2. TEMEL YARIiLETKEN GUG ELEMANLARI A) TEMEL KONTROLSUZ GUC ELEMANI DiYOT apr, Sembol ve iletim Karakteristigi Yap Sembot A S K pr tetin gogeme yn Pia -Kesim (ukama) yen A: Anat Ke Ksto Asklama elim Kerobersag i yap Kool yar ietkenelemandz nnd, est sriiminintsrine Maga degris bi tence sap alan Hetken en Kesim yondnde ie, cis grin hae ga Aogak stant akimlrpeien br yalkam gadis Us = Detinme Gr Uno: Esk Git fr Bxeger Direng (ume mertetelorinde) Gig iyo, Uy sesiimnde tarp ou ve then ale ge Vuksck ve sabi bie pein, suns sakura sons stig bu tor deiner, nel ‘lark vg dvritmedenimekicde, Ge deviimeye maz falan yar iethen cleimnar, go Laybndan dol gentile abeip lur'yani boll Tavip olan yar ilthen G8 dived, poz onde sims gostei ve ‘ers yore aki atau iin, dag, yay pn laa kallaninakad Norma, hz ve gk he ‘dyot trl" meveutar Normal divetlar gracile AC scheteye bag doprtaca te AC Ayre devreleindekullanmskiad sitar is, senelikle mverey ve DC kiyiclane kullaimatir Gunumazde ers Topariama Strest veya Sonme Sores) bia 10m olan sivas oetibimeliede B) TEMEL KONTROLLW GUC ELEMANLARI L.TRISTOR (SCR) ‘aps, Sembol ve iletim Karakterist Yap ve Sembot esi Karate Uns Un Tay Vag Ted Hes) ber? low UpSUpSU Uy, Hie Karakteristik Degerter ke: Ka Akin Me Kap Cerin Jor Tetkleme Akin Vor: Tetkleme Gein Ten? Max Kap Akin Voie £ Max Kap Geri tue :Devalme gsi Uae: SifeDevrtne Genii Iw: Tuma Aka (ma) Ne Kilicme aku (A) => 4, Dale Cin a rik Grin Voss Hs Fhe: Kits Akan Yubsetie Hz (Aus) 4 :Sonme Sur (us) Q,:Taban Taakalarnda Brien Elekrik Yuko (us) ou : Max Peryoik(+) Dayan Genii > Una < Une Uae : Max Perk () Dayana Geri name Ue nav Sue Calsada Tsun Mak Ortalama Akims rary Sorel Clgmada Trstorun Max. Eft? Akos Howe e-tome #10 s in Trista Mix Alamuc suakrmoMc PROF DR nactHoDUR Testun Max Sie Yok (us) 2: Jonkatyon Steaks Ban? Max Joksivon Steaks NOT: lor= 11s), ler er tla ya sla wis tetikleyebien deri ‘Tristordn Hletim ve Kesimde Kilitlenme Ozelligi ‘aptsina ks sel ve yeter ir akimsinyal wygulanan ts teens ve etme ster Kas Sil te simval le etme gi iin wire Tetiklemels Eleman da denmelted ltrs ‘sr tsorn inden gegen am kiilee aka eiginds, tty tide olarak hint ‘cart kp am Hesse de tnd kal etme olan bir ston inden gegen am heyang ir sek twtma akon alin srs, str oom olarak kesime ger Bu adn ian en ac sOume tes aa sae i ir periimle tutu veya telrar br poz ge (2 66 V)wygulanms me este Kesimde olarak kiltlenir ve aruk post genim uygulansa da kesinde halt Bu eden UstreKiliemelt Eleman ds deine emi hontlléolup,kesime girmeilems kontolsindar Bu negenle olla Fleman da denned ‘Tristoriin Kenditiginden Hetime Geeme Sebepleri 4. Bir wistorin vglanndsks geritimin deer bu tito str devrtme gerd degre rigs yan Ue batrstorKendlignden etme pepe. 2 ‘ir tstoran vlan gertiminyakselne hz deeb iste Krk ert yksclme Ina deerire esgic, yan) er a TS he i, to tstr kenge time eve. 2 Yeni letinden gan bir tristan sega us celine tutuima sires bu tsorin “ ri sinmesresinden kh, yar mo ty et i Uy vi sen paneer, a rst Mendiiginden time gece. Wy z sain pine ‘oo FLEKTRONIGL HOF bm act ODUR ‘Tristordn Tahrip Olma Sebeplert 4. ur > Us se deve ve ast gg Kaye mak. scab sm aii ve its boar 2 ly > Taste fer» Ie, ap kaye mak speaks spt Se se sr 3. Jord > [1d , ap gg hays sedensie mak. sai sama etna olor test boar 5.0, > scm olay a sri #3 an eg kayplarn Sonu olarak, yar ethen yap boul Bu daumlada ristr gel them hale gli veya hse deve or ‘Tristirdin Totiklenmesi fe. Gocikme Sues + Vuksclme resi, gma Stes {sores sonunds, kp ak ivr ana akan getiid ‘ara olijur.t srest sonunda se, ina est fe aki buon Jomlsiyen vieyine yay {sures sur ligen balan seen akin bu karan ietenigy artinr Heenan ‘ansian daha gk akan goer Bu aay zincreme br eile ser ve akim baton yuzeye yay. Fala, smn sukscme ha i thi yukseie hana ers, alam batun yaeye yan analin sai max defee evi ve bu kta arp lw Boece, yan letken yap ozlur ve ‘then hale gli” Bu eb brauimaya set olay deni cn Oty nedense ror arp almanac 1. Ar ay otc sete, iste haanan kh Sere sert endatans le atm srigha anna 2. Uretin esmsnds, apy skim ayguandis nokta veya unto saps arial‘Tristordin Sndaritmesi 2 | | Fst alin Biken Eli Yoko (WAS) tg: Ste Sie Gu) Try: Soeme Ones Teton Gegen Aka) Us: Grin Destin (1/4: Son Estas Ti Alm Aza He (Ap) ‘Tris ve Diyodun iletim Geritim Disimi oes Unt te i Ups: Fak Gein re: Eyeger Dien (uhm mertebeleind) Un Tristoran Uygulama Alanlan, ‘Tris, hontroll bir diyttar. Kapisina sch ve yo bir i cxdeieir ve dot gi divrane Diyodun da Kontotte bir timden gkma ola sisnd de yn. THs ve diye kum dete en yoksek olan elemanatr al verien tis, diyoda fr oldugu soyenebii oma aki ve kas stl ant Trstrein de normal veh ter menu, SBame Ses oral tristlerd ik 100 us hanmdn tc tistlrde ie 100 sm ainds Normal Trisrler, AC ecko tae ‘edna ite AC laylards yaygm olarak bullaninsktany Mua Tristerter bey te ‘Koala eupelemanlannn gle: yeimedine,mvete ve DC kiyveards lalla Fekiriki tana sisteicrindekulanfan DC kyla se endGsiyonla itm stench nds ‘alalan inverter bana ork sterile Tristorld Ornek Devreter 1 Triste Kenditndensner » Tries v devede ste, @ anda kisa sii bir snyalle tetilenir ve setinde olarak halen Thor ieisinden akin gets srece etmde Kat x anmda akiminU simasnia tease ‘nfligindendogal olarak siner yan kesime gucr. Yeni bw por anim dulgads peat bir funds tera tetkleninceye kadar tt hese talon ol Un, pasty sen dlgalarda ve a-m arabkiainda ietimde tal ve sinisoual bie akin gevur one denier yuki gic ayatlanabiryani gg kontrola yap Bu dese yan Sees onl fr dog ou, dogal Komaasyonta bs dvre 2. Tristorlé ir DC Uygulama Ya Re fs sha Bu devtede ie, yne hie srl ir snyal ile tine ten tis, grsndn eyen aki hig Kesilmeyeceine gore, dofal olarak hig ietimden gkmaz ve sure shim ager Anca de Seve ve duzenerleistemldigi zaman aorta sOndletilr. Trstoun ietende holes acne deditiitek gu ontold yaplabilir Bu deve se, bir DC hve eep, merle ombtagyonta it dered2, BIPOLAR TRANSISTOR (BJT) y n, Sembol ve Hetim Karakteristii pn cara Sembot ye © :Kollekur, Ks Ente, W :Takan Teme bit Transise Desresi ‘Temel Ozeltikler ‘+ Yk senile C uns agli Tabun akan dina ER arasinda gee ve akan yt P den ye dogrudur Ana kam ie aan aki dai ayn sone *+ Be Caras bi alam geyerek tani ers ve femeyen MB Bie Hetime grebiir Bu durum ener + Tronsstcon gi devstmeye gies cman tip eder Gus develerinde warsistr ya tam tinde (alin sie tzernd) ya da tam kesimde falstadoahdt, Bona Anahtarlama Elemam olwak gala dene Testes dope ark bose gals + Tins girs oldu strece eka ard Tras bir Tam Kentrollé emandur Giri km, gay shir + Het grin daguma veya tim ky en dt lan elemandr nha uy kay en yaksek ola lemandi + AlbolgsedeHaraltrstier para ve yt arab, Bu hole st kavanya akin _vhseltme fem yaplabiie Fak guy dencernde ho yaplanees Gene! Tannmtar te Br in scot [Uma n6v fete (Be) te Rei ee =U som 6 Br: DC Akam Kazanes uo.=Ut- Rute > Yak Dograsa Doyum ve Agir: Doyum na ie; ra Cais den cs ie = Loma a Calg der ay in Ins se, yne vce = Ure c= em a hats ‘una da Agar Doyumda Cana dene + ILE art normale gore i den ldukgabuyuk olan bi diya jonksivonsdur, Doyum -arabtenstig lupe karabierstis arssndks bese Dayum Bolgcs done *+ Bir transstran ietimden gma sues, ip akiminin doyum falas ie orn, Ap ‘oyun, rarsstorin hz dugar ve arahartama kplan arin. Ayo eo Ret Jonksiyonundanakim geste dave kaya sebep ola Emniyetti Calisma Alam (SOA) Bir transsioran ayn anda fang skim ve geri degen hllansbleces, Erie Calg ‘Aan (SOA) ie veri tarsnede renal skim "ve germ = defer ayn ana lulantabieeek degeler epi Trsovene nominal” defeser ayn anda kllndaiie Trstrlende SOA alan ib br snl mew dehlde.‘oc nexrRoNta: PROF DR Act ODL Hetime ve Kesime Girme tu: Voksen Siret 1: Yaya Sores 1: Dugme Sues tows fre ton tor * Anahtlama esse’ ang kay ok yeh Bir yar tenn pla gy kay, araalama ve ein soy kayplarmn toplamina est Duk ehamlards eum go ‘ayn yoko fickansid se smatarlama ge hayb cab eshe, + Trpsisorer, riage ve ort fekanslarda cy 9g olarak Kallanlan en vous yan ietenguelemanandir Transistdrdn Uygulama Alanlart “easistice, normal olarak ta gy ve fickarslas, oramalskomutasyontu olan inverter ve DC his develering llanimakiade: Anak. uy guia lala git cence ‘Transistordin Sdrdlmesinde Onemli Olan Hususlar + Heine gime ve gra SOA alam inde oma + Such fatiad Heun defer as lnamaie time een ai etn gkarken dc At deere sana By, kyip super azar ‘+ Hetimesurme ve etinden gira sal ani aki dare lay, sireklistme am ise akin am yum iginde olmali. Asi doyum Gnleclli By, lems helendne ‘velayplan azar *+ BLE ucla (clan gir) wygun bir direng ie Kiprilenmelidie, Bo, kajak, scant ve Selatan akan Kart lea Kor, kplan at ‘+ Tess gerilim wyguanmamald Guy twansitrunin ters grim tuna zl yoktu ‘Normal olarak -30 V civanindadi. Girt direagle kiprileamly hit tansy yeea germ naa olin tanaen kaybeder + Fleman elektronikslarak koronmalid ‘ou ELER RONG! PROF Genel bir Sarme Devresi ve Asirs Doyumun Onlenmest Late gietken it yi smear Rave Gy Her yas slethene paral olarak Konlmas gerchen(R-C:) lemanetinden ‘ake digi ¥e Usenet. Rs: Giabimin sia Geri sini aka sinyalne donor ‘Rae: Sunt ve deplasna smn ky Korum be apa Da Dh ve Ds: Ap doyurmu dle, tanssioron bi ir grin dis He galgmasiny satlar Daveya Dy: Transistor tes aki ve geile kag kone Iteime girme esnasinda Da div Kesmdedir. Vex Cok yaks veya Ua dan bay Up 2p Ras 1 rts gest jar be ihe b> ‘aap = UE Une: wr Rae ee ter Un=U 4: Faz Kesme veya Faz Konto! ait Gesikme Ags veya Tetkleme Geikmess Ds Seibest Gey (Komotasyon, Sondre) yoda astea Uygolama Alanae, WU Bete Fr Gti Rem emt tie = Uy: Btektif Fazlar Arasi Gerilim ——¢ ARUmilatorsarje {neni Msn De Ghat pt ‘om ¢ Hat (Fazlar Arasi) Gentim Maksimam Degeri * DC motor alan besleme 5 Dehn mat + De rzuuner + cei yma Ac AC-DC Déniistirdcilerin Kontrol Agrsimdan Karsiastirimasy Kontroatz Dobrltuen Var Kontrol Dopeattuew + Diyala + Tesurleregergelegriit. «Teste ve diva erect Hem dgratcs hm de secretes, + Sudessdeérattcy avert madunda ls «Sade dogroew modunds sage». Serbest gn diyodh yoltur.” modandat ate + Genet sertest Xonursa inverter modunda © Genlite eon gsi eee dyodu yoke gal

Inverter Med ‘ba yorumiar, gu elemanlar ve deve idea! kabul eilerekvapdmaltad, Dos olarak gpk Uwgulamalrd. pei dusamnler ve gue Kayla lige. Bir Sr vrmect aidan en bir drulocun greek gy veya yk Karate vente us De Th», Selden gorudogu gibi. geek gah Uy tir doula, ema bah olarak taki gris dagamler fligmakia ve ik geniimi dduymeht, 0 = 2/2 yokinlannds [-———., ogrutacs modunda alan bit ah dorms yids ee inverter madara gegeilmektede os 1 tee ——,AktiFGug Dengesi Desrekayiplan ihmalediigin, bi darian gry ve ganda aki gUer bine ‘fi ola AC sebeke tains ak ay, akamin efktif ene! hse ve bu lesen kanes faktor ie Resp. DC aati at go, rtalama geriim ve akin ie less Geel olaak omik-endakli yukla g faz say tam dea kona bir dojrltuc iin, em sho kaya ages gy faz konto ys ya ep oluna gee eng, ek pln Cos Uae Us leCose seblinde, ayia yebekeden geben reat g, = 4Uplp Sina lara yaar. Aynca, Geanen Gi ve Gig Fabtie iter, Sm athh ries ex zaman gveriic Bir Elemanin Maruz Kaldigs Akim ve Gerilim Gel olak omikcendikif yO 4 faz say dofrakuclarda, bir gis elemanindangesen ‘kom dale sek bu okamin otalama ve eek dele asada vin Bu aioe efi, yar ve tam dala le konolsu ve Kool doulas depnce v= 4 iy ry eer Ye ls ‘Yaz ve tam dala fe kontotsuz ve kona Batn doraltucatarda, ir gy clemany dima fecar ats gerne mar kale ene olarak ir elemann peryouik pvt ve mega yan germ, bu clenann marur {aig maksimungerimdcr boyok olmaide Veo. Oram > U ou > V2 2usinZ ‘¢ seklindedir Bu if, ek fat sistem gi, ana Van > VE Up 2 fa sistemle ign, ane Unnss>24 Us Ye fa sister iin, Can Una > VU lark zene Fa gen 220 V olan AC sebekeye hal ck faz dofrultuclada, cnx 400 Vuk ve daha env olmast asndin 600 Vuk gy clemanan klanimakad fs doa, 's,enaz 60 Vuk vedas emnyet clas af sindan 800 Vik element kllanlnokiee7. DC-DC DONUSTURUCULER / DC KIVICILAR iris DE-DE Dindstirdciterin Genel Ozellkleri Ends yObsek trekansy devreler olarak Dich ve son yl, Kala »ayginlasan densa oar Temel Ortibers + Konto inert 1g: Gittekt DC kayak grin + DC PWM Yootemi ile kono! UG Gita onlama DC gen, Ue= mz)” sla, 4% = Datbs/Panet Ora, Doluuk Oram «DC PWM kontrol, cn olay konto! Ba tim Stes yomtemi olarak tine D Sethe Gopi Diva + Cay grim oetatama starak konto sine Sghes Uyguama Alain + Vos transl devel olarak tale + DC motor kontrola ‘Hem ging hem de yuk trafinds eid + Anablamal guy Kayman salanmalar olugtili Anca + Atamaltr sare dalzalanmalr kaya deol * Galvanoeknikl kaplans + Zorlamal mitasyonladae + DC motor lan bese * Genel olarak, yaksck gay ve dagok + DC kayrak makina Frkansarda SCR, ona guy ve ort DC regal Sekanslrda WIT, dgik ee yok fe sateer felansada MOSFET. blame 7 GBT sc, onan czsrndek) Boe ve DC geri kayaks area Srckanslarda llr DC-DE Danistirticilerin Genel Olarak Simflandiesimast ‘Anaiatanan endoktansarn ener aktanmsprensibin gore galian DCD 1. Endoltans (emt, iolsyonsuz tek ek) 2% “ransormatol (eolasvonu tk veya ok kh) olmak azar 2 gene ru ayrimakiad, EndUktansh ddagytracilern, 8) Dasorace ck) 1) Vokseich Boost) ©) Dayirico-Yakselic(Buck-Boost) cloak tvs 3 too tnt bulunmaktat: Bu Kaynaklann asa tranafomatorlaolaladan data Kole Anca en nem dcavantajan gig egy etm isaoroneres loans Transformatila dondstractlcrin e, 8) Gen Donita Fy Back 1 Hen Venlo Forward) «Tam Kop Full ridge ) 4 Yanim Kop Hal Bdge) ©) Push Pull Pish Pal) fares} meveutr Bh kayak cn dnc cei, ile i arasindsielasynun ona ve Gok saya kr cle cicblmesidr Ayeca, Bu kayraay pemip olan oa cy slonestarocaledenheang bin align age DC mar bit endktansgerckimeden, bit DC grim yaks tanta kn gktki oralama DC grim gi actlininin alin olmak et alan toma ola anions ae, zifen ve yaygn olarak DC moor Korwolandekillaian dowiguricale lack Leesa BC vel te, 2 ve bagel olarak gligan te merc DC-DC Dinastiricilerde Kontrol Vantemleri Prensp olarak DC-DC dinusurvcalerin Konuola, bryan ithe pig attain eee bie pero iersindei biti sarest ug 2 ayalanarak yap By hon ikea ws olay bir ele i wetere ds sya : syrlanabien Bit Lon! periiinin Aplasuninasiyla spline Buran yyy - agi etn sores, DTI, =U! Usa 1 seblinde esaplanbii 2 bait itm Soresi ve gay geiimimin onto, Asada venlen “2 tome eke ‘saplmaktadie 1. Sait fretans sind darbe genie epiieek yapimokia ve bua Darbe “Geaiik Modilasyona (GM, PWAI nena 2, 2% Daibe gen sabe tule fiekansin deities se yapmakia ‘se hana ekans Modalasyonu (FM) lt Sere veya Date Genii Th: Keam Sires ‘Tp: Dae veya Ansara Peo 1: Date sea Anan Fans Genimektedie TeneT Endosc! wpplamads, gy ve Poy fis dleaaimatrn age BoE eiicbmes acini eta ahh FST fama amctc we yaygm obra TITRE TOT PWM ym blankie ROT ATT o(ou eLExTRoNiGt PROF DR Act noDUR TEK BOLGELI TEMEL DC KIVICILAR Devre Semasi ve Temel Datga Seki Omik Yaw Teme DC Kise Omik-EndUKUVaKIG Teme DC Kiss ‘Akum Lfadeteri Omik Vain Teme DC Kye ure W Teme DC Kies Teal, X aan, ‘Cikiy Geritim ve Calsma Blgelert i ons fea ost su, r Unb, @ Ksa Agiklama, + DE kaye premsip olarak bir Rontlls gi elemany (transis. ak *ontots ab eleman (ayo, pif lean) ie lc i one tin arate yuk drama dO ve OT leet + eer akin ransisordetinde ten DC laynaan DC yuke dod Bot heeds ken tse DX yoke inken enn dot wernde eres lags Gin geil, her yok rumanda dans sctimde ken DC gi genie ve esinde tensa eit. Geiim tk nla ve pois, Gis stumy, ber iki yk durumunds da, wns amin cst Am da ek yon + Qmi-cndOit yalerde, yuk ss hsm. eb frst wer ya nents ‘dsc leumdeis Ck kama boslk lismaz” Cay amy, dams anseoe oe icy kumar plain ti + Omen yklerte yok skimnun evan sigamsk iin yoke fen-parael bir vd Kol znuludr, Asi ele, tans aki Kesehcn ence ee ooie te “dente kena has gi’ Uyeulamails, yak om le sl eens sssndan yne dot konulr * Git ei ees ve Gh akonrmds, 2. oan bl olarak dagatamalar ol ‘Om enduki yu, yk endtan ght omn drc + Gig elemanlan DC gi geriimine mash ema) ve bir iki BOLGELI DC KIVICI (Ges Gevitim ve Atam Kadler, Devre Semast ve Teel Dale Seiest vb, [ff Suhr Abr -to, U,-@-t)e, osnst uy 30, 60, heal, LJ % Nah 8 Lhe te i beam, % [on Caltgma Walger Tire out te hoeKisa Agiklama {Kontrol ve iti ara, yne O51 ve 01; pein Bcpervat erind ya tansy ya dds ete Gab alomnd osu oar + Cit gern, uansistr dete then DC airy geimine ve dye let kon seat tak DC gr sine et + City aim, dans vanssi ve diol aman tpi site Gira, dna ors akumindan dy kim gaara bala + Faery, trassior dete sken DC kaynattan DC yoke dir, dit dtimde sken DDC yakien DC ayaa dope + Orta ve somur olarak, anssorlern tin tals dab iyo ken DC kaynaktan ‘seit dvolann stim rai daha yak en DC kaya cs er + Tek yond aki ve ci yon grim se 2 alge gama eld edie Calta ble, tam Koni dogaculr gir + Gop elemanian De gs gtiinne maz kali GENELLESTIRILMis SONUCLAR ike Gertie re Galsma Modlay Cie Gein Degyimeri Tek bac DC kyla, Waku 1 botgel DC hyd, AAO pin Uc=-Upy=-Us 22 iin U, 0-9 Neg Ca Moda 2512 iam Us=0 2> 12 in U>0> Pee Cab Moda R=1 im UL> sem Us Pu Cat Made = Day => ey Sects 1 BC Aue Denge 2 bolget DC kaya, tek yon aim, 2 yonla gen, 2 yonib ene sky ve teyleve2 blz cam slr PER > UleUk "lemanlarian Maruz Kalits Aka ve Gein ONEMMLA NOT : 2 both 2 ae eatto dognacvun trp! baganmanyla t+ +h eric aater et A soit Nasties ‘paral! baglanmasiyla, 4 bolyeli bir DC-DC haw = 2DE, Sopra ci sate ee ikisinde de 2 yonta gerlim ve akum ite 2 ne SE, “ Yale oct epee, <5 Drone Unny >U,8. DC-AC DONUSTURUCULER / iINVERTERLER Ginis DC-AC Danistiraeiterin Genet Orelikleri industri yksek trans deveter olarak Fulnen ve so yids Kalani vaygilasan 1 Sondtoaca trad © Femel Ozettisers + Kontolun Hacer odo kabul elie + Yavgmn olan AC PWM Yéntemi ile ont sagan Gitgeks DC kaynak grim: (ike AC efeti a griimy Ue Flay) veya Uy =m) + Cis gsi eft olarak kona tes Moon Dai Or + Vahsek feekaps devtele ola iat ‘m_ £ Moduasyon Gli Oran Gini trainds x8 dalgalanmalar ve Modolasyon Katy sik tatnds cdl) harmositer fm: Modulasyon Frekans ran lusabili Anak, by dalgusnmalar , Kolayen daze yh Uyguama Atanar + Zorlamal komatasyontadar, Genel olarak yuck poy ve dusak 4 AC mater konola fikanslada SCR, “ort gu ve ort “+ Resins gu kaymakan pene fekanslada BIT, ‘sok gig ve yoksck fickansada MOSFET. Kiley 1GBT ‘se, ortanm wzrindeh gop ve frekansae wea. Ensen stm + Yabsek griiade DC tama = DC gen kayatar DC-AC Daniistardciilerin Genel Otarak Simflandiriimast Hexion saresne gre, 8) 180 eum inserter 2) Genii Kayak Inver 1) 120 emt vestry 1) Aim Kav nverirer, “ek far invert, Farsaye Devte yaprsina zor, 2) Tek Fu Inverter 2) Yar Kapra veneer 1) U¢ Fash inverterer ') Tam Kopro veneer ©) Pash Pal Inveterier Kontrol agsindan, mak ate snftanskta Geri kayna ve PWM inverter endasie sha yay olarak kollanimaltad 4) Kare Dag venter ') Rosi (Ks) Kaze Dalgarverteter 1) PWM inverler, o auc ELEK RONG! Row Dt Hct oouR ‘TEK FAZLI KARE DALGA INVERTERLER Yarim Koprii Kare Dalga Inverter Tam Kpri! Kare Dalga inverter uy =! meter 4 tantly ve 4 date ‘allele Neral br iene de ap fet stam oat ei poc oocue euEcrRONIG PROF DR MACE HODUR Posh-Pull Kare Datga Inverter Kare Dalga tnverterterde ‘Sun te pete Medayene i eget eyo oe eben hn 11" in are dies nerd Se in ae Genel Olarak inverterlerde ‘aan"AC se dor 9 Sot mde Men AC yar DC ea + Ghat enn ‘tel lk gtr Terje seid, ales es ‘hin be apn AC sue sg se ‘he olan DC mage ‘etaen metunds alae + DC Layakan gens a + Giri ga abi een, it eee ‘eastormatr pri leon mca be aoa ‘ten "pelle anda te, owe eae ‘Seaimainds en yaya lea tani en be seen BOSLUKLU KARE DALGA INVERTERLER avrtrkrde ay fat einen fen men dent at sara ee era ny" cy sry tone nee geek yen Frit sonme i dre SINUSOIDAL PWM iNVERTERLER 1,51 tty An cayon . une Capen 1, >1 dsr nu ane mm, 2 3:Ree dp Ces fore pe thle tr ad wanes Poe ween en Sil nc a ah ha a Segre Sane so ieee on 3S Soiiee ectoitmapaterrcyicnugti Saya enUG FAZLI KARE DALGA iINVERTERLER. je Fe ah fe ad fo ethene se at gu PWN hontal kurinaady oh | Ao, a , Atubatiwy ayaa hae ‘oer "mene batt Onur Seapuiee gerim kota R sin Scene? {Fah 9 Het nverter {Part 120" Heit Hoserter Raa —— = a va fo u rc. 4 ap wa a) va « ue a(B54 2019 Bg eweereome! LABoes nha @ Gig Eterna ~ En best Sap bentrobde yer itetken elemarle F debe ects auldigioda sanip char ve iletten hele qalic. Filetin pitole aye bir ethan, basin pS yi Lr apalitn Piletiwe geome Wren ckukea Laqbletiie A Biice scree oplenin Jenin nina geri sxeuin hain Adin” g RIL. good, qalyatihe. Filehine en day Witlen ckiblmer 614 ular arauadel Beer eT git AE Schley 6/0 tio arian MAred -Vated yBk aluman gre'qi rain tema Ges} eleminn sotitiendigi Lentrol ead HSER 'nm ethan oakeim ea owt — tate ie petal a (8 Maha Bette ee Bs FRA ducumdin sear AL gee ainetigi shrece geyt gurl’ beste dak” SE mies: Cain Sot tn te POE, FER chum vine chimoin oltre ctgmelligi stiece ihe dnde bale Mem de hemckt AC groin otha calgelatc SSR tor sama ie fk de iliche Lata le ALG tuo AML bho Zurtnoadigttcin apes Conde Peck SAU Bios ich aha @ Tulle hoe na eebeotan ns 1 Tilir itenndake gentin > Se2 stolwe gecitim (u, >y) sone % Soret calfmade, Taticio 825 Alms > Strath Calgmada Thatbiia fee ima ortalame eatin Tray” Srp 3 Stren celgomde Tealtran > Seek Gatjeada Truktctn ‘eCecht lam > nee fel extn a ter > Tree 4 Trotirn Sine gSL > Tratartn man. sane ybl (Hrd a (ee F koe oten yMlucine bs Se vei hua blitie hives me + aI G Srturgo sieolig, > Alex. yenbeiyen Fay Zefa Sbedi) % ag =L(-Comn [Tek faz yanm dalga dogrultucular pak kulanimasalar da, dorultucy galismasinin anasiimasi agsindan iyi bir Sek teskilederer. Sek 2.1'de tek fart bir vars dan dogrutueu gordlmektedir, . © vi T | ‘Sell 2.1 Tek faz, yarn dalga dodrutucu cont)] > rH gy [rlrreoa] rae Yanm dalga dofruttucu, aiyotun Gzerine gelen negatif germ’ letmemesinden olay, sins seklindeki gerimin sadece port kismim odettacantr, GOG ELEKTRONIGI a Wr mpiems 60g ELEKTRONIGI a2 WE reposTek Faz Tam Dalga Dogrultueu: ek faz uygulamalar ign oloukca sk kulamlan tam dalga ya da Kopro dodrultueu ovresi sek 2.3 gosterimistr. ozs Zoe + Ivow I wx Zos Sek 2.3 Tek Fazh K@pru DoBruttucu 4 tane diyottan olugan devrede, D1 ve O4 diystlan altematit gentimin poxiit ‘evresini gestecek, 02 ve D3 diyalan da geriimin negati evtesinde att olarak bu Délaeyi cofrutacokti. Béylece chista, grsteki ac genhmin iki kab fekansinds ec bie eri elde ediecektr. EGer yak indUktif olursa aks geriimin gerisine dusecek, ancok ‘akems zerine alacak poxit geriim evresine gegmekte olan baska bir dyat oldsGu lan Yanm | dalga dodrutucuda gozlenen negatiY volta) durumu Kipro. aor ‘ergekiesmeyecektir. Bunlara dalrdalga sekllen sek 2-4'e gesterimniste AAA Seki 2-4, Omik ve induktifyokle koprO dagrultucu geriim-akim iiss! Tek faz keprd ayotta da yok gerkim, smlanninortalams ve etkin deere yeu ‘sekide integra alarak hesaplanr: Sonusiar 3yagida verimist. Bu formilerle verter akim deerierisadece omik yak iin kullanlabilir. CUnkd sadece bu durumda akim ve geriimlern dalga sekiley ayn (0 ELEKTRONGI 2 ees Uc Faz Tam Dalga Dogruttuc: 3 faz gertimin meveut oldufu endustryel uygulamalards, Us fae dodrutuculr, tek fara tercin eden bir dofutucu ges. Bunun sebeb ie faz degrcteconen, ‘kita Gaho dst geniim saimimian vermesi ve daha yoksek ‘got akteobinec ae Deve semast sell 2.6" venimisbr. Te ‘Sek 2.6. Os faz Kora aorultucu S Gs fez kopri dogrultueuda her koldaki aiotlar(01-04, 02-05, 03-06) birirvle 180" for farkiyia galiar. Aynca alt ve ast grup dyotian da (D1-D3-05, D2-06-D4) enol ilerine birienyle 1203er derece far feria Galsar. Bu Gogrutcy da Ge ox Yarn dalga dogrultueu gibi fazlararasigerilm prensbine gore cai Yar han) fence farasindaki gentim daha biykse 0 ferlara at, lt ve Ost grup dlyaton letmne geccn opranan gausmasin incelemek gin Rfaziin agen 0 olarak ve eer feslann ds Sree 1205er derece geriden geligini varsayahm. Dalga geklleri ve bu duruma gore diyetons lotim sralan agajida gosterimigti. (Ug ELEKTRONIG! 45 WienUsttekisekise agkga gorildyor ki her aiyot 120 derece letimde kakyor ve her 60 erecede bir, cyotiardan Bir Kesime giderken bir der Hetime gegyor. Bu derume gore elde edlecek olan cg geri asagida verimist: i VVV) 4. L_ ‘Seki 2.8 Us faz képri dodrultacu gikig genlimi daiga seki Seka! 2.814en de gérala0Gu gibi 2 peryatLk sins iin, KonvertOron iki 12 arbel bi germ Gretmistr. Yani tek perivotta 6 darbel, ‘bir basa dey ity Isaretinin frekansinin 6 kati frekansta bir germ elde ediyoruz, Bu sexeele’ be egrutucuya "6-darbell dbnUsturdeu" ce denmektedir. Omik yUkler Ign yak skein olga sek de ayn olacaktr ancok indoktir yok curumunda ‘alam geriimin gerne ‘dosecektir. Bu durum geal 2.9'da gostenimigti. vn Seki 2.9 Ineoktir yak ign lusan ak gern faz Fark 3 fat kopro dogruttucunun gkisgeriiminin ortalama ve etkn deBerer de asagida \enlimigtir ve gerekirse daha dnceki cogrutucular ign agkiandfh geklde turetlesie, ", Vg = Mi D955, Vg = 16557 60g ELEKTRONIGI 46 We mpieyBOLUM 3 TRESTORLU DOGRULTUCULAR - Beneyin Amact ‘Tek far ve 3 faz tistorla dofutuculann galsmasin ve davranisann: incelemek, Bu deneyde tek faz ve 3 faz olmak Uzere tum yanm ve tam dalja titer dodeaTtacuar, ‘omik ve indGkt yOkler alta incelenecektir. Deney 2'de diyelsr Kullamlaraencelenses drutucu devreler, bu deneyde trstrlerle kontroll bir ha almistr. Yan! yOK gern leistlein letime gegme zamanlamalan kontrol edlerek dedigtieblir. Bo Sebeple ‘Wistert dofrultuculara kentrild dogrultucuar da deni ‘Teori: Tristoeid Dodruttucular ints Deney 2° de sabi gig gerimi ureteblen ciyotly dofrultuculan Inceledik. Eder endUstrivel uygulama sabit dedil de ayarlanabitr bir gerlime ihtivas, Cuyuyorsa bo urumds diyotly dogrultucuian kullanamayiz. Bu tip uygulamalarda diyetlarn yerni for kontrola tistrter air. Tst6run Gkis gerlim, wisterun geckme ya da ateyleme. ops: edigtilerek kontrol edlebilr. Trt, kept terminaline uygulanen bir aki cavoesyic letime sokulur ve ancak Uzerindeki geriim negatieen, skim deli bir eben atone lugerse kapanir. AC sistemlerde germ ve alo dofal olarak negate inerler anak De sistemlerde beyie bir durum sbz Konusu olmad iin bu sistemlerde tnstorKuloniomar Far kontrol sistemiler bast, verimli ve nispeten ucuz olduklan icin endustriye! tygulamalarda, Ozelikle ayarlanablle ich sirucd sstemlerinde birkas, KW'des HW seviyelerine kadar genis bir aralikta yaygin olarak kullanirar. Tstrl0 degruttoclar ae siya codrutucular oii, tek faz, faz ve yarim dalga , tam dalga degruttucygesiinde Ineelenecekt, ‘yun (905 ELEKTRONIGI on Ww wap Tek Faz Yarim Dalga Tristérld Dogrultucu: Seki! 3.1'de de goraid0ga gibi devrede yar daige diyotv dogrultucudaki aiyocun {store deistnimesi aignda br fark yoktur " G hox ‘Sek 3.1 Yarm dalga Wisteria dogruttucu Faz Kontrol, ging geriminin poz evresinin istenicifianinda, tnstoran vetime Sokuimasiyla saflanr. Bu noktacan itbaren Uzerindeki gesiim negati elup, atom oralons kadar trstrletimde kar ESer yok omik bir YOk ie tristr akim ve gerlimlerine deen ekll ayn olur ve negatf geriim — sorunu yasanmaz. AncaK yell yarn dele orutucuda ous ob, inde yoke, tsterd dodraltucu 6, akim geri ged og 96 kopanarak bir sire negatf geriini gegrecek bu do yike Uypuanon’ oegane gertimin azalmasina sebep olacaktr. Seki 3.2. de fark atesteme acior ign yan delon gruttucunun gkisinda gBzlenebilecek dalga sekilen abrinmetteds A ARRAN Seki 3.2.0mik ve ink yoke 0,60,90° atesteme aglannda Gog akin, geriim dalga sexier Yarmm daiga dogrutuey devrelen, GOsik frekans bilegenleri ve yoksek salmmian sebebiyle endostrde terih edimerter. ik geritminin ortalams ve etkin deBerien diyatly degrutucuardaki obi hesaplanabil. tls cea os] (ae =Ateyeme 095 ‘We rapes (0UG ELEKTRONIG! 2Tek Faz Tam Dalga (Képri Dogrultucs Seki 3.3te yan kontrola ve tam kontroll Kipri dofultucu gbranmektedi. Tam kontrola dogrutucu 4 tane tristorden elusurken, yari kontroll dogruttuey 2 erstor 2 diyottan olusmakiadir. Yan kontroll dogrutucuda geriim ve akim dame postitir, yon, sadece tek kadranda salon bir dogrultucudur. Tam kontroll degruitueuda ie bosta Salsma diyodu kulanimadid takdirde geslim negate duseblir, Akim ie. burade da daima poztitir. Bu sistem de poziif alam ve pozitt-negatigeriimle yan 2 kodrande bh] [ ‘ P mi oO | WH | |vox —_— “1 ‘Sek 3.3 Tek faz, yarn-kontrold ve tam kentrola dogrutueu Seki 34'te induktfyokla, yar kontrol dogrultueu ign tpk bir gkip gern! alga sel ie Wistar ve diyatlann letim arativian verlimstn Teor ne 1201 oe THe2 soft ‘Set 3.4 Yar kontroll KGprd doGrultucu Sekiide de g6rtidaga gibi geriimin poztfevresini T-02 negatifevresin) de T2: 1 anahtarian iletmektedir. Geriim posit evrenin sonuna gelip negate gecbiginde 11 2 sine (gel tser0 wt Lo Ei Yaw [SE f0-conawondn) > Va Ym (1-4-4) Bureda Vy AC geriimin tepe noktas, a ise redyan cinsinden titér ye da trvakin atesleme agri. Farmolsen de gérdlaUBl gibi ateseme syst 'SaN IU derecnye honey dedigtiniere, clog geri de maksimum etkin deierte sir arannde ayerioratun, GOG ELEKTRONIGI 172 Ww apesDENEY 4.1.1: Ters Paralel Bagh Tristérler (Omik Viikle) Seki 4.1.3, Seni 4.1.4 (606 ELEKTRONIGI 173 ue DENEVIN VAPILISI: Seki! 41.3% gorulen devreyi kurunuz. 0, 30, 60, 90, 120, 150, 180 derecetie ateseme agian icin geriimin etkin degerin ogtiniz. Ckig germina ve akimmm Gok alga gekin! ostoskopta gilemleyerek birkac gizim aline_Tristonerinwclan| eens germs ganz Gis amin da en a2 bi al debert gin gran, ¢— |vstems) —[as¢es) —Trs(mms) |p, ortalama) | ois 108A, 720 Shaw | 30 [stav 1.074. nsw | sw [0 faaev 378 67.30 47.20 [730 fas.av 29.3 [120 fasav 113W 150 [ov 3 1.60 ‘ablo 4.1, Ters paralel bali trstrier gn simdlasyon sonuclan 606 ELeKTRONIG! 174 Wome[paner: 4.2.1: DIMMER DEVRESININ CALISMASININ INCELENMESE A. Deneyin Amact Dimmer devresinin caliymasinsIncelemek, Biyak ve Tryak elemanlann tanimak, S6zetiklenin bine AZIRLIK BiLGILER: DivaKtar sas ivr ile altematit akim diyodudur. Ancak bell bir geniime kadar (kinima geri) her ki vende de yaltkan olan eleman malzeme bu geri deSenmcr soe tee 1 vende de iletkencir- Diyain yar lletken katmaniannintemel dusenlemesl ve pest sembold Seki 4.2.1 de gasterimistr. Uslardan higbir katt degli, Bonu yore orate HE, 20st, 2 ward. Anot 1, anot 2'ye gore poatiT oldugunda, kularlon yan iether katmanlor PANZPL ve N3 ‘tr. Anot Zin anot Ve gore pasiifclmasi durumea eae ee ND Pr vend, Sebi 4.2 « = mt see 4.2.2 Fark tip divaklann kinima geriimlernin genlikie birbinnden farkise, Pryasadaki dyaklann sanima geniimieri 28 volta 42 volt arasindadi, Diyagin karaktcretc coe) Seki 4.2.2 de gosterimistr Diyak kisaca iki yoni tetkleme elemani olarak ari. Her iki y8nde ayms kinima genimine sahiptr. Diyakm gaigmasi Omek olarak 33 V. kinima Berl en core ‘2gklanablr: Brbirne ters yonde seri balan i adet 23 vo zeta aiyods oscepe, bir elemancir. 33 volta kadar Uzerinden akim gecirmez. Uslandaki geri 33 cakey serine GkbGinda iletken olur. Diyaklar bu Szelikierinden doloyitrvak vo tristoneey {etidenmesinde bu elemanlanin geytlerine seri olarak balan. Vadim larima germane ayarslarek triste veya triyadin tetkleme zaman belies 60g ELEKTRONIGI 186 ape TRIVAKLAR: Seki 4.2.3 oF Taya AC do caligan her iki alternansta yok kontrola yepebiten yan etken Bhahtardr. Sek 4.8.3" de trivakin Yapssi ve sembold goralmektedn. Tryskin ney {zelikierinitasiyan enahtar uelanna AL(Anot 1) ve A2 (Anot 2) seh Venn, Yk pene [AZ anodu devresine balan. Kontrol ucuna tristrde oldugu gio geye ads vere Sete 4.2.4 Sekil 4.2.4' de triyakon “P* geytl (SCR) tristie ve “W* geytll (SCR2) tristorden Slusmus esdeder devresi gerolmektedi. Seki 4.2.44 Saki polarmade SCR! Ustn Seki 4.2.48 deki polermada SCR2 istry letkendir. Trak AC. da sateen ne tenansta bir tnstr, dir alternansta der tristr galigve tam alge Gus etre Yap alur sone Sort 4.2.5 (Ug ELeKTRONIG! 187 sect‘AC da calisan gevt polarmasina bali drt galipma sel (modu) vardir b i.bélge + modu ke, aL, Sbolge + modu kz) Ate |G 3 Lbdlge © mest ae | aL) 4 Sbie mom a) A Sg! Geytin post darbe ile tetklenaiji “1. bolge +° ve “3. bolge+” modlannda P geyt str salsmaktadr. Geytin negabt darbe ile tetklendifi “1-'balge’ veh poet ‘modiarinda W geyti tristr galgmaktad [AZ anodu ve geytpolarmasin ayn olguu moclr (1. béige+ ve 3. beige) triyan cok hassas tetklendigi modardr. Tryak genelixie bu moclorda calistilt: Thyakiorn letiog ‘eames! isn SV-30V geyt gerlimine inivag varcr. A2 anods ve geyt polormasinn are duu modlarda tryak SV ile lletime goser ve her Iai altemensta yik Ueno atm ‘ht A2 anadu ve geyt polarmasinn ayn olduju modlar (1. béige- ve 3. bélge+) tristorin dengelitetklenemedigi modlardn, bu modlara galgma ters editnes, Seki 4.8.60 trian standart calisma devrest ginilmektedir. Devreye DC Uyguiarye*S" butona basiisa triyak RG Uzerinden yeterl geyt polermasin alt ve Mion ‘lu. Yak erinden alam gegmeye basa Guton brakiladinds yur sam sores evar eder, Demek oluyor ki tiaklarda tristrier gid kiltleme SaciGine cakipar Be ‘alpmada kaynae kutuplan ea Gnernl dlc DBevreye AC uygulanir“S* butona basirsa tnyak yine yeterigeyt polaramasin ‘lr ve letken olur. Yok dzerinden akim geger. Suton birakaiii ane yx okie heen Buna neden AC rin alternans depisiminde oni dederin sr lmasidr. Bu anda tavasen Ai ¥e A2 anotiarina higbirgerlim uygulanmar ve galigme dru L sinc 6o—— Seti 4.2.6 60¢ ELEKTRONIG! 188 Wwovmnren Dimmer devresinin galismas ok fat | 6 to Seki 4.27 Dimmer devresi fez agisn: ayarlayan bir devte olup, deney devremizde SSV AC gerlim ve 50 Helik “sebeke frekansinda calimaktadi.. "Devre far “sgem \S Dotansiyometresi vastas le yapmaktaci Trivadin letkenigi dolays te yokte hareanan gU¢ gate ucune uygulanan pals Sinyaler ie Kontral edit. Bunun nasi gerveklesft alga setlrinden dana ay, agklonabir. a ~~ Kayman LU, argues atm ‘ata tin IZ > 42.4 rent etn Sel 4.2.8 (UG ELEKTRONIS! 189 Ww rapensGate ucuna higbir genlim uygulanmazsa tryak her ik alteransta da yaltkandie Gestimin hemen hemen hepsi trvak Ucannda,diser ve eher) yoklonren wea gnecilenme zaman aralklannn tetklemepalslannin. zamon aralelan, tovin en Sekidets 8 sinyal gate ucuna uygularisa tyak uanndak! D sinyal (tare bsieee) ve ok uslannda sinyali (taal k'smlar) meydana ger. Bundan eka cove hee, ateransta da gate alam akincaya kadar yok Kontrol yapimac, Cate arm sant altemansiarda triyak ietken olur. Bu Hetkenk 6 alternanstann bitmine Kocar eves, JAC de alsa trivakir her zaman pals jeneratoreriin Urettifi gelilere faz fark olarak ateplenerek galistiimasinin yarunda daha baste ve pratic be youtsm Gare nen, geriiminin ayark bir faz gecktin: Uzerinden uygulanmass fle de galstrinion: raes eailen ayarh faz geciktine) RC zaman geciktime devresidr. AD srodunan alo AC ‘gers fazingenelde potansiyometre ile 0 le 180" arasinda. ayarianarak gate eeune Sygulanmasin Sogn. Bu gesit devrelerde RC zaman gecitirme devresi yaninda bir de tetkleme ‘lemanne Ihtyag duyuur. u tebkleme elemani SUS, SBS, DIVAK vb, olabiir Bir faz geciktrme devresinin nesab syle yapit; 4 Yokin gals geriiminfrekansina gore alternans sires! hesaplarw. 2: Bir atternans 1800 oldujuna gore 10'ck sure hesoplanr 3 ADtuk sure iinaigine Gore kag derecelk faz geckmesi yapacakse ikisiin ‘erpimi fez gecklrmes! sures vert. rnek olarak devredeki yakin 600 geckmel olarak calistinimasiistermektedir 20V AC SOHz olduuna gére faz gecktrme sures ; 1 Bir Aiternansin soresi = 159 / SD. 2alternans) = 1/100 2-10 ik sre = 10/1800 55,5 uS 3- 600'uk Taz gecikmesi = 107uk taman gecikmest. 60 =55,5.60~ 333045, Secilen fax geckmesi icin kullanlacak R ve C dejerlerinden birt sabitseglerek espa. coms Setil 4.8.8'deki devreye ener}! veridiginde T= R*C esitiginden kondansatorun sar) Sede sorelen ve RH dencln vasasiva elite. Bu sore tyogin tease ‘oii eller. Fakat bu 351 90" yi gecemez. Bunun igin C2 kondansord.tcthiome agin! geitirmek gin devreye Konmustur Fokat yinede 180° ye ylagaman, Barun ie evreye bir de ciyak eklenmistr. Boylece, triak yaklagk O° le 180" arsunds tetlen ‘lu. potansiyometresinin ayan cebistniciginde bu tetileme agis ayarianng olen (THvaiin iletkon olabilmest icin, C2 usloniek! ar} geriiminin clyegr atesleme eriimine ulagmasi gerekir. Diyaginstesleme germ, bu deveece 2OVti Girige uvguanan sebeke geriiminin baslangitan 0.01 s den kisa bir rede, ivan ‘tesleme geriim’ C2 uplands slusmaktadi (Ganka sebeke frekans: her 0.01 s de (+) ve (-) olarak yén destin. EQer, zaman abies! T=PxC2__0.01 s den biyUk seplifse, C2 sary 29 Volta ulasames: ve aivek steslenemer. Dolaysiva,tiyak etme gesemeyeccbindcn lamba yantren Potansivometrenin direng degeri azaltliidinds, bu kez C2'nin_ gar} genlimi atemasiann bemen basinda dyin ateseme gerlimine ua ve Set 4853) se Seed 448.9 bY de gorulsugu gibi trvakalternasiann basinda letime gece (80 ELEKTRONIGI 190 Wey Gerlimin baiyok bic kis yuk, az bi Ks da trivak Gzerine diser. (Tah kosmler YO, Beyaz Kisimlar tak gerilm) Lamba palak yanar Potersiyometrenin diveng defer! arturiciinda, bu Kez C2'insarj_ geri) gtemanslann sonlanna dagru diyagin atesleme geriimine uapr ve Seki 4 B.S oe Sekt 4.8.9 de gBraldagu gb tnyak aterasionn sonar dostu letine yet Geritmin buyik Br ks trivak, ar bir Kam! da yok Uzeine duper. Tarheel yok beyar ksimiartriyak gerlim) Lamba séinakyarer Sek 4.2.9 Tryadin a) alteransin nemen basinda, ») alternans basiaciktan 45° sonra, «)altemans bayaciktan 90° sonra, 8) aterans basladiktan 135° sonra tethkienmesi Sekil 4.2.9 oa tnyak alternansin hemen bapinda iletken olmakta ve maksimum ‘ste yikten gesen akimn dalga sel goriimekted (Yk al taal leur pong). ‘Seki 476 bide sltamane baslangiemdan 45° sonra uiyek letken clmakta ve % ‘orarunda 005 elde edimektear (Yuk alan taralt ksi brat sea, Selil 4.2.9 cde alternans baslangiondan 90° sonra tyak iletken olmakta, Ya oraninda aU elde edimektedir (Wok tara kismlan yan yerya ays). Sekil 4.2.9 ede ise ltemans baslangiendan 135° sonra trivakiletken olmaktadr Bu durumda We oraninda gus elde edimektedir (yk alan tarah hsmlor en ae) (60g ELEKTRONIGI asteneyin Yap! Selalde gérilen gevrey! kurunuz acs O— Te = Sete 4.2.10 ‘Avantar kontrol yerler csv O—— Soni a.2.11 0¢ ELEKTRONIG! a2BOLUM 5 ___¢-nc DONUSTURUCULER Deneyin Amaci E-DC gentim azattan dondstirded (buck converter) ve DC-DC gertim artran 8 rane Bu denklem acica gekil 3te gisteilen indoktér gerlimi dalga sein aktinda alan Ive I le gésterims ania toplamm sf oldujunu face etmeted, Bune gore, {FAod 0% -ryDT Cr A-DyT, =o DT,-VDI, “VT, +VDT, =0 ¥ Vr, VT, =0 TD-V)=0 9 V,D-V 20 DY, =v erciauga obi ols gertim te okt gertim arasindak isk indoktrvot-saniye engesi prensbin kullanarak bulduk. Bureda darbe genishi(dty cycle) deve! clep’o le £ arasinde dedismestedr Yainiz bu ifadenin, bir taki yaklasmlar ve varsayrmlar yaplarak ede etigie bir ‘onus oldujunun farkanda olunmaliir. Bu varsayimlar devrenin Ideal ldusuna say olen versayimiardr. Ornedin her ‘ki moddada, induktor.gerilmderklemnl yeraneen Lransistor ve lyot Uzerindeki gerlim dusimond nesaba katmayarsk bunlera aie ldufunu varsaydik. Aynica mod 2de transistr kesimce olduGu gin glnstek kaynok devreyi beslememekte yani gkip devresi akimum dolayisivia ners Kendra ‘sevirmektedir. Yok, bu modda kaynaktan ener smash iin encrsinl, Kapauege Ge 60g ELEKTRONIGI aia Wr repos Indoktérde depolanan enerjiden almaktadi. Bu sebeple enerjisl azalan bu elemanlann ‘kim ve gerimleninde azalmalar olacakir Dano sonra devre tekrar mod 1'e donne kaynak devreye badlanacak ve Transistor Ueerinden yoke ener aktarmaya baslayacaltr. Dolaysyla taseoter ve IndiktorOn de eneris artacak ve srasila geriim ve akimlan da artacakeir Yon! be hes |Ai modun denklemini de yazarken gis gerimini V gibi sabe bir dedes olnake dae Ovse ches gery, kapasttorin az once bahsctigimic ener als verse sebebe Yu) setiide V+ ile V- AV arasinda salman bir deQerdr« Delays bi V dedernr ldutunu Son olarak, Snemll olan bir baskd parametremiz de IndoktOr akamudt, Cink devreden de gérildiGi abs yak akimininsuekii indiktar sayesinde esflowmascas Kapasitor ve yokin gektgi akimiann toplamy bize bobinin akan veroesiea obi de devrede sure olarak ener} algversine buunan bi eleman oldugu iin shaming dedismierolacaktr. Bu sainmiarin seiyeertBobinin her mada marae ate eriimer bind takdirde hesaplanabil readily HAO dh) a Surade “(9 ize bobin kaminin ebimininfadesini vermektedl. Yan) bobin am wv mod ide“ edimiyle OT; stresince artarken mod de —" etimiyie azalmektade. 8 cediim gobi 4 gésterimisti oh Sex 5.5 (60 ELEKTRONIG! 2s We pens