Buổi học thử số 1

BÍ KÍP ĐƯA
DẪN CHỨNG VÀO BÀI
NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
 Vai trò của dẫn chứng trong bài NLXH
- Giúp bài NLXH thêm sinh động

- Vấn đề nghị luận trở nên rõ ràng và có chiều sâu

- Thuyết phục được người đọc

- Gây được ấn tượng tốt với người chấm điểm

CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG
BÀI VIẾT NLXH

1. Dẫn chứng vào bài văn nghị luận bằng những câu nói nổi tiếng

Khi những câu nói nổi tiếng trở thành dẫn chứng vào bài văn nghị luận,
chúng sẽ là công cụ hữu hiệu để gia tăng tính xác thực. Ngoài ra, những
câu nói này sẽ khiến cho bài văn tăng tính hấp dẫn và không hề khô
khan.
Dẫn chứng vào bài văn nghị luận bằng
những câu nói nổi tiếng

Khi bình luận về vấn đề tình yêu thương, người viết có

thể trích dẫn những câu nói: “Tình thương là hạnh phúc
của con người”, “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực,
mà là nơi không có tình thương”, “Chỉ có trái tim yêu
thương mới gieo mầm hạnh phúc” (Đặng Thùy Trâm).
Hoặc đưa những câu văn, câu thơ có giá trị vào bài làm:
 Ví dụ:
“Tôi hỏi đất: Đất sống với nhau như thế nào?
Chúng tôi tôn cao nhau.
Tôi hỏi nước: Nước sống với nhau như thế nào?
Chúng tôi làm đầy nhau.
Tôi hỏi cỏ: Cỏ sống với nhau như thế nào?
Chúng tôi đan vào nhau tạo thành những chân trời.
Tôi hỏi người: Người sống với nhau như thế nào?
Tôi hỏi người: Người sống với nhau như thế nào?
Tôi hỏi người: Người sống với nhau như thế nào”
(Hỏi – Hữu Thỉnh)
CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG
BÀI VIẾT NLXH
2. Dẫn chứng vào bài văn nghị luận bằng những nhân vật nổi
tiếng

Nhân vật nổi tiếng là những người đã được dư luận công nhận, đánh
giá về phẩm chất cũng như năng lực. Khi lấy nhân vật nổi tiếng làm dẫn
chứng trong bài văn nghị luận, những dẫn chứng này sẽ làm tạo nên
một hiệu ứng bất ngờ trong việc đi vào lòng độc giả. Đây cũng là cách
đưa dẫn chứng tiêu biểu thường xuyên xuất hiện trong bài văn nghị
luận.
Dẫn chứng vào bài văn nghị luận bằng
những nhân vật nổi tiếng

Khi đưa dẫn chứng là nhân vật nổi tiếng, cần lưu ý
câu chuyện của nhân vật cần liên quan chặt chẽ đến
vấn đề cần nghị luận. Và mỗi một câu chuyện có thể
trở thành dẫn chứng cho nhiều vấn đề nghị luận
khác nhau. Đồng thời, chúng ta có thể lấy dẫn chứng
là những nhân vật nổi tiếng trong đời sống lẫn trong
văn học.
 Ví dụ:
Dẫn chứng Nguyễn Hải An- cô bé 7 tuổi hiến giác mạc: “Mặc dù chỉ
mới 7 tuổi nhưng em đã mang trong mình căn bệnh ung thư. Biết
mình sẽ qua đời, An quyết định hiến giác mạc đem lại ánh sáng cho
người khác”. Với câu chuyện
cảm động trên, các em có thể
đưa vào những bài viết về
chủ đề “tình yêu thương”,
“sống đẹp” hoặc
“cho đi là còn mãi”…

CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG

BÀI VIẾT NLXH
3. Dẫn chứng là những sự thật hiển nhiên

Trong bài văn nghị luận, những sự thật hiển nhiên chính là những biểu
hiện cụ thể, tiêu biểu đã được công nhận rộng rãi trong dư luận. Khi
chọn những sự thật hiển nhiên làm dẫn chứng vào bài văn nghị luận,
tính chính xác sẽ được đảm bảo, khiến người đọc hoàn toàn tin tưởng
hơn nữa vào những lí lẽ mà người đọc nêu ra.
 Ví dụ:

Khi nghị luận về vấn đề ô nhiễm môi trường, ngoài việc đưa số liệu,
chúng ta có thể đưa vào bài những biểu hiện, sự thật về tình trạng ô
nhiễm như: “hiện tượng Trái Đất đang nóng lên, hiện tượng biến đổi
khí hậu”, “nguồn nước bị ô nhiễm, nhiều con sông đã qua đời, và
nhiều con sông đang kêu cứu”,
“môi trường sinh thái đang
mất cân bằng và bị phá hủy”…

CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG

BÀI VIẾT NLXH
4. Dẫn chứng là những số liệu cụ thể, rõ ràng

Khi đưa dẫn chứng vào bài văn nghị luận là những số liệu cụ thể, rõ
ràng vào bài viết, chúng sẽ trở thành những “con số biết nói” gia tăng
sức thuyết phục của lí lẽ. Đó là những số liệu thống kê, những con số,…
nói lên thực trạng của vấn đề nghị luận.
 Ví dụ:

Khi nghị luận về vấn đề tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con
người, người viết có thể vận dụng những con số sau:
* Đưa ra con số về tỉ lệ số người hút thuốc lá: “Ở Việt Nam, có khoảng 18
triệu người hút thuốc lá. Trong đó có khoảng 50% nam giới đang hút
thuốc lá, và có 85% trong số đó hút thuốc mỗi ngày”.
* Đưa ra số liệu thống kê về số người bị chết do thuốc lá: “Tại Việt Nam,
trung bình mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì khói thuốc. Tỷ lệ
này cao gấp 4 lần so với số người thương vong vì tai nạn giao thông”.

 Ví dụ:
Khi nghị luận về vấn đề ô nhiễm môi trường, người viết có thể đưa vào bài
những dẫn chứng về:
* Những con số, số liệu về số lượng rác thải: “Mỗi ngày có 35 tấn rác đổ ra các
đại dương”, “9 triệu là con số tử vong mỗi năm do ô nhiễm”, “Mỗi năm, nước
ta sử dụng hơn 100.000 tấn hóa chất bảo vệ thực vật, trung bình mỗi ngày thải
ra hơn 23 triệu tấn rác thải sinh hoạt, trong đó số lượng rác thải nguy hại là
630.000 tấn”,….
* Những con số về số người chết do ảnh hưởng từ ô nhiễm môi trường: “Trong
năm 2015, có gần 9 triệu người chết vì các căn bệnh từ ô
nhiễm môi trường (Theo thống kê của của tạp chí Lancet).”

CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG

BÀI VIẾT NLXH

1. Đặt dẫn chứng vào mở bài/đoạn

Ví dụ 1: Thời gian

Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn
ngắn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: “Tôi sẽ thương lượng với thời
gian như thế nào?”
Đặt dẫn chứng vào mở bài/đoạn

Chúng ta sẽ có mở đoạn như sau:

“Đời người chỉ sống có một lần. Phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì
những năm tháng đã sống hoài, sống phí” câu nói của Nikolai
A.Ostrovsky đã khiến bản thân mỗi chúng ta đặt ra một câu hỏi lớn:
“Tôi sẽ thương lượng với thời gian như thế nào?”
Đặt dẫn chứng vào mở bài/đoạn

Ví dụ 2: Khoan dung
“Sự khoan dung là món quà lớn nhất của tâm hồn” – Helen Keller.

Cách 1: Helen Keller từng nói rằng: “Sự khoan dung là món quà lớn
nhất của tâm hồn” – câu nói ấy mang đến cho chúng ta bài học/sự suy
ngẫm/giúp cho chúng ta …

Cách 2: Khoan dung là một đức tính/phẩm chất … trong cuộc sống của
mỗi chúng ta, giống như
Đặt dẫn chứng vào mở bài/đoạn

Cách 3: “Sự khoan dung là món quà lớn nhất của tâm hồn” – câu nói
đó của Helen Keller đã mang đến cho mỗi chúng ta những suy
ngẫm/suy nghĩ/bài học/thông điệp/… về tầm quan trọng/ý nghĩa/…
lòng khoan trong cuộc sống.
CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG
BÀI VIẾT NLXH

2. Đặt dẫn chứng vào thân bài/đoạn

Chúng ta có thể đặt dẫn chứng vào rất nhiều phần của thân đoạn/bài
như: giải thích, bàn luận, chứng minh, …

Bài học hôm nay: Bách đưa dẫn chứng vào phần CHỨNG MINH.
 Ví dụ:

Walt Disney là con thứ tư trong một gia đình nông dân nghèo, cha
nghiện rượu, bài bạc. Sáu tuổi đã phải ra đồng làm việc. Mê vẽ nhưng vì
không có tiền nên ông dùng than để vẽ lên giấy vệ sinh. Sau này cái tên
W. Disney đã trở nên nổi tiếng thế giới với những bộ phim hoạt hình
đỉnh cao. W. D đã từng nói về bốn điều làm nên cuộc đời mình:

 Ví dụ:

Tin tưởng: Tin vào bản thân mình.

Suy nghĩ: Suy nghĩ về những giá trị mà mình muốn có.
Mơ ước: mơ về những điều có thể đến dựa trên niềm tin vào bản thân và
những giá trị của chính mình.
Can đảm: can đảm để biến ước mơ thành hiện thực, dựa trên những
niềm tin vào bản thân và những giá trị của chính mình.

=> Chủ đề NLXH có thể vận dụng: tự tin, nghị lực, mơ ước, can
đảm, …

 Ví dụ:

Đề tài: Ước mơ

Lưu ý khi đưa dẫn chứng: chú ý một số vấn đề liên quan đến: sự phù
hợp của dẫn chứng, dung lượng cho phép của bài viết, cách đặt dẫn
chứng vào bài viết.

 Ví dụ:
- Với bài văn NLXH, không bị giới hạn về dung lượng, chúng ta có thể thoải mái đưa
dẫn chứng. Vì vậy, cách diễn đạt gợi ý dành cho các bạn như sau: Một minh chứng tiểu
biểu cho con người dám theo đuổi ước mơ chính là Walt Disney. Ông là con thứ tư
trong một gia đình nông dân nghèo, cha nghiện rượu, bài bạc. Sáu tuổi đã phải ra đồng
làm việc. Mê vẽ nhưng vì không có tiền nên ông dùng than để vẽ lên giấy vệ sinh. Sau
này cái tên W. Disney đã trở nên nổi tiếng thế giới với những bộ phim hoạt hình đỉnh
cao. W. D đã từng nói về cuộc đời mình và khao khát theo đuổi ước mơ đến cháy bỏng
rằng, ta cần mơ về những điều có thể đến dựa trên niềm tin vào bản thân và những giá
trị của chính mình. Những bộ phim hoạt hình gắn liền với tuổi thơ, những nhân vật
ngỗ nghĩnh, đáng yêu và cả câu chuyện của Walt Disney chẳng phải là bài học quý giá
cho mỗi chúng ta về việc biết ước mơ và theo đuổi ước mơ hay sao
 Lưu ý:

Trong phần dẫn chứng số 9, chúng ta có đến bốn từ khóa để nói về cuộc
đời của Walt Disney. Thế nhưng với đề tài ước mơ, chúng ta chỉ cần phân
tích dẫn chứng bằng cách nhấn mạnh vào nội dung này là đủ, không nên
tham lam đưa tất cả những nội dung khác khiến cho phần dẫn chúng quá
dài dòng, xa đề
 Ví dụ:
- Với đoạn văn NLXH (khoảng 200 chữ), cũng với dẫn chứng về Walt
Disney, chúng ta có thể diễn đạt như sau: Bạn từng nghe về câu chuyện
theo đuổi ước mơ của Walt Disney và thông điệp mơ về những điều có thể
đến dựa trên niềm tin vào bản thân và những giá trị của chính mình của
ông chưa? Hãy luôn biết ước mơ và theo đuổi ước mơ như thế nhé!
 Gợi ý để phân tích/liên kết dẫn chứng

+ Phân tích dẫn chứng: đặt dẫn chứng vào một hoàn cảnh hay phạm vi, so
sánh, …
+ Liên kết: câu hỏi, thông điệp/bài học/lời nhắn, …
Dù viết đoạn văn hay bài văn, khi đưa dẫn chứng, chúng ta đều cần phần
tích dẫn chứng ấy, hoặc ít nhất là liên kết dẫn chứng đến những nội dung
khác trong bài. Đảm bảo được vấn đề này, dẫn chứng sẽ vừa làm sáng
được vấn đề nghị luận.
CÁC KIỂU DẪN CHỨNG TRONG
BÀI VIẾT NLXH

3. Đặt dẫn chứng vào kết bài/đoạn

Nội dung được giảng dạy trong khóa học

LƯU Ý KHI ĐƯA DẪN CHỨNG VÀO

BÀI VIẾT NLXH

- Một đoạn văn Nghị luận xã hội cần “đủ” dẫn chứng (lấy từ 1 – 2 dẫn
chứng).
- Dẫn chứng cần chính xác, thuyết phục, mang tính thời sự, mới lạ và
tránh việc lấy dẫn chứng quá cũ.
- Hạn chế tuyệt đối việc lấy dẫn chứng trong văn học.
- Lấy dẫn chứng cần phải phân tích sơ lược.
 Ví dụ:
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn
văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về thế kỷ đau
thương.
- Dẫn chứng: Đại dịch Covid khiến toàn thể nhân loại biến động, số
người thiệt mạng đã lên tới 3,5 triệu người trên toàn thế giới.
- Phân tích dẫn chứng: Đó lại là một phép thử trước nghịch cảnh để
thử thách tình yêu thương, tinh thần đoàn kết hay sự tự giác của mỗi
con người qua đó cùng nhau đối đầu với thế kỉ đau thương và khôi
phục nền kinh tế toàn cầu
Các bạn cần thêm tài liệu NLXH có thể tham
khảo cuốn sách Tuyệt chiêu làm bài Đọc hiểu
và Nghị luận xã hội. Sách được tặng kèm khi
các bạn đăng ký khóa Luyện Viết Nghị luận xã
hội của Thích Văn học!

Nhắn tin đến page Thích Văn học/Trạm Văn

hoặc Fb chị Ngọc Linh để nhận thông tin về sách nhé!
 Hẹn gặp lại
các bạn vào
buổi học sau!
thichvanhoc.com.vn