OKTOBER.

IUC»& lip
IVBIVII'K IL'll llBf t
•"

Achttiend© Jqurgnng.
'

A.*. I«vtf, ZATERDAG O

'
SUMATRA-COURANT.
MEUWS-, IIWMLS- 'ES ADVERTENTIEBLAD.
AbonnenaentapirU' per halfjaar. „
HOOft*»-HVllKAIIi.te l'aitang bij CIUTEMW & Co. ■"rij* der AdverienliCo.
Voor geheel NKIIKnUNUSOI-INIIIK f 11,60
...

AGENTEN: te Balavia, ■
11. ll.' VAN 1)0111' «,Co. t ■} r :i.le HuilerJam, NIJGH 4 VAN DITMAIi. ..
Eerde plaaUinj per 10 woorden / I,—

i• fUropn.
[
• •v t n'j.ll..
••••• • • .
17,60 »
Samarang ItE GKOOT, KOI.KK Co. ï
&
l.ouden,
»
G. STREET. Voor dkc volgende plaatslag de fcelft.
• Urilach-lndie, Japan en, China
Voor elk nomnier builen abonnement 50 Cent.
25,— •
•
Sotrabaia, CHS. KOCKEN k Co.
I i, .
' I l'arijt,
»
i. BÜISSON Co. & Minder dan 10 woorden rekenen voor dat getal.
Bebalve bet Zegel roor den Lande.
i U« betaling gesehieiH. vooruit. fineren franko.
—
De SUMA.TBA-COUBANT verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag vóór posttijd. Inzending dor Advortentièn op den da; der uitgave-vóór ft uor.

•o; B{J dit blad belioori ecu bijvoegsel.
( Verzoeke inzending der advertentiën vóór 12 uur.
DE SCHOOLWETKWESTIE.
V b. gepast, tenzij dooi het stelsel der gemengde school van
■ Het is de plicht van ieder om in-
stige begrippen, met dien verstande dat een ieder eén de wegen aanbevolen: te, afscheiding der leerlingen in zoo vele open- Brauw van "'B7, dat eveneens subsidie aan de gezind-
openbare schooi in zijn nabijheid hebbè, waarin zijn baie stelsel
scholen, als er verschillende gezindten zijn, of het zoogenaamde
der sektescholen; Se, vereeniging der Christenkinderen op de heidsscliool toekende.
godsdienstige begrippen worden geëerbiedigd. u[hjilure scholen (uel afscheiding der Israëlieten alleen), en opdracht Opmerkelijk is liet diepe stilzwijgen, waarmede in
Doch die splitsing, naar de verschillende geloofsbé: aaiA*'-T>inwonen onderwijzer, om beu te vormen tot algemeeuc chris- het bovenvermeld Voorloopig Verslag dit betoog van
lijdenis der kinderen, is bij ons niet'wel mogelijk'; en telijke en deugden, en derhalve een christendom in den heer De Brauw wordt voorbijgegaan. „Dat Is de
uii betw.slo geloobaitikelen aan te roeien;
daarom mag die eerbiediging niet anders worden te pienlen, zonder iets
toe- d.«t is bet stelsel van iüUG, ook thans door de Maatschappij lot .Nul eenige grond, waarop het voorstel van den onderge-
't Algemeen voorgestaan; 3e, uitdrukkelijke ontzegging vau alle teekondc steunt, en tevens de eenige grond, dien de
vau het neutrale onderwijs, van een algeineenen godsdienstig en bijbeUrh onderwijs aau den upenbarett nn.teiwijzer en meerderheid met wonderbaar stilzwijgen voorbijgaat.
en
(

schikkelijk te lijn «n va» eigen denkwij- godsdienstigen geest doortrokken. Dit is een andere daarbij aau du schooljeugd de gelegenheid geven, dit onderwijs van de Waarom ? Zou het ook kunnen wezen omdat zij voelt,
ze iets ten offer te brengen."
opmerking van de zijde onzer tegenstanders. Nemen jcei.i.irs hunner godsdienst-gezindte Ie ontvangen. dat de minderheid sterk is op dit punt?"'
:

Willem II
1

wij eens die onmogelijkheid aan: wat zou daaruit vol- liet is bekend hoe de wet van 57 peu prés den (Wordt terrolgJ.J
lu bet voorgaande artikel meenen wij een antwoord gen? Dat de Grondwet spreekt van de gemengde tweeden weg heeft ingeslagen. Doch minder bekend
«

ItHAtiW. I>e onderwijiJiwratie, lil. 53.

te hebben gevonden op betgeen in het Yoorloopig school? Geenszins; slechts dit zou volgen, dat de is het, dat de minister De Kempenaer in 1849 den
I)k

Verslag van '67 te lezen slaat, dat door de subsidiee- Grondwet niet kan worden uitgevoerd, tenzij door derden wilde volgen „De openbare school moet op
ring der bijzondere scholen een klasse van scholen bet stelsel vnn de gemengde school. Dit is heel wat eeu, aan alle godsdienstig onderwijs vreemd, volkomen HET RUSSISCHE LEGER IN
zou ontstaan, die de Grondwet niet kent, niet beeft BULGARIJE.
anders dan te zeggen, dat de Grondwet in termi- onzijdig standpunt staan.' ') Integendeel wilde Van
gewild. nis de gemengde school gewild heeft. Ueenen gedeeltelijk liet eerste stelsel invoeren; wel In afwachting van de mail, die, volgens de bij den
Dat „niet heelt gewild" is vrij dubbelzinnig. Het Maar is die onmogelijkheid zoo geheel boven alleu eeu bewijs voor de overtuiging van al de opvolgende aanvang des jaars opgemaakte dienstregeling, heden
zou kunnen beteekenen dat de Grondwet ze verboden twijfel verheven? Om haar te bewijzen voert men Uegeeringen, dut de Grondwet geen bepaald stelsel morgen van Batavia vertrok, en van telegrammen,
had. Maar er kan ook de zin aan worden gehecht, dikwijls het voorbeeld aan van Lleine gemeenten, waar gebiedend voorschrijft. die, ten spijt van de optimistische verslagen von den
dat zij ze niet beeft geboden. de bevolking in drie of viei of nog meer gezindten Wij besluiten. Indien wij èn de letter der Grond- heer Jansen van Raay, gcregell uitblijven, willen we
Wat den eersten zin betreft. Wij gelooven bet be- verdeeld is. Maar wal bewijzen zulke voorbeelden? wet aandachtig beschouwen èn de geschiedenis van den lezer in staat stellen, zich een zooveel mogelijk
was te hebben geleverd, dat de Grondwet zulk ver- Hoogstens slechts dit, dat zulke spli'sing in die ge- dit Grondwetsartikel voor o gen houden, moeten wij nauwkeurige en duidelijke voorstelling te maken van
leeneu van subsidie niet beeft verboden, dewijl het gemeenten niet zou mogelijk zijn; maar is zij daarom zeggen, dat de Grondwet eerder de gezindsheidsschool de groepeering der russische strijdkrachten op het
onderwijs der gesubsidieerde bijzondere schooi, niet niet mogelijk in andere, en in vele andere gemeenten? dan de neutrale gewild heeft. Het is niet ons doel bulgaarsche terrein.
is een onderwijs van oveiheidswege gegeven. Maar Ondertusschen heeft de Grondwet nergens voorge- om op de invoering van deze aan te dringen, maar Een blijkbaar goed ingelicht korrespondent van de
zij heeft toch aa subsidieering niet geboden, zal men schreven, dat die eerbiediging oveial op dezelfde wij wij zeggen: wilt gij, Regeering, ons niet geven wat Tijd deelt dienaangaande belangrijke bijzonderheden
zeggen. Doch daaruit volgt niet dat de gewone wet- ze zou plaats vinden. Opmerkenswaard is het woord wij met de Grondwet iu de hand zouden kunnen ver* mede. Het spreekt wel van zelf, zegt hij, dat er voort-
gever zulk subsidiestelsel niet raag bevelen. van toelichting, in 1848 door de loemali&c Kegeering langen, geelt ons ten minste datgene, wat wij tot durend kleine veranderingen plaats vinden en dat daar-
Hiermede vervalt tevens wat in de Memorie van gesproken. voldoening onzer godsdienstige behoeften, door de om de volgende opgaven niet voor altijd geldig blij-
den Minister voorkomt: „Men mag van den wetge- liet voorschrift, hier gegeven, sliekt alleen um vau de openbare Grondwet gewaardeerd, meenen noodig te hebben.
ven. Alleen staat hij er voor in, dat de détails, die
ver eiscben dat hg geve wat de Grondwet hem ten school hij mededeelt, voor het oogenblik volkomen
,

te wctc.'i, datgene wat jjicii theologischen twist uoeint.... Ilue Ten minste slaat het u uiet vrij aan de Grondwet
t«ak heeft gesteld, en dit zoo goed mogelijk."
:

't li waar, dit mag men eiscben; maar daarenbo-
ven mag men nog van hem vragen, wat de Grondwet aant is
niet gebiedend vooi schrijft als liet maar heilzaam en
rechtvaardig en niet tegen de Grondwet is.
Uil ial moeien gen hinten, zal de ondervinding genoegzaam lieren. een middel te ontleenen om onze billijke eischen te juist zijn. Men zal daarnaar kunnen beaordeelen, of
hieruit duidelijk, dat de Uegeering niet dacht bestrijden. Doch men kan verder gaan; niet alleen en in welke mate de bezorgdheid gerechtvaardigd is,
een bijzonder stelsel van scholen; de keuze hier- verbiedt de Grondwet zulk subsidiestelsel uiet: aan die zelfs de oprechtste vrienden der russische zaak
van liet zij aan den gewonen wetgever over. Derhal- haar voorschriften kan voor de wenschlijkheid van aan de laatste nederlaag bn Plewna vastknoopen; men
.

Om de ongrondwettigheid van het subsidie-slelsel ve stelt zij ook geen beletsel, dat naar
den verschil- dit stelsel zelfs een gewichtige beweegreden wor- zal daarnaar kunnen beoordeelen of den Russen ge-
lenden toestand der gemeenten een verschillend stel- den ontleend. Zij geeft aan de ingezetenen een recht, noegzame strijdkrachten ter beschikking staan, om alle
ten bate der christelijke school te kunnen volhouden,
.

dat de Regeering haar niet kon doen toekomen, ten- noodige operatiën aan deze en aan gene zijde van
redeneert men nagenoeg op de volgende wijze. De selMaar worde gevolgd.
er is nog meer. Tit de verklariug der ltegee- zij door zulk subsidie-stelsel. den Balkan met sukccs door te zetten.
Grondwet heeft de openbare neutrale school gebie- ring ut dien
.

tijd blijkt genoegzaam, dat zij de gemengr Welk is dat recht? Het is den lezer bekend, dut het hoofdkwartier
dend voorgeschreven. Zij heeft gewild, dat al de kin- Het volgt uit het tweede en derde artikel met van den grootvorst Nicolai- >ïicolajew itsj, na den oa-
deren van bet ganscbe land die in hun bereik zou- de schoot met neutraal onderwijs niet bepaaldelijk
godsdiensti- wilde voorschi ijven. Ziehier bij welke gelegenheid, liet elkander in verband gebracht. Volgens het derde ar- gelukkigen strijd bij Plewna, naar Bjela aan de Jantra
den hebben. Doch, werd de bijzondere
;

onderwijs wor- is verlegd geworden. Er was echter sprake van om

school gesubsidieerd, dan zou de openbare op ve- voorschrift der eerbiediging van ieders godsdienstige tikel moet overal voldoend openbaar
|

den gegeven, d. i. een ieder behoort het in zijn bereik 't meer achterwaarts naar Sistowa aan den Donau
!rg
q plaatsen, worden ontvolkt; en daar het niet aangaat
begrippen slaat op elk ouderwijs, dus ook op het uni-
Hieruit leiddeu sommigen af, dat daarmede te hebben. Maar dit onderwijs behoort gegeven te over te brengen, doch volgens Beuter is dit plan op-
de gemeenten te noodzaken tot het doen van zware versitaire. staat
,

de fakulteit der hervormde godgeleerdheid veroordeeld worden met eerbiediging van ieders godsdienstige be- gegeven en het nog bij de Jantra-rivier.
uitgaven voor scholen, die nagenoeg ledig staan, zou grippen: d. i. liet moet dusdanig wezen, dat niemand Het gros der russische strijdkrachten stond onder
I

De Kegeering was van een ander gevoelen

weldra op menige plaats de openbare school komen was. uit gemoedsbezwaar daarvan zijn kinderen behoeft het bevel van den Groot vorst- troonsopvolger aan de
te verdwijnen. Zóu de wel verstaand;, sluit zij dau ook uiet uit afzonder lijke' the- terug te houden. Daarenboven moet, naar de bedoeling Lom-rivier, d. w. z. vóór Roestsjoek. Hier zijn ver-
Alvorens wij handelen over den aard en de richting ologische leerscholen. Want hoezeer daar bepaalde begrippen worden
en behandeld, mag er toch ook wel de eerbied voor het der Grondwetgevers, dit onderwijs een godsdienstige zameld: het 12de legerkorps (Wanowski) en het 13de
|

van het openbaar onderwijs, door de Grondwet be- onderwezen

strekking hebben: het mag niet godsdienstloos zijn. legerkorps (Hahnï; dan de kavaler+e-divisie TafUsjew
;

gevoelen vau andersdenkenden Itewaard blijven.

doeld, kunnen wij niet nalaten te wqzen op de ge Deze-grondwettelijke beginselen beeft de wetgever van het 11de legerkorps; een halve brigade sappeur*,
wichtige bekentenis, die in deze woorden schuilt. De En, zegt het Verslag der Kamer van 8 Augustus '48:
van '57 in toepassing willen brengen door het stelsel onder kommando-van generaal-majoor Richter; het
openbare school zou op menige plaats verdreven wor- De grootc meerderheid, de uitlegging aannemende, die in de Memo- der openbare gemengde school, waarin de jeugd wordt belegeringspark met 300 zware kanonnen en mortie-
den door de gezindte-school, indien deze, door het rie van Beantwoor ding aan de woorden, eerbiediging van ieder* goiU-
opgeleid tot alle christelijke deugden, zoo nochtans ren; een veld-ingenieurspark: het veld-telegraafjpark
'

aanbod van voldoende subsidie, kaus bad zich het over het? dientlige begrippen, gegeven wordt, ziel daardoor de legenmetdie inlas-
het te- dat de onderwijzer zich nimmer begeeft op het terrein nr 5; eenige afdeelingen der intendance en een re-
!

ook sclitog gerezen bezwaren vervallen, n kan dus in zoover

geheelc land te verspreiden. Maar dan is
<

der leerbegrippen van de kerkgenootschappen. Dien* serve-depót van 1200 paarden en een evenredig aan-
.

genwoordig artikel genoegen nemen.

niet waar, wat honderden keereu werd gezégd, dat tal bedieningsmanschappen. Deze belegeringsarmee
de natie aan de openbare neutrale school is gehecht, Dit zal toch wel een authentieke verkla ing van het tengevolge heeft de openbare gemengde school een van Roctsjoek wordt door andere afdeelingen ; onder-
en zij, die konfessioneel onderwijs vertangen, slechts Grondwetsartikel mogen genoemd worden Maar, zegt godsdienstig beginsel ten grondslag; het is bekend
•

onder den naam van Christendom boven geloofsver- steund, welke op den linker, d. i. op den rumeen-
een kleine minderheid vormen. men, in '48 heelt de Uegeering nog wat anders ge-
*

schöolwet- schen oever tegenover de vesting staan. Die afdee-

Wij raken hier, naar onze meening, de voornaamste zegd, hetgeen met het zoo even aangevoerde niet wei- deeldheid,vanen, wie de redevoeringen der
.

mannen '48 naleest, zal bevinden dat zulk begiu- lingen zijn de volgende: de 11de divisie (generaal-ma-
oorzaak aan, waarom de schoolmannen zich immer nig in strijd schijnt te wezen: sel die tnannen voor den geest zweelde. Thorbecke joor Ernolhj van hel 11de legerkorps, gelegerd'tüs-
met hand en tand tegen het subsidieeren der gezindte- begrippen, door de wel gere-
ieders, [ beeft daarvoor in '57 het juiste woord gevonden, maar schen Maloe tot stroomafwaarts naar Gioergjewo. Tot
Eerbiedigiug van godsdienstige
school veczet hebben en zich nog verzetten: het is de geld. Dat wil zeggen: er zal een openbaar ouderwijs ziju, dal zich niet,
«au hem. Deze is zoo oud als de deze divisie beboeren de strand batterijen van Stro-
op bet terreiu der godsdienstige begrippeu en de inrichting van de zaak komt niet
vree», dat door haar de gemeugde school zou worden begeeft dal onderwijs zal door de wet worden geregeld; dat wil zeggen: zal schoolwetpartg van vóór '48. bozia. De andere divisie, waaruit het 11 de legerkorps
'verdrongen, In den regel durven zij dit niet erken- uitgaan van het gezag. Welnu, dit godsdienstig beginsel is in strijd met nog t estaat. het 32ste namelijk, onder kommando van
i

nen; slechts bij uitzondering wordt die bekentenis ge-

Zeggen wij het zonder omwegen: dit is het eeuige; het godsdienstig begrip van honderdduizenden in den generaal-majoor
Allen, staat voor de kleinste helft
vonden in het Voorloopig Verslag op het voorstel-De . lande, van allen die thans tot de tegenstanders der hij Oltcuilza, aan de overzijde van Toertoekai en voor
Brauw. „De voorsteller," zoo lezen wij daar, „heeft ge- van eenig belang, dat wij hoorden in het midden bren- de grootste helft
voeld, dat bij het aanmoedigen der oprichting van gen, om tegedacht bewijzen dat de Grondwetgever in art. , wet van '57 behooren. Wij kennen, zeggen dezen, van Silistria. om deitnbij Kalarasji, aan de overzijde
operatie» van den luitenant-ge-
194 al. 2 heeft aan neutraal onderwijs. Wij geen Christendom boven geloofsverdeelheid; wat bui-
bijzondere scholen door aanmerkelijke subsidiën in ontkennen niet dat het in strijd is met de boven me- . ten miju Christendom nog Christendom heet, is daar- neraal Zirmnermanu tegen die vesting te ondersteunen.
j

memge gemeente de mogelijkheid zou ontstaan, dat de welke van verminking of vervalsching. Ons bezwaar tegen Ook de afdeelingen, die lloestsjoek belegeren eu
openbare tchflol ontwikt wierd. Hiervan gelieve men degedeelde verklaring.
'
Het is slechts de vraag, )
den riuneeuschen oever van den Donau zijn op-
beschouwd; de opeubaie school bestaat niet daarin, dat zij niet op
angteekening te nemen, ten einde het antwoord ge- van de twee als de authentieke moet worden
;

sedert dan kan het aan geen twijfel ouderhevig ziju off alles geeft, wat ik gaarne wilde hebben voor mijn gesteld, staan onder direkt bevel van den Czatewitsj.
reed te hebben, op de bewering, dat do natie, en
aannemelijke. Inderdaad, welke> kinderen; maar omdat ik schadelijk acht voor mijn Deze heeft intusscl>en tot dusverre de geheelo bele-
1806 aan de gemengde school gehecht, daarvan niet de eerste is de eenig datgene, wat de openbare school krachtens geringsarmee tol het volbrengen der operatiëo tegen
meer verkiest gescheideu te worden. was de toedracht in de Kamers? De verklariug datt kiuderen
niet mag begeven op liet t de wet van '57 behoort te Ook achten wii ons Roestsjoek niet vrij, want hij is genoodzaakt sterko
En nu'over deu aard der scholen, door de Grond- het openbaar onderwijs zich afdeelingen tot dekking zijner danken en van zijn
begrippeu, kwam voor in dei niet bezwaard, omdat wij vooronderstellen, «lat al de
wet gewild. Maar de Grondwet spreekt van geen terrein dervangodsdienstige Toelichting van ontwerp X. Daartegeni openbare onderwijzers vijandig gezind zijn tegen ons rug. aan «Ie eene zijde langs den spoorweg lot in de
scholen, tenzij in het vijfde en laatste lid van het be- Memorie haar geest nabijheid van Rasjgrad, en aan de andere zijde de
kende artikel 194, waarin het jaarlijksch verslag van verzette zich de meerderheid der Katner, zoowel om- . geloofsbeginsel, of dat zij de wet van '57 in opwaarts tot in de omstreken van Os-
den staat i der hoogere, middelbare en lagere scholen dat het behoud der theologische fakulteiten op hett niet zouden toepassen. Neen! maar het is juist het Lom-rivier af te zonderen.
zij van spel werd gezet, als ook omdat bij de geboden ver- beginsel der schoolwet, waarmede onze godsdienstige manbizar. De streek, over welke op
wordt voorgeschreven. Overal elders spreekt tweede wijze
.

er tuiging verbiedt ons te vereenigen. Wordt het die detachementen moeten worden verspreid,
het ouderwijs, ook in het meest besproken zwijging van ieder geloofsbegrip, aan een afzonderlijk t u\
heeft somtijds een uitgestrektheid
openbaar onderwijs ingericht, zooals de geest der van meer dan tien
(id: „de inrichting *an bet openbaar onderwijs wordt kerkgenootschap eigen, het onderwijs in vele vakken,t wet zulks vordert, dan wordt het voor ons onbruik- mijlen en vordert natuurlijk aanzienlijke strijdkrach-
begrippen, b. v. iu de historie, onmogelijk zou worden. Daarop
i

met eerbiediging van ieders godsdienstige indien de wet- antwoordde de Uegeering in ceu tweede Memorie, baar. lmincrs dau heeft de openbare school een gods- ten. Daar nu de gezamenlijke belegeringsnrmee van
door de wet geregeld." In gemoede; den r.zarewitsj, ioor zoover zij op den rechter, d.
>

voor authentiek gehouden[i dienstige strekking, die in strijd komt met de strek-
gever, uitvoering willende geven aan dit grondwette- waarin zij de door ons de meerderheid, die eerstt king van mijn godsdienstig geloof. Rijgevolg heeft de i op den bulgaarschen Donau-oever staat, ongeveer
lijk voorschrift, eeos bepaald had dat overal, waar het verklaring geeft. En nu kon schoolwet van »7 het onderwijs niet geregeld met slechts 05.000 tot hoogstens 70,000 man sterk is,
mogelijk is, de openbare school zich zou splitsen naar tegen het voorstel der Regeering was, zich daarmedee eerbiediging van onze godsdienstige begrippen. Kn zoo laat het zich begrijpen, dat deze noodzakelijk»
de geloofsbelijdenis der schoolgaande kinderen; wie vereenigen, 'j dat Maar daaruit volgt dan ook met l laar- -

den Grootvorst aanmerkelijk moeten

zon .daarin, eenigen strijd meenen te zien met het ge- blijkeOjkheid, de Regeering door de tweede enii dat toch moest zij, dewij! volgens de Grondwet liet detacheeringen verzwakken en is het eveneens duidelijk, waarom de
Zou dan niet we- laatste verklaring de eerste terugnam. openbaar onderwijs moet geregeld worden met eei-
meld voorschrift der Russen naar evenredigheid zulke buitengewoon lang-
zsnlök het opepbaar onderwijs zijn .ingericht met de Ter bevestiging van hetgeen wij hier voornamelijkk biediging van ieders godsdienstige begrippen. Hu zame vorderingen voor IJoestsjoek
:

godsdienstige begrip- willen doen uitkomeu, dat de Grondwet geen bepaald j schoolwet vau '57 is dus ongrondwettig; wij hebben m.ikcn.
meeste eerbiediging van iedersbehoeven verzwegen te middel heeft voorgeschreven voor de eerbiediging derr niet ontvangen, waarop de Grondwet ons aanspraak; Het tweede hoofdkorps staat tusschen de Jantra-
peqï Dan zouden, deze niet wij de de Osma-rivier, en wel langs den
i

geeft. Uit dien hoofde vragen dat wetgever en straatweg, die

worden; met eerbied zoudeu zij worden uitgesproken; godsdienstige begrippen, en zij mitsdien de neutralee op zijn werk van '57 terugkome. Wil hij het gansche van Bjela naar Plewna voeri. Hier vinden we het 9de
eeibied voor hen zou den kinderen van jongs af wor- gemengde school gebiedt, bijvoegen, noch een ander stelsel uit-
den ingeprent. sluit, willen wij hier nog dat in 1849, zelfs s gebouw niet omverwerpen, ten minste nij vuile liet legerkorps enonder, kommando van luitenant-generaal
opgevat. Het Alg. j, aan door ondersteuning te verleenen aan die scholen, Kriidener
i het 4de legerkorps onder bevel van ge-
f

Maar dan was elke opeubare school met voor elk door de liberalen, art. 194inzooditwerd
,

waarin ook ons godsdienstig begrip geëerbiedigd wordt neraal-majoor Solow. Het laatste korps heeft den Do-
kind toegankelijk! Zoo zegt men. Dochscholen, dit gebiedt Ilandeltblad b. v. schreef jaar:
maar Da Grondwet heeft gewild, dal do wel regelen zoude bevallen, ' denDeal ministers Van Ueenen en Van Uappard gevoel- nau eerst den 240 Juli bij Zimnitza Sistowa overschre-
de Grondwet niet; zij spreekt niet van het gewicht van dit betoog; daarom wilde de den. Behalve in den eersten slag bij Plewna, was het
onderwqs. kinducn hel openbaar ondtr-
,

ouders aan
van openbaar strekkende om aan de
wijs deelnemen, alle vree* lo ontnemen, dit men hun kinderen daair i eerste het beginsel van
wier
, fakultatieve splitsing, de twec- tot dusverre nog in geen gevecht gemengd geweest,
Ook dese term moet niet noodwendig vau elk on- strijdige begrippen of ueigiugen mocht inboezemen mei deu godsdienst t, | de bet beginsel van subsidieering der gezindte school zoodat men zijn sterkte —

wanneer men de verlie-

school worden verstaan.
|

dmvns, in iedere, gegeten, die het dezer dagen leed,

toege- wettig duel (d i t is algemeen bekend; worden drie verschillen 1 invoeren.
waai in zij beu weuscben op la toedeu. Tot bereiking vau dal Grond- Op dezen grond ruslte het voorstel De ien, op ongeveer 3000 man
Zeer goed kW» daaraan de strekking , worden geheel,
—

schat op 23.000 man kan stellen. Veel zwakker

i

1 —

schreven, daihet, openbaar onderwas,, in. zjjn

'j Dit alles is breedvoerig aangetoond in liet eerste artikel. *) Df. KcmpE.yw:h Mcnr. van Totl. op «tl. 24 is het 9de legerkorps. Het is gebleken dat de eene
worde gegeven met eerbiediging van ieders godsdïen-
divisie er van —
die van generaal Schildner-Schuld-
ner —
bij Plewna voor rum twee derdedeel is ver-
nietigd, terwijl ook de andere divisie allergevoeligste
verliezen leed. Het 9de legerkorps beschikt nauwelijks
over meer dan 18,000 man. Nu rukt evenwel sedert
eenige dagen het sde legerkorps van generaal Neller-
Sakonielski bij Zimnilza over den Donau. en de cene
divisie daarvan —
onder generaal-majoor Schulmann
—
zou zelfs reeds gedeeltelijk aan den tweeden strijd
bij Plewna deelgenomen hebben. Daar het Bde leger-
korps vroeger nog nooit in het vuur is geweest, mag
men het nog wel op zijn volle sterkte schatten, of-
schoon het zeer wel mogelijk is, dat het bij den aan-
val op Plewna zwaar geleden heeft.
*
Rekapituleeren wij het 9de legerkorps met niet meer
dan 18,000 man; het 4de legerkorps met 25,000 man
en het sde legerkorps met 3<\ooU wan, dat is teza-
men 73,000 man. welke ongetwijfeld hebben deel
genomen aan den algemeenen storm die, volgens een
russische ofiiciecle dépêche, tegen de turksche ver-
schansingen te Plewna den lln September heeft plaats
gehad*).
Als reserve van de tusschen de Jantra en de Osma
opgestelde troepen kan men Je rumecnsche
Manoe beschouwen, welke sedert cenigen tijd ter
sterkte van 12000 man Nikopolis bezet houdt.
Thans volgt het eerst de russische strijdmacht, welke
zuidelijk van Tirnowa, in de passen van den Balkan
en aan gene zijde daarvan in het Toendza- en het
Maritzadal opereeren. Deze is samengesteld uit het
geheele legerkorps van geiicraal-niajoor Radetski,
zoogenaamde Guljewoj-korps (tirailleur-korps) van ge-
neraal-majoor Skodeljeff, uit de vliegende kolonne van
luitenant-generaal Goerko (uit dragonders, kozakken
en scherpschutters-bataljons bestaande) eu eindelijk
uit de bulgaarsche legioenen, onder kommando van
generaal Skobeloff. Al deze afdeelingen hebben, wel
is waar, nog geen grooten slag, maar reeds een zeer
groot aantal kleine gevechten te doorstaan gehad, zoo-
dat men in elk geval eerder te hoog dan te laag blijft,
wanneer men hun gezamenlijke sterkte op ongeveer
35,000 é 40,000 man schat.
Deze macht was aanvankelijk aan gene zijde van
den Balkan zeer ver vooruit gedrongen, tot op wei-
nige mijlen afstands van Adrianopel. Zij had zich, om
de bulgaarsche bevolking overal tot den gewapenden
opstand te bewegen, in vele kleine afdeelingen ge-
splist en zich naar alle zijden heen verstrooid, zoodat
nog voor eenige weken aan gene zijde van den Bal-
kan geen enkel russiesch korps was, dat een gesloten
massa van slechts 15000 man kon vormen.
Het gevaar, waaraan Goerko zich door een derge-
lijke versnippering van krachten blootstelde, is thans
geweken Hij heeft zich gehaast het Maritza-dal te
verlaten en naar de Toendza terug te trekken, waar
hij echter door Soleiman-pasja zoo gevoelig werd aan-
gegrepen, dat hij zich verplicht zag ook alle overige
positiëu aan gene zijde der Goriesred-Planina, en al-
zoo Eskisaghra, Enisaghra en zelfs Jambol op te ge-
ven, en zijn heil inoest zoeken in de zuidelijke uit-
gangen der Balkan-passen, waar hij intusschen even-
min met rust gelaten werd. Wij zijn van oordeel, dat
indien het Soleiman mocht gelukken het centrum
van het turksche leger te vormen, met een rechter-
vleugel onder Mehemed-Ali en een linkervleugel on-
der Osman, het russische leger genoodzaakt zou zijn,
den Donau weêr over te trekken en zijn winterkwar-
tieren in Rumenië op te slaan.
Wij kunnen nu ook Opper- Bulgarije verlaten en
ons ten slotte naar den Beneden-Donau wenden, om
ook nog de russische strijdkrachten, welke hier, d. i.
in de Dobroedsja, opereeren, aan een vluchtig over-
zicht te onderwerpen. Deze strijdkrachten, welke ge
woonlijk zelfstandig opereeren en van het gros des
legers geheel afgescheiden zijn, bestaan uit het 14de
legerkorps van luitenant-generaal Zimmermann, uit de
derde brigade scherpschutters van generaal-majoor
Dobrowolski en uit een zelfstandige kozakkendivisie,
tezamen, na de tot dusverre geleden verliezen, niet
meer dan 35,000 tot 36,000 man. Er zou intusschen
van de. russiesch-rumeensche grenzen reeds een nieuw
legerkorps komen aanrukken, hetwelk de in de Do-
broedsja opereerende afdeelingen moet versterken; ook
zou, volgens een telegram van 20 Sept. [zie Sum.-Ct.
van 26 Sept], het russische leger in Polen op marsch zijn
naar Bulgarije. Na de bezetting van den door de lur-
ken ontruimden muur van Trajanus werden de lichte
troepen van het Dobroedsja-leger oostwaarts naar de
kusten der Zwarte Zee afgezonden om de linkerflank
van het gros te dekken. Het gros zelf is echter naar
Silistria vooruitgerukt om deze vesting met behulp
—
van die afdeelingen van het 11de legerkorps, welke,
gelijk wij vroeger gezien hebben, op den rumeenschen
oever nabij Kalarasji staan ten val te brengen.
—
van Silistria nog
_
Tot dusverre echter is de insluiting
niet gelukt
Hieruit blnkt dus, dunkt ons, dat, indien de turksche
. .
strijdmacht onder Mehemed-Ali zich kon vereenigen
met de troepen van Osman-pasja, de russische leger-
macht onder Goerko in en bij den Balkan van den rus-
sischen rechter- en linkervleugel zou worden afgesne-
den, waardoor het legergedcelte onder Goerko gerust
als verloren zou mogen beschouwd worden.
We willen thans den loop der gebeurtenissen af-
wachten, doch hiervan houden wij ons verzekerd, dat,
indien de lezer deze schets in 't oog houdt, hij alle
verdere operatiën met de kaart voor zich gemakkelijk
zal kunnen volgen.
*) Het betrekkelijk telegram in ons
nummer van
i 2 Sept.
Singapore, 15 Sept Volgens een rnssifclie officiéél? dépêche w
•
op den 11 den September een slgcmecne stonu omleinomcn
een wanhopig gevecht liefcben
sche verschansingen te Plewna. Na
Russen vier turksche verschansingen bcmceslerd. De Kussen
drie generaals en 5000 gewonden; het aantal gesneuvelden is onbekend
Blijkens een telegram van den Ibde, rukte Mehemed-Ali met lijn strijd- wat zegt men wel van hel volgende episteltje?
macht op tegen do russische stellingen aan de Jaclra.
EUROPEESCHE KRONIEK.
Niet minder als in ludië de fameuse Krach van eenige terug."'
bataviasche firroas, trekt io Europa oog altoos een op 't
oog nietig kevertje de algemcene aanlacht. Dat dieilje,
meer bekend ooder den naam van kolorado-kever dan on een
der dien van doTijphora decemlineota, zooals lijn ware iet
naam luidt, is een kanadascbe tor, half zoo groot als de
meikever (koembang, notmt hem de Alaleirr), maar
dobbel zoo gulzig. Hij vermenigvuldigt zich met aartsva- zich te bevuilen,
derlijke snelheid en kracht, laat menscb en dier ongemoeid,
mur vreet in een oogwenk geheelc aardappelvelden-kaal. gewreven. En
•Dood aan de aardappelen 1" was weleer Bilderdijk's leus, werd
ea is thans de leus van den kolorado-kever. Een Chinees val denhet
iou daaibjj aan zielsverhuizing denken, en Bilderdjjk's on-
rustigen geest in de doryphora decemlineota gevaren wa-
nen. De Nederlander denkt alleen tan zijn aardappelveld. is, weten wy niet, maar wel dat te Foix, een fransch
Jdet schrik ziet hy bet oogenblik naderen, dat, by gebrek stadje aan den voet der Pyrenséëo, onlaogs 36 jonge da-
aan grondstof, er geen aardappelen jenever meer zal kon-,
oen gestookt worden. «Dood aao den kolorado-kevttr!" is
daarom zjjn wederwoord-
Even onbeminnelijk als gevreesd dus, maar toch Leeft de
kolorado kever een vijand en wel een die hem aandurft.
Dit beestje, dat den weteosebappelyken naam Uropoda Ame-
ricana draagt, werd bet eerst aangewezeo door deo ame-
rikaanscben naturalist Riloy, volgens in Obio gevonden exem-
plareo. Oet bebooit tot bel geslacht der myten, is niet
grooter dan ern kleine speldenknop 'en beebt zich door
een verlengsel van den aons vast aan zijn vijand, op wien
bet parasitiesch leeft en wiens bardo huid bel doorboort
door middel »ao eeo paar scharen die, als ze niet getrnikl
worden, on-ler hel lijf geborgen worden.
Daar dit beestje alleen de belangstelling opwekt, omdat
bet niet op een goeden voet staat met den kolorado kever,
is de aandacht, welke men hem schenkt, slechts flauw;
j
fliuwer ten minste dan aan bet bezoek van den Keizer van
j
Brazilië aan Nederland. —
Deze potentaal vertoont in zijn
uiterlijk voorkomen zeer weinig een man rao zoo hoogen
rang. Men zou hem voor een eenvoudig burgerman verslij-
ten; moest men, hem niet kennende, raden naar zijn maat-
schappelijk beroep, dan zou men bel eerst aao een beurt-
schipper denken. Hij is sober in de klréren, met een fan-
lasiehoed op, en zonder het miosie onderscheidingsteken
Ofschoon volgens den Almanach de Golha eerst 52 jaren
oud, ziel Don Pedro II er nii als een man van ru in 60;
j j
zijn baard is nagenoeg wit. Ook de Keizerin ziet er oud ui*.
net\ De Keizer spreekt bel Fransch met een sterk porto-
geesch akcent; zijn vrouw echter spreekt die taal als eeo
geboren Beuvr minzaamheid en eenvoudige ma-
nieren worden geroemd iloor personen, die van nabij met
ben in aanukug kwamen
De komst vin die vorstelijke personen io Nederland
heeft, zooals van z< If spre< »t, du aandacht op nieuw ge-
vestigd op Brazilië, óa'. nog al :auw veibonden is aao
de geschiedenis van de ontwikkeling van Nederlaod als
koloniale Mogendheid. Dat bezoek van Don Pedro II aan
Europa is niet slechts belangrijk, omdat bet eeo Vorst te
zien geeft, die uitgaat op persoonlijke ontwikkeling en lee-
riog, maar ook en vooral omdat daarin levens hel streven
ligt om voor zijn Rijk de nootzakelijke nieuwe betrek-
kingen aao te knoopen. De geschiedenis van dat groole
Rijk, dal ten uitgestrektheid van 151,973 vierkante geogr.
mijlen beslaat en alleco bevrijd is gebleven van de chro-
nische revolutiën der zuid amerkaanscbo Staten, is bekend.
Maar toch is 'l merkwaardig, op dat laod even de aandacht
te vestigen, omdat '( cenig vruchtdragend resultaat is
van de omwentelingen die de zuid ameiikaansrbe koloniën
van hel spaausche juk bevrijdden.
Mesiko verkeerde sedert dien lijd in een staal van bijna
chronische anarchie; Chili, uiteengebarsten in Ecuador, Ve-
nezu9la en Grenada, vormde een triple-alliantie Riet ten
vulkaan in 't midden; maar bet prachtig gebied van Brazilië
bleef over, onverdeeld door de staatkunde van Europa,
onberoerd door inwendige verdeeldheid, vol boop op de
toekomst en met een verleden waarover hel niet ta zeer
berouw behoefde te gevoelen. Brazilië kwam uil den chaos
;
voort als bel eeoig konstitutioncei Rijk, waarop ds konsll-
!
tulioneele staatslieden van Europa met welgevallen kunnen
|
ceérzien In uitgestrektheid veertien maal grooter dao Klank-
I
rijk, cn io dit opzicht alleen bij China en Rusland achter-
staaode, terwijl bel de Vereenigde Staten van Noord Amerika
overtreft eu geheel westelijk Europa en Britsch lodic zou
kuonen omvjtleo, is d e Staat echter noch ryk noch mach*
Hg. Hij heeft een kleine bevolking en onvoldoende iakomsteo,
en is oiel door inwendige beroeringen verscheurd.
Brazilië, dat veertig jaren als een onafhankelijk llijk
bestaat, had eerst de kans geloopen een fransche kolonie
te worden; maar vao dat pogen tol uitbreiding van het
fransche gezag in die streken bleef niets over dan de straf-
kolonie Cayenne. Frankrijk was echter niet het eerste land
!
dat poogde de onoverkomelijke slagboomen van Brazilië op
|
te bellen, vao Brazilië, die grenzeloze wereld der toekomst,
met een uitgestrektheid geheel buiten verhouding tót zijn
I
j
bevolking een volk dat zoo gemengd en nog betrekke
—
lijk zoo laag staal, dat bel 10l oolwjkkeliog niet komen
I
kon; een omwikkeling, die zoo langzaam geschiedt, dal men
er te nauwernood eenige boop voor de toekomst aan kao
verbinden.
De redenen van den onguostigen toestand liggen. echter
voor de band: gebrek aan werkkrachten omdat afrikaanscbe
emigranten n'el komen, beducht als ze rijn voor de tradi-
tiën der slavernij, en omdat de nederzettingen van blanken
allen mislukten; omdat er middelen van vervoer, spoorwe-
gen, wegen en kanalen ontbrekeo; om de groole wanver-
houding tusschen bosch- en weiland en bouwland. En dat
bet aan dat alles ontbreekt, da weel de Keizer beter dan
.
.
,
lemand. Vandaar zjjn lusteloos streven om afdoende' maat*
regelen te neauo; vandaar ook zijn bezoek aan Nedeiland,
bet eenige lind van «I de raedeliogeis van Portugal, dal
vao zijn optreden in Brazlië sporen hoeft achtergelaten.
Brazilië was door Holland bestemd, eeo uitsluitende
bandels-republiek le wordeo, en boewei die ■ republiek te
gronde ging, bleef in het keizerrijk Brazilië de kern ervan
aanwezig. De wordiags geschiedenis van htt keizerrijk Bra-
zilië is nog te zeer van onzen tjjd om bier verder herin-
nerd te worden, Zal bet Don Pedro 11 gegeven wezen,
zijn levensdoel te vervullen? Nederland vooral kan hem daar-
luidde: _
in behulpzaam zijo ter wille van eeo Slaat, welks geschie-
denis dikwijls treurige, maar ook zeer roemrijke bladzijden
op de lurK-
de
verloren uit cigeo bislorw in herinnering brengt.
"
We spraken bovep van Don Pedro's minzaamheid; maar
«Van Dijkl —
Uit naam der kommissie moet ik u roel-
aden, dat uw kindereu oietmeer opscbool mogen wordeo
«toegelaten. Hierbij de vakcinaliebewyzen en bel schoolgeld
•
VVd men gelooven dat dit onfatsoenlijke biiefje geschre-
ven is door een dame, cn wel door een onderwijzeres,
opvoedster der jeugd? Maar wat de kroon op 't werk
is, dat die onopgevoede opvoedster dezelfde is, waar*
van wij in ons vorig nr. melding maakten, als hebbende
zij bet kind van den heer Van Dijk, dal hel ongeluk had
gedwongen zijn eigen vuil op te eten,
terwijl het aangezicht op den koop toe er meê werd in-
alsof dat schandaal niet groot genoeg ware,
kind in een hok gesmeleo, zoodat het door den
groolen teen van zijo rechtervoet brak. Dat wyll
-
Of zij even onontwikkeld van hoofd als van gemoed
aas bij bet examen voor onderwijzeres afgewezen werden, BRIEVEN UIT ATJEH.
daar geen vaa alle in staat was bet volgende vraagstuk Olélèh, 28 September.
op te lossen: Het ziet er hitr lang niet frisch uit, ten minste hel
2 personen genieten te umeo een jaarlijksch ularis van kon wel beter zgu, al ware 't maar alleen dat de go-
4400 firs., A. verteert van bet zyne '/>; B. *t*. Het geza- «ondheidstoestaod iets gunstiger was. Cholera en koorts
meolijk overschot bedraagt 1310 frs. Hoe groot ii het doen veel kwaad onder de bevolkjng, en do troepen bijten
salaris van elk?
er ook niet geheel «rij van; zoo als ik u over Pinang
Dat vraagstuk, volstrekt niet ingewikkelder dan die wel- per telegraaf reeds heb Liten weten, is de Iste luitenant*
ke den kandidaten voor een Hein-ambtenaarsexamen dikwerf kwartiermeester De Jong van Lier aan de cholera bezwe*
worden voorgezet, is gemakkelijker op te lossen dan het ken: hg heeft niet lang geleden, maar was spoedig een
volgende fysiologische raadsel. Zekere Eugène Potbin na- prooi *ao 'den ellendigsten aller dooden. Hij was pas een
melijk, stalknecht in bet Grand H&tel te Orleans, erfde gevaarlyke buikziekte te boven gekomen, toen hg door
onlangs van zijn moeder btl niet te versmaden sommetje de cholera werd aangetast, lig roste in vrede, deze ka-
van 70,000 frs. In plaats nu van die nalatenschap dank-
meraad, naast het stof van zoovele anderen, die hem op
baai te aanvaaiden, weigerde by haar; bij verkoos te blij- het kommando van kapitein Jas zgn voorgegaan.
ven wat bij is: eenvoudig stalknecht. Al kan ook dit
Er zgn in de liniën, zoowel als hier en Ia Kotta-Radja,
—
raadsel bij eenig nadenken opgelost worden als da konse- de meest afdoende maatregelen genomen, om
zoo mogelgk
kwentii van het »keo u zeiven", het feil blyft niettemin de gevreesde ziekte tegen te gaan; de
troepen worden
even weinig gebeurlijk als bewonderenswaardig. buitendien goed gevoed en verpleegd, en dit is al een
Tbiers, niet minder bewonderenswaardig van talent als voornaam punt,'vooral als algemeene zindelijkheid en her-
cpgemelde stalknecht van gemoed, bevond zich onlangs t«» baalde desinfektie, zooals dan ook werkelijk het geval is,
Arzin, waar bem een oude belgiscbe burgemeester werd daarmede gepaard gaan. Waarlijk, aan het kommando
voorgesteld, die opzettelijk uil de omstreken van Doornik en den Geneeskundigen Dienst zal het niet
liggen, wanneer
gekoiuen was, om de gelaatstrekken van den patriarch van de cholera niet verdreven noch binnen de
engst mogeljjke
hel plein St. Georges (waar Tbiers te Parijs woonde) te grenzen beperkt wordt.
aanschouwen. Vol van bewondering voor den grooten klei-
Als er iets is, waarover ik mg zou willen veroorloven
nen man, riep de grijze burgemeester bewogen uil: »0, eeo opmerking te maken, dan is 't de omstandigheid dat
mijnheer Tbiers, nu mijn oogen u gezien hebben.... kunt hier door den soldaat te veel, zelfs
gij sterven." Tbiers, die niet gaarne boorde dat hij oud wordt en dat hiertegen geen voldoende
veel te veel gedronken
maatregelen worden
werd, moei over din woorden van zijn warmen vereerder genomen. Ik weet wel dat 't moeieljjk is den
soldaat, die
weinig gesticht zijn geweest. —
Weinig vermoedde bij, weinig andere middelen heeft, soms
niet eens kent, om
dit bij zoo spoedig van de hem door den burgemeester zich een gepaste afleiding- te verschaffen zonder sterken
gegeven vergunning zou gebruik maken. drank, op het rechte spoor te brengen, maar er kan,
Niet minder dan bet noodlottig bestaan van den kolo- dunkt mij, toch wel iets op gevonden
worden om het
rado-keier en het overlyden van Tbiers, heelt de slag by overtollig drinken, het misbruiken van' den jenever, tegen
Piewna de algeuieene belangstelling gaande gehouden. In een te gaan. De soldaat verveelt
zich, hg mist het zedelgk
dier gevechten heeft zich bet geval voorgedaan, dat twee af- soldatengevoel om naar geestelijke afleiding uit te zien,
deelingen ltusseo bij vergissing op elkander scholen, en er van heeft geen of weinig aandrift voor de zaak des
weerszijden dooJen cn gewonden vielen. De eerste af- en mist in de meeste gevallen de noodige achting vaderland*
voor zjjn
deeiing was afgezonden om de Turken in hel front aan te roeping.
vallen, terwijl de andere om bnn flank moesten trekkeo. Da Wat kan worden gedaan, om hierin verbetering te brengen t
Turken deinsJea terug, en toen de tweede afdeeling baar In antwoord hierop, Amice, herinner ik mg met belang»
positie bei eikt bud, opeode zij bel vuur op de eerste, die stelling uw echte militaire woorden,
gesproken bij gelegen*
inmiddels de lurksche positie had bezel. De dwaling werd heid van een militair feest te Forl-de-Kock.
Gjj waart
eerst ontdekt, toen de Tnrken op beide begonnen te vuren. toen o.ize gast en de majoor Grooss
Tol de gesneuvelden bij Piewna behoort ook de russische woord, tot u gericht, u welkom had in een hartelijk
gebeelen'in ónzen kring,
—
kolonel die het garnizoen van Nikopolis aanvoerde, en ver- u verzoekende nota te nemen
van hetgeen onze soldaten
gunniog gevraagd had zich by het leger voor Piewna le dien avond, geleid door een goeden geest, verricht
hadden enz.
mogen aansluiten. Alvorens zyn laatsten adem uit le blazen, Uw antwoord, was nataurlgk een weirslag van het ge*
werd bij op bet slagveld bevorderd tot generaal sprokene; uw dank voor de beleefdheid ging
Wa. zouden de Russen toch noodig moeten hebben om toen zeidet gij u volstrekt niet te verwonderen vooraf, maar
over betgeen
•
Turkije te overwinnen?" vroeg men graaf Mollke. »De vier ge hadt gezien, want bij eigen ervaring wist gjj, wat
er
G's," antwoordde hij. »En welke G's meent gij daarmede, in den soldaat stak. aMynheeren
zoo luidde het slot van
—
waaide veldmaarschalk?" vroeg de vrager nieuwsgierig. dien toast herinneren wij ons de woorden van kolonel
—
•
Geld, Geduld, Genie, Geluk, antwoordde Moltke karakte Ambeit; maak dan soldaat groot, zegt hg, door zgn
ristiek. zedelgk
krijgsmansgevoel te ontwikkelen, maak van hem den man
Dat de Kussen in hel bezit zyn van al die kolossale G's, van hel vaderland; leer hem
zgn edele roeping achten, en
heeft de slag bij Piewna reeds gedeeltelik tegengesp oken. hg zal hair weldra liefnebben;
doe de snaren van zgn hart
En die tegenspraak zou nog ontzag wekkender geweest zijn, trillen, en g'y zult ondervinden, boe klankbord,
indien de Turken een zorgzamer volk waren en niet vele onder een ervaren, hand, de tonen helder het
doet weergalmen; voed
zaken verwaarloosden. Niet dat zulks van invloed zou de edelaardige kiemen van zgn
eenvoudig verstand door een
—
geweest rijn op genoemde gevechten, maar na we toch van bewegende
toespraak, en wek aldus zoo mogelijk in zgn
vrrwaarloozen spreken, moeten we iels mededeelen over de binnenste de' soldatenriddeilykheid
met baar bjjna gods- '•
afwezige beoefening der scboone kunsten bij de Tnrken, Zij dienstige overleveringen op, die aan het
houden heel veel van dansen, maar achten het beneden buu Lahire en Bayard schonk, aan de republiek
oude Frankrjjk
waardigheid het zelf te doen. Zij hooren gaarne muziek, vergue en aan Napoleon I de Latour d'Au*
maar laten zicb allen door hun minderen voorzingen; zij zien
grenadiers van Waterloo"
Was 't wonder dat men u, na het uiten dezer taal, met
gaarne een schilderij, maar wie zoo vau een eerwaardig uw stoel opnam en, voorafgegaan
door de muziek,- de zaal
mensch vergen zelf le schilderen? Een echte Turk begrijpt ronddroeg?
niet hoe een hooggeplaatst gezant te Konstantinopil zich N een 1 Wg allen gevoelden er de waarheid van; wg
—
zelf met dergelijke kunsten kan :nlalen. Zou de man niet allen begrepen dat daar een
kameraadschappelijke vinger op
rijk genoeg zijn om zelf een troep muzikanten te onderhouden? een stinkende wonde was gelegd.
Alleen de muzo der historie staat bij den Turk in booge Welnu, Amice, in diezelfde woorden zoek ik nu nog
eere. Sedert ecowen heeft zelfs hel turkscbe Rijk zijn eigen hei antwoord
op de vraag; wat er kan gedaan worden om
ofiüciêelen geschiedschrijver, wiens plicht het is de belangrijkste onze soldaten alhier van den drank
af te houden en hen
gebeurtenissen van den tijd, vooral oorlogen en vredesverdra- tot het zoeken van andere en
betere
afleidingsmiddelen op
gen, te boek te stelleo. Recht ooslersch is de inkleeding te wekken.
Heb ik 't mis, men wjjze mij terécht, ik
—
van zoo'n historie sch werk De titel is zeer bloemrijk gekozen. verlang niet anders, mits slechts het doel
Wal wij b. v. een wereldgeschiedenis van den vroegsten bereikt worde.
Het te melden nieuws is van weinig aanbelang. Herdoe
tot den laatsten lijd noeuun. draagt by ben tot opschrift:
is den lOn dezer, zooals ik u trouwens reeds schreef, door
•De golvende zee en de rjjk stroomen Je bronnen in de vier oorlogschepen gebombardeerd en heeft zich vervolgen» on-
wetenschap der eerste en laatste dingen." Een bekoopt derworpen. De Radja meldde zich
den 17den in hel bivak
verhak heel bij hen rozenbundel uit dea tnin der kennis;" te Tangsoer, in Samalangan
aan, beloofde houw en trouw
•
een geslachtsregister: «bloementuin der besten," of «rozen- te zullen zgn aan bet Goevernement en
krans der rechtvaardigen." Als wij een boek ia eeniga lofte door een bevestigde die be?
plechtigen eed op den Koran. Ook teekende hij
hoofdstakken verdeelen, dan doen zy het in zoovele de akte van onderwerping, waarin
o. a. moet voorkomen
«paradyzen." Ook de titulataar der inrksche beambten is de erkenning,
dat alleen de Regeering van Ned.-Indtë kan
even weidscb. Een bediende of page beet by ben: «dienaar beschikken over zgn land.
van hei kleed der gelukzaligheid/' enz. —
Maar genoeg Pasangan en Endjoeng krjjgen eveneens een beurt ter
hiervan, want aan de meesten onzer lezers is oostersche vereffening van onze rekening.
Voor hnn ondersteuning van
bloemrijkheid maar al le wei bekend.
Samalangan in den jongsten strijd verleend, moeten zg re-
Waarvan zij echter minder vernomen zullen hebben, is denen hebben, en
ten einde die le vernemen zal de *tv
van versteende bosschen en verdwenen eilanden.
-
Resident der Noordkust derwaarts gaan. Het komt mg voor
Zolk een boscb is io Nevada, de woestijn ten noord dat zij zeer verstandig zullen doen de akte van
westen van de Humboldtsrivier, gevonden. De onderste dee- onderwer-
ping te teekenen, want anders zou 1 wel weer eens opeen
len der'stammen staan nog rechtop, doch zyn evenals do< expeditie & la
Samalangan knnnen uitloópea.
in het rond liggende stammen en lakkea versteend; zij
Ter Oostkust is het rustig, maarte Simpang-Ólim 'gaan
'
zitten in de : rotsen en zyn gedeeltelijk 5*6 meter in de zaken leelgk scheef; er wordt daar roof en
omtrek. Zy béhooiaa lot vreemde soorten; van thans le- op Chineezen, alsof men er moord gepleegd
dagwerk van maakt. Naar ik
vende planten beeft men slechts eenige kleine exemplaren verneem van een mjjner kennissen, die
nogal bevriend is met
gevonden.
den leverancier van iemand die nogal wèl is met een neef
En de verdwtaen eilanden?... van een adjudant van den Bevelhebber, is besloten om
In bet westelyk gedeelte van Australië lagen twee poelaus, tegen Simpang-Olim strenge maatregelen
te nemen. Ik hoon
j
die op de kaart onder den naam van Barkereilanden be-i dat 'l wat geven zal.
kend zyn, zeer veel guano opleverden en door eenige
lanische stammen bewoond werden.
in-1 Van de Westkust hoor ik, dat de toestand niet roos-
kleurig is. De ass.-resident Krajenhoff heeft
Kapitein Fisher had van het Goeveinemenl van West- maanden verlof gekregen naar de Padangsche eem'ge
Australië bet recht gekocht om de beide eilanden te ex en wordt tijdeljjk vervangen door den Bovenlanden,
kontroleur
ploiteeren en guano io le nemen. In de maaod April zond Tadema, die den toestand wel zal Iste klasse
verbeteren,
bij drie scbepeo met de noodige werklieden derwaarts, om hg dat denkt bier ter plaatse gedaan evenzeer als
de eerste ladingen van de kostbare meststof te halen; toen te hopen, dat de kontroleur 3de klasse te hebben, 't Is zeer
de vaartuigen echler ter plaatse kwamen, waren de eilsn* hier vervangt, hem in die dwaze Lange, die hem
opvatting, ten minste voor
den verdwenen en er evenmin als van de bewoners eenig zooverre Oléhlèh betreft, niet zal
navolgen.
spoor meer te vinden. Op welke wijze beide eilanden ver-
In de liniên heerscht volmaakte rust, en als de gezond-
dwenen zijn, is lot na toe niet opgehelderd. Maar mocht heid er even kalm
was, sou men 't
dit le eeniger lyd bet geval zija, wat in onze wetenschap- wenschen. Dat de veeziekte in de nergens beter kunnen
bovenlanden nogal ver-
pelijke eeaw natuurlijk ondersteld mag worden, dan zal woestingen aanricht, heb ik a bereids per telegraafgemeld.
[onze kroniek mits deze onze eersteling een welwillend
Gisteren ontving onze dappere Kolonel via Penang een
—
outbaai. tebeurt valle—niet nalaten daaromtrent bet noodige telegram, waarin hem namens Z. M. onzen geëerbiedigde
mede le deelen.
Koning zjjn benoeming tot Kommandeur der Militaire Wil*
lemsorde werd gemeld. Er heerschte een algemeene vreugJ»
U. Kotta-Radja en overal elders waar het bericht verno-
■ï f
*
. - -
• . -
«
~ . 0 .
' v' . .
J .
# ' - « .
•
.
 roca werd. Des avonds brachten <1- gezamenlijke officieren vo'idig braaf, eerlijk eti verstand'g muo, wiens veel'nowogcn' j Esn «Wijl regenbuitje heeft hier gitteren
den Kolonel een groot* oratie, bjj welke gelegenheid een piar zich oplost in het getuigenis, door ons! | weinig verademing in de drukkende warmte avond een het proces io zake de erfenis van den tooi maligen Kardinaal*
der laatste da- Sekretaris van Slaat, zijn de gevoelens zeer verdeeld; vrjj

I
hartelijke woorden den band tusschen Koning en Bevelheb- heden morgen in alle stilte by zgn groeve nedergelegd, dalj < gen gebracht
ber en Leger opnieuw bevestigd eo, too mogeljjk, nog nauwer bij veel heeft gedaan om voor ««leren nuttig algemeen zfet men daario een handige manoeuvre om een
zijn. ' 1100 weinig die ook geholpen hebhe, we zijn dankbaar, schandaal te verwekken, waarvan de uitkomst zeer vruchtbaar
toegehaald hebben. Den 25sten September 1856 alhier aangekomen per ichoon onvoldaan.
Julie, tf«u schip waarvan Lij gedeeltelijk eigenaar wis en kan zgn, als de toeleg gelakt.
BRIEVEN UIT DE LAMPONGS.*)
Grensscheiding en uitgestrektheid. bier ler plaatse als chet van de med« door hem opgerichte wgeii nog immer geen sprake
11-nkbaar ook, omdat we gorien hebben dal 't nog re-
dal hg als kapjten zeil had uitgebracht, vestigde hij zich geni>n kan; mvoldaan ook, omdat
van een begieten der ne
Men vergelijkt deze zaak bij die van den would-be Tichbor«
in Engeland, met da onderscheid evenwel dat bet oieuwe
Heb ik hierover in mijn brief, voorkomende in de Sum. Ci:! handelsfirma Van Overzee & Co., welk buis nu eenige jaren iraliaensche regime veel beter gestemd is ten gunste van de
van 15 Augustus, reeds het een en ander medegedeeld, geleden, tengevolge van een plotselinge daling der koffie- Eergisteren nacht oogeveor halt twee bad een aardbeving would-be Antonclli, dan het britsche Goevernement het was
plaats, die niet hevig was en slechts enkele sekonden duurde. ten aanzien van den engelschen tegenhanger.
ik acht 't niettemin nuttig dit onderwerp nogmaals ter sprake prijzen in Europa en door nadeelige »pekulatiëu in een ta-
te brengen. baksonderneming te Paia-Komboo, te gronde ging. De avqiul van eergisteren, het begin van hel einde der Godsdienstoefeningen.
Da Lampongs beslaan bet zuidelijkste gedeelte «dn hel Di«n eljg is Van Vollenhoven n'miier te boven geko- poeasa, weid aU gewoonlijk met een algemeene illuminatie Roomsch-katholieke Zondag den 7 den
Gemeente.
Oktober. i
eiland onzer inwoning. Het —ik bedoel dat zuidelijk ge- men. Wel heeft bij ah voorheen zijn werkzaam leveo aan en een oorverdovend geschiet met voetzoekers, pistolen, Eerste H. Dienst des morgens ten 7 ure.
deelte —is 535 vierkante geografische mijlen groot cn nieuwe ondernemingen gewij<l; m.tur bet schijnt dat de geweren en kanonnetjes gevierd. —

Maar men ons mede- Huog-lientil des vuormiddags ten hall' 9 uru.
bevat, sla er den regeeringsalmanak op na, een b. volning ervaring, welke hij n<i dien tijil van lijn talrijke voorma- deelt, is bij die gelegenheid een zeer -liuk gebtuk gemaakt Lof des avonds !<m 6 ure.
van ruim 116000 zielen, waarvan 91 Europeanen, 189 lige vrienden en vereerders heeft opgedaan. hem met weer «an de geweren der schutterij. Pasloot C. W. I. Wennkkkh.
Cbineezen en 5 Arabieren, terwijl de rest tot de inlandscbe zin heeft vervuld legen alles wal iiem aan zijn vroegere Met letJwezen vernemen wo, dat Ned -Indië zeifs / 612.58
bevolking behoort —
Ten zuiden en oosten grenst de welvaart herinnerde. overhad 'ooi de opriebtiug te > Gravenhage van een standbeeld Protestantsche Zoodag den 7dcn Oklober.
Gemeente.
residentie mijner inwoning aan de zee, ten noorden Intusscheo bleef zijn gec*t niet werkeloos. Bezield met voor drn godloochenaar Spinoza. Nederlandsch: des avonds ten half 7 ure.
en noordwesten aan Palembang, ten zuidwesleo aan de beste wenscben voor alles wat de *ilvaarl van Suroa
Naai- wij vernemen is de Bediening van het H. Avondmaal.
Benkoelen. Van deze twee landen wordt zij afgeschei- tra ook maar eeoigszins bevorderen kon, schreef hij, bi bal- definitief aangewezen als civielkolonel Van der Heyden thans Os. J. Dg Jong.
en militair bevelhebber in
den door een denkbeeldige ljjn, die een aanvang neemt ve in enkele goed overdachte brochures, ook in onderschei Groot- Atj*h.
aan ceo der uiterste punten van den vlakkehoek, Tandjoeng- den artikelen in dit blad, over rysl en koffieknltuur, over HET ROODE KRUIS TE PADANG.
Tjioa genaamd. Toen de Engelschen vóór 1824 op sawabewerking en onderhoud van tuinen, over sternkolen- De Iste luitenant der infanterie N. Ten Broek, thans
Snmatra nog hnn bezittingen bidden. Mond hier het grensmerk, ontginning on spoorweg-exploitatie; kortom, hij schreef om geëvakueerd te Fort-de Koek, is overgeplaatst naar Java. (Bulletin over September 1877.)
doch menscben, op de hoogte van lampongscbe aangelegenhe- nuttig te zijn lle 2<Je luitenant Van Heurn van bel 16de batn. int., (Ingezonden.)
den, weten me mede te deelen. dal 't merk door zekeren heer Hij overleed na maanden lang sukkelen, aan uitputting ij overgeplaatst naar Atjeli.
In de afgeloopen maand is door ons verstrekt gewor-
Campbell, destijds eerste ambtenaar der engelsche 0.-1. in den ouderdom van 54 jaren. De 2de luit. kwartin. Blankensteyn is geplaatst bij het den in het hospitaal alhier: 50
Compagnie te Kroé, weggenomen en vervoer! werd tot op de pakken shaggtabak, 1 kran-
1

Üe loclil van den lieer Schouw Santvoort dwars door ijroot militair hospitaal alhier. djang tabak, 100 pakken daoun pisang, 12 dozijn pijpen,
hoogte van Tampang, een plaats aan den westelijken oever Sumatra, maakt in de hier 't laatst aangebrachte
!

nederlaod Per Tambora vertrokken eergisteren naar Batavia; mevr. 1000 sigaren en de noodige schrijfbehoeften.
der samangkascbe bocht, waar men hel (wjarschijnlijk om sche dagbladen co tijdsrhr.firn een onderwe p van drukke Schijff, de heer De
dat men het niet verder kan breagen, want bet was een lloboken, echtg. en 3 k., 2 k. van den heer Thor, officier van gezondheid alhier, gaf aan
bespreking uit. heer Verkouteren, 1 Chinee* en 8 inl. bet hospitaal een kist portwijn ten geschenke, voor welk
zwaar stnk bont) heeft laten stranden, en waar bet in In een iogezonden stuk in de X. Holt. Cl. treffen wc bewjjs wij
De heeren Barbe, Thör, Oosterbuis met echtg. en 2 van belangstelling onzen welgemeenden dank be-
'19 nog door den heer Francis, die hier toenmaals opziener in een bescbiijving over dien tocht de volgende mtdedeelin- tuigen.
was bij de landelijke inkomsten, gevonden werd. Van k.,-9 mil. en 50 dwangarb. zijn gisteren per stoomer
gen aan van wal rerds vroeger van het thans doorreisde Ontvangen:
Tandjoeng-T|tn& loopt de lyn noordoostwaarts over .de hoogste terrein bekend was en wie tot die kermis hebben b'yge- Amboina naar de Noord vertrokken. De kontribntiën van Padang over Augs. f 76.50
toppen van bet tusschen Beerne, aan de samangkascbe dragen. Hoden ochtend arriveerde hier van Atjeh het ziekentraos- .

bocht, eo Benkoenat gelegen gebergte Boekit Sawa; vervol-

Uitgegeven:
In 'l laatst van h-t jaar 1804 trok luitenant llaslings portschip
(\raaf van Bi/landt met de volgende
passagiers: Aan den bediende, Aug«. t 20.—
gens in dezelfde richting over de hoogste toppen van het kapls. Juda en Boas, luits. Kellermon en Dorrenboom,
. ...

Pare met een kleine troepenmacht naar de valleien van 159 Ten Boom, voor brillen. 13.—
aio Boekit-Sawa verbonden gebergte Boekit Barisan in een
•

(bei-Ie gelegen ten Z-0. der mil., 21 inl. vrouwen, enz.

«
. .

Serimpei en Soengei Tenang Tan Siang, voor tabak. 25.—

noordoostelijke richting van Kroé. Van daar richt sich Padangsche
«
«
. .

henedoi landen) ter tuchtiging der inwoners dier Zoooven arriveerde hier uit Nederland na 40 dagen idem voor sigaren. 30.—
hoogste toppen het
«

rir ljjn noordoostwaarts, over de van ..

•

streken, welke kort le voren een inval haddin gedaan in reis. via Aden en Port-Said, het stoomschip Torring- den bibliothekaris, Augs. 10.—
land, tusschen deu linkerarm der rivier Palembang, Scengei- hel (toenmaals) engeltchu gebied. Uitgetrokken van
«
. .
•

ton, kmdt. K. Chitben, met de

Kemmering genaamd, en de rivier Soengei-Pisang. een tak (aan de westkust van Sumatra), was hit eerste punt, Ifoe
volgende passagiers: H. «
reperatie van boeken, id. .
«
10.—
Van Velden, ecfitg en 2 k. Van Hengel, Riggelnijge,
.

Wai Oempoe dal Chatelin & Co 20.—

die bjj Boemi-Agoeng in de rechterarm
«
(de «

van deze expeditie

bereikte, Rantau Kram;>s; op den toclil, bul Chdterkock, mevr. Homsen, zoon en baboe, J. Mutter, A. postzegels en schrijfbehoeften. 9.76
Toelang-Bawang) valt, aan den oorsprong
«

der rivjer tot •

vilgende jaar tot hetzelfde do-:l ondernomen, weid aU Savage, Rolongh Cramer, Limeijer, echtg. en 2 k., Bain- een telegram naar Batavia. 4.50
zeker riviertje, Boengei Matjan genaamd; daarna lang» Soen-
<
— «
.

oostelijkste pnut Kotla Batoe in hel landschap Soengei Te- thain. Van den Bergh, 3 k. en baboe. pedattiloonen 2.50
gel-Matjan. ,lot waar dit riviertje zich ontlist in de rivier nang bereikt Wetenschappelijke resultaten leverde deze tocht
<

Melbourne zal waarscoijnlijk, na Parijs, wereldten- inkoop tabak en sigaren. 20.—

Lampoejang, een tak, de in de bovengemelde rivier Pa- niet op. een •
. . •

boven zekere kampoeog Padamaran, loopt; toonstelling openen. De nijverheid vao Australië, de uitge- « de loots 4,—
lembang, niet ver In h-»t jaar 1818 Je«d Thomas Barnes een reis io dil breidheid harer handelsbetrekkingen, de booge
al verder loopt de lijn de Lampoejang af tol aan de gedeelte van Sumatra op lasl van den toenmaligeo luitenant- baar cijfers van
en van door tot aan den oor- in* en uitvoer, zoo luidt een advies der viktoriasche 168.75
kampoeog Kotta-Besi;
—
•
—

goeveineur vau Beukotlen, s.ir Thomas Stamford R»ffies. kommissie voor de parijsche Tentoonstelling,— wijzen
sprong van zekere rivier Soengei-Tawar, en dan lang» de- liet verdicot opmerking dal, hoewel al hel mogelijke was erop,
zij zich in zee ontlast, en waar men zegt dat de kolonie thans naast de groote indastriéele landen Nadeeiig saldi 92.25
ze rivier tot waar
/

gedaan oio zich voor deze reis le verzekeren van dn hulp optreden en deze uitnoodigen kan Saldo
dat voorbeen, op 'ast van de hollandsche 0.1-. Compagnie, bun beste voortbrengselen volgens vorige opgaaf < 154.48
overeenstemming met den toenmabgen Vorst van Pa- der Sultans van Djambi ca Moko Moko en der hoofden vin te zenden aan een jong volk, dat niet slechts een ruim
in Korintji rn Pangkalau, hoewel goedgezinde iulandurlie hoof verbruiker, maar ook eeo edelmoedig mededinger kan wor-
lembang en Bantam, een merkpaal gezet is, die, naar ik den lot geleide dor reizigers waren aangewezen en dqje j den. De kommissie Saldo op 30 Sept. f 62.23
beeft aan bet goevernemenl vau Viktoria Voorts verleenden wij aan 20 brieven van mindere mi-
verneem... eltelgke jaren geleden door do zeeroovers omver daarenboven waren voorzieo van een fl'ck.* bedekking van verzocht om, wanneer haar denkbeeld ingang mocht litairen franko adres.
I i i

is gebaald, waarschijnlijk om zich meester te makeo van gewapende inlanders, toch liet doel der zenling niet werd zoo spoedig mogelijk «Je vinden,
waarmede de top voor het inwateren be- noodige voorbereiding te treffen, De heer J H. Appelius van Hobokef! is, wegeos ver-
de looden plaat, bereikt rn Barnes halvciwege moest turugkeeren zonder opdat de Internationale Tentoonstelling te Melbonrne uiterlijk trek naar Java, eervol, onder dankbetuiging, als lid van
kleed was. Deze Ign, van den mond der Soengei-Tawar Djambi gezien le hebben. In allen gevalle blijkt hieruit
'

in Oktober 1879 kon gehouden worden.-Io de eerste plaats ons Komité ontslagen. In oe daardoor openvalleude plaats
tot ('P let gemelde punt noordoostwaarts van Kroö, en dat, zelfs met vele hulpmiddelen en de medswerkiog van
-

beeft zij aangedrongen op het tot komen van een werd voorzien (foor de benoeming van den heer dr. L. J.
-rooris van daar, over de hoogste trppen vanis, den Boekit- de Regeering, een tocht dwars door Snmatra's binnenlanden permanent tentoonstellingsgebouw. stand
L

Aan voortvarendheid De Boock, dirigeerend officier van gezondheid der 4ste

i i

Barisan en Sawa, tot tan Tandjoeng Tjina, zegt meo,

jaar geleden hocgst moeilijk was, en, moge nu al ontbreekt bet den Australiërs
zestig
door een der vroegste Sultans van Bantam aangewezen. het europeescb gezag er in onze dagen beter bevestigd en voornemen in het hoofd niet. wanneer zij zich een klasse, die zich terstond bereid verklaarde dal mandaat te
gezel hebben Of echter Melbonrne aanvaarden, zoodat ens Komité thans bestaat uit de beo-
I

Dit moet, volgens Francis, in de geschiedenis der Lam* erkend zijn dan toenmaals, het pHt voor de groote stout- niet wat ver van Europa en
ligt om met goed ren Cbandon, Penn, De Graag, Lie Saay. De Boock en
i

pongers, in het bezit van Radèn Intan, beschreven staan. moedigheid van den heet Schouw Sanlvoort, dat bij alleen gevo'g een WereldtentoonstellingAmerika te kunnen openen, zal de De Jong.
Radën Intan noemend», kan ik niet nalaten, tot beslnit en ongewapend een doel wist te bereiken, waarvan een lijd moeten leeren. Sameni het Komité te Padatng
i

van dezen brief, het een en ander van bem te verhalen. zoo energiek en beleidvol mau als Barnes, niettegenstaande
i

Door een amerikaanscb ingenieur is. naar de Bal- . van het R K. in N. I,

Bij was door den maarschalk Daendels in 1810 aangesteld zijn gewapend geleide, werd teruggehouden door den tegen- Js. De Jong,
'

tot Regent over het gebeele lampongscbe gebied en als zoo- stand eo bet hardnekkig verzet der inlandscbe hoofden. timore Journal of Commerce mededeelt, een nieuw stel-
sel uitgevonden om stoombooten voort ie bewegen, ter Lid-Sekr.
danig in het Toelang Bawangsche geproklameerd en aan Barnes vertrok den 15n September van Moko-Moko (aan vervanging van
het volk voorgesteld, doch daar hel Goevernement hem met de Westkust vau Sumatra, >en weinig noordelijk vaß Ipoe schroeven en radetcu. Onder zyn leiJing
geen troepen ondersteunde, kon bij zijn macht niet doen is namelijk een schip gebouwd, ter grootte van een ge* APVEBTENTIËIV
1

gelegen), trok oostelijk langs de vallei en bet meer van Korintji

!

gelden in een land als de Lampongs, waar liet ihmjM van wone sleepboot, met een stoompomp van 16 paardenkracb-
en kon, tengevolgo der vijandig? bonding der hooiden, niet ten, welke ontzaglijke hoeveelheden water Voor de armen.
'

eiken stam zich als onalbankelgk beschouwt.

-1 1

doordringen dan Pangkalan-Djambi, welke p'aals hij den twee nut de opzuigt, dat in
verder kiel eveuwyjige stralen aau voor- en achter*
Radin Intan gaf voor een afstammeling te zgn van 19a Oktober bereikte. Pangkalao. D.ambi is het hoofdstation
Het roomsch-katholiek armbestuur heeft in dank
1 1

Dara Poeti (zie daarover mijn vorigen brief', doch dit werd op den weg van de kust (Ipoe of Moko-Moko) naar Djambi stereo wordt uitgeworpen. Om voorwaarts te stoomen
ontvangen de som van f 20.75, uitmakende
hem betwist, en men zeide dat bij afstamde van zekeren Wel is wa>i ji er nog een Weg, , die van daaruit langs de heeft men de achterpijpeu te openen; om ar.hleruil te de helft der liefdegiften gedurende het 3de
M>nnak BiJars, een Bantammer, die met eenige zijner land- Tembesi naar de Oostkust voert en dien Barnes dan ook stoomen die van voreß. Op deze wijze wordt alle trilling bij gelegenheid van het voltrekkeu van huwelijken kwartaal
'

genooten door een der bantamsche Sultans als hoofd te wilde volgen, loeu hij vetnam dat de vijandelijke hoofden van het vaartuig vermelen; de machine kan bovenlien door den gewoon ambtenaar van den
geplaatst door aanschroeviog van eenige buizen ook tot biandblus- stand geïnd. buncerlnken
Koeripan aan de rivier Sekampong was, om de
weg versterkingen oprichtten om zich met scbing worden aangewend, tn
J
op den anderen
bewoners van dat gedeelte des lands, die den Soltan geweld tegen zijp doortocht ie verzetten, maar de grooter eindelijk kan de aldus in- Pastoor WENNEKER.
|

wenschten te ootmoeten, als leidsman over zee te dienen. gerichte boot, een lek geworden vaartuig op sleeptouw Padakg, 6 Oktober 1877.
lengte en de onveiligheid daarvan, de vermoeienissen die bij voerende, dit onder bel
Die Bantammers beweerden dat de Lumpongers, wegens oplevert Penningmeester.
hun onbedrevenheid in het zeevaren, zulk een geleide en. bel gevaar, aan den overtocht over do Maricgin water houden. Op zijn proeftocht heeft
verbonden, schrikten hem af en hg besloot ten laatste tot knoopen in hel uur afgelegd, onder
vooitgaan uitpompen en boven
bel schip lieo
hadden, doch er zullen nog wel andere redenen den diuk van olet Voor de armen.
noodig den terugtocht, na vyf weken onder voortdurende teleurstel- meer dan dertig atmosfeeren.
lot die plaatsing bestaan hebben.
lingen en onaangenaamheden le Pangkalan-Djambi te hebben
Ook te Pagar-Déwa aan de rivier Toelang-Bawang was doorgebracht. Den 16n Dcceraber kwam hij weder le Moko-
e n dergelyk bantamseb ambtenaar (Minnak Palti Pejoerit
Moko
In 's l.inds Koffiepakhuizen te Padang was tol en mol
atn na een vermoeiende reis, waarbij"bij o. a. de gilleren voor de der<?e veiling van du jaar ontvangen:
Van protestantsche
den ambtenaar bij den Burgerlijken Stand te
Padang, is met den meesten dank voor de
genaamd) met eenig volk geplaatst, doch diens afstamme- vallei' van Korintji en haar meer, de bron van de Marmgin. U.t d« Bovenlanden, koffie t«ia tourl 1978 pik 11 kt. armen ontvangen, het bedrag van f 20.75;
lingen hebben geen pretentiën zooals Radèn Intan gemaakt. ditmaal bezocht. •
Aierbangies • > •
233
» „
43 Xde.de helft der gedurende hel derde kwartaal
1877 ingezamelde giften bij gelegenheid van huwe-
De historie der Lampongs, waarvan ik xooeven melding Van een andere zijde drong in 1820 de engelsche initcnani Tezamen lste soort 2211 1 54 lijksvoltrekkingen.
.

maakte, is, zoo niet geheel, dan toch grootendeels een S. C. Crooke bel land in; hg voer nl de Djambi op van 7.
>

Komt bij 2de 249 72 De Thesaurier,

verdicht verhaal, jdoorRadèn Intan gemaakt ofvervalscht, waar- haar monding at, doch kwam niet veel verder dan de hoofd-
> » »•

(518) W. J. A. KRIJGSMAN.
schijnlijk met het doel om zgn voorgewende afkomst te bewg* plaats van dien naam. De andere groote rivier, welke d«ze Geheele voorraad 2461 26
'
*
» »

zen. Zooveel is zeker, dat hij nimmer te bewegen was het streken besproeit, de Kwantan (op Laar verderen beneden- Verscheiden dagbladen hebben als een nieuwstijding mede- Voor de armen
'

geschrift inleen afkestaan. loop draagt zjj deo naam van Indragip, naar het Rjjk van gedeeld, dat de Heilige &loel er op bedacht zon zyn" om
*

Telok Betong, 15 September. Jox

") Zie Sumatra-Courant
van 26 September.
dicitnaam.dat zij doorstroomt), werd in 1834 vooreen
gedeelte opgenomen door den beroemden Salomon Mullet; hij Oagetwyfeli
de ledige plaatsen in Lel duitsch Episkopaat aan te vullen.
moet bel een der vurigste wenscben van den Paus De den
driemaandelijksche huis-kollekte ten behoeve
der protestantsche armen zal gehouden wor-
'jezocht' o. a. Loc boe Djambi. doch vervolgde den stroom niet zijn, aan de Katholieke bevolking van Pruisen —

want in op Maandag den 8n dezer.

PADANG 6 OKTOBER. verder op ziju benedenloop. Ook dé heer F. H. J. Netscher, de andere duitsche Staten is de toestand minder onrustbarend De Scriba,
Bij kon. besluit is aan den indiscben ambtenaar C- J. G. Wyaaeodu, oienwe berdeis bisschoppen en priesters (519; W. J A KRIJGSMAN.
en Uadura, vergun- toenmaals assistent resident ter westkust van Snmatra, door- te be-
— —

kontroleur 2a kl. bij bel binnenl. bestuur op Ja»»Krui» zorgen. In zooverre dus bevat du bericht niets
ning verleend tol bei aannemen Tan bet Gouden van Verdienste reisde een gedeelte vaa bet land in 1854 en deelde enkele nieuws.
i

met de kroon, hem d»r den Keirer van Oostenryk geschonken. bijzonderheden daaromtrent mede. Waartoe evenwel die voorzieoing in de besiaande vakaturen DE ONDERGETEEKENDE,
Bij kon beslui» is aan den luit -ter-xee Bde kL I R. Koolemans Bej-
.

De laatste belangrijke tocht wat die van den heer Van thans zou dienen," is moeilijk te begrijpen. Zoolang er tku!
nes vergunniug verleend tot bet dragen van de Arctic iledal, bem door uitbreiding willende geven aan zijn zaken, heeft zich
de Kotiihgui van Engeland geschonken, ter
herinneiiog aan den door Ophujzeu, resident van Palembang. In het jaar 1869 bevoer luurwellen" zije, zal bet in Pruisen niet raogeljjk wezen, de
verplaatst in de Nipnfaan naast de schoutswoning te
bem medegemaakte» tocht met het eogclsch ontdeUinjsjacht Pan- deze do Djambi met den goevero. suomer Boni, stoomde bestaande moeielykhedea van den kanl vao Rome tol eea Padanj, waar ook zijn kantoor is voor
dnra naar de Noordelijk» Usiee. 'op, welke goed eiode te brengen. Nieuwe titularissen voor de ledige
Bij kon besluit is de iste luit. G. J. Ussel de Schepper, van bet de Bataog-lliri («en lioktr-zijriver vau de Djambi) Expeditie. KoiumiüNle en Vendutie,
4de reg huiaren, voor den tijd *»n vijf j»r»n, gedetac' eerd bij het wa- baar oorsproog heeft in de Padaogscue Bovenlanden, niet bisschopszetels
zyn zeer zeker te vindee, maar aan de nieuw-
pen der kav. van het indiwhe !e?or. ver vao Pa-lang; maar by was, tengevolge vau gebrek aan benoemde bisschoppen zou even zeker door bet Goevernemeot houdende hij zich daartoe beleefdelijk aanbevolen.
Bii kon. besluit Is aan dr. P. J. Vetii. boogleeraar aan de Rijksin- (520)
stelling van onderwijs in de taal-, land- en volkenkunde vau Ncd
-

tndië te Leiden, vergunning-verleend tot bet aannemen
versierselen van kommandeur der Leopoldsorde, bem door deo Koning
der Belgen geschonken.
Gisteren morgen ontviel aan Samatra, aan zijn betrek»
kolen, genooJzaakt terug te keeren. Vooral was bel te be- de weg worden gewezen, dien men hun voorgangers heeft J A. DUIM.
en dragen der
jammeren, «laar de rivier Moeara Tebo, het verste punt dal doen bewandelen, tenzij ze zich zouden willen onderwerpen
by bereikte, nog eep zeer goede gelegenheid aanbood om aan wetten, voor ben blijkbaar onaannemeljjk.
boogcr op ta sloomen W aar is bet dus dal de Heilige Stoel een goed einde aan
Ziedaar ongeveer, wat tengevolge van onderzoekingen in den bestaanden staat van zaken rou. willen maken, maar ook
|

liogen en vrienden, en aan onze rrdaktie een man, wiens

naam otn meer dan een rerfeo verdient in eere gehouden
deze streken bekend is; een blik op de kaart (zelfs de nieuw- waar, dat geen minnelijke oplossing mogelij» is zoolang de het huis gelegen aan het plein Home, thans bewoond
ste cn uitgebreidste) geworpen doel zien boe ontzaglijk pruisiscbe Regeering haar wetteo in stand houdt en men op door den kapitein-kwartiermeester A. VELDHOEDT,
te worden. Wy bedoelen Jakob Van Vollenboven, wiens veel bier nog aan onze geografische kennis ontbreekt. Ziedaar het Valikaan blijft bechlen aan betgeen tol de wezenlijke te aanvaarden op 1 November a. §. en te bevragen bü
«loffelijk oveibl'gfsel beden morgen door een menigte van beginselen dtr katholieke kerk geacht wordt te bebooren. (516) A F. INTVELD.
vtienden en bekenden ten grave werd gebracht. bet terrein der onderzoeking* n vao de .leden onzer Suraa-
Tas Vollenboven was (een buitengewoon, maar een «en- (ra expeditie. Omtrent het gewicht, dat moet worden gehecht aan •. .. • . . ;

.Ür-.ïttal'JÏ
 (Voor het land.) BOEDEL- EN KOMMISSIE-VENDUTIEN.
De ondergetekende heeft de eer zich aan te be-
Botterdamsclie Lloyd.
BEKENDMAKING.
De Ned. Ind. Stoomvaart-Maat-
BEKENDMAKING. velen voor het houden van Boedel- en Kommissie-ven .tv g*£r Het stoomschip

De Gouverneur van Sumatra's- W estkust maakt

kend, dat op'den 27n dezer des morgens ten 9 ure,
be-
dutiin; de meest prompte en soliede bediening wordt
verzekerd door den
Kantoor naast de firma Venduhouder,
-4yM. „FRIESLAND,"
gezagvoerder A. BIK,
schapptj maakt het reizend publiek ander*
maal bekend, dat Passagiersgoed steeds
moet voorzien ziiri van den'naam des eig6-
door den Resident van Palembang in den raadzaal al- Co. W. KLELN.
ertrekt mdio Oktober, via deze plaats, direkt naar qaars en der bestemmingsplaats, en
DÜMMLER &

daar zal worden verpacht het recht tot den verkoop «

yan OPIUM IN HET KLEIN in die Residentie, ge- Nederland. zoovéél mogelijk een dag voor het ver-
durende het jaar 1878, dan wel de jaren 1878, 1879 Voor kommissiën üp Vendutiën rekommaudeert zich Voor passage of lading gelieve men zich ten spoe- trek aan boord dient bezorgd te
ligste te wenden tot opdat de stuurman er re$u over kunne afgeven.
en 1880.
De voorwaarden dezer verpachting zijn opgenomen
(447) W. KLEIN. 1 Padang. September 1877. de Agenten, Wordt aan het bovenstaande niet voldaan,
VAN HOUTEN, STEFFAN & Co.
~ "

in het staatsblad van dit jaar nr. 185. (500)

Padang, den 4n Oktober 1877. LETWEL! dan kan de Maatschappij zich ingeval van weg-
raking, nimmer voor schadevergoeding aan-
De Goeverneur voornd.,
GELDLOTERIJ

■
(513) E. NETSCHER. Debiteuren aan onze lirma worden beleefd verzocht sprakelijk stellen.
hun debet len spoedigste aan te zuiveren ten kantore
,a groot f 250.000. —

Df Marine Super-Jntendeni der Ned.-Ind.

OPROEPING. Stoomvaart-Maatschappij,
"

CHATELIN & Co. in liq. TEN BEHOEVE TAN HET

(436) *e Padang 3e- INDISCH LANDBOUW CONGRES. (176) S. \AM 11IJLS TI JU.
De Wees- en Roedelkamer te Padang in beheer ge- ■ —
; ———

Eén prijs
van 100.000. / —

nomen hebbende de nalatenschap van den op den 12n 'Ontvangen 20.000.-

BELLOCKOOL.
„ „

September jl alhier overleden Benkoeleei SIE DJOE- per Prins Hendrik: „

10.000.—
„

ROEBATOE, in leven waronghouder, roept bij deze Afgepaste DAMESJAPONNEN, DAMESKRAIiLN, | „

5.000.—
„

.al degenen op, cjie eenig recht, aktieof pretentie op gekleurd GALON tot garneering >an JAPONNEN,
Tien prijzen „
1.000.—
„ GOEDGEKEURD DOOR DE GENEESKUNDIGE AKADEMIE
diens boedel nebben, of iets aan denzelven verschul- zwarte en gekleurde zijden KNOOI'EN, paarlemoeren 500.- VAN FRANKRIJK.
digd zijn, om binnen den tijd van drie maanden, Vijftig 100.— Bij Besluit van den 27 December 1849.
en ivoren KNOOPEN voor Peignoirs, fijn blauw „ „ „

gerekend van af heden, hun rechten te doen gelden, TIIIBET, wit PIQUÉ voor Peignoirs. Honderd „ „
50.—
~ De BELLOCKOOL (Charbon de Belloc) is baar
dan wel hun debet aan voormelde Kamer te voldoen. (460) MEVR. KEHKIIÖH. LOTEN zijn, tegen Contante betaling en op franco uitnemende geneeskrachtige werkdadigbeid vooral verschul-
, Namens gemelde Kamer: lanvrage, ad f 10.— verkrijgbaar, bij de leden der digd aan haar bij uitstek opslorpeude eigenschappen. Di*
De Sekretaris, übkommissie alhier:
MAIDMAN Ontvangen: 8 NV. B. PEABSON.
onschatbare geneesmiddel wordt vooral aanbevolen tegei
de volgende ziekte-aandoeniogen.
Padang, den 6n Oktober 1877. (514 j Fijn gelakte SCHEKK cn PRESENTEERBLADEN, W. J. GEEBTSEMA.
UROOÜMANDEN e„ P. J. van HOUTEN. MAAGKWALEN. VERSTOPPING.
Toeankoe Panglima MABA OEIJOEB regent van MAAGZWAKTE. KOLIEK.
OPROEPING. I'adang. HARTWATER.
OPRISPINGEN.
RU1KLOOP.
ROODE LOOP.
De sumatrasche Wees- en Boedelkamer te Padang
in beheer genomen hebbende de nalatenschap van
TOKU MICHIELSPLEIN.
oiitpnlet:
BAGINDA MENTJAIJO (firma Badoe Atta
(205)
Co.)
MAAGKRAMP.
MOEIELIJKE SPIJSVERTEERING.
CHOLERINE.
Weder
de op den 28n Augustus jl. alhier overleden chinee- Gebruiksaanwijzing. De BELLOCKOOIi
U itkeeringsfbnds
—

sche vrouw TJIA TANG NiO, roept bij deze al de-
genen op, die eenig recht, aktie of pretentie °p ha-
ren boedel hebben of iets aan denzelven verschuldigd
zijn, om binnen den tijd van drie maanden, ge-
rekend van af heden, hun rechten te doen gelden, dan
wel hun debet aan voormelde Kamer te voldoen
Namens gemelde Kamer:
De Sekretaris,
MAIDMAN
Manufakturcn, uls: laken, blauw llubet, grosgrain
diagoual, i*niaila, wit cn daukei blauw llancl, echt
tuikschc badhanddoeken, kinderschoen!jes cn heeren-
bótiines. stalhalsters, hoofdstellen en buikriemen, spie-
gels, velijn- en kardoespapier, behangselpapier, over-
hemden, kleine en groote hangsloten, handnaaimachi-
nes, bijtets, wandelstokken, suikerwerk en parfume-
riën in doosjes, gekleurde spreien, roskammen en bor-
%y" ,e wascb,!e, HIBZS.
1
" >' e,l!
! -
"La Constante et Mdèle" te Sawaraug.
Voorbeeld: lemand, beneden de 28 jaar verzekert
ioor een kontributie van f 2.50 's maands aan zijne
weduwe of kinderen f 1000.
( Elke flakon poeder en elke doos tabletten is altijd van een
Verdere bijzonderheden zie Reglement, op franko
ïanvraag gratis te verkrijgen.
Kommissarissen van toezicht zijn de HH.
G. L. DORREPAAL, Chef van de firma Uorrepaalft Co.
wordt voor of na eiken maaltijd ingenomen, betzij als
poeder, hetzij <n den vorm van tabletten. In de meeste
gevallen ontwaart men oogenblikkelijk en reeds na de
eerste doses gebruikt te hebben, een gunstige uitwerking.
uitvoerig en nauwkeurig bericht voorzien.
Depot voor Sumatra:
bij CHATELIN & Go.. Padang en Fort-de-Kock.

Padang, den tin Oktober 1877 (515) KIL Algemeen Depots

]. C.
SPENGLER, Agent der Javasche Bank.
;

bij L. FRÈRE, rue Jacob, 19, Parijs.

Bestuur :

(268) CH. TORCHON.

L. O. DUBOIS.
• '
LIKWIDATIE. J. M. ROSSKOPF
D. C. DE BRUIJN
Voorzitter.
Thesaurier.
firma KRIJGSMAN & Co. al- Repareert op de meest soliede wijze alle soorten
-9F
w -
Tve
JJ
hier is van af 1 Januari in Ii- van horlogies en andere uurwerken, naaimachines, in-
\V. F. G. L. HAANSTRA Sekrr.taris.
C. E. VAN RESTEREN) ENGLISH GOODS
en verder alle soorten \an kleine mechanieken.
.
,

iBiWSSCy kwidatie; likwidateur is ten gevol- strumenten B. V. HOUTHUYSEN )

—

(^7O) (VlACANAL)61'KZ
ge van het overlijden van den heer J. VAN VOL- Adres: h'ampoeng Djaua. Agenten s at Lowbst Export Pwqss.
LENHOVEN— het lid dier firma H. A. KRIJGSMAN. G. K. TIMMER, Batavia.
CHANDON,
Padang, 6 Oktober 1877.
(511) Notaris. HAUTES NOUVEAUTÉS. L. W. YAN DER ZWAAN, Soerabaia.
H. VAN BERGEN, Soerakarta.
D. HIGHOLSON & Go.,
F. Mastrodomenico J. M. PJJNACKER HORDIJK, Djokdjokarta. S1LK, WOOLLEN, AND MANCHESTER WARBHOUSEMEN,
INDIA, CUL0N1ALE ANDFOREIGN 0UTFITTER8,
is hier ter plaatse rechtstreeks van Napels aangekomen J. C. VON HERTLING, Rembang.
LIKWIDATIE. en heeft een zéér schcone en uitgezochte verzame ing -J. G. BAZOUX KUHB, Ternate.
ESTABLISHED 1843,
Invite atteation to their Illastrated 220-page Ca-
Tvebiteuren aan onze firma w orden van kostbare VOORWERPEN in ECHT KOKAAL, (;. L. A. BRIcT, I'adang. (203) talogue, sent (with patterns) post fr.ee.
U beleefd verzocht hun ten
debet ten CAMEE, LAVA enz. aangebracht.
„

Ladioa' Clothing, Iiinens, Hosiery, Glovea, Bibbons

spoedigste aan te zuiveren kan- bechren uns die Mittheilung zu machen, das-
Alle deze voorwerpen zijn volgeus den laatsten
Wir
Hafeerdasbery, Jewellery, &q.
smaak en zeer soliede gemonteerd. sich die GBNEBAL NIEDEBLAGE unserer fas Conlfactors for Military and 1'olicc Clothing and
to(öl2)n KRIJGSMAN & Go. in likw. Groote verscheidenheid van COLLIERS in BLOED-
brikate TüBKISCHEB CIGARETTEN
KORAAL met EEN tot VIJF SNOEREN en voorzien
TABA.KE fiir Hollandisch Indien bei den
UND RAUCH-
Herren CA Furniture, Musical
Accoutrements.
Instruments, Ironmongery, Fire-
'van slootjes. VADINO Co., in Batavia befindet. arms, Cutlery, Carriages, Saddlery and Harness, Boot*
Tlvouteriën en diverse artikelen.
&

KINDEROORRINGEN enz. enz. Dresden. Juli 1876. and Shoes, Wines and Spirits, AJes and Beers, Pre-
CÖffiT
®
V
I) F mastodomenico- -

rw; Hótel te Fort-de-Koek.

HORLOGES, PENDULES met slingerwerk en STA-
TUETTEN, REISHORLOGES, HORLOGES om bij
Compagnie Laferme,
Tabak- m Cigaretten Fabriken,
scrved Provisions, Stationery,
Toys, &c-, &c.
Perfumery, Books,
(508; NACHT HET UUR TE ZIEN, BAROMETERS, MEER-
(537) B. SPIES. Foreign Produce disposed of for a Commission of
SCHUIMEN SIGARENPIJPJES, kristallen JUWEELEN 2'A per cent
DRAGERS, wit metalen LEPELS en VORKEN, een
Met referte aan bovenstaande hebben wij de eer Terms—Not less than 25 per cent. to Qccompany
TE KOOP: JÉI fraai muziek-instrument met beweegbare beelden (sche-
pen op zee).
medeledeelen dat het Generaal Depot voor Sumatra
der Cigaretten en Turksche tabak van de Compagnie
VASTE en BILLIJKE PRIJZEN.
Laferme zich bij de Heeren CHATELIN & Co. in Li-
orders

Parcels
and balances
not exceeding
will be drawn for at 60 days'
sight.
fifty pounds in weight and
MYLORD en eeu span PAARDEN met twee HIJ HOOPT OP EEN GOED SUKCËS.
quidatie te Paaang bevind. 2 feet by 1 foot by 1 foot in size, and £ 20 in value,
lien
!i stel TUIGEN, waarvan een
europeesch (OudartJ, benevens
1 iulandsch en 1 nieuw
goedloopend paard.
Adres SVHATHA-HOTEti Mr. 4
(428)
Batavia, November 1876.
CAVADINO & Co.
(538)
are
dia
conveyed
and Ceylon
from
at a
London
uniform
to any Post Town in In-
charge of ls. per 1b.
Special Advantages to Hotel Keepers and Regimental
loJ' b Be bii
"" "

MEVK. BOQtIÉ. Messes.

FAIR BANKS' HOLLOW ATS PILLEN ZALF.
& D. NICHOLSON
50 to 53, ST. PAUL'S GHURGH YARD, and
Co., &

van STANDAARD WEEGSCHALEN lIOLLOWAY'B PILLEK. 60, PATERNOSTER ROW, LONDON.

Price Lists can behadof Messrs. Wheatley Madden
Hebben den voorrang boven ieder ander middel, tei & Co., Borabay, and at the Office of the Englishman
Gemaakt volgens de
genezing van alle ongesteldheden der lever en dc maag.
J. J. HILBERS,
Newspaper, Calcutta.
uitvindingen 7ij reinigen, het bloed van alle onzuiverheden en oefenen (173)

ek
Laatste en nieuwste
een heilzamen invloed uit op de werking van het hait en
i

NEDERLAND d« nieren. Zwakte, zoowel naar het lichaam als den geest, NED.-IND. LEVENSVERZEKERING EN LIJFRENTE
/ 39,00,
levert na toezending van een Postwissel, groot door jeugdige onvoorzichtigheid of buitensporigheden var MAATSCHAPPIJ.
de volaende uitmuntende dubbel stiksteck Naai- wcl&en aard ook veroorzaakt, verdwijnt spoedig en bel geheeel Deze Maatschappij is steeds bereid tot het aan-
gaan KONTRAKTEN van LEVENSVERZEKE-
I

machines: gestel wordt versterkt, door dc verzachtende uitwerking de- van

Echte SAXONIA van Clemens Muller, Dresden; zer wondervolle pillen. Zij zijn dc steun cn dep. RING en LIJFRENTE.
BENANiA, HUMBOLDT. LITTLE HOWE, SIPjGEK stat van kranke en gebroken gestellen, daar alle ziekelijke van
Tweyen, Inlichtingen qn Blanko's voor aanvragen
takken van verzekering, alsmede
konstruktie KONDs oorzaken der kwalen uit het gestel worden gedreven, de voor verschillende
en TAYLOB, nieuwe IMPRÜ-
VED, TAYLOR. gezondheids- en andere verklaringen, zijn bij
verzending per Stoomschip, Assurantie spijsvertering herstel!, dc afscheidingen geregeld, de zcuu den Heer F. L. Slaterut, Agent (Korrespondent) te
Voor franko wen versterkt worden, en het lichaam deszelfs natuurlijke] Padang, als ook op het Hoofdkantoor te Batavia op
en 'Emballage betaalt meu f 8,00 extrq; Garenseen en
andere £rtimen worden voor denzelfden prijs tot gezondheid cn veerkracht terug erlangt. Dcrzelver gene- franko aanvraag verkrijgbaar.
hoeveelheid van f 30,00 bijgepakt. uuuir dc VVcej^Hluit"
zende eigenschappen zijn heilzaam zoowel voor ouden als De Maatschappij voornoemd:
Jh., met groote spoel, GcliDiiHti'uecrd het mannelijk en vrouwelijk geslacht, en 1004) E. DOUWES DEKKER, Direkteur-
HOWE SUPERIOR, Howe duurde* vau ulle N«tlöu. jongen, beide van
konstruktie f 49,00, perle d omour ingelegd ieder het leven, van af de wieg cn latei-
nieuwe Reeds verpakt om te worden verscheept; Bekroond in tjjilptrk van
j

f 5,00 meer. HOOGSTE MEDAILLES OP DE dij roeien de zaden uit van die kwalen, die ieder jaar
GOUDEN HOROLOGIEN.
MET DE
Werelillenluouitelliiig te lioiidon» JWI
l«a>»
zuizenden vrpeg ten grave doen dalen.
..... KALENDtB VOOB OKTOBER. jï
Wereliltentoonitelling te Se» Vni'K,
Gerepasseerd met garantie, zwaar gehalte van goud, Wereldtentoonstelling te I'ariJ», iwuï
lIOLLOWAY'B ZALV. .
.
■
{' Maandagen.. 1... 8 15... 22vm. 29 lk fl ...

.......

i® Dinsdagen... 2... 9 16... 23... 30 >

Iste kwaliteit. WereldteiitooiiNtelllng te Weenen, Geen middel is ooit door de geneeskundige fakalteil voort- )> Woensdagen 3... 10... 17 ..24
...
. . •••

Gouden Dames Cyljnder Wereldtentoonstelling te Santiago (Clull» JW» 31

zalf gelijk *j
. . ...
/
wondervolle
.

gebracht, dat met deze

.

Donderdagen. 4*.*11 18•..25•

. .

Wereldtentoonstelling te Pliiladelplila» ƒ
Heeren 4*2,—
•
•
••• •

faalt zij nimmer te 8

-

In huidziekten en verzweeringen t 19...26

...

Dames Remontoir
„

45, Fairbanlts & Co. Vrijdagen.... 5... 12... >

9
—

Is
-

Onder den invloed van haar verzachtende en { 6... 13...20... 27

...
„

Ueeren 58,— -

New York. genezen. Zaterdagen..,

wonden, zweeren, 28
...

balsemende eigenschappen worden oude 7iui. 14m. 21...

„
„

Heeren Savonet-aiiker, met

» Zondagen.... >
„

69, Fairbanks Óc Co. gezwellen, Kanker, zeers beenen en zweerende borsten ge-
gouden plaatwijzer. Feestdagen:
—

Loudou, EuR.
-
.
.

Anker, 20 Lignes 49,— ..

•
•

nezen. Hel is een onfeilbaar middel voor hoofdzeer, klier- ,' Deo 9a urabiesch ca javaansch ldoe'1 Fitr.
„
Fairbanks, Brown Si Co. achtige zweeren, gezwellen, en alle dergelijke aandoe
HOnOLOGIEX ongerepanecrilvoor verliooper» ltostou, Mumh.
(464) pingen. Lijders aan hoest, verkoudheid, bronchitis, aamborts
Dames-Cylinder van f2O tot f 30.
Gouden . .

tigheid, hevige hartkloppingen, kongestie der lever, jicht-

Heeren „
••

Franko toezending Assurantie en verpakking f 3,50 meer.

„
"

/«VnJi
en prauwvaartvan Pa-
cn rhumatiek, zullen dadelijk verligting vinden Joor dee Brievenbus.

Degene die bij ontvangst niet o ertuigd is van deug-

delijkheid, Iste kwaliteit en lage prijzen, kan de volle! omgekeerd.
.
dang Stoom-
naar (le Reede en Poelo' Pisang cn
aanwending dezer krachtvolle zalf,
op dc aangedane dcclcn goed ingewreven wordt.
indien die6
een
UU een kleine
europeesch
garnizoensplaats
korporaal een
in de Bovenlanden ontvingen we van
brief, waarin by een deel zijner grie-
ven opsomt tegen den nieuwen sergeant-majoor. Zoo xon de wacbt
De pillen moeten altijd worden ingenomen volgent4 dagelijks bij gebrek aan olie avonds om 10 nur reeds in bet don-
waarde terug erlangen. Daar ons vertrouwen in In-
'»

Maat-
!

dië reeds in hooge mate gewonnen is zal verdercaan- Agentschap Stoomvaart voorschrift in de gebruiksaanwijzingen. ker «tien, ca «le vrouw van een iolandscli luselier, ia plaats van de
d". nalatenschap van haar echtgenoot, scheldwoorden ontvangen hebben.
beveling overbodig zijn. I 5 schappij „N ed e r.l a n De Pillen en Zalf worden verkocht in Profes*m Alles de schuld van den sergeant-majoor, xegt onze ontevreden korp»-
Agentsclmp Assurantie Maat- sor llolloway's Etablissement» 533, Ox« raai, en hij voegt er bij, dat wat by meideelt *
slechts een klein sUJ'ju
'

gegeven wordt.
i soliappij tegen Brandschade fordstreet, E>ondon; bij bijna icderen
'

voornamen is van de ergernis, die dafr dagelijks

:
J. G. BOOM.TEN II
Wij hopen dat zijn klacht onderzocht zal worden, en tevens of do
„Zutphen" Apotheker en Drogist door de gèheele beschaafde Wereld, inwendige dienst het curopeesche ka<1er verplicht, ow aan de int.
i

C Chtmeesche Kamp.
DIE3IONT & 00.
en ter Sumatra's Westkust door de heeren CHA.TELINN menage deel te neraea. Ru».
Ontvangen: Hang- en Tafellampen in soorten en ta- Comp., gevestigd te Padang en Fort-de-Kock. (ï)
(417) Padang
'

&

felmessen. 445
 BIJVOEGSEL —

Ds veroordeelde kassier Oees, van de brnsselscbe op het watur gieten om bet water doorschijnend te maken, oproer noemt, heeft thans
Union du Crédit, beeft zijn rechters een vreemden trek en men zag nu op den bodem van het meer een stadje uitgewoed. Veetreioen komen
BEHOORENDEBDIEJ gespeeld. Gebruik makend van een korte in vrijheidstelling liggen met ruim 200 roodsteenen huizen; de (op van don die hst vertrek
als preventief gevangene, is hij in allerijl getrouwd met zijn vierkanten toren reikt tot op 15 meter van bet niveau van te
weêr uil hel Westen aan, en de oproerlingen te Baffalo,
van een treia op de i Eriespoorweg poogden
SUMATRA-COURANT.
van Zaterdag 6 No. 80.
maltres, en voorkwam op die wijze, dat zij als getuige & het meer; men bad dien tot nog toe voor een rots aangezien. goederen nu te
verhinderen, zijn door de policie overwonnen. Daar de
New-York weder aankomen, hopen de talrijke
Oktober 1877 charge gedagvaard weid. Niemand weet, waar de 600.000 De kantonnale Raad is voornemens een dam in het meer stoombooten, die
tevergeefs op haar lading wachten, spoedig
fr. gebleven zijn, die de bank der Union aan Dees tekort te laten werpen en de stad droog te maken. te kunnen vertrekken. De Regeering heelt troepen gezonden,
NIEUWS UIT NEDERLAND. komt. Zijn tegenwoordige vrouw weet het waarschijnlijk —

In een orgaan, dat te Genève door voorstanders der om met geweld het verkeer te herstellen langs de Ballimore-,
Men scbryft uit Leeuwarden van 11 Juli: wil, maar zal bet vooreerst niet vertellen. Heeft Dees echter parijscho Kommune van 1871 wordt uitgegeven, leest mep
Ohio- en Pennsvlvania spoorwegen, Bij Pittsburg bieden de
De emancipatie der vrouw maakte beden onverwachts in zijn tijd uitgezeten, en gaal bij voort naar de meisjes te de volgende apostrofe aan De Broglie, den tegenwoordigen muiters nog weêrstand. Te
Blairsville, op 54
de vergadering der Staten van dit gewest een onderwerp kijken, dan verbeelden wij ons, dat jaloezie moeder de vrouw minister van Mac-Mahon: «Eenmaal zult gij ten behoeve oosten van Pittsburg, zijn 10,000 man geregeldemijlen ten
troepen,
van diskonie en stemming uit. Het was bij de vaststelling spoedig van den tongriem snijden zal. van u zelven, al de galgen van Mootlaucon weder zien onder generaal Hancock, bijeengetrokken en zij zullen de
van een waterschapsreglement, waarbij in een der artikelen oprichten Maar bet zal zjjn op de Place de la Concorde. Pennsylvania-spoorwegmaalscbappij
FRANSCHE NIEUWTJES. in slaat stellen weder tot
was voorgesteld: Aan dezelfde hooge haken, waaraan men vroeger hen ophing, Pittsburg de ireinen te laten loopen. Goeverneur
•Vrouwen worden in de vergadering van ingelanden Adeline Patti, de beroemde zangeres,die in de laatste tij- die de bijl cn den beul onwaardig werden gekeurd, zal van Hartranft
Pennsylvanië, ter wiens beschikking dit leger gesteld
niet toegelaten. den nog al een vreemdsoortige rol had gespeeld (en onder nten het dan u doen. Hangen zult gij, met zwellend, is, heeft
verklaard, dat hij het oproer uit zal stampen en
(Zij kunnen zich echter, gelijk alle andere ingelanden, anderen met een zanger een kuostreisje was gaan maken, loodkleurig gelaat en uitpuilende oogen. Nacht en dag zult niet zal toestaan,
dat de muitelingen zich langer verzetten.
in de vergadering doen vertegenwoordigen bij een schrif- terwijl zij baar man te St. Petersburg achterliet), had bij gij len prooi zijn aan de zon en den regen, totdat uw Tol een beweging tegen de muitelingen
telijke lastgeving, enz." de rechtbank te Parijs een eisch tot echtscheiding legen morsige lijken aan brokken nedervallen in het stof en het last gegeven, en de in Pittaburg is nu
strijd zal duren totdat het socialistische
Een der leden stelde voor, om de vrouw tot haar rech- dien gelukkigen echtgenoot, den markies De Caux, ingesteld. slijk van het openbare plein. Ook zullen wij uw kinderen oproer geëindigd is. In St.-Louis en San-Francisko
ten in deze te laten komen, en daartoe de eerste alinea De rechtbank keerde het echter em, ontzeide aan Ade- en uw vrouwen uit hun woningen gaan balen. Wij zullen toestand nog bel meest gespannen. In de is de
te laten vervallen en de andere eenigszins te wijzigen. line haar eisch en sprak de scheidiog ten guns'e van den hen brengen onder uw galgen. Onder uw lijken de maat, de aanvallen op de Chineezen hernieuwd, eo laatste plaats zijn
Dit voorstel vond krachtige bestrijding en warme ver- markies uit. De Paryzenaars zeggen nu, dat bij een anti» waut slaan zullen wij deze op hua schouders, met onze plaatsen weêr brand gesticht, doch de troepen is op enkele
en
dediging. Ten slotte werd bet echter verworpen met 26 pathie is (anti-Patti). Adeline, die reeds een kontrakt met karwatsen, liet orkest zal bestaan uil twee raillioen stemmen, burgers blijven toch de meesters. De houding dergewapende burgers,
tegen 17 stemmen, zoodat de vrouw in het waterschap de opera te Parijs had gesloten, verbrak na bet vonnis der die juichend zullen zingen: Zoo wreekt zich de gerechtigheid die zich onmiddellijk gewapend en aangesloten
wel stemrecht heeft, maar dit alleen kan uitoefenen bij rechtbank dat engagement, betaalde de overeengekomen boete van Parij«!" hebben, heeft
de Unie van een groot gevaar gered.
een schriftelijke lastgeving; in de vergaderzaal van ingelan- van 100,000 franks en ging een overeenkomst mei den
den wordt alleen haar stem per lastgeving, niet in per- impresario Strakosj aan, om een kunstreis in Amerika te UIT TURKIJE. UIT VENEZUELA.
soon toegelaten. doen en er een vijftigtal avonden te zingen voor 10,000 De hölii. Zeil. bericht, dat prins Ilassan, de zoon vim Omlrent het met Venezuela hangend geschil zijn voor
—In Den liaag heeft zich een kommissie gevormd, om franks per avond en een benefiet den Ondeikoning, die als opperbevelhebber dei egyptiscbe Nederland hoogst belangrijke en
verblijdende berichten ont-
ter eere van de nagedachtenis van koningin Sophia, aan In de jongste vergadering van de hoofdkommissie voor troepen naar Turkije is overgekomen, de oorzaak is geweest

|
—

vangen.
bet Diakonessenbuis te 's-llage onder leiding van mevr de parysche Tentoonstelling is de som voor de uil le rei- van de laatste minsteriêele krisis, en dit komt geheel overeen In een officieel rapport over deze aangelegenheid, op
De Bronovo een Kinderziekenhuis te verbinden en de ver ken bekroningen op 150,000 frs. bepaald; het aantal be- nel betgeen daarover wordt medegedeeld in een partikuliere 26 Juni jl door den Minister van
eenigde stichting onder den naam van onze betreurde vor kroningen zal zijn 650, waarvan 300 voor Frankrijk, 350 korresponJentie uit Konstan tinopel aan de Haarlemmer Ct- der Republiek aan den Builenlandsche Zaken
President uitgebracht en sedert ter
stin voor personen van alle gezindten, zoo in als buiten voor bet buitenland. Toen prins Ilassan naar men zegt een knap militair, die openbaarmaking bestemd, worden
do volgende
—

Den Haag, open te stellen. —

Op het fort Mont-Valérien bij Parijs heeft een ontzet- te Berlijn zijn studiën beeft gemaakt—met zijn voorstellen
troepen in gedaan:
—

Tot groote voldoening van een reeks Amsterdam tend ongeluk plaats gehad. Een kazemat, *»aar acht artil- Turkije kwam, werd bij door den Minister van Oorlog, ■ 10. over le gaan tot de hervatting der diplomatieke
mers is een aanspreker onder de wielen van een lijkkoets leristen bezig waren nut het ontladen vaa oude houwitsers, Kedif-pasja, maar vooral door den opperbevelhebber Abdul betrekkingen met het nederlandsche
Hof;
geraakt. De man zat, volgens de ergerlijke gewoonte die is in de lucht gesprongen door het vuur vatten van het Kerim, niet r.iet dat ontzag ontvangen, 't welk hij [voor f 20. een gevolmachtigd Minister naar Nederland te zen-
in de hoofdstad onder de lijkbezorgers beerschende is, in vaatje kruit, waarin de lading der houwitsers was over- zijn rang en talenten meende te kunnen eischen- Daarop den, belast met het
de lijkkoets toen deze van het kerkhof terugkeerde, en gestort. 't Was een vreeselijke ontploffing. Onmiddellijk volgde een levendige briefwisseling met zijn vader, en eet, de beide landen; wederaanknoopen der relatiën tusschen
liet de beenen naar buiten bengelen. Bij bet afspringen ge- ontstond er brand in den omtrek en er volgde een nieuwe nog levendiger tusschen deze en diens vele agenten in de 30. andermaal een eiscli bij het nederlandsch Kabinet
ontploffing van een twintigtal stukken, die binnen het bereik hofkringen te Konstantinopel. Dje agenten ontvingen aan-
•

Taakte hij onder de wielen. in Ie stellen, tot vergoeding der kosten van den
Men schryft uit Kampen: van bet vnur lagen Toen de brand geb'uscbt was, vond zienlijke geldsommen, ijlden rusteloos heen en weder, van van opstand
Coro, in 1874
—

door ingezetenen van veroorzaakt;

•Op een veld in de nabijheid dezer stad is een dier men zes verminkte lijken. De zevende artillerist leefde nog het eene paleis naar bel andere, uit de ministeriën naar de »40. de onderhandelingen te openen over een modus
gevangen, dat voor een kolorado-kever werd gehouden, toen men hem vond; maar eenige oogenhlikken later was harems en uit de harems naar de ministeriën, totdat de vivendi, tusschen Venezuela en Cura?w, waarvan de nood-
—

maar bij nauwkeurige inipektie eenkikvorsch bleek te zijn." ook bij een lijk. De achtste leefde nog een paar uren en wereld op zekeren ochtend door de tijding verrast wetd, zakelijkheid door den
—De heer M., stukadoor in Den Haag, had, zegt kon op de aan hem gerichte vragen, boe het ongeluk ont- dat Safvet pasja geen Minister van Buitenlandsche Zaken. nederlandschon Minister is erkend."
Het spreekt als van zelf, dat bel welslagen
het Vaderland, een dag van biltere teleurstelling. Vooreen staan was, antwoorden. Hij zeide dat bel vaatje kruit vuur Redif-pasja geen Minister van Oorlog en Abdul-Kerini geen handelingen tot eerste gevolg zal hebben het der onder-
weder open-
paar dagen verkocht hij een geheel lot in de thans trek- had gevat, zonder dat bij wist boe. generalissimus meer was. stellen der havens van La Vela de Coro
kende staatsloterij aao twee andere ingezetenen, een koffie-
—

De schade, in 34 fratische departementen aangebracht —

Te Kai'ro is in den oudeidom van 106 jaren een Curajio van zoo overwegend belang.
en Maracaibo, voor
huishouder en een vleeschouwer. Later viel aan deze bei- door den inval der du'tsche troepen in den oorlog van 1870, negerin overleden, die in 1798 en '99 als keukenmeid ge- Tengevolge der geschillen met Venezuela, die een zeer
den op hun lot, nr. 367, de hoogste prijs, f 100,000 ten deel. bedraagt met inbegrip van de oorlogsschatting van Parijs diend heeft bij den toenmaligen generaal Bonaparte. nadceligen invloed op den handel en de scheepvaart- in
—

Mevrouw de wed. Storm van. der Cbijs deelt mede, 886,957,755 frs. Uit de schatkist werd tot schadever- Curaeio hebben uitgeoefend, hebben de middelen in do ko-
dat zij niet naar Australië gaat, althans vooreerst niet. Zij goeding onmiddellijk 420,531, 630frs. bijgedragen. „DIE OORLOG.” lonie in 1876 veel minder opgebracht dan geraamd is ge-
hoopt de reuzen-oatwikkeliog (ontwikkeling van reuzen?) te
—

Volgens bet Alhenaeum zal Yiktor Hugo eerlang een Onder bovenstaand opschrift leest men in Die Afrik mme worden. B

Melbouroo en Sidney later te bewonderen. Zij is pas te werk uitgeven over den coup détat van Napoleon 111, ge- Pabiot bet volgend hoofdartikel: Die middelen nl._, op / 407,251 geraamd, hebben niet
Warschau geweest. Mevr. Storm van der Cbijs ontdoet grond op een dagboek, ten tijds van de door hem beschre- Die Anhegting vaa die Transvaal het ons nou 'n tijd lang meer dan / 333.75 G.02 opgebracht. In het tekort van
zich ook niet van baar verzameling autografen, die baar ven voorvallen door hem gehouden. behandel. D e Deputasie is nou weg, en Maandag gaat ons / 64,000 (/ 10.000 worden gedekt
door een overschot
let voorrecht schonk met de beroemdste en nitstekendste lyste oek almal; nou sal ons mar 'n tydjie moet wag om te op de begrooting) wordt nu door de
Hegeering,
mannen en vrouwen van onzen tijd persoonlijk bekend te ENGELSCHE NIEUWTJES. sien wat die uitslag is. In tussen tyd kan ons an die saak de Tweede Kamer ingediend wetsontwerp, in een bij
worden- la hel engelsche parlement hebben eenige iersche leden niks doen, as sug dat die Here, die die barte van voorgesteld te
amerikaanseh die voorzien door verbooging van het subsidie van Nederland.
Bij den boekhandelaar J. L. Beijers te Utrecht is een middel van oppositie-maken bedacht. Zij konings in syn hand bet en !ey nes *n straal water
—

(Spr.,
uitgekomen nr. 1 van: „Sumatra-expeditie. Berichten ont- vormen een klub, die voor de eene helft luidruchtig ioler- xxi. 21), dit so mog bestuur dat die
onreg an ons Trans- NIEUWE UITVINDINGEN.
leend aan de rapporten en korrespondentiên, ingekomen pelleert, voor de andere helft slaapt. Zijn de slapers uitge- vaalse broeders gedaan denr onse Koningin mag vernietig De Scientific American üeell mede, dat door den
van de leden der Sumatra-expeditie." Hel wordt uitgegeven rust, dan vervangen zij de levenmakers; kunnen de leven- wordo en die land an balie terug geve. amerikaanschen kapitein Charles
noord-
als „Bijblad bij bet Tijdschrift van het Aardrijkskundig Ge- makers niet meer, dan verkwikken zij zich met een dutje. Nou kan ons s o lank skrywo o'er die oorlog lussen soort buskruit is uitgevonden. De A. C. Totten een nieuw
korrels zijn samenge-
nootschap", en is dus in gelyken vorm in 4o gedrukt. Op die wijze kan men een parlementaire vergadering, die Rusland en Turkye. steld uit een kern van schietkatoen en een omhulsel van
Zoo zullen in do eerste plaats de leden van dit Genootschap alleen 's avonds bijeenkomt, geheele nachten aan den gang, Die voorstanders van die nuwcrwetse verligting en be- gewoon kruit. Dit mengsel is
cn ook bet pnbüek op de hoogte worden gehouden van en het aannemen van wetsontwerpen waar men iets tegen skawing weet gedurig te vertel dat die wêrcld nou so veul dige buskruit en moet een
lichter dan bet tegenwoor-
al wat betrekkelijk die expeditie belangrijk is te vernemen. heeft, tot in bet oneindige slepend houden. De eehoos van beter wort, en o ja, van dat die Revolutie (1848) alge- uitwerking hebben. vier en-een-halfraaal grootere
Voor hel pnbliek kost het nr. 30, voor de leden van het Westminster-Palace blozen over het belsch rumoer der ob meen gangbaar gemaakt bet die leus: .Gelykbeid,
itructionUts, zooals dit genoemd wordt; maar Vryh e i d, Brocde r s k a p" in Kerk, Te ban Francisko is een hoogst belangrijke uitvin-
—

Genootschap slechts 10 cents. groepje leren Skool, Maat- ding gedaan. De heer Loring Pickeering, een der
—
Gelijk wel te verwachten was, drijven de Engelscbeo de obttructionitts bekreunen zich daar niet om. Zoo vaak skappy en Hu'sgesin, nou sou die goue eeuw begin; die teuren en eigenaren redak-
hnn vermoelie helft weder de noodige krachten beeft van de Evening Bulletin en de Mor-
den spot met de opgewonden en niet zeer beleefde adres- ver- oorlog ophou, en?. ning Call aldaar, heeft een brevet bekomen voor de
sen van professor Vreede en van de leidscbe rechtsgeleerden. zameld, begint het lawaai van voren af aan. Die Here Jesus het an die anJer kant voorseg, dat ons middellijke reproduktie van on-
Zij vragen wat de onderteekenaars hebben gedaan om de —
Sir Arlhur Gordon heeft Suva tot hoofdstad der an die einde juis sal boor van «oorloge en gerugtes van een geheele
stereotiep zetwerk, waardoor
page van een dagblad van de eeue plaats
Transvaalscke Republiek te helpen, toen die in nood ver- Fidsji- eilanden geproklameerd. oorloge" naar de andere kan worden overgetelegrafeerd, geheel
keerde, en ook wat men in Nederland wel zeggen zou van
—

Kapt. Craps en zijn vrouw gingen den 28n Mei te l'-n wie bet nou geljk? Kyk mar die geskiedenis! ge-
New-Bedford (Amerika) scheep 20 reed om ter perse te worden gelegd. Alzoo kan b v.
een protest van atjehsche rechtsgeleerden tegen de in een vaartuigje van 1854 Krimoorlog, tussen Rusland en Turkye, Engeland een page van den Timet of een
annexatie van bun eigen land. Zij beweren verder, dat het voeten lang, 13 duimeo diepgang en 162 ton. Na 49 dagen en Frankryk. ander blad in weinige
reis kwamen zij te Penzance in lerland aan. Zij ondervon- minuten van Londen naar New-York worden overgebracht,
voor de Transvaalsche Republiek met baar verwarde finan- 1859 Italiaanse oorlog. onder den vorm van een cliché, gereed om af te druk-
ciën en baar schuld van bijna 134,000 pond, zoo'n groot den veel stormweder en waren genoodzaakt geweest op de 1866 Oorlog tussen Pruisse en Oosteiirjv ken. De reproduktie kan onder het seinen willekeurig ver-
ongeluk niet is, onder engelscb bestuur te zijn gekomen. reis in het geheel gedurende vijftien dagen bij te leggen. 1870 Oorlog tussen Pruisse en Frankryk. groot of verklein! worden. Het procédé berust op het vol-
—
Wiewerd, het friescbe dorpje waar Anna Maria Schuur- De vrouw was de laatste dagen onbekwaam geweest iets 1877 Oorlog tussen Rusland en Turkye, cn wie weet gende. Het wit tiisschen de letters
en regels deroriginee-
mans woonde en stierf, bezit een merkwaardigen grafkel- te doen. De man kon na de ontscheping de hand, waarmeê meer? le page wordt besmeerd de
der. Die kelder heeft de eigenaardige en tot dusver nog bij dagen lang het roer bestuurd had, niet bewegen. Nou tel ons nie eens bv die itaüaanse Burgeroorlog, die leidende substantie, terwjjl de
met een elektriciteit niet ge-
niet voldoend verklaarde eigenschap, dat niets van hetgeen
—

Naar wij vernemen heeft de engehche geneesheer oorlog in Denemarke, en die langdurige burgeroorlog in oppervlakte der letters vrij
blij tl. Het aldu3 toebereide cliché wordt geplaatst op een
•r jn wordt neêrgezet bederft; een verscb geslachte kip is Richardson een plan ontworpen voor een in Engeland te Spanje. En nou hel ons nog mar opgenoem oorloge in Eu- cylinder, die snel kan
malscb bouwen stad, waarin alles overeenkomstig de eischen ronddraaien en waardoor achtereen-
er na acht of veertien dagen nog even verscb en strenge ropa, om van andere lande niet eens te praat nie. volgens alle letters in aanraking komen met magnetische
als te voren. Na langen lijd eerst drogen de voorwerpen der gezondheidsleer zou ingericht worden en die dan ook Binnen 20 jaar 5 groote ooi logen in Europa alleen. Wan- naalden, die op een raam
zijn bevestigd. Naarmate de
er uit. Het stoffelijk overschot der begaafje vrouw bevindt Hygikopolis of Gezondheidsstad zou moeten beeten. Herhaal neer is d't ooit vroeger gebeur? En wie kan voorzien waar metalen oppervlakten met de
er zich dan ook in den toestand van een mummie. delijk vernam men echter, dat men het voornemen als onuit- die oorlog zal eindig? naalden in aanraking komen,
—
Volgens het Vaderland bevindt de beer E. Roller, voerbaar bad ter zijde gelegd. Tbans wordt mei zekerheid
brengt de elektrische stroom
ledereen kies party; 'n onpartydige mees is 'n onding. Daar korrespondeerende naalden op het werking
deze over naar "dé
bureau van
lid van het Aziatiescb Genootschap te Parys, zich tijdelijk gemeld, dat de werken voor de grondvesten van deze mo- is gen een van ons lesers of by kies in syn hart party De stroom wordt ontvangen op een ontvangst.
te Amsterdam om daar een belangwekkend werk over de delstad in den aanstaanden herfst een aanvang zullen nemen in enige slryd al was dit mar tussen twe bane wat baklv. waarop dezelfde lette/ s van het origineel chemiescb preparaat!
met de meeste
belegering van Parijs door de daitsche troepen en over de en wel bij Courtland, dicht bij de badplaats Worthiog in Ver wie van die twee zal ons nou party kies? nauwkeurigheid worden
in de hebreeuw- Sussex. Architekt en ingenieur zijn aan het werk getogen afgebeeld.
Kommune —
waarvan hij ooggetuige was —

Ver Turkije kan niemand party kits, of dit moet wees Tot de merkwaardige nieuwe uitvindingen, die op
en spoedig zal de begrooting voor de straten en den zee- uit eija belang, soos England; want die Turke bet van
—

sche taal te doen drukken. die de aansïaande wereldtentoonstelling te Parijs zullen te be-
De Saiurday Ileview deelt als bericht uit Nederland dam, zoowel als voor de overdekte badinrichtingen gereed dag af die arme gristene vreselik onreg angedaan cn ver- zichtigen zijn, zal
i

een nieu* telegraaftoestel behooren, Hit-

—

mede, dat dr. VaH der Linde niet alleen uit Haarlem, maar zijn. jdruk. • gevonden door den heer Lamberg, kontroleur der telegra-
ook uit Nederland ii gebannen, omdat hij heeft trachten Ver Rusland dan? Ja, al kan ons nie in alles met Rus- fen in Oostenrijk, te Linz. Deze to.stel drukt, door
te bewijzen, dat Laurens Jaoszoon Koster overleden is vier ZWITSERSCHE NIEUWTJES. land same stem nie. Rusland draag op syn vlag die kruis del van vijf toetsen, met een snelheid van mid-
jaar vóór bet jaar 1441, waario bij, naar men beweert, Op 24, 25 en 26 September j. I. is te Genève een en Turkye die halve maan; 'n godsdiens-oorlog is dit 200 tol 400
internationaal letters in de minuut, een soort van korrespondenlie kaar-
de boekdrukkunst beeft uitgevonden. kongres gehouden, belegd door het Britsche net so goed as 'o politieke. En wie zou die teke van Mo- ten, en is voorts
zoodanig ingericht, dat men op de ver-
•

—•
Uit de pas verschenen bevolkingsstatistiek blijkt, dat het vastelands* en algemeen verbond tot afschaffing van de hamede kies bove die kruis van onse Here Jesus? schillende stations van een lijn er dezelfde dépêche mede
aantal inwoners van Nederland in de laatste 25 jaren met prostitutie." James Stansfeld, lid van bet britsche Parlement, Ver Rusland ja, want Rusland gaat die bloed wreek kan afdrukken. De kosten van zulk een
25 proc. is vermeerderd. Uit een andere, statistiek ver- tou bet presidentschap waarnemen, en prof Aimé Ilumbert van die duisende gristenen wal nog vars is in Bulgarye en op niet veel meer'dan 300 llorijnen toestel worden
i j

als kommissaris generaal tegenwoordig zijn. Het streven van wat om wraak roep na die hemel. geraamd.
neemt men, dat de konsumtio van sterken drank in bet-
zelfde tijdvak met 83 proc. toenam. genoemd verbond is in de eerste plaats gericht tegen de Ver Rusland, omdat ons gen geloof bet in al die her- SNIPPERS.
wettelijke ofkrachtens policie-verordening toegelaten prostitutie. vormings van Turkye; 'n sieke man kryg raar seide 'n nuwe la een schouwburg werd op de boTeoste galerij een ge-
UIT BELGIE. Het is verdeeld in vijf sektiën, en elke sektie beeft haar konstitusie. En soos die toestand van Turkije was en is, weldig rumoer gemaakt. Hierover
ergerde zicb iemand in
Voor bet vertrek der enr. mail naar Padang was bij standpunt van waar de strijd wordt gevoerd: redelijkheida blijf dit mar altyd 'n smeulende vuur ver Europa. bet pirterre en riep: «Siilte, ezels!" Een Mem Jn boven
de rechtbank te Brussel de affaire aanhangig van Ph Ilippart, volkshuishoudkunde, openbare gezondheidszorg, wetgeving en
*

Ver Rusland, omdat dit ver ons lyk dat deur d i e oor- antwoordde gevat: «Je hebt abuis, man, wij ritten
den rpoorwegkoning, aangeklaagd wegens oplichlery. Uit weldadigheid. log die mag van Turkye moet gtbreek en 'n pad ver Israël den hooizolder en de stil is beneden."
hier op
de stukken is gebleken, dat Philippart in 1874 een fortuin —

Volgens de Gazelle de Lausanne is bij bet zoekeo moet gebaan worde om r.a Palestina terug te gaan, al gaat
De kinderen zijn de spiegels der ouders; boe deugdza-
bezat van vier-en-twiatig millioen franken, welgeteld. Op naar het valies van een Amerikaan, dat in bet meer Leman dit oek dent vele politieke verwikkelinge. Die vervulling mer de eersten
zijn, des te helderder en scbooner worden
dit oogenblik staat hij voor twee-en-dertig millioen in bet krijt. was gevallen, door twee duikers een prachtige antieke etrurische van Openb. xvi, 12 is naby de laatsten.
Vele menschen kunnen niet nalaten, zeker ontzag te blijven vaas gevonden. Zij verhaalden, dat zij ep een zeer oneffen
gevoelen voor een man, die in den tijd van drie jaren zes en- terrein hadden geloopen, en hielden het er voor, dat onder DE WERKSTAKING IN NOORD-AMERIKA. Vcrantwoordclijk-Uedakteur: Ciuteliy
vijftig millioen schuld maakte, ook al werden zij zeiven door het water een stad verborgen was.. De autoriteiten van De toestand verbetert in Amerika gelukkig met den dag,
Morges en Saint-Prex lieten nu ter aangeduide plaatse olie en «de sociale dynamiet oitbarsting", gelijk de Times bet
bem geheel of gedeeltelijk geru!neerd. Snoldruk CÜATELIN &
Co. —

Padang.
1