialah Angkatan
Pelukis Semenanjung.
Pengasasnya ialah Mohamed Hoessein Enas.
Antara ahlinya ialah Yaacob Latif, Habibah
Manan, Mohd. Sallehuddin, Zakariah Noor
dan Syed Ahmad Jamal. Tujuannya untuk

menyatupadukan pelukis
Melayu dengan
memperkenalkan gaya
naturalisme.

Abdullah Ariff Zakariah Noor

Wednesday A rt Group Persatuan Pelukis Malaysia

Ditubuhkan pada tahun 1952. • Ditubuhkan pada tahun 1979.

Pengasasnya ialah Peter Harris.
Ahlinya terdiri daripada berbilang bangsa seperti
Patrick Ng Kah Onn, Cheong Lai Tong, Dzulkifli
Buyong, Syed Ahmad Jamal, Ismail Mustam dan
Grace Selvanayagam.
Tujuannya untuk memperkenalkan estetik dan
teknik seni menerusi gagasan “seni sebagai wadah
ekspresi diri”.
• Presidennya ialah Syed Ahmad Jamal.
• Antara ahlinya ialah Sulaiman Othman, Yeoh Jin
Leng, Mazli Mat Som, Ahmad Khalid Yusof dan
Redza Piyadasa.
• Tujuannya untuk menyatupadukan pelukis
tanah air di bawah satu payung.

Peter Harris Dzulkifli Buyong Syed Ahmad Jamal Ahmad Khalid Yusof
 Institusi Seni
Usaha m em perkem bangkan seni visual dilakukan dengan penubuhan beberapa institusi yang menawarkan
pelbagai kursus dalam bidang kesenian. Antaranya ialah Sultan Idris Training College, Specialist Teacher's
Training Institute, Institut Teknologi MARA, Universiti Sains Malaysia dan institusi seni swasta.

Institusi: Specialist Teachers Training

Institusi: Sultan Idris Training College
Institute (STTI)
(SITC)
Tahun penubuhan: 1960
Tahun penubuhan: 29 November 1922
Tujuan: Melatih guru-guru dalam mata _
Tujuan: Melatih guru-guru Melayu
pelajaran seni
Kursus: Seni Lukis dan Pertukangan
Tangan seperti anyaman dan Kursus: Sejarah dan Apresiasi Seni, Idea
kerja kayu Moden dalam Pendidikan
Moden dan Rekaan Kreatif

R ajah 1.2 Institusi yang menggalakkan perkembangan seni visual

Seni Reka
Sejarah dan Perkem bangan
Sejarah perkem bangan seni reka negara kita agak m uda berbanding dengan perkem bangan seni halus dan seni
kraf. Seni reka terbahagi kepada komunikasi visual, reka bentuk teknologi dan reka bentuk persekitaran.
Kewujudan kursus seni reka secara formal m enerusi Institut Teknologi MARA (kini UiTM), Universiti Sains
Malaysia, Universiti Malaysia Sarawak dan institusi swasta misalnya, m erupakan titik tolak transform asi
terhadap bentuk-bentuk rekaan dua dimensi (2D) dan tiga dimensi (3D) sejajar dengan perkem bangan sains dan
teknologi.
Bidang seni reka di negara ini terus berkem bang dengan penubuhan Majlis Rekabentuk Malaysia dan
Majlis Inovasi Negara. Beberapa buah institusi seperti Institut Teknologi MARA dan institusi swasta telah
berjaya m elahirkan ramai pereka yang berkaliber.

7
Tokoh dan Karya
Perkembangan seni reka telah melahirkan ramai tokoh dalam pelbagai bidang. Jadual 1.3 menyenaraikan tokoh-
tokoh seni reka terkenal.
Jadual 1.3 Tokoh seni reka terkenal di Malaysia
Tokoh M aklum at

Tokoh reka bentuk teknologi: Zulkifli Haron

• Lahir pada tahun 1959 di Kelantan.
• Mendapat pendidikan di Institut Kemahiran MARA Johor Bahru.
• Pereka cipta peralatan berteknologi dalam pelbagai sektor.
• Pernah menerima anugerah Guinness Effort Award 1989 dan Anugerah Belia
Selangor Darul Ehsan 1996.

Tokoh seni reka grafik: Haji Hashim Hassan

• Lahir pada tahun 1938 di Johor.
• Mendapat pendidikan di Canterbury College of Art, England dan University
Ohio, USA.
• Memenangi pertandingan mencipta logo Hari Kebangsaan, iaitu pada tahun
1980, 1981, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987 dan 1991.
• Dikenali sebagai ‘Bapa Logo Hari Kebangsaan’.

Tokoh reka bentuk fesyen: Jimmy Choo

• Lahir pada tahun 1961 di Pulau Pinang.
• Mendapat pendidikan di London College of Fashion.
• Menerima anugerah gelaran ‘Profesor’ dari University of the Arts, London atas
sumbangannya dalam bidang fesyen.
• Mendapat anugerah Order of the British Empire (Knighthood) daripada Queen
Elizabeth II, England pada tahun 2002.

Tokoh seni reka animasi: Hassan Abdul Muthalib

• Lahir pada tahun 1945 di Kedah.
• Mendapat pendidikan sehingga SPM tetapi meminati bidang animasi.
• Pengerusi Persatuan Animasi Malaysia.
• Dianugerahkan ‘Anugerah Sri Angkasa’ bagi kategori ‘Idea Terbaik’ dan ‘Treler
Terbaik’ untuk animasi pendek, iaitu ‘Sang Kancil dan Buaya’ dan ‘Sang Kancil dan
Monyet’.

Tokoh komunikasi visual: Ahmad Haji Zainuddin

• Lahir pada tahun 1950 di Pahang.
• Mendapat Ijazah Kedoktoran dari Manchester Metropolitan University, England.
• Profesor di UCSI University, Malaysia.
• Pengerusi Majlis Rekabentuk Malaysia (MRM), Ahli Majlis Profesor Negara dan
pakar seni grafik dalam kluster industri dan inovasi.
• Tokoh yang mempelopori kepimpinan reka bentuk.

Tokoh reka bentuk teknologi kreatif: Lim Kok Wing

• Lahir pada tahun 1946 di Kuala Lumpur.
• Pelopor dan juga presiden Limkokwing University of Creative Technology.
• Menerima banyak penghargaan seperti anugerah Father of Innovation in Africa
dalam The Bizz Awards 2014 di Texas, USA.
Pertubuhan dan Persatuan Layari laman sesawang
Perkembangan seni reka digiatkan dengan penubuhan Majlis berikut untuk maklumat
Rekabentuk Malaysia (MRM) dan Majlis Inovasi Negara. lanjut tentang Majlis
Rekabentuk Malaysia:
http://www.mrm.gov.my/

M ajlis R ekabentuk M alaysia j M ajlis Inovasi N egara

Ditubuhkan pada tahun 1993. Ditubuhkan pada tahun 2007.

Terletak bawah pengawasan
Kementerian Sains, Teknologi
dan Inovasi.
Tujuannya untuk membuka
masa depan inovasi dan reka
bentuk di Malaysia.
R ajah 1.3 Majlis Rekabentuk Malaysia dan Majlis Inovasi Negara
Institusi Seni
Terletak bawah pengawasan
Kementerian Sains, Teknologi
dan Inovasi.
Tujuannya untuk membentuk
dan melaksanakan agenda
inovasi negara yang lebih
mantap.
|
Hijjaz Kasturi adalah
pengarah Hijjaz Kasturi
Association yang telah
membangunkan Rimbun
Dahan sebagai residensi
pelukis dan penulis. Sila
layari laman sesawang
berikut untuk
maklumat lanjut.
http://www.rimbundahan.
org

Institusi awam dan swasta juga bertanggungjawab dalam

m engembangkan bidang seni reka di Malaysia. Institusi berikut m em
berikan pendidikan formal dalam bidang seni reka:

Institut Teknologi MARA (sekarang dikenali sebagai

Universiti Teknologi MARA (UiTM)) dengan
kewujudan Jabatan Seni Lukis dan Seni Reka pada Tokoh reka bentuk industri,
tahun 1967. Zulkifli Haron telah
mencipta banyak produk
Universiti awam lain seperti Universiti Sains Malaysia, untuk kemudahan Industri
Universiti Malaysia Kelantan, Universiti Putra Malaysia, Kecil dan Sederhana (IKS)
Universiti Tun Hussein O nn dan Universiti Malaysia seperti mesin membuat
Sarawak. pau, mesin menggaul
tepung untuk membuat
Institusi Pendidikan Tinggi Swasta seperti Centre fo r mi dan pelbagai mesin
Advanced Design, Malaysian Institute o f Art dan untuk menghasilkan
Limkokwing University o f Creative Technology. kuih tradisional.
\ .......... Ill II \t£ .

9
Seni Kraf
Sejarah dan Perkembangan
Sejarah seni kraf Malaysia boleh dikaitkan dengan kerja tangan yang diusahakan oleh masyarakat Melayu di
Kelantan, Terengganu dan Pahang sekitar tahun 1780-an. Contoh hasil rekaan mereka ialah keris, perahu
payang, wau dan gasing. Seni kraf tradisi m engandungi unsur-unsur kebudayaan penciptanya yang berupa
hiasan. Kedatangan imigrasi luar seperti kaum Cina dan India telah m em pengaruhi rekaan tempatan. Proses
asimilasi budaya ini terlihat pada rekaan seperti ukiran kayu, sulaman dan barang kemas.

Bidang
Seni kraf m erupakan bidang yang m em erlukan daya cipta dan kem ahiran m enggunakan tangan.
Bidang kraf ini boleh dibahagikan kepada dua, iaitu seni kraf tradisional dan seni kraf moden.

1 1
T ra d isio n a l Moden
“ I—
• batik • tenunan • seni kertas • kraf lilin
• tem bikar • anyaman • kraf sabun • k raf tali
• ukiran kayu • tekatan • k raf m anik
Tekatan J Quilling ................
------------------

■ J

R ajah 1.4 Jenis-jenis seni kraf

Adiguru dan Produk Anda boleh mengetahui

Seseorang yang pakar dan m ahir dalam m enghasilkan sesuatu kraf dikenali tokoh-tokoh adiguru kraf
sebagai adiguru. Sumbangan mereka sangat penting bagi m em pertahankan dengan melayari laman
seni warisan negara. Justeru, sebagai menghargai sumbangan mereka, sesawang berikut:
kerajaan telah m ewujudkan anugerah Tokoh Kraf Negara dan Adiguru http://goo.gl/7hjIkf
https:llgoo.gll
Kraf. Dalam bidang kraf, terdapat beberapa orang adiguru yang terkenal,
7hjlkf
antaranya ialah tokoh-tokoh seperti yang berikut:

Jadual 1.4 Tokoh-tokoh kraf tempatan

Tembikar
Tokoh: Yusoff Haji Abdullah Tokoh: Zamari @ Zamri Pandak Lahir pada tahun 1942 di
Lahir pada tahun 1928 di Kelantan. Perak. Memperoleh kemahiran daripada datuknya.
Pernah mengikuti kursus seni kreatif (Seni Halus) Berpengetahuan luas dalam teknik penghasilan tembikar.
di Universiti Sains Malaysia. Menjadi pakar rujuk dan khidmat nasihat kepada pelajar
Rekaannya menampilkan budaya masyarakat dan orang perseorangan.
Pantai Timur.
Mengadakan Pameran Lukisan Batik . Menerima anugerah Seal of Excellence
di Moscow pada tahun 1978. Menjadi daripada UNESCO-AHPADA 2002.
penceramah di pusat pengajian tinggi di Dianugerahi sebagai Adiguru
dalam dan luar negara. Kraf Labu Sayong pada
tahun 2007.

10
 Ukiran kayu
Tokoh: Haji Abd. Rahman Long Lahir pada tahun
1943 di Terengganu. Mewarisi kemahiran seni
ukiran daripada ayah dan datuknya.
Pakar dalam ukiran kayu tradisional dan penghasilan
sarung serta hulu untuk senjata Melayu seperti keris.
Hasil karyanya menghiasi Bank Negara dan Istana
Negara.
Dianugerahi Pingat Jasa
Kebaktian (PJK) oleh Sultan
Perlis pada tahun 1986.
Tokoh: Norhaiza Noordin
Lahir pada tahun 1963 di Terengganu.
Mengikuti latihan ukiran kayu dengan empat orang
tokoh pengukir tersohor negara seperti Wan Su
Othman dan Tengku Ibrahim Tengku Wok. Menjadi
ahli panel dan penceramah yang dikendalikan oleh
jabatan kerajaan dan swasta. Pernah menerima
Anugerah Seni
Negeri Terengganu pada tahun 2005
dan Anugerah Usahawan Kraf 2010.
Dianugerahi sebagai Adiguru Kraf
Ukiran Seni Halus pada tahun 2011.

Tenunan
Tokoh: Hajah Habibah Zikri Lahir Tokoh: Hajah Natipah @ Nortipah Abd. Kadir
pada tahun 1948 di Kedah. Lahir pada tahun 1944 di Pahang.
Mendapat pendidikan di Institut Teknologi MARA Mewarisi kemahiran menenun daripada keluarganya.
dalam Jurusan Tekstil. Membangunkan dan memajukan kegiatan. menenun
Memberi nafas baharu kepada kain songket agar boleh dalam kalangan masyarakat tempatan.
dimiliki dan diterima pakai oleh semua masyarakat. Mahir dalam menenun kain
Melatih dan membimbing penenun muda sehingga limar dan seni tekat gubah.
menjadi penenun yang mahir. Karya kreatifnya dijadikan Dianugerahi sebagai Adiguru
Kraf Tenun Pahang Diraja
hiasan di Istana Negara, pada tahun 2006.
Istana Johor, hotel dan rfsort.
Dianugerahi sebagai Adiguru
Kraf Songket dan juga
dinobatkan sebagai
Tokoh Kraf Negara
pada tahun 2007.

Anyaman

Tokoh: Aminah Haji Amat Tokoh: Ishak Kassim

Lahir pada tahun 1928 di Melaka. Dilahirkan pada tahun 1959 di Melaka. Mengikuti
Mewarisi kemahiran menganyam daripada keluarganya. latihan jangka pendek anyaman rotan anjuran
Mengajar orang perseorangan dan pelajar sekitar Kraftangan Malaysia.
Melaka tentang anyaman rombong. Menjadi tenaga pengajar dalam
Menghasilkan teknik pemprosesan latihan industri yang dikelolakan
bahan mentah dan anyaman yang oleh jabatan kerajaan. Menjadi
lebih mudah. Dianugerahi sebagai Naib Johan Kategori
Adiguru Bidang Kraf Rotan anjuran
Kraf Anyaman Rombong UNESCO pada tahun 2003.
pada tahun 1988. Dianugerahi sebagai
Adiguru Kraf Anyaman
Rotan pada tahun 2011.

11
 Tekatan

Tokoh: Hajah Azizah Mohd. Yusof Lahir pada Tokoh: Ainatishah Bilal Din Dilahirkan pada tahun
tahun 1938 di Perak. Mewarisi kemahiran daripada 1914 di Perak. Mempelajari seni tekat daripada ibu
ibunya. Memajukan kegiatan menekat dengan dan neneknya. Produk kreatifnya mendapat tempahan
membuka bengkel dan ruang pameran. daripada masyarakat setempat, kerabat diraja dan
pembesar istana.
Kreatif memilih dan mengubah reka corak
berunsurkan motif flora. Dianugerahi sebagai Adiguru Kraf
Sering diundang menjadi pengajar Tekatan pada tahun 1987.
dalam pelbagai program yang
diadakan di dalam dan luar negara.
Dianugerahi sebagai Adiguru Kraf
Tekatan
pada tahun 1995.

Institusi
Kepelbagaian bidang kraf di Malaysia turut menggalakkan penubuhan beberapa institusi bagi mengembangkan
industri kraf ini. A ntara institusi tersebut ialah Perbadanan Kemajuan Kraftangan Malaysia dan Institut Kraf
Negara.

a
Gambar foto 1.1 Perbadanan Kemajuan Kraftangan Malaysia Seni Peribumi merujuk
kepada seni kraf yang
Perbadanan Kemajuan Kraftangan Malaysia (PKKM)
dihasiikan oleh
Ditubuhkan pada 1 Oktober 1979. masyarakat Orang Asli.
Peranan: Hasil kraf mereka
memperlihatkan aspek
Memelihara dan melindungi warisan kraf negara sebagai satu
budaya, estetik dan
industri yang berdaya maju dan mantap dalam pasaran tempatan dan
fungsinya.
antarabangsa.

Gambar foto 1.2 Institut Kraf Negara

Institut Kraf Negara (IKN) http://www.kraftangan.gov.my/
Ditubuhkan pada bulan Ogos 2001.
Peranan:
Bertanggungjawab melahirkan modal insan yang berkemahiran, berilmu
pengetahuan, menguasai teknologi dan peka terhadap warisan kraf.

12
 Lakukan aktiviti berikut untuk m encari m aklum at berkaitan sejarah perkem bangan seni visual di negara
kita.

1. Mengidentifikasikan sejarah perkembangan, tokoh dan sum bangan serta peranan Institusi Seni Visual
di Malaysia.
2. M enginterpretasikan sejarah perkembangan, tokoh dan sumbangan serta peranan Institusi Seni Visual
di Malaysia.
Langkah:
Bahagikan m urid kepada beberapa kumpulan.
Setiap perbincangan, anda boleh m enggunakan pilihan strategi berikut:
Foto • Video • Tayangan slaid Lembaran kerja

3. Perbincangan anda mencakupi perkara-perkara berikut:

• Sejarah dan perkem bangan seni halus atau seni reka
• Sumbangan tokoh seni halus, seni reka atau seni kraf
• Peranan pertubuhan, persatuan dan institusi seni halus, seni reka atau seni kraf
4. Dapatkan m aklum at daripada bahan bacaan atau carian di laman sesawang dan catatkan dalam buku
nota anda.
Jadual 1.5 Contoh hasil perbincangan

5. Persembahkan hasil perbincangan m enggunakan kertas m ahjung atau m em buat persem

bahan m ultim edia di hadapan kelas anda.

Latthu xn/ fo rv n a tu f1

1. Isi tem pat kosong dengan jawapan yang betul.

(a) M oham ed Hoessein Enas ialah pelukis khusus dalam seni

(b) Komunikasi visual m erupakan satu bidang yang terdapat dalam

(c) Tokoh digelar “Bapa Logo Hari Kebangsaan”.
2. Berikan tiga bidang seni kraf tradisional.

3. Apakah tujuan penubuhan Persatuan Pelukis Malaysia pada tahun 1978?

4. Apakah peranan adiguru dalam seni kraf Malaysia?
5. Namakan dua tokoh dalam kraf anyaman yang anda tahu.

13
 ffSEEiffeSQ m S Standard
Selepas mempelajari subtajuk ir
M aklumat tentang tokoh dan karya boleh diperoleh m enerusi kajian
murid dapat:
secara inkuiri penem uan m enggunakan nota catatan. Anda perlu m em • Mengenal pasti tokoh dan
bina pengetahuan sendiri berasaskan pengetahuan semasa yang karya
diperoleh. Dalam aktiviti ini, anda dikehendaki m engum pulkan m ❖Seni Halus
aklum at daripada sum ber yang terdapat di sekeliling anda. ❖Seni Reka
❖ Seni Kraf

jm
Tujuan: Mengaplikasikan pengetahuan dan kefahaman untuk m em buat eksperimentasi serta penerokaan
menghasilkan dokum entasi perkem bangan seni visual di Malaysia melalui penggunaan media,
proses dan teknik.
Langkah:
1. Bahagikan m urid kepada tiga kumpulan.
2. Melalui pendekatan kaedah stesen: Kaedah stesen atau stesen
• Kumpulkan sum ber m aklum at dalam bentuk m edia cetak seperti pembelajaran ialah sudut
atau kawasan di dalam
buku teks, buku rujukan, majalah, ensiklopedia, brosur pam eran
bilik darjah. Murid perlu
seni, keratan akhbar, kamus, bahan cetakan dari sum ber Internet
bergerak dari satu stesen
dan sebagainya. ke stesen lain mengikut
• Letakkan secara berasingan bahan-bahan tadi mengikut bidang, iaitu jadual yang telah
bidang seni halus, seni reka dan seni kraf di satu sudut atau kawasan ditetapkan. Sekumpulan
di dalam bilik darjah anda. murid akan melakukan
• Setiap kum pulan akan bergerak dari satu stesen ke stesen tugas tertentu mengikut
berikutnya m engikut masa yang ditetapkan. Catatkan pem masa yang telah
erhatian anda. ditetapkan.
• Dapatkan m aklum at berkaitan dengan tokoh dan karya.
3. Tuliskan hasil perbincangan anda dalam buku nota seperti contoh di
bawah.
Jadual 1.6 Contoh hasil perbincangan

Subbidang Tokoh dan karya P ersatu an /P ertu b u h an Institusi

Seni Catan Contoh: • Wednesday Art Group Syed Ahmad Jamal

Halus Syed Ahmad Jamal - di Kuala Lumpur pada menjadi tenaga
Umpan, 1958, tahun 1952. pengajar di STTI
Cat minyak • Presiden Persatuan bersama-sama Yeoh
Pelukis Malaysia tahun Jin Ling. Tujuan asal
1979. STTI (1960) untuk
melatih guru-guru
dalam mata pelajaran
seni seperti sejarah
dan apresiasi seni.
\ /\ /\ r\ A A A / *\ / \ /\ /\ /\ /\ >

14
 Standard
[sfanfWMf-niETfi

Dalam Persepsi Seni dan Eksplorasi Seni, anda telah m em aham i Selepas mempelajari subtajuk
sejarah dan perkem bangan seni visual di Malaysia. Berdasarkan ini, murid dapat:
• Menjana idea dalam
kefahaman itu, hasilkan sebuah karya atau produk seni dan diiringi
tugasan perkembangan
penerangan tentang hasil kreatif anda itu. seni visual di Malaysia

Tujuan:
1. Menganalisis dan memanipulasi hasil eksperimentasi daripada dokumentasi perkembangan seni visual
di Malaysia melalui penerokaan media, proses dan teknik dalam penghasilan karya.
2. Menzahirkan idea secara kreatif dan inovatif hasil daripada eksperimentasi dan penerokaan
dokumentasi perkembangan seni visual di Malaysia dalam penghasilan karya.
Alat/Bahan: Pilihan dokum entasi seperti berikut: Peta pem ikiran
• Lembaran kerja
• Persembahan multimedia Artist Book
• Poster
Langkah:
1. Lakukan aktiviti ini secara berpasangan.
2. Pemilihan tajuk adalah bebas tetapi bertem akan sejarah perkem bangan seni visual
di Malaysia. Contoh tajuk ialah “Karya dan Tokoh” dan “Pereka Terkenal di Malaysia”.
3. Buat laporan hasil projek dokum entasi m engikut strategi yang anda pilih.

Berikut adalah beberapa contoh dokum entasi yang boleh dijadikan panduan oleh m urid dalam
aktiviti Ekspresi Seni.

Lembaran kerja menggunakan Pendekatan Kritikan Seni

K arya Tokoh P e n e ra n g a n

Penerangan:
Pendekatan Kritikan
Pelukis Wednesday Art Group
Seni merupakan proses
yang mengangkat tema
penelitian sesuatu karya
kebudayaan negeri Kelantan berdasarkan empat
khususnya wayang kulit komponen, iaitu
sebagai hal benda karya. deskripsi, analisis,
interpretasi dan
Contoh: pertimbangan. Misalnya
Nik Zainal Abidin Nik Salleh, Pendekatan Feldman.
Puja Pantai, 1958, Cat air
Koleksi LPSVN
J
Rajah 1,5 Contoh lembaran kerja kritikan seni

15
 Standard
Dalam Persepsi Seni dan Eksplorasi Seni, anda telah m em aham i Selepas mempelajari subtajuk
sejarah dan perkem bangan seni visual di Malaysia. Berdasarkan ini, murid dapat:
kefahaman itu, hasilkan sebuah karya atau produk seni dan diiringi • Menjana idea dalam
tugasan perkembangan
penerangan tentang hasil kreatif anda itu.
seni visual di Malaysia
 Tujuan:
1. Menganalisis dan memanipulasi hasil eksperimentasi daripada dokumentasi perkembangan seni visual
di Malaysia melalui penerokaan media, proses dan teknik dalam penghasilan karya.
2. Menzahirkan idea secara kreatif dan inovatif hasil daripada eksperimentasi dan penerokaan
dokumentasi perkembangan seni visual di Malaysia dalam penghasilan karya.
Alat/Bahan: Pilihan dokum entasi seperti berikut:
• Lembaran kerja Peta pem ikiran
• Persembahan multimedia Artist Book
• Poster
Langkah:
1. Lakukan aktiviti ini secara berpasangan.
2. Pemilihan tajuk adalah bebas tetapi bertem akan sejarah perkem bangan seni visual
di Malaysia. Contoh tajuk ialah “Karya dan Tokoh” dan “Pereka Terkenal di Malaysia”.
3. Buat laporan hasil projek dokum entasi m engikut strategi yang anda pilih.

Berikut adalah beberapa contoh dokum entasi yang boleh dijadikan panduan oleh m urid dalam
aktiviti Ekspresi Seni.

Lembaran kerja menggunakan Pendekatan Kritikan Seni

K arya Tokoh Penerangan

Penerangan:
Pendekatan Kritikan
Pelukis Wednesday Art Group
Seni merupakan proses
yang mengangkat tema
penelitian sesuatu karya
kebudayaan negeri Kelantan
berdasarkan empat
khususnya wayang kulit komponen, iaitu
sebagai hal benda karya. deskripsi, analisis,
interpretasi dan
C ontoh: pertimbangan. Misalnya
Nik Zainal Abidin Nik Salleh, Pendekatan Feldman.
Puja Pantai, 1958, Cat air
Koleksi LPSVN
________________________ J
Rajah 1.5 Contoh lembaran kerja kritikan seni

15
 1rtist Book Persembahan Multimedia

Gambar foto 1.3 Artist Book Gambar foto 1.4 Multimedia

Poster

Gambar foto 1.5 Poster

Peta Pemikiran

I I
Mohamed Hoessein Enas % Zakariah Noor
---------- ----- . - I - .............. / I ...........

Admonition, 1959, Flower Stall in Kampung, Kapal Korek Bijih Timah,

Cat minyak 1993, Cat minyak 1959, Cat air
Gadis Korea, 1960, Ihsan: Keluarga Zakariah
Cat minyak Noor
Koleksi LPSVN

Rajah 1.6 Contoh dokumentasi menggunakan peta pemikiran

 a :
4 3
^43

Tujuan:
1. Menganalisis dan memanipulasi hasil eksperimentasi daripada dokumentasi perkembangan seni visual
di Malaysia melalui penerokaan media, proses dan teknik dalam penghasilan karya.
2. M enzahirkan idea secara kreatif dan inovatif hasil daripada eksperimentasi dan penerokaan
dokumentasi perkembangan seni visual di Malaysia dalam penghasilan karya.

Pendekatan Im itasi ------------------------------------------------------

Langkah:
1. Pilih satu sahaja karya tokoh terkenal. M urid-m urid dibahagikan kepada tiga kum pulan mengikut
kategori seni visual, iaitu seni halus, seni reka atau seni kraf.
2. Aplikasikan asas seni reka untuk ketiga-tiga kategori seni visual tersebut. Misalnya, imitasi terhadap
karya tokoh terkenal m enggunakan pelbagai m edia seperti pensel warna, krayon, cat air dan pastel.

3. Berikut ialah contoh pendekatan imitasi seperti yang disarankan.

Karya Asal

Pendekatan Imitasi
merupakan peniruan
menerusi tanggapan
dan pengamatan pelukis
terhadap objek-objek
yang wujud di dunia ini,
Yong Mun Sen, contohnya Pendekatan
Kampung di Tepi Laut, Mimesis (Peniruan).
1952, Cat air

Hasil Lakaran Karya Siap

Rajah 1.7 Contoh hasil meniru karya tokoh menggunakan Pendekatan Imitasi

17
 Apresiasi Seni Standard famriMfegrem
M enerusi sesi Apresiasi Seni ini, setiap hasil perbincangan dan aktiviti Selepas mempelajari subtajuk
anda dalam Ekspresi Seni akan dipam er dan diperjelaskan melalui ini, murid dapat:
Tumpu Galeri. Gunakan kaedah tiga stesen untuk m elakukan apresiasi • Mempamerkan hasil karya
• Menghayati hasil karya
karya ini.
sendiri dan rakan dengan
Dalam Tumpu Galeri ini, hanya karya-karya terbaik yang akan menumpukan pada aspek
dipam er dan dibincangkan. Bahan-bahan tersebut perlu diletakkan di Bahasa Seni Visual
atas meja berasingan m engikut kategori. • Menjelaskan
pengalaman sendiri
dalam penghasilan karya
 Tumpu Galeri

Tujuan: M em buat apresiasi karya seni visual berpandukan unsur seni dan prinsip rekaan.
Langkah:
1. G uru mem ilih tiga karya terbaik untuk setiap kategori.
2. Susun karya di atas meja mengikut tiga stesen seperti dalam rajah berikut.

R ajah 1.8 Contoh stesen berdasarkan kategori

3. M urid dan guru akan bergerak dari satu karya ke satu karya.
4. Wakil kum pulan akan diberikan masa dua hingga tiga m init untuk m em buat apresiasi tentang
hasil karya.
5. Ulangi proses seterusnya sehingga ke semua stesen selesai dilawati.
6. Catatkan perbincangan dalam buku nota anda.

18
 ■Tokoh - Abdullah Ariff, Chuah Thean Teng, A nthony Lau, Redza
Piyadasa, M ad A nuar Ismail, Ismail Zain
' Pertubuhan/Persatuan —Penang Impressionist Society, Wednesday A rt
Seni Halus Group, Angkatan Pelukis SeMalaysia, Angkatan Pelukis M alaysia

• Institusi - Sultan Idris Training College, Specialist Teacher’s Training

Institute, Institut Teknologi MARA, Universiti Sains M alaysia

Perkembangan
Seni Visual di Tokoh - Zulkifli Haron, Jimmy Choo, Haji Hashim Hassan, Hassan
Abdul Muthalib, Ahm ad Haji Zainuddin Pertubuhan - Majlis
Malaysia
Seni Reka Rekabentuk Malaysia,
Majlis Inovasi Negara
Institusi - Institut Teknologi MARA, Universiti Sains M alaysia
 Seni Kraf -
• Tokoh - Azizah Ismail, Am inah Haji Amat, Norhaiza Noordin,
Haji Abd. Rahm an Long, Ishak Kassim, Ainatishah Bilal Din
• Institusi - Perbadanan Kraftangan Malaysia, Institut K raf Negara

y= Sudut Kriteria Kejayaan

Dalam tajuk ini, saya telah memahami:
> Bidang seni halus m erujuk kepada
lukisan, catan, cetakan dan area.
> Sejarah seni visual berm ula dari tahun
1920-an dan terus berkembang hingga ke
hari ini.
y C ontoh tokoh terkenal bidang seni halus
adalah Abdullah Ariff, M oham ed Hoessein
Enas, Chuah Thean Teng, Anthony Lau dan
Zakaria Awang.
> Pertubuhan yang menyemarakkan bidang seni
ialah Penang Impressionist Society, Wednesday
A rt Group, Angkatan Pelukis SeMalaysia dan
Persatuan Pelukis Malaysia.
> Institusi yang menawarkan kursus seni pula
ialah Sultan Idris Training College dan
Institut Teknologi MARA.
> C ontoh tokoh bidang seni reka adalah Zulkifli
Haron, Haji Hashim Hassan, Jimmy Choo dan
Hassan Abdul Muthalib.
> Majlis Rekabentuk Malaysia dan Majlis
Inovasi Negara bertanggungjawab
m em perkem bangkan seni reka negara.
> Seni kraf m erangkum i kraf tradisional dan kraf
m oden.
> Adiguru ialah orang yang m ahir dan pakar dalam
penghasilan sesuatu kraf.
> C ontoh adiguru terkenal negara ialah Yusoff
Haji Abdullah, Haji Abd. Rahman Long, Hajah
Habibah Zikri, Am inah Haji Amat dan Ishak
Kassim.
> Dua institusi yang bertanggungjawab m em
perkem bangkan bidang kraf ialah
Perbadanan Kemajuan Kraftangan Malaysia
dan Institut Kraf Negara.

19
 5. Siapakah yang diberi gelaran sebagai
Soalan Objektif
“Bapa Logo Hari Kebangsaan”?
1. Abdullah Ariff, Abdul Latiff M ohidin dan A Anthony Lau B
Dzulkifli Buyong terkenal dalam Zulkifli Haron
b id an g : C Haji Hashim Hassan
A area D Ahm ad Haji Zainuddin
B catan
C cetakan 6. Jimmy Choo terkenal dalam bidang reka b e n
D seni reka tu k _______________
A grafik B
2. M ohamed Hoessein Enas ialah pelukis fesyen C
aliran _______________ animasi
A realisme D kom unikasi visual
B naturalisme
C ekspresionisme Soalan Subjektif
D impresionisme
1. Puan Am inah Haji Amat terkenal dalam
penghasilan k ra f_______________
3. Namakan tokoh seperti dalam gambar foto
2. Hajah Habibah Zikri pernah dianugerahi
di bawah.
sebagai Adiguru K raf______________
pada tahun 2007.
3. Apakah peranan penubuhan Majlis
Inovasi Negara?
4. Nyatakan tiga contoh kraf tradisional dan
kraf moden.
5. Apakah peranan Institut Kraf Negara?
6. Namakan tokoh yang menghasilkan karya
Gambar foto 1
seperti dalam gambar foto berikut:
A Abdullah Ariff
B Redza Piyadasa
C Syed A hm ad Jamal
D M oham ed Hoessein Enas

4. Siapakah antara berikut adalah pengasas

Angkatan Pelukis SeMalaysia?
A Peter Harris
B Zakariah N oor
C Syed A hm ad Jamal Ayam Jantan, 1963, Besi,
D M oham ed Hoessein Enas Koleksi LPSVN

Gambar foto 2