ThS.

Phaïm Nöõ Ngoïc Haân

AN TOAØN PHOØNG
NG THÍ NGHIEÄM
(Daønh cho sinh vieân ngaønh Hoùa hoïc)

Ñaø laït 2006

NOÄI DUNG 1

An toaøn PTN goàm 3 lónh vöïc chính:

- Quaûn lyù vaø kieåm soaùt
- Trang bò cöùu chöõa vaø xöû lyù söï coá
- Kyõ thuaät
 2

Tại sao phải “thực hiện an toàn”?

Muïc ñích:
- Khoâng ñeå xaûy ra söï coá, kieåm soaùt
vaø loaïi tröø nguy cô xaûy ra söï coá
- Baûo veä tính maïng vaø söùc khoûe cho
sinh vieân, kyõ thuaät vieân
- Baûo veä ñöôïc saûn phaåm, keát quaû thí
nghieäm
- Baûo veä vaø söû duïng hôïp lyù taøi saûn
cuûa PTN
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 3

Ñieåm qua caùc söï coá xaûy ra trong PTN

thì haàu nhö ñeàu thaáy raèng neáu ngöôøi
thao taùc tuaân theo ñuùng veà veä sinh an
toøan lao ñoäng, theo ñuùng caùc qui ñònh
veà löu tröõ, söû duïng vaø loaïi boû hoùa chaát
trong PTN thì raát ít coù söï coá xaûy ra, neáu
coù thì cuõng khoâng quaù nghieâm troïng.
Chính vì quaù quen thuoäc vôùi thao taùc
maø ngöôøi ta baét ñaàu maát caûnh giaùc, boû
qua moät soá quy ñònh thì söï coá xaûy ra.

Moät PTN duø coù trang bò ñaày ñuû caùc phöông tieän veà veä sinh an toaøn
lao ñoäng nhöng neáu ngöôøi thao taùc khoâng naém vöõng hoaëc khoâng
tuaân thuû trieät ñeå caùc qui ñònh thì söï coá vaãn xaûy ra.
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 4
1. Chaùy noå

1.1-
Söï kieän:
Moät NCS chöng caát benzen trong moät heä
thoáng chöng caát hoøan löu. Heä thoáng
chöng caát coù söï coá, hôi benzen thoaùt ra
trong tuû huùt, traøn ra ngoaøi vaø phaùt chaùy noå
do coù theå tieáp xuùc vôùi nguoàn tia löûa ñieän.
PTN chöùa nhieàu dung moâi neân lan truyeàn
raát nhanh.
Thieät haïi:
+ Vaät chaát: PTN bò chaùy hoaøn toaøn
+ Con ngöôøi: NCS bò boûng naëng ôû maët tay
vaø chaân
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 5

Traùch nhieäm:

Ñaây laø thí nghieäm ñôn giaûn maø NCS ñaõ thöïc hieän nhieàu laàn. Vì quaù
ñôn giaûn neân lô laø, khoâng chuù yù theo doõi → vi phaïm nguyeân taéc PTN
laø phaûi luoân theo doõi thí nghieäm.

PTN chöùa nhieàu hoùa chaát deã chaùy → vi phaïm quy taéc laø khoâng ñöôïc
chöùa nhieàu hoùa chaát deã chaùy caát giöõ trong PTN.

PTN khoâng coù heä thoáng chöõa chaùy töï ñoäng trong tuû huùt → tröôøng
ñaïi hoïc vi phaïm quy taéc an toaøn trong PTN

NCS vi phaïm nguyeân taéc an toaøn lao ñoäng laø khoâng coù baûo hoä lao
ñoäng ( khoâng mang gaêng tay, vaø ñeo maët naï…), laøm vieäc moät mình
trong PTN
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 6
1.2
Söï kieän: Moät sinh vieân chöng caát dietyl ete trong
moät bình caàu roài ra saân thö giaõn.
Heä thoáng phaùt noå, chaùy,
Thieät haïi : Tuû huùt bò phaù huûy, khoâng coù thieät haïi
veà ngöôøi.
Nguyeân nhaân: Ete coù chöùa peroxid
Traùch nhieäm cuûa ngöôøi thao taùc:
- Khoâng kieåm tra peroxid tröôùc khi chöng caát
- Khoâng theo doõi thí nghieäm, ñeå chöng caát gaàn
caïn, nhieät ñoä trong bình caàu taêng töø töø, noàng ñoä
peroxid ngaøy caøng ñaäm ñaëc → söï phaân huûy noå,
toûa nhieät vaø boác chaùy.
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 7
Bieän phaùp phoøng ngöøa:
- Ete mua ñuû ñeå söû duïng, khoâng tröõ ete daøi haïn
- Ñeå choã thoaùng maùt, traùnh boác hôi taïo aùp suaát.
- Kieåm tra peroxid, neáu coù nhieàu thì loaïi boû.
- Khoâng bao giôø chöng caát ete ñeán caïn (ñeå laïi khoaûng 10-15%)
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 8

Ñaõ coù nhieàu PTN chaùy noå do ñeå hoùa chaát

deã bay hôi (dung moâi) trong tuû laïnh
thöôøng. Hôi dung moâi gaëp tia löûa ñieän beân
trong tuû laïnh boác chaùy vaø noå. Phaûi söû
duïng tuû laïnh chuyeân bieät cho PTN , ñaëc
bieät caùc dung moâi coù ñieåm chôùp chaùy
thaáp döôùi 38oC.
Ñoái vôùi tuû laïnh thöôøng chæ coù theå chöùa
nhaát thôøi moät ít dung moâi coù ñieåm chôùp
chaùy treân 38oC.
Vieäc khoâng ñaùnh giaù heát hoaït tính cuûa
hoaù chaát cuõng coù khaû naêng daãn ñeán
nhöõng vuï chaùy noå gaây nhieàu thieät haïi
Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm 9

Söï kieän: Moät nhaân vieân thí nghieäm khi thao taùc vôùi HF laøm ñoå dd HF
70% leân ñuøi, maëc duø ñaõ röûa raát nhieàu nöôùc tröôùc khi xe cöùu thöông
chôû ñeán beänh vieän, nhöng vaãn bò töû vong.

Phoøng ngöøa: HF gaây boûng raát naëng, aên saâu vaøo thòt, caàn phaûi heát
söùc thaän troïng khi thao taùc vôùi HF.

Phaûi coù quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng che kín mình, maët, maét, vaø caàn
phaûi coù taïi choã calcium gluc.

onat (C12H22CaO14).

Caàn löu yù vôùi nhöõng dung dòch HF loaõng, vì luùc ñaàu tieáp xuùc khoâng
caûm thaáy boûng, nhöng daàn daàn seõ bò boûng nhieàu, neân khi bò boûng
HF phaûi chöõa trò ngay.