5.

ÇOKGEN
SINIF
Kazanım 5.2.2.1. Çokgenleri isimlendirir, oluşturur ve temel elemanlarını tanır. 2saat

Soru-2 Aşağıda verilen çokgen için istenenleri

yazınız. C
► En az üç doğru parçasının uç uca eklenmesiyle
oluşan kapalı şekillere çokgen denir.

A
B

Adı: Kenarları:
Çokgen Çokgen

Köşeleri: İç açıları:

► Çokgenlerde komşu olmayan köşeleri birleştiren

doğru parçalarına köşegen denir. (Komşu köşeleri
birleştirdiğimizde kenar oluşur)
Çokgen değil Çokgen değil
(kapalı olmadığından) (doğru parçalarından oluşmadığından) N M

Soru-1 Aşağıdaki şekillerden çokgen olanları

köşegen
belirleyiniz.

K L

Köşegenler: KM ve NL 

 Üçgenlerin köşegeni yoktur.

ÇOKGENİN TEMEL ELEMANLARI
 Kenar, köşe, iç açı ve köşegen çokgenlerin temel
elemanlarıdır.
Köşe E D İç açı
●
Soru-3 Aşağıdaki ABCDE beşgeninin köşegenlerini
çizip isimlendiriniz.
F C D
Kenar

E C
A B
► Çokgeni oluşturan doğru parçalarına ‘’kenar’’,
kenarların birleştiği noktalara ‘’köşe’’, çokgenin
A B
içinde oluşan açılara ‘’iç açı’’ denir.
Yukarıdaki çokgenin; Soru-4 Aşağıya 8 köşesi olan bir çokgen çizerek
Kenarları:  AB,BC,CD,DE ,EF , FA  isimlendiriniz. Temel elemanlarını belirleyiniz.
Köşeleri: A,B,C,D,E,F

İç açıları: FA B,ABC,BCD,CDE,DEF,EFA

 Bir çokgenin kenar, köşe ve iç açı sayıları

birbirine eşittir.
Yukarıdaki çokgenin kenar sayısı 6, köşe sayısı 6
ve açı sayısı 6’dır.
 Çokgenler kenar sayılarına göre üçgen, dörtgen,
beşgen, altıgen, … şeklinde isimlendirilir.
Yukarıdaki çokgeni ABCDEF altıgeni olarak
okuyabiliriz. Barış Tosun
5.
ÜÇGEN
SINIF
Kazanım 5.2.2.2. Açılarına ve kenarlarına göre üçgenler oluşturur,
oluşturulmuş farklı üçgenleri kenar ve açı özelliklerine göre sınıflandırır.
4saat

3) Geniş Açılı Üçgen

► Aynı doğru üzerinde olmayan üç noktanın ► Bir açısı geniş açı olan üçgenlere geniş açılı
birleşmesiyle oluşan çokgene üçgen denir. üçgen denir.

C A Üçgenin bir açısı 90o den

büyük olduğundan

ABC bir geniş açılı

üçgendir.
Üçgenin sadece bir açısı
geniş açı olabilir. Diğer
A B B C açılar dar açıdır.

ABC üçgeni, ABC şeklinde gösterilir.

Soru-1 Aşağıdaki kareli zeminde verilen üçgenleri
Kenarları: [AB], [BC] ve [AC]
açılarına göre sınıflandırınız.
Köşeleri: A, B, C
İç açıları: ABC, CAB, BCA

ÜÇGEN ÇEŞİTLERİ

A) AÇILARINA GÖRE ÜÇGENLER

B) KENARLARINA GÖRE ÜÇGENLER
1) Dik Açılı Üçgen
1) İkizkenar Üçgen
► Bir açısı 90o olan üçgenlere dik açılı üçgen denir.
► İki kenarı eşit uzunlukta olan üçgenlere ikizkenar
A üçgen denir.
m ( ABC ) = 90o olduğundan
A
ABC bir dik açılı üçgendir. AB = AC olduğundan

Üçgenin sadece bir açısı ABC bir ikizkenar üçgendir.

90o olabilir. Diğer açılar dar
●
açıdır. Bir ikizkenar üçgen dik
B C açılı, dar açılı veya geniş
açılı üçgen olabilir.
B C

2) Dar Açılı Üçgen 2) Eşkenar Üçgen

► Bütün açıları dar açı olan üçgenlere dar açılı ► Bütün kenarları eşit uzunlukta olan üçgenlere
üçgen denir. eşkenar üçgen denir.
A
A AB = AC = BC
Açıların üçü de 90o den
küçük olduğundan olduğundan
ABC bir dar açılı üçgendir.
ABC bir eşkenar
Gönye, açıölçer veya B C üçgendir.
kâğıdın köşesini kullanarak
dar açıları belirleyebiliriz.
B C Eşkenar üçgende her bir açı 60o olduğundan tüm
eşkenar üçgenler dar açılı üçgendir.
 İzometrik kâğıt komşu noktaların birbirine eşit
uzaklıkta olduğu bir çizme aracıdır.
 3) Çeşitkenar Üçgen Soru-4 Aşağıda verilen üçgenleri açılarına ve
kenarlarına göre sınıflandırınız.
► Bütün kenarları farklı uzunlukta olan üçgenlere
çeşitkenar üçgen denir.

A Tüm kenarlar farklı

uzunlukta olduğundan
1 2
ABC bir çeşitkenar
üçgendir.
C
Bir çeşitkenar üçgen dik
B açılı, dar açılı veya geniş
açılı üçgen olabilir.

Soru-2 Aşağıdaki izometrik zeminde verilen

üçgenleri kenarlarına göre sınıflandırınız. 3 4

5
6

Soru-3 Aşağıda verilen şekle göre istenen 1 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.
üçgenleri sembolle gösteriniz.
2 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.
A 3 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.

4 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.

30o 60o
10,4 cm 5 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.
6 cm
6 cm
6 numaralı üçgen ……….. kenar …….. açılı üçgendir.

30o
120o 60o 60o Soru-5 Aşağıda verilen üçgenlerden hangilerinin
B 6 cm D 6 cm C çizilebileceğini ‘’+’’ işareti ile belirtiniz.

Dar açılı Dik açılı Geniş açılı

Eşkenar üçgen:
üçgen üçgen üçgen
İkizkenar üçgen: Eşkenar
üçgen
Çeşitkenar üçgen:
İkizkenar
üçgen
Dar açılı üçgen:
Çeşitkenar
Dik açılı üçgen: üçgen

Geniş açılı üçgen:

YAKUP AKAR
5.
DÖRTGEN
SINIF
Kazanım 5.2.2.3. Dikdörtgen, paralelkenar, eşkenar dörtgen ve yamuğun temel elemanlarını belirler ve çizer.

2) EŞKENAR DÖRTGEN
5saat

► Dört kenarı olan çokgenlere dörtgen denir. ► Tüm kenarları birbirine eşit ve karşılıklı kenar
Dörtgenler kenar ve açı özelliklerine göre özel çiftleri paralel olan dörtgene eşkenar dörtgen denir.
isimler alırlar.
C
1) PARALELKENAR
O
► Karşılıklı kenarları birbirine eşit ve paralel olan D B
dörtgenlere paralelkenar denir

A
D C
 Karşılıklı kenarları paraleldir.
O
 AB // DC  AD // BC
 Tüm kenarları eşit uzunluktadır.
A B AB = CD = AD = BC

 Karşılıklı kenarları paraleldir.  Karşılıklı açılarının ölçüleri eşittir.

 AB // DC  AD // BC m ( A ) = m ( C ) ve m (B ) = m (D )
 Karşılıklı kenarları eşit uzunluktadır.  Köşegenler birbirini ortalar.
AB = CD ve AD = BC AO = OC ve BO = OD
 Karşılıklı açılarının ölçüleri eşittir.  Köşegenler dik kesişir.  AC ⊥ BD
m ( A ) = m ( C ) ve m (B ) = m (D )
 Köşegenler iç açıları iki eşit parçaya ayırır.
 Köşegenler birbirini ortalar.
AO = OC ve BO = OD Soru-3 Aşağıda verilen eşkenar dörtgende istenen
elemanları bulunuz.

Soru-1 Aşağıda verilen paralelkenarda istenen D C

elemanları bulunuz.
B A
125o 8 cm
5 cm
40o
55o
C A B
10 cm D
m (DAC ) = m (C ) = CD = AB =

m(A) = m (B ) = AB = BC =
Soru-4 Aşağıda verilen eşkenar dörtgende istenen
Soru-2 Aşağıda verilen paralelkenarda istenen elemanları bulunuz.
elemanları bulunuz.
D C
D C
4 cm
5 cm
E
5 cm
O
7 cm 45o
A B
A B
m (DEA ) = m (DCE ) = EC = DB =
OC = DB =
3) DİKDÖRTGEN ► Bütün kenarları birbirine eşit olan dikdörtgene
kare denir. Yani kare özel bir dikdörtgendir.
► Karşılıklı kenarları paralel ve eşit uzunlukta,
bütün açılarının ölçüsü 90o olan dörtgenlere D C
dikdörtgen denir.

D C O

B A B
A

 Karşılıklı kenarları paraleldir.  Karşılıklı kenarları paraleldir.

 AB // DC  AD // BC  AB // DC  AD // BC
 Karşılıklı kenarları eşit uzunluktadır.  Tüm kenarları eşit uzunluktadır.
AB = CD ve AD = BC AB = CD = AD = BC

 Tüm açıları 90o dir.  Tüm açıları 90o dir.

m ( A ) = m (B ) = m ( C ) = m (D ) = 90o m ( A ) = m (B ) = m ( C ) = m (D ) = 90o

 Köşegenler eşit uzunluktadır. AC = DB  Köşegenler eşit uzunluktadır. AC = DB

 Köşegenler birbirini ortalar.  Köşegenler birbirini ortalar.

AO = OC ve BO = OD AO = OC ve BO = OD

 Köşegenler dik kesişir.  AC ⊥ BD

Soru-5 Aşağıda verilen dikdörtgende istenen  Köşegenler iç açıları iki eşit parçaya ayırır.
elemanları bulunuz.
Soru-7 Aşağıda verilen karede istenen elemanları
D 11 cm bulunuz.
C
D C

6 cm
4 cm

A B

A B
m(DCB) = m(B) = AB = AD =

m(DAC) = m(D) = AB = AD =

Soru-6 Aşağıda verilen dikdörtgende istenen Soru-8 Aşağıda verilen karede istenen elemanları
elemanları bulunuz. bulunuz.
D C
D C

O
O

3 cm 5 cm

A B B
A
OC = DO = OB = DB = OC = DO = DB = m(DOA) =
4) YAMUK Soru-13 Aşağıda verilen izometrik kâğıda bir
kenarı verilen eşkenar dörtgen çiziniz.
► Kenar çiftlerinden en az biri paralel olan dörtgene
yamuk denir.

D C

A B

 Kenar çiftlerinden en az biri paraleldir.

 AB // DC Soru-14 Aşağıda bir kenarı verilen paralelkenarı
çiziniz.
 Paralel olan kenarlar arasındaki açıların ölçüleri
toplamı 180o dir.

m(A) + m(D) = 180o m(B) + m(C) = 180o

Soru-9 Aşağıdaki yamukta istenen elemanları

bulunuz.

D C
110o
Soru-15 Aşağıdaki tabloda var olan özelliği
belirtmek için ‘’√’’ koyunuz.
60o
A B
Paralelkenar

Dikdörtgen
m(D) = m(B) =
Eşkenar
Dörtgen

Yamuk
Kare
Soru-10 Aşağıda bir kenarı verilen dikdörtgeni
çiziniz. Bütün kenar
uzunlukları birbirine
eşittir.
Karşılıklı kenar
uzunlukları birbirine
eşittir.
Bütün açılarının
ölçüleri birbirine
eşittir.
Soru-11 Aşağıda bir kenarı verilen kareyi çiziniz. Karşılıklı açılarının
ölçüleri birbirine
eşittir.
Karşılıklı kenar
çiftlerinden en az biri
paraleldir.
Karşılıklı bütün kenar
çiftleri paraleldir.
Köşegen uzunlukları
Soru-12 Aşağıda bir kenarı verilen yamuk çiziniz. birbirine eşittir.
Köşegenler birbirini
ortalar.
Köşegenler birbirini
dik ortalar.
Köşegenler iç açıları
iki eşit parçaya ayırır.

Barış Tosun
5.
ÜÇGENDE AÇILAR
SINIF
Kazanım 5.2.2.4. Üçgen ve dörtgenlerin iç açılarının ölçüleri toplamını belirler ve verilmeyen açıyı bulur.

► Eşkenar üçgende tüm açıların ölçüleri birbirine

4saat

eşit ve 60o dir.

? Bir üçgende 3 tane iç açı olduğunu söylemiştik. A
Peki üçgenin iç açıların ölçüleri toplamı kaç
derecedir? 60o AB = AC = BC
A \
m ( A ) = m (B ) = m ( C ) = 60o
/

60o 60o
B C

 Kenar veya açıların üzerindeki işaretler aynıysa
bu açılar veya kenarlar birbirine eşittir.
B C

► Açıları birleştirdiğimizde bir doğru açı oluştuğu Soru-3 Aşağıdaki üçgenlerde verilmeyen açıların
için, üçgenlerin iç açılarının ölçüleri toplamı 180o dir ölçülerini bulunuz.

m ( A ) + m (B ) + m ( C ) = 180o A D

Soru-1 Aşağıda verilen açı ölçülerinin bir üçgene ait 50o

olup olmadığını belirleyiniz. \ / \ /

90o, 50o, 50o 110o, 10o, 60o

70o
B C E F

Soru-2 Aşağıdaki üçgenlerde verilmeyen açıların

ölçülerini bulunuz.
Soru-4 Aşağıda verilen CED üçgeni eşkenar üçgen
olduğuna göre m ( AED ) kaç derecedir?
A

B
44o

17o C

66o ?
B C
D
F 25o
A
E
?

DÖRTGENDE AÇILAR

? Dörtgende 4 tane iç açı olduğunu söylemiştik.

32o
E Peki bir dörtgende iç açıların ölçüleri toplamı kaç
D
derecedir?

► İkizkenar üçgende taban açılarının ölçüleri

birbirine eşittir.
A


\ / AB = AC
► Dörtgende iç açıların ölçüleri toplamı 360o dir.
m (B ) = m ( C )
m ( A ) + m (B ) + m ( C ) + m (D ) = 360o
B C
Soru-5 Aşağıda verilen açı ölçülerinin bir dörtgene Soru-10 Aşağıdaki karede verilmeyen açıların
ait olup olmadığını belirleyiniz. ölçülerini bulunuz.
100o, 135o, 99o, 25o 90o, 100o, 50o,120o
D C

Soru-6 Aşağıdaki dörtgende verilmeyen açının

ölçüsünü bulunuz.

M
25o

N 100o
A B
117o

? 75o Soru-11 Aşağıdaki yamukta verilmeyen açının

L ölçüsünü bulunuz.
K

D C
Soru-7 Aşağıdaki paralelkenarda verilmeyen ? 110o
açıların ölçülerini bulunuz.

B A 70o
60o
A B

Soru-12 Aşağıda verilen dikdörtgende m(AOB) kaç

70o
C derecedir?
D
D C

Soru-8 Aşağıdaki eşkenar dörtgende verilmeyen O

açıların ölçülerini bulunuz.

D C 20o
50o A B

Soru-13 Aşağıdaki ABCD karesinde AEB açısının

A B ölçüsü kaç derecedir?
D C
Soru-9 Aşağıdaki dikdörtgende verilmeyen açıların
ölçülerini bulunuz.

D C
E

? 55o

A B
35o
A B
Barış Tosun