Anno 1853. IM». 1041. Dingsdag 15 November.

DE NEDERLANDER.

NIEUWE ÜTRECHTSCHE COURANT.

(ALGEMEEN STAATKUNDIG- NIEUWS- HANDELS- EN ADVERTENTIE-BLAD.)

Deze Courant verschijnt dagelijks (behalve Zou- en Feestdagen). Abonnement per B maanden/ 4,50 j franco per Post/5,00; afzonderlijke nommers/0,10
Prijs der Advertentiën, van 1 tot 10 regels/ 1,00; elke regel meer ’0,10; Zegelregt bij elke plaatsing ’0,35. Vdverientien, liestellingen on Intezendeu Stukken
worden geadresseerd aait de Uilgevers Kemimh et» loon te Utrecht, aW. Scfc«»fa*r«W «"» Zoen* te Amsterdam, of JBT. «7. Suean C. Urnen, te 's firavenhage.

Maandag middag ten 2 ure. in het belang van zijn land de impopulariteit weet te trol- ,
kracht en werking geven en waar gevoel en verstand strij-
seeren. 't I» waar, hij vervult slechts zijn pligt; maar den, was volgens hein vaak de theorie in dwaling en had
niet ieder is groot van harte genoeg om dien pligt te vol het gevoel regt: hervormingsplannen moesten niet rusten op
brengen. Wij hebben dat gedurende de laatste maanden algemeene voorstellingen van regt of magt, op een model
UTRECHT , 14 November. ondervonden. Maar al is het dat men niet mag toegeven van eenvormigheid, maar op helder inzigt van het bestaande
aan volks-eischen, om eenige popularileit in te oogsten, en van de krachten waardoor het voortgebragt en onder-
het is toch niet telden noodig, dat men in het belang van houden is: gematigdheid en langzaamheid van hervorming
het land, datgene door een belangstellend onderzoek en door was hem een regt des volks, en het verlaten van den weg,
Zou door het Voorstel der negen leden aan de min- openbare diskussie tot klaarheid brengt, wat de bevolking, ,
door geslachten lieen bewandeld eene hagchelijke zaak.
dere standen , ten wier behoeve ook wij gaarne eenige al mogle het ook eene dwaling zijn, meent dat haar voor- Doch wat hij in de fransche omwenteling bovenal bestreed,
voordragt van Begeringswege zouden gezien hebben , deelig is.'' waren de gepredikte beginselen, tegen dc grondslagen van
iedere maatschappij gerigt, die van alle orde, van leder
op doeltreffende en voor de belangen van het Bijk ,
gezag den ondergang bedoelden en voor ware vrijheid meest
niet al te schadelijke wijs, tegemoetkoming worden Het Handelsblad schrijft veel over verandering of
wijziging van Ministerie. Onder anderen dit i verderfelijk zouden zijn. Haar geheel karakter was hem
verleend ? eene ergernis: en in den gloed zijner verontwaardiging
Bij de beantwoording dezer vraag komen velerlei kleurde hij ongetwijfeld voorvallen en personen al te hoog.
vragen te pas. «Wanneer wij de staatkundige beteekenis nagaan van de Er ontbreekt nog één trek aan de hechtten is, alleen vol-
namen, die worden genoemd, bijzonder van de Heeren van doende om in Buke het type van de familie der anti-revolu-
Is het voorstel eene politieke demonstratie, onder der Heim en van Rappard, dan is het voor ieder duidelijk, tionairen le doen herkennen: hij zag dat de twist, die se-
aanvoering der gewezene Ministers van Financiën dat die namen ons terugvoeren tot de politiek van vóór dert jaren de beschaafde wereld verdeelt, in aard en uit-
en van Binnenlandsche Zaken? 1848, en de keuze van die Heeren tot Ministers zou, wat komst ook de godsdienst betreft. Reeds in i 793 schreef hij :
Is het ecu middel voor de vrijzinnige partij om men ook van hun talent moge zeggen, eene reactionaire »men kan zich den waren aard niet ontveinzen van dezen
de populariteit, die zij in het Bewind zijnde verloor, strekking hebben." vreesselijken krijg, llet is een religiekrijg. Elk maatschap-
pelijk belang wordt er door aangetast; maar d»t evenwel
le herwinnen ? In hetgeen ons ter hart; gaat, hebben wij aan mag de voorname strekking en als 't ware de karaktertrek
Zal de neringdoende burgerklasse inderdaad , in
geen enkel Ministerie, vóór of va 1848 , veel te
worden genoemd. Het is niet als voorheen een geschil tus-
evenredigheid met het verlies der schatkist, worden danken gehad.
sehen gezindheden, maar een oorlog tegen alle gezindheden
en elke godsdienst, llet is geenszins te doen om Catholij-
gebaat ? Meer aan verandering van denkwijs bij een deel
Waarom wordt er verligting geschonken aan hem ken te onderdrukken en Protestanten te verhelTen,.... maar
die brood en vleesch , niet aan hem die brood alleen der Natie; waardoor hetgeen onder elk Ministerie let betaamt Christen staatslieden thans op het bevestigen
geschied is, weldra misschien onder elk Ministerie van den gemeenschappelijken grondslag te zien." Ned.
eet ? Waarom wordt aldus, ten gevalle van een Ged., 111., 4."J)
hoogstnuttigen stand, dc ongelijkheid in den druk onmogelijk wordt.
der belastingen verhoogd? Tocli niet omdat ze ver- 1)Bij deze vermelding van Burke's gevoelen werd in de
gelijkenderwijs de meeste kiezers bevat ? Onder dc zwaarste slagen die Dr. Fruin aan het Nederlandsche Gedachten gevoegd : «Het liberalismus, ont-
Is het geraden in tijdelijken nood te voorzien door anti-revolutionair Staatsregt meent toegebragt te heb- wikkeld, is utigodtscertj,"
ben , moet vooi zeker geteld worden dat bij ons liet »>Daaroin, al wordt er niet veel om Godsdienst gedacht,
een blijvend verlies ?
bondgenootschap van Burke ontrooft. ,
is het evenwel zoo dat de twist die sedert jaren de be-
Zal het weldadig oogmerk »om aan de arbeidende Hij schrijft :
schaafde wereld verdeelt, in aard en uitkomst ook de Gods-
klasse meer dierlijk voedsel te verschaffen ," door het dienst betreft."
wegnemen van tien cents per Nederlandsch pond , nik citeer Hui kc bij voorkeur omdat onze anti-revolu-
»>De revolutionaire strekking is tegen het gansche Chris-
tendom gerigt. Hervormden, Lutherschen en Catholijken
worden bereikt? tionairen, ik weet niet op wat grond, den uitstekenden worden gelijkelijk bedreigd. De verdediging moet gemeen-
Zou niet de afschaffing van belaslingen zonder Staatsman lot de hunnen rekenen. Als een ieder, die elk schappelijk wezen: niet door gedwongen vereeniging of toe-
equivalent, omdat men thans in buitengewoon gunsli- revolutionair geweld veroordeelt daarom anti-revolutionair nadering, gelijk men in revolutie-tijden meermalen te berde
gen toestand verkeert, een omweg kunnen zijn om , mogt heeten, wie onzer zou daneen
anderen naam verdie- heeft gebragt, en die eene concessie aan onverschilligheid
zoodra er buitengewoon ongunstige omstandigheden ont- nen ?" en ongeloof lij maar door vasthouding aan bet Christelijk
staan , een geheel ander soorl van belastingen, ook geloof, door pligtmatigen afkeer van een leer, waarvan men
Wij dachten wel dat de heer Heemskerk, meer dan zich legen medechristenen, bij de uilkomst, slechts tot eigen
die de Volksvertegenwoordiging na rijp beraad ver- nadeel bedient, en door een levendig gevoel dat het verschil
worpen heeft, te verkrijgen j bijv. een income-tax of iemand welligt hier te lande met de Engelsehe Staats- tussehen geziudheden, in welke curistus als god en heii.aud
eene rente-belasting ? lieden bekeud , dit niet onopgemerkt zou laten voor- aangebeden wordt, veel geringer is dan tussehen het Chris-
bijgaan. tendom en eene leer, waarin het atheismus opgesloten ligt."
Men leest in de Nieuwe Noord-Brabander:
«Misschien heeft Dr. Fruin te weinig gelet op het crite-
rium dat Stahl in zijne rechtsphilosophie voorop stelt: »de Bij de beoordeling der gewigtige vraag omtrent
«Welke vertegenwoordiger zou de zware verantwoorde- gebeurtenis in Frankrijk op het eind der vorige eeuw, die het beroep te Amslerda n , houde men , wat het regt
lijkheid op zich willen laden, eene gelegenheid te laten wij kortaf de revoluiie noemen ontleent hare groote be-
voorbijgaan, om de drukkende lasten, die op het volk teekenis niet aan de daad des ops'a"ds alleen, maas- aan der gemeente en de pligt van deu kerkeraad betreft,
rusten eenigzins te verliglen; welke minister zou het op liet zamenslel van begrippen dat daarin verwezenlijkt werd. vooral ook in het oog dat de Symbolische schriften
zich durven nemen, den Koning aan te raden, Zijne be- De revolutie is niet bloot eene Jaad Tan geweld en om- niet, gelijk door zoovelen ter goeder trouw beweerd
krachtiging te weigeren aan eenen maatregel, die zoo heil- keering : zij is een sysleem van grondstellingen en inrigtin- wor»lt, door het gewijzigd Formulier van onderteeke-
zaam op Zijn volk werken moet en tot stand kan komen , gen, een staatsregtelijk politiek stelsel. Ja, het ia voor ning iv 1816 afgeschaft zijn.
zonder aan den finaiilieeten toestand des lands eenig na- dit systeem zelfs onverschillig, of hel langs den weg van
deel toe te brengen?" vreedzame ontwikkeling of op bloedde wijze wordt inge- De Synode had tot de minste verandering in de
voerd: altoos blijlt het als stelsel één en hetzelfde. Ook Formulieren geenerlei bevoegdheid. Dit is met na-
De Tijd schijnt minder van de hooge voortreffelijk- het liberalismus in den technischen, bislorisch-bepaalden druk verklaard door het Gouvernement waarvan zij
heid van het voorstel overtuigd. Althans geeft ze zin des woords, wel te onderscheiden van hetgeen in ons
de creatuur was. „De Synode wordt thans (in te-
gewoon spraakgebruik onder liberale denkwijs en instellin-
van meer bedachtzaamheid blijkt.
geu wordt verslaan
— is niets anders dan dit systeem der
revolutie, hetzij in zijne volkomen krachtdadige uitvoering,
genoverstelling met de voormalige kerkorde) niet op-
geroepen om "leerstellige geschillen te beslissen , maar
om de Kerk te besturen. Wat de leer zelve betreft,
vle«ch I°rt
rSlel Tan afschaffing van accijns op het
den
worden !,,-«■? AatKn liJd dien wij beleven, kan niet gesmoord
of getemperd zoo als de ou»slandigheden, tegenstand vau
builen of eigen slapheid hc' gewoonlijk medebrengen." zijn de verpligtingen van deszelfs leden begrepen in
Mtwerp „i t ]re dïU"- Voor hen die he als ,
I. S. 284. Zoo is Dr. Fruin op bl. 8l nuot l tut de , het 9. Art. van het Algemeen Reglement, hetwelk
voor dié hét '«""""""e" ' belang,
is het evenzeer van vraag gekomen, waarom <*nze ant'-revolutionairen Burke
met ronde woorden van hen vordert, handhaving van de
sleltUn» rijpe diskussie tot de hunnen rekenen. HEl Antwoord is gereed: niel,
plaals hebbe "
«Niemand mag het mtmt.
het negental zJnoLi^
dat er publieke en
, .
°"l"n"n da' de voord,agt van
.. omdat deze uitstekende staatsD)an revolutionair geweld ver-
,
oordeelde, maar omdat hij en niet enkel in zijn beroemd
leer der Hervormde Kerk." Die ronde woorden ko-
men niet overeen met een quatenus, waardoor de be-
lijdenis aan individuele willekeur prijs gegeven/Sordt.**
gerklasse, die, LTlttverSl?en ,'*
"JD Wj Neringdoende bw-
ünlke"ntn B**" 1"
boek over de fransche oinwenleling, i n de revolutie de
volvoering van e»n stelsel van begrippen zag. Hij verfoeide .Men onderstelle dat dc Synode losmaking .W;^*'^
„
zoowel door gebrek aan
belastingen. Zonder u te Se°' door 'Y'n
d, wel de gruwelen, en wilde van het laalste geneesmiddel
der maatschappij geen dagelijkse!» brood hebben gemaakt: banden gewild heeft : wat zou die wil uisffsV£-£
burgerklas al of niet voo deat",,?,',"l, ??' »*«^*« *?
°f
tot zijn ideaal van den staat51"3" behoorde geneigdheid om hebben? waaruit zou dit kerkelijk ligchaam , ajtrft'iiqjr»*',
L rekken de
ncVai» ,1 M, "" """
stelde maatregelen, genoeg is ÏOo.r^* le behouden, zoowel als talent om te verbeteren: het be- welk alle verandering ontzegd en naauwgezette handU.
,
voordeelig schijnt om het °nlwerp 'en
slaande, in den bodem der geschiedenis geworteld en tut having voorgeschreven was, hel regt en het vèrmö-'
grondig onderzoek worde „ewiid
stellen." het verwijt, 'St"
T^" da'daaraan
""
ziet* niet hh*
een stevigen boom opgegroeid, was hem een voorwerp van
gen tot volledige afschaffing hebben ontleend?
dankbaarheid en liefde: hij schreef die treffelijke woorden,
niet behartigt. Daardoor' willenwij niet "^Vr,,0,» wie nooit aan zijne voorouders denkt, bekommert zich ook
dat men uit zucht naar populariteit'^
d
volkswaan Van dag.
den Wij achlen 0^f
l,TZn\o £ dta
om het nageslacht niet; hij beschouwde vooroordeelen zelfs
als deeleu van ous hart, die aan onze rede eerst steun.
 1) Overeenkomst
met de Handelmaatschappij.
VII.
Het tweede punt, dat wij met den geachten schrij-
ver van het betoog wenschten te onderzoeken , was
dit : in hoe verre de reeds verkregen ondervinding
ons gerust kan stellen, dat de hoeveelheid producten,
van Gouvernementswcge op Java te verkoopen door
den particulieren handel naar de Nederlandsche markt
zal vervoerd worden. Bepalen wij ons tot de suiker,
vermits op de andere artikelen niet wordt aange-
drongen. Gaarne geven wij toe, dat, zoo als de
cijfers het uitwijzen, de meerdere beschikbare hoe-
veelheid van dat product in 1852 geheel naar Ne-
derland is gevoerd. Maar de vraag is, op welken
grond die keuze gebouwd was. Het valt natuurlijk
ten eenenmale buiten ons bereik alle berekeningen
en kansen , en alle tijdelijke omstandigheden op te
noemen en te waarderen , die daarop eenigen invloed
konden hebben : maar het zij ons geoorloofd er ééne
van te vermelden, die ten minste niet behoort te
worden over het hoofd gezien. Voor de suiker be-
staat in Nederland een aanzienlijke en wel gevestigde
markt, wel te verstaan gesticht en onderhouden door
het consignatie-stelsel, zonder hetwelk, sedert weldra
vijf-en-twintig jaar, de daartoe noodige groote hoe-
veelheden niet zoo geregeld herwaarts zouden aange-
bragt geworden zijn. Nu stellen wij het voor waar-
schijnlijk, (ofschoon het mogelijk is dat wij dwalen;
wie kan bij de berekening van oorzaak en uitwer-
king , in zaken van zulken aard, eene wiskunstig
zekere uitspraak doen ?) maar wij houden het voor
zeer mogelijk, dat particuliere aanvoeren, alle andere
kansen gelijk staande, steeds die plaats zoeken, waar
eene zoodanige wel gevestigde, solide, en duurzaam
geregelde markt bestaat; maar dat er groot gevaar
is voor eene veranderde rigting, zoodra die markt
niet meer, of niet meer in die mate bestaat. Is
deze redenering niet ongerijmd, dan durven wij ver-
onderstellen, dat de door den geachten schrijver met
regt zoo geroemde uitvoer van suiker naar Nederland
zijne aanleiding vond in de aanvoeren van het con-
signatie-stelsel , die meermalen tot pl. m. 1 millioen
picols 's jaars beliepen , terwijl die markt, volgens
de Handels-staten, in 1852, uit Suriname met niet
meer dan ruim 12 millioen ponden versterkt werd.
Zal men nu op de voortduring van die particuliere
aanvoeren met volkomen gerustheid mogen blijven
rekenen , in het geval dat door het verlaten of ver-
zwakken van het consignatie-stelsel de markt minder
duurzaam en geregeld voorzien wordt ? In de geheele
strekking van het betoog ligt een met vast vertrou-
wen bevestigend antwoord op deze vraag : wij voor
ons zullen niet apodictisch ontkennend antwoorden ,
maar wij hebben reden om het zeer twijfelachtig te
stellen. Wij zouden minder huiverig zijn den ge-
achten schrijver bij te vallen, en er gereeder toe
overgaan om iets te wagen, wanneer wij ons niet
door nog eene andere consideratie belemmerd zagen.
Er bestaat, namelijk, een onmiskenbaar en nood-
zakelijk verband tussehen uitvoer en invoer , zoodra
men van particulieren en vrijen handel spreekt. Daarbij
is het volstrekt noodig, wanneer men berekeningen
voor de toekomst wil maken omtrent eene te ver-
wachten uitbreiding van dien handel tussehen twee
gegeven randen, dat men beider uitvoer- en invoer-
vermogen berekene. Wanneer men nu, voor het
punt dat wij nu bespreken , (d. i. de meerdere of
mindere behoefte, voor den particulieren handel, aan
uitvoer-artikelen naar Nederland), een redelijken grond
van berekening zoekt, zal men vooral niet over het
hoofd mogen zien, hoedanig het uitvoer-vermogen
van Nederland naar Java is, en de inzage van de
officieele Verslagen van den Handel enz. op Java en
Madura, voor de drie jaren van 1849—51, kunnen
ook vrij goed op den weg helpen.
In 1849 bedroeg de invoer aan waarde voor koop.
manschappen f 23,636,941.00. Daarvan werd uit
84 pCt. van het geheel.
’—
Nederland ingevoerd voor 8,290,108.00 : dus ruim
In 1850 was de ge-
heele invoer / 24,037,299.00 : daarvan die uit Ne-
derland/ 7,956,476.00 : dus even boven de 33 p(Jt.
— clusien: het is ons alleen om de zaak te doen.
’
In 1851 was de geheele invoer 30,165,838.00:
die uit Nederland 9,600,520,00 : dus nog niet 32
’
pCt. Deze vergelijking levert waarlijk geen grond
voor eene te verwachten uitbreiding van het uitvoer-
vermogen uit Nederland naar Java en zeker nog
minder, wanneer daarbrj onder het oog gehouden
wordt de (zoo het schijnt) nog verpligte aanvoer van
lijnwaden. Wij moeten te dezer plaats de opmerking
maken, dat de geachte schrijver van het Vertoog,
in zijn i.°. VII. bl. 1. kol. 1., de invoeren uit Ne-
derland vermeldende, de woorden van de Verslagen
overneemt, en alzoo alles op rekening van den par-
ticulieren invoer stelt , waardoor hij , welligt onwil-
lekeurig , zijne lezers doet vermoeden , dat die invoer
i) Zie dc Nederlander u°. J037,
werkelijk door den particulieren handel geschiedde;
terwijl het intusschen wereldkundig is, niet alleen
dat een aanzienlijk bedrag door de Handel-maatschappij
werd ingevoerd , maar ook dat de conditien van dien
handel voorwaar niet in staat zijn, om op het be-
drag daarvan eene eenigzins waarschijnlijke berekening
te vestigen van het uitvoer-vermogen uit Nederland
naar Java, tegenover dat van buitenlandsche in-
dustrie. Wij zullen ons ten hoogste verblijden, wan-
neer , bij geheele staking van den gedwongen handel,
blijken zal, dat onze industrie allengs een ruimer
aandeel in den invoer op Java kan leveren : maar
om uit den tegenwoordigen stand van zaken te willen
bewijzen, dat voor dat aandeel reeds nu meer retou-
ren op de Indische markt voor den particulieren han-
del moeten beschikbaar gesteld worden , blijft ons,
(men vergeve ons het woord) eene zeer loszinnige
demonstratie toeschijnen.
Wanneer men aan die bedenkingen eenig gewigt
mogt hechten , zal er, vertrouwen wij , gelegenheid
bestaan om, zoo als wij aan liet slot van ons sde
artikel zeiden, met den geachten schrijver tot een
compromis te geraken. Door beiden , door hem zoo-
wel als door de Regering, wordt het behoud der
Nederlandsche markt voorgestaan en evenzeer wordt
door beiden de noodzakelijkheid erkend van aan den
particulieren handel ecu vrij element overtelaten , —
tle Begering is daarin metterdaad niet achterlijk ge-
bleven
trent
—de
: het verschil zou dus alleen bestaan om-
bepaling van het hoeveel; en , naar onze
overtuiging , maakt zich de geachte schrijver daarom
trent illusie , wanneer hij het bij art. 1 van de nieuwe
Overeenkomst voor zoo ongenoegzaam houdt, dat het
de vrije beweging van den regtstreekschen particu-
lieren handel tussehen Nederland en Java zou bena-
deelen.
Wij zouden , tot staving van onze berekening van
waarschijnlijkheid, (want voor arithmelische demon-
stratie is de uitspraak over hetgeen zal gebeuren niet
vatbaar) den voortgaanden loop en den tegenwoordi-
gen stand van den wissel kunnen beschouwen , vooral
naar aanleiding van hetgeen de geachte schrijver daar-
over in zijn N°. XII , dat ons nu eerst onder de
oogen komt, iv het midden brengt, en waarin veel
voorkomt, dat men welligt zou kunnen noemen (wij
vragen verschooning voor de uitdrukking) parier d
coté de la queslion. Maar wij hebben onze opmer-
kingen reeds ver genoeg uitgestrekt, en wij bekennen
in twee opzigten , onder anderen , tegen hem niet
opgewassen te zijn. Want'vooreerst vermoeden wij,
dat hij een zeer ruimen beschikbaren tijd heeft; en,
ten tweede zien wij , dat hij sedert lang met alle
bronnen van officiële informatie zeer vertrouwd bekend
is. Het was ons dus meer te doen, met een en an-
der voorbeeld aan te toonen welke, naar ons oor-
deel, verkeeide redeneringen en conclusien op die in-
formatie door hem gebouwd werden en eindelijk om
te doen gevoelen, dat er in de praktijk niet een zoo
opzienbarend verschil bestaat tussehen zijne wenschen,
en het systema van de nieuwe Overeenkomst. Wij
besluiten dus met een paar aanmerkingen.
In N". XII van het vertoog (bl. 1, kol. 2) wordt
het als eene zeer natuurlijke en passende zaak voorge-
steld , dat op Java, van gouvernementswege, Nederland-
sche zilveren munt, bij veiling verkocht werd. De
minister van Koloniën had zulk een verkoop met den
naam van vrij zonderling bestempeld, üe uitdrukking
was zeer beleefd: want in waarheid kon men bewe-
ren , dat zulk een verkoop en ongerijmd, en onwet-
tig zou zijn, en daardoor verderfelijk voor het cre-
diet en de achting van de Regering. Ket behoort
toch lot het a , b, c van de wetenschap der circu-
latie , dat, hoedanig ook de evaluatie der wettige
circulatie-middelen bij en tussehen partikulieren kun-
nen zijn, zij bij het Gouvernement, dat er het ge-
zag aan gegeven beeft, nimmer anders dan voor de
nominale waarde kunnen aangenomen of uitgegeven
worden, naar de bestaande verordeningen. Wij zoe-
ken te vergeefsch naar een voor den geachten schrij-
ver niet kwetsend woord , met hetwelk wij de door
hem aanbevolen handeling genoodzaakt zouden zijn te
bestempelen. Wij ontiiou.'en ons van verdere con-
Maar evenzeer missen wij, in hetgeen vlak daarop
volgt, een helder begrip van den wettigen toestand
der circulatie in Indie. »Op Java, word er gezegd,
is thans maar één wettig betaalmiddel: de recepis
gulden; en de Nederlandsche zilveren Gulden is daar,
zoo al geen vreemde munt, dan toch geene munt,
waarmede men verplat kan worden betalingen
te doen of te ontvangen." Wij hebben niet het
allerminste doel om Jen geachten schrijver iets
onaangenaams le zeggen; maar wij vragen hem
met vertrouwen: is dit geene schroomelijke misre-
presentatie van de Publicatie door welke het rece-
pissen-stelsel is ingevoerd ? Werd daarbij de zilve-
ren gulden , als wettig betaalmiddel, afgeschaft en
ingetrokken? of werd niet veel eer de reecpis-gul-
den, nevens den zilveren gulden, en als daarmede ge-
lijk staande voor het Gouvernement, ingevoerd tot
wettig betaalmiddel? De wettelijke toestand is dus, dat
er wel degelijk tweeërlei betaalmiddelen zijn de fei-
telijke toestand der circulatie brengt niet de allerge-
"ringste verandering daarin; en, terwijl de keuze
wordt vrijgelaten, is men door het gebruiken van
het ééne middel, van zelf ontslagen van de verplig-
ting om het andere te gebruiken.
Of dergelijke fundameuteele misslagen bij hem,
die ze begaat, vaste beginsels doen vermoeden, be-
hoort thans niet tot het onderzoek. Onze laatste
aanmerking betreft het verlangen, door den geachten
schrijver te kennen gegeven in zijn No. 12 , bl. 1 ,
kol. 3. „Wij verlangen dus, zegt hij, verkoop in
„Indie van zooveel producten, als noodig is om uit
„de opbrengst in de behoefte van de Indische dienst
„te voorzien.' De lezers van de artikelen in de
Grondwet zullen zich herinneren, dat de aandrang
tot den verkoop in Indie van meer Gouvernements-
producten (eigenlijk bepaalde die zich tot wat meer
suiker) gebaseerd werd op de behoefte van den par-
ticulieren handel. Nu vinden we wederom eene andere
basis opgegeven voor de bepaling der hoeveelheid.
Het is «enigermate chamaeleon-achtig ! maar wij raken
nu het spoor bijster. Nog zonderlinger wordt dat ver-
langen , wanneer bet nader aldus gepreciseerd wordt,
dat er telken jare 150,000 picols suiker meer door
het Gouvernement in Indie mogt verkocht worden.
Onzen twijfel te herhalen omtrent de vermeende be-
hoefte van den partikulieren handel aan die telkens
uitgebreider retouren, komt nu niet te pas : we zijn
door den geachten schrijver thans op het terrein ge-
bragt van de behoefte van de Indische dienst? En
nu vragen tv ij, welken grond kan men hebben om
te beweren, dat die dienst telken jare f2,000,000
meer zal behoeven ? Tot dat iemand, die het beter
weet, iets anders aanwijst en bewijst, voelen wij
ons genoopt het, op het punt van die behoefte, met
den Minister van Koloniën te houden, die zelf de
administratie surveilleert, en verklaart met den voor-
behouden (niet geboden) verkoop der in Art. 1. ge-
stelde 350,000 picols genoegzaam gedekt te zijn tot
de plaatselijke voorziening in de behoefie der Indi-
sche kas , en ten gerijve van den handel tussehen
Java en Australië.
Menigvuldige punten van het rijk en welbewerkt
vertoog hebben wij onaangeroerd gelaten, ofschoon
wij in staat waren om met voorbeelden aantetoonen,
dat aan de volledigheid van de statistiek van den
geachten schrijver nog veel ontbreekt. Het zou, naar
ons bescheiden oordeel, vooral niet schaden aan de
uitkomsten van zulk een arbeid, wanneer men dien
ondernam met geheele terzijdestelling van onbestemde
opgevatte denkbeelden of oogmerken. En hiermede
nemen wij van dit onderwerp afscheid. J. B.
BUITENLANDSCHE
NIEUWSTIJDINGEN.
Rusland-Turkije.
Bijna gelijktijdig met het Manifest van Keizer
Nicolaas, is eene circulaire van den graaf van Nes-
selrode , aan de Russische consulaire agenten in het
buitenland, bekend geworden. In dit document wordt
op nieuw de verzekering gegeven, dat de Czar be-
zield is met de meest gematigde en verzoenende ge-
voelens ; dat hij geenszins beoogt inbreuk te maken
op de onafhankelijkheid en integriteit van Turkije, en
dat de onderhandelingen , in weerwil van het uit-
breken van den oorlog, kunnen worden voortgezet.
Evenwel voegt de heer van Nesselrode daarbij de
—
verzekering , dat zijn Keizer niets van zijne eerste
eischen terugneemt, en dat hij de Vorstendommen
niet zal doen ontruimen, alvorens aan die eischen
zal zijn voldaan. Rusland moet voortaan eene wach-
tende houding aannemen : het initiatief van nieuwe
voorstellen moet van Turkije uitgaan die van Rus-
In elk geval hoopt de Keizer
land zijn uitgeput.
dat de Europesche Mogendheden zullen overeenstem-
men in hunne pogingen om den oorlog tussehen Rus-
land en Turkije te beperken.
Bovenbedoelde circulaire van den Heer van Nes-
selrode, is van vroegere dagteekening dan het Ma-
nifest van den Czar; vooral dient te worden opge-
merkt dat, tijdens hare openbaarmaking ,de opening
der vijandelijkheden te Petersburg nog niet bekend
was. Dit blijkt uit de circulaire zelve. Daarin wordt
gezegd, dat Rusland den aanval der Turken zal
afwachten dat het Russische gouvernement in de on-
zekei heid verkeert of de Ottomanische Porte onmid-
dellijk gevolg zal geven aan de door haar vastgestelde
oorlogzuchtige ontwerpen. Het is te vreezen dat de
zienswijze der Russische Regering , bij het vernemen
der plaats gehad hebbende vijandelijkheden , aanmer-
kelijk zal gewijzigd zijn. Reeds het Manifest van
den Czar, van slechts vier-en-twintig uren latere dag-
teekening dan de circulaire, doet zulks vreezen.
 De Parijsche Siècle spreekt van een brief nit Kon-
stantinopel dd. 30 October, waarin wordt gezegd,
dat de Turksche Regering het bevredigings-ontwerp,
door lord Redcliffe aangeboden, heeft verworpen.
Reschid-Pacha zou namens het ministerie en den
grooten rijksraad verklaard hebben , dat, nu dc oor-
]otr eenmaal, in weerwil van de lankmoedigheid der
Porte ,een aanvang heeft genomen, alleen over een
geheel nieuw tractaat en dat niets gemeens heeft met
de beruchte Weener-nota, kan worden onderhandeld.
— Den 31. October wist men te Konstantinopel
nog niets met zekerheid nopens de aan den Donau
plaats gehad hebbende vijandelijkheden; doch men
hield zich niettemin algemeen overtuigd, dat alle
pogingen om tot eene vredelievende oplossing te ge-
raken , voortaan schipbreuk moesten lijden.
— Het te Berlijn ontvangen Journal de St. Pe-
tersbourg bevat eene verklaring van den minister van
financiën , dat tot den 22. November geen embargo
zal worden gelegd op de in Russische havens lig-
gende Turksche schepen; na verloop van dezen termijn
echter zullen alle Turksche handelsschcpen , prijs
worden verklaard, zelfs dan wanneer zij niet uitslui-
tend Turksch eigendom aan boord hebben.
De onzijdige vlaggen zullen zelfs gedurende de
voortzetting der vijandelijkheden volkomen vrijheid
genieten.
— De geschutgieterijen en de fabrieken van krijgs-
behoeften te Petersburg, zijn dag en nacht werk-
zaam ; dagelijks worden onnoemelijke hoeveelheden
verzonden.
— De Patrie meldt, dat de Engelsehe vloot ten
anker zal komen voor Therapia, en de Fransche vloot
voor Bujukderé.
— Men meldt thans, dat in den strijd bij Olte-
nitza, die zeer levendig was, de generaal Pawloff
door een schot aan de dij werd gewond; de luite-
nant-kolonel Chereskoff zou gesneuveld zijn.
De Russische ruiterij kan, tengevolge van den
moerassigen grond weinig operatiën doen.
— De Neue. Preuss. Zeit. behelst eene officiële
lo^enstraffing van het door de Allg. Zeit. medegedeel-
de berigt, dat te Salonioa de christenen worden
mishandeld.
.— Eene telegrafische dépêche heeft dezer dagen
gemeld, dat een Russisch leger tegen de Khans van
— denVolgens berigten
van arbeid aldaar
uit
Preston houdt het staken
steeds aan. De vereeniging
rustverstoringen op handen zijn in het kanton Frei-
burg ; men bespeurt een verdacht heen- en weer rei-
van werklieden ontvangt aanzienlijke ondersteuning zen van geestelijken, even als zulks kort voor de
jongste poging tot opstand plaats had; zelfs de uit
uit vele fabrieksteden.
— Tussehen Engeland en de vrije stad Hamburg
is een tractaat, betrekkelijk tot de wederzijdsche
Zwitserland verbannen overste Perrier moet zich weder
op Zwitsersch grondgebied bevinden , als ook andere
letterkundigen eigendommen, gesloten. verbannen opstandelingen. Deze berigten vereischen
— Mevrouw Ida Pfeiffer Batavia
Francisco aangekomen.
is van te San intusschen allezins bevestiging.
Duitschland.
Spanje. In de Pruissische Eerste Kamer zijn 12, in de
Maarschalk Narvaez , den 7. Ie Madrid aangeko- Tweede 34 vacatures.
men, heeft den 8. eene audiëntie gehad bij de Ko-
ningin, en Is den 9. naar Aranjuez vertrokken.
— Karlsruhe, 13 November. De aartsbisschop heeft
in eene aan het ministerie gerigte verklaring de aan-
tijging ver van zich geworpen, als wilde hij zich
Frankrijk.
niet aan de wetten des lands onderwerpen. Hij ver-
De Moniteur behelst het Bussische Manifest, en klaart , dat hij geene van zijne uitgevaardigde ver-
voegt daarbij de opmerking, „dat de verklaringen
van Rusland, bij de verwerping van de door Turkije
ordeningen terug wil nemen, en dat hij ook voortaan
in overeenstemming raet het domkapittel op de inge-
verlangde wijzigingen in de bekende Weener-voor- slagen baan zal blijven voortwandelen. Hij protes-
stelleu, van dien aard waren, dat de vier groote teert tegen het verwijt van illoyaliteit.
Mogendheden daardoor buiten de mogelijkheid werden
gesteld om bij de Porte aantedringen op de eenvou-
— Jl. donderdag heeft de President der Bondsver-
gadering eene mededeeling gedaan omtrent den stand
dige en ongewijzigde aanneming dier voorstellen;
dat de Sultan daarop, geheel onder eigen verant-
— der Oostersche quaestie en nopens de onzijdige hou-
ding welke Oostenrijk daarbij heeft aangenomen. Het
woordelijkheid , den oorlog aan Rusland heeft ver- doel daarvan was, om, bij het dreigend aanzien van
klaard ; — dat de bewering onjuist is, als zouden
de Mogendheden getracht hebben Turkije van zijne
den staat van zaken in het Oosten, gerust te stellen.
Hij wees vooral op de reductie van het Oostenrijk-
„verblinde hardnekkigheid* terug te doen komen;
dat de Europesche Mogendheden integendeel, en in
— sche leger, als een bewijs, dat men met grond de
instandhouding van den Europeschen vrede mag ho-
het bijzonde Frankrijk en Engeland, hebben erkend
dat, hoewel hare verzoenende pogingen nog niet
pen. — De pruissische gezant deed in zijn antwoord
uitkomen, dat indien Pruissen zich geene verbindtenis
waren uitgeput, geene schikking kan tot stand ko-
men op voorwaarden, waarvan het Russische kabinet
oplegde, waardoor het zijne handelingen beperkte, het
zich daardoor in staat stelde om de Duitsche belangen
zelfs de gevaarlijke zijde heeft aangetoond; —
Rusland wel verklaart tot den oorlog te zijn uitge-
dat te beschermen. De gezanten voor Luxemburg en voor
Holstein verklaarden, dat zij zich haasten zouden die
daagd en dat het wel te kennen geeft tot de wapenen mededeeling aan hunne regeringen te zenden en twij-
de toevlugt te nemen om Turkije tot de eerbiediging felden niet of zij zou met genoegen worden ontvangen.
der bestaande verdragen te dwingen, doch dat Rus-
land daarbij aan te wijzen welke bepalingen
— Onderscheidene Duitsche dagbladen melden,
dat aan det heer von Bruck te Konstantinopel bevel
der tractaten door Turkije zijn geschonden.' is gezonden, om aan de Porte te kennen te geven,
— De Keizer en de Keizerin zijn eergisteren naar
FontaineWeau vertrokken.
dat Oostenrijk zich uit de conferentie terugtrok en
voor het vervolg onzijdig zoude blijven.
— De Constitutionnél behelst op nieuw een zeer
levendig artikel tegen Keizer Nicolaas.
— Dat de Fransche Regering zeer op de hand is
van het Turksche Bewind, blijkt meer en meer uit
BINNENLANDSCHE
NIEUWSTIJDINGEN.

Bockara en Khiwa in aantogt was. Volgens de
jongste tijdingen bevond zich dit leger nog slechts
op tien dagmarsehen afstands van Oorgunge, een
belangrijke handelstad van het land. De Khan van
Khiwa en de Koning van Bockara hadden een leger
op de been gebragt, om de Russen het hoofd te
bieden. Dost Mohamed, Koning der Afghanen ,
had zijne onzijdigheid aan Rusland toegezegd. Alle
communicatie tussehen Candahar en Kaboul was af-
gebroken. Eerstgenoemd land had de toezegging der
ondersteuning van Rusland.
«">
De Köln. Ztg. behelst eenedépêche uit Parijs
van zaturdag avond 6 uur, volgens welke toen in
laatstgenoemde hoofdstad het volgens de jongste be-
rigten zeer onwaarschijnlijke gerucht verspreid was,
dat de Turken waren geslagen en over den Donau
teruggetrokken.
Engeland.
De vloot te Spithead heeft last bekomen om
zich zeilvaardig te houden j doch bevelen om uit te
zeilen zijn nog niet ontvangen.
— Het jongste manifeft van den Keizer van Rus-
voorkomt , dat Rusland tot den oorlo<*
land
tegen
waarin
Turkije genoopt wordt door de Turken , en
dat het verpligt is de Porte tot het eerbiedigen der
bestaande tractaten te dwingen, wordt op eene hef-
tige wijae afgekeurd door de Londensche anti-minis-
teriële conservatieve bladen.
—
■
De Morning post laakt het gedrag van den
Cvaar. Omer.pacha zal welligt de Russen uit Wal-
)n :!>ye
verjagen , zegt dat blad de winter zal ver-
dere
vijandelijkheden
keizer toe
beletten. Het blad raadt den
te geven, daar hij veeleer het behoudt
des vredes in handen heeft, dan den uitslag van den
,
strijd kan verzekeren. Geeft hij toe dan zal alles
Koed afloopen j -_
weigert hij , dan zal het tweede
van h <st drama aanvangen, en verschrikkelijk
,7Y
zal de
— voorstelling j»ijn
De Morning
Weenen gedateerdCAronicle behelst eene dépêche uit
uit Konstantinopel van den 3.
dezer , waarin wordt gemeld:
kedij, in Azië hebben genomen;dat de Turken
Tscher-
alles, wat er thans voorvalt. Niet alleen laten de
half-officiële organen zich zeer ten nadeele van Rus-
land uit, maar duldt de politie, dat op de Boule-
vards en elders te Parijs, luide kreetcn worden aan-
geheven ter eere van Turkije, en wordt geschreeuw d
„de Turken hebben eene groote overwinning behaal !
weg met de Russen!" en wat des meer zij.
— De Times behelst eenen brief uit Parijs , vol-
gens welken er blijkbaar eene verkoeling tussehen de
regering eit den Bussischen gezant bestaat , die bij
herhaling opheldering over sommige stukken in dag-
bladen gevraagd heeft, waarop nog al met nadruk
moet geantwoord zijn.
— ,
Volgens een gerucht, dat te Parijs in omloop
was zouden de mogendheden op nieuw voorstellen
tot eene schikking doen , zoodra een ernstig gevecht
tussehen de Turken en Russen zoude plaats gehad
hebben. Aan het berigt, aangaande een Europeesch
congres te Londen, hechtte men geenerlei geloof.
— Er liep te Parijs een gerucht, dat de Senaat
eerstdaags zou worden bijeenger°ePen *. Het motief
daartoe zou bet huwelijk zijn van prins Napoleon ,
zoon van den ex-koning Jéröoie.
— Men verzekert dat de Keizer voornemens is den
generaal de Canrobert, die zyn bijzonder vertrouwen
bezit, te benoemen tot gezant te Petersburg, ter
vervanging van den generaal de Castelbajac.
— Van eene geloofwaardige z'jde verzekert men ,
dat de heer de Maupas, gezant te Napels, door den
heer de Lacour zoude vervangen worden, welke laatste
door den heer Baraguay d'llill'ers te Konstantinopel
vervangen.
— Volgens den jongsten staat der bank is in de
afgeloopen maand de voorraad van edel metaal met
50 millioen verminderd; de portefeuille is vermeer-
derd met 15 millioen. -D*3 in circulatie zijnde bil-
jetten zijn met 4 millioen afgenomen. De rekening-
courant der schatkist is ook met 5| millioen vermin-
derd. De deposito's zijn met 25 millioen afgenomen.
— Men verzekert, dat de heer A. Bertin, hoofd-
redacteur van het Journal des Débats, van hoogerhand
Utrecht, 14 November
Z. M. heeft den heer mr. A. van Goudoever,
op verzoek eervol ontslag verleend als schoolopziener
in de provincie Utrecht, met dankbetuiging voor de
gedurende vele jaren bewezene belangrijke diensten.
— Z. M. heeft den heer H. Vriesendorp , op zijn
verzoek, eervol ontslagen als majoor, met den pers.
rang van luit. koll., commandant der dienstdoende
schutterij te Dordrecht , onder dankbetuiging voor
zijne langdurige en ijverige diensten bij de Schutterij
bewezen.
— De Amst. Ct. verzekert in een berigt uit
's Hage, dat alle geruchten omtrent ministerieële
veranderingen, volstrekt ongegrond zijn.
— De rapporteurs van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal over de onderscheidene hoofdstukken
der staatsbegrooting, hebben daarover geen nader
onderzoek in de afdeelingen noodig gekeurd. Alleen
het zevende hoofdstuk (It. C. Eeredienst) is aan een
nieuw onderzoek onderworpen.
— Gedurende de tegenwoordige zitting der Staten-
Generaal zullen wijzigingen worden voorgesteld in de
onlangs ingevoerde wet op de jagt en visscherij.
— Met leedwezen verneemt men , dat de oud-gou-
verneur dezer provincie , Mr. F. van de Poll, gis-
teren na eene langdurende ongesteldheid , alhier in
den ouderdom van 73 jaren is overleden. Door den
heer Thorbecke uit zijne betrekking ontslagen, was
het te meer gebleken, hoe algemeen de achting was
welke hij in stad en provincie genoot. Algemeen
wordt zijn verlies voor dit gewest, voor deze stad
in het bijzonder betreurd.
— Met groote belangstelling zagen wij onlangs
uitgegeven den hoogst gewigtigen Catalogus der Bi-
bliotheek van het Bataviaasch Genootschap van kun-
sten en wetenschappen, llet doet den Nederlander goed,
als hij zien mag, hoe zijne landgenooten ook in de
heete Oostersche landen den ijver voor kennis en
wetenschap niet verliezen, ja zelfs in menig opzigt
hunne Europesche landgenooten tot naijver kunnen
verwekken.

de,'t „?USF 'e, k,

dat te Konstantinopel is uitgenoodigd , om uit de brieven van zijn corres-
pondent in Turkije, den heer Xavier Redmond, weg — Men verneemt, dat sedert den 5 dezer maand
acht cholera gevallen te Utrecht zijn aangegeven.
üat lgrtweeP lt,nire sche en t,»^,
S
nJBSSeVan Senen waren aangekomen;
-n ""%. te laten al wat ten nadeele van de Turken luidt.
— — De Javasche brieven en dagbladen", "loopende
1 .
0»
en acht stoombooten ide Bos Het is thans stellig, zegt men, dat te Toulon 25 September, deelen geen staatkundig nieuws
Turkfal^w
eindelijk, dat 25,000 Auikcubl en Metz, twee legerkampen zullen worden opgerigt.
—
tot
van belang mede.
waren overgetrokken. J den Donau
Volgens het maandelijksche handelsberigt van
De keizer der Franschen heeft graaf von Tram*
pc, burgerlijk gouverneur van IJsland , tot officier — Donderdag den 8. Sept. , is de gouverneur
generaal van Nederlandsch O. Indien, vergezeld van
den Board of Trade , was het bedrag der uitvoeren
van het Legioen van Eer benoemd. mevrouw Duymaer van Twist en gevolg, van zijne
der afgeloopene maand £ 5,829,000, Zwitserland. reis over Java, te Batavia teruagekeerd.
meer dan in een gelijk tijdsverloop van
jaar.
dus £ 1 446 708
hét vorige De radikale bladen uiten de vrees, dat er — In de Lampong3che distrikten werd gedurende
de afgeloopene maand Augustus, met uitzondering
eener schermutseling tussehen het volk van Negara
Ratoe en Waijorang de rust niet gestoord.
De pangaran Singa Branta, hoofd van de marga
Radja Bassa, en radin Intan, hoofd van Negara
Ratoe, en diens oom , Bangsa Kasoema, waren tot
onderwerping gekomen , en hadden beloofd in vrede
te zullen leven.
we de onverbeterlijkheid beweeren van het Staats-
examen , zoo als het in 1845 ingerigt was. Maar
wij gelooven dat over 't algemeen zoodanige waarborg
van geschiktheid ter bijwoning van de Collegien en
zoodanige prikkel ook voor de Gymnasien vereischt
wordt. Wij veroorloven ons den geëerden inzender
te verwijzen naar het Rapport der Staatscommissie van
uitkomende, binnen Utrecht aan de zuidzijde van
de Krommenieuwegracht, tegenover het Gouverne-
mentshuis of Paushuizen , wijk F. Ne. 389, voorzien
van tien, zoo beneden als bovenkamers, keuken,
wijn- turf en provisiekelders, twee meidenkamers
en kapitale droogzolders. Te aanvaarden 1 Mei 1854.
Breeder bij billetten en nader onderrigt ten kan-

te
—Groningen
Voor den vacanten leerstoel aan de academie
in de faculteit der bespiegelende wijs-
1849, naar de Allocutio van den hoogleeraar Cobet
in 1852 en naar de beraadslaging in de Tweede Ka-
tore van de Notarissen Stevens en Buskes j
te Utrecht.
begeerte en letteren, zijn door heeren curatoren als mer van 26 November J852
kandidaten voorgedragen, de heeren Jonckbloet en
Hecker. Men verneemt thans, dat van hoogerhand — Bij den Burgelijken stand te Utrecht zijn van
den 6. tot den 13. Nov. 11. ingeschreven -. ondertrouwd
%* Uit een berigt in hét Handelsblad van 8.
dezer blijkt, dat in het Gesticht voor verwaarloosde
gedifficulteerd wordt om den heer Jonckbloet te be-
noemen , terwijl de minister zwarigheid maakt om
9 paren ; — gehuwd 21 paren;
als 13 j. en 9 m. ; —-
overledenen 32, als 19 van
—
geborenen 22 , Kinderen te Montfoort bij Utrecht, tijdens er do
Cholera hee;schte , met andere voorzorgen , die voor
den tweeden kandidaat voor te dragen. het m. en 13 van het v. geslacht: waaronder 1 de gezondheid dezer jeugdige Nederlandsche Parias
(N. R. Ct.) levenloos aangegevene. genomen werden , ook de Revalenta ingevoerd en ge-
— Men is te Zwolle tot het besluit gekomen, ora
eene Protestantsche Christelijke Bewaarschool op te BEURS VAN AMSTERDAM.
Prijzen der Effecten.
geten werd; wij hebben dit met genoegen gelezen en
kunnen ons niet onthouden opentlijk getuigenis van
onze hoogachting af ie leggen vooreene Directie , die
rigten, waarbij de groote waarheid tot grondslag zal
liggen : „De vrees des Heeren is het beginsel der
wijsheid ,* ten einde den kinderen van jongs af aan
12 NOVEMBER 1853
pCI.—
4% URE.
van lot gebl. zoo wel hare roeping begrijpt, en aan deze , anders
verwilderde, door hun eigen bloed begeven en aan
NEDERLAND, Werkel. Schuld 2% 60% 60isf6
— —% —
61
godsdienstige indrukken in te boezemen en het pro- > » 3 de ellende overgelatene Kinderen , zulk eene vader-
testantsch beginsel bij de jeugd le verlevendigen en » » 4 92% 92% lijke zorg besteedt. Kunnen Ouders voor hun eigen
3% 91% —
— — ———
Amortlsatie-Sijndicaat
in te prenten. Deze onderneming verdient onge- Handelmaatschappij 4y2
kroost wel liefderijker zorgen en waken ?■— Moge
92% —
"""... «j^ «—
twijfeld aanmoediging. Immers de nadeelige ge- Oost-Indische Leening... 4 zij vergelding vinden in haar eigen werk en haar de
volgen der gemengde godsdienstlooze scholen zijn
maar al te zeer gebleken, vooral bij het opkomend
Aand. Uoll. Spoorweg...
Leen. » 4% —— —
— —_——
erkentelijkheid niet ontbreken van hen , die onder baar
toezigt zeker tot nuttige en gelukkige leden der Maat-
geslacht, niet alleen in de lagere , maar ook in de
—
»
A.md. Rijn-Spoorweg
FRANKRIJK, Certificaten
4% —
3 —
— schappij zullen opgroeijen. — Wij wenschen het van
harte , en wij wenschen aan allen , die met het beheer
——
-_
hoogere standen. Op eene enkele uitzondering
4% - -
na, wordt het onderwijs op de scholen te Zwolle
niet meer met een gebed aangevangen , noch met
RUSLAND, Obl. Hope &C°
» »1828/1829.
6
102% —
5 — 104
——
van anderen belast zijn, even veel liefde en verlichte
waakzaamheid toe dan zullen zij hunne onderhoori-
dankzegging aan den Gever alles goeds besloten, en
—87% ——— gen gelukkig maken , en daarin voor zich eene aan-
Certificat. «1831/1833.5 95
het spreekt van zelf, dat al wat naar godsdienstige » »1840 4
—— gename zelfvoldoening vinden.
— — ——
bij StiegliU... 4
*
indrukken zweemt, zorgvuldig wordt vermeden. »»»N. 4

... —
—— Wij nemen aanleiding uit dit berigt, om de Re-

—— ——
Het wordt dan wel hoog tijd, dat ter bevordering Inschr. in Assignatiën... 6 valenta als een excellent voorbehoedmiddel tegen de
en aankweeking van het protestantsche beginsel onder
de jeugd, er Bijzondere Protestantsche Scholen worden
Certific.van »
Aand. 1835, fl. 600...
6
—— heerschende Ziekte zoowel als tegen andere Kwalen
aan te bevelen : zij zuivert de sappen en neemt de
opgerigt. (de Waakzaamheid.) Obligatien
’ Bt%81*4 —— %
4
— kiem weg, die welligt eene Ziekte kan doen ontstaan.
— Arnhem, 10 Nov. Heden is voor het provin-
ciaal geregtshof alhier behandeld de zaak tegen Wil-
liam Jones, smid aan den Rijnspoorweg, beschuldigd
SPANJE, Obligatien

Amortisable
»
»
1
3
binnenl. 3 ——J£ —£f 6
40 ——
——
21§f4 Zij is echter niet alleen een Voorbehoedmiddel en
een kraehigevend , ligt verteerbaar voedsel, maar be-
zit eene algemeene geneeskracht, die wij door eene
van het vervaardigen van valsche Nederlandsche munt- Bew. Coupon
OOSTENRIJK Oblig. bij Goll.. 83% —
— 5% ontelbare menigte van getuigschriften, van lieden uit
alle standen , van adel eu burgers , van hooggeplaatste
—75% —761/fe
5

’ ——
stukken (van 1 en van 25 cents). De beschuldig-
de werd door middel van den beëcdigden translatcur »»»4
» Metalliek.. 5 civiel en militaire beambten , vau geestelijken en van
G. K. Timmer, ter dezer stede, ondervraagd en
antwoordde , dat hij die muntstukken louter uit ver- »
» » N. 6
»
89%
.2% 39% _ _ % 89%
% _— beroemde geneesheeren, hebben leeren kennen. Wij
hebben daarvan eenige bekend gemaakt en zullen meer
maak vervaardigd had , zonder oogmerk om ze in
—— —_ in eene kleine Brochure te zamen vatten , die eerst-
BELGIË 2%
Rothschild 2% 50
omloop te brengen. Het hof heeft den beschuldigde des-
niettegenstaande veroordeeld tot de straf van het
»
—— 4%
—— ——
daags voor alle belangstellenden verkrijgbaar zal zijn.
Du Barry's Revalenta kost 2 Gulden, 3,50
—
zwaaijen met het zwaard over het hoofd , confinement
,
Geldl. 1824, £ 100 5
» »
—36%
£ 200 5 8
— 16 Gulden 1 —— — 2 5 8 £8 Dozen in het

—
van tien jaren en geldboete van / 20.
Bij vonnis van den krijgsraad in het prov.
kommandement van Zeeland, in hooger beroep door
PORTUGAL Obl. 5 pCt. thans 3
»
......defired 3
Binnenlandsche
——
a 1 conto 5
—— 1% —— 36?fB Verkoophuis te Amsterdam. Te Utrecht bij L. J. R.
Bosch en T. Ühlenbroek, in de verdere steden de
bekende Depots.
iii
—69%% _—68%
PERU, Geldl. 1849, thans...
het hoog militair geregtshof bevestigd, is Andries 4% 68%
3% —
VENEZ., Obl. 6 pCt. thans... Men wachte zich voor nagemaakte soorten , die on-
Velleman, fuselier in het 2e regement infanterie, GRENADA, Obligaliën £ 100. 2J4 1834. der verschillende benamingen in den handel gebragt

thans te Middelburg gedetineerd , verwezen tot de straf
des doods met den kogel, ter zake van misdaad tegen
de dienst en de subordinatie , door hem gepleegd,
zoo door het met woorden beleedigen van , als het
zich met de daad verzetten tegen eenen meerderen in
rang.
— Wij vernemen , dat de heeren jhr. mr. C. L.
van Bcijma thoe Kingraa, mr. A. F. Jongstra en
A. Meinesz zich hebben geadresseerd aan Z. M. den
Koning, ora eene voorloopige toezegging van afstand
en concessie tot droogmaking van de Tjieuwke Meer,
ten einde na zulks een meer grondig onderzoek in
te stellen omtrent de mogelijkheid en de wijze van
de uitvoering van dat werk voor particuliere reke-
ning. (Prov. Fr. Ct.)
— Ll. woensdag is te Leeuwarden opgerigt eene
onderafdeeling van de Gustaaf-Adolf-vereeniging. 51
leden hebben zich onmiddelijk ingeschreven.
— Heeren Directeuren van Teylers Stichting en
de Leden van Teylers Godgeleerd Genootschap, heb-
ben in hunne Vergadering van 11 November 1853,
uitspraak gedaan over eene Nederduitsche Verhande-
ling , met het motto : De Godgeleerdheid moet op de
Hoogescholen behandeld worden, ten dienste der Weten-
schap, ingezonden ter beantwoording van de uitge-
schrevene prijsvraag over het eigenlijke wezen der
Godgeleerdheid als Wetenschap. Zij hebben geoor-
deeld, dat dit stuk als geheel onvoldoende ter be-
krooning in geene aanmerking kon komen. Het naam-
briefje is daarna ongeopend verbrand.
— Tot doctoren in de beide regten zijn te Utrecht
bevorderd den 10. dezer de heer E. Tielenius Kruit-
hof!, van Tiel, en den 12. de heer W. T. D. Ys-
sel de Schepper, van Arnhem, beide met thesses.
— Te Monnikendam is andermaal tot Herder en
Leeraar beroepen Ds. A. P. A. du Cloux , predikant
te Oldenbroek,
—24% ——
MEXICO, Oblig. 1851 323% pn gewetenloos aanbevolen worden, hoewel de ver-
N.-AMERlKA,Amerik.Bank-Act..J — vaardigers overtuigd zijn , dat hunne producten niet 3
Rusland eert. adm. Londen
Meiall. La. B. 5 pCt.
4% 95*4.
pet. Oostenrijk met de echte Revalenta gemeen hebben eu meer dan
89% %. a Grenada obl. uitgest.
T/ .—
s a 8l/ 3 Beleening 3. Prolongatie 4. een Zieke reeds het slagtoffer geworden is van het
vertrouwen iv hunne aanbeveling gesteld.
Van de binnenl. fondsen waren 4 pet. aangeboden; de
2% pet. prijshoudend' van de buitenlandsche fondsen zijn
de oostenrijksche iets flaauwer, de overige, met leer wei-
nig handel, op de vorige hoogte gebleven.
Pabus, Zaturdag 12 Nov. Fransche 3 pCt. 73.55; dito
Binnen weinig dagen zal het licht zien eene
nieuwe uitgaaf van
4% pCt. 99.70; Spanje 1 pe t. 21% : dito Binnenl. 3 pCt.
41; België 4% pCt. 85; Russen 4% pCt. 96; Piemont 6
pCt, 94.75; N. Oostenr. 5 pet. 92.
CiEL ET TERRE OU
Fransche fondsen iets flaauwer. De vreemde onveranderd. LA VIE FUTURE DANS SES RAPPORTS AVEC
Weesen, Zaturdag 12 Nov. Metall. 5 pCt. 91 % ; dilo
La. B. 5 pCt. 107; Bank-Actien 3 pCt. f 1308.
Parijs 138; Londen f 11.16; Zilver 14%.
Wissel : — LA VIE PRÉSENTE, par
Ph. BOUCHER,
Chapelain de S. M. le Roi des Pays-Bas.
ABVKRTESTIEI,
Deze nieuwe uitgaaf, ongeveer in 't zelfde formaat
van de Harmonies de la Croix van denzelfdtn Schrij-
ver, zal worden afgeleverd in nette heel Engelsch-
AËsjbk Op ZATURDAG den 26. NOVEMBER
; 1853, des namiddags ten vijf ure precies,
linnen band, geschikt voor St. Nicolaas-, Keis ,
Nieuwjaars- of Verjaargeschenk, zal slechts f 2.50
*Bi"*"i;| zal men aan het Locaal van verkoopingen kosten en kan van heden af worden besteld bij allo
binnen Utrecht achter Sint Pieter, publiek verkoopen. soliede Boekhandelaren in ons Rijk.
Eene HEERE* HUIZEVG E , Erf Grond , 's Gravenhage , De Uilgever
,
en Tuin met kelders en kluizen, aan het water 14 November 1853. J. M. VAN 'T HAAFF
31 OCTOBER 1517. — 31 OCTOBER 1853.
BB» VASTE BUB6 IS OBTZE 6GB,
VOOlt MET JTAAU 1&54.
Met Bijdragen van Ds. W. F. BARBIERS; Ds. B.; Ds. J. F. BORNSCHEUER' J II BOK Jr
JOHANNES HILMAN; R. LAUER; Ds. LUDW. C. LENTZ; Ds. G. H. SESBBÜGGER* M. G."
SNOER; Ds. C. WESTHOFF en anderen.
Met 4 Plaatjes en een Muzijkstukje. Prijs SO Cents. In carton 1.00. In prachtband 1.4L0.

Met veel
Correspondentie.
belangstelling hebben wij kennis genomen
van de ons door een deskundige toegezonden beden-
kingen tegen hel Staatsexamen van 1845. Ze hebben
ona evenwel niet overtuigd. Niet dat we voorstan-
ders zijn van het studeren enkel om examina, of dat
De Nederlander van Dingsdag 1 November zegt van dit gulden Boekske: iWie zou dezen nieuwen
Almanak niet welkom heeten? Hij bewijst, dat de geest van het Protestantismus ook onder onze Lu-
thersche Landgenooten is aangewakkerd. Moge hij vele koopers vinden onder Lutherschen en Gerefor-
’
meerden beiden : zijn Luthersche naam zal hem onder ons wel niet hinderen, en ook gewis niet dezelfde
’
beteekenis hebben , gelijk hij in Duitschland tegenwoordig al ligtelijk hebben zou."
Gedrukt ca uitgegeven te üteëcjhi, bij KEMIS.It
* zoo».