სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

ბიზნესისა და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტი

ზურაბ ლიპარტია

ბიზნესის ანალიზი - შეფასება

და განვითარების პროგნოზირება

თბილისი 2020
UDK (უაკ)) 330.101.542
ლ -652.
ლიპარტია ზ. - ბიზნესის ანალიზი--შეფასება და განვითარების პროგნოზირება..
სახელმძ..სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტ.. გამომც.. „მმერიდიანი““. თბ.., 2020, გვ.. 616.
სახელმძღვანელოს - „ბიზნესის ანალიზი-შეფასება და განვითარების პროგნო-
ზირება“ პირველ ნაწილში განხილულია: ბიზნესის ადმისტრირების (მართვის)
სისტემასთან ურთიერთდაკავშირებილი ბუღალტრული აღრიცხვის, მიკროეკონო-
მიკური ანალიზის, ბიზნესის ფინანსური მენეჯმენტის მიზნობრივი ანალიზის
მეთოდოლოგიურ-გამოყენებითი საკითხები; ბიზნესის (დარგის) განვითარების პრ-
ოგნოზირების თავისებურებანი; სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების სტრატეგი-
ული დაგეგმვისა და პროგნოზირების ფინანსური მექანიზმი.
სახელმძღვანელოს მეორე ნაწილში: “ბიზნესის ღირებულების მენეჯმენტი:
შეფასება და მართვა” განხილულია: ბიზნესის შეფასების თეორიულ-კონცეფციური
და მეთოდოლოგიური საფუძვლები; ბიზნესის საშემფასებლო საქმიანობის
ევოლუციისა და ღირებულების შეფასების ძირითადი მიმართულებები; შემოთავაზე-
ბულია ბიზნესის სუბიექტების ღირებულებითი მართვის სრულყოფის მექანიზმი
ქვეყნის თავისებურებების გათვალისწინებით.
სახელმძღვანელო განკუთვნილია ბიზნესისა და სოციალურ მეცნიერებათა
პროფილის საბაკალავრო და სამაგისტრო საგანმანათლებლო პროგრამების ასათვი-
სებლად. ასევე, თანამედროვე ბიზნესის ანალიზურ-შეფასებისისა და სტრატეგიული
განვითარების პროგნოზირების თემატიკით დაინტერესებულ დოქტორანტების,
მეცნიერ-მკლევარებისა და პრაქტიკოს მუშაკებისთვის ეფექტიანი კვლევითი,
სამეწარმეო საქმიანობის უზრუნველსაყოფად.
დამტკიცებულია სასწავლო-პრაქტიკულ სახელმძღვანელოდ სსუ ეკონომიკისა და
ბიზნესის ფაკულტეტის საბჭოს გადაწყვეტილებით, ოქმი #4, 2019 წლის 19 აპრილი.
სამეცნიერო რედაქტორები::
1. დავით ჯალაღონია - სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი
2. იური პაპასქუა - სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი
3. რუსუდან ქუთათელაძე - საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორი
4. თინა გელაშვილი - სამცხე-ჯავახეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი
რეცენზენტები:
1. ლარისა თაკალანძე - სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი
2. ირმა დიხამინჯია - სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი
3. ლევან გრიგალაშვილი - საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორი
4. გიორგი სახოკია - საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორი
© სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ბიზნესის და სოციალურ მეცნიერებათა
ფაკულტეტი, „ბიზნესის ანალიზი-შეფასება და განვითარების პროგნოზირება.
სახელმძღვანელო, თბილისი გამომც. „მერიდიანი“ 2020. - 616 გვ.
© ლიპარტია ზ, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, „ბიზნესის ანალიზი-შეფასება და
განვითარების პროგნოზირება.სახელმძღვანელო,თბილისი გამომც. „მერიდიანი“ 2020.-616 გვ.
ISBN 978-9941-25-810-7
ISBN
 Sokhumi State University

Faculty of Business and Social Sciences

Zurab Lipartia

Business analysis – Valuation and development forecasting

Tbilisi, 2020
UDK (Uak) 330.101.542
L-652.
Lipartia Z.-Business analysis-Valuation and development forecasting. Training-practical
guide. Publishing House Sokhumi State University Tbilisi. 2020, - p. 616.
The first part of the book - "Business Analysis-Evaluation and Development Forecasting"
discusses: methodological-applied issues of accounting related to the business administration
(management) system, microeconomic analysis, targeted analysis of business financial
management; Peculiarities of business (sector) development forecasting; Financial
mechanism for strategic planning and forecasting of socio-economic development.
The second part of the book: “Business Value Management: Evaluation and Management”
discusses: Theoretical-conceptual and methodological foundations of business evaluation;
The main directions of the evaluation and value assessment of business valuation activities; A
mechanism for improving the value management of business entities has been proposed,
taking into account the specifics of the country.
The guide is designed to cover the undergraduate and graduate programs in the Business
and Social Sciences profile. Also, to provide effective research, entrepreneurial activities for
doctoral students, researchers and practitioners interested in the topics of analytical-
evaluation and forecasting of strategic business development.
Approved for training-practical guidelines by the decision of the Council of Economy and
Business Faculty, Protocol # 2019, April 19.

Scientist--editors:
1.David Jalaghonia - Professor of Sokhumi State University.
2. Yuri Papaskua - Professor of Sokhumi State University
3. Rusudan Kutateladze - Professor of Georgian Technical University
4. Tina Gelashvili - Professor of Samtskhe-Javakheti State University

Reviewers:
1. Laarisa Takalandze - Professor of Sokhumi State University
2. Irma Dikhaminjia - Professor of Sokhumi State University
3. Levan Grigalashvili - Professor of the Georgian Technical University
4. Giorgi Sakhokia - Professor of Georgian Technical University

© Sokhumi State University, Faculty of Business and Social Sciences. Business analysis-
Valuation and development forecasting. Book. Publ. “Meridian”. Tbilisi. 2020. - 616 p.
© Lipartia Z. Business analysis-Valuation and development forecasting. Book. Sokhumi
State University. Publ. “Meridian”. Tbilisi. 2020. – 616 p.

ISBN 978-9941-25-810-7
ISBN
 Сухумский государственный университет

Факультет бизнеса и социальных наук

Зураб Липартия

Бизнес анализ – oценка и прогнозирование развития

Тбилиси, 2020
УДК 330.101.542
л -652.
Липартиа З., Бизнес анализ-oценка и прогнозирование развития. Учебник.
Сухумский государственный университет. Издательский Дом “Меридиан”. Тбилиси.
2020, - с. 606
В первой части учебно-практическое пособие - «Бизнес анализ-оценка и
прогнозирование развития» рассматриваются: методологически-прикладные вопросы
бухгалтерского учета, связанные с системой бизнес-администрирования (менедж-
мента), микроэкономический анализ, целевой анализ финансового управления
бизнесом; Особенности прогнозирования развития бизнеса (отрасли); Финансовый
механизм стратегического планирования и прогнозирования социально-экономи-
ческого развития.
Во второй части учебно-практическое пособие: «Управление стоимостью бизнеса:
оценка и управление» рассматриваются: теоретико-концептуальные и методологиче-
ские основы оценки бизнеса; Основные направления развития оценочной деятельности
и стоимостной оценки бизнеса; Предложен механизм совершенствования управления
стоимостью хозяйствующих субъектов с учетом специфики страны.
Руководство предназначено для обучения программам бакалавриата и магистратуры
в области бизнеса и социальных наук. Также обеспечить эффективную исследовате-
льскую и предпринимательскую деятельность для докторантов, исследователей и
практиков, интересующихся темами аналитико-оценки и прогнозирования стратегиче-
ского развития бизнеса.
Утверждено учебно-практическое пособие решением Совета факультета
экономики и бизнеса, протокол № , апрель 19, 2019.
Научные редакторы:
1. Давид Джалагония - профессор Сухумского государственного университета.
2. Юрий Папаскуа - профессор Сухумского государственного университета.
3. Русудан Кутателадзе - профессор Грузинского технического университета.
4. Тина Гелашвили - профессор Государственного университета Самцхе-Джавахети.
Рецензенты:
1. Лариса Такаландзе - профессор Сухумского государственного университета.
2. Ирма Дихаминджия - профессор Сухумского государственного университета.
3. Леван Григалашвили - профессор Грузинского технического университета.
4. Георгий Сахокия - профессор Грузинского технического университета.
© Сухумский государственный университет. Факультет бизнеса и социальных наук. Бизнес
анализ-oценка и прогнозирование развития. Учебник. Издательский Дом “Меридиан”.
Тбилиси. 2020, - с. 616
© Липартиа З., Бизнес анализ-oценка и прогнозирование развития. Учебник. Сухумский
государственный университет. Издательский Дом “Меридиан”. Тбилиси. 2020, - с. 616.

ISBN 978-9941-25-810-7
ISBN

6
 ʹ ʨ ʸ ˁ ʬ ʭʰ / ˀʰʴʨʨʸʹʰ
ʪʭ..
ʯʨʭʼʻʸ˂ʬʲʰ ..................................................................................................................... 1-14
ˀʬʹʨʭʨʲʰ .................................................................................................................................. 15

ʴʨ˄ʰʲʰ ʶʰʸʭʬʲʰ.. ʩʰʮʴʬʹʰ

ʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ--ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ................. 18
ʯʨʭʰ11. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ)) ʳʰʱʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ--ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ............................................... 18
1.1. ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸ–ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ .................................................................................................................... 18
1.2. ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʵʲʰ ʫʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ................................................................................................................... 25
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N1 ʯʬʳʨʮʬ:: ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʳʰʮʨʴʰ, ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ............................. 30
ʯʨʭʰ 2. ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʵʩʨ ʫʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ................................................................................... 34
2.1 ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʵʩʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ............................................................................ 34
2.2 ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ....................... 39
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N1. ʯʬʳʨʮʬ:: ˄ʸʼʰʭʰ ʱʵʲʬʽ˂ʰʻʸʰ
ʻʸʯʰʬʸʯʱʨʭˀʰʸʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ............................................................. 49
ʯʨʭʰ 3. ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʳʳʨʸʯʭʬʬʲʵʩʰʯʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸ--ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ........................................................ 52
3.1.ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹ (˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʼʵʴʫʬʩʰʹ, ˀʸʵʳʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʻʸʵʩʰʹ) ʨʴʨʲʰʮʰ ...... 52
3.2. ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ-ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩ-
ʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ................................................................................................................ 56
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N2. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ“ .............................................................................................. 61
ʯʨʭʰ 4. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼʰ˂ʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˇʪʻʼʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ............................................................................................................ 67
4.1 ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ (ʬʽʭʹʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʰ) ʳʬʯʵʫʰʱʨ .... 67
4.2 ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ) ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ˀʭʰʫʰ ˇʪʻʼʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ ..................... 68
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N2 ʯʬʳʨʮʬ:: ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ .................................................................. 85
ʯʨʭʰ N5. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ..................................................................................................... 89

7
 5.1. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ
(ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ) ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ ........................................................... 89
5.2. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲ
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ............................................................................................... 102
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N3. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ (ʼʨʹʹ–ʰʹ)ʳʰˆʬʫʭʰʯ“ ......................................... 109
ʯʨʭʰ 6. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʻˆʲʵʩʸʰʭʰ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ........................................................................ 117
6.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ: ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʫʨ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ .......................................................................... 117
6.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ: ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ........................................................................... 130
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N3. ʯʬʳʨʮʬ: „ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʮʵʪʨʫʰ ʫʨ ʼʨʸʫʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ“ ................. 135
ʯʨʭʰ 7. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ--ʨʴʨʲʰʮʰ ................ 141
7.1 ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ .......... 141
7.2 ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ (ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʮʨʸʨʲʰʹ) ʨʴʨʲʰʮʰ ............ 144
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N4. ʯʬʳʨʮʬ:: ʸʰʹʱʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ- ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ .............................................. 148
ʯʨʭʰ 8. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ (ʴʨʱʨʫʰʹ)) ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ ....................................................................................................................... 150
8.1 ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ ʻ˄ʿʰʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ............... 150
8.1-1 ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʻ˄ʿʰʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʳʬʯʵʫʰʯ ............................................................................................... 152
8.1-2 ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʯʭʲʨ ʨʸʨʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʳʬʯʵʫʰʯ ............................ 153
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N4. ʯʬʳʨʮʬ:: ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʴʨʱʨʫʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ............................................................................................................ 154
ʯʨʭʰ 9. ʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ....................................... 157
9.1. ʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʳʰʹʰ
ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ .................................................. 157
9.2.ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ, ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ ʫʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ................................................................................................................. 165
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N5. ʯʬʳʨʮʬ:: ʩʰʹʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ
ʳʨʸʯʭʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʹʨʽʳʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ......................................................................... 170
ʯʨʭʰ 10. „ʹʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʰʫʨ
ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʼʨʹʫʨʫʪʬʴʨ’’’ ..................................................................................................... 176
10.1 ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ. .................................................................. 176
10.2 ˀʰʫʨ ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʼʨʹʫʨʫʪʬʴʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ ʫʨ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ (ʹʨʩʨʮʸʵ
ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ). .......................................................... 181

8
 ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N6. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʻʱʻʪʬʩʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ„ ........................................................... 182
ʯʨʭʰ 11. ʹʨʽʳʰʨʴʴʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ .................................................................... 186
11.1 ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ ............................................. 186
11.2 ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ ...... 188
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N7. ʯʬʳʨʮʬ:: ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ (ʹʨʨʭʨʫʳʿʵʼʵʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ)...... 192
ʯʨʭʰ 12. ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨʸʪʰʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ)) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸ ʨʴʨʲʰʮˀʰ ...... 195
12.1 ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʰʱʲ ʶʵʸʺʬʸʰʹ 5 ˃ʨʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ .................................... 195
12.2 ʫʨʸʪʰʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ...................................................................................... 205
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N5. ʯʬʳʨʮʬ:: ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ
˃ʨʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ .................................................... 208
ʯʨʭʰ 13. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʳʬʯʵʫʻʸ--ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ............................................................ 210
13.1 ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ............................................................................................ 210
13.2 ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʬʪʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ. ............................... 222
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N8.. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ“ ................................................................. 228
ʯʨʭʰ 14. ʼʻʲʨʫʰʨʽʺʰʭʬʩʰʹʹʨˆʹʸʬʩʰʹʫʨʫʨʼʰ ʰʴʨʴʹʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʳʨʸʯʭʨ
234
1ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʼʻʲʨʫʰʨʽʺʰʭʬʩʰʹʹʺʸʻʽʺʻʸʨʫʨʫʰʴʨʳʰʱʰʹʨʴʨʲʰʮʰ
ʼʻʲʨʫʨʽʺʰʭʬʩʮʬʳʵʯˆʵʭʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ-ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ........................... 239
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ166 ʯʬʳʨʮʬ Äʼʻʲʨʫʰʹʨˆʹʸʬʩʰʹʴʨʱʨʫʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʳʵʳʮʨʫʬʩʨʹʨʩʨʲʨʴʹʵʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ³ ................. 242
ʯʨʭʰ 15. ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ--ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ .................................................................................................. 248
15ʩʰʮʴʬʹʰʹʹʻʩʰʬʽʺʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʫʨʳʬʯʵʫʬʩʰ ................................................................. 248
ʩʰʮʴʬʹʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ .......... 260
15. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʹʨʼʰʴʨʴʹʵʫʨʪʬʪʳʭʰʹʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰ- ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʨ
ʳʨʸʯʭʰʹʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ................................................................................................... 269
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N7 ʯʬʳʨʮʬ:: „ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʰʹ ʳʵʱʲʬ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʪʨʫʨʳʨʳʻˀʨʭʬʩʬʲʰ ʫʨʸʪʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ“ ................... 274

9
 ʴʨ˄ʰʲʰ ʳʬʵʸʬ.. ʩʰʮʴʬʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ::
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ .................................................... 280
ʪʨʴʨʿʵʼʰ ʶʰʸʭʬʲʰ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ
ʯʨʭʰ 16. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ--ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ
ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ .......................................................................... 280
16.1. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ʵʩʰʬʽʺʰ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ ................................................................... 280
16.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ
ʫʨ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ......................................................... 285
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ - Äʩʰʮʴʬʹʰʹʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʫʨʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʬʩʰ³ ................ 290
ʯʨʭʰ 17. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ .................................................................................................. 299
17.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ................................. 299
17.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ......................................................................................... 300
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬ Äʫʰʹʱʵʴʺʰʹʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ
ʫʨʴʨʸˁʬʴʰʳʬʯʵʫʬʩʰʸʵʳʲʬʩʰ˂ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴʩʰʮʴʬʹʰʹʸʰʹʱʬʩʹ³ ................... 304
ʯʨʭʰ 18. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ
ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ ...................................................... 316
18.1. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ........................ 316
18.2. ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ .......................................... 322
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ. „ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʸʹʰ ʫʨ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ)“ ........................................................ 325
ʯʨʭʰ 19. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ ................................................................................................. 331
19.1. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ........................................................................................... 331
19.2. ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ........................................................................................................... 335
19.3. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ (ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ ................................................ 336
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰ ʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ“ .................................................................................................... 336
ʯʨʭʰ 20. „ʽʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ -
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ................................................................................... 344
20.1. ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ................................................................................. 344
20.2.ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ (ʬ.˄. „ʪʻʫʭʰʲʰ“) ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ................ 354
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. Äʨʽʺʰʭʬʩʰʹʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹʶʬʽʺʬʩʰ³................................................................................. 357
ʯʨʭʰ 21. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰʹ (˄ʰʲʰʹ)) ˀʬʼʨʹʬʩʨ .................................... 361
21.1. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʰʹ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ (ʴʨʩʰˇʬʩʰ) ...................................................................................... 361
21.2. ʨʽ˂ʰʰʹ ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ ................................. 363

10
 ™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʳʵʽʳʬʫʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʰʲʰʹ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ................... 366
ʯʨʭʰ 22. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ .................................................. 373
22.1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ
ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ............................................................................................................. 373
22.2. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ................... 374
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ“ ................................................... 378
ʯʨʭʰ 23. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ..................................................................................... 384
23.1. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ ........................ 384
23.2. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʫʨ
ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ............................................................................. 393
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ“ .............................................................................................. 400
ʯʨʭʰ 24. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ʨʲʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ .............. 405
24.1. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ..................................................................... 405
24.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʨʫ
ʫʨʿʵʼʰʹʨʹ (ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ "ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ") ........................................ 413
ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ“ ................... 416
ʯʨʭʰ 25. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ .......................................................................................... 424
25.1. ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ: ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ˇʨʳʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ .................................... 424
25.2. ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʽʹʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ................................................................................................................ 432
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ“ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ“ ................ 435
ʯʨʭʰ 26.. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ .................................................... 441
26.1.ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ
ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ ...................................................................................... 441
26.2. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʫʨ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ..................................................... 451
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬ (ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰ)“ .................................... 456
ʯʨʭʰ 27.ʱʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ......................................................................................... 460
27.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʸʰʹʱʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ............................................. 460

11
 27.2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ .................................... 465
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʳʨʮʬ:: „ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ” ....................................... 473
ʯʨʭʰ 28. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ............. 475
28.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ
ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ .................................................................................................. 475
28.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ................................ 482
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ: „ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ............................................. 490
ʯʨʭʰ 29.ʱʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ................................................................................................. 493
29.1. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ .............................................................. 493
29.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ........................................................................................................... 499
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ʮʸʫʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʫʰʲʬʳʨ“ ................................................................................................. 502
ʯʨʭʰ 30. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹʨ
ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸ ʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ............... 506
30.1. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ................................................................................... 506
30.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ ................................................................................ 515
30.3. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ-˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ ............................................. 525
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ“ ...................................................... 538
ʴʨ˄ʰʲʰ II. ʪʨʴʨʿʵʼʰ ʳʬʵʸʬ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ::
ʹʺʨʺʰʬʩʰ ʫʨ ʹʬʳʰʴʨʸʻʲ--ʶʸʨʽʺ.. ʯʬʳʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ:: .......................................................... 543
1. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ.. ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ:: „ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ““.
ʯʩʰʲʰʹʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ.. ʶʨʨʺʨ ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻʺʰ.. IVANE JAVAKHISSHVILI TBILISI STATE
UNIVERSITY PAATA GUGUSHVILI INSTITUTE OF ECONOMICS. 2020.
ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹ ʶʨʨʺʨ ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʫʨʩʨʫʬʩʰʫʨʴ 115--ʬ ˄ʲʰʹʯʨʭʰʹʨʫʳʰ
ʳʰ˃ʾʭʴʰʲʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʱʸʬʩʻʲʰ
“ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʶʨʴʫʬʳʰʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ: ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ, ʪʨʫʨ˅ʸʰʹ ʪʮʬʩʰ”
(17-18 ʵʽʺ.,2020, ʪʭ.90-93) ....................................................................................................... 543-548

12
2.ʹʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ.. „ʬʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ--ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ““ ʹʨʬʸʯ. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ -ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨ - „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ:: ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʸʬʨʲʰʬʩʰ
ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ““ (ʰʴʪʲ.ʬʴʨʮʬ) ʽ. ʱʰʬʭʰʹ ʭʨʫʰʳ ʪʬʺʳʨʴʰʹ
ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʴʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ.
19 ʨʶʸʰʲʰ. 2019 ˄. ʨʭʺʵʸ((ʬʩ))ʰ: ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ,, ʬʱʵʴʵʳ. ʳʬ˂ʴ. ʫʵʽʺʵʸʰ,
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʩʬʹʰʱ ˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰ,,
ʹʨˇʨʸʵ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʹ ʨʱʨʫ. ʫʵʽʺʵʸʰ. ʨʹʰʹʺ–ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ.
Lipartia Z.SSH. Doctor of Economic Sciences, professor, Sokhumi State University.
(Georgia, St. Tbilisi). Sherazadishvili B.B. Academic Doctor of Public Administration.
assistant prof. Sokhumi St. University (Georgia,St.Tbilisi).
Economic thinkingof methodological-applied aspects in Georgia ............................................. 549-560
3. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ.. ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ „ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ“ ʰʭ.ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʯʩʰʲʰʹʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʶʨʨʺʨ ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻʺʰ, 2019 ............................................................................................... 560-567

ʹʬʳʰʴʨʸʻʲ--ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩ
ʩʰʹ ʯʬʳʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ
4. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ,, ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ ......................................... 567
4.1. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
4.2. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ -
4.3. ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
4.4. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʮʬʫʨʳˆʬʫʭʬʲʵʩʰʹ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ
ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ (ʼʨʹʹ) ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳˀʰ
5. ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ ʫʨ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ................................................ 567
5.1 ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ
5.2. ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
(ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ; ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ
ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʫʨʭʰʯ ʵʩʵʲʨ˃ʬ;; ʯʨʭʰ 3. 2019)
6. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ .... 567
6.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʨʴʨʲʰʮʰ
6.2.ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ -
7. ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ--ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ....................................... 567
7.1. ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʨʫʪʰʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨˀʰ

13
 7.2 ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
ʰˆ. ʶʸʵʼ. ʪʰʵʸʪʰ ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ, ʵʯʨʸ ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ „ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʨʸʯʭʰʹ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ“
ʬʭʸʵʶʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ, ʯʨʭʰ 5.
„ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ“. ʪʭ ...................................... 204-228.
8. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ..........568
8.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰ ʯʬʵʸʰʻʲ-ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ
ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
8.2. ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
8.3. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
(ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ; ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ
ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʳʨʰʨ ʳʨʸʺʰʨˀʭʰʲʰ;; 2018)
9. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʹʨʼʸʯʵˆʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ
(ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ--ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ)) ............................. 568
9.1. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ;
9.2. ʹʨʩʨʴʱʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʻʹʨʸʯˆʵʬʩʰʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
9.3. ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
(ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ; ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ
ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ˀʵʯʨ ʽʭʨˁʨʱʰ˃ʬ;; 2017)
10. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰ ʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
(ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʳʯʵ--ʳʵʳʶʵʭʬʩʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ „RMG”--ʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ .........................568
10.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʯʬʵʸʰʻʲ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
10.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
10.3. „RMG”-ʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ.
(ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱ.
ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʴʨʴʨ ʳʨʰʹʻʸʨ˃ʬ;; 2015).
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʫʨ ʸʬʱʵʳʬʴʫʬʩʻʲʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ....................... 569 - 573
ʫʨʴʨʸʯʬʩʰ:: ............................................................................................................ 574-601
ʫʨʴʨʸʯʰ 1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʩʨʱʨʲʨʭʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ ʹʰʲʨʩʻʹʰ „ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ„ ............................................................................................ 574-586
ʫʨʴʨʸʯʰ 2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ.. ʹʰʲʨʩʻʹʰ „ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ: ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ“ .......................................................... 587-601
ʫʨʴʨʸʯʰ 3. ʨʭʺʵʸʰʹ ʳʵʱʲʬ ʩʰʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ˂ʴʵʩʨʸʰ ................................................. 602-617

14
 შესავალი
ბიზნესის ადმინისტრირების თანამედროვე ეტაპზე ანალიზისა და განვითარების
პროგნოზირების საკითხების სიღრმისეული გაცნობიერება განასკუთრებით
აქტუალურია, როდესაც მიმდინარეობს წარმოების პროცესში განახლებადი
რესურსების მზარდი ტემპებით ჩართვა, როცა კონკურენციის, ეკონომიკური
რაციონალიზმის ჩამოყალიბებული პოსტულატების მიმართ მიდგომები იცვლება,
განსაკუთრებულ დატვირთვას იძენს ინსტიტუციური პრობლემები და სოციალურ-
პოლიტიკური პროცესების ეკონომიკურ რაკურსში განხილვის, მათი ანალიტიკური
შეფასების აუცილებლობა; ფასეულობაზე ორიენტირებილი სტრატეგიული
გადაწყვეტილებების დასაბუთება; დაგეგმვის უზრუნველსაყოფად ეფექტური
პოლიტიკურ-ეკონომიკური პროცესების პროგოზირება.
საქართველოს ეკონომიკისსაბაზრო ტრანსფორმაციის დასაჩქარებლად
მნიშვნელოვანია მიკრო დონეზე ახალი ტიპის მმართველობის - მენეჯმენტის
პრინციპების ფორმირება, მარკეტინგული აზროვნების განვითარება, თანამედროვე
მენეჯმენტის მიერ ანალიტიკური ინსტრუმენტარიების ათვისება და მათ ბიზნეს-
მეწარმეობითისაქმიანობის პრაქტიკაში დამკვიდრება.
წარმოდგენილ ნაშრომში განხილულია მაკროეკონომიკური სუბიექტების
ბიზნესის ახალი განვითარების პროგნოზირების მეთოდურ-პრაქტიკული ასპექტები,
რომლებიც აპრობირებულია მსოფლიოს მაღალგანვითარებული ქვეყნების
მმართველობითი ფუნქციების პრაქტიკაში და რომელთა ინტერპრეტაციები
ეროვნული ეკონომიკის სპეციფიკურობის გათვალისწინებით, ჩვენი აზრით,
მნიშვნელოვან ადგილს დაიკავებს საქართველოში ბიზნესის - სამეწარმეო
საქმიანობის აღორძინებისადა საწარმოს საბოლოო მიზნის - მაქსიმალურად
შესაძლებელი მოგების ან კრიზისულ სიტუაციაში თვითგადარ-ჩენის
მისაღწევად.სასწავლო-პრაქტიკული სახელმძღვანელო „ბიზნესის ანალიზი და
განვითარების პროგნოზირება“ შემდეგი სტრუქტურით არის წარმოდგენილი:
ნაწილი პირველი.. „ბ ბიზნეს--ანალიზისა და განვითარების პროგნოზირების
თეორიულ--მეთოდოლოგიური საფუძვლები““ მოიცავს 15 სალექციო თემატიკას:
1) ფინანსური ინფორმაციების (ანგარიშგების) მიკროეკონომიკური ანალიზის
თეორიულ-მეთოდოლოგიური საფუძვლები; 2) მიკროეკონომიკური ანალიზის
სისტემურობა და თანამედროვე ანალიზის მეთოდების სისტემა; 3) ბიზნესის
(კომპანიის) სამმართველო ინფორმაციების კომპლექსური ანალიზის მეთოდურ-
პრაქტიკული ასპექტები; 4) ფინანსური ანალიზის კონცეფიცების ძირითადი
ჯგუფების გამოყენების თავისებურებანი; 5) ბიზნესის (მეწარმეობის) ფინანსური
მენეჯმენტის მიზნობრივი ანალიზის მეთოდოლოგიურ-გამოყენებითი ასპექტები„; 6)
ბიზნესის სუბიექტის(კორპორაციის) ფინანსური მდგომარეობის (ბუღალტრული
ბალანსის) მუხლობრივი შედარებითი და პროცენტული ანალიზი„. 7) ბიზნესის
სუბიექტის (საწარმოს) საქმიანობის შედეგის შეფასება-ანალიზი„. 8) ბიზნესის
სუბიექტის (საწარმოს) ფულადი სახსრების (ნაკადის) ანგარიშგების ანალიზი„; 9)
ბიზნესპროცესების ფინანსური ინჟინერიის მართვას; 10) საწარმოს ქვედანაყოფების
საქმიანობის შედეგების შეფასება და შიდა გადაცემის ფასდადგენას; 11) საქმიანობის

15
შედეგების შეფასება არაკომერციულ ორგანიზაციებში;. 12) „კონკურენტული
უპირატესობის შეფასების სისტემის გამოყენებადარგის (ბიზნესის) განვითარების
სიტუაციურანალიზში„. 13) „სტრატეგიული ანალიზის კონცეფციები და მათი
გამოყენების მეთოდურ- პრაქტიკული ასპექტები„ 14) „სოციალურ-ეკონომიკურ
პროცესების სტრატეგიული ფინანსური დაგეგმვის ასპექტები„;15)ბიზნესის
(კომპანიის) ღირებულების შეფასების თანამედროვე მეთოდოლოგიურ -
პრაქტიკული ასპექტები.„
ნაწილი II. განაყოფი პირველი.. ბიზნესის ღირებულების მენეჯმენტი:: შეფასება და
მართვა.. მოიცავს 15 სალექციო თემატიკას::
1) ბიზნესის ღირებულების შეფასების თეორიულ-კონცეფციური საფუძვლები; 2
)ბიზნესის ღირებულების შეფასებისადმი შემოსავლის მიდგომის ძირითადი
მეთოდების მახასიათებლები ; 3) დისკონტირებული ფულადი ნაკადის მეთოდი და
მუდმივი შემოსავლის კაპიტალიზაციის მოდელები; 4) ბიზნესის შეფასებისადმი
შემოსავლიანი მიდგომის გამოყენება ფინანსური და ეკონომიკური
არასტაბილურობის პირობებში; 5) ბიზნესის საბაზრო მიდგომის შეფასების
მეთოდების მახასიათებლები. 6) ქონების ღირებულების შეფასების
მეთოდოლოგიური ასპექტები - აქტივების დაგროვების მეთოდი; 7) საინვესტიციო
პროცესის მენეჯმენტის თავისებურებანი თანამედროვე ეტაპზე; 8) საწარმოს
(კომპანიის) აქციების პაკეტის (წილის) შეფასება; 9) საწარმოს სალიკვიდაციო
ღირებულების შეფასება; 10) ბიზნესის შეფასების ყველაზე მნიშვნელოვანი
მეთოდოლოგიური პრობლემების განზოგადება 11) საბრუნავი კაპიტალის მართვის
ელემენტები და ეფექტიანობის შეფასების სისტემის მოდელირება;
12)კორპორაციული ფინანსური რისკების მენეჯმენტის 13) კორპორაციის ფინანსური
სტაბილიზაციის სტრატეგიული მექანიზმი 14) კორპორაციის ფასეულობის ზრდაზე
ორიენტირებული სტრატეგიული მენეჯმენტი; 15) საქართველოში ბიზნესის
განვითარების პოლიტიკისა და პროგნოზირების თავისებურებანი ფინანსური
მენეჯმენტის სისტემაში.
ნაწილი II. განაყოფი მეორე.. ბიზნესის ადმინისტრირების სადოქტორო პროგრამა
- სემინარულ--პრაქტიკული თემების საკითხები::
1. სამეცნიერო სტატია. ზურაბ ლიპარტია: „საქართველოში სახელმწიფო
პროგრა-მული ბიუჯეტირების სრულყოფის მეთოდოლოგიური მიდგომები“. ივანე
ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი პაატა გუგუშვ-
ილის სახელობის ეკონომიკის ინსტიტუტი IVANE JAVAKHISHVILI TBILISI STATE
UNIVERSITY PAATA GUGUSHVILI INSTITUTE OF ECONOMICS. 2020. აკადემიკოს
პაატა გუგუშვილის დაბადებიდან 115-ე წლისთავისადმი მიძღვნილი საერთაშორისო
სამეცნიერო კონფერენციის მასალების კრებული “თანამედროვე ეკონომიკა,
ეკონომიკური მეცნიერება და ეკონომიკის პანდემიური პრობლემები: გამოწვევები,
გადაჭრის გზები” (17-18 ოქტომბერი, 2020) პლენარული სხდომა (იხ. გვ. 90-93
სტატია).
2. ეკონომიკური აზროვნების განვითარების მეთოდოლოგიურ-გამოყენებითი
ასპექტები საერთაშორისო სამეცნიერო - პრაქტიკული კონფერენცია „ეკონომიკური
16
აზროვნება: თანამედროვე რეალიები და პროგნოზული შესაძლებლობები“ (უკრაინა,
ქ.კიევი), კიევის ვადიმ გეტმანის სახელობის ნაციონალური ეკონომიკური
უნივერსიტეტის მიერ ორგანიზებული 2019 წლის 19 აპრილს. იხ. სამეცნიეროსტატია:
ლიპარტია ზურაბ, ეკონომიკურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი. სოხუმის
სახელმწიფო უნივერსიტეტი. zlipartia@yahoo.com შერაზადიშვილი ბესიკ, საჯარო
მმართველობის აკად. დოქტორი. ასისტ–პროფესორი. besik_geo@yahoo.com
Lipartia Z.SH. Doctor of Economic Sciences, professor, Sokhumi State University. (Georgia,
St. Tbilisi). zlipartia@yahoo.com Sherazadishvili B.B. Academic Doctor of Public
Administration. assistant professor Sokhumi St. University (Georgia,St.Tbilisi).
besik_geo@yahoo.com Economic thinkingof methodological-applied aspects in Georgia
3. ბიზნესის ანალიზისა და განვითარების სამართლებრივი უზრუნველყოფის
აქტუალური საკითხები, მექანიზმები
4. შედეგზე ორიენტირებული საბიუჯეტო სისტემის გამოწვევები და
პროგრამის ეფექტურობის განსაზღვრის საკითხები
5. ბიზნესის ღირებულებითი შეფასებისა და ფასეულობაზე ორიენტირებული
სტრატეგიული გადაწყვეტილებების პრაქტიკის ანალიზი
6. პოლიტიკურ-ეკონომიკური პროცესების პროგნოზირება
7. სამეცნიერო სტატია. ზურაბ ლიპარტია „ინოვაციური საქმიანობის
ეფექტიანობის შეფასების პრობლემა საქართველოში“ ივანე ჯავახიშვილის
სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი პაატა გუგუშვილის სახელობის
ეკონომიკის ინსტიტუტი IVANE JAVAKHISHVILI TBILISI STATE UNIVERSITY
PAATA GUGUSHVILI INSTITUTE OF ECONOMICS. 2019.
სახელმძღვანელოს დანართები მოიცავს: 1) სასწავლო კურსის – ბიზნესის
ანალიზისა და განვითარების პროგნოზირებას საბალაკავრო სამუშაო პროგრამას
(,,სსილაბუსს’’’); 2) სამაგისტრო სამუშაო პროგრამას (,,სსილაბუსს’’’).
წარმოდგენილი სახელმძღვანელო, რომელიც განკუთვნილია ეკონომიკისა და
ბიზნესის ადმინისტრირების პროფილის საბაკალავრო, სამაგისტრო და სადოქტორო
საგანმანათლებლო პროგრამების ასათვისებლად. იგი ასევე, სასარგებლო იქნება
თანამედროვე სტრატეგიული მენეჯმენტის პროფილის მეცნიერ-მკლევარებისა და
პრაქტიკოს მუშაკებისთვის, ეფექტიანი კვლევითი და სამეწარმეო საქმიანობის
უზრუნველსაყოფად. წიგნი მომზადებულია დევნილობაში მყოფი სოხუმის
სასხელმწიფო უნივერსიტეტში.. ბუნებრივია, პატივცემული მკითხველი წიგნში
აღმოაჩენს ნაკლოვანებებს, ცალკეულ უზუსტობებს. კეთილმოსურნე კოლეგების
საქმიან შენიშვნებს, რჩევებს და წინადადებებს უღრმესი მადლიერების გრძნობით
მივიღებთ. უმორჩილესად გთხოვთ, მოგვაწოდოთ თქვენი თვალსაზრისი,
მისამართზე: თბილისი, საბურთალო, პოლიტკოვსკაიას (ყოფილი ჯიქიას) ქ. №61.
ღრმა პატივისცემით,,
ზურაბ ლიპარტია
ეკონომიკურ მეცნიერებათა დოქტორი,, პროფესორი

17
 ნაწილი პირველი.. ბიზნეს--ანალიზისა და განვითარების
პროგნოზირების თეორიულ--მეთოდოლოგიური საფუძვლები

თავი N1.. „კომპანიის ფინანსური ინფორმაციების მიკროეკონომიკური

ანალიზის თეორიულ--მეთოდოლოგიური საფუძვლები““
—თთემის სტრუქტურა:
1.1. მიკროეკონომიკური ანალიზის კონცეფციურ–მეთოდოლოგიური საფუძვლები
1.2. მიკროეკონომიკური ანალიზის როლი და მნიშვნელობა ფინანსურ მენეჯმენტში
™ სემინარული მეცადინეობა N1 თემაზზე:: „ფინანსური ინფორმაციების ანალიზის
მიზანი ამოცანები და გამოყენებითი მეთოდიკა“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N1. „კომპანიის ფინანსური ინფორმაციების მიკროეკონომიკური

ანალიზის თეორიულ--მეთოდოლოგიური საფუძვლები““

1.1. მიკროეკონომიკური ანალიზის კონცეფციურ–

–მეთოდოლოგიური საფუძვლები
სამეწარმეო (ბიზნეს) საქმიანობის ეკონომიკური ანალიზი, როგორც
სპეციალური ეკონომიკური დისციპლინა, ჩამოყალიბდა ბიზნესის( საწარმოს)
პრაქტიკული სამეწარმეო საქმიანობის მოთხოვნილებიდან გამომდინარე. კერძოდ,
პრაქტიკულმა საქმიანობამ განაპირობა მმართველობითი ინფორმაციების
ანალიზური დამუშავება, გეგმების შესრულების შეფასება, იმ შინაგანი და გარეგანი
ფაქტორების შესწავლა, რომლებიც ზემოქმედებენ სამეწარმეო პროცესების
მიმდინარეობასა და განაპირობებენ საბოლოო შედეგებს.
თანამედროვე ეტაპზე ეკონომიკურ ანალიზს აქვს განვითარებული
მეთოდოლოგიური სისტემა, რომელიც შემდგომ დახვეწასა და გაღრმავებას
მოითხოვს.
როგორც უკვე აღინიშნა, დაგროვილი ცოდნის დიალექტიკური
დიფერენციაციისა და ინტეგრაციის ნიადაგზე ეკონომიკურ თეორიას (პოლიტიკურ
ეკონომიას) გამოეყო სპეციალური მეცნიერებები:: ორგანიზაცია და მართვა,
ეკონომიკური სტატისტიკა, ბუღალტრული აღრიცხვა, ფინანსები და კრედიტი,
ეკონომიკური კიბერნეტიკა, ეკონომიკური ანალიზი და სხვა. სპეციალურ
მეცნიერებებს გააჩნიათ კვლევის კონკრეტული საგანი,, ისინი სწავლობენ რა საერთო
კანონების მოქმედებას დარგის სპეციფიკურ პირობებში, იხილავენ ეკონომიკის
ცალკეულ არსებით მხარეებს (ნიშნებს) უფრო დაწვრილებით თეორიულ და
პრაქტიკულ ასპექტში.

18
 ეკონომიკაში ცნობილია რეზერვების ორი სახე: ა) საწარმოს სარეზერვო მარაგები,
რომელიც შეადგენს განსაზღვრულ (ნორმატიულ) მარაგს საწარმოს შეუფერხებელი
ფუნქციონირების მიზნით და ბ) გამოუყენებელი (ფარული) რეზერვები, რომლებიც
ექვემდებარებიან "ამოცნობას" და საწარმოში მათი გამოყენებით გაუმჯობესდება
საწარმოს საქმიანობის ხარისხობრივი მახასიათებელი (თვითღირებულების
შემცირება, რეალიზაციის მოცულობის გადიდება, შრომის ნაყოფიერების ზრდა და
ა.შ (იხ. ნახ. 1..1. რეზერვების კლასიფიკაციის სქემა)). რეზერვთა კლასიფიკაციის
შესაბამისად კომპანიაში უნდა მიმდინარეობდეს ეკონომიკური ანალიზი ფარულ
რეზერვთა გამოსავლენად და ასამოქმედებლად. შემუშავებული ანალიზის
ჩატარების პროგრამის შესაბამისად, რეზერვების კლასიფიკაცია შეიძლება ასევე
წარმოდგენილ იქნას ტექნოლოგიური ციკლის სტადიების, მარკეტინგის ფუნქციების
მიხედვით, ნაკეთობათა ხარჯების შემცირებისა და ხარისხების მიხედვით და ა.შ.
შრომითი რესურსების გამოყენების გაუმჯობესება

რეზერვი შრომის
შრომითი საშუალებების გამოყენების გაუმჯობესება
პროცესის
ელემენტების
მიხედვით
შრომითი საგნების გამოყენების გაუმჯობესება

შიგა საწარმო

რეზერვი წარმოქმნის დარგობრივი

ადგილის მიხედვით

სახალხო მეურნეობრივი

რეზერვი ხილვადობის ხილული

მიხედვით
ფარული

მიმდინარე
რეზერვი გამოყენების
ვადების მიხედვით
პერსპექტიული

ნახ.. 1.1 რეზერვების კლასიფიკაციის ზოგადი სქემა

19
 განვითარების თანამედროვე ეტაპზე ქვეყნის ეკონომიკის, მისი ყველა დარგის,
საკუთრების ფორმების შესაბამისად სამეურნეო სუბიექტებისა და ყველა რგოლის
მართვის რთული ფუნქციების შესრულებისათვის ეკონომიკური ანალიზი
მოწოდებულია შეიმუშაოს კონკრეტული მეცნიერულად დასაბუთებული დასკვნები,
რომლებსაც უაღრესად დიდი მნიშვნელობა აქვთ სწორი მმართველობითი
გადაწყვეტილებების მიღებისათვის, ოპტიმალური ვარიანტების შერჩევისათვის და
პროგნოზირებისათვის.

ეკონომიკური ანალიზი

თეორიული კონკრეტული
პოლიტიკურ- ეკონომიკური ანალიზი
ეკონომიკური ანალიზი

მაკროეკონომიკური მიკროეკონომიკური
ანალიზი დარგობრივი ეკონომი- ანალიზი
კური ანალიზი

ტერიტორიულ-
ეკონომიკური
რეგიონულ- ანალიზი ეკონომიკის ძირითადი
დარგობრივი ანალიზი პროგრამულ- რგოლების ანალიზი
ორიენტირებული
ანალიზი

ნახ..1.22 ეკონომიკური ანალიზის კლასიფიკაციის სქემა.

ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის ობიექტებია კორპორაციის საქმიანობის
ყველა მხარე: პროდუქციის, სამუშაოების, მომსახურების წარმოება და რეალიზაცია,
დანახარჯები წარმოებაზე და რეალიზაციაზე, მოგება, რენტაბელობა და საფინანსო
მდგომარეობა.
ანალიზის ობიექტია კომპანიის მიერ საწარმოო სიმძლავრეების გამოყენების,
მეცნიერებისა და ტექნიკის უახლოესი მიღწევების დანერგვის, ენერგიის ხარჯვის
პროგრამული ნორმების, მომჭირნეობის რეჟიმის დაცვისა და სხვა საკითხები,
რომლებიც უზრუნველყოფენ კომპანიის სამეწარმეო საქმიანობის მიზნების
გაუმჯობესებას. ასევე კომპანიის შემადგენლობაში მყოფი სტრუქტურული
ერთეულები ანალიზის ობიექტს წარმოადგენს. შესაბამისად, საბაზრო

20
ურთიერთობებზე გადავლის პირობები გაზრდილ მოთხოვნილებას უყენებს
ეკონომიკურ ანალიზს, რადგან იგი კორპორაციათა ფუნქციონირების შესწავლის,
მართვისა და კონტროლის, შიდა ფარული რეზერვების გამოვლენისა და ამოქმედების
კომპლექსური გამოკვლევის ინსტრუმენტს შეადგენს.
ქვემოთ მოგვყავს ეკონომიკურ ლიტერატურაში აღწერილი ანალიზის საგნის
კლასიფიკაციის სქემა (ი
იხ.ნნახ. 1.2)
ეკონომიკური ანალიზის კვლევის მეთოდიკის ძირითადი მოთხოვნაა ყოველი
გამოსაკვლევი ობიექტისადმი სისტემური მიდგომა. ანალიზის წარმოება მოიცავს
საკვლევ ობიექტზე სხვადასხვა ფატორთა გავლენის შემეცნებას და ზომის დადგენას,
ლოგიკური თანმიმდევრობით და ფაქტორთა მემკვიდრეობითობის მიხედვით.
სიტყვა ფაქტორი ლათინურიდან – factor ნიშნავს – შემქმნელი, მიზეზი. ხოლო
ფაქტორების ცნების ქვეშ იგულისხმება ის მიზეზები, რომლებიც ზემოქმედებენ
მოცემულ კონკრეტულ მაჩვენებელზე ან მაჩვენებელთა მთელ რიგზე, იწვევენ მათ
გარკვეულ ცვალებადობას.
წარმოების ეფექტიანობაზე მოქმედი ფაქტორების დეტალიზაცია და ფაქტორთა
კვალიფიკაცია საშუალებას გვაძლევს ანალიზის პროცესში სრულყოფილად
განვსაზღვროთ ობიექტური და სუბიექტური ფაქტორების ზეგავლენით კომპანიის
მიღწევები და ნაკლოვანებები.
ფინანსური ანალიზის მეთოდიკა ძირითადად სამი მიმართულებით
მიმდინარეობს:
1. კოეფიციენტების (შეფარდებითი მაჩვენებლის) სახით;
2. მაჩვენებლების სტრუქტურის (წონების) სახით;
3. ტრენდული ანალიზის სახით.
ეკონომიკურ ლიტერატურაში აღწერილია ანალიზის მეთოდის თავისებურებანი
კერძოდ::
ანალიზის პირველი თავისებურება სწორედ საგეგმო, სააღრიცხვო და
საანგარიშო მაჩვენებლების სისტემის გამოყენებაში ვლინდება. აღრიცხვისა და
ანგარიშგების მაჩვენებლების გამოყენება განპირობებულია სამეურნეო მოვლენების
და პროცესების ურთიერთკავშირით, ამასთან ბიზნეს-გეგმის მაჩვენებლები
წარმოადგენს წყაროს აღრიცხვისა და ანგარიშგების მონაცემების ფორმირებისათვის
და მათ შესასწავლად.
ანალიზის მეთოდის მეორე თავისებურება ვლინდება იმაში, რომ კორპორაციის
ეკონომიკური ანალიზი იწარმოება არა მარტო ბიზნეს გეგმის შესრულების ზოგადი,
შემაჯამებელი დახასაითებით, არამედ ამ შედეგების დეტალიზაციის საფუძველზე.
გეგმის შესრულების მიმდინარეობა თვის, კვარტლის, წლის მანძილზე და
დეტალიზაცია ადგილის მიხედვით ანუ გეგმის შესრულების მიმდინარეობა
კოპრორაციის შემადგენლობაში შემავალი ცალკეული ერთეულების, უბნების,
რგოლების, ბრიგადების, მიხედვით. მაგალითად, ინვესტიციების დაბანდებათა
გეგმის შესრულება უნდა გაანალიზდეს ცალკეული მიმართულებით (საწარმოო და
არა საწარმოო დანიშნულების), სტრუქტურის, უმნიშვნელოვანესი ობიექტების
მიხედვით. ასევე, აუცილებელია თვითღირებულების გეგმის საერთო შედარების

21
შემდეგ თვითღირებულების (დანახარჯთა) ცალკეული მუხლების მიხედვით. რაც
აუცილებელია რეზერვების გამოსავლენად.
ანალიზის მეთოდის მესამე თავისებურებას შეადგენს მუშაობის ეკონომიკურ
მაჩვენებლებს შორის ყოველმხრივი მიზეზობრივი დამოკიდებულების დადგენა,
სხვადასხვა ურთიერთდაკავშირებულ ფაქტორთა დაჯგუფება და გავლენის შეფასება
საწარმოს საბოლოო შედეგებზე. მაგალითად, შრომის მწარმოებლობის გავლენის
დადგენა შესრულებული სამუშაოს მოცულობაზე და სხვა.
ეკონომიკური ანალიზის მეოთხე თავისებურება გამოიხატება ანალიზის
წარმოებისადმი სისტემური მიდგომისა და კომპლექსური შესწავლის პრინციპების
დაცვაში. სისტემური მიდგომა უშუალოდ დაკავშირებულია კომპლექსურ
მიდგომასთან, რადგან ეს გულისხმობს საწარმოს საქმიანობის შესწავლას ცალკეულ
მაჩვენებელთა (ეკონომიკის, ტექნიკის, ტექნოლოგიის, წარმოების ორგანიზაციის,
სოციალური განვითარების და ა.შ.) ურთიერთკავშირისა და ურთიერთ
შეპირისპირების გათვალისწინებით.
როგორც ცნობილია, ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის დაყოფა შინაგანი და
გარეგანი ანალიზის სახეებად ქვეყნის სამეწარმეო საქმიანობის პოსტსოციალისტურ
პერიოდში არ გამოიყენებოდა, რამდენადაც მათ შორის პრინციპული სხვაობა არ
აღინიშნებოდა. ყველა ის ინფორმაცია, რომელსაც კომპანია, გაერთიანება თუ მისი
ზემდგომი ორგანიზაცია იყენებდა ეკონომიკური ანალიზისათვის მისაწვდომი იყო
და გამოიყენებოდა საგეგმო, საფინანსო, საკრედიტო ორგანოებისა და სამეცნიერო--
კვლევითი დაწესებულებების მიერ..
როგორც საბაზრო ეკონომიკის ქვეყნების გამოცდილება უჩვენებს, საბაზრო
ეკონომიკური ურთიერთობების დამკვიდრებამ გამიჯნა მმართველო-ბითი და
საფინანსო ანალიზის მიზანი და ამოცანები, რომელიც ჩვენს მიერ ზემოთ აღინიშნა.
მმართველობითი ანალიზი (შიგა სამეურნეო) ეს ისეთი ანალიზის სახეობაა,
რომელიც მოიცავს კომპანიის (საწარმოს) მმართველობის ყველა საფეხურს, ყველა
საწარმო ქვედანაყოფს. იგი მოიცავს მასში შემავალი ერთეულების, საამქროების,
რგოლების, ბრიგადების საქმიანობის ანალიზის ჩატარებას. ანალიზის შედეგი
ძირითადად განკუთვნილია შინაგანი მომხმარებლისათვის (საწარმოს მესაკუთრეები,
მმართველები (მენეჯერები) თავის ქვესტრუქტურებით).
შინაგანი ანალიზის ინფორმაცია წარმოადგენს დახურულს (კონფიდენცი-
ალური ხასიათისაა), გააჩნია მკაცრი მიზნობრივი დანიშნულება. მმართველობითი
ანალიზის მიზნობრივი დანიშნულებაა წარმოების ეფექტიანობის ამაღლების
შინაგანი რეზერვების ძიება და საწარმოს მოგების მაჩვენებლების ზრდა.
ფინანასური (გარეგანი) ეკონომიკური ანალიზი ემყარება ნორმატიული აქტებით
დადგენილი ანგარიშების მონაცემებს, რომელიც ექვემდებარება გამოქვეყნებას
(საჯარო ინფორმაციაა)).
კომპექსური ანალიზის ტრადიციული მეთოდების (ხერხების)) მახასიათებლები
როგორც ცნობილია, ეკონომიკური აზროვნების განვითარებას მსოფლიოში
მრავალსაუკუნოვანი ისტორია აქვს. მსოფლიოს გამოჩენილი ადამიანები, რომლებიც
კაცობრიობის უკეთესი მომავლისათვის იბრძოდნენ და ქმნიდნენ გენიალურ და

22
უკვდავ ნაწარმოებებს, თავიანთი ბრძნული აფორიზმებით გვაძლევენ იმის
საშუალებას, რომ გავერკვეთ მოვლენებში, მივიღოთ კარგი ცოდნა, რათა საქმიანობის
ნებისმიერ სფეროში თავიდან ავიცილოთ შესაძლო შეცდომები და მივიღოთ
ეკონომიკური ეფექტის მომცემი რაციონალური გადაწყვეტილება.
ცნობილია მეცნიერული კვლევის მეთოდები: დაკვირვება და ექსპერიმენტი,
ანალიზი და სინთეზი; განზოგადება და აბსტრაქცია; ინდუქცია და დედუქცია და
სხვა; ხოლო ყველა მეცნიერებისათვის ძირითად მეთოდს დიალექტიკური
მატერიალიზმი წარმოადგენს, რომელიც სამყაროს შემეცნების მრავალსაუკუნოვანი
ისტორიის შედეგია. ეკონომიკური ანალიზის მეცნიერული კვლევის ზოგადი
მეთოდი ძირითადად ემყარება დიალექტიურ აზროვნებას, რომლის საფუძველზე მას
თავისი სპეციფიკური კვლევის მეთოდი გააჩნია.
მეთოდოლოგია მეცნიერებაა კვლევის მეცნიერული ხერხების შესახებ. მეთოდი
კი არის ხერხების, პრინციპების ერთობლიობაა, რომელთა დახმარებით
განისაზღვრება მიზნის მიღწევის გზები.
შემეცნების სხვადასხვა მეთოდები გამოიყენება. კერძოდ, პოზიტიური,
ნორმატიული, მეცნიერული, აბსტრაქცია, ექსპერიმენტი და ა.შ.
პოზიტიური მეთოდი გულისხმობს ეკონომიკური მეცნიერების განსაზღვრული
ფილოსოფიის შექმნას, ეკონომიკის ეკონომიკური გარემოს კატეგორიებისა და
კანონების განვითარების შესახებ ცოდნის ფორმულირებას, ფაქტორთა
სისტემატიზებისა და აღწერის, გამოცდილების, საბაზრო დაკვირვებათა და ა. შ.
საფუძველზე.
ნორმატიული მეთოდი ითვალისწინებს ადამიანის პრაქტიკული საქმიანობის
ანალიზს, რომელიც მაქსიმალური ეფექტიანობის პრინციპს ემყარება და იგი
მიმართულია ისეთი შედეგების მიღწევისაკენ, რომელიც სარგებლობას მოუტანს
სამეურნეო საქმიანობის მონაწილე სუბიექტს.
აბსტრაქცია საშუალებას იძლევა გამოყოს ის საფუძველი, მიზეზ-შედეგობრივი
კავშირი, რომელიც სიტუაციის მართვის საშუალებას იძლევა. მეცნიერული
აბსტრაქცია მოვლენათა არარსებითი მხარეების თვისებებიდან ყურადღების აზრითი
გადატანა (აბსტრაგირებაა) და მათში ძირითადის, ყველაზე მთავარის მოძებნაა,
რომლის საფუძველზე გამოიყვანება ეკონომიკური კატეგორიები.
აბსტრაქტული აზროვნება წარმოშობს ანალიზისა და სინთეზის მეთოდს.
ეკონომიკურ მოვლენათა ანალიზი გულისხმობს შესასწავლი მოვლენის დანაწევრებას
ცალკეულ ელემენტებად და ყოველი ელემენტის შესწავლას. სინთეზი კი
გულისხმობს, რომ მოვლენა თავდაპირველად შეისწავლება, როგორც სხვადასხვა
ნაწილებისაგან შემდგარ, ხოლო შემდეგ ელემენტების ერთიან მთლიანობად
შეერთებით და კეთდება ზოგადი დასკვნა.
ზემოთ მოყვანილი ანალიზის მეთოდის განსაზღვრების მრავალფეროვნების
გათვალისწინებით აღვნიშნავთ, რომ ეკონომიკური ანალიზის მეთოდის არსი მისი
სპეციალური ხერხების, წესებისა და პრინციპების ერთობლიობაში აისახება,
რომელიც მიმართულია მოვლენების, პროცესების კვლევისა და შიგა საწარმოო

23
რესურსების ამოქმედების გზების ძიებაში, მათი მეწარმეობითი საქმიანობის
პროცესში ჩართვის მიზნით.
ანალიზის პროცესში ასევე გამოიყენება შემეცნების ისეთი ლოგიკური
მეთოდები, როგორიცაა ინდუქცია და დედუქცია.
ინდუქცია წარმოადგენს აზროვნების მეთოდს და ითვალისწინებს კერძო
ფაქტებიდან ზოგადი დასკვნების გამოყვანას, ხოლო დედუქცია ინდუქციის
მეთოდის საპირისპიროდ, გულისხმობს ზოგადიდან კერძო დასკვნების გამოყვანას.
მეცნიერული კვლევის დიალექტიკური მეთოდი ეკონომიკური საქმიანობის
ანალიზის პროცესში
ეკონომიკური ანალიზის მეცნიერული კვლევის ზოგადი მეთოდი ემყარება
დიალექტურ აზროვნებას. აქედან გამომდინარე, ეკონომიკური ანალიზი ყველა
ეკონომიკურ მოვლენას განიხილავს განვითარების პროცესში ურთიერთკავშირისა და
ურთიერთგანპირობებულობაში. ანალიზის პროცესში გამოვლინდება ის ახალი,
განვითარებადი, რაც კი პროგრესულია. კომპანიის საქმიანობის ეკონომიკური
ანალიზის წარმოებისას მისი საქმიანობის ყველა მაჩვენებელი, გეგმის შესრულების
პროცესები და მიღწეული შედეგები უნდა შევისწავლოთ არა ერთმანეთისაგან
იზოლირებულად, არამედ ურთიერთკავშირში და მათი განვითარების პროცესში.
ასევე გასათვალისწინებელია ის მდგომარეობა, რომ საწარმოს საქმიანობის ეკონომ-
იკური ანალიზის საგანს, კვლევის დიალექტიკური მეთოდიდან გამომდინარე, აქვს
ეკონომიკური მოვლენის შესწავლის მისთვის დამახასიათებელი თავისებურებანი.
ეკონომიკური ანალიზის მეთოდების და სამუშაო ხერხების კლასიფიკაცია
ეკონომიკურ ლიტერატურაში წარმოდგენილია ორ ჯგუფად (ნაწილად):
1. ეკონომიკური ანალიზის ტრადიციული ხერხები;
2. ეკონომიკური ანალიზის მათემატიკური მეთოდები.
ეკონომიკური ანალიზის ტრადიციული ხერხებიაა
ეკონომიკური ანალიზის ძირითად ტრადიციულ ხერხებს მიეკუთვნება:
დანაწევრების, დაჯგუფების, შედარების, ჯაჭვური ჩასმის, აბსოლიტური კავშირების,
სხვაობის, წინაფაქტორების გავლენის მითვლის ხერხი, ბალანსური კავშირების,
ინდექსური, შეფარდებითი და საშუალო სიდიდეების გამოყენების, მაჩვენებელთა
კორექტირების და სხვა.
ეკონომიკური ანალიზის მათემატიკური მეთოდები
ეკონომიკური ანალიზის პროცესში მეთემატიკური მეთოდების გამოყენებით
მოვლენების მხოლოდ რაოდენობრივი მხარის გამოკვლევა ხდება, მარამ მათი როლი
ეკონომიკურ ანალიზში სულ უფრო მეტად იზრდება. ეკონომიკურ მაჩვენებელთა
ფაქტორული ანალიზის დროს ცალკეულ ფაქტორთა გავლენის გაზომვისათვის, ასევე
პერსპექტიული ანალიზის, პროგნოზების საწარმოებლად აუცილებელია
მათემატიკური მეთოდების გამოყენება.
კონკრეტული ამოცანების გადაწყვეტის პროცესით, რომელიც შესაძლებელია
ეკონომიკური და ტექნიკური საშუალებათა გაერთიანებით, ფართოდ გამოიყენება
გრაფიკული მეთოდი, კორელაციური – რეგრესული მეთოდი, წრფივი (ხაზოვანი)
პროგრამირების მეთოდი, მასიური მომსახურების თეორია, მატრიცული მეთოდი,

24
თამაშების თეორია და სხვა. ყველა ეს მეთოდი გადმოცემულია უმაღლესი
მათემატიკის, ალბათობის თეორიის მათემატიკური სტატისტიკის თუ
პროგრამირების კურსში. ამ ნაშრომში ნაჩვენები იქნება მათი გამოყენების მიზანი
ეკონომიკურ ანალიზში.

1.2. მიკროეეკონომიკური ანალიზის როლი და

მნიშვნელობა ფინანსურ მენეჯმენტში
ქვეყნის ეკონომიკის გარდამავალი პერიოდისათვის განსაკუთრებულ
მნიშვნელობას იძენს ეკონომიკური საქმიანობის ეფექტური ფუნქციონირება, რაც
წარმოების მინიმალური დანახარჯებით მაქსიმალური ეკონომიკური ეფექტის
მიღებაში გამოიხატება. რამდენადაც ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის თეორიულ
საფუძველს ეკონომიკური თეორია წარმოადგენს, აქ მოკლედ განვიხილავთ
ეკონომიკური აზრის განვითარების ასპექტებს, ეკონომიკური საქმიანობის პროცესში
ადამიანთა ურთიერთობების კრიტერიუმების, ეკონომიკური ზრდის
კანონზომიერებებისა და ფაქტორების ერთობლიობას, რომელიც ფართოდ არის
გაშუქებული მსოფლიოს ეკონომიკურ ლიტერატურაში.
ტერმინი "ეკონომიკა" ძველბერძნულად ნიშნავს-"საოჯახო მეურნეობის წესების
კრებულს". მაგრამ, ეკონომიკა თანამედროვე გაგებით უფრო ფართო ცნებაა.
ჩვეულებრივ ეკონომიკური საქმიანობის (სამეწარმეო) ქვეშ განიხილება ადამიანთა
წარმოებრივი საქმიანობა-არსებული რესურსებიდან სხვადასხვა დოვლათის
(სიკეთის) შექმნა, მატერიალური და სულიერი მოთხოვნილების დაკმაყოფილება
(მარტივი სქემა ასეთია: რესურსები-წარმოება -მოხმარება). ადამიანთა ურთიერ-
თობის ერთობლიობა ეკონომიკური საქმიანობის პროცესში, რომელიც ეკონომიკური
თეორიის შესწავლის საგანს შეადგენს, შეიძლება სისტემატიზირებულ იქნეს
რამდენიმე კრიტერიუმის მიხედვით:
1) რესურსებისა და პროდუქტების მოძრაობის კრიტერიუმით. წარმოებიდან
მოხმარებისაკენ ადამიანთა ურთიერთობების ასპექტი აისახება მატერიალური
დოვლათის (საქონელი, მომსახურება) წარმოების, განაწილების, გაცვლის და
მოხმარების სფეროში;
2) რაციონალური ეკონომიკური გადაწყვეტილების მიღების კრიტერიუმით.
ეკონომიკური სუბიქტების წინაშე წარმოებისათვის რესურსების შეზღუდულობის
პირობები ეკონომიკური არჩევნის დასაბუთებულობა და მათი რეალიზაცია,
რომელიც გადაწყვეტილებათა რაციონალური არჩევნის ძიების პროცესში აისახება,
წარმოშობს ეკონომიკურ ურთიერთობათა კლასიფიკაციის აუცილებ-ლობას
მოქმედების ობიქტურ ლოგიკურ ფაქტორებიდან გამომდინარე;
3) ეკონომიკური სისტემების განვითარებაზე ამა თუ იმ ფაქტორთა ზემოქმედების
ხასიათის კრიტერიუმით. ეს ასპექტი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ეკონომიკის
განვითარების ასპექტით ანალიზის წარმოებისას.
ეკონომიკური ურთიერთობები საზოგადოებრივ მეცნიერებაში ასეთნაირადაა
წარმოდგენილი: უწინარეს ყოვლისა, როგორც ტექნიკურ-ეეკონომიკური

25
ურთიერთობები, როდესაც წარმოება და ადამიანთა მოთხოვნილებების დაკმაყოფ-
ილება განისაზღვრება შრომის საშუალებით ტექნიკური დონით. ბუნებრივია,
ტექნოლოგიური პირობების ჩამორჩენილობა, მისი დაბალი დონე ზღუდავს
რაციონალურ გადაწყვეტილებათა არჩევნის თავისუფლებას.
მეორე ჯგუფი ურთიერთობებისა, რომლებიც განსაზღვრავენ სისტემის
სოციალურ-ეკონომიკურ ხასიათს, მის წინააღმდეგობისა თუ განვითარების
სტიმულებს, წარმოდგენილია საკუთრებითი ურთიერთობებით ანუ დოვლათის
(სიკეთის) მითვისების ურთიერთობით.
მესამე ჯგუფი კი მოიცავს საორგანიზაციო-ეკონომიკურ (მმართველობის)
ურთიერთობებს, ეკონომიკის დამოკიდებულებას მისი ინსტიტუტებისაგან,
ორგანიზაციისა და მართვისაგან. სწორედ ისინი წარმოადგენენ ინსტიტუციო-
ნალური ეკონომიკის ფორმირების ბაზას. რამდენადაც ეკონომიკური ურთიერთ-
ობები საზოგადოებაში ერთიან სისტემად გვევლინება.
როგორც ცნობილია, თანამედროვე ეკონომიკური თეორიები, რომლებიც
ჩამოყალიბდა XIX საუკუნის ბოლოს და XX საუკუნის დასაწყისში წარმოდგენილია
შემდეგი მიმართულებით: ნეოკლასიკური,, კეინზური,, ინსტიტუციონალუ--
სოციოლოგიური..
ეკონომიკური თეორიის ნეოკლასიკური მიმართულება ძირითადად
ჩამოყალიბებულია ინგლისელი ეკონომისტის ალფრედ მარშალის ნაშრომებში.
ა.მარშალი (1842-1924) ფართოდ ცნობილია როგორც ფასების თეორიის
ფუძემდებელი. იგი ცდილობდა რა ზღვრული სარგებლიანობისა და წარმოების
ხარჯების თეორიათა გაერთიანებას იმ დასკვნამდე მივიდა, რომ არც მოთხოვნას და
არც მიწოდებას არ გააჩნიათ პრიორიტეტი ფასის განსაზღვრაში. მოთხოვნა და
მოწოდების კატეგორიები საბაზრო ფასწარმოქმნის თანაბარუფლებიანი ელემენტები
არიან.
ეკონომიკური მეცნირების ნეოკლასიკური მიმართულება წარმოდგენილია:
ა) მონეტარიზმისა ამერიკელი სწავლული ეკონომისტი ნობელის პრემიის
ლაურეატი ეკონომიკის დარგში (1976წ) წიგნის "არჩევანის თავისუფლება"-ს ავტორი
მილტონ ფრიდმენი თვლის, რომ ყველა უდიდესი ეკონომიკური რყევა ფულადი
პოლიტიკის შედეგებით აიხსნება და არა მხოლოდ საბაზრო ეკონომიკის
არასტაბილურობით, ამიტომ სახელმწიფოს ჩარევა საბაზრო ურთიერთობებში უნდა
იყოს ძალიან ფრთხილი და იშვიათი
ბ) ნეოლიბერალიზმის (ლუდვიგ ფონ მიზესი და ფრიდირიხ კონ ჰაიეკი)
თანამედროვე თეორიებით. ნეოლიბერალიზმის თეორიაზე დაყრდნობით
გერმანელმა სახელმწიფო და პოლიტიკურმა მოღვაწემ, ლუდვიგ ერჰარდმა (1897-
1977წწ.) შექმნა და პრაქტიკაში დანერგა საბაზრო მეურნეობის სოციალურად
ორიენტირებული თეორია (იგი გამოცემულია წიგნში "კეთილდღეობა ყველასათვის"
რომელიც 1956 წელს გამოიცა).
ეკონომიკური თეორიის კეინზური მიმართულება, რომლის ფუძედემდე-ბელია
ჯ.მმ. კეინზი (1883-1946 წწ.) მის მთავარ ნაშრომში "დასაქმების, სარგებლისა და
ფულის ზოგადი თეორია". (1936) გადმოცემულია ეკონომიკის სახელმწიფო

26
რეგულირების პროგრამა. ჯ.მ.კეინზმა ჩამოაყალიბა ერთობლივ მაჩვენებელთა-
ეროვნულ შემოსავლის, ინვესტიციების, მოხმარების, დანაზოგების და სხვა
ურთიერთგანპირობებულობის მაკროეკონომიკური ანალიზი. იგი გამოაცხადეს
"კაპიტალიზმის გადამრჩენელად', ხოლო მისი თეორია - "კეინზურ რევოლუციად
პოლიტიკურ ეკონომიკაში".
ეკონომიკური თეორიის ინსტიტუცინალურ-სსოციოლოგიური მიმართულე-ბების
ყველა წარმომადგენლები (ტ. ვებლერი, ჯ. კომონსი, უ. მიტჩელი, ჯ.გელბრეითი.)
ეკონომიკას განიხილავს როგორც სისტემას, სადაც ურთიერთობები მეურნე
სუბიექტებს შორის ეკონომიკური და არაეკონომიკური ფაქტორების ზეგავლენით
ყალიბდება, რომელთა შორის მნიშვნელოვანია ტექნოლოგიურ-ეკონომიკური
ფაქტორები ამ მიმართულებაში, რომელიც გამოდის სხვადასხვა მოდიფიკაციით
(სოციალურ-ფსიქოლოგიური (ტ.ვებლერი), სოციალურ-სამართლებრივი
(ჯ.კომონსი), კონიუნქტურა-მცოდნეობა (უ.მიტჩელი), განსაკუთ-რებული ადგილი
უჭირავს თანამედროვე საზოგადოების გარდაქმნის, ტრანსფორტმაციის პრობლემას.
თანამედროვე ეკონომიკური მეცნიერების მთავარ კომპონენტად "ეეკონომიკსი"
გვევლინება, რომელიც იძლევა "რეცეპტს", თუ როგორ შეიძლება ყველაზე
ეფექტურად გადაიჭრას საზოგადოების ეკონომიკური განვითარების, ზემოთ
აღნიშნული "ტ ტრიადას" - რა, როგორ, ვისთვის?- საკითხები. ამჟამად, "ეკონომიკის"
(რომელიც "მარჟინალიზმისა" და კლასიკური პოლიტიკური ეკონომიის
სინთეზირების ცდას წარმოადგენს) მრავალრიცხოვანი სახელმძღვანელოები
გამოდის. მათ შორის ყველაზე პოპულარული პ. სამუელსონის "ეეკონომიკსი",
(რომელიც პირველად 1948 წელს გამოვიდა და დღემდე 16 გამოცემას გაუძლო. იგი
თარგმნილია ქართულ ენაზე პროფ. კ. ღურწკაიას მიერ და გამოიცა 4 წიგნად 2000
წელს) რომელიც ახასიათებს:
1) სპეციალურ მეცნიერებას მიკრო-მეზო და მაკროდონეზე, ეკონომიკის საბაზრო
ფუნქციონირების პრინციპებს;
2) მეცნიერებას, რომელიც უფრო გამოყენებით ხასიათს ატარებს მარქსისტულ
პოლიტიკურ ეკონომიასთან შედარებით;
3) სასწავლო დისციპლინათა ციკლს აშშ-ის, დასავლეთ ევროპის უმაღლეს
სასწავლებლებში,რომელიც მოიცავს ასევე ეკონომიკურ თეორიას, ეკონომიკურ
მოძღვრებათა ისტორიას და რიგ სპეცკურსებს ეკონომიკური პრობლემების
მიხედვით.
თანამედროვე საბაზრო ეკონომიკა, როგორც ეკონომიკური ლიტერატურის
ანალიზი მიუთითებს, მოითხოვს პოლიტიკური, სოციალურ-ეეკონომიკური
პრინციპების სისტემის აღიარებას, რომლებსაც მიეკუთვნება:
1. პიროვნების ეკონომიკური თვითგამორკვევა. მეურნეობრობის საბაზრო
სისტემისათვის დამახასიათებელია ინდივიდუალიზმი (პიროვნულობა), რომლის
არსი ადამიანის პირადი თავისუფლების საფუძველზე მისი შემოქმედებითი
პოტენციალის გახსნაში აისახება და იმაში მდგომარეობს, რომ ყოველ მოქალაქეს
უფლება ეძლევა გამოიყენოს, დააგროვოს და განკარგოს პირადი ქონება.

27
ინდივიდუალიზმი საზოგადოებრივი წარმოების ერთ-ერთ საფუძველს
წარმოადგენს.
2. მესაკუთრის უფლება (მიწაზე, მოძრავ და უძრავ ქონებაზე).
3. კონკურენტულ პირობებში საქმიანობის უზრუნველსაყოფად იურიდიული
და ფიზიკური პირების ეკონომიკური თანასწორუფლებიანობის პრინციპის დაცვა.
4. მეწარმის ეკონომიკური თავისუფლება (დამოუკიდებლად განსაზღვროს
საკუთარი წარმოების მოცულობა და სტრუქტურა, რეალიზაციის მოცულობა,
ფასების დონე და ა.შ.).
5. შრომის, საქონლისა და კაპიტალი ბაზრის არსებობა (რესურსების
გადანაწილების, გაცვლის საშუალება).
6. საბაზრო ეკონომიკის სახელმწიფო რეგულირება (საგადასახადო და
საინფორმაციო პოლიტიკა, მტპ-ს დაფინანსება, სოციალური დარგების დოტაცია,
დემონოპოლიტიზაციის პოლიტიკის გატარება, ფულადი სისტემის სტაბილიზაცია
და ა.შ.).
7. სოციალური დაცვის სისტემის შექმნა, რომელიც მიზნად ისახავს ეკონომიკის
საბაზრო მოდელისათვის დამახასიათებელი უცილობელი ნეგატიური მოვლენების
შესუსტების მექანიზმის შექმნას და მოიცავს: შემოსავლების რეგულირებას
გადასახადების მეშვეობით, შრომის ანაზღაურების მინიმალური ზღვრის დაწესებას
და მოსახლეობის ცხოვრების დონის დაცვას და ა.შ.
ამრიგად, საქართველოს ეკონომიკის გადასვლა საბაზრო ურთიერთობებით
რელსებზე დღის წესრიგში აყენებს ეკონომიკური პროცესებისა და საზოგადოებაში
მომდინარე მოვლენების ახლებურად გააზრების საჭიროებას. მრავალგზის
შესწავლილი და პრაქტიკაში გამოყენებად სხვადასხვა ეკონომიკური კანონებისა თუ
კატეგორიების ახლებურ გააზრებას, ახალ გარემოში ფუნქციონირებისათვის
ეკონომიკურ საქმიანობისათვის საჭირო სამართლებრივი და ეკონომიკური
მექანიზმების შექმნას, რომელიც შესაძლებელია ეკონომიკური ანალიზის წარმოებით.
ეკონომიკური ანალიზისს როლი საზოგადოებაში წარმოშობილი ეკონომიკური
მოვლენების შემეცნების უმნიშვნელოვანესი მომენტია, რომელიც მოიცავს
მოვლენებისა და პროცესების ცოცხალ განჭვრეტას, აბსტრაქტულ აზროვნებას და
განზოგადებული დასკვნების საფუძველზე პრაქტიკული წინადადებების შემუშავებას
საკვლევი მოვლენების შემდგომი განვითარებისათვის. ეკონომიკური ანალიზის
მეშვეობით შეისწავლება ეკონომიკურ მოვლენებზე ცალკეული ცალკეული
ფაქტორების გავლენა, მათ ეძლევათ რაოდენობრივი დახასიათება, რაოდენობრივი
ცვლილებების თვისებრივში გადასვლით ხდება ახლის, პროგრესულის აღმოცენება
და ამ ნიადაგზე შესაძლებელი ხდება მოვლენის განვითარების პროგნოზირება. ცნება
"აანალიზი" ბერძნული სიტყვაა (ANALYSIS) და ნიშნავს მოვლენის, პროცესის დაშლას,
დანაწევრებას მათი საფუძვლიანი შესწავლის მიზნით. იგი მეცნიერული კვლევის
დროს უშუალო კავშირშია სინთეზთან (ბერძნულად-sintesis), რომელიც ნიშნავს
შეერთებას, შეხამებას, შედგენას. ანალიზი წარმოადგენს შესასწავლი საგნის მეთოდს
მისი ნაწილების ურთიერთკავშირში და ერთიანობაში (მთლიანობაში).

28
 ზემოთ მოყვანილ მცნებებს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება ეკონომიკაში.
ეკონომიკურ ანალიზში, რომელიც შეისწავლის კომპანიების (საწარმოთა)
საქმიანობას, ანალიზის ცნება გაგებულ უნდა იქნას როგორც ეკონომიკური
სუბიექტის საქმიანობის განსაზოგადოებელ მაჩვენებელთა დაშლა, დანაწევრება,
ხოლო სინთეზი - როგორც მიღებული ინფორმაციების შემდგომი განზოგადოება და
შემაჯამებელი შეფასება.
საბაზრო ეკონომიის პირობებში აუცილებელი ხდება მრავალი ძირითადი
ეკონომიკური კატეგორიების ტრადიციული გაგების გადასინჯვა, მართვის სამეუნეო
მექანიზმის რადიკალური გარდაქმნა. შესაბამისად, ეკონომიკური ანალიზის მოქმედი
მეთოდიკის გარდაქმნა და აღრიცხვაში მიმდინარე რეფორმების
მოთხოვნილებებიდან გამომდინარე მათი აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარ-
ტებთან შესაბამისობაში მოყვანა.
ეკონომიკური საქმინაობის ანალიზის ამოცანები, რომლებიც უამრავი და
მრავალფეროვანია, გამომდინარეობს ანალიზის მიზნებიდან. კერძოდ, თუ რა
ფორმით ტარდება ანალიზი და რას წარმოადგენს კვლევის ობიქტი.
ცნობილია, რომ დასავლეთის ქვეყნების აღრიცხვის პრაქტიკაში გამოყოფენ:
ა) მმართველობით აღრიცხვას და ბ) ფინანსურ აღრიცხვას.
შესაბამისად, სამეურნეო საქმიანობის ანალიზის კვლევის ობიექტად გვევლინება
სამმართველო ინფორმაციები და საწარმოს(ფირმის) ფინანსური ანგარიშგება. აქედან
გამომდინარე, ანალიტიკოსების წინაშე გადასაჭრელ ამოცანად გვევლინება:
1) კომპანიების მმართველობითი ინფორმაციების ანალიზის პროცესში:
კომპანიების ბიზნეს-გეგმების (პროგრამების) და მათთან დაკავშირებული
ნორმატივების ტექნიკურ ეკონომიკური დასაბუთების დადგენა;
კომპანიების პროგრამების შესრულების ობიექტური ოპერაციული შეფასება;
კომპანიის დანახარჯების სტრუქტურის დადგენა და მათი ფუნქციონალური
და ეკონომიკური შინაარსის ანალიზის ჩატარება;
მატერიალური, შრომითი და ფინანსური რესურსების რაციონალური
გამოყენების შეფასება;
კომპანიის შინაგანი ფარული რეზერვების გამოვლენა-გაზომვა და მათი
გამოსაყენებლად ქმედითი ღონისძიების დასახვა და პრაქტიკაში დანერგვა.
2) კომპანიების ფინანსური ანგარიშგების ანალიზის პროცესში:
ბალანსის მონაცემების საფუძველზე გრძელვადიანი და მიმდინარე აქტივების
მდგომარეობის დადგენა და მათი ცვალებადობის კოეფიციენტების განსაზღვრა;
დებიტორული და კრედიტორული დავალიანების დინამიკის გამოკვლევა;
მოგება-ზარალის მაჩვენებლების ცვალებადობაზე მოქმედი ფაქტორების
დადგენა და მათი გავლენის შეფასება;
კომპანიის საკუთარი კაპიტალის ცვლილების შეფასება
_ ფულადი სახსრების ნაკადების დადგენა და მათი დენადობის დაჩქარების
გზების ძიება;

29
 _ საწარმოს ლიკვიდურობის (გადახდისუნარიანობის) გამოკვლევა და საწარმოს
საერთო ფინანსური მდგომარეობის შეფასება და სხვა.
ამრიგად, ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის პროცესში, რომელიც წარიმართება
ეკონომიკური ინფორმაციის სისტემის მაჩვენებელთა შესწავლა-შეფასებით, კერძოდ
საგეგმო, სააღრიცხვო, საანგარიშო და სხვა წყაროების საფუძველზე, შეისწავლება
ობიექტური და სუბიექტურ ფაქტორების ზემოქმედება საწარმოთა სამეურნეო
პროცესების და საქმიანობის საბოლოო შედეგებზე, რომელიც მოიცავს მათში
შემავალი ცალკეული ერთეულების (ფილიალების), რგოლების სამეურნეო
საქმიანობებსაც. ეკონომიკური ანალიზის საშუალებითE შესაძლებელი ხდება
დასაბუთდეს მმართველობითი გადაწყვეტილების ოპტიმალურობის დონე და
შეფასდეს საწარმოოს საქმიანობის შედეგები წარმოების ეკონომიკური ეფექტიანობის
პოზიციებიდან.

სემინარული მეცადინეობა №1. თემაზზე: “ფინანსური ინფორმაციების ანალიზის

მიზან-ამოცანები და გამოყენებითი მეთოდიკის ასპექტები“
კორპორაციის საქმიანობის ფინანსური ანალიზის გამოყენების პრაქტიკა
კორპორაციის ფინანსური ანგარიშგების ანალიზის პროცესში განიხილება:
– ბალანსის მონაცემების საფუძველზე გრძელვადიანი და მიმდინარე აქტივების
მდგომარეობის დადგენა და მათი ცვალებადობის კოეფიციენტების განსაზღვრა,
– დებიტორული და კრედიტორული დავალიანების დინამიკის გამოკვლევა,
– მოგება-ზარალის მაჩვენებლების ცვალებადობაზე მოქმედი ფაქტორების
დადგენა და მათი გავლენის შეფასება,
– საწარმოს საკუთარი კაპიტალის ცვლილებების შეფასება,
– ფულადი სახსრების ნაკადების დადგენა და მათი დენადობის დაჩქარების
გზების ძიება,
– საწარმოს ლიკვიდურობის (გადახდისუნარიანობის) გამოკვლევა და საწარმოს
სა-ერთო ფინანსური მდგომარეობის შეფასება და სხვ.
ფინანსური ანგარიშგების ზოგადი ანალიზი იყენებს სამი ტიპის ტექნიკას::
1) ფინანსური ანგარიშგების შედარებითი ანალიზი – ამ ანალიზის დროს
ერთმანეთს უნდა შევუდაროთ ერთი და იგივე ტიპის ფინანსური უწყისები (ბალანსი,
მოგება-ზარალის უწყისი და ა.შ.) დროის სხვადასხვა მონაკვეთისათვის, რომელიც
საშუალებას იძლევა გადაწყვეტილების მიმღებმა გაანალიზოს საწარმოს ფინანსური
პოზიციის ცვლილება, გამოიკვლიოს ცვლილების მიზეზები. ამ მიზეზების ცოდნა
ფინანსური ანგარიშგების მომხმარებელს სამომავლო პროგნოზირების გაკეთებაშიც
ეხმარება.
2) ფინანსური ანგარიშგების კომპონენტთა პროცენტული ანალიზი.. პროცენტული
ანალიზისას ფინანსური ანგარიშგების ელემენტები წარმოდგენილია უწყისში
უდიდესი ფინანსური მახასიათებლის პროცენტის სახით. მაგ. მოგება-ზარალის

30
უწყისში ყოველი კომპონენტი წარმოდგენილია როგორც შემოსავლის პროცენტი,
ბალანსში როგორც მთლიანი აქტივების პროცენტი.
პროცენტული შედარებითი ანალიზი მომხმარებელს საშუალებას აძლევს
განასხვაოს, თუ რამ გამოიწვია რომელიმე ანგარიშის ზრდა – მაგ. მოგების, ან
კაპიტალის ზრდა – გამოწვეულია ორგანიზაციის საქმიანობის გააქტიურებით, თუ
სხვა მიზეზებით. ქვემოთ მოყვანილია ნიმუში პროცენტული შედარებითი მოგება-
ზარალის უწყისისა (იხ. ცხრ. 1.1):
ცხრილი 1.1

2018 წ. 2017 წ. 2016 წ.

თანხა წილი თანხა წილი თანხა წილი

გაყიდვები 3,647,916 100% 3,070,777 100% 2,527,941

100%
რ.პ.თ. (2,201,281) 60,3 1,856,074 60,4 1,535,166 71.9

მოგებაგა¬ყიდვ. 1,446,635 39,7 1,214,703 39,6 992,775 28.1

ადმ.ხარჯი 821,381 22,5 747,285 24.3 583,903 16.5

ოპერაციული 467,418 12,8 408,872 13,83 625,254 13.4

მოგება

საპროცენტო
(58,059) (1.6) (63,418) (2,1) (40.322) (1.1)
ხარჯი

სხვა შემოსავალი 6,731 0.2 (7,864) (0.3) 9,638 0.2

მოგება 573,926 15.7 396,136 12,9 378,188 10.7

მოგების 227,000 151,000 143,00

გადასახადი

წმინდა მოგება 346,926 9,5 245,136 8,0 235,188 6.7

3) ფინანსური ანგარიშგების ანალიზი – ფარდობითი ანალიზი

ფინანსური კოეფიციენტები იყოფა შემდეგ კატეგორიებად::
1) მოკლევადიანი ლიკვიდურობის კოეფიციენტები – ეხმარება კრედიტორებს
გადაწყვეტილების მიღებაში,
2) ვალის გადახდისუნარიანობისს,
3) ოპერაციული კოეფიციენტები ეხმარება მენეჯმენტს საწარმოს მიმდინარე
ოპერაციების დაგეგმვასა და მართვაში,

31
 4) მომგებიანობის კოეფიციენტები – საინტერესოა საწარმოს კომპანიის აქციო-
ნერებისა და გრძელვადიანი სესხის, კრედიტის გამცემისათვის,
5) საბაზრო (დამფუძნებლების)) კოეფიციენტები საინტერესოა (საწარმოს)
მეპატრონეებისათვის.
ამრიგად, კორპორაციის ფინანსური მდგომარეობის ანალიზისას,, მხედველობაში
უნდა ვიქონიოთ:
1)ფინანსური კოეფიციენტები – კორპორაციის მუშაობის ეფექტურობის
შეფასებას ემსახურება, მაგრამ იგი ყოველთვის არ იძლევა მსჯელობის
შესაძლებლობას კონ-კურენტებთან შედარებით მისი წარმატებული საქმიანობის
შესახებ,
2) დასკვნის გაკეთებამდე შესაბამისი კოეფიციენტის მრიცხველისა და
მნიშვნელის მონაცემები უნდა იქნეს გაანალიზებული,
3)კორპორაციის კოეფიციენტების კონკურენტების ანალოგიურ მნიშვნელობებთან
შედარებისას, მხედველობაში უნდა ვიქონიოთ, რომ ბუღალტრული აღრიცხვის პო-
ლიტიკაში სხვადასხვა მეთოდების გამოყენებამ შედარების შედეგებზე შეიძლება
იქონიოს გავლენა.
4) კოეფიციენტის მნიშვნელობა აზრს იძენს მხოლოდ დარგობრივ სტანდარტთან,
აგ-რეთვე კორპორაციის გასული პერიოდის განმავლობაში საქმიანობის შესაბამის
კოეფიციენტებთან, ან გეგმიურ მაჩვენებლებთან შედარებისას.
კორპორაციის ასეთი სახის ფინანსური ანალიზი რიგი კვარტლების დინამიკაში
უნდა იქნეს გახორციელებული, ხოლო ექსპრეს-ანალიზისათვის კი ანალიზის
საწყისი და ბოლო პერიოდის მონაცემების შედარება არის საკმარისი. სააღრიცხვო
კოეფიციენტებზე დაფუძნებული ანალიზი, საწარმოს საქმიანობაში „ვიწრო“
ადგილებზე ყურადღების გამახვილებისა და იმ საკითხების ჩამონათვალის
ფორმირების შესაძლებლობას იძლევა, რომლებზეც საწარმოს საქმიანობის მხოლოდ
უფრო დეტალური გაცნობის შემდეგ იქნება პასუხის გაცემა შესაძლებელი. ამიტომ
ფინანსური ანალიზის ჩატარებისას მთავარია არა მაჩვენებლების გაანგარიშება,
არამედ მიღებული შედეგების აღქმი ის შესაძლებლობა.
აღნიშნული ყველა მაჩვენებლები შეიძლება მოცემული დარ გის ყველა
სამრეწველო, სავაჭრო და სხვა სფეროს კორპორაციების საშუალო მაჩვენებლებთან
იქნეს შედარებული, რომლებიც სპეციალურ კრებულებშია გამოქვეყნებული და მათი
მეშვეობით შესაბამისი დასკვნები იქნეს გაკეთებული.
საერთაშორისო პრაქტიკაში სავალდებულო ანგარიშგების შემადგენელ ნაწილს
ფულადი ნაკადების შესახებ ანგარიშგება წარმოადგენს. ფულადი ნაკადების შესახებ
ანგარიშგების ძირითად მიზანს საანგარიშო პერიოდისათვის საწარმოს ფულადი
სახსრების შემონატანებისა და გადახდების შესახებ ინფორმაციით მენეჯერების
უზრუნველყოფა წარმოადგენს. შესაბამისად,ასეთი სახის ინფორმაციის მეშვეობით
შესაძლებელი ხდება პასუხი გაცემულ იქნას შემდეგ კითხვებზე:
x ღებულობს თუ არა კორპორაცია მისი შედმგომი ზრდის მიზნით საკმარის სახ-
სრებს მიმდინარე და ფიქსირებული აქტივების შეძენისათვის,

32
x საჭიროა თუ არა გარე წყაროებიდან დამატებითი დაფინანსება კომპანიის
საჭირო ზრდის უზრუნველყოფისათვის,
x გააჩნია თუ არა კომპანიას ვალის დაფარვისათვის საკმარისი თავისუფალი
ფულადი სახსრები, ან ახალი პროდუქციის წარმოებაში დაბანდების მიზნით,
x ახორციელებდა თუ არა ფასიანი ქაღალდების ემისიას კორპორაცია და რა
მიზნით იყენებდა იგი მიღებულ სახსრებს.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1.დაასახელეთ ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის თეორიული საფუძვლის
ეკონომიკური აზრის (თეორიის) განვითარების ასპექტები.
2.ჩამოაყალიბეთ ეკონომიკური ანალიზის როლი და
მნიშვნელობა კორპორაციის ფინანსურ მართვაში.
3.დაახასიათეთ ეკონომიკური ანალიზის ეტაპები, ფაქტორები
და მეთოდების არსი.
4.წარმოადგინეთ ეკონომიკური ანალიზის კლასიფიკაციის არსი და საქმიანობა.
5. ჩამოაყალიბეთ ეკონომიკური ანალიზის თავისებურებანი.

33
 თავი N2.„მმიკროეკონომიკური ანალიზის სისტემურობა და თანამედროვე
ანალიზის მეთოდების სისტემა““

—თ
თემის სტრუქტურა::
2.1. ანალიზის სისტემურობა და პროცედურების გამოყენება ფინანსურ
მართვის მონიტორინგის პროცესში;
2.2. თანამედროვე ეკონომიკური ანალიზის მეთოდების სისტემა.
™ პრაქტიკული მეცადინეობაა N11. თემაზე:
„წრფივი კორელაციური ურთიერთკავშირის განსაზღვრის პრაქტიკა“.
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობებისათვის

თავი N2. მიკროეკონომიკური ანალიზის სისტემურობა და

თანამედროვე ანალიზის მეთოდების სისტემა

2.1. ანალიზის სისტემურობა და პროცედურების გამოყენება ფინანსურ

მართვის მონიტორინგის პროცესში

როგორც ცნობილია,, ეკონომიკური თეორია ემყარება შემეცნების თეორიასა და

მატერიალურ დიალექტიკას, რომელიც უზრუნველყოფს ეკონომიკური საქმიანობის
ანალიზის, როგორც გამოყენებითი მეცნიერებათა სისტემის შემადგენელი
დისციპლინის მიერ კვლევის სპეციფიკური მეთოდების, ხერხების შექმნასა და
გამოყენებას, რომელიც მიმართულია მმართველობითი ფუნქციების ეფექტიანი
გამოყენებისათვის. ეს მიმართება შეიძლება, წარმოვადგინოთ შემდეგი სქემით:

აღრიცხვა ანალიზი მმართველობითი გადაწყვეტილებების მიღება

დაგეგმვა.

ნახ.. 2.1 მართვის სისტემის სქემა

დაგეგმვის ფუნქცია საბაზრო ეკონომიკური სისტემის პირობებში
უმნიშვნელოვანესია, რამდენადაც მასში აისახება კომპანიის საქმიანობის
მიმართულება და შინაარსი, როგორც სინთეზურ, ისე ანალიტიკურ ჭრილში,
ანალიზის როლი დაგეგმვის საქმეში ინფორმაციის მომზადებაში, გეგმიური
მაჩვენებლების ხარისხსა და დასაბუთებულობაში გამოიხატება.
ეკონომიკური თეორიის ფუნქციებიდან მთავარია შემეცნებითი, მეთოდოლო-
გიური, საპროგნოზო და პრაქტიკული ფუნქციები, რომლებიც ურთიერთ-
დაკავშირებული და ურთიერთ გადახლართულია. მისი პრაგმატული ფუნქციის
რეალიზაციის უმაღლესი კრიტერიუმი თანამედროვე ეტაპზე უნდა იყოს
ეკონომიკური ზრდის მაღალი ტემპები, სოციალ-ეკონომიკური განვითარების
კრიზისული მდგომარეობიდან ეკონომიკური სტაბილიზაციის მიღწევა ქვეყანაში.

34
 ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზი მეცნიერების მომიჯნავე დისციპლინებთან::
მენეჯმენტი, მარკეტინგი, ბუღალტრული აღრიცხვა, სტატისტიკა, აუდიტი და სხვა.
საბაზრო ურთიერთობათა პირობებში, როცა კორპორაციებს (საწარმოებს) სრული
დამოუკიდებლობა აქვთ, მათ მიერ დასახული ამოცანების წარმატებით შესრულება
სისტემური ანალიზის გარეშე შეუძლებელი ია. ეკონომიკური ანალიზის მეშვეობით
კომპანიის მენეჯერებს შესაძლებლობა ეძლევათ, სწორად შეაფასონ გეგმის
შესრულება, განვითარების დინამიკა, დროულად და სამეურნეო პროცესების
ნორმალური მსვლელობისათვის, კამპანიის პროგრამის (ბიზნეს გეგმის)
შესრულებისათვის საჭირო გადაწყვეტილებანი მიიღონ.
სისტემურობა,, როგორც კიბერნეტიკული ცნება,, მოითხოვს ობიექტის
გამოკვლევას, ანალიზს, როგორც ერთ მთლიან სისტემას, რომელიც მოიცავს
განსაზღვრულ ურთიერთკავშირში მყოფ ელემენებს.
სისტემურ ანალიზში იგულისხმება რთული ეკონომიკური კატ ტეგორიებისა და
პროცესების გამოკვლევის მეთოდებისა და ხერხების ერთობლიობა,, რომელიც
ორგანულადაა დაკავშირებული კომპლექსურობასთან, მათი კავშირი გამოხატება: ა)
მთელისა და მისი ნაწილების ერთიანობაში; ბ) ეკონომიკურისა და სოციალურის; გ)
პოლიტიკურის და ეკონომიკურის; დ) ეკონომიკურ-სოციალურ-ეკოლოგიურ
ერთიანობაში; მაჩვენებელთა ერთიანი უნივერსალური სისტემის შემუშავებაში;
ყველა სახის ინფორმაციის გამოყენებაში.
სისტემური ანალიზი მოიცავს თანმიმდევრულ ეტაპთა რიგს, სადაც საკვლევი
(გადასაწყვეტი) პრობლემების თანმიმდევრული დანაწევრება გრძელდება ქვეპრობ-
ლემებად, სანამ ყოველი ამ ქვეპრობლემის შესაძლებელი გადაწყვეტა გახდება
ცნობილი. ეს პროცესი ძალზე რთული საქმეა, განსაკუთრებით, სოციალურ-
ეკონომიკური სისტემების შესწავლისა და მართვის ასპექტში. სისტემური ანალიზის
ორიგინალური მეთოდი დამუშავებული აქვს ცნობილ ამერიკელ მეცნიერს გ. კრონს,
რომელიც მექანიკური, ბიოლოგიური და ეკონომიკური სისტემების კვლევისთვისაა
გამიზნული. სისტემური ანალიზის მეთოდოლოგიური ასპექტი განავითარეს ვ.
აფანასიევმა,, დ. გვიშიანმა,, გ. პაპავამ და სხვებმა..
სისტემური ანალიზის ჩატარებისას როგორც წესი, გამოყოფენ სისტემური
ანალიზის ექვს ეტაპს:
პირველ ეტაპზე,, გამოკვლევის ობიექტს განიხილავენ როგორც სისტემას.
მეორე ეტაპზე შეირჩევა სისტემა იმ სინთეზური და ანალიზური მაჩვენებელებისა,
რომლებიც საწარმოს სამეურნეო საქმიანობის ხარისხობრივ მხარეს ახასიათებენ.
მესამე ეტაპზე მთავარი კომპონენტის ფუნქციებისა და ურთიერთკავშირის
განსაზღვრით სისტემური ანალიზის ჩატარების ზოგადი სქემა დგინდება;
მეოთხე ეტაპზე დგება კომპანიის სამმართველო და საფინანსო ინფორმაციების
მოდელის საფუძველზე კომპლექსური ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის საერთო
ბლოკ-სქემა. ქვემოთ განხილულია კომპანიის სამეურნეო-საფინანსო საქმიანობის
ძირითადი მაჩვენებლების ფორმირების კომპლექსური ანალიზის პროცესის სქემა
(იხ.. ნახ.. 2.2), რომელიც მოიცავს 17 ბლოკს, მათ შორის: რვა ბლოკში წარმოდგენილია

35
კომპანიის მმართველობითი ინფორმაცია, ხოლო დანარჩენ ცხრა ბლოკში - საფინანსო
ინფორმაციის ანალიზის მახასიათებლები.
მეხუთე ეტპზე იმ ინფორმაციის საფუძველზე, რომელიც მიიღება წინა ეტაპებზე
სისტემის მოდელი იგება. მოდელში აისახება კონკრეტული მონაცემები საწარმოს
ცალკეული ერთეულების (რგოლების) შესახებ და მიიღება მოდელის პარამეტრები
რიცხობრივ გამოსახულებაში.
მეექვსე ეტაპზე (დამამთავრებელ ეტაპზე) მიმდინარეობს სამეწარმეო საქმიანობის
შედეგების ობიექტური შეფასება, რეზერვების კომპლექსური გამოვლენა წარმოების
ეფექტიანობის გაზრდის მიზნით.

ბლოკი 1. ობიექტის წარმოშობის ისტორიის გაცნობა, მიღწეული მდგომარეობის და

პერსპექტივების ტექნიკურ-ეკონომიკური მაჩვენებლების ზოგადი ანალიზი
ბლოკი 2. პროდუქციის, სამუშაოების და მომსახურების მოცულობის
სტრუქტურისა და ხარისხის ანალიზი
ბლოკი 3. წარმოების დანახარჯების ანალიზი
ბლოკი 4. ძირითადი ფონდების, საწარმოო სიმძლავრეებისა და არამატერიალური
აქტივების ანალიზი
ბლოკი 5. მატერიალური რესურსების გამოყენების ანალიზი
ბლოკი 6. შრომითი რესურსებისა და ხელფასის ფონდის გამოყენების ანალიზი
ბლოკი 7. პროდუქციის რეალიზაციის ანალიზი
ბლოკი 8. ფინანსური შედეგებისა და რენტაბელობის მაჩვენებლების ანალიზი
ბლოკი 9. მიმდინარე აქტივების ანალიზი
ბლოკი 10. დებიტორული დავალიანების ანალიზი
ბლოკი 11. კრედიტორული დავალიანების ანალიზი

ბლოკი 12. საკუთარი კაპიტალის ანალიზი

ბლოკი 13. მოგებისა და ზარალის ანგარიშის ანალიზი
ბლოკი 14. ლიკვიდურობის ანალიზი
ბლოკი 15. ფულადი სახსრების დენადობისა და ფინანსური პროგნოზების
ანალიზი
ბლოკი 16. აქტივების გამოყენებისა და ინვესტიციებიდან მიღებული მოგების
ანალიზი
ბლოკი 17. ფინანსური მდგომარეობის კომპლექსური ანალიზი.

ნახ.. 2.2 კომპლექსური ანალიზის ბლოკ--სქემა

ანალიზური კვლევა--ძიების მეთოდიკა,, რომელსაც ეკონომიკური საქმიანობის

პროცესების და შედეგების შემეცნებაში ქვეყნის ტექნიკური და ეკონომიკური
განვითარების პარალელურად მოითხოვს ანალიზური კვლევის მეთოდოლოგიის
სრულყოფასა და საბაზრო ეკონომიკის მოდელისათვის შესაბამისობაში მოყვანას.

36
 ეკონომიკური ანალიზი, რომელიც საბუღალტრო აღრიცხვის ბაზაზე წარმოიშვა,,
მასთან უპირველესად არის დაკავშირებული, რამდენადაც სამეურნეო საქმიანობის
ანალიზის ინფორმაციის ძირითადი წყარო სწორედ ოპერატიული-ტექნიკური
(მმართველობითი აღრიცხვვის)) და ბუღალტრული აღრიცხვის (ფინანსური აღრიცხვის))
ინფორმაცია გვევლინება.
რამდენადაც აღრიცხვის მონაცემებით ეკონომიკური ანალიზი აკეთებს დასკვნას,
მათი მეცნიერული დონის მახასიათებლები აღრიცხვის სათანადო ორგანიზაციაზე
და მისგან მიღებული ინფორმაციის უტყუარობაზე მნიშვნელოვნადაა
დამოკიდებული.
ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტების (ბასს)) გამოყენება,
რომელიც წარმოადგენს საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკაზე დაფუძნებულ
ბუღალტრული აღრიცხვისა და ანგარიშგების წესების ერთობლიობას, საშუალებას
აძლევს საწარმოებს, ინვესტორებს, აქციონერებს, კრედიტორებსა და მთავრობას,
უკეთ გაიგონ საწარმოთა საქმიანობა. ასევე უზრუნველყოფს სამეურნეო
ოპერაციებისა და ფინანსური ანგარიშგების გამჭირვალობას და მომხმარებელს
აწვდის უფრო სრულ და ზუსტ ინფორმაციას. ძალიან მნიშვნელოვანია ის, რომ ბასს-ი
საშუალებას მისცემს ქართველ და უცხოელ ბიზნესმენებს (ინვესტორებს), „ბიზნესის
საერთო ენაზე“ ილაპარაკონ.
შესაბამისად, ბუღალტრული (მმართველობითი და ფინანსური) აღრიცხვა
დასაბუთებული გადაწყვეტილებების მიღებისა და ობიექტური შეფასებისათვის
ეკონომიკური ინფორმაციის მიღების, დამუშავებისა და გამოყენების პროცესია.
ეკონომიკური ანალიზი სამეურნეო საქმიანობის კომპლექსური შესწავლისათვის
ასევე სტატისტიკური აღრიცხვის და დაკვირვების შედეგად მოპოვებულ
ინფორმაციას ეყრდნობა, ხოლო კვლევის პროცესში ფართოდ იყენებს სტატისტიკური
მეთოდოლოგიის ინსტრუმენტებს (შერჩევითი დაკვირვება, დაჯგუფება, შედარება,
ინდექსები, ცხრილები და ა.შ.); თავის მხრივ, სტატისტიკას თავის ამოცანების
გადასაწყვეტად ეკონომიკური ანალიზის მეთოდოლოგიით სარგებლობს.
ზემოთ ჩვენ განვიხილეთ ანალიზის კავშირი მართვასა და დაგეგმვასთან; აქვე
აღვნიშნავთ, რომ მართვისათვის საჭირო ინფორმაციის მოპოვება, მისი გააზრება,
გაგება, ტენდენციების დადგენა ეკონომიკური ანალიზით მიიღწევა. ანალიზის
საფუძველზე გამოტანილი დასკვნებით ხდება მმართველობითი გადაწყვეტილებების
მიღება. ამდენად, ანალიზი დაგეგმვასა და პროგნოზირებასთან მჭიდროდაა
დაკავშირებული.
ეკონომიკური ანალიზი საბაზრო ეკონომიკის პირობებში დაკავშირებულია
მარკეტინგთან (ინგლ. Market–ბაზარი), რომელიც საწარმოთა ეფექტიანი სამეცნიერო-
კვლევითი, საკონსტრუქტორო და წარმოება-გასაღების საქმიანობის პრინციპებისა და
მეთოდების სისტემაა. ეკონომიკური ანალიზის საშუალებით შეისწავლება საწარმოს
საქმიანობაზე მოქმედი შინაგანი და გარეგანი ფაქტორების ფართო წრე, მყიდველები
და მომხმარებლები, ბაზრის მდგომარეობა, კონკრეტული ვითარება, ფასწარმოქმნა,
საბოლოო საფინანსო შედეგების შეფასება და სხვა. ამდენად, ეკონომიკური ანალიზის

37
მეშვეობით საწარმოს (ფირმის) მარკეტინგული პროგრამა ფორმირდება და მისი
შესრულებაც კონტროლდება.
საბაზრო ეკონომიკის ფორმირების პროცესში აუცილებელია მთელი რიგი ახალი
დარგების (მ.შ. ფინანსური კონტროლის – აუ უდიტის) შესწავლა და პრაქტიკაში
გამოყენება.

ეკონომიკური ანალიზის პერ რიოდიზაციის საკითხები

როგორც უკვე აღინიშნა, ეკონომიკური საქმიანობის ანალიზის დროის ნიშნით
ანალიზის კლასიფიკაციისას გამოყოფილი იყო პერსპექტიულ-პროგნოზული,
ოპერატიული და რეტროსპექტიული ანალიზის სახეები, რომლებსაც ქვემოთ
დაწვრილებით განვიხილავთ.
პერსპექტიული (წინასწარი)) ანალიზი გულისხმობს კვლევის დაწყებას სამეურნეო
საქმიანობის საანგარიშო პერიოდამდე ე. ი. წინასწარი ანალიზი პროგნოზული
ხასიათისაა,, რომლის ამოცანაა,, გამოავლინოს საწარმოო პროდუქციის (მომსახურების)
წარმოებისა და მისი შედეგების განვითარების კანონზომიერებანი, განსაზღვროს
მათი განვითარების განხორციელების ოპტიმალური ვარიანტები. კერძოდ: ა)
პერსპექტიული განვითარების გეგმების მეცნიერულად დასაბუთების პერიოდში
პერსექტიული ანალიზი გვევლინება, როგორც საწარმოს ეკონომიკის წინა საგეგმო
პერიოდის გამოკვლევის ძირითადი ფორმა; ბ) გეგმის შესრულების პროცესში
პერსექტიული ანალიზი გვევლინება, როგორც მოსალოდნელი შედეგების
განჭვრეტისა და შეფასების უნმიშვნელოვანესი ინსტუმენტი.
საბაზრო ეკონომიკის თანამედროვე ეტაპზე წარმოების მართვის სრულყოფის
ერთ--ერთ ძლიერ და ეფეექტურ საშუალებად გვევლინება პერსპექტიული ეკონომიკური
ანალიზი,, რომელიც ძირითადად პროგნოზირებას ემყარება; მისი მეთოდოლოგიური
საფუძველი კვლევის დაილექტური მეთოდია.
„პროგნოზი““ ბერძნული წარმოშობის სიტყვაა და ნიშნავს რაიმე მოვლენის
განვითარებასა და მოსალოდნელი შედეგების წინასწარ განჭვრეტას, არსებულ
მეცნიერული ხერხებისა და მეთოდების საფუძველზე.
წარმოების პროგნოზი შეიძლება იყოს გრძელვადიანი და მოკლევადიანი..
გრძელვადიანი პროგნოზის საფუძველზე ხდება ინდიკატური (დამკვალია-
ნებელი) განვითარების გეგმების შედგენა, რაც აღიარებულია თანამედროვე
დაგეგმვის პრაქტიკაში.
მოკლევადიანი პროგნოზირება გამოიყენება, როგორც საშუალება, მიმდინარე
საანგარიშო პერიოდში ეტაპობრივად განისაზღვროს საანგარიშგებო პერიოდის
ბოლოსათვის ტექნიკურ-ეკონომიკური მაჩვენებლების შესრულების მახასიათებ-
ლები, შესაბამისად, პერიოდის ბოლოსათვის სასურველი შედეგების მიღწევის
მიზნით, სამეურნეო საქმიანობა გარკვეულწილად დარეგულირდეს.
ამრიგად, პერსპექტიული (პროგნოზული) ანალიზი წარმოადგენს პერსპექტიული
გეგმის მეცნიერულ-ანალიტიკურ საფუძველს, რომლის უმნიშვნელოვანეს
ამოცანებად გვევლინება სამომავლო გავნითარების, პერსპექტიული გეგმის
მეცნიერული დასაბუთება და მისი მოსალოდნელი შესრულების შეფასება.

38
ოპერატიული ანალიზი საწარმოს საგეგმო მაჩვენებელთა შესრულების
ყოველდღიური (ოპერატიული) შესწავლის სისტემაა. იგი საწარმოო პროცესზე
უშუალო დაკვირვებით ეყრდნობა ოპერატიულ-ტექნიკური, საბუღალტრო და
სტატისტიკის მონაცემებს, რომელიც, მეტწილად, ნატურალური მაჩვენებლებით
იწარმოება.
შემდგომი ანუ რეტროსპექტიული ანალიზი საწარმოს მიერ უკვე
განხორციელებული სამეურნეო საქმიანობის შედეგების შესწავლის მეთოდია,
რომელიც, ძირითადად, ბუღალტრული აღრიცხვის და სტატისტიკური ანგარიშგების
ინფორმაციას ეყრდნობა. რეტროსპექტიული ანალიზის მეშვეობით აფასებენ
პერსპექტიული და ოპრატიული ანალიზის სიღმეს; იგი საწარმოთა განვითარების
შესწავლის დამამთავრებელ სტადიაა, ამდენად სრული და შრომატევადია, რადგან
ყველა სახის აღრიცხვისა და ანგარიშგების მონაცემების დამუშავებას მოითხოვს.
რეტროსპექტიული ანალიზის მეთოდიკის თავისებურებაა საწარმოს საქმიანობის
ფაქტობრივი შედეგების შეფასება გეგმიურ და წინა პერიოდების მონაცემებთან
შედარებით. შედარების შედეგად მიღებული გადახრები გაანალიზდება ყველა იმ
ტექნიკურ-ეკონომიკური ფაქტორების მიხედვით, რომლებმაც საბაზისო თუ გეგმიურ
მაჩვენებელთა მიმართებაში ეს გადახრა გამოიწვიეს. გადახრის მიზეზის შესწავლა-
შეფასება ნაკლოვანებათა სალიკვიდაციო ორგანიზაციულ-ტექნიკურ-ეკონომიკურ
ღონისძიებათა დამუშავების ან სტრატეგიული მართვის სამომავლო პრობლემის
გადაწყვეტისათვის მიღწევების განზოგადების შესაძლებელობას იძლევა.

2.2 ეკონომიკური ანალიზის თანამედროვე მეთოდების სისტემა

კორელაციურ--რეგრესიული ანალიზის მეთოდი

კორელაციურ-რეგრესიული ანალიზის მეთოდი ფართოდ გამოიყენება იმ
მაჩვენებლებს შორის სიმჭიდროვის განსაზღვრისათვის, რომლებიც ფუნქციონალურ
დამოკიდებულებაში არ არიან. კავშირის სიმჭიდროვე შესასწავლ მოვლენებს შორის
გაიზომება კორელაციური ფარდობით მრუდხაზოვანი დამოკიდებულებისათვის და
კორელაციის კოეფიციენტით სწორხაზოვანი დამოკიდებულებისათვის.
შესაბამისად, კორელაციის საშუალებით განისაზღვრება საკვლევ სიდიდეზე
მოქმედ ფაქტორებს შორის კავშირი რაოდენობრივად, ფაქტორთა უდიდესი
რაოდენობის დროს. ეს კავშირი კოეფიციენტების გზით იზომება და როდესაც
კოეფიციენტი ერთს უახლოვდება, ეს იმას ნიშნავს, რომ იზრდება გავლენის სიდიდე
და პირიქით.
რეგრესიული ანალიზი სტატისტიკის იმ ნაწილია,, რომელიც ორ ან რამდენიმე
ცვლადს შორის ალბათურ--სტატისტიკურ კავშირს შეისწავლის; მისი მთავარი
დანიშნულებაა არსებულ მონაცემთა საფუძველზე ისეთი მოდელის შემუშავება,
რომელიც ადეკვატურად აღწერს ერთი (დამოუკიდებელი) ცვლადის (აღვნიშნოთ y-
ით) დამოკიდებულებას სხვა (დამოუკიდებელ) ცვლადზე (აღვნიშნოთ x–ით) და

39
შემდგომ, ამ მოდელის გამოყენებით დამოკიდებული ცვლადის მნიშვნელობათა
პროგნოზირება სხვა ცვლადების ცნობილი მნიშვნელობებით.

მარტივი რეგრესიის მოდელი:: y=βo + β1x+ε ,

სადაც βo ,β1 რაიმე მუდმივებია, ε შემთხვევითი სიდიდე (გადახრაა) და იგი

დამოუკიდებელია x-ისაგან.
ერთიან მოვლენაზე ცალკეული ფაქტორების ცვლილებები გამოიანგარიშება
კორელაციის კოეფიციენტის ფორმულით:

N ∑ XY - ∑ X ∙ ∑ Y
P=
√[ N ∑ X2 – (∑ X)2 ∙ [N ∑ Y2 – (∑ Y)2]]

სადაც, p არის კორელაციის კოეფიციენტი;

X Y - ორ ცვალებადობაზე დაკვირვების დამუშავებული შედეგი;
N - დაკვირვების რიცხვი.
ხშირია სიტუაციები, როცა ორი შემთხვევითი სიდიდის ერთობლივი ყოფაქცევის
შესწავლისას მხოლოდ ისაა დასადგენია,, რამდენად ძლიერია მათ შორის კავშირი..
სწორედ ორ X და Y შემთხვევით სიდიდეს შორის სტოქასტური კავშირის საზომია
კორელაციის კოეფიციენტი, რომელიც ეკონომიკურ ლიტერატურაშიშემდეგნაირადაა
განმარტებული:
COV ( X , Y )
p
DX u DY

სადაც, - COV(X, Y) კოვარაციის კოეფიციენტია, რომელიც გაიზომება:

COV(X, Y)= ∑ ( X-∑ X ) ∙ ( Y - ∑ Y )

ქვემოთ განხილულია მოვლენათა ურთიერთკავშირის შესწავლის სტატისტიკური

მეთოდების გამოყენების - კორელაციური ანალიზის ასპექტები.

2.2--1. წრფივი კორელაციური რეგრესიის განტოლებები და კორელაციის მოდელები

ა) წრფივი კორელაციური რეგრესიის განტოლებები

კავშირი შედეგობრივ ნიშანსა და მის ძირითად ფაქტორებს შორის, შეიძლება,
გამოისახოს წრფივი კორელაციური კავშირის ანუ რეგრესიის განტოლებებით.ერთი
ფაქტორის გავლენის სიდიდის დასადგენად იყენებენ ერთფაქტორიან წრფივ
განტოლებას შემდეგი სახით:
~
y x1 a0  a1 x1

40
რომლის a0 და a1 პარამეტრები უმცირეს კვადრატთა ხერხით, რისთვისაც საჭიროა a0
და a1-ის მიმართ ამოიხსნას შემდეგი ორი წრფივი განტოლების სისტემა:

­na0  a1 ¦ x1 ¦ y
° n n
®
°¦
¯ n
x1a0  a1 ¦
n
x12 ¦x y
n
1

თუ n ძალზე დიდია, მაშინ იყენებენ ე. წ. „კორელაციურ ცხრილის“ მეთოდს,

რისთვისაც საჭიროა, ამოიხსნას განტოლებათა სისტემის ოდნავ შეცვლილი სახე:

¦ a  ¦b
K
¦ a  ¦b

სადაც, n არის y და x მნიშვნელობათა შესაბამისი წყვილების რაოდენობა, ხოლო ,

ფაქტორიანი წრფივი კორელაციური კავშირის განტოლებას აქვს შემდეგი სახე:

K V
2
2

V
2

რომლის a0, a1 და a2 პარამეტრები განისაზღვრება, თუ მათ მიმართ ამოვხსნით

შემდეგი სამი წრფივ განტოლებათა სისტემას:

V
2

K
V
2

პარამეტრების რიცხობრივი მნიშვნელობების ჩასმა კორელაციურ განტოლებას

გადააქცევს კორელაციურ ანუ რეგრესიის მოდელად. სამფაქტორიანი კორელაციური
მოდელის მაგალითია:
~
y x1 x 2 x3 0,841  0,023 x1  0,00197 x2  0,170 x3
ამ მოდელის შედეგობრივი სიდიდეა - ზედნადები ხარჯების სიდიდე, ხოლო
ფაქტორიალური სიდიდეებია X1 - სასაქონლო პროდუქციის მოცულობა (მლნ. ლარი),
X2 - ძირითადი საწარმოო მუშების საშუალო წლიური რიცხოვნება, X3 მუშების
ხელფასის ფონდი (მლნ. ლარი). ამ მოდელის პარამეტრების შინაარსი შემდეგში
მდგომარეობს: ა0=0,025 პარამეტრის მნიშვნელობა მიუთითებს, რომ X1 ფაქტორის
გადიდება ერთი ერთეულით ანუ 1 მლნ. ლარით, 0,025 ერთეულით ანუ 25 ათასი
ლარით გაადიდებს ზედნადები ხარჯების სიდიდეს, a2=0,00197 პარამეტრის
რიცხვითი მნიშვნელობა მიუთითებს, რომ მუშათა რიცხვის 1 კაცით გადიდება 1970
ლარით გაადიდებს ზედნადები ხარჯების სიდიდეს ან, პირიქით 1 კაცის შემცირება _
1970 ლარით შეამცირებდა ზედნადები ხარჯების სიდიდეს; a3=0,170 პარამეტრის
მნიშვნელობა მიუთითებს, რომ მუშების ხელფასი ფონდის 1 მლნ ლარით გადიდება
არაპირდაპირი გზით გაადიდებს ზედნადები ხარჯების სიდიდეს 170 ათასი ლარით,
ან პირიქით, მისი ამდენივე რაოდენობით შემცირება ზედნადებ ხარჯებს შეამცირებს
170 ათასი ლარით.

41
 სტატისტიკური პროგნოზირებისას გამოიყენება კორელაციური განტოლებები
(რომლებიც ქვემოთაა ანხილული). კერძოდ, კორელაციური მოდელით შეიძლება
ზედნადები ხარჯების სიდიდის განსაზღვრა მომავალი პერიოდებისატვის. თუ
ვიცით, რომ მომავალი წლისათვის დაგეგმილიაX1, X2 და X3 ფაქტორთა შემდეგი
მნიშვნელობები: X1=26,2 მლნ. ლარი, X2=1100 კაცის, X3 =11 მლნ ლარი. მაშინ
ზედნადები ხარჯების გეგმური სიდიდე კორელაციური მოდელის მიხედვით ტოლი
იქნება: ~
yx x x
1
0,841  0,025 u 26,2  0,00197 u 1100  0,170 u 11,0 5,533 მლნ. ლარი
2 3

ბ) კორელაციურ--ეკონომიკური მოდელირების ანალიზის ასპექტები..

განვიხილოთ კორელაციურ-ეკონომიკური მოდელირების ფაქტორთა და
პარამეტრების ანალიზის ასპექტები მოვლენათა ურთიერთკავშირს სტატისტიკური
მოდელების უმარტივესი სახეების წყვილადი და წრფივი მრავალფაქტორული
მოდელების გარდა, არაწრფივი ურთიერთკავშირის მეშვეობითაც ასახავენ.
არაწრფივი კავშირების შემთხვევაში კორელაციურ-რეგრესიული განტოლება
შემდეგი სახის იქნება:
p a0 f1a1 f 2a 2 f 3a3 ,...., f na n
სადაც P წარმოებული პროდუქციის მოცულობაა;
f1, f2, f3,…., fn სხვადასხვა სახის საწარმოო რესურსების (ნედლეულის, მასალების,
შრომის, ძირითადი ფონდების და ა.შ.) დანახარჯებია P მოცულობის პროდუქციის
წარმოებაზე.
ეს ფორმულა გალოგარითმების გზით დაიყვანება წრფივ ფორმებზე::
lg P lg a0  a1 lg f1  a2 lg f 2  a3 lg f3  .....  an lg f n ,
ფორმულის, კერძოდ კორელაციურ-რეგრესული განტოლების Y=a0+a1x
განხილვისას, ვაჩვენებთ a1 პარამეტრის ეკონომიკური მნიშვნელობას. ამჯერად
საჭიროა, მოვიყვანოთ მისი შეფარდებითი მნიშვნელობაც, რომელიც გვიჩვენებს
რამდენიმე პროცენტით გაიზარდა წარმოების მოცულობა ამა თუ იმ სახის
რესურსების ერთი პროცენტით გადიდებისას. ამ მაჩვენებლის გაანგარიშებისათვის
საჭიროა აბსოლუტური მნიშვნელობა ანუ წარმოების მოცულობის ზრდის სიჩქარე
გავამრავლოთ მოცემული სახის რესურსისა და წარმოების მოცულობის
§ f ·
თანაფარდობაზე ¨¨ 1 ¸¸ .
© p¹
აბსოლუტური სიჩქარე კი თავისთავად კერძო წარმოებულის გაანგარიშებით
დგინდება: მაგალითად, პირველი სახის რესურსის მიმართ გვექნება:
Dp
a0 a1 f1a1 1 f 2a 2 f 3a3 ,....., f na n
Df1
შეფარდებითი სიჩქარე მიიღებს სახეს:
Dp f1 (a0 a1 f1a1 1 f 2a2 f3a3 ,...., f nan ) f1 a0 a1 f1a1 1 f 2a 2 f 3a3 ,...., f na n
˜ a1
Df1 p p a0 a1 f1a1 f 2a 2 f3a3 ,...., f na n

42
 ამ მაჩვენებელს სხვაგვარად უწოდებენ პროდუქციის გამოშვების ელასტიურობის
კოეფიციენტს. ანალოგიური გაანგარიშებით მივიღებთ, რომ წარმოების მოცულობის
ელასტიურობის კოეფიციენტები იქნება მეორე სახის რესურსების მიმართ a2, მესამე
სახის რესურსის მიმართ a3 და ა. შ. ზოგადად I-ური სახის რესურსის (დანახარჯის)
ერთი პროცენტით გადიდებისას წარმოების მოცულობა დიდდება Ai %-ით. ცხადია,
ამ პარამეტრის გამოყენებით რესურსების (დანახარჯების) ცვალებადობის მიხედვით
წარმოების მოცულობის პროგნოზირებაც შეგვიძლია.
ცნობილია, რომ პირველად პრაქტიკულ გაანგარიშებებში საწარმოო ფუნქციები
გამოიყენა ამერიკელმა ჩ. კობამ და პ. დუგლასმა.
p a0 f1a f 2a ,
1 2

სადაც P - სამრეწველო წარმოების მოცულობის ინდექსია;

f1 და f 2 _ შესაბამისად, სამუშაო ძალის რიცხოვნებისა და ძირითადი კაპიტალის
ინდექსია.
ეს ფუნქცია ეკონომიკურ-სტატისტიკური ლიტერატურაში ცნობილია კობა--
დუგლასის ფუნქციის სახელწოდებით.
ამრიგად, სოციალურ-ეკონომიკური მოვლენებისა და პროცესების სტრუქტურა,
შემადგენლობა შეიძლება, განვიხილოთ სხვადასხვა ნიშნებით, რომლებიც შეიძლება
იყოს თვისებრივი (მოცულობის დამახასიათებელი) გამოსახულების. ბუნებრივია,
ერთგვაროვანი მოვლენები და პროცესები სტატისტიკურ ერთობლიობას ქმნიან,
მაგრამ თუ ერთი რომელიმე ნიშნით სტატისტიკური ერთობლიობის ერთეულები
ერთგვაროვანია, სხვა რომელიმე ნიშნით შეიძლება, იყოს განსხვავებული. ამიტომ
სტრუქტურის შესწავლისას და პერსპექტივაში მისი ცვალებადობის პროგნოზირების
მიზნით მასში შემავალ მოვლენებსა და პროცესებს სხვადასხვა ნიშნით აჯგუფებენ.
მარტივი დაჯგუფება სტატისტიკურად ერთგვაროვან ჯგუფებს წარმოქმნის. ამ
ამოცანას ვერ წყვეტს კომბინაციური დაჯგუფებანი. საჭიროა ნიშნების უნიფიცირება
და გაერთიანება შესაბამისი მეთოდებით, რომელთა შორის აღსანიშნავია
მრავალგანზომილებიანი საშუალო, ევკლიდეს მანძილი და სხვა.
სტატისტიკურ ანალიზში გამოიყენება აგრეთვე, მრავალფაქტორული
სტატისტიკური და დინამიკური მოდელები. დროის ფაქტორი (T) როდესაც
თავისთავში აერთიანებს მოვლენის განვითარებაზე მოქმედ მრავალ ფაქტორს, ამ
შემთხვევაში აიგება სტატისტიკური მოდელები თითოეული წლისათვის მრავალი
ფაქტორის გამოყენებით:
YY=a0+a1x1+a2x2+,….,akxk
სახით, სადაც K-საშედეგო მოვლენაზე (Y) მოქმედ მიზეზობრივ მოვლენათა (x)
რაოდენობაა.
ეს ტოლობა სტატისტიკური ფორმით ასეთნაირადაც შეიძლება გამოისახოს:

Y=f(a0,a1,a2,…,ak,x1,x2,…xk),

43
 მოცემული მოდელი გამოიყენება მოვლენათა შორის წრფივი კავშირის შემთხვევაში.
როგორც უკვე აღინიშნა, შეიძლება გვქონდეს აგრეთვე არაწრფივი კავშირი, რომელიც
გამოისახება შესაბამისი ხარისხობრივი მოდელებით.
მსგავსი სტატისტიკური მოდელები აიგება თითოეული წლისთვის. თუ გვაქვს n-
რაოდენობის წელი (t=1,2, ..., n) მაშინ გვექნება n სტატისტიკური მოდელი. თუ
განვიხილავთ ამ მოდელებს წლების მიხედვით, დავინახავთ, რომ იცვლება არა
მარტო მიზეზ-შედეგობრივი მოვლენები, არამედ მათ შორის ურთიერთდა-
მაკავშირებელი პარამეტრებიც (a1, a1, a2,…ak) დინამიკური ფორმით მოდელი ასე
ჩაიწერება:
Y=f[a0(t),a1(t),a2(t),…,ak(t),x1(t),x2(t),…,xk(t)].
წლების მიხედვით, კოეფიციენტების მნიშვნელობათა საფუძველზე, ახდენენ მის
ექსტრაპოლაცია, რაც იძლევა მრავალფაქტორული დინამიკური პროგნოზის
საშუალებას. მაგალითად, კ ფაქტორის შესაბამისი პარამეტრის ak(t) მიხედვით
გვექნება მოდელი:
ak(t)=a0(1t)+a1(k1t)t,
მსგავსი მოდელები გვექნება თითოეული პარამეტრის მიხედვით, რომელთა
გამოყენება შეიძლება ექსტრაპოლაციის მიზნებით.
სტატისტიკა განიხილავს აგრეთვე ავვტოკორელაციის (თითოეულ ემპირიულ
დონისა და მოსწორებულ დონეებს შორის სხვაობით) და მულტიკორელაციის
აღმოფხვრის შესაბამის მოდელებს.
ურთიერთკავშირის წყვილადი და წრფივი მრავალფაქტორული სტატისტიკური
მოდელების გარდა ურთიერთკავშირს ასახავს პარაბოლური,, ხარისხოვანი,,
მაჩვენებლიანი,, ჰიპერბოლური მრავალფაქტორული სტატისტიკური ი მოდელები,,
რომლებიც ასე გამოისახება:
1) პარაბოლური - y a0  a1 x12  a2 x22  ...  an xn2 ,
2) ხარისხოვანი - y a0 x1a1 x2a 2 ,..., xna n

3) მაჩვენებლიანი - y ea0  a1 x1  a2 x2 ...  an xn

a1 a2 a
4) ჰიპერბოლური - y a0    ...  n
x1 x2 xn
მოცემული მოდელები გამოსახულია ნატურალურ ერთეულებში ანუ იმ ზომის
მაჩვენებლებით, რაც გააჩნიათ მიზეზ-შედეგობრივ მოვლენებს. იმ შემთხვევაში,
როცა ფაქტობრივი ზომის ერთეულები სხვადასხვაა, მათ სტანდარტული ზომას
ერთეულებში გამოსახავენ შემდეგი ფორმულის გამოყენებით:
xi  xi
ti
Vi
სადაც - ti ფაქტობრივი ნიშანია სტანდარტულ ერთეულებში;
Xi და xi შესაბამისად ნატურალურ ერთეულებში გამოსახული ფაქტობრივი ნიშანი;
V i საშუალო კვადრატული გადახრაა.
სტანდარულ მასშტაბში გამოსახული წრფივი მოდელი მიიღებს სახეს;

44
 tˆ E1t1  E 2t2  ...  E ntn
სადაც E1 , E 2 ,…, E n ,- პარამეტრებია. როგორც ჩანს მიღებულ მოდელს არა აქვს
თავისუფალი წევრი ao.
სტატისტიკა ამოწმებს, აგრეთვე, გამოყენებული მოდელის სისწორეს, თუ რამდენად
ასახავს ის მოვლენის ფაქტობრივი განვითარების სურათს. ამისათვის იყენებენ
ყველაზე მარტივ ხერხს, რომელსაც ეწოდება აპროქსიმაციის (აპროქსიმაცია
ლათინურად ნიშნავს მიახლოებას, სიდიდეთა მიახლოებითი გამოსახვა) საშუალო
შეცდომა და შეიძლება გავიანგარიშოთ ფორმულით:
¦ yi  yˆi |
O ˜ 100 ,
n
სადაც Y1 და ŷi -შესაბამისად საშემოდგომო მოვლენის ემპირიული
(ფაქტობრივი) და მოსწორებული (აპროქსიმირებული) დონეებია;
n -დონეთა რიცხვი.
შეცდომა გამოისახება პროცენტებით და თუ ის მოთავსებულია 12-15%-ის
ფარგლებში, მაშინ იტყვიან, რომ შერჩეული მოდელი ემპირიულ დონეებს
ადეკვატურად ასახავს.
სტატისტიკაში ტრენდის ანუ განვითარების ამსახველი კანონზომიერების
საფუძველზე პროგნოზირებას აწარმოებენ სხვადასხვა მათემატიკურ-სტატისტიკური
ფუნქციების გამოყენებით, რომელიც ასეთ სახეს ატარებს: (იხ. ცხრილი 2.3)

ცხრილი 2.3
ფუნქციის სახეობა საპროგნოზო ფუნქცია

წრფივი yˆi  t a0a(i  t )

პარაბოლა yˆi  t a0  a1 (i  t )  a2 (i  t ) 2

ჰიპერბოლა a1
yˆ i  t a0 
it
ხარისხოვანი და ა.შ. yˆ i  t a0 a1i  t
და ა.შ.

ზემოთ მოყვანილ ერთფაქტორულთან ერთად, სტატისტიკური პროგნოზირებას

გააჩნია, აგრეთვე მრავალფაქტორული ექსტრაპოლაციის მეთოდებიც.
მრავალფაქტორული პროგნოზირების შედეგებისა და ექსტარაპოლაციურ
გაანგარიშებათა ჩატარებისას მოცემული მოვლენის განვითარებაზე მოქმედი
ფაქტორების შერჩევას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება. ამ მიზნით, შეადგენენ Rij
წყვილადი კორელაციური კოეფიციენტების მატრიცას, რომელიც Xi და Xj მოვლენათა

45
შორის კორელაციური კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხს აღნიშნავს. ამ მოვლენებიდან
ერთი შეიძლება იყოს საშედეგო, ხოლო დანარჩენი - მიზეზობრივი.
წინასწარ უნდა გაანალიზდეს წყვილადი კოეფიციენტები. უპირატესობა უნდა
მიენიჭოს იმ ფაქტორების შერჩევას, რომელთა კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხი
სუსტია სხვა ფაქტორებთან და მაღალია საშედეგო მოვლენასთან. პრაქტიკულად, თუ
მულტიპლოკაცია ანუ კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხი სხვა ფაქტორთან 0,8-ზე
მეტია, მაშინ ასეთ ფაქტორს გაანგარიშებიდან გამოთიშავენ. დავუშვათ, რომ Xi და Xj
მოვლენათა შორის კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხი 0,8-ზე მეტია, მაშინ რომელიმე
(Xi და Xj,) მოვლენათაგანი უნდა გამოითიშოს. აქ გამოთიშავენ იმ მოვლენას,
რომელსაც უფრო მაღალი კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხი გააჩნია საშედეგო
მოვლენასთან.
ფაქტორების შერჩევა და მათ საფუძველზე მრავალფაქტორული საპროგნოზო
შეფასება, ძალიან ხშირად განიცდის ავტოკორელაციისა და მულტიპლიკაციის
გავლენას, რის გამოც ვერ ხერხდება საიმედო საპროგნოზო გაანგარიშებანი. ამიტომ
მრავალფაქტორულ მოდელში შერჩეულ ფაქტორებთან ერთად, ითვალისწინებენ
დროის ფაქტორს, რომელიც ასახავს ყველა დანარჩენი, მოდელში
გაუთვალისწინებელი ფაქტორების ზემოქმედებას და ავტოკორელაციის გავლენას
აღმოფხვრის.
ამ შემთხვევაში, წრფივი კავშირის ფორმით მრავალფაქტორული დინამიკური
მოდელი მიიღებს ასეთ სახეს:
yˆ f [a0 (t ), a1 (t ), a2 (t ),..., an (t ), x1 (t ), x2 (t ),..., xn (t ), t ],
სადაც ფორმულაში მოყვანილ დინამიკურ მოდელს ემატება t, რომელიც აღნიშნავს
საშედეგო მოვლენის განვითარების დამოკიდებულების დროზე და ამ უკანასკნელში
აისახება ყველა ფაქტორის ზემოქმედებაც.
ამ შემთხვევაში სტატისტიკური მოდელი
yˆ f (a0 , a1, a2 , x1, x2 )
ჩაიწერება შემდეგნაირად:
yˆ a0 a1x1  a2 x2
A0, a1 და a2 პარამეტრების გასაანგარიშებელი განტოლებათა სისტემა იქნება:
­na0  a1 ¦ x1  a2 ¦ x2 ¦ y
°
®a0 ¦ x1  a1 ¦1  a2 ¦ x1 x2 ¦ x1 y
2

°
¯a0 ¦ x2  a1 ¦ x1 x2  a2 ¦ x2 ¦ x2 y
2

ასეთი განტოლებანი დინამიკური მწკრივის თითოეული წლისათვის

გაიანგარიშება. ამის შემდეგ განტოლებათა პარამეტრები და ფაქტორები განიხილება,
როგორც დროის ფუნქცია და შესაბამის გაანგარიშებათა საფუძველზე მათი
საპროგნოზო შეფასება დადგინდება. მათი მოდელში ჩასმით პერსპექტიული
პერიოდისათვის საშედეგო მოვლენის განვითარების ექსტრაპოლირება შეგვიძლია.

46
 2.2--2. ფუნქციურ--ღირებულებითი და სიტუაციური ანალიზი
ფუნქციურ--ღირებულებითი ანალიზი (ფღა) არის განსაზღვრული საწარმოო-
სამეურნეო პროცესების (ცალკეული პროექტების) ან მმართველობითი სტრუქტურის
ფუნქციების სისტემური გამოკვლევის მეთოდი.. ეს მეთოდი შესასწავლი ობიექტის
ფუნქციების ოპტიმალური ვარიანტით შესრულების პირობებში, ეფექტიანობის
ამაღლების შესაძლებლობანის გამოსავლენად გამოიყენება.
ფუნქციურ--ღირებულებითი ანალიზის ამოცანებია::
ა) მაჩვენებლისა და ტექნიკურ-ეკონომიკური სისტემის ისეთი შემუშავება,
რომელიც მმართველობითი სისტემის ყველა დონისათვის მისაღები იქნება;
ბ) ტექნოლოგიური და მმართველობითი პროცესის ორგანიზაცია საწარმოო-
საფინანსო საქმიანობის მთელ მწკრივში;
გ) სისტემური კონტროლის წარმოება იმაზე, თუ რამდენად ეფექტიანი, საიმედო
და ხანგამძლეობის პირობებში ხორციელდება პროდუქციის (მომსახურების)
გამოშვება და მოხმარება და სხვა.
ეკონომიკური ანალიზისათვის დამახასითებელი კვლევის პრინციპების
სისტემურობა და კომპლექსურობა,, განსაკუთრებით, პოულობს ფუნქციურ--
ღირებულებითი ანალიზის პროცესში გამოიყენება; მისთვის დამახასიათებელია
ისეთი სპეციფიკური საფუძველი და პრინციპები, როგორიცაა: შემოქმედები ით--
ნოვატორული აზროვნება;; მეცნიერ და პრაქტიკოს მუშაკთა ცოდნა და გამოცდილება
და სხვა..
შემოქმედებით-ინოვაციური აზროვნების ეფუძნება ისეთი ფაქტორების
ურთიერთ თანაფარდობას, როგორიცაა: სამეცნიერო-ტექნიკური ინტუიცია,
რომელიც ემყარება საიმედო საგამომგონებლო პრაქტიკას, მოცემულ დარგში
სამეცნიერო ცოდნას; ახალი იდეების ათვისების ნიჭს და სხვა. ალგორითმი
გულისხმობს მეცნიერულ-ტექნიკური მიღწევების პრაქტიკაში დაუყოვნებლივ
დანერგვას, მართვის სისტემების სრულყოფასა და ყველა ისეთი ქმედითი
ღონისძიების გატარებას, რომელიც, საბოლოო ჯამში, დანახარჯებს ამცირებს და
მომგებიანობას ზრდის.
კორპორაციის საქმიანობის ფუნქციურ--ღირებულებითი ანალიზი შემდეგ ეტაპებს
მოიცავს::
1. საინფორმაციო-მოსამზადებელს;
2. ანალიზურ-შემოქმედებითს;
3. წარმოებაში ჩაშვებასთან დაკავშირებულს;
4. კომერციულს;
5. საკონტროლო-საექსპლუატაციო ეტაპს.
ამრიგად, ფუნქციურ--ღირებულებითი ანალიზის მეთოდის გამოყენებით,, რომელიც
მოიცავს ახლებური შემოქმედებითი აზროვნების,, სისტემური და კომპლექსური
მეთოდის,, მეცნიერულ და პრაქტიკოსს მუშაკთა გამოცდილებას,, მიიღწევა პროექტის
(ნაკეთობათა)) დანახარჯების შემცირება და მომგებიანობის ზრდა..

47
 სიტუაციური ანალიზი.. როგორც ეკონომიკური ლიტერატურის ანალიზი მოწმობს,
განვითარებული ქვეყნების ეკონომიკაში, სადაც მარკეტინგი ფართოდ არის
დანერგილი, წარმოების მართვის ფუნქციებში მარკეტინგის სტრატეგია და ტაქტიკა
სიტუაციური ანალიზის მეთოდების გამოყენებით განისაზღვრება..
სიტუაციური ანალიზის პროცესში კვლევის ობიექტად გვევლინება: მარკეტინგის
მიზნები, მარკეტინგის პროგრამა და მისი უზრუნველყოფის ხარისხი, ბაზრები,
მყიდველები (მოთხოვნის შესწავლა) კონკურენტები, მარკეტინგის მაკრო და მიკრო
გარემო, მარკეტინგის ორგანიზაცია, საქონლის სასიცოცხლო ციკლის, ფასწარმოქმნა,
რეკლამა და სხვა.
სიტუაციური ანალიზის პროცესში, ძირითადად, შიდასაწარმოო ინფორმაცია
გამოიყენება, ხოლო შედარებისათვის კი - ანალოგიურ ფირმათა საცნობარო
მასალები, საგარეო ვაჭრობის სტატისტიკური ცნობარები, პრესა, ბიულეტინები,
საფონდო ბირჟის კატალოგები და სხვადასხვა მარკეტინგული კვლევებით
მოპოვებული ინფორმაციები.
მარკეტინგული ანალიზი,, რომელიც, ძირითადად, ემსახურება მარკეტინგულ
პროგრამის (გეგმის) შედგენას, იკვლევს გასაღების გარემოს, მოთხოვნა-მოწოდების
წონასწორობას, საქონლის (პროდუქციის) კონკურენტუნარიანობას, კომერციულ
რისკს და საქმიანობის სტრატეგიისა და ფირმის მმართველობითი ფუნქციების
განსახორიციელებლად მარკეტინგული ტაქტიკის შემოწმებას უზრუნველჰყოფს.
ანალიზის ეს სახეც ჩვენთან ახლა იწყებს დამკვიდრებას და ჩატარების მეთოდიკის
დროულ დამუშავებას მოითოვს.
მარკეტინგი, რომელიც საწარმოს მართვის მექანიზმის მრავალინგრედიენტიან
(სტრუქტურულ ნაწილებთან) სისტემას წარმოადგენს, მოიცავს საწარმოს
ფუნქციონირების მიკრო და მაკრო გარემოს, შესაბამისად, მისი ანალიზის ამოცანაა,
გამოიკვლიოს:
ა) მიკრო არე,, როგორც ქვესისტემა, რესურსებისა და პროდუქციის ბაზრებზე
ყალიბდება: რესურსების ბაზარზე მიმწოდებელ საწარმოთა, პროდუქციის ბაზარზე
კი კონკურენტსაწარმოთა მოქმედებით, მარკეტინგული შუამავლობით, კლიენტთა
ბა-ზრებით,საკონტაქტო აუდიტორებით (ინფორმაციის სამსახურებით, ბირჟებით და
ა. შ.
ბ.) მაკრო არე,, როგორც ქვესისტემა, მოიცავს მეურნეობრიობის პოლიტიკურ,
ეკონომიკურ, დემოგრაფიულ და ეკოლოგიურ ფაქტორებს. ასევე სამეცნიერო-
ტექნიკური პროგრესისა და საზოგადოების კულტურული თავისებურებათა
ასპექტებს და სხვა.
გარემომცველ არეში (მიკრო და მაკრო არეები) ცვლილებებზე საწარმოს რეაგირების
სტრატეგიით მართვის პროცესს, რომელიც სამეურნეო კომერციული ქცევის სტილს
განსაზღვრავს,, სიტუაციური მართვა ეწოდება.. სიტუაციური მართვის აუცილებლობას
იწვევს საწარმოს გარემომცველ არეში ეკოლოგიური, დემოგრაფ-იული,
ეკონომიკური, სოციალური, ინოვაციისა და ინვესტიციის სახელმწიფოებრივი
სტრატეგია.

48
 სიტუაციური მართვის სტრატეგიაში არსებითი მნიშვნელობა გარემომცველ
გარემოსთან შიდა საწარმო პროცედურათა დაკავშირებას ენიჭება. ამგვარი კავშირის
დამყარება შესაძლებელია მმართველობითი რაციონალიზმის ანალიზური სისტე-
მების გამოყენებით,ეკონომიკური ანალიზის პერიოდანტული მეთოდის მეშვეობით
ანალიზურ ჭვრეტას. ამ სისტემების მეშვეობით შესაძლებელია მმართველობითი
რაციონალიზმისა და სიტუაციური მართვის შეუღლების ოპტიმიზაციის
მოდელირება.
ამრიგად, სიტუაციური მართვა,, რომელიც აგებულია სიტუაციური ანალიზური
შემფასებელი სისტემების გამოყენებაზე,, გამიზნულია იქითკენ, რომ თანადროულად
მოახდინოს საწარმოს რეაგირება გარემოცვაში მოსალოდნელ ცვლილებაზე. მენეჯერს
სისტემატიური გააზრებით ეძლევა შესაძლებლობანი მოახდინოს რეაგირება
წარმოების ეკონომიკური და ფინანსური შედეგების და პროდუქციის გასაღების
ფორმირების მართვის პროცესებზე. შესაბამისად, შეიმუშავოს შეცვლილ გარემო
პირობებთან საწარმოს ადაპტაციის მართვის პრაქტიკული მექნიზმი.

პრაქტიკული მეცადინეობა N1. თემაზე::

„წ
წრფივი კორელაციური ურთიერთკავშირის განსაზღვრის პრაქტიკა““.
ამოცანის პირობა::
დავუშვათ, რომ საანგარიშო პერიოდში 10 ერთგვაროვანი საწარმოს შრომის
ნაყოფიერებისა და ელექტრო შეიარაღების შესახებ გვაქვს შემდეგი მონაცემები (იხ..
ცხრ.. N22.4))

ცხრილი 2.4
საწარმოს ნომერი შრომის პროდუქციის გამომუშავება ერთ
რიგზე ელექტროშეიარაღება მუშაკზე, ათას ლარებში
ერთ მომუშავეზე,კვტ. საშუალოდ ერთ წელიწადში
საათი
1 7 8,7
2 3 3,7
3 4 6,0
4 5 6,2
5 4 5,9
6 6 7,8
7 7 8,7
8 3 3,6
9 5 6,2
10 6 7,5

გამოვთვალოთ::

49
1. რეგრესიის განტოლება, რომელიც ასახავს ელექტრო შეიარაღებასა და შრომის
ნაყოფიერებას შორის კავშირს;
2. კავშირის სიმჭიდროვის მაჩვენებელი (კორელაციის წრფივი კოეფიციენტი);
ამოცანის ამოსახსნელად უნდა გავიხსენოთ წრფივი განტოლების ფორმულა (იხ.2.. 15)

Y=a0+a1x

სადაც y- საშედეგო მოვლენაა;

x- მიზეზობრივი მოვლენა.
ჩვენს მაგალითში შრომის ნაყოფიერება არის საშედეგო მოვლენა,, ხოლო ელექტრო
შეიარაღება - მიზეზობრივი მოვლენა..A0 და a1-არის პარამეტრები, რომელთა
გასაანგარიშებლად გვაქვს ნორმალურ განტოლებათა სისტემა (იხ. ფორმ. 2. 36)
­na0  a1 ¦ x ¦ y
®
¯a0 ¦ x  a1 ¦ x ¦ xy
2

კავშირის სიმჭიდროვის მაჩვენებელი, კორელაციის წრფივი კოეფიციენტი

გაიანგარიშება ფორმულით (იხ. ფორმ. 18)
xy  x ˜ y
RXY
V xV y
წრფივი განტოლების გასაანგარიშებლად ვადგენთ ცხრილს: (ცხ. 2.8)

ცხრილი 2.8
# X Y X
2
XY
1 7 8,7 49 60,9
2 3 3,7 9 11,1
3 4 6,0 16 24,0
4 5 6,2 25 31,0
5 4 5,9 16 23,6
6 6 7,8 36 46,8
7 7 8,7 49 60,9
8 3 3,6 9 10,8
9 5 6,2 25 31,0
10 6 7,5 36 45,0
50 64,3 270 345,1
განტოლებათა სისტემა მიიღებს შემდეგ სახეს:
­10a0  50a1 64,3
®
¯50a0  270a1 345,1
a0  5a1 6,43
a0  5,4a1 6,90

50
 0,4a1 0,47
0,47
a1 1,18 ე.ი. a1 1,18
0,4
a0  5,9 6,43
a0 6,43  5,9 0,53
a0 0,53

განტოლება მიიღებს სახეს: y=0,53+1,18xx

კავშირის სიმჭიდროვის მაჩვენებელი, კორელაციის წრფივი კოეფიციენტი

გამოითვლება ასე:
xy  x ˜ y
Rxy
V x ˜V y
სადაც
¦ xy ¦x ¦y
xy ,x ,y ,
n n n
¦( x  x ) 2 20
Vx 2 1,41,
n 10
¦( y  y ) 2 29,43
Vy 2,3 1,70.
n 10
34,51  38,15 2,36
Rxy 0,98
1,41 ˜ 1,70 2,40
მაშასადამე, ელექტრო შეიარაღების ერთი ერთეულით ანუ 1 კვტ საათით
გადიდება, შრომის ნაყოფიერებას 1,18 ერთეულით, ე. ი. 1,18 ათასი ლარით გაზრდის.
კორელაციის წრფივი კოეფიციენტი უდრის 0,98, ე.ი. 98%-ს, რაც ნიშნავს, რომ შრომის
ნაყოფიერებასა და ელექტრო შეიარაღებას შორის კავშირი ძალიან მჭიდროა.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობებისათვის::

1. განიხილეთ ანალიზის სისტემურობის ურთიერ დაკავშირებული ელემენტები;
2. გააცნობიერეთ კომპექსური ანალიზის ბლოკ-სქემის არსი;
3. განიხილეთ ანალიზის პერიოდიზაციის ასპექტები;
4. გააცნობიერეთ თანამედროვე ეკონომიკური ანალიზის მეთოდოლოგიური
ასპექტები;
5. განიხილეთ ფუნქციურ-ღირებულებითი ანალიზის ამოცანების არსი და
მნიშვნელობა;
6. განიხილეთ მარკეტინგული ანალიზის მეთოდები.

51
 თავი N3. „ბიზნესის (კომპანიის)) მმართველობითი ინფორმაციების
კომპლექსური ანალიზის მეთოდურ--პრაქტიკული ასპექტები““

—თთემის სტრუქტურა:
3.1.კომპლექსური მმართველობითი ანალიზის ელემენტების (ძირითადი
საწარმოო ფონდების, შრომის საგნებისა და მწარმოებლურობის) ანალიზი;
3.2. პროდუქციის წარმოება-რეალიზაციისა და თვითღირებულების
მაჩვენებლების ანალიზი.
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N2. თემაზე: „მმართველობითი ანალიზის
პრაქტიკული ასპექტები“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობებისათვის

თავი N3. „ბ
ბიზნესის (კომპანიის)) მმართველობითი ინფორმაციების
კომპლექსური ანალიზის მეთოდურ--პრაქტიკული ასპექტები““
3.1..კომპლექსური მმართველობითი ანალიზის ელემენტებისს (ძირითადი საწარმოო
ფონდების,, შრომის საგნებისა და მწარმოებლურობის)) ანალიზი

ძირითადი საწარმოო ფონდების გამოყენების ანალიზი მოიცავს::

1) ძირითადი საწარმოო ფონდების გამოყენების ძირითადი მაჩვენებლების:
ფონდუკუგებისა და ფონდტევადობის მაჩვენებლების განსაზღვრას, ამ მაჩვენებელთა
მატერიალური წარმოების სფეროში ეფექტურად გამოყენების დინამიკის შეფასებას;
2) შრომის საშუალებების გამოყენების (მოხმარების) ეკონომიკური ეფექტიანობის
შეფასებას, რომელიც აისახება პროდუქციის ღირებულებაში ცვეთის (ამორტიზაციის)
ხვედრითი წილის განსაზღვრაში. ცნობილია, რომ ტექნიკის (ტექნოლოგიების)
სრულყოფისა და ზრდის პირობებში წლიური საამორტიზაციო ანარიცხების (ცვეთის
– შრომის საშუალებების მოხმარებული ღირებულება) ღირებულებაც იზრდება,
შესაბამისად იზრდება მისი წილი წარმოებული პროდუქციის თვითღირებულებაში.
მაგრამ, იმის გათვალისწინებით, რომ უფრო მაღალმწარმოებლური დანადგარების
და მოწყობილობების (ახალი ტექნიკის გამოყენებით) იზრდება ასევე პროდუქციის
წარმოება, რაც ჩვეულებრივ, ერთეული პროდუქციის ღირებულების მიმართებაში
ამორტიზაციის ანარიცხების თანხა შემცირებას უზრუნველყოფს. ახალი ტექნიკის
გამოყენების ეკონომიკური ეფექტიანობა ვლინდება წარმოების დანახარჯების
ელემენტების, ძირითადად შრომაზე დანახარჯების ელემენტის მეშვეობით.
ძირითადი ფონდების ეფექტურად გამოყენების შეფასებისა და ანალიზის
პროცესში პრაქტიკაში მიღებული გაანგარიშებათა მაგალითები:
მოვიყვანოთ ინფორმაცია (იხ. ცხრილი 3.1.).
განსაზღვრა #1.
ცხრ.. 3.1.ი
ის მონაცემების საფუძველზე ფონდუკუგებას (YF) განვსაზღვრავთ

52
შემდეგი ფორმულის მეშვეობით:
Q-მზა პროდუქციის ღირებულება
Y ფონდუკუგება =
F
(3.1)
F ძირითადი საწარმოო ფონდების
საშუალო წლიური ღირებულება

ცხრილი 3.1. ინფორმაციები საწარმოს ძირითადი მაჩვენებლების შესახებ

2018 წ. მატების
2017 წ. გადახრა
# მაჩვენებლები ტემპი
საანგარი
(საბაზისო) (+, -)
შო %

1. მზა პროდუქციის
2140,6 2236,0 +95,4 104,4
ღირებულება,Qათას ლარებში

2. ძირითადი საშუალებების
საშუალოწლიური 2300,5 2347,2 +46,7 102,0
ღირებულება, F ათას ლარებში

3. ფონდუკუგება 1 ლარის 0,9305 0,9526 +0,0221 102,4

საშუალებებზე, ლარებში (YF)

4. ამორტიზაცის (ცვეთის) 192,6 203,5 +10,9 105,6

ანარიცხების სიდიდე მზა
პროდუქციასთან მიმართებაში
(A) ათას ლარებში

5 მზა პროდუქციის წარმოებაზე 991,0 1011,8 20,8 102,1

შრომის საგნების
დანახარჯები, M ათას ლ.

6 მატერიალური უკუგება – YM 2,16 2,21 +0,05 102,3

ლარი (1 ლ. შრომის საგნებზე
პროდუქციის
გამოსავლიანობა)

7 საწარმოს საწარმოო 486 490 +4 100,8

პერსონალის საშუალო
წლიური სიობრივი რიცხვი R
კაცი

8 1 მუშაკზე საშუალო წლიური 4405 4563 +148 103,6

გამომუშავება YR ლარი

53
 2017 წელს: 2018 წელს:
2140,6 2236,0
Y = –––––––––– = 0,9305 ; Y = –––––––––– = 0,9526
F F

2300,5 1347,2
ანალიზური დასკვნები::
2018 წელს ფონდუკუგებაა 2017 წლის მიმართებაში შეადგენს 102,4% და გაიზარდა
(0,9526 0,9305) 2,2 თეთრით 1 ლარის პროდუქციაზე მიმართებაში. შესაბამისად,
ფონდტევადობამ (ფონდუკუგების შებრუნებული მაჩვენებელი) შეადგინა 2017 წელს
1,074 (2300,5:2140,4) და 2018 წელს 1,049 (2347,2:2236,0), შესაბამისად შემცირდა 2,5
თეთრით. ცხრილი 3.1 ის მონაცემებიდან ამორტიზაციის ანარიცხები (ცვეთა) 2017 წ.
192,6 ათ. ლარს, ხოლო 2018 წელს 203,5 ლარს. შეადგენს. შესაბამისად, 1 ლარის
პროდუქციაზე ამორტიზაციის ტევადობამ შეადგინა 2017 წელს 9 თეთრი
(192,6:2140,6), ხოლო 2018 წელს 10,5 (203,5:2236) თეთრი, რაც მიუთითებს 1 ლარის
პრდუქციის წარმოებაზე დანახარჯების ზრდაზე. რომელიც, ბუნებრივია,
უარყოფითად მოქმედებს საწარმოს მოგების მაჩვენებელზე.
განსაზღვრა 2. ცხრილი 3.1.ი ის საფუძველზე განვსაზღვროთ პროდუქციის
წარმოების მატებაზე მოქმედი ფაქტორები: ა)ექსტენსიური (ძირითადი ფონდების
ღირებულების ზრდით)) და ბ)ი ინტენსიური (ფონდუკუგების ცვლილების)
მაჩვენებლების მიხედვით შემდეგი ორი მეთოდის გამოყენებით::
1) საინდექსო ჯაჭვური ჩასმის მეთოდის გამოყენებით:
ა) ძირითადი ფონდების ღირებულების ცვლილებით: (' 'QF)
'FQ = 'F x Y0F , 46,7 x 93,05 =43,5ათ.ლარი ;

ბ) ფონდუკუგების ცვლილებით ('

'QY)
'YQ = 'Y x F1 , 2,21 x 2347,2 =51,9 ათ.ლარი
ორივე ფაქტორის გამოვლენის ჯამი უდრის 95,4 ათას ლარს.

2) ფაქტორული ანალიზის ინტეგრალური მეთოდის გამოყენებით:

'QF)
ა) ძირითადი ფონდების ღირებულების ცვლილებით ('

 'YF x 'F 2,21 x 46,7

'FQ = 'FxY0 + ---------- = 46,7 x 93,05 + ----------- = 43,5 ათ.ლარი;
F
2 2

'QY)
ბ) ფონდუკუგების ცვლილებით ('

'YF x 'F 0,0221 x 46,7

'FQ = Fx'Y + --------- = 2300,5 x 0,0221 + ------------ = 51,9 aT. l.
F

54
 2 2
ორივე ფაქტორის გავლენის ჯამი (43.5 + 51,9) 95,4 ათასი ლარი.

შრომის საგნების გამოყენების (მატერიალური უკუგების)) ანალიზი

შრომის საგნების გამოყენების საერთო მაჩვენებელი არის ვარგისი პროდუქციის
გამოსავლიანობა (მაგ. ბამბის ბოჭკოდან ბამბის, მადნეულიდან თუჯის და ა.შ.) და
მასალების გამოყენების კოეფიციენტი (გაიანგარიშება როგორც ცალკეულ მასალაზე,
ასევე საწარმოს უბნების, დანაყოფების, საამქროების და ა.შ.). ეს უკანასკნელი
მიუთითებს მასალების ყაირათიან გამოყენებაზე. ჩვენ ქვემოთ განვიხილავთ
ცხრილის 2.9. მონაცემების საფუძველზე შრომის საგნების დანახარჯების დინამიკას
და განვსაზღვრავთ მატერიალურ უკუგების მაჩვენებლებს შემდეგი ფორმულით.
განსაზღვრა 1. წარმოებაში მოხმარებული შრომის საგნების რაოდენობის ცვლილება

'YM x 'M 0,05 x 20,8

'QM = Y0Mx'F + --------- = 2,16 x 20.8 + ------------- = 45,4 ათ.ლარი
2 2

განსაზღვრა 2. მატერიალური ი უკუგების ცვლილების გავლენა


'YM x 'M 0,05 x 20,8
'QYM = Mx'Y + ----------- = 991,0 x 0,05 + ----------- = 50,0 ათ.ლარი
M
2 2
ორივე ფაქტორის ცვლილების გავლენის თანხა უდრის 95,4 ათას. ლარს (45,5+50,0),
რომელიც შესაბამისობაშია 2018 და 2017 წლების წარმოებული პროდუქციის
დინამიკის 2236,02140,6=95,4 ათასი ლარის მაჩვენებელთან. კერძოდ: 2018 წლის
(საანგარიშო) და 2017 წლის (საბაზისო) შესაბამისი მაჩვენებლებია 2236,0 და 2140,6
ათასი ლარი, რომელიც ხასიათდება ზრდით ანუ 95,4 ათასი ლარის დინამიკით.

შრომის ნაყოფიერების (მმწარმოებლურობის) ანალიზი

ცნობილია, რომ შრომა სამუშაო ძალის მოხმარება, ადამიანის მიზანშეწონილი
საქმიანობაა, რომლის პროცესში ადამიანები ბუნების საგნებს სახეს უცვლიან და
იყენებენ თავიანთ მოთხოვნილებათა დასაკმაყოფილებლად. შესაბამისად,
მნიშვნელოვანია შრომითი რესურსების გამოყენების (ათვისების) ანალიზი, რომელიც
მოიცავს სამუშაო ძალის გამოყენებისა და შრომის ანაზღაურების (ხელფასის)
მიმართულებით კვლევის გახორციელებას.

55
 შრომის ნაყოფიერების((მწარმოებლურიბის) ანალიზი იკვლევს შრომის
ნაყოფიერების დონეს (გამოშვებული პროდუქციის მოცულობისა და დახარჯული
სამუშაო დროის შეფარდებით), შრომის მწარმოებლურობაზე მოქმედ ექსტენსიურ და
ინტენსიურ ფაქტორებს, მათ დინამიკასა და შრომის ნაყოფიერების ამაღლების
შესაძლებლობებს. შრომის ნაყოფიერების ზრდა არის საფუძველი საზოგადოებრივი
წარმოების ეფექტურობის ამაღლების საკითხებში.
ცხრილი 3.1--ის ინფორმაციის საფუძველზე განვსაზღვრავთ შრომის ნაყოფიერების
დინამიკას და მისი გავლენის სიდიდეს საწარმოს მიერ გამოშვებული პროდუქციის
მოცულობაზე.
განსაზღვრა 1. ინტერვალური მეთოდის გამოყენებით საწარმოო პერსონალის საშუალო
წლიური სიობრივი რიცხვის გავლენა::

'YR x 'R 158 x 4

'QR = Y0Rx'R + --------- = 4405 x 4 + ----------- = 18,0 ათ.ლარი.

2 2

განსაზღვრა 2. შრომის ნაყოფიერების გავლენა::



'YR x 'R 158 x 4

'QYR =R0x'YR + --------- = 486 x 158 + ------------ = 77,4 ათ.ლარი.

2 2
შესაბამისად, ორივე ფაქტორის ცვლილების გავლენა არის 95,4 ათასი ლარი
(18,0+77,4), რაც შესაბამისობაშია წარმოებული პროდუქციის დინამიკასთან (2236,0 –
2140,6) 95,4 ათასი ლარი – პროდუქციის მოცულობის მატების მიმართებაში.

3.2.. პროდუქციის წარმოება--რეალიზაციისა და თვითღირებულების

მაჩვენებელთა ანალიზი
პროდუქციის წარმოების და რეალიზაციის ანალიზი
პროდუქციის წარმოების მოცულობისა და რეალიზაციის ეკონომიკური
ანალიზის ძირითადი ამოცანებია:
1) წარმოების მოცულობის, სტრუქტურის, ხარისხის დინამიკისა და გეგმის
მაჩვენებელთა შეფასება;

56
 2) წარმოებისა და პროდუქციის რეალიზაციის მოცულობის მაჩვენებლებზე
ძირითადი ფაქტორების გავლენის შეფასება;
3) ბაზრის კონიუნქტურისადმი შესაბამისობის შესწავლა პერსპექტივაში და ა.შ.
პროდუქციის წარმოების მოცულობის დინამიკის ანალიზისთვის გამოიყენება
მთლიანი პროდუქციის ზრდისა და მატების ტემპის მაჩვენებელი.
ეკონომიკური ანალიზის მიზანია გამოავლინოს:
ა)პროდუქციის ხარისხიანობაში ცვლილებების გავლენა; ბ)დაადგინოს
პროდუქციის გამოშვების არარიტმულობის მიზეზი დაა გ)შეიმუშაოს
გამოვლინებული ნაკლოვანებების გამოსწორების ღონისძიებები.
ამრიგად, ეკონომიკურმა ანალიზმა უნდა გამოავლინოს, როგორც ძირითადი
საწარმოო ფაქტორების ჯგუფის: შრომის საშუალებებისა და საგნების, შრომის
განმსაზღვრელი ფაქტორების, ასევე არასაწარმოო (სოციალური და საყოფაცხოვრებო
პირობებით განპირობებულნი) ფაქტორების გავლენა, რომლებიც პირდაპირ
ზემოქმედებენ შრომის ნაყოფიერებაზე.
რეალიზაციის მოცულობის ანალიზი უშუალოდ ეყრდნობა და გამომდინარეობს
წარმოების მოცულობის ანალიზიდან. რეალიზაციის გეგმის შესრულების
მაჩვენებელს უდიდესი მნიშვნელობა აქვს როგორც თვით საწარმოსათვის,
რამდენადაც რეალიზაციიდან მიღებული თანხებით (ნავაჭრი თანხით) იფარება
წარმოების მიერ გაწეული დანახარჯები და მოგების ფორმირება ხორციელდება.
ასევე, ქვეყნის (ქვეყნის გარეთ) მიწოდების ხელშეკრულებათა
რეალიზაციის გეგმის შესრულებისა და მისი დინამიკის ანალიზი
უზრუნველყოფს რეალიზაციის გეგმიდან (წინა პერიოდის მიმართებაში)
აბსოლუტური გადახრის (მატება ან კლების) ფაქტორების შეფასებას, როგორებიცაა:
ა)პროდუქციის გამოშვების, ბ)სასაქონლო ნაშთის (საწყისი და საბოლოო
პერიოდისთვის), გ) ფასების და სხვა მაჩვენებლების ცვლილებების გავლენის
გაანგარიშება. შესაბამისად, შესაძლებელია ცვლილებების წარმოშობის მიზეზები
გამოვლინდეს და ნეგატიური მოვლენების აღმოსაფხვრელად ღონისძიებები
შემუშავდეს.
თვითღირებულების მაჩვენებელთა ანალიზი
როგორც ცნობილია, თვითღირებულება არის დანახარჯთა ჯამი, რომელსაც
მეწარმე წარმოების რესურსების (ფაქტორების) შესაძენად ხარჯავს. წარმოების
კლასიკურ ფაქტორებად განიხილება მიწა (ბუნებრივი რესურსები), კაპიტალი და
შრომა. თანამედროვე ლიტერატურაში გამოყოფენ განსაკუთრებულ ფაქტორს –
მეწარმოებით უნარს. წარმოების ცალკეული ფაქტორების შეძენაზე მეწარმის მიერ
გაწეული ხარჯები არაერთგვაროვან დამოკიდებულებაშია გამოშვებული
პროდუქციის მოცულობის ცვლილებასთან. აქედან გამომდინარე, გამოყოფენ
ეკონომიკური დანახარჯების ორ ძირითად სახეს – მუდმივ და ცვალებად (ცვლადი)
ხარჯებს.
მუდმივი დანახარჯები (Fixed costs FC) ეწოდება ისეთ დანახარჯებს, რომელთა
სიდიდე არ მოქმედებს წარმოების მოცულობის ცვლილებაზე. მათ მიეკუთვნება,

57
მაგალითად, მიწის რენტა, დაზღვევის გადასახადი, იჯარის ქირა, საამორტიზაციო
ანარიცხები, მართვის აპარატის პერსონალზე, შრომის ანაზღაურებაზე,
კვალიფიკაციის ამაღლებაზე და ა.შ. გაწეული დანახარჯები.
ცვალებადი დანახარჯები (variable costs (VC) ეწოდება ისეთ დანახარჯებს, რომელთა
სიდიდე იცვლება გამოშვების მოცულობის ცვლილებისაგან დამოკიდებულებით.
მაგალითად, დანახარჯები შრომის საგნებზე, შრომის ანაზღაურებაზე,
სატრანსპორტო და სხვა სახის მომსახურებაზე და ა.შ.
მთლიანი დანახარჯები (T
Total Costs (T
TC) ეწოდება მუდმივი და ცვალებადი
დანახარჯების ჯამს. კერძოდ:
TC = FC + VC,
სადაც, TC – მთლიანი (საერთო) ხარჯებია,
FC – მუდმივი დანახარჯები,
VC – ცვალებადი დანახარჯები.
კორპორაციამ წარმოების ფაქტორების ოპტიმალური კომბინაციის არჩევისას უნდა
გაითვალისწინოს ის მდგომარეობა (რომელიც მუდმივი და ცვალებადი
დანახარჯების განსაზღვრებიდან გამომდინარეობს), რომ არ შეიძლება თვითნებურად
გაზარდოს ცვალებადი ფაქტორების რაოდენობა მუდმივი ფაქტორის ერთეულზე,
რამდენადაც ამ შემთხვევაში ამოქმედდება კლებადი უკუგების (მზარდი
დანახარჯთა) კანონი, რომლის თანახმად ერთი ცვალებადი რესურსის განუწყვეტელი
გადიდება სხვა რესურსების უცვლელ რაოდენობასთან შეხამებით, გარკვეულ ეტაპზე
მისი უკუგების ზრდის შეჩერებას, ხოლო შემდეგ კი მის შემცირებას იწვევს.
ეკონომიკურ ლიტერატურაში დანახარჯებს განიხილავენ ორ ჯგუფად:
პირველი, წარმოების დანახარჯები ხანმოკლე პერიოდში და მეორე, წარმოების
დანახარჯები ხანგრძლივ პერიოდში.
ზღვრული სარგებლიანობის კანონით რესურსების ყოველი დამატებით დაბანდება
შეიძლება მანამ გაგრძელდეს, სანამ უკანასკნელი (პირობითად ბოლო) რესურსების
დაბანდებაზე გაწეული ხარჯები არ გაუტოლდება უკუგებას, ანუ როდესაც ადგილი
ექნება ზღვრული დანახარჯებისა და ზღვრული შემოსავლის ტოლობას (MR=MC)
სადაც MR ზღვრულ შემოსავალს, ხოლო MC ზღვრულ დანახარჯებს წარმოადგენენ).
ზღვრული, ანუ დამატებითი ხარჯები (Maximum Costs (MC) ეწოდება პროდუქციის
დამატებითი (კიდევ ერთი) ერთეულის წარმოებაზე გაწეულ ხარჯებს. ზღვრული
ხარჯები ცვალებადი ხარჯების ნამატის ტოლია, თუკი იგულისხმება, რომ მუდმივი
ხარჯები (FC) უცვლელია. ზღვრული დანახარჯები (MC) გამოითვლება მთლიანი
დანახარჯების ცვლილების ('TC) შეფარდებით პროდუქციის მოცულობის შესაბამის
ცვლილებასთან ('Q):

'TC
MC = ------------ ; განმარტების თანახმად = 1, ამიტომ
'Q

58
 MC = 'TC.

ზღვრული დანახარჯების კონცეფციას საწარმოს განვითარებისათვის

სტრატეგიული მნიშვნელობა გააჩნია. მისი განსაზღვრით მეწარმე იღებს
გადაწყვეტილებას კიდევ რამდენიმე (დამატებითი) ერთეულით წარმოების
მოცულობის გაზრდის შესახებ, წარმოების ეფექტიანად ფუნქციონირებისათვის. ამ
მიზნით გაიანგარიშება საშუალო მთლიანი (საერთო) ხარჯები, რომელიც მოიცავს
საშუალო მუდმივ და საშუალო ცვალებად ხარჯებს.

საშუალო (Average costs (AC) ეწოდება ხარჯებს, რომელიც მოდის წარმოებული

პროდუქციის ერთეულზე. საშუალო ხარჯები ( AC ) იანგარიშება დანახარჯების (TC)
გაყოფით წარმოებული პროდუქციის (Q) რაოდენობაზე. შესაბამისად განისაზღვრება:
ა) საშუალო მუდმივი (Average fixed costs – AFC) დანახარჯები შემდეგი
ფორმულით:
FC
AFC = ---------
Q
სადაც, AFC – საშუალო მუდმივი დანახარჯებია, FC – მუდმივი დანახარჯებია,
Q – პროდუქციის რაოდენობაა.
ბ) საშუალო ცვალებადი (Average variable costs - AVC) დანახარჯები შემდეგი
ფორმულით:
VC
AVC = ----------
Q
სადაც AVC – საშუალო ცვალებადი დანახარჯებია, VC – მუდმივი დანახარჯებია,
Q – პროდუქციის რაოდენობაა.
გ) საშუალო მთლიანი ხარჯები (Average total costs - ATC ) შემდეგი ფორმულით:
TC FC + VC
ATC = ------- = ----------------- = FC + AVC .
Q Q
ამრიგად, საშუალო წარმოების დანახარჯები ხანმოკლე პერიოდში (ATC) შედგება
საშუალო მუდმივი (AFC) და საშუალო ცვლადი (AVC) დანახარჯების
ელემენტებისაგან.
პროდუქციის წარმოებაზე დანახარჯების შემცირება, რომლის მიღწევა საწარმოს
შეუძლია შიგა რეზერვების გამოვლენის, წარმოების ფაქტორების ოპტიმალური
კომბინაციების საშუალებით, უზრუნველყოფს მოგების ზრდას, რამეთუ მეწარმის
შემოსავლების ფორმირებაში ფასების რეგულირება სრული კონკურენციის
პირობებში არ არის დამოკიდებული მეწარმის ნებასურვილზე.
შესაბამისად, პროდუქციის თვითღირებულების შესწავლასთან დაკავშირებით
ეკონომიკური ანალიზის წინაშე დგას შემდეგი ძირითადი ამოცანები::

59
 1.საწარმოების (ფირმების), დარგების, ეკონომიკური სექტორების პროდუქციის
თვითღირებულების დონის ანალიზი, თვითღირებულების შემცირების
ღონისძიებებზე კონტროლის დაწესება.
2. პროდუქციის თვითღირებულების სტრუქტურის შესწავლა.
3. პროდუქციის თვითღირებულებაზე მოქმედი წარმოების ფაქტორებისა და
სასაქონლო პროდუქციის ერთ ლარზე დანახარჯების ანალიზი.
4. პროდუქციის თვითღირებულების დინამიკის ანალიზი.
როგორც უკვე აღინიშნა, პროდუქციის თვითღირებულება მოიცავს დანახარჯებს,
რომელთა როლი განსხვავებულია პროდუქციის დამზადებისა და რეალიზაციის
პროცესში. ასევე, დანახარჯებს გააჩნიათ სხვადასხვა ეკონომიკური დანიშნულება.
მართვის პროცესის სრულყოფისათვის, საწარმოში თვითღირებულების შემცირების
რეზერვების გამოვლენის, დაგეგმვის, აღრიცხვისა და ეკონომიკური ანალიზის სწორი
წარმართვისათვის მიზანშეწონილია დანახარჯების კლასიფიკაცია.
ბუღალტრული აღრიცხვის პრაქტიკა რეალიზებული სასაქონლო მატერიალური
ფასეულობის თვითღირებულების აღრიცხვის ორ მეთოდს იყენებს. ბუღალტრული
აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტების (ბასსის) მიხედვით, რომელიც 1999
წლიდან საქართველოში მიმდინარე ბუღალტრული აღრიცხვის რეფორმის
საფუძველს წარმოადგენს, უკავშირდება მოგებისა და ზარალის ანგარიშების
წარდგენის მეთოდებს და აღრიცხვაშიც შესაბამისი სახელწოდებით მოიხსენიება.
კერძოდ:
ა) ხარჯების აღრიცხვა ეკონომიკური შინაარსის (ეელემენტების) მიხედვით,
ბ) ხარჯების აღრიცხვა მათი ფუნქციური დანიშნულების, საკალკულაციო
მუხლების მიხედვით.
ქვემოთ განვიხილავთ ინდექსების საშუალებით პროდუქციის თვითღირებულების
დინამიკის ანალიზს , კერძოდ:
ა) ინდივიდუალური ინდექსით თვითღირებულების დინამიკის ანალიზის
წარმოება
ინდივიდუალური ინდექსის (ic) გამოყენება ერთი რომელიმე სახის პროდუქციის
თვითღირებულების დინამიკის დასახასიათებლად და გამოისახება შემდეგი
ფორმულით:
C1
ic = ------- ,
C0
სადაც ic – პროდუქციის ერთეულის თვითღირებულების ინდივიდუალური
ინდექსია,
C1 – საანგარიშო პერიოდში პროდუქციის ერთეულის (ფაქტობრივი)
თვითღირებულებაა,
C0– საბაზისო პერიოდში პროდუქციის ერთეულის თვითღირებულების
მაჩვენებელია.

60
 ბ) საერთო (ააგრეგატული) ინდექსით თვითღირებულების დინამიკის ანალიზი.
საწარმოში გამოშვებული სხვადასხვაგვარი სახის პროდუქციის თვითღირებულების
დინამიკა შეისწავლება საერთო (აგრეგატული) ინდექსის საფუძველზე, რომელიც
გამოიანგარიშება ფორმულით:
6q1C1

IC(საერთო) = ---------- ,

6q0C0

სადაც: 6q1C1- საანგარიშო პერიოდში გამოშვებულ პროდუქციაზე ფაქტობრივად

გაწეულ დანახარჯთა ჯამს ასახავს ფულად გამოსახულებაში: 
6q0C0– დანახარჯთა გაანგარიშებით (პირობითი) ჯამია, რომელიც
დაიხარჯებოდა მოცემულ საწარმოში საანგარიშგებო პერიოდში იმავე რაოდენობისა
და შედგენილობის (ასორტიმენტის) პროდუქციის გამოშვებაზე საბაზისო პერიოდის
თვითღირებულების (Co) დონის შენარჩუნების პირობებში.
ამრიგად, აგრეგატული ინდექსის არსიდან (ფორმულა) გამომდინარე სხვაობა
ინდექსის მრიცხველსა და მნიშვნელს შორის დაახასიათებს ეკონომიის (ან
გადახარჯვის) აბსოლუტურ სიდიდეს, რომელიც მოცემულ საწარმოში საანგარიშო
წელს პროდუქციის თვითღირებულების შემცირების (ან გადიდების) შედეგად იყო
მიღებული.კერძოდ: IC=6q1C1--6q1C0.

პრაქტიკული მეცადინეობა N2. თემაზე::

“მმართველობითი ანალიზის პრაქტიკული ასპექტები„„
ამოცანა #1. – „კორელაციის კოეფიციენტის გამოანგარიშებისა და მოვლენებთა-
შორისო დეტერმინირებული კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხის განსაზღვრაზე„
ამოცანის პირობა: ავტოსატრანსპორტო საწარმოს შესახებ გვაქვს შემდეგი
ინფორმაცია, დინამიკა მოგების (у) მაჩვენებლისა და
ტვირთბრუნვაში ,,А’’ საქონლის ხვედრითი წონის (Х) შესახებ
(იხილეთ ცხრილი 3.2)
ამოხსნა 1. საქონელტვირთბრუნვაში ,,А“ საქონლის წონას ავღნიშნავთ Х-ით, ხოლო
საწარმოს მოგება У-ით. რადგანაც კორელაციური კავშირი У-და Х-ს სწორხაზოვანია
(წრფივია). რეგრესიის განტოლებას აქვს შემდეგი სახე:
Yx a0  a1 X

შესაბამისად, a0 და a1 პარამეტრების მნიშვნელობას მისაღებად უნდა ამოხსნათ

განტოლებათა სისტემა

°h ˜ a0  a1 ¦ x ¦ y
­
®
°̄a0 ˜ ¦ x  a1 ¦ x ¦ xy
2

ცხრილი 3.2. მონაცემების შესაბამისად განტოლებათა სისტემა მიიღებს შემდეგ სახეს

61
 ­12ao+404a1=17249
®
¯404ao+14185,18a1=635988,30

საიდანაც а0=-1749,81; а=94,67.

შესაბამისად, Yx =-1749,81+94,67х
ცხრილი 3.2

Mу მოგება
Х წონა
# წლები (ათას. XY X2 y ხ YY 2
(%)
ლარი)

1 1995 34,0 1200, 0 40 800, 0 1156, 0 1468, 97 1440 000, 0

2 1996 38,0 1820, 0 69 160, 0 1444, 0 1847, 65 3312 400, 0

3 1997 30,5 950, 0 28 975, 0 930, 25 1137, 63 902 500, 0

4 1998 28,6 760, 0 21 736, 0 817, 96 957, 75 577 600, 0

5 1999 20,7 129, 0 2 670, 3 428, 49 209, 86 16 641, 0

6 2000 22,3 650, 0 14 495, 0 497, 29 361, 33 422 500, 0

7 2001 35,6 1450, 0 51 620, 0 1267, 36 1620, 44 2102 500, 0

8 2002 40,5 2100, 0 85 050, 0 1640, 25 2084, 33 4410 000, 0

9 2003 45,7 2670, 0 122 019, 0 2088, 49 2576, 61 7128 900,0

10 2004 38,8 1950, 0 75 660, 0 1505, 44 1923, 39 3802 500, 0

11 2005 36,7 1810, 0 66 427, 0 1346, 89 1724, 58 3276 100, 0

12 2006 32,1 1760, 0 57 376, 0 1062, 76 1336, 43 3097 600, 0

404 ,0 17249, 0 635 988, 3 14 185, 17 248, 96 30489 241, 0

18

2. მოვლენათაშორისი დეტერმინირებული კავშირის სიმჭიდროვის ხარისხის

განსაზღვრა: წრფივი კორელაციის კოეფიციენტი (რ) განისაზღვრება შემდეგი
ფორმულის გამოყენებით

XY  X ˜ Y
r
V x ˜V y

62
 სადაც X საშუალო (წონა), (ცხრილი 3.2.)
x =404:12=33,67; y =17249:12=1437,42

xy =635988,3:12=52999,03; x =14185,18:12=1182,1;
y =30489241:12=250770,08

ცნობილია, რომ

Vx x 2   x  = 1182,1-(33,67)=6,96,
2

Vx y 2   y  =2540770,08-(1437,42)=688,91
2

შესაბამისად, წრფივი კორელაციის კოეფიციენტი შეადგენს

52999,03-(33,67E1437,42)
r= =0,96
6,96 E 688, 91
რადგანაც, კორელაციის კოეფიციენტი გაანგარიშებული არადიდრიცხოვანი
დაკვირვების საფუძველზე (ჩვენს მაგალითში ნ=12), სასურველია განისაზღვროს
კოეფიციენტის საიმედობა (მნიშვნელობა). შესაბამისად, გავიანგარიშოთ კორელაციის
კოეფიციენტის ცდომილების საშუალო, ცნობილი ფორმულის გამოყენებით:

1 r2
Vr
n2
ჩვენს მაგალითში N-2=12-2=10 (K – თავისუფლების ხარისხის რიცხვი), შესაბამისად
V r 0,02. შესაბამისად, შეფარდება კოეფიცინტისა მის საშუალო ცდომილებასთან
r 0,96
t 48, t 48
Vr 0,002
განვსაზღვროთ T – სტიუდენტის კრიტერიუმი, როცა K=10, მნიშვნელობის დონე
а=0,05. სახელმძღვანელოში დართული ცნობარიდან (დანართი 2) =2,2281.
დასკვნა:: რადგანაც, ფაქტობრივი სიდიდე ტ მეტია ტ-კრიტერიუმის სიდიდეზე
2,2281 (48>2,2281), შესაბამისად კორელაციის კოეფიციენტი არის საიმედო, ხოლო
კავშირი ხვედრით წონას х (,,А’’ საქონელი ტვირთბრუნვაში) და у (საწარმოს მოგების
მაჩვენებელი) არის რეალური.
დეტერმინანტის კოეფიციენტი (დ) შეადგენს: დ=რ2, ჩვენს მაგალითში დ=0,962=0,9
შესაბამისად, ანალიზის ჩატარებით ჩვენ დავადგინეთ, რომ:

63
 1) რამდენადაც, წრფივი კორელაციის კოეფიციენტი (რ=0,96) მჭიდროდ
უახლოვდება 1-ს, შესაბამისად, არსებობს მჭიდრო კავშირი
ავტოსატრანსპორტო საწარმოს მოგების მაჩვენებელსა და
საქონელტვირთბრუნვაში ,,А’’ საქონლის ხვედრით წონას შორის;
2) რამდენადაც კორელაციის კოეფიციენტი (რ=0,96) დადებითია, ეს კავშირი
არის სწორხაზოვანი (წრფივი);
3) მოგების 92% არის დამოკიდებული А საქონლის ხვედრითწონაზე
სატრანსპორტო საწარმოს ტვირთბრუნვაში, ხოლო 8%-ს განსაზღვრავენ
(როგორც ამას უჩვენებს დეტერმინაციის კოეფიციენტი) დანარჩენი
ფაქტორები.
საკონტროლო დავალება #1
ქვემოთ მოცემული ამოცანის პირობების გათვალისწინებით (იხ. ცხრილი 3.3)
1. განსაზღვრეთ დეტერმინირებული ფაქტორული ანალიზის მეთოდის
გამოყენებით პროდუქციის მოცულობაზე შემდეგი ფაქტორების გავლენა და
გააკეთეთ ანალიზური დასკვნები, კერძოდ:
ა) ძირითადი საშუალებების საშუალო წლიური სიდიდის გავლენა პროდუქციის
მოცულობის ცვლილებაზე;
ბ) ფონდუკუგების გავლენა;
გ) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობებში საბრუნავი საშუალებების
საშუალო წლიური სიდიდის გავლენა;
დ) სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობებში საბრუნავი საშუალებების
ბრუნვადობის კოეფიციენტი;
ე) მასალების დანახარჯების გავლენა;
ვ) პროდუქციის მასალების უკუგების გავლენის განსაზღვრა;
ზ) ძირითად წარმოებაში მუშების რიცხოვნობის გავლენა;
თ) ძირითად წარმოებაში მუშების შრომის ნაყოფიერების გავლენის განსაზღვრა.
2. გაიანგარიშეთ პროდუქციის მოცულობაზე ინტეგრალური მეთოდის
გამოყენებით შრომის ანაზღაურებაზე დანახარჯებისა და ხელფასისუკუგების
გავლენის სიდიდეები.
3. გაიანგარიშეთ მასალების შეფარდებითი ეკონომია ან გადახარჯვა პროდუქციის
წარმოების პროცესში მეორე წელს პირველ წელთან შედარებით.
საწარმოს ორი წლის საქმიანობის ძირითადი მახასიათებლები. ცხრილი 3.3

# მაჩვენებლების საზომი პირველი მეორე გადახრა

დასახელება ერთეული წელი წელი
+, -

1 პროდუქციის ათასი 88 670 95 780

მოცულობა ლარი

2 ძირითადი ათასი 90 560 92 800

64
 საშუალებების ლარი
საშუალო წლიური
სიდიდე

3 სასაქონლო- ათასი 15 400 16 100

მატერიალურ ლარი
ფასეულობებში
საბრუნავი
საშუალებების საშუალო
წლიური სიდიდე

4 ძირითად წარმოებაში კაცი 356 393

მუშათა რიცხოვნობა

5 მასალების ათასი 48 320 51 340

დანახარჯები ლარი

6 შრომის ათასი 13 200 14 300

ანაზღაურებაზე ლარი
დანახარჯები
ანარიცხების ჩათვლით

საკონტროლო დავალება #2
მოგების მაქსიმიზაციის დონის განმსაზღვრელი წარმოების ოპტიმალური
მოცულობის დადგენის მიზნით საწარმოს მიერ ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად
მოპოვებული ინფორაციების: მოგების სიდიდის განმსაზღვრელი მონაცემების,
წარმოების მოცულობის, ფასების, რეალიზაციიდან ამონაგების და თვითღირ-
ებულების საფუძველზე. (იხ. ცხრილი3.4)
ცხრილი 3.4

დაკვირვების პროდუქციის ერთეული რეალიზაციიდან რეალიზებული საერთო

პერიოდი მოცულობა პროდუქციის ამონაგები მლნ. პროდუქციის მოგება
წლების ათას. ერთ. ფასი ათასი ლარი თვითღირებუელბა მლნ.
რაოდენობა ლარი (P) (C) ლარი
(Q) PQ=N
(R)
(PQ-C)

1 12,8 2,25 28,80 20,48 8,32

2 13,5 2,30 31,05 22,50 8,55

65
 3 14,7 2,20 32,34 23,52 8,82

4 15,9 2,15 34,19 25,44 8,75

5 18,7 2,12 39,64 30,92 8,72

6 20,6 1,90 39,14 29,87 9,27

7 22,69 1,88 42,66 33,90 8,76

8 24,50 1,70 41,65 35,52 6,13

9 25,10 1,67 41,92 37,22 4,70

10 26,20 1,65 43,23 38,46 4,77

განსაზღვრეთ ,,უმცირესი კვადრატების“ მეთოდის გამოყენებით,

(გათვალისწინებულია, რომ (ფასი) და (თვითღირებულება) არის ფუნქციები Q
რაოდენობიდან), მოცულობის ოპტიმალური რაოდენობა, რომლის წარმოების
პროცესში (ფასებისა და თვითღირებულების დონეების შენარჩუნების სიტუაციის
პირობებში) მოგების მაქსიმალური მაჩვენებელი იქნება მიღწეული.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის:

1. წარმოადგინეთ სისტემური ანალიზის ეტაპის მახასიათებლები.
2. გააცნობიერეთ კომპლექსური ანალიზის ბლოკ–სქემა(ნახ.2.2) მაჩვენებლის არსი
2. რას მოიცავს ეკონომიკურ პერიოდთა სისტემის მეთოდი?
3. რას წარმოადგენს კორელაციული შეფარდება?
4. რას უჩვენებს ელასტიურობის კოეფიციენტი?
5. გააცნობიერეთ წრფივი კოლერაციული რეგრესის განტოლების გამოყენება
შედეგებრივ ნიშნისა და მის ძირითად ფაქტორებს შორის კავშირის ანლიზის
პროცესში.
6. ჩამოაყალიბეთ კობა დუგლასის ფუნქციის არსი
7. განიხილეთ კორელაციულ–ეკონომიკური მოდელების ფაქტორთა და
პარამეტრების ანალიზის ასპექტები
8. გააცნობიერეთ სხვადასხვა მათემატიკური–სტატისტიკური ფუნქციების
გამოყენებით განვითარების (ტრენდის) კანონზომიერებების ამსახველი
პროგნოზირების თავისებურებანი.

66
 თავი N4 „ფინანსური ანალიზის კოეფიციენტების ძირითადი ჯგუფების
გამოყენების თავისებურებანი““

—თთემის სტრუქტურა::
4.1 ფინანსური ანალიზის სისტემის მეთოდიკა (ექვსი ძირითადი მეთოდი)
4.2 ბიზნესის (მეწარმეობრივი საქმიანობის) ეფექტურობის შეფასება - ანალიზის
კოეფიციენტების შვიდი ჯგუფის ზოგადი მიმოხილვა
™ სემინარული მეცადინეობა N2. თემაზე:: „ანალიზის ძირითადი კოეფიციენ-
ტების გამოყენების ასპექტები„
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N4 „ფინანსური ანალიზის კოეფიციენტების ძირითადი ჯგუფების

გამოყენების თავისებურებანი““

4.1 ფინანსური ანალიზის სისტემის მეთოდიკა (ექვსი ძირითადი მეთოდი))

ეკონომიკური ანალიზის ფინანსურად და მმართველობითად დაყოფა
ბუღალტრული აღრიცხვის სისტემის პრაქტიკაში ჩამოყალიბებულ ფინანსურ და
მმართველობით აღრიცხვაზე დაყოფით არის განპირობებული.
ფინანსური ანალიზისს სისტემის,, ექვსი ძირითადი მეთოდი არსებობს,, კერძოდ:::
1. ჰორიზონატალური (დროითი)) ანალიზი _ არის ანგარიშების თითოეული
პოზიციის გასულ პერიოდთან შედარება;
2. ვერტიკალური (სტრუქტურული)) ანალიზი _ არის ჯამური ფინანსური
მაჩვენებლების სტრუქტურის განსაზღვრა ანგარიშგების თითოეული პოზიციის
მთლიანობაში შედეგზე ზემოქმედების გამოვლენით;
3. ტრენდული ანალიზი _ არის ანგარიშგების თითოეული პოზიციის რიგი,
ადრინდელ პერიოდთან შედარება და მაჩვენებლის დინამიკის ძირითადი
ტენდენციების განსაზღვრა, რომელიც ცალკეული პერიოდების შემთხვევითი
ზემოქმედებისა და ინდივიდუალური თავისებურებებისაგან გასუფთავებული
იქნება. ტრენდის მეშვეობით მომავალში მაჩვენებლების შესაძლო მნიშვნელობების
ფორმირება და პერსპექტიული საპროგნოზო ანალიზი ხორციელდება;
4. ფარდობითი მაჩვენებლების (კოეფიციენტების)) ანალიზი _ ანგარიშის
ცალკეული პოზიციებისა, ან სხვადასხვა ფორმის ანგარიშგებების პოზიციებს შორის
თანაფარდო ობის გაანგარიშება;;
5. შედარებითი ანალიზი არის კორპორაციის (ფირმის), შვილობილი
საწარმოების, ქვედანაყოფების, საამქროების ცალკეული მაჩვენებლების მიხედვით
ანგარიშგების ჯამური მაჩვენებლების, როგორც შიდასამეურნეო ანალიზი,, ასევე

67
მოცემული საწარმოს მაჩვენებლების კონკურენტების, საშუალოდარგობრივი და
საშუალო სამეურნეო მონაცემების მაჩვენებლებთან მეურნებათაშორისო ანალიზიც;;
6. ფაქტორული ანალიზი არის გამოკვლევის დეტერმინირებული და
სტოქასტიკური ხერხების მეშვეობით შედეგობრივ მაჩვენებელზე ცალკეული
ფაქტორების (მიზეზების)) ზემოქმედების ანალიზი. ამასთან ფაქტორული ანალიზი
შეიძლება იყოს როგორც პირდაპირი (საკუთრივი ანალიზი), როდესაც შემადგენელ
ნაწილებად დაყოფენ, ასევე შებრუნებულიც (სინთეზი), როდესაც მისი ცალკეული
ელემენტები საერთო შედეგობრივ მაჩვენებლებშია გაერთიანებული.
მოცემულ თემაში კომპანიის ფინანსური ანგარიშების საფუძველზე, მისი
ფინანსური მდგომარეობის ანალიზისათვის, კოეფიციენტების სისტემის გამოყენების
შესახებ იქნება მსჯელობა.
ფინანსური ანალიზი ისეთი მაჩვენებლების გაანგარიშებაზეა დაფუძნებული,
რომლებიც საწარმოს საქმიანობის სხვადასხვა ასპექტებისა და მის ფინანსური
მდგომარეობის მახასიათებლებია. ასეთი მაჩვენებლები ფინანსური ანალიზის
ძირითად ინსტრუმენტეებს წარმოადგენენ, რომლებიც ფინანსურ ანგარიშებში
სხვადასხვა ციფრებს შორის კავშირის არსებობის დადგენაში გვეხმარება. აღნიშნული
ინსტრუმენტების გამოყენებისას ფინანსური მმართველი არა მარტო საწარმოს
მიმდინარე ფინანსური მდგომარეობის შეფასებაში, არამედ ასევე სესხის მიმცემებისა
და სხვა პირების რეაქციის განჭვრეტაშია დაინტერესებული, რომლებიც აღნიშნულ
ინსტრუმენტებს, ჩვეულებრივ, კომპანიის საქმიანობის შესაფასებლად იყენებენ.

4.2 ბიზნესის (სამეწარმეო საქმიანობის)) ეფექტურობის კოეფიციენტების შვიდი

ჯგუფის ზოგადი მიმოხილვა
ქვემოთ მოყვანილია იმ ფინანსური მაჩვენებლების ჩამონათვალი, რომლებიც
ფინანსურ ანალიზში ყველაზე ხშირად გამოიყენება. ზოგიერთი მაჩვენებლებისათვის
ასევე, მათი რეკომენდირებული მნიშვნელობების დიაპაზონი იქნება მოყვანილი..
ამასთან უნდა გვახსოვდეს, რომ მაჩვენებლების დასაშვები მნიშვნელობები შეიძლება
მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდეს არა მარტო სხვადასხვა დარგებისათვის, არამედ
ერთი დარგის სხვადასხვა საწარმოებისათვისაც და აქედან გამომდინარე, კომპანიის
ფინანსური მდგომარეობის მთლიანი სურათის მიღება მხოლოდ მისი საქმიანობ ბის
თავისებურებების გათვალისწინებით ფინანსური მაჩვენებლების მთლიანი
ერთობლიობის ანალიზის შედეგად არის შესაძლებელი..
ყველა მაჩვენებელი შვიდ ჯგუფად არის დაყოფილი, თითოეული კომპანიის
ფინანსური მდგომარეობის სხვადასხვა მხარეს გამოხატავს (იხილეთ ქვემოთ
მოყვანილი სქემები N 4.1--4.7)კერძოდ :
1) საოპერაციო და მომგებიანობის კოეფიციენტები (Operational and Profitability
Ratios) _ აღნიშნული კოეფიციენტები კომპანიის მუშაობის ეფექტურობის
მახასიათებელია და იგი გაყიდვებისა და მოგების მოცულობების ჯამის გაყიდვების,
აქტივებისა და საკუთარი კაპიტალის ჯამურ მოცულობასთან თანაფარდობით
გაიანგარიშება (იხ. სქემა 4..1.)

68
 სქემა 4.1
სუფთა მოგების მარჟა (Net Income გაიანგარიშება სუფთა მოგება გაყოფილი
Margin ofter tax, NIM)% შემოსავლებზე ძირითადი საქმიანობიდან (Sales
Revenue). სუფთა მოგების (სუფთა შემოსავლის)
მარჟა მიუთითებს, თუ გაყიდვებს, ყველა
ხარჯებისა და მოგებაზე გადასახადის
გამოქვითვის შემდეგ, როგორი უკუგება მოაქვს.
მსხვილ კორპორაციებში სუფთა მოგების მარჟის
მნიშვნელობა მცირდება, პერსონალისა და
ფილიალის ქსელის შენახვაზე დიდი
დანახარჯების გამო.
აქტივების შემოსავლიანობა (Assets გაიანგარიშება გაყიდვებიდან შემოსავლების (Sales
Yield) Revenue) გაყოფით აქტივების ჯამურ
მოცულობაზე (Total Assets). იგი კორპორაციის
მუშაობის ეფექტურობაზე მიუთითებს.
აქტივების რენტაბელობის გამოყენებულ აქტივებთან მიმართებაში მოგების
კოეფიციენტი (Return in Average საკმარისი მოცულობის უზრუნველყოფაში
Total Asset, ROA)% კორპორაციის შესაძლებლობებს გამოხატავს.
აქტივების ჯამი ტოლია მიმდინარე აქტივები
+ფიქსირებული აქტივები (თუმცა ზოგჯერ მისგან
მიმდინარე ვალდებულებების ჯამი
გამოიქვითება, რომ ფიქსირებული აქტივები
პლუს მუშა კაპიტალის კომბინაცია მიიღონ).
მოგება გამოყენებულ კაპიტალზე განისაზღვრება მოგების პროცენტებისა და
(ROCE) გადასახადების გადახდამდე გაყოფით
გამოყენებულ კაპიტალზე. აღნიშნულ
კოეფიციენტს ზოგჯერ სუფთა აქტივებზე
მოგებას ან ძირითად კოეფიციენტსაც უწოდებენ.
გამოყენებული კაპიტალი სააქციო კაპიტალისა
და გრძელვადიანი ვალდებულებების ჯამის
ტოლია. იგი ასევე აქტივების მეშვეობითაც
გამოიხატოს როგორც აქტივების ჯამი მინუს
მოკლევადიანი ვალდებულებები. ამ შემთხვევაში
საოპერაციო მოგების მნიშვნელობას იმიტომ
იყენებენ, რომ გამოყენებული კაპიტალის
შემადგენლობაში გრძელვადიანი სესხებიც
შედის, და აქედან გამომდინარეობს, რომ მოგება
აღნიშნულ სესხებზე მათზე პროცენტების
გადახდამდე უნდა დაანგარიშდეს.
საკუთარი კაპიტალის მიუთითებს სუფთა შემოსავლის თანაფარდობას

69
რენტაბელობის კოეფიციენტი (Net Income after Taxes) საკუთარი სახსრების
(Return in Average Eguity Capital, ერთეულზე (Stockholders Equity). იგი კორპორაციის
ROE), % მესაკუთრეების მიერ ინვესტირებული კაპიტალის
გამოყენების ეფექტურობის განსაზღვრის
შესაძლებლობას იძლევა. კოეფიციენტი ROEE
აქციონერების კაპიტალდბანდებაზე მოგებას
მიუთითებს ყველა მაჩვენებლების
გათვალისწინების შემდეგაც, ფინანსური
დაინტერესების ჩათვლით. ფინანსური
დამოკიდებულება მიუთითებს თანაფარდობას
აქციონერულ კაპიტალსა და პრივილეგირებული
აქციების საერთო თანხას შორის, ნასესხებ
კაპიტალსა და მიღებულ სესხებს შორის.
კოეფიციენტი ROE ინვესტორებისათვის
მნიშვნელოვან ინტერესს წარმოადგენს, რადგანაც
იგი მოგების იმ მოცულობას მოიცავს, რომელიც
ჩვეულებრივი აქციონერებისათვის არის
განკუთვნილი. კორპორაციისათვის, რომლის
ძირითადი მიზანი აქციონერების საკუთრების
მაქსიმიზაციაში გამოისახება და კორპორაციის
საქმიანობის განსაზღვრაში იგი წამყვანი
კოეფიციენტია. მისი ოპტიმიზაცია კომპანიის
ძირითად ამოცანას წარმოადგენს. კოეფიციენტი
ROE-ს მნიშვნელობა კორპორაციების
უმეტესობაში 12-დან 30%-ის ფარგლებში
მერყეობს.
მთლიანი მოგების კოეფიციენტი გაიანგარიშება მთლიანი მოგების (გაყიდვები
(Gross Income on Sales Revenue) მინუს გაყიდვების თვითღირებულება) გაყოფით
ამონაგებზე რეალიზებული პროდუქციიდან (ანუ
გაყიდვებიდან). არამეწარმეობრივ კომპანიებში
გაყიდვების თვითღირებულების სახით
ჩვეულებრივ შესყიდვები აიღება, რომელიც
საწყისი და ბოლო პერიოდის მარაგების
გათვალისწინებით იქნება კორექტირებული და
რომლებიც გამოყენებულ ნამატს, ან მოგების
ნორმას ასახავენ. სამეწარმეო კომპანიები
გაყიდვების თვითღირებულებაში ნედლეულზე,
სამუშაო ძალის შრომის ანაზღაურებასა და
ზედნადებ ხარჯებს ასახავენ, რომლებიც
გაყიდული საქონლის წარმოებაშია

70
 გამოყენებული. მთლიანი მოგების კოეფიციენტი
საწარმოს სამეწარმეო საქმიანობის ეფექტუ-
რობაზე მიუთითებს. იგი ასევე პროდუქციაზე
ფასების პოლიტიკის ეფექტიანობასაც
გამოხატავს.
საოპერაციო მოგების კოეფიციენტი მოცემული მაჩვენებელი გაიანგარიშება
(Operating Income before investment საოპერაციო მოგების გაყოფით ამონაგებზე
and taxes in Sales Revenue), % პროდუქციის რეალიზაციიდან. საოპერაციო
მოგება არის მოგება, რომელიც ერთობლივი
მოგებიდან რეალიზაციის ხარჯებისა და
ადმინისტრაციულ-მმართველობითი ხარჯების
ჯამის გამოქვითვის შემდეგ რჩება. აღნიშნული
კოეფიციენტი კომპანიის რენტაბელობაზე
მიუთითებს მისგან საქონლის წარმოებაზე და
გასაღებაზე დანახარჯების გამოკლებით.
საოპერაციო მოგებას ზოგჯერ ისეთი სახის
მოგებას უწოდებენ, რომელიც პროცენტებისა და
გადასახადების გამოქვითვამდე არის მიღებული.
მოგების კოეფიციენტი გადასახადის აღნიშნული კოეფიციენტი კაპიტალის
გადახდამდე (Operating Income სტრუქტურისა და კორპორაციის დაფინანსების,
before taxes on Sales Revenue), % მის რენტაბელობაზე სრულ ზემოქმედებაზე
მიუთითებს. ერთადერთი განმასხვავებელი
ნიშანი აღნიშნულ კოეფიციენტსა და საოპერაციო
მოგების კოეფიციენტს შორის პროცენტული
გადახდების ზემოქმედება წარმოად დგენს, ამიტომ
ორი მოცემული კოეფიციენტების ერთობლივად
განხილვისას შეიძლება კაპიტალის სტრუქტურის
მის რენტაბელობაზე ზემოქმედება დავინახოთ.
კორპორაცია, რომელსაც საოპერაციო მოგების
კარგი კოეფიციენტი მუდმივად გააჩნია,
შეიძლება გადასახადების გადახდამდე
მუდმივად ჰქონდეს მოგების ცუდი და ასევე
გაუარესებადი კოეფიციენტი. აღნიშნული
შეიძლება ძალიან დიდ პროცენტულ გადასახ-
ადებთან იყოს დაკავშირებული.

სუფთა მოგების კოეფიციენტი ერთადერთ განსხვავებას აღნიშნულ

(Return 0n Sales Revenue, ROSR), % კოეფიციენტსა და მოგების კოეფიციენტს
(გადასახადების გადახდამდე) შორის
საგადასახადო ანარიცხები წარმოადგენს. თუ

71
 აღნიშნულ ორ კოეფიციენტს ერთმანეთს
შევადარებთ, შეიძლება დავინახოთ თუ,
ადმინისტრაციის საქმიანობა რამდენად ეფექტია-
ნია საგადასახადო გადახდების მინიმიზაციასთან
დაკავშირებით.

ბრუნვისგარეშე აქტივების აღნიშნული კოეფიციენტისს გამოყენებით

რენტაბელობის კოეფიციენტი ხორციელდ დება საწარმოს შესაძლებლობის
(Return on Fixed Assets, ROFA), % დემონსტრირება მოგების საკმარისი მოცულობის
უზრუნველყოფასთან დაკავშირებით,, კომპანიის
საკუთარ სახსრებთან მიმართებაში. რამდენადაც
მაღალია აღნიშნული კოეფიციენტის
მნიშვნელობა, იმდენად უფრო ეფექტიანად
გამოიყენება ძირითადი საშუალებები.

ინვესტიციის რენტაბელობის აღნიშნულ კოეფიციენტს კიდევ „მოგება

კოეფიციენტი (Return on investment,
ROI), %
გრძელვადიან კაპიტალზე„ სახელწოდება აქვს,
რომელიც კომპანიის მიერ თავისი კაპიტალის
გამოყენების ეფექტიანობის მახასიათებელია,
გრძელვადიანი კაპიტალის შემადგენელი
ელემენტების მხედველობაში მიღების გარეშე,
როგორებიცაა: ნასესხები კაპიტალი და საკუთარი
კაპიტალი. მისი მნიშვნელობა განისაზღვრება
ფორმულით: სუფთა მოგება გაყოფილი საკუთარ
კაპიტალისა და გრძელვადიანი ვალის ჯამზე.
მიუთითებს, თუ კორპორაციის რამდენი
ფულადი ერთეული დასჭირდება ერთი ფულადი
ერთეულის მოგების მისაღებად. აღნიშნული
მაჩვენებელი კონკურენტუნარიანობის ერთ-ერთი
მნიშვნელოვანი ინდიკატორია.

2) ხარჯებზე კონტროლის მაჩვენებლები (Expense Control Ratios))

შესაძლებლობას იძლევა, თუ კორპორაცია რამდენად ეფექტურად აკონტროლებდა
თავის დანახარჯებს (იხ. სქემა 4.2).
სქემა 4.22

შრომის ანაზღაურების ფონდი აღნიშნული კოეფიციენტი მთლიანი სამუშაო

გაყოფილი მოსამსახურეთა დღის განმავლობაში მომუშავე პერსონალის
რაოდენობაზე, რომლებიც სრულ ერთეულზე დანახარჯების მახასიათებელია.
სამუშაო დღის განმავლობაში
მუშაობდნენ (Personnel Expense on

72
FIE empoloyees)
საოპერაციო ხარჯების საერთო საოპერაციო ხარჯები (მათ შორის
ჯამის თანაფარდობა საშუალო არაპროცენტული), გაყოფილი აქტივების
აქტივებთან (Total Operating Expenses საშუალო ნაშთზე. აქტივების შემოსავლიანობის
on Average Assets) განსასაზღვრავად გამოიყენება, რომელიც
საოპერაციო დეფიციტის თავიდან აცილებისა
თვის არის საჭირო.

აქტიური ნაწილის ან საოპერაციო შემოსავლების (არაპროცენტული

მუშააქტივების შემოსავლიანობა შემოსავლების გამოკლებით), გაყოფილი მუშა-
(Break - even Yield of Earning Assets) აქტივების საშუალო ნაშთზე.

მოგება (ზარალი) ფასიან აღნიშნული მაჩვენებელი ფასიანი ქაღალდების

ქაღალდებზე გაყოფილი აქტივების შემოსავლიანობის განსაზღვრისათვის გამოიყ
საშუალო ნაშთზე (Security Gains on ენება აქტივების საშუალო ჯამის ერთეულზე.
Average Assets)

3) ნასესხები სახსრების გამოყენების კოეფიციენტები (Debt Control Ratios)) (იხ.

სქემა 4.3.). როგორც ცნობილია, კორპორაცია ხშირად იყენებს დაფინანსების გარე
წყაროებს: გრძელვადიან და მოკლევადიან სესხებს, პრივილეგირებული აქციების
გამოშვებას და ა.შ. აღნიშნულ ფინანსურ რესურსებზე გადასახადები რეგულარულ
ხასიათს ატარებს და იგი მკაცრად დადგენილი განაკვეთებით ხორციელდება.
ნასესხები სახსრების წილის გაზრდის მეშვეობით საკუთარი კაპიტალის
რენტაბელობის გაზრდა არის შესაძლებელი. საკუთარი და მოზიდული სახსრების
თანაფარდობას მნიშვნელობა აქვს როგორც კორპორაციის აქციონერებისათვის, ასევე
კრედიტორებისათვისაც, ვინაიდან იგი სესხებზე თავისი ვალდებულებების
შესრულების შესაძლებლობას ასახავს.
კაპიტალის სტრუქტურის ანალიზისათვის შემდეგი
ოთხი მაჩვენებელი გამოიყენება::
სქემა 4.33.

1. დავალიანება აღნიშნული მაჩვენებელი აქტივების წილს (Total

(ვალდებულებები) Assets) ასახავს, რომელიც ნასესხები სახსრებით
აქტივებისადმი (Debt to Assets) (Total Debt )ფინანსირდება. რამდენადაც დაბალია
აღნიშნული მაჩვენებელი, იმდენად უკეთესია
კორპორაციის კრედიტორებისათვის. ვალის თანხის
გადიდებით პროცენტული გადასახადებიც
იზრდება. ამიტომ აღნიშნული მაჩვენებელი
კორპორაციის რისკის ხარისხზე მიუთითებს
თავისი სავალო ვალდებულებების დაფარვის

73
 შესაძლებლობებთან მიმართებაში. მაგალითად,
თუკი კორპორაციის ნასესხები სახსრები მთლიანი
სახსრების 70%-ს შეადგენს, მაშინ აქტივების
ღირებულების 30%-ით შემცირება საკმარისი იქნება,
რომ კრედიტორების მიერ ნასესხები ფული
საშიშროების ქვეშ აღმოჩნდეს. ჩვეულებრივ,
კაპიტალიზირებული სახსრების მოცულობაში
ვალის მოცულობა დარგებისაგან დამოკიდე
ბულებაში მერყეობს, მაგრამ იგი 50%-ს არ უნდა
აჭარბებდეს.

2. ბერკეტული აღნიშნული მაჩვენებელი გაიანგარიშება: აქტივების

მულტიპლიკატორი (Leverage საშუალო თანხა გაყოფილი საკუთარი კაპიტალის
Multiplier) საშუალო თანხაზე. იგი მიუთითებს
კაპიტალიზირებული ღირებულების შეფარდებას
საკუთარი კაპიტალის ღირებულებასთან.
კორპორაციის მფლობელები უფრო მეტი
მოზიდული რესურსების ქონაზე არიან დაინტ-
ერესებულები. მსხვილი კორპორაციები უფრო მეტ
სახსრებს მოიზიდავენ, ამიტომ მათ მეტი
მულტიპლიკატორი გააჩნიათ. ჩვეულებრივ,
კორპორაციის ბერკეტული მულტიპლიკატორი 1-
დან 5-ჯერადობას შეადგენს.

3. დავალიანება კაპიტალ
ლისადმი აღნიშნულ მაჩვენებელში ნასესხები სახსრების
(Dept/Equity-%) თანხები (Total Debt) შეფარდებულია საკუთარ
კაპიტალთან (Stockholders Equity) ჩვეულებრივ,
კორპორაციის აღნიშნული მაჩვენებლების სიდიდე
100%-ზე მეტს შეადგენს.

4. პროცენტული გადასახადების აღნიშნული მაჩვენებელი მიუთითებს, თუ

თანხების გადაფარვა (Coverage of კორპორაციის მოგება რამდენჯერ (Income before
Interest Expenses) taxes and interest) აჭარბებს სესხებზე პროცენტების
გადასახდელ თანხას (Interest Expenses).
ობლიგაციების მფლობელებისათვის აღნიშნული
მაჩვენებელი მათი დაბანდების საიმედობის
კრიტერიუმს წარმოადგენს.

4) საინვესტიციო კოეფიციენტები (Investment Rotios) (იხ. სქემა 4.4.). როდესაც

კომპანია აქციონერულ კაპიტალს ბაზარზე იძენს, ამ შემთხვევაში აღნიშნული
კოეფიციენტები მისი საქმიანობის შესაფასებლად მნიშვნელოვან ორიენტირებს

74
წარმოადგენენ. კომპანიის საინვესტიციო კოეფიციენტები ხშირად იბეჭდება
გაზეთებში, საქმიანი სიახლეების გვერდებზე. ინვესტორები პირველ რიგში თავიანთ
დაბანდებებზე მოგების შესახებ იჩენენ მზრუნველობას. აღნიშნული მოგება
შეიძლება როგორც დივიდენდის სახით,, ასევე სამომავლ
ლოდ მოსალოდნელი დონითაც
იქნეს წარმოდგენილი.. საინვესტიციო პროცესში გამოყენებად ძირითად
კოეფიციენტებს წარმოადგენენ:
სქემა 4.4

აქციის საბაზრო ღირებულების აღნიშნული მაჩვენებელი ერთი აქციის საბაზრო

შეფარდება ნომინალურ
ღირებულებასთან (Market to
book Ratio)
ღირებულების (Market Price Per Share) მის
ნომინალურ ღირებულებასთან (Book Value Per Share)
თანაფარდობაზე მიუთითებს. იგი პოტენციალური
ინვესტორებისათვის კორპორაციის აქციების
მიმზიდველობის მახასიათებელია.

აქციონერების მოგება ერთ აღნიშნული მაჩვენებელი ერთ-ერთი მნიშვნ-

ჩვეულებრივ აქციაზე (Earning ელოვანი მაჩვენებელთაგანია, რომელიც კომპანიის
per Common Share, EPS) საბაზრო ღირებულებაზე ზემოქმედებს. იგი
განისაზღვრება ჩვეულებრივი აქციების მფლობელ-
ებისათვის განკუთვნილი მოგების გაყოფით
გამოშვებული ჩვეულებრივი აქციების რაოდენ-
ობაზე. იგი ჩვეულებრივი აქციების მფლობელ-
ებისათვის განკუთვნილი მოგების წილის
განმსაზღვრელია.

დივიდენდის კოეფიციენტი დივიდენდების აღნიშნული თანხა აქციების

აქციაზე (Cash Dividends on
Market Price Per share)
საბაზრო ფასის პროცენტებში გამოისახება. ამრიგად,
აქციაზე დივიდენდის კოეფიციენტი იცვლება აქციის
ფასის ცვლილების /ან მომავალი დივიდენდის
დონის ცვლილების შესაბამისად. ინვესტორები
მზად იქნებიან მიიღონ დივიდენდის დაბალი
კოეფიციენტი იმ შემთხვევაში, როდესაც მათ
ეცოდინებათ, რომ სამომავლო დაჯილდოება (ანუ
მოგება) მათ მიმდინარე დეფიციტის კომპენსირებას
მოახდენს. დაჯილდოებამ შეიძლება გადიდებული
სამომავლო დივიდენდების ან აქციების
გადიდებული ფასის ფორმა მიიღოს. მაგალითად,
კორპორაციამ განახორციელა 2000 აქციის გამოშვება
თითოეულის 50 ცენტის ღირებულებით. კომპანიის
ჩვეულებრივი აქციების საბაზრო ღირებულება 60
ცენტის ტოლია. თითოეული აქცია 5 ცენტის

75
 სიდიდის დივიდენდის მიღების უფლებას იძლევა.
აქედან გამომდინარე, 60 ცენტის დაბანდება ერთი
აქციის შეძენის უზრუნველყოფას იძლევა 5 ცენტის
დივიდენდის მიღების უფლებით. დივიდენდის
კოეფიციენტი აქციაზე ტოლი იქნება (5 ცენტი/ 60
ცენტზე x 100 = 8,33%.

აქციის საბაზრო ფასის გაიანგარიშება ფორმულით: აქციის საბაზრო

შეფარდება მოგებასთან, ღირებულება (Market Price Per Share), გაყოფილი
რომმელიც ერთ აქციაზეა მოგებაზე, რომელიც კორპორაციის მიერ ერთ
მიღებული (Market Price to ჩვეულებრივ აქციაზეა მიღებული (Earning Per
Earnings, P/E) Common Share). იგი გვიჩვენებს: რამდენი ფულადი
ერთეულის გადახდაზე თანახმა არიან აქციონერები
კორპორაციის სუფთა მოგების ერთ ფულად
ერთეულზე, რამდენად სწრაფი შეიძლება იყოს
კორპორაციის აქციებში ინვესტიციების უკუგების
პროცესი. აღნიშნული კოეფიციენტი შეიძლება
შევადაროთ დივიდენდის კოეფიციენტს, რომელიც
წარმოადგენს შეფარდებას ფასსა და დივიდენდს
შორის, რომელიც აქციაზეა გადახდილი.
მაგალითად, მოგება ერთ ჩვეულებრივ აქციაზე 25
ცენტია. თუ მივიღებთ, რომ აქციის საბაზრო ფასი 60
ცენტის ტოლია, მაშინ ფასის მოგებასთან შეფარდება
(60 ცენტი/25 ცენტი)=2,4-ის ტოლი იქნება. რამდენად
მაღალია კოეფიციენტი, იმდენად უფრო
პერსპექტულია კომპანიის მდგომარეობა ბაზარზე.

გადაფარვის კოეფიციენტი აღნიშნული კოეფიციენტის მეშვეობით შეიძლება

(Cover Ratio) პროცენტებზე და დივიდენდებზე გადასახდელი
დანახარჯები (Interests and dividends expenses)
შედარდეს მიღებული და მათი გადაფარვისათვის
საკმარისი მოგების სიდიდესთან. იგი უზრუნ-
ველყოფის მაჩვენებელს წარმოადგენს, რომელშიც
ასახულია პროცენტებსა და დივიდენდებს შორის
შეფარდება და მოგებასა და პროცენტებზე, ან
დივიდენდებზე მოგების მეტობის მაჩვენებელთან.
მოცემული მაჩვენებელი მოგების შემცირების
საზღვრის დიაპაზონის განსაზღვრის შესაძლებ-
ლობას იძლევა, როდესაც კომპანიის მიმდინარე
მოგება ჯერ კიდევ უზრუნველყოფდა პროცენტებისა
და დივიდენდების გადახდის მოთხოვნილებას.

76

ფასიანი ქაღალდების სუფთა
ნომინალური ღირებულების
მაჩვენებელი (Net Asset Value of
the Corporation's securities)
კაპიტალიზაციის კოეფიციენტი
(Capitalization Ratios)
მაგალითად: გადასახადით დასაბეგრი თანხა--200 0
დოლარია; პროცენტები _ 800 დოლარია; მოგება
პროცენტებისა და გადასახადის გადახდის შემდეგ _
4000 დოლარი; დივიდენდი _ 1000 დოლარი.
გაუნაწილებელი მოგება _ 3000 დოლარი. პროცენტის
გადაფარვის კოეფიციენტი: 5000 / 800 = 6,25-ჯერ, ანუ
მოგება პროცენტების გადახდამდე 6-ჯერ მეტად
აჭარბებს პროცენტების თანხას. დივიდენდების
გადაფარვის კოეფიციენტი: 3000/1000 = 3-ჯერ, ანუ
მოგება გადასახადით დაბეგვრის შემდეგ 3-ჯერ
აღემატება დივიდენდებს.
ფასიანი ქაღალდების სუფთა ნომინალური
ღირებულება თითოეულ (პრივილეგირებული ან
ჩვეულებრივი) აქციასთან მიმართება(net tangible
assets available to meet bondholders, preferred or common
stockholders claims) _ აქტივების საერთო თანხიდან
არამატერიალური აქტივები და მოკლევადიანი
ვალდებულებები უნდა გამოიქვითოს. დავუშვათ,,
ასეთი სხვაობა (10000 – 1000 - 6000) = 3000 დოლარს
შეადგენს. ობლიგაციის თანხა 2000 დოლარის
ტოლია. ამრიგად, 100 დოლარის ტოლი თითოეული
ობლიგაცია (3000 დოლარი : 2000 დოლარი) = 150
დოლარს უზრუნველმყოფელია.
ასეთი სახის კოეფიციენტი გაიანგარიშება:
კორპორაციის მიერ ემიტირებული ფასიანი
ქაღალდების თითოეული სახეობის თანაფარდობა
ერთობლივ კაპიტალიზაციასთან, კორპორაციის
საკუთარ სახსრებთან. გადიდებული ობლიგაციების
თანხაზე არამატერიალური აქტივების გამოკლებით.
ობლიგაციების დიდი ხვედრით წონა კორპორაციის
აქციებს უფრო ნაკლებად მიმზიდველს ხდის. ისევე
როგორც პრივილეგირებული აქციების დიდი
ხვედრითი წონა ჩვეულებრივი აქციების საბაზრო
ღირებულებას ამცირებს. მიზეზი დივიდენდების
გადახდის რიგითობის წესში მდგომარეობს.
პროცენტები ობლიგაცი იებზე კორპორაციის აქციებზე
გადახდამდე უნდა გადი იახდონ;; ხოლო დივიდენდები
პრივილეგირებულ აქციებზე - ჩვეულებრივ აქციებზე
გადახდამდე.. მაგალითად: ობლიგაციის ხვედრითი
77
 წონა ტოლია ობლიგაციის თანხის შეფარდება
კორპორაციის საკუთარ სახსრებთან, გადიდებული
ობლიგაციის თანხის შეფარდება კორპორაციის
საკუთარ სახსრებთან, გადიდებული ობლიგაციის
თანხაზე მინუს არამატერიალური აქტივები.
გავაგრძელოთ ზემოთმოყვანილი მაგალითი: 2000 X
100 / (4000 + 2000 - 1000) = 40%. აქციის ხვედრითი
წონა ანალოგიური ხერხით განისაზღვრება:
პრივილეგ-ირებული ან ჩვეულებრივი აქციების
თანხა შეფარდებული ერთობლივ კაპიტალიზა
ციასთან _ 5000 დოლარი.

დივიდენდები აქციაზე გაიანგარიშება გამოცხადებული დივიდენდების

(Capitalization Ratios) (Cash Dividends) გაყოფით ჩვეულებრივი აქციების
რაოდენობაზე (authorized, issued and outstanding
shares). იგი დივიდენდების მოცულობის
მახასიათებელია, რომელიც თითოეულ ჩვეულებრივ
აქციაზე ნაწილდება. სხვადასხვა დროითი
პერიოდების შედარებისას აქციაზე დივიდენდი
შემოსავლების გადიდებაზე მიუთითებს, რომლებიც
აქციონერების მიერაა მიღებული.

5) საქმიანი აქტიურობის კოეფიციენტები (Activity Ratios) _ გვიჩვენებს, თუ

აქტივებში ინვესტირებული ფული რამდენად სწრაფად ახორციელებს წრებრუნვას
და ფულადი სახსრების სახით ბრუნდება (იხ. სქემა 4.5.).
სქემა 4.5.

სუფთა აქტივების გაიანგარიშება ფორმულით: ამონაგები

ბრუნვადობის კოეფიციენტი რეალიზაციიდან (შალეს ღევენუე), გაყოფილი სუფთა
(Net assets turnover), jer აქციებზე (აქტივების ჯამი მინუს მიმდინარე
ვალდებულებები). აღნიშნული კოეფიციენტი
მიუთითებს, თუ რამდენჯერ ხორციელდება სუფთა
აქტივების თანხის ბრუნვა გაყიდვებთან
მიმართებაში. რამდენად მაღალია აღნიშნული
კოეფიციენტის მნიშვნელობა, იმდენად უფრო
ეფექტურად გამოიყენება საწარმოს მიერ სუფთა
აქტივები.

დებიტორული დავალიანება გაიანგარიშება როგორც დებიტორული

ბრუნვის დღეებში (Collection დავალიანების საშუალო ნაშთების (Account

78
Period) Receivables) საანგარიშსწორებო პერიოდისათვის
შეფარდებული კორპორაციის გაყიდვების
მოცულობასთან (Seles Revenue/365).. აღნიშნული
მაჩვენებელი ასახავს დღეთა საშუალო რაოდენობას,
რომელთა განმავლობაში დებიტორული დავალიანება
რჩებაა დაუფარავი. დებიტორული დავალიანების
დაფარვის პერიოდს ადარებენ ფაქტიურ ვადებთან, -
თუ რა პერიოდით მიეწოდება კრედიტი მყიდველებს.
ასე შეიძლება განისაზღვროს კომპანიაში საკრედიტო
კონტროლის მექანიზმების ეფექტიანობა, აგრეთვე
დებიტორების საიმედოობა. რამდენადაც მაღალია
აღნიშნული კოეფიციენტის მნიშვნელობა, იმდენად
უფრო სწრაფად გარდაიქმნება დებიტორული
დავალიანება ფულად სახსრებად. კოეფიციენტის
მაღალი მნიშვნელობა შეიძლება დებიტორების
ანგარიშებიდან სახსრების ამოღების სიძნელეების
შესახებ მეტყველებდეს.

კრედიტორული დავალიანნების აღნიშნული კოეფიციენტი გაიანგარიშება როგორც

დაფარვის კოეფიციენტი კრედიტორული დავალიანების საშუალო ნაშთების
შეფარდება (Account Payable) საანგარიშგებო
პერიოდში შეფარდებული გაყიდვების თვითღირე
ბულებასთან (Cost of Good Sold/365). იგი კრედიტის
დაფარვისათვის დღეთა საანგარიშო რაოდენობას
იძლევა,, რომელიც კომპანიის მომწოდებლებისაგან
არის მიღებული.

მარაგების ბრუნვადობის აღნიშნული მაჩვენებელი გაიანგარიშება მარაგების

კოეფიციენტი (Inventory ღირებულების გაყოფის გზით რეალიზებული
Turnover), დღეები პროდუქციის თვითღირებულებაზე. იგი იმ დღეთა
საანგარიშო რაოდენობაზე მიუთითებს, რომელიც
გაყიდვების თვითღირებულების მეშვეობით
განსაზღვრული მარაგების ბრუნვისათვის, ანუ, სხვა
სიტყვებით, მარაგების ფულად სახსრებად, ან
დებიტორულ დავალიანებად გარდაქმნისათვის არის
საჭირო.

აქტივების ბრუნვადობის კორპორაციის გაყიდვების მოცულობა (Sales Revenue)

კოეფიციენტი (Total Assets საანგარიშო პერიოდისათვის შეფარდებული
Turnover Ratio), აქტივების ღირებულებასთან (Total Asset) _

79

ძირითადი საშუალებების
ბრუნვადობის კოეფიციენტი
სუფთა ჩამოწერების
თანაფარდობა საერთო
დებიტორულ
დავალიანებასთან (Net charge in
Total Account Receivables)
6) ლიკვიდურობის გაზომვის მაჩვენებლები (Liguidity Ratios) ლიკვიდურობის
მაჩვენებლები კომპანიის შესაძლებლობის მახასიათებელია დააკმაყოფილოს
მოკლევადიანი სავალო ვალდებულებების მფლობელების პრეტენზიები (იხ. სქემა
4.6.).
მიმდინარე ლიკვიდურობის
კოეფიციენტი (Current Ratio)
80
მაჩვენებელი კორპორაციის ყველა აქტივების
როგორც ფიქსირებულებისა, ასევე მიმდინარეების
გამოყენების ეფექტურობის მახასიათებელია.
აღნიშნული კოეფიციენტი მიუთითებს თუ
წელიწადში რამდენჯერ ახდენს წარმოებისა და
მიმოქცევის სრულ ციკლს, რომელსაც მოგების სახით
შესაბამისი ეფექტი მოაქვს.
აღნიშნული მაჩვენებელი მიწის, შენობისა და
მოწყობილობების გამოყენების ეფექტიანობას ასახავს
(Net Fixed Assets) და იგი გაიანგარიშება მათი
ღირებულების შეფარდებით საანგარიშო პერიოდში
კორპორაციის გაყიდვების მოცულობის ღირებულ-
ებასთან (Sales Revenue). რამდენად მაღალია
კოეფიციენტის მნიშვნელობა, საწარმო ძირითად
საშუალებებს იმდენად უფრო ეფექტურად იყენებს.
აღნიშნული მაჩვენებელი საკრედიტო პოლიტიკის
სფეროში წარმატებული საქმიანობის გამოხატვას
წარმოადგენს. კორპორაციის უმეტესობისათვის მისი
მნიშვნელობა 0,2-დან 0,8%-მდე ჩარჩოებში მერყეობს.
სქემა 4.6.
გაიანგარიშება როგორც მიმდინარე აქტივების
(Current Assets) თანაფარდობა მიმდინარე
ვალდებულებებზე (Current Liabilities) გამოხატავს
კორპორაციის შესაძლებლობას შეასრულოს
მოკლევადიანი ვალდებულებები. ასევე მიუთითებს
იმაზე საკმარისია თუ არა მოკლევადიანი
ვალდებულებების დასაფარავად გამოსაყენებელი
სახსრები. ითვლება, რომ მიმდინარე ლიკვიდურობის
კოეფიციენტის 2:1-თან თანაფარდობა კორპორაციის
უმეტესობისათვის უფრო მეტად ხელსაყრელია,
 თუმცა მისი მნიშვნელობა, შეიძლება, განსხვავებული
(მეტი ან ნაკლები) იყოს.
მაგალითად, თუ კორპორაციის მიმდინარე
აქტივები 2000 დოლარის, ხოლო მოკლევადიანი
ვალდებულებები _ 1000 დოლარის ტოლია, მაშინ
მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციენტის
თანაფარდობა 2:1 ტოლია, და იგი ლიკვიდურობის
საკითხთან მიმართებაში მის თითქოს და სტაბილურ
მდგომარეობაზე მიუთითებს. მაგრამ თუ მიმდინარე
აქტივებში 1500 დოლარის მარაგები და
დებიტორების ანგარიშებზე 500 დოლარის ნაშთია
დაფიქსირებული, ასეთი აქტივების მფლობელი
კორპორაცია თავისი დავალიანების გადახდის
შესახებ მოთხოვნების შესრულებას ვერ შეძლებს.
კრედიტორების ანგარიშზე არსებული 800 დოლარი,
რომელიც მოკლევადიან ვალდებულებას
წარმოადგენს და კრედიტორების მხრიდან
აღნიშნული თანხის გადახდის მოთხოვნის
საფუძველზე მისი დაფარვის ვადა დადგა, კომპანია
ვერ შეძლებს თავისი ვალდებულების შესრულებას
მიმდინარე აქტივების მოკლევადიან ვალდებ-
ულებებზე სამჯერ და მეტად მეტობა ასევე
არასასურველს წარმოადგენს, რადგანაც იგი
აქტივების არარაციონალურ სტრუქტურაზე
მიუთითებს.

სწრაფი ლიკვიდურობის მიმდინარე აქტივებსა (Current Assets) (და

კოეფიციენტი (Acid Test Ratio;
Quick Ratio)
მატერიალური მარაგების ნაშთებს (nvestories) შორის
სხვაობა, გაყოფილი მიმდინარე ვალდებულებებზე
(Current Labiliteies) _ გაანგარიშების შედეგად
ერთმანეთს უდარებენ მიმდინარე აქტივების უფრო
მეტად ლიკვიდურ ნაწილს (ფულადი სახსრები,
დებიტორული დავალიანება, მოკლევადიანი
ფინანსური დავალიანებები) მოკლევადიან
ვალდებუ-ლებებს. ჩვეულებრივ, რეკომენდებულია,
რომ აღნიშნული მაჩვენებლის მნიშვნელობა 0,5-1-ის
ფარგლებში იყოს.

აბსოლუტური ლიკვიდურობის საპროცენტო ანგარიშები ბანკებში, ფასიანი

კოეფიციენტი (Cash and Tempory ქაღალდები საინვესტიციო პორტფელში, გაყოფილი
აქტივების საერთო ჯამზე. მიუთითებს, თუ

81
Investment on Current Assets) მოკლევადიანი სავალო ვალდებულებების რა ნაწილი
შეიძლება დაიფაროს ფულადი სახსრებისა და მათი
ექვივალენტის ხარჯზე საბაზრო ფასიანი
ქაღალდებისა და დეპოზიტების, ანუ პრაქტიკულად
აბსოლუტურად ლიკვიდური აქტივების სახით.
რეკომენდებული მნიშვნელობებია: 0,2-0,5.

მიმდინარე ვალდებულების მიმდინარე ვალდებულებები (Current Liabilities)

თანაფარდობა აქტივების გაყოფილი აქტივების საშუალოწლიურ ჯამზე _
საერთო თანხასთან (Current აღნიშნული მაჩვენებელი, როგორც ამ ჯგუფის სხვა
Liabilities on Total Assets) მაჩვენებლები, კორპორაციის მიერ თავისი
მოკლევადიანი ვალდებულებების შესრულების
შესაძლებლობას გამოხატავს.

7) კაპიტალის სტრუქტურის მაჩვენებლები G(Gearing Rations) _ ასეთ

მაჩვენებლებს ხშირად ფინანსური მდგრადობის კოეფიციენტსაც უწოდებენ. ისინი
საკუთარი და მოზიდული სახსრების კომპანიის დაფინანსების წყაროებში
თანაფარდობას ასახავენ, ანუ კრედიტორებისაგან კომპანიის ფინანსური
დამოუკიდებლობის ხარისხის მახასიათებელია (იხ. სქემა 4.7.) აღნიშნული
მაჩვენებელი საწარმოს მდგრადობის მნიშვნელოვან მახასიათებელს წარმოადგენს.
კაპიტალის სტრუქტურის შეფასებისათვის შემდეგი თანაფარდობები გამოიყენება:
სქემა 4.7.

საერთო ფინანსური საწარმოს გარეშე სესხებზე დამოკიდებულების

დამოკიდებულების მახასიათებელია. რამდენად დაბალია
კოეფიციენტი (Total Debt to Total კოეფიციენტის მნიშვნელობა, იმდენად კომპანიას
Assets) მეტი სესხი აქვს აღებული და იმდენად მაღალია
გადახდისუნარიანობის რისკი. კოეფიციენტის
დაბალი მნიშვნელობა ასევე საწარმოში ფულადი
სახსრების დეფიციტის წარმოშობის პოტენციალურ
საშიშროებაზე მიუთითებს. აღნიშნული
კოეფიციენტი მესამე პირების პრეტენზიებს
განსაზღვრავს აქტივების ჯამთან მიმართებაში.
ყველა მოკლევადიანი, საშუალოვადიანი და
გრძელვადიანი ვალდებულებები ჯამურ
ვალდებულებას შეადგენს, გრძელვადიანი
რეზერვისა და განვადებული გადასახადების
გამოკლებით, როგორიცაა _ განვადებული
გადასახადებით დაბეგვრა, ძირითადი და
საბრუნავი საშუალებები ჯამურ აქტივებს

82
 შეადგენენ. კოეფიციენტის რეკომენდირებული
მნიშვნელობაა: 0,5 - 0,8.

საბანკო დავალიანების აღნიშნული კოეფიციენტი მიუთითებს ბანკისადმი

კოეფიციენტი (Borrowing from
banks to stockholders Equity)
ვალის თანაფარდობას კორპორაციის აქციონერების
სახსრებთან. აღნიშნულ კოეფიციენტს დიდი
მნიშვნელობა ენიჭება კომპანიის ფინანსური
სიცოცხლისუნარიანობის გარკვევასთან დაკავშ--
ირებით.
აქედან გამომდინარე, საბანკო დავალიანების
კოეფიციენტი სესხის გამცემი ბანკისათვის მისაღებ
დონეზე უნდა შენარჩუნდეს.

გრძელვადიანი დავალიანების დემონსტრირებას ახდენს, თუ კორპორაციის

კოეფიციენტი (Long-term Debt to აქტივების რომელი წილი ფინანსირდება
Total Assets) გრძელვადიანი სესხების ხარჯზე. აღნიშნული
კოეფიციენტი ხაზს უსვამს გრძელვადიანი სესხების
შედარებით მნიშვნელობას კაპიტალის
სტრუქტურაში და ასეთ შემთხვევაში მას შეუძლია
დამატებითი სასარგებლო ინფორმაცია მოგვცეს
საწარმოსათვის საერთო ფინანსური
დამოკიდებულების მისაღები მდგომარეობის
შეფასებისათვის. თუ მაგალითად, საერთო
ფინანსური დამოკიდებულების კოეფიციენტი
ძალიან მაღალია, მაშინ გრძელვადიანი
დავალიანების კოეფიციენტმა შეიძლება
მიგვანიშნოს, რომ გრძელვადიანი ვალდებუ-
ლებების წილი მეტად მნიშვნელოვანია და აქედან
გამომდინარე, მას კომპანიის მოკლევადიანი
ვალდებულებების, ასევე უფრო მსხვილი
გადავადებული გადასახადების გადაფარვა
შეუძლია. აღნიშნული კოეფიციენტი შეიძლება
ასევე განიხილებოდეს როგორც თანაფარდობა,
რომელიც
კომპანიის„ლიკვიდურობასთან“დამოკიდებულების
განსაზღვრის შესაძლებლობას იძლევა.

გრძელვადიანი ვალდებულებები იგი ფიქსირებული აქტივების იმ წილის

ბრუნვის გარეშე აქტივებისადმი მახასიათებელია, რომელიც გრძელვადიანი
(Long-term Debt to Fixed Assets) სესხების ხარჯზე ფინანსდებოდა.

83
პროცენტის დაფარვის ჯერ გაიანგარიშება პროცენტების გადახდამდე
კოეფიციენტი (Tomes interest მოგებისა და გადასახადების სიდიდის გაყოფის
earned) გზით გრძელვადიან სესხებზე პროცენტულ
გადასახადებთან, აღნიშნული კოეფიციენტი იმ
ზღვარს განსაზღვრავს, სანამდე შეიძლება დაეცეს
მოგების მოცულობა, სანამ იგი არასაკმარისი
გახდება, რომ მან პროცენტული გადასახადი
გადაფაროს და გადასახადების გადახდამდე
იზარალოს. აქედან გამომდინარე, იგი მომგებია-
ნობის და ფინანსური დამოკიდებულების
ტენდენციებზე კონტროლისათვის არის
მნიშვნელოვანი.

ფიქსირებული გადასახადების იგი გაიანგარიშება პროცენტების გადახდამდე

დაფარვის კოეფიციენტი მოგების გადასახადი პლიუს პროცენტებზე
ფიქსირებული ფინანსური გადახდები გაყოფილი
პროცენტები პლიუს ფიქსირებული ფინანსური
გადახდები.

საერთო ვალდებულებებისა და ვალდებულებებისა და საკუთარი სახსრების

საკუთარი სახსრების
თანაფარდობა საკუთარი
სახსრებით (Total Liabilities
Subordinated Capital and
stockholders Equity on stockholders
Equity)
საერთო ჯამი გაყოფილი საკუთარი სახსრების
ჯამზე. იგი საკუთარი კაპიტალის კორპორაციის
პასივების საერთო ჯამში ხვედრით წონას
გამოხატავს. მისი რეკომენდი
ირებული მნიშვნელ--
ობაა: 0,2--0,4

ამრიგად, მხედველობაში უნდა ვიქონიოთ:

ƒ ფინანსური კოეფიციენტები _ კომმპანნიის მუშაობის ეფექტურობის შეფასებას
ემსახურება, მაგრამ იგი ყოველთვის არ იძლევა მსჯელობის შესაძლებლობას
კონკურენტებთან შედარებით მისი წარმატებული საქმიანობის შესახებ,
ƒ დასკვნის გაკეთებამდე შესაბამისი კოეფიციენტის მრიცხველისა და
მნიშვნელის მონაცემები უნდა გაანალიზდეს,
ƒ კორპორაციის კოეფიციენტების კონკურენტების ანალოგიურ
მნიშვნელობებთან შედარებისას, მხედველობაში უნდა ვიქონიოთ, რომ
ბუღალტრული აღრიცხვის პოლიტიკაში სხვადასხვა მეთოდების გამოყენებამ
შედარების შედეგებზე შეიძლება იქონიოს გავლენა.
ƒ კოეფიციენტის მნიშვნელობა აზრს იძენს მხოლოდ დარგობრივ
სტანდარტთან, აგრეთვე კორპორაციის გასული პერიოდის განმავლობაში
საქმიანობის შესაბამის კოეფიციენტებთან, ან გეგმიურ მაჩვენებლებთან შედარებისას.

84
 კორპორაციის ასეთი სახის ფინანსური ანალიზი რიგი კვარტლების დინამიკაში
უნდა განხორციელდეს, ხოლო ექსპრეს--ანალიზისათვის კი ანალიზის საწყისი და
ბოლო პერიოდის მონაცემების შედარება არის საკმარისი. სააღრიცხვო
კოეფიციენტებზე დაფუძნებული ანალიზი, საწარმოს საქმიანობაში „ვიწრო„
ადგილებზე ყურადღების გამახვილებისა და იმ საკითხების ჩამონათვალის
ფორმირების შესაძლებლობას იძლევა, რომლებზეც საწარმოს საქმიანობის მხოლოდ
უფრო დეტალური გაცნობის შემდეგ იქნება პასუხის გაცემა შესაძლებელი. ამიტომ
ფინანსური ანალიზის ჩატარებისას მთავარია არა მაჩვენებლების გაანგარიშება,
არამედ მიღებული შედეგების აღქმის შესაძლებლობა.

სემინარული მეცადინეობა N2. თემააზე:: “ანალიზის ძირითადი

კოეფიციენტების გამოყენებითი ასპექტები””
ფინანსური ანალიზის კოეფიციენტების სისტემის გაცნობა, რომელიც
ფინანსური ანალიზის პრაქტიკაში აქტიურად გამოიყენება და ფინანსური
საქმიანობის შეფასებისათვის არის განკუთვნილი, როგორც ოპერაციული,ასევე
სტრატეგიული ფინანსური მენეჯმენტის შესწავლის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს
მეთოდს წარმოადგენს.
ანალიზის კოეფიციენტური მეთოდი. მიღებულია ჩაითვალოს, რომ ფინანსური
კოეფიციენტები, რომელიც ფინანსური საბუთების ანალიზში გამოიყენება, ადვილად
და სწრაფად წარმოაჩენს მათ შინაარსს.
ფინანსური ანალიზის ძირითად საშუალებად დღეს აღიარებულია
კოეფიციენტების სისტემა, თუმცა მათი მეშვეობით ფინანსური საბუთების არსში
შეღწევა და ,,წაკითხვა’’ მარტივი არ არის. კოეფიციენტური ანალიზი სასარგებლოა
ფინანსური საბუთების გაგებისათვის.მენეჯერების ამოცანა კი ბევრად უფრო
რთულია . ფინანსური კოეფიციენტების მარტივი გაანგარიშებაც კი არსობრივად,
კომპანიის მთლიანი საქმიანობის ფინანსური საბუთების საიდუმლოს ვერ
წარმოაჩენს. ფინანსურმა მენეჯერებმა აღნიშნული კოეფიციენტების
ინტერპრეტირება უნდა ისწავლონ. რამდენადაც მაღალია ფინანსური მენეჯერის
დონე, იმდენად უფრო რთულია მოცემული ამოცანა, რადგანაც ნებისმიერ კომპანიას
არა მხოლოდ ფინანსური ანალიზი ესაჭიროება, არამედ ფინანსური მდგომარეობის
დიაგნოსტიკაც, რომელიც ფინანსური ანალიზის შედეგებთან პირდაპირ არის
დაკავშირებული.
ფინანსური კოეფიციენტის სტრუქტურა. Fფინანსური კოეფიციენტი,
თავისთავად, შეფარდებით სიდიდეს წარმოადგენს, რომელიც ერთი კომპონენტის
მეორეზე გაყოფის გზით გაიანგარიშება. არითმეტიკული კოეფიციენტი შეიძლება
სხვადასხვაგვარად წარმოვიდგინოთ: 4 გაყოფილი 3-ზე , როგორც 4/3 ,4:3, 4-ი 3-თან,
1,33. ყოველივე აღნიშნული არის ერთი და იმავე კოეფიციენტის სახეობები, რომელიც
4-ის 3-თან თანაფარდობას გამოხატავს. მეორე მხრივ, აღნიშნული არის წყვილი
ციფრების თანაფარდობა, რომელთაგან ერთი-ერთი 1,33-ჯერ მეტია მეორეზე, რაც

85
ნიშნავს შემდეგს: მოცემული კოეფიციენტი არის არა რამე სხვა, არამედ როგორც 400-
ის 300-ზე, 4 მლნ –ის 3 მლნ-სთან, 1200 –ის 800-სთან და ა.შ. თანაფარდობა. ამრიგად,
კოეფიციენტი ორი სიდიდის თანაფარდობის აღმწერია,მაგრამ იგი ასეთი
თანაფარდობის შინაარსის შესახებ არანაირ ინფორმაციას არ იძლევა.
დავუშვათ, ადამიანის წონისა და სიმაღლის თანაფარდობა 1-ი 25-თან შეადგენს.
აღნიშნული თანაფარდობის შესწავლისას შეიძლება თუ არა ადამიანის წონა და
სიმაღლე განისაზღვროს? რა თქმა უნდა, არა, მაგრამ მსჯელობა შეიძლება დავიწყოთ
და ეს კი უკვე არც ისე მცირეა.
ფინანსურ კოეფიციენტებში ფინანსური საბუთების მუხლების თანაფარდობა
აისახება, მოცემული თანაფარდობების კომბინირება კი შეიძლება უსაზღვრო იყოს.
ვთქვათ, კომპანიის აქტივები 10 მლრდ ლარის და ვალდებულებები 6 მლრდ ლარის
ტოლია, აქტივებისა და ვალდებულებების თანაფარდობა- 5:3 შესაბამისია. რა სახის
დასკვნებისა და წინადადებების გაკეთება არის შესაძლებელი? წარმოადგენს კი
კომპანია ფინანსურად მდგრადს? როგორია მისი ფინანსური რისკები?
ბაზა ფინანსური კოეფიციენტის შეფასებისათვის. ფინანსური კოეფიციენტის
ბუნება, როგორც შეფარდებითი ,,უსახელო“ სიდიდეები, საჭიროებს, პირველ რიგში,
გაანგარიშების მსვლელობისას მიღებული ფინანსური კოეფიციენტების
შედარებისთვის ფასის ფორმირებას. ის ხარისხობრივად ფინანსურ ანალიზში
მოცემული ამოცანის გადაწყვეტაში თითქმის ფუძემდებლურ როლს ასრულებს.
ფინანსური კოეფიციენტის შედარებისას ფასის ფორმირებისათვის პრაქტიკაში
რამდენიმე ვარიანტი გამოიყენება, რომლებზეც ბევრადაა დამოკიდებული
ფინანსური ანალიზის ხასიათი; ესენია :
სტანდარტული შედარებისათვის,რომელიც ე.წ.იმპერატიულ ფინანსურ
ანალიზს წარმოშობს;
საშუალოდარგობრივი კოეფიციენტები,რომლებიც ინდიკაციურ ფინანსურ
ანალიზს წარმოშობს;
ფინანსური კოეფიციენტების საფუძველზე განხორციელებული ფინანსური
ანალიზის არსის გაგებისათვის საჭიროა, რიგი მნიშვნელოვანი მომენტები
აღინიშნოს.
პირველ რიგში, ფინანსური კოეფიციენტების გაანგარიშება არის კომპანიის
ფინანსური საქმიანობის ანალიზის მხოლოდ პირველი, საწყისი ეტაპი. ის
ცვლილებების შესახებ ინფორმაციების ფორმირებას ახდენს, რაც მომავალში
კომპანიის საქმიანობის მდგომარეობის სტაბილიზაციისათვის არის აუცილებელი.
მეორე მხრივ, კოეფიციენტი არის განგაშის ნიშანი. მაგალითად, ერთი მხრივ,
რამდენადაც მეტი აქვს კომპანიას ნაღდი ფული, იმდენად უფრო მეტი
შესაძლებლობა გააჩნია თავისი ვალდებულებების გადახდისა. მაგრამ, თუ ნაღდი
ფული მეტად ბევრია , ამან თავისებური განგაში უნდა გამოიწვიოს, მხოლოდ
იმიტომ, რომ ნაღდ ფულს მოგება არ მოაქვს. ნაღდი ფულის მხოლოდ გონივრულ
დაბანდებას (ინვესტირებას) შეუძლია დამატებითი შემოსავლის მოტანა.
მესამე, ფინანსური საბუთების ობიექტური ინტერპრეტაციისათვის საჭიროა არა

86
 ერთი კოეფიციენტი,არამედ მათი მთელი ნაკრები. უფრო ზუსტად, ფინანსური
კოეფიციენტების სისტემა. მისი შემადგენლობა და სტრუქტურა ფინანსური
ანალიზის ფუნქციებით განისაზღვრება, რომელთა შორის უმნიშვნელოვანესია:
შემოსავლიანობის ანალიზი;ლიკვიდობის ანალიზი; ფინანსური მდგომარეობის
ანალიზი; საქმიანი აქტიურობის ანალიზი (ანუ აქტივების ბრუნვადობის ანალიზი,
სხვაგვარად, ეფექტიანობის ანალიზი).
საკუთარი კაპიტალის შემოსავლიანობისა და აქციის შემოსავლიანობის
კოეფიციენტები (ROE და EPS) შეფასებითი კრიტერიუმების როლის შემსრულებელი
მაჩვენებლების თანრიგს მიეკუთვნება(ნახაზი 14/3). მათი მეშვეობით განისაზღვრება
კომპანიის ფინანსური მდგომარეობა . ROE-მაჩვენებელზე ბევრი ამახვილებს
ყურადღებას: ანალიტიკოსები, კრედიტორები,კომპანიის ხელმძღვანელები და
მენეჯერები. მასში კომპანიის ყველა საოპერაციო და ფინანსური მაჩვენებელია
კონცენტრირებული. EPS –ის დინამიკაზე გულმოდგინედ ამახვილებენ ყურადღებას
აქციონერები, რომლებმაც კომპანიის აქციებში უკვე ჩადეს თავისი კაპიტალი და
აპირებენ გადაწყვეტას, მომავალში ჩადონ თუ არა ფული ამ კომპანიაში. ტყუილად არ
ამბობენ, რომ ფინანსური მენეჯერების კარიერა აქციების შემოსავლიანობის
დინამიკაზეა დამოკიდებული.

1. გაყიდვების შემოსავლიანობა ROE –არის კომპანიის საოპერაციო მიმდინარე

საქმიანობის შეფასების კრიტერიუმი.
2. აქტივების შემოსავლიანობა ROE არის:
• სტრუქტურული ქვედანაყოფების საქმიანობის შეფასების კრიტერიუმები;
• კომპანიის საოპერაციო(მიმდინარე) ეფექტიანობის კრიტერიუმები;
• მაღალი ROE –ს უზრუნველყოფის საფუძველი.
ინვესტიციების შემოსავლიანობა ROE –არის საინვესტიციო დანახარჯების შეფასების
კრიტერიუმი.
4.საკუთარი კაპიტალის შემოსავლიანობა ROEE-არის კომპანიის შემოსავლიანობის
კრიტერიუმი:

ღირებულების განსაზღვრაში წამყვანი ფაქტორი;

•აქციონერების კეთილდღეობის კრიტერიუმი.
5.აქციის შემოსავლიანობა EPS –არის აქციის საინვესტიციო მიმზიდველობის
კრიტერიუმი

ნახაზი 4.3. შემოსავლიანობის კოეფიციენტები და შეფასების კრიტერიუმები

87
შემოსავლიანობის საბაზრო კოეფიციენტები Kკოტირებადი კომპანიების საბაზრო
კრიტერიუმების როლს ასრულებს. აქციის შემოსავლიანობა, საბაზრო
მულტიპლიკატორი და ფასისა და ღირებულების თანაფარდობა ცხრილი 4.2-შია
მოყვანილი.
აქციის შემოსავლიანობის მაჩვენებელი (EPS) გაიანგარიშება, როგორც - მოგება
გადასახადების გადახდის შემდეგ შეფარდებული გამოშვებული აქციების საერთო
რაოდენობასთან:
აქციების შემოსავლიანობა = მოგება გადასახადის გადახდის შემდეგ / გამოშვებული
აქციების რაოდენობა
შემოსავლიანობის აღნიშნულ მაჩვენებელს უწოდებენ, ერთის მხრივ, ფინანსური
ანალიტიკოსების ფავორიტს, მერეს მხრუვ, აღნიშნული მხოლოდ მოგების
„ნორმალიზებული” საზომია.
საბაზრო მულტიპლიკატორი (ბაზრის მულტიპლიკატორი), ანუ ფასისა და
შემოსავლიანობის თანაფარდობის კოეფიციენტი, ანუ P/E (Price Per Earning),
განისაზღვრება შემდეგნაირად:
ფასის და შემოსავლიანობის თანაფარდობის კოეფიციენტი = აქციის ფასი / აქციის
შემოსავლიანობა.
აღნიშნული კოეფიციენტის არსი პოტენციალური აქციონერების მოლოდინებს
გამოხატავს. რამდენად მაღალია აღნიშნული კოეფიციენტი, იმდენადოპტიმისტურია
მათი პროგნოზები კომპანიის შემოსავლებთან მიმართებაში. მისი ზრდა ნიშნავს, რომ
აღნიშნული ინვესტორები, აქციის მიმდინარე შემოსავლიანობის თითოეულ
დოლარზე, კომპანიის ფასეულობის ზრდას მოელიან.
ფასის და ღირებულების თანაფარდობის კოეფიციენტი (KP/B) განისაზღვრება
შემდეგნაირად: KP/B = აქციის ფასი / ერთი აქციის საბალანსო ღირებულება,
სადაც ერთი აქციის საბალანსო ღირებულება ტოლია საკუთარი კაპიტალის
საბალანსო ღირებულების, გამოშვებული აქციების რაოდენობასთან შეფარდებით.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

1. დაახასიათეთ ბიზნესის ფინანსური ანალიზის სისტემის ექვსი ძირითადი
მეთოდების არსი.
2. განიხილეთ ბიზნესის ეფექტურობის შეფასების 7 ჯგუფის კოეფიციენტები.

88
თავი N5. ბიზნესის სუბიექტის ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული
უზრუნველყოფის სისტემა
—თთემის სტრუქტურა::
5.1. ფინანსური მენეჯმენტის ფუნქციები და ინფორმაციული უზრუნველყოფის
(ბუღალტრული ბალანსის) მახასიათებლები
5.2. მმართველობითი და ფინანსური აღრიცხვის მნიშვნელობა კორპორაციულ
ფინანსურ მენეჯმენტში
™ სემინარული მეცადინეობა N3. თემაზე:: „კორპორაციული ფინანსური
ანგარიშგების კომპონენტები ფინანსური ანგარიშგების საერთაშორისო
სტანდარტების (ფასს–ის) მიხედვით“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N5. ბიზნესის სუბიექტის ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული

უზრუნველყოფის სისტემა
5.1. ფინანსური მენეჯმენტის ფუნქციები და ინფორმაციული უზრუნველყოფის
(ბუღალტრული ბალანსის)) მახასიათებლები
ფინანსსური ანგარიშგება წარმოადგენს ინფორმაციის განსაკუთრებულ წყაროს,
რომელიც გამოიყენება მმართველობითი გადაწყვეტილებების მისაღებად, როგორც
საწარმოს შიგნით, ისე მის გარეთ. იგი უზრუნველყოფს ისეთი ფუნქციების
განხორციელებას, როგორიცაა: დაგეგმვა, კონტროლი და შეფასება.
დაგეგმვა _ მოქმედების წესის ფორმულირების პროცესია. იგი გულისხმობს
მიზნის დასახვას, მისი მიღწევების გზების მოძიებას და საუკეთესო ალტერნატივის
არჩევას. ამ ეტაპზე ბუღალტრულმა აღრიცხვამ უნდა წარმოადგინოს არსებული
ფინანსური მდგომარეობის ნათელი სურათი, რადგან დაგეგმვისათვის
აუცილებელია ინფორმაცია შესაძლო მოგებისა და ფულად საშუალებებზე
მოთხოვნის შესახებ.
კონტროლი _ გეგმის ფაქტიურად შესრულებაზე მეთვალყურეობის პროცესია. ამ
ეტაპზე ბუღალტრულმა აღრიცხვამ უნდა წარმოადგინოს ინფორმაცია, რომელიც
მოიცავს გეგმასთან ფაქტიური ხარჯებისა და შემოსავლების შედარებას.
შეფასება _ გადაწყვეტილების მიღების მთელი სისტემის შესწავლის პროცესია,
მისი გაუმჯობესების მიზნით. ამ ეტაპზე აუცილებელია დადგინდეს, მიღწეულია თუ
არა დასახული მიზანი. გაირკვეს, რამ შეუშალა ხელი დასახული მიზნის მიღწევას, რა
იყო მიზეზი _ დაგეგმვის ან კონტროლის ნაკლოვანება, თუ თვითონ მიზანი იყო
არასწორად არჩეული.

89
 ფინანსური ინფორმაციის მომხმარებლები პირობითად შეიძლება დაიყოს სამ
ჯგუფად:
1.ადმინისტრაცია (მენეჯერები);
2.პირდაპირი ფინანსური ინტერესების მქონე მომხმარებლები;
3არაპირდაპირი ფინანსური ინტერესების მქონე მომხმარებლები.
მენეჯერები ფინანსური ინფორმაციის ერთ-ერთი მთავარი მომხმარებლები არიან.
ბიზნესის ადმინისტრირება მოითხოვს შემდეგი ინფორმაციების გამოყენებას:
1)რამდენია საწარმოს საანგარიშგებო პერიოდის წმინდა მოგება;
2)არის თუ არა საწარმოს მესაკუთრეთა მოგების ნორმა
მათი მოლოდინის ადეკვატური;
3)აქვს თუ არა საწარმოს საკმარისი ფულადი სახსრები;
4)რომელი საქონლის წარმოებაა (რეალიზაცია) უფრო რენტაბელური;
5)როგორია წარმოებული ცალკეული პროდუქციის თვითღირებულება და სხვ.
პირდაპირი ფინანსური ინტერესების მქონე მომხმარებლები არიან საწარმოს
არსებული და მომავალი ინვესტორები და კრედიტორები.. ისინი აანალიზებენ რა
ბუღალტრულ ანგარიშგებაში არსებულ ინფორმაციას, ცდილობენ გააკეთონ დასკვნა
იმის შესახებ, თუ როგორია საწარმოს ფინანსური პერსპექტივა, ღირს თუ არა მის
საქმიანობაში სახსრების დაბანდება. კრედიტორებს კი აინტერესებთ, შესძლებს თუ
არა საწარმო ვალის დროულად გადახდას და აქვს თუ არა პროცენტის გადახდის
საშუალება.
არაპირდაპირი (ირიბი)) ფინანსური ინეტერესების მქონე მომხმარებლები არიან
პირები (როგორც ფიზიკური ისე იურიდიული), რომლებსაც აინტერესებთ
გარკვეული ფინანსური ინფორმაცია. მათ რიცხვს მიეკუთვნება: საგადასახადო
სამსახური, რომელიც დაინტერესებულია მოგების, ქონების, დამატებული
ღირებულების, აქციზის, საშემოსავლო და სხვა გადასახადების სწორად
ადმინისტრირებაში; სტატისტიკური აღრიცხვის ორგანო; აღრიცხვის მარეგული-
რებელი ორგანო; მყიდველები და საზოგადოება მთლიანად, რომელთა
დაინტერესება გაპირობებულია იმით, რომ საწარმოთა მომგებიანობაზე ბევრადაა
დამოკიდებული ინფლაცია, გარემოს მდგომარეობა, სოციალური პრობლემები და
ცხოვრების საერთო დონე.
ფინანსური ანგარიშგების მომზადება და მისი მომხმარებლისათვის წარდგენა
ევალება საწარმოს (კორპორაციის) დირექტორთა საბჭოს და/ან სხვა ხელმძღვანელ
ორგანოს.
როგორც უკვე აღინიშნა, ფინანსურ ინფორმაციას მრავალი მომხმარებელი ჰყავს.
ყოველ მათგანს კონკრეტული მოთხოვნილება გააჩნია ფინანსური ინფორმაციის
მიმართ და ეს მოთხოვნილებები ერთმანეთისაგან განსხვავებულია. ამასთან,
კონკურენციის პირობებში, არამიზანშეწონილია ისეთი ინფორმაციის გახსნა,
რომელიც მხოლოდ მმართველობით ხასიათს ატარებს. ამიტომ, წინასწარ
განისაზღვრება რა ფორმის შინაარსისა და მოცულობის ინფორმაცია აისახოს
ფინანსურ ანგარიშგებაში.

90
 ამრიგად, საერთო დანიშნულების ანუ გამოსაქვეყნებელი ფინანსური
ანგარიშგება,, რომელიც საყოველთაო პრაქტიკაში ცნობილია სახელწოდებით _
ფინანსური ანგარიშგება,, წარმოადგენს ბუღალტრული აღრიცხვის სტანდარტების
შესაბამისად შეგროვილ, დამუშავებულ და მომხმარებლისათვის განსაზღვრული
ფორმით მომზადებულ საერთო დანიშნულების ფინანსურ ინფორმაციათა
ერთობლიობას.
როგორც უკვე აღინიშნა,ფ ფინანსური მენეჯმენტი არის საქმიანობა, რომელიც
მოიცავს აქტივების–მოპოვებას, ფინანსირებასა და მიზანმიმართულ ეფექტიან
მართვას, რაიმე მიზნის მისაღწევად.შესაბამისად, კომპანიის ფინანსურ მენეჯმენტს
აქვს სამი ძირითადი ფუნქცია – მიიღოს გადაწყვეტილებები: ა) ინვესტირებაზე, ბ)
ფინანსირებაზე და გ) აქტივების მართვაზე.
ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული სისტემა წარმოადგენს ფუნქციურ
კომპლექსს, რომელიც უზრუნველყოფს შესაბამისი ინფორმაციული მაჩვენებლ-ების
მიზანმიმართული უწყვეტი შერჩევის პროცესს, რაც აუცილებელია ეფექტიანი
ოპერატიული მმართველობითი გადაწყვეტილებების ანალიზის, დაგეგმვისა და
მომზადებისათვის კორპორაციის (საწარმოს) ფინანსური საქმიანობის ყველა
ასპექტის მიხედვით. ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული სისტემა
მოწოდებულია უზრუნველყოს საჭირო და აუცილებელი ინფორმაციით არა მარტო
მმართველობითი პერსონალი და თვით კომპანიის მესაკუთრეები,არამედ
დააკმაყოფილოს მისი გარე მომხმარებლების ფართო წრის ინტერესები.
კორპორაციის ფინანსური ინფორმაციის მოსარგებლეთა ძირითადი წრე
წარმოდგენილია ნახ. 5.1.ზე.
ინფორმაციის გარე და შიდა მომხმარებელთა წრე არსებითად განსხვავდება
ერთმანეთისგან.
გარე მომხმარებლები იყენებენ ინფორმაციის მხოლოდ იმ ნაწილს, რაც ახასიათებს
კორპორაციის ფინანსური საქმიანობის შედეგებს და მის ფინანსურ მდგომარეობას. ამ
ინფორმაციის დიდი ნაწილი მოცემულია ოფიციალურ ფინანსურ ანგარიშგებაში,
რასაც კორპორაცია აქვეყნებს.
შიდა მომხმარებლები, ზემოთ ჩამოთვლილის გარდა, იყენებენ ასევე ინფორმაციის
მნიშვნელოვან ნაწილს კორპორაციის ფინანსური საქმიანობის შესახებ, რომელიც
წარმაოდგენს კომერციულ საიდუმლოს.

კორპორაციის ფინ.ი
ინფორმაციის ძირითაადი მომხმარებლები

შიდა მოსარგებლენი

მმართველი პერსონალი (დირექტორები)

91
 ყველა დონის ფინანსური მენეჯერები

კომპანიისKმესაკუთრენი (აქციონერები)

სხვა შიდა მოსარგებლენი

გარე მოსარგებლენი

კომპანიის კრედიტორები

პოტენციური ინვესტორები

კომპანიის კონტრაჰენტები
ინვესტიციური საქმიანობის მიხედვით

საგადასახადო ორგანოები

აუდიტორული ფირმები

მოზიდული ფინანსური კონსულტანტები და

ექსპერტები

საფონდო ბირჟა

სხვა გარე მოსარგებლეები

ნახ. 5.1. საწარმოს ფინანსური ინფორმაციის ძირითად მოსარგებლეთა

შემადგენლობა.
ფინანსური ინფორმაციის მაღალი როლი ეფექტიანი გადაწყვეტილებების
მომზადებასა და მიღებაში განაპირობებს, შესაბამისად, მაღალ მოთხოვნებს მისი
ხარისხისადმი ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული სისტემის ფორმირებისას.
ასე რომ ინფორმაციას, რომელიც ერთვება ამ სისტემაში, წაეყენება შემდეგი
ძირითადი მოთხოვნები (იხ.ნახ.5.2.):

ფინანსური ინფორმაციისადმი წაყენებული მოთხოვნები

მნიშვნელობა
სისრულე
სანდოობა

92
 თავისდროულობა
გასაგებობა
რელევანტურობა
შესადარისობა
ეფექტიანობა

ნახ.. 5.2.ფ
ფინანსური ინფორმაციისადმი წაყენებული მოთხოვნების სქემა

ფინანსურ მენეჯმენტში ინფორმაციულ სისტემაში ჩართული ინფორმაციისადმი

წაყენებულ ძირითად მოთხოვნათა ჩამონათვალის არსი: მნიშვნელობა, სისრულე,
თავისდროულობა, რელევანტურობა, შესადარისობა და ეფექტიანობა
ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული უზრუნველყოფის წყაროები იყოფა შიდა
და გარე წყროებად.
ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული უზრუნველყოფის მაჩვენებელთა
სისტემა, რომელიც ყალიბდება გარე წყაროებიდან, იყოფა ოთხ ძირითად ჯგუფად.
1. მაჩვენებლები, რომლებიც ახასიათებს ქვეყნის საერთოეკონომიკურ განვითარებას.
2. მაჩვენებლები, რომლებიც ახასიათებს ფინანსური ბაზრის კონიუქტურას.
3. მაჩვენებლები, რომლებიც ახასიათებს კონტრაჰენტების და კონკურენტების
საქმიანობას.
4. ნორმატიულ––მარეგულირებელი მაჩვენებლები.
ფინანსური მენეჯმენტის ინფორმაციული უზრუნველყოფის მაჩვენებელთა
სისტემა, რომელიც ყალიბდება შიდა წყაროებისაგან, იყოფა სამ ჯგუფად:
1) კორპორაციის ფინანსური ანგარიშგების მაჩვენებლები;
2) კორპორაციის მმართველობითი აღრიცხვის მაჩვენებლები;
3) კორპორაციის ფინანსურ განვითარებასთან დაკავშირებული ნორმატიულ–საგეგმო
მაჩვენებლები.
როგორც წესი, ფინანსურ ანგარიშგებაში წარმოდგენილია მხოლოდ გასული
საანგარიშგებო პერიოდის ფინანსური შედეგი. ამიტომ ფინანსური ანგარიშგება არ
იძლევა მომხმარებლისათვის გადაწყვეტილების მისაღებად ამომწურავ
ინფორმაციას, მაგრამ მაინც პასუხობს მომხმარებელთა უმრავლესობის საერთო
მოთხოვნებს.
მომხმარებელთა საერთო ინტერესების გათვალისწინებით, ბასს-ით
დადგენილია ფინანსური ანგარიშგების სრული პაკეტის კომპონენტები და
ელემენტები.. ბასს 1-ის „ფინანსური ანგრიშგების წარდგენის“ შესაბამისად,
ფინანსური ანგარიშგების სრული კომპონენტი უნდა მოიცავდეს:
1. ბალანსს,,
2. მოგებისა და ზარალის ანგარიშგებას,,
3. ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგებას,,
4. ანგარიშგებას,, რომელიც უზრუნველყოფს ინფორმაციას::
ა) საწარმოს საკუთარ კაპიტალში ნებისმიერი ცვლილების შესახებ,, ან

93
 ბ) საკუთარი კაპიტალის ცვლილებების შესახებ,, რომლებიც არ არის
გამოწვეული მესაკუთრეთა მიერ კაპიტალთან დაკავშირებული სამაეურნეო
ოპერაციებისა და მათთვის კაპიტალის განაწილებასთან;;
5.სსააღრიცხვო პოლიტიკასაა და ახსნა--განმარტებით შენიშვნებს (ბასს 1, პუნქტი 7).
ფინანსური ანგარიშგების შემადგენელი ნაწილები ურთიერთკავშირშია იმ
თვალსაზრისით, რომ ასახავენ ერთი და იმავე სამეურნეო ოპერაციებისა და
მოვლენების სხვადასხვა ასპექტს. მიუხედავად იმისა, რომ თითოეული ანგარიშგება
შეიცავს სხვა ანგარიშგებისაგან განსხვავებულ ინფორმაციას, არც ერთი მათგანი არ
ემსახურება მხოლოდ ერთ მიზანს და ვერც მომხმარებელთა კონკრეტული
საინფორმაციო მოთხოვნილებების სრული დაკმაყოფილების საშუალებას იძლევა.
ფინანსური ანგარიშგება, როგორც წესი, მზადდება საანგარიშგებო პერიოდის
ბოლო დღის თარიღით. საანგრიშგებო პერიოდად განიხილება წელი 12-თვიანი
პერიოდით.
ფინანსური ანგარიშგების შედგენა უნდა მოხდეს საანგარიშგებო წლის
დამთავრებიდან პირველი სამი თვის განმავლობაში (საქართველოს კანონი
"მმეწარმეთა შესახებ",, მუხლი 13.44). სამეწარმეო კანონმდებლობა და ბასს არ
მოითხოვს სხვა სახის ანგარიშგების წარდგენას (ზოგიერთი საწარმოს წინაშე ასეთი
ვალდებულება შესაძლებელია წარმოიშვას სხვა კანონმდებლობით).
საწარმოს მიერ შედგენილი და წარდგენილი ანგარიშგებების ასეთი
კლასიფიკაცია შეიძლება:
ა) შედგენის პერიოდის;
ბ) დანიშნულების;
გ) ინფორმაციის მომცველობის;
დ) გამოყენებული შეფასების მიხედვით.
ფინანსური ანგარიშგების მომზადება უნდა ეყრდნობოდეს უტყუარ და
ობიექტურ თვალსაზრისს საწარმოს ფინანსური მდგომარეობის, მისი საქმიანობის
შედეგებისა და ფინანსური მდგომარეობის ცვლილებების შესახებ. უტყუარი და
ობიექტური ინფორმაციის წარდგენის შესაძლებლობას იძლევა ინფორმაციის
თითოეული ხარისხობრივი მახასიათებლისა და ბუღალტრული აღრიცხვის
სათანადო სტანდარტების გამოყენება.
როგორც ზემოთ აღინიშნა, საწარმო, რომელიც ბუღალტრულ აღრიცხვასა და
ფინანსურ ანგარიშგებას აწარმოებს ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო
სტანდარტებით (ბასს), ვალდებულია შეიმუშაოს სააღრიცხვო პოლიტიკა და
ბუღალტრული აღრიცხვის წარმოებისა და ფინანსური ანგარიშგების შედგენის დროს
იხელმძღვანელოს სააღრიცხვო პოლიტიკაში აღწერილი დებულებებით.
სააღრიცხვო პოლიტიკა განსაკუთრებული პრინციპების, საფუძვლების,
შეთანხმებების, წესებისა და პრაქტიკის ერთობლიობაა, რომელიც გამოიყენება
საწარმოში ფინანსური ანგარიშგების მომზადებისა და წარდგენის პროცესში.
სააღრიცხვო პოლიტიკას საწარმო ირჩევს დამოუკიდებლად და მასზე
პასუხისმგებლობა საწარმოს ხელმძღვანელს ეკისრება. სააღრიცხვო პოლიტიკის
ძირითადი დებულებები აუცილებლად უნდა გამომდინარეობდეს ბასს-დან.

94
„ხელმძღვანელობამ საწარმოს სააღრიცხვო პოლიტიკა ისე უნდა შეარჩიოს და
გამოიყენოს, რომ ფინანსური ანგარიშგება შეესაბამებოდეს ყველა შესაბამისი
ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტების მოთხოვნებს და ბასკ-ის
ინტერპრეტაციებს„ (ბასს 1. პ. 20)
სააღრიცხვო პოლიტიკის მიღებას გარკვეული მიზანი და მნიშვნელობა აქვს,
რათა ყველა კატეგორიის ინფორმაციის მომხმარებელს საწარმოს ქონებრივ და
ფინანსურ მდგომარეობაზე, საწარმოს საქმიანობის შედეგებზე სრული და საიმედო
ინფორმაცია მიაწოდოს შეფასებისა და გადაწყვეტილების მისაღებად.
სააღრიცხვო პოლიტიკის საფუძველია ბასს-ის ძირითადი დაშვებები _
დარიცხვის მეთოდი და ფუნქციონირებადი საწარმო..
დარიცხვის მეთოდის თანახმად სამეურნეო ოპერაციების შედეგებისა და სხვა
მოვლენების აღიარება ხდება მათი მოხდენისთანავე. ამასთან, ისინი ერთდროულად
აისახება ბუღალტრულ რეგისტრებსა და ამავე პერიოდის ფინანსურ ანგარიშგებაში.
„საწარმოს ფინანსური ანგარიშგება უნდა მომზადდეს დარიცხვის მეთოდის
გამოყენებით, გარდა ფულადი სახსრების მოძრაობის შესახებ ინფორმაციისა„ (ბასს 1.
პ. 25).
ფუნქციონირებადი საწარმოს დაშვებასთან დაკავშირებით ბასს 1 (პუნქტი 23)
განმარტავს, რომ „ფინანსური ანგარიშგება უნდა მომზადდეს საწარმოს
ფუნქციონირებადობის პრინციპის გათვალისწინებით, იმ შემთხვევის გარდა, როცა
საწარმოს ხელმძღვანელობას განზრახული აქვს საწარმოს ლიკვიდაცია, ან
საქმიანობის შეწყვეტა, ან თუ მას არა აქვს რეალური არჩევანი, ასე რომ არ მოიქცეს„.
სააღრიცხვო პოლიტიკის შერჩევისას საწარმოს ხელმძღვანელობა ვარაუდობს, რომ
საწარმო უწყვეტად განაგრძობს ფუნქციონირებას პროგნოზირებად მომავალში.
ფუნქციონირების უნარის შეფასებისას, საწარმოს ხელმძღვანელობა იყენებს
ნებისმიერ ხელმისაწვდომ ინფორმაციას საწარმოს მომავალი საქმიანობის შესახებ,
რომელიც გულისხმობს ბალანსის შედგენის თარიღიდან სულ მცირე ერთ წელიწადს.
ბუღალტრული ბალანსი წარმოადგენს ფინანსურ ანგარიშგებას საწარმოს
ფინანსური მდგომარეობის შესახებ გარკვეული პერიოდისათვის. იგი ასახავს სრულ
სტრუქტურულ და ურთიერთდაკავშირებულ მონაცემებს საწარმოს აქტივების,
ვალდებულებებისა და საკუთარი კაპიტალის შესახებ საანგარიშგებო პერიოდის
ბოლოსათვის. .
აქტივი არის საწარმოს განკარგულებაში არსებული მატერიალური, ან
არამატერიალური რესურსი, რომელიც წარსულში მომხდარი სამეურნეო მოვლენების
შედეგია და რის საფუძველზეც საწარმო მომავალში მოელის ეკონომიკური
სარგებლის მიღებას.
აქტივებში განივთებული მომავალი ეკონომიკური სარგებელი არის აქტივების
უნარი _ ხელი შეუწყოს, პირდაპირ ან არაპირდაპირ, ფულადი სახსრებისა და მათი
ეკვივალენტების შემოსავლას საწარმოში. კერძოდ:

95
ƒ შეიძლება აქტივის გამოყენება ცალკე ან სხვა აქტივებთან ერთად, საქონლის
წარმოებისა და მომსახურების გაწევის პროცესში,
ƒ შეიძლება აქტივის გაცვლა სხვა აქტივზე,
ƒ შეიძლება აქტივის გამოყენება ვალდებულებების დასაფარავად,
ƒ შეიძლება აქტივის განაწილება საწარმოს მესაკუთრეთა შორის.
ვალდებულება საწარმოს მიმდინარე პერიოდის მოვალეობაა, რომელიც
წარმოიშვა წარსული სამეურნეო მოვლენების შედეგად და რომლის შესრულება
გულისხმობს საწარმოს ეკონომიკურ სარგებელში განვითარებული რესურსების
გასვლას საწარმოდან.
ვალდებულება არის საწარმოს მოვალეობა ან პასუხისმგებლობა, რომლის
შესრულება გარკვეულ ნორმებს ექვემდებარება. ვალდებულებები შეიძლება
სამართლებრივად შევიდეს ძალაში სავალდებულო წესით შესასრულებელი
კონტრაქტის ან საკანონმდებლო მოთხოვნის ძალით.
მიმდინარე ვალდებულების დაფარვა,, როგორც წესი, გულისხმობს საწარმოს
ეკონომიკური რესურსების გასვლას მევალე მხარის ინტერესების დაკმაყოფილების
მიზნით, კერძოდ:
ƒ ფულის გადახდით,
ƒ სხვა აქტივების გადაცემით,
ƒ მომსახურების გაწევით,
ƒ ერთი ვალდებულების მეორეთი შეცვლით, ან
ƒ ვალდებულების საკუთარ კაპიტალად გადაქცევის გზით.
საკუთარი კაპიტალი არის საწარმოს აქტივების ის ნაწილი, რომელიც რჩება
ყველა ვალდებულების დაფარვის შემდეგ. იგი შეიძლება დაიყოს ქვეჯგუფებად:
სააქციო კაპიტალი, გაუნაწილებელი მოგება, გაუნაწილებელი მოგებიდან შექმნილი
რეზერვები და რეზერვები, რომლებიც უზრუნველყოფენ კაპიტალის შენარჩუნებას,
ასეთი კლასიფიკაცია შეიძლება სასარგებლო იყოს ფინანსური ანგარიშგების
მომხმარებლისათვის ეკონომიკური გადაწყვეტილების მისაღებად.
ამრიგად, საწარმოს ფინანსური მდგომარეობის ინფორმაციის ბალანსური
განზოგადება, ერთი მხრივ, საწარმოს ეკონომიკურ რესურესებს და, მეორე მხრივ,
მათი დაფინანსების წყაროებს მოიცავს. ეკონომიკური რესურესები ბალანსში
წარმოდგენილია აქტივების სახით. დაფინანსების წყაროები კი, _ ვალდებულებებისა
და საკუთარი კაპიტალის სახით. ბალანსის თითოეული ელემენტს გააჩნია შესაბამისი
მუხლი, რომელიც აერთიანებს შინაარსითა და ფუნქციებით ერთგვაროვან
რესურსებსა და წყაროებს.
ბალანსში მუხლების წარდგენას საფუძვლად უდევს ბასს 1-ის ნორმები. კერძოდ,
მისი 66-ე პუნქტი განმარტავს, რომ ბალანსში აუცილებელია აისახოს ქვემოთ
ჩამოთვლილი მუხლების შესაბამისი თანხები:
ა) ძირითადი საშუალებები,
ბ) არამატერიალური აქტივები,
გ) ფინანსური აქტივები {დ), ვ) და ზ) პუნქტში მოცემული თანხების გარდა},

96
 დ) ინვესტიციები, რომელთა ბუღალტრული აღრიცხვა ხდება კაპიტალ-
მეთოდებით,
ე) სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობა,
ვ) სავაჭრო და სხვა მოთხოვნები,
ზ) ფულადი სახსრები და მათი ეკვივალენტები,
თ) სავაჭრო და სხვა ვალდებულებები,
ი) საგადასახადო ვალდებულებები და აქტივები ბასს 12-ის „მოგებიდან
გადასახადები„ შესაბამისად,
კ) ანარიცხები,
ლ) გრძელვადიანი პროცენტიანი ვალდებულებები,
მ) უმცირესობის წილი;,
ნ) გამოშვებული სააქციო კაპიტალი და რეზერვები.
ფინანსური ინფორმაციის მომხმარებელთა ინტერესებიდან გამომდინარე,
პრაქტიკაში მიღებულია აქტივებისა და ვალდებულებების დაჯგუფება ვადის
მიხედვით.. კერძოდ: გრძელვადიან და მოკლევადიან აქტივებად და
ვალდებულებებად.
საწარმოს ბალანსში (ან ახსნა--განამარტებით შენიშვნებში)) ბასს 1-ის 74-ე მუხლის
შესაბამისად უნდა აისახოს შემდეგი ინფორმაცია::
ა) ყველა ტიპის სააქციო კაპიტალისათვის::
I) ნებადართული აქციების რაოდენობა,
II) გამოშვებული და მთლიანად ანაზღაურებული აქციების რაოდენობა, და
გამოშვებული, მაგრამ აუნაზღაურებელი აქციების რაოდენობა,
III) ერთეული აქციის ნომინალური ღირებულება, ან ის ფაქტი, რომ აქციებს არ
გააჩნია ნომინალური ღირებულება,
IV) მიმოქცევაში მყოფი აქციების რაოდენობის შედარება წლის დასაწყისისა და
ბოლოსათვის,
V) უფლებები, პრივილეგიები და შეზღუდვები, რომლებიც ეხება ამა თუ იმ
ჯგუფს, დივიდენდების განაწილებასა და კაპიტალის დაფარვასთან დაკავშირებული
შეზღუდვების ჩათვლით,
VI) საწარმოს აქციები, რომლებიც თვით საწარმოს, შვილობილ საწარმოს ან
მეკავშირე საწარმოს საკუთრებაშია,
VII) აქციები, რომლებიც რეზერვირებულია გამომუშავებული ოფციონებისა და
სავაჭრო ხელშეკრულებებისათვის, პირობებისა და თანხების ჩვენებით,
ბ) აქციონერთა კაპიტალში თითოეული რეზერვის შინაარსისა და
დანიშნულების აღწერა,

97
 გ) დივიდენდების ოდენობა, რომელიც შეთავაზებულ ან ბალანსის შედგენის
თარიღის შემდეგ გამოცხადდა, მაგრამ ფინანსური ანგარიშგების წარდგენაზე
ნებართვის თარიღამდე,
დ) ნებისმიერი კუმულატიური პრივილეგიური დივიდენდების თანხა,
რომელიც არ არის აღიარებული.
როგორც უკვე აღინიშნა, ბუღალტრული აღრიცხვის, ისე ბალანსის შედგენის
მიზნით, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხია შეფასება. ფინანსური ანგარიშგების
შედგენისას გამოიყენება შეფასების სხვადასხვა მეთოდი, სხვადასხვა ხარისხითა და
კომბინაციით. შეფასების ეს მეთოდები, აქტივებთან და ვალდებულებებთან
დაკავშირებით, შემდეგი შინაარსის მატარებელია:

შეფასების მეთოდი აქტივები ვალდებულებები

პირვანდელი ფულადი სახსრების ან ვალდებულებების სანაცვლოდ

ღირებულება მათი ეკვივალენტების მიღებული აქტივის თანხა ან
თანხა, ან ის რეალური ზოგჯერ (მაგ. მოგების
ღირებულება, რომელიც გადასახადი) ის თანხა, რომლის
უნდა გადახდილიყო გასვლა მოსალოდნელია
აქტივების შეძენის ვალდებულების დასაფარავად.
მომენტში.

მიმდინარე ფულადი სახსრების ან მოცემულ მომენტში

ღირებულება მათი ეკვივალენტების ვალდებულების დასაფარავად
თანხა, რომელიც მოცემულ საჭირო არადისკონტირებული
მომენტში მისი ან ფულადი თანხა.
ანალოგიური აქტივის
შესაძენად უნდა
გადაიხადონ.

სარეალიზაციო ფულადი სახსრების ან საწარმოს ჩვეულებრივი

მათი ეკვივალენტების საქმიანობის პირობებში
(დაფარვის)
თანხა, რომლის მიღებაც ვალდებულებების დასაფარავად
ღირებულება
შესაძლებელია აქტივის გადასახდელი
მოცემულ პერიოდში არადისკონტირებული ფულადი
გაყიდვისას. თანხა.

დისკონტირებული აქტივის არსებული არსებული დისკონტირებული

ღირებულება დისკონტირებული თანხა, რომელიც საჭიროა ამ
ღირებულების თანხა, ვალდებულების დასაფარავად
რომელიც ჩვეულებრივი საწარმოს ჩვეულებრივი
საქმიანობის პირობებში საქმიანობის პირობებში და

98
 მომავალში შემოსასვლელი რომელიც მომავალში ამ მიზნით
წმინდა ფულადი სახსრების გასასვლელი ფულადი სახსრების
ტოლია. ტოლია.

შეფასების კონკრეტული მეთოდის არჩევისათვის, აუცილებელია ბალანსის

შესაბამისი მუხლისათვის ბასს-ით დადგენილი წესების ცოდნა. ჩვეულებრივ,
საბალანსო მუხლისათვის, სტანდარტები, ძირითად მიდგომასთან ერთად უშვებს,
ალტერნატიული მეთოდების გამოყენებას.. საწარმო ვალდებულია შეარჩიოს თავისი
საბალანსო პოლიტიკა და შესაბამისობისა და შესადარისობის უზრუნველყოფის
თვალსაზრისით, იხელმძღვანელოს მუდმივობის პრინციპით.
ქვემოთ მოტანილია ბალანსში ასახვის მიზნით ზოგიერთი მუხლის
შეფასებისათვის ბასს--ით დადგენილი წესები

ბალანსის შეფასება ბალ

ლანსში საფუძველი
მუხლი ასახვის მიზნით

ასს--ს
(ნომერი,
პუნქტი)

გრძელვადიანი აქტივები

პირვანდელი ღირებულებებიდან დაგროვილი 16(28)

ცვეთისა და დაგროვილი გაუფასურების
ზარალის გამოკლების შედეგად მიღებული
თანხით,

ძირით
თადი ან ალტერნატიული:
საშუალებები გადაფასებული თანხით, რომელიც გადაფასების
მომენტისათვის არსებული აქტივის რეალური 16(29)
ღირებულების ტოლია, დაგროვილი ცვეთისა და
დაგროვილი გაუფასურების ზარალის თანხების
გამოკლებით

გუდვილი თვითღირებულებას გამოკლებული ნებისმიერი

აკუმულირებული ამორტიზაცია და
გაუფასურების ზარალი.

არამატერიალური თვითღირებულების თანხით, რომელიც

შემცირებულია ნებისმიერი დაგროვილი
აქტივები
ამორტიზაციისა და ნებისმიერი დაგროვილი

99
 გაუფასურების ზარალის ოდენობით. 22(43)

ინვესტიცია ა) თვითღირებულებით,
შვილობილ
ბ) კაპიტალ-მეთოდით, ან
საწარმოებში
გ) რეალური ღირებულებით, გაყიდვაზე ან
სხვა გასვლაზე გაწეული გარიგების 38(63)
დანახარჯების გამოქვითვის გარეშე.

27(29)

39 (69)

ინვესტიცია მეკავშირე ა) თვითღირებულებით, 28(12)

საწარმოებში
ბ) კაპიტალ-მეთოდით,
გ) რეალური ღირებულებით, გა
ყიდვაზე ან სხვა გასვლაზე გაწეული 39(69)
გარიგების დანახარჯების გამოქვითვის გარეშე.

სხვა გრძელვადიანი
ა) თვითღირებულებით,
ინვესტიციები
ბ) გადაფასებული თანხით,
გ) საბაზრო წილობრივი ფასიანი ქაღალდების 25(23)
დროს, თვითღირებულებასა და საპორტფელო
საფუძველზე დადგენილ საბაზრო
ღირებულებას შორის უმცირესი თანხით.

მიმდინარე აქტივები

სასაქონლო თვითღირებულებასა და ნეტო სარეალიზაციო 2(6)

მატერიალური ღირებულებას შორის უმცირესი თანხით
ფასეულობა

პირვენდელი ღირებულების ნაშთით, საეჭვო

100
სავაჭრო მოთხოვნები მოთხოვნების გამოკლებით სტუქტ.
საფუძვ.
სხვა მოთხოვნები პირვანდელი ღირებულებით (89-90)

მოკლევადიანი ა) საბაზრო ღირებულებით,

ინვესტიცია
ბ) საბაზრო ღირებულებასა და ინვესტიციის 25(19)
თვითღირებულებას შორის უმცირესი თანხით.
27(30)

39(69)
ა) თვითღირებულებით,
ინვესტიცია ბ) წილობრივი მეთოდით,
შვილობილ
საწარმოებში გ) რეალური ღირებულებით. 28(14)
ინვესტიცია მეკავშირე ა) თვითღირებულებით,
საწარმოებში ბ) კაპიტალ-მეთოდით,
გ) რეალური ღირებულებით. 39(69)

გრძელვადიანი ვალდებულებები

სესხები მიმდინარე ღირებულებებით. 37(36)

საპენსიო ანარი--ცხები იმ დანახარჯების საუკეთესო შეფასებით,

რომელიც საჭიროა მიმდინარე მოვალეობის
შესასრულებლად ბალანსის შედგენის
თარიღისათვის (დასაშვებია დისკონტირება)

მოკლევადიანი ვალდებულებები

სავაჭრო მიმდინარე ღირებულებებით. 37(36)

ვალდებულებები

მოკლევადიანი
მიმდინარე ღირებულებებით.
სესხები

საგარანტიო

101
ანარიცხები იმ დანახარჯების საუკეთესო შეფასებით,
რომელიც საჭიროა მიმდინარე მოვალეობის
შესასრულებლად ბალანსის შედგენის
თარიღისათვის.

ბალანსის წარსადგენად მომზადებისათვის აუცილებელია შემდეგი

პროცედურების გავლა::
1. ბალანსის შედგენის თარიღამდე მომხდარი ოპერაციებიდან გამომდინარე,
ბუღალტრულ ანგარიშებზე ნაშთების დაზუსტება.
2. საბალანსო ნაშთების ბუღალტრული შეფასება ბალანსში ასახვის მიზნით.
3. საცდელი ბალანსის შედგენა.
4. ანგარიშგების დახურვისა და დასკვნითი ოპერაციების მუხლობრივი
გატარება.
5. საბალანსო ნაშთების აგრეგირება და ბალანსის მუხლების ჩამოყალიბება.
6. შენიშვნების მომზადება აგრეგირებული მუხლების ინფორმაციის
გასახსნელად.
7. ახსნა-განმარტებითი შენიშვნების ჩამოყალიბება.
ბუღალტრული ბალანსი, გარდა იმისა, რომ აქტივების, ვალდებულებებისა და
საკუთარი კაპიტალის, წინა საანგარიშგებო პერიოდთან შედარებით, ცვლილების
შესწავლის საშუალებას იძლევა, იგი იმავდროულად საწარმოს ეკონომიკური
საქმიანობის ანალიზის წარმოების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან და აუცილებელ
საინფორმაციო წყაროდ გვევლინება.

5.2. მმართველობითი და ფინანსური აღრიცხვის მნიშვნელობა

ფინანსურ მენეჯმენტში
საბაზრო ეკონომიკის პირობებში მნიშვნელოვნად გართულდა კორპორაციების
(ფირმების) მართვის პროცესი, რომელსაც მინიჭებული აქვს სრული სამეწარმეო და
ფინანსური დამოუკიდებლობა. სამეწარმეო თავისუფლება გულისხმობს საწარმოს
ორგანიზაციული ფორმის, წარმოების სფეროს, ბიზნესპარტნიორების არჩევის
თავისუფლებას და ა.შ.
კორპორაციის ფინანსური დამოუკიდებლობა მდგომარეობს მის სრულ
თვითდაფინანსებაში, დამოუკიდებელი ფინანსური სტრატეგიის შემუშავებაში და
ა.შ. ამასთან ერთად, რთულდება ბუღალტრული აღრიცხვის წინაშე მდგარი
ამოცანებიც. ასეთ პირობებში გარდუვალი გახდა მმართველობითი აღრიცხვის,
როგორც ბუღალტრული აღრიცხვის დამოუკიდებელი მიმართულების, წარმოქმნა.
მმართველობითი აღრიცხვა განისაზღვრება, როგორც კომპანიის ბუღალტრული
აღრიცხვის დამოუკიდებელი მიმართულება, რომელიც მმართველობით აპარატს
უზრუნველყოფს როგორც მთელ კომპანიას, ისე მისი ცალკეული სტრუქტურული

102
ერთეულებს დაგეგმვის, მართვის, კონტროლის და შეფასებისათვის საჭირო
ინფორმაციით. ეს პროცესი მოიცავს მმართველობითი აპარატის მიერ მისი
ფუნქციების შესრულებისათვის აუცილებელი ინფორმაციის გამოვლენას,
ცვლილების გაზომვას, ჩაწერას, შეგროვებას, შენახვას, დაცვას, ანალიზს, მომზადებას,
ინტერპრეტაციას, გადაცემასა და მიღებას. შესაბამისად, მმართველობითი აღრიცხვა
წარმოადგენს კომპანიის მართვის სისტემის მნიშვნელოვან ელემენტს და
ფუნქციონირებს ფინანსური აღრიცხვის სისტემის პარალელურად..
ფინანსური აღრიცხვის მიზანია კომპანიის(საწარმოს) ფინანსური ანგარიშგების
შესადგენად საჭირო ინფორმაციიის მიღება, რომელიც განკუთვნილია როგორც
საკუთარი ადმინისტრაციის, ისე გარეშე მომხმარებლისათვის. ფინანსური
ანგარიშგების მონაცემები შესადარისი რომ იყოს, ფინანსური აღრიცხვა უნდა იქნეს
წარმოებული მკვეთრად განსაზღვრული მოთხოვნებისა და პრინციპების
შესაბამისად.
ფინანსური აღრიცხვის ძირითად საფუძველს წარმაოდგენს დარიცხვის პრინციპი,
ე.ი. სამეურნეო ოპერაციები აისახება ბუღალტრული აღრიცხვის ანგარიშებზე
ოპერაციების განხორციელების მომენტში, როცა საკუთრების უფლება გადავიდა
გამყიდველიდან მყიდველზე, კომპანია–გამყიდველი ახდენს პროდუქცის
რეალიზაციის და შესაბამისი მოგების მიღების რეგისტრაციას, რაც აისახება მოგება–
ზარალის ანგარიშგებაში.
მმართველობითი აღრიცხვის მიზანია მენეჯერების უზრუნველყოფა ინფორმაციით,
რომელიც აუცილებელია სამმართველო გადაწყვეტილებების მისაღებად.
მმართველობითი აღრიცხვა აფართოებს ფინანსურ აღრიცხვას, რამდენადაც მოიცავს
წარმოების (რეალიზაციის) ოპერაციებს. მმართველობითი აღრიცხვის მონაცემებს,
რომელბიც განკუთვნილია ფირმის ხელმძღვანელობისათვის, წაეყენება სრულიად
განსხვავებული მოთხოვნები იმ ინფორმაციასთან შედარებით, რომელიც
წარმოდგენილია ფირმის ფინანსურ ანგარიშგებაში და განკუთვნილია გარეშე
მომხმარებლების ინვესტორების, კრედიტორების და სხვა პირებისათვის, რომლებიც
არ მუშაობენ ფირმაში.
ბუღალტრული საინფორმაციო სისტემა ახდენს ანგარიშების ფორმირებას:
1)ბუღალტრული ინფორმაციის გარე მომხმარებლებისათვის;
2)პერიოდული დაგეგმვისა და კონტროლის მიზნებისათვის;
3)არასტანდარტულ სიტუაციებში გადაწყვეტილებათა მიღებისა და კომპანიის
პოლიტიკის შემუშავებისათვის.
ფინანსური აღიცხვის პრეროგატივას წარმოადგენს პირველი ჯგუფის ანგარიშგების
შედგენა.ხოლო, მმართველობითი აღრიცხვის ამოცანას წარმოადგენს მეორე და მესამე
ჯგუფის ანგარიშგების შედგენა, რომელთა ინფორმაციაც განკუთვნილია კომპანიის
მესაკუთრეებისათვის და მათი მენეჯერებისათვის.
მენეჯერები საჭიროებენ ინფორმაციას, რომელიც დაეხმარება მათ
გადაწყვეტილებათა მიღებაში, მმართველობითი საქმიანობის კონტროლსა და
რეგულირებაში. ასეთ ინფორმაციას შეიძლება მივაკუთვნოთ: გასაყიდი (საბაზრო)
ფასები, საწარმოო დანახარჯები, მოთხოვნა, კონკურენტუნარიანობა, საწარმოს მიერ

103
გამოშვებული პროდუქციის რენტაბელობა.
მმართველობითი აღრიცხვა ერთმანეთთან აკავშირებს საწარმოს მმართველობასა
და სააღრიცხვო პროცესს. მმართველობითი აღრიცხვის საგანს წარმოადგენს
კომპანიის და მისი ცალკეული სტრუქტურული დანაყოფების, ანუ
პასუხისმგებლობის ცენტრების, სამეწარმეო საქმიანობა.
მმართველობით აღრიცხვაში პასუხისმგებლობის ცენტრი არის ორგანიზაციის
სტრუქტურული ქვედანაყოფი, რომლის სათავეში დგას მენეჯერი, რომელიც
აკონტროლებს დანახარჯებს, შემოსავლებს და ბიზნესის ამ სეგმენტში
ინვესტირებულ საშუალებებს.
მმართველობით აღრიცხვაში გამოყოფენ „პასუხისმგებლობის ცენტრების“ ოთხ ტიპს:
დანახარჯთა ცენტრი; შემოსავლის ცენტრი; მოგებისა და საინვესტიციო ცენტრი.
მმართველობითი აღრიცხვის შესწავლის საგანს წარმოადგენს ზემოთ აღნიშნული
პასუხისმგებლობის ცენტრების სამეწარმეო საქმიანობა, ამიტომ ზოგჯერ
მმართველობით აღრიცხვას უწოდებენ აღრიცხვას „პასუხისმგებლობის ცენტრების“
მიხედვით ან სეგმენტურ აღრიცხვას.
საბაზრო ეკონომიკაში ძნელია ბიზნესის სეგმენტების მიხედვით აღრიცხვის
მნიშვნელობის შეფასება. სეგმენტური აღრიცხვის ინფორმაციის ბაზაზეა აგებული
მმართველობითი კონტროლის სისტემა. სეგმენტური აღრიცხვის მონაცემები
პასუხობს შიდასაწარმოო მმართველობის ინფორმაციულ მოთხოვნებს, იძლევა
დანახარჯების და შედეგების კონტროლისა და სეგმენტური ანგარიშგების შედგენის
საშუალებას მმართველობის სხვადასხვა დონეზე.
მმართველობითი აღრიცხვის ძირითადი ამოცანა მდგომარეობს დასახული
მიზნების შეთანხმების უზრუნველყოფაში, მაშინ როცა ყოველი ცალკე აღებული
თანამშრომლის ინტერესი ემთხვევა მთლიანად კომპანიის ინტერესებს. ამ მიზნების
რეალიზაციისათვის მენეჯერმა უნდა გაანაწილოს ქვედა დონის მენეჯმენტის
მოვალეობები და შეიმუშაოს მათი საქმიანობის შეფასების შესაბამისი კრიტერიუმები
სეგმენტური აღრიცხვისა და ანგარიშგების მონაცემთა საფუძველზე.
მმართველობითი კონტროლი მოიცავს იმ წესებისა და პროცედურების
ერთობლიობას, რომლებიც გამოიყენება მენეჯერების მიერ პასუხისმგებლობის
ცენტრების საქმიანობის შედეგების გასაზომად და იმის განსასაზღვრავად თუ
რამდენად შეესაბამება მიღებული შედეგები დაგეგმილ მონაცემებს. თუ შესაბამისობა
არ არსებობს, შეიმუშავებს კორექტირების ფორმებს.
ამგვარად, მმართველობითი აღრიცხვის საფუძველზე ხდება მენეჯერების მიერ მათ
დაქვემდებარებაში არსებულ სტრუქტურულ ერთეულებში ადეკვატური
მმართველობითი გადაწყვეტილებების მიღება. ნაწილობრივ, ეს შეიძლება
გამოვლინდეს მათ მიერ სამომავლოდ შემუშავებული გეგმების კორექტირებაში.
ზოგადად, მმართველობითი აღრიცხვა უფრო მეტია, ვიდრე უშუალოდ აღრიცხვა.
აღრიცხვის გარდა იგულისხმება დაგეგმვა, ანალიზი, რომლის შედეგები
განკუთვნილია შიდა საწარმოო გამოყენებისათვის ეფექტიანი მმართველობითი
გადაწყვეტილებების მიღების მიზნით.
მმართველობითი აღრიცხვის ერთ–ერთი უმთავრესი ფუნქციაა კალკულაციის

104
ფუნქცია. მმართველობით აღრიცხვაში შესრულებული გაანგარიშებების ბაზაზე
შეიძლება განხილულ იქნეს ერთი და იმავე ამოცანის გადაჭრის განსხვავებული
ვარიანტები, არჩეულ იქნეს ოპტიმალური ვარიანტი და მიღებულ იქნეს ეფექტიანი
მმართველობითი გადაწყვეტილება.
მმართველობით აღრიცხვაში გამოყენებული მეთოდები:
1)ფინანსური აღრიცხვის მეთოდის ელემენტები;
2)ინდექსები და კოეფიციენტების მეთოდი;
3)ეკონომიკური ანალიზის მეთოდები;
4)მათემატიკური მეთოდები.
ჩამოთვლილი მეთოდები ინტეგრირდება ერთიან სისტემაში და გამოიყენება
კორპორაციულ მართვაში.
ცნობილია,რომ ინფორმაცია არის მონაცემები პიროვნებების, საგნების, ფაქტების,
მოვლენების, მოქმედებებისა და პროცესების შესახებ, ანუ ყველაფერი ის, რომელიც
აფართოებს კვლევის ობიექტზე წარმოდგენას. მმართველობითი აღრიცხვის მიზანს
წარმოადგენს მენეჯერების ინფორმაციით უზრუნველყოფა, რომლებიც
პასუხისმგებელი არიან კონკრეტული საწარმოო მიზნების მიღწევაზე.
მმართველობითი აღრიცხვის ინფორმაციას წაეყენება შემდეგი მოთხოვნები:
შიდასაწარმოო სააღრიცხვო ინფორმაცია უნდა წარედგინოს კონკრეტულ
ინფორმაციის მომხმარებელს, მათი მომზადების დონისა და იერარქიის შესაბამისად
ოპერატიულობა. ინფორმაცია უნდა წარედგინოს ვადებში, რომლებიც საშუალებას
იძლევა დროულად იქნეს მიღებული ეფექტიანი სამეურნეო გადაწტყვეტილება,
წინააღმდეგ შემთხვევაში ის მართვის მიზნებისთვის ნაკლებად გამოყენებადია;
სისრულე. მენეჯმენტის შესაბამის დონეზე მმართველობითი გადაწყვეტილების
მისაღებად საკმარისი ინფორმაიცა უნდა იქნეს წარდგენილი. ამავდროულად მან არ
უნდა შეაჩეროს მომხმარებლის ყურადღება არაარსებით ან საქმესთან კავშირის
არმქონე მონაცემებზე;
ანალიზურობა. შიდა მმართველობითი მიზნებისათვის შერჩეული ინფორმაცია უნდა
შეიცავდეს მიმდინარე ექსპრესანალიზის მონაცემებს ან იძლეოდეს მსგავსი
ანალიზის წარმოების შესაძლებლობას დროის მინიმალურ მონაკვეთში;
მოქნილობა და ინიციატიულობა. ინფორმაციამ უნდა უზრუნველყოს საკუთარი
ინფორმაციული ინტერესების სისრულე ცვალებადი მმართველობითი სიტუაციის
პირობებში ან წარმოების ფაქტორების ცვლილებებთან დაკავშირებით. გარდა ამისა,
პასუხისმგებლობის ცენტრებს უნდა მიეცეთ მოცემული ინფორმაციის
გამოყენებასთან დაკავშირებით საკუთარი წინადადებების ფორმულირებისა და
განსახილველად მენეჯმენტის ზედა საფეხურებზე მათი გაგზავნის შესაძლებლობა;
სარგებლიანობა. ინფორმაცია მმართველების ყურადღებას უნდა მიმართავდეს
პოტენციური რისკის სფეროებისადმი და ობიექტურად უნდა აფასებდეს საწარმოს
მენეჯერების მუშაობას;
ეკონომიურობა. შიდასაწარმოო ინფორმაციის მომზადების დანახარჯები არ უნდა
აჭარბებდეს მისი გამოყენების ეკონომიკურ ეფექტს.
ბუღალტრული ინფორმაცია შეადგენს მთელი მმართველობითი ინფორმაციის 20–

105
30%ს, ანალიზის წილი არის 70–80%. ფინანსურ აღრიცხვაში ეს დამოკიდებულება
განსხვავებულია: მთელი ინფორმაციის 50–60%ს წარმოადგენს სააღრიცხვო
ინფორმაციას, ანალიზის წილი კი შეადგენს 40–50%ს.
როგორც წესი, მმართველობითი ანალიზის ინფორმაცია ატარებს
კონფიდენციალურ ხასიათს.
მმართველობით და ფინანსურ აღრიცხვაში კვლევის რიგი ობიექტები საერთოა:
აღრიცხვის ორივე სისტემაში განიხილება ერთი და იგივე სამეურნეო ოპერაციები;
მმართველობით აღრიცხვაში გაანგარიშებულ საწარმოო ან სრულ
თვითღირებულებაზე დაყრდნობით ხდება საწარმოში წარმოებული აქტივების
საბალანსო შეფასება ფინანსურ აღრიცხვაში;
ფინანსური აღრიცხვის მეთოდები გამოიყენება მმართველობით აღრიცხვაში;
ოპერატიული ინფორმაცია გამოიყენება არა მარტო მმართველობით აღრიცხვაში,
არამედ ფინანსური დოკუმენტების შედგენისას. აქედან გამომდინარე, აღრიცხვაში
დუბლირების თავიდან ასაცილებლად პირველადი იფორმაციის დამუშავება უნდა
მოხდეს როგორც ფინანსური, ისე მმართველობითი აღრიცხვის ინტერესების
შესაბამისად.
აღრიცხვის ორივე სახისათვის საერთო მნიშვნელოვანი ფაქტორია ის, რომ მათი
ინფორმაცია გამოიყენება გადაწყვეტილებების მისაღებად.
ამრიგად, ფინანსური და მმართველობითი აღრიცხვა წარმოადგენს ერთიანი
ბუღალტრული აღრიცხვის ურთიერთდაკავშირებულ და ურთიერთ-
განმაპირობებელ კომპონენტებს, მაგრამ მათ შორის არის პრინციპული განსხვავება
შემდეგ საკითხებში:

1) აღრიცხვის წარმოების აუცილებლობა.

ფინანსური აღრიცხვის წარმოება რეგლამენტირებულია ბასს–ით და საქართველოს
კანონმდებლობით. საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ბუღალტრული
აღრიცხვის წარმოების წესიდან გადახრა, ბუღალტრული ანგარიშგების დამახინჯება
და მისი წარდგენისა და გამოქვეყნების ვადების დაუცველობა საქართველოს
კანონმდებლობის შესაბამისად ისჯება. ფინანსური აღრიცხვა წარმოებს დადგენილი
ფორმატით და დადგენილი სიზუსტით საწარმოს ხელმძღვანელების სურვილის
მიუხედავად.
2) აღრიცხვის წარმოების მიზნები..
ფინანსური აღრიცხვის მიზანია ფინანსური ანგარიშგების შედგენა გარე
მომხმარებლისათვის. როგორც კი ფინანსური ანგარიშგება შედგება მიზანი ითვლება
მიღწეულად. მმართველობითი აღრიცხვის მიზანი კი შიდასაწარმოო დაგეგმვის,
მართვისა და კონტროლის უზრუნველყოფაში მდგომარეობს. მმართველობითი
აღრიცხვის მიზანი დროში უწყვეტია, პერმანენტულია და მიიღწევა მყისიერად;
3) ინფორმაციის მომხმარებლები..
ფინანსური აღრიცხვის ინფორმაცია განკუთვნილია გარე მომხმარებლისათვის.
მმართველობითი აღრიცხვის ინფორმაცია კი პირიქით, მზადდება შიდა
მომხმარებლებისთვის;

106
 4) აღრიცხვის წარმოების მეთოდები..
ფინანსური აღრიცხვის მნიშვნელოვან ელემენტს წარმოადგენს ფინანსური
ანგარიშები და სამეურნეო–საფინანსო ოპერაციების ორადი ჩაწერა, დოკუმენტაცია
და ინვენტარიზაცია. მმართველობითი აღრიცხვა იყენებს ამ მეთოდებს, მაგრამ
ყოველთვის არა. ინფორმაციის ჩაწერა აუცილებელი არაა ორადი სისტემით;
5) არჩევანის თავისუფლება.
ფინანსური აღრიცხვა დაფუძნებულია საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებზე,
რომლებიც არეგულირებენ აღრიცხვას, შეფასებას და ფინანსური ინფორმაციის
გამჟღავნებას. საჯარო ფინანსური ანგარიშგება ექვემდებარება აუდიტორულ
შემოწმებას.
მმართველობითი აღრიცხვა კი პირიქით, იწარმოება მენეჯმენტის მიზნებისა და
ამოცანებიდან გამომდინარე, არ არის რეგლამენტირებული სახელმწიფოს მიერ,
ემსახურება მხოლოდ კორპორაციის (ფირმის) ინტერესებს, რაშიც გამოიხატება მისი
უპირატესობა ფინანსურ აღრიცხვასთან შედარებით. მმართველობითი აღრიცხვა
მეტწილად დაფუძნებულია ლოგიკაზე, გამოცდილებაზე;
6) გამოყენებული საზომები.
ფინანსური აღრიცხვა წარმოებს ეროვნულ ვალუტაში – ლარში. ფინანსური
ანგარიშგება შედგენილი უნდა იქნეს ლარებში.
მმართველობით აღრიცხვაში გამოიყენება როგორც ფულადი, ისე არაფულადი
საზომები: წარამტებით გამოიყენება ნატურალური მაჩვენებლები, ასევე ისეთი
მაჩვენებლები როგორიცაა კაცსაათი, კაცდღე და ა.შ;
7) დანახარჯების დაჯგუფება.
ფინანსურ აღრიცხვაში დანახარჯები ჯგუფდება ეკონომიკური ელემენტების
მიხედვით.. ეკონომიკური ელემენტების ქვეშ იგულისხმება ფირმების დანახარჯების
ერთგვაროვანი სახეები. ელემენტების მიხედვით დანახარჯების დაჯგუფება
პასუხობს კითხვას: საანგარიშგებო პერიოდში რა არის წარმოებაში დახარჯული?
ამასთან არ გაითვალსიწინება, თუ სად და რაზე იქნა სახსრები დახარჯული.
ფინანსურ-მმმართველობით აღრიცხვაში დანახარჯების დაჯგუფებისადმი
განსხვავებული მიდგომების შედეგად მოგების ფორმირება სხვადასხვაგვარია.
ფინანსური აღრიცხვის მონაცემების მიხედვით შესაძლებელია მთლიანად
გავიანგარიშოთ კომპანიის საქმიანობისფინანსური შედეგი.
მმართველობითი აღრიცხვის ინფორმაციიდან შეიძლება გავიგოთ, რამდენად
მოგებიანია პროდუქციის ესა თუ ის სახე;
8) აღრიცხვის ობიექტი.
ფინანსურ აღრიცხვაში კომპანიის სამეურნეო საქმიანობა განიხილება
მთლიანობაში, მმართველობით აღრიცხვაში ძირითადი ყურადღება ეთმობა
პასუხისმგებლობის ცენტრებს;
9) ანგარიშგების შედგენის პერიოდულობა.
ფინანსურ აღრიცხვაში ანგარიშგების შედგენის პერიოდულობა დადგენილია ბასს–
ით. კომპანიის სრული ფინანსური ანგარიშგება დგება წლის ბოლოს. მმართველობით
აღრიცხვაში ანგარიშგება დგება საჭიროების მიხედვით.

107
 10) ინფორმაციის საიმედოობის ხარისხი.
ფინანსური ინფორმაცია დასაბუთებულია დოკუმენტურად, მაგრამ, მიუხედავად
ამისა, მისი შეფასებები შეიძლება არ იყოს აბსოლუტურად ზუსტი.
11) ინფორმაციის გახსნილობის ხარისხი.
ფინანსური ანგარიშგება არ წარმოადგენს კომერციულ საიდუმლოებას. ის ღიაა და
ხშირ შემთხვევაში დადასტურებულია დამოუკიდებელი აუდიტორის მიერ.
მმართველობითი აღრიცხვის ინფორმაცია, ჩვეულებრივ გვევლინება საწარმოს
კომერციულ საიდუმლოებად. ის არ ექვემდებარება გამოქვეყნებას და, როგორც უკვე
აღინიშნა, ატარებს კონფიდენციალურ ხასიათს;
12) კავშირი დროში.
ფინანსური აღრიცხვა ასახავს ორგანიზაციის ფინანსურ ისტორიას. მისი მონაცემები
გამოიყენება დაგეგმვისას და ატარებს ისტორიულ ხასიათს.
მმართველობითი აღრიცხვა შეიცავს როგორც ისტორიულ ინფორმაციას, ისე
სამომავლო შეფასებებსა და გეგმებს;
13) საბაზრო სტრუქტურა.
ფინანსური აღრიცხვა ეფუძნება საბალანსო ტოლობას:
აქტივი = საკუთარ კაპიტალს + ვალდებულებები.
მმართველობითი აღრიცხვის ინფორმაციის სტრუქტურა დამოკიდებულია ამ
ინფორმაციის მომხმარებელთა მოთხოვნებზე;
14) ფინანსური შედეგების გაანგარიშების მეთოდიკა.
ფინანსურ აღრიცხვაში შესაძლებელია ორი კონცეფციის გამოყენება. პირველი
კონცეფცია მხედველობაში იღებს მოგების გაანგარიშებას, როგორც სხვაობას
რეალიზებული პროდუქციის ამონაგებსა და მის სრულ თვითღირებულებას შორის.
მეორე კონცეფცია მდგომარეობს იმაში, რომ მოგება გაიანგარიშება როგორც სხვაობა
პროდუქციის რეალიზაციიდან ამონაგებს, მის საწარმოო თვითღირებულებასა და
პერიოდის ხარჯებს შორის.
მმართველობით აღრიცხვაში შესაძლებელია ფინანსური შედეგების
განსაზღვრისადმი განსხვავებული მიდგომა;
15) კავშირი სხვა დისციპლინებთან.
ფინანსური აღრიცხვა მეტწილად დაფუძნებულია საკუთარ მეთოდზე.
მმართველობითი აღრიცხვა მჭიდროდაა დაკავშირებული სხვა დისციპლინებთან
– მიკროეკონომიკასთან, ფინანსებთან, ეკონომიკურ ანალიზთან, მათემატიკურ
სტატისტიკასთან და ა.შ. ზოგადად, ფინანსური აღრიცხვა გვიჩვენებს - ,,რ როგორ
იყო’’??, მმართველობითი – ,,რ
როგორ უნდა იყოს”!! .
ფინანსური და მმართველობითი აღრიცხვა უდიდეს როლს თამაშობს კომპანიის
განვითარებაში. მმართველობითი აღრიცხვა ყველანაირ მასალას, ინფორმაციას
მოიცავს თავის თავში და ამის შედეგად იქნება მიღებული კონკრეტული
გადაწყვეტილება და უკვე ამ გადაწყვეტილების შედეგად მიღებული ფინანსური
შედეგი აისახება ფინანსურ აღრიცხვაში.

108
 სემინარული მეცადინეობა N3. კორპორაციული ფინანსური ანგარიშგების
კომპონენტები ფინანსური ანგარიშგების საერთაშორისო სტანდარტების (ფასს––ის)
მიხედვით“
საქართველოს ეკონომიკაში საბაზრო ფუძემდებლური პრინციპების
დამკვიდრების ერთ–ერთი ძირითადი გზა იმ ცივილიზებული ქვეყნების
გამოცდილების შესწავლაა, სადაც ბუღალტრულ აღრიცხვას ("ბიზნესის ანბანი და
ენა") ფრიად მნიშვნელოვანი ადგილი აქვს დამკვიდრებული მენეჯმენტის თეორიისა
და პრაქტიკის სრულყოფის საქმეში. შესაბამისად, მიზანშეწონილად ჩავთვალეთ
ჩამოვაყალიბოთ ფინანსური აღრიცხვისა და ანგარიშგების ძირითადი
მახასიათებლები,ფინანსური ანგარიშგების სართაშორისო სტანდარტების ფასს–ის
საფუძველზე,(რომელიც მოიცავს ბასს–ს) კერძოდ: ბუღალტრული ბალანსი, მოგება–
ზარალის უწყისი, ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისი, საკუთარი კაპიტალის
ცვლილებების ანგარიში, სააღრიცხვო პოლიტიკის ფორმირების პრინციპები და ა.შ.
ასევე ფინანსურ მენეჯმენტში ეკონომიკური ინფორმაციების მოპოვების,
დამუშავების ანალიზის მეთოდოლოგიური და მეთოდური ასპექტები
ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტებით (ბასს–ს) – ბუღალტრული
აღრიცხვა განხილული უნდა იქნეს როგორც ფინანსური ანგარიშგების „ძირითადი
წესების“ სისტემა. ბუღალტრული აღრიცხვის საერთოდ მიღებული სტანდარტების
აღწერისათვის ხშირად იყენებენ ისეთ ტერმინებს, როგორიცაა „შეთანხმებები“,
„დოქტრინები“, „პრინციპები“ , „კონცეფციები“.
ბუღალტრული აღრიცხვის ზოგადად მიღებული სტანდარტები (კკონცეფციების)
გამოყოფა არის შესაძლებელი:
1.ბიზნესის ერთეულის კონცეფცია (Business entity concept) – ბიზნესის აღრიცხვა
კომპანიის მფლობელების საკუთრებისაგან ცალკე უნდა ხორციელდებოდეს.
ფინანსურ ანგარიშგებაში საუბარი ბიზნესის კონკრეტული სახეობის შესახებ და
მხოლოდ მის შესახებ უნდა მიდიოდეს. თუ კი კომპანიის მფლობელი, მაგალითად,
კომპანიის ანგარიშებს თავის პირად ანგარიშებთან ერთად განიხილავს (ერთმანეთში
აურევს), მაშინ მოცემული კომპანიის ფინანსური მდგომარეობის ობიექტურად
შეფასება შეუძლებელი იქნება;
2.“გახანგრძლივებული საქმიანობის” კონცეფცია (going concrn) – ითვალისწინებს,
რომ კომპანია ისე იქნეს განხილული, როგორც მოქმედი (ფუნქციონირებადი)
საწარმო რომელიც თავის საქმიანობას მომავლის გარკვეულ პერიოდშიც
გააგრძელებს;
3.ისტორიული ფასის კონცეფცია (historic cost concept) – კომპანიის ფინანსურ
ანგარიშგებაში რესურსები არა საბაზრო ფასების მიხედვით, არამედ შეძენის ფასების
მიხედვით უნდა იქნეს აღიარებული;
4.რეალიზაციის კონცეფცია (realization concept) – თუ კომპანია შექმნის მომენტში
ან წარმოების უფრო ეფექტიანი სიმძლავრეების მწყობრში შეყვანის შედეგად

არსებით ორგანიზაციულ ხარჯებს ახორციელებს, მას შეუძლია ასეთი ხარჯები იმ

პერიოდს მიაკუთვნოს, რომელშიც მოგების მიღება არის მოსალოდნელი;

109
 5.შესაბამისობის კონცეფცია (accrual or matchingconsept) – ოპერაციების ჩაწერა
მათი შესრულების მომენტში, და არა გადახდის მომენტში ხორციელდება და იგი იმ
საანგარიშგებო პერიოდს მიეკუთვნება, როდესაც იყო ოპერაცია შესრულებული.
გამონაკლისს კონტრაქტის ეტაპურად შესრულების მეთოდი (of completion)
განვადებით გაყიდვის მეთოდი (installment) წარმოადგენს და ხარჯების ასახვისას
შესაბამისობის წესი მოქმედებს (mathing concept). ხარჯები ცნობილი იქნება
საანგარიშო პერიოდში, თუ ისინი მოცემული პერიოდის შემოსავლებს წარმოადგენენ.
თუ განხორციელებული დანახარჯები სარგებლის მომავალში მომტანია, ისინი
აისახება როგორც აქტივები; თუ ისინი მიმდინარე სარგებლის მომტანია – როგორც
ხარჯები; თუ მათი მეშვეობით არანაირი სარგებელი არ მიიღება – მაშინ აღირიცხება,
როგორც ზარალი;
6.მუდმივობის კონცეფცია – აღრიცხვის გახორციელების ფორმები, რომლებიც
მოცემულ დროში გამოიყენება, უნდა შეესაბამებოდეს პროცედურებს, რომლებიც
ანალოგიური ოპერაციების აღრიცხვისათვის ადრე იყო გამოყენებული. აღრიცხვის
მეთოდები და ცალკეული მაჩვენებლების განმარტება ერთი ანგარიშგების პერიოდში
არ უნდა იცვლებოდეს, ხოლო შესაძლებლობის ფარგლებში რაც შეიძლება უფრო
ხანგრძლივი დროის განმავლობაში უცვლელი დარჩეს;
7.ღიადობის პრინციპი (disclosure principle) გულისხმობს, რომ ფინანსური
ანგარიშგება უფრო სასარგებლო ინფორმაციას მოიცავს. ზედმეტი (ჭარბი)
ინფორმაციის არსებობამ განმკარგავი ორგანოების შეცდომაში შეყვანა არ უნდა
გამოიწვიოს;
8.კონსერვატიზმის დოქტრინა (conservatism doctrine) ბუღალტრული აღრიცხვის
ერთ–ერთ ძირითად საერთოდ მიღებულ სტანდარტს წარმოადგენს, რომლის
მიხედვით უფრო მისაღებს მარაგების ფულადი შეფასების შემცირება და არა მათი
გადიდება წარმოადგენს;
9.ფულადი გაზომვის კონცეფცია ნიშნავს, რომ მთლიანი ბუღალტრული აღრიცხვა
ერთი სახეობის ფულად გამოსახულებაში უნდა ხორციელდებოდეს;
10.არსებითობის კონცეფცია – კომპანიებმა თვითონ უნდა განსაზღვრონ, თუ
ბუღალტრულ ბალანსში რომელი ფასეულობების გათვალისწინებაა მათთვის
მნიშვნელოვანი და რომელი მაშინათვე ხარჯებს მიაკუთვნონ.
კორპორაციას ფინანსური ანგარიშგების მომზადების პროცესში ბუღალტრული
აღრიცხვის პრინციპების არჩევის უფლება აქვს. ქვეყნების უმრავლესობაში ასეთი
პრინციპები (კონცეფციები) სახელმწიფო ორგანოების მიერ დგინდება. აშშ–ში,
მაგალითად, ბუღალტრული აღრიცხვის სტანდარტების დამუშავება კერძო
ორგანიზაციის საქმიანობასთან – ბუღალტრული აღრიცხვის სტანდარტების
ფინანსურ სამმართველოსთან (Financial Accounting standards Board FASB) არის
დაკავშირებული. აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტები (International Accounting
standards, IAS) ბევრად განსხვავდება აშშ–ში გამოყენებადი საერთოდ მიღებული
ბუღალტრული პრინციპებისაგან (Generally Accepted Accounting principles, GAAP).
აღნიშნული განსხვავებები პრაქტიკულად ფინანსური ანგარიშგების თითოეულ
პუნქტში წარმოიშობა: ამორტიზაციის ნორმების, პენსიების აღრიცხვის,

110
განვადებული გადასახადების, რეზერვების აღრიცხვაში, აქტივების შეფასებაში,
რეზერვები უფულო ვალებთან მიმართებაში ან დებიტორული დავალიანების და ა.შ.
ჩათვლით.

ფინანსური ანგარიშგების სტრუქტურა, შედგენის პრინციპები და წარდგენის წესი

მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში მკაცრად უნიფიცირებულ ან რაიმე სამართლებრივ
რეგლამენტირებას ექვემდებარება. იმისათვის, რომ მოხდეს ამ ეროვნული
თავისებურებების ნიველირება და, შესაბამისად, სხვადასხვა დარგისა და
წარმავლობის საწარმოს ფინანსური ანგარიშგების შესადარისობა, საჭირო გახდა მისი
რაიმე საერთო, ზეეროვნული ნორმატივების დაწესება. სწორედ ამ მიზანს
ემსახურება ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტების შესავალი:
,,ფინანსური ანგარიშგების მომზადებისა და წარდგენის სტრუქტურული
საფუძვლები”. ბასს 1 ,,ფ
ფინანსური ანგარიშგების წარდგენა’’

ფინანსური ანგარიშგების კომპონენტებია:

1)ბუღალტრული ბალანსი;
2)ანგარიშგება მოგება–ზარალის შესახებ;
3)ანგარიშგება ფულადი საშუალებების შესახებ;
4)ანგარიშგება საკუთარ კაპიტალში ცვლილებების შესახებ;
5)ახსნა–განმარტებითი შენიშვნები(სააღრიცხვო პოლიტიკა).
ფინანსური ანგარიშგების ელემენტებია: აქტივები; ვალდებულებები; საკუთარი
კაპიტალი; შემოსავლები; ხარჯები.
ინფორმაცია საწარმოს ფინანსური მდგომარეობის შესახებ ძირითადად მოცემულია
ბუღალტრულ ბალანსში, ინფორმაცია საწარმოს საქმიანობის ეფექტიანობის შესახებ
ძირითადად მოცემულია მოგებისა და ზარალის ანგარიშგებაში, ხოლო ინფორმაცია
საწარმოს ფინანსური მდგომარეობის ცვლილებების შესახებ მოცემულია ცალკე
ანგარიშგებაში (კაპიტალის მოძრაობის ანგარიშგება). ფინანსური ანგარიშგების
შემადგენელი ნაწილები ურთიერთკავშირშია იმ თვალსაზრისით, რომ ასახავს ერთი
და იმავე სამეურნეო ოპერაციებისა და მოვლენების სხვადასხვა ასპექტს.
ბუღალტრული აღრიცხვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პრინციპია ფინანსური
ანგარიშგების ელემენტების აღიარება. ფინანსური ანგარიშგების ელემენტების
აღიარების საფუძველს კი წარმოადგენს შეფასება. შეფასება არის მომხდარი
სამეურნეო ფაქტის ფულად ფორმაში განსაზღვრის პროცესი.
არსებობს შეფასების ოთხი მეთოდი:
1. პირვანდელი ღირებულებით;
2. მიმდინარე ღირებულებით;
3. სარეალიზაციო ღირებულებით;
4. დისკონტირებული ღირებულებით.
განვიხილოთ თითოეული მათგანი.
პირვანდელი ღირებულება. აქტივების აღრიცხვა ხდება მათი შეძენის დროს
გადახდილი ფულის ან ფულადი ეკვივალენტის ოდენობით, ან იმ რეალური

111
საბაზრო ღირებულებით, რომელიც უნდა გადახდილიყო მათი შეძენის მომენტში.
ვალდებულებები აღირიცხება იმ აქტივის თანხობრივი სიდიდით, რომელიც
მიღებულია მოცემული ვალდებულებების სანაცვლოდ.
მიმდინარე ღირებულება. აქტივების აღრიცხვა ხდება იმ თანხით, რომელიც უნდა
გადახდილიყო საწარმოს მიერ მისი ან ანალოგიური აქტივის მიმდინარე შეძენისას.
ვალდებულება აღირიცხება არადისკონტირებული ფულადი თანხით, რომელიც
საჭიროა მის დასაფარავად მიმდინარე პერიოდში.აქტივების აღრიცხვა ხდება იმ
თანხით, რომლის მიღებაც შესაძლებელია ამ აქტივის გაყიდვით მიმდინარე
პერიოდში, ან თანხით, რომელიც გადახდილი უნდა იქნეს მის დასაფარავად ფირმის
ჩვეულებრივი საქმიანობის პირობებში.
დისკონტირებული ღირებულება. აქტივის აღრიცხვა ხდება მისი ახლანდელი
დისკონტირებული ღირებულებით, რომელიც კორპორაციის ჩვეულებრივი
საქმიანობის პირობებში მომავალში შემოსასვლელი წმინდა ფულადი სახსრების
ტოლია. ვალდებულებები აღირიცხება იმ ახლანდელი დისკონტირებული
ღირებულებით, რომელიც საჭიროა ამ ვალდებულების დასაფარავად კორპორაციის
ჩვეულებრივი საქმიანობის პირობებში და რომელიც კორპორაციიდან მომავალში ამ
მიზნით გასასვლელი ფულადი სახსრების ტოლია.
ფინანსური ანგარიშგება შეიძლება კლასიფიცირებულ იქნეს:
1. შედგენის პერიოდის;
2. დანიშნულების;
3. ინფორმაციის მომცველობის მიხედვით;
4. გამოყენებული შეფასების მიხევით.
შედგენის პერიოდის მიხედვით ანგარიშგება იყოფა წლიურ, შუალედურ და
მიმდინარე ანგარიშგებად.
წლიური ფინანსური ანგარიშგება მოიცავს ასევე სხვა ფინანსურ და არაფინანსურ
ინფორმაციას. კერძოდ, იგი შეიცავს ინფორმაციას ემიტენტის, მისი საქმიანობის,
მმართველი ორგანოს წევრთა და იმ პირთა შესახებ, რომლებიც აქციონერთა კრებაზე
ფლობენ ან აკონტროლებენ ხმების 5%–ზე მეტს; დამოუკიდებელი აუდიტორის მიერ
დადასტურებულ დასკვნას.
წლიური ანგარიშგების მომზადება აუცილებებლია პირველივე საანგარიშგებო
წლიდან, მას შემდეგ, რაც საწარმო ანგარიშვალდებული გახდება. წლიური
ანგარიშგების წარდგენა უნდა მოხდეს საანგარიშგებო პერიოდის დამთავრებიდან 90
დღის განმავლობაში.
შუალედური ანგარიშგება დგება საანგარიშგებო წლის პირველი ექვსი თვის
შესახებ. იგი მოიცავს ანგარიშვალდებული კორპორაციის ნახევარი წლის ფინანსურ
ანგარიშგებას, აგრეთვე ინფორმაციას საანგარიშგებო პერიოდში მომხდარი არსებითი
მოვლენების შესახებ. ნახევარწლიური ანგარიშგების წარედგენა უნდა მოხდეს ამ
პერიოდის დამთავრებიდან 45 დღის განმავლობაში.
დანიშნულების მიხედვით ანგარიშგება იყოფა შიდა მოხმარებისა და საერთო
დანიშნულების (საჯარო) ანგარიშგებებად.
შიდა დანიშნულების ანგარიშგება მზადდება კორპორაციის სამმართველო

112
მიზნებისათვის და იგი ფინანსურ ანგარიშგებასთან ერთად მოიცავს ოპერატიული
მართვისათვის აუცილებელ ინფორმაციას. მისი ფორმა, შინაარსი და წარდგენის
ვადები განისაზღვრება საწარმოს შიდა მიზნებიდან გამომდიანრე.
საერთო დანიშნულების ანგარიშგება მზადდება გარკვეულ სტანდარტებსა და
წესებზე დაყრდნობით. მისი მაგალითია წლიური და ნახევარწლიური ფინანსური
ანგარიშგება.
ინფორმაციის მომცველობის მიხედვით ანგარიშგება იყოფა ფინანსური და
შერეული ინფორმაციის მომცველ ანგარიშგებებად.
გამოყენებული შეფასებების მიხედვით ანგარიშგება იყოფა უცვლელი და
მიმდინარე ფასებით შედგენილ ანგარიშგებებად.
უცვლელი ფასებით შედგენილია ანგარიშგება, რომლის შედგენისას
გათვალისწინებული არ არის ინფლაცია და პირიქით.
ხშირად ხდება, რომ მსხვილი საწარმო ქმნის შვილობილ საწარმოს. ძირითად
საწარმოებს და შვილობილ საწარმოებს ერთად უწოდებენ საწარმოთა ჯგუფს.
მომხმარებლის ინტერესს, რომელიც დაინტერესებულია საწარმოთა ჯგუფის
ფინანსური ინფორმაციით, უზრუნველყოფს კონსოლიდირებული ფინანსური
ანგარიშგება. იგი ერთი საწარმოს ფინანსური ანგარიშგების სახით წარმოადგენს
საწარმოთა ჯგუფის ფინანსურ ანგარიშგებას.
ფინანსური ანგარიშგების წარდგენა უნდა მოხდეს წელიწადში ერთხელ მაინც.
,,მეწარმეთა შესახებ” საქართველოს კანონის მიხედვით ფინანსური ანგარიშგების
შედგენა ხდება საანგარიშგებო წლის დამთავრებიდან პირველი სამი თვის
განმავლობაში.
ფინანსური ანგარიშგება წარმოადგენს სააღრიცხვო პროცესების დამამთავრებელ
ეტაპს. მასში მოცემულია საანგარიშგებო პერიოდში მომხდარი ყველა სამეურნეო
ოპერაციის ამსახველი ინფორმაცია.
ფინანსურ ანგარიშგებაში წარსადგენად გათვალისწინებული ინფორმაცია
სამეურნეო ოპერაციებისა და მოვლების შესახებ აუცილებელია აისახოს შინაარსისა
და ეკონომიკური რეალობის მიხედვით და არა მხოლოდ მათი სამართლებრივი
ფორმის შესაბამისად.
ფინანსურ ინფორმაციას აქვს თავისი შეზღუდვებიც:
1)ფინანსური ანგარიშგება ასახავს უკვე მომხდარ ფინანსურ მოვლენებს, ამიტომ ამ
ინფორმაციის სარგებლიანობა დაგეგმვის მიზნებისათვის შეზღუდულია;
2)ფინანსურ ანგარიშგებაში ყოველთვის არ არის წარმოდგენილი ის არაფინანსური
ინფორამცია, რომელიც შეიძლება სასარგებლო იყოს მომხმარებლისათვის;
3)ფინანსური ანგარიშგება ემყარება გარკვეულ პრინციპებს და დაშვებებს,
რომელიც უნდა იცოდეს მომხმარებელმა ანგარიშგების წაკითხვისათვის.
ფინანსური მდგომარეობის, ფინანსური საქმიანობის შედეგების და ფინანსურ
მდგომარეობაში მომხდარი ცვლილებების შესახებ ინფორმაცია სქემატურად ასე
შეიძლება წარმოვადგინოთ (იხ. ნახ. 5.2).
საწარმოები ფინანსური ანგარიშგების გარდა წარადგენენ საწარმოს
ხელმძღვანელობის მიერ მომზადებულ ფინანსურ მიმოხილვას, რომელშიც

113
აღწერილი და ახსნილი უნდა იყოს საწარმოს ფინანსური საქმიანობის შედეგები და
ფინანსური მდგომარეობის ძირითადი საკითხები.
ფინანსური ანგარიშგების მომზადება და მისი მომხმარებლისათვის წარდგენა
აუდიტური დასკვნის მოპოვების პირობებში ევალება საწარმოს დირქტორთა საბჭოს
და/ან სხვა ხელმძღვანელ ორგანოებს. ფინანსურ ანგარიშგებაში გამოქვეყნებული
ინფორმაცია ექვემდებარება გამოქვეყნებას.

ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის მოვალეობაა განსაზღვროს რამდენად

შეესაბამება ერთმანეთს წლიური ანგარიშგება და სამეურნეო სუბიექტის რეალური
ფინანსურეკონომიკური მდგოამრეობა, ამისათვის კი უნდა გაირკვეს,
გამომდინარეობს თუ არა ანგარიშგება ბუღალტრული აღრიცხვის მონაცემებიდან და
მისი ზოგადი პრინციპებიდან.

ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის ჩამტარებელ აუდიტურ ფირმას (აუდიტორს)

საშუალებას აძლევს განახორციელოს ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის მთავარი
მიზანი – გამოხატოს თავისი მოსაზრება იმის შესახებ, მომზადებულია თუ არა
ფინანსური ანგარიშგება სტრუქტურული საფუძვლების შესაბამისად, ყველა
არსებითი ასპექტის გათვალისწინებით.
ამრიგად, ფინანსური ანგარიშგების მომზადების საფუძვლად მიიჩნევა:
1)ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტები;
2)ბუღალტრული აღრციხვის ეროვნული სტანდარტები;
3)ფინანსური ანგარიშგების მომზადებას სხვა უფლებამოსილი და ორგანული
ჩარჩოების მოხედვით, ან მათი კომბინაციების მიხედვით.
აუდიტის ჩატარებამდე აუცილებელია აუდიტორმა წინასწარ, ზოგადად
გაანალიზოს ეკონომიკური სუბიექტის სამეურნეო-საფინანსო საქმიანობა და
დადგენილი სააღრციხვო პოლიტიკა, კერძოდ:

1)აკმაყოფილებს თუ არა ფინანსური ანგარიშგება დადგენილ კრიტერიუმებს;

2)ფინანსური ანგარიშგება შედგენილია თუ არა საკანონმდებლო
მოთხოვნებისა და მიღებული სტანდარტების საფუძველზე;
3)რა მდგომარეობაშია ბუღალტრული აღრიცხვა და შიდა კონტროლის
სისტემა;
4)ეკონომიკური სუბიექტის სააღრიცხვო პოლიტიკა შეესაბამება თუ არა ბასს–ს
ან ეროვნულ სტანდარტებს და ა.შ.

114
 ეკონომიკური რესურსები;
ფინანსური სტრუქტურა;
ფინანსური ლიკვიდობა და
ბალანსი გადახდის¬უნარი¬ანობა; ფულადი
მდგომარეობა
სახსრების
მოცულობა;სესხებისაუცილებლობა;
მოგების განაწილება;
სესხების გადახდის უნარი

ფინანსური ანგარიშგება მომგებიანობა და რენტაბელობა;

საქმიანობის მოგებაზარალის ფინანსური მგომარეობის სიმყარე;
შედეგი შესახებ შესაძლო ცვლილებები ეკონომიკურ
მდგომარეობაში;
ფულადი სახსრების გენერირების
უნარი

საოპერაციო, საინვესტიციო და
ანგარიშგება
საფინანსო საქმიანობა;
ცვლილებები ფულადი
ფულადი სახსრების გენერირების
ფინანსურ სახსრების
უნარი;
მდგომარეობაში მოძრაობის
ფულადი ნაკადების მართვის
შესახებ
აუცილებლობა

ნახ. 5.2 ფინანსური ანგარიშგების კომპონენტების ურთიერთკავშირის სქემა.

შესაბამისად, ფინანსური ანგარიშგების დეტალურმა ანალიზმა და შესაბამისმა

პროფესიულმა განსჯამ უნდა მოიცვას:
1)ცალკეული თანხების შედარება ერთმანეთთან და შესადარ მონაცემებთან;
2)სამეურნეო სუბიექტის შიდა მონაცემებისა და ფინანსურ ანგარიშგებაში
ნაჩვენები თანხების შესაბამისობის დადგენა;
3)სამეურნეო სუბიექტის ხელმძღვანელობის მიერ მომზადებული
ხარჯთაღრიცხვების,პროგნოზული გაანგარიშებებისა და ბუღალტრული
ანგარიშების წარმეობის რეალობის, უტყუარობის და შესაბამისობის დადგენა.
ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის ჩატარების დროს აუცილებელია გამოყენებული
იქნეს შემდეგი ძირითადი ფინანსური კოეფიციენტები:
ა) საერთო მოგების რენტაბელობა = საერთო მოგება / ბრუნვა >. 100%;
ბ)სწრაფი ლიკვიდურობის კოეფიციენტი = მიმდინარე აქტივები(მარაგის
გამოკლებით) / მოკლევადიანი ვალდებულებები;

115
 გ)მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციენტი = მიმდინარე აქტივები/მოკლე-
ვადიანი ვალდებულებები;
დ)მარაგის ბრუნვადობის კოეფიციენტი = რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულება/მარაგი და ა.შ.

ამრიგად, ფინანსური ანგარიშგების აუდიტმა დოკუმენტურ წყაროებზე –

პირველადი ბუღალტრულ დოკუმენტებზე და სხვა ეკონომიკურფინანსურ
სტანდარტებზე დაყრდნობით– უნდა უზრუნველყოს ფინანსური ანგარიშგების
უტყუარობის, რეალობის, სისწორისა და ბუღალტრული აღრიცხვის სხვა ზოგადი
პრინციპების დაცვის სრული სურათის ჩვენება, ის, თუ რამდენად ზუსტად ასახავს
შესამოწმებელი ეკონომიკური სუბიექტის ფინანსური ანგარიშგება მის ფინანსურ
მდგომარეობას, ეკონომიკური საქმიანობის შედეგებსა და ფულადი ნაკადების
მოძრაობას.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

1.დაასახელეთ ფინანსური მართვის ინფორმაციული სისტემის ფორმების გარე
წყაროების ოთხი ძირითადი ჯგუფის მაჩვენებლები.
2. დაასახელეთ ფინანსური მართვის საინფორმაციო სისტემის ფორმირების შიდა
წყაროების სამი ძირითადი ჯგუფის მაჩვენებლები.
.წარმოადგინეთ კომპანიის ფინანსური ინფორმაციის ძირითად მაჩვენებელთა
კლასიფიკაცია.
3. ჩამოაყალიბეთ ფინანსური ინფორმაციისადმი წაყენებული მოთხოვნები.
4. გააანალიზეთ მმართველობითი აღრიცხვის როლი და მნიშვნელობა კომპანიის
ფინანსების მართვაში.
5. განსაზღვრეთ ფინანსური აღრიცხვის როლი და მნიშვნელობა კორპორაციული
ფინანსების მართვაში.
6. გააცნობიერეთ ფინანსური ანგარიშების საერთაშორისო სტანდარტების არსი და
გამოყენების თავისებურებები ფინანსურ მენეჯმენტში
7.განიხილეთ ბასს–ის ძირითადი დაშვების არსი და გამოყენების პრაქტიკა
8.წარმოადგინეთ სამეურნეო ფაქტების (ოპერაციების)შედარების მეთოდები.
9.გააცნობიერეთ ფინანსური ანგარიშების შედგენისა და წარდგენის პროცედურები

116
 თავი 6. ბიზნესის სუბიექტის ფინანსური მდგომარეობის მუხლობრივი
შედარებიითი და პროცენტული ანალიზი

6.1. კორპორაციის რესურსების: საბრუნავი და გრძელვადიანი აქტივების ანალიზი.

6.2. კორპორაციის ბალანსის მახასიათებლების: ვალდებულებებისა და საკუთარი
კაპიტალის ანალიზი.
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N3. თემაზე: „ფინანსური ინფორმაციების ზოგადი
და ფარდობითი ანალიზის ძირითადი მახასიათებლები“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N6. ბიზნესის სუბიექტის ფინანსური მდგომარეობის მუხლობრივი

შედარებითი და პროცენტული ანალიზი

6.1. კორპორაციის რესურსებისს: საბრუნავი და გრძელვადიანი აქტივების ანალიზი

ბუღალტრული ბალანსის მახასიათებლები,, როგორც ზემოთ აღინიშნა,

წარმოადგენენ კორპორაციის ფინანსური ანგარიშგებების შედგენის საფუძვლებს.
კორპორაციის ვალდებულებები (Liabilities) განიხილება, როგორც აქტივების
შესაძენი, სხვა იურიდიული და ფიზიკური პირებისაგან დროებით ნასესხები
წყაროები.
აქტივები (accets- არის მისი რესურსები, რომლებმაც მომავალში საწარმოს
სარგებელი უნდა მოუტანოს. კორპორაციის აქტივები მის საკუთრებას უნდა
წარმოადგენდეს და ადრე შეძენილი უნდა იყოს (შეძენის სტადიაში არ უნდა
იმყოფებოდეს).
საკუთარი კაპიტალი (Stocholders eccuits) განიხილება როგორც აქტივების ნაშთი,
მისგან ყველა ვალდებულებების ჯამის გამოქვითვის შემდეგ. ზოგჯერ საკუთარ
კაპიტალს სუფთა (ანუ ვალებისაგან განთავისუფლებული) აქტივებს უწოდებენ.
საკუთარი კაპიტალი საწარმოს მფლობელის ინვესტიციებისაგან და სამეურნეო
საქმიანობის შედეგად მიღებული და საწარმოსათვის დატოვებული
(რეინვესტირებული) მოგების სიდიდისაგან შედგება.
შემოსავლები (Income) თავისთავად კორპორაციის აქტივების ნაზარდს
წარმოადგენს, რომლებიც ძირითადად წარმოებისა და საწარმოს ძირითადი
საქმიანობის ჩარჩოებში საქონლის და მომსახურების მიწოდებით არის

117
გაპირობებული. კომპანიამ შეიძლება შემოსავლები ასევე საინვესტიციო
საქმიანობიდანაც, როგორც აქტივების ფლობისა და გაყიდვის შედეგი მიიღოს.
დანახარჯები,, ხარჯები,, გასავალი (expences) თავისთავად აქტივების შემცირებას,
ან ვალდებულებების (პასივების) გადიდებას, ან კორპორაციის საქმიანობის
ჩარჩოებში წარმოების, საქონლისა და მომსახურების მიწოდების შედეგად ერთისა და
მეორის შეხამებას წარმოადგენს.
კორპორაციის დაგროვილი შემოსავლები (retained earnings) დროის
განმავლობაში _ არის მოცემული პერიოდისათვის მის შემოსავლებსა და ამ
შემოსავლების მიღების გამომწვევი ხარჯებს შორის სხვაობა.
ზემოთ მოყვანილი განსაზღვრება ბუღალტრული ბალანსისა და შემოსავლების
შესახებ ანგარიშგების მომზადებისათვის საკვანძოს წარმოადგენს.
ზოგადად,, ბუღალტრული ბალანსი ორი ნაწილისაგან _ აქტივისაგან და
პასივისაგან შედგება. აქტივი საწარმოს ეკონომიკურ რესურსებზე მიუთითებს,
რომლებმაც სამეურნეო საქმიანობის შედეგად მოგება უნდა მოიტანოს. ბალანსის
პასივი აღნიშნულ ეკონომიკურ რესურსებზე საკუთრების უფლებას ასახავს და იგი
საკუთარი კაპიტალისა და ვალდებულებებისაგან შედგება, რომლებიც კორპორაციას
კრედიტორების წინაშე გააჩნია. ბალანსი შეიძლება ორი ნიშნით _ აქტივების
ლიკვიდურობის გადიდების, ან შემცირების ხარისხის მიხედვით აიგოს.
დასავლეთის ქვეყნებში ბალანსის მუხლების დაჯგუფების უფრო მეტად
გავრცელებულ ფორმას შემდეგი სახე წარმოადგენს_ იხილეთ ბუღალტრული
ბალანსი ცხ. 6.1.
ხაზი უნდა გაესვას იმ გარემოებას, რომ ბალანსის ძირითადი მუხლების
განთავსების ფორმატი დიდ როლს არ ასრულებს, უფრო მნიშვნელოვანს თითოეული
მუხლის შინაარსის სწორი ინტერპრეტაცია და ბალანსის მუხლების რაოდენობრივი
მნიშვნელობების საფუძველზე სწორი დასკვნების გაკეთების შესაძლებლობა
წარმოადგენს. ბუღალტრული ბალანსი ინფორმაციის ძირითად წყაროს
წარმოადგენს, რომელიც კორპორაციის საქმიანობის კომპლექსურად დახასიათების
შესაძლებლობას იძლევა. ამრიგად, ბალანსის ანალიზი ლიკვიდურობის,
შემოსავლიანობის, აგრეთვე ცალკეული ოპერაციების გახორციელებისას რისკის
ხარისხის მდგომარეობის განსაზღვრის საშუალებას წარმოადგენს. ბალანსიდან
მოპოვებული ინფორმაციის საფუძველზე საკუთარი და მოზიდული სახსრების
წყაროების, განსაზღვრული თარიღისათვის მათი განთავსების სტრუქტურის
გამოვლენა არის შესაძლებელი.
ბუღალტრული ი ბალანსი (BALANC CE)
ცხრილი 6.1.

აქტივები (ASSSET
TS) ვალდებულებები (LIABILIT
TIESS)

ა) მიმდინარე აქტივები ა) მიმდინარე ვალდებულებები

1. ფულადი სახსრები და 1. მოკლევადიანი ვალდებულებები:

118
 ეკვივალენტები _ გადასახდელი თამასუქები
2. საბაზრო ფასიანი ქაღალდები _ მიღებული ავანსები
3. მისაღები ანგარიშები _ _ ანგარიშსწორება მომწოდე-
მოთხოვნები უიმედო
ბლებთან და პერსონალთან
დავალიანების კორექტირებით
_ მოგების გადასახადი
4. მისაღები თამასუქები
_ სხვა მოკლევადიანი
5. სასაქონლო-მატერიალური
ფასეულობები: ვალდებულებები
_ საქონელი, ნედლეული და
მასალები 2. დარიცხული დაგროვებული ასანაზ-
ღაურებელი ხარჯები
_ დაუმთავრებელი წარმოება
_ მზა პროდუქცია
6. ავანსირებული (წინასწარ
გაწეული) ხარჯები და სხვა
მიმდინარე აქტივები.

მიმდინარე აქტივების ჯამი მიმდინარე ვალდებულებების ჯამი (1+2)

(1+2+3+4+5+6)

ბ) ფიქსირებული აქტივები: ბ) გრძელვადიანი ვალდებულებები

1. მიწა 1. გასანაღდებელი ობლიგაციები

2. შენობები და ნაგებობები
3. სამეურნეო ინვენტარი
4. (დაგროვებული ამორტიზაცია)
5. საოფისე აღჭურვილობა
2. კონვერტირებადი ვალი (გასანაღდებელი
თამასუქები)
3. გრძელვადიანი საბანკო სესხები
4. სხვა გრძელვადიანი ვალდებულებები
გ. გადავადებული მოგების გადასახადი

ფიქსირებული აქტივები ჯამი მთლიანი ვალდებულებების ჯამი (ა+ბ+გ)

(1+2+3-4+5)
(1+5)

გ) გრძელვადიანი ფინანსური დ) სააქციო კაპიტალი

119
ინვესტიციები
1. ინვესტიციები შვილობილ
კომპანიებში
2. მოთხოვნები კორპორაციის
პერსონალისა და
ხელმძღვანელების მიმართ
1. აქციები:
_ პრივილეგირებული აქციები
_ ჩვეულებრივი აქციები
2. საემისიო კაპიტალი

3. სხვა გრძელვადიანი 3. სავალუტო საკურსო სხვაობები

ინვესტიციები
4. გაუნაწილებელი მოგება
დ) გუდვილი და ასხვა არამა-
5. (გამოსყიდული საკუთარი
ტერიალური ინვესტიციები
აქციები)

გრძელვადიანი ინვესტიციების სააქციო კაპიტალის ჯამი (1+2+3+4--5)

ჯამი (ბ+გ+დ)

მთლიანი აქტივების ჯამი მთლიანი ვალდებულებებისა და კაპიტალის

(ა+ბ+გ+დ) ჯამი (ა+ბ+გ+დ)

კომპანიის ხელში არსებულ ფასიან ქაღალდებს ასახავს, რომლებიც ადვილად

მიმოიქცევა ბაზარზე. რადგანაც დროებით თავისუფალი ფულადი სახსრები
შეიძლება სწრაფადვე გამოითხოვონ, ამიტომ ასეთი ფასიანი ქაღალდები ბაზარზე
ადვილად რეალიზებადი და ფასების ცვლილებისადმი მინიმალურად
დამოკიდებული უნდა იყოს. ასეთი სახის ფასიანი ქაღალდების შეძენა არა
გრძელვადიანი ინვესტიციებისათვის, არამედ მათი შემდგომი გაყიდვისათვის
ხორციელდება. ისინი ბალანსში შეიძლება როგორც ნომინალური ღირებულებით,
ასევე საბაზრო, ან შესყიდვის ფასითაც აისახოს (original cost) - და ინფლაციის
გამოვლენის სფეროში კომპანიის ამოცანებზეა დამოკიდებული. როგორც წესი,
საბაზრო ფასიანი ქაღალდები თავისი ნომინალური ღირებულებით აისახება
(Nominal Value) ხოლო მათი საბირჟო ფასი ფრჩხილებში მიეთითება.
მოკლევადიანი ფინანსური ინვესტიციების უფრო მეტად გავრცელებული
ვარიანტების რიცხვს სახელმწიფო და მუ უნიციპალური სავალო ვალდებულებები
მიეკუთვნება, რომლებიც მათი ემიტენტების მიერ არა უმეტესი ერთი წლით
გამოიშვება, იგი ბანკის მიერ აქცეპტირებულ თამასუქს, ანუ მისი გადახდა ბანკის
მიერ არის გარანტირებული და ისინი დეპოზიტური სერთიფიკატების სახით არის
ცნობილი - იგი ასევე დროებითი საბანკო ანაბარის შესახებ მოწმობას წარმოადგენს,

120
რომლებზეც პროცენტებიც დაირიცხება. გარდა ამისა, საბაზრო ფასიან ქაღალდებს
ფიუჩერსული, ფორვარდული და ოფციონური კონტრაქტები მიეკუთვნება,
რომლებიც თავისთავად მეორადი ფინანსური ინსტრუმენტების სპეციალურ სახეობას
წარმოადგენენ და ისინი პირველადი ფინანსური ინსტრუმენტების (საწარმოს ან
სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდების) გაყიდვაზეა დაფუძნებული. კორპორაცია
საბაზრო ფასიანი ქაღალდების შეძენას დროებით თავისუფალი ფულადი სახსრების
უფრო მეტად რაციონალურად გამოყენების მიზნით ახორციელებს. შემდგომ მის
მიზანს აღნიშნული ფასიანი ქაღალდების სარგებლიანად გაყიდვა, ან მათი დაფარვის
მომენტის ლოდინი წარმოადგენს, რათა დავალიანების ძირითადი ნაწილი და
პროცენტული სარგებელი იყოს მიღებული
3. ანგარიშები მისაღები მოიცავს დავალიანებას გადატვირთულ პროდუქციაზე
და გაწეულ მომსახურებაზე. აღნიშნულ მუხლზე აისახება თანხები, რომლებიც
დამკვეთის მიერ ჯერ ანაზღაურებული არ არის და საქონელი გადასახადის
მიღებამდე არის გაგზავნილი. მყიდველებისათვის საქონლის გადასახდელად,
როგორც წესი, გარკვეული დრო არის დადგენილი. დებიტორული დავალიანება
იურიდიულ და ფიზიკური პირების საწარმოსადმი დავალიანების ამსახველია.
„დებიტორული დავალიანების„ მუხლში შეიძლება „უიმედოდ დავალიანებაზე
შესწორების„ ქვემუხლიც წარმოიშვას აღნიშნული ქვემუხლი დებიტორული
დავალიანების იმ ნაწილს ასახავს, რომლის გადახდა მევალის მიერ შეუძლებელი
გახდა მისი გადახდისუუნარობის გამო. აღნიშნული თანხა შემდგომში ქვეყანაში
დადგენილი წესების თანახმად „დანახარჯებზე ჩამოიწერება“.
დებიტორული დავალიანების თანხას ასახავს, როგორც წესი, ორი ფაქტორი:
კორპორაციის საქმიანობის აქტიურობის დონეს _ რამდენად დიდია
გაყიდვების მოცულობა, ჩვეულებრივ, იმდენად მეტია დებიტორული დავალიანების
მოცულობა,
კორპორაციის დამოკიდებულებას თავისი კლიენტებისადმი _ კლიენტების
შენარჩუნებისა და ახლების მოზიდვის მიზნით რამდენად მეტ განვადებას
გაახორციელებს იგი მათთვის, იმდენად მეტი იქნება დებიტორული დავალიანების
მოცულობა.
აღნიშნულ საკითხში რიგი ფაქტორების გარკვევა არის საჭირო:
გაანალიზირებულია თუ არა ბრუნვები და ანგარიშების დაბრუნება დებიტორების
მიხედვით? მნიშვნელოვანია ანგარიშების კონცენტრაცია _ თუ რამდენად
დანაწილებულია დებიტორული დავალიანება? ხომ არ არის არაპროპორციულად
დიდი კონცენტრაცია დავალიანების ერთ ან ორ დებიტორზე? არის თუ არა
დებიტორებს შორის შვილობილი, ან ცუდი ფინანსური მდგომარეობის მქონე
ფირმები? დებიტორული დავალიანება გაანალიზებულია თუ არა დამოუკიდებელი
აუდიტორის მიერ?
3. თამასუქები მისაღები _ თავისი არსით დებიტორული დავალიანების
ნაირსახეობას წარმოადგენს, მაგრამ იგი გადახდის განვადების გახორციელების
ფორმით განსხვავდება და რომელსაც თამასუქის ფორმა აქვს. თამასუქის უფრო
მეტად მნიშვნელოვან მახასიათებლებს წრმოადგენს: 1) მოქმედების ვადა, 2) სესხის

121
თანხა და 3) საპროცენტო განაკვეთი. თამასუქის ვადა დგინდება უშუალოდ
თამასუქის გამოწერისას დღეებში ან თვეებში, ანუ თამასუქის დაფარვის (სესხის
თანხის გადახდის) თარიღი მიეთითება, და მაშინ თამასუქის ვადა გამოწერის
თარიღისა და დაფარვის თარიღის შედარების გზით გაიანგარიშება. სესხით თანხის
სიდიდე თამასუქის გამოწერაში მონაწილე მხარეთა ურთიერთ შეთანხმების
საფუძველზე დგინდება და თამასუქის წინა მხარეზე ჩაიწერება. სესხის თანხის
სიდიდე საქონლის მოცულობის ან მომსახურების იმ მოცულობით განისაზღვრება,
რომელიც თამასუქის გადაცემაზე ხორციელდება. პროცენტები თამასუქზე _ არის
სესხის საფასური ან კრედიტის მიწოდებაზე საზღაური. პროცენტების გაანგარიშება
შემდეგი სახის მარტივი ფორმულით ხორციელდება:

პროცენტი = სესხის მოცულობა x საპროცენტო განაკვეთზე x თამასუქის ვადაზე

ამასთან, უნდა გაითვალისწინონ, რომ პროცენტული განაკვეთი ჩვეულებრივ,
წლიურზე გაანგარიშებით დგინდება, ხოლო თამასუქის ვადა დღეებში ან თვეებში
მიეთითება. ამიტომ საჭიროა შესაბამისი გადაანგარიშება. მაგალითად, თამასუქი 6
თვით იყო გაცემული, სესხის მოცულობა 10000 დოლარს, ხოლო წლიური
საპროცენტო განაკვეთი _ 10% შეადგენს. ამ შემთხვევაში პროცენტული გადასახადის
თანხა შეადგენს: 10 000ხ0,1 ხ (6/12)=500 დოლარს. ამრიგად, თამასუქის დაფარვის
თარიღისათვის გადასახდელი თანხა (10000+500)=10500 დოლარის ტოლი იქნება.
საწარმო აღნიშნულ ორ კომპონენტს აღრიცხავს: სესხის ძირითადი თანხა უშუალოდ
ფულად ანგარიშს დაემატება; პროცენტული თანხა კი _ შემოსავლების შესახებ
ანგარიშგებაში უნდა აისახოს, როგორც საწარმოს დამატებითი შემოსავალი (რათა
სწორად დაბეგვროს), ხოლო შემდეგ კი იგი ფულად ანგარიშს დაემატება.
არსებობს ასევე ე.წ. დისკონტური თამასუქები.. დისკონტური თამასუქის
გამოწერისას პროცენტები არ მიეთითება, არამედ მხოლოდ იმ თანხის მოცულობა
მიეთითება, რომელიც თამასუქის მიმღებზე იქნება გამოწერილი. შესაბამისად,
საქონლის ან მომსახურების ღირებულება (ანუ თანხა, რომელსაც თამასუქის
გამომწერი პირი მიიღებს) იმ თანხაზე ნაკლები იქნება, რომელიც თამასუქის
მიმღებზე იქნება გაცემული.
დასავლეთის ქვეყნებში თამასუქის აღრიცხვის, ანუ დისკონტირების პრაქტიკა
ფართოდ არის გავრცელებული. აღნიშნული პრაქტიკის თანახმად, ბანკს შეუძლია
თამასუქი ჯერ კიდევ მისი დაფარვის ვადის დადგომამდე გამოისყიდოს, რომ
თვითონ გახდეს თამასუქის მიმღები. ამასთან ბანკი თამასუქს შეღავათით
(დისკონტით) იძენს, ხოლო თამასუქის დაფარვის მომენტისათვის მთლიან (სრულ)
თანხას ღებულობს. მაგალითად, თამასუქი ბანკის მიერ 15%-იანი განაკვეთით არის
დაფიქსირებული, როდესაც მისი ვადის დასრულებამდე 30 დღეა დარჩენილი.
დისკონტის თანხა თამასუქზე ტოლი იქნება: 10500ხ0,15 ხ(30/365)=129 დოლარს.
აქედან გამომდინარე საწარმო (10500-129)=10371 დოლარს მიიღებს
5. სასაქონლო--მატერიალური ფასეულობები (Inventories) საწარმოს ერთ-ერთ
მეტად მნიშვნელოვან აქტივს და მისი ამონაგების ერთ-ერთ წყაროს წარმოადგენს.

122
სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ქვეშ საწარმოს ისეთი სახის აქტივები
გაიგება, რომლებიც ერთი წლის განმავლობაში იქნება გაყიდული, ან საწარმოს
პროდუქციის დამზადებისა და რეალიზაციის მიზნით იქნება გამოყენებული.
სავაჭრო ფირმებისათვის სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები _ არის
სასაქონლო მარაგები, სამეწარმეო საწარმოებში სასაქონლო-მატერიალური
ფასეულობები, ჩვეულებრივ, შემდეგი ჯგუფებისაგან შედგება: ნედლეულისა და
მასალების; დაუმთავრებელი (საწყისი) მოცულობა საწარმოებში მზა პროდუქციის
მზა პროდუქციისა, რომელიც რეალიზაციას ელოდება.
სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ღირებულების უფრო მეტად გავრცე-
ლებულ მეთოდს _ თვითღირებულებით (cost) ან საბაზრო ღირებულებით (მარკეტ)
განსაზღვრა წარმოადგენს, იმაზე დამოკიდებულებით, თუ რომელი სიდიდეა უფრო
ნაკლები. თუ საქონელი თვითღირებულებით არის შეფასებული, მაშინ ბალანსში
მითითებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები შემცირ-ებულს წარმოა-
დგენენ. თვითღირებულება, ამავდროულად, შეიძლება მზა პროდუქციის სასაწყობო
(შენახვის) დანახარჯებს და მისი სამომავლოდ რეალიზაციასთან დაკავშირებულ
დანახარჯებს არ ასახავდეს. ამავე დროს, მზა პროდუქციის არა თავისდროულად
რეალიზაციის შემთხვევაში, იგი შეიძლება არა მარტო საბაზრო ღირებულებაზე
ნაკლები, არამედ თვითღირებულებაზე ნაკლებადაც გაიყიდოს.
შემდგომში სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები მთლიანობაში იქნება
განხილული, ხოლო სპეციფიკაცია კი _ საჭიროების მიხედვით იქნება გაკეთებული.
სასაქონლო--მატერიალური ფასეულობების დახასიათებისას შემდეგ სამი საკვანძო
საკითხი უნდა განიხილებოდეს::
ა. მარაგების აღრიცხვის პრობლემა,
ბ . მარაგების შეფასების პრობლემა,
გ. მარაგების ანგარიშგებაში ასახვის პრობლემა.
საერთო შემთხვევაში მზა პროდუქციის თვითღირებულების ცნებაში ჩაირთვება
შრომის პირდაპირი დანახარჯები, მასალების პირდაპირი დანახარჯები და საწარმოო
ზედნადები ხარჯები. საერთო და ადმინისტრაციული ხარჯები, საქონლის
გაყიდვასთან დაკავშირებული დანახარჯები, რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულებაში კი არ ჩაირთვება, არამედ ცალკე სტროფის სახით ჩაიწერება.

სასაქონლო--მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვის ორი ხერხი არსებობს:

მარაგების მუდმივად აღრიცხვის სისტემა,, როდესაც ყველა შეძენა პირდაპირ
სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ანგარიშზე ჩაიწერება, ხოლო მათი
გაყიდვა კი _ მზა პროდუქციის თვითღირებულებაში ჩაირთვება,
მარაგების პერიოდულად აღრიცხვის სისტემა,, რომლის დროსაც ბალანსის
სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების მუხლი გარკვეული პერიოდის (თვის)
განმავლობაში უცვლელი რჩება, ხოლო ყველა შეძენა კი _ „შეძენის„ ცალკე ანგარიშზე
აისახება; საბოლოო მარაგების სიდიდე ფიზიკური „ინვენტარიზაციის„ გზით
განისაზღვრება,

123
 ხოლო რეალიზებული პროდუქციის თვითღირებულება კი _ პერიოდის
ბოლოსათვის შემდეგი ფორმულით გაიანგარიშება:
რეალიიზებული.. პროდუქციის
თვითღირებულება = საწყისი მარაგები + შესყიდვები _ საბოლოო მარაგები..
პრინციპულად ორივე სისტემას მზა პროდუქციის თვითღირებულების ერთი და
იგივე შედეგი გააჩნია. ამავე დროს პრაქტიკაში შედეგები შეიძლება
ურთიერთთანხვედრიც არ იყოს სხვადასხვა მიზეზების გამო, მაგალითად მარაგების
გაფუჭების ან უკმარისობის შემთხვევებში.
6. ავანსირებული ხარჯები და სხვა მიმდინარე აქტივები _ ისეთი აქტივებია,
რომლებიც გახარჯულ სახსრებს ასახავენ, რომლისაგან სარგებელი ბალანსის
შედგენის თარიღიდან ერთი წლის განმავლობაში იქნება მიღებული. აღნიშნულ
ხარჯებს მიეკუთვნება ავანსად გადახდილი მომსახურება, ერთი წლით წინასწარ
გადახდილი იჯარა სადაზღვევო პოლისები და ა.შ. წინასწარ გადახდილი ხარჯები,
როგორც თვითღირებულების კომპონენტი, შესაბამისი პერიოდის ხარჯებში
ჩამოიწერება. მაგალითად, საწარმოს შესაძლებლობა გაუჩნდა 36000 დოლარის
ოდენობის შენობის იჯარის გადასახადი ერთი წლით ადრე გადაიხადოს. ამასთან,
ყოველ თვეს 3000 დოლარი გაყიდული საქონლის თვითღირებულებაში უნდა
ჩაირთოს, ხოლო ბალანსის აღნიშნული მუხლის სიდიდე კი _ თითოეული თვე 3000
დოლარით შემცირდება. აღნიშნული „მიმდინარე აქტივები„ განყოფილებაში ბოლო
მუხლს წარმოადგენს.
კორპორაციის ფიქსირებული აქტივები (ixed ssets) _ აღნიშნულ განყოფილებას
კორპორაციის ბუღალტრულ ბალანსში უფრო ხშირად „საკუთრებას„ , ფაბრიკას და
მოწყობილობას უწოდებენ. კორპორაციის ფიქსირებული კაპიტალი მოიცავს:
მიწასშენობას და ნაგებობას, მანქანა და მოწყობილობებს, სამეურნეო
ინვენტარსსაავტომობილო და სატვირთო ტრანსპორტს, საოფისე მოწყობილობასდა
ა.შ.
თავისი არსით, ყველა ძირითადი საშუალებები თავისთავად საწარმოს
გრძელვადიან ინვესტიციებს წარმოადგენენ ფასეულობებში, რომლებიც მათ
მომავალში მოგებას მოუტანს. განვიხილოთ მათი თითოეული შემადგენელი ცალ-
ცალკე.
მატერიალური აქტივების დახასიათებისათვის მხედველობაში შემდეგი სამი
ნიშან--თვისება მიიღება:
შეძენის მიზანი _ რომელიც კომპანიის ფუნქციონირების ნორმალურ პროცესში და
არა შემდგომი გაყიდვისათვის გამოყენებას ითვალისწინებს,
გამოყენების ვადის ხანგრძლივობა _ რომელიც ერთ წელზე მეტ პერიოდს შეადგენს
მათი ღირებულების (ცვეთის გაანგარიშებით) აღნიშნული პერიოდის
განმავლობაში განაწილებით,

124
 მატერიალური (ფიზიკური) ფორმის არსებობა არამატერიალური აქტივებისაგან
განსხვავებით.
კორპორაციის ძირითადი მატერიალური აქტივების საბაზისო შემადგენელს
მიწა, შენობა და ნაგებობები, მანქანები და მოწყობილობა წარმოადგენენ. ყველა
სახსრებზე, გარდა მიწისა, დაირიცხება ცვეთა (ამორტიზაცია), რომელიც ინგლისურ
ენაში „დეპრეციატიონ„-ის ტერმინით არის ცნობილი. ზოგიერთ შემთხვევაში
კორპორაციას შეიძლება ბუნებრივი რესურსებიც მიეკუთვნებოდეს, რომლებიც
საწარმოს ნორმალური მუშაობის პროცესში გამოიყენება. მატერიალური აქტივების
აღნიშნული სახეობა ასევე ცვეთის დარიცხვას ექვემდებარება, რომელიც
„დეპლეტიონ„-ის ტერმინით არის ცნობილი. უნდა აღინიშნოს, რომ ტერმინი
„ამორტიზაცია„, რომელიც ჩვენს პრაქტიკაში ნებისმიერი ცვეთის სახეობისათვის
გამოიყენება, დასავლეთის აღრიცხვაში იგი მხოლოდ არამატერიალური აქტივების
ცვეთის აღსანიშნავად გამოიყენება.
ფიქსირებული აქტივების შეძენა ნაღდის გადახდის მეშვეობით (ან გარკვეული
დროით კრედიტორული დავალიანების წარმოქმნით) ხორციელდება. გაყიდვისას
უკუ ფულადი ნაკადი წარმოიშობა. ნებისმიერ შემთხვევაში ძირითადი
საშუალებების ღირებულების შემცირება და გადიდება ფულადი სახსრების ტოლი
სიდიდით ცვლილებისაკენ ან გრძელვადიანი კრედიტორული დავალიანების
შესაბამისი გადიდებისაკენ მივყავართ.
ფიქსირებული აქტივები ძირითადად შეიძინება საწარმოს საქმიანობის
მხარდაჭერის მიზნით. ამიტომ მათი ღირებულება თანდათანობით ამორტიზაციის
სახით რეალიზებული პროდუქციის თვითღირებულებაში ჩაირთვება.
კორპორაციების უმეტესობა ძირითადი საშუალებების მუხლში მათ საწყის
ღირებულებას ასახავენ დაგროვებული ამორტიზაციის გამოკლებით. აღნიშნული
ძირითადი საშუალებების შეფასების ყველაზე მეტად გავრცელებულ მეთოდს
წარმოადგენს _ საწყისი ღირებულება მინუს დაგროვებული (აკუმულირებული))
ამორტიზაცია.. ამიტომ ბალანსის მიხედვით ძირითადი საშუალებების სიდიდე მისი
აღნიშნული მომენტისათვის საბაზრო ღირებულებით, ან მომავალში აღდგენითი
ღირებულებით ასახვის მიზნით არ გამოიყენება. ძირითადი საწარმოო
საშუალებებისა და მოწყობილობების შეცვლაზე გაწეული დანახარჯები შეიძლება ამ
მიზნებისათვის დაგეგმილ დანახარჯებზე მნიშვნელოვნად მეტი იყოს.
სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ანგარიშგებაში ასახვის პრობლემაა,
როგორ უნდა ჩაიწეროს ბალანსში სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების
ნაშთების ღირებულება. შესაძლო ალტერნატივების სახით საბაზრო და
„ისტორიული““ ღირებულებები განიხილება.. საქმე იმაშია, რომ სხვადასხვა მიზეზით
სასაქონლო პროდუქციის მარაგების საბაზრო ღირებულება თვითღირებულების
ქვემოთაც კი შეიძლება დაიწიოს. აღნიშნულ შემთხვევაში პოტენციური ზარალი
წარმოიშობა, რომელიც მოცემულ პერიოდში მარაგების, მათი საბაზრო ფასით უნდა
ჩამოწერა უნდა აისახოს.

125
 მარაგების თვითღირებულებასა და მათი საბაზრო ფასს შორის სხვაობა ერთ-
ერთი მეთოდით შეიძლება ჩამოიწეროს: პირდაპირით და ირიბით. პირველ
შემთხვევაში მარაგების საბაზრო ღირებულება უბრალოდ ბალანსში ჩაენაცვლება მათ
და სხვაობა პირდაპირ ჩამოიწერება მზა პროდუქციის ღირებულებაზე. მეორე
შემთხვევაში „ფასდაკლება მარაგების საბაზრო ღირებულების შემცირების შედეგად„
სპეციალური ანგარიში იქმნება, რომელიც ბალანსში „სასაქონლო-მატერიალური
მარაგების„ მუხლისადმი დამატებითის სახით გამოიყენება, ხოლო მოგების შესახებ
ანგარიშგებაში „ზარალი მარაგების საბაზრო ღირებულების შემცირების შედეგად„
დამატებითი ანგარიში წარმოიშობა. პირდაპირი მეთოდის გამოყენება აშშ--ში
ნორმალურ პრაქტიკას წარმოადგენს, ირიბი მეთოდი კი, ჩვეულებრივ, ზარალის
საკმაოდ მნიშვნელოვანი სიდიდისას გამოიყენება.
ფულადი ნაკადები, რომლებიც ძირითადი საშუალებების ამორტიზაციასთან
არის დაკავშირებული, წარმოების დანახარჯებში დარიცხვის მიმართულებით
მიედინება, საიდანაც „რეალიზებული პროდუქციის თვითღირებულების„ ანგარიშზე
ჩამოიწერება, ხოლო მას, კი, თავის მხრივ, „მოგება და ზარალის„ ანგარიშისაკენ
ნაკადის მიმართულება გააჩნია. გაუსაღებელი პროდუქცია „მზა პროდუქცია
საწყობში„ ანგარიშზე რჩება, და აღნიშნულ ანგარიშზე ნაშთი შემდგომ საანგარიშგებო
პერიოდში გადაიტანება. როდესაც აღნიშნული პროდუქცია გაიყიდება, მისი
ღირებულება „რეალიზებული პროდუქციის თვითღირებულების„ ანგარიშზე
გადაიტანება. ძირითადი საშუალებების რეალურად ანაზღაურების პროცესი ბანკში
კორპორაციის ანგარიშზე ნაღდი ფულის მიღებასთან არის დაკავშირებული.
გრძელვადიანი ფინანსური ინვესტიციები (long term financial Investments) _
აქტივების სპეციფიკურ სახეობას წარმოადგენს, რომლებიც საწარმოსათვის ძირითად
საწარმოო საქმიანობასთან დაუმთხვევადი მოგების მიღების შესაძლებლობას იძლევა.
აღნიშნული სახეობის აქტივები მოიცავს:
ინვესტიციები ფასიან ქაღალდებში, რომლებიც საკუთრების
(პრივილეგირებული და ჩვეულებრივი აქციები) და სხვა კომპანიების სავალო
ვალდებულებებისა (ობლიგაციები, გრძელვადიანი თამასუქები, ჩასადებები) და
არასაბაზრო ქაღალდების (Nonmarktable Securities) ინსტრუმენტებად დაიყოფა,
ინვესტიციები მატერიალურ არაბრუნვად საშუალებებში, რომლებიც
სამეურნეო საქმიანობაში არ გამოიყენება და მათ გადაყიდვის დანიშნულება აქვთ,
ინვესტიციები შვილობილ კომპანიებში, ფილიალებში ), ერთობლივ
საწარმოებში, თუ კი მათი ანგარიშგება კომპანიის და მისი სატელიტების
კონსოლიდირებულ (გაერთიანებულ) ანგარიშგებაში არ შედის,
ინვესტიციები, რომლებიც სპეციალურ ფონდებშია გადატანილი, მაგალითად,
ფულადი სახსრები, რომლებიც მომავალში ობლიგაციის დაფარვის, აქციების პაკეტის
შეძენის და ა.შ. მიზნით, სესხები ფილიალებისათვის ასოციაციებში
მონაწილეობისათვის (სესხები ასოციაციებისათვის და სხვა ინვესტიციებისათვის
მიზნობრივი გამოყენებისათვის არის დაკონსერვირებული,
გრძელვადიანი კრედიტები მმართველობის წევრებისათვის და
მოსამსახურეებისათვის

126
 არამატერიალური აქტივები _ დ) გუდვილი და სხვა არამატერიალური
ინვესტიციები _ ამ სახის აქტივებს მატერიალური გამოხატულება არ გააჩნიათ და
კომპანიისათვის განსაზღვრულ ფასეულობას წარმოადგენენ.
განვიხილოთ ბალანსში არამატერიალური აქტივების სხვადასხვა სახეობების
ასახვის ძირითადი თავისებურება::
1) პატენტები (Patents) _ პატენტი არის ექსკლუზიური უფლება, რომელიც
სახელმწიფო ორგანოს მიერ განსაზღვრული პროდუქციის წარმოებაზე ანუ
სპეციფიკური პროცესის ან ტექნოლოგიების გამოყენებაზე გაიცემა. თუ კი პატენტი
გამომგონებლისაგან ან მფლობელისაგან შეიძინება, მაშინ შეძენის ფასი აღნიშნული
სახეობის არამატერიალური აქტივების საწყის ღირებულებაში, უფლებების
იურიდიულ გაფორმებაზე დანახარჯებთან ერთად, შედის. პატენტის საწყისი
ღირებულების ამორტიზირება ხორციელდება იმ პერიოდის განმავლობაში,
რომელიც შეძენის კონტრაქტში არის მითითებული, ან პატენტის ფაქტიური
სარგებლიანი გამოყენების პერიოდში _ იმაზე დამოკიდებულებით, რომელია უფრო
მოკლე, სარგებლიანად გამოყენების ვადა ხშირად უფრო მოკლეა, ტექნოლოგიის
მორალურად მოძველების შედეგად და იგი პატენტშია გათვალისწინებული.
2) საავტორო უფლებები (copyright) - არის ექსკლუზიური უფლება, რომელიც
მთავრობის მიერ ტექსტის მფლობელზე (ავტორზე) გაიცემა, რომლებიც სამეცნიერო_
სასწავლო-მეთოდურ და ლიტერატურულ ნაწარმოებს, აგრეთვე კომპიუტერულ
პროგრამებს მოიცავენ. საავტორო უფლებები ძალაშია შემქმნელის სიცოცხლის
განმავლობაში პლიუს გარკვეული დრო (აშშ-ში 50 წელი), რომელიც განსაკუთრებულ
უფლებას აძლევს მის მფლობელს (ან მის შთამომავლებს) კოპირებაზე,
პუბლიკაციაზე, ან ობიექტის გაყიდვაზე და იგი საავტორო უფლებებით არის
დაცული. საავტორო უფლებები ბალანსში მათი შეძენის ღირებულებით აისახება.
საავტორო უფლების ამორტიზაციის ვადა საწარმოს მიერ დამოუკიდებლად
დგინდება და, როგორც წესი, იმ პერიოდზე ნაკლებია, რომლის განმავლობაში
საავტორო უფლებებს მათი მფლობელებისათვის სარგებელი მოაქვთ. რადგანაც
ასეთი პერიოდის დადგენა მეტად რთულია, საწარმოების საავტორო უფლებები
შესაძლო მოკლე დროის განმავლობაში ჩამოწერისაკენ მიისწრაფიან.
3) სავაჭრო მარკები (Merkandis Mark) სავაჭრო ნიშნები _ არის
დარეგისტრირებული სიმბოლოები, ნიშნები, სიტყვები და გამოთქმები, რომელიც
მის მფლობელებს განსაზღვრული პროდუქტის ან მომსახურების გამოყოფაზე, ან
იდენტიფიცირებაზე განსაკუთრებული უფლებამოსილება გააჩნიათ. სავაჭრო მარკა,
ან სავაჭრო ნიშანი საწარმოს მიერ შეიძლება დარეგისტრირდეს სახელმწიფო
დაწესებულებაში, რომელიც გარკვეული პერიოდის განმავლობაში მის იურიდიულ
დაცვას უზრუნველყოფს. აღნიშნული ვადა შეიძლება გახანგრძლივდეს და, აქედან
გამომდინარე, საწარმოს შეიძლება სავაჭრო მარკა პრაქტიკულად განუსაზღვრელი
ვადით ჰქონდეს. სავაჭრო მარკა საწარმომ შეიძლება გარკვეული პერიოდით მისი
მფლობელისგან შეიძინოს. კომპანიის ბალანსში საწყისი ღირებულების სახით
შეძენილი ფასი და სხვა საჭირო ხარჯები აისახება, აგრეთვე დამოუკიდებელი
დამუშავების შემთხვევაში ის დანახარჯები, რომლებიც სავაჭრო მარკის დაცვასთან

127
არის დაკავშირებული _ ანუ იურიდიული გაფორმებისათვის საჭირო დანახარჯები.
უკანასკნელი დანახარჯი, როგორც წესი უმნიშვნელოვანესს წარმოადგენს და იგი
აღნიშნული არამატერიალური აქტივის ნამდვილ ღირებულებას არ ასახავს. სავაჭრო
მარკის, ან სავაჭრო ნიშნის ჩამოწერის პერიოდი მისი სარგებლიანად გამოყენების
ვადით განისაზღვრება და იგი შეძენის კონტრაქტში არის დაფიქსირებული.
4) საქმიანობისათვის საჭირო ლიცენზიები (Licensies), პრივილეგიები და
ტექნოლოგიები _ თავისთავად განსაზღვრულ უფლებას წარმოადგენენ, რომელიც
ერთ კომპანიას მეორისაგან აქვს შეძენილი თავისი საქმიანობის მომგებიანობის
ამაღლებისათვის. ასეთი სახის არამატერიალური აქტივების დამახასიათებელ
სახეობას ფრანჩაიზინგი წარმოადგენს, რომელიც განსაზღვრული საფასურის
საფუძველზე მფლობელის (ფრანჩაიზერის) მიერ სხვა პირზე (ფრანჩაიზზე)
გადაიცემა. ფრანჩაიზს კონტრაქტის საფუძველზე განსაზღვრული პროდუქტების
გაყიდვაზე ან მომსახურების გაწევაზე, სავაჭრო მარკების ან სავაჭრო ნიშნების
გამოყენებაზე, განსაზღვრული საქმიანობის გახორციელებაზე უფლება გააჩნია,
როგორც წესი, შეზღუდულ ტერიტორიულ რეგიონში, სადაც იგი ფრანჩაიზერის
სახელს იყენებს. სხვა სიტყვებით, ფრანჩაიზერმა ორიგინალური ტექნოლოგია, ან
პროდუქტი დაამუშავა, დაიცვა ისინი პატენტით, საავტორო უფლებით ან სავაჭრო
ნიშნით, ხოლო შემდგომ კი _ აღნიშნული იდეის ან პროდუქტის გამოყენებაზე
უფლებას სხვა საწარმოზე ყიდის. ამ უკანასკნელს, საწყისი გადასახადის გარდა,
ყოველწლიურად ასეთი უფლების გამოყენებაზე განსაზღვრული ოდენობის ფული
შეაქვს.
პრივილეგიის კიდევ ერთ სახეობას _ ლიცენზია წარმოადგენს, რომელიც
სამთავრობო ან მუნიციპალური ორგანოს მიერ გაიცემა და საწარმოს გარკვეული
საფასურის საფუძველზე საზოგადოებრივი ფასეულობების დროებით ფლობაზე
(მიწის, სატელეფონო ან ელექტრო ხაზების, საქალაქო სატრანსპორტო მარშრუტების
და ა.შ.) უფლება გააჩნია.
5) დანახარჯები გამოკვლევებზე და დამუშავებებზე _ შესაბამისი პერიოდის
ხარჯებზე გადაიტანება ან მისი კაპიტალიზაცია ხდება, ანუ ისინი კვალიფიცირდება
როგორც არამატერიალური აქტივები, და რომლებიც შემდგომში სასარგებლოდ
გამოყენების პერიოდის განმავლობაში ამორტიზირდება. წესისამებრ, საწარმოო
თვითონ ადგენს იმ ზღვარს, რომლის ქვემოთ დანახარჯები მიმდინარე ხარჯების
სახით სამეცნიერო-კვლევით და კონსტრუქციულ დამუშავების დანახარჯებში
აისახება.
6) გადიდებული ხარჯები (deffendecd Charges) როგორც წესი, ჯერჯერობით არ
გაწეული ხარჯების დანახარჯებს მოიცავს და რომლისაგან ეფექტი მომავალში იქნება
მიღებული, ან ხარჯები სამომავალოდ უნდა განაწილდეს. გადადებული ხარჯების
სახით შეიძლება გამოიყოს: არაამორტიზირებული ფასდაკლება ობლიგაციებზე,
ხარჯები წარმოების განვითარებაზე, ორგანიზაციული ხარჯები საწარმოს
ადგილმდებარეობის ცვლილებასთან დაკავშირებით, ხარჯები, რომლებიც საწარმოს
დაფუძნებისას გაწეული ხარჯები და სხვა. თავისი არსით ყველა არამეტერიალური
აქტივები განვადებულ ხარჯებს წარმოადგენენ და ბალანსის სპეციალურ მუხლად

128
მისი გამოყოფა იმით არის გაპირობებული, რომ დანარჩენ მუხლებში
გაუთვალისწინებელი არამატერიალური აქტივების მუხლი უნდა მიეკუთვნოს.
ხარჯები უნდა განვასხვავოთ ავანსირებული (წინასწარ გადახდილი) ხარჯებისაგან
(Pრეპაიდ ეხპენსეს) - ისეთებისაგან, როგორებიცაა: სადაზღვევო გადახდები,
გამოუყენებელი მარაგები და ა.შ., რომლებიც მთლიანად ავანსის სახით ფაქტიურ
ფულად ხარჯებს წარმოადგენენ, მაგრამ სრულად გახორციელებული არ არის,
ამიტომ მხოლოდ ნაწილი შეიძლება საწარმოო საქმიანობაზე იქნეს გადატანილი.
7) გუდვილი (Goodwille) - ფართო გაგებით უპირატესობას ნიშნავს, რომელთაც
კომპანია უკვე არსებული საწარმოს შეძენისას ღებულობს. აღნიშნული უპირატესობა
შეიძლება დაკავშირებული იყოს მუდმივი კლიენტურის არსებობასთან, მომგებიან
გეოგრაფიულ მდგომარეობასთან, მენეჯერების კვალიფიცირებულ გუნდთან და ა.შ.
გუდვილი შეძენის მომენტში წარმოიშობა და იგი მხოლოდ მყიდველის ბალანსში
აისახება, როგორც სხვაობა შეძენის ფასსა (საწარმოს ღირებულება მთლიანობაში) და
მისი ცალკეული აქტივების თანხას შორის ვალდებულებების გამოკლებით.
გუდვილის სიდიდის გაანგარიშება, თავისთავად, ცნობილი პრობლემააა, ვინაიდან
ცალკეული აქტივების ღირებულების სახით, როგორც წესი, მათი საბაზრო (და არა
საბალანსო) ღირებულება გამოიყენება. ეს უკანასკნელი სპეციალური აუდიტორული
შეფასების, დამოუკიდებელი საექსპერტო დასკვნის, ან სხვა ხერხის შეიძლება
განისაზღვროს.
როგორც ზემოაღნიშნულიდან ჩანს, არამატერიალური აქტივების ჩამონათვალი
საკმაოდ დიდია. გარდა ამისა, არამატერიალურ აქტივებს ხშირად ზოგიერთი სახის
პრობლემამდეც მივყავართ. არამატერიალური აქტივების აღრიცხვისას, ისევე
როგორც მატერიალური აქტივების შემთხვევაშიც, ძირითად პრობლემურ საკითხს
საწყისი ღირებულების განსაზღვრა, სასარგებლო გამოყენების ვადა და
ამორტიზაციის დარიცხვის ხერხი წარმოადგენს.
არამატერიალური აქტივების საწყისი ღირებულება მათი შეძენის ღირებულების
ტოლია, რომელსაც იურიდიულ გაფორმებაზე დანახარჯები და სხვა ხარჯები
დაემატება. არის შემთხვევები, როდესაც არამატერიალური აქტივები ახალი აქციების
გამოშვების სანაცვლოდ შეიძინება. ამ შემთხვევაში მათი ღირებულება გამოშვებული
აქციის პაკეტის საბაზრო ღირებულებით ფასდება. “Goodwille” ხშირად
არამატერიალური აქტივების მნიშვნელოვან მუხლს წარმოადგენს. რადგანაც
ბალანსის აღნიშნული მუხლი თვით კორპორაციაში გარედან მრავალჯერადი
შეძენების ხარჯზე ფორმირდება, ამიტომ მისი დაფიქსირება მხოლოდ თვით
კორპორაციის შეძენისას არის შესაძლებელი. კორპორაციის შეძენისას, მთლიანად
მასზე გადახდილი თანხა მათი საბაზრო ღირებულების მიხედვით ყველა
იდენტიფიცირებულ აქტივებზე ნაწილდება. არამატერიალური აქტივების
ამორტიზირება ხორციელდება მათი სარგებლიანად გამოყენების ვადის
განმავლობაში ღირებულების ნაწილის დანახარჯებზე პერიოდულად გადატანის
გზით. მატერიალური აქტივების ცვეთისათვის მიღებული ტერმინისაგან
განსხვავებით (დეპრეციატიონ), არამატერიალური აქტივების ცვეთა ამორტიზატიონ-
ის ტერმინის მეშვეობით აღინიშნება. არამატერიალური აქტივების ამორტიზაცია,

129
როგორც წესი, სწორხაზოვანი მეთოდით იწარმოება, ანუ სარგებლიანად გამოყენების
მთლიანი ვადის განმავლობაში ტოლი წილით ხორციელდება. არამატერიალური
აქტივების სარგებლიანად გამოყენების ვადა თვით საწარმოს მიერ დამოუკიდებლად
დგინდება, მაგრამ, ამერიკული სტანდარტების თანახმად იგი 40 წელს არ უნდა
აღემატებოდეს. სხვა ქვეყნებში ზედა ზღვარი შეიძლება მნიშვნელოვნად დაბალიც კი
იყოს. მაგალითად, ევროპული დირექტივები გუდვილის მაქსიმალურად 5
წელიწადში ჩამოწერას ითვალისწინებს.

6.2. კორპორაციის ბალანსის მახასიათებლების:: ვალდებულებებისა

და საკუთარი კაპიტალის ანალიზი
ა ) მიმდინარე ვალდებულებების მოკლე დახასიათება
მიმდინარე ვალდებულებები ბუღალტრული ბალანსის აღნიშნული განაყოფის
მუხლები მოიცავენ კორპორაციის ყველა ვალდებულებებს, რომლებიც მომავალი
წლის განმავლობაში უნდა დაფაროს. კორპორაციის მოკლევადიანი ვალდებულებები
შეიძლება ორ ქვედანაყოფად დაიყოს: მოკლევადიანი ვალდებულებები და
დაგროვებული ხარჯები.
პირველი განყოფილება.. მოკლევადიანი ვალდებულებები (Short term debts)
1. თამასუქები გადასახდელად (Otes Pabale) _ ამავე ანგარიშზე აისახება ორი
ტიპის თამასუქების გადახდა:
გადასახდელი სავაჭრო თამასუქები;

მოკლევადიანი სასესხო თამასუქები, ანუ გადასახდელი არასავაჭრო თამასუქები.

გადასახდელი სავაჭრო თამასუქები საქონელისა და მომსახურების შეძენისას
წარმოიშობა, როდესაც გამყიდველის წინაშე ვალდებულება უბრალო თამასუქის
სახით ფორმდება. უბრალო თამასუქი თავისთავად ბრუნვით საბუთს წარმოადგენს,
რომელიც ფულის განსაზღვრული თანხის დასახელებულ პირზე, ან მისი ბრძანებით,
ან წარმომდგენზე გადახდის ვალდებულებას ითვალისწინებს. ასეთი ვალდ-
ებულების სიდიდე, ჩვეულებრივ, თამასუქის ნომინალური თანხით განისაზღვრება
და მის წინა მხარეზე ჩაიწერება. პროცენტები, თუ ისინი გამოყოფილია, იგი
თავისთავად დავალიანების დამოუკიდებელ სახეობას წარმოადგენს.
მოკლევადიანი სასესხო თამასუქები ვალდებულებას წარმოადგენს, რომელიც
საწარმოს ბანკისაგან, ან სხვა საკრედიტო ორგანიზაციისაგან ფულის სესხებისას
წარმოიშობა. თამასუქები შეიძლება უზრუნველყოფილი (გირაოთი) და
არაუზრუნველყოფილი, პროცენტიანი და დისკონტური იყოს.
2. წინასწარი გადახდა კლიენტებისაგან _ დავალიანების აღნიშნული სახეობა
კლიენტებისაგან კორპორაციის მიერ გადატვირთული საქონლის, შესრულებული
სამუშაოებისა და გაწეული მომსახურების საფასურის წინასწარი გადახდის შედეგად
წარმოიშობა.

130
 3. ანგარიშსწორება მომწოდებლებთან და პერსონალთან კორპორაციის
კრედიტორული დავალიანების ჯამს წარმოადგენს მიღებულ საქონელზე,
შესრულებულ სამუშაოზე და მომსახურებაზე, საქონლის ღირებულების გადახდამდე
მიღების მიზეზით. კრედიტორული დავალიანება იყოფა: ნორმირებადად, რომელიც
ანგარიშსწორების თავისებურებების გამო წარმოიშობა, და არანორმირებადად,
რომელიც მყიდველების მიერ საანგარიშსწორებო საბუთების გადახდის ვადების
დარღვევის შედეგად წარმოიქმნება. უკანასკნელ შემთხვევაში მყიდველი,
მომწოდებლისაგან სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის მიღებით და საფასურის
ვადაში გადაუხდელობის შემთხვევაში, თავის ბრუნვაში ისეთ სახსრებს იყენებს,
რომელიც მას არ ეკუთვნის.
4. გადასახდელი მოგების გადასახადი აისახება კორპორაციული გადასახადი
მოგებაზე აღნიშნულ მუხლში ასახული გადასახდელი მოგების გადასახადი
„დაგროვილი ხარჯების“ მუხლში ასახული გადასახადის მსგავსია, მაგრამ მათი
განსაკუთრებული მნიშვნელობიდან გამომდინარე, აღრიცხვაში ისინი ცალკეა
ასახული.
5. დანარჩენი მოკლევადიანი დავალიანება _ აღნიშნულ ანგარიშზე აისახება
დავალიანება შვილობილ საწარმოებზე სოციალურ უზრუნველყოფაზე გადასახადი
და გადახდები, დანარჩენ დავალიანებას გრძელვადიანი ვალის მიმდინარე ნაწილი
მიეკუთვნება, რომელიც საწარმოს ბალანსში აისახება, თუ მან ობლიგაციების
ემიტირება გაახორციელა, ან გრძელვადიანი საბანკო კრედიტი გააჩნია. ვალის ის
ნაწილი, რომელიც ბალანსის შედგენის მომენტიდან წლის განმავლობაში უნდა
დაიფაროს, მოკლევადიან ვალდებულებებში ასახავენ.
მეორე განყოფილება.. დაგროვებული ხარჯები _ ამ ანგარიშზე აისახება ხარჯები,
რომლებიც მოცემულ პერიოდში გაწეულია (დარიცხულია), მაგრამ მოცემული
პერიოდის დასრულებამდე გადახდილი არ არის. აღნიშნული მუხლი აერთიანებს
დარიცხულ, მაგრამ ჯერ გადაუხდელ შრომის ანაზღაურებას სადაზღვევო
შენატანებს; რეზერვებს შვებულების, ბონუსების, საპენსიო და სხვა
ვალდებულებების გადახდასთან დაკავშირებით დარიცხვებს გადასახადების
გადასახდელად და სხვა რეზერვებს (აღნიშნული მუხლის გამოყოფა გადახდების
კალენდარული თარიღებისა და აღრიცხვის ციკლის ზღვრების შეუთავსებადობის
შედეგს წარმოადგენს. მაგალითად, შრომის ანაზღაურება შეიძლება თითოეული
თვის ხუთი რიცხვისათვის გაიცეს; ამავე დროს, საწარმოს ბალანსი პირველი
რიცხვისათვის დგება. აღნიშნული დანახარჯები რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულებაშია შეტანილი და შემოსავლების შესახებ გასული თვის
მონაცემების ანგარიშგებაშია შესული. იმასთან დაკავშირებით, რომ ამ უკანასკნელი
თვის შრომის ანაზღაურების ფაქტიური გადახდა ჯერ არ განხორციელებულა,
ამიტომ იგი დავალიანებაში აისახება.
დარიცხული ვალდებულებების სპეციფიკურ სახეობას პროცენტებისა და
დივიდენდების გადახდასთან დაკავშირებული დავალიანება წარმოადგენს. ყველა
პროცენტი (თამასუქებზე, საბანკო სესხებზე, გრძელვადიან საბანკო კრედიტებზე,

131
ობლიგაციებზე) სახელწოდებით „დარიცხული პროცენტების“ ერთ მუხლში
იკრიბება.
დივიდენდები აქციონერებზე შეიძლება ფულით, (იშვიათ შემთხვევაში -
საქონლით) ან აქციებით გაიცეს. დივიდენდები ფულის სახით _ არის თანხა,
რომელიც კომპანიამ თავის აქციონერებს დირექტორთა საბჭოს გადაწყვეტილების
შესაბამისად უნდა გადაუხადოს.
ბ) კორპორაციის გრძელვადიანი ვალდებულებები
ბ) გრძელვადიანი ვალდებულებები კომპანიის ყველა დანარჩენი სახეობის
ვალდებულებებს მოიცავს,რომლებიც მოკლევადიან ვალდებულებებში ვერ აისახა.
1. გადასახდელი ობლიგაციები და სავალო ვალდებულებები _ სავალო
ვალდებულებებს წარმოადგენენ, რომლებსაც მსესხებელი კრედიტორს გადასცემს.
გადასახდელი ობლიგაციები (Bონდს) ყველაზე უფრო გავრცელებულ სავალო
ფინანსურ ინსტრუმენტს წარმოადგენს, რომელსაც კომპანიები ფულადი სახსრების
მოზიდვისათვის იყენებენ. ობლიგაცია _ არის ფასიანი ქაღალდი, რომელიც მის
მფლობელს უფლებას აძლევს განსაზღვრული დროის შემდეგ მიიღოს თანხა,
რომელიც ობლიგაციაშია მითითებული, ასევე, როგორც წესი, მიიღოს პროცენტები
პერიოდულობის საფუძველზე. ჩვეულებრივ, ობლიგაციებს 10-დან 30 წლამდე
დაფარვის ვადით უშვებენ. მათ ფიქსირებული დაფარვის ვადა და საპროცენტო
განაკვეთი გააჩნიათ რომელიც ამ ვადის დადგომამდე უნდა გადაიხადონ.
ობლიგაციები შეიძლება იყოს გარანტირებული და გარანტიის გარეშე.
გარანტირებული ობლიგაციები კორპორაციის ფიქსირებული კაპიტალით არის
უზრუნველყოფილი, ხოლო გარანტიის გარეშე კი _ მხოლოდ ვალის დაბრუნების
შესაძლებლობით.
გრძელვადიან თამასუქებს გადახდასთან მიმართებაში გამოშვების იგივე
პირობები გააჩნიათ, როგორიც მოკლევადიანებს. თავისი არსით ისინი ასევე
გრძელვადიანი ობლიგაციების ანალოგიურია, მაგრამ ობლიგაციისაგან განსხვავებით
ისინი ბაზარზე არ მიმოიქცევა. თამასუქს,, როგორც გრძელვადიანი სესხების
ინსტრუმენტს, მცირე საწარმოები იყენებენ, მაშინ, როცა ობლიგაციებს უფრო
მსხვილი კორპორაციები უშვებენ.
2. კონვერტირებადი ვალი (Convertible Debts)
ფასიანი ქაღალდები, როგორც წესი ობლიგაციები ან სავალო ვალდებულებები
ფიზიკური აქტივებით არის უზრუნველყოფილი, რომელიც დადგენილ დღეს, ან
განსაზღვრული პერიოდის განმავლობაში ფიქსირებული ფასებით შეიძლება
კორპორაციის ჩვეულებრივ ან პრივილეგირებული აქციებში დაკონვერტირდეს.
კონვერტირებადი ობლიგაცია შეიძლება დადგენილი ფასებით კორპორაციის
ჩვეულებრივი აქციების დადგენილ რაოდენობაზე გაიცვალოს. ობლიგაციების
აქციებზე გადაცვლის შესაძლებლობა მათი მფლობელებისათვის კონვერტირებად
ობლიგაციებზე ნაკლები პროცენტის გადახდის შესაძლებლობას იძლევა.

132
 3. კრედიტები ბანკებისაგან (Loans from Bank)
თუ კორპორაციას ბანკის წინაშე გრძელვადიანი დავალიანება წარმოექმნება, იგი
აღნიშნულ ანგარიშზე აისახება. აღნიშნულ (გრძელვადიან) ანგარიშზე ერთ წელზე
მეტი დაფარვის ვადიანი საბანკო სესხები აღირიცხება. საკრედიტო კონტრაქტში
მიეთითება დავალიანების ჯამი, საპროცენტო განაკვეთი, დაფარვის ვადა და
კრედიტის უზრუნველყოფის გირაო. ფიქსირებული აქტივების წრებრუნვის
საფუძველზე დაკრედიტება უფრო ხანგრძლივი ვადის სესხებით არის
წარმოდგენილი. ვადიანი სესხები მოწყობილობების შეძენაზე შეიძლება 20 და მეტი
წლით გაიცეს. ვალის მომსახურების სქემები შეიძლება სხვადასხვა სახის იყოს,
მაგრამ ყველაზე უფრო შემდეგი ორი სქემაა გავრცელებული:
კრედიტი დავალიანების ძირითადი ნაწილის ტოლი პორციებით იფარება
პროცენტების დავალიანების ჯამზე შესაბამისი პერიოდის განმავლობაში
დარიცხვით,
კრედიტი ტოლი წილით იფარება, რომელთაგან თითოეული დავალიანების
თანხისა და პროცენტების ნაწილობრივ გადახდას ითვალისწინებს.
როგორც პირველ, ასევე მეორე შემთხვევებში პროცენტული გადასახადები
მთლიან დანახარჯებში (თვითღირებულებაში) ჩაირთვება, მაშინ როდესაც
კრედიტის ძირითადი ნაწილი მოგებაზე გადასახადის გადახდის შემდეგ საწარმოს
ფულადი სახსრების ნაშთიდან გადაიხდება. მაგალითად, 20-წლიანი სესხი 24_
თვიურ გადახდას საჭიროებს. თვიური გადახდები ერთნაირი (ტოლი) არ არის.
პირველი მხოლოდ პროცენტებისაგან შედგება, შემდგომები კრედიტის დაბრუნებას
მოიცავს.
4. სხვა გრძელვადიანი ვალდებულებები (Other Long term Debts) აქ აისახება
დავალიანება, თუ მისი დაბრუნების ვადა ერთ წელზე მეტია. ანგარიშგებაში ისინი
შეიძლება ჯამური მნიშვნელობით, ან ცალკეული სტროფებით აისახოს. დავალიანება
შვილობილ საწარმოებზე, პარტნიორებზე და სხვა კრედიტორებზე
გ) მოგებაზე განვადებული გადასახადი (Income Tax) დაჩქარებული
ამორტიზაციის გამოყენების შედეგს წარმოადგენს, როდესაც საწარმოო, გაყიდული
საქონელის თვითღირებულების გადიდებით, ამორტიზაციის დაჩქარებული ცვეთის
სქემით დარიცხვით, მოგებაზე გადასახადის სიდიდეზე ახორციელებს ეკონომიას.
ეკონომიას აქვს ადგილი მატერიალური საშუალებების ობიექტის ექსპლოატაციის
დასაწყისიდან მხოლოდ პირველ წლებში. დროის განმავლობაში მოგებაზე
განვადებული გადასახადის სიდიდე მცირდება და ობიექტის ექსპლოატაციის
დასრულების მომენტში ძირითადი საშუალებები ნოლის ტოლი ხდება.
კორპორაციის საკუთარი კაპიტალის შემადგენლობა

დ) სააქციო კაპიტალი (Stockhelders Capital)

1. აქციები (Capital Stock)

133
 საწარმოს წესდების რეგისტრაციისას აუცილებლად უნდა მიეთითოს აქციების
რაოდენობა, რომელიც ნებადართულია: აღნიშნულმა კომპანიამ გამოუშვას (ემისია),
რომელიც მითითებულია, როგორც „გამოშვებისათვის ნებადართული აქციების
რაოდენობა“. წესდებაში მიეთითება ერთი აქციის ნომინალის სიდიდე, ის თანხა,
რომელიც აქციის სერთიფიკატის წინა მხარეზე იქნება დაბეჭდილი. ყველა
გამოშვებული აქციის ნომინალური ღირებულება თავისთავად კომპანიის
გაცხადებული ი კაპიტალია.. ზოგიერთ შემთხვევაში აქციები ნომინალის გარეშე
გამოიშვება (ანუ ერთი აქციის ღირებულება მის სერთიფიკატზე არ მიეთითება),
ხოლო ერთი აქციის ფასი კორპორაციის დირექტორის მიერ მტკიცდება.
აქციების სახეებია:: ჩვეულებრივი და პრივილეგირებული. ჩვეულებრივი აქციები
მის მფლობელებს კორპორაციის მართვის უმაღლეს ორგანოში _ აქციონერების
საერთო კრებაზე ხმის მიცემის უფლებას ანიჭებს, ასევე დივიდენდების მიღების
უპირატესობას, რომლებიც მიღებული მოგების სიდიდეზე დამოკიდებულებაში
დაირიცხება. დივიდენდები თავისთავად საწარმოს მოგების ნაწილს წარმოადგენენ,
რომლებიც ყოველკვარტალურად, ნახევარი წლის განმავლობაში, ან წელიწადში
ერთხელ შეიძლება განაწილდეს.
პრივილეგირებული აქციები (Reffered Stock) აქციის მფლობელებს, როგორც წესი,
ხმის მიცემის უფლებას არ ანიჭებს, მაგრამ მათ ჩვეულებრივ აქციებთან შედარებით
განსაზღვრული უპირატესობებიც გააჩნიათ. პირველ რიგში, ეს არის დივიდენდების
მიღების უპირატესობა. პრივილეგირებული აქციების მფლობელები წინასწარ
განსაზღვრული დივიდენდების თანხებს ჩვეულებრივი აქციების მფლობელებზე
უფრო ადრე ღებულობენ. მეორე მხრივ, პრივილეგირებული დივიდენდები
ფიქსირებული სიდიდის სახით, ან ნომინალიდან ფიქსირებული პროცენტის სახით
დგინდება. მესამე, პრივილეგირებული აქციების აქციონერებს კორპორაციის
ლიკვიდაციის შემთხვევაში ჩადებული კაპიტალის მიღების პრიორიტეტი გააჩნიათ.
პრივილეგირებული აქციები შეიძლება არაკუმულაციური და კუმულაციური
იყოს. აქციის არააკუმულაციურობა ნიშნავს იმას, რომ თუ მიმდინარე წელს
აღნიშნულ აქციებზე დივიდენდები დარიცხული არ იყო, მაშინ წლის დასრულების
შემდეგ ასეთი აქციის მფლობელი დივიდენდის მიღებაზე კარგავს უფლებას.
აკუმულაციური აქციების მფლობელი ასეთ უფლებას არ კარგავს. აღნიშნული
ნიშნავს, რომ ყველა გამოუცხადებელი დივიდენდები წლიდან წლამდე გროვდება და
დაგროვებული დივიდენდების მთლიანი თანხა უნდა დაიფაროს მანამდე, ვიდრე კი
ჩვეულებრივ აქციებზე გამოცხადდება და გადაიხდება დივიდენდები.
პრივილეგირებული აქციების კიდევ ერთ უპირატესობას ჩვეულებრივ აქციებთან
შედარებით, კომპანიის აქტივებზე მისი ლიკვიდაციის შემთხვევაში, უფრო მეტ
პრიორიტეტს წარმოადგენს. პრივილეგირებული აქციები კონვერტირებადი
შეიძლება იყოს, რაც წინასწარ დადგენილი თანაფარდობის შესაბამისად ერთი
პრივილეგირებული აქციის ჩვეულებრივი აქციის განსაზღვრულ რაოდენობაზე
გაცვლის შესაძლებლობას ნიშნავს.
2. ჭარბი (საემისიო)) კაპიტალი (Capital Surpluse)

134
 ჭარბი კაპიტალი თავისთავად აქციის საბაზრო კურსსა და ინვესტორის მიერ
გადახდილი ნომინალურ ღირებულებას შორის სხვაობას წარმოადგენს.
3. სავალუტო (საკურსო სხვაობა)) გასწორება (Currency correction) _ აღნიშნულ
მუხლში უარყოფითი ან დადებითი საკურსო სხვაობა აისახება, რომელიც
კონსოლიდირებული საბუღალტრო ბალანსის შედგენისას ეროვნულ ვალუტაში
მიიღება. თუ ამერიკულ კორპორაციას უცხოეთში საკუთრება გააჩნია, მაშინ საერთო
ბალანსის შედგენისას ფილიალების ცალკეული ბალანსები აშშ-ის დოლარებში
გადაფასდება.
4. დაგროვებული მოგება (Accumulated earnings))_ აღნიშნულ ანგარიშზე წინა
წლების მოგება და მიმდინარე წლის მოგება აისახება. იგი თავისთავად კორპორაციის
საბალანსო მუხლებს ასახავს, სადაც შემოსავლებსა და ხარჯებს შორის დადებითი
სხვაობა გროვდება. მათი საერთო თანხიდან ჩვეულებრივი და პრივილეგირებული
აქციების დივიდენდების თანხები გამოიქვითება. სუფთა მოგების ნაშთი წლის
დასაწყისში მიღებულ გაუნაწილებელ მოგებას დაემატება და ასეთი სახით,
პერიოდის ბოლოსათვის გაუნაწილებელი მოგების სიდიდე მიიღება.
აღნიშნული გაანგარიშება სპეციალური მოკლე ანგარიშგების შინაარსს
წარმოადგენს, რომელსაც გაუნაწილებელი მოგების შესახებ ანგარიშგებას უწოდებენ.
კომპანია დივიდენდებს,, ჩვეულებრივ,, ფულის,, ან საკუთარი აქციების სახით
იხდის.. დივიდენდების გადახდასთან დაკავშირებული ვალდებულებები კომპანიაში
მათი გამოცხადების მომენტში წარმოიშობა. დივიდენდების საკუთარ აქციების
სახით გადახდა ფაქტიურად საკუთარი კაპიტალის გადანაწილებას ნიშნავს,
რომელიც გაუნაწილებელი მოგების დაგროვებული ნაწილის დაბანდებულ
კაპიტალში გადაყვანის გზით, ანუ მოგების კაპიტალიზაციით ხორციელდება.
აღნიშნული, მოგების განაწილება აქციონერებს შორის უკვე არ შეიძლება. მაგრამ
ასეთი გადახდები აქციონერებისათვის მომგებიანს წარმოადგენს, რამდენადაც
საფონდო ბაზარზე აღნიშნული აქციების შესაძლო გაყიდვების შედეგად ისინი
გადასახადით დაუბეგრავ შემოსავალს ღებულობენ.
5. აქციები,, გამოსყიდული ბრუნვიდან (redeemed from turnover))_ კორპორაციის
საკუთარი აქციები, რომლებიც ღია ბაზარზე შეიძინება, (აშშ-ში ჩვეულებრივ
მოვლენას წარმოადგენს სხვა ქვეყნების უმეტესობიდან განსხვავებით, სადაც
აღნიშნულის განხორციელება ნებადართული არ არის). ასეთი აქციები შეიძლება
მიმოქცევიდან ამოიღონ, შეინახონ და კვლავ ბრუნვაში გაუშვან. იმ შემთხვევაში,
როდესაც აქციები შესანახად არის ჩადებული, მათზე ხმის მიცემის უფლება არ
ვრცელდება და არც დივიდენდები გადაიხდება.

პრაქტიკული მეცადინეობა N3. თემაზე:: „ფ

ფინანსური ინფორმაციების ზოგადი და
ფარდობითი ანალიზის ძირითადი მახასიათებლები
ფინანსური აღრიცხვის (ანგარიშგების)) ზოგადი და ფარდობითი ანალიზის არსი და
მისი გამოყენების სფეროები
როგორც უკვე აღინიშნა, საწარმოს (ფირმის) ფინანსური ანგარიშგების
მომხმარებლები საზოგადოების სხვადასხვა სპექტრის წარმომადგენლები არიან:

135
 კომპანიის მენეჯერები, დამფუძნებლები, კრედიტორები, მომწოდებლები,
მომხმარებლები, თანამშრომლები და ა.შ. სხვადასხვა მომხმარებელი, ბუნებრივია,
განსაკუთრებულ გადაწყვეტილებას იღებს და აქედან გამომდინარე თავისებურად
აანალიზებს ფინანსურ ინფორმაციას.
ფინანსურ რი ანგარიშგება გამოიყენება საწარმოს შემდგომი საქმიანობის დასაგეგმად
და სამომავლო ოპერაციების, მომგებიანობისა და ეფექტურობის
პროგნოზირებისათვის. ქვემოთ განვიხილოთ ისეთი ანალიზური ხერხები,, რომელსაც
ფინანსური ანგარიშების მომხმარებლები იყენებენ მათთვის საინტერესო
ინფორმაციის მოსაპოვებლად და გასაანალიზებლად.
ფინანსური ანგარიშგების ზოგადი ანალიზი იყენებს სამი ტიპის ტექნიკას:: 1)
ფინანსური ანგარიშგების შედარებითი ანალიზი, 2) ფინანსური ანგარიშგების
კომპონენტების პროცენტული ანალიზი,, 3) ფარდობითი ანალიზი,, ყოველი მათგანი
ეფუძნება შედარების ტექნიკას.
1) ფინანსური ანგარიშგების შედარებითი ანალიზი _ ამ ანალიზის დროს
ერთმანეთს უნდა შევუდაროთ ერთი და იგივე ტიპის ფინანსური უწყისები (ბალანსი,
მოგება-ზარალის უწყისი და ა.შ.) დროის სხვადასხვა მონაკვეთისათვის, რომელიც
საშუალებას იძლევა გადაწყვეტილების მიმღებმა გაანალიზოს საწარმოს ფინანსური
პოზიციის ცვლილება, გამოიკვლიოს ცვლილების მიზეზები. ამ მიზეზების ცოდნა
ფინანსური ანგარიშგების მომხმარებელს სამომავლო პროგნოზირების გაკეთებაშიც
ეხმარება.
2)ფ
ფინანსური ანგარიშგების კომპონენტთა პროცენტული ანალიზი.. პროცენტული
ანალიზისას ფინანსური ანგარიშგების ელემენტები წარმოდგენილია უწყისში
უდიდესი ფინანსური მახასიათებლის პროცენტის სახით. მაგ. მოგება-ზარალის
უწყისში((იხ..ლექცია N7
7.) ყოველი კომპონენტი წარმოდგენილია როგორც შემოსავლის
პროცენტი,, ბალანსში როგორც მთლიანი აქტივების პროცენტი.
პროცენტული შედარებითი ანალიზი მომხმარებელს საშუალებას აძლევს
განასხვაოს, თუ რამ გამოიწვია რომელიმე ანგარიშის ზრდა _ მაგ.. მოგების,, ან
კაპიტალის ზრდა _ გამოწვეულია ორგანიზაციის საქმიანობის გააქტიურებით, თუ
სხვა მიზეზებით.
3) ფინანსური ანგარიშგების ანალიზი _ ფარდობითი ანალიზი
ფარდობითი ანალიზი ფინანსურ აღრიცხვაში ერთ-ერთ მნიშვნელოვან როლს
ასრულებს გადაწყვეტილებების მიღების დროს. ფარდობითი ანალიზი იყენებს
კოეფიციენტების (შეფარდებების) გამოთვლას, კოეფიციენტების შედარებას
სხვადასხვა სააღრიცხვო პერიოდისათვის. ამ კოეფიციენტებს ფინანსურ
კოეფიციენტებსაც უწოდებენ.
ფინანსური კოეფიციენტები იყოფა:
1) მოკლევადიანი ლიკვიდურობის კოეფიციენტები _ ეხმარება კრედიტორებს
გადაწყვეტილების მიღებაში,

136
 2) ვალის გადახდისუნარიანობის,,
3) ოპერაციული კოეეფიციენტები ეხმარება მენეჯმენტს საწარმოს მიმდინარე
ოპერაციების დაგეგმვასა და მართვაში,
4) მომგებიანობის კოეფიციენტები _ საინტერესოა საწარმოს კომპანიის
აქციონერებისა და გრძელვადიანი სესხის, კრედიტის გამცემისათვის,
5) საბაზრო (დამფუძნებლების)) კოეფიციენტები საინტერესოა (საწარმოს)
მეპატრონეებისათვის.
1. მოკლევადიანი ლიკვიდურობის კოეფიციენტები (Lიქუიდიტყ ღატიო) _
ცხადია, რომ მოკლევადიანი კრედიტის გამცემი დაინტერესებულია გაიგოს,
რამდენად აქვს საწარმოს უნარი მიმდინარე სააღრიცხვო პერიოდში დააბრუნოს
აღებული კრედიტი. ნაღდი ფულის ამოღება დროის მოკლე შუალედში ხდება
დებიტორული დავალიანებების შეგროვებით და სასაქონლო-მატერიალური
მარაგების გაყიდვით (ცხადია, ნაღდი ფული ასევე მიიღება შენობის, მიწისა და
მანქანა-დანადგარების გაყიდვითაც, მაგრამ ამ პროცესს უფრო დიდი დრო
ესაჭიროება). ამასთანავე, კრედიტორი შეაფასებს იმ ვალდებულებებსაც, რომელიც
ფირმამ სააღრიცხვო წელს უნდა გადაიხადოს, ანუ მოკლევადიან ვალდებულებებს. ამ
მიზნებისათვის კრედიტორები აანალიზებენ ლიკვიდურობის კოეფიციენტებს _ ეს
კოეფიციენტები „ზომავენ„ მიმდინარე ვალდებულებებისა და მიმდინარე აქტივების
შეფარდებას.
ა)ლიკვიდურობის კოეფიციენტი მიმდინარე აქტივები
(ბრუნვადობის კოეფიციენტი) = _____________________
მიმდინარე ვალდებულებები

ლიკვიდურობის კოეფიციენტთან ერთად ასევე იყენებენ ე.წ. „სსწრაფ““

კოეფიციენტს, რომელიც შემდეგნაირად გამოითვლება
„სწრაფი“ აქტივები
„სწრაფი“ კოეფიციენტი = ____________________
მიმდინარე ვალდებულებები
განვიხილოთ მაგალითი.
კომპანიის „სწრაფი““ აქტივებია ფული და მისაღები ანგარიშები (ანუ დებიტორული
დავალიანებები))
როგორც ანალიზი მოწმობს, გაიზარდა საწარმოს ლიკვიდურობა (ასევე, მისი
„სწრაფი“ აქტივების ლიკვიდურობაც).
აქვე აღვნიშნავთ, რომ ფინანსურ ანალიზში არ არსებობს რაიმე სტანდარტი
კოეფიციენტებისათვის, მაგრამ თუ კომპანიის „სწრაფი“ კოეფიციენტი 1-ის ტოლია,
მაშინ ამბობენ, რომ ფირმა ადეკვატურად ლიკვიდურია, ანუ მას გააჩნია ზუსტად

137
იმდენი ნაღდი ფული და მოთხოვნები, რაც საკმარისია მიმდინარე ვალდებულებების
დასაფარავად. იმის გამო, რომ ზოგიერთი მიმდინარე აქტივი ძალიან სწრაფად ვერ
გადაიქცევა ფულად (მაგ. მარაგები და წინასწარ გაწეული ხარჯები), ლიკვიდურობის
კოეფიციენტი 2.0 არის მისაღები კრედიტორებისათვის. ზოგადად, კრედიტორები
თავიანთ არჩევანს ისეთ საწარმოებზე აჩერებენ, რომლის ლიკვიდურობაც მაღალია.
საწარმოსათვის არსებობს შემდეგი ინფორმაცია:

2018 წ. 2017 წ.

1. მიმდინარე აქტივები
ფული 21,734 15,276

მისაღები მოთხოვნები 596,171 531,461

მარაგები 482,136 407,006

სხვა აქტივები 63,703 69,851

სულ: 1,163,744 1,023,594

1.1 „სწრაფი“ აქტივები 617,905 546,737

2. მიმდინარე ვალდებულებები 478,220 455,955
ლიკვიდურობის კოეფიციენტი (1:2) 2,43 2,24
„სწრაფი“ კოეფიციენტი (1.1:2) 1,29 1,20

2. განვიხილოთ ვალის გადახდისუნარიანობის კოეფიციენტი _ გრძელვადიანი

კრედიტის გამცემები დაინტერესებულნი არიან საწარმოს მომგებიანობით და არა
ლიკვიდურობით. ცნობილია, რომ სესხის შემთხვევაში საწარმომ უნდა დააბრუნოს
ძირეული თანხა და მასზე დარიცხული პროცენტი დადგენილი გრაფიკის მიხედვით.
ცხადია, რაც უფრო დიდია ძირეული თანხა, მით მეტია კრედიტორის რისკი. ვალის
გადახდისუნარიანობის კოეფიციენტები გვიჩვენებს: 1) შემოსავლებისა და
დარიცხული პროცენტის (სარგებლის) შეფარდებას, 2) სესხის ძირეული თანხისა და
საწარმოს კაპიტალის შეფარდებას. ფინანსურ ანალიზში გამოიყენება დროის
პერიოდში დარიცხული სარგებლის კოეფიციენტი:
პერიოდის წმინდა მოგება + სარგებელი + გადასახადები
სარგებლის = -------------------------------------------------------------------
კოეფიციენტი სარგებელი
მოვიყვანოთ მაგალითი::

2017 წ. 2016 წ.

138
 წმინდა მოგება 346,926 245,136
სარგებელი 58,059 63,148
გადასახადები 227,000 151,000
წმინდა მოგება + სარგებელი +
+ გადასახადები სულ 631,985 459,554
პერიოდის სარგებლის კოეფიციენტი 10.89 7.25
აღვნიშნოთ, რომ პერიოდის სარგებლის კოეფიციენტის გამოთვლა ხდება ისეთი
გრძელვადიანი სესხისათვის, რომლის დაფარვაც მიმდინარეობს ნაწილ-ნაწილ. ამის
გამო, ცხადია, პერიოდის სარგებელი (დარიცხული პროცენტი) მცირდება. სწორედ
ასეთი შემთხვევაა განხილული მაგალითში. პერიოდის სარგებლის კოეფიციენტი
გაიზარდა იმის გამო, რომ შემცირდა სესხის ძირეული თანხა და მასთან ერთად
სარგებელიც, ამასთანავე გაიზარდა კომპანიის წმინდა მოგება.
ზოგადად, საწარმოს ვალი შეიძლება განვმარტოთ როგორც გრძელვადიანი
სასესხო ვალდებულებისა და მიმდინარე ვალდებულებების ჯამი. სესხის აღება
საწარმოს გარკვეულ რისკთან არის დაკავშირებული, რადგან მისი დარიცხული
სარგებლის დაბრუნება უნდა მოხდეს დროის ფიქსირებულ შუალედში, რამაც
შეიძლება საწარმო გაკოტრებამდე მიიყვანოს. ამბობენ, რომ საწარმო მაღალი რისკის
მქონეა, თუ სესხის შეფარდება კაპიტალთან მაღალია.
სესხისა და კაპიტალის თანაფარდობის კოეფიციენტი გვიჩვენებს თუ კაპიტალის
რა ნაწილი ეკუთვნით საწარმოს კრედიტორებს.
მთლიანი ვალი
სესხის და კაპიტალის კოეფიციენტი = ____________
კაპიტალი
შესაბამისად, სესხისა და აქტივების შეფარდების კოეფიციენტი გვიჩვენებს, თუ
აქტივების რა ნაწილია კრედიტორების კუთვნილებაში.

მთლიანი ვალი
სესხისა და აქტივების კოეფიციენტი = _____________
მთლიანი აქტივები

ზოგჯერ,, თუ კომპანიის მოკლევადიანი ვალდებულებები მცირეა,, კრედიტორები

ზემოთ მოყვანილ კოეფიციენტებს თვლიან მხოლოდ გრძელვადიანი სესხისათვის..
ცხადია,, ეს კოეფიციენტები გვიჩვენებს კაპიტალისა თუ აქტივების რა ნაწილია
დაფინანსებული გრძელვადიანი სესხით..
3. განვიხილოთთ ოპერაციული კოეფიციენტები _ (ეფექტურობის კოეფიციენტები)
რომლებიც _ გვიჩვენებენ საწარმოს მიერ მისი აქტივების გამოყენების ინტენსივობას. ეს
კოეფიციენტები საწარმოს მენეჯმენტს აძლევენ ინფორმაციას დროის იმ შუალედის შესახებ,
რაც საჭიროა იმისათვის, რომ მისაღები მოთხოვნები გადაიქცეს ნაღდ ფულად. რაც უფრო
ნაკლები დრო სჭირდება საწარმოს ამ ოპერაციებისათვის, მით უფრო ინტენსიურია მისი
მუშაობა.

139
 დებიტორული დავალიანებების ბრუნვადობა ხასიათდება დროის იმ შუალედით, რაც
საჭიროა კრედიტში განხორციელებული რეალიზაციიდან ფულის ამოღებით. დებიტორული
დავალიანების ბრუნვადობის კოეფიციენტი გვიჩვენებს წლის განმავლობაში რამდენად
სწრაფად გროვდება ფული (ან როგორც ამბობენ ბრუნავს მოთხოვნები). რაც უფრო მაღალია
ეს კოეფიციენტი, მით უფრო მაღალია საწარმოს კრედიტუნარიანობა.
დებიტორული დავალიანების შემოსავლები
ბრუნვადობის კოეფიციენტი = _________________
დებიტორული დავალიანება
მარაგების ბურნვადობა არის ის რიცხვი, რამდენჯერაც წლის განმავლობაში ხდება
სასაქონლო-მატერიალური მარაგების შეძენა და გაყიდვა. რაც უფრო მაღალია მარაგების
ბრუნვადობის კოეფიციენტი, მით უფრო ეფექტურად (ინტენსიურად) მუშაობს საწარმო.
რეალიზ. პროდუქციის თვითღირებულება
მარაგების ბრუნვების კოეფიციენტი = ____________________________
მარაგების საშუალო ღირებულება

აქტივების ბრუნვადობის კოეფიციენტი გვიჩვენებს, თუ რა ინტენსივობით ხდება კომპანიის

აქტივების გამოყენება რეალიზაციისათვის.
წმინდა გაყიდვები
აქტივების ბრუნვადობის კოეფიციენტი = --------------------------------------------
აქტივების საშუალო ღირებულება

აქვე აღვნიშნავთ, რომ კომპანიის ოპერაციული კოეფიციენტების ზრდა გარე

ფაქტორებზეც არის დამოკიდებული. მაგ. დებიტორული დავალიანების ბრუნვადობის
კოეფიციენტის გასაზრდელად საჭიროა საწარმოს კლიენტმა მოკლე შუალედში დაფაროს
დავალიანება, მაშინ როცა შეიძლება სხვა კომპანიებმა მას უფრო გვიან მოსთხოვოს
განაღდება. ამიტომ, საწარმოს მენეჯმენტმა ამ გარემოებასაც უნდა მიაქციოს ყურადღება,
რათა კლიენტები არ დაკარგოს. ბაზარზე კონკურენტუნარიანობაზეცაა დამოკიდებული
მარაგების ბრუნვადობა, გაყიდვები და აქედან გამომდინარე საწარმოს ეფექტური მუშაობაც.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისაათვის::

1. დაახასიათეთ საწარმოს ფინანსური ანგარიშგების სრული პაკეტი.
2 გააცნობიერეთ ბუღალტრული ბალანსის სტრუქტურა.
3. გააცნობიერეთ მოგება- ზარალის ფორმირების თავისებურებანი.
4. დაახასიათეთ ფინანსური ანგარიშგების ძირითადი კომპონენტების ზოგადი და
ფარდობითი ანალიზის ძირითადი ასპექტები.

140
 თავიი N7
ბიზნესის სუბიექტის (საწარმოს)) საქმიანობის
შედეგის შეფასება--ანალიზი

—თთემის სტრუქტურა::
7.1 ბიზნესის სუბიექტის საქმიანობის შედეგების შეფასების ასპექტები
7.2 საწარმოს საქმიანობის შედეგების (მოგება ან ზარალის) ანალიზი
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N4. თემაზე:
„რისკის მახასითებელი კოეფიციენტის- ფინანსური ლევერიჯის განხილვა„.
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N7. ბიზნესის სუბიექტის((საწარმოს)) საქმიანობის

შედეგების შეფასება--ანალიზი
7.1 ბიზნეს სუბიექტის საქმიანობის შედეგების შეფასების ასპექტები

ბიზნესის--მეწარმეობრივი საქმიანობის ფინანსების მართვა ძალზედ

მნიშვნელოვანია, რამეთუ საწარმოში ეფექტიან ფინანსების მართვას შეუძლია და
აუცილებლად მოაქვს კიდეც მოგება. შესაბამისად, ფინანსურ მენეჯმენტს აქვს სამი
ძირითადი ფუნქცია,, უნდა უზრუნვეყოს შემდეგი გადაწყვეტილებების მიღება,
კერძოდ: ა)ინვესტირებაზე, ბ)ფინანსირებასა და გ)აქტივების მართვაზე. განვიხილოთ
ეკონომიკური სუბიექტის საქმიანობის შედეგების შეფასების კოეფიციენტების
თავისებურებანი.
1. მოგებიანობის კოეფიციენტები,, რომლებიც გვიჩვენებს საწარმოს მოგების ორი
მნიშვნელობის ასპექტს, კერძოდ :
ა) ოპერაციების იმ ელემენტებს, რომლებიც ქმნიან მოგებას, და
ბ) მოგებისა და მთლიანი ინვესტიციების თანაფარდობას.
ცნობილია, რომ მოგება გაყიდვებიდან არის სხვაობა შემოსავლებსა და რ.პ.თ.-ს
შორის.
მოგება გაყიდვებიდან = ოპერაციული შემოსავალი _
_ რეალიზებული პროდუქ. თვითღირებულება (რ.პ.თ.)
2. ოპერაციული კოეფიციენტები გამოიყენება იმის დასადგენად, თუ რამდენად
ეფექტურია გასაყიდი ფასი, ადმინისტრაციული და სხვა დანახარჯები.
გარდა ოპერაციების მოგებიანობისა, საწარმოსათვის ასევე საინტერესოა,
რამდენად ეფექტურია მოგებისა და კაპიტალის შეფარდება::
წმინდა მოგება წმინდა მოგება
_________________ და _____________
კაპიტალი აქტივები

141
 ეს კოეფიციენტები გვიჩვენებს, თუ რამდენად ეფექტურად იყენებს საწარმო
მასში არსებულ დაბანდებებს (კაპიტალს, აქტივებს).

3.მმომგებიანობის კოეფიციენტი _ როე (ROE)

მომგებიანობის მაჩვენებლებს შორის ფინანსისტების უმეტესობა უპირატესობას
სააქციონერო კაპიტალზე უკუგების კოეფიციენტს ანიჭებს. როე-ს ფორმულა არის
შემდეგი:
წმინდა მოგება
როე = ____________________
სააქციონერო კაპიტალი
განვიხილოთ მაგალითი..
წმინდა მოგება შეადგენს 119,3 ათას ლარს, სააქციონერო კაპიტალის
ღირებულებაა 656,0 ათასი ლარმაშინ როე. 18,2%. მაშასადამე, აქციონერების მიერ
ყოველ 100 ლარზე დაბანდებული კაპიტალის უკუგებამ 18,2 ლარი შეადგინა, რაც
„პოზიტიურ“ მაჩვენებლად გვევლინება.
თუ წმინდა მოგება იზრდება და საქციონერო კაპიტალი უცვლელია, მაშინ როე-ც
იზრდება და შესაბამისად კომპანიის აქციონერების ქონების ღირებულებაც იზრდება.
როე-ს ზრდით საწარმოს ფინანსური მენეჯერი ახერხებს საწარმოს აქციონერების
კაპიტალის ეფექტურად გამოყენებას და დამატებითი ღირებულების შექმნას.
განვიხილოთ ეს პარამეტრი უფრო დეტალურად:
როე--ს შემადგენელი კომპონენტები
თავად როე სამი ძირითადი კომპონენტისგან შედგება. ეს კომპონენტებია
მოგების ზღვრული კოეფიციენტი, აქტივების ბრუნვადობის კოეფიციენტი და
ფინანსური ლევერიჯი.
მოგების აქტივების ფინანსური
როე = ზღვრული X ბრუნვადობა X ლევერიჯი
კოეფიციენტი

პირობითი მაგალითიდან როე არის შემდეგი:

როე= 119.3/941.5 ხ 941.5/1,001.6 ხ1001.6/656 ;როე = 0.127 ხ 0.94 ხ 1.53
ზემოთმოყვანილი ფორმულით (იხ.. ფორ.. 7.3) წარმოდგენილ როე--ს კოეფიციენტს
დიუ--პონის ტოლობას უწოდებენ,, ვინაიდან ამ ფორმით როე-ს გამოთვლის
პოპულარიზაცია სწორედ კომპანია დიუპონმა მოახდინა. ამ ფორმულის
გაანალიზების შემდეგ ნათელი ხდება, რომ მენეჯმენტს გააჩნია როე--ზე გავლენის
სამი სხვადასხვა ბერკეტი, როგორიცაა: მოგების ზღვრული კოეფიციენტი, აქტივების
ბრუნვადობის კოეფიციენტი და ფინანსური ლევერიჯი,, ანუ თუკი ამ რომელიმე სამი
კომპონენტიდან ერთი მაინც გაიზარდა, შესაბამისად იზრდება როე.
მომგებიანობის კოეფიციენნტი _ მოგების ზღვრული კოეფიციენტი აჯამებს
საწარმოს მოგება/ზარალის უწყისის მდგომარეობას. იგი გვიჩვენებს, თუ რამდენი
ლარი რჩება საწარმოს მიერ წარმოებული პროდუქციის რეალიზაციიდან (ანუ
რეალიზაციის ყოველი 1 ლარიდან, რამდენი თეთრია საწარმოს მოგება):

142
 წმინდა მოგება
მოგების ზღვრული კოეფიციენტი = _____________
გაყიდვები
ეს კოეფიციენტი განსაკუთრებით ყურადსაღებია საოპერაციო მენეჯერებისთვის,
ვინაიდან იგი არ ითვალისწინებს დაფინანსების წყაროებს და განსაზღვრავს საწარმოს
ფასწარმოქმნის პოლიტიკას..
აქტივებზე უკუგების კოეფიციენტი _ ROA
მას შემდეგ, რაც მიმოვიხილეთ აქტივების ბრუნვადობისა და მოგების
ზღვრული კოეფიციენტები, გადავიდეთ კიდევ ერთ აქტივებზე უკუგების
კოეფიციენტზე, რომელიც ზომავს წმინდა მოგებას კომპანიაში განხორციელებულ
მთლიან ინვესტიციებთან მიმართებაში (ROA)

წმინდა მოგება წმინდა მოგება გაყიდვები

როა = __________ = _________ x ___________
აქტივები გაყიდვები მთლიანი აქტივები

ჩვენი საწარმოსთვის როა იქნება 119.3/1,001.6=11.9%

ამრიგად, როა ზომავს თუ რა დამოკიდებულებაშია წმინდა მოგება იმ
სახსრებთან მიმართებაში, რომლებიც კრედიტორებმა და აქციონერებმა გამოუყვეს
საწარმოს ფუნქციონირებისათვის. სწორედ ამ მომენტით განსხვავდება როა როე-სგან,
ვინაიდან ეს უკანასკნელი ანალოგიურ კოეფიციენტს მხოლოდ აქციონერების (და არა
აქციონერებისა და კრედიტორების) მიერ გამოყოფილი კაპიტალის მიმართ
აფიქსირებს.

ფინანსური ლევერიჯი
განვიხილოთ რისკის მახასიათებელი კოეფიციენტი _ ფინანსური ლევერიჯი.
ფინანსური ლევერიჯი აჯამებს საწარმოს საბალანსო უწყისის მარჯვენა მხარის,
ანუ პასივების მდგომარეობას:

მთლიანი აქტივები
ფინანსური ლევერიჯი = ______________________
სააქციონერო კაპიტალი

ფინანსური ლევერიჯი არის როე-ს ის მესამე კომპონენტი,, რომელიც გავლენას

ახდენს საწარმოს ფინანსურ მდგომარეობაზე და მიუთითებს თუ რა სიდიდით არის
საწარმოს აქტივები სესხებით დაფინანსებული. მკითხველს შეიძლება გაუჩნდეს
შეკითხვა, თუ რა კავშირშია ფინანსურ ლევერიჯთან სესხები, როდესაც ფორმულაში
მხოლოდ აქტივები და სააქციონერო კაპიტალი ფიგურიგებენ.
პასუხი მარტივია:: _ ფინანსური ლევერიჯის ზრდა მისი მნიშვნელობის
შემცირების შედეგი შეიძლება იყოს. მნიშვნელის _ სააქციონერო კაპიტალის

143
შემცირება კი ავტომატურად იწვევს პასივების მეორე კომპონენტის _
ვალდებულებების ზრდას. შესაბამისად, რაც უფრო მაღალია ვალდებულებების წილი,,
მით უფრო დაბალია სააქციონერო კაპიტალი და მაღალია ფინანსური ლევერიჯი და
პირიქით,, რაც უფრო მცირეა ფინანსური ლევერიჯი,, მით უფრო მაღალია
სააქციონერო კაპიტალის წილი პასივების შემადგენლობაში.
როგორც განვითარებული ქვეყნების ბიზნეს-პრაქტიკა უჩვენებს მოგების
ზღვრული და აქტივების ბრუნვადობის კოეფიციენტებისაგან განსხვავებით საწარმოს
ფინანსისტებს მაინცდამაინც არ ახარებთ ფინანსური ლევერიჯის ზრდა. როგორც
წესი, კორპორაციების (საწარმოთა) ფინანსური მენეჯერები ცდილობენ, გამონახონ
ოქროს შუალედი და იპოვნონ აუცილებელი ბალანსი მოზიდულ კრედიტებსა და
სააქციონერო კაპიტალს შორის.
ზოგადად იმ კომპანიებს, რომლებიც სტაბილურ ბიზნეს-გარემოში მუშაობენ და
გააჩნიათ სტაბილური შემოსავლები, თავისუფლად შეუძლიათ მაღალი ლევერიჯის
კოეფიციენტის გამოყენება, ანუ უფრო თამამად სესხების აღება სააქციონერო
კაპიტ
ტალის გამოშვების სანაცვლოდ..
ის კომპანიები კი, რომელთა შემოსავლების ნაკადები ცვალებადია, მაღალი
ფინანსური ლევერიჯის კოეფიციენტის არსებობის შემთხვევაში, შეიძლება
სერიოზულ პრობლემებს წააწყდნენ სესხის ძირითადი თანხისა და დარიცხული
საპროცენტო განაკვეთის დაფარვის ვადის დადგომისას. კრედიტორები, რაღა თქმა
უნდა, დაუნდობლები არიან ფინანსური ვალდებულებების მიმართ და, თუ საწარმო
ვერ შეძლებს საკრედიტო ხელშეკრულებაში ჩამოყალიბებული პირობების
შესრულებას, კრედიტორებს აქვთ უფლება, საქმე სასამართლოს გადასცენ და
თავიანთი პარტნიორის გაკოტრებულად გამოცხადება მოითხოვონ. აქციონერების
შემთხვევაში კი, თუ საწარმოს ვერ წაუვიდა საქმეები კარგად, შესაძლებელია
აქციონერთა შეთანხმებით დივიდენდების გაცემის გადადება. ჩვენს მაგალითში
განხილული კოეფიციენტი ტოლია:
ფინანსური ლევერიჯი = 1,001.6/656.0=1.53

7.2 საწარმოს საქმიანობის შედეგის (მოგება ან ზარალისს) ანალიზი

საწარმოს (კომპანიის)) საქმიანობის შედეგი-- მოგება ან ზარალი შეიძლება

წარმოვადგინოთ ორი ფორმატით,, კერძოდ :
1. ერთი ნაბიჯის ფორმატით,, ან ჩამოიწეროს ყველა შემოსავალი, ყველა
ხარჯი და მათი სხვაობით მოგება გამოვიანგარიშოთ;
2. მრავალი ნაბიჯის ფორმატით, ან მოხდეს შემოსავლებისა და ხარჯების
კლასიფიკაცია და თითოეულ ეტაპზე მოგება განვსაზღვროთ.

მოგება -ზარალის უწყისის სქემა (7.1)::

~შ
შემოსავალი გაყიდვებიდან - უკან დაბრუნებული საქონელი და ფასდათმობა

144
 = წმინდა შემოსავალი გაყიდვებიდან- რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულება (რ.პ.თ)
= მოგება გაყიდვებიდან - საოპერაციო ხარჯები = საოპერაციო მოგება + სხვა
შემოსავლები
- სხვა ხარჯები = მოგება((საბალანსო))- მოგების გადასახადი= წმინდა მოგება..

მოგება--ზარალის უწყისის ანალიზისას მნიშვნელოვანია დადგინდეს, რამდენად

რეალური და განმეორებადი შეიძლება იყოს შემოსავლები.
შემოსავლები ითვლება რეალურად,, თუ შესრულებულია შემდეგი პირობები::
1) შემოსავლების გამომუშავება დასრულებულია, აღარ არის საჭირო რაიმე
დამატებითი ოპერაციების შესრულება (მაგ. საგარანტიო მომსახურება);
2) შემოსავალი ითვლება განმეორებად შემოსავლად.. თუ სამართლიანია შემდეგი
პირობები:
3) რომელიმე პროდუქცია, ან მომსახურების სეგმეენტაცია მიჩნეულია ძირითად
საქმიანობად,, ანუ უნდა გაანალიზდეს რამდენად სტაბილური იქნება შემოსავლები ამ
პროდუქციისგან, რამდენად არის დამოკიდებული მთლიანი შემოსავალი მასზე. თუ
შემოსავლები წინა პერიოდთან შედარებით გაიზარდა, რითია ეს განპირობებული.
კერძოდ:
ა)ფ
ფასების ზრდით;;
ბ) გაყიდული ერთეულების რაოდენობის ზრდით..
შესაბამისად, თუ შემოსავლების ზრდა განპირობებულია ერთეულ
პროდუქციაზე ფასების ზრდით,, მაშინ უნდა გაანალიზდეს შემდეგი: პროდუქციაზე
ფასების ზრდა გამოწვეულია ამ პროდუქციაზე მოთხოვნის ზრდით _ ეს
კომპანიისათვის კარგი მაჩვენებელია, რადგან საბოლოოდ ეს მოიტანს გაყიდვების
რაოდენობის ზრდასაც. პროდუქციაზე ფასის ზრდა შეიძლება ამ პროდუქციის
ხარისხის გაუმჯობესებამ გამოიწვიოს; _ ესეც კარგი მაჩვენებელია, რადგან ასევე
გამოიწვევს საბოლოოდ შემოსავლების ზრდას. საწარმოსთვის ნაკლებად მომგებიანია
ფასების მხოლოდ ინფლაციის ტემპით ზრდა.
თუ შემოსავლების ზრდა განპირობებულია გაყიდული ერთეულების
რაოდენობის ზრდით, მაშინ საჭიროა, ყურადღება მივაქციოთ შემდეგ გარემოებებს:
ერთეულების რაოდენობა გაიზარდა, რადგანაც საწარმოს გაყიდვები კრედიტში
უფრო ლოიალური გახდა, ანუ საწარმო კლიენტებს (დებიტორებს) გარკვეულ
შეღავათებს აძლევს. ეს მაინცდამაინც სახარბიელო არ არის, რადგან თუ საწარმომ
კრედიტში გაყიდვების პირობები გაამკაცრა, მაშინ შეიძლება, გაყიდვების რაოდენობა
შემცირდეს.
გაყიდვების რაოდენობა შეიძლება გაიზარდოს იმითაც, რომ საწარმომ უფრო
ინტენსიურად გამოიყენოს არსებული რესურსები (ანუ აამაღლოს
შრომისნაყოფიერება), ანდა შეიძინოს დამატებითი (მაგ. გახსნას ფილიალი, ახალი
მაღაზია); ეს ფაქტორები საწარმოსათვის ძალზე ხელსაყრელია.
მიმდდინარე სააღრიცხვო პერიოდის შემოსავლების ანალიზისას საჭიროა, ისინი
გასული წლების შემოსავლებს შევუდაროთ, ამით შეიძლება დავადგინოთ, ხომ არ

145
იქნება წლევანდელი წელი რაიმეთი გამორჩეული. მაგ. თუ მიმდინარე წელს
შემოსავალი ძალზე აღემატება წინა წლების შემოსავალს, შეიძლება, ეს ფაქტი
ბაზარზე რაიმე განსაკუთრებული მოვლენით აიხსნას. (ანალოგიური მოსაზრება
სამართლიანია მაშინაც, თუ წლევანდელი შემოსავალი ძალზე დაბალია).
შემოსავლების ზრდას აგრეთვე უდარებენ საწარმოს ზრდის ტემპს ბაზარზე.. ეს
ნიშნავს, რომ გამოიკვლიონ საწარმოს თავისი ძირითადი პროდუქციის მიწოდებით
მთლიანი ბაზრის რა წილი აქვს დაპყრობილი, ხომ არ არის ის მონოპოლისტი და ა.შ.
უნდა აღვნიშნოთ, რომ ეს ყველაზე რთული ეტაპია, რადგან ხშირად ძნელია ბაზრის
გამოკვლევა, სტატისტიკური ინფორმაციის მოპოვება და ა.შ.
მოგება--ზარალის უწყისიის გამოკვლევისას მნიშვნელოვანია გაანალიზდეს (უფრო
ზუსტად მოხდეს პროგნოზირება)) სამომავლო გაყიდვები,, ბუნებრივია, ამ ეტაპზე
ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მიიღება ბაზრის გამოკვლევით, მაგრამ
გარკვეული დასკვნები შეიძლება ფინანსური ანგარიშგებითაც მივიღოთ:
გავაანალიზოთ უკან დაბრუნებული საქონელი (თუ ეს რიცხვი მაღალია, მაშინ ეს
უნდა გავითვალისწინოთ როგორც უარყოფითი მოვლენა შემდგომი შემოსავლების
დაგეგმვისას). აგრეთვე პრაქტიკულია ე.წ. მოთხოვნების შემოწმება. ბევრ კომერციულ
ორგანიზაციას აქვს პრაქტიკა, რომ კლიენტს შეკვეთის მიცემისას შეავსებინოს ე.წ.
მოთხოვნის ბარათი.. ამ ბარათების ანალიზით დადგინდება მთელი შეკვეთების რა
რაოდენობაა რეალური შეკვეთა, შესრულებულია თუ არა ყოველი მათგანი და ა.შ.
მოგების პროგნოზირებისათვის მნიშვნელოვანია ცვალებადი და ფიქსირებული
დანახარჯების შესაძლო ქცევა.
ცვლადი დანახარჯები იზრდება, ან მცირდება გაყიდვების რაოდენობის
ცვლილებასთან ერთად, ისინი მოითხოვენ მენეჯმენტის მცირე ჩარევას ან სულაც
ჩაურევლობას. რაც შეეხება ფიქსირებულ დანახარჯებს,, მათი ცვლილება არ ხდება
გაყიდვების რაოდენობის ცვლილებასთან ერთად, არამედ მათზე გავლენას მხოლოდ
მენეჯმენტის გადაწყვეტილებები ახდენს.
ბიზნესს როდესაც მაღალი ფიქსირებული დანახარჯები აქვს ცვალებად
დანახარჯებთან შედარებით, ამბობენ, რომ იგი ოპერატიულობის ზღვარზეა..
ოპერატიულობის ზღვარი მნიშვნელოვანი მახასიათებელია, რადგან თუ გაყიდვები
შემცირდა, მაშინ ორგანიზაციამ შეიძლება, იზარალოს.
ხარჯების ანალიზისას,, პირველ რიგში, მუდმივი და ცვალებადი ხარჯები უნდა
გაიმიჯნოს (უფრო დეტალური კლასიფიკაცია); ამის შემდეგ კი განისაზღვრება
ოპერატიულობის ზღვრის კოეფიციენტი..

მოგება ცვალებადი
ოპერატიულობის დანახარჯების შემდეგ
ზღვრის კოეფიციენტი = ________________________
დასაბეგრი მოგება

146
 გავიხსენოთ გაყიდვების წერტილი ფინანსური აღრიცხვის ელემენტების
კურსიდან (BEP-ში გაყიდვების ის რაოდენობაა, როდესაც კომპანიას ნულოვანი
მოგება აქვს)
და განვიხილოთ მაგალითი :
რეალური BEP
გაყიდვები 1,000 820
რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულება (რ.პ.თ. (80%) 800 656
მოგება გაყიდვებიდან (მარჟა) 200 164
მუდმივი (ფიქსირებული ხარჯები) 164 164
დასაბეგრი მოგება 36 0

200
ოპერატიულობის ზღვარი = ______ = 5.6
36
0,20 (მოგება გაყიდვებიდან, როგორც მთლიანი გაყიდვების %)
საწარმოს თუ მაღალი გაყიდვების წერტილი აქვს,, მაშინ ის საკმაოდ რისკიანია,,
რადგან მენეჯმენტი მაღალ ფიქსირებულ დანახარჯებს გაყიდვების შემცირების
დროს იოლად ვერ შეამცირებს.
დანახარჯების გაანალიზების მნი იშვნელობა შემდეგში მდგომარეობს: რა ტიპის
შემოსავლებია მოსალოდნელი ამ ხარჯების გაწევით, ფულად ერთეულებში ეს
დანახარჯი გაყიდვების რა პროცენტს შეადგენს, მომავალი პერიოდისათვის
ხარჯების ზრდა თუ კლება მოსალოდნელი, ცვლადი და მუდმივი დანახარჯების
ცვლილება რა ეფექტს გამოიწვევს.
როგორც წესი, მიღებულია, რომ დანახარჯები შემდეგი თანმიმდევრობით
გაანალიზდ დეს: რ.პ.თ., ოპერაციული დანახარჯები, სხვა დანახარჯები, მოგების
გადასახადი.
მთლიანი დანახარჯების გაანალიზებისას ყურადღება უნდა მიექცეს ორ
გარემოებას:
1)) აღრიცხვის მეთოდი,, რომელიც აქტივების ამორტიზაციისა და მათი
საექსპლოატაციო ვადის დასადგენად გამოიყენება;;
2) ბიზნესის პრაქტიკა,, როგორიცაა თანამშრომლების კომპენსაცია და აქტივების
რემონტი..
შესაბამისად,, ანალიზის პროცესში გასათვალისწინებელია::
ა) აღრიცხვის მეთოდის კვლევისას ყურადღება მიექცეს, რამდენად სწორად არის
არჩეული ცვეთის (ამორტიზაციის) მეთოდი და აქტივის მომსახურეობის ვადა,
რომელი მეთოდით შეფასდება მარაგები;
ბ) ბიზნესის პრაქტიკის გაანალიზება გულისხმობს, რა შეღავათებით
სარგებლობენ თანამშრომლები, რა დანახარჯების გაწევა უხდება საწარმოს
ძირითადი საშუალებების სარემონტოდ, ხომ არ არის საჭირო საცდელ-

147
საკონსტრუქტორო სამუშაოების ჩატარება და შესაბამისი დანახარჯების გაწევა) და
ა.შ.

პრაქტიკული მეცადინეობა 4. თემაზე „ფ

ფინანსური ლევერიჯის გამოყენების
პრაქტიკული ასპექტები (მაგალითები))“

ფინანსური ლევერიჯის კოეფიციენტი აერთიანებს ვალდებულებებისა და

სააქციონერო კაპიტალის შემადგენელი ცალკეული ერთეულების მაჩვენებლებსაც..
აქედან გამოსაყოფია::

ა) სესხი / აქტივების მაჩვენებელი (კოეფიციენტი)) DE

EBT
ეს კოეფიციენტი ზომავს თუ სესხის რა წილი მოდის აქტივებზე:

ვალდებულებები 345.7
აქტივების = ____________ = _________ = 34.5%
კოეფიციენტი აქტივები 1001.6

ჩვენი მაგალითიდან სესხი/აქტივების კოეფიციენტი ტოლია 34.5%-ის, რაც

ნიშნავს, რომ მთლიანი აქტივების დაფინანსებიდან 34.5% სასესხო ინსტრუმენტების
(გრძელვადიანი კრედიტები) ხარჯზე მოდის.
როგორც წესი, რაც უფრო სტაბილურია ფულადი ნაკადები, მით უფრო მაღალი
აქვთ კომპანიებს სესხი/აქტივების კოეფიციენტი და საშუალო მაჩვენებელი,
რომელიც 60-70%-ის დიაპაზონში მერყეობს. ინვესტორები 60--70%--იან მაჩვენებელს
სერიოზულ ლ მინუსად ჩაუთვლიან ისეთ კომპანიებს, რომლებსაც ფულადი ნაკადების
მოძრაობისა და ზრდის არასტაბილური ტემპები გააჩნიათ.

ბ) პროცენტის დაფარვის კოეფიციენტი (T

Times interest covered Ratio)
ეს მაჩვენებელი მიგვითითებს, თუ როგორ წარმატებით შეუძლია საწარმოს
თავისი შემოსავლებიდან ნაკისრ ფინანსურ ვალდებულებაზე დარიცხული
საპროცენტო განაკვეთის დაფარვა:

პროცენტის ებიტ-ი 1 157.8

დაფარვის = _________________ = ______ = 38-ჯერ
კოეფიციენტი საპროცენტო ხარჯი 4.2

გ) ძირითადი თანხის დაფარვის კოეფიციენტი (T Times Bu urden covered Ratio)

პროცენტისა და ძირითადი თანხის დაფარვის კოეფიციენტი გვიჩვენებს, თუ როგორ
წარმატებით შეუძლია კომპანიას მის მიერ ნაკისრი ვალდებულების _ ძირითადი
თანხისა და საპროცენტო განაკვეთის ებიტ-იდან (EBIT
T - Faarnings Beefore In
nterest and
Tax) დაფარვა:

148
ძირითადი ებიტი
თანხის = _______________________________
დაარვის საპროცენტო (ძირითადი თანხა)
კოეფიციენტი

მაჩვენებელი ხარჯი + მოგების გადასახადის განაკვეთი

ჩვენი მაგალითისათვის ძირითადი თანხის დაფარვის კოეფიციენტი იქნება შემდეგი:

157.8
ძირითადი თანხის მაჩვენებელი = _________________ = 5.1-ჯერ
დაფარვის მაჩვენებელი 4.2 + 1-25%

ზემოთ განხილული ორივე კოეფიციენტი ბ,გ მიეკუთვნება ეგრეთწოდებულ

დაფარვის კოეფიციენტებს. ორივე შემთხვევაში მრიცხველში არის ებიტ--ი
(პროცენტისა და საგადასახადო ხარჯებით დაბეგვრამდე დარჩენილი შემოსავალი).
ებიტ-ი იმიტომ, რომ სწორედ ამ თანხიდან ხდება ნასესხებ საშუალებებზე
წარმოქმნილი ვალდებულებების დაფარვა.
პირველ შემთხვევაში, სადაც პროცენტის დაფარვის კოეფიციენტი მოცემული
კომპანიის მაგალითზე არის 38 (=163.6/4.2), ნიშნავს იმას, რომ იმ ებიტ--ით,, რასაც
კომპანია გამოიმუშავებს, შესაძლებელია საპროცენტო განაკვეთის 38-ჯერ დაფარვა.

ძირითადი თანხის დაფარვის კოეფიციენტი უფრო განავრცობს ყოველწლიური

საფინანსო ვალდებულებების დეფინიციას და მოიცავს როგორც საპროცენტო
დანახარჯს, ასევე ძირითადი თანხის დაფარვასთან დაკავშირებულ ხარჯებსაც.
თუმცა, საპროცენტო დანახარჯისაგან განსხვავებით, ძირითადი თანხის დაფარვასთან
დაკავშირებული ხარჯები არ შეიძლება გამოიქვითოს მთლიანი შემოსავლიდან
დასაბეგრი ბაზის შესამცირებლად. სწორედ ამიტომ ხდება ძირითადი თანხის
შეფარდება (1 _ მოგების გადასახადის განაკვეთთან).

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მუშაობისთვის

1. გააცნობიერეთ ბიზნესის ფინანსური მართვის არსი და მნიშვნელობა.
2. გააცნობიერეთ მოგება- ზარალის უწყისის ფორმირების ფორმატის არსი.
3. დაახასიათეთ მოგების პროგნოზირებისთვის ცვალებადი და ფიქსირებილი
დანახარჯების ქცევის ასპექტები.
4. განიხილეთ ფინანსური ლევერიჯის- რისკის მახასიათებელი კოეფიციენტის
პრაქტიკული ასპექტები.

149
 თავი N8..
ბიზნესის სუბიექტის ფულადი სახსრების (ნაკადის))
ანგარიშგების ანალიზი

—თემის სტრუქტურა::
8.1 ფულადი სახსრების ნაკადის უწყისის ფორმირების საკითხები:
8.1.1. ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისის ანალიზი პირდაპირი მეთოდით
8.1.2. ფულადი ნაკადის გათვლა არაპირდაპირი მეთოდით
™ სემინარული მეცადინეობა N4. თემაზე:: „ფულადი სახსრების ნაკადის ხარისხი„
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N8 „ბ
ბიზნესის სუბიექტის (საწარმოს)) ფულადი
სახსრების (ნაკადის)) ანგარიშგების ანალიზი““

8.1 ფულადი სახსრების ნაკადის უწყისის ფორმირების საკითხები

ბიზნესის სუბიექტის (საწარმოს) ფინანსების მენეჯმენტში უმნიშვნელოვანეს

როლს ასრულებს ფულადი სახსრების მიმოქცევა,, ანუ ფულის ნაკადის-ის შესაძლო
რაოდენობა, რაც საჭიროა საწარმოს კაპიტალის შესაძენად და ყოველდღიური
ოპერაციების საწარმოებლად. ფულადი სახსრების ანგარიშგება საშუალებას აძლევს
ფინანსური ანგარიშგების მომხმარებელს, გააანალიზოს საწარმოს ე.წ. „ლიკვიდ--
ურობა„„ ანუ საწარმოს უნარი: მიიღოს დროულად დებიტორული დავალიანებები,
ანგარიშგება აწარმოოს თავის კრედიტორებთან, ერთდროულად დაფაროს
საგადასახადო ვალდებულებები და ა.შ.
ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისის შესადგენად გამოიყენება საწარმოს
ბალანსი და მოგება-ზარალის უწყისი.
ფინანსური უწყისი შედგება სამი ნაწილისაგან,, კერძოდ:
1) საოპერაციო საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი;;
2) საინვესტიციო საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი და
3) ფინანსური საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი..
საოპერაციო საქმიანობიდან მიღებული ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისი
შეიძლება პირდაპირი ან არაპირდაპირი მეთოდით შედგეს..
ქვემოთ მოყვანილია სადემონსტრაციო ამოცანა:: სს „აისის“ 1.ბ
ბალანსი, 2.მმოგება--
ზარალის უწყისი და 3. დამატებითი ინფორმაცია 2018 წლისათვის (იხილეთ ცხრილი
8.1).

150
 1.სსაბალანსო უწყისი (ლარებში)
ცხრილი 8.1
ბალანსის მუხლები 01.01.2018 წ. 31.12.2018 წ.
აქტივები
ფული 10,400 14,100
დებიტორული დავალიანებები (მოთხოვნები) 25,300 27,400
მარაგები 18,600 21,900
წინასწარ გადახდილი დაზღვევა 3,200 2,700
სულ მიმდინარე აქტივები 57,500 66,100
ფიქსირებული აქტივები 62,000 76,800
აკუმულირებული ამორტიზაცია (24,600) (31,700)
სულ გრძელვადიანი აქტივები 37.400 45.100
სულ აქტივები 94,900 111,200
ვალდებულებები:
კრედიტორული ანგარიშები 25,000 31,500
მიმდინარე ვალდებულებები 4,000 3,200
გადასახდელი მოგების გადასახადი 2,700 2,100
გრძელვადიანი სესხის მიმდინარე წილი _ 6,000
სულ მიმდინარე ვალდებულებები 31,700 42,800
გრძელვადიანი სესხი 30,000 24,000
სულ გრძელვადიანი ვალდებულებები 30000 24000
სულ ვალდებულებები 61,700 66,800
საკუთარი კაპიტალი
აქციები 12,000 19,000
გაუნაწილებელი მოგება 21,200 25,400
სულ კაპიტალი 33,200 44,400
სულ კაპიტალი და ვალდებულებები 94,900 111,200

2. მოგება--ზარალის უწყისი(( იხ.. ცხრილი 8.2)

ცხრილი 8..2

(2018 წელი) (ლარებში)

შემოსავალი გაყიდვებიდან 164,000
რეალიზებული პროდუქციის
თვითღირებულება (რ.პ.თ.) 91,200
ადმინისტრაციული ხარჯები 61,000
(მოიცავს 9,800 _ ამორტიზაციას)
საპროცენტო ხარჯები 2,700
შემოსავალი დაბეგვრამდე 9,100

151
 (მოგების გადასახადი) (2,900)
წმინდა მოგება 6,200

3.დ
დამატებითი ინფორმაცია::
1) კომპანიამ წლის განმავლობაში შეიძინა 19,000 ლარის ძირითადი საშუალებები,
2) 4,200 ლარიანი აქტივი გაიყიდა 1,500 ლარად (დარიცხული ცვეთა 2,700 ლ.),
3) კომპანიამ გამოუშვა(ეემისია) და გაყიდა 7,000 ლარის აქციები,
4) გადაიხადეს დივიდენდები 2,000 ლარი.

8.1--1 ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისისს ანალიზი პირდაპირი მეთოდით

თ
(თემა - 7.2 მოყვანილი ფორმულებისს გამოყენებით)

1) საოპერაციო საქმიანობის ფულადი ნაკადების ანალიზი (ლარებში))

™ შემოსავლები რეალიზაციიდან
164,000-2,100=161,900
™ მარაგების შესაძენად გადახდილი თანხა:
91,200+3,300-6,500=88,000
™ საოპერაციო ხარჯები:
61,000-500+800-9,800=51,500
™ საპროცენტო ხარჯები:
2,700
™ მოგების გადასახადი
2,900+600=3,500

საოპერაციო საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი

161,900--88,000--51,500--2,700--3,500=16,200

2) საინვესტიციო საქმიანობის ფულადი ნაკადების ანალიზი (ლარებში))

™ ძირითადი საშუალებების ყიდვა _ 19,000

™ ძირითადი საშუალების გაყიდვა + 1,500
- 17,500

3) ფინანსური საქმიანობის ფულადი ნაკადების ანალიზი (ლარებში))

™ აქციების გაყიდვა 7,000

™ დივიდენდები -2,000
5,000

152
 დასკვნა.. სულ ფულადი ნაკადი საოპერაციო, საინვესტიციო და ფინანსური
საქმიანობიდან: 16,200-17,500+5,000=33,700 ლარი..

8.1--2 ფულადინაკადისგათვლაარაპირდაპირიმეთოდით::

სუფთა მოგების შესწორებები (კორექტირება)) ლარებში

6,200 (წმინდა მოგება)
+9,800 (ამორტიზაცია)
16,000 წმინდა მოგების კორექტირებული თანხა
-2,100 დებიტორული დავალიანებები
_ 3,300 მარაგები
+500 წინასწარ გადახდილი დაზღვევა
+6,500 კრედიტორული ანგარიშები
-800 მიმდინარე ვალდებულებები
-600 მოგების გადასახადის დავალიანება
16,200
დასკვნა.. საინვესტიციო და ფინანსური საქმიანობიდან მიღებული ფულადი
ნაკადი გამოითვლება ისევე, როგორც პირდაპირ მეთოდში. ამდენად, სულ 16,200+(--
17500)+500=3700 ლარი..
(შედარებისათვის ბალანსის უწყისში ფულის მატება (14100--10400) უდრის 3700 ლ).
ამრიგად, ბიზნესისსუბიექტის (საწარმოს) ფინანსების მართვისას დიდი
მნიშვნელობა ენიჭება ფულადი სახსრების მოძრაობის ანალიზს. ამისათვის
თავდაპირველად ერთმანეთისაგან უნდა განვასხვავოთ::
ფულის ციკლი და ფულადი ნაკადის ცნებანი, რომლებიც უკავშირდება სესხის
გადახდისუნარიანობას.
ფულადი ციკლი არის ნაღდი ფული, რომელიც მოძრაობს მარაგებიდან
დებიტორულ დავალიანებამდე, ანუ ეს არის ნაღდი ფულის ის ნაწილი, რომელიც
ჯერ იხარჯება სასაქონლო მატერიალური მარაგების შესაძენად, შემდეგ კი ივსება
დებიტორული დავალიანების შეგროვებით (ანუ სასაქონლო-მატერიალური
მარაგების რეალიზაციით) ფულადი ციკლის მეშვეობით ხდება მხოლოდ
მოკლევადიანი დავალიანებების (კრედიტორული ანგარიშების განაღდება) გადახდა.
ფულადი ნაკადი კი არის ფულის ის შემოსავალი (გასავალი), რომელიც მიიღება
საწარმოს საოპერაციო ბიზნესის მომგებიანობიდან, საინვესტიციო (მომგებიანი
აქტივების ბრუნვადობა) და ფინანსური საქმიანობიდან.
ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგების ანალიზის ძირითადი ფუნქცია
კომპანიის კრედიტუნარიანობის შეფასებაში აისახება..
1.ო
ოპერაციული საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადის შეფასებისას
საჭიროა გვახსოვდეს შემდეგი:

153
 თუ ფულადი ნაკადი დადებითია,, შევაფასოთ როგორ გაიზარდა შემოსავლები
რეალიზაციიდან, რის ხარჯზე მოხდა მათი ზრდა _ კომპანიის მომგებიანობის, თუ
უბრალოდ დებიტორულ-კრედიტორული ანგარიშების მანიპულირებით.
_ რა რაოდენობის ნაღდი ფულია საჭირო მარაგების შესაძენად ყოველ წელს, ხომ
არ არის ეს თანხა იმდენად დიდი, რომ ნაღდი ფული აღარ დარჩება
ვალდებულებებისა და დივიდენდების გადასახდელად.
_ ხომ არ არის ჩართული ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგებაში
გაუთვალისწინებელი შემოსავლები (ხარჯები). ეს გაუთვალისწინებელი შემოსავალი
(ან ხარჯი) შეიძლება დიდ გავლენას ახდენდეს კომპანიის ფულად ნაკადზე, მაგრამ
უნდა გვახსოვდეს, რომ მათ დროებითი ხასიათი აქვთ და ვერ იძლევიან ამომწურავ
ინფორმაციას რეალურ ფულად შემოსავლებზე (გასავლებზე).
2. საინვესტიციო საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი ძირითადად
უარყოფითია,, რადგანაც კომპანია ანახლებს თავის ძირითად საშუალებებს. თუ
ორგანიზაციას დადებითი ნაკადი აქვს საინვესტიციო საქმიანობიდან, მაშინ უნდა
გამოვიკვლიოთ ეს დაგეგმილი იყო თუ არა წინასწარ (მხედველობაშია ძირითადი
საშუალებების გაყიდვა) კომპანიის მიერ და რამდენი სააღრიცხვო პერიოდის
განმავლობაშია ეს მოსალოდნელი, კომპანიას რომელი ძირითადი საშუალებების
გაყიდვა არის დაგეგმილი მომავალ სააღრიცხვო პერიოდში.
როდესაც კომპანიას უარყოფითი ფულადი ნაკადი აქვს საინვესტიციო
საქმიანობიდან, მაშინ ეს რიცხვი უნდა შევადაროთ პერიოდის ამორტიზაციას:: თუ
ამორტიზაცია აღემატება უარყოფით ფულად ნაკადს, მაშინ უნდა ვიგულისხმოთ,
რომ მას აღარ დასჭირდება დამატებითი სახსრების გამოყოფა ძირითადი
საშუალებების შესაძენად, ეს სახსრები შეიძლება, ვალდებულებისდასაფარავად
გამოიყენებოდეს.
თუ ამორტიზაცია უფრო ნაკლებია ვიდრე ფულადი ნაკადი საინვესტიციო
საქმიანობიდან, მაშინ უნდა ველოდოთ, რომ კომპანიას მოუხდება დამატებითი
სახსრების გამოყოფა ძირითადი საშუალებების შესაძენად.
3. ფინანსური საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადის ანალიზისას უნდა
გავითვალისწინოთ შემდეგი:
_ სესხის აღებით გაზრდილი ფულადი სახსრების არსებობა.
_ ინვესტორების მიერ კაპიტალში დამატებით ჩარიცხული თანხების არსებობა
_ უნდა მოვახდინოთ კომპანიის წმინდა მოგებისა და დარჩენილი გრძელვადიანი
სესხის შედარება.

სემინარული მეცადინეეობა N4 თემაზე:: „ფ

ფულადი სახსრების ნაკადის ხარისხი“

ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისის ანალიზში დიდ როლს თამაშობს ე.წ.

ფულადი ნაკადის „ხარისხი““. ფულადი სახსრების ნაკადის ხარისხი განისაზღვრება
ფულადი ნაკადის რესურსებით და ფულის ნაკადზე მოთხოვნით. ფულადი ნაკადის
რესურსები ხასიათდება მათი მიღების წყაროთი (შემოსავლებით ძირითადი

154
საქმიანობიდან) და ე.წ. განმეორებადობით _ ანუ რამდენად რენტაბელურია
კომპანიის შემოსავლები. ფულის ნაკადის მოთხოვნა ხასიათდება შემდეგი
კომპონენტებით: სამუშაო კაპიტალი, ფულის ციკლი, ძირითადი საშუალებების
განახლება, გრძელვადიანი ფასიანი ქაღალდების ყიდვა, დივიდენდების გადახდა,
გრძელვადიანი სესხების განაღდება.
ფულადი ნაკადის ხარისხი განისაზღვრება შემდეგი ფაქტორებით, რომელიც
უნდა გვახსოვდეს ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგების ანალიზისას.
ა) ოპერაციული საქმიანობიდან მიღებული ფულადი ნაკადი დადებითია. ეს
განპირობებულია იმით, რომ შემოსავლები რეალიზაციიდან იზრდება (და არა
დებიტორულ-კრედიტორული ანგარიშების მანიპულირებით). ასეთ ნაკადს მაღალი
ხარისხი აქვს.
ბ) ფულადი ნაკადი ფინანსური საქმიანობიდან დადებითია და ეს გამოწვეულია
იმით, რომ ორგანიზაციამ ისესხა ფული _ ასეთ ნაკადს დაბალი ხარისხი აქვს.
გ)ფულადი ნაკადი დაბალი ხარისხისაა, თუ იგი გაიზარდა მხოლოდ რაიმე
ერთჯერადი ოპერაციით, ხოლო თუ ფულადი ნაკადი განმეორებითი ოპერაციებით
იზრდება, ანუ საქმიანობას რეგულარული ხასიათი აქვს, მაშინ ამბობენ, რომ
ფულადი ნაკადი მაღალი ხარისხისაა.
დ)ფულად ნაკადს, რომელიც ძირითადი საშუალებების გაყიდვიდან არის
მიღებული, დაბალი ხარისხი აქვს.
ამრიგად, ფულადი ნაკადის ხარისხის განსაზღვრისათვისპპრიორიტეტი ენიჭება
შემდეგ ფაქტორებს, კერძოდ::
_ დადებითი ფულადი ნაკადი მიიღება ოპერაციული საქმიანობიდან და ეს
განპირობებულია რეალიზაციის ზრდით, შემოსავლები მიიღება რეგულარული
ოპერაციებიდან.
_ დამფუძნებლების მიერ ხდება დამატებითი თანხების ინვესტირება კაპიტალში,
ეს ცხადია გაზრდის ფულად ნაკადს ფინანსური საქმიანობიდან. მართალია, ამ
პროცესს განმეორებადი ხასიათი არ გააჩნია, მაგრამ დამატებითი ინვესტირება
აღიქმება როგორც საქმიანობის საიმედოობა.
_ ნაკლები ხარისხიანობით ხასიათდება ფულადი ნაკადი დადებითი
საინვესტიციო საქმიანობიდან _ ანუ ფიქსირებული აქტივების გაყიდვიდან.
_ ყველაზე დაბალი ხარისხი აქვს იმ ფულად ნაკადს, რომელიც მიიღება სესხის
აღებით.
ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისის გაანალიზებით დაინტერესებული არიან
პირველ რიგში ფირმის კრედიტორები. ასე მაგალითად,. თუ კომპანიის ფულადი
ნაკადი ხარისხიანია, მაშინ კრედიტორები ასეთ ორგანიზაციებს ანიჭებენ
უპირატესობას. კომპანიის ფულადი ნაკადის ხარისხის განსაზღვრაში აუცილებელ
მონაწილეობას იღებს ფულად ნაკლზე მოთხოვნაც.. ანალიზის დროს ყურადღება
უნდა მივაქციოთ შემდეგს:
_ ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისებიდან გამოიყოს უარყოფითი ნაკადები;
_ განვიხილოთ, უარყოფითი ფულადი ნაკადი ერთჯერადია, თუ მას
რეგულარული ხასიათი აქვს;

155
 _ განვიხილოთ, უარყოფითი ნაკადი ჩვეულებრივია თუ უჩვეულოდ მაღალი ან
დაბალია;
_ გაავანალიზოთ, უარყოფითი ფულადი ნაკადის გამოწვეული მოვლენა
ექვემდებარება თუ არა მენეჯმენტის კონტროლს;;
_ შევადაროთ ფულადი ნაკადის ისტორიული, ახლანდელი და მომავალი
რესრუსები და მასზე მოთხოვნები.
წლების განმავლობაში არსებული ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისებს
ისტორიული ფულადი ნაკადი ეწოდება. ისტორიული ფულადი ნაკადი ყველაზე
საიმედო ინდიკატორია კომპანიის კრედიტუნარიანობისათვის.. კერძოდ,
სამართლიანია ფორმულა (8.3))

წმინდა მოგება
+ ამორტიზაცია
+ ან - სამუშაო კაპიტალის ცვლილება
_ ძირითადი საშუალებების დანახარჯები (შეძენა)
_ დივიდენდები
= ფულადი ნაკადი, რომელიც შეიძლება მოხმარდეს ვალის დაბრუნებას.

შესაბამისად, ამ ფორმულის გამოყენება შესაძლებელია როგორ ისტორიული,

ასევე დაგეგმილი ფულადი ნაკადისათვის (დაგეგმილ ფულად ნაკადში
იგულისხმება, რომ აღნიშნული პუნქტები არა ისტორიულია, არამედ ეფუძნება
სამომავლოდ შედგენილ ბიუჯეტს).

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისთვის

1. გააცნობიერეთ ფულადი სახსრების მოძრაობის უწყისის ანალიზის

მეთოდოლოგიური ასპექტები
2. დაახასიათეთ ფულადი ნაკადების ხარისხი.
3. გააცნობიერეთ ისტორიული ფულადი ნაკადის-ყველაზე საიმედო
ინდიკატორის არსი.

156
 თავი N9. ბიზნესპროცესების ფინანსური ინჟინერიის მართვა

—თემის სტრუქტურა::
9.1. ბიზნესპროცესების რეინჟინერიის სტრუქტურა და
მისი გაუმჯობესების მეთოდოლოგიური მიდგომები
9.2. ფინანსური ინჟინერიის ინსტრუმენტები, პროდუქტები და სტრატეგიები
™სემინარული მეცადინეობა N5. თემაზე:: „ბისნესპროცესების რეინჟინერიის
მართვა საბანკო საქმის მენეჯმენტში“
™კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისთვის

თავი N9. ბიზნესპროცესების ფინანსური ინჟინერიის მართვა

9.1. ბიზნესპროცესების რეინჟინერიის სტრუქტურა და მისი გაუმჯობესების

მეთოდოლოგიური მიდგომები

მსოფლიო ეკონომიკის გლობალიზაციის არსებულმა ტემპებმა ბიზნეს-

პროცესების რეინჟინერიის გატარების აუცილებლობაც დააჩქარა. გლობალური
ეკონომიკური სისტემისათვის დამახასიათებელია მსოფლიო ეკონომიკური
ურთიერთდამოკი-დებულების გაღრმავება და აგრეთვე მსოფლიო ბაზრებზე მაღალი
კონკურენცია. იმისათვის, რომ საქართველო გახდეს კონკურენტუნარიანი ქვეყანა,
საჭიროა რადიკალური ცვლილებების მოხდენა ბიზნეს-პროცესებში, მათი
შესრულების ტექნიკა-ტექნოლოგიაში, მეთოდებსა და მიდგომებში, ორგანიზაციასა
და მართვაში.
ყოველივე ეს იმას ნიშნავს, რომ ნებისმიერი ქვეყნის კომპანიამ, მთელი
ძალისხმევა უნდა მოახმაროს ბიზნეს-პროცესების მუდმივ განახლებას. Bბიზნეს-
პროცესების ყოველწლიურად 10-15%-ით განახლება სტარატეგიული უპირატესობის
მომტანია. Aმის მიღწევის ყველაზე საუკეთესო გზა არის ბიზნეს--პროცესების
რეინჟინერია, რომლის მართვაში იმიტაციური მოდელების გამოყენებაა
რეკომენდირებული.
გასული საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისიდან მეთოდურ მიმართულებას,
რომელიც სწავლობს მართვის სისტემების პროცესული ორგანიზაციის საკითხებს და
იძლევა მათი აგების გადაწყვეტას, წარმოადგენს ბიზნეს-პროცესების რეინჟინერია
(Business Process Reengineering).. პირველად ტერმინი - „ბპრ“მმ. ჰამერმა შემოიღო. მას
ეკუთვნის ბპრ-თან პირველი „ტრადიციული“ მიდგომა, რომელიც გვთავაზობს
ახალი ბიზნეს-პროცესების შექმნას „სუფთა ფურცლიდან“. მეორე მიდგომა BPბპრ-ს
გატარებასთან დაკავშირებით, წარმოიქმნა მეთოდის „სუფთა ფურცლიდან„

157
 მისამართით გამოთქმული კრიტიკული შენიშვნების ანალიზის შედეგად. მის
ავტორად ითვლება თომას დეივენპორტი.. მისი აზრით, ვიდრე ახალი ბპრ-ების
პროექტირებას შევუდგებით, უნდა შევისწავლოთ და თვალნათლივ წარმოვიდგინოთ
არსებული ბიზნეს-პროცესები.
რეინჟინერიის კონცეფციის სათავეებს მართვის თეორიებთან მივყავართ,
რომლებიც ჯერ კიდევ XIX საუკუნის 80-იან წლებში დამუშავდა, როდესაც
ტეილორმა შესთავაზა მენეჯერებს პროცესული რეინჟინირინგის მეთოდების
გამოყენება საქმიანობის ორგანიზაციის პროცესების დასამუშავებლად, ანდაც ასეთი
პროცესების მწარმოებლობის ოპტიმიზაციისათვის გარდაქმნა. XX საუკუნის
დასაწყისში, ფაიოლმა დაამუშავა რეინჟინერიის კონცეფცია,, რომლის თანახმადაც, ეს
არის საქმიანობის განხორციელება, დასახული ამოცანების შესაბამისად, ყველა
ხელმისაწვდომი რესურსებიდან ოპტიმალური უპირატესობის მისაღწევად. იმის
მიუხედავად, რომ ჩვენს დროში ტექნოლოგიური რესურსები შეიცვალა, ამ
კონცეფციას თავისი მნიშვნელობა და პოპულარობა არ დაუკარგავს.
ბიზნეს-პროცესების მართვაში რევოლუცია შემოიტანა თანამედროვე
საინფორმაციო ტექნოლოგიების დარგში მიღწევებმა, რომლებიც ბიზნეს-პროცესების
ინჟინერიის და რეინჟინერიის განხორციელების საშუალებას იძლევა.
მ. ხამერისა და დ. ჩამპის განსაზღვრების თანახმად, ბიზნეს-პროცესების
რეინჟინერია განისაზღვრება, როგორც ,,საწარმოს საქმიანობის ძირითად
მაჩვენებლებში ძირეული გაუმჯობესების მისაღწევად ბიზნეს-პროცესების (ბპ)
ახლებურად გააზრება და რადიკალური გადაპროექტირება“. Mმეტიც, ჯ.
ხარინგტონი,, კ. ესელინგი და ხ. ნიმვეგენი მას „პროცესის ინოვაციას უწოდებან,
რადგანაც მისი წარმატება მასზე მომუშავე გუნდის ინოვაციურ და შემოქმედებით
უნარზეა დამოკიდებული“.
ბიზნეს--პროცესების რეინჟინერია უზრუნველყოფს შემდეგი ამოცანების
გადაწყვეტას:
1) შესასრულებელი ფუნქციების ოპტიმალური თანმიმდევრობის განსაზღვრა;
2) სხვადასხვა ბიზნეს-პროცესებში რესურსების გამოყენების ოპტიმიზაცია;
3) ადაპტირებული ბიზნეს-პროცესების აგება;
4) კლიენტებსა და პარტნიორებთან ურთიერთქმედების რაციონალური სქემების
განსაზღვრა.
განვიხილოთ ბიზნეს-პროცესების თავისებურებანი,
რომელთათვისაც ტარდება რეინჟინერია:
ბიზნეს--პროცესების რეინჟინერია ხორციელდება საინჟინრო მეთოდების
გამოყენებისა და კონსალტინგური ფირმებსა და კომპანიის სპეციალისტების
ერთობლივი გუნდების მიერ განხორციელებული ბიზნეს-პროცესების მოდელირების
თანამედროვე პროგრამულ-ინსტრუმენტალური საშუალებების გამოყენების
საფუძველზე. (ნახაზი 9.1.)
ბიზნეს-პროცესების რეინჟინერინიის უმნიშვნელოვანესი პრინციპებია::

158
1),,პროცესის ჰორიზონტალური შეკუმშვა“, როდესაც მასში ერთიანდება
რამდენიმე სამუშაო პროცედურა, შედეგად კი ვიღებთ სამუშაო ადგილების
მრავალფუნქციონირებას;
2),,პროცესის ვერტიკალური შეკუმშვა” - შემსრულებლები იღებენ დამოუკიდებელ
გადაწყვეტილებებს, რასაც შედეგად მუშაკის პასუხისმგებლობის, საკუთარი შრომის
შედეგებით დაინტერესების ზრდა მოჰყვება;
3),,პროცესის პარალელურობა” – პროცესი მიმდინარეობს ბუნებრივ წესსა და რიგში;
სამუშაო სრულდება იმ ადგილზე, სადაც ეს მიზანშეწონილია;
4)პროცესის შესრულების მრავალვარიანტულობა, უცხო გარემოს ცვლილებებთან
პროცესის ადაპტირების ამაღლება;
5)მცირდება შემოწმების რაოდენობა, მინიმიზირდება შეთანხმებების რაოდენობა;
6),,უფლებამოსილი მენეჯერი” უზრუნველყოფს კლიენტთან კონტაქტის ერთიან
წერტილს;
7)ჭარბობს შერეული ცენტრალიზებულ-დეცენტარლიზებული მიდგომა. შედეგი –
,,ზევიდან ქვევით” წესით უფლებამოსილების დელეგირება.

კლიენტი

შეკვეთის მასალის შეკვეთის შეკვეთის

გაფორმება შესყიდვა შესრულება გაცემა

მონაცემთა ბაზა

მატერიალური და ფინანსური ნაკადები

საინფორმაციო ნაკადები
ნახ.. 9.1. ბიზნეს--პროცესების სტრუქტურა

159
 ბიზნეს--პროცესების რეინჟინერიის წარმატების ძირითად პირობებს
წარმოადგენს,, კერძოდ::
1. კომპანიის ხელმძღვანელობის მიერ ამოცანის სწორი გაგება;
2.კომპანიის თანამშრომელთა მოტივაცია, ზრდისაკენ სწრაფვა;
3.კომპანიის საქმიანობის კარგად დაყენებული მართვა;
4. რეინჟინერიის გატარებაში კონსალტინგური ორგანიზაციის რეორგანიზაციის
გამოცდილებისა და თანამედროვე საინფორმაციო ტექნოლოგიების გამოყენება.
ბიზნეს-რეინჟინერების აუცილებლობის გაგების შემდეგ ხდება კომპანიის
(საწარმოს) მუშაკთა შორის განმარტებითი სამუშაოს ჩატარება, რადგან საწარმოს
მომავალი რეორგანიზაციით სათანადო მოტივაციის გარეშე არ შეიძლება წარმატების
მიღწევა. გარდა ამისა, ბიზნეს-რეინჟინერიის გატარებისათვის გამოიყოფა საჭირო
მატერიალური, ადამიანური, ფინანსური და დროებითი რესურსები და იქმნება
გუნდები, რომლებმაც უნდა შეიმუშავონ რეინჟინერიის პროექტი..
არსებობს ადმინისტრაციული ბიზნეს--პროცესის გაუმჯობესების ექვსი ფაზა::
o ფაზა I. ორგანიზაცია: პროცესის გაუმჯობესების ორგანიზაცია;
o ფაზა II. დოკუმენტირება: მიდგომის არჩევა;
o ფაზა III. ანალიზი: გაუმჯობესებისათვის შესაძლებლობების განსაზღვრა;
o ფაზა IV. პროექტირება: ახალი ადმინისტრაციული ბიზნეს-პროცესის
პროექტირება;
o ფაზა V. დანერგვა: მომავლისთვის მიმართულ გადაწყვეტილებათა
რეალიზაცია;
o ფაზა VI. მართვა: ადმინისტრაციული ბიზნეს-პროცესების მართვა მუდმივი
გაუმჯობესებისათვის.
ორგანიზაციის ფარგლებში მომხდარი ბიზნეს--პროცესების დაყოფა შესაძლებელია
ორ დიდ ჯგუფად:
1. საწარმოო ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება;
2. ადმინისტრაციული ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება.
საწარმოო ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება მიმართულია მომსახურებისა და
საქონლის წარმოებასთან დაკავშირებული პროცესების გასაუმჯობესებლად.
ადმინისტრაციული ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება კი ორიენტირებულია ყველა
დამხმარე პროცესის გაუმჯობესებაზე, მაგალითად: ახალი პროდუქტის დამუშავება,
შეკვეთების დამუშავება და კრედიტორებთან ანგარიშსწორება.
ბიზნეს-პროცესების გაუმჯებესებაზე ძალების კონცენტრირებამ ორგანიზაციის
ყველა კუთხეში შეაღწია. ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესების კონცეფცია და
მეთოდები მიმართულია მეტისმეტად სწრაფ გაუმჯობესებაზე ერთეული ბიზნეს-
პროცესის ფარგლებში. სამუშაო ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესებაზე ძირითადი
პროცესების ფარგლებში მიმდინარე ღონისძიებათა განსაზღვრაზე, გაგებასა და
გაუმჯობესებაზე ყურადღების კონცენტრირებით იწყება. ბიზნეს-პროცესების
გაუმჯობესებას ხარჯების, ციკლის ხანგრძლივობისა და შეცდომების დონის
შემცირებისაკენ მივყავართ.

160
 ამგვარად, ბიზნეს--პროცესების გაუმჯობესების კონცეფცია ეს არის მეთოდოლოგია,
რომელიც დამუშავებულია ადმინისტრაციული და დამხმარე პროცესების
გაუმჯობესების ჩასატარებლად. ეს მეთოდოლოგია დაფუძნებულია ოთხ მიდგომაზე:
1. სწრაფი ანალიზის გადაწყვეტილების მეთოდიკა (FAST);
2. პროცესის ბენჩმარკინგი;
3. პროცესის გადაპროექტირება;
4. პროცესის რეინჟინერია.
ბიზნეს--პროცესის გაუმჯობესება არის მეთოდოლოგია,, რომელიც
დამუშავებულია ადმინისტრაციული და დამხმარე პროცესების სრულყოფის ნაბიჯ-
ნაბიჯ გასატარებლად. წარმოებითი ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება მიმართულია
საქონლისა და მომსახურების წარმოებისათვის; ადმინისტრაციული ბიზნეს-
პროცესების გაუმჯობესება მიმართულია ყველა ისეთი დამხმარე პროცესის
სრულყოფისაკენ, როგორებიცაა: ახლი პროდუქტის დამუშავება, შეკვეთების
დამუშავება და ანგარიშგება კრედიტორებთან.
ბიზნეს-პრაქტიკაში არსებობს რიგი ინსტრუმენტებისა და მეთოდიკებისა,
რომლებიც ეფექტურნი არიან ისეთი პროცესის ცვლილების მართვისას, როგორიცაა,
შრომითი პროცესისაგან უარყოფითი შეგრძნებების მართვა, ცვლილებების რუკის
შედგენა და სინერგიზმი1. მნიშვნელოვანი მომენტია ის, რომ თითოეულ პროგრამას
ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესებისათვის უნდა ჰქონდეს ძალზე დაწვრილებითი
(დეტალური) გეგმა ცვლილებების მართვისა და ეს პროგრამა ეფექტურად უნდა
განხორციელდეს. ორგანიზაციული ცვლილებებით მართვის პროცესი უნდა
დაინერგოს ბევრად ადრე, ვიდრე დაიწყება პროცესის ცვლილება.
ბიზნეს-პროცესების მართვაში ყველაზე ახალმოდურ მიმართულებებს შორის,
რომლებიც წარმოიქმნა გასული საუკუნის ბოლო ათწლეულში პოპულარულია „ექვსი
სიგმა““ - ესაა მიდგომა ბიზნესის სრულყოფისათვის, რომელიც ცდილობს, იპოვოს და
გამორიცხოს შეცდომათა მიზეზები ან დეფექტები ბიზნეს-პროცესებში,
მომხმარებლისათვის კრიტიკულად მნიშვნელოვან გამომყვან პარამეტრებზე
ყურადღების მიპყრობის გზით.
კონცეფცია - „ექვსი სიგმისთვის““ დამახასიათებელი თავისებურება აღმოჩნდა
მისი მჭიდრო კავშირი კომპანიის მუშაობის ფინანსურ შედეგეებთან.. მოცემული
კონცეფციის ფარგლებში, კვლავწარმოების კრიტერიუმების მიხედვით, მიღებულია
ორგანიზაციების შემდეგი კლასიფიკაცია (იხ.. ცხრ.. 9.1.)
კონცეფცია „ექვსი სიგმა““ აგებულია შუხარტი--დემინგის ციკლის სქემით::
1.დაგეგმე _ 2.აკეთე _ 3.შეამოწმე _ 4.დანერგე.
პირველი ეტაპი _ „დაგეგმე“ _ მიზნებისა და ამოცანების ფორმულირება,
წარმატების მისაღწევად საკვანძო პარამეტრების გამოვლენა, სრულყოფის გეგმა,
პროექტის არჩევა და გუნდის შექმნაა.

1
სინერგიზმი - მექანიზმი, როდესაც იგი მისივე ნაწილების დამოუკიდებელი ეფექტების ჯამზე მეტ
ეფექტს იძლევა.

161
 მეორე ეტაპი _ „აკეთე“ _ მოიცავს სწავლებას და ვარჯიშს, პლუს დანერგვას.
მესამე ეტაპი _ „შეამოწმე“ _ არის გაუმჯობესების გაზომვა, ეფექტურობის
შემოწმება და პროექტების ანალიზი და გადამოწმება.
მეოთხე ეტაპი _ „დანერგე“ _ გულისხმობს დანერგვის კორექტირებას,
სრულყოფის უწყვეტობას, სტანდარტიზაციას, მომხმარებელთა შესწავლას,
ბენჩმარკინგს, გადაპროექტირებას.

ცხრ.. 9.1. კვლავწარმოების პროცესების გავლენა ორგანიზაციების

კონკურენტუნარიანობაზე

მანძილი დეფექტების დაბალი კონკურენტუნარიანობის

განაწილების რიცხვი ხარისხის
დონე
ცენტრსა და მილიონზე ღირებულება
დაშვების
საზღვარს შორის

6 სიგმა 3,4 <10% _ გმ-დან მსოფლიო კლასი

5 სიგმა 233 10-15 _ გმ-დან

საშუალო დარგების
4 სიგმა 6210 15-20 _ გმ-დან
მიხედვით

3 სიგმა 66807 20-30 _ გმ-დან

2 სიგმა 308537 30-40 _ გმ-დან არაკონკურენტუნარიანია

1 სიგმა 690000

საგულისხმოა, რომ საქართველოს ბიზნეს--პრაქტიკაში ისეთი ინსტრუმენტები,,

როგორიცაა „ექვსი სიგმა“, ხარისხის მართვა ICO 9000, მარკეტინგული სტრატეგიული
კვლევები, მარკეტინგული საპროექტო ექსპერტიზა, მართვის მარკეტინგული
სტრუქტურა და სხვ. აქტიურად უნდა იყოს გამოყენებული.. სამწუხაროდ,
მცდელობები ბიზნეს-პროცესების რეინჟინირინგის (ბპრ) მიდგომების გამოყენებისა,
წარმოების მართვის მარკეტინგული პრინციპების ათვისების გარეშე
არაწარმატებულია. გამოცდილება უჩვენებს, რომ იმ პირობებში, სადაც გამოჩნდა ბპრ
მიდგომა, მარკეტინგული კვლევები და მართვის მეთოდები, დიდი ხანია
ჩვეულებრივ ინსტრუმენტებად იქცენ.
ბიზნესის სამართავად გამოყენებული მოდელები შეიძლება დავყოთ რამდენიმე
ჯგუფად. ამ შემთხვევაში, უმაღლეს დონეზე განლაგდებიან სტრატეგიული,

162
ფუნდამენტური მოდელები, რომლებიც გლობალურ წესებს აღწერენ. ისინი
ოპერირებენ მცირე რაოდენობით მაღალაგრერირებული მაჩვენებლებით (ხანგრძლივ
პერსპექტივაზე გათვლით) და შეადგენენ სტრატეგიული მართვის საფუძველს.. თავის
მხრივ, სტრატეგიული მოდელები, იმ შეკითხვების მიხედვით, რომლებზეც უნდა
პასუხობდნენ, შეიძლება დაიყოს კატეგორიებად::
x ფინანსური მართვის მოდელი (ბიზნესის ხედვა ფინანსური საშუალებების
მოძრაობის თვალთახედვიდან);
x მარკეტინგული მოდელი (გარემოს გავლენის შეფასება ბაზრის განსახილველ
ბიზნესზე);
x წარმოების მართვის მოდელი;;
x ლოგისტიკით მართვის მოდელი (მომარაგებით და გასაღებით).
მრავალი მოდელის გამოყენებას მივყავართ მათი კლასიფიკაციის
აუცილებლობასთან. ობიექტების დასაბუთებული კლასიფიკაცია წარმოადგენს მათ
პირობით დაჯგუფებას მოცემული ნიშნებით და განსაზღვრული მიზნის
შესაბამისად. სხვადასხვა მიზნებისას ერთი და იგივე ობიექტები შეიძლება
კლასიფიცირდეს სხვადასხვაგვარად. კლასიფიკაცია არ წარმოადგენს თვითმიზანს,
ის ნაკარნახევია თეორიისა და პრაქტიკის მოთხოვნით. მოდელების მიზანშეწონილი
კლასიფიკაცია უზრუნველყოფს მოხერხებულობას მოდელირების მეთოდების
არჩევას და სასურველი შედეგების მიღებას.იმ უმნიშვნელოვანეს ნიშნებს,,
რომლებითაც ტარდება მოდელების კლასიფიკაცია,, მიეკუთვნება:
1. ფუნქციონირების კანონი და ორიგინალის თვისებებისა და ურთიერთობების
დამახასიათებელი თავისებურებები;
2. საფუძვლები, მოდელის თვისებების და ურთიერთობების გარდასაქმნელად
ორიგინალის თვისებებსა და ურთიერთობებში.
პირველი ნიშნით მოდელები იყოფიან ლოგიკურ, მატერიალურ, სემანტიკურ
(ვერბალურ) მოდელებად (იხ. ნახ. 9.2.)
ლოგიკური მოდელები ფუნქციონირებენ ლოგიკის კანონებით ადამიანის
ცნობიერებაში ან კომპიუტერში, რომელიც მუშაობს ადამიანის მიერ ჩაწერილი
პროგრამის მართვის ქვეშ.
საჩვენებელი მოდელები გამოხატავენ ორიგინალის თვისებებს თვალსაჩინო
ნიმუშების დახმარებით, რომელთაც გააჩნიათ პირველსახეები მატერიალური
სამყაროს ობიექტებს შორის.
მეორე ნიშნით,, მოდელები იყოფიან პირობით,, ანალოგიურ და მათემატიკურ
მოდელებად. პირობითი მოდელები გამოხატავენ ორიგინალის თვისებებს და
ურთიერთობებს მიღებული პირობების ან შეთანხმების საფუძველზე. ასეთ
მოდელებს ორიგინალთან მსგავსება შეიძლება საერთოდ არ ჰქონდეთ. ანალოგიურ
მოდელებს გააჩნიათ ისეთი მსგავსება ორიგინალთან, რომელიც ანალოგიაზე
დასკვნის საფუძველზე, საკმარისია ორიგინალზე გადასასვლელად. მათემატიკური
მოდელები უზრუნველყოფენ ორიგინალზე გადასვლას, ფიქსაციას და მისი
თვისებების კვლევას მათემატიკური მეთოდების დახმარებით. მათემატიკური

163
მოდელები ფლობენ მნიშვნელოვან ღირსებებს _ მკაფიობას, მკაცრი დედუქციის
შესაძლებლობას,

მოდელები

ლოგიკურები მატერიალურები სემანტიკურები

სანიმუშოები ფუნქციურები ანალოგიურები

გეომეტრიულები პირობითები
ნიშნურები

ფუნქციურ- მათემატიკურები
გეომეტრიულები
პირობითი

ნახ.. 9.22. მოდელების კლასიფიკაცია..

შემოწმებადობას. თუმცა, მთელ რიგ შემთხვევებში, მათემატიკური მოდელების
აგებისას (მაგ. ფოლადის წარმოების პროცესის აღწერისთვის) შეიძლება წარმოიქმნას
გადაულახავი სიძნელეები.
მესამე ნიშნით,, დროის ფაქტორის აღრიცხვის თვალთახედვიდან გამოყოფენ
სტატიკურ, იმიტაციურ, დინამიურ მოდელებს. სტატიკური მოდელები აღწერენ
სისტემის შინაარსობრივ მხარეს, რომელიც დროში არ იცვლება. იმიტაციური
მოდელები სისტემის ქცევის მოდელირების საშუალებას იძლევიან, შემავალი საწყისი
ინფორმაციიდან გამომდინარე. დინამიურ მოდელებს დროში სისტემის ქცევის
მოდელირება შეუძლიათ, ითვალისწინებენ რა მისი განვითარების ფაქტორს. მისი
საშუალებით მოდელირებენ მოვლენების ნაკადებს.
იმიტაციური მოდელირების უპირატესობა ბიზნეს-პროცესების რეინჟინერიის
განხორციელებაში ალტერნატიული გადაწყვეტილებების სწრაფად მიღებაში
გამოიხატება.
რეინჟინერიის პროცესში გადასაწყვეტი ამოცანები, როგორც წესი, მაღალი
სირთულით და დიდი პასუხისმგებლობით ხასიათდებიან. თუ ამ საკითხს
ისტორიულ რეტროსპექტივაში განვიხილავთ დავინახავთ, რომ მრავალმა
კონსალტინგურმა ფირმამ, ინფორმაციული სისტემების შემუშავების CASE –
ტექნოლოგიებიდან გამომდინარე, რეინჟინერიისადმი თავისი მიდგომები
დააფუძნეს.

164
 9.2. ფინანსური ინჟინერინგის ინსტრუმენტები,, პროდუქტები და სტრატეგიები
ბიზნეს-პროცესების რეინჟინერიის კონცეფცია განიმარტება, როგორც არსებული
ბიზნეს-პროცესების ცვლილებების შემდეგ ძირითად ხერხებს შორის ყველაზე უფრო
რადიკალური. ამ ხერხებს შორის მოიაზრება:
- ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესება;
- ბიზნეს-პროცესების გარდაქმნა;
- ბიზნეს-პროცესების რეინჟინერია.
განასხვავებენ პირდაპირ და უკურეინჟერიას.. პირველი გულისხმობს ახალი
საწარმოს დაპროექტებას, მეორე კი უკვე მოქმედი საწარმოს რეორგანიზაციას.
რეინჟინირინგის დროს ძირითადი აქცენტი კეთდება იმაზე თუ რა უნდა გააკეთოს
ორგანიზაციამ, ხოლო შემდეგ როგორ უნდა გააკეთოს ეს კარგად, ბიზნეს-
პროცესების, სტრუქტურისა და ტექნოლოგიის გამოკვლევისა და რაციონალიზაციის
გზით. რეინჟინირინგის მთავარი ობიექტია არა ორგანიზაცია, არამედ მისი ბიზნეს-
პროცესები, მთავარი მიზანი კი არა მუშაობის ძველი ხერხების გაუმჯობესებაა,
არამედ ძველის მთლიანად უარყოფა და ეფექტიანობის ძირითადი მაჩვენებლების
მრავალჯერადი გაუმჯობესების მიღწევის მიზნით რადიკალურად ახლის შექმნა.
ზემოთ თქმულიდან გამომდინარე, ბიზნეს-პროცესების მართვის სრულყოფაში
არსებითი მნიშვნელობა ენიჭება ფინანსური ინჟინერიის ინსტრუმენტებისა და
პროდუქტების გამოყენებას კორპორაციული მმართველობის ეფექტიანობის
ამაღლებაში.
1. სარისკო კაპიტალის შეფასების ინსტრუმენტები
ა) პრივილეგირებული აქციის ღირებულების შეფასების ინსტრუმენტის
გამოყენებით შესაძლებელი იქნება სარისკო კაპიტალის გამოყენების შესახებ
მმართველობითი გადაწყვეტილებების დასაბუთება. პრივილეგირებულ აქციებს,
ჩვეულებრივ, მუდმივი დივიდენდები აქვს. ამიტომ ამგვარ აქციებთან
დაკავშირებით, იგივე მიდგომა უნდა იყოს გამოყენებული, რაც ჩვეულებრივი აქციის
დივიდენდების ზრდის გარეშე შეფასებისას (აქციების დივიდენდებით შეფასების
საკითხები ვრცლად არის განხილული სახელმძღვანელოს 22.1 ქვეთავში).
სარისკო კაპიტალი წარმოადგენს მაღალრისკიანი კაპიტალით უზრუნველყოფას,
ჩვეულებრივ, განვითარების მაღალი პოტენციალის მქონე კომპანიების სააქციო
კაპიტალში მონაწილეობის ფორმით. სარისკო კაპიტალის მომწოდებლები,
ჩვეულებრივ, მცირე ფირმებს აფინანსებენ საწყის და შემდგომ ეტაპებზე. აქციის
ღირებულების ფორმულას ექნება ასეთი სახე:

D D

Kp
P0 , P = K p (9.1)
= 0

D - პრივილეგირებული აქციის მუდმივი წლიური დივიდენდია;;

P0 - პრივილეგირებული აქციის საბაზრო ფასი დივიდენდის გარეშე;;

165
 Kp - პრივილეგირებული აქციის ღირებულება..
ფიქსირებული დივიდენდის საფუძველს წარმოადგენს პრივილეგირებული
აქციის ნომინალური ღირებულება,, რომელიც შეიძლება იცვლებოდეს (ნუ
დაუშვებთ,, რომ ნომინალური ღირებულება ყოველთვის 1-ია)).

საილუსტრაციო მაგალითი 9.1.

პრივილეგირებული აქციის ღირებულების განსაზღვრაზე
პირობა:: კომპანიას გამოშვებული აქვს 50,000 ცალი 8%--იანი პრივილეგირებული აქცია
ნომინალური ღირებულებით $1 აქციაზე.. აქციის საბაზრო ფასი დივიდენდის გარეშე
$1,20--ია აქციაზე..
დავალება:: განსაზღვრეთ პრივილეგირებული აქციის ღირებულება
ამოხსნა::
D 8
P0
ფორმულა 9.1--ის გამოყენებით გამოვიყენოთ Kp = = 120 = 0.0667 an 6.67%

2. კაპიტალური აქტივების შეფასების მოდელი (CAPM)

კაპიტალური აქტივების შეფასების მოდელი აჩვენებს, თუ როგორ არის

დამოკიდებული კოტირებულ ფასიან ქაღალდზე მოთხოვნილი მინიმალური
უკუგება ამ ფასიან ქაღალდთან დაკავშირებულ რისკზე.

დაშვებები:
ინვესტორები კარგად დივერსიფიცირებული პორტფელებით;
კაპიტალის სრულყოფილი ბაზარი;
ურისკო საპროცენტო განკვეთით სესხის აღების ან გაცემის შეუზღუდავი
შესაძლებლობა;
ინვესტორის მოლიდინების ერთგვაროვნება;
პროგნოზირება კეთდება დროის მხოლოდ ერთი პერიოდისთვის.
ამიტომ, კარგად დივერსიფიცირებული პორტფელის მქონე, რაციონალურ
დონეზე რისკის მოწინააღმდეგე ინვესტორის მოთხოვნილი უკუგება შეიძლება
მოიძებნოს ჩვენს საწყის არგუმენტზე დაბრუნებით:

მოთხოვნილი უკუგება = ურისკო უკუგებას + რისკის პრემია

საილუსტრაციო მაგალითი -9.2

კაპიტალური აქტივების შეფასების მოდელი:

დაშვება:

166
ა) მიმდინარე საშუალო საბაზრო უკუგება, რომელსაც იხდიან სარისკო
ინვესტიციებზე, შეადგენს 12%-ს, სახაზინო ვალდებულებების 5%-თან შედარებით.
კომპანია „გ„-თვის ბეტა შეადგენს 1.2-ს. რისი ტოლი იქნება კომპანია „გ„-ს საკუთარი
კაპიტალის ღირებულება?
ამოხსნა:
მოთხოვნის უკუგება = Rf + ß(Rm –Rf)
re = 5 + 1.2 (12 – 5) = 13.4%
ბ) ჰიბრიდები – კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდები
დაფინანსების ზოგიერთ ტიპს აქვს როგორც სესხის, ასევე აქციის ნიშნები,
მაგ.: კონვერტირებადი ობლიგაციები. კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდები
მფლობელს აძლევს ერთი ფასიანი ქაღალდის მეორე ფასიან ქაღალდად
კონვერტირების უფლებას, საზოგადოდ, ჩვეულებრივ აქციებად:
წინასწარდადგენილ ფასად, ან წინასწარდადგენილი პროპორციით;
კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდის საბაზრო ღირებულება > იმ აქციების
საბაზრო ფასზე, რომლებშიც მოხდება კონვერტირება.
თუ ფასიანი ქაღალდის ღირებულებაა 102 და ხდება მისი კონვერტირება 10
აქციაზე და ამ აქციის საბაზრო ფასია 9 თითოეული, ადგილი ექნება კონვერტირების
პრემიას: 102 –(10 ხ 9) = §12
ჰიბრიდები – ობლიგაციები ვარანტებით
ვარანტები მფლობელებს უფლებას აძლევენ, მომავლის ფიქსირებული
თარიღისათვის წინასწარდადგენილ ფასად შეისყიდონ ჩვეულებრივი აქციების
განსაზღვრული რაოდენობა.
მიაქციეთ ყურადღება.. როდესაც ვარანტები ობლიგაციებთან ერთად არის
გამოშვებული, ობლიგაციები არ არის კონვერტირებადი აქციებში, ამის ნაცვლად
ობლიგაციის მფლობელები: ფულს იხდიან ობლიგაციებში; ეს ობლიგაციები რჩებათ
დაფარვამდე.
ვარანტები ხშირად გამოიყენება, როგორც სესხის ემისიის
„შემარბილებელი/დამატკბობელი“ საშუალებები: საპროცენტო განაკვეთები სესხზე
უფლო დაბალია და სესხი შეიძლება იყოს არაუზრუნველყოფილი; დადგენილია
აქციის ხელსაყრელ ფასად შესყიდვის უფლება; ობლიგაციის მფლობელებს
შეუძლიათ ვარანტების გაყიდვა ობლიგაციის შესყიდვის შემდეგ, რითიც ამცირებენ
ობლიგაციის შესყიდვის დანახარჯებს.
კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდები
ისა და ვარანტების მიმზიდველობა
უპირატესობა მიზეზი
დაუყოვნებლი კონვერტირების შესაძლებლობის გამო, სესხის
დაფინანსება დაბალი მოზიდვა შესაძლებელია ჩვეულებრივზე დაბალი
ღირებულებით საპროცენტო განაკვეთით და ნაკლები უზ-რუნველყოფით.

167
 მიმზიდველია,, როდესაც კომპანიებს სურთ სააქციო კაპიტალის
როდესაც აქციათა მოზიდვა, მაგრამ მიმდინარე პერიოდში აქციათა ფასები
ფასები ეცემა დაბალია, კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდები
წარმოადგენს აქციათა ემისიის „უკანა კარის“ მეთოდს.
თვითლიკვიდირებადი აქციებში სესხის კონვერტირებასთან ერთად, ამ
უკანასკნელის დაფარვასთან დაკავშირებული პრობლემაც
ქრება.
ვარანტების ოფციონების შესრულება, ჩვეულებრივ, მაშინ ხდება,
შესრულების როდესაც აქციების ფასი მაღალია. თუ ოფციონები
მოთხოვნა მოიცავს კომპანიისთვის დამატებითი ფულადი სახსრების
დამოკიდებულია გადახდას, ეს ქმნის დამატებით რესურსებს, როდესაც
ფინანსების ისინი საჭირო იქნება გაფართოებისათვის.
საჭიროებაზე

გრძელვადიანი დაფინანსება – ლიზინგი

ლიზინგის გრძელვადიანი შეთანხმება,, სავარაუდოდ,, ფინანსური ლიზინგი
იქნება:

პირობები ფინანსური ლიზინგი

ლიზინგის აქტივის მთელი სასარგებლო არსებობის პერიოდში
მოქმედების ვადა იარსებებს ერთი ლიზინგი, ამიტომ შეიძლება არსებობდეს
პირველადი და მეორადი პერიოდები.

ლიზინგით არ არის აუცილებელი, რომ ლიზინგით გამცემი (მეიჯარე),

გამცემის ჩვეულებრივ, ამ ტიპის აქტივებზე გარიგებებით იყოს
(მეიჯარის)) დაკავებული.
საქმიანობა
რისკები და ლიზინგით გამცემი არ იღებს მესაკუთრეობასთან
უკუგება დაკავშირებულ რისკებსა და უკუგებებს. სარემონტო და
აღდგენით ხარჯებზე პასუხისმგებელია ლიზინგით მიმღები
(მოიჯარე)
შეწყვეტა სალიზინგო ხელშეკრულებები არ წყდება, ლიზინგით
მიმღები ვალდებულია ყველა გადახდაზე
არსი ლიზინგით გამცემის მიერ მიცემული სესხით ლიზინგით
მიმღების მიერ აქტივის შესყიდვის დაფინანსება. ე.ი.
ლიზინგი რეალურად წარმოადგენს საშუალო და
გრძელვადიან დაფინანსების წყაროს.

168
 შენიშვნა:: საოპერაციო ლიზინგსა (მოკლევადიანი) და ფინანსურ ლიზინგს
(საშუალო და გრძელვადიანი) შორის არსებით განსხვავებას წარმოადგენს ის ფაქტი,
რომ პირველი წარმოადგენს აქტივის იჯარას, ხოლო უკანასკნელი – ფულადი
რესურსების სესხად აღებას, აქტივის შეძენის მიზნით.
გ) საკრედიტო დერივატივები - წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტები.
დერივატივებს საფუძველში შემოსავლიანობის, ლიკვიდურობისა და ამა თუ იმ
აქტივის ან აქტივების ჯგუფის რისკის ხარისხის მახასიათებლების ცვლილებები
უდევს, რომლებიც საკრედიტო რისკის ზემოქმედებას განიცდიან.
XX საუკუნის 90 – იან წლებში წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტების
მსოფლიო ბაზრის სტრუქტურაში ახალი პერსპექტიული სეგმენტი შექმნა, რომელიც
საკრედიტო დერივატივების სახელით არის ცნობილი და რომელიც დღეს სწრაფად
ვითარდება.
თავისთავად საბაზრო ურთიერთობების სისტემას წარმოადგენს – საკრედიტო
დერივატივების ბაზარი, რომელიც საკრედიტო რისკისაგნ დაცვის, ყიდვა – გაყიდვის
მექანიზმის მეშვეობით, ფინანსური ნაკადების განწილებას უზრუნველყოფს.
აღნიშნული წარმოებული ინსტრუმენტების ამერიკული ბაზარი, რომლის წილზე
საკრედიტო დერივატივების მსოფლიო ბაზრის 60%-ზე მეტი მოდის, საკმოდ
აქტიურად ვითარდება. საკრედიტო დერივატივების ყველა სახეობა შეიძლება
ძირითადი ნიშნით დაჯგუფდეს:
1.აქტივის მიხედვით, რომელიც კონტრაქტის საფუძველშია ჩადებული;
2.წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტის ტიპის მიხედვით.
კონტრაქტის საფუძველში ჩადებული აქტივისაგან დამოკიდებულებაში
საკრედიტო დერივატივების შემდეგ ჯგუფებს განასხვავებენ:
1. სუვერენულ ვალებზე გამოწერილები;
2. კორპორატიულ კრედიტებზე გამოწერილები;
3. საბანკო ვალებზე გამოწერილები.
საკრეედიტო დერივატივები შეიძლება წარმოდგენონ:
ა) ფორვარდული შეთანხმებებით (საკრედიტო, საკრედიტო სპრედზე (SPRAD));;
ბ)ოფციონები (დეფლატური, რეიტინგული, საკრედიტო სპრედზე (SPRAD),
კოლარები საკრედიტო სპრედზე (SPRAD));;
გ)სვოპები (დეფლოტური, აქტივებზე, ერთობლივ შემოსავალზე, საკრედიტო
პორტფელზე, ვალუტის კონვერტირებადობაზე. საკრედიტო სპრედზე (SPRAD));
დ)ინდექსური ინსტრუმენტებით (მთავრობის სახაზინო თამასუქებს შორის
სპრედზე (SPRAD), გაკოტრების ყოველკვარტალურ ინდექსზე);
დროთა განმავლობაში საკრედიტო დერივატივების ინსტრუმენტების სახით
გამოყენებას დაიწყებენ, რომლის მეშვეობით სამამულო ფინანსური ბაზრებზეც
საკრედიტო რისკის ჰეჯირება განხორციელდება. განვითარებად ფინანსურ ბაზარზე
საკრედიტო დერივატების შესაძლებლობები და მექანიზმები განიხილება, ანუ
რისკების მართვის პერსპექტიული ტექნოლოგიების საფუძველზე საბანკო
საკრედიტო საქმის განვითარების მიზნით სოლიდური საფუძველი იქნება.

169
 სემინარული მეცადინეობა N5.
ბისნესპროცესების რეინჟინერიის მართვა საბანკო საქმის მენეჯმენტში

ფინანსური მდგომარეობის რეიტინგული შეფასების

სისტემა--CAMEL--ის გამოყენებით““

როგორც ცნობილია, თანამედროვე ეტაპზე კომერციული ბანკის მდგრადობას

არსებულ საბაზრო გარემოში განსაზღვრავს რამდენიმე ფაქტორი:: ა) კომერციული
ბანკის კაპიტალური სიმყარე; ბ)ბანკის კომერციული სიდიდე; გ) კომერციული
ბანკის სიმყარე; დ) ბანკის ორგანიზაციულ–სტრუქტურული სიმყარე; ე) კომერცი-
ული ბანკის ფინანსური სიმყარე.
ახალი საბანკო მომსახურების სახეების შემოღების მიზეზი წარმოადგენს საბანკო
და ფინანსურ ინსტრუმენტებს შორის კონკურენცია.. ბანკის მენეჯერების მიზანს
წარმოადგენს ისეთი ინოვაციების შემოღება რომლებიც ბანკს კონკურენტუნარიანს
გახდიან ბაზარზე და მისი კლიენტების რაოდენობას გაზრდიან. ამისთვის
მენეჯერებმა ახალი საბანკო მომსახურეობა უნდა შემოიღონ, ეს არის კლიენტისთვის
მოგების მისაღებად გაწეული საქმიანობა, რომელსაც მოაქვს დამატებითი საკომისიო
შემოსავალი.
საბანკო სფეროს სიახლეები შეიძლება დაიყოს ორ ტიპად::
ა) ტექნოლოგიურ ინოვაციებს მიეკუთვნება ფულადი საშუალებების
ელექტრონული გზავნილები, საბანკო ბარათები.
ბ) საბანკო ინოვაცია,, ანუ ახალი საბანკო პროდუქტისა და მომსახურების
ერთობლიობა - ეს არის ბანკის საქმიანობის სინთეზური გაგება, რომელიც
მიმართულია დამატებითი შემოსავლების მიღებისაკენ.
მსოფლიო პრაქტიკაში გამოყოფენ საბანკო ინოვაციების შემდეგ სახეებს:
™ საბანკო პროდუქტები ახალ სეგმენტზე (ინვესტიციები უძრავ ქონებაში,
სადაზღვევო ბიზნესი, ფინანსური ლიზინგი, სატრასტო ოპერაციები და სხვა.)
™ ინოვაციები ფულად-საფინანსო ბაზრის ახალ სფეროებში (ფასიანი
ქაღალდების, ოფციონების, არაკოტირებული ფასიანი ქაღალდების ბაზრები)
™ ნაღდი ფულის მართვა და ახალი საინფორმაციო ტექნოლოგიების გამოყენება
™ ფინანსური შუამავლების მომსახურება (დეპოზიტური სერტიფიკატები,
საფინანსო ბაზრის დეპოზიტური ანგარიშები და სხვ.
™ ახალი პროდუქტები სასესხო კაპიტალის ბაზრის ტრადიციულ სეგმენტებზე.
კომერციული ბანკები დაინტერესებულნი არიან თავიანთი მომსახურების
მეთოდიკის მოდერნიზებით,, რათა მიაღწიონ საოპერაციო ხარჯებისა და ფასების
ისეთ დონეს, რომელიც უზრუნველყოფს მათ კონკურენტულ პოზიციას. ახალი
საბანკო პროდუქტებისა და მომსახურების შემუშავება – ეს არის ბანკის საქმიანობის
სტრატეგიის ცვლილებების რეინჟირინგი..

170
 საბანკო ინოვაციების შემუშავების სტრატეგია შეიძლება ორიენტირებული იყოს
მოთხოვნაზე ან ახალი პროდუქტის შეთავაზებაზე. ამ პროცესში შესაძლებელია წა-
რუმატებლობაც, რომელიც დაკავშირებულია სტრატეგიის არჩევასთან, ინოვაციების
განვითარების წყაროების არარსებობასთან, ხელმძღვანელობის დაუინტე-
რესებლობასთან, ბაზრის შეუსწავლებლობასთან, რეკლამის ნაკლებობასთან.
საბანკო ინოვაციების შემუშავების პროცესი შედგება შემდეგი ეტაპეპისგან:
ა) ახალი იდეების შემუშავება ექსპერტების შეფასებების დახმარებით;
ბ) ბანკის ახალი მომსახურების სტრატეგიის ანალიზი;
გ) ბანკის კლიენტების მოთხოვნის გამოკვლევა და ანალიზი;
დ) ბანკის შესაძლებლობების შეფასება.
საბანკო ინოვაციების შემუშავება დაკავშირებულია მათი დანერგვის
ეკონომიკური მიზანმიმართულობის შეფასებასა და ახალ მომსახურებასა და
საქონელზე ტარიფების დაწესებასთან. ამ ტიპის ამოცანის გადასაწყვეტად ბანკის
ფინანსური მენეჯმენტისთვის აუცილებელია ახალი მომსახურების შემუშავების
ეფექტიანობის შეფასების მეთოდიკის გამოყენება. რომელიც უნდა მოიცავდეს:
ა) ინოვაციების დანერგვის აუცილებლობის დასაბუთებისა და მსგავსი
მომსახურების რეინტინგული შეფასების მეთოდებს;
ბ) ახალი მომსახურების ეფექტიანობის განსაზღვრას;
გ) მიღებული შედეგების კრიტერიუმების დონესთან შედარების მეთოდებს.
ბანკების ტექნოლოგიური ინოვაციების ერთ - ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან ფაქტს
წარმოადგენს საერთაშორისო ანგარიშსწორების ელექტრონული სისტემა – SWIFT,
რომელიც შეიქმნა 1973 წელს ბრიუსელის კონფერენციაზე კოოპერაციული
საზოგადოების ფორმით ბანკთაშორისი ოპერაციის საწარმოებლად. დღეისთვის
SWIFT-ის სისტემაში შედის 190-მდე ქვეყნის საკრედიტო და საბანკო ინსტიტუტები.
ამ სისტემაში მონაწილეობა საშუალებას იძლევა სწრაფად დამუშავდეს და გადაეცეს
ინფორმაცია ნებისმიერ ბანკს ნებისმიერ ადგილას კომპიუტერული ქსელის
მეშვეობით. ინფორმაცია გადაიცემა კოდირებული სიმბოლოებით, რომელიც არის
უნიფიცირებული, რაც მნიშვნელოვნად ამარტივებს საბანკო ურთიერთობებს. SWIFT--
ის მეშვეობით მსოფლიოში ყოველდიურად ტრილიონ დოლარამდე სავალუტო
ოპერაციები ხორციელდება.
ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად განვითარდა ახალი კომპიუტერულ––
ტელეკომმუნიკაციური ტექნოლოგიები,, რომელთა საშუალებით განისაზღვრა ახალი
შესაძლებლობები - ელექტრონული ფულის განვითარების და მისი პრაქტიკული
გამოყენება. საბანკო მომსახურება ფართოვდება და სულ უფრო მრავალფეროვანი
ხდება. გასული საუკუნის 90-იან წლებში დაიწყო საბანკო ოპერაციების
განხორციელება ინტერნეტის მეშვეობით. 2000 წლისთვის ამ მომსახურებით უკვე 16
მილიონამდე ადამიანი სარგებლობდა.
საბანკო ბპრ--ის დანერგვის პროცესში მნიშვნელოვანია სტრატეგიული დაგეგმვის
განვითარება და სრულყოფა, რომელიც მიზანშეწონილია დაიყოს შემდეგ ეტაპებად::
1. ბანკის უმაღლესი მენეჯერების საქმიანობის სფეროში სტრატეგიული
აზროვნების დანერგვა;

171
 2. სტრატეგიული მიზნებისა და ამოცანების შეფასების სისტემის
დანერგვისათვის აუცილებელი პირობების შექმნა;
3. სტრატეგიული მენეჯმენტის ინფრასტრუქტურის შექმნა რომელიც
პასუხისმგებელია სტრატეგიული მენეჯმენტის დანერგვაზე, კონტროლზე და
შეფასებაზე;
4. დეტალური სტრატეგიული გეგმისა და მისი შემადგენელი ნაწილის -
ქვედანაყოფების სტრატეგიული გეგმების ფორმირება (SWOT-ანალიზის
ჩატარება);
5. ბანკის, ქვედანაყოფისა და თანამშრომელთა ურთიერთდამხმარე მიზნების
სისტემის დანერგვა;
6. გარე გარემოს პროგნოზირებისა და მონიტორინგის, სტრატეგიების
კორექტირების სისტემის დანერგვა.
რეინჟინერია საკრედიტო ორგანიზაციის ოპტიმალური გარდაქმნის რთული და
ხანგრძლივი პროცესია, რომელიც მოითხოვს მასში ბანკის ყველა ქვედანაყოფის
ჩართვასა და წინა მოსამზადებელი სამუშაოების განხორციელებას. საბანკო ბიზნეს
პროცესების რეინჟინერია, რომელიც ბევრ ქვეყანაში წარმატებით ხორციელდება
მოიცავს 9 ეტაპს::
1) ბიზნესის განვითარების მიმართულების განსაზღვრა; 2) პროექტის მასშტაბისა
და საბოლოო მიზნების განსაზღვრა; 3) პროცესის პროექტირება; 4) ბანკის
სტრუქტურისა და საკადრო პოლიტიკის განსაზღვრა; 5) ტექნოლოგიური
მხარდაჭერა; 6) ინფრასტრუქტურის განსაზღვრა; 7) ბანკის შიდა პოლიტიკის და
მოქმედი კანონმდებლობის ზემოქმედების შეფასება;; 8) პროექტის
განხორციელებისათვის ძალების მობილიზება; 9)პროექტის დანერგვა.
ამგვარად, მენეჯმენტის თეორიის ახალი მიმართულებების - ბიზნეს
პროცესების რეინჟიენრიის შესწავლა და საბანკო ბიზნესის განვითარების ფორმების
ანალიზი საზღვარგარეთის გამოცდილების მიხედვით ცხადყოფს, რომ მომავალი ამ
მიმართულებას ეკუთვნის.
ბანკის მოგებიანობის მაჩვენებლების სტრუქტურული ანალიზი საშუალებას
იძლევა გაკეთდეს დასკვნა საბანკო შემოსავლების სფეროში იმ სიძნელეების
გამომწვევი მიზეზების შესახებ, რომლებსაც ბანკი აწყდება და გამოავლინოს ის
სფეროები რომლებიც მოითხოვენ განსაკუთრებულ ყურადღებას მენეჯერების
მხრიდან, რათა გამოინახოს შესაძლო გზები შემოსავლებთან დაკავშირებული
პრობლემების გადასაწყვეტად.
მენეჯმენტის სისტემის ჩამოყალიბებაში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს
კომერციული ბანკების საქმიანობის რეიტინგუ ულ შეფასებას.. რეიტინგი - ეს არის
რამდენიმე ბანკის საქმიანობის შეფასების მეთოდი. ყველა განვითარებულ ქვეყანაში,
მათ შორის აშშ–ში, ფულად საკრედიტო პოლიტიკის და ფედერალური სარეზერვო
სისტემის მარეგულირებელი ფუნქციის განხორციელების ჩარჩოებში ფართოდ
გამოიყენება კომერციული ბანკების ფინანსური მდგომარეობის რეიტინგული
შეფასების სისტემა CAMEL -ი , რომელიც შედგება:

172
 ™ C (capital adequacy) - კაპიტალის ადეკვატურობა, შესაბამისობა. სისტემა იძლევა
ბანკის კაპიტალის სიდიდის შეფასებისას მისი საკმარისობის თვალსაზრისით,
მეანაბრეთა ინტერესების დაცვისათვის;
™ A (asset quality) – ბანკის აქტივების ხარისხი; განსაზღვრავს აქტივებისა და
ბალანსგარეშე ანგარიშების დაბრუნების შესაძლებლობას, ასევე პრობლემური
კრედიტების ბანკის საერთო ფინანსურ მდგომარეობაზე ზემოქმედებას;
™ M (management) - მენეჯმენტი; იძლევა ბანკის მენეჯმენტის მეთოდების
შეფასებას მისი საქმიანობის ეფექტიანობის, მუშაობის ჩამოყალიბებული
წესის, კონტროლის მეთოდებისა და კანონით დაწესებული წესების
გათვალისწინებით;
™ E (earnings) - შემოსავლები ანუ რენტაბელობა; აფასებს ბანკის რენტაბელობას
მისი შემოსავლების საკმარისობის მიხედვით, საბანკო საქმიანობის
გაფართოების პერსპექტივებისატვის;
™ L (liquidity) - ლიკვიდურობა; განსაზღვრავს ბანკის ლიკვიდურობის დონეს
მისი საკმარისობის თვალსაზრისით, როგორც ჩვეულებრივი, ასევე
გაუთვალისწინებელი ვალდებულებების შესრულებისათვის.
CAMEL -ის მეთოდის მიხედვით კაპიტალის ანალიზის შემთხვევაში საკვანძო
საკითხია აკმაყოფილებს თუ არა ბანკის კაპიტალის საკმარისობის მოთხოვნას.
კაპიტალის ანალიზის კონცეფცია გამოიყენებს ბაზელის საერთაშორისო
სტანდარტებს, კაპიტალის შეფასებისას CAMEL -ის სისტემის მიხედვით გამოიყენება
შემდეგი მითითება:
™ რეიტინგი 1 (მყარი)) - ბანკები რომლებიც კაპიტალის მიხედვით შედიან
ლიდერების რიცხვსი. რომელთა ძირითადი და ერთობლივი კაპიტალის
საკმარისობის მაჩვენებელი სჭარბობს საჭირო 4%-ს და 8%-ს.
™ რეიტინგი 2 (დ დამაკმაყოოფილებელი)) - ბანკები რომლებიც კაპიტალის
მაჩვენებლების წყალობით განეკუთვნებიან საუკეთესო ბანკების პირველ
ნახევარს;
™ რეიტინგი 3 (სსაშუალო)) - ბანკები რომლებსაც აქვთ კაპიტალის საშუალო
მაჩვენებლები სხვა ბანკებთან შედარებით;
™ რეიტინგი 4 (ზ ზღვრული)) – ბანკები რომელთა აქტივების მდგომარეობა
აღიარებულია როგორც სუსტი, რომლებიც განეკუთვნებიან ცუდი ბანკების
ბოლო მესამედს.
™ რეიტინგი 5 (აარადამაკმაყოფილებელი)) - ბანკები რომელთა კაპიტალის საბაზო
და ერთობლივი მაჩვენებლები არ შეესაბამება მოთხოვნებს.
სუსტი ან ცუდად მართვადი ბანკისათვის ყველაზე გავრცელებული პრობლემაა
აქტივების ხარისხი. აქტივების ხარისხის ანალიზი საშუალებას იძლევა
განისაზრვროს ბანკის სიცოცხლისუნარიანობა. CAMEL -ის სისტემის გამოყენებით
აქტივების ხარისხის ანალიზის შედეგია საბანკო რეიტინგების განლაგება საბანკო
ზედამხედველობის მიზნისათვის, იმ გამონაკლისის გარდა, როდესაც ამას მოჰყვება

173
საზედამხედველო ღონისძიებები, თუ ბანკის მდგომარეობა აღმოჩნდება სუსტი.
აქტივების ხარისხის რეიტინგის განლაგება ხდება საშუალო შეწონილი მეთოდის
გამოყენებით - კლასიფიცირებული აქტივების საშუალო შეწონილი ღირებულება/
კაპიტალი, რომელიც შეიძლება იყოს როგორც ძირითადი ასევე ერთობლივი.
კლასიფიცირებული აქტივების საშუალო შეწონილი ღირებულება წარმოადგენს
საერთო სუბსტანდარტული აქტივების ღირებულების 20% თანხას, პლუს საეჭვო
აქტივების საერთო ღირებულების 50%, პლუს საერთო ზარალის 100%.
აღნიშნული თანაფარდობით შეიძლება აქტივების ხარისხის რეიტინგების
განლაგება CAMEL -ის სისტემის მიხედვით: 1 - მყარი; 2 - დამაკმაყოფილებელი; 3 -
საშუალო; 4 - ზღვრული; 5 - არადამაკმაყოფილებელი.
ამ სისტემით აქტივების ხარისხის განსაზღვრა ხდება აქტივებისა და ბანკის
კაპიტალს შორის თანაფარდობის გათვლის კლასიფიცირებისათვის. ეს თანაფარდობა
შემდეგ უკვე ეფარდება განსაზრვრულ ციფრებს.
შემოსავლიანობის ანალიზი საშუალებას იძლევა განისაზღვროს ბანკის
ფინანსური მდგომარეობა. წარმატებული მაღალი რეიტინგის მქონე ბანკს უნდა
ჰქონდეს მნიშვნელოვანი მოგება მისი შემდგომი განვითარებისა და ზრდისათვის.
აქტივების მოგებიანობის მაჩვენებლები:: CAMEL -ის რეიტინგი::
1%-ზე ზევით 1- მყარი
0.75%-დან 1.0%-მდე 2- დამაკმაყოფილებელი
0.50% -დან 0.75%–მდე 3 - საშუალო
0.25% –დან 0.50%–მდე 4 - ზღვრული
0.25%–ზე ქვემოთ ან ზარალი 5 - არადამაკმაყოფილებელი

ამრიგად, ლიკვიდობის ანალიზი განსაზღვრავს, შეუძლია თუ არა ბანკს

დროულად დააკმაყოფილოს თავისი ვალდებულება ზარალის გარეშე. ლიკვიდობა
შეადგენს ბანკების ფინანსური მდგომარეობის ანალიზის ერთ–ერთ უმნიშვნე-
ლოვანეს საკითხს. ლიკვიდობის სწორი მართვა მოითხოვს რომ შენარჩუნებული
იყოს ლიკვიდური აქტივების საკმარისი რაოდენობა ვალდებულებების
დაფარვისთვის.
შესაბამისად,, ლიკვიდობის პოზიციის მიხედვით ბანკის რეიტინგების განლაგება
CAMEL--ის სისტემით გაითვალისწინება რიგი ფაქქტორით::
- რეიტინგი 1 (მმყარი)) - ბანკის ლიკვიდური აქტივების დიდი ნაწილი; მოკლე
დროში მისაღებ ფასებში სახსრების ზრდის უნარი;
- რეიტინგი 2 (დ დამაკმაყოფილებელი)) - ბანკის აქტივების ლიკვიდობის საკმარისი
დონე; ძირითადი დეპოზიტების სახით სახსრების არსებობა, საშუალო
დონეზე მაღლა;
- რეიტინგი 3 (სსაშუალო)) - ლიკვიდური აქტივების საკმარისი დონე; მოკლე
ვადაში სახსრების მოზიდვის შეზღუდული უნარი;
- რეიტინგი 4 (ზ ზღვრული)) – ლიკვიდური აქტივების უმნიშვნელო დეფიციტი;
სხვა წყაროებიდან სახსრების მოზიდვის სუსტი უნარი ან არარსებობა;

174
 - რეიტინგი 5 (არადამაკმაყოფილებელი)) - ლიკვიდური აქტივების
მნიშვნელოვანი დეფიციტი; სხვა ბანკებთან შედარებით ლიკვიდობის ძალზე
სუსტი მაჩვენებელი.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1. დაახასიათეთ ბიზნეს–პროცესების რეინჟინერია (ბპრ) და აზროვნების ახალი
წესის უმნიშვნელოვანესი პროცესები.
2. ჩამოაყალიბეთ ბპრ-ს (BPR) წარმატების ძირითადი პირობები და მისი
გაუმჯობესების ფაზების კლასიფიკაცია.
3. გააცნობიერეთ ბიზნეს-პროცესების გაუმჯობესების გაუმჯობესების
კონცეფციის მიდგომები და განიხილეთ მიდგომა „ექვსი სიგმა“.
4. წარმოადგინეთ სტრატეგიული მართვის მოდელების კატეგორიები.
5. ჩამოთვალეთ დასავლეთში მიღებული პოპულარული მართვის კონცეფციები.
6. დაახასიათეთ იმიტაციური მოდელების სისტემა და გააცნობიერეთ ფინანსური
მენეჯმენტის პრაქტიკაში გამოყენებული ინსტრუმენტები (მოდელები).
7. დაახასიათეთ ბანკის ფინანსური მდგომარეობის რეიტინგული სისტემა -
CAMEl და ჩამოაყალიბეთ საბანკო სექტორის ბპრ-მართვის ასპექტები.

175
 თავი N10
„საწარმოს ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასება და შიდა
გადაცემის ფასდადგენა’’’
—თთემის სტრუქტურა:
10.1 ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასება ინვესტიციის უკუგების
კოეფიციენტის გამოყენებით.
10.2 შიდა გადაცემის ფასდადგენის მიზნები და მთავარი მეთოდები (საბაზრო
მიდგომა და თვითღირებულების მეთოდი).
™ სემინარული მეცადინეობა N6.. თემაზე: „ინვესტიციის უკუგების
კოეფიციენტების მეთოდების მიმოხილვა„
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N10: „ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასება და

შიდა გადაცემის ფასდადგენა“
10.1 ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასება ინვესტიციის
უკუგების კოეფიციენტის გამოყენებით..

ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასება

და შიდა გადაცემის ფასდადგენა

ქვედანაყოფების საქმიანობის
შიდა გადაცემის
შედეგების შეფასება
ფასდადგენა

ინვესტიციის უკუგების
კოეფიციენტi მოგება საპროცენტო
ხარჯისა და
მიზნები.
გადასახადებისგამოქვითვამდე/გოყე
ძირითადი წესი = ცვლად
ნებულ კაპიტალზე × 100%. ნარჩენი
შემოსავალი = მოგება საპროცენტო დანახარჯს +
ხარჯისა და გადასახადების ალტერნატიული
გამოქვითვამდე – პირობითი დანახარჯები.
პროცენტი. პირობითი პროცენტი = საბაზრო ფასები.
გამოყენებული კაპიტალი × დანახარჯებზე
კაპიტალის ღირებულებაზე. დაფუძნებული:
კომპანიის საერთო მიზნებთან - ცვლადი დანახარჯები;
შეუსაბამო გადაწყვეტილება: - მთლიანი დანახარჯები.
ეწინააღმდეგება წმინდა მიმდინარე
• კომპანიის საერთო
ღირებულებას.
მიზნებთან შეუსაბამო

176 176
 ნახ. 10.1 ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასებისა და შიდა
გადაცემების ფასდადგენის სქემა.

ქვედანაყოფის ტიპი აღწერილობა საქმიანობის შედეგების

შეფასების ტიპური საზომები

დანახარჯთა ცენტრი დანახარჯების ხარისხთან, მწარმოებ-ლურო-

ქვედანაყოფი ეწევა გადახრები. ბასა და ეფექტურობასთან
ხარჯებს, მაგრამ არ დაკავშირებული საქმიანობის
გააჩნია შემოსავლები. შედეგების არაფინანსური
მაგალითად, მაჩვენებლები.
კომპანიის
საინფორმაციო
სისტემების
უზრუნველყოფის
განყოფილება.
მთლიანი დანახარჯი
და დანახარჯი
ერთეულზე.

მოგების ცენტრი მენეჯერს არ გააჩნია მთლიანი გაყიდვები და

უფლებამოსილება, ბაზრის წილი;
ქვედანაყოფს გააჩნია
შეცვალოს ქვედანაყოფში
დანახარჯებიც და
განხორციელებული
შემოსავლებიც.
ინვესტიციის
მოცულობა. ყველა
ზემოთ ჩამოთვლილს
პლუს:

მოგება; რეალიზაციის საბრუნავი კაპიტალის

გადახრები; კოეფიციენტები
(დამოკიდებული შესაბამის
ქვედანაყოფზე);

მნიშვნელოვანი მომენტი: ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი შემთხვევის დროს,

მენეჯერთა შეფასებისას მხედველობაში უნდა მიიღებოდეს მხოლოდ მათ მიერ
კონტროლირებადი ფაქტორები. მაგალითად, დანახარჯის ცენტრის მენეჯერის
საქმიანობა უნდა შეფასდეს მხოლოდ იმ დანახარჯების ანალიზით, რომლებსაც
მენეჯერი აკონტროლებს.

177
 ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი
ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი გამოყენებული კაპიტალის უკუგების
კოეფიციენტის ანალოგიური მაჩვენებელია, მაგრამ გამოიყენება თითოეული
ქვედანაყოფის მენეჯერის საინვესტიციო გადაწყვეტილების შეფასებისთვის..
•როგორც წესი, კონტროლირებადი მოგება არის მოგება ცვეთის გამოკლების
შემდეგ, მაგრამ დაბეგვრამდე. თუმცა, გამოცდაზე თქვენ შეიძლება არ გქონდეთ
ამგვარი ინფორმაცია და მოგების მნიშვნელობად უნდა აიღოთ ის მოგება, რომელიც
ყველაზე ახლოს იქნება ამგვარ მოგებასთან. იგულისხმეთ, რომ მოგება
კონტროლირებადია, თუ სხვა რამ არ იქნება ნათქვამი.
გამოყენებული კაპიტალი არის მთლიან აქტივებს გამოკლებული
მოკლევადიანი ვალდებულებები, ან მთლიან საკუთარ კაპიტალს პლუს
გრძელვადიანი ვალდებულებები. თუ გამოცდაზე მოცემული არ გექნებათ
გამოყენებული კაპიტალი, მის მაგივრად გამოიყენეთ წმინდა აქტივების სიდიდე.
•გრძელვადიანი აქტივები შესაძლოა შეფასდეს თვითღირებულებით, წმინდა
ჩანაცვლების ღირებულებით ან ნარჩენი ღირებულებით. გამოყენებული აქტივების
ღირებულება შეიძლება ასევე განისაზღვროს როგორც საშუალოწლიური, ასევე
პერიოდის ბოლოსათვის არსებული ღირებულებით. უფრო სასურველია
საშუალოწლიური ღირებულების გამოყენება. თუმცა, გამოცდაზე უნდა გამოიყენოთ
ის მიდგომა, რომელიც მოცემული იქნება.

ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტის,, როგორც საქმიანობის

შედეგების საზომის შეფასება
ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი საქმიანობის შედეგების შეფასების
პოპულარული საზომია,, თუმცა გააჩნია ნაკლოვანებები,, რომელთა
გათვალისწინებაც აუცილებელია შედეგების ინტერპრეტაციის დროს::
ა) უპირატესობები::
იგი ფართოდ გავრცელებული და აპრობირებული საზომია, რადგან
შესაბამისობაშია გამოყენებული კაპიტალის უკუგების კოეფიციენტთან,
რომელიც, თავის მხრივ წარმოადგენს მთლიანად კომპანიის საქმიანობის
შედეგების შეფასების ეფექტურ მაჩვენებელს;
როგორც შეფარდებითი მაჩვენებელი, იგი საშუალებას იძლევა, ერთმანეთს
შეუდარდეს სხვადასხვა ზომის კომპანია თუ ქვედანაყოფი;
იგი შეიძლება დაიყოს მეორად კოეფიციენტებად უფრო დეტალური
ანალიზისთვის. მაგალითად, მოგების მარჟად და აქტივების ბრუნვადობის
კოეფიციენტად.
ბ) ნაკლოვანებები::
მან შეიძლება გამოიწვიოს კომპანიის საერთო მიზნებთან შეუსაბამო
გადაწყვეტილების მიღება, მაგალითად, თუ ქვედანაყოფს, რომლის კაპიტალის
უკუგების კოეფიციენტი 30%-ია, შეიძლება უარი თქვას პროექტის

178
 განხორციელებაზე, რომლის კაპიტალის უკუგების კოეფიციენტი შეადგენს 25%-
ს, რადგან იგი შეამცირებს ქვედანაყოფის საერთო მაჩვენებელს, მიუხედავად
იმისა, რომ 25%-იანი მაჩვენებელი შეიძლება კომპანიის დონეზე დასახული
მაჩვენებლის ტოლი ან მეტიც კი იყოს;
კაპიტალის უკუგების კოეფიციენტი იზრდება აქტივების ხანდაზმულობის
ზრდასთან ერ¬თად, თუ მისი გაანგარიშებისას გამოიყენება ნარჩენი
ღირებულება. ეს ზრდის მენეჯერთა მოტივაციას, გამოიყენონ მოძველებული,
ამორტიზებული და არაეფექტური ტექნიკა;
იგი ზრდის მოგებისა და გამოყენებული კაპიტალის მანიპულაციის
მოტივაციას, ბონუსების მიღების მიზნით;
სხვადასხვა სააღრიცხვო პოლიტიკამ შეიძლება გაართულოს შედარება
(მაგალითად, ცვეთის პოლიტიკა).
ნარჩენი შემოსავალი
ნარჩენი შემოსავალი = კონტროლირებად მოგებას - პირობითი პროცენტი
კაპიტალზე
კონტროლირებადი მოგება გაიანგარიშება იმავე გზით, როგორც ინვესტიციის
უკუგების კოეფიციენტის გაანგარიშებისას.
პირობითი პროცენტი კაპიტალზე = ქვედანაყოფის მიერ გამოყენებული
კაპიტალი გამრავლებული კაპიტალის პირობით ღირებულებაზე ან საპროცენტო
განაკვეთზე.
-გამოყენებული კაპიტალი გაიანგარიშება იმავე გზით, როგორც ინვესტიციის
უკუგების კოეფიციენტის გაანგარიშებისას.
-კაპიტალის შერჩეული ღირებულება უნდა იყოს კომპანიის ფონდების
საშუალო ღირებულება (კაპიტალის ღირებულება). თუმცა, შეიძლება
გამოიყენებოდეს სხვა საპროცენტო განაკვეთები, მაგალითად, მიმდინარე სესხებზე
არსებული პროცენტი ან ინვესტიციის უკუგების მიზნობრივი კოეფიციენტი
(გამოცდაზე უნდა გამოიყენოთ ის განაკვეთი, რომელიც მოცემული იქნება).
მაგალითი.. ნარჩენი შემოსავლის გაანგარიშებაზ
ზე

საინვესტიციო ცენტრს გააჩნია $800,000-ის ოდენობის წმინდა აქტივები. მისი

მოგება გადასახადებისა და საპროცენტო ხარჯის გამოკლებამდე შეადგენს $160,000-
ს. კაპიტალის პირობითი ღირებულებაა 12%.
მოგეთოხვებათ:
გამოთვალოთ პერიოდის ნარჩენი შემოსავალი და გააკეთოთ შესაბამისი
კომენტარი.

x ნარჩენი შემოსავალი, როგორც საქმიანობის შედეგების შეფასების საზომი

ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტთან შედარებით, ნარჩენ შემოსავალს,,

179
 როგორც საქმიანობის შედეგების შეფასების საზომს, გააჩნია შემდეგი
უპირატესობები და ნაკლოვანებები:
ა) უპირატესობები::
იგი სტიმულს აძლევს საინვესტიციო ცენტრის მენეჯერებს, მოიზიდონ ისეთი
ახალი ინვესტიციები, რომლებიც გაზრდის ნარჩენ შემოსავალს. ახალმა ინვესტიციამ
შეიძლება გაზარდოს ნარჩენი შემოსავალი, მაგრამ შეამციროს ინვესტიციის უკუგების
კოეფი¬ციენტი. ამგვარ სიტუაციაში საქმიანობის შედეგების შეფასება ნარჩენი
შემოსავლის გამოყენებით არ გამოიწვევს კომპანიის საერთო მიზნებთან შეუსაბამო
გადაწყვეტილების მიღებას, ანუ მთლიანად კომპანიისთვის მიიღება საუკეთესო
გადაწყვეტილება;
კონკრეტული საპროცენტო ხარჯის ცოდნა საინვესტიციო ცენტრის მენეჯერებს
საშუალებას აძლევს, მიიღონ მეტი ინფორმაცია მათი კონტროლის ქვეშ მყოფი
აქტივების ღირებულების შესახებ.
ბ) ნაკლოვანებები:
იგი საშუალებას არ იძლევა, ერთმანეთს შეუდარდეს ქვედანაყოფების
საქმიანობის შედეგები, რადგან ნარჩენი შემოსავალი დამოკიდებულია
ქვედანაყოფისა და მის მიერ განხორციელებული ინვესტიციების მოცულობაზე;
იგი დამოკიდებულია მოგებისა და გამოყენებული კაპიტალის სააღრიცხვო
შეფასებებზე და, ამის გამო, შესაძლებელია მისი მანიპულირება, მაგალითად, მეტი
ბონუსის მიღების მიზნით.

ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების ურთიერთშედარება

ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების ურთიერთშედარება შეიძლება მრავალი
გზით. ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი და ნარჩენი შემოსავალი ყველაზე უფრო
აპრობირებული მეთოდებია, თუმცა არსებობს სხვა მეთოდებიც.
გადახრების ანალიზი _ წარმოადგენს საქმიანობის შედეგების მონიტორინგისა და
კონ¬ტროლის სტანდარტულ საშუალებას. აუცილებელია ყურადღება მიექცეს თითოეული
გადახრის კონტროლირებადობისა და პასუხისმგებლობის განსაზღვრისას.
კოეფიციენტების ანალიზი _ არსებობს მოგებიანობისა და ლიკვიდურობის რამდენიმე
მაჩვე-ნებელი, რომლებიც გამოიყენება ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების შეფასებისას.
სხვა მმართველობითი კოეფიციენტები _ ეს შეიძლება მოიცავდეს გაყიდვებს ერთ
თანამშრომელზე ან კვადრატულ მეტრზე, ასევე შესაბამისი სფეროსთვის დამახასიათებელ
კოეფიციენტებს, როგორებიცაა, მაგალითად, სატრანსპორტო ხარჯი ერთ მილზე, გადა-
მუშავების დანახარჯი ერთ ბარელზე, ზედნადები ხარჯები ერთ საათზე და ასე შემდეგ.
სხვა ინფორმაცია _ როგორიცაა კადრების დენადობის კოეფიციენტი, ბაზრის წილი,
ახალი მომხმარებლები, ინოვაციური პროდუქცია და მომსახურებები.
10.2.. შიდა გადაცემის ფასდადგენის მიზნები და მთავარი მეთოდები (საბაზრო მიდგომა და
თვითღირებულების მეთოდი))

180
 შიდა გადაცემის ფასი არის ფასი, რომლითაც საქონელი და მომსახურება გადაეცემა
კომპანიის ერთი ქვედანაყოფიდან მეორეს. შიდა გადაცემის ფასდადგენის მიზნები::

ა) მიზნების თანხვედრა.. მოგების ცენტრის თითოეული მენეჯერის მიერ მიღებული

გადაწყვეტილება შესაბამისობაში უნდა იყოს მთლიანი ორგანიზაციის მიზნებთან, ანუ შიდა
გადაცემის ფასმა უნდა უზრუნველყოს მთლიანი კომპანიის მოგების მაქსიმიზაცია.
საგამოცდო საკითხებში ხშირად მოცემულია ისეთი შიდა გადაცემის ფასი, რომელსაც
მივყავართ ნაკლებად ოპტიმალურ გადაწყვეტილებამდე
ბ) საქმიანობის შედეგების შეფასება.. შესყიდვებისა და რეალიზაციის ქვედანაყოფები მოგების
ცენტრებად უნდა განიხიებოდეს. შიდა გადაცემის ფასმა უნდა უზრუნველყოს თითოეული
ქვედანაყოფის საქმიანობის შედეგების სამართლიანი შეფასება. წინააღმდეგ შემთხვევაში,
ქვედანაყოფების მენეჯერები არ იქნებიან მოტივირებულნი.
გ) ავტონომია.. შიდა გადაცემის ფასდადგენის სისტემამ უნდა უზრუნველყოს მოგების
ცენტრების მენეჯერთა ავტონომია. თუ შენარჩუნებული იქნება მენეჯერთა ავტონომია, ისინი
იქნებიან მოტივირებულები, მაგრამ, ამავდროულად, შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს
სუბოპტიმალური გადაწყვეტილებების მიღებას.
დ) საქონლისა და მომსახურების მოძრაობის აღრიცხვა პრაქტიკაში,, შიდა გადაცემის
ფასდადგენის სისტემის უმნიშვნელოვანესი ფუნქციაა საქონლისა და მომსახურების
მოძრაობის აღრიცხვის ხელშეწყობა.
შიდა გადაცემის ფასების დადგენის ასპექტები
მეთოდი 1: საბაზრო მიდგომა
თუ შიდა გადაცემის საქონელსა და მომსახურებაზე არსებობს გარე ბაზარი, მაშინ
შიდა გადაცემის ფასი შეიძლება ემყარებოდეს გარე საბაზრო ფასს.
საბაზრო მეთოდის უპირატესობები::
ა) შესყიდვებისა და გაყიდვების ქვედანაყოფების მენეჯერები, სავარაუდოდ, შიდა
გადაცემის ფასს მიიჩნევენ სამართლიანად; გაყიდვების ქვედანაყოფები მიიღებენ იმავე
ოდენობის შემოსავალს, რასაც მიიღებდა გარე ბაზარზე რეალიზაციის შემთხვევაში, ასევე,
შესყიდვების ქვედანაყოფები გაწევენ იმავე ოდენობის ხარჯს, რასაც გაწევდა გარე ბაზარზე
შეძენის შემთხვევაში
ბ )შიდა გადაცემის ფასი უარყოფითად არ იმოქმედებს კომპანიის საქმიანობის
შედეგებზე, რადგან ფასები კომპანიის შიგნით იგივეა, რაც გარე ბაზარზე.
საბაზრო მეთოდის ნაკლოვანებები::
ა)შეიძლება არ არსებობდეს გარე საბაზრო ფასები;
ბ)გარე საბაზრო ფასები შეიძლება არასტაბილური იყოს. მაგალითად, შესაძლებელია
გარკვეულ მყიდველებს ბაზარზე სთავაზობდნენ სპეციალურ ფასდაკლებას დიდი
ოდენობით შესყიდვაზე;
გ)საქონლისა და მომსახურების შიდა გადაცემით შეიძლება გაკეთდეს ეკონომია
მიწოდების ხარჯებზე. ეს ეკონომია შიდა გადაცემის ფასის განსაზღვრისას უნდა
გამოაკლდეს გარე საბაზრო ფასს.
მეთოდი 2: თვითღირებულების მეთოდი

181
 ერთი ქვედანაყოფი მეორეს საქონელს გადასცეს ღირებულებით, რომელიც ტოლია
თვითღირებულებას პლუს მოგების პროცენტი.
ფაქტობრივი დანახარჯების ნაცვლად, უნდა მოხდეს ნორმატიული დანახარჯების
გამოყენება,, რადგან:
1)ფაქტობრივი დანახარჯები რეალიზაციის ქვედანაყოფის მენეჯერს მოტივაციას არ
აძლევს, გააკონტროლოს დანახარჯები;
2)თუ გამოყენებული იქნება ნორმატიული დანახარჯების მეთოდი, შესყიდვების
ქვედანაყოფს წინასწარ ეცოდინება გასაწევი დანახარჯის მოცულობა და შეეძლება, მის
შესაბამისად დაგეგმოს შესყიდვები.
არსებობს სხვადასხვა სახის ნორმატიული დანახარჯები,, რომლებიც შეგვიძლია
გამოვიყენოთ: 1) მთლიანი დანახარჯები; 2)ზღვრული(ცვლადი) დანახარჯები
3)ალტერნატიული დანახარჯები.
სემინარული მეცადინეობა N6. თემაზე::
„ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტების მეთოდების მიმოხილვა„„
მაგალითი N11 – ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტისა
და ნარჩენი შემოსავლის ურთიერთშედარების მიმოხილვა
საინვესტიციო ცენტრს გააჩნია $800,000-ის ღირებულების წმინდა აქტივები. მისი
მოგება საპროცენტო ხარჯის გამოკლებამდე შეადგენს $160,000-ს. კაპიტალის პირობითი
ღირებულებაა 12%. ეს არის კომპანიის მიზნობრივი უკუგება.
არსებობს შესაძლებლობა, რომ ქვედანაყოფმა განახორციელოს $100,000-ის
ღირებულების ახალი ინვესტიცია. პროექტის ხანგრძლივობაა 4 წელი; წლიური მოგება
პროექტიდან იქნება $15,000.
მოგეთხოვებათ::
(ა) გამოითვალოთ, რა იქნება ქვედანაყოფის ინვესტიციის უკუგების
კოეფიციენტი, ახალი ინვესტიციის ჩათვლით და მის გარეშე? (გაანგარიშებისას
დაეყრდენით აქტივების საწყის საბალანსო ღირებულებებს). განსაზღვროთ,
განახორციელებს თუ არა საინვესტიციო ცენტრის მენეჯერი ახალ პროექტს, თუ მისი
საქმიანობის შედეგების შეფასება დაეყრდნობა მხოლოდ ინვესტიციის უკუგების
კოეფიციენტს?
(ბ) განსაზღვროთ, რა იქნება საშუალოწლიური ნარჩენი შემოსავალი, ახალი
ინვესტიციის ჩათვლით და მის გარეშე? (გაანგარიშებისას დაეყრდენით აქტივების საწყის
საბალანსო ღირებულებებს). განსაზღვროთ, განახორციელებს თუ არა საინვესტიციო
ცენტრის მენეჯერი ახალ პროექტს, თუ მისი საქმიანობის შედეგების შეფასება
დაეყრდნობა მხოლოდ ნარჩენ მოგებას.
შეამოწმე შენი ცოდნა თემაზე - ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტისა და ნარჩენი
შემოსავლის ურთიერთშედარება
ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი
ინვესტირებამდე ინვესტირების შემდეგ
(a) მოგება $160,000 $175,000

182
 (b) გამოყენებული კაპიტალი $800,000 $900,000
(c) ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი 20.0% 19.4%
(d) ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტის შემცირება და, შესაბამისად, ცენტრის
მენეჯერი არ იქნება თანახმა, განახორციელოს ინვესტიცია, რადგან ამ
შემთხვევაში მისი ქვედანაყოფის საქმიანობის შედეგები შესაძლოა,
გაუარესებულად მიიჩნიონ. თუმცა, ეს გადაწყვეტილება კომპანიის საერთო
მიზნებთან შეუსაბამოა, რადგან მთლიანად კომპანიის მიზნობრივი
ინვესტიციის უკუგების კოეფიციენტი მხოლოდ 12%-ია.
(e) (ბ) ნარჩენი შემოსავალი
(f) ინვესტიციის გარეშე ინვესტიციით
(g) მოგება 160,000 175,000
(h) პირობითი პროცენტი (800,000 × 12%) (96,000) (900000 × 12%)
(108,000)
ნარჩენი შემოსავალი 64,000 67,000

მაგალითი N 2 – მთლიანი და ზღვრული ხარჯებისს განხილვაზე

კომპანიას გააჩნია ორი მოგების ცენტრი _ A და B. A ცენტრი B-ს აწვდის

ნახევარფაბრიკატებს. B ცენტრი ახდენს წარმოების დასრულებას და ყიდის მზა
პროდუქციას გარე ბაზარზე, თითოეულს $35-ად. A ცენტრის მიერ წარმოებული
ნახევარფაბრიკატებისთვის არ არსებობს გარე ბაზარი.
საბიუჯეტო მონაცემები წლისათვის::
A ქვედანაყოფი B ქვედანაყოფი
გადაცემული/გაყიდული ერთეულების რაოდენობა 10,000 10,000
მასალების დანახარჯები ერთეულზე $8 $2
სხვა ცვლადი ხარჯები ერთეულზე $2 $3
წლიური მუდმივი დანახარჯები $60,000$30,000
მოგეთხოვებათ::
A ქვედანაყოფის მიერ B ქვედანაყოფისთვის კომპონენტების მიწოდების შიდა
გადაცემის ფასისთვის, თითოეული ქვედანაყოფისა და მთლიანად კომპანიისთვის
გამოთვლილი საბიუჯეტო მოგება არის:
ა) მთლიან დანახარჯს პლუს 10%;
ბ) ზღვრულ დანახარჯს პლუს 10%;
გ) შეაფასოთ ორივე შიდა გადაცემის ფასი როგორც ქვედანაყოფების, ასევე
მთლიანად კომპანიის თვალთახედვით.

183
 მაგალითი N 3 – ალტერნატიული დანახარჯების მიდგომის განხილვაზე
კომპანიაში ფუნქციონირებს ორი ქვედანაყოფი:: ,,ეეიბლი„„ და ,,ბ
ბეიკერი„„
,,ეეიბლი““ აწარმოებს ორ პროდუქტს: X და Y-ს. X პროდუქტის გაყიდვა ხდება გარე
მომხმარებელზე, ერთეულის $42-ად. Y პროდუქტის ერთადერთი მომხმარებელია
,,ბეიკერი„.
,,ბ
ბეიკერი““ თავის პროდუქციას ყიდის გარე ბაზარზე, ხოლო Y პროდუქტის (ნახევარ-
ფაბრიკატის) შეძენა შეუძლია როგორც ,,ეიბლისგან“, ასევე გარე ბაზარზეც. მიმდინარე
პერიოდში ,,ბეიკერს“ შესაძლებლობა აქვს, გარე მომწოდებლისგან $38-ად შეიძინოს Y
პროდუქტი. ,,ეიბლის“ სიმძლავრე ფასდება გამოშვებული პროდუქციის რაოდენობით,
მიუხედავად იმისა, იგი აწარმოებს X პროდუქტს, Y-ს, თუ მათ კომბინაციას.

წარმოებასთან დაკავშირებული დანახარჯები შემდეგი სახისაა:

X Y
$ $
ცვლადი დანახარჯი ერთეულზე 32 35
მუდმივი ზედნადები ხარჯები ერთეულზე 5
მთლიანი დანახარჯი ერთეულზე 37 40

მოგეთხოვებათ::
მოცემული ინფორმაციის საფუძველზე, Y პროდუქტისთვის განსაზღვროთ
სათანადო შიდა გადაცემის ფასი შემდეგი დაშვებების გამოყენებით:
(ი) როდესაც ,,ეიბლის” გააჩნია სარეზერვო სიმძლავრე და X პროდუქტზე
არსებობს შეზღუდული გარე მოთხოვნა.
(იი) როდესაც ,,ეიბლი” მუშაობს სრული დატვირთვით და იგი ვერ
აკმაყოფილებს გარე ბაზარზე არსებულ მოთხოვნას X პროდუქტზე.
,,არჩერ ჯგუფს“ გააჩნია ორი ქვედანაყოფი: X და Y. X ქვედანაყოფი აწარმოებს
კომპონენტ X8-ს, რომელსაც მოიხმარს Y ქვედანაყოფი. თავის მხრივ, Y ქვედანაყოფი X8-
ის საშუალებით აწარმოებს Y14 პროდუქტს, რომელსაც ყიდის ერთეულს $20-ად. X8
კომპონენტისთვის არ არსებობს გარე ბაზარი.
დანახარჯები შემდეგი სახისაა:
X ქვედანაყოფი Y ქვედანაყოფი
X8 კომპონენტი Y14 პროდუქტი
საწარმოო ცვლადი ზედნადები ხარჯები $5 ერთეულზე $3 დოლარი

184
ერთეულზე*

წლიური მუდმივი დანახარჯები $40,000$80,000

Y14 პროდუქტის საბიუჯეტო წარმოება და რეალიზაცია შეადგენს 20,000
ერთეულს. X8 კომპონენტის ერთი ერთეული იხარჯება Y14 პროდუქტის ერთი
ერთეულის წარმოებაზე.

კომპანიის მთლიანი მოგება მაქსიმუმს მიაღწევს იმ შემთხვევაში, თუ ორივე

ქვედანაყოფი იმუშავებს სრული დატვირთვით, ან მათ პროდუქციაზე მაქსიმალური
მოთხოვნის პირობებში. თითოეული დამატებითი ერთეულის რეალიზაციის
შემთხვევაში, ზღვრული შემოსავალი ტოლია $20-ის, ხოლო ზღვრული დანახარჯი - $8
(3+5)-ის. შესაბამისად, თითოეული Y14-პროდუქტის წარმოებიდან და რეალიზაციიდან
მიღებული დამატებითი მოგება შეადგენს $12-ს

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1.განიხილეთ ამოცანები ქვედანაყოფების საქმიანობის შედეგების ურთიერთშედარებითი

ანალიზის მეთოდების გამოყენებით, კერძოდ:

ა)გადახრების ანალიზის

ბ) კოეფიციენტების ანალიზის

გ) სხვა მმართველობითი კოეფიციენტებისა, როგორიცაა: გაყიდვების მოცულობა, ერთ

თანამშრომელზე ან კვადრატულ მეტრზე, სატრანსპორტო ხარჯი ერთ მილზე, დანახარჯები
ერთ ბარელზე. და ა.შ.

2. განიხილეთ მაგალითები შიდა გადაცემის ფასების განსაზღვრაზე.

185
თავი N11.. „საქმიანობის პრობლემებისმიმოხილვა და შედეგების შეფასება
არაკომერციულ ორგანიზაციებში„„

—თ
თემის სტრუქტურა::
11.1არაკომერციული ორგანიზაციებისა და სახელმწიფო სექტორის საწარმოთა
საქმიანობის პრობლემების მიმოხილვა
11.2 საქმიანობისშედეგებისშეფასებაარაკომერციულორგანიზაციებში
™ სემინარული მეგადინეობა N7.. თემაზე: „საქმიანობის შედეგების შეფასება
არაკომერ-ციულ ორგანიზაციებში (მაგ. უნივერსიტეტის მაგალითზე).
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N11:: „საქმიანობის პრობლემების მიმოხილვა და შედეგების

შეფასება არაკომერციულ ორგანიზაციებში„„
11.1 არაკომერციული ორგანიზაციებისა და სახელმწიფო სექტორის საწარმოთა
საქმიანობის პრობლემების მიმოხილვა
განვიხილოთ იმ მიზნებთან დაკავშირებული პრობლემები, რომელთა შეფასებ ბა არ
შეიძლება რაოდენობრივი მაჩვენებლით.

არაკომერციული სექტორი მოიცავს საქმიანობის სხვადასხვა სფეროს,

ცენტრალური და ადგილობრივი ხელისუფლების, საქველმოქმედო ორგანიზაციების,
აღმასრულებელი სააგენტოების, მინდობილი ქონების მმართველი ორგანიზაციებისა
და სხვათა ჩათვლით.
ამასთანავე, ყველაზე მნიშვნელოვანი მომენტი მათ საქმიანობაში ის არის, რომ
მათი მოტივაცია განპირობებული არ არის მოგების მაქსიმიზაციის სურვილით.
ამ ორგანოთა მიერ გაწეული დანახარჯებიდან მიღებული სარგებლის ძალიან
დიდი ნაწილი, თუ სრულად არა, წარმოადგენს ისეთს, რომლის გამოსახვა არ
შეიძლება რაოდენობრივად (არაფულად გამოხატულებაში, მაგალითად, სოციალური
კეთილდღეობა). ეს ყველაფერი შეიძლება მაინც ამართლებდეს დანახარჯების
გაღებას. ამგვარად, ნებისმიერი დანახარჯის/სარგებლის ანალიზი დაფუძნებული
უნდა იყოს მსჯელობაზე, ანუ სოციალური სარგებელი უნდა შეუდარდეს სოციალურ
დანახარჯებს, ისევე, როგორც ფინანსური დანახარჯები უდარდება ფინანსურ
სარგებელს. საფრთხე იმაში მდგომარეობს, რომ თუ სარგებლის გამოსახვა არ
შეიძლება რაოდენობრივად, შეიძლება მოხდეს მათი იგნორირება.
კიდევ ერთი პრობლემა ისაა, რომ ეს ორგანიზაციები ხშირად არ იღებენ
შემოსავალს და უბრალოდ გააჩნიათ ხარჯვის წინასწარ განსაზღვრული ბიუჯეტი,
რომლის ფარგლებშიც ისინი მოქმედებენ (ანუ, კაპიტალის ნორმირების პრობლემა).
ასეთ შემთხვევაში, ხშირად მიზნად ისახავენ დახარჯული ფულის ეფექტურად
გამოყენებას, მაგრამ ამით ვერ გვარდება ეფექტურობის შეფასების პრობლემა.

არაკომერციული
ორგანიზაციები
186 186
 საქმიანობის შედეგების
მიზნები შეფასება

•მიზნები, რომელთა •საქმიანობის

შეფასება არ შეიძლება შედეგების
რაოდენობრივი მაჩვენებელთა
მაჩვენებლით (სოციალური გამოყენება.
დანახარჯების დაპირის- •ფულის
პირება სოციალურ ღირებულება:
დანახარჯებთან). ეკონომია;
•მრავალმიზნობრიობა. ეფექტიანობა;

•პოლიტიკური ეფექტურობა
ცვლილებების ობიექტი.

ნახ. 11.1. არაკომერციული ოგანიზაციის მიზნებისა და საქმიანობის

შედეგების შეფასების სქემა.

მრავალრიცხოვნი მიზნების არსებობის პრობლემა

არაკომერციულ ორგანიზაციებს მრავალი დაინტერესებული მხარე ჰყავს,
რომლებსაც სხვადასხვა მიზანი გააჩნიათ. შედეგად, აუცილებელი ხდება ამ მიზნების
დალაგება პრიორიტეტების მიხედვით, ან რაიმე სახის კომპრომისის მიღწევა.
საილუსტრაციო მაგალითი 1 – მრავალრიცხოვან მიზნებთან
დაკავშირებული პრობლემები

საავადმყოფოს საქმიანობით დაინტერესებულია სხვადასხვა მხარე,

თითოეულ მათგანს გააჩნია თავისი მიზანი. მაგალითად:
საავადმყოფოს თანამშრომლები დაინტერესებულნი არიან, მაქსიმალურად
იყვნენ კმაყოფილები თავიანთი სამუშაოთი. ისინი ასევე მიზნად ისახავენ
სამუშაოსა და პირად ცხოვრებას შორის ბალანსის მიღწევას და, ამის გამო,
შეიძლება სურდეთ უფრო მეტად დღის საათებში მუშაობა;
პაციენტები დაინტერესებულნი იქნებიან სწრაფი და ხარისხიანი

187
 მომსახურებით.

საილუსტრაციო მაგალითი 1 – იმ მიზნებთან დაკავშირებული პრობლემები,

რომელთა შეფასება არ შეიძლება რაოდენობრივი მაჩვენებლით
საავადმყოფომ შესაძლოა დაიქირავოს შედარებით იაფი დასუფთავების
სამსახური, რადგან რთულია იმის შეფასება, რამდენად კარგად ხდება დალაგება-
დასუფთავება. ამან კი შესაძლოა მრავალ ადგილას წარმოშვას პრობლემები:
შეიძლება გავრცელდეს ინფექცია, რომლის აღმოფხვრაც ხარჯებთან იქნება
დაკავშირებული;
შეიძლება ექთნებს და მომვლელებს აღარ ჰქონდეთ დაინტერესება, რადგან ისინი
თავიანთ სამუშაოს ეფექტურად ვეღარ შეასრულებენ;
დაიკარგოს მოსახლეობის ნდობა მომსახურების ხარისხის მიმართ.

11.2 საქმიანობის შედეგების შეფასება არაკომერციულ ორგანიზაციებში

საქმიანობის შედეგების შეფასება არაკომერციულ ორგანიზაციებში

არაკომერციულ ორგანიზაციებს შეიძლება ჰქონდეთ ზოგიერთი ისეთი მიზანი,
რომლის შეფასება არ შეიძლება რაოდენობრივი მაჩვენებლით, მაგრამ ეს მათ არ
ათავისუფლებს თავიანთი საქმიანობის დაგეგმვისა და კონტროლისგან.

საილუსტრაციო მაგალითი 2 – საქმიანობის შედეგების შეფასება

არაკომერციულ ორგანიზაციებში

უნივერსიტეტი წარმოადგენს არაკომერციული ორგანიზაციის ერთ-ერთ

მაგალითს. აუცილებე¬ლია მისი საქმიანობის შედეგების შეფასება. შეფასების
მაჩვენებლები მოიცავს:
მთლიანად უნივერსიტეტისთვის:
• მთლიანი ფაქტობრივი დანახარჯების შედარებას საბიუჯეტოსთან;
• სტუდენტების რაოდენობას;
• კვლევისთვის მიღებული სახსრების ოდენობას;
• წარმატებული სტუდენტების წილს (შეფასების მიხედვით);

188
 • სწავლების ხარისხს – სტუდენტებისა და პედაგოგების შეფასებით;
• თანამშრომელთა პუბლიკაციების რაოდენობას.
ინდივიდუალური დეპარტამენტის ან ფაკულტეტის მიხედვით:
• დანახარჯს ერთ სტუდენტზე;
• დანახარჯს ერთ ჩაბარებულ გამოცდაზე;
• თანამშრომლებისა და სტუდენტების თანაფარდობას;
• სტუდენტების რაოდენობას ერთ ჯგუფში;
• სასწავლო საათების რაოდენობას ერთ თანამშრომელზე;
• სასწავლო რესურსების ხელმისაწვდომობას (მაგალითად,
პერსონალური კომპიტერებისა და სტუდენტების თანაფარდობა);
• ბიბლიოთეკის წიგნების რაოდენობას ერთ სტუდენტზე;
ბიბლიოთეკის წიგნების საშუალო ასაკს.

შეამოწმე შენი ცოდნა 2

,,წმინდა ელისის თავშესაფარი” საქველმოქმედო ორგანიზაციაა, რომელიც
აგროვებს თანხებს, შემოწირულობებს და საყოფაცხოვრებო საგნებს იმ
პაციენტთათვის, რომლებიც უკურნებელი სენით არიან ავად. ორგანიზაციის
მმართველმა ორგანომ მენეჯერს 2017 წლის მეორე კვარტალისთვის დაუსახა
საქმიანობის სამი მიზანი:
• მიაღწიოს შემოწირულობების $150,000-იან ოდენობას;
• ადმინისტრაციული დანახარჯები შეინარჩუნოს შემოწირულობების 8%-ის
ფარგლებში;
• მიაღწიოს სტაციონარულ დახმარებაზე საზოგადოების მოთხოვნის
დაკმაყოფილების 80%-იან მაჩვენებელს.
ფაქტობრივი შედეგები შეადგენს:
აპრილი,, მაისი,, ივნისი..
შემოწირულობა ($) 35,000 65,000 55,000
ადმინისტრაციული დანახარჯი ($) 2,450 5,850 4,400
მოთხოვნა სტაციონარულ დახმარებაზე (დღეებში) 560 570 600
გაწეული სტაციონარული დახმარება (დღეებში) 392 430 510
მოამზადეთ ანგარიში, რომელიც მენეჯერს დაეხმარება დასახულ მიზნებთან
მიმართებაში ორგანიზაციის საქმიანობის შედეგების შეფასებაში; გააკეთეთ

189
 კომენტარები საქმიანობის შედეგების შესახებ.

2 ) დახარჯული ფულის ეფექტურად გამოყენება

საჯარო სექტორის საქმიანობის შედეგების შეფასებისთვის ყველაზე

გავრცელებული მეთოდია დახარჯული ფულის ეფექტურად გამოყენების შეფასება.
მოიცავს სამ ელემენტს,, კერძოდ:
1. ეკონომია – შემავალი რესურსების საზომი. არის თუ არა გამოყენებული
რესურსები მაქსიმალურად იაფი, რომლებიც საშუალებას იძლევა, დაცული
იყოს ხარისხის აუცილებელი სტანდარტი?
2. ეფექტიანობა – დანახარჯების დაკავშირება შედეგთან. არის თუ არა
გამოყენებული რესურსებით მიღწეული მაქსიმალური შედეგი?
3. ეფექტურობა – შედეგის საზომი. არის თუ არა მიზანი მიღწეული?

საილუსტრაციო მაგალითი 3. – დახარჯული ფულის ეფექტურად გამოყენება

უნივერსიტეტის მიერ შექმნილი დახარჯული ფულის ეფექტურად

გამოყენება მოიცავს სამ ელემენტს::
ეკონომია – ეს არის გაწეული დანახარჯებისა და რესურსების ხარისხის
ოპტიმალური თანხვედრა. შესაბამისად, იგი მიმოიხილავს ისეთ არეებს,
როგორიცაა წიგნების, კომპიუტერებისა და სწავლების დანახარჯების
შეპირისპირება ამ რესურსების ხარისხთან. ის მოითხოვს, რომ ორგანიზაციამ უნდა
მოახდინოს თავისი დანახარჯების ოპტიმიზაცია, მაგრამ მიზანი არ უნდა იყოს
მხოლოდ ამ დანახარჯების შემცირება. მაგალითად, სწავლების ან წიგნების
დაბალი ფასი და, ამავდროულად, დაბალი ხარისხი აფერხებს სტუდენტების
სწავლას და ზიანს აყენებს უნივერსიტეტის რეპუტაციას.

ეფექტიანობა – იგი ფოკუსირებულია ნებისმიერი შესყიდული რესურსის

ეფექტურად გამოყენებაზე. მაგალითად:
რამდენად ხშირად თხოულობენ სტუდენტები ბიბლიოთეკის წიგნებს, რომლებიც
ნაყიდია უნივერსიტეტის მიერ?

190
როგორია საინფორმაციო სისტემების რესურსის გამოყენების მაჩვენებელი?
თავიანთი სამუშაო დროის რა პროცენტს ხარჯავენ ლექტორები კვლევასა და
სწავლებაზე?ეეფექტურობა – იგი წარმოადგენს ორგანიზაციის მიერ მიზნის
მიღწევის მაჩვენებელს. მაგალითად:
სტუდენტების წილი, რომლებმაც მიაღწიეს დასახულ დონეს;
კურსდამთავრებულები, რომლებმაც იშოვეს სრულ განაკვეთზე სამსახური,
უნივერსიტეტის დამთავრებიდან 6 თვის განმავლობაში.

შეამოწმე შენი ცოდნა 4

ადგილობრივ ხელისუფლებას შესაძლოა გააჩნდეს მიზანი, ,,შშეინარჩუნოს

მოხუცებულთა ცხოვრების ხარისხის მისაღები დონე„„ მას გააჩნია ამ მიზნის
მიღწევის რამდენიმე გზა, მათ შორის:
ცხელი სადილის ადგილზე მიტანა (სოციალური მომსახურების
დეპარტამენტი);
მობილური ბიბლიოთეკით უზრუნველყოფა (ბიბლიოთეკის განყოფილება);
ადგილობრივი პარკებისა და სხვა საშუალებების ხელმისაწვდომობა
(პარკების დეპარტამენტი);
მოხუცებულთათვის პოლიციის დახმარება სახლში (პოლიციის
დეპარტამენტი);
მომვლელის მომსახურება სახლში (საოჯახო დეპარტამენტი).

მოგეთხოვებათ::
აღწეროთ, როგორ განსაზღვრავს ადგილობრივი ხელისუფლება,
მომსახურებაზე ეფექტიანად იყო თუ არა დახარჯული ფული.

სემინარული მეგადინეობა N7.. თემაზე : „სსაქმიანობის შედეგების შეფასება

არაკომერციულ ორგანიზაციებში (მაგ.. საავადმყოფოს მაგალითზე))“

შეამოწმე შენი ცოდნა 1

საავადმყოფოს შესაძლოა გააჩნდეს მრავალი სპეციფიკური მიზანი,
რომლის გამოსახვა შეიძლება რაოდენობრივად, როგორიცაა, მაგალითად,

191
 ოპერაციის რიგში დგომის მინიმალური დრო. ამავდროულად, მას შესაძლოა
გააჩნდეს ბევრი მიზანი, რომლის რაოდენობრივად გამოსახვა არ შეიძლება,
მაგალითად, ზოგადი ჯანმრთელობის გაუმჯობესება კონკრეტულ რეგიონში.
სხვადასხვა სახის მკურნალობის პრიორიტეტულობის საკითხი
შეუძლებელია მარტივად გადაწყდეს მხოლოდ ადვილად გასაზომი
დანახარჯების ურთიერთშედარებით, რადგან შესაძლებელია საჭირო იყოს ბევრი
დანახარჯისა და მისგან მიღებული სარგებლის შეპირისპირება. ორგანოთა
ძვირად ღირებულმა ქირურგიულმა ტრანსპლანტაციამ შეიძლება სარგებელი
მოუტანოს პაციენტთა მცირე რაოდენობას, თუმცა, მას შეუძლია სიცოცხლის
გადარჩენა. მან ასევე შეიძლება მოიტანოს სარგებელი იმ კუთხით, რომ
გააუმჯობესოს ქირურგიული მეთოდების ცოდნა, რის შედეგადაც მომავალში
გამოვლინდება და აღიკვეთება სიცოცხლისათვის საშიში დაავადებები. ბარძაყისა
და მუხლის აღდგენითი ოპერაცია მრავალ ადამიანს დაუბრუნებს მოძრაობის
შესაძლებლობას, რომლებიც, სხვა შემთხვევაში, შესაძლოა მთლიანად
დამოკიდებულნი ყოფილიყვნენ მომვლელებზე.
შეიძლება საავადმყოფომ, ფინანსურ მოსაზრებებზე დაყრდნობით, ვერ
განსაზღვროს პრიორიტეტები თავის საქმიანობაში.

შეამოწმე შენი ცოდნა 2

აპრილი მაისი ივნისი

ადმინისტრაციული დანახარჯის თანაფარდობა შემოწირულობასთან
7% 9% 8%
მიზანი 8% 8% 8%
გაწეული სტაციონარული დახმარება 70% 75.4% 85%
პერიოდის განმავლობაში მიღებული მთლიანი შემოწირულობები აჭარბებს
წინასწარგან-საზღვრულ მიზანს. ადგილი არა აქვს რაიმე განსხვავებულ
ტენდენციას და შესაძ-ლებელია, მაისში განხორციელდა კონკრეტული ქმედებები,
რამაც მოიტანა დიდი შემოსავალი. აპრილისა და ივნისის ადმინისტრაციული
დანახარჯები შენარჩუნებული იყო დადგენილი 8%-ის ფარგლებში, მაგრამ მისი
ოდენობა მაისში ცოტა მეტია. საჭიროა დამატებითი ინფორმაცია, რათა გაირკვეს
ამ ზრდის მიზეზი. სახეზეა გაწეული სტაციონარული მომსახურების
გაუმჯობესების მყარი ტენდენცია და ივნისში მისი მაჩვენებელი აჭარბებს კიდეც
დასახულ მიზანს.

192
შეამოწმე შენი ცოდნა 3

დაინტერესებული
მხარეები

დაინტერესებული მხარეები შეიძლება მოიცავდეს დონორებს, ხალხს,

რომლებსაც სჭირ-დებათ დახმარება, მოხალისეებს, თანამშრომლებს, დახმარების
გამცემი და მიმღები ქვეყნების მთავრობებს.
შესაძლებელია, არსებობდეს კონფლიქტური მიზნები. დონორებს და ხალხს
სჭირდებათ, რომ თანხები მთლიანად დაიხარჯოს კონკრეტულად შიმშილის
ზღვარზე მყოფ ადამიანებზე. ხელმძღვანელობას შესაძლოა უნდოდეს, რომ
თანხების ნაწილი დაიხარჯოს ადმინის¬ტრირებასა და ორგანიზაციის
გრძელვადიან პერსპექტივაში საქმიანობის უზრუნველ¬ყოფაზე.
დონორებს, შესაძლოა, ჰქონდეთ თავიანთი ხედვა, თუ როგორ უნდა
დაიხარჯოს თანხები, რაც კონფლიქტში იყოს ხელმძღვანელობის ხედვასთან.
დონორებს შესაძლოა უნდოდეთ თანხების დახარჯვა მათ მიერ შესწავლილ
საჭიროებებზე. დახმარების მიმღები ქვეყნის მთავრობას კი შესაძლოა ჰქონდეს
კონკრეტული პოლიტიკური მიზნები, ამ საჭიროებების კორექტირებასა და
შეცვლასთან დაკავშირებით.
ეს კონფლიქტები იმას იწვევს, რომ რთულდება დაინტერესებულ მხარეთა
მიზნების თანხვედრა და, შესაბამისად, რთულდება მათი შეთანხმება.

შეამოწმე შენი ცოდნა 4

ყველა ამ დეპარტამენტის აქტივობა ხელს უწყობს საერთო მიზნის

მიღწევას. პრობლემას წარმოადგენს ამ დეპარტამენტების მიერ
განხორციელებული ხარჯვის ოპტიმალური კომბინაციის პოვნა.
ბევრი მოხუცებული ცხოვრებას აგრძელებს საკუთარ სახლში, თუმცა ისინი
ხშირად იმყოფებიან მოხუცებულთა თავშესაფრის საჭიროების ზღვარზე.
დანახარჯების მცირედით შემცირებამ ერთ რომელიმე სფეროში (მაგალითად,
მობილური ბიბლიოთეკის გაუქმება) შესაძლოა ბევრ მოხუცს უბიძგოს ამ
ზღვარზე გადაბიჯებისკენ. შესაბამისად, ამას მოჰყვება მოხუცთა ზრუნვის
დეპარტამენტის მხრიდან დამატებითი დანახარჯების გაწევა. მოხუცებისთვის

193
 თავშესაფარში საცხოვრებელი პირობების შექმნა და მოვლა არის ერთ-ერთი
ძვირად ღირებული და ბოლო გამოსავალი მოხუცთა ზრუნვის საქმეში.
სოციალური უზრუნველყოფის მუშაკის ან პოლიციელის პერიოდული
ვიზიტი ბევრ მო¬ხუცს საშუალებას აძლევს, დარჩეს თავის სახლში უფრო მეტ
ხანს, ვიდრე ეს იქნებოდა ამ ვიზიტების გარეშე.
ეფექტიანობის საკვანძო მომენტი ისაა, რომ შეინარჩუნოს დანახარჯების
ოპტიმალური ნაკრები, რათა წინასწარ განსაზღვრული მიზანი მიღწეული იყოს.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1. განიხილეთ საჯარო სექტორის სხვადახვა მიმართულებითი საქმიანობის
შედეგების შეფასებაზე დახარჯული ფულის ეფექტურად გამოყენების მაგალითებზე.

2. განიხილეთ მაგალითები (ამოცანები) მუნიციპალური (ადგილობრივი)

ხელისუფლების საქმიანობის შეფასებაზე

3. განიხილეთ მაგალითები არაკომერციული ორგანიზაციებისა რომელთა

შეფასებაც არ შეიძლება რაოდენობირი მაჩვენებლით

194
 თავი N12. კონკურენტული უპირატესსობის შეფასების სისტემის
გამოყენება დარგის (ბიზნესის)) განვითარების სიტუაციურ ანალიზში

—თთემის სტრუქტურა::
12.1 კონკურენციის მაიკლ პორტერის 5 ძალის მოდელი;
12.2. დარგის (ბიზნესის) განვითარების საერთო სიტუაციის შეფასება
და კონკურენციის ანალიზი.
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N5 თემაზე: „კონკურენციის მამოძრავებელი
ძალების ანალიზის პრაქტიკული მნიშვნელობა“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N12. კონკურენტული უპირატესობის შეფასების სისტემის

გამოყენება დარგის (ბიზნესის)) განვითარების სიტუაციურ ანალიზში
„ კომპანიის რესურსების შეფასების დროს დიდი
შეცდომაა – არ
შეადარო ის კონკურენტების რესურსებს.„
დევიდ კოლინზი და სინტია
მონტგომერი
12.1 კონკურენციის მაიკლ პორტერის 5 ძალის მოდელი
ჰარვარდის ბიზნესის სკოლის ცნობილმა პროფესორმა მაიკლ პორტერმა
დაასაბუთა, რომ დარგში არსებული კონკურენციის მდგომარეობა შეიძლება
დავახასიათოთ კონკურენციის 5 ფაქტორით ანუ ძალით::
1. დარგში კონკურენტებს შორის შეჯიბრი;
2. დარგში ახალი კონკურენტების გამოვლენის საფრთხე;
3.ახალი საქონელის ან მომსახურების – შემცვლელის გამოვლენის საფრთხე სხვა
დარგებიდან;
4. მიმწოდებლების ვაჭრობის უნარი;
5. მყიდველების ვაჭრობის უნარი.
პორტერის კონკურენციის 5 ძალის მოდელი (ნახაზი 12.1) გახლავთ ყველაზე
ეფექტიანი საშუალება ძირითადი კონკურენტული ძალების ანალიზი-სათვის,
რომელიც ზეგავლენას ახდენს ბაზარზე და განსაზღვრავს მათი ზე-მოქმედების
ხარისხს. ეს მოდელი ყველაზე უფრო ხშირად გამოიყენება და გაცილებით მარტივია.
განსაკუთრებით საყურადღებოა კონკურენციის ორი პრინციპი:

195
 1. ერთ-ერთი ფირმის მიერ გამოყენებული ძლიერი კონკურენტული
სტრატეგია ზეგავლენას ახდენს დანარჩენ ფირმებზე;
2. კონკურირებადი ფირმები იყენებენ სხვადასხვა სახის ,,იარაღებს”
უპირატესობის მოსაპოვებლად, განსაზღვრავს დარგში კონკურენციის წესებს და
მიგვითითებს, თუ რა უნდა გაკეთდეს წარმატების მოსაპოვებლად.
კონკურენტი ფირმების ზეგავლენის შეფასებისას, სტრატეგიაზე
პასუხისმგებელმა მენეჯერებმა უნდა მოახდინონ კონკურენციის წინააღმდეგ
გამოსაყენებელი მეთოდების იდენტიფიცირება, რომლის საშუალებითაც
განისაზღვრება კონკურენციის განვითარების დონე და მისი ზეგავლენა
შემოსავლებზე. კონკურენცია არის ინტენსიური, თუ კონკურენტი ფირმების

ნახ.. 12.1 კონკურენციის 5 ძალის მოდელი – კონკურენტული გარემოს ანალიზის

ძირითადი ინსტრუმენტი..
მოქმედებები ამცირებს დარგის საშუალო მოგებას. ზომიერია, როდესაც
კომპანიების უმეტესი ნაწილი ღებულობს დასაშვებ ნორმალურ მოგებას და სუსტია,
როდესაც კომპანიათა უმეტესი ნაწილი საშუალო დონეზე მაღალი მოგების
მისაღებად რესურსებს აბანდებს მხოლოდ საწარმოო ინვესტიციებში. მეტოქეობის
ხშირი და მძაფრი გართულება დარგში კონკურენტულ ბრძოლას ამკაცრებს.

196
 კონკურენციის ხუთი ძალის მოდელის ღირებულება მდგომარეობს იმაში, რომ ის
ხელს უწყობს ამ ძალების სტრუქტურის განსაზღვრას.

იმისთვის, რომ შევაფასოთ კონკურენტული გარემო, ხელმძღვანელობამ უნდა

შეაფასოს თითოეული ამ ძალის შესაძლებლობები. ამ ძალების ერთობლივი
ზემოქმედება ზეგავლენას ახდენს ბაზარზე არსებული კონკურენციის
ხასიათზე.
როგორც წესი, რაც უფრო ძლიერია კონკურენტული ძალების ზემოქმედება, მით
უფრო დაბალია კონკურენტი ფირმების მოგების დონე. კონკურენცია მძაფრდება
მაშინ, როდესაც ეს ხუთივე ძალა ქმნის მკაცრ საბაზრო პირობებს. მოგების
თვალსაზრისით, დარგში არსებული კონკურენციის სტრუქტურა აშკარად არ არის
მიმზიდველი, თუკი კონკურენცია გამყიდველებს შორის მეტისმეტად მძაფრია,
ბაზარზე შეღწევის ბარიერები დაბალია, კონკურენცია საქონელშემცვლელის
მხრიდან მაღალია; ასეთ დროს როგორც გამყიდველები, ასევე მყიდველები
მნიშვნელოვან სარგებელს ღებულობენ გარიგების შემთხვევაში. მაგრამ თუ
კონკურენტული ძალები მთლიანობაში ვერ ახერხებენ მოახდინონ ზეგავლენა
დარგში არსებულ ვითარებაზე, მაშინ ეს დარგი მაღალი მოგების მიღების
თვალსაზრისით არის ხელსაყრელი და მიმზიდველი.
იმისათვის, რომ კომპანია (ფირმა) წარმატებით გამოვიდეს ბაზარზე და
კონკურენციის ძალებმა მასზე უარყოფითად არ იმოქმედოს, მენეჯერებმა უმდა
შეიმუშაონ შემდეგი სახის სტრატეგია:
1. მოახდინონ კომპანიის იზოლირება კონკურენციის ხუთი ძალისაგან,
რამდენადაც ეს შესაძლებელია;
2. ზემოქმედება მოახდინონ დარგში არსებულ კონკურენციის წესებზე და
შეცვლონ სასურველი მიმართულებით;
3. უზრუნველყონ მყარი, საიმედო პოზიცია, რომელიც იქნება კონკურენ-ტულ
ბრძოლაში წარმატების გარანტი.
ამრიგად, კონკურენციის ხუთი ძალის მოდელი – ეს ის ინსტრუმენტია,
რომელიც ხელს შეუწყობს მენეჯერებს დასახული ამოცანის განხორციელებაში, თუ კი
ისინი გაანალიზებენ დარგში არსებულ კონკურენტულ გარემოს და განსაზღვრავენ
მისი განვითარების პერსპექტივას.
სტრატეგიის შემუშავების პროცესში მამოძრავებელი ძალების ანალიზს
პრაქტიკული მნიშვნელობა ენიჭება. უპირველეს ყოვლისა, მამოძრავებელი ძალები
მენეჯერებს აძლევენ საშუალებას განსაზღვრონ, თუ რომელი შიდა ძალები
მოახდენენ ზეგავლენას კომპანიის საქმიანობაზე უახლოესი 1-3 წლის მანძილზე.
მეორე, იმისათვის, რომ კომპანიები მოერგონ არსებული ძალების ზემოქმედებას,
ხელმძღვანელებმა უნდა განსაზღვრონ თითოეული მათგანის ზემოქმედების
მასშტაბები და შედეგები. ე.ი. წინასწარ უნდა განსაზღვრონ, თუ რა ზეგავლენას

197
მოახდენენ ისინი დარგზე. მესამე, რაც მთავარია, სტრატეგიის შემმუშავებელმა
მენეჯერებმა უნდა მოარგონ ისინი მამოძრავებელ ძალებს.
იმის ანალიზისათვის, თუ რომელ სტადიაზე იმყოფება არსებული დარგი,
განსაზღვრის მნიშვნელობის მიუხედავად, აუცილებელია გამოვავლინოთ ის
ფაქტორები, რომლებიც ზეგავლენას ახდენს დარგში მომხდარ ცვლილებებსა და
კონკურენციის დონეზე. დარგში პირობები და კონკურენციის დონე სისტემატურად
იცვლება, რადგანაც განსაზღვრული ძალები მოძრაობაშია და ხელს უწყობს
ცვლილებებს.
ძალები, რომლებიც მნიშვნელოვან ზემოქმედებას ახდენენ და განსაზღვრავენ
ცვლილებების ხარისხს, ცნობილია, როგორც ,,მამოძრავებელი” ძალები.
მამოძრავებელი ძალების ანალიზი მოიცავს ორ ეტაპს:
1. ყველაზე მნიშვნელოვანი მამოძრავებელი ძალის განსაზღვრა;
2. დარგზე მათი ზემოქმედების ხარისხის განსაზღვრა.
მამოძრავებელი ძალები, რომლებიც ყველაზე ხშირად გვხვდება. უმეტესი
ფაქტორები იმდენად ძლიერ ზეგავლენას ახდენენ დარგზე, რომ ისინი აღიქმება,
როგორც მამოძრავებელი ძალები. ზოგიერთი მათგანი გაცილებით უფრო
მნიშვნელოვანია, ზოგიერთი კი შეიძლება გაერთიანდეს რამდენიმე ძირითადი
ჯგუფის სახით.
დარგის ეკონომიკური ზრდის გრძლევადიან ტენდენციებში ცვლილება. დარგის
ზრდის ტემპების გაზრდა ან შემცირება – მნიშვნელოვანი ფაქტორია, რადგანაც ისინი
ზეგავლენას ახდენს მოთხოვნა-მიწოდების ურთიერთკავშირზე, ბაზარზე შეღწევისა
და იქიდან გასვლის პროცესებზე, იმაზე, თუ რამდენად რთულია ფირმისათვის
მიაღწიოს გაყიდვის სასურველ მასშტაბებს. მოთხოვნილების სისტემატური ზრდა,
რომელიც გარკვეული დროის მანძილზე გრძელდება, ხშირად ბაზარზე იზიდავს
ახალ კომპანიებს და სტიმულს აძლევს ფირმებს ინვესტიციების
განხორციელებისათვის. შეზღუდულ ბაზარზე ბევრი კომპანია ღებულობს
გადაწყვეტილებას გასვლის შესახებ, დარჩენილები კი ხურავენ ნაკლებად ეფექტიან
საწარმოებს და ამცირებენ პროდუქციის წარმოებას.
ცვლილებები მომხმარებელთ თა რიგებსა და პროდუქციის გამოყენების
მეთოდებში. დემოგრაფიული ცვლილებები, ასევე პროდუქციის გამოყენების ახალი
მეთოდების წარმოქმნა გამოიწვევს მთელ რიგ ცვლილებებს მომსახურების სფეროში,
რომელიც განკუთვნილია მომხმარებლებისათვის (კრედიტი, ტექნიკური დახმარება,
რემონტი), ასევე გამოიწვევს ცვლილებებს გასაღების ქსელებში (დილერები,
საცალოდ მოვაჭრეები), აიძულებს გამყიდველებს შეამცირონ საწარმოო პროდუქციის
რაოდენობა, მთლიანად შეცვალონ მიდგომა რეალიზაციისა და რეკლამის მიმართ.
პრაქტიკა მოწმობს, რომ აშშ-ში კომუნიკაციის საკაბელო სისტემების შექმნამ
ხელი შეუწყო საოჯახო კომპი-უტერების მომსახურების ფირმებს, როგორებიც არის
– Prodigy, CompuServe, America Online – თავიანთი მომხმარებლებისათვის
შეეთავაზებინათ ისეთი ტიპის მომსახურება, როგორიც არის კომპიუტერული

198
თამაშები, ბიულეტენები, სტატისტიკური ინფორმაცია, გამოეყენებინათ შესყიდვების
სისტემა საკაბელო ტელევიზიის საშუალებით. მომხმარებელთა დაინტერესებამ
რადიოტელეფონების მიმართ ბაზარზე წარმოშვა ახალი სეგმენტი, რამაც Dდიდი
სტიმული მისცა სატელეფონო დანადგარების მწარმოებელ კომპანიებს.
ახალი პროდუქციის დანერგვა. ახალი პროდუქციის დანერგვამ შეიძლება
გამოიწვიოს მომხმარებელთა წრის გაფართოება, კვლავ მისცეს იმპულსი დარგის
განვითარებას და კონკურენტ გამყიდველ-კომპანიებში გაზარდოს საქონლის
დიფერენციაციის დონე.
ტექნოლოგიური ცვლილებები. ტექნოლოგიური უპირატესობა ძირეულად
ცვლის დარგის შიდა გარემოს, რაც გულისხმობს ახალი ან უკეთესი ხარისხის
პროდუქციის წარმოებას ნაკლები დანახარჯებით, შესაბამისად, დარგში ჩნდება
ახალი შესაძლებლობები. ტექნოლოგიური განვითარება ზეგავლენას ახდენს
აუცილებელი კაპიტალდაბანდების მოცულობაზე, საწარმოს სიდიდეზე,
რენტაბელობის მინიმალურ დონეზე, სარგებლის მიღებას ვერტიკალური
ინტეგრაციის ხარჯზე, ასევე ,,სწავლება/გამოცდილების” ეფექტზე.
ცვლილებები მარკეტინგის სისტემაში. ფირმებს, რომლებიც იყენებენ ახალ
მარკეტინგულ მეთოდებს, შეუძლიათ გამოიწვიონ მომხმარებელთა დაინტერესება
საკუთარი პროდუქციის მიმართ, გაზარდონ მოთხოვნილება დარგში არსებულ
ყველა პროდუქტზე, გაზარდონ პროდუქციის დიფერენციაცია ან შეამცირონ
ერთეული პროდუქციის თვითღირებულება - ყველაფერმა ამან შეიძლება შეცვალოს
კონკურენტი კომპანიების პოზიციები, ან აიძულოს ისინი შეიტანონ ცვლილებები
სტრატეგიაში.
მსხვილი კომპანიების ბაზარზე შესვლა ან გასვლა. უცხოური კომპანიების
გამოჩენა ბაზარზე, სადაც ადრე დომინირებდნენ ადგილობრივი ფირმები, უმეტეს
შემთხვევაში, ცვლის კონკურენციის პირობებს. ზუსტად ისე, როდესაც
ადგილობრივი ფირმა გადადის ახალ დარგში და განიზრახავს რომელიმე კომპანიის
შესყიდვას ან საკუთარი, სრულიად ახალი საწარმოს შექმნას. საკუთარი
გამოცდილებისა და არსებული რესურსების საშუალებით ცდილობს ახალი
ელემენტები შეიტანოს კონკურენტულ ბრძოლაში.
ბაზარზე მსხვილი კომპანიის გამოჩენა შეიტანს ერთგვარ გარდატეხას არა
მარტო მოწინააღმდეგე კომპანიებში, არამედ შეცვლის მთლიანად კონკურენციის
ხასიათს. მაშასადამე, მსხვილი კომპანიის გასვლა ბაზრიდან გულისხმობს დარგში
კონკურენციის სტრუქტურის შეცვლას, მცირდება ლიდერთა რაოდენობა და
მძაფრდება ბრძოლა კომპანიებს შორის, დარგიდან გასული კომპანიების
მომხმარებელთა მოსაპოვებლად.
,,ნნოუ-ჰჰაუს” გავრცელება. იმის მიხედვით, თუ როგორ ვრცელდება წარ-მოების
მოწინავე მეთოდები, მცირდება ,,ნოუ-ჰაუს” მფლობელ ფირმათა კონკურენტული
უპირატესობა. ინფორმაციის ასეთი სახით გავრცელება ხდება ტექნიკური
ჟურნალების, სარეკლამო გამოცემების საშუალებით, სხვადასხვა დელეგაციის მიერ

199
საწარმოების დათვალიერებით, საუბრებით მიმწოდებელსა და მომხმარებლებს
შორის, საწარმოებიდან კვალიფიცირებული სპეციალისტების წასვლით.
ტექნოლოგიების გადაცემა ხდება ასევე ლიცენზიის გაყიდვით ან ისეთ კომპანიასთან
მოლაპარაკების საფუძველზე, რომელიც დაინტერესებულია მსგავსი ტექნოლოგიით.
დარგის მზარდი გლობალიზაცია. დარგის გლობალიზაცია შეიძლება მოხდეს
სხვადასხვა მიზეზით. ერთ ან რამდენიმე ნაციონალურ ფირმას შეუძლიათ
იმოქმედონ გრძელვადიანი აგრესიული სტრატეგიით, რათა მოიპოვონ წამყვანი
პოზიციები საერთაშორისო ბაზრზე. შესაძლებელია, მოულოდნელად უცხოურ
ქვეყნებში გაუჩნდეს მოთხოვნა დარგში წარმოებულ პროდუქციაზე. შეიძლება
მოიხსნას სავაჭრო ბარიერები. ტექნოლოგიის განვითარება ბევრ უცხოურ კომპანიას
აძლევს შანსს სრულფასოვნად შეაღწიონ ახალ ბაზარზე.
ადამიანური რესურსების ღირებულებაში განსხვავებები, რომლებიც შეინიშნება
სხვადასხვა ქვეყნის მიხედვით, წარმოშობს ახალი საწარმოების აშენების
აუცილებლობას, რომლებიც ორიენტირებული იქნება შრომატევადი პროდუქციის
წარმოებაზე დაბალი ან საშუალო ანაზღაურების მქონე ქვეყნებისათვის (კორეა,
სინგაპური, ტაივანი). ეკონომია მნიშვნელოვნად იზრდება ასევე წარმოების
მასშტაბზე, როდესაც კომპანიის საქმიანობა გადაიტანება ადგილობრივიდან
საერთაშორისო ბაზარზე.
ტრანსნაციონალური კორპორაციების სწრაფად მზარდი შესაძლებლობაა, ერთი
ქვეყნიდან მეორეში პროდუქციის გადატანა, მიიღწევა მარკეტინგული და
მმართველობითი „ნოუ-ჰაუ„ უმცირესი დანახარჯებით, ვიდრე ამას შეძლებს ერთ
ქვეყანაში მოღვაწე კომპანია, ეს სერიოზულ კონკურენციულ უპირატესობას ანიჭებს
ტრანსნაციონალურ კორპორაციებს.
ამრიგად, გლობალიზაცია ცვლის კონკურენციის პირობებს დარგში მოღვაწე
წამყვან ფირმებს შორის, რითაც ზოგიერთი კომპანიისათვის შეიქმნება ხელსაყრელი
გარემო, ხოლო ზოგიერთისთვის კი – პირიქით. ეს არის გლობალიზაციის მთავარი
მამოძრავებელი ძალა.
გლობალიზაციის მამოძრავებელი ძალა უშუალო კავშირშია იმ დარგებთან, (ა)
რომლებიც დაკავშირებული არიან ბუნებრივ რესურსებთან (ნავთობის, სპილენძის,
ბამბის, და ა.შ. წარმოება გაფანტულია მთელ მსოფლიოში), (ბ) პროდუქციაზე
დაბალი ფასებია – ძირითადი მოთხოვნაა (აუცილებელია საწარმოების ისეთ
ქვეყნებში განთავსება, სადაც დანახარჯები დაბალია) და (გ) ერთი ან რამდენიმე
მზარდი კომპანია ახალი ბაზრების ძიებაში ცდილობს დაიპყროს საბაზრო
პოზიციები იმდენ ქვეყანაში, რის საშუალებასაც მათი რესურსები იძლევა.
დანაახარჯების სტრუქტურისა და მწარმოებლურობის ცვლილება. დარგებში,
სადაც დიდი მნიშვნელობა აქვს წარმოების მასშტაბის ეკონომიას ან ,,სწავლება-
გამოცდილების” ეფექტს, ფირმებს დაბალი ფასების საფუძველზე შეუძლიათ
მოიპოვონ კონკურენტული უპირატესობა. ასეთ შემთხვევაში ფირმები ცდილობენ
ბაზარზე გაზარდონ საკუთარი წილი, რადგანაც ეს იქცევა მნიშვნელოვან

200
უპირატესობად, დარგში მთავარი აქცენტი არ კეთდება ,,ზრდაზე” და უმეტესი
კომპანიები ისწრაფვიან გამოიყენონ წარმოების მოცულობის გაფართოების
სტრატეგია. ასევე წარმოების ძირითადი ფაქტორების (ნედლეული, ხელფასები)
ფასების სწრაფმა ზრდამ შეიძლება გამოიწვიოს ბრძოლა მისაღებ ფასად
პროდუქციის საიმედო მიმწოდებელზე ან კომპანიები იძულებულნი გახდებიან
ეძებონ საქონელ-შემცვლელები. ხარჯების სტრუქტურაში ან მწარმოებლურობაში
მომხდარი ნებისმიერი ცვლილება მყისიერად ცვლის ფირმის პოზიციას
კონკურენტულ ბრძოლაში.
სამომხმარებელო მიმზიდველობის გადასვლა დიფერენცირებული
პროდუქციიდან სტანდარტულზე (აან პირიქით). ზოგჯერ მომხმარებლები მიიჩნევენ,
რომ ხელსაყრელი ფასის სტანდარტული პროდუქცია მათ მოთხოვნილებებს ისევე
აკმაყოფილებს, როგორც ძვირად ღირებული მაღალი კლასის საქონელი.
მომხმარებელთა გემოვნების ეს ცვლილება მიგვიყვანს მასიური წარმოების
პროდუქციაზე მოთხოვნილების ზრდისკენ და იზრდება კონკურენცია ფასებთან
მიმართებაში. მოვლენების ამგვარი განვითარება იმდენად დიდ ზეგავლენას ახდენს
ბაზარზე, რომ მწარმოებლებს სხვა არაფერი დარჩებათ, გარდა იმისა, რომ აქტიურად
ჩაერთონ დაბალი ფასების კონკურენციაში. მეორე მხრივ, როდესაც გამყიდველებს
გააჩნიათ უნარი გაზარდონ მუდმივ მომხმარებელთა რაოდენობა ახალი
პროდუქციის წარმოების საფუძველზე, მისი დიზაინის შეცვლით, საქონელზე ახალი
ფუნქციის მინიჭებით, შეფუთვისა და სარეკლამო კამპანიის საშუალებით, საკუთარი
პროდუქციის მკვეთრი იმიჯის შექმნით, – ეს საშუალებას მისცემს მათ, თავი
დააღწიონ სტანდარტულ პროდუქციას. ამ შემთხვევაში ფირმა ვალდებულია
აწარმოოს ისეთი პროდუქცია, რაც განასხვავებს მას კონკურენტებისაგან. დარგის
განვითარება დამოკიდებულია იმაზე, თუ რა ზეგავლენას ახდენენ მასში მოქმედი
ძალები დიფერენცირებულ საქონელზე, იზრდება თუ პირიქით, იკლებს მის მიმართ
ინტერესი.
კანონმდებლობასა და სამთავრობო პოლიტიკაში ცვლილებების გავლენა.
ქვეყანაში არსებულმა კანონებმა და მთავრობის მიერ განხორციელებულმა
მოქმედებებმა შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული ცვლილებები ფირმის
საქმიანობასა და მის სტრატეგიაში. აშშ-ს პრაქტიკა მოწმობს, რომ სახელმწიფო
რეგულირების უარყოფა იყო ერთ-ერთი მთავარი მამოძრავებელი ძალა ისეთ
დარგებში, როგორიც არის საბანკო საქმიანობა, ბუნებრივი გაზის მოპოვება,
ავიაგადაზიდვები, ტელეკომუნიკაციები. აშშ-ი
ის მთავრობის მიერ შემოთავაზებული
წინადადება უნივერსალური სამედიცინო დაზღვევის თაობაზე, გახლავთ ძალიან
მნიშვნელოვანი ფაქტორი ჯანდაცვის სისტემისათვის. საერთაშორისო ბაზარებზე
სახელმწფოს მიერ ამოქმედებული დამცავი მექანიზმები, რომლებიც მიზნად ისახავს
საკუთრი ბაზრის დაცვას უცხოური კომპანიებისაგან, ან პირიქით, მათთვის
საზღვრების გახსნა, არის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი კონკურენტულ
ბრძოლაში.

201
 ცვლილებები საზოგადოებრივ ღირებულებებში, ორიენტაციასა და ცხოვრების
სტილში. ახალი პრობლემების წარმოქმნა, ის რაც აწუხებს საზოგადოებას,
განსხვავებული მიდგომა ზოგიერთი საქონლის მიმართ, ცვალებადი ცხოვრების
სტილი, – ყველაფერი ეს იწვევს დარგში სერიოზულ გარდაქმნებს. მომხმარებელთა
შეშფოთება პროდუქციაში მარილის, შაქრის, ქოლესტერინისა და სხვადასხვა
ქიმიური დანამატის მატებასთან დაკავშირებით, აიძულებს კვების პროდუქციის
მწარმოებელ კომპანიებს შემოიტანონ ახალი ტექნოლოგიები და აწარმოონ უფრო
ჯანსაღი პროდუქტი. უსაფრთხოების საკითხებზე ზრუნვას მოჰყვება ცვლილებები
ავტომობილების, სათამაშოებისა და მძლავრი ელექტრო-დანადგარების წარმოების
სფეროებში. ჯანსაღი ცხოვრებისადმი ინტერესის ზრდამ წარმოშვა მთელი რიგი
ახალი დარგებისა, რომლებიც აწარმოებს სავარჯიშო დანადგარებს, სპეციალურ
ტანისამოსს და ფეხსაცმელს, აგრეთვე ჯანმრთელობის სამინისტროს მიერ
აღიარებულ გასახდომ მედიკამენტებს. მოსახლეობის შიში გარემოს დაბინძურების
საკითხთან დაკავშირებით დარგზე დიდ ზეგავლენას ახდენს, სადაც წარმოება
დაკავშირებულია გადაუმუშავებელ ნარჩენებთან. გრძელვადიან პერსპექტივაში,
უარყოფითი დამოკიდებულება, რომელიც მიმართულია მოწევის წინააღმდეგ,
სერიოზულ საფრთხეს უქმნის თამბაქოს წარმოების სფეროს.
განუსაზღვრელობისა და რისკის ფაქტორების ზეგავლენის შემცირება. ახალი,
მზარდი დარგი ჩვეულებრივ ხასიათდება დანახარჯების არცთუ ისე გათვლილი
სტრუქტურით და პოტენციური ბაზრის ტევადობის ცნობადობით, ინოვაციებსა და
გასაღების არხებზე დანახარჯების სიდიდით. ახალი დარგები, როგორც წესი, უფრო
იზიდავენ სამეწარმეო ტიპის კომპანიებს. თუმცაღა სავსებით შესაძლებელია, თუ კი
ფირმა-ახალბედები გარკვეული დროის შემდეგ მიაღწევენ წარმატებას და
განუსაზღვრელობა მცირდება, შესაძლებელია მათ რიცხვს შეუერთდნენ
კონსერვატიულად განწყობილი ფირმებიც.
ხშირად დარგში ახლად შემოსული კომპანიები წარმოადგენენ საკმაოდ
სოლიდური ფინანსური ბაზის კომპანიას. მათი მიზანია – გაიმყარონ პოზიციები
მიმზიდველ განვითარებად დარგში. საერთაშორისო ბაზარზე კონსერვატივიზმი
დამახასიათებელია გლობალიზაციის პირველი სტადიისათვის. ფირმები მიზნად
ისახავენ შეამცირონ რისკის ხარისხი, ექსპორტის, ლიცენზიის გაყიდვისა და
ერთობლივი საწარმოების შექმნის საფუძველზე. შემდგომ, გარკვეული
გამოცდილების ზრდის შედეგად, რისკები მცირდება, კომპანიები იწყებენ უფრო
გაბედულ მოქმედებებს, ქმნიან ქალიშვილ კომპანიებს და აწარმოებენ
ფართომასშტაბიანი კონკურენციის სტრატეგიას ერთდროულად რამდენიმე
ქვეყანაში.
მამოძრავებელი ძალების ანალიზის მიზანი მდგომარეობს მთავარი და
არაარსებითი მიზეზების გამიჯვნაში, რომლებმაც გამოიწვიეს დარგში
ცვლილებები; ჩვეულებრივ, არაუმეტეს სამი ან ოთხი გამოყოფილი ფაქტორი
შეიძლება აღმოჩნდეს მამოძრავებელი ძალა.

202
 შესაბამისად, დარგის პოტენციური მამოძრავებელი ძალების დასავლეთის
ეკონომიკის პრაქტიკაში გამოყენებული ზემოთ მოყვანილი ჩამონათვალი
გვიჩვენებს, რომ მხოლოდ ცვალებადი პროცესების შესწავლა დარგის ზრდის
კუთხით, არის ყველაზე მარტივი მიდგომა და დარგში წამყვანი პოზიციების
მოპოვებისათვის აუცილებელია ამ პროცესების გამომწვევი მიზეზების გარკვევა.
მაგრამ, იმ დროს, როდესაც უმეტესი ფაქტორები ზეგავლენას ახდენს დარგზე,
მხოლოდ სამი ან ოთხი შეიძლება იყოს კვალიფიცირებული, როგორც
მამოძრავებელი ძალა, რადგანაც სწორედ ისინი განსაზღვრავენ, როგორ ვითარდება
მოცემული დარგი. ანალიტიკოსებმა დარგში მიმდინარე ყველა პროცესები არ უნდა
განიხილონ, როგორც მთავარი მამოძრავებელი ძალა; ანალიზის მიზანია – იმ
ძირითადი ძალების შესწავლა, რომლებიც უშუალო ზეგავლენას ახდენენ
ცვლილებებზე, ძირითადი ფაქტორების გამოყოფა და მეორეხარისხოვანი
საკითხების განხილვისაგან თავის შეკავება.
გარემოს მონიტორინგი გამოიყენება პერსპექტიული მიმართულების
გამოვლენისა და გარემოს ცვლილების განსაზღვრის მიზნით, რომლებიც
ზეგავლენას ახდენენ დარგის მდგომარეობაზე, იწვევენ ცვლილებებს და
გადაიქცევიან მამოძრავებელ ძალად.
გარემოს მონიტორინგი – გულისხმობს დაკვირვებას ეკონომიკის, პოლიტიკის,
ეკოლოგიის, ტექნოლოგიის, სოციალურ და საზოგადოებრივ სფეროში მიმდინარე
პროცესებზე, რათა განისაზღვროს ის პირობები და ტენდენციები, რომელშიც დარგი
აღმოჩნდება უახლოეს მომავალში. ასეთი გამოკვლევა გულისხმობს დაკვირვებას
დარგში მიმდინარე ყველა ცვლილებაზე, იდეებზე, მიდგომებსა და მათი
ზემოქმედების ხარისხზე უახლოესი 5-50 წლის მანძილზე.
გარემოს ანალიზი მენეჯერებს საშუალებას აძლევს თვალყური ადევნონ
ნებისმიერ სიახლეს, რომელმაც შეიძლება სერიოზული ზეგავლენა მოახდინოს
დარგში არსებულ ვითარებაზე და წარმოშვას ახალი შესაძლებლობები ან
საფრთხეები.
გარემოს კვლევა ტარდება სისტემატური მონიტორინგის და ვითარების
შესწავლით, სცენარების შექმნით და დელფის მეთოდის (საშუალება, რომელიც
გვეხმარება მივაღწიოთ კონსენსუსს კვალიფიციური ექსპერტების შეფასების
პროცესში) გამოყენებით. მიუხედავად იმისა, რომ ეს გახლავთ მეთოდი, რომელიც
დამოკიდებულია კონკრეტული ექსპერტების კვალიფიკაციაზე და არის საკმაოდ
სუბიექტური, გარემოს ანალიზი ხელს უწყობს მენეჯერებს – შეადგინონ
გრძელვადიან პერსპექტივაზე გათვლილი გეგმა, მოახდინონ დასაწყის ეტაპზე
არსებული იდეების ტრანსფორმირება სტრატეგიულ ამოცანებში და გარემო
ცვლილებებთან შესაბამისად მოახდინონ სტრატეგიული აზროვნების განვითარება
პრაქტიკა უჩვენებს, რომ დარგში კონკურენციის სტრუქტურის კვლევის შემდეგი
ნაბიჯია ბაზარზე კონკურენტი კომპანიების პოზიციების შესწავლა. დარგში
ფირმების კონკურენტული პოზიციების შედარების ერთ-ერთი ინსტრუმენტია

203
სტრატეგიული ჯგუფების რუკის შემუშავება. ასეთი სახის ანალიტიკური მიდგომა
ერთმანეთთან აკავშირებს როგორც მთლიანად დარგის ანალიზს, ასევე, ცალკეული
ფირმის დეტალურ ანალიზს. მისი გამოყენება მაშინ არის ეფექტიანი, როდესაც
დარგში მოქმედებს დიდი რაოდენობის კონკურენტული კომპანია და პრაქტიკულად
შეუძლებელია თითოეული მათგანის დაწვრილებით შესწავლა.
ზოგადი წარმოდგენა მთავარი კონკურენტების შესახებ შეიძლება მივიღოთ,
დარგში მათი საქმიანობის შესწავლის, სტრატეგიული მიზნების, აგრეთვე
კონკურენტული ბრძოლის ძირითადი მიდგომების საფუძველზე. ცხრილში
მოცემულია მარტივად გამოყენებადი სქემა, რომელიც დანიშნულია მიზნებისა და
კონკურენტთა სტრატეგიების კლასიფიკაციისათვის. ჩვეულებრივ, კონკურენტთა
სავარაუდო სვლების განსაზღვრისათვის აღნიშნული სქემის გამოყენება
სტრატეგიული ჯგუფების რუკის პარალელურად სავსებით საკმარისია.
როგორც უკვე აღინიშნა, სტრატეგიული მენეჯმენტის ძირითადი
ინსტრუმენტებისს SWOT-აანალიზი, ფასეულობათა ჯაჭვის, დანახარჯებისა და
კონკურენტუნარიანობის ანალიზი, რომლის საშუალებითაც გამოვლინდება
კომპანიის მდგომარეობის პლიუსები და მინუსები. აჩვენებს, თუ რამდენად მყარია
კომპანიის პოზიცია ბაზარზე და საჭიროებს თუ არა არსებული სტრატეგია
მოდიფიცირებას.
კომპანიის მდგომარეობის სტრატეგიული ანალიზი ეფუძნება ქვემოთ
ჩამოთვლილ 5 კითხვას::
1.რამდენად ეფექტიანია მოქმედი სტრატეგიები?
2.რაში მდომარეობს კომპანიის სუსტი და ძლიერი მხარეები, როგორი
შესაძლებლობები გააჩნია მას და რა წარმოადგენს მისთვის საფრთხეს?
3.არის თუ არა კომპანიის ფასები და დანახარჯები კონკურენტუნარიანი?
4. რამდენად მყარია კომპანიის კონკურენტული პოზიცია?
5. რომელ სტრატეგიულ პრობლემებს აწყდება კომპანია?
იმისათვის, რომ შეფასდეს, რამდენად წარმატებულად ხდება არსებული
სტრატეგიების რეალიზება, უპირველეს ყოვლისა, მენეჯერმა უნდა
გაათვიცნობიეროს სტრატეგიის არსი (იხ. ცხრილი 12.1 – ფინანსური და
სტრატეგიული მიზნების ზოგიერთი სახეები) და უნდა განსაზღვროს::

ცხრ. 12.1.

ფინანსური მიზნები სტრატეგიული მიზნები

შემოსავლების სწრაფი ზრდა ბაზრის წილის გაზრდა

დარგში უფრო სტაბილური და სანდო

ფულადი სახსრების მიღების სწრაფი ვითარება

204
 ზრდა

უფრო მაღალი დივიდენდები პროდუქციის ხარისხის გაზრდა

მოგების მიღების უფრო ფართო კონკურენტებთან შედარებით

მაშტაბები წარმოების დანახარჯების შემცირება

მოგების გაზრდა კაპიტალის პროდუქციის ნომენკლატურის

დაბანდების პროცესში გაფართოვება და გაუმჯობესება

ობლიგაციებისა და კრედიტის კლიენტთა შორის რეპუტაციის გაზრდა

სანდოობის ხარისხის ამაღლება

ფულადი სახსრების მოზიდვის გაზრდა კლიენტთა მომსახურების

გაუმჯობესება

აქციების ფასის გაზრდა ტექნოლოგიებისა და ინოვაციის

სფეროში კომპანიის ლიდერად აღიარება

1) კომპანიის ადგილი კონკურენტებს შორის (ეცდება თუ არა ის მოიპოვოს

ლიდერობა დაბალი დანახარჯების, პროდუქციის დიფერენციაციის საფუძველზე ან
მოახდინოს საკუთარი ძალების კონცენტრირება კონკრეტულ მომხმარებელთა
ჯგუფებზე და საბაზრო ნიშაზე);
2) კომპანიის კონკურენციის საზღვრები არსებულ დარგში (გასაღების არხის,
გეოგრაფიული ბაზრების მასშტაბები, მომ-ხმარებელთა ჯგუფები, რომლებზეც
ფირმა არის ორიენტირებული.
3) კომპანიის ფუნქციონალური სტრატეგია წარმოების, მარკეტინგის,
ფინანსების, ადამიანური რესურსების სფეროში და ამასთან ერთად, კომპანიას
შეუძლია მოახდინოს გარკვეული ცვლილე-ბები (მაგალითად, ფასების შემცირება,
სარეკლამო კამპანიის გაძლიერება, ახალ გეოგრაფიულ ბაზარზე შესვლა ან
კონკურენტთან შერწყმა);
4) სტრატეგიის თითოეული შემადგენლის – კონკურენტებთან შედარებით
საკუთარი მდგომარეობის შეცვლის ყოველი ნაბიჯის, ასევე ცალკეული
ფუნქციონალური მიდგომის რაციონალურობის შეფასება და სხვა.
შესაბამისად, რაც უფრო ძლიერია კომპანიის სტრატეგიული და ფინანსური
მდგომარეობა, მით უფრო მეტია ალბათობა, რომ ეს სტრატეგია არის სწორად
განსაზღვრული და წარმატებით რეალიზებადია.

12.2. დარგის (ბიზნესის)) განვითარების საერთო სიტუაციის შეფასება

და კონკურენციის ანალიზი
ზოგადად ცნობილია, რომ მაიკლ პორტერის კონკურენციის 5 ძალის მოდელი (ნახ..12.1)
ყველაზე ეფექტიან საშუალებად განიხილება ძირითადი კონკურენტული

205
ძალების ანალიზისა და დარგში საერთო სიტუაციის შესაფასებლად.
დარგები ეკონომიკური მაჩვენებლების მიხედვით მკვეთრად განსხვავდებიან
ერთმანეთისაგან, შიგა კონკურენციის პირობების მუდმივი ცვალებადობის, განვითარების
პერსპექტივის, გარე გარემოს ძალების ცვლილებებით, მოთხოვნილების ცვლილებებით და
ა.შ. შესაბამისად, დარგში საერთო სიტუაციისა და კონკურენციის ანალიზის გამოყენება
გვაძლევს შესაძლებლობას სწორად შევაფასოთ დარგის ცვალებადი პირობები და
განვსაზღვროთ კონკურენტული ბრძოლის ხასიათი და დონე. ეს საშუალებას იძლევა,
შემუშავდეს დარგში საერთო სიტუაციის შესაბამისი სტრატეგია და განისაზღვროს მისი
მიმზიდველობა, კომპანიის კაპიტალის დაბანდების თვალსაზრისით. ანალიზი გულისხმობს
კომპანიის საქმიანობის გამოკვლევას გარე გარემოსთან კავშირში.
დარგში საერთო სიტუაციისა და კონკურენციის ანალიზის ჩატარების მიზანია,, გაეცეს
პასუხი ქვემოთ ჩამოთვლილ შვიდ კითხვაზე::
1. როგორია დარგის დამახასიათებელი ძირითადი ეკონომიკური მაჩვენებლები?
2. რომელი კონკურენტული ძალები მოქმედებენ დარგში და როგორია მათი ზეგავლენა?
3. რა იწვევს გარე გარემოსა და დარგში კონკურენციის ძალების სტრუქტურაში
ცვლილებებს?
4. რომელ კომპანიებს აქვთ ყველაზე ძლიერი ან სუსტი კონკურენტული პოზიციები?
5. როგორია კონკურენტების შესაძლო სტრატეგიული მოქმედებები?
6. რომელია კონკურენტულ ბრძოლაში წარმატების საკვანძო ფაქტორები?
7. როგორია დარგის საერთო მიმზიდველობა და საშუალო დონეზე მაღალი მოგების
მიღების პერსპექტივები?
ტერმინი დარგი აღნიშნავს იმ ფირმების ჯგუფებს, რომელთა პროდუქციას აქვს
მსგავსი სამომხმარებლო თვისებები და გამიზნულია ერთი და იგივე მომხმარებლისათვის.
დარგის ეკონომიკური მახასიათებლები მნიშვნელოვანია, რადგანაც ისინი გარკვეულ
როლს თამაშობენ სტრატეგიის შემუშავების პროცესში. ცხრილ 12.2-ში ნაჩვენებია, როგორ
მოქმედებენ დარგისათვის დამახასიათებელი ეკონომიკური მაჩვენებლები კომპანიის
სტრატეგიებზე.

დარგისათვის სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ეკონომიკური მახასიათებლები

ცხრ.. 12.2

ფაქტორები//მახასიათებლები სტრატეგიული მნიშვნელობა

ბაზრის სიდიდე - მცირე ზომის ბაზრები არ იზიდავს მსხვილ

ახალ კონკურენტებს; ფართო მასშტაბის
ბაზრები მიმზიდველია ისეთი
კომპანიებისათვის, რომლებიც დაინტერ-
ესებულნი არიან ისეთი ფირმების შეძენით,
რომლებიც მიმზიდველ დარგში ფლობენ
კონკურენტულ უპირატესობას.

206
ბაზრის ზრდის ტემპები - სწრაფი ზრდა იძლევა ბაზარზე ადვილად
შესვლის შესაძლებლობას, ხოლო ზრდის
შენელების გამო უფრო სუსტი ფირმები
მიდიან ბაზრიდან.

საწარმოო სიმძლავრეების - ჭარბი საწარმოო სიმძლავრეების არსებობა

სიჭარბე ან ნაკლებობა ამცირებს მოგებას და ფასებს, ხოლო
საპირისპირო შემთხვევაში ხდება მათი
ზრდა.

დარგის მოგებიანობა - მაღალი მოგებიანობის ზრდა ხელს უწყობს

ბაზარზე ახალი კომპანიების გამოჩენას,
ხოლო წარუმატებლობა – ამ კომპანიების
შემცირებას.

ბაზარზე შესვლისა და - მაღალი ბარიერები იცავს ფირმის

გამოსვლის საფრთხეები პოზიციებს არსე-ბულ ბაზარზე, დაბალი
ბარიერები – ხელს უწყობს ახალი
კონკურენტების წარმოჩენას.

ფასი – - მომხმარებლების უმეტესობა ირჩევს

მომხმარებლებისათვის ერთ- დაბალფასიან პროდუქციას.
ერთი მნიშვნელოვანი
ფაქტორია

სტანდარტული პროდუქცია - პროდუქციის მაღალი სტანდარ-ტიზაციის

პირობებში მომხმარებლები ფლობენ
უპირატესობას, რადგანაც მათ აქვთ
გამყიდველის არჩევანის საშუალება.

სწრაფი ტექნოლოგიური - იზრდება რისკის ფაქტორი: ინვესტიციები

ცვლილებები ნაკლებად პროდუქტული ხდება სწრაფი
მორალური მოძველების გამო.

აუცილებელი - მკაცრი მოთხოვნები ზრდის რისკის

კაპიტალდაბანდების ფაქტორს, აუცილებელია დროის სწორად
სიდიდესთან განსაზღვრა, იქმნება ბაზარზე შესვლისა და
დაკავშირებული გამოსვლის ბარიერები.
მოთხოვნები

207
 ვერტიკალური ინტეგრაცია - ზრდის მოთხოვნებს
არაინტეგრირებული წარმოების შექმნაზე.

ეკონომია წარმოების - ზრდის ბაზრის წილს, რომელიც ხელს

მასშტაბზე უწყობს კონკურენტუნარიანობის შენარჩუნ-
ებას ხარჯების შემცირებით.
პროდუქციის ასორტიმენტის - ამცირებს პროდუქციის სასიცოცხლო ციკლს,
სწრაფი განახლება იზრდება რისკის ფაქტორი, როდესაც
კონკურენტებს თავისუფლად შუძლიათ
დაიკავონ წამყვანი პოზიციები ახალი
პროდუქციის წინსვლით.

პრაქტიკული მეცადინეობა თემაზე N5:: „ კონკურენციის მამოძრავებელი ძალების

ანალიზის პრაქტიკული მნნიშვნელობა„„

სტრატეგიული პრობლემების გამოვლენა

სტრატეგიის შემუშავების ეფექტიანი პროცესი მოითხოვს იმ სტრატეგიული

პრობლემების ზუსტ ცოდნას, რომელსაც კომპანია აწყდება.
მენეჯერებმა ზუსტად უნდა განსაზღვრონ პრობლემური საკითხები და მოახდინონ
მათზე რეაგირება. მნიშვნელოვანია მიაქციონ ყურადღება:
მისაღებია თუ არა ფირმის არსებული სტრატეგია მოცემული დარგისათვის, თუ
გათვალისწინებული იქნება მამოძრავებელი ძალების ზეგავლენა?
სამომავლოდ, რამდენად იქნება შესაბამისობაში ფირმის არსებული სტრატეგია
დარგში არსებულ წარმატების ძირითად ფაქტორებთან?
უზრუნველყოფს თუ არა არსებული სტრატეგია კომპანიის დაცვას ხუთი
კონკურენც ციუ
ული ძალისაგან – განსაკუთრებით მათგან, რომელთა ზეგავლენაც
შესაძლებელია გაძლიერდეს?
როგორ სიტუაციებში ვერ უზრუნველყოფს სტრატეგია კომპანიის დაცვას, როდესაც
საქმე ეხება შიდა და გარე საფრთხეებს?
შესაძლებელია თუ არა ერთი ან რამდენიმე მეტოქის მიერ განხორციელებულმა
შეტევებმა დააზარალოს კომპანია? თუ კი, სად და როგორ?
აქვს თუ არა კომპანიას კონკურენციული უპირატესობა, თუ მან აქტიურად უნდა
იმუშაოს კონკურენციული ნაკლოვანებების აღმოფხვრისათვის?
როგორია არსებული სტრატეგიის ძლიერი და სუსტი მხარეები?
საჭიროა თუ არა დამატებითი მოქმედებების განხორციელება, რათა შესაძლებელი
გახდეს დანახარჯების შემცირება, არსებული შესაძლებლობებიდან სარგებლის მიღება,
კომპანიის კონკურენციული მდგომარეობის გაძლიერება?
ამ კითხვებზე გაცემულმა პასუხებმა უნდა გამოავლინოს, შეძლებს თუ არა
კომპანია გააგრძელოს საბაზო სტრატეგიის რეალიზაცია და შეიტანოს მასში მხოლოდ
მცირეოდენი შესწორება ან მთლიანად შეცვალოს ის.
კომპანიის მდგომარეობის ანალიზი მოიცავს ხუთ ძირითად კითხვაზე შედეგების
გამოსავლენად ანალიტიკური პროცედურების განხორციელებას. კერძოდ:

208
 1. რამდენად ეფექტიანია მოქმედი სტრატეგიები? ამ კითხვაზე პასუხი
გულისხმობს, როგორც ხარისხობრივ (დასასრული, შინაგანი თანხვედრა,
დასაბუთება, ვითარების შესაბამისობა), ასევე რაოდენობრივ სტრატეგიულ
შეფასებას (სტრატეგიული და ფინანსური შედეგები.
2. რაში მდომარეობს კომპანიის სუსტი და ძლიერი მხარეები, როგორი
შესაძლებლობები გააჩნია მას და რა წარმოადგენს მისთვის საფრთხეს? მოცემული
ასპექტების ანალიზის (SWOT-აანალიზი) განხორციელება გვაძლევს ფირმის შიდა
გარემოს ზოგად სურათს და არის ოპტიმალური სტრატეგიის შემუშავების
აუცილებელი კომპონენტი. კომპანიის ძლიერი მხარეები, განსაკუთრებით მათი
საქმიანობის სფერო, რომლებიც უზრუნველყოფენ წარმატებას, წარმოადგენენ
სტრატეგიის ძირითად ელემენტებს.
3. არის თუ არა კომპანიის ფასები და დანახარჯები კონკურენტუნარიანი? კომპანიის
პოზიციის სიძლიერე განისაზღვრება იმის მიხედვით თუ რამდენად
კონკურენტუნარიანია მისი ფასები და დანახარჯები კონკურენტებთან მიმართებაში.
ფირმის დანახარჯებისა და ფასების შედარებით შეფასების უმნიშვნელოვანეს ფაქტორს
წარმოადგენს და-ნახარჯებისა და ფასეულობების ჯაჭვის ანალიზი, რათა განისაზღვროს
ცალკეული საქმიანობების ეფექტიანობა და გამოვლინდეს ის სფეროები, რომლებიც
მოითხოვს დეტალურ განხილვას. ფასეულობათა ჯაჭვის ანალიზი გვიჩვენებს,, რომ
კომპანიის უნარი – მართოს ამ ჯაჭვში მოქმედი ყველა ელემენტი – არის
კონკურენციული უპირატესობის მოპოვების უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი.
4. რამდენად მყარია კომპანიის კონკურენციული პოზიცია? გარემოს შეფასებისათვის
საჭიროა პასუხი გაეცეს მთელ კითხვათა რიგს: მიმდინარე სტრატეგიის გამოყენების
პროცესში რამდენად შეინარჩუნებს კომპანია კონკურენციულ პოზიციებს, მერამდენე
ადგილი უკავია კომპანიას წარმატების ძირითადი ფაქტორების მიხედვით
კონკურენტებთან მიმართებაში, ფლობს თუ არა კომპანია კონკურენციულ უპირატესობას
და რა ვითარებაში იმყოფება ის ამ თვალსაზრისით.
5. რომელ სტრატეგიულ პრობლემებს აწყდება კომპანია? ამ ეტაპზე განიხილება ის
საკითხები, რომელთა გადაჭრაც ხელს უწყობს სტრატეგიის ფორმირებას.
საკითხების ნუსხა დგება კომპანიის გარემოს, დარგისა და კონკურენტების
ანალიზის საფუძველზე. მსგავს სიტუაციებში მთავარი აქცენტი კეთდება კომპანიის
ძლიერი და სუსტი მხარეების განხილვაზე, აგრეთვე იმ მოსაზრებებზე, რომლებიც
მენეჯერებმა უნდა გაითვალისწინონ სტრატეგიის ფორმირების პროცესში. ეს
ინფორმაცია ხელს უწყობს მენეჯერებს შეიმუშაონ კომპანიის მოთხოვნების
ადეკვატური სტრატეგია.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1.რამდენად ეფექტიანია მოქმედი სტრატეგიები?
2.რაში მდომარეობს კომპანიის სუსტი და ძლიერი მხარეები, როგორი
შესაძლებლობები გააჩნია მას?
3.არის თუ არა კომპანიის ფასები და დანახარჯები კონკურენტუნარიანი? ა
წარმოადგენს მისთვის საფრთხეს?
4.რამდენად მყარია კომპანიის კონკურენციული პოზიცია?
5. რომელ სტრატეგიულ პრობლემებს აწყდება კომპანია?

209
 თავი N13. სტრატეგიული ანალიზის კონცეფციები და მათი გამოყენების
მეთოდურ--პრაქტიკული ასპექტები

—თ
თემის სტრუქტურა::
13.1. სტრატეგიული ანალიზის მეთოდების ადაპტირება მენეჯმენტის სისტემაში.
13.2.ფინანსური ანალიზის კოეფიციენტების გამოყენება კორპორაციის
სტრატეგიული ფინანსური გეგმის ფორმირების პროცესში
™ სემინარული მეცადინეობა N8 თემაზე: „მიკროეკონომიკური სტრატეგიული
ანალიზის სრულყოფის პერსპექტივები“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N13. სტრატეგიული ანალიზის კონცეფციები და მათი გამოყენების

მეთოდურ--პრაქტიკული ასპექტები

13.1 სტრატეგიული ანალიზის მეთოდების ადაპტირება

მენეჯმენტის სისტემაში

დასავლეთის განვითარებული ქვეყნების პრაქტიკა მოწმობს, რომ დარგის

(კორპორაციული)) განვითარების სტრატეგიის ჩამოყალიბების პროცესი მოიცავს
მენეჯერების მიერ ორგანიზაცი-ის არსებული მდგომარეობის ანალიზს, ხოლო
შემდეგ კი სტრატეგიების შემუშავებას მისი დანიშნულების განსახორციელებლად და
მიზნების მისაღწევად.
სტრატეგიული მენეჯმენტი – ეს არის კომპანიის მენეჯერების მიერ
სტრატეგიული ხედვის, მიზნების დასახვის, სტრატეგიების შემუშავებისა და
რეალიზაციის ფორმირების პროცესი, ასევე აუცილებლობის (ცვალებადობის)
პირობებში მათი დროული კორექტირება.. შესაბამისად, ეკონომიკურ ლიტერა-
ტურაში აღწერილია სტრატეგიული მენეჯმენტის ამოცანა,, რომელიც შედგება ხუთი
ურთიერთდაკავშირებული ნაწილისაგან, კერძოდ :
1. კომპანიის სტრატეგიული ხედვისა და მისიის ფორმულირება. ე.ი. უნდა
განისაზღვროს მიზნები და გრძელვადიანი განვითარების პერსპექტივა.
2. მიზნების დასახვა.
3. სტრატეგიების შემუშავება.
4. სტრატეგიების ფორმირება და რეალიზაცია.
5. განხორციელებული საქმიანობის შეფასება, სტრატეგიული ხედვის,
გლობალური მიზნების, სტრატეგიისა და მისი რეალიზაციის კორექტირება
მიღებული გამოცდილების, ცვალებადი ბიზნეს გარემოს, გამოვლენილი ახალი

210
 იდეებისა და შესაძლებლობების გათვალისწინებით.
კორპორაციას (ორგანიზაციას) აუცილებელად უნდა ჰქონდეს შემუშავებული
სტრატეგია, რომელიც საშუალებას მისცემს გაითავისოს მიზნების მიღწევის და
მისიის განხორციელების გზები. სტრატეგიის შემუშავებისას ყოველთვის ჩნდება
კითხვა როგორ? – როგორ მივაღწიოთ მიზანს? როგორ ჩამოვიცილოთ
კონკურენტები? როგორ მოვიპოვოთ უპირატესობა კონკურენტებთან ბრძოლაში?
როგორ გავზარდოთ ფირმის პოზიციები გრძელვადიან პერსპექტივაში? როგორ
მოვიყვანოთ კომპანიის სტრატეგიული ხედვა რეალობასთან შესაბამისობაში?
სტრატეგია საჭიროა როგორც მთლიანად კომპანიისათვის, ასევე მისი
ცალკეული რგოლებისთვისაც – სამეცნიერო კვლევები, გაყიდვები, მარკეტინგი,
ფინანსები, ადამიანური რესურსები და ა.შ. კომპანიის საერთო სტრატეგია
გამომდინარეობს ფირმის ქცევის მოდელიდან და მენეჯერების მიერ
შემოთავაზებული ახალი იდეებიდან.
კორპორაციული სტრატეგია – არის დივერსიფიცირებული კომპანიის მართვის
საერთო გეგმა. კორპორაციული სტრატეგია ვრცელდება მთელს კომპანიაზე და
მოიცავს საქმიანობის ყველა მიმართულებას. ის შედგება მოქმედებებისაგან,
რომელიც გამოი-ყენება საკუთარი პოზიციების გამყარების მიზნით სხვადასხვა
დარგებში, აგრეთვე მოიცავს კომპანიის მართვის მეთოდებს.
დივერსიფიცირებული კომპანიისათვის კორპორაციული სტრატეგიის შემუშავება
ითვალისწინებს 4 სახის მოქმედებას..
1) ახალ დარგებში პოზიციის ათვისება და განმტკიცება. დივერსიფიკაცი-ის
პირველი პრობლემა – ეს არის საქმიანობის სფეროს განსაზღვრის პრობ-ლემა,
კერძოდ, მრეწველობის რომელ დარგებში იმუშავებს კომპანია და რა სახით – ახალი
კომპანიის შექმნით, თუ უკვე არსებულის შეძენით. კორპორაცი-ული სტრატეგიის ეს
ასპექტი განსაზღვრავს, შემოიფარგლება თუ არა დივერ-სიფიკაცია მხოლოდ
რამდენიმე დარგით, თუ გავრცელდება მთელს სისტემაზე, რაც განსაზღვრავს
კომპანიის პოზიციას თითოეულ მიზნობრივ დარგში.
2) ყველა ქვედანაყოფის მწარმოებლურობის გაზრდა. შერჩეულ დარგებში
კომპანიის პოზიციების გამყარებიდან გამომდინარე, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ
კორპორაციული სტრატეგია კონცენტრირებას ახდენს საქმიანობის გაუმჯობე-სების
გზებზე, კომპანიის ფუნქციონირების ყველა სფეროში. კონკრეტული გა-
დაწყვეტილებები უნდა მივიღოთ ხანგრძლივ პერსპექტივაში კონკურენტული პო-
ზიციის გაძლიერების და კომპანიის შემოსავლების გაზრდის მიზნით.
3) ქვედანაყოფებს შორის სინერგიული ეფექტის მიღების გზების ძიება და მისი
კონკურენტულ უპირატესობად გარდაქმნა. მონათესავე დივერსი-ფიკაციის პროცესში
კომპანიას ეძლევა საკუთარი გამოცდილების გაზიარების შესაძლებლობა,
ერთობლივად იმოქმედონ მიზნის მისაღწევად, შეამცირონ ერ-თობლივი ხარჯები და
იმავდროულად გაზარდონ კომპანიის ზოგიერთი პრო-დუქციის კონკურენტუ-
ნარიანობა, განსაზღვრული განყოფილებების საქმიანობის გამჯობესების ხარჯზე.
რაც უფრო მჭიდროა კავშირი კომპანიის სხვადასვა მი-მართულებებს შორის, მით

211
უფრო მეტი შანსია ერთობლივი სამუშაოების გან-ხორციელებისა და კონკურენტული
უპირატესობის მოპოვებისათვის.
4)) საინვესტიციო პრიორიტეტების შექმნა და კორპორაციის რესურსების გადადინება
უფრო მომგებიან სფეროებში. . რესურსების მიზანმიმართულად გადანაწილების
მიზნით კომპანიის ხელმძღვანელმა ინვესტიციები უნდა წარმართოს უფრო
პრიორიტეტული მიმართულებისაკენ.
კომპანიის სტრატეგიების ფორმირებაზე მოქმედი ფაქტორები, როგორც წესი,
ერთმანეთისგან მკვეთრად განსხვავდება. ამიტომაც, ვიდრე მენეჯერი დაიწყებს
სტრატეგიების არჩევანს, მან წინასწარ უნდა შეაფასოს კომპანიის შიდა და გარე
ფაქტორების ერთობლიობა. ნახაზი 13.1. აჩვენებს იმ ძირითად ფაქტორებს, რომლებიც
განსაზღვრავენ კომპანიის სტრატეგიების შერჩევას.
სტრატეგიების ფორმირება იწყება მენეჯერების მიერ ორგანიზაციის შიგნით და
მის გარეთ არსებული ფაქტორების გაანალიზებით, დასმული ამოცანებისა და სა-
ერთო გარემოებების შესწავლით, რაც გავლენას ახდენს, ან შეიძლება მოახდინოს
ორგანიზაციის მიერ მისი მიზნების განხორციელების უნარზე აწმყოსა და მომავალში.
„SWOT” – ანალიზი არის ერთ-ეერთი მეთოდი, რომელსაც მენეჯერები იყენებენ
შიგა და გარე ფაქტორების ანალიზისათვის. „SWOT” – ანალიზის მიზანია –
გამოიკვლიოს ბიზნესის ძლიერი და სუსტი მხარეები და საწარმოს წარმატებული
ფუნქციონირების შესაძლებლობანი ბაზრის უკვე მიღწეულ და პროგნოზულ
პირობებში.

212
 ნახ.. 13.1. სტრატეგიების შერჩევაზე მოქმედი ფაქტორები..
„SWOT” - ანალიზი წარმოადგენს დაგეგმვის განხორციელების პროცესს, რომლის
დროსაც მენეჯერები განსაზღვრავენ ორგანიზაციის ძლიერ მხარეებს (strengths-S), მის
სუსტ მხარეებს (weaknesses -W), გარემოში არსებულ შესაძლებლობებსა (opportunities-
O) და მოსალოდნელ საშიშროებებს (threats-T). „SWOT” - ანალიზზე დაყრდნობით,
ორგანიზაციის სხვადასხვა დონეზე მყოფი მენეჯერები ირჩევენ კორპორაციის,
ბიზნესის და ფუნქციონალური დონის სტრატეგიებს, რათა ორგანიზაციას უკეთესი
მდგომარეობა შეუქმნან თავისი მისიისა და მიზნების განსახორციელებლად (ი იხ. ნახ.
13.2).

SWOT ანალიზი – სტრატეგია კორპორაციის დონეზე

დაგეგმვის
სამოქმედო გეგმა ორგანიზაციის გაზრდისა და განვითა-
განხორციე-ლების
რებისათვის, რომელიც ითვალისწინებს მის მიერ
პროცესი, რომლის
ფასეულობების შექმნის შესაძლებლობების ხანგრძლივობის
დროსაც
მაქსიმალურად გაზრდას
განისაზღვრება
ორგანიზაციის
შიგნით არსებული
სტრატეგია ბიზნესის დონეზე
ძლიერი და სუსტი
მხარეები, გარემოში სამოქმედო გეგმა შესაძლებლობების ეფექტურად
არსებული გამოყენებისათვის და მოსალოდნელ საშიშროებებთან
შესაძლებლობები და გასამკლავებლად, მოცემულ წარმოებაში კონკურენტუნარი-
მოსალოდნელი სა- ანობის ასამაღლებლად
შიშროებები

სტრატეგია ფუნქციონლურ დონეზე

სამოქმედო გეგმა ორგანიზაციების დეპარტამენტებისათვის
ფასეულობების შექმნის შესაძლებლობების გასაუმჯობესე-
ბლად.

ნახ. 13.2
2 SWOT- ანალიზი სტრატეგიუ
ული დაგეგმვის სისტემაში..

„SWOT” - - ანალიზის მეორე ეტაპი იწყება, როდესაც მენეჯერები შეუდგებიან

სრული მასშტაბის „SWOT” – ანალიზს, დაგეგმვის განსახორციელებლად, რათა
განისაზღვროს პოტენციური შესაძლებლობები და საშიშროებები იმ გარემოებებში,

213
რომლებიც მოქმედებენ ორგანიზაციაზე, ან შეიძლება გავლენა იქონიონ მომავალში.
პოტენციური შესაძლებლობებისა და მოსალოდნელი საშიშროების ინტერპრეტაციები
ჩამოთვლილია ცხრილ 13.1-შ
ში.

„SWOT” – ანალიზის სიძლიერის, სისუსტის, შესაძლებლობებისა და

საშიშროებების დადგენის შემდეგ, მენეჯერები წარმართავენ დაგეგმვის პროცესს და
განსაზღვრავენ სტრატეგიებს ორგანიზაციის დანიშნულებისა და მიზნების
განსახორციელებლად.

„SWOT” – ანალიზის ჩატარების შემდეგ რეკომენდებულია „PEST” ანალიზის

ჩატარება, ორგანიზაციის შინაგანი გარემოს უფრო სიღრმისეული შესწავლისათვის,
რომელიც არის ინსტრუმენტი, გათვალისწინებული: პოლიტიკური (Polity),
ეკონომიკური (Economy), სოციალური (Society) და ტექნოლოგიური (Teqnology)
გარემო პირობების ასპექტების გამოსავლენად, რომლებსაც შეუძლიათ გავლენა
მოახდინონ ეკონომიკური სუბიექტის სტრატეგიასა და ტაქტიკაზე.
ამჟამად, შემუშავებულია მეურნეობრიობის სტრატეგიული ზონის
მიმზიდველობის შეფასების სხვადასხვა მეთოდიკა, განვიხილოთ:
1) PEST” („„ПЕСТ”) –ფაქტორების პროგნოზი იმ სტრატეგიული ზონებისათვის,
რომლებიც კორპორაციას (ფირმას) აინტერესებს. პოლიტიკურ–ეკონომიკურ,
სოციალურ და ტექნოლოგიურ პირობებში შესაძლო ცვლილებების გამო
მიმზიდველობის ხარისხის შეფასებისას გასათვალისწინებელია მომავალი
არასტაბილურობის დონე.
2)შესაბამის გარემოში მეურნეობრიობის სტრატეგიულ ზონებზე
უმნიშვნელოვანესი ტენდენციებისა და მოვლენების ზემოქმედების ხარისხის
ანალიზი, რომელიც ემყარება ექსპერტული შეფასების საფუძველზე
არასტაბილურობის დონის როგორც გამოვლენილი შესაძლებლობებისა და
საფრთხეების შეფასებას.
3) ზრდისა და რენტაბელობის წინანდელი ტენდენციების ექსტრაპოლაცია,
პროგნოზირების რაოდენობრივი მეთოდების გამოყენებით.
4) მოთხოვნის განმსაზღვრელი ანალიზი ხანმოკლე და გრძელვადიანი
პერიოდისათვის, რომელიც ეყრდნობა მოთხოვნის ჩამოყალიბებულ ტენდენციაში
შესაძლო ცვლილებების პროგნოზირების ხარისხობრივი მეთოდით შეფასებას.
5) რენტაბელობის განმსაზღვრელი ფაქტორების ანალიზი.

დარგის სტრუქტურული ანალიზის ინსტრუმენტი––ხუთი კონკრეტული

ძალის მოდელი
სტრატეგიების შემუშავება – ანალიზზე დაფუძნებული საქმიანობაა. ამ სფეროში
მენეჯერს არ ეძლევა საშუალება მიაღწიოს წარმატებას მხოლოდ მიზანსწრაფუ-
ლობისა და შემოქმედებითი მიდგომის ხარჯზე.
„SWOT” - ანალიზისათვის
ჩასატარებლად დასმული კითხვების ნუსხა

214
 ცხრ.. 13.1

პოტენციური პოტენციური პოტენციური პოტენციური

ძლიერი მხარეები შესაძლებლობები სუსტი მხარეები საშიშროებები

სტრატეგია კარგად შესაძლებელია მოსალოდნელია მოსალოდნელია

შემუშავდება? ძირითადი სტრატე-გიის შეტევის
ძლიერი იქნება ბიზნესის სუსტად განხორციელება
წარმოების ხაზები? გაფართოება? ჩამოყალიბე-ბა? ძირითად
როგორი იქნება წარ- ბიზნეს(ებ)ზე?
ახალი საბაზრო წარმოების
მოების დონე?
სეგმენტების მოძველე-ბული შიდა
კარგ დონეზე იქნება ათვისება? და ვიწრო ხაზები? კონკურენციის
სავაჭრო უნარები? გაზრდა?
პროდუქტების საწარმოო
კარგ დონეზე იქნება უცხოური
სპექტრის ხარჯების გაზ-
მატერიალური კონკურენციის
მენეჯმენტის გაფართოება? რდა? გაზრდა?
სისტემები? ფასების ან წარუმატებლობა მომხმარებელთა
როგორი იქნება სპეციალიზების კვლევისა და გემოვნების
კვლევისა და გაძლიერება? განვითარების
შეცვლა?
განვითარების დონე მრავალფეროვნების სიახლეების
და შეტანა ახალ, მხრივ? ბარიერების
ხელმძღვანელობა? მზარდ ბიზნესში? მარკეტინგის გადალახვის
როგორი იქნება უცხოურ ბაზარზე სუსტი გეგმა? შეუძლებლობა?
ადამიანური გასვლა? კვლევისა მასალების ახალი ან
რესურსების მონა- და განვითარების მენეჯმენტის შემცვლელი
ცემები? (R&D) გამოყენება სუსტი
პრო-დუქტების
ახალ სფეროებში? სისტემები?
როგორი ზრდა?
რეპუტაციით ახალი მონათესავე მომხმარებელთა
წარმოების
ისარგებლებს ბიზნესის კეთილგანწყობის
კონკურენციის
საფირმო მარკა? წამოწყება? დაკარგვა?
გამძაფრება?
როგორი იქნება არაადეკვატური
პირდაპირი
სპეციალიზირებული ადამიანური ახალი ფორმის
ვერტიკალური
წარმოე-ბის რესურსები? კონკურენციები?
ინტეგრირება?
ღირებულება? წარუმატებელი პოტენციურად
ბარიერების არსებობს
სამარკო ნიშანი?
შესა-ფერისი იქნება
გადალახვა ახალი კომპანიის
მართვის სისტემები? უმიმართულებოდ შთანთქმის
ბიზნესის
როგორია ზრდა? საერთო
წამოსაწყებად? შესაძლებლობა?
სტრატეგიის მიმართულების

215
შეცვლის უნარი? კონკურენტების დაკარგვა? მოსალოდნელი
სხვა? წინააღმდეგობის დემოგრაფიული
განყოფილებებს
შესუსტება? ფაქტორების
შორის შუღლი?
საფირმო მარკასთან ცვლილებები?
დაკავშირებული ერთიანი მართვის
ეკონომიკური
კაპიტალის მოშლა?
ფაქტორების
გამოყენება ახალ ორგანიზაციული
ცვლილებები?
სფეროებში? სტრუქტურისა და
გზების გამონახვა მართვის ეკონომიკური
ბაზრის სწრაფად სისტემების ვარდნა? შრომის
გასაფართოებლად? შეუსაბამობა? ფასების
სხვა? არასასურველი გაზრდა?
კონფლიქ ბაზრის
გაფართოების
ტი და პოლიტიკა?
შენელება?
სხვა?
სხვა?

გადაწყვეტილება იმის თაობაზე, თუ რომელი სტრატეგია უნდა შევარჩიოთ,

მიიღება კომპანიის შიდა და გარე გარემოს ანალიზის საფუძველზე. წინააღმდეგ
შემთხვევაში, სტრატეგია კარგავს სიცოცხლისუნარიანობას. ძირითადი ყურადღება
ეთმობა ფაქტორების ორ ჯგუფს: პირველი – შეისწავლება დარგში არსებული
სიტუაცია და კონკურენციის პირობები, მეორე – კომპანიის შიდა გარემო და
საკუთარი კონკურენტუნარიანობა.
დარგები ეკონომიკური მაჩვენებლების მიხედვით, მკვეთრად განსხვავდებიან
ერთმანეთისაგან შიდა კონკურენციისა და განვითარების პერსპექტივების მიხედვით:
• ტექნიკური პროგრესის ტემპები შეიძლება მერყეობდეს მაღალ და დაბალ
მაჩვენებელს შორის;
• საჭირო ინვესტიციების სიდიდე შეიძლება იყოს დიდი ან უმნიშვნელო;
• ბაზრის მასშტაბები შეიძლება იყოს როგორც ადგილობრივი, ასევე
საერთაშორისო;
• მწარმოებლები აწარმოებენ სტანდარტულ ან დიფერენცირებულ პროდუქციას;
• კონკურენციის დონე დარგში შეიძლება იყოს ძლიერი ან სუსტი, ასევე
ორიენტირებული იყოს ფასებზე, ხარისხზე, გაყიდვის შემდგომ მომსახურებაზე ან
ნებისმიერ სხვა ვითარებაზე;
• მოთხოვნილება შეიძლება გაიზარდოს ან შემცირდეს.
დარგში საერთო სიტუაციისა და კონკურენციის ანალიზის დროს გამოიყენება
ისეთი ხერხები, რომლებიც გვაძლევს შესაძლებლობას სწორად შევაფასოთ დარგის
ცვალებადი პირობები და განვსაზღვროთ კონკურენტული ბრძოლის ხასიათი და

216
დონე. ეს საშუალებას იძლევა, შემუშავდეს დარგში საერთო სიტუაციის შესაბამისი
სტრატეგია და განისაზღვროს მისი მიმზიდველობა, კომპანიის კაპიტალის
დაბანდების თვალსაზრისით. ანალიზი გულისხმობს კომპანიის საქმიანობის
გამოკვლევას გარე გარემოსთან კავშირში.
დარგში საერთო სიტუაციისა და კონკურენციის ანალიზის ქვაკუთხედია
კონკურენტული მეტოქეობის საფუძვლიანი შესწავლა, მისი წარმოშობის წყაროების
და კონკურენტული ძალების ზემოქმედების დონის განსაზღვრა.
მიუხედავად იმისა, რომ ცალკეულ დარგში კონკურენციის გავლენის დონე
მკვეთრად განსხვავდება, უნდა აღინიშნოს, რომ კონკურენციის ხასიათი
ერთგვარია, რაც საშუალებას გვაძლევს გამოვიყენოთ ქვემოთ მოყვანილი სქემა
იმისათვის, რომ განვსაზღვროთ მისი ბუნება და კონკურენტული ძალების
ზემოქმედება.
კომპანიის ძლიერი მხარეების და რესურსული პოტენციალის განსაზღვრა
ცხრილი 13.2–ში მოყვანილია მთელი რიგი ფაქტორებისა,, რომლებიც მენეჯერმა
უნდა გაითვალისწინოს კომპანიის (ფირმის) სუსტი და ძლიერი მხარეების
განსაზღვრის პროცესში, ხოლო SWOT - ანალიზის ჩასატარებლად მეთოდიკა
განხილულია ზემოთ (იხილეთ ქვეთავი 13.1. „სსტრატეგიული ანალიზის მეთოდების
ადაპტირება სტრატეგიული მენეჯმენტის სისტემაში„).

კომპანიის ძლიერი მხარეების და რესურსული პოტენციალის განსაზღვრა

ცხრ.. 13.2

პოტენციური ძლიერი მხარეები სრული კომპეტენტურობა ძირითად

საკითხებში; ადეკვატური ფინანსური
რესურსები; კომპანიის მაღალი რეიტინგი
მომხმარებლებში; ბაზარზე ლიდერის აღიარება;
კარგად შემუშავებული ფუქციონალური
სტრატეგია; ეკონომია წარმოების მასშტაბებზე;
თავდაცვის უნარი კონკურენტთა ძლიერი
ზეგავლენისგან; საკუთარი ტექნოლოგია;
დაბალი დანახარჯები (უპირატესობა
დანახარჯების მიხედვით); საუკეთესო
სარეკლამო კამპანია; ახალი პროდუქციის
შემუშავების გამოცდილება; გამოცდილი
მენეჯმენტი; დიდი გამოცდილება (დაწინა-
ურება სწავლება/გამოცდილების მრუდის
შედეგად); წარმოების საუკეთესო
შესაძლებლობები; ტექნოლოგიის სრულყო-
ფილად ცოდნა და სხვა

217
პოტენციური გარე მომხმარებელთა დამატებითი ჯგუფების
შესაძლებლობები მომსახურების უნარი ან გასვლა ახალ ბაზარზე
ან ახალ საბაზრო სეგმენტებზე; პროდუქციის
ასორტიმენტის გაფართოების გზები, რათა
დაკმაყოფილდეს მომხმარებელთა უფრო მეტი
მოთხოვნილება; ცოდნისა და ტექნოლოგიური
ნოუ-ჰაუს გამოყენების უნარი ახალი
პროდუქციის წარმოებისას ან უკვე არსებული
პროდუქციის განახლებული სახით გამოშვების
პროცესში; ვერტიკალური ინტეგრაცია (წინ ან
უკან; მიმზიდველ უცხოურ ბაზრებზე სავაჭრო
ბარიერების შემცირება; კონკურენტიფირმების
პოზიციების შესუსტება; სწრაფი განვითარების
შესაძლებლობა ბაზარზე მოთხოვნილებების
სწრაფ ცვლილებებთან დაკავშირებით; ახალი
ტექნოლოგიების გამოჩენა და სხვა

პოტენციური სუსტი მხარეები არ არის მკაფიოდ განსაზღვრული

სტრატეგიული განვითარების მიმართულება;
მოძველებული დანადგარები; მოგების დაბალი
დონე; მენეჯმენტის უნარის ან გამოცდილების
ნაკლებობა; საქმიანობის ძირითად სფეროებში
გამოცდილების არქონა; ცუდი რეკომენდაციის
მქონე კომპანია; შიდა საწარმოო პრობლემები;
კვლევების სფეროში არსებული
ჩამორჩენილობა; პროდუქციის შეზღუდული
ასორტიმენტი; არასაკმარისი იმიჯი ბაზარზე;
ცუდი გასაღების ქსელი; მარკეტინგული
საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი ორგან-
იზება; ფულის არასაკმარისი რაოდენობა
სტრატეგიაში აუცილებელი ცვლილ-
ებებისათვის; პროდუქციის თვითღირებულება
მაღალია, ვიდრე ძირითადი კონკურენტების და
სხვა

პოტენციური გარე საფრთხეები ბაზარზე შედარებით დაბალი დანახარჯებით

უცხოელი კონკურენტების გამოსვლა;
შემცვლელი პროდუქტების გაყიდვების
ზრდა; ბაზრის ნელი ტემპით ზრდა;
უცხოური ვალუტის კურსის არახელსაყრელი

218
 ცვლილება ან მთავრობის სავაჭრო
პოლიტიკის შეცვლა; ძვირადღირებული
საკანონმდებლო მოთხოვნები; მაღალი
დამოკიდებულება მოთხოვნილების შემცირ-
ებასა და ბიზნესის განვითარების
სასიცოცხლო ციკლთან მიმართებაში;
მომხმარებელთა მოთხოვნილებისა და
გემოვნების ცვლილება; არასასურველი
დემოგრაფიული ცვლილებები და სხვა

SWOT - ანალიზის პროცესში კომპანიის სუსტი და ძლიერი მხარეების

გამოვლენის შემდეგ, უნდა მოხდეს თითოეული მახასიათებლის დაკვირვებით
შესწავლა და შეფასება. შემდეგ ეტაპზე უნდა შეფასდეს კომპანიის რესურსების
კონკურენტული მნიშვნელობა, რამდენადაც არ არსებობს ორი კომპანია რესურსების
ერთნაირი ნაკრებით, შესაბამისად, ცალკეულ კომპანიას გააჩნია სუსტი და ძლიერი
მხარეები. რესურსული ბაზების შემადგენლობაში განსხვავება განსაზღვრავს
კომპანიის მოგებასა და ეფექტიანობაში სხვაობას. წარმატების მოპოვების შანსი
იზრდება იმ შემთხვევაში, როდესაც კომპანიას გააჩნია ადეკვატური და საკმარისად
კონკურენტუნარიანი რესურსები, განსაკუთრებით, თუ ისინი უზრუნველყოფენ
კონკურენტულ უპირატესობას.
შესაბამისად, რესურსი ქმნის მყარ კონკურენტულ უპირატესობას,, თუ შეესაბამება
ოთხ კრიტერიუმს::
1. რთული კვლავწარმოება;
2. მოხმარების ხანგრძლივობა;
3. რესურსების უპირატესობა;
4. მყარი პოზიცია ნეიტრალიზებასთან მიმართებაში.
ამრიგად, სტრატეგიის შემუშავების პროცესში საჭიროა ისეთ რესურსზე
დაყრდნობა, რომელშიც კომპანიას საუკეთესო კონკურენტული უპირატესობა
გააჩნია კონკურენტებთან მიმართებაში, იქნება ეს უნიკალური გამოცდილება,
საკმარისი რეზერვი თუ მძლავრი კონკურენტული შესაძლებლობები.
როგორც უკვე აღინიშნა დანახარჯების სტრატეგიული ანალიზის
უმნიშვნელოვანესი ნაწილია ფასეულობათა ჯაჭვი, რომელიც განსაზღვრავს
საქონელის ან მომსახურების შემუშავების, წარმოების, მარკეტინგის, პროდუქციის
მიწოდების, მხარდაჭერისა და მომსახურების განსაზღვრულ საქმიანობას,
ფუნქციებსა და პროცესს. ფასეულობათა ჯაჭვი, რომელიც ქმნის სხვადასხვა
საქმიანობების სახეების ღირებულებას, იწყება ნედლეულის უზრუნველყოფით და

219
შემდგომ გრძელდება სხვადასხვა ნაწილის ან კომპონენტების წარმოების პროცესში,
პროდუქციის გამოშვების, საბითუმო და საცალო ვაჭრობის ან საბოლოო
მომხმარებლების მომსახურების დროს (იხ. „კომპანიის სტანდარტული ფასეულო-
ბათა ჯაჭვის სქემა„).

კონკურენციული ძალის შეფასება

შედარებით უფრო ზუსტი განსაზღვრება იმისა, თუ რამდენად ახერხებს ფირმა
შეინარჩუნოს საკუთარი კონკურენციული პოზიციები, არის – წარმატების ძირითადი
ფაქტორების რაოდენობრივი შეფასება კონკურენტებთან მიმართებაში, თითოეული
წარმატების ძირითადი ფაქტორების და კონკურენციული ძალების მნიშვნელოვანი
ინდიკატორების მიხედვით. უმეტესწილად, ინფორმაცია კონკურენციის გარეთ
არსებული ვითარების თაობაზე მიიღება წინა გამოკვლევების საფუძველზე. დარგისა
და კონკურენციის ანალიზის პროცესში ვლინდება წარმატების ძირითადი
ფაქტორები და კონკურენციის კრიტერიუმები, რომლის მიხედვითაც ბაზარზე
მოქმედი სუბიექტები იყოფა ლიდერებად და აუტსაიდერებად. კონკურენტების
გამოკვლევის და მათი შედარებითი შეფასების საფუძველზე განისაზღვრება
ძირითადი კონკურენტების უპირატესობები და შესაძლებლობები..
პირველი ეტაპია დარგში არსებული წარმატების ძირითადი ფაქტორების
განსაზღვრა და მათი კონკურენტული უპირატესობების ან ნაკლოვანებების
გამოვლენა (ჩვეულებრივ, საკმარისია 6-10 მაჩვენებელი).
მეორე ეტაპზე ხდება ფირმისა და მისი კონკურენტების შეფასება თითოეული
მაჩვენებლის მიხედვით. ასეთ ვითარებაში უფრო ხელსაყრელია 10-ბალიანი შკალის
გამოყენება, თუმცა ასევე შესაძლებელია შეფასების განსხვავებული მეთოდის
გამოყენება: ძლიერი (+), სუსტი (–), თითქმის ერთნაირი (=), თუ ინფორმაცია არ არის
საკმარისი და რაოდენობრივი შეფასება არის სუბიექტური (საეჭვოდ ზუსტი).
შენიშვნა, მაჩვენებლების შეფასების მაღალი დონე მიუთითებს ფირმის ძლიერ
კონკურენციულ პოზიციასა და კონკურენციულ უპირატესობაზე, ხოლო ამ
შემთხვევაში დაბალი შეფასებები მიუთითებს მათ სუსტ კონკურენციულ პოზიციასა
და კონკურენციულ ნაკლოვანებებზე.
მესამე ეტაპი წარმოადგენს თითოეული კონკურენტის ძლიერი მხარეების
შემაჯამებელ შეფასებას და მათი კონკურენციული ძალების საბოლოო
მაჩვენებლების გაანგარიშებას.
მეოთხე ეტაპი
– დასკვნები, კონკურენციული უპირატესობების ან
ნაკლოვანებების ხარისხსა და მასშტაბების თაობაზე, ასევე იმ სფეროების
განსაზღვრა, რომლებშიც ფირმის პოზიციები შედარებით ძლიერი ან სუსტია.

დანახარჯების სტრატეგიული ანალიზი და ფასეულობათა ჯაჭვი

220
 იმისთვის, რომ კომპანია იყოს კონკურენტუნარიანი, მისი დანახარჯები
ნაწილობრივად მაინც უნდა შეესაბამებოდეს კონკურენტების დანახარჯებს. იმ დროს,
როდესაც განსაზღვრული სხვაობა დანახარჯებს შორის მისაღებია, როდესაც
კონკურენტების საქონელი არსებითად დიფერენცირებულია, მით უფრო დაუცველია
მაღალი დანახარჯების მქონე ფირმების საბაზრო პოზიცია, რამდენადაც მათი
დანახარჯები აღემატება მათი უშუალო კონკურენტების დანახარჯებს. შესაბამისად,
რაც უფრო მაღალია კომპანიის დანახარჯები მისი უშუალო კონკურენტის
დანახარჯებთან შედარებით, მით უფრო დაუცველია ამ კომპანიის პოზიცია
ბაზარზე.
რამდენადაც დანახარჯების განსაზღვრა შესაძლებელია რამდენიმე ვარიანტის
მიხედვით, კომპანია ვალდებულია დაადგინოს, რამდენად შეესაბამება მისი
პროდუქციის ფასი კონკურენტების ფასებს. ასეთ სიტუაციაში გამოიყენება
დანახარჯების სტრატეგიული ანალიზი,, რომელიც კონცენტრირებულია იმაზე, თუ
რამდენად შეესაბამება კომპანიის დანახარჯები მისი კონკურენტის დანახარ-ჯებს.
კომპანიის ფასეულობათა ჯაჭვის კონცეფცია.. დანახარჯების სტრატეგიული
ანალიზის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია ფასეულობათა ჯაჭვი, რომელიც
განსაზღვრავს საქონელის ან მომსახურების შემუშავების, წარმოების, მარკეტინგის,
პროდუქციის მიწოდების, მხარდაჭერისა და მომსახურების განსაზღვრულ
საქმიანობას,

ნახ.. 13.3. კომპანიის სტანდარტული ფასეულობათა ჯაჭვი.

ფუნქციებსა და პროცესს. ფასეულობათა ჯაჭვი, რომელიც ქმნის სხვადასხვა

საქმიანობების სახეების ღირებულებას, იწყება ნედლეულის უზრუნველყოფით და
შემდგომ გრძელდება სხვადასხვა ნაწილის ან კომპონენტების წარმოების პროცესში,
პროდუქციის გამოშვების, საბითუმო და საცალო ვაჭრობის ან საბოლოო
მომხმარებლების მომსახურების დროს.

221
 კომპანიის ფასეულობათა ჯაჭვი ასახავს ერთმანეთთან დაკავშირებული
საქმიანობების მიმართულებებსა და ფუნქციებს, რომლებიც ხორციელდება ფირმის
შიგნით (ნახაზი 13.5). ეს ჯაჭვი თავისთავში მოიცავს მოგების ზღვარს, რადგანაც,
ღირებულების შექმნისათვის ფირმის დანახარჯებზე დანამატი, რომლებიც წარ-
მოიშობა ფასების ჩამოყალიბების პროცესში, ჩვეულებრივ, შედის საბოლოო ფასში (ან
სრულ დანახარჯებში), მყიდველების მიერ გადახდილი საფასური – გაწეულ
ხარჯებზე უფრო მეტი შემოსავლის მიღება – ეს არის ბიზნესის უმთავრესი მიზანი.
ამრიგად, ფასეულობათა ჯაჭვი კომპანიას აძლევს საშუალებას – განსაზღვროს
ძირითადი და დამატებითი საქმიანობები, რომლებიც მომხმარებლისათვის ქმნიან
გარკვეულ ღირებულებებს. ფასეულობათა ჯაჭვის საფუძველზე შეგვიძლია
გავაკეთოთ სტრატეგიული შეფასება საქმიანობის სახეებს შორის კავშირის
მიხედვით, რომელიც ხორციელდება კომპანიის შიგნით და გარეთ, რაც
მნიშვნელოვანია სტრატეგიის შემუშავებისათვის, აგრეთვე იმის განსაზღვრისათვის,
თუ როგორ შეიძლება გავაძლიეროთ არსებული უპირატესობა.
მიკროეკონომიკურ დონეზე სუბიექტების ეკონომიკური უსაფრთხოების
მიღწევაში მნიშვნელოვანი როლი უკავია ოპერაციულ--ღირებულებით ანალიზს –
ABC(Aqtivity Bazed Costing), რომელიც არის დანახარჯებისა და მწარმოებლურობის
გაზომვის მეთოდი, დაფუძნებული ოპერაციებსა და დანახარჯების მატარებლებზე.
ოპერაციულ-ღირებულებითი ანალიზის (ABC) მიზნებს წარმოადგენს:
1. დანახარჯების გაანგარიშება ძირეული ოპერაციების შესრულებაზე, მათი
ურთიერთკავშირის გათვალისწინებით;
2. დანახარჯების შემცირება და კორპორაციის მუშაობის შედეგიანობის
ამაღლება;
3. დანახარჯების ეფექტიანი მართვა;
4. ინფორმაციის შეგროვება და გამოყენება ოპერაციების თვითღირებულებასა
და ბიზნესპროცესებზე;
5. დამატებითი ინფორმაციების (რაოდენობრივი, ხარისხობრივი) შეკრება და
გამოყენება მმართველობითი გადაწყვეტილების მისაღებად.
Aამრიგად, ზემოთ დასახელებული სტრატეგიული ანალიზური კვლევების:
„SWOT”–ანალიზი, „PEST” – ანალიზი, დარგის სტრუქტურული ანალიზის
ინსტრუმენტი – ხუთი კონკრეტული ძალის მოდელი,, დანახარჯების სტრატეგიული
ანალიზი და ფასეულობათა ჯაჭვი,, ოპერაციულ--ღირებულებითი ანალიზი – „ABC” და
სხვა მეთოდების გამოყენებას არსებითი მნიშვნელობა ენიჭება ეკონომიკური
სუბიექტის უსაფრთხოებისათვის ოპერატიული ღონისძიებების შემუშავებაში
სიტუაციური პრობლემების გადასაჭრელად, რათა თავიდან აიცილებულონ
სუბიექტის მიმართ სხვადასხვა გაუთვალისწინებელი თუ მოსალოდნელი
საფრთხეები.

222
 13.2. ფინანსური ანალიზის კოეფიციენტების გამოყენება კორპორაციის
სტრატეგიული ფინანსური გეგმის ფორმირების პროცესში
როგორც უკვე აღინიშნა, სტრატეგიული ანალიზის განხორციელება
პროფესიონალურ დონეზე ხელს უწყობს გამოვლინდეს სტრატეგიის უპირატესობები
და ნაკლოვანებები, კომპანიის შესაძლებლობები და სისუსტეები, აგრეთვე კომპანიის
უნარი, შეინარჩუნოს საკუთარი პოზიციები მკაცრი კონკურენციის პირობებში. ეს
ინფორმაცია ხელს უწყობს მენეჯერებს შეიმუშაონ კომპანიის მოთხოვნების
ადეკვატური სტრატეგია ფინანსური გეგმის ფორმირების პროცესში (იხ.ცხრილი
13.3).
ცხრ.. 13.3.

კონკურენციის მასშტაბი (გ
გეოგრაფიული ადგილობრივი, რეგიონული,
ასპექტი):: ეროვნული,
მრავალეროვნული, გლობალური

სტრატეგიული მიზანდასახვა დომინირებადი ლიდერობა დარგში;

ამჟამინდელი ლიდერის პოზიციების
შესუსტება; დარგის ლიდერთა სიაში
ყოფნა (პირველი ხუთეული); ლიდერთა
ათეულში გადასვლა; დარგში ერთი-
ორი საფეხურით წინსვლა;
უპირატესობის მოპოვება კონკრეტული
კონკურენტის წინააღმდეგ;
არსებული პოზიციების შენარჩუნება;
უბრალოდ გადარჩენა.

მიზნები ბაზარზე წილის აგრესიული გაფართოება სხვა ფირმების

მოპოვებისათვის შესყიდვისა და შიდა ზრდის
საფუძველზე; გაფართოება შიდა
სტრუქტურული ზრდის საფუძველზე;
გაფართოება სხვა ფირმების შეძენის
საფუძველზე; არსებული საბაზრო
წილის შენარჩუნება; მოგების მიღების
მოკლევადიანი მიზნების მიღწე-
ვისთვის, საბაზრო წილის შემცირება.

მიზნები კონკურენტული პოზიციის არსებული პოზიციის გაძლიერება და

მოპოვებისათვის გაფართოება; არსებული პოზიციის

223
 გაძლიერება; შუა რიგებში პოზიციის
შენარჩუნება; კომპანია ცდილობს
შეცვალოს საკუთარი პოზიცია ბაზარზე;
კომპანია იმყოფება კონკურენციის
პროცესში; კომპანია ცვლის პოზიციებს
ბაზარზე, რათა უზრუნველყოს
თავდაცვა

სტრატეგიის სახეები თავდასხმითი; თავდაცვითი; შერეული

სტრატეგიების კომბინაცია; აგრესიული
სტრატეგია, რისკის მაღალი ხარისხი;
კონსერვატიული, მიბაძვითი

კონკურენტული სტრატეგია დანახარჯების მიხედვით ლიდერობა;

საბაზრო ნიშაზე ფოკუსირება;
ტექნოლოგიურად მოწინავე; ტექნო-
ლოგიურად ჩამორჩენილი; გეოგრ-
აფიული; სპეციფიკური მოთხ-
ოვნილების მქონე მომხმარებელი და
სხვა

პროდუქციის დიფერენციაცია ხარისხის მიხედვით; მომსახურების

მიხედვით; ტექნოლოგიური
უპირატესობის მიხედვით; ასორტ-
იმენტის მიხედვით; ფირმის იმიჯისა
და რეპუტაციის ხარისხი; სხვა
მახასიათებლები, მომხმარებელთათვის
დამატებითი სარგებელი

შენიშვნა. რამდენადაც სტრატეგია შეიძლება ორიენტირებული იყოს ბაზრის

ნებისმიერ სეგმენტზე, ხოლო დიფერენციაცია ხდება ნებისმიერი პარამეტრის
მიხედვით, აუცილებელია ზუსტად განისაზღვროს, რა მიზნებს ისახავს არსებული
კომპანიის სტრატეგია. კომპანია ჩვეულებრივ იბრძვის ბაზრის სხვადასხვა
სეგმენტისათვის და ახდენს საკუთარი საქონლის დიფერენცირებას სხვადასხვა
პარამეტრების მიხედვით.

224
 დარგში მომავალი ლიდერების გამოვლენა. საკითხის განხილვისას, რომელიც
განსაზღვრავს, თუ რამდენად ხელსაყრელი ან არახელსაყრელი პოზიცია აქვს
კონკურენტს, საბაზრო პოზიციების მოსაპოვებლად, საჭიროა მოვახდინოთ
კონცენტრირება მისი პოტენციური შესაძლებლობების შეფასებაზე სხვა
კონკურენტებთან მიმართებაში. ჩვეულებრივ, იმის განსაზღვრა, თუ რამდენად
ინარჩუნებს ფირმა ამჟამად საკუთარ საბაზრო წილს, დამოკიდებულია კომპანიის
სიმტკიცეზე კონკურენტების მხრიდან განხორციელებული შეტევების დროს,
აგრეთვე, იმაზე, თუ რამდენად კონკურენტუნარიანია თვით კომპანია. ადვილად
შესაძლებელია, სწორედ ეს ფირმა გახდეს კონკურენტული თავდასხმის ობიექტი
დარგში არსებული სხვა კომპანიების მხრიდან. ზუსტი განსაზღვრა, თუ რომელი
კონკურენტები გააძლიერებენ ან დაკარგავენ საკუთარ პოზიციებს ბაზარზე,
სტრატეგიების შემუშავების დროს მენეჯერებს დაეხმარება, გათვალონ მომავალში
მთავარი კონკურენტების სავარაუდო სვლები.
კონკურენტების მოქმედებების პროგნოზი. კონკურენტთა სავარაუდო
ნაბიჯების განსაზღვრა ახლო მომავლისათვის ერთი მხრივ რთულია, მაგრამ
მათი საქმიანობის ანალიზის მეტად სასარგებლო შემადგენელია. სიტუაციის
შესწავლამ, რომელშიც იმყოფებიან კონკურენტი ფირმები - მათი სტრატეგიული
გადაწყვეტილებების განსაზღვრამ, ბაზარზე მათი პოზიციების შეფასებამ, დადგენამ
იმისა, თუ რამდენად ესაჭიროებათ მათ საკუთარი ფინანსური მდგომარეობის
გაუმჯობესება, – შეიძლება არსებითი როლი ითამაშოს კონკურენტთა სავარაუდო
მოქმედებების პროგნოზირებისას. აგრესიული კონკურენტები, როგორც წესი,
სრულიად ახალი სტრატეგიული გადაწყვეტილებების რეალიზაციას ახდენენ.
იმისათვის, რომ ანალიტიკოსმა გათვალოს კონკურენტების შემდგომი ნაბიჯები,
მან მთლიანად უნდა შეისწავლოს კონკურენტ-ფ ფირმაში არსებული ვითარება, გაიგოს
მისი მენეჯერების აზროვნების სტილი და განსაზღვროს, არსებული ვარიანტებიდან
რომელ გზას აირჩევს მენეჯერი. ეს ნამდვილად რთული და ხანგრძლივი სამუშაოა,
იმდენად, რამდენადაც ანალიზი კეთდება მცირედი ინფორმაციის საფუძველზე,
რომელიც მიღებულია სხვადასხვა წყაროდან.
ზოგადად, წარმატების საკვანძო ფაქტორები სხვადასხვა დარგის მიხედვით
განსხვავდება. ამასთანავე, ისინი ხშირად იცვლება დარგში არსებული ვითარების
ცვლილების შესაბამისად. ცხრილში 13.4 ნაჩვენებია წარმატების საკვანძო
ფაქტორების სახეები. ძალიან რთულია დროის ერთ რომელიმე კონკრეტულ
მომენტში გამოყო ერთდროულად სამი-ოთხი ფაქტორი, რომელიც ზეგავლენას
ახდენს დარგში არსებულ კონკურენციაზე. ამასთანავე, ამ ფაქტორებიდან მხოლოდ
ერთი ან ორი შეიძლება აღმოჩნდეს მნიშვნელოვანი.

წარმატების საკვანძო ფაქტორები

ცხრ.. 13.4.

225
ტექნოლოგიებზე დამოკიდებული განხორციელებული სამეცნიერო კვლევების
ხარისხი (განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია
ფარმაცევტიაში, მედიცინაში, კოსმოსურ
ინდუსტრიასა და სხვა მაღალტექნოლოგიურ
დარგებში); წარმოების პროცესში
ინოვაციების განხორციელება; ახალი
საქონლის შემუშავების შესაძლებლობა;
არსებული ტექნოლოგიების ფლობის
ხარისხი

წარმოებასთან დაკავშირებული პროდუქციის დაბალი თვითღირებულება

(ეკონომია წარმოების მასშტაბებზე და სხვა);
პროდუქციის ხარისხი (დეფექტების
რაოდენობის შემცირება, სარემონტო
სამუშაოებზე მოთხოვნილების შემცირება);
საწარმოო ძალების გამოყენების მაღალი
ხარისხი (მნიშვნელოვანია კაპიტალტევადი
დარგებისათვის); საწარმოს ხელსაყრელი
ადგილმდებარეობა, რომელიც
ტრანსპორტირების ხარჯების შემცირების
საშუალებას იძლევა; კვალიფიცირებული
ადამიანური რესურსების მოზიდვის
შესაძლებლობა; შრომისნაყოფიერების
მაღალი ხარისხი (მნიშვნელოვანია
შრომატევადი დარგებისათვის); სხვადასხვა
ასორტიმენტის პროდუქციის წარმოების
შესაძლებლობა; მომხმარებელთა მოთხო-
ვნილებების დაკმაყოფილების შესაძლ-
ებლობა

პროდუქციის რეალიზაციასთან ბითუმად მოვაჭრე დისტრიბუტო-

დაკავშირებული რების/დილერების ფართო ქსელი; საცალოდ
სავაჭრო ობიქტების არსებობის
შესაძლებლობა; საცალოდ სავაჭრო
ობიქტების, რომლებიც იმყოფებიან
კომპანიის დაქვემდებარების ქვეშ; დაბალი
სარეალიზაციო ხარჯები; სწრაფი მიწოდება
და მომსახურება

მარკეტინგთან დაკავშირებული დისტრიბუციის განყოფილების თანამშრო-

მელთა მაღალი კვალიფიკაცია;

226
 კლიენტებისათვის ტექნიკური მომსახუ-
რების შესაძლებლობა პროდუქციის შეძენის
და გამოყენების პროცესში; მომხმარებელთა
დაკვეთების ყურადღებით შესრულება
(მცირეოდენი შეცდომებით); პრო-დუქციის
სახეობების მრავალფ-ეროვნება; გაყიდვების
ხელოვნება; მიმზიდველი შეფუთვა/
დიზაინი; მომხმარებლებისათვის გარანტ-
იების უზრუნველყოფა (მნიშვნელ-ოვანი
ფაქტორია ფოსტით შეკვეთებისა და ახალი
პროდუქციის რეალიზაციის დროს)

პროფესიულ უნარ--ჩვევებთან განსაკუთრებული ნიჭი (მნიშვნელოვანია

დაკავშირებული პროფესიული მომსახურების სფეროში);
ნოუ-ჰაუ ხარისხის უზრუნველყოფის
სფეროში; კომპეტენციის ხარისხი დიზაინის
სფეროში (განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია
საფეიქრო ინდუსტრიაში); კონკრეტული
ტექნოლ-ოგიების ცოდნის ხარისხი;
ეფექტიანი რეკლამის შექმნის უნარი; ახალი
პროდუქციის დამუშავების ეტაპიდან
სამრეწველო წარმოების ეტაპზე სწრაფი
გადასვლა

ორგანიზციულ საინფორმაციო სისტემის ხარისხი

შესაძლებლობებთან (განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ავია გად-
დაკავშირებული აზიდვების სფეროში, საკრედიტო ბარათების
ინდუსტრიაში, სასტუმროს ბიზნესში და ა.შ);
ცვალებად საბაზრო ვითარებაზე სწრაფი
რეაგირების უნარი (გადაწყვეტილების
მიღების პროცესის სწორი გადანაწილება,
ბაზარზე ახალი პროდუქციის გამოტანას
სჭირდება მცირე დრო); დიდი გამოცდილება
და ნოუ-ჰაუ მენეჯმენტის სფეროში

წარმატების საკვანძო ფაქტორების მომხმარებლებში ფირმის სასურველი

სხვა სახეები იმიჯი და რეპუტაცია; საერთო დაბალი
დანახარჯები (არა მარტო საწარმოო); ხელსა-
ყრელი ადგილმდებარეობა (განსაკუთრებით

227
 მნიშვნელოვანია საცალო ვაჭრობისათვის);
კომუნიკაბელური და კეთილმოსურნე მომს-
ახურე პერსონალი; ფინანსური ბაზრების
გამოყენების შესაძლებლობა (განს-
აკუთრებით მნიშვნელოვანია დამწყები
კომპანიებისათვის, რომლებიც მუშაობენ
სარისკო ან კაპიტალტევად დარგებში);
პატენტების არსებობა

დარგში კონკურენტული სიტუაციის ანალიზის ბოლო ეტაპია – დარგში საერთო

სიტუაციის შეფასება და კონკრეტული აზრის ჩამოყალიბება მოკლევა-დიან და
გრძელვადიან პერსპექტივაში, დარგის მიმზიდველობასთან ან არამიმ-
ზიდველობასთან დაკავშირებით.
დარგის მიმზიდველობის განისაზღვრისათვის მნიშვნელოვანია შემდეგი
ფაქტორები::
• დარგის პოტენციალის ზრდა;
• მოცემულ დარგში ძირითადი მამოძრავებელი ძალების დადებითი და
უარყოფითი ზეგავლენა;
• დარგში მსხვილი ფირმების შემოსვლის (ან, პირიქით, გასვლის) ალბათობა (ახალი
ფირმების გამოჩენა ამცირებს დარგის მიმზიდველობას; მსხვილი კომპანიების ან
რამდენიმე მცირე ფირმის ერთდროულად ბაზრიდან გასვლა აძლევს სხვა ფირმებს
ზრდისა და განვითარების ახალ შესაძლებლობებს);
• მოთხოვნილების სტაბილურობა (მოთხოვნილება დამოკიდებულია წელიწადის
დროებზე, ეკონომიკურ ციკლზე, მომხმარებელთა მოთხოვნილებისცვლილებაზე,
შემცვლელი პროდუქციის რაოდენობაზე);
• კონკურენციის ძალების ზეგავლენის გაზრდა ან შემცირება;
• საერთოდ დარგში არსებული პრობლემური საკითხები;
• განუსაზღვრელობისა და რისკის ხარისხი, რომელიც უკავშირდება
დარგის სამომავლო განვითარებას;
• დარგში მოგების ზრდა ან შემცირება, როგორც არსებული
კონკურენციის პირობების და მამოძრავებელი ძალების შედეგი.
საერთო მიდგომის მიხედვით, თუ დარგში არსებობს მაღალი მოგების
მიღების პერსპექტივა, ვიდრე საშუალოდ სხვა დარგებშია, მაშინ ეს დარგი შეიძლება
ჩაითვალოს მიმზიდველად. თუ სავარაუდო მოგების დონე დაბალია, ვიდრე
საშუალოდ სხვა დარგებში, მაშინ ასეთი დარგი არ არის მიმზიდველი. თუმცა არ
არის მართებული დარგები დავყოთ მიმზიდველობის და არამიმზიდველობის
ხარისხის მიხედვით. მიმზიდველობა არის შედარებითი ცნება და არა აბსოლუტური,
ნებისმიერი გადაწყვეტილება ამა თუ იმ განვითარების გზების შესახებ მიიღება
დაკვირვების საფუძველზე.

228
 სემინარული მეცადინეობა N8 თემაზე:: „მმიკროეკონომიკური სტრატეგიული
ანალიზის სრულყოფის პერსპექტივები““

ქვემოთ მოყვანილ ცხრილ 13.5 -ში ნაჩვენებია დარგის და მასში არსებული

კონკურენციის სიტუაციური ანალიზი.. აქ თავმოყრილია ყველა ის ძირითადი
კონცეფცია და მოსაზრებები, რომლებიც ხელს უწყობს დარგის და მასში არსებული
კონკურენციის შეფასებას..

დარგის და კონკურენციის ანალიზის სქემა

ცხრ..13.5.

დარგის ძირითადი ეკონომიკური (ბაზრის ზრდის ტემპები, ბაზრის

მახასიათებლები გეოგრაფიული მახასიათებლები, დარგის
სტრუქტურა, ეკონომია წარმოების
მასშტაბებზე, ,,სწავლება/გამოცდილების”
მრუდის ეფექტი, კაპიტალ-ტევადობა და
ა.შ.)

კონკურენტული გარემოს ანალიზი გამყიდველებს შორის დაძაბული

კონკურენცია (სუსტი, საშუალო, ძლიერი;
კონკურენ-ტული ბრძოლის მეთოდები);
ბაზარზე ახალი ფირმების გამოსვლის
საფრთხე (ძლიერი, საშუალო, სუსტი/
ბაზარზე გასვლისათვის არსებული
ბარიერების შეფასება); მიმწოდე-ბელთა
ზეგავლენის ხარისხი (მაღალი, საშუალო,
უმნიშვნელო/მიზეზები); მომხმარე-ბელთა
ზეგავლენის ხარისხი (მაღალი, საშუალო,
უმნიშვნელო/მიზეზები)

კონკურენციის მამოძრავებელი ძალები დარგის ეკონომიკური ზრდის ცვლილ-

ებებზე ზემოქმედი სხვადსხვა ფაქტორების
განსაზღვრა.

ძირითადი ფირმების/სსტრატეგიული დადებითი პოზიცია/მიზეზები;

ჯგუფების კონკურენტული პოზიცია
არახელსაყრელი პოზიცია/მიზეზები

კონკურენტების ანალიზი კონკურენტების სტრატეგია/მათი სავარაუ-

დო მოქმედებები მომავალში;
ვის უნდა ვადევნოთ თვალყური და რატომ

229
წარმატების ძირითადი ფაქტორები ტექნოლოგიების, საწარმოთა, მარკეტ-
ინგული, პროფესიული უნარ-ჩვევები და
სხვა საკვანძო ფაქტორები

დარგის პერსპქტივები და მისი ფაქტორები, რომლებიც ხდის დარგს

საერთო მიმზიდველობა მიმზიდველს; ფაქტორები, რომლებიც ხდის
დარგს ნაკლებად მიმზიდველს; დარგის
უმთავრესი პრობლემები; მოგების მიღების
პერსპექტივა(ხელსაყრელი/არახელსაყრელი)

ეფექტიანი სტრატეგიების შემუშავებისათვის, აუცილებელია დარგში საერთო

სიტუაციისა და მასში არსებული კონკურენციის დეტალური ანალიზი.
კომპეტენტურად ჩატარებული გამოკვლევა მენეჯერებს უზრუნველყოფს
აუცილებელი ინფორმაციით, უფრო კარგად გაიგონ მაკროგარემოს არსი, რომელშიც
მოქმედებს ფირმა და ჩამოაყალიბონ კომპანიის გარე გარემოს შესაბამისი სტრატეგია.
ფინანსური ანალიზის კვლევის ობიექტად კორპორაციის (საწარმოს) ფინანსური
ანგარიშგება გვევლინება იქნება გამოყენებული, რომლის ანალიზის პროცესში
განიხილება:
ა)ბალანსის მონაცემების საფუძველზე გრძელვადიანი და მიმდინარე აქტივების
მდგომარეობის დადგენა, ცვალებადობის კოეფიციენტების განსაზღვრა,
ბ)დებიტორული და კრედიტორული დავალიანების დინამიკის გამოკვლევა,
გ) მოგება-ზარალის მაჩვენებლების ცვალებადობაზე მოქმედი ფაქტორების
დადგენა და მაით გავლენის შეფასება,
დ) კორპორაციის საკუთარი კაპიტალის ცვლილებების შეფასება,
ე) ფულადი სახსრების ნაკადების დადგენა და მათი დენადობის დაჩქარების
გზების ძიება,
ვ) კომპანიის ლიკვიდურობის (გადახდისუნარიანობის) გამოკვლევა და
კომპანიის საერთო ფინანსური მდგომარეობის შეფასება და სხვა.
კომპანიის (საწარმოს)) ლიკვიდურობის ქვეშ მოიაზრება არსებული
მოკლევადიანი ვალდებულებების აღსრულების შესაძლებლობა.ლიკვიდურობის
კოეფიციენტები მიუთითებენ, შეუძლია თუ არა მსესხებელს პრინციპში
თავისი მოკლევადიანი ვალდებულებების, ასევე დაბრუნების ქვემდებარე,
ორგანიზაციის დავალიანების რა ნაწილი შეიძლება, ვადაში დაიფაროს. (იხ.
ცხრ.13.6)
განვიხილოთ თითოეული კოეფიციენტის არსი, კერძოდ
1) გადაფარვის, ანუ მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციენტი, საერთო
სახით წარმოადგენს ყველა მიმდინარე აქტივების თანაფარდობას მოკლევადიან
დავალიანებასთან. აღნიშნული მაჩვენებლის ოპტიმალური მნიშვნელობა 2-დან
3-მდე ჩარჩოებში იმყოფება. კომპანიის ლიკვიდურობის უფრო საფუძვლიანად

230
შეფასების მიზნით საჭიროა მიმდინარე (საბრუნავი) აქტივების
ლიკვიდურობის სხვადასხვა ხარისხის გათვალისწინება. სწორედ ამიტომ
ხორციელდება ლიკვიდურობის სხვა მაჩვენებლების გაანგარიშება.
2) შუალედური ლიკვიდურობის კოეფიციენტი განისაზღვრება, როგორც
საბრუნავი აქტივების (სასაქონლო-მატერიალური მარაგების გამოკლებით)
შეფარდება მოკლევადიან კრედიტორულ დავალიანებასთან. აღნიშნული მაჩვენ-
ებელი მიმდინარე ვალდებულებების წილის მახასიათებელია, რომელიც
შეიძლება დაიფაროს ნაღდი ფულისა და გადატვირთული პროდუქციის,
გაწეული მო-მსახურებისა და შესრულებული სამუშაოებიდან მოსალოდნელი
შემონატანების ხარჯზე. აღნიშნული კოეფიციენტის ოპტიმალური კოეფიციენტი
1-ის ტოლი, ან მეტი უნდა იყოს.
3) აბსოლუტური ლიკვიდურობის კოეფიციენტი გაიანგარიშება როგორც
ფულადი და მასთან გათანაბრებული სახსრების შეფარდება მოკლევადიან
დავალიანებასთან. იგი ასახავს კომპანიის მიმდინარე ვალდებულების წილს,
რომელიც აქტივების ყველაზე უფრო ლიკვიდური ნაწილის – ფულადი
სახსრების ხარჯზე შეიძლება დაიფაროს. ისეთი გარემოების ალბათობის
სიმცირის გათვალისწინებით, რომ კომპანიის ყველა კრედიტორები
ვალდებულებების ამოღებასთან დაკავშირებით ერთდროულად წაუყენებენ
თავიანთ მოთხოვნებს.

ცხრ.. 13.6. ლიკვიდურობის კოეფიციენტი

ფინანსური მდგრადობისა და გადახდისუნარიანობის კოეფიციენტები მთლიანობაში

კლიენტის საკუთარი და ნასესხები კაპიტალების თანაფარდობის მახასიათებელია.
მსესხებლის კაპიტალის საერთო მოცულობაში ნასესხები კაპიტალის წილი რამდენად
მეტია, იმდენად დაბალია კომპანიის ფინანსური მდგრადობა. თუ კომპანია საკუთარი
სახსრების თითოეულ ლარზე ერთ ლარზე მეტ ნასესხებ სახსრებს იზიდავს,
აღნიშნული გარემოება მისი ფინანსური დამოუკიდებლობის სისუსტეზე მიუთითებს.
განვიხილოთ თითოეული კოეფიციენტის არსი, კერძოდ:

231
 1) საკუთარი საბრუნავი სახსრებით უზრუნველყოფის კოეფიციენტი კომპანიაში
საკუთარი საბრუნავი სახსრების არსებობის მახასიათებელია და იგი გაიანგარიშება
როგორც საწარმოს საკუთარ კაპიტალსა და ბრუნვისგარეშე აქტივებს შორის სხვაობის
შეფარდებით მისი საბრუნავი აქტივების ფაქტიურ ღირებულებასთან. მოცემული
მაჩვენებლის ნორმატიული მნიშვნელობა 0,1 და მეტის ტოლია.
2) ავტონომიურობის (ფ ფინანსური დამოუკიდებლობის) კოეფიციენტი წარმოადგენს
კომპანიის საკუთარი კაპიტალის შეფარდებას პასივების (ბალანსის ვალუტის) საერთო
ჯამთან. აღნიშნული კოეფიციენტი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია კომპანიის
კრედიტორებისათვის და ინვესტორებისათვის, რადგანაც იგი მესაკუთრეების მიერ
კომპანიის ქონების საერთო ღირებულებაში ჩადებული სახსრების წილის
მახასიათებელია. აღნიშნული კოეფიციენტის ოპტიმალური მნიშვნელობა 0,5-ზე
ნაკლები არ უნდა იყოს.
3) დაფინანსების კოეფიციენტი, ანუ საკუთარი კაპიტალის თანაფარდობა საერთო
კრედიტორულ დავალიანებასთან, მიუთითებს, თუ კრედიტორული დავალიანება
რამდენად არის უზრუნველყოფილი საკუთარი კაპიტალით. სიტუაცია, რომლის
დროსაც დაფინანსების კოეფიციენტის მნიშვნელობა 1-ზე ნაკლებია, იმაზე
მიუთითებს, რომ კომპანიის ქონების უმეტესი ნაწილი ნასესხები სახსრების ხარჯზეა
ფორმირებული. ამიტომ აღნიშნული კოეფიციენტის ოპტიმალური მნიშვნელობა 1-ის
ტოლი ან მეტი უნდა იყოს.
4) სახსრების მანევრირების კოეფიციენტი თავისი ეკონომიკური შინაარსით
კომპანიის აქტივების ლიკვიდურ სახსრებად გარდაქმნის რეალური შესაძლებლობის
მახასიათებელია და იგი გაიანგარიშება, როგორც საბრუნავი (მიმდინარე) აქტივებისა
და მოკლევადიანი დავალიანების სხვაობის თანაფარდობა საბრუნავი აქტივების
ჯამთან. სახსრების მანევრირების კოეფიციენტის ოპტიმალური მნიშვნელობა 0,2-ის
ტოლი, ან მეტი უნდა იყოს.
5) სახსრების მობილურობის კოეფიციენტი აქტივების ლიკვიდურ სახსრებად
გარდაქმნის პოტენციალური შესაძლებლობის მახასიათებელია და იგი საბრუნავი და
ბრუნვისგარეშე აქტივების თანაფარდობით გაიანგარიშება. აღნიშნული მაჩვენებლის
მნიშვნელობა თუ 0,5-ის ტოლია, ან მეტია, იგი მიუთითებს, რომ ბალანსის აქტიური
ნაწილის სტრუქტურა დარღვეული არ არის, და კომპანიის ფინანსური მდგომარეობის
გაუარესების საშიშროება არ არსებობს.
თუკი კომპანიის ფინანსური მდგომარეობა ლიკვიდურობისა და ფინანსური
მდგრადობის მაჩვენებლების მიხედვით არადამმაკმაყოფილებლად იყო მაშინ
მიზანშეწონილია გადახდისუნარიანობის აღდგენის კოეფიციენტის (K1.1) 6 თვის
პერიოდისათვის გაანგარიშება გახორციელდეს. ამასთან, ძირითადად მიმდინარე
ლიკვიდურობის კოეფიციენტის მნიშვნელობა გამოიყენება საანგარიშო პერიოდის
საწყისი და ბოლო თარიღისათვის, რომელსაც შემდეგი სახე აქვს:
K1ფბ + 6 (K1ფბ - K1ფს)/T

K1.1 = -------------------------------------, (13.1)

K1ნორ.

სადაც: K K1ფბ – არის მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციემტის ფაქტიური მნიშვნელობა

საანგარიშო პერიოდის ბოლოსათვის;

232
K1ფს– არის მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციენტის ფაქტიური მნიშვნელობა საწყისი
საანგარიშო პერიოდისათვის;
K1ნორ. – არის მიმდინარე ლიკვიდურობის კოეფიციენტის ნორმატიული
(ოპტიმალური) მნიშვნელობა (K1ნორ. = 2);
6 – არის გადახდისუნარიანობის აღდგენის პერიოდი, თვეებში;
T – არის საანგარიშგებო პერიოდი, თვეებში (T = 3, 6, 9, 12).
თუ აღნიშნული კოეფიციენტის (K1.1) მნიშვნელობა 1-ზე მეტია, იგი საწარმოს მიერ
თავისი გადახდისუნარიანობის აღდგენის რეალურ შესაძლებლობაზე მიუთითებს.
თუ საწარმოს ბალანსის სტრუქტურა დამაკმაყოფილებელია, ხოლო ლიკვიდურობისა
და გადახდისუნარიანობის კოეფიციენტები (K1,K4) ნორმატიულ მნიშვნელობებთან
შესაბამისობაშია, მაშინ მიზანშეწონილად მიიჩნევა გადახდისუნარიანობის დაკარგვის
კოეფიციენტი (K1.2) გაანგარიშება:

K1ფბ + 3(K K1ფბ - K K1ფს)/ T

K1.2= –––––––––––––––––––––---------- ,
K1ნორ.
სადაც 3 – არის საწარმოს მიერ გადახდისუნარიანობის დაკარგვის პერიოდი, თვეებში.
თუ გადახდისუნარიანობის დაკარგვის კოეფიციენტის (K1.2) მნიშვნელობა 1-ზე
ნაკლებია, იგი იმაზე მიუთითებს, რომ კომპანია უახლოეს პერიოდში შეიძლება
გადახდისუნარიანობის დაკარგვის პოტენციური შესაძლებლობის წინაშე აღმოჩნდეს.

საქმიანი აქტიურობის (ბრუნვადობის)) კოეფიციენტი კომპანიას აქტივების ცალკეული

მუხლების, ასევე მისი ერთობლივი აქტივების ეფექტურად გამოყენების განსაზღვრაში
გვეხმარება.
კომპანიის საქმიანი აქტიურობის ანალიზი ავსებს ლიკვიდურობისა და ფინანსური
მსგრადობის მაჩვენებლების შეფასების მეთოდიკას, ასევე იგი კომპანიის ფინანსური
მდგომარეობის შესახებ უფრო დასაბუთებული დასკვნის გაკეთების შესაძლებლობასაც
იძლევა. მაგალითად, საწარმოს ლიკვიდურობის გაზრდა შეიძლება მოკლევადიანი
დებიტორული დავალიანების ხარჯზეც გახორციელდეს. თუ ამასთან პროდუქციის
რეალიზებიდან ამონაგების შემცირება მოხდა, ამით უარესდება ბრუნვადობა, რაც საბოლოო
ჯამში კომპანიის მუშაობაში ნეგატიურ ტენდენციებზე მიუთითებს.
ფინანსური ანალიზის პრაქტიკაში საწარმოს საქმიანი აქტიურობის ძირითადი
მაჩვენებლების სახით გამოიყენება შემდეგი სახის კოეფიციენტები:: სახსრების საერთო
ბრუნვადობის, მიმდინარე (საბრუნავი) აქტივების, ძირითადი კაპიტალისა და დებიტორული
დავალიანების კოეფიციენტები და სხვა.
კითხვები და ამოცანები დაამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის:
1. განიხილეთ კონკურენტების მოქმედებების პროგნოზირების პრაქტიკული ასპექტები;
2. გააცნობიერეთ დარგის მიმზიდველობის განსაზღვრისთვის მნიშვნელოვანი ფაქტორების
არსი;
3. გააცნობიერეთ კომპანიის ლიკვიურობის თითოეული კოეფიციენტების არსი და
მნიშვნელობა;
4. განიხილეთ მომგებიანობის კოეფიციენტების გამოყენებითი ბიზნეს-საქმინაობის
ძირითაიდ მაჩვენებლების მახასიათებლები.

233
 თავი 14. ფულადი აქტივების (სახსრების) და დაფინანსების
სტრატეგიული მართვა
—თემის სტრუქტურა::
14.1. კორპორაციის ფულადი აქტივების სტრუქტურა და დინამიკის ანალიზი
14.2. ფულად აქტივებზე მოთხოვნის შეფასება-პროგნოზირება
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N6 თემაზე: „ფულადი სახსრების ნაკადის
პროგნოზირების მომზადება საბალანსო მონაცემების დახმარებით“
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი 14. ფულადი აქტივების (სახსრების) და დაფინანსების

სტრატეგიული მართვა

14.1. კორპორაციის ფულადი აქტივების სტრუქტურა და დინამიკის ანალიზი

ფულად ნაკადებსა და მათ ეკვივალენტებს მიეკუთვნება მონეტები და ბანკნოტები

ეროვნული და უცხოური ვალუტით, ბანკებში მიმდინარე და სადეპოზიტო
ანგარიშებზე რიცხული თანხები, ასევე მაღალლიკვიდური ფასიანი ქაღალდები.
საბანკო ოვერდრაფტი, თუ ის ექვემდებარება განაღდებას მოთხოვნისთანავე და
შეადგენს კომპანიის ფულადი სახსრების მართვის განუყოფელ ნაწილს, ასევე
მიეკუთვნება ფულად სახსრებს. სხვა შემთხვევაში იგი წარმოადგენს მოკლევადიან
ვალდებულებებს.
საანგარიშო წლის განმავლობაში საწარმომ ჭარბი ფულადი ნაკადები შეიძლება
განათავსოს მიმდინარე(მოკლევადიან)ინვესტიციებში. მოკლევადიანი ინვესტიცი-
ების გარკვეულ სახეებს მიიჩნევენ ფულადი ნაკადების ეკვივალენტებად. კერძოდ,
ბასს-ი
ის თანახმად, ფულადი ნაკადების ექვივალენტები არის მოკლევადიანი
მაღალლიკვიდური ინვესტიციები:
1) რომლებიც დაუბრკოლებლად გადაიცვლება ნაღდი ფულის წინასწარ ცნობილ
რაოდენობაზე;
2) რომელთა ღირებულების შეცვლის რისკი უმნიშვნელოა;
3) რომლებსაც აქვთ დაფარვის მოკლე ვადა (შეძენიდან სამი ან ნაკლები თვე).
ყველა მოკლევადიანი ინვესტიცია, რომელიც აკმაყოფილებს ზემოაღნიშნულ
პირობებს, ითვლება ფულადი სახსრების ეკვივალენტად.
საფინანსო – ეკონომიკური საქმიანობის პროცესში საწარმოს უჩნდება მოთხოვნა
გარკვეული რაოდენობის ნაღდ ფულზე, რის გამოც აუცილებელი ხდება შემოსული
და საწარმოდან გასული ნაღდი ფულის აღრიცხვა.
უნაღდო ანგარიშსწორება ხორციელდება საქართველოს საბანკო სისტემის
მეშვეობით, ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესებით.
უნაღდო ანგარიშსწორების ამჟამად გავრცელებული ფორმებია: საგადასახადო

234
დავალება; აკრედიტივი; საგადასახადო მოთხოვნა-დავალება; ჩეკი; საინკასო
დავალება.
განვიხილოთ თითოეული მათგანი.
1.სსაგადასახადო დავალება.. საგადასახადო დავალება არის ბანკში ანგარიშის
მფლობელის წერილობითი განკარგულება მისი ანგარიშიდან გარკვეული ფულადი
თანხის გადარიცხვაზე მიმღების ანგარიშზე. ანგარიშსწორება საგადასახადო
დავალებით ხორციელდება როგორც სასაქონლო, ისე არასასაქონლო ოპერაციების
მიხედვით.
საგადასახადო დავალება დადგენილი ფორმის ბლანკია, რომლის რეკვიზიტებია
საგადასახადო დავალების ნომერი და შედგენის თარიღი, გადამხდელის დასახელება,
კოდი, ანგარიშის ნომერი, გადამხდელის ბანკის დასახელება და მისი
ადგილსამყოფელი კოდით, მიმღების დასახელება, მიმღების ბანკის დასახელება და
მისი ადგილსამყოფელი კოდით, ანგარიშსწორების ანგარიშის ნომერი, თანხა
სიტყვებით და ციფრებით, საქონლის ან მომსახურების მიღების თარიღი,
გადასახდელის დანიშნულება, სასაქონლო დოკუმენტის ნომერი, თარიღი, თანხა,
კლიენტის ხელმოწერა, ბეჭედი, აღნიშვნა ბანკის მიერ რეგისტრაციაში გატარების
შესახებ: აქვე მოცემულია საურავების დარიცხვაც.
2.აანგარიშსწორება აკრედიტივით.. აკრედიტივი არის მყიდველის ბანკის დავალება
მომწოდებლის ბანკის მიმართ, გაუნაღდოს მომწოდებელს საქონლის ღირებულება,
მყიდველის “აკრედიტივზე განაცხადში” გათვალისწინებული პირობების მიხედვით.
მყიდველი აკრედიტივს ხსნის თავის მომსახურე ბანკში და წარადგენს “განაცხადებს
აკრედიტივზე”. აკრედიტივი უნდა გაიხსნას მხოლოდ ერთ მიმწოდებელთან
ანგარიშსწორებისათვის, ამასთან ანგარიშსწორების წესი და აკრედიტივის
მოქმედების ვადა განისაზღვრება გადამხდელსა და მომწოდებელს შორის დადებული
ხელშეკრულებით. აკრედიტივის გამხსნელ ბანკს (ემიტენტს) შეუძლია
მომწოდებელს (რემიტენტს) გადაუხადოს ან სხვა ბანკს მიანიჭოს ასეთი გადახდის
უფლებამოსილება, აკრედიტივში გათვალისწინებული საბუთების წარდგენის
პირობით.აკრედიტივი აღირიცხება 1290 ანგარიშზე – ფული სხვა საბანკო
ანგარიშებზე. ეს აქტიური ანგარიშია, მის დებეტში ჩაიწერება აკრედიტივის გახსნა,
კრედიტში კი-გამოყენება დახურვა.
3.სსაგადასახადო მოთხოვნა-დ დავალება.. საგადასახადო მოთხოვნა-დავალება
წარმოადგენს მიმწოდებლის მოთხოვნას მყიდველისადმი, გადატვირთვის
საბუთების საფუძველზე გაანაღდოს ხელშეკრულების შესაბამისად მიწოდებული
პროდუქციის, შესრულებული სამუშაოების და გაწეული მომსახურეობის
ღირებულება.
4.აანგარიშსწორება ჩეკებით.. ჩეკი წარმოადგენს ფასიან ქაღალდს, რომელიც
გამოიყენება, როგორც გადახდის საშუალება. იგი მკაცრი აღრიცხვის ბლანკია.
ჩეკებით ანგარიშსწორების დროს ჩეკის გამცემი ბანკს აძლევს წერილობით
დავალებას ჩეკში აღნიშნული თანხის განაღდების შესახებ. განასხვავებენ ფულად და
საანგარიშსწორებო ჩეკს. ფულადი ჩეკი გამოიყენება ჩეკის მფლობელზე ბანკიდან
ნაღდი ფულის გაცემისათვის, მაგ. ხელფასისათვის, მივლინებისათვის და ა.შ.

235
 საანგარიშსწორებო ჩეკი გამოიყენება უნაღდო ანგარიშსწორების დროს, ჩეკის
გამცემი თავის ბანკს წერილობით ავალდებულებს გადარიცხოს განსაზღვრული
თანხა მიმღების (ჩეკის მფლობელის) ანგარიშზე. საანგარიშსწორებო ჩეკი ფორ-მდება
გადამხდელის მიერ და მიმწოდებელზე გაიცემა სამეურნეო ოპერაციის მოხდენის
მომენტში. ეს უკანასკნელი კი ბანკში წარადგენს მას გასანაღდებლად.
5.აანგარიშსწორება საინკასო დავალებით.. ანგარიშსწორება საინკასო დავალებით
ხორციელდება დადგენილ ვადაში გადაუხდელი გადასახადებისა და გადასახადების
უდავო წესით გადახდევინებისათვის. სასამართლოს ან იმ ორგანოების
გადაწყვეტილების საფუძველზე, რომელთაც კანონმდებლობით აქვთ გადასახდელთა
დაკისრების და, შესაბამისად, საბანკო ანგარიშებზე ყადაღის დადების უფლება,
შეიძლება მოხდეს საწარმოს ანგარიშებიდან უდავო წესით სახსრების გადახდევინება.
უდავო წესით სახსრები ჩამოიწერება “საინკასო დავალების” საფუძველზე.
სამრეწველო საწარმოებს, რომლებიც დამფუძნებელი დოკუმენტების თანახმად
მონაწილეობენ საგარეო სავაჭრო ოპერაციებში და ახორციელებენ გარიგებებს
სხვადასხვა ვალუტით, ბანკში ეხსნებათ სხვადასხვა სავალუტო ანგარიში.
კომპანიებმა (სსაწარმოებმა) შეიძლება სამეურნეო ოპერაციები განახორციელონ:
კონვერტირებად ვალუტაში, კლირინგულ ვალუტაში, არაკონვერტირებად
დახურულ ვალუტაში.
განვიხილოთ თითოეული მათგანი.
1..კონვერტირებადი ვალუტა თავისუფლად და შეუზღუდავად მოძრაობს და
იცვლება სხვა უცხო ქვეყნის ვალუტაზე. კონვერტირებადს წარმოადგენს აშშ-
ისდოლარი, კანადური დოლარი, ინგლისური გირვანქა სტერლინგი, ევრო და სხვა
ვალუტა.
2.კკლირინგული ვალუტა გამოიყენება წინასწარ დადებული შეთანხმებით
შემხვედრ მოთხოვნათა და ვალდებულებათა ურთიერთჩათვლის შემთხვევაში
როგორც უნაღდო ანგარიშსწორება ან ბარტერული გაცვლები.
3..არაკონვერტირებადი დახურული ვალუტა ფუნქციონირებს მხოლოდ ერთი
ქვეყნის ფარგლებში და არ იცვლება სხვა ქვეყნის ვალუტაზე.
მიუხედავად იმისა, რომ საწარმოებს აქვთ უფლება გარიგებები აწარმოონ
სხვადასხვა ვალუტით ინფორმაციის განზოგადების მიზნით, ამგვარი ოპერაციები
საწარმოს ბუღალტრულ აღრიცხვაში უნდა აისახოს ეროვნული ვალუტით ოპერაციის
მოხდენისას მოქმედი კურსით.
ქვეყანაში შეიძლება მოქმედებდეს უცხოური ვალუტის ეროვნულ ვალუტაში
გადაყვანის სხვადასხვა კურსი. ესენია: ოფიციალური, კომერციული, სპეციალური,
საბაზრო, საბირჟო.
განვიხილოთ თითოეული მათგანი.
1. ოფიციალური კურსი გამოიყენება ეკონომიკური ანალიზისათვის, საერთაშო-
რისო შედარებებისათვის.
2. კომერციული კურსი გამოიყენება იურიდიული პირის მიერ განხორციელებული
საგარეო სავაჭრო ოპერაციების ან სხვა არასავაჭრო ოპერაციების
ანგარიშსწორებისათვის. კომერციული კურსის განსაზღვრის ბაზას აშშ დოლარი

236
წარმოადგენს.
3. სპეციალური კურსი გამოიყენება უცხოურ ვალუტაში ნაღდი ფულის ოპერა-
ციების განხორციელებისათვის, უმთავრესად კი ბანკის მიერ თავისუფლად
კონვერტირებადი ვალუტის ყიდვა-გაყიდვის ოპერაციების წარმოებისას.
4. საბაზრო, საბირჟო კურსი გამოიყენება, როცა უცხოური ვალუტის ყიდვა-
გაყიდვის ოპერაციები წარმოებს საბაზრო ან საბირჟო კურსით და ყალიბდება იგი
სავალუტო ბირჟებზე.
საიჯარო ურთიერთობებთან და ფასიან ქაღალდებთან დაკავშირებული
ოპერაციების ასახვა საჭიროებს ფულის დროითი ღირებულების დადგენას.. ეს ნიშნავს-
ფულის ერთეული დღეს უფრო მეტი ღირს, ვიდრე მომავალში, რადგან ეს თანხა
შეიძლება გამოყენებულ იქნეს დღეს შემოსავლების მისაღებად. ეს გამოხატულია
საპროცენტო განაკვეთით. საპროცენტო განაკვეთი არის ის შემოსავალი, რომელსაც
მივიღებთ ამ ფულის გამოყენებით (ფულის დროითი ღირებულება ვრცლად არის
განხილულია სახელმძღვანელოს მე-6 თავში.“ფულადი აქტივების ღირებულების
შეფასება“).
ფულადი სახსრების ნაკადს, რომლის ყველა წევრი დადებითი სიდიდეა, ხოლო
მათი გადახდა ხდება ერთნაირი პერიოდულობით, ანუიტეტი ანუ ფინანსური რენტა,,
ეწოდება.. ანუიტეტი შეიძლება ხასიათდებოდეს გადასახდელების საერთო რაო-
დენობით და სიდიდით, დარიცხვის სიხშირითა და ვადით, გადახდის მომენტით და
საპროცენტო განაკვეთით.
პრაქტიკაში გამოიყენება სხვადასხვა ტიპის ანუიტეტები:
1) უწყვეტი ანუიტეტი–გადახდა წარმოებს იმდენად ხშირად, რომ შეიძლება
ჩაითვალოს უწყვეტად;
2) დისკრეტული ანუიტეტი - გადახდა წარმოებს გარკვეული პერიოდულობით;
3)წლიური ანუიტეტი - გადახდა წარმოებს წელიწადში ერთხელ;
4) ვადიანი ანუიტეტი - გადახდა წარმოებს - ჯერ წელიწადში;
5)მუდმივი ანუიტეტი – გადასახდელი თანხები ტოლია;
6) ცვლადი ანუიტეტი - გადასახდელი თანხები არათანაბარია;
7)ჩვეულებრივი, ანუ პოსტნუმერანდო, როცა გადახდის მომენტია
პერიოდის ბოლო;
8)პრენუმერანდო - გადახდის მომენტია პერიოდის დასაწყისი.
პრაქტიკული თვალსაზრისით, მნიშვნელოვანია:: ა) ანუიტეტის ნაზარდი ჯამი ანუ
მომავალი ღირებულება––FV; ბ)აანუიტეტის დისკონტირებული მიმდინარე
ღირებულება.. ფულის მიმდინარე და მომავალი ღირებულების ფორმულების
გამოყენებით გაიანგარიშება რთული პროცენტების კოეფიციენტები ყველა შესაძლო
პირობებისათვის, რომლებიც გამოიყენება ფულადი სახსრების ბიუჯეტებისა და
ნაკადის პროგნოზირებისათვის,, ფულადი სახსრების მართვის ოპტიმალური
სტრატეგიის ფორმირების მიზნით მართვის ბაუმოლის,, მილერ––ორრის მოდელების
გამოყენებით
(იხ. ნახ..14.1. ფულადი სახსრებისა და დაფინანსების სტრატეგიების მართვა)

237
 ფულადი სახრები და
დაფინანსების სტრატეგიები

ფულადი სახ-სრების
შენახვის მიზეზები საბრუნავი კაპიტლ.
დაფინანსება
სხვადასხვა
ოპერაციების
მოკლევადიანი
განსახორციელებლად
უფრო იაფი
დასაფინანსებლად
უფრო სარისკო
სიფრთხილის
ზომების მოკლევადიანი
უზრუნველსაყოფად ინვესტიციები სტრატეგიები
ლიკვიდობა აგრესიული
უსაფრთხოება კონსერვატიული
მოგებიანობა ვადებით
ფულადი სახსრების სესხები შესაბამისი
ბიუჯეტებისა ოვერდრაფტი
და ფულადი სახსრების სესხი
ნაკადის პროგნოზირება
პროგნოზი – შეფასება
ბიუჯეტი – ვალდებულება

პროგნოზირება ხდება
შემოსავლებიდან და
გადახდებიდან
ბალანსის ანგარიშგებიდან
საბრუნავი კაპიტალის
კოეფიციენტებიდან
ფულადი სახსრების მართ-
ვის მოდელები

ბაუმოლი მილერ-ორრი
ხაზინის ცენტრალიზებული Q = ადგენს კონტროლის ზედა და
მართვა 2C 0 D ქვედა საზღვრებს
უფრო მაღალკვალიფიციური CH წინასწარდადგენილ
დანახარჯების ეკონომია წერტილამდე დაბრუნება
უფრო ეფექტური ითვალისწინებს ფულადი
ლოკალური მდგომარეობის სახსრების არასტაბილურ
ნაკლები ცოდნა ნაკადებს

ნახაზი 14..1. ფულადი სახსრებისა და დაფინანსების სტრატეგიების მართვა

238
 14.2. ფულად აქტივებზე მოთხოვნის შეფასება–
–პროგნოზირება

ფულადი სახსრების ნაკადის პროგნოზირება წარმოადგენს არსებულ პირობებში

ფულადი შემოსავლებისა და ფულადი გადახდების შეფასებას.
ფულადი სახსრების ბიუჯეტი წარმოადგენს მთლიან ბიზნესგეგმასთან შესაბამისო-
ბაში მოსაყვანად, ყველა აუცილებელი ქმედობის შესრულების შემდეგ სამომავლო
პერიოდისათვის ფულადი შემოსავლებისა და დანახარჯების კომპანიის
ვალდებულებების შესასრულებლად.
ფულადი სახსრების ბიუჯეტი გამოიყენება:
1) საოპერაციო ბიუჯეტების შეფასებისა და ინტეგრირებისათვის;
2) ფულადი სახსრების სიჭარბისა და ნაკლებობის შემთხვევებში მოქმედებების
დასაგეგმად;
3)რეალურ დანახარჯებთან შესადარებლად.
ფულადი სახსრების ნაკადის პროგნოზების მომზადებას საფუძვლად შეიძლება
ჰქონდეს:
1)ფულადი შემოსავლებისა და გადახდების პროგნოზი. ეს არის ფულადი
შემოსავლებისა და ფულადი გასავლების პროგნოზი, რომელსაც საფუძვლად უდევს
რეალიზაციისა და მისი შესაბამისი დანახარჯების, აგრეთვე მათთან დაკავშირებული
ფულადი სახსრების ნაკადების მიღებისა და გაცემის;
2) ბალანსის ანგარიშგების (ფინანსური მდგომარეობის ანგარიშგება) პროგნოზი. ეს
არის სამომავლო საბალანსო მუხლების პროგნოზირება. პროგნოზირება ხდება ყველა
პუნქტთან მიმართებაში, ფულადი სახსრების გარდა რაც შემდგომ გამოითვლება,
როგორც დამაბალანსებელი რიცხვი;
3)საბრუნავი კაპიტალის კოეფიციენტები. სამომავლო ფულადი სახსრები და
დაფინანსების მოთხოვნები შეიძლება დადგინდეს საბრუნავი კაპიტალის
კოეფიციენტებიდან;
ასევე, მნიშვნელოვანია განასხვავოთ ბიუჯეტი და პროგნოზი. ფულადი სახსრების
ნაკადის პროგნოზი არის ფულადი შემოსავლებისა და გადახდების შეფასება,
მომავალი პერიოდისათვის უკვე არსებული პირობების შემთხვევაში, ფულადი
სახსრების ნაკადების გარდაქმნის, ახალი კაპიტალის მოზიდვის ან ნამეტი ფულადი
სახსრების ინვესტირების შესაძლო შემთხვევების გათვალისწინებამდე.
შესაბამისად, კომპანიები, სავარაუდოდ, ამზადებენ ფულადი სახსრების
ბიუჯეტებს, როგორც წლიური მთავარი ბიუჯეტის ნაწილს, მაგრამ შემდეგ, წლის
განმავლობაში, უწყვეტად ამზადებენ ფულადი სახსრების ნაკადის შესწორებულ
პროგნოზებს, როგორც ფულადი სახსრების ნაკადის მონიტორინგისა და მართვის
საშუალებებს.
განვიხილოთ ფულადი სახსრების ნაკადის პროგნოზის მომზადება ფულადი
შემოსავლებითა და გადახდებით..
ფულადი შემოსავლების ყველა ტიპი პროგნოზირებული უნდა იყოს მათი
დროში განაწილების შესაბამისად. შევნიშნოთ, რომ ფულადი შემოსავლები და

239
გადახდები განსხვავდება მოგება-ზარალის ანგარიშგებაში მოცემული
რეალიზაციებისა და შესაბამისი დანახარჯებისაგან, რადგან:
1. ყველა ფულადი შემოსავალი და გადახდა გავლენას არ ახდენს მოგება-ზარალის
ანგარიშგებაზე. მაგალითად: აქციების ახალი ემისია ან გრძელვადიანი აქტივის
შეძენა;
2. მოგება-ზარალის ანგარიშგების ზოგიერთი პუნქტი იწარმოება საბუღალტრო
პრინციპებიდან გამომდინარე და არ წარმოადგენს ფულადი სახსრების ნაკადს. მაგ:
ცვეთა ან გრძელვადიანი აქტივის გაყიდვიდან მიღებული მოგება/ზარალი;
3. ფულადი შემოსავლებისა და გადახდების ვადები არ ემთხვევა მოგება-ზარალის
ანგარიშგების სააღრიცხვო პერიოდს. მაგ: მოგება-ზარალის ანგარიშგებაში გაყიდვა
აღიარებულია ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერასთან ერთად, მიუხედავად იმისა, რომ
დებიტორებისაგან ფულადი გადახდები, შესაძლებელია, შემდეგ სააღრიცხვო, ან
კიდევ უფრო შემდგომ, პერიოდამდეც არ მოხდეს.

საილუსტრაც ციო მაგალითი 14.1.

ფულადი შემოსავლების პროგნოზირება
პირობა:: ორგანიზაციის საპროგნოზო გაყიდვებია:
იანვარი თებერვალი მარტი აპრილი
$ $ $ $
გაყიდვები 6,000 8,000 4,000 5,000
ყველა გაყიდვა კრედიტით ხორციელდება და დებიტორული დავალიანებების
დაფარვა მოსალოდნელია შემდეგი გრაფიკით:
%
გაყიდვების თვეში 10
გაყიდვების შემდეგ თვეში 40
გაყიდვებიდან ორ თვეში 45
ორგანიზაცია მოელის, რომ ამოუღებელი ვალები იქნება გაყიდვების 5%.

დავალება:: გამოთვალეთ მოსალოდნელი ფულადი შემოსავლები დებიტორული

დავალიანებებიდან აპრილის თვეში.
ამოხსნა:
ფულადი შემოსავლების პროგნოზირება
ფულადი სახსრების შემოსვლა: $
აპრილის გაყიდვებიდან: 10% × $5,000 500
მარტის გაყიდვებიდან: 40% ×$4,000 1,600
თებერვლის გაყიდვებიდან: 45% × $8,000 3,600
____
5,700
საილუსტრაც ციო მაგალითი 14.2.
ფულადი გადახდების პროგნოზირება.
პიირობა:: კომპანია აწარმოებს და ყიდის აქსესუარებს. ყოველი აქსესუარის

240
დასამზადებლად საჭიროა ნედლეულის ორი ერთეული, რომელთაგან თითოეულის
ღირებულებაა $3. ყოველთვიური წარმოება და გაყიდვები შეადგენს:

თვე გაყიდვები და წარმოებული პროდუქცია

(ერთეული)
დეკემბერი (რეალური) 50,000
იანვარი (ბიუჯეტით) 55,000
თებერვალი (ბიუჯეტით) 60,000
მარტი (ბიუჯეტით) 65,000

წარსულში კომპანია ინარჩუნებდა ნედლეულის მარაგს 100,000 ერთეულის

ოდენობით, თუმცა აპირებს იანვრის ბოლოსთვის ნედლეულის მარაგის 110,000
ერთეულამდე, ხოლო თებერვლის ბოლოსთვის 120,000 ერთეულამდე გაზრდას.
კომპანია თავისი მომწოდებლებისაგან სარგებლობს ერთთვიანი საკრედიტო
პერიოდით.
დავალება:: გამოთვალეთ ნედლეულის შესაძენად მომწოდებლებისათვის
ყოველთვიური საპროგნოზო გადახდები.
ამოხსნა:
ფულადი გადახდების პროგნოზირება.
როდესაც ნედლეულის მარაგი იზრდება, შესყიდული რაოდენობა აჭარბებს
პერიოდის განმავლობაში მოხმარებულ რაოდენობას.
მოცემულია დეკემბრის მონაცემები, რადგან დეკემბრის შესყიდვების გადახდა
მოხდება იანვარში, რომელიც შედის საბიუჯეტო პერიოდებში.
შესყიდული ნედლეულის (მასალების) რაოდენობა ერთეულებში:

(მასალები – 2 ერთეული 1 ერთეულ წარმოებულ პროდუქციაზე)

წარმოებული, დეკემბერი იანვარი თებერვალი მარტი
ერთეული ერთეული ერთეული ერთეული ერთეული
დეკემბერი 50,000 100,000
იანვარი 55,000 110,000
თებერვალი 60,000 120,000
მარტი 65,000 130,000

მარაგის ზრდა _ 10,000 10,000 _

მთლიანად შესყიდული 100,000 120,000 130,000 130,000
ერთეულის რაოდენობა
ერთეული $3-ად 300,000 360,000 390,000 390,000

ვინაიდან კომპანიამ დაადგინა ყოველთვიური შესყიდვები, ჩვენ შეგვიძლია

ბიუჯეტში შევიტანოთ მომწოდებლებისათვის ყოველთვიური ფულადი გადახდები.

241
კომპანიას აღებული აქვს ერთთვიანი კრედიტი.
პრაქტიკული მეცადინეობა N6 თემაზე: „ფულადი სახსრების ნაკადის
პროგნოზირების მომზადება საბალანსო მონაცემების დახმარებით“

ეს მეთოდი გამოიყენება მოცემული პერიოდის ბოლოს ფულადი სახსრების ნაშთის

პროგნოზირებისათვის. იგი ჩვეულებრივ საჭიროებს შემდეგი ინფორმაციის
პროგნოზირებას:
1)ცვლილებები გრძელვადიან აქტივებში (შეძენა და გასხვისება);
2)მარაგის ნაშთი მომავალში;
3)დებიტორული დავალიანებების ნაშთი მომავალში;
4)კრედიტორული დავალიანებების ნაშთი მომავალში;
5)ცვლილებები წილობრივ კაპიტალში და დაფინანსების სხვა გრძელვადიან
წყაროებში (მაგ,. ბანკის სესხი);
ცვლილებები გაუნაწილებელ მოგებაში.
საილუსტრაციო მაგალითი 14.3.
საბალანსო მონაცემების გამოყენება.
2011 წლის 30 ივნისის მდგომარეობით კომპანია „ზედის“ საბალანსო მონაცემებია:
$ $
გრძელვადიანი აქტივები
ქარხანა და მანქანა-დანადგარები 192,000
მიმდინარე აქტივები
მარაგი 16,000
დებიტორული დავალიანებები 80,000
ფულადი სახსრები 2,000
_______
98,000
_______
მთლიანი აქტივები 290,000
_______
კაპიტალი და ვალდებულებები:
გამოშვებული სააქციო კაპიტალი 216,000
გაუნაწილებელი მოგება 34,000
_______
250,000
მიმდინარე ვალდებულებები
სავაჭრო კრედიტორული დავალიანებები 10,000
გადასახდელი დივიდენდები 30,000
_______
40,000
_______
მთლიანი კაპიტალი და ვალდებულებები 290,000

242
 _______
დამატებითი ინფორმაციები::
(ა) 2011 წლის 30 ივნისამდე, წლის განმავლობაში, კომპანია აპირებს $8,000-ის
ღირებულების ქარხნისა და მანქანა-დანადგარების შესყიდვას;
(ბ) მოსალოდნელია, რომ საქმიანობის გაფართოების გამო, მარაგისა და
დებიტორული დავალიანებების ნაშთები 2011 წლის 30 ივნისისთვის გაიზრდება,
შესაბამისად, 5%-ით და 10%-ით;
(გ) მოსალოდნელია, რომ 2011 წლის 30 ივნისისთვის სავაჭრო კრედიტორული
დავალიანებებისა და გადასახდელი დივიდენდების ნაშთები არ შეიცვლება;
(დ) აქციების ემისია დაგეგმილი არ არის და 2011 წლის 30 ივნისისთვის
მოსალოდნელი გაუნაწილებელი მოგებაა $42,000;
(ე) ქარხნისა და მანქანა-დანადგარების ცვეთა გამოითვლება შემცირებული ნაშთის
მეთოდით, წლიური 20%-ით, ბალანსის შედგენის თარიღისათვის არსებული ყველა
აქტივისათვის.
დავალება: შეადგინეთ ბალანსის ანგარიშგება 2011 წლის 30 ივნისისთვის და
ფულადი სახსრების ნაშთის ან ბანკის ოვერდრაფტის პროგნოზი ამ თარიღისათვის.
ამოხსნა:
საბალანსო მონაცემების გამოყენება.
2011წლის 30 ივნისის მდგომარეობით კომპანია „ზედის“ საბალანსო მონაცემებია:
$ $
გრძელვადიანი აქტივები:
ქარხანა და მანქანა-დანადგარები[(192,000+8,000) X 80%)] 160,000
მიმდინარე აქტივები
მარაგი(16,000 x 105%) 16,800
დებიტორული დავალიანებები (80,000 x 110%) 88,000
ფულადი სახსრები (დამაბალანსებელი რიცხვი) 67,200
_______
(16800+88000+67200) 172,000
_______
მთლიანი აქტივები: (160000+172000) 332,000
_______
კაპიტალი და ვალდებულებები:
გამოშვებული სააქციო კაპიტალი 216,000
გაუნაწილებელი მოგება (34,000 + 42,000) 76,000
_______
292,000
მიმდინარე ვალდებულებები:
სავაჭრო კრედიტორული დავალიანებები 10,000
გადასახდელი დივიდენდები 30,000
_______
40,000

243
 _______
მთლიანი კაპიტალი და ვალდებულებები(292000+40000) 332,000
_______
პროგნოზის თანახმად, ფულადი სახსრების ნაშთი გაიზრდება $65,200-ით
(ე.ი. $67,200 - $2,000). ეს შეიძლება გადავამოწმოთ შემდეგნაირად:
$ $
გაუნაწილებელი მოგება 42,000
დამატებული: ცვეთა (($192,000 + $8,000)-ის 20%) 40,000
_______
82,000
გამოკლებული: გრძელვადიანი აქტივის შეძენა (8,000)
_______
74,000
_______
მარაგის ზრდა 800
დებიტორული დავალიანების ზრდა 8,000
_______
(8,800)
_______
ფულადი სახსრების ნაშთის ზრდა (74000-8800) 65,200.

ფულადი რესურსების ნაშთების მართვის პრაქტიკული მეთოდები::

ფულადი სახსრების მართვის მოდელების დანიშნულებაა ქვემოთ ჩამოთვლილთა
შორის ფულადი სახსრების გადანაწილებასთან დაკავშირებული მთლიანი
დანახარჯების მინიმუმამდე შემცირება:
1)მიმდინარე ანგარიში (ძალიან ლიკვიდურია, მაგრამ არ მოაქვს საპროცენტო
შემოსავლები);
2)მოკლევადიანი ინვესტიციები(ნაკლებად ლიკვიდურია, მაგრამ მოაქვს
საპროცენტო შემოსავლები).
მოდელები შემუშავებულია შემდეგ კითხვებზე პასუხების გასაცემად::
1) რომელი მომენტიდან უნდა მოხდეს ფულადი სახსრების სხვაგან გადატანა?
2) თითოეულ ჯერზე რა რაოდენობის ფულადი სახსრების გადატანა უნდა
მოხდეს?

ფულადი სახსრების მართვის ბაუმოლის მოდელი

ბაუმოლი აღნიშნავდა,, რომ ფულადი სახსრების ნაშთი ძალიან ჰგავს მარაგის ნაშთს
და მოდელის განვითარებასაც, შეკვეთის ეკონომიური მოცულობა დაუდო
საფუძვლად.

244
 დაშვებები::
1).ფულადი სახსრების გამოყენება მდგრადი და პროგნოზირებადია;
2).ფულადი შემოსავლები ცნობილი და რეგულარულია;
3).ფულადი სახსრების ყოველდღიური საჭიროება ფინანსდება მიმდინარე
ანგარიშიდან;
4).ფულადი სახსრების ბუფერული ნაშთი ჩადებულია მოკლევადიან
ინვესტიციებში.
ამ ფორმულით გამოითვლება ერთ ჯერზე მიმდინარე ანგარიშზე დასამატებელი
ან მოკლევადიან ინვესტიციებში გადმოსატანი ფულადი სახსრების მოცულობა::

Q= —(2C0D/CH) .
სადაც:
Co = გარიგების (საოპერაციო) დანახარჯები (საბროკერო, საკომისიო და ა.შ.);
D = ფულად სახსრებზე მოთხოვნა პერიოდის განმავლობაში;
CH = ფულადი სახსრების შენახვის დანახარჯები.
ბაუმოლის მოდელი გვთავაზობს,,რომ როდესაც საპროცენტო განაკვეთები მაღალია,
ფულადი სახრების ნაშთი უპროცენტო მიმდინარე ანგარიშებზე დაბალი უნდა იყოს.
ამასთან ამ მოდელის სისუსტე იმ დაშვებების არარეალური ბუნებაა, რომლებზეც ეს
მოდელია დაფუძნებული.
საილუსტრაციო მაგალითი::
1) ბაუმოლის მოდელის გამოყენებაზე.
პირობა: დავუშვათ, კომპანიას ყოველთვიურად უგროვდება ნამეტი ფულადი
სახსრები $10,000-ის ოდენობით, რომლის ინვესტირებასაც იგი მოკლევადიან ფასიან
ქაღალდებში აპირებს. ამ ინვესტიციიდან იგი ელოდება 5% წლიურ უკუგებას.
ფულადი სახსრების თითოეული განცალკევებული ინვესტიციისათვის გარიგების
დანახარჯები მუდმივია და შეადგენს $50.
მოითხოვება::
ა)რამდენია ფულადი სახსრების ოპტიმალური მოცულობა თითოეული
ინვესტიციისათვის?
ბ)რამდენი გარიგება გაკეთდება ყოველწლიურად?
გ)რამდენია ამ გარიგებების განხორციელების წლიური დანახარჯი?
დ)რამდენია ფულადი სახსრების შენახვის ალტერნატიული წლიური
ღირებულება?

§ 2 u 50 u10,000 u12 ·
ამოხსნა:ა).Q (ფულადი ინვესტიცია) = ¨ ¸ =$15,492
© 0.05 ¹

245
 120,000
ბ). წელიწადში გარიგებების რაოდენობა = = 7.75
15,492
გ). გარიგებების წლიური დანახარჯი = 7.75 x $50 = $387
15,492
დ). წლიური ალტერნატიული დანახარჯი = 5%u = $387
2
2) ფულადი სახსრების მართვის მილერ--ორრის მოდელი
მაქსიმალური ნაშთი
მილერ--ორრის მოდელით ხდება ფულადი სახსრების არარეგულარული მოძრაობის
კონტროლი ფულადი სახრების ნაშთების ზედა და ქვედა საზღვრების დაწესებით,
ფულადი სახსრების ნაშთის მიზნობრივი მაჩვენებლის დასადგენად(იხ.ნახ. 8.3).
ფულადი სახსრები
მაქსიმალური ნაშთი

ფულადი სახსრების
დაბრუნების წერტილი

მინიმალური ნაშთი

ნახაზი 8.3 ფულადი სახსრების მართვის მილერ––ორრის გრაფიკი.

ამ მოდელის უპირატესობაა ის, რომ მასში გათვალისწინებულია ფულადი

შემოსავლებისა და გასავლების ზუსტად ვერგანსაზღვრის შესაძლებლობა.
ქვემოთ წარმოდგენილი დიაგრამა მოიცავს მოდელის მუშაობას დროში:
• მოდელი ადგენს ზედა და ქვედა საკონტროლო საზღვრებს, H და L-ს და,
შესაბამისად, ფულადი სახსრების ნაშთის მიზნობრივ მაჩვენებელს, Z-ს;
• როდესაც ფულადი სახსრების ნაშთი მიაღწევს H-ს, მაშინ (H-Z) თანხა (დოლარები)
გადაიტანება ფულადი სახსრებიდან საბაზრო ფასიან ქაღალდებში. ე.ი. ფირმა
ყიდულობს (H-Z) თანხის ფასიან ქაღალდებს;
• ანალოგიურად, როდესაც ფულადი სახსრების ნაშთი ეცემა L-მდე, მაშინ (Z-L)
თანხის დოლარი გადადის საბაზრო ფასიანი ქაღალდებიდან ფულად სახსრებში.
ყველაზე ქვედა ზღვარი, L, დადგენილია კომპანიის ხელმძღვანელი პერსონალის
მიერ იმის მიხედვით, თუ ფულადი სახსრების ამოწურვის რა რისკია კომპანიისათვის
მისაღები და ეს, თავის მხრივ, დამოკიდებულია როგორც კომპანიისათვის სესხების
აღების ხელმისაწვდომობაზე, ისე ფულადი სახსრების ამოწურვის მოსალოდნელ

246
შედეგებზე.
მილერ--ორრის მოდელისათვის გამოიყენება ფორმულა::
ფულადი სახსრების დაბრუნების წერტილი = მინიმალურ ნაშთს + (1/3 ×
„დიაპაზონზე“)
„დიაპაზონი“ = 3 × [ (3/4 × გარიგების დანახარჯი x ფულადი სახსრების ნაკადების
დისპერსია) ÷ საპროცენტო განაკვეთი ]1/3
შენიშვნა: დისპერსია და საპროცენტო განაკვეთი გამოსახული უნდა იყოს დღიური
მაჩვენებლებით.
საილუსტრაციო მაგალითი 8.6. მილერ--ორრის მოდელის გამოყენებაზე..
პირობა: კომპანიის დადგენილი ფულადი სახსრების მინიმალური ნაშთია $5,000
და შეფასებულია შემდეგი:
• გარიგების დანახარჯი = $15 დიდი ბრიტანეთის სახაზინო ფასიანი ქაღალდების
ყოველ გაყიდვაზე;
• ფულადი ნაკადის სტანდარტული გადახრა = $1,200 დღეში (ე.ი. ყოველდღიური
დისპერსიაა $1,44 მლნ);
• საპროცენტო განაკვეთი = წლიური 7,3% = 0,02% დღეში.
დავალება:
1) რას უდრის ზედა და ქვედა საზღვრებს შორის სხვაობა?
2) რას უდრის ზედა საზღვარი?
3) რას უდრის ფულადი სახსრების დაბრუნების წერტილი?
ამოხსნა::
ზედა და ქვედა საზღვრებს შორის განსხვავება გამოითვლება შემდეგნაირად:
3 ×[(3/4 × 15 × 1.44 მლნ) ÷ 0.0002]1/3= 3 × $4,327= $12,981
ამიტომ:
• ქვედა საზღვარი (კომპანიის მიერ დადგენილი) = $5,000
• ზედა საზღვარი = 5,000 + 12,981 = $17,981
ფულადი სახსრების დაბრუნების წერტილი = 5,000 + (1/3 × 12,981) = $9,327.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

1. განიხილეთ კორპორაციის ფულადი აქტივების:
ა) შემადგენლობა;
ბ) სტრუქტურა; და
გ) დინამიკის მაჩვენებლები
2. რას წარმოადგენს ფულადი ნაკადების ეკვივალენტები?
3. განიხილეთ ფულად აქტივებზე მოთხოვნის შეფასება– პროგნოზირების საკვანძო
საკითხები .
4. გააცნობიერეთ ფულადი სახსრების ნაკადის პროგნოზების ასპექტები;
გააცნობიერეთ ფულადი ნაშთების მართვის მეთოდების არსი, კერძოდ:
ა)განიხილეთ ბაუმოლის მოდელის გამოყენებით პრაქტიკული მაგალითები;
ბ) განიხილეთ მართვის მილერ-ორრის მოდელი.

247
 თავი N15.. სოციალურ--ეკონომიკური პროცესების სტრატეგი
იული
ფინანსური დაგეგმვის ასპექტები

—თემის სტრუქტურა:
15.1 ბიზნესის სუბიექტის სტრატეგიული მენეჯმენტის პრინციპები,
ელემენტები და მეთოდები
15.2. ბიზნესის სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის მახასიათებლები
15.3 სტრატეგიული საფინანსო დაგეგმვის ინსტრუმენტი_ბიზნეს გეგმა
მართვის სისტემაში
™ პრაქტიკული მეცადინეობა N7 თემაზე: „სტრატეგიული ბიზნეს გეგმის
მოკლე ვარიანტი - გადამამუშავებელი დარგის მაგალითზე„
™ კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის

თავი N15. სოციალურ--ეკონომიკური პროცესების სტრატეგიული

ფინანსური დაგეგმვის ასპექტები

15.1. ბიზნესის სუბიექტის სტრატეგიული მენეჯმენტის

პრინციპები,, ელემენტები და მეთოდები

საყოველთაოდ ცნობილია რომ, თანამედროვე მენეჯმენტს არ გააჩნია მართვის

ერთიანი და საყოველთაოდ აღიარებული პრინციპების ნაკრები. მართვის პრინციპები
ზოგადად ,შეიძლება განისაზღვროს, როგორც მართვის პროცესის მიმართ ამოსავალი
ნორმები, წესები და კანონზომიერებები, რომელთა დაცვა ხელს უწყობს
საზოგადოების წინაშე მდგარი მიზნების მიღწევასა და ამოცანების გადაწყვეტას.
თანამედროვე პირობებში მართვის პრინციპების კლასიფიკაციისადმი რამდენიმე
განსხვავებული მიდგომა არსებობს. ერთერთი მათგანი ითვალისწინებს
მმართველობითი პრინციპების დაყოფას ოთხ ძირითად ჯგუფად:
1) მართვის ზოგადი პრინციპები;
2) პრინციპები, რომლებიც ეხება მართვის სისტემის ყველა კომპონენტს;
3) კონკრეტული წარმოებისთვის დამახასიათებელი სპეციფიკური პრინციპები;
4) პრინციპები, რომლებიც ეხება მართვის სისტემის ცალკეულ ნაწილებს.
თანამედროვე ეტაპზე მართვის ზოგადი პრინციპების სისტემაში ძირითადი
ადგილი უჭირავს მართვის მეცნიერული დასაბუთების, მმართველობითი ამოცანების
გადაწყვეტისადმი სისტემური მიდგომის, მართვის ოპტიმალურობის, მოქნილობისა
და დემოკრატიზაციის პრინციპებს. ადმინისტრირების თვალსაზ-რისით შეიძლება
გამოვყოთ მართვის რეგლამენტაციისა და ფორმალიზაციის პრინციპები, ხოლო
ორგანიზაციის (კორპორაციის) მართვის პრინციპების სისტემაში გამოვყოფთ სამ
ძირითად ჯგუფს, როგორებიცაა:

248
 1)ინვესტირების;
2)ტექნოლოგიების მართვის;
3) წარმოების ეფექტიანი მართვის სტრუქტურების შექმნის პრინციპები.
ზემოთ ჩამოთვლილი პრინციპების ძირითადი მახასიათებელებია:
1)ი ინვესტირების მართვის პრინციპი, რომელიც მიმართულია ნებისმიერი
კომპანიის საქმიანობის ეფექტიანობის ამაღლებისაკენ უნდა განხორციელდეს
შემდეგი მიდგომების საფუძველზე: ორიენტაცია გრძელვადიან პერსპექტივებზე;
საფონდო ბაზრის მიმდინარე მდგომარეობისა და მისი განვითარების პერსპექტივების
ინფორმაციის შეფასებაზე; საინვესტიციო გარემოში ცვლილებებზე ადეკვატური და
დროული რეაგირების პოლიტიკის ფორმირებაზე და სხვ;
2)ტტექნოლოგიების მართვის პრინციპები ორიენტირებულია ძირითადი საწარმოო
ფონდების გამოყენების ეფექტიანობის ამაღლებაზე და ტექნოლოგიური პროცესების
ოპტიმიზაციაზე საწარმოო ციკლის შემცირების, რესურსების ეკონომიისა და
მატერიალური დანახარჯების შემცირების მიზნით. ამის გარდა, აუცილებელია
აღინიშნოს, რომ ტექნოლოგიური პროცესების სრულყოფა არა მარტო კომპანიის
ეფექტიანობის მნიშვნელოვნად ამაღლების საშუალებას იძლევა, არამედ აგრეთვე
უზრუნველყოფს წარმოებული პროდუქციის ხარისხის დონის ამაღლებას, რაც მას
უფრო მეტად კონკურენტუნარიანს ხდის.
3)მმართვის ეფექტური ორგანიზაციული სტრუქტურების შექმნის პრინციპებს
განეკუთვნებიან: ორგანიზაციის პრიორიტეტული ორიენტაცია ბაზრის
მოთხოვნებზე; ისეთი სტრუქტურული ქვედანაყოფების ფართოდ გამოყენება,
რომლებიც შექმნილი არიან მიზნობრივი და არა ფუნქციონალური ნიშნის მიხედვით;
მართვის დონეების მინიმალურად აუცილებელი რაოდენობა; ორგანიზაციის
მუშაკებისათვის მასტიმულირებელი ინიციატივების გამოვლინებისათვის
აუცილებელი პირობების შექმნა.
შესაბამისად, კორპორაციის მართვის სისტემის მექანიზმების სრულყოფით
შესაძლებელი გახდება ეკონომიკური სუბიექტის ორიენტაცია გრძელვადიან
კონკურენციულ უპირატესობათა მიღწევაზე, მარკეტინგული გამოკვლევების
განხორციელებაზე, ინოვაციურ საქმიანობაზე, რაც მიმართულია წარმოების
დივერსიფიკაციაზე, პერსონალის რაციონალიზატორული საქმიანობის
სტიმულირებაზე.
ბიზნესის (ეკონომიკური)) სუბიექტის მენეჯმენტის ეკონომიკური მექანიზმი
შეიძლება განვიხილოთ როგორც ურთიერთდამოკიდებულება ეკონომიკურ
იხ. ცხრილ 15.1)).
ამოცანათა, ფუნქციებსა და გადაწყვეტილებებს შორის (ი
ცხრილი 15.1._მენეჯმენტის ამოცანებს, მენეჯერის ფუნქციებსა და
გადაწყვეტილებებს შორის ურთიერთკავშირის მახასიათებლები

მენეჯერის ამოცანები მენეჯერის ფუნქციები გადაწყვეტილებები

1.წარმოებისა და მისი ცალკეუ წარმოების განვითარების წარმოების

ეკონო– რენტაბელობის,შრო–
ლი ნაწილების (საწარმოთა,

249
საამქრო– მიკურ პოლიტიკისა და მის წარმოებლურობის და
სტრატეგიის შემუშავება სხვა
ების,ბრიგადების,ჯგუფების
განვითა ძირითად ეკონომიკურ
რების პერსპექტიული და მაჩვენებლთა დამტკიცება
მიმდინარე
(ოპერატიული)გეგმების
დასაუთება.

2.შემსრულებელთა შრომის შრომის ნორმირება და წახალისებისა და

ანაზღაუ– ჯილდოების
წახალისების ორგანიზაცია
(ხელფა– რება ნორმირებისა და
ფორმირების
სები, პრემიები და ა. შ.)
დამტკიცება

3.მასალებით მომარაგებისა და კომერციული საქმიანობა მომმარაგებელთან და

პრო– მომხმარებლებთან
ანგარიშსწორების გეგმის
დუქციის რეალიზაციის
შედგენა
კონტრაგენტებთან
ანგარიშსწორება

4.კორპორაციის საფინანსო წარმოების დაფინანსება ანგარიშსწორებათა,

მეურნეობის გაძღოლა ანგარიშებისა
და კრედიტების დადგენა

5.მატერიალური და საბუღალტრო საქმიანობა ბალანსების, და სხვა

ფინანსური რე საფინანსო
–სურსების გამოყენების დოკუმენტების დამტკიცება
აღრიცხვისა
და ანგარიშების
უზრუნველყოფა

მენეჯერული გადაწყვეტილება გულისხმობს მიზნების განსაზღვრასა და

კონკრეტულ საწარმოო სიტუაციაში მისი განხორციელების მეთოდების შერჩევას.
მართვა უწყვეტი პროცესია, რომლის შინაარსობრივ საფუძველს წარმოადგენს
გადაწყვეტილებათა მომზადების, მიღების, შესრულებისა და კორექტირების
პროცესი. იგი, რომელიც მოითხოვს მენეჯერისაგან მართვის მეცნიერებისა და
პრაქტიკის ცოდნის სინთეზს, რომელიც წარმოადგენს მმართველობითი საქმიანობის

250
კულმინაციურ მომენტს და ეყრდნობა წარმოების ტექნოლოგიის, ტექნიკის,
ეკონომიკურ ურთიერთობათა დიალექტიკის, შემოქმედებითი ანალიზის უნარს,
მოითხოვს პრაქტიკულ–ლოგიკურ აზროვნებას, ფანტაზიას, კარგად გათვლილი
რისკის ელემენტებს, ამიტომ მმართველობითი გადაწყვეტილება მენეჯერის
მუშაობის ხარისხის ძირითადი მაჩვენებელია.

მმართველობით გადაწყვეტილებათა ფორმირების პროცესი დაკავშირებულია

მართვის პროცესის ციკლურობასთან, რომელიც მართვის ფუნქციების
კლასიფიკაციის მიხედვით სამი სტადიისაგან შედგება: 1) მიზნის დასახვა–დაგეგმვა;
2) სამართავი სისტემის მომზადება დასახული მიზნის განსახორციელებლად; 3)
აღრიცხვა, კონტროლი, მოქმედების კორექტირება–რეგულირება და კოორდინაცია.

როგორც უკვე აღინიშნა, რამდენადაც გადაწყვეტილების მიღების პროცესი არის

შემოქმედებითი აზროვნება, მსჯელობა, ამიტომ იგი მიმდინარეობს როგორც
დედუქციის (ზოგადიდან კერძოსაკენ), ასევე ინდუქციის (კერძოდან ზოგადისაკენ)
ფორმით. ფართოდ გამოიყენება ანალოგიის მეთოდი – უცნობი მოვლენის, ან
პროცესის გაგებისათვის მსჯელობა სხვა, მისი მსგავსი მოვლენის მიხედვით, რომლის
შესახებ გარკვეული ცოდნა უკვე გააჩნიათ.

ასევე, რთული საკითხების გადაწყვეტისას ხშირად მუშავდება ჰიპოთეზები,

რომელებიც ემყარება არსებული ფაქტების ანალიზსა და განზოგადებას, რომლის
დასაბუთებისათვის გამოიყენება შექმნილი მდგომარეობის ყოველმხრივი ანალიზი
და დამატებითი ფაქტორები, რაც ხშირად ნორმატიულ ინფორმაციებშია
თავმოყრილი.

მენეჯერული გადაწყვეტილების მიღების პროცესი მოიცავს შემდეგ ეტაპებს:

1) საწარმოო სიტუაციის ანალიზი და პრობლემის გამოვლენა;

2) პრობლემის გადაწყვეტის მიზნების დასახვა;

3) გადაწყვეტილების ინფორმაციული უზრუნველყოფა;

4) გადაწყვეტილების ალტერნატიული ანუ შესაძლებელი ვარიანტის შემუშავება;

5) გადაწყვეტილებათა ვარიანტების ანალიზი და შეფასება;

6) პრობლემის ოპტიმალური გადაწყვეტის გზების შერჩევა.

მმართველობითი გადაწყვეტილების მომზადების, მიღებისა და რეალიზაციის

პროცესი, მისი შემადგენელი ელემენტების ლოგიკური თანმიმდევრობის ალგორითმი
წარმოდგენილია ნახ. 15.1--ში. თანამედროვე მენეჯმენტის მეცნიერების ერთერთი
თვალსაჩინო წარმომადგენლის პეტერ დრუკერის (Peter Ferdinand Drucker,, 1909–
–2005)
მიერ გამოვლენილია ფუნდამენტური ცვლილება ორგანიზაციებში ადრე არსებული
იერარქიული დამოკიდებულება უფროსებსა და ხელქვეითებს შორის იცვლება

251
თანამშრომლობითი დამოკიდებულებით. ცოდნის ეპოქაში იცვლება ინფორმაციული
ნაკადების ინტენსიურობა და მიმართულებები. შესაბამისად ,‘უნდა შეიცვალოს
ორგანიზაციის სტრუქტურა.

პეტერ დრუკერის ნაშრომის „The Practice of Management“ („„მენეჯმენტის პრაქტიკა““)

– მართვის ეფექტური ორგანიზაციული სტრუქტურის შექმნის პრინციპიდან
გამომდინარეობს, რომ ორგანიზაციის სტრუქტურა უნდა იყოს მაქსიმალურად
ჰორიზონტალური, ხოლო გადაწყვეტილებები უნდა მიიღებოდეს მაქსიმალურად
დაბალ დონეზე. ნაცვლად ტერმინისა „ორგსტრუქტურა“, ის იყენებს ტერმინებს
„დეცენტრალიზაცია“, „ფუნქციონალური დეცენტრალიზაცია“ და ა.შ.

პეტერ დრუკერი წიგნში „Management Challenges for the 21st Century” („„მენეჯმენტის
ამოცანები XXI საუკუნეში„„) განმარტავს, რომ აუცილებელი ხდება ახალი მეწარმეთა
საზოგადოების შექმნა. შესაბამისად, საზოგადოების ცხოვრების წესი უნდა დაეფუძნოს
მენეჯერთა ინოვაციური საქმიანობის პრინციპებს. კერძოდ, ორგანიზაციამ უნდა
უზრუნველყოს სამი ინოვაციური პრინციპის დაცვა:

1. პროდუქციის მუდმივი სრულყოფა;

2. თანამედროვე ცოდნის გამოყენება;

3. სისტემური ინოვაციური საქმიანობა. ამასთან ინოვაცია მის მიერ განიხილება

როგორც არა მხოლოდ ტექნიკური საქმიანობა, არამედ, როგორც შიდა საფირმო და
სოციალური მეწარმეობა.

პ. დრუკერის აზრით, იაპონიის წარმატება მეწარმოებრივ საქმიანობაში

განპირობებული იყო სწორედ სოციალური ინოვაცის პრინციპების დამკვიდრებით.
კერძოდ, ისეთი ინსტიტუტების განვითარებით, როგორიც არის უმაღლესი და
საშუალო განათლება, შრომითი ხელშეკრულებები. მენეჯერი, რომელიც ფლობს
ინოვაციის ხელოვნებას ხდება „მენეჯერი-მეწარმე„, რომელსაც ძალუძს მოახდინოს
„რევოლუცია მართვაში„„ – ეს არის კიდევ ერთი ახალი მოვლენა ცოდნის ეკონომიკაში
ბიზნესის ხარისხობრივი, ნახტომისებრი ცვლილება, ოღონდ ისტორიული
რევოლუციებისაგან განსხვავებით ეს არის რევოლუცია ნგრევის გარეშე.

საგულისხმოა, რომ, თავის დროზე, 30–იანი წლების შუა პერიოდში პ.დრუკერმა,

მაშინ წარმატებულმა საინვესტიციო ბანკირმა, დატოვა ბანკი და გადავიდა ბიზნესის
სრულიად ახალმართვის კონსალტინგის სფეროში. ამ ცვლილებების მოტივაცია
გახლდათ ბანკში მუშაობის შეუსაბამობა მის ცხოვრებისეულ ღირებულებებთან –
„ჩემი ფასეულობა არის ადამიანი, აზრს ვერ ვხედავდი იმაში, რომ ვყოფილიყავი
ყველაზე მდიდარი ადამიანი სასაფლაოზე„.

252
 შესაბამისად, ეკონომიკური ორგანიზაციის მართვის სრულყოფის მიზნით
პეტერ დრუკერის მიერ ჩამოყალ ლიბებულია მენეჯმენტის პრინციპები, რომლებიც
მიუთითებენ, რომ:

1.მმენეჯმენტი არის ისეთი ინტეგრირებული დისციპლინა, რომელიც მოიცავს

ზოგადსაკაცობრიო ღირებულებებს და ადამიანთა ქცევებს, საზოგადოებრივ წყობას

სიტუაცია

პრობლემის გამოვლენა,

მმართველობითი
გადაწყვეტილების
ინფორმაციის მოპოვება და მისი ანალიზი მომზადების ფაზა
გადაწყვეტილების მისაღებად

სავარაუდო გადაწყვეტილებების ფორმირება

საბოლოო ვარიანტის შერჩევა და

გადაწყვეტილების მიღება

გადაწყვეტილების რეალიზაციის გეგმის

შემუშავება

გეგმის დაყვანა შემსრულებლამდე

კონტროლის შესრულებაზე
მმართველობითი
გადაწყვეტილების
რეალიზაციის ფაზა
აუცილებელი კორექტივების შეტანა

შედეგების შეჯამება,გამოცდილების
დაგროვება

ნახ. 15--1. მმართველობითი გადაწყვეტილების მომზადებისა და რეალიზაციის

ალგორითმი.

და ინტელექტუალურ მოთხოვნებს, რომელსაც კვებავს: ეკონომიკა, ფსიქოლოგია,

მათემატიკა, პოლიტიკური თეორია, ისტორია და ფილოსოფია. მენეჯმენტი
გაცილებით უფრო მეტია, ვიდრე წოდებისა და პრივილეგიის გამოყენება. იგი ეხება
ადამიანებსა და მათ ცხოვრებას.

253
 2. უვარგისია მენეჯმენტი,, თუ კორპორაციაში გადამწყვეტი ხმა ეკუთვნის
მენეჯრს, რომელიც არავის წინაშე არ არის პასუხისმგებელი და რომელსაც არავინ
აკონტროლებს. ასეთი მმართველობა არის უსამართლო, უკონტროლო და
უპასუხისმგებლო რაც აუცილებლად კრახით დამთავრდება).
3. მენეჯერის ამოცანა არის გახადოს ადამიანები ეფექტიანები, ხოლო მათი
სისუსტე – უმნიშვნელო. ეს მთლიანად ეხება როგორც მენეჯერის ბოსს (ბოსი – ბოსს,
აშშში პატრონი, მეპატრონე, მეწარმე, მფლობელი, უფროსი), ისე მის ხელქვეითებს.
4. ხელმძღვანელი,, რომელიც აქცენტს უფრო თანამშრომელთა სუსტ მხარეებზე
ამახვილებს და არა მათ ძლიერ მხარეებზე, არასოდეს არ უნდა დაინიშნოს მენეჯერის
თანამდებობაზე.
5. მენეჯერი აყალიბებს მიზნებს, ასაბუთებს და ურთიერთობს, სათანადო
კრიტერიუმების ჩამოყალიბებით აფასებს სიტუაციებს, მენეჯერი ორგანიზაციას
უკეთებს და ანვითარებს ადამიანებს.
6. ტოპ––მენეჯმენტს ესაჭიროება ეს ოთხივე თვისება თითქმის არასოდეს არ ხვდება
ერთ პიროვნებაში. ერთ ადამიანზე დამოკიდებული ტოპმენეჯმენტი არის ბიზნესის
განუვითარებლობის მთავარი მიზეზი.
7.თ თანამშრომელთა პატივისცემის პრინციპიდან გამომდინარე კომპანიის მუშაკები
წარმოადგენენ მის აქტივებს და არა პასივებს. დრუკერის აზრით, მცოდნე
თანამშრომლები თანამედროვე კომპანიების არსებითი ინგრედიენტებია.
8.კკომპანიის უპირველესი პასუხისმგებლობა არის კლიენტების შექმნა და მისი
მომსახურება. მოგება არის არა მთავარი მიზანი, არამედ, უფრო, მნიშვნელოვანი
პირობა კომპანიის ხანგრძლივი არსებობისათვის.
9.დ
დეცენტრალიზაცია და გამარტივება.. ბრძანებებისა და კონტროლის სისტემა
დრუკერს უვარგისად მიაჩნდა. მისი აზრით, კომპანია ყველაზე უკეთ მაშინ მუშაობს,
როდესაც ის დეცენტრალიზებულია. დრუკერის მიხედვით კორპორაციებს
ახასიათებთ ტენდენცია აწარმოონ მეტისმეტად დიდი რაოდენობის პროდუქცია,
დაიქირავონ თანამშრომლები, რომლებიც მათ არ სჭირდებათ (მაშინ, როდესაც
უკეთესი იქნებოდა ამა თუ იმ საქმის სხვა კომპანიებთან პარტნიორობით გაკეთება),
განახორციელონ ექსპანსია ეკონომიკურ სექტორში; - კომპანიამ ეს პროცესები
თავიდან უნდა აიცილოს.
10. არასწორია ბიზნესის მართვა მრავალი მოთხოვნისა და მიზნის
გათვალისწინებით, იმის მაგიერ, რომ დაუმორჩილო კომპინია ერთადერთ
ღირებულებას.

11. ნებისმიერი მარცხის მიზეზი არის დაუფიქრებელი მოქმედება.

12. შეცდომების დაშვება.. რამდენადაც კარგია მუშაკი, იმდენად მეტ შეცდომას

დაუშვებს იმ ახალ საქმეებში, რომელთა შესრულებასაც შეეცდება. მე არასდროს
დავაწინაურებდი მაღალ თანამდებობაზე მას, ვისაც არასდროს დაუშვია შეცდომები,
მათ შორის დიდი შეცდომებიც.

254
 13. პასუხისმგებლობა. მნიშვნელობა არა აქვს თანამშრომლის სურვილს აიღოს თუ
არა პასუხისმგებლობა..., ორგანიზაციამ უნდა მოითხოვოს მისგან პასუხისმგებლობის
აღება.

იდეები ერთგვარად ახალშობილებს ჰგავს.. ისინი იბადებიან პატარები,

14.ი
უმწიფარნი, უფორმოები. ისინი უფრო დაპირებებს წარმოადგენენ, ვიდრე
დასრულებულ მოსაზრებას (პროექტს). ინოვაციურ კომპანიაში უფროსი არ იტყვის
`ეს არის წყეული, სულელური იდეა~. ამის მაგივრად ის იკითხავს `რა უნდა
გაკეთდეს იმისათვის, რომ ეს ემბრიონალური, ნედლი, სულელური იდეა
გარდაიქმნას რაღაც ისეთში, რაც ჩვენ ახალ შესაძლებლობებს მოგვცემს?~.

15. რისკი და ინოვაცია.. ნებისმიერი ეკონომიკური საქმიანობა შეიცავს „დიდ

რისკს„. მაგრამ გუშინდელის შენარჩუნება, ინოვაციების გარეშე, უფრო დიდ რისკს
შეიცავს, ვიდრე ხვალინდელი დღის შექმნა.

16. „დაგეგმილი უარის““ მოთხოვნილება.. კომპანიებსა და მთავრობებს აქვთ

ბუნებრივი ადამიანური ტენდეცია ჩაებღაუჭონ „გუშინდელ წარმატებებს“ იმის
მაგივრად,რომ დაინახონ – ისინი უკვე უსარგებლოა.

17. შრომის ნაყოფიერებისა და ეფექტიანობის მთავარი სტიმული უფრო მეტად არის

არა ფინანსური, არამედ სოციალური და მორალური ხასიათის.

18. თავისუფალი მეწარმეობა არ უნდა განისაზღვროს როგორც კარგი საქმე

ბიზნესისთვის, იგი კარგი უნდა იყოს საზოგადოებისთვის.

19. სულიერი ღირებულებები. ადამიანებს სჭირდებათ სულიერი ღირებულებების

დაბრუნება, რადგანაც მათი გადარჩენა თანამედროვე ვითარებაში შესაძლებელია
მხოლოდ იმის დადასტურებით, რომ ადამიანი არა მხოლოდ ბიოლოგიური ან
ფსიქოლოგიური არსებაა, არამედ, აგრეთვე, სულიერი არსება,, რომელიც შეიქმნა და
არსებობს მისი შემქნელის მიზნებისთვის და მას (უფალს)) ეკუთვნის..

ამრიგად,, პ. დრუკერის მენეჯმენტის პრინციპების გააზრებისა და თანამედროვე

მენეჯმენტის მოთხოვნებიდან გამომდინარე შეიძლება ჩამოვაყალიბოთ
კორპორაციის ეფექტიანი მართვის წესები,, კერძოდ::

1.ეფექტიანი ხელმძღვანელი ფიქრობს და აყალიბებს მიზან–ამოცანებს საწარმოს

ინტერესების მისაღწევად.

2. ეფექტიანი ხელმძღვანელი ამზადებს მოქმედების დაწვრილებით გეგმას.

3. ეფექტიანი ხელმძღვანელი პასუხისმგებლობას იღებს მიღებულ

გადაწყვეტილებებზე.

4.ეეფექტიანი ხელმძღვანელი პასუხისმგებლობას იღებს კომუნიკაციის

255
 უზრუნველყოფაზე.

5.ეფექტიანი ხელმძღვანელის ძალისხმევა მიმართულია შესაძლებლობებზე და

არა პრობლემებზე. იგი უნდა გრძნობდეს, რომ ძალაუფლება მას მხოლოდ მანამდე
აქვს, სანამ ორგანიზაცია ენდობა მას.

6. ეფექტიანი ხელმძღვანელი ნაყოფიერ შეხვედრებს მართავს..

7. ეფექტიანი ხელმძღვანელი ფიქრობს და ამბობს „ჩვენ““ და არა „მე““.

8. ეფექტიანი ხელმძღვანელი ჯერ ისმენს და შემდეგ ლაპარაკობს..

ამრიგად, ეკონომიკური და მმართველობითი მართვის პროცესი განსაზღვრულ

კანონზომიერებებს ემორჩილება, რომლებიც ახასიათებენ მართვის ორგანოთა
სისტემასა და სტრუქტურას, ადამიანური რესურსების მენეჯმენტს, მენეჯერის
ფუნქციებისა და შემსრულებელზე ზემოქმედების მეთოდებს.

შესაბამისად, არსებობს წარმოების გაძღოლის მენეჯმენტის ეფექტური

ორგანიზაციის რიგი სპეციფიკური კანონზომიერებისა და მათი მოქმედების
პრინციპების, წესების ერთობლიობა, რომელთა დაცვითა და პრაქტიკაში გატარებით
მიიღწევა წარმატებული მენეჯმენტი.

ქვეყნის ეკონომიკის უსაფრთხო და მდგრადი განვითარების მისაღწევად,

სოციალურ–ეკონომიკური განვითარების სტრატეგიული მენეჯმენტის
ორგანიზაციულ-ეკონომიკური მექანიზმების სისტემის სრულყოფისა და ბიზნეს––
პრაქტიკაში ადაპტირების ძირითადი ამოცანების განსახორციელებლად,
მნიშვნელოვანია კორპორაციების რაციონალური ფუნქციონირების პროცესის
მეთოდოლოგიის,, კერძოდ, ეკონომიკური სუბიექტების სტრატეგიული დაგეგმვის
(საპროგნოზო პერიოდისათვის)) მეთოდიკისა და საწარმოს ბიზნესგეგმის ფორმირების
პრაქტიკული ასპექტის დამუშავება..

როგორც ცნობილია, ეკონომიკური სუბიექტის (საწარმოს) ბიზნეს––გეგმა წარმოების

დაგეგმვის, მართვისა და კონტროლის ინსტრუმენტია. მისი მეშვეობით
ხორციელდება მოვლენებზე არა უბრალოდ რეაგირება, არამედ იგი იძლევა მართვის
შესაძლებლობას წინასწარ შედგენილი გეგმის საფუძველზე.კორპორაციის
საქმიანობის სტარატეგიული დაგეგმვის მიზანია,, შეიმუშაოს დარგის,, ეკონომიკური
სუბიექტის((საწარმოს)) განვითარების კომპლექსური გეგმა და შეაიარაღოს საწარმოს
მენეჯერები სათანადო ინფორმაციებით საწარმოში არსებული სიტუაციისა და მისი
შესაძლო განვითარების შესახებ, რომელიც გამოიხატება საწარმოს ბიზნეს–გეგმაში.

ჩვენ მიერ შემოთავაზებულია სტრატეგიული გეგმის სანიმუშო ვარიანტი,

რომელიც საერთოდ დამახასიათებელია სტრატეგიული ბიზნესი ის დაგეგმვისათვის,
კაპიტალდაბანდებათა მოზიდვის (კრედიტის) გამოყენების მაგალითზე (ი იხ. ქვეთავი
14.22). ბიზნეს––გეგმის სტრუქტურების ფორმირებას განსაზღვრავენ ისეთი ფაქტორები,

256
როგორიცაა: გასაღების ბაზრის მოსალოდნელი სიდიდე, კონკურენტების არსებობა
და ორგანიზაციის (საწარმოს) ზრდის პერსპექტივა.

სიტუაციური მიდგომის თეორიისა და მართვის სისტემის ორგანიზაციის

პრაქტიკიდან გამომდინარე მენეჯერების მიერ ორგანიზაციული სტრუქტურის ტიპის
თუ ორგანიზების მეთოდის შერჩევას განაპირობებს შემდეგი ოთხი ფაქტორის
არსებობა:

1) ორგანიზაციული გარემო;

2 )ორგანიზაციის სტრატეგიის ტიპი;

3 )ორგანიზაციის მიერ გამოყენებული ტექნოლოგია;

4) ორგანიზაციის ადამიანური რესურსების თავისებურებანი. (იხ.. ნახ.. 155.2).

განვიხილოთ თითეული მათგანი.

3
1
ტექნოლოგია
ორგანიზაციული
გაროგარგარემო

განსაზღვრული
ორგანიზაციული
სტრუქტურა დიზაინი

2 4

სტრატეგია ადამიანური
რესურსი

ნახ.15.2. ფაქტორები, რომლებიც გავლენას ახდენს ორგანიზაციულ

სტრუქტურაზე.

1. ორგანიზაციული გარემოს ანალიზი. სამეურნეო პრაქტიკა მოწმობს, რომ

თანამედროვე საბაზრო ურთიერთობებში ცვლილებები საკმაოდ სწრაფად ხდება და
ადგილობრივსა და უცხოურ ბაზრებზე ზრდადი კონკურენცია მნიშვნელოვან
გავლენას ახდენს მენჯერებზე, როგორც მომხმარებლების მოზიდვის, ასევე
რაციონალურობისა და ეფექტურობის გაზრდის თვალსაზრისით. შედეგად
არსებითია ინტერესი ორგანიზაციული სტრუქტურის ჩამოყალიბებისადმი, რათა
ადამიანებს და ბიზნეს–განყოფილებებს მიეცეთ მოქნილი მოქმედების საშუალება.

257
 2. სტრატეგია.. პრაქტიკა მოწმობს, რომ დიფერენციაციის სტრატეგია
წარმატებულია მოქნილი სტრუქტურის პირობებში, ხოლო დაბალი ფასის
სტრატეგია, რომელიც მიმართულია ყველა ფუნქციის ფარგლებში ხარჯების
შემცირებაზე, ძირითადად უფრო ფორმალური სტრუქტურის პირობებშია
წარმატებული, რომელიც მენეჯერებს აძლევს დანახარჯებსა და ორგანიზაციის
სხვადასხვა დეპარტამენტების მოქმედე-ბებზე კონტროლის გაცილებით უფრო
ძლიერ ბერკეტებს.
3. ტექნოლოგია. ცნობილია, რომ ტექნოლოგია – უნარჩვევების, ცოდნის, ინ-
სტრუმენტების, მანქანების, კომპიუტერებისა და მოწყობილობის ერთობლიობაა, რო-
მელსაც მენეჯერები იყენებენ საქონლისა და მომსახურების დიზაინის, წარმოებისა და
დისტრიბუციის დროს. რაც უფრო რთულია ტექნოლოგია, მით უფრო დიდია
მოქნილი სტრუქტურის არსებობის აუცილებლობა, რათა გაძლიერდეს
გაუთვალისწინებელ სიტუაციებზე მენეჯერების რეაგირების შესაძლებლობა და მათ
შეძლონ პრობლემების მოგვარების ახალი მეთოდების შემუშავება. რაც უფრო
რუტინულია ტექნოლოგია, მით უფრო შესაფერისია ფორმალური სტრუქტურა,
რადგან დავალებები უფრო მარტივია და საქონლისა და მომსახურების
საწარმოებლად აუცილებელი ნაბიჯები წინასწარ არის განსაზღვრული.საქონლისა და
მომსახურების წარმოებაში გამოყენებული ტექნოლოგია კომპლექსურია, რომელიც
მნიშნელოვნად არის დამოკიდებული უნარ-ჩვევებზე, ცოდნასა და ადამიანების
გუნდური მუშაობის უნარზე და არა ავტომატიზებულ, წინასწარ დაპროგრამებულ
მანქანებზე.
4.აადამიანური რესურსები. რაც უფრო მაღალკვალიფიციურია ორგანიზაციის
სამუშაო ძალა, რაც უფრო მეტ ადამიანს მოეთხოვება ჯგუფებში ან გუნდებად
მუშაობა დავალებების შესასრულებლად, მით უფრო მეტია იმის ალბათობა, რომ
ორგანიზაციამ გამოიყენოს მოქნილი, დეცენტრალიზებული სტრუქტურა. მოქნილი
სტრუქტურები უკეთ შეესაბამება მაღალკვალიფიციური ადამიანების საჭიროებებს.
ამრიგად, ორგანიზაციული გარემო, სტრატეგია, ტექნოლოგია და ადამიანური რე-
სურსები წარმოადგენენ ფაქტორებს, რომლებიც მენეჯერებმა უნდა გაითვალისწინონ
ორგანიზაციისათვის საუკეთესო სტრუქტურის ჩამოსაყალიბებლად, სტრუქტურის
დიზაინის ასაგებად.
მეწარმეობის ბიზნეს პრაქტიკა მოწმობს, რომ ორგანიზაციულმა გარდაქმნამ
შეიძლება გავლენა იქონიოს ორგანიზაციული ფუნქციონირების პრაქტიკულად
ყველა ასპექტზე, როგორიცაა: ორგანიზაციული სტრუქტურის, კულტურის,
სტრატეგიების, კონტროლის სისტემების, ჯგუფებისა და გუნდების და ადამიანური
რესურსის მართვის სისტემის ჩათვლით. ასევე, ორგანიზაციულ პროცესებზე,
როგორებიცაა: კომუნიკაცია, მოტივაცია და ხელმძღვანელობა და ისეთი კრიტიკული
ამოცანების წარმართვის მეთოდებში, როგორი-ცაა: დაგეგმვა, ორგანიზება,
ხელმძღვანელობა, კონტროლი.
ორგანიზაციული ცვლილების თაობაზე გადაწყვეტილების მიღება რთული
საკითხია, რამდენადაც გარდაქმნა ცვლის სტატუსკვოს და შეიცავს საფრთხეს, ის
უბიძგებს თანამშრომლებს, წინ აღუდგნენ სამუშაო ურთიერთობებისა და

258
პროცედურების ცვლილების მცდელობებს. ორგანიზაციული სწავლების მეშვეობით
მენეჯერები ცდილობენ, გააფართოონ ორგანიზაციის წევრების უნარები ცვლადი
პირობების გაგებისა და შესაფერისი რეაგირებისათვის, რამაც შეიძლება,
მნიშვნელოვანი ბიძგი მისცეს ცვლილებების აღქმას და დაეხმაროს ორგანიზაციის
ყველა წევრს, მენეჯერების ჩათვლით, მიიღონ ეფექტური გადაწყვეტილებები
აუცილებელი გარდაქმნებისათვის, რომელთა შეფასება მოითხოვს ორ მნიშვნელოვან
ქცევას. კერძოდ: ა) პრობლემის აღიარებას და ბ) მისი წყაროს დადგენას.
შესაბამისად, ორგანიზაციული გარდაქმნის პროცესის ყველა საფეხურზე,
მენეჯერის ქცევამ უნდა უზრუნველყოს:
1) ცვლილების აუცილებლობის შეფასება;
2)პრობლემის არსებობის გაცნობიერება;
3)პრობლემის სათავის დადგენა;
4)გასატარებელი ცვლილებების დადგენა;
5)ორგანიზაციის იდეალური სამომავლო მდგომარეობის განჭვრეტა;
6) ცვლილებების ხელისშემშლელი ფაქტორების დადგენა;
7) ცვლილებების განხორციელება;
8) ცვლილებების მიმართულების დადგენა;
9) ცვლილებების გატარება და მართვა;
10) ცვლილებების შეფასება;
11) ცვლილებამდე და ცვლილების შემდგომი მწარმოებლურობის შედარება.
შესაბამისად, გასატარებელი ცვლილების დადგენის შემდეგ მენეჯერები იღებენ
გადაწყვეტილებას, თუ როგორ წარმოუდგენიათ ორგანიზაციის იდეალური
სამომავლო მდგომარეობა; რა სახის საქონელსა და მომსახურებას უნდა აწარმოებდეს
ის; როგორი უნდა იყოს მისი ბიზნესის დონის სტრატეგია; როგორ უნდა შეიცვალოს
ორგანიზაციული სტრუქტურა და თუ როგორ უნდა მიაღწიონ ორგანიზაციის
იდეალურ სამომავლო მდგომარეობას.
ამრიგად, ეკონომიკური ორგანიზაციის განვითარების მართვის სრულყოფა
დიდ სირთულეებს უკავშირდება. სტრატეგიული არჩევანის გაკეთება და მართვის
სტილის შეცვლა კორპორაციის საქმიანობის მმართველობით პროცესში
შესაძლებელია თუ დავიცავთ მაღალგანვითარებული ქვეყნების სამეწარმეო
პრაქტიკაში აპრობირებულ მეთოდებს. შესბამისად, ეკონომიკის მიკროდონეზე
სტრატეგიული მენეჯმენტის ორგანიზაციულ-ეკონომიკური მექანიზმების
სრულყოფილი სისტემის ფორმირება და ეკონომიკური სუბიექტების (მეწარმეების)
პრაქტიკულ საქმიანობაში ბიზნეს-გ
გეგმის დამკვიდრება, მნიშვნელოვნად
განაპირობებს ქვეყანაში თავისუფალი მეწარმეობის, საბაზრო ურთიერთობათა
შემდგომ განვითარებას და განამტკიცებს საქართველოს სახელმწიფოებრიობის
საძირკველს, მყარად და მაღალი ტემპებით განვითარებადი ეკონომიკის სახით.

259
 15.22. ბიზნესის სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის მახასიათებლები
ბიზნესის სტრატეგიული განვითარების დაგეგმვის პროცესი მოიცავს:
ბიზნესგეგმის ფორმირების კონცეფციის ფორმულირებას; საბაზრო სიტუაციის
სტრატეგიულ ანალიზსა და მარკეტინგულ, პროდუქტიულ (სასაქონლო)
ტექნოლოგიურ, მენეჯმენტისა და ფინანსური სტრატეგიების შემუშავებას;
ბიზნესგეგმის ექსპერტიზას; პოტენციური პარტნიორების შენიშვნების
გათვალისწინებასა და დამტკიცებას; საწარმოო პროგრამებისა და სამუშაოების
განხორციელებაზე მონიტორინგის დაწესებას (იხ. სქემა 15.1.).
ბუნებრივია, სტრატეგიული დაგეგმვა უნდა წარიმართოს ქვეყანაში შექმნილი
პოლიტიკური, ეკონომიკური და ბუნებრივ–კლიმატური პირობების
გათვალისწინებით, და მიკროდონეზე ტექნიკურეკონომიკურმა კვლევებმა უნდა
უზრუნველყოს კორპორაციის (დარგის) ბიზნესგეგმის ფორმირება, რომელიც
მოიცავს შემდეგი საკითხების გადაწყვეტას:
1. კორპორაციის (დარგის) როლის დადგენა ეროვნული ეკონომიკის განვითარებაში
და მისი ძირითადი ამოცანების (მიზნების) განსაზღვრა;
2. კორპორაციის მოსალოდნელი ორგანიზაციული სტრუქტურის განსაზღვრა
ძირითადი სტრუქტურული ქვედანაყოფების (განყოფილებების) მითითებით;
3. საწარმოს პროდუქციაზე არსებულ საბაზრო მოთხოვნათა და მომავალში მათზე
მოთხოვნის ზრდის შესაძლებლობათა (სტრატეგიული მიზნის განჭვრეტა)
განსაზღვრა;
4. გაყიდვების მოცულობათა პროგნოზირებისა და გასაღების პროგრამების შედგენა
მოსალოდნელი შემოსავლებისა და მარკეტინგზე დანახარჯების განსაზღვრით;
5. საწარმოო პროგრამის (პროგნოზის) შემუშავება საწარმოო სიმძლავრეების
ოპტიმალურად გამოყენების გათვალისწინებით;
6. წარმოების ფაქტორების (მატერიალური, შრომითი) მოთხოვნათა განსაზღვრა
მიმდინარე და მომავალ პერიოდებში მიწოდების უზრუნველსაყოფად;
7. მომავალში ნავარაუდევი ტექნოლოგიებისა და პროცესების გამოყენების განჭვრეტა
ინოვაციური დანახარჯების შეფასებით;
8. ფინანსური პროგრამის ფორმირება, რომელშიც აისახება მოთხოვნა აქტივებზე
(მუდმივ და საბრუნავ კაპიტალზე), საინოვაციო დანახარჯებზე, საწარმოს
საქმიანობის ფინანსური (მოგების ნორმის) მაჩვენებლების შეფასება.

260
261
 კორპორაციული სტრატეგიული დაგეგმვის ბოლო ეტაპზე ყალიბდება ფინანსური
სტრატეგია. კორპორაციის (საწარმოს) საფინანსო სტრატეგია (გ გეგმა) მოიცავს
რამდენიმე დოკუმენტს, რომელთა განსაზღვრა გულდასმით უნდა წარმოებდეს, მათ
შორის გამოყოფენ:
1. რეალიზაციის (გაყიდვების) მოცულობის პროგნოზირებას;
2. ფულადი სახსრების შემოსავლებისა და გასავლების ბალანსს;
3. შემოსავლებისა და დანახარჯების ნაერთ ცხრილებს;
4. საწარმოს აქტივებისა და პასივების ნაერთ ბალანსს;
5. მოგების მაჩვენებელთა ფორმირებისა და გამოყენების პრიორიტეტებს;
6. ფასიანი ქაღალდების პორტფელს;
7. საცდელ–საკონსტრუქტორო სამუშაოების ეტაპებს;
8. დაინტერესებულ მხარეთა ფინანსური მოლოდინის განჭვრეტასა და ა. შ.
კორპორაციის ფინანსურ სტრატეგიაში მნიშვნელოვანია საინვესტიციო პროექტის
როგორც უკვე აღინიშნა, სტრატეგიული დაგეგმვა მართვის უმნიშვნელოვანესი
ფუნქციაა,, რომელზეც ბევრად არის დამოკიდებული მთლიანად მართვის პროცესი.
სტრატეგიული დაგეგმვა ორგანიზააციის მიზნების შერჩევისა და
რეალიზაციისათვის საჭირო დაგაწყვეტილების მიღების პროცესია. იგი მართვის
სხვა ფუნქციების განხორციელების საფუძველს წარმოადგენს.
როგორც უკვე აღინიშნა, პიტერ დრიუკერის აზრით, სტრატეგიული დაგეგმვა
მმართველობითი მოღვაწეობის 4 ძირითად სახეს გულისხმობს:: რესურსების
განაწილებას(სხვადასხვა სახის ფონდები,ტექნოლოგიური გამოცდილება და ა.შ);
1.გარეგან გარემოსთან ადაპტაციას (კომპანიები ვალდებულები არიან შეეგუონ
არცთუ კეთილსასურველ გარემოსაც, გაითვალისწინონ მუშაობის დროს);
2.შინაგან კოორდინაციას(კოორდინაცია უნდა გაუკეთდეს ფირმის შინაგან სუსტ
და ძლიერ მხარეებს),რომელიც SWOT ანალიზით არის გამოვლენილი
3.ორგანიზაციულ სტრატეგიულ წინდახებულობას(განჭვრეტას);
სტრატეგიული მიზნების დასახვას წინ უნდა უსწრებდეს ორგანიზაციის
მოღვაწეობის კომპლექსური ანალიზი და შეფასებები..
სტრატეგია–დეტალურ კომპლექსური გეგმაა, რომლის უმნიშვნელოვანესი
დანიშნულებაა ორგანიზაციის მისიის განხორციელება და საერთო მიზნების მიღწევა.
სტრატეგიული გეგმა ღრმა გამოკვლევებსა და დიდი მოცულობის ფაქტიური
მონაცემების ანალიზს უნდა ემყარებოდეს. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა
მიექცეს დარგის, ბაზრის, კონკურენტების და სხვათა შესახებ დეტალური
ინფორმაციის კომპლექსურ ანალიზს.. (ეკონომიკური ანალიზის საკითხები
განხილულია ლექცია N13 განყოფილებაში)
სტრატეგიული გეგმა კომპანიის ხელმძღვანელობას კარნახობს სასურველი
რაოდენობის პროფესიისა და სპეციალობის კადრების პოლიტიკის შერჩევის
შესაძლებლობას.იგიუნდა იყოს მოქნილი, რათა საჭიროების შემთხვევაში
შეიძლებოდეს მისი მოდიფიკაცია და კორექტირება.მასში ნათლად უნდა ჩანდეს თუ

262
რა მიზანს ისახავს კომპანია, რაც გაადვილებს მისი რეალიზაციასათვის საჭირო
ღონისძიებების შემუშავებას.
ორგანიზაციის ორგანიზაციის გარეგანი ორგანიზაციის
მისია მიზნები გარემოს ძლიერი და
ანალიზი და ზუსტი
შეფასება მხარეების
გამოკვლევა

სტრატეგიის სტრატეგიის სტრატეგიის სტრატეგიული

შეფასება მიზნები შერჩევა ალტერნატივების
ანალიზი

ნახ.. 155.3 სტრატეგიული დაგეგმის პროცესის სქემა..

სტრატეგიული დაგეგმის პროცესი მოიცავს (იხ.. ნახ 15.3)

1) გარეგანი გარემოს ანალიზსა და შეფასებას..

ორგანიზაციის ხელმძღვანელობამ მისიისა და მიზნების განსაზღვრის შემდეგ
უნდა დაიწყოს სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის დიაგნოსტიკური ეტაპი..( უფრო
დაწვრილებით იხ.. მიმდინარე ლექცია N5 - „მიზნობრივი ანალიზის კრიზისის
დიაგნოსტიკის სისტემის მეთოდურ-- გამოყენებითი ი ასპექტები„„ ).
ამ ეტაპის პირველი რიგის ამოცანაა გარეგანი გარემოს შესწავლა.
გარეგანი გარემო უნდა შეფასდეს 3 ძირითადი პარამეტრის მიხედვით..კერძოდ::
1.უნდა შეფასდეს ის ცვლილებები, რომლებიც ზემოქმედებენ ორგანიზაციის
მიმდინარე სტრატეგიის სხვადასხვა ასპექტზე;
2.უნდა განისაზღვროს თუ რომელი ფაქტორები უქმნიან სირთულეებს ფირმის
სტრატეგიის რეალიზაციას;
3.უნდა განისაზღვროს ორგანიზაციის მიზნების მიღწევისათვის რომელი
ფაქტორები ქმნიან მეტ შესაძლებლობას
გარეგანი გარემოს ანალიზი წარმოადგენს პროცესს, რომლის მეშვეობითაც
მგეგმავები,ფირმის საქმიანობასთან დაკავშირებულ სირთულეებისა და
შესაძლებლობების განსაზღვრის მიზნით ორგანიზაციებთან დაკავშირებულ გარეგან
ფაქტორებს აკონტროლებენ. ამ სირთულეებს და შესაძლებლობებს განაპირობებს
ისეთი ფაქტორები როგორიცაა: ეკონომიკა, პოლიტიკა, ბაზარი, ტექნოლოგია,
კონკურენცია, საერთაშორისო მდგომარეობა და სოციალური ქცევა.

263
 ეკონომიკური ფაქტორებიდან განსაკუთრებულ ყურადღებას იქცევს:ინფლაციისა
და დეფლაციის ტემპები, დასაქმების დონე, საგადამხდელო ბალანსი, საზღვარგარეთ
ამერიკული დოლარის მდგომარეობა და საგადასახადო განაკვეთი.
პოლიტიკური ფაქტორებიდან აღსანიშნავია სახელმწიფოს მიერ სხვადასხვა სახის
პოლიტიკური გადაწყვეტილებების მიღება, რომლებიც ორგანიზაციამ აუცილებლად
უნდა გაითვალისწინოს.
საბაზრო ფაქტორებიდან აღსანიშნავია; ის ცვლილებანი, რაც გარეგან
ტექნოლოგიურ გარემოში ხდება. თუ ორგანიზაციამ ეს არ გაითვალისწინა ის
შეიძლება უიმედო მდგომარეობაში აღმოჩნდეს.
საერთაშორისო ფაქტორები განსაკუთრებით საყურადღებოა იმ ორგანიზაციების-
ათცის, რომლებიც დაკავშირებულნი არიანსხვა ქვეყნების ბაზრებთან, ნედლეულის
წყაროებთან, ბანკებთან, სავალუთო ბირჟებთან და .შ.
დიდია კონკურენციის ფაქტორების მნიშვნელობაც. ნებისმიერიორგანიზაცია
ვალდებულია ყველაფერი იღონოს იმისათვის, რომ გაიმარჯვოს კონკურენციულ
ბრძოლაში. ორგანიზაცია ვალდებულია შისწავლოს კონკურენტი ორგანიზაციების
მიზნები, სტრატეგია, მათი ძლიერი დასუსტი მხარეები.
სოციალური ქცევის ფაქტორებიდან ყურადღებას იმსახურებს: საზოგადოებაში
ქალების და ეროვნულ უმცირესობათა როლი, მენეჯერთა სოციალური განწყობისა
და მომხმარებელთა ინტერესების დაცვის მდგომარეობა და ა.შ.
გარეგანი გარემოს ღრმა და კომპლექსური ანალიზის საფუძველზე ორგანიზაცია
შეძლებს, შეადგინოს თავის სამომავლო საქმიანობასთან დაკავშირებული
სირთულეებისა და შესაძლებლობების ჩამონათვალი. მათი ანალიზის საფუძველზე
კი აუცილებელია განისაზღვროს ორგანიზაციის ძლიერი და სუსტი მხარეები,
რომლებიც სტრატეგიული დაგეგმვის დროს უნდა გაითვალისწინონ.

2) ორგანიზაციის შინაგანნი ძლიერი და სუსტი მხარეების გამოვლენა

როგორც უკვე აღინიშნა, გამოკვლევამ უნდა მოიცვას ორგანიზაციის ხუთი
მნიშვნელოვანი სფერო:: მარკეტინგი, ფინანსები (ბუღალტრული აღრიცხვით),
ოპერაციები(წარმოება), შრომითი რესურსები, აგრეთვე კორპორაციის კულტურა და
იმიჯი.
მარკეტინგი.. მისი შესსწავლის პროცესში ყურადღება უნდა მიექცეს ისეთ მხარეებს,
როგორიცაა: 1.ბაზრის წილი და კონკურენტუნარიანობა; 2.ნაკეთობის ასორტიმენტის
მრავალსახეობა და ხარისხი; 3.საბაზრო დემოგრაფიული სტატისტიკა; 4. საბაზრო
გამოკვლევები და დამუშავებები; 5.წინასწარი გაყიდვისა და გაყიდვის შემდეგ
კლიენტების მომსახურების წესის დანერგვა; 6.საქონლის ეფექტიანი რეკლამა და
გასაღება. 7. მოგება.
ფინანსები.. ფინანსური მდგომარეობის დეტალური ანალიზი გამოავლენს იმ
სიძნელეებსა და პრობლემებს, რომლებიც ამ სფეროში არსებობს. სტრატეგიული
გეგმის შემუშავებისას აუცილებელია მათი დაძლევის ღონისძიებების
გათვალისწინება.

264
 რამდენად ეფექტიანად დავგეგმეთ და დავაპროექტეთ წარმოების პროცესი?
შეიძლება თუ არა მისი გაუმჯობესება?
შრომითი რესურსების ანალიზმა უნდა მოიცვას შემდეგი საკითხები:
1. ორგანიზაციის თანამშრომლები რამდენად შეესაბამებიან თნამედროვე
ბიზნესის მოთხოვნებს, რა უნდა შეიცვალოს მომავალში ამ მხრივ?
2. როგორია უმაღლესი ხელმძღვანელობის კომპეტენტურობისა და
მომზადების დონე?
3. გვაქვს თუ არა წახალისების ეფექტიანი სიტემა?
4. ეფექტიანად ვიყენებთ თუ არა ხელმძღვანელი კადრების მომზადებისა და
კვალიფიკაციის ამაღლების შესაძლებლობებს?
5. როგორია წამყვანი სპეციალისტების დენადობა? თუ დიდია რატომ?

3) ბიზნესის სტრატეგიული დაგეგმვა და კონტროლის ციკლი..

პრაქტიკა მოწმობს,რომ სტრატეგიული დაგეგმვის მკვლევართა შორის არსებობს
საერთო აზრი, იმის თაობაზე, რომ სტრატეგიული დაგეგმვა სამი ძირითადი
კომპონენტისგან შედგება:
1. სტრატეგიული მიზნების ფორმულირება და გარე და შიდა გარემოს შეფასება;
2. სტრატეგიული ალტერნატივების შეფასება;
3. მიზნების განხორციელება და კონტროლი.
გაერთიანებული სამეფოს ენერგოკომპანიის საკვლევი სიტუაციური მაგალითის
ქვემოთ განხილულ ფონზე, თუ როგორ ხორციელდება სამივე პროცესი, როგორც
სტრატეგიული დაგეგმვის ერთიანი პროცესის ნაწილები, ასევე სტრატეგიულ
დაგეგმვასთან დაკავშირებული დანახარჯებისა და სარგებლიანობის საკითხები.
პრაქტიკულ საქმიანობაში,, გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში,
ორგანიზაციები აწყდებიან სხვადასხვანაირ შიდა და გარე ასპექტებს. ცხადია, ეს არ
ნიშნავს მარტო სპეციფიკური სტრატეგიული ღონისძიებების განსაზღვრას
სტრატეგიული დაგეგმვის შედეგად, არამედ გულისხმობს იმ მეთოდების
მრავალფეროვნებასაც, რომლებსაც ორგანიზაციები იყენებენ დაგეგმვის პროცესში.
სტრატეგიული დაგეგმვა ერთ––ერთი მმართველობითი ი პროცესია,, რომელიც
ფართოდ გამოიყენება როგორც კერძო, ასევე საჯარო სექტორის ორგანიზაციებში
რესურსების გასანაწილებლად, რათა ორგანიზაციებმაგააუმჯობესონ თავიანთი
ფინანსური და სტრატეგიული საქმიანობის შედეგები.მაგალითად, Bain &Company
ბოლო 10 წლის მანძილზე იკვლევდა მენეჯმენტის იმ მეთოდებს, რომლებსაც აშშ–სა
და ევროპის კომპანიები იყენებენ. გამოვლინდა, რომ გამოკვლეული კომპანიების
დაახლოებით 80% იყენებს სტრატეგიულ დაგეგმვას.. ამასთან, ხუთქულიანი
შეფასების სისტემის პირობებში, მათ მიერ გამოყენებულმა დაგეგმვის მეთოდებმა
საშუალოდ 4 ქულა დაიმსახურა. ეს გაცილებით იმაზე მაღალი რეიტინგია,
რომელსაც იმსახურებს მრავალი სხვა მეთოდი.

265
 სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის დასახასიათებლად ხშირად იყენებენ
რამდენიმე ურთიერთდაკავშირებულ ეტაპს, როგორც ნაჩვენებია 15.4 სქემაზე.

სტრატეგიული სტრატეგიის განხორციელება

შესრულების
ინფორმაციის განხილვა, მონიტორინგი
დამუშავება, შემუშავება და და კონტროლი
მიზნების შერჩევა
განსაზღვრა

ნახ.. 155.4. სტრატეგიული დაგეგმვა და კონტროლის ციკლი

პირველი ეტაპი
სტრატეგიული დაგეგმვის 1–ლი ეტაპი მოიცავს ორგანიზაციის გარემოსა და
მისთვის ხელმისაწვდომი რესურსების შესახებ არსებული სტრატეგიული
ინფორმაციის დამუშავებას. იდეალურ შემთხვევაში, ეს პროცესი უნდა
გრძელდებოდეს მთელი წლის მანძილზე,მოიცავდეს სხვადასხვა სახის ინფორმაციის
დამუშავებას და ითვალისწინებდეს ორგანიზაციისა და მისი მენეჯერების
გამოცდილებას.ამ ეტაპზე დაგეგმვის პროცესის წარმატების უზრუნველსაყოფად
შესაძლებელია სპეციფიკური მეთოდების გამოყენება მაგალითად, ძირითადი
განუსაზღვრელობის გამოსაკვლევად სცენარების ანალიზის მეთოდის გამოყენება და
სხვა.
მეორე ეტაპი
როგორც წესი, მეორე ეტაპი ეხება იმ გზებისა და საშუალებების განხილვას,
რომლებსაც მენეჯერები იყენებენ, ბიზნესის სხვადასხვა სფეროში შეცვლილ
მიზნებზე რეაგირების მიზნით. არსებული სტრატეგია და მისი ეფექტიანობა
ოფიციალურად გადაისინჯება და,საჭიროების შემთხვევაში შეიცვლება, ან ახალი
სტრატეგიული ვარიანტები დამუშავდება. ამასთან, ამ ეტაპისთვის საჭირო
ინფორმაციის უდიდესი ნაწილი შეიძლება წინა წელს დამუშავდეს. მე–2 ეტაპი იმით
მთავრდება, რომ უფროსი აღმასრულებელი პირი და დირექტორთა საბჭო ათანხმებენ
ორგანიზაციის შეცვლილ სტრატეგიას.
მესამე ეტაპი
სტრატეგიული გეგმის ვარიანტები, თავისთავად, სტრატეგიული ქმედებაარ არის.
მესამე ეტაპი ეხება ამ სტრატეგიული ვარიანტების პრაქტიკულ განხორციელებას,
საწარმოს(ფირმის) დონის ბიზნეს გეგმების, საწარმოთაშორის კოორდინირებული

266
გეგმებისა(საჭიროების შემთხვევაში) და ბიუჯეტების შედგენის გზით.
სტრატეგიული გეგმების პრაქტიკული განხორციელების პროცესის ეფექტიანობის
ამაღლების მიზნით, ზედა დონის სტრატეგიული გეგმები დაყოფილი უნდა იყოს
ოპერატიულ გეგმებად. ოპერატიულ დონეზე, ქვედანაყოფის (განყოფილების) გეგმა
შეიძლება დაიყოს ნათლად გამოკვეთილი სტადიების მქონე თანმიმდევრულ
პროექტებად, რომლებიც გავლენას იქონიებს სხვადასხვა ბიზნეს პროცესზე.
დაგეგმვის ამ დონეზე, არსებითი მნიშვნელობა აქვს ინფორმაციული
ტექნოლოგიების პროგრამულ–აპარატურული და ქსელური გარემოსა და სისტემების
კოორდინირებას, ასევე თავსებადობას, სტრატეგიული გეგმების პრაქტიკული
განხორციელების პროცესის ხელშეწყობის მიზნით. სტრატეგიული გეგმების
ეფექტიანი განხორციელების პროცესის ფუნდამენტს წარმოადგენს სათანადოდ
კოორდინირებული საბიუჯეტო პროგრამები (გეგმები)), რაც უზრუნველყოფს იმის
გარანტიას, რომ გეგმები საკმარისად არის უზრუნველყოფილი რესურსებით და
ადეკვატურად არის დაფინანსებული. საბოლოოდ, სტრატეგიული გეგმების
განხორციელება მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული ორგანიზაციის ზედა და
ქვედა დონეების ეფექტიანი მართვისა და ადმინისტრირების პროცესებზე, რაც
უზრუნველყოფს იმას, რომ პიროვნებები და ჯგუფები სათანადოდ ინებიან
მოტივირებულები და აღჭურვილი სტრატეგიული გეგმების პრაქტიკაში
განსახორციელებლად.
მეოთხე ეტაპი
მეოთხე ეტაპზე მუშავდება დროზე დაფუძნებული ეტაპობრივი მაჩვენებლები,
რომელთა მეშვეობით ხორციელდება დაგეგმილი ფინანსური მაჩვენებლის
შესრულებასა(მათ შორის: სამუშაო ძალის დენადობა, მოგების მარჟა და
ინვესტიციების უკუგება) და სტრატეგიულ კურსზე მონიტორინგი. სტრატეგიული
კურსის განხორციელების მიმდინარეობის მაჩვენებლები– სტრატეგიული ეტაპები–
შეიძლება დაუკავშირდეს ორგანიზაციის საქმიანობის შედეგებს, მაგალითად,
საფირმო ნიშნის შესახებ საზოგადოების ინფორმირებულობასა და ბაზრის წილს.
შესაძლოა სტრატეგიული ეტაპების რიგითობის განსაზღვრა. მაგალითად, საცალო
ვაჭრობის კომპანიაში სტრატეგიული ეტაპები შეიძლება იყოს: შესაფერისი
პარტნიორის მოძებნა ბაზარზე შესაღწევად; ორგანიზაციისათვის საჭირო
შემოსავლების პოტენციალის მქონე კონკრეტული ადგილების განსაზღვრა,
რესურსებისა და ბაზრის ათვისება,საწარმოს გახსნა და ამონაგების მიღება. ამგვარი
შეფასებადი თვითკონტროლირებადი მიზნები ორგანიზაციას საშუალებას აძლევს,
კონცენტრაცია მოახდინოს სტრატეგიული დაგეგმვის მთავარ მიზანზე, ფინანსურ და
სტრატეგიულ მიღწევებზე . შედეგების შეფასებას არავითარი ღირებულება არ აქვს ,
თუ არ დაუკავშირდება კონტროლის ღონისძიებებს. დასახული შედეგებიდან
გადახრა იწვევს კონტროლის ციკლის ამოქმედებას, რაც შესაძლოა მოიცავდეს
სტრატეგიული კურსის განხორციელების მიმდინარეობის გადახედვას; შესაძლოა
საჭირო გახდეს სტრატეგიული ვარიანტის ხელახლა გამოკვლევა, ან უფრო არსებითი

267
ქმედებებიც, კერძოდ 1–ელ ეტაპზე დადგენილი მიზნების გადახედვა და
გაანალიზება.

დაგეგმვის სარგებლიანობა და დანახარჯები

ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, დაგეგმვა საფუძველს ქმნის ბიზნესისა და
კორპორაციული მართვის შედეგების გასაკონტ ტროლებლად.. დაგეგმვის პროცესით
კონტროლდება არა მარტო ორგანიზაციის საქმიანობის შედეგები, არამედ კომპანიის
სამეურნეო ერთეულების მიერ შემუშავებული სტრატეგიის გეგმებიც, რაც
გაცილებით უფრო მნიშვნელოვანია. მრავალდარგოვან ორგანიზაციაში, ხშირად,
საჭიროა სტრატეგიული მიზნების გადაუდებლობის ხარისხის განსაზღვრა(საგანგებო
სტრატეგია).
სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესი კორპორაციულ ხელმძღვანელობას
საშუალებას აძლევს, ხელი შეუწყოს და გარკვეული მიმართულება მისცეს
სტრატეგიულ განვითარებას, რომელიც უნდა ხორციელდებოდეს ბიზნესის
(ორგანიზაციის) დონეზე. დაგეგმვის პროცესი მენეჯერებისათვის თამაშობს
,,მოკარნახის„ როლს, რათა მათ დაამუშაონ თავიანთი ბიზნესის გარემოს შესაფერისი
ინფორმაცია და საკითხები. ზოგიერთ ორგანიზაციაში საჭიროა კოორდინაციის
მიღწევა სხვადასხვა ბიზნესის სტრატეგიულ გეგმას შორის, რათა განისაზღვროს ის
ურთიერთდამოკიდებულება, რომელიც გამოიწვევს სინერგიულ ეფექტს და
გაამყარებს ორგანიზაციის შესაძლებლობების ფუნდამენტს. შესაძლოა ასევე საჭირო
იყოს ცენტრალიზირებული კოორდინირებაც, იმ საშუალებების მართვის მიზნით,
რომლის მიხედვითაც ორგანიზაცია აღიქმება სხვადასხვა ჯგუფის ( მაგალითად,
მომხმარებლისა და მარეგულირებელი ორგანოების) მიერ როგორც ერთი სამეურნეო
სუბიექტი და არა როგორც განცალკევებული კომპანიები.
დაგეგმვის საჭიროება და აუცილებლობა, მნიშვნელოვანწილად, ეყრდნობა
აქტივების ბუნებასა და ბიზნესის სისტემებს და მათი შეზღუდული მოქნილობა იმას
გულისხმობს, რომ გარემო ფაქტორებისა და პირობების შეცვლის შემთხვევაში,
შეუძლებელი იქნება მათი სრულყოფილად დარეგულირება. შესაბამისად დაგეგმვის
პროცესის მიზანია მომავალი განუსაზღვრელობებისა და გაურკვევლობების
განჭვრეტა, ასევე ისეთი სტრატეგიის განსაზღვრა, რომელიც, შეძლებისდაგვარად,
ხელს შეუწყობს ძირითადი აქტივების დაცვას მოულოდნელი განუსაზღვრ-
ელობებისგან.
ოფიციალურ (ფორმალურ) სტრატეგიულ დაგეგმვას თავისი დანახარჯები
ახლავს. ეს პროცესი საჭიროებს ორგანიზაციის ზედა რგოლების მენეჯერების ფართო
მონაწილეობას. ხარჯები შეიძლება ასევე გაიწიოს სპეციალური პერსონალის
დაქირავებაზე, რომელიც კონტრეტულად დაგეგმვის პროცესს წარმართავს. უფროს
მენეჯერებს პასუხისმგებლობა უნდა ეკისრებოდეთ გეგმის შესრულებაზე და
საჭიროების შემთხვევაში,მათი ანაზღაურების ნაწილი მიღწეულ გეგმურ
მაჩვენებლებზე უნდა იყოს დამოკიდებული. თუმცა ამ, ამ საკითხზე ხშირად

268
კამათობენ და ამტკიცებენ, რომ ფორმალური გეგმები ასუსტებს ორგანიზაციის
მოქნილობას და მის შესაძლებლობას, დაუყონებლივ მოახდინოს რეაგირება ახალ
მოვლენებსა და გარემოებებზე. გარდა ამისა, დაგეგმვის პროცესი ვერ იქნება
წარმატებული და ეფექტიანი, თუ არ არის ,,გაჯერებული„ მაღალი დონის
სტრატეგიული მოსაზრებებითა და განსჯით. ეს, თავის მხრივ, ხშირად დიდძალ
დაბანდებას საჭიროებს მმართველობით პროცესებში.
არის კი სტრატეგიული დაგეგმვა იმდენად მნიშვნელოვანი, რომ გაამართლოს
მასზე დახარჯული დრო და ფული?? 1999 წელს ბრიუსა და ჰანტის მიერ ჩატარებული
აშშ–ის 600 ფორმის გამოკვლევის შედეგად საინტერესო პასუხები დაფიქსირდა.
მართალია, ფორმალური და საგანგებო სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესებში,
როგორიცაა ინკერმენტალიზმი (სტრატეგიის ფორმირება ექსპერიმენტებსა, ცდებისა
და შეცდომებზე დაყრდნობით), სტრატეგიის შესამუშავებლად სხვადასხვა
მიდგომები გამოიყენება, მაგრამ ისინი ერთმანეთს ავსებენ, განსაკუთრებით მაშინ,
თუ ბიზნესის გარემო არასტაბილურია. ეს მიიღწევა ისეთი ფორმალური გეგმების
დამუშავებით, რომლებიც შესრეულების პროცესში ,, კარგად რეგულირებადი„
იქნება და შეიცვლება ახალი გარემოებების გასათვალისწინებლად. გამოკვლევაში
ასევე გამოტანილია შემდეგი დასკვნები: ორგანიზაციებს სჭირდებათ იმის სწავლა,
როგორ გახადონ სტრატეგიული დაგეგმვა ეფექტიანი კონკრეტულად თავიანთი

15.3. სტრატეგიული საფინანსო დაგეგმვის ინსტრუმენტი––ბიზნეს გეგმა

მართვის სისტემმაში
ფინანსების მართვის სისტემაში დაგეგმვას მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია.
როგორც უკვე აღინიშნა (ი იხ. ქვეთემა115..1) სწორედ დაგეგმვისას მეურნე სუბიექტი
თავისი ფინანსური რესურსების გაზრდის შესაძლებლობებსა და მათი უფრო
ეფექტურად გამოყენების გზებს გამოავლენს.
საბაზრო პირობები ფინანსური დაგეგმვის ხარისხისადმი უფრო მომთხოვნია,
ვინაიდან კომპანია თავის საქმიანობაში ყველა ქმედებებზე თავისი ქონებით იღებს
პასუხისმგებლობას. თანამედროვე პირობებში ფინანსური დაგეგმვა რაიმე სახის
გარემოების დადგომის ალბათობის გათვალისწინებას ეფუძნება, მისი მეშვეობით
ფირმის ქცევის მოდელირება უნდა გახორციელდეს ბაზრის კონიუნქტურისა და
რესურსების მოცულობის შესაძლო ცვლილებების შემთხვევისათვის.
ფინანსური ბალანსი ფინანსური დაგეგმვის ინსტრუმენტს წარმოადგენს,
რომელიც არსებული სიმძლავრეებისა და რესურსების ფარგლებში კორპორაციის
განვითარების ოპტიმალური ვარიანტის განსაზღვრის შესაძლებლობას იძლევა.
როგორც უკვე აღინიშნა, კორპორაციის მართვის სისტემის ელემენტებს შეადგენენ:

1) რესურსები, კერძოდ: ორგანიზაციის შრომითი რესურსები (კადრები),

კაპიტალი, მასალები, ტექნოლოგია, ინფორმაცია, რომლებიც მთლიანობაში
ორგანიზაციის შიდა გარემოს წარმოადგენენ.კორპორაციის შრომითი რესურსების
მართვის ეტაპებია: შრომითი რესურსების მოთხოვნის დაგეგმვა, კანდიდატურების
შერჩევა, პერსონალის დაკომპლექტება, შრომითი ანაზღაურებისა და შეღავათების

269
განსაზღვრა, პროფორიენტაცია და ადაპტაცია, სწავლება, საქმიანობის შეფასება,
მმართველობითი კადრების მომზადება, სამსახურეობრივ საფეხურებზე
გადაადგილება და სხვ.;
2) ტექნოლოგია;
3) სტრუქტურა, კორპორაცია შეიძლება ორგანიზაციული, საწარმოო და სხვა
სტრუქტურის იყოს, რომელიც მჭიდროდ არის დაკავშირებული ორგანიზაციაში
მისთვის დამახასიათებელი შრომის დაყოფასთან და კონტროლის სისტემის აგების
მოთხოვნილებებთან;
4) მართვა, რომელიც ორგანიზაციისათვის არსებითად მნიშვნელოვან საქმიანობას
წარმოადგენს;
5) დაგეგმვა, რომელიც განსაზღვრავს კორპორაციის მისიას, მიზნის მიღწევისთვის
რა უნდა გაკეთდეს აუცილებლად. იგი გრძელვადიანი (სტრატეგიული) და
მოკლევადიანი გეგმების დამუშავებასთან არის დაკავშირებული;
6) ფინანსები, რომლის მართვასთან დაკავშირებული საქმიანობა (ფინანსური
მართვა) ფინან-სური რესურსების გამოყენების ეფექტური პროგრამების დამუშავებასა
და რეალიზაციაზე უნდა მიიმართოს; შეიძლება ფინანსური მართვის მიზნები ცალკე
გამოიყოს. ასეთი შეიძლება იყოს: მოგების მაქსიმიზაცია; მოგების მდგრადი ნორმის
მიღწევა გეგმიურ პერიოდში; აქციის საკურსო ღირებულების ამაღლება;
კორპორაციის ხელმძღვანელების ან მისი მფლობელების შემოსავლების გადიდება
(აქციონერებზე დივიდენდების სახით გადასახდელი თანხების გაზრდა) და ა.შ.
კორპორაციის საქმიანობის ეფექტიანობა, როგორც უშუალოდ თვით კორპორაციის
შიდა,ასევე კონკურენტებთან, კლიენტებთან და საზოგადოებასთან ურთიერთობებზე
არის დამოკიდებული. აღნიშნული ურთიერთობების პროცესში კორპორაციის
ხელმძღვანელობამ ინტერესების ექვსი ჯგუფი უნდა დააკმაყოფილოს:

1)უ
ურთიერთობები ინვესტორებთან (აქციონერებთან). აქციონერებისათვის
(მფლობელებისათვის)მაღალი დივიდენდების უზრუნველყოფა ერთ-ერთ
აუცილებელ პირობას წარმოადგენს.
2) ურთიერთობები მომწოდებლებთან – ცნობილია, რომ მომწოდებლებისაგან
თუნდაც მაღალ ფასებში ნედლეულისა და მასალების უწყვეტად შეძენა რეალობას
წარმოადგენს. სავაჭრო-სამრეწველო კორპორაციებისათვის აღნიშნული
ურთიერთობები ძალიან მნიშვნელოვანია, ვინაიდან იგი რისკის მაღალი ხარისხით
ხასიათდება. რამდენად მეტია მომწოდებლების რაოდენობა, იმდენად ნაკლებია იმის
ალბათობა, რომ ცალკეული მომწოდებლების გაკოტრება თქვენს ბიზნესზე უარყოფი-
თად იმოქმედებს.
3)უ
ურთიერთობები კლიენტებთან – კლიენტების შენარჩუნების მთავარ ფაქტორს
შედარებით დაბალი ფასებით მომსახურების მაღალი სერვისის უზრუნველყოფა
წარმოადგენს.
4)კკორპორაციის ხელმძღვანელობის ურთიერთობები პერსონალთან – კორპორაციის
პერსონალისათვის მაღალი შრომის ანაზღაურების გადახდა მისი წარმატების
მნიშვნელოვანი ფაქტორია. აქ მოტივაციას და სტიმულირების სისტემის არსებობას

270
დიდი მნიშვნელობა ენიჭება, როგორებიცაა: ბონუსი წლის შედეგების მიხედვით,
პრემირება ცალკეული პროექტების წარმატებულად შესრულების შემთხვევაში და ა.შ.
5)უ
ურთიერთობები შუამავლებთან – კორპორაციის საქმიანობაში ფინანსური და სხვა
შუამავლებისათვის მაღალი საკომისიოების გადახდა საკმაოდ მნიშვნელოვანი
ფაქტორია. მათ მიეკუთვნება:
ა) მარკეტინგული მომსახურების განმახორციელებელი ორგანიზაციები;
ბ) საკრედიტო-სსაფინანსო შუამავლები.
6) ურთიერთობები საკონტაქტო აუდიტორიასთან – აქ აუცილებელია: თავიანთი
კონკუ-რენტების ცოდნა, სახელმწიფო ორგანოების მიერ განსაზღვრულ ნორმატიული
დოკუმენტაციის პირობებთან და საზოგადოებაში მიღებულ ნორმებთან
შესაბამისობა. მასიური ინფორმაციის საშუალებებში ნეგატიურმა რეზონანსმა
კორპორაციის ბიზნესზე შეიძლება უარყოფითად იმოქმედოს.
ზემოთაღნიშნული ურთიერთობების გარდა შეიძლება გამოიყოს კორპორაციის
ისეთ ძალებთან ურთიერთობები, რომლებიც მის გარეშე გარემოს შეადგენენ,
როგორებიცაა:
ა) ქვეყნის ეკონომიკის მდგომარეობა – ორგანიზაციის ხელმძღვანელობა,
განსაკუთრე-ბით საერთაშორისო ბაზარზე გასვლისას, იმ ქვეყნის ეკონომიკური
სიტუაცია უნდა გაითვალისწი-ნოს, რომელშიც იგი თავის საქონლის მიწოდებას
ახორციელებს, ან რომელთანაც ორგანიზაციას საქმიანი ურთიერთობები აქვს.
მსოფლიო ეკონომიკის მდგომარეობა რესურსების ღირებულებაზე და მყიდველების
მხრიდან საქონლისა და მომსახურების შეძენის შესაძლებლობაზე ზემოქმედებს.
ბ) სამეცნიერო-ტ ტექნიკური პროგრესი –ტექნიკური სიახლეები ამაღლებს შრომის
ნაყო-ფიერებას, ხელს უწყობს პროდუქციის ხარისხის გაუმჯობესებას, აგრეთვე
საქონლის გამოყენების შესაძლო სფეროებს აფართოვებს.
გ) დემოგრაფიული და სოციალურ-კკულტურული სახის ფაქტორები – კულტურული
და რელიგიური ხასიათის ფაქტორები, როგორებიცაა, უპირველეს ყოვლისა,
სასიცოცხლო ფასეულობები და ტრადიციები, ჩვეულებები, მითითებები, რომლებიც
ორგანიზაციის საქმიანობაზე არსებითად ზემოქმედებენ.
დ) პოლიტიკური ფაქტორები –მათ მიეკუთვნება: სახელმწიფოს ადმინისტრაციული
ორგა-ნოების ეკონომიკური პოლიტიკა, ანუ საგადასახადო სისტემა, შეღავათიანი
სავაჭრო მოსაკრებლები, კანონმდებლობა მომხმარებლების დაცვის შესახებ,
სტანდარტები პროდუქციის უსაფრთხოებაზე და სტანდარტები ეკოლოგიასთან
დაკავშირებით.
ორპორაციის ფინანსური დაგეგმვა (ბიზნეს-გეგმა) 12 ძირითად განაყოფს მოიცავს,,
კერძოდ::
1) საქმიანი მიზნებისა და ამოცანების (Targets and objectives ს) გეგმას;
2) მარკეტინგის გეგმას – ძირითადი სახეობის პროდუქციისათვის
(მომსახურებისათვის) და მთლიანი პროდუქციის მიხედვით;
3) წარმოების გეგმას – პროდუქციის მოცულობას განსაზღვრავს ნატურალურ და
ღირებულებით გამოსახულებაში;
4) მეცნიერებისა და ტექნიკის განვითარების გეგმას;

271
 5) შრომასა და კადრებთან (Structure - staffing) დაკავშირებულ გეგმას;
6) კაპიტალური მშენებლობის გეგმას;
7) მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის გეგმას;
8) წარმოების დანახარჯებთან, მოგებასთან და რენტაბელობასთან
დაკავშირებულ გეგმას;
9) ბუნების დაცვასთან და ბუნებრივი რესურსების რაციონალურ გამოყენებასთან
დაკავშირებული ღონისძიებების გეგმას;
10) კორპორაციის საქმიანობის სამართლებრივი უზრუნველყოფა;
11) რისკების შეფასება და დაზღვევას;
12) ფინანსური დაგეგმვას (Budget)..
ფინანსური დაგეგმვა, როგორც წესი, შემოსავლებისა და ხარჯების დაბალანსების,
საკმარისი ფულადი ნაკადის არსებობის, კომერციულ სტატისტიკის, პერსონალი-
სათვის მატერიალური წახალისების გადახდის, ფიქსირებული აქტივების
ამორტიზირების, ხარჯების დეტალიზების უზრუნველყოფას ახორციელებს.
ძირითადი ბიუჯეტი თავისთავად ძირითადი ფინანსური ანგარიშგებების
პროგნოზირებად მდგომარეობას ასახავს გარკვეული თარიღისათვის. კლასიკურ
ვარიანტში ბიუჯეტის მომზადების პროცესი შემდეგი ძირითადი ეტაპპებისაგან
შედგება:
1) წარმოების ბიუჯეტი შემოსავლიანობის ანალიზის ჩათვლით (budget of
production, analysis of profitability) –აღნიშნული ბიუჯეტი გამოხატავს წარმოების
ორგანიზაციაზე დანახარჯებს, ასევე მოგებაზე წარმოების მოცულობის,
რეალიზაციის ფასისა და პროდუქციის თვითღირებულების ზემოქმედებას.
2) გაყიდვების ბიუჯეტი (budget of volumes of realization), რომლის ძირითადი
ამოცანაა ბაზრის იმ წილის შესახებ წარმოდგენის ჩამოყალიბება, რომლის
დაუფლებასაც ითვალისწინებს ახალი პროდუქცია. რეკომენდირებულია, წინასწარ
შედგეს სამწლიანი ბიუჯეტი, რომელიც წლების მიხედვით შემდეგნაირად იქნება
შედგენილი: პირველი წლის ბიუჯეტში ყოველთვიური მონაცემები უნდა მოიტანონ,
მეორე წლის ბიუჯეტში – ყოველკვარტალური მონაცემები, ხოლო მესამე წლის (ან
დანარჩენი წლების) ბიუჯეტში კი – მთლიანობაში წლიური თანხობრივი
მაჩვენებლები აისახოს.
3) აქტივებისა და პასივების ჯამური ბალანსი (consolidated balance sheet) – რომელიც,
კომერციული ბანკების სპეციალისტებს აინტერესებთ და ისინი იმ თანხების
შეფასებას ახორციელებენ, რომელთა აქტივების სხვადასხვა ელემენტებში დაბანდება
არის გათვალისწინებული.
4) დანახარჯების ხარჯთაღრიცხვა (table of costs) დადგენდეს მოსალოდნელი
ადმინისტრაციული ხარჯები: პირველ წელს –ყოველთვიურად, მეორე წელს _
ყოველკვარტალურად, დანარჩენ წლებში – მთლიანობაში წლის განმავლობაში.
5) ფულადი ნაკადების ბალანსი (balance of cash flow) –ძირითად ამოცანას –ფულადი
სახსრების შემონატანებისა და გახარჯვის სინქრონულობის, აქედან გამომდინარე კი –
აღნიშნული პროექტის რეალიზაციისას კომპანიის ლიკვიდურობის დაგეგმვა
წარმოადგენს.

272
 ბიუჯეტების მრავალი ნაირსახეობა არსებობს, რომლებიც ორგანიზაციის
სტრუქტურაზე და სიდიდეზე, უფლებამოსილებების განაწილებაზე, საქმიანობის
თავისებურებებზე და ა.შ. დამოკიდებულებით გამოიყენება. კერძოდ:
1) გრძელვადიანი და მოკლევადიანი ბიუჯეტები (Short and Long - term budgets).
2) მუხლობრივი ბიუჯეტი (Line-Item Budgets)
3) ბიუჯეტები დროითი პერიოდით (Lapsing Budgets)
4) მოქნილი და სტატიკური ბიუჯეტები (Flexible and Static Budgets)
5) მემკვიდერობითი ბიუჯეტები და ბიუჯეტები ნულოვანი დონით (Incremental
and Zero-Base Budgets).
მიმდინარე (ო
ოპერატიული) დაგეგმვამ კორპორაციის მუშაობის საჭირო რითმის
მხარდაჭერა უნდა უზრუნველყოს. იგი სახეობებს მოიცავს:
™ საერთო ოპტიმალური დაგეგმვა – კორპორაციის ყველა ქვედანაყოფებისა და
სამსახურების კოორდინირებული საქმიანობის უზრუნველყოფას
ახორციელებს;
™ საამქროთაშორისო ოპტიმალური დაგეგმვა – საწარმოს საამქროებს შორის
საჭირო საწარმოო პროპორციის კოორდინაციას ტექნოლოგიური პროცესების
თანმიმდევრობის შესაბამისად და ძირითადი, დამხმარე, თანამდევი და
მომსახურე საამქროების ფუნქციების გათვალისწინებით ახორციელებს;
™ შიდასაამქროს ოპერატიული დაგეგმვა, რომელიც სამუშაოების მონაკვეთებისა
და სამუშაო ადგილების მიხედვით განაწილებას ახორციელებს. საწარმოო
პროგრამების დავალებების სრულად და მკაფიოდ შესრულების და საწარმოს,
მისი საამქროების, მონაკვეთების, ბრიგადების, მუშების რიტმული მუშაობის
შენარჩუნების უზრუნველყოფას წარმოადგენს.
ოპერატიული დაგეგმვა აერთიანებს: 1.კალენდარულ დაგეგმვას და2.
დისპეჩერიზაციას.
1.კკალენდარული გეგმები (ნახევარწლიურები, კვარტალურები, თვიურები)
კორპორაციის მიმდინარე გეგმის დეტალიზაციას და დავალების თითოეულ
ქვედანაყოფამდე, საამქრომდე, განყოფილებამდე, მონაკვეთამდე, უბნამდე,
ბრიგადამდე, მუშებამდე დაყვანას მოიცავს.
2.დდისპეჩერიზაცია უზრუნველყოფს:
• საწარმოო პროცესის მსვლელობაზე სრული კონტროლს და თითოეულ სამუშაო
ადგილზე მუშაობაში მოშლილობისა და გაუმართაობის ოპერატიულ აღმოფხვრას,

• სამუშაო ადგილზე ნედლეულის, მასალების, ნახევარფაბრიკატების,

ინსტრუმენტების მიტანის ორგანიზაციას, მზა პროდუქციის, წარმოების ნარჩენების
გატანის, მოწყობილობის გამართულობის კონტროლს, ენერგიის, საწვავის, აირის
მიწოდებას, ხარისხის კონტროლის ორგანიზაციას.

პრაქტიკული მეცადინეობა N7 თემაზე:: „სსტრატეგიული ბიზნეს გეგმის მოკლე

ვარიანტი - გადამამუშავებელი დარგის მაგალითზე„„

273
 შემოთავაზებულია საინვესტიციო პროექტის ეფექტიანობის განსაზღვრის
მოდელი - პრაქტიკული ვარიანტი.. კერძოდ, აგროსამრეწველო კორპორაცია
„მესხეთის„„ შაქრის ჭარხლის გადამუშავებისა და შაქრის წარმოებისათვის
კაპიტალდაბანდებათა მოზიდვის (კრედიტის)) ბიზნეს-პროექტის მოკლე ვარიანტი.
(იხ.ცხრილები: 15.2.- 15.7)
შაქრის ქარხნის MC3-75 მარკის (მწარმოებელი კორპორაცია – ”KOPД”, რუსეთი)
შეძენის პროექტის ეფექტიანობის, რეგიონების ეკონომიკური განვითარების
ერთერთი ძირითადი მიმართულების, უპირველეს ყოვლისა, ადგილობრივი
ნედლეულისა და შრომითი რესურსების ათვისება-გამოყენების ტექნიკურ-
ეკონომიკური დასაბუთებისა და შეფასების რეალური მოდელის (იხ.. დანართი 14 .1),
ბიზნეს-პრაქტიკაში განხორციელებით მიიღწევა გადამამუშავებელი საწარმოს
”მესხეთის” მაქსიმალურად ეფექტიანი ფუნქციო-ნირება და დარგის ბიზნესის
აგროსამრეწველო სუბიექტის სტარტეგიული განვითარება.
დასკვნა და წინადადებები
წინამდებარე საინვესტიციო ბიზნეს-პროექტის ანალიზი მოწმობს, რომ
აგროსამრეწველო საწარმო `ავანგარდ~-ში მეწარმეობრივი საქმიანობის ეფექტია-
ნობის მაჩვენებლები ძირითადად მიღწეული იქნება ახალი დანადგარის - MC3-75
ტექნოლოგიის დანერგვისა და ადგილობრივი შრომითი რესურსების რაციონალურად
გამოყენების ხარჯზე.
მოზიდული სახსრების (კრედიტის) უკუგების (ამოსყიდვის ვადა – T) მაჩვენებლის
განსაზღვრა წარმოებს შემდეგი ფორმულის მეშვეობით:
Tამოს..ვადა = k / (Aამორტ.. + Пმოგება), (15..1)
სადაც, K – კაპიტალურ დაბანდებათა ღირებულებაა, Aამორტ. – წლიური საამორტიზა-
ციო ანარიცხებია, ხოლო Пწლიური მოგებაა – წლიური მოგებაა.
ამრიგად, აგროსამრეწველო საწარმო „მესხეთი„ საინვესტიციო პროექტის
მაჩვენებლებიდან გამომდინარეობს,(ცხრ. 14.2;-14.67)რომ ინვესტიციების ამოსყი-
დვის ვადა შეადგენს (625,0/(101,9 +282.5) 1.6 წ., ე.ი. ერთ წელიწადსა და ექვს თვეში
ინვესტიციების უკუგება შესაძლებელი გახდება.. საწარმოს საქმიანობის დაწყებიდან
მისი ლიკვიდურობა მეტყველებს საინვესტიციო პროექტის ეფექტურობაზე.
შესაბამისად, რეკომენდებულია წინამდებარე საინვესტიციო ბიზნეს--პროექტის
პრაქტიკაში აპრობირება..

გადამამუშავებელი საწარმოს MC3-75 მარკის საინვესტიციო პროექტის ტექნიკურ--

ეკონომიკური დასაბუთებისა შეფასების ინდექსი
ცხრ..15-.2
# მაჩვენებლის დასახელება ინდექსი
1 2 3
1. გაანგარიშებისათვის საწყისი მონაცემები:
1.1. საწარმოს MC3-75 მარკის ღირებულება(ლარი) 625280

274
1.2. ლიზინგური დაფინანსების (კრედიტის) სარგებლის ნორმა 24
(%)
1.3. საწარმოს MC3-75 მარკის საპროექტო წარმადობა (თვეში), ტ. 1100

1.3. შაქრის ჭარხლის გადასამუშავებელი წლიური რაოდენობა 13200

1. (1100 ხ 12 თვე = 13200, მ.შ. შეძენი-ლი 4000), ტონა
1.4 მზა პროდუქციის გამოსავლიანობა, % 10

1.4. მზა პროდუქციის გამოსავლიანობა წელიწადში (13200 ხ 0,1), 1320

1 ტონა
1.5 სახნავი სასოფლო-სამეურნეო სავარგული (იჯარით), ჰა 500
1.6 სავალდებულო ნათესების სადაზღვევო გადასახადები 10
(ლარი/ჰა)
1.7 მუშაკების რიცხოვნობა შაქრის ჭარხლის წარმოებაზე (კაცი) 20
1.8 შაქრის ჭარხლის საშუალო წლიური მოსავალი (ტონა) 9200
1.9 საკუთარი წარმოების შაქრის ჭარხლის თვითღი-რებულება 16.2
(ლარი/ტონა)
შენიშვნა: კალკულაცია N1, დანართი ცხრ. დ-20.2
2 საწარმოო დანახარჯების ჯამი (ლარი) 665960
3 კომერციული ხარჯები სულ (ლარი) 23820
4 წარმოებული პროდუქციის (შაქრის) სრული 0.627
თვითღირებულება (კგ/ლარი) (პ.2 + პ.3 = 665960 + 23820 = 669
780/ 1100ტ)
შენიშვნა: კალკულაცია N2, დანართი ცხრ. დ-2.3
5 წლიური რეალიზებული პროდუქციის თვითღი-რებულება 57482
(თვეში), ლარი
6 გაყიდვების საპროგნოზო მოცულობა (თვეში), ლარი 101280
7 წლიური გაყიდვების (რეალიზაციის ღირებულება) 1215375
მოცულობა, ლარი
8 დამატებითი ღირებულების გადასახადი (დღგ), 20%, ლარი 243075
9 წლიური მოგება რეალიზაციიდან (ლარი) 282505
10 მოზიდული სახსრების (ინვესტიციების) დაფარ-ვის 738508
დაფინანსება (607600 + 130908) ლარი
10.1 კრედიტის წლიური თანხები (190960 + 208320 + 208320),ლარი 607600
10.2 კრედიტის სარგებლის წლიური გადასახდი, ლარი 130908
11 გადასახადები შემოსავალზე (პირველ წელიწადს საწარმოს 8904
შემოსავლები დაბეგვრას არ ექ-ვემდებარება, 320 + 8584),
ლარი

275
 12 საწარმოს განკარგულებაში დარჩენილი მოგება, ლარი 34335

შაქრის ჭარხლის წარმოების თვითღირებულების კალკულაციის (N1) ინდექსი

თვითღირებულების საზომი ერთეული – 1ტონა/ლარი ცხრ.. 155.3
# მაჩვენებლის დახასიათება ინდექსი
1 2 3
I. I. შაქრის ჭარხლის წარმოების თვითღირებულების
კალკულირებისათვის საწყისი მონაცემები
1 მიწის ფართობი (სახნავი), ჰა 500
2 მოსავლიანობა 1 ჰა-დან ტონა 18 – 18,5
3 მთლიანი მოსავალი, (პ.1 X პ.2), ტონა 9000 - 9250
4 საშუალო წლიური მოსავსალი 9200
II დანახარჯები შაქრის ჭარხლის წარმოებაზე
1 სათესლე მასალის ღირებულება (40კგ х 500ჰა х 1,6ლ), ლარი 32 000
2 საიჯარო გადასახადი (500 ჰა х 29,4ლ), ლარი 14 700
3 ძირითადი საშუალებების ცვეთა (1936 ათ.ლ. х 0,12 - 23832
ნორმატივი), ლარი
4 ნათესების სავალდებულო დაზღვევა (500 ჰა х 10 ლ.), ლარი 5000
5 საწვავი და საპოხი მასალები, ლარი 15000
6 ნედლეულის ტრანსპორტირება (საკუთარი ტრანსპორტით), 6800
ლარი
7 შრომის ანაზღაურების ფონდი, ლარი 18864
8 დანარჩენი დანახარჯები, ლარი 8046
9 ზედნადები ხარჯები, (20%), ლარი 24848
10 სულ საწარმოო ხარჯები, ლარი 149090
III. 1 ტონა შაქრის ჭარხლის თვითღირებულება (149090/9200), 16,2
ლარი
შაქრის მზა პროდუქტის თვითღირებულების კალკულაციის (N2) ინდექსი
ცხრ.. 15.4.. თვითღირებულების საზომი ერთეული – 1ტონა//ლარი

# მაჩვენებლის დასახელება ინდექსი

1 2 3
I. შაქრის მზა ნაწარმის თვითღირებულების
კალკულირებისათვის საწყისი მონაცემები
1. შაქრის ქარხნის Mჩ3-75 საბალანსო ღირებულება, ლარი 625280
1.1 მ.შ.–ტექნიკური მოწყობილობის ღირებულება (315000 $ ხ
1.52=478800ლ)

276
 1 $ = 1.52 ლარი
1.2 საავტორო ზედამხედველობის, ტრანსპორტირების, მონტაჟისა
და მომზადების ღირებულება 146480 ლ.
2. ნედლეულის (შაქრის ჭარხლის) საშუალო თვითღირებულება, 23,6
ტონა/ლარი
2.1 მ.შ. – საკუთარი წარმოების შაქრის ჭარხლის (კალკულაციაN1, 16,2
ცხრ. დ-20.2), ტონა/ლარი
2.2 შეძენილი ნედლეულის შაქრის ჭარხლის თვითღირებულება, 40,2
ტონა/ლარი
3 შაქრის ჭარხლის გადასამუშავებელი წლიური რაოდენობა, 13200
ტონა
4 მზა ნაწარმის (შაქრისა და თანმდევი პროდუქციის) 1215375
ღირებულება, ლარი
II. მზა ნაწარმზე დანახარჯები
1. ნედლეულის თვითღირებულება (9200ტ. X 16,2 + 4000 X 40,2 = 311520
25960 X 12 თვე), ლარი
2 ელექტოენერგიის ღირებულება (1584 X 12 თვე), ლარი 19000
3 შრომის ანაზღაურების ფონდი (3772 X 12 თვე), ლარი 45264
4 ცვეთა (6510 X 12 თვე), ლარი 78120
5 დანარჩენი საწარმოო ხარჯები (17671 X 12 თვე), ლარი 212052
6 სულ საწარმოო ხარჯები (55497 X 12 თვე), ლარი 665960
7 კომერციული დანახარჯები ((1085 + 900) X 12 თვე), ლარი 23820
8 სულ ნაწარმის თვითღირებულება (57482 X 12 თვე), ლარი 689780
III. 1 ტონა მზა ნაწარმის (შაქრის) სრული თვითღირებულება 627,1
689780/110ტ.

კითხვები და ამოცანები დამოუკიდებელი მეცადინეობისათვის::

1. განიხილეთ პიტერ დრუკერის მიერ ჩამოყალიბებული მართვის პრინციპები
2. განიხილეთ სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესისა და კონტროლის ციკლის
პრიორიტეტული მიმართულებები;
3. შეიმუშავეთ სტრატეგიული საფინანსო დაგეგმვის კონკრეტული მაგალითი
გადამამუშავებელი მრეწველობის მაგალითზე.

277
1
278
279
 ʴʨ˄ʰʲʰ ʳʬʵʸʬ..
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ:: ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ
ʪʨʴʨʿʵʼʰ ʶʰʸʭʬʲʰ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ
ʴʨ˄ʰʲʰ ʳʬʵʸʬ.. ʪʨʴʨʿʵʼʰ ʶʰʸʭʬʲʰ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ:: ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ
ʳʨʸʯʭʨ

ʯʨʭʰ 16. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

ʯʬʵʸʰʻʲ--ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ

16.1. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ʵʩʰʬʽʺʰ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ

ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
16.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʫʨ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ (ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ)
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ - Äʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨ-
ʲʻʸʰʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʫʨʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʬʩʰ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 16. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

ʯʬʵʸʰʻʲ--ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ

16.1. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ,, ʵʩʰʬʽʺʰ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʨ (ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ

ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʸʰ ʹʨʪʨʴʰ ʨʸʹʬʩʵʩʹ: ʨ) ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ; ʩ) ʩʰʮʴʬʹ--ˆʨʮʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʰ,, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ,
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ. ʬʹ
ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ, ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ, ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʫʨ, ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰʨ. ʨʳʨʹʯʨʴ,
ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ, ʹʨʫʨ˂ ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺʰʨ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ
ʨʸʨ ʻʩʸʨʲʵʫ ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʨʸʨʳʬʫ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʩʰʮʴʬʹ--ˆʨʮʬʩʰ (ʨʴ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˆʨʮʬʩʰ,
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʼʨʸʯʵ ʪʨʨʮʸʬʩʰʯ).
ʨʹʬʭʬ ʨˀʱʨʸʨʨ,, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˆʨʮʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳˆʵʲʵʫ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʹʬʩʵʩʫʬʹ ʨˆʲʨʫˀʬʽʳʴʰʲʰ ʳʮʨʸʫʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʳʨ˂
ʳʵʨˆʬʸˆʬʹ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨ, ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ
ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰʯʨ ʫʨ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʯ. ʳʨʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ,

280
ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʽʵʴʬʩʰʫʨʴ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ, ʳʱʭʬʯʸʨʫ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ ʳʨʯʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʬʩʰ (business_line) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʸʵʪʵʸ˂: ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˆʨʮʬʩʰ
ʨʴ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ (ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʬʩʰ ʼʨʸʯʵ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ); ʨˆʨʲʰ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ˆʨʮʬʩʹ. ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻʴʫʨ˂ ˂ʨʲʱʬ ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʱʵʴʺʸʨʽʺʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ
ʳʰʭʰʾʵʯ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʨʴ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʫʨʭʨʪʸʵʭʵʯ
ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʫʨʴʨʮʵʪʰ - ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʳ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ
ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʺʬʸʬʹʰ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʹʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʫʨ
ʻʫʸʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹ.
ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʰʹ (business_line) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʰ ˆʨʮʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʪʨʳʵʰʿʵʼʨ ˆʻʯʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʨʴʰ::
1) ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʿʭʬʲʨ ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʰ ʰʹʬ, ʸʵʳ ʳʨʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˇʨʳʰ
(ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʮʬʳʵʯ ʳʵʽʳʬʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʼʰʸʳʰʹ
ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ;
2) ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʼʨʹʰ, ʸʵʳʲʰʯʨ˂
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʯ ʩʰʮʴʬʹ-ˆʨʮʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʰʹ ʸʬʮʰʫʬʴʺʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʰʿʰʫʵʹ
ʳʬʹʨʳʬ ʶʰʸʬʩʮʬ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʻʼʲʬʩʬʩʰʯ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʫʨʭʨʲʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʯ (ʯʻ ʬʹ ʨʸ ʨʸʰʹ ʨʱʸ˃ʨʲʻʲʰ ʯʨʭʨʫ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʨˀʰ, ˀʬʳʫʬʪ, ʹʨʳʵʽʨʲʨʽʵ ʱʵʫʬʽʹʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰ,
ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʨʽʭʯ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ, ʬʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ).
3) ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʯʬʲʰ ʬʸʯʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ (ʼʰʸʳʨ), ʸʵʳʲʰʹ ʼʨʹʰ
(ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ) ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
4) ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʬʳʯˆʭʬʭʨ ʳʨʹˀʺʨʩʹ. ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʰ (ʸʵʳʬʲʰ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ -
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹʯʭʰʹ);
5) ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ ʪʬʪʳʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ˀʬʽʳʴʰʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʪʻʲʰʹʳʵʩʹ ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ,
ʨʹʬʭʬ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨʹ. ʩʰʮʴʬʹʰ, ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨˆʫʬʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ, ʸʨ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ
ʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ. ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲ ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʨʫ ʪʨʳʵʫʰʨʴ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ˂ʵʫʴʰʹʨ ʫʨ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʻʴʨʸ-ˁʭʬʭʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰ. ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʱʨʭˀʰʸˀʰʨ ʱʬʸ˃ʵ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹʯʨʴ. ʱʬʸ˃ʵ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ
ʶʸʵʼʬʹʰʨʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʰʯʨʭʹʬʩʹ ʫʨ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʵʬʩʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ
ʯʨʭʨʫʭʬ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ. ʱʬʸ˃ʵ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ ˁʴʫʬʩʨ ʰʳʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ ʸʵʳ ʻ˃ʸʨʭ ʽʵʴʬʩʨʹʯʨʴ

281
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʫʬʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʪʨʸʰʪʬʩʨˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰʹʨ ʫʨ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ ʹ˄ʵʸ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʨʹ.
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ, ʸʵʳ ʯʰʯʵʬʻʲ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰʨ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰʹʨʫʳʰ ˄ʨʿʬʴʬʩʻʲʰ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʱʸʰʺʬʸʰ–ʻʳʬʩʰ
ʫʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ. ʮʵʪʨʫ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ: 1.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ˂ʵʫʴʨ; 2. ʳʻʫʳʰʭʰ ʳʻˀʨʵʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˂ʵʫʴʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨ ʫʨ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʴʨ˂ʬʳʯʨ ʩʨʮʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʯʨʵʩʨʮʬ; 3. ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ; 4.
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʵʩʨ ʫʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʵʩʨ; 5. ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʶʰʸʵʭʴʻʲʰ
ʯʭʰʹʬʩʬʩʰ; 6. ʶʻʴʽʺʻʨʲʻʸʵʩʨ ʱʵʴʺʸʨʽʺʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹ ʭʨʫʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʨˀʰ; 7.
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʫʨ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ˂ʵʫʴʨ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ ʺʬʸʳʰʴʰ ,,ʩʰʮʴʬʹʰ“ ʨʹʨˆʨʭʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˂ʴʬʩʨʹ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʱʵʫʬʽʹʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ:
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʫ ʰʯʭʲʬʩʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʵʪʬʩʰʹ,
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʨʴ ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ. ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʨʹʬʯʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʰʿʵʼʨ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʫʨ ʨʸʨʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʫ. ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʪʮʰʯ, ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʨʫ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʨʫ. ʬʹʨʨ ʰʹʬʯʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ ʨʴ ʹˆʭʨ
ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʨʴ ʹˆʭʨ ʽʵʴʬʩʰʹ
ˀʬ˃ʬʴʨʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʨʸ ʪʨʨˁʴʰʨ
ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʰ ˆʨʹʰʨʯʰ ʪʨʴʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʨʸʨʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʺʬʸʳʰʴʰ ,,ʩʰʮʴʬʹʰ“-ʹ ʽʭʬˀ ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʳʨʸʯʮʵʳʰʬʸʰ
ʫʨ ʨʸʨʬʸʯˇʬʸʨʫʰ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʰʾʬʩʨʮʬ.. ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʺʬʸʳʰʴʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʰʫʰ ʳʹʪʨʭʹʬʩʰʹʨ,
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʬʩʰ:
1. ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʸʵʪʵʸ˂ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰ, ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʪʨʴ, ʨʸ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʰʹʬʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʹ, ʸʵʪʵʸʬʩʰ˂ʨʨ:
ʲʰ˂ʬʴʮʰʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʴʬʩʨʸʯʭʬʩʰ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰ˃ʲʬʭʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʯ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨʹ.
2. ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨ ʳ˂ʰʸʬ, ʰʹʬ ʳʹˆʭʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʿʰʫʭʨ ˆˀʰʸʨʫ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ˀʬʹʨʹʭʲʬʲʰ ʩʰʲʬʯʰʹ ʹʨˀʭʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨʹ. ˆˀʰʸʨʫ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹʨʹ ʳʿʰʫʭʬʲʹ ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʨʾʬʲʭʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʰʬʸ
ʱʲʰʬʴʺʬʩʰʹʨʪʨʴ ʳʵʶʵʭʬʩʻʲʰ ʴʫʵʩʨ, ʭʰʫʸʬ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ:
1) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ;
2) ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʬʩʮʬ;

282
 3) ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ;
4) ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʬʸʯʰʨʴʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹʨ ʫʨ ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʨ;
5) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʨ, ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨ, ˀʬʸ˄ʿʳʨ, ˀʯʨʴʯʽʳʨ ʨʴ
ˈʵʲʫʰʴʪʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʫʨʴ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʨ;
6) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ ʼʰʸʳʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ,
ʳʰʹʰ ʳʫʪʸʨʫʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨ ʼʰʸʳʰʹ ʰʳʰˇʰ;
7) ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʫʨʱʸʬʫʰʺʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ʪʰʸʨʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʱʸʬʫʰʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ;
8) ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʫʨʮʾʭʬʭʨ. ʫʨʮʾʭʬʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹʰ ˁʴʫʬʩʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬ-
ʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰʹ ʳʰʬʸ;
9) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʯ ʫʨʩʬʪʭʸʨ. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʩʨʮʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰ-
ˀʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʽʵʴʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
10) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ. ʨʹʬʯ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ
ʭʰ˂ʵʫʬʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʳʰʹʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ;
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʵʩʨ ʫʨ
ʻʺʿʻʨʸʵʩʨ ʫʰʫʨʫ ʨʸʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʹ˄ʵʸʨʫʨʨ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵ:: ʿʰʫʭʨ - ʪʨʿʰʫʭʨ, ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʳʰʾʬʩʨ,
ʫʨʮʾʭʬʭʨ, ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʯ ʫʨʩʬʪʭʸʨ ʫʨ ʨ.ˀ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻ-ʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲ ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ :
1. ʳʨʴʽʨʴʨ-ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹ, ˆʬʲʹʨ˄ʿʵʬʩʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʹ
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʫʸʵʹ;
2. ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ʴʨ˄ʰʲʮʬ ʪʰʸʨ-ʵʹ
ʪʨʼʵʸʳʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ;
3. ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʫʨʮʾʭʬʭʰʯ ʲʰʮʰʴʪʰʯ ʪʨ˂ʬʳʰʹ ʫʸʵʹ;
4. ʽʵʴʬʩʨʮʬ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʫʨʸʰ˂ˆʭʰʹʨʹ, ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ
ʩʨʮʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ;
5. ʹˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʨʴʨʩʸʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰʹ ˀʬʺʨʴʰʹʨʹ;
6. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʸʵʹ ʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ;
7. ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʨʴʨʩʸʰʹ ʹʨˆʰʯ ʳʨʯʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʫʸʵʹ;
8. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ “ʪʻʫʭʰʲʰʹ“ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʫʸʵʹ.
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ,, ʸʵʳ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʬʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1) ʹʨʩʨʮʸʵ; 2) ʵʩʰʬʽʺʰʹ

283
ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʯʰ; 3) ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʨʾʫʪʬʴʰʯʰ; 4) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ;
5) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ; 6) ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ; 7) ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ; 8)
ʻʺʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ; ʫʨ 9) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˂ʴʬʩʨʨ ʫʨ ʪʨʴʨʹʨ–ˆʰʬʸʬʩʹ ʰʳ
ʼʨʹʹ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʬʺʨʫ ʨʸʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ, ʸʵʳ ˀʬʯʨʴˆʳʫʬʩʰʨʴ
ʹʨʿʰʫʲʨʫ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʨʴ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʳʿʰʫʭʬʲʬʩʰ ʫʨ
ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʬʩʰ. ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˂ʴʬʩʨ ʨʹʨˆʨʭʹ ʰʳ ʹʨʸʪʬʩʬʲʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂
ʳʰʰʾʬʩʹ ʰʹ ʭʰʹʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ˂ ʨʸʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨʽʵʴʬʲʰ ʨʴ ʭʰʴ˂ ʳʰʰʾʬʩʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʰ ʯʨʸʰʾʰʹʨʯʭʰʹ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʱʲʨʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʨ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ - ʨʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯʰ ʯʨʴˆʨ, ʸʵʳʬʲʰʯʨ˂ ʽʵʴʬʩʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʰ˂ʭʨʲʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʸʰʾʰʹʯʭʰʹ, ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʹʻʸʭʬʲ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʹʨ
ʫʨ ʳʿʰʫʭʬʲʹ ˀʵʸʰʹ, ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ „ʪʨˀʲʰʲʰ
ˆʬʲʰʹ ʳʨʴ˃ʰʲʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʯ“ ʫʨʫʬʩʻʲ ʪʨʸʰʪʬʩʨˀʰ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳˆʨʸʬ
ʳʵʽʳʬʫʬʩʫʨ ˀʬʪʴʬʩʻʲʨʫ, ˄ʰʴʫʨˆʬʫʻʲʨʫ ʫʨ ˃ʨʲʫʨʻʺʨʴʬʩʲʨʫ. ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʴʬʩʨ ʨʹʨˆʨʭʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʯʨ ʱʵʲʬʽʺʰʻʸ ʨʾʽʳʨʹʨ ʫʨ ʽʳʬʫʬʩʬʩʹ
ʫʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʻʳʬʺʬʹʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ;
ʩ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ ʳʰˆˆʬʫʭʰʯ,, ʹʨʫʨ˂ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ:
1) ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʬʩʨ ʼʻʲʨʫ ʬʸʯʬʻʲˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʳʹʪʨʭʹʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ.
2) ʨʾʫʪʬʴʰʯ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʹʨˆʬʩʨ ʯʨʴˆʰʹ ʰʳ ʸʨʵʫʬ–ʴʵʩʨˀʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʮʻʹʺʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʯʨʸʰʾʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲ ʼʨʹʬʩˀʰ.
ʪ) ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ –ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ: ʨ)
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʫʨ ʩ) ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ.
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˀʬʹʨ-
ʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʹʨ ʫʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʸˁʬʩʨ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʬʽʹʶʲ-
ʻʨʺʨ˂ʰʵ ʭʨʫʰʹ ʪʨʹʭʲʰʹ, ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʾʰʨ ʨʻʽ˂ʰʵʴʮʬ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʫʸʵʹ.
ʫ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ,, – ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʳ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨʪʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʺʰʶʰʻʸʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨʮʬ, ʪʨʳʵʰʸˁʬʭʨ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʱʵʴʱʸʬʺʰʱʰʯ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʰʪʰ
ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʱʨʭˀʰʸˀʰʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʯʨʴ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ,
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ; ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ; ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ
ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰ; ʳʼʲʵʩʬʲʰʹʨʫʳʰ ʫʨʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ.

284
 2) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ –ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʩʨʮʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰ-
ˀʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʳʵʽʳʬʫ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ-ʴʵʸʳʨʺʰʻʲ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨˀʰ;
3) ʻʺʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ – ʨʸʰʹ ʼʰʸʳʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʸʻʲʰ ʪʨ˂ʭʬʯʰʹ
ˀʬʫʬʪʨʫ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʹʨʻʺʰʲʰʮʨ˂ʰʵ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʨʸʰʹ, ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʩʵʲʵʳʫʬ ˂ʭʫʬʩʨ ʬʽʹʶʲʻʨʺʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʫʨ ʱʨʸʪʨʭʹ ʯʨʭʰʨʴʯ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʹ.
4) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ - ʨʸʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸ ʸʬʷʰʳˀʰ ʪʨʴˆʰʲʭʰʯ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ ˀʬʳʼʨʹʬ-
ʩʲʬʩʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʮʬ ʳʵʽʳʬʫ ʳʰʱʸʵ ʫʨ
ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ, ʸʵʪʵʸʬʩʰ˂ʨʨ: 1) ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʩʰʮʴʬʹʮʬ; 2)
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ; 3) ʫʸʵ; 4) ʸʰʹʱʬʩʰ; 5) ʱʵʴʺʸʵʲʰ; 6) ʲʰʱʭʰ–ʫʻʸʵʩʨ; 7)
ˀʬʮʾʻʫʭʬʩʰ, 8) ʳʵʯˆʵʭʴʨ-ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ, ʹʨʫʨ˂ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʹʰʫʰʫʬ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʫʨʳˆʫʬʲʻʴʨʸʰʨʴʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹ ʳʮʨʫʿʵʼʴʨʮʬ
ˀʬʰ˃ʰʴʵʴ ʬʹʨ ʯʻ ʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ. ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹʨʯʭʰʹ
ʳʮʨʫʿʵʼʴʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʨʹʬʭʬ ʻʨʳʸʨʭ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ, ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ
ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨʳʵ–ʱʰʫʬʩʻʲʰʨ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲ ʵʩʰʬʽʺʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨʮʬ,
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ, ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʰ ʳʮʨʫʨʨ ʪʨʫʨʰˆʨʫʵʹ
ʵʩʰʬʽʺʬʩˀʰ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ, ʸʨ˂ ʪʨʴʰʹʨʾʭʸʬʩʨ ʪʨʹʨʿʰʫʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ ʹʰʫʰʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʨʹʬʯʰ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʨ-ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʰˁʬʴʹ ʯʨʭʹ ʰʹʬʯ
ʫʨʸʪʬʩˀʰ, ʹʨʫʨ˂ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰʨ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʯ. ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ,
ʯʻ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ, ʳʨˀʰʴ ʳʰʳ˄ʵʫʬʩʬʲʰ
˂ʫʰʲʵʩʹ ʪʨʿʰʫʵʹ ʯʨʭʰʹʰ ʩʰʮʴʬʹʰ ʰʳ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ, ʸʨ˂ ʳʨʹ
ʫʨʻˇʫʨ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʽʳʴʨ.

16.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʫʨ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ

ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ (ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ))

ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʳʵʰʿʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʹʨʳʰ ˇʪʻʼʰ,, ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʶʰʸʭʬʲʰ ˇʪʻʼʰ.. ʽʵʴʬʩʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʬʩʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ˇʪʻʼʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˀʬʳʫʬʪ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ::
ʨ) ʹʨʸʪʬʩʲʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ-ʽʵʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰ ʫʨʨʱʳʨʿʵʼʰʲʵʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹ
ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʬʩʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʫʸʵʹʨ ʫʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʨʫʪʰʲʮʬ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʶʸʰʴ˂ʰʶʹ. ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʳʰʹʰ ʹʨʸʪʬʩʲʰʨʴʵʩʨ.

285
 ʩ) ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʬ, ʨʸ ʻʴʫʨ ʨʾʬʳʨʺʬʩʵʫʬʹ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹʨʯʭʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʸʪʬʩʲʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸ ʼʨʹʹ. ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩʰ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʬʩʰʯ ʫʨ ʹʻʸʭʰʲʰʯ;
ʪ) ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʬʹʨʨ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʵ ʰʴʭʬʹʺʵʸʳʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʼʻʲʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ. ʰʪʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˄ʨʸʹʻʲ ʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʮʬ, ʨʸʨʳʬʫ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʮʬ;
ʳʬʵʸʬ ˇʪʻʼʰ.. ʽʵʴʬʩʰʹ ʬʹʽʶʲʻʨʺʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ - ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
ʨ) ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ ʸʨ ˄ʰʲʰ ʻʫʬʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʯʰʯʵʬʻʲ ʼʨʽʺʵʸʹ (ˀʸʵʳʨ, ʳʰ˄ʨ,
ʱʨʶʰʺʨʲʰ, ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʻʴʨʸʬʩʰ);
ʩ) ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ-ʪʨʳʵˆʨʺʨʭʹ ʰʳ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʬʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʪ: ʳʰ˄ʨʮʬ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ, ˀʸʵʳʰʹʨ ʫʨ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʫʨʼʨʸʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʫʨʸˁʬʩʨ ʽʵʴʬʩʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʹ, ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʸʬʴʺʰʹ ʹʨˆʰʯ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʳʰ˄ʰʹ ʸʬʴʺʨ ʨʳ ʫʸʵʹ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʴʨʸˁʬʴʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʵʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ;
ʪ) ʮʾʭʸʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ - ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ
ˁʨʸʯʻʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ,
ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʪʨʫʨʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʨʳ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʹ;
ʫ) ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʻʲʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ - ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʳʨˀʰʴ ʨʸʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʹˀʰ ˁʨʸʯʻʲʰ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʨʫ ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʻʲʰʨ.
ʳʬʹʨʳʬ ˇʪʻʼʰ.. ʹʨʩʨʮʸʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ:
ʨ) ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ -
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʳʻˀʨʵʩʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨʽʳʬ ʪʭʨʽʭʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫʯʨʴ. ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʨ ʫʨ
ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʬʩʰ ˆˀʰʸ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʫʨʻʩʨʲʨʴʹʬʩʬʲʰʨ, ʸʨ˂ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʻʸ ˀʬʫʬʪʬʩʹ;
ʩ) ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ (ʳʵ˃ʸʨʭʰ,
ʻ˃ʸʨʭʰ, ʽʵʴʬʩʨ, ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʩʨʮʨʸʮʬ ʳʿʰʫʭʬʲʹʨ ʫʨ
ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ˄ʨʸʳʵʰʽʳʴʬʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨ. ʱʵʴʱʻʸʴʬ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ
ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ ʳʰʮʬʮʰ ʳʵʪʬʩʨʨ. ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʼʨʹ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʮʬ ʫʨ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʼʨʹʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ;
ʪ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ - ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʰ˂ʭʲʬʩʨ, ʸʨ˂ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰʨ ʰʹʬʯʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʯ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʽʭʬʿʴʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʨʳʹʨˆʭʬʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ;
ʫ) ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ-ʪʨʴʰˆʰʲʨʭʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʯʨʴ;

286
 ʬ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʬˆʬʩʨ ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʮʵʪʰʬʸʯ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲ ʵʩʰʬʽʺʮʬ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯʰ ʻʼʲʬ–ʩʬʩʰʹ ʰʹʬʯʴʨʰʸʰ
ʫʨʿʵʼʨ ʨʴ ˀʬʬʸʯʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰ˄ʭʬʭʬʴ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʨʹ;
ʭ) ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵʫ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ
ʽʵʴʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʻʼʸʵ ʬʼʬʽʺʰʨʴ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ, ʸʨ˂ ʼʰʮʰʱʻʸʨʫ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ,
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʨʽʺʻʨʲʻʸʰʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ.
ʪʨʸʫʨ ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹʨ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ
ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʳʨ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʳʨ ʻʴʫʨ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰ.. ʱʬʸ˃ʵʫ, ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʳʨ ʮʻʹʺʨʫ ʻʴʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʵʹ ʯʻ
ʸʵʳʬʲ ʹʺʨʫʰʨˀʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʬʴʺʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʪʸʬʯʭʬ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʳʬʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ
ʪʭʰʴʫʨ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ ʫʨ ʪʨʴʭʹʨʮʾʭʸʵʯ ʳʰʹʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʩʬʫʰ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʹʨʿʬʴʬʩʬʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʰʿʵʼʨ ʵʸ ʪʨʸʬ ʫʨ
ˀʰʫʨ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨʫ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
˄ʿʨʸʵʬʩʰʨ ʨ) ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʩʨʲʨʴʹʰ;; ʩ) ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʮʨʸʨʲʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨ;; ʪ)
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨ;;
ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʫʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹʨ ʫʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʮʻʹʺʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ. ʻʼʸʵ ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹˆʭʨ ʼʵʸ–ʳʬʩʰ, ʨʹʬʭʬ
ʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʨʹʨʲʬʩʰ˂.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʭʨˇʪʻʼʵʫ ˀʬʳʫʬʪʰ ʱʨʺʬʪʵʸʰʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ:
ʶʰʸʭʬʲʰ ˇʪʻʼʰ. ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʸʪʬʩʲʰʹ
˄ʿʨʸʵʬʩʹ. ʳʨʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʭʨʱʻʯʭʴʵʯ: ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵʴʨʺʨʴʬʩʰ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʫʨʴ ʫʨ ʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ; ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʰʸʨʭʬʩʨ ʨʴ ʪʨʿʰʫʭʨ ʫʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ.
ʳʬʵʸʬ ˇʪʻʼʰ. ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ (1-3 ˄ʲʰʯ) ʨʹʬʯ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ
ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʨ) ʳʵʪʬʩʨ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʬ, ʯʻʳ˂ʨ ˆˀʰʸʨʫ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʨʸʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ, ʨʸʨʳʬʫ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹ ʪʨʴʱʨʸʪʻʲʬʩʨˀʰ
ˀʬʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ˀʬʫʪʬʩʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʵʴʫʬʩʰʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʨʾʸʰ˂ˆʻʲʰ
ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʪʨʫʨʸʰ˂ˆʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹʪʨʴ. ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʬ ʻʼʸʵ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʫʰʨ ʱʨʶʰʺʨʲʺʬʭʨʫ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʫʨ ʳʨʾʨʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ.

287
 ʩ) ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʯʬʵʸʰʨ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʨ
ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʹ ʨʴʰ˅ʬʩʹ ʻʼʸʵ ʴʨʱʲʬʩ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ, ʭʰʫʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʨʯʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨʹ.
ʫ) ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʹ˄ʵʸʨʫ ʪʨʭʰʪʵʯ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʸʵʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʼʲʵʩʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ
ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʰ ˄ʰʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨʹ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʲʵʩʨ ˆˀʰʸʨʫ
ʳˆʵʲʵʫ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨʹ ʴʰˀʴʨʭʹ.
ʳʬʹʨʳʬ ˇʪʻʼʰ. ˄ʨʸʳʵʨʫʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʸʨʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ, ʳʨʯ
ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ: ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʼʵʸʳʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ
ʫʬʩʻʲʩʬʩʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨʹʯʨʴ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʫʨ ʰʸʰʩʨʫ - ʭʰʴʨʰʫʨʴ ˄ʬʹʫʬʩʨˀʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ,
ˁʨʫʬʩʻʲʰʨ ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹ ʻʼʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʮʾʻʫʭʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ʳʻˆʲʬʩʰ˂.
ʳʬʵʯˆʬ ˇʪʻʼʹ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ
ʼʰʸʳʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʸʬ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ. ʳʨʯʪʨʴ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ:
ʨ) ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹʨ ʫʨ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ
ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ - ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʹʨ ʫʨ ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨʹ.
ʩ) ʸʰʹʱ-ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ,
ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ, ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʫʨ ʨ.ˀ. ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʨ: ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ ʫʨ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʹʨʨʪʬʴʺʵʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸʰ ʳʰʳʵˆʰʲʭʬʩʰ. ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵ--
ʳʰʱʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʨ:
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰʹ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ: ʼʰʸʳʨ-
ʫʰʲʬʸʬʩʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ; ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʨ ʫʨ ʨ.ˀ.

ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ:: ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ

ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ

ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ,, ʱʬʸ˃ʵʫ::
ʨ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʹ ʫʨ ʳʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʹ, ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰ ʻʫʨʸʫʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʩʵʲʵʫʸʵʰʴʫʬʲ ʪʨʿʰʫʭʬʩʹ. ʬʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰʨ
ʳʨˀʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʫʨ ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʨʽʺʰʻʸʰ
ʩʨʮʨʸʰ. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʮʻʹʺʬ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ˀʬʪʸʵʭʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʮʬ, ʨʹʬʯʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʽʳʬʫʰʯʵʩʨ ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʯʻ: ˀʬʪʸʵʭʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ
ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʳ˂ʰʸʬʨ. ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʳ
ʳʬʯʵʫʹ: ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ-ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ
ʨʽ˂ʰʨʯʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʮʬ. ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʸʨ ˀʬʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ

288
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
2) ʪʨʸʰʪʬʩʨʯʨ ʳʬʯʵʫʰ - ʨʳ ʫʸʵʹ ˆʫʬʩʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʨʯʨ
ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʨ.
3) ʫʨʸʵʪʵʩʸʰʭʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʪʭʨ˃ʲʬʭʹ
ʪʨʳʵʭʰʨʴʪʨʸʰˀʵʯ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ
ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʰʹ ʩʨʮʨʮʬ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʯ..
ʩ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ,, ʹʨʫʨ˂ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʨʽʺʵʸʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʨʽʭʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʹ,
ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰʨ ʳʰʹʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ ʹˆʭʨ ʯʨʴʨʩʨʸʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ
ʨʸʹʬʩʵʩʰʹʨʹ. ʨʳ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʹ ʫʨ
ʯʨʴʳˆʲʬʩʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʹ ʬʴʰ˅ʬʩʨ. ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ; ʱʬʸ˃ʵʫ:
1)) ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰ.. ʬʸʯʳʨʴʬʯʯʨʴ ʨʱʨʭˀʰʸʬʩʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹʨ ʫʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʺʰʶʹ, ʨʳ ʫʸʵʹ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʯʨʴˆʰʹ ʪʨʸʫʨʽʳʴʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʨ˃ʰʬʩʬʲ ʹʰʫʰʫʬʫ;
2) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ.. ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʳʵ˂ʬ–ʳʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʰʳ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʳʫʬʪ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʫʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʱʭʬʯʰʯ.
ʪ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲ ʫʨ ʹˆʭʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ, ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʬʺʨʫ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʫʰʨ. ʰʪʰ ʯʨʴʨʩʨʸʰ ˄ʨʳʨʺʬʩʰʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ,
ʨʹʬʭʬ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨ
ʫʨʮʾʭʬʭʰʹ ʫʸʵʹʨ˂ ʨʳ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ˀʬʪʸʵʭʬʩʨ: ʼʨʹʬʩʰ ʳʰ˄ʨʮʬ,
ʳˀʬʴʬʩʲʵʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ, ˆʬʲʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʨ.ˀ. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʨʮʬ.
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
1) ˄ʳʰʴʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʿʭʬʲʨ ʨʽʺʰʭʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʿʭʬʲʨ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ ˀʵʸʰʹ
ʹˆʭʨʵʩʨ.
2) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ˇʨʳʻʸ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʨ ʫʨ ʳʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʮʬ ʪʨ˄ʬʻʲ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʹˆʭʨʵʩʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʳʰʭʬ ʳʰʫʪʵʳʨ ʬʸʯʳʨ–ʴʬʯʯʨʴ
ʳ˅ʰʫʸʵ ʱʨʭˀʰʸˀʰʨ. ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ʳʵʶʵʭʬʩʻʲʰ

289
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʫʨ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʸʰʪʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʹʨ,
ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʸʯʴʨʰʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʻʴʫʨ
ʳʵʪʭ˂ʬʹ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʬʸʯʳʨʴʬʯʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ
ʹʺʨʫʰʬʩʰʹʨʪʨʴ ˀʬʳʫʪʨʸʰ ʸʯʻʲʰ ʫʨ ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʺʨʫʰ ʰʬʩʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1)
ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 2) ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʫʨʯʭʨʲʰʬʸʬʩʨ ʫʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʪʨʼʵʸʳʬʩʨ; 3) ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˀʬʱʸʬʩʨ ʫʨ ʨʴʨʲʰʮʰ; 4)
ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ; 5) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʸˁʬʭʨ; 6) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲ ˀʬʫʬʪʯʨ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨ; 7) ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹ˄ʵʸʨʫ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ
ʬʼʬʽʺʻʸʨʫ ʳʨʸʯʭʰʹʯʭʰʹ ʻʴʫʨ ʪʨʭʰʨʮʸʵʯ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˄ʬʹʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
1. ʸʬʨʲʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ ʯʽʭʬʴ ʽʳʴʰʯ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʯʻ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲ
ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʪʨʳʵʰʳʻˀʨʭʬʩʯ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʮʬ ʳʬʺ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ.
2. ʸʨ˂ ʳʬʺ ʯʨʴˆʨʹ ˁʨʫʬʩʯ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʪʬʩʰʯ, ʻʼʸʵ
ʳʬʺ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʽʳʴʰʯ (ʨʴʻ ʮʸʫʨ ʮʸʫʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʹʨʴʨʳ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ).
3. ʻʴʫʨ ˀʬʰʸˁʬʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲ
ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨʴ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʵʸʰʭʬ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ˀʬʫʬʪʰ ʰʪʰʭʬ ʰʽʴʬʩʨ).
4. ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ ʳʨʯʰ ʸʬʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʺʵʲʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʰʯ,
ʳʨʪʸʨʳ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ ʬʳʯˆʭʬʵʫʬʹ ʵʩʰʬʽʺʻʸʹ (ʳʰʻʱʬʸ˃ʵʬʩʬʲ)
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʹ.
5. ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʨ ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨʮʬ,
ʭʰʫʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʸʬʨʲʻʸ ˀʬʫʬʪʬʩʮʬ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʯˆʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ʨʸʹʬʩʵʩʹ,
ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1. ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ; 2. ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ; 3.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ; 4. ʹʨʪʨʸʬʵ (ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ) ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ
ʯʬʳʨʮʬ - „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ ʫʨ
ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʬʩʰ““

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩˀʰ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʨʹ
ʫʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʰʶʰʻʸʰʨ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʽʵʴʬ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʽʭʬʿʴʰʹʯʭʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʹʨʩʨʮʸʵ

290
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʪʨʫʨʹʭʲʰʹ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹʯʭʰʹ (ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʬˆʬʩʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ).
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʽʭʬʳʵʯ ʪʨʴʭʰˆʰʲʨʭʯ, ʬˆʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʹ:: ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʨ ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩˀʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
ʨ) ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ ʫʨ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ
ʨʴ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʸʺʴʰʵʸʵʩʨ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰ (ʫʨʳʼʻ˃ʴʬʩʬʲʰ,
ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰ) ʪʨʳʵʫʰʹ ʳʨʯʰ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʫʨʴ;
ʩ) ʨˆʨʲʰ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨ˂ʬʳʨ;
ʪ) ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʪʨʱʵʺʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʮʬ˂
ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʫʨ ʱʻʸʹʰ; ʶʸʰʭʨʺʰʮʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʨʹʨʿʰʫʨʫ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʳʨʯʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʴʨʱʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʨ˂ ʱʭʲʨʭʨ˂ ʸˁʬʩʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨˀʰ;
ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʸʬʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʨ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʰʹʰʴʰ ʻʼʸʵ ʫʬʺʨʲʻʸʨʫ.
ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ) ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʨ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ ʳʽʵʴʬ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ (ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ˇʪʻʼʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ
ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʪʬʸʳʨʴʰʨ, ʰʨʶʵʴʰʨ ʫʨ
ʸʻʹʬʯʰ), ʱʨʴʵʴʰ ʨʸ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʨʸ˂ʬʸʯʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʬʭʸʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʻʲʰ
ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨʹ. ʬʹ ʹʨʱʰʯˆʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʬʹʫʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʨˀʰ ˀʬʫʰʹ, ʨʴʻ ʳʨʹˀʰ ʻʴʫʨ ʳʵʪʭʨʸʫʬʹ. ʨʳ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ʳʵʹʨʪʭʨʸʬʩʲʨʫ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʪʮʬʩʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ:
¾ ʫʨʨʫʪʰʴʬʯ, ʸʵʳ ˄ʬʭʸʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʵʭʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ, ʰʾʬʩʹ ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʪʨʴʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ʳʰʹ ʳʰʬʸ ʨʫʸʬ ˀʬʺʨʴʰʲʰ ˄ʭʲʰʲʰʹ
¾ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʨʴ ʳʰʹʰ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ʹˆʭʨ ˄ʬʭʸʰʹ) ˄ʰʲʰʹ
ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʨ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʵʭʬʩʹ ʳʨʹ ʸʨ˂ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ
ʪʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰʯ
¾ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʬʹʫʬʩʨˀʰ ʨʰʹʨˆʵʹ, ʸʵʳ ʳʰʹʰ ˄ʬʭʸʰʹ ʫʨʺʵʭʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ˄ʬʭʸʰ
ʰʾʬʩʹ ʳʰʹ ˄ʰʲʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʵʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʫʨʴʨʿʵʼʰʹ ʹʨˆʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ (ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʰʴʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʯ),
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹʱʨʶʰʺʨʲʰʮʬʩʻʲʰ (ʨʫʸʬ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʻʲʰ) ʨʳ
˄ʰʲʰʹ ʳʰʱʻʯʭʴʬʩʨ; ʫʨʨʫʪʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʺʵʲʰʨ ʳʰʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʨʫ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
˄ʬʭʸʬʩʰʹ ˄ʰʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʯʭʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʫʨ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʰ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʳʨʸʨʪʰ (ʳʨʯʰ ʻʼʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʸʨʴʺʰʨ).
ʩʵʲʵ ʪʮʨ ʮʻʹʺʨʫ ʳʰʹʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʻʲʰ
(ˀʬʳʫʬʪˀʰ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʬʹʫʬʩʨˀʰ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʳʰʹʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ. ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʬʴʫʵʩʵʫʬʹ (˄ʬʹʫʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʿʭʬʲʨ ˄ʬʭʸʰʹ ʳʰʬʸ ʨʱʸʬʫʰʺʬʩʻʲʰ
ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʨʻʫʰʺʰʹ ʨʴ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʳʰʬʸ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ.

291
 ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ʰʪʰʭʬ ʭʰʯʨʸʬʩʨ ʰʽʳʴʬʩʨ ʫʨˆʻʸʻʲ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ,
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʹ ʨʸʰʹ ˄ʬʹʫʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʯ ˄ʬʹʫʬʩʨˀʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʨʯ, ʭʰʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʫʨʴ ˄ʨʹʭʲʨ ʹʻʸʹ, ˇʬʸ ʻʴʫʨ
ˀʬʹʯʨʭʨʮʵʴ (ʹʻʸʭʰʲʰʹʨʳʬʩʸ ˀʬ˃ʬʴʨ ʨʴ ʶʰʸʭʬʲʨʫʰ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʻʼʲʬʩʨ) ʹˆʭʨ
ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʹ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ. ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʿʵʭʬʲʰʭʬ ʮʬʳʵʯʽʳʻʲʰ ʬˆʬʩʨ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʫʨʳʼʻ˃ʴʬʩʲʬʩʹ (ʱʬʸ˃ʵ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨ ʨʴ ʫʨˆʻʸʻʲʰ
ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ).
ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨ˂ʬʳʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʪʮʨʨ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʶʨʸʺʴʰʵʸʰʹ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʬʩʰʹ ʳʰʬʸ - ʳʨʪʸʨʳ, ʸʵʳʬʲʰ˂,
ʨʪʸʬʯʭʬ, ʾʰʨ ʪʨˆʫʬʩʨ, ʳʰʬʸ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʳʨʯʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵˁʬʴʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
(˃ʭʬʲʰ ʨʽʺʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ) ʸʵʫʬʹʨ˂ ˃ʨʲʰʹˆʳʬʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʬ˂ʨʫʵʴ
ʳʰʳʨʸʯʵʴ ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹʱʬʴ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʴʨʫʪʻʸʬʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰ. ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʨʮʨʸʰ, ʯʻ
ʪʨʳ˂ʬʳʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʮʬʮʰʹ ʪʨʳʵ ʨʸ ʨʸʰʨʴ ʯʨʴʨʨʸʹʬʩʵʩʨˀʰ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨˀʰ ʰʳ ʶʸʵʬʽʺʬʩˀʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʵʰʺʨʴʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʳʵʪʬʩʨʹ.
ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ,,
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ:
ʨ) ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʸʬʷʰʳˀʰ;
ʩ) ʨˆʲʨʫˀʬʽʳʴʰʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʨ
(ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ) ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʨʴ ʳʵʱʲʬ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫʰʯ;
ʪ) ʳ˂ʰʸʬ ˃ʭʬʲʰʯ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ); ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ
ʨʫʸʬ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʨʹ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʨʸ ʰʿʵ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʫʸʵ ʫʨ
ʼʻʲʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʲʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʹ ʪʭʶʰʸʫʬʩʨ. ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʹʨʰʴʺʬʸʬʹʵ ʫʨ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ. ʳʬʵʸʬ ʹʨˆʰʹ
ʳʵʭʲʬʴʬʩʰ ʨˆʲʨʫ ˄ʨʳʵ˄ʿʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʨ ʫʨ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˆʨʸˇʬʩʰʯ ʳʵʱʲʬ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʰʯ. ʬʹ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ʨʸʰʹ
ʰʹʰʴʰ ʬʿʸʫʴʵʩʰʨʴ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʹ, ʨʴʻ ʨˆʨʲ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʹ, ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʴʨˆʨʮʰ N16.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ,, ʳʰʮʴʬʩʰ ʫʨ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʹʨʪʴʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʳʰʮʴʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ

ʩʰʮʴʬʹ--ˆʨʮʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ ʼʰʸʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹʼʨʹʰʹ

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹˇʨʳʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ

ʳʰʹʰ ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʬʩʰʹ

ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʶʲʻʹ ʨʸʨʼʻʴ-
ʳʰʹʰ ˄ʰʲʬʩʰ - ʨʽ˂ʰʵʴʬ-ʸʬʩʰ
ʽ˂ʰʻʸʰʸʰʪʰʹʨʽʺʰʭʬʩʰ
ʬʳʰʹʰʰʹ ʱʵʳʶʬʺʬ-ʴ˂ʰʰʹ
ʸʬ˂ʬʹʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹ-ˆʨʮʬʩʰ

292
 ʸʵʳʲʬʩʰ˂ʽʳʴʰʨʴʩʰʮʴʬʹʹ

ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʼʨʹʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾ-ʭʸʨ

ˀʬʼʨʹʬʩʨ  ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨ-ʮʸʵ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʶʸʰʭ-
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ  ʹʨʩʨʮʸʵ ʨʺʰʮʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʼʨʹʬʩʰ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʨˆʲʨʫ ʫʨʨ-ʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʰʴʭ-ʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪ-
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʴʵʮʰʸʬʩʨ

ʸʬʨʩʰʲʰʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ

ʼʰʸʳʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʨʮʵʳʭʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹ

ʹʨʰʳʬʫʵʵʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʾʰʨ ʼʨʹʬʩʰʹ ʩʨʮʸʰʹ

ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʬʩʰʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩ-ʻʲʬʩʰʹ
ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰ

ʫʨˆʻʸʻʲʰʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ

ʪʨʹʨʿʰʫʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭ-ʲʨ

ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʸʻʲʰ ʫʨ
ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʹʻʸʨʯʰ ʨʻʫʰ-
ʺʵʸʻʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ʳʫʪʵ-
ʳʨʸʬʵʩʰʹˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ

ʨˆʨʲ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹ ʫʨ ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʩʨʮʸʰʹʯʭʰʹ - ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ

ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ. ʹʨʸʬʨʩʰʲʰʺʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹ˂ʰʲʫʬʩʨ ʫʨʮʵʪʭʰʹ ʸʬʷʰʳʹ.
ʽʭʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʴʨˆʨʮˀʰ (ʰˆ.. ʴʨˆ..N16.1. „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ,,
ʳʰʮʴʬʩʰ ʫʨ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ““ ʨʹʨˆʻʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʴʰʹ ʿʭʬʲʨ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʪʨʪʬʩʨ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʴʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ
ʪʨʪʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ.
ʳʨʸʺʰʭʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʹ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʰ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ
ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ)
ʬʸʯʰ ʨʴ ʹˆʭʨ ʶʨʱʬʺʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ "ˀʬʼʨʹʫʬʹ" ʸʨ ʼʨʹʰ ʨʽʭʹ ʳʨʹ (ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ) ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ - ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˁʨʰʯʭʨʲʵʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʨʫ ʨʴ ʸʨ˂
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʹˆʭʨ, ʸʨ˂ ʮʬʳʵʯ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʨʹʨˆʻʲʰ, ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ.. ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ:
1. ʨʫʸʬ ʫʨˆʻʸʻʲ ("ʨʸʨ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭ") ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʳʰʳʨʸʯʨʭʬʴ, ʸʵʪʵʸ˂

293
 ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʪʮʬʩʰ (IPO) ʳʰʬʳʨʸʯʬʩʨ ʨˆʲʨʫ
ʪʨʳʵˀʭʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʸʷʬʩʮʬ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨʮʬ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ IPO-ʹ
ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʶʻʴʽʺʰʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʯʨ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ
ʫʨ ʹʨʴʫʵ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ IPO ʵʸʪʨʴʰʮʨʺʵʸʬʩʰ
ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʴ (ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʩʨʴʱʬʩʰ, ʫʰʫʰ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ). ʨʳʨʮʬʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩˀʰ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʰ. ʯʻ ʮʬʳʵʯ ʳʵʿʭʨʴʰʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʨʾʨʲʰʨ, ʳʨˀʰʴ ˆʬʲʨˆʲʨ
ʪʨʰ˂ʬʳʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ˃ʨʲʮʬ ʹ˄ʸʨʼʨʫ (ʫʾʬˀʰ).
2. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰ ʭʬʸʺʰʱʨʲʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ
ʨʴ ˈʵʸʰʮʵʴʺʨʲʻʸʰ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ, ʳʹˆʭʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʹʻʲ ʻʼʸʵ
ʨʽʺʰʻʸʵʩʬʴ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹʨ ʫʨ ˀʬ˃ʬʴʰʹʯʭʰʹ. ʬʹ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰ ʨʸʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ (ʨʸʨ
ʶʵʸʺʼʵʲʰʵ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲ ʵʸʪʨʴʵʬʩˀʰ ˄ʰʲʰʹ
ʳʿʰʫʭʬʲʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʹ, ʱʵʴʺʸʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ˄ʭʫʵʳʰʹ
ʳʵʶʵʭʬʩʨʹ ʫʨ ˀʬʸ˄ʿʳʨʹ. ʨʳʰʺʵʳ, ʼʨʹʬʩʰ ʨʳ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩˀʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ʨʸ
ʬʳʿʨʸʬʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʹ, ʬʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ
ʫʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ˀʬʫʬʪʰʨ. ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʨʸ ʨʽʭʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ
˄ʭʫʵʳʨ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʸʨ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʨʫ
ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʰʯ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹʨ ʫʨ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʸˁʬʭʲʬʩʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ.
3. ʯʻ ʹʬʹˆʮʬ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ (ʪʰʸʨʵ) ʨʸʰʹ ʶʨʱʬʺʰ ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʳʹʬʹˆʬʩʲʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʫʨ ʰʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʨʸ ˆʫʬʩʨ ʩʰʸʷʨʮʬ ʫʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʳ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʯʨʴ ʳʨʯʰ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʺʨʴʨ ʹʬʹˆʰʹ ʮʵʳʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʨʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʻʴʫʨ ʳʰʳʨʸʯʵʯ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʲʰ˂ʬʴʮʰʸʬʩʻʲ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʹ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʳʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʸʵʳ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʿʭʬʲʨ ʹʨʱʰʯˆʰ
ʫʨ ʬʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʰʯ, ʸʨʫʪʨʴ ʳʹʬʹˆʬʩʬʲʹ ʨʽʭʹ ʳʰʹʰ
ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʰʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ. ʰʪʰʭʬ ʬˆʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʹ ʹˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ,
ʯʻ ʳʹʬʹˆʬʩʬʲʹ ʼʲʵʩʹ ʳʨʯʰ ʶʨʱʬʺʰʹ ʹʨʱʳʨʵʫ ʫʰʫʰ ˄ʰʲʹ ʫʨ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʳʨʯ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ.
4. ʫʰʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ˆˀʰʸʨʫ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ
ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ˄ʰʲʰʹ ʪʨ˂ʭʲʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʹˆʭʨ
ʶʰʸʯʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨ˂ʭʲʰʹʨʹ.
ʭʹʨʻʩʸʵʩʯ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ, ʸʵʳʲʬʩʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʼʨʹʰ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ.
5. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʳʰʳʨʸʯʨʭʬʴ ˄ʬʹʫʬʩʨˀʰ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ˄ʭʲʰʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ
ʨˆʲʨʫˀʬʽʳʴʰʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰ, ʯʻ ʽʵʴʬʩʨ ˀʬʳʵʹʻʲʰʨ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʳʫʬʪ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ.
6. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʫʰ. ʰʳ ʾʰʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʭʨ˅ʸʵʩʹ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ. ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʬ.˄. ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ
˄ʰʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ - ʰʳʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳ ʫʨʰʴʨˆʵʴ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʨ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ. ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʿʨʸʰ

294
ʰʿʵʹ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʬʨ, ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʫʨʻʹʨʩʻʯʬʩʬʲʰ ʳʵʹʨʮʸʬʩʬʩʰ ʳʰʹ ʳʬʶʨʺʸʵʴʬʬʩʮʬ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʼʨʹʰʹ ʳʱʭʬʯʸʨʫ ˀʬ˂ʭʲʨʹ ʨˆʫʬʴʫʬʹ. ʳʰʰʾʬʯ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ, ʯʻ
ʸʵʫʰʹ ʨʸʰʹ ʻʼʸʵ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʨʳ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ʨʴ ʿʰʫʭʨ.

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʬʩʰ::

ʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰʹ;
ʩ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ..
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʳʬʲ
"ʹ˂ʬʴʨʸˀʰʨ "ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ, ʨʴʻ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲ ʭʬʸʹʰʨʹ ʳʰʭʳʨʸʯʨʭʯ
ʳʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ. ʨʳʰʺʵʳ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʱʵʳʶʬʺʬʴʺʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʨˀʱʨʸʨʫ
ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʨʳʨʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨʹ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ; ʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ
ʵʸʰ (ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ):
1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ;
2.ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ (ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬ˄ʿʭʬʺʨʹ).
ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ (ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨ), ʳʨˀʰʴ
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʬ.˄. ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ. ʬʹ ʳʰʫʪʵʳʨ
ʭʨʸʨʻʫʵʩʹ, ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ
ʴʨʩʰˇʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʳʰʾʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʰʯ.
ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʸʨʳʨ˂ ʻʴʫʨ ʰʳʵʽʳʬʫʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ ʰʳ ʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰʨ ʫʨ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʹʨʪʸ˃ʬʲʬʩʲʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨˀʰ.
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʨʹʬʯʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ (ʳʹʪʨʭʹʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʳʰʹ˂ʬʳʹ ʳʰʹʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʫʰʵʫʬʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʨʳ ʽʵʴʬʩʨʹ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨ
ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʨʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹ ʭʨʸʨʻʫʹ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ, ʨʹʬʭʬ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʬ.˄. ʩʨʮʸʰʹ
ʳʰʫʪʵʳʨ. ʬʹ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʬʹ ˆʨʸˇʯʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ˁʨʸˁʵˀʰ ʬ.˄ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʳʰʫʪʵʳʰʯ. ʳʰʹʰ ˀʰʴʨʨʸʹʰ
ʨʸʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ; ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʰʹʰʴʰ ʬʳʿʨʸʬʩʨ
ʿʭʬʲʨ ʨʽʺʰʭʰʹ (ʽʵʴʬʩʰʹ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ.
ʨʳʸʰʪʨʫ,, ʨʸʹʬʩʵʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ:
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʨʹ:
-ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʨ;;
- ʩʨʮʸʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ;;
- ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ (˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ)) ʳʰʫʪʵʳʨ..
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʽʨʲʨʽʪʨʸʬʳʵʹ (ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ˀʸʵʳʰʹ ʩʨʮʨʸʰ ʨʹʬʭʬ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ

295
ʳʬʻʸʴʬʵʩʰʹ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹ), ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʰʽʴʬʩʨ ʳʰʹʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˄ʰʴʨ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ (ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ) ʳʵʽʳʬʫʬʩʨ.
ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʳʫʬʪ - ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰʨ - ʯʽʭʬʴ ʭʬʸ
ˀʬʨʼʨʹʬʩʯ ʳʨʹˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲ ʽʵʴʬʩʨʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ)ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰʨ ʰʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʯʭʲʬʩʨ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ ʪʨʰʿʰʫʬʩʨ ʫʨ ʨʳ
ʪʮʰʯ ʼʨʹʰ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʰʽʴʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳʰʹʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˇʨʳʰʯ.
ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ (˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ) ʳʰʫʪʵʳʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʰʿʵʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ,
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨˀʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʻʳʬʺʬʹʰ
˄ʰʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʨ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʨʸʰʹ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʫʨʴ (ʸʵʫʬʹʨ˂ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰ ʨʸʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ), ʨʴ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʨʫ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʽʺʰʭʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ
(ʫʨ˂ʭʨ) ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʯ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 16

1. ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʹʨʪʴʬʩʰ.

2. ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʯʻ ʨʸʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ? ʫʨʩʨʲʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ?
3. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ?
4. ʸʨ ʳʰʮʨʴʹ ʬʳʹʨˆʻʸʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ?
5. ʸʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʰˆʹʴʨʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʫʨˆʻʸʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʫʨ ʳʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ?
6. ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ?ʯʻ ʨʹʬʨ, ʸʨ ˀʬʫʬʪʰ ʳʵˈʿʭʬʩʨ ʳʨʹ?
7. ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʮʵʪʨʫʨʫ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ;
8. ʸʰʯʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹʪʨʴ?
9. ʸʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ?

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 16
ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʯʬʵʸʰʻʲ--ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ

296
1. ʽʭʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʨʴ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ:
ʨ) ʹʨˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʹʨʨʽ˂ʰʵ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʳʰʹʰ ʫʨʳʼʻ˃ʴʬʩʲʬʩʰʹʪʨʴ;
ʩ) ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʨʹʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʨ ʹʨʶʸʰʭʨʺʰʮʨ˂ʰʵ ʨʻʽ˂ʰʵʴˀʰ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂
˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰ;
ʪ) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵ˂ʬʳʰʹ ʶʸʵʹʶʬʽʺʰʹ ʫʨʳʺʱʰ˂ʬʩʨ;
ʫ) ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʫʪʬʴʰʲʰʨ ʳʰʹʰ ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹ
ʱʸʬʩʨʮʬ;
ʬ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨʲʬʪʰʫʰʻʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʫʨˆʻʸʻʲʰ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ), ʹʨʰʫʨʴʨ˂
ˆʫʬʩʨ ʨʳ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ;
ʭ) ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ
ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹʨʹ ʹʨʺʬʴʫʬʸʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʨʴ ʼʨʹʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨʨ: ʿʭʬʲʨ ʮʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ.
2. ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ʼʰʸʳʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ
ˇʨʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʨʯʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʼʰʸʳʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ: ʨ) ʫʰʨˆ ʩ) ʨʸʨ; ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʯʨʴˆʨʹ ʻʴʫʨ ʫʨʬʳʨʺʵʹ ʼʰʸʳʰʹ ʮʬʫʳʬʺʰ (”ʨʸ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨʫʰ”) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʽʵʴʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʬʫʳʬʺʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˆʨʮʬʩʰʹ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹʨʯʭʰʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʼʰʸʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ.
3. ʸʨ ʱʨʭˀʰʸʰ ʨʽʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʫʨ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ?
ʨ) ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʨˆʨʲʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ;
ʩ) ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʵʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʬʸʯʳʨʴʬʯʯʨʴ ʨʸ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ˀʬʫʬʪʰ ʪʨʳʵʰʾʵʹ;
ʪ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ
ʳˆʵʲʵʫ ʳʨʹ ˀʬʳʫʬʪ, ʸʨ˂ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʰ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ ʫʨʰ˄ʿʵ, ʫʨ ʳʨʰʴ˂
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ), ʸʨʫʪʨʴ ʵʸʰʭʬ ʬʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ "ʫʸʵʰʹ ˈʵʸʰʮʵʴʺʰʹ"
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ - ʹˆʭʨ ʸʨʳ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʸʵʳ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʶʸʵʬʽʺʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʫʨʩʨʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʼʨʽʺʰʹ ʪʨʳʵ ʨʸ ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʲʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰ

297
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰ ʫʨ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʨʯʰ ʳʨʾʨʲʰ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨ
ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ.
4. ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʪʨʴ ʸʵʳʬʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ:
ʨ) ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʩ) ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʪ) ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʫ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʬ) ˀʰʴʨʪʨʴʰ (ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʬʩʹ.
5. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ˆˀʰʸʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʳʹʵʼʲʰʵ
ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʪʰ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʰʹʰ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʨʯʨ
˄ʰʲʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ:
ʨ) ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʩ) ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʪ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
ʫ) ˀʰʴʨʪʨʴʰ (ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ʬʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʨʫ ʻʫʬʭʹ ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʹ ʳ˂ʰʸʬ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʨˀʰ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ ʲʬʪʰʺʰʳʻʸʵʩʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʰ˃ʰʴʨ ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩˀʰ ʳʹˆʭʰʲʰ ˄ʰʲʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʳʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʮʬ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʪʨʴʳʺʱʰ˂ʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ; ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵ ʨʳʵ˄ʳʬʩʹ,
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʲʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨʱʵʴʺʸʨʽʺʵ ʼʨʹʰʯ, ʯʻʴʫʨ˂ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ
ʳʵʴʨ˄ʰʲʬ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹʯʭʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʰʳʬʺʸʰʨ (ʬʸʯʪʭʨʸʵʭʴʬʩʨ), ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʽʵʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʩʨʮʸʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ, ʬ.ʰ. ʨʸ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʨ ʬʹ ʼʨʹʰ
ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰʹ ʳʰʬʸ ʻʳʸʨʭʲʬʹʵʩʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰʹ ʳʰʬʸ ʫʨʮʻʹʺʬʩʻʲʰ
ʫʨʮʻʹʺʬʩʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ.
6. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʨʯʨ:
ʨ) ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ
ʰ˂ʭʲʬʩʨ ˂ʬʴʺʸʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʮʬ;
ʩ) ʰʳ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʨ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ˂ʬʴʺʸʨʲʻʸʰ ʫʨ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʰ˂ʭʲʬʩʨ ʨˆʲʨʫ ˀʬʽʳʴʰʲʰ ˈʵʲʫʰʴʪʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʮʬ;
ʪ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ
ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ:: ʿʵʭʬʲʰʭʬ ʮʬʳʵʯʽʳʻʲʰʹʯʭʰʹ, ʸʨʫʪʨʴ ʨ) ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʨʮʸʰʫʨʴ ʪʨʿʭʨʴʰʹʨʹ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʬʿʸʫʴʵ ʳʨʯ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʼʨʹʹ (ʳʨˀʰʴʨ˂ ʱʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˂ʬʴʺʸʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʰʭʨ˅ʸʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ) ʰʳʰʹ
ʪʨʳʵ, ʸʵʳ ʬʹ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ˀʭʰʲʬʩʰ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʫʨˆʻʸʻʲʰʨ; ʩ) ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʳʨʯ
ʰʪʰʭʬ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ ʨʽʭʯ, ʰʳ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʨˆʲʨʫˀʬʽʳʴʰʲʰ ˈʵʲʫʰʴʪʰ ʨʹʬʭʬ
ʫʨˆʻʸʻʲʰʨ) ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳʫʬʪ.

298
ʯʨʭʰ 17.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
17.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
17.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʸʵʳʲʬʩʰ˂ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴʩʰʮʴʬʹʰʹʸʰʹʱʬʩʹ
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 17.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ

˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
17..1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
ʮʵʪʨʫʨʫ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʯʨʴ
ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ, ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ (ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʽʵʴʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʿʭʬʲʨ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˇʨʳʹ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʯ), ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨ ʳʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʹ (ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʹ) ʳʰʰʾʵʴ.
ʨʹʬʭʬ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʮʻʹʺʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ˁʨʺʨʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʳʨˀʰʴ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰʨ ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʯ. ʨʹʬ ʸʵʳ ʨʳ ʯʨʭˀʰ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʳʰʫʪʵʳʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʨʮʵʳʮʬ ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ, ʯʻʳ˂ʨ ʬʹ ʨʸ
ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʨʭʹ ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʨʫ ʴʵʸʳʨʲʻʸ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰʨ: ʸʵʳ
ʨʫʸʬ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʳʨʹʰʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʬʺʨʶʮʬ
ʳʨʯʰ ʮʸʫʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ʨˆʲʨʫ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ (ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ). ʰʪʰʭʬ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʯʽʭʨʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ˆʨʮʬʩʮʬ (ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˆʨʮʬʩʮʬ)). ˀʬʫʬʪʨʫ,
ʨʪʸʬʪʰʸʬʩʻʲʰ (ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˆʨʮʬʩʰʹʯʭʰʹ)
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʳʻʫʳʰʭʰ ʨʴ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵ ʸˁʬʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʹʺʨʩʰʲʻ-
ʸʨʫ ʰʮʸʫʬʩʨ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʨʫ ʨʸʨʹʸʻʲʿʵʼʰʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩˀʰ, ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʨ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʫʨʬʻʼʲʨ ʯʨʭʰʹ ʨˆʨʲ, ʻʼʸʵ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴ ʺʰʶʹ, ʳʨˀʰʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵ
ʰ˃ʻʲʬʩʻʲʰʨ ʪʨʨʪʸ˃ʬʲʵʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˄ʨʳʪʬʩʰʨʴʰ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ, ʸʨʫʪʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸ ʨʽʭʹ ʹˆʭʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨʹʨ˂
ˀʬ˃ʲʬʩʫʨ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʳʵʹʨʮʰʫʨʫ, ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ, ʨʴʻ ʨʸʨ ʬʳʰʹʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʫʨʴ, ʨʸʨʳʬʫ
ʪʨʫʨˆʫʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ.

299
 ʪʸʨʼʰʱʻʲʨʫ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʨʫ ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨ (ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˆʨʮʰ, ʩʰʮʴʬʹ_ˆʨʮʰ) (Business Line) ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʴʨˆʨʮʮʬ.. 17..1,
ʹʨʫʨ˂ ʨʩʹ˂ʰʹʰʹ ʾʬʸ˃ʮʬ ʳʫʬʩʨʸʬʵʩʨʹ ʬʳʨʺʬʩʨ ʫʸʵ (ʱʨʲʬʴʫʨʸʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʰʯʭʲʬʩʨ
ʴʻʲʰʫʨʴ, ˀʬʸ˄ʿʳʻʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʯʨʴ ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ), ʫʨ ʱʵʵʸʫʰʴʨʺʬʩʰʹ
ʾʬʸ˃ʮʬ ʯʨʴˆʨ - A ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ ʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʽʭʰʯʸʬʩʰ (ʶʲʻʹ ʴʰˀʴʰʯ) ʫʨ
ˆʨʸˇʬʩʰ ʨʴ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ ("ʳʰʴʻʹʰ") ʫʸʵʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʳʵʴʨʱʭʬʯʬʩˀʰ..

ʴʨˆʨʮʰ.. 17..1. ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰ (ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ

ʶʸʵʬʽʺʰ,, ʩʰʮʴʬʹʰ))

17..2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ

˂ʴʵʩʰʲʰʨ ʸʵʳ, ʻʼʸʵ ʹ˄ʵʸʰ ʫʨ ʸʬʨʲʰʹʺʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʵʰʯˆʵʭʹ
ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʨʹʬʯʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʵʸʰ ʪʮʰʯ:
1) ʨʴ ʯʨʭʨʫ ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʻʴʫʨ ʳʵʰʸʪʵʹ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʮʵʳʰʯʳʨʯʰʳʰʾʬʩʰʹʨʲʩʨʯʵʩʨʹ - ʨʳʰʹʨʯʭʰʹʰʹʰʿʬʴʬʩʹʬʪʸʬʯ
˄ʵʫʬʩʻʲ ʹʱʸʰʶʺʰʹʳʬʯʵʫʹʹ;
2) ʨʴ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ
ʹʨʶʨʹʻˆʵʫ ʯʨʴˆʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʰʮʨʸʫʵʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʯ
ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ
ʱʭʨʸʺʨʲʰ ʯʭʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʯ ʲʨʸʰʫʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˁʨʫʬʩʰʯ ʹʨʸʰʹʱʵ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ..
ʯʻʩʰʮʴʬʹʸʰʹʱʬʩʰʪʨʪʬʩʻʲʰʨ 1) ʸʵʪʵʸ˂ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ
ʹʨʮʵʳʰˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴʮʵʪˇʬʸʩʬʭʸʰʮʵʪˇʬʸ˂ʵʺʨ- ʰʹʬʸʵʳʹʨ˄ʨʸʳʵ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ ʪʨʱʵʺʸʬʩʻʲʰ ʳʰʹʰ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʳʨʾʨʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʳʨˀʰʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ˂ʨʲʱ-
ʬʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʯ ʳʰʹʰ ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʰʹ ˄ʲʬʩʰ ʹʨˀʻ-
ʨʲʵ˄ʲʰʻʸʯʨʴˀʬʫʨʸʬʩʰʯʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʵʫʬʴʵʩʨ
2) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʿʭʬʲʨ ʸʰʹʱʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʰʿʵʹ ʵʸ ˇʪʻʼʨʫ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰ
ʫʨʨʸʨʹʰʹʺʬʳʻʸʰʸʰʹʱʬʩʰ
ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰ ʨʸʰʹ ʪʨʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ („ʹʰʹʺʬʳʰʹ“ ʸʰʹʱʬʩʰ, ʹʨʫʨ˂
ʩʰʮʴʬʹʰ), ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʺʰʶʰʹ ʸʰʹʱʬʩʮʬ, ʨʴʻ ʩʰʮʴʬʹʰʹ

300
ʸʰʹʱʬʩʮʬ ʩʰʮʴʬʹʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ - ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʰʹ
ʸʰʹʱʬʩʰ ʫʨ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ (ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ, ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ ʨ.ˀ.).
ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʹʰʸʯʻʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
ʪʨˀʭʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ʱʵʴʺʸʨʽʺʰʹ ˆʨʸʰʹˆʹ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰʹ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰ - ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʯ
ʹʨˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʵ ʸʰʹʱʬʩʰ ʰʮʸʫʬʩʨ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ʯʨʴ
ʨˆʲʨʭʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʶʸʵʫʻʽʺʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ,
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳʰʹ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭ ʹʼʬʸʵʹ ʱʻʯʭʴʰʲʬʩʨ.
ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʱʲʨʹʰʼʰ˂ʰʸʫʬʩʨ ʶʸʵʼʰʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʶʸʵʫʻʽʺʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨʺʵʸʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ: ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨʺʵʸʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ (ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ) ʫʨ ʬʸʯʰʨʴʰ
ˈʨʸʳʵʴʰʮʬʩʻʲʰ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʨ˂ʰʨ.
ʨʸʨʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰ ʨʸʰʹ ˀʰʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰ ("ʹʺʰʲʰ") (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ) ʫʨ
ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ʰʳ ʼʨʽʺʹ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʳʰʮʴʨʫ ʰʹʨˆʨʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ,
ʹʨˀʻʨʲʵʫ, ʳʬʺʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹ ʳʨʯʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ - ʪʨʸʱʭʬʻʲ ˄ʲʬʩˀʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʻʼʸʵ
ʳʬʺʰ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʭʨʸʨʻʫʰʹ ʪʨʳʵ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ).
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʨʳ ʹʺʰʲʰʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʨ: ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʪʨʮʸʫʰʲʰ ʹʰʹʺʬʳʻʸ ʸʰʹʱʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʩʻʴʬʩʨʮʬʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ
ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰ ʫʨ ʴʨʯʬʹʨʭʰ ʳʨʪʸʨʳ ʬʹ ʳʻʫʳʰʭʰʨ, ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʫʬʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʹ, ʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʯ (ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ) ˄ʨʸʹʻʲˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʫʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ˄ʰʴʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲ ˄ʲʬʩˀʰ, ʱʭʨʸʺʲʬʩˀʰ ʨʴ
ʯʭʬʬʩˀʰ ʳʰʹʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʯ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʭʰʹʯʭʰʹ.
ʪʨʪʬʩʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨ
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʨʰʸˁʬʭʨ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ yt ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʹʪʨʭʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʹʻʲˀʰ ˂ʨʲʱʬ ʰʿʵ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˄ʲʬʩʰ
(ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ), ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ (ʱʭʨʸʺʨʲʰ, ʯʭʬ) ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʫʨʴ
ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʲʰ ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʭʰʹʯʭʰʹ (k ˄ʲʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʹ ʩʵʲʵ ʶʬʸʰʵʫʰ,
ʱʭʨʸʺʨʲʰ) ʺʨʲʾʬʩʰ ʨʴ ʯʭʬʬʩʰ; ʸʰ˂ˆʭʰ t = 1, ..., k ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ ʸʨʳʫʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰ
ʨ˄ʳʿʵʫʨʴ ʳʵʳʬʴʺʰ ˄ʨʰˀʨʲʨ ʪʨʹʻʲ ˄ʬʲʹ, ʱʭʨʸʺʨʲˀʰ ʨʴ ʯʭʬˀʰ, ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂ yt
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ˂ ʱʰ ʨʸʰʹ ʨʾʬʩʻʲʰ): ʱʭʨʫʸʨʺʻʲ ʹˆʭʨʵʩʨʯʨ ˇʨʳʰ (yt - yav) ˆʫʬʩʨ
ʿʭʬʲʨ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʳʵʳʬʴʺʰʫʨʴ ʫʨˀʵʸʬʩʻʲʰ ˂ʭʲʨʫʰ
ʸʰ˂ˆʭʰʯ t ʶʬʸʰʵʫʰʯ
dov, - t = 1--ʫʨʴ t = k-- ʳʫʬ
ʯʻ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹʹ ʨʽʭʹ ʯʨʴʫʨʿʵʲʰʲʰ ʸʰʹʱʰ ʪʨʪʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ
ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʮʬʳʵˆʹʬʴʬʩʻʲʰ ʪʮʰʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʫʨ˂ʻʲʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ

301
ʶʵʮʰ˂ʰʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʰʹʬʯʰʨ ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʨʶʨʹʻˆʵʫ
ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰʨʨʴʨʲʵʪˀʰ. (ʰˆ. ʴʨˆ. 17.2).
ʴʨˆ.. 17..2 ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ,, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʸʬʨʪʰʸʬʩʬʴ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰ
ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸ ʹʻʸʨʯʮʬ ʩʰʮʴʬʹ ʱʰ ʨʹʵ˂ʰʸʫʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩˀʰ ʳʬʺʴʨʱʲʬʩʨʫ
ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ ˀʬʳʵʺʨʴʰʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ.

ʴʨˆʨʮʰ:: 17..2. ʰʴʭʬʹʺʵʸʯʨ ʶʸʬʼʬʸʬʴ˂ʰʬʩʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʨˀʻʨʲʵ

ˀʬʳʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʸʰʹʱʬʩʰ

ʻʼʸʵ ʼʸʯˆʰʲʰ (ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ) ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ B, ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ

ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ 2, ʹʨʫʨ˂ ʨʸʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ
ʲʨʸʮʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ 2 ʫʵʴʬʮʬ, ʳʬ ʳʮʨʫ ʭʨʸ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʸʵʳ
ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (˄ʲʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ
ʺʵʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ LȊʯʻ ʹˆʭʨ ʩʰʮʴʬʹʰ ʹˆʭʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰʨ (ʩʰʮʴʬʹʰ 1) ʪʭʶʰʸʫʬʩʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʴʨʱʲʬʩ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨʹ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʫʵʴʬ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ
ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʲʨʸʮʬ, ʨʴʻ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʨʳʰʹʨʯʭʰʹ ʨʹʬʭʬ ʪʨʳʵʫʰʹ
iv1– ʰʹ ʳ˂ʰʸʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʺʵʲʰ.
ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʼʸʯˆʰʲʰ (ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʳ˂ʭʬʲʰ) ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ A, ʰʳʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ 2, ʹʨʫʨ˂
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ ʳʬʸʿʬʵʩʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ, ʳʮʨʫʨʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʨʳ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʳ ʶʰʸʵʩʰʯ, ʸʵʳ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (˄ʲʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ, ʱʭʨʸʺʨʲʰ ʨʴ ʯʭʬ) ʺʵʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ i a2, ʸʨ˂
ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʸʨʹ ʳʵʰʯˆʵʭʫʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ B ʸʰʹʱʰʹ ʰʪʰʭʬ ʫʵʴʰʹʯʭʰʹ.ʯʻ
ʹˆʭʨ ʩʰʮʴʬʹʰ ʹˆʭʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ (ʩʰʮʴʬʹʰ 1) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ
ʴʨʱʲʬʩ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨʹ ˈʶʰʸʫʬʩʨ ʫʵʴʬʮʬ, ˀʬʳʫʬʪ ʱʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʨʳ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʨʾʳʵˁʴʫʬʩʨ ʸʨ˂ ʨʹʬʭʬ ʴʰˀʴʨʭʹ ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ
ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸ B- ʹʯʭʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʮʬ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʬʨ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʳʻʫʳʰʭʰ ʩʰʮʴʬʹ
ʹʬʽʺʵʸʰ (ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ʫʨ ʫʨʹʨʹʸʻʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨ

302
ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʮʬ, ʸʰʹʱʬʩʰ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨ,
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸ ʳˆʨʸʬʬʩʯʨʴ
ʻʸʯʰʬʸʯʽʳʬʫʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʮʬ ʫʨ ʨ.ˀ.); ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʮʵʳʭʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʬʹ
ˆʫʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʬʵʸʰʨˀʰ;
ʹʺʨ˂ʰʵʴʨʸʻʲʰ ʸʰʹʱʬʩʰ,, ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ ʹʨʮʸʫʵʵʩʹ (ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʱʨ˂ʸʨʫ - ʨʳ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ
ʪʨʫʨˆʸʨ ʫʰʨˆ, ʳʰʹʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʫʨʴ ʪʨʹʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
(ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʭʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʶʬʸʰʵʫʰ, ˀʬʳʫʬʪ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ
ʫʰʮʨʰʴʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ.
ʶʰʸʭʬʲʰ.. ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ - ʸʵʪʵʸ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲ
"ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʬʮʬ" ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʹʬʪʳʬʴʺʰ - ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʰʹʬʯʰ ʹʨˇʨʸʵʫ
ʭʨ˅ʸʵʩʰʯ (ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʭʨ˅ʸʵʩʰʯ ʨʴ ʳʰʴʰʳʻʳ ʹʨʰʳʬʫʵʫ ˂ʰʺʰʸʬʩʻʲʰ)
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʯˆʬʭʨʫʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰ), ʳʵʪʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ ʸʵʳʲʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ
ʫʸʵʰʯ m ʰʽʴʬʩʨ ʰʪʰʭʬ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ.
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʹʬʯʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʶʵʭʴʨ ʰʽʴʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ, ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʨʮʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʽʺʰʭʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʨʽʭʹ ʰʪʰʭʬ ʫʵʴʰʹ ʸʰʹʱʰ, ʸʵʪʵʸ˂
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.. ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ (ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰʹ)
ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ, ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻʳʨʸʺʰʭʬʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʨʶʰʺʨʲʰʫʨʴ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ (ROE - ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰ) ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʨʴ
ʻʨˆʲʵʬʹʰ ʾʰʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʨʳʨʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ), ʨʳʰʺʵʳ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ
ʨʹʬʯʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨ ʨʽʺʰʭʰ, ʸʵʳʲʰʹʯʭʰʹʨ˂ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʵʫʨ: ROy ROE,
ʹʨʫʨ˂ y ʫʨ ROE ʨʸʰʹ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʽʺʰʭʰʹ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʳʵʪʬʩʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʨʴ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ
ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʻʲʰ m (yt ʫʨ ROEt) ˂ʨʲʱʬʻʲ ˄ʲʬʩˀʰ ʨʴ ʯʭʬʬʩˀʰ ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʵ (y ʫʨ
ROE) ˄ʲʰʫʨʴ_ ʪʨʹʻʲʰ ʫʸʵʰʹ m ʨʴ ʿʵʭʬʲʯʭʰʻʸʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ;

ʱʰʫʬʭ ʻʼʸʵ ʹ˄ʵʸʰ ʰʽʴʬʩʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ROE ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ.

FCF ROE, ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨ ʨʸʨ ˄ʳʰʴʫʨ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ (CFROE, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨ).

303
 ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʪʬʸʳʨʴʬʲʰ ʳʱʭʲʬʭʨʸʰʹ ʨʮʸʰʯ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,, ʲ. ʱʸʻˀʭʰ˂ʰ)), ʮʬʳʵʯ
ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʳʬʯʵʫˀʰ ʻʴʫʨ ˀʬʨʹʸʻʲʵʯ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʰʹ ʸʵʲʰ ʻʼʸʵ
ʳʬʺʰ˂, ʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʱʵʭʨʸʰʨʴʺʵʩʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ
Cov (y, Rm) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʹʨ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʨʮʸʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨˀʰ
ʳʯʲʰʨʴʰ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨ. ʬʹ ʳʵʹʨʮʸʬʩʨ
ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʰʳ ʼʨʽʺʹ, ʸʵʳ ʱʵʭʨʸʰʨʴʺʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʬʸʯʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ
ʨʽʺʰʭˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʫʸʵʬʩʰʯʰ ʫʨ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ (ʸʰʹʱʰ) ʨʴ
ʶʸʵʬʽʺʰ, ʫʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ (ʸʰʹʱʰ) ʬʱʵʴʵʳʰʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʨˆʨʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʰʹʱʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʵʫʬʲʰ - ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ʳʰʮʴʨʫ ʰʹʨˆʨʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʹʨˆʭʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʨʹʨˆʭʨʹ
ʶʸʬʳʰʬʩʰ ʳʰʹʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ-ʸʰʹʱʬʩʰ. ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ i
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʰʯʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ:
i = R + (Rm - R),
ʹʨʫʨ˂ R ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰʨ (ʼʰʸʳʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ,
ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʳʻʫʳʰʭʰ ʼʨʹʬʩʰ - r, ʨʴʻ ʸʬʨʲʻʸʰ, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʸʬˀʬ - ʰˆʰʲʬʯ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʮʬʳʵʯ ʼʰˀʬʸʰ)) ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʬʩʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʫʵʴʬʮʬ ʭʨʫʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ.
(Rm - R) - "ʹʨʩʨʮʸʵ ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʨ" - ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˁʭʬʴʬʩʹ ʸʨʳʫʬʴʹ
ʹʨˀʻʨʲʵʫ, ʰʹʰʴʰ ʨʳʷʨʳʨʫ ʻʼʸʵ ʳʬʺʹ ʰʾʬʩʬʴ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʨʴʻ ʹʨˀʻʨʲʵ ʸʰʹʱʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵˀʰ ʻʸʰʹʱʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ ʱʬʸ˃ʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ ʨʴ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰ; – ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ "ʩʬʺʨ",
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʮʵʳʮʬ ʸʵʪʵʸ ˁʨʫʵ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˁʨʫʬʩʨ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸˀʰ ʩʸ˃ʵʲʨ, ʨʴʻ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʸʰʹʱʰʹ ʳʽʵʴʬ ʩʰʮʴʬʹʰ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ

ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʪʬʩʰʹ Rm ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ

ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ::
1-ʲʰ ʳʬʯʵʫʰ - ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ
ʳʯʬʲʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨ (ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʯʭʰʹ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ
ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʸʰ˂ˆʭʰʯʰ ʹʨʸʪʬʩʬʲʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰ, ʸʨ˂ ʨʰʹʨˆʬʩʨ
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʪʬʩʰʯ AK&M, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʽʭʬʿʴʫʬʩʨ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, Expert- ˀʰ ʿʵʭʬʲʱʭʰʸʬʻʲʨʫ; ʨʭʺʵʸʰ ʩʬʭʸ

304
ʹˆʭʨ ʽʭʬʿʨʴʨʹ ʨʽʭʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʮʻʹʺʰ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʯʰ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʨʺʨʸʬʩʹ
ʨʳʬʸʰʱʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ "Standard and Poor's");
ʳʬ -2 ʳʬʯʵʫ ʫʰ - ʹʨˀʻʨʲʵ, ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩˀʰ, ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ˄ʲʰʻʸʰ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ ˆʨʸˇʬʩʰ (ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʳʯʲʰʨʴʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʫʨʴ
ˆʨʸˇʬʩʰ), ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʩʵʲʵ ʱʭʨʸʺʲʰʹ (˄ʲʰʹ) ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
ʯʻ 1-ʲʰ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ
ʪʨʴˆʰʲʻʲ ʶʸʵʬʽʺˀʰ ʨʸʰʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʳʨˀʰʴ ʩʬʺʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʹʬʭʬ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʱʵʭʨʸʰʨʴʺʵʩʰʹ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ (ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ) ʹʨˀʻʨʲʵ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʼʵʴʮʬ ʩʨʮʨʸʮʬ ʫʨ
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʹʨʸʪʬʩʬʲʮʬ (ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ - ʳˆʵʲʵʫ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʭʨʸʰʨ˂ʰʨʳʫʬ (ʱʭʨʫʸʨʺʬʩʰʹ ˇʨʳʰ ʸʿʬʭʬʩʰ)
ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʸʻʴʭʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ.

ʴʨˆʨʮʰ 17..3. "ʩ

ʩʬʺʨ"" ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʸˁʬʭʰʹ ʹʽʬʳʨ
ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʳʸʰ˂ˆʭʬʲʰ ʫʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʰ
ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʬʸʯ ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʻʲ ʶʬʸʰʵʫʮʬ, ʯʨʴʨʩʸʨʫ
ʫʨʿʵʼʰʲʰ ʱʭʰʸʬʩʨʫ, ʯʭʬʬʩʨʫ ʨʴ ˄ʲʬʩʨʫ ʯʻ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰʨ 1-ʲʰ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ
ʳʬʯʵʫʰ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ ʨʸʰʹ ʾʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʹʨʫʨ˂
ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰʨ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʳʰʹʰ ˄ʰʲʰ, ʳʨˀʰʴ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ

305
"ʩʬʺʨ"" ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʰʳʨʭʬ ʪʮʰʯ, ʳʨʪʸʨʳ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ
ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʳʰʬʸ ʨʸʰʹ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ. „ˀʬʸˁʬʭʰʹ ˆʬ“ ʮʬʳʵʯ
ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨˀʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʴʨˆʨʮʮʬ.. 17..3.
ʰʴʺʬʸʬʹʰʯ ʯʭʰʯʴʬʩʻʸʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʹʰʮʻʹʺʬʻʴʫʨʰʿʵʹʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰʳʨʪʸʨʳʬʹʨʸʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʶʸʵʩʲʬʳʻʸʰ. ʳʬʺʰ, ʭʰʫʸʬ ʰʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʨʸ
ʿʵʼʰʲʨ ʳʱʭʬʯʸʰ - ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʬʽʹʶʬʸʺʰʮʨˀʰ - ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩˀʰ ʫʨ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ.
ˆˀʰʸʨʫ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʵʸʳʻʲʨ ʬʳʨʺʬʩʨ
ʹʨʳʰ ʬʲʬʳʬʴʺʰ ʫʨ ʨʹʬ ʪʨʳʵʰʿʻʸʬʩʨ:

i = R + (Rm - R) + 1 + 2 + (3),

ʹʨʫʨ˂ 1 ʨʸʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʶʸʬʳʰʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʰʹʯʭʰʹ,

ʯʻ ʰʪʰ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ ʨʳ ʱʨʺʬʪʵʸʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ
ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹʯʭʰʹ) ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ, ʸʨ˂ (ʹˆʭʨ ʯʨʴʨʩʨʸʰ)
ʻʼʸʵ ʹʨʸʰʹʱʵʨ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʹ ʪʨʳʵ ʹʬʹˆʬʩʮʬ ʱʨʸʪʰ
˄ʭʫʵʳʰʹʨʯʭʰʹ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʨʾʬʩʨ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʳ˂ʰʸʬ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ ʨʴ
ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵ);
2 - ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʶʸʬʳʰʨ ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʰʹʯʭʰʹ
("˂ʭʲʰʲʬʩʨ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ˆʨʹʰʨʯʰ), ʯʻ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹʹ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ
ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ ʻ˄ʬʭʹ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʲʵʱʭʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʳʵ ʫʨ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʫʨʴ ʳʵʳʨʭʨʲ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʳʨˀʰʴʨ˂ ʱʰ, ʯʻ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʵʪʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʨʨ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʨʯʨ
ʲʰʫʬʸʬʩʹ ʨʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʪʨʭʲʬʴʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʴ; ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʨʰʹʨˆʬʩʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʬʸʱʬʺʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ - ʰˆʰʲʬʯ ʽʭʬʳʵʯ);
3 - ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʶʸʬʳʰʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʸʰʹʱʰʹʯʭʰʹ (ʻʼʲʬʩʬʩʰʹ ʨʸʨʹʨʰʳʬʫʵʵʩʰʹ
ʸʰʹʱʰ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ ʫʨ ʨ.ˀ.), ʨʹʬʭʬ
ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨʮʬ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʪʮʰʯ;
ʽʭʬʿʴʰʹ ʶʸʰʮʰ ʸʰʹʱʰ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʹˆʭʨʮʬ ʻ˂ʴʨʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰ; ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʽʭʬʿʴʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʬ ʨˀʱʨʸʨʨ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʰʹ ʪʨʮʸʫʰʲ ʫʵʴʬʮʬ
ʫʨ ʪʨʮʸʫʨ˂ ʱʰ ʸʵʪʵʸ˂ ʶʰʸʵʭʴʻʲʰ ʫʵʴʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ, ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʻ˂ˆʵʻʸʰ) ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʨʸ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʹ
ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʯ) - ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʮʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲ

306
ʼʵʸʳʻʲʨˀʰ, ʼʸˁˆʰʲʬʩˀʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ 3 ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ. # 1 ʫʨ # 2 ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʼʨʸʯʵʫ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʨ ˁʭʬʻʲʬʩʨ, ʸʵʳ ʰʹʰʴʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʫʨʰʴʰˀʴʵʴ (ʬʽʹʶʬʸʺʰʮʨˀʰ) ʰʴʺʬʸʭʨʲˀʰ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ˆʻʯʰ ʳʬʬʽʭʹʬʫʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ R, ʨʴʻ 5% -
ʳʫʬ ʳʹʵʼʲʰʵˀʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʯ 6% -ʰʯ.
ʫʨʩʵʲʵʹ, ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʫʬʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʸʰʹʱʹ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʬʸʯʰ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ, ʨʸʨʳʬʫ
ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ - ˀʬʴʨ˃ʬʴʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʯ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʨʽ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʸʵʳ "ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ" ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʻʴʫʨ
ʳʵˆʫʬʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ "ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰ" ˀʬʫʪʬʩʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʫʰʫʰ ʶʨʱʬʺʰʹʪʨʴ
ʨʹʬ ʸʵʳ, ʻʼʸʵ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰʨ ʳʨʯʪʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʫʨ
˂ʨʲʱʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʩʰʮʴʬʹʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩˀʰ.
ʿʰʫʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʱʭʲʨʭ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʵʫʬʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ
ʫʬʶʵʮʰʺˀʰ. ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
(NPV) ʼʵʸʳʻʲʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰ (ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ,
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ) ʽʵʴʬʩʨ ʫʨ ʽʵʴʬʩʨ ʨˆʲʨʫ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʽʴʬʹ ʪʨʺʨʴʰʲʰ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʵʸʰ ʳʨʸʺʰʭʰ ʬʺʨʶʰʹ
ˀʬʳʫʬʪ..
ʶʰʸʭʬʲʰ,, ʫʸʵʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ˂, ʻʩʸʨʲʵʫ, ʻʴʫʨ
ˀʬʭʨʫʨʸʵʯ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʳʵʳʻˀʨʭʬʩʨ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʰʳʨʭʬ
ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ I0, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ
ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ, ˀʬʳʫʬʪˀʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ:ʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ
(ʶʸʵʬʽʺʰ); ʩ)ʹʨˇʨʸʵʫ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ ʰʳʨʭʬʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʯʭʰʹ.
ʸʨʳʫʬʴʰʨ ʳʬʺʴʨʱʲʬʩʨʫ ˇʨʳˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ (ʨˆʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ) ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ˄ʨʳʿʭʨʴ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʶʬʸʰʵʫʬʩˀʰ, ʳʵʫʰʯ
ʫʨʭʨʹʨˆʬʲʵʯ ʸʵʪʵʸ˂ "ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ" - NV (˄ʳʰʴʫʨ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ). ʳʨʴ ʻʴʫʨ ʳʰʰʾʵʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʹˆʭʨʵʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ˆʨʸˇʬʩʹʨ ʫʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ ʰʪʰʭʬ ʹʨ˄ʿʰʹʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʫʨʴ (- I0), ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʹʰʴʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʸʫʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩˀʰ ʨʴ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺˀʰ. ˆʬʲʰ ʳʵʨ˄ʬʸʬ "ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʳʫʬ ʨʳ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʳʫʬ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰ ʻʴʫʨ
ʫʨʹʸʻʲʫʬʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ˄ʬʲʹ, ʱʭʨʸʺʨʲˀʰ ʨʴ ʯʭʬˀʰ. ʻʼʲʬʩʬʩʰ ʫʨ
ʻʼʲʬʩʨʳʵʹʰʲʬʩʬʩʰ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ʫʨ,
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʰʽʴʬʩʨ ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʳʨʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʰʳʨʭʬ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʯʭʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩˀʰ ʨʴ ʫʬʶʵʮʰʺʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʬʹ ʯʨʴˆʬʩʰ ʨʹʬʭʬ
ʨʳʵʾʬʩʻʲʰʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʪʨʴʱʨʸʪʻʲʬʩʰʫʨʴ.

307
 ˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʨˆʲʨʫ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ:
ˇʨʳʰ 1 = - I0 + A1 + A2 + A3 + ... + An (ʮʵʪʨʫʨʫ, ʫʨʩʸʻʴʬʩʨ ˃ʭʬʲʮʬ) ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ ʫʨʰ˄ʿʵʹ ʶʰʸʭʬʲʰʭʬ ˄ʲʬʩʰʫʨʴ, ʱʭʨʸʺʲʬʩʰʫʨʴ ʨʴ
ʯʭʬʬʩʰʫʨʴ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʨʹʬ ʸʵʳ ʶʰʸʭʬʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ). ˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʳ˂ʭʬʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʳˀʵʩʲʰʻʸʰ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʯ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʻʸʹʰʯ R ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ, ʱʭʨʸʺʨʲˀʰ ʨʴ
ʯʭʬˀʰ ˀʺʨʺˀʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ ʨʴ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʨʩʨʸʰ):
ˇʨʳʰ 2 = –I0 + 0 + 0 + 0 +… + I0 (I + R) n (ʨʹʬ ʸʵʳ ʬʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ ʬʼʬʽʺʻʸʰʨ_
ʲʵʪʰʱʻʸʰʨ, ʸʵʳ I0 ʯʨʴˆʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ n ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ
ˁʨʯʭʨʲʬʯ, ʸʵʳ ʳʨʯ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩˀʰ ʰʪʰʭʬ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʰʿʵʹ,
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʫʬʶʵʮʰʺʮʬ n ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ; ˆʵʲʵ ʨˀʱʨʸʨʫ_ ʨʳ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨˀʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʨʹʬʯʰ
ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʨʸ ʪʨʳʵʰ˄ʭʬʭʹ ʨʴʨʩʸʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʹ ʯʽʭʬʴ, ʸʵʳ
ʰʹʰʴʰ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʫʨʬʸʰ˂ˆʵʴ ʶʸʵ˂ʬʴʺʹ - ʳʨˀʰʴ ʸʨ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʪʸʵʭʫʬʹ
ʫʬʶʵʮʰʺʮʬ n ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʬʹ ʪʨʱʬʯʫʨ
ʽʭʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʸʯʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ; ʰʪʰʭʬ
ʬˆʬʩʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʮʬ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʱʻʶʵʴʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ).
NV = ˇʨʳʰ 1 - ˇʨʳʰ 2 = - I0 (I + R) n + A1 + A2 + A3 +… + An.
ʳʬʵʸʬ, ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʸʨʳʫʬʴʮʬ ʳʬʺʹ ʫʸʵʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʳʰʰʾʵʯ ʩʰʮʴʬʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʯʨʴ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʰʪʰʭʬ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩˀʰ ʨʴ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺˀʰ
ʻʴʫʨ ʪʨʴʳʨʸʺʬʯ ʿʭʬʲʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲ ʹˆʭʨʵʩʨˀʰʨ, ʫʸʵʰʹ ʨˆʲʨʴʫʬʲ ʳʵʳʬʴʺʨʳʫʬ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨ˄ʿʰʹʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ. ʬʹ ˆʫʬʩʨ ʿʵʭʬʲʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʫʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʮʬ. ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʮʬ ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʰ ʫʸʵ (t)
ʪʨʫʰʹ ʰʽʰʫʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨʳʫʬ ʳʵʳʬʴʺʰ. ˀʬʫʬʪʨʫ, ˁʭʬʴ ʹʻʼʯʨ ʴʨʱʨʫʹ
ʭʰʾʬʩʯ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨˆʲʨʫ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
(ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰ):
ʪʸʨʼʰʱʻʲʨʫ, ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʰʹʨˆʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂
ˀʻʨʲʬʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ˆʨʮʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ
˂ʰʱʲʬʩʹ ʨˆʲʨʫ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ (ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰ) ʫʨ ʰʳʨʭʬ ʫʨ˄ʿʬʩʰʹ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʫʨ ʰʳʨʭʬ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ
ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʨʩʸʰʹ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ,
ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ, ʵʸʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ (ʰˆ.ʴʨˆ. 17.4. ʫʨ 17.5.)
ʶʰʸʭʬʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ,, ʸʵʳ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʼʻʲʰʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʨʴʨʩʨʸʮʬ, ʨʸ ʪʨʰʺʨʴʬʩʨ ʨʽʬʫʨʴ n ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ) ʳʨʪʸʨʳ
ʳʨʯʮʬ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʸʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ n
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ˇʨʳʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ);

308
 ʳʬʵʸʬˀʰ,, ʴʨʭʨʸʨʻʫʬʭʰʨ, ʸʵʳ ʰʴʭʬʹʺʵʸʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʫʸʵʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʫʨʴ ʪʨʹʭʲʨ t ʪʨʹʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
(ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ) ʪʨʹʭʲʨʳʫʬ ʫʬʶʵʮʰʺʰʫʨʴ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʪʨʺʨʴʨ
(ʯʻʳ˂ʨ ʬʹ ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʹ˄ʵʸʰʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʩʰʮʴʬʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ,
ʸʨʫʪʨʴ ʨʾʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʹˆʭʨʪʭʨʸʨʫ, ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʰʴʨˆʨʭʹ ʹʨˆʹʸʬʩʹ ʿʭʬʲʨ n
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ).

ʴʨˆʨʮʰ:: 17..4 ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ ʩʨʴʱʰʹ ʨʴʨʩʨʸˀʰ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ

ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩˀʰ ʰʪʰʭʬ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʰʹ ʪʨʻʽʳʬʩʨ n
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʴʨˆʨʮʰ:: 17..5 ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ ʩʨʴʱʰʹ ʨʴʨʩʨʸˀʰ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩˀʰ ʰʪʰʭʬʬ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʨʳʵʾʬʩʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʭʨʫʨʳʫʬ

ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʯʻ, ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ʳʰʮʬʮʰʯ, ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ

ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʳʵ˃ʸʨʵʩʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʳʯʬʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ
ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʱʬʸ˃ʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ (ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ
ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʨ˂, ʸʵʪʵʸ˂ ʨˀʱʨʸʨʨ, ˀʬʰ˂ʭʲʬʩʨ) ʫʨ ˃ʴʬʲʰʨ ʨʳ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ, ʳʨˀʰʴ R
ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ.
ʬʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʪʨ˃ʲʬʭʯ ʪʨʳʵˆʨʺʵʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ (ʮʵʪˇʬʸ ʳʨʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ)
ʫʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ:
R = r + s + rs
ʬʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʨʸʺʰʭʰ ʳʹˇʬʲʵʩʰʫʨʴ: ʯʻ
ʰʴʭʬʹʺʵʸʹ ʹʻʸʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʲʨʸʰ ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ R ʯʬʯʸʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ, ʬʹ
ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʰʪʰ ʬʲʰʹ (1 + R) ˇʨʳʻʸ ʳʰʾʬʩʨʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ, ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʲʨʸʰʹ

309
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ; ʬʹ ʬʽʭʰʭʨʲʬʴʺʻʸʰʨ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ ʳʨʹ ʹʻʸʹ ʳʰʰʾʵʹ (1 + r)
ʯʨʴˆʨ ʮʾʭʸʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʨʮʬ ʰʴʫʬʽʹʰʸʬʩʰʹʨʹ, ʬ.ʰ. ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʻʲʰ (1 + s) - ʮʬ, ʻʩʸʨʲʵʫ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ
ʺʵʲʰ (1 + R); ʨʳʰʺʵʳ, 1 + R = (1 + r) (1 + s), ʫʨ ʳʰʰʾʬʩʨ ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʼʵʸʳʻʲʨ.
ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʫʨ ʻʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨ ʫʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ
ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʫʸʵ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʨ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ, ʹʻʲ ʳ˂ʰʸʬ, ʬʸʯ – ʬʸʯʮʬ ʻʼʸʵ
ʹʨʰʳʬʫʵ ʶʸʵʪʴʵʮʮʬ ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ˄ʲʬʩʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬ) ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʹ
ʫʨ ˀʬʳʫʬʪ, ʳʨʯ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹ˄ʵʸʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ R ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ ʳʯʨʭʨʸʰʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ
ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʨ.
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (ʹʨˀʻʨʲʵʫ n ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ, ʩʵʲʵʳʫʬ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʭʨʫʨ) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʬʩʻʲ ʰʽʴʬʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʰʫʨʴ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʹʨʴʫʵ (ʨʸʨ ʶʵʲʰʺʰʮʬʩʻʲʰ) ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨ ʬʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʨʯ ʳʰʬʸ, ʭʰʴ˂ ˀʬʫʰʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸ_ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʸʵʬʽʺʮʬ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ
ʯʨʭʰʹʯʨʭʨʫ. ʫʨʩʵʲʵʹ, ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬʳʿʨʸʬʩʵʫʬʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸ
ʶʸʵʪʴʵʮʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʨ˂ˆʨʫʨ ʳʯʨʭʸʵʩʨʳ ʫʨ ʫʨʨʫʪʰʴʨ ʳʨʹ ʳʰʬʸ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʶʨʸʲʨʳʬʴʺʹ ˄ʨʸʬʫʪʰʴʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰ ʨʳ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲ ʩʰʻˇʬʺˀʰ (ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʯʭʰʹ)
ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬʳʿʨʸʬʩʵʫʬʹ ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʹ
ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ). ʳˆʵʲʵʫ ʻʴʫʨ ʨʾʰʴʰˀʴʵʹ, ʸʵʳ
ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʰ ʳʯʬʲʹ ʳʹʵʼʲʰʵˀʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ. ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʹʬʹˆʰʹ ʪʨ˂ʬʳʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʸʰʹʱʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʵʸʰʫʨʴ ʬʸʯʰ:
1) ʨʳʰʹʯʭʰʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʻʸʹʰʹ ʨʾʬʩʨ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ (ʹʨ˅ʰʸʵ ʻʼʸʵ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
"ʴʨʩʰˇʰ" ʯ) - ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʨʹʬʯʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʳʵʱʲʬ
ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨʹ ʻʩʸʨʲʵʫ ʫʸʵ ʨʸ ʨʽʭʹ ʸʨʰʳʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʬʼʬʽʺʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ;
2) ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʰʪʰ ʩʨʮʨʸʮʬ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ (ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ) ʹʨʽʵʴʬʲʰ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ,
ʹʨʫʨ˂ ʹʨˀʰʴʨʵʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨʳ ʻʱʭʬ ʳʵʨˆʬʸˆʨ ʨʳ ʹʨʽʵʴʲʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ
ʳʹʵʼʲʰʵ ʩʨʮʸʬʩˀʰ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨ (ʬ.ʰ. ʹʨʫʨ˂ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʻʲʰʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ
ʩʨʮʨʸʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʾʰʨʨ ʰʳʶʵʸʺʰʹʯʭʰʹ ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯ ʰʪʰʭʬ ʹʨʽʵʴʲʰʹʨ ʫʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʨʽʺʰʻʸʰ ʬʽʹʶʵʸʺʰʯ); ʸʬʨʲʻʸʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʯʰʯʵ ʨʳ ʩʨʮʸʬʩʮʬ
ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰʨ ʳʹʵʼʲʰʵʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ
ʽʭʬʿʴʬʩʰ, ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (3-4% -ʰʹ ʫʵʴʬʮʬ) ʫʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʨ, ʸʰʹʱ – ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ˀʰʫʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ (ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˁʭʬʴʹ ʳʰʬʸ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʹʨʽʵʴʬʲʰʯʨ ʫʨ

310
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʯ ʽʭʬʿʨʴʨ ʨˆʲʨ ʨʸʰʹ ʨʲʱʵˈʵʲʻʸʰ ʹʨʹʳʬʲʬʩʰ, ʹʨʱʭʬʩʰ ʫʨ
ʹʨʳʱʻʸʴʨʲʵ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʽʵʴʬʲʰ, ʹʨ˄ʭʨʭʰ ʫʨ ʹʨʶʵˆʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰ,
ʹʨʸʬʳʵʴʺʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʹʨʿʵʼʨ˂ˆʵʭʸʬʩʵ ʪʨʳ˃ʲʬ).

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 17
1. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ,
ʸʨ ʨʸʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ?
2. ʸʨʺʵʳ ˆʫʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʬʩʮʬ, ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʰʹʱʬʴ,
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʺʵʲʰ?
3. ʸʵʪʵʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬ˃ʬʩʹ
ʰʴʭʬʹʺʵʸʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ?
4. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ t ˄ʲʬʩˀʰ
(ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ) ʻʫʸʰʹ ʨʳ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ PV (At) ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ?
5. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʨʸʹʰ ʫʨ ʸʵʫʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʰʪʰ?
7. ʸʵʳʬʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʵʸʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʪʮʨ?
8. ʸʵʪʵʸ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʸʰʹʱʬʩʹ?
9. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲˀʰ:
ʩʨʮʨʸʰʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʨ; ʩʬʺʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˀʬʹ˄ʵʸʬʩʬʩʰ? ʸʨ
ʨʸʰʹʮʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʸʰ˂ˆʭʰʯʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ
(ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ)ʩʬʺʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ʪʲʵʩʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʯʭʰʹ
ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʬʭʨˀʰ)?
10. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ „ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰ“ ʫʨ ʸʨʺʵʳ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ʨʳ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʮʬ?
11. ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʫʨ ʪʨʴʳʨʸʺʬʯ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ.
12. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ "ʨʸʨʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʰ" ʫʨ ʸʨ ʨʸʰʹ ʳʨʯʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ?
13. ʸʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʨʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ;
ʸʵʪʵʸ ʨʸʰʹʳʨʹˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʸʰ˂ˆʭʰʯʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ?
14. ʸʨʺʵʳ ʨʽʭʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʼʨʹʰʹ / ʳʵʪʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʹ
ʹʨʶʰʸʰʹʶʰʸʵ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴ ʻˀʻʨʲʵʫ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨʮʬ ʫʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʮʬ ʳʵʸʪʬʩʻʲʰ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ?

311
15. ʸʵʳʲʬʩʰʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ.

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 17
1. ʭʬʸʴʵʲʰʯʻʸʰ ʳʺʱʰ˂ʬʩʨ: ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʫʸʰʹ ʰʳ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʾʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ
ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʰʳʨʭʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˁʨʫʬʩʰʯ ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʫʨʸʬʩʻʲʰʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʲʨʸʰʫʨʴ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨ):
ʨ) ʫʰʨˆ;
ʩ) ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʬʹ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʮʬ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʳʨʸʯʨʭʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʩʨʮʸʬʩʮʬ.
2. ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʪʨʴ ʸʵʳʬʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʸʵʪʵʸ˂
ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ ʻʶʨʹʻˆʵ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ):
ʨ) ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ (ʳʹˆʭʰʲʰ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʰʯ) ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ;
ʩ) ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʪʬʩʨ;
ʪ) ʰʪʰʭʬ, ʬ.ʰ. ʨ) ʫʨ ʩ), ʳʨʪʸʨʳ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʯʭʰʹ;
ʫ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ;
ʬ) ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ), ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʹʨˀʻʨʲʵʫ ʳʹʵʼʲʰʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ;
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ) ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʯʨʴˆʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʫʨʴ), ʨʪʸʬʯʭʬ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʨʩʸʰʹ ʪʨˆʹʴʨ
n ʭʨʫʰʯ.
3. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨ ʸʰʹʱʰʹʯʭʰʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʬʳʨʺʨ ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ, ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ:
ʨ) ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʪ) ʼʰʸʳʰʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʩʬʸʱʬʺʰ;
ʫ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʬʸʱʬʺʰ;
ʬ) ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʫʨ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ, ʨʪʸʬʯʭʬ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʻʴʬʩʰʹ, ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ;

312
 ʭ) ʹˆʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ) ʸʨʫʪʨʴ ʬʹ ʳʵʫʬʲʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʨʳ ʭʨʸʰʨʴʺˀʰ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲ ʸʰʹʱʬʩʮʬ; ʿʭʬʲʨ
ʮʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʹˆʭʨ ʸʰʹʱʬʩʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ.
4. ʳʰʻʯʰʯʬʯ ˀʬʳʫʬʪʰʫʨʴ ʨʸʨʹ˄ʵʸʰ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ:
ʨ) ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʩʬʸʱʬʺʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹ
ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲ ʫʵʴʬʮʬ;
ʩ) ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʨʾʨʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨʮʬ;
ʪ) ˇʨʴʳʸʯʬʲʵʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʬʸʱʬʺʰʨʴ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ, ʳʵ˄ʳʵʩʹ ʳʰʹʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʾʨʲ ʫʵʴʬʹ;
ʫ) ʼʰʸʳʰʹ ʳʰʬʸ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʳʨʾʨʲʰ ˂ʰʺʰʸʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʯ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʬʸʰʵʫʰ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʳʰʹʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ˀʬ˂ʫʵʳʨʮʬ;
ʬ) ˀʬʺʬʭʰʯʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʽʵʴʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʩʨʮʨʸʮʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʨʫ ʻʼʸʵ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰʨ, ʭʰʫʸʬ ʯʨʭʫʨ˂ʭʰʯʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵ;
ʭ) ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʨʽʭʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ
˄ʰʲʰ, ʴʨʱʲʬʩʨʫ ˀʬʬʼʬʸʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨʹ;
ʮ) ʽʭʬʿʴʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʺʰʶʰʨ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʸʰʹʱʰ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ) ʸʨʫʪʨʴ ˀʬʺʬʭʰʯʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʽʵʴʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʬʹ
ʨʸʰʹ ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʹʨʻʼʲʬʩʲʨʫ ʳʨʾʨʲʰ ʸʰʹʱʰʹ ʳʽʵʴʬ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸ ʶʸʵʬʽʺʬʩʮʬ, ʩʨʮʨʸʮʬ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹʯʭʰʹ ʸʨʫʰʱʨʲʻʸʨʫ ʨˆʨʲʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ "ʶʰʵʴʬʸʰʹ" ʳʵʮʰʫʭʨ) ʹʻʲʨ˂ ʨʸ ʳʰʨʾ˄ʬʭʹ ʻʼʸʵ ʫʰʫ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʨʹ ʯʨʭʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ, ʹˆʭʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ.
5. ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ ˁʨʰʯʭʨʲʵʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰ (ʩʰʮʴʬʹʰ) ʹʨˀʻʨʲʵ
ʸʰʹʱʨʫ ʨʸʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʪʨʸʬʳʵˀʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʻʱʻʪʬʩʨ ʬʳʯˆʭʬʭʨ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʪʬʩʨʹ?
ʨ) ʫʰʨˆ; ʩ) ʨʸʨ; ʪ) ʪʨʸʬʳʵʬʩʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ
ʨʸʨʴʨʰʸʰ ʱʨʭˀʰʸʰ ʨʸ ʨʽʭʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʵʼʰʲʯʨʴ, ʹʨʫʨ˂ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʲʨʸʰʫʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ (ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ)
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ˄ʲʰʫʨʴ ˄ʲʨʳʫʬ (ʯʭʬʫʨʴ ʯʭʬˀʰ) ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ (ʩʰʮʴʬʹʰ).
6. ʸʨ ʨʸʰʹ ʩʬʺʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʯʲʰʨʴʨʫ ˀʬʫʪʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʳʵˀʭʬʩʻʲʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹʪʨʴ:
ʨ) 1.0; ʩ) 0,5; ʪ) ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʶʵʸʺʼʬʲʮʬ ʹʨʸʪʬʩʲʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ
ʪʨʫʨˆʸʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ (ʨʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ), ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʵ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʫʨʴ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ
ʪʨʫʨˆʸʨ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʫʨʴ; ʫ) 0; ʬ) ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨ

313
ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʭʨʸʰʨ˂ʰʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʯʨʴ; ʭ) ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʻʸ ʶʵʸʺʼʬʲʮʬ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʨ
ʳʯʲʰʨʴʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʨʸʪʬʩʬʲˀʰ; ʮ) ʨʸ˂ ʬʸʯʰ
ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ), ʸʨʫʪʨʴ ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʬʹ
ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʨʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ "ʩʬʺʨ" (ʿʭʬʲʨʮʬ
ʳʨʸʺʰʭʰ) ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ. ʶʨʹʻˆʰʹ ʿʭʬʲʨ ʹˆʭʨ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʹ
7. ʸʨ ʨʸʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʽʳʬʫʰ ʩʬʸʱʬʺʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʰ::
ʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʵʴʬ;
ʩ) ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʪʨʸʬʳʵʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ;
ʪ) ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ;
ʫ) ʹʨˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʵ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʬ) ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʼʨʸʫʬʩʨ ˂ʭʲʨʫʬʩʯʨʴ;
ʭ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʬʸʱʬʺʰ;
ʮ) ʱʲʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ;
ʯ) ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʪʨʴ ʨʸ˂ʬʸʯʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ) ʸʨʫʪʨʴ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʩʬʸʱʬʺʰʹʨ ʫʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺʰ ʼʨʽʺʵʸʰʨ,ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ,ʼʰʸʳʰʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ
ˆʨʸˇʬʩʰ; ʳʬʵʸʬ, ʴʨʯʬʹʨʭʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʩʬʸʱʬʺʰ) ʰʮʸʫʬʩʨ ʮʻʹʺʨʫ ʳʨˀʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʼʨʸʫʵʩʰʯʰ, ˂ʭʲʨʫʰ
ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ, ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʮʸʫʬʩʨ.
8. ʸʵʳʬʲ ʫʾʬʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʩʰʮʴʬʹʰ:
ʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʸʰʾʰ;
ʩ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʯʨʸʰʾʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ;
ʪ) ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʯʨʸʰʾʰʹʯʭʰʹ;
ʫ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹ ʫʾʬʹ;
ʬ) ʿʭʬʲʨ ʮʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʯʨʸʰʾʰʹʯʭʰʹ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ:: ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʨʳʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ
ʰ˃ʲʬʭʨ (ʳʨʯ ʳˆʵʲʵʫ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʨʴ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨʯ); ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʰʽʳʴʨʹ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʯʨʸʰʾʰʹʯʭʰʹ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʪʨʳʵ˂ʬʳʰʹ
ʫʸʵʹ, ʰʳʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʯʻ ʸʨ ʯʨʴˆʰʹ ˀʬʪʸʵʭʬʩʨʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨˆʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʫʨʴ.
9. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ,
ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʨʫʸʬ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ (ʨʨʸˁʰʬʯ
ʿʭʬʲʨʮʬ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ):
ʨ) ʫʰʨˆ, ʸʨʫʪʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʴʫʨ ʪʨʰʮʨʸʫʵʹ ʳʨʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ;
ʩ) ʨʸʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʪʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨʮʬ;

314
 ʪ) ʨʸʨ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʨʸʨʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʳʰʰʾʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ; ʻʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʵ (ʴʻʲʵʭʨʴʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʯ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʰʸʰʩʨʫ
ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʮʬʫʳʬʺʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʹʨʪʸ˃ʬʲʬʩʲʨʫ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ˂ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨ.
ʫ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ), ʸʵʪʵʸ˂ ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ ʨʰˆʹʴʬʩʨ ʹ˄ʵʸʨʫ.
10.ʨʴʨʲʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨ ʸʰʹʱʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ):
ʨ) ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ʸʰʹʱʰ (ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ) ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʸʰʹʱʮʬ
ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʽʺʰʭʮʬ;
ʩ) ʫʾʬʳʫʬ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨʮʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ ʫʾʬʳʫʬ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʹʨʮʵʳʰ ʬʸʯʬʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ,ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʨʽʺʰʭʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ
ʻʫʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʲʨʸʰʫʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʮʵʳʨʹ;
ʪ) ʨʹʬʭʬ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʸʰʹʱʰʹ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʻʸʰ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ˄ʨʸʹʻʲʰ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ), ʸʨʫʪʨʴ ʭʨʸʰʨʴʺʹ) ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʸʨ ʨʽʭʹ, ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʩ) ʨʸ ʨʸʰʹ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ; ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʪ) ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʹʨʸʰʹʱʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʸʹʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʰ
ʽ˂ʬʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.

315
 ʯʨʭʰ 18.. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ ʳʻʫʳʰʭʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
18.1. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
18.2. ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ (ʰʴʭʻʫʰʹ, ˆʵʹʱʨʲʫʰʹ, ʸʰʴʪʰʹ) ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʸʹʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 18
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
18..1. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ)) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʬʩʻʲʰ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʨʳ ʮʵʳʨʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʫʸʬ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʵʫʨ ʳʰʹʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʭʰʹ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹʹ ʳʨʸʯʨʭʹ. ʬʹ ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ (˄ʬʲʰ, ʱʭʨʸʺʨʲʰ, ʯʭʬ) ʹˆʭʨ
ʨʸʨʼʬʸʰʨ, ʯʻ ʨʸʨ ʽʭʰʯʸʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰ (ʶʲʻʹ ʴʰˀʴʰʯ) ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ (ʳʰʴʻʹ
ʴʰˀʴʰʯ). ˄ʨʸʹʻʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʻʩʸʨʲʵʫ ʨʾʰʸʰ˂ˆʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ʫʨ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ.
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰʨ ʨˆʨʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ
ʳʵʪʬʩʰʯ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ (ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ - ˀʬʳʹʵʨʭʨʲʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʫʨʴ +
ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʬʩʰ, ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ ʹʬʹˆʬʩʮʬ ʫʨ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ) ʳʨʯʰ
ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʯ ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ ʸʨ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʨʹʨˆʨʭʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʽʭʰʯʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʹ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ, ʨʸʰʹ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ.
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˆʨʸˇʬʩʰ, ʨʹʬʭʬ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ˆʨʸˇʬʩʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʮʬ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʯʻ ʭʨ˅ʸʵʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨˀʰ ʫʨ
ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩˀʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮˀʰ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ
ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭ (ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˂ʭʬʯʨ). ʳʬʵʸʬʹ ʳˆʸʰʭ, ʳʵʪʬʩʰʹ
(ʮʨʸʨʲʰʹ) ʴʨʱʲʬʩʵʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʯʭʲʬʩʰ ʨʹʬʭʬ ʨʰˆʹʴʬʩʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʳʵʪʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʹʻʼʯʨʨ ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ
ˁʨʴʨ˄ʬʸˀʰ ʫʨ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʳʨʴʰʶʻʲʨ˂ʰʨʹ. ʳʰʹʰ ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʬʯʵʫʮʬ (LIFO, FIFO, ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʹʨˀʻʨʲʵ

316
ʳʬʯʵʫʰ), ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰʫʨʴ, ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʫʨʱʸʬʫʰʺʬʩʰʹ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʰʫʨʴ ʪʨʿʰʫʭʨʳʫʬ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ (ʯʨʴˆʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹʯʨʴʨʭʬ ʨʴ ʳʰʹʰ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ) ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ
ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ) ʫʨ ʨ.ˀ.
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ (ʳʯʲʰʨʴʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ), ʸʵʳʬʲʯʨʴʨ˂ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ˀʬʨʼʨʹʵʯ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʯ (ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ) ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʨʹʨˆʨʭʹ ʯʨʭʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨˀʰ ˃ʭʬʲʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʳʬʯʵʫʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ, ʸʨ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ˂ʰʱʲʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ_ ˆʨʮʬʩʰ). ʹˆʭʨ ʹʰʺʿʭʬʩʰʯ ʸʵʳ ʭʯʽʭʨʯ,
ʬʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʫʨ ʸʨ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
ʳʵʮʰʫʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʯʭʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ, ʴʰˀʴʨʭʹ. ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʿʵʭʬʲʰ ʳʵʳʫʬʭʴʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʰʪʰ
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʬʹˆʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʮʸʫʨʹ (ʨˆʲʨʫ
ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʳʵʫʰʴʬʩʨ), ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʳʰʾʬʩʨ
(ʨʳ ʳʵʳʫʬʭʴʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʪʨʫʰʴʬʩʨ) ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʾʬʩʻʲʰ
ʹʬʹˆʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ ʨʫʸʬ ʨʾʬʩʻʲ ʹʬʹˆʬʩʮʬ), ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʹʬʹˆʬʩʰ ʳʨʯʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ.
ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˄ʰʲʰ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨˀʰ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ) ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʻʱʭʬ ʿʭʬʲʨʮʬ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ,
ʨʸʰʹ ”ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ” ʫʨ ”ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ, ʯʨʴʨʩʨʸʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ʺʨʸʰʼʰʯ
(ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ) ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʯ - ʨʴʻ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʬ.˄. ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ("ʴʨʪʻʲʰʹˆʳʬʭʰ") ʻʩʸʨʲʵʫ ʳʵʰˆʹʬʴʰʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂"
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ". ʨʸʨʹʨʹʬʹˆʵ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʨʸ ʨʹʨˆʨʭʹ
ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹ ʫʨ ˆʨʸˇʬʩʹ ʹʬʹˆʰʹ ʹʨˆʹʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʫʨʹʨʼʰʴʨʴʹʬʩʲʨʫ, ʨʳʰʺʵʳ, ʯʻ ʪʨʯʭʲʬʩʰʯ ʰʹʰʴʰ
ʳʵʽʳʬʫʬʩʬʴ ʳʨʹʯʨʴ, ʳʨˀʰʴ (ʰʹʬ, ʸʵʳ ʯʻʴʫʨ˂ ʬʸʯʰ ˄ʻʯʰʯ ʳʨʰʴ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨ, ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʨʫ, ʨʹʨˆʨʭʹ ˄ʰʲʹʨ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʳʨʹˀʰ
ʳʵʮʰʫʻʲʰ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʬʺʨʶʮʬ)
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ ʹʨˀʻʨʲʵ
ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʬʩʰʯ ʨʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ.
ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˀʬˇʨʳʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʨʸʨʹʨʹʬʹˆʵ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʾʬʩʨ ʰʽʴʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ, ʱʨʶʰʺʨʲʰ.
ʹˆʭʨ ʹʰʺʿʭʬʩʰʯ ʸʵʳ ʭʯʽʭʨʯ, ʨʳʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ ʱʨʶʰʺʨʲʰ (ʨʴʻ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʹʬʯʰ) ʨʹʬʭʬ ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʽʴʬʩʨ ʨʳ

317
ʫʸʵʰʹʯʭʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˁʨʳʵ˅ʸʨ (ʪʨʹ˂ʫʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʶʬʸʰʵʫʹ, ʸʨ˂ "ʴʨʩʰˇʰʹ" ʮʵʳʨʨ ʫʸʵ ʨʳ ʨʴʨʲʰʮˀʰ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʬʹˆʰ.
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ (ʳʯʲʰʨʴʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʴʨʱʨʫʰ) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʳʬʺʿʭʬʲʬʩʫʬʹ ʵʸʰ ʪʮʰʯ:
1) ʻˀʻʨʲʵʫ ʪʨʫʨˆʫʰʹ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʫʸʵʰʹ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰʫʨʴʪʨʼʵʸʳʬʩʻʲʰ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʹ, ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰʹ, ˀʸʵʳʰʹ ʹʨʰˇʨʸʵ,
ʹʬʹˆʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰ, ʯʻ ʳʨʯʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨʨ ʹʸʻʲʨʫ ʳʵʰ˂ʨʭʹ
ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʯʬʲ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʹ ˆʨʮʰ ʨʴ ʶʸʵʫʻʽʺʰ (ʸʨ˂
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ʳˆʵʲʵʫ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰʨ) ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ, ʸʵʳʬʲ-
ʯʨʯʭʰʹʨ˂ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʳʰʴʰʳʻʳ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ);
2) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʫʨ ˆʨʸˇʬʩʰ.
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʳʨʸʺʰʭʰʨ:
ʳʰʴʻʹʰʯ ʬʹ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʫʨʺʵʭʬʩʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʫʨʴ, ʶʲʻʹʯʨʴ
ʬʸʯʨʫ - ʬʸʯʨʫʬʸʯʰ ʪʨʳʵʴʨʱʲʰʹʰ ʨʸʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ˂ʭʬʯʨ. (˂ʭʬʯʰʹ
ʹʨʼʨʹʻʸʰ ʳʨʯʰ ˂ʭʬʯʰʹʯʭʰʹ): ʨʳ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʪʨʳʵˁʬʴʨ - ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʴʰˀʴʨʭʹ ʳˆʵʲʵʫ ʨʳʨʹ, ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʹ ʬʳʨʺʬʩʨ ʳʰʹʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ ʳʵʪʬʩʨ, ˁʭʬʴ ʬʸʯʪʭʨʸʰ "ʨʾʭʨʫʪʬʴʯ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʵʩʨʹ" ʫʨ ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ
ˁʭʬʴ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʯ ʰʳʨʹ, ʸʨ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʸʰ˂ˆʻʲʰʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ (ʶʸʬʳʰʨ) ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰ, ʸʨ˂,
ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʨʳʰʹʨ, ʨʸ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸ ʪʨʺʨʴʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʪʨʴ (ʰʹʰʴʰ
ˁʨʸʰ˂ˆʻʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳʨʭʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʼʵʴʫˀʰ ʹʬʹˆʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ
ʮʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʼʵʸʳʻʲʨ - ʰʳ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ
ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ, ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʬʹˆʰʹ ʮʸʫʨ ʫʨ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ. ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺʰ ʬʲʬʳʬʴʺʰ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʼʵʸʳʰʯ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʳʵʪʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʫʨʴ.
ʮʵʪʨʫʨʫ, ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʬʹ ʨʹʬ ʪʨʳʵʰʿʻʸʬʩʨ:

ʹʨʫʨ˂ Pr (Profit) - ʨʸʰʹ ʳʵʪʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ

ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ t ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ;
- Pt ʨʸʰʹʶʸʵʫʻʽʺʰʹʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʪʨʹʨʿʰʫʰʼʨʹʰWʶʬʸʰʵʫˀʰ
- Qt ʨʸʰʹʹʨ˄ʨʸʳʵʹʶʸʵʫʻʽʺʰʹʪʨʿʰʫʭʰʹʫʨʪʬʪʳʰʲʰʯʨʴˆʨ3ʶʬʸʰʵʫˀʰWʶʬʸʰʵʫˀʰ
- k    . ʨʸʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ
ˀʸʵʳʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ ʶʸʵʫʻʽʺʰ ʪʨʳʵʹʨˀʭʬʩʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵʨ N ʨʸʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʰʹ
ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ.ʨʸʰʹʹʨʬʸʯʵʸʨʵʫʬʴʵʩʨ
- Pt k ʨʸʰʹˀʬ˃ʬʴʰʲʰʸʬʹʻʸʹʰʹˀʬʹʿʰʫʭʰʹʼʨʹʰNʴʵʳʸʰʯWʶʬʸʰʵʫˀʰWʶʬʸʰʵʫˀʰ
- Qt k - ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʴʨʺʻʸʰʯ ʴʵʳʬʸʰ N ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʳʵʻˀʭʨʹ
ʹʨʩʵʲʵʵʶʸʵʫʻʽʺʰ4W– ʰʹʵʫʬʴʵʩʰʯ

318
 - Wt1 - ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ ˆʨʸˇʬʩʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ W ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʬʸʯʶʸʵʫʻʽʺʰʨʴʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹʳʰʾʬʩʨˀʬʰ˃ʲʬʩʨʰʿʵʹʴʻʲʵʭʨʴʰ
ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ˀʬʹʨ˃ʲʵ Pt – ʹ ˀʬʹʨˆʬʩ Qt– ʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʳʰʰʾʵʯ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʱʭʲʬʭʨ (ʳʰʹʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʫʨ ʼʨʹʰ)
ʹʰˆʰʹʺʬ) ʨʯʭʰʹʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽʺʮʬ. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ Ptk– ʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ˀʬʰʽʳʴʨ ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʫʨ ʳʵʳʨʭʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ
ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʬʩʰ. Qtk ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʨʾʽʳʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ (ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʴʫʨ ˈʽʵʴʫʬʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ) ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ
ʪʨʳʵʹʭʲʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ (ʳʨʺʸʰ˂ʨ ʭʬʸʹʰʬʩʰ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹʯʭʰʹ ʬʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʮʻʹʺʨʫ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ
ʬʽʹʶʬʸʺʬʩʰʹ ʳʰʬʸ - ʳʨʯʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʰʹʨʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ
ʳʨʹʨʲʰʹ ʫʨʮʵʪʭʨ, ʬʴʬʸʪʰʨ ʫʨ ˀʸʵʳʰʯʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ). ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʻʴʨʾʫʵ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʴʨʱʨʫʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ
ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ (ʳʵʳʨʭʨʲ ʼʨʹʬʩˀʰ) ʨʴ ʸʬʨʲʻʸʰ (ʹʨʩʨʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʼʨʹʬʩˀʰ, ʨʴʻ ʰʳ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰ).
ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʰʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʯʻ
ʸʵʪʵʸ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹʯʭʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʿʭʬʲʨ ʸʬʹʻʸʹʰʹ ʼʨʹʰ ʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰ. ʨʳʨʭʬ
ʫʸʵʹ, ʰʹʰʴʰ ˂ʫʰʲʵʩʬʴ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʴ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ
(ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ) ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ), ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʩʨʮʨʸʮʬ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʹʨʽʵʴʬʲʰ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ. ʹˆʭʨ ʹʰʺʿʭʬʩʰʯ ʸʵʳ ʭʯʽʭʨʯ,
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʵʳʰʴʨʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʹ, ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʼʨʹʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰ ʨʫʪʬʴʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ.
ʮʸʫʨ (ʸʨ˂ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʮʵʪʨʫʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʨʹʨˆʨʭʹ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ) ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨʽʵʴʬʲʰ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ, ʼʨʹʬʩʰʹ ʮʸʫʨ). ˂ʫʰʲʵʩʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʵʹ ʸʵʳʬʲʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʰ ʼʨʹʬʩʰ (ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʳʬʴʺʨʲʻʸʨʫ
ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ, ʰʹʬ ʵʸʰʭʬ) ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ ʫʨ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ, ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʫʨ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ ʨʳ ʳʵʳʬʴʺʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨʰ˄ʿʬʩʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ
ʫʨ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ.
˂ˆʨʫʰʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹʯʨʴ ʳʻˀʨʵʩʨ ʻʼʸʵ ʳʬʺʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʹʰʮʻʹʺʬ - ʰʳ ʶʰʸʵʩʰʯ ʸʵʳ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʱʨʸʪʨʫ ʨʸʰʹ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲ ʫʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʪʨʸʬʳʵˀʰʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰʶʸʵʫʻʽʺʰʹʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʩʨʮʸʬʩʰʫʨʳʰʹʯʭʰʹ
ʹʨ˅ʰʸʵ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰ ʬʿʸʫʴʵʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʯ ʩʨʮʸʰʹ
ʱʭʲʬʭʨʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʩʨʮʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˄ʨʸʳʵʰʫʪʬʴʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰʹ ʽʵʴʰʹ
ʬʼʬʽʺʰ ʯʻ ʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲ
ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʨˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʩʨʮʨʸʰ ʱʭʲʬʭʨ ʨʸ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ
ʼʻʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʴʨʱʨʫʳʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʱʰʫʬʭ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ ˀʬʰʺʨʴʵʹ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨˀʰ

319
 ˀʬʳʫʬʪ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻ ʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʸʬʨʲʻʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˆʨʮʰʹʯʭʰʹ ʰʹʰʴʰ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʬʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰʹ
ʴʨˀʯʬʩʹʶʸʵʫʻʽʺʰʹʪʨʿʰʫʭʬʩʰʫʨʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʸʵʳʬʲʯʨʼʨʹʰʰʽʴʬʩʨ
ʶʬʸʰʵʫʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ʬʹ ʨʸ ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʵʳ ʼʨʹʬʩʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ
ʳʵʳʨʭʨʲʰʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʻ˂ʭʲʬʲʰʰʽʴʬʩʨ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʳʨʪʸʨʳ
ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʮʵʳʰʯ ʸʵʳ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʨʹʰ ʳʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʸʬʮʬʸʭʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽʺʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʨʴ
ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʮʬˀʬ˃ʬʴʰʲʰʸʬʹʻʸʹʰʹˀʬ˃ʬʴʨʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫʫʨʪʬʪʳʰʲʰʹʨ˄ʨʸʳʵʼʨʹʬʩʰʹʶʵʲʰʺʰʱʨ
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʼʨʹʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ʩʨʮʸʰʹ
ʫʨʶʿʸʵʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ ʫʸʵʬʩʰʯ ʪʨʰʮʨʸʫʨ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬʳʫʬʪ ʱʰ ʪʨʮʸʫʰʹ ʹˆʭʨ ʯʨʴʨʩʨʸ, ʨʳ ʼʨʹʹʨ ʫʨ
ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨʹ ʰʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲ ʫʵʴʬʮʬ ʹʨʱʳʨʵʫ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ,
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰʨ ʳʰʹʰ
ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ - ʨʹʬ ˀʬʳʫʬʪ _ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʨ
ʹʨˆʬʲ˄ʵʫʬʩʰʯ "ʽʵʲʪʨ"" - ʨˆʲʰʹ ʶʰʵʴʬʸʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰ).
ʨʹʬʭʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʰʯʭʨʲʰ-ʹ˄ʰʴʵʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʹʨʹ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʨʩʨʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʼʨʹʬʩˀʰ ʪʨʳʵʯʭʲʰʲʰ. ʻʱʭʬ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʺʰʶʰʹ ʨʸˁʬʭʨʹʯʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ
ˆʨʮʰʹ (business_line) ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ ʳʵʳʬʴʺˀʰ, ˁʭʬʴ ʫʨʻʿʵʭʴʬʩʲʰʭ ʨʾʭʴʰˀʴʨʭʯ, ʸʵʳ ʯʽʭʬʴ
ʨʿʨʲʰʩʬʩʯ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʺʰʶʰ
ʬʸʯʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʻʴʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʵʹ (˄ʰʴ ʪʨˀʭʬʩʨ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ʹʨˆʬʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʺʰʶʹ,
ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʳʬʵʸʬ ʨʸʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹʯʭʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ..
ʯʻʰʹʰʴʰʳʻˀʨʵʩʬʴʴʵʳʰʴʨʲʻʸʼʻʲʨʫʴʨʱʨʫʯʨʴʸʵʳʬʲʰ˂ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ [ ʼʨʹʰʹ ʳʵʪʬʩʨ ʳʨʯ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲ ʸʬʨʲʻʸ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰʳʨʯˀʵʸʰʹʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰʼʨʹʬʩʰʹʮʸʫʨʳʨˀʰʴʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹʫʵʴʬ
ʻʴʫʨʰʿʵʹʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰʬʰʸʵʳʬʲʰ˂ʳʵʰ˂ʨʭʹʶʸʵʬʽʺʰʹʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰB ˆʨʮʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʶʬʸʰʵʫʮʬ W
ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰ ʯʻ ʹʨʺʬʴʫʬʸʵ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂
ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʩʨʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʼʨʹʬʩˀʰ ˀʬʳʫʬʪ ʱʰ ʱʻʸʹʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʨʹʬʭʬ ʻʴʫʨ
ʪʨʰ˄ʳʰʴʫʵʹʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹʳʵʲʵʫʰʴʬʩʰʫʨʴ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨˀʰ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʯ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʨʴ ʸʬʨʲʻʸʰB
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʸʨ - ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʨʴ ʸʬʨʲʻʸʰ - ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʻʸʰʹʱʵ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ - ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʽʭʬʳʵʯ

320
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʻʸʰʹʱʵ ʹʬʹˆʰʹ ˁʨʳʵʹʨʺʨʴʨʫ ʰʪʰʭʬ ʵʫʬʴʵʩʰʹ
ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰ-
ˀʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʯ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʰʮʸʫʬʩʨ ʯʨʴˆʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʨʳ ʶʸʵʬʽʺʰʹ
ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ. ʨʳ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ ʸʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ.
ʰʳ ʳʰʮʬʮʰʯ ʸʵʳ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʰʮʰʫʨ
ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʹʨʼʰʴʨʴʹʬʩʲʨʫ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʱʭʬ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹʫʨʴʵʳʸʰʲʰʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʰʪʰʨʸʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨˆʨʸˇʬʩʹʱʵʳʶʨʴʰʰʹʹʨʱʻʯʨʸʰʫʨʴʨʹʬʹˆʬʩʰʱʨʶʰʺʨʲʰʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʻʴʨʾʫʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʸʨʺʵʳʾʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʼʻʲʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʳʰʬʫʰʴʬʩʨ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˆʨʮʰʹ ʪʨʹ˄ʭʸʰʭ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʪʮʨ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʫʨʴ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ˇʬʸ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʱʸʬʫʰʺʰ ʩʨʭˀʭʯʨ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ, ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʹ ʳˆʵʲʵʫ ʰ˄ʭʬʭʬʴ ʫʨʨʼʰʴʨʴʹʬʯ ʩʰʮʴʬʹʰ (ʶʸʵʬʽʺʰ)
ʳʨʯʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʰʯ, ˀʬʫʨʸʬʩʨ ʹʬʹˆʰʹ ʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʴʫʨ
ʨʰʹʨˆʵʹ ʳʰʴʰʳʻʳ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ.
ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʯʻ ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˁʭʬʴ ʭʬʲʰʯ ʸʵʳ ʻʴʨʾʫʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ˁʨʯʭʲʰʹ ʸʵʳ  ʫʰʫʰ
ˆʴʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʨʯʰ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰʽʭʬʳʵʯʪʨʴˆʰʲʻʲʰʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ
ʯʽʭʬʴʻʴʫʨʰʿʵʯ˄ʨʱʰʯˆʻʲʰʨʹʨ˄ʨʸʳʵʹʹʬʹˆʰʹʯʨʴˆʨʳʰʹʳʰʬʸʨʾʬʩʻʲʹʬʹˆʬʩʮʬ
ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʳʫʬ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʰʹʰ ʹʬʹˆʰʹ
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ˄ʰʲʰ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʨˆʨʲʰ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʫʨ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʨʸ
ˀʬʰ˂ʭʲʬʩʨʶʸʵʬʽʺʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʳʵʳʬʴʺʯʨʴˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʹʨˀʻʨʲʵˀʬ˄ʵʴʰʲʰʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹʫʵʴʬ
ʻʴʨʾʫʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰʨ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ
ʱʻʸʹʰ ˀʬʸʬʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʬʭʸʵ ʫʵʲʨʸʰ ʬʸʯʬʻʲʮʬ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨʶʸʵʬʽʺʰʹʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨ

ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ

˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʹ˄ʸʨʼʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ (express_evaluation) ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰ
ˆˀʰʸʨʫ ʰʿʬʴʬʩʹ ˀʬʳʫʬʪ ʺʬʽʴʰʱʨʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʰ˄ʵʫʬʩʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʨʴ ʻʩʸʨʲʵʫ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ (ʨʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʸ ʨʽʭʹ, ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʰʮʵʳʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ). ʬʹ ʵʸ ʫʨˀʭʬʩʨʹ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ:

321
 1. ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʻʫʳʰʭʰʨ; ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʬʹ
ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʳʨʯʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʹʺʨʩ
ʩʰʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ
- Ame (ʱʭʨʸʺʨʲʰ, ʯʭʬ) ʫʵʴʬʮʬ.
2. ʰʯʭʲʬʩʨ, ʸʵʳ ʨʹʬʯʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰʨ
(ʯʰʯʽʵʹ "ʻʹʨʹʸʻʲʵʩʰʹʱʬʴ ʳʰʰʹ˄ʸʨʼʭʰʹ").
ʨʳ ʵʸʰ ʫʨˀʭʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (PPvres)
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʳʰʰʾʬʩʨ (ʪʨʸʬˀʬ
ʮʬʫʳʬʺʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ) ʳʰʹʰ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰʹ (P) ʳˆʵʲʵʫ
ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸʨʫ ʪʨʳʵʰˆʨʺʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪ ʼʵʸʳʻʲʨˀʰ (ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʫʨʳʵ˄ʳʬʩʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʳʵˆʨʺʭʰʯ (ʰˆʰʲʬʯ ʼʵʸʳʻʲʨ PVres, ʸʵ˂ʨ n ĺ ’

ʹʨʫʨ˂::
PVres - ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
Ame - ʹʺʨʩʰʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʵʴʬ
i - ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʮʬ ʳʵʸʪʬʩʻʲʰ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ..
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʮʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʳʰʴʫʨ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ,
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʫʨˀʭʬʩʬʩʰ ˃ʨʲʨˀʰʨ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʫʵʴʰʹʨ ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ʸʬʨʲʻʸ ˆʨʹʰʨʯʹ. ʨʹʬ ʸʵʳ, ʳʰʹʨʾʬʩʰʨ ʶʸʰʭʰʲʬʪʰʸʬʩʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ, ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʳʻʫʳʰʭʰ ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰ, ʨʽ˂ʰʬʩʰ,
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʮʵʪʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʸʬʨʲʻʸʨʫ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʹʬʩʵʩʫʬʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʳʻʫʳʰʭ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ
ʻʭʨʫʵʫ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ. ˁʨʸʯʻʲʰʨ ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʿʰʫʰʹ (ʳʻʫʳʰʭ ʼʨʹʬʩˀʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʯ) ʨʳʨʹʯʨʴ, ʮʵʪʨʫʨʫ, ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʨ ʨʴ ʳʰʹʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ
ʪʵʴʰʭʸʻʲʰʨ, ʯʻ Ame- ʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʱʨʸʪʰ ʹʨˀʻʨʲʵʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʻʱʭʬ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹʯʭʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʲ ʩʰʮʴʬʹˀʰ.

18..2. ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ

ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ (ʰʴʭʻʫʰʹ,, ˆʵʹʱʨʲʫʰʹ,, ʸʰʴʪʰʹ)) ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʬʩʲʬʩʰ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰʫʸʵʳʵʫʬʲʬʩʰʰ ʰʴʭʻʫʰʹInwood), ˆʵʹʱʨʲʫʰʹ (Hoscald), ʸʰʴʪʰʹ
(5LQJ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʬʽʹʶʸʬʹBˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʩʬʭʸʰ ʰʿʵʹ
ʻʼʸʵʮʻʹʺʨʫʯʻʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰʨʵʸʰ˃ʨʲʰʨʴʻˆʬˀʰʭʨʸʨʻʫʰʫʨʴʬʸʯʰʳʻʫʳʰʭʰ
ʹʨˀʻʨʲʵˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ʳʰʾʬʩʨ˂
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʻʮʾʻʫʨʭʰ ʭʨʫʰʯ ʫʨʰ˄ʿʬʯ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ˆʴʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʭʨʸʨʻʫʰ. ˀʬʳʫʬʪ ʩʰʮʴʬʹʰ

322
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʺʨʴʨ (ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ) ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ, ʯʻʳ˂ʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʭʨʫʨ n (˄ʲʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ ʨʴ ʯʭʬʬʩʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹʨ˂
ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʳʰʰʾʵʯ ʬʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ) ʼʰʽʹʰʸʫʬʩʨ.
ʨʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʲʨʸʰʫʨʴ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʳʵʰʯˆʵʭʵʴ ʳʨʹ ʬʸʯʬʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ˀʬʳʵʺʨʴʨ (˄ʬʲʰ, ʱʭʨʸʺʨʲʰ, ʯʭʬ) ʰʳʫʬʴʰ, ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʬʲ ʸʰʹʱʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʳʵʰʺʨʴʵʹ (˂ʨʸʰʬʲʰ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʲʨʸʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ
ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ (i), ʶʲʻʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʹ - ʰʹʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ʬʹ ʳʵˆʫʨ ʯʻ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʬʲʰ ʸʰʹʱʰʹ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʨˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ N ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʨʳʵ˄ʻʸʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
ˀʬʳʰ˃ʲʰʨ ʪʨʴʭʨˆʵʸ˂ʰʬʲʵ, ʯʻ ʬʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʹʰʳ˄ʰʼʬ - ʳʨʪʸʨʳ ʰʹʬʭ
ʪʨʫʨʿʰʫʬ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʳʵʪʬʩʰʯ ʳʰʹʰ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ ʳʰʹʪʨʴ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨʴ ʬʸʯʨʫ ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʩʰʮʴʬʹʰ ˀʬʳʵʾʬʩʻʲʰʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰʻʼʸʵʹ˄ʵʸʨʫʹʨˆʹʸʬʩʰʹʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹʹʰˁʽʨʸʬʱʨʶʰʺʨʲʰʹʫʨʩʸʻʴʬʩʨ
ʳʰʹʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʯ ʬʹ ʳʨʯʰ ˇʨʳʰʨ ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʹʨʬʸʯʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ ʯʰʯʵ ʲʨʸʮʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʳʹʪʨʭʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʴʫʨ
ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ ʭʨʫʰʯ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʭʨʫʨ Q ʳʻʫʳʰʭʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨBʨʸʰʹʮʵʪʰʬʸʯʰ˃ʨʲʰʨʴʸʬʨʲʻʸʰʩʰʮʴʬʹʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʳʬʯʵʫʰ .
ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʽʵʴʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʪʨʽʰʸʨʭʬʩʰʹʯʭʰʹ ʰʹ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨʪʨʫʨʿʰʫʫʬʹ- ʸʨ˂ʹʨʱʳʨʵʫˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʹʽʬʳʨʹʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩˀʰ
ʨʴʻ ʰʪʰʭʬ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʪʮʨ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ˀʬʰ˃ʰʴʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ n–ʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʼʵʸʳʻʲʬʩʰ ʳʻʫʳʰʭʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰA Aav ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʰʿʵʹˀʬʳʫʬʪʰʳʵʫʬʲʬʩʰʹʹʨˆʰʯ

ʰʴʭʻʫʰʹʨ ʫʨ ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ, ʪʨʹʨʪʬʩʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʲʰʻʸʰ

(ʱʭʨʸʺʨʲʻʸʰ, ʿʵʭʬʲʯʭʰʻʸʰ) ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ

323
ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʲʨʸʰʫʨʴ, ʯʻ ʳʨʹ ʰʳʨʭʬ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʬʩʯ (ʰʪʰʭʬ ʸʰʹʱʰʯ, ʨʹʨˆʻʲʰʨ ʨʳ
ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʯ i - ʳʵʫʬʲʰ
ʨʴ ʻʩʸʨʲʵʫ ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʨʩʸʰʯ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʯ ʨʴʻ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʺʬʳʶʰʯ R - ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰ)
ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ n ʭʨʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʫʨʨʪʸʵʭʬʯ ʼʵʴʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨʰʾʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʨʫʸʬ ˁʨʫʬʩʻʲ ʱʨʶʰʺʨʲʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʳ ʳʵʫʬʲʬʩˀʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ ʼʨʽʺʵʸʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ʼʨʽʺʵʸʹ (1/Sn). ʬʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ. 1) ʰʴʭʻʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹʯʭʰʹ ʫʨ 2)
ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹʯʭʰʹ::

ʬʹ ʳʵʫʬʲʰ ʨʿʨʲʰʩʬʩʹ ʩʬʭʸʨʫ ʻʼʸʵ ʳʨʸʺʰʭ ʳʵʯˆʵʭʴʨʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ

ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʹʨ˂ʭʲʬʲʨʫ: ʩʰʮʴʬʹ ʫʵʲʨʸʰ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʬʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʭʨʫʨʹ ʯʨʴʨʩʸʨʫ ʺʬʸʳʰʴʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʹʨʸʪʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʫʨʰʱʨʸʪʨ ʨʹʬʯʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵ), ʸʨ˂ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ
ʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʿʭʬʲʨ ʲʨʸʰʫʨʴ
ʰʳʫʬʴʰ ʲʨʸʰ (ʯʬʯʸʰ) ʸʨʳʫʬʴʰ˂ ʳʵʳʨʭʨʲʹ ʬʲʵʫʬʩʨ n ʯʨʸʰʾʰʹʯʭʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʬʸʯʰʹʯʭʰʹ ʲʨʸʰ ʸʰʴʪʰʹ
ʳʵʫʬʲˀʰ ʨʸʰʹ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ (FutureValue)
ʲʨʸʸʻʩʲʰ (ʨʴ ʽʵʴʬʩʨ ʬʸʯʰ ʲʨʸʰʹʯʭʰʹ) ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ˁʨʫʬʩʻʲʰʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰ ʰʴʭʻʫʰʹʨ ʫʨ ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʰʳ
ʩʰʻˇʬʺʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ (ʳʵʸʨʲʻʸʨʫ) ʪʨ˂ʭʬʯʰʲʰ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˄ʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʸʵʹ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʩʵʲʵʹ,
ʳʨʯʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨ ʨʳʰʯ ʫʨʨʩʸʻʴʬʩʬʴ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲ
ʱʨʶʰʺʨʲʹ. ʨʳʰʺʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʼʻʲʰʹ
ˀʵʭʴʰʹʯʭʰʹ ʿʵʭʬʲ˄ʲʰʻʸʨʫ (ʱʭʨʸʺʨʲʰ, ʯʭʬ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴ ʨʸ ʿʰʫʰʨʴ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʹʨ˂ʬʳʨʫ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʨʸʱʭʬʻʲ ʫʸʵʹ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ (ʹˆʭʨ ʩʰʮʴʬʹʰ) ʫʵʴʬʮʬ.
ˀʬʫʬʪʨʫ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʮʬʫʳʬʺʨʫ ʼʨʹʫʬʩʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰ
ʹʨʯʨʴʨʫʵʫ ʨʸ ʨʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ.
ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ʨʼʨʹʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʯʻ ʳʰʹʰ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʬ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʪʸ˃ʬʲʰʨ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʱʨʸʪʰʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʪʰ ʨʼʨʹʬʩʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ
ʸʬʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ. ʼʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʹʨʸʰʹʱʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨʫ (ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʰʳʨʭʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨˀʰ, ʸʰʹʱʰʹ ʰʪʰʭʬ
ʫʵʴʰʯ) ʫʨ ʨʸʨ ʸʰʹʱʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʫʨʮʾʭʬʻʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰ ʨʴ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ. ʹˆʭʨ ʹʰʺʿʭʬʩʰʯ
ʸʵʳ ʭʯʽʭʨʯ, ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰ (ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ) ʱʨʶʰʺʨʲʰ) ʫʰʫʰ
ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ n ʨʳ ʳʵʫʬʲˀʰ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʪʨʻʳʨʸʯʲʬʩʲʨʫ ʪʨʳʵʫʰʹ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ

324
ʳʰʹʰ ʪʨʳʵʯʭʲʰʹʨʹ (ʳʴʰˀʭʴʬʲˀʰ) ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ R ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʨ˂ ʨʸʰʹ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʨ
ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʭʰʫʸʬ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ. ʶʰʸʰʽʰʯ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʵʱʲʬ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʯ, ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʯ, ʬʹ ʳʵʫʬʲʰʨ ˈʵʹʱʨʲʫʨʳ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʮʨʸʫʵʹ ʳʰʹʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ::

„ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʸʹʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ))“

ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ
ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ʨʹʬʭʬ ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʳʬʯʵʫʰʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʰʨˆʲʵʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʭʨʫʨ n ʳʰʰʹ˄ʸʨʼʭʰʹ ʻʹʨʹʸʻʲʵʩʰʹʱʬʴ ʨʴ
ʻʹʨʹʸʻʲʵʫ ʪʸ˃ʬʲʰʨ) ʳʰʹʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʨˀʱʨʸʨʫ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰʨ (ʳʨʯʰ
ʳʻʫʳʰʭʰʹ ʳʰʨˆʲʵʬʩʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ), ʳʨʪʸʨʳ
ʳʨʯʰ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʫʰʴʨʳʰʱʨ ʰʹʬʯʰʨ, ʸʵʳ ʳʻʫʳʰʭʰʹ ʫʨˀʭʬʩʨ ʳʨʯʰ ʮʸʫʰʹ
ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ (ʹʨˀʻʨʲʵ) ʹʰˁʽʨʸʬ (ʱʵʴʹʺ.), ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ PVost ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ ʨʹʬ ʪʨʳʵʰʿʻʸʬʩʨ:

ʹʨʫʨ˂
- PVost - ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ
- $LQLW ʨʸʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˄ʬʲʰ ʱʭʨʸʺʨʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ
˂ʰʱʲʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ
- Į ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯʨʫ ʳʻʫʳʰʭʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʶʬʸʰʵʫˀʰ

ʬʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʩʻʴʬʩʸʰʭʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ

ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ..
ʶʸʵʬʽʺʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰ˄ʿʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ʫʸʵʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ʸʬʷʰʳˀʰ "ʪʨʹʭʲʰʹ"
ˀʬʳʫʬʪ ʯʽʭʬʴ ˆʨʸʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵ. ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲˀʰ (ʯʻ ʬʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ
ʶʸʵʬʽʺʰʨ) ʳʨˀʰʴ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰ˄ʿʬʩʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʮʸʫʰʹ
ʬʺʨʶʰ (ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹʨʫʳʰ ʴʫʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʻʱʭʬ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ
ʪʨʳʵʭʲʰʴʫʨ ʹʺʰ) ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨˀʱʨʸʨʫ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʳʰʨʴʰˀʴʬʩʹ ʳʰʹ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʮʬ (ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˀʬ˄ʿʭʬʺʨ) ʳ˂ʰʸʬ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪʨ˂ ʳʵˆʫʬʩʨ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ - ʰʳʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʵʳ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ

325
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʿʵʭʬʲʫʾʰʻʸʰ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʫʸʵʹ, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʰʴʰ˂ʰʨʺʵʸʬʩʹ ʬʽʴʬʩʨʯ
ʫʸʵ, ʸʵʳ ʳʵʬʳʮʨʫʵʴ ʪʨʳʵʹʨ˂ʬʳʨʫ (ʪʨʴʨʭʰʯʨʸʵʴ) ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʹ˄ʸʨʼʨʫ ˁʨʨʴʨ˂ʭʲʬʩʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʨʸʪʨʭʹ ʯʨʭʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹ_ ʺʰʵʴʰ
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ˂ʰʱʲʰ ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʲʰ ʬʺʨʶʰ, ʸʨ˂ ʪʨʮʸʫʰʹ ʹʨʰʳʬʫʵʵʩʨʹ ʳʨʯʰ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ʮʸʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʯ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ
ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʭʰʪʵʯ. ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ʪʬʪʳʰʹ
ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˀʬʳʫʬʪ (ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ
ʯʭʰʹ, ʱʭʨʸʺʲʬʩʰʹ, ˄ʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ) ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʭʬʲʵʫʬʩʰʯ ʨʳʨʹ, ʫʨʴʰˀʴʻʲʰ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʯ (ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʪʨʸʬ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰ) ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰ
ʳʵˆʫʬʩʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ (ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰ
ʶʬʸʰʵʫʰ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ) ˄ʳʰʴʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʼʰʸʳʰʫʨʴ (ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʨʴ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ) ʳʰʨʾ˄ʬʭʹ ǨWǣ33 ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ;
ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʰʫʰ ˆʴʰʯ ʨʫʸʬ (ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰ
ʫʸʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʫʪʬʴʨ) ʪʨʳʵʭʨ ʫʨ ʬʸʯˆʬʲ ʳʨʰʴ˂ (ʵʸʰ) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʬʸʯʰ ʯʭʰʫʨʴ, ʱʭʨʸʺʲʰʫʨʴ ʨʴ ˄ʲʰʫʨʴ ʳʬʵʸʬʮʬ) ʫʨʫʨʹʺʻʸʬʩʻʲʰʨ,
ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʴʫʵ ʳʻʫʳʰʭʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ,
ʳʰʹʪʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʼʨʸʫʵʩʰʯʰ ʮʸʫʨ ʫʵʴʬʮʬ;
ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ("ʳʨʽʹʰʳʻʳʨʳʫʬ")
ˀʬʨʼʨʹʬʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʨ ʰʽʴʬʩʨ ʬʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʯʭʰʹ (ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʨʾʫʪʬʴʨ), - ʨʳ ʼʨʹʨʫ (ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ _ ˆʬʲʨˆʨʲʰ ʪʨʿʰʫʭʨ), ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʪʨʿʰʫʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʰʿʵʹ ˄ʲʬʩʰ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ) ʨˆʨʲ
ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʹ

ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʾʰʸʬʩʻʲʰʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʰʪʰ ʨˀʱʨʸʨʫ

ʪʨʳʵʿʵʼʹ ʵʸʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʴʫʵʩʰʹ ʬʺʨʲʵʴʬʩʰ_
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ:
1) ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʫʵʴʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ tcp ˄ʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ)
ʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴ;
2) ʰʳʰʹ ʪʨʸʨʴʺʰʨ, ʸʵʳ ʨʳʰʹ ʨʳʵ˄ʻʸʭʨʳʫʬ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʫʸʵʨ ʩʰʮʴʬʹʰ ʫʨʰ˄ʿʬʩʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʹ ʮʸʫʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ.

326
 ʴʨʨʮʰ..18..1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʨˆʲʵʬʩʨ ʸʨ˂,, ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ,, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ
ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ .

ʻʴʫʨ ʪʨʨʴʨʲʰʮʫʬʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʯʨʴ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ

ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʬʩʰ. ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂, ʸʵʪʵʸ˂
ʳʻʫʳʰʭʰ, ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʮʸʫʨ ʰʿʵ ʮʵʳʰʬʸʰ.
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʬʹ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʪʨʴʮʸʨˆ ʴʨʱʲʬʩʰ, ʭʰʫʸʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ
ʰ. ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʹʸʻʲʰʨʫ ʰʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʰʽʴʬʩʨ ʱʨʸʪʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ - ʱʬʸ˃ʵʫ, ʹʰˁʽʨʸʰʯ
ʳʬʺʰ ʭʰʫʸʬ i (ʸʨ˂ ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʸʵʳ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʩʰʮʴʬʹʰ ʹʻʶʬʸ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰʨ),
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʰʽʴʬʩʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳʬʵʸʬ,
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʰʹ ʫʨˀʭʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʻʩʸʨʲʵʫ
ʨʸʨʸʬʨʲʻʸʰʨ. ʪʸʨʼʰʱʻʲʨʫ, ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʳʨʹ, ʯʻ ʰʪʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʫʬʩʨ) ʳˆʵʲʵʫ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹʮʬ ʫʨ ˀʬʰʽʳʴʨ ʳʰʹʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ), ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʳʰʹʰ ʪʨʴʮʸʨˆʻʲʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ
ʫʸʵʰʹʨʯʭʰʹ (ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ),
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʬʪʳʰʻʸʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʿʰʫʰʹ
ʳʨʹ) ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ Ǩ ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʨʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʨʽʭʹ ʳʻʫʳʰʭʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶʰ ʴʨˆ.. 18..1. ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ, ʸʵʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʸ ʨʽʭʹ ʸʵʪʵʸ (ʨʩʹʵʲʻʺʻʸʨʫ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʫʰʴʨʳʰʱʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ
˄ʿʭʬʺʰʲʰ ˆʨʮʬʩʰʯ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʰʹ ˄ʰʴʨ ˆʨʮʬʩʰ ʹʻʹʺʨʫ
ʪʨʳʵˆʨʺʻʲ ʬʽʹʶʵʴʬʴ˂ʰʻʸʨʫ) ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʰʨʾ˄ʬʭʹ

327
ʹʺʨʩʰʲʻʸʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʫʵʴʬ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ.
ʳʯʨʭʨʸʰʨ, ʬʹ ʳʵˆʫʬʹ. ʯʻ ʶʸʵʪʴʵʮʰ (ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ)
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʹʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʼʨʹʰ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʨʽʬʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʰʹʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ (ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʸʵʹ) ʬʽʭʰʭʨʲʬʴʺʰ PVost - ʬʹ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʹ
("ʳʨʽʹʰʳʻʳʹ") ʳʰʹ˂ʬʳʯ ʹʨʱʻʯʨʸ ʯʨʭʹ ʯʽʭʬʴʰ ʯʨʴˆʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʪʨʫʨʿʰʫʬʯ ʬʹ
ʩʰʮʴʬʹʰ tcp ˄ʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ (ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ) ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
ʳˆʨʸʬ ʱʬʸ˃ʵʫ, ʮʻʹʺʨʫ ʨʳʫʬʴʹ ʬʲʰʯ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹʪʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʨʽʭʹ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʭʶʰʸʫʬʩʨ ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʬʺʨʶʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨʹ ʬʹ ˆʫʬʩʨ ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ, ʨʴʻ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʳʵʳʨʭʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, tcp ˄ʲʬʩˀʰ
(ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ), ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʹʨʫʨʭʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʫʨʿʰʫʭʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ:

ʨʳʸʰʪʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʸʬʨʲʵʩʨˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʹʬʩʵʩʫʬʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʺʰʶʬʩʰ

(ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ), ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʫʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʨʫ ʨʽʭʯ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʺʻʸʰ.
ʳʨˀʰʴ ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʫʨʨˆʲʵʬʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ
ʮʻʹʺʨʫ ʨʹʨˆʨʭʹ ʳʨʯ ʸʬʨʲʻʸ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʨʹ. ˂ˆʨʫʰʨ, ʳʯʨʭʨʸʰ ʨʹʬʯʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʨ
ʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ ʴʰˀʴʬʩʰʨ:
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ˀʬʻʮʾʻʫʨʭʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ; ʹʨ˅ʰʸʵ
ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨ; ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʵʸʨʲʻʸʰ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ (ʸʬʮʬʸʭʰ ʫʸʵ ʱʵʴʹʺʸʻʽ˂ʰʻʲʨʳʫʬ) ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʨ) ʳʰ˂ʬʳʨ; Growth
ʮʸʫʰʹʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʹʨʰʳʬʫʵ ˄ʭʫʵʳʨ; ʮʵʪʨʫʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨ, ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ ʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʨ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 18
1. ʸʨ ʨʸʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ?
2.ʸʵʪʵʸ ʰ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʪʨʹʻʲʰ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ?
3. ʸʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹ ˀʵʸʰʹ ʬʸʯʰʹ ʳˆʸʰʭ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʳʬʵʸʬʹ ʳˆʸʰʭ ʹʬʹˆʰʹʪʨʴ ʪʨʸʬˀʬʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹ,
ˀʵʸʰʹ ? ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʫʨ ʸʬʨʲʻʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ?

328
 4.ʸʨ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨ ʨʽʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ
ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʫʨ ʸʨʹ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʮʬ?
5. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ʫʨ ʸʨ ʭʨʸʨʻʫʬʩʹ ʪʨʳʵʯʽʭʨʳʹ ʰʪʰ?
6.ʸʨʺʵʳ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ? ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʪʵʸʫʵʴʰʹ
ʳʵʫʬʲʰʯ?
ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 18
1. ˀʬʳʫʬʪʰ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ (ʨʴʪʨʸʰˀʰʹ
ʩʨʲʨʴʹʰ) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʬʳʨʺʬʩʵʫʬʹ ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʬʩʻʲ ʳʵʪʬʩʨʹ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʰʿʬʴʬʩʹ LIFO- ʹ;
ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʰʿʬʴʬʩʹ ʨˆʲʨʫ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʨʴ ʯʭʰʯˀʬʽʳʴʰʲʰ ˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲ ˂ʭʬʯʨʹ;
ʪ) ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹʨ˂ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ
ʳʰʾ˄ʬʭʬʩʰ ʫʨ ʰʹʰʴʰ ʨʸ ˀʬʫʰʨʴ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʫʨ ˁʨʩʨʸʬʩʨʳʫʬ;
ʫ) ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʿʭʬʲʨ ʳʰʮʬʮʰʹ ʪʨʳʵ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ) ʸʨʫʪʨʴ LIFO ʳʬʯʵʫʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʮʸʫʰʹ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʴʨˁʭʬʴʬʩ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ; ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ
ˆʫʬʩʨ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʮʸʫʰʲʰ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʬʩʰ, ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ˆʨʸˇʬʩˀʰ,
ʳʨʪʸʨʳ ʨʸ ʺʵʭʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ; ʨˆʨʲʰ ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ
ʽʭʰʯʸʬʩʰ ʪʨʫʨʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ˄ʰʴʨ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸ ʳʰʾʬʩʬʩʹ, ʯʻ ʨʫʸʬ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ ʪʨʰʿʰʫʨ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʪʨʸʬˀʬ ʨʴ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʪʨʰʮʨʸʫʨ.
2. ʹʨʴʨʳ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʨ, ʹʬʹˆʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ:
ʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ ʱʻʸʹʰʯ
ʩ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʨʪʬʩʻʲʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨ;
ʪ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʺʵʲʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʯ;
ʫ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʨʲʨʴʹʮʬ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ "ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰ" ʺʵʲʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʯ;
ʬ) ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʺʬʳʶʰʯ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ) ʸʨʫʪʨʴ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʺʵʲʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ, ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʴʨʹʬʹˆ
ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ ʫʨ ʬʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʹ ʹʬʹˆʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹ ʪʨʻʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʲʨʫ ʼʰʸʳʰʹ ʻʴʨʾʫʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʹ.
3. ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʪʨʴ ʸʵʳʬʲʰ ʳʵʫʬʲʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʯ:
ʨ) ʸʰʴʪʰʹ ʳʵʫʬʲʰ;
ʩ) ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ;

329
 ʪ) ʰʴʭʻʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰ;
ʫ) ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ʬʹ ʨʸʰʹ ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ (ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʭʨʫʰʯ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ, ʳʻʫʳʰʭʰ ʫʨʩʨʲʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʯ (ʳʵʪʬʩʨ).
4. ʹʰʳʨʸʯʲʬʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ: ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʫʨʨʳʨʺʵʯ ʼʰʸʳʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʫ,
ʰʳ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʫʨ ʨʸ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ:
ʨ) ʴʨʳʫʭʰʲʰ;
ʩ) ʨʸʨʹ˄ʵʸʰ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ) ʸʨʫʪʨʴ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʳ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ,
ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʨʸʨʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ ʼʰʸʳʰʹ
ʳʼʲʵʩʬʲʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʳʫʬʪ ʻʴʫʨ ˀʬʭʰʫʬʹ ʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ; ʳʬʵʸʬ˂,
ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʸʵʳ ʮʬʫʳʬʺʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ʨʸ ʮʰʨʴʹ ʨʿʬʴʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ
ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ.
5. ʯʻ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʫʵʴʬʮʬ, ʳʨˀʰʴ ʫʸʵˀʰ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʵʨʽʭʹ, ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ:
ʨ) ʪʨʫʨ˅ʨʸʩʬʩʻʲʰʨ;
ʩ) ʫʨʻʼʨʹʬʩʲʨʫ;
ʪ) ʻ˂ʭʲʬʲʰ ʸˁʬʩʨ;
ʫ) ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʹˆʭʨ ʪʨʸʬʳʵʬʩʬʩʮʬ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ), ʸʨʫʪʨʴ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʮʬ (ʰˆ. ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ)).

330
 ʯʨʭʰ 19
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
19.1. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
19.2. ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
19.3. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ (ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. „ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʩʨʮʸʰʹʳʬʯʵʫʰʹʨʲʪʵʸʰʯʳʰ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 19
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
19..1. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʳʰ
ʳʬʯʵʫʰʯ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ: 1) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ; 2) ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ; 3) "ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ" ʳʬʯʵʫʰ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰʨ:
ʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ ʨʸʰʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʴ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʨʫ ʾʰʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ, ʨʳʰʺʵʳ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʨʳ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʴʫʵʩʰʹ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰ;
ʩ) ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ˄ʰʲʰʹ ʳʽʵʴʬ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ˀʵʸʰʹ
ʰ˃ʬʩʴʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰ (ʻʨˆʲʵʬʹʰ ʨʴʨʲʵʪʰ);
ʪ) ʩʨʮʨʸʰ ʨʾʬʩʻʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ (ʶʰʸʫʨʶʰʸ ˀʬʰʳˁʴʬʭʨ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʨʮʬ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ - ʨʴʨʲʵʪʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʹʨʬʸʯʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ,
ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨˀʰ (ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʴʱʵ ˀʬʼʨʹʬʩʨʨ) ʯʨʭʨʫ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵ˄ʵʫʬʩʻʲʰ ʷʻʸʴʨʲʰ);
ʫ) ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹ, ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʴʨʳʫʭʰʲ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʹʨ ʫʨ ʸʬʱʲʨʳʨʹ ˀʵʸʰʹ ʳʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨʨʴʵʴʹʬʩʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ (ʨʪʸʬʯʭʬ ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʬʩʻʲʰ) ʳʰʹʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ),
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʰʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ "ʨʮʸʰ";
ʬ) ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʻʲʰʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʮʬ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ (ʨʪʸʬʯʭʬ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʨ - ʨʳʰʯ ʼʨʹʫʬʩʨ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʫʨˆʻʸʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʭʨ˅ʸʵʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʵʫʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ, ʯʻ ʳʰʹʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰ
ʪʨʴʯʨʭʹʫʬʩʵʫʨ ʨʳ ʩʨʮʨʸʮʬ ʫʨ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʰʿʵ (ʯʻ ʭʨʸʨʻʫʰ, ʸʵʳ
ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʨʫ ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʬʨ ʩʨʮʸʬʩʹ ʻʴʫʨ ˈʽʵʴʫʬʯ

331
ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ʰʪʰʭʬ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ).
ʨʹʬʭʬ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʨʾʰʴʰˀʴʵʹ, ʸʵʳ ʩʨʮʸʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ; ʰʪʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ, ʸʨʫʪʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʴʨʲʵʪʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʨʹˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʫʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʰʬʸ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ. ʻʼʸʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʨʫ
"ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʬ" (ʨʴʻ ʰʹ ʼʨʸʯʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨʹ ʬʿʸʫʴʵʩʨ) ˀʬʫʪʬʴʰʲʰ ʫʨ ʹʨʰʳʬʫʵʫ
ˀʬʳʵ˄ʳʬʩʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʰʳ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʯ ʭʨ˅ʸʵʩʨ
ˆʫʬʩʨ ʪʬʸʳʨʴʻʲʰ) ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʩʨʮʸʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ, ʫʨʨʱʳʨʿʵʼʰʲʵʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ.
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʸʵʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʴʨʱʲʬʩʰ ʭʨʲʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ (ʴʨˀʯʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
"ʸʬʨʲʻʸʰ ʼʻʲʰ") ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳʰʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʳ
ˀʯʨʩʬ˅ʫʰʲʬʩʬʩʰʹ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʰʯ _ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʰ
(ʹʰʴʨʳʫʭʰʲʬˀʰ ʪʨʰʿʰʫʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʸʨʭʨʲʰ ˆʬʲʨˆʲʨ ʪʨʰʿʰʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʬʩʰ)
ʨʸʹʬʩʻʲʰʫʨʴ (ʬʱʻʯʭʴʰʹ ʰʪʰʭʬ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ.
ʨʳˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰʼʰʸʳʬʩʰʳʰʰʾʬʩʨʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʨʫʰʴʫʻʹʺʸʰʨʸʵʳʲʰʹ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʲʰʱʭʰʫʻʸʰʨʫʨʹʨʱʳʨʵʫʹʨʰʳʬʫʵʫʰʭʨ˅ʸʬʩʨʹʨʼʵʴʫʵʩʰʸʷʨʮʬʨʴʪʨʰ˂ʬʳʨ
ʸʬ˂ʬʶʺʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʯʭʰʹ ʾʰʨ ʹʨʨʽ˂ʰʵ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʳʨʯʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʨʯʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ
ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ ʸʵʪʵʸ ʪʨʳʵʭʯʭʨʲʵʯ ʨʽ ʰˆʰʲʬʯ ʽʭʬʳʵʯ ʪʨʸʱʭʬʻʲ˄ʰʲʨʫ
ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲʰ ʫʨ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹʨʫʳʰ ʩʻʴʫʵʭʨʴʰʨ ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ ʹʨˇʨʸʵʫ
ʭʨ˅ʸʵʩʰʯʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨ ʫʨ ʶʸʵʹʶʬʽʺʰ - ʨʴ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʹʲʰʹ ʹʨˆʰʯ ʪʨʳʵʳʨʭʨʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʯ ˆʹʴʰʨʴ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʬʩʹ ʱʨʴʵʴʰʯ ʭʨʲʫʬʩʻʲʴʰ ʨʸʰʨʴ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʴ
ʨˀʱʨʸʨʨ ʸʵʳ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʹʪʨʭʹʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʻʴʫʨʰʿʵʹʫʨʰ˂ʭʨʴʪʨʸʱʭʬʻʲʰʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ- ʰʹʬʸʵʳʰʪʰʭʬʸʨ˂ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʳʹʪʨʭʹʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʶʸʵʼʰʲʰʹ ˄ʰʲʰ, ʮʵʳʨ ʳʰʾʬʩʨ, ʰʹʬ, ʸʵʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰʹ ʬʺʨʶʰ ʰʭʨ˅ʸʬʩʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ, ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲʰ
ʨʫʪʰʲʳʫʬʩʨʸʬʵʩʨ, ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʬ.˄.
ʳʻʲʺʰʶʲ ʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ ”(ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ) -” ʼʨʹʰ / ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ”,”
ʼʨʹʰ / ʸʬʨʲʵʩʨ ”ʫʨ” ʼʨʹʰ / ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ”(ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʹʬʩʵʩʫʬʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ˂,
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʨʳ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ) ʬʸʯ ʨʴ ʹˆʭʨ ʼʵʸʳʨ. ʬʹ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʬʴ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ (ʨʳ ʫʸʵʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʨʳ
ʼʰʸʳʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʱʭʵʺʰʸʬʩʨ) ʰʳʨʭʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʼʰʸʳʬʩʰ,

332
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʯʨʭʰʨʴʯ ʽʹʬʲˀʰ (ʩʨʲʨʴʹˀʰ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ) ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ) ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ(ʻʳʨʸʺʰʭʬʹʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʰ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ, ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ ʫʨ
ʪʨʫʨˆʫʰʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʬʹˆʬʩʰ). ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ"
ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʳʵʪʬʩʨʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ
ʫʨʩʬʪʭʸʨ ʨʴ ʫʨʩʬʪʭʨʳʫʬ, ʳʨʪʸʨʳ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʪʨʫʨʻʫʬʩʬʲʰ
ʹʬʹˆʬʩʰ.
ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʰʹʬ, ʸʵʳ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʼʨʹʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʬˆʬʩʨ ʩʵʲʵ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʰ. ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂,
ʯʻ ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʨʫ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ, ʬʹ ʨʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ
ʼʨʹʰʹ ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʰʹ ʪʮʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ.
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʨʹʬʯʰʨ.
ʴʨʩʰˇʰ 1. ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˃ʬʩʴʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʵʸ ʬʺʨʶʨʫ.
1.1. "ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ - ʳʹʪʨʭʹʬʩʰʹ ʱʨʴʫʰʫʨʺʬʩʰʹ" ʹʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲˀʰ ʨʽ
ˀʬʫʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʫʬʩʰʨʴ ʰʳʨʭʬ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˇʪʻʼˀʰ ʨʹʬ
ʸʵʳ, ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʹʨʽʵʴʲʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʨʹʬʯʰ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨʺʵʸʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʪʵʸ˂ "ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ" (New_York,
UNO, 1981).
1.2.ʹʹʱʸʰʴʰʴʪʰ ʮʬʳʵʯ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʹʰʰʫʨʴ "ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ -ʱʨʴʫʰʫʨʺʬʩʰ
ʳʹʪʨʭʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ”ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʨʸ ʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʫʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ. ʨʳ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩˀʰ ˀʬʫʰʹ:
ʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʮʵʳʨ;
ʩ) ʼʰʸʳʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ˁʭʬʴ (ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˄ʰʲʰ);
ʪ) ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰ;
ʫ) ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰʹ ʹʺʨʫʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰ (ʳʨʯʯʭʰʹ ʹʶʬ˂. ʶʸʵʫʻʽʺʰ);
ʬ) ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲʰ ʨˆʨʲʰ ʨʫʪʰʲʳʫʬʩʨʸʬʵʩʨ (ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰʹ
ˆʨʸˇʬʩʮʬ);
ʭ) ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ˆʰʫʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ_ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ
ˇʪʻʼʬʩʰʫʨʴ (ʨʴ ʰʳʨʭʬ ˇʪʻʼʬʩˀʰ ˀʬʹʭʲʨ);
ʮ) ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ.
ʴʨʩʰˇʰ 2. ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʬʸʯʰ ʨʽ˂ʰʰʹ ʼʨʹʰʹ ʨʾʬʩʨ
ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʫʨ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨ ʳʰʹʰ ʪʨʳʵˁʬʴʰʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨʮʬ ʨʴʻ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʰʬʸ ("ʩʨʮʨʸʮʬ ʯʨʳʨˀʰ") - ʨʳʰʯ ʳʰʰʾʬʩʨ
ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ:
3DY 3Ȉȕ‫ڄڄ‬1ȖȉȘ

1ȖE N – Nac – Nan;

N – ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ _ ʨʴʨʲʵʪʰ;

333
 Nac – ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʴʨʿʰʫʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;
Nan– ʳʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ_ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˇʬʸ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰ ʩʨʮʨʸʮʬ (ʿʭʬʲʨ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ
ʨʾʬʩʻʲʰʨ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʰʫʨʴ ʾʰʨ_ʰʪʰʭʬ ʱʵʳʶʨʴʰʨ _ ʳʹʪʨʭʹʰ).
ʴʨʩʰˇʰ 3. ʼʨʹʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ˀʬʫʪʬʴʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ_ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
(ʼʨʹʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰ) ʺʰʶʰʹ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ", "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ ʫʨ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ"," ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬ "," ʼʨʹʰ / ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ "," ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʳʨʴʨʳʫʬ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ, ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵʱʲʬʩʬʩʰ "," ʼʨʹʰ / ˄ʰʪʴʨʱʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ", ʹʨʫʨ˂" ʼʨʹʰ "ʨʸʰʹ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʯˆʭʬʭʨ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ.
ʴʨʩʰˇʰ 4. ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ (CP) ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ -
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʨʹˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ_ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʼʨʹʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ, ʹʰʴʯʬʮʰʸʬʩʻʲʰ 3-ʬ ʬʺʨʶʮʬ,
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ_ʮʬ ʨʳʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʩʨʮʨ, ʨʴʻ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʯˆʭʬʭʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʯʨʴ.
ˁʨʸʯʻʲʰʨ ʳʨʪʨʲʰʯʰ: Tsok = ʳʵʪʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʹʨ ʫʨ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʮʬ ʨʫʸʬ (ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʮʬ ʨʫʸʬ). ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʰʫʬʨ ʰʹʨʨ, ʸʵʳ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʬʹ ˇʬʸ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʫʨʫʨʹʺʻʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʯʨʴ_ ʳʹʪʨʭʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˂ʰʺʰʸʬʩʻʲʰʨ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ (ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʾʰʨ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ), ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰʨ ʳʱʨʼʰʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ.
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ.. ʼʨʹʬʩʰʹ ˇʬʸʨʫʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ (ʳʬʯʵʫʰʹ ʹʨˆʬʲ˄ʵʫʬʩʨ ʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʰʽʰʫʨʴ, ʸʵʳ
ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʴʰʳʻˀˀʰ ˀʬʺʨʴʨ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ
ʿʭʬʲʨ ʳˆʵʲʵʫ ʬʸʯʰ ʼʰʸʳʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʳʹʪʨʭʹʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ, ʳʵʸʪʬʩʻʲʰʨ ʳʨʯʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫ-
ʵʩʰʹʯʭʰʹ ˄ʰʲʰ, ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰ (ʨʳ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹ ʻʱʭʬ ˀʬʰ˂ʨʭʹ
ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ).
ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʱʵʳʬʴʺʨʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʳʵʳʨʭʲʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ (ʨʭʺʵʸʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ʹʨʶʸʵʪ-
ʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʹʭʲʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʰʹʨˆʵʹ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʭʰʯ ʳʨʸʺʰʭʰ ʼʵʸʳʻʲʬʩʰʯ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʭʨʸʨʻʫʵʩʬʴ, ʸʵʳ ʸʬʨʲʻʸʨʫ
ˀʬʰʳˁʴʬʭʨ ʨ˄ʳʿʵˀʰ ʳʵʳʬʴʺˀʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʳʹʪʨʭʹʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʰʹ
ˇʬʸʨʫʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʳʵʪʬʩʨ (ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʨʫ - ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ, ʨʴʻ
ʳʵʪʬʩʨ ʳʰʴʻʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʬʹˆʰʹʨ ʫʨ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹʯʭʰʹ)

334
ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ (ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲʰʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ
ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʬʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ_ ʳʨʪʸʨʳ
ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ, ʶʲʻʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʬʩʰ)
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ:
1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ = ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨ "ʼʨʹʰ / ˄ʰʪʴʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ˄ʰʪʴʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
2. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ = "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ" ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
3. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ = ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ „ʼʨʹʰ / ʼʻʲʨʫʰ
ʯʨʴˆʨ ʴʨʱʨʫʰ " ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ.
ʮʬʳʵˆʹʬʴʬʩʻʲʰ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬʹʨʳʬ ʫʨ ʳʬʵʯˆʬ ʹʨʼʬˆʻʸʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʰʪʰ
ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ ʳʰʫʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ
ˀʬʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʨʳ ʴʨʩʰˇʬʩʮʬ, ʸʨʳʨ˂ ʻʴʫʨ
ʨʾʳʵʼˆʭʸʨʹ ʰʴʫʰʭʰʫʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ
ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ ʫʨ ʨʳʨˆʰʴˇʬʩʹ ʳʨʯʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨʹ ʫʨ
ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ.

19..2. ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ

ʯʻ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨʹ ʫʨ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩˀʰ
ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʨˀʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʬʩʹ,
ˀʬʳʫʬʪ ʳʹʪʨʭʹʰ ʭʨʸʰʨ˂ʰʨʹ ʳʬʯʵʫʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ..
ʼʨʹʰ ʨ˄ʨʸʳʵʬʩʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳˀʰ, ʯʻ ʰʹ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʨʫ
ʪʨʫʨʰʽ˂ʬʭʨ, ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʰʹ ʼʨʹʰ, ʸʨ˂
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʵʫʨ ˂ʵʺʨ ˆʴʰʹ ˄ʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʿʰʫʭʨ_ ʪʨʿʰʫʭʨ ʨʸ
ʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʫʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʹʬʯʰ ʫʰʫʰ ʩʲʵʱʬʩʰ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ,
ʸʵʳ ʳʨʯʳʨ ˀʬ˃ʬʴʨʳ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨ ʳʰʹ˂ʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʿʰʫʭʬʲʹ ʳʨʯʰ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʲʬʩʰʹ
ˁʨʸʯʭʨ ʨʳ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʫʰʸʬʽʺʵʸʯʨ ʹʨʩ˅ʵˀʰ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʰʳ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʰʸʰ˂ˆʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹʨʨ ʫʨ ˀʬʴʨ˃ʬʴʰʹ ʹʨˆʰʯ.
ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ʳʰʮʴʨʫ ʰʹʨˆʨʭʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʫʰʫʰ ˄ʰʲʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹʯʭʰʹ, ʹˆʭʨ ʹʰʺʿʭʬʩʰʯ ʸʵʳ ʭʯʽʭʨʯ, ʰʪʰ
ʰ˃ʲʬʭʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ "ʳʰʹʰ ʨˆʨʲʰ ʳʼʲʵʩʬʲʰʹ ʯʭʨʲʰʯ" - "ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʶʸʬʳʰʰʹ" ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ʬʸʯʰ ʨʽ˂ʰʰʹ ʼʨʹʹ, ʯʻ ʰʹ ʫʰʫʰ
˄ʰʲʰʹ ʴʨ˄ʰʲʨʫ ʨʸʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ.
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ
ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʴʨʱʲʬʩʨʫ ˆˀʰʸʨʫ (ʼʹʵʴʬʩʰʹ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʫʨʩʨʲʰ ʹʰˆˀʰʸʰʹ ʪʨʳʵ) ʫʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ

335
ʳʼʲʵʩʬʲʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ. ʰʳ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩˀʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨʨ
ʹʨ˅ʰʸʵ, ʫʨʳʨʺʬʩʨʹ ʺʸʵʲʰ ”ʻʱʭʬ ʮʬʫʳʬʺʰʨ.
ʶʰʸʰʽʰʯ, ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʳʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʬʲʰ ʶʨʱʬʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ ʪʨʫʨʹʭʲʰʹʨʹ
(ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʨ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʨ) ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʫʨʴ ˆʫʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʬ.˄. "skid“-ʰʯ
ʶʨʱʬʺʰʹ ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ˆʨʹʰʨʯʰʹʯʭʰʹ. " ʰʪʰ, ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ "ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʸʰʮʰ",
ʨʹʬʭʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʨʾ˄ʰʵʹ 35-40% -ʹ, ʳʨʪʸʨʳ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʬʹ ʴʨʱʲʬʩʰʨ - 20-25%.
ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʭʬ ʨʲʪʵʸʰʯʳʮʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ -˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ ʰʯʭʲʰʨʴ, ʸʵʪʵʸ˂ ʮʬʳʵʯ ʨʾʭʴʰˀʴʬʯ ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʨʮʬ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ ʼʨʹʬʩʮʬ ʳʰʯʰʯʬʩʰʯ ʶʨʱʬʺʬʩʰ.

19..3. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ (ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ)) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ

ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰʨ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʹʬʯʰ ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ (ʨʹʬʭʬ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʰ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ˂), ʼʨʹʰʹ
ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰʯ - ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ "ʼʨʹʰ / ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ" (ʰʪʰʭʬ - "ʼʨʹʰ /
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ"), "ʼʨʹʰ / ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ").
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬ-3 ʫʨ ʳʬ-4
ʴʨʩʰˇʬʩʮʬ, ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʳ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ ʫʨ ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ,
ʸʵʪʵʸ˂ ʩʨʮʨ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʸʨʭʲʫʬʩʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ.
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ.. ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ ʯʨʭʨʫ ʹʨˆʬʲ˄ʵʫʬʩʨ
ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ, ʸʵʳ ʳʰʹʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʫʨʸʪʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ˂ʰʼʸʻʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʯ - ʹʨʫʨ˂ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ʹʨʰʳʬʫʵ
ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʨ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ
ˀʵʸʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʯ.
ʬʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨ˄ʭʨʭʰʹ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩʹ. ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʹˆʭʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩʰ ʪʨʳʵˆʨ-
ʺʻʲʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰʮʬʩʰʯ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰ, ʹʨʫʨ˂ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ, ʻʶʰʸʭʬʲʬʹ ʿʵʭʲʰʹʨ, ʪʨʴʨˆʲʬʩʰʯ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʨ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨˀʰ ʫʨ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨˀʰ, ʹʺʨʴʫʨʸʺʰʮʬʩʻʲʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʵʫʴʨʭ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹʪʨʴ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʨʹʨ ʫʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʻʴʨʸʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨˀʰ (ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʮʨʸʨʲʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨʹ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ) ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʹʨ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪʵʫ ˃ʨʲʰʨʴ ʰˀʭʰʨʯʨʫ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ:: ʯʬʳʨʮʬ „ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ““

ʶʰʸʭʬʲʰ,, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʰʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨʮʬ ˄ʭʫʵʳʨ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ

336
 ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʰʴʭʬʴʺʨʸʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʰʳ ʳʬʯʵʫʰʯ (ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʪʨʿʰʫʻʲʰ
ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ (ʳʰʯʰʯʬʩʨ ʸʵʳʬʲ
ʳʬʯʵʫʹ ʰʿʬʴʬʩʹ, ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂ʨʭʫʬʹ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲ ʾʰʨ ˄ʿʨʸʵˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ _ ʳʵʪʬʩʨ-
ʮʨʸʨʲʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ). ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʯʻ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʹ
LIFO ʳʬʯʵʫʹ ʯʨʭʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ, ʫʨ ʨʸʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʳʬʯʵʫʰ,
ʳʨˀʰʴ ʳʵʪʬʩʨ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬ -4 ʬʺʨʶʮʬ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ (ʨʾʸʰ˂ˆʻʲʰ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ_ ʴʬʫʲʬʻʲʰ,
ʳʨʹʨʲʬʩʰ, ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭʨ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʹʨʽʵʴʬʲʰ).
ʳʬʵʸʬ,, ʯʻ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʨʸʹʬʩʵʩʹ (ʨʹʬʭʬ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʫʨʴ)
ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ), ʸʵʳ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʯʨʭʰʹʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʯ ʰʿʬʴʬʩʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ, ʪʨʸʫʨ
ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ, ʳʨʯʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʯʭʰʹ. ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʼʰʸʳʰʹ ʳʰʬʸ, ʳʨˀʰʴ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ _
ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰʯ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʽʭʰʯʬʩʨ
ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ ˆʫʬʩʨ ˂ʭʬʯʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʰʯʨ˂ ˆʫʬʩʨ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ ʨʴ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʬʳʹʨˆʻʸʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʬ –4 ʴʨʩʰˇʮʬ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʼʨʹʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ .
ʳʬʹʨʳʬ,, ʰʪʰʭʬ ʻʴʫʨ ʪʨʫʨʰʨʴʪʨʸʰˀʵʹ ʨʳ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬ-4 ʬʺʨʶʮʬ. ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʯʻ ʨʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʹʰʹʺʬʳʨʨ ʫʨ
ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʰʨʴ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʯ.
ʳʬʵʯˆʬ - ʬʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʸʵʫʰʹ ʻˁʭʬʻʲʵʫ ʳʨʾʨʲʰ ʫʨ ʫʨʻʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʾʳʵˁʬʴʨ
ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ "ʹʨʪʨʴʪʬʩʵ ˆʨʸˇʬʩʰ" (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʱʨʺʨʹʺʸʵʼʬʩʰʹ ʫʨʹʨ˃ʲʬʭʨʫ)
ʱʨʺʨʹʺʸʵʼʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʼʰʸʳʨʹ ʨʸ ˈʽʵʴʫʨ) ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˆʬʲʵʭʴʻʸʰ
ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʴ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˆʨʸˇʬʩʰ
ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʯ ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʰʹ ʳʵʪʬʩʨʹ, ʼʨʹʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
"ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ [˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ]" (ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʨˆʲʵ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʨʳʫʬ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬ", "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬ", "ʼʨʹʰ /
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ") ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬ -3
ʬʺʨʶʮʬ. ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʫʨ ʳʯʲʰʨʴʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʯ ʨʸʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ "ʼʨʹʰ /
ʳʵʪʬʩʨ", ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʳʯʨʭʨʸʰʨ ʳʵʪʬʩʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʨˇʨʸʵʫ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰ.
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ
ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ʵʫʴʨʭ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʯʰʯʵʬʻʲʰ
ʳʨʯʪʨʴʰʹʪʨʴ ʸʨ˂ ʹʨʱʳʨʵʫ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʳ˅ʰʫʸʵʵʩʰʹ
ʪʨʳʵ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ

337
ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʯ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ, ʳʵʪʬʩʨ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ
(ʸʨ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʳʨʸʺʰʭʨʫ ʨʰˆʹʴʬʩʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ
ʨʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ˀʬʸˁʬʭʨ ʼʰʸʳʬʩʰ). ʨʳʰʺʵʳ,
ʹʨʩʵʲʵʵ ʽʻʲʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʰʿʵʹ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ
(ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ „ʴʫʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʯ“) ʼʨʹʰʹ ʳʻʲʺʰʶ-
ʲʰʱʨʺʵʸʰ) ʹʨʳʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʫʨʴ, ʴʫʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʰʹ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ.
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʪʨʴ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʭʨ ʨʸʨʹʨʴʫʵ ʼʨʹʰ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ,
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʹˇʬʲʵʩʨ: ʯʻ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʫʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʨˀʱʨʸʨʫ ˀʬʻʫʨʸʬʩʬʲʰʨ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ʳʨʯʰ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʵʩʨ ʱʸʬʫʰʺʮʬ, ʨʴʻ
ʹʬʹˆʰʹ (ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʱʻʸʹʰ) ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʼʨʹʨʫ ʹʺʨʺʻʹʰ (ʬʸʯ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʽʭʹ
ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ˀʬʾʨʭʨʯʬʩʰ, ˆʵʲʵ ʳʬʵʸʬʹ ʨʸʨ), ˀʬʳʫʬʪˀʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ
ʳʬʯʵʫˀʰ ʨʮʸʰ ʨʽʭʹ ʼʨʹʰ/ʳʵʪʬʩʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ; ʮʬʳʵʯ
ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʵʸʰ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʰʻʺʬʸʰʹ ˀʬʻʫʨʸ-
ʬʩʲʨʫ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʳˆʵʲʵʫ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʹʺʨʺʻʹʰʹ ʹˆʭʨʵʩʨ (ʸʵʫʬʹʨ˂,
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʬʸʯ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʽʭʹ ʳʸʨʭʨʲʰ ʼʰʲʰʨʲʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʸʬʪʰʵʴˀʰ ʫʨ ʨʽʭʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʼʰʲʰʨʲʬʩˀʰ ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ
ʫʨʩʨʲʰ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʯ, ˆʵʲʵ ʳʬʵʸʬʹ ʨʸ ʨʽʭʹ ʬʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʱʸʰʺʰʱʻʲʨʫ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʫʨʴ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʺʰʶʰʻʸʰ ʼʰʸʳʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʰʨʸʵʴ
ʸʵʪʵʸ˂ ʨʴʨʲʵʪʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ.

˂ˆʸʰʲʰ 19.1. ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʲʬʩʰ

(ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ - ʼʨʹʹ - ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
ʳʵʪʬʩʨʮʨʸʨʲʰʹʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨʼʻʲʨʫ ˀʬʼʨʹʬʩʨʫʰ
ʬʸʯʬʻʲʬʩˀʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰ
ʹʨʱʻʯʨʸʰʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʱʨʶʰʺʨʲʰ 
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʳʵ˂ʻʲʵʩʨ
ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵˆʨʸˇʬʩʰ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰʳʵʪʬʩʨ
˂ʭʬʯʨ˂ʭʬʯʰʹʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
ʩʨʲʨʴʹʰʳʵʪʬʩʨʸʬʼʵʸʳʨʳʫʬ 2,5
ʽʵʴʬʩʰʹʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
 ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰ ʳʵʪʬʩʨ ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʻʲʰ 3.0 (P / EBIT)
ʳʵʪʬʩʨʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ
ʫʨ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ - (%,7 ʳʵʪʬʩʨ

338
ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬʫʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʹʬʹˆʬʩʮʬ
ʳʵʪʬʩʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ 3,3
ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
˄ʳʰʴʫʨʳʵʪʬʩʨ(E, earnings) 6,600 5.0 (P / E)
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ˄ʳʰʴʫʨ 2,46
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰʶʲʻʹ˂ʭʬʯʨˆʨʮʰʹʺʸʰʽʵʴʰ
13,400
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬ 1,65
ʩʨʲʨʴʹʰʹʳʵʪʬʩʨʸʬʼʵʸʳʨʳʫʬ
ʶʲʻʹ˂ʭʬʯʨˆʨʮʰʹʺʸʰʽʵʴʰ

ʨʳ ʳʰʳʵˆʰʲʭʬʩˀʰ ʨʳʨʹʯʨʴ, ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʼʨʹʰʹ (˄ʰʲʰʹ) / ʳʵʪʬʩʰʹ

ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ,
ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʯʻ ʨʸʨ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ., ʸʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ
ˆʫʰʹ ʹˆʭʨʹ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ.
ʨʳ ʳʬʯʵʫˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʳʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʨʸʰ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ˂ˆʸʰʲˀʰ.. 19..1 ʫʨ
19..2. ʶʰʸʭʬʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʳʰʰʾʬʩʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰ. ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʮʨʸʨʲʰʹ
ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʹ ʨʴʨʲʵʪʰ.
ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˇʬʸʨʫʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ (International–ʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ) ʳʰʹʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (33,000 ʼʻʲʨʫʰ ʬʸʯʬʻʲʰ) ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʭʬʩʸ˃ʵʲʵʯ ʯʨʴˆʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʬʸʯʮʬ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʰ ʯˆʬʭʨʫʰ ʹʨʼʵʴʫʵ (ʩʰʸʷʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ - ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʬʩʰ) ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʳʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʳʵʽʭʬʿʴʬʩʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨʮʬ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʴʨʿʰʫʰ ʨʴ ˇʬʸ ʱʰʫʬʭ ʨʸ
ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʰʫʨʴ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ, ʨʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ
ʻʱʭʬ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʹʽʬʳʨ-˂ˆʸʰʲʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩʹ ʪʨʸʬʯ.

˂ˆʸʰʲʰ 19..2. ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ

ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰʯ
ʳʵʪʬʩʨʮʨʸʨʲʰʹʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʨʴʨʲʵʪʰʹ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʼʻʲʨʫʬʸʯʬʻʲʬʩˀʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨʫʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰʱʨʶʰʺʨʲʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʬʩʰ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʳʵ˂ʻʲʵʩʨ
ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵˆʨʸˇʬʩʰ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰʳʵʪʬʩʨ
˂ʭʬʯʨ˂ʭʬʯʨ

339
10 000
ʩʨʲʨʴʹʰʹʳʵʪʬʩʨʸʬʼʵʸʳʨʳʫʬ 2.5 50000
20,000
ʽʵʴʬʩʰʹʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
 ʩʨʲʨʴʹʰʹ  ʳʵʪʬʩʨ ʸʬʼʵʸʳʰʸʬ-ʩʻʲʰ 3.0 45,000
ʳʵʪʬʩʨʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬʫʨ
(%,7 ʳʵʪʬʩʰʹ ʷʻʸʴʨʲʰ ʳʵʪʬʩʨ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʫʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
 ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʹʬʹˆʬʩʮʬ
ʳʵʪʬʩʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ 3,3 39,600
ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ
˄ʳʰʴʫʨʳʵʪʬʩʨ(ʳʵʪʬʩʨ 5.0 39 600
7920
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ˄ʳʰʴʫʨ 2.46 44 083
ʳʵʪʬʩʨʶʲʻʹˆʨʮʰˆʨʮʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ 1.65 49 500
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬʩʨʲʨʴʹʰ
ʳʵʪʬʩʨ ʸʬʼʵʸʳʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʨʳʫʬ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʭʨʫʨˀʰ ˆʨʮʰ   ˆʨʮʰ 
30,000

ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ ʯʰʯʵ ʨʽ˂ʰʨʮʬ:

33,000: 6,600 = 5,0 - ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ (˄ʳʰʴʫʨ) ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ.
ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ ʳʰʰʾʬʩʨ ʹˆʭʨ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ˂, ʸʵʪʵʸ˂ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹˆʭʨ
ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˇʬʸʨʫʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ˄ʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰʨ ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʨʮʬ ʨʴ, ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʨʫ ˂ʰʺʰʸʬʩʻʲʰ, ʨʸʨʴʨʰʸʨʫ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʰʹʰʴʰ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʬʩʰ ʨʸʰʨʴ (ʰʹʬ, ʸʵʳ ʨʸ ʬʴʫʵʩʨ ʳʨʯʰ ˂ʰʺʰʸʬʩʨ).
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ: 33,000: 11,000 = 3,0 - ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ ”ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ
(ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ) ”.
˂ˆʸ.19.2 ʨʹʨˆʨʭʹ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ (ʳʨʪʸʨʳ ʨʸʨ ʨʹʨˆʻʲʰ
ʼʵʴʫʰʹ) ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʩʨʮʨʸʰ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʩʨʮʸʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
ʬʽʭʰʭʨʲʬʴʺʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ (ʨʴ, ʸʨ˂ ʰʪʰʭʬʨ, ʳʰʹʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʵʴʰʭʸʻʲ ʩʨʮʨʸʮʬ)
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ˆʫʬʩʨ ʰʹʬ, ʸʵʳ ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʪʰʭʬ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʻʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʮʬ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʮʨʸʨʲʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ. ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʵʪʬʩʨ (ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ) ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʻʲʰ
ʴʨʳʸʨʭʲʮʬ ʲʰʱʭʰʫʨʺʵʸʰ, ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ˀʬʨʫʨʸʨ ˀʬʫʨʸʬʩʨʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʼʨʹʹ ʰʪʰʭʬ ʳʵʪʬʩʰʯ: 20,000 2,5 = 50,000 (ʼʻʲʨʫʰ ʬʸʯʬʻʲʰ).

340
 ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨ, ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʻʲʰ (ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ ʫʨ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ) ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ - ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʫʨʹʨʭʲʬʯ EBIT- ʹ, ʳʵʪʬʩʨʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʨʳʫʬ
ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ), ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ ʼʨʹʰ /
ʩʨʲʨʴʹʰ ʳʵʪʬʩʨ, ʸʬʼʵʸʳʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʨʳʫʬ: 15,000 ‫ڄ‬3.0 = 45,000 (ʼʻʲʨʫʰ ʬʸʯʬʻʲʰ).
ʳʵʪʬʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ, ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʴʪʨʸʰˀʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ, ʳʸʨʭʲʫʬʩʨ_
ʩʨʮʸʰʹ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʮʬ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʨʳʫʬ": 12,000 ‫ڄ‬3,3 = 39,600
(ʼʻʲʨʫʰ ʬʸʯʬʻʲʰ). ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨ (ʻʱʬʯʬʹʰ - ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫ-
ʬʩʰʹʨʯʭʰʹ) ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ "ʼʨʹʰ / ˄ʳʰʴʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ": 7920
‫ڄ‬5.0 = 39 600 (ʼʻʲʨʫʰ ʬʸʯʬʻʲʰ). ʫʨ ʨ.ˀ.
ʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ ʰʶʿʸʵʩʹ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ditch
ʰ˃ʲʬʭʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ. ʳʰʾʬʩʨ. ʬʹ ʹʸʻʲʰʨʫ ʴʵʸʳʨʲʻʸʰʨ. ʳʨʸʯʲʨ˂, ˃ʨʲʰʨʴ
ʰˀʭʰʨʯʨʫ ˀʬʹʨʺʿʭʰʹʰ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʰʽʴʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʱʨ˂ʸʰ (ʨʩʹʵʲʻʺʻʸʰ) ʨʴʨʲʵʪʰ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʯʭʰʹ ʳʹʪʨʭʹʬʩʰʹ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʹ ʮʬʳʵʯ. ʨʳʰʺʵʳ, ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʬʸʯʳʨʴʬʯʰʹʪʨʴ. ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʳʻʲʺʰʶʲʰʱʨʺʵʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 19
1. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʨʸʹʰ?
2. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ?
3. ʸʨ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʯ ʻʴʫʨ ʨʰʸˁʰʵʯ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ?
4. ʸʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʹʨ ʫʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸ ʳʬʯʵʫʹ
ˀʵʸʰʹ? ʸʨʹ ʪʻʲʰʹʳʵʩʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʬʯʵʫʰ?
5. ʸʨʹ ʴʰˀʴʨʭʹ ʳʬʯʵʫʬʩˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ „ʳʵʸʪʬʩʨ“, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʩʨʮʨʸʰ, ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰ ʫʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʨ?
6. ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʫʨʬ˂ʬʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ.

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 19
1. ʭʨʲʰʫʨ˂ʰʨ: ʼʨʹʰʹ / ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ
ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʨʹʬʭʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʸʯʰ ˄ʰʲʰʹ ʼʨʹʰʹ ʫʨʿʵʼʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʸʯ
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ˄ʰʲʮʬ:
ʨ) ˅ʬˀʳʨʸʰʺʰ; ʩ) ʨʸʨʹ˄ʵʸʰ; ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ) ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʨʸʰʯʳʬʺʰʱʻʲʨʫ ʪʻʲʪʸʰʲʰʨ, ʻʴʫʨ ʪʨʰʿʵʹ

341
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 100% ʼʨʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨʮʬ, ʨʴ ʪʨʰʿʵ
ʬʸʯʰ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ˄ʰʲʰʹ ʼʨʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨʮʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʳʰʹ ʬʸʯ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʨʽ˂ʰʨʹ.

2. ʱʵʳʶʨʴʰʨ AA– ʹ P / E ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʨ 7,5; ʱʵʳʶʨʴʰʨ BB - 6.0. ʸʵʳʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨʨ

ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʰʬʸ ʻʼʸʵ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ:
ʨ) AA ʱʵʳʶʨʴʰʨ; ʩ) BB ʱʵʳʶʨʴʰʨ; ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ) ʨʹʬ ʸʵʳ, ʳʨʾʨʲʰ ʼʨʹʰʹ / ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʳʰʰʾʬʩʨ ʫʨʩʨʲʰ
ʩʵʲʵʫʸʵʰʴʫʬʲʰ (ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ) ʳʵʪʬʩʰʯ ʫʨ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʨʳʰʹʨ, ʩʨʮʸʰʹ ʳʰʬʸ
˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʹʬʯʰ ˄ʰʲʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʼʨʹʰ - ʸʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ
ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʬʩʰ ʰʳʬʫʵʭʴʬʩʬʴ, ʸʵʳ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʳʵʪʬʩʨʹ ʪʨʮʸʫʰʹ.

3. ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ

ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʲʨʫ
ʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʰʿʬʴʬʩʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʹ, ˆʵʲʵ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʰʿʬʴʬʩʹ LIFO ʳʬʯʵʫʹ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰʹʯʭʰʹ.
ʩ)ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ-ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ LIFO ʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʯ;
ʪ)ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ-ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʯ;
ʫ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ) ʭʰʴʨʰʫʨʴ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ ʫʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ ʼʨʹʰʹ / ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʪʨʫʨʺʨʴʨ, ʸʨ˂ ʳʹʪʨʭʹʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʨ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ ˀʬʫʨʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ;
ʳʬʵʸʬ˂, ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ (ʯʻʳ˂ʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ)
ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ, ʸʨʫʪʨʴ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʹ ʨʸ ʨʽʭʹ ˄ʭʫʵʳʨ ʳʹʪʨʭʹʰ
ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨʮʬ (ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰʹ ʫʸʵʰʹʨ ʫʨ
ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ).
4. ʽʭʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲ ʳʬʯʵʫʬʩˀʰ ʸʵʳʬʲʰʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʰʯ ʪʨʯʭʲʰʲʰ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ”ʼʨʹʰ /ʳʵʪʬʩʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʨʳʫʬ”, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʼʰʽʹʰʸʫʨ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʾʬʩʰʯ ʫʨ ˀʯʨʴʯʽʳʰʯ:
ʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ;
ʩ) ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ;
ʪ) "ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʰʹ" ʳʬʯʵʫʰ;
ʫ) "ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ" ʳʬʯʵʫʰ;
ʬ) ʨʸ˂ ʬʸʯʰ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ:: ʩ) ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʰʯ.
5. ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʼʨʹʰʹ / ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʫʨʱʵʴʹʬʸʭʬʩʻʲʰ (ˀʬʻʼʨʹʬʩʲʨʫ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ʻʴʫʨ

342
ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʪʬʩʨ? ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʮʬ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʨʸ ʫʨʱʨʸʪʻʲʨ.
ʨ) ʫʰʨˆ, ʫʰʨˆ;
ʩ) ʫʰʨˆ, ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸʨ;
ʫ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ) ʭʰʴʨʰʫʨʴ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʨʸʰʹ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ʳʵʪʬʩʨ (ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ) ʫʨ
˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˆʲʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬʸʯʰ ˄ʲʰʯ ʰʿʵʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʫʨʴ ʿʭʬʲʨ ʳʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʬʲʰ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰʫʨʴ ʫʨ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʫʾʬʹ,
ʳʵʳʨʭʲʰʹʯʭʰʹ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ˄ʰʲʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʳʬʵʸʬ˂,
ʸʨʫʪʨʴ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʬʴ ʼʰʸʳʨʹ, ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʳʵʾʬʩʨ, ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʳʨʯʰ ʨʮʸʰʯ, ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʴ ʰʪʰʭʬ
ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʰʹʰʴʰ ʨʹʬʭʬ ʰʿʬʴʬʩʬʴ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˄ʰʲʰʹ ˄ʰʲʮʬ.

343
 ʯʨʭʰ 20
ʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
- ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ

20.1. ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ

ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
20.2.ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ (ʬ.˄. „ʪʻʫʭʰʲʰ“ Goodwill) ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ.
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬ „ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 20
ʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
- ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ

20..1. ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ)) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ

ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ

ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ʳʰʫʪʵʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ

ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ
ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ʯʽʭʬʴ ˆʫʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
(ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʨʴ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʹʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʨʽ˂ʰʬʩʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ - ʬʹ ʿʭʬʲʨʴʰ ʹʰʴʵʴʰʳʬʩʰʨ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʩʨʮʸʰʹ ʨʴ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʯ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʸʨ (ʴʨʸˁʬʴʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʹʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰ - ʳʰʴʻʹ (ʻʳʨʸʺʰʭʬʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ) ʳʯʲʰʨʴʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʹʬʹˆʰ
(ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʹʬʹˆʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰ) ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʸʵʹ.
ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʨʫʪʨʴ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ, ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʰʿʰʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʪʨʴ ˀʬʻ˃ʲ-
ʬʩʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʳʯʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʿʰʫʰʨʴ ʳʨʯ ʯʨʭʰʨʴʯ ʽʵʴʬʩʨʹ.
ʰʴʭʬʹʺʵʸʮʬ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʳʵʪʬʩʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ
ʫʨʼʨʸʭʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʯʨʴˆʰʯ (ʭʨʲʰ - ʼʰʸʳʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ). ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ
”ʰʫʬʵʲʵʪʰʰʹ” ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʨʸʰʹ ʨʹʰ ʬʹ ʰʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʾʰʸʹ ʳʰʹʰ
ʽʵʴʬʩʨ (ʪʨʳʵʱʲʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʭʨʲʰ). ˁʭʬʴ ˆʨʮʹ ʭʻʹʭʨʳʯ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

344
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʳʨʹ ʹʨʬʸʯʵ ʨʸʨʼʬʸʰ ʨʽʭʹ ʹʨʽʳʬʹʯʨʴ.
ʴʨʸˁʬʴʰ ʩʨʲʨʴʹʰ˂ ˆʵʳ ʨʸʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨʳʵʱʰ-
ʫʬʩʻʲʰʨ ʰʹʬʯ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
1) ʫʸʵ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʨʴ ˀʬʽʳʴʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˃ʨʲʬʩʰʯ (ʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ) ʳʨʹ
ˀʬʳʫʬʪ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʨ ʫʨ ʼʨʹʬʩʰ ʳʨʯ ʳʹʪʨʭʹ ʩʨʮʸʬʩʮʬ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ);
2) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ ʨʳ ʨʽʺʰʭʰʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʨʰʸˁʰʵʹ ʯʭʰʯʴʬʩʻʸʨʫ ˆʫʬʩʨ ʹ˄ʵʸʰ ˆʨʮʰʹ ʹ˄ʵʸʰ ˆʨʮʰʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ
ˀʵʸʰʹ, ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ʨʴ ˀʬʴʬʲʬʩʻʲʰ ˂ʭʬʯʨ - ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʩʨʲʨʴʹʰ ”, ʳʬʯʵʫʰ” ʸʰ˂ˆʭʬʩʰʹ ˇʨʳʰ ”, ˂ʭʬʯʰʹ” ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ”ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ ʨ.ˀ.
(ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʰʯ, ʨʽʺʰʭʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʨ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨʼʨʹʻʸʰ ˄ʰʴʨ
˄ʲʬʩˀʰ);
3) ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʫʨʪʸʵʭʫʨ ʨʽʺʰʭʰʹ ʩʨʲʨʴʹʮʬ ʨʹʨˆʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ (ʨʳʵʸʺʰʮʬʩʻʲʰ)
ʽʵʴʬʩʨ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʻʼʸʵ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨ (ʨʴʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ), ʨʹʬ
ʸʵʳ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʰ ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ (ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰ) ˆʬʲʨˆʲʨ ʿʰʫʻʲʵʩʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʳ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʯʨʴˆʰʹ ʹʨˆʬ ʳʰʰʾʵ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ. ʯʻ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʫʸʵ ʳʱʨ˂ʸʨʫ ʨʸʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ (ʰ˃ʻʲʬʩʰʯʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʯ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʳʯʲʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʻʴʫʨ ʬʳʿʨʸʬʩʵʫʬʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʹ (ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ
ʹʨʹ˄ʸʨʼʵ ʪʨʿʰʫʭʨʮʬ).
ʪʨʳʵʴʨʱʲʰʹʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʲʰ ˄ʰʲʰʯ,ʳʨˀʰʴ ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ʹʨʱʳʨʵʫ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ.
ʨʳʰʹ ʳʰʮʬʮʬʩʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ::
ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʽʭʹ ʻʨʳʸʨʭʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʫʰʫʰ ʮʵʳʰʹ ʹʨˆʰʯ
ʹˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˄ʰʲʬʩʰ, ʨʹʬʯʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ˈʵʲʫʰʴʪʻʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ) ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʴ ʽʭʬʱʵʴʺʨʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ
ʳʬʹʨʳʬ ʳˆʨʸʰʹ ʼʰʸʳʬʩʰ (ʹʨʫʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʭʹ ˄ʰʲʰʹ ʩʲʵʱʬʩʰ,
ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʨ˃ʲʬʭʹ ʳʨʹ ʹʻʲ ʳ˂ʰʸʬ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʨ ʳʰʰʾʵʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲˀʰ, ʫʰʸʬʽʺʵʸʯʨ ʹʨʩ˅ʵʬʩˀʰ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʲʵʩʨʮʬ
ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ), ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ ʳʰʾʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʰʳʻˀʨʭʬʩʹ
"(ʫʰʫʰ ˄ʰʲʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʰʹ ʱʵʨʲʰ˂ʰʨ ʨʸ ˀʬ˂ʭʲʰʲʨ), ʨʴʻ ʨʸʨ ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ
ʰʽʴʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵ; ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˆʹʬʴʬʩʻʲʰ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʴ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʸʬʩʨʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʻʩʸʨʲʵʫ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʨʯʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʼʨʹʬʩʰʹ ˇʨʳʰ, ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ. ʯʻ ʬʹ

345
ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰʨ - ʨʴ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰʿʬʴʬʩʬʴ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʹ,, ʳʨʯʰ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ (ˀʬʳʫʬʪ
ʳʬʯʵʫʰ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ "ʳʨʺʸʰʵˀʱʨ ʩʻʫʬˀʰ", ʴʰˀʴʨʭʹ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ
ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰʨ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬ-
ʩʨˀʰ ʱʨʸʪʨʫ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ ʫʨ ˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʯ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳ˂ʰʸʬ ˄ʰʲʰʹʪʨʴ ˀʬʫʪʬʩʨ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʴ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʱʵʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʴʨʱʸʬʩʰ (ʹˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʫʨ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ), ʨʪʸʬʯʭʬ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʻʴʰ˂ʰʶʨʲʰʺʬʺʬʩʰʹ ʹˆʭʨ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ, ʨʹʬʯʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ, ʼʵʴʫʰ) ʯʨʭʰʹʰ
ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ʯʨʴʨʩʸʨʫ ʭʬʸ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʫʰʭʬʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ
ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨʹ .
ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʳʰʹ ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺ ˄ʰʲʹ
ʽʵʴʬʩʨ (ʸʵʪʵʸ˂, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʨˆʨʲʪʨʮʸʫʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ_ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ,
ʸʵʳʲʬʩʳʨ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʭʬʹ ʳʨʯʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʬʩʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ
ʨʽʺʰʭʬʩʮʬ ( ʳʨʪ.ʱʨʸʭʬʩʰ ʪʨʳʵʪʵʴʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʹʨʰʫʻʳʲʵ ˂ʵʫʴʨ ʫʨ ʨ.ˀ.), ˀʬʳʫʬʪ ʨʹʬʯʰ
ʼʨʹʬʩʰʯ ʬʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʪʨʳʵˁʴʫʬʹ, ʳʨʯʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ, ʳʨʪʸʨʳ
ʨʸʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʨʯʰ ˃ʨʲʰʨʴ ʨʸʨʹʨʴʫʵ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʵ ʼʨʹʰ.
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨʨ ʨˆʨʲʪʨʮʸʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʨ,, ʪʨʴʨʯʲʬʩʻʲʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ
(ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰ) ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʨʴ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʹʨˆʰʯ), ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ - ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʭʬʴˁʻʸʻʲʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʺʬʩʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʰʨʴ ʮʻʹʺʨʫ ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ʰʹʰʴʰ ʰʾʬʩʬʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʳʨʯ ʰʴʺʬʸʬʹʹ ʰ˄ʭʬʭʬʴ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʶʸʵʬʽʺʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ (ʹʨʸʰʹʱʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʰʸʳʨ), ʸʵʳʬʲʹʨ˂
ˇʬʸˇʬʸʵʩʰʯ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʳˆʵʲʵʫ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʭʹ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʨ ʹʨʱʳʨʵʫ
ʳʰʻʾʬʩʬʲʰʨ.
ʬʹ ʨʰˆʹʴʬʩʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʹʨʸʰʹʱʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ ʫʸʵʰʯ
ʳʰʹʰ ˄ʰʲʰʹ ʳˆʨʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ (ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨʸʰʹʱʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʰʸʳʨ ʫʨʰ˄ʿʬʩʨ
ʳˆʵʲʵʫ ʳʰʰʾʵʴ ʳʵʪʬʩʨ ʫʨ ˇʬʸ ʨʸ ˈʽʵʴʫʨʯ ʫʸʵ, ʸʵʳ ʸʬʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ
ˁʨʬʺʨʸʬʩʰʴʨʯ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʬʴʨʫ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˁʨʴʹ, ʨʸ ʨʽʭʯ ʸʨʰʳʬ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ.
ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ ʬʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʺ
ʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʰ ʹʬʹˆʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʯ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨB
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳˆʵʲʵʫ ʳʨˀʰʴ ʫʨʰ˄ʿʬʩʹ ʳʨʯʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʭʯʨʭʹʬʩʨʹ.
ʨʳʰʺʵʳ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳ˂ʫʬʲʵʩʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ , ʨʹʬʭʬ ʹʨʱʳʨʵʫ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

346
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʽʳʬʫʰ, ʸʵʫʰʹ (ʯʻ ʨʸ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʯ ʨʫʭʰʲʨʫ
ʸʬʨʲʰʮʬʩʨʫʰ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹʨ ʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨʹ, ʼʨʹʬʩʰ
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʻʼʸʵ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʰʮʸʫʬʩʨ, ʭʰʫʸʬ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ
ʮʵʪʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ) ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʫʸʵʯʨ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʻˁʭʬʻʲʵʫ ʫʰʫʰ ˄ʰʲʰ ʻʴʫʨ ˀʬʫʪʬʩʵʫʬʹ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʱʵʴʺʸʨʽʺʬʩʰ, ʫʨ˂ʻʲʰ
ʱʲʰʬʴʺʻʸʨ, ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ ʳʨʾʨʲʱʭʨʲʰʼʰ˂ʰʻʸʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰ (ˀʸʵʳʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʨʸ ʨʽʭʹ ʻʼʲʬʩʨ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰ, ʫʨʺʵʭʵʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʪʨʸʱʭʬʻʲ
ʭʨʫʨˀʰ), ʶʨʺʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʭʰ˂ʰʯ, ʸʵʳ ʰ˂ʨʭʹ ʹʨʰʫʻʳʲʵʬʩʰʹ ʸʬʷʰʳʹ, ʹˆʭʨ ʨˀʱʨʸʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨʹ ʹʨʰˇʨʸʵ ˀʬʾʨʭʨʯʬʩʰ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʳ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʻˀʻʨʲʵʫ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʹˆʭʨ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ - ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʳʬʯʵʫʰ ʫʰʴʬʩʨ
(ʰˆ. ʽʭʬʳʵʯ).
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʱʨ˂ʸʨʫ ʫʨ˂ʭʨ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʳʰʹʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ
ʫʨ˄ʿʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʸʵʳ ʵʸʰʭʬ ˇʬʸ ʨˆʨʲʰ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰʶʸʵʫʻʽʺʰʹʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʪʨʴʲʨʪʬʩʰʹʫʸʵʹʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯʨʳʫʸʵʹ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʵʭʰʫʬʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ ʩʨʲʨʴʹʰB
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ - ʫʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʳʰʹʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ˇʨʳʰ ʸʵʪʵʸ˂
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰ ʫʨ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ - ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ʰʪʰ ʮʵʪʨʫʨʫ
ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʬʸʯʰ ˀʬˆʬʫʭʰʯ ʪʨʱʬʯʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʻʼʸʵ ʰʨʼʰʨ ʬʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰ
ʰʽʴʬʩʨ ʫʸʵˀʰ ʪʨʺʨʴʰʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰʫʨʴ ʫʸʵʬʩʰʯ ʪʨʺʨʴʰʯ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʮʵʳʭʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʸʯʻʲʰʨ ʳʨʯʰ
ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʸʬʱʲʨʳʰʸʬʩʨˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ ʫʨ˂ʻʲʰ
ʶʨʺʬʴʺʬʩʰʯ ʫʨ ʨʸ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʨ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʹʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹʳʬʯʵʫʰ ʨʹʬʭʬˀʬʰ˃ʲʬʩʨʹ˄ʸʨʼʨʫʰʽʴʨʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʸʵ˂ʨ ʰʮʸʫʬʩʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʰ ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʳʨʾʨʲʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʫʨ ʳ˄ʰʸʰ ʴʬʫʲʬʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰ ʫʨ ʨˀ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʨ ʸʵʳ ʨʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ˀʬʳʫʬʪ ʳʬʯʵʫʰʯ ʻʴʫʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʳʰʹʰ
ʨʸʨʩʰʻˇʬʺʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ  ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ʩʨʮʨʸʮʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨDQXʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʹʨʹ˄ʸʨʼʵʪʨʿʰʫʭʰʹˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ), ʬʹ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʳʰʹʰ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʰʫʨʴ, ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ˄ʰʴʨ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ. ʳʰʰʾʬʩʨ ʳʰʹʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʨʴ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʪʨ˄ʳʬʴʫʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʭʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ. ʬʹ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ,
ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʨʹ (ʴʨʸˁʬʴʰ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨʹ
ʫʨʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰ ʫʨ ʵʸʰʪʰʴʨʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ˂ʭʬʯʨʹ - ˀʬʳ˂ʭʲʬʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʽʭʬʿʴʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʱʨʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʨ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ

347
ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ) ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʳʫʬ (ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ
ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ).
ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʩʨʲʨʴʹʰ, ʨʸʨʳʬʫ ʨʹʬʭʬ ʳʰʹʰ ʿʭʬʲʨ ʹˆʭʨ ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨˆʬʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ ʨʰʹʨˆʵʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʨʲʨʴʹʮʬ, ʳʨʪʸʨʳ ʰʹʰʴʰ ʹʰʴʨʳʫʭʰʲʬˀʰ ʨʸʰʨʴ
ʽʵʴʬʩʨ ʨʴ ʪʨʴʱʨʸʪʭʨ ʸʵʪʵʸ˂, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʮʬʳʵˆʹʬʴʬʩʻʲʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʹʨʪʴʬʩʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰʽʳʴʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʯ (˃ʲʰʬʸʰ
ʱʲʰʬʴʺʻʸʨ, ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʫʨ ʸʵʳʲʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʰʿʵʹ ʻʩʸʨʲʵʫ ˁʨʳʵ˄ʬʸʰʲʰ (ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ)
ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʫʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ).
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʿʭʬʲʨ ʨʽʺʰʭʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʵʴʬʩʨ)) ʰʿʵʼʨ:: 1) ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ; 2)
ʼʰʸʳʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ: ʸʬʨʲʻʸ; ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʫʨ ʻ˃ʸʨʭ
ʽʵʴʬʩʨʹ. ˆʵʲʵ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʨʨ: ʳʰ˄ʨ ˀʬʴʵʩʬʩʰ ˀʬʴʵʩʨ-ʴʨʪʬʩʵʩʬʩʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ
ʫʨˆʬʲʹʨ˄ʿʵʬʩʰʨʴʻˆʬʲʹʨ˄ʿʵʬʩʰʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰʫʨʮʵʳʭʰʯʰʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʫʪʬʩʨ: ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ, ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ,
ʴʨˆʬʭʨʸʼʨʩʸʰʱʨʺʬʩʰʹ ʫʨ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ʹʨ˄ʿʵʩʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ; ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰ; ʳʮʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʸ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʨʸʨʪʰ; ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ; ʼʻʲʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ (ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʵ) ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʮʬ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪˀʰ:
1) ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰ;
2) ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲ ʼʨʹʰʨʴ ʽʨʾʨʲʫʬʩʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ:
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰ (ʹˆʭʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ);
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʫʨ ʳʻʴʰ˂ʰʶʨʲʻʸʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ; ʫʨʶʰʸʬʩʬʩʰ (ʫʨʶʰʸʬʩʻʲʰ ʹʬʹˆʬʩʰʹ
ˀʬʪʸʵʭʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ ʹʬʸʯʰʼʰʱʨʺʬʩʰ; ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʬʹˆʬʩʰ ʽʵʴʬʩʰʹʯʭʰʹ -
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʨ ʫʨʼʨʸʻʲʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʰʶʵʯʬʱʻʸʰ
ʹʬʹˆʬʩʰʯ); ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ (ʺʸʨʴʹʼʬʸʻʲʰ, ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ - ʩʨʴʱʰʹ ʳʰʬʸ
ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰ, ʨʾʰʸʰ˂ˆʨ - ʬʹ ʨʸʰʹ ʹʬʹˆʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ,
ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ - ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʹʨʽʵʴʬʲʰ_ ʪʨʿʰʫʭʨ) ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ (ʿʭʬʲʨʮʬ
ˆˀʰʸʨʫ ʸʵʳʬʲʯʨ˂ ʨʽʭʯ ˀʬʻʮʾʻʫʨʭʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨ ʹʨʽʵʴʬʲʮʬ ʫʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ); ʩʸ˃ʨʴʬʩʬʩʰ ʨˆʲʨʫ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ
ʻʼʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ (ʫʨ˂ʻʲʰʨ, ʨʴʻ ʳʻʫʳʰʭʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ ʨʽʭʹ ʳʨʯʰ
ʪʨʮʸʫʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʻʴʫʨ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ ˂ʭʬʯʰʹ ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʼʰʮʰʱʻʸʰ;
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ; ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ.
ʨʳ ʺʰʶʰʹ ˂ʭʬʯʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʸʬʨʲʻʸʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʯ. ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʹʬʭʬ
ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʵʴʬʲʹ. ʬ.˄. ʹʨˆʨʸˇʵ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ (ʳʨʸʨʪʰʹ) ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʨʪʸʬʯʭʬ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʮʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨˀʰ
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʾʬʩʨ ʳʨʯʰ ʨʳʵʸʺʰʮʬʩʨʫʰ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ

348
ʺʵʲʰʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʨʫʸʬ ʰʯʭʲʬʩʨ, ʸʵʳ ʳʨʯʰ ˀʬ˃ʬʴʰʫʨʴ ʨʴ ˀʬʽʳʴʰʫʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʳʵʱʲʬ ʫʸʵˀʰ ʨʳ ʺʰʶʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʫʸʵ ʨʸ ˈʽʵʴʫʨ ʸʨʳʫʬʴʰ
ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂ʭʨʲʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʯ ˀʬʰ˃ʰʴʬʹ ʨʴ ˀʬʹʯʨʭʨʮʬʹ
ʪʨʹʨʿʰʫʨʫ.
ʸʬʨʲʻʸʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʼʰʮʰʱʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ ʻ˃ʸʨʭʰ
ʽʵʴʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʶʨʹʶʵʸʺʰʹ ʼʵʴʰʹ ʨʳʵ˄ʻʸʭʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʯB ʫʰʨˆ ʹʨʳʻˀʨʵ
ʫʸʵ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʭʨʫʨ ʸʵʳʲʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰʨ ʹˆʭʨ ʽʵʴʬʩʨ ʰʮʵʳʬʩʨ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰʨʽʺʰʭʰʹʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ˂ʭʬʯʨ ʳʹʪʨʭʹʰʫʨʸʾʭʬʭʨʳʰʹʰˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ʺʰʶʬʩʰ ʽʵʴʬʩʨ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵˆʫʨ
ˀʬ˃ʬʴʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʨʲʨʴʹʮʬ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʩʨʮʸʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʨʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ - ʰʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʯʻ ʹʨʫʨ˂ ʨʳ ʫʸʵʹ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨ ʪʨʰʮʨʸʫʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨʹʯʨʴ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ ʴʰˀʴʨʭʹ ʨʽʺʰʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ
ʪʨʻʼʨʹʻʸʬʩʨʹʰʹʬʭʬʸʵʪʵʸ˂ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵBʺʬʽʴʰʱʻʸʰʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰʨʽʺʰʭʬʩʰ
ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʴʵʻ-ˈʨʻ ʶʨʺʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʨˀ ʰʳʰʹ ʪʨʳʵ ʸʵʳ ʨʴʨʲʵʪʬʩʰ ʪʨʳʵˁʴʫʨ
ʩʨʮʨʸʮʬˀʬʼʨʹʬʩʰʹʫʸʵʰʹʯʭʰʹ
ʨʽʺʰʭʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʹ ʬʸʯʹʨ ʫʨ ʰʳʨʭʬ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨʹ ʳʨʪʸʨʳ ʨʽʭʹ
ʻʱʬʯʬʹʰ ˆʨʸʰʹˆʰʱʨʭˀʰʸʰ ʨʳ ʨʽʺʰʭʰʹ ʼʨʹʹʨ ʫʨ ˆʨʸʰʹˆʹ ˀʵʸʰʹ
ʼʨʹʰʹBʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʱʨʭˀʰʸʰ - ʰʳ ʪʨʪʬʩʰʯ ʸʵʳ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʬʸʯʬʻʲʰ ʨʴʨʲʵʪʰʹʯʭʰʹ ʾʰʸʹ ʴʨʱʲʬʩʰ ʭʰʫʸʬ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ
Äʴʵʻ-ˈʨʻ³ ʫʨ ʨˀ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʬʸʯʬʻʲʮʬ ʼʨʹʰ ʴʨʱʲʬʩʨʫ
ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂ ʨʽ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ˄ʨʳʿʭʨʴʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰʯ ˆʨʸʰʹˆʰʹ, ʸʨ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʨʴ
ʮʵʪʰʬʸʯʰ ”ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʬʸʯʰʨʴʬʩʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʹ
ʨʽʺʰʭʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʰʹʰ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʨ, ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʹʰʮʻʹʺʬ, ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨ
ʬʸʪʵʴʵʳʰʱʨ, ʪʨʸʬʳʵʹʫʨ˂ʭʰʯʰ ʱʬʯʰʲʪʨʴ˄ʿʵʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʳʨʯʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹʯʭʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ.
ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʬˆʬʩʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨʹ ʨʹʨˆʨʭʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʨʽʺʰʭʰʹ ʪʨʻʼʨʹʻʸʬʩʨʹ ʯʻ ʰʹ ʨʸʰʹ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʵʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʨʫ ʨʴ
ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʨʫ ʫʨʻʹʸʻʲʬʩʲʨʫ - ʰʳʨʭʬ ʫʵʴʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʯ ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˆʨʸʰʹˆʹ ʳʰʹʰ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʽʺʰʭʬʩʯʨʴˀʬʫʨʸʬʩʰʯʸʵʳʲʬʩʰ˂ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯʪʨʳʵˁʴʫʨʩʨʮʨʸʮʬ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʿʭʬʲʨ ʨʽʺʰʭʰʹ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ (ʴʨʸˁʬʴʰ)
ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʨʴ ʵʸʰʪʰʴʨʲʰ - ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ
ʰʹʰʴʰ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨʹ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʿʭʬʲʨ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʨʳ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ
˂ʭʬʯʰʹ ʮʬʳʵˆʹʬʴʬʩʻʲʰ ʺʰʶʬʩʰ.. ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʵʸʰ ʪʮʰʯ:
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ A - ʯʻ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʬʴʺʰʹʯʭʰʹ ʩʨʮʨʸʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ
ʳʹʪʨʭʹʰ ʮʬʳʵʯ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʮʻʹʺʨʫ ʰʪʰʭʬ ʺʰʶʰʹ ˂ʭʬʯʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʽʺʰʭʰ

349
ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹʪʨʴ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ, ʳʨˀʰʴ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ
ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʯ ʨʽʺʰʭʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʴʨʲʵʪʰʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʨʽʺʰʭʰ (ʬ.˄. ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʭʴʰˀʴʬʯ,
ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʨ);
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ B - ʯʻ ʨʳʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʬʹ ˂ʨʲʱʬ ʻʴʫʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ
ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʿʭʬʲʨ ʹʨˆʰʹ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ˂ʭʬʯʨ, ʸʨ˂
ʪʨˆʫʬʩʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʳʰʹʰ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʨʴ ˀʬʽʳʴʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ ˃ʨʲʬʩʰ (ʨʽʺʰʭʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ), ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʨʸʰʹ ʼʰʮʰʱʻʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ˆʨʸʰʹˆʬʩʰ
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˂ʭʬʯʨ.
ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ, ʸʵʳ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʳʵʰʯˆʵʭʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʯʰ ʹʰʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʨ˂
ʩʬʭʸʰʨ ʻʼʸʵ ʫʬʺʨʲʻʸʰ, ʭʰʫʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʨʲʨʴʹˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ - ʨʸ ʨʸʰʹ ʬʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʰʹʰʴʰ
ʩʨʲʨʴʹˀʰ ʫʨ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ ʰʹʰʴʰ ʹʨʬʸʯʵʫ (ʩʵʲʵʹ) ʬʹ ʬˆʬʩʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ ʨʽʺʰʭʬʩʹ). ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʳʰʹʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʻʸ˂ʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˈʽʵʴʫʬʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʭʨʸʰʨʴʺʰ.
ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˇʨʳʰ ʳʰʾʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʵʫʬʹ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʳʨʴʽʨʴʬʩʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ˆʨʮˀʰ ʽʻʲʨʯʨ ʬʸʯʰ ʭʬʸʹʰʨ ˂ʨʲʱʬ ʪʨʳʵˁʴʫʬʩʨ. ʨʳ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʰʹ ʰʳʨʭʬ
ʭʬʸʹʰʨˀʰ, ʰʹʰʴʰ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʨʯʰ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ ʬʸʯʰ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˆʨʮʰ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ (ʳʰ˄ʰʹ ʴʨʱʭʬʯʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ
ˀʬʴʵʩʨ) ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʹʨʿʰʫʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʯʬʲʰ ʳʨʯʰ ʴʨ˄ʰʲʬʩʰ (ʸʵʪʵʸ˂
ʹʨʬʸʯʵ ʳʰ˄ʰʹ ʴʨʱʭʬʯʰʫʨʴ ʪʨʿʵʼʰʲʰ, ˂ʨʲʱʬ ˀʬʴʵʩʬʩʰ ʫʨ ʹʨʫʨʸʩʨʮʵʬʩʰ ʫʨ ʨ.ˀ.).
˂ˆʨʫʰʨ, ʸʵʳ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ, ʹʨʩʵʲʵʵʫ,
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʳʰʰʾʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʨʯ
ʵʶʺʰʳʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ (ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ʽʻʲʨ) ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʽʻʲʰʹ
ʩʨʸʨʯʬʩˀʰ. ʨʫʸʬ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʰˀʭʰʨʯʰʨ ʫʨ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʨʨ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹʯʭʰʹ.
ʬʹ ˆʫʬʩʨ ʳʨˀʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʨ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ˆʫʬʩʨ ʮʻʹʺʨʫ
ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰ - ʰʪʰʭʬ ʳʨʸʱʰʹʨ ʫʨ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʨʴʽʨʴʰʹ ʺʰʶʰ (ʸʨ ʰʽʴʬʩʨ
ʶʰʸʵʩʨ ʫʨʫʵ, ʸʵʳ ʰʪʰʭʬ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨʪʰʸʨʭʬʩʨ), ʰʳʨʭʬ ˄ʬʲʹ
(ʯʭʬˀʰ) ʪʨʳʵˀʭʬʩʨ (ʰʪʰʭʬ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹʨʹ), ʰʪʰʭʬ
ʴʰʳʻˀʰʯ (ʯʻ ʬʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ ʰʯʭʲʬʩʨ ʳʨʴʽʨʴʰʹ ʼʰʮʰʱʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʳʯʨʭʨʸ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʨʫ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʿʰʫʬʩʨ ʳʬʵʸʨʫʰ ʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ.. ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʩʨʮʨʸʰ
ʨʹʬʯʰ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʼʨʹʰ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʻʼʨʹʻʸʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʮʬ
ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʨʽʺʰʭʰ (ʨʭʺʵʳʵʩʰʲʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʮʬ ʫʪʵʳʨ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʰʪʰ ʬʹ ʰʽʴʬʩʨ
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰ ʨʳ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ. ʯʻ, ʨʳ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ˄ʬʹʰʯ, ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʳʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʳʨˀʰʴ ʹˆʭʨ ʨʸʨʼʬʸʰ ʸˁʬʩʨ ʪʨʸʫʨ ʸʵʪʵʸ

350
ˀʬʭʬ˂ʨʫʵʯ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʺʰʶʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʮʬʳʵʯ ʨʾʰʴʰˀʴʨ ʳʨʯʯʭʰʹ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʬʩʰʨ (ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ B), ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰ ʳˆʵʲʵʫ
ʽʭʬʶʻʴʽʺʰʫʨʴ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʯʭʰʹ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʹʰ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʨ.
ʰʪʰ ʯʨʴʨʩʨʸʰʨ ʨʳ ʽʵʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ˀʬʹʨʹʿʰʫʰ ʼʨʹʰ ʩʨʮʨʸʮʬ (ʨʴ ʫʵʱʻʳʬʴʺʻʸʨʫ
ʫʨʳʵ˄ʳʬʩʻʲʰ) ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ ʯʨʭʰʹʯʨʭʨʫ). ʬʹ ʳʬʵʸʬ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ˀʬʳʫʬʪʹ (ʻʼʸʵ ʫʨ˄ʭʸʰʲʬʩʰʯ).
ʼʰʮʰʱʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʳʵˆʫʬʩʨ ʵʸʰʪʰʴʨʲʻʸʰ ʩʨʲʨʴʹʰʫʨʴ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʨʽʺʰʭʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʰʹ ʳʨʰʴ˂ ʨʸʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʨʳ
ʨʽʺʰʭʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʨ ʰʿʵ ʳʰʹʰ ʿʰʫʭʰʹ ʨʴ ˀʬʽʳʴʰʹʨʹ ʸʵʳʲʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ˂
(ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ) ʫʪʰʴʫʬʩʨ (ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹʯʭʰʹ) ˀʬʴʵʩʬʩʰʹ ʫʨ ˀʬʴʵʩʬʩʰʹ ʫʨ
ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʺʰʶʰ) ʸʬʨʲʻʸʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ
(ʹʨʳʻˀʨʵʫʸʵʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʼʵʴʫʰ) ʫʨ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ (ʶʨʹʶʵʸʺʰ) ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʭʨʫʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʸʬʳʵʴʺʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʨʳʫʬ (ʸʨ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʻʸʰ ʫʨʺʭʰʸʯʭʨ ʶʨʹʶʵʸʺʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ).
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʻʨˆʲʵʬʹʰ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʼʨʹʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰ (ʨˆʲʨʫ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʨʳ ʨʽʺʰʭʰʹ ʼʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʪʰ ˆʬʲʨˆʲʨ ʪʨʳʵʭʰʫʨ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ:
ʨʴʨʲʵʪʰʹ ˂ʭʬʯʨ ʳʰʹʰ ʳʵʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʮʸʫʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ
ʨʽʺʰʭʰʹ ʿʰʫʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ˄ʨʸʹʻʲʰʹʯʭʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨʫʰ; ʫʨʪʸʵʭʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ
ʫʸʵˀʰ, ʮʵʪʨʫʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ (ʮʵʪʨʫʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ʮʸʫʨ) -
ʯʻ ʨʳ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʸ ʳʵˆʫʬʩʨ ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ
(ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʨ) ʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ; ʹʨʩʨʮʸʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʺʰʶʰʹ
ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʨʹʬʯʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʫʪʰʲʰ ʳʰʹʰ
ˀʬ˃ʬʴʰʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʰʪʰʭʬ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʫʨʳʨʺʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʮʸʫʨ) ʨʴʬʰʺʸʨʲʬʩʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ˂ʭʬʯʨʹ ʫʨ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʳʰʹʯʭʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʯʨʴˆʨʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ).
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʼʨʹʰʫʨʴ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰ (ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʼʨʹʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʨ (ʼʨʹʰʹ ˀʬʼʨʸʫʬʩʨ ˄ʨʳʿʭʨʴ ʨʴ
"ʹʰʴʯʬʮʻʸʯʨʴ", ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨʯʭʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ) ʻʼʸʵ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ
ʨʴʨʲʵʪʰ ʩʨʮʨʸʮʬ, ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʼʨʹʰʯ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʫʨʩʨʲʰʨ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰ ʼʨʹʰ ʨʳ ʨʽʺʰʭʰʯ, ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʨʫ ʳʬʺʰʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ.
ʰʮʵʳʬʩʨ ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ ˂ʭʬʯʨ (ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʨ), ʨʽʺʰʭʰʹ (ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ)
ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˆʨʸˇʬʩʰ ʬʽʹʶʲʻʨʺʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
(ʶʸʵʼʰʲʨʽʺʰʱʰʹ, ʸʬʳʵʴʺʰʹ, ʹʨʯʨʫʨʸʰʪʵ ʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ, ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ

351
ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʽʵʴʬʩʨ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʴʹʺʸʻʽ˂ʰʻʲʰ
(ʫʰʮʨʰʴʰʹ) ˆʨʸʭʬʮʰʯ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰ ˆʨʸʭʬʮʬʩʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʯʨʭʰʹ ʫʸʵʮʬ
ʳʰʰˁʴʬʭʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʫʻʽʺʨʫ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʰʹʬ, ʸʵʳ: ʰʳ
ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʫʨ ʨʸʰʹ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʯˆʬʭʨʫʰ, ʰʹʰʴʰ ʻʩʸʨʲʵʫ ʰʱʨʭʬʩʬʴ ʯʨʭʰʨʴʯ ʩʨʮʨʸʹ (ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ,
ʹʨˀʻʨʲʵ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰ ʨʴ ʹʨˀʻʨʲʵ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʰ ʫʨ ʳʸʨʭʨʲʰ ʱʭʵʺʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʼʨʹʰ; ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰ (ʳʨʯʰ ˄ʭʲʰʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʨˀʰ
ʳʰʾʬʩʨ) ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ, ʫʨʬʿʸʫʴʵʯ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʨʳ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʯ (ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʨʹʬʯʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʰʹ ʨʴ
ʸʰʹʱʰʨʴʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʬʹ ʨʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ);
ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʹʨʱʸʬʩʲʬʩʰ.
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʰʹ
ʺʵʲʰʨ ʳʰʹʪʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ) ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʹʨˆʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʳʵʪʬʩʰʹ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ, ʩʨʮʨ) ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʫʨʼʨʸʭʰʹ
ʵʫʬʴʵʩʨʹʨ ʫʨ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ:

ʹʨʫʨ˂
Tpog - ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʭʨʫʰʹ ʪʨʹʭʲʰʹ ʭʨʫʨ;
Vnom - ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ;
KupDt - ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ ʱʻʶʵʴʰʹ ʹʨʸʪʬʩʬʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ, ʸʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʵʳʬʴʺʰʫʨʴ t ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʨ;
DzȪǪȐțǷW8)28)2ʹʨʫʨ˂ in ʨʸʰʹ ʳʰʹʰ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵ˂ʬʳʰʹ ʪʨʳʵ; T ʨʸʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ;V* – ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ
ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʯʻ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʩʵʴʫʰʹ,
ʸʵʳʲʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʳˆʵʲʵʫ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʳʨˀʰʴ V * - ʰʹ ʸʵʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʯʭʰʯ Vobl- ʰʹ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʬʳʵʯʽʳʻʲ ʪʨʴʺʵʲʬʩʨʹ ʨʽ˂ʬʭʹ ʬʸʯˀʰ, ʹʨʫʨ˂
Vobl- ʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʹʨʹ ʱʭʲʨʭ ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʽʴʬʩʨ ʨʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ
ʪʨʳʵˆʨʺʭʨ ʪʨʴʺʵʲʬʩʰʯ);
i ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʰʹ
ʬʳʰʺʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ (ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰʨ) ʰʿʵʼʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʨʽʺʰʭʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʴ ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ); ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʬʳʰʺʬʴʺʹ ʨʸ ʨʽʭʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ
ʲʰʱʭʰʫʵʩʨ ʨʸʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʨʴ ʳʻʴʰ˂ʰʶʨʲʻʸʰ ʵʸʪʨʴʵ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʳʰ˃ʲʰʨ

352
ʨʾʬʩʻʲʰʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ R (ʰˆʰʲʬʯ ʳʬ -3 ʯʨʭˀʰ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʨ).
ʩʨʴʱʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ˀʬʴʨʺʨʴʰ) ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʼʰʸʳʰʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʰʪʰʭʬ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʯ, ʸʨ˂ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʰʪʰʭʬ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ ˆʫʬʩʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʰʳʨˀʰʨ, ʸʵʳ ʫʨʸʰ˂ˆʻʲʰʨ (ʼʵʸʳʻʲʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʯʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ) ʨʴʨʩʸʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʫʨ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹ
ʸʵʲˀʰ - ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʫʬʶʵʮʰʺʮʬ ˀʬʺʨʴʰʲʰ ʯʨʴˆʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ.
ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʹʰʳ˄ʰʼʰʹ ʨʴʨʲʵʪʰ ʫʬʶʵʮʰʺʰʹ ʭʨʫʨ. ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ (ʯʻʳ˂ʨ
ʹʨʸʰʹʱʵ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʽʵʴʬ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʱʰʫʬʭ ʬʸʯʰ ʳʨʪʨʲʰʯʰ ʹʨˆʲʰ -
ʨʸʨʲʬʱʭʰʫʻʸʰ (ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʪʨʳʵʻʽʭʬʿʴʬʩʬʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰ˂ ʱʰ ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ)
ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰ, ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʫʵʴʬ (ʳʵʪʬʩʰʹ
ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʪʨʫʨʰʫʵ ʫʨ ʨʳ ˆʴʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʹʬʯʰ ˄ʰʲʬʩʰ ˆʳʰʹ ʳʰ˂ʬʳʨ ˆʫʬʩʨ).
ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʶʸʰʭʰʲʬʪʰʸʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ˄ʰʲʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (Vprev)
ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʹʰʫʰʫʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʰʽʴʬʩʨ ʨʳ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ:

ʹʨʫʨ˂:: Div - ʨʸʰʹ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ; i - ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ
ʸʰʹʱʬʩʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ (ʨʹʬʭʬ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʴ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ˂ʻʫʰ ʱʵʴʹʺʸʻʽ˂ʰʨ; ʨʹʬʭʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ʫʵʴʬʮʬ ʰʪʰʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʬʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ).
ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʪʨʳʨʸʯʲʬʩʻʲʰʨ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʩʨʮʸʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ
ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʯʻ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ
ˆʫʬʩʨ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰ,, ʳʨʯʰ ʶʨʱʬʺʰ ʳʱʨʼʰʵʫ ʨʸʰʹ
ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʨʸ ʨʽʭʹ
ˀʰʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨʮʬ ˄ʭʫʵʳʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʭʬʸ ʨʼʨʹʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʹʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʨʴ ʳʨʹˀʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨ ʨʴ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʨʸʰ.
ʳʨʹ ʨʹʬʭʬ ʨʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʳʰʰʾʵʴ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʯʨ ʱʸʬʩʰʹ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʯʨʭʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ, ʳʨˀʰʴʨ˂ ʱʰ, ʯʻ ʰʹ ˀʬʬ˂ʫʬʩʨ - ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʲʰ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ - ʰ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʳʬʺʿʭʬʲʬ ʰʹʰʴʰ.
ʳʰʹʯʭʰʹ ʸˁʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ˀʬʽʳʴʨ ʳʰʹʰ ˄ʰʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ
ˀʬʫʨʸʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʼʰʸʳʬʩʹ. ʨʳʸʰʪʨʫ,
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ˆʫʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

353
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʵʸʰʭʬ ʳʨʯʪʨʴʰʹ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ (ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ
ʫʰʨˆ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ). ʻʫʰʫʬʹʰ ʹʰʸʯʻʲʬ
ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨˀʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ. ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʬʯʵʫʰ ʳʰʹʯʭʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰʨ ʬ.˄.
"ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ"" ʳʬʯʵʫʰ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʽʭʬʳʵʯ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ.

20..2.. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ (ʬ.˄.

„ʪʻʫʭʰʲʰ““ Goodwill) ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ,ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ: -
ʶʨʺʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʲʰ˂ʬʴʮʰʬʩʰ; ʨˆʲʨ_ʸʵʪʵʸ (ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ ʳʬʫʰʨʮʬ - ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʴʨˆʨʺʬʩʰ, ʬʹʱʰʮʬʩʰ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʵʪˇʬʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨ˂ʻʲʰ ʰʿʵʹ ʹʨʨʭʺʵʸʵ
ʻʼʲʬʩʬʩʰʯ ʫʨʳʹʨʽʳʬʩʲʰʹ ʹʨˆʬʲʰ, "ʹʨʨʭʺʵʸʵ ʻʼʲʬʩʬʩʰ" - ʹʨʨʭʺʵʸʵ ʻʼʲʬʩʬʩʰ);
ʪʨ˄ʭʸʯʴʰʲʰ ʫʨ ˀʬʸˁʬʻʲʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰ; ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʱʲʰʬʴʺʻʸʨ; ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʴʰˀʨʴʰ
(ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʴʰˀʨʴʰ); ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʬʶʻʺʨ˂ʰʨ; ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ ʱʵʴʺʸʨʽʺʬʩʰ; ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ
(ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ) ʩʰʮʴʬʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʬʩʰ - ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʬʩʰ; ʫʨ˂ʻʲʰ ʹʨʭʨ˅ʸʵ
ʹʨʰʫʻʳʲʵʬʩʬʩʰ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʪʨʳʵˁʬʴʨ
ʼʰʸʳʨ ˀʬʹʨʴʰˀʴʨʭʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʫʨ ʫʵʱʻʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ - ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʺʸʬʴʰʴʪʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ, ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ ʭʰ˂ʰ,
ʸʵʪʵʸ, ʲʰ˂ʬʴʮʰʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʬʹ ˆʨʸˇʬʩʰ ʨʳʵʸʺʰʮʬʩʻʲʰʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʳʨʯ ʨʸʨ ʨʽʭʯ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʴʰʭʯʰʬʸʬʩʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ,
ʯʻʳ˂ʨ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ, ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ, ʮʸʫʰʹ ʼʰʸʳʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ.
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʵʫʬʹ ʳʨʯʰ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʳʯʬʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʰʯ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʹʨʾʬʩʹ ʪʻ ʻʫʭʰʲʰ ʬ˄ʵʫʬʩʨ. ʬʹ ʺʬʸʳʰʴʰ
ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʸˁʬʵʫʬʹ ʻʼʸʵ ʱʨʸʪʰ ʫʨ ʭʰ˄ʸʵ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ "ʱʨʸʪʰ ʹʨˆʬʲʰ" ʨʴ
"ʸʬʶʻʺʨ˂ʰʨ" ʼʰʸʳʨ ˁʭʬʴ, ʳˆʵʲʵʫ ʬʸʯʰ ʨʾʸʰ˂ˆʻʲʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ, ʹʨ˅ʰʸʵ ʨʸ ʨʸʰʹ
ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
˂ʨʲʱʬ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʫʸʬ ʨʾʭʴʰˀʴʬʯ, ʳʸʨʭʨʲʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʭʰʹ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸ ʨʰʹʨˆʵʹ ʳʰʹ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ ʰʨˀ
ˀʰ
(ʩʨʲʨʴʹˀˀʰ). ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨʱʸʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʫʬʨ ʳʰʾʬʩʨ (ʳʰʹʰ "ʱʬʯʰʲʰ ʴʬʩʰʹ") ʨʸʰʹ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʪʬʩʨ ("˅ʨʸʩʰ ʳʵʪʬʩʨ"), ʸʨ˂ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ

354
ʴʨʯʬʲʰʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ ʳʨʯʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʼʨʸʯʵ ʪʨʪʬʩʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʳʯʬʲ ʸʰʪʮʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ ʳʰʰˁʴʬʭʹ, ʸʵʳ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹˆʭʨ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʨ ʨʸ
ʨʸʰʹ ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʻʲʰ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʻʩʸʨʲʵʫ ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ.
 ʰʳ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʬʱʻʯʭʴʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ˄ʰʴʨ
ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʬʩʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ˄ʳʰʴʫʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰʨʽʺʰʭʬʩʰʫʨʴʳʵʪʬʩʰʹʨʳʵʾʬʩʨʸʨ˂ʨʰʹʨˆʬʩʨʨʽ
˂ʬʴʺ ʱʵʺʸʰ ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʨ ʳʨʯʰ
˄ʳʰʴʫʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ M
MA) ʨʴ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ ʩʨʮʬʩˀʰ ʨʹʨˆʻʲʰ ʶʰʸʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯʨʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰʨʽʺʰʭʬʩʰʹʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʨ (NMA)

˄ʳʰʴʫʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨʹ

ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʮʬ ʴʨʱʲʬʩʰ
2. ʯʻ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʱʭʵʺʰ˂ ʨʸʰʹ
ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʬʱʻʯʭʴʰʹ ʰʳʨʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʬʹ ʼʰʸʳʨ ʫʨ, ʯʻ, ʳʨʯʰ ʽʵʴʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʳʹʪʨʭʹʰʨ, ʳʨˀʰʴ ʨʹʬʨ
ʲʬʪʨʲʻʸʰʨ ʨʳ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨ ʪʨʳʵ˃ʰʬʩʻʲ ʹʨ˄ʨʸʳʵʮʬ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ (MA) (ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ,,
ʳʨʯʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʳʰʰʾʵʯ ʵʫʬʴʵʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʳʰʹʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ (N
NMA)

3. ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʳʰʾʬʩʻʲ ʸʬʨʲʻʸ ʳʵʪʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ ʳʰʾʬʩʨ

(ʰʹʰʴʰ, ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʨ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲ
ʰʽʴʬʹ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʼʨʹʬʩʰ) ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ ʨʳʰʹ
ˀʬʫʬʪʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ "˅ʨʸʩʰ_
ʮʻʹʺʰ ʳʵʪʬʩʨ ” ʸʨ˂ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʳʯʬʲʰ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʼʰʸʳʰʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ:

4. ʭʯʽʭʨʯ (ʬʹ ʹʨʱʳʨʵʫ ʻˆʬˀʰ ʳʵʹʨʮʸʬʩʨʨ), ʸʵʳ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʨʫʰʨ ʹʨʿʵʼʨ˂ˆʵʭʸʬʩʵ

ʳʵʪʬʩʨ "ʨʳ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʯ ʳʵˆʫʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ. ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʭʨʫʰʯ,
ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʨʳ ʳʵʪʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʮʵʳʭʨ ʫʨ ʨʳʰʯ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

355
ʱʨʶʰʺʨʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʨʹʨˆʰʬʸʬʩʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʨʹ

ʹʨʫʨ˂ i ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ (ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʵʫʬʲʬʩʰʨʴ ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʨʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ  ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ)ʸʵʳʲʰʹ
ʹʽʬʳʨʺʻʸʰ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʴʨˆʨʮʮʬ.. 5.1.

ʴʨˆʨʮʰ.. 20..1. "˅

˅ʨʸʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ"" ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
MA - ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ;
NMA - ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ;
I - ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ.

ʨ) ʨʳ ʳʬʯʵʫˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ ʨʸʰʹ ʹʨˀʻʨʲ

ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʶʬʸʰʵʫʰ (ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰʨ, ʳʻʫʳʰʭ ʼʨʹʬʩˀʰ) ʫʨ
ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʰʴʭʬʴʺʨʸʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʬʸʯʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ (LIFO,
FIFO, ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʺʵʫʰ, ʻ˄ʿʭʬʺʰ ʰʫʬʴʺʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʰ);
ʩ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʫʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹʨ˂ ʰʪʰ
ʰʯʭʲʰʹ_ʱʵʺʸʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʳʨʪʰʹʺʸʨʲʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰ;
ʪ) ʯʻ "˅ʨʸʩʰ ʳʵʪʬʩʨ" ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʨʾʳʵˁʴʫʨ,, ʳʨˀʰʴ ʰʹ ʰʽʴʬʩʨ ʨʸ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˄ʭʲʰʲʰ ˀʬʨʽʭʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ
˄ʭʲʰʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ (ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ, ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ, ʬʹ ʸʨʾʨ˂
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ), ʳʨʪʸʨʳ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʨʴ
ʼʰʸʳʬʩʰ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰʨ.

356
 ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ʨʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ““
ʯʻʱʰ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ʨʽʬʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ (ʨʸ ʨʸʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ) ʫʨ ʨʹʬʭʬ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ.
ʳʨʯʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ, ʨʴʻ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ ʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ
(ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰ) ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʮʬ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʴʨʩʰˇʬʩʰ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʮʬ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ,, ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʯʭʰʹ,,
ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ˂ʨʲʱʬ ʻʴʫʨ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʫʬʹ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʹ ʫʨ ʫʨʼʨʸʭʨʹ ʹʬʹˆʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʴʨ˄ʰʲʰʹʨ. ʯʻ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʰʪʰʭʬ
ʻʴʫʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʫʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ.
ʰʳʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˈʿʨʭʫʬʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʱʸʬʫʰʺʵʸʰ ʫʨ ʳʵʭʨʲʬ
ʫʨ ʳʨʯʯʨʴ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʰʹʨʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʰʿʵʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʸʨʼʰʱʰ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʴʰˀʴʨ, ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ
ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʫʨ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ
ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʯʰʯʵʬʻʲ ʱʸʬʫʰʺʵʸʮʬ ʫʨ ʫʬʩʰʺʵʸʬʩʮʬ ˂ʨʲʱʬ.
ʸʰ˂ˆʵʩʸʰʭʨʫ, ʮʬʳʵʯ ʳʵʿʭʨʴʰʲ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ ʳʰʭʿʨʭʨʸʯ ˀʬʳʫʬʪ ˀʬʹ˄ʵʸʬʩʨʳʫʬ
(ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʫʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ).
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˇʨʳʰʫʨʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʳʰʹʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʻʴʫʨ
ʪʨʳʵʰʽʭʰʯʵʹ ʫʨ ʨʸʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ (ʨʸ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʯʨʴˆʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ LC– ʰʹ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʰʯ:

ʹʨʫʨ˂

PV - ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ ʹʬʹˆʬʩʮʬ (ʨʪʸʬʯʭʬ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ ʱʸʬʫʰʺʰʯ),

˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ k ʴʵʳʸʬʩʰʨʴʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨ (ʨʴ
k ʴʵʳʸʬʩʰʯ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ, ʯʻ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʨ ʬʸʯʰ ʫʨ
ʰʪʰʭʬ ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ) ʶʬʸʰʵʫʬʩʰ (˄ʲʬʩʰ, ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ -
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʮʬ) ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʬʸʯʬʻʲʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʰʮʵʳʬʩʨ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʯ t);
Tk ʨʸʰʹ ʹʬʹˆʰʹ ʭʨʫʨ ʱʸʬʫʰʺʵʸʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʯʭʰʹ k ʴʵʳʸʰʯ;
ʭʨʫʰʹ ʪʨʹʭʲʨʳʫʬ k ʸʰ˂ˆʭʬʩʰʯ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʹʬʹˆʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ;
ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ k ʶʬʸʰʵʫʻʲʵʩʰʯ ʫʨʴʵʳʸʰʲʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʯʭʰʹ,
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʬʹˆʰʹ ʫʨʼʨʸʭʨ;
N ʨʸʰʹ ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹ ʨʴ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʾʰʸʰ˂ˆʬʩʨ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʮʬ _ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ; ʳʬ ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʵʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ. ʰʳʰʹ ʪʨʳʵ,

357
ʸʵʳ ʹʬʹˆʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ʨʸʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʪʬʩʨ, ʨʽ
ʬʸʯʬʻʲʰ ʱʻʸʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʸʰʹʱʮʬ_ ʳʹʬʹˆʬʩʬʲʰ.
ʳʨˀʰʴ ʬʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʰʪʰʭʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʨ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʴʺʬʸʬʹʫʬʩʨ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ_ʯʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʴ
ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʱʵʴʹʺʸʻʽ˂ʰʨ. ʯʻ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʳʵʪʬʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʬʹˆʬʩʮʬ
ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ʳʨˀʰʴ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˈʽʵʴʫʬʹ
ʨʮʸʰ, ʸʵʳ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʮʬ.
ʳʨˀʰʴ ʬʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʨʹʨˆʨʭʹ ʸʰʹʱʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʵʩʨ, ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬˇʨʳʬʩʰʹʨʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ (ʨʸʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʨʻ˂ʰ-
ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ,ʹʨʫʨ˂ ʭʨʫʰʹ (ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ) ʽʭʰʯʸʬʩʰ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʴʵʳʸʰʯ t ʶʬʸʰʵʫʰ (˄ʲʬʩʰ,ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ,ʯʭʬʬʩʰ) ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʫʸʵʮʬ;
E-ʱʵʴʺʸʨʽʺʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ˂ ʨʸʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ;
Te ʨʸʰʹ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʯʨʸʰʾʰ, ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ
ʴʵʳʬʸʰ ʨʴʻ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʫʨ ʶʸʬʳʰʨ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ
ˀʬʻʹʸʻʲʬʩʲʵʩʰʹ ʸʰʹʱʰʹʯʭʰʹ ʻʴʫʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʭʨʫʨʳʫʬ (ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ)
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʪʨʫʨʳˆʫʬʲʰʹ (ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ) ʽʭʰʯʸʬʩʰ ʴʵʳʬʸʯʨʴ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʯ;
ie = R + ’e,
ʹʨʫʨ˂ R ʨʸʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʨ (ʹʨʸʪʬʩʬʲʰ)
ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʯ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʰʮʵʳʬʩʨ
ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ t);
e ʸʰʹʱʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ (ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʰʹ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ) ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʵʩʨ ʬ -
ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʨʴ ʬʽʹʶʬʸʺʻʲʨʫ (ʰʴʺʬʸʭʨʲʰʯ ʴʻʲʰʫʨʴ 83% R ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ, ʸʨ˂
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ
ʪʨʫʨʳˆʫʬʲʰʹ "ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʰʹʺʵʸʰʨ"; ˆʵʲʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ
ʪʨʫʨʳˆʫʬʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʮʬʳʵʯ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ
ʳʰʯʰʯʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 20
1.ʸʵʪʵʸʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ? ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ʭʬʸʹʰʰʯ ʰˇʨʸʰʯ ʪʨ˂ʬʳʨ ʫʨ ʪʨʳʹʬʹˆʬʩʲʰʹ

358
ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ? ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʼʰʸʳʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʫʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ?
2. ʸʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʻʸ
˂ʭʬʯʨʹ ˀʵʸʰʹ?
3. ʸʵʪʵʸ ʰʮʵʳʬʩʨ ʼʰʮʰʱʻʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ˂ʭʬʯʨ?
4. ʸʵʪʵʸʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ?
5. ʸʨˀʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʰʫʬʨ ʫʨ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ "˅ʨʸʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ"" ʳʬʯʵʫʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ??
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ
ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ʯʻ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʨʳ ʨʽʺʰʭʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨ
(ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʶʵʮʰʺʰʻʸʰ ʪʻʫʭʰʲʰ) ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳʰʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ
ʳʵʪʬʩʨʹ?

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 20
1. ʹ˄ʵʸʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ: ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳ˂ʰʸʬ ʪʻʫʭʰʲʰʹ, ʳ˂ʰʸʬ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʮʬʫʳʬʺʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʫʨ
ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʰʹ ʫʰʨˆ,, ʭʰʴʨʰʫʨʴ, ʮʵʪʨʫʨʫ, ʨʹʬʯʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰʨ, ʸʨ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂-
ʰʰʹʯʭʰʹ - ʳʨʯʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ - ʴʰˀʴʨʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰʹ
ʫʨʱʨʸʪʭʨʹ, ʬ.ʰ. ʳʵʽʳʬʫʬʩʨ

2. ʫʨʹʨˀʭʬʩʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ʰʪʰʭʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʹʨʸʪʬʩʲʵʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ

ʫʨ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʹʨʹ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ ʨʸ ʨʸʰʹ,, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʮʬ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʯʨʭʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ, ˆʵʲʵ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ - ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʳʰʹʰ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ ʳʵʭʨʲʬʬʩʰʹ
ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ.

3. ʯʻ ʳʨʾʨʲʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂

ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʹ˄ʵʸʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʨʾʳʵˁʴʫʨ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʫʨʩʨʲʰ, ʭʰʫʸʬ ʰʪʰʭʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ, ʳʨˀʰʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʭʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ
˂ʭʬʯʰʹ ʺʰʶʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʫʨʹʺʻʸʬʩʨʨ:
ʨ) ʼʰʮʰʱʻʸʰ;
ʩ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ;

359
 ʪ) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ;
ʫ) ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ) ʸʨʫʪʨʴ ʳʨʾʨʲʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʫʨʴ ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʴʨ˄ʰʲʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨʨ; ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ, ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʳʰʹʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨʹ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʳʵʪʬʩʨʹʯʨʴ, ʰ˃ʲʬʭʨ ʳ˂ʰʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵ
ʯʨʭʰʹʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʯ ʨ˄ʨʸʳʵʬʩʹ ʨʸʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹ; ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʳʫʬʪ
ʨʹʬʯʰ ʺʬʽʴʰʱʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ ˃ʨʲʰʨʴ ʫʨʩʨʲ ʼʨʹʨʫ, ʳʰʹʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵ; ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʹʨʻʩʨʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ˂ʭʬʯʨʮʬ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʿʰʫʰʨʴ ʯʨʭʰʨʴʯ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹ, ʻʩʸʨʲʵʫ ʨʸ ʰʿʬʴʬʩʬʴ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʻʲ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨʹ, ʳʨʯ ˀʬ˄ʿʭʰʺʬʹ ʳʰʹʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ, ʬ.ʰ.
ʻʩʸʨʲʵʫ, ʳʹʪʨʭʹʰ ʨʶʨʸʨʺʻʸʨ ʩʨʮʨʸʮʬ ʨʸ ʨʸʰʹ, ʰʹ ʨʸ ʪʨ˃ʭʰʸʫʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʪʰ ʪʨʽʸʨ
ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʽʵʴʬʲʰ.

4. ʸʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʨʰˆʹʴʨʹ ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ "˅ʨʸʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ" ʳʬʯʵʫʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ:
ʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʪʻʫʭʰʲʰ;
ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʨ;
ʪ) ʨʸ˂ ʬʸʯʰ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ) ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ, ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˈʽʵʴʫʬʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ;
ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʳʸʨʭʨʲʰ ʹʨˆʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ
ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ, ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʨ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʨʾʨʲʰʨ.

360
 ʯʨʭʰ 21
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰʹ (˄ʰʲʰʹ)) ˀʬʼʨʹʬʩʨ
21.1. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʰʹ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ (ʴʨʩʰˇʬʩʰ)
21.2. ʨʽ˂ʰʰʹ ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬÄˀʬ˃ʬʴʰʲʰʩʰʮʴʬʹʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨʳʵʽʳʬʫʰʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
˄ʰʲʰʹˀʬʸ˄ʿʳʰʹˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰʹʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 21
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰʹ (˄ʰʲʰʹ)) ˀʬʼʨʹʬʩʨ

21..1. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʰʹ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ (ʴʨʩʰˇʬʩʰ))
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʰʹʨʹ ʹʨʭʹʬʩʰʯ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʸʵʳ ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ ʨʴ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ (ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʯ, ʸʨʳʬʯʻ, ʳʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ˀʬʰ˃ʰʴʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʸʨ ʹʸʻʲʰ 100% ˄ʰʲʰ
(ʨʽ˂ʰʬʩʰ), ʨʸʨʳʬʫ ʳˆʵʲʵʫ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰ (˄ʰʲʰ), ʳʰʹʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʰʳʬʫʰʯ, ʳʵʳʪʬʩʰʨʴ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲ ʩʨʮʨʸʮʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ,
ʰʴʭʬʹʺʵʸʰ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʨʴ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ, ˀʬʬ˂ʫʬʩʨ
ʫʨʨʫʪʰʴʵʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ˄ʰʲʰʹ
ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʹʨ˃ʬʴʨʫ, ʪʵʴʰʭʸʻʲ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ (ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ) ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ (˄ʰʲʰʹ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ʰʹʰ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʳʵʳʬʴʺˀʰ. ʯʻ ʨʸ
ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʯ ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ˆʬʲʨˆʨʲʰ ʪʨʿʰʫʭʰʯ, ʸʨ˂ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʨˆʲʨʫ ʫʨʨʸʹʬʩʻʲ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʹ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰ-
ʹʨʯʭʰʹ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ,ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʨʯ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨʯ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ˄ʲʬʩˀʰ
ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʨ, ʳʨˀʰʴ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʰʹ NPVinv
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ:

ʹʨʫʨ˂ Tref ʨʸʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʨʴ ʫʸʵ, ʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪʨ˂

ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ʰʭʨʸʨʻʫʬʩʨ.

361
 I - ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ (ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ) ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰ (˄ʰʲʰ) ˀʬ˃ʬʴʰʲʰʨ.
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʶʨʱʬʺʰʹ) ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸ ʶʸʰʴ˂ʰʶʨʫ ʰʯʭʲʬʩʨ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ (ʯʻ ʬʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 100 % ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯʨ˂ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
(ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʿʵʼʨ, ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ..
1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʨʫ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ˄ʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 100% -ˀʰ:
VǷȈǣ==ǰDz‫ڄڄ‬d,
ʹʨʫʨ˂ d ʨʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʩʲʵʱʰʹ ʼʨʸʫʵʩʰʯʰ ʮʵʳʨ, ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˄ʰʲʨʫʬʩˀʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ) ʨʹʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺˀʰ.
2. Vpak– ʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸˀʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ˀʬʰʺʨʴʬʩʨ, ʸʨʯʨ ʨʹʨˆʵʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ.ʳʰʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʫʨʬ˂ʬʹ ʰʴʭʬʹʺʵʸʹ, ʳʰʹʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʶʨʱʬʺʰʹ ʮʵʳʰʯ .
3. ʱʵʸʬʽʺʰʸʫʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʬʹ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʼʨʽʺʮʬ (ʻʼʸʵ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʰ ʨʴʨʲʰʮʰʯ -
ˆʨʸʰʹˆʰ) ʨʴ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (˄ʰʲʬʩʰʹ) ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ.
4. ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʳʮʨʫʫʬʩʨ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ˄ʰʴʨ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫʯʻ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʫʨ ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʨʮʨʸˀʰ.

ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ

ʸʨ˂ ˀʬʬˆʬʩʨ ʨʳ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ʳʬʵʸʬ ʴʨʩʰˇʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʰʹʳʰʹ ʱʰʯˆʭʨ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʬʹ ʬʸʯʰ ˄ʰʲʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ (ʬʸʯʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ, ʸʵʪʵʸ˂
ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʶʨʱʬʺʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ (˄ʰʲʰ) ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ ʼʨʽʺʰ: ʱʵʴʺʸʵʲʰ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴ
ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʯʼʰʸʳʰʹ ʹˆʭʨ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰ) ʨʴ
ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ. ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ,
ʪʨʭʲʬʴʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ (ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ)ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
(ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ) ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʨʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʮʬ ʪʨʭʲʬʴʨ (ʲʰʱʭʰʫʵʩʨ
ʨʽ ʪʨʪʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ) - ʨʴ ʯʻʴʫʨ˂ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˄ʰʲʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (˄ʰʲʰʹ) ʱʬʺʨ - ʪʨʰʿʰʫʬʩʨ ʳʬʵʸʨʫ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ
ʹʨʱʳʨʵʫ ʳʵʱʲʬ ʫʸʵˀʰ ʵʫʴʨʭ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʼʨʹʰʹʯʭʰʹ ʰʽʴʬʩʵʫʨ ʨʸ
ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʼʨʹʰ ("ʪʵʴʰʭʸʻʲ ʫʸʵˀʰ").
ʨʴʨʲʵʪʰʻʸ ʪʨʸʬʳʵˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ (ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ - ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ) ʳʰʹʰ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ (ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ
ʫʸʵʹ) ʻʼʸʵ ʨʫʭʰʲʰ ʪʨʹʨʪʬʩʰʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʳʪʭʨʸʨʫ, ʸʵʳ ʨʳ ʩʰʮʴʬʹˀʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʨʸʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʯʲʰʨʴʰ

362
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʩʲʵʱʰ (˄ʰʲʰ)
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ. ʯʻ ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʹ Vpak-ʨʫ ʫʨʭʴʰˀʴʨʭʯ, ʳʨˀʰʴ ʬʸʯʰ ˀʬˆʬʫʭʰʯ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯʻʴʫʨ ʨʾʰʴʰˀʴʵʹ, ʸʵʳ Vpak- ʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ
ʺʵʲʰ:

ʹʨʫʨ˂: SK - ʨʸʰʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ (ʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ, ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ)

ʩʨʮʨʸʰ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʳʬʯʵʫʰʯ;
Npack - ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ (ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ) ʶʨʱʬʺʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ 1;

ʨʳʨʹʯʨʴ, ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʯʻ ʸʨ ˆʨʸʰʹˆʰʹʨʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʨʴ

ʨʸʨʱʵʴʺʸʵʲʰ, ʫʨ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ (ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ) ʶʨʱʬʺʰʹ ʰʪʰʭʬ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʨʴ
ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʬʩʰ (˄ʰʲʰ) ʻʴʫʨ ˀʬʹ˄ʵʸʫʬʹ Vpak– ʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ (ʶʸʬʳʰʬʩʰʹ) ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.

21..2. ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ

ʸʨ˂ ˀʬʬˆʬʩʨ, ʲʰʱʭʰʫʻʸʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʬʹ
ʼʨʽʺʵʸʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ, ʭʰʴ˂ ʨʳʨʹ ʭʬʸ
ʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʹ, ʨʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ. ʳʰʹʯʭʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ˀʬʰʴʨʸˁʻʴʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʫʨʴ
ʳʵʶʵʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰ - ʳʨˀʰʴʨ˂ ʱʰ, ʯʻ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʰʹʰ ˆʨʸˇʮʬ,
ʳʨʪʸʨʳ ʳʬʹʨʳʬ ʶʰʸʬʩʰʹ - ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʿʰʫʭʬʲʬʩʰʹ ʨʴ ˄ʰʲʰ - ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ (ʰʹʬ,
ʸʵʳ ʰʹʰʴʰ ʰʽ ʨʸ ʫʨʰʩʲʵʱʵʹ) ʰʳ ʳʵʳʬʴʺˀʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʹ ʳʰʹʯʭʰʹ ʳʵʹʨˆʬʸˆʬʩʬʲʰʨ
(ʳʰʹʰ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʨʴ ʹˆʭʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʪʬʪʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ).
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ˀʬʮʬʴʰʲʰ ʶʨʱʬʺʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʴ ʨʸʨʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʹ
ʨʸʸʰ˂ˆʭʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʬʩʰ (ʰˆ.. ʴʨˆ.. 21..1.)
ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʬʹ ˂ʰʼʸʰ, ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʫʨˆʭʬ˄ʰʲʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʨʸ
ʳʵʰ˂ʨʭʹʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ
ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʩʨʮʨʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʬʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʨʸʰʹ. ʮʵʳʨ ʳʰʹʰ op_ʪʨʫʨʴʨ˄ʰʲʫʨ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʹʨʼʵʴʫʵ
ʩʰʸʷʨʮʬ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʰʳʨʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ, ʸʵʪʵʸ˂
ʬʹ ʼʰʸʳʨ, ʨʴʻ, ʹʨʩʰʸʷʵ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʬʪʰʹʺʸʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˁʨʳʵʴʨʯʭʨʲˀʰ
ˀʬʹʨʹʭʲʬʲʨʫʩʰʸʷʬʩʰ, ʳʻʫʳʰʭʰ ʩʸʵʱʬʸʬʩʰʹ ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ. ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʮʵʳʨʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ˄ʰʲʰʹ ʼʨʹʰʹ 10-15% -ʳʫʬ, ʨʫʸʬ ʻʱʭʬ

363
ˀʬʹ˄ʵʸʬʩʻʲʰ_ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ.

ʴʨˆʨʮʰ:: 21..1. ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʶʨʱʬʺʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʴ ʨʸʨʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ

ʨʲʪʵʸʰʯʳʬʩʰ

ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʯʻ ʪʨʳʵʯʭʲʬʩˀʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʨʴ ʶʸʬʳʰʨ ˆʫʬʩʨ

ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʰʯ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ˇʨʳʬʩʰʹ (ʫʨʳʨʺʬʩʨ) ˀʬʳʫʬʪ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ
ʯʰʯʵʬʻʲ ʹʨʼʬˆʻʸʮʬ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ ʰʳ ʩʨʮʰʹ ʳʰʬʸ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʳʨʸʯʨ˂ ˆʫʬʩʨ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨʨʴ ʶʸʬʳʰʨ, ʨʸʰʹ ʨʳ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰʹ ˄ʰʴʨ ʴʨʩʰˇʰʹ ˀʬʫʬʪʰ: ʶʰʸʭʬʲʰ -
ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ˀʬʳʫʬʪ - ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹʼʨʽʺʵʸʰʹ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ _ʨʽ˂ʰʬʩʰ, ˀʬʳʫʪʵʳˀʰ - ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʨʴ ʨʸ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʹ ʼʨʽʺʰʹ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʩʨʮʨʸʰ ʸʵʳ ʨʽ˂ʰʬʩʰ (˄ʰʲʰ), ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʶʨʱʬʺʰ, ˄ʰʲʰ)
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʰˆʰʲʬʯ ʴʨˆʨʮʮʬ 21..1.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʨʳ ʹʽʬʳʰʹ ʵʯˆʰ ʺʰʶʰʻʸʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨ..
1. ʳʰʬ˂ʰʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʳˆʵʲʵʫ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʳʰʾʬʩʨʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ˀʬʰ˃ʰʴʵʹ ʨˀʱʨʸʨ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʰʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

364
˄ʰʲʬʩʹ. ˀʬʳʫʬʪ ʹʽʬʳʨˀʰ ʻʴʫʨ ʪʨʭʰʨʸʵʯ ˀʬʳʫʬʪʰ "ʪʮʨ" (ʫʰʨʪʸʨʳʰʹ ʩʲʵʱʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʽʭʬʳʵʯ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʳʨʯʰ ʹʨˆʬʲʬʩʰ):
_ "ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ";
_ "ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʰʾʬʩʨ, ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʯʨʭʰʹʻʼʲʨʫ
ʭʨ˅ʸʵʩʰʯ ʻʼʸʵ ʳ˂ʰʸʬ ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ";
_ "ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʲʵʱʰʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʰ ˄ʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ˆʰʫʬʩʰ ": VǷȈǣ==ǰDz ‫ڄڄ‬d;
_ "ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʶʸʬʳʰʨ ʬʳʨʺʬʩʨ 9 G N 3Dǣ 3Uǣ/15U  ,5  ‫( ڄ ڄ‬1+), ʹʨʫʨ˂ ʱʸʶ.
ʳʸʰ˂ˆʭʬʲʰ = 0,30 - 0,40;
_ "ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʰʾʬʩʨ, ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ”(ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ʰʽʴʨ).
2.ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʹʨʿʬʴʬʩʲʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʯʭʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʵʹʨˆʬʸˆʬʩʬʲʰʨ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ, ʯʻʳ˂ʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʯʭʰʹ ʳʰʹʰʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʯʨʭʰʹʻʼʲʨʫ ʨʸʨʭʨ˅ʸʵʩʨʫʰ (ʨʸʨʲʬʱʭʰʫʻʸʰ) ʨʸʨʱʵʴʺʸʵʲʰʸʬʩʨʫʰ
˄ʰʲʰ (ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʸʰʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ). ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳʨʳ ʹʽʬʳʨʳ ʻʴʫʨ ʪʨʰʨʸʵʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ "ʪʮʨ":
ʨ) ”ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ”;
ʩ) "ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʰʾʬʩʨ 100% -ʰʯ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯʹʨ˄ʨʸʳʵʮʬ
ʱʵʴʺʸʵʲʰ ”;
ʪ) "ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʲʵʱʰʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʰ ˄ʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˆʰʫʬʩʰ9G3Dǣ ,. 
ʫ) "ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ˁʨʳʵʰ˅ʸʬʩʨ ʶʨʱʬʺʰʹ (˄ʰʲʰʹ) ʨʸʨʱʵʴʺʸʵʲʰʸʬʩʨʫ ˆʨʹʰʨʯʮʬ":
V *pak = SK * ‫ ڄ‬d ‫( ڄ‬1 - kinvalid counter),ʹʨʫʨ˂ k ʨʸ ʨʸʰʹ. ʳʸʰ˂ˆʭʬʲʰ = 0,25-
0,30;”ʳʰʰʾʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʨʳʨʹʯʨʭʰʹʻʼʲʨʫ
ʭʨ˅ʸʵʩʰʯ ʻʼʸʵ ʳ˂ʰʸʬ ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʵʴʺʸʵʲʹ ʸʨ˂ʰʵʴʰ
ʬ) "ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹʯʭʰʹ (ʩʲʵʱʰ,
˄ʰʲʰ)", ʬ.ʰ.V **ˀʬʱʭʸʨ = V *ʶʨʱʬʺʰ (1 - ʱʲʰʱʭʰ), ʹʨʫʨ˂ ʱʲʰʱʭʰ = 0,20–0,25;
ʭ) ”ˁʭʬʴ ʭʰʾʬʩʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ
ʱʵʴʺʸʵʲʹ ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ʴʨʱʲʬʩʰ ˄ʰʲʰʹ ʨʴ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʯ ʳʰʾʬʩʨ ”(ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ʰʽʴʨ).
3. ʰʳʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʰʿʵʹ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʪʨʴʨ˂ˆʨʫʰʹʯʭʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ,
ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʰʴʭʬʹʺʵʸʮʬ ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʮʬ ʻʶʰʸʵʩʵ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨ. ʻʳʵʱʲʬʹʰ "ʩʰʲʰʱʰʯ"ʪʨʴˆʰʲʻʲ ʹʽʬʳʨˀʰ ʰʽʴʬʩʨ ʨʹʬʯʰ
"ʪʮʨ":
ʨ) "ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ";
ʩ) "ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʲʵʱʰʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʰ ˄ʰʲʰ"
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʯ_ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˆʰʫʬʩʰ: Vpak = SK * ‫ڄ‬d;
ʪ)"ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʰʰʾʬʩʨ, ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
100% ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʮʬ ”(ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ).

365
 4. ˀʬʨʼʨʹʬʯ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʳʨ ʹʨʴʫʵ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʱʨʸʪʨʫ ˀʬʸˁʬʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʨʴʨʲʵʪʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ (def_SK– ʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʳʿʵʼʰ) ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʨʹʬʭʬ ʵʸʰ ˃ʨʲʰʨʴ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʹʨʰʴʺʬʸʬʹʵ ˀʬʫʬʪʰ, ʸʨ˂ ˀʬʬˆʬʩʨ,
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ʨʹʬʯʰ ʸʬʨʲʵʩʨ ʨʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʴ ˄ʰʲʰʹ ʪʨʫʨʿʰʫʭʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ ʳʨʹˀʰ ʫʨ, ʳʬʵʸʬ ʳˆʸʰʭ, ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʸʵʲʰ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʶʵʻʲʵʩʬʴ ʬʸʯʳʨʴʬʯʹ ʰʳ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʹ, ʭʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʪʨʸʰʪʬʩʨ ʨʽʭʯ ʨʳ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʿʰʫʭʨʮʬʳʨʹˀʰ ˀʬʴʨʺʨʴʬʩʰ ʨʴ ˄ʰʲʬʩʰ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰ, ˄ʰʲʰ)
ʻʸʯʰʬʸʯʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʰʽʴʬʩʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ:: ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʵʽʳʬʫʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʰʲʰʹ

ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʰʴʺʬʸʬʹʰ ʫʨ ʫʰʫʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ,
ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˃ʨʲʰʨʴ ʫʰʫʰ ʩʲʵʱʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ - ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ
ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʩʹʵʲʻʺʻʸʰ ʨʹʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʨʴʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʯ ʳʨʯʮʬ. ʨʹʬʯʰ
ˀʬʴʨ˃ʬʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ. ʳʨʯ ʨʹʬʭʬ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʪʨʴʨʹʨˆʰʬʸʵʴ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ. ˁʭʬʴ ʪʨʭʰˆʰʲʨʭʯ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʴ˂ʨʲʱʬʭʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʹ ʫʨ ʨʸʨ ʳʨʹʯʨʴ ˀʬʸ˄ʿʳʨʹ.
ʪʨʴ˂ʨʲʱʬʭʬʩʨ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʼʰʸʳʨ ʰ˃ʬʴʹ (ˆˀʰʸʨʫ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʳ˂ʰʸʬ ʴʨ˄ʰʲʬʩʹ). ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʯʻ ʶʨʱʬʺʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰʨ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 75%-ʮʬ ʳʬʺʰʯ, ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ (ˆʳʰʹ ʳʰ˂ʬʳʰʹ
ʪʮʰʯ ʳʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʳʰ ʳʬʵʯˆʬʫʰʯ), ʳʨˀʰʴ
ʨʯʭʰʹʬʩʨʳ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʵʹ ʫʨʴʨʱʨʸʪʰ. ʯʻ ʰʹ ʰ˃ʬʴʹ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʰʹ
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 75% -ʮʬ ʴʨʱʲʬʩʰʹ, ʳʨˀʰʴ ˀʬ˃ʬʴʰʲʳʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʳ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ
ʫʨʱʨʸʪʵʹ ʰʻʸʰʫʰʻʲʰ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʵʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂
ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨ..
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ: ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʪʮʰʯ (ˀʬʹʨ˃ʲʵ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲ ʬʸʯʬʻʲʨʫ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ ʪʨʸʬˀʬ ʰʻʸʰʫʰʻʲʰ ʶʰʸʰʹ ʻʼʲʬʩʬʩʰʯ)
ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨʼʬʸʰʹʰ ʫʨ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ
ʹʨˆʬʵʩʨ (ʶʸʵʫʻʽʺʰ); ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ
ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ (ʨʳ ʶʵʸʺʼʬʲʰʫʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʰʮʴʰʯ).
ʬ.˄. “ʨʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ʳʰʯʰʹ““ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʸʳʨ ʮʻʹʺʨʫ ˀʬʰ˄ʵʭʬʩʨ ʳʰʹʰ ʳʨʾʨʲʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʰʹ ʪʨʳʵ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʼʰʸʳʨ ʨʾʳʵˁʴʫʬʩʨ ʳʮʨʸʫʰ.
ʨʽ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʿʵʹ ʹʨʳʰ ʺʰʶʰʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ.
1. ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʰʱʬʺʬʩʨ, ˀʬʳʫʬʪ ʱʰ ʹ˄ʵʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ
ʳʰʹʰ

366
 ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʵʩʰʹ ˂ʵʫʴʨ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʿʭʬʲʨʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ
ʹʻʹʺʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʱʻʯˆʰʯ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ);
2. ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʾʰʨʨ, ʹʻʲ ʳ˂ʰʸʬ, ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹʯʭʰʹ,
ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹʨ˂ ʻʱʭʬ ʪʨʳʵˁʴʫʨ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ.
3. ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʨˇʨʸʵʨ, ʹʻʲ ʳ˂ʰʸʬ, ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫʨʽ˂ʰʬʩʰ,
ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ ʨʸ ˁʨʴʫʨ,ʨʸʨʳʬʫ
ʳʰʹʰʨʽ˂ʰʬʩʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ˁʨʴʹ ʻʼʸʵ ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ, ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ
ʫʸʵʬʩʰʯ ʨʸ ʨʸʰʹʪʨʫʨʼʨʹʬʩʻʲʰ.ʿʭʬʲʨʮʬ ʹʨʰʴʺʬʸʬʹʵ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ -
ʿʭʬʲʨʮʬ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʹʨʸʪʬʩʬʲʰʹ ʳʿʰʫʭʬʲʰ ʩʵʲʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨʮʬ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ”ʪʨʴʮʨʭʬʩʰʹ ʳʰʯʰ”ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ
˂ʸʻ ʫʨ ʫʸʵʬʩʰʯʰ ˀʯʨʩʬ˅ʫʰʲʬʩʨ ʳʵʨˆʫʰʴʨˀʯʨʴʯʽʨʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʪʬʩʨʹ
(ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹʯʭʰʹ) ʫʨ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ʪʨ˂ʭʲʰʯ ʱʻʸʹʹʳʨʯʰ "ʹʰʳʫʰʫʸʰʹ" ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʰʴʨʳʫʭʰʲʬˀʰ, ʨʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ ʼʻʲʰˀʬ˃ʬʴʰʲʰ
ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʼʰʸʳʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰʨ ʩʨʮʸʰʹ ʳʰʬʸ. ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ
ʹʨʯʨʴʨʫʵ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʫʨʲʨˆʭʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʹ ˀʬʳʫʬʪ.
ʶʰʸʭʬʲʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʨ ʳʹʪʨʭʹʰ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʼʰʸʳʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶˀʰʱʵʳʶʬʴʹʰʸʬʩʻʲʰ. ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ, ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʹʻʸʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʴ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ
ʫʸʵ ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʯʨʴʨʫʵ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ (ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ
ʶʨʱʬʺʰʹˀʬ˃ʬʴʰʹ ʪʮʰʯ)ʫʨʻʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ) ʫʨ ʹʨʹʺʰʱʨʫ ʫʨʻʶʰʸʰʹʶʰʸʫʴʬʴ
ʬʸʯʳʨʴʬʯʹ.
ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵ ʰʳ ʩʨʮʸʬʩʮʬ, ʹʨʫʨ˂ ʩʬʭʸʰʨ ʨʳʪʭʨʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ˃ʨʲʮʬ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʨ, ʸʵʳ ʹʨʩʵʲʵʵʫ ʳʵʨˆʬʸˆʬʩʬʴ ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯ
ʳˆʵʲʵʫ ʰʹ ʫʨʻʼʨʹʬʩʬʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʴʰˀʴʻʲʹ ʨʾ˄ʬʭʹ
ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʨʹʬʯʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ʨʾʬʩʨ ʳʨʰʴ˂ ˆʫʬʩʨ ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ, ʭʰʫʸʬ ʹˆʭʨ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨʫʰ ʸʰʹʱʰ (ʳʨˀʰʴ ˄ʳʰʴʫʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʹˆʭʰʲʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨˀʰ.
1. ʨʳ ʳʵʳʬʴʺˀʰ, ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʼʰʴʨʴʹʻʸʨʫ ˇʨʴʹʨʾʰ ʫʨ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʸʵʪʵʸ˂
ʨʹʬʯʰ, ˀʬʴʨ˃ʬʴʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ X- ʹ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʽʭʹ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ" (P / E
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ) ʭʰʫʸʬ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʼʰʸʳʨ Y ("ʼʨʹʰʹ" ʯʨʴʨˆʳʨʫ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʸʯʰ
˄ʰʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʰ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˄ʰʲʰ, ʨʭʺʵʸʰ ʬʸʯʰ ˄ʰʲʰ, ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʮʨʸʨʲʰ˂).
2. ʨʳʨʹʯʨʴ, ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʨʮʸʰʯ, ˀʯʨʴʯʽʳʻʲ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʭʹ ʯʻ ʰʪʰ ˀʬʭʨ
ʳʰʳʾʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲˀʰ ʫʨʪʨʻʳʨʸʯʲʬʩʬʲʰʨ ʳʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ˀʬ˃ʲʬʩʨ (ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵʫʨʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ,
ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʨʫ) ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ
˄ʲʰʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰ ʳʵʪʬʩʨ (ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰ) ʭʰʫʸʬ ʯʨʭʨʫ
ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʳʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʳ, ʯʻ ʨʸ ʳʰʰʾʬʩʹ ˀʬʸ˄ʿʳʨʹ.
3. ʨʳ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ, ʸʵʳ ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʪʨʨʱʬʯʬʩʹ ʨʳʨʹ
ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰʨ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʯ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʰʲʬʩʰ, ʯʻ ʳʰʹʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʵʴʬʨ

367
(ʬʹ ʹˆʭʨ ʻʱʭʬ ʴʨˆʹʬʴʬʩʰ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ" ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʹʨˆʬʲʰ) ʫʪʵʳʰʹ ʳʵʳʬʴʺʰ -
ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʵʴʬʮʬ, ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ - ʨʸ ˁʨʴʹ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʽʭʹ P / E ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ Z– ʮʬ ʴʨʱʲʬʩʰ (Z
<1). Z ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʻʱʭʬ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʫʨ˂ ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʯ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ.
ʪʵʸʫʵʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰ, ˂ʰʼʸʻʲʰ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ, ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʰʯ:

ʸʵʪʵʸ˂ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ Dinit, ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʨʾʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʯʰʯʵ

ʨʽ˂ʰʨʮʬ. ʳʰʳʾʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʫʨʹʨˀʭʬʩʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʨ
ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʰʲʰ ʫʨʩʨʲʰ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ "ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ" ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʳʰʴʰʳʻʳ ʯʨʴʨʩʨʸʰ ʳʵʳʨʭʲʰʹʯʭʰʹ (ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ
ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʰ) ʩʨʮʨʸʰ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʫʨ ˀʬʳ˃ʬʴʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʹ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʰ (ʩʰʸʷʨʮʬ ˇʬʸ ʨʸ ʨʸʰʹ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ)
ʼʨʹʫʬʩʨ ʳʵʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʪʵʸʫʵʴʰ, ʳʵʳʫʬʭʴʵ (ʹʨ˄ʿʰʹʰ) ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʻʱʭʬ
ʴʨʪʻʲʰʹˆʳʬʭʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˀʬʰ˄ʵʭʬʩʨ ʨʳ ʼʰʸʳʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʫʨ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʹʰ ʸʬʮʬʸʭʬʩʰʹ
ʨʯʭʰʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ʨʹʬʭʬ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˀʬʳʹʸʻʲʬʩʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹ
ʩʰʮʴʬʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ) ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ.

ʹʨʫʨ˂ D ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʰ x ʫʨ D ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʰ y ʨʸʰʨʴ, ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ

ʴʨʱʨʫʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ˀʬʰ˄ʵʭʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʯʨʭʰʹʯʭʰʹ ʫʨ
ˀʬʳʫʬʪˀʰ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʶʬʸʰʵʫʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʳʵʳʫʬʭʴʵ ˄ʬʲʹ); nx ʫʨ ny -
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʫʸʵʹʫʨ
ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰ; ix ʫʨ iy ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʺʨʸʰʼʬʩʰ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʹʨˆʨʭʹ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʫʨ ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰʹ ʯʨʴʨˆʳʨʫ - ʳʰʹʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʬʪʳʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ);
x ʫʨ y - ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʰʪʬʪʳʬʩʨ ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ʳʰʬʸ ʫʨ ʹˆʭʬʩʰʹʯʭʰʹ
ˇʬʸʱʰʫʬʭ ʻ˂ʴʵʩʰʨʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʬʩʰʹʯʭʰʹ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ
(ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʯ ʨʴ ʫʬʳˀʭʰʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ) ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʨ ʫʨ
ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ. ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ Z ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʶʵʭʴʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʮʬ
ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ ʪʨʳʵʱʭʬʯʰʲʰ ʺʵʲʵʩʬʩʰ:

368
 ʹʨʫʨ˂ D 0x ʫʨ D 0 y ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʫʨ ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰʹ
ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰʨ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʳʨˀʰʴ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ Z
ʰʽʴʬʩʨ:

ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ, ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ʭʬʸʹʰʰʯ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʸ ʰʮʵʳʬʩʨ ʹʨʶʨʹʻˆʵʫ, ʭʰʫʸʬ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʵʫʨ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʰʹ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ

ʪʨʳʵˆʨʺʭʰʹ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʨ Z ʪʨʴʺʵʲʬʩʨˀʰ ʫʨ ʹʨʩʵʲʵʵʫ ʨʳʵˆʹʴʨ ʳʨʹʯʨʴ Z- ʹ

ʳʰʳʨʸʯ, ʹʨʩʵʲʵʵʫ ʭʰʾʬʩʯ

(ʨʸˁʬʻʲʰʨ Z- ʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ʪʨʳʵʹʨʭʨʲʰ).

ʳʵʽʳʬʫʰ ˄ʰʲʰʹ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰ

ʸʬʨʲʻʸ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ˂ˆʵʭʸʬʩʨˀʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʨʴ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ʫʸʵʹ,
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʵˆʫʬʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹ˄ʵʸʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʪʨʴʮʨʭʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʰ˃ʬʴʹ ˄ʰʲʰʹ ʫʰʫ ʩʲʵʱʹ ʹˆʭʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ.
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ,, ʬʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʬ.˄. ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ
ʩʨʮʸʬʩʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʬʩʰ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ˀʬʹʨʴʰˀʴʨʭʰ ʳʵʫʬʲʰʨ. ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ
ʰʹʰʴʰ ʨʸ ʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʴ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ. ʰʹʰʴʰ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ
ʨʸ ʨʸʰʨʴ ʱʬʸ˃ʵʫ, ʨʽʭʯ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ "ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʵʩʨ". ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂,
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʰ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʸʬʩʨʫʰ ʰʿʵʹ
ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʺʬʭʨʫʰ (ʬʹ ʬˆʬʩʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʽʨʸʯʻʲ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʨʮʨʸʹʨ˂).
ʨʳʰʺʵʳ, ʨʹʬʯ ʩʨʮʸʬʩʮʬ ʻʼʸʵ ˆˀʰʸʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ ʳʵˆʫʬʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂
ʨʾʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʼʨʹʫʬʩʨ. ʯʻ ʨʸʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʩʨʮʸʬʩʮʬ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʵʫʬʹ ʴʻʲʰʹʪʨʴ, ʳʹʪʨʭʹʰ ʸʬʨʲʻʸ˂ˆʵʭʸʬʩʨˀʰ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ
ʨʸʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰ (ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʰ) ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʬʩʰʹ ʪʨʴʮʨʭʬʩʨʨʾʬʩʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ ʰʿʵʹ ʳʰʯʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʸʬʨʲʵʩʨʨ.

369
 ʳʬʵʸʬ˂,, ʯʽʭʬʴ ʻʩʸʨʲʵʫ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ˀʬ˂ʫʬʯ ˀʬ˂ʫʵʳʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ
ʳʵʪʬʩʰʹʮʸʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʴ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʪʰ ʰ˄ʿʬʩʹ ʯʨʭʰʹ
ʪʨʳʵʭʲʬʴʨʹ.
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ ʳʨˀʰʴ ˃ʨʲʰʨʴ ˂ʻʫʰ ʰʽʴʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ Y- ˀʰ ʫʰʫʰ ˄ʰʲʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ˂. ʨʳˀʬ˂ʫʵʳʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʪʨʴʮʨʭʬʩʨ
ʳʵˆʫʬʩʨʱʵʳʶʨʴʰʨ X.
ʳʬʹʨʳʬ,, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨ Y–ʹ ʵʱʻʶʨ˂ʰʨ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʨʫ ʼʵʸʳʨʲʫʬʩʨʰʹʬ, ʸʵʳ
ˀʯʨʴʯʽʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʫʨʴʨʸˁʬʴʳʨ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʳʨ ʯʨʭʰʨʴʯʰ ˄ʰʲʰʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰy
ˀʬʰ˂ʭʲʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ ˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʨ X (ʨʳ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʨʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ ʱʵʴʹʵʲʰʫʨ˂ʰʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ), ˀʬʳʫʬʪ
ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʰ ʪʨʴʮʨʭʬʩʨʨʹʬʭʬ ʳʵˆʫʬʩʨ, ʯʻ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ Y-ʹ ʬʸʯʰ ˄ʰʲʰʹ ʹʨʴʨ˂ʭʲʵʫ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ʪʨʳʵ,
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ X ˄ʰʲʹ, ʭʰʫʸʬ ʵʸʰʭʬˀʯʨʴʯʽʳʰʹ ʳʵʳʬʴʺˀʰ,
"ʼʨʹʰ / ʳʵʪʬʩʨ" ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ˀʬ˄ʵʭʰʹʯʭʰʹʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ
ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹʯʭʰʹ (ʨʾʴʰˀʴʨʭʬʴ, ʸʵʳ ʹʭʵʶʰʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ
ʪʨʫʨ˅ʨʸʩʬʩʻʲʰʨ).
ʨʳʸʻʪʨʫ, ʨˀʱʨʸʨʨ, ʸʵʳ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ʪʨʴʮʨʭʬʩʨ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʫʨʸʾʭʬʭʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨ˂ʭʲʰʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʴʨ˄ʰʲʰ ʨʸ ʳʵˆʫʬʩʨ, ʯʻ ˀʬʰ˄ʵʭʬʩʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʸʰʹ ʼʰʸʳʨ - ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʰʳ˄ʵʫʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʳʫʬʪʳʵˆʫʬʩʨ ʪʨ˂ʭʲʨ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʬʸʯʰ ˀʬˆʬʫʭʰʯ ʨʸʨʯʨʴʨʩʨʸʰ ʪʨ˂ʭʲʰʹ ʪʮʰʯ)
ˀʯʨʳʴʯʽʳʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳˆʸʰʫʨʴ ʳʵʰ˃ʰʨ ˀʬʰ˃ʰʴʨ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʻʼʸʵ ʫʨʩʨʲ ʼʨʹʬʩˀʰ
ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ ʻ˄ʬʭʹ ˀʬʳʹʿʰʫʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ ˄ʰʲʰʹ
ʪʨʴʮʨʭʬʩʨʹ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 21
1. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ
ʫʨˆʻʸʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʴ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʯʻ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʹ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ) ʨʽʭʹ ˄ʭʫʵʳʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʫʨ ʹˆʭʨ ˀʰʫʨ ʹʨˆʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨʮʬ
(ʩʨʲʨʴʹʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʰ ʫʨ ʨ.ˀ.)?
2. ʸʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʫʨ ʸʨ ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʵʩʰʯ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ,
ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʰ ʴʨ˄ʰʲʰ?
3. ʸʨʺʵʳ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʶʨʱʬʺʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʰʹʯʭʰʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ʲʰʱʭʰʫʻʸʰʨ ʨʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˄ʰʲʬʩʰ?
4. ʸʵʪʵʸ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ (ʶʸʬʳʰʨ) ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ, ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʶʨʱʬʺʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹʨ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ?
5. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʨ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ ʫʨ ʸʵʳʬʲʰ - ʳ˂ʰʸʬ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ?

370
 ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 21
1. ʳʨʸʯʬʩʻʲʰʨ ʯʻ ʨʸʨ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ: ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ ˄ʰʲʰʹ ʫʰʫʰ ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʨʳ ʩʲʵʱʰʹ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʿʰʫʭʰʹ
ʫʸʵʹ: ʨ) ʫʰʨˆ; ʩ) ʨʸʨ; ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ), ʸʨʫʪʨʴ ʵʸʰʭʬ ʬʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸ ʰʴʭʬʹʺʵʸʹ
ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʰʳʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʵʹ ʳʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹʯʭʰʹ).
2. ʸʵʪʵʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʰʹ (ʴʨʱʲʬʩʰ) ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ:
ʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨ ˄ʰʲʰʹ
ʮʵʳʨʮʬ (ʴʵʸʳʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʬʸʯʮʬ);
ʩ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨ
˄ʰʲʰʹ ʮʵʳʨʮʬ (ʴʵʸʳʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʬʸʯʮʬ) ʫʨ ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʰʪʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ,
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ) ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʪʨʳʵ;
ʪ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨ ˄ʰʲʰʹ
ʹʰʫʰʫʬʮʬ (ʴʵʸʳʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰ), ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (˄ʰʲʰʹ) ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹʯʭʰʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ) ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ
ʫ) ʨʹʬʭʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʪʮʰʯ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʰʾʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ;
ʬ) ʰʪʰʭʬ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ, ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˆʨʸˇʯʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ˆʫʬʩʨ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ;
ʭ) ʹˆʭʨʪʭʨʸʨʫ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ) ʸʨʫʪʨʴ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʻʱʵʴʺʸʵʲʵ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ; ʳʬʵʸʬ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ ˄ʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ, ʨʴʻ
ʯʻ ʰʹ ʻʼʸʵ ʳ˂ʰʸʬʨ, ʳʨˀʰʴ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵ; ʳʬʹʨʳʬ, ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ, ʨʳʰʺʵʳ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʵʩʨˀʰ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ (ʳʨʯˀʰ
ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲ ʯʨʴˆʬʩˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʰʹ ʻʼʲʬʩʬʩʰ).
3. ʹʰʳʨʸʯʲʬʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ: ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʮʵʳʨ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʻʼʸʵ ʫʨʩʨʲʰʨ, ʭʰʫʸʬ
ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ: ʨ) ʫʰʨˆ; ʩ) ʨʸʨ; ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ) ʸʨʫʪʨʴ ʻʶʰʸʨʺʬʹ ʨʽ˂ʰʬʩʹ, ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʨʽ˂ʰʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ,
ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰ ʨʽʭʯ ʫʨ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˆʳʰʹ
ʳʰ˂ʬʳʰʹ ʻʼʲʬʩʨ ʨʽʭʯ ʳ˂ʰʸʬ ˄ʰʲʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʹ (ʳʨʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ

371
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʬʩʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ
ʪʨʳʵ), ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ, ʳʨʯ ʸʬʨʲʻʸ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨʸ ʨˆʫʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʮʬ.
4. ʫʨˆʻʸʻʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ʨʸʨʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ˄ʰʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʨʳ
˄ʰʲʰʹ ʮʵʳʨʮʬ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʰʯ (ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ 100% -ʮʬ ʳʬʺʰ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʬʩʨ:
ʨ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʨʴ "ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʰʹ" ʳʬʯʵʫʰʯ;
ʩ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʨʸʰ ʨʴ "ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ" ʳʬʯʵʫʰ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʽʵʴʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ;
ʪ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʨʸʰ ʨʴ "ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ" ʳʬʯʵʫʰ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ
ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʨ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʴʨʱʲʬʩʵʩʨ; ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʨʮʬ ʰʳʨʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʰʹ
ˆʨʸˇʬʩʮʬ;
ʫ) ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ;
ʬ) ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʫʨʹʻʼʯʨʭʬʩʨ
ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹʨ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ
ʪʨʳʵ;
ʭ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨ, ˀʬʾʨʭʨʯʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʰʪʰʭʬ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨʮʬ. ʮ) ʨ), ʪ); ʯ) ʩ), ʭ); ʰ) ʪ), ʭ); ʱ) ʫ), ʬ); ʳ) ʪ), ʬ); ʳ) ʨʸ˂ ʬʸʯʰ
ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʰ) ʸʨʫʪʨʴ (ʭʨʸʰʨʴʺʨʫ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ 100% ˄ʰʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʻʫʸʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʯʻ ˁʨʭʯʭʲʰʯ, ʸʵʳ ʳˆʵʲʵʫ ʳ˂ʰʸʬ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰ ʨʸʰʨʴ
ʫʨ ʨʳ ʭʨʸʰʨʴʺˀʰ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʬʩʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʫʨˆʻʸʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʸʨʲʬʪʰʫʻʸʵʩʨʹ ʫʨ ʨʸ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨʹ; ʭ), ˆʵʲʵ ʹˆʭʨ ʭʨʸʰʨʴʺʰ
ʪ) ʵʼ˂ʰʵʴʰʹ ʳʹʪʨʭʹʰʨ), ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʸʨʨʫʬʱʭʨʺʻʸʵʩʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ 100% -ʰʨʴʰ ˄ʰʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʳˆʵʲʵʫ ʳ˂ʰʸʬ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹ
ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ (ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʫʨ ʭʰʴ ʰʾʬʩʹ ʳʨʹʮʬ
ʱʵʴʺʸʵʲʹ), ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ˀʬʳʵʫʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵ.
5. ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʯʨʪʨʴ ʸʵʳʬʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʻʼʸʵ ʪʨʳʨʸʯʲʬʩʻʲʰ "ʼʨʹʰ
/ ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ" ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ: ʨ) ʮʻʹʺʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʨ; ʩ) ʸ˃ʰʹ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ; ʪ) ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʪʨʮʰʹ ʳʨʸʨʪʰ; ʫ) ʹʨʨʭʰʨ˂ʰʵ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨ; ʬ)
ʳˀʬʴʬʩʲʵʩʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʰʴʫʻʹʺʸʰʬʩʰʫʨʴ, ʸ˃ʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰʨ, ʨʽʭʹ ʻʼʸʵ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʬʩʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰʮʬʩʻʲʰ (ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʫ ʪʨʴʨˆʲʬʩʨʫʰ)
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺʨʫ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ ʫʨ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰʯ.

372
 ʯʨʭʰ 22
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

22.1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ

ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
22.2. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ Äˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 22
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

22..1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ

ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʰʮʨʴʰ, ʳʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʸʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ "ʱʲʨʹʰʱʻʸʰ" ʪʨʪʬʩʨ, ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʨʳ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ, ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʳʵʱʲʬ (ʬʸʯʰ - ʵʸʰ
ʯʭʰʹ) ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʨʽʭʹ ʳʯʬʲʰ ʸʰʪʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ,, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʭʨʹˆʭʨʵʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨ
ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ), ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻ-
ʲʬʩʨ. ʶʰʸʭʬʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʻʴʫʨ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆ-ʫʬʲʰ
ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ (ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ). ˆʵʲʵ ʳʬʵʸʬ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʬʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʰʿʵʹ ʻʪʻʲʬʩʬʲʿʵʼʰʲʰ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ ʬʱʰʹʸʬʩʨ ʹ˄ʵʸʬʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
(ʼʰʸʳʨʹ) ʫʨ ʨʸʨ ʽʵʴʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ ʰʻʸʰʫʰʻʲʰ ʶʰʸʰ.
2. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ʳʵʱʲʬ ʭʨʫʰʹ ʶʬʸʰʵʫʮʬ
ʪʨʯʭʲʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʿʭʬʲʨ
ʨʽʺʰʭʰ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʨʸʨ ˈʰʶʵʯʬʮʻʸʰ ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ (ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ) ʫʨʹʨʩ-
ʻʯʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʨʸʨʳʬʫ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˄ʳʰʴʫʨ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ
ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ, ʨʴʻ ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʨʼʨʹʻʸʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʯ,
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʹ ˆʫʬʩʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ, ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ.
ʨʳ ʫʸʵʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʬʩʨ: ʨʴ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʪʨʿʰʫʭʰʯ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʽʳʴʰʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ (ʶʰʸʭʬʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ), ʨʴ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʳʯʬʲʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʪʨʿʰʫʭʰʯ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ (ʳʬʵʸʬ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ).
ʬʹ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʴʰˀʴʨʭʹ ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʶʰʸʭʬʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ ʨʸ ʻʴʫʨ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ
ʨʴ ʹʻʲʨ˂ ʨʸ ˀʬʬ˂ʨʫʵʯ ˀʬʨʼʨʹʵʯ ʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʲʯʨʪʨʴ ʮʵʪʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰʨ ʨʴ ʸʵʳʬʲʯʨ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʿʰʫʭʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʯʻ:

373
 (ʨ) ʻʱʭʬ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʨʳ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰ;
(ʩ) ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʮʴʨʫ ʰʹʨˆʨʭʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˄ʳʰʴʫʨ (ʴʨʱʲʬʩʰ
ʪʨʴʱʨʸʪʭʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʯ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹ.
ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬˆʬʩʵʫʬʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ ʨʽʺʰʭʬʩʹ,, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʴʵʻ_ˈʨʻ, ʱʲʰʬʴʺʻʸʰʹ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʨ, ˀʬʸˁʬʻʲʰ ʫʨ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰ ʫʨ
ʨ.ˀ. ʹʰʴʨʳʫʭʰʲʬˀʰ, ʴʵʻ–ˈʨʻʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸ ˈʽʵʴʫʬʹ ʫʨ˂ʭʰʹ ʸʨʰʳʬ ʼʵʸʳʨ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʱʲʰʬʴʺʰ ʰʿʵʹ ʳˆʵʲʵʫ ʼʨʽʺʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʲʰ ʫʨʫʬʩʻʲʰʰ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʯ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʪʵʴʰʭʸʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ "ʱʲʨʹʰʱʻʸʰ" ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʳʵʱʲʬ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʭʨʫʨʹ ʫʨ ʨʳ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˃ʨʲʰʨʴ ʸʯʻʲʰʨ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʸʨ˂ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ˂ ʰˀʭʰʨʯʨʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ.

22..2. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ

ʮʵʪʰʬʸʯ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʳ ʭʨʸʨʻʫʰʯ, ʸʵʳ ʳʰʹʰ
ʨˆʨʲʰ ʳʼʲʵʩʬʲʰ ʳʵʨˆʫʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʹ, ʯʻʳ˂ʨ ʰʳ ʼʵʸʳʰʯ, ʸʵʳ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ˀʬ˄ʿʭʬʺʨ ʳʵˆʫʬʩʨ ʯʨʴʫʨʯʨʴʵʩʰʯ, ʸʨ˂ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʹ
ʫʨʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʪʨʨʪʸ˃ʬʲʬʩʹ. ˀʬʳʫʬʪ, ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰ ˁʨʺʨʸʫʬʩʨ ʶʨʸʨʲʬʲʻʸʨʫ:
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ; ʨʳ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʪʨʳʵ, ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʮʬʫʳʬʺ ʨʽʺʰʭʬʩʨʫ
ʰʽ˂ʬʭʨ;
ʮʬʫʳʬʺʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʮʨʸʫʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʰʹʯʭʰʹ ʳʮʨʫʬʩʨ
ʪʨʴʨʪʸ˃ʵʩʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʹ ʫʨ ʪʨʫʨˆʫʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨʹʬʹˆʵ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʨʽʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ;
ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʸʨʭʨʲʳˆʸʰʭʰʨ, ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʮʬ ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ,
ʹʨʫʨ˂ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʪʬʪʳʨʭʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ, ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʨʹ, ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʰʹ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ˀʬʪʸʵʭʬʩʰʹ
ʪʮʰʯ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʮʬ. ˂ˆʨʫʰʨ, ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʭʨʫʰʹʨ ʫʨ
ʪʬʪʳʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʳʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ, ʳʨʯ
ˀʵʸʰʹ ʪʬʪʳʨʭʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨʹ ʫʨ ʳʵʭʨʲʰʹʪʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʳʰʾʬʩʨʹ, ʸʨʹʨ˂ ʹʨʩʵʲʵʵʫ ʻʴʫʨ ʬʳʹʨˆʻʸʬʩʵʫʬʹ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ, ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʭʨʫʨʮʬ ʨʸʰʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʨ ʫʨ ʽʵʴʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ, ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ
ʹʨˆʰʯ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ

374
 ʹʨʫʨ˂:
T - ʨʸʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;;
Nikv - ʨʸʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʯʨʸʰʾʰ;
Cft - ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ (ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ, ʻʼʨʹʵ
ʪʨʺʨʴʰʹʯʭʰʹ;
Tia - ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʪʨʳʵʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ (ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ);
i - ʨʸʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʹ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ.
J - ʨʸʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʵʴʬʩʰʹ (ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ) ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;
Actjt - ʽʵʴʬʩʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ j ʴʵʳʸʰʯ ʸʵʪʵʸ˂
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʰʹʰ ʸʰ˂ˆʭʰ t ʸʰ˂ˆʭʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʨʽʺʰʭʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʸʵʰʹʯʭʰʹ ʪʨʹʨʿʰʫʨʫ, ʯʻ ʰʹ
ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
Ij ʨʸʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʶʨʹʻˆʵ ʱʻʸʹʰ), ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʨʸʰʨʴ
ʽʵʴʬʩʰʹ_ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨˀʰ.
Pokrt - ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʴʨʨʫʸʬʭʰ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʯʨʴˆʬʩʰ ʰʳ ʶʬʸʰʵʫʬʩˀʰ,
ʸʵʳʬʲʯʨ ʸʰ˂ˆʭʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʱʸʬʫʰʺʰ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ;
CFt-- ʭʨʸʪʰʹʰʨʴʵʩʰʹ ʭʨʫʨ ʹ˂ʰʲʫʬʩʨ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʹ;
e - ʳʵʭʨʲʰʹ ʸʰ˂ˆʭʰ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʨʴ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹʯʭʰʹ
E - ʳʵʭʨʲʬʯʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʳʰʳʨʸʯʨ˂ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ .
Het - ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵ ˆʨʸˇʬʩʰ ʱʰ
ʳʵʭʨʲʰʹʪʨʴ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʨʴʻ ʨʸʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʶʨʹʻˆʵ ʱʻʸʹʰ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʹ
ʳʵʭʨʲʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ.
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨ ʻʴʫʨ ʫʨʬʯʳʵʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʯʨʴʴˆʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨʹ.. ʻʼʨʹʵ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ (ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ Actjt*). ʨʽ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʳʰʴʰʳʻʳ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ:
ʶʰʸʭʬʲʰ,, ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʻʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ
ʫʨʰ˄ʿʬʩʹ ʪʨʿʰʫʭʨʹ ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʰʹ ʫʨ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʹʨʫʨ˂ ʻʴʫʨ
ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʨʳ ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʰʹ ʹʨʱʵʳʰʹʰʵʬʩʰ. ʳʹʪʨʭʹʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ʫʨʹʳʨ ʸʬʨʲʰʹʺʻʸʰʨ

375
ʰʳʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʵʳ ʳʸʨʭʨʲʰ ʹʨˆʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨʨ ʯʭʰʹʬʩʬʩʰ ʫʨ ʩʨʮʸʬʩʰ, ʹʨʫʨ˂ ʨʳ ʽʵʴʬʩʨʹ
(ʪʨʸʫʨ ʳʬʵʸʨʫʰ) ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʫʸʵʻʲʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʸʨ˂ ʹʨʱʳʨʵʫ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰʨ.
ʸʨʳʬʯʻ ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʯʭʰʯʵʴ ʭʬʸ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʨˆʨʲʰ ʳʿʰʫʭʬʲʬʩʰʹ
ʶʵʭʴʨʹ.
ʳʬʵʸʬ,, ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʯʻ ʳʨʹ ʨʽʭʹ ʳʨʾʨʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʴʨʸˁʬʴʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ ʫʨ ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʳʨʾʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ˂ʭʬʯʨ, ʳʰʹʰ ʨʾʳʵʼˆʭʸʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ˁʨʴʹ, ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʽʴʬʩʨ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨʮʬ ʪʨʫʨʹʭʲʨ ʳʨʯʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʯ - ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ
ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ ʫʨʩʨʲ ʼʨʹʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʴʰ
ʪʨʮʸʫʰʹ ʫʨʹʨʩʬʪʸ ʳʵʪʬʩʨʹ ʫʨ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʹ.
ʨʳʰʺʵʳ, ʯʨʴˆʬʩʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʵʳʫʬʭʴʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʨʹʬʭʬ
ʻʴʫʨ ʪʨʰ˄ʳʰʴʫʵʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˆʨʸˇʬʩʰʯ.
ʳʬʹʨʳʬ,, ʨʳ ʺʰʶʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˀʬʺʨʴʰʲʰ ʳʸʨʭʨʲʰ ʹʨˆʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹʪʨʴ ʻʴʫʨ
ʪʨʳʵʰʸʰ˂ˆʵʹ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʸʬʨʲʰʹʺʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʻʶʰʸʭʬʲʬʹ ʿʵʭʲʰʹʨ, ʳʨʯ
ˀʵʸʰʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ˃ʭʬʲʰ ʳʨʸʨʪʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʨʸ ʭʰʿʬʴʬʩʯ, ʪʨʻʿʰʫʨʭʰ ʳʮʨ
ʶʸʵʫʻʽʺʰ, ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʺʰʶʰʹ ʴʬʫʲʬʻʲʰ, ʴʨˆʬʭʨʸʼʨʩʸʰʱʨʺʬʩʰ ʫʨ ʳʰʹʰ
ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ, ʪʨʱʵʺʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ.
ʳʬʵʯˆʬ,, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸ ʻʴʫʨ ʬʳʿʨʸʬʩʵʫʬʹ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʹʶʬʱʻʲʨ˂ʰʻʸ ʳʬʯʵʫʹ ʫʨ ʼʵʸʳʻʲʨʹ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ʨʽ
ʨʸʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʵʫʬʴʵʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʻʴʫʨ ʭʰʭʨʸʨʻʫʵʯ, ʸʵʳ ʬ.˄. ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˃ʰʬʩʨʹ, ʼʨʹʬʩʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩˀʰ - ʪʨʿʰʫʭʨ
ʻʨˆʲʵʬʹ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʮʬˀʬ ʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʨʴʨʲʵʪʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ - ʨʳ ʼʨʹʬʩʰʹ
ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʯ, ʪʨʫʨˆʫʰʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ (ʺʬʽʴʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ) ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ, ʨʹʬʭʬ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʺʰʶʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ ʻ˃ʸʨʭʰ
ʽʵʴʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹʯʭʰʹ. ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ, ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲʰ
ʨʫʪʰʲʳʫʬʩʨʸʬʵʩʨ, ʻʼʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʰʳʬʫʵʵʩʨ, ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʳʬˆʻʯʬ,, ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ,
ʸʰʹʰ ʳʰʾ˄ʬʭʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨʪʨʸʱʭʬʻʲ, ʻʫʨʵʫ ˀʵʸʬʻʲ ʳʵʳʨʭʨʲ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʨʳʰʺʵʳ, ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʨʳ
ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʿʭʬʲʨ ʺʰʶʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ.
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʺʰʶʬʩʰ. ʨʳ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ ʳʨʸʺʰʭʰ ʪʮʨʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
(ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ) ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ (ʰˆ. ʳʬʵʸʬ ʯʨʭˀʰ), ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ:
ij = R + PȖȚȘ.j(Rm – R),
ʹʨʫʨ˂ Ref.j - ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʺʰʶʰʻʸʰʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ ʰʪʰʭʬ ʺʰʶʰʹ ʭʨʸʬʩʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʴʵʳʸʰʯ j.

376
 ʳʬʬʽʭʹʬ,, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʮʵʳʬʩʨ ʳʨʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʹʨʫʨ˂ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨ ʻʴʫʨ
ʳʰʬʽ˂ʬʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ.
– ʭʨʫʨʪʨʹʻʲʰ, ʭʨʫʰʹ ʪʨʹʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʴʰˀʴʻʲʬʩʨ;
– ʭʨʫʨʪʨʹʻʲʰ, ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʭʨʫʰʹ ʪʨʹʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪʩʰʮʴʬʹʰʹ ʺʰʶʰ;
– ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ;
– ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ
ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʳʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʳʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨˆʰʯ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰʴʪʰʹ
ʼʰʸʳʬʩʰ ʨʴ ʩʨʴʱʬʩʰ (ʨʸ ʨʸʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰʸʬʩʰʹ ʼʰʸʳʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ,
ʨʹʬʭʬ ˀʭʰʲʵʩʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʨʸʰʨʴ ʩʨʴʱʬʩʰʫʨʴ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʩʨʴʱʯʨˀʵʸʰʹʰ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʱʵʸʬʹʶʵʫʬʴʺʻʸʰ ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰ-
ʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨ ʳʵʹʨˆʬʸˆʬʩʬʲʰʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨ
ʳʨʯʰ ʫʨʩʲʵʱʭʰʯ ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ);
ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʨ - ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ - ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨʸ ʨʸʰʹ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʹʨʪʨʴʰ ʯʨʳʨʹʻʽʰʹ
ʩʨʮʨʸʰ; ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨ
(ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ) ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨˁʰʭʸʬʩʰʹ ˀʬʺʨʴʰʹ ʭʨʫʬʩʰ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ
ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵ ʫʨ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʫʸʵ).
ʼʨʽʺʵʸʰʴʪʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʭʨʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨʹ ʿʰʫʻʲʵʩʬʴ ʯʨʴˆʰʹ
ʳ˂ʰʸʬ ʴʨ˄ʰʲʰʯʨʳ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʵʫʬʴʵʩʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂
ʹʬʹˆʰʹ ˀʬʪʸʵʭʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʮʬ (ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ) ʫʨ
ʳʵʭʨʲʰʹ ʹʨʰʳʬʫʵʵʩʨʹʨ ʫʨ ʳʰʹʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʮʬ ʩʰʮʴʬʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʳʵʭʨʲʬʯʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ ʳʬʺ-ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʲʰʱʭʰʫʻʸʨʫ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʼʨʹʰʨʴʰ
ʽʨʾʨʲʫʬʩʰ, ʯʻ ʰʹʰʴʰ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨʫʰʨ ʫʨ, ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ, ʪʨʰʿʰʫʵʹ (ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ
ʳʨʯʰ ʯʨʴˆʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ ʳʨʰʴ˂) ʩʨʴʱʰʹ ʳʰʬʸ,ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʰʾʬʩʨ (ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ
ʪʰʸʨʵ) ʩʨʴʱʰʫʨʴ ʹʬʹˆʰʹ ʨʾʬʩʰʹʨʹ.
ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʹʸʻʲʫʬʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ.
ʳʬˀʭʰʫʬ,, ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹʨʹ "ʱʲʨʹʰʱʻʸʰ"
ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʮʬ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʰ ˀʬʮʾʻʫʭʬʩʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ. ʨʹʬ ʸʵʳ,
ʯʽʭʬʴ ʻʱʭʬ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʴʨʱʲʬʩʰ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʪʵʴʰʭʸʻʲ ʭʨʫʨˀʰ, ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ,
ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʰʶʵʭʵʯ ʳʿʰʫʭʬʲʰ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʰʹ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ,

377
ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹʨ˂ ʰʳ ʫʸʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ˇʬʸ ʱʰʫʬʭ ʨʸ ʨʸʰʹ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʨʫ
ʳʼʲʵʩʬʲʵʩʨˀʰ (ʸʬʪʰʹʺʸʨ˂ʰʨ), ʨʹʬʭʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨˆʫʬʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ʯʻ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʩʨ, ʸʵʳ ʸʬʨʲʰʹʺʻʸʰʨ ʨʳʰʹʪʨʱʬʯʬʩʨ ʰʳʨʭʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
ʳʬʸʭʬ,, ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʳʨʸʯʻʲʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬˆʬʩʨ
ʳʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʯʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʯ:

ʹʨʫʨ˂:
g - ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;
G ʨʸʰʹ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;
Pogkrtg - ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʨʫʸʬʻʲʰ ʫʨʼʨʸʭʨ g ʴʵʳʸʬʩʰʯ
ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʸʰ˂ˆʭʬʩʰʯ.
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʰʹʰ˂, ʸʵʳ ʯʻ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ʨʫʸʬʻʲʰ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʪʬʪʳʨʨ ʪʨʫʨˆʫʰʹ Pogkrtg ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʫʸʬʻʲʰ
ʫʨʼʨʸʭʰʹʯʭʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ t ʸʰ˂ˆʭʰʯ, ˀʬʳʫʬʪ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʪʬʪʳʰʫʨʴ CFt, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʯʨ ʫʨ
ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʯ ʳʰʹʯʭʰʹ, ʸʵʳ ˀʬʨʹʸʻʲʵʹ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ ʫʨ
ʪʨʳʵʰʸʰ˂ˆʵʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ:: ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ

ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹʯʭʰʹ, ʪʨʸʫʨ ʹʨʰʳʬʫʵʵʩʰʹʨ
ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʬʩʰ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʭʰʾʵʯ ʯʨʴˆʰʹ ʹˆʭʨʵʩʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʶʨʺʬʴʺʬʩʰʹ ʫʨ ʶʨʺʬʴʺʰʹ ʲʰ˂ʬʴʮʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ -
ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʨʳ ʼʨʹʰʹʪʨʴ, ˂ʨʲʱʬ
˂ʭʬʯʰʹ ʼʰʮʰʱʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ ʺʰʶʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʨʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʬʩʰʹ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ. ʬʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʳʨʯʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʫʨ˂ʭʰʹʯʭʰʹ,
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵˀʰ - ʯʻ ʹʨʫʨʭʵʨ ʫʨʹʱʭʴʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ. ʨʳʰʹ ˄ʨʸʫʪʬʴʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂:

ʹʨʫʨ˂ FRVfact ʨʸʰʹ ʹʨʳʻˀʨʵ ʫʸʵʰʹ ʼʵʴʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʸʬʨʲʻʸʨʫ

ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʳʰʬʸ (ʳʨʴʽʨʴʨ_ʹʨʨʯʬʩʰ); FRVpasp - ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ
ʹʨʳʻˀʨʵ ʫʸʵʰʹ ʼʵʴʫʰ (ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʸʬʳʵʴʺʰ, ʳʨʴʽʨʴʨ-ʹʨʨʯʰ).
ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ˂ʭʬʯʨʹ,
ʨˁʭʬʴʬʩʹ - ʼʨʹʰʹ ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʮʸʫʨʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ - ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʫʨ ʫʨ

378
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʵʩʰʬʽʺʯʨʴ, ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʫʵʴʬʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʪʨʳʵˁʴʫʨ
ʳʰʹʰ ʻʼʸʵ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ. ʬʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ (ʯʰʯʵ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ) ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʻʼʸʵ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʯ:

ʹʨʫʨ˂: UCan ʨʸʰʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ ʻʼʸʵ ʳʵ˄ʰʴʨʭʬ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰ ʼʨʹʰ

(ʳʰʹʰ ʨʾʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ)ʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʬʩʰʫʨʴ ʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʪʨʴ ʼʨʹʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ,ʸʵʳʬʲʰ ʨʴʨʲʵʪʹ ʹʯʨʭʨʮʵʩʬʴ
ʪʨʹʨʿʰʫʨʫ);
- UCots.ob - ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʼʨʹʰ (ʸʬʨʲʻʸʰ ʼʨʹʰ,
ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ʰʪʰ ˀʬʰ˃ʰʴʨʹʨ˄ʨʸʳʵ);
- UCan = ʶʨʴ: KTUan;
- UCots = Pfact: KTUan;ʶʨʴ - ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ;
- CTUan - ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʫʵʴʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʻʳʨʸʺʰʭʬʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ,
ʲʰʫʬʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹʺʵʲʰ
ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰʹ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʺʰʶʰ;
ʻʼʸʵ ʸʯʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʸʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ˄ʨʳʿʭʨʴʰ
ˆʨʸʰʹˆʰʹʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʫʵʴʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨʫʨ ʳʨʯʰ ʫʵʴʬʹʨʻʱʬʯʬʹʵʳʹʵʼʲʰʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺˀʰ ʱʰʫʬʭ ʻʼʸʵ ʸʯʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʬʹ ʨʸʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
ǔBʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ˄ʨʳʿʭʨʴʰ ʨʴʨʲʵʪʻʸʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʫʵʴʬʹʨ
ʫʨʳʨʯʫʵʴʬʹˀʵʸʰʹ
ˈʰʶʵʯʬʺʻʸʨʫ ʹʰʴʯʬʮʰʸʬʩʻʲʰ "ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ", ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʬʸʯʰʨʴʬʩʹ
ʹʨʻʱʬʯʬʹʵʹ ʳʹʵʼʲʰʵˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ʴʰʳʻˀʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʹ; ʨʳʪʭʨʸʨʫ:

ʹʨʫʨ˂: i ʨʸʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯʰ ʴʵʳʬʸʰ;

- m ʨʸʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ;
- uan ʫʨ uet ʨʸʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ʨʴʨʲʵʪʰʹ i ʫʨ ray_
ʸʰ˂ˆʭʬʩʰʯʳʰʹʰ ʸʬʨʲʻʸʰ ʳʹʵʼʲʰʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ʨʴ ʳʹʵʼʲʰʵ "ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ";
- KTUots.ob - ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʫʵʴʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
(ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʰʪʰʭʬʨ, ʸʨ˂ ʨʴʨʲʵʪʰʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʫʵʴʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ.
uan ʫʨ uani ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʬʸʯʯʨʴ ʬʸʯʨʫʰʪʰʭʬ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵ-
ʩʨʹʯʨʴ. ʯʻ ʨʳʷʨʳʨʫ ˄ʨʸʳʵʬʩʻʲ ʨʴʨʲʵʪʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʼʨʹʰ ʫʨʩʨʲʰ ʨʽʭʹ, ʭʰʫʸʬ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʰʹ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʻʼʸʵ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰʨ.

379
 ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʨʫ (ʫʨ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ) ʶʸʵʪʸʬʹʻʲʰ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ
ʨʴʨʲʵʪʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʪʨʰʮʨʸʫʨ ʼʨʹʮʬ ʳʬʺʰ. ʯʻ ʹʨʶʰʸʰʹʶʰʸʵ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʨ, ʳʨˀʨʹʨʫʨʳʬ,
ʨʴʨʲʵʪʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ "˅ʨʸʩʰ", ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ
ʱʵʸʶʻʹʰ, ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ, ʸʬʨʲʻʸ ʴʨʹʿʰʫʵʩʰʹ
ʼʨʹʮʬʪʵʴʰʭʸʻʲʨʫ ʰʽʴʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˀʬʴʫʬʩʨ ʼʨʹʰʹʨ
ʫʨˆʨʸʰʹˆʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ ʶʸʬʳʰʨ ʨʳ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʼʨʹʮʬ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳ˄ʰʸʰ ʪʨˆʫʨ.
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʨ.. ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʳʰʮʴʨʫ
ʰʹʨˆʨʭʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʨʹʨˆʭʨʹ ʻʼʸʵ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʨʫ ʫʨ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ. ʰʪʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʹˆʭʨʵʩʨ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʼʨʹʹ Tspotr.ots.
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰ ʫʨ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʼʨʹʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ
ʳʵʫʬʸʴʰʮʬʩʻʲʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ ʰʪʰʭʬ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʯ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ,
ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʼʨʹʰ - ʴʨʹʿʰʫʵʩʰʹ ʼʨʹʰʹʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ-ʳʰʰʾʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʰʸʬʩʻʲ
N ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʯʭʰʹ. ʹʨˀʻʨʲʵ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʯʭʰʹ - ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ˂ʭʲʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʰ) ras_ʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰ
(ʳʵʭʲʨ ʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʬʱʬʯʬʩʨ)

ʹʨʫʨ˂: &ȗȖȚȘȖȞȖȉ ȅǸȖȞȖȉ>R – R>R)N – 1];

(5GRYRE>5- 5>51– 1.
ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˆʨʸˇʬʩʰ (ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ ʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ˀʬʱʬʯʬʩʨ), ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ˀʬʨʼʨʹʨ ʫʨ ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯ ʻʼʸʵ ʹʨʰʳʬʫʵ ʳʰʰʾʵʰʪʰʭʬ
ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ;
R - ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ (ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ);
N ǼǸǪȗȈșȗTȋȖȌkșȔ
– ʹʨʫʨ˂ TȋȖȌʨʸʰʹ ʹʨʳʻˀʨʵ ʫʾʬʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ;
– ksm ʨʸʰʹ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʺʰʶʰʹ ˂ʭʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʼʨʽʺʵʸʰ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ
– FRVpasp - ʰˆʰʲʬʯ ʮʬʳʵʯ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʨʰˆʹʴʬʩʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ

ʨʳ ʫʵʴʰʹ ʴʨʩʰˇʬʩʰ ʹʻʹʺʨʫ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʯʨʴ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ

ʸʬʪʻʲʨ˂ʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˆʨʸˇʬʩʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʶʰʸʭʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʯ..

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 22
1. ʸʰʯ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

380
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʪʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ
ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ?
2. ʸʵʳʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ?
3. ʸʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ ˀʵʸʰʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʬʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ
ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʫʨ ʨʹʬʭʬ ʰʳʨʭʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
Äʱʲʨʹʰʱʻʸʰ“ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ ˀʵʸʰʹ?
4. ʸʵʪʵʸ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʫʨ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ?
5. ʸʨ ʸʵʲʰ ʨʽʭʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʯ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʨʫʸʬʻʲʰ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʪʬʪʳʨʹ ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ?

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 22
1. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʰʳʨʭʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʰʪʰ:
ʨ)ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨʻʿʵʴʬʩʲʰʭʰ ˀʬ˄ʿʭʬʺʰʯ, ʳʨʪʸʨʳ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʫʸʵʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹʨ ʨʴ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʳʯʲʰʨʴʰ
ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʱʵʳʶʬʽʹʰʹ ʪʨʹʿʰʫʨʫ;
ʩ) ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʰʳ ʫʨˀʭʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰ ʪʸ˃ʬʲʫʬʩʨ ʱʲʬʩʨʫʰ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ,
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʰ ʪʨʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʰʯ ʫʨ ʳʨʯʰ ʯʨʴʫʨʯʨʴʵʩʰʯ
ʪʨʿʰʫʭʰʯ;
ʪ) ʰʪʰʭʬ, ʸʨ˂ ʩ) ʶʻʴʽʺˀʰ, ʨʹʬʭʬ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ʫʨʼʨʸʭʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ;
ʫ) ʰʪʰʭʬ, ʸʨ˂ ʪ) ʶʨʸʨʪʸʨʼˀʰ, ʨʹʬʭʬ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ ʿʭʬʲʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʨʸ
ʨʸʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʨʴ ˁʨʳʵ˄ʬʸʰʲʰ, ʰʹʬ ʸʵʳ ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʰ ʹʬʹˆʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʰ
ʨʴ ʼʸʯˆʰʲʨʫ ʳʵʳʮʨʫʫʬʹ ʪʨʹʨʿʰʫʨʫ, ˆʵʲʵ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʹʬʹˆʰʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ ʨʴ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʨ,
ʸʵʪʵʸ˂ ʭʨʫʨʪʨʫʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ;
ʬ)ʨʽʭʹ ʹˆʭʨ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʬ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪʬʩʨ ˄ʰʴʨ ʶʻʴʽʺʬʩˀʰ
ʨʾʴʰˀʴʻʲʹ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰʨ ʫʨ ʹˆʭʨ ʨʸʨʨʸʹʬʩʰʯʰ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʬʩʰ ʨʸ ʬ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪʬʩʨ ʨʾʴʰˀʴʻʲʹ.

2. ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʯʻ ʨʸʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʪʨʴ˂ˆʨʫʬʩʨ: ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʬʪʳʨ
ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ?
ʨ) ʫʰʨˆ;

381
 ʩ) ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʯʽʭʨʹ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ) ʸʨʫʪʨʴ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʪʬʪʳʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ (ʳʰʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ)
ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʸʨʼʰʱʮʬ; ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʰʪʰʭʬ ʺʰʶʰʹ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʫʸʵʹ; ʹˆʭʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʹʻʼʯʨ ʯʨʴˆʨ ʼʨʹʫʨʱʲʫʬʩʨ ʫʸʵʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʵʴʨʱʭʬʯʰʹʯʭʰʹ, ʸʨ˂ ʨʳ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʹ ʳʰʹ˂ʬʳʹ.

3. ʸʵʳʬʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʭʰʿʬʴʵʯ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʯʨʴˆʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʫʨʴ

ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ:
ʨ) ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ;
ʩ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʬʴ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʬʩʹ;
ʪ) ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʵʭʨʲʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʱʻʳʻʲʨ˂ʰʻʸʰ ʨʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ;
ʫ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʵʭʨʲʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹʨʯʭʰʹ
ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ; ʬ) ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʳʵʭʨʲʰʹʪʨʴ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʳʰʻʾʬʩʲʵʩʰʹ ʸʰʹʱʰ
(ʯʻ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʳʰʹʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ˀʰʫʨ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʸʵʲʰ),
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʳʵʭʨʲʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸ (ʫʨʸʪʵʩʸʰʭ)
ʸʰʹʱʬʩʮʬ.

4. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʬʽʴʰʱʰʹʨ ʫʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ

ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʰ ʻʴʫʨ ʳʰʬʴʰ˅ʵʹ:
ʨ) ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨʹ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ, ʳʹʪʨʭʹʰ ʺʰʶʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʳʰʮʴʰʯ;
ʩ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʼʰʮʰʱʻʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ
ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹʯʭʰʹ;
ʪ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʼʰʮʰʱʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʻʸʰ
˂ʭʬʯʰʹʯʭʰʹ;
ʫ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʻʸʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ;
ʬ) ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ ʳʨʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ.

.5. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹ ʪʬʪʳʰʹ

ˀʬʫʪʬʴʰʹʨʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ:
ʨ) ʫʨʰʪʬʪʳʵʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ ʻʨˆʲʵʬʹ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ;

382
 ʩ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʯʭʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʫʰʫʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ;
ʪ) ʯʨʴʨʩʸʨʫ ʪʨʴʨ˄ʰʲʫʬʹ ʿʭʬʲʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ʨʫʸʬʻʲʰ ʫʨʼʨʸʭʰʹʯʭʰʹ;
ʫ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʭʨʫʰʯ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ
ʫʨʪʬʪʳʵʴ ʿʭʬʲʨʮʬ ʫʰʫʰ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ ʫʨ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʨ;
ʬ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʭʨʫʨ
ʻʴʫʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˆʵʲʵ ʹʬʹˆʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʫʰʫʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ ʫʨ
ʭʨʲʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ʫʨʼʨʸʭʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ,
ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ) ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ,
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ. ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ;
ʭ)ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʬʩʰ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹ ʻʴʫʨ ʫʨʰʪʬʪʳʵʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʫʰʫʰ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ ʫʨ
ʹʬʹˆʰʹ ʭʨʫʨʳʫʬʲʰ ʫʨʼʨʸʭʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʯ
(ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ) ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʹʨʼʨʹʻʸʰ ʻʼʸʵ ʫʨʩʨʲʰ ʰʽʴʬʩʨ, ˆʵʲʵ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ.

383
 ʯʨʭʰ 23
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ
23.1. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ
23.2. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʫʨ
ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬ Äʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹʼʨʽʺʵʸʰʹʪʨʭʲʬʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 23
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ
23..1. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ

ʺʬʸʳʰʴʰ “ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ” (ʪʬʸʳʨʴʻʲʨʫ - Investition) ʿʭʬʲʨʮʬ ʼʨʸʯʵ ʪʨʪʬʩʰʯ

˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨʹ ʴʰˀʴʨʭʹ. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʯ
ʨʾʴʰˀʴʨʭʬʴ ʸʬʨʲʻʸ ʨʽʺʰʭʬʩʹ,ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ. ʰʪʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʨʹʬʭʬ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ (ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ,
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰ ʬʩʰʹ) ˀʬ˃ʬʴʨʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ˀʬʫʬʪʬʩʮʬ ʪʨʯʭʲʰʯ. ʽʨʸʯʻʲ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˂ʴʬʩʨˀʰ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʵʸʰ ʹˆʭʨʫʹˆʭʨ ʳˆʨʸʰʹ,
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʳ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʫʰʨʲʬʽʺʰʱʻʸ ʬʸʯʰʨʴʵʩʨˀʰ
ʪʨʴˆʰʲʭʨʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʬʴʰ˅ʬʩʨ. ʸʵʪʵʸ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʱʨʺʬʪʵʸʰʨ, `ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ˃ʨʲʮʬ ʺʬʭʨʫʰ ˂ʴʬʩʨʨ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʼʬʸʵʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʫʨ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ (ʩʰʮʴʬʹ) ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰ,
ʹʨʫʨ˂ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʫʬʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʰʯ: ʨ) ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰ, ʱʸʬʫʰʺʬʩʰ, ʨʽ˂ʰʬʩʰ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʨʴʨʩʸʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʼʨʹʰʨʴʰ
ʽʨʾʨʲʫʬʩʰ; ʩ) ʻ˃ʸʨʭʰ ʫʨ ʳʵ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʨ (ˀʬʴʵʩʨ — ʴʨʪʬʩʵʩʬʩʰ, ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰ
ʫʨ ʹˆʭʨ); ʪ) ʹʨʨʭʺʵʸʵ ʻʼʲʬʩʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʻʼʲʬʩʬʩʰ,
ʲʰ˂ʬʴʮʰʬʩʰ, ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭʨ.
2. ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʯ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ˄ʨʸʳʳʨʸʯʭʬʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, `ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ~ ʱʨʺʬʪʵʸʰʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬˇʬʸʬʩʨ ʪʭʨ˃ʲʬʭʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ
ʫʨʭʨʹʱʭʴʨʯ, ʸʵʳ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹ
ʨʴ ʮʸʫʰʹʯʭʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ

384
ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ
ʳʵʪʬʩʰʹ (ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ) ʨʴ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʫʨ ʻʫʰʫʬʹʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʬʴʰ˅ʬʩʨ. ʪʨʳʨʸʯʲʬʩʻʲʰʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ˀʰʫʨʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹ. ˄ʳʰʴʫʨ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʲʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʰʯ.
˂ʴʵʩʰʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʰʹ ˇʵʴ ʳʬʰʴʨʸʫ ʱʬʰʴʮʰʹ ʹʨˆʬʲʯʨʴ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʮʾʭʸʻʲʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ)
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ˀʬʳʵʾʬʩʨ,ʸʵʳʬʲʰ˂ʨʸʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʰʫʨʴ ˀʬʽʳʴʨʹ˄ʳʰʴʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ.
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʰʹ
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʼʬʸʵʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʰʽʰʯʱʬʴ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ, ˀʸʵʳʰʯʰ
ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʪʮʰʯ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʰʮʴʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ.
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ˃ʰʸʬʻʲʰ ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ
ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʱʸʵ, ʰʹʬ ʳʬʮʵ ʫʨ ʳʨʱʸʵ ʫʵʴʬʮʬ ʿʭʬʲʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨʴʻʿʵʼʬʲʰ ʬʲʬʳʬʴʺʰʨ. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨˀʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹ
ʼʻʴʽ˂ʰʨʹ ʰ˃ʬʴʹ.
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨʹ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʮʨʸʫʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʬʽʹʺʬʴʹʰʻʸʰ ʫʨ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʮʬ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ, ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹ ʮʸʫʨ, ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ
ˀʸʵʳʰʹʻʴʨʸʰʨʴʰ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʫʨʹʨʽʳʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʹʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʩʸʻʴʭʨˀʰ
ʨˆʨʲʰ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ˁʨʸʯʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʹʻʲ ʻʼʸʵ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ
ˆʫʬʩʨ. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʰ˄ʭʬʭʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ. ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʱʭʨʲʵʩʨʮʬ ˆʫʬʩʨ ʳʨʯʰ ʴʨ˄ʰʲʰʹ
ʪʨʳʵʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹˆʭʨ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ ʪʨʫʨʴʨ˄ʰʲʬʩʨ.
ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ ˂ʭʲʰʹ ʨʹʬʭʬ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʹ. ˁʴʫʬʩʨ
ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʨˆʨʲʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʭʬʴˁʻʸʻʲʰ ʼʰʸʳʬʩʰ) ʫʨ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʼʵʸʳʨʯʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʨ ʫʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨˀʰ, ʭʰʯʨʸʫʬʩʨ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʱʵʴ˂ʬʶ˂ʰʬʩʰ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʭʿʵʯ:
1) ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʱʻʳʻʲʰʸʬʩʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʫʨʹʨʼʰʴʨʴʹʬʩʲʨʫ;
2) ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʨ;

385
 3) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʩʨʮʰʹ ˀʬʽʳʴʨ;
4) ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʱʨʫʸʵ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;
5) ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲ-ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ;
6) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʻʸʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;
7) ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʫʨ ʬʱʵʲʵʪʰʻʸʰ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨ;
8) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨ;
9) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʼʨʸʯʵʳʨʹˀʺʨʩʰʨʴʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʸʬʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ, ʹʰʾʸʳʰʹʬʻʲʰ
ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʫʨʽʳʴʬʩʰ ʫʨ ʼʻʴʫʨʳʬʺʻʸʰ ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʻʸʰ ʸʬʼʵʸʳʬʩʰ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʨʸʨ ʳʨʸʺʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺ ʶʰʸʵʩʨʹ,
ʨʸʨʳʬʫ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹʨ ʫʨ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
˂ʰʭʰʲʰʮʬʩʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʹ. ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʮʸʫʨ
ʵʩʰʬʽʺʻʸʨʫ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ,
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʺʬʭʨʫʰ ʫʨ ʸʬʹʻʸʹʫʨʳʮʵʪʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʬʩʰʹ, ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵʹ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʨˆʨʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ, ʳʸʨʭʨʲʴʨʰʸʰ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʵʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʰʹ
ʪʨʸʬˀʬ. ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʩʨʮʰʹʨ ʫʨ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲ-ʺʬʽʴʰʱʻʸ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ ʪʨʸʫʨʽʳʴʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ
ʪʨʳʵʭʲʰʴʬʩʨʨ ˂ʵʫʴʰʹ ʨˆʨʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʨ
ʹʨʻʩʨʸʰʨ ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʱʻʳʻʲʰʸʬʩʨʮʬ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʸʬʭʵʲʻ˂ʰʻʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨ ʳʮʨʸʫʰ
ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
˂ˆʵʭʬʲʽʳʬʫʵʩʨʹʨ ʫʨ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ.
ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʯʬʵʸʰʰʹ ʨʾʳʵˁʬʴʨʳ, ʱʨ˂ʵʩʸʰʵʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʰʹʺʵʸʰʨˀʰ ʨʸʨʴʰʭʯʵʩʸʰʭʰ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʮʨʸʫʰ ʸʵʲʰ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʨ. ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʽʭʬˀ ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʻʸʰ ʻʴʨʸʰʹ
ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ, ʳʨˀʨʹʨʫʨʳʬ, ʬʹ ˂ʴʬʩʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˂ʵʫʴʰʹʨ ʫʨ ˁʭʬʭʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʬʯʰʲʫʾʬʵʩʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʲʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʬʴʬʸʪʰʨʹʨ ʫʨ
ʳʵʺʰʭʨ˂ʰʨʹ. ʨʫʨʳʰʨʴʻʸ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʵʸʳʬʩʹ
ʳʰʨʱʻʯʭʴʬʩʬʴ ʪʨʴʨʯʲʬʩʨʹ, ʨʾʮʸʫʨʹ, ˇʨʴʫʨ˂ʭʨʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʯʲʰʨʴ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʳʵʹʨʳʮʨʫʬʩʲʨʫ ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ
ˁʨʸʯʭʰʹʯʭʰʹ. ʼʰʮʰʱʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʹʪʨʭʹʨʫ, ʳʰʹʰ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʳʵʰʯˆʵʭʹ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʯʭʰʯ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹʪʨʴ, ʨʹʬʭʬ ʳʯʲʰʨʴʨʫ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹʪʨʴ. ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʸʵʳ ʨʳʪʭʨʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʨʸ ʰʽʴʬʩʵʫʨ ʪʨ˄ʬʻʲʰ,
ʯʻ ʰʪʰ ʭʬʸ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʫʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʹ. ʨʳʪʭʨʸʨʫ,
ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʨʸʨʪʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʫʨʪʸʵʭʫʬʹ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˄ʿʨʸʵ ʪʨˆʫʬʹ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ˁʭʬʴʰ ʨʮʸʰʯ ʻ˄ʰʴʨʸʬʹ ʿʵʭʲʰʹʨ, ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ
ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ

386
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ. ʪʨʴʨʯʲʬʩʨ, ˇʨʴʫʨ˂ʭʨ, ʶʬʸʳʨʴʬʴʺʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʰʹ ʪʨʫʨʳʮʨʫʬʩʨʹʨ ʫʨ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨˀʰ — ʬʹ ʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʨ, ʸʵʳʬʲʯʨ˂ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʵʨˆʫʰʴʵʴ
˃ʰʸʬʻʲʰ ʪʨʸʫʨʺʬˆʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʳʫʪʸʨʫʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ ʰ˃ʬʴʹ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʽʭʬʿʴʨˀʰ,
ʹʨʫʨ˂ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʸʬʲʹʬʩʮʬ ʺʸʨʴʹʵʼʸʳʨ˂ʰʨ, ʨʫʪʰʲʰ ʨʽʭʹ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʫʨʩʨʲ ʫʵʴʬʹ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʼʰʸʳʬʩʰʹ)
ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʹ ʫʨʽʭʬʰʯʬʩʨʹ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹʨʫʳʰ ʫʨ, ʸʨ˂ ʨʸʹʬʩʰʯʰʨ, ʨʸ
ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʪʨʳʨʸʯʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ˂. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʳʹʵʼʲʰʵ
ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩˀʰ ʫʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʨʫ
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨˀʰ. ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ:
1) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ ʫʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ;
2) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʰʹ
ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʽʳʴʨ;
3) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨ˂ʭʰʹ ʹʸʻʲʼʨʹʵʭʨʴʰ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;
4) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ;
5) ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʴʵʸʳʬʩʰʹ ʳʰʹʨʫʨʪʬʩʨ ʳʹʵʼʲʰʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʯʨʴ;
6) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨʱʸʬʫʰʺʬʩʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨ;
7) ˀʬʰʽʳʴʨʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʫʨ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ ʹʰʹʺʬʳʨ ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʨʸʨʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʨʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹʨʪʨʴ;
8) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʰʹ ʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʮʬ
ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʸʬʷʰʳʰʹ ʫʨ˄ʬʹʬʩʨ.ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ
ʹ˄ʸʨʼʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ, ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʩʨʮʸʰʹ ʰʴʺʬʸʴʨ˂ʰʵʴʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ,
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʪʨʳ˃ʨʼʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ
ʻʳʯʨʭʸʬʹ ʼʨʽʺʵʸʹ, ʳʨʯʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʨ ʱʰ ʨʴʺʰʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ʳʯʨʭʨʸ ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ. ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʪʨʴʹʨʮ-
ʾʭʸʨʭʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹ. ʨʳʫʬʴʨʫ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʼʨʽʺʵʸʰʹ, (ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʰʳʶʵʸʺˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹˀʬʹʨ˃ʲʵ ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨ ʬʽʹʶʵʸʺʮʬ, ʹʨʽʵʴʬʲʹʨ ʫʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʰʪʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹʫʵʴʬʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ) ʪʨʴˆʰʲʭʨ
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨʮʬ ʳʨʯʰ ʪʨʭʲʬʴʰʹʪʨʳʵʹʨʭʲʬʴʨʫ.
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʳʰʮʨʴʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨʯʨ ʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʨ
ʫʨʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰʩʨʮʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂

387
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨʹʨ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ
ʪʨʸʫʨʽʳʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʹ.
ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʯʭʰʹʬʩʨʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʰʨˆʲʬ,
ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʸʬʨʲʰʮʬʩʨʫʵʩʨ. ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨʹʰʨˆʲʬʯʨ ʺʰʶʰʹ, ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʾʸʳʰʹ ʫʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ. ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ `ʶʸʵʬʽʺʰʯ ʳʨʸʯʭʰʹ~
ʳʬʯʵʫʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ ʨʸʰʹ ʨʾ˄ʬʸʰʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨˀʰ. ʶʸʵʬʽʺʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ, ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ
ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰ ʱʨʺʬʪʵʸʰʬʩʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ) ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʫʵʩʨ; ʩ)
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ (ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˆʨʸʰʹˆʰʯ, ʫʸʵʰʯ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ); ʪ)
ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʵʩʨ; ʫ)ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ; ʬ)ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺ-
ʰʨʴʵʩʨ. ʽʭʬʳʵʯ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ʳʹʵʼʲʰʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʬʼʬʽʺʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʸʬʮʻʲʺʨʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ)ʽʳʬʫʵʩʨʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ ʩ) ʬʱʵʴʵʳʰ-ʻʸʵʩʨ;
ʪ)ˆʨʸʰʹˆʰ; ʫ) ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʵʩʨ; ʬ)ˀʸʵʳʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ; ʭ)ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʨʽʺʰʻʸʵʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬ-
ʳʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʱʵʳʶʲʬʽʹˀʰ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ˄ʨʳʿʭʨʴʰ ʨʫʪʰʲʰ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ʫʨ ʨʳ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʨʽʺʰʻʸʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ
ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ, ʽʭʬʿʴʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʳʫʪʨʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʨʸʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʱʭʬʯʸ
ʪʨʨʽʺʰʻʸʬʩʨʮʬ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʨʫ ʨʾʽʳʻʲʰ ʫʨ ʾʸʳʨʫ
ʪʨʨʮʸʬʩʻʲʰ ʬʸʯʰʨʴʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ, ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʻʸʰ ʸʬʼʵʸʳʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʳʺʱʰ˂ʬ ʱʵʴʹʺʰʺʻ˂ʰʻʸʰ ˄ʬʹʸʰʪʰʹ
ʫʨʳʿʨʸʬʩʨ, ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ ʽʭʨʱʻʯˆʬʫʰʨ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʳʰʾ˄ʬʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨ, ʨʳʨʹʯʨʴ, ʳʨʾʨʲ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ-ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨʹʯʨʴ ˀʬʸ˄ʿʳʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʨ. ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʨʸʹʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʬʺʨʫ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰʨ ʵʸʰ
ʳʰʫʪʵʳʨ: ʶʰʸʭʬʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʰʨˆʲʬʯʨ ʫʨʴʬʸʪʭʨ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂
ˀʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˀʬʫʬʪʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʯʨʴ ʹʫʬʭʹ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ
(ʺʬʽʴʰʱʰʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹʨ ʫʨ ʨ. ˀ.) ˀʬʽʳʴʨ. ʳʬʵʸʬ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʬʹ ʨʸʰʹ ʨˆʨʲʰ
ʴʨʱʬʯʵʩʬʩʰʹ, ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʫʨ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨ ˃ʭʬʲʰʹ ʹʨʴʨ˂ʭʲʵʫ.
ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʨʾ˄ʬʸʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʮʬ, ʸʵʳʬʲʯʨ ˀʬʹʨˆʬʩ ʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʬʩʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ 1992 ˄ʬʲʹ ʽʨʲʨʽ
ʵʹʲʵˀʰ. ʰʹʰʴʰ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʴʵʭʨ˂ʰʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʫʨ
ʳʵʰ˂ʨʭʬʴ ʨˆʨʲ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʳʨʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʹʨˆʬ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ.
ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ ʰʯʭʲʬʩʨʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʨʫ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʯʻ ʰʪʰ ʫʨʴʬʸʪʰʲʰʨ
ʩʨʮʨʸʮʬ ʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʶʸʵ˂ʬʹˀʰ.ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʵʸ ʺʰʶʹ: ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʹʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʻʲʹ. ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ
ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʰʹ ʱʲʨʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨˀʬʰ˃ʲʬʩʨˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ

388
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ: ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ; ʶʸʵ˂ʬʹʻʲʰ; ʵʩʰʬʽʺʻʸ-ʻʺʰʲʰʺʨʸʻʲʰ;ʶʸʵ˂ʬʹʻʲ-
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ.ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʨʸʹʰ ʰʳʨˀʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ ʹʨˆʰʯ
ʪʨʳʵʫʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰ-ʳʺʶ-ʰʹ ˀʬʫʬʪʰ: ʨˆʨʲʰ ʺʬʽʴʰʱʨ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨ. ʨʳ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ,
ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ʹʨʩʨʮʰʹʵʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʹ, ʪʨʳʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʻʲ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʹ ʫʨ ʼʹʬʭʫʵ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʹ. ʶʸʵ˂ʬʹʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ, ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʽʭʬˀ ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰ,ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʨˆʨʲʰ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ
ʹʨʽʵʴʲʰʹ, ʺʬʽʴʰʱʰʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ,ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʫʨ ʨ. ˀ.
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ, ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨʹʨ ʫʨ ʳʨʯʱʵʳʬʸ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ.
ʵʩʰʬʽʺʻʸ-ʻʺʰʲʰʺʨʸʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ʵʸʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʳʬʴʺʰʯ.
ʶʰʸʭʬʲʰ, ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ ʽʭʬˀ ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ ʵʩʰʬʽʺʰ ʨˆʨʲʰ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʺʬʽʴʰʱʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʬʩʮʬ.
ʳʬʵʸʬ, ʨʽ˂ʬʴʺʰ ʱʬʯʫʬʩʨ ʹʰʨˆʲʬʯʨ ʻʺʰʲʰʺʨʸʻʲ ʳˆʨʸʬʮʬ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʮʬ ʫʨʨʱʳʨʿʵʼʰʲʵʹ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʬʩʰ ʫʰʫʰ
ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʬʼʬʽʺʰʯ. ʶʸʵ˂ʬʹʻʲ-ʻʺʰʲʰʺʨʸʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʰʳʨˀʰ,
ʸʵʳ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʨˆʨʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ, ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʶʸʵ˂ʬʹʻʲ-ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʽʭʬˀ
ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʴʵʭʨ˂ʰʬʩˀʰ, ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨ ʨˆʨʲʰ
ʺʬʽʴʰʱʰʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ, ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʻʲʰ ʮʸʫʨ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʯ: ʱʵʴʱʻʸ-
ʬʴ˂ʰʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʯ, ˁʭʬʻʲʰ ʹʺʨʺʰʱʻʸʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʫʨʴ ʫʰʴʨʳʰʱʻʸʮʬ ʪʨʫʨʹʭʲʰʯ.
ʨʳ ʪʨʸʬʳʵʬʩʨʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʩʨʮʸʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʯʨ ʻʸʯʰʬʸʯʽʳʬʫʬʩʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʨʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯ ʰ˄ʿʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʼʻʲʨʫʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʸʫʨʹʨˆʻʲʰ ʼʵʸʳʨʨ.ʹ˄ʵʸʬʫ ʼʻʲʨʫʰʱʨʶʰʺʨʲʰ ʰ˄ʿʬʩʹ ʫʨ ʨʳʯʨʭʸʬʩʹ
ʱʭʲʨʭ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ.
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ,ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʺʸʨʴʹʼ-
ʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʱʻʳʻʲʰʸʬʩʰʹ
ʳʵʳʬʴʺʰʫʨʴ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸ ʽʵʴʬʩʨˀʰ ʨʭʨʴʹʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸ
ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʳʫʬ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ.ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʹʨʳ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʹʺʨʫʰʨʹ (ʬʺʨʶʹ): 1. ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʰʫʨʴ ʳʰʹʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ʨʯʭʰʹʬʩʨʳʫʬ;
2. ʹʰʨˆʲʬʯʨ ʫʨʴʬʸʪʭʰʫʨʴ, ʨʳ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ (ʵʸʪʨʴ-
ʰʮʨ˂ʰʻʲʰ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ, ʹʨʱʨʫʸʵ, ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʫʨ ʹˆʭʨ) ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ
ʬʼʬʽʺʰʹ ʳʰʾʬʩʨʳʫʬ; 3. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨʹ.
ʹʨʪʻʲʰʹˆʳʵʨ, ʸʵʳ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ˂ʰʱʲʻʸʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹʨʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂,
ʳʬʺ˄ʰʲʨʫ,ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰʨ ʹʰʨˆʲʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʩʸʻʴʭʰʹ (ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ)
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʯ. ʹʨʻʩʨʸʰʨʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʮʬ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ
˂ʰʱʲʰʹ ʨʸʹʰʹ ʻʱʬʯ ʪʨʪʬʩʰʹʨʯʭʰʹ,ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʳʰʹʰ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ʴʨ˄ʰʲʬʩʰ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʬʺʨʶʰʹ ˇʨ˅ʭʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʶʰʸʭʬʲʰ ʬʺʨʶʰʹ ʨʸʹʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʰ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨˀʰ — ʨˆʨʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʴʰʳʻˀʰʹ ˀʬʽʳʴʨˀʰ, ʹʨʽʵʴʲʰʹ

389
ʩʨʮʨʸʮʬ ˀʬʹʭʲʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʹ˄ʵʸʬʫ ʶʰʸʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬ ˆʫʬʩʨ
ʨˆʨʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨ˂ʫʬʲʰ ʶʨʸʺʰʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ, ʳʨˀʨʹʨʫʨʳʬ, ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʱʭʲʬʭʨ.
ʳʬʵʸʬ ʬʺʨʶʰ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʨʹʯʨʴ, ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹʯʨʴ
ʫʨ ʶʰʸʭʬʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹʯʨʴ. ʹʨʪʻʲʰʹˆʳʵʨ, ʸʵʳ ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳ
ʬʺʨʶʮʬ ʰʽʳʴʬʩʨ ˂ʰʱʲʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ-ʴʰʭʯʵʩʸʰʭʰ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ.
ʳʬʹʨʳʬ ʬʺʨʶʰʹ ʨʸʹʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ʼʨʸʯʵ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ ʨˆʨʲʰ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʵʸʳʨʪ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʮʬ.
ʬʸʯʰ ʳˆʸʰʭ, ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹ (˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ) ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʬʸʰʵʫʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨʹ ʫʨ ʱʭʲʨʭ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʪʸʵ-
ʭʬʩʨʹ, ˆʵʲʵ, ʳʬʵʸʬ ʳˆʸʰʭ, ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʹ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ-
˄ʰʴʬʩʨʹ, ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʨ-ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨʹ, ʸʨ˂ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʻʲ
ʪʨʸʬʳʵˀʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʨʫʪʰʲʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʨʨ.
ʳʬʵʯˆʬ ʬʺʨʶʰʹ ʫʨʫʪʵʳʰʹ ʳʨʻ˄ʿʬʩʬʲʰʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʹ
ˀʬʴʬʲʬʩʨ, ʸʰʹˀʬʳʫʬʪʨ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʨʴ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʨʴ
ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵʯʭʰʹʬʩʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ. ʨʳ ʶʵʮʰʺʰʻʸ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ
ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʪʨʨˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʴ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ ˂ʰʱʲʰ, ʯʻʳ˂ʨ ʳʨʯʰ ʬʱʵʴʵʳ-
ʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰʨ.
ʳʬˆʻʯʬ ʬʺʨʶʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʳʵʸʨʲʻʸʰ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʨ ʪʨʸʫʨʻʭʨʲʰʨ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ
ʩʨʮʨʸʮʬˁʴʫʬʩʨ ʶʸʰʴ˂ʰʶʻʲʨʫ ʨˆʨʲʰ ʹʨʽʵʴʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʯʨʭʰʹʰ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ
ʫʨ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵʯʭʰʹʬʩʬʩʰʯ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʳʰʹ ˄ʰʴʨʳʵʸʩʬʫʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨʹ ʫʨ
ʨʳʯʨʭʸʬʩʹ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ˂ʰʱʲʹ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʰ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ (ʸʵʪʵʸ˂
ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ, ʰʹʬ ʨʸʨʹʨʩʰʻˇʬʺʵ) ˄ʿʨʸʵʬʩʰʯ ʼʰʴʨʴʹʰʸʬʩʰʹ ʻʱʳʨʸʰʹʵʩʨʹʯʨʴ, ʳʨʯ
ˀʵʸʰʹ ʳʵʮʰʫʻʲʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʵʩʨʹʯʨʴ.
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʻʫʳʰʭʰ
ʫʬʼʰ˂ʰʺʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʨ
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʨʯʭʰʹ.
˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʫʨʩʨʲʰ ʫʵʴʰʯ
ʪʨʳʵʰʸˁʬʭʨ ʰʹʫʨʸʪʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ˀʰʫʨ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰ-
ʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨʮʬ,ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʳʹʻʩʻʽʰ ʫʨ ʱʭʬʩʰʹ ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʨ, ʹʨˀʬʴ
ʳʨʹʨʲʨʯʨ ʫʨ ˆʰʹ ʫʨʳʨʳʻˀʨʭʬʩʬʲʰ ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʨ. ʹʨʳʨʳʻʲʵ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʹʨʽʵʴ-
ʲʰʹ ʫʨʩʨʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ʯʨʴ ʨˆʲʨʭʹ ʰʳʶʵʸʺʰʹ
ʰʴʺʬʸʭʬʴ˂ʰʨ, ʳʬʺʨʫ ʫʨʩʨʲʰʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ, ʳʰʹʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʵʩʰʹ,ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʪʨʫʨʰʨʸʨʾʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʫʵʴʬ.ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʫʨʽʭʬʰʯʬʩʰʹ ʳʰʮʬʮʬʩʰ
ʳʬʺʴʨʱʲʬʩʨʫʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹˆʭʨ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ˂. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹʫʬʼʰ˂ʰʺʰ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʫʨʽʭʬʰʯʬʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʸʨ
ʬʸʯʨʫʬʸʯʰ ʼʨʽʺʵʸʰʨ.
ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʨʪʸʬʯʭʬ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹ
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ, ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʨ ʫʨ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨ, ʲʰ˂ʬʴʮʰʸʬʩʨ ʫʨ

390
ʹʬʸʯʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨ ʫʨ ʨ. ˀ. ʳʬʺʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ ʫʨ ʹʸʻʲʿʵʼʨʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʹ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ˂.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʪʨʨʽʺʰʻʸʫʬʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʸʨ˂ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʼʵʳʰʸʬʩʰʯʨ ʫʨ
ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʰʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ ʻʴʫʨʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ. ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʽʳʬʫʰʯʰ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ ˆʬʲʹˀʬʻ˄ʿʵʩʹʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʯʨ ʹ˄ʸʨʼ ʮʸʫʨʹ,
ʸʨ˂, ʹʨʩʵʲʵʵ ˇʨʳˀʰ, ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺ-
ʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨʹ ʳʹʵʼʲʰʵ ʩʨʮʨʸʮʬ. ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʳʽʵʴʬ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ˄ʿʨʸʵʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʼʨʽʺʵʸʯʨ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰ. ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʼʨʽʺʵʸʰʨ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʴʵʭʨ˂ʰʬʩˀʰ. ʪʨʳʵˁʬʴʰʲʰ ʽʨʸʯʭʬʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʰ-ʼʰʴʨʴʹʰʹʺʰʹ,
ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹ ʲʨʳʨʸʨ ʽʵʽʰʨʻʸʰʹ ʳʰʬʸ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʪʨʳʵ˂ʬʳ-
ʻʲʰ ʶʸʨʪʳʨʺʻʲʰ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ — `ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ ˂ˆʨʫʿʵʼʹ,
ʸʵʳ ʹʰʨˆʲʬʯʨ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰʨ, ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʽʳʴʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʮʸʫʰʹ ˀʰʴʨʪʨʴ ʬʴʬʸʪʰʨʹ, ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʬʴ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʨˆʨʲ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʯ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨˀʰ ʪʨʫʨʹʭʲʨʹ.
ʼʨʸʯʵʫ ˂ʴʵʩʰʲʰ ʱʵʩ-ʫʻʪʲʨʹʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʼʻʴʽ˂ʰʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʭ. ʲʬʵʴʺʰʬʭʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʨ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʻʱʬʯ ʨʾ˄ʬʸʬʴ ʸʬʨʲʻʸʳʵʭʲʬʴʬʩʹ, ʯʻʳ˂ʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʼʻʴʽ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʱʵʬʼʰ˂-
ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ. ʭ. ʲʬʵʴʺʰʬʭʰʹ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨʲʻʸʳʨ ʳʵʫʬʲʳʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʰʹ ʫʨʫ-
ʪʬʴʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˄ʭʲʰʲʰ ˀʬʰʺʨʴʨ. ʰʪʰ ʯʭʲʰʫʨ, ʸʵʳ ʫʵʴʵʸʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʫʨʴ
ʪʨʫʰʴʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʱʨʭˀʰʸˀʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶʬʩʯʨʴ.ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʳʵʫʬʲˀʰ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʫʨ ʻ˂ˆʵʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ
ʳʰˁʴʬʻʲʰʨ ʯʨʴʨʩʨʸʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ.
ʭ. ʲʬʵʴʺʰʬʭʹ ʳʰʨˁʴʫʨ, ʸʵʳ ʻ˂ˆʵʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʳˆʵʲʵʫ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʰʨ,ʸʵʳʲʰʹ ʻʱʻʪʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ `ʸʬ˂ʰʶʰʬʴʺʰ~ ʽʭʬʿʴʰʹ
ʱʭʲʨʭ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʯ.ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ
ʻ˂ˆʵʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʾʸʳʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʨʮʸʰ ʰʳʨˀʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ
ʬʸʵʭʴʻʲ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ˀʬʳʵʫʰʹ ʨˆʨʲʰʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰ,
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʼʵʸʳʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂, ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ˄ʨʸʳʵ-
ʬʩʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ, ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʳʨʾʨʲ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʬʼʬʽʺʹ ʰ˃ʲʬʭʨ. ʹ˄ʸʨʼʨʫ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʫ ʹʨʳʿʨʸʵˀʰ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ ʹʻʲ ʻʼʸʵ ʨʸʨʹʨʰʳʬʫʵˆʫʬʩʨ,
ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʨʸ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʴ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʼʨʽʺʵʸʹ ʫʨ ʳʰʹ ʨʽʺʰʭʵʩʨʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ ʫʸʵʹ.
1911 ˄ʬʲʹ ʰ. ˀʻʳʶʺʬʸʳʨ ʯʨʭʰʹ ʴʨˀʸʵʳˀʰ `ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʨ
ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʰʴʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂
ʰʿʬʴʬʩʹ ʳʬ˄ʨʸʳʬ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʴʨˆʬʭʨʸʰ
ʹʨʻʱʻʴʰʹʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ˀʻʳʶʺʬʸʰʹ ʹʰʨˆʲʬʳ ʭʬʸ ˈʶʵʭʨ ʨʾʰʨʸʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨˀʰ. ʷ.ʴʬʰʳʨʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʯʬʵʸʰʨˀʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ

391
ʶʸʵʪʸʬʹʰʹʨʯʭʰʹ ʨʫʪʰʲʰ ʨʸ ʰʽʴʨʪʨʴʱʻʯʭʴʰʲʰ ˈʨʸʵʫʰʹ ʳʵʫʬʲˀʰ ʱʰ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨʫʨ ʹʨʳʻˀʨʵ ˃ʨʲʨ. ˀʬʳʫʪʵʳˀʰ
ʹʵʲʵʻʳ ʫʨ ʨʩʸʨʳʵʭʰˁʳʨ ʨˁʭʬʴʬʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬʹʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨ. ʳʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʹ ʫʨ ʳʨʯ ʪʨʳʵʳ˄ʭʬʭʼʨʽʺʵʸʬʩʹ
ʹʻʲ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʨʫʪʰʲʰ ʫʨʬʯʳʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨˀʰ.ʳʬ-20 ʹʨʻʱʻʴʰʹ 50-
ʰʨʴʰ ˄ʲʬʩʰʫʨʴ 80-ʰʨʴʰ ˄ʲʬʩʰʹ ˀʻʨˆʨʴʨʳʫʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨˀʰʪʨʳʬʼʬʩʻʲʰ
ʰʿʵ ʴʬʵʱʲʨʹʰʱʻʸʰ ʯʬʵʸʰʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ
ʬʪʮʵʪʬʴʻʸʰ ʩʻʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ.
ʬʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʰʿʵ ʰ. ʯʰʸʩʬʴʪʬʴʰʹ, ʸ.ʹʵʲʵʻʹ, ʸ. ˈʨʸʵʫʰʹ, ʫ.
ˆʰʱʹʰʹ ˀʸʵʳʬʩˀʰ. ʨʳ ʪʨʸʬʳʵʬʩʨʳ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʨ ʨˆʨʲʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ˃ʰʬʩʨʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ
ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʨʳʹʨʱʰʯˆʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʬʩʰ ˁʨʨʺʨʸʬʹ ʶ. ʸʵʳʬʲʳʨ, ʸ.
ʲʻʱʨʹʳʨ, ʼ.ʨʪʰʵʴʳʨ, ʶ.ˆʵʻʭʰʺʳʨ ʫʨ ʹˆʭʬʩʳʨ, ʸʵʳʲʬʩʳʨ˂ ʫʨʨʹʨʩʻʯʬʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʳʨ
ʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʳʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ (ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ) ʺʬʽʴʵʲ-
ʵʪʰʻʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ,ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˀʸʵʳʰʹʨ ʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʬʸʯʰ ʫʨ
ʰʪʰʭʬ ˀʬʼʨʸʫʬʩʰʹʨʹ. ʬʹ ʪʨʸʬʳʵʬʩʨ ʨˆʹʴʰʲʰʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʯ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʬʼʬʽʺʰʹ ʮʸʫʨʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʳʨʹˀʺʨʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʨˆʨʲʰ ʱʲʨʹʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨʳ ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʨ ʰʴʺʬʸʬʹʰʹ ʪʨʮʨʸʫʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ʹʨʱʰʯˆʰʹʨʫʳʰ; ʪʨʳʵʰʱʭʬʯʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ˀʬʫʬʪʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰʮʸʫʰʹʨʯʭʰʹ,ʱʬʸ˃ʵʫ: ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʨ,
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʮʸʫʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʰʭʸ˂ʰʹ ʸʵʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʨˆʨʲ ʳʵʫʬʲʬʩʹ ˈʿʨʭʫʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʳˆʸʬʬʩʰ, ʰʹʬ
ʱʸʰʺʰʱʵʹʬʩʰ˂. ʳʨʪ., ʸ. ʹʵʲʵʻʹ ʨʮʸʰʯ, ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʳʵʫʬʲʬʩˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʿʵ
ʳʵʳʨʭʨʲʰʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰʫʨ ˆˀʰʸʨʫ ʫʨʻʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʫʨˀʭʬʩʬʩʰ ʰʳ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʰʹʨʯʭʰʹ,ʸʵʳʲʬʯʨ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ˂ ˆʫʬʩʨ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ
ʳʵʾʭʨ˄ʬʵʩʰʹ ʩʻʴʬʩʰʹ, ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ,
ʩʨʮʸʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹʨ ʫʨ ʹˆʭʨ ʹʨʱʰʯˆʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ.
ʳʨʹ ʳʰʨˁʴʫʨ, ʸʵʳ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʨʳ ʫʨˀʭʬʩʬʩʰʹ ʬʳʶʰʸʰʻʲʰ ʫʨʫʨʹʺʻʸʬʩʨ ʫʨ
ʫʨʹʱʭʴʬʩʰʹ ʫʨʮʻʹʺʬʩʨ.ʴʬʵʱʲʨʹʰʱʻʸʰ, ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʴʬʵʱʬʰʴʮʻʸʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ,
ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʪʨʴʹˆʭʬʭʬʩʰʹ ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ,ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʳʹʪʨʭʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨʹ. ʳʨʯʪʨʴ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʰ ʬʳʿʨʸʬʩʨˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʨʫ ʹˆʭʨ ʯʬʵʸʰʻʲ
ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʹ. ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʨʫ ʻʫʬʭʹ ʪʬʸʳʨʴʻʲʰ `ʰʹʺʵʸʰʻʲʰ
ʹʱʵʲʰʹ~, ʰʴʪʲʰʹʬʲʰ ʼʨʩʰʨʴʬʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʸʨʴʪʰ ʹʵ˂ʰʵʲʵʪʬʩʰʹ ʺʸʨʫʰ˂ʰʬʩʰ.
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨ ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʳʵʨˆʫʰʴʨ
ʨʪʸʬʯʭʬ ʳʨʸʽʹʰʹʺʻʲʳʨ ʯʬʵʸʰʨʳʨ˂.
ʰʴʹʺʰʺʻ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʰʹ ʯʬʵʸʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʾʭʨ˄ʲʰ
ʳʰʻ˃ʾʭʰʹ ˀʭʬʫ ʳʬ˂ʴʰʬʸʹ, ʹʺʵʱˈʵʲʳʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʹʨʶʨʺʰʵ ʶʸʵʼʬʹʵʸʹ,
ʪʨʬʸʵʹ ʬʽʹʶʬʸʺʹ ʪʻʴʨʸ ʳʰʻʸʫʨʲʰʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʹʻʹʺʨʫ

392
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ʫʨʩʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʰʮʬʮʰʨ
ʨʸʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʴʨʱʲʬʩʵʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ ˀʸʵʳʰʯʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ, ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʩʵʲʵʳʫʬ ʪʨʳʵʻʿʬʴʬʩʲʵʩʨ. ʰʪʰ ˄ʬʸʫʨ, ʸʵʳ ˆʨʲˆʰ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰ ʯʨʭʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʯ, ʨʫʨʳʰʨʴʬʩʰ ʨʸ ʳʻˀʨʵʩʬʴ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʨʫ ʫʨ
ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʻʸʨʫ, ʳʵʸʾʭʬʻʲʰʨ ʱʨʭˀʰʸʰ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ˀʸʵʳʰʯ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʨ ʫʨ
ʶʸʨʽʺʰʱʨʹ ˀʵʸʰʹ. ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʨ ʹʻʲ ʻʼʸʵ
ʳʬʺʨʫʨʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʹʨʳʬ˂ʴ.ʱʭ.ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʹʨ ʫʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʶʸʵʪʸʬʹʮʬ.
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳ ʹʼʬʸʵˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʸʯʻʲʰʨ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ
ʹʨʳʬ˂ʴ.-ʱʭ. ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʮʬ ʪʨ˄ʬʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʼʨʸʫʬʩʨ ʳˀʶ-ʯʨʴ. ʨʳ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʯ ʳʹʵʼʲʰʵˀʰ ˀʭʬ˂ʰʨ ʲʰʫʬʸʵʩʹ — 3.85%. ʬʭʸʵʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨˀʰ ʰʪʰ
ʹʨˀʻʨʲʵʫ 1.83%-ʹ ˀʬʨʫʪʬʴʹ, ʨˀˀʰ — 2.79%-ʹ, ʰʨʶʵʴʰʨˀʰ — 2.92%-ʹ.

23..2. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ

ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ,, ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ

ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨʹ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ˁʨʸʯʻʲ
ʹʨʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʵ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩˀʰ. ʳʰʹʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʳʰʮʴʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ,
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ, ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ˀʬʹʸʻʲʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ,
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʨʺʸʰ˂ʨ (ʰˆ. ˂ˆʸ. 23.1.).
ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʼʰʸʳʰʹ) ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʶʵʮʰ˂ʰʨ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ ʨ˄ʨʸʳʵʬʩʬʴ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ `SWOT~, `PEST~ ʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ
ʶʸʵʬʽʺʮʬ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʪʨʸʬ ʫʨ ˀʰʪʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʨ.
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʪʨʸʫʨʽʳʴʰʹʯʭʰʹ,
ˁʭʬʴʰ ʨʮʸʰʯ, ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʬʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʳ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʶʰʸʭʬʲʰ ʬʺʨʶʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ
ʳʱʭʬʯʸʰ ʨʳʨʾʲʬʩʨ: ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʹʨʬʽʹʶʵʸʺʵ ʫʨ ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ; ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ˀʰʫʨ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʯ, ʳ. ˀ.
ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʨ.
ʳʬʵʸʬ ʬʺʨʶʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ ʫʨʸʪʬʩʰʹ ʫʨ ʽʭʬʫʨʸʪʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʭʲʨ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʺʬʭʨʫ ˄ʨʸʳʵʬʩʨʮʬ ʸʬʹʻʸʹʫʨʳʮʵʪʨʭʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʯ.

˂ˆʸ.23.1. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʳʨʺʸʰ˂ʨ

393
 .
ʳʬʹʨʳʬ ʬʺʨʶʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹʰʨˆʲʬʬʩʰʹ (ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ) ʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʬʸʯʰʨʴʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʽʭʬʿʴʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰ-
ʨʯʬʩʬʲʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸ ʹʼʬʸʵˀʰ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ.
ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʨʳʰʹʨ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ʸʬʪʰʵʴʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ. ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʳʱʭʬʯʸʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ˂ ʱʰ ʬʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʨʸʨʬʸʯʪʭʨʸʵʭʴʨʫ ˄ʨʸʰʳʨʸʯʨ ʳʹˆʭʰʲ ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ˂ ʱʰ.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ
ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʨʾʳʵʼˆʭʸʰʹʨ ʫʨ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ ʽʭʬʿʴʰʹ ʿʭʬʲʨ
ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʫʨ ʻʹʨʼʸʯˆʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ
ʼʵʴʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹʨʯʭʰʹ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ
ʶʸʵʪʸʨʳʨ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʫʬʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʩʨʮʨʮʬ ʳʨʯʰ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʯ ˄ʰʲʵʩʸʰʭ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ
ʰʽʴʬʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʩʨʮʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʫʨ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ. ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ,
ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵ˃ʬʩʴʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹʨ
ʫʨ ʨˆʨʲʰ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʫʨʹʨʼʰʴʨʴʹʬʩʲʨʫ. ʰʳ ʹʰ˃ʴʬʲʬʬʩʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʯʨʴ ʨˆʲʨʭʹ ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʹʬʽʺʵʸʹ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʱʸʬʫʰʺʰʯ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʰʮʴʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʳʿʵʼʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʬʽʺʵʸʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨʯʨ ʫʨʹʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʭʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ (ʰˆ.. ʴʨˆ.. 23.1..) ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʨʫ
ʰʯʭʲʬʩʨ ʰʫʬʰʹ ʫʨʩʨʫʬʩʰʹ ʳʵʳʬʴʺʰ. ʹʨʽʳʰʨʴʰ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹʯʭʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʰ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹ ʶʬʸʰʵʫʯʨʴ, ˆʵʲʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʹʨʹʸʻʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ:
ʿʭʬʲʨ ʰʳ ʹʨʳʻˀʨʵʹ ʫʨʳʯʨʭʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʰʴ ʻ˃ʾʵʫʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ,
ʨʴʻ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ; ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ ʶʸʵʬʽʺʰʯ; ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ˀʬ˄ʿʭʬʺʨ; ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʬʽʹʶʲʻʨʺʨ˂ʰʰʫʨʴ ʪʨʳʵʿʭʨʴʨ ʨʴ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨ.
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʳʰʬʸ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʬʩʸʰʭʰ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ (ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ, ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ
ʫʨʱʸʬʫʰʺʬʩʰʹ, ʹʨʪʨʸʬʵ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʱʨʭˀʰʸʬʩˀʰ ʶʸʵʺʬʽ˂ʰʵʴʰʮʳʰʹ) ʾʵʴʰʹ˃-
ʰʬʩʨʯʨ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʪʬʪʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʫʨ ʳʰʹʰ

394
ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨ ʹʨʩʨʷʵ ʹʰʹʺʬʳʨ. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʬʪʳʨˀʰ
ˀʬʺʨʴʰʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ, ʰʹʬ ʱʬʸ˃ʵ ʫʨ ˀʬʸʬʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩʰʹ ʳʰʬʸ. ʰʪʰʭʬ ʬˆʬʩʨ ʳʨʯ
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨʹʨ˂, ʸʨʹʨ˂ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵʩʰʲʰʮʨ˂ʰʨ ʻʴʫʨ
ʬʫʵʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʨʫ. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʨ: 1) ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʹʸʻʲʰ
ʳʵʴʵʶʵʲʰʨ ʨʲʱʵˈʵʲʰʹʨ ʫʨ ʯʨʳʩʨʽʵʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨʹʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʨʮʬ; 2)
ʽʭʬʿʴʰʹ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʫʨʴ ʳʯʬʲʰ ʨʩʹʵʲʻʺʻʸʰ ʫʨ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʻʲʰ
ʸʬʴʺʰʹ ʨʳʵʾʬʩʨ ʩʰʻˇʬʺˀʰ; 3) ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʹʸʻʲʰ ʳʵʴʵʶʵʲʰʨ ʻ˂ˆʵʬʯˀʰ
ʭʨʲʻʺʰʹ ʪʨʫʨʸʰ˂ˆʭʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʮʬ, ʼʹʬʭʫʵʻ˂ˆʵʻʸʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʨʱʸ˃ʨʲʭʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʺʬʸʰʺʵʸʰʨʮʬ, ʪʨʴʹʱʻʯʸʬʩʰʯ ʯʻ ʰʹʰʴʰ
ʵʼˀʵʸʻʲ ʮʵʴʬʩˀʰʨ ʫʨʸʬʪʰʹʺʸʰʸʬʩʻʲʰ (ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʰʸʳʰʹ ʸʵʲʹ ʯʨʳʨˀʵʩʬʴ
ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʳʬ˄ʨʸʳʬʬʩʰʹʨʯʭʰʹ). 4) ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯ; 5) ʸʬʨʲʻʸʰ ʩʸ˃ʵʲʨ ʫʨʳʴʨˀʨʭʬʯʨ ʹʨʳʿʨʸʵʹʯʨʴ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʯʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʱʵʴʼʰʹʱʨ˂ʰʨ. ʳʨʹˀʺʨʩʻʸʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʬʸʯʳʨʴʬʯʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʨ ʫʨ ʱʵʳʩʰʴʰʸʬʩʨ, ʸʨ˂ ʹ˄ʵʸʬʫ ʸʬʨʲʻʸ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʹ
˄ʨʸʳʵʨˁʬʴʹ.

ʴʨˆ. 23.1.ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ.

ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ʬʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ ʰ˃ʬʴʹ, ʸʨʫʪʨʴ

ʳʳʨʸʯʭʬʲʻʸ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʯʨ ʳʰʾʬʩʰʹʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʮʬʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ˆʨʸˇʭʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ,
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰ. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʯ ʳʵʹʨʸʪʬʩʲʬ ˀʰʫʨ ʫʨ ʪʨʸʬˀʬ ˄ʸʬʬʩʰʹ
ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰʨ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʪʨʸʬˀʬ ʳʵʹʨʸʪʬʩʲʬʴʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ʳˆʵʲʵʫ ʰʳ ʴʨ˄ʰʲʹ ʰʿʬʴʬʩʬʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʹʨ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʮʰ˂ʰʨʮʬ ʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ.

395
ʨʹʬʯʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʻʫʰʫʬʹʰ ʴʨ˄ʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ˄ʨʸʫʪʬʴʰʲ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸ
ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨˀʰʨ ʨʹʨˆʻʲʰ. ˀʰʫʨ ʳʵʹʨʸʪʬʩʲʬʴʰ, ʪʨʸʫʨ ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰʹʨ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʳ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹʨ˂
ʰʿʬʴʬʩʬʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʹʨʰʫʻʳʲʵʬʩʨʨ.
ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ˀʬʳʨʭʨʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʴʰˀʨʴ-
ʯʭʰʹʬʩʬʩʰʨ: 1) ʫʨʴʰˀʴʻʲʬʩʨ; 2) ʹʰʹʸʻʲʬ; 3) ʹʨʸ˄ʳʻʴʵʬʩʨ; 4) ʯʨʭʰʹʫʸʵʻʲʵʩʨ; 5)
ʸʬʲʬʭʨʴʺʵʩʨ; 6) ˀʬʹʨʫʨʸʰʹʵʩʨ; 7) ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ˀʰʴʨʨʸʹʹ, ʳʰʹ ʹʰʾʸʳʬʹ ʫʨ ʹʰʭʸ˂ʬʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ, ʳʨʯʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʹʨʳʨʸʯ-
ʲʬʩʸʰʭʰ ʼʵʸʳʨ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʰʭʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʫʨ ʳʯʬʲʰ ʸʰʪʰ ʹˆʭʨ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ. ʨʳ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ ʨʿʨʲʰʩʬʩʹ ʰʴʼʵ-ʸʳʨ˂ʰʰʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʸʬ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʸʬʯ ʨʸʹʬʩʻʲʰ), ʰʹʬ ˀʰʫʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ. ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ
ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ (ʸʬʨʲʻʸʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ,
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ) ʫʨʸʪˀʰ ʹʺʸʨʺ-
ʬʪʰʻʲ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʯʨ ʳʰʾʬʩʰʹʨʹ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʪʨʸʬ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʹʼʬʸʵʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˁʨʺʨʸʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ. ʨʳ
ˇʪʻʼʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʵʸ ʩʲʵʱʨʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʶʰʸʭʬʲ ʩʲʵʱʰ. ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ-ʳʨʯˀʰ ˀʬʫʰʹ
ʰʹʬʯʰ ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʸʬʳʵʹ
ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʫʨ ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʰʿʬʴʬʩʬʴ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʰʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ (ʳˀʶ) ʫʨ
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ (ʬˀ) ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ; ʬʸʵʭʴʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʨ
ʳʵˆʳʨʸʬʩʨʹʨ ʫʨ ʫʨʴʨʮʵʪʮʬ; ʱʨʶʰʺʨʲʻʸ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨʯʨ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ; ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʨʳʵʽʳʬʫʬʩʨ; ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ; ˂ʬʴʺʸʨʲʻʸʰ ʩʨʴʱʰʹ ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʫʨ ʹˆʭʨ. ʳʬʵʸʬ ʩʲʵʱʰ. ʫʨʸʪʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩˀʰ ˀʬʫʰʹ ʰʳ
ʫʨʸʪʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʨʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʨ (ʹʨ˄ʨʸʳʵ) ʬʱʻʯʭʴʰʹ:
˄ʨʸʳʵʬʩʻʲʰ (ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ, ʳʰʹʰ ʫʰʴʨʳʰʱʨ;
ʱʨʶʰʺʨʲʻʸ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨʯʨ ʫʰʴʨʳʰʱʨ; ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ
ʨʸʨʹʨʩʸʻʴʨʭʰʹ, ʳʯʲʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʳʨʯʰ ʨʹʨʱʰ; ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʯʨʴˆʨ; ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʳʵʪʬʩʰʹ ʯʨʴˆʨ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ —
˃ʰʸʰʯʨʫʰ (ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ) ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʫʨʴ; ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʫʨ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ; ʪʨʴˆʰʲʻʲ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨʸʪʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ ʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ ʫʨ ʹˆʭʨ. ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʩʲʵʱʰʹ
ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʨʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ,
ʶʨʸʺʴʰʵʸʻʲ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʯʨ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʫʨ ʹˆʭʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʪʨʸʬ ʫʨ ˀʰʫʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʫʨʴ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ʹʨʰʴʺʬʸʬʹʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʿʭʬʲʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ) ˀʬʰʽʳʴʨʹ

396
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʰʹʬʯʰ ʳʰʮʨʴʳʰ-
ʳʨʸʯʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨʮʬ, ʰʹʬ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʬʼʬʽʺʰʨʴ ʳʨʸʯʭʨʮʬ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʯʨ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ - ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʱʨʴʵʴˀʰ
`ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʸʨʴʺʰʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ~ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ
ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ `ʿʭʬʲʨ ʹʨˆʬʵʩʰʹ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʫʨ ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʨʴ ʻʼʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʩʨʴʫʫʬʩʨ ʫʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ

ʴʨˆ. 23.2. ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʲʰʳʨʺʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ.

ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʬʸʰʺʵʸʰʨʮʬ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲ

ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʰ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʨ ʪʨʴʹʨʱʻ-
ʯʸʬʩʻʲ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ ʻʯʳʵʩʹ ʨʸʨʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʯʲʰʨʴ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨʹ, ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʯʨ
˄ʳʰʴʫʨ ˀʬ˃ʬʴʨʹʨ ʫʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʵʴʰʹ ʮʸʫʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʨ˂
ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʨʨ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʪʨʨˁʴʰʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ
ʳʹʪʨʭʹʰ ʶʨʺʨʸʨ, ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʯ ʨʸ˂ ʯʻ ʰʹʬ ʳʫʰʫʨʸʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʽʨʸʯʻʲ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰ
ʳʰʫʪʵʳʰʯ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ, ʹʨʸʰʹʱʵ ʫʨʩʨʴʫʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʻʸ ʶʸʵ˂ʬʹʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʸʵʪʵʸ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ, ʰʹʬ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʹʼʬʸʵʬʩʮʬ ʨʽʺʰʻʸʨʫ

397
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʫʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʨʳ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʵʩʨʮʬ. ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʨʾʹʨʴʰˀʴʨʭʰʨ, ʸʵʳ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹ
ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰʳˁʴʬʭʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨʹ ʫʨ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ. ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʱʲʰʳʨʺʹ ʱʰ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨˀʰ ʽʳʴʰʨʴ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʨ (ʰˆ. ʴʨˆ. 23.2.).
ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʨ, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʹʬʯ
ʹʰʹʺʬʳʻʸ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʮʬ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʨ) ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ ʫʨ
ʩ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʰʹʱʬʩʰ.
ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲˀʰ (˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʹ) ʨʱʻʳʻʲʰʸʬʩʻʲʰʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʰʹʬʯʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʳʵʯˆʵʭʴʨ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʯ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʫʨ ʨ. ˀ., ˆʵʲʵʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʸʰʹʱʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʯʨʯʭʰʹ ʫʨʹʨˆʻʲʰʳʰʮʴʰʹ ʹʸʻʲʰ ʨʴ
ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭʰ ʳʰʻʾ˄ʬʭʲʵʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬ.ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʱʰ ʳʸʨʭʨʲ
ʼʨʽʺʵʸʮʬʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ (ʰˆ. ʴʨˆ 23.3.) ʳʨʯ ˀʵʸʰʹʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʨʫ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ: ʨ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʨ ʫʨ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʨ; ʩ)
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʨ; ʪ) ʨˆʨʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʭʲʰʹ
ʨʽʺʰʭʰʮʨ˂ʰʨ; ʫ) ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʫʨ ʶʵʸʺʼʬʲʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ; ʬ)
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʨʲ-˂ʨʲʱʬ, ʨʹʬʭʬ ʬʸʯʵʩʲʰʭʨʫ. ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲ
ʶʰʸʵʩʨʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʼʨʽʺʵʸʯʨ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʵʩʨ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʼʨʽʺʵʸʰʹ
ʶʵʮʰʺʰʻʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʨʴʬʰʺʸʨʲʵʹ ʳʬʵʸʬ ʼʨʽʺʵʸʰʹ
ʴʬʪʨʺʰʻʸʳʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʳ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʨ: ʨ)
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʮʸʫʨ; ʩ) ʨˆʨʲʰ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ
ˀʬʳʵʿʭʨʴʰʹ ʮʸʫʨ; ʪ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʵʩʰʹ
ʮʸʫʨ; ʫ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʰʹ ʮʸʫʨ; ʬ) ʬʴʬʸʪʵʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʨʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ
ʮʾʭʸʻʲʰ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ; ʭ) ʮʾʭʸʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ. ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʫʨʴ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʹʸʻʲ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭ
ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʨʹ ʨʸ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʫʨ ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭ ʺʸʨʴʹ˂ʬʫʬʴʺʻʸʰ ʩʻʴʬʩʰʯ
ʪʨʳʵʰʸˁʬʭʨ. ʨʳʰʺʵʳ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʰʹʨʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹˆʭʨ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ˂.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʹʨˀʬʫʬʪʵ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʲʰʳʨʺʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ, ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭ ʫʨ ʹˆʭʨ ʪʨʸʬʳʵʯʨ
ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨʹ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʲʰʳʨʺʮʬ ʳʵʽʳʬʫ ʵʩʰʬʽʺʻʸ ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ
ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ (ʰˆ.ʴʨˆ.23.4.). ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ; ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ; ʳʨʱʸʵʬʱ-
ʵʴʵʳʰʱʻʸʰ; ʩʻʴʬʩʸʰʭ-ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ; ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ; ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ; ʹʵ˂ʰʨ-
ʲʻʸ-ʱʻʲʺʻʸʻʲʰ; ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʫʨ ʹʨʱʨʫʸʵ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ

398
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ. ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʬʸʯʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʰʪʰ ʹʨʳ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʨʳʫʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʭʰʿʭʨʴʵʯ: ʭʰ˄ʸʵ, ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʻʲʰ ʫʨ ʸʰʹʱʻʲʰ.

ʴʨˆ. 23.3. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʫʨ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ

ʸʰʹʱʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʰʳʫʬʭʸʬʩʰ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʲʰʳʨʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʵʸ

˃ʰʸʰʯʨʫ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʹ ʰʿʬʴʬʩʬʴ: ʨ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹʨ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ; ʩ) ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ.
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ, ʨʳʰʺʵʳ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʲʰʳʨʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨʳʰʭʬ ʳʰʫʪ-
ʵʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ʶʰʸʭʬʲ
ʳʱʭʲʬʭʨʸʬʩʨʫ ˈʨʸʭʨʸʫʰʹ ʹʱʵʲʰʹ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʲʬʩʰ ʰʯʭʲʬʩʰʨʴ. ʳʨʯ ʳʰʬʸ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʹʨʬʽʹʶʬʸʺʵ ʹʱʨʲʨ ʳʵʰ˂ʨʭʫʨ ˀʬʳʫʬʪ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʹ:
ʻ˂ˆʵʬʲʰ ʫʨ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰ;
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʭʨʲʻʺʰʹ ʳʫʪʸʨʫʵʩʨ; ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʺʨʴʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ; ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ

399
ʫʵʴʬ; ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ ʭʰʯʨʸʬʩʨ. ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʳʰʫʪʵʳʬʩʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʨʹʬʭʬ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹˆʭʨ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ˂.

ʴʨˆ. 23.4. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ

ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʨˀˀ-ˀʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʩʨʮʨʮʬ ʽʭʬʿʴʫʬʩʨ ʿʭʬʲʨ
ˀʺʨʺʰʹ `ʿʵʭʬʲ˄ʲʰʻʸʰ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ ʸʻʱʨ~, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʱʲʰʳʨʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʻʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʬʩʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ) ʺʬʸʰʺʵʸʰʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʰ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ; ʩ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʨʰʴʵʩʨ; ʪ) ʼʰʹʱʨʲʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ. ʸʵʪʵʸ˂
˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʯʨʴ, ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʬʫʨʴ, ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ-ˀʬʸˁʬʭʨ ʳʵˆʫʬʹ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ.

400
 ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʳʨ ʳʬʴʬˇʬʸʳʨ ʻʴʫʨ ʪʨʴʨʹˆʭʨʵʹ ʸʰʹʱʰ ʫʨ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨ, ʨʹʬʭʬ,
ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ; ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨ ʳʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʨʲʩʨʯʵʩʬʩʰ; ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ. (ʰˆ.
ʴʨˆ.23.5.)

ʴʨˆ.23.5. ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ

401
˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʰʹʨʯʭʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʰʹ ʪʨ˄ʬʭʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʸʵʰʹ ʳʹʭʲʬʲʵʩʨˀʰ ʨʻʼʨʹʻʸʬʩʹ
ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲ ʼʻʲʨʫ ʹʨˆʹʸʬʩʹ. ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʳʸʨʭʨʲʰ
ʨʹʶʬʽʺʰʯ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ. ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ, ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʳʵʽʳʬʫʰ ʼʨʽʺʵʸʰ, ʸʵʳʬʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʳʹʵʼʲʰʵ ʯʨʴʨʳʬʪʵʩʸʵʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʽʭʬʿʴʰʹʨʯʭʰʹ. ʰʹʬʯ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ˂ ʱʰ,
ʸʵʳʬʲʯʨʯʭʰʹ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʫʨ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʳʫʪʸʨʫʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ — ʨˀˀ, ʰʨʶʵʴʰʨ, ʪʬʸʳʨʴʰʨ, ʫʰʫʰ ʩʸʰʺʨʴʬʯʰ, ʹʨʼʸʨʴʪʬʯʰ ʫʨ ʹˆʭ,
ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰ ʪʨʳʻʫʳʬʩʰʯ ʨʸʹʬʩʵʩʹ, ʯʻʳ˂ʨ ʳʨʯʰ ʰʴʺʬʴʹʰʭʵʩʨ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʨʩʨʲʰʨ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʯʬʵʸʰʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ ʳʵʹʨʮʸʬʩʨ,
ʸʵʳʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯʨ˂ ʼʨʹʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʫʵʴʬ ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ 10%-ʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʨʸʰʹ
ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʭʲʬʴʨ. ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʰʴʺʬʴʹʰʭʵʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʵʸʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ: ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʺʬʳʶʰ ʫʨ
ʰʴʫʬʽʹʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ, ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʺʬʳʶʰ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʾʴʰˀʴʨʭʹ
ʼʻʲʰʹ ʪʨʻʼʨʹʻʸʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ (ʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʯʰ ʻʴʨʸʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ)
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰˆʨʺʬʩʨ ʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʹ ʮʸʫʰʯ
%-ˀʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ ʳʰʹ ʴʵʳʰʴʨʲʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ. ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ
ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʮʸʫʰʹ
ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʮʵ ʫʵʴʬʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ (ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʨʫ) ʫʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʺʬʳʶʰʹ ˀʬˇʨʳʬʩʰʯ
ʨʳʨʭʬʶʬʸʰʵʫˀʰ (ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ ʨʯ˄ʰʲʨʫʰʯ).
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʹʰʫʰʫʬ ʨʹʨˆʨʭʹ ʼʻʲʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʼʻʲʨʫ ʬʸʯʬʻʲʬʩˀʰ ʼʻʲʰʹ ʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.

ʴʨˆ. 23.6. ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨʫʳʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ

ʹʰʹʺʬʳʨʺʰʮʨ˂ʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʰʫʰʫʬ ʨʹʨˆʨʭʹ ʼʻʲʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ ʼʻʲʰʹ ʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʯ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʫʵʴʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʨ˂ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʯ.

402
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʳ ʹʰʫʰʫʬʬʩʰʹ ʪʨʯʭʲʰʹʨʯʭʰʹ ʼʻʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ,
ʨʴ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʫʸʵʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʫʨ ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʨˆʨʹʰʯʬʩʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺ ʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʼʻʲʰʹ ʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʯʰ ʻʴʨʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ
ʪʨʸʬˀʬ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ. ʸʬʨʲʻʸʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ
ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ ʼʻʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʯʰ ʻʴʨʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ. ʬʹ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʸʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʪʨʯʭʲʬʩʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ (ʴʨˆ. 23.6).
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʹʨʩʨʮʵ ˂ʴʬʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʱʵʴʱʸʬ-
ʺʻʲʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʸʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 23
1. ˁʨʳʵʯʭʨʲʬʯʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
2. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʬʺʨʶʬʩʰ
3. ʪʨʨʨʴʨʲʰʮʬʯ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰʳʰʨʳʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
4. ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʯʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹʳʨʺʸʰ˂ʨ
5. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯʹʰʴʵʭʨ˂ʰʵʶʸʵʬʽʺʰʹˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹʹʽʬʳʨ
6. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯʽʭʬʿʴʰʹʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵʱʲʰʳʨʺʰʹʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰ
7. ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʯ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ
8. ʪʨʨʨʴʨʲʰʮʬʯʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹʼʨʽʺʵʸʰʹʪʨʭʲʬʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 23
1. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʺʨʶʬʩʰʨ:
ʨ) ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʩ) ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʪ) ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰ
ʫ) ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʨʴʨʲʰʮʰ, ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʨʻʫʰʺʰ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ)
2. ʸʰʹʱʰ ʨʸʰʹ:
ʨ) ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʪʨʸʬʳʵʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ
ʩ) ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʻʾʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ
ʪ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰʻʾʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ

403
 ʫ) ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ ʳʰʻʾʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ)
3. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʺʰʶʬʩʰʨ:
ʨ) ʹʨʩʨʮʸʵ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ
ʩ) ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ, ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ, ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ
ʪ) ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ, ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ, ʹʨʩʨʮʸʵ
ʫ) ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ, ʹʨʩʨʮʸʵ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ,
ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ, ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ, ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ)
4. ʳʪʸ˃ʴʵʩʬʲʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʨʸʰʹ:
ʨ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʵʩʸʰʭ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʮʬ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʩ) ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʵʯʵʱʭʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨ
ʪ) ʹʭʨʲʻʺʵ ʱʻʸʹʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʫ) ʹʨʫʬʶʵʮʰʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʨ)
1. ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʹʨʶʸʵʬʽʺʵ ʫʨ ʱʸʰʺʰʱʻʲ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʹˆʭʨʵʩʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ:
ʨ) ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʰ
ʩ) ʹʰʳʺʱʰ˂ʰʹ ʳʨʸʨʪʰ
ʪ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʰ
ʫ) ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʰ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ)
2. ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ:
ʨ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰ
ʩ) ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰ, ʻʮʨʸʨʲʵʩʰʹ ˄ʬʸʺʰʲʰ
ʪ) ʻʮʨʸʨʲʵʩʰʹ ˄ʬʸʺʰʲʰ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ,
ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰ
ʫ) ʻʮʨʸʨʲʵʩʰʹ ˄ʬʸʺʰʲʰ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ)
3. ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹʮʸʫʨʹʯʨʴʨˆʲʨʭʹ
ʨˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʮʸʫʨ
ʩʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʮʸʫʨ
ʪʳʵʪʬʩʰʹʮʸʫʨ
ʫʫʰʭʰʫʬʴʫʬʰʹʮʸʫʨ
ʹ˄ʵʸʰʶʨʹʻˆʰʨʩ
4. ʹ˂ʬʴʨʸʻʲʰʨʴʨʲʰʮʰˀʬʰ˃ʲʬʩʨʰʿʵʹ
ʨʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰʫʨʮʵʳʰʬʸ-ʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰ
ʩʮʵʳʰʬʸ-ʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰʫʨʿʭʬʲʨʮʬʻʼʸʵʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰ
ʪʿʭʬʲʨʮʬʻʼʸʵʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰʫʨʮʵʳʰʬʸ-ʶʬʹʰʳʰʹʺʻʸʰ
ʫʮʵʳʰʬʸ-ʶʬʹʰʳʰʹʺʻʸʰʶʬʹʰʳʰʹʺʻʸʰʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰ
ʮʵʳʰʬʸ-ʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰʿʭʬʲʨʮʬʻʼʸʵʵʶʺʰʳʰʹʺʻʸʰ ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨʫ

404
 ʯʨʭʰ 24
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ʨʲʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ

24.1. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
24.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʨʫ
ʫʨʿʵʼʰʹʨʹ (ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ "ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ")
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ.. Äʳʵʳʨʭʨʲʰʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹˀʬʹʨˆʬʩ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 24
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ʨʲʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ

24..1. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʩʰʻ ʻˇʬʺʺʰʸ
ʸʬ--
ʩʨ (Capital budgeting) – ʨʸʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ, ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʫʨ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ (ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ), ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬ-
ʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʫʨ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻ-
ʲʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʹ. ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʴ-
ˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʰʹʬʯ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ ˆʫʬʩʨ, ʸʵʪʵʸʰ˂ ʨʸʰʹ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ, ˀʬʴʵʩʨ, ʳʰ˄ʨ,
ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʨ ʫʨ ʹˆʭ.
ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ) ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
ʨ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʶʸʵʬʽʺʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ (ʳʰʾʬʩʨʹ), ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʮʴʬʩʯʨʴ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨˀʰ;
ʩ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ (ʳʻʫʳʰʭ)
ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ (ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ);
ʪ) ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʻʫʳʰʭʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ;
ʫ) ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ (˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ) ˀʬʸˁʬʭʨʹ, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʪʨʮʸʫʰʹ
ʶʰʸʵʩʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʰʯ;
ʬ) ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨʹ.
ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʹʸʻʲʬʩʻʲʰ ʨʹʬʭʬ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ-
˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰ ʰʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ, ʰ˃ʲʬʭʨ ʯʻ ʨʸʨ ʰʪʰ ʰʴ-
ʭʬʹʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲ ʯʨʴʨʩʨʸ ʨʴ ʳʨʹʮʬ ʫʰʫ ʳʵʪʬʩʨʹ. ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ

405
ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹʨʹ ʸʰʹʱʰ ʳʻʫʳʰʭʰʨ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʶʸʵʬʽʺʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰ ˀʬʹʨ˃-
ʲʵʨ ʪʨˁʴʫʬʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʫʨʴ. ʳʨʪ., ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʪʨʴʿʵʼʰ-
ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʫʰʹ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʹʨʶʸʵʬʽʺʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʯ, ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʨˀʰ ʱʰ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ.
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬʩʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʨʳʫʬ ˄ʨʸʹʨʫʪʬʴʨʫ. ʿʭʬ-
ʲʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ʻʴʫʨ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʵʫʬʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʳʳʨʸ-
ʯʭʬʲʵʩʰʯ ʫʵʴʬʮʬ. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʹ ʰʬʸʨʸʽʰʨʳ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˄ʰ-
ʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʳʵʰ˂ʭʨʹ: ʹʬʽ˂ʰʬʩʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ, ʹʨʨʳʽʸʵʹ ʻʼʸʵʹʬ-
ʩʰ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʭʰ˂ʬ-ʶʸʬʮʰʫʬʴʺʰ, ʶʸʬʮʰʫʬʴʺʰ ʫʨ ʫʰʸʬʽʺʵʸʯʨ ʹʨʩ˅ʵ. ʨʾ˅ʻʸʭʰ-
ʲʵʩʰʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʳʨ ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ˀʬ˃ʲʵʴ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʰʫʰʫʰʹ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ ʫʨʨʳʺʱʰ˂ʵʴ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʯ, ʳʨʪʸʨʳ ʻʼʸʵ ʳʹˆʭʰʲ ʶʸʵʬʽʺʬʩʹ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ʫʵʴʰʹ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʨ ʨʳʺʱʰ˂ʬʩʹ ʳˆʵʲʵʫ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʨʨ
ʹʨ˅ʰʸʵ, ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʨ ʫʨ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨ.
ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʬʸʯ-ʬʸ-
ʯʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʬʺʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨ ʨʸʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨˀʰ.
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʪʬʩʨ ʶʸʵʬʽʺʰʫʨʴ, ʪʨʳʵʰʹʨˆʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʨˀʰ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʿʭʬʲʨ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʱʵʴʱʸʬ-
ʺʻʲʨʫ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨʮʬ ʫʨ ʨʸʨ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʨʴʪʨʸʰˀʮʬ. ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʯʨʭʰʹʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨʹ ʨʱʬʯʬʩʹ ʹʨʰʳʬʫʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʰʫʨʴʨ˂
ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʻʴʫʨ ʳʰʰʾʵʹ ʳʵʪʬʩʨ. ˆʬʲʨˆʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨ ʨʴ ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆ-
ʫʨ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʳˆʵʲʵʫ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʯ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʬ-
ʴʬˇʬʸʬʩʰ ʰʾʬʩʬʴ ʴʨʾʫ ʼʻʲʹ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʨˀʰ.
ʨʾʹʨʴʰˀʴʨʭʰʨ ʱʵʳʶʰʻʺʬʸʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʹ ʸʵʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨ-
ʫʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮˀʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˃ʨʲʰʨʴ ʨʫʭʰʲʰʨ ʭʨʸʨʻʫʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ ʫʨ
ʨˆʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʳʰʾʬʩʨ. ʰʳ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬ-
ʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ – ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹ-
ʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ-
ʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲ-
ʮʬ. ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʪʨʹʨʭʨʲʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʪʨ-
ʳʵʹʨˆʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʯ. ʨʳʰʺʵʳ ʿʭʬʲʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻ-
ʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʻʴʫʨ ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ ʬʱʭʰʭʨʲʬʴʺʻʸʰ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˄ʨʸʫʪʬʴʰʲʰ ʮʸʫʨʫʵʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʰʳʪʭʨʸʨʫ, ʸʵʳ ˀʬ-
ʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʿʵʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʹ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹ ˀʵʸʰʹ
ʶʸʵʬʽʺʯʨʴ ʬʸʯʨʫ ʨʴ ʳʰʹ ʪʨʸʬˀʬ. ʳʨʪ., ʹ˄ʵʸʰ ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʨˆ-
ʭʨ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ ʳʯʲʰʨʴʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ
ʹʻʸʹ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʨʸʹʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹʯʨʴ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʪʨʹʨ-
˄ʬʭʨʫ. ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʻʴʫʨ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ “ʱʨ-
ʴʰʩʨʲʰʮʨ˂ʰʨ”ʫʨ ʪʨʮʸʫʰʲʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʻʴʫʨ ʪʨʭʨʱʬʯʵʯ ʼʻʲʨʫʰ

406
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʳʮʨʸʫʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨʹ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʽʭʹ
ʨʮʸʰ, ʸʵ˂ʨ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʻʲʰʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ ʨˆʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʯ ʫʨ ʳʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʫʨ ʹʨ-
ʫʨ˂ ʿʭʬʲʨ ˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʰʽʴʬʩʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ.
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʳʵʻʾʬʩʨʫʰ ˄ʨʸʹʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ ʨʸ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʰʴʺʬʸʬʹʰ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ʮʸʫʨʫ
ˆʨʸˇʬʩʹ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨʹ. ʨʹʬʭʬ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ, ʸʵʳ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʫʨʴʨ-
ˆʨʸˇʬʩʰ ʨʸ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʸʬʨʲʻʸ ʼʻʲʨʫ ʪʨʹʨʭʨʲʹ. ʯʻ ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʶʸʵʬʽʺˀʰ ˁʨʸʯʻʲʰ
ʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʰʹ ʹˆʭʨ ʳʰʮʴʰʯʨ˂ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ, ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʳʰʹʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʴʫʨ ˁʨʬʸʯʵʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ. ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʳʵʻʿʬʴʬʩʬʲʰ ˀʬ-
ʴʵʩʬʩʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʨ (ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʰʯ) ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʲʬʩʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʬʨʲʰ-
ʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ. ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʨʹʬʯ ʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ ʪʨʯʭʨ-
ʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ.
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʹ, ʬʹ
ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʰ ʨʸ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʨʲʱʬ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ,
ʨʸʨʳʬʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ. ʳʨʪ., ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʬʽ-
ʺʰʹ ʨʽ˂ʬʶʺʬʴʹʰʯ ʮʵʪˇʬʸ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʨˆʨʲʰ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ, ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨ-
ʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʨʴ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ. ʬʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʪʨʴˆʰʲʻ-
ʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʨʲʰ ʳʰʹʰ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʫʸʵʹ. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨ-
ʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʩʸʻʴʫʬʩʨ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʲʰʹ ʼʵʸʳʨˀʰ, ʶʸʵʬʽ-
ʺʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʫʨʹʨʹʸʻʲʹ.
ʨʹʬʭʬ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʸʵʹ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʼʨʹʬʩʰ ʪʨʴʰ˂ʫʰʨʴ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʸ-
ʹʬʩʵʩʰʹ ʳʯʬʲʰ ˂ʰʱʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ. ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻ-
ʲʨʫ ʪʨʹʨʭʲʬʩʮʬ, ʨʹʬʭʬ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʮʬ ʫʨ ˆʬʲʼʨʹʬʩʮʬ.
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʼʨʽʺʵʸʰ. ˂ˆʸ. 24.1-ʮʬ
ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʶʸʵʬʽʺʰʹʯʭʰʹ, ʳʮʨʸʫʰ, ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨ-
ʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ.
ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʮʬ, ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʨʹʬ-
ʭʬ ʳʵʽʳʬʫʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʱʵʫʬʽʹʰ. ʳʨʪ., ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬ-
ʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰ ˁʨʳʵ˄ʬʸʨ ʫʨ ʪʨʫʨʺʨʴʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ-
ˀʰ ʫʸʵʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹʨ ʨʴ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ
ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʨʴʫʨ ʵʸʰʭʬʹʯʭʰʹ ʬʸʯʨʫ. ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʳʰʮʴʰʯ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵʽʭʰʯʭʬʩʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʨʳ˂ʰʸʬʩʬʴ ʳʰʹʰ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʹ. ʸʨ˂ ʴʰˀʴʨʭʹ ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʸʨ˂ ʳʬʺʰʨ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ, ʳʰʯ ʴʨʱ-
ʲʬʩʰʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩˀʰ ʪʨʫʨˆʫʰʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰ. ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨ ʨʸ ʨʸʰʹ ʼʻʲʰʹ ʪʨʹʨʭʨ-
ʲʰ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʨʳʰʹʨ ʰʪʰ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʮʬ, ʸʵ˂ʨ ʰʹ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʹ ʰˆʫʰʹ.

˂ˆʸʰʲʰ N 24.1. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ

407
 1 ʼʻʲʨʫʰ (ʨʸʨʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ) ʴʨʱʨʫʬʩʰ
2 ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ (ʨʸʨʼʰʴʨʴʹʻʸʰ) ʴʨʱʨʫʬʩʰ
3 ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
4 ʮʸʫʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ

˂ˆʸʰʲʰ N24.2.- ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ “ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ

ˀʬʳʫʬʪ ʮʸʫʨʫʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ” ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ
1 ʨʾʳʵʻʼˆʭʸʨʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʰʪʴʵʸʰʸʬʩʨ
2 ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˁʨʸʯʭʨ
3 ʶʸʵʬʽʺˀʰ ˁʨʸʯʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ ʹʨʩʸʻ-
ʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʶʵʴʺʨʴʻʸʰ ˂ʭʲʰʲʬ-
ʩʬʩʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩˀʰ
4 ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨ

ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, “ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ” ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹʨʹ

˂ˆʸʰʲˀʰ (˂ˆʸ. 24.2) ˁʨʳʵʯʭʲʰʲ ʹʨʱʰʯˆʬʩʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʹʨʪʨ-
ʫʨʹʨˆʨʫʵ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ˂.

ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʰʿʵʼʨ ʫʸʵʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲ ʹʨʳ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨʫ, ʱʬʸ˃ʵʫ: 1.

ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʰʹ ʪʨʹʨʭʲʬʩʰ. ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨ-
ʫʬʩʰʹ ʨʹʨˆʭʰʯ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʯʨʴ ʨˆʲʨʭʹ ʳʰʹʰ ˀʬ˃ʬʴʨ. ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʹʨ-
ʭʨʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˂ˆʸ. 24.3-ʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʬʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ
ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ˄ʳʰʴʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʫʨʳʵʴʺʨʷʬʩʰʹ ˆʨʸˇʬʩʹ ʫʨ ˁʨ-
ʴʨ˂ʭʲʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲ ʪʨʿʰʫʭʨʹ ʫʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʹ.

˂ˆʸʰʲʰ N24.3- ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʪʨʹʨʭʲʰʹ ʹʨʩʨʮʵ ʼʵʸʳʨʺʰ

(a) “ʨˆʨʲʰ” ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
(b) + ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʬʩʨʫʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ( ʫʨʳʵʴʺʨʷʬʩʰʹ ˆʨʸ-
ˇʬʩʰ, ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨ ʨ.ˀ)
(c) +(-) “˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʮʸʫʰʲʰ (ˀʬʳ˂ʰʸʬ-
ʩʻʲʰ) ʫʵʴʬ
d - ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʨ (ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʴʨʮʵʪʬʩʰ) “˃ʭʬʲʰ”
ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʫʨʴ ʯʻ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ˃ʭʬʲʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨˆʲʰʯ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ
(e) +(-) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ (ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʴʨʮʵʪʬʩʰ) “˃ʭʬʲʰ”
ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨʮʬ ʯʻ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ˁʨʴʨ˂-
ʭʲʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ
f = ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʰʹ ʪʨʹʨʭʲʬʩʰ

408
 2. ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʳʻʫʳʰʭʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ. ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʪʨʴʰˆʰʲʨʭʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰ-
ʾʬʩʨʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʫʨʴ, ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
ʪʨʹʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪ. ʬʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬ-
ʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ, ʨʾ˄ʬʸʰʲʰʨ ˂ˆʸʰʲˀʰ N24.4.
ʴʨʩʰˇʰ (b) – ʶʰʸʭʬʲʨʫ ʪʨʳʵʭʽʭʰʯʨʭʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʮʸʫʨʹ (ʭʨʳʨʺʬʩʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ˀʬʳ-
˂ʰʸʬʩʨʹ) ʮʸʫʨʫ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨˀʰ, ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʽ˂ʬʶ-
ʺʬʴʹʹ – “ʫʨʩʬʪʭʸʨʳʫʬ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲˀʰ ˄ʳʰʴʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ” ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨˀʰ.
ʴʨʩʰˇʰ (f) – ʯʻʳ˂ʨ ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯ ʻʱʨʴ ʭʨʳʨʺʬʩʯ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʮʸʫʨʹ (ʪʨʳʵʭʽʭʰʯʨʭʯ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨˀʰ. ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʹʨ-
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨ, ʨʸʰʹ ʨʸʨʼʻʲʨʫʰ ʫʨʸʰ˂ˆʭʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʮʬ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʫʨʹʨʩʬʪʸ ʳʵʪʬʩʨʹ. ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʻʴʫʨ ʪʨʴʭʹʨʮʾʭʸʵʯ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʽ-
˂ʬʶʺʬʴʹʰʹ ʮʸʫʨʫʰ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʮʬ.

˂ˆʸʰʲʰ N24.4. - ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʵ ʼʵʸʳʨʺʰ

(ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ)
(a) ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨʹ (ʱʲʬʩʨʹ) ʪʨ-
ʳʵʱʲʬʩʻʲʰ (ʫʨʳʨʺʬʩʻʲʰ) ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ
(ʱʲʬʩʨ) ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩˀʰ, ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨ-
ʳʵʱʲʬʩʰʯ
(b)-(+) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʸʰ˂-
ˆʭʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ)
(c) = ʫʨʩʬʪʭʸʨʳʫʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩˀʰ ˄ʳʰʴʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ
(d)-(+) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩˀʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ)
(e)= ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ˄ʳʰʴʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩˀʰ
(f)+(-) ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨ-
ʸʰ˂ˆʭʬʩˀʰ
(g) = ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ

ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʶʸʵʬʽʺʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʶʸʵʬʽ-

ʺʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʰʹʨʹ ʫʨ ʫʨʹʨʹʸʻʲʹ. ʨʳʰʺʵʳ ˂ˆʸʰʲʰ N24.4. ʨʸ ʨʹʨˆʨʭʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰ-
ʺʨʲʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ˂ʨʲʱʬ, ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ. ʨʳʰʺʵʳ ʻʴʫʨ ʫʨʭʨʳʨʺʵʯ
“ʫʸʵʰʹ ˀʻʨ ʮʸʫʨʫʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ” ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʴʨʩʰˇʰ-
(f) ʴʨʩʰˇʰʹ ˀʬʳʫʬʪ: +(-) ”˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ” ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰ (ʪʨʮʸʫʰʲʰ)
ʫʵʴʬ.
3. ʩʵʲʵ ˄ʲʰʹ ʮʸʫʨʫʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʰʹ ʴʨʱʨʫʰ. ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ-
ʹʨʯʭʰʹ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʭʰʿʬʴʵʯ ʰʪʰʭʬ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʮʬʳʵʯ - ˀʰʫʨ ʮʸʫʰʹ ʶʬʸʰ-
ʵʫʬʩˀʰ. ʳʰʹ ʪʨʸʫʨ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨ ʻʴʫʨ ʪʨʳʨˆʭʰʲʫʬʹ ʳ˂ʰʸʬʵʫʬʴ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˆˀʰʸʨʫ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʰʨʴ ʳˆʵʲʵʫ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʹ.
ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʨʫ ʬʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʨʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ: ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʪʨʿʰ-
ʫʻʲʰ ʨʴ ʪʨʫʨ˂ʬʳʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ; ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ (ʹʨ-

409
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʴʨʮʵʪʬʩʰ) ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨʹʯʨʴ ʨʴ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨʹʯʨʴ;
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰ-
ʺʨʲˀʰ – ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʫʨʩʸʻʴʫʬʩʨ ʸʵ-
ʪʵʸ˂ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ. ˂ˆʸ. N24.5. ʨʾʴʰˀʴʨʭʹ ʰʳ ʴʨʩʰˇʬʩʹ, ʸʵʳ-
ʲʬʩʰ˂ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹʨʹ ʫʨ ʱʲʨʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨʹ ʻʱʬʯʬʩʹ ʿʭʬʲʨ ʳʰ-
ʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ.

˂ˆʸʰʲʰ N24.5. ʩʵʲʵ ˄ʲʰʹ ʮʸʫʨʫʰ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ ʹʨʩʨʮʵ ʼʵʸʳʨʺʰ
˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨʹ (ʱʲʬʩʨʹ) ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩˀʰ ʪʨʳʵʱʲʬ-
(a) ʩʻʲʰ (ʫʨʳʨʺʬʩʻʲʰ) ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ) ʵʶʬ-
ʸʨ˂ʰʻʲ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩˀʰ, ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʭʰʯ
(b) -(+) ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʸʰ˂-
ˆʭʬʩˀʰ
(c) = ˄ʳʰʴʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲˀʰ ʫʨʩʬʪʭʸʨʳʫʬ
(d) -(+) ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩˀʰ
(e) = ˄ʳʰʴʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲˀʰ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ˀʬʳʫʬʪ
(f) +(-) ˄ʳʰʴʫʨ ʮʸʫʨ (ʱʲʬʩʨ) ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʸʰ˂-
ˆʭʬʩˀʰ
ʻʫʳʰʭʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʩʵʲʵ ˄ʲʰʹʯʭʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ
(g) = ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʳ-
ʯʨʭʸʬʩʨʹʯʨʴ
(h)+(-) “ʨˆʨʲʰ” ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
(ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨ /ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʨʮʬ)
(i) -(+) “ʨˆʨʲʰ” ʨʽʺʰʭ(ʬʩ)ʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨʮʬ ʨʴ ʪʨʫʨ˂ʬʳʨʮʬ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ
(j)+(-) “˄ʳʰʴʫʨ” ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰ (ʪʨʮʸʫʰʲʰ)
ʫʵʴʬ
(k) = ʩʵʲʵ ˄ʲʰʹ ʮʸʫʨʫʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ

˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨ-

ʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʯʨʴ, ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʬ-
ʫʨʴ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʬʸˁʬʭʨ ʳʵˆʫʬʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʩʰʮʴʬʹ–ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ. ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
1. ʪʨʳʳʵʹʿʿʰʫʭʭʰʹ ʶʬʸ
ʸʰʵ
ʵʫʰ (Payback period-PBP) – ʫʸʵʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨ-
˅ʰʸʵʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʵʬʽʺˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵ-
ʹʨʭʲʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ. ʰʳ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʲʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʹʨ˄-
ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʹʨʼʨʸʨʭʨʫ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫ-
ʴʬʲ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ, ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ (PBP) ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ.
PBP = a + (b – c) / d

410
ʹʨʫʨ˂, PBP – ʨʸʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ; a - ʨʸʰʹ ʼʻʲʨ-
ʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ʳʬʵʸʬ ˄ʬʲʰ; b - ʨʸʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʨʲʰ; c - ʨʸʰʹ
ʫʨʪʸʵʭʬʩʨʫʰ ʳʯʲʰʨʴʰ ʯʨʴˆʬʩʰ ʳʬ-2 ʴʨʩʰˇʰʫʨʴ; d - ʨʸʰʹ ʳʵʳʫʬʭʴʵ (ˀʬʳʫʬʪʰ)
˄ʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵʫʰʴʬʩʨ.
2. ʻʱʻʪʪʬʩ
ʩʰʹ ˀʰʫ
ʫʨ ʪʨʴʴʨʱʭʭʬʯ
ʯʰ (Iinternal rate of return-IRR) – ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʮʬ ˀʬʳʵ-
ʹʨʭʲʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ˀʰ-
ʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (IRR) ʨʸʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʯʨʴʨʩʸʬʩʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬ-
ʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨˆʲʨʴʫʬʲ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʹʨ˄ʿʰʹ ʼʻʲʨʫ ʪʨʫʰʴʬ-
ʩʨʹʯʨʴ. ʯʻ ʶʸʵʬʽʺʰʹ IRR ʫʰʫʰʨ ʨʴ ʺʵʲʰʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲ ʪʨʴʨʱʭʬʯʮʬ, ʶʸʵ-
ʬʽʺʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʰ˃ʲʬʭʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ˀʬʸˁʬʭʰʹʨʯʭʰʹ. ʪʨʴʹʨˆʰʲ-
ʭʬʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ “ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ” ʯʰʯʵʬʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ʫʸʵʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʪʨʴʨ˄ʰ-
ʲʬʩʨʹ. ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʸʵʻʲʵʩʨ ʨʸʰʹ ʳʬʺʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʫʸʵʹ, ʨʳʰʺʵʳ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵ-
ʩʨʹ ʰʳ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʹ ʨʴʰ˅ʬʩʬʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʼʻʲʨʫ ˀʬʳʵ-
ʹʨʭʲʬʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ 5 ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ, ʭʰʫʸʬ ʶʸʵʬʽʺʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰ˃ʲʬʭʨ ʰʪʰʭʬ
ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹ 6-ʫʨʴ 10 ˄ʲʨʳʫʬ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬ-
ʩʰʹ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʹʨʳʰ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʬʯʵ-
ʫʰ ʨʸʰʹ – ʻʱʻʪʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (IRR), ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (NPV)
ʫʨ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ (PI).
ʻʱʻʪʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ (IRR) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʫʰʹʱʵʴ-
ʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʵʲʰʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨˆ-
ʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ (CF), ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʲʰʯ (ICO). ʯʻ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻ-
ʲʨʫʰ ʪʨʹʨʭʨʲʰ ʨʴ ˆʨʸˇʰ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʲʰʨ ʴʻʲʵʭʨʴ ʫʸʵʹ, ʰʪʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʪʨ-
ʴʨʱʭʬʯʰʯ, IRR , ʨʳʪʭʨʸʨʫ:

CF1 CF2 CFn

ICO = ----------- -- + -------------- + ….. + ---------------
(1+IRR)1 (1+IRR)2 (1+IRR)n

IRR ʨʸʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨʹ ʻʱʬʯʬʩʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ

˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʴʬʩʨʹ – CF1 – CFn – ʻʺʵʲʫʬʩʨ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʪʨ-
ʹʨʭʲʰʹ (ICO) ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʴʻʲʵʭʨʴ ʫʸʵʹ.
3. ˄ʳʰʴʫ
ʫʨ ʨˆʲ
ʲʨʴʫ
ʫʬʲ
ʲʰ ʾʰʸ
ʸʬʩ
ʩʻʲ
ʲʬʩ
ʩʨ (Net present value -NPV) – ˄ʳʰʴʫʨ ʴʨʾʫʰ ʼʻ-
ʲʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʪʨʹʨʭʨʲʰ. ˄ʳʰʴ-
ʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʰʹʨʯʭʰʹ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʹʪʨʭ-

411
ʹʨʫ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ (NPV) ʼʵʸ-
ʳʻʲʨʹ ʨʽʭʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʬ:

CF1 CF2 CFN

NPV = -------- + --------- + …. + ----------- - ICO
(1 + k)1 (1 + k)2 (1 + k)n

ʹʨʫʨ˂, K–ʨʸʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʫʨ ʿʭʬʲʨ ʹˆʭʨ ˂ʭʲʨʫʰ ʨʸʰʹ ˄ʰʴʨʹ-
˄ʨʸ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ.
ʨʽ˂ʬʶʺʬʴʹʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʰ. ʯʻ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸʰʹ ʴʻʲʰ ʨʴ
ʴʻʲʮʬ ʳʬʺʰ, ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰ ʨʸʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʰ. ʯʻ ʼʻʲʨʫʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ
ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʨˆʲʨʴʫʬʲ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʬʹ ʱʰʫʬʭ
ʬʸʯʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨ ʨʸʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʽ˂ʬʶʺʬʴʹʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʰʹ ʪʨʳʵʹʨˆʭʰʹ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʰʮʨʸʫʵʹ ʳʨˀʰʴ, ʸʵ˂ʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʰʾʬʩʹ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨʹ, ʸʵʳʲʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʴʻʲʵʭʨʴ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʯʭʰʯʳʹʿʰʫʭʬʲʵʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹʰ ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂-
ʭʨʲʵʹ ʹʰʫʰʫʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʺʵʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆ-
ʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ, ʯʻ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ,
ʨʴ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ ʨʸˁʬʻʲʰʨ ʹ˄ʵʸʨʫ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʹ-
ʮʬ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨ ʨʸ ʻʴʫʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʳ, ʸʵʳʲʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴ-
ʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʺʵʲʫʬʩʨ ʴʻʲʹ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʰ˃ʲʬʭʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʰʾʬʩʨʮʬ ʨʴ ʻʨʸʿʵʼʨʮʬ ʪʨ-
ʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ.
4. ʳʵʳʪ
ʪʬʩʩʰʨʨʴʵʩʩʰʹ ʰʴʫ ʫʬʽʹʹʰ (Profitability index-PI) – ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻ-
ʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʳ
ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʮʬ. ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ (PI) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʰʹʨˆʵʹ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ:
CF1 CF2 CFN
PI = ( ------------ + ----------- +…..+ ------------- ) / ICO
(1 + k )1 ( 1 + k )2 ( 1 + k )n
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰʨ ʰʳʫʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ, ʹʨʴʨʳ ʳʵʳʪʬ-
ʩʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ ʨʸʰʹ 1.00 ʨʴ ʳʬʺʰ. ʯʻ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ ʳʬʺʰʨ 1.00-ʮʬ, ʬʹ
ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ ʰʳʨʮʬ, ʸʵʳ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸʰʹ ʴʻʲʮʬ ʳʬʺʰ. ʳʵʳʪʬ-
ʩʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ, ʪʨʳʵˆʨʺʨʭʹ ʳˆʵʲʵʫ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹ, ʨʳʰʺʵʳ ˄ʳʰʴʫʨ
ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ˆˀʰʸʨʫ ʻʼʸʵ ʳʰʹʨʾʬʩʰʨ ʭʰʫʸʬ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵ-
ʩʰʹ ʰʴʫʬʽʹʰ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ˄ʳʰʴʫʨ ʨˆʲʨʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʪʭʬʻʩʴʬʩʨ ʳʰʭʰʾʵʯ ʯʻ
ʨʸʨ ʶʸʵʬʽʺʰ ʫʨ ʨʹʬʭʬ ʪʨʳʵˆʨʺʨʭʹ ʨʩʹʵʲʻʺʻʸ ʼʻʲʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʨʹ.
ʩʰʮʴʬʹ ʸʰʹʱʰʹ ʳʨʸʯʭʨ.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ, ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨʹ
ʨʽʭʹ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʸʰʹʱʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ

412
ʮʸʫʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʵʹ ʰʹʬʯʳʨ ʶʸʵʬʽʺʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬ-
ʲʰʨ ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʳ˂ʬʳʰ ʰʿʵʹ.
ʸʰʹʱʱʰʹ ʪʨʸʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰ ʮʵʪˇʬʸ ˀʬʰ˂ʨʭʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʨʲ-
ʺʬʸʴʨʺʰʭʨʹ, ʻʼʲʬʩʬʩʹ ʳʰʰʾʵʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ ʪʭʰʨʴʰ ʯʨʸʰʾʰʯ. ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʪʨʨˁʴʫʬʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʰʹ ʳʵʽʴʰʲʵʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʶʸʵʬʽʺʰ ʳʰʰʾʬ-
ʩʨ, ʸʨ˂ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ ʨʴ/ʫʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨ-
ʮʬ. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ “ʸʰʹʱʰʨʴʵʩʨʹ” ʪʨʴʭʹʨʮʾʭʸʨʭʯ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʹʰ ʳʵ-
ʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ. ʳʰʯ ʸʰʹʱʰʨʴʰʨ ʶʸʵʬʽʺʰ, ʸʨ˂ ʫʰʫʰʨ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨ.

24..2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʨʫ ʫʨʿʵʼʰʹʨʹ

(ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ "ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ"")
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹ, ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰ
ˆˀʰʸʨʫ ʨ˄ʿʫʬʩʰʨʴ ʼʻʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹ
ˀʬʻ˃ʲʬʩʲʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʨˀʰ (ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ ʨʴ ʬ.˄. ʻʼʨʹʵ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ) ʫʸʵʰʹ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʳʵʴʨʱʭʬʯʰʹʯʭʰʹ.
ʬʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ - ʱʬʸ˃ʵʫ, ʳʨʹˀʰ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰʨ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ
ʱʵʴʰʻʴʽʺʻʸʨˀʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ˀʬʱʭʬʯʨ ʫʨ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ ʨˀʱʨʸʨʨ, ʸʵʳ ʸʬʨʲʻʸʰ ʴʨˀʯʰʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʮʻʹʺʰ ʭʨʫʨʫʨʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʭʰʫʸʬ ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ (ʸʵʪʵʸ˂
˄ʬʹʰ,ʵʸʰ ʹʨʳʰ ˄ʬʲʰ), ʸʵʳʲʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ..
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ, ʨʹʬʭʬ ˂ʭʲʨʫʬʩʰʹ ʫʨ ʳʻʫʳʰʭʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʯʨʴˆʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ,
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ, ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʫʨ ʨ.ˀ. ʹʨʱʳʨʵʫ
ˆˀʰʸʨʫ ʭʲʰʴʫʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʮʬ
(nprog = t *,) ʸʵʳʲʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʸʬʨʲʻʸʰʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ
(ʰˆ. ʴʨˆʨʮʰ 24.1).

ʴʨˆʨʮʰ:: 24..1.. ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ,, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨ

ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ

413
ʬʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʨ,, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʳʰʹʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹʯʭʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʨʸʨʻʳʬʺʬʹ ʵʸʰ-ʹʨʳʰ ˄ʲʰʹʨ ʻʼʸʵ ʪʸ˃ʬʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʹʬʸʰʵʮʻʲʨʫ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ
ʫʨ ʳʨʹʮʬ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ; `ʹʨʳ ˄ʬʲʮʬ
ʳʬʺʰ ʭʨʫʰʯ ʰʪʰ ʨʸ ʰʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨʮʬ.
ʨʸ˂ ʬʸʯ ʯʭʰʯˀʬʼʨʹʬʩʻʲ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ˂ʬʴʺʸʹ ʨʸ ʪʨʨˁʴʰʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ; ʨʳʨʹʯʨʴ, ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʫʵʴʰʹ ʫʵʱʻʳʬʴʺʻʸʨʫ ʶʸʵʪʴʵ-
ʮʰʸʬʩʨ. ʲʨʸʰʹ ʪʨ˂ʭʲʰʯʰ ʱʻʸʹʰ ʫʨ ʨ.ˀ. (ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵ
ʨʹʬʭʬ ʨʳʮʨʫʬʩʹ ʫʨ ʨʽʭʬʿʴʬʩʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʹ ʳˆʵʲʵʫ
ʹʨʳʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ). ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʸˁʬʴʰʲ ʵʸ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ ʴʨ˄ʰʲʨʫ
ʪʨʿʵʼʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ ˁʭʬʴ ˀʬʪʭʰ˃ʲʰʨ ʭʰʹʨʻʩʸʵʯ:
ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ (ʶʰʸʭʬʲʰ ʵʸʰ_ ʹʨʳʰ ˄ʬʲʰ), PVost. ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ
ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨʩʵʲʵʵ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ (ˀʬʳʫʪʵʳʰ
˄ʲʬʩʰ), PVost. ʶʵʹʺʶʸʵʪʸʨʳʨ ˀʬʳʫʬʪ ʬʹ ʵʸʰ ʴʨ˄ʰʲʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ PVost–
ʰʹ ʴʨʸˁʬʴ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʨ˂ ʨʫʸʬ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹʯʭʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʰʿʵ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ:

PVȖș PVȖș3URJQPVȖș$IW3URJQ
ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʫʬʺʨʲʻʸʨʫʨʨ
ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ ʪʬʪʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸʰʹ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʮʵʪˇʬʸ "ʹ˄ʵʸʰ
(ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ)" ʴʨʸˁʬʴʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ - ʨʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨ
ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʴʨʸˁʬʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʯʻ ʭʰʭʨʸʨʻʫʬʩʯ, ʸʵʳ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ, ʨʸʨʳˆʵʲʵʫ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ (ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʳʨʯʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ), ʨʸʨʳʬʫ
ʪʨʸʬ ʩʰʮʴʬʹʪʨʸʬʳʵ (ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ - ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨ)
ʳʨˀʰʴ ʹ˄ʵʸʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵʹʨʭʨʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʿʭʬʲʨʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹʨʶʨʹʻˆʵ
ʱʻʸʹʰʹ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʩʵʲʵ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʬʹ ʨʸʰʹ Re = t * ʨʴ ie = t * (ʰˆʰʲʬʯ ˄ʰʴʨ_ˀʬʳʫʬʪʰ ʨʩʮʨ˂ʰʹ ʫʨʴʰˀʴʻʲʬʩʨ) –
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ˆʫʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹ
ʸʰʹʱʬʩʰ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʯʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʰʹʰ ʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʼʵʸʳʻʲʬʩʰ
1. ʯʻ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ
ʶʰʸʵʩʰʯʨʫ _ ʳʻʫʳʰʭʰʨ ʫʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʭʨʫʰʯ:

414
ʶʰʸʵʩʰʯʨʫ ʳʻʫʳʰʭʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ,
ʹ˄ʸʨʼʰ ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʻʲʰʨ ʹ˂ʬʴʨʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʫʨ ʺʵʲʰʨ ʰʪʰʭʬ ʫʨʮʻʹʺʬʩʻʲʰ
ʼʻʲʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵ ˄ʲʰʹʯʭʰʹ
(DPpostprog. Co DPt * cor).
2. ʯʻ ʰʭʨʸʨʻʫʬʩʨ, ʸʵʳ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬˀʰ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʪʨʰʮʸʫʬʩʨ ʳʻʫʳʰʭʰ ʺʬʳʶʰʯ:

3. ʯʻ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ

ʶʰʸʵʩʰʯʨʫ ʳʻʫʳʰʭʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʸʨ˂ ˆʫʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʸʵʰʯ,
ʯʨʴʨʩʨʸʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʴʨʸˁʬʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʵʸʰʹ n ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ nprog = t *:

ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʸʯʻʲʰ ˁʨʴʫʬʹ.

ʳʨʯʰ ʨʸʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʻʪʻʲʬʩʬʲʿʵʼʨʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʵʹ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʱʭʬʯʸʰ ʪʨʻʼʨʹʻʸʬʩʨ - ʳˆʵʲʵʫ ʰʳʰʺʵʳ, ʸʵʳ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʹ ʨʸ ˃ʨʲʻ˃ʹ

415
ʸʨʰʳʬ ʮʻʹʺʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʪʨʸʬʯ ʨʴ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ ʪʨʳʵʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʻʼʸʵ ʪʸ˃ʬʲʰ ˈʵʸʰʮʵʴʺʰʯ.
ʳʬʵʸʬʹ ʳˆʸʰʭ, ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ, ʴʨʸˁʬʴʰ ʫʬʴʰʹ ˁʨʸʯʭʨʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʮʬʫʳʬʺʨʫ ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʵʹ
ʪʨʫʨ˅ʨʸʩʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ. ʨʳʰʹ ʯʨʭʰʫʨʴ ʨʹʨ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʻʼʸʵ
ʱʵʴʹʬʸʭʨʺʰʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʶʵʹʺ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʳʰʹʰ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ (ʨʳ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ,
ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ) ʫʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: Äʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ

ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ““
ʨʳʸʰʪʨʫ,, ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ
ʶʸʵʬʽʺʰʹʨʯʭʰʹ, ʪʨʴʭʰˆʰʲʨʭʯ ʵʸ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨʹ ʫʨ ʪʭʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬ-
ʹʨˆʬʩ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ˃ʲʰʬʸʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ, ʹʻʹʺʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ, ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ, ʳ˂ʰʸʬ ʩʻʳʰ ʫʨ
ʫʰʫʰ ʩʻʳʰ. ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʨʳʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ˁʭʬʴ ˀʬʭʨʼʨʹʬʩʯ ˄ʳʰʴ-
ʫʨ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ˄ʲʰʹʯʭʰʹ.

˂ˆʸʰʲʰ N24.6. ˄ʲʰʻʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ: 1 ˄ʬʲʰ

ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ – ʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ – ʩ
˃ʲʰʬʸʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ 6,000 4,000
ʹʻʹʺʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ 7,000 6,000
ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ 8,000 8,000
ʳ˂ʰʸʬ ʩʻʳʰ 9,000 10,000
ʫʰʫʰ ʩʻʳʰ 10,000 12,000

ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʶʬʸʹʰʨ “ʩ” (ʫʰʹʶʬʸʹʰʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʯʨʭʰ) ˄ʰʴʨ-

ʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰ, ʭʰʫʸʬ “ʨ” ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʨʳʰʺʵʳ ˀʬʪʭʰ˃ʲʰʨ
ʭʯʽʭʨʯ ʸʵʳ ʰʹ ʨʸʰʹ ʸʰʹʱʰʨʴʰ. ˁʭʬʴʰ ʸʰʹʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʸʰ˂ˆʵʩʸʰʭʨʫ ʸʵʳ ʪʨʭʮʵ-
ʳʵʯ, ʨʳʰʹʨʯʭʰʹ ʪʭ˅ʰʸʫʬʩʨ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ, ʻʼʸʵ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʨʫ ʻʴʫʨ
ʭʰ˂ʵʫʬʯ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʸʬʳʵʬʩʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʨ. ʫʨʭʻˀʭʨʯ,
˃ʲʰʬʸʰ ʸʬ˂ʬʹʰʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ˁʭʬʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʰʹ 10%, ʹʻʹʺʰ ʸʬ˂ʬʹʰ-
ʰʹ 20%, ʫʰʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʩʻʳʰʹ 10%. ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʪʭʨ˃-
ʲʬʭʹ ʼʵʸʳʻʲʰʸʬʩʨ ʪʨʭʻʱʬʯʵʯ ʨ ʫʨ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬ-
ʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʨʹ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ:

416
 0.4

0.3

0.2

0.1

ʴʨˆʨʮʰ 24.2 ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʪʸʨʼʰʱʰ ʨ ʫʨ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹʨʯʭʰʹ

albaToba

0.4

0.3

0.2

0.1

0 2,000 6,000 8,000 10,000 12,000

fuladi nakadi (lari)

ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ ʵʸʰʭʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ ʨʽʭʹ ʳʹʪʨʭʹʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʱʬʸ˃ʵʫ 8000
ʲʨʸʰ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʶʬʸʹʰʨ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰʨ ʭʰʫʸʬ ʨ
˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʨʹ ʯʨʴ ʨˆ-
ʲʨʭʹ ʸʰʹʱʰ, ʰʳʪʭʨʸʨʫ, ʸʵʳ ʸʨ˂ ʫʰʫʰʨ ʫʰʹʶʬʸʹʰʨ, ʳʰʯ ʫʰʫʰʨ ʸʰʹʱʰ, ʼʸʯˆʰʲʰ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʱʸʬʫʰʺʵʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ ʰʽ-
ʴʬʩʨ ʻʼʸʵ ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ ʻʼʸʵ ʸʰʹʱʰʨʴʰʨ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ˁʭʬʴ ˀʬʪʭʰ˃ʲʰʨ ʨʭʨʪʵʯ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʪʸʨʼʰʱʰ. (ʴʨˆ. 24.2)
ʪʸʨʼʰʱʮʬ ʨʹʨˆʻʲʰ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨˇʨʳʫʬʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ
ʵʸʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯ: ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʫʨ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆ-
ʸʨ. ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (Expected value) – ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʨʲʩʨʯʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ, ʹʨʫʨ˂ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʳ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʨʲ-
ʩʨʯʵʩʨʨ. ʫʸʵʰʹ t ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʵ-
ʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ (CFt), ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ:
n
CF t ¦ (CF
x 1
xt )(Px t )

ʹʨʫʨ˂, CFxt – ʨʸʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵ x–ʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹʯʭʰʹ ʫʸʵʰʹ t ʶʬ-
ʸʰʵʫˀʰ;

417
Pxt – ʨʸʰʹ ʨʳ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʨ;
n – ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʫʸʵʰʹ t
ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ (Standard deviation) – ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬ-
ʲʰ˂ ʨʸʰʹ ˂ʭʲʨʫʯʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʨ/ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʨ, ʳʨʯʰ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʨʸʰʯʳʬʺʰʱʻʲʰʹ ʪʨʸˀʬʳʵ. ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸʨʫ ʪʨʳʵʰʹʨˆʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ.
n
Vt ¦ (CF xt  CFt )2 (Pxt )
x 1

ʨʲʩʨʯʵʩʨ, ʸʵʳ ʸʬʨʲʻʸʰ ˀʬʫʬʪʰ ʳʵˆʭʫʬʩʨ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬ-

ʩʻʲʬʩʰʹ ʵʸ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʪʨʫʨˆʸʨʹ ˀʵʸʰʹ ʨʸʰʹ ʫʨʨˆʲʵʬʩʰʯ 95%, ˆʵʲʵ ʹʨʳ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʪʨʫʨˆʸʨʹ ˀʵʸʰʹ 99%.

˂ˆʸʰʲʰ N24.7 - ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ – ʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ – ʩ

ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨ- ʼʻʲʨʫʰ
ʨʲʩʨʯʵʩʨ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʫʰ ʴʨʱʨʫʰ
˃ʲʰʬʸʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ 0.10 6,000 0.10 4,000
ʹʻʹʺʰ ʸʬ˂ʬʹʰʨ 0.20 7,000 0.20 6,000
ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ 0.40 8,000 0.40 8,000
ʳ˂ʰʸʬ ʩʻʳʰ 0.20 9,000 0.20 10,000
ʫʰʫʰ ʩʻʳʰ 0.10 10,000 0.10 12,000
1.0 1.0

ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʵʯ ˄ʰʴʨ ʵʸʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʰʹ (ʨ ʫʨ ʩ) ʪʨʴˆʰʲʭʨ ʫʨ ʪʨʭʨˀʻ-

ʽʵʯ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬ-
ʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʨ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʵʸʰʭʬ (ʨ ʫʨ ʩ) ˄ʰʴʨ-
ʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʰʹ 8000 ʲʨʸʰ, ˆʵʲʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ, ʨʴʻ, ʨ
˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ 1095 ʲʨʸʰ, ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ 4380 ʲʨʸʰ. ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʳʨʾʨʲʰ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˁʭʬʴʬʩʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʫʰʫ ʫʰʹʶʬʸʹʰʨʹ,
ʨʽʭʹ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨʹ – ʨʴʻ ʳʨʹ ʨʽʭʹ ʳʨʾʨʲʰ ʸʰʹʱʰ.
ʭʨʸʰʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ (Coefiecient of variation – CV) – ʨʸʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨ-
ʩʨʳʰʹʰ ʫʰʹʶʬʸʹʰʰʹ ʹʨʮʵʳʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸʨʫ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʭ-
ʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʸʰʹ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʯʨʴ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ.
ʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʯʭʰʹ – CVA = ʲʨʸʰ1095/8.000 = 0,13
ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹʯʭʰʹ – CVB = ʲʨʸʰ 4380 /8000 = 0,55
ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʹ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʩ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʭʨʸʰ-
ʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʳʨʹ ʨʽʭʹ ʸʰʹʱʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰ.
˂ˆʸʰʲʰ N24.8. - “ʨ” ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʼʻʲʨʫʰ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ (CFx1)(Px1) (CFx1-CF1)2 (Px1)

418
ʴʨʱʨʫʰ, CFx1 ˄ʨʸʳʵˀʵʩʨ, Px1
6,000 0.10 600 (6,000-8,000)2 (0.10)
7,000 0.20 1400 (7,000 - 8,000)2 (0.20)
8,000 0.40 3200 (8,000 - 8,000)2 (0.40)
9,000 0.20 1800 (9,000 - 8,000)2 (0.20)
10,000 0.10 1000 (10,000 – 8,000)2 (0.10)
¦ 1.200.000 V12
= 1.00 ($ 1.200.000)0,5 $ 1095 V1
¦ $ 8.000 CF1

˂ˆʸʰʲʰ N24.9 - “ʩ” ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʨ

ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʼʻʲʨ- ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ
(CFx1)(Px1) (CFx1-CF1)2 (Px1)
ʫʰ ʴʨʱʨʫʰ, CFx1 ˄ʨʸʳʵˀʵʩʨ, Px1
4,000 0.10 400 (4,000 - 8,000)2 (0.10)
6,000 0.20 1200 (6,000 - 8,000)2 (0.20)
8,000 0.40 3200 (8,000 - 8,000)2 (0.40)
10,000 0.20 2000 (10,000 - 8,000)2 (0.20)
12,000 0.10 1200 (12,000 - 8,000)2 (0.10)
¦ $ 8.000 CF1 ¦ $ 4.800.000 V12
= 1.00 ($ 4.800.000)0,5 $ 4380 V1

ʨʳʸʰʪʨʫ, ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ ʰʽʴʬʩʨ ʴʨʱʲʬʩʨʫ

ʫʨʳʨˇʬʸʬʩʬʲʰ ʨʽ˂ʰʰʹ ʼʨʹʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸ ʪʨʮʸʫʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʯʻ ʳʬʴʬˇ-
ʳʬʴʺʳʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰ ʨʸ ʪʨʨʬʸʯʰʨʴʨ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬ-
ʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮˀʰ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 24
1. ʸʵʪʵʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˂ʭʲʨʫʰ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʻʸʰʹʱʵ ʫʨ
ʹʨʸʰʹʱʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ? ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʸʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʨʳʰʹʯʭʰʹ?
2. ʸʨ ʨʸʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ”ʳʻʫʳʰʭʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ” (ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʩʰʮʴʬʹʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ) ʫʨ ʸʨ ʸʵʲʹ ʨʹʸʻʲʬʩʹ ʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʨˆʨʲ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ?
3. ʸʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ ʫʨ ʸʵʳʬʲʰ ʫʨˀʭʬʩʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʫʬʹ ʴʨʸˁʬʴʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ?
4. ʸʵʪʵʸ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʪʮʨ?
5. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ʭʰˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʯ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʯ, ʯʻ ʰʪʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʹ, ʸʵʫʰʹ

419
ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ?

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 24
1. ʳʨʸʯʬʩʻʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʫʬʩʻʲʬʩʨ: ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʨ ʫʨ ˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʰʪʰʭʬ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ
ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʬʲʰ ʹʨˇʨʸʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ,
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰ ˄ʬʹʰʨ:
ʨ) ʫʰʨˆ;
ʩ) ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ) ʸʨʫʪʨʴ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ (ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʸʰʹʱ-ʸʰʹʱʹ), ʼʻʲʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʭʨʫʨˀʰ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʵʩʨʮʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ (ʫʨʪʭʰʨʴʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ).
2. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ:
ʨ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʨʽʺʰʭʰʹ ʳʵʪʬʩʨ, ʸʰʹʱʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʫʨʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʶʬʸʰʵʫʬʩˀʰ (˄ʲʬʩʰ,
ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ), ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʨʴ ˆʨʸˇʰʹ ʪʨʳʰˇʭʴʨ
ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʳʵʳʬʴʺʰʫʨʴ;
ʩ) ʫʰʹʱʵʴʺʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʬʸʯʬʻʲʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹʯʭʰʹ (˄ʲʬʩʰ, ʱʭʨʸʺʲʬʩʰ, ʯʭʬʬʩʰ), ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲ ʳʵʳʨʭʨʲ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ ʨʴ ˆʨʸˇʹ ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʳʵʳʬʴʺʰʫʨʴ ʫʨ
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʪʰʴʫʬʩʨ ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˂ʭʲʨʫʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ
ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ;
ʪ) ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ˂ʭʲʨʫʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲ ˂ʭʲʨʫʮʬ;
ʫ) ʨ) + ʩ) + ʪ)?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʫ), ʸʨʫʪʨʴ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʶʨʹʻˆʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩˀʰ ʰʹʰʴʰ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʰʨʴ
˂ʭʲʨʫʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʹ (ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰ ʨ) ʰʩ), ʨʪʸʬʯʭʬ ˂ʭʲʨʫʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʯʻ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹ˂ʬʴʨʸʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʹʨʹ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʯ.
3. ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʸʵʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˂ʭʲʨʫʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʪʨʫʨʺʨʴʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʳʨʯ ʫʨʴʨ˄ʰʲʬʩʨʹ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʮʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʼʵʸʳʻʲʨʹ:

420
 ʨ) ʸʯʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ;
ʩ) ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʨ;
ʪ) ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʲʬʩʨʹ ʫʸʵʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ
("ʳ˂ʻʸʨʭʰ") ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʯ ʬ˄ʵʫʬʩʨ ʨʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨ˃ʲʰʬʸʬʩʨ.
4. ʽʭʬʳʵʯ ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ʫʨʳʨˆʰʴˇʬʩʨʨ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ:
ʨ) ʮʬʫʳʬʺʨʫ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʸʵˀʰ ˃ʨʲʰʨʴ ˀʵʸʬʻʲ ʶʬʸʰʵʫʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʨʸʨʹʨʴʫʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;
ʩ) ˀʬʻʼʨʹʬʩʲʵʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʨʸ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ
ʪʨʳʵ, ʸʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʸʰʪʰ
ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ
ʪʬʪʳʰʯ;
ʪ) ʹˆʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʩ), ʸʨʫʪʨʴ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʬ,
ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʫʸʵʰʹ
ˈʵʸʰʮʵʴʺʹ (ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ).
5. ʸʵʳʬʲʰ ʱʵʳʩʰʴʨ˂ʰʨʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʸʬʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʯʭʰʹ:
ʨ) ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ - 2-3 ˄ʬʲʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ - 10-15 ˄ʬʲʰ;
ʩ) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 2-3 ˄ʬʲʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʭʨʫʰʯ;
ʪ) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 4-5 ˄ʬʲʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ ʰʪʰʭʬʨ;
ʫ) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 2-3 ˄ʬʲʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 7-8 ˄ʬʲʰ;
ʬ) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 4-5 ˄ʬʲʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨʨ 7-8 ˄ʬʲʰ;
ʭ) ʨ) + ʩ);
ʮ) ʩ) + ʪ);
ʯ) ʪ) + ʫ);
ʰ) ʫ) + ʬ);
ʱ) ʨ) + ʫ);
ʲ) ʩ) + ʫ)?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʲ) ʸʨʫʪʨʴ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʰʹ
ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ, ʳˆʵʲʵʫ ʨ), ʩ) ʫ) ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʶʨʹʻˆʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʨ, ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ,
ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʫʨʹʨˀʭʬʩʰ ʹʰʮʻʹʺʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲˀʰ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʨ)
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʻʺʵʲʫʬʩʨ ʵʶ˂ʰʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ; ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ

421
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʳʨʸʺʰʭʰ ʳʬʯʵʫʰʯ ʩ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ, ʭʨʸʰʨʴʺˀʰ ʫ) - ʰʴʭʻʫʰʹ ʨʴ
ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
6. ʯʻ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ ʹ˂ʬʴʨʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ, ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʫʬʴʵʳʰʴʰʸʬʩʻʲʰʨ ʫʵʲʨʸˀʰ, ʳʨˀʰʴ ʶʰʸʵʩʰʯʨʫ ʳʻʫʳʰʭʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ:
ʨ) ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʱʻʸʹʰ, ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ ʫʨ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ;
ʩ) ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ;
ʪ) ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʲʨʸʰʹ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʯ ʫʵʲʨʸʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʲʨʸʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʪ), ˀʬʳʫʬʪ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰ ʨ) ʫʨ ʩ) ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʳʵʪ˂ʬʳʯ ʳʰʰʾʵʯ
ʺʨʸʰʼʬʩʰ ʲʨʸʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ; ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʨ)
ˀʬʽʳʴʰʲʰʨ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʶʸʬʳʰʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ
- ˆʵʲʵ ʪʨʴˆʰʲʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʰ ʻʱʭʬ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ
ʹ˂ʬʴʨʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ; ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʫʵʲʨʸʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʮʬ, ʸʨʫʪʨʴ ʼʰˀʬʸʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʬʳʨʺʬʩʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʲʨʸʰʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʯ ʫʵʲʨʸʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʲʨʸʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʰʹʯʭʰʹ (ʨʴʻ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʫʵʲʨʸʰʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʨʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ).
7. ʸʵʳʬʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʸʰʹʱ – ʼʨʽʺʵʸʰʫʨʴ ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ ʹ˂ʬʴʨʸʰ:
ʨ) ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʩ) ʪʨ˂ʭʲʰʯʰ ʱʻʸʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʪ) ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʫ) ʩʨʮʸʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ;
ʬ) ʨ) + ʩ);
ʭ) ʩ) + ʪ);
ʮ) ʪ) + ʫ);
ʯ) ʨ) + ʪ);
ʰ) ʨ) + ʫ);
ʱ) ʩ) + ʪ);
ʲ) ʩ) + ʫ)?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʲ) ʸʨʫʪʨʴ ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰ ʫʨ ʴʵʳʰʴʨʲʻʸʰ (ʳʵʳʨʭʨʲ
ʼʨʹʬʩˀʰ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʳʵʲʵʫʰʴʹ, ˆʵʲʵ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ
ʸʰʹʱʬʩʰ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰʨ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹʯʭʰʹ.

422
 8. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ, ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ ʭʰˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʯ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ, ʯʻ ʰʹ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰʨ:
ʨ) ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʭʨʫʰʹ ʩʵʲʵʳʫʬ ʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨ (ʳʨʯʰ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ,
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʨ ʫʨ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʰʫʨʴ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ), ʨʴʻ ʭʨʫʰʹ ʩʵʲʵʹ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ
(ʱʻʶʵʴʰʹ) ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʵʫʬʴʵʩʨ. ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʳ˂ʰʸʫʨ
ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲʰ ʼʨʹʰʯ ʫʨ ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰʨ ʭʨʫʰʹ ʩʵʲʵʳʫʬ ʫʨʼʨʸʭʰʹ
ʭʨʫʬʩʰʹʯʭʰʹ (ʯʻ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ, ʳʨˀʰʴ ˁʭʬʴ ʭʹʨʻʩʸʵʩʯ ʻʸʰʹʱʵ
ʪʨʴʨʱʭʬʯʮʬ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ˆʫʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʮʬ ʳʵʸʪʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ; ʯʻ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ, ʶʸʬʳʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹ˂ʬʴʨʸʬʩʰ);
ʩ) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹ, ʳʨʯʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ ˀʬʹʨ˃ʲʵ
ʪʨ˂ʭʲʰʯʰ ʱʻʸʹʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʨʴʻ ˄ʰʲʰʹ ʫʰʭʰʫʬʴʫʰʹ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʶʬʸʰʵʫʰʹʯʭʰʹ ʫʨ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ
ʳʰʹʰ ʼʨʹʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ, ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ ʪʨʿʵʼʰʲʰ ˄ʰʲʰʹ ʼʨʹʮʬ (ʬʹ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ);
ʪ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʸʰʹʱʰʹʪʨʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʩʲʰʪʨ˂ʰʬʩʰʹ ʭʨʫʰʹ ʨʳʵ˄ʻʸʭʰʹ ʹʨʸʪʬʩʬʲʰ (ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʨʯʰ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʨʳ ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʯ), ʳʯʲʰʨʴʰ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʩʸʻʴʬʩʨ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʩʬʺʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ
ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʸʻʴʭʬʩʰʹ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʫʨ ʹʨʼʵʴʫʵ ʩʰʸʷʰʹ ʿʭʬʲʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʨ;
ʫ) ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰʹ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ;
ʬ) ʨ) + ʩ) + ʪ); ʭ) ʨ) + ʩ) + ʪ) + ʫ).
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: ʬ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʬʹ ʭʨʸʰʨʴʺʰʨ), ʩ) ʫʨ ʪ) ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀ-
ʬʩʰʹʨʹ ʫʨ ʭ) ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ.

423
 ʯʨʭʰ 25
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ
25.1. ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ: ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ˇʨʳʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
25.2. ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʽʹʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ Äʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʳʵʪʬʩʰʹʳʵʫʬʲʰʹ“ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ“
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 25
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ

25..1. ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ:: ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ˇʨʳʻʸʰ

ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ

ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʵʸʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʹʽʬʳʨ, ʸʵʳʲʬʩˀʰ˂
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ:
1) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ (SC), ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ;
2) ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ (K) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ (ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ) -
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʰʬʸ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʬʳʹʨˆʻʸʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʹʨʪʨʴʹ.
K - ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ.
ZK - ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ.
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ: SK = K - ZK.
ʯʻ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʰʿʬʴʬʩʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨʹ, ʳʨˀʰʴ ʨʳ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʰʫʨʴ
ʶʰʸʭʬʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭ ʹʽʬʳʬʩʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʹ
(”ʱʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ””). ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʬʵʸʬ ʹʽʬʳʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ
>ˇʨʳʻʸʰ] ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ - ʱʨʶʰʺʨʲʰ ("ʹʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ""). ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ) ˃ʰʸʬʻʲʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ, ʸʵʳ ʨʳ ʳʵʫʬʲʬʩˀʰ ʬʿʸʫʴʵʩʰʨʴ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸ
ʳʵʫʬʲʬʩʹ (ʺʰʶʬʩʹ) ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʴʨʱʨʫʬʩˀʰ.
ʭʨʸʨʻʫʵʩʬʴ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʳʵʫʬʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʬʩʹ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʸʨ˂ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ

424
ʪʬʪʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʳʱʨ˂ʸʨʫ ʻʴʫʨ ʫʨʰ˂ʭʨʴ ˀʬʳʫʬʪʰ ˄ʬʹʬʩʰ:: ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʻˀʻʨʲʵ ʫʨʴʰˀʴʻʲʬʩʨʨ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʱʨʶʰʺʨʲʰ
(ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ)), ʶʸʵʪʴʵʮʰ ʫʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ. ʨʹʬʭʬ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ. (ʼʻʲʨʫʰ ʳʵʫʬʲʰ ʳʰʬʫʰʴʬʩʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʶʨʺʸʵʴʬʬʩʰʹ, ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ "). (ʰ
ʰˆ.. ʴʨˆ.. 25..1.)

ʴʨˆ.. 25..1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʫʰʴʬʩʬʩʰ - ʬʹ ʨʸʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ, ˀʬʳʫʬʪ ʼʨʹʫʨʱ-

ʲʬʩʰʯ ʻʴʫʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʰʳ ʱʻʸʹʰʯ, ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˆʨʸˇʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ("ʹʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ"", COC) (ʻʼʸʵ
ʮʻʹʺʨʫ - ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʶʨʺʸʵʴʬʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʫʨ ʨʸʨ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʹʨʫʨʸʬʩʲʨʫ.
ʳʨˀʰʴʨ˂ ʱʰ, ʯʻ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʻˀʻʨʲʵ ʳʰʮʨʴʰʨ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ_
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʯʭʰʹ. ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ
ʼʨʹʬʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʰˁʬʴʹ ʨʸˁʬʭʨʴʹ: ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ (ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ) ʫʨ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʯʬʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʸʨ˂ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ (ʹʹʻʩʰʬʽʺʰʹ
ʳʵʫʬʲʰ)) ʫʨ ʳˆʵʲʵʫ ʨʳʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʨʳʨʹʯʨʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ,,
ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ (ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʨʽʭʯ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʩʰʮʴʬʹʰ),

425
ʼʻʲʨʫʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʹʨʨʽ˂ʰʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳ˂ʫʬʲʵʩʰʯ
ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ˀʬʨʼʨʹʬʩʬʴ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨʸˁʬʴ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʹ - ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʰ (ʳʨʯʰ ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯ ˀʬˇʨʳʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ)
ʰʴʫʰʭʰʫʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ ʰ˄ʭʬʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʹ ʳʰʹʰ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʯʭʰʹ. ʨʳ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨ ʯʰʯʽʳʰʹ ˀʬʻʲʬʩʬʲʰ
ʰʽʴʬʩʨ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨʳ ʳʰʰʾʵ ʮʵʪʨʫʰ (ʨʸʨ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ, ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ) ʹʬʹˆʬʩʰ.

ʴʨˆ...25..2. ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ

ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ˀʬˇʨʳʬʩʨ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʸʬʻʲʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ-
˄ʰʴʬʩʻʲʰ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʬʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʨʪʸʬʯʭʬ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʱʻʸʹʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ (ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ i ʨʴ R) ʫʨ
ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʨʳ ʸʨʵʫʬʴʵʩʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ
ʸʯʻʲʰʨ. ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹʨʫʳʰ ʴʫʵʩʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬ-
ʹʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʯ. ʱʨʶʰʺʨʲʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨ-
ʸʰˀʬʩʰʯ ˀʬʫʨʸʬʩʻʲʰʨ ʻʼʨʹʵ ʶʸʵʪʴʵʮʰʯ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʴʨˆ.. 25..2.
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʯ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʻʼʨʹʵ (ʨʸʨ-ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ
ʳʽʵʴʬ) ʶʸʵʪʴʵʮʮʬ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʫʰʴʬʩʨ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
(DCF) ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹ, ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ (ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ ʫʨ
ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʬʸʯʰʨʴʫʬʹ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʸʯʨʫʬʸʯʰ ʩʰʮʴʬʹʰ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰʨ ʫʨ ʨʳʨʹʯʨʴ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ

426
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʰʨˆʲʵʬʩʰʯ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ, ʸʵʳ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ ʫʨ
ʮʵʪʨʫʨʫ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ
ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʹʱʸʰʶʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʹ ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʹ˄ʵʸʰʨ
˂ʭʲʨʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ. ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʱʻʸʹʰ Rt ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ
ʹʬʹˆʹ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʫʸʵ ʨʸʰ - t, ʸʵʳʲʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ˆʫʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʯʨʴˆʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʬʹ ʺʬʽʴʰʱʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʽʭʬʳʵʯ
ʪʨʴˆʰʲʻʲ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲ ʳʵʫʬʲˀʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ, ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʭʨʹʱʭʴʰʯ, ʸʵʳ ʸʨ˂ ʨʸ ʻʴʫʨ ʯʬʵʸʰʻʲʰ
ʳʵʪʭʬˁʭʬʴʵʹ ʫʨʹʹʨʩ
ʩʻʯʯʬʩ
ʩʻʲʲʰ ʹʨʩʩʨʮʸʸʵ ʾʰʸʸʬʩʩʻʲ
ʲʬʩ ʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʺʰ, ʰʪʰ ʻʱʭʬ ʪʨʳʵʰʿʬ-
ʴʬʩʨ ʩʬʭʸ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ (ʻʶʰʸʨʺʬʹʨʫ ʨʴʪʲʵʹʨʽʹʻʸ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ), ʫʨʹʹʨʩ ʩʬʪʸ
ʸʰ ʽʵʴʴʬʩʩʰʹ ʪʨ-
ʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲˀʰ.
ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʫʨʹʨʭ-
ʲʬʯʰʹ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳʨˀʰʴ, ʸʵ˂ʨ ʱʵʴʺʸʨʪʬʴʺʬʩʰ (ʻʳ˂ʰʸʬʹʵʩʨˀʰ ʳʿʵʼʰ ʨʽ-
˂ʰʵʴʬʸʬʩʰ) ʨʶʸʵʺʬʹʺʬʩʬʴ ʫʨ ʹʨʹʨʳʨʸʯʲʵˀʰ ˁʰʭʰʨʴ ʳʨʯʪʨʴ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʿʰʫʭʨʹ
ʨʳʨʭʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʹˆʭʰʲʰ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹʨʪʨʴ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʨʫʨʴʨˀʨʻʲʬʩʬʴ ʳʨʯ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ
ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʹʨˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʵ ʼʨʹʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹʨʹ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰʹ
ʫʨʸʾʭʬʭʨˀʰ. ʹʨʽʳʬ ʰʳʨˀʰʨ, ʸʵʳ ʻʳʸʨʭʲʬʹʵʩʨˀʰ ʳʿʵʼʰ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰ ʨʸ ʨ˄ʭʫʰʨʴ ʱʵʴ-
ʺʸʨʪʬʴʺʬʩʹ ʰʳ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʶʬʸ-
ʹʶʬʽʺʰʭʨʹ ʫʨ ʳʰʹʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʴʨʳʫʭʰʲ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʹʨʰʫʨʴʨ˂ ʯʨʭʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ
ʼʰʸʳʰʹ ʨʽ˂ʰʬʩʮʬ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸ ʫʨʹʨˀʭʬʩ ʼʨʹʹ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʫʨʫʨʹʺʻ-
ʸʬʩʰʹ ʫʨ ʫʨʳʺʱʰ˂ʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʴʻʲʰʸʬʩʻʲ
ʰʽʴʬʹ. ʰʴʭʭʬʹʺ
ʺʰ˂˂ʰʻ
ʻʸʰ ʾʰʸ ʸʬʩʩʻʲ
ʲʬʩʩʰʹ ʹʺʨʴʫ ʫʨʸʺʺʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʩʨʮʨʸʮʬ (ʪʨʹʨʾʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʹʻʸʹʻʲʰʹ) ʶʬʸ-
ʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ (ʳʿʰʫʭʬʲʰʹʪʨʴ ʨʴ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰʹʪʨʴ) ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬ-
ʩʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʿʰʫʭʨ-ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʬʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʱʵʳʶʨ-
ʴʰʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰʨ ʪʨʸʬ ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ
(ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ) ʳʰʬʸ ʱʵʳʶʶʨʴʴʰʰ
ʰʹ ʪʨʸ
ʸʬ ʾʰʸ
ʸʬʩ
ʩʻʲ ʲʬʩʩʨ ˈʽʭʰʨ, ˆʵʲʵ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻ-
ʲʰʨ ʳʰʹʰ ʳʵʽʳʬʫʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ““ʸʵʪ ʪʵʸʰʰ˂ ʨʸʰʹ””.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʰʫ
ʫʨ (ʼʻʴʫ ʫʨʳʳʬʴʺ
ʺʨʲ
ʲʻʸ ʸʰ)) ʾʰʸʸʬʩʩʻʲ
ʲʬʩ ʩʰʹ ʹʺʨʴʫ
ʫʨʸʺʺʰ ʳʵʰʯˆʵʭʹ,
ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʨʸʨ ʻʩʸʨʲʵʫ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʨʴʨʲʰʺʰ-
ʱʵʹʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ (ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʻʴʫʨ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ
ʳʵʽʳʬʫʰ ʿʭʬʲʨ ʼʨʽʺʵʸʰ), ʨʸʨʳʬʫ ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯʨ˂, ʸʵʳ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʨʴʨ-
ʲʰʺʰʱʵʹʰ (ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ) ʨʸ ʨʸʰʹ ʰ˃ʻʲʬʩʻʲʰ ʪʨʳʵʰʯˆʵʭʵʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ˀʬʼʨʹʬ-
ʩʨˀʰ ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʳˆʨʸʰʹʪʨʴ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰʹʪʨʴ ʨʴ ʳʿʰʫ-
ʭʬʲʰʹʪʨʴ), ʸʨ˂ ʳʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʵʩʨʹ ʫʨʨʿʬʴʬʩʫʨ ʬ˅ʭʽʭʬˀ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʫʨʳʵʻʱʰ-

427
ʫʬʩʬʲ ʨʴʨʲʰʺʰʱʵʹʹ (ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʹ) ʻʴʫʨ ˈʽʵʴʫʬʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʨʾʴʰˀ-
ʴʻʲ ʹʨʱʰʯˆʬʩˀʰ ʫʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ, ʸʨʯʨ ʹʸʻʲʼʨʹʵʭʨ-
ʴʨʫ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ (ʼʰʸʳʰʹ) ʸʬʨʨʲʻʸ ʸʰ ʾʰʸ ʸʬʩ
ʩʻʲʲʬʩ
ʩʨ..
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʰ.. DCF (discounted cash fow)
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
ʼʻʲʰʹ ʫʸʵʰʯʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʱʨʭˀʰʸʰʹ
ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʮʬʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ. ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ, ʳʰʹʰ
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʺʵʲʰʨ.
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʨʸʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨʫʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˇʨʳʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʩʰʮʴʬʹʬʩʰʫʨʴ ʳʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʮʵʴʰʹ ʪʨʸʬˀʬ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʽʴʬʹ ʨʳʵʾʬʩʻʲʰ. ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ (ʩʰʮʴʬʹʹ) ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʿʵʼʬʴ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʵʸ ʹʨˆʬʵʩʨʹ: 1) ʯʨʭʰʹʻʼʨʲ ʼʻʲʨʫ ʫʨ - >FCF (free
cash flow)]; 2) ʴʨʸˁʬʴ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹ - >RCF (residual cash flow)]. ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ
ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ.
1) ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ (FCF)) ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ..
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ (FCF) ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻ–
ʲʰʯʨʨ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ:
FCF=(S - C - DP)(1-- T) - (CAPEX - DP - SV) - WC,
ʹʨʫʨ˂: FCF ʨʸʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫˀʰ; S-ʨʳʵʴʨʪʬʩʰ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ; C-ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˆʨʸˇʬʩʰ; DP-˂ʭʬʯʨ ʫʨ ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʨ; T-ʪʨʫʨʹʨ–
ˆʨʫʰʯ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ; CAPEX - ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ;
SV-ʪʨʳʵʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ; NC-ʳʻˀʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ.
2) ʴʨʸˁʬʴʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʨʴʻ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹ ʱʻʯʭʴʰʲʬʩʨˀʰʨ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ (RCF), ʫʨ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ: ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʳʵʴʨʺʨʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʭʨʲʰʹ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭ–ˀʰʸʬʩʻʲʰ
"ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʼʨʹʰʹ" ʹʰʫʰʫʰʯ:
RCF = FCF + D - I + TS,
ʹʨʫʨ˂: RCF ʨʸʰʹ ʴʨʸˁʬʴʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫˀʰ; FCF-ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫˀʰ; D-ʭʨʲʰʹ ʹʻʼʯʨ ʳʰʾʬʩʨ; I-ʭʨʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ; TS-"ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʼʨʹʰ", ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ (I) ʴʨʳʸʨʭʲʰʯ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʳʵʽʳʬʫ ʪʨʴʨʱʭʬʯʮʬ (T).
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰ ʺʵʲʰʨ:
RCF1 = NI1 ( 1-- b)
ʹʨʫʨ˂: RCF1 - ʨʸʰʹ ʳʵʪʬʩʨ ʶʰʸʭʬʲʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ;
b-ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʻʱʻʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʻʼʯʨ
ʳʵʪʬʩʰʹ ˄ʰʲʹ ʪʨʳʵˆʨʺʨʭʹ.
ʨʹʬʭʬ ʫʨʹʨˆʻʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹʨʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ˂ ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ,
ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʬ ʨʽʭʹ:

428
 g = ROE u b
ʨʽʬʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʻʹʨʹʸʻʲʵʫ ʳʻʫʳʰʭʰ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰˆʨʺʵʹ ,ʸʵʪʵʸ˂:
E $ ROE(1  b)
VEDCF .
RE  g
ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʼʵʸʳʻʲʰʫʨʴ ˁʨʴʹ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ
˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ (ʫʸʨʰʭʬʸʬʩʹ) ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʬʴ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ (Eo) ʳʵʳʬʴʺʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʰʫʰʫʬ; ʩ)
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨ ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ (ROE) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ (KE); ʪ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫ–ʴʬʲʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ
(g), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʺʬʳʶʰʯʨʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʲʰ (b).
DCF-ʰʹ ʵʸʼʨʮʰʨʴʰ ʳʵʫʬʲʰ. ʵʸʼʨʮʰʨʴʰ ʳʵʫʬʲʰ ʼʰʸʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹʨʨ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂, ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʻʼʸʵ ʹ˄ʸʨʼʨʫ
ʪʨʰʮʸʫʬʩʨ, ʭʰʫʸʬ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʼʰʸʳʨ ʹʨ˄ʿʰʹ (ʶʸʵʪʴʵʮʻʲ) ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ˆʵʲʵ ˀʬʳʫʬʪ
ʰʪʰ - ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʺʬʳʶʬʩʰʯ ʪʨʨʪʸ˃ʬʲʬʩʹ ʮʸʫʨʹ. DCF-ʰʹ ʵʸʼʨʮʰʨʴʰ ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʨ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰʹ ʫʨ ʨʴʨʲʰʺʰʱʵʹʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʿʭʬʲʨʮʬ ʻʼʸʵ ˆˀʰʸʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʳʰʹʰ
ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʫʨʴ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʵʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ, ʯʨʭʰʹʯʨʭʨʫ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ FCF-ʰʹ ʫʨʿʭʨʴʰʲ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ (ʳʨʹ ʨʹʬʭʬ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲ
ʶʬʸʰʵʫʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ), ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʺʬʸʳʰʴʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ
(terminal value) ʬʳʨʺʬʩʨ:
n
FCF
t TVn
VE ¦ (1  WACC  D,
t 1 )t (1  WACC) n
ʹʨʫʨ˂: FCFt ʨʸʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ t ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ;
TVn - ʺʬʸʳʰʴʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ;
WACC - ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʴʨˆʨʮ 1-ʮʬ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʽʬʳʨʨ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʹʽʬʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʺʨʶʬʩʰ
ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʻʲʨʫ ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ.
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʩʨʮʨʮʬ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʬʩʰ ʼʵʸʳʰʸʫʬʩʨ. ʳʨʪʸʨʳ ʰʳʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʵʳ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʱʵʸʬʽʺʻʲʰ ʰʿʵʹ, ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ
ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʫʨʴ ʨʸʰʹ ʫʨ˄ʿʬʩʨ ʹʨ˅ʰʸʵ.
ʨʴʨʲʰʮʰ ROIC ʨʸʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨʮʬ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʹ
ʹʨʫʨ˂: NOPAT ʨʸʰʹ ʹʻʼʯʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʵʪʬʩʨ; S - ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʳʵʴʨʪʬʩʰ; IC –
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ.

429
 ʴʨˆʨʮʰ 25..3. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʺʨʶʬʩʰ DCF ʳʬʯʵʫʰʯ

˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ, ʹʨʱʻʯʸʰʭ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ

ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʹ, ʹʨʩʨʮʸʵ ˃ʨʲʬʩʹ ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʨʸʹʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʨʴʨʲʰʮʰ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʹ, ʳʨʯʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʹ,
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ

430
 ROIC -ʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ (ʴʨˆʨʮʰ 25.4.) ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ
ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰʨʴʵʩʰʹ
˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ
ʰ˃ʲʬʭʨ.

ʴʨˆʨʮʰ 25..4. ROIC -ʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ

ʨʴʨʲʰʮʰ ROE. ROE-ʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʻʳʨʸʺʰʭʬʹʰ ʴʨʰʸʹʨˆʬʵʩʨ, ʫʰʻʶʵʴʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʰʯ ʪʨʳʵʰʿʻʸʬʩʨ:
NI NI S A
ROE
E
u u
S A E
ROS

 u FLM ,
u SOA
ROA

ʹʨʫʨ˂: ROE ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸ ʱʨʶʰʺʨʲʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ

ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ; S - ʨʳʵʴʨʪʬʩʰ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʫʨʴ; A - ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ

431
ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ; E - ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ;
ROS - ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʨ; SOA - ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʨ; FLM - ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʲʬʭʬʸʰˇʰ; ROA - ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʨ.
ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʫʬʱʵʳʶʵʮʰ˂ʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ʬʸʯ-ʬʸʯ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʨʽʺʵʸʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ, ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʮʬ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʮʬ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʶʵʲʰʺʰʱʨʮʬ,
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʮʬ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫ-
ʬʩʰʹ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ.

25..2. ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʽʹʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ

ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʯ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ ʨʸʰʹ ʽʬˀ-
ʴʨʱʨʫʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨˀʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʳʵʫʰʴʬʩʨ ʫʨ
ʪʨʫʰʴʬʩʨ - ʯʨʴˆʬʩʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʪʨʫʨˆʫʬʩʨʫ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫʯʨʴ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ (ʿʭʬʲʨ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ)
ʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨʼʨʹʻʸʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʪʨʫʰʴʬʩʨʹ, ʹʨˆʹʸʬʩʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʫʨ ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨˀʰ
(ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʩʸʻʴʭʰʹ ʮʸʫʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʹ, ʰʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂
ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ ʳʰʹʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
ʨʳ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹʪʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʱʰʫʬʭ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʿʵʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ,, ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʪʨʫʰʴʬʩʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʶʰʸʫʨʶʰʸ, ʫʨ ʨʸʨ
ʰʸʰʩʨʫ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˆʨʸˇʬʩʯʨʴ (˂ʭʲʨʫʰ, ʨʸʨ ʳʻʫʳʰʭʰ ˆʨʸˇʬʩʰ). ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂,
ʪʨʴˆʰʲʻʲ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨˀʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʶʬʸʰʵʫʮʬ; ʬ.˄. ˄ʳʰʴʫʨ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʰʴʻʹ ʳʵʪʬʩʨ _ ʳʯʲʰʨʴʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ
(˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʵʪʬʩʨ ʴʨʱʲʬʩʰ ʸʬʪʻʲʰʸʫʬʩʨ).
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ ʹʰʹʺʬʳʰʯ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʮʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ
ʪʨʫʨˆʫʨ Äʨʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ““) ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ,, ʸʵʪʵʸ˂
ʳʨʯʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʬʩʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʯ (ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ
ʺʭʰʸʯʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʹ ʫʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ ʨʴ ˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʹ. ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨʫʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ = ”ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʨʴ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ”) x (”˄ʨʸʹʻʲˀʰ ʳʯʲʰʨʴʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʪʨʫʨˆʫʨ ”/”ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʴʨʱʨʫʰ ʨʴ ˄ʳʰʴʫʨ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ”)
ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʪʨʫʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʨʹ ʳʯʲʰʨʴʰ
ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʺʭʰʸʯʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʵʸʰ ʶʰʸʵʩʰʯ:

432
 1) ˄ʨʸʹʻʲˀʰ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ˄ʬʹʬʩʰ ʻ˂ʭʲʬʲʰ
ʸˁʬʩʨ;
2) ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨˀʰ ʳʨʯʰ ʳʻʫʳʰʭʰ ˆʨʸˇʬʩʰ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʹ
ʹʨˆʹʸʬʩʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʹʨʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʨʫ (ʸʨ˂
ʻʼʸʵ ʸʬʨʲʻʸʰʨ)
"ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ" ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʹˆʭʨ
ʺʰʶʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ (ʰʹ, ʸʨ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ
(ʹʻʲ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩˀʰʨˆʨʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ - ʬ.ʰ. ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹʯʭʰʹ). ʨʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ,
ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʨˀʬʳʵʹʨʭʲʵ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ, ʽʵʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ˂ʨʲʱʬ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ., ʨʳʨʹʯʨʴ, ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬ-
ʩʰʹʨʹ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʫʨ ʻʼʨʹʵʫ (ʨʸʨʹʨʹʻʸʭʬʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ Äʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ“ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʺʭʰʸʯʰ, ʸʨ˂
ʨʹʨˆʨʭʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰʹ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʨʹ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʯʨʴ ʨʴ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʨʹʯʨʴʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ (ʸʨ˂ ʻʨʸʬʹʰʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʨʽ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰʨ
ʩʨʲʨʴʹʰʹ ˀʬʭʹʬʩʨ)ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʵʲʰʺʰʱʨ).ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ʪʨʫʨˆʫʬʩʹ Äʪʨʫʨˆʫʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰ“) ʨʸʰʹ ʬʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂::
(1) ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ, ʨʪʸʬʯʭʬ
(2) ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʱʭʨʲʰʼʰ˂ʰʸʫʬʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ (ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʰ
ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ).
ʨʳ ʵʸʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ,, ʯʽʭʬʴ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ˀʬʨʼʨʹʵʯ, ʸʵʪʵʸ˂ ʨʹʬʯʰ
ʻʱʭʬ ʱʨʸʪʨʫ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʬʯˆʵʭʬʩʨʯ ʨʴ/ʫʨ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨʹ.
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʨʳ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ. ʰʳʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳ ʨʽ ʨʸʰʹ ʴʨˆʹʬʴʬʩʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʸʨ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʮʬʳʵʯ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʿʭʬʲʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ "ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ". ʬʹ ʴʰˀʨʴʰ ʮʵʪʨʫʨʫ ʻʴʫʨ
ʫʨʰʿʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ::
– ʱʨʸʪʨʫ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ;
– ʩʰʮʴʬʹʰ, ʳʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;
– ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹˁʨʫʬʩʨʱʨʶʰʺʨʲˀʰ;
– ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲ ʩʰʮʴʬʹʹ.
ˀʬʳʫʬʪ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʬʹ ʶʻʴʽʺʬʩʰ - ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ (ʩʰʮʴʬʹˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ)
ʱʨʶʰʺʨʲʰ) ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ ʰʿʵʼʨ ʹʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʨ ˀʬʫʪʬʩʨ
ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ʹʽʬʳʨˀʰ ʫʸʵʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʳˆʵʲʵʫ ʳʵʳʨʭʲʰʹ
ʴʨ˄ʰʲˀʰ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʴʨʩʰˇʬʩʰ ˀʬʳʫʬʪʰʨ:

433
 ʶʰʸʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬ,, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʱʨʸʪʨʫ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʹ˄ʵʸʨʫ ʫʨ ʳʴʰˀʭʴʬ-
ʲʵʭʨʴʰ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʯʻ ʰʪʰ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨ ʨʸʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʰʴʻʹ ʳʯʲʰʨʴʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ.
ʳʬʵʸʬ ʬʺʨʶʮʬ,, ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʨʸʺʰʭʫʬʹ, ʸʨ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʩʰʮʴʬʹʹ, ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʨˆʨʲʰ ʫʨ
ʳʵʽʳʬʫʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʯ.
ʳʬʹʨʳʬ ʬʺʨʶʮʬ,, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳʷʨʳʨʫ
ʼʲʵʩʹ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲ ʽʵʴʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ. ʬʹ ʴʨʩʰˇʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ
ʬʸʯʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨˀʰ, ʸʨ˂ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʪʨʳʵʹʨˆʻʲ
ʫʰʨʪʸʨʳʬʩˀʰ. (ʰˆ. ʴʨˆ. 25.5. ʴʨˆ. 25.6).

ʴʨˆ.. 25.55. ʫʬʩʰʻʺʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʴʨˆ.. 25..6. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ, ʸʵʳ ʨʳ ʹʽʬʳʨˀʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʹʨʳʬ ʬʺʨʶʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ

ʳˆʵʲʵʫ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʳ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʰʹʰ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʰ
ʼʲʵʩʬʴ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʨʽ˂ʰʬʩʹ.
ʯʻ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʽʭʹ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ, ʨʸʨʳʬʫ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʨʽ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ, ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ,
ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ʳʼʲʵʩʬʲʬʩʰʹʯʭʰʹ (ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʨʽ˂ʰʬʩʹ),
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʨʯʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʽʭʰʯʵʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʬʸʯʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ. ʳʸʨʭʨʲ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʿʭʬʲʨʼʬʸʰ ʸʨ˂ ʨʹʨˆʻʲʰʨ ʫʰʨʪʸʨʳʬʩʮʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʬʸʯ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸ ʹʽʬʳʨʫ (ʰˆ..ʴʨˆ.. 25.77), ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬ,
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ˀʬˇʨʳʬʩʻʲʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ.

434
 ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʹʽʬʳʨˀʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ (ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʭʨʫʰʯ
ʴʨˆʬʭʨʸʰ) ˄ʳʰʴʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ, ʰʴʵʫʰʹ, ˈʵʹʱʨʲʫʰʹ ʨʴ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ
ʳʵʫʬʲʬʩʰ, ʸʰʪʰʯʰ ʨʴʻʰʺʬʺʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʨʴ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʪʨʸʬˀʬ),
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʼʸʵ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʰʯ, ʨʴ ʨʳ ʴʨʸˁʬʴʰʹ ʭʨʫʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ ʹˆʭʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʨˀʰ.

ʴʨˆ.. 25..7. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʹʽʬʳʨ..

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰʨ ʴʨˆʨʮʮʬ

(25.7) ʪʭʨ˃ʲʬʭʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʯʨʭʰʫʨʴ ʨʭʰ˂ʰʲʵʯ ʸʯʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ.
ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʹ ʳʰʹʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʺʰʶʬʩʰ (˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʯʭʰʹ) ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʰʴʬʩʨˀʰ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰʹʱʻʹʰʨ:: ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ

ʳʵʫʬʲʰʹ““ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ

ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, "ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ" ʨʸ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ

ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʹ, ʸʨ˂ ˀʬʬˆʬʩʨ ʹʰʹʺʬʳʨʮʬ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲ ʶʸʵʪʴʵʮʹ, (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʹʰʹʺʬʳʨ ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂ʭʨʲʵʹ) ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʰʹ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʨ ʰʳʰʯ, ʸʵʳ ʰʪʰ ʨʬʸʯʰʨʴʬʩʹ ʵʸ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʳʰʫʪʵʳʨʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʳʫʬ - ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ ʳʰʫʪʵʳʨ (˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ). ʨʳ
ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʰʫʬʨ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʰʳ ʼʨʽʺʹ, ʸʵʳ ʩʨʮʨʸʹ (ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʬʩʹ)
ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ˀʬʨʼʨʹʵʴ ʩʰʮʴʬʹʰ ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ (ʶʰʸʭʬʲʰ); ʨʹʬʭʬ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ (ʳʬʵʸʬ), ˆʵʲʵ ˂ʨʲʱʬ ˀʬʨʼʨʹʵʴ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʫʨ ʽʵʴʬʩʸʰʭʰ
(˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ) ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ. ʨʳ ʳʵʫʬʲˀʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ʹʨʰʴʺʬʸʬʹʵʨ ʱʰʯˆʭʨ, ʸʨ
ʨʸʰʹ ʫʨ ʸʵʪʵʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ“.
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ,, ʨʳʰʹʨʯʭʰʹ ʵʸʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʰʨ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ::

435
 1) ʶʰʸʭʬʲʰ ʳʬʯʵʫʰ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰʱʨ˂ʰʨʹ (ʨʴ, ʻʼʸʵ ʹ˄ʵʸʨʫ, ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰ), ʹʨʫʨ˂ ʳʰʯʰʯʬʩʻʲ ˅ʨʸʩ ʹʰʫʰʫʬʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ "ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ””, ʸʨ˂
ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʯ, ˆʵʲʵ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ ʯʰʯʵʬʻʲ ʲʨʸˀʰ. ʨʹʬʭʬ ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂ʨʭʫʬʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬ˄ʵʴʰʲ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ (WACC) ʳʵʳʨʭʲʰʹʱʬʴ ʫʨ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʯʭʨʲʵʹ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ (COC ʨʴ, IN
ʨʾʴʰˀʭʴʬʩʰ i ʨʴ R - ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʵʳʬʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʬʯʵʫʰʨ
ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʯʭʰʹ). ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
(˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˀʬ˂ʭʲʰʲʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʹ,
ʳʵʸʪʬʩʻʲʰ_ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ ʳʵʪʬʩʨʮʬ, ʻʳʯʨʭʸʬʹʨʫ, ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ
ʻ˂ʭʲʬʲ ʶʸʵ˂ʬʴʺʮʬ). ʰˆ.ʼʵʸʳʻʲʬʩʰ WACC– ʰʹ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ.
ʮʵʪʰʬʸʯʰ Äʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ“ ʩʬʸʱʬʺʰʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ, ʸʨ˂ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ʳʰʰʾʬʩʨ, "20-ʫʨʴ 80-ʳʫʬ" ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ. ʸʨ˂ ˀʬʬˆʬʩʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ "ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ" ʨʳʷʨʳʰʴʫʬʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ, ʳʨˀʰʴ ʬʹ
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ (ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʨʴ ʰʴʭʻʫʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʮʬ
ʫʨʿʸʫʴʵʩʰʯ, ʳʨʯʰ ˀʬ˂ʭʲʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʴʺʻʨʴʵʩʰʹ
ʳʵʫʬʲʬʩʰʯ. ʬʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ ʹʨʳʻˀʨʵʫʨʴ ʫʨ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ
ʯʻ ʨʸʨ ʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʮʬ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʯ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ, ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ.
2) "ʬʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ"" ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ ʳʬʵʸʬ ʳʬʯʵʫʰ ʻʼʸʵ ʳʬʺ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ
ʨʽ˂ʬʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʨʸʪʨʫ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ--ʪʬʪʳʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʹ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʳʰʹʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʩʨʮʸʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʹ ʫʨ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ
ʳʻʫʳʰʭʰ ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʹ˄ʵʸʬʩʻʲʰ. ʰʹ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʻʱʭʬ ʫʬʩʬʺˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʸ˄ʿʳʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʬʩʨ
ʶʰʸʭʬʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʰʳʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ (ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʨ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ (ROI).
ʮʸʫʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʨʳ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʯʭʰʹ."ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ" ˀʬʳʫʬʪ ʻʩʸʨʲʵʫ ʽʳʴʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʹ
ʫʨʩʸʻʴʬʩʰʹ ˀʵʸʰʹ, ʳʰʹʰ ʩʨʮʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʨʳʷʨʳʨʫ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ
ʩʰʮʴʬʹ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ. ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ (˄ʲʰʻʸ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʵʪʬʩʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʪʨʳʵʰˆʨʺʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂:ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ (ʨˆʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʫʨʴ
ʹʨˀʻʨʲʵ ROIC) ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ - WACC).
ʻʴʫʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ (K) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ
ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ”ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ” (ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʨˆʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ ʫʨ ʳʵʽʳʬʫʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ (ʶʰʸʭʬʲʰ ʳʬʯʵʫʰ)) ʫʨ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʫʨ

436
ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʨˆʨʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʻʴʫʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ K**
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʻʲʰ (ʪʨʮʸʫʰʲʰ) ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ K* ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ, ʨʹʬʭʬ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ (ʳʬʵʸʬ ʳʬʯʵʫʰ)).
ˁʭʬʴ ʨʹʬʭʬ ʨʾʭʴʰˀʴʨʭʯ, ʸʵʳ ʯʨʭʨʫ ʱʵʳʩʰʴʨ˂ʰʨ Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ ”ʽʵʴʬʩʨ
(ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ) ʫʨ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ʪʨʸʱʭʬʻʲ-
˄ʰʲʨʫ ʶʸʵʩʲʬʳʻʸʨʫ ʨʽ˂ʬʭʹ ʰʫʬʨʹ ʸʵʳ ˂ʨʲʱʬ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ(ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ. ʨʳ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʹ ʫʨ, ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʨʹ ʨʳ ʸʬʰʺʰʴʪʬʩʹ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʴʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ʨʽʭʯ.
ʨʹʬʯʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʸʵʳ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ - ʫʰʨʶʨʮʵʴˀʰ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʴʻʲʰʫʨʴ ʬʸʯʨʳʫʬ, ʮʵʪʨʫʨʫ ʰʹʰʴʰ ʨʱʸʬʫʰʺʬʩʬʴ ʿʭʬʲʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ, ʯʻ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʬʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳˆʨʸʰʹ
ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʹ, ”ˀʬ˂ʭʨʲʵʹ” ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʰ, ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ, ʸʵʪʵʸ˂
ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʳˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (ʨʹʬʯʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ).
ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ)) ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʱʰʫʬʭ ʬʸʯˆʬʲ
ʨʾʭʴʰˀʴʨʭʯ,, ʸʵʳ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨˀʰ ʬʹ ʳʰʫʪʵʳʨʨ ʮʵʪʨʫʰ, ʰʪʰ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʨʾʨʸ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨ.

ʴʨˆ.. 25..8.ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʲʵʪʰʱʻʸʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ

ʰʪʰʭʬ ʭʰʯʨʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʻ˃ʸʨʭʰ ʽʵʴʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ (ʨʸʨ ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰ)

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ. ʯʻ ʭʹʨʻʩʸʵʩʯ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ
(ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʪʮʬʩʰ, ʹʨʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʵ ˆʨʮʬʩʰ - ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
ˁʨʯʭʲʰʯ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʨʴ ˁʭʬʴʹ ʳʰʬʸ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʨʫ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫÄʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʱʻʲʺʻʸʨ"), ʨʹʬʯʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʫʨʳˆʳʨʸʬ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʺʰʶʰʹ ʩʰʮʴʬʹ
ʨʽʺʰʭʰʹʯʭʰʹ. ʳʨʯʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʯʰ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʽʺʰʭʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ (ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʨʽ˂ʰʬʩʰ) ʨʾʫʪʬʴʰʹ

437
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʸʨ˂ ˂ˆʨʫʰʨ, ʱʨʸʪʨʭʹ ʯʨʭʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹ.
ʫʨ ʩʵʲʵʹ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳʵʪʯʨʭʨʮʵʯ ʳʨʸʺʰʭʰ ʴʨˆʨʮʰ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʫʨ
ʪʨʳʵʭʰʿʬʴʵʯʬʹ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ (˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ) ʳʰʫʪʵʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ
(ʴʨˆʨʮʰ 25.8) ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʴʨˆʨʮʰ ʪʭʨˁʭʬʴʬʩʹ, ʸʵʳ ʹʨʱʻʯʸʬʩʨ (˃ʭʰʸʨʫʾʰʸʬʩʻʲʰ)
ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ ʵʸ ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ ʰʿʵʼʨ ʹʸʻʲʰʨʫ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʫʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ
ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʫʨ ʯʰʯʵʬʻʲ ʳʨʯʪʨʴʹ ʨʽʭʹ ʯʨʭʰʹʰ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰ. ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ,
ʼʨʹʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰ ʭʰ˄ʸʵʭʫʬʩʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʪʰ ʨʸ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʨʹ
ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʭʲʬʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʯʭʰʹ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 25
1. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ DCF ʬʺʨʶʬʩʰ;
2. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʲʵʪʰʱʻʸʰ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʨʸʹʰ?;
3. ʸʨ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʹʨ ʫʨ ʴʨʱʲʵʭʨʴʬʩʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʯʭʰʹ ʻʼʨʹʵ
(ʹʬʹˆʰʹʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ) ʼʻʲʨʫʹʨˆʹʸʬʩʮʬ?
4. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʸʹʰʫʨ ʩʰʮʴʬʹˀʰ
ˁʨʫʬʩʻʲʰ >ʳʯʲʰʨʴʰ] ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ?
5. ʸʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʨ ʫʨ ʸʨʹ ʨʼʨʹʬʩʹ ʱʨʸʪʨʫ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰ?
6. ʸʵʫʰʹ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʼʨʹʰ
ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʯ?ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʨʹʰ? ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˂ʰʸʱʻʲʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʫʨ
ʸʵʪʵʸ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʳʰʹʰ ʳʵʪʭʨʸʬʩʨ?
7. ʸʵʪʵʸ ˀʬʪʰ˃ʲʰʨʯ ʫʨʨʱʨʭˀʰʸʵʯ ʳʵʫʬʲʬʩʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ >ˇʨʳʻʸʰ]
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ?
8. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʸʹʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʯ, ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʱʲʬʩʰʯ?
9. ʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ "ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰ" («Adjusted Tax») ʫʨ ʸʵʪʵʸ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʹʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʯʭʰʹ?
10. ʸʵʪʵʸ ʨʬʸʯʰʨʴʬʩʹ "ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ" ʳʵʫʬʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʵʳʪʬʩʰʨʴ ʫʨ ʽʵʴʬʩʸʰʭ (ˆʨʸˇʰʨʴ) ʳʰʫʪʵʳʬʩʹ?

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 25
1. ʸʨ ʻʴʫʨ ʨʳˇʵʩʰʴʵʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʳʨ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʳʨ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ
ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰʨ;

438
ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʳʰʹʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ:: (ʩ) ʸʨʫʪʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʨʸ
ʨʸʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʬʼʻ˃ʴʵʹ ʩʨʮʸʰʹ
ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʹ.

2. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʼʻʲʨʫʰ

ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʻʴʫʨ:
ʨ) ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʻʨˆʲʵʬʹ ʫʸʵˀʰ, ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʨ;
ʩ) ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʫʨʪʬʪʳʬʯ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʫʵʴʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʳʵʨˆʫʰʴʬʯ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ (ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹʨ ʫʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʨ ʫʨ ʹʨʹʬʹˆʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ);
ʪ) (ʨ) + (ʩ); ʫ) ʹˆʭʨʪʭʨʸʨʫ ʳʵʽ˂ʬʭʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ:: (ʪ), ʸʨʫʪʨʴ ʬʹ ʻʼʸʵ ʹ˄ʵʸʨʫ ʫʨ ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.

3. ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʯʻ ʨʸʨ ˄ʰʴʨ ʱʰʯˆʭʨˀʰ ʨʹʨˆʻʲ ʳʵʫʬʲˀʰ, ʸʵʳ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ

ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʩʵʲʵʹʯʭʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʫʬʪʰʹ ˇʨʳʰʯ:
ʨ) ʫʰʨˆ;
ʩ) ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: (ʨ), ʸʨʫʪʨʴ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʨʸ ʨʹʨˆʨʭʹ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ
ʹʬʹˆʰʹ ʫʨʼʨʸʭʨʹ.

4. "ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ" ʳʵʫʬʲʰ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ:

ʨ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴ ʳʰʫʪʵʳʨʹ;
ʩ) ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ʳʰʫʪʵʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ;
ʪ) ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹʨ ʫʨ ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ʳʰʫʪʵʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ
ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ:: (ʪ), ʸʨʫʪʨʴ ʰʹ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʫʨʴ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹ.

5. ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ (ʼʨʸʯʵ ʪʨʪʬʩʰʯ) ʳʰʫʪʵʳʨʹʨ ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨʹ

ˀʵʸʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʹʰ ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʸʵʳ:

439
ʨ) ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ (ʼʨʸʯʵ ʪʨʪʬʩʰʯ) ʳʰʫʪʵʳʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʨʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ;
ʩ) ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʨʸʰʹ ʽʵʴʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʰʹʬʯʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰ ʼʨʹʫʬʩʨ ʳʨʯʰ ˁʨʴʨ˂ʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ;
ʪ) (ʨ) + (ʩ).
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ:: (ʪ) - ʰˆʰʲʬʯ ʳʹˇʬʲʵʩʨ ʳʬ -10 ʯʨʭˀʰ.

6. ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʶʸʰʴ˂ʰʶˀʰ, ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹʨʫʳʰ

ʴʫʵʩʰʹ ʸʰ˂ˆʭʰʯʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ʳʰʹʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ,
ʽʵʴʬʩʰʹ ʫʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʨʳ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ:
ʨ) ʫʰʨˆ;
ʩ) ʨʸʨ;
ʪ) ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʸ˄ʳʻʴʬʩʰʯ ʯʽʭʨ?
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ (ʩ), ʭʰʴʨʰʫʨʴ (ʫʨ ʬʹ ʨʸʰʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʸʻʹʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʳʽʳʴʬʲʯʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ) ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ ʫʨʨʫʪʰʴʵʴ ʨʹʬʯʰ
ʴʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ, ʯʭʰʯʴʬʩʻʸʨʫ ʪʨʩʨʯʰʲʵʴ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʮʻʹʺʬ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ, ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʿʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʬʱʰʹʸʬʩʰʴʨʯ ʬʸʯʨʫʬʸʯʰ ʳʬʯʵʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ
ˀʬʹʨʼʬʸʰʹʰʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.

440
 ʯʨʭʰ 26
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ

26.1. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ

ʳʰʮʴʬʩʰ
26.2. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ Äˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 26
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ

26..1.ʹʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ

ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ
ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ (ʱʵʳʶʨʴʰʬʩˀʰ) ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰ ˀʬʳʫʬʪʰ ˇʪʻʼʬʩʰʹʨʪʨʴ ˀʬʫʪʬʩʨ:
ʨ)ʴʬʫʲʬʻʲʰʹʨ ʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ;
ʩ)ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ;
ʪ)ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ;
ʫ) ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹʨʪʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ ʬʲʵʫʬʩʨ.
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʳʬʯʵʫʬʩʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ: ʨ) ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ (cost) ʨʴ ʩ) ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ
(market) ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ. (ʰˆ.. ʴʨˆ..26..1))

ʴʨˆ.. 26..1. ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ - ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ

ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ

441
 ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ - ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʳʨʯ
ˀʬ˃ʬʴʨʹʨ ʫʨ ʪʨʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ ʿʭʬʲʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʹ, ʨʪʸʬʯʭʬ ʨʳ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨˀʰ ʳʵʿʭʨʴʰʹʨ ʫʨ ʨʫʪʰʲʹʨʳʿʵʼʬʲʨʳʫʬ
ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ.
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʰʹʨʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨʳʰ ʹʨ--
ʱʭʨʴ˃ʵ ʹʨʱʰʯˆʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ:
1) ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ,
2) ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ,
3) ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨˀʰ ʨʹʨˆʭʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ.
ʹʨʬʸʯʵ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʴʬʩʨˀʰ ˁʨʰʸʯʭʬʩʨ
ˀʸʵʳʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ, ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ ˆʨʸˇʬʩʰ. ʹʨʬʸʯʵ ʫʨ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲʰ ˆʨʸˇʬʩʰ, ʹʨʽʵʴʲʰʹ
ʪʨʿʰʫʭʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ, ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ
ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ʱʰ ʨʸ ˁʨʰʸʯʭʬʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ ˂ʨʲʱʬ ʹʺʸʵʼʰʹ ʹʨˆʰʯ ˁʨʰ˄ʬʸʬʩʨ.
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʵʸʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ˆʬʸˆʰ
ʨʸʹʬʩʵʩʹ: ʨ)ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʳʻʫʳʰʭʨʫ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʿʭʬʲʨ ˀʬ˃ʬʴʨ
ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʮʬ ˁʨʰ˄ʬʸʬʩʨ, ˆʵʲʵ
ʳʨʯʰ ʪʨʿʰʫʭʨ ʱʰ – ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ˁʨʰʸʯʭʬʩʨ; ʩ)ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʻʲʨʫ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹʨ˂ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-
ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʳʻˆʲʰ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ (ʯʭʰʹ) ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʻ˂ʭʲʬʲʰ ʸˁʬʩʨ, ʿʭʬʲʨ ˀʬ˃ʬʴʨ ʱʰ – ˀʬ˃ʬʴʰʹ ˂ʨʲʱʬ ʨʴʪʨʸʰˀʮʬ ʨʰʹʨˆʬʩʨ; ʹʨʩʵʲʵʵ
ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʼʰʮʰʱʻʸʰ ʰʴʭʬʴʺʨʸʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʮʰʯ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ, ˆʵʲʵ
ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʱʰ – ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʩʵʲʵʹʨʯʭʰʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʰʯ ʪʨʰʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ: ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ
ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ = ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʳʨʸʨʪʬʩʰ + ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ – ʹʨʩʵʲʵʵ ʳʨʸʨʪʬʩʰ.
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʨʸʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨ ʨʹʬʭʬ
ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʨʹʶʬʽʺʰʹ ʳʨʸʯʭʨ, ʸʨʯʨ ʨʽʺʰʭʬʩʮʬ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ
ʪʨʮʸʫʰʹ ʫʸʵʹ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰ (ʰˆ.. ʴʨˆ.. 26.22).
ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨʹ ʨʽʭʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ::
™ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ;
™ ˀʬʹʨ˃ʲʵʪʨʴʻˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʲʰʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ, ʳʰʨʾ˄ʰʵʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹ˄ʵʸʨʫ ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʨʹ. ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸ ʳʻˆʲʹ ʫʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʳʴʰˀʭʴ-
ʬʲʵʭʨʴʰʨ ʶʨʺʨʸʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʸʨʹ˄ʵʸʰ ʳʨʸʯʭʨ
ʿʭʬʲʨʮʬ ˆˀʰʸʨʫ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˁʨʭʨʸʫʴʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ. ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨʹʨ ʫʨ
ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹ ˀʵʸʰʹ ʱʵʳʶʸʵʳʰʹʰ ʫʨ ʨʳ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰʹ ʸʵʲʰ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʫʨʫʪʬʴʨˀʰ.

442
ʴʨˆ.. 26..2. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʽʬʳʨ

443
 ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʪʨʴʭʨʹˆʭʨʭʵʯ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨ ʬʸʯʳʨʴʬʯʰʹʨʪʨʴ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʰʹʬʭʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʪʬʩʨ. ʮʨʸʨʲʮʬ ˄ʨʹʻʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʫʨʸˁʴʬʴ, ʯʻ ʳʨʯ ʨʽʭʯ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ. ʳʵʪʬʩʰʨʴʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʱʵʺʸʫʴʬʴ, ʯʻ ʳʨʯ ʭʬʸ ʳʵʨˆʬʸˆʬʹ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʫʨˆʫʨ (ˆʬʲʼʨʹʬʩʰ, ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹ ʭʨʲʰ, ʵʭʬʸʫʸʨʼʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ ʫʨ ʨ.ˀ.).
ʽʭʬʳʵʯ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʰʹʬʯʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨʳʪʭʨʸ “ʱʵʳʶʸʵʳʰʹʻʲ” ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʨʮʬ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʨ) ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʯ. ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʬʲʹ ʹʸʻʲʰ ʯʨʴˆʨ
ʪʨʫʨʬ˂ʬʳʨ ʨʽʺʰʭʰʹ ʳʵ˄ʵʫʬʩʰʹʯʨʴʨʭʬ, ʯʻʳ˂ʨ ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ ʳʰʹʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʪʨʳʵʰʽʭʰʯʬʩʨ ʫʸʵʯʨ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʫʨʸʰ˂ˆʻʲʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ;
ʩ) ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʨ ʱʸʬʫʰʺʰʯ. ʳʵʪʬʩʨ ʹʸʻʲʨʫ ʰʽʴʬʩʨ ʫʨʱʸʬʫʰʺʬʩʻʲʰ
ʳʨˀʰʴʭʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ʱʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʨ ʫʨʫʨʹʺʻʸʫʬʩʨ, ʯʻʳ˂ʨ ʼʻʲʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʸ ʰʽʴʬʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʹʨʱʳʨʵʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʫʸʵʰʹ ʳʨʴ˃ʰʲʮʬ;
ʪ) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʪʨʴʹˆʭʨʭʫʬʩʵʫʬʹ ʫʸʵˀʰ
ʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨʮʬ ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʵ ʳʵʪʬʩʨʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʮʬ.
˂ˆʨʫʰʨ, ʸʵʳ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ ʫʨ ʴʨˀʯʬʩʰ ʰʹʬʯʰʭʬ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʬʴ,
ʸʵʪʵʸʹʨ˂ ʳʵʪʬʩʨ. ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨ
ʨʸʹʬʩʰʯʰʨ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʶʰʸʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʳʨʯʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹ
ˀʬʹʨʹʸʻʲʬʩʲʨʫ.
ʹʨʽʵʴʲʰʹ (ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ)ʫʰʫʰ ʶʨʸʺʰʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʳʰʹʨʾʬʩʰ
ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʯ ʪʨʰʮʸʫʬʩʨ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʨ, ʯʻʳ˂ʨ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʳʨʸʨʪʰʹ
ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʪʨʳʵ, ʭʰʫʸʬ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʫ ʨʸʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ;
•ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʮʬ ʱʸʬʫʰʺʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨ (ʳʵʰʮʰʫʨʭʹ ʳʬʺ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʹ,
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʪʨʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʹ ʳʵʪʬʩʨʹ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨʹ).
ʮʵʪˇʬʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʹʨʶʰʸʰʹʶʰʸʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ, ʸʵ˂ʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʳ
ʪʨʨʻʳˇʵʩʬʹʵʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʴʨ˂ʭʲʵʫ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ,
ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʮʬ ʨʫʸʬʻʲʰ ʪʨʫʨˆʫʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʨ. ʼʻʲʰʹ
ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˂ʰʱʲʰ ʨʹʨˆʨʭʹ ʼʰʸʳʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʪʰ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʮʰʯ ʳʵ˃ʸʨʵʩʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʨʱʬʴ. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ
ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʯʨʴʫʨʯʨʴʵʩʰʯ ʰʮʸʫʬʩʨ. ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʰʹ ʨʸʰʹ ʳˆʵʲʵʫ
ʴʬʫʲʬʻʲˀʰ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʳʫʪʵʳ ˀʸʵʳʰʯ ʫʨ ʮʬʫʴʨʫʬʩ ˆʨʸˇʬʩˀʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʴʨʸˁʻʴʫʬʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʫʨ ʳʮʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨ ʨʹʬʭʬ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ
ʹʨʩʵʲʵʵ ʨʳʵʾʬʩʨʳʫʬ. (ˀʬʴʰˀʭʴʨ: ˄ʳʰʴʫʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʨʾʬʩʰʯ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰʹʨʪʨʴ). ˂ʰʱʲʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ: ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʮʬ Äʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʯʻ ʳʵʪʬʩʨ“; ʳʳʨʸʯʭʬʲ-
ʵʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʮʬ; ʫʨʸʪʰʹ ʴʵʸʳʨʮʬ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʹʨ˂ʨʲʵ ʯʻ
ʹʨʳˀʬʴʬʩʲʵ. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʸʻʴʭʨ .ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
ʳʰʻʯʰʯʬʩʹ, ʯʻ ʸʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʨ ʨʽʺʰʭʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ. ʬʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʨˇʨʳʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʻ˄ʿʰʹʰʹ ʳʨʸ˂ˆʬʴʨ ʴʨ˄ʰʲʰʹ (ʨʴʻ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ) ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʹ:

444
 ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ = ––––––––––––––
ʳʯʲʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ

ʱʨʸʪʰ ʨʸʰʹ ʯʻ ˂ʻʫʰ ʩʬʭʸʰ ʨʽʺʰʭʰ??

ʯʻ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʨʸ ʨʶʰʸʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʫʨʴ ʪʨʹʭʲʨʹ, ʳʰʹʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʯ. ʳʯʨʭʨʸʰ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ ʨʹʬʯ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʰʹ ʴʨʱʨʫʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʳʵʳʻˀʨʭʬʩʨʹʨ˂ ʨʶʰʸʬʩʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʯʨʭʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʯ. ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ˂, ʰʫʬʨʲʻʸʰ ʰʽʴʬʩʵʫʨ ʰʹʬʯʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʹ ʪʨʳʵʰʳʻˀʨʭʬʩʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ, ʯʻʳ˂ʨ ʨʹʬʯʰ ʸʨʳʬ
ʩʻʴʬʩʨˀʰ ʨʸ ˆʫʬʩʨ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʮʵʳʨʭʹ, ʯʻ ʸʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ
ʳʵʫʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʯʰʯʵʬʻʲ ʲʨʸʮʬ. ʳʨʪʨʲʰʯʰʹʯʭʰʹ, ʯʻ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʨ 0.84, ʬʹ ʴʰˀʴʨʭʹ ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲ ʿʵʭʬʲ 1 ʲʨʸʮʬ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʳ ʳʵʨˆʫʰʴʨ 0.84 ʲʨʸʰʹ (ʨʴʻ 84 ʯʬʯʸʰʹ) ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʨʬʸʯʰʨʴʬʩʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʨʹʨ˂. ʨʳ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ ʪʨʳʵʹʨʿʵʼʰʨ:
ʨ) ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ,
ʩ) ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ,
ʪ) ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ,
ʫ) ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ:
ʨ) ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʨˆʬʸʬʩʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʴʬʫʲʬʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ:

ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ

ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ = ––––––––––-------–––---–––––––-
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʳʯʲʰʨʴʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ

ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ (ʶʰʸʵʩʰʯʰ ʨʳʵ˂ʨʴʰʹʨʯʭʰʹ), ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ

ʰʽʴʬʩʨ: ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ = 464.6/144.0=3.2.-ˇʬʸ
ʬʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʺʰʶʻʸʰ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʬʸʯʬʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨ˄ʿʵʩˀʰ
˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ˀʬʫʰʹ 3.2-ˇʬʸ; ʨʴʻ ʰʪʰʭʬ ʨʽʺʰʭʰ, ʹʨʴʨʳ ʪʨʰʿʰʫʬʩʨ, ʹʨ˄ʿʵʩˀʰ
ˁʬʸʫʬʩʨ 3.75 ʯʭʬ (12 ʯʭʬ/3,2=3.75 ʯʭʬʹ).
12 3,75 3, 2 ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʨ/ʫʾʬ / ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʨʸʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʴʬʫʲʬʻʲʹʨ ʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʮʬ – ʸʨ˂ ʳʬʺʰ
ʳʨʹʨʲʬʩʰ ʳʵʰˆʳʨʸʬʩʨ ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨʽʳʴʬʲʨʫ ʫʨ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ, ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʳʬʺˇʬʸ ʳʵˆʫʬʩʨ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ ʩʸʻʴʭʨ˂. ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ

445
ʹʨ˄ʨʸʳʵʳ ʮʻʹʺʨʫ ʻʴʫʨ ˀʬʨʼʨʹʵʹ ʯʨʭʰʹʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ ʫʨ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ
ʫʨʰʿʭʨʴʵʹ ʰʹʬʯʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹʨ ʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʳ˂ʰʸʬ
ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʨʳʵ ʭʬʸ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʱʲʰʬʴʺʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨʹ.
ʩ) ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ
ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ
ʸʵʪʵʸ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹ:
ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ ʶʬʸʰʫʵʰʹ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ / 365 ˁʭʬʴʹ
ʳʨʪʨʲʰʯˀʰ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ = 181,3/941/365=70,3
ʫʾʬʹ.
ʪʨʴʭʳʨʸʺʵʯ, ʸʨʹ ʴʰˀʴʨʭʹ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ: ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʸʬʨʲʵʩʨˀʰ
ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ (ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʰʹʬʯʰ ʼʵʸʳʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂
ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʬʲʰ ʳʿʰʫʭʬʲʹ ʪʨʫʨʻʺʭʰʸʯʨʭʹ ʹʨʽʵʴʬʲʹ ʫʨ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʨʹ
ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯ ʨʽʭʹ ʨʫʪʰʲʰ – 1,2 ʨʴ 3 ʯʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ) ʰˀʭʰʨʯʰʨ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ
ʻʳʬʺʬʹʵʩʨ ʴʨʾʫʰ ʼʻʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʨʫʪʰʲʮʬʭʬ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ.
ʬʹ ʳʨˀʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰʹ ʫʰʫʰ
ʻʳʬʺʬʹʵʩʨ ʹ˄ʵʸʬʫ ʸʵʳ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʰʯ ˆʫʬʩʨ, ʨʴʻ ʪʨʳʿʰʫʭʬʲʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʪʨʫʨʺʭʰʸʯʻʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹʯʭʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʹ ʨʸʨ ʰʳʨʭʬ ʫʾʬʹ, ʨʸʨʳʬʫ 1,2
ʨʴ 3 ʯʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʰʯˆʵʭʹ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳʰʺʵʳ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ˁʨʭʯʭʨʲʵʯ, ʸʵʳ
ʿʭʬʲʨ ʪʨʿʰʫʭʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ ʱʸʬʫʰʺʰʯ.
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʳʰʰʹ˄ʸʨʼʭʰʨʴ ʫʨʨʿʵʭʴʵʴ ʱʲʰʬʴʺʬʩʰʹʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲ
ʹʨʽʵʴʬʲʮʬ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʨ, ʸʨʯʨ ʻʼʸʵ ʻʱʬʯʬʹʨʫ ʳʵˆʫʬʹ ˆʬʲʯ ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʴʱʨʸʪʭʨ. ʬʹ, ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ, ʨʸ ʴʰˀʴʨʭʹ ʰʳʨʹ, ʸʵʳ
ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʨ ʪʭʰʨʴʫʬʩʨ, ʨʴ ˂ʫʬʩʨ ʱʵʴʺʸʨʽʺˀʰ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʭʨʫʬʩʹ. ʹʨʴʫʵ
ʶʨʸʺʴʰʵʸʰʹ ʸʬʶʻʺʨ˂ʰʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨ ʿʵʭʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʻʶʰʸʭʬʲʬʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.
ʨʹʬ ʸʵʳ, ʯʻ ˁʭʬʴʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʯʨʭʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʫʨʺʭʰʸʯʻʲ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹ ʿʰʫʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ 90-ʫʾʰʨʴʰ ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʶʰʸʵʩʰʯ, ʳʨˀʰʴ ʳʰʹ
ʳʰʬʸ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ 70-ʫʾʰʨʴʰ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ˂ʰʼʸʰ ʹʨʱʳʨʵʫ ʱʨʸʪ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˁʨʰʯʭʨʲʵʹ.
ʪ) ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ
ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ, ʯʻ ʸʵʪʵʸ
ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹ:

ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ

ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ = –––––––––––––––––––––––
ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ / 365

ˁʭʬʴʹ ʳʨʪʨʲʰʯˀʰ ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ =

1,000•2/464•6/365=78,7 ʫʾʬʹ.
ʯʻ ʫʨʭʨʱʭʰʸʫʬʩʰʯ, ʫʨʭʰʴʨˆʨʭʯ, ʸʵʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ
ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ (ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʰʳ ʵʶʬʸʨ˂ʰʨʹ,

446
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰ˄ʭʬʭʹ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹ). ʨʳʨʹʯʨʴ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ,
ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʰ ʰˀʭʰʨʯʨʫ ʨʸʰʹ ˂ʴʵʩʰʲʰ ʪʨʸʬ ʶʰʸʰʹʯʭʰʹ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳʰʺʵʳ
ʳʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲˀʰ ʰʿʬʴʬʩʬʴ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ
(ʸʵʪʵʸ˂ ʬʹ ˁʭʬʴʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰʨ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ). ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˁʭʬʴʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ
ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʫʬʹ:

ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ

ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰ = –––––––––––––––––––––––––––––––––––
ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʪʨʿʰʫʻʲʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ

ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ

ʳʸʨʭʨʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʯʭʰʹ ʳʨʸʨʪʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʻʳʯʨʭʸʬʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ. ʨʫʭʰʲʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʳʰʴʰʳʻʳʰʹ
ʫʵʴʬʳʫʬ.

ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰ

ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʬʮʬ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ:
1) ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʩʻʴʬʩʨ (ˆʨʹʰʨʯʰ), ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨʯ
ʳʬʺʰ ʳʨʸʨʪʰ, ʭʰʫʸʬ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ;
2) ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹ ʳʵ˄ʵʫʬʩʰʹ ʫʸʵʰʹ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨ. ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ
ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʨ, ʸʨʯʨ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰʽʴʬʹ ʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵ˄ʵʫʬʩʰʹ
ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʮʰʨʴʰ;
3) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʫʵʴʬ. ʸʵʪʵʸ˂ ʱʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʰʮʸʫʬʩʨ,
ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ, ʳʨʸʨʪʰ ʫʨ ʨ.ˀ. ʰʮʸʫʬʩʨ;
4) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ. ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʳʱʨ˂ʸʰʨ ʨʽʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʱʸʬʫʰʺʰʯ
ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʨ, ʳʰʯ ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬ;
5) ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˂ʰʱʲʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ. ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʫʸʵ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ
ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʫ ʫʨ ʼʻʲʨʫ ʪʨʸʫʨʽʳʴʨʹ, ʳʰʯ ʳʬʺʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʨ ʹʨ˅ʰʸʵ
ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ;
6) ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ. ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʴʨʱʲʬʩʰ ʱʸʬʫʰʺʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʮʬ
ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ, ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʴʨʱʲʬʩʰ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ ʨʽʭʹ ʳʨʹ ʪʨʫʨʹʨˆʫʬʲʰ ʫʨ
ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʨʽʭʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ.
ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʵʴʰʹ ˀʬʴʨˆʭʨ ˃ʭʰʸʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ʪʨʳʵ: ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ; ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ; ʫʨʹʨ˄ʿʵʩʬʩʨ; ʹʨ˄ʿʵʩʬʩʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨ;
ʽʻʸʫʵʩʰʹ (ʫʨʮʰʨʴʬʩʰʹ, ʫʨ˃ʭʬʲʬʩʰʹ) ʸʰʹʱʰ.

ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʾʨʲ ʫʵʴʬʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʨ

ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʻʳʯʨʭʸʬʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʨʹ ʫʨ
ʨʳʰʺʵʳ ʳʰʹʰ ʫʵʴʬʬʩʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʻʴʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʫʬʩʵʫʬʹ. ʳʨʸʨʪʯʨʴ

447
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʳˆʵʲʵʫ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʨ ʱʰ ʨʸ ʨʸʰʹ, ʨʸʨʳʬʫ ʳʰʹʰ
ʫʨʹʨ˄ʿʵʩʬʩʨ, ʫʨʮʾʭʬʭʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ, ʹʨʴʨʳ ʰʹ ʳʨʸʨʪʨʫ ʳʰʰˁʴʬʭʨ.
ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ. ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹʨʹ ˆʫʬʩʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨ
ʳʨʸʨʪˀʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʪʨʿʰʫʭʨʳʫʬ (ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨˆʰʯ ʨʴ ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʫ ʪʨʸʫʨʽʳʴʰʹ
ˀʬʳʫʬʪ) ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʨʸ ʳʵʨʽʭʹ. ʬʹ Äʫʨʱʨʸʪʻʲʰ“ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.
ʫʨʹʨ˄ʿʵʩʬʩʨ ʫʨ ʹʨ˄ʿʵʩʬʩʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨ: ʳʨʸʨʪʰ ʻʴʫʨ ʫʨʹʨ˄ʿʵʩʫʬʹ.
ʱʵʳʶʨʴʰʨʳ ʻʴʫʨ ʫʨʨʸʰ˂ˆʵʹ ʹʨʹʨ˄ʿʵʩʬ ʼʨʸʯʵʩʰʹ ʰˇʨʸʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ. ʯʻ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʨʱʻʯʨʸ ʼʨʸʯʵʩʹ ʰʿʬʴʬʩʹ, ˄ʨʸʳʵʰʽʳʴʬʩʨ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʰʳ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʯʨʴ, ʸʨʹʨ˂ ʬʹ ʼʨʸʯʵʩʰ, ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʳʵʰʺʨʴʫʨ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʸʹʬʩʵʩʫʬʹ ʰʹʬʯʰ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ˂, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʸʬʩʨʫʰ ʺʬʳʶʬʸʨʺʻʸʨ ʨʴ
ʪʨʴʨʯʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʱʰʫʬʭ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʹʨˆʹʸʬʩʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʹ.
ʹˆʭʨ ʸʰʹʱʬʩʰ: ʫʨʹʨ˄ʿʵʩʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʹʨ˅ʰʸʵ ʪʨˆʫʬʹ ʳʨʸʨʪʰʹ
ʫʨʮʾʭʬʭʨ, ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʨʫʪʰʲʨʳʫʬ ʳʨʸʨʪʰʹ
ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰ-ʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ/ʨʴ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʲʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ˀʺʨʺʰ ʹʨ˄ʿʵʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʪʨʽʻʸʫʭʰʹʨʪʨʴ ʳʰʹ ʫʨʹʨ˂ʨʭʨʫ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬ ʳʨʾʨʲʰʨ,
ʳʨʸʨʪʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʳʨʾʨʲʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʹʨ˅ʰʸʵ
ʪʨˆʫʬʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ˂.
ʸʨ˂ ʻʼʸʵ ʫʰʫʰ ˆʴʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʰʴʨˆʬʩʨ ʳʨʸʨʪʰ, ʳʰʯ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰʨ ʳʰʹʰ
ʪʨʼʻ˅ʬʩʰʹ ʨʴ ʫʨ˃ʭʬʲʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰ. ʬʹ ˀʬʬˆʬʩʨ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʳʨʲʼʻ˅ʬʩʨʫ, ʳʵʫʻʸ ʨʴ
ʳʨʾʨʲʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹ.
ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʨʩʨʲ ʫʵʴʬʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ
ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʴʨˆʻʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬ ʳʬʺʰʹʳʬʺʨʫ ʫʨʩʨʲʰʨ, ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ,
ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ ʰʹʬʯʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
• ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰ: ʫʨʱʨʸʪʻʲʰ ʮʾʭʸʻʲʰ ʳʵʪʬʩʨ; ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ˀʬʼʬʸˆʬʩʨ;
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʯ ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰ;
• ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ/ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʵʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ;
•ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰʹ ʫʨʴʨʱʨʸʪʬʩʰ.
ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʨʩʨʲ ʫʵʴʬʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʨ:
ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰ. ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʸʵʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʸʵʳʬʲʰʳʬ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʪʨʳʵʲʬʭʨʳ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ˀʬʼʬʸˆʬʩʨ, ʸʨʹʨ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʳʵˈʿʭʬʩʨ ʳʵ˂ʫʬʴʰʲʰ ʫʸʵ, ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨ ʫʨ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʫʨʱʨʸʪʻʲʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰ˂.
ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʨʫ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʲʬʭʨʹ ˀʬʫʬʪʨʫ
ʳʵˈʿʭʬʩʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʻʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨ ʫʨ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ ʫʨʱʨʸʪʻʲʰ
ˀʬʱʭʬʯʬʩʰ˂, ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʮʬ ʪʨʫʨʸʯʭʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ. ʫʬʼʰ˂ʰʺʰʹ ʹʨˀʰˀʸʵʬʩʰʹ ʪʨʳʵʱʭʬʯʰʹ ʫʸʵʹ, ʳʰʹʰ ʯʨʭʰʫʨʴ ʨ˂ʰʲʬʩʰʹ
ʳʰʮʴʰʯ, ʱʵʳʶʨʴʰʨ ˀʬʬ˂ʫʬʩʨ ʹʨ˅ʰʸʵ ʳʨʸʨʪʰʹ ʹʨʹ˄ʸʨʼʵʫ ˀʬʹʿʰʫʭʨʹ, ʯʻʴʫʨ˂
(ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ) ʻʼʸʵ ˃ʭʰʸʰ ʨʴ ʻʼʸʵ ʫʨʩʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹʪʨʴ.

448
ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ/ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʵʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ: ʳʨʸʨʪʰʹ ʪʨʳʵʲʬʭʰʹ
ʯʰʯʵʬʻʲ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨ˅ʰʸʵ ˆʫʬʩʨ ʨˆʨʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬ˃ʬʴʨ. ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹʨʹ
˄ʨʸʳʵʰʽʳʴʬʩʨ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ – ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ
ʪʨʴʨ˂ˆʨʫʰʹ ˀʬʭʹʬʩʨ, ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʹʨʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨ, ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʳʵʳ˄ʵʫ-
ʬʩʬʲʯʨʴ, ʳʵ˄ʵʫʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʫʨ ˀʬʳʵ˄ʳʬʩʨ ʫʨ ʨʴʪʨʸʰˀ-ʼʨʽʺʻʸʰʹ
ʹʨʩʵʲʵʵ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʨ. ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ ʪʨʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʿʵʭʬʲʰ ʨˆʨʲʰ
ʶʨʸʺʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨʹ ʳʨʸʨʪʹ ʫʨʬʸʰ˂ˆʬʩʨ ʳʨʴʽʨʴʨ-ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʵʩʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ˂.
ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰʹ ʫʨʴʨʱʨʸʪʬʩʰ
ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ ˀʬʹʿʰʫʭʨʹ ˆˀʰʸʨʫ ʳʵˈʿʭʬʩʨ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹ
ʳˆʸʰʫʨʴ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʨʩʨʲ ʫʵʴʬʮʬ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʳʰʮʴʰʯ,
ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʱʭʬʯʨˀʰ ʯʰʯʵʬʻʲ ˇʬʸʮʬ ʳˆʵʲʵʫ ʳ˂ʰʸʬ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʨ ˆʫʬʩʨ,
ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ, ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰ ʨʾʨʸ ʨʸʰʹ.
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʳʨʸʨʪʰʹ ʱʨʸʪʨʫ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʰʮʨʴ–ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ, ʸʵʳ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʳʨʸʨʪʰʹ
ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨʫʪʰʴʫʬʹ:
- ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʫʵʴʬ – ʳʨʸʨʪˀʰ ʫʨʸˁʬʴʰʲ ʸʨʳʫʬʴ
ʬʸʯʬʻʲʮʬʱʬʯʫʬʩʨʳʵʸʰʪʰˀʬʱʭʬʯʨ
- ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ – ʸʨʳʫʬʴʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʱʭʬʯʨ
ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʹʨʹ. ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʬʹ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ, ʬʸʯʰ
ʳˆʸʰʭ, ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨ, ʳʬʵʸʬ ʳˆʸʰʭ, ʫʬʼʰ˂ʰʺʰʹʨ ʫʨ ʳʵʸʰʪʰ
ˀʬʱʭʬʯʰʹʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʨʹ.
ʫʨʳʨʩʨʲʨʴʹʬʩʬʲʰ ʽʳʬʫʵʩʨ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʨʹ ˀʵʸʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʪʸʬʯʭʬ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʰʿʵʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʸʵʳʰʹʰ ˀʬʴʨˆʭʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹʨ ʫʨ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰʹ/ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ ˀʵʸʰʹ, ʨʸʹʬʩʰʯʰ
ʨʹʶʬʽʺʰʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʫʰʹʩʨʲʨʴʹʰʹ ʫʸʵʹ.

ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʰ.. ʪʨʴʭʹʨʮʾʭʸʵʯ ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʯʻ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʨ.

ʫʨʭʨʲʬʩʨ: ˀʬʨʭʹʬʯ ˂ˆʸʰʲˀʰ 26.1 ˂ʨʸʰʬʲʰ ʨʫʪʰʲʬʩʰ ʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʯ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʨʴ ʫʨʩʨʲʰ ʫʵʴʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ:
ʨʳʵˆʹʴʨ:
ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰʨ ʫʨ
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ˂ˆʸʰʲ 26.2-ˀʰ.

449
 ˂ˆʸʰʲʰ 26..1

˂ˆʸʰʲʰ 26.2.

450
 26..2. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ

ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʻʲʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʫʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ

ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰ: ʩʻʴʱʬʸʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰ;
ʶʬʸʰʵʫʻʲʰ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ; Äʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ“ (JIT). ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ
ʳʨʯʪʨʴʰ:
ʩʻʴʱʬʸʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰ.. ʩʻʴʱʬʸʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʳʨʸʺʰʭ
1.ʩ
ʭʰʮʻʨʲʻʸ ʹʰʹʺʬʳʨʹ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˀʬˆʹʬʴʬʩʰʹʯʭʰʹ . ʵʸʩʻʴʱʬʸʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʨ.
ʵʸʩʻʴʱʬʸʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʨ ʰʿʬʴʬʩʹ ʵʸ ʩʻʴʱʬʸʹ. ʳʨʪ., A-ʹ ʫʨ B-ʹ. A ʩʻʴʱʬʸʰʹ ʫʨ˂ʲʨʳʫʬ
ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʨʳ ʩʻʴʱʬʸʰʫʨʴ. ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʮʬ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ˀʻʨʲʬʫʻʸ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ˆʫʬʩʨ B
ʩʻʴʱʬʸʰʫʨʴ. ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰʹ (ʫʸʵʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʫʨʴ ʳʨʸʨʪʰʹ
ˁʨʳʵʹʭʲʨʳʫʬ) ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ B ʩʻʴʱʬʸʰʹʯʭʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʳʨʸʨʪʹ ˀʬʨʫʪʬʴʹ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʶʲʻʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ “ʩʻʼʬʸʻʲʰ” ʳʨʸʨʪʰ. ʨˆʨʲʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ˁʨʳʵʹʭʲʰʹʯʨʴʨʭʬ, B ʰʭʹʬʩʨ ʳʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʫʵʴʬʳʫʬ, ˆʵʲʵ ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ
ʪʨʴʯʨʭʹʫʬʩʨ A-ˀʰ. ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ ˆʫʬʩʨ A-ʫʨʴ ʫʨ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʬʵʸʫʬʩʨ. ʬʸʯʩʻʴʱʬʸʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʨ. ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨˆʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ
ʮʵʪʰʬʸʯ ʼʰʸʳʨʹ ʨʽʭʹ ʬʸʯʰ ʩʻʴʱʬʸʰʹʯʭʰʹʨ˂. ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʫʸʵʹ
ʨʱʻʸʨʺʻʲʨʫ ʻʴʫʨ ʼʨʹʫʬʩʵʫʬʹ: ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ; ʳʵʯˆʵʭʴʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ. ʳʵʽʳʬʫʬʩʨ ʱʰ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬ: ʬ˂ʬʳʨ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʫʨʫʪʬʴʰʲ ʳʰʴʰʳʻʳʮʬ ʫʨʩʲʨ; ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʫʨʫʪʬʴʰʲ ʳʨʽʹʰʳʻʳʹ.
ʹʨʱʵʴʺʸʵʲʵ ʫʵʴʬʬʩʰ..
ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʵʴʬ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʻʼʬʸʻʲ ʳʨʸʨʪʹ.
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰ ʨʳ ʫʵʴʬʮʬ ʽʭʬʳʵʯ ʬ˂ʬʳʨ, ʳʨʯ ˀʬʹʨʭʹʬʩʨʫ, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʹʨ˅ʰʸʵ
ʪʨˆʫʬʹ ʹʨʪʨʴʪʬʩʵ ʽʳʬʫʵʩʬʩʰ. ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʳʨʸʨʪʰ ʻʴʫʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʫʬʹ
ʴʵʸʳʨʲʻʸ ʶʰʱʻʸ ʫʵʴʬʹ, ʬ.ʰ. ʩʻʼʬʸʻʲ ʳʨʸʨʪʹ ʫʨʳʨʺʬʩʻʲʰ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰ ʨ˅ʨʸʩʬʩʹ ʨʳ ʳʨʽʹʰʳʻʳʹ, ʹʨ˅ʰʸʵ ˆʫʬʩʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
˂ʰʱʲˀʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ. ʫʵʴʬʬʩʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ ʳʵʫʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ
ʰʿʵʹ ʨʪʸʬʯʭʬ ʰʳʰʹʫʨ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʼʨʸʫʵʩʰʯʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʬʹʨ
ʯʻ ʰʹ ʳʨʸʨʪʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
2.ʶʶʬʸʰʵʫʻʲʰ ʳʰʳʵˆʰʲʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰ (ʹʰʹʺʬʳʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʻ˂ʭʲʬʲʰ ˂ʰʱʲʰʯ)
ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ ˆʫʬʩʨ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʰʴʺʬʸʭʨʲʬʩʰʯ, ʳʨʪ.,
ʿʵʭʬʲ ʵʯˆ ʱʭʰʸʨˀʰ ʬʸʯˆʬʲ, ʫʨ ˆʫʬʩʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ʨʾʫʪʬʴʨ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʫʨʫʪʬʴʰʲ ʫʵʴʬʳʫʬ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ:
• ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ˀʬʳʫʪʵʳ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨʳʫʬ;
• ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ.

451
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ʵʸʱʭʰʸʰʨʴʰʨ, ʵʯˆ ʱʭʰʸʨˀʰ
ʬʸʯˆʬʲ ʳʰʳʵˆʰʲʭʰʹʨʹ ʳʵʰʯˆʵʭʬʩʨ, ʸʵʳ ʳʨʸʨʪʰ ʨʾʫʪʬʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʬʽʭʹʰ ʱʭʰʸʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬʳʫʬ.
3. ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ (JIT) ʹʰʹʺʬʳʬʩʰ
Äʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ” ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʰʹʬʯ ˇʨ˅ʭʻʸ ʺʬʽʴʰʱʨʹ,
ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʫʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲ
ʭʨʫʬʩˀʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʯ, ʨʸʨʳʬʫ ʳʨʯʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʮʻʹʺʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʯ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʼʨʹʬʩˀʰ. “ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ” ʹʰʹʺʬʳʬʩˀʰ ʫʨʳʨʩʨʲʨʴʹʬʩʬʲ ʽʳʬʫʬʩʨʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ `ʪʨʸ-ʱʭʬʻʲʰ ʸʨʾʨ˂ʬʬʩʰʹ~ ʪʨʸʬˀʬ. ʳʨʸʨʪʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰʨ
ʨʩʹʵʲʻʺʻʸ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ ʨʴ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʳʵʾʬʩʻʲʰʨ.
“ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰʹ”” ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰʹ ʱʵʳʩʰʴʨ˂ʰʰʹ ˀʬʫʬʪʰʨ:
1) ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʽʨʸˆʨʴʨˀʰ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ˀʬʻʼʬʸˆʬʩʬʲʰ ʫʰʴʬʩʨ;
2) ʳʵʽʴʰʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʵʸʪʬʩʻʲʰʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʮʬ;
3) ʳʨʸʨʪˀʰ ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ.
Äʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ“ (JIT)–ʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʯ ʳʵʽʳʬʫʰ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʬʲʰ ʬ˃ʬʩʹ ʨʸʨ ʰʨʼ,
ʨʸʨʳʬʫ ʬʸʯ ʰʹʬʯ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʬʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʨʹ ʳʨʾʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ,
ˆˀʰʸʰ ʫʨ ʹʨʰʳʬʫʵ ʳʵ˄ʵʫʬʩʬʩʰʯ. ʹʨʴʨ˂ʭʲʵʫ, ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʬʲʳʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʨʼʨʸʯʵʵʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ˀʬʹʿʰʫʭʬʩʮʬ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ,
ʸʨ˂, ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʬʺ ʹʰ˂ˆʨʫʬʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʵʴʬˀʰ.
˃ʨʲʰʨʴ ˆˀʰʸʨʫ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰ ʪʨʹʴʯʨʭʹʬʩʻʲʴʰ ʨʸʰʨʴ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹʯʨʴ ʨˆʲʵʹ.
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʱʵʴʺʸʨʽʺʬʩʰ ʫʨ ʬʸʯ ˄ʿʨʸʵʹʯʨʴ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨ ʨ˃ʲʰʬʸʬʩʹ
ʳʿʰʫʭʬʲʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʹ ʫʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʰʽʰʯʱʬʴ, ʸʵʳ
ˀʬʫʬʪʨʫ ʳʵʰʺʨʴʵʹ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨ. ʳʨʸʨʪʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ ʪʨʫʨʫʰʹ “ʻʱʨʴ” ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʯʨʴʨʭʬ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʴ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʮʬ “ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰʹ” ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʨ ˀʬʻʽ˂ʬʭʨʫʨʫ ʨˆʫʬʴʹ
ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵ˄ʵʫʬʩʨʮʬ, ʰʹʬ ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰʸʬʩʨʮʬ. ʳʵʰʯˆʵʭʬʩʨ
ˀʬʺʿʵʩʰʴʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʫʨʴ ʳʵʱʲʬ ʭʨʫʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ˆˀʰʸʰ ʪʨʫʨʺʭʰʸʯʭʬʩʰ.
ʪʨʫʨʳʮʰʫʭʬʲʰ ʳʰʰˁʴʬʭʨ ʯʰʯʽʳʰʹ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʰʹ ʶʨʸʺʴʰʵʸʨʫ, ʳʨʪʸʨʳ ˇʨʸʰʳʬʩʰʯ
ʨʸʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʪʨʫʨʳʮʰʫʭʬʲʬʩʹ ʳʵʬʯˆʵʭʬʩʨʯ ˀʬʳ˅ʰʫʸʵʬʩʻʲʰ
ʪʸʨʼʰʱʬʩʰ. ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʫʸʵʹ ʫʨ
ʹʨʵʼʰʹʬ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ.ʨʳʨʹʯʨʴ ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ “ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ” (JIt)–ʯ
ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʴʻʲʨʳʫʬʨ ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ, ʳʨʾʨʲʰʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ.
Äʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ“ - ʰʳ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʰʿʬʴʬʩʬʴ ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ “ʮʻʹʺʨʫ ʭʨʫʨˀʰ” (JIT)
ʹʰʹʺʬʳʬʩʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ʹʨˆʬʵʩʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ (EOQ), ʸʵʳʲʰʹ

452
ʳʰʮʨʴʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ.
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʨˆʹʴʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʸʬʲʬʭʨʴʺʻʸʰ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨʹʨʩʨʲʨʴʹʬʩʲʨʫ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ) ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ˂ʭʲʨʫʰ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ; ʩ )ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʰʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ::
1.ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ
ʳʵʫʬʲʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʴʨˆʭʨ ʬʸʯʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʾʰʸʹ
ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʯʨʴˆʨ (ʼʵʸʳʻʲʨˀʰ ʬʹ ʯʨʴˆʨ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ CH), ʨʳʰʺʵʳ, ʳʨʸʨʪʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʹ ʮʸʫʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʰʮʸʫʬʩʨ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʸʰ˂ˆʻʲʰ
˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ˂. ʯʻ ʫʨʭʻˀʭʬʩʯ, ʸʵʳ ʿʵʭʬʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨ
˂ʴʵʩʰʲʰ ʫʨ ʳʻʫʳʰʭʰʨ (ʰˆ. ʽʭʬʳʵʯ), ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʰʹ
ʪʨʳʵʹʨˆʭʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨˀʰ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʨʸʨʪʰʹ ʨˆʨʲʰ
ʶʨʸʺʰʰʹ ʨʴ ʹʨˆʬʵʩʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʨ ʨʴ ʫʨʳʮʨʫʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʶʬʸʰʵʫʻʲʰ ʰʴʺʬʸʭʨʲʬʩʰʯ,
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʭʻˀʭʨʯ, ʸʵʳ ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰ ʨʳʪʭʨʸʨʫ ʰʽʴʬʩʨ ʪʨʳʵʹʨˆʻʲʰ: ʯʻ X
ʨʸʰʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ, ʳʨˀʰʴ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ
ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ: 2x CH
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʭˆʬʫʨʭʯ ʮʸʫʨʫ (ʮʬʳʵʯ ʳʰʳʨʸʯʻʲ) ˄ʸʼʰʭ ʻʸʯʰʬʸʯ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻ
ʲʬʩʨʹ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹʨ ʫʨ ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʳʯʲʰʨʴ ˄ʲʰʻʸ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ ˀʵʸʰʹ (ʰˆ. ʴʨˆ. 26.3).

ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ

ʴʨˆ.. 26..3. ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ..

ʩ) ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ

ʳʵʫʬʲʰ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ, ʸʵʳ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʿʵʭʬʲ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨʹ ʬʸʰ˂ˆʬʩʨ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ (ʼʵʸʳʻʲʨˀʰ ʬʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ Co). ʨʳʰʺʵʳ, ʸʵʫʬʹʨ˂
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʰʮʸʫʬʩʨ, ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ,
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ (ʰˆ.ʴʨˆ.11.3). ʯʻ D
ʨʸʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʮʬ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ˄ʲʰʻʸʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ, ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ
ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ: ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʿʵʭʬʲʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹʨʯʭʰʹ x ˄ʲʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ (6.7) x D C o

453
 ʴʨˆ.. 26..4. ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ..

ʨʳʨʹʯʨʴ, ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʩʻʴʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʳʰʰʾʬʩʨ ʱʲʬʩʨʫʰ

(ʽʭʬʳʵʯ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ) ʨʸʨ˄ʸʼʰʭʰ (ʳʸʻʫʰ) ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ (ʴʨˆ. 26.4)

ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ

ʴʨˆ.. 26.5. ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ

ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʭ˂ʫʰʲʵʩʯ ʨʳ ʵʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰʹ ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʨʹ (ʬʸʯʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʸʰʪʰ

ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʮʸʫʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ ʰʮʸʫʬʩʨ ʫʨ ʳʬʵʸʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʱʲʬʩʻʲʵʩʹ), ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʰʽʴʬʩʨ ʰʳ
˄ʬʸʺʰʲˀʰ, ʹʨʫʨ˂ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʻʺʵʲʫʬʩʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʯʲʰʨʴ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ. ʬʹ ˄ʬʸʺʰʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ. ʸʵʫʬʹʨ˂
ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʰʹʬʨ ˀʬʸˁʬʻʲʰ, ʸʵʳ ʳʰʴʰʳʻʳʨʳʫʬʨ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʻʲʰ
ˀʬʴʨˆʭʰʹʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ, ʳʨʹ ʬ˄ʵʫʬʩʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ (ˀ.ʬ.ʳ.) (ʰˆ. ʴʨˆ. 26.5.).
ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʫʨˀʭʬʩʬʩʰ:
•ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ˂ʴʵʩʰʲʰ ʫʨ ʻ˂ʭʲʬʲʰʨ;
•ˀʬʹʿʰʫʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʻ˂ʭʲʬʲʰʨ;
•ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʩʻʼʬʸʻʲʰ ʳʨʸʨʪʰ (ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʳʰʹʰ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨ).
ʬʹ ʫʨˀʭʬʩʬʩʰ ʨʸʹʬʩʰʯʰʨ ʫʨ ʳʨʯ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨ ʻʴʫʨ ʳʰʬʽ˂ʬʹ ʳʵʫʬʲʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʫʨʹʱʭʴʬʩʰʹ ʭʨʸʪʰʹʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʰʹ ʫʸʵʹ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ/ʨʴ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˂ʭʲʨʫʰ ʰʿʵʹ

454
 ʴʨˆ.. 26..6. ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ (ˀʬʳ)) ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ..

ʪʨʳʵʯʭʲʬʩʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʸʬʩʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʻʼʸʵ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʳʵʯʭʲʨ
ʼʵʸʳʻʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ

ʹʨʫʨ˂:
Co = ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ;
D = ˄ʲʰʻʸʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨ;
CH = ʬʸʯʰ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʬʸʯʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʪʨʸʰʪʬʩʬʩʰ ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰʯ
ʫʰʫʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʫʸʵʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʿʵʹ
ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʻʼʸʵ ʳ˂ʰʸʬʨ, ʭʰʫʸʬ
ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ, ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʯʻ ʨʸʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʮʸʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʮʬ ʳʬʺʨʫ?
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 1: ʪʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰʹ
ʪʨʻʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʲʨʫ.
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 2: ʯʻ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʴʨʱʲʬʩʰʨ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʬʩʰʹ
ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʮʬ, ʪʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʲʰʻʸʰ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʰʹʨʯʭʰʹ.
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 3: ˆʬʲʨˆʲʨ ʪʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ
ʿʭʬʲʨ ʰʳ ˀʬʱʭʬʯʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹ
ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ.
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 4: ˀʬʨʫʨʸʬʯ ʳʬ-2 ʫʨ ʳʬ-3 ʹʨʼʬˆʻʸʮʬ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ
ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹʪʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲ ʫʨʴʨʮʵʪʹ ʫʨ ˀʬʨʸˁʰʬʯ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʰʯ.
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 5: ʪʨʰʳʬʵʸʬʯ ʰʪʰʭʬ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹ ʯʰʯʵʬʻʲʰ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʰʹʨʯʭʰʹ. ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʵʴʰʹ (ʳˀʫ) ʪʨʳʵʯʭʲʨ. ˀʬʳʯˆʭʬʭʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂

455
ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ ʸʵʫʬʹʨ˂ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰʨ, ʸʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ
ʳʨʸʨʪʮʬ ʱʬʯʫʬʩʨ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʨ, ˀʬʳʫʪʵʳ ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ, ʰʹ ʯʻ
ʸʵʫʰʹ ʻʴʫʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʬʹ ˀʬʱʭʬʯʨ. ʼʰʸʳʨʳ ʻʴʫʨ ʫʨʨʫʪʰʴʵʹ ʳʨʸʨʪʰʹ ʰʹ ʫʵʴʬ,
ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪʨ˂ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ. ʳˀʫ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʻʱʭʬ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʳʨʸʨʪʰʹ ʰʳ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪʨ˂ (ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ʳʨʸʨʪʰʹ ʨʳ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʳʫʬ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨʹ) ˆʫʬʩʨ ʨˆʨʲʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ.
ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ʮʻʹʺʨʫʨʨ ˂ʴʵʩʰʲʰ, ʳˀʫ-ʹ ʪʨʳʵʯʭʲʨ˂
ʮʻʹʺʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ, ʨʴʻ, ʳˀʫ = ʳʵʯˆʵʭʴʨʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲˀʰ. ʸʵʫʬʹʨ˂ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʫʨ
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʮʻʹʺʨʫ ˂ʴʵʩʰʲʰ, ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʳʵʰ˃ʬʩʴʵʹ Äʩʻʼʬʸʻʲʰ
ʳʨʸʨʪʰʹ“ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʫʵʴʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʮʬ, ʳʨʸʨʪʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʮʬ, ʳʨʸʨʪʰʹ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬ

(ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰ))
ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʰ 1
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬ; ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʵ
ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʻʲʰʨ ʬʸʯʰ ʹʨˆʰʹ 3000 ʬʸʯʬʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨ,
ʸʵʳʬʲʮʬʫʨ˂ ʪʨ˄ʬʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʨ:
- ʶʰʸʫʨʶʰʸʰʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ:
- ˃ʰʸʰʯʨʫʰʳʨʹʨʲʬʩʰ7.200 ʲʨʸʰ;
- ʶʰʸʫʨʶʰʸʰˆʬʲʼʨʹʰ8.500 ʲʨʸʰ.
- ˂ʭʲʨʫʰʹʨ˄ʨʸʳʵʵʮʬʫʴʨʫʬʩʰˆʨʸˇʬʩʰʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʯ:
- ʫʨʳˆʳʨʸʬʳʨʹʨʲʬʩʰ1.500 ʲʨʸʰ;
- ʫʨʳˆʳʨʸʬʳʻˀʬʩʰʹˆʬʲʼʨʹʰ3.400 ʲʨʸʰ.
- ʳʻʫʳʰʭʰʹʨ˄ʨʸʳʵʵʮʬʫʴʨʫʬʩʰˆʨʸˇʬʩʰʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʯ:
- ʹʨ˄ʨʸʳʵʵˀʬʴʵʩʬʩʰʹʨʫʨʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹ˂ʭʬʯʨ1.800 ʲʨʸʰ;
- ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹʬʽʹʶʲʻʨʺʨ˂ʰʰʹʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ2.700 ʲʨʸʰ;
- ʹˆʭʨʹʨ˄ʨʸʳʵʵˆʨʸˇʬʩʰ800 ʲʨʸʰ;
- ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ25.900 ʲʨʸʰ.
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʬʸʯʬʻʲʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ 8.63 (25.900 /3.000).

ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʰ 2
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬ (EOQ).
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ.
ʶʰʸʵʩʨ: ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʬʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨ X ʳʨʹʨʲʰʹ 1 000 ʬʸʯʬʻʲʰ ʯʭʬˀʰ. ˀʬʱʭʬʯʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ, ʳʰʹʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ, ˀʬʨʫʪʬʴʹ $30. ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʴʨˆʭʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʬʸʯʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ˀʬʨʫʪʬʴʹ $2,88. ʳʵʰʯˆʵʭʬʩʨ:
ʪʨʳʵʰʱʭʲʰʵʯ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʯʰʯʵʬʻʲ ˇʬʸʮʬ 400, 500
ʨʴ 600 ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʰʹʨʹ. ʸʵʳʬʲʰʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʰʨʼʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ?

456
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʼʵʸʳʻʲʨ ʯʽʭʬʴʰ ʶʨʹʻˆʰʹ
ʹʰʹ˄ʵʸʰʹ ʫʨʹʨʳʺʱʰ˂ʬʩʲʨʫ.
ʨʳʵˆʹʴʨ::
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ 400 ʬʸʯ. 500 ʬʸʯ. 600 ʬʸʯ. ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʨʸʨʪʰ 200 250 300
ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ 30 24 20 $ $ $
ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ – ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ x $2,88 576 720 864
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ 400 ʬʸʯ. 500 ʬʸʯ. 600 ʬʸʯ.
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ – ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ x $30 900 720 600
ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ 1,476 1,440 1,464
ʨʳʵˆʹʴʨ ȹʼʵʸʳʻʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ:

ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʭʨʸʰʨʴʺʰʨ 500 ʬʸʯʬʻʲʰʹ ˀʬʱʭʬʯʨ ʯʰʯʵʬʻʲ ˇʬʸʮʬ.

ˀʬʴʰˀʭʴʨ: ʬʹ ʨʸʰʹ ˄ʬʸʺʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʮʬ˂ ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰʨ ʫʨ
ˀʬʴʨˆʭʰʹʨ ʫʨ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʺʵʲʰʨ.

ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʰ 3
ʶʰʸʵʩʨ: ʱʵʳʶʨʴʰʨ DCO. ʯʨʭʰʹ ʹʨʳˀʬʴʬʩʲʵ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʰʿʬʴʬʩʹ V22 ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʹ. ʨʳ
ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʮʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʲʰʻʸʰ ʳʵʯˆʵʭʴʨʨ 45 000 ʬʸʯʬʻʲʰ. ʯʰʯʵʬʻʲʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʨ $4,5. ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˂ʰʱʲʰ ˀʬʱʭʬʯʨʹʨ ʫʨ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ.
ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰʨ $100 ʯʰʯʵʬʻʲ ˀʬʱʭʬʯʨʮʬ. ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʳ ʬʸʯʰ
ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʰʹ ʳʨʸʨʪʨʫ ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰʨ $0,65.
ʨʸʨʴʨʱʲʬʩ 3 000 ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʰʹ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ 0,5%-ʰʨʴʰ
ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ, ˆʵʲʵ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʨ 6 000 ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʰ ʨʴ
ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ 0,75%-ʰʨʴʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʫʨʭʨʲʬʩʨ:
ʪʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ.
ʨʳʵˆʹʴʨ:: ʹʨʼʬˆʻʸʰ 1. ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ

ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ 0,5%-ʰʨʴ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʨʹ.

ʹʨʼʬˆʻʸʰ 2. ʳʯʲʰʨʴʰ ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʨʯʭʰʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ˀʬʴʨˆʭʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˇʨʳʹ.
EOQ = (ʹʨˀʻʨʲʵ ʳʨʸʨʪʰ x CH) + (˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʵʸʰʪʰ ˀʬʱʭʬʯʬʩʰʹ
ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ x Co)× = $2,419 100 $721 3 000 45 65 0 $2 721 3 ,, . ,
ʹʨʼʬˆʻʸʰ 3. ʸʵʫʬʹʨ˂ ˀʬʱʭʬʯʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ 6,000-ʰʨ, ʳʯʲʰʨʴʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ
ʺʵʲʰʨ: = (6,000 ˆ $0.65/2) + (45,000 ˆ $100 6,000) = $2,700 ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ
6,000-ʰʨʴʰ ʶʨʸʺʰʰʹ ˀʬʱʭʬʯʨʮʬ (2,700-2,419) $ (281) ʪʨʳʵʱʲʬʩʻʲʰ: ʬʱʵʴʵʳʰʨ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʼʨʹʫʨʯʳʵʩʰʫʨʴ (0,75%-0,5%) x $4,5 x 45,000 506.25

457
 ʹʨʼʬˆʻʸʰ 4. ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʨ (ʪʨʳʬʵʸʬʩʨ) 225.25 ʨʳʪʭʨʸʨʫ,
6,000 ʬʸʯʬʻʲʰʨʴ ˀʬʱʭʬʯʨʮʬ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨʮʵʪʭʨ.

ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵ ʳʨʪʨʲʰʯʰ 4
ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʬʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʪʨʨˁʴʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ:
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ $1,500,000
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʨʫ ˀʬʨʫʪʬʴʹ
ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʳʨʹʨʲʨ 30%
ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ˀʸʵʳʨ 25%
˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ ˆʨʸˇʬʩʰ 10%
ʳʻʫʳʰʭʰ ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ ˆʨʸˇʬʩʰ 15%
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʫʨ ʫʰʹʺʸʰʩʻ˂ʰʰʹ 5%
ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʨ, ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲʯʨʴ, ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʰʹʨ
ʰʽʴʬʩʨ:
- ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹʨʳʵʾʬʩʰʹʶʬʸʰʵʫʰòʯʭʬ
- ʴʬʫʲʬʻʲʰʹʳʨʸʨʪʰʹˀʬʴʨˆʭʰʹʶʬʸʰʵʫʰʨʸʰʹʯʭʬ
- ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʵʸʰ ʯʭʰʹ ʴʨˆʬʭʸʨʫ ʫʨʹʸʻʲʬʩʻʲ
ʹʨʽʵʴʬʲʹ;
- ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ: ʳʨʹʨʲʬʩʮʬ 2 ʯʭʬ; ʶʰʸʫʨʶʰʸ
ˀʸʵʳʨʮʬ 1 ʱʭʰʸʨ ˂ʭʨʲʬʩʨʫ ʮʬʫʴʨʫʬʩ ˆʨʸˇʬʩʮʬ 1 ʯʭʬ ʳʻʫʳʰʭ ʮʬʫʴʨʫʬʩ
ˆʨʸˇʬʩʮʬ1 ʯʭʬʪʨʿʰʫʭʬʩʹʨʫʨʫʰʹʺʸʰʩʻ˂ʰʨʮʬòʯʭʬ
ʫʨʻʳʯʨʭʸʬʩʬʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ ʳʮʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨ ˀʬʼʨʹʬʩʻʲʰʨ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ, ˀʸʵʳʰʹʨ
ʫʨ ˂ʭʲʨʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʯ.
ʫʨʭʨʲʬʩʨ: ʪʨʳʵʯʭʨʲʬʯ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ. ˁʨʯʭʨʲʬʯ, ʸʵʳ
ˀʸʵʳʰʹ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨˆʫʨ ˆʫʬʩʨ ˄ʬʲʰ˄ʨʫˀʰ 50 ʹʨʳʻˀʨʵ ʱʭʰʸʰʹʯʭʰʹ.
ʨʳʵˆʹʴʨ:: ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰ ˁʭʬʴ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʭʰʿʬʴʵʯ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʨʯʭʲʬʲʨʫ, ʸʨʯʨ ʪʨʳʵʭʹʨˆʵʯ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ. ʳʰʲʰʵʴʰ $ ʳʨʸʨʪʰ = 30 ÷ 365 × $6 ʳʲʴ = 0.49
ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ = 60 ÷365 ×$10 ʳʲʴ = 1.64
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʱʸʬʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ = 40 ÷365 × $6 ʳʲʴ = (0.66)
ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ 1.47
ʳʨʸʨʪʰʹ ʳʨʾʨʲ ʫʵʴʬʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ::
ʯʨʭʰ 26
1. ʫʨʨʹʨˆʬʲʬʯ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ–
ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʰʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨʸʹʰ
2. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ–ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʰʹ ʹʨʳʰ
ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʨʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʩʳʨʸʨʪʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʶʸʵʩʲʬʳʨʪʳʨʸʨʪʬʩʰʹʨʾʸʰ˂ˆʭʨˀʰʨʹʨˆʭʰʹʶʸʵʩʲʬʳʨ

458
3. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰʫʵʴʰʹʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹˆʬʸˆʬʩʰ
4. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʯʭʲʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
5. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯʳʨʹʨʲʬʩʰʹʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʳʰʮʴʬʩʰʹʫʨʹʨʩʸʻʴʨʭʰʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹʫʵʴʬʩʰʹʪʨʳʵʯʭʲʰʹ˄ʬʹʬʩʰ
6. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʨʴ ʫʨʩʨʲʰ ʫʵʴʰʹ
ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʰ
7. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʩʻʴʱʬʸʻʲʰ
ʶʬʸʰʵʫʻʲʰʫʨʮʻʹʺʫʸʵˀʰʹʰʹʺʬʳʬʩʰ
8. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ
ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ.

459
 ʯʨʭʰ 27
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
27.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ
ʸʰʹʱʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
27.2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʳʶʨʴʰʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ
ʫʵʴʬʬʩʰʹʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ”.
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 27
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
27..1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʸʰʹʱʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵˆʨʺʨʭʹ ʳʰʹ ʻʴʰʱʨʲʻʸ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʹ. ʳʨʰʱʲ ʶʵʸʺʬʸʰ ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʨʸʯʭʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ.
ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʸʬʩʰʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʨ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ,
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ,ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʩ)
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʰʴʹʺʻʳʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ.
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʯʨʳʰʾʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʪʨʳʵʿʵʼʬʴ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʵʶʬʸʨ˂ʰʨʹʨ ʫʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬʩʹ. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ,ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʳʵʬʫʰʴʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʫʨʴʨʿʵʼʰʫʨʴ (ʰˆ. ʴʨˆ. 27.1.).

ʴʨˆ.. 27..1. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ʹʽʬʳʨ

460
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʨ ʫʨʹʨˆʻʲʰ ʳʰʮʴʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʻʲʨʫ
ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʫʵʱʻʳʬʴʺʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʹ ˀʬʨʫʪʬʴʹ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʫʰʫʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʭʹ
ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʹ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʽ˂ʬʭʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʸʰʹʱʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ˆʬʲʵʭʴʬʩʨʮʬ,ʳʬʴʬˇʬʸʰʹ ʻʴʨʸʮʬ —
ʪʨʩʬʫʻʲʨʫ ˀʬʨʸˁʰʵʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ˆʬʲʹʨʿʸʬʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨ, ʹʸʻʲʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ˂ʵʫʴʨ, ʨʹʬʭʬ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʫʨ ʰʴʺʻʰ˂ʰʨ.
ʳʵʭʲʬʴʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʳʬʴʬˇʬʸʰ ʨ˄ʿʫʬʩʨ ʯʨʭʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʹʪʨʴ
ʻʳʨʸʯʨʭʰ˂ ʰʿʵʹ ʫʨ ʳʵʻʲʵʫʴʬʲʰ˂. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
ʳʨʹ ʬʸʯʪʭʨʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨ˄ʬʭʨ˂ ʻʴʫʨ ˀʬʬ˃ʲʵʹ. ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʸʰʹʱʰʹ
ʳʰʮʬʮʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨʰʿʵʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʻʲʵʫʴʬʲʰ ʮʸʫʨ ʨʴ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ;
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʳʰʬʸ ʰʹʬʯʰ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʨʽʺʬʩʰʹ ˀʬʳʵʾʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˂ʭʲʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʵʲʰʺʰʱʨʹ; ʹʺʰʽʰʻʸʰ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ˃ʭʸʬʩʰ ʫʨ ʨ. ˀ.

ʴʨˆ.. 27..2. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʰʹ ʹʽʬʳʨ

ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨˀʰ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨˆʬʬʩʹ,, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:

1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʸʰʹʱʰ — ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʯ;
2. ʹʨʩʨʮʸʵ ʸʰʹʱʰ — ʪʨʳʵ˄ʭʬʻʲʰʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹʨ ʫʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ
ʼʨʹʬʩʰʹʳʵʻʲʵʫʴʬʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʯ.
3. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰ — ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨʹʯʨʴ. ʹʨʹʬʹˆʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʮʸʫʨ, ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʪʨʻʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʽʳʴʰʹ ʭʨʲʬʩʰʹ ʫʸʵʻʲʰ ʫʨʼʨʸʭʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬʹ.
4. ˀʬʻʯʨʭʹʬʩʲʵʩʰʹ, ʨʴʻ ʫʨ˃ʭʬʲʬʩʰʹ,ʸʰʹʱʰ ʰʹʬʯ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨʹ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ,
ʸʵ˂ʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ ˆʬʸˆʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʨˆʲʨʫ ʫʨʴʬʸʪʰʲ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʹʨʸ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʰʨʴ.
5. ʻʩʬʫʻʸʰ ˀʬʳʯˆʭʬʭʰʹ ʪʨʳʵ ʮʨʸʨʲʰʹʸʰʹʱˀʰ ʰʪʻʲʰʹˆʳʬʩʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ
ʮʨʸʨʲʰ ˆʨʴ˃ʸʰʹ, ʹʺʰʽʰʻʸ ʻʩʬʫʻʸʬʩʨʯʨ,ʪʨʽʻʸʫʭʰʹ,ʨʭʨʸʰʬʩʰʹ ʫʨ ʨ. ˀ.
ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨ˄ʬʭʰʹ ʹʨʱʳʨʵʫʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʨ.
6. ʰʻʸʰʫʰʻʲʰ ʸʰʹʱʰ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʴʵʸʳʬʩʰʹʨ
ʫʨ ʹʨʳʯʨʭʸʵʩʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʳʵʻʲʵʫʴʬʲ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹʯʨʴ.
7. ʸʰʹʱʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʰ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʹ, ʽ˂ʬʭʰʹ,
ˇʨʴʳʸʯʬʲʵʩʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʪʨʳʵ.ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮ-
ʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʴʨˀʸʵʳˀʰˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨʸˁʬʭʬʩʰ, ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹ

461
ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰ, ʸʰʯʨ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʨʫʨ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ (ʰˆ. ˂ˆʸ. 27.1).
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʨʸʹʬʩʰʯ ʬʲʬʳʬʴʺʨʫ ʫʨʮʾʭʬʭʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ,ʸʵʪʵʸ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʫʨʴʨʱʨʸʪʯʨ ʯʨʭʰʫʨʴ
ʨ˂ʰʲʬʩʰʹ ʪʮʨ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨ˄ʬʭʰʹ ʹʨʴʨ˂ʭʲʵʫ. ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʫʨʮʾʭʬʭʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʬʬʩʰ: 1. ʽʵʴʬʩʰʹ ʫʨʮʾʭʬʭʨ; 2. ʹʨʳʵʽʨʲʨʽʵ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʰʹʨʪʨʴ
ʫʨʮʾʭʬʭʨ; 3. ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʫʨʮʾʭʬʭʨ; 4.ˇʨʴʳʸʯʬʲʵʩʰʹ ʫʨʮʾʭʬʭʨ ʫʨ ʹˆʭ.
I. ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
(ʹʨ˅ʰʸʵ)) ʫʵʴʰʹ,, ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʼʵʸʳʻʲʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ: NNN = RD x ARP ,
˂ˆʸ..27..1.

462
ʹʨʫʨ˂ RDN - ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʫʵʴʬ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
(ʹʨʼʵʴʫʵ) ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ; AN—
ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹʻʸʰʹʱʵ ʴʵʸʳʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ; RPN — ʨʸʰʹ ʸʰʹʱʮʬ
ʶʸʬʳʰʰʹ ʫʵʴʬ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ (ʹʨʼʵʴʫʵ) ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ..
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʰʹ, ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʯ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺ-
ʨʸʰʬʩʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʰʹʬʩʸ ʳʵʫʬʲʮʬʨ ʨʪʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪ.
ʳʨʸʱʵʭʰ˂ʰʹ ʫʨ ʻ. ˀʨʸʶʰʹ ʳʰʬʸ ʨʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ..
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʸʨʼʰʱʻʲʰ ʰʴʺʬʸʶʸʬʺʨ˂ʰʨ `ʩʨʮʸʰʹʹʨʰʳʬʫʵʬʩʰʹ
˄ʸʼʰʹ ʪʸʨʼʰʱʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ˄ʬʸʺʰʲʬʩʰ `ʩʨʮʸʰʹ ʹʨʰʳʬʫʵʩʰʹ ˄ʸʼʬʮʬ
ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʫʵʴʬʮʬ ʳʰʻʯʰʯʬʩʬʴ
(ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ). ʰʪʰ ʹʰʹʺʬʳʨʺʰʻʸʰʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʰʫʨʴ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ʩʬʺʨ-ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ ʨʸʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʰ ʨʳʵˆʹʴʨ: ʪʨʭʰʨʴʪʨʸʰˀʵʯ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹʫʵʴʬ
ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʳʰ ʹʨˆʬʵʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʫʨʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʽʭʬʳʵʯʳʵʿʭʨʴʰʲ ˂ˆʸʰʲˀʰʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ (ʰˆ. ˂ˆʸʰʲʰ 27.1.). ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʳʰʻʯʰʯʬʩʬʴ, ʸʵʳ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʫʵʴʬ ʩʬʺʨ-ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʮʸʫʰʹ,
ʨʴʻʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹʫʵʴʰʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻʲʨʫ ʰʮʸʫʬʩʨ.

˂ˆʸ.. 27.2. ʸʰʹʱʰʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ˆʬʸˆʬʩʰ

463
 ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʯʨʴˆʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ:
RPS=SIXRPMN, ʹʨʫʨ˂: RPS— ʨʸʰʹ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʯʨʴʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
(ʹʨʼʵʴʫʵ) ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʴʨʳʫʭʰʲʰ (ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ;
SI — ʨʸʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ (ʹʨʼʵʴʫʵ) ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
(ʱʵʺʰʸʬʩʨʫʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ);
RPN — ʨʸʰʹ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʫʵʴʬ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ (ʹʨʼʵʴʫʵ)
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ (ʨʯ˄ʰʲʨʫʬʩˀʰ).
II. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʻʸʰʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʸʰʬʩʰ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ — ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʵʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ
(ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹʨ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ) ʮʻʹʺʨʫ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʻ-
ʲʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ.
ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʨ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ:ʹʨʫʨ˂: RPN ʨʸʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ (ʹʨʼʵʴʫʵ) ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʫʵʴʬ; NR ʨʸʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬ; AN ʨʸʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʻʸʰʹʱʵ ʴʵʸʳʨ; ß
ʨʸʰʹ ʩʬʺʨ-ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ (ʹʨʼʵʴʫʵ)
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʹʰʹʺʬʳʨʺʰʻʸʰʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ.
III. ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ,, ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʸʰʬʩʰ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ,
ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ʴʨʳʫʭʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃-
ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʵʴʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʯ. ʼʻʲʨʫʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ. P ʨʸʰʹ ʨʴʨʩʸʰʹ ʹʨ˄ʿʰʹʰ ʯʨʴˆʨ; AN ʨʸʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʻʸʰʹʱʵ
ʴʵʸʳʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ (ʨʯ˄ʰʲʨʫʬʩˀʰ); RPN ʨʸʰʹ ʸʰʹʱʮʬ ʶʸʬʳʰʰʹ ʫʵʴʬ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ (ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ) ʳʰˆʬʫʭʰʯ (ʨʯ˄ʰ-
ʲʨʫʬʩˀʰ); N ʨʸʰʹ ʰʴʺʬʸʭʨʲʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʫʸʵʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʪʨʫʨˆʫʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ.
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʳʫʭʰʲʰ (ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʼʵʸʳʻʲʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ: NNNRR A X RPP (1)
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʽʹʶʬʸʺʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ — ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʰʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʱʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ-ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʹʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ.
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʱʭʨʲʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʰʹ (ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ,
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ) ʪʨʳʵʱʰʯˆʭʨʹ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ˀʬʳʫʪʵʳˀʰ ʨʳ ʪʨʳʵʱʰʯˆʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨʹ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ.
ʹʨʬʽʹʶʬʸʺʵ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʯʰʯʵʬʻʲ ʬʽʹʶʬʸʺʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʸʰʹʱʰʹ
ʫʵʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʬ˃ʲʬʭʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ ʩʨʲʻʸ
(ʽʻʲʬʩʰ) ʹʱʨʲʨʮʬ ʰʽʴʬʩʨ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ,ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ: ʸʰʹʱʰ ʨʸ ʨʸʰʹ: 0 ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ
ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʨ: 10 ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʫʨʩʨʲʰʨ: 30 ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ ʹʨˀʻʨʲʵ

464
ʫʵʴʰʹʨʨ: 50 ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʳʨʾʨʲʰʨ: 70 ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ ʳʨʾʨʲʰʨ: 90
ʽʻʲʨ; ʸʰʹʱʰ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʨʾʨʲʰʨ: 100 ʽʻʲʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʴʨʲʵʪʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʻʼʸʵ ʳʬʺʨʫ ʳʨʹʰʻʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ.
ʨʳʨʹʯʨʴ, ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʨʹʬʯʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʱʻʯʨʸʰ, ʨʹʬʭʬ ʹʨʪʨʸʬʵ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʽʴʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ.

27..2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʹ ʪʨʹʨʯʭʨ-
ʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʪʲʵʩʨʲʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʰʹʨ ʫʨ ʬʲʬʽʺʸʵʴʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ˂ˆʸʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰ ʶʰʸʵʩʰʹʨʯʭʰʹ:
1) ʨˆʲʨʫ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ ʫʨʸʪʬʩˀʰ;
2) ʳʵʽʳʬʫ, ˂ʭʨʲʬʩʨʫ ʩʨʮʨʸʮʬ;
3) ʳʵʳ˄ʰʼʬʩʻʲ ʫʨʸʪˀʰ ʮʸʫʰʹ ʫʨʩʨʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰʯ;
4) ʫʨʸʪʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʳʿʵʼʬʩʨ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʨʴ ʭʨʸʫʴʰʹ ʬʺʨʶʮʬ;
5) ʳʺʱʰ˂ʬʫ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪˀʰ;
6) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʮʸʫʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ;
7) ʫʨʸʪʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨ-ʲʰʫʬʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ;
8) ʲʰʫʬʸʰʹ ʳʰʳʫʬʭʨʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ;
9) ʹʻʹʺʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴ ʱʸʰʮʰʹˀʰ ʳʿʵʼʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʳʨʯʪʨʴʰ::
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ʨˆʲʨʫ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ ʫʨʸʪˀʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ ʨˆʲʨʫ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫʰ ʨʴʻ ˇʬʸ ʱʰʫʬʭ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʿʵʼʰ ʫʨʸʪʬʩʰʹ
ʸʰ˂ˆʭʹʪʨʴʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʰʴʺʬʸʴʬʺˀʰ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʻʹʨʫʬʴʵ
ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʬʩʰʹ ʰʴʫʻʹʺʰʸʰʨ — ʫʰʫʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʺʬʲʬʭʰʮʵʸʬʩʰʹ
˄ʨʸʳʵʬʩʨ, ʳʵˆʻ˂ʯʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ, ʫʰʹʺʨʴ˂ʰʻʸʰʪʨʴʨʯʲʬʩʨ, ʬʲʬʽʺʸʵʴʻʲʰ
ʹʨʩʨʴʱʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ.
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʳʬʺʰ ˄ʰʲʰʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨ ʨˆʲʨʫ ʰ˄ʿʬʩʬʴ ʳʻˀʨʵʩʨʹ:
ʰʹʰʴʰ ʹʸʻʲʿʵʼʬʴ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʹ, ʨʸˁʬʭʬʴ ʫʨ ʨʳʮʨʫʬʩʬʴʶʬʸʹʵʴʨʲʹ, ʰ˃ʬʴʬʴ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʹ, ʨʼʨʸʯʵʬʩʬʴ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʹ, ʬ˃ʬʩʬʴ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ
˄ʿʨʸʵʬʩʹ ʫʨ ʰʩʸ˃ʭʰʨʴ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ʬʸʯʪʻʲʬʩʰʹ ʳʵʹʨʶʵʭʬʩʲʨʫ.ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ
ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹʳʵʫʬʲʰ ʫʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʬʽʹʶʬʸʰʳʬʴʺʻʲ ˆʨʹʰʨʯʹ
ʨʺʨʸʬʩʹ, ʸʨ˂ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʬʸʯʰ ʳˆʸʰʭ ʯʰʯʽʵʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʵʳʺʨʴʳʨ
ʩʰʮʴʬʹʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨʳʨʴ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʳ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʨʸ˂ˆʰ ʪʨʴʰ˂ʨʫʵʹ, ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʰʾʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ˄ʰʴʨˀʬ ˆˀʰʸʨʫ ˄ʨʸʳʵʰʽʳʴʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʫʰʮʨʰʴʯʨʴ ʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʨ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳʰʺʵʳ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫʰ
ʫʨʸʪʬʩʰʹʯʭʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʪʨʭʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʵʯ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ:

465
 ʨ) ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʩʨʮʨʸʰ ʨˆʲʨ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ˆʨʹʰʨʯʰ ˇʬʸ ʨʸʰʹ
ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʲʰ, ʸʯʻʲʰʨʳʰʹʰ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ, ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ʫʨ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ. ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʯʭʲʨʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ˄ʨʸʳʵʻʫʪʬʴʬʲʰʨ.
ʳˆʵʲʵʫ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨ ʨʸʰʹˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ,ʯʻ ʸʨ ʫʸʵ
ʫʨʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ˀʵʸʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʳʵʹʨʶʵʭʬʩʲʨʫʫʨ
ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʬʩʰ ʸʨ ʯʨʴˆʨʹ ʪʨʫʨʰˆʫʰʨʴ ʳʨʹˀʰ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ˂ʰʼʸʻʲ
ʭʰʫʬʵʫʰʹʱʬʩʹ (DVD) ʰʳʨʮʬ ʻʼʸʵ ʳʬʺʰ ʫʸʵ ʫʨʹ˅ʰʸʫʨʯ ʩʨʮʨʸʮʬ ʨʫʪʰʲʰʹ
ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ,ʭʰʫʸʬ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʻʲʰ ʰʿʵ.
ʩ) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰ ʫʨ ʴʵʻ-ˈʨʻ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʫʨ˂ʻʲʰʨ
ʶʨʺʬʴʺʬʩʰʹʫʨ ʹˆʭʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʯ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʰʹʰʴʰ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʰʬʸ;ʶʨʺʬʴʺʰ ʫʨ ʻʴʰʱʨʲʻʸʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʸʵʲʹ
ʯʨʳʨˀʵʩʬʴʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨˀʰ. ʮʵʪˇʬʸ ʬʸʯʳʨʴʬʯʰʹʪʨʴ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʶʨʸʨʲʬʲʻʸʨʫʨʴ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʽʳʴʰʨʴ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʳʰʫʪʵʳʨʹ.
ʪ) ʸʯʻʲʰʨ ʰʳʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ʯʻ ʸʵʳʬʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʨ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʩʨ ʻʼʸʵ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʨʴ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʵʳʬʲʰ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʯʭʰʹʬʩʨ
ʳʵʨˆʫʬʴʹʪʨʫʨʳ˄ʿʭʬʺ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʿʰʫʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ. ʹʨʴʨʳ ʩʨʮʨʸʰ ʴʨʯʬʲʹ ʨʸ
ˀʬʰʺʨʴʹ ʨʳ ʹʨʱʰʯˆʬʩˀʰ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ ˆʨʸʰʹˆʹʨ ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʴʰˀʴʰʹ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʯʭʰʹʬʩʬʩˀʰ ʴʨʸˁʻʴʫʬʩʨ.ʨʳʰʺʵʳ ʿʭʬʲʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ
˂ʫʰʲʵʩʹ ʹ˄ʵʸʬʫ ʳʰʹʳʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʳʨ, ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʫʰʮʨʰʴʳʨ,ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʳʨ ʫʨ
ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʳʨ ʳʵʰʶʵʭʵʴ ʼʨʸʯʵ ʨʾʰʨʸʬʩʨ.
ʫ) ʫʨʸʪˀʰ ˀʬʹʭʲʰʹ ʩʨʸʰʬʸʬʩʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʨʩʨʲʰʨ ʫʨʳ˄ʿʬʩʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʯʭʰʹʨ˂ ʱʰ.ʫʰʫ ʫʨ ˂ʴʵʩʰʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʬ˃ʬʩʬʴ ʨˆʨʲ
ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ ʫʨ ʪʨʨˁʴʰʨʯʳ˃ʲʨʭʸʰ ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ ʩʨʮʨ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ, ʫʨʸʪˀʰ ˀʬʹʭʲʨ ʻʸˁʬʭʴʰʨʯ ʳʨˀʰʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂
ʨˀʱʨʸʨʨ ʮʸʫʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ, ʨʴ ʳʨˀʰʴ, ʸʵ˂ʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʹʨʼʸʯˆʬʹ ʻʽʳʴʰʹ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʻʱʭʬ ʨʸʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹʹ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʩʬʭʸʰ ʹʨʺʬʲʬʼʵʴʵ ʱʵʳʶʨʴʰʨ,
ʸʵʳʲʬʩʳʨ˂ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʹ ʻʹʨʫʬʴʵ ʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʻʸʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʹʨʼʸʯˆʬ, ˀʬʻʫʪʨ ʼʰ˅ʻʸʰ ʱʨʭˀʰʸʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ
ʨʯʭʰʹʬʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʿʵʼʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʫʪʬʩʨ ʵʸʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨ::
1. ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨ ʹʨʹʺʨʸʺʵ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʹʨʼʰʴʨʴʹʬʩʲʨʫ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨʳʫʬ;
2. ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ, ʸʵʳʲʬʩʮʬ˂
ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʨˆʬʲʹ ˀʬʻ˄ʿʵʩʹ ʶʰʸʭʬʲʰ ʪʮʨʳʱʭʲʬʭʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʹʸʻʲ
ʸʬʨʲʰʮʬʩʨʹ. ʨʽˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʲʰʫʬʸʵʩʰʹ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ.
ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʫʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰˀʬʮʾʻʫʻʲʰʨ, ʨʴ ʫʨʸʪˀʰ

466
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʫʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ˃ʨʲʮʬ ʩʬʭʸʰʨ(ʩʨʮʸʰʹ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰ) ʫʨ
ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʿʭʬʲʨʮʬ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ. ʫʨʸʪˀʰ ʨʽʨʳʫʬ
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʯʨʳʨˀʰʹ ˄ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʻʽʳʬʩʨ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʳʰʹ˂ʬʳʹʳʵʴʨ˄ʰʲʬʬʩʹ ʪʨʴʨˆʵʸ-
˂ʰʬʲʵʴ ʬʽʹʶʬʸʰʳʬʴʺʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ.
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʳ˃ʲʨʭʸʰ ʩʨʮʰʹ, ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʩʰʮʴʬʹ-ʳʵʫʬʲʰʹ ʫʨ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹʬ˃ʲʬʭʨʯ ʻʴʰʱʨʲʻʸʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʫʨʨ˄ʬʹʵʴ —
ʫʨʸʪˀʰ ʯʨʳʨˀʰʹ ˄ʬʹʬʩʰ ʫʨʫʨʰʶʿʸʵʴ ʲʰʫʬʸʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʨ.ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʿʵʼ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨˀʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯʰ
ʳʰʫʪʵʳʨ, ʸʰʹʱʰʹ ʪʨ˄ʬʭʰʹ ʻʴʨʸʰ, ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʰʴʺʻʰ˂ʰʻʸʰʨʾʽʳʨ,
ʹ˄ʸʨʼʰ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ ʨˆʲʨʫ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʹʨ ʫʨ ʨʸʨʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʮʬ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʬʸʯ-
ʬʸʯʰ ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ — ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʫʰ ʫʨʸʪʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬʬʩʰʹ
ʫʨˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ, ʨʳ ʳʰʮʴʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʬ˃ʲʬʭʨʯ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʬʩʰ:
1. ˀʬʬ˂ʨʫʬʯ ʻʳʵʱʲʬʹ ʫʸʵˀʰ ʳʵʰʶʵʭʵʯ ʲʰʫʬʸʵʩʨ ʫʨʸʪˀʰ — ʨʳʨˀʰ
ʫʨʪʬˆʳʨʸʬʩʨʯ ˀʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʯʨʴ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨˀʰ ʳʵʿʭʨʴʰʲʰ
ʨʸʨʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʫʨ ʮʵʳʰʬʸʨʫʸʰʹʱʰʨʴʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ; ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰ —
ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʼʨʸʯʵ ʫʨʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʨʴ ʹˆʭʨ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
2. ʳʵʨˆʫʰʴʬʯ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʫʰʮʨʰʴʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ, ʳʰʹʰ
ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵʯʭʰʹʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʸʨʭʨʲʼʬʸʵʭʴʬʩʨ.
3. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʫʨ ʿʭʬʲʨʮʬ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʫʨʰ˄ʿʬʯ ʳʨʯʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨ
(ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʬʲʯʨ ʸʰ˂ˆʭʰ ʹʨʱʳʨʵʫ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʰʨ,
ʳʨʪʸʨʳ ʯʻʱʰ ʭʬʸ ˀʬ˃ʬʲʰʯ ʳʨʯʰ ʳʰʾʬʩʨ, ʨʸ ʨʸʰʹ ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ ʫʨʷʰʴʬʩʰʯ ʳʰʿʭʬʯ
ʹʨʱʻʯʨʸ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʹ ʫʨ ʫʰʮʨʰʴʰʹ ʹʺʰʲʹ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʳʨˀʰʴ, ʸʵ˂ʨ ʫʨʸʪˀʰ
ʩʬʭʸʰ ʱʵʴʱʻʸʰʸʬʩʨʫʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨʨ ʳʨʾʨʲʰʨ ʱʭʲʬʭʬʩʮʬ ʪʨ˄ʬʻʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ,
ˆʵʲʵ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʫʨ ʳʵʻʲʵʫʴʬʲʨʫ
ʰ˂ʭʲʬʩʨ).
4. ʳʯʨʭʨʸ ʳʰʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʯʨʴ ˀʬʽʳʬʴʰʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʱʨʭˀʰʸʬʩʰ —
ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ
ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ.
5. ˀʬʬʸ˄ʿʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʨʴ ʪʨˆʫʰʯ ʳʨʯʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʨʸʺʴʰʵʸʬʩʰ,
ʸʵʳʬʲʬʩʹʨ˂ ʪʨʨˁʴʰʨʯʯʨʴʨʳʫʬʭʰ ʫʨ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰ — ʬʹ ʳʵʪ˂ʬʳʯ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʳʵʰʪʵʯʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʩʸ˃ʵʲʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩˀʰ ʲʰʫʬʸʵʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
6. ˀʬʬ˂ʨʫʬʯ ʳʵʨˆʫʰʴʵʯ ʨˆʨʲ ʪʨʳʱʭʲʬʭʰʹ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʬʩʨ —
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨʨʫʸʬʭʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨ, ʶʨʸʺʴʰʵʸʻʲʰ ʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ
ʫʨʳʿʨʸʬʩʨ ˄ʨʳʿʭʨʴʳʰ ʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʯʨʴ, ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʫʰʮʨʰʴʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ,
ʨʹʵʸʺʰʳʬʴʺʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ, ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʨʸˆʬʩʰʹ ˀʬʽʴʨ, ʹ˄ʨʭʲʬʩʨ
/ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰ.

467
 7. ʳʵʰʮʰʫʬʯ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʹʬʪʳʬʴʺʰ, ˀʬʹʯʨʭʨʮʬʯ ʹʨʽʵʴʲʰʹ
ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ, ʨʰʯʭʰʹʬʯ ʨˆʨʲʰ ʪʬʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ʸʬʪʰʵʴʰ
(ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʫʨʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ, ʰʳ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʯʻ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ).
8. ʫʨʬˆʳʨʸʬʯ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʶʰʸʭʬʲʨʫ ʿʰʫʻʲʵʩʹ ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ
ʹʨʽʵʴʬʲʹ, ʸʨʯʨʻʱʬʯ ʪʨʬ˂ʴʵʹ ʳʰʹ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʯʭʰʹʬʩʬʩʹ. ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ
ʶʵʶʻʲʨʸʵʩʰʹʮʸʫʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʹʨʸʬʱʲʨʳʵ ʱʨʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʬʴʺʰ ʪʨʫʨʰʺʨʴʬʯ
ʪʨ˂ʴʵʩʰʫʨʴ ʳʰʹʰ ˆˀʰʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨʮʬ. ʰʩʸ˃ʵʲʬʯ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʴʰˀʴʰʹ
˂ʴʵʩʨʫʵʩʰʹʨʯʭʰʹ.
9. ʰʮʸʻʴʬʯ ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʮʬ, ʸʨ˂ ˆʬʲʹ ˀʬʻ˄ʿʵʩʹ ʼʨʹʰʹ ʳʰʳʨʸʯ
ʳʪʸ˃ʴʵʩʰʨʸʬ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹ ʳʵʮʰʫʭʨʹ. ʹʨʩʨʮʸʵ ˄ʰʲʰʹ ʫʨ ʫʨʸʪˀʰ ʲʰʫʬʸʵʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʩʸ˃ʵʲʰʹʶʰʸʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬʳʵʶʵʭʬʩʻʲʰ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʨ ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʨ
ʪʨʬʸʯʰʨʴʫʬʹ ʳʿʨʸʰʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʨ ʫʨ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹʳʰʾ˄ʬʭʨʹʯʨʴ.ʨʳʸʰʪʨʫ,
ʨˆʨʲʪʨʮʸʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʳʮʨʸʫ ʩʨʮʸʬʩʮʬ ʨʽʭʯ ʹʨʳʰ ʳʯʨʭʨʸʰʨʳʵ˂ʨʴʨ:
1) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ;
2) ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹʪʨʴ ʫʨ˂ʭʨʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʳʵʪʵʴʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʹʨʸʪʬʩʲʵʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ;
3) ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ;
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʱʭʨʲʫʨʱʭʨʲ ʳʰˈʿʭʬʩʰʨʴʲʰʫʬʸʬʩʹ,ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ
ʪʨʰʳʿʨʸʵʴ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰ, ʯʻʱʰ ʫʰʸʬʽʺʵʸʯʨ ʹʨʩ˅ʵˀʰ ˁʨʸʯʨʭʬʴ ʱʵʳʶʬʺʬʴʺʻʸ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʹ, ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʬʴ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʪʨʨˁʴʰʨʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʫʨʨʸʹʬʩʰʹ ʫʨ ʳʰʹʰ ʨʾʳʨʭʲʵʩʰʹ ʬʺʨʶʮʬ, ʳʵʨˆʫʬʴʬʴ ˃ʨʲʬʩʰʹ
ʳʵʩʰʲʰʮʬʩʨʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʰʹ ʨˆʨʲ ʳʬʯʵʫʬʩʮʬ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʾʰʸʬʩʻʲʰ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ˂ʵʫʴʰʹ,ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʫʨ ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ ʩʨʮʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʯʨʴ ˀʬʸ˄ʿʳʨʹ ʨʴ ˀʯʨʴʯʽʳʨʹ.ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʨʴ
ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ʳʿʵʼ ʫʨʸʪʬʩˀʰʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʨʴ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ʳʿʵʼ ʫʨʸʪʬʩˀʰ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʳʨ ʻʴʫʨ ʫʨʰʹʨˆʵʴ ʳʰʮʨʴʰ ʸʵʳʬʲʰ˂ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʫʨʸʪʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ.
ʱʬʸ˃ʵʫ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʸʨʬʸʯʪʮʰʹ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʨ ʰʹʬʯʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʨʨʴ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʻʱʻʪʬʩʨ,
ʫʨ ʨʸʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʨʴ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʫʰ ʫʨʸʪʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ.
˃ʲʰʬʸ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯʫʨʰʱʨʭʵʴʹʻʹʺʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰ,
ˆʵʲʵ ˀʯʨʴʯʽʳʨ ʨʴ ʩʨʮʸʰʫʨʴ ˄ʨʹʭʲʨ ʫʨʸˁʬʴʰʲʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʨ˃ʲʬʭʹ
ʪʨʮʨʸʫʵʴ ʩʨʮʸʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˄ʰʲʰ.ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ,
ʫʨʸʪʰʹ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʫʨ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʬʩʮʬʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʰʸˁʬʭʬʴ ˀʬʳʫʬʪ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʹ::
1. ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʫʨʸʪʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ
ʳʵʶʵʭʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʨʴ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ʳʿʵʼʰ ʩʨʮʸʬʩʰ, ʰʹʬʭʬ, ʸʵʪʵʸ˂
ʹˆʭʨ ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ, ˀʬʫʪʬʩʨʻʨʳʸʨʭʰ ʹʬʪʳʬʴʺʰʹʨ ʫʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʴʰˀʬʩʰʹʪʨʴ. ˆˀʰʸʨʫ ʬʸʯʰ

468
ʨʴ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʹʬʪʳʬʴʺʰ ʨˆʫʬʴʹ ʮʸʫʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ʫʵʳʰʴʰʸʬʩʨʹ, ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ
ʰʳʰʹʨ, ʸʵʳ ʫʨʸʪʰ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ ʰʳʿʵʼʬʩʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʮʬ. ʬʴʬʸʪʰʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʾʭʨ˄ʬʵʩʹ ʨʹʬʯ ʹʬʪʳʬʴʺˀʰ ʫʨ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨʹ ʼʲʵʩʹ ʳʰʹʰ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨˀʰ, ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʯʨʭʰʫʨʴ ʨʰ˂ʰʲʵʹʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʳʵʰʶʵʭʵʹ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨ.
2. ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʳʱʭʬʯʸʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʨ ʪʨʴʨˆʲʬʩʰʹ ʫʨ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ.ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʱʭʬʯʸʰ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ ʫʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʨˆʨʲʰ
ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨ ˆʬʲʹ ˀʬʻ˄ʿʵʩʹʨˆʨʲʰ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʳʮʨʸʫʰ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ
ˀʬʽʳʴʨʹ ʨʴ ʳʵʨˆʫʬʴʹ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʨʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ
ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʨˆʨʲʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʨʸ ʳʵˆʫʬʹ ˃ʨʲʫʨʺʨʴʬʩʰʯʰ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ
ʳʰʬʸ ʫʨʫʪʬʴʰʲ ʼʨʹʬʩʮʬ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʫʨʫʬʩʰʯ ʳˆʨʸʬʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˁʨʰʯʭʨʲʵʹ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʹ
ʪʨʻ˅ʰʸʫʬʩʨʯ ʳʰʹʰ ʱʵʶʰʸʬʩʨ.
3. ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʫʨʸʪˀʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʲʰʫʬʸʵʩʰʹ
ʳʵʶʵʭʬʩʨ.ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʫʨʸʪʰʹ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʫʨ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʬʩʮʬ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʪʨʮʨʸʫʵʴ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʻʱʻʪʬʩʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʯʻ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʬʴ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʴʵʭʨʺʵʸʻʲ ʳʬʯʵʫʬʩʹ: ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ˇʨ˅ʭʰʫʨʴ
ʪʨʰʸʰ˂ˆʵʹ ʮʬʫʳʬʺʰ ʨʴ ʨʸʨʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʸʪʵʲʬʩʰ,ʨʻʺʹʵʸʹʰʴʪʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʼʸʵ
ʰʨʼʰ ʰʽʴʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʸʻʲʫʬʩʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʳʰʬʸ;
ʬʲʬʽʺʸʵʴʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˀʰʫʨ ʩʰʮʴʬʹ-ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ,
ʸʨ˂ ʳʱʭʬʯʸʨʫ ˀʬʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ˆʨʸˇʬʩʹ; ʨʸʨʹʸʻʲʨʫ ʫʨʺʭʰʸʯʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹʱʵʴʹʵʲʰʫʨ˂ʰʨ; ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʰʮʴʰʯ
ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʰʹ ʨʸˆʬʩʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨ, ʸʨ˂ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʬʱʵʴʵʳʰʨʹ
ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʮʬ; ʳʨʾʨʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨʳ˂ʰʸʬ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʳʽʵʴʬ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʶʻʴʽʺʬʩʰʹ ʫʨˆʻʸʭʨ; ʨʸʨʶʵʶʻʲʨʸʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨʮʬ ʻʨʸʰʹ
ʯʽʳʨ. ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ʬʸʯʳʨʴʬʯʹ ʨʸ ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʨʭʹ. ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʭʬʸʹʰʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫʳʮʨʸʫʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨʹ.
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʰ˃ʲʬʭʨ ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʫʨ ʼʨʹʰʹ
ʳʰʳʨʸʯʳʪʸ˃ʴʵʩʰʨʸʬ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ʹʬʪʳʬʴʺʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ.
ʨʾʹʨʴʰˀʴʨʭʰʨ, ʸʵʳ ʹʨʳʰʭʬ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰ, ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʫʨ ʫʨ˂ʬʳʰʹ
ʬʺʨʶʬʩʮʬ ʳʿʵʼ ʫʨʸʪʬʩʯʨʴ. ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʻʼʸʵ ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʰʨ ʰʹ ʫʨʸʪʬʩʰ, ʹʨʫʨ˂
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʰ˄ʬʭʹ ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʴʬʲʨ ʫʨ
˂ʵ˂ʭʰʯ,ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʬʩʰʹʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʴʰˀʨ
ʴʨʸˁʻʴʫʬʩʨ.ʨʽʭʬ ˁʨʳʵʭʯʭʲʰʯ ʿʭʬʲʨʮʬ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʹ,
ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʻˀʭʬʩʹ ʫʨʸʪʰʹ ʻ˃ʸʨʵʩʰʹ ʫʨ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʬʩʮʬ: ʻʨʮʸʵ
ʹʨʼʨʹʵ ʵʳˀʰ ˁʨʯʸʬʭʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʰʹʪʨʴʨʫʪʻʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ; ʫʰʫʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ
ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʳʵʾʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬʫʸʵˀʰ (ʸʨ˂ ʻʨʸʿʵʼʰʯ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ

469
ʮʵʪʨʫʨʫ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʮʬ); ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʪʨʳʵʹ˄ʵʸʬʩʰʹ
ʰʳʬʫʰʯ ʮʬʫʳʬʺʰ ʵʶʺʰʳʰʮʳʰ ʫʨ ʪʨʻʳʨʸʯʲʬʩʬʲʰ ʳʨʾʨʲʰˆʨʸˇʬʩʰʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ.ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹ
ʮʵʪʰʬʸʯ ʫʨʸʪˀʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʨʹʵʩʰʯ ʨʴ ʨʯʨʹʵʩʰʯ ˄ʭʸʰʲʰ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʱʵʳʶʨʴʰʨ,ʸʵʳʬʲʯʨʪʨʴʨʸ˂ ʬʸʯʰ ʨʸ ʼʲʵʩʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ˄ʰʲʹ.
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʭʰʯʨʸʬʩʨʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲʫʨʸʪʬʩˀʰ ʪʨʳʵʰʸˁʬʭʨ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ
ʲʰʫʬʸʬʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʻʴʫʨʪʨʨˁʴʫʬʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʹʨʩʨʮʸʵ
˄ʰʲʰ ʫʨ ˂ʴʵʩʨʫʰ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʴʰˀʨʴʰ.
ʫʨʸʪʬʩʰʹ ʺʰʶʻʸʰ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʨ ʱʰʴʵ, ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ, ʲʨʴʫˀʨʼʺʻʸʰ
ʨʸʽʰʺʬʽʺʻʸʨ ʫʨ ʳʬʩʨʾʬʵʩʨ, ʻ˃ʸʨʭ ʽʵʴʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰ,
ʹʻʶʬʸʳʨʸʱʬʺʰ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨ, ˇʨʴʫʨ˂ʭʨ, ʱʨʺʨʲʵʪʬʩʰʯ ʭʨ˅ʸʵʩʨ,
ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ, ʩʬ˅ʫʭʰʯʰ ʹʨʳʻˀʨʵʹˀʬʹʸʻʲʬʩʨ ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʰ
ˀʬʱʭʬʯʰʯ, ʹʨʳʮʨʸʬʻʲʵʹ ʨʭʬˇʰʹ ʫʨʳʮʨʫʬʩʨ, ʹʨʺʭʰʸʯʵ ʪʨʫʨʮʰʫʭʬʩʰ,
ʨʭʺʵʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹ ˀʬʱʬʯʬʩʨ, ʸʬʹʺʵʸʴʬʩʰ ʫʨ ʹ˄ʸʨʼʰ ʱʭʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰ, ˀʰʫʨ ʨʻʫʰʺʰ,
ʺʨʴʹʨ˂ʳʲʰʹ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ ʪʨʿʰʫʭʨ, ʹʨʹʺʻʳʸʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʨʭʬˇʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ.
ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ, ˃ʲʰʬʸ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʹʰʳ˄ʰʼʰʹ ʼʨʮʨˀʰ ˀʬʹʭʲʨ ʨʴ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶʬʩʰʹ ˀʬʴʬʲʬʩʨ ʨ˃ʲʰʬʸʬʩʹ ʱʵʴʹʵʲʰʫʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʹ, ʸʨ˂ ʰ˄ʭʬʭʹ ʹʻʹʺʰ ʨʴ
ʨʸʨʬʼʬʽʺʰʨʴʰʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʪʨ˃ʬʭʬʩʨʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʸʯʫʸʵʻʲʰ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʰʫʨʴ
ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʳʹˆʭʰʲ ʱʵʳʶʨʴʰʨʮʬ.
ʯʻʳ˂ʨ ʨʸʰʹ ʫʨʸʪʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʫʨʸˁʬʩʰʨʴ ʫʨʴʨ˄ʬʭʸʬʩʻʲʰ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂
ʳʨʯˀʰ ʳʵʽʳʬʫ ʨʸ˂ ʬʸʯ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʸ ʪʨʨˁʴʰʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʨʴ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʨ
ʩʨʮʸʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˄ʰʲʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʨ
ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʮʵʳʰʬʸʰ, ʨʹʬʭʬ ʹʨʱʳʨʵʫ ʳʱʨ˂ʸʰ.
ˀʬʹʭʲʰʹ ʫʨʩʨʲʰ ʩʨʸʰʬʸʬʩʰ ʽʳʴʰʹ ʨˆʨʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵˁʬʴʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬʹ.
ʹʨʽʵʴʬʲ-ˀʬʳ˂ʭʲʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʼʨʽʺʵʸʰ,
ʯʻʳ˂ʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ ʨʸʨ. ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʳ˂ʰʸʬ
ʮʵʳʰʹ ʨʸʰʨʴ, ʨʳʰʺʵʳ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʹ˄ʵʸʬʫ ʰʹʰʴʰ ʨʾʳʵˁʴʫʴʬʴ ʳʹˆʭʰʲʰ
ʳʰʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰʹ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ ʮʬʪʨʭʲʬʴʰʹ ʽʭʬˀ; ʨʳʰʹ ʯʨʭʰʫʨʴ
ʨ˂ʰʲʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʰʹʰʴʰ ʬʸʯʰʨʴʫʬʩʰʨʴ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʨʹʵ˂ʰʨ˂ʰʨˀʰ, ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ
ʳʵʲʨʶʨʸʨʱʬʩʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ, ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʫʨ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ.
ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪʬʩˀʰ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ:
1) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ˀʬʽʴʨ. ʬʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ˆˀʰʸʨʫ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʨ˂ʨʲʵʫ ʭʨ˅ʸʵʩʨʹʨ ʫʨ ʸʬʹʺʵʸʴʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʳʨʯʰ ʳʸʨʭʨʲʸʰ˂ˆʵʭʨʴʰ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʶʻʴʽʺʬʩʰʯ. ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʽʳʴʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʶʻʴʽʺʬʩʹ ˆʬʲʹʨʿʸʬʲʰ
ʨʫʪʰʲʳʫʬʩʨʸʬʵʩʰʯ ʫʨ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʬʽʹʶʲʻʨʺʨ˂ʰʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʨʹʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʫʪʵʳʨʹ ʰʿʬʴʬʩʹ ʸʬʹʺʵʸʨʴʰ
“.ʺʸʰ˂ʵʴʲʵʩʨ”.
2) ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʲʰʫʬʸʵʩʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨ. ʯʻ ʹʨʼʨʹʵ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʰʨʫʨ ʰ˄ʭʬʭʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ, ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ

470
ˀʬʨʸˁʰʵʴ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʨ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʮʬʫʴʨʫʬʩʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ˀʸʵʳʰʹʴʨʿʵʼʰʬʸʬʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʫʨʩʨʲʰ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ,
ʳʵʽʴʰʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬ˃ʬʴʰʹ ʫʨʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ ʰʿʬʴʬʩʬʴ ʨʳ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ, ʨʽʭʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ
ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʨʫ ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʴ ʼʨʹʬʩʰ, ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ˀʬʰʴʨʸˁʻʴʵʴ ʫʨʸʪˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲ
ʹʨˀʻʨʲʵʮʬ ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʪʬʩʨ. ʹʨ˂ʨʲʵʫ ʳʵʭʨ˅ʸʬʬʩʰʹ ʻʳʸʨʭʲʬʹʵʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʰʿʬʴʬʩʬʴʬʲʬʽʺʸʵʴʻʲ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʹ,ʱʵʴʱʻʸʰʸʬʩʬʴ ʫʨʩʨʲʰ ʼʨʹʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ, ʨʳʨʭʬ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ ʰʿʬʴʬʩʬʴ ʹʻʶʬʸʳʨʸʱʬʺʬʩʰ, ʨʭʺʵʪʨʹʨʳʨʸʯʰ ʹʨʫʪʻʸʬʩʰ ʫʨ
ʨʭʺʵʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʳʵʭʨ˅ʸʬʬʩʰ.
3) ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʨ. ʯʻʱʰ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʸʪʰ ˁʨʸʯʨʭʹ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʨʴ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʸʨʭʨʲʼʬʸʵʭʨʴ ʹʶʬʽʺʸʹ, ʳʨˀʰʴ ʬʸʯʰ ʹʨˆʰʹ
ʹʨʽʵʴʬʲʹʨ ʨʴ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬʱʵʴ˂ʬʴʺʸʨ˂ʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʱʳʨʵʫ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ. ʨʭʬˇʰʹ ʰʴʫʻʹʺʸʰʨˀʰ ʮʵʪʰʬʸʯʰʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʫʬʩʨ ʬʸʯʰ ʹʨˆʰʹ
ʨʭʬˇʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨʮʬ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʸʱʰʴʰʹ ʹʨ˄ʵʲʬʩʰ, ʫʨ˄ʴʻʲʰ ʨʭʬˇʰ; ʩʨʾʰʹ ʫʨ
ʨʪʨʸʨʱʰʹ ʨʭʬˇʰ, ʨʭʺʵʳʨʴʽʨʴʬʩʰʹ ˀʬʱʬʯʬʩʰʹ ʹʨˆʬʲʵʹʴʵʬʩʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʫʬʩʰʨʴ
ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ, ˃ʨʸʰʹ ˀʬʱʬʯʬʩʨʹʨ ʫʨ ʮʬʯʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ˀʬ˂ʭʲʨʮʬ.
4) ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʨ. ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʯʨʭʰʹʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰ ʨʳʨ
ʯʻ ʰʳʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʬʩʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ ʪʨʨʱʬʯʵʹ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯ
ʳʨʾʨʲʳʪʸ˃ʴʵʩʰʨʸʵʩʰʹʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʮʬ ʨʴ ʰʳʨʯʮʬ, ʭʰʴ˂ ʰʸˁʬʭʹ ʹʨʽʵʴʲʰʹ
ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʯʭʰʹʬʩʬʩʹ,ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʹ ʫʨ ʨ. ˀ.
ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʸʬʹʺʵʸʨʴʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʫʬʩʨʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹʪʨʺʨʴʨʮʬ, ʮʵʪʰʬʸʯʰ
ʹʶʵʸʺʻʲʰ ˀʬˇʰʩʸʬʩʬʩʰʹ ʱʭʬʩʰʯ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ.
5) ʪʬʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʮʨ˂ʰʨ. ʯʻ ʹʬʪʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʫʨʸʪˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʭʬʸ
ʨˆʬʸˆʬʩʹʳʵʰʶʵʭʵʹ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʩʨʮʸʰʹ ʫʰʫʰ ˄ʰʲʰ, ʳʨʹ ˆʬʲʰ ʨʸ ʬʻˀʲʬʩʨ
ʳʵʰʶʵʭʵʹʲʰʫʬʸʵʩʨ ʪʬʵʪʸʨʼʰʻʲʩʨʮʸʬʩʮʬ. ˃ʨʲʬʩʰʹ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʰʸʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ
ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ ʰ˄ʭʬʭʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʹ, ˀʬʳʱʭʬʯʰʹʨʯʭʰʹ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨʹ, ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨʹ,ʸʬʪʰʵʴˀʰ ʹʨʭʨ˅ʸʵ
ʴʰˀʴʰʹ ˂ʴʵʩʨʫʵʩʰʹ ʪʨʮʸʫʨʹ, ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʨˆʨʲ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ ʳʨʹʵʩʸʰʭʰ
ʸʬʱʲʨʳʰʹʯʭʰʹ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰ˂ʰʲʬʩʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʹ
ʹʨʼʸʯˆʬʹ, ʸʨ˂ ʪʨʸʫʨʻʭʨʲʰʨ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʫʰʫʰ ʺʬʸʰʺʵʸʰʬʩʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ
ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ. ʹʻʶʬʸʳʨʸʱʬʺʬʩʰ, ʩʨʴʱʬʩʰ, ʫʾʬ-ʾʨʳʰʹ ʻʴʰʭʬʸʳʨʾʬʩʰ, ʹʶʵʸʺʻʲʰ
ʺʨʴʹʨ˂ʳʲʰʹ ʳʨʾʨʮʰʬʩʰ ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʰʯʭʰʹʬʩʬʴ ʨʸˁʬʻʲ ʪʬʵʪʸʨʼʰʻʲ ʸʬʪʰʵʴʬʩʹ ʫʨ
ʱʨʸʪ ˀʬʫʬʪʹʨ˂ ʨʾ˄ʬʭʬʴ.

ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʮʸʫʨʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹ

ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʰʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʹ˄ʸʨʼʰ ʮʸʫʰʯ, ʭʨʲʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʴʨˆʵʸ˂ʰʬʲʵʹ ʹʨʳʰ ʫʵʴʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰ,, ʱʬʸ˃ʵʫ:
I ʫʵʴʬ.. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʩʨʮʸʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʪʨʳʿʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ.ʳʨʯ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ: ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʴʨʰʸʹʨˆʬʵʩʨʯʨ

471
ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨ,ʨʻʯʭʰʹʬʩʬʲ ʪʬʵʪʸʨʼʰʻʲʸʬʪʰʵʴʬʩʮʬ ʪʨʹʭʲʨ, ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʰʹ
ʳʵʶʵʭʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪˀʬʺʬʭʨ. ʳʰʮʨʴʰ — ʮʸʫʰʹ ʿʭʬʲʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʩʰʮʴʬʹʹ.
II ʫʵʴʬ.. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʮʸʫʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʨˆʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʹʼʬʸʵʬʩʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʳʮʨʸʫʳʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʳʨ
ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʴ ʨˆʨʲ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲ ʩʰʮʴʬʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ˀʬʹʭʲʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʯʻ ʨʳʨʹ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ,
ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ, ʴʵʻ-ˈʨʻ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹˆʭʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ.ʰʳ ʫʸʵʳʫʬ, ʹʨʴʨʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʮʸʫʰʹˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʶʰʸʭʬʲʰ
ʫʵʴʰʹ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ, ˆʵʲʵ ʫʨʸʪʰʹʹʰʳ˄ʰʼʰʹ ʬʺʨʶʮʬ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʮʸʫʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ, ˄ʰʴʨ ʶʲʨʴʮʬʪʨʳʵʫʰʹ ʳʬʵʸʬʫʵʴʰʹ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ.
III ʫʵʴʬ.. ʨʳ ʳʵʳʬʴʺʰʹʨʯʭʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ.ʨʳ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨˀʰ ˀʬʫʰʹ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʬʩʹʨ ʫʨ ˂ʫʬʩˀʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʰʯ; ˀʰʫʨ ʭʬʴˁʬʸʻʲʰ (ʹʨʸʰʹʱʵ) ʼʵʴʫʬʩʰʹ
ˀʬʽʳʴʨ ʫʨʳ˄ʿʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹʳʵʳʨʭʲʰʹ ʫʨʸʪʬʩˀʰ; ʳ˂ʰʸʬ ʮʵʳʰʹ
ʨˆʨʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʨ, ʳʨʯʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹʨʴ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʳʰʮʴʰʯ, ʸʨ˂ ˀʬʨʭʹʬʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲ ʩʰʮʴʬʹʹ.
ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ, ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʻʽʳʴʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ —
ʪʨʫʨ˄ʿʭʰʺʵʹʯʨʭʰʹʰ ˀʰʫʨʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ ʫʨ ʫʨ˂ʻʲʰ ʰʿʵʹ ʳʵʻʲʵʫʴʬʲʵʩʬʩʰʹʪʨʴ,
ʨʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ ˆʬʲʹʻˀʲʰʹ ʫʨʸʪˀʰʨˆʨʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵˁʬʴʨʹ.
ʳʸʨʭʨʲʫʵʴʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʮʸʫʰʹʱʬʴ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ
ʳʸʨʭʨʲʫʵʴʰʨʴʰʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʸʰʹʱʯʨʴʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ.˂ˆʨʫʰʨ, ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʨʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʿʭʬʲʨ
˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʬʩʨ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʬʹ ʹʨʼʸʯˆʬʹ ʻʽʳʴʰʹ
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʼʨʴʺʭʨʹ. ˃ʨʲʰʹˆʳʬʭʰʹ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʰʸʬʩʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʮʬ ʪʨʳʵʰ˄ʭʬʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳˆʸʰʫʨʴ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨʩʨʮʰʹʵ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ˀʬ˄ʿʭʬʺʨʹ ʫʨ ʰ˃ʻʲʬʩʻʲʰ
ʪʨˆʫʬʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʨ ʨ˄ʨʸʳʵʵʹ ʰʹʬʯ ʫʨʸʪʬʩˀʰ, ʹʨʫʨ˂ ʳʨʹ ʪʨʨˁʴʰʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʫʨ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ.
ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʯʨʭʰʹʯʭʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ
ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʨ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˇʪʻʼʬʩˀʰ, ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ
ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ, ʯʻ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʨʸʨʼʸʰʯ ʨʸ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʹ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ ʩʨʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʬʩʹ. ˆˀʰʸʨʫ,
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ ʨʸʨʸʬʨʲʻʸʰʨ, ʿʭʬʲʨ ʫʨʯʬʹʰʲʰ
ʳʨʸ˂ʭʨʲʰ ʸʵʫʰʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʳʵʹʨʭʨʲʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʨʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰ ʫʨ
ʱʸʰʮʰʹʻʲ ʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ ʳʿʵʼʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹʨʯʭʰʹʯʻ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʫʨ˂ʬʳʰʹ ʬʺʨʶʮʬʨ ʫʨ
ʱʨʸʪʨʭʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʹ, ʨʹʬʯʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʵʯˆʰʫʨʴ

472
ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʨʸˁʬʭʨ. ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ
ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʸʰʮʰʹʰʫʨʴ ʪʨʳʵʹʭʲʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʹ ˀʬʺʬʭʰʯʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ:
ʸʨʫʰʱʨʲʻʸʨʫ ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʨʴ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʹʨʽʵʴʲʰʹ
ʵʸʰʪʰʴʨʲʻʸʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʨ.ʨʹʬʯ ʹʨʽʳʬˀʰ ˂ʵʫʴʰʹʨ ʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʯ,
ʱʵʳʶʨʴʰʨ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ˀʬ˂ʭʨʲʵʹʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʫʨ ʻʨˆʲʵʬʹʰ 5 ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ˀʬʭʰʫʬʹ ʲʰʫʬʸʬʩʰʹ ʸʰ˂ˆʭˀʰ.ʱʵʳʶʨʴʰʨʹʨʹʬʭʬ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʰʹʨʸʪʬʩʲʵʹ ʨʽʺʰʻʸʰ
ʯʨʭʫʨ˂ʭʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʯ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˃ʭʬʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʬʲʬʳʬʴʺʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ. ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʳʵʻ˄ʬʭʹ ʸʯʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʨ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ,
ʹʨʩʨʮʸʵ ˄ʰʲʰʹ ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲ ʫʵʴʬʮʬ
ˀʬʹʨʴʨʸˁʻʴʬʩʲʨʫ. ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʨʰʸˁʰʵʹ ʫʨʻʿʵʭʴʬʩʬʲʰ ʪʨʹʭʲʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʫʨ ʪʨʭʰʫʬʹ ʩʨʮʸʰʫʨʴ, ʨʴ ʪʨʿʰʫʵʹ ʩʰʮʴʬʹʰ, ʨʴ ˀʬʨˁʬʸʵʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰ,
ʯʻ ʨʸ ʪʨʳʵʰʴʨˆʬʩʨ ʳʿʰʫʭʬʲʰ. ʩʵʲʵʹ, ʱʵʳʶʨʴʰʨʹˀʬʻ˃ʲʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʹ ʩʵʲʵ
ʺʨʰʳʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ, ʳʰʴʰʳʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʫʨ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʳʰʨʾ˄ʰʵʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʰʮʨ˂ʰʨʹ,
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʫʨʰ˄ʿʵʹ ʩʨʮʸʰʫʨʴ ʪʨʹʭʲʰʹʯʭʰʹ ʳʮʨʫʬʩʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ::
Äʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ““
ʴʨˆʨʮ 27.3.-ʮʬ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹʨʳʰ ʫʵʴʬ. ʳʹʪʨʭʹʰ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹʴʨʱʸʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʬʩʨ ʴʨʳʫʭʰʲʨʫ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʨʸʺʰʭʰ.
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʻʳʬʺʬʹʵʩʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ ʨʳʨˆʭʰʲʬʩʹ ʶʰʸʭʬʲʰ ʫʵʴʰʹ
ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʮʬ, ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʬʶʰʮʵʫʻʸʨʫ ʨʺʨʸʬʩʹʳʬʵʸʬ ʫʨ ʳʬʹʨʳʬ ʫʵʴʰʹ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʹ. ʯʻʳ˂ʨ, 30 ʳʹʵʼʲʰʵ ʲʰʫʬʸʰ ʳʮʨʸʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʱʭʲʬʭʨʳ, ʨˁʭʬʴʨ,
ʸʵʳ ʳʨʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʬʪʳʨˀʰ ˀʬʫʰʵʫʨ ʹʨʳʰʭʬ ʫʵʴʰʹ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰ.
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʮʸʫʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ ʻʴʫʨ ʪʨʨˁʴʫʬʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʳʯʬʲʰ ʴʨʱʸʬʩʰ, ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʯʭʰʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʰʯ ʫʨ˄ʿʬʩʻʲʰʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʬʩʰʯ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʻʲʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʰʮʴʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʻʨˆʲʵʬʹ 5-10 ˄ʬʲʰ˄ʨʫʮʬ..

ʴʨˆ.. 27..3. ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹʨʳʰ ʫʵʴʬ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʫʨ ʳʿʨʸʰ ʮʸʫʰʹ

ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹʨʯʭʰʹ..

473
 ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 27
1. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʸʰʹʱʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʫʨ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹʳʰʮʬʮʬʩʰ
2. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʸʰʹʱʰʹ ʹʨˆʬʬʩʰʹ ʳʰʮʬʫʭʰʯ ʳʨʯʰ ʪʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʵʩʬʩʰ
3. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʫʵʴʰʹ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʺʬʩʰ
4. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʬʲʬʽʺʸʵʴʻʲʰʩʰʮʴʬʹʰʹʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ
5. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʨˆʨʲʪʨʮʸʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʳʮʨʸʫ ʩʨʮʸʬʩʮʬ
ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʰʹʳʯʨʭʨʸʰʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ
6. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʫʵʴʬʬʩʰʹ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ

474
 ʯʨʭʰ 28
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
28.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
28.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ(ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʱʸʰʮʰʹʰʹ
˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹʶʬʽʺʬʩʰ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 28
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ

28..1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ

ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹˀʬʹʨ˃ʲʵ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹʨʱʬʴ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ ʰʿʵʼʨ ʵʸ ˃ʰʸʰʯʨʫ: 1)
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʹʰʹʺʬʳʨ; 2) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ
ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʫ. ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʰʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ: 1.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ)
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ʸʬʪʻʲʨʸʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ,ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʴʨʲʰʮʰʹʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʨʲʪʵʸʰʯʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʳʲʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʨʴʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʴʰˀʴʬʩʰʹ ʨʫʸʬʻʲʰ
ʨʾʳʵˁʬʴʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʫʪʨʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ.ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʺʨʶʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʳʲʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʸʹʰ
ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʽʭʬʳʵʯ (ʰˆ. ʴʨˆ.13.1.), ʱʬʸ˃ʵʫ:

ʴʨˆ..28.11. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʬʽʹʶʸʬʹ--ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ

ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ

475
ʨ) `ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ~ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨˆʫʬʴʹ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ. ʩʰʮʴʬʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʪʭʰˁʭʬʴʬʩʹ,ʸʵʳ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫʿʭʬʲʨ ʨʹʶʬʽʺʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨˆʫʬʴʫʬʹ ʳʰʹʰ
ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʨʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ `ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ~
ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʻʴʫʨ ʨʰʪʵʹ ʨʳ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʨʳ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʰʹ
ʪʮʰʯ (ʰˆ. ʴʨˆ. 28.2.);

ʴʨˆ.. 28..2... ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ `ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʰʹ

˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ

ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʳʻʽʨʸʬʩʰʹ (ʹʨʼʸʯˆʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ

ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ. ʨʹʬʯʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ
`ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʰʹʿʵʭʬʲʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʿʭʬʲʨ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ-ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʰʿʵʼʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭ (ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ
ʨʩʹʵʲʰʺʻʸʹʰʫʰʫʬʬʩˀʰ) ʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʨʫ (ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ
ˀʬʼʨʸʫʬʩʰʯʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʯ)ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʳ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʫʨʴ ˃ʰʸʰʯʨʫʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ˂ˆʸʰʲ3.22-ˀʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʼʨʸʯʵʭʫʬʹ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʨ ʫʨ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ.
ʪ) ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ ʼʨʽʺʰʻʸʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ-ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹˀʬʫʨʸʬʩʨ ʹʨʪʬʪʳʵ (ʴʵʸʳʨʺʰʻʲ) ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʯʨʴ ʫʨ
ʪʨʫʨˆʸʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ ʫʰʴʨʳʰʱʨˀʰ. ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʪʨʫʨˆʸʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʨ
ʫʰʴʨʳʰʱʨˀʰ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʵʭʲʬʩʬʩʰʹʮʸʫʨʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ, ʸʨ˂ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʹ.

476
 ˂ˆʸʰʲʰ 28..1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ

ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ:
1) ˈʵʸʰʮʵʴʺʨʲʻʸʰ (ʺʸʬʴʫʻʲʰ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰ;
2) ʭʬʸʺʰʱʨʲʻʸʰ (ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ;
3) ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ;
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʲʰ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ ʰʿʬʴʬʩʹ ʹʨʳ ʶʸʰʴ˂ʰʶʻʲ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʹ: 1)
ʳʹʻʩʻʽʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʱʸʰʮʰʹʰ; 2) ʾʸʳʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰ; 3) ʱʨʺʨʹʺʸʵʼʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʨʲʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʴʬʩʰʨ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʾʸʳʨʭʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ ʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ;

477
 ʩ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʫʨʹʺʻʸʬʩʨ;
ʪ) ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʬʩʰ˂ ʨˆʫʬʴʬʴ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʫʨ ʳʰʹʰ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʨʹ.
ʫ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʰʳ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʨˆʫʬʴʬʴ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ ˀʰʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ
ˆʨʸˇʮʬ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʰʳ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʺʰʮʨ˂ʰʨʨ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʬʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ.
ʼʨʽʺʵʸʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ
ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʨʲʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ
ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʰˆ. ʴʨˆ. 28.3.

ʴʨˆ.. 28..3. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ

ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ

ʴʨˆ.. 28..4. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ

ʪʨʸʬ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ

ʱʭʲʬʭʰʹʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʬʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʰʿʵʼʨ ʵʸ ˃ʰʸʰʯʨʫ ˇʪʻʼʨʫ:

478
ʨ) ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸ ʨʸʰʨʴ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ
(ʪʨʸʬ ʨʴ ʬʪʮʵʪʬʴʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ);
ʩ) ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ (ˀʰʫʨ ʨʴʻ
ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ). ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ: ʨ) ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʸʬ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʫʸʵʹ ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ,
ʰʿʵʼʨ ʹʨʳ ˇʪʻʼʨʫ (ʰˆ, ʴʨˆ 28.4.):
1) ʽʭʬʿʴʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ. ʨʳ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʨˀʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʹʰʴʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʴʬʪʨʺʰʻʸ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʬʴ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ, ʬ. ʰ ʨˆʫʬʴʬʴ ʳʰʹʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹ;

ʴʨˆ.. 28..5.—
— ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʰʫʨ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ

2) ʹʨʩʨʮʸʵ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ. ʨʳ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʰʹʨʹ ʰʱʭʲʬʭʬʴ ʨʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ

ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʸʵʪʵʸ˂ ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ ʫʨ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʪʨʳʵˀʭʬʩʻʲʰ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʨʮʸʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʹ;
3) ʹˆʭʨ ʪʨʸʬ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ.
ʩ) ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʫʸʵʹ ʨʹʬʭʬ
ʰʿʵʼʨ ʹʨʳ ˇʪʻʼʨʫ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʮʬ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʰʯ (ʰˆ ʴʨˆ. 28.5.), ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ;
2) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ;
3) ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ.

479
ʱʵʳʲʬʽʹʻʸʰ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʨʹʬʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʨʹʶʬʽʺʬʩʮʬ. ʨʹʬʯʰ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʹʸʻʲʰ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ. ʨʳ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʼʨʸʯʵʭʫʬʩʨ `ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ~ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ
˄ʸʬ, ʨʹʬʭʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨ.
1) ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ. ʬʹ ʳʬʯʵʫʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʨʹʰʨʯʮʬ. ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʨʫ ʨʳ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʰʮʵʳʵʹ
ʱʵʸʬʲʨ˂ʰʰʹ ʬʸʯʰ ʨʴ ʳʸʨʭʨʲʼʨʽʺʵʸʻʲʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʸʨʴʷʰʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʳʨʯʰ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
2) SWOT ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˀʰʴʨʨʸʹʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˃ʲʰʬʸʰ ʫʨ ʹʻʹʺʰ
ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʱʭʲʬʭʨˀʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ˀʰʫʨ (ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ) ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
˅ʸʰʲˀʰ, ʨʹʬʭʬ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʪʨʸʬ (ʬʪʮʵʪʬʴʻʸʰ) ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʪʨʭʲʬʴʰʹ
ʱʭʲʬʭʨˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʬʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ.
3) `ʨʲʺʳʨʴʰʹ ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ~. ʰʪʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ
ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹ. ʪʨʱʵʺʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʬ. ʨʲʺʳʨʴʳʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʯʨ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʨʲʩʨʯʵʩʰʹ ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ.
ʨʲʺʳʨʴʰʹ ʳʵʫʬʲʹ ʨʽʭʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʬ:

Z=1.2. X1+1.4. X2 + 3.3. X3 +0.6. X4 + 1.0. X5, (3.23)

ʹʨʫʨ˂, Z — ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʫʵʴʰʹ ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ (“ʨʲʺʳʨʴʰʹ

ʨʴʪʨʸʰˀʰ”);
X1 — ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʨʽʺʰʭʬʩʹʨ (ʳʻˀʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰ) ʫʨʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʯʬʲ
ʨʽʺʰʭʬʩʹ
ˀʵʸʰʹ; X2 -ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʫʵʴʬ; X 3-ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʫʵʴʬ;
X4 -ʹʨʱʻʯʨʸ ʫʨ ʴʨʹʬʹˆʬʩ ʱʨʶʰʺʨʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ;
X5— ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʨ (ʩʸʻʴʭʨʯʨ ʸʰ˂ˆʭˀʰ).
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʫʵʴʬ `ʨʲʺʳʨʴʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ~ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʼʨʹʫʬʩʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʱʨʲʰʯ (ʰˆ. ˂ˆ. 28.2.)

480
 ʨʳ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʹʰʳʨʸʺʰʭʰʹ ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʱʸʰʮʰʹʰʹʨ ʫʨ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ, ˁʭʬʴʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʰʪʰ
ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ˀʬʫʬʪʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ. ʬʹ ʪʨʴʶʰʸʵʩ-
ʬʩʻʲʰʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨˀʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ, ʳʨʯ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʮʬ
ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʯ, ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʫʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʹ
ˀʵʸʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ ʫʨ ʹˆʭʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ ʰʳ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʯʨ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʹ ʱʵʸʬʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʵʺʨʴʰʲʰʨ ʨʲʺʳʨʴʰʹ ʳʵʫʬʲˀʰ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʸʰʪʰ ʹˆʭʨ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨˀʰ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʸʨʭʨʲʼʨʽʺʵʸʻʲʰ
ʸʬʪʸʬʹʰʻʲʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʨʳ ʳʰʮʴʰʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ SWOT-
ʨʴʲʰʮʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸʰ ʨʶʨʸʨʺʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʫʸʬ
ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʻʲʨʫ ʪʭʽʵʴʫʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʰʹ 3-16 ʯʨʭˀʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʪʨ˂ʴʵʩʰʹʨʹ.
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʨʸʹʬʩʰʯ ʴʬʪʨʺʰʻʸ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʬʴ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʫʨ ʨˆʫʬʴʬʴ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ, ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ˀʰʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʹ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʹ˄ʸʨʼʨʫ ʫʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʯ ˀʬʻ˃ʲʰʨ: ʨ) ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ
˄ʳʰʴʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʮʸʫʨ; ʩ) ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʰʫʰʫʬ; ʪ) ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʯʨʭʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʨ
ʳʨʯʰ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʼʵʸʳʰʫʨʴ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʼʵʸʳʨˀʰ ʪʨʫʨʿʭʨʴʰʹ ʪʮʰʯ; ʫ)
ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʫʨ ʹʨʵʶʸʨ˂ʰʵ ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ; ʬ)
ˀʬʨʳ˂ʰʸʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʯʨʭʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ; ʭ) ʫʨʫʬʩʰʯʨʫ
ˀʬ˂ʭʨʲʵʹ ʹˆʭʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʵʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺ-
ʰʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹˆʫʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʼʰʸʳʰʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲʰ

481
ʫʰʴʨʳʰʱʨ.ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʰʹ
ʹʨʩʵʲʵʵ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʰʹ
ʰʫʬʴʺʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʻʴʫʨ ʳʵʰ˂ʨʭʫʬʹʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹʼʻʴʫʨʳʬʴʺʨʲʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸ ʫʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ˀʬʫʬʪʬʩʹ ʫʨ ʻʴʫʨʪʨʴʹʨʮʾʭʸʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʨʾʫʪʬʴʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʳʰʳʨʸʯʬʩʬʩʰ. ˂ˆʸʰʲ 13.3. ˀʰ
ʳʵʺʨʴʰʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ, ʨʹʬʭʬ ʳʨʯʰ ʸʬʨʪʰʸʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ
ˆʬʸˆʬʩʰ. (ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʫʨʳ˂ʨʭʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ).

˂ˆʸ.. 28..3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʯʮʬ ʸʬʨʪʰʸʬʩʰʹ ˆʬʸˆʬʩʰ..

ʨʳʸʰʪʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ

ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʹʸʻʲʰ
ʹʻʸʨʯʰ ʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʳʰʹʰ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨˇʨʴʹʨʾʬʩʰʹ ʼʵʸʳʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʰʮʰʸʬʩʨ.

28..2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ

ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʼʨʸʯʵʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ, ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ʨʸʨ
ʳʨʸʺʵ ʳʵˆʹʴʨʹ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʬʹʰ, ʨʸʨʳʬʫ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ˄ʰʲʨʫ ʨʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨʹ ʴʨʹʬʹˆʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʮʬ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʰʹʪʨʴ ʫʨ ʨˁʽʨʸʬʩʹ ʳʰʹʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʺʬʳʶʬʩʹ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʰˆ. ʴʨˆ. 28.6.-ˀʰ.
1. ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʰʹ ʯʨʭʰʫʨʴ ʨ˂ʰʲʬʩʨ. ʸʨ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯʨ˂ ʨʸ ʻʴʫʨ
ʼʨʹʫʬʩʵʫʬʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʪʨʫʨʻʫʬʩʬʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ

482
ʨʸʰʹ ʳʰʹʰ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʨʾʫʪʬʴʨ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʫʨʻʫʬʩʬʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʰʳʰʹʨʯʭʰʹ, ʸʵʳ ʳʵˆʫʬʹ ʪʨʼʸʯˆʰʲʬʩʨ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʰʹ ʨʾʳʵ˂ʬʴʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʴʨˆ.. 28..6. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ

2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʸʨʫʵʩʰʹ (˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ) ʨʾʫʪʬʴʨ. ʯʻʳ˂ʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ

ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰʽʴʨʹ ʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʸʰʪʰ ʨʭʨʸʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ;
ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʨʫʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʻ˂ʭʲʬʲʰ ʫʨʸˁʬʹ, ʯʻʱʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʸʨʫʵʩʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵ ʫʵʴʬ ʨʸ ʰʽʴʬʩʨ ʨʾʫʪʬʴʰʲʰ. ʬʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ʪʨˆʫʰʹ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰʽʴʬʹ ʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʰʹ
ʹʨʼʸʯˆʬ ʨʸʨ ʳʨʸʺʵ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ, ʨʸʨʳʬʫ ʻʼʸʵ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭ ʫʸʵʰʹ ʳʵʴʨʱʭʬʯˀʰ.
3. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʨʾʫʪʬʴʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʹʸʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʨ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʳˆʵʲʵʫ ʳʨˀʰʴ, ʸʵ˂ʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ˆʨʲʴʪʸ˃ʲʰʭ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʨʹ ʳʰʹʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʬ. ʰ. ˀʬʽʳʴʨ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʯʨʭʰʹʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʳʻʫʳʰʭʰ ʮʸʫʰʹʯʭʰʹ. ʬʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʹ
ʫʨˁʽʨʸʬʩʨʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨˀʰ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩˀʰ
ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʱʵʸʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʺʨʴʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʳ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʨʸʨˆʬʲʹʨʿʸʬʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʻʴʫʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʰʳʨʭʫʸʵʻʲʰ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʼʵʴʮʬ,
ʳʵʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʿʵʭʬʲ ʬʺʨʶʹ
ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ ʫʨʰʿʵʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲ, ʺʨʽʺʰʱʻʸ ʫʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʨʫ (ʰˆ. ˂ˆʸ. 28.4.).

483
1. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʳʿʨʸʬʩʨ
`ʮʬʫʳʬʺʰʹ ʪʨʴʯʬʹʭʰʹ~ ʶʸʰʴ˂ʰʶʹ, ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ `ʫʨʳ˂ʨʭ~ ʸʬʨʽ˂ʰʨʹ
ʨʸʨˆʬʲʹʨʿʸʬʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʫʨ ʳʵʱʲʬʩʻʲʰʨ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ˀʬʳʺʬʭ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʹ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʹʰʹʺʬʳʨʹ, ʸʵʳʬʲʩʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ, ʬʸʯʰʹ
ʳˆʸʰʭ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʰʫʨ ʫʨ ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ
ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨʱʬʴ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨ ʳʬʵʸʬʹ ʳˆʸʰʭ, ʰʳ ʼʻʲʨʫʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʰʹʨʽʱʬʴ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʬʴ ʨʳ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ
ʫʨʼʨʸʭʨʹ.ʨʳ ʳʬʽʨʴʰʮʳʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʨʫ ʻʫʬʭʹ `ʮʬʫʳʬʺʰʹ ʳʵ˂ʰʲʬʩʰʹ~ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ, ʸʵʪʵʸ ʳʰʹʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨʹ, ʨʹʬʭʬ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹʨ˂ ʳʨʯʰ ʼʻʲʨʫ ʼʵʸʳʨˀʰ ʹʨʹ˄ʸʨʼʵʫ ʱʵʴʭʬʸʹʰʰʹ ʳʰʮʴʰʯ.

˂ˆʸʰʲʰ 28..4. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ

ʪʨʴʭʰˆʰʲʵʯ ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʳʨʯʪʨʴʰ: ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ

ʳʽʬʨʴʰʮʳʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ ʴʨʱʨʸʴʨˆʬʭʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʸʬʨʲʻʸʰ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʯ, ʸʵʳʲʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
˄ʳʰʴʫʨ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ. ʨʫʸʬ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ ʰʪʰ ʳʵʰʯˆʵʭʹ
ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹʨ˂. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ

484
ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʰʸʰ˂ˆʬʩʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʫʬʪʰ ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʴʨ˄ʰʲʰ
(ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ): ʻʰʳʬʫʵ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʨ; ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-
ʳʨʺʬʸʰʨʲ; ʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰ. ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʰʸʰ˂ˆʬʩʨ ʳʨʯʰ ʰʹ ˀʰʫʨ
ʴʨ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʫʨʺʨʴʰʲʰ ʰʽʴʨʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʫʨʹʸʻʲʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʬʹʬʴʰʨ: ʪʨʫʨˆʫʰʹ ʫʨʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʻʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʬʩʰ
ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʬʩʰ ʽʨʲʰˀʭʰʲ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʯʨʴ (ʼʰʲʰʨʲʬʩʯʨʴ). ʨʳ ʱʵʸʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ˄ʳʰʴʫʨ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ ʪʨʰʯʭʲʬʩʨ ʼʵʸʳʻʲʰʯ:

ʹʨʫʨ˂ DzǿǺǷ-˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʨ ʳʰʹʰ

ʱʸʰʮʰʹʻʲʰʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰǶǨ— ʳʯʬʲʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ;
ǶǨǵ — ʨʸʨʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ (ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ);
DzǼǶ— ʳʯʬʲʰ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ (ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ;
DzǼǶǪǶ — ˀʰʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʫʨʼʨʸʭʨ
ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʫʨʫʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʨʹʸʻʲʬʩʨʳʫʬ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˀʰʴʨʨʸʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʻʲʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ, ʸʨ˂ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʴʨʱʨʸʴʨˆʬʭʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʻʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʯ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʼʻʲʨʫ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʨʫ
ʱʵʴʭʬʸʹʰʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʨ, ʸʨ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʮʸʫʨʹ
ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʳʫʬʪ ʰʳ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʺʨʸʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ:
ʨ) ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨ;
ʩ) ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʫʬʩʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ ʰʴʱʨʹʨ˂ʰʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʨ;
ʪ) ʳʿʰʫʭʬʲʯʨʯʭʰʹ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ (ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ) ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʪʨ˂ʬʳʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ;
ʫ) ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʮʸʫʨ ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ ʴʨʾʫʰ
ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ;
ʬ) ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ-ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʬʩʰʹ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ˃ʴʬʲʨʫʲʰʱʭʰʫʻʸʰ
ʹʨˆʬʬʩʰʹ ʪʨʫʨʼʨʹʬʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʵʴʬʳʫʬ ʳʨʯʰ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʯ ʫʨ ʹˆʭʨ.

485
 2. ʨʸʨʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭʰ ʫʬʮʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʨ, ʸʨ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʮʸʫʨʹ,
ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ:
ʨ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ
ʳʨʾʨʲʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʴʨ˄ʰʲʰʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ;
ʩ) ʻʱʨʴʩʸʻʴʬʩʰʯʰ ʲʰʮʰʴʪʰʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ˂
ʹʨʱʻʯʸʬʩʨˀʰ ʨʫʸʬ ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰ ʳʰʬʿʰʫʬʩʨ ʲʰʮʰʴʪʰʹ
ʪʨʳ˂ʬʳʹ ʳʨʯʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʲʰʮʰʴʪʰʹ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʹ ʰʳʨʭʫʸʵʻʲʰ ʪʨʼʵʸʳʬʩʰʯ;
ʪ) ʪʨʳʵʻʿʬʴʬʩʬʲʰ ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ʪʨʿʰʫʭʨ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʼʨʹʬʩˀʰ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹ ʩʨʮʸʬʩʮʬ;
ʫ) ʳʵ˄ʿʵʩʰʲʵʩʰʹ ʨʸʬʴʫʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʫʸʬ ʪʨʳʰʮʴʻʲʰ ʰʿʵ ˀʬʹʨ˃ʬʴʨʫ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʫʨ ʹˆʭʨ.
3. ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ, ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʨʫ:
ʨ) ʯʨʳʨʹʻʽʬʩʰʹ ʪʨ˂ʬʳʨ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʨˆʬʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʴʫʨ ʫʨʰʼʨʸʵʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ;
ʩ) ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ (ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ) ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʪʨʹʨ˂ʬʳʰ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʨ;
ʪ) ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˀʰʫʨ ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʰʹ
ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʪʨʫʨʭʨʫʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʳ ʬʺʨʶʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ˁʨʰʯʭʲʬʩʨ
ʳʰʾ˄ʬʻʲʨʫ, ʯʻʱʰ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰʽʴʬʩʨ ʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʻʴʨʸʵʩʨ, ʬ. ʰ. ʼʻʲʨʫʰʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʭʲʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʪʨʫʨʨ˅ʨʸʩʬʩʹ
ʪʨʫʨʻˆʫʬʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʬʹ
ʰʳʨʹ ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʹʨʼʸʯˆʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʬʴʬʸʰʸʫʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʯ, ʫʸʵʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʵʴʨʱʭʬʯˀʰ
ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰʨ, ʯʻʳ˂ʨ ʨʺʨʸʬʩʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʪʨʫʨʭʨʫʬʩʻʲ ˆʨʹʰʨʯʹ.
2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʹ ʺʨʽʺʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ, ʰʿʬʴʬʩʹ ʸʨ ˂ʨʲʱʬʻʲ
ʫʨʳ˂ʨʭ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʹ, ʻʶʰʸʨʺʬʹʨʫ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ `ˀʬʳʺʬʭ~ ʺʨʽʺʰʱʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʸʨˆʬʲʹʨʿʸʬʲʰ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹ
ʪʨʸʫʨʺʬˆʨʮʬ ʫʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩʰʫʨʴ ʪʨʹʭʲʨʮʬ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʹ ʺʨʽʺʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ
˄ʬʸʺʰʲʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨʮʬ ʳʵʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʻʲʰ
ʳʵʫʬʲʰ:
ǿǷǶǨǶƩǨDzƩǹǼǸǷ ƩǰǹDzǬǼǷǻǷǹǷƩDzƩǸǼ
ʹʨʫʨ˂ ǿǷǶ — ˄ʳʰʴʫʨ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʵʪʬʩʨ ǨǶ — ʹʨʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʵ ʨʴʨʸʰ˂ˆʬʩʰʹ
ʯʨʴˆʨ ƩǨDz —ʹʨʨʽ˂ʰʵ (ʹʨʶʨʰʵ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ
ʬʳʰʹʰʰʹ ʫʸʵʹ (ʹʨʶʨʰʵ ˀʬʴʨʺʨʴʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʨ ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ);

486
ƩǹǼǸǷ — ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʮʸʫʨ ʹˆʭʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ƩǰǹDz
— ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʼʰʴʨʴʹʫʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ
ˆʨʸˇʮʬ ǬǼ — ʫʰʭʰʫʬʴʫʻʸʰ ʼʵʴʫʰʹ ʹʰʫʰʫʬ (ʶʸʵ˂ʬʴʺʰʹ ʪʨʫʨˆʫʰʹ ʼʵʴʫʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʶʨʺʸʵʴʬʬʩʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ);
ǷǻǷ — ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʻʲʰ ʳʻˀʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʨˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʹʰʫʰʫʬ
(ʪʨʫʨˆʫʬʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ǹǷ — ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ, ʬʱʵʲʵʪʰʻʸʰ ʫʨ ʹˆʭʨ
ʪʨʸʬˀʬ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʼʰʴʨʴʹʰʸʫʬʩʰʨʴ ʳʵʪʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ƩDz —
ʹˆʭʨʵʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰʪʨʫʨˆʫʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʭʨʲʰʹ
ʹʰʫʰʫʬʹʨ ʫʨ ʨʳʨʭʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʹʨʭʨʸʨʻʫʵʫ ʳʰʹʨʾʬʩ ʱʸʬʫʰʺʰʹ ʹʰʫʰʫʬʹ ˀʵʸʰʹ;
ƩǸǼ— ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʸʬʮʬʸʭʵ (ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ) ʼʵʴʫʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʨ.ʸʵʪʵʸ˂ 3-25.
ʼʵʸʳʻʲʰʫʨʴ ˁʨʴʹ, ʳʰʹʰ ʳʨʸˇʭʬʴʨ ʴʨ˄ʰʲʰ ˀʬʨʫʪʬʴʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ˄ʿʨʸʵʹ, ˆʵʲʵ ʳʨʸ˂ˆʬʴʨ ʴʨ˄ʰʲʰ —
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʨʳ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ. ʨʳʰʺʵʳ
ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ʹʨˆʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ, ʸʵʳʲʰʹ
ʳʰʾ˄ʬʭʨʹʨ˂ ˂ʫʰʲʵʩʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʰʽʴʨʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨˆʰʯ ǶǫǹǼǸ  ǶǷǹǼǸ ʹʨʫʨ˂ ǶǫǹǼǸ — ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʰʫʰʫʬ;
ǶǷǹǼǸ — ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʰʫʰʫʬ.
ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʰʳʰʹʨ, ʯʻ ʸʨ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ˂ ʨʸ ʻʴʫʨ ʪʨʺʨʸʫʬʹ, ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʺʨʽʺʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʿʭʬʲʨ ʰʹʰʴʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʻʺʵʲʵʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨʮʬ:
ǶǫǹǼǸ ! ǶǷǹǼǸ ʯʻʳ˂ʨ ʸʬʨʲʻʸ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ (ʻʺʵʲʵʩʰʹ
ʳʨʸ˂ˆʬʴʨ ʳˆʨʸʬ) ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰʨ. ʨʳʰʺʵʳ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ˄ʬʸʺʰʲʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʻʲʬʩʨ ʱʸʰʮʰʹʻʲ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʨʸʰʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʱʭʬ˂ʨ (ʻʺʵʲʵʩʰʹ ʳʨʸˇʭʬʴʨ ʳˆʨʸʬ). ʨʹʬʯʰ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ, ʨʹʬʭʬ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨ ʨʳʰʺʵʳ ʳʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʴ
ʺʬʸʳʰʴʰʯ “ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʱʭʬ˂ʨ”, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʬʳʵʯ ʳʵʿʭʨʴʰʲʰ ʻʺʵʲʵʩʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʻʴʫʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʵʫʬʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʼʵʴʮʬ. ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʸʨ˂ ʻʼʸʵ
ʳʬʺʨʫ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʨʳ ʻʺʵʲʵʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨʫʬʩʰʯʨʫ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨʹ, ʳʰʯ ʻʼʸʵ ˁʽʨʸʨ ʳʰʨʾ˄ʬʭʹ ʰʪʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ
˄ʬʸʺʰʲʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʹʭʲʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ. ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʻʺʵʲʵʩʰʹ ʳʨʸ˂ˆʬʴʨ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʮʸʫʨʹ, ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʳʫʬʪʰ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʰʹʳʰʬʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ, ʸʨ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʹʰʫʰʫʬʹ;

487
 ʩ) ʳʻʫʳʰʭʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ (ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʸʬʳʵʴʺʮʬ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ);
ʪ) ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ (˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʫʨ ʫʨʳˆʳʨʸʬ
ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ; ˀʸʵʳʰʹ
ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʻʸʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʯ ʫʨ ʨ. ˀ.);
ʫ) ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʪʨʫʨˆʫʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʰʮʨ˂ʰʨʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰ ʳʰʳʨʸʯ (ʸʨ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʳʰʴʫʨ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʨʮʬ);
ʬ) ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ
ʨʳʵʸʸʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ ʹʨʨʳʵʸʺʰʮʨ˂ʰʵ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʮʸʫʰʹ ʳʰʮʴʰʯ;
ʭ) ʳʨʾʨʲʰ ˂ʭʬʯʰʹ ʪʨʳʵ ʪʨʳʵʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʻʲʰ ʨʴ ʪʨʳʵʻʿʬʴʬʩʬʲʰ ʽʵʴʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʫʸʵʻʲʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ;
ʮ) ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʹʨʬʳʰʹʰʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ
ʬʳʰʹʰʰʹ (ʨʴ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʹʨʶʨʰʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ) ʪʮʰʯ. ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʮʬʳʵʯ ʳʵʺʨʴʰʲʰ ʻʺʵʲʵʩʰʹ ʳʨʸ˂ˆʬʴʨ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʹ, ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʳʫʬʪʰ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ:
ʨ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʿʭʬʲʨ ʼʵʸʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ;
ʩ) ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʨʸʨʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʴʨˆʲʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʻʶʰʸʨʺʬʹʨʫ
ʳʨʯʰ ʨʸʬʴʫʰʹ (ʲʰʮʰʴʪʰʹ) ˆʨʸˇʮʬ;
ʪ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʫʬʽʭʨʺʻʸʰ ʫʰʭʰʫʬʴʫʻʸʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʰʹʳʰʮʴʰʯ, ʸʨ˂ ˄ʨʸʰʳʨʸʯʬʩʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ;
ʫ) ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʻʲʰ ʳʻˀʨʱʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʨˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ (ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʹʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʻʴʫʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ
ʶʸʬʳʰʨʲʻʸʰ ʪʨ˂ˆʨʫʬʩʰʹ ʹʰʫʰʫʬ ʨʳ ˄ʿʨʸʵʹ ˆʨʸˇʮʬ);
ʬ) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʸʬ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʫʨ ʹˆʭʨ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʮʬ ʻʨʸʰʹ ʯʽʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʹʰ
ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ ʼʰʴʨʴʹʫʬʩʨ;
ʭ) ʹʨʸʬʮʬʸʭʵ ʫʨ ʹˆʭʨ ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ ʼʵʴʫʬʩˀʰ ʪʨʫʨʸʰ˂ˆʭʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʼʰʴʨʴʹʰʸʫʬʩʰʨʴ ʳʰʹʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ʫʨ ʹˆʭʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʳ ʬʺʨʶʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ˁʨʰʯʭʲʬʩʨ ʳʰʾ˄ʬʻʲʨʫ,
ʯʻʱʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʪʨʭʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʮʾʭʨʸʮʬ, ʸʨ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʯ ʫʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʰʹ ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʰʳʿʨʸʬʹ.
3. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ `ˀʬʳʺʬʭ~ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨʹ ʫʨ ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʰʨʴ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʰʹ
ʳʰʮʴʬʩʹ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ. ʬʹ ʨʸʰʹ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ

488
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʨʮʬ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʬʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʯ.
ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʱʲʨʹʰʱʻʸʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ
ʨʳʬʸʰʱʬʲʰ ʳʱʭʲʬʭʨʸʰʹ ʸ. ˈʰʪʰʴʹʵʴʰʹ ʳʰʬʸ 1977 ˄ʬʲʹ. ˀʬʫʬʪʨʫ ʨʳ ʳʵʫʬʲʳʨ ʳʰʰʾʵ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʵʫʰʼʰʱʨ˂ʰʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʬʩʰʹ ʳʰʬʸ. ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰ ʳʵʫʬʲʹ ʨʽʭʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸʰ
ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʹʨʩʨʮʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʨʳʨʹʯʨʴʭʬ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʰʹ ʪʨʸʬʳʵʬʩʨ, ʸʵʳ
ʿʭʬʲʨ ʬʹ ʹʨʩʨʮʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʨʫ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʨʫ
ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ. ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨ˃ʰʬʩʵ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʪʨʯʭʲʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰ —
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʰʫʰʫʰʹ
ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʰ ʰʿʵʹ, ʸˁʬʩʨ ʻ˂ʭʲʬʲʰ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʳʨʸʺʰʭʰ
ʳʵʫʬʲʰʹ ʹʽʬʳʨ ʰˆ. ʴʨˆ. 28.7.). ʳʵʺʨʴʰʲʰ ʳʵʫʬʲʰʫʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʿʵʼʰʲʰʨ ʳʰʹ
ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʨʫ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʫʨʭʰʴʨˆʵʯ, ʸʵʳ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʹʰʫʰʫʰʹ ʮʸʫʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʺʬʳʶʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʨʸʾʭʬʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʨʹ, ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʵʯˆʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʳʵʺʨʴʨʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ ʳʰʹʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʯʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʫʸʵʹ ʨʴʺʰʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
˄ʰʴʨ ʬʺʨʶʮʬ:
1) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ;
2) ˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ; 3) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ (ʰʪʰ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ `ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʬʸʱʬʺʹ~, ʸʵʳʲʰʯʨ˂ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʨʿʨʲʰʩʬʩʹ ʨʽʺʰʭʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʳʰʹ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ

ʴʨˆ..28..7. ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʳʨʸʺʰʭʰ ʳʵʫʬʲʰʹ ʹʽʬʳʨ

4) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ.

ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʫʨʹʱʭʴʬʩʰʹ ʪʨʳʵʺʨʴʨ:
1. ʻʱʸʰʮʰʹʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʨʹʽʰʳʨʲʻʸʰ ʶʬʸʰʵʫʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰʯ ʰʳ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨʹʯʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʨʯʭʲʰʲʰʨ ʳʫʪʸʨʫʰ ʨʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ʪʨʫʨˆʸʨ ʨʳ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʪʨʯʭʲʰʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʫʨʴ ʰʽʭʬʭʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ

489
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʫʨʱʨʸʪʭʨʹ.
2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʨ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʯ:
ʨ) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰ;
ʩ) ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʯ (˄ʳʰʴʫʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʯ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ);
ʪ) ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʯ (ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰʨ
ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʯ); ʨʴ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʯ
(ʨʹʨˆʻʲʰ ʨʽʺʵʭʬʩʰʹ ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʯ);
ʫ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʯ. (ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʩʸʻʴʭʨʫʵʩʰʹ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʯ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ). ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ
ˁʨʳʵʯʭʲʰʲʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹʨʹ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʳʰʹʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʺʬʳʶʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ.
3. ʳʫʪʸʨʫʰ ʮʸʫʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʿʭʬʲʨ ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰʨ ʫʸʵˀʰ ʫʨ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʶʬʸʰʵʫʻʲʨʫ
ʻʴʫʨ ʱʵʸʬʽʺʰʸʫʬʩʵʫʬʹ ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ,
ʨʹʬʭʬ ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʨʮʸʬʩʰʹ ʱʵʴʰʻʽʺʻʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨ ʪʨʸʬ
ʪʨʸʬʳʵʹ ʹˆʭʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩˀʰ ʨʴʺʰʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ˀʬʰʺʨʴʬʩʨ ʹʨ˅ʰʸʵ ʱʵʸʬʽʺʰʭʬʩʰ, ʸʨ˂ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰʨ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʹʰʫʰʫʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʯ. ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʳ
ʬʺʨʶʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ˁʨʰʯʭʲʬʩʨ ʳʰʾ˄ʬʻʲʨʫ, ʯʻʱʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʳʫʪʸʨʫʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʨˁʽʨʸʬʩʻʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ʳʰʹʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʮʸʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬÄʱʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ

˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ

˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ `ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʰʭʸ˂ʰʹ ʫʨʱʭʰʸʭʬʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ˂ˆ.. 28..5.--ˀʰ..
ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʴʰˀʴʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʨʾʳʵˁʬʴʨʹ
ʫʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʵʶʬʸʬʺʰʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ ʳʨʯ
ʪʨʹʨʴʬʰʺʸʨʲʬʩʲʨʫ. ʳʰʹʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʪʨʳʨʼʸʯˆʰʲʬʩʬʲʰʬʼʬʽʺʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ
ʯʭʨʲˀʰʹʨ˂ʬʳʰʨ ʳʹʻʩʻʽʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʹʺʨʫʰʨʮʬ,ˆʵʲʵ
ʱʸʰʮʰʹʻʲʰʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʹˆʭʨ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʰʪʰ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ ˀʬʰʭʹʵʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʯ. 2.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂

490
˂ˆʸʰʲʰ 28..5. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ

491
 ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ,ˆʵʸ˂ʰʬʫʬʩʨ ʼʨʽʺʵʸʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 28
1. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯʼʰʴʨʴʹʻʸʰʱʸʰʮʰʹʰʹʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
ʨʼʰʴʨʴʹʻʸʰʱʸʰʮʰʹʰʹʬʽʹʶʸʬʹ-ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʹʰʹʺʬʳʨ
ʩʼʰʴʨʴʹʻʸʰʱʸʰʮʰʹʰʹʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʹʰʹʺʬʳʨ
2. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʹ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
3. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
4. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯ ʱʭʲʬʭʰʹʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʸʬ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʳʰʹ
ʨʸʹʰʫʨʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ
5. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ˀʰʫʨ ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʬʴ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʱʸʰʮʰʹʻʲʼʰʴʨʴʹʻʸʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ
6. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʨʼʸʯˆʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʰ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰʹʰʹʺʬʳʨ
7. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʼʨʸʯʵʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
8. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯʳʫʪʸʨʫʰʮʸʫʰʹʳʨʸʺʰʭʰʳʵʫʬʲʰʹʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ

492
 ʯʨʭʰ 29
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ
29.1. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
29..2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ Äʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ  ʮʸʫʰʹ
ˀʬʸˁʬʭʰʹʫʰʲʬʳʨ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 29
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ

29..1. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ

ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʨʸʯʭʨ (VBM).
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʳʨ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨʳ, ʸʵʳʲʰʹ ˂ʬʴʺʸˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʴʨʮʨʸʫʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʰʸʳʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʴʰʹ ʹʨˆʰʯ ʨʸʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ,
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ (Value Based Management - VBM) ʹʨˆʬʲ˄ʵʫʬʩʨ
ʳʰʰʾʵ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ ʫʨ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ
ʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʰʯ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʨʸʰʹ ʼʰʸʳʰʹ ʳʵʳʨʭʲʰʹ ʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ, ʰʪʰ VBM-ˀʰ
ʪʨʳʵʫʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳˀʬʽʳʴʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʨʸʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʸʯʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʰʹʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳˆʨʸʬʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ, ʳʻˀʨʵʩʨ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ, ʨʹʬʭʬ ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ˂.
ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʹ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨʮʬ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ
ʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ, ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʰʹʬʯʰ ʻʨˆʲʬʹʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨʮʬ, ʸʵʪʵʸʬʩʰ˂ʨʨ
ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʨʸʯʭʨ (TQM), ʩʰʮʴʬʹ-ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʴʪʰ, ʩʬʴˁʳʨʸʱʰʴʪʰ,
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ, ʻʨʺʹʵʸʰʴʪʰ, ʹʰʹʺʬʳʨ Äʳʵʳ˅ʰʸʴʬ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ³ Äʬʽʭʹʰ ʹʰʪʳʨ“ ʫʨ

493
ʨ.ˀ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʹ ʹʨʶʰʸʰʹʶʰʸʵʫ ,ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨ ʴʰˀʴʨʭʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰ ˆʬʸˆʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨʹ ʨʴ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹˆʭʨ ʹʨˆʬʵʩʬʩʰʹ
ʱʵʳʩʰʴʰʸʬʩʨʹ >ʶʵʸʺʬʸʰ, 2005 ˄.]. ʨʳʰʺʵʳ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʨʸˁʬʭʨʴʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ, ʻʴʫʨ
ʳʻˀʨʵʩʫʬʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ, ʨʹʬʭʬ
ʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ˂.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʵʳʬʴʺˀʰ
ʰ˂ʭʲʬʩʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨʹ, ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨˆʨʲ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʺʸʨʬʽʺʵʸʰʨʹ, ʳʰʹʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ ʫʨ ʳʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʼʻʲʨʫ ʴʨʱʨʫʬʩʮʬ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʹ. ʨʳʰʺʵʳ ʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ
ˀʬʸˁʬʭʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʴʨʮʨʸʫʮʬ ʨʸʹʬʩʰʯ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʹ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʹʨ ʫʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ
ʱʨʭˀʰʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʩʵʹ ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʪʨʸʬʵ ʫʨ ˀʰʫʨ ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹʨ
ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʰʮʸʫʬʩʨ (ʳ˂ʰʸʫʬʩʨ)
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ/ʨʸʳʰʾʬʩʰʹ ʳʵʳʬʴʺˀʰ, ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʨʳ
ʳʵʳʬʴʺˀʰ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʺʸʨʬʽʺʵʸʰʨ,
ʰ˂ʭʲʬʩʨ ʳʰʹʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ.
ʸʵʫʰʹ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ?
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʰ˅ʸʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹˆʭʨʵʩʨ
ˀʬʰʳˁʴʬʭʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʪʨʸʬʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʨ ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʨʹ ˀʵʸʰʹ, ʳʰʹʰ ˀʰʫʨ
ʪʨʸʬʳʵʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʨ ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʨʹʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʵʸʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʱʰʯˆʰ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹʨʹ ʵʸʰ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʱʰʯˆʰ ʰˁʬʴʹ ʯʨʭʹ:
ʹʨʰʯ ʳʰʭʳʨʸʯʵʯ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʪʨʰʮʨʸʫʵʹ;
ʸʵʪʵʸ ˄ʨʸʭʳʨʸʯʵʯ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʨ ʨʸˁʬʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʯ?
ʶʰʸʭʬʲʰ ʹʨʱʰʯˆʰ ʬˆʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʩʬʩʰʹ
ˀʬʸˁʬʭʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ, ʩʰʮʴʬʹ-ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨʹ ʨʴ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨʹ, ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʰʹ ʨʴ
ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ, ˈʵʸʰʮʵʴʺʨʲʻʸʰ ʨʴ ʭʬʸʺʰʱʨʲʻʸʰ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ˀʬʸˁʬʭʨʹ. ʳʬʵʸʬ ʹʨʱʰʯˆʰ ʬˆʬʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʩʰʮʴʬʹ-ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬʮʬ ˀʬʸˁʬʭʨʹ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹ ʨʸʹʰ.
ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʨʫ ʪʨʮʵʳʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩ-
ʲʵʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ˂ ʶʸʰʴ˂ʰʶʻʲʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹ ʨʸʹʰ ʨʸʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˀʬʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ

494
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʹʯʨʴ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ˀʬʳʫʬʪʰ
ʹʨˆʰʯ ʪʨʳʵʰʿʻʸʬʩʨ (ʴʨˆ. 29.1):

ʴʨʩʰˇʰ 1 ʴʨʩʰˇʰ 2 ʴʨʩʰˇʰ 3

ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ

ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʰʹ

ʪʨʮʵʳʭʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʸˁʬʭʨ

Vinv1 - Vo = 'V inv1

Vinv2 - Vo = 'V inv2

Vo max'
'V inv,
.......

Vinvn - Vo = 'V invn

ʴʨˆʨʮʰ 29.1. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ

ʹʨʫʨ˂: Vo ʨʸʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ, `ʸʵʪʵʸ˂ ʨʸʰʹ~;

Vinv _ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ;
'Vinv _ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʴʨʩʰˇʰ.
˂ʨʲ-˂ʨʲʱʬ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ˀʬʳʫʪʵʳʰ ˀʬʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʨʫ ʪʨʮʵʳʭʰʹ ʫʨ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʰʹ ʸʰʪʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʬʼʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ ʰ˃ʲʬʭʰʨʴ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʻʸʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʴʨʮʨʸʫʰʹ
ʳʨʽʹʰʳʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ. ʴʨˆʨʮ 29.2-ʮʬ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʻʸʰʨ ʴʨˁʭʬʴʬʩʰ:

ʴʨˆʨʮʰ 29.2. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʻʸʰ

495
 ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʨʸʰʹ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʮʬ ʮʬʳʵʳʽʳʬʫʰ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹʨ ʫʨ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ, ʨʴʻ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʳʵʿʭʬʩʨ. ʻʱʻʱʨʭˀʰʸʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʱʵʴʺʻʸˀʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʬʴʬʸʨʲʻʸʰ ʳʰʮʴʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹ ʪʮʰʯ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʳʵ˄ʵʫʬʩʻʲʰʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʴʺʻʸʰʹ ʿʭʬʲʨ ʩʲʵʱʹ ˀʵʸʰʹ
ʳʱʨʼʰʵ ʫʨ ʪʨʳ˅ʭʰʸʭʨʲʬ ʱʨʭˀʰʸʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹʨʯʭʰʹ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ ʨʸʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ. ʳʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˀʬʮʾʻʫʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.
ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʪʨʮʵʳʭʨ ʫʨ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨ
ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ ˀʬʫʬʪʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʫʨ
ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʨʴʨʲʰʮʹ:
- ʹʨʩʨʮʸʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ;
- ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ
- ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ,
ʨʸˁʬʻʲʰ ʳʵʫʬʲʰʹʨʪʨʴ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ, ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʹ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʫʨ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʹʨˆʬʲʰʯ (ʫʸʨʰʭʬʸʬʩʰ). ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹʨʹ
ʹ˄ʵʸʬʫ ʰʹʰʴʰ ˆʫʬʩʰʨʴ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ _ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ, ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ,
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʴʨʱʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʳʱʨʼʰʵʫ ʻʴʫʨ
ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʵʫʬʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ, ʰʿʵʹ
ʼʵʸʳʨʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ʨʳʵʹʨˆˆʹʴʬʲʨʫ ʫʨ ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʹ
ʳʨʾʨʲ ˆʨʸʰʹˆʹ ʼʲʵʩʫʬʹ. ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʨʸʨ ʫʬʺʨʲʬʩʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ
ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ ʹʰ˂ˆʨʫʬ. ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʨ ʻʺʿʻʨʸ ʶʰʸʵʩʨʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʪʨʳʹˆʭʰʲʬʩʻʲʰ ˀʬʹʨʿʭʨʴʰ ʫʨ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʴʨʱʸʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ˀʬʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʨʴʨʲʰʮʰʸʬʩʨʫ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩˀʰ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹʨ ʫʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹʨʯʭʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ ʹˆʭʨ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ ʻʴʫʨ ʶʨʹʻˆʵʩʫʴʬʴ, ʭʰʫʸʬ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʹ. ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ
ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ˆʫʬʩʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʫʬʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ:
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʳʰʹ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲ
ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹʯʨʴ;

496
 ʫʨʩʨʴʫʬʩʻʲ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʹ ʪʨʮʵʳʭʰʹ
ʱʵʸʬʽʺʻʲʵʩʨʹʯʨʴ;
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʫʬʱʵʳʶʵʮʰ˂ʰʨʹʯʨʴ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨʴʨʰʸʨʫ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʳʨʯʰ ʩʻʴʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨʨ: ʳʨʯ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ, ʫʬʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ, ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰ ʪʨʨˁʴʰʨʯ. ʻʼʸʵ
ʳʬʺʰ˂, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʼʨʮʬʩʮʬ ʫʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʩʨʮʸʰʹ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʨ ʫʨ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʮʬ. ʨʳʰʺʵʳ ʹʨʩʨʮʸʵ ʫʨʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳʵʫʬʲʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ VBM-ʰʹ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ ʰʿʵʹ
ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʰʳ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʨʴ ʳʨʯʰ
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʫʬʺʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʫʨ ʹʨ˅ʰʸʵ.
ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʵʫʬʲʰ DCF-ʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
ʪʬʴʬʸʨʺʵʸʰ _ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʫʨ ʳʵʫʬʲʰ ʬʸʯʰ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ: ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʳʬʹʨʱʻʯʸʰʹʨʯʭʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʰ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʯ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ ʰʮʵʳʬʩʨ ʸʰʹʱʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ. ʨʳʰʺʵʳ ʿʭʬʲʨ
ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʻʲʵʩʨ ʹʨʩʨʮʵ DCF-ʳʵʫʬʲʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹ ʪʮʰʯ ʭʲʰʴʫʬʩʨ.
ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹʨʫʳʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ʻʼʸʵ ʪʨʭʸ˂ʬʲʬʩʻʲʰ
ʳʰʫʪʵʳʨ ʨʸʰʹ ʳʰʹʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʬʴʬʸʨʺʵʸʰʹ (ʳʵʫʬʲʰ DCF) ʹʨˆʰʯ
ʪʨʴˆʰʲʭʨ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʨʹʬʯʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʵʸʰ ʺʰʶʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʯ:
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʯ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʪʨʴ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʯ ʨʸʰʹ ˀʬʽʳʴʰʲʰ;
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ.
ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʳʰ ʩʬʸʱʬʺʰ. ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʰʿʵ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ,
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ˀʬʫʪʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʨʪʨʴ
ʮʸʫʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ (ʶʸʵʪʴʵʮʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ) ʫʨ ʳʻʫʳʰʭʰ ʺʬʳʶʬʩʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ ʴʨʸˁʬʴʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ) ʶʬʸʰʵʫˀʰ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ ʼʻʲʨʫʰ
ʴʨʱʨʫʰ, ʺʬʳʶʬʩʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ʮʸʫʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ
ʫʬʺʬʸʳʰʴʨʺʬʩʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʬʴ. ʨʽʬʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʮʸʫʰʹ ʳʨʸʯʭʨ
ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʹʨʳ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʩʬʸʱʬʺʹ:
- ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨʪʨʴ;
- ʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʹʮʸʫʰʹʺʬʳʶʰʹʪʨʫʰʫʬʩʨʨˆʨʲʰʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹˆʨʸˇʮʬ
- ʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʹʮʸʫʰʹʳʨʾʨʲʰʺʬʳʶʬʩʰʹʶʬʸʰʵʫʰʹʪʨˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʬʩʨ
- ʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʯʳʨʸʯʭʨʸʬʨʲʻʸʨʫʨʸʹʬʩʻʲʰʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨʪʨʴ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʹʨʹʨʳʨʾʲʬʩʲʨʫ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʰʸʭʬʲʰ ʩʬʸʱʬʺʰ ʰʽʴʬʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʨ ʸʬʨʲʻʸʨʫ

497
 არსებული აქტივებიდან, რომელიც შემდეგი სქემის სახით შეიძლება
წარმოვიდგინოთ (ნახ. 29.3.).

ნახაზი 29.3. ფულადი ნაკადების გადიდების მართვა არსებული აქტივებიდან

ფულადი ნაკადის ზრდის ტემპის გადიდება ახალი ინვესტიციების ხარჯზე. კომპანიის

ფასეულობის ამაღლების მეორე ბერკეტია _ კომპანიის ზრდის ტემპების ახალი
ინვესტიციების ხარჯზე გადიდება. ასეთი ზრდა მიიღწევა შემდეგი გზით:
1. ბიზნესიში პერსპექტიული მიმართულებების გამოვლენა, სადაც:
არსებობენ მიმზიდველი საბაზრო შესაძლებლობები;
კომპანია კონკურენტული უპირატესობები გააჩნია.
2. ინვესტიციის ზრდის ტემპების გადიდება მიზნის პერსპექტიულ მიმართულებებში..
ინვესტიციების ზრდის ტემპების გადიდება შეიძლება მანამ, სანამ ახალი
ინვესტიციების რენტაბელობა კაპიტალის ღირებულებას აჭარბებს.
ფულადი ნაკადის მაღალი ზრდის ტემპების პერიოდის გახანგრძლივება. კომპანიის
ფასეულობის ამაღლების მესამე ბერკეტია _ ზრდის მაღალი ტემპების პერიოდის, სხვა
სიტყვებით, კონკურენტული უპირატესობების პერიოდის გახანგრძლივება. ერთ-ერთი
ხერხი, რომლის მეშვეობით ფირმებს ფასეულობის ამაღლება შეუძლიათ, შესვლაზე
არსებული ბარიერების გადიდებაში და ახალი ბარიერების შექმნაში მდგომარეობს.
აღნიშნული შედეგი მიიღწევა ცნობილი სავაჭრო მარკის, ბრენდის, ახალი
დამუშავებების, დაცული პატენტების შექმნით, სამეცნიერო-საკონსტრუქტორო
დამუშავებაში დაბანდების განხორციელებით, ლიცენზიის მიღებით, ექსკლუზიური
უფლებების მოპოვებით და ა.შ.
მაგალითი:
დავუშვათ შეფასების მომენტისათვის კომპანიის საკუთარი კაპიტალი შეადგენს 100
მლნ დოლარს. კომპანიის ფულადი ნაკადის ზრდის მუდმივი ტემპი 5%-ის ტოლია,
ხოლო რეინვესტირების ნორმა 0,25-ის დონეზე იმყოფება. დისკონტის განაკვეთი
შეადგენს 10%-ს.
ამოხსნა:
მდგრადი ზრდის ფორმულიდან გამომდინარე, საკუთარი კაპიტალის შემოსავლიანობა

498
ტოლი იქნება:
g 0,05
ROE 20% ;
b 0,25

მოგება პირველი პროგნოზული პერიოდისათვის ტოლია:

NI1= Eo ROE =100 u 0,2 = 20%;

შესაბამისად, პირველი საპროგნოზო წლის თავისუფალი ფულადი ნაკადი:

RCF1=NI1 (1 _ b) = 20 (1_ 0,25) = 15 მლნ დოლარის,

ხოლო კომპანიის ფასეულობა მეთოდი DCF-ით (მლნ დოლარებში):

E 0 (ROE  g) 100 u (0,2  0,05)
VEDCF 300
RE  g 0,1  0,05

კომპანიის ფასეულობა, გაანგარიშებული RE მოდელის მიხედვით, შეადგენს (მლნ

დოლარი)
E o (ROE  r ) 100 u (0,2  0,1)
VERE Eo  100  300
RE  g 0,1  0,05

29.2. კორპორაციის ფასეულობის ზრდის სტრატეგიული მართვის ალგორითმი

კორპორაციის ფასეულობის სტრატეგიული მართვის ალორითმის ძირითადი
ბლოკები ნახაზ 29.4-ზეა ჩამოყალიბებული, რომელშიც თანმიმდევრულად
გადასაწყვეტი საკითხები ერთ მთლიანობაშია ჩამოყალიბებული, ასეთებია:
მიზანგასაზღვრულობა, კომპანიის ფასეულობის ფაქტორების სტრატეგიული
დიაგნოსტიკა, სტრატეგიული ალტერნატივების გამოვლენა, მათი შეფასება და
ფინანსური მოდელირება, აგრეთვე ფასეულობის მონიტორინგი სტრატეგიის
რეალიზაციის პროცესში.
მიზანგანსაზღვრულობა. ფასეულობის სტრატეგიული მართვის პროცესი
მიზანგასაზღვრულობიდან იწყება. ამასთან, კომპანიის სტრატეგიაზე მუშაობა
მიზანშეწონილია გენერალური მიზნის დასმით და მისი მიზნებად დეკომპოზიციით
დაიწყოს, რომლებიც SMART კრიტერიუმებს (კონკრეტულები, გაზომვადები,
მიღწევადები, რეალისტურები, დროში განსაზღვრადები) შეესაბამებიან.
კომპანიის ფასეულობის დიაგნოსტიკის ამოცანები. დასაბუთებული
სტრატეგიული გადაწყვეტილების მომზადებისათვის მიზანშეწონილია კომპანიის
ფასეულობის კომპლექსური დიაგნოსტიკა ჩატარდეს, რომელიც იძლევა
შესაძლებლობას:
ფინანსური და სტრატეგიული პოზიციონირების ერთიან კომპლექსთან
დაკავშირება;
კომპანიის სამომავლო განვითარების ყველაზე მეტი ძირითადი ალბათობითი

499
ტრაექტორიის შეფასება;
გარემოებების სასურველ და პროგნოზირებად განვითარებას შორის შეუსაბამობის,
ძირითადი შესაძლებლობებისა და საშიშროების გამოვლენა; კომპანიის ფასეულობის
გაზომვა არსებული სტრატეგიის შენარჩუნებით; კომპანიის სტრატეგიული
პოტენციალის შეფასება;

ნახაზი 29.4. კორპორაციის ფასეულობის სტრატეგიული მართვის ალგორითმი

500
 სტრატეგიული არჩევანის განხორციელებისათვის შესაძლო ალტერნატივების
სპექტრის გამოვლენა.

ნახაზი 29.5. კორპორაციის ფასეულობის სტრატეგიული დიაგნოსტიკა

ფასეულობის მიხედვით დასაბუთებული სტრატეგიული გადაწყვეტილების
მიღების პროცესის გაგების გასაღებს კომპანიის სამართლიანი და საინვესტიციო
ფასეულობის ცნებების მკვეთრი დაყოფა წარმოადგენს.
კომპანიის ფასეულობის დიაგნოსტიკა თავის მიმართულების, ხერხებისა და
მეთოდების მიხედვით ტრადიციული შეფასებისაგან განსხვავებულია. დიაგნოსტიკის
ამოცანას კომპანიის შეზღუდვებისა და ფასეულობის მამოძრავებელი ფაქტორების
მოძიება წარმოადგენს. არსი იმაში კი არ არის, რომ მომავალი ზუსტად იქნეს
პროგნოზირებული და კომპანიის ნამდვილი ფასეულობა იქნეს გაანგარიშებული, უფრო
მეტიც, „ნამდვილი“ ღირებულების ცოდნა არავისთვისაა შესაძლებელი.
კომპლექსური დიაგნოსტიკა, რომელიც ფინანსური და სტრატეგიული
პოზიციონირების შედეგებს აერთიანებს, კომპანიის ფასეულობის ფინანსური და
არაფინანსური ფაქტორების მთლიანობით ერთიან რეტროსპექტივაში დაკავშირებას
უწყობს ხელს (ნახაზი 29.5).

501
 ʹʬʳʰʴʨʸʰ//ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:: „ʶʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ
ʮʸʫʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʫʰʲʬʳʨ““
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ˆʬʸˆʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʫʰʲʬʳʨ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨʮʬ ʱʨʸʪʨʫ ʨʸʰʹ
ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰ (ʰˆ. ʴʨˆʨʮʰ 29.6). ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ, ʨʸʨʬʼʬʽʺʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʪʨʿʰʫʭʰʹ, ʬʼʬʽʺʻʸʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ʪʨʫʨ˄ʿʫʬʹ. ˀʬʫʬʪʨʫ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ
ROE ʪʨʰʮʸʫʬʩʨ.

ʴʨˆʨʮʰ 29..6. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʰ

ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ˄ʿʭʬʺʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ

ʨʴʹʵʼʰʹ ʳʨʺʸʰ˂ʨʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰʨ ʴʨˆʨʮ 29.7-ʮʬ.
ʮʸʫʰʹ ʬʽʹʺʸʨʶʵʲʨ˂ʰʰʹ ʺʬʳʶʬʩʰʹ ˆʨʮʹʨ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʳʵʴʨʪʬʩʹ ʨʴ ʩʨʮʸʰʹ ˄ʰʲʹ) ʫʨ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʬʩʰʹʨ ʫʨ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲ ʮʸʫʰʹ
ʺʬʳʶʬʩʹ (ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʨʯʰ ʨʳʩʰ˂ʰʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʰʽʴʬʩʵʫʨ)
ˀʵʸʰʹ ˄ʿʭʬʺʨʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ˄ʿʭʬʺʨʹ ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ˄ʿʭʬʺʨ
ʪʨʫʨʰʲʨˆʬʩʨ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʪʮʰʯ:
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʰʯ;
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʯ ʨˆʨʲ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʹʭʲʰʯ;
ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʯ ʨʸʹʬʩʻʲ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʹʭʲʰʯ;
ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʯ ʨˆʨʲ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʹʭʲʰʯ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʩʵʲʵ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʨʸʰʹ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ

502
 S

st r at egi ul i
wyvet a _ 10%
st r at egi ul i miz ani :
amonagebi s z r d a
20%-i T

z r da baz ar Tan
er Tad _ 10%
t

ʴʨˆʨʮʰ 29.7. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʨʴʹʵʼʰʹ ʳʨʺʸʰ˂ʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ

ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʱʵʳʶʨʴʰʨʹ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʹʨʩʨʮʰʹʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʰʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʪʨʫʨʨʫʪʰʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʵʸ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʨʹ ˀʵʸʰʹ ʻ˄ʬʭʹ ʨʸˁʬʭʨʴʰ:
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨˆʨʲ ʹʼʬʸʵˀʰ ʳʰʳʨʸʯʵʹ;
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʻʱʭʬ ʨʸʹʬʩʻʲ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʪʨʫʨʨʴʨ˄ʰʲʵʹ.
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹʨˆʬʵʩʬʩʰ. ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʵʯˆʰ ʺʰʶʰ ʨʸʹʬʩʵʩʹ:
ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʼʨʸʯʵ ʴʵʳʬʴʱʲʨʺʻʸʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ;
ʫʨʩʨʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʼʨʸʯʵ ʴʵʳʬʴʱʲʨʺʻʸʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ;
ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ;
ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʨʩʨʲʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ.
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ. ʯʻ ʹʺʨʴʫʨʸʺʻʲʰ ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʾʨʲʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʮʴʬʩʹʨ ʫʨ ʳʰʹ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ ˄ʿʭʬʺʰʹ ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʨʸ ʰ˃ʲʬʭʨ,
ʱʸʬʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʫʨ
ʹʨ˅ʰʸʵ. ʱʸʬʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʰʹʨʨ,
ʸʵʳ ʳʨʯʰ ˀʬʫʬʪʰʨ ʨʸʨ ʱʵʳʶʸʵʳʰʹʰ, ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʲʰ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʬʩʻʲ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʹ, ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʹ, ˆʬʸˆʬʩʹ, ʸʬʹʻʸʹʬʩʹ ˀʵʸʰʹ, ʨʸʨʳʬʫ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ
ʫʨʶʰʸʰʹʶʰʸʬʩʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨ (ʳʵˆʹʴʨ), ʸʵʳʬʲʰ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˀʬʳʮʾʻʫʨʭʰʹ ʸʵʲˀʰ ʪʨʳʵʫʰʹ.
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʨʳʨʸʺʰʭʬʩʹ ʨʴ ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʹ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʫʨʸʪˀʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʩʸ˃ʵʲʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ. ʬʹ,
ʯʨʭʰʹʯʨʭʨʫ, ʨʳ˂ʰʸʬʩʹ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʹ. ʼʨʹʬʻʲʵʩʨ ʳʿʰʫʭʬʲʰʹʨʯʭʰʹ ʰʮʸʫʬʩʨ ʰʹʬʯʰ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʾʴʰˀʴʻʲ ʫʨʸʪʹ
ʨʸʨʹʵʫʬʹ ˀʬʻʯʨʭʨʮʬʩʰʨ; ʪʨʻʸʩʰʹ ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʯ ʫʰʼʬʸʴ˂ʰʸʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽʺʹ ʹʯʨʭʨʮʵʩʹ.

503
 ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 29
1. ʫʨʨˆʨʹʰʨʯʬʯ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʮʸʫʨʮʬʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʰʹʨʸʹʰ
2. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹʳʰʾʬʩʰʹʨʸˁʬʭʨʴʰ
3. ʪʨʨʨʴʨʲʰʮʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹʳʰʾʬʩʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰ
4. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯʹʨʩʵʲʵʵˀʬʫʬʪʬʩʮʬʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʳʨʸʯʭʰʹʱʵʴʺʻʸʰ
5. ʪʨʨʨʴʨʲʰʮʬʯ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʫʨʴ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʫʰʫʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
6. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʨʴʹʵʼʰʹ ʳʨʺʸʰ˂ʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
7. ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ  ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʰ
8. ˀʬʨʼʨʹʬʯʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹʨʫʨʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹʫʰʲʬʳʰʹʨʸʹʰ

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 29
1. ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʻʴʫʨ
ʳʻˀʨʵʩʫʬʹʸʵʪʵʸ˂
ʨʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʶʵʮʰ˂ʰʰʹˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ
ʩʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ
ʪʳʵʳʪʬʩʰʨʴʰʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʶʵʮʰ˂ʰʰʹˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ
ʨʹʬʭʬʵʶʬʸʨ˂ʰʰʹʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ
ʫʳʵʪʬʩʰʹʳʰʾʬʩʨʮʬ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʪ)
2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʮʸʫʰʹʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʮʬʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹʳʰʾʬʩʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʨʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʪʨʮʵʳʭʨʹ
ʩʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʪʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹˀʬʸˁʬʭʨʹ
ʫʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʪʨʮʵʳʭʨʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨʹʫʨˀʬʸˁʬʭʨʹ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʫ)
3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʵʩʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ
ʨʳʰʮʴʰʹʫʨʹʨˆʭʨʹʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʹ
ʩʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʹʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʼʨʽʺʵʸʬʩʹ
ʪʳʰʮʴʰʹʫʨʹʨˆʭʨʹʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹʳʰʾʬʩʨʹ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ

504
 ʴʨʮʨʸʫʰʹʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨʹ
ʫʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʹ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʪ)
4. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʨʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨˀʬʳʫʬʪʰʺʰʶʰʹ˄ʿʨʸʵʬʩʰʯ
ʨʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʹʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʯ
ʩʱʨʶʰʺʨʲʰʹʳʵʮʰʫʭʰʹʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ
ʪʱʨʶʰʺʨʲʰʹˀʬʫʪʬʴʰʲʵʩʰʯ
ʫʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʹʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʯ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʳʵʮʰʫʭʰʹʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʫ)
5. ʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʹʮʸʫʰʹʳʨʸʯʭʨʬʼʻ˃ʴʬʩʨʩʬʸʱʬʺʬʩʹ
ʨʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʹʳʨʸʯʭʰʹʮʸʫʰʹʺʬʳʶʰʹʪʨʫʰʫʬʩʰʹ
ʳʰʹʪʨˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʬʩʨʹ
ʩʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʹʳʨʸʯʭʨʹ
ʪʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʬʩʰʹʮʸʫʰʹʺʬʳʶʰʹʪʨʫʰʫʬʩʨʹ
ʫʼʻʲʨʫʰʴʨʱʨʫʰʹʮʸʫʰʹʺʬʳʶʬʩʰʹʪʨˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʬʩʨʹ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʨ)
6. ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʳʰʮʴʬʩʰʫʨʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʳʵʰ˂ʨʭʹ
ʨʹʨʩʨʮʸʵʶʰʸʵʩʬʩʰʹʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨʹ
ʩʼʰʴʨʴʹʻʸʨʴʨʲʰʮʹ
ʪʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹʨʴʨʲʰʮʹ
ʫʹʨʩʨʮʸʵʶʰʸʵʩʬʩʰʹʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʶʵʮʰ˂ʰʰʹʫʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰʹʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨʹ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʫ)
7. ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʻʸʰʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹˀʬʳʫʬʪʰʺʰʶʬʩʰʨʸʹʬʩʵʩʹ
ʨʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹʫʨʫʨʩʨʲʰʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʩʫʨʩʨʲʰʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʫʨʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ
ʪʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰʫʨʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ
ʫʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹʫʨʩʨʲʰʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰʹ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʫ)
8. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨʳʰʳʨʸʯʻʲʵʩʰʹˆʬʸˆʬʩʰʹʨ
ʫʨʳʬʯʵʫʬʩʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʪʨ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲʰʨʫʨʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʨʳʵ˂ʨʴʨʹ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʨˀʬʮʸʻʫʭʬʩʰʹʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʳʵ˃ʰʬʩʨ
ʩʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʳʵ˃ʰʬʩʨ
ʪˀʬʮʾʻʫʭʬʩʰʹʨʫʨʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʳʵ˃ʰʬʩʨ
ʫʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹʳʰʾ˄ʬʭʰʹʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʳʵ˃ʰʬʩʨ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʪ)

505
 ʯʨʭʰ 30
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ

30 ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ

ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
30 ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ
ʫʨʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ
30 ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ-
˂ʰʸʬʩʻʲʰʱʵʳʶʨʴʰʰʹʳʨʪʨʲʰʯʮʬ
™ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ³
™ ʱʰʯˆʭʬʩʰʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
™ ʺʬʹʺʬʩʰʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ

ʯʨʭʰ 30
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ

30..1. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ

ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ
ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ,
ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ, ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʫʨ ʹˆʭʨ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʴʫʨ
ʫʨʬʼʻ˃ʴʵʹ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʹ,
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭ,
ʨʹʬʭʬ ʯʭʰʹʵʩʸʰʭʰ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ, ʫʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨʮʬ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
ʨ) ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʩʻʴʬʩʸʰʭ-ʸʬʹʻʸʹʻʲʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ-
ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
ʩ) ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ʫʵʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
ʪ) ʸʬʪʰʵʴʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʫʨʸʪʬʩʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ ˀʸʵʳʰʯʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʻʳʻˀʬʭʸʵʩʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ;
ʫ) ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
ʬ) ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ;
ʭ) ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʸʬʪʰʵʴʯʨˀʵʸʰʹʰ ʫʨ ʹʨʪʨʸʬʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ;
ʮ) ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʨʬʽʹʶʵʸʺʵ ʸʬʮʬʸʭʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ ʫʨ ʹˆʭʨ.

506
 ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ, ʸʵʳ ʽʭʬʿʴʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨˀʰ ˄ʰʴʨ
ʶʲʨʴʮʬ ˄ʨʳʵʰ˄ʰʬʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵʹ ʫʨʸʪʬʩʳʨ (ʺʻʸʰʮʳʰ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ
ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʻʨʳʨʭʲʵʩʨ ʫʨ ʨ. ˀ.) ʫʨ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʴʨʱʲʬʩʰ
ʿʻʸʨʫʾʬʩʨ ʬʽ˂ʬʭʨ ʸʬʨʲʻʸ ʹʬʽʺʵʸʹ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʱʰ ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʨʹ. ʽʭʬʳʵʯ
ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ʬʭʸʵʶʻʲʰ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʰʫʬʵʲʵʪʰʰʹ ʶʨʸʺʴʰʵʸʵʩʰʹ,
ʹʻʩʹʰʫʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʻʸʯʰʬʸʯˀʬʭʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ, ʹʨʫʨ˂:
ʶʨʸʺʴʰʵʸʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲ ʶʵʲʰʺʰʱʨʹʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ
ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʹ, ʬʸʵʭʴʻʲ ʳʯʨʭʸʵʩʬʩʹ, ʸʬʪʰʵʴʻʲʹʨ ʫʨ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭ
ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʵʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨʯʨ ʳ˅ʰʫʸʵ ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʨʹ;
ʹʻʩʹʰʫʰʸʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ,, ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʫʨ˄ʿʫʬʹ ʰʽ, ʹʨʫʨ˂
ʰʹʰʴʰ ʨʾʳʵ˂ʬʴʫʬʩʰʨʴ, ˆʵʲʵ ˂ʬʴʺʸʨʲʻʸ ʳʯʨʭʸʵʩʨʹ ʪʨʫʨʬ˂ʬʳʨ ʳˆʵʲʵʫ ʰʹ
ʻʼʲʬʩʨʳʵʹʰʲʬʩʨʴʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ `ʽʭʬʭʰʯ ʭʬʸ ˀʬʹʸʻʲʫʬʩʨ ʨʴ ʴʨʱʲʬʩ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ.
ʻʸʯʰʬʸʯˀʬʭʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʸʬʪʰʵʴʰʹ ʳˆʨʸʫʨʹʨ˅ʬʸʨʫ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʨʱʻʳʻʲʰʸʬʩʰʹʨʹ. ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʨʽ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʬʸʯʳʨʴʬʯʹ ʫʨʳʨʺʬʩʻʲʰ
˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ ˀʬʱʸʬʩʰʯ: ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʰʹʨ ʫʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ (ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭʰʹ ʫʨ ʱʬʸ˃ʵʹ)
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʸ˄ʿʳʰʯ.
ʮʵʪʨʫʨʫ, ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʹʨʬʸʯʵ ʬʭʸʵʶʻʲʰ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ʳʯʨʭʨʸ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʬʭʸʵʶʻʲʰ ʼʵʴʫʰ. ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ ʨʽʭʹ ʨʪʸʬʯʭʬ ʵʸ ʹˆʭʨ ʼʵʴʫʹʨ˂ —
ʬʭʸʵʶʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʼʵʴʫʹ ʫʨ ʹʵʼʲʰʹ ʳʬʻʸʴʬʵʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʬʭʸʵʶʰʹ
ʹʨʪʨʸʨʴʺʰʵ ʼʵʴʫʹ. ʻʼʸʵ ʳʵʪʭʰʨʴʬʩʰʯ ˀʬʽʳʰʲʰ ˀʬʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʼʵʴʫʰ˂, ʸʵʳʲʰʹ
ʯʨʴˆʬʩʰ˂ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ˁʨʳʵʸˁʬʴʰʲʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹʬʸʯʵʩʲʰʭʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʪʬʪʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ˁʭʬʴʰ ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ
ʽʭʬʿʨʴʨˀʰʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸ ʳʰʮʴʨʫ
ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʨʸʨ ʻʩʸʨʲʵʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ. ʨʳʫʬʴʨʫ,
ʹʨʪʻʲʰʹˆʳʵʨ ʶʵʲʹʨʳʻʬʲʹʵʴʰʹʳʵʹʨʮʸʬʩʨ ʰʳʰʹ ʯʨʵʩʨʮʬ, ʸʵʳ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʭʰʹ˄ʸʨʼʵʫʬʯ ʳˆʵʲʵʫ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʮʸʫʨʮʬ, ʯʻʴʫʨ˂ ʬʸʯ ʹʻʲ
ʳʵʹʨˆʲʬʮʬ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʯ, ʨʸʨʳʬʫ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ, ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹʳʯʲʰʨʴʰ
ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˀʰʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ.
ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨˀʰ ʰʳʿʵʼʬʩʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʵ˄ʿʵʩʰʹ ʺʰʶʬʩʯʨʴ.
ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʵ˄ʿʵʩʰʹʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵˀʰ, ʻʴʰʺʨʸʻʲʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ,
ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲ ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʹ ʻʼʸʵ ʼʨʸʯʵ ʻʼʲʬʩʨʳʵʹʰʲʬʩʨʴʰ ʪʨʨˁʴʰʨʯ,
ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸʹʬʩʰʯ ʮʬʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʬʴ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʰʹ ʳʰʬʸ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨʮʬ. ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ˄ʬʹʰ, ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʨʸʹʬʩʰʯ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʫ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʹ
ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ (ʺʬʸʰʺʵʸʰʬʩʰʹ) ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ.

507
 ʨʳʸʰʪʨʫ, ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʹʸʻʲʨʫ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʨʸʰʹ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʯʨ
ʳʨʸʯʭʨʹʨ ʫʨ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨʮʬ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹʨ ʫʨ ʸʬʪʰʵʴʨʲʻʸʰ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʹ
ʵʶʺʰʳʨʲʻʸ ˀʬʯʨʴʨ˄ʿʵʩʨʮʬ, ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʼʬʴʬʩʹ ˀʵʸʰʹ, ʳʨʯʰ
ʫʨʹʨʽʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʮʬ, ʳʨʾʨʲˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʮʬ, ʹʨʯʨʴʨʫʵ
ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʩʨʮʰʹ ˀʬʽʳʴʨʮʬ ʫʨ ʹˆʭ.
ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʪʨʹʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʲʨʫ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʻʴʫʨ ʳʰʬʴʰ˅ʵʹ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭ ʫʨ
ʸʬʪʰʵʴʻʲ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ, ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨʹ, ʱʬʸ˃ʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ
ˆʭʬʫʸʰʯʰ ˄ʰʲʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩˀʰ, ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸ-
ʹʨʳˀʬʴʬʩʲʵ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʹ, ʸʨ˂ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʹˆʭʨ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʫʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʱʲʰʳʨʺʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹʨ ʫʨ
ʯʨʭʰʹ ʳˆʸʰʭ, ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʵʩʨʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲ
ʺʬʸʰʺʵʸʰʬʩʮʬ.
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʫʾʬʰʹʨʯʭʰʹ ʳʨʰʴ˂
ʫʨʩʨʲʰʨ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʳʯʲʰʨʴʰ ˀʰʫʨ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ 10%-ʹ ʨʸ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ,
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ, ʰʹʬ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ
ʨʸʨʶʸʵʪʸʬʹʻʲʰʨ. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʳˆʸʰʫʨʴ ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʫʳʰ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ
ʪʨʸʬˀʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʨʳ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰ ʹʼʬʸʵʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʹʻʸʭʬʲʰʫʵʴʰʹ
ʳʰʾ˄ʬʭʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ.
ʽʭʬʿʨʴʰʹ ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ: ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʻʴʫʨ ʳʵʰ˂ʭʨʹ:
ʨ) ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʫʨ ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;
ʩ) ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʯʨ ʫʨʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʹʰʹʺʬʳʨ;
ʪ) ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ;
ʫ)ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹʳˆʨʸʫʨʳ˅ʬʸʰ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʨ;
ʬ) ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʨ,ʶʸʰʭʨʺʰʮʬʩʨ ʴʨ˂ʰʵʴʨʲʰʮʨ˂ʰʨ;
ʭ) ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʫʳʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨ;
ʮ) ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʨ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;
ʯ) ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ.
ˁʭʬʴʰ ʨʮʸʰʯ, ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʯ ʨʸʰʹ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳˆʨʸʫʨʳ˅ʬʸʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʵʸʪʨʴʵʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ,
ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˀʬʳʫʬʪʰ ʾʵʴʰʵʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ;
2. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ;
3. ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʫʨ
ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʨ;

508
 4. ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;
5. ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʳʹˆʭʰʲ ʩʰʮʴʬʹʹ ˀʵʸʰʹ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰʹ ʫʨʳʿʨʸʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʨ;
6. ʰʴʭʬʹʺʵʸʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʯʭʰʹ;
7. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ
ʳʵʽʳʬʫ ʳ˂ʰʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨʹʨ, ʸʬʱʵʴʹʺʸʻʽ˂ʰʨʹʨ ʫʨ ʳʵʫʬʸʴʰʮʨ˂ʰʨʮʬ;
8. ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʹ ʨʾʳʵˁʬʴʨ ʱʸʬʫʰʺʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ;
9. ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹˆʭʨ ʳʨʹʺʰʳʻʲʰʸʬʩʬʲ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʶʸʨʺʰʱʨˀʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʫʨ ʹˆʭ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʸʬʪʰʵʴʻʲ ˅ʸʰʲˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ,
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ʹʨʹʰ˂ʵ˂ˆʲʵ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʬʴʰ˅ʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʬʸʯʰʨʴʰ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʼʵʴʫʰʹ
ʫʨ˄ʬʹʬʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰ
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʬʸʯʰʨʴʰ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʼʵʴʫʰʹ ʫʨ˄ʬʹʬʩʨʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʽʴʵʶʨʸʱʰ; ʩʰʮʴʬʹ-
ʰʴʱʻʩʨʺʵʸʰ; ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʵʩʰʹ ˂ʬʴʺʸʰ; ʲʰʮʰʴʪʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ;
ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʫʨ ʱʵʴʹʨʲʺʰʴʪʻʸʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʵʩʰʹ ˂ʬʴʺʸʬʩʰ; ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ-ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ˂ʬʴʺʸʰ ʫʨ ʹˆʭ.
ʪʨʳʵˁʬʴʰʲʰ ʽʨʸʯʭʬʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʰ ʫʨ ˂ʴʵʩʰʲʰ ʹʨʮʵʪʨʫʵ ʳʵʾʭʨ˄ʬ, ʺʬʽʴʰʱʻʸ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʫʵʽʺʵʸʰ, ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ ʪʬʴʨʫʰ ʰʨˀʭʰʲʰ ʪʨʴʰˆʰʲʨʭʹ ʸʨ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʹ,
ʨʿʨʲʰʩʬʩʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʵʸ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʯʬʵʸʰʻʲ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ)
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʵʩʰʹʨ ʫʨ ʩ) ʰʴʺʻʰ˂ʰʻʸ ʳʵʫʬʲʬʩʹ. 1.
ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʻʴʫʨ ˀʬʰʽʳʴʨʹ `ʱʸʬʫʰʺʵʸʯʨ
ʱʨʭˀʰʸʰ~ (ˀʬʫʪʬʩʨ ʴʬʩʨʿʵʼʲʵʩʰʯʰ ˄ʬʭʸʬʩʰʹʨʪʨʴ, ʱʵʴʺʸʵʲʰʹʨ ʫʨ ʪʨʸʨʴʺʰʰʹ ʽʭʬˀ)
ʫʨ ʼʨʸʯʵʫ ʻʴʫʨ ʫʨʰʴʬʸʪʵʹ ʭʬʴˁʬʸʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰ ʫʨ ʼʸʨʴˁʨʰʮʰʴʪʰ. ʨʹʬʭʬ,
ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ
ʨʶʸʵʩʰʸʬʩʻʲ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʫ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʨ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ. 2006
˄ʲʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʯ ʳʹʵʼʲʰʵʹ 120 ʽʭʬʿʨʴˀʰ 2000-ʮʬ ʳʬʺʰ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʨ ʳʵʽʳʬʫʬʩʫʨ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʹʵʼʲʰʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʬʩʰʹ ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʯʭʰʹ
ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ ʵʸʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʵʴ˂ʬʶʺʻʨʲʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʨ:
ʨ) ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʫʸʵʹ ʮʵʴʨ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʨʫ
ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰ ʺʬʸʰʺʵʸʰʨ, ʹʨʫʨ˂ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʶʸʬʼʬʸʬʴ˂ʰʨʯʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʸʬʷʰʳʰ;
ʩ) ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ (ʹʨʸʬʷʰʳʵ) ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʫʸʵʹ ʱʰ, ʮʵʴʨ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʶʸʬʼʬʸʬʴ˂ʰʻʲʰ ʸʬʷʰʳʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʫʪʰʲ-ʳʫʬʩʨʸʬʵʩʰʹ
ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ, ʭʸ˂ʬʲʫʬʩʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ. ʨʹʬʭʬ, ʳʹʵʼʲʰʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʨʸʰʹ ʨʶʸʵʩʰʸʬʩʻʲʰ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʬʩʰ. ˂ʴʵʩʰʲʰʨ,

509
ʸʵʳ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʪʨʫʨʰʫʪʨ ʶʰʸʭʬʲʰ ʴʨʩʰˇʬʩʰ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʨʽʳʬˀʰ (ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ
ʱʵʴʹʺʰʺʻ˂ʰʰʹ ʳʬ-3 ʳʻˆʲʰʹ ʶʰʸʭʬʲʰ ʶʻʴʽʺʰʹ `ʩ~ ʽʭʬʶʻʴʽʺˀʰ ʫʨʼʰʽʹʰʸʬʩʻʲʰʨ
ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ:
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʨʸʲʬʳʬʴʺʰʹ 2006 ˄ʲʰʹ ʰʭʴʰʹʰʹ ʱʨʴʵʴʰ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ
ʰʴʫʻʹʺʸʰʻʲʰ ʮʵʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ; ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʩʨʷʵ ʱʵʫʬʽʹʰ), ʸʵʳʬʲʰ˂
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʽʳʬʫʰʯʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʬʸʯʪʭʨʸ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ.
ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʰʮʨʴʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ
ʬʸʯʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨˀʰ, ʸʨ˂ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʫʨ
ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ ʩʬʸʱʬʺʬʩʰʯ. ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳˆʨʸʬ
˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭʰ (ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ) ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ (ʹʨʳʻˀʨʵ
˃ʨʲʨ, ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ, ʳʰ˄ʨ ʫʨ ʨ. ˀ.) ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʨʱʬʴ.
ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʸʬʪʰʵʴʯʨˀʵʸʰʹʰ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʬʩʰʹ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʪʨʳʵʯʨʴʨʩʸʬʩʰʹʨʱʬʴ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ, ʫʨʹʨʽʳʬʩʰʹ, ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ
ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ, ʹʨʺʸʨʴʹʶʵʸʺʵ ʽʹʬʲʰʹ, ʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʬʩʰʹ, ʪʨʸʬʳʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ
ʫʨ ʹˆʭʨ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ ʹʨʪʨʸʬʵ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰ,
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʫʨ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ,
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʹʨʪʨʸʬʵ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨˀʰ,
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʵʩʰʹ ʫʬʳʵʱʸʨʺʰʻʲʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰʹ ʪʨʴʳʺʱʰ˂ʬʩʨˀʰ,
ʽʭʬʿʴʰʹ ʪʨʸʬʯ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩˀʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʳʵʽʨʲʨʽʰʹ
ʪʨʸʨʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʻʼʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʰʹ ʫʨ˂ʭʨˀʰ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨʯʨ
ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨʹʨ ʫʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʭʨʹʱʭʴʰʯ, ʸʵʳ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ: ʨ) ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʳʵ˄ʿʵʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʪʰʵʴʬʩʰʹ ʸʵʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; ʩ) ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹ
ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ; ʪ)ʳʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʲʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ
(ʫʨʪʬʪʳʭʨ-ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ, ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ-ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʹʰʹʺʬʳʨ ʫʨ ʹˆʭ.) ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ
ʫʨ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ-ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ; ʫ) ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʰ ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ
ʼʵʸʳʬʩʰʹ (ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʵʴʬʩʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ ʹˆʭ.
ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʳʰʳʵˆʰʲʭʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʫʨʴ ʰʱʭʬʯʬʩʨ, ʸʵʳ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰ ʯʨʭʰʹʰ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʳʹˆʭʰʲ ʨʪʸʬʪʨʺʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ʰʪʰ ʸʵʪʵʸ˂

--------------------------------------------------------------------------------------------------
1. ʪʬʴʨʫʰ ʰʨˀʭʰʲʰ,, ʹʺʨʺʰʨ `ʹʺʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ʳ˂ʰʸʬ
ʩʰʮʴʬʹˀʰ~. ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹ`ʳʹʵʼʲʰʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰ ʫʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ~ʳʨʹʨʲʬʩʰ. ʯʩʰʲʰʹʰ. ʪʨʳʵʳ˂.`ʬʭʸʵʶʻʲʰ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ, 2011. — 387-391 ʪʭ.

510
 ʩʰʮʴʬʹʹʰʹʺʬʳʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʯʬʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ,
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʶʰʸʭʬʲ˄ʿʨʸʵʨ. ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ
ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʨʳ ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʰ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ
ʳˀʶ-ʹ 50%-ʮʬ ʳʬʺʰ ʫʨ ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʹʨʬʸʯʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʹ 60%-ʮʬ ʳʬʺʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ.
ʳʹʵʼʲʰʵ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʰʱʭʬʯʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʱʵʳʶʨʴʰʨʯʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʺʰʶʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳʨʯ
ʨʫʪʰʲʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʨʾ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʭʰʵʲʬʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ-ʬʿʸʫʴʵʩʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨʹ ʫʨʩʨʲʰ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ;
2. ʶʨʺʬʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʰʸˁʬʭʬʴ ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʳʨʾʨʲʰ
ˆʨʸʰʹˆʰʹʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʲʨʫ, ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨʹ ʨʱʬʯʬʩʬʴ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸ
ʳʵʯˆʵʭʴʨʮʬ ʫʨ ʫʵʳʰʴʰʸʬʩʬʴʩʨʮʸʰʹ ʭʰ˄ʸʵ ʹʬʪʳʬʴʺʮʬ;
3. ʱʵʳʻʺʨʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹʨʹ ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨʹ
ʰʾʬʩʬʴ ʳ˂ʰʸʬʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ˆʨʴʳʵʱʲʬ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨʮʬ, ʳʨʯʰ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ˆˀʰʸʨʫʻ˄ʬʭʯ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨˆʬʵʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ;
4. ʬʽʹʶʲʬʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ-
ʹʨʯʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʴʰ ʨʸʰʨʴ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ, ʳʨʯ ʫʨʴʬʸʪʭʨʹʨ ʫʨ ʨʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳʨʾʨʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨʮʬ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ,, ˆʬʲʰ
ˀʬʻ˄ʿʵʹ ʹʨʽʵʴʲʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʩʨʮʸʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨʹ. ʰʪʰ
ʨʸʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʶʰʸʭʬʲ˄ʿʨʸʵ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʹʬʽʺʵʸˀʰ ʫʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʺʬʳʶʬʩʹ, ʳʯʲʰʨʴʰ ʬʸʵʭʴʻʲʰʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˆʨʸʰʹˆʹ,
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʨ ʫʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨʹ. ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʹ ʨʽʭʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨʴʰ: ʫʰʴʨʳʰʱʻʸʵʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰʫʵʴʬ;
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʵʩʨ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹ˄ʸʨʼʰ ʪʨʫʨʹʸʵʲʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ;ʳ˂ʰʸʬ ʨʴʨʮʾʨʻʸʬʩʨʫ ʫʨʴʨʱʨʸʪʬʩʰ; ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ ʫʨʩʨʲʰ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨ ʫʨ ʨ. ˀ. ʬʹ ʳʵʭʲʬʴʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʩʨʮʸʰʹ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
ˀʬʽʳʴʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ ˀʬʨʫʪʬʴʹ.
ʸʵʪʵʸ˂ ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ,, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʵʪʭʨʸʬʩʨˀʰ ʳ˂ʰʸʬ
ʩʰʮʴʬʹʹ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ʸʵʲʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨ ˀʬʻ˃ʲʰʨ. ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʨˀˀ-ˀʰ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ʹʨʳʰ ʺʰʶʰʹ ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ), ʱʬʸ˃ʵʫ:
ʨ) ʳ˂ʰʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʹ, ʸʵʳʬʲʯʨ˂ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʨʸ ʨʽʭʯ; ʩ)
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʴʬʲ-ʴʬʲʨ ʭʰʯʨʸʫʬʩʨ; ʪ) ʳ˂ʰʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʹʨ˄ʿʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ʰʽʳʴʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨʩʨʴʫʬʩʰʯ, ˀʬʳʫʪʵʳ ʳʰʹʰ ʹ˄ʸʨʼʰ
ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ. ʨˀˀ-ˀʰ ʨʳʷʨʳʨʫ ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʵʸʰ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʯ ʼʨʹʫʬʩʨ: ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʰʯ ʫʨ ˄ʲʰʻʸʰ ʩʸʻʴʭʰʹ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʯ. ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʰ˂ʭʲʬʩʨ 1-ʫʨʴ 500 ʱʨ˂ʨʳʫʬ, ˆʵʲʵ
˄ʲʰʻʸʰ ʩʸʻʴʭʨ 3-ʫʨʴ 12 ʳʰʲʰʵʴ ʫʵʲʨʸʨʳʫʬ. ʨʹʬʭʬ, ʨˀˀ-ˀʰ ˀʬʽʳʴʰʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵ
ʨʫʪʰʲʬʩʰʹ ʴʨˆʬʭʨʸʮʬ ʳʬʺʰ ʳʵʫʰʹ ʰʳ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʮʬ, ʹʨʫʨ˂ ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʸʰ˂ˆʭʰ

511
ʨʸ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ 100 ʱʨ˂ʹ. ˇʬʸ ʱʰʫʬʭ 1990 ˄ʬʲʹ ʹʨʳʻˀʨʵ ˃ʨʲʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ
ʳ˂ʰʸʬʩʰʮʴʬʹʹ ʬ˅ʰʸʨ ʨˀˀ-ˀʰ 40, ˆʵʲʵ ʪʬʸʳʨʴʰʨˀʰ-49 ʶʸʵ˂ʬʴʺʰ.
ʨʳʬʸʰʱʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳʯʬʲ ʸʰʪ ʻʳʹˆʭʰʲʬʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨʯʨ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨˀʰ ʫʰʫʰ ʨʫʪʰʲʰ ʻʱʨʭʰʨ ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʯʨʴ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʹ. ʳ˂ʰʸʬ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ ʳʹˆʭʰʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ʰʿʭʴʬʴ ʳʵʽʴʰʲʴʰ ʫʨ ʻʩʰ˃ʪʬʩʹ ʳʨʯ
ʻʨˆʲʬʹʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹʨʱʬʴ. ʰʨʶʵʴʰʨˀʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʫʰʫ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʻʲ ˆʨʹʰʨʯʹ ʨʺʨʸʬʩʹ. ʰʨʶʵʴʰʨˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰ
ʳʹˆʭʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹʨʯʭʰʹ ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯʰ ʼˆʰʨʴʵʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ʨʽ ʳʨʯʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʸʰʹ ʨʪʬʩʻʲʰ ʫʨ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʳʯʬʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨʱʬʴ. ʨʹʬʭʬ, ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ
ʸʵʲʹ ʨʹʸʻʲʬʩʹ ʳʹˆʭʰʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ʳʨʯʰ ʳʵʳʨʸʨʪʬʩʰʯ,
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʹʨʾʬʩʰʯ ʫʨ ʳʨʯʯʭʰʹ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʪʨ˄ʬʭʰʯ. ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ˆˀʰʸʨʫ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʳʹˆʭʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ. ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʳʹˆʭʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʵʸʳʬʩʰʨ:: ʲʰʮʰʴʪʰ, ʹʻʩʨʸʬʴʫʨ, ʼʸʨʴˁʨʰʮʰʴʪʰ,
ʲʰ˂ʬʴʮʰʻʸʰ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨʴʰ ʫʨ ʭʬʴˁʻʸʻʲʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨʴʰ.
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ ʳʹˆʭʰʲ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨ˃ʲʰʬʸʬʩʨʹ ʫʨ ʨʳʰʯ ʳʯʬʲʰ ʽʭʬʿʴʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨʹ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʨʸʬʴʨʮʬ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʨʹ ˀʬʹ˄ʬʭʹ ʻʴʨʸʰ ʼʨʸʯʵ ʳʨʹˀʺʨʩʬʩʰʯ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ˀʸʵʳʰʯʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ. ʨʹʬʭʬ, ʸʵʪʵʸ˂ ʶʸʨʽʺʰʱʨ
˂ˆʨʫʿʵʼʹ, ʳ˂ʰʸʬ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ˀʬʻ˂ʭʲʬʲʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʹʼʬʸʵˀʰ. ʰʪʰ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ, ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ
ʹʰʨˆʲʬʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ-ʫʨʴʬʸʪʭʨʮʬ, ʸʰʹ ʪʨʸʬˀʬ˂ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʩʨʮʨʸʮʬ ʪʨʹʭʲʨ
ʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨ. ʳ˂ʰʸʬ (ʹʨˀʻʨʲʵ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʪʨʹʻʲʰ ʹʨʻˇʻʴʰʹ 90-ʰʨʴʰ
˄ʲʬʩʰʫʨʴ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʰʹ ʪʮʨʹ ʫʨʨʫʪʨ.
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʽʭʬʿʨʴʨ ʻʸʯʻʲʬʹʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʨʾʳʵˁʴʫʨ: ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʿʵ
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʨˆʨʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʺʰʶʰʹ
ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʸʻʲʰʨʫ ʻ˂ˆʵ ʼʬʴʵʳʬʴʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ
ʫʨ ʨ. ˀ.
ʯʨʭʫʨʶʰʸʭʬʲʨʫ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʨʳ, ʹʺʰʽʰʻʸʨʫ, ʪʨʻ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʲʨʫ, ʲʬʪʨʲʻʸʨʫ
ʯʻ ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʨʫ, ˆʬʲʰ ʳʵˈʱʰʫʨ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʹ, ʳʨʪʸʨʳ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʹʨʽʳʬˀʰ ʳʨʴ ʫʾʬʳʫʬ ʭʬʸ ˀʬ˃ʲʵ ʯʨʭʰʹʰ ʨʫʪʰʲʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ʬʺʨʶʨʫ
ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ 1991-1999 ˄˄-ʰʹ ʶʬʸʰʵʫʰ, ʸʵ˂ʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ 1991 ˄ʬʲʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ
ʱʨʴʵʴʰʯ `ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʸʬʹʶʻʩʲʰʱʨˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʶʸʰʭʨʺʰʮʨ˂ʰʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ~ ʫʨ ʹˆʭʨ ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʨʽʺʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ 1992 ˄ʲʰʫʨʴ ʫʨʰ˄ʿʵ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʽʵʴʬʩʰʹ ʶʸʰʭʨʺʰʮʬʩʨ.
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʵʸʬ ʬʺʨʶʰ ʰ˄ʿʬʩʨ 1999 ˄ʲʰʫʨʴ
ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʫʬʩʨ 2002 ˄ʲʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ʴʨˆʬʭʸʨʳʫʬ. 1999 ˄ʲʰʹ 23 ʰʭʲʰʹʹ

512
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ˃ʨʲʨˀʰ ˀʬʭʰʫʨ ʱʨʴʵʴʰ `ʳ˂ʰʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ~,
ʸʵʳʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʨʫ ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ
ʸʰ˂ˆʵʭʴʵʩʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʨʾʰʨʸʬʩʻʲ ʰʽʴʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ˄ʲʰʻʸʰ ʩʸʻʴʭʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ.
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʹʨʳʬ ʬʺʨʶʰ 2002 ˄ʲʰʹ ʳʬʵʸʬ
ʴʨˆʬʭʸʰʫʨʴ 2006 ˄ʲʰʹ ʶʰʸʭʬʲ ʴʨˆʬʭʸʰʹ ˁʨʯʭʲʰʯ. 2002 ˄ʬʲʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨ
ʱʨʴʵʴʰ `ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ~, ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʸʵʪʵʸ˂ ʶʸʨʽʺʰʱʨʳ
ʨˁʭʬʴʨ ʫʸʵʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ ʭʬʸ ʻʶʨʹʻˆʨ ʳʯʨʭʸʵʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʿʭʬʲʨ
ʼʵʸʳʨ ˁʨʬʿʬʴʬʩʰʴʨʯʯʨʴʨʩʨʸ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨˀʰ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʱʨʴʵʴʰ
ʪʨʻʽʳʫʨ 2006 ˄ʲʰʹ ʰʭʲʰʹˀʰ.
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʵʯˆʬ ʬʺʨʶʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ 2006 ˄ʲʰʹ
ʳʬʵʸʬ ʴʨˆʬʭʸʰʫʨʴ 2011 ˄ʲʰʹ ʶʬʸʰʵʫʹ. ʱʨʴʵʴˀʰ `ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʨʪʬʴʺʵʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʨ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
˂ʴʬʩʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ `ʳ˂ʰʸʬ ʹʨ˄ʨʸʳʵ ʨʸʰʹ ʿʭʬʲʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ
ʼʵʸʳʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʨʸ
ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ 20 ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʹ, ˆʵʲʵ ˄ʲʰʻʸʰ ʩʸʻʴʭʨ 500, 000 ʲʨʸʹ~. ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬˆʻʯʬ ʬʺʨʶʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ 2011-ʫʨʴ 2014 ˄ʲʨʳʫʬ ʶʬʸʰʵʫʹ.
2011 ˄ʬʲʹ ʨˆʨʲʰ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʱʵʫʬʽʹʰʯ ʸʬʪʲʨʳʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʰʱʸʵ ʫʨ ʳ˂ʰʸʬ
ʩʰʮʴʬʹʰ. ʨʳʨʹʯʨʴ, ʳʰʱʸʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʨʺʻʹʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʬʴʰ˅ʵʹ ʼʰʮʰʱʻʸ ʶʰʸʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸ ʰʿʬʴʬʩʹ ʫʨʽʰʸʨʭʬʩʻʲ ʶʰʸʯʨ ˀʸʵʳʨʹ ʫʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ʬ˄ʬʭʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ, ʸʵʳʲʰʫʨʴʨ˂ ʳʰʹ ʳʰʬʸ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ˇʨʳʻʸʰ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ
ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰ ʱʨʲʬʴʫʨʸʻʲʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʸ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ 30 000 ʲʨʸʹ. ʳ˂ʰʸʬ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʨʺʻʹʰ ʱʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʬʴʰ˅ʵʹ ʳʬ˄ʨʸʳʬ ʼʰʮʰʱʻʸ ʶʰʸʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʬʸ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʫʨʴ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʨʲʰʱʨʲʬʴʫʨʸʻʲʰ
˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʨʸ ʨʾʬʳʨʺʬʩʨ 100 000 ʲʨʸʹ. ʳʰʱʸʵ ʩʰʮʴʬʹʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨˆʨʲʰ ʼʵʸʳʨʨ. ʫʾʬʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʼʵʸʳʬʩʰ
ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʰʹ ʩʰʮʴʬʹʼʵʸʳʬʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ, ʯʻʳ˂ʨ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ
ʯʻʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ʨʳʨʹ ʭʬʸ ʭʰʺʿʭʰʯ.
ʮʬʳʵʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʨʾʳʵʰʼˆʭʸʨʹ
ʰʹʴʨʱʲʵʭʨʴʬʩʬʩʰ, ʸʨ˂ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʨʺʻʹʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹʯʨʴ
ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ. ʳʰʾʬʩʻʲ ʰʽʴʬʹ `ʱʨʴʵʴʯʨʶʨʱʬʺʰ~ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ,
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʯʻ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ ʫʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹʹʺʨʺʻʹʹ ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨˀʰ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʯʨʴ, ʸʨʹʨ˂ʰʯˆʵʭʹ `ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ-ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʰʹ
ʨʹʵ˂ʰʸʬʩʨ ʾʸʳʨ ʫʨ ʿʵʭʲʰʹʳʵʳ˂ʭʬʲʰ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰʭʨ˅ʸʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ~
ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʨ. 2014 ˄ʲʰʹ 1 ʹʬʽʺʬʳʩʸʰʫʨʴ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʨʯʭʰʹʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲʨʫ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʳʬʬʽʭʹʬ ʶʬʸʰʵʫʰ ʰ˄ʿʬʩʨ. 2014 ˄ʲʰʹ 1 ʹʬʽʺʬʳʩʬʸʹ ʬʭʸʵʱʨʭˀʰʸʹʨ ʫʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ
ˀʵʸʰʹʨʹʵ˂ʰʸʬʩʰʹˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʫʰʫʰ ʴʨ˄ʰʲʰ, ʾʸʳʨ ʫʨ ʿʵʭʲʰʹ ʳʵʳ˂ʭʬʲʰ
ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʭʨ˅ʸʵʩʰʹˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʨʳʵʽʳʬʫʫʨ.

513
 ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʫʰʫʰʨ ʳ˂ʰʸʬʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʵʲʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʹʰʹʺʬʳʰʹ ʺʸʨʴʹʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʫʸʵʹ, ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʰʪʰ ʨʸʰʹ ʻʳʻˀʬʭʸʵʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰ ʼʨʽʺʵʸʰ. ʳ˂ʰʸʬ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʳ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʨ, ʸʵʳ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʺʸʨʴʹʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʫʨ˂ʬʳʨʹʨʸ ʳʵˈʿʵʲʰʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ
ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʪʨʳʵʹʭʲʬʩʰ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʩʨʮʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʺʸʨʴʹʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʫ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸʹʬʩʰʯ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ (ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ) ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ-
ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨˀʰ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˀʬʳʫʬʪ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ
ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ ʩʬʸʱʬʺʬʩʰ; ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ,
ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ (ʰˆ.. ʴʨˆ.. 15.1.).
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ, ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʰʴʹʺʸʻʽ˂ʰʬʩʰʹ, ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ, ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʳʰʯʰʯʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨ. ˀ. ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʰʯ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ˀʬʫʪʬʩʨʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʫʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹʨʪʨʴ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʨ ʶʨʸʺʴʰʵʸʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʸʨʫʵʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʫʨˆʫʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ,
ʼʨʹʯ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ, ʹʨʭʨʲʻʺʵ ʱʻʸʹʬʩʰʹ, ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ, ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʬʩʰʹʨ
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ, ʹʨʼʵʴʫʵ, ʹʨʭʨʲʻʺʵ ʩʨʮʸʬʩʮʬ ʫʨ ʨ. ˀ.
ʨʹʬʭʬ, ʳʵʰ˂ʨʭʹ: ʨ) ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ˂ʴʵʩʬʩʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨʹ ʹʨʩʰʸʷʵ ʫʨ ʨʸʨʹʨʩʰʸʷʵ
ʩʨʮʸʵʩʬʩʮʬ; ʩ) ʴʬʩʰʹʳʰʬʸ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʹʻʩʰʬʽʺʮʬ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʫʨ
ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʫʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʰʴʼʵʸʨʳ˂ʰʻʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʮʬ; ʪ)
ʰʴʺʬʲʬʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʹʨˆʬʹ `ʴʵʻ ˈʨʻ~, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʹʨʨʽ˂ʰʵ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ʹʨ˄ʬʹʫʬʩʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʹʨʳʻˀʨʭʬʩʲʨʫ ʹʨʳʵʳˆʳʨʸʬʩʲʵ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʰʹ `ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ~ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ.
ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʰʹ ʹʰʨˆʲʬ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ. ʽʨʸʯʻʲʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʳʨˀʰʴ ʸʵ˂ʨ ʰʪʰ ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
ʨʳʱʭʰʫʸʬʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʬʽʨʴʰʮʳʹ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʸʰʭ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ˀʬʰʽʳʴʨʹ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʫʨ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʬʸʯʰʨʴʰ, ʳʻʫʳʰʭʳʵʽʳʬʫʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ.
ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʨʳ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʳˆʸʰʫʨʴ ʪʨʺʨʸʬʩʻʲʰ, ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʰ ʫʨ
ʲʵʱʨʲʻʸʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʴʰ ʭʬʸ ʰ˃ʲʬʭʨ ʹʨʹʻʸʭʬʲ ˀʬʫʬʪʹ. ʨʳʰʹ ʴʨʯʬʲʰ
ʳʨʪʨʲʰʯʰʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ, ʻʳʻˀʬʭʸʵʩʰʹ
ʫʨ ʹʰʾʨʸʰʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʵʴʬ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʨ-ʨʴʨʲʰʮʰʫʨʴ ʰʱʭʬʯʬʩʨ, ʸʵʳ ʨʳ

514
 ʴʨˆʨʨʮʰ..N30..1. ʼʰ
ʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʹʽʬʳʨ

ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʨʸ˂ʯʻ ʰʹʬ ʳ˂ʰʸʬ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʨ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ,

ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ, ʰʹʬ ʱʬʸ˃ʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ ˄ʨʸʳʵʳʨʫʪʬʴʬʲʯʨ, ʨʹʬʭʬ ʨʫʪʰʲʵʩʸʰʭ
ʯʻ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʼʵʴʫʬʩʰʹ ʳʰʬʸ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ
ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ-ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʳʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʲʰ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʯʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ
ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʼʵʸʳʰʹ ʱʨʴʵʴʰʬʸʬʩʰʹ, ˀʸʵʳʰʯʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ.

30ʩʰʮʴʬʹʰʹʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ

ʫʨʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʰ
ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ
ʨʹʸʻʲʬʩʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʸʵʲʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʹʨʬʸʯʵ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʰʯʰ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʬʩʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʨʮʸʰʹ ʱʵʴʰʬʽʺʻʸʨʹ ʫʨ ʿʵʭʬʲʰʭʬ ʨʳʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ
ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʬʩʹ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʬʳʿʨʸʬʩʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨˆʨʲʰ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʰʹ —

515
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʰʽʴʨ
ʫʨʴʬʸʪʰʲʰ ʪʨʹʻʲʰ ʹʨʻʱʻʴʰʹ 70-ʰʨʴʰ ˄ʲʬʩʰʫʨʴ ʨˀˀ-ʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩˀʰ ʫʨ ʬʭʸʵʶʰʹ
ʻʳʬʺʬʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ, ʩʵʫʰ ʮʭʰʹ-ʩʵʹʺʵʴʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰʹ ʫʨ ʳʬʸʺʵʴ ʸʵʩʬʸʺʰʹ-ˈʨʸʭʨʸʫʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʴʵʩʬʲʰʹ ʲʨʻʸʬʨʺʰʹ — ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ ʨʹʨˆʨʭʹ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʮʻʹʺ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʶʵʮʰ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨʹ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʬʹ ʨʸʰʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʹʨˆʬʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʰʹʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʨʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʻʸʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ
˃ʰʸʰʯʨʫ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ, ʳʨʯʰ
ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʪʮʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹʨ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʰʹ ʪʮʰʯ
ʪʨʸʬ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʸʺʬʪʰʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ ʨˆʨʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʨʸʨʫʰʪʳʰʹ-ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʱʬʸ˃ʵʫ:

ʴʨˆ..30..2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ

516
 ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʯʭʰʯʵʸʪʨʴʰʮʰʸʬʩʨʫʰ ʻʴʨʸʰʹ
ʳʽʵʴʬ ʾʰʨ ʹʰʹʺʬʳʨʫ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ22. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ. ʨʸʰʹ ʸʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 3. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʹʺʰʲʮʬ ʻʶʰʸʨʺʬʹʰ ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ʮʸʫʨʫʰ, ʨʴʻ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʺʰʲʰʯ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʺʰʲʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʨʽʺʰʻʸʰ ˃ʰʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ
ʫʨ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 4. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʵʳʰʴʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʨ ʬʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰ-
ʺʬʺʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ʰʫʬʴʯʰʼʰʱʨ˂ʰʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ, ʸʨ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʰʹʰ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʼʻʴʽ˂ʰʰʹ — ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ — ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 5. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʿʵʭʬʲʯʭʰʹ
ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʨ, ʨʳʰʺʵʳ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ
ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʻ˂ʭʲʬʲʰ ʹʨˆʰʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ, ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʿʭʬʲʨ ʹʺʨʫʰʨʮʬ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ ʨʹʬʯ
ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʨʸʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʵʴʬ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʵʽʴʰʲʵʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ
ʹ˄ʸʨʼʰ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ ʪʨʻʱʬʯʵʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʪʨʸʬ, ʨʴ ˀʰʫʨ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬ˂ʭʲʰʹʨʹ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʰ 6. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʵʩʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ ʻʴʫʨ
ʰʿʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ, ʼʵʸʳʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ʨʽʺʰʻʸʰ ˃ʰʬʩʨ, ʳʨʯʪʨʴ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵʹ
ˀʬʸˁʬʭʨ, ʨʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʹʨʬʸʯʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʨʹʨʪʬʩʨʫ, ʳʰʹʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 7. ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʴʻ˄ʿʭʬʺʬʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴ-
ʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʹ ʼʨʽʺʰ, ʸʵʳ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʨʸʰʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʹʰʨˆʲʬʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʮʸʫʰʹ ʩʨʮʨʸʮʬ. ʨʳʰʺʵʳ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ

517
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ˄ʰʲʨʫ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰʨ ʰʳʨʮʬ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʨʹʨˆʨʭʹ ʳʰʹʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ʳʰʾ˄ʬʻʲ ˀʬʫʬʪʬʩʹʫʨ
ʸʨʳʫʬʴʨʫʨʨ ʰʪʰ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʰʹʰ ʨˆʨʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʹ˄ʸʨʼ ʨʯʭʰʹʬʩʨʹʯʨʴ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 8. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ. ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʿʭʬʲʨ ˃ʰʸʰʯ-
ʨʫʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʰʾʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ˆʨʸʰʹˆʰʯ ˂ʭʲʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʫʵʴʬʹ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 9. ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʻʸ ʨʶʨʸʨʺʮʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ. ʸʵʪʵʸʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʰ˂ ʨʸ

ʴʨˆ.. 30..3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ

518
 ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʴ ʳʵʮʰʫʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʮʬ, ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʻʴʫʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʴ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʳʨ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʳʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʳʨ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʳʨ, ʬʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰ ʻʴʫʨ ʰ˂ʴʵʩʫʴʬʴ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʨʹʶʬʽʺʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʹ, ʻʴʫʨ ʼʲʵʩʫʴʬʴ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʴʪʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ.
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰ 10. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹʯʨʴ ʫʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ ʱʻʲʺʻʸʨʹʯʨʴ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʶʰʸʵʩʨʨ ʳʰʹʰ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʱʻʲʺʻʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʹʺʨʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ʳʵˆʫʬʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʫʸʵʻʲʰ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʱʨʸʫʰʴʨʲʻʸ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ, ʳʰʹʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ (ʰˆ.. ʴʨˆ.. 30..3.), ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʻʲʵʩʨ ʳʰʹʰ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʯʨʴ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʭʲʰʴʫʬʩʨ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʻʲʵʩʰʹˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨ ʨʳ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʬʺʨʶʬʩʰ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ ʪʨʸʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ. ʨʳ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ: ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʨʮʸʰʹ
ʱʵʴʰʬʴʽʺʻʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ ʳʰʹʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ, ʯʻ ʸʨ
ˆʨʸʰʹˆʰʯ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲˀʰ
ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ ʫʨ ʳʻʽʨʸʬʩʰ, ʹ˄ʵʸʨʫ
ʨʹʨˆʨʭʹ ʯʻ ʨʸʨ ʬʹ ʳʵʫʬʲʰ ʪʨʸʬ ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʸʿʬʭʨʫʵʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ
ʭʨʸʰʨ˂ʰʬʩʹ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ ʳʰʹ ˀʰʫʨ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʯʨʴ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ, ʯʻ
ʸʨʳʫʬʴʨʫʨʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʨˀʺʨʩʬʩʰ, ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
ʫʨ ˀʰʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʯʨʴ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹʯʨʴ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ ʱʻʲʺʻʸʨʹʯʨʴ ʫʨ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʹˆʭʨ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʯʨʴ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 4. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ˀʰʫʨ ʫʨʩʨʲʨʴʹʬʩʻʲʵʩʨ.
ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʹ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʬʯʨʴˆʳʬʩʨ

519
ʬʸʯʰʳʬʵʸʬʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰ ʫʨ
ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 5. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʬʩʨʫʵʩʨ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʵʫʬʴʵʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ ʿʭʬʲʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʫʨʴ ʫʨ
ʿʭʬʲʨ ʼʵʸʳʨˀʰ; ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰʨ ʹʨʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʵʫ ʨʸˁʬʻʲʰ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰ; ʨʸʰʹ ʯʻ ʨʸʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʩʨʮʨʸʮʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʹʨˆʬʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʬʴ ʬʼʬʽʺʰʨʴ
ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹ, ʸʵʪʵʸʰʨ ˀʬʸˁʬʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʫʨ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 6. ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʲʵʩʨ, ʸʨ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹʯʨʴ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʫʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ˄ʵʴʨʹ˄ʵʸʵʩʨʹ ʳʰʹʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʫʨ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʳʰʹʰ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʬʩʰʹ ʫʨ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʺʨʲʰʺʬʺʹ. ʨʳʰʹ ʪʨʸʫʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ
ˀʬʼʨʹʫʬʹ, ʯʻ ʸʨʳʫʬʴʨʫ ʫʨʹʨˀʭʬʩʰʨ ʨʳ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʨʯʭʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʫʨʴʨʱʨʸʪʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʰʫʰʫʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹ ʳʻʽʨʸʬʩʰʹ ʪʬʴʬʸʰʸʬʩʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 7. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ, ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ ʨʫʸʬ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʫʨ ʳʰ˂ʬʳʻʲʰ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʻʲʰ ʪʨʯʭʲʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʫʨʸʫʬʩʨ ʳʨʯ ʹʨʩʨʮʰʹʵ
ʫʵʴʬʹ.
ʶʨʸʨʳʬʺʸʰ 8. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮ˂ʰʰʹ ʹʨʪʨʸʬʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʰ ʸʬʶʻʺʨ˂ʰʰʹʮʸʫʨ, ʳʰʹʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʫʵʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ
ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʯʭʰʯʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ.
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ˀʬʸˁʬʻʲ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʼʰʲʵʹʵʼʰʨʹ, ʰʪʰ ʳʰʰʾʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʵʫ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʫʨ ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ
ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ (ʰˆ. ʴʨˆ. 30.4.).
1. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ. ʬʹ
ʶʬʸʰʵʫʰ ʸʰʪ ʶʰʸʵʩʬʩʮʬʨ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ. ʳʰʹʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʰʸʵʩʨʨ
ʰʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʵʩʨ,ʸʵ˂ʨ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ. ʭʰʴʨʰʫʨʴ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʰʹ ʳʰʹ
ʫʨʽʭʬʳʫʬʩʨʸʬʩʨˀʰ ʳʿʵʼʰ, ʰʪʰ ʨʸ ʻʴʫʨʪʨʳʵʭʰʫʬʹ ʨʳ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʹʨʮʾʭʸʬʩʰʫʨʴ.

520
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʶʰʸʵʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨʹ ʨʸʰʹ ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ
ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʩʨʮʸʰʹ ʰʳ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ ʱʵʴʰʬʴʽʺʻʸʨ,
ʸʵʳʬʲʯʨʴʨ˂ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ.
ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʰʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʬʹ ʶʬʸʰʵʫʰ
ʹʨˀʻʨʲʵʫ ʻʴʫʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ 3-5˄ʲʰʹ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ.
2. ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʨ. ʨʹʬʯʰ ʱʭʲʬʭʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ— ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ
ˀʬʹ˄ʨʭʲʨʹ ʫʨ ʳʨʯˀʬʹʨ˃ʲʵ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ ʳʵʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˃ʲʰʬʸʰ ʫʨ ʹʻʹʺʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ (SWOT ʨʴʨʲʰʮʰʹ
˄ʨʸʳʵʬʩʨ), ʸʨ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʹ. ʨʹʬʯʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʼʲʵʩʹ ʯʻ ʨʸʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨ
ʹʨʱʳʨʸʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʹ, ʸʨʯʨ ʰʹʨʸʪʬʩʲʵʹ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʯ, ʨʹʬʭʬ ʳʰʹʰ ʨʹʬʯʰ ˀʰʫʨ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ ʨʹʻʹʺʬʩʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰʨʴʵʩʨʹ.
4. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʻʴʫʨ ʳʰʾʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʮʻʹʺʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʨ ʰʳ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʴ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹʨ ʫʨ ˀʬʮʾʻʫʭʬʩʹ; ʱʬʸ˃ʵʫ ʸʵʪʵʸʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʳʨʸʯʭʬʲʬʩʰʹ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʸʵʪʵʸʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ, ʪʨʸʬ
ʪʨʸʬʳʵʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʮʬ, ʸʵʪʵʸʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ ʳʵʽʳʬʫʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ,
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹʨ ʫʨʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʳʵʽʳʬʫʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ ʫʨ ʨ. ˀ.
5. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ. ʨʳ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʳʯʨʭʨʸʰ ʳʰʮʨʴʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʯʨ ʱʬʯʰʲʫʾʬʵʩʰʹ ʫʵʴʰʹ
ʮʸʫʨ ʫʨ ʳʰʹʰʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʰʮʨ˂ʰʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʫʬʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʻʼʸʵ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨʹ; ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʵʫʬʴʵʩʰʯ ʼʵʸʳʰ-
ʸʬʩʨʹ ʫʨ ʳʨʯʰ ˀʬʳʨʫʪʬʴʲʵʩʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʸʰʹʱʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʳʰʹʨ-
ʾʬʩʵʩʨʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ.
6. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ ʫʨʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨʹ.
7. ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ. ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʴʵʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʫʨʴ ʫʨ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʫʵʳʰʴʨʴʺʻʸʰ ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ
˅ʸʰʲˀʰ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ

521
ʨʹʶʬʽʺʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ
ʶʵʸʺʼʬʲʰ ʫʨʹʨˆʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮ˂ʰʰʹ ʫʸʵʹ ʫʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʨʯʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʬʸˁʬʭʨ. ʬʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʫʬʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʨ.
8. ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʨʹʬʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʨʸʨʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹ

ʴʨˆ.. 30..4. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ

ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʺʨʶʬʩʰʹ ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ

522
 ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʪʰʴʫʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨˀʰ ˀʬʰʺʨʴʬʩʨ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʱʵʸʬʽʺʰʭʨ, ʸʰʹ ˀʬʫʬʪʨ˂ ˆʫʬʩʨ ʳʰʹʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ.
9. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʫʸʬ ʪʨʳʰʮʴʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ ʳʮʨʫʫʬʩʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʫʬʩʨ ʨˆʨʲʰ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰʨ ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʻʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʯ.
10. ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ. ʬʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʴʪʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʹʨˆʨʭʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʳʹʭʲʬʲʵʩʨʹ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʪʨʸʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
˃ʲʰʬʸʰ ʫʨ ʹʻʹʺʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʼʰʴʨʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʼʰʴʨʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ.

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʫʨ ʸʯʻʲʰ ʬʺʨʶʰʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʨʳʵ˂ʨʴʨʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨ ʳʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʰʹ
ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ʫʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ˆʨʹʰʨʯʫʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʯ:
1. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʨʸʨ ʿʭʬʲʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨʮʬ, ʸʨ˂
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʨʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ, ʨʸʨʳʬʫ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʫʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨʮʬ.
2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʹ ˆʫʰʹ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʰʽʴʨʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʯʨʴ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʬʼʬʽʺʰ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ

523
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʯʨʭʰʫʨʴ ʰʽʴʨʹ ʨ˂ʰʲʬʩʻʲʰ ʿʭʬʲʨ ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʫʨ
ˀʬʻʯʨʴˆʳʬʩʲʵʩʨ, ʸʨ˂ ʫʨˀʭʬʩʻʲʰʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʬʺʨʶʬʩʮʬ ʫʨ ʶʰʸʰʽʰʯ, ˃ʨʲʮʬ
ʱʨʸʪʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˂ʻʫʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʨʸʨ ʯʻ ʨʸ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ
ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʬʼʬʽʺʰ, ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ ʫʨ ˀʬʰʽʳʴʨʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʰ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ.
3. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ʨʫʪʰʲʰ ʨʽʭʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʽ˂ʬʴʺʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʰʹ ʨʾʸʬʭʨʹ. ʯʻʱʰ ˄ʰʴʨ ʬʺʨʶʮʬ
ʬʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʨʺʨʸʬʩʫʨ ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸ ˆʨʹʰʨʯʹ, ʸʨ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʫʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˆʬʫʭʨʹ ˈʵʸʰʮʵʴʺʰʹ ʫʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
˃ʨʲʰʹˆʳʬʭʨ ʰ˃ʬʴʹ ʻˀʻʨʲʵʫ ʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹ ˆʨʹʰʨʯʹ.
4. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ
ʫʨʩʸʱʵʲʬʩʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʻʸʰ ʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʨʪʬʩʨ ʹˆʭʨ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ
ʳʻˀʨʱʬʩʯʨʴ ʫʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʬʩʯʨʴ, ʨʹʬʭʬ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʫʨʸʪˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʸʬ ʶʨʸʺʴʰʵʸʬʩʯʨʴ.
5. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʲʰʮʨ˂ʰʨ ʨʸʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨ ʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹ ʳʮʨ ʴʨʱʸʬʩʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʰʫʨʴ ʨʳʨ ʯʻ ʰʳ ʸʬʨʲʻʸ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ. ʬʸʯʰ ʫʨ ʰʳʨʭʬ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ
ʬʸʯʴʨʰʸ ʹʰʺʻʨ˂ʰʨˀʰ, ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʬʸ, ʨʴ ʬʸʯʰ ʫʨ
ʰʳʨʭʬ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʺʨʫʰʨʮʬ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʻʸʯʰʬʯʹʨ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʵʳʺʨʴʰ
ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ʨʲʪʵʸʵʯʳʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ (ʰˆ. ʴʨˆ. 30.4.) ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
I. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʰ˄ʿʬʩʨ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʨˀʺʨʩʬʩʰʹ ʪʨʸʱʭʬʭʰʯ.
II. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʬʺʨʶʬʩʮʬ ʨʾʰʽʳʬʩʰʨʴ,
ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ, ʨʹʬʭʬ ʸʵʪʵʸ˂ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʳʻʽʨʸʬʩʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰ. ʪʨʸʬ ʪʨʸʬʳʵʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ,
ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʸʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʳʰʹ ʿʵʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʨ˃ʲʬʭʹ ʯʨʭʰʹʫʸʵʻʲʨʫ ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ˀʬʳʺʬʭʰ, ʨʴ
ʯʨʭʫʨ˂ʭʰʯʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʬʴ ʳʰʹʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʹ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʸʬ ʪʨʸʬʳʵʹ ʨʹʬʯʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʫʸʵʻʲʰ ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʨ,
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʿʵʭʬʲ ʬʺʨʶʮʬ ʫʨ ʳʨʯʮʬ ʨʫʬʽʭʨʺʻʸʰ

524
ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ʹʨʽʳʬˀʰ, ˀʬʨʫʪʬʴʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʶʨʸʨʫʰʪʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ.
III. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ
ˀʬʸˁʬʭʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʰʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ
ʻʴʫʨ ˆʫʬʩʵʫʬʹ, ʪʨʸʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ. ʬʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʰʿʵʹ ʹʺʨʩʰʲʻʸʰ ˆʨʹʰʨʯʰʹ, ʨʴ ˃ʨʲʰʨʴ
˂ʭʨʲʬʩʨʫʰ ʰʹʬ, ʸʵʳ ʳʰʹʰ ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʿʵʹ.
IV. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʨʪʬʩʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʴʪʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ʨʪʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ, ʸʵʳ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʳ ʹʨˆʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʰ ʨʸʰʹ ʨʸʨ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ, ʨʸʨʳʬʫ ʳˆʵʲʵʫ ʨʳ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʫʵʴʬ.
V. ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ ʻʴʫʨ ˁʨʰʯʭʨʲʵʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʫʨʹʸʻʲʬʩʻʲʨʫ, ʯʻʱʰ
ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ ʿʭʬʲʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʨʴʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʿʵʭʬʲʰ ʫʵʳʰʴʨʴʺʻʸʰ ʹʼʬʸʵʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʸʵʳʬʲʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʨʫ ʳʵʴʵʺʵʸʰʴʪʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.

30ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʫʨʪʬʪʳʭʨʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʳʨʸʯʭʰʹʹʰʹʺʬʳʨˀʰʫʰʭʬʸʹʰʼʰ--
˂ʰʸʬʩʻʲʰʱʵʳʶʨʴʰʰʹʳʨʪʨʲʰʯʮʬ
ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵʫ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ ʸʵʳ, ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʹ ʨʸ ʪʨʨˁʴʰʨ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʬʸʯʰʨʴʰ ʫʨ ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵʫ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʴʨʱʸʬʩʰ. ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ
ʿʵʭʬʲ ʳʱʭʲʬʭʨʸʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹ˄ʨʭʲʵʩʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʹ ʨʳ ʹʼʬʸʵˀʰ,
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʪʨʨˁʴʰʨ. ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʮʵʪʨʫʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʰʳʨʸʯ ʨʳʵʹʨʭʨʲʰ ʴʵʸʳʬʩʰ, ˄ʬʹʬʩʰ ʫʨ
ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʬʩʰ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʫʨ˂ʭʨ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ˄ʰʴʨˀʬ ʳʫʪʨʸʰ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨʹʨ ʫʨ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨʹ.
ˁʭʬʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʳʨʸʯʭʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʫʪʰʲʰ ʻ˅ʰʸʨʭʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʰ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹ,
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹʨʫʳʰ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʵʩʰʹ, ʳʵʽʴʰʲʵʩʰʹʨ ʫʨ ʫʬʳʵʱʸʨʺʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ.
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʭʿʵʯ ʳʨʸʯʭʰʹ ʸʬʪʲʨʳʬʴʺʨ˂ʰʰʹʨ
ʫʨ ʼʵʸʳʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ, ˆʵʲʵ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʳʨʸʯʭʰʹ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʪʨʳʵʭʿʵʼʯ ʹʨʳ ˃ʰʸʰʯʨʫ ˇʪʻʼʹ, ʸʵʪʵʸʬʩʰ˂ʨʨ: 1)
ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʰʹ; 2) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ; 3) ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ. ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʯʨ

525
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˂ʰʱʲʻʸʵʩʨʹʯʨʴ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ 3 ʹʺʨʫʰʰʹʨʪʨʴ ˀʬʫʪʬʩʨ: 1) ʳʰʮʴʰʹ ʫʨʹʨˆʭʨ ʫʨʪʬʪʳʭʨ; 2) ʹʨʳʨʸʯʨʭʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʫʨʹʨˆʻʲʰ ʳʰʮʴʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ; 3) ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ,
ʱʵʴʺʸʵʲʰ, ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨ-ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨ ʫʨ ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʨ.
ʶʰʺʬʸ ʫʸʻʱʬʸʰ ʪʨʴʳʨʸʺʨʭʹ, ʸʵʳ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʨˆʨʲʰ ʳʬ˄ʨʸʳʬʯʨ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ˄ʬʹʰ ʻʴʫʨ
ʫʨʬʼʻ˃ʴʵʹ ʳʬʴʬˇʬʸʯʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʹ. ʱʬʸ˃ʵʫ,
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʳ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʹʨʳʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ ʫʨ˂ʭʨ:
1) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʻʫʳʰʭʰ ʹʸʻʲʿʵʼʨ;
2) ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ˂ʵʫʴʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨ
3) ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ.
ʨʳʨʹʯʨʴ ʰʴʵʭʨ˂ʰʨ ʳʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʸʵʪʵʸ˂ ˀʰʫʨ ʹʨʼʰʸʳʵ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʨ.
ʶ. ʫʸʻʱʬʸʰʹ1 ʨʮʸʰʯ ʰʨʶʵʴʰʰʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʨ ʳʬ˄ʨʸʳʵʬʩʸʰʭ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ
ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰ ʰʿʵ ʹ˄ʵʸʬʫ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʰʯ.
ʱʬʸ˃ʵʫ, ʰʹʬʯʰ ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʯ, ʸʵʪʵʸʰ˂ ʨʸʰʹ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ʫʨ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʪʨʴʨʯʲʬʩʨ, ˀʸʵʳʰʯʰ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʬʩʰ. ʳʬʴʬˇʬʸʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʼʲʵʩʹ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ ˆʬʲʵʭʴʬʩʨʹ ˆʫʬʩʨ `ʳʬʴʬˇʬʸʰ ʳʬ˄ʨʸʳʬ~, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˃ʨʲʻ˃ʹ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ
ʸʬʭʵʲʻ˂ʰʨ ʳʨʸʯʭʨˀʰ, ʬʹ ʨʸʰʹ ʱʰʫʬʭ ʬʸʯʰ ʨˆʨʲʰ ʳʵʭʲʬʴʨ ˂ʵʫʴʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰʩʰʮʴʬʹʰʹ ˆʨʸʰʹˆʵʩʸʰʭʰ, ʴʨˆʺʵʳʰʹʬʩʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ, ʵʾʵʴʫ
ʰʹʺʵʸʰʻʲʰ ʸʬʭʵʲʻ˂ʰʬʩʰʹʨʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʯ ʬʹ ʨʸʰʹ ʸʬʭʵʲʻ˂ʰʨ ʴʪʸʬʭʰʹ
ʪʨʸʬˀʬ~.ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʰʹ, ʶ. ʫʸʻʱʬʸʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ
ʪʨʨʮʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʫʨʴ
ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ˂ʴʵʩʰʲʰ ʽʨʸʯʭʬʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸ-ʳʱʲʬʭʨʸʬʩʰʹ, ʶʸʵʼʬʹʵʸʬʩʰʹ: ʪʰʵʸʪʰ
ʫʨ ʵʯʨʸ ʩʨʾʨʯʻʸʰʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʻʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ˄ʬʹʬʩʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʼʰʽʸʵʩʹ ʫʨ ʨʿʨʲʰʩʬʩʹ ʳʰʮʨʴ-ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ;
2. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʨʳʮʨʫʬʩʹ ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʫʨ˄ʭʸʰʲʬʩʰʯ ʪʬʪʳʨʹ;
3. ʬʼʬʽʺʰʨʴ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨʹ ʰʾʬʩʹ ʳʰʾʬʩʻʲ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʮʬ;
4. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨʹ ʰʾʬʩʹ ʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨʮʬ;
--------------------------------------------------------------------------------------------------
ǬȘțȒȍȘǷȐȚȍȘ ǼǯȈȌȈȟȐȔȍȌȎȔȍȕȚȈȊ;;,ȊȍȒȍǷȍȘșȈȕȋȓǻȟǷȖș— ǴǰȏȌȈȚȍȓȤșȒȐȑ
ȌȖȔCǪȐȓȤȧȔșașȅȚȈȒȕȐȋȈȒȓȈșșȐȒȈșȖȊȘȍȔȍȕȕȖȋȖȔȍȌȎȔȍȕȚȈȗȖșȊȧȡȍȕȈȋȓȖȉȈȓȤȕȣȔ
ȗȘȖȉȓȍȔȈȔșȒȖȚȖȘȣȔȐșȚȖȓȒȕȨȚșȧȔȐȘȖȊȈȧȥȒȖȕȖȔȐȒȈȐȊșȨȟȍȓȖȊȍȟȍșȚȊȖȊ;;,ȊȍȒȍ
3. ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ ʪ. ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ ʵ. ʹʺʨʺʰʨ `ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʶʬʺʬʸ
ʫʸʻʱʬʸʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ~. `ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʷʻʸʴʨʲʰ `ˆʬʲʰʹʻʼʻʲʬʩʨ ʫʨ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ~. (ʰʹʺʵʸʰʨ, ʯʬʵʸʰʨ, ʶʸʨʽʺʰʱʨ) N4. ʯʩʰʲʰʹʰ, 2008. ʪʭ 54-64.

526
 5. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰʹ ˃ʨʲʰʹˆʳʬʭʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʮʬ ʫʨ
ʨʸʨ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʮʬ;
6. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʴʨʿʵʼʰʬʸ ˀʬˆʭʬʫʸʬʩʹ ʳʨʸʯʨʭʹ;
7. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʼʰʽʸʵʩʹ ʫʨ ʨʳʩʵʩʹ `ˁʭʬʴ“ ʫʨ ʨʸʨ `ʳʬ“;
8. ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ˇʬʸ ʰʹʳʬʴʹ ʫʨ ˀʬʳʫʬʪ ʲʨʶʨʸʨʱʵʩʹ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ
ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʬʩʹ ʬʳʵʸˁʰʲʬʩʨ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʴ ʳʨʸʯʭʰʹ ʵʸʪʨʴʵʯʨ
ʹʰʹʺʬʳʨʹʨ ʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹ, ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʹ, ʳʬʴʬˇʬʸʰʹ
ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʳʹʸʻʲʬʩʬʲʮʬ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨʸʹʬʩʵʩʹ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʪʨ˃ʾʵʲʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʸʰʪʰ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʰ
ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ, ˄ʬʹʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ,
ʸʵʳʬʲʯʨ ʫʨ˂ʭʰʯʨ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʺʨʸʬʩʰʯ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ.
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵ ʫʨ ʳʫʪʸʨʫʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾ˄ʬʭʨʫ,
ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹ-
ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ,
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ) ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ, ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ (ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ) ʳʬʯʵʫʰʱʰʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ.
ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ)) ʩʰʮʴʬʹ--ʪʬʪʳʨ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʨ. ʳʰʹʰ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ
ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʵʭʲʬʴʬʩʮʬ ʨʸʨ ʻʩʸʨʲʵʫ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʰʪʰ ʰ˃ʲʬʭʨ ʳʨʸʯʭʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ˀʬʫʪʬʴʰʲʰ ʪʬʪʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʨʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʳʰʮʨʴʰʨ, ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʫʨʸʪʰʹ)
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʪʬʪʳʨ ʫʨ ˀʬʨʰʨʸʨʾʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹʨʯʨʴʨʫʵ
ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰˆʨʺʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʨˀʰ.
ˁʭʬʴ ʳʰʬʸ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʬʪʳʰʹ ʹʨʴʰʳʻˀʵ ʭʨʸʰʨʴʺʰ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʹʨʬʸʯʵʫ ʫʨʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹʫʨʪʬʪʳʭʰʹʨʯʭʰʹ,
ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʨʯʨ ʳʵʮʰʫʭʰʹ (ʱʸʬʫʰʺʰʹ) ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ. ʩʰʮʴʬʹ-
ʪʬʪʳʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ ʰʹʬʯʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʹʰʫʰʫʬ, ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨ ʫʨ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʮʸʫʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨ. ʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʯʬʵʸʰʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʳʰʬʸ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʺʰʶʰʹ ʯʻ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨʹ
ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʵʯˆʰ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨ: 1) ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʪʨʸʬʳʵ; 2)
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʺʰʶʰ; 3) ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨ; 4) ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ. (ʰˆ. ʴʨˆ.
30.5.).

527
 ʨʳʸʰʪʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ
ʫʰʫ ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʹ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʸˁʬʭʨʴʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʹʺʰʲʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʯʻ ʫʨʭʰ˂ʨʭʯ ʳʨʾʨʲʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ
ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʨʶʸʵʩʰʸʬʩʻʲ ʳʬʯʵʫʬʩʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʳʰʱʸʵʫʵʴʬʮʬ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ (ʳʬ˄ʨʸʳʬʬʩʰʹ)
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨˀʰ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ, ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ
ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰ ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʰʹ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʯʨ
ˀʬʳʫʪʵʳ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ, ʪʨʴʨʳʺʱʰ˂ʬʩʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʬʩʸʰʵʩʰʹ
ʹʨ˃ʰʸʱʭʬʲʹ, ʳʿʨʸʨʫ ʫʨ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰʯʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʨˆʰʯ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩˀʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʵ˄ʳʵʩʹ 1980-ʰʨʴ ˄ʲʬʩˀʰ ʫʨʰ˄ʿʵ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ
ʫʵʳʰʴʰʸʬʩʨ. ʬʹ, ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ, ˆʫʬʩʵʫʨ ʳʹˆʭʰʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʺʰ ʹʨʳʹʨˆʻʸʬʩʰ ˈʽʵʴʫʨʯ ˀʬʽʳʴʰʲʰ ʰʳ
ʳʰʮʴʰʯ, ʸʵʳ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʨʫ ʿʵʼʰʲʰʿʵ
ʫʨʪʬʪʳʰʲʰ. ʨʳ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʻʳʬʺʬʹʵʩʨ ʹ˄ʵʸʬʫ ʰʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ˀʬʰʳʴʨ.
ʯʻʳ˂ʨ, ʩʬʭʸʰ ʳʵʫʬʲʰ ʨʸ ʶʨʹʻˆʵʩʫʨ ʰʳ ʹʺʨʺʬʪʰʻʲ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂
ʨ˄ʿʫʬʩʵʫʴʬʴ ʿʭʬʲʨʴʨʰʸʰ ʼʵʸʳʰʹʨ ʫʨ ʮʵʳʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰ. ʶʸʵʼ. ʹʽʵʻʲʹʳʨ
ˀʬʨˇʨʳʨ ʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˂ʭʰʲʬʩʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʹʺʸʨʺʬʩʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ
ʫʨʼʰʽʹʰʸʫʨ 25 ˄ʲʰʹ ʳʨʴ˃ʰʲʮʬ.

ʴʨˆ.. 30..5. ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ,, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨˆʫʬʴʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʮʬ..

ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ, ʻʳʬʺʬʹ˄ʰʲʨʫ ʳʸʨʭʨʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʨ ʹʨʬʸʯˀʵʸʰʹʵ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ

ʬ˄ʬʭʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩʹʨ˂ ʱʰ, ʸʵʳʲʬʩʮʬ˂ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʨʫ
ʯʰʯʽʵʹ ʪʨʭʲʬʴʨʹ ʨʸ ʨˆʫʬʴʫʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰ, ʳʵʻ˄ʬʭʯ ʨˆʨʲ
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʨʹ ʫʨ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʯʨʴ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ.

528
 ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ `ʮʬʳʵʫʨʴ ʽʭʬʳʵʯ~ ʳʰʫʪʵʳʨ˂,
ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʳʹˆʭʰʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰ ʰʿʬʴʬʩʬʴ, ʪʮʨʹ ʫʨʻʯʳʵʩʹ ʰʹʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ
ʳʰʮʴʬʩʹ, ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʮʻʹʺʨʫ ˀʬʹʨʼʬʸʰʹʰ ʰʽʴʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʫʵʴʰʹ ʫʨ, ʳʨˀʨʹʨʫʨʳʬ, ʰʳ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʻʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹˆʭʨ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʹʨ ʫʨ ʳʰʹ ʩʰʮʴʬʹʮʬ ʨˆʫʬʴʹ ʪʨʭʲʬʴʨʹ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʮʬʫʨ ʫʵʴʬʮʬ ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʰʸʬʩʻʲʰ
ʰʽʴʬʩʨ, ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ, ʰʳ ʹʨʮʾʭʸʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʮʬ, ʸʵʳʲʰʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ˂ ʫʨʳʻˀʨʭʫʬʩʨ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ. ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʽ˂ʬʴʺʰ ʹʻʲ ʻʼʸʵ
ʳʬʺʨʫ ʪʨˆʫʬʩʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʨʫ ʰʳ ʽʹʬʲʬʩʹʨ ʫʨ ʨʳˆʨʴʨʪʵʩʬʩʮʬ, ʸʵʳʲʰʹ
ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ˂ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ. ʨʽ˂ʬʴʺʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˇʨ˅ʭʰʫʨʴ ʪʨʫʨʰʺʨʴʬʩʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʽʹʬʲʰʹ
ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ˂ʨʲʱʬʻʲ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʮʬ. ʻʸʯʰʬʸʯʱʨʭˀʰʸʰ ʫʨ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʨ ʫʨ ʸʬʹʻʸʹʻʲ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʹ ˀʵʸʰʹ
ʹʻʲ ʻʼʸʵ ʳ˅ʰʫʸʵ ʪʨˆʫʬʩʨ ˁʭʬʴ ʻʱʭʬ ʨʾʭʴʰˀʴʬʯ ʨʳ ʵʸʳˆʸʰʭʰ ʱʨʭˀʰʸʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ.
ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ: ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʰʹ ʼʵʸʳʻʲʰʸʬʩʨʹ;
ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʨʴʨʲʰʮʹʨ ʫʨ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲ, ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲ
(ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸ, ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ; ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʬʽʹʶʬʸʺʰʮʨʹ; ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʶʨʸʺʴʰʵʸʬʩʰʹ ˀʬʴʰˀʭʴʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨʹʨ ʫʨ ʫʨʳʺʱʰ˂ʬʩʨʹ; ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʮʬ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʫʨ˄ʬʹʬʩʨʹ (ʰˆ. ʴʨˆʨʮʰ 30.5.).
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʻʴʫʨ ˄ʨʸʰʳʨʸʯʵʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ˀʬʽʳʴʰʲʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʩʻʴʬʩʸʰʭ-ʱʲʰʳʨʺʻʸʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʫʨ ʳʰʱʸʵʫʵʴʬʮʬ ʺʬʽʴʰʱʻʸʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʳʨ ʱʭʲʬʭʬʩʳʨ ʻʴʫʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʫʨʸʪʰʹ) ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʵʰ˂ʨʭʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨʹ:
1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʫʨʸʪʰʹ) ʸʵʲʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨˀʰʫʨ ʳʰʹʰ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ (ʳʰʮʴʬʩʰʹ) ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ;
2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ
˃ʰʸʰʯʨʫʰʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ (ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʬʩʰʹ) ʳʰʯʰʯʬʩʰʯ;
3. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ ʨʸʹʬʩʻʲ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʵʯˆʵʭʴʨʯʨ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ
ʳʨʯʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹʮʸʫʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʯʨ (ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʰʹ ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨ)
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ;
4. ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʯʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ
ˀʬʫʪʬʴʨ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲʰˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʮʬ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʯ;
5. ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ) ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ
ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;
6. ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ (ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ, ˀʸʵʳʰʯʰ) ʳʵʯˆʵʭʴʨʯʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ
ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʫʨ ʳʵʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫʬʩˀʰ ʳʰ˄ʵʫʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ;

529
 7. ʳʵʳʨʭʨʲˀʰ ʴʨʭʨʸʨʻʫʬʭʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ;
8. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʨʰʹʨˆʬʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʨ ʨʽʺʰʭʬʩʮʬ
(ʳʻʫʳʰʭ ʫʨ ʹʨʩʸʻʴʨʭ ʱʨʶʰʺʨʲʮʬ), ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʮʬ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʴʵʸʳʰʹ) ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʨʫ ʪʨʴʰˆʰʲʬʩʨ: 1.
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 2. ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ; 3. ʻʨˆʲʵʬʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʹʨ˅ʰʸʵ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ (ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʨ; 4. ˀʬʹʨ˃ʲʵ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʰʮʴʰʹ ʨʸˁʬʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʬʺʨʶʮʬ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʨˀʰ ʨʹʨˆʭʨ
ʻʴʫʨ ˈʶʵʭʵʹ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʳ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʫʨ ʼʨʹ˄ʨʸʳʵʽʳʴʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ. ʼʨʹʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨˀʰ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰ.
ʼʨʹʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺʰʸʬʩʨʹ, ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʨˆʫʬʴʬʴ ʳʹʵʼʲʰʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ. ʼʨʹʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʩʵʲʵ ʬʺʨʶʮʬ ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʮʬ ʽʭʬʿʴʰʹ ʨʸʨʩʨʲʨʴʹʰʸʬʩʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ
ʳʰʬʸ ʼʨʹʬʩʰʹ ʲʰʳʰʺʰʸʬʩʰʹʨ, ʨʴ ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʰʹ ʪʨʺʨʸʬʩʨ.
ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ ʽʭʬʿʴʰʹ ʳʬ˄ʨʸʳʬʬʩʰʹ ʳʰʬʸ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʬʸʯʬʸʯ ʸʯʻʲ ʱʭʨʴ˃ʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ, ʸʨʹʨ˂ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʴʬʫʲʬʻʲ-
ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʪʨ˃ʴʬʲʬʩʻʲʰ ʳʵʶʵʭʬʩʨ, ʬʴʬʸʪʵʳʨʺʨʸʬʩʲʬʩʰʹ ˀʬʼʬʸˆʬʩʻʲʰ ʳʰ˄ʵʫʬʩʨ
ʫʨ ʳʨʯʮʬ ʼʨʹʬʩʰʹ ʳʱʭʬʯʸʰ ʮʸʫʨ, ʱʸʰʮʰʹʻʲʰ ʫʨ ʱʵʴʼʲʰʽʺʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ, ˄ʲʰʻʸʰ ʫʨ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ
ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
1. ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ, ʳʰʹʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʰʹ (ʹʨʨʳʽʸʵʬʩʰʹ, ʸʪʵʲʬʩʰʹ)
ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʹ;
2. ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
(ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ) ʳʵʶʵʭʬʩʨʹʨ ʫʨ ʫʨʪʬʪʳʨʸʬʩʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ;
3. ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ (ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ) ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʨʫ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
(ʪʨʳʵˀʭʬʩʰʹ) ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʨʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨʹ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨʯʨ(ʹʨʩʨʮʸʵ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ) ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;
4. ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨ ʫʨ ʨˆʨʲʰ
ʳʨʾʨʲʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ;
5. ʳʨʴʽʨʴʨʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʹʨʳʻˀʨʵ ʫʸʵʰʹ, ʳʨʯʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʫʨʺʭʰʸʯʭʰʹ
ʸʬʷʰʳʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ, ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʨʹ;
6. ʪʨʳʵʹʨˀʭʬʩʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʵʩʰʬʸʯʬʻʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ ʫʨ ʹˆʭ.
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ
ʫʨʺʭʰʸʯʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ, ˁʨʺʨʸʫʬʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ

530
ʴʨˆ.. 30..6. ʫʨʸʪʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʹʽʬʳʨ

531
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹ: ʨ) ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
ʫʨʴʨʫʪʨʸʰʹ (ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ) ʳʵʽʳʬʫʰ (ʹʨ˄ʿʰʹʰ) ʫʨʺʭʰʸʯʭʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ; ʩ)
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ˇʪʻʼʰʹ ˅ʸʰʲʰˀʰ ʫʨ,ʨʹʬʭʬ, ʳʯʲʰʨʴʨʫ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ
ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹ ʸʬʮʬʸʭʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ; ʪ) ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʰʹʹʸʻʲʰ
ʫʨʺʭʰʸʯʭʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʰʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʹʨʳʨʴʽʨʴʵ ʫʸʵʰʹ
ʸʬʮʬʸʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ˀʰʪʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨˀʵʸʰʹʵ ʱʵʵʶʬʸʰʸʬʩʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ
ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ˆʬʲʨˆʨʲ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹʫʨ ˄ʨʸʫʪʬʴʨʹ ʳʬʴʬˇʬʸʰʹʨʫʳʰ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʩʵʲʵ ʬʺʨʶʮʬ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ (ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʬʪʳʨ)
ʳʵʰ˂ʨʭʹʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʫʵʱʻʳʬʴʺʹ, ʸʵʳʬʲʯʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʪʻʲʫʨʹʳʰʯ ʻʴʫʨ
˄ʨʸʳʵʬʩʫʬʹ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʬʴ:
1. ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ (ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ) ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʹ;
2. ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʹʨʭʲʬʩʰʹ ʩʨʲʨʴʹʹ;
3. ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʴʨʬʸʯ ˂ˆʸʰʲʬʩʹ;
4. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʨʹʰʭʬʩʰʹ ʴʨʬʸʯ ʩʨʲʨʴʹʹ;
5. ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʹ;
6. ʼʨʹʰʨʴʰ ʽʨʾʨʲʫʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʹ;
7. ʹʨ˂ʫʬʲʹʨʱʵʴʹʺʸʻʽʺʵʸʵ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ ʬʺʨʶʬʩʹ;
8. ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲ ʳˆʨʸʬʯʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʵʲʵʫʰʴʰʹ ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨʹʨ ʫʨ ʨ. ˀ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ
ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ, ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹ ʨʫʪʰʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ: ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵ ʫʨ
ʼʵʸʳʬʩʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʻʸ ʫʨʩʨʴʫʬʩʨʯʨ ʻʱʻʪʬʩʨ ʫʨ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʫʰʭʰʫʬʴʫʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ. ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʪʬʪʳʨ ʨʰʪʬʩʨ
ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ, ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʪʬʪʳʰʹ (ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ) ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʫʨ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨ (ʼʰʸʳʰʹ) ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʫʨʴ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹ (ˆʨʸʰʹˆʹ), ʳʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ ʼʰʸʳʰʹ ʹʶʬ˂ʰʼʰʱʻʸʵʩʨ ʫʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʼʬʸʵ.
ʩʻʴʬʩʸʰʭʰʨ, ʨʸ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ `ʳʮʨ
ʸʬ˂ʬʶʺʬʩʰ.ʨʳʸʰʪʨʫ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʴʨʰʸʨʫ
ʪʨʳʵʰˆʨʺʵʹ (ʰˆ. ʴʨˆ. 30.6.)
ʸʵʪʵʸ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʨ?
1.ʫʨʸʪʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʳʬʺʿʭʬʲʬʩʨʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ. (ʴʨˆ. 30.7).
˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʸʵʳ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʵʩʰʹ ʫʵʴʰʹ, ʹʨʱʭʲʬʭʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʭʲʬʴʰʹ
ʳʹʭʲʬʲʵʩʨʮʬ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˆʨʹʰʨʯʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ

532
 ʴʨˆ.. 30..7. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʹʽʬʳʨ

ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸˆʬʫʭʰʹ ʹʨʳ ʹʨˆʬʹ: ˈʰʶʵʯʬʮʨʹ, ʶʸʵʪʴʵʮʹʨ ʫʨ ʪʬʪʳʨʹ.

ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ (ʺʬʸʳʰʴʰ ʩʬʸ˃ʴʻʲʰ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʹʨʨ ʫʨ ʴʰˀʴʨʭʹ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ) ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʫʸʵʰʹ ʸʵʳʬʲʰʳʬ ʳʵʳʬʴʺʰʹʨʯʭʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʩʰʬʽʺʰʹ
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ, ʳʵʭʲʬʴʨʯʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʯʨ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʪʮʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ. ʶʸʵʪʴʰʮʰʸʬʩʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭ
ʳʬʯʵʫʹ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ: ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ, ʳʨʯʬʳʨʺʰʱʻʸʰ ʬʽʹʺʸʨʶʵʲʨ˂ʰʰʹ,
ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʰʹ ʫʨ ʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ.
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʯʭʰʹʵʩʸʰʭ ʳʬʯʵʫʬʩʹ ʳʰʬʱʻʯʭʴʬʩʨ: ʫʬʲʼʰʹ ʳʬʯʵʫʰ,
„ʺʭʰʴʬʩʰʹ ˀʺʻʸʳʰʹ“ ʹʰʹʺʬʳʨ ʫʨ ʹˆʭʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʲʵʪʰʱʻʸ ʨʴʨʲʰʮʹ. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʵʩʰʬʽʺʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ: ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨ
ʫʨʸʪʬʩˀʰ (ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ) ˄ʨʸʳʵʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ (ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ), ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʮʬ; ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʸʬʹʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ; ʫʨʸʪʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ; ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʵʸʪʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ ʫʨ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ ʨ.ˀ.
ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʬʩʨ ʫʨʸʪʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ)
˄ʰʴʨˀʬ ʳʫʪʨʸʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʰʯ: 1) ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʯ (15 ˄ʬʲʮʬ
ʮʬʭʰʯ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ);2) ʹʨˀʻʨʲʵʭʨʫʰʨʴʰ ʳʰʮʴʬʩʰʯ (15 ˄ʲʰʨʴʰ ʶʬʸʰʵʫʰʯ) ʫʨ
ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰ ʨʴʻ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʯ (1 ˄ʲʨʳʫʬ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ).
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʵʸ ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʹʨ ʫʨ ʹʨ˃ʰʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨʹ
ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʬʸʯʰʨʴʵʩʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʵʴʬʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʹʺʰʱʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʯʨʴʳʰʳʫʭʸʵʩʨʹ (ʬʺʨʶʬʩʹ): 1. ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʼʬʸʵʹ
(ʫʨʸʪʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʨʾ˄ʬʸʨ ʨʴʨʲʰʮʰ, ˄ʨʸʹʻʲ ʫʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʶʬʸʰʵʫʬʩˀʰ
ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ; 2. ʫʨʸʪʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ, ʹʨ˃ʰʬʩʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ; 3.ʫʨʸʪʰʹ

533
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʫʨʹʳʨ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ
ʴʵʸʳʨʺʰʻʲʰ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ; 4. `ʪʨʸʾʭʬʭʰʹ~ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ, ʳʨʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰ,
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʫʨʹʳʨ ʫʨ ʨʳ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹ ʪʮʬʩʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʳʨʯ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʫʨʸʪʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ˀʰʪʨ ʫʨ ʪʨʸʬˀʬ
ˀʬʮʾʻʫʭʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ; 5. ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ ʨʸˁʬʭʨ ʫʨ
ʫʨʸʪʯʨˀʵʸʰʹʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹʨʯʭʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ.
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ: ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ,
ʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʵʩʰʬʽʺʻʸ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ ʽʳʴʰʹ ˄ʨʸʹʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʬʩʰʹ ʺʸʬʴʫʬʩʰʹ
ʬʽʹʺʸʨʶʵʲʨ˂ʰʨ ʴʵʸʳʨʺʰʻʲ ʶʸʵʪʴʵʮʬʩʯʨʴ ˀʬʯʨʴʨ˄ʿʵʩʰʯ. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʬʸʯʬʸʯ ʸʯʻʲ ʫʨ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʹʨʱʰʯˆʨʫ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ, ʸʵʳʲʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ
1) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʹ, ʶʸʵʪʴʵʮʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʫʨ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʻʲʰʸʬʩʨʹ ʫʨ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ;
2) ʫʨʸʪʰʹ (ʹʼʬʸʵʹ) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨ ˄ʸʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨʹ ʫʨ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨˀʰ ʳʨʯʰ ˄ʰʲʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ;
3) ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʸʬʺʸʵʹʶʬʽʺʻʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ˀʬʪʸʵʭʬʩʨʹʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʹʨʸ˄ʳʻʴʵʵʩʰʹ, ʶʬʸʰʵʫʻʲʵʩʰʹ, ʵʩʰʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʫʨ ʨ. ˀ. ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʯ;
4) ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ;
5) ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʨʸˁʬʭʨ;
6) ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨʸʪʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʨʮʬ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʨʴʪʸʰˀʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ.
ʫʨʸʪʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ ʫʨ ˀʸʵʳʰʯ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʮʬ,˃ʰʸʰʯʨʫ ʼʵʴʫʬʩʹʨ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʱʨʶʰʺʨʲʫʨʩʨʴʫʬʩʬʩʮʬ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ. ʨʳ ʳʰʮʴʰʯ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʫʨʸʪʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʫʨʪʨʸʱʭʬʻʲ ʶʬʸʰʵʫˀʰ,ʳʰʹʰ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʫʵʴʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ. ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʨ ʰ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʸʬʹʻʸʹʺʬʭʨʫʵʩʰʹ(ʳʨʹʨʲʨʯʺʬʭʨʫʵʩʰʹ,
ʼʵʴʫʺʬʭʨʫʵʩʰʹʨ ʫʨ ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʵʩʰʹ) ʱʵʬʼʰ˂ʰʴʺʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʯ.ʨʳʸʰʪʨʫ,
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ (ʫʨʸʪʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-
ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʳʨ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ:
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲʨʫ ʫʨ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ ʳʱʨʼʰʵʫ ʪʨʳʵˆʨʺʻʲʰ
ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ; ʲʵʪʰʱʻʸʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʳʿʨʸʬʩʨ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʿʭʬʲʨ ʬʺʨʶʹ, ʫʵʴʬʹʨ ʫʨ ʬʲʬʳʬʴʺʹ ˀʵʸʰʹ,
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʰʹ ʨʸˁʬʭʰʹʨʯʭʰʹ; ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʯʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰʹ ʨʹʨʸˁʬʭʨʫ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʹ ˀʬʨʫʪʬʴʬʴ: 1) ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ; 2)
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨ; 3) ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ; 4) ʳʨʸʯʭʨ; 5) ʫʨʪʬʪʳʭʨ; 6) ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻˀʻʨʲʵʫ ʯʭʰʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ, ʨʹʬʭʬ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʯʨʴ, ʱʲʰʬʴʺʬʩʯʨʴ ʫʨ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨʹʯʨʴ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʮʬ ʨʸʰʹ
ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ

534
ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʨʳ ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰʹ ʬʽʭʹʰ ˇʪʻʼʰ ʻʴʫʨ ʫʨʨʱʳʨʿʵʼʰʲʵʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1)
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʰʴʭʬʹʺʵʸʬʩʯʨʴ; 2) ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʳʵʳ˄ʵʫʬʩʲʬʩʯʨʴ; 3)
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʱʲʰʬʴʺʬʩʯʨʴ; 4) ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯ-
ʵʩʬʩʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʯʨʴ; 5) ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʯʨʴ (ʳ. ˀ. ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʻʲʰ ʫʨ
ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ˀʻʨʳʨʭʲʬʩʰ); 6)ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʹʨʱʵʴʺʨʽʺʵ
ʨʻʫʰʺʵʸʰʨʹʯʨʴ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ (ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʨ) ˁʭʬʻʲʬʩʸʰ-
ʭʨʫ 12 ˃ʰʸʰʯʨʫ ʪʨʴʨʿʵʼʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ.
ʪʨʳʵˁʬʴʰʲʰ ʽʨʸʯʭʬʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʰ, ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵʹ ʫʨʳʹʨˆʻʸʬʩʻʲʰ
ʳʵʾʭʨ˄ʬ, ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹʰ ʸʬʭʨˆ ˆʨʸʬʩʨʭʨ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵˀʰ „ʼʰʸʳʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ~ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʶʬʸʹʵʴʨʲʯʨʴ
ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʨʾʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ „ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʼʰʲʵʹʵʼʰʨ ʪʨʴʰˆʰʲʨʭʹ
ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ ʲʵʪʰʱʻʸʰ,ʼʹʰʽʵʲʵʪʰʻʸʰ, ʹʵ˂ʰʵʲʵʪʰʻʸʰ,
ʬʱʵʲʵʪʰʻʸʰ, ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ, ʫʨ ʬʯʰʱʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ.
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʼʰʲʵʹʵʼʰʰʹ
ʨʸʹʰʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ˀʸʵʳʰʯʰ ˂ˆʵʭʸʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨˀʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʳʨʻʴʫʨ ˀʬʽʳʴʨʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰ, ʹʨʫʨ˂ ʿʵʭʬʲʰ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʬʲʰ ʹʸʻʲʨʫ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʹ ʯʨʭʰʹ ʻʴʨʸ-ˁʭʬʭʬʩʹ; ʳʵʳʻˀʨʭʬʹ ˀʬʬʽʳʴʬʩʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʰʯʨʳʨˀʵʹ
ʨʽʺʰʻʸʰ ʸʵʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨˀʰ; ʳʵʳʻˀʨʭʬ
ʳʰʰʾʬʩʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸ ʫʨ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴ ʱʵʳʶʬʴʹʨ˂ʰʨʹ;ˀʬʽʳʴʰʲʰ ʰʽʴʬʩʨ ˀʸʵʳʰʹ
ʻʹʨʼʸʯˆʵ ʫʨ ˇʨʴʳʸʯʬʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰ. ʨʹʬʭʬ, ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʳʵʳʻˀʨʭʬʬʩʰʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʰʹ ʹʸʻʲʼʹʵʭʨʴʰ ʫʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʨ˂, ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʻʳʯʨʭʸʬʹ
ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʼʰʲʵʹʵʼʰʰʹ ʯʭʨʲʹʨʮʸʰʹʰʯ, ʸʵʳʬʲʰʹ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʼʰʲʵʹʵʼʰʰʹ (ʳʰʹʰʰʹ) ʪʨʴʻʿʵʼʬʲ ʴʨ˄ʰʲʹ, ʳʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ.“ 4.
ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ
ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʸʵʪʵʸ˂ ʳʯʲʰʨʴʨʫ
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹʨʯʭʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʰʹʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʸʪʵʲʬʩʰʹʯʭʰʹʨ˂ — ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʬʩʰ,
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰ, ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰ, ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ, ʨʫʨʳʰʨʴʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʫʨ ʨ. ˀ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʹʨʬʸʯʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ ʼʰʸʳʰʹ ʽ˂ʬʭʰʹ ʳʵʫʬʲʰʫʨʴ ʫʨ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ
ʳʰʬʸ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʨˆʨʲʰ ʰʫʬʬʩʰʫʨʴ. ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʳʻʫʳʰʭʨʫ
ʭʰʯʨʸʫʬʩʨ. ˃ʨʲʰʨʴ ʸʯʻʲʰʨ ʿʭʬʲʨʼʬʸʰ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʪʨʯʭʨʲʵ ʫʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʫʸʵʰʹ
ʳʨʴ˃ʰʲʮʬ ʳʰˈʿʭʬ ʫʨʫʪʬʴʰʲ ʱʻʸʹ ʰʹʬ, ʸʵʳ ʳʨʹˀʰ ʨʸʨʭʰʯʨʸʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʨʸ
ˀʬʰʺʨʴʵ. ˂ˆʨʫʰʨ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʨʸʰʹ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʪʸ˃ʴʵʩʰʨʸʬ ʶʸʵ˂ʬʹʰ,
ʱʬʸ˃ʵʫ: ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʪʨʻʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰ ˆʨʹʰʨʯʰ, ʼʨʹʬʩʰʹ ʮʸʫʨ ʫʨ ʫʨ˂ʬʳʨ,

--------------------------------------------------------------------------------------------------
4.ʸʬʭʨʮ ˆʨʸʬʩʨʭʨ `ʼʰʸʳʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ. ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ. ʹʵˆʻʳʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ `ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ~. ʯʩʰʲʰʹʰ. 2012. — 632.
ʪʭ. (§18-2, ʪʭ. 540-541)

535
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ʸʰʪʬʩˀʰ, ʨˆʨʲʰ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʩʰ, ʹʨʭʨ˅ʸʵ
ʩʨʸʰʬʸʬʩʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨ ʨʴ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʫʨ ʳʸʨʭʨʲʰ ʹˆʭʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ ˆʬʲʹ ʻ˄ʿʵʩʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʵ˃ʭʬʲʬʩʨʹ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳʰʺʵʳ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨ
ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʨ. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʻʴʫʨ ʳʵʰ˂ʨʭʫʬʹ ʯʨʭʰʹʯʨʭˀʰ
˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ʪʨʯʭʲʰʲ ʫʨ ʱʨʸʪʨʫ ʫʨʪʬʪʳʰʲ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ, ʨʹʬʭʬ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ
ʯʭʨʲʿʻʸʰ ʭʨʫʬʭʴʵʯʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʲ ʹʰʨˆʲʬʬʩʮʬ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨʹ.
ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʶʰʸʨʳʰʫʨ,
ʸʵʳʲʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ˂ ˆʫʬʩʨ ʵʯˆ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ ʫʵʴʬʮʬ ʳʵʰ˂ʨʭʹ,
ʱʬʸ˃ʵʫ: 1) ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ; 2) ʩʰʮʴʬʹʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ; 3) ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʨ ʫʨ 4) ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʰʹ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʪʬʪʳʨ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʭʸ˂ʬʲʫʬʩʨ ʳʯʬʲʹ ʱʵʳʶʨʴʰʨʮʬ ʫʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ. ʰʹ ˀʬʫʪʬʩʨ ʳʵʽʳʬʫʬʩʬʩʰʹʨʪʨʴ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʿʨʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʫʨʸʪʬʩˀʰ,
ʨʪʸʬʯʭʬ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʫʵʴʰʹ
ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʳʹʵʼʲʰʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʬʺʿʭʬʲʬʩʹ, ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ
ˀʬʳʫʬʪˀʰ: 1) ʱʵʴ˂ʬʴʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʵˆʫʬʴʨ ʬʸʯʨʫʬʸʯ ʩʰʮʴʬʹʮʬ; 2) ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ;
3) ʬʽʹʶʨʴʹʰʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʩʨʮʨʸʮʬ ʫʨ 4) ʭʬʸʺʰʱʨʲʻʸʰ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨ.
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʪʨʴʹˇʨ ʩʰʮʴʬʹʹ ʫʵʴʬʮʬ.
ʳʨʰʱʲ ʶʵʸʺʬʸʰʹ ˂ʴʵʩʰʲʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʳʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʨʹʨʳʨʾʲʬʩʲʨʫ ʨʸˁʬʭʨʴʰ ʻʴʫʨ ʪʨʨʱʬʯʵʴ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʮʸʫʰʹ ʵʸ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʨ) ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ
ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʨ (ʹˆʭʰʹʪʨʴ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ, ʩ) ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ
ˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ. ʨʹʬʭʬ, ʶʵʸʺʬʸʰʹ ʳʺʱʰ˂ʬʩʰʯ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʳʨ ʻʴʫʨ ʪʨʨʱʬʯʵʴ
ʨʸˁʬʭʨʴʰ, ʸʨʹ ʻʴʫʨ ʬʳʹʨˆʻʸʵʴ ʳʯʲʰʨʴ ʩʨʮʨʸʹ ʯʻ ʳˆʵʲʵʫ ʬʸʯ ʹʬʪʳʬʴʺʹ ʨʴ
ʩʨʮʸʰʹ ʴʨ˄ʰʲʹ. ʨʳʰʯ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰ ʨʸˁʬʭʨʴʹ ʨʱʬʯʬʩʬʴ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʵʴʰʹ ʵʯˆ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹ ˀʵʸʰʹ, ʱʬʸ˃ʵʫ: ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʨ, ʼʨʹʬʩʰʹ
ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ, ʨʴ ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʻʲʰ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʸʬʩʨ
(ʰˆ.. ˂ˆʸ.. 30..2.).

536
 ʨʳʸʰʪʨʫ, ʩʰʮʴʬʹ-ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰʨ ʩʨʮʨʸʮʬ, ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʶʵʭʬʩʨʹʨ ʫʨ ʪʨʳʿʨʸʬʩʨʮʬ. ʩʰʮʴʬʹ-ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ: 1. ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʳʵˆʫʬʹ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʫʨʸʪˀʰ
ʳʵʳˆʫʨʸ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ, ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ, ʯʻ ʹˆʭʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʮʬ. 2.
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʰ ʹʨʳʵʽʳʬʫʵ ʪʬʪʳʰʹʨ ʫʨ ʹʨʩʨʮʨʸʵ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʸʨ˂
ʳʵʪʭ˂ʬʳʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʻʶʰʸʨʺʬʵʹʵʩʨʹ ʹˆʭʨ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ. 3.
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ˂ʵʫʴʰʹʨ ʫʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʨ. 4.
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʬʸʯʰʬʴʬʩʨ. 5.
ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨ. ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ
ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ.

˂ˆʸ.. 30..3.ʼ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʼʨʹʫʬʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰ

537
 ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʫʵʴʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ʨʸʰʹ ʹʨʳʵʽʳʬʫʵ ʪʬʪʳʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʪʨʹʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʲʨʫ.
ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩˀʰ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʳ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʬʩʰʹ
(ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰ) ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨʯ ʪʨʳʵʰʿʬʴʵʴ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨʽʵʴʬʲʹʨ ʫʨ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʮʬ ʫʨ ʨʳ ʪʮʰʯ
ʪʨʮʨʸʫʵʴ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩʬʲʯʨʯʭʰʹ ʪʨʴʱʻʯʭʴʰʲʰ ʹʨʽʵʴʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ. ʯʰʯʵʬʻʲ
ʹʨʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʵ ʼʻʴʽ˂ʰʨʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʸʵʲʰ ʨʱʰʹʸʰʨ ʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ ʨʴ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʮʬ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʼʨʹʫʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ (ʰˆ.. ˂ˆʸ.. 30..3.).
ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲ ʫʵʴʬʬʩʮʬ ʪʨʴʬʱʻʯʭʴʬʩʨ ʱʰʫʬʭ
ʻʼʸʵ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʹʨ ʫʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲ
ʬʸʯʬʻʲʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ (ʽʨʸˆʴʬʩʰ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʨ, ʫʰʹʺʸʰʩʻ˂ʰʰʹ
˂ʬʴʺʸʬʩʰ), ʿʵʭʬʲʫʾʰʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʭʹ (ʹʨʸʬʱʲʨʳʵ ʱʨʳʶʨʴʰʬʩʰ, ʴʬʫʲʬʻʲʰʹ ˀʬʹʿʰʫʭʨ,
ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ, ʶʸʵʼʰʲʨʽʺʰʱʻʸʰ ˀʬʱʬʯʬʩʨ, ʺʸʨʴʹʶʵʸʺʰʸʬʩʨ).

ʹʬʳʰʴʨʸʰʫʰʹʱʻʹʰʨʯʬʳʨʮʬÄʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʬʩʰ³

ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʳʰʾ˄ʬʻʲ ʰʽʴʨʹ

ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˆʬʸˆʬʩʰʯ. ʳʨʯʪʨʴ ʿʭʬʲʨʮʬ ʬʼʬʽʺʰʨʴʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʸʵʳʲʰʹ ʳʰʾʬʩʨ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ ʹʨˀʻʨʲʩʬʩʰʹ
ʪʨʴˆʰʲʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ ʫʨ ʳʨʯʪʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ ʪʨʴʨʹˆʭʨʭʬʩʬʴ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʹʨʳ ʺʰʶʹ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʨʪʸʬʹʰʻʲʹ, ʮʵʳʰʬʸʹ ʫʨ ʱʵʴʹʬʸʭʨʺʰʻʲʹ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˀʬʫʪʬʴʨ. ʨʹʬʯʳʨ
ʶʸʵʪʸʨʳʨʳ ʻʴʫʨ ʨʹʨˆʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʸˁʬʭʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʫʨ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʳʨʯʰ ʹʰʴʽʸʵʴʰʮʨ˂ʰʨ ʫʵʳʰʴʨʴʺʻʸʰ
ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ ʫʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʬʪʳʬʴʺʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ (ʰˆ.
ʴʨˆ. 30.8.). ʨʹʬʭʬ, ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʭʨʫʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʹʨʳʨʪʨʲʰʯʵ ʼʵʸʳʨʺʰ
˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪ ˂ˆʸʰʲˀʰ (ʰˆ. 30.3.).

538
ʴʨˆ.. 30..8. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ

539
 ˂ˆʸʰʲʰ 30..3. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹ ʹʨʳʨʪʨʲʰʯʵ ʼʵʸʳʨʺʰ 20 ˄ʲʨʳʫʬ ʶʬʸʰʵʫʰʹʨʯʭʰʹ..

ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ

ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʨ ʻʴʫʨ ʫʨʳʺʱʰ˂ʬʩʻʲ ʰʽʴʨʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʬʹʨʱʻʯʸʬʬʩʰʹ
ʫʨ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʹ ʳʰʬʸ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʫʨʬ˂ʬʳʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ.
ʨʳʸʰʪʨʫ,, ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʰʹ ˀʬʸˁʬʭʨ ʫʰʫ ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʹ
ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ, ʯʻ ʰʽʴʬʩʨ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ
ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʰʹ ʩʰʮʴʬʹ-ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʱʨʸʪʨʫ ʨʶʸʵʩʰʸʬʩʻʲʰ 6 ʵʽʸʵʹ ˄ʬʹʰ.
ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ʪʨʨʸʱʭʰʬʯ, ʸʰʹʰ ʳʰʾ˄ʬʭʨ ʪʹʻʸʯ ʫʨ ʸʨʺʵʳ? 2) ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʯ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ʸʭʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰ; 3) ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʫʨʪʬʪʳʬʯ ʫʨ
ʬʼʬʽʰʨʴʨʫ ʳʨʸʯʬʯ ʳʨʯʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰ; 4) ʸʵʪʵʸ ˀʬʻ˄ʿʵʩʹ ˆʬʲʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʹ?; 5) ʴʨʯʲʨʫ ˄ʨʸʳʵʰʫʪʰʴʬʯ,
ʸʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ ʨʸʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʫʨ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʯ
ˀʬʹʨʼʬʸʰʹʰ ʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʹʺʰʲʰ ʵʽʸʵʹ ˄ʬʹʰ: 6) ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʳ ʻʴʫʨ ˀʬʰʹ˄ʨʭʲʵʹ,
ʸʨʺʵʳ ʬ˄ʰʴʨʨʾʳʫʬʪʬʩʰʨʴ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ ʫʨ ʪʨʨʺʨʸʵʹ ʹʨʯʨʴʨʫʵ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ.

ʱʰʯˆʭʬʩʰ ʪʨʴʳʬʵʸʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 30
1. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʳʹʵʼʲʰʵ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʩʰʴʮʬʹ-ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʱʵʳʶʨʴʰʨʯʨ  ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʺʰʶʬʩʰ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴ
ʳʨʯʨʫʪʰʲʹʬʸʵʭʴʻʲʰʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨʾ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ

540
 2. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʬʭʸʵʶʻʲʰ ʰʴʺʬʪʸʨ˂ʰʰʹ ʰʫʬʵʲʵʪʰʰʹ ʶʨʸʺʴʰʵʸʵʩʰʹ
ʹʻʩʹʰʫʰʸʬʩʰʹʨʫʨʻʸʯʰʬʸʯˀʬʭʹʬʩʰʹʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ
3. ʪʨʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʯ ʽʭʬʿʨʴʰʹ ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
4. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯʳ˂ʰʸʬʫʨʹʨˀʻʨʲʵʩʰʮʴʬʹʰʹʼʵʸʳʰʸʬʩʨ-ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʶʸʨʽʺʰʱʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
5. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰʹʽʬʳʨ
6. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʶʸʵ˂ʬʹʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʬʺʨʶʬʩʰʹʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
7. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʯʻ ʸʵʪʵʸ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʨ"
8. ʪʨʴʰˆʰʲʬʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʪʨʴʹˇʨ ʩʰʮʴʬʹʹ ʫʵʴʬʮʬ ʳʨʰʱʲ
ʶʵʸʺʬʸʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯ
9. ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʬʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ

ʺʬʹʺʬʩʰ ʯʭʰʯˀʬʳʵ˄ʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʯʨʭʰ 30
1. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʨʸʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʹʼʬʸʵˀʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʾʬʩʰʹ:
ʨ) ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰʹ, ʰʹʴʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ, ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ, ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ,
ʨʲʪʵʸʰʯʳʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ
ʩ) ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰʹ ʫ ʨʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ
ʪ) ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ
ʫ) ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʲʪʵʸʰʯʳʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʨ)
2.ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʱʵʳʶʨʴʰʨʯʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʺʰʶʬʩʰʨ:
ʨ)ʭʰʵʲʬʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ʩ) ʶʨʺʬʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ʪ) ʱʵʳʻʺʨʴʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ʫ) ʬʽʹʶʲʬʸʬʴʺʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʨ); ʩ); ʪ); ʫ)
3. ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʵʸʳʬʩʰʨ:
ʨ) ʲʰʮʰʴʪʰ
ʩ) ʹʻʩʨʸʬʴʫʨ
ʪ) ʼʸʨʴˁʨʰʮʰʴʪʰ
ʫ)ʲʰ˂ʬʴʮʰʻʸʰ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʨʴʰ
ʬ) ʭʬʴˁʻʸʻʲʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨʴʰ.

541
 ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʨ); ʩ); ʪ); ʫ); ʬ)
4. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʸʨʳʫʪʸʨʫʵʩʨ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ:
ʨ) ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʹʯʨʴ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʩ) „ʨʸʰʯʳʰʨʹʯʨʴ“ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʪ) ˀʬʳʵʫʰʴʬʩʨʹʯʨʴ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ
ʫ) ʪʨʫʰʴʬʩʨʹʯʨʴ ʨʸʰʹ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ ʩ)
5. ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ʨʸʹʬʩʵʩʹ ˂ʴʬʩʨ `ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ~, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʸʰʹ:
ʨ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ, ʭʨʲʰʹ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʩ) ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ, ʭʨʲʰʹ ʫʨ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʪ) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʫʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʫ) ʭʨʲʰʹ, ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʫʨ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ ʨ)
6. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʸʰʹ:
ʨ) ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʩ) ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ (ʫʨʿʭʨʴʰʲʰ) ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ
ʪ) ʳʵʨʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ
ʫ) ʳʵʨʳʭʨʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹʨ ʫʨ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʹˆʭʨʵʩʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ ʩ)
7.ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʻʲʰ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʨ:
ʨ)ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʮʸʫʨ,ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʨʸʷʰʴʨʲʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ,ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ
ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ,ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ,
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ
ʶʬʸʰʵʫʰ;
ʩ) ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʮʸʫʨ, ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ʳʨʸʷʰʴʨʲʻʸʰ ʳʵʪʬʩʨ,
ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ;
ʪ) ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰʹ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ, ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ
ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ;
ʫ) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʨʽʺʰʭʬʩˀʰ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵˀʬ˄ʵʴʰʲʰ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ, ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰ;
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ: ʨ)
8. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʨ:
ʨ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʫʨ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰ
ʩ) ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʼʨʹ˄ʨʸʳʵʽʳʴʨ
ʪ) ʼʨʹ˄ʨʸʳʵʽʳʴʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ, ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰ
ʫ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʫʨ ʼʨʹ˄ʨʸʳʵʽʳʴʨ.
ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰʨ ʪ)

542
ʴʨ˄ʰʲʰ II. ʪʨʴʨʿʵʼʰ ʳʬʵʸʬ.. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ
ʶʸʵʪʸʨʳʨ - ʹʬʳʰʴʨʸʻʲ--ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʯʬʳʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ::

1. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ.. ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ:: „ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ

ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ““

ʰʭʨʴʬ ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʩʰʲʰʹʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ ʶʨʨʺʨ

ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻʺʰ IVANE JAVAKHISHVILI TBILISI
67$7( 81,9(56,7< PAATA GUGUSHVILI INSTITUTE OF ECONOMICS
ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹ ʶʨʨʺʨ ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʫʨʩʨʫʬʩʰʫʨʴ 115-ʬ ˄ʲʰʹʯʨʭʰʹʨʫʳʰ ʳʰ˃ʾʭʴʰʲʰ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʱʸʬʩʻʲʰ “ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʨʴʫʬʳʰʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ:
ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ, ʪʨʫʨ˅ʸʰʹ ʪʮʬʩʰ” (17-18 ʵʽʺʵʳʩʬʸʰ, 2020) ʶʲʬʴʨʸʻʲʰ ʹˆʫʵʳʨ (ʰˆ.
ʪʭ. 90-93 ʹʺʨʺʰʨ).

ʨʴʵʺʨ˂ʰʨ.. ʹʺʨʺʰʨˀʰ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʰʹ

ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ (ʹʨˇʨʸʵ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹʨ ʫʨ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨ-ʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʵʶʺʰʳʨ-ʲʻʸʵʩʰʹ ʫʵʴʰʹ, ˀʬʫʬʪʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ, ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʬ-ʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʰ˃ʲʬʭʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹ ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʹʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʲʨʫ; ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ, ˀʬʳʵʯʨ-
ʭʨʮʬʩʻʲʰ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʻʸ-ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ
ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨ-ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ.
ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʹʰʺʿʭʬʩʰ:: ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ; ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ;
ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ; ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲ-ʱʵʴʼʲʰʽʺʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹ ˆʬʲˀʬʳ˄ʿʵʩʰ ʹʨˆʬʲʳ-
˄ʰʼʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ.

ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʫʨʹʳʨ
ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʨˀʰ, ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʰʹ,
ʸʵʲʰʹʨ ʫʨ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʰʴʹʸʺʻʳʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʨ, ʼʸʰʨʫ
ʨʽʺʻʨʲʻʸ ʶʸʵʩʲʬʳʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ,
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʶʸʨʽʺʰʱʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰʨ, ʸʵʳ ʿʭʬʲʨ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ

543
ʹʰʹʺʬʳʨʳ ʻʴʫʨ ʪʨʴʨ-ˆʵʸ˂ʰʬʲʵʹ ʻʸʯʰʬʸʯˀʬʳʭʹʬʩʰ ʫʨ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʰ
ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1) ʹʨʬʸʯʵ ʼʰʹʱʨʲʻʸʰ ʫʰʹ˂ʰʶʲʰʴʰʹ ʫʨ˂ʭʨ; 2) ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ; 3) ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʨʯʨ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʨ.

ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʹʺʨʺʰʨˀʰ ʳʰʳʵˆʰʲʻʲʰʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʫʰ
ʽʭʬʿʴʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ
ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ, ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰ. ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ
ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ,
ʨʶʸʵʩʰʸʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʻʲʰʨ ˀʬʫʬʪʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰ [1].
ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʪʨʳʵʰʱʭʬʯʨ ʨˀˀ-ʹ, ʱʵʸʬʰʹ, ʱʨʴʨʫʰʹ, ʫʰʫʰ ʩʸʰʺʨʴʬʯʰʹ ʫʨ
ʹˆʭʨʯʨ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ ʹʨʱʰʯˆˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʽʳʴʰʹ ʹʺʰʳʻʲʬʩʹ ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʫʸʵʹ ʳʨʾʨʲʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹʯʭʰʹ
ʫʨ ʰ˃ʲʬʭʨ ʫʨʩʨʲʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹʯʭʰʹ ʨʹʰʪʴʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ. ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ-ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ʪʨʨʴʨʲʰ-ʮʬʩʻʲʰʨ
ʳʵ˂ʬʳʻʲ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʭʨʸʰʨʴʺʰ, ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʫʨ
ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ. ʱʭʲʬʭʬʩʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʮʵʪʰʬʸʯʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ, ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ
ʽʭʬʿʨʴʨ, ʩʵʲʵ ʵ˂ʰ ˄ʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʨʫ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʫʨ ˀʬʫʬʪʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨʹʨ ʫʨ ʳʰʹ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨʹ.
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʽʭʬʿʨʴʨʳ ʸʬʼʵʸʳʰʹ ʬʺʨʶʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴˆʵʸ-˂ʰʬʲʬʩʰʹ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʳʬʺ-ʴʨʱʲʬʩʨʫ ʳʬʺʰ ʨʴ ʴʨʱʲʬʩʰ ʫʸʵ
ʳʵʨʴʫʵʳʨ, ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʱʨʴʨʫʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʫʨ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨˆʲʬʩʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨˀʰ
ʳʵʭʰʫʨ ʪʨʹʻʲʰ ʹʨʻʱʻʴʰʹ 70-ʰʨʴʰ ˄ʲʬʩʰʹ ʩʵʲʵʹ [2].
ʨˀˀ-ʰʹ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ
ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨ ʪʨ˂ʰʲʬʩʰʯ ʨʫʸʬ ʫʨʰ˄ʿʵ (1947
˄ʬʲʹ ʸʵ˂ʨ ˈʻʭʬʸʰʹ ʱʵʳʰʹʰʨ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʫʨ ʫʨ ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʶʵʮʰ˂ʰʵʴʰʸʬʩʫʨ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ/ʫʨʴʬʸʪʭʰʹʨʯʭʰʹ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʳʬʯʵʫʰʹ ʳʨ˃ʰʬʩʲʬʩʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʫʨʪʬʪʳʨʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʯʨʴ ʳʰʭʰʫʴʬʴ. ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʶʸʵʪʸʨ-
ʳʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ (PPBS) ʨˀˀ-ʹ ʳʯʨʭʸʵʩʨˀʰ 1965 ˄ʬʲʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ. ʰʪʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʫʨ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʹ ʫʨ ˃ʰʸʰʯʨʫʨʫ ʹʨʳʰ ʼʨʮʰʹʨʪʨʴ ˀʬʫʪʬʩʵʫʨ.
ʫʨʪʬʪʳʨʸʬʩʰʹ ʼʨʮʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʰʿʵ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ, ʸʨʯʨ
ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰʿʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʫʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰʿʵ ʳʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ

544
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰ. ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʬʺʨʶʮʬ ˆʫʬʩʵʫʨ ʨʸʹʬʩʻʲʰ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʫʨʪʬʪʳʨʸʬʩʰʹ ʼʨʮʰʹʨʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʨ. ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʬʩʰ ˇʪʻʼʫʬʩʵʫʨ
ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʨʫ, ʸʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʨ˂ ˆʫʬʩʵʫʨ ʳʨʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʬʫʨʸʬʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʨˀˀ-ˀʰ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʾʬʹʫʾʬʵʩʰʯ
ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʳʨʸʯʭʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʼʬʫʬʸʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ
ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʨʫ, ʹʨʱʨʴʵʴʫʬʩʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʸʬʪʻʲʰʸʫʬʩʨ (US Modernization Act of
2010), ʹʨʫʨ˂ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰʨ ʫʨ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʻʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹʨ ʫʨ
ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ. ʼʬʫʬʸʨʲʻʸ ʫʵʴʬʮʬ
ʱʵʵʸʫʰʴʨ˂ʰʰʹʯʭʰʹ ˀʬʽʳʴʰʲʰʨ ʶʸʬʮʰʫʬʴʺʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰ
(Office of Management and Budget-OMB), ʸʵʳʬʲʳʨ˂ ʼʬʫʬʸʨʲʻʸʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ 2002 ˄ʲʰʫʨʴ ʫʨʰ˄ʿʵ ʫʨ ʳʵʽʳʬʫʬʩʨˀʰ ʳʵʰʿʭʨʴʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
ʶʸʵʪʸʨʳʨʯʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʸʬʰʺʰʴʪʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʨˆʰʯ, ʸʵʳʲʰʹ ʻʶʰʸʭʬʲʬʹʰ ʳʰʮʨʴʰ˂
ʰʿʵ GPRA-ʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʼʬʫʬʸʨʲʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʫʨʪʬʪʳʭʰʹʨ ʫʨ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ [3].
ʫʰʫʰ ʩʸʰʺʨʴʬʯʰʹ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʻʲʰ ʹʨʳʬʼʵʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʬʸʯ-
ʬʸʯʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʫʨ ʱʨʸʪʨʫ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʨʨ. ʰʪʰ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ
ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨʹ, ʨʴʻ ʰʹʬʯ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʹ, ʹʨʫʨ˂ ʹʨˇʨʸʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʬʩʰ ʹʨˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʵ ʹʰʹʺʬʳʨʮʬʨ
ʨ˄ʿʵʩʰʲʰ. ʰʴʪʲʰʹˀʰ ʹʨˇʨʸʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ 1998 ˄ʬʲʹ
ʩʲʬʸʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʹ ʫʸʵʹ ʫʨʰʴʬʸʪʨ. ʨˆʨʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʰʮʨʴʰ ʪʨʮʸʫʰʲʰ
ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʪʨʴʱʨʸʪʭʨ ʰʿʵ.

ʴʨˆ. 1. ʹʨˇʨʸʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ 36$ʹʹʺʸʻʽʺʻʸʨ

545
 ʹʨˇʨʸʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ (PSA - Public Servvice
Agreements)-ʹ ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰ ʪʨʴˆʰʲʻʲʰʨ ʸʵʪʵʸ˂
˂ʬʴʺʸʨʲʻʸ ˆʨʮʰʴʨʹʨ ʫʨ ʳˆʨʸˇʨʭ ʻ˄ʿʬʩʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ˆʨʸˇʭʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ
ʳʵʲʨʶʨʸʨʱʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ʴʨ˄ʰʲʰ. ʨʾʹʨʴʰˀʴʨʭʰʨ ʸʵʳ ʶʸʵ˂ʬʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʻ˄ʿʬʩʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʹ ʨʸ ʨʸʰʹ ʳʬʽʨʴʰʱʻʸʰ. ʬʹ ʻʱʨʴʨʹʱʴʬʲʰ
ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ PSA-ʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʻʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʪʨʮʸʫʰʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʱʭʨʲʫʨʱʭʨʲ ʪʨʰʮʨʸʫʨ
ʳˆʨʸˇʨʭʰ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹ ʻʴʨʸʬʩʰ, ʻʱʬʯ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʵʫʴʬʴ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʨʹ, ʸʨˀʰ˂, ʩʻʴʬʩʸʰʭʨʫ, ˆʨʮʰʴʨʹʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʫʰʫʰ ˄ʭʲʰʲʰ
ˀʬʰʺʨʴʨ ʰʴʪʲʰʹʰʹ ʻʳʨʾʲʬʹʳʨ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʳʨ ʵʸʪʨʴʵʳ. PSA-ʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹʨʪʨʴ ˀʬʫ-ʪʬʩʵʫʨ (ʰˆ. ʴʨˆʨʮʰ 1).
ʱʵʸʬʨˀʰ ʸʬʼʵʸʳʬʩʰ ʨˀˀ-ʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʴʨʰʸʹʨˆʬʵʩʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʫʨ ʫʨ
ʹʨʼʬˆʻʸʬʵʩʸʰʭʨʫ ʫʨ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ.
ʨʭʹʺʸʨʲʰʻʸʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʰʯʭʲʬʩʨ ʫʨ˄ʰʴʨʻʸʬʩʻʲ,
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲ ʹʰʹʺʬʳʨʫ. ʨʭʹʺʸʨʲʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʨ ʪʨʳʵʰˆʨʺʬʩʨ
ʻʶʰʸʭʬʲʬʹ ʿʵʭʲʰʹʨ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨ-ʯʬʩʲʬʩˀʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ, ʨʭʹʺʸʨʲʰʰʹ
ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨʹ ʨˆʨʹʰʨʯʬʩʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ ʱʨʸʪʨʫ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʩʨʮʰʹʰ. ʨʴʻ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨ
ʽʭʬʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʰʿʬʴʬʩʹ ʱʨʸʪʨʫ
ʫʬʺʨʲʰʮʬʩʻʲ ʶʸʵʫʻʽʺʰʻʲʵʩʰʹ, ʬʱʵʴʵʳʰʻʸʵʩʰʹʨ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʹ.
ʨʭʹʺʸʨʲʰʨˀʰ ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ 1999-2000 ˄ʲʬʩˀʰ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʨ. ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʹʨˇʨʸʵ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʪʨʰʮʨʸʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰ ʫʨ
ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ. ʨʭʹʺʸʨʲʰʨʳ ʨʹʬʭʬ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʪʨʴʨˆʵʸ˂ʰʬʲʨ
ʬ.˄. ʹʻʶʬʸ ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵʯʨ (ʨʴʻ ʳʹˆʭʰʲʰ ʫʨʼʰʴʨʴ-ʹʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʻʸʰ
ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵʬʩʰʹ) ʸʬʼʵʸʳʨ, ʹʨʫʨ˂ ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵʬʩʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʴʰ ʰʿʭʴʬʴ
ʯʨʭʰʨʴʯ ʹʬʽʺʵʸʬʩˀʰ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʨʸʨʮʬ. ʨʳ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʳʨ
ʳʵ˄ʿʵʩʨʳ ʪʨʨʨʫʭʰʲʨ ˆʨʸˇʭʰʯʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʳʨʫʪʬʴ-ʲʵʩʨˀʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ˀʬʺʨʴʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂, ˀʬʹʨ˃ʲʵʨ, ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰ ʰʿʵʹ
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲ ʹʰʹʺʬʳʬʩˀʰ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʹʻʸʭʬʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬ-
ʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ-ʨʴʨʲʰʮʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ, ʸʵʳ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬ-
ʩʻʲʳʨ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʳ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴ-ʭʬʲʿʵʹ ʹʨʳ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʹʨʱʰʯˆʮʬ
ʼʵʱʻʹʰʸʬʩʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʨʹʯʨʴ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ;
2) ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʯ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ;

546
 3) ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹʨ ʫʨ
ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʨ˃ʲʰʬʸʬʩʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʳʰʮʴʵʩʸʰʵʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʵʩʰʹ ʼʨʽʺʵʸʹ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʨ˃ʲʰʬʸʬʩʹ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹ, ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʫʨʴʨ-
ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨʹʨ ʫʨ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʨʹ [4]
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ (Impact Assessment). ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯ ʼʵʸʳʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂,
ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹʯʨʴ (RIA-Regulatory Impact Assessment) ʬʸʯʨʫ,
ʼʨʸʯʵʫʨʨ ʫʨʴʬʸʪʰʲʰ ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʰʹ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʽʭʬʿʴʬʩˀʰ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ, ʸʵʪʵʸ˂
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ, ʨʹʬʭʬ ʳʰʹʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʫʨ ʻʱʭʬ
ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʬʺʨʶʮʬ ʶʸʵʪʸʨʳʨˀʰ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹʨ ʫʨ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨʫʬʩʰʯʰ ʫʨ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʳˆʨʸʬʬʩʰ ʫʨ
ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʳʨʯʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸʰ ʪʨʭʲʬʴʨ. ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʨ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʿʭʬʲʨ ʰʳ ʨʴʨʲʰʺʰʱʻʸʰ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰʹ ʹʶʬʽʺʸʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ/ʪʨʭʲʬʴʰʹ
ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ.
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹʨ ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʸʪʬʩʲʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ (Cost Effectiveness and Cost-Benefit Analysis) ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ
ʼʨʸʪʲʬʩˀʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ. ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʨʾʰʴʰˀʴʨ,
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʹʰʸʯʻʲʬʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʸʬʨʲʵʩʰʹ ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ, ʸʨ˂ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ
˄ʳʰʴʫʨ ʬʼʬʽʺʰʹ ʫʨʹʨʫʪʬʴʨʫ ʫʨ ʪʻʲʰʹˆʳʵʩʹ ʸʬʨʲʵʩʨʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʵʩʰʹ ʶʵʺʬʴ˂ʰʻʸ
(ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ˀʵʸʰʹ ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʰʹ
ʰʫʬʴʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨʹ.
ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲ ʸʬʨʲʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʫʨʹʨ˅ʸʬʲʨʫ
ʨʸʹʬʩʵʩʹ ʹˆʭʨ ʳʬʯʵʫʰ˂. ʱʬʸ˃ʵʫ, ˆʫʬʩʨ ˀʬʹʨʫʨʸʰʹʰ ˇʪʻʼʰʹ ˀʬʽʳʴʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʯʰʯʽʳʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬ ˇʪʻʼʰʹ ʰʫʬʴʺʻʸʰʨ ʫʨ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʳʯʨʭʨʸ
ʪʨʴʹˆʭʨʭʬʩʨʹ ʶʸʵʪʸʨʳʨˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʨʫʨʪʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʮʬ ʫʨ ʽʭʬʶʸʵʪʸʨʳʬʩʮʬ ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʹʨˆʰʹ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ
ʯʻ ʨʸʨʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ/ʰʴʰ˂ʰʨʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʵʴʺʬʽʹʺˀʰ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ
ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴ-ʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʩʰʻˇʬʺʰʹ ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʪʸ-ʨʳʬʩʰʹ
ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ, ʨʹʬʭʬ, ʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹ ʫʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ ʶʸʨʪʳʨʺʻʲ ʳʰʫʪʵʳʨʹ. ʱʬʸ˃ʵʫ, ˁʭʬʴ
ʭʬʯʨʴˆʳʬʩʰʯ ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹ ʳʰˆʬʰʲ ˇʰʩʻʺʰʹ ʳʵʹʨʮʸʬʩʨʹ, ʸʵʳ ʨʼˆʨʮʬʯˀʰ,
ʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹ ʮʵʴʨˀʰ - „ʼʨʽʺʰ ʬʸʯʰʨ, ʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹ ʳʵʪʭʨʸʬʩʨ ʨʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʨʸ˂

547
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨʹ, ʨʸ˂ ʨʸʨʹʨʳʯʨʭʸʵʩʵ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʹ, ʨʸ˂ ʳˆʵʲʵʫ ʼʻʲʹʨ ʫʨ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʫʨˆʳʨʸʬʩʨʹ - ʰʹ ʻʴʫʨ ʳʵʨʪʭʨʸʵʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʳ- ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʨʳ.
ʴʫʵʩʨ - ʫʬʭʴʰʲʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨ - ʹʺʨʺʻʹʰ - ʨʰ ʹʨʼʬˆʻʸʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʴʫʨ ʰʽʴʬʹ
ʪʨʭʲʰʲʰ. ʶʰʸʭʬʲʰ ʹʨʼʬˆʻʸʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʬʩʨʫ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲ ʰʽʴʬʹ ʪʨʲʰ-
ʮʻʪʫʰʫʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʮʵʴʨȸ>@
ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳ ʬʺʨʶʬʩʮʬ ʰʱʭʬʯʬʩʨ ʨʹʬʭʬ ʶʸʵʼʬʹʵʸ ʫʨʭʰʯ ˇʨʲʨʾʵʴʰʨʹ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʰ ˆʬʫʭʨ, ʸʵʳ „ʽʨʸʯʻʲ-ʨʼˆʨʮʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʵʪʭʨʸʬʩʰʹ ʪʮʨʮʬ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ -ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʹʸʻʲʿʵʼʨ ʫʨ ʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹ
ʺʸʨʴʹʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʬʭʵʲʻ˂ʰʻʸʰ ʪʮʨ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ʫʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ
˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨȸ > -140]. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʭʲʬʭʰʹ - „ʺʸʨʴʹ-ʬʴʪʻʸʰʹ
ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʪʮʨ ʽʨʸʯʻʲ-ʨʼˆʨʮʻʸ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩˀʰȸ ʨʭʺʵʸʰ ʬʿʸʫʴʵʩʨ ʸʨ
ʩʸʰʺʨʴʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ Ä,QWHUQDWLRQDO $OHUWȸ-ʰʹ (2013. www. international-
alert.org) ʳʰʬʸ ˁʨʺʨ-ʸʬʩʻʲʰ ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʹ, ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʨʫ ʨʹʱʭʴʰʹ, ʸʵʳ
ʪʨʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʲʰʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ ʵʱʻʶʰʸʬʩʻʲʰ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʨʹʨˇʨʴʹʨʾʬʩʲʨʫ.
ʫʨʹʱʭʴʨ
ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʱʭʲʬʭʨ ʨʫʨʹʺʻʸʬʩʹ, ʸʵʳ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨ ʫʨ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʶʸʵʪʸʨʳʨʯʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨʺʰʮʬʩʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʰʹ (ʳʰʾ˄ʬʻʲʰ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹʨ ʫʨ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳˆʵʲʵʫ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʫʰʱʨʺʵʸʬʩʰʹ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʰʯ ˆʫʬʩʨ) ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹʨ ʫʨ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ ʴʨˀʸʵʳˀʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ
ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʫʨ˅ʸʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʭʬʩʰ ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʰ - ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʸʬʱʵʳʬʫʬʩʻʲʰʨ ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʽʵʴʬ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ ʳʰʹʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨ.
ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʪʨʸʬ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˀʬʽʳʴʨ. ˁʭʬʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʨʹʬʭʬ
ʹʨʹʨʸʪʬʩʲʵ ʰʽʴʬʩʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʰʹʬʯ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ,
ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ˇʨʴʫʨ˂ʭʨ, ʪʨʴʨʯʲʬʩʨ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʫʨˆʳʨʸʬʩʨ. ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʰʹʬʯʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʵʳʬʴʺʬʩʰʹ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʫʵʩʨ, ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʫʵʳʵʩʨ, ʱʵʴʼʲʰʽ-
ʺʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ, ʬʯʰʱʻʸʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ʫʨ ʹˆʭ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʹʨˇʨʸʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʹʨ-
ʻʳˇʵʩʬʹʬʩʲʨʫ, ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ, ˀʬʳʵ-ʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʹʨʻʱʬʯʬʹʵ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʻʸ-ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʵ ʫʨ ʨʾʳʨʹʸʻʲʬʩʬʲʰ ʵʸʪʨʴʵʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨˇʨʸʵ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʺʬʸʰʺʵʸʰʻʲʰ
ʱʵʴʼʲʰʽʺʻʸʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʫʨʴʬʸʪʭʨ-ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ.

548
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ
1. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ, ˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰ ʩ. – „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ, ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨ - „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ: ʯʨʴʨʳʬʫ-
ʸʵʭʬ ʸʬʨʲʰʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʹ-ʺʰʱʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰȸ ʰʴʪʲʰʹʻʸ ʬʴʨʮʬ -
Methodological Aspects of Economic Thinking Development) ʻʱʸʨʰʴʨ, ʱʰʬʭʰ, 19 ʨʶʸʰʲʰ,
2019. E_Mail: kpeof@kneu.edu.ua.
2. ʸʰˁʨʸʫ ʨʲʬʴʰ, ʫʨʴʰʬʲ ʺʵʳʨʹʰ. „ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨȸ ˂ʴʵʩʨʸʰ
ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʽʵʴʬ ʽʭʬʿʴʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, OECD, ʶʨʸʰʮʰ, 2001.
3. ʵʩʵʲʨ˃ʬ ʫ. ,,ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰȸ ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ, ʫʵʽʺʵʸʰʹ ʨʱʨʫʬʳʰʻʸʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʵʹʨ-
ʶʵʭʬʩʲʨʫ. ʯʩ., ʹʺʻ. 2019.
4. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰ, „ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʨ,
ʻʱʬʯʬʹʰ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʨʻʫʰʺʰʹ
ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʳʰʬʸ, 2016.
5. ˇʰʩʻʺʰ ʳ. ʨʼˆʨʮʬʯˀʰ (ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ) ʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹ ˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʨ ʬʱ-
ʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ. ʹʨʪʨʳʵʳ˂.ʹʨˆʲʰ. „ʰʴʵʭʨ˂ʰʨʯʩ., 2007. 168 ʪʭ.
6. ˇʨʲʨʾʵʴʰʨ ʫ. ʹʺʨʺʰʨ „ʺʸʨʴʹ-ʬʴʪʻʸʰʹ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʪʮʨ ʽʨʸʯʻʲ-ʨʼˆʨʮʻʸ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩˀʰ, ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʨʱʨʫʬʳʰʨ, ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨ. ʯʩ., 2016. 10-11 ʰʭʴʰʹʰ.

Zurab Lipartia
0(7+2'2/2*,&$/$3352$&+(6723(5)(&7,21
67$7(62)7:$5(%8'*(7,1*,1*(25*,$
Summary
The article discusses the methodological approaches to improving the state (public) financial
policy and the level of optimism of governance decision-making, result-oriented progressive
budgeting in the process of economic devel-opment in the country. In Georgia, given the position
of assessing the economic efficiency of the budget system out-comes, the development of
macroeconomic policy provides an opportunity to improve the efficiency of public finance
management. Accordingly, developing methodological-logical approaches to the development of
a result-oriented budget system, using the best international practice analytical-evaluation
systems, developing targeted state budget pro-grams, introducing economic factors into
Georgia's business practice.
Keywords: economic thinking; Principles of effective management; Methodological
approaches to program budgeting; Mechanism for the management of territorial finance to
promote the resolution of territorial-conflict situa-tions in the country.

2. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ

ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ--ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ-ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ
ʨʹʶʬʽʺʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳʰʬ˃ʾʭʴʨ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ,

549
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʴˆʰʲʬʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ - ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨʮʬ
„ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ:: ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʸʬʨʲʰʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʻʲʰ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ““ (ʻʱʸʨʰʴʨ, ʽ.ʱʰʬʭʰ), ʱʰʬʭʰʹ ʭʨʫʰʳ ʪʬʺʳʨʴʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ
ʴʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʳʰʬʸ ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʰ 2019 ˄ʲʰʹ 19
ʨʶʸʰʲʹ. ʰˆ.. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵʹʺʨʺʰʨ:: ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮʻʸʨʩ,, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ
ʫʵʽʺʵʸʰ, ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. zlipartia@yahoo.com
ˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰ ʩʬʹʰʱ,, ʹʨˇʨʸʵ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʹ ʨʱʨʫ. ʫʵʽʺʵʸʰ. ʨʹʰʹʺ–
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ. besik_geo@yahoo.com
ʸʬʮʰʻʳʬ
˄ʰʴʨʳʫʬʩʨʸʬ ʹʺʨʺʰʨˀʰ ʪʨʴʭʰˆʰʲʨʭʯ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʨʫʨʳʰʨʴʯʨ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʹ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ
ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʵʩʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰ˃ʲʬʭʨ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʳʸʨʭʨʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʨʺʬʪʵʸʰʬʩʰʹ
ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ ʪʨʪʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʰʴˇʭʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʸʨʫʰʱʨʲʻʸʰ ʪʨʸʫʨʽʳʴʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨʹ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʫʨʹʨʩʻʯʫʬʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʵʩʰʹ ʫʵʴʬ, ˀʬʼʨʹʫʬʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʫʨ
ʶʸʵʪʴʵʹʺʰʱʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ
ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ.
ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʹʰʺʿʭʬʩʰ:: ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ;; ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ;; ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʸʰʹʱʰ;; ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ;; ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ;; ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʨ;; ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʨ;; ʸʬʰʺʰʴʪʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨ..
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ
˂ʵ˂ˆʨʲ ʪʨʴ˅ʭʸʬʺʨʹ, ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ ˄ʨʸʳʵˀʵʩʰʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰʹ
ˀʬʳʬ˂ʴʬʩʰʹ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰ ʳʵʳʬʴʺʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʩʹʺʸʨʽʺʻʲʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʻʲʰ ʫʨʹʱʭʴʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨʹ ʹʨʱʭʲʬʭʰ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʰʯ ˀʬʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʵʭʲʬʴʬʩʮʬ
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ, ʳʨʯ ʬ˃ʲʬʭʨʯ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʫʨˆʨʹʰʨʯʬʩʨ,
ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʯʭʰʹʬʩʸʰʭˀʰ ʪʨʫʨʹʭʲʰʯ ˆʫʬʩʨ ʨˆʲʰʹ,
ʶʸʵʪʸʬʹʻʲʰʹ ʨʾʳʵ˂ʬʴʬʩʨ ʫʨ ʨʳ ʴʰʨʫʨʪʮʬ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʳʵʭʲʬʴʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʹʺʰʱʻʲʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʨʫʨʹʭʲʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʮʬ ʫʾʰʹ
˄ʬʹʸʰʪˀʰ ʨʿʬʴʬʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨˀʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ
ʳʵʭʲʬʴʬʩʰʹ ʨˆʲʬʩʻʸʨʫ ʪʨʨʮʸʬʩʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʬʩʨʹ, ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʫ
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʨʴʵʴʬʩʰʹʨ ʯʻ ʱʨʺʬʪʵʸʰʬʩʰʹ ʨˆʨʲ ʪʨʸʬʳʵˀʰ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ
ˀʬʽʳʴʨʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʩʨʮʸʵʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʯʨʴʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ-ʨʴʨʲʰʮʻʸ-
ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰʹʰʹʺʬʳʬʩʰʯʳʨʸʯʭʰʹʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹʪ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ

550
ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ-„ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʻʭʬʸʬʴʻʲ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʯʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʬʩʰʹ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʴʰ ˈʵʸʰʮʵʴʺʨʲʻʸʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʨʸʨ ʳʨʸʺʵ
ʽʭʬʿʴʰʹ ˀʰʪʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʹˆʭʨ ʽʭʬʿʴʬʩʯʨʴ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ-
ʺʬʽʴʰʱʻʸʱʨʭˀʰʸʬʩʹʨ˂.ʬʹ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰ ʳʵʰʯˆʵʭʬʴ ʳʨʸʯʭʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʹ
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʨʸʱʬʺʰʴʪʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ [1].
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʪʴʰʹ ʪʨʳʵʿʵʼʨ ʫʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ
ʫʰʹ˂ʰʶʲʰʴʨʫ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨ ʳʬʵ˂ʬ ʹʨʻʱʻʴʰʹ ʫʨʹʨ˄ʿʰʹˀʰ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʫʵʭʲʯʰʹ
ˀʬʹʨʽʳʴʬʲʨʫ ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʨ ʨʫʨʳʰʨʴʰʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʳʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʳ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʬʺʨʫ
ʸʯʻʲ ʫʨ ʳʸʨʭʨʲʳˆʸʰʭ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʹ ʳʵʰ˂ʨʭʹ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ, ʳʹʵʼʲʰʵ ʪʲʵʩʨʲʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʸʫʨʽʳʴʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ,
ʵʸʯʵʫʵʽʹʻʲʰ(„˃ʭʰʸʰ ʼʻʲʰʹ“) ʺʰʶʰʹ, ʬ.˄. ʲʰʩʬʸʨʲʻʸ-ʳʵʴʬʺʨʸʻʲ ʶʵʲʰʺʰ-
ʱʨʮʬ ʰʿʵ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ. ʱʬʸ˃ʵʫ, „ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʨʳ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ˂, ʯʨʭʰ ʭʬʸ ʫʨʨʾ˄ʰʨ ˀʬʮʾʻʫʻʲ ʳʬʴʺʨʲʻʸ
ʨʮʸʵʭʴʬʩʨʹ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʨʸʨ ʴʬʵʱʲʨʹʰʱʻʸ ʯʬʵʸʰʨʮʬ ʨʪʬʩʻʲʰ ʳʱʨ˂ʸʰ
ʼʰʹʱʨʲʻʸʰ ʫʨ ʼʻʲʨʫ-ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ, (ʰʹʰ˂ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʰ ˀʵʱʰʨ), ʨʸʨʳʬʫ
ʰʹʬʯʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ, ʬʭʵʲʻ˂ʰʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʪʮʰʯ, ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
ʳʰʪʭʨʨˆʲʵʬʩʫʨ ˂ʰʭʰʲʰʮʰʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʴʬʩʹ„ [2].
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˄ʨʸʰʳʨʸʯʬʩʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨ ˀʬʹ˄ʨʭʲʨ-ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʱʬʸ˃ʵʫ
ʹʨʪʬʪʳʵ, ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ, ʹʨʨʴʪʨʸʰˀʵ ʫʨ ʹˆʭʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ, ˀʬʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ
ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʫʨ ʹʻʩʰʬʽʺʻʸ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʶʸʵ˂-
ʬʹʬʩʰʹ ʫʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʬʩʮʬ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʳʨʯˀʰ ˀʬʳʨʭʨʲʰ
˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʬʸʯʬʻʲʬʩʰʹ (ʼʰʲʰʨʲʬʩʰʹ), ʸʪʵʲʬʩʰʹ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʬʩʹʨ˂.
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʨʴʨʲʰʮʹ ʨʽʭʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʳʬʯʵʫ-
ʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʳʫʪʵʳ ʫʨˆʭʬ˄ʨʹʨ ʫʨ ʪʨʾʸʳʨʭʬʩʨʹ ʳʵʰʯˆʵʭʹ.
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ, ʳʰʹʰ ʿʭʬʲʨ ʫʨʸʪʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹ ʸʯʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʹʸ-
ʻʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʳʵ˄ʵʫʬʩʻʲʰʨ ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʫʨʹʱʭʴʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʻʨʾʸʬʹʨʫ ʫʰʫʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʭʯ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.
ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪ-
ʰʻʲʰ ʫʨ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ (ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ) ʪʬʪʳʬʩʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨ ʹʨʱʳʨʵʫ
ʰʮʸʫʬʩʨ. ʨʴʨʲʰʮʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʯ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʩʰʮʴʬʹ-ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʫʪʬʴʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲ
ʳʨʹʨʲʨʹ ʫʨ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ,ʰʮʸʫʬʩʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʵʲʰ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ
ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʫʨ ʹʻʩʰʬʽʺʻʸʰ

551
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯ ʫʨ ˀʬʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʨ ʿʭʬʲʨ ʳˆʨʸʬ:
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ, ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ, ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ, ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ
˄ʨʸʳʵʬʩʨʮʬ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨʮʬ, ʳʵʪʬʩʨ, ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʨ ʫʨ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ.ʨʹʬʭʬ, ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʰʬʸ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʹʰʳ˃ʲʨʭʸʬʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ, ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʺʬʽʴʰʱʰʹ ʻʨˆʲʵʬʹʰ ʳʰʾ˄ʬʭʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ,
ʬʴʬʸʪʰʰʹ ˆʨʸˇʭʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʻʲʰ ʴʵʸʳʬʩʰʹ, ʳʵʳ˅ʰʸʴʬʵʩʰʹ ʸʬʷʰʳʰʹ ʫʨ˂ʭʰʹʨ ʫʨ ʹˆʭʨ
ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʬʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʮʬ ʪʨʫʨʭʲʰʹ
ʶʰʸʵʩʬʩʰ ʪʨʮʸʫʰʲ ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨʹ ʻʿʬʴʬʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʨʴʨʲʰʮʹ, ʸʨʫʪʨʴ ʰʪʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨʯʨ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ, ˀʰʫʨ
ʼʨʸʻʲʰ ʸʬʮʬʸʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹʨ ʫʨ ʨʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʰʹ
ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʹ ˀʬʨʫʪʬʴʹ.
ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʹʨˆʻʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬˀʭʬʵʩʰʯ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʹ
ʬ˃ʲʬʭʨʯ ˀʬʹʨ˃ʬʩʲʵʩʨ, ʹ˄ʵʸʨʫ ˀʬʨʼʨʹʵʴ ʪʬʪʳʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨ, ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʫʰʴʨʳʰʱʨ, ʫʵʻʲʨʫ ʫʨ ʹ˄ʵʸʨʫ ʳʰʰʾʵʴ ʹʨ˅ʰʸʵ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʨʴʰ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʴʵʸʳʨʲʻʸʰ ʳʹʭʲʬʲʵʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ (ʪʬʪʳʰʹ)
ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ. ʨʳʰʹʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʨ,
ʴʨʱʲʵʭʨʴʬʩʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʨʾʳʵʼˆʭʸʰʹ ʪʮʬʩʰʹ ʫʨʹʨˆʭʨ, ʸʨ˂ ʳʵʰʯˆʵʭʹ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨˀʰ ʪʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʨʹ, ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˁʨʺʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ ˂ʵʫʴʨʹ, ʳʻˀʨʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʴʵʩʰʹ
ʶʵʮʰ˂ʰʬʩʰʫʨʴ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʫʨ ʫʨ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬ-
ʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ.
ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʫʬʺʬʸʳʰʴʰʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʻʲʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʰʴʫʬʽʹʻʸʰ, ˇʨ˅ʭʻʸʰ ˁʨʹʳʰʹ, ʰʴʺʬʪʸʻʲʰ ʫʨ ʹˆʭ.
ʭʬʸ ˄ʿʭʬʺʹ ʪʨʴʳʨʮʵʪʨʫʬʩʬʲ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʨˀʰ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʨʽʺʵʸ-
ʯʨʴʨʳʨʳʸʨʭʲʰʹ ˄ʭʲʰʲʰʹ ʮʻʹʺʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˁʨʺʨʸʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʯʨʭʰʹʻʼʨʲʰʨ
ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ˆʨʸʭʬʮʬʩʰʹʨʪʨʴ, ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ ˀʰʪʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʸʬʮʬʸʭʬʩʰʹ
ʪʨʮʵʳʭʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʶʬʸʰʵʫʨʴʺʯʨ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʬʯʵʫʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʿʸʫʴʵʩʨ
ʹʰʹʺʬʳʻʸ ʳʰʫʪʵʳʨʹ.
ʨʴʨʲʰʮʻʸʰ ʱʲʬʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʰʱʭʬʯʬʩʨ, ʸʵʳ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ
(ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ) ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ: ʨ)
ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ; ʩ)
ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʫʨ ʪ) ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ
(ʫʨʸʪʰʹ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ, ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʫʨ ʹˆʭ. [3].
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʵʩʰʬʽʺʬʩʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰ,, ʸʨ˂

552
ʻˀʻʨʲʵʫʨʨ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʨʴʪʨʸʰˀʹ˄ʵʸʬʩʰʹ ʨʴʪʨʸʰˀʹʨ ʫʨ ʹˆʭʨ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩˀʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʻ˄ʿʭʬʺ ʴʨʱʨʫʬʩʹʨ ʫʨ ʳʨʯ ʪʵʴʰʭʸʻʲ ˆʨʸˇʭʨʹʯʨʴ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʿʻʸʨʫʾʬʩʰʹ ˂ʬʴʺʸˀʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ
(ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʿʭʬʲʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ–ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʹˆʭʨ ʹʻʩʰʬʽʺʯʨʴ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʨ:
ʵʼʰ˂ʰʨʲʻʸʰ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʫʨ ʹʺʨʺʰʹʺʰʱʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʬʩʰ (ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʬʩʰ);
ˀʰʫʨʳʬʻʸʴʬʵʩʸʰʭʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ (ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ) ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ;
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ; ʩʰʮʴʬʹʪʬʪʳʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ; ʼʨʹʬʩʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰ.ʿʵʭʬʲʰʭʬ ʬʹ, ʱʭʨʲʰʼ-
ʰ˂ʰʻʸʰ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ, ʽʳʴʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʿʨʸ ʫʨ ʳʫʰʫʨʸ
ʹʨʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʵ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʹ,ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ,
ʳʵʳʨʭʨʲʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ.
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨʯʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʸʬʳʵʹʨʫʨʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʰʯ ʪʨʳʵʰʿʵʼʨ ʳʨʯʰ ʮʵʪʰʬʸʯʰ
ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʨ..ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʸʬʳʵʹ ʳʨʱʵʳʶʲʬʽʺʬʩʬʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨ,ʸ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ
ʸʯʻʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʳʽʵʴʬ ʸʰʹʱʰʨ, ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ,
ʭʨʲʻʺʰʹ ʪʨ˂ʭʲʰʯʰ ʱʻʸʹʰʹ, ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ, ʨʽ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ (ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ)
ʼʨʹʰʹ, ʭʨʲʰʹ ʪʨʹʺʻʳʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʱʸʬʫʰʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʸʿʬʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʫʨ
ʶʰʸʫʨʶʰʸ ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ. [4]
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˆˀʰʸʰʨ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨʹʨ ʫʨ
ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʰ ,ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1)ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʫʨʮʻʹʺʬʩʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʹʰʸʯʻʲʰʯ;
2)ʻ˂ʴʵʩʰʨ (ʨʴ ʭʬʸ ʫʪʰʴʫʬʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʨʯʨ ʹʰʮʻʹʺʬ) ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʯʨʴʨʳʫʬʭʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʸʰʪʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ, ʱʬʸ˃ʵʫ: 1) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʰʹʺʬʳʨʹʯʨʴ ʰʴʺʬʪʸʰ-ʸʬʩʨ. 2) ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ; 3) ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʰʴʨʳʰʮʳʰ.; 4) ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʫʳʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʻʲʵʩʨ.; 5)ʱʵʸʶʵʸʨ-
˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʮʴʬʩʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʵʩʨ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʪʨʨˁʴʰʨ ʳʨʾʨʲʰ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ, ˀʬʳʵʽʳʬʫ-
ʬʩʰʯʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸ–ˁʭʬʭʬʩʰ ʫʨ ʮʻʹʺʨʫ ʻʸʯʰʬʸʯʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʹˆʭʨ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʬʸʯ–ʬʸʯ ʳʯʨʭʨʸ ʼʰʪʻʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ
(ʼʰʸʳʨˀʰ). ʳʰʹ ʳʰʬʸ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰ ʳʬʺʨʫ ʸʯʻʲʰ, ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʰ ʫʨ
ʳʸʨʭʨʲʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʰ,ʸʵʪʵʸ˂ ʨʴʨʲʰʺʰʱʵʹʰ ʫʨ ʬʸʻʫ-
ʰʺʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʫʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʮʬ.ʨʹʬʭʬ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʮʬ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʸʰʪʰ

553
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ, ʱʬʸ˃ʵʫ: 1) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʰʹʺʬʳʨʹʯʨʴ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨ. 2) ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ; 3) ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʰʴʨʳʰʮʳʰ.; 4) ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʫʳʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʻʲʵʩʨ.; 5)ʱʵʸʶʵʸʨ-
˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʮʴʬʩʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʵʩʨ.
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʰ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʪʨʨˁʴʰʨ ʳʨʾʨʲʰ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ,
ˀʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸ–ˁʭʬʭʬʩʰ ʫʨ ʮʻʹʺʨʫ ʻʸʯʰʬʸʯʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʹˆʭʨ
ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʯʨʴ ʬʸʯʨʫ, ʬʸʯ–ʬʸʯ ʳʯʨʭʨʸ ʼʰʪʻʸʨʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ
(ʼʰʸʳʨˀʰ). ʳʰʹ ʳʰʬʸ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰ ʳʬʺʨʫ ʸʯʻʲʰ, ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʰ ʫʨ
ʳʸʨʭʨʲʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʰ,ʸʵʪʵʸ˂ ʨʴʨʲʰʺʰʱʵʹʰ ʫʨ
ʬʸʻʫʰʺʰ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʫʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʮʬ.ʨʹʬʭʬ, ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨʮʬ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʨʫ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹʨ ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʰʮʨ˂ʰʨʮʬ.
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʹ ˀʵʸʰʹ ʬʸʯ–ʬʸʯʰ
ʳʯʨʭʨʸʰ ʫʨ ʹʨʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵ ʹʼʬʸʵʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʳʨʸʯʭʨ,, ʸʵʳʲʰʯʨ˂ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʯʨʭʨʸʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨ:
ʪʨʱʵʺʸʬʩʰʹʨʪʨʴ ʯʨʭʰʹ ʨʸʰʫʬʩʨ; ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʻʲ ʩʸ˃ʵʲʨˀʰ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʨ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʽʹʰʳʨʲʰʮʨ˂ʰʨ; ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʨ; ˆʨʸˇʬʩʰʹ ʳʰʴʰʳʰʮʨ˂ʰʨ; ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʰʮʨ˂ʰʨ; ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʫʵʴʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ ʫʨ ʹˆʭʨ. ʪʨʸʫʨʳʨʭʨʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʨʹʶʬʽʺˀʰ, ʳʨʸʯʭʰʹ
ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʨʫʨʶʺʨ˂ʰʨʳ ʫʾʰʹ ˄ʬʹʸʰʪˀʰ ʫʨʨʿʬʴʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹʨʫʳʰ ʨˆʨʲʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ,ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʰ
ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ. [5]
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ ˃ʨʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʬʴʰ˅ʬʩʨ. ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ ˃ʨʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʰʮʨʴʰ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʫʨ ʨʸʨʨʸʹʬʩʰʯʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ʪʨʳʰˇʭʴʨˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʳʨ˂
ʪʨʳʵʰ˄ʭʰʬʹ ʫʨʸʪˀʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ; ˁʭʬʻʲʬʩʸʰʭ, ʨʸʨʻʳʬʺʬʹ ʹʨʳʰ ʨʴ ʵʯˆʰ
ʪʨʳʵʿʵʼʰʲʰ ʼʨʽʺʵʸʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʾʳʵˁʴʫʬʹ ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ ˃ʨʲʨ.
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʯʭʰʹ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʫʨʸʪˀʰ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʳʨʹˀʰ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ.
ʱʵʳʶʬʺʬʴʺʻʸʨʫ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʯ, ʻʼʸʵ ʱʨʸʪʨʫ ʪʨʰʪʵʴ ʳʨʱʸʵʪʨʸʬʳʵʹ ʨʸʹʰ, ʸʵʳʬʲˀʰ˂
ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʼʰʸʳʨ ʫʨ ˁʨʳʵʨʿʨʲʰʩʵʴ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʪʨʸʬ ʪʨʸʬʳʵʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ.
ʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʸʬʰʴʷʰʴʰʸʰʴʪʰʹʩʶʸ ʳʨʸʯʭʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʹʨʽʳʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ--CAMEL--ʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʱʨʸʫʰʴʨʲʻʸʨʫ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʫʬʹ ʩʨʴʱʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰ,, ʸʨʫʪʨʴʨ˂
ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʨʫʰʱʨʲʻʸ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʹ ʫʨ ʳʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʹ, ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨʹ, ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʹ. ʸʬʰʴʷʰʴʰʸʰʴʪʰʹ

554
ʳʰʮʨʴʰʨ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʱʲʰʬʴʺʬʩʯʨʴ ʳʰʹʰ
ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʰʹ ˆʨʸˇʮʬ.
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹ ʳʫʪʸʨʫʵʩʨʹ ʨʸʹʬʩʻʲ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʪʨʸʬʳʵˀʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʼʨʽʺʵʸʰ:: ʨ) ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ
ʹʰʳʿʨʸʬ; ʩ)ʩʨʴʱʰʹ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʹʰʫʰʫʬ; ʪ) ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹ ʹʰʳʿʨʸʬ; ʫ)
ʩʨʴʱʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ–ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʹʰʳʿʨʸʬ; ʬ) ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʰʳʿʨʸʬ.
ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʬʩʰ ʫʨʰʴʺʬʸʬʹʬʩʻʲʴʰ ʨʸʰʨʴ ʯʨʭʰʨʴʯʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ
ʳʵʫʬʬʸʴʰʮʬʩʰʯ,, ʸʨʯʨ ʳʰʨʾ˄ʰʵʴ ʹʨʵʶʬʸʨ˂ʰʵ ˆʨʸˇʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʩʰʹ ʰʹʬʯ ʫʵʴʬʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ ʳʨʯ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲ ʶʵʮʰ˂ʰʨʹ. ʨˆʨʲʰ ʹʨʩʨʴʱʵ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ – ʬʹ ʨʸʰʹ ʩʨʴʱʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ʸʬʰʴʷʰʸʰʴʪʰ..
ʹʨʩʨʴʱʵ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʰʿʵʹ
ʳʵʯˆʵʭʴʨʮʬ ʨʴ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʰʹ ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨʮʬ. ʨʳ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ
˄ʨʸʻʳʨʺʬʩʲʵʩʨ˂, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʨʸˁʬʭʨʹʯʨʴ,
ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʨʹʯʨʴ, ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʹ
ʫʨʻʰʴʺʬʸʬʹʬʩʲ-ʵʩʨʹʯʨʴ, ʩʨʮʸʰʹ ˀʬʻʹ˄ʨʭʲʬʩʲʵʩʨʹʯʨʴ, ʸʬʱʲʨʳʰʹ
ʴʨʱʲʬʩʵʩʨʹʯʨʴ.
ʹʨʩʨʴʱʵ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ˀʬʫʪʬʩʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ʬʺʨʶʬʶʰʹʪʨʴ:ʨ) ʨˆʨʲʰ
ʰʫʬʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʬʽʹʶʬʸʺʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ;ʩ) ʩʨʴʱʰʹ ʨˆʨʲʰ
ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ;ʪ) ʩʨʴʱʰʹ ʱʲʰʬʴʺʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʨ
ʫʨ ʨʴʨʲʰʮʰ;ʫ) ʩʨʴʱʰʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
ʹʨʩʨʴʱʵ ʩʶʸ--ʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʭʰʹ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ ʹʸʻʲʿʵʼʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʰʨ ʫʨʰʿʵʹ ˀʬʳʫʬʪ ʬʺʨʶʬʩʨʫ::
7. ʩʨʴʱʰʹ ʻʳʨʾʲʬʹʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨ;
8. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʮʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭ-
ʰʹʨʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ ʶʰʸʵʩʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʨ;
9. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ˀʬʽʳʴʨ ʸʵʳʬʲʰ˂
ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨʮʬ, ʱʵʴʺʸʵʲʮʬ ʫʨ
ˀʬʼʨʹʬʩʨʮʬ;
10. ʫʬʺʨʲʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʬʪʳʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ˀʬʳʨʫʪʬʴʬʲʰ ʴʨ˄ʰʲʰʹ -
ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʬʪʳʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ (SWOT-ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ˁʨʺʨʸʬʩʨ);
11. ʩʨʴʱʰʹ, ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʰʹʨ ʫʨ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʬʲʯʨ ʻʸʯʰʬʸʯʫʨʳˆʳʨʸʬ ʳʰʮʴʬʩʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨ;
12. ʪʨʸʬ ʪʨʸʬʳʵʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ, ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʱʵʸʬʽʺ-
ʰʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨ. [6]
ʸʬʰʴʷʰʸʰʴʪʰ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʪʨʸʫʨʽʳʴʰʹ ʸʯʻʲʰ ʫʨ

555
 ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʶʸʵ˂ʬʹʰʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʳʨʹˀʰ ʩʨʴʱʰʹ ʿʭʬʲʨ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʰʹ
ˁʨʸʯʭʨʹʨ ʫʨ ˄ʰʴʨ ʳʵʹʨʳʮʨʫʬʩʬʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨʹ.
ʱʲʬʭʬʩʰ ʻˁʭʬʴʬʩʹ,ʸʵʳ ʹʨʩʨʴʱʵ ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʸʰʴʪʰ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʩʬʭʸ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ 9 ʬʺʨʶʹ::
1) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 2) ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʰʹʨ
ʫʨ ʹʨʩʵʲʵʵ ʳʰʮʴʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 3) ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʶʸʵʬʽʺʰʸʬʩʨ; 4) ʩʨʴʱʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹʨ ʫʨ ʹʨʱʨʫʸʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 5) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳˆʨʸʫʨ˅ʬʸʨ; 6)
ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ; 7) ʩʨʴʱʰʹ ˀʰʫʨ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʫʨ ʳʵʽʳʬʫʰ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʰʹ
ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;; 8) ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ˃ʨʲʬʩʰʹ ʳʵʩʰʲʰʮʬʩʨ;
9)ʶʸʵʬʽʺʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʨ.
ʨʳʪʭʨʸʨʫ, ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʬʵʸʰʰʹ ʨˆʨʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ - ʩʰʮʴʬʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʰʸʰʴʪʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʨ ʫʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʰʹ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ
˂ˆʨʫʿʵʼʹ, ʸʵʳ ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʨʳ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʹ ʬʱʻʯʭʴʰʹ. ʩʨʴʱʰʹ ʳʵʪʬʩʰʨʴʵʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʪʨʱʬʯʫʬʹ ʫʨʹʱʭʴʨ
ʹʨʩʨʴʱʵ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ʰʳ ʹʰ˃ʴʬʲʬʬʩʰʹ ʪʨʳʵʳ˄ʭʬʭʰ ʳʰʮʬʮʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ,
ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʩʨʴʱʰ ʨ˄ʿʫʬʩʨ ʫʨ ʪʨʳʵʨʭʲʰʴʵʹ ʰʹ ʹʼʬʸʵʬʩʰ ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʳʵʰʯˆʵʭʬʴ
ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʻʲ ʿʻʸʨʫʾʬʩʨʹ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʳˆʸʰʫʨʴ, ʸʨʯʨ ʪʨʳʵʰʴʨˆʵʹ ˀʬʹʨ˃ʲʵ
ʪʮʬʩʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨ˄ʿʭʬʺʨʫ.
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ˁʨʳʵʿʨʲʰʩʬʩʨˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʨʫʪʰʲʰ ʻ˅ʰʸʨʭʹ
ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʻʲ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹ.. ʸʬʰʺʰʴʪʰ - ʬʹ ʨʸʰʹ
ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʩʨʴʱʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ. ʿʭʬʲʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ,
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʨˀˀ–ˀʰ, ʼʻʲʨʫ ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʫʨ ʼʬʫʬʸʨʲʻʸʰ ʹʨʸʬʮʬʸʭʵ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ˁʨʸˁʵʬʩˀʰ ʼʨʸʯʵʫ
ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʻʲʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨC
CAMEL -ʰ , ʸʵʳʬʲʰ˂ ˀʬʫʪʬʩʨ:C (capital adequacy) - ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ
ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʵʩʨ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ; A (asset quality) – ʩʨʴʱʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ; M
(management) - ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ; ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʱʨʴʵʴʰʯ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʰ
˄ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ;E (earnings) - ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰ ʨʴʻ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʨ;L (liquidity)
- ʲʰʱʭʰʫʻʸʵʩʨ.
CAMEL -ʰʹʳʬʯʵʫʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ
ʹʨʱʰʯˆʰʨ ʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʹ ʯʻ ʨʸʨ ʩʨʴʱʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʵʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨʹ.
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʹ ʩʨʮʬʲʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸ-
ʺʬʩʹ, ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹ CAMEL -ʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˀʬʫʬʪʰʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʸʬʰʺʰʴʪʬʩʰʹ ʪʨʴʲʨʪʬʩʨ ʹʨʩʨʴʱʵ
ʮʬʫʨʳˆʬʫʭʬʲʵʩʰʹ ʳʰʮʴʰʹʨʯʭʰʹ, ʰʳ ʪʨʳʵʴʨʱʲʰʹʰʹ ʪʨʸʫʨ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʨʳʨʹ ʳʵˈʿʭʬʩʨ
ʹʨʮʬʫʨʳˆʬʫʭʬʲʵ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰ, ʯʻ ʩʨʴʱʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʨʾʳʵˁʴʫʬʩʨ ʹʻʹʺʰ.
ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʰʹ ʪʨʴʲʨʪʬʩʨ ˆʫʬʩʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ˀʬ˄ʵʴʰʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ

556
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ. ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʯʨʴʨʼʨʸʫʵʩʰʯ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʸʬʰʺʰʰʴʪʬʩʰʹ ʪʨʴʲʨʪʬʩʨ CAMEL -ʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ: 1 - ʳʿʨʸʰ; 2 -
ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ; 3 - ʹʨˀʻʨʲʵ; 4 - ʮʾʭʸʻʲʰ; 5 - ʨʸʨʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ.
ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʨʴʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʨʹ ʰ˃ʲʬʭʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʩʨʴʱʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ. ʨʳʸʰʪʨʫ, ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʹ, ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʯʻ ʨʸʨ ʩʨʴʱʹ ʫʸʵʻʲʨʫ ʫʨʨʱʳʨʿʵʼʰʲʵʹ ʯʨʭʰʹʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʨ ʮʨʸʨʲʰʹ ʪʨʸʬˀʬ.
ʲʰʱʭʰʫʵʩʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʬʸʯ–ʬʸʯ
ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹ ʹʨʱʰʯˆʹ. ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʹ˄ʵʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʳʵʰʯˆʵʭʹ ʸʵʳ
ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʻʲʰ ʰʿʵʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ ʭʨʲʫʬʩ-
ʻʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʼʨʸʭʰʹʯʭʰʹ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ,, ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʶʵʮʰ˂ʰʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʩʨʴʱʰʹ ʸʬʰʺʰʴʪʬʩʰʹ ʪʨʴʲʨʪʬʩʨ
CAMEL L-ʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʯ ʪʨʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʸʰʪʰ ʼʨʽʺʵʸʰʯ:ʨʨ) ʸʬʰʺʰʴʪʰ 1 (ʳʳʿʨʸʰ)) -
ʩʨʴʱʰʹ ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʰʫʰ ʴʨ˄ʰʲʰ; ʳʵʱʲʬ ʫʸʵˀʰ ʳʰʹʨʾʬʩ ʼʨʹʬʩˀʰ
ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʻʴʨʸʰ;ʩ ʩ) ʸʬʰʺʰʴʪʰ 2 (ʫʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ)) - ʩʨʴʱʰʹ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʫʵʴʬ; ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʫʬʶʵʮʰʺʬʩʰʹ ʹʨˆʰʯ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʨʸʹʬʩʵʩʨ,
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʳʨʾʲʨ;ʪ ʪ) ʸʬʰʺʰʴʪʰ 3 (ʹʹʨˀʻʨʲʵ)) - ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ ʫʵʴʬ; ʳʵʱʲʬ ʭʨʫʨˀʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʻʴʨʸʰ;ʫ ʫ)
ʸʬʰʺʰʴʪʰ 4 (ʮʮʾʭʸʻʲʰ)) – ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰ; ʹˆʭʨ
˄ʿʨʸʵʬʩʰʫʨʴ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵʮʰʫʭʰʹ ʹʻʹʺʰ ʻʴʨʸʰ ʨʴ ʨʸʨʸʹʬʩʵʩʨ;ʬʬ) ʸʬʰʺʰʴʪʰ 5
(ʨʸʨʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ)) - ʲʰʱʭʰʫʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ ʫʬʼʰ˂ʰʺʰ; ʹˆʭʨ
ʩʨʴʱʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯ ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ˃ʨʲʮʬ ʹʻʹʺʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ. [5, 3]
ʨʳʸʰʪʨʫʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸʰʳʨʸʯʭʨʸʵʳʬʲʰ˂ʨʪʬʩʻʲʰʨʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸʰʨʴʨʲʰʮʻʸʰ
ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʮʬ ʪʨʳʰʮʴʻʲʰʨ ʰʽʰʯʱʬʴ ʸʵʳ ʯʨʴʨʫʸʵʻʲʨʫ
ʳʵʨˆʫʰʴʵʹʹʨ˄ʨʸʳʵʹʸʬʨʪʰʸʬʩʨʪʨʸʬʳʵ˂ʭʨˀʰʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ˂ʭʲʰʲʬʩʨʮʬʳʬʴʬˇʬʸʹ
ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰʪʨʨʮʸʬʩʰʯʬ˃ʲʬʭʨˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʴʰʳʵʨˆʫʰʴʵʹʸʬʨʪʰʸʬʩʨ˄ʨʸʳʬʵʩʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʮʬ ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ˀʬ˂ʭʲʰʲ ʪʨʸʬʳʵ ʶʰʸʵʩʬʩʯʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹ
ʨʫʨʶʺʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ ʳʵʾʬʩʻʲʰ
ʳʵʪʬʩʰʹ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʮʬʳʵʽʳʬʫʰʼ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʨʹʵʸʺʰʳʬʴʺʰʹʨ ʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʹʨʸʨʲʰʮʨ˂ʰʵ ʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʨʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨʫʨʹˆʭʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ
ʨˆʨʲʰ ʲʵʪʰʱʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʰʹ ʨʴʨʲʰʮʻʸ-ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ - ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʸʬʹʻʸʹʫʨʳʮʵʪʨʭʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨʮʬ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ
ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵ

557
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʱʬʴ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ.
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ ʰʹʺʵʸʰʻʲʰ ˀʬʳʵʩʸʻʴʬʩʰʹ ʬʶʵʽʨˀʰ
ʪʨʸʫʨʻʭʨʲ ʪʨʸʫʨʽʳʴʬʩʹ ʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ–ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ ˂ˆʵʭʸʬʩʨˀʰ –
ʺʵʺʨʲʰʺʨʸʰʮʳʰʫʨʴ ʫʬʳʵʱʸʨʺʰʨˀʰ ʪʨʫʨʹʭʲʨ,, ˆʵʲʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʻʲ––ʳʩʸ˃ʨʴʬʩʲʻʸ ʹʰʹʺʬʳʰʫʨʴ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨʮʬ ʪʨʫʨʹʭʲʨʹ,,
ˁʭʬʴʳʨ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨʳ, ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʨˆʨʲʪʨʮʸʫʵʩʨʳ, ʳʹʵʼʲʰʵ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨˀʰ ʫʨʪʸʵʭʰʲʰ ˂ʵʫʴʰʹʨ ʫʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʻʸʬʩʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʻʴʫʨ ʪʨʰʯʨʭʰʹʵʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ˆʬʲʵʭʴʬʩʨˀʰ ˁʨ˄ʭʫʵʳʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨ, ʰʹʺʵʸʰʻʲʨʫ
ʻʶʸʬ˂ʬʫʫʬʴʺʵ ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲʰ „ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ„„ ʫʨʹʨ˃ʲʬʭʨʫ..

Lipartia Z.SH. Doctor of Economic Sciences, professor, Sokhumi State University. (Georgia,
St. Tbilisi). zlipartia@yahoo.com
Sherazadishvili B.B. Academic Doctor of Public Administration. assistant professor Sokhumi
St. University (Georgia,St.Tbilisi). besik_geo@yahoo.com
Economic thinkingo of methodological-applied aspects in Georgia
5HVXPH
In this article we will discuss the criteria of human relations in the development of
economic thinking, the combination of economic growth and factors that provide the possibility
of revising traditional understanding of many key economic categories in the market economy
and radical transformation of the management mechanism The necessity. With the development
of economic thinking it is possible to justify the level of optimization of the management
decision and evaluate the results of the performance from the economic efficiency positions.
Keywords:Economic thinking; System analysis; Financial risk; Competition analysis;
Financial strategic management; Binomial processes reinergiering.
Economic thinking, which includes the foresight of events and processes, is an important
moment in the understanding of the economic events that originated in society, based on abstract
thinking and general conclusions, providing practical proposals for further development of
investigational events, is expected to predict the development of Prognostic perspectives.The
transition to the economy of Georgia puts on the agenda the need for a new understanding of the
economic processes and the current events in society.
An analysis of the challenges of management problems with economical analytical-
assessor systems adapted to market mechanisms in Georgia indicate that "the relationship
between market economies of independent sovereign states due to horizontal market links not
only in the country but also in other countries with
market investment and production. [1].
Analysis of the current macroeconomic policy of the transformation of the economic system in
the context of global global processes in Georgia, orientation of orthodox, so-called "Liberal-
monetary policy. In particular, "the Georgian government has not been able to escape a limited
mental thinking on the modern stage of economic reform. Georgia needs an economic policy that
gradually evolved through the development of endogenous factors through the development of
endogenous factors in the civilized countries"[2].
At the modern stage economic analysis has developed a methodological system that requires
further refinement and enhancement. Economic analysis of the country's economics, its all fields,

558
and execution of difficult tasks is to develop concrete scientifically grounded conclusions which
are of great importance to the selection of optimal options and to predict development.
The need for developing strategically and strategically and operational (current) plans in the
market economy is increasing. The results obtained from a thorough analysis based on analytical
economic calculation constitute the necessary material for compiling a business plan and in line
with the prospect of predictive forecasting, the role of economic analysis increases the objective
proportions of economic subjects and the final financial-financial results It is also based on the
impact of objective and subjective factors and will be studied based on the economic information
system.
All the parties are: analyzing the production, realization and financing of the products,
works, services, sales and realization, profit, profitability and financial position. Also, analysis is
the objective of the company's use of production capabilities, the introduction of the latest
achievements of science and technology, energy spending software Norms, protection of the
regime of hardship and other issues that promote the company's entrepreneurial activities.
Consequently, the terms of the transition to market relations require increased demand for
economic analysis, as it is a tool of complex research for the study, management and control of
corporations, revealing and enacting internal hidden reserves.
Without system analysis, it is impossible to perform successful tasks. Consequently, the new
method of economic analysis, which is free from the above-mentioned deficiencies, is proposed
to measure internal production measurements.
To achieve the efficient performance of the financial management goal-corporations
(enterprises), based on analytical is necessary:a)Developing and realizing the scientificly-
developed measures; b)maximizing profit with minimum expenses and c)raising economic
potential of corporations, ensuring financial stabilization Optimizing the tail structure,increasing
competitiveness and so forth.
In the framework of modern market economics, the financial management of the corporation is
defined as some of the advantages of the financial management of the financial management of
the most complex structure that arises from the interest rate, the exchange rate, liquidity, and the
promotion of prices, debt and arrears as a result of fluctuations in the of corporations and directly
applicable [3].
Effective management of the financial activities of the corporation is achieved through the
realization of a number of principles, namely: 1) integrating the company management into the
overall system. 2) Complex of the formation of administrative decisions; 3) High dynamism of
management; 4) Variance of approaches to the development of separate management decisions;
5) Strategic objective orientation of corporate development.[4]
The financial manager with high qualification, creative thinking skills and precisely interacts
with other managers is one of the main figures in the corporation (firm). The functions
performed by him are very complicated, hard work and multifaceted. Financial Manager as an
analyst and Erudit is responsible for the important technical and strategic decisions of the
corporation.In the aspect of the transition economy, the adaptation of the management
mechanism puts on the agenda a new approach to management management functions in its
development strategy, operational and long-term planning and control. [5]
To develop effective strategies, it is necessary to analyze the general situation in the field and
compete in the competition. The competently conducted examination managers provide the
necessary information to understand the essence of macrogarems in which the firm operates and
develops the appropriate external environmental environment.Management of reinjining (BP)

559
business processes in banking managementThe financial position rating system - CAMEL allows
cardiovascular improvement of the performance of the bank, as it involves radical changes in key
business processes and its associated organizational structure, technology, and methods of
working. The aim of reinjining is to increase the competitiveness of the commercial bank at the
expense of the modification of its work with clients. [6]
Thus, the situational management, which is built on the use of a situational analytical assessor
system, is aimed at reacting to an enterprise's response to the expected change in the
environment. The manager is given a systematic understanding of the possibility of reacting to
the economic and financial results, the creation of key sales formation processes, and the
practical mechanism for managing adaptation management with the modified environmental
conditions. Consequently, the methodological-applied proposed new logic of economic analysis
is based on an analytical assessment system of management rationalism to decide on the
ultimate results in decision-making, the intensification of the functionality of the productivity to
the general implementation, In the modern stages, when Georgia undergoes inevitable
transformations in the historical era of history, in socio-political life, transition into democracy,
and in the economy from the administrative system to the market economy.
Literature:
1. Papava G.V. Market economy technology. Publishing House of Paata Gugushvili Institute of
Economics Tbilisi. 2011.-323 pp.
$VDWLDQL5 The Conceptual Analysis of the XX Century World Economy and the Economic
Portrait of Georgia. Tbilisi, Publishing "Nov." 2017.-140 pp. (P., 97)
3. Lipartia Z. Sherazadishvili b. - "Main Principles of Time-Management" ("Main Issues of
Time Management"). Publishing House of Sokhumi State University Collection of materials of
the 4th International Scientific and Practical Conference. "Development Economics and
Innovations: Challenges, Solutions". 29-30 September, 2017 Pp. 86-87
4. Jikia m. – “The Issues of Financial Risks Analysis”. Refereed and Reviewed International
Scienfic and Practical Journal of the Faculty of Economics and Business, Ivane Javakhishvili
Tbilisi State University. pp. 153-166.
5. Iashvili G. - "Strategic Management in Small and Medium Enterprises". Manual. Guest
Tbilisi. 2009. 327 p. ISBN 978-9941-14-313-7.
6. Tsaava G. - Financial Engineering: Lecture Course. Tbilisi, Publishing House "Universal",
2013. -665 pp.

3. ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʺʨʺʰʨ.. ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ „ʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ

ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ““ ʰʭʨʴʬ ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ
ʯʩʰʲʰʹʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ ʶʨʨʺʨ ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʰʴʹʺʰʺʻʺʰ ,9$1( -$9$.+,6+9,/, 7%,/,6, 67$7( 81,9(56,7< PAATA
GUGUSHVILI INSTITUTE OF ECONOMICS.. ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨʨ ʬʱʵʴʵʳ.
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʫʵʽʺʵʸʰ, ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸ-ʰʹ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ. „ʰʴʵʭʨ--
˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ““. 2019.
ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʫʨʹʳʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ, ʳʹʵʼʲʰʵ ʪʲʵʩʨʲʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʸʫʨʽʳʴʬʩʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ-
ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʽʭʬʿʨʴʨ ʵʸʰʬʸʺʰʸʬʩʻʲʰʽʴʨ ʵʸʯʵʫʵʽʹʻʲʰ(„˃ʭʰʸʰ ʼʻʲʰʹ“) ʺʰʶʰʹ,
ʬ.˄. ʲʰʩʬʸʨʲʻʸ-ʳʵʴʬʺʨʸʻʲ ʶʵʲʰʺʰʱʨʮʬ. ʱʬʸ˃ʵʫ, „ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ˆʬʲʰʹʻ-

560
ʼʲʬʩʨʳ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʸʬʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ˂, ʯʨʭʰ ʭʬʸ ʫʨʨʾ˄ʰʨ
ˀʬʮʾʻʫʻʲ ʳʬʴʺʨʲʻʸ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨʹ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʨʸʨ ʴʬʵʱʲʨʹʰʱʻʸ
ʯʬʵʸʰʨʮʬ ʨʪʬʩʻʲʰ ʳʱʨ˂ʸʰ ʼʰʹʱʨʲʻʸʰ ʫʨ ʼʻʲʨʫ-ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ, (ʰʹʰ˂
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʰ ˀʵʱʰʨ), ʨʸʨʳʬʫ ʰʹʬʯʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂
ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʨʫ, ʬʭʵʲʻ˂ʰʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʪʮʰʯ, ʬʴʫʵʪʬʴʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʳʰʪʭʨʨˆʲʵʬʩʫʨ ˂ʰʭʰʲʰʮʰʸʬʩʻʲ ʽʭʬʿʴʬʩʹ“.[1].
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ, ʳʰʹʰ ʿʭʬʲʨ ʫʨʸʪʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹ ʸʯʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ
ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʳʵ˄ʵʫʬʩʻʲʰʨ ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰ ʫʨʹʱʭʴʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʹʨ˂ ʻʨʾʸʬʹʨʫ ʫʰʫʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʨʽʭʯ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʵʶʺʰʳʨʲʻʸʰ ʭʨʸʰʨʴʺʬʩʰʹ
ˀʬʸˁʬʭʰʹʨʯʭʰʹ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʨʯʭʰʹ.[2].
ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʩʨʮʸʵʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʯʨʴʨʫʨʶʺʰʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ-ʨʴʨʲʰʮʻʸ-
ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰʹʰʹʺʬʳʬʩʰʯʳʨʸʯʭʰʹʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʻʭʬʸʬʴʻʲ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʯʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʬʩʰʹ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨʴʰ ˈʵʸʰʮʵʴʺʨʲʻʸʰ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʨʸʨ ʳʨʸʺʵ
ʽʭʬʿʴʰʹ ˀʰʪʨ, ʨʸʨʳʬʫ ʹˆʭʨ ʽʭʬʿʴʬʩʯʨʴ ʹʨʩʨʮʸʵ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʫʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ-
ʺʬʽʴʰʱʻʸʱʨʭˀʰʸʬʩʹʨ˂.ʰʮʸʫʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʵʲʰ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ
ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʿʨʲʰʩʫʬʩʨ ʵʩʰʬʽʺʻʸʰ
ʫʨ ʹʻʩʰʬʽʺʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʮʬʳʵʽʳʬʫʬʩʰʯ ʫʨ ˀʬʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʩʨʮʸʵ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʮʬ ʪʨʫʨʭʲʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩʰ ʪʨʮʸʫʰʲ
ʳʵʯˆʵʭʴʰʲʬʩʨʹ ʻʿʬʴʬʩʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʨʴʨʲʰʮʹ, ʸʵʪʵʸ˂ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ
ʪʨʳʵʱʭʲʬʭʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʹ, ʸʵʳʲʰʹ ʱʲʬʭʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʰʱʭʬʯʬʩʨ, ʸʵʳ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ) ʬʼʬʽʺʰʨʴʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʾ˄ʬʭʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ: ʨ) ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʨʫ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʨʯʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ; ʩ) ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʫʨ ʪ)
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʫʨʸʪʰʹ) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʺʬʴ˂ʰʨʲʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʨ, ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ,
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʫʨ ʹˆʭ. [3].
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʸʬʳʵʹ ʳʨʱʵʳʶʲʬʽʺʬʩʬʲʰ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʰʹ ʱʨʺʬʪʵʸʰʨ,ʸ ʸʵʳʬʲʰ˂ ʿʭʬʲʨʮʬ ʸʯʻʲʰ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ʳʽʵʴʬ ʸʰʹʱʰʨ, ʸʨ˂ ˄ʨʸʳʵʰˀʵʩʨ ʹʨʶʸʵ˂ʬʴʺʵ ʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹ, ʭʨʲʻʺʰʹ
ʪʨ˂ʭʲʰʯʰ ʱʻʸʹʰʹ, ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ, ʨʽ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʹʨʽʵʴʲʰʹ (ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ) ʼʨʹʰʹ,
ʭʨʲʰʹ ʪʨʹʺʻʳʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʱʸʬʫʰʺʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʸʿʬʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʨʫ ʫʨ ʶʰʸʫʨʶʰʸ
ʳʵʽʳʬʫʬʩʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʮʬ.
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˆˀʰʸʰʨ ʪʨʻʸʱʭʬʭʲʵʩʨʹʨ ʫʨ
ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʰʸʯʻʲʬʬʩʰ,ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1)ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʫʨʮʻʹʺʬʩʨ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʹʰʸʯʻʲʰʯ;

561
2)ʻ˂ʴʵʩʰʨ (ʨʴ ʭʬʸ ʫʪʰʴʫʬʩʨ ʳʵʯˆʵʭʴʨʯʨ ʹʰʮʻʹʺʬ) ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ʯʨʴʨʳʫʬʭʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰ.[4]
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʳʰʰʾ˄ʬʭʨ ʸʰʪʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʯ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: 1) ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʬʸʯʵ
ʹʰʹʺʬʳʨʹʯʨʴ ʰʴʺʬʪʸʰʸʬʩʨ. 2) ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ; 3) ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʫʰʴʨʳʰʮʳʰ.; 4) ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨʫʳʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʭʨʸʰʨʴʺʻʲʵʩʨ; 5)ʱʵʸʶʵ-
ʸʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲ ʳʰʮʴʬʩʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʵʩʨ.
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʪʬʩʻʲʰʨ ʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸʰ
ʨʴʨʲʰʮʻʸʰ ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʮʬ, ʪʨʳʰʮʴʻʲʰʨ ʰʽʰʯʱʬʴ, ʸʵʳ
ʯʨʴʨʫʸʵʻʲʨʫ ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ ʪʨʸʬʳʵ˂ʭʨˀʰ ʳʵʹʨʲʵʫʴʬʲ
˂ʭʲʰʲʬʩʨʮʬ. ʳʬʴʬˇʬʸʹ ʹʰʹʺʬʳʨʺʻʸʰ ʪʨʨʮʸʬʩʰʯ ʬ˃ʲʬʭʨ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨʴʰ
ʳʵʨˆʫʰʴʵʹ ʸʬʨʪʰʸʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ,
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʮʬ, ˀʬʰʳʻˀʨʵʹ ˀʬ˂ʭʲʰʲ
ʪʨʸʬʳʵ ʶʰʸʵʩʬʩʯʨʴ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹ ʨʫʨʶʺʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʻʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʬʹʰʨ
ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʫʨʴ ʳʵʾʬʩʻʲʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʮʬ ʳʵʽʳʬʫʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ,ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ:
ʹʨʹʨʽʵʴʲʵ ʨʹʵʸʺʰʳʬʴʺʰʹʨ ʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ; ʹʨʸʨʲʰʮʨ˂ʰʵ ʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʿʰʫʭʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹ; ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹ
ʪʨʭʲʬʴʨ; ʰʴʼʲʨ˂ʰʻʸʰ ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ
ʨˆʨʲʰ ʲʵʪʰʱʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʸʨ˂ʰʵʴʨʲʰʮʳʰʹ ʨʴʨʲʰʮʻʸ-ˀʬʳʼʨʹʬʩʬʲʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ - ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʸʬʹʻʸʹʫ-
ʨʳʮʵʪʨʭʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʨʮʬ, ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʰʹ ʰʴʺʬʴʹʰʻʸʵʩʰʹ
ʨʳʨʾʲʬʩʰʹ ʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʨʱʬʴ ʹʨʩʨʮʸʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ.
ʳʰʻˆʬʫʨʭʨʫ ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲʰʹʨ, ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʫʨʴʰʱʭʬʯʬʩʨ ʸʵʳ
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ
ʭʨ˄ʨʸʳʵʵʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʰʴʨʳʰʱʰʯ ʪʨʴʹʨˆʰʲʭʬʲ ʫʸʵʰʹ ʶʬʸʰʵʫˀʰ.
ʸʨʳʬʯʻ, ʸʨ ʨʮʸʰ ʨʽʭʹ ˀʬʭʨʼʨʹʵʯ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʵʩʨ ʨʴ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ, ʯʻ ʼʰʸʳʨʹ ʨʽʭʹ ʨʸʨʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ (ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ
ʫʰʴʨʳʰʱʨ) ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ?
ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʪʨʴʰʹʨʮʾʭʸʵʹ ʮʻʹʺʰ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʰ ʫʨ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ
ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ (ˆʬʸˆʬʩʰ) ʨʹʬʯʰ ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹʨ, ʸʨʳʬʯʻ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ
ʳʰʫʪʵʳʨ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʯ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʰʨ
ʹʨʩʵʲʵʵ ʫʨʹʱʭʴʰʹ ʪʨʹʨʪʬʯʬʩʲʨʫ, ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ)
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʪʨʳʵʹʨʭʲʬʴʨʫ.
ʮʬʳʵʯʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʴʨˀʸʵʳˀʰ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʳʰ ʳʰʫʪʵʳʨ, ʱʬʸ˃ʵʫ:

562
 1) ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʼʰʴʨʴʹʻʸʰʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹʺʸʨʫʰ˂ʰʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰʹˆʬʸˆʰ
2) ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʯʲʰʨʴʵʩʨˀʰ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ;
3) ʹʨʬʸʯʵʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹˀʬʫʬʪʬʩˀʰʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʵʩʰʹʪʨʴʳʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʹʨ (ˀʬʫʬʪʰʹ)
ʫʨ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ˆʫʬʩʨ ʳʳʨʸʯʭ-
ʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʬʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴˀ-
ʬ˄ʵʴʰʲʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ, ʱʬʸ˃ʵʫ ˀʬʳʫʬʪʰ ˃ʰʸʰʯʨʫ ˇʪʻʼʻʸʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ, ʸʵʪʵʸʰ˂ʨʨ: ʨ) ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʹ ʪʨʯʭʲʨ; ʩ) ʰʴʵʭʨ˂ʰʰʹ
ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ; ʪ) ʨʳʵʹʿʰʫʭʰʹ ʭʨʫʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ.
ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʴʨˀʸʵʳˀʰ ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ ʪʨʨʴʨʲʰʮʬʩʻʲʰʨ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ (˂ˆʸ 1.).
˂ˆʸʰʲʰ N1. ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʰʮʨʴʰ

ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʵʪʬʩʰʹ ʮʸʫʨ ʨˆʨʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹʨ ʫʨ

ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺ- ʫʨʴʨʫʪʨʸʬʩʰʹʫʨʴʬʸʪʭʨ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʻʴʨʸʰʨʴʵʩʨ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ-ʬʴʬʸʪʬʺʰʱʻʲʰ
ʼʨʹʬʩʰʹ ʺʬʭʨʫʵʩʰʹˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ˀʸʵʳʨʺʬʭʨʫʵʩʰʹˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʵʶʬʸʨʺʰʻʲʵʩʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ ˀʬ˂ʭʲʨ
ʹʸʻʲʿʵʼʨ ˆʬʲˀʬʱʸʻʲʬʩʰʯʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ˆʨʮʬ-ʩʰʹ
ʫʰʹ˂ʰʶʲʰʴʬʩʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ ʱʨʫʸʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ
ʫʨ˂ʭʨ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʵʸʪʨʴʰʮʨ-˂ʰʻʲʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʹʰʺʬʳʬʩʰˀʸʵʳʰʹʳʵʺʰʭʨ˂ʰʨʫʨʹˆʭ
ʱʻʲʺʻʸʨ
ʱʵʸʶʵʸʨʺʰʻʲʰ ʹʨʪʨ-ʸʬʵ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹʪʨʼʨʸ-ʯʵʬʩʨ ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʵʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʲʵʪʰʹʺʰʱʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ ʫʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ
ˀʬʳ˂ʰʸʬʩʨ ʰʴʼʵʸʳʨʺʰʮʨ˂ʰʨ
ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʫʨʩʬʪʭʸʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰʰʬʩʰʹ ʶʵʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ
ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ ʳʫʪʸʨʫʵʩʨ ʹʨʨʾʸʰ˂ˆʭʵ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ʼʰʴʨʴ-ʹʻʸʰ
ʹʽʬʳʬʩʰ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʼʵʴʫʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ
ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ˂ʭʲʰʲʬʩʨ ʳʰʾʬʩʨ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʰʴʭʬʹ-ʺʰ˂ʰʻʸʰ
ʳʰʳʮʰʫʭʬʲʵʩʰʹʮʸʫʨ
ʪʨʳʵʹʨˀʭʬʩʰ ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʰʾʬʩʨ ʨˆʨʲ
ʳʵʫʬʸʴʰʮʨ˂ʰʨ ʫʰʼʬʸʬʴ˂ʰʨ˂ʰʨ ʳʨʹʨʲʬʩʮʬʪʨʫʨʹˆʭʨ

563
 ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ ʫʨ ʨˆʨʲʰ ʨˆʨʲʰ ʪʨʹʨʾʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʹʨʳʬ˂ʴ-
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ ʹʨˆʬʬʩʰʹ ʩʨʮʸʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʰʯʰ ʫʨ ʹʨ˂ʫʬʲ-
ʨʯʭʰʹʬʩʨ ʨʯʭʰʹʬʩʨ ʹʨʱʵʴʹʺʸʻʽʺʵʸʵʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹʨˆʨʲʰ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹʨʫʨʨˆʨʲʰʹʨˆʬʵʩʰʹ
ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹʨʯʭʰʹʬʩʨ

ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʳʵ˄ʳʵʩʹ, ʸʵʳ ʽʭʬʿʴʰʹ

ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʬʽʺʵʸʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʯʭʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʽʳʴʰʨʴ ʪʨʴʮʵʳʰʲʬʩʰʹ ʬʸʯʰʨʴ ʹʰʹʺʬʳʨʹ
(ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʨʫ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ˀʬʫʬʪʵʩʸʰʭʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʨ
ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹʨ (ʼʰʸʳʨ, ʳʹˆʭʰʲʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʸʬʪʰʵʴʬʩʰ, ʳʨʱʸʵ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ) ʫʨ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʫʰʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ, ʱʬʸ˃ʵʫ:
1) ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨ ʫʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʰʲʰ (ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʨ
˄ʨʸʳʵʬʩʻʲ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ);
2) ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʮʬ ʫʨ ʳʨʯʰ ˄ʰʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʻʸʰ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʹ
ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ;
3) ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ˃ʰʸʰʯʨʫ ʱʨʶʰʺʨʲˀʰ ʫʨ ʳʨʯʰ ˄ʰʲʰ ʹʨʬʸʯʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ
(ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰ) ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨˀʰ;
4) ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʴʫʺʬʭʨʫʵʩʨ ʫʨ ʼʵʴʫʨʾ˅ʻʸʭʰʲʵʩʨ,
ʬʴʬʸʪʵʺʬʭʨʫʵʩʨ ʫʨ ʳʨʹʨʲʨʺʬʭʨʫʵʩʨ. ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʵʩʨ (ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʨ);
5) ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʺʬʭʨʫʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʪʨʳʵʰʯʭʲʬʩʨ ʹʨʳʬ˂ʴ.-ʱʭʲʬʭʰʯʰ ʫʨ
ʹʨ˂ʫʬʲ-ʹʨʱʵʴʹʺʸʻʽʺʵʸʵ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ ʨˆʨʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ˄ʰʲʰʯ ʫʨ
ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʮʬ, ʹʨʬʸʯʵ ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʰʯ (ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ)
ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʮʬ; ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʳʵ˂ʻʲʵʩʨʮʬ, ʪʨʿʰʫʭʬʩʹʨ, ʨʹʬʭʬ ʨʳ ʹʼʬʸʵˀʰ
ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʯʨ ʶʬʸʹʵʴʨʲʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʳʻˀʨʱʯʨ ʸʰ˂ˆʵʭʴʵʩʨʮʬ;
6) ʮʵʪʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʰʹ ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʨ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲʰ (ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ
ʳʽʵʴʬ, ʱʵʴʹʺʸʻʽʺʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʫʨ ʹˆʭ.) ʳʨʸʯʭʰʹ ʫʨ ʨ.ˀ. ʹʨʱʻʯʨʸʰ
ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʬʩʰʹ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʯ;
7) ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʰʴʺʬʴʹʰʭʵʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʮʵʳʬʩʨ ʳʵ˄ʰʴʨʭʬ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ
(ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ) ʸʰ˂ˆʭʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʫʰʹ ʬʸʯ ʫʨʹʨʽʳʬʩʻʲʮʬ.
ʫʨʹʱʭʴʨ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʫʨ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸ-ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʰʮʴʰʯ, ʴʬʪʨʺʰʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʬʲʰʳʰʴʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ˀʬʳʫʬʪʰ ˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʨ:
1) ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʻʴʫʨ ʪʨʼʨʸʯʵʭʫʬʹ ʨʸˁʬʻʲʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬ-
ʩʬʩʰʹʯʭʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʹ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵ˃ʰʬʩʰʹ ʪʮʬʩʰ
(ʳʨʪʨʲʰʯʨʫ, ʬʺʨʶʵʩʸʰʭʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ - ʬʸʯʫʸʵʻʲʨʫ

564
ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ˄ʿʨʸʵʬʩʰʫʨʴ):
ʨ) ʳʰʮʴʵʩʸʰʭʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʨ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʫʵʴʬʬʩʮʬ (ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ,
ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ);
ʩ) ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʼʵʴʫʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ;
ʪ) ʨˆʨʲ - ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʮʬ ʱʬʸ˃ʵ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʵʳˆʳʨʸʬʩ-
ʬʲʯʨ (ʫʨʳʱʭʬʯʯʨ) ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ;
ʫ) ʸʬʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʨ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʳʵʪʬʩʰʫʨʴ);
ʬ) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʰʴʼʸʨʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ (ʳ.ˀ. ʸʬʪʰʵʴʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ
ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ ʫʵʺʨ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʬʼʬʸʬʴ˂ʰʬʩʰʹ,
ˀʬʾʨʭʨʯʰʨʴʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʱʸʬʫʰʺʰ, ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ˀʬʾʨʭʨʯʬʩʰ ʫʨ ʨ,ˀ.)
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ.
2) ʹʺʸʻʽʺʻʸʻʲʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ
ʰʽʴʬʩʨ ʭʬʴˁʬʸʻʲʰ (ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ) ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰʹ ˂ʨʲʱʬ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨʫ ʪʨʳʵʿʵʼʨ
(ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʴʬʩʰʹʳʰʬʸʰ ʼʵʸʳʰʹʯʭʰʹ).
3) ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ (ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰʹ) ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰʹ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰʱʨ˂ʰʨ;
4) ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʹ ʻʼʸʵ ʼʨʸʯʵ ʹʶʬʽʺʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ʨˆʨʲʰ ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʨ.
ʨʳʸʰʪʨʫ, ʿʭʬʲʨ ʹʨˆʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ
ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨʮʵʪʭʨʮʬ, ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʻʴʫʨ ʰʽʴʨʹ ʰʹʬʯʰ ʬʼʬʽʺʻʸʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʹʰʳʫʰʫʸʰʹ ʩʻʴʬʩʸʰʭ-ʸʬʹʻʸʹʻʲ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʮʬ ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʰʽʴʬʩʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʨʹʨʳʨʾʲʬʩʲʨʫ, ʽʭʬʿʴʰʹ ʩʻʴʬʩʸʰʭʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨʮʵʪʭʰʹʨ ʫʨ
ʫʨʹʨʪʸʵʭʬʩʲʨʫ, ʨʹʬʭʬ ʰʴʹʺʰʺʻʺʬʩʰʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʸʰʨʴ ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʬʲʰ ʨˆʨʲʰ
ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹʨ ʫʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʹʰʳʫʰʫʸʰʹ ʪʨʴʨ˄ʰʲʬʩʰʹʨ, ʸʨʯʨ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʹ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʨ.

ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ::
1. ʨʹʨʯʰʨʴʰ ʸ. ;; ʹʨʻʱʻʴʰʹ ʳʹʵʼʲʰʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʱʵʴ˂ʬʶʺʻʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʸʺʸʬʺʰ. ʯʩʰʲʰʹʰ, ʪʨʳʵʳ˂. „ʹʰʨˆʲʬ.“ 2017.
2. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ - „ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʹʺʸʨʺʬ-
ʪʰʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ“. ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʳʬʵʸʬ ʹʨʬʸʯʨ-
ˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʹʨʲʬʩʰ. ʯʩ. 25-26 ʳʨʰʹʰ 2018. ʪʭ 137-142.
3. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ, ˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰ ʩ. – „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ“. ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨ - „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ: ʯʨʴʨʳʬʫ-
ʸʵʭʬ ʸʬʨʲʰʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʹʺʰʱʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ“. (ʰʴʪʲʰʹʻʸ ʬʴʨʮʬ -
Methodological Aspects of Economic Thinking Development) ʻʱʸʨʰʴʨ, ʱʰʬʭʰ, 19 ʨʶʸʰʲʰ,
 ©ȅDzǶǵǶǴǰǿǭǹDzǨȇ ǨǵǨdzǰǺǰDzǨ ǹǶǪǸǭǴǭǵǵȃǭ ǸǭǨdzǰǰ ǰ
ǷǸǶǫǵǶǹǺǰǿǭǹDzǰǭǪǶǯǴǶǮǵǶǹǺǰ³(B0DLOkpeof@kneu.edu.ua
4. ʰʨˀʭʰʲʰ ʪ. – „ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ“.
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ. ʹʺʻ. ʯʩʰʲʰʹʰ. 2009.

565
 ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʫʵʽʺʵʸʰ,
ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ.

ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ

ʸʬʮʰʻʳʬ::
„ʳ˄ʭʨʴʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ“ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ
ʫʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʱʭʲʬʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʨʹ,
ʸʵʳʬʲʰ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʬʼʬʽʺʰʹ (ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ) ʫʨʴʨˆʨʸˇʬʩʯʨʴ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʬʼʻ˃ʴʬʩʨ, ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ʳʰʮʨʴˀʬ˄ʵʴʰʲʵʩʨʹ
ʪʨʴʨʶʰʸʵʩʬʩʹ.
ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ - ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ, ʨˆʨʲʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʨ
ʫʨ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʬʽʺʵʸˀʰ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʪʨʼʨʸʯʵʬʩʨʹʨ ʫʨ ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʮʸʫʨʹ, ʳʯʬʲʰ ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʰʹʨ ʫʨ ʱʬʸ˃ʵ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʿʭʬʲʨ ʺʰʶʰʹ ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ˄ʨʸʳʨʸʯʻʲʰ ʰʿʵʹ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʫʨʳʮʵʪʨʭʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ (ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʵʳʰʴʰʸʬʩʻʲʰ ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ,
ʩʰʮʴʬʹʪʨʸʬʳʵʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʯʨʴ ʳʰʳʨʸʯʬʩʨˀʰ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹʨ ʫʨ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ
ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʨʳʬ˄ʨʳʬʵ-ʩʰʮʴʬʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ.
ʹʨʱʭʨʴ˃ʵ ʹʰʺʿʭʬʩʰ:: ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ; ʰʴʺʬʪʸʨʲʻʸʰ
ʬʼʬʽʺʰʹ ʪʨʯʭʲʨ; ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰ; ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ, ʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʸʬʴʺʨʩʬʲʵʩʨ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʱʻʲʺʻʸʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʫʪʸʨʫʵʩʨ.
Zurab Lipartia
Doctor of Economic Sciences,
Professor of Sokhumi State University
The problem of evaluating the effectiveness of innovative activity in Georgia
Resume:
"Green economy" in terms of economic effect of defining the problem and the innovative
development of the overall economic efficiency of the complete assessment of the problem of the
formation of the study, which will be the economic impact (the results) the costs of comparative
analysis method is based on the use, production processes in economic activity determine the
appropriateness of the decision-making.
Scientific and technical development in the country, discovering new innovations and
establishing technologies in the enterprise sector in the long term will increase the expansion and
increase of enterprises, the development of the whole community and private business.
Accordingly, all types of innovations must be conducted and resource-efficient economic activity
(organization) for the development of dominant areas, business changes of the perfect

566
management system and strategic management methods based on the principles of performance
evaluation mechanism perfect Business Practice has to possess.
Key words: Effective Strategic Management Principles; Calculation of integral effect;
Innovative development model; Comparative analysis method, profitability of innovations,
corporate culture, financial sustainability.

4. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʬʩʸʰʭʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ

ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ,, ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩ
ʩʰ
4.1. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʰʹ ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ
ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ;
4.2. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʰʹ
ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ;
4.3. ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʼʬʸʵʬʩʰʹ ʬʸʵʭʴʻʲʰ
ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ;
4.4. ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʮʬʫʨʳˆʬʫʭʬʲʵʩʰʹ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ
ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ (ʼʨʹʹ) ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳˀʰ.

5. ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲ ʲʰ ʹʨʩʰʻˇʬʺʵ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ

ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ
5.1 ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ ʫʨ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ;
5.2. ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ.
(ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ;
ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʯʨʭʰ 3. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʫʨʭʰʯ ʵʩʵʲʨ˃ʬ
2019.

6. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ

ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰ ʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
6.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʨʴʨʲʰʮʰ;
6.2.ʼʨʹʬʻʲʵʩʨʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ.

7. ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ--ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ

7.1. ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʨʫʪʰʲʰ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨˀʰ;
7.2 ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ.
ʰˆ. ʶʸʵʼ. ʪʰʵʸʪʰ ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ,, ʵʯʨʸ ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ „ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʨʸʯʭʰʹ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ“.
ʬʭʸʵʶʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ, ʯʨʭʰ 5.
„ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ“. ʪʭ 204-228.

567
8. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
8.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰ ʯʬʵʸʰʻʲ-ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ
ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ;
8.2. ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
8.3. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ.
(ʹʹʺʻ--ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ; ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ
ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʳʨʰʨ ʳʨʸʺʰʨˀʭʰʲʰ;; 2018)

9. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʹʨʼʸʯʵˆʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ

(ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ--ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ))
9.1. ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ;
9.2. ʹʨʩʨʴʱʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ -
ʻʹʨʸʯˆʵʬʩʰʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʫʨʴʬʸʪʭʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʨ;
9.3. ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʫʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ.
(ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ; ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ
ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ˀʵʯʨ ʽʭʨˁʨʱʰ˃ʬ;; 2017)

10. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ (ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ

ʹʨʳʯʵ--ʳʵʳʶʵʭʬʩʬʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ „RMG”--ʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ
10.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʯʬʵʸʰʻʲ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
10.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
10.3. „RMG”-ʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʻʲ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ.
(ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱ.
ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʰʹ ʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰ. ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʰ ʴʨʴʨ ʳʨʰʹʻʸʨ˃ʬ;; 2015).

568
 ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ ʫʨ ʸʬʱʵʳʬʴʫʬʩʻʲʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ::
1. ʨʩʬʹʨ˃ʬ ʸ., ʨʸʬʭʨ˃ʬ ʴ ʹʨʸˁʰʳʬʲʰʨ ʸ ʳʬʲʨˀʭʰʲʰ ʳ Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨ-
ʸʬʩʰʹ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ³ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ
ʨʱʨʫʬʳʰʨʶʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹʹʨˆ.ʬʱʵʴ.ʰʴʹʺʪʨʳʵʳ˂Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩ. 2004.-ʪʭ
2. ʨʹʨʯʰʨʴʰ ʸ ;; ʹʨʻʱʻʴʰʹ ʳʹʵʼʲʰʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʱʵʴ˂ʬʶʺʻʨʲʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʫʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʸʺʸʬʺʰ ʯʩʰʲʰʹʰ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
Äʹʰʨˆʲʬ³ 2017.-ʪʭ
3. ʨʹʨʯʨʴʰʸ˂ʨʨʭʨʪ- Äʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰʩʨʴʱʰʹʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰ³-
ʯʩʰʲʰʹʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʫʨʴʰ³ʪʭ
4. ʨʻʫʰʺʰʹˆʨʸʰʹˆʰ- ʫʰʸʬʽʺʵʸʰʹʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ56)ʯʩ
5. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʬ ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʰ - Äʱʲʨʹʺʬʸʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ³ ʱʨʭʱʨʹʰʰʹ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩʪʨʳʵʳ˂Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³– ʪʭ
6. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʬ ʯʨʱʨʲʨʴ˃ʬ ʲ ʨʩʸʨʲʨʭʨ ʨ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʫʨ
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨÄʰʴʵʭʨ˂ʰʨ³ʯʩ
7. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʬ ʫʨʯʨˀʭʰʲʰ ʭ ʽʻʯʨʯʬʲʨʮʬ ʸ- Äʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ³
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹʵˆʻʳʰʹʹʨˆʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩʰʲʰʹʰ
8. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʬ ʯʨʱʨʲʨʴ˃ʬ ʲ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ʬʲ˄ʰʪʴʰ
ʹʵˆʻʳʰʹʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩ
9. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰʬʮʨʸʨʴʫʰʨˇʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʸʬʪʰʵʴʻʲʰʬʱʵʴʵʳʰʱʨʯʩ
10. ʩʨʸʨʯʨˀʭʰʲʰ ʬ ʨʩʸʨʲʨʭʨ ʨ ʮʨʸʨʴʫʰʨ ˇ ʼʨʸʬʹʨˀʭʰʲʰ ʴ ʰʨˀʭʰʲʰ ʪ
ʰʨˀʭʰʲʰʯ Äʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʯʩ
11. ʩʨʹʰʲʨʰʨ ʱ ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ - ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ -
ʯʩʰʲʰʹʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³– ʪʭ
12. ʩʨʹʨʸʰʨ ʭʲ ʩʨʹʨʸʰʨ ʸ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʵʸ
ʴʨ˄ʰʲʨʫ ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʫʨ ʳʨʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰÄʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʨʱʨʫʬʳʰʻʸʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ³ʯʩ. 2017.-ʪʭ
13. ʩʨʾʨʯʻʸʰʨʪʩʨʾʨʯʻʸʰʨʵʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʫʨʪʬʪʳʭʨʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʳʨʸʯʭʰʹʨ
ʫʨʩʰʮʴʬʹʰʹʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰʬʭʸʵʶʰʹʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩʰʲʰʹʰ15.-ʪʭ
14. ʩʲʨʴʱʰ ʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ʺʵʳʰ  ʽʨʸʯʻʲʰ
ʯʨʸʪʳʴʰʲʰʲʽʵʽʰʨʻʸʰʹʳʰʬʸʯʹʻʯʩʰʲʰʹʰ2008.
15. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʹʨʮʵʪʨʫʰʬʩʸʰʭʰʹʨʽʳʬʯʨʰʴʹʺʰʺʻʺʰ*,3$ʯʩ
16. ʪʬʲʨˀʭʰʲʰ ʯÄʼʰʴʨʴʨʹʻʸʰʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹʨʫʨʳʫʪʨʫʵʩʰʹʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʫʨ
ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ–ʹʨʱʸʬʫʰʺʵ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʬʩʬʩˀʰ³ ʹʺʨʺʰʨ ʨˆʨʲ˂ʰˆʰʹ
ʹʨˆ. ʹʨʹ˄. ʻʴʰʭʬʸʹʰʺ.ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹʳʨʹʨʲʬʩʰ˄- 148-ʪʭ
17. ʬʲʰʨʭʨ ʲ  ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʩʰ
ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨʯʩʰʲʰʹʰʪʭ
18. ʭʨʴ ˈʵʸʴʰ ˇʹ ʭʨˈʵʭʰˁʰ ˇʳ ʻʳ˂ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
ʳʬʯʵʸʳʬʺʬʪʨʳʵ˂ʬʳʨʯʩ
19. ʰʨˀʭʰʲʰ ʪ ʹʺʨʺʰʨ - Äʹʺʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
ʳ˂ʰʸʬ ʩʰʮʴʬʹˀʰ³ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʰʹ - Äʳʹʵʼʲʰʵ

569
 ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰ ʫʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵ³ ʯʩʰʲʰʹʰ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ Äʬʭʸʵ-
ʶʻʲʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³– 387-ʪʭ
20. ʰʨˀʭʰʲʰ ʪ ʰʨˀʭʰʲʰ ʯ ˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰ ʩ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ Äʫʸʵʰʹ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ – ʯʬʵʸʰʨ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵʬʩʰ³ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ
ʺʬʽʴʰʱʻʸʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩʰʲʰʹʰ˄ʪʭ
21. ʰʴʪʵʸʵʿʭʨʨ˂ʨʨʭʨʪʼʰʴʨʴʹʻʸʰʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ³ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʺʹʺʻʯʩ011
22. ʱʰʱʭʨ˃ʬ ʺ ʩʬʸʰ˃ʬ ʯ – Äʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ³
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹʹÄʺʬʽʴʰʱʻʺʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³
23. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ³ʿʵʭʬʲʯʭʰʻʸʰʹʨʬʸʯʨˀʵ-
ʸʰʹʵʹʨʳʬ˂ʷʻʸʴ-Äʬʱʵʴʵʳʰʱʨ³110-11. 2018.- 61-72.
24. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ³ ʹʺʻ-ʹ ʩʰʮʴʬʹ-ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʼʨʱ  ʹʨʬʸʯʨ-
ˀʵʸʰʹʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨ - Äʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʪʨʳʵ˄ʭʬʭʬʬʩʰ³ʯʩ-137-ʪʭ
25. ʲʰʶʨʸʺʰʨʮʼʰʴʨʴʹʻʸʰʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹʼʰʲʵʹʵʼʰʨ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ
ʨʸʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨʬʸʵʭʴʻʲʰʨʱʨʫʬʳʰʨʫʨʹʵˆʻʳʰʹʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰ-
ʺʬʺʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ- ʪʭ
26. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ  ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʻʫʰʺʰʹ ʨʫʳʰʴʰ-
ʹʺʸʰʸʬʩʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨʹʨʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵ ʹʨˆʲʰ Äʺʬʽʴʰʱʻʸʰ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ-ʪʭ
27. ʲʰʶʨʸʺʰʨʮʸʻʹʻʲʬʴʨʮʬǰȕȊȍșȚȐȞȐȖȕȕȣȍȘȍȠȍȕȐȧȊțșȓȖȊȐȧȝȐȕȜȓȧȞȐȐȊ
ȥȒȖȕȖȔȐȒȍ  ǫȘțȏȐȐ Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰ-
ʲʬʩʬʩʰ ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ³ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ–ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ
ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʨʮʬʹʺʻʯʩʰʲʰʹʰ–ʨʶʸʰʲʰ
28. ʲʰʶʨʸʺʰʨʮ– Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʬʩʰʹʼʰʴʨʴʹʻʸʰʳʨʸʯʭʰʹʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʹʨʱʰʯˆʰʹʨʯʭʰʹ³ʹʺʨʺʰʨʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨʨʱʨʫʬʳʰʨ
ˀʸʵʳʬʩʰʺʵʳʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʰʲʰʹʰʪʭ-145.
29. ʲʰʶʨʸʺʰʨʮ ʪʭʨʸʨʳʰʨʴ ʲʨʴˁʨʭʨ ʬʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰ³ ʴʨ˄ ,, –
ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʳʰ ʯʩʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ
30. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ ʪʬʲʨˀʭʰʲʰ ʳ ˇʾʨʸʱʨʭʨ ʴ ʩʬʸʰˀʭʰʲʰ ˆ – ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʯʬʵʸʰʨʶʸʨʽʺʰʱʨʹʺʸʨʺʬʪʰʨʵʸʺʵʳʨʫʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʺ
ʯʩʰʲʰʹʰʪʨʳʵʳ˂Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³˄-ʪʭʺ2.-Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰʼʰʴʨʴ-
ʹʬʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ-ʪʭ
31. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ ʽʭʨˁʨʱʰ˃ʬ ˀ Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʱʵʴʸʺʵʲʰʹ ʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹ ʹʨʱʰʯˆʰʹʨʯʭʰʹ³ ʹʺʨʺʰʨ ʷʻʸʴʨʲʰ
Ĉʬʲʰʹʻʼʲʬʩʨʫʨʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨ³ʰʹʺʵʸʰʨʯʬʵʸʰʨʶʸʨʽʺʰʱʨ71-ʪʭ
32. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äˀʰʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʹʨʼʸʯˆʵʬʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳˀʰ³ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʷʻʸʴʨʲʰ - Äʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰʬʱʵʴʵʳʰʱʨÄʹʺʻʯʩʰʲʰʹʰ1- 2011.- 78-ʪʭ

570
33. ʲʰʶʨʸʺʰʨʮˀʬʸʨʮʨʫʰˀʭʰʲʰʩ– Äʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰʨʹʶʬʽʺʬʩʰʱʵʴʼÄʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʨʮʸʵʭʴʬʩʨʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʸʬʨʲʰʬʩʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʹʺʰʱʻʲʰ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʬʩʰ ʰʴʪʲʰʹʻʸ ʬʴʨʮʬ -
0HWKRGRORJLFDO$VSHFWVRI(FRQRPLF7KLQNLQJ'HYHORSPHQWʻʱʸʨʰʴʨʱʰʬʭʰ 2019.
34. ʲʰʴʫʬʸʺʰˈ„ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵʬʱʵʴʵʳʰʱʨ“ ʯʩʰʲʰʹʰ
35. ʳʨʰʹʻʸʨ˃ʬ ʴ  ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹʨ ʫʨ
ʱʵʴʺʸʵʲʰʴʪʰʹ ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰ ʹʨʳʯʵ-ʳʵʳʶʵʭʬʩʬʲʰ ʫʨʸʪʰʹ “RMG”-ʰʹ
ʱʵʳʶʨʴʰʬʩʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʸʬʼʬʸʰʸʬʩʨʫʰ ʫʨ ʸʬ˂ʬʴʮʰʸʬʩʨʫʰ
ʷʻʸʴʨʲʰÄʪʨʫʨʹʨˆʨʫʬʩʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ1-11. 2014. - 81-ʪʭ
36. ʳʨʲʨˀˆʰʨʪʳʬʺʨʬʱʵʴʵʳʰʱʨʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʼʰʲʵʹʵʼʰʨʯʩʰʲʰʹʰ
37. ʳʵʹʰʨˀʭʰʲʰ ʭ˅ʬʲʰ˃ʬ ʳ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʯʩʰʲʰʹʰ ʪʨʳʵʳ-
˂ʬʳʲʵʩʨ Äʫʨʴʰ³ 2016.-ʪʭ
38. ʳʬʴʽʰʻʪÄʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ³ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʫʰʵʪʬʴʬ³
39. ʵʩʵʲʨ˃ʬʫˀʬʫʬʪʮʬʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰʹʨʩʰʻˇʬʺʵʹʰʹʺʬʳʰʹʵʶʺʰʳʰʮʨ˂ʰʨ
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰʨʭʺʵʸʬʼʬʸʨʺʰʯʩʹʺʻ
40. ʶʨʶʨʭʨʪÄʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʹʨʩʨʮʸʵʺʬʽʴʵʲʵʪʰʨ³ʶʨʨʺʨʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʰʴʹʺʰʺʻʺʰʹʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨʯʩʰʲʰʹʰ-ʪʭ
41. ʹʨˆʵʱʰʨʪʨʴʨʴʰ˃ʬˇʪʰʵʸʪʰ˃ʬʩ– Äʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰʨʾʸʰ˂ˆʭʨʫʨʨʻʫʰʺʰ³
ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʪʬʵʸʪʰʱʨ³ʯʩʰʲʰʹʰ– ʪʭ
42. ʹʰʲʨʪʨ˃ʬʨʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʫʵʽʺʸʰʴʬʩʰʯʩʰʲʰʹʰʰʴʰʭʨ˂ʰʨ
43. ʺʵʳʶʹʵʴʰ ʨ–ʻʳ˂ ʹʺʸʰʱʲʬʴʫʰ ʨˇ ,,, Äʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ ʫʨʩʰʮʴʬʹ ʹʰʺʻʨ˂ʰʬʩʰ³ ʳʬ– ʪʨʳʵ˂ʬʳʨ ʴʨʯʨʸʪʳʴʰ ʰʴʪʲ–
ˀʵʯʨ ʸʻʹʯʨʭʬʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³
44. ʼʨʰʲʵ˃ʬ ʴʨʲʨʴʰʨ ˇʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮʱʬʱʬʴʨ˃ʬʭˆʻ˂ʰˀʭʰʲʰʵʹʻʲʨˀʭʰʲʰ
ʪÄʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʹʨʽʳʬ³ʺʵʳʰʳʬʹʨʳʬˀʬʭʹʬʩʻʲʰʪʨʳʵˀʭʬʩʨʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
Äʺʬʽʴʰʱʻʸʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ- ʪʭ
45. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ˄ʰʪʴʰ  )  ʹʸʻʲʰ ʺʬʽʹʺʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ-ACCA,FTC
.DSODQ/LPLWHGʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʩʨʼʰ
46. ʽʵʽʰʨʻʸʰ ʲ ʽʵʽʰʨʻʸʰ ʴ Äʰʴʵʭʨ˂ʰʬʩʰ³ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ
ʹʺʻÄʺʬʽʴʰʱʻʸʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ– ʪʭ
47. ʽʻʯʨʯʬʲʨ˃ʬʸʲʰʶʨʸʺʰʨʮÄʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʸʬʰʴʷʰʴʰʸʰʴʪʰʹʳʬʽʨʴʰʮ-
ʳˀʰʹʬʸʭʰʹʻʲʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʹʨʱʰʯ-ˆʰʹʯʭʰʹ³
ʷʻʸʴʨʲʰÄʩʰʮʴʬʹ-ʰʴʷʰʴʬʸʰʴʪʰ³ʹʺʻʯʩʰʲʰʹʰ1-ʪʭ
48. ʽʻʯʨʯʬʲʨ˃ʬ ʸ ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʻʹʨʼʸʯˆʵ ʫʨ
ʳʫʪʸʨʫʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ–ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ³  ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʷʻʸʴʨʲʰ Äʹʵ˂ʰʨʲʻʸʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ -
;;,ʹʨʻʱʻʴʰʹʨʽʺʻʨʲʻʸʰʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰ³ʯʩ. ˄ȹ–8, 7–ʪʭ
49. ʾʻʸ˄ʱʨʰʨʱʾʻʸ˄ʱʨʰʨʯÄʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵʩʰʮʴʬʹʰ³ʹʺʻʯʩ. 2014. – ʪʭ
50. ˂ʨʨʭʨʪ ʹʰ˅ʰʴʨʭʨʨ ˆʨʴʯʨ˃ʬʪ-ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʳʫʪʸʨʫʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʨʹʺʻ2016.-ʪʭ

571
 51. ˂ʨʨʭʨ ʪ.-ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʨ ʲʬʽ˂ʰʬʩʰʹ ʱʻʸʹʰ ʯʩʰʲʰʹʰ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ 2013. -ʪʭ
52. ˂ʨʨʭʨ ʪ Ä ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʹʨʱʰʯˆʰʹʨʯʭʰʹ  ʵʽʸʵʹ
ʱʭʬʯʨʹ ʶʸʵʶʵʸ˂ʰʨ ʩʻʴʬʩʨˀʰ ʼʬʸ˄ʬʸʨˀʰ ʨʸʽʰʺʬʽʺʻʸʨˀʰ ʳˀʬʴʬʩʲʵʩʨˀʰ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʨˀʰ ʩʰʮʴʬʹˀʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʫʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ³ – ʯʩʰʲʰʹʰ
ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʫʨʴʰ³– ʪʭ
53. ˂ʨʨʨʭʨ ʪ ʩʻʸʫʰʨˀʭʰʲʰ ʸ ʳʵʹʰʨˀʭʰʲʰ ʭ – Äʼʻʲʰ ʼʻʲʰʹ ʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨ ʫʨ
ʱʸʬʫʰʺʰʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʯʩʰʲʰʹʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ Äʫʨʴʰ³– ʪʭ
54. ˁʰʴˁʨʲʨ˃ʬʳʫʨʸʹʨʭʬʲʰ˃ʬʴʳʨʰʹʻʸʨ˃ʬʴʹʨʳʬʻʸʴʬʵʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʹʨʶʸʵʪʴʵʮʵ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹʪʨʳʵʭʲʬʴʨʪʨʳʵʳ˂Äʳʬʸʰʫʰʨʴʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ-ʪʭ
55. ˇʨʲʨʾʵʴʰʨ ʫ Äʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʯ³
ʴʨ˄ʰʲʰʹʵˆʻʳʰʹʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩʰʲʰʹʰ
56. ˇʨʲʨʾʵʴʰʨʫʶʨʶʨʹʽʻʨʰ- ʹʺʨʺʰʨÄʩʻʾʨʲʺʸʰʹʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰʹʬʸʯʰʼʰ˂ʰ-
ʸʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʨʽ˂ʬʴʺʬʩʰ ʨˆʨʲ ʸʬʪʻʲʨ˂ʰʨˀʰ³ ʳʬʵʯˆʬ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʱʵʴʼʬʸʴʬ˂ʰʰʹ ʱʸʬʩʻʲʰ ʯʩʰʲʰʹʰ ʹʵˆʻʳʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ-ʹʬʽʺʬʳʩʬʸʰʪʭ-173.
57. ˇʨʲʨʾʵʴʰʨ ʫ ʹʺʨʺʰʨ Äʺʸʨʴʹ-ʬʴʪʻʸʰʹ ʹʨʭʨ˅ʸʵ ʪʮʨ ʽʨʸʯʻʲ-ʨʼˆʨʮʻʸ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩˀʰʨʼˆʨʮʬʯʰʹʳʬ˂ʴ. ʬʸʵʭʴ. ʨʱʨʫʬʳʰʨ ʯʩ-ʰʭʴʰʹʰ
58. ˇʰʽʰʨ ʳ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ³
ʰʭˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʯʹʻ-ʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ
ʷʻʸʴʨʲʰ- Äʬʱʵʴʵʳʰʱʨʫʨʩʰʮʴʬʹʰ³ʺʵʳʰ;1ʪʭ-166.
59. ˇʬʰʳʹ ʹ ʭʨʴ ˈʵʸʴʰ ˇʵʴ ʳ ʭʨˈʵʭʰˁʰ ʻʳ˂ʸʵʹʰ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ³ʳʬ-ʪʨʳʵ˂ʯʨʸʪʳʴʰʴʪʲ.ʪʨʳʵʳ˂Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʳʨ˂ʴʬ³-635.
60. ˇʰʩʻʺʰʳʨʼˆʨʮʬʯˀʰʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʱʵʴʼʲʰʽʺʰʹʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʹˆʬʲˀʬ˄ʿʵʩʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ Äʰʴʵʭʨ˂ʰʨ³ʯʩʪʭ
61. ˃ʰʳ˂ʬʰˀʭʰʲʰ ʴ ʩʨʽʸʨ˃ʬ ʪ – Äʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ³ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
Ä˄ʰʪʴʰʹʹʨˆʬʲʵʹʴʵ³ʯʩʰʲʰʹʰʪʭ
62. ˅ʰʯʨʴʨʭʨ ʴ  - Äʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʬʺʨʳʵʸʼʵʮʬʩʰ ʫʨ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ³ʯʩʰʲʰʹʰʰʭʬʸʰʵʴʰ˄
63. ˅ʻʳʩʻʸʰ˃ʬ ʲ – Äʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨÄ
ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨ ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʫʨʴʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ– ʪʭ
64. ˆʨʸʬʩʨʭʨʸÄʼʰʸʳʰʹʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹʵˆʻʳʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ Äʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ- 632.
65. Aczel A. D. Complete business statistics.- Irwin McGraw-Hill, Inc., 1996, 863 p.
66. Drucker P. F.. The Practice of Management.Butterworth-Heinemann, 2007 - Business
& Economics – p. 155.
67. Drucker P. F.. Management Challenges for the 21st Century. 1999, p.145.
68. Tom Copeland, Tim Koller, Jack Murrin, „VALUATION“, measuring&managing the
value of copanies, third edition, john wiley&sons, inc. 2000.
69. Stephen R. Covey – „The 7 Habits of Highly Effective People“. 1988.

572
70. Makridakis S., Wheelwright S. Hyndman R. Forecasting: methods and
applications.1998
71. Kress, George J.; Snyder, John. ''Forecasting and market analysis techniques: a
practical approach. 1994
72. Rescher N..Predicting the future: An introduction to the theory of forecasting. State
University of New York Press. 1998
73. ǨȕșȖȜȜǰǵȖȊȈȧȒȖȘȗȖȘȈȚȐȊȕȈȧșȚȘȈȚȍȋȐȧǹȈȕȒȚ-ǷȍȚȍȘȉțȘȋ
74. ǨȘȎȍȕȖȊșȒȐȑǹǪǴȍȚȖȌȣșȖȞȐȈȓȤȕȖ-ȥȒȖȕȖȔȐȟȍșȒȖȋȖȗȘȖȋȕȖȏȐȘȖȊȈȕȐȧǴ2008.
75. ǬȘțȒȍȘ ǷȐȚȍȘ Ǽ ǯȈȌȈȟȐ ȔȍȌȎȔȍȕȚȈ Ȋ ;;, ȊȍȒȍ ǷȍȘ ș Ȉȕȋȓ ǻȟ ǷȖș- Ǵ
ǰȏȌȈȚȍȓȤșȒȐȑ ȌȖȔ ÄǪȐȓȤȧȔș³  – ș ȅȚȈ ȒȕȐȋȈ ȒȓȈșșȐȒȈ șȖȊȘȍȔȍȕȕȖȋȖ
ȔȍȌȎȔȍȕȚȈȗȖșȊȧȡȍȕȈ ȋȓȖȉȈȓȤȕȣȔ ȗȘȖȉȓȍȔȈȔ ș ȒȖȚȖȘȣȔȐ șȚȖȓȒȕȨȚșȧ ȔȐȘȖȊȈȧ
ȥȒȖȕȖȔȐȒȈȐȊșȨȟȍȓȖȊȍȟȍșȚȊȖȊ;;,ȊȍȒȍ
76. ǫȍȖȘȋȐȑ ǷȈȗȈȊȈ  ǴȍȚȖȌȖȓȖȋȐȧ ȗȖȏȕȈȕȐȧ ȒȈȟȍșȚȊ ȘȍȈȓȐȑșȔȍȠȈ ȕȖȑȘȣȕȖȟȕȖȑ
ȥȒȖȕȖȔȐȒȐ ȗȈȘȈȓȖȋȐȏȔȣǹȚȖȒȋȖȓȤȔ&$ &&3UHVV5șȚȘ
77. ǯȊȐ ǩȖȌȐǴȍȘȚȖȕ ǸȖȉȍȘȚ  ǼȐȕȈȕșȣ ǷȍȘ ș Ȉȕȋȓ ǻȟȗȖș- Ǵ ǰȏȌȈȚȍȓȤșȒȐȑ
ǬȖȔÄǪȐȓȤȧȔș³- ș
78. ǹȐȕȒȐ ǬȎ ǼȐȕȈȕșȖȊȣȑ ȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚ Ȋ ȒȖȔȍȘȟȍșȒȖȔ ȉȈȕȒȍ Ȑ Ȋ ȐȕȌțșȚȘȐȐ
ȜȐȕȈȕșȖȊȣȝțșȓțȋǬȎȖȏȍȜǹȐȕȒȐ-ȔȓǷȍȘșȈȕȋȓ- ǴǨȓȤȗȐȕȈǩȐȏȕȍșǩțȒș-
2007.- ș
100. ǩțȘȍȕȐȕ Ǩǵ ǸȣȕȖȒ Ȟȍȕȕȣȝ ȉțȔȈȋ Ȑ ȗȘȖȐȏȊȖȌȐȔȣȝ ȜȐȕȈȕșȖȊȣȝ
ȐȕșȚȘțȔȍȕȚȖȊ-ǴǵǺǶȐȔǹǰǪȈȊȐȓȖȊȈ
101. ǪȈȓȌȈȐȞȍȊǪǨǶȞȍȕȒȈȉȐȏȕȍșȈǴ
102. ȅȒȖȕȖȔȐȟȍșȒȐȑȈȕȈȓȐȏǻȟȍȉȕȐȒǷȖȌȘȍȌǵǪǪȖȑȚȖȓȖȊșȒȐȑǨǷDzȈȓȐȕȐȟȐȑ
ǹȈȕȒȚ- Ƿǩ
103.ǩȘȐȒȝȍȔȆǼȐȕȈȕșȖȊȐȑȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚǷȍȘșȈȕȋȓ-ȖȍȐȏȌ- ǹǷǩǷȐȚȍȘ
104.DzȖȘȗȖȘȈȚȐȊȕȐȍȜȐȕȈȕșȣțȟȍȉȕȐȒȌȓȧȊțȏȖȊǷȖȌȘȍȌǴǸǸȐȔȈȕȖșȒȖȋȖǨǰ
ǪȐșȚȘȐȒȕțȚȐȊȍȑǹȚȈȕȌȈȘȚȚȘȤȍȚȍȋȖȗȖȒȖȓȍȕȐȧǷȐȚȍȘ
105.ǮȈȘȒȖȊșȒȈȧǭȓȍȕȈǷȈȊȓȖȊȕȈǼȐȕȈȕșȖȊȣȑȈȕȈȓȐȏȌȍȧȚȍȓȤȕȖșȚȐȒȖȔȔȍȘȟȍșȒȖȋȖ
ȉȈȕȒȈțȟȍȉȕȐȒ-ȐȏȌșȚȍȘ– Ǵ ǰȏȌȈȚÄǶȔȍȋȈ-dz´-325
106.DzȖȘȗȖȘȈȚȐȊȕȣȍ ȜȐȕȈȕșȣ ǻȟȍȉȕȐȒ Ȍȓȧ ȊțȏȖȊǷȖȌ ȘȍȌ ǴǪǸȖȔȈȕȖȊșȒȖȋȖ Ǩǰ
ǪȖșȚȘȖȒȕțȚȖȊȖȑǹǷǩǷȐȚȍȘ-592
107.dzȐȗȈȘȚȐȈ ǯ Ȁ ǹȚȈȚȐȈ-©ǺȍȖȘȍȚȐȒȖ-ȗȘȈȒȚȐȟȍșȒȍ ȈșȗȍȒȐ ȖȞȍȕȒȐ șȚȖȐȔȖșȚȐ
ȉȈȕȒȖȊșȒȖȋȖ ȉȐȏȕȍșȈ Ȋ ǫȘțȏȐȐª ǴȈȚȍȘȐȈȓȣ ȔȍȎȌțȕȈȘȖȌȒȖȕȜ ǺȉȐȓȐșȐ
ǹțȝțȔșȒȐȑǫȖș. ǻȕȐȊ. 2014.137-141.
108.dzȐȗȈȘȚȐȧǯȀǹȚȘȈȚȍȋȐȟȍșȒȖȍȗȓȈȕȐȘȖȊȈȕȐȍȔȖȕȖȋȘȈȜȐȧǹțȝțȔșȒȐȑȜȐȓȐȈȓ
ǺǫǻȐȔǰȊǬȎȈȊȈȝȐȠȊȐȓȐǰȏȌǺȉȐȓȐșșȒȖȋȖțȕȐȊǺȉ
109.ǴȈȓȈȠȝȐȧǫȅȒȖȕȖȔȐȟȍșȒȖȍȥșșȍǺȉȐȓȐșȐ-72
110.ǴȈȓȈȠȝȐȧ ǫȅȒȖȕȖȔȐȒȈ ȟȍȓȖȊȍȟȕȈȧ ȅȒȖȕȖȔȐȒȖ-ȜȐȓȖșȖȊșȒȐȍ șțȎȌȍȕȐȧǹȈȕȒȚ
ǷȍȚȍȘȉțȘȋ-ǺȉȐȓȐșȐǹ
111.ȀȍȘȍȔȍȚǨǬǵȍȋȈȠȍȊǭǪǴȍȚȖȌȐȒȈȜȐȕȈȕșȖȊȖȋȖȈȕȈȓȐȏȈǴ.

573
 ʫʨʴʨʸʯʬʩʰ::
ʫʨʴʨʸʯʰ N1. ʹ ʰ ʲ ʨ ʩ ʻ ʹ ʰ
ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ

ʫʨʹʨˆʬʲʬʩʨ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ BUSS B 137
ʱʵʫʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ

ʹʺʨʺʻʹʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʩʨʱʨʲʨʭʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ
ECTS - ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʸʬʫʰʺʰ - ʹʯ
ʱʻʸʹʰʹ ʱʸʬʫʰʺʬʩʰ ʹʨʱʵʴʺʨʽʺʵ -   ʹʯ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʲʬʽ˂ʰʨ - ʹʯ
ʹʬʳʰʴʨʸʰʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ- ʹʯ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰʪʨʳʵ˂ʫʨ
- 2 ʹʯ ʫʨʹʱʭʴʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʨ - 3 ʹʯ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰʳʻˀʨʵʩʨ-- 40
ʹʨʨʯʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʹʻʲ ʹʬʳʬʹʺʸˀʰ ʲʬʽ˂ʰʨ -  ʹʯ ʫʨ   ʹʬʳʰʴʨʸʰʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ

ʼʵʸʳʨʺʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ- ʹʯʱʭʰʸʨˀʰʲʬʽ˂ʰʨ-ʹʯʹʬʳʰʴʨʸʰʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ- ʳʻˀʨʵʩʨʹʯ.

ʲʬʽʺʵʸʰ ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ.. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ

ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʬʲʼʵʹʺʨ:
zlipartia@yahoo.com
ʳʵʩ: 599 18 45 21. ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʰʹ ʫʾʬʬʩʰ: ʿʵʭʬʲ ʱʭʰʸʨʹ,
ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʬʩʰʹ ˂ˆʸʰʲʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ.

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʫʰʹ˂ʰʶʲʰʴʰʹʳʳʰʮʨʴʰʨ ʹʺʻʫʬʴʺʹˀʬʨʹ˄ʨʭʲʵʹ

ʳʰʮʨʴʰ  ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʺʬʴʫʬʴ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ
ʱʨʴʵʴʮʵʳʰʬʸʬʩʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨˀʬʸˁʬʭʰʹʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ
 ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʨʵʫʬʴʵʩʸʰʭʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʯʰ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʼʨʹʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ
 ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰʹʨ ʫʨ ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ
ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʻʳˇʵʩʬʹʬʩʰʹ ʪʮʬʩʰʹ
ˀʬʯʨʭʨʮʬʩʨ

574
  ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ-ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʪʨ˂ʴʵʩʰʹ ʫʨ ʸʰʹʱʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰʹ
ˀʬʹ˄ʨʭʲʨʹʨʽʳʰʨʴʰʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹʳʵʫʻʲʰʹ˅ʸʰʲˀʰ
 ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ˀʬʫʬʪʮʬ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʫʨʪʬʪʳʭʨ-
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹʫʨ
ʳʰʹʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰʹʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬʩʰʹˀʬʹ˄ʨʭʲʨ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ

ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ
˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ

ˀʰʴʨʨʸʹʰ Äʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰ-ʸʬʩʰʹ
ʯʬʵʸʰʻʲ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ³ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ

ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ 1.ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ. „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ-ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ“; ʴʨ˄. 1. „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʵʪʴʵʮʰ-ʸʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ-ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ“
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆ.ʻʴʰʭ. ʪʨʳʵʳ˂. „ʳʬʸʰʫʰʨʴʰ“.
ʯʩʰʲʰʹʰ. 2020.-616 ʪʭ (ʯʬʳʨ:1-15);

2. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ. „ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ“. ʹʨˆʬʲʳ˃ʾ.

ʬʲ-˄ʰʪʴʰ. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆ.ʻʴʰʭ. ʯʩʰʲʰʹʰ 2018.-728 ʪʭ.
https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/finansuri-menedjmentis-
safudzvlebi/788

3 ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ – Äʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ

ʨʻʫʰʺʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ³ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨ ʹʺʻ
ʪʨʳʵʳ˂Äʺʬʽʴʰʱʻʸʰʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ– ʪʭ

ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ  ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ ʪʬʲʨˀʭʰʲʰ ʳ ˇʾʨʸʱʨʭʨ ʴ ʩʬʸʰˀʭʰʲʰ ˆ
Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰÄ ʺ – Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ³ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ
ʨˆʨʲ˂ʰˆʰʹʹʹʻʪʨʳʵʳ˂ÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰÄʯʩʰʲʰʹʰ- ʪʭ
https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/korporatsiuli-finansebi-tomi-i/724
 ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ ʪ ʩʨʾʨʯʻʸʰʨ ʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ

575
 ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ
ʬʭʸʵʶʰʹʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʯʩ– ʪʭʯʨʭʰʪʭ-ʯʨʭʰ
ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʪʭ-228)
 ˂ʨʨʭʨ ʪ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʨ³ ʲʬʽ˂ʰʬʩʰʹ ʱʻʸʹʰ ʯʩ
ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ- ʪʭ
https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/finansuri-injineria/790
4. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ., ʪʭʨʸʨʳʰʨ ʴ., ʲʨʴˁʨʭʨ ʬ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰ.
ʴʨ˄ʰʲʰ ʳʬʵʸʬ, ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʳʰ.
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ, ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʹʨʳʨʸʯʲʰʹ ʨʱʨʫʬʳʰʨ (ʨʬʹʨ) ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ
„ʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ„, ʯʩ., 2007. - 494 ʪʭ. ʪʨʴ. 2-ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸ-ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ: (ʯʨʭʰ 5-6, ʪʭ. 210-310). ʪʨʴ. 3 ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ -
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ. (ʯʨʭʰ 7-9 ʪʭ. 349-411)
https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/ekonomikuri-analizi-natsili-ii/723
 ˄ʰʪʴʰ - $&&$  ʰʴʪʲʰʹʰʹʨ ʫʨ ʻʬʲʹʰʹ ʴʨʼʰ˂ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲ
ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʨʹʵ˂ʰʨ˂ʰʨ ) ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ
ʯʨʸʪʳʴʰʲʰʰʴʪʲʰʹʻʸʰʫʨʴʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʩʨʼʰ-ʪʭ
6 ˇʰʽʰʨ ʳ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰÄ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʳʰˆʬʫʭʰʯ ʲʬʽ˂ʰʬʩʰʹ ʱʻʸʹʰ ʰʭ ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʹʻ
ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʳʬʸʰʫʰʨʴʰÄʯʩʰʲʰʹʰ- ʪʭ
ǬȎȖȏȍȜȍȘǹȐȕȒȐǼȐȕȈȕșȖȊȣȑȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚȊȒȖȔȍȘȟȍșȒȖȔȉȈȕȒȍȐȊ
ȐȕȌțșȚȘȐȑȜȐȕȈȕșȖȊȣȝțșȓțȋǷȍȘȍȊȖȌșȈȕȋǴ- ș
8ǩȘȐȋȝȔȥȔȆǽȤȦșȚȖȕǬȎǼȐȕȈȕșȖȊȣȑȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚ ȅȒșȗȘȍșș-ȒțȘș
ȐȏȌǷȍȘșȈȕȋȓǹǷȉǷȐȚȍȘ
9.ǪȈȓȌȈȑȞȍȊǪǨǶȞȍȕȒȈȉȐȏȕȍșȈǻȟȍȉ– 3-ȍȐȏȌǴǺDzǪȍȓȉȐǰȏȌ-
ȊȖǷȘȖșȗȍȒȚ– 576. (ISBN: 978-5-482-01720-3).
ʰʴʺʬʸʴʬʺ-ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ:
www.rs.ge;
www. mof.ge
www.worldbank.org
P.S ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ˆʬʲʳʰʹʨ˄ʭʫʵʳʰʨ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʩʰʩʲʰʵʯʬʱʨˀʰ.

ʹ˄ʨʭʲʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʨ ˂ʵʫʴʨ ʫʨ ʪʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʨ – ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʨʸʹʰʹ

ʳʰʹʰ ʱʭʲʬʭʰʹ ʵʩʰʬʽʺʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ʫʨ
ʸʵʲʰʹʪʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʨʹ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹʳʨʸʯʭʰʹʹʰʹʺʬʳʨˀʰʨʹʬʭʬˀʬ˃ʲʬʩʹ
ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʫʨʫʪʬʴʨʹʫʨʳʨʯʰ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʰʹʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʹ

576
 ʩ ˂ʵʫʴʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰ – ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ
ʼʰʸʳʰʹ ʳʵʪʬʩʨ-ʮʨʸʨʲʰʹ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰʹ ˂ʭʨʲʬʩʨʫʵʩʨʮʬ ʳʵʽʳʬʫʰ
ʼʨʽʺʵʸʬʩʰʹ ʫʨʫʪʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʹʬʭʬ
ʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰˀʸʵʳʰʯʰ ʫʨʼʰʴʨʴʹʻʸʰʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹʸʨ˂ʰʵʴʨʲʻʸʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʶʸʨʪʳʨʺʻʲʰʾʵʴʰʹ˃ʰʬʩʬʩʰʹˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ
ʪ ʫʨʹʱʭʴʰʹ ʻʴʨʸʰ – ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʵʩʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʩʰʮʴʬʹ-
ʪʬʪʳʬʩʰʹ ʫʨ ʳʨʯʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʴʵʸʳʨʺʰʭʬʩʰʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸ-
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʵʶʬʸʨ˂ʰʬʩʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲ ʪʨʨʴʪʨʸʰˀʬʩʬʩʰʹ ʳʨʸʺʰʭʰ ʫʨ ʸʯʻʲʰ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʹ
ʹʽʬʳʬʩʰʹ ʳʰˆʬʫʭʰʯ ˄ʨʸʳʵʬʩʨˀʰ ʫʨˀʬʻ˃ʲʰʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ
ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʨʸʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʬʼʬʽʺʻʸʰʳʨʸʯʭʰʹʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
ʫ ʹ˄ʨʭʲʰʹ ʻʴʨʸʰ - ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʨʸʹʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ

ʹ˄ʨʭʲʨ//ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʲʬʽ˂ʰʨʹʬʳʰʴʨʸʰ

ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʳʻˀʨʵʩʨ ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʨ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʫʨ
ʫʨʹʱʭʴʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʬʩʰ
ʹ˄ʨʭʲʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʹʨʳʻˀʨʵ ˇʪʻʼˀʰ ʳʻˀʨʵʩʨ  ˄ʬʸʰʯʰ ʳʻˀʨʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʶʸʵʩʲʬʳʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ ʹ˄ʨʭʲʬʩʨ 3%/
ʰʴʫʻʽ˂ʰʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰ ʫʬʫʻʽ˂ʰʻʸʰ ʳʬʯʵʫʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
ʹʰʴʯʬʮʰʹʳʬʯʵʫʰ ʫʨʹˆʭ

ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ˂ʵʫʴʨ ʼʨʹʫʬʩʨ  ʽʻʲʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʰʯ ʫʨ

ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹˀʬʳʫʬʪʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʹ
1) ˀʻʨʲʬʫʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ-- ʽʻʲʨʳʨʯˀʵʸʰʹ
ʨ) ʨʽʺʰʻʸʵʩʨ 0-30 ʽʻʲʨ;;
ʩ)ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ (˄ʬʸʰʯʰ)) ʪʨʳʵ˂ʫʨ 0-30 ʽʻʲʨ;;
2) ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ:: 0--40 ʽʻʲʨ..

ʨ) ʨʽʺʰʻʸʵʩʨ:: ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ,, ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʹʨʨʻʫʰʺʵʸʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ
ʼʨʹʫʬʩʨ ʬʸʯʰ ʱʭʰʸʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ 2ʽʻʲʰʯ,, ʹʻʲ 10ˇ ˇʬʸ:: 10x2=20
ʽʻʲʨ. ʳʵ˄ʳʫʬʩʨ ʳʨʹʨʲʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʫʵʴʬ, ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ,
ʫʨʹʳʻʲʰ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨ ʶʨʹʻˆʬʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʵʩʨ, ʳʰʾʬʩʻʲʰ
˂ʵʫʴʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰ,
ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ˀʬʫʪʬʴʨ.

577
 ʹʬʳʰʴʨʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

2 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʨʸʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ, ʮʬʫʳʰ˄ʬʭʴʰʯ

ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʹʰʲʨʩʻʹʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ, ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʨʾʨʲʰʨ, ʫʨʹʳʻʲ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ ʶʨʹʻˆʰ ʹ˄ʵʸʰ ʫʨ
ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰʨ, ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʨʾʨʲʰʨ;
ʼʲʵʩʹ ʱʨʳʨʯʰʹ ʱʻʲʺʻʸʨʹ. ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ
ˀʬʫʪʬʴʨ. 1 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ʳʨʹʨʲʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʫʵʴʬ
ʹʨˀʻʨʲʵʨ, ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ, ʫʨʹʳʻʲ
ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʶʨʹʻˆʬʩʰ ˆˀʰʸ ˀʬʳʯˆʬʭʨˀʰ ʳ˂ʫʨʸʰʨ,
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨʩʨʲʰʨ, ʱʨʳʨʯˀʰ ʬʸʯʭʬʩʨ
ʶʬʸʰʵʫʻʲʨʫ, ʲʬʽʺʵʸʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ
ˀʬʫʪʬʴʨ. 0 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʸʻʲʰʨʫ ʳʵʻʳʮʨʫʬʩʬʲʰʨ, ʳʨʹʨʲʨ ʨʸʨ
ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ, ʫʨʹʳʻʲ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʶʨʹʻˆʬʩʰ
ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ ʨʴ ʶʨʹʻˆʰ ˀʬʱʰʯˆʭʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸ ʨʸʰʹ,
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸ ʨʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ, ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʨʸ
ʼʲʵʩʹ ʱʨʳʨʯʰʹ ʱʻʲʺʻʸʨʹ, ʨʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ˀʬʫʪʬʴʨ.
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ,,ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʨʽʺʰʭʵʩʨ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʬʩʮʬ ʼʨʹʫʬʩʨ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵ ʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʯ. ʨʭʰʯʨʸʬʩʹ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸʹ. ʿʵʭʬʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʳʰʹ ʩʵʲʵʹ
ʹʺʻʫʬʴʺʳʨ ʻʴʫʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʰʴʵʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ. ʿʵʭʬʲʱʭʰʸʬʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʽʻʲʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ
ʽʻʲʨʹ,, ʹʻʲ 5 ˇʬʸ:: 5x2= 10 ʽ.

ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

2 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰʱʨʸʪʨʫʼʲʵʩʹʪʨʴʭʲʰʲʳʨʹʨʲʨʹ,
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʻʴʨʱʲʵʫʨʸʰʹʨʳʵˆʹʴʰʲʰ,
ʨʸʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨʨʸ˂ʬʸʯʰˀʬ˂ʫʵʳʨʨʴʻʮʻʹʺʵʩʨ;
1 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ;
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ;
0 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ˂ʻʫʨʯ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ;ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʨʸ
ʨʸʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ.
(ʹʺʻʫʬʴʺʬʩʯʨʴ ʫʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʨ˂ʰʨʹʯʨʴ
ˀʬʯʨʴˆʳʬʩʻʲʰ ʪʸʨʼʰʱʰʯ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰʨ ʬʸʯʰ ʪʨ˂ʫʬʴʰʲʰ
ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʰʹ ʨʾʫʪʬʴʨ)
ʩˀʻʨʲʬʫʻʸʰ˄ʬʸʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʨ-- ʽʻʲʨ
ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ ʨʸʰʹ ˄ʬʸʰʯʰ ʼʵʸʳʰʹ (ʺʨʸʫʬʩʨ ʳʬ-8 ʱʭʰʸʨʹ)

578
ʫʨ ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
1) ʨʳʵ˂ʨʴʨʹ - 10 ʽʻʲʨ (2×5)
2) ʯʬʵʸʰʻʲ ʹʨʳʻˀʨʵʹ - 20 ʽʻʲʨ (2×10)

ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ::

5 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ ʹ˄ʵʸʰʨ,
ʨʳʵˆʹʴʰʹ ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʵʩʨ ʹʸʻʲʰʨ, ˀʬʫʬʪʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ. ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ
ʫʨʹʳʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʸʯʬʩʻʲʰʨ.
4 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ ʹ˄ʵʸʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ
ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʨʸʹʬʩʰʯʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭʫʨʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ.
3 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ
ʨʸʨʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰʨ; ʯʻʳ˂ʨ ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ
ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.
2 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ. ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ.
ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʼʸʨʪʳʬʴʺʬʩʰ.
1 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʱʰʯˆʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʼʸʨʪʳʬʴʺʰ.
0 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸʨʨ ʨʴ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸʨʨ
ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ.

ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹ ˇʨʳʻʸʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʰʹ

ʮʾʭʨʸʰʨ - 15 ʽʻʲʨ

2) ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ..
ʪʨʳʵ˂ʫʨ ʺʨʸʫʬʩʨ ˄ʬʸʰʲʵʩʰʯʰ ʼʵʸʳʰʯ. ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʳʵʰ˂ʨʭʹ:
ʨ) ʺʬʹʺʹ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ 20 ʹʨʱʰʯˆʹ, ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ
ʼʨʹʫʬʩʨ 1 ʽʻʲʰʯ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0-20 ʽʻʲʨ..
ʩ) 1 ʯʬʵʸʰʻʲ ʹʨʱʰʯˆʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʴʭʲʰʲʰ ʳʨʹʨʲʰʫʨʴ.
ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ 0-10 ʽʻʲʨ..
ʪ) 2 ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨʹ. ʯʰʯʵʬʻʲʹʳʰʴʰ˅ʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ
ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ – 5 ʽʻʲʨ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0–10 ʽʻʲʨ..

ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

10 - ʽʻʲʰʨʴʰ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ::
10 - ʹʨʱʰʯˆʰ ʮʻʹʺʨʫ ʫʨ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ;

579
 ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʫʨ˂ʻʲʰʨ. ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʮʬʫʳʰ˄ʬʭʴʰʯ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ, ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ
ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʸʵʪʵʸ˂ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ, ʰʹʬ ʫʨʳˆʳʨʸʬ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.
9 - ʹʨʱʰʯˆʰ ʮʻʹʺʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʫʨ˂ʻʲʰʨ.
ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ
ʳʨʹʨʲʨʹ, ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.
8 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʸʻʲʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ
ʪʨʳʨʸʯʻʲʰʨ;ʹʨʱʰʯˆʰ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʨʸʹʬʩʰʯʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ; ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.
7 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʸʻʲʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ
ʪʨʳʨʸʯʻʲʰʨ;ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ;
ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.
6 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ
ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ,
ʳʨʪʨʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬʵʫʬʴʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.
5 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ
ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ,
ʳʨʪʨʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬʵʫʬʴʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.
4 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʳ˂ʫʨʸʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʨ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭ; ʹʺʻʫʬʴʺʹ
ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ;
ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ.
3 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʳ˂ʫʨʸʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʨ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰʯ.
ʹʺʻʫʬʴʺʹ ˂ʻʫʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ;
ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.
2 - ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ, ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ, ʨʴ ʨʸ
ʨʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ; ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ
ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʸʨʪʳʬʴʺʬʩʰ.
1 - ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ, ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʭʬʸ ʼʲʵʩʹ ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨʹ, ʨʴ
ʨʸ ʨʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ; ʶʨʹʻˆʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʹʨʱʰʯˆʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʫʨʴ ʨʸ˂ʬʸʯʰ ʴʨ˄ʰʲʰ ʨʸʨʨ ʳʨʸʯʬʩʻʲʰ.
0 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʨʴ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ.

580
ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʰʪʰʭʬʨ ʸʨ˂ ˀʻʨʲʬʫʻʸ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ..
ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʰʹ ʮʾʭʨʸʰ ˀʬʨʫʪʬʴʹ 20
ʽʻʲʨʹ.
ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʫʨʹʱʭʴʰʯʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹˇʨʳʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʨʻˀʭʬʩʹ
ʨˆʻʯʰʹʨˆʰʹʫʨʫʬʩʰʯˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʨʨ$ʼʸʰʨʫʰ– ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʩ) %˃ʨʲʰʨʴʱʨʸʪʰ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʪ&ʱʨʸʪʰ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʫ'ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʬ(ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʩʵʸʰʹʨˆʰʹʻʨʸʿʵʼʰʯˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʩʨ); ʭʬʸ ˁʨʨʩʨʸʨ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ - ʽʻʲʨ ʸʨ˂
ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʵʳ ʹʺʻʫʬʴʺʹ ˁʨʹʨʩʨʸʬʩʲʨʫ ʳʬʺʰ ʳʻˀʨʵʩʨ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʫʨ
ʬ˃ʲʬʭʨʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰʳʻˀʨʵʩʰʯʫʨʳʨʺʬʩʰʯʪʨʳʵ˂ʫʨʮʬʬʸʯˆʬʲ
ʪʨʹʭʲʰʹʻʼʲʬʩʨ
ʩʩ) ˁʨʰ˅ʸʨ– ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ  ʽʻʲʨ ʫʨ ʴʨʱʲʬʩʰ ʸʨ˂
ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʵʳ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʫʨʳʨʹʹʨʪʨʴʰʨˆʲʰʫʨʴʨʽʭʹˀʬʹʨʹ˄ʨʭʲʰ
ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ ʸʬʪʻʲʨ˂ʰʬʩʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ʳʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʲ˄ʬʹˀʰ

581
 ʹʰʲʨʩʻʹʰ

ʱʭʰʸʨ ʹʨʨʯʬʩʰʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ˀʰʴʨʨʸʹʰ

ʸʨʵʫʬʴʵʩ
ʨ (ˀʬʹʨʹ˄ʨʭʲʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʹ, ʨʽʺʰʭʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʵʸʳʬʩʰʹ
ʳʰʯʰʯʬʩʰʯ)

1 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʹʰʲʨʩʻʹʰʹ ʪʨ˂ʴʵʩʨ,, ʹʺʻʫʬʴʺʯʨ ʮʵʪʨʫʰ ʫʵʴʰʹ ˀʬʳʵ˄ʳʬʩʨ..

ʹʯ ʲʬʽ˂ʰʨ N1. ʯʬʳʨ:: ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ (ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ)) ʳʰʱʸʵʬʱʵ--
ʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ--ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
1.1.ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸ–ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
1.2.ʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʸʵʲʰ ʫʨ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N1 ʯʬʳʨʮʬ::ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ ʨʴʨ-
ʹʬʳʰʴʨʸʰ -
ʲʰʮʰʹ ʳʰʮʨʴʰ, ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯʰ ʳʬʯʵʫʰʱʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
1 ʹʯ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N 1; 2; 3.

2 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ 1 ʯʬʳʨ Äʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʵʩʨ ʫʨ

ʹʯ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬʨʴʨʲʰʮʰʹʳʬʯʵʫʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʨ³
 ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʻʸʵʩʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʫʻʸʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʨʸʯʭʰʹʳʵʴʰʺʵʸʰʴʪʰʹʶʸʵ˂ʬʹˀʰ
ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰʹʳʬʯʵʫʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʨ
ʲʰ -1 ʹʯ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ 1 ʯʬʳʨʮʬ ˄ʸʼʰʭʰ ʱʵʲʬʽ˂ʰʻʸʰ
ʻʸʯʰʬʸʯʱʨʭˀʰʸʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʶʸʨʽʺʰʱʨ

ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;2.

3 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N3. ʯʬʳʨ:: „ʩ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ)) ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʰʴʼʵʸʳʨ--
ʹʯ ˂ʰʬʩʰʹ ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʻʸ--ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ““
3.1 ʱʵʳʶʲʬʽʹʻʸʰ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰʹ: ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ʼʵʴʫʬʩʰʹ, ˀʸʵʳʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳ˄ʨʸʳʵʬʩʲʻʸʵʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ;
ʶʸʨʽʺʰʱʻ 3.2 ʶʸʵʫʻʽ˂ʰʰʹ˄ʨʸʳʵʬʩʨ-ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹʨ ʫʨ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰ
ʲʰ -1 ʹʯ ʳʨˁʭʬʴʬʩʬʲʯʨ ʨʴʨʲʰʮʰ.
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N 2. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʳʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ““.
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1; 3.

582
4 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N4. ʯʬʳʨ:: ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼʰ˂ʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʹʯ ˇʪʻʼʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ
4.1 ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʬʽʭʹʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʰ;
4.2 ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ) ʬʼʬʽʺʻʸʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ-
ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ˀʭʰʫʰ ˇʪʻʼʰʹ ʮʵʪʨʫʰ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ.
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N 2. ʯʬʳʨʮʬ::
ʹʬʳʰʴʨʸʰ- „ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ“.
1 ʹʯ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;3

5 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N5. ʯʬʳʨ:: „ʩ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʯ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ““
5.1.ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ (ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʩʨʲʨʴʹʰʹ) ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
5.2.ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ
ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲ ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ- ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N3. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
1 ʹʯ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ (ʼʨʹʹ–ʰʹ) ʳʰˆʬʫʭʰʯ“
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;3

6 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨN N6. ʯʬʳʨ:: „ʩ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ
ʹʯ ʳʻˆʲʵʩʸʰʭʰ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʴʺʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰ““
6.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ: ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʫʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ
6.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʩʨʲʨʴʹʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ: ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ
ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N3. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʼ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ
ʲʰ - 1 ʹʯ ʮʵʪʨʫʰ ʫʨ ʼʨʸʫʵʩʰʯʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ““
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;2;3

583
7 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N7. ʯʬʳʨ:: ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ--
ʹʯ ʨʴʨʲʰʮʰ
7.1 ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
7.2 ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ (ʳʵʪʬʩʨ ʨʴ ʮʨʸʨʲʰʹ) ʨʴʨʲʰʮʰ

ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N4. ʯʬʳʨʮʬ:: ʸʰʹʱʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʬʲʰ ʱʵʬʼ-

ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʰ˂ʰʬʴʺʰʹ- ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʲʬʭʬʸʰˇʰʹ ʪʨʴˆʰʲʭʨ
ʲʰ - 1 ʹʯ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: 1;3.

8 2 ʹʯ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ /˄ʬʸʰʯʰ ʼʵʸʳʰʯ//

9 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N8. ʯʬʳʨ:: „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ(ʴʨʱʨʫʰʹ)

ʹʯ ʨʴʪʨʸʰˀʪʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ“
8.1 ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ ʻ˄ʿʰʹʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰ:
8.1-1 ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʳʵ˃ʸʨʵʩʰʹ ʻ˄ʿʰʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʶʰʸʫʨʶʰʸʰ
ʳʬʯʵʫʰʯ
8.1-2 ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʪʨʯʭʲʨ ʨʸʨʶʰʸʫʨʶʰʸʰ ʳʬʯʵʫʰʯ

ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N4. ʯʬʳʨʮʬ:: ʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ -
ˆʨʸʰʹˆʰ
1 ʹʯ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨN
N1;3

10 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N9.ʯʯʬʳʨ:: ʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʳʨʸʯʭʨ

ʹʯ 9.1.ʩʰʮʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʪʨʻʳˇ-
ʵʩʬʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ
9.2.ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʰ, ʶʸʵʫʻʽʺʬʩʰ ʫʨ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ- ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰ
1 ʹʯ
ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N5. ʯʬʳʨʮʬ:: ʩʰʹʴʬʹʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʸʬʰʴʷʰʴʬʸʰʰʹ
ʳʨʸʯʭʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʹʨʽʳʰʹʳʬʴʬˇʳʬʴʴʺˀʰ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;3

584
11 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ110. ʯʬʳʨ:: „ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ
ʹʯ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ˀʰʫʨ ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʼʨʹʫʨʫʪʬʴʨ’’
10.1 ʽʭʬʫʨʴʨʿʵʼʬʩʰʹ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ
ʻʱʻʪʬʩʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ
10.2 ˀʰʫʨ ʪʨʫʨ˂ʬʳʰʹ ʼʨʹʫʨʫʪʬʴʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ ʫʨ ʳʯʨʭʨʸʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
(ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʯʭʰʯʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ).

ʹʬʳʰʴʨʸʰ- ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N6. ʯʬʳʨʮʬ:: „ʰ

ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʰʹ ʻʱʻʪʬʩʰʹ
1 ʹʯ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ„„
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;3

12 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N11. ʯʬʳʨ:: ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ ʫʨ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ

ʹʯ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ
11.1 ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʳʰʳʵˆʰʲʭʨ
11.2 ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ-

ʹʬʳʰʴʨʸʰ- ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N7. ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

1 ʹʯ ʨʸʨʱʵʳʬʸ˂ʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩˀʰ (ʹʨʨʭʨʫʳʿʵʼʵʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ))
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;2;3

13 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N12.ʯʯʬʳʨ:: ʱʵʴʱʻʸʬʴʺʻʲʰ ʻʶʰʸʨʺʬʹʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ

ʹʯ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʫʨʸʪʰʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ)) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʰʺʻʨ˂ʰʻʸ ʨʴʨʲʰʮˀʰ
12.1 ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʰʱʲ ʶʵʸʺʬʸʰʹ 5 ˃ʨʲʰʹ ʳʵʫʬʲʰ
12.2 ʫʨʸʪʰʹ (ʩʰʮʴʬʹʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʵ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ
ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ

ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵ ʵʩʨ N5. ʯʬʳʨʮʬ:: ʱʵʴʱʻʸʬʴ˂ʰʰʹ ʳʨʳʵ˃ʸʨʭʬʩʬʲʰ

ʲʰ - 1 ʹʯ ˃ʨʲʬʩʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʩʨ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ1

14 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N13. ʯʬʳʨʮʬ:: ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ ʫʨ ʳʨʯʰ

ʹʯ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʳʬʯʵʫʻʸ-ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
13.1 ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʨʫʨʶʺʰʸʬʩʨ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
13.2 ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʱʵʬʼʰ˂ʰʬʴʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʪʬʪʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ.
ʹʬʳʰʴʨʸʰ-

585
 1 ʹʯ ʹʬʳʰʴʨʸʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N8 ʯʬʳʨʮʬ:: „ʳʳʰʱʸʵʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʨʴʨʨʲʰʮʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʬʩʰ““
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ1

15 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ 1 ʼʻʲʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʫʨ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ

ʹʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʳʨʸʯʭʨ
14.1.ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʻʲʨʫʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʹʺʸʻʽʺʻʸʨ ʫʨ ʫʰʴʨʳʰʱʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰ
14.2. ʼʻʲʨʫ ʨʽʺʰʭʬʩʮʬ ʳʵʯˆʵʭʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ-ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ

ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N6 ʯʬʳʨʮʬ:: „ʼʼʻʲʨʫʰ ʹʨˆʹʸʬʩʰʹ ʴʨʱʨʫʰʹ

ʲʰ - 1 ʹʯ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨ ʹʨʩʨʲʨʴʹʵ ʳʵʴʨ˂ʬʳʬʩʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ““
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N1;2;3

16 ʲʬʽ˂ʰʨ - 1 ʲʬʽ˂ʰʨ N15. ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ--ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ

ʹʯ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
15.1 ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ, ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
15.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
15. 3 ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʫʨʪʬʪʳʭʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʰ - ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʨ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ

ʶʸʨʽʺʰʱʻ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ N7 ʯʬʳʨʮʬ:: „ʹʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ ʪʬʪʳʰʹ

ʲʰ - 1 ʹʯ ʳʵʱʲʬ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʭʨʸʰʨʴʺʰ ʪʨʫʨʳʨʳʻˀʨʭʬʩʬʲʰ ʫʨʸʪʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ““
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ:: N 1;2;3

17 3 ʹʯ ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ (˄ʬʸʰʯʰʼʵʸʳʰʯ))

18 - ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ
19

ʹʻʲ - 35 ʹʯ..

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹˀʰ );--ʰʹʳʰʾʬʩʰʹˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ

ʰʴʰˀʴʬʩʨʫ
ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʨʫʨʹʱʭʴʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʰʹˀʬʫʬʪʬʩʰʹʪʨʳʵ˂ˆʨʫʬʩʰʫʨʴʨʸʨʴʨʱʲʬʩ 5
ʫʾʬˀʰ.

586
 ʫʨʴʨʸʯʰ N2. ʹʰʲʨʩʻʹʰ

ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ

ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ 2020 ˄.

ʹʰʲʨʩʻʹʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ:: ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ

ʫʨʹʨˆʬʲʬʩʨ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ BUSS M

ʱʵʫʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʫʨ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ

ʹʺʨʺʻʹʰ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ. ʨʸˁʬʭʰʯʰ. III ʹʬʳʬʹʺʸʰ.

ECTS - ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ 5 ʱʸʬʫʰʺʰ - 125 ʹʯ

ʱʻʸʹʰʹ ʹʨʱʵʴʺʨʽʺʵ - 4 ʹʯ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʲʬʽ˂ʰʨ -  ʹʯ ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʨ
ʱʸʬʫʰʺʬʩʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ - 15 ʹʯ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ - 2 ʹʯ,
ʫʨʹʱʭʴʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʨ- ʹʯ.
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰʳʻˀʨʵʩʨ-- 75 ʹʨʨʯʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʹʻʲ ʹʬʳʬʹʺʸˀʰ ʲʬʽ˂ʰʨ -  ʹʯ ʹʬʳʰʴʨʸʰ 5 ʹʯ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʼʵʸʳʨʺʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ - 10 ʹʯ ʱʭʰʸʨˀʰ ʲʬʽ˂ʰʨ - ʹʯ ʹʬʳʰʴʨʸʰʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ- 1 ʹʯ
ʲʬʽʺʵʸʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ

ʬʲ-ʼʵʹʺʨ: zlipartia@yahoo.com ʳʵʩ: 599 18 45 21

ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʰʹ ʫʾʬʬʩʰ: ʿʵʭʬʲ ʱʭʰʸʨʹ, ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʬʩʰʹ ˂ˆʸʰʲʰʹ

ʳʰˆʬʫʭʰʯ.

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʱʻʸʹʰʹ ʳʰʮʨʴʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ʹʺʻʫʬʴʺʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ

ʳʰʮʨʴʰ ˀʬʨʹ˄ʨʭʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʩʰʮʴʬʹ ʹʻʩʰʬʽʺʰʹ
ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨʹʯʨʴ

587
 ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵʫ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʳʵʳʹʨˆʻʸʬʩʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ ʹʨʩʨʮʸʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨʹʯʨʴ
ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸ-ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ ʫʨʬʻʼʲʵʹ
ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʬʽʹʶʬʸʺ-ˀʬʳʼʨʹʬʩʲʰʹ
ʶʸʵʼʬʹʰʰʹ ʬʯʰʱʰʹ ʱʵʫʬʽʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʹʰʹˀʬʳʫʪʵʳʰʹʸʻʲʿʵʼʰʹʨʫʨʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʯʨʴ
ˈʨʸʳʵʴʰʮʨ˂ʰʰʹʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ

ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ
˄ʰʴʨʶʰʸʵʩʬʩʰ

ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʰˆʫʨʴʨʸʯʰ--1)

ˀʰʴʨʨʸʹʰ

ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ʲʬʽʺʵʸʰʹʸʰʫʬʸʰ
ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ  ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʼʰʲʵʹʵʼʰʨ³ ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨ
ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʨʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʨʱʨʫʬʳʰʨ ʹʵˆʻʳʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ
2017. - ʪʭ
https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/finansuri-menedjmentis-filosofia/685

2.ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ. „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ-ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ

ʶʸʵʪʴʵʮʰ-ʸʬʩʨ“; ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ. ʴʨ˄ʰʲʰ 2. “ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ: ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʨ”; ʹʵˆʻʳʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨ „ʳʬʸʰʫʰʨʴʰ“. ʯʩʰʲʰʹʰ.
2020. - 616 ʪʭ. (ʯʬʳʨ: 16-30).

ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ 1. ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ - „ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ“. ʹʵˆʻʳʰʹ

ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʬʲ-˄ʰʪʴʰ. ʯʩʰʲʰʹʰ 2018. - 728 ʪʭ.

https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/finansuri-menedjmentis-safudzvlebi/788
2.ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ - „ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ“
ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ. ʬʲ-˄ʰʪʴʰ. ʯʩ. 2019.– 615 ʪʭ.

https://elibrary.sou.edu.ge/ge/books/biznesis-analizi-da-ganvitarebis
prognozireba/815
 ʴʰʴʵ ˆʨʸʬʩʨʭʨ ʸ˅ʰʯʨʭʨ - Äʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʭʴʬʩʻʲʰ

588
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬʳʬʴʺʰ³ʹʨʲʬʽ˂ʰʵ ʱʻʸʹʰ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʰ
ʻʴʰʭʬʸʹʯʩ-ʪʭ
ʩʨʾʨʯʻʸʰʨʪʩʨʾʨʯʻʸʰʨʵʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʫʨʪʬʪʳʭʨʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʳʨʸʯʭʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʬʭʸʵʶʰʹ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ ʯʩ  –  ʪʭ ʯʨʭʰ  ʪʭ - ʯʨʭʰ 
ʶʵʲʰʺʰʱʻʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨʪʭ04-228)5.
 ˂ʨʨʭʨ ʪ ʹʰ˅ʰʴʨʭʨ ʨ ˆʨʴʯʨ˃ʬ ʪ ³ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ´
ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʺʬʽʴʻʴʰʭʬʸʹʯʩ– ʪʭ
6˂ʨʨʭʨʪʩʻʸʫʰʨˀʭʰʲʰʸʳʵʹʰʨˀʭʰʲʰʭ-Äʼʻʲʰʼʻʲʰʹʳʰʳʵʽ˂ʬʭʨ
ʫʨ ʱʸʬʫʰʺʰ³ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ-ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʯʩʰʲʰʹʰ
ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʫʨʴʰ³ʹʺʻ– ʪʭ
7. ʳʵʹʰʨˀʭʰʲʰ ʭ., ˅ʬʲʰ˃ʬ ʳ. „ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ“. ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ.
ʪʨʳʵʳ˂ʳʬʲʵʩʨ „ʫʨʴʰ“, ʹʺʻ ʫʨ ʹʬʻ. 2016. – 540 ʪʭ.

8. ʹʨˆʵʱʰʨ ʪ ʨʴʨʴʰ˃ʬ ˇ ʪʰʵʸʪʰ˃ʬ ʩ Äʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ

ʨʻʫʰʺʰ³ʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʪʬʵʸʪʰʱʨ³ʯʩʰʲʰʹʰ– ʪʭ
 ʲʰʶʨʸʺʰʨ ʮ ʪʬʲʨˀʭʰʲʰ ʳ ˇʾʨʸʱʨʭʨ ʴ ʩʬʸʰˀʭʰʲʰ ˆ
Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰ ʯʬʵʸʰʨ ʶʸʨʽʺʰʱʨ ʹʺʸʨʺʬʪʰʨ³ ʳʬʵʸʬ
ʪʨʳʵ˂ʬʳʨ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ ʺ- Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʪʭ
 ʨʬʹʨ ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʨ ʹʸʻʲʰ ʺʬʽʹʺʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵ
ʯʨʸʪʳʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʩʨʼʰʹʳʰʬʸʪʭ
 ʶʨʶʨʹʱʰʸʰ ʸ Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ ʪʮʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʳˀʬʴʬʩʲʵ ʩʰʮʴʬʹˀʰ³
ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʨʪʨʳʵʳ˂ʬʳʲʵʩʨÄʻʴʰʭʬʸʹʨʲʰ³ʯʩʰʲʰʹʰ
ˇʰʽʰʨʳ– Äʼʰʴʨʴʹʻʸʰʨʴʨʲʰʮʰʲʬʽ˂ʰʬʩʰʹʱʻʸʹʰʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʶʸʨʽʺʰʱʰʹʳʰˆʬʫʭʰʯʯʹʻʪʨʳʵʳ˂Äʳʬʸʰʫʰʨʴʰ³ʯʩ– ʪʭ
13. Tom &RSHODQGDzȖȓȓȍȘ Ǻ ǴțȘȘȐȕ ǬȎ- Valuation Measuring and Ma-
QDJLQJWKH9DOXHRI&RPSDQLHVǷȍȘȕȈȘțș- ǹȚȖȐȔȖșȚȤȒȖȔȗȈȕȐȑ. ǶȞȍ-
ȕȒȈȐțȗȘȈȊȓȍȕȐȍ´ǺȘȍȚȤȍȐȏȌȈȕȐȍǶȓȐȔȗ- ǩȐȏȕȍș ǴȖșȒȊȈ– 554.

1 ǹȚȖȐȔȖșȚȤ ȉȐȏȕȍșȈ Ȋ șȐșȚȍȔȍ șȚȘȈȚȍȋȐȟȍșȒȐȝ țȗȘȈȊȓȍȕȟȍșȒȐȝ

ȘȍȠȍȕȐȑȔȖȕȖȋȘȈȜȐȧǨǨǫțșȍȊ- ǴǸǰǶǸǰǵǼǸǨ-Ǵ
1ǪȈȓȌȈȑȞȍȊǹǪǶȞȍȕȒȈȐȕȚȍȓȓȍȒȚțȈȓȤȕȖȑșȖȉșȚȊȍȕȕȖșȚȐǹǪ
ǪȈȓȌȈȑȞȍȊ– ǴȅȒȖȕȖȔȐȒȈ
16. Ɇɤɯɨɤȑɺɩɦ Ɇ.Ʉ. ɒɺɩɱɮɤ ɥɬɫɱɩɵɤǻȟȍȉ – 3-ɩ
ȐȏȌɐǺDzǪȍȓȉȐǰȏȌ-ȊȖǷȘȖșȗȍȒȚ– 576. (ISBN: 978-5-482-01720-
3). (ʸʰʫʬʸʰ. ʯʬʳʬʩʰ??)

589
 1ǶȞȍȕȒȈȉȐȏȕȍșȈȗȖȌȘȍȌǨǫǫȘȧȏȕȖȊȖȑǴǨǼȍȌȖȚȖȊȖȑ–
ǴǼȐȕȈȕșȣȐșȚȈȚȐșȚȐȒȈ
1  ǹȐȔȐȖȕȖȊȈ  ǵǭ  ǶȞȍȕȒȈ  ȉȐȏȕȍșȈ  ȚȍȖȘȐȧ  Ȑ  ȗȘȈȒȚȐȒȈ    ǵǭ
ǹȐȔȐȖȕȖȊȈǸȆǹȐȔȐȖȕȖȊ– ǸȖșȚȖȊȕǬǼȍȕȐȒș
1  ǽȐȚȟȕȍȘ  ǬǸ  ǹȗȘȈȊȍȌȓȐȊȈȧ  șȚȖȐȔȖșȚȤ  ȖȞȍȕȒȈ  ȉȐȏȕȍșȈ  șȗȖȘȣ
ȈȒȞȐȖȕȍȘȖȊȉȘȈȒȖȘȈȏȊȖȌȕȣȍȗȘȖȞȍșșȣȕȈȓȖȋȖȖȉȓȖȎȍȕȐȍǬǸǽȐȚȟȕȍȘ
– ǴǴȈȘȖșȍȑȒȈ
20ǩȖȌȐǯȊȐǴȍȘȚȖȕǸȖȉȍȘȚǩǼȐȕȈȕșȣǷȍȘșȈȕȋȓ ǻȟȗȖș– Ǵ
ǰȏȌȈȚȍȓȤșȒȐȑȌȖȔCǪȐȓȤȧȔș– ș
21ǬȎȖȏȍȜȍȘ ǹȐȕȒȐ ǼȐȕȈȕșȖȊȣȑ ȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚ Ȋ ȒȖȔȍȘȟȍșȒȖȔ ȉȈȕȒȍ Ȑ Ȋ
ȐȕȌțșȚȘȐȑȜȐȕȈȕșȖȊȣȝțșȓțȋ ǷȍȘȍȊȖȌșȈȕȋǴ- ș

22ǩȘȐȋȝȔȥȔȆǽȤȦșȚȖȕǬȎǼȐȕȈȕșȖȊȣȑȔȍȕȍȌȎȔȍȕȚ ȅȒșȗȘȍșș-ȒțȘș
ȐȏȌǷȍȘșȈȕȋȓǹǷȉǷȐȚȍȘ

ʰʴʺʬʸʴʬʺ-ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ:

www.rs.ge;

www. mof.ge

www.worldbank.org

ʹ˄ʨʭʲʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰ ʨ˂ʵʫʴʨʫʨʪʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʨ

ʹʺʻʫʬʴʺʳʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʰʹʨ ʫʨ
ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ʳʰʰʾʵ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ
ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʿʵʭʬʲʯʨʵʫ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ,
ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʰ ˂ʵʫʴʨ. ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˂ʵʫʴʰʹ
ˆʬʲʨˆʨʲʰ ʪʨʨʮʸʬʩʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ.

ʩ˂ʵʫʴʰʹʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʻʴʨʸʰ
ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨʮʾʭʨʸʪʨʸʬʯʻʲʰ
ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬ-
ʩʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ, ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ ʳʬʯʵʫʻʸʰ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ ˀʬ˃ʲʬʩʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʳʰʾʬʩʨʹ, ʸʨ˂ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹʨ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ
ʶʸʵʩʲʬʳʻʸ ʹʨʱʰʯˆʬʩʮʬ ʨˆʨʲʰ ˂ʵʫʴʰʹ ˀʬʽʳʴʨʮʬʨ ʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ.

590
ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʳʨʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ
ʫʨʸʪʰʹ, ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʼʰʸʳʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ
ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨ.

ʪʫʨʹʱʭʴʰʹʻʴʨʸʰ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ ˀʬʻ˃ʲʰʨ
ʫʨʹʨʩʻʯʬ-ʩʻʲʰ ʫʨʹʱʭʴʰʹ ʪʨʱʬʯʬʩʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ; ʱʻʸʹʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʹʺʻʫʬʴʺʹ
ʪʨʴʻʭʰʯʨʸʫʨ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ, ʳʨʸʯʭʰʹ
ʯʬʵʸʰʻʲ-ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸ-ˁʭʬʭʬʩʰ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹʯʭʰʹ. ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʫʪʸʨʫʰ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ, ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˅ʸʰʲˀʰ
ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʬʩʰʹ ʪʨʫʨ˅ʸʰʹʨʯʭʰʹ ʹ˄ʵʸʰ ʫʨ
ʬʼʬʽʺʻʸʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ʳʰʾʬʩʰʹ
ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ.

ʫʱʵʳʻʴʰʱʨ˂ʰʰʹʻʴʨʸʰ
ʹʺʻʫʬʴʺʹˀʬʻ˃ʲʰʨʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬʼʰʴʨʴʹʻʸʰʹʰʹʺʬʳʰʹʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ˀʬʹ˄ʨʭʲʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ʳʰʾʬʩʻʲʰʨˆʨʲʰ˂ʵʫʴʰʹʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʨʫʫʨʪʨʸʱʭʬʭʰʯ˄ʨʸʳʵˁʬʴʨ
ʨʹʬʭʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʰ
ʶʨʸʨʳʬʺʸʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʨʺʰʮʨ˂ʰʨʸʵʳʲʬʩʰ˂ʨʱʵʴʺʸʵʲʬʩʬʴʱʵʳʶʨʴʰʰʹ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ Äʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹʨ³ EVA) ʫʨ
Äʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ ʨʽ˂ʰʵʴʬʸʯʨʯʭʰʹ³ (SVA) ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʲʨʫ
ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʨʹʯʨʴʯʬʳʨʺʻʸʶʵʲʬʳʰʱʨˀʰˁʨʸʯʭʨʻ˂ˆʵʻʸ
ʬʴʨʮʬ

ʬʹ˄ʨʭʲʰʹʻʴʨʸʰ
ʹʺʻʫʬʴʺʹ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʨˆʨʲʰ ʰʫʬʬʩʰʹʨ ʫʨ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ
ʹ˄ʨʭʲʰʹʨ ʫʨ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʶʸʵʬʽʺʬʩʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺˀʰ  ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰ ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ-ʹʨʼʰʴʨʴʹʵ ʹʺʸʨʺʬʪʰ-
ʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʳʬʴʬˇʬʸʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ʳʨʸʯʭʰʹ ʺʸʨʫʰ˂ʰʻʲʰ ʹʨˀʻʨʲʬʩʬʩʰʯ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʻʮʸʻʴʭʬʲʹʨʿʵʼʨʫ

591
 ʭ)ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʬʩʰ
ʹʺʻʫʬʴʺʹ ʪʨʯʨʭʰʹʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ
ʶʨʹʻˆʰʹʳʪʬʩʲʵʩʨ, ʳʬ˄ʨʸʳʬʵʩʸʰʭʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹʨ ʫʨ ʼʻʴʽ˂ʰʬʩʰʹ,
ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ, ʹʨʱʻʯʸʬʩʰʹ ʼʵʸʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ʹʺʸʻʽʺʻʸʰʹ
ʵʸʪʨʴʰʮʬʩʻʲʨʫ ˄ʨʸʳʨʸʯʭʨ, ʨʹʬʭʬ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʸʬʳʵʹ ʫʨ˂ʭʰʯʰ ʫʨ
ʹʨʮʵʪʨʫʵʬʩʸʰʭʰ ʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʬʩʰ; ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨʯʨ
ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʰʹ ʪʮʬʩʰʹ ʱʭʲʬʭʨ ʫʨ ʳʨʯ ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ
ʰʴʵʭʨ˂ʰʻʸʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʨ.
ʹ˄ʨʭʲʨ//ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ʨʯʭʰʹʬʩʰʹʨʯʭʰʹ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʲʬʽ˂ʰʨ,
ʳʬʯʵʫʬʩʰ ʹʨʳʻˀʨʵ ˇʪʻʼˀʰ ʳʻˀʨʵʩʨ, ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ʪʨʸˁʬʭʨ (case
study) ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʳʻˀʨʵʩʨ, ʱʵʴʹʻʲʺʨ˂ʰʨ, ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʫʨ
ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʬʩʰ. ʹ˄ʨʭʲʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʪʨʳʵʰʿʬʴʬʩʨ ʹ˄ʨʭʲʰʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ: ʫʰʹʱʻʹʰʨ/ʫʬʩʨʺʬʩʰ, ʶʸʵʩʲʬʳʨʮʬ ʫʨʼʻ˃ʴʬʩʻʲʰ
ʹ˄ʨʭʲʬʩʨ, ʫʬʳʵʴʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ, ʭʬʸʩʨʲʻʸʰ ʨʴʻ
ʮʬʶʰʸʹʰʺʿʭʰʬʸʰ ʳʬʯʵʫʰ, ʨˆʹʴʨ-ʪʨʴʳʨʸʺʬʩʰʯʰ ʳʬʯʵʫʰ.
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ˂ʵʫʴʨ ʼʨʹʫʬʩʨ 100 ʽʻʲʰʨʴʰ ʹʰʹʺʬʳʰʯ ʫʨ
ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰ ʰʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʹˀʬʳʫʬʪʱʵʳʶʵʴʬʴʺʬʩʹ
ˀʻʨʲʬʫʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ-- ʽʻʲʨʳʨʯˀʵʸʰʹ
ʨ) ʨʽʺʰʻʸʵʩʨ 0-30 ʽʻʲʨ;;
ʩ) ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ (˄ʬʸʰʯʰ)) ʪʨʳʵ˂ʫʨ 0-30 ʽʻʲʨ;;
3) ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ:: 0--40 ʽʻʲʨ..
1) ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ::

ʨ) ʨʽʺʰʻʸʵʩʨ:: ʹʬʳʰʴʨʸʰ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ,, ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʹʨʨʻʫʰʺʵʸʰʵ ʨʽʺʰʭʵʩʨ

ʼʨʹʫʬʩʨ ʬʸʯʰ ʱʭʰʸʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ 2 ʽʻʲʰʯ,, ʹʻʲ 6 ˇʬʸ:: 6x2=12
ʽʻʲʨ. ʳʵ˄ʳʫʬʩʨ ʳʨʹʨʲʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʫʵʴʬ, ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ,
ʫʨʹʳʻʲʰ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨ ʶʨʹʻˆʬʩʰʹ ʨʫʬʱʭʨʺʻʸʵʩʨ, ʳʰʾʬʩʻʲʰ
˂ʵʫʴʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨʹʯʨʴ ʫʨʱʨʭˀʰʸʬʩʰʹ ʻʴʨʸʰ,
ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ˀʬʫʪʬʴʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

2 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʨʸʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ, ʮʬʫʳʰ˄ʬʭʴʰʯ

ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʹʰʲʨʩʻʹʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ, ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʨʾʨʲʰʨ, ʫʨʹʳʻʲ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ ʶʨʹʻˆʰ ʹ˄ʵʸʰ ʫʨ
ʫʨʹʨʩʻʯʬʩʻʲʰʨ, ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʳʨʾʨʲʰʨ;
ʼʲʵʩʹ ʱʨʳʨʯʰʹ ʱʻʲʺʻʸʨʹ. ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ

592
ˀʬʫʪʬʴʨ. 1 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ʳʨʹʨʲʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʫʵʴʬ ʹʨˀʻʨʲʵʨ,
ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʬʲʰ, ʫʨʹʳʻʲ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ
ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʶʨʹʻˆʬʩʰ ˆˀʰʸ ˀʬʳʯˆʬʭʨˀʰ ʳ˂ʫʨʸʰʨ, ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʰʹ
ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʫʨʩʨʲʰʨ, ʱʨʳʨʯˀʰ ʬʸʯʭʬʩʨ ʶʬʸʰʵʫʻʲʨʫ,
ʲʬʽʺʵʸʰʹ ʫʨˆʳʨʸʬʩʰʯ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ˀʬʫʪʬʴʨ. 0 ʽʻʲʨ::
ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʸʻʲʰʨʫ ʳʵʻʳʮʨʫʬʩʬʲʰʨ, ʳʨʹʨʲʨ ʨʸʨ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ,
ʫʨʹʳʻʲ ˀʬʱʰʯˆʭʬʩʮʬ ʪʨ˂ʬʳʻʲʰ ʶʨʹʻˆʬʩʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ ʨʴ
ʶʨʹʻˆʰ ˀʬʱʰʯˆʭʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸ ʨʸʰʹ, ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸ
ʨʸʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ, ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʨʸ ʼʲʵʩʹ ʱʨʳʨʯʰʹ ʱʻʲʺʻʸʨʹ, ʨʸ
ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʱʰʯˆʭʬʩʰʹ ˀʬʫʪʬʴʨ.

ʫʰʹʱʻʹʰʨ//ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʨ,, ʸʵʳʲʰʹ ʫʸʵʹ

ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʬʩʮʬ ʼʨʹʫʬʩʨ
ʹʨʭʨʸˇʰˀʵ ʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʰʯ. ʨʭʰʯʨʸʬʩʹ
ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʨˀʰ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ ʻʴʨʸʹ. ʿʵʭʬʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʳʰʹ ʩʵʲʵʹ ʹʺʻʫʬʴʺʳʨ ʻʴʫʨ
˄ʨʸʳʵʨʫʪʰʴʵʹ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʲʨʫ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ
ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ. ʿʵʭʬʲʱʭʰʸʬʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʽʻʲʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ ʽʻʲʨʹ,, ʹʻʲ 9
ˇʬʸ:: 9x 2= 18 ʽʻʲʨ..

ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʬ˂ʨʫʰʴʬʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

2 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ,

ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩʰ ʻʴʨʱʲʵʫ ʨʸʰʹ ʨʳʵˆʹʴʰʲʰ, ʨʸ
ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʨʸ˂ʬʸʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʴ ʻʮʻʹʺʵʩʨ;

1 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ;

ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲ ʹʨʭʨʸˇʰˀʵ ʨʳʵ˂ʨʴʬʩˀʰ ˀʬʰʴʰˀʴʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ;

0 ʽʻʲʨ:: ʹʺʻʫʬʴʺʰ ˂ʻʫʨʯ ʼʲʵʩʹ ʪʨʴʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ; ʨʽʺʰʭʵʩʨ ʨʸ

ʨʸʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʻʲʰ.

ʩˀʻʨʲʬʫʻʸʰ˄ʬʸʰʯʰʪʨʳʵ˂ʫʨ-- ʽʻʲʨ

ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ ʨʸʰʹ ˄ʬʸʰʯʰ ʼʵʸʳʰʹ (ʺʨʸʫʬʩʨ ʳʬ-8 ʱʭʰʸʨʹ) ʫʨ
ʳʵʰ˂ʨʭʹ:

1) 3 ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨʹ. ʯʰʯʵʬʻʲʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ

ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ – 5 ʽʻʲʨ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0–15 ʽʻʲʨ..
ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ::

593
 5 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ ʹ˄ʵʸʰʨ,
ʨʳʵˆʹʴʰʹ ʯʨʴʳʰʳʫʬʭʸʵʩʨ ʹʸʻʲʰʨ, ˀʬʫʬʪʰ ʳʰʾ˄ʬʻʲʰʨ. ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ
ʫʨʹʳʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʨʸʯʬʩʻʲʰʨ.

4 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ ʹ˄ʵʸʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ

ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʨʸʹʬʩʰʯʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʹʰʺʻʨ˂ʰʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭʫʨʨ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ.

3 ʽʻʲʨ:: ʨʳʵ˂ʨʴʨˀʰ ʫʨʹʳʻʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹʨʫʳʰ ʳʰʪʴʬʩʨ

ʨʸʨʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰʨ; ʯʻʳ˂ʨ ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ
ʪʨʴˆʰʲʻʲʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʹʨˆʰʹ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.

2 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ. ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ.

ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ
ʼʸʨʪʳʬʴʺʬʩʰ.

1 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨ-

ʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʼʸʨʪʳʬʴʺʰ.

0 ʽʻʲʨ:: ʶʨʹʻˆʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸʨʨ ʨʴ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸʨʨ

ʳʵ˂ʬʳʻʲʰ.

2) ʺʬʹʺʹ (ʹʨʭʨʸʨʻʨʫʵ ʶʨʹʻˆʬʩʰʹ ʳʽʵʴʬ ʱʰʯˆʭʬʩʹ). ʳʵʰ˂ʨʭʹ 15

ʹʨʱʰʯˆʹ, ʬʸʯʰ ʹ˄ʵʸʰ ʶʨʹʻˆʰ ʼʨʹʫʬʩʨ 1 ʽʻʲʰʯ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0–15
ʽʻʲ
ʲʨ..
ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹ ˇʨʳʻʸʰ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʰʹ
ʮʾʭʨʸʰʨ - 15 ʽʻʲʨ
2) ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ..

ʪʨʳʵ˂ʫʨ ʺʨʸʫʬʩʨ ˄ʬʸʰʲʵʩʰʯʰ ʼʵʸʳʰʯ. ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ

ʳʵʰ˂ʨʭʹ:

ʨ) ʺʬʹʺʹ,, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ 20 ʹʨʱʰʯˆʹ, ʯʰʯʵʬʻʲʰ ʹ˄ʵʸʰ

ʶʨʹʻˆʰ ʼʨʹʫʬʩʨ 1 ʽʻʲʰʯ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0-20 ʽʻʲʨ..

ʩ) 1 ʯʬʵʸʰʻʲ ʹʨʱʰʯˆʹ ʳʯʲʰʨʴʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʴʭʲʰʲʰ

ʳʨʹʨʲʰʫʨʴ. ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˀʬʨʫʪʬʴʹ 0-10 ʽʻʲʨ..

ʪ) ʵʸʰ (2) ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʹʸʻʲʬʩʨʹ. ʯʰʯʵʬʻʲʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ

ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨ – 5 ʽʻʲʨ. ˀʬʼʨʹʬʩʨ 0–10 ʽʻʲʨ..

594
 ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʱʸʰʺʬʸʰʻʳʬʩʰʨ::

10 - ʽʻʲʰʨʴʰ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ::

10 - ʹʨʱʰʯˆʰ ʮʻʹʺʨʫ ʫʨ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ;

ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʫʨ˂ʻʲʰʨ. ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʮʬʫʳʰ˄ʬʭʴʰʯ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ, ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ ʨʽʭʹ
ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʸʵʪʵʸ˂ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ, ʰʹʬ ʫʨʳˆʳʨʸʬ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.

9 - ʹʨʱʰʯˆʰ ʮʻʹʺʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʫʨ˂ʻʲʰʨ.

ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ
ʳʨʹʨʲʨʹ, ʹʨʼʻ˃ʭʲʰʨʴʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.

8 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʸʻʲʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ

ʪʨʳʨʸʯʻʲʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʨʳʵʳ˄ʻʸʨʭʨʫ ʨʸʰʹ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʨʸʹʬʩʰʯʰ
ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʱʨʸʪʨʫ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ
ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ; ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.

7 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʸʻʲʰʨ, ʳʨʪʸʨʳ ˀʬʱʭʬ˂ʰʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʻʸʨʫ

ʪʨʳʨʸʯʻʲʰʨ; ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʹʨˀʻʨʲʵ
ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʪʨʭʲʰʲ ʳʨʹʨʲʨʹ;
ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ.

6 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ

ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ,
ʳʨʪʨʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬʵʫʬʴʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.

5 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰ ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼʰʲʬʩʲʨʫ ʨʸʰʹ

ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ ʨʸ ʨʸʰʹ; ʹʺʻʫʬʴʺʰ
ʹʨˀʻʨʲʵ ʫʵʴʬʮʬ ʼʲʵʩʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʯ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲ ʳʨʹʨʲʨʹ,
ʳʨʪʨʸʨʳ ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʳ˂ʰʸʬʵʫʬʴʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.

4 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʳ˂ʫʨʸʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ

ʳʨʹʨʲʨ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʴʨ˄ʰʲʵʩʸʰʭ; ʹʺʻʫʬʴʺʹ ʨʸʨʹʨʱʳʨʸʰʹʨʫ ʨʽʭʹ
ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ; ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ
ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʨ.

3 - ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʨʹʸʻʲʰʨ; ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʳ˂ʫʨʸʰʨ; ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ

ʳʨʹʨʲʨ ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʨʸʹʬʩʰʯʰ ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰʯ. ʹʺʻʫʬʴʺʹ ˂ʻʫʨʫ
ʨʽʭʹ ʨʯʭʰʹʬʩʻʲʰ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʲʰʺʬʸʨʺʻʸʨ; ʨʾʰʴʰˀʴʬʩʨ ʨʸʹʬʩʰʯʰ

595
 ˀʬ˂ʫʵʳʬʩʰ.

2 - ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ, ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ, ʨʴ ʨʸ

ʨʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ; ʶʨʹʻˆʰ ʨʸʹʬʩʰʯʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʪʨʫʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ
ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʹ ʳˆʵʲʵʫ ˂ʨʲʱʬʻʲʰ ʼʸʨʪʳʬʴʺʬʩʰ.

1 - ʶʨʹʻˆʰ ʴʨʱʲʵʭʨʴʰʨ, ʹʺʻʫʬʴʺʰ ʭʬʸ ʼʲʵʩʹ ʺʬʸʳʰʴʵʲʵʪʰʨʹ, ʨʴ ʨʸ

ʨʸʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ; ʶʨʹʻˆʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ ʳ˂ʫʨʸʰʨ. ʹʨʱʰʯˆʰʹ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʳʨʹʨʲʰʫʨʴ ʨʸ˂ʬʸʯʰ ʴʨ˄ʰʲʰ ʨʸʨʨ ʳʨʸʯʬʩʻʲʰ.

0 - ʶʨʹʻˆʰ ʹʨʱʰʯˆʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʨʴ ʹʨʬʸʯʵʫ ʨʸ ʨʸʰʹ

ʸʬʨʲʰʮʬʩʻʲʰ.

ʨʳʵ˂ʨʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨ ʰʪʰʭʬʨ ʸʨ˂ ˀʻʨʲʬʫʻʸ ˀʬʼʨʹʬʩʨˀʰ..

ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʹ ʳʰʴʰʳʨʲʻʸʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʰʹ ʮʾʭʨʸʰ ˀʬʨʫʪʬʴʹ 20

ʽʻʲʨʹ.

ʹʨʩʵʲʵʵ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰʹʨ ʫʨ

ʫʨʹʱʭʴʰʯʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹˇʨʳʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʹʰʹʺʬʳʨʻˀʭʬʩʹ
ʨˆʻʯʰʹʨˆʰʹʫʨʫʬʩʰʯˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʨʨ $ʼʸʰʨʫʰ – ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʩ) %˃ʨʲʰʨʴʱʨʸʪʰ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʪ &ʱʨʸʪʰ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʫ 'ʫʨʳʨʱʳʨʿʵʼ ʼʰʲʬʩʬʲʰ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʨʬ (ʹʨʱʳʨʸʰʹʰ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰˀʬʼʨʹʬʩʰʹ-ʽʻʲʨ
ʩʵʸʰʹʨˆʰʹʻʨʸʿʵʼʰʯˀʬʼʨʹʬʩʨʹ
ʩʨ ); ʭʬʸ ˁʨʨʩʨʸʨ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ - ʽʻʲʨ ʸʨ˂
ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʵʳ ʹʺʻʫʬʴʺʹ ˁʨʹʨʩʨʸʬʩʲʨʫ ʳʬʺʰ ʳʻˀʨʵʩʨ ʹ˅ʰʸʫʬʩʨ ʫʨ
ʬ˃ʲʬʭʨ ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʰ ʳʻˀʨʵʩʰʯ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯ ʪʨʳʵ˂ʫʨʮʬ ʬʸʯˆʬʲ
ʪʨʹʭʲʰʹʻʼʲʬʩʨ
ʩʩ ) ˁʨʰ˅ʸʨ – ʳʨʽʹʰʳʨʲʻʸʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ  ʽʻʲʨ ʫʨ ʴʨʱʲʬʩʰ ʸʨ˂
ʴʰˀʴʨʭʹ ʸʵʳ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹ ʳʰʬʸ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵ ʨʸ ʨʸʰʹ
ʹʨʱʳʨʸʰʹʰʫʨʳʨʹʹʨʪʨʴʰʨˆʲʰʫʨʴʨʽʭʹˀʬʹʨʹ˄ʨʭʲʰ
ʫʨʴʨʸˁʬʴʰ ʸʬʪʻʲʨ˂ʰʬʩʰ ʳʵ˂ʬʳʻʲʰʨ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ
ʳʨʸʬʪʻʲʰʸʬʩʬʲ˄ʬʹˀʰ

596
 ʫʨʴʨʸʯʰ 2-1

ʱʭʰʸʨ ʹʨʨʯʬʩʰʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹʰʹ ˀʰʴʨʨʸʹʰ

ʸʨʵʫʬʴʵʩʨ (ˀʬʹʨʹ˄ʨʭʲʰ ʹʨʱʰʯˆʬʩʰʹ, ʨʽʺʰʭʵʩʬʩʰʹʨ ʫʨ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʼʵʸʳʬʩʰʹ
ʳʰʯʰʯʬʩʰʯ)
1 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʹʰʲʨʩʻʹʰʹ ʪʨ˂ʴʵʩʨ.
ʹʯ ʲʬʽ˂ʰʨ 1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʯʬʵʸʰʻʲ-
ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʻʸʰ ʫʨ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ
1.1. ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʨʪʨʴʰ, ʵʩʰʬʽʺʰ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
1.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰ ʫʨ
ʹʨˀʬʳʼʨʹʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ (ʳʰʫʪʵʳʬʩʰ ʫʨ
ʳʬʯʵʫʬʩʰ)

ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰ ʯʬʳʨʮʬ- Äʩʰʮʴʬʹʰʹʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰʶʸʵʪʸʨ-

ʹʱʻʹʰʨ 1 ʹʯ. ʳʬʩʰʫʨʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʬʩʬʩʰ³
ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
2 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 2 – ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʹʯ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
2.1. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ
2.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ /ʫʰ ʯʬʳʨʮʬʫʰʹʱʵʴʺʰʹʪʨʴʨʱʭʬʯʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʰʹʫʨʴʨʸˁʬʴʰʳʬʯʵʫʬʩʰ
ʹʱʻʹʰʨ 1 ʹʯ. ʸʵʳʲʬʩʰ˂ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʭʬʴʩʰʮʴʬʹʰʹʸʰʹʱʬʩʹ
ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
3 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 3 – ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ ʳʬʯʵʫʰ ʫʨ
ʹʯ ʳʻʫʳʰʭʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
3.1. ʫʰʹʱʵʴʺʰʸʬʩʻʲʰ (ʼʨʹʫʨʱʲʬʩʻʲʰ) ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʰʹ
ʳʬʯʵʫʰ
3.2. ˀʬʮʾʻʫʻʲʰ ʫʸʵʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ ʳʰʾʬʩʻʲʰ ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʱʨʶʰʺʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰʹ (ʰʴʭʻʫʰʹ, ˆʵʹʱʨʲʫʰʹ, ʸʰʴʪʰʹ)
ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
1 ʹʯ ʯʬʳʨʮʬʪʵʸʫʵʴʰʹʳʵʫʬʲʰʹʨʸʹʰʫʨʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ
ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ
ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
4 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 4 – ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʹʨʩʨʮʸʵ ʳʰʫʪʵʳʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʬʩʰʹ
ʹʯ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
4.1. ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʩʨʮʸʰʹ ʳʬʯʵʫʰ
4.2. ʪʨʸʰʪʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ

597
 ʹʬʳʰʴʨʸʰ / 4.3. ʫʨʸʪʵʩʸʰʭʰ (ʰʴʫʻʹʺʸʰʰʹ) ʹʶʬ˂ʰʨʲʻʸʰ ʳʵʫʬʲʰ
ʫʰʹʱʻʹʰʨ
1 ʹʯ. ʯʬʳʨʮʬ- ʱʨʶʰʺʨʲʰʹʩʨʮʸʰʹʳʬʯʵʫʰʹʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
5 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 5 – „ʽʵʴʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʹʯ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ - ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰ.
5.1. ʽʵʴʬʩʰʹ (ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ
ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ
5.2. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʰʶʰʻʸʰ ʨʸʨʳʨʺʬʸʰʨʲʻʸʰ ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʰʹ (ʬ.˄. „ʪʻʫʭʰʲʰ“ Goodwill) ʮʬʫʳʬʺʰ ʳʵʪʬʩʰʹ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʨ.

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ - ʨʽʺʰʭʬʩʰʹ ʫʨʪʸʵʭʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʹ

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2
6 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 6 - ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ (ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ) ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ʶʨʱʬʺʰʹ (˄ʰʲʰʹ) ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʹʯ 6.1. ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʨʽ˂ʰʰʹ ʶʨʱʬʺʬʩʰʹ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ
ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ (ʴʨʩʰˇʬʩʰ)
6.2. ʨʽ˂ʰʰʹ ʲʰʱʭʰʫʵʩʰʹ ʪʨʭʲʬʴʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʨ ʩʨʮʨʸʮʬ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ - ˀʬ˃ʬʴʰʲʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʵʽʳʬʫʰ ʨʽ˂ʰʬʩʰʹ ˄ʰʲʰʹ

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ˀʬʸ˄ʿʳʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
7 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 7. ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ
ʹʯ 7.1.ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʹʨʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʵ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʰʹ ʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨ
ʲʰʱʭʰʫʨ˂ʰʰʹ ʳʵʱʲʬ ʶʬʸʰʵʫˀʰ
72. ʲʰʱʭʰʫʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴ
ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ - ˀʬʹʨʼʨʹʬʩʬʲʰ ʨʽʺʰʭʰʹ ˀʬʫʨʸʬʩʰʯʰ ʪʨʿʰʫʭʰʹ ʳʬʯʵʫʰʹ

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
8 2 ʹʯ ˀʻʨʲʬʫʻʸʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ /˄ʬʸʰʯʰ ʼʵʸʳʰʯ//

598
9 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 8. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ
ʹʯ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ
81. ʹʨʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʬʩʰ
8.2. ʹʨʰʴʵʭʨ˂ʰʵ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ ʫʨ ʨʽʺʰʭʵʩʰʹ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʳʨˁʭʬʴʬʩʲʬʩʰ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ:„ʰʴʼʲʨ˂ʰʰʹ ʼʨʽʺʵʸʰʹ ʪʨʭʲʬʴʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʰʴʹʺʸʻ-

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʳʬʴʺʬʩʰ“
1 ʹʯ.
10 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 9. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʫʳʰ ʨʲʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʰʹ
ʹʯ ʳʰʫʪʵʳʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʨʸʨʹʺʨʩʰʲʻʸʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
9.1. ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʩʰʻˇʬʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ
ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʬʯʵʫʬʩʰ
9.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʳʰʹʰ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʶʬʸʰʵʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʨʫ
ʫʨʿʵʼʰʹʨʹ (ʱʵʴ˂ʬʼ˂ʰʨ "ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ ʾʰʸʬʩʻʲʬʩʨ")

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ: „ʳʵʳʨʭʨʲʰ ʼʻʲʨʫʰ ʴʨʱʨʫʬʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʬʩʰ

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ“
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.

11 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 10 – ʩʰʮʴʬʹʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰ

ʹʯ ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʨ.
10.1. ˀʬʳʵʹʨʭʲʰʹ ʳʰʫʪʵʳʨ: ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʫʨ ˇʨʳʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʬʩʰʹ ʪʨʴʮʵʪʨʫʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʬʩʰ
10.2. ʪʨʳʨʸʺʰʭʬʩʻʲʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʽʬʳʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʽʹʬʲʰʹ
ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʰʯ

ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ - ʰʴʭʬʹʺʰʸʬʩʻʲʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ „ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ

ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʳʵʪʬʩʰʹ ʳʵʫʬʲʰʹ“ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
12 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 11 – ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ
ʹʯ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ
11.1.ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʲʬʳʬʴʺʬʩʰ ʫʨ ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ
ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʳʰʮʴʬʩʰ
11.2. ʹʨʩʸʻʴʨʭʰ ʱʨʶʰʺʨʲʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʬʼʬʽʺʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʼʨʹʬʩʨ ʫʨ

599
 ʳʨʸʨʪʬʩʰʹ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʹʰʹʺʬʳʰʹ ʳʵʫʬʲʰʸʬʩʨ.

ʯʬʳʨʮʬÄˀʬʱʭʬʯʰʹʬʱʵʴʵʳʰʻʸʰʳʵ˂ʻʲʵʩʰʹʪʨʴʹʨʮʾʭʸʨʮʬ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʹʨʰʲʻʹʺʸʨ˂ʰʵʳʨʪʨʲʰʯʬʩʰ³
ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
1 ʹʯ.
13 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 12 - ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʯ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ
12.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨ
ʸʰʹʱʰʹʨ ʫʨ ʪʨʴʻʹʨʮʾʭʸʬʲʵʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ
12.2. ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʸʰʹʱʬʩʰʹ ʴʬʰʺʸʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʬʩʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʰʴʰ˂ʰʨʺ-ʰʭʬʩʰʹ ʶʵʸʺʼʬʲʰʹ
ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʫʵʴʬʬʩʰʹʳʨˆʨʹʰʨʯʬʩʲʬʩʰ”.
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
14 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ  – ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪ-
ʹʯ ʰʻʲʰʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
13.1. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ʼʻʴʫʨʳʬʴʺʻʸʰ
ʫʰʨʪʴʵʹʺʰʱʰʹʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
13.2. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ˀʰʫʨ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ / ʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʱʸʰʮʰʹʰʹ ˄ʨʸʳʵʽ-
ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʳʴʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹʨʹʶʬʽʺʬʩʰ
1 ʹʯ. ʸʰʫʬʸʰ
15 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ– ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹʮʸʫʨʮʬʵʸʰʬʴʺʰʸʬʩʻʲʰ
ʹʯ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ
 ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʫʨ˄ʿʭʬʺʰʲʬʩʬʩʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹˀʬʼʨʹʬʩʰʹ˃ʰʸʰʯʨʫʰʳʵʫʬʲʬʩʰ
ʹʬʳʰʴʨʸʰ /  ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ ʮʸʫʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʨʲʪʵʸʰʯʳʰ
ʫʰʹʱʻʹʰʨ
1 ʹʯ. ʯʬʳʨʮʬ Äʶʸʰʵʸʰʺʬʺʬʩʰʹʨ ʫʨ ʼʨʹʬʻʲʵʩʰʹ  ʮʸʫʰʹ ˀʬʸˁʬʭʰʹ
ʫʰʲʬʳʨ³
ʸʰʫʬʸʰ
16 ʲʬʽ˂ʰʨ - 2 ʲʬʽ˂ʰʨ 15 – ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹʨ
ʹʯ ʫʨ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʨʴʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
15.1. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʳ˂ʰʸʬ ʫʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ

600
 ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʽʨʴʰʮʳʰ;
15.2. ʩʰʮʴʬʹʰʹ (ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ) ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʹʺʸʨʺʬʪʰʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʰʹʨ ʫʨ ʸʬʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ˃ʰʸʰʯʨʫʰ
ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ;
ʹʬʳʰʴʨʸʰ / 15.3. ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʫʨʪʬʪʳʭʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʰʹʺʬʳʨˀʰ
ʫʰʹʱʻʹʰʨ ʫʰʭʬʸʹʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʱʵʳʶʨʴʰʰʹ ʳʨʪʨʲʰʯʮʬ;
1 ʹʯ. ʯʬʳʨʮʬ Äʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʰʹ ʹʺʸʨʺʬʪʰʻʲʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ
ʶʸʰʵʸʰʺʬʺʻʲʰʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ³
ʸʰʫʬʸʰ: 1, 2.
17 3 ʹʯ ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ (˄ʬʸʰʯʰ ʼʵʸʳʰʯ))
18 -19 ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ
ʹʻʲ - 50 ʹʯ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʱʻʸʹˀʰ );--ʰʹ ʳʰʾʬʩʰʹ ˀʬʳʯˆʭʬʭʨˀʰ ʰʴʰˀʴʬʩʨ ʫʨʳʨʺʬʩʰʯʰ ʪʨʳʵ˂ʫʨ ʫʨʹʱʭʴʰʯʰ
ʪʨʳʵ˂ʫʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʬʩʰʫʨʴ ʨʸʨʴʨʱʲʬʩ 5 ʫʾʬˀʰ.

601
 ʫʨʴʨʸʯʰ 3
ʨʭʺʵʸʰʹ ʳʵʱʲʬ ʩʰʵʪʸʨʼʰʻʲʰ ˂ʴʵʩʨʸʰ::
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ ʮʻʸʨʩ ˀʨʲʭʨʹ ˃ʬ ʲʰʶʨʸʺʰʨ

ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʫʵʽʺʵʸʰ,

ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ, ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ
ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʫʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʨʱʨʫʬʳʰʰʬʩʰʹ ʴʨʳʫʭʰʲʰ
˄ʬʭʸʰ (ʨʱʨʫʬʳʰʱʵʹʰ), ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʸʵ-
ʼʬʹʰʵʴʨʲ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʯʨ
ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʶʨʺʰʵ ˄ʬʭʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰ-
ʱʻʸʰ ʷʻʸʴʨʲʬʩʰʹ ʸʬʫʱʵʲʬʪʰʰʹ ˄ʬʭʸʰ,
ˀʸʵʳʰʹ ʭʬʺʬʸʨʴʰʹ ʳʬʫʨʲʵʹʨʴʰ (1987 ˄),
ʾʰʸʹʬʩʰʹ ʵʸʫʬʴʰʹ ʱʨʭʨʲʬʸʰ (2013), ʶʨʨʺʨ
ʪʻʪʻˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆ. ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʰʴʹʺʰʺʻ-
ʺʰʹ ʳʬʫʨʲʵʹʨʴʰ (2019).

602
 ʫʨʴʨʸʯʰ11
1. ʨʳʵʴʨʸʰʫʰʰʴʺʬʸʭʰʻʫʨʴʶʸʵʼʬʹʵʸʮʻʸʨʩ
ʲʰʶʨʸʺʰʨʹʯʨʴʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʷʻʸʴʨʲʰÄʨʻʫʰʺʰʨʾʸʰ˂ˆʭʨ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ³ʨʨʼ--ʰʹʷʻʸʴʨʲʰʹʺʯ
ʯʨʴ ˄

ʰʴʺʬʸʭʰʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ

ʳʨʸʯʭʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʹʸʻʲ ʶʸʵʼʬʹʵʸʯʨʴ, ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʨʱʨʫʬʳʰʰʹʨ ʫʨ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʨʸ ʬʸʵʭʴʻʲ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʨʱʨʫʬʳʰʰʹ
ʴʨʳʫʭʰʲ ˄ʬʭʸ ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨʹʯʨʴ. ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʷʻʸʴʨʲʰÄʨʻʫʰʺʰʨʾʸʰ˂ˆʭʨ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ³ʨʨʼ-ʰʹ ʷʻʸʴʨʲʰʹʺʫʨʲʰˁʰʱʭʨʰ˃ʬʹʯʨʴ–– #11 (167), 2013 ˄

ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨ - ʫʨʰʩʨʫʨ 1947 ˄ʲʰʹ 5 ʨʪʭʰʹʺʵʹ, ʮʻʪʫʰʫʰʹ ʸʨʰʵʴʰʹ

ʹʵʼʬʲ ʸʻˆˀʰ ʫʨ ʨʽʭʬ 1964 ˄ʬʲʹ ʫʨʨʳʯʨʭʸʨ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʱʵʲʨ.
ʪʨʴʨʯʲʬʩʨ:
1964-1966 ˄˄. - ʴ. ʴʰʱʵʲʨ˃ʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʫʰʫʰ ˇʰˆʨʰˀʰʹ (ʹʨʳʺʸʬʫʰʰʹ ʸʨʰʵʴʰʹ)
ʹʨʿʸʫʬʴ-ʹʨˁʭʬʴʬʩʬʲʰ ʹʨʹʵʼʲʵ-ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʺʬʽʴʰʱʻʳʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʿʵʼʰ-
ʲʬʩʨ; ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ - ʳʪʬʪʳʨʭʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ.
1966-1972 ˄˄.ʽ. ʲʬʴʰʴʪʸʨʫʰʹ (ʹʨʴʽʺ-ʶʬʺʬʸʩʻʸʪʰʹ) ʹʨʺʿʬʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʨʱʨʫʬʳʰʨ,
ʹʨʰʴʷʰʴʸʵ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ; ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ-ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʰ.

ʨʱʨʫʬʳʰʻʸʰ/ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ˆʨʸʰʹˆʰ
ʽ. ʹʨʴʽʺ-ʶʬʺʬʸʩʻʸʪʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʳʰʬʴʰ˅ʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʱʨʴʫʰʫʨʺʰʹ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ˆʨʸʰʹˆʰ.12.04.1993 ˄.
ʽ. ʹʨʴʽʺ-ʶʬʺʬʸʩʻʸʪʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʳʰʬʴʰ˅ʨ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʫʵʽʺʵʸʰʹ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ˆʨʸʰʹˆʰ. 20.10.1999 ˄.
ʹʨʳʹʨˆʻʸʬʩʸʰʭʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ:
1. ʲʬʴʰʴʪʸʨʫʰʹ ʺʸʬʹʺ „ʲʬʴʲʬʹ”-ʰʹ ʹʨʹʵʼʲʵ-ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵ „ʺʰˆʭʰʴʰʹ”
ʳʯʨʭʨʸʰ ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬ. 1966-1967 ˄˄.
2. ʲʬʴʰʴʪʸʨʫʰʹ ʹʨʱʨʭˀʰʸʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ˂ʬʲʻʲʵʮʨ-ʽʨʾʨʲʫʰʹ
ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʰʹ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨ; ʨʭʺʵʳʨʺʰʮʰʸʬʩʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʲʨʩʵʸʨʺʵʸʰʰʹ ʻʼʸʵʹʰ
ʰʴʷʰʴʬʸʰ. 1972-1973 ˄˄.
3. ʹʨʱʨʭˀʰʸʵ ʬʴʬʸʪʬʺʰʱʰʹ ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʸʬʹʺ „ʹʨʽˈʰʫʸʵ--
ʬʴʬʸʪʵʳˀʬʴʰʹ” ʳʯʨʭʨʸʰ ʹʨʳʳʨʸʯʭʬʲʵ „ʬʴʪʻʸˈʬʹʳˀʬʴʰʹ” ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ
ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨ; ʪʬʴ.. ʫʰʸʬʽʺʵʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʫʨʸʪˀʰ. 06.1973-08.1987 ˄˄.
4. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ, ʨ. ʪʵʸʱʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ
ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ; ʳʬ˂ʴʰʬʸ-ʳʻˀʨʱʰ. 09.1987-08.1989 ˄˄.
5. ʰʭ. ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲʰ; `˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ ʫʨ `ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʱʨʯʬʫʸʬʩʰʹ ʻʼʸʵʹʰ ʳʨʹ˄ʨʭʲʬʩʬʲʰ. 08.1989-01.1996 ˄˄.

603
 6. ʰʭ. ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲʰ; „ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ,
ʱʵʴʺʸʵʲʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʱʨʯʬʫʸʰʹ ʫʵ˂ʬʴʺʰ. 02.1996-12.2000 ˄˄. ʨʹʬʭʬ
„„ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʱʨʯʬʫʸʰʹ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ. 12.2000-09.2005 ˄˄.”)
7. ʰʭ. ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲʰ; „ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ
ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ. 09.2005-10.2006 ˄˄.
8. ʰʭ. ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲʰ; ʳʵ˄ʭʬʻʲʰ ʹʸʻʲʰ
ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʮʬ. 03.2007-09.2007 ˄˄.
9. ʨˆʨʲ˂ʰˆʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʰʴʹʺʰʺʻʺʰ (ʨʳʷʨʳʨʫ ʹʨʳ˂ˆʬ-ˇʨʭʨˆʬʯʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ); ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ „ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ, ʹʨʩʨʴʱʵ
ʹʨʽʳʰʹʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ” ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ʹʸʻʲʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ; ʨʳʨʭʬ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺ ʨʱʨʫʬʳʰʻʸʰ ʹʨʩ˅ʵʹ ˄ʬʭʸʰ; ʲʰ˂ʬʴʮʰʸʬʩʻʲʰ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪ-ʸʨʳʰʹ
„ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ” ˆʬʲʳ˃ʾ.. 10.2007-07.2010 ˄˄
10. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ; ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʮʬ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ „ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ” ʹʸʻʲʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ.
2009-˄ʲʰʹʹʬʽʺʬʳʩʸʰʫʨʴʫʾʬʳʫʬ;
11. ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ, ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ;
ʳʨʪʰʹʺʸʨʺʻʸʰʹʨ ʫʨ ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʻʸʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʱʵʵʸʫʰʴʨʺʵʸʰ.

ˀʬʯʨʭʹʬʩʰʯ ʳʻˀʨʵʩʨ:
1998 ˄ʲʰʫʨʴ ʫʾʬʳʫʬ - ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰ; ʩʰʮʴʬʹ-
ʰʴʷʰʸʰʴʪʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰ; ʫʵ˂ʬʴʺʰ, ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ (ʳʵ˄ʭʬʭʰʯ);
2001-2007 ˄˄. _ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʹʨʩʨʷʵ ʨʱʨʫʬʳʰʨ; ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ, ʹʸʻʲʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰ;
2002-2007 ˄˄.._ʨʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʳʬ˂ʴ.. ʨʱʨʫʬʳʰʨʹʯʨʴ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ--ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ
ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʬʩʨ ˀʶʹ „ʨʬʹʨ;; ʫʨʳʼʻ˃ʴʬʩʬʲʰʶʶʸʵʼʬʹʵʸʰʫ
ʫʰʸʬʽʺʵʸʰ ʸʬʽʺʵʸʰ
ʮʻʸʨʩ ʲʰʶʨʸʺʰʨʹ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʱʭʲʬʭʰʯʰ ʫʨ ʶʬʫʨʪʵʪʰʻʸʰ ʳʵʾʭʨ˄ʬʵʩʰʹ 30
˄ʲʰʹ ʹʺʨʷʰ ʨʽʭʹ. ʨʸʰʹ 100-ʮʬ ʳʬʺʰ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʴʨˀʸʵʳʰʹ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ 5
ʳʵʴʵʪʸʨʼʰʰʹʨ ʫʨ 12 ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹ ʨʭʺʵʸʰ (ʯʨʴʨʨʭʺʵʸʰ). ʳʰʾʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ
ˀʬʳʫʬʪʰ ˇʰʲʫʵʬʩʰ: ʾʰʸʹʬʩʰʹ ʵʸʫʬʴʰ (2013 ˄), ‘ˀʸʵʳʰʹ ʭʬʺʬʸʨʴʰʹ ʳʬʫʨʲʰ” (1987
˄), `ʹʨʶʨʺʰʵ ʹʰʪʬʲʰ 60 ˄ʲʰʹ ʹʨʰʻʩʰʲʬʵʫ, ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʬʸʵʭʴʻʲ-ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ
ʨʱʨʫʬʳʰʨ” (2007 ˄). 2013 ˄ʲʰʹ ʳʨʰʹˀʰ ʨʰʸˁʰʬʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲ
ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʯʨ ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʶʨʺʰʵ ˄ʬʭʸʨʫ.

ʬʹʨʻʩʸʨ „ʨʨʼ““-ʰʹʷʻʸʴʨʲʰʹʺʰʽʽʨʲʩʨʺʵʴʰʫ
ʫʨʲʰ ˁʰʱʭʨʰ˃ʬ

- ʩʨʺʵʴʵ ʮʻʸʨʩ, ʯʽʭʬʴ ʸʻˆʰʹ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʱʵʲʨ ʹʸʻʲʨʫ ʫʨʨʳʯʨʭʸʬʯ?

_ ʸʻˆˀʰ ʹʨˀʻʨʲʵ ʹʱʵʲʨ ʹʸʻʲʨʫ, 11 ʱʲʨʹʰ ʫʨʭʨʳʯʨʭʸʬ ʫʨ ʳʬʸʬ ʹ˄ʨʭʲʨ
ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʬ ʫʰʫʰ ˇʰˆʨʰˀʰʹ (ʹʨʳʺʸʬʫʰʰʹ ʸʨʰʵʴʰʹ) ʹʨʹʵʼʲʵ-ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ
ʺʬʽʴʰʱʻʳˀʰ. ʺʬʽʴʰʱʻʳʰʹ ˄ʨʸˁʰʴʬʩʰʯ ʫʨʳʯʨʭʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʲʬʴʰʴʪʸʨʫˀʰ
ʪʨʭʬʳʪʮʨʭʸʬ. ʰʽ ʹʨʺʿʬʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʨʱʨʫʬʳʰʨˀʰ, ʹʨʰʴʷʰʴʸʵ-ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʼʨʱʻ-
ʲʺʬʺʮʬ ˁʨʭʰʸʰ˂ˆʬ ʫʨ ʰʳʨʭʫʸʵʻʲʨʫ ʳʻˀʨʵʩʨ ʫʨʭʰ˄ʿʬ ʲʬʴʰʴʪʸʨʫʰʹ ʺʸʬʹʺ
„ʲʬʴʲʬʹ”-ʰʹ ʹʨʹʵʼ-ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵ „ʺʰˆʭʰʴʰʹ” ʳʯ ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬʫ.

604
- ʲʬʴʰʴʪʸʨʫˀʰ ʸʨʺʵʳ ˄ʨˆʭʬʫʰʯ, ʰʪʰʭʬ ʹʶʬ˂ʰʨʲʵʩʰʯ ʹ˄ʨʭʲʨ ˆʵʳ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ˂
ˀʬʪʬ˃ʲʵʯ?
_ ʨʳ ʺʬʽʴʰʱʻʳʰʹ 4 ʱʻʸʹʫʨʳʯʨʭʸʬʩʻʲʰ ʪʨʭʬʳʪʮʨʭʸʬʯ ʽ. ʲʬʴʰʴʪʸʨʫˀʰ ʻʳʨʾʲʬʹʰ
ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʳʰʹʨʾʬʩʨʫ, ʺʬʽʴʰʱʻʳʰʹ ʫʰʸʬʽʺʵʸʰʹ, ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵʹ
ʫʨʳʹʨˆʻʸʬʩʻʲʰ ʳʵʾʭʨ˄ʰʹ ʶʵʲʰʱʵ ʳʰʽʨ˃ʰʹ ʸˁʬʭʰʯ. ʹʨʺʿʬʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʨʱʨʫʬʳʰʰʹ
ʫʨʳʯʨʭʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʰʹ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʳʵʳʬʴʰ˅ʨ.
- ʫʨ ʸʨʹ ʴʰˀʴʨʭʫʨ ʬʹ ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʬʱʵʴʵʳʰʹʺʵʩʨ?
_ ʼʨʽʺʵʩʸʰʭʨʫ, ʬʹ ʨʸʰʹ ʰʹ, ʸʨʹʨ˂ ʫʾʬʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʨʹ, ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʹ
ʻ˄ʵʫʬʩʬʴ. ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʹ ʪʨ˂ʴʵʩʰʬʸʬʩʻʲʰ ʨʽʭʹ ʹʨ˄ʨʸʳʵʹ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʻʸʰ
ʳˆʨʸʬ, ʵʶʬʸʨ˂ʰʻʲʰ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ-ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ. ʹˆʭʨʯʨ
ˀʵʸʰʹ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʰʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʫʨʳʱʭʰʫʸʫʨ ʬʹ ʶʸʵʼʬʹʰʨ – ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʰ.
- ʸʵʪʵʸ ʳʵˆʫʨ, ʸʵʳ ʨʱʨʫʬʳʰʨˀʰ ʹ˄ʨʭʲʰʹ ʶʨʸʨʲʬʲʻʸʨʫ ʹʨʹʵʼʲʵ-ʹʹʨʳʬʻʸʴʬʵ
ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ ʳʯʨʭʨʸʰ ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬʫ ʳʻˀʨʵʩʫʰʯ?
_ ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʰʳ ʶʬʸʰʵʫˀʰ ʻʳʨʾʲʬʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʬʩʬʲˀʰ ʫʨʻʹ˄ʸʬʩʬʲʰ ʨʴ/ʫʨ
ʹʨʾʨʳʵʹ ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʰʹ ʹʺʻʫʬʴʺʰʹʯʭʰʹ ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ ʰʿʵ ʫʨʹʨʽʳʬʩʨ ʫʨ
ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʨʯʲʬʩʨ ʹʵʼʲʰʹ ʳʬʻʸʴʬʵʩʰʹ ʶʸʵʼʰʲʰʯ ʳʽʵʴʫʨ
ʳʰʾʬʩʻʲʰ, ʳʻˀʨʵʩʨ˂ ʰʳ ʹʼʬʸʵˀʰ ʫʨʭʰ˄ʿʬ _ ʳʯʨʭʨʸʰ ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬʫ
ʹʨʹʵʼʲʵ-ʹʨʳʬʻʸʴʬʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵˀʰ. ʹʨʺʿʬʵ-ʺʬʽʴʰʱʻʸʰ ʨʱʨʫʬʳʰʰʹ ʹʨʰʴʷʰʴʸʵ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʫʨʳʯʨʭʸʬʩʰʹ (1972˄.) ˀʬʳʫʬʪ ˀʸʵʳʰʯʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ
ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʬ ʽ. ʲʬʴʰʴʪʸʨʫʰʹ ʹʨʱʨʭˀʰʸʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʵ ˂ʬʲʻʲʵʮʨ-
ʽʨʾʨʲʫʰʹ ʳʸʬ˄ʭʬʲʵʩʰʹ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨˀʰ ʨʭʺʵʳʨʺʰʮʬʩʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʲʨʩʵʸʨʺʵʸʰʰʹ ʻʼʸʵʹʰ ʰʴʷʰʴʬʸ-ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʰʹ ʯʨʴʨʳʫʬʩʵʩʨʮʬ, ʹʨʫʨ˂
ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʱʨʴʫʰʫʨʺʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʳʨ˃ʰʬʩʬʲʰ ʪʨʭˆʫʰ. ʶʰʸʭʬʲ ˄ʬʲʰ˄ʨʫʹ
ʹʨʱʨʴʫʰʫʨʺʵ ʳʰʴʰʳʻʳʰʹ ʴʨ˄ʰʲʰ ˁʨʭʨʩʨʸʬ, ʳʨʪʸʨʳ ʪʻʲʳʨ ʳʨʰʴ˂ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹʱʬʴ
ʪʨʳʵʳʰ˄ʰʨ. ʳˀʵʩʲʰʻʸ ʮʻʪʫʰʫˀʰ ˁʨʳʵʭʬʫʰ ʫʨ ˀʸʵʳʰʯʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʬ
ʹʨʱʨʭˀʰʸʵ ʬʴʬʸʪʬʺʰʱʰʹ ʹʨʳʰʴʰʹʺʸʵʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʸʬʹʺ „ʹʨʽˈʰʫʸʵʬʴ-
ʬʸʪʵʳˀʬʴʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʹʨʳʳʨʸʯʭʬʲʵ „ʬʴʪʻʸˈʬʹʳˀʬʴʰʹ~ ʹʨʳʸʬ˄ʭʬʲʵ ʹʨ˄ʨʸʳʵʯʨ
ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʰʹ ʪʬʴʬʸʨʲʻʸʰ ʫʰʸʬʽʺʵʸʰʹ ʳʵʨʫʪʰʲʬʫ (ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ
ʫʨʸʪˀʰ), ʹʨʫʨ˂ ʯʰʯʽʳʰʹ 15 ˄ʬʲʰ˄ʨʫʰ ʭˀʸʵʳʵʩʫʰ. ʳʬʨʳʨʿʬʩʨ, ʸʵʳ ʪʨˆʲʫʰʯ
ʳʹʵʼʲʰʵˀʰ ʿʭʬʲʨʮʬ ʳʨʾʨʲʰ ʬʴʪʻʸˈʬʹʰʹ ʯʨʾʵʭʨʴʰ ʱʨˀˆʲʰʹ (ʹʰʳʨʾʲʬ _ 271 ʳ.)
ʨʽʺʰʻʸʰ ʳˀʬʴʬʩʬʲʰ.
- ʹʨʱʨʴʫʰʫʨʺʵ ʳʰʴʰʳʻʳʰ ʸʵʳ ʪʽʵʴʫʨʯ ˁʨʩʨʸʬʩʻʲʰ?
_ ʬʴʪʻʸˈʬʹʰʹ ʳˀʬʴʬʩʲʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ 15-˄ʲʰʨʴʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʳʨʸʯʭʰʹ
ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʳʰʭʰʾʬ. ʸʵʪʵʸ˂ ʱʨʸʪʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʰ, ʳʰʳʰ˄ʭʰʬʹ
ʹʵˆʻʳˀʰ (ʹʨʫʨ˂ ʪʨʫʨʭʬʫʰ ʹʨ˂ˆʵʭʸʬʩʲʨʫ), ʳ. ʪʵʸʱʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʮʬ. ʸʵʪʵʸ˂ ˂ʴʵʩʰʲʰʨ, ʨʼˆʨʮʬʯˀʰ ʰʳ
ʫʸʵʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʳʵʭʲʬʴʬʩʰʹ (1989 ˄ʬʲʹ) ʪʨʳʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʽʨʸʯʻʲʰ
ʪʨʴʿʵʼʰʲʬʩʨ ʰʭ. ˇʨʭʨˆʰˀʭʰʲʰʹ ʹʨˆʬʲʵʩʰʹ ʯʩʰʲʰʹʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹ-
ʰʺʬʺʰʹ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲʨʫ ʪʨʫʨʱʬʯʫʨ. ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲˀʰ ʶʬʫʨʪʵʪʰʻʸʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʨʸʨʲʬʲʻʸʨʫ ʨʽʺʰʻʸ, ʬʸʯʵʩʲʰʭ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʱʭʲʬʭʰʯ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨʹ
ʭʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʫʰ ʽ.ʹʨʴʽʺ-ʶʬʺʬʸʩʻʸʪʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺ-

605
ʬʺʯʨʴ, ʹʨʫʨ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʱʨʴʫʰʫʨʺʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ 1993 ˄ʬʲʹ ʳʵʳʬʴʰ˅ʨ.
ʰʽʭʬ, 1999 ˄ʬʲʹ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʫʨʭʰ˂ʨʭʰ ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʨ˂.
- ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹ ʫʨ ʨʻʫʰʺʹ ʨʹ˄ʨʭʲʰʫʰʯ?
_ ʯʹʻ ʹʵˆʻʳʰʹ ʼʰʲʰʨʲˀʰ, ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʫʨ `ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʱʵʴʺʸʵʲʰʹ ʱʨʯʬʫʸʨ. `ʨʻʫʰʺʰʹ~ ˂ʴʬʩʨ ʨʸ ʰʿʵ
ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʻʲʰ. 1996 ˄ʲʰʫʨʴ ˂ʴʬʩʨ `ʱʵʴʺʸʵʲʰ ˀʬʰ˂ʭʨʲʨ `ʨʻʫʰʺʰʯ ʫʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʳʨʹ `ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ, ʨʴʨʲʰʮʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʱʨʯʬʫʸʨ
ʬ˄ʵʫʨ, ʹʨʫʨ˂ ʫʵ˂ʬʴʺʰʹ, ˆʵʲʵ 2000 ˄ʲʰʫʨʴ 2006 ˄ʲʰʹ ʵʽʺʵʳʩʸʨʳʫʬ ʶʸʵʼʬʹ-
ʵʸʰʹ ʯʨʴʨʳʫʬʩʵʩʨ ʳʬʱʨʭʨ. 2005-06 ˄ʲʬʩˀʰ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ (ʱʨʯʬʫʸʰʹ) ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ
ʭʰʿʨʭʰ. ˀʬʳʫʬʪ, 2006-2007 ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ˄ʬʲʹ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲ ʱʵʴʱʻʸʹˀʰ ˄ʨʸʻʳʨʺʬʩʬʲʰ
ʳ˂ʫʬʲʵʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ (ʸʨʺʵʳʾʨ˂ ʨʸ ʨʳʰʸˁʰʬʹ!), ʶʸʵʼʬʹʵʸʰʹ ʯʨʴʨʳʫʬʩʵʩʨ ʭʨʱʨʴʹʰʨʫ
ʫʨʸˁʨ. 2007 ˄ʲʰʹ 1 ʵʽʺʵʳʩʸʰʫʨʴ ʽ. ʨˆʨʲ˂ʰˆʰʹ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹ-
ʰʺʬʺˀʰ ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʬ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ-ʶʬʫʨʪʵʪʰʻʸʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʹʸʻʲʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰʹ
ʯʨʴʨʳʫʬʩʵʩʨʮʬ, ʹʨʫʨ˂, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨ „ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ
ʨʻʫʰʺʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ” ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʳʨ, ʹʨʳ˂ˆʬ-ˇʨʭʨˆʬʯʰʹ ʸʬʪʰʵʴʰʹʯʭʰʹ
ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ʨʯʬʻʲʵʩʰʯ ʳʨʪʰʹʺʸʰ ʳʵʭʨʳʮʨʫʬ.
- ʨˆʨʲ˂ʰˆʬˀʰ ˁʨˆʭʬʫʰʯ ʸʵʪʵʸ˂ „ʨʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʫʨ ʸʨʳʫʬʴʰʳʬ ʯʭʬˀʰ ʻʱʭʬ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨ ˀʬʰ˂ʭʨʲʬʯ.
_ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ `ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ
ʹʨʽʳʰʹ~ ʩʨʱʨʲʨʭʸʰʨʺʰʹ ʽʭʬʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʨʫ ʫʨ ʹʸʻʲ
ʶʸʵʼʬʹʵʸʨʫ ʨʳʰʸˁʰʬʹ. ʨʳʨʹʯʨʴʨʭʬ, „ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʳʬʴʬˇʳ-
ʬʴʺʰʹ” ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹ ʭʰʯʨʭʹʬʩʫʰ.
- ʱʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨ ʫʨ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʱʵʴʺʸʵʲʰ, ʨʻʫʰʺʰʹ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ˆʵʳ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʨʨ?
_ ʫʰʨˆ, ʳʨʪʸʨʳ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ ʮʬʳʵʯ ʨʭʾʴʰˀʴʬ, ˁʭʬʴʰ ˆʨʴʪʸ˃ʲʰʭʰ ʨʱʨʫʬʳʰʻʸʰ
˃ʰʸʰʯʨʫʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ `ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ~ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʹ ʬ.˄.
`ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ~ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʫʨʴ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʮʬ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʬʩʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʪʨʫʨʭ˄ʿʭʰʺʬ
ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʵʫʻʲˀʰ (ʸʵʳʬʲʰ˂ ʳʵʰ˂ʨʭʹ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʨʹ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʼʰʴʨʴʹʬʩʹ,
ʫʨʮʾʭʬʭʨʹ ʫʨ ʨ.ˀ.) ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ. 2009 ˄ʲʰʹ ʹʬʽʺʬʳʩʸʰʫʨʴ ʫʾʬʳʫʬ ʹʵˆʻʳʰʹ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʼʨʱʻʲʺʬʺʰʹ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ ʹʨʽʳʰʹ
ʳʵʫʻʲʰʹ ʹʸʻʲʰ ʶʸʵʼʬʹʵʸʰʹ (ʳʵʫʻʲʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰʹ) ʯʨʴʨʳʫʬʩʵʩʨ ʳʰʱʨʭʰʨ.
ʳʰʳʿʨʭʹ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰ ʹʨʩʨʱʨʲʨʭʸʵ, ʹʨʳʨʪʰʹʺʸʵ ʫʨ ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ
ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ.
- ʨʴʻ ʫʨʰ˄ʿʬʯ ʩʻʾʨʲʺʸʵʩʰʯ ʫʨ ʪʨʫʨˆʭʬʫʰʯ ʼʰʴʨʴʹʬʩˀʰ, ʹʨʩʨʴʱʵ ʫʨ ʹʨʫʨʮʾʭʬʭʵ
ʹʨʽʳʬˀʰ.
_ ʫʰʨˆ, ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʫʰʹ˂ʰʶʲʰʴʨ, ʹ˄ʵʸʬʫ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʫʨ ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ, ʹʨʪʨʫʨʹʨˆʨʫʵ ʹʨʽʳʰʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʴʨʲʰʮʰʹ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ
ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰʹ, ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʺʬʽʴʵʲʵʪʰʬʩʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʬʸʯʵʩʲʰʭ
ʶʸʵ˂ʬʹʹ ˄ʨʸʳʵʨʫʪʬʴʹ.
- ʯʽʭʬʴʰ ʳˆʸʰʫʨʴ ʬʹ ˂ʭʲʨ ʰʴʺʬʸʬʹʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ ʰʿʵ, ʯʻ ʰ˃ʻʲʬʩʰʯʰ ʴʨʩʰˇʰ?

606
_ ʹʨʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʳʨʸʯʭʰʹ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ
ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʰʴʺʬʸʬʹʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬ, ʫʨʰˆʭʬ˄ʨ ˁʭʬʴʰ
ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ˂. ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰ, ʸʵʪʵʸ˂ ʻʱʭʬ
ʨʾʰʴʰˀʴʨ, ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʻʲʰ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʰʹ ʰʴʹʺʸʻʳʬʴʺʬʩʨʫ ʪʭʬʭʲʰʴʬʩʨ
˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʴʹʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʲʨʫ.
- ʯʽʭʬʴ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ˂ ʨʹ˄ʨʭʲʰʯ
_ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ (ʹʺʻ) ˀʬʯʨʭʹʬʩʰʯ 1998 ˄ʲʰʫʨʴ ʫʾʬʳʫʬ
ʭʳʻˀʨʵʩ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ `ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ~ ʳʵʫʻʲʰʹ
ʶʸʵʼʬʹʵʸʨʫ. ʳʰʳʿʨʭʹ ʹʨʲʬʽ˂ʰʵ ʱʻʸʹʬʩʰ: ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʯʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ
ʱʵʴʺʸʵʲʰ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʲʬʩʰ ʫʨ ʭʨʸ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʺʬʽʴʰʱʻʸ ʻʴʰʭʬʸʹ-
ʰʺʬʺˀʰ ʪʨʳʵ˂ʬʳʻʲʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʹ `ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʹʨʽʳʰʹ~ ʯʨʴʨʨʭʺʵʸʰ.
ʭˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩ ʳʨʪʰʹʺʸʬʩʰʹʨ ʫʨ ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʬʩʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʨʹ, ʹʨʫʨ˂ ˁʬʳʰ
ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʯ ʫʨ˂ʻʲ ʰʽʴʨ 5 ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʨ ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʨʫʳʰʴʰʹʺʸʰʸʬʩʰʹ ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ.
- ʩʨʺʵʴʵ ʮʻʸʨʩ, ʯʽʭʬʴ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ ˆʨʸʯ?
_ ʳʨʽʭʹ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʯʨ ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ
(ʩʨʼ-ʰʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʬʸʺʰʼʰʱʨʺʰ. ʪʨʸʫʨ ʨʳʰʹʨ, 1996-2005 ˄ʲʬʩˀʰ
ʭʼʲʵʩʫʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʨʸʲʨʳʬʴʺʯʨʴ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ
ʹʨʩ˅ʵʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ ʨʻʫʰʺʵʸʰʹ ʹʬʸʺʰʼʰʱʨʺʹ.
- ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʯʨ ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʨʹʯʨʴ ʩ ʩʨʼ-ʯ
ʯʨʴ)) ʸʵʳʬʲʰ
˄ʲʰʫʨʴ ʪʨʽʭʯ ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʨ?
_ 1998-ʫʨʴ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʬʸʺʰʼʰʱʨʺʰ ʨʭʰʾʬ. ʩʨʼ-ʰʹ ʳʰʬʸ
ʽʭʬʿʴʰʹ ʸʬʪʰʵʴʬʩˀʰ ʼʰʲʰʨʲʬʩʰʹ ʪʨˆʹʴʰʹʨʹ, ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ, ʹʨʳʬʪʸʬʲʵ-ʮʬʳʵ ʹʭʨʴʬʯʰʹ
ʸʬʪʰʵʴˀʰ˂ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʪʨʫʨʳʮʨʫʬʩʰʹ ʲʬʽʺʵʸʨʫ ʭʰʿʨʭʰ ʳʰ˄ʭʬʻʲʰ.
- ʯʽʭʬʴ ʬˆʳʨʸʬʩʵʫʰʯ?
_ ʫʰʨˆ, ʸʵʪʵʸ˂ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ ʫʨ ʨʳʨʭʬ ʫʸʵʹ, ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʪʴʬʩʰʹ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ. ʹʨʳʬʪʸʬʲʵʹ ʸʬʪʰʵʴˀʰ 300-ʮʬ
ʳʬʺʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ ʪʨʫʨʭʨʳʮʨʫʬʯ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴ-
ʫʨʸʺʬʩʰʯ (ʩʨʹʹ) ʼʰʴʨʴʹʻʸ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨˀʰ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʬʸʺʰʼʰʱʨʺʰʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʰʯ.
- ʨʳʨʹ ʻʱʨʭˀʰʸʫʬʩʨ ʯʽʭʬʴʰ ʹʨʶʨʺʰʵ ˄ʬʭʸʵʩʨ ʩʨʼ-ˀ
ˀʰ?
_ ʨʲʩʨʯ, ʳˆʵʲʵʫ ʨʳʨʹ ʨʸʨ. ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ
„ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, ʨʴʨʲʰʮʰ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʨʹ ʭˆʬʲʳ˃ʾ-
ʭʨʴʬʲʵʩʫʰ, ʩʨʼ-ʯʨʴ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ ʪʨʭʨʪʸ˃ʬʲʬʯ ʯʬʵʸʰʻʲʰ ʫʨ
ʳʬʯʵʫʵʲʵʪʰʻʸʰ ʳʨʹʨʲʬʩʰʹ ʳʵ˃ʰʬʩʨʹʨ ʫʨ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩˀʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ-
ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʰʹ ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ. ʨʹʬʭʬ, ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʹˆʭʨ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʹʺʸʻʽʺʻʸʬʩˀʰ˂ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʪʨʫʨʳʮʨʫʬʩʰʹ ʱʻʸʹʬʩʰʹ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʨʹ ˁʨʬʿʨʸʨ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ.
- ʹʨʫ ʪʨʨʱʬʯʬʯ ʪʨʫʨʳʮʨʫʬʩʰʹ ʱʻʸʹʬʩʰ?
_ ʳʵʪʬˆʹʬʴʬʩʨʯ, ʸʵʳ 2002-2007 ˄ʲʬʩˀʰ ʨʼˆʨʮʬʯʰʹ ʳʬ˂ʴʰʬʸʬʩʨʯʨ ʨʱʨʫʬʳʰʨʹʯʨʴ
ʼʻʴʽ˂ʰʵʴʰʸʬʩʫʨ ʹʨʹ˄ʨʭʲʵ ʹʨʳʬ˂ʴʰʬʸʵ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹʨ ʫʨ ʹʨʳʨʸʯʲʰʹ ˂ʬʴʺʸʰ _
`ʨʬʹʨ~, ʹʨʫʨ˂ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʱʨʯʬʫʸʰʹ ʩʨʮʨʮʬ ʩʨʼ-ʯʨʴ

607
ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʲʵʩʰʯ ˆʵʸ˂ʰʬʲʫʬʩʵʫʨ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʪʨʫʨʳʮʨʫʬʩʰʹ
ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʶʸʵʪʸʨʳʨ.
- ʯʽʭʬʴʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʵʩʰʯ ʩʵʲʵ ˄ʲʬʩˀʰ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʻʲʰ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ
˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʫʨʴ ʸʵʳʬʲʰ ʳʰʪʨˁʴʰʨʯ ʪʨʴʹʨʱʻʯʸʬʩʰʯ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʴʨʫ?
_ ˃ʨʲʰʨʴ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʸʬʼʵʸʳʰʹ
ʪʨʪʸ˃ʬʲʬʩʨ, ʹʨʽ.ʱʨʴʵʴˀʰ `ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ (2012
˄ʲʰʹ 29 ʰʭʴʰʹʰ) ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʯ.
- ʨʴʻ ʵʸʰ ʱʨʴʵʴʰʹ ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʬʸʯʰʹ - `ʩ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ
ˀʬʹʨˆʬʩ ʱʨʴʵʴʰʹ ʳʰʾʬʩʨ?
_ ʫʰʨˆ, ʬʹ ʨʸʹʬʩʰʯʰʨ. ʩʨʼ-ʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʨʳ ʪʨʰʮʰʨʸʨ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ˁʭʬʴʹ ʳʰʬʸ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ
˄ʰʴʨʫʨʫʬʩʬʩʰ ʫʨ ʱʵʴʱʸʬʺʻʲʰ ʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʬʩʰ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʩʨʼ-ʰʹ ʨʾʳʨʹʸ-
ʻʲʬʩʬʲʰ ʫʰʸʬʽʺʵʸʰʹ ʩʨʺʵʴʰ ʲʨʭʸʬʴʺʰ ˅ʻʳʩʻʸʰ˃ʰʹ ʹʵˆʻʳʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʫʵʽʺʵʸʨʴʺʻʸʨˀʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ
ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ʱʭʲʬʭʬʩʰʹ, ʹʨʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵ ʸʬʪʻʲʨ˂ʰʬʩʰʹ ʹʼʬʸʵˀʰ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ
ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʵʩʰʯ ʨʸʰʹ ʪʨʴʶʰʸʵʩʬʩʻʲʰ.
- ʯʽʭʬʴ ʳʰʹʰ ʹʨʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʵ ʴʨˀʸʵʳʰʹ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʰ ʩʸ˃ʨʴʫʬʩʰʯ?
_ ʫʰʨˆ, ˁʭʬʴʰ ˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʩʰʯ ˀʬʳʻˀʨʭʫʨ ʹʨʫʵʽʺʵʸʵ ʫʰʹʬʸʺʨ˂ʰʨ ʯʬʳʨʮʬ:
`ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʬʩʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ”. ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ ʳʬ˂ʴʰʬʸʻʲʰ ʱʭʲʬʭʰʹ ˀʬʫʬʪʬʩʳʨ
ʨʹʨˆʭʨ ˈʶʵʭʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʱʵʴʼʬʸʬʴ˂ʰʬʩʹʨ ʫʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲ ʶʻʩʲʰʱʨ˂ʰʬʩˀʰ
(ʷʻʸʴʨʲʬʩʰ: `ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ, `ʩʰʮʴʬʹʰ ʫʨ ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʨ ʫʨ ʹˆʭ.) ʨʳ
ʳʰʳʨʸʯʻʲʬʩʰʯ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ˀʸʵʳʬʩʰ ʪʭʨʽʭʹ ʪʨʱʬʯʬʩʻʲʰ. ʬʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ ˃ʨʲʰʨʴ
ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ, ʸʨʫʪʨʴ ʻʴʫʨ ʫʨʭʻʨˆʲʵʭʫʬʯ ʬʭʸʵʫʰʸʬʽʺʰʭʬʩʰʹ ʰʳ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʯʭʰʹ. ʳʵʪʬˆʹ-
ʬʴʬʩʨʯ, ʸʵʳ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ `ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʬʴʨʨ; ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʬʩˀʰ ʹʸʻʲʿʵʼʰʲʰ
ʫʨ ʹʨʰʳʬʫʵ ʰʴʼʵʸʳʨ˂ʰʬʩʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʻʲʰ ʩʰʮʴʬʹ-ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ
ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ. ʳʮʨʫ ʨʸʰʹ ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰʹ ʱʨʴʵʴʶʸʵʬʽʺʰ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʱʨʴʵʴˀʰ
`ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ˀʬʹʨˆʬʩ~ ˀʬʹʨʺʨʴʨʫ. ˁʭʬʴʰ ʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʬʩʰ
˄ʨʸʫʪʬʴʰʲʰʨ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʶʨʸʲʨʳʬʴʺˀʰ. ʭʼʰʽʸʵʩʯ, ʸʵʳ ʱʨʴʵʴʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ
ʹʸʻʲʿʵʼʰʹʯʭʰʹ ʪʨʸʱʭʬʻʲʰ ʴʨʩʰˇʬʩʰ ʪʨʫʨʰʫʪʳʬʩʨ.
- ʨʴʻ ʯʽʭʬʴ ʰʳ ʵʸʰ ʱʨʴʵʴʰʹ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨʹ ʳʰʬʹʨʲʳʬʯ?
_ ˁʭʬʴ ʳʰʭʬʹʨʲʳʬʯ ʨʳ ʱʨʴʵʴʬʩʰʹ ʪʨʬʸʯʰʨʴʬʩʨʹ ʰʳʰʺʵʳ, ʸʵʳ ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ
ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʱʭʨʲʰʼʰʱʨ˂ʰʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ˂ʵʫʴʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʨʸ ʳʵʰʨʮʸʬʩʨ. ʩʻʾʨʲʺʬʸʹ,
ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰʹ ʹʺʨʺʻʹʰʹ ʳʽʵʴʬʹ, ʻʴʫʨ ˈʽʵʴʫʬʹ ʳʰʴʰ˅ʬʩʻʲʰ ʨʻʫʰʺʰʹ
˄ʨʸʳʵʬʩʰʹ ʻʼʲʬʩʨ. ʱʨʴʵʴʳʫʬʩʲʵʩʰʯ ʬʹ ʹʼʬʸʵ ʳʨʸʺʵ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʹ ʨʸ ʻʴʫʨ ˈʽʵʴʫʬʯ ʳʰʴʫʵʩʰʲʰ. ʨʽ ʨʻ˂ʰʲʬʩʲʨʫ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʮʬʫʨʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʫʨ˄ʬʹʬʩʻʲʰ. ʨʳʰʺʵʳ ˁʭʬʴ ʳʰʭʬʹʨʲʳʬʯ ʨʹʬʭʬ
ʩʻʾʨʲʺʸʰʹ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʰʹ
ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨʹ.

608
- ʶʰʸʨʫʨʫ ʯʽʭʬʴ, ʶʸʵʼʬʹʰʵʴʨʲʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ, ʸʵʳʬʲʰʳʬ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ˄ʬʭʸʰ ˆʨʸʯ?
_ ʭʨʸ ʹʨʽʩʨʼ-ʰʹ ʨʹʵ˂ʰʸʬʩʻʲʰ ˄ʬʭʸʰ 1999 ˄ʲʰʫʨʴ. ˄ʬʲʹ ʨʭʺʵʸʰʺʬʺʻʲʰ
ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ʹʨʶʨʺʰʵ ˄ʬʭʸʨʫ ʨʳʰʸˁʰʬʹ; ʭʼʰʽʸʵʩ, ʸʵʳ ʬʹ ˁʬʳʰ
ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ _ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ-ʨʻʫʰʺʰʹ ʹʼʬʸʵʬʩˀʰ ʹʨˆʬʲʳ˃ʾʭʨʴʬʲʵʬʩʰʹ ˀʬʽʳʴʰʹ, ʹʨʪʨ-
ʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʫʨ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʰ ʳʵʾʭʨ˄ʬʵʩʰʹ ʹʨʳʨʸʯʲʰʨʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʨʨ, ʸʨ˂ ʫʰʫʰ
ʶʨʺʰʭʰʨ ˁʬʳʯʭʰʹ. ʭʨʸ ʨʹʬʭʬ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʨʻʫʰʺʵʸʯʨ, ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʫʨ ʼʰʴʨʴʹʻʸ
ʳʬʴʬˇʬʸʯʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʰʹ ˄ʬʭʸʰ.
- ʨˆʲʨ ʫʾʰʹ ˄ʬʹʸʰʪˀʰ ʨʽʺʰʻʸʨʫ ʫʪʨʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʨʻʫʰʺʰʹ
ʪʨʴʳʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʬʲ ʶʰʸʯʨ ˀʬʹʨʸˁʬʭʰ ʺʬʹʺʰʸʬʩʨ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ˀʬʳʵʹʨʭʲʬʩʰʹ
ʹʨʳʹʨˆʻʸʰ ʨʺʨʸʬʩʹ. ʸʵʪʵʸʰʨ ʯʽʭʬʴʰ ʫʨʳʵʱʰʫʬʩʻʲʬʩʨ ʮʵʪʨʫʨʫ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ
ʨʻʫʰʺʰʹʨʫʳʰ, ʬʸʯʰ ʳˆʸʰʭ, ʫʨ ʳʨʹˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬ ʶʰʸʯʨ ʺʬʹʺʰʸʬʩʰʹʨʫʳʰ ʳʬʵʸʬ
ʳˆʸʰʭ? ʯʻ ʴʨˆʬʯ ʨʳ ʹʨʳʹʨˆʻʸʰʹ ʭʬʩ-ʪ ʪʭʬʸʮʬ ʪʨʴʯʨʭʹʬʩʻʲʰ ʺʬʹʺʬʩʰʹ ʴʰʳʻˀʬʩʰ?
_ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʨʻʫʰʺʰʹ ʶʸʨʽʺʰʱʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ ʫʸʵʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʨʨ. ʨʻ˂ʰ-
ʲʬʩʬʲʰʨ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ ʫʨ ʳʰʹʰ ʹʸʻʲʿʵʼʨ.
- ʶʰʸʭʬʲʰ ʺʬʹʺʰʸʬʩʨ 19 ʵʽʺʵʳʩʬʸʹ ˁʨʺʨʸʫʨ. ʨʳ ʺʬʹʺʰʸʬʩʨʮʬ ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʫʨ 600 ʱʨ˂ʰ
ʫʨ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʰʯ ʳˆʵʲʵʫ ˀʭʰʫʳʨ ˁʨʨʩʨʸʨ. ʸʰʯ ʨˆʹʴʰʯ ʨʹʬʯ ˂ʻʫ ˀʬʫʬʪʹ?
_ ʪʨʴʪʰʳʨʸʺʨʭʯ ˁʬʳʹ ˆʬʫʭʨʹ. ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ʶʸʬʺʬʴʫʬʴʺʯʨ ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʨʸ
ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʨʻʫʰʺʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹʨ ʫʨ ʨʻʫʰʺʵʸʻʲʰ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ.
ʳˆʬʫʭʬʲʵʩʨˀʰ ʳʨʽʭʹ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʩʨʮʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʵʩʨ ʰʳ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʯʨʴ, ʸʨ˂ ʬʭʸʵʫʰʸʬʽʺʰʭʬʩʰʯ ʨʸʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ.
- ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʨʸ ʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ?
_ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʱʰ ʰʹ˄ʨʭʲʬʩʨ, ʳʨʪʸʨʳ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ˆʵʳ ʹˆʭʨʫʨʹˆʭʨʨ ʫʨ ʹʨʳ˄ʻˆʨʸʵʫ, ʿʭʬʲʨ
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺˀʰ ʳʵʳʮʨʫʬʩʻʲʰ ʩʻʾʨʲʺʬʸʰ ʯʻ ʨʻʫʰʺʵʸʰ ʭʬʸ ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʨ ʰʳ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ, ʸʨʹʨ˂ ʬʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʪʨʳʵ˂ʫʰʲʬʩʨ ʫʨ ʬʭʸʵʫʰʸʬʽʺʰʭʬʩʰ
ʳʵʰʯˆʵʭʬʴ. ʨʳʰʺʵʳ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨʨˆʲʵʬʩʨ, ʰʳ
ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʵʴʬʳʫʬ ʨ˄ʬʭʨ. ʹ˄ʵʸʬʫ ʨʳʰʺʵʳʨʨ ʺʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʨʹʬʯʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰ˂;
ʯʨʴʨ˂, ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʳʵʸʰ˂ˆʻʲʰ, ʸʵʳ ˄ʰʴʨʹ˄ʨʸʰ ʺʸʬʴʰʴʪʬʩʰ ʨʸ ʰʿʵ ˁʨʺʨʸʬʩʻʲʰ.
- ʻʴʫʨ ˁʨʺʨʸʫʬʹ?
_ ˂ˆʨʫʰʨ! ʳʵʹʨʳʮʨʫʬʩʬʲʰ ʹʨʳʻˀʨʵʬʩʰ, ʺʸʬʴʰʴʪʬʩʰ ʻʴʫʨ ˁʨʺʨʸʫʬʹ; ʨʫʨʳʰʨʴʬʩʰ
ˆʵʳ ʻʴʫʨ ʳʵʬʳʮʨʫʵʴ ʨʴʨʲʵʪʰʻʸʰ ʺʬʹʺʬʩʰʹʯʭʰʹ! ʺʬʹʺʬʩʰʹ ʴʰʳʻˀʬʩʰ ʹʨʰʺʮʬ
ʫʨʰʫʵ ʫʨ ʹˆʭʨ ʺʸʬʴʰʴʪʬʩʰ ʨʸʨ ʳʪʵʴʰʨ, ʸʵʳ ˁʨʬʺʨʸʬʩʰʴʵʯ.
_ ʳʨʯʰ ʫʨʫʬʩʰʫʨʴ ʭʨʫʨ ʰʿʵ ʫʨʸˁʬʴʰʲʰ ʰʳʫʬʴʰ, ʸʵʳ ʺʬʹʺʰʸʬʩʨˀʰ ʳʵʴʨ˄ʰʲʬʬʩʹ
ʨʳʰʹ ʫʨʳʻˀʨʭʬʩʨ ʳʵʬʹ˄ʸʵʯ?
- ʨʸ ʭʰ˂ʰ, ʬʹ ʨʸʨʨ ˁʬʳʰ ʱʵʳʶʬʺʬʴ˂ʰʨ.
_ ʺʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹˀʰ ʨʸʨ ʭʨʸ ʾʸʳʨʫ ˁʨˆʬʫʻʲʰ, ʳʨʪʸʨʳ ʳʰʳʨˁʴʰʨ, ʸʵʳ ʶʰʸʭʬʲ
ʸʰʪˀʰ ʶʸʬʺʬʴʫʬʴʺʯʨ ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʫʨ ʹʨʩʨʮʰʹʵ ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ ʭʬʸ
ʶʨʹʻˆʵʩʬʴ ʰʳ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʹ, ʸʨ˂ ʨʸʰʹ ʨʲʺʬʸʴʨʺʰʻʲʰ ʨʻʫʰʺʵʸʬʩʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ
ʹʨʽʳʬˀʰ ˁʨʫʬʩʻʲʰ. ʨʳʰʺʵʳ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨʩʨʮʰʹʵ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ

609
ʫʨˆʭʬ˄ʨ ʫʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʪʨʴʪʸ˃ʵʩʰʯʰ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʹʸʻʲʿʵʼʨ.
- ʬʹ ʻʴʫʨ ʳʵˆʫʬʹ ʬʸʯʵʩʲʰʭʨʫ, ʯʻ ʯʰʯʵʬʻʲʳʨ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʳʨ
ʰʴʫʰʭʰʫʻʨʲʻʸʨʫ ʻʴʫʨ ʰʮʸʻʴʵʹ ʹʨʱʻʯʨʸ ʶʸʵʪʸʨʳʨʮʬ?
_ ʸʨʳʫʬʴʨʫʨ˂ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʬʩʰ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʰʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʨˀʰ
ʫʨʳʵʻʱʰʫʬʩʬʲʴʰ ʨʸʰʨʴ, ʯʭʰʯʵʴ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʴ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʪʨʳʵ˂-
ʫʰʲʬʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʰʯ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰʹ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵʫ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ. ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ,
ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ʹʨʩ˅ʵ ˀʬʰʳʻˀʨʭʬʩʹ, ʹʨʸʬʱʵʳʬʴʫʨ˂ʰʵ
ˆʨʹʰʨʯʰʹʨʨ. ʰʪʰ ʨʸ ʨʸʰʹ ʹʨʭʨʲʫʬʩʻʲʵ ʫʨʹʨʳʱʭʰʫʸʬʩʲʨʫ ʱʬʸ˃ʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ
ʹʨ˄ʨʸʳʵʬʩˀʰ. ʳʨʪʸʨʳ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ʬʸʵʭʴʻʲʰ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ
ʨʸ ʨʸʰʹ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʫʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ ʬʸʵʭʴʻʲ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʨʫ
ʨʸʰʹ ʨʾʰʨʸʬʩʻʲʰ, ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ ʳʨʯʰ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰ ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʼʫʬʹ
ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʯʨʴ ˈʨʸʳʵʴʰʮʨ˂ʰʨˀʰ ʳʵʿʭʨʴʨʹ. ʯʻʳ˂ʨ, ʬʹ ʸʵʫʰ ʴʰˀʴʨʭʹ
ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʮʻʹʺʨʫ ʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰ ʻʴʫʨ ʪʨʫʳʵʭʰʾʵʯ: ʨʽ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʯʨʭʰʹʬʩʻʸʬʩʬʩʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʻʲʰ; ʨʹʬʭʬ,
ʪʨʹʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʬʲʰʨ ʰʹ ʪʨʸʬʳʵʬʩʨʴʰ, ʸʵʳ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʳʨʸʺʰʭʨʫ ˀʬʻ˃ʲʬʩʬʲʰʨ, ʸʨʫʪʨʴʨ˂
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʰʳ ʫʵʴʬʳʫʬ ˇʬʸ ʨʸ ʨʸʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʫʨ
ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʨʫ, ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰ
ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʶʸʨʽʺʰʱʻʲʨʫ ʭʬʸ ʰʽʴʬʩʨ ʨʾʽʳʻʲʰ ʫʨ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʻʲʰ. ʮʬʳʵʯ
ʨʾʴʰˀʴʻʲʰ ʺʬʹʺʰʸʬʩʰʹ ʫʨʩʨʲʰ ˀʬʫʬʪʬʩʰʹ ʬʸʯ-ʬʸʯʰ ʳʰʮʬʮʰ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʬʹʬ˂
ʰʿʵʹ. ʮʬʳʵʯ ʨʾʴʰˀʴʻʲʰʫʨʴ ʪʨʳʵʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ, ʸʵʳ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʹʨʪʨʴʳ-
ʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰʹ ʫʨˆʭʬ˄ʨ. ʶʬʸʹʶʬʽʺʰʭʨˀʰ ʬʹ ʨʸʰʹ ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ.
ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵˀʰ ʫʾʬʹ ʨʸ ʨʸʰʹ ʰʹʬʯʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵ, ʸʵʳʲʰʹʯʭʰʹʨ˂
ʳʰʹʨʾʬʩʰ ʰʽʴʬʩʵʫʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨ.
ʨʳʰʺʵʳ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵʹ ʼʵʸʳʰʸʬʩʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʪʨʴʪʸ˃ʴʵʩʰʯʰ
ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʪʨʴˆʵʸ˂ʰʬʲʬʩʨ ʨʱʸʬʫʰʺʬʩʻʲʳʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʳʨ
ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʳʨ (ʸʵʪʵʸʰ˂ ʨʸʰʹ ʩʨʼʰ ʫʨ ʹˆʭ.) ʻʴʫʨ ʻʮʸʻʴʭʬʲʿʵʴ.
- ʸʵʪʵʸ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʩʨʼ-ʹʹ ʪʨʴʨʯʲʬʩʨʮʬ ʮʬʪʨʭʲʬʴʰʹ ʳʵˆʫʬʴʨ?
_ ʩʨʼ-ʳʨ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʹʨʽʳʰʨʴʵʩʨ ʫʨ ʩʻʾʨʲʺʬʸʯʨ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ʳʰʬʸ ʫʨʫʪʬʴʰʲʰ ʪʨʴʨʯʲʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʬʩʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ ʻʳʨʾʲʬʹ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʬʩʲʬʩʯʨʴ ʬʸʯʵʩʲʰʭʰ ˃ʨʲʰʹˆʳʬʭʰʯ ʻʴʫʨ ʪʨʴʨˆʵʸ˂ʰʬʲʵʹ. ʬʹ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʰ
ʯʨʴʳˆʭʬʫʸʰ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ ʰʳ ʹʨʪʨʴʳʨʴʨʯʲʬʩʲʵ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʯʨʴ, ʸʵʳʲʬʩʰ˂ ʻʳʨʾʲʬʹ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʬʩʲʬʩˀʰʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ, ʸʰʯʨ˂ ˀʬʬ˄ʿʵʩʨ ˆʬʲʰ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʨʬʸʯʨˀʵʸʰʹʵ
ʼʬʫʬʸʨ˂ʰʰʹ ˄ʬʭʸʰ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʰʹ ʳʰʬʸ ʱʭʨʲʰʼʰ˂ʰʻʸʰ
ʻʸʯʰʬʸʯʵʩʬʩʰʹ ʨʾʰʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʹ.
- ʫʾʬʹ ʨʸʰʹ ʬʹ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʲʵʩʨ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲ ʵʸʪʨʴʰʮʨ˂ʰʬʩʹʨ ʫʨ ʻʳʨʾʲʬʹ
ʹʨʹ˄ʨʭʲʬʩʲʬʩʹ ˀʵʸʰʹ?
_ ʨʳʷʨʳʨʫ ˀʬʹʨʩʨʳʰʹʰ ʯʨʴʨʳˀʸʵʳʲʵʩʨ ʨʸ ʰʱʭʬʯʬʩʨ. ʸʨʫʪʨʴʨ˂ ʩʻʾʨʲʺʸʻʲʰ
ʨʾʸʰ˂ˆʭʨ (ʨʻʫʰʺʰ) ʪʨʴʪʸ˃ʵʩʰʯʰ ʸʬʪʻʲʰʸʬʩʨʫʰ ʶʸʵʼʬʹʰʨʨ ʫʨ ʰʹ

610
ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʫʨʳʯʨʭʸʬʩʰʹ ˀʬʳʫʬʪʨ˂ ʻʴʫʨ ʰʹ˄ʨʭʲʬʩʵʫʬʹ (ʶʬʸʰʵʫʻʲʨʫ
ˆʬʲʨˆʨʲʰ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨʨ ʹʨ˅ʰʸʵ), ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʰʹ ʶʸʵʪʸʨʳʨ ʻʴʫʨ
ˀʬʬʹʨʩʨʳʬʩʵʫʬʹ ʰʳ ʶʸʵʪʸʨʳʨʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʹʬʸʺʰʼʰ˂ʰʸʬʩʨ ʫʨ
ʪʨʴʪʸ˃ʵʩʰʯʰ ʹ˄ʨʭʲʬʩʰʹ ʹʺʨʴʫʨʸʺʰ ʳʵʰʯˆʵʭʹ.
- ʩʨʺʵʴʵ ʮʻʸʨʩ, ʯʽʭʬʴ ʻʴʰʭʬʸʹʰʺʬʺʬʩˀʰ ʨʸʨ ʳˆʵʲʵʫ ʹʨʩʻʾʨʲʺʸʵ ʨʾʸʰ˂ˆʭʨʹʨ ʫʨ
ʨʻʫʰʺʹ, ʨʸʨʳʬʫ ʼʰʴʨʴʹʬʩʹʨ˂ ʱʰʯˆʻʲʵʩʯ. ʸʵʪʵʸ ʪʬʹʨˆʬʩʨʯ ʬ.˄ ˄. `ʰ
ʰʶʵʯʬʱʨʸʯʨ~
ʶʸʵʩʲʬʳʰʹ ʪʨʫʨ˅ʸʨ, ʸʵʳʬʲʰ˂ ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ʽʭʬʿʴʰʹ ʳʨʹˀʺʨʩʰʯ ˃ʨʲʰʨʴ ʳ˄ʭʨʭʬʫ ʫʪʨʹ?
_ ʮʵʪʨʫʨʫ, ʸʵʪʵʸ˂ ʬʱʵʴʵʳʰʹʺʳʨ, ˀʬʳʰ˃ʲʰʨ ˁʬʳʰ ʨʮʸʰ ʪʰʯˆʸʨʯ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʳ
ʶʸʵʩʲʬʳʨˀʰ ʾʸʳʨʫ ˁʨˆʬʫʻʲʰ ʨʸʨ ʭʨʸ. ʰʹʬ, ʰʶʵʯʬʱʨʸʬʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʰʹ ʨʸʰʹ, ʸʵʳ
ʹʬʹˆʰ ʨʰʾʬʹ ʫʨ ʭʬʸ ʨʩʸʻʴʬʩʬʴ. ʳʨʪʸʨʳ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ ʹʨʩʨʴʱʵ ʹʬʽʺʵʸʰʹ ʫʨʯʸʪʻʴʭʨ,
ʳʰʹʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ˆʬʲˀʬˀʲʨ. ʪʨʳʵʹʨʭʨʲʹ ʭˆʬʫʨʭ ʰʳʨˀʰ, ʸʵʳ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ
ʫʨʬˆʳʨʸʵʹ ʨʳ ˆʬʲʳʵ˂ʨʸʻʲ ˆʨʲˆʹ, ʸʵʳʬʲʹʨ˂ ʬʪʵʴʨ, ʸʵʳ ʹʬʹˆʹ ʨʰʾʬʩʫʨ ʫʨ ʯʻ ʨʸ
ʫʨʨʩʸʻʴʬʩʫʨ, ʨʳʰʯ ʨʸʨʭʰʯʨʸʰ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʨʸ ʬʽʴʬʩʵʫʨʯ. ʩʨʴʱʬʩʳʨ ʹʬʹˆʰʹ
ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʹ ʫʵʴʬ ʻʴʫʨ ʫʨʹ˄ʰʵʴ ʫʨ ʱʲʰʬʴʺʬʩʹ ʭʨʲʬʩʰ ʪʨʫʨʻʭʨʫʵʴ.
- ʳʨˀʰʴ ʩʨʴʱʬʩʰ ʰʮʨʸʨʲʬʩʬʴ.
_ ʳʬʸʬ ʸʨ?! ʩʨʴʱʬʩʰʹ ʳʵʪʬʩʨ ˀʬʳ˂ʰʸʫʬʩʨ ʫʨ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵ˂ ʰʮʨʸʨʲʬʩʹ, ʸʨʫʪʨʴ
ʩʨʴʱʬʩʰ ʳʵʪʬʩʰʹ ʪʨʫʨʹʨˆʨʫʹ ʴʨʱʲʬʩʹ ʪʨʫʨʰˆʫʰʨʴ; ʳʨʪʸʨʳ ʩʨʴʱʬʩʹ ʸʵʳ ʫʨʨʭʨʲʵʴ
ʫʨʭʨʲʰʨʴʬʩʬʩʰʹ ˁʨʳʵ˄ʬʸʨ _ ʬʹ ʨʸ ˀʬʰ˃ʲʬʩʨ. ʨʹʬʯʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʲʵʪʰʱʨʹ
ʹ˂ʰʲʫʬʩʨ.
- ʨʴʻ ʯʽʭʬʴ ʰʮʰʨʸʬʩʯ ʳʵʹʨʮʸʬʩʨʹ, ʸʵʳ ʩʨʴʱʬʩʳʨ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰ ʫʨ˄ʰʵʴ ʫʨ
ʭʨʲʬʩʰʹ ʸʬʹʺʸʻʽʺʻʸʰʮʨ˂ʰʨ ʳʵʨˆʫʰʴʵʴ?
_ ʫʰʨˆ, ʫʨ ʯʻ ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʲʵʩʨ ʬʽʴʬʩʨ (ʨʸʨ ʳʪʵʴʰʨ, ʸʵʳ ʨˆʲʨ ˈʽʵʴʫʬʹ),
ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʳʴʰʹʺʰʨ ʻʴʫʨ ʪʨʳʵ˂ˆʨʫʫʬʹ.
- ʸʵʪʵʸ ʪʨʳʵʨ˂ˆʨʫʬʩʹ?! ʹʨˆʬʲʳ˄ʰʼʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʳʴʰʹʺʰʨ ˀʬʻ˃ʲʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ
ʹʻʩʰʬʽʺʬʩʹ ʪʨʳʵʻ˂ˆʨʫʵʹ ʫʨ ʩʨʴʱʬʩʹ ʸʵʪʵʸ ʫʨʨʭʨʲʫʬʩʻʲʬʩʹ?
_ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ, ʸʵʫʬʹʨ˂ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʰʽʴʬʩʨ ʫʨ ʯʻ ʫʨʭʻˀʭʬʩʯ
ʰʳʨʹ, ʸʵʳ ʰʶʵʯʬʱʨʸʬʩʰ ʫʨʰ˄ʿʬʩʬʴ ʹʬʹˆʬʩʰʹ ʫʨʩʸʻʴʬʩʨʹ, ʳʨˀʰʴ ˀʬʹʨ˃ʲʬʩʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨ
ʹʬʹˆʬʩʰʹ ˆʨʴʫʨʮʳʻʲʵʩʰʹ ʪʨʯʭʨʲʰʹ˄ʰʴʬʩʨ ʫʨ ʳʨʯʰ ʹʬʹˆʰʹ ʶʸʵ˂ʬʴʺʬʩʰʹʨ ʫʨ
ʹʨˇʨʸʰʳʵ ʹʨʴʽ˂ʰʬʩʰʹʪʨʴ ʪʨʴʯʨʭʰʹʻʼʲʬʩʨ.
- ʯʽʭʬʴʹ ʶʸʵʼʬʹʰʨʹʯʨʴ ʨˆʲʵʹ ʳʫʪʵʳʰ ʱʰʫʬʭ ʸʵʳʬʲʰ ʶʸʵʩʲʬʳʨ ʳʰʪʨˁʴʰʨʯ, ʫʾʬʹ
ʽʭʬʿʴʰʹʨʯʭʰʹ ʨʽʺʻʨʲʻʸʰ ʸʵʳ ʨʸʰʹ?
_ ʶʰʸʭʬʲ ʸʰʪˀʰ, ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʨ ʻʳʯʨʭʸʬʹʰ. ʩʰʮʴʬʹʰʹ
ʨʾʵʸ˃ʰʴʬʩʰʹʯʭʰʹ ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʨʸʯʭʰʹ ʶʸʰʴ˂ʰʶʬʩʰʹ ʫʨʳʱʭʰʫʸʬʩʨʨ
ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰ. ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʮʬ ʨʽ˂ʬʴʺʰʸʬʩʨ ʳʹʵʼʲʰʵ
ʪʲʵʩʨʲʰʮʨ˂ʰʰʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʳʴʰˀʭʴʬʲʵʭʨʴʰʨ ʻ˂ˆʵʻʸʰ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ
ʳʵʹʨʮʰʫʨʫ, ʸʵʳʲʰʹ ʪʨʸʬˀʬ ʹʨʱʻʯʨʸʰ ˃ʨʲʬʩʰʯ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʭʬʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʫʬʩʨ.
ʳʰʳʨˁʴʰʨ, ʸʵʳ ʩʰʮʴʬʹʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹʯʭʰʹ ʻʳʯʨʭʸʬʹʰʨ ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ
ʳʳʨʸʯʭʬʲʵʩʰʹ ˀʬʳʫʪʵʳʰ ʹʸʻʲʿʵʼʨ, ʼʰʴʨʴʹʻʸʰ ʳʬʴʬˇʬʸʬʩʰʹ ʪʨʴʨʯʲʬʩʻʲʵʩʰʹ
ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ. ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʳʬʴʬˇʳʬʴʺʰ ʯʻ ʨʸ ʪʨʴʭʨʭʰʯʨʸʬʯ, ʨʸ ʬˀʭʬʲʬʩʨ
ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʹ, ʫʨ˃ʲʬʻʲʰ ʭʬʸ ʰʽʴʬʩʨ ʻʳʻˀʬʭʸʵʩʰʹ ʶʸʵʩʲʬʳʨ

611
- ʸʵʪʵʸ ˀʬʨʼʨʹʬʩʫʰʯ ˁʭʬʴʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʫʪʵʳʨʸʬʵʩʨʹ? ʿʵʼʰʲʰ ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʰʹ
ʳʺʱʰ˂ʬʩʰʯ, ʰʹ ˄ʬʲʹ 10-12%-ʰ ʰʨʴ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸ ʮʸʫʨʹ ʪʬʪʳʨʭʫʨ ʫʨ ʴʨ˂ʭʲʨʫ ʨʳʰʹʨ,
ʫʾʬʹ ʹʺʨʪʴʨ˂ʰʨʨ; ʫʾʬʭʨʴʫʬʲʰ ˆʬʲʰʹʻʼʲʬʩʨ ʱʰ ʨ˂ˆʨʫʬʩʹ, ʸʵʳ ʳʰʹʰ ˄ʰʴʨʳʵʸʩʬʫʰʹ
ʳʰʬʸ ʫʬʱʲʨʸʰʸʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ˄ʨʸʳʨʺʬʩʬʩʰ ʼʰʽ˂ʰʨ ʰʿʵ ʫʨ ʨʳʷʨʳʨʫ ʹ˄ʵʸʬʫ
ˁʨʭʨʸʫʴʬʩʰʹ ʪʨʳʵʭʲʬʴʰʹʨ ʫʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʪʨˇʨʴʹʨʾʬʩʰʹ ʶʸʵ˂ʬʹʰ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ.
_ ʨʭʾʴʰˀʴʨʭ, ʸʵʳ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʬʺʨʶʮʬ ʨʸʹʬʩʻʲʰ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʮʬ
ˀʬʽʳʴʰʲʰ ʹʨʳʬ˄ʨʸʳʬʵ ʪʨʸʬʳʵʹ ʶʰʸʵʩʬʩˀʰ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʬʩʰʯ
ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨʮʬ ʹʨʻʩʨʸʰ ʨʸ˂ ʻʴʫʨ ʰʿʵʹ. ʸʵ˂ʨ ʹʨʻʩʸʵʩʬʴ, ʸʨʾʨ˂ ʯʨʴˆʬʩʰ
ʳʵʭʰʮʰʫʬʯ, ʹʬʹˆʬʩʰ ʨʭʰʾʬʯ, ʨʳʰʹ ˆʨʸˇʮʬ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰ ʪʨʴʭʨˆʵʸ˂ʰʬʲʬʯʵ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ 8-10%-ʰʯ ʪʨʮʸʫʰʹ ʶʸʵʪʴʵʮʰʸʬʩʨ ʨʸʨʸʬʨʲʻʸʰʨ; ʹʨʽʳʬ ʰʹʨʨ, ʸʵʳ
ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ʳʵʮʰʫʭʨʹ ʯʨʭʰʹʰ ʳʰʫʪʵʳʨ ʨʽʭʹ, ʳʵʱʲʬʭʨʫʰʨʴʰʨ ʯʻ ʪʸ˃ʬʲʭʨʫʰʨʴʰ
ʰʴʺʬʸʬʹʬʩʰ? ʱʵʸʶʵʸʨ˂ʰʻʲʰ ʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ʳʯʨʭʨʸʰ ʹʨʱʰʯˆʰ˂ ʹ˄ʵʸʬʫ ʬʹ ʨʸʰʹ: ʹʨʫ
ʫʨʭʨʩʨʴʫʵʯ ʫʨ ʹʨʰʫʨʴ ʳʵʭʰʶʵʭʵʯ ʸʬʹʻʸʹʬʩʰ? ʯʻ ʪʨʫʨʭ˄ʿʭʰʺʬʯ, ʹʨʫ
ʫʨʭʨʩʨʴʫʵʯ, ʳʨˀʰʴ ʻʴʫʨ ʭʬ˃ʬʩʵʯ ʫʨʼʰʴʨʴʹʬʩʰʹ ˄ʿʨʸʵʬʩʰ.
ʳʨʶʨʺʰʬʯ, ʱʨʸʪʨʫ ʭʬʸ ʪʨʭʰʪʬ, ʯʽʭʬʴʰ ˀʬʼʨʹʬʩʰʯ, ʸʬʨʲʻʸʨʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʰʹ
ʪʨˇʨʴʹʨʾʬʩʨ ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ?
_ ʫʰʨˆ, ʳʰʳʫʰʴʨʸʬʵʩʹ. ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʨʫ ʨʸ ʭʨʼʨʹʬʩ, ʳʨʪʸʨʳ ʨʾʭʴʰˀʴʨʭ, ʸʵʳ 10 ˄ʲʰʹ
˄ʰʴʨʯ ʽʭʬʿʴʰʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʹʻʲ ʹˆʭʨ ʰʿʵ ʫʨ ʨˆʲʨ ʹʻʲ ʹˆʭʨ ʪʨˆʫʨ. ʯʻʳ˂ʨ, ʬʹ ʰʳʨʹ ʨʸ
ʴʰˀʴʨʭʹ, ʸʵʳ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʳʨʾʨʲ ʺʬʳʶʬʩʮʬ ʪʨʭʬʫʰʯ. ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ-
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʸʬʳʵ ʻʴʫʨ ˀʬʰ˂ʭʨʲʵʹ. ʨʳʰʹʯʭʰʹ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʶʵʲʰʺʰʱʻʸʰ
ʹʺʨʩʰʲʰʮʨ˂ʰʨ ʫʨ ʭʼʰʽʸʵʩ, ʨʳʰʹ ˀʬʳʫʬʪ ʰʴʭʬʹʺʰ˂ʰʬʩʰʹ ˀʬʳʵʫʰʴʬʩʨ˂ ʪʨʰʮʸʫʬʩʨ.
ʨʳ ʬʺʨʶʮʬ ˀʬʳʵʯʨʭʨʮʬʩʻʲʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʶʵʲʰʺʰʱʰʹ ʹʵ˂ʰʨʲʻʸ ʶʸʵʪʸʨʳʬʩʮʬ
ʵʸʰʬʴʺʨ˂ʰʨ ʹ˄ʵʸʰ ʳʰʫʪʵʳʨʨ, ˆʵʲʵ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵʫ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʮʸʫʰʹ ʶʵʲʰ-
ʺʰʱʰʹ ʪʨʹʨʺʨʸʬʩʲʨʫ ʹʨ˅ʰʸʵʨ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹʻʴʨʸʰʨʴʵʩʰʹ ˀʬʴʨʸˁʻʴʬʩʨ
ʫʨ ʪʨʴʨʯʲʬʩʻʲʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ ʽʭʬʿʴʰʹ ʳʵʹʨˆʲʬʵʩʰʹ ʹʨʱʬʯʰʲʫʾʬʵʫ.
-ʸʵʪʵʸʰʨ ʯʽʭʬʴʰ ʹʨʳʵʳʨʭʲʵ ʪʨʴ˄ʿʵʩʨ??
_ ʶʵʮʰʺʰʻʸʰ! ʸʨ ʯʽʳʨ ʻʴʫʨ, ˂ʭʲʰʲʬʩʬʩʰ ʰʽʴʬʩʨ, ʽʭʬʿʨʴʨˀʰ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ
ʪʨˇʨʴʹʨʾʬʩʰʹ ʶʵʲʰʺʰʱʨ ˀʬʳʻˀʨʭʬʩʻʲʰ ʰʽʴʬʩʨ; ʳʬ ʳʵʳʨʭʨʲʹ ʶʵʮʰʺʰʻʸʨʫ ʭʻ-
ʿʻʸʬʩ. ʭʼʰʽʸʵʩ, ʸʵʳ ʹʨʽʨʸʯʭʬʲʵʹ ʬʱʵʴʵʳʰʱʨ ʻʼʸʵ ʳʨʾʨʲʰ ʺʬʳʶʰʯ ʪʨʴʭʰ-
ʯʨʸʫʬʩʨ. ʨʳʰʹʯʭʰʹ ʨʻ˂ʰʲʬʩʬʲʰʨ ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʰʹ ʿʭʬʲʨ ʰʴʹʺʸ-
ʻʳʬʴʺʰʹ ʪʨʳʵʿʬʴʬʩʨ, ʳˀ ʶʸʵʼʬʹʰʻʲʰ ʪʨʴʨʯʲʬʩʻʲʵʩʰʹ ˆʨʸʰʹˆʰʹ ʨʳʨʾʲʬʩʨ,
ʬʱʵʴʵʳʰʱʻʸʰ ʨʮʸʵʭʴʬʩʰʹ ʪʨʴʭʰʯʨʸʬʩʨ, ʸʨ˂ ʯʨʴʨʳʬʫʸʵʭʬ ʳʵʯˆʵʭʴʬʩʰʹ ˀʬʹʨʩʨ-
ʳʰʹʨʫ ʳʨʾʨʲʱʭʨʲʰʼʰ˂ʰʻʸʰ ʹʶʬ˂ʰʨʲʰʹʺʬʩʰʹ ʳʵʳʮʨʫʬʩʰʹ ʹʨʼʻ˃ʭʬʲʰ ʰʽʴʬʩʨ.

612
613
614
615
616
617
 ʰʩʬ˅ʫʬʩʨ ʨʭʺʵʸʰʹ ʳʰʬʸ ˄ʨʸʳʵʫʪʬʴʰʲʰ ʹʨˆʰʯ

teqnikuri
redaqtori: besik SerazadiSvili

koreqtori: neli elizbaraSvili

ydis dizaini: giorgi CiqviniZe

618
619
 gamomcemloba `meridiani~,
Tbilisi, al. yazbegis gamz., #47
239-15-22
E-mail: meridiani777@gmail.com

620