Professional Documents
Culture Documents
Latin Ce
Latin Ce
Latin Ce
Latnce Gramer
LATİNCE
LATİNCE GRAMER
Hazırlayan: C. Cengiz Çevik
İnsanlar ciddi ve zahmetli bir araştırma içinde değillerse, genelde ellerinin altındaki interneen talep
eikleri bilgiye “hemen” ulaşmak istiyorlar. Senelerdir Latinceyle ilgili olarak da bir şekilde beni
bulan insanlardan “Latince dövme yaptırmak istiyorum, x’in Latincesi nedir?” yanında (ki bundan
çok geldi) “Latinceyi kendi başıma öğrenmek istiyorum, kaynak önerir misiniz? Ne yapmam
gerekir?” sorularını da işiim (okudum). Artık kısmen yardımcı olmak istiyorum böyle talepkâr
arkadaşlara ve hazırladığım giriş mahiyetindeki Latince grameri blogda paylaşıyorum, zaman içinde
daha da geliştirebilirim, hiç bilemiyorum.
Öncelikli amacımın sıfır noktasında Latinceye merak salanlara dili tanıtmak olduğunu belirteyim, bu
sayfayı ve haa bu bloğu Latince için bir sıçrama tahtası kabul edip daha yetkin çalışmalara
uzanmanızı dilerim.
Not: Belki ileride android/ios uygulaması falan yaparlar, belki kendi bloglarına olduğu gibi alırlar bu
sayfayı ha ne dersiniz? Böyle
Böyle kötü kişiler var mı hala dünyamızda?
dünyamızda? Şaka yapıyorum, elbee, bu
sayfayı
sayfayı kaynak göstermeniz şartıyla dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz. Bir gün bu sayfalarda paypal
hesa bımı paylaşırsam, asinus sim.
sim.
HARFLER VE HECELER
Latincede yirmi beş harf vardır: a , b , c , d , e , f , g , h , i , , j , , k , l , , m , n , o , p , r , s , t , u , v , x , y , z.
Bunlar aralarında Sesliler ve Sessizler olmak üzere ikiye ayrılır.
Altı sesli harf: a , e , i , , o , u , y.
On dokuz sessiz harf: b , c , d , f , g , h , j , , k , l , , m , n , p , r , s , t ,v , x , y , z.
Beş tane de çift sesli harf vardır: ae, oe[1],
oe[1], au, ei; aetas, poens, audio, euge, hei kelimelerinde
au, eu, ei; hei kelimelerinde olduğu
gibi.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
N. G. D. AC. V. AB.
Sing. ă. æ. æ. am. ă. ā.
Plur. æ. ā-rum. īs. ās. æ. īs.
Not: Masculinum ya da Femininum olsun, anlama göre Müşterek (Common) olarak kabul edilmiş
isimler vardır, tıpkı parens
parens (ebeveyn) ismi gibi. Ebeveynden kasıt baba ise Masculinum, anne ise
Femininum olur. Masculinum ya da Femininum veyahut Masculinum ya da Neutrum olabilen
isimler, anlamdan bağımsız bir şekilde Müphem (Doubtful) olarak kabul edilen isimler de vardır.
Masc. ya da Fem.: anguis (yılan);
anguis (yılan); Masc. ya da Neut.: vulgus (avam, halk, topluluk).
Penna, tüy.(Femininum)
SINGULARIS
NOM. Penn-a Tüy
GEN. Penn-ae Tüyün
DAT. Penn-ae Tüye
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
PLURALIS
NOM. Penn-ae Tüyler
GEN. Penn-arum Tüylerin
DAT. Penn-is Tüylere
ACC. Penn-as Tüyleri
VOC. Penn-ae Tüyler
ABL. Penn-is Tüylerden
Galea , miğfer . Litera , harf . Toga , elbise
Benzer Örnekler
Ala , kanat. Arca , sandık. Casa , ev. Causa , sebep. Faba ,
asulye. Hora , saat Mensa , masa. Norma , kural. Ripa , sahil. Turba ,
kalabalık. Unda , dalga. Virga , değnek.
SINGULARIS
NOM. Æneas
GEN. Æneae
DAT. Æneae
ACC. Æneam, Ænean
VOC. Ænea
ABL. Ænea
Boreas , Kuzey Rüzgarı. Midas , Phrygia Kralı. Maia , Atla’ın
Atla’ın kızı. Ossa , Thessalia’da
Thessalia’da bir
dağ.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
1. Sonu es ile biten Yunanca isimlerin Accusativus hali en , Vocativus ve Ablativus hali
hal i e ile sonlanır.
Örneğin Anchises , Ünlü Troya’lı.
Troya’lı.
Anchises , Anchises (Masculinum)
SINGULARIS
NOM. Anchises
GEN. Anchisae
DAT. Anchisae
ACC. Anchisen
VOC. Anchise, -a -a
ABL. Anchise, -a
Alcides , Hercules’in diğer adı. Pelides , Peleus’un oğlu Achilles. Cometes ,
uyrukluyıldız. Thydides , Tydeus’un oğlu Diomedes.
1. Sonu e ile biten Yunanca isimlerin Genetivus hali es , Accusativus hali en , Dativus, Vocativus ve
Ablativus hali ise e ile sonlanır.Örneğin Penelope , Ulysses’in karısı.
Penelope , Penelope
Penelope (Femininum)
SINGULARIS
NOM. Penelope
GEN. Penelopes
DAT. Penelope
ACC. Penelopen
VOC. Penelope
ABL. Penelope
Circe , ünlü büyücü. Epitome , özet. Cybele , tanrıların anası. Grammatice ,
dilbilgisi.
İKİNCİ ÇEKİM
İkinci Çekim isimlerin Genetivus Singularis hali i , , Dativus hali o ile biter. Bu çekimde yedi sonek
vardır: er , ir , ur , us , um , os , on. Örneğin:
uer , Erkek çocuk; vir , adam; satur , dolu; dominus , efendi; regnum , krallık; synodos , toplantı; Albion ,
üyük Britanya.
Sonekler
N. G. D. AC. V. AB.
Sing. ĕr, ŭs, um. æ. æ. am. ă. ā.
Plur. æ. ā-rum. īs. ās. æ. īs.
Puer, Erkek çocuk.(Masculinum)
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
NOM. Puer E. çocuk
GEN. Puĕr-i E. çocuğu
DAT. Puer-o E. çocuğa
ACC. Puer-um E. çocuğu
VOC. Puer E. çocuk
ABL. Puer-o E. çocuktan
PLURALIS
NOM. Puer-i E. çocuklar
GEN. Puer-orum E. çocukların
DAT. Puer-is E. çocuklara
ACC. Puer-os E. çocukları
VOC. Puer-i E. çocuklar
ABL. Puer-is E. çocuklardan
Gener , damat. Liber , Bacchus. Vir , adam.
Fakat sonu er ile
ile biten çoğu ismin Genetivus halinde e düşer. Örneğin:
Liber , kitap (Masculinum)
SINGULARIS
NOM. Lib-er Kitap
GEN. Lib-ri Kitabın
DAT. Lib-ro Kitaba
ACC. Lib-rum Kitabı
VOC. Lib-er Kitap
ABL. Lib-ro Kitaptan
PLURALIS
NOM. Lib-ri Kitaplar
GEN. Lib-rorum Kitapların
DAT. Lib-ris Kitaplara
ACC. Lib-ros Kitapları
VOC. Lib-ri Kitaplar
ABL. Lib-ris Kitaplardan
Ager , tarla. Culter , bıçak. Magister , efendi.
KURALLAR
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
1. Sonu us ile biten isimlerin Vocativus hali e ile sonlanır. Örneğin ventus, vente.
vente.
2. Sonu ius ile biten özel isimlerin Vocativus halinde us düşer. Örneğin Georgius, Georgi.
ilius isminin Vocativus hali fili
ilius isminin hali fili , , Deus’unki
Deus’unki de Deus olur;
Deus olur; İsmin Pluralis hallerinde de Dei değil de Dii , ,
Dei değil
eis değil de Diis kullanılır.
Diis kullanılır.
Dominus , efendi (Masculinum)
SINGULARIS
NOM. Domin-us Efendi
GEN. Domin-i Efendinin
DAT. Domin-o Efendiye
ACC. Domin-um Efendiyi
VOC. Domin-e Efendi
ABL. Domin-o Efendiden
PLURALIS
NOM. Domin-i Efendiler
GEN. Domin-orum Efendilerin
DAT. Domin-is Efendilere
ACC. Domin-os Efendileri
VOC. Domin-i Efendiler
ABL. Domin-is Efendilerden
Annus , sene. Fluvius , nehir. Hortus , bahçe.
Regnum , krallık (Neutrum)
SINGULARIS
NOM. Regn-um Krallık
GEN. Regn-i Krallığın
DAT. Regn-o Krallığa
ACC. Regn-um Krallığı
VOC. Regn-um Krallık
ABL. Regn-o Krallıktan
PLURALIS
NOM. Regn-a Krallıklar
GEN. Regn-orum Krallıkların
DAT. Regn-is Krallıklara
ACC. Regn-a Krallıkları
VOC. Regn-a Krallıklar
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Not: Er ve
ve us sonekleri, ismin çoğu kere Masculinum, um soneki ise her zaman Neutrum olduğunu
gösterir. Os ve on, Yunanca ekler olup çoğu kere us ve um’a dönüşürler. Soneki us’a dönüştürülen
kimi Yunanca isimlerin Accusativus Singularis hali on’la sonlanır. Örneğin;
Nom. Androgeos ya da (–us) Androgeus;
Nom. Androgeos ya Androgeus; Gen. Androge-o ya da –i; Dat. –o; Acc. –on ya da –um; Voc. –o;
Gen. Androge-o ya
Abl. –o.
Ilion ya da –um (Troya), Gen. Ili-i;
Nom. Ilion ya Ili-i; Dat. –o; Acc. –on ya da –um; Voc. –on ya da –um; Abl. –o.
ÜÇÜNCÜ ÇEKİM
Üçüncü Çekimde bir ismin Genetivus Singularis hali is , Dativus hali i ile sonlanır. Bu çekimdeki
isimlerin sonunda yer alan harflerden on bir tanesi şudur: a , e , o , c , d , l , , n , r , s , t , x. Örneğin:
oema , şiir; sedile , sandalye; sermo , konuşma; lac , süt; David , bir erkek ismi; animal, yaşayan varlık;
ecten , tarak; pater , baba; rupes , kaya; caput , kafa; rex , kral.
Sonekler
N. G. D. AC. V. AB.
Sing. ă, ĕ, o, c. ǐ s. ī. em. ă, ĕ, o, c. ĕ, ī.
Plur. ēs, ă. um, ium. ǐ b-us. ās. ēs, ă. ǐ b-us.
b-us.
Sermo , konuşma (Masc.)
SINGULARIS
NOM. Sermo
GEN. Sermō-nis
DAT. Sermo-oni
ACC. Sermo-nem
VOC. Sermo
ABL. Sermo-ne
PLURALIS
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
NOM. Sermo-nes
GEN. Sermo-num
DAT. Sermo-nibus
ACC. Sermo-nes
VOC. Sermo-nes
ABL. Sermo-nibus
Leo , aslan. Pavo , tavuskuşu. Praedo , hırsız.
Color , renk (Masc.)
SINGULARIS
NOM. Color
GEN. Color-is
DAT. Color-i
ACC. Color-em
VOC. Color
ABL. Color-e
PLURALIS
NOM. Color-es
GEN. Color-um
DAT. Color-ibus
ACC. Color-es
VOC. Color-es
ABL. Color-ibus
onor , onur. Lector , okuyucu. Pastor , çoban.
Miles , asker (Masc. – Fem.)
SINGULARIS
NOM. Mil-es
GEN. Mil- ǐ tis
tis
DAT. Mil-iti
ACC. Mil-item
VOC. Mil-es
ABL. Mil-ite
PLURALIS
NOM. Mil-ites
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
GEN. Mil-itum
DAT. Mil-itibus
ACC. Mil-ites
VOC. Mil-ites
ABL. Mil-itibus
Comes , yoldaş. Limes , sınır. Trames , patika.
KURAL- Sonu es ve is ile biten isimlerin hece sayısı Genetivus Singularis halinde artmıyorsa,
Genetivus Pluralis hali ium ile sonlanır. Şu isimler istisnadır: Canis , köpek;
k öpek; panis , ekmek; vates , kahin;
k ahin;
uvenis , genç; volucris , kuş.
Rupes , kaya (Fem.)
SINGULARIS
NOM. Rup-es
GEN. Rup-is
DAT. Rup-i
ACC. Rup-em
VOC. Rup-es
ABL. Rup-e
PLURALIS
NOM. Rup-es
GEN. Rup-ium
DAT. Rup-ibus
ACC. Rup-es
VOC. Rup-es
ABL. Rup-ibus
Classis , donanma. Nubes , bulut. Vulpes , tilki.
KURAL- Tek heceli olup as , is , s ya da x’ten önce bir sessiz harf gelen isimlerin Genetivus Pluralis
hali ium ile sonlanır.
Pars , bölüm (Fem.)
SINGULARIS
NOM. Pars
GEN. Part-is
DAT. Part-i
ACC. Part-em
VOC. Pars
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
ABL. Part-e
PLURALIS
NOM. Part-es
GEN. Part-ium
DAT. Part-ibus
ACC. Part-es
VOC. Part-es
ABL. Part-ibus
SINGULARIS
NOM. Poema
GEN. Poemă-tis
DAT. Poema-ti
ACC. Poema
VOC. Poema
ABL. Poema-te
PLURALIS
NOM. Poema-ta
GEN. Poema-tum
DAT. Poema-tibus, -t
-tis
ACC. Poema-ta
VOC. Poema-ta
ABL. Poema-tibus, -tis
nigma , sır. Diadema , taç. Thema , konu.
KURALLAR
1. E , al , , veya ar ile
ile biten isimlerin Ablativus Singularis hali i ile sonlanır.
2. Ablativus Singularis hali e ile biten Neutrum isimlerin Genetivus Pluralis hali um ile sonlanır.
3. Ablativus Singularis hali i ile biten Neutrum isimlerin Genetivus Pluralis hali ium ile sonlanır.
4. Ablativus Singularis hali e ile biten Neutrum isimlerin Nominativus, Accusativus ve Vocativus
Pluralis hali a ile sonlanır.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
5. Ablativus Singularis hali i ile biten Neutrum isimlerin Nominativus, Accusativus ve Vocativus
Pluralis hali ia ile sonlanır.
Sedile , sandalye (Neut.)
(Neut.)
SINGULARIS
NOM. Sedil-e
GEN. Sedil-is
DAT. Sedil-i
ACC. Sedil-e
VOC. Sedil-e
ABL. Sedil-i
PLURALIS
NOM. Sedil-ia
GEN. Sedil-ium
DAT. Sedil-ibus
ACC. Sedil-ia
VOC. Sedil-ia
ABL. Sedil-ibus
Ancile , kalkan. Mare , deniz. Rete , ağ.
Animal , , yaşayan
yaşayan varlık (Neut.)
SINGULARIS
NOM. Animal
GEN. Animāl-is
DAT. Animal-i
ACC. Animal
VOC. Animal
ABL. Animal-i
PLURALIS
NOM. Animal-ia
GEN. Animal-ium
DAT. Animal-ibus
ACC. Animal-ia
VOC. Animal-ia
ABL. Animal-ibus
Cubital , , yastık. Vectigal , , vergi.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
NOM. Pectus
GEN. Pect-ŏris
DAT. Pect-ori
ACC. Pectus
VOC. Pectus
ABL. Pect-ore
PLURALIS
NOM. Pect-ora
GEN. Pect-orum
DAT. Pect-oribus
ACC. Pect-ora
VOC. Pect-ora
ABL. Pect-oribus
Lius , kıyı. Nemus , koru. Pignus , rehin.
Benzer Örnekler
Acer, -ĕris (n), akçaağaç. Haeres, -edis (m-f),
(m-f ), mirasçı. Æstas, -ātis (f), yaz.
Imago, - ǐ nis
nis (f), görüntü. Arbor, -ŏris (f), ağaç. Iter, itinĕris (n), yolculuk. Aries, -ĕtis
(m), koç. Lac, -tis (n), süt. Ars, artis (f), sanat. Lapis, ǐ dis
dis (m), taş.
Canon, -ŏnis (m), kanun. Laus, -dis (f), övgü. Carcer, -ĕris (m), hapishane. Mel,
mellis (n), bal. Cardo, - ǐ nis
nis (m), dayanak. Mons, -tis (m), tepe. Carmen, - ǐ nis nis (n),
şarkı. Munus, -ĕris , (n), armağan. Cervix, - ǐ cis cis (f), ense. Nox, noctis (f),
gece. Codex, - ǐ cis
cis (m), kitap. Onus, -ĕris (n), yük. Cor, cordis (n), kalp.
Pecten, - ǐ nis
nis (m), tarak. Crux, -ŭcis , (f),
(f ), haç. Regio, -onis (f), bölge. Dens, -tis (m),
diş. Serpens, -tis (m-f), yılan. Dos, dotis (f), (f ), çeyiz. Trabs, -ăbis (f),
direk. Femur, -ŏris (n), but. Turris, -is (f),
(f ), kule. Formido, - ǐ nis
nis (f), korku.
Uter, utris (m), şişe. Fornax, -acis (f), ocak. Virgo, - ǐ nis
nis (f), bakire. Frater, -tris (m) erkek
kardeş. Voluptas, -atis (f), haz. Fur, furis (m-f), hırsız. Vulnus, -ĕris (n), yara.
1. Er , or , os , o , on ile biten isimler Masculinum’
Masculi num’dur.
dur.
2. Io , do , go , as , es , is , ys , aus , x ve kendisinden önce bir sessiz harf gelmiş olan s ile biten isimler
Femininum’dur.
3. A , c , e , l , , men , ar , ur , us , ut ile biten isimler Neutrum’dur.
Neutrum’dur.
2. Sonu is ile biten şu isimlerin Accusativus hali em ya da im ile sonlanır: navis , gemi; puppis ,
geminin arka tarafı; securis , balta; clavis , anahtar; febris , ateş; pelvis , leğen; restis , ip; turris , kule;
cutis , deri; sementis , ekim.
1. II. Ablativus Singularis Halinde İSTİSNAİ DURUMLAR
1. Accusativus Singularis hali im ile biten isimlerin Ablativus Singularis hali i ile sonlanır.Örneğin
vis, vim, vi.vi. Accusativus Singularis hali im ya da em ile biten kimi isimlerin Ablativus Singularis
hali e ya da i ile sonlanır. Örneğin navis , navem ya
navem ya da navim , ya da nave ya nave ya da navi.
navi. Fakat restis ve
restis ve
cutis’in aynı hali e ile sonlanır.
cutis’in
2. Ablativus Singularis halinde Canalis , su borusu; vectis , sürgü; bipennis , balta balta gibi kelimeler i ; ;
amnis , nehir; ignis , ateş;
ate ş; unguis , tırnak; rus , kır;
kır ; occiput , kafanın ar ka bölümü, imber , sağanak
k afanın arka s ağanak yağmur
gibi kelimeler i ya da bilhassa e ile sonlanır.
Praeneste gibi özel isimlerin yanında sonu ar ile biten şu Neutrum isimlerin de Ablativus
3. Praeneste
Singularis hai e ile sonlanır: far , mısır;
mısır ; jubar , güneş ışını; nectar , bitki özü; hepar , karaciğer;
k araciğer; par , çift;
çif t;
sal , , tuz.
tuz.
1. III. Genetivus Pluralis Halinde İSTİSNAİ DURUMLAR
Caro , et; cor , kalp; cos , bileği taşı; dos , çeyiz; mus , fare; nix , kar; nox , gece; linter , kayık; sal , , tuz; os , ossis ,
kemik isimlerinin Genetivus Pluralis hali ium ile sonlanır.
kemik isimlerinin
Not: Bir ismin Genetivus Pluralis hali ium ile bitiyorsa, çoğu kere Accusativus Pluralis hali de es
yerine eis ya da is ile sonlanır. Örneğin omnes ve
omnes ve partes için; omneis, parteis ya
partes için; parteis ya da omnis, partis.
partis.
DÖRDÜNCÜ ÇEKİM
Dördüncü Çekimdeki isimlerin Genetivus Singularis’i , Dativus Singularis’i ui ile sonlanır.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
N. G. D. AC. V. AB .
Sing. ŭs, ū. ūs, u. uī, u um, ū ŭs, ū. ū.
Plur. ūs, uă. u, um. ǐ b-us. ūs, uă. ūs, uă. ǐ b-us.
b-us.
Fructus , meyve (Masc.)
SINGULARIS
NOM. Fruct-us
GEN. Fruct-us
DAT. Fruct-ui
ACC. Fruct-um
VOC. Fruct-us
ABL. Fruct-u
PLURALIS
NOM. Fruct-us
GEN. Fruct-uum
DAT. Fruct-ibus
ACC. Fruct-us
VOC. Fruct-us
ABL. Fruct-ibus
Casus , düşüş. Currus , araba. Gradus , adım.
Cornu , boynuz (Neut.)
SINGULARIS
NOM. Cornu
GEN. Cornu
DAT. Cornu
ACC. Cornu
VOC. Cornu
ABL. Cornu
PLURALIS
NOM. Corn-ua
GEN. Corn-uum
DAT. Corn-ibus
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
ACC. Corn-ua
VOC. Corn-ua
ABL. Corn-ibus
Gelu , buz. Genu , diz. Veru , şiş.
Benzer Örnekler
Ictus, vuruş. Manus , el. Passus , adım. Ritus , tören. Sinus ,
öğüs. Situs , konum.
Sonu us ile biten bu çekimden isimler genelde Masculinum’dur; u ile bitenlerin hepsi ise Neutrum
olup Singularis çekimleri aynıdır.
Şu isimlerin Dativus Pluralis ve Ablativus Pluralis hali ŭbus ile biter: acus (f), iğne;
(f), iğne; arcus , yay; artus ,
eklem; genu , diz; lacus , göl; partus , doğum; portus , liman; specus (m-f), mağara; tribus , kavim; veru , şiş.
şiş.
ortu , genu
, genu ve veru isimlerinin söz konusu hali ibus da olabilir.
ve veru isimlerinin
ev bazen İkinci bazen Dördüncü Çekimden bir isim gibi çekilir:
omus, ev bazen
Domus , ev (Fem.)
SINGULARIS
NOM. Domus
GEN. Domus, -mi
DAT. Domus, -mo
ACC. Domum
VOC. Domus
ABL. Domo
PLURALIS
NOM. Domus
GEN. Domorum, -u-uum
DAT. Domibus
ACC. Domos, -us
VOC. Domus
ABL. Domibus
NOT: İsmin Genetivus hali yani Domus , evin manasındadır;
evin manasındadır; domi ise
domi ise evde manalarındadır.
evde manalarındadır.
BEŞİNCİ ÇEKİM
Beşinci Çekimden isimlerin Genetivus Singularis ve Dativus Singularis hali ei ile biter.
Bir tane sonek vardır: es. Örneğin Dies , gün
, gün..
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Sonekler
N. G. D. AC. V. AB.
Sing. ēs. ē-ī. ē-ī. Em ēs. ē.
Plur. ēs. ē-rum. ē-bus. ēs. ēs. ē-bus.
Dies , gün (Masc. – Fem.)
SINGULARIS
NOM. Di-es
GEN. Di-ei
DAT. Di-ei
ACC. Di-em
VOC. Di-es
ABL. Di-e
PLURALIS
NOM. Di-es
GEN. Di-erum
DAT. Di-ebus
ACC. Di-es
VOC. Di-es
ABL. Di-ebus
Glacies , buz. Macies , zayıflık. Pernicies , yıkım.
Beşinci Çekimden isimler arasında Pluralis’i tümüyle çekilebilen sadece Dies ve
Dies ve Res’tir; bu çekimden
Res’tir;
çok az ismin Pluralis’te Nominativus, Accusativus ve Vocativus’u çekilir, geri kalanlar ise
çekimsizdir.
Facies , yüz (Fem.)
SINGULARIS
NOM. Faci-es
GEN. Faci -ei
DAT. Faci -ei
ACC. Faci -em
VOC. Faci -es
ABL. Faci -e
PLURALIS
NOM. Faci-es
GEN. ———-
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
DAT. ———-
ACC. Faci-es
VOC. Faci-es
ABL. ———-
Effigies , resim. Series , düzen. Spes , umut.
ides , inanç; spes , umut ve
umut ve res , şey isimlerinin
şey isimlerinin Genetivus Singularis ve Dativus Singularis halinde kısa
e bulunur: Örneğin Nom. res res;; Gen. ve Dat. rĕi.
rĕi.
Benzer Örnekler
Acies , ağız. Caries , çürümüşlük. Caesaries , saç. Materies , madde.
abies , çılgınlık. Sanies , kan pıhtısı.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Bon-us -a -um
GEN. Bon-i - ae -i
DAT. Bon-o - ae -o
ACC. Bon-um -am -um
VOC. Bon-e -a -um
ABL. Bon-o -a -o
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Bon-i - ae -a
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Tener -a -um
GEN. Tenĕr-i -ae -i
DAT. Tener-o -ae -o
ACC. Tener-um -am -um
VOC. Tener -a -um
ABL. Tener-o -a -o
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Tener-i -ae -a
GEN. Tener-orum -arum -orum
DAT. Tener-is -i s -i s
ACC. Tener-os -as -a
VOC. Tener-i -ae -a
ABL. Tener-is -i s -i s
Asper , kaba. Liber , özgür. Miser , zavallı.
Gero ve fero
Gero ve fiilleriyle birleşerek oluşmuş sıfatlar vardır. Örneğin laniger , yünden;
fero fiilleriyle yünden; opifer , yardım getiren.
getiren.
Bunu yanında sonu er ile ile biten çoğu sıfaa e düşer. Örneğin:
Ater, atra, atrum , siyah.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Ater Atra Atrum
GEN. Atri Atrae A t ri
DAT. Atro Atrae Atro
ACC. Atrum Atram Atrum
V OC Ater Atra Atrum
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Atri Atrae A tra
GEN. Atrorum Atrarum Atrorum
DAT. Atris A t ri s A t ri s
ACC. Atros Atras A tra
VOC. Atri Atrae A tra
ABL. Atris A t ri s A t ri s
iger , kara. Pulcher , güzel. Sacer , kutsal.
Benzer Örnekler
ger , hasta. Lacer , kopuk. Latus , geniş Longus , uzun. Macer , zayıf.
ovus , yeni Piger , yavaş.
yavaş. Prosper , başarılı. Verus , doğru.
doğru.
Buradaki örneklerde de görüldüğü gibi sıfatlar ek ve çekim yönünden isimlere uydurulur: bonus,
dominus gibi; tener, puer gibi; bona ve tenera, penna gibi; bonum ve tenerum regnum gibi çekilir.
Şunlar: Unus , bir; totus , bütün; solus , yalnız; ullus , herhangi bir; nullus , hiçbiri;
hiçbiri ; alius , biri;
bi ri; alter , başkası;
baş kası;
neuter , hiçbiri; uter , ikisinden biri ve
biri ve ayrıca şu bileşik yapıdakiler: uterque , her ikisi
iki si de; uterlibet , utervis ,
istediğin biri; alteruter , biri ya da diğeri;
diğeri; bütün bu sıfatların Genetivus Singularis hali ius , Dativus
singularis hali ise i ile sonlanır. Örneğin Nom. unus, una, unum; unum; Gen. unius, unius, unius;
unius; Dat. uni, uni,
uni. Diğer haller de bonus gibi
uni. bonus gibi çekilir.
Totus, tota, totum , bütün.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Tot-us -a -um
GEN. Tot-ius -ius -ius
DAT. Tot-i -i -i
ACC. Tot-um -am -um
VOC. Tot-e -a -um
ABL. Tot-o -a -o
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Tot-i -ae -a
GEN. Tot-orum -arum -orum
DAT. Tot-is - is -i s
ACC. Tot-os -as -a
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Fel-ix -i x -i x
GEN. Fel-icis -icis -icis
DAT. Fel-ici -ici -ici
ACC. Fel-icem -icem -i x
VOC. Fel-ix -i x -i x
ABL. Fel-ice, -ici -ice, -ici -ice, -ici
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Fel-ices -ices -icia
GEN. Fel-icium -icium -icium
DAT. Fel-icibus -icibus -icibus
ACC. Fel-ices -ices -icia
VOC. Fel-ices -ices -icia
ABL. Fel-icibus -icibus -icibus
ngens, -entis , kocaman. Trux, -ucis , kaba. Velox, -ocis , atik.
1. 2. İkili Çekimler
Mitis, mite , uysal.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Mitis Mitis Mite
GEN. Mitis Mitis Mitis
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Mites Mites Mitia
GEN. Mitium Mitium Mitium
DAT. Mitibus Mitibus Mitibus
ACC. Mites Mites Mitia
VOC. Mites Mites Mitia
ABL. Mitibus Mitibus Mitibus
Brevis , kısa. Fortis , cesur. Gravis , ağır.
Mitior, mitius , daha uysal.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Miti-or -or -us
GEN. Miti-ōris -ōris -ōris
DAT. Miti-ori -ori -ori
ACC. Miti-orem -orem -us
VOC. Miti-or -or -us
ABL. Miti-ore, -ori -ore, -ori -ore, -ori
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Miti-ores -ores -ora
GEN. Miti-orum -orum -orum
DAT. Miti-oribus -oribus -oribus
ACC. Miti-ores -ores -ora
VOC. Miti-ores -ores -ora
ABL. Miti-oribus -oribus -oribus
Brevior , daha kısa. Fortior , daha cesur.
cesur. Ve diğer bütün comparativus’lar…
1. 3. Üçlü Çekimler
Acer ya da acer (m), acris (f), acre, keskin.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. A-cer, -cris -cris -cre
GEN. A-cris -cris -cris
DAT. A-cri -cri -cri
ACC. A-crem -crem -cre
VOC. A-cer, -cris -cris -cre
ABL. A-cri -cri -cri
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. A-cres -cres -cria
GEN. A-crium -crium -crium
DAT. A-cribus -cribus -cribus
ACC. A-cres -cres -cria
VOC. A-cres -cres -cria
ABL. A-cribus -cribus -cribus
Alacer, alacris , neşeli vs.
neşeli vs.
Benzer Örnekler
Clemens , – tis
tis , hoşgörülü. Dulcis , tatlı. Atrox
Atrox , acımasız. Recens ,
taze. Tristis , üzgün. Turpis , rezil.
Sıfatlar ve isimler birlikte hareket eder; farklı kıyaslarla değişime uğrar.
arva casa , küçük ev. Tener pes , hassas ayak. Clarus poeta , ünlü şair. Serenus
dies , aydınlık gün. Pulchra filia , güzel kız. Densa nubes , kalın bulut. Dulce pomum , Tatlı
elma. Aetna acus , sivri iğne. Docilis puer , uysal çocuk. Valida manus , güçlü el.
Breve aevum , kısa yaşam. Longa pinus
Longa pinus , uzun çam ağacı. Capax antrum , geniş mağara.
erax ager , verimli tarla.
ta rla. Magnum opus , büyük iş. Inops pastor
Inops pastor , zavallı çoban. Potens dea ,
üçlü tanrıça. Volucris ala , hızlı kanat. Nova opinio , yeni görüş. Libera palus
Libera palus ,
açık bataklık. Nobile carmen , soylu şiir. Solers vir , zeki adam. Antiqua urbs , eski şehir.
Sublimis arx , yüksek kale. Rarum rete , ince ağ. Maesta vox , kederli
keder li ses.
s es.
essus advena , yorgun yolcu. Ferus draco , korkunç ejderha. Gelidus fons , soğuk çeşme.
Cava navis , batmış gemi. Acris acies , keskin kenar. Ardua turris , yüksek kule. Caeca mens ,
kör anlayış. Magna dos , büyük armağan. Alta arbor , yüksek ağaç. Unus niger
bos , büyük kara öküz. Sacrum poema , kutsal şiir. Ænea lampas , bronzdan lamba. Cautus fur ,
tedirgin hırsız. Fortis heros , Cesur kahraman. Purus aer , temiz hava. Militaris
chlamys , askeri
a skeri pelerin. Priscus mos , eski adet. Culpatus Paris , kabahatli
kaba hatli Paris. Calida
aestas , kavurucu yaz. Miser Tros , Zavallı Troyalı.
Troyalı. Tutus portus , güvenli liman. Infelix
Dido , mutsuz Dido.
İSTİSNAİ DURUMLAR
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
1. Dives , zengin; hospes , yabancı –garip; sospes , güvenli; superstes , hayaa kalan; juvenis , genç; senex ,
yaşlı; pauper , fakir
fakir sıfatlarının Ablativus Singularis hali e , Genetivus Pluralis hali ise um ile
sonlanır.
2. Compos , egemen olan; impos , egemen olmayan; consors , ortak; inops , aciz; vigil , , dikkatli;
supplex , yalvaran; uber , verimli; degener , , yozlaşmış; puber , evlilik çağına gelmiş olan; celer , atik;
gibi sıfatların yanında ceps , fex
, fex , pes corpor’la biten bileşik sıfatların Genetivus Pluralis hali ium
, pes ve corpor’la
değil de um ile sonlanır. Örneğin princeps
Örneğin princeps , artifex , bipes , tricorpor.
tricorpor.
Not: Bütün bu sıfatların nadiren Neutrum Singularis cinsi olurken neredeyse hiç Neutrum Pluralis
cinsinde Nominativus ve Accusativus hali olmaz.
1. Par , eşit sıfatının hali pari;; vetus, eski sıfatının
eşit sıfatının Dativus Singularis ve Ablativus Singularis hali pari eski sıfatının Neutrum
Nominativus, Accusativus, Vocativus Pluralis hali vetera , Masculinum – Femininum – Neutrum
Genetivus Pluralis hali veterum;
veterum; çoğu kere sadece Neutrum Singularis’te kullanılan plus , daha çok
sıfatının Ablativus hali plure
hali plure , kimi zaman Nominativus Pluralis hali Masculinum ve Femininum
için plures
için plures , Neutrum için pluria
için pluria ya
ya da plura
da plura , (tüm cinslerde ortak olan) Genetivus Pluralis hali ise
plurium olur.
plurium olur.
SAYI SIFATLARI
Sayı sıfatları dörde ayrılır: Sadece sayma sayılarını gösteren Cardinalia;
Cardinalia; sıradaki yerleri, sayıları
gösteren Ordinalia;
Ordinalia; herbir şeye ne kadar üleştirildiğini gösteren Üleştirme sayı sıfatları (Distributio);
(Distributio); bir
şeyin kaç kere olduğunu gösteren Çarpımsal sayı sıfatları (Multiplicatio).
(Multiplicatio).
Cardinalia, Sayma Sayıları
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Duo Duae duo
GEN. Duorum Duarum Duorum
DAT. Duobus Duobus Duobus
ACC. Duos, -o Duas Duo
VOC. Duo Duae Duo
ABL. Duobus Duobus Duobus
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
NOM. Tres Tres Tria
GEN. Trium Trium Trium
DAT. Tribus Tribus Tribus
ACC. Tres Tres Tria
VOC. Tres Tres Tria
ABL. Tribus Tribus Tribus
Quauor’dan centum’a
Quauor’dan centum’a kadar bütün sayma sayıları (Cardinalia) çekimsiz olup, centum’dan
centum’dan mille’
mille’ye
kadar olanlar ise bonus sıfatının
bonus sıfatının Pluralis çekimi gibi çekilir.
ille , Genetivus Pluralis bir isimle
isim le kullanıldığında çekimsiz Singularis bir sıfat olarak işlev görürken,
Pluralis bir isim olarak kullanıldığında millia , millium , millibus gibi çekilir. Fakat başka halde bir
isimle birlikte kullanılıyorsa çekimsiz Pluralis bir sıfat gibi işlev görür.
Ambo , her ikisi ismi
ikisi ismi de duo gibi
duo gibi çekilir.
1. Primus, -a, -um, Birinci Singuli, -ae, -a, Birerli Semel, bir kez
Mitis , uysal;
uysal; Dat. miti –
miti – Comparativus: miti-or (Masc.
miti-or (Masc. – Fem.); miti-us , daha uysal.
uysal.
1. Superlativus, sıfatın i ile sonlanan Positivus haline ssimus getirilmesiyle oluşur. Örneğin: Gen.
docti – Superlativus: docti–
docti – docti–ssimus , –a
–a , –um
–um;; en bilgili.
bilgili.
Dat. miti –
miti – Superlativus: miti-ssimus , –a
–a , –um
–um , en uysal.
uysal.
1. Eğer sıfatın Positivus hali er ile
ile sonlanıyorsa, Superlativus’u Nominativus Singularis Masculinum
haline rimus getirilmesiyle oluşur. Örneğin:
Nom. Pulcher , güzel –
güzel – Sup.: pulcher-rimus
Sup.: pulcher-rimus , –a
–a , –um
–um , en güzel.
güzel.
Nom. Pauper , fakir –
fakir – Sup.: pauper-rimus,
Sup.: pauper-rimus, -a, -um, en fakir.
fakir.
SINGULARIS
Nom. Ego, ben
Gen. Mei, benim
Dat. Mihi, bana
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
PLURALIS
Nom. Nos, biz
Gen. Nostrum, Nos
Nostri, bizim
Dat. Nobis, bize
Acc. Nos, bizi
Voc. —————————-
Ab l . Nobis, bizden
Tu , sen
SINGULARIS
Nom. Tu, sen
Gen. Tui, senin
Dat. Tibi, sana
Acc. Te, seni
Voc. Tu, sen
Ab l . Te, senden
PLURALIS
Nom. Vos, siz
Gen. Vestrûm, Vestri, sizin
Dat. Vobis, size
Acc. Vos, sizi
Voc. Vos, siz
Abl. Vobis, sizden
Sui , , kendisinin;
kendisinin; Plur. kendilerinin
SINGULARIS
Nom. ————-
Gen. Sui, kendisinin
Dat. Sibi, kendisine
Acc. Se, kendisini
Voc. ————-
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
PLURALIS
Nom. ——————–
Gen. Sui, kendilerinin
Dat. Sibi, kendilerine
Acc. Se, kendilerini
Voc. ——————–
Abl. Se, kendilerinden
Bu üç zamirin de Genetivus Pluralis ve Tu’nun Nominativus hali dışında her haline, İngilizcedeki –
self ’in
’in manasını vermesi için –met eki
eki getirilebilir. Örneğin egomet , ben kendim;
kendim; ipse ile
ipse ile ya da ipse’siz.
ipse’siz.
NOT 1: Mihi kimi
Mihi kimi zaman şairler tarafından mi olarak
mi olarak yazılmıştır.
NOT 2: Ego’nun
Ego’nun Genetivus Pluralis hali eskiden nostrorum veya
nostrorum veya nostrarum;
nostrarum; Tu’nun aynı hali vestrorum
ya da vestrarum olarak
vestrarum olarak yazılıyordu, daha sonradan bunlar nostrûm ve
nostrûm ve vestrûm’a
vestrûm’a dönüşmüştür.
ostrûm ve vestrûm
vestrûm genelde Sayılar, Partitivus’lar, Comparativus’lar ve Superlativus’lardan sonra
kullanılırken, diğer isim ve fiillerden sonra ise nostri ve
nostri ve vestri kullanılır.
vestri kullanılır.
lle, illa, illud ,o;
,o; Plur. onlar.
onlar.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Ille Illa Illud
Gen. Illius Illius Illius
Dat. Illi Illi Illi
Acc. Illum Illam Illud
Voc. Ille Illa Illud
Abl. Illo Illa Illo
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Illi Illae Illa
Gen. Illorum Illorum Illorum
Dat. Illis Illis Illis
Acc. Illos Illas Illa
Voc. Illi Illae Illa
Abl. Illis Illis Illis
pse , ipsa , ipsum, bizzat kendisi ve
kendisi ve iste , ista , istud , o’nun çekimi ille’ninki
ille’ninki gibidir; sadece ipse , Neutrum
Nom., Acc. ve Voc. Halde ipsum olur.
ipsum olur.
ic, haec, hoc ,bu;
,bu; Plur. bunlar.
bunlar.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Hic Haec Hoc
Gen. Huius Huius Huius
Dat. Huic Huic Huic
Acc. Hunc Hanc Hoc
Voc. Hic Haec Hoc
Abl. Hoc Hac Hoc
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Hi Hae Haec
Gen. Horum Harum Horum
Dat. His His His
Acc. Hos Has Hos
Voc. Hi Hae Haec
Abl. His Hi s Hi s
s, ea, id ,o;
,o; Plur. onlar.
onlar.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Is Ea Id
Gen. Ejus Ejus Ejus
Dat. Ei Ei Ei
Acc. Eum Eam Id
Voc. —- —- —-
Ab l . Eo Ea Eo
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Ii Ii Eae Ea
Gen. Eorum Eorum Eorum
Dat. Iis veya ei eis Iis veya ei
eis Iis veya eis
Acc. Eos Eas Eos
Voc. —- —- —-
Abl. Iis veya ei eis Iis veya ei
eis Iis veya eis
Quis, quae, quod ya da quid ,kim, hangi, ne? Soru Zamiri
SINGULARIS
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quis Quae Quod
Gen. Cujus Cujus Cujus
Dat. Cui Cui Cui
Acc. Quem Quam Quod
Voc. —- —- —-
Ab l . Quo Qua Quo
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Qu Qui Quae Quae
Gen. Quorum Quarum Quorum
Dat. Queis veya qu quibus Queis veya qu quibus Queis veya quibus
Acc. Quos Quas Quae
Voc. —- —- —-
Abl. Queis veya qu quibus Queis veya qu quibus Queis veya quibus
İlgi zamiri qui , , kimi zaman her cinsin her sayısının Ablativus halinde quî ’ye
’ye dönüşür. Kimi zaman
soru zamiri olan quis yerine qui kullanılır.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quisnam Quaenam Quodnam
Gen. Cujusnam Cujusnam Cujusnam
Dat. Cuinam Cuinam Cuinam
Acc. Quemnam Quamnam Quodnam veya quidnam
Voc. ———- ———- —————–
Abl. Quonam Quanam Quonam
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quinam Quaenam Quaenam
Gen. Quorumnam Quarumnam Quorumnam
Dat. Quibusnam Quibusnam Quibusnam
Acc. Quosnam Quasnam Quaenam
Voc. ———— ———— ————
Abl. Quibusnam Quibusnam Quibusnam
Masc. Fem. Neut.
Quispiam Quaepiam Quodpiam veya quidpiam
Quisquam Quaequam Quodquam veya quidquam
Quisque Quaeque Quodque veya quidque
Quisquis ————- Quidqid veya quicquid
Quisquam’da Neutrum cinsinde Nom. quidquam
Quisquam’da quidquam yerine quicquam , ayrıca Acc. hali olarak da
Femininum cinsi hariç quenquam
quenquam kullanılabilir. Pluralis hali pek nadiren kullanılır. Quisquis’in
Quisquis’in
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quisquis ——— Quidquid veya quicquid
Gen. Cujuscujus ——— —————————
Dat. Cuicui ——— —————————
Acc. Quemquem ——— Quidquid veya quicquid
Voc. ———— ——— —————————
Abl. Quoquo Quaqua —————————
Pluralis hali yoktur.
1. Quis bileşik
Quis bileşik yapıdaki zamirin sonunda yer aldığında, Nom. Sing. Fem. ve Nom., Acc. Plur. Neut.
qua olur: Aliquis , biri;
hali qua olur: biri; ecquis , herhangi biri , , bir şey?
şey? Bunlara nequis , siquis ve numquis zamirleri
numquis zamirleri
eklenebilirse de, ancak bu zamirler çoğu kere ne quis , si quis ve quis ve num quis olarak
quis olarak okunur.
Aliquis, biri.
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Aliquis Aliqua Aliquod veya aliquid
Gen. Alicujus Alicujus Alicujus
Dat. Alicui Alicui Alicui
Acc. Aliquem Aliquam Aliquod veya aliquid
Voc. Aliquis Aliqua Aliquod veya aliquid
Ab l . Aliquo Aliqua Aliquo
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Aliqui Aliquae Aliqua
Gen. Aliquorum Aliquarum Aliquorum
Dat. Aliquibus Aliquibus Aliquibus
Acc. Aliquos Aliquas Aliqua
Voc. Aliqui Aliquae Aliqua
Ab l . Aliquibus Aliquibus Aliquibus
Masc. Fem. Neut.
Ecquis Ecquae veya ec
ecqua Ecquod veya ecquid
Si quis Si qua Si quod veya si quid
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quicunque Quaecunque Quodcunque
Gen. Qujuscunque Qujuscunque Qujuscunque
Dat. Cuicunque Cuicunque Cuicunque
Acc. Quemcunque Quamcunque Quodcunque
Voc. ————— ————— —————
Abl. Quocunque Quacunque Quocunque
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Quicunque Quaecunque Quaecunque
Gen. Quorumcunque Quorumcunque Quorumcunque
Dat. Quibuscunque Quibuscunque Quibuscunque
Acc. Quoscunque Quascunque Quoscunque
Voc. ————— ————— —————
Abl. Quibuscunque Quibuscunque Quibuscunque
Masc. Fem. Neut.
Quidam Quaedam Quoddam veya quiddam
Quilibet Quaelibet Quodlibet veya quidlibet
Quivis Quaevis Quodvis veya quidvis
Quidam’ın Acc. Sing.
Quidam’ın hali quendam , quandam , quoddam;
quoddam; Gen. Plur. hali quorundam , quarundam ,
quorundam’dır.
quorundam’dır.
Bileşik zamirlerden bazıları iki bileşimden oluşur: ecquisnam , ecquaenam , ecquodnam , kim? kim?
Unusquisque , unaquaeque , unumquodque ya da unumquidque , her bir; bir; Gen. uniuscujusque vs.
Bunlardan ilkinin Nom. Sing. halinden başkasına pek rastlanmaz; ikincisinin ise Plur. hali yoktur.
Bütün bu bileşik zamirlerin, quisque , aliquis , quilibet ve
quilibet ve unusquisque dışında
unusquisque dışında Voc. hali yoktur; yine Dat.
ve Abl. Plur. halinde queis pek
queis pek kullanılmaz, onun yerine quibus tercih
quibus tercih edilir.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
dem , aynı, is ve dem kelimelerinden oluşmuş bir bileşik zamirdir, şöyle çekilir:
SINGULARIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Idem Eădem Ĭdem
Gen. Ejusdem Ejusdem Ejusdem
Dat. Eidem Eidem Eidem
Acc. Eundem Eandem Idem
Voc. Idem Eădem Ĭdem
Abl. Eodem Eadem Eodem
PLURALIS
Masc. Fem. Neut.
Nom. Iidem Eaedem Eădem
Gen. Eorundem Eorundem Eorundem
Dat. Eisdem veya iis iisdem Eisdem veya iis iisdem Eisdem veya iisdem
Acc. Eosdem Easdem Eosdem
Voc. Iidem Eaedem Eădem
Abl. Eisdem veya iis iisdem Eisdem veya iis iisdem Eisdem veya iisdem
ste ve hic birleşerek
hic birleşerek isthic , isthaec , isthoc ve isthuc;
isthuc; ille ve hic
hic birleşerek illic , illaec , illoc
illoc ya da illuc’u
illuc’u
oluşturur. Bunların sadece Nom. Acc. ve Abl. Sing.; Neut. Plur. halinde ise isthaec ve illae hali
mevcuur.
Kimi zaman içerdikleri vurgu artsın diye te , ce , pte , cine heceleri zamirlere eklenir. Örneğin tute ,
hujusce vs.
hujusce vs.
Zamirler dört sınıfa ayrılır:
1. Var olan birini
bi rini veya bir şeyi gösteren İşaret zamirleri: Ego , tu , sui.
sui.
2. Evvelce bahsedilmiş birini ya da bir şeyi gösteren İlgi zamirleri: Ille, ipse, iste, hic, is, quis, qui.
qui .
3. Aitliği gösteren İyelik zamirleri: Meus
zamirleri: Meus , tuus , suus , noster , vester.
vester.
4. Birisinin ait olduğu yeri gösteren Soy sop zamirleri: Nostras, vestras, cujas. cujas. Quis ve cujas cujas aynı
zamanda Soru zamiridir.
FİİL
Fiil, ne olduğunu, ne söylendiğini anlatan kelimedir. Fiiller çatılarına, kiplerine, zamanlarına,
sayılarına ve şahıslarına göre çekilir. İki çatı vardır: o ile sonlanan Actia ve or ile
ile sonlanan Passiva.
Dört kip vardır: Indicativus, Subjunctivus[7], Imperativus ve Infinitivus. Altı zaman vardır: Praesens
Simplex, Imperfectum, Perfectum, Plusquamperfectum, Futurum Simplex, Futurum Perfectum. İki
sayısı vardır: Singularis ve Pluralis. Her sayıda üçer kişi vardır. Infinitivus kipinde dört çekim ve
farklı yapıda fiiller vardır. Amāre örneğinde olduğu gibi birinci çekimde Infınitivus halindeki re’den
vardır. Amāre örneğinde
önce gelen ā uzun; monēre örneğinde
monēre örneğinde olduğu gibi ikinci çekimde ē uzun;
uzun; legĕre örneğinde
legĕre örneğinde olduğu gibi
üçüncü çekimde ĕ kısa; audīre örneğinde olduğu gibi dördüncü çekimde ī uzundur.
kısa; audīre örneğinde uzundur.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Diğer zamanların, kendilerinden hareketle yapıldığı dört temel fiil gövdesi vardır: o ile biten Prasens,
ile biten Perfectum, um ile biten Supinum ve re ile biten Infinitivus. Örneğin Praes. amo , Perf. amavi , ,
Sup. amatum , Inf. amare.
amare.
ZAMANLARIN YAPILIŞI
raesens Indicativus’tan yapılanlar:
1. Birinci Çekimde Imperfectum Indicativus için sondaki o , ābam’a; İkinci Çekimde eo , ēbam’a;
Üçüncü ve Dördüncü Çekimde ise o , ēbam’a dönüştürülür.
2. Birinci Çekimde Futurum Simplex için sondaki o , ābo’ya; İkinci Çekimde eo , ēbo’ya; Üçüncü ve
Dördüncü Çekimde ise o , am’a dönüştürülür.
3. Birinci Çekimde Praesens Subjunctivus için sondaki o , em’e; İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Çekimde
ise am’a dönüştürülür.
4. Birinci Çekimde Praesens Participium için sondaki o , ans’a; İkinci Çekimde eo , ens’e; Üçüncü ve
Dördüncü Çekimde ise o , ens’e dönüştürülür.
5. Gerundium ise Praesens Participium’un sonundaki s’nin dum’a dönüştürülmesiyle oluşur.
erfectum Indicativus’tan yapılanlar:
1. Perfectum Indicativus’un sonundaki i’nin ĕram’a dönüştürülmesiyle Plusquamperfectum
oluşturulur.
2. Perfectum Indicativus’un sonundaki i’nin ĕro’ya dönüştürülmesiyle Futurum Perfectum
oluşturulur.
3. Perfectum Indicativus’un sonundaki i’nin ĕrim’e dönüştürülmesiyle Perfectum Subjunctivus
oluşturulur.
4. Perfectum Indicativus’un sonundaki i’nin issem’e dönüştürülmesiyle Plusquamperfectum
Subjunctivus oluşturulur.
5. Perfectum Indicativus’un sonundaki i’nin isse’ye dönüştürülmesiyle Perfectum Infinitivus
oluşturulur.
Supinum’dan yapılanlar:
1. Supinum’un sonundaki m’nin düşmesiyle İkinci Supinum oluşur.
2. Supinum’un sonundaki um’un ūrus’a dönüşmesiyle Futurum Participium oluşur.
3. Futurum Subjuntivus; Futurum Participium ve sim’in bir araya getirilmesiyle yapılır.
4. Futurum Infinitivus; Futurum Participium ve esse ya da fuisse’nin bir araya getirilmesiyle yapılır.
raesens Infinitivus’tan yapılanlar:
1. Praesens Infinitivus’un sonuna m getirilerek Imperfectum Subjunctivus oluşturulur.
2. Praesens Infinitivus’un sonundaki re’nin düşmesiyle Praesens Imperativus oluşur.
Sum kuralsız bir fiil olup, şöyle çekilir:
Sum kuralsız
Temel Gövdeler :
raes. Ind. Perf. Ind. Praes. Inf. Sum fui esse,
olmak
INDICATIVUS MODUS
Praesens Simplex
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Ego Sum, benim
2. Tu Es, sensin
3. Ille[8] Est, o
Plur. 1. Nos Sŭmus, biziz
2. Vos Vos, sizsiniz
3. Illi[9] Sunt, onlar
Imperfectum
Personae
Sing. 1. Ego Eram, bendim
2. Tu Eras, sendin
3. Ille Erat, oydu
Plur. 1. Nos Erămus, bizdik
2. Vos Erătis, sizdiniz
3. Illi Erant, onlardı
Perfectum
Personae
Sing. 1. Ego Fui, bendim
2. Tu Fuisti, sendin
3. Ille Fuit, oydu
Plur. 1. Nos Fu ǐ mus,
mus, bizdik
2. Vos Fuistis, sizdiniz
3. Illi Fuērunt, onlardı
Plusquamperfectum
Personae
Sing. 1. Ego Fuĕram, bendim
2. Tu Fueras, sendin
3. Ille Fuerat, oydu
Plur. 1. Nos Fuerāmus, bizdik
2. Vos Fueratis, sizdiniz
3. Illi Fuerant, onlardı
Futurum Simplex
Personae
Sing. 1. Ego Ero, olacağım
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Ego Fuĕro, olmuş olacağım
2. Tu Fueris, olmuş olacaksın
3. Ille Fuerit, olmuş olacak
Plur. 1. Nos Fuerimus[10], olmuş olacağız
2. Vos Fueritis[11], olmuş olacaksınız
3. Illi Fuerint, olmuş olacaklar
SUBJUNCTIVUS MODUS
Praesens Simplex
Personae
Sing. 1. Ego Sim, olabilirim, olayım, olmalıyım
2. Tu Sis, olabilirsin, olasın, olmalısın
3. Ille[12] Sit, olabilir, vs.
Plur. 1. Nos Simus, olabiliriz
2. Vos Sitis, olabilirsiniz
3. Illi[13] Sint, olabilirler
Imperfectum
Personae
Sing. 1. Ego Essem, olabilirdim, olaydım, olmalıydım
2. Tu Esses, olabilirdin, olaydın, olmalıydın
3. Ille Esset, olabilirdi, vs.
Plur. 1. Nos Essēmus, olabilirdik
2. Vos Essetis, olabilirdiniz
3. Illi Essent, olabilirlerdi
Perfectum
Personae
Sing 1 Ego Fuerim olabilirdim, olaydım, olmalıydım
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Ego Fuissem, olmuş olaydım, vs.
2. Tu Fuisses, olmuş olaydın
3. Ille Fuisset, olmuş olaydı
Plur. 1. Nos Fuissemus, olmuş olaydık
2. Vos Fuissetis, olmuş olaydınız
3. Illi Fuissent, olmuş olaydılar
Futurum[14]
Personae
Sing. 1. Ego Futūr-us sisim, olmuş olacağım, olmuş olabilirim
2. Tu Futur-us sis, olmuş olacaksın, olmuş olabilirsin
3. Ille Futur-us sit, olmuş olacak
Plur. 1. Nos Futur-i sīmus, olmuş olacağız
2. Vos Futur-i sītis, olmuş olacaksınız
3. Illi Futur-i sint, olacaklar
IMPERATIVUS MODUS
Personae
Sing. 1. — ———
2. Tu Es veya esto, ol
3. Ille Esto, olsun
Plur. 1. — ———
2. Vos Este veya estote, olun
3. Illi Sunto, olsunlar
IMPERATIVUS MODUS
Praesens Simplex ve Imperfectum Esse , olmak; oluyorum, olmuştum
Personae
Sing. 1. Am-o, seviyorum, severim
2. Am-as, seviyorsun, seversin
3. Am-at, seviyor, vs.
Plur. 1. Am-āmus, seviyoruz
2. Am-ātis, seviyorsunuz
3. Am-ant, seviyorlar
Cre-o, Dom-o
Imperfectum (Praesens gövdeden)
Personae
Sing. 1. Am-ābam, seviyordum, severdim
2. Am-abas, seviyordun, severdin
3. Am-abat, seviyordu, vs.
Plur. 1. Am-abāmus, seviyorduk
2. Am-abātis, seviyordunuz
3. Am-abant, seviyorlardı
Cre-ābam Dom-ābam
Perfectum (Temel gövde)
Personae
Sing. 1. Am-āvi, sevdim
2. Am-avisti, sevdin
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
3. Am-avit, sevdi
Plur. 1. Am-av ǐ mus,
mus, sevdik
2. Am-avistis, sevdiniz
3. Am-avērunt, sevdiler
Cre-āvi Dom-ui
Plusquamperfectum (Perfectum gövdeden)
Personae
Sing. 1. Amāv-ĕram, sevmiştim
2. Amav-eras, sevmiştin
3. Amav-erat, sevmişti
Plur. 1. Amav-erāmus, sevmiştik
2. Amav-erātis, sevmiştiniz
3. Amav-erant, sevmişlerdi
Creāv-ĕram Domu-ĕram
Futurum Simplex (Praesens gövdeden)
Personae
Sing. 1. Am-ābo, seveceğim
2. Am-abis, seveceksin
3. Am-abit, sevecek
Plur. 1. Am-ab ǐ mus,
mus, seveceğiz
2. Am-ab ǐ tis,
tis, seveceksiniz
3. Am-abunt, sevecekler
Cre-ābo Dom-ābo
Futurum Perfectum (Perfectum gövdeden)
Personae
Sing. 1. Amāv-ĕro, sevmiş olacağım
2. Amav-eris, sevmiş olacaksın
3. Amav-erit, sevmiş olacak
Plur. 1. Amav-erimus, sevmiş olacağız
2. Amav-eritis, sevmiş olacaksınız
3. Amav-erint, sevmiş olacaklar
Creāv-ĕro Domu-ĕro
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SUBJUNCTIVUS MODUS[15]
Praesens Simplex (Praesens gövdeden)
Personae
Sing. 1. Am-em, seveyim, sevebilirim vs.
2. Am-es, sevesin, sevebilirsin
3. Am-et, seve, sevebilir
Plur. 1. Am-emus, sevelim, sevebiliriz
2. Am-etis, sevesiniz, sevebilirsiniz
3. Am-ent, sevsinler, sevebilirler
Cre-em, Dom-em
Imperfectum (Praesens gövdeden)
Personae
Sing. 1. Am-ārem, seveydim, sevebilirdim vs.
2. Am-ares, seveydin, sevebilirdin
3. Am-aret, seveydi, sevebilirdi
Plur. 1. Am-arēmus, seveydik, sevebilirdik
2. Am-arētis, seveydiniz,
seveydiniz, sevebilirdiniz
3. Am-arent, seveydiler,
seveydiler, sevebilirlerdi
sevebilirlerdi
Cre-ārem Dom-ārem
Perfectum (Temel gövde)
Personae
Sing. 1. Amāv-ĕrim, seveydim, sevebilirdim vb
2. Amav-eris, seveydin, sevebilirdin
3. Amav-erit, seveydi, sevebilirdi
Plur. 1. Amav-er ǐ mus,
mus, seveydik, sevebilirdik
2. Amav-er ǐ tis,
tis, seveydiniz,
seveydiniz, sevebilirdiniz
3. Amav-erint, seveydiler, sevebilirlerdi
Creav-ĕrim Domu-ĕrim
Plusquamperfectum (Perfectum gövdeden)
Personae
Sing. 1. Amāv-issem, sevmiş olaydım
2. Amav-isses, sevmiş olaydın
3. Amav-isset, sevmiş olaydı
Pl 1 A i sevmiş olaydık
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
2. Amav-is
-issētis, sevmiş olaydınız
3. Amav-issent, sevmiş olaydılar
Creāv-issem Domu-issem
Futurum (Futurum Participium + sim)
Personae
Sing. 1. Amātur-us sim, sevmiş olabileceğim, sevmek üzere olabileceğim vs.
2. Amav-isses, sevmiş olabileceksin
3. Amav-isset, sevmiş olabilecek
Plur. 1. Amav-issēmus, sevmiş olabileceğiz
2. Amav-is
-issētis, sevmiş olabileceksiniz
3. Amav-issent, sevmiş olabilecekler
IMPERATIVUS MODUS
Praesens Simplex (Prae. Inf.)
Personae
Sing. 1. —————-
2. Am-a veya –āto, sev
3. Am-āte, sevsin
Plur. 1. ——————
2. Am-ā
Am-āte
te veya
eya ātōt
ātōtee, sevin
3. Am-anto, sevsinler
INFINITIVUS MODUS
Praesens Simplex ve Imperfectum (Temel gövde)
Am-āre, sevmek Cre
Cre––āre , Dom–āre
Dom–
Perfectum ve Plusquamperfectum (Perfectum gövdeden)
Amāv – isse
isse , sevmiş olmak Creāv–
Creāv–isse , Domu–isse
Domu–
Futurum (Fut. Partic. ve esse ya da fuisse)
Amat-urus, -a,
-a, um esse , sevecek olmak ya
olmak ya da amat-urus, -a, -um fuisse , sevecek olmak
esse ya da fuisse
Creat-ūrus esse ya da fuisse.. Domǐ t-ūrus
t-ūrus esse ya da fuisse
esse ya da fuisse..
PARTICIPIUM
raesens ve Imperfectum (Praesens gövdeden)
Am – ans
ans , seven;
seven; Gen. am–
am–antis Cre-ans , Dom-ans
uturum (Supinum’dan)
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Amāt-ūrus, -a,
-a, -um , sevmek üzere olan ya
olan ya da sevecek olan Creāt-ūrus, Domǐ t-urus
t-urus
GERUNDIUM (Praesens Participium’dan)
15. Perfectum Participium, ilk Supinum’un sonundaki um’un us’a çevrilmesiyle oluşturulur.
16. Futurum Participium Passiva, fiilin Garundium halinin sonundaki dum’un dus’a çevrilmesiyle
oluşturulur.
Praes. Ind. Perf. Ind. Praes. Inf. Amor amātus
amāri, sevilmek Creor creātus creāri, yaratılmak
creāri, yaratılmak Domor
Domor
domǐtus domāri, eğitilmek
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex (Praes. Act. kökünden)
Personae
Sing. 1. Am-or, seviliyorum, sevilirim
2. Am-āris veya -āre, seviliyorsun, sevilirsin
3. Am-ātur, seviliyor, vs.
Plur. 1. Am-āmur, seviliyoruz
2. Am-am ǐ ni,
ni, seviliyorsunuz
3. Am-antur, seviliyorlar
Cre-or, Dom-or
mperfectum (Imperf. Act. kökünden)
Personae
Sing. 1. Am-ābar, seviliyordum, sevilirdim
2. Am-abāris veya –abāre, seviliyordun, sevilirdin
3. Am-abātur, seviliyordu, vs.
Plur. 1. Am-abāmur, seviliyorduk
2. Am-abam ǐ ni,
ni, seviliyordunuz
3. Am-abantur, seviliyorlardı
Cre-ābar, Dom-ābar
Personae
Sing. 1. Amāt-us sum veya fui, sevildim[16]
2. Amat-us es veya fuisti, sevildin
3. Amat-us es
est veya fuit, sevildi
Plur. 1. Amat-i sŭmus veya fu ǐ mus,
mus, sevildik
2. Amat-i estis veya fuistis, sevildiniz
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Amāt-us eram veya fuĕram, sevilmiştim[17]
2. Amat-us eras veya fueras, sevilmiştin
3. Amat-us erat veya fuerat, sevilmişti
Plur. 1. Amat-i er erāmus veya fuerāmus, sevilmiştik
2. Amat-i er
erātis veya fuerātis, sevilmiştiniz
3. Amat-i erant veya fuērant, sevilmişlerdi
Creāt-us eram veya fuĕram, t-us-eram veya fuĕram
Domǐ t-us-eram veya fuĕram
uturum (Fut. Act. kökünden)
Personae
Sing. 1. Am-ābor , sevileceğim
2. Am-abĕris, sevileceksin
3. Am-ab ǐ tur,
tur, sevilecek
Plur. 1. Am-ab ǐ mur,
mur, sevileceğiz
2. Am-abim ǐ ni,
ni, sevileceksiniz
3. Am-abuntur, sevilecekler
Cre-ābor, Dom-ābor
Personae
Sing. 1. Amāt-us ero veya fuĕro, sevilmiş olacağız
2. Amat-us eris veya fueris, sevilmiş olacaksın
3. Amat-us erit veya fuerit, sevilmiş olacak
Plur. 1. Amat-i erimus veya fuerimus, sevilmiş olacağız
2 A t i e it i fueritis, sevilmiş olacaksınız
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Am-er, sevileyim, sevilebilirim
2. Am-ēris veya -ere, sevilesin, sevilebilirsin
3. Am-ētur, sevile, vs.
Plur. 1. Am-emur, sevilelim
2. Am-em ǐ ni,
ni, sevilesiniz
3. Am-entur, sevileler
Cre-er, Dom-er
mperfectum (Imperf. Act. kökünden)
Personae
Sing. 1. Am-ārer, sevileydim, sevilebilirdim
2. Am-arēris veya –abāre, sevileydin, sevilebilirdin
3. Am-arētur, sevileydi, sevilebilirdi
Plur. 1. Am-arēmur, sevileydik, vs.
2. Am-arem ǐ ni,
ni, sevileydiniz
3. Am-arentur, sevileydiler
Cre-ārer, Dom-ārer
erfectum (Perf. Partic. ve sim ya da fuĕrim)
Personae
Sing. 1. Amat-us sim veya fuĕrim,
im, sevileydim, sevilebilirdim
2. Am-arēris veya –abāre, sevileydin, sevilebilirdin
3. Am-arētur, sevileydi
Plur. 1. Am-arēmur, sevileydik
2. Am-arem ǐ ni,
ni, sevileydiniz
3. Am-arentur, sevileydiler
Creāt-us sim veya fuĕrim, Domǐ tus
tus sim veya fuĕrim
lusquamperfectum (Perf. Partic. ve essem ya da fuissem)
Personae
Sing. 1. Amāt-us essem veya fuiss
issem, sevilmiş olaydım
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
2. Amat
Amat-u
-uss esse
essess vey
veya fuis
fuisse
ses,
s, sevilmiş olaydın
3. Amat
Amat-u
-uss esse
essett vey
veya fuis
fuisse
set,
t, sevilmiş olaydı
Plur. 1. Amat-i essēmus veya fuissēmus, sevilmiş olaydık
2. Amat
Amat-i
-i essē
essēti
tiss vey
veya fuis
fuissē
sētis
tis,, sevilmiş olaydınız
3. Amat
Amat-i
-i esse
essent
nt veya
veya fuis
fuisse
sent
nt,, sevilmiş olaydılar
Creāt-us essem veya fuissem, t-us-essem veya fuissem
Domǐ t-us-essem veya fuissem
IMPERATIVUS MODUS
raesens (Praes. Imperav. Act. kökünden)
Personae
Sing. 1. —————-
2. Am-āre veya –ātor, sevil
3. Am-ātor, sevilsin
Plur. 1. ——————
2. Am-ām ǐ ni,
ni, sevilin
3. Am-antor, sevilsinler
Cre-āre veya -ātor, Dom-āre veya -ātor
INFINITIVUS MODUS
raesens ve Imperfectum (Praes. Inf. Act. kökünden)
Am-āri , , sevilmek Cre-āri , yaratılmak, Dom-āri , , eğitilmek
erfectum ve Plusquamperfectum (Perf. Partic. ve esse ya da fuisse)
Amāt-us, -a, -um esse veya fuisse , sevilmiş olmak Creāt-us esse veya fuisse , Domǐ t-us
t-us esse veya
uisse ,
uturum (Supin. ve iri)
Amāt-um iri, sevilecek olmak Creāt-um iri , , Domǐ t-um
t-um iri
PARTICIPIUM
Perfectum (Supin. gövdeden)
gövdeden)
Amat-us, -a, -um , sevilen Creāt-us, -a, -um, Domǐ t-us,
t-us, -a, -um
uturum (Gerund. gövdeden)
Aman-dus, -da,
-da, -dum , sevilecek olan Crean-dus, Doman-dus
İKİNCİ ÇEKİM
VOX ACTIVA
Moneo, öneriyorum Doceo , öğretiyorum, Jubeo , emrediyorum
Temel Gövdeler
Praes. Indic. Perf. Supin. Praes. Inf. Moneo monui
monǐtum monēre, önermek Doceo docui doctum docere, öğretmek
Jubeo jussi jussum jubere, emretmek
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex (Temel gövde)
Personae
Sing. 1. Mon-eo, öneriyorum
2. Mon-es, öneriyorsun
3. Mon-et, öneriyor
Plur. 1. Mon-ēmus, öneriyoruz
2. Mon-ētis, öneriyorsunuz
3. Mon-ent, öneriyorlar
oc-eo, Jub-eo
mperfectum (Praes. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Mon-ēbam, öneriyordum
2. Mon-ebas, öneriyordun
3. Mon-ebat, öneriyordu
Plur. 1. Mon-ebāmus, öneriyorduk
2. Mon-ēbātis, öneriyordunuz
3. Mon-ebant, öneriyorlardı
oc-ēbam, Jub-ēbam
erfectum (Temel gövde)
Personae
Sing. 1. Monu-i, önerdim
2. Monu-isti, önerdin
3. Monu-it, önerdi
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Plur. 1. Monu- ǐ mus,
mus, önerdik
2. Monu-istis, önerdiniz
3. Monu-ērunt veya -ere önerdiler
ocu-i, Juss-i
lusquamperfectum (Perf. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Monu-ĕram, önermiştim
2. Monu-eras, önermiştin
3. Monu-erat, önermişti
Plur. 1. Monu-erāmus, önermiştik
2. Monu-er
-erātis, önermiştiniz
3. Monu-erant, önermişlerdi
ocu-ĕram, Juss-ĕram
uturum (Praes. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Mon-ēbo, önereceğim
2. Mon-ebis, önereceksin
3. Mon-ebit, önerecek
Plur. 1. Mon-eb ǐ mus,
mus, önereceğiz
2. Mon-eb ǐ tis,
tis, önereceksiniz
3. Mon-ebunt , , önerecekler
önerecekler
oc-ēbo Jub-ēbo
uturum Perfectum (Perf. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Monu-ĕro, önermiş olacağım
2. Monu-eris, önermiş olacaksın
3. Monu-erit, önermiş olacak
Plur. 1. Monu-er ǐ mus,
mus, önermiş olacağız
2. Monu-er ǐ tis,
tis, önermiş olacaksınız
3. Monu-erint , , önermiş olacaklar
olacaklar
ocu-ĕro Juss-ĕro
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Mone-am, önereyim, önerebilirim vs.
2. Mone-as, öneresin, önerebilirsin
3. Mone-at, önere, vs.
Plur. 1. Mone-āmus, önerelim
2. Mone-ātis, öneresiniz
3. Mone-ant, önereler
oce-am, Jube-am
mperfectum (Praes. Inf.)
Personae
Sing. 1. Mon-ērem, önereydim, önerebilirdim vs.
2. Mon-eres, önereydin, önerebilirdin
3. Mon-eret, önereydi, vs.
Plur. 1. Mon-erēmus, önereydik
2. Mon-erētis, önereydiniz
3. Mon-erent, önereydiler
oc-ērem, Jub-ērem
erfectum (Perf. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Monu-ĕrim, önereydim, önerebilirdim vs.
2. Monu-eris, önereydin, önerebilirdin
3. Monu-erit, önereydi, vs.
Plur. 1. Monu-er ǐ mus,
mus, önereydik
2. Monu-er ǐ tis,
tis, önereydiniz
3. Monu-erint, önereydiler
ocu-ĕrim, Juss-ĕrim
lusquamperfectum (Perf. gövdeden)
Personae
Sing. 1. Monu-issem, önermiş olaydım
2. Monu-isses, önermiş olaydın
3. Monu-isset, önermiş olaydı
Plur. 1. Monu-issēmus, önermiş olaydık
2 Monu-is
-issētis önermiş olaydınız
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
3. Monu-is
-issent, önermiş olaydılar
ocu-issem, Juss-issem
Personae
Sing. 1. Mon ǐ t-ūrus
t-ūrus sim, önermiş olabileceğım
2. Monit-ur
-urus si
sis, önermiş olabileceksin
3. Monit-ur
-urus si
sit, önermiş olabilecek
Plur. 1. Monit-uri simus, önermiş olabileceğiz
2. Monit-
nit-u
uri sīti
sītis,
s, önermiş olabileceksiniz
3. Monit-ur
-uri si
sint, önermiş olabilecekler
oct-urus sim, Juss-urus sim
IMPERATIVUS MODUS
raesens (Praes. Inf.)
Personae
Sing. 1. ———
2. Mon-
Mon-ēē veya
eya –ēto
–ēto,, öner
öner
3. Mon-ēto, ön önersin
Plur. 1. ———
2. Mon-
Mon-ēt
ēte,
e, vey
veya –ēto
–ētotete,, öner
önerin
in
3. Mon-
Mon-en
ento
to,ö
,öne
ners
rsin
inle
lerr
Doc-e veya – ēto
ēto Jub-e veya – ēto
ēto
INFINITIVUS MODUS
raes. ve Imperf. (Temel gövde)
Mon-ēre , önermek Doc-ēre, Jub-ēre
erf. ve Plusq. (Perf. gövdeden)
Monu-isse , önermiş olmak Docu-isse, Juss-isse
ut. (Fut. Partic. ve esse ya da fuisse)
Monǐ t-ūrus,
t-ūrus, -a, -um esse veya fuisse , önerecek olmakDoct-ūrus esse veya fuisse, Juss-ūrus esse
veya fuisse
veya fuisse
PARTICIPIUM
raes. ve Imperf. (Praes. gövdeden)
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
VOX PASSIVA
Praes. Indic. Perf. Partic. Praes. Inf. Moneor monǐtus
monēri, önerilmek Doceor doctus docēri, öğretilmek Jubeor
öğretilmek Jubeor
ussus jubēri, emredilmek
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex (Praes. Act.)
Personae
Sing. 1. Mon-eor, öneriliyorum, önerilirim
2. Mon-ēris veya -ēre, öneriliyorsun, önerilirsin
3. Mon-ētur, öneriliyor, önerilir
Plur. 1. Mon-ēmur, öneriliyoruz
2. Mon-em ǐ ni,
ni, öneriliyorsunuz
3. Mon-entur, öneriliyorlar
oc-eor, Jub-eor
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Mon-ēbar, öneriliyordum, önerilirdim
2. Mon-ebāris veya -ebare, öneriliyordun, önerilirdin
3. Mon-ebātur, öneriliyordu, önerilirdi
Plur. 1. Mon-ebāmur, öneriliyorduk
2. Mon-ebam ǐ ni,
ni, öneriliyordunuz
3. Mon-ebantur, öneriliyorlardı
oc-ēbar, Jub-ēbar
erfectum (Perf. Partic. ve sum ya da fui)
Personae
Sing. 1. Mon ǐ t-us
t-us sum veya fui, önerildim
2. Monit-us es es veya fuisti, önerildin
3. Monit-us est veya fuit, önerildi
Plur. 1. Monit-i ssŭ ŭmus veya fu ǐ mus,
mus, önerildik
2. Monit-i esestis veya fuistis, önerildiniz
3. Monit-i sunt veya fuērunt, önerildiler
oct-us sum veya fui, Juss-us sum veya fui
veya fui
lusquamperfectum (Perf. Partic. ve eram ya da fuĕram)
Personae
Sing. 1. Mon ǐ t-us
t-us eram veya fuĕram, önerilmiştim
2. Monit-us
-us eras veya fueras, önerilmiştin
3. Monit-us er erat veya fuerat, önerilmişti
Plur. 1. Monit-i erāmus veya fuerāmus, önerilmiştik
2. Monit-i erātis veya fuerātis, önerilmiştiniz
3. Monit-i ererant veya fuērant, önerilmişlerdi
oct-us eram veya fuĕram, Juss-us eram veya fuĕram
veya fuĕram
uturum Simplex (Fut. Act. gövdesinden)
Personae
Sing. 1. Mon-ēbor, önerileceğim
2. Mon-ebĕris veya –ebĕre önerileceksin
3. Mon-eb ǐ tur,
tur, önerilecek
Plur. 1. Mon-eb ǐ mur,
mur, önerileceğiz
2 Mon-ebim ǐ ni,
ni, önerileceksiniz
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
3. Mon-ebuntur, önerilecekler
oc-ēbor Jub-ēbor
Personae
Sing. 1. Mon ǐ -tus
-tus ero veya fuĕro, önerilmiş olacağım
2. Moni
Moni-tu
-tuss eris
eris veya
eya fuer
fueris
is,, önerilmiş olacaksın
3. Moni
Moni-tu
-tuss erit
erit vey
veya fuer
fuerit,
it, önerilmiş olacak
Plur. 1. Moni-ti erimu imus veya fuĕrimus, önerilmiş olacağız
2. Moni
Moni-ti
-ti eriti
eritiss vey
veya fuer
fuerit
itis
is,, önerilmiş olacaksınız
3. Moni
Moni-ti
-ti erun
eruntt vey
veya fuĕr
fuĕrin
int,
t, önerilmiş olacaklar
oct-us ero veya fuĕro Juss-us ero veya fuĕro
veya fuĕro
SUBJUNCTIVUS MODUS
raesens Simplex (Praes. Act.)
Personae
Sing. 1. Mon-ear, önerileyim vs.
2. Mon-eāris veya -eāre, önerilesin
3. Mon-eātur, önerile
Plur. 1. Mon-eāmur, ön önerilelim
2. Mon-eam ǐ ni,
ni, önerilesiniz
3. Mon-eantur, önerilesin
oce-ear, Jube-ar
mperfectum (Imperf. Act. gövdesinden)
Personae
Sing. 1. Mon-ērer, önerileydim vs.
2. Mon-erēris veya -erēre önerileydin
3. Mon-erētur, önerileydi
Plur. 1. Mon-erēmur, önerileydik
2. Mon-erem ǐ ni,
ni, önerileydiniz
3. Mon-erentur, önerileydiler
oc-ērer, Jub-ērer
erfectum (Perf. Partic. ve sim ya da fuĕrim)
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Personae
Sing. 1. Mon ǐ tustus sim veya fuĕrim, önerileydim
2. Mon ǐ tus
tus sis veya fueris, önerileydin
3. Mon ǐ tus
tus sit veya fuerit, önerileydi
Plur. 1. Mon ǐ ti ti simus veya fuer ǐ mus,
mus, önerileydik
2. Mon ǐ ti
ti sitis veya fuer ǐ tis,
tis, önerileydiniz
3. Mon ǐ ti
ti sint veya fuerint, önerileydiler
oct-us sim veya fuĕrim Juss-us sim veya fuĕrim
veya fuĕrim
Personae
Sing. 1. Mon ǐ t-us
t-us essem veya fuissem, önerileymişim
2. Mon ǐ t-us
t-us esses veya fuisses, önerileymişsin
3. Mon ǐ t-us
t-us esset veya fuisset, önerileymiş
Plur. 1. Mon ǐ t-it-i essemus veya fuissēmus, önerileymişiz
2. Mon ǐ t-i
t-i essetis veya fuissetis, önerileymişsiniz
3. Mon ǐ t-i
t-i essent veya fuissent, önerileymişler
oct-us essem veya fuissem Juss-us essem veya fuissem
veya fuissem
IMPERATIVUS MODUS
raesens Simplex (Praes. Imperat. Act. gövdesinden)
Personae
Sing. 1. ———-
2. Mon-
Mon-ēr
ēree veya
eya –ēto
–ētor,
r, öneril
3. Mon-ētor, önerilsin
Plur. 1. ———-
2. Mon-ēm ǐ ni,
ni, önerilin
3. Mon-entor, önerilsinler
oc-ēre, Jub-ēre
INFINITIVUS MODUS
raes. ve Imperf. (Prae. Inf. Act. gövdesinden)
Mon-ēri , , önerilmek Doc-ēri, Jub-ēri
erf. ve Plusq. (Perf. Partic. ve esse ya da fuisse)
Monit-us, -a, -um esse veya fuisse , önerilmiş olmak Doct-us esse veya fuisse, Juss-us esse
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
ÜÇÜNCÜ ÇEKİM
VOX ACTIVA
ego , hükmediyorum.
hükmediyorum. Lego , okuyorum. Capio , alıyorum.
Temel Gövdeler
Praes. Indic. Perf. Supin. Praes. Inf. Rego rexi
rectum regĕre Lego legi lectum legĕre Capio
cepi captum capĕre
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex (Temel gövde)
eg-o, hükmediyorum
eg-o, -is, -it, -ǐ mus,
mus, -ǐ tis,
tis, -unt Leg-o, Capi-o
mperfectum (Praes. gövdeden)
eg-ēbam, hükmediyordum
eg-ēbam, -ebas, -ebat, -ebāmus, -ebātis, -ebant Leg-
ēbam, Capi-ēbam
erfectum (Temel gövde)
ex-i, hükmeim
ex-i, -isti, -it, -ǐ mus,
mus, -istǐ s,
s, -ērunt veya -ēre
veya -ēre Leg-i,
Cep-i
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
ex-ĕram, hükmetmiştim
ex-ĕram, -eras, -erat, -erāmus, -erātis, -erant Leg-
ĕram, Cep-ĕram
uturum Simplex (Praes. gövdeden)
eg-am, hükmedeceğim
eg-am, -es, -et, -ēmus, -ētis, -ent Leg-am,
Capi-am
uturum Perfectum (Perf. gövdeden)
ex-ĕro, hükmetmiş olacağım
ex-ĕro, -eris, -erit, -erimus, -eritis, -erint Leg-
ĕro, Cep-ĕro
SUBJUNCTIVUS MODUS
raesens Simplex (Temel gövde)
eg-am, hükmedeyim
eg-am, -as, -at, -āmus, -ātis, -ant Leg-am,
Capi-am
mperfectum (Praes. Inf.)
eg-ĕrem, hükmedeydim
eg-ĕrem, -eres, -eret, -erēmus, -erētis, -erent Leg-ĕrem,
Cap-ĕrem
erfectum (Perf.)
eg-ĕrem, hükmedeydim
ex-ĕrim, -eris, -erit, -erǐ mus,
mus, -erǐ tis,
tis, -erint Leg-
ĕrim, Cep-ĕrim
lusquamperfectum (Perf.)
eg-issem, işitmiş olaydım
ex-issem, -isses, -isset, -issēmus, -issētis, -issent Leg-
issem, Cep-issem
uturum (Fut. Partic. ve sim)
ect-ūrus sim, hükmetmiş olabileceğim, olabileyim
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
VOX PASSIVA
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
INDICATIVUS MODUS
Praesens Simplex (Praes. Act.)
eg-or, hükmediliyorum
eg-or, -ĕris veya -ĕre -ǐ tur,
tur, -ǐ mur,
mur, -imǐ ni,
ni, -untur Leg-or,
Capi-or
mperfectum (Imp. Act.)
eg-ēbar, hükmediliyordum
eg-ēbar, -ebāris veya -ebāre -ebātur, -ebāmur, -ebamǐ ni,
ni, -ebantur Leg-
ēbar, Capi-ēbar
egen-dus, -da, -dum , hükmedilecek olan Legen-dus,-da, -dum, Capien-dus, -da, -dum
DÖRDÜNCÜ ÇEKİM
VOX ACTIVA
Audio , işitiyorum.
işitiyorum. Polio , parlatıyorum. Vincio , bağlıyorum.
Temel Gövdeler
Praes. Indic. Perf. Supin. Praes. Inf. Audi-o audīvi
audītum audīre, işitmek Poli-o polivi politum polīre,
parlatmak Vinci-o vinxi vinctum vincīre, bağlamak
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex (Temel gövde)
Aud-io, işitiyorum
ud-io, -is, -it, -īmus, -ītis, -iunt Pol-io, Vinc-io
mperfectum (Praes. gövdeden)
Audi-ēbam, işitiyordum
udi-ēbam, -ebas, -ebat, -ebāmus, -ebātis, -ebant Poli-
ēbam, Vinci-ēbam
erfectum (Temel gövde)
Audīv-i, işiim
udīv-i, -isti, -it, -ǐ mus,
mus, -istis, -ērunt veya -ēre
veya -ēre Polīv-
i, Vinx-i
lusquamperfectum (Perf. gövdeden)
Audiv-ĕram, işitmiştim
udiv-ĕram, -eras, -erat, -erāmus, -erātis, -erant Poliv-
ĕram, Vinx-ĕram
uturum Simplex (Praes. gövdeden)
Audi-am, işiteceğim
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
lusquamperfectum (Perf.)
Audīv-issem, işitmiş olaydım
udīv-issem, -isses, -isset, -issēmus, -issētis, -issent Poliv-
issem, Vinx-issem
uturum (Fut. Partic. ve sim)
Audīt-ūrus sim,
sim, işitmiş olabileceğim, olabileyim
udīt-ūrus sim, -sis, -sit, -ūri -sīmus, -sītis, -sint Polit-ūrus
sim, Vinct-ūrus sim
IMPERATIVUS MODUS
raesens Simplex (Praes. Inf.)
Aud-i veya – ǐ ǐto,
t o, işit
ud-i veya –
veya – ǐ ǐto,
t o, -ito (Sing. 3) , , -ite veya –itōte (Plur. 2) , , -unto (Plur. 3) Pol-i
3) Pol-i
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
INFINITIVUS MODUS
raesens ve Imperfectum (Temel gövde)
Aud-īre, işitmek Pol-īre, Vinc-īre
erfectum ve Plusquamperfectum (Perf.)
Audīv-isse, işitmiş olmak Polīv-isse, Vinx-isse
uturum (Fut. Partic. ve esse ya da fuisse)
Audīt-ūrus, -a, -um esse
esse veya fuisse, işitecek olmak Polit-ūrus esse veya fuisse, Vinct-ūrus esse
veya fuisse
veya fuisse
PARTICIPIUM
raesens ve Imperfectum (Praes.)
Audi-ens , işiten Poli-ens, Vinci-ens
ut. (Supin.)
Audīt-ūrus , -a, -um , işitecek olan Polīt-ūrus, Vinct-ūrus
GERUNDIUM (Praes. Partic.)
Audien-dum , işitme Polien-dum, Vincien-dum
SUPINUM (Temel gövde)
Audīt-um , işitmek, Audīt-u
Audīt-u , işitmek, işitilmek Polīt-um, Vinct-um
Audi-ēbar, işitiliyordum
udi-ēbar, -ebāris veya -ebāre -ebātur, -ebāmur, -ebamǐ ni,
ni, -ebantur Poli-
ēbar, Vinci-ēbar
Participium, fiilden türemiş sıfaır, içinde zaman anlamını da taşır. Partic.’lar zaman anlamı
vermediğinde mukayese derecelerini içerir.
Dört Partic. vardır: Sonu ns ile biten Praes. ve Imperf.; sonu tus , sus veya xus ile biten Perf.; sonu rus
ile biten Fut. Act ve sonu dus ile biten Fut. Pas. Sonu ns veya rus ile bitenler genellikle etken, dus ile
il e
bitenler her zaman edilgen, tus , sus ve xus ile bitenler ise fiilin geldiği kaynağa göre genelde edilgen
ancak bazen etken ya da hem etken hem edilgendir.
Etken fiillerin iki Partic.’u vardır: Praes. ve Fut.; amans , seven; amaturus , sevecek olan. Etken yapıdaki
se vecek olan.
fiillerin Perf. Partic.’u yoktur, fakat bu eksikliği gideren Plusq. Sub. ve quum’lu kullanımdır: Örneğin
quum amavisset , sevdiğinde veya sevince
veya sevince..
Etken geçişli fiillerin çoğu kere üç, örneğin careo için
careo için carens, cariturus, carendus;bazen de dört Partic.’u
vardır, örneğin vigilo için
vigilo için vigilans, vigilatus, vigilaturus, vigilandus.
vigilandus .
Edilgen fiillerin iki Partic.’u vardır: Perf. ve Fut., örneğin amatus , sevilen; amandus , sevilecek olan.
olan. Fut.
Partic. çoğu kere Praes. Partic.’un yerini doldurur.
Neutrum yapıdaki fiillerin ise iki Partic.’u vardır. Örneğin sedeo fiili
sedeo fiili için sedens , sessurus.
Etken anlamlı Deponens fiillerin genelde dört Partic.’u vardır. Örneğin loquor loquor için loquens , locutus ,
locuturus ve loquendus.
loquendus. Neutrum anlamlı Deponens fiillerin ise genelde üç Partic.’u vardır. vardır. Örneğin
labor için labens , lapsus ve
labor için lapsus ve lapsurus.
lapsurus. Deponens fiillerin Perf. Partic.’u etken anlamlıdır.
Müşterek fiillerin genelde dört Partic.’u vardır. Örneğin criminor criminor için criminans , criminatus ,
criminaturus , criminandus.
criminandus. Perf. Partic.’larının ise kimi zaman etken, kimi zaman da edilgen manası
vardır. Örneğin criminatus , suçlayan ya
suçlayan ya da suçlanan.
suçlanan.
Gerundium ve Supinum
Gerundium ve Supinum, bir eylemi veya bir fiilin manasını anlatan bir tür isimdir. Gerund., İkinci
Çekimde bir isim olup Voc. dışındaki diğer bütün hallere sahiptir. Gerund.’lar çoğu kere, sonu dus ile
biten Neutrum cinsindeki Partic.’lar
Partic.’lar olarak düşünülür. Supin.’lar tam anlamıyla Dördüncü Çekimden
bir isim gibi olup sadece iki hale sahiptir: Sonu um ile biten Acc.’a ilk ve sonu u ile biten Abl.’a ikinci
Supinum denir. İlkine çoğu kere Etken Supinum (Active Supine), ikincisine ise Edilgen Supinum
(Passive Supine) denir.
DEPONENS FİİLLER[18]
BİRİNCİ ÇEKİM
Praes. Ind. Perf. Partic. Praes. Inf. Conor, conātus, conāri
INDICATIVUS MODUS
Praesens Simplex
Con-or , kalkışıyorum
Con-or, -āris veya –āre, -ātur, -āmur, -amǐ ni,
ni, -antur
Imperfectum
Con-ābar , kalkışıyordum
Con-ābar, -abāris veya –abāre, -abātur, -abāmur, -abamǐ ni,
ni, -abantur
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Perfectum
Conāt-us sum veya fui , , kalkıştım
Conāt-us sum veya fui vs. -i sŭmus veya fu
veya fuǐ mus
mus vs.
Plusquamperfectum
Conāt-us eram veya fueram , kalkışmıştım
Conāt-us eram veya fuĕram
veya fuĕram vs. -i erāmus veya fuerāmus
veya fuerāmus vs.
Futurum
Con-ābor , kalkışacağım
Con-ābor, -abĕris veya –abĕre, -abǐ tur,
tur, -abǐ mur,
mur, -abimǐ ni,
ni, -abuntur
Futurum Perfectum
Conāt-us ero veya fuĕro , kalkışmış olacağım
Conāt-us ero veya fuĕro
veya fuĕro vs. -i erimus veya fuerimus
veya fuerimus vs.
SUNJUNCTIVUS MODUS
Praesens Simplex
Con-er , kalkışayım
Con-er, -ēris veya –ēre, -ētur, -ēmur, -emǐ ni,
ni, -entur
Imperfectum
Con-ārer , kalkışaydım
Con-ārer, -arēris veya –arēre, -arētur, -arēmur, -aremǐ ni,
ni, -arentur
Perfectum
Conāt-us sim veya fuĕrim , kalkışaydım
Conāt-us sim veya fuerim
veya fuerim vs. -i simus veya fuer
veya fuerǐ mus
mus vs.
Plusquamperfectum
Conāt-us essem veya fuissem , kalkışmış olaydım
Conāt-us essem veya fuissem
veya fuissem vs. -i essemus veya fuissēmus
veya fuissēmus vs.
IMPERATIVUS MODUS
Praesens
Con-āre veya –ātor , kalkış
Con-āre veya –ātor, -ātor (Sing. 3), -āmǐ ni,
ni, -antor (Plur. 3)
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
INFINITIVUS MODUS
Praesens ve Imperfectum
Con-āri ,kalkışmak
,kalkışmak
Perfectum ve Plusquamperfectum
Conāt-us, -a, -um esse veya fuisse ,kalkışmış
,kalkışmış olmak
Futurum
Conat-ūrus, -a, -um esse veya fuisse ,kalkışacak
,kalkışacak olmak
PARTICIPIUM
Praesens ve Imperfectum
Conans ,kalkışan
,kalkışan
Perfectum
Conāt-us, -a, -um, kalkışmış olan
Futurum (Vox) Activa
Conāt-ūrus, -a, -um, kalkışacak olan
Futurum (Vox) Passiva
Conan-dus, -da, -dum, kalkışılacak olan
GERUNDIUM
Nom. Conan-dum , kalkışma Gen.
kalkışma Gen. Conan-di , kalkışmanın
SUPINUM
Conāt-um , kalkışmak , Conāt-u , kalkışılmak
ÜÇÜNCÜ ÇEKİM
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
URALSIZ FİİLLER
Birleşik yapılarıyla birlikte temelde 6 tane kuralsız fiil vardır: sum , eo , queo , volo , fero
, fero ve
ve fio
fio..
Birleşik yapıdaki kuralsız fiiller, örneğin Perfect. gövdesi ve ondan türetilen zamanları olmayan
subsum dışında, absum , adsum vb.
subsum dışında, adsum vb. sum fiili
sum fiili gibi çekilir (Bkz. 34. Sayfa).
rosum , yararlı
, yararlı oluyorum, iyiliğim dokunuyor fiili, e ile başlayan ek almış hallerine d eklenerek çekilir:
dokunuyor fiili,
INDICATIVUS MODUS
raesens Simplex Pro-sum, prod-es, prod-est, pro-sŭmus, prod-estis, pro-sunt
mperfectum Prod-ĕram, -eras, -erat, erāmus, -erātis, -erant
SUBJUNCTIVUS MODUS
raesens Simplex Pro-essem, -esses, -esset, -essēmus, -essētis, -
essent
IMPERATIVUS MODUS
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SUBJUNTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Imperativus hali yoktur.
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Posse , Perf. ve Plusq. potuisse
Praes. Partic. potens , -ebilen her zaman sıfat halindedir; diğer Partic. halleri yoktur.
ossum fiili, potis
ossum fiili, ve sum kelimelerinin
potis ve sum kelimelerinin birleşiminden oluşur.
Eo , ivi, tum,
tum, ire, gitmek
ǐ
INDICATIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Praes. i veya ito, īto (Sing. 3.), īte veya itōte (Plur. 2.),eunto(Plur. 3.)
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Ire , Perf. ve Plusq. ivisse Fut. İt-ūrus, -a, -um esse veya fuisse
veya fuisse
PARTICIPIUM
Praes. ve Imperf. Iens, (Gen.) euntis
(Gen.) euntis Fut. it-ūrus, -a, -um
GERUNDIUM
Nom. Eundum Gen. Eundi, -do vs.
SUPINUM
Itum Itu.
Eo’nun çoğu hali Dördüncü Çekimden bir fiilinki gibi çekilir. Sadece şahıssız durumlarda
Eo’nun
edilgen olarak kullanılır, itur , ibatur gibi.
ibatur gibi.
o’dan yapılmış birleşik fiillerde Perfect. ve o kökten türetilen diğer zamanlarda genelde v düşer.
Örneğin abeo , abii tum, abire, uzaklaşmak; Ambio , -īvi, -itum, -ire, kuşatmak fiili ise
abii (nadiren) abīvi, abǐ tum,
Dördüncü Çekimden kurallı bir fiildir.
Queo , -ebilirim; nequeo , -ebilemem
-e bilemem ve veneo , satılıyorum fiilleri
satılıyorum fiilleri Imperat. ve Gerund. halleri, sonuncusu
için ayrıca Partic. ve Supin. halleri dışında eo gibi
eo gibi çekilir.
Volo , istiyorum, arzuluyorum
Volo volui, velle, istemek, arzulanmak
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
INDICATIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Imperativus hali yoktur.
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Velle , , Perf. ve Plusq. voluisse
PARTICIPIUM
Praes. ve Imperf. Volens Diğer halleri yoktur.
olo , istemiyorum, arzulamıyorum
olo , nolui, nolle, istememek, arzulanmamak (non ve volo)
ve volo)
INDICATIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Praes. Nol-i veya –ito (Sing. 2.), -ite veya –itote
veya –itote (Plur. 2.)
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Nolle , Perf. ve Plusq. noluisse
PARTICIPIUM
Praes. ve Imperf. Nolens Diğer
Nolens Diğer halleri yoktur.
SUNJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Imperativus hali yoktur.
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Malle , Perf. ve Plusq. maluisse
mallo Üçüncü Çekimden bir isim gibi çekilir; ve vis, vult, vultis; volis, volit, volitis halleri
Volo, nolo, mallo Üçüncü volitis halleri de
bulunur.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SUBJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Praes. Fer,[20] veya ferto (Sing. 2), ferto (Sing. 3) ferte veya fertōte
veya fertōte (Plur. 2), ferunto (Plur.
(Plur. 3)
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Ferre , Perf. ve Plusq. tulisse Fut. lat-ūrus, -a, -um esse
esse veya fuisse
veya fuisse
PARTICIPIUM
Praes. ve Imperf. Ferens Fut. lat-ūrus, -a, -um GERUNDIUM
Nom. Feren-dum, -di vs.
SUPINUM
Lāt-um, Lāt-u
VOX PASSIVA
eror , lātus, ferri, taşınmak
INDICATIVUS MODUS
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
SUBJUNCTIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Praes. Ede veya edǐto (Sing. 2), edǐto (Sing. 3) edǐte veya
veya editōte (Plur. 2), edunto (Plur. 3)
es veya esto esto este veya estōte
veya estōte
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf . Edĕre veya esse
Edo fiiliyle yapılmış birleşik fiillerin bu halleri bu şekilde çekilir, fakat diğer halleri Üçüncü
Çekimden kurallı fiiller gibi çekilir.
EKSİKLİ FİİLLER
Eksikli denilen fiiller sadece belli zaman ve şahıslarla kullanılır.
1. Şunlar pek sık kullanılır: Aio,
kullanılır: Aio, inquam, forem, ausim, faxo veya
faxo veya faxim, cedo ve quæso.
faxim, ave, salve, cedo ve quæso.
Aio , söylüyorum
INDICATIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
IMPERATIVUS MODUS
Praes. Inque veya inqu
veya inquǐto
PARTICIPIUM
Praes. ve Imperf. Inquiens
orem , olabilirim, olabilirdim
SUBJUNCTIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf. Odisse
PARTICIPIUM
Perf. Osus, Fut. osūrus
Odĕrit ve odĕrint bazen
Odĕrit ve odĕrint bazen Imperativus kipini de karşılar.
Memini , , hatırlıyorum veya hatırladım; ve cœpi , , başladım da
hatırlıyorum veya hatırladım; başladım da aynı şekilde çekilir. Memini
çekilir. Memini‘nin
‘nin Imperativus
kipinde ikinci tekil ve çoğul hali memento ve
memento ve mementōte;
mementōte; cœpi‘nin
cœpi‘nin Perf. Part. hali coeptus , Fut. Part. hali
cœptūrus ve Supin. hali ise cœptu‘dur.
cœptūrus ve cœptu‘dur.
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Kimileri bunlara, her ne kadar tamamlanmış olan nosco‘dannosco‘dan geliyor olmasına rağmen, novi‘yi
novi‘yi de
ekler; zira bildim , bilmiştim‘in
bilmiştim‘in yanında çoğu kere Praes. yani biliyorum anlamını
biliyorum anlamını da verir.
1. Fari , , konuşmak ve dari , , verilmek fiilleri
verilmek fiilleri Praes. Ind. ve Sub.’ta birinci tekil kişi olarak kullanılmaz.
Fari‘nin yaygın olarak fatur , fabor
Fari‘nin fabor hali vardır; Imperat. hali fare;
fare; Partic.’ları fans , fatus , fandus;
fandus;
Gerund.’ları fandi
Gerund.’ları fandi ve
ve fando ‘dur.
fando‘dur.
ŞAHISSIZ FİİLLER
Sadece üçüncü tekil kişide kullanılan ve öznesine şahıs atamayan fiillere Şahıssız fiiller denir. Her
çekimde bu fiillerden vardır.
BİRİNCİ ÇEKİM
INDICATIVUS MODUS
INFINITIVUS MODUS
Praes. ve Imperf. Delectare , memnun etmek Perf. ve Plusq. Delectāv-isse , memnun etmiş
olmak
İKİNCİ ÇEKİM
INDICATIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
ÜÇÜNCÜ ÇEKİM
INDICATIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
SUBJUNCTIVUS MODUS
Budala
Budala
anonim
21/11/2012
Çıktısını alıp masama asıyorum! Bunu minik bir broşür kitap şeklinde bastırıp Furkan Akderin’e
postalamalı.
Cevapla
mustafa
14/12/2015
Furkan akderin konusunda sonuna kadar katılıyorum. hayatımda gördüğüm en kötü dil
bilgisi kitabı
Cevapla
A.İlhan SÜTAŞ
29/04/2013
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Merhaba
Burada bulunan Latince Gramer çalışması henüz başlangıç aşamasında olup şimdilik yeni
başlayanlara Latincede isim ve fiil olgusunu
olgusunu anlatmayı hedefliyor, dolayısıyla birçok konu
konu
eksik. Zaman içinde, fırsat buldukça diğer konuları da tamamlayacağım.
Türkçe yazılıp yayınlanmış olan muteber olarak kabul edebileceğimiz Latince Gramer eserleri
bulunuyor. Benim tercihime göre, en muteber olanı Faruk Zeki Perek’in
Perek’in 1968 yılında iki cilt
halinde basılan Tercümeli Latince Grameri başlıklı çalışmadır. Bu eserin yeni baskısı yok,
ancak İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi civarındaki kırtasiyelerde (örneğin Atlantis
Atlantis
Fotokopi) fotokopiden ciltlenmiş haliyle satılıyor.
Bununla birlikte Filiz Öktem’in görece yeni basılmış olan Uygulamalı Latin Dili başlıklı
eserden de faydalanabilirsiniz. (hp://goo.gl/ovhVS)
Yine size bahseiğiniz gramer konularıyla ilgili
i lgili olarak Books.google’da
Books.google’da bulunan, yabancı dilde
yazılmış çok sayıda Latince gramer eserini tavsiye edebilirim:
Örneğin
hp://goo.gl/hqIN7
hp://goo.gl/kIj2h
hp://goo.gl/khw1j
hp://goo.gl/2SGFa
hp://goo.gl/IaGBy
Sevgiler saygılar
Cevapla
süleyman
01/10/2014
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
Emeğinize sağlık.
Saygılar.
Cevapla
D. GURGOL
30/04/2015
Teşekkür ederim.
Cevapla
Geri bildirim: latince | derscity derscity
kazim
22/07/2015
Gercekten cok iyi hazirlamissinz elinze saglik yeni calismaya baslayan biri olarak cok iyi geldi.
Devamini beklyoruz insaalh.
Cevapla
Cengiz İskender Özkan
06/03/2016
Merhaba Hocam,
Ufak bir hata olmuş yanlışlıkla galiba. Esse fiilinin çekimlerini verdikten sonra imperative
modus’unu vermişsiniz arkasından infinitivus modus’unu vermişsiniz ama yine imperativus
modus başlığı altında vermişsiniz.
Cevapla
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
06/03/2016
Merhaba
Bilgisayar başına geçince bakacağım. Teşekkür
Teşekkür ederim.
Cevapla
Anonim
28/11/2016
Merhaba, ben Latince öğrenmeye başlamak istiyorum, önerebileceğiniz Latince Gramer kitabı ve
Latince Sözlük var mı? Hani bu kitabı öneriyorum ama sadece şurada var derseniz de problem
değil alabilirim. İngilizce gibi evde tek başıma çalışarak öğrenmeyi hedefliyorum böyle bir şey
mümkün mü yoksa ilk başlarda yardım almalı mıyım?
Cevapla
jimi the kewl
03/12/2016
Merhaba
Çiğdem Dürüşken’in “Réne Descartes Latince Öğreniyor!” başlıklı kitabını
kitabı nı öneririm. Bunun
yanında Filiz Öktem’in Uygulamalı Latin Dili kitabı da faydalı olacaktır. Sözlük içinse Sosyal
Yayınlar’dan
ayınlar’dan çıkan Alova imzalı “Latince-Türkçe Sözlük”ü öneririm. İyi bir çalışmayla kendi
başınıza da öğrenebilirsiniz. Sevgiler saygılar
Cevapla
Anonim
04/07/2017
Merhaba ben İstanbul Üniversitesi’nde Latin Dili ve Edebiyatı okumayı düşünüyorum ve ailem
istediğin bölüme gidebilirsin karışmayız dedi ama tek şartları ders dilinin İngilizce olması.
Dersler İngilizce mi işleniyor yoksa Türkçe mi? Cevaplarsanız çok sevinirim şimdiden teşekkür
ederim.
Cevapla
jimi the kewl
04/07/2017
Merhaba
Dersler Türkçe işleniyor.
Ailene bölümde Latince ile birlikte Yunancanın da öğretildiğini ve ilerleyen aşamada İngiliz
14.10.2017 Latnce Gramer | C. Cengz Çevk'n resm stes
da anlatabilirsin.
Kolay gelsin.
Cevapla
Ali Eren
06/10/2017
Merhaba, sizden ders almayı çok isterim ancak Ankarada yaşadığım için bu pek mümkün gibi
görünmüyor. Belli bir Latince seviyem var ancak düşük bir seviye olduğunu düşünüyorum. Eğer
sizden ders almak gibi bir şansım olursa çok sevinirim. Son olarak 2. isim çekim kısmında
verdiğiniz ABL. regnum örneği yerine regno ve aynı örneğin çoğulunda ise ACC. regnos yerine
regna olması gerekmez mi ?
Cevapla
jimi the kewl
06/10/2017
Merhaba,
Pek özel ders verme taraftarı değilim, bu yüzden üzgünüm.
Bahseiğiniz hususlarda hata yapmışım, uyarınız sayesinde düzelim. Teşekkür
Teşekkür ederim.
Sevgiler
Cevapla
Ali Eren
06/10/2017
Şu an lingua latina kitabını okuyorum bitmek üzere ancak yeterli olacağını sanmıyorum
sizin de fikrinizi almak isterim bana tavsiyeniz ne olabilir ?
Cevapla
WordPress.com'da Blog Oluşturun.