Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 8

‘qmflGt ;DkGg ug{ y'k}| pQ/r9fjaf6 u'lh|g' k5{’

sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 a}7snfO{ ;Daf]zg ub}{ k|sf08n] eg]–


kf6L{sf k|jQmf k|sf08n] qmflGt ;DkGg …qmflGt ;DkGg ug{ y'k}| pQ/r9fjaf6
ug{ y'k}| pQ/r9fjaf6 u'lh|g' kg]{ / u'lh|gk' 5{ / xhf/f} df]rf{x? n8\gk' 5{ .
xhf/f} df]rf{x? n8\g'kg]{ atfPsf tL df]rf{x?df xf/ / lhtsf] aLraf6
u'h|]/ dfq cGtdf qmflGtsf] df]rf{
lhTg ;lsG5 .Ú
k|jQmf k|sf08n] kl5Nnf lbgdf
kf6L{n] hgtfsf cfdd'2fx?nfO{ g]tT[ j
u/]sf] atfpFb} kf6L{n] /fli6«o /
hgtfsf d' 2 fdf, ljb] z Lx?sf]
x:tIf]klj?4 ;+3if{ u/]sf] atfP .
pgn] bnfn k'FhLjfb / To;sf] ;Qf
g]kfndf Pskl5 csf]{ hgtfsf]
5g\ . lalxaf/ g] k fn sDo' l g:6 aLrdf gfsfd, jbgfd / c;kmn
kf6L{sf] s]lGb|o k|rf/ tyf k|sfzg x'Fb} uPkl5, hgtfdf Pp6f 7"nf]
ljefusf] a}7snfO{ ;Daf]wg ub}{ cfqmf]; / 3[0ff k}bf x'bF } uPsf] atfpb}
jif{ !%, c+s #&, @)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/ (July 24, 2022) d"No ?= !).– k|jQmf k|sf08n] ;f] s'/f x'g\ . -af“ s L clGtd k] h df_

‘g]kfnsf] /fhgLlt h+uaxfb'/ /f0ffsf] kfnfsf] eGbf klg e2f’


sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6
kf6L{sf dxf;lrj ljKnjn] g]kfnsf]
;+1f lbFb} jfl;ª6g, n08g / jln{gaf6
tof/ ul/Psf of]hgfx¿nfO{{ nfu" ug]{
kIf eg]sf] s] xf] eg] ;"rgf ;~rf/
lj:tf/} hgtfsf] xftaf6 vf]l;g] /
of] Joj:yf lbNnLaf6 ;~rflnt
Joj:yf xf] . aGb'ssf] andf ;+;bLo
xf]Og, b]zsf] kIfdf cu|efudf /x]/
n8\g] 5 . s'g} klg df]rf{df ;a}eGbf
v;f]6 ug]{ bnfnx¿sf lj?4 of]
;~rf/dfWodn] n8\g] 5 . bnfn
/fhgLlt h+uaxfb'/ /f0ffsf] kfnfsf] bnfnx¿sf] Joj:yf ePsf] eGb} dflnsx¿n] bdg ug]{ xltof/sf] Joj:yf rln/x]sf] 5 . b]zsf o'jfx¿ cufl8 a;]/ n8fOF n8\g5 ] . hgtfsf] k| j [ l QnfO{ { ;xof] u ug] { ;~rf/
eGbf klg e2f ePsf] atfpFb} clxn] d'l¶e/ dfG5]n] df]hd:tL p8fpg] ¿kdf k|of]u ul/Fb} cfPsf] 5 . o;af6 ;Gt'i6 5}gg\ . t/, ;+;bLo cfjfh a'nGb ug]5 { . hgtfsf] kIfdf dfWodx¿ klg b]lvPsf 5g\\ . ljleGg
bnx¿aLr cfnf]kfnf] dGqL x'g], Joj:yf ePsf] 7f]sj' f u/] . pgn] ;fd|fHojfbLx¿n] ;"rgf ;~rf/sf] bnx¿ aGb' s sf] andf zf;g v/f] 9+un] n8\g]5 . /fHo cft+ssf cj;/jfbL vfn] k|jl[ Qx¿ /x]sf 5\g\ .
s'DNofpg], n'6\g], b]zsf] ;DklQ eg]– …g]kfndf of] g} nf]stGq xf] eg]/ cfˆgf] cg's"n k|of]u klg ul//x]sf] ul//x]sf 5g\\ . dx+uL lbgk|ltlbg lj?4 s'g} klg d"Nodf n8\gk' b{5 . pgLx¿nfO{{ b]zsf] s'g} rf;f] 5}g .
p8fpg] / hgtfnfO{{ b'Mv lbg]afx]s hah{:t aGb's / a'6sf] andf zf;g 5 . xfd|f] k'vf{n] dfgj hfltsf nflu al9/x] s f] 5 . rfdnsf] d" N o bnfn k'hF Ljfbsf] lj?4 ;~rf/ If]qn] sDo'lg:6 cfGbf]ngdf b]lvPsf] unt
c? s]xL gePsf] 7f]sj' f u/]sf 5g\ . ug]{ / bdg ug]{ qmd rln/x]sf] 5 . k|of]u ub}{ cfPsf] ;"rgf ;~rf/ cfsflzPsf] 5 . gful/ssf hLjg n8\g]5 . bnfn k'FhLjfbsf lj?4 k|j[lQx¿ lj?4 n8\g h?/L 5 .
;f]daf/ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] b] z 6f6 klN6/x] s f] 5, dxF u L k'FhLjfbn] b'¿kof]u ub}{ cfPsf] 5 . IftljIft alg/x]sf] 5 . cfly{s If]q nl8/x]sf] a]nf /fHon] xfd|f] kf6L{dfly ;fd|fHojfbLx¿sf] sf]sf]xf]nf, lkm/Gt],

cgnfOg klqsf hgklqsf cfsfl;Psf] 5 . gful/sx¿sf] hLjg ;fd|fHojfbn] cfˆgf] hgtfsf] ;"rgf tx;gx; eO/x]sf] 5 . o:tf] ;+s6sf] k| l taGw nufof] . s} o f} + ;~rf/ 3'dGt] / duGt]x¿ lj?4 n8\g'k5{ .
(www.janapatrika.com) sf] ;xh 9+un] rNg ;s]sf] 5}g .Ú pgn] / ;~rf/dfly sAhf ug]{ / Gofok|]dL a]nfdf b]zsf] /Iff ug]{ ;~rf/ dfWod dfWodx¿n] o;sf lj?4 n8\ge ' Psf] qmflGtsf/Lx¿sf] cf:yfdfly k|xf/
pb\3f6g sfo{qmdnfO{{ ;Daf]wg ub}{ ljb]zL cltqmd0fsf/Lx¿n] b]zdfly hgtfdfly bdg ug{ k|of]u ub}{ rflxPsf] 5 . hgtfsf] kIfdf v/f] 5 . xfdLn] tkfO{+x¿nfO{{ wGojfb ug] { 3' d Gt] lkm/Gt] x ¿ lj?4
dxf;lrj ljKnjn] ;f] 7f]s'jf u/]sf x:tIf] k ul//x] s f] eGb} b] z sf cfPsf] 5 t/ xfdLn] hgtfsf] kIfdf n8\g] ;~rf/ dfWod rflxPsf] 5 . lbPsf lyof} F + . clxn] klg km] l / n8\g'k5{ . b]zsf hfnL, km6fxf /
x'g\ . dxf;lrj ljKnjn] eg]– …/f0ff k|fs[lts >f]t, hn, hl8a'6L / k|of]u ug{'k5{ eg]/ nl8/x]sf 5f}+ . hgtfsf] kIfdf n8\g] ;~rf/ If]q k|ltaGw nufpg] k|oTg ul//x]sf] 5 . bnfn k'FhLjfbsf lj?4 n8\g'k5{ /
zf;gdf h;/L cfˆgf ef/bf/x¿nfO{{ hldgdfly cfFvf ufl8/x]sf] atfP . k'FhLjfbn] hgtf / b]zdfly bdg rflxPsf] 5 . hgtfsf] cfsf+IffnfO{{ clxn] sof}+ g]tf sd/]8x¿ h]ndf of] ;+3if{sf] df]rf{df cgnfOgn] e"ldsf
/f] n qmd afF 8 \ Y of] cfh g] k fnsf pQm hgklqsfsf] pb\ 3 f6g ul//x]sf] a]nf o;sf] lj?4 nl8/x]sf ;Daf]wg ug]{ / ljb]zL cltqmd0f ug]{ x'gx' G' 5, sof}+ 3fOt] x'gx' G' 5 . k|ltaGw v]Ng'k5{ . h'g lbg;Dd oxfFsf] bnfn
;+ ; bjfbL kf6L{ x ¿, ljb] z L sfo{qmdnfO{{ ;Daf]wg ub}{ dxf;lrj 5g\ \ . b] z df b' u { l Gwt xfjfx¿ bnfnx¿ lj?4 ;~rf/ dfWod lj?4 xfdLn] k|lt/f]w ;+3if{ u/]sf k'h
F Ljfb 9Nb}g / j}1flgs ;dfhjfb
;fd|fHojfbLsf Ph]06x¿ /f]nqmd ljKnjn] eg]– …dfgj hfltn] ;~rf/sf] rln/x]sf] 5 . b]zsf] ;fj{ef}d;Qf rflxPsf] 5 . sof}+ ;~rf/dfWodx¿ xf}+ . To;sf g]tf xfdL xf}+ . pgLx¿sf] :yfkgf x'bF g} ta;Dd o'jfx¿ oxL
nufpFb5 } g\\ . …^–^ dlxgfdf dGqL km]g,{] k|of]u w]/} ;dob]lv ub}{ cfPsf] 5 . / /fli6«o :jfwLtgtf vt/fdf 5 . k};fsf nflu Pd;L;Lsf] lj1fkg kIfdf xfdL nl8/x]sf] s;}nfO{{ dg a;]/ n8\g'k5{ . o'jfx¿ lg/fz
b]zsf] 9's6' L p8fpg] / a]?h' / cy{tGq xfd|f k'vf{x¿n] ljleGg tl/sfn] o;sf] g]kfnsf] /fhgLlts k|0ffnL cl:y/ ahfO/x] s f 5g\ \ . Pd;L;L k/]sf] 5}g . o;sf lj?4 n8\g] ;~rf/ x'g'x'Fb}g . ufpF / ;x/af6 p7]/
tx;gx; kfg]{ t/ hgtfk|lt pQ/bfoL k|of]u ub}{ cfPsf] 5 . ju{x¿sf] pbo aGb} uO/x]sf] 5 . dGqL aGg] bf}8w'k ;fd|fHojfbL gLlt xf] . Pd;L;Lkl5 dfWod xfdLnfO{{ rflxPsf] 5 . g]kfnL j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{k' 5{ .
sfd gug]{ hl6n kl/l:ylt b]lvG5 .Ú ePb]lv o;n] kIfw/tf lnPsf] 5 . rln/x]sf] 5 / b]zsf] ;DklQ n'6\g] P;kLkL cfPsf] 5 . ;~rf/ dfWod hgtfsf] lxtdf h'g;'s} xfntdf k|fs[lts ;|f]t ;fwgx¿n] el/Psf]
dxf;lrj ljKnjn] jt{dfg zf;g @! cf} + ztfAbLdf ;~rf/nfO{ { sfd eO/x]sf] 5 . ;fd|fHojfbsf o;sf] kIfdf x'g' b'vb\ s'/f xf] . s}of}+ hgtfsf] clwsf/sf] kIfdf b]z bnfnx¿n] a]r]/ vfPsf 5g\\ .
Joj:yfaf6 sf]xL klg hgtf ;Gt'i6 k'FhLjfbn] sAhf ug{ vf]h]sf] 5 . Ph]06x¿sf] ¿kdf ;+;bLo bnx¿ ;~rf/ dfWodx¿n] o;sf] rfs8L hg;~rf/ plqg' k 5{ . hgtfsf] k'vf{x¿n] gfnfkfgL / l6i6fdf n8]/
x'g g;s]sf] eGb} jt{dfg zf;g clxn] ;a}eGbf a9L ePsf] qmflGt nflu/x]sf 5g\\ . hgtfk|lt s'g} ul//x]sf 5g\\ . hgklqsf cgnfOg hLjgsf] kIfdf x/;do n8\g] sfd b]z arfPh:t} g]kfndf ca clGtd
Joj:yfnfO{{ n'6]/fx¿sf] Joj:yfsf] ;"rgf qmflGt xf] . o;sf] gs/fTds pQ/bfoL gx'g] ;d:of uDeL/ 5 . s'g} ljb]zL Ph]06x¿sf] h'7f] vfP/ of] cgnfOgn] ug]{5 . oxfFsf n'6 -af“ s L clGtd k] h df_

‘hgtfsf] ;Qf NofP/} 5f8\5f}’


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf
dxf;lrj ljKnjn] g]skf / qmflGtnfO{{
c;kmn kfg{ ljleGg hfnem]n / if8\oGq
k|l] /t ug{ g]tf so{stf{nfO{{ lgb]z
;d]t lbPsf 5g\ . pgn] cfˆgf] kf6L{
{ g
hgtfsf] aLrdf nf]slk|o x'bF } uPsf]
k'iksdn / afa'/fdsf] blIf0fkGyL af6f]
ju{;3+ if{sf] l;4fGt 5f]8k] l5 km]l/ u/] klg g5f8\g] …ln;f] l;4fGtÚsf hgo'4n] :yflkt u/]sf s'/fx¿ x'g\ . Tolt :jefodfg e}/x]sf] 5}g . x'g
klg sDo'lgi6 /fhgLltsf] s'/f ug'{ sf/0f jfdkGyL v]dfsf g]tf tyf pxfFn] )^# kl5 k|r08kynfO{{ lagf t dfcf]jfbL s]Gb|n] dfcf]jfbsf]
Tof] cfkm}Fdf e|d xf] / Ps k|sf/sf] sfo{stf{x¿ dfq geP/ g]kfnL lg0f{o÷ lagf ts{ aLr}df 5fl8lbg' l;4fGt;d] t )&% h] 7 # ut]
/fhgLlts a]OdfgL klg xf] . cfh sf+u;]| sf g]tf tyf sfo{stf{x¿ ;d]t eof] eg] …k|r08ÚnfO{{ cem} k|of]u Pdfn];uF kf6L{ Pstf u/]kl5 kl/Tofu
s'g} ;dosf hgo'4sf sdfG8/ tjfx ePsf] b]lvPsf] 5 . g]kfnL ul//xg' ePsf] 5 . pxfF cfh g]kfnL u/]sf] lyof] . )&& kmfu'g @# ut]sf]
dflgPsf dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf sf+u; ]| sf sltko k'/fgf g]tfx¿n] t sf+ u | ] ; , Pdfn] a f6 km' 6 ] / ag] s f] ;af{]Rr cbfntsf] Ps km};nfnfO{{
k'iksdn bfxfn g]kfnsf] blIf0fkGyL bfxfn b]pjfkl5 g]sf+sf] ;efklt x'g PsLs[ t ;dfhjfbL / axfgf agfP/ Pdfn] / dfcf]jfbL
/fhgLltsf] k|ltlglwd"ns kf6L{ g]kfnL ;Sg];Ddsf] cfFsng ug{ yfn]sf h;kfnufotsf kf6L{x¿sf] ;fydf s]Gb| cnu ePkl5 klg dfcf]jfbL
sf+ u | ] ; ;F u sfo{ u t Pstf u/] / 5g\\ . olta]nf dfcf]jfbL s]Gb|sf hxfF x'g'x'G5, ToxfF …k|r08Úsf] k|of]u s] G b| n ] dfcf] j fbsf] l;4fGtnfO{ {
g]kfnsf] sDo'lgi6 /fhgLltnfO{{ w'ldn cWoIfn] g]kfnL sf+u|];;Fu ;xsfo{ k'g:yf{kgf u/]sf] ;'lgPsf] 5}g . a?
agfpg] sfddf nfUg' ePsf] 5 . of] u/]/ Psflt/ sDo'lgi6 / sf+u|]; Pdfn] ; F u cnu ePkl5 a;] s f]
Ps k| s f/n] g] k fnsf] sDo' l gi6 eg] s f Pp6} 8\ o fªsf x' g \ e Gg] dfcf]jfbL s]Gb|sf] klxnf] a}7sdf
/fhgLltnfO{{ e|li6s/0f ug]{ k|of; klg dfGotfnfO{{ :yflkt u/fpg vf]Hg' kf6L{sf] gfd kl/jt{g ug]{ s'/f cfPsf]
ePsf] 7f]sj' f ub}{ hgtfsf] xftdf ;Qf eGb} hgtfx¿ cfˆgf ;d:of / xf] . cfkm\gf] blIf0fkGyL /fhgLlts ePsf] 5eg] csf{ l t/ cfkm\ g f] lyof] . Tolta]nf Pdfn]af6 dfwj
NofP/} 5f8\g] pb\3f]if 5g\ . d+unaf/ d'2fx¿ NofP/ cfpg] qmd al9/x]sf] af6f]nfO{{ ;'lglZrt ug{sf nflu pxfFn] blIf0fkGyL /fhgLlts af6f] klg g]kfnx¿ km'6/] cfPkl5 gofF gfddf
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ nlntk'/sf] lhNnf atfpFb} c;f]h !–* ;Dd sf7df8f}dF f dfS;{jfbL lrGtg 5fl8;Sg' ePsf ;'lglZrt ub}{ nu]sf] b]lvPsf] 5 . kf6L{ Pstf ug]{ elgof] . t/, dfwj
:t/Lo /fhgLlts tyf j}rfl/s k|lzIf0f x' g ] kf6L{ s f] /fli6« o dxflwj] z g 8f= afa' / fd e§/fO{ s f] km] l / pxfF n ] e" t k" j { e} ; s] s f g]kfn ;d"xn] lgjf{rg cfof]uaf6
sfo{qmdnfO{{ ;Daf]wg ub}{ dxf;lrj eJo¿kdf ;DkGg ug{sf nflu ;Dk"0f{ ;fy÷;xof]u vf]hL /xg' ePsf] dfcf] j fbLx¿;F u dfq Pstfsf] PsLs[t ;dfhjfbL kf6L{sf] btf{
ljKnjn] ;f] s'/f atfPsf x'g\ . g]tf so{qmtfnfO{{ Jofks tof/L ug{ / b] l vPsf] 5 . 8f= e§/fO{ klg cfx\jfg ug's { f] vf; sf/0f klg ToxL :jLs[lt kfPkl5 dfcf]jfbL s]Gb|;uF
dxf;lrj ljKnjn] n'6/] f bnfn e|i6frf/, Pd;L;L, dfgj t:s/, k'iksdnaf6 sDo'lgi6 kf6L{ 5f8\g] g} xf] . at{dfg dfcf]jfbLx¿;Fu pxfF tTsfn kf6L{ Pstf ug{ OGsf/
7ux¿n] hgtfnfO{{ ljleGg tl/sfn] dflkmofsf lj?4 n8\g / >dlzn tyf ;'lglZrttfsf] vf]hLdf b]lvg'x'G5 . Pstfsf] kIfdf x'gx' G' g eGg] pk/f]Qm ul/lbof] . olta]nf km]l/ dfcf]jfbL
7lu/x]sf] eGb} hgtfnfO{{ ;To s'/f
af]n/] ljZjf; lbnfpFb} qmflGtdf nfUg
pTkfbgzLn kf6L{ agfpg lgb]z
lbPsf 5g\\ .
{ g;d]t dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf bfxfnsf]
g]kfnL sf+u; ]| ;Fusf] ;xsfo{nfO{{ s;}
egfO{ / 36gfqmdx¿n] b]vfPsf
5g\\ . k|r08 / k|r08ky tTsfnLg 8f= s]zj b]jsf]6f s] G b| s f cWoIf bfxfn bl0fkGyL
-af“ s L $ k] h df_
2 @)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/

g]
t
ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}

✍ ;DkfbsLo
T
[ j, sfo{
s tf{
– s= dfcf]T;] t'ª
/ hgtfaLrsf] ;DjGw dfgj ;dfhsf] ljsf; ?kfGt/0f gkfnL /fhg}lts cj:yfsf] jf/]df eGg] ;j{xf/f juL{o cfr/0f ;/n :jefj cfwf/e"t 1fg xfl;n ug{' ;Sg]

efua08fsf] /fhgLlt aGb u/ / u'0ffTds 5nfªåf/f lg/Gt/ ljsf;


/ ;d[l4sf nflu s'g} klg /fhgLlts
g]t[Tj, To;sf sfo{stf{, hgtfsf]
xf] eg] oL dflysf s'g} klg ljz]iftf
ePsf g]tT[ jsf] cefj v8\ls/x]sf]
b]lvG5 . JolQmut :jfy{eGbf dfly
/ :jR5 g} l tstf ;+ u 7g / sfo{stf{ cjsf lbgdf :yfkLt ug{'
sfo{stf{kl| t ;dk{0f efj :k:6 jQmf kb{5 . Pstf, ;+3if{ / ?kGt/0fsf]
cfly{s kf/blz{tf g]tfdf x'g' kb{5 ljlwnfO{ c+ufNg' kg],{ lgM:jfy{ 9+un]
olta]nf ;+;b\jfbL bnsf] efuj08fsf] /fhgLltn] cfk;L ljrf/ / b[li6sf]0fdf ;dfgtf, p7\g g;Sg' g]kfnL /fhgLlts g]tT[ jsf] clg dfq ljZjf;sf] jftfj/0f cfˆgf] If]qsf] j:t'ut l/kf]6{ kf6L{nfO{
Pscfk;df ;fk] l Ift ldqtf– sdhf]/L xf] . jGb5 . xfdL g]kfnL hgtfx? oxL lbg], hgtfnfO{ ;w}F u'? ;+em]/ kf6L{ /
b]z / hgtfsf] cl:tTj ;+s6df k/]sf] 5 . ;/sf/sf ldqtfk"0f{ Jojxf/, cGt/ ;+3if{ Ps jt{ d fg kl/k| ] I fdf g] k fnL km;fpg] hfnf]df kl;/x]sf 5f}F . hgtfsf] ldqjt ;DjGw sfod /fvL
ltg} c+udf efua08fsf] gLlt nflbPsf] 5 . h;sf clgjfo{ zt{ x'g cfpF5 . sDo'lgi6 g]tfdf x'g' kg]{ s'/f d'Vo u/]/ /fVg] . ;Tosf] ;dy{g ug]{ / c;Tosf]
kf6L{ dfS;{jfbL lj1fg cfyf{t ;j{xf/f kIfkftL/lxtsf] x'g' kb{5 . ;+u7gsf] lj/f]w ug]{ dfS;{jfbL dfGotf nfu" ug],{
sf/0f e|i6frf/, sfnf]ahf/L, dxFuL, u'08fubL{n] ;Ldf juL{o bz{gn] k|lzlIft kf6L{ xf] . of] lgodeGbf dfly geO{ ;+u7gsf] rfs8L / u'6aGbL b'a} gug]{ JolQmut
kf6L{ åGåfGtds ef}ltsjfbL ljrf/ dftxtdf rNg] x/]s cGt/lj/f]wsf] rl/qsf sfo{stf{x?sf] ckl/xfo{
gf3]sf] 5, zflGt;'/Iff / Gofo Psfb]zsf] syf ePsf] wf/fn] lge{/ x'G5 . To;}n] sDo'lgi6 xn hgjfbL s]lGb|otfsf] ljlwåf/f ug]{ cfhsf] cfjZostf xf] .
5 . a}bl] zs x:If]kn] l;df gf3]sf] 5 . Pd;L;L h:tf] kf6L{nfO{ g]tT[ jdf ;dlk{t -g]tT[ j j];_
kf6L{ eGg] ul/G5 . dfS;{ j fbL
Ps k|sf/sf] c;n JolQm x'g cfjZos g]kfn Pp6f o:tf] ;'Gb/ / ljzfn
5 . Pstf ;+3if{ / ?kfGt/0fsf] /fi6« xf] . oxfF ljleGg hfthflt, efiff,
/fi6«3ftL ;Demf}tf ePsf] 5 eg] :6]6 kf6{g/;Lk k|fu] f| d l;4fGtdf cfwfl/t ;j{xf/f ju{sf] ljlwnfO{ c+ufNg' kg]{ lg:jfy{ 9+un] efifL, e]if, e'iff, ;+:sf/ ;+:s[lt;lxtsf
j} 1 flgs ;dfhjfb x' F b } ljZj lkmN8sf] j:t'ut l/kf]6{ kf6L{nfO{ lbg] hgtfx?sf] hdftn] ;lhPsf] b]z xf] .
-P;kLkLkL_ h:tf] /fi6«3ftL ;Demf}tf ug{ laleGg k|kGr ;fDojfbdf k'Ugsf nflu dfS;{jfbL hgtfnfO{ ;+w} u'? ;+em]/ kf6L{ / oxfF wgL, ul/a, /+u, j0f{ s'g} klg
ul/b}5 . t/, o; ljifodf ;/sf/, ;Qfwf/L / ;+;bjfbL bz{gn] k|lzlIft ;zQm sfo{stf{sf]
cfjZostf kb{5 . l;+uf] b]z / ;+;f/
hgtfsf] ldqjt ;DjGw sfod 5'l§b}g . dfq dflg;x?sf] ;femf
/flv/fVg] vfnsf] g]tT[ j eof] eg] ;fob ;d"xnfO{ hgfpF5 . ToxL hgtfsf]
/fhgLlts bn / g]tfx?nfO{ s'g} lrGtf / rf;f] /x]sf] lhTgsf nflu u/L vfg] cfdul/a, sfo{stf{ / ;b:ox?nfO{ z+sf ug{' kg]{ aLrdf zf;g ug]{] zf;s ju{ / >d
pTkLl8t, ;j{xf/f >dhLlj hgtfsf] l:ylt cfpFbg} . ;Tosf] ;dy{g ug]{ / ug]{ zflift ju{ aLrsf] cGt/lj/f]wn]
b]lvb}g . pgLx? t b]z / hgtfsf] ljifodf eGbf cfufdL alnof] ;fy rflxG5 . To;}n] g]t[Tj c;Tosf] lj/f]w ug]{ dfS;{jfbL dfGotf /fhgLlts kf6L{ hGdfPsf] sf/0f hgtf
;+;bLo lgjf{rgdf s;/L ax'dt Nofpg] / k'gM s;/L sfo{stf{ / hgtfsf] lqklIfo ;DjGw nfu" ug],{ rfs8L / u'6aGbL b'a} gug]{ hlxn] klg b'O{ ;d"xdf ljefhg ePsf]

cfˆgf] n'6sf] :ju{ sfod /fVg] eg]/ bQlrQ eP/


gª / df;'sf] hlts} glhs / alnof]
x'g cfjZos kb{5 . hj of] ;DjGwdf bfgf s]=;L= vfnsf] g]tf g]kfnL hgtfnfO{ clt x'G5 . Pp6f wgL / csf]{ ul/a . xfdL
cfjZostf v8\ss ] f] 5 . dfS;{jfbLx?n] k|foM ul/a, pTkLl8t
yf]/} klg ;d:of cfp5, tj kf6L{ /fhgLlts g]tfx?n] cfˆgf] JolQmut sg} klg j:t', JoflQm jf :yfgsf] / >lds ju{df kg]{ dflg;x?nfO{ ;fFrf]
lgjf{rgsf] ldlt 3f]if0ff gx'bF } ;+Vofsf] efua08fdf h'6s
] f ;+u7g, ljrf/, l;4fGt / l;+uf] :jfy{sf lglDt nflu k/]sf] b]lvG5 . jf/]df a0f{g ug]x{ f] eg] rf}tkmL{ s'/fx? cy{df hgtf eGg] ub{5f} / ltg} ju{sf]
5g . nf]stqdf hgtfnfO{ :jtGq ?kdf dtbfg ug]{ kf6L{sf] ;+:yfut ;+/rgfd} b/f/ k}bf of] pgLx?sf] :jfy{ dxTjsf+IfL dfq a'‰g' kb{5 . xfdLn] g]tf / g]t[Tjsf] pTyfg, d'lQm / ;d[l4sf vflt/ ;+3if{
x'G5 . o:tf] x'bF f ;j{xf/f ju{n] cfˆgf] xf] . o;n] w]/} k/;Dd k'¥ofpFb}g . dfq s'/f ubf{ klg vNnf] x'g] ub{5 . ug]{ ub{5f} .
aftfj/0f agfpg' kg]{df oL ;+;b\jfbL /fhgLlts bn lglb{i6 nIfdf k'Ug ;Sb}g . To;}n] o;n] Ifl0fs Pz, cf/fd lbP klg g]tf;Fu;Fu} sfo{stf{ klg ToxL vfnsf] hgtfx? vf; ljrf/ / l;4fGtn]
oxfF g]tT[ j, g]tf, sfo{stf{ / hgtfsf] eljiodf k5'tf] x'G5 . ;j{xf/f juL{o x' g ' kb{ 5 . g] t [ T jsf] OR5f / n]z x'Fb}gg\ . pgLx?n] s'g kf6L{sf]
/ g]tf u7aGwg ub}{ hgtfnfO{ 3]/faGbLdf kf/]/ cfk"m e"ldsf s] xf] < pgLx? s:tf–s:tf ljrf/ cyf{ t ;Tosf] kIfdf g] t [ T jcg' ; f/ sfo{ s tf{ n ] st{ J o ;/sf/n] cfˆgf] b}lgs cfjZostf
/ cfˆgf] bnnfO{ lahoL agfpg Gjf/fgb]lvsf] an u'0fn] o'Qm x'gk' b{5 clg dfq lqklIfo b[9tfk"js { pleg] ;w}F kf6L{ ;+u7g, lgefPgg\ eg] klg ToxfF ;f:tL v]Kg' k"lt{df ;xh jftfj/0f agfO{ lbG5
;DjGw alnof] x'G5 . eGg] ljifodf sfo{stf{ / hgtfsf] kIfdf ;dlk{t kg]{ x'G5 . sfo{stf{n] s'g} lglZrt pxL kf6L{nfO{ cfˆgf] 7fGg] ub{5g\ .
nufpFb} 5g\ . h'g sfo{n] cfdg]kfnLsf] lz/ lgx'l/g ;fdfGo 1fg /fVg h?/L 5 . x'g] g]tf g]kfnL hgtfnfO{ cfjZostf kf6L{sf] Go"gtd / clwstd nIo To;}n] cfhsf] of] jt{dfg b'lgofFdf
g] t [ T j xf] . k|To]s cGt/lj/f]wsf] ;dfwfg p2]ZonfO{ :jLsf/ u/]/ To;sf] k|fKtL ul/a ls;fg, ;j{xf/f >flds ju{x?
k'u]sf] 5 eg] nf]stGqsf] wHhL p8fpg] sfo{ ePsf] ;j{ky| d g]tT[ jsf jf/]df hfGg j:t'ut ;Totfdf 6]s]/ ljgfe]befj / sfof{Gjogsf vflt/ pQm kf6L{sf] a9L zf;sx?sf] ef]6 a}+ssf ?kdf
5 . h'g Hofb} 3[l0ft / lgGbgLo sfo{ xf] . ;+;b\jfbL h?/L 5 . g]tT[ j eg]sf] s'g} klg ;dfgtfsf] cfwf/df xn ug{ ;S5' ljwfg jdf]lhd ;+ul7t ;b:otf lnO{ pkof]u eO{/x]sf] b]lvG5 . To;}n]
lglZrt ljrf/ / l;4fGtsf] dfu{ kb{5 . ju{ ;+3if{k|lt slxNo} klg ljleGg txsf] lhDdfdf /xL lgz'Ns dfS;{jfbL bz{gdf ljZjf; ug]{ kf6L{,
/fhgLlts bn / g]tfsf] o; lsl;dsf] xs{taf6 bz{gdf b[9 /xL ;dfhsf] ;fdflhs, ;+emf}tf gug]{ a? d[To'j/0f ug]{ t/ / lg:jfy{ kf6L{sf] sfddf v6\g] g]tf / g]t[Tjn] ;Dk"0f{ pTkLl8tsf]
j}rfl/s, /fhg}lgts, bz{g, ;+u7g, hgtf / /fi6«nfO{ wf]sf glbg] x'g' sfo{stf{ eP kl5 kf6L{ / ;+u7g kmnfd] 9f]sf tf]8\g] ;fFrf] dfS;{jfbL
at{dfg ;+;bLo Joj:yfaf6 b]z / hgtfsf] d'lQm ;Dea ;+3if{ cfly{s ljsf;nufot ;du| kb{5 . oL dflysf s'/fx? g]t[Tjdf ;b:ox?nfO{ 9'Ss eP/ sfd ug{ ljrf/ wf/faf6 lgb]{lzt sDo'lgi6
5}g egg] k'li6 x'G5 . kIfdf g]tT[ j ug{ ;Sg] ax'kl| tefzfnL x'g' kg]{ u'0f x'g\ . g]tf eg]sf] g]tT[ j pT;flxt x'gu] b{5 . sfo{stf{sf] vf; ;dfhjfbåf/f dfq k|fKt x'G5 eGg]
Ifdtf ePsf] JolQmnfO{ a'‰g'kb{5 . xf]Og, Pp6f ;Lldt If]qsf ln8/ s'g} cy{ of]hgf sfof{Gjog ug]{ b:tf xf], s'/f a'emfpg cfjZos 5 .
To;sf/0f, b]z / hgtfnfO{ ;+;b\jfbL bn–bnaf6 ;dfhdf g]tfx? lg/Gt/ hlGd/xG5g\ k]zf, Joj;foL, ;fdflhs ;+3;+:yf, hf] ;+ul7t ?kdf x'G5 . s'g} klg hgtfaf6 g] t f, g] t [ T j /
t/ g]tT[ j Ps o'udf Ps k6s dfq hgjuL{ o ;+ u 7g, df] r f{ , kmf} h L kf6L{sf] gLlt / of]hgfnfO{ dfg]/ Tof] sfo{ s tf{ x ?n] l;Sg' kg] { u' 0 fx?
kf/ nufpg g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] eg] h:tf] j}1flgs hlGdG5g\ . Tof] klg Go"g ;+Vofdf . sdf08/ cyf{t\ s'g} klg vf; ;dosf] kf6L{sf] lblUjhosf nflu cufl8 a9\g] pgLx?sf] lg/Gt/ kl/>d /
;dfhjfb :yfkgf ug{' clgafo{ ePsf] 5 . o;sf] lglDt g]tT[ jdf j}rfl/s Ifdtf, ;+u7gfTds cfGbf]ng ;+3if{ / ljb|fx] af6 pbfPsf] sfo{stf{x? Tof] /fhg}lts kf6L{sf] b}lgsLaf6 >d ug{ l;Sg' kb{5 .
s'zntf, kmf}hL snfn] lgk"0ftf / Ifl0fs ln8/nfO{ g]tf eGb5g\ . g]tf klxnf] kFh ' L cyf{t zlQm x'g\ . ;+ul7t pgLx? h;/L x'G5 cfTdlge{/ x'G5g\,
;Dk"0f{ ;r]t gful/sn] g]kfn sDo'lgi6 kf6L{nfO{ ;fy / j}1flgs pTkfbg ug]{ Ifdtf cflb jGgnfO{ cfˆg} b[li6sf]0f / sfo{lbzf sfo{stf{sf] ;xL kl/rfng ljgf s'g} Tof] l;Sg' kb{5 . pgLx? hlxn] klg
cfwf/e"t ?kn] x'g} kg]{ x'G5 . cfh klg rflxb}g . kf6L{ ;+u7g tyf cfk"m klg kf6L{ ljho x'g ;Sb}g . To;}n] kl/jt{glzn x'G5g\, Tof] l;Sg' kb{5 .
;xof]u ug{s' f] ljsNk 5}g . cGoyf oL ;+;b\jfbL bn h'g b]z / ;dfhdf 7Ls ;dodf ;Dj4 df] r f{ jf ;+ : yfsf] nIo g]tf / g]t[Tjn] x/bd ;+ul7t / ;dfh kl/jt{ g sf] h' g ;' s }
g] t [ T j hGdg ;s] s f] 5} g Tof] p2]ZonfO{ a'em]/ ;f]sf] :k:6 JofVof ;zQm sfo{stf{sf] b:tf /fVg / kl/l:yltdf klg clGtddf lg0ff{os
/ g]tfx?n] b]z / hgtfsf] cl:tTj g} gfd]6 agfOlbg] b]z÷;dfh k5fl8 kg]{ u/]sf] 5 eg] ug] { / sfof{ G jo ug{ s f nflu qmflGtsf/L 9+un] kl/rfng ug{ Wofg zlQm hgtf x'G5g\ . To;sf/0f
lglZrt 5 . a]nd} f a'l4 k'¥ofp cGoyf k5'tfpg'afx]s g]tT[ j hGd]sf] b]z ljsf;sf] ce"tk"j{ sfo{stf{nfO{ k|lzlIft ug{ ;Sg] lbg' kb{ 5 . :jR5 g} l tstf, hgtfnfO{ ;fydf /fVg h?/L 5 .
prfOdf k'Ug] u/]sf] 5 . b]zdf g]tfx? k| l zIfs aGg ;s] d f g] t f aGg Odfgbfl/tf, cg'zfl;t, ;/n :jefj Ps ;Gbe{df dfcf]T;]tª' n] eGg' ePsf]
csf]{ ljsNk x'g] 5}g, r]tgf eof . lg/Gt/ hlGdOP em} g]kfndf klg ;Sb5 . To;} n ] ;j{ x f/f juL{ o w}o,{ ;xgl;ntf v'nf, :k:6 b]z elQm lyof] ls …hgtfn] ;xL g]tT[ j kfP
g]tfx? cgluGtL hlGdP . af:tjdf ;dfhjfbsf] kIfw/ k|To]s sDo'lgi6 / hgtfk| l t akmfbf/ cfly{ s eg] hgtf O{ltxf; lgdf{tf x'g olb
g]tfx?df b'/bzL{ / a}1flgs b[li6sf]0f kf6L{sf ;b:ox?n] cfk"mnfO{ g]tfdf kf/blz{ t f / >dlznn] el/k" 0 f{ hgtfn] unt g]tT[ j kfP eg] hgtf
tfdfª d'lQm df]rf{sf] cWoIftfdf b'ul{ ;+ tfdfª
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 ;d'bfosf] e"ldsf dxTjk"0f{ x'g]
;"IdbzL{ / ;dfg Jojxf/ ;/n :jefj
/ :k:6 jQmf ;fbf hLjg / pRr
ljsf; ug]{ / g]tfaf6 g]tT[ jdf ljsf;
ug{ lg/Gt/ sf]lzif ug{' kb{5 .
sfo{stf{ eOlbP kl5 s'g} klg kf6L{n] e]8f klg x'g\ .Ú To;}n] hgtfnfO{ s:tf]
;f:tL Joxf]g'{ kb}g{ . agfpg] -qmflGtsf/L ls blIf0f kGyL_
kf6L{sf ;lrjfno ;b:o ljifdsf] atfP . ljrf/ :jR5 g}ltstf b]z / hgtfk|lt ;fdflhs cGt/lj/f]w ;DjGwL /fd|f] st{Jo / clwsf/sf s'/f ubf{ eGg] s'/fdf kf6L{ g]t[Tj g]tf /
k|dv
' cfltYotfdf ePsf] tfdfª d'lQm e]nfdf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf ;dlk{t efjgf / ljrf/n] cf]tk|ft] 1fg cfˆgf] kf6L{ ;+u7gsf] nIo kf6L{sf] ;+:yfut of]hgf / gLltk|lt sfo{stf{sf] 7"nf] e"ldsf x'G5 . hgtf
ePsf] x'g' kb{5 . t/, lj8Djgf xfd|} p2]Zosf jf/]df k"0f{ 1fg ePsf], ;w}F k|ltj4 /xg] . sDtLdf dfS;{jfbsf] cfkm}df slxNo} klg v/fa x'Fb}g .

unt k|jl[ Qx¿ kf6L{ / qmflGtaf6 efUb} hfG5g\


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf j}1flgs ;dfhjfbsf] kIfdf / ;+3if{sf] o;}u/L, dxf;lrj ljKnjn] bnfn ju{ ;+3if{sf] kIfdf x'g'kg]{ atfP .
dxf;lrj ljKnjn] qmflGtsf/L b[li6n] ju{;3+ if{ / PsLs[t hgqmflGtsf] ;+;bLo k'h
F LjfbL /fHo;Qf k"0f{ ¿kdf dxf;lrj ljKnjn] ;fd|fHojfbn]
cfGbf]ngsf] nfdf] ofqfdf sof}+ unt kIfdf x'gk' g]{ atfpFb} n]vs ;flxTosf/ Wj:t gkfbf{;Dd hgtfsf] Joj:yf g]kfnnfO{{ sDo'lg:6/lxt klZrd
k|jl[ Qx¿ kf6L{ / qmflGtaf6 efUb} hfg] Pj+ ;+:s[ltsdL{x¿ ;flxTosf] kIfw/tf gcfpg] eGb} o;sf nflu kf6L{n] a+ufn agfpg vf]lh/x]sf] eGb} o;sf
7f]sj' f ub}{ o;sf] kl5Nnf] pbfx/0f lj?4 86]/ n8\g] atfpb} /fHo ;Qf
wd]G{ b| / ;'bz{g ePsf] atfPsf 5g\ . aGb'ssf] gfnaf6 lg:sg] eGb} clxn]
clvn g]kfn hg;f+:s[lts dxf;+3sf] ljrf/sf] aGb's af]s]/ n8\g] atfP .
kfFrf}+ s]Gb|Lo ;ldltsf] k"0f{ a}7snfO{{ pgn] kf6L{lj?4 k|ltlqmofjfbLx¿,
;Daf]wg ub}{ dxf;lrj ljKnjn] ;f] km'6jfb / cj;/jfbLx¿n] rf}tkmL{
df]rf{ g]kfnsf] /fli6«o e]nfn] b'u{l;+ s]Gb|Lo ;b:o tyf sf7df8f}F lhNnf s'/f atfPsf x'g\ . pgn] s~rg/ xdnf ug]{ k|of; u/] klg o;n]
tfdfª -k|]/s_ sf] g]t[Tjdf @% O~rfh{ dfOnf nfdfn] tfdfª ;'bz{gn] qmflGt u5{g\ eg]/ pgsf] cfk"mnfO{{ s'g} km/s gkfg]{ atfP .
;b:oLo s]Gb|Lo sfo{;ldlt rog ;d' b fon] g] k fnsf] qmflGtsf/L k5fl8 nfUg' cfk"mnfO{{ lj;h{g ug{e' Psf] pQm sfo{qmddf g]skfsf s]Gb|Lo
u/]sf] 5 . h;sf] pkfWoIf la=P;= cfGbf]ngdf dxTjk"0f{ e"ldsf v]ns] f] eGb} knfogjfb / c/fhstf jfbsf] ;lrjfno ;b:o ;Gtf]if a'9f du/,
nfdf, dxf;lrj ;nfd l;+ nfdf, eGb} ;f] ;d'bfosf] Oltxf; / cfufdL Pp6} k|jl[ Q ePsfx¿ ;w}F Ps} 7fpFdf kf6L{ s]Gb|Lo ;b:oPj+ dxf;+3sf
;lrj u'0f l;+ ?Daf / sf]iffWoIf ;'Gb/ bfloTjsf af/]df k|lzIf0f;lxt awfO{ x'g;] d]t atfP . s]Gb|Lo cWoIf dfOnf nfdfnufotn]
nfdfnufot @% ;b:oLo /x]sf 5g\\ . dGtJo /fv]sf lyP . dxf;lrj ljKnjn] ;flxTo k|lzIf0f lbPsf lyP . a}7sn] & hgf
pQm e]nfnfO{{ ;Daf]wg ub}{ k|dv ' o;}u/L, PsLs[t hgqmflGtsf qmflGtsf] ;fwg ePsf] atfpFb} ?;L dfqgeP/ k|lta4tf;lxt ;+3if{df lg/Gt/ ;+3if{ ug]{ atfP . pgn] s]Gb|Lo ;b:o yk u/]sf] 5 . h;df
cltly ljifdn] /fli6« u :o d' l Qm 3fOt] of]4f a'4 nfdf, du/ d'lQm qmflGtsf] ;Gbe{df sd/]8 n]lggn] x'gk' g]{ atfP . dxf;lrj ljKnjn] cfnf]rgfaf6 cl:tTj wfGb} cfPsf ¿kGb]xLaf6 ljxfgL du/, df]/ªaf6
cfGbf]ngdf tfdfª ;d'bfon] lg0ff{os df]rf{sf s]Gb|Lo dxf;lrj OGb|axfb'/ ;flxTonfO{{ bfFt / k]rlsnf eGg'ePsf] ;+:s[lt /fhgLltaf6 cnu x'G5 eGg] sltko n] v s ;+ : s[ l tsdL{ x ¿ b] j /fh, ;+ v ' j f;efaf6 ;' h g,
e"ldsf v]Ng'kg]{ pNn]v ub}{ j}1flgs du/ / g]jfM d'lQm df]rf{sf s]Gb|Lo k|;u+ hf]8b\ } pgn] ;flxTosf] kIfw/tf unt ePsf] eGb} hgtfsf] kIfdf k|ltnlIft ub}{ dfS;{jfbL ;flxTosf/ sflnsf6]af6 ;du| ad, ;fdgf
;dfhjfbL Joj:yf :yfkgfsf nflu cWoIf ;'/]Gb| dxh{gn] z'esfdgf x'g] atfP . pgn] ;flxTo juL{o b[li6n] l;h{gfsf nflu sof}+ cK7\of/f / Pj+ ;+:s[ltsdL{x¿ cfnf]rgfTds kl/jf/af6 x]d/fh, rGbg, s'df/
PsLs[t hgqmflGtdf klg tfdfª dGtJo /fv]sf lyP . >ldsju{sf] kIfdf, ;Qfsf] b[li6n] ;+3if{af6 u'hg| k' g]{ atfP . r]t ;lxtsf] x'gk' g]{ t/ cfnf]rgf /x]sf 5g\ .
@)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/ 3

?;–o'qm]g o'4sf] cGt/syf


?; / o'qm] gsf] Oltxf; / cfk;L
;DaGw ptf/r9fjk"0f{ /xFb} cfPsf]
jf;f{ ;}g ;+u7g ubf{ klg gf6f] sfod
/xg', k"j; { xdlt ljk/Lt k"jL{ o'/f]kdf
uh{gÚ gfdsf] cd]l/sf k|fof]ht
ljb| f ] x åf/f /fi6« k lt leS6/
aGg] dxTjsf+Iff /fV5g\ . h;sf]
sf/0f cd]l/sL gh/ ;+sr ' gdf km:b}
cd]l/sfnfO{ sdhf]/ agfpg gf6f]df
k'm6 x'g' jf Nofpg' cfjZos 5 .
;a}eGbf vt/gfs dflg; ckdflgt
dflg; xf] .Æ oxfF k'l6g o'4 xf]Og,
5 . ;d|f6 hf/x¿sf] ;dodf o'qm]g gf6f]sf] lj:tf/ ug',{ ?;sf] l;dfgfdf ofg'sf]lernfO{ ;QfRo't ug'k{ g]{ s'g} uPsf] 5 / cfly{s ;+s6df 6fg{ o'4 To;}n] cfly{s gfsfaGbL nufPsf] eP ;Ddfg rfxG5g\ eGg] hd{ g Lsf
?;f] lgoGq0fdf /xFb} cfPsf] lyof] . 3fts xltof/x¿ y' k fg' { n ] ?;L sf/0f lyP . /, s7\kt' nL ef]nf]8f]ld/ e8\sfpg pB[t 5 . klg ?;n] ;+oQ ' m clw/fHo -a]nfot_ rfG;n/sf] egfO cy{ k " 0 f{ 5 .
t/, o'qm]gLx¿ :jtGq b]zsf] ¿kdf hgtfdf ckdfg, lrGtf, c;'/Iffaf]w h]nG] :sL ;/sf/ u7g ug'k{ g]{ lyPg . cd]l/sfn] ?;dfly cfqmd0f u¥of] df k|fs[lts UofF;sf] cfk"lt{ g/f]Sg] To;sf/0f ?;–o'qm]g o'4sf] sf/0f gf6f]
/xg rfxGy] . o'qm]gLx¿sf] Tof] rfxgf / k|ltzf]w e8\lsg yfNof] . ToxL ef/tsf] …hL Go"hÚ 6]lnlehgn] o'qm]g eg] o'/f]kdf 89]nf] nfU5, h;sf] ePsf] 5 . To;}u/L, gf6f]sf] ;b:o tyf cd]l/sf xf] / o'4 kl/0ffd xf] .
slxNo} k"/f ePg . ha !(!& df hldgdf ?;L u'K' tr/ ljefu -s]lhaL_ …alnsf] af]sf]Ú aGg k'us
] f] atfPsf] 5 . sf/0f o'/f]kdf o'4sf] hgdt 5}g . xË]/Ln] ?;åf/f o'qm]g cfqmd0fsf] lj/f]w dfly elgPsf] 5 ls ;g\ !(()
?;df ;dfhjfbL qmflGt ;DkGg eof], sf hd{gL df]rf{ k|d'v /x]/ sfd ?;;Fu n8\bf cfˆgf] d'Vo k|ltåGåL u/]sf] 5 t/ cfˆgf] e"ld ?;sf] lj?4 ;Dd gf6f] ;b:o b]zx¿sf] ;+Vof
ta aflN6s u0f/fHox¿ :jtGq ul/;s]sf k'l6gsf] pbo eof] . ;g\ rLg cem} cufl8 a9\ g ] qf; k|of]u x'g glbg] 3f]if0ff u/]sf] 5 . oL hDdf !^ lyof] . zLto'4 ;dfKt
b]zsf] cl:tTjdf cfP . To;kl5 g} @))& df ePsf] Do'lgv ;'/Iff cd]l/sfnfO{ 5 . o:tf ;+st] x¿ x'g h;af6 gf6f]df ePkl5 ;g\ !((( kl5 !$ b]zx¿
o'qm]g klg ljZj dfglrqdf :jtGq ;Dd]ngdf k'l6gn] r]tfjgL lbFb} g]6f]sf] ;g\ !(!& df n]lggsf] g]tT[ jdf cGt/lj/f]w a9\g] ;Defjgf 5 . ylkP . Tof] lj:tf/ d"ntM k"jL{o/' f]kdf
b]zsf] ¿kdf cl:tTjdf cfPsf] xf] . lj:tf/ s;k|lt nlIft 5 < ;f]leot ;dfhjfbL qmflGt ePkl5 a]nfot / t] n sf] v] n eof] . ;g\ !($( df :yfkgf ePsf]
klxnf] ljZjo'4 -!(!$–!(!(_ ;+3 lj36g ubf{sf] k|lta4tfsf] cd]l/sfn] nfdf] ;do;Dd ?;lj?4 o'/f]lkog o'lgog / cd]l/sfsf] gf6f]sf] k"jL{ o'/f]kdf lj:tf/n] ;f]
kl5 ?; / aflN6s u0f/fHo;d]tdf ;Ddfg cd]l/sL u7aGwgn] ug'k{ 5{ gfsfaGbL nufPsf lyP . la|6]g / k|fs[lts UofF; / t]nsf] ?;L lge{/tf If]qdf ;'/Iff lrGtf a9fof] . ;g\
k'FhLjfbL b]zx¿sf] cltqmd0f / ls kb}{g < eg]sf lyP . la8Dagf, cd]l/sfsf] gfsfaGbL krfP/ g} ?; 36fpg o'PO{ / ;fpbL c/asf @))! df ckmuflg:tfgdf cd]l/sL
bafakZrft cfk;L ;xof] u / ?;sf] r]tfjgLnfO{ a]jf:tf ub}{ zlQmdf cfPsf] xf] . ?;;F u /fi6«fWoIf;Fu e]6g\ vf]hs ] f lyP . t/, cfqmd0f x'g' cufl8 g} lslu{:tfg /
;'/Iffsf] lglDt hf/sfnLg ?;L h'lgo/ a';n] hlh{of / o'qm]gnfO{ gfsfaGbLsf] nfdf] cg' e j 5 . e]6\g} rfx]gg\ . cd]l/sf oL b]z;Fu pHHj]ls:tfgdf cd]l/sL cv08f
dxf;+3sf] ;xsfo{ cfjZos aGg gf6f]df ufEg] k|of; u/] . To;sf] cd]l/sf;Fu n8\g'kg]{ cfFsng u/]/ t]nsf] cfk"lt{ a9fpg / d"No ga9fpg lyof] . To;sf] sf/0f ckdflgt /
yfn] s f] dx;' ; ul/of] . ?;;F u lj?4 tL b]zdf …k[ystfjfbLÚ ljb|fx] ?;n] 8n/sf] ljb]zL d'bf| ;~ro !^ dgfpg rfxG5 . t/, oL b]z To;f] k|ltzf]wsf] efjgfn] hn]sf] ?;n]
Psfsf/ x'bF f ?;L pklgj]z x'g] qf;,
cnu a:bf klZrd o'/f]ksf] pklgj]z
;'? eof] . tL e"–efunfO{ ?;n]
cfˆgf]df ufEof] . To;/L gofF ;+s6
clgn zdf{ k|ltztdf ;Lldt u/]sf] 5 . lrlgofF
d'b|f, o'/f] / ;'g y'kf/]/ ?; a;]sf]
u/]/ gfkmf sdfpg] cj;/ u'dfpg
rfxGgg\ . To;kl5 cd]l/sf O/fg;Fu
@)!% df o'/f]l;of / @))@ df ;+oQ' m
/Iff ;Demf}tf ;+u7g u7gn] ? km]o/
eOg] qf; aflN6s u0f/fHox¿df ;'? eof] . o'qm]gnfO{ ?;n] cfˆgf] gf6f] ;b:osf] ¿kdf /x]sf] 5 . ljZj zlQm rLg / o'/f]ksf] ;Dks{ u/]sf] 5 . t/, O/fgn] k/df0f' ;f]letsfnLg dfgl;stfdf p7\b}
lyof] . To:tf] cj:yfdf ?;L bafa ;'/Iff kl/lw -nfn/]vf_ dfGb5 . k|mfG;, cd]l/sf;Fu k[ysk[ydf lxF8g\ ;a}eGbf 7"nf] cy{tGq hd{gLnfO{ xltof/ agfpgdf ;xof]u vf]Hg]5 . u/]sf] 5g . lbPsf] lyof] . o'qm]g
dx;'; ePsf] v08df zflGtk"0f{ o'qm]gnfO{ :jtGqtf lbP/ k"jh { x¿n] vf]lh/x]sf] 5 . lj1fg / snfsf] ;:tf]df k|fs[lts UofF; a]Rg ?; tof/ cGoyf O/fg cd]l/sL ck]Iffsf] kIfdf gf6f]df uPsf] v08df ?;–o'qm]g
¿kn] :jtGq x'g ;Sg] k|fjwfg uNtL u/]sf] 7fG5g\ . hggL dflgg] k|mfG; Oltxf;sf] kf}/v 5, h;n] gf6f]sf] cfqmfds Ifdtfdf /xg] 5}g . olb cd]l/sfn] O/fgnfO{ @@(% lsld :yn ;Ldf csNkgLo
;+ljwfgdf g} Joj:yf ul/of] . h;nfO{ o'qm]gdf 7"nf] k|fs[lts UofF;sf] cfh{g ug{ / zlQm /fi6« aGg] ck]Iff x|f; cfpg]5 . k/df0f' adsf] nflu …xl/of] em08fÚ c;'/Iffsf]cj:yfdf km:g] ePkl5
n]lggn] …cfTdlg0f{osf] clwsf/Ú egL e08f/ 5 / lqmldofdf ljzfn /fV5 . xfn} k|mfG;n] ci6«]lnofnfO{ gf6f] u7aGwgn] o'qmg]df ;]gf b]vfof] eg] dWok"j{sf] cd]l/sfsf] ?; pQ]lht eof] . @)!$ df k6s–
kl/eflift ug'{eof] . To;kl5 ;g\ aGb/ufx 5 . ?;nfO{ sdhf] / n8fs' ljdfg a]Rg] ;Demf}tf u¥of] . gk7fpg], cfly{s / xltof/ ;xof]u k/Dk/fut ;xof]uL b]z Oh/fn k6ssf] ;Qfkn6kl5 ag]sf] cd]l/sL
!(!( df o'qm]g, ?;;lxt …;f]leot agfpg', o'/f]ksf] ahf/df ?;L k|efj t/, cd]l/sfn] k|mfG;sf] eGbf ;:tf]df ug]{ atfPsf] 5 . ;]gf k7fPdf e8\lsg] lglZrt 5 . Oh/fon;Fu} ox'bL kIfw/ ;/sf/n] gf6f]df k|j]zsf]
;+3Ú u7g eof] . o'qm]g # jif{ dfq /f]Sg' / o'qm]gsf] k|fs[lts UofF; sAhf lbof], h;sf] sf/0f k|mfG;–ci6«]lnof ljZjo'4 lglZrt 5 . o'qm]gn] cfˆgf] ;d'bfo klg c;Gt'i6 x'g5 ] . ?;– tof/L u/]kl5 ?;n] lqmldof sAhf
:jtGq cl:tTjdf /Xof] . ug'{ cd]l/sfsf] :jfy{ xf] . ?;sf] nflu /Iff ;Demf} t f vf/] h eof] . b]zdf ?;sf] nflu xjfO{ lgif]lwt If]q o'qm]g o'4 / csd{0otfsf] sf/0f ljZjdf u¥of] . To;}u/L, hlh{of gf6f]df
d:sf]n] ;a} aflN6s u0f/fHosf] o'qm]g slt dxTjk"0f{ eGg] s'/f n]lggsf] ci6«]lnofsf] Tof] xs{tnfO{ k|mfG;n] 3f]if0ff ug]{df u/]sf] 5 . olb To;f] cd]l/sfsf] cf}sft pbflËPsf] 5 . uPkl5 @))* df ?;n] ?;LefifL
ljsf; / cfw'lgsLs/0fdf ;dfg gLlt egfOaf6 a'‰g ;lsG5 . …/l;ofsf] …kL7df 5'/f w;]sf]Ú eg]sf] 5 . ul/of] eg] klg ljZjo'4 x'g ;S5 . g]6f] / ?; If]q blIf0f cf;]lzof / cAvflhof
lnof] . To;} qmddf o'qm]gdf ;+;f/s} nflu o'qm]g u'dfpg' 7Ls To:t} x'G5, cd]l/sf;Fu lrl9Psf] k|mfG; rLg;Fu t/, gf6f]n] ?;nfO{ o'qm]gdf cNemfpg cd] l /sfn] o' / f] k sf ;–;fgf ufEg] k|of; u¥of] . ?;åf/f tL If]qn]
;a}eGbf 7"nf] cf0fljs pmhf{ e§L h:t} ls Pp6f z/L/af6 p;f] 6fpsf] ;xsfo{ u/]/ cfly{s ;anLs/0fsf] rfxG5 / ckmuflg:tfgdf ePsf] b]zx¿;d]t ;d]6/] ;g\ !($( df :jtGqtf k|fKt u/] . To;}n] cfˆgf]
lgdf{0f eof] . ha ?;df k|ltqmflGt 5'6o\ fpg'Ú n]lggn] eGg'ePsf] lyof] . af6f]df uPsf] 5 . xfn} k|mfG; / cfˆgf] Iflt sd ug{ rfxG5 . o'qm]g gf6f] (NATO) sf] u7g u¥of] . ;'/Iff lrGtfsf] sf/0f ?pn] ;}Gos/0f
eof] ta /l;ofn] c? If]qdfly zf]if0f, o'qm]gaf6 ?; ^$) lsldsf] b"/Ldf rLgsf] aLrdf !=& lalnog 8n/sf] o'4sf] sf/0f cd]l/sf klg o'/f]kd} h;df #) b] z ;Da4 5g\ . aGb ug'k{ g]{ / ?;Ld"nsf gful/slj?4
bdg ug{ yfNof] . ta c;Gt'li6 a9\g 5 . ha ls xfn gf6f] !^ ;o lsld kl/of]hgf ;Demf}tf ePsf] 5 . rLg v'lDrg afWo x'g]5 . b:tfj]hLs/0f gePsf] eP klg ;g\ lx6\n/n] ox'bL;Fu u/]em}F gfhLjfbL
yfNof] . ;fd|fHojfbL, 3";k}7 eof] / k/} /x]sf] 5 . ;g\ !(#(–!($% df / k|mfG;n] …y8{ kf6L{ lgj]zÚ cyf{t\ ?; / hd{gLsf] aLrdf …gy{ !(() df gf6f]sf] lj:tf/ k"jL{o/' f]kdf gLlt TofUg'kg]{ dfu u/]sf] 5 .
…cfuf]df £o"Ú xfn]em}F eof] . To;kl5 o'qm]gaf6 ;f]leot ;+3sf] ;'/Iff rLg / k|mfG;n] t];f| ] kIf -b]z_ df :6«Ld–@Ú kfOknfOg lgdf{0ffwLg 5 . gug]{ ;xdlt tTsfnLg ;f]leot ;+3 dfS;{ j fbL k+ l Qmsf ;a} h ;f]
;f]let ;+3 lj36g / :jtGqtfsf] ul/GYof] . ?;dfly csNkgLo ;+oQ' m nufgL ug]{ /0fgLltdf ;Demf}tfdf cd]l/sfn] pQm kl/of]hgfsf] lj/f]w / ;+o'Qm /fHo cd]l/sfsf] aLrdf ljZn]ifsx¿ o'qm]g–?; o'4sf] d'Vo
cfjfh p7\g yfNof] / Tof] gf/f 3] / faGbL ePkl5 ?; cf0fljs u/]sf 5g\ . k|mfG; / rLg b'jo} :n] ub}{ cfPsf] 5 . pQm kl/of]hgf ;kmn k|lta4tf /x]sf] atfOG5 . h;df sf/0f g]6f]sf] k"jL{o'/f]ktkm{ lj:tf/
nf]slk|o aGg yfNof] . To;kl5 xltof/;lxt clGtd k|lt/f]wdf pqg cfˆgf] lxt o;df b]vs ] f 5g\ . eof] eg] cd]l/sf / pgsf] nufgLsf uf] j f{ r f] e , oNtl;g, Eoflnld/ xf] . cd]l/sfsf] k/fhon] ljZjdf
;f] l eot ;+ 3 sf] k| u ltzLn afWo eof] . …j;Gt uh{gÚ gfdsf] hd{ g L / /l;ofsf] aLrdf sDkgLsf] t]n / UofF; ?;sf] eGbf k'l6g;lxt ;a} ?;L g]tfx¿sf] ;dfg cd] l /sL bfbflu/L 36\ g ] ck] I ff
;+ljwfgcg';f/ hgdt ;+u|x ub}{ s7\k'tnL ljb|f]xåf/f k5'jf ;/sf/ P]ltxfl;s tyf ;f+:s[lts ;DaGw lgs} dxFuf] x'g5 ] . o'/f]k pmhf{sf] lgs} wf/0ff b]lvG5 . ;f] ;DaGwdf ?; / u5{g\ . o'qm]gaf6 ?;L ;]gf kmls{gk' g]{
:jtGq x'bF } hfg] qmd rNof] . /Qmkft agfpg] / To;dfkm{t\ gf6f]sf] lj:tf/ 5 . hgtf–hgtfaLrsf] ;DaGw 7"nf] vktstf{ xf] . To;}n] ?;sf] rLgsf] aLr gf]e]Da/ !(*( b]lv dfu klg pgLx¿ u5{g\ . ?;–o'qm]g
gu/L lgdf{0f ePsf] …;f]leot ;+3Ú ug{ yflnof] . ?; k| l t/f] w df 6'6fpg zf;ssf] rfxgf dfq ;Dej ahf/ o'/f]kdf /f]Sg gf6f] lj:tf/sf] ;]K6]Da/ !(() aLrdf jftf{ eof], -cd]l/sf_ o'4df s;n] lhT5 eGg]
/Qmkftlagf g} lj36g eof] . To;kl5 plqPkl5 cd]l/sf / gf6f] eg] x'Fb}g . hd{gLn] ?;;Fu ;a}eGbf w]/} s]Gb|Lo ljifo xf] . !((! df jf;f{ ;}Go ;+u7g lj36g s'/n] ljZjdf s'g ljZjJoj:yf
!((! df o'qm]g km]l/ :jtGq b]zsf] o'qm]gnfO{ PSn} 5f]8]/ efu]sf 5g\ . k|fs[lts UofF; cfoft u5{ . olb ?; ;g\ !(*( df aln{g kvf{n k|lqmof ;'? ul/of] . To;kl5 !((& lgdf{0f x'G5 eGg] lg¿k0f ub{5 .
¿kdf cl:tTjdf cfof] . lsgls ?;sf lj?4 n8\g' t];|f] ?;;Fu glnP/ cd]l/sf;Fu UofF; lnFbf 9n]kl5 zLto'4sf] cGTo ePsf] df cd]l/sf / ?;aLr …g]6f]–?; ?;–o'qm]g o'4sf] ljifodf g]sfsf]
;g\ !((! l8;] D a/ @% df ljZjo' 4 df ;+ ; f/ wslng' xf] . dxFuf] k5{ . To;n] hgc;Gt'li6 k};bf 7flgPsf] lyof] . t/, gf6f] ;}Go cfwf/zLnf ;Demf}tfÚ eof] . ?;sf] !@ cf}F a}7s eG5, æPsflt/ cd]l/sf
ldvfOn uf]af{rf]en] /fi6«klt kbaf6 o' q m] g sf /fi6« k ltn] …cd] l /sfn] x'g ;S5 / o'/f]kdf /fhgLlts ;+u7gsf] lj:tf/n] gofF zLto'4sf] ;'/Iff / k"jL{ o'/f]kdf gf6f]sf] lj:tf/ / gf6f]n] o'qm]gsf] k|fs[lts ;Dkbf sAhf
/fhLgfdf lbP . ;f]leot ;+3sf] ;+;b\ xfdLnfO{ o';4df PSn} 5f]l8lbof]Ú cl:y/tf l;h{gf x'g ;S5 . xfn} hldg tof/ u¥of] . ?;–o'qm]g o'4n] gug]{ ;xdlt ljk/Lt !((& df ug]{ / ?;nfO{ 3]/f xfNg] p2]Zo lnP/
-h;nfO{ …8'dfÚ elgGYof]_ af6 !% cyf{t\ wf]sf eof] eg]sf 5g\ . clk|msL d'n's o'uf08fdf rLg / gofF :t/ jf r/0fdf csf]{ zLto'4sf] r]su0ftGq, xË]/L / kf]Nof08nfO{ ToxfFsf] ;/sf/nfO{ s7\kt' nLh:tf]
/fHox¿nfO{ :jtGq b]zsf] dfGotf ?;–o'qm]g o'4f] sf/0f rLgsf] k|mfG;n] ;+oQ' m nufgLdf …d]uf k|fh] S] 6Ú k|f/De yu/]sf] 5 . lxhf] k'FhLjfb / gf6f]df ;dfj]z u¥of] . t, cfk"mdfly grfpFb,} prfNb} o'4sf] cj:yf;Dd
lbg] k|:tfj kfl/t eof] . Tof] k|:tfj ;d[l4 emg\ psfnf] nfu]sf] 5 . rLg ;'? u/]sf 5g\ . cd]l/sf / rLgsf] ;dfhjfbL b' O { ljrf/wf/f, b' O { wf]sf ePsf] ckdflgt ul/Psf] k'¥ofpg] sfo{ u/]sf 5g\ eg] csf]l{ t/
kfl/t eP;Fu} ;f]leot ;+3 lj36g ?;L v]dfdf /x]sf] :ki6 5 . ef/t aLrdf tgfj al9/x]sf] ;dodf /fhLlts k| 0 ffnLaLrsf] zLto' 4 ;xdlt pNn+3g ePsf] dx;'; u/] . k"j;{ f]leot ;+3sf] lj36gsf sf/0f
eof] . qm]dlngsf] ;f]let ;+3sf] k|lts / ?;sf] aLrdf %%–^) k|ltzt /Iff k|mfG;df …xfdL rLg;Fu lsg n8\g] <Ú lyof] . cfh Pp6} ljrf/ / h;/L klxnf] ljZjo'4df hd{gL / cfly{s ¿kn] ynf k/]sf] t/ ;}Go zlQm
em08f tn emfl/of] . sf/f]af/ x'g] u/]sf] 5 . cd]l/sfdfly eGg] ax; rn] s f] 5 . hxfF k|0ffnLaLrsf] zLto'4 5 . To;}n] O6fnLn] ckdflgt dx;'; u/]sf Pj+ s"6gLltdf zlQmzfnL g} /x]sf] ?;n]
ljZjsf] k|To]s Ps ;o 8n/ ;Dk"0f{ e/f];f klg 5}g . bf]Snfddf cd]l/sf;FueGbf rLg;Fusf] ;xsfo{n] cd]l/sfnfO{ w|j' Ls/0f u/fpg ;lhnf] lyP . hgtfdf k|ltzf]wsf] efjgf cfly{s pGglt u/];uF ;fy} rLg;Fusf]
cfodf tLg 8n/ /Iff ah]6df vr{ ePsf] rLg–ef/t em8kdf t6:y cfly{s lxt x'g] 7flgPsf] 5 . k|mfG; 5}g . lutdf ahf/sf] ;jfy{nfO{ b'O{ hfu[t eof] . ToxL hd{gL oyfy{df lgs6 ;DaGwsf] andf cfˆgf] lj36gsf]
x'g] u/]sf] 5 . /Iff vr{df cd]l/sf, a;]/ ?;n] ef/tnfO{ 7"nf] u'g nufP/ / rLgn] o'uf08fdf …t]n k|zf]wg s]Gb|Ú k[ys ;EotfaLrsf] 6Ss/ eg]/ e|ldt Eoflbld/ k'l6gsf] pbo eof] . s'07f;lxtsf] cqmf]z o'qm]glj?4 kf]Vg
rLg / ef/t qmdzM klxnf], bf];|f] / k/Dk/fut ldqtfdf yk ljZjf; :yfkgf u/]/ tf~hflgof x'Fb} !$ ;o ul/Psf] lyof], cfh Tof] ;'ljwf 5}g . k"jL{o/' f]kdf gf6f]sf] lj:tf/ nfuQ} k'Ubf xhf/f}F lgbf]i{ f o'qm]gL hgtfn] hofg
t];f| ] :yfgdf 5g\ . ef/tsf] /Iff ah]6 k|bfg u/]sf] 5 . To;}n] ef/t klg lsld k/;Dd kfOknfOgdfkm{t\ Jofkf/ o'qm]gsf] 36gfn] l5d]sLsf] lj?4 ldvfOn uf]ef{rf]en] eg]sf lyP, u'dfpg' k/]sf] 5 eg] nfvf}F hgtfn]
&% ca{ 8n/ 5 . ;g\ @)!^ df %^ ?;sf] lj?4 ghfg] ePsf] 5 . ug]{ ePsf 5g\ . aflxl/ofsf] uf] 6 L aGg x' F b } g / æklZrdsf dfG5]x¿n] o;nfO{ cfˆgf] csNkgLo Iflt ef]Ug' k/]sf] 5 . ¿kdf
ca{ 8n/ lyof] . ljZjsf] /Iff ?;n] gf6f] !((& eGbf cl3sf] k|mfG; / ef/tsf] aLrdf klg zlQms]Gb|x¿sf] aLrdf t6:y tyf ljho 7fg]sf 5g\, h;n] xfdL;Fu ?;L cfqmd0f d'Vo b]lvP klg o'qm]gnfO{
vr{dWo] cd]l/sfn] #( k|ltzt, ;yfgdf kmls{g'kg]{ ?;sf] dfu 5 . P] l txfl;s ;DaGw 5 . ef/tn] c;+nUg k//fi6« gLltnfO{ sfod /fVg'k5{ afrf u/]sf lyP ls xfdL k"j{lt/ ?;h:tf] dxfzlQmsf] tf]ksf] d'vdf
rLgn] !# k|ltzt / ef/tn] #=& r]s u0ftGq, xË]/L / kf]Nof08 cf0fljs pmhf{ lgdf{0f ub}{ ubf{ eGg] ;Gb]z lbPsf] 5 . g]kfnn] rLg / Ps O~r klg cul8 a9\g] 5}gf}F . k'¥ofpg] ck/fwdf cd]l/sf / gf6f] klg
k|ltzt ug]{ u/]sf 5g\ . Pl;ofdf gf6f]af6 x6\gk' g]{ ?;L dfun] nfdf] cd]l/sfn] k|ltaGw nufPsf] lyof] ef/taLr ;db"/L sfod ug'{k5{ . gf6f]nfO{ k"jl{ t/ lj:tf/ ug]a{ f/] slxNo} plQs} bf] i fL/x] s f 5g\ .Æ cf7f} F
To;dWo] %) k|ltzt xltof/ vl/bdf ;do;Dd tgfj /xg]5 / of] ljifo eg] k|mfG;n] ;dy{g u/]sf] lyof] . hxfF;Dd tfO{jfg / o'qm]gsf] ax; 5, ljifo p7fg\ g} gePsf] uf]ef{rf]esf] dxfwlj]zgdf g} ljZj ax'wj'| df hfg] /
vr{ x'g] u/]sf] 5 . ljZjo'4sf] sf/0f aGg ;S5 . k'l6gn] k|mfG;sf] O/fg;Fu klg ;'dw'/ ;DaGw tfO{jfg slxNo} klg :jtGq b]z lyPg bfjL 5 . ægf6f]sf] k"jL{ o'/f]kdf qmflGtsf] nflu cGt/f{ l i6« o
klxnf] ljZjo'4df k/flht hd{gL …sDo'lgi6 ?;n] o'qm]gsf] lgdf{0f u/]sf] 5 . k|mfG;, cd]l/sL u'6 aflx/ lg:s]/ / cfh klg tfO{jfg rLgsf] cleGg lj:tf/sf] ljifodf !(*( / !(() kl/l:yltcg'sn " x'g] ljZn]if0f ul/Psf]
/ O6fnLnfO{ ckdfghgs Jojxf/ xf] / ToxL o'qm]g ?;sf] ;j{gfz ug{ cfly{ s kmfobf lng pB[ t 5 . cË xf] . o'/f]kdf zflGt sfod ug]{ / sf] jftf{x¿df slxNo} klg p7fOPsf] lyof] . k|r08 / afa'/fd Psw|j' Lo
u/]sf] sf/0f bf];|f] ljZjo'4 ePsf] cd]l/sfsf] 3f]8f ag]sf] c:jLsfo{ O08f] g ] l ;ofn] cd] l /sfaf6 #^ t];f| ] ljZjo'4 /f]Sg] x] eg] k"jL{ o'/f]kdf lyP, !((! df jf;f{;d"xsf] lj36g ljZjdf tTsfn qmflGt ;Dej gb]v/]
lyof] . cg]s ljåfg\x¿n] lj3l6t ePsf] atfpF5g\ . ?; !% j6f Po/qmfˆ6 n8fs' ljdfg vl/b ug{ gf6f]sf] lj:tf/ ;w}s F f] nflu /f]Sg'k5{ . eP kl5 klg p7fOPsf] lyPg . kms]s { f lyP eg] s= ls/0f klg ljZj
;f]leot ;+3nfO{ x]Kg', r]Kg' clgi7 aflN6s u0ftGQx¿ :jtGq b] aGf rfx] s f] lyof] . t/, k| m fG;n] cd]l/sfn] ?;df lj?4 3]/faGbL k"jL{o'/f]kdf gf6f]sf] lj:tf/nfO{ tTsfn Psw|j' df /lx/xg] lgisif{df lyP,
lgDTofpg' xf] eGb} cfPsf lyP . t/, klg ;+;f/sf] ;a}eGbf 7"nf] b]z xf], cd] l /sfn] e Gbf ;:tf] d f a] R of] . kl/Tofu ug'k{ 5{ . o'qm]gdf cd]l/sL k'l6gn] ?;sf] ;'/Iff r'gf}tLsf] ¿kdf h;sf] sf/0f ls/0f sfo{lbzf lgdf{0fdf
cd]l/sLx¿n] ;'Gb} ;'g]gg\ . To;} h;sf] l;dfgf dWok"j,{ k"jL{o/' f]k, hfkfgdf cd]l/sfn] ;]gf /fv]sf] 5 x:tIf]k /f]Sg'k5{ / ?;L ;]gf o'qm]gaf6 p7fP / ?;nfO{ w|j' Ls[t u/] . klxnf] /IffTds aGg k'u] . g]skfsf] kfFr jif{
qmddf cd] l /sL /fi6« k lt lan aflN6s If] q x¿ 5g\ . hd{ g L t/ hfkfgn] cd]l/sfnfO{ ;fdfg lkmtf{ x'gk' 5{ . ?;–o'qm]g o'4sf] d'Vo ljZjo' 4 df hd{ g L / O6fnLn] cl3sf] ljZn]if0f ;xL ;fljt ePsf] 5 .
lSnG6gn] g]6f]nfO{ k"jL{ o'/f]kdf lj:tf/ rfG;n/n] o'qm]g tTsfn gf6f]df a]R5 . cd]l/sfdf pN6f] c;Gt'li6 bf]ifL ;+oQ' m /fHo cd]l/sf g} xf] . ckdflgt dx;'; u/]sf] sf/0f bf];|f] t;y{, ;+lIfKtdf eGg ;lsG5– ?;–
ug]{ lg0f{o u/] . t/, Tof] lg0f{onfO{ ;+nUg x'g] s'g} ;Defjgf gePsf] a9]sf] 5 . o;/L rLg, ?;, k|mfG;, ?;–o'qm]gaLr o'4 ePklg ?;sf] ljZjo'4 ePsf] 7flgG5 . cfh ?;n] o'qm]g o'4 cd]l/sL cfly{s ;+s6,
nfdf] ;do ;fj{hlgs ul/Pg . ;g\ atfPsf eP klg ljZj;d'bfo Tof] ef/t, hd{gLh:tf ljZjzlQm b]zx¿ lgzfgf eg] cd]l/sf xf] . ?;n] gf6f]sf] To:t} dx;'; ul//x]sf] 5 . oxfFlg/ j}rfl/s, /fhgLlts ;+s6 / gofF ljZj
!((* df kf]Nof08, r]s u0ftGq / egfOk|lt cfZjf:t 5}g . olb To;f] cd]l/sfsf] Ozf/fdf gfRg tof/ sfFwdf aGb's /fv]/ uf]nL bfu]sf] s'/f g]N;g d08]nfsf] egfO{ :d/0fLo Joj:yf p7fpg], ljZj ax'w|'jlt/
xË]/LnfO{ gf6f]df ;+nUg u/fOof] . hf] x'GYof] eg] ;g\ @)!$ df …j;Gt 5}gg\ . pgLx¿ cfk"m g} zlQms]Gb| ?; a] v a/ 5} g . To;sf/0f nfU5 . d08]nf eG5g\, æ;+;f/df ;+qmd0fsf] ;+s6 g} xf] .
4 @)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/
k'iksdn=====
;jf/L sf/afxLaf6 s/f]8f}+ /fh:j ;+sng
b]lvPsf] 5 . pxfFx¿sf] ;dfhjfb
/fhgLlt /f]lh;s]sf 8f= e§/fO{, Pdfn] …sfNklgsÚ ePsf] s'/fdf klg lådtug]{
5f8]sf dfwj g]kfn / jfdb]j uf}td 7fpF 5}g . pxfFn] jftf{df Pstfsf]
nufot;Fu kf6L{ Pstf u/]/ kf6L{sf] k|f¿k / kf6L{sf] gfdaf/] z'?d} :ki6
sf7df8f}F . 6«flkms lgod pNn+3g ;f] x6fpg / kfls{ª Jojl:yt agfpg %)) /fh:j ;Íng ug{ ;kmn ePsf] $# xhf/, Ps xhf/ #$$ 6\of{S6/ gfdaf6 dfcf]jfbL dfq xf]Og sDo'lgi6 x'g rfx]sf] a'lemPsf] 5 . o;cl3 klg
ug]{ ;jf/L rfnsx¿af6 Ps jif{df ;DalGwt lgsfo;Fu ;dGjo eO/x]sf] yfkfn] hfgsf/L lbP . To:t} ;f]xL rfnsaf6 ? cf7 nfv (( xhf/, zAbg} x6fpg] cEof;df nfUg'ePsf] 5 . pk/fi6«kltsf] lgjf;df bfxfn / 8f=
## s/f]8eGbf a9L /fh:j p7]sf] k|x/Ln] hgfPsf] 5 . 6«flkms k|x/Ln] cjlwdf !! xhf/ &! df]6/;fOsn rf/ xhf/ $#^ lhk–sf/ rfnsaf6 g]kfnLdf Pp6f pvfg 5 …le/af6 n8\g e§/fO{sf aLrdf k6s, k6s cGt/+u
5 . ut cfly{s jif{ )&*÷&( df sf7df8f} F pkTosfsf] ;jf/L rfns sf/afxLdf kbf{ ? && nfv ? @( nfv ^@ xhf/, %#^ a; nfu]sfnfO{{ /fd/fd dfq eGg ;lsG5, s'/f ePsf ;dfrf/x¿ aflx/ cfPsf
sf/afxLdf k/]sf % nfv % xhf/ cfjfudgnfO{{ ;'/lIft, dof{lbt, %^ xhf/ %)) / b'O{ xhf/ !!@ rfnsaf6 ? tLg nfv @% xhf/ / sfFb yfKg ;ls+bg} Ú . lxhf] hgo'4 lyP . t/, To;n] vf;} ult lng
%(& ;jf/L rfnsaf6 ## s/f]8 !# Jojl:yt / k|ljlwo'Qm ;jf/L Joj:yfkg ofq'jfxs a;nfO{{ sf/afxL ubf{ ? !@ Ps xhf/ !*! 6«s rfnsaf6 ? z'?ubf{ klg b]pjf;Fu 6Ss/sf] s'/f ;s]sf] lyPg . bfxfnsf] cfsl:ds
nfv ^* xhf/ @!* ¿k}ofF /fh:j ld;g ;~rfng ul//x] s f] 5 . nfv *! xhf/ hl/jfgf c;'n ePsf] ;ft nfv ^@ xhf/ hl/jfgf c;'nL lyof]eg] cfh blIf0fkGyL /fhgLlts lbNnL e|d0fkl5 ;lqmotf a9\g' cfkm}dF f
;+sng ePsf] sf7df8f}F pkTosf h;cGtu{t pkTosfsf @@ :yfgdf k|dv' k|x/L lg/LIfs yfkfn] atfP . ePsf] 5 . ;a}eGbf a9L j}zfvdf af6f] to ubf{ klg pxfFs} ;fy ;xof]u a'em\g ;lsg] ljifo ePsf] 5 . 8f=
6«flkms sfof{non] hgfPsf] 5 . n]g @$ 306f 8\o'6L ug]{ u/]sf 5g\\ . rf/ xhf/ $!$ xn'sf ;jf/L ;fwg - Ps xhf/ @%) ;jf/L;fwgsf /x]sf] 5 . cfh k'iksdn bfxfnsf] e§/fO{ klg at{dfg dfcf]jfbL geP/
cg'zf;g kfngf gu/]sf, dfbs o;}u/L, gjnk/f;L -ab{3f6– hLk, sf/ tyf Eofg_ rfnsaf6 ? rfnsnfO{{ sf/afxL ubf{ ? gf} nfv cfly{s cj:yf tyf /fli6«o / cGt/f{li6«o k"j{ e};s]sf dfcf]jfbL zlQmaLr Pstf
kbfy{ ;]jg u/]sf, tLj| ult / /ftf] ;':tfk"j_{ l:yt lhNnf 6«flkms k|x/L @% nfv *# xhf/ %)) / Ps xhf/ !% xhf/ hl/jfgf c;'nL ePsf] ;+nUgtfnufotsf sf/0f pxfFnfO{{ km]l/ u/]/ )^# sf] /fhgLlts kl/jt{g /
aQL kfngf gu/]sf ;jf/L rfns sfof{non] 6«flkms lgod pNn‹g ug]{ &$# 6\of{S6/ rfnsaf6 ? !! nfv g] k fnLn] hfgsf/L lbP . cfj ju{;+3if{sf] /fhgLlt;lxtsf] ;xL )&@ sf] ;+ l jwfgsf pknlAw
sf/afxLdf kg]{ u/]sf 5g\\ . ef8f rfnfsnfO{{ ul/Psf] sf/afxLaf6 ? $% xhf/ hl/jfgf c;'n ul/Psf] @)&&÷&* df rf/ xhf/ *%) sDo'lgi6 /fhgLltdf kms{g lb+bg} . hf]ufpg'kg]{ kIfdf b]lvg'ePsf] 5 .
7uL tyf clgoldttf ug]{ !) xhf/ b'O{ s/f]8eGbf a9L /fh:j ;Íng lyof] . lhNnfdf ut cfj @)&*÷&( ;jf/L;fwgsf rfnsnfO{{ sf/afxL bfxfnsf] of] afWotfnfO{{ klg kf6L{sf ut c;f/ !( ut] klxnf]k6s gofF
@(% hgf sf/afxLdf k/]sf 6«flkms u/]sf] 5 . cfly{s jif{ @)&*÷&( df !@# j6f ;jf/L ;fwg b'36{ gfdf u/]/ ? #) nfv &# xhf/ /fh:j g]tf tyf sfo{stf{x¿n] a'em\g ;Sg'kg]{ w|j' Ls/0fsf nflu 5nkmn yflnPsf]
k|x/Ln] hgfPsf] 5 . Ps jif{sf] df 6« f lkms lgod pNn‹g ug] { k/]sf / To;df #( hgfn] Hofg ;Íng ePsf] lyof] . cfj @)&^÷&& ePsf] 5 . x'g t dfcf]jfbL s]Gb|sf lyof] . dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf bfxfn,
cjlwdf sf7df8f}F pkTosfaf6 !% rfnsnfO{ { ul/Psf] sf/afxLdf u'dfPsf lyP eg] @#( ;Vt 3fOt] df tLg xhf/ ^)) ;jf/L;fwgsf ;a} g]tf tyf sfo{stf{x¿ pxfFsf] ;tL PsLs[t ;dfhjfbLsf cWoIf g]kfn,
;o () j6f df]6/;fO{sn x/fPsf 6«flkms k|x/Ln] ? b'O{ s/f]8 !! nfv ePsf lyP . rfnsnfO{{ sf/afxL u/]/ ? @@ nfv hfg'k5{ eGg] klg 5}g . 36gfqmdx¿nfO{{ g]tf emngfy vgfn, kf6L{ btf{sf] qmddf
5g\\ . tLdWo] $!# df]6/;fO{sn km]nf *! xhf/ %)) /fh:j ;Íng u/]sf] o;}u/L, DofUbLdf cfly{s jif{ !( xhf/, @)&%÷&^ df ^ xhf/ x]bf{ cWoIf bfxfnsf] blIf0fkGyL /x]sf] Pstf /fli6«o cleofgsf cWoIf
kf/L ;jf/L wgLnfO{ { lhDdf xf] . ut cfly{s jif{df df #! xhf/ @)&*÷&( df 6«flkms lgod pNn‹g @)) ;jf/L;fwgsf rfnsaf6 ? $! /fhgLltsf] yfngL )^# kl5 ul/Psf] jfdb]jnufotsf] e]6n] h'g gofF
nufO;lsPsf] 5 eg] %)^ !(# rfnsnfO{{ sf/afxL ul/Psf] ug]{ gf} xhf/ $%) ;jf/L;fwgsf nfv (# xhf/ tyf cfj @)&$÷&% slyt zflGt ;+emf}tfaf6} ePsf] lyof] . w|j' Ls/0fsf] ;+st] u/]sf] lyof], Tof]
df]6/;fOsnsf] vf]hL eO/x]sf] 5 . k|dv' k|x/L lg/LIfs k|bLk yfkfn] rfnsnfO{{ sf/afxL u/]/ ? ^# nfv df cf7 xhf/ $)) ;jf/L;fwgsf Tolta] n f g} pxfF x ¿n] ;+ ; bLo cfkm}dF f clglZrt /x]sf sf/0fn] klg
;jf/L;fwg rf]/Ldf ;+nUg $^ hgf atfP . lhNnfdf 6«flkms lgodsf] (! xhf/ /fh:j ;Íng ePsf] 5 . rfnsaf6 ? %& nfv ^^ xhf/ /fhgLltnfO{{ c+ufNb} cfkm\gf] blIf0fkGyL kl5Nnf] ;dodf cWoIf bfxfnn] z'?df
;dfltPsf 5g\ \ . pkTosfsf] pNn‹g ug] { ;jf/L ;fwgdWo] k|of]hgljk/Lt, IfdtfeGbf a9L ofq' /fh:j ;Íng ul/Psf] g]kfnLn] /fhgLlts af6f] to ul/;Sg' ePsf] 8f= e§/fOtkm{sf] s'/f 6'U+ ofpg] k|of;
clwsf+ z 7fpF s f c08/ u| f p08 ;a}eGbf a9L 6«s / bf];|f] gDa/df af]Sg], unt 7fpFdf kfls{ª ug],{ rfns atfP . ut jif{ DofUbLdf ePsf !* cj:yf xf] . /fhgLlts OdfGbfl/tfsf ug'{ePsf] b]lvPsf] 5 . of] Pstf
kfls{ ª df kfls{ ª geP/ cGo df]6/;fOsn /x]sf pgn] atfP . lj;+ cg' d ltkq / ;jf/LwgLkq b'3{6gfdf !% hgfsf] Hofg uPsf] lx;fjn] 8f= e§/fO{ w]/} cufl8 b]lvg' cleofgdf ;d]t jfdb]jsf] k|a]z
k|of]hgsf] nflu k|of]u x'g] u/]sf] 5 . @)&* ;fpg ! b]lv @)&( c;f/ gePsfnfO{{ sf/afxL u/L ;f] /fh:j lyof] . gf} hgf uDeL/ / gf} ;fdfGo ePsf] 5 . lsgls sDo'lgi6 /fhgLlt ePsfn] lbuf] gx'g] sltkon] cfFsng
dxfzfvfsf cg';f/ To;df l8:sf], #@ ut];Dd !! xhf/ &%# j6f 6«s ;Íng ul/Psf] xf] . lhNnf 6«flkms 3fOt] ePsf lyP . k|x/L gfoa 5f8]kl5 pxfF sDo'lgi6 kf6L{df klg klg u/]sf 5g\\ . lsgls jfdb]j uf}tds}
zf] ?d, SoflG6g, k;n, /fxbfgL rfns sf/afxLdf k/]sf lyP . 6«flkms k|x/L sfof{nosf k|d'v k|x/L gfoa lg/LIfs g]kfnLn] hfFrsf ;fy} b'36{ gf a:g' ePg / dfcf]jfbsf] e|d klg å}w e"ldsfsf sf/0f Pdfn] b'O{ k6s /
ljt/0f, uf]bfd h:tf sfo{df k|of]u lgod pNn‹g u/L sf/afxLdf k/]sf lg/LIfs OGb|axfb'/ g]kfnLsf cg';f/ Go"gLs/0f / 6«flkms lgod kfngf lbg'ePg . cfh k'iksdnn] g]kfnL tTsfnLg g]skf Ps k6s laefhg
ePsfn] kfls{ª Joj:yfkgdf r'gf}tL 6« s rfnsaf6 6« f lkms k| x /Ln] Ps xhf/ (%# df] 6 /;fOsn u/fpg rfns, ofq' / gful/s nlIft sf+u; ]| ;Fu bL3{sfnLg sfo{ut Pstf e};s]sf] 5 . kb / g]tT[ jsf ef]sfx¿sf]
ePsf] 5 . kfls{ª Joj:yfkgsf nflu hl/jfgfafkt ? *$ nfv !% xhf/ rfnsnfO{{ sf/afxL ubf{ ? !$ nfv sfo{qmd ub}{ cfPsf] atfP . ub}{ 8f= e§/fO{;uF k'g/ldng u/]/ ldng s:tf] xf]nf < ;du|df s] b]lvPsf]
u}/sDo'lgi6 kf6L{ agfpg] h'g k|of; 5 eg] olta] n f b] z sf] /fli6« o

cy{dGqfnoåf/f gof“ dfu{bz{g hf/L


sf7df8f}F . cy{dGqfnon] rfn' ;/sf/n] sfof{Gjog ug]u{ /L z;t{ dfu{bz{gcg';f/ k'FhLut vr{sf] ug{ cg'/f]w u/]sf] 5 .
ul//xg' ePsf] 5, To;nfO{{ klg
/fhgLlts OdfGbfl/tf leqs} :jefljs
s'/f dfGg'kb{5 . ha sDo'lgi6 /fhgLlt
ul//xg' kg]{ cfjZostf klg 5}g /
/fhgLltnfO{{ s;/L ;xL af6f]df cufl8
a9fpg]eGbf klg g]kfndf ljb]zL zlQm
s]Gb|x¿sf] rf;f]nfO{{ oxfF s;/L :yflkt
u/fpg] eGg]df xf]8 a9\b} uPsf] b]lvPsf]
cfly{s jif{ -@)&( ÷*)_ sf] nflu ¿kdf x:tfGt/0f u/]sf sfo{qmdx¿sf] dfl;s k|ult cg'udg ug]{ Joj:yf dlGqkl/ifb j}7sn] u/]sf] lg0f{o
ljlgof]lht u/]sf] ah]6 sfof{Gjogsf] k|ult ljj/0f q}dfl;s ljj/0f d+l;/ ldnfpg'kg]{ / :jLs[t sfo{qmddf / ljz]if kl/l:yltdf afx]s q}dfl;s cj:yf klg /x]g eg] km]l/ e|d l;h{gf 5 . g]sf+sf ;efklt tyf k|wfgdGqL
;Gbe{df gofF dfu{bz{g hf/L u/]sf] !%, r}t !% / c;f/ !% ut]leq gk/]sf cfof]hgfx¿df /sdfGt/ ug{ ¿kdf dfq} /sdsf] lgsf;f x'g] ub}{ To;}df lsg al;/xg] < of] klg z]/axfb'/ b]pjfsf] cd]l/sfnufotsf]
5 . &) j6f a'Fbfdf hf/L ul/Psf] sf]if tyf n]vf lgoGqs sfof{nodf kfO{+b}g . !) s/f]8 eGbf dflysf dGqfnosf] dfu{ b z{ d f pNn] v Pp6f ;f]r xf] . …e]8f e]8f;Fu / afv|f klZrdf nlj k|s6¿kd} cufl8 cfPsf]
dfu{bz{gdf ;/sf/L sfof{non] gofF a' e mfpg' k g] { 5 . hf/L ul/Psf] cfof]hgfx¿ /fli6«o ;tstf{ s]Gb|af6 ul/Psf] 5 . /fli6« o uf} / jsf afv|f;FuÚ /xFbf g} w]/} :jefodfg x'G5 . 5 . h;n] cfsf/ klg lnO;s]sf]
cfof]hgf, ¿kfGt/0fsf/L cfof]hgf dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf bfxfnn] cj:yf 5 . g]sf+n] dfcf]jfbL s]Gb| /
/ ax' j lif{ o cfof] h gfsf nflu cfkm\gf] ef/t e|d0fsf qmddf c;f/ PsLs[t ;dfhjfbLnufotsf] ;fy
ljlgof]lht ah]6nfO{{ /sdfGt/ ug{ #@ ut] ef/tLo ;'/Iff ;Nnfxsf/ ;xof]udf ;+;baf6 Pd;L;L kfl/t
gkfOg] egL pNn]v ul/Psf] 5 . clht 8f]efn;Fusf] b'O{ 306] cGt/+u ePsf] 3f]if0ff u/fP/ cd]l/sfnfO{{
dGqfnoåf/f hf/L gofF jftf{kl5 ;fpg $ ut]af6 gofF g]kfndf k|a]zsf] j}wflgs af6f]
dfu{bz{gdf k'h F Lut vr{ / ljQLo cleofg yfNg'ePsf] b]lvPsf] 5 . vf]lnlbPsf] 5 . lrlgofFx¿ To;nfO{{
Joj:yftkm{ ljlgof]lht /sd rfn' ef/tLo hgtf kf6L{;Fu kf6L{ut /f]Sgsf nflu k|of; ul//x]sf 5g\\ t/
vr{ d f /sdfGt/ ug{ gkfOg] , ;xsfo{ ug] { ; DaGwL k| : tfjdf g]kfnsf] c;nL b]zeSt zlQmsf]
;/sf/L sfo{qmd ;/sf/L ;ef xndf x:tfIf/;d]t ul/;Sg' ePsfn] klg klxrfg ug{ ;s]sf 5}gg\ . pgLx¿n]
g} ug{k' g]{ / ;/sf/L sfof{nosf] nflu pxfFnfO{{ gofF /fhgLlts af6f] to Pdfn] / g]dlskfnfO{{ k|of]u u/]/ cfkm\gf]
gofF rf/kf+u|] ;jf/L ;fwg vl/b ug'k{ g]{ afWotf k/]sf] x'g;S5 . cWoIf w'/L v8f ug]{ k|of; u/]sf] b]lvPsf]
gul/g] ljifo n] l vPsf] 5 . bfxfnn] ut $ ut]af6 z'?df 8f= 5 . o;}aLrdf lbNnLn] klg cfkm\gf]
dfu{bz{gdf clVtof/L, sfo{qmd e§/fO{ / To;kl5 dfwj ;lqmotf a9fPsf] 5 . h;df k'iksdn,
:jLs[lt, ah]6 afF8kmfF8, sfo{qmd– g] k fnnufotsf cGo ;+ e fljt 8f= e§/fO{, dfwj / jfdb]jx¿nfO{{
of]hgf, x:tfGt/0f / sfof{Gjogsf] ;xof]uLx¿;Fu jftf{ cufl8 a9fpg' uf]naGb ul/+b5 } . olta]nf g]kfnsf
ljifonfO{{ ;d]l6Psf] 5 . To:t} ah]6 ePsf] b]lvPsf] 5 . e]6df bfxfnn] ;Gbe{df OG8f] klZrdf zlQm Ps 7fpFdf
vr{, /sdfGt/, sfo{qmd z+;f]wg tyf e§/fO{nfO{{ Pstfdf cfpg cfu|x u/]sf] /x]sfn] klg bfxfnb]lv b]pjf;DdnfO{{
k| l tj] b g, ljQLo kf/blz{ t f, / 8f= e§/fO{n] klg dfcf]jfbL s]Gb|sf] Psu7 x'g afWo u/fPsf] b]lvG5 . ca
;jf/L ;fwg vl/b ug{ gkfOg] / % dfu{ b z{ g cg' ; f/ sfo{ q md tyf k|fljlws ¿kdf kl/If0f u/fpg'kg]{ hjfkmb] l xtf / cg' u dg;DaGwL gfd kl/jt{g ug{k' g]{ zt{/fv]sf] h'g ef/tLo zlQmn] cnUu} cfsf/ u|x0f
s/f]8 dflysf 7]Ssfsf] % jif{;Dd cfof]hgfx¿sf] lgldQ lgodfjnL, 5 . To:t} ;/sf/L ejgx¿ lgdf{0f Joj:yf ljifox¿nfO{{ dfu{bz{gdf ;dfrf/ aflx/ cfPsf] 5, Tof] b'a} u/]kl5 g]kfndf lqkIfLo lvrftfgL tLa|
7]sb] f/n] g} dd{t ;Def/ ug{k' g]{ b]lv sfo{ljlw, lgb]l{ zsf / dfkb08 h:tf / ;hfj6 ;x/L ljsf; dGqfnon] ;d]l6Psf] 5 . ljQLo cg'zf;g sfod g]tfsf] vf; rfxgfcg';f/sf] ljifo xf] . x'g5 ] . o:tf] cj:yfdf g]kfnsf vf;
w]/} ljifox¿nfO{{ ;d]l6Psf 5g\\ . w]/} s'/fx¿ lgdf{0f ug{k' g]{ ePdf ;fpg lgdf{0f u/]sf] dfkb08cg';f/ ug{k' g]{ ug]{ p2]Zo k|flKtsf] nflu ah]6, bfxfnn] dfwj–jfdb]j;Fusf] 5nkmn b]zeQm / qmflGtsf/L zlQm Ps x'gk' g]{
lzif{sdf vr{ ug{k' g]{ t/ Psd':6 d;fGtleq agfpg'kg]{ 5 . of]hgf tyf 5 . % s/f] 8 eGbf dflysf lgsf;f, vr{ / lgoGq0fnufot lgisif{df k'Ug'cl3g} 8f= e§/fO{;uF sf] afWofTds cj:yf klg l;h{gf x'bF } uPsf]
¿kdf ah]6 ljlgof]hg ul/Psf] eP sfo{qmd sfo{Gjog cjlwe/sf] nflu cfof]hgfsf] 7]Ssf ;Demf}tf ubf{ lgdf{0f pQ/bfloTj sfod ug{ ljlgof]hg P]g, Pstf 6'+uf] nufpg rfxg' ePsf] 5 . h;nfO{{ vf;u/L )^# sf] /fhgLlts
To:tf] ah] 6 c;f] h d;fGtleq gofF hgzlQm cfjZos kg]{ ePdf ;DkGg ePsf] slDtdf % jif{;Dd @)&(, cfly{s sf/f]af/ tyf ljQLo b]lvPsf] 5 . 8f= e§/fO{n] cfk"m kl/jt{gkl5 Pstfa4 x'g glbg]
afF8kmfF8 ul/;Sg'kg]{ / ;DalGwt ;fpg d;fGtleq :jLs[t u/fO;Sg'kg]{ lgdf{0f Joj;foLn] g} dd{t Joj:yfkg pQ/bfloTj P]g, @)&^ / cfly{s dfcf]jfbL s]Gb|;Fu k'g Pstfdf k|of;x¿ e}/x]sf 5g\\ . of] cfd
lzif{sdf ljlgof]lht ul/Psf] /sd / cfof]hgf sfof{Gjogsf] nflu ug]{u/L 7]Ssf ;Demf}tf ug{'kg]{ s'/f sfo{ljlw tyf ljQLo pQ/bfloTj cfpg'eGbf klg dfcf]jfbLsf] gfd km]//] :jfledfgL g]kfnLx¿n] a'em\gk' g]{ d'Vo
kmfu'g d;fGtleq vr{ ug{ g;s]df cfjZos tof/L k"/f u/L ;fpg dfu{bz{gdf Joj:yf ul/Psf] 5 . lgodfjnL, @)&& sf] sfof{Gjog u/fpgsf ;dfhjfbL /fVg'kg]{ k|:tfj ug'e { Psf] ljifo ePsf] 5 .
r} t !% leq ;dk{ 0 f -;/] G 8/_
ul/;Sg' k g] { dGqfnoåf/f hf/L
d;fGtleq af]nkq cfXjfg ul/;Sg'kg]{
/ c;f]h d;fGtleq 7]Ssf ;Demf}tf
dfu{ b z{ g n] ;8s lgdf{ 0 f ubf{ ,
vfg]kfgL, 9n, lah'nLsf] kf]n / tf/
nflu ljlgof]hg P]g, @)&( sf] bkmf (
sf] pkbkmf -$_ cg';f/ ah]6 sfof{Gjog n]v, /rgf;DaGwL ;"rgf
dfu{bz{gdf pNn]v ul/Psf] 5 . ug{ ' k g] { s' / f dGqfnoåf/f hf/L Joj:ykg h:tf sfdx¿nfO{{ Pp6} ug{sf] nflu dfu{bz{g to ul/Psf]
;+3Lo ;/sf/n] k|bz
] tyf :yfgLo dfu{bz{gdf pNn]v ul/Psf] 5 . Kofs]hdf af]nkq cfXjfg u/L sfd dGqfnon] pNn]v u/]sf] 5 . …If]Kof:qÚ ;fKtflxs / …hgva/Ú
clVtof/åf/f Ps jif{df !#! j6f e|i6frf/ d'2f bfo/ M @ ca{ &* s/f]8 $# nfveGbf a9L lauf] bfaL cgnfOgdf k|sfzgfy{ /fli6«o÷cGt/f{li6«o
sf7df8f}F . clVtof/ b'¿kof]u
cg';Gwfg cfof]un] cfly{s jif{
nfexfgL;DaGwL #$, /fh:j
lxgfldgf;DaGwL %, u}/sfg"gL ;DklQ
j6f d'2fdf k|ltjfbLsf] ;+Vof ^#(
/x]sf] 5, h;dWo] ljlzi6 >]0fLsf
s/f]8 $# nfv #@ xhf/ &!) ¿k}ofF
lauf] dfu bfaL ul/Psf] 5 . ut
dxTjsf n]v, /rgf / tl:j/x¿ pknAw
@)&*÷&( df !#! j6f /fi6«;]js sd{rf/L tLghgf, cGo cfly{s jif{ cbfntaf6 ePsf !$* u/fO{ ;xof]u k'¥ofpg' x'g OR5's ;a}df
e|i6frf/;DaGwL d'2f ljz]if cbfnt /fi6« ; ] j s sd{ r f/L #)* hgf, km};nfdWo] %* j6f -#(=!( k|ltzt_
sf7df8f} F d f bfo/ u/] s f] 5 . larf}lnof, dltof/nufot cGo !&@ d'2fdf e|i6frf/hGo s;'/ sfod cg'/f]w ul/G5 .
clVtof/sf k|jQmf Zofd k|;fb hgf, e" t k" j { dGqL Ps hgf / ePsf] 5 . cl3Nnf] cfly{s jif{
e08f/Lsf cg';f/ bfo/ ul/Psf
d'2fdf 3'; -l/;jt_ ;DaGwL #@,
lgjf{lrt, dgf]lgt kbflwsf/Lx¿
!%% hgf /x]sf 5g\,\ Ú k|jQmf e08f/Ln]
@)&&÷&* df cbfntaf6 ePsf
d' 2 fsf] km} ; nf !!# /x] s f] /
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|
gSsnL z}lIfs k|df0f–kq ;DaGwL ^, cfh{g;DaGwL & / cGo ljifo;Fu hfgsf/L lbP . e|i6frf/hGo s;'/ sfod ePsf] yfkfufp“, sf7df8f},+ kmf]gM (*$!$)#*%!
;fj{ h lgs ;DklQsf] xflg– ;DalGwt !@ j6f /x]sf 5g\\ . …cfly{s ut cfly{s jif{ bfo/ ul/Psf d'2fsf] ;+Vof *! -&!=^* k|ltzt_ E-mail : chhepyastra@gmail.com
janakhabar@gmail.com
gf] S ;fgL;DaGwL #%, u} / sfg" g L jif{ @)&*÷&( df bfo/ ePsf !#! d'2fsf k|ltjfbLx¿;Fu @ ca{ &* /x]sf] lyof] .
@)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/ 5

k'iknfn M /fhgLlts cfsfzsf rlDsnf] nfntf/f


lrGtg, rl/q / Jojxf/sf ;fy lj?4 x'gx' G' Yof] / xd]zf k'iknfn eGg] lyof] . o; ;Gbe{df l;4fGtsf] s'/f dfS;{jfbsf] cfwf/e"t s'/f xf] . oxL g} pxfFsf] cWoogsf] d"n ljifo lrGtg / dgg ug{ laz]if hf]8
cljrlnt¿kdf qmflGtsf] d"naf6f]df ug{'x'GYof] ls g]tfx¿ t d~rdf ul//xFbf sd/]8 k'iknfnn] dfS;{jfb– k'iknfnsf] Pp6f csf]{ ;a}eGbf x'GYof] / laBdfg oyfl:yltnfO{{ km]//] lbg'xG' Yof] . o; k|sf/ ;du|df o;/L
nflu/xg] / s:t} sl7g kl/l:ytdf cfp5g\,\ hfG5g\\ t/ ;xL gLlt xd]zf n]lggjfb / dfcf] ljrf/wf/fnfO{{ Pp6f dxTjk" 0 f{ kIf pxfsf] lg/Gt/ ;dfhnfO{{ cu|ult k|bfg ug]{ lbzfaf]w sd/]8 k'iknfnsf] qmflGtsf/L hLjg
klg To;af6 bfofF afF o f gug] { sfod /xG5 . pxfFn] o:tf] lgrf]8 h8;"qjfbL /6gf hkgfsf] ¿kdf cWoogzLntf xf] . ;dsfnLg g]kfnL ug{' pxfFsf] cWoogsf] k|of]hg lyof] . ;a}sf nflu Pp6f k|]/0ff:kb /
qmflGtsf/L g]tfx¿ la/n} kfOG5g\\ . lgsfn]/ gLltsf] s'/f ubf{ juL{o glnP/ Tof] ;}4flGts ljrf/wf/fnfO{{ /fhgLltdf t'ngfTds¿kdf pxfFsf] To;}n] clnslt ;do kfof] ls pxfF ljZjfl;nf] hLjg t 5Fbl} yof] g} Tof]
sd/]8 k'iknfn To:t} pRr sf]6Lsf gLltsf] s'/f u/]sf] x'GYof] s'g} lg/k]If Pp6f ultzLn / dfu{bz{g ug]{ hlQsf] g] k fnL ;dfhsf] ulx/f] slxn] snsQfsf] …g]zgn nfO{a|]/LÚ eGbf a9L cfd"n ;fdflhs kl/jt{gsf]
g]tf x'g'x'GYof] . o; cy{df sd/]8 gLltsf] s'/f xf]Og . pbfx/0f lbFb} k|sfz :tDesf]¿kdf a'emfpg' eof] cWoog c? sd}n] dfq u/]sf lyP df uDeL/ cWoogdf nfu]sf] kfOg' lbzfdf cToGt} x'6x'l6P/ s]lGb|t ePsf]
k'iifnfn g]kfnL /fhgLlts cfsfzsf pxfF eGg] ug{x' G' Yof] – a]b Aof; 5}gg\ xf]nfg\ . pxfFsf] cWoogsf] d"n ljifo x'GYof] ls lbNnLsf] …;K¿ xfp;Ú of / To; k|of]hgsf nflu cfhLjg ;lqmo
Ps rlDs/xg] …nfn tf/fÚ x''g'x'GYof] t/ a]b 5 . a'4 5}gg\ t/ a'4sf] g} g] k fnL hgtfsf] ufF ; , af;, agf;/s} :yfgLo k':tsfno hxfF ljZj /x]sf] cg's/0fLo k|/] 0ffk'~h ag]sf] hLjg
/ x' g ' x ' G 5 . jf:tjdf xfdLn] ljrf/ 5, ?;f] 5}gg\ t/ pgsf] skf;sf] ;d:of lyof] . hgtfn] / g]kfnsf nflu klg k7gLo k':ts / lyof] . To;}n] g} pxfFsf cg'ofoLn] eGbf
oyfy{k/s¿kdf x]g{ / s]nfpg ;Sof} …;fdflhs ;Demf}tfsf] l;4fGtÚ 5 . cfˆgf] cfhLjLjsf] ;d:of s;/L xn kf7\o ;fdu|L kfOg] ub{y] ;do kfof] klg cfh pxfFsf] l5r/f] / cgu{n
eg] g]kfnsf] ;dsfnLg /fhgLltdf To;/L g} dfS;{jfbsf k|0f]tf– dfS;{ ul//x]sf 5g\\ / pgLx¿ ljsf;sf] pxfF tL 7fpFx¿df uP/ cWoog/t lsl;dn] la/f]w ug]{ tyfslyt sDo'lgi6
k'iknfnsf] b[li6sf]0f, ljrf/, gLlt, / P+uN] ; 5}gg\ t/ ch]o dfS;{jfb s'g r/0faf6 u'lh|/x]sf 5g\\ eGg] s'/fd} /xg] ug{x' G' Yof] . pxfn] g]kfndf klg gfdwf/Lx¿n] g} pgsf] d"lt{ / kmf]6f]
lgi7f / ;dk{0f g]kfnL hgtfsf] d'lQm cfh xfdL;Fu 5 . g]tfx¿sf] of]ubfg pxfFsf] ;Dk"0f{ /fhgLlts cWoog sfo{ s tf{ x ¿nfO{ { dbg :df/s k"hfcfh u/]/ cfk"mnfO{{ k'iknfnsf]
/ ;d'Ggltsf lgldQ s]lGb|t /x]sf] / e"ldsfsf] caZo dxTj 5 / x'G5 . s]lGb|t lyof] / x'GYof] . To;}n] pxfFn] k':tsfno kf6g9f]sf / /fli6«o c;nL pQ/flwsf/L ePsf] e|d 5g\{]
k|i6} b]lvG5 . pxfFn] u|x0f u/]sf] pgLx¿ xd]zf sfod /xg ;Qm}gg\ g]kfnsf Ps lalzi6 Oltxf;sf/ k':tsfno tyf ljZjlaBfnosf ul//x]sf 5g\\ . Tof] lxhf] @))* ;fnb]lv
dfS;{ j fb, n] l ggjfb / dfcf] t/ pgLx¿sf] ljrf/ sfod /xG5 . dx]zrGb| /]Udsf Land Tenure k':tsfnox¿ / a[l6z, ef/tLo / @)#% ;Dd klg :jfy{az ul/Psf]
ljrf/wf/f cfhsf rfn' g]tfx¿sf]
h:tf] ;:tf] g]tflu/L 5f6\g, lgSs}
To;sf/0f, s'g} g]tfsf] kl5 xf]Og
;xL ljrf/sf] kl5 nfu, ;xL ljrf/n]
nf]sgf/fo0f ;'ab] L and Taxation in Nepal.
Thatched Huts & Stucco
cd]l/sL k':tsfnox¿df uP/ cWoog
ug{ ;'emfj lbg'xG' Yof] . h;n] g]kfnsf]
la/f]w / k|tf8gf lyof] eg] cfhsf]
k"hf klg :jfy{az ul/Psf] oyfy{
hfg]sf] 5' eGg] cf8Da/ b]vfpg / g} ;xL g]tf hGdfpFb5 eGg] pxfFsf] / Aojxf/nfO{{ cyf{t kl/jt{gnfO{{ PalacesM Peasants and Oltxf;, ;F:s[lt / e"uf]n k9]sf] / v'n:t eO;s]sf] / eO/x]sf] 5 .
kfl08TofO{ k|bz{g ug{sf lgldQ xd]zf hf]8 x'GYof] . x'g klg sd/]8 af6f] b]vfpg] cf}hf/sf]¿kdf a'‰g Landlords in 19th Century a' e m] s f] x' F b } g , g] k fnL hgtfsf] sd/]8 k'iknfnsf] cla>fGt qmflGtsf/L
k6Ss} lyPg, a? g]kfnL ;dfhsf] k'iknfnsf] Ps dfq WofpGg b]z / a'emfpg cys k|oGt ug{' eof] / Nepal The State and cflhaLsf s;/L rn]sf] 5 To;sf] hLjgsf] ;f/tTjnfO{{ ;dfKt kf/]/
cu|ufdL cfd"n ;fdflhs kl/jt{gsf hgtfsf] lxtdf ;xL gLlt k|ltkfbg hf]8 lbg' eof] . ljrf/wf/fTds Economic Surplus, Kings ulx/f] cWoog u/]sf] x'Fb}g p;n] cfj/0fsf] k"hfcfhf ug]{ cf};/jfbL /
lgldQ lyof] eGg] s'/f pxfFsf] cys ug{' / To;nfO{{ Aojxf/df v/f] ptfg{' ;+3if{sf] s'/f ubf{ pxfF x/xd]zf …jfb] and Political Leaders of the g] k fnsf] cfd" n cy{ – /fhgLlts la;h{ g jfbLx¿sf] laulauLnfO{ {
/ cla>fGt ;+3if{n] Psbd} k|i6 /x]sf] lyof] . o;}sf nflu g]kfnL jfb], lajfb] r hfot] tTj af]wÚ eGg] Gorkhali Empire h:tf / cGo kl/jt{gdf s;/L of]ubfg lbg ;Qm5 glr/];Dd g]kfnsf] sDo'lgi6 cfGbf]ngn]
b]vfpFb5 . l;4fGt l;4fGtsf] lgldQ hgcfGbf]ngsf ;an / b'a{n kIf ;F:s[t jfSonfO{{ bf]xf]¥ofpg] ug{' x'GYof] o:t} dxTjsf g]kfnL ;dfhsf] tTsfnLg / < eGg] uDeL/ k|Zg p7fpb} ;a} e|daf6 d'lQm kfpg ;Sg] 5}g . clg
xf]Og, o;nfO{{ hgtf / /fi6«sf] s]nfpg / ;xLnfO{{ cem ;d[4 t'Nofpg / s'g} klg ljifodf ts{–k|ltts{n] g} l:ylt hfGg / ;dfhdf kl/at{g vf]Hg sfo{stf{x¿nfO{{ cWoog ug{ k|]l/t g]kfn / g]kfnL hgtfsf ;d:of klg
hLjgdf cu|ufdL kl/jt{g Nofpg] tyf untnfO{{ 36fpg / x6fpg pxfn] ;xL lgisif{df k'Ug d2t k'Ug] åGåfTds dxTjk"0f{ / ;xfos x'g] pkof]uL ug{' x'GYof] . vf;u/L pxfFn] g]kfndf xn x'g] 5}gg\ a? cem hl6n eP/
zlQmzfnL xltof/sf]¿kdf sd/]8 …g]kfnL hgcfGbf]ng M Ps ;dLIffÚ lgod k|o'Qm ug{'x'GYof] . k|s[lt / lstfjx¿ k9\g / ;fd'o:lxs 5nkmn ls;fg ju{sf] ;d:of xn gu/L hfg]5g\\ . of] s'/f cfhsf] lau|bf] l:yltn]
k'iknfnn] u|x0f ug{'ePsf] lyof] / cToGt} dxTjk"0f{ / k7gLo s[lt ;dfhsf clwzfl;t lgod u/]/ lgisif{ lgsfNg hf]8 lb'g x'GYof] . g]kfnsf] /fli6«o d"Vo d'2f g} xn x'bF g} klg k|i6 b]vfO/x]sf] 5 . oL g} :d/0fLo
tbg'sn " cfˆgf] /fhgLlts ofqfnfO{{ n]Vg'eof] . h'g g]kfnL hgcfGbf]ngsf] (Governing law of nature g]kfnL w/ftnLo oyfy{sf cfwf/df eGg] s'/fdf Wofg s]lGb|t ub}{ g]kfnL s'/fsf ;fy sd/]8 k'iknfnsf] $$cf}+
clal5Gg¿kdf cl3 a9fpg' ePsf] ljsf; / o;sf] elaionfO{{ a'‰g and society) sf] af/Daf/ pxfFn] dfS;{ j fb n] l ggjfb / dfcf] ;dfhsf ;d:of xn ug{ ;+3if{, ;+u7g :d[ltdf pxfFkl| t pRr ;Ddfg .
lyof] . pxfFsf] hLjge/sf] sd{n] oxL rfxg] hf] s;}sf nflu klg dxTjk"0f pNn] v ug] { ug{ ' x ' G Yof] . h' g ljrf/wf/fnfO{{ k|oQ' m s] s;/L ;lsG5 / l;4fGtsf s'/fx¿sf] ulx/f] cWoog, subedi1950subedi@gmail.com

df}lb|s gLlt ;fj{hlgs M d'b|f:kmLlt & k|ltztdf ;Lldt /fVg] nIo


s' / f bzf{ P sf] 5 . jf:tjdf ;Gbe{ ;fdu|L /x]sf] 5 . o;} ;Gbe{df
k'iknfnn] ;+oQ ' m hgcfGbf]ngsf] h'g pxfFn] g]kfnsf] /fli6«otf / hgjfbsf]
gLlt clVtof/ ug{' ePsf] Tof] cfk"mn] klg Pp6f gaLg / hgd'vL kl/efiff
c+uLsf/ u/]sf] dfS;{jfbL n]lggjfbL lbFb} eGg' ePsf] 5 – …nfvf}nfv sf7df8f}F . g]kfn /fi6« a}s
+ n] df}lb|s 5 . ueg{/ clwsf/Ln] ljb]zL d'bf| df ePsf] 5 . pkef]u ul//x]sf] shf{sf] cg'udgnfO{
l;4fGtnfO{ { Aojxf/df ptfg] { , emf]k8Lx¿sf] Pstf g]kfnsf] cfhsf] gLlt ;fj{hlgs u/]sf] 5 . ueg{/ k/]sf] rfk sd ub}{ pTkfbg s]lGb|t /fi6« a}s
+ n] rfn' cfly{s jif{sf] yk k|efjsf/L agfOg]5 . ljBdfg
hgtfnfO{{ hufpg] / kl/jt{gsf] ;Gbe{ d f /fli6« o tf xf] eg] tL dxfk|;fb clwsf/Ln] z'qmaf/ cfly{s cy{gLltdf wfg lbg] atfP . df}lb|s gLltdfkm{t % s/f]8;Ddsf Psn u|fxs shf{;DaGwL ;LdfnfO{
af6f]df cu|;/ u/fpg] Pp6f cdf]3 emf]k8Lx¿sf] xs lxt hgjfbÚ xf] . jif{ @)&(÷*) sf] df}lb|s gLlt /fi6« a}+sn] a}+s tyf ljQLo Cl0fnfO{ s]xL /fxft lbPsf] 5 . t/ k'g/fjnf]sg ul/g]5Ú pgn] eg] . 7"nf
c:q lyof] / xf] . j:t'tM Tof] 7f]; / tL emf]k8Lx¿df sf] a:5g\\ Psbd} ;fj{hlgs u/]sf x'g\ . /fi6« a}s + n] g]kfn ;+:yfx?nfO{ dh{/sf nflu k|fT] ;fxg ub}{ 7"nf Cl0fx?nfO{ eg] yk lgu/fgL ul/g] Cl0fnfO{ klg ;'ljwfsf Kofs]h /x]sf]
;xL gLltsf] cfwf/ tTsfnLg k|i6 5 – zf]lift kLl8t >dhLjL ;/sf/n] lnPsf] * k|ltztsf] cfly{s lbPsf] ljleGg 5'6 tyf ;x'lnot rfn' ueg{/ dxfk|;fb clwsf/Ln] atfPsf clwsf/Ln] atfP . …lghL If]qnfO{
j:t' l :yltsf] cfwf/df juL{ o hgtf . j:t'tM of] g]kfnnfO{{ ;r]t j[l4sf] nIo xfl;n ug{ ;xof]u ug]{ u/L cfly{s jif{sf] k'; d;fGt;Dd hf/L 5g\ . a}+s tyf ljQLo ;+:yfaf6 ;"rgf k|ljlw tyf cf}Bf]lus kfs{
laZn]if0fsf] lgrf]8 g} lyof] . To;}n] / pGgt lsl;dn] /fhgLlts rfn" cfly{s jif{sf] df}lb|s gLlt NofPsf] /fVg] klg hgfPsf] 5 . o:tf] Joj:yf clwstd ?=% s/f]8;Dd shf{ pkof]u lgdf{0f ug{ shf{ k|jfx ubf{ cfwf/
t pxfF xd]zfdf kf6L{ k|lzIf0f / PsLs/0f ug]{ / ;'b[9 agfpg] s'/f 5 . ue{g/ clwsf/Ln] rfn" jif{sf] df}lb|s ut cfly{s jif{sf] c;f/ d;fGt;Dd u/]sf pBd Joj;fox?n] @)&( b/df clwstd @ k|ltzt laGb'n]
sIffx¿df eGg] ug{' x'GYof] – …/fhgLlt xf] / lyof] eGg] k| i 6;F u a' ‰ g gLlt g]kfn ;/sf/n] ah]6dfkm{t lnPsf] dfq elgP klg dh{/ cfsif{0fsf nflu c;f/ d;fGt;Dd ltg{k' g]{ shf{sf] ;fFjf lk|ldod yk u/L Aofhb/ lgwf{/0f ug]{
hfnem] n xf] O g, af:tljs ;lsG5 . of] s'/fn] g]kfnL hgtf g} cfly{s j[l4sf] nIo xfl;n ug]u{ /L k'; d;fGt;Dd hf/L /fVg] lg0f{o tyf Aofh @)&( c;f]h d;fGt;Dd Joj:yf ldnfOg]Ú pgn] atfP .
j:t' l :yltsf] cfwf/df juL{ o jf:tljs kl/jt{gsf ;Djfxs x'g\ / NofOPsf] atfP . pgn] df}lb|s gLltsf] e'QmfgL u/]df k]gfn Aofh o;}u/L, /fi6« a}+sn] cfly{s jif{
laZn]if0fsf] lgrf]8 xf]Ú . o;/L Psbd} pgLx¿sf] ;r]t, ;+ul7t / ;lqmo 3f]if0ff ub}{ eg], …rfn" cfly{s jif{df g]kfn lng gkfpg] Joj:yf @)&(÷)*) sf] df} l b| s gLlt
k|i6¿kdf pxfFn] cl3 ;f/]sf] ;+o'Qm e" l dsflagf cfd" n ;fdflhs ;/sf/n] ah]6dfkm{t * k|ltztsf] ul/g] 5 , ueg{ / ;fj{hlgs ub}{ ;]o/ lwtf]df $
hgcfGbf]ngsf] gLlt s]jn Pp6f kl/jt{gsf] s'g} cy{ 5}g / x'bF g} / cfly{s j[l4 / & k|ltztdf d'bf| :kmLlt clwsf/Ldf df}lb|s gLlt s/f]8sf] ;Ldf gLlt vf/]h u/]sf] 5 .
sf]/f gLlt dfq lyPg, Tof] kl/jt{gsf] /fi6«otf / hgjfbsf] ;d:of klg /fVg] nIo lnPsf] 5 .Ú of] nIonfO{ ;fj{hlgs ub}{ eg] . To:t}, g]kfn /fi6« a}+ssf ueg{/ dxfk|;fb
k|efjsf/L cf}hf/ lyof] . h;n] xn x'bF g} eGg] cy{k0" f{ lzIff klg ;xof]u ug]{ u/L rfn" jif{sf] df}lb|s gLlt pTkfbgzLn / Jofkfl/s clwsf/Ln] Psn shf{ ;Ldf vf/]h
;dfhdf /fhgLlts, cfly{ s , lbG5 . o;/L sd/]8 k'iknfnn] NofOPsf] 5 . If] q df hfg] shf{ s f] u/]/ !@ s/f]8sf] ;Ldf tf]s]sf x'g\ .
;dflhs / ;fF:s[lt kl/jt{g Nofpg hgr]tgf lgdf{0fnfO{{ 7"nf] dxTj lbg' o;} u /L, ah] 6 n] lnPsf] & Aofhb/df leGgtf NofOg] …;]o/lwtf] /fvL k|jfx x'g] dflh{g
;a} kl/jt{gsfdL zlQmx¿nfO{{ Ps eof] / hgtfsf b}lgs hLjgsf k|ltztsf] d'bf| :kmLltnfO{ ;d]t df}lb|s ul/Psf] /fi6« a}s
+ n] hgfPsf] 5 . ueg{/ ePsf] 5 . xfnnfO{ a}s + tyf ljQLo shf{sf] Psn u|fxs ;Ldf Pp6f jf
7fpFdf v8f ug]{ /;fogsf] sfd ;jfnnfO{{ lnP/ tn}b]lv p7]sf] gLltn] ;xof]u ug]{ pgsf] egfO 5 . clwsf/Ln] a}s + tyf ljQLo ;+:yfåf/f ;+:yfn] vfBfGg pTkfbg, kz'kI+ fL, ;a} Ohfhtkq k| f Kt ljQLo
ub{Yof] . j:t't;\ pxfFn] cl3 ;f/]sf] cfGbf]ngdf hf]8 lbg' eof] . To;n] …g]kfnh:tf] ;fgf] d'ns ' cfoftdf k|jfx x'g] shf{sf] Aofhb/nfO{ If]qut dT:okfng, lgof{thGo / ztk|ltzt ;+:yfx?af6 lng;Sg] u/L clwstd
of] gLlt dfS;{jfb, n]lggjfb / dfcf] s'/fn]eGbf sfdn] hgtfnfO{{ a9L rf8f] cfwfl/t v'nf cy{tGq ePsf] d'ns ' n] ?kdf jlu{s/0f ul/g] atfP . pgn] :jb]zL sRrf kbfy{df cfwfl/t ;Ldf ?=!@ s/f]8 sfod ul/g]
ljrf/wf/fnfO{{ Aojxf/df ptfg]{ / ;xL lsl;dn] ;r]t / ;lqmo ljb]zL d'bf| sf] ;l~rlt ;'ljwfhgs shf{sf] j[l4eGbf shf{nfO{ pTkfbgzLn pTkfbgd"ns pBf]usf nflu ?=@ Joj:yf /fi6« a}+sn] u/]sf] 5Ú ueg{/
sfo{gLlts} dxTjk"0f{ s8L, c+z / t'NofpFb5 eGg] s'/fdf pxfF a9L l:yltdf ;l~rt ug{k' g]{ afWotf 5,Ú If]qdf k|jfx u/fpg]tkm{ df}lb|s gLltsf] s/f]8;Ddsf] shf{ k|jfx ubf{ cfwf/ clwsf/Ln] eg] . z]o/ a|f]s/dfkm{t
cfwf/ lyof] . h'g af6f] glxFl8sg ljZj:t x'g'x'GYof] . o; cy{df pxfF ue{g/ clwsf/Ln] eg] . oxL ;Ldfleq k|fyldstf /xg] atfP . ueg{/ b/df clwstd @ k|ltzt laGb';Dd lgoldt / Jojl:yt x'bF } uPkl5 o:tf]
;dfhnfO{{ cu|ult lbg} ;lsFbg} Yof] . hgtfnfO{{ hufpg, p7fpg / cl3 /x]/ rfn" jif{df * k|ltzt;Ddsf] clwsf/Ln] sf]le8 !( sf] ;dodf lk|ldod yk u/L Aofhb/ lgwf{/0f ug{ dflh{ g shf{ ; DaGwL Joj:yf
of] oyfy{ s'/f g]kfndf clxn];Dd a9fpg bQlrQ x'gx' G' Yof] eGg] k|i6 cfly{s j[l4sf] nIo xfl;n ug]u{ /L lnOPsf] ;x'lnotnfO{ s6f}tL u/]sf] / kfpg] Joj:yf ul/g] pgn] atP . t/ x6fOg]5 . t/ z]o/ lwtf]df k|jfx
;r] t ¿kdf rn] s f ;+ o ' Q m x'G5 . t/, k'iknfn s]jn Pp6f df}lb|s gLlt cfPsf] xf] . s[lif / sf]le8 dxfdf/Laf6 clt pgn] 7"nf Cl0fx?dfly /fi6« a}s + sf] x' g ] shf{ s f] hf] l vd ef/ ?=@%
hgcfGbf]ngx¿n] k|i6;Fu cf}N+ ofPsf l;4fGtjfbL lgi7fjfg JolQmTj dfq o;}u/L /fi6« a}s + n] rfn' cfly{s k|efljt If]qdf dfq pknAw u/fpg] lgu/fgL a9fOg] atfP . …a}s + tyf nfv;Ddsf] shf{sf] xsdf !))
5g\\ . o; k|sf/ k'iknfnsf] of] gLlt x' g ' x ' G y] g . pxfF t l;4fGtnfO{ { jif{sf] df}lb|s gLlt dfkm{t Go"gtd & u/L k'gs{hf{ ;'ljwfnfO{ k'g/fjnf]sg ljQLo ;+:yfaf6 7"nf shf{ pkef]u k|ltzt / ;f]eGbf dflysf] shf{sf]
Ps}rf]6L juL{o df]rf{ / /fhgLlts Jojxf/df v/f] ptfg]{ / To; cfwf/df dlxgfsf] j:t' tyf ;]jfsf] cfoft wfGg ul/g] atfP . shf{sf] clws/0f sd ub}{ cfPsf C0fLx?sf] klxrfg ug{ xsdf hf]lvd ef/ !%) k|ltzt
df]rf{nfO{{ Ps} lbzflt/ cled'v ;+u7gnfO{{ lqmofzLn / ;an agfpg] k'Ug]u/L ljb]zL d'bf| sf] Joj:yfkg ub}{ u/L pTkfbgzLn If]q / Jofkf/Ls If]qdf nfh{ PSkf]h/ k|md] js{ tof/ ul/g]5 . /fVg'kg]{ Joj:yf oyfjt /flvPsf]
u/fpg] / lxF8fpg] ;f/e"t dfWod sfo{df lg/Gt/ bQlrQ eP/ nfUg] cfly{s pTkfbgdf s]lGb|t x'g] atfPsf] k|jfx x'g] Aofhb/df cGt/ sfod ug]{ ;fy}, 7"nf C0fLx?n] a}l+ sË k|0ffnLaf6 ueg{/ clwsf/Ln] atfP .
klg lyof] . h'g s'/fsf] k'li6 g]kfnsf] JolQmTj x'gx' G' Yof] . To;}n] pxfFn] …tLg
@)!& cl3 -* ;fnlt/ hflto …;Ú sf] l;4fGtÚ cyf{t\ …;+3if{, ;+u7g
hgtflGqs df]rf{_ To;a]nf …/fli6«oÚ
zAbnfO{{ …hfltoÚ eg]/ cleAoQm
ul/GYof]_ / )!& kl5sf dxTjk"0f{ /
d"Vo P]ltxfl;s cfGbf]ngx¿ –@)#^
/ l;4fGtÚnfO{{ Ps csf{sf kl/k'/ssf
¿kdf lg/Gt/ lqmofzLn t'NofO/xg'
eof] . pxfF xd]zf kf6L{ Snf;x¿df
eGg] ug{' x'GYof] ls l;4fGt lagfsf]
t]nsf] yf]kfyf]kf hf]ufcf}+
OGwg vr{ 36fcf}+
;fnsf] ;+o'Qm laBfyL{ cfGbf]ng, ;+ u 7g / ;+ 3 if{ cGwf] x' G 5 /
@)$^ ;fnsf] ;+o'Qm hg cfGbf]ng ;+u7glagfsf] l;4fGt / ;+3if{ klg
/ @)^@÷^# ;fnsf] Aofks ;+o'Qm nË8f] x'G5 . To;}u/L l;4fGt /
hg cfGbf]ngx¿n] Pskl5 csf]{ ;+u7g lagf t ;+3if{n] ;xL lbzf /
k'gk{'li6 ul/;s]sf 5g\\ / ul//x]sf ult g} kfpg} ;Qm}g . To;}n] oL tLg
5g\\ . To;}n,] oL j:t'ut oyfy{x¿n]
sd/]8 k'iknfnsf] …g]tf xf]Og, gLlt
…;Úsf] cf–cfˆg} 7"nf] dxTj 5 / tL
Ps csf{sf kl/k'/s x'g\ . Ps lagf
g]kfn cfon lgud lnld6]8
k|wfgÚ x'G5 eGg] lgrf]8nfO{{ klg ;To csf]{sf] cl:tTjsf] s'g} cy{ x'Fb}g, kmf]g g+=+ $@^@(&), km\ofS; M $@^#$&!
;flat u/]sf] 5 . pxfF JolQmjfbsf] /xFbg} eGg] pxfFsf] Psbd} k|i6 wf/0ff
6 @)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/

sf7df8f}“ k:bf b'Zdgsf] w/fkdf


bf] ; | f ] jftf{ eª\ u ePnuQ}
sf7df8f} F pkTosfdf k' / fgf]
;fw'/fdn] ljjfx u/]sf] ev{/–ev{/}
lyof] . pkTosfaf6 To; b'ud{ e]udf
afudtL gbLlsgf/sf] kf6L Psbd
hL0f{ lyof] . t/ 5fgf] eg] lyof] .
Psl5g\ pleO{–pleO{ s]xL ;Nnfx eof] .
ToxfF s] ePsf] lyof] eGg] oyfy{
x'g] g} ToxL ;dodf xf] . x'Gg eg]/
cl3 al9of] . ca s'g} 3/ lyPg .
ug'{ t lyof] g} . ca Totf s] ug]{
eGg] k|Zg klg HjnGt aGof] . ha
/fHo;Qfsf] bdgrqm s;/L a9fOof] ;fw'/fdnfO{{ k7fpFbf pgnfO{{ klg ;fy} xfdL zLtn] leh]sf, lgb|fn] r'/r'/ hfgsf/L ;a}nfO{{ lyPg . To;}n] ToxfF af6f]el/ Hofgn] af6}df klN6g] lg0f{o xfdL au]/L x'Fb} kmfk/af/L k'Uof}F
eg] h:tf] c;f/–;fpgdf vx/]df k7fOPsf] lyof] . ca pgLx¿ b'jn } fO{{ ePsf clg tLg lbgb]lv nuftf/ b'Zdg ;]gf k"/} ;'t/] …kf]lh;gÚ df n]nfh:tf] eO;Sof] . t/ la:tf/} eP xfdL;Fu;Fu} h:tf] pkTosf k;]sf #–
km] l / pkTosfs} dxŒjk" 0 f{ lxF 8 ] s f] lxF 8 \ o } u/] s f ylst a;]sf] glhs} k'uk] l5 dfq ;fyLx¿n] klg kfOnf rfNgrflxF 5f]l8gF . c¿ $ hgf ;dfltPsf] va/ cfof] .
lhDd]jf/L;lxt ToxfFaf6 NofOPsf] el/ofx¿sf] nfdh:tf] nfUof] . To; b]v] . afSnf] x':;' nfu]sf] lyof] . a]nfdf lxF8b\ f xfdL Tolt af6f] @ 3G6fdf To;df pxL s= ;"rG] b|, s= lgZrn,
lyof] . xfdL af6f] d f hxfF – hxfF kf6Ldf cf/fd ubf{ s] cf]5o\ fpg] eGbf Toltv]/;Dd pgLx¿ p7]/ ;f]wk'5 lxF8g\ ] lyof}F . To:t} $–% 3G6fdf xfdL s= ofbjx¿ lyP . To;kl5
;':tfpgsf nflu o;f] a:Yof}F pxLF v]tdf k/fn /x]5, ToxL Nofpg] s'/f ug{ yfn] . a'l4 / sf}lzNofnfO{{ c¿ a]nf klg hfFbf–cfpFbf ;'Gtnf pkTosfsf c¿ sd/]8 hf] afFsL
alnbfg x'gsf nflu tof/ eP/} eof] . NofOof] klg t/ Tof] klg pgLx¿n] lu/ˆtf/ u/] eGg] eof] . lsg]/ vfg] u/]sf] 3';n ] ufpFdf k'Uof}F . x'gx' G' 5 -lu/ˆtf/Ldf gk/]sf_ ;a}nfO{{
hfg'k5{ / b'Zdgsf of]hgfx¿nfO{{ xfdLh:t} zLtn] leh]/ nq\ofs–n'qS' s olt;Dd ls s= ;fw'/fdn] sf}lzNofsf] k| s [ l tn] n' s fP/ /fv] s f] l/ªd} af]nfpg'k5{ . ca csf]{ gofF
s/f}tF Ln] h;/L sf6\gk' 5{ eGg] x'GYof] . ePsf] lyof]/ . lr;f] lyof] . hlt xft} ;dflt/x] s f] t/ sf} l zNof jfudtLlsgf/sf] tfdfªsf] Pp6f of] h gf gagfO{ x' F b } g eGb} s] x L
6f]nLdf !$ hgf lyof}F . ;a}hgfdf lr;f] eP klg ;':tfpgs} nflu kmls{gf;fy pgLx¿sf] Wofg k5fl8 3/df ;'Gtnf lsg]/ vfOof] . t/ cxF sd/]8x¿ afFsL sd/]8x¿nfO{{ aflx/
Pp6f pNnf; lyof] . uP/ sltv]/ ga;L–g;' t L ePg . t/ lr;f] k6Ss} zlQm a9]sf] xf]Og . lgsfNg hfg'eof] . 7f]; kl/l:yltsf]
sfd ug]{, To;sf] kl/0ffd b]vfpg] afudtLsf] :ofF7 / k/fnsf] zLtsf] d} n ] Tof] 3/wgLnfO{ { s] 7f]; ljZn]if0f gu/L s'g} klg of]hgf
eGg] xtf/f] lyof] . To;}n] xfd|f lr;f] clg cfkm}F klg zLtn] kft vfg]s/' f 5 < dnfO{{ clnslt ;kmn x'g g;Sg] l:ylt To;a]nfsf]
zf]ef b'nfn ysfgx¿ ;a} xf/ dfg]/ stf–stf
n'Kt ePsf lyP . xfdLn] emf]nf
?em]em}F ?em]sf xfdL hlt yfs] klg
lgbfpg s] ;Sg' / < vfln Psl5g\
lbg';,\ gq d lxF8g\ ;lSbgF
eg]F . pgn] kfSb} u/]sf] ;fu
s6' ;To lyof] . t/ sltko
36gfx¿df eg] ToxL 7f] ;
af9L cfpF 5 . pgLx¿n] jftf{ af]s]sf lyof}F . ;fdfGo km]g]{ Pshf]/ o;f] a:g] / kN6g] ul/of] . lxF8\g] / clnslt lrp/f lbOg\ . kl/l:yltsf] 7f]; ljZn]if0fsf] cefjn]
cjlwe/ ljb|f]xL kIfsf sfo{stf{ / sk8f, a|;, 6'yk]:6, sfOFof] a;\, c¿ a]nf eOxfNof] . uf]8f / lhp b'Mv]/ Tof] vfPkl5 cln an ubf{v]l/ g} 7"nf7"nf Ifltx¿ ePsf]
g]tfx¿sf] k"/} ;ftk':t] vf]hlag u/]/ xfd|f] emf]nfleq s]xL lyPg . Toltv]/ d'9fh:tf] p7fpg} ufx|f] eO/x]sf] cfPh:tf] eof] . clg !)– ;"rL 5 h;nfO{{ kl5 To:t} vfnsf
bdgsf nflu l7Ss kfl//x] s f Tof] g} xfd|f] ;a}eGbf dxŒjk"0f{ ;DklQ lyof] . lxF8\bf a? Hofg tft} lyof] . !@ j6f ;'Gtnf emf]nfdf sdhf]/L gbf]xf]¥ofpg] k|lta4tf;lxt
/x]5g\\ . jftf{ eª\u x'gf;fy bdg lyof] . tf}nsf] lx;fan] eGg] xf] eg] cf/fd u/]/ p7\bf t lhp rnfpg} af]s/] lxFl8of] . olt x'bF f klg ¿kfGt/0fsf] h'g k|lqmof lyof] To;sf]
;'? eof] . cem jftf{cufl8 hf] h]n $÷% lsnf]uf| d lyof] xf]nf . cK7\of/f] g;Sg] u/L b'v]sf] lyof] . lxF8\g' t ca t lxFl8G5 eg]/ 7"n} sdL kfOnfkfOnfdf ug{ kfOGYof] .
k/]sf lyP, pgLx¿nfO{{ emg\ w]/} af6f] psfnf], cf]/fnf], hª\un clg 5Fb} lyof] . ha gfsfsf] 5]pdf k'Ug} cfF6 cfof] . Psb'O{ 3G6f pkTosf Ao'/f]sf ;a}h;f] ;b:ox¿
lgzfgf agfPsf] e]l6of] . pkTosfdf lbgel/sf] lxF8fO . To;n] xfd|f nfu]sf] cfef; eof], xfdL cln l56f] lxF8]kl5 km]l/ yflsof] . t/ lu/ˆtf/ ug{ b'Zdg ;kmn eO/x]sf]
bdgsf] tLj| t f a9] k l5 kf6L{ s f] emf]nfx¿nfO{{ ux|fF} agfPsf] lyof] . t/ cfOk'u]sf t xf]Ogf}F . cem} cFWof/f] laxfgsf] h:tf] clGtd eg] lyof] . otf pkTosfsf] sfdsf/afxL
of]hgfdf sf7df8f}jF l/kl/sf] lhNnfsf] 38Lsf] ;'O{ g/f]lsO{sg lxF8s ] f] lxF8o\ } 5 t eg]/ d}n] s'/f u/]F . lxF8\bf– ePsf] lyPg . xfdL;F u ;Lldt x'g k'us ] f] lyof] . ToxfF sfd ug{
;+/rgf aGof] . To;n] e]63f6, a}7s u/]em}F xfdL klg nuftf/ lxFl8/x]sf lxF8\b} t/ Tof] hf];df d]/f] s'/fnfO{{ ToxfFsf] ;a} s'/f yfxf x'g] tTk/ eP/ kmls{/x]sf] 6f]nLdf /x]sf
/ of] h gf sfof{ G jogdf ;lhnf] lyof} F . au] / Laf6 lxF 8 ] k l5 xfdL c¿ sd/]8x¿n] xfjfdf pl8/x]sf] sf]xL dfG5] ;fydf lyPg . b'Oh{ gf sd/]8 hf] sf}lzNof kf]v/]n /
agfPsf] lyof] . oxfF s f g] t f– Ko'6f/df af; a:of}F . To;kl5 laxfg w'nf]nfO{{ a/fa/ s'g} dxŒj glbO{sg jl/kl/ lrg]sf] sf]xL lyPg . a'l4axfb'/ tfdfª x'gx' G' Yof] . pxfFx¿
sfo{ s tf{ n fO{ { 89] n f] n ] vfPem} F % ah] g} ToxfFaf6 lxF8]sf lyof}F . cl3 al9/x] . aLrdf xf]6]n, k;n s]xL b'jh } gfnfO{{ k|ltlqmofjfbL ;/sf/n] a]kQf
k|ltlqmofjfbL zf;sx¿n] Pskl5 aLrdf dfN6f eGg] ufpFdf vfgf vfP/ xfdL b]jLrf}/af6 cl3 a9]/ kml;{8f]n kg]{ . k5fl8 t km]l/ c¿ ;fyLx¿ klg lyPg . lbpF;f] !@ ah]lt/ xf]nf, agfof] . h;nfO{{ cfhsf] lbg;Dd klg
csf]{ ub}{ 89fpg yfn]kl5 gofF of]hgf km]l/ lxF8g\ yfNofF2} . sf]xL l56f] 5l/tf] e]6g\ } nfu]sf] a]nf ;fyLx¿ u'?? k5fl8 y'k}| ePkl5 pgn] Tof] xft 5'6fP/ xfdL dfN6f k'Uof}F . ToxfF k;nd} klg ;fj{hlgs ug]{ cfF6 ug{;s]sf] 5}g .
lgdf{0fsf nflu pkTosfsf lhDd]jf/ lxF8\g] sf]xL 7LSs, sf]xL lj:tf/} kms]/{ cfP . ;]gf …qmfplnªÚ u/]/ a;]sf] pgLx¿n] ;f]ws ] f] hjfkm lbg yfn]sf] vfgf agfP/ vfg lbg] rng /x]5 . b'Zdgn] t lu/ˆtf/ u¥of] . a]kQf
6fpsfx¿ ;a}h;f] nlntk'/sf] kxf8L lxFl8/x]sf lyof}F . To;} 6f]nLdf s= /x]5 . xfd|f ;fyLx¿ b'Oh { gf ;dfltP clg 5f]8/] ;fw'/fdrflxF cfPsf] atfP . a]ltgL ufpF cfwf/Onfsfh:t} lyof] . agfof] . oftgf lbof] . nfU5, pgLx¿nfO{{
If]q x'bF } k}bn} dsjfgk'/ k'us ] f lyP . lgZrn / s= ;'rG] b| klg x'g' x' G' Yof] . eGg] ;"rgf lbP . ca t'?Gt} h'g af6f] c¿nfO{{ arfpg cfk"m v';Lv';L pgL ToxLF ;~rf/sf] 6fj/ /flvPsf] lyof] . u}/sfg'gL tj/af6 xTof g} u¥of] . t/
ToxfFsf] ;fª\u7lgs l:ylt cln /fd|f] pxfFx¿ b'j} kf6L{ k|jz ] sf] lx;fan] cfPsf] xf] ToxL af6f] xfdL bf}8g yfn]sf d[To'sf] d'vdf uOg\ . ;fw'/fdsf] cg'xf/ kv{ g ] ;do t lyPg . To;} n ] ha hgo'4sf gfos ag]sfx¿ ;/sf/df
/ cln ;8s ;~hfnn] gofF t/ sfd, cg'ej clg cfGbf]ngsf] lyof}F . To;}an] f d n8]F . s= lgZrn cFWof/f] lyof] . lrlGtt klg t/ ljsNk rfprfp agfpg nufP/ ToxL vfO{ uP/ k|wfgdGqL, u[xdGqL alg;s]/ klg
ghf] l 8O;s] s f] eP/ xf] n f cfjZostfcg' ; f/sf] rft' o { s f] dnfO{{ p7fpg cfP/ . ptf xfdLnfO{{ s] lyof] / < clgnn] ;a}nfO{{ dsjfgk'/ xfdL cl3 a9\of}F . af6f] la/fpg] xf] b]zsf nflu Hofgsf] afhL nufP/ n8\g]
dfcf]jfbLnfO{{ Tof] e"ld cln ;'/lIft lx;fan] rflxF cfk"meGbf $–% tx nv]6b\ } ;]gf / k|x/L cfPsf] eP eg]/ g} kms{g] eGg'eof] . af6f]df b'Zdgsf] ls eGg] 8/ lyof] . cl3Nnf] /ftdf of]4fx¿sf af/]df ;To, tYo, oyfy{
:yn ;flat ePsf] lyof] . ToxfF klg dflysf] x'g'x'GYof] . pxfFx¿ kf6L{df d]/f] lbdfudf lemNsf aNof] . xf]Og, xf]Og xs{tsf ljifodf ;xL ;"rgf lyPg . lxF8]sf] af6f], Tof] klg aQL gafnL . ;fj{hlgs ug{ g;Sg] :ofnx¿ ag], hf]
Pp6} If]qdf w]/} lbg w]/h } gf al;/xg etL{ ePsf] 5f]6} ;dodf cfˆgf] sf}zn hfg'xf];\ tkfO{x+{ ¿ d pl7xfN5' eg]F . gq af6f]sf] /]SsL klg lyPg . sf7df8f}F pHofnf]df 7Dofpg ;fx|} d'l:sn . t/ vfgsf sfn dfq ;flat eP / dxfg\
;Sg] l:ylt lyPg . cfh Ps ufpF b]vfpg ;Ifd of]4fx¿ x'gx' G' Yof] h;n] hf] bf}8g ;s]g, pm t kl/xfNYof] . hf] pkTosf k:g] of]hgf v'Nof] . Iflt eof] . otf af6f] ;f]Wg ;lsGYof] . st} ;f]4} hgo'4sf] la;h{g;Fu} logLx¿sf] cfTdf
t csf]{ lbg csf]{ ufpF . hf]uL Ps} ubf{ b;sf}F kf6L{ sfd u/]sf t/ p7fpg yfNof], pm klg knf{ eGg] lrGtf g]t[Tjn] agfPsf] of]hgf v'Nof] . st} g;f]wL lxF8\b} u/]/ xfdL km]l/ klg bnfn / hgtfsf] b'Zdgsf ¿kdf
ufpF jf b' O { lbg g3' d ] h :tf] ;do, kl/l:ylt / l;4fGtcg';f/, dnfO{{ nfUof] . la:tf/} p7]/ d klg bf}8g cfsl:ds lg0f{o ug'k{ g]{ eof] . To;}an] f a]ltgL k'UofF} . Totf k'u/] otfsf] va/ km]l/O;s]sf] 5 .
dfcf]jfbLsf] lbgrof{ x'GYof] . Totf cfjZostfcg';f/ cfk"mnfO{{ ljsf;, yfn]F . hlt bf}8] klg lgb|f, ysfg, g]tT[ jnfO{{ ;"rgf lbP/ gofF of]hgf
uPsf] s]xL ;dokl5 of]hgf;lxt
pkTosfdf kms{g] s'/f eof] . ToxL
¿kfGt/0f ug{ c;kmn dfG5]x¿
pgLx¿sf] ;kmntfaf6 ;fx|} lrl9Gy] .
ToxLFdfly ef]sn] klg 8fDg yfln;s]sf] .
bf}8/] 5ftL km'n/] klg dg]{ g} xf] . b'Zdgn]
agfpg] l:ylt lyPg . 6f]nL oqtq
5l/Psf] lyof] . s'df/ bfxfnx¿
;'s'Daf;LnfO{{ lj:yflkt gug{ r]tfjgL
6f]nLdf xfdL klg lyof}F . pkTosfsf] t/ pgLx¿sf] sfdsf] h'g j]u lyof] e]6] klg dg]{ g} xf] eGg] u/L ;f; a9\of] . tf]/Laf/Llt/ bf}8s ] f] va/ t lyof] . sf7df8f}F . clvn g]kfn e"ldxLg clwsf/sf] s'/f u/]sf] 5, /fHon] of]
lhDd]jf/ 6f]nL Ps} l9Ssfh:tf] eP/ To;n] ubf{ r'F ug{;Sg] l:ylt lyPg . To;kl5 la:tf/} lxFl8of] . t/ b'Zdg t/ cj:yf c1ft g} lyof] . t/ s= ;'sD' af;L ;+3 sf:sLn] ;'sD' af;L clwsf/nfO{{ Uof/]G6L ug{' kg]d
{ f pN6}
dsjfgk' / lhNnfsf] au] / Laf6 To;}n] pgLx¿nfO{{ r'SnL ug]{ s'g, stf, xfd|f] kl5–kl5 cfPsf] eP xfdLnfO{{ lgZrn / s= ;"rG] b|n] …xf]Og, xfdL ;d:ofnfO{{ 7Ls 9+un] ;Daf]wg c+u]| afnaflnsf / a'9fkfsf gful/sk|lt
lxFl8of] . To;df dlxnf–k'?if b'j} r/ e]l6G5 eg]/ tLvf tLvf cfFvfx¿ pgLx¿n] ;lhn} e]6y\ ] . ca ufpF csf]{ af6f] ca blIf0fsfnLlt/af6 ;+3if{ ug{ afWo x'g] r]tfjgL lbPsf] k|x/L nufP/ bdg ul/Psf] 5, of]
lyP . sf]xL hg;]gfsf lyP . sf]xL pgLx¿s} jl/kl/ 3'ld/x]sf x'Gy] . cfOk'us ] f] lyof] . b'Zdgsf] 5]pd} k/]sf] hfG5f},F tkfO{x+{ ¿ kmls{g" . pgLx¿
;ª\u7gsf lyP . ;a} hf]; / hfFu/ pgLx¿ slxn] Pshgfkl5 slxn] csf]{ cj:yfdf cfk"m sdhf]/ eP/ b'Zdgsf] b'Oh{ gf kl/;s]kl5 s]xL ;fdfgsf]
eg] cf]hk"0f{ lyof] . ca pkTosfdf hgf u/]/ l56f] lxF8g\ g;s]/ kl5 sAhfdf k'Ug' k/] klg ;fyLx¿ hf] l56f] Joj:yfkg t'?Gt} ug'k{ 5{ gq km]l/ c¿
sfd ug]{ eg]sf] s'g} klg a]nf alnbfg k/]sfnfO{{ ;fy lbO/x]sf lyP . bf}8g ;Sy] pgLx¿ gkm;"g\ eGg] klxn] yk Iflt x'G5Ú eg] . clgn klg ;xdt
x'g] xf] eGg] dgf]lj1fg ;a}df JofKt xfdL h' g lbg sf7df8f} F lbdfudf cfpg] . s:tf] crDd t x'ge' of] / xfdL ca lxhf] /ftel/ lxF8s ] }
lyof] . s]xL cftª\s, s]xL /f]df~rs pkTosfdf l5g\{] gfsfsf] glhs k'Uof}F . h;/L klg cfk"m afFRg'k5{ lg . af6f]af6 kms{g yfNof}F t/ kfOnf cl3
clg w]/} uj{ ub}{ xfdL au]/Laf6 x'gt cem} !@–!$ 3G6fsf] af6f] pgLx¿sf] ;xof]u t d]/f] klg clwsf/ ;fg{ vf]Hof] /a/ tGs]/ km]l/ k'/fg}
lxF8s ] f lyof}F . ToxfFaf6 psfnf] hª\un sf6\g afFsL g} lyof] . gfsfglhsdf xf] lg eGg] To:tf] s]xL cfpFbg} /x]5 . 7fpFdf kms]h { :tf] k5fl8 g} tflgG5 .
x'bF } a]ltgLsf] 8fF8f pSn]/ km]l/ cf]n/{] km]l/ w]/}hgf klg 5f}F . To;}n] xfdL slt pRr ljrf/, slt pRr Jojxf/, lxF8g\ } ;lSbgF . ptf b'Zdgsf] 8/, otf
slxn] ;u/dfyfsf] h:tf] psfnf] /ftL lxF8g\ k' 5{ eGg] eof] . To;}cg'¿k eft[Tj, juL{o cfTdLotf . ;do sd kfOnf g;fl/P/ lrGtf . ca s] ug]{
slxn] cf]/fnf] t/ afUdtLsf] lsgf/}– xfdL $ ah]lt/ vfgf vfO{ lxF8\g 5 eg] cfˆgf] sf/0f lsg csf]n { fO{{ < Psl5g\ t of] s] ePsf] < s]xL ;f]Rg
lsgf/ xfdL lxFl8/x]sf lyof}F . sxLF yfNof}F . d+l;/sf] 5f]6f] lbg lxF8\g ;d]t b'Zdgsf] d'vdf k'¥ofpg] < ;lsPg . w]/} a]/kl5 of] kSs} klg
rf}tf/Lx¿df Psl5g\ ;':tfof] . km]l/ yfn] k l5 Ps} l 5g\ k l5 cF W of/f] n ] ;s];Dd, hfg];Dd xfdL hf]sf]xLn] klg ef]ssf] sf/0f eGg] ofb cfof] . emf]nfdf 5 . ;'sD' af;Lx¿sf] j}slNks Joj:yf /fHo cft+s xf] .Ú To:t} ;'s'Daf;L
uGtJosf] ;Demgf cfpgf;fy b'Mv]sf 5f]Kof] . af6f] slt cK7\of/f] lyof] Psn] csf]{nfO{{ arfpg'k5{ eGg] s]xL vfg]s/' f lyPg . jl/kl/ af6f]df gu/L pgLx¿nfO{{ lj:yflkt ug{ gkfOg] ;+ 3 kf] v /f dxfgu/ ;] q m] 6 /L
uf]8fx¿ tGsfpFb} emf]nf af]Sof] . eg] le/fnf], u]u/]6f] ePsf], ;fgf], k|lta4tf Jojxf/d} b]vfk¥of] . cln st} Pp6f 3/ lyPg . s] vfg] < cf]xf] eGb} ;'sD' af;L ;+3 kf]v/fsf cWoIf ;f] d dfofn] elgg\ – æxfdLn]
lxF8o\ f] . o;/L lxFl8/Xof}F . lxFl8/Xof}F . clnslt lrKn] klg xfdL ;Lw} k/ rf} a f6f] d f k' u ] k l5 c¿ Û ef]sn] dfG5]nfO{{ olt w]/} sdhf]/ sdn / kf]v/f dxfgu/ ;]qm]6/L 1fkgkqdfkm{t\ pgLx¿sf] Wofgfsif{0f
6f] n Ldf tLg dlxgfb] l v afudtLdf ˆofQ v:g] lyof}F . aQL ;fyLx¿;Fu e]6 eof] . s= lgZrnn] agfpF5 eGg] s'/f cem;Dd t s]xL ;f]ddfofn] dËnaf/ lhNnf k|zf;g u/fPsf 5f}, pgLx¿sf] j}slNks
dsjfgk'/s} b'u{d If]q dflgPsf] afNg kfpg] s'/feGbf klg 6f9faf6} rf/ lbgb]lv af]s/] NofPsf] sk8fsf] cg'ej} /x]g5 d;Fu . psfnf]df kfOnf sfof{no sf:sL / dxfgu/nfO{{ 5'§f5'6} Joj:yf u/]/ df}lns clwsf/sf]
/fª\l;/fªdf tLg dlxgf sfd u/]/ b]lvg] x'gfn] afNg] s'/} ePg . n8\g emf]nf ca eg] af]Sg ;lsGg eGg] eof] . ;f¥of], ;b}{g . ptf clgn ufnL 1fkgkq lbFb} ;f] r]tfjgL lbPsf x'g\ . ;' l glZrttf ul/g' k5{ ,
kms]{sf ljBfyL{ g]tf ca e"uf]ndf t slt n8\of}F, n8\b}, p7\b} xfdL lsgeg] b'Zdg kl5kl5 cfpFb} /x]5 eg] ul//xg'efÚ5 lsg cln l56f] glxF8s ] f] To;}u/L, clvn g]kfn ;'sD' af;L dfgjclwsf/sf] Go"gtd cg'e"lt
;?jf eP/ sfd u/]/ kmls{Psf /ftel/ g} lxFl8/Xof}F . laxfg tLg xfd|f] lwdf ultn] p;n] xfdLnfO{{ ;lhn} < pgLx¿ kl5kl5 cfpg ;S5g\\ eg]sf ;+3 sf:sLn] kf]v/f dxfgu/kflnsf x'g'k5{, olb of] s'/fnfO{{ 7Ls 9+un]
;fw'/fd b]jsf]6f / sf}lzNof kf]v/]n ah]sf] lyof] xf]nf gfsf sf6\bf cln e]65\ eGg] eof] . d}n] /fd|} sk8f a? . 5g\\ . t/ cfˆgf] eg] v'§f d/] cl3 jf8{ g ## sf sl/a #) kl/jf/nfO{{ ;Daf]wg gug]{ xf] eg] xfdL yk ;+3if{
klg x'g'x'GYof] . sf}lzNof / d]/f] e]6 pHofnf] ePkl5 sf6\g'k5{ eGg] af6}df /flvlbP . Tof] c¿n] a9\bg} . aNn–aNn Pp6f uf]7 e]l6of] . utxKtf gu/ k| x /Ln] ank" j { s ug{ afWo x'g]5f} .
Pp6f ;lxb >4f~hnL sfo{qmddf ;Nnfx eO/x]sf] lyof] . Psl5g\ nfpnfg\ eg]F t/ pgn] To;f] ug'{ xfdL ToxfF dfG5] klg /x]5g\\ . t/ pgL;Fu lj:yflkt ub} { ljrNnL kf/] k l5 ;'s'Daf;L a:tLnfO{{ ank"j{s
ePsf] lyof] . pgsf] hf]z b]Vbf nfUYof] kf6Ldf cf/fd ug] { / To;kl5 lxF8s ] f] af6f] b]vfpg'h:t} x'G5 . To;}n] vfg]s/' fsf gfddf ds}sf] hfF8 dfq ;'s'Daf;Lx¿sf] kIfdf ;DalGwt lj:yflkt u/]sf] eGb} o;cl3 g]kfn
Pp6f af3 cfˆgf] l;sf/sf nflu pHofnf]df hfg'k5{ eg]/ ToxfF xfd|f] afudtLd} kmfNg'k5{ eg]/ kmflnlbP . /x]5 . xfdL k¥of}F z'4 dfcf]jfbL lgsfonfO{{ 1fkgkq a'emfPsf] 5 . sDo'lg:6 kf6L{ sf:sLsf ;qm]6/L
xtfl/Psf] 5 . h'g l56f]eGbf l56f] 6f] n Ln] la:s' 6 NofPsf] /x] 5 . dnfO{{ klg To;df s'g} df]x afFsL /x]g hfF8/S;L vfg] / agfpg]nfO{{ ;d]t lhNnf k| z f;g sfof{ n o sfhLn] ;d]t k|]; lj1klt hf/L ub}{
l;sf/ ug]{ ;do cfcf];\ eGg] sfdgf PsPsj6f afF8]sf lyP . /ftL ToxfF lsgeg] Pp6f emf]nf af]ss ] } lyof] . p:t} k/] sf/afxL ug]{ . ef]sn] kfOnf sf:sLnfO{{ 1fkg kq k]z u/]kl5 /fHo cft+ssf] la/f]w hgfPsf lyP
ul//x]sf] efg x'GYof] . Hofg t pgsf] vfg dg nflu–nflu klg kl5 ef]s cltl/Qm af]Sg] cfF6 ;lsO;s]sf] lyof] . rfNg clt d'l:sn k/]sf] a]nf ToxL ;' s ' D af;Lx¿;F u e] 6 3f6 / eg] pgLx¿sf] ;d:of ;dfwfg ug{
kftnf] lyof] . dfG5]] w]/} cUnL t nfUbf vfg'knf{ egL emf]nfdf /fv]sL x'g;SYof] b'Zdg ;]gfn] oxLF g} sAhf eP klg vfg] ls eGg] lbdfudf cfof] . cGt/lqmof ub}{ ;+3sf cWoIf sdnn] :yfgLo a'l4hLlj, kqsf/, gful/s
x}gg\ t/ kftnL ePsfn] cUnL lyPF . Tof] klg stf v;]5, xfdLn] ug{ ;SYof] . To;}n] emf]nf kmfn]/ csf]{ t/ km]l/ P afaf cK7\of/f]d} xf] lg eg] …g]kfnsf] ;lDjwfgn] ;d]t ufF;, ;dfh / /fhgLlts bnx¿nfO{{ ;d]t
nflUyg\ . uf] / L lyOg\ . pgL / cf/fd ug]{ eg]sf] blIf0fsfnLsf] tn bf]af6f]df xfdL kms]s { f hlt e]6 eof] . k/LIffsf] 38L eg]sf] . pQL0f{–cg'QL0f{ jf; / skf;;lxtsf] df} l ns ;xsfo{sf nflu cg'/f]w u/]sf lyP .
@)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/ 7

ljKnj JolQmTjlj?4 k|xf/


cfh xfdLn] e" d 08nLs[ t
;fd|fHojfb;Fu n8\g' k/]sf] 5 . cyf{t
x:tIfklj?4 Pp6f ljzfn w|j' Ls/0fsf]
;Defjgf b]vf k/]sf] 5 . ltAatnfO{{
ug{ ljKnj JolQmTjnfO{{ l;Wofpg'
cd]l/sL :jfy{sf] k|dv' sfd aGg k'us
] f]
cfjZos 7fg]sf] 5' .
ljKnj JolQmTjlj?4 xdnf
o;sf] lglDt p;n] xfd|f] kf6L{df
3':g] l5b| vf]h/] 9'ls/x]sf] lyof] .
cfufdL ;Defjgf
b]zdf ;+;b\jfbLx¿ lar Ps
g]kfnsf] ;Qf kN6fpg' eg]sf] ;f/df luhf]Ng] / g]kfnL e"ldsf] k|of]u u/]/ 5 . o;nfO{{ k/f:t ug{ cfjZos 5 . clxn] ljZj k'h F Ljfbsf] u'bL skf]/{ 6] Pp6f r' g fj gfdsf] c:yfoL k|sf/sf] ;Qf ;+3if{ 5 / pgLx¿n]
e"d08nLs[t ;fd|fHojfblj?4 wfjf rLglj?4 n8\ g Pp6f bla{ n f] rf}tkmL{ g]kfnL hgtfdf d8fl/Psf] xfp; / s]xL JolQmx¿df JoQm x'G5 . sfo{gLltnfO{{ kf6L{n] k|of]u ubf{ To;}df ljleGg cfj/0fdf hgtfnfO{{ e|ldt ug{
af]Ng' xf] . g]kfndfkm{t\ ljZjJofkL …kmf]6L{lkms];gÚ g]kfnnfO{{ agfpg] ljb|fx] L dgf]lj1fg / cfufdL lbgdf s]xL va{kltsf] k~hfdf ljZj /fhgLlt v]Nb} s]xL kfqx¿nfO{{ pS;fpFb,} rf}tkmL{ vf]h] klg pgLx¿ ;a} /fi6«3ftL /
k'us ] f] 5 . ljrf/, l;4fGtsf] dfdnfnfO{{ cgu{n, em'6 / skf]slNkt k|rf/ hg3ftLsf] ¿kdf ktg ePsf 5g\\ .
;'dg l;+x ;fwf/0f ljifo agfP/ k'h
/ JolQmTjnfO{{ ljleGg¿kdf cufl8
F Ljfbn] JolQm u/fpFb} hgtfnfO{{ e|ldt ug]{ sf]l;;
u¥of] . s]xL xb;Dd of] cd]l/sg ld;g
rf}tkmL{ c;kmn ;fljt ;Qfsf] ljsNk
j}1flgs ;dfhjfbL ;Qf :yfkgf u/]/
/fli6«o k'h
F Lklt, ;Rrf ;f/]sf] 5 . o;sf] c;/ / k|efj ;kmn eP h:tf] s;}nfO{{ efg eP ju{ ;+3if{sf] sfo{ef/ k"/f ug{' xfd|f]
ljZjel/sf hgtfdf 5 . ;+;f/sf klg p;n] cfˆgf] v'§fdf cfkm}F aGr/f] sfo{ e f/ xf] . of] ; F u } /fli6« o
nf]stGqjfbL / dWod juL{o pBf] u klt egf} jf /fhgLlt1 rnfO/x]sf] :ki6 5 . k'h F Ljfb cfˆg} :jfwLgtfsf] /Iff ug{' klg xfd|f]
tKsfsf] clwsf+z lx:;f klg k'h
F Ljfbn] ;a}nfO{{ b]jTjs/0f ub}{ l;+uf] sf/0f k}bf ePsf] ;+s6 ;dfwfg ug{ sfo{ef/ aGg k'us ] f] 5 . g]kfndf k}bf
/fhgLlt g} JolQm s]lGb|t 5 . JolQm g} cfkm}F ;Ifd 5}g . casf] b'lgofF j}1flgs x'bF } uPsf] cGt/f{li6«o zlQm;+3;{sf]
cfˆgf] lsQfnfO{{ :ki6 ub}{ bz{g, l;4fGt ;a}yf]s xf] h;/L k|:t't ;dfhjfb– ;fDojfbsf] b'lgofF xf] . t/ËnfO{{ gfk]/ xfdLn] cGt/f{li6«o
ub}{ cfPsf] 5 . g]kfnsf ;+;b\jfbLs} o;nfO{{ ljZjel/sf Gofok|d] L hgtf / ;DaGwx¿sf] plrt kl/rfng ug{' kg]{
cd]l/sg / klZrdf s'/f ug]{ xf] eg]– s]kL cf]nL g} Pdfn] jf cd]l/sg w|j' lj?4 v8f x'bF } uPsf / b]zeQm / qmflGtsf/L sDo'lg:6
zlQmlj?4sf] df]rf{df cfpg} Pdfn] g} s]kL, k|r08 g} dfs] jf dfs] pTkLl8t / zlQm/fi6«x¿sf] ;dy{g zlQmnfO{{ Ps} 7fpF w|j' Ls[t ug{' kg]{
g} k|r08, z]/axfb'/ g} sf+u; ]| jf sf+u; ]| k|fKt x'g] ;'lglZrt / clgjfo{ 5 . l:ylt 5 . / of] lgs6 eljiodf
kg]{ jftfj/0f aGb} uPsf] g} z]/axfb'/ h:tf] 7fGg] cj:yfdf cfd ljKnj JolQmTj k'h F LjfbL o'u abNg] ;Dej b]lvG5k|: .
hgtfnfO{{ k'¥ofOFb} 5 . ;dosf] g]tf ePsf] x'gfn] ljZj cd]l/sg :jfy{nfO{{ k/f:t ug{' kg]{
b]lvG5 . lsgls cGt/f{li6«o of] k'h
F LjfbLx¿sf] ;'ljrfl/t sbd k'h
F Ljfbn] of] JolQmTj /o;sf] jl/kl/ g]kfnL hgtfsf] sfo{ef/ / cfˆgf]
zlQm;+3if{sf] g]kfndf ljBdfg xf] . ;dfhdf ljrf/, l;4fGt, vf]h, w|j' Ls[t x'g] ljzfn cfGbf]ngsf] s8f ;'/IffnfO{{ ;'lglZrt ug{' kg]{ cfjZostf
cg';Gwfgsf] If]qnfO{{ sdhf]/ kfg{ k|lt/f]w ;fdgf ug{ / k/flht x'g ePsf /fi6«x¿aLr ;xsfo{sf] k|an
l:ylt / o;sf] ljsf;n] of] pBt bnfn k'h F Ljfb g]kfn sDo'lg:6 tof/ x'gk} 5{ . ;Defjgf cufl8 b]lvG5 . ;+;b\jfbL
kf6L{ s f] cfGbf] n g / vf] h ljKnj JolQmTj dflysf] df]rf{df /x]/ /fi6+3ft ub}{ cfPsf s]xL
;+efjgfnfO{{ glhs agfO/x]sf] tYox¿n] :ki6 ub}{ nu]sf 5g\\ . of] a]nf cg';Gwfg;lxt tof/ x'Fb} uPsf] k| x f/lj?4 v] N g' kg] { e" l dsf s7k'tnL bnfn g]tf / s]xL bnfn
g]kfndf lqmofzLn qmflGtsf/L sDo'lg:6 kf6L{x¿ / b]zeQm zlQmx¿n] qmflGtsf/L / b]zeQm zlQmaLr k}bf /fli6«otf / hgtfsf] clwsf/sf] k'h F Lkltx¿ afx]s ;+;b\jfbL lsQfaf6}
ePsf] ax;af6 cQflng k'us ] f] 5 . lglDt lg/Gt/ ;+3if{ ub}{ cfPsf] ljKnj klg ljb|fx] x'g,] g]kfnL ;]gf leqsf]
Pstfa4 eP/ Pp6f cfdhgtfsf] ;xeflutf /xg] ljb|fx] sf] df]rf{ vf]Ng' kg]{ bnfn k'h F Ljfb cfk"mn] v8f u/]sf JolQmTjlj?4 k|xf/ x'g' ;f/t of] b]z /fi6«jfbL wf/, g]kfn k|x/L leqsf]
kfqx¿nfO{{ ;a}yf]s xf] eGg] e|d hfndf / hgtflj?4sf] k|xf/ xf] . bnfn /fi6«jfbL wf/, sd{rf/L leqsf] /fi6«jfbL
/ To;sf] tof/Ldf ;a} lhDd]jf/ ag]/ nfUg' kg]{ cfjZostf b]lvG5 . n'6/] f hgtfnfO{{ kfg{ sf]l;; t u5{ . t/ k'hF LjfbL ;+;bLo ;Qf vf/]hL u/]/ wf/n] klg ljb|fx] ug}{ kg]{ l:ylt aGg]
k'h
F Ljfbsf] tVtf kN6fP/ k'h F Ljfbsf] clGtd lrxfg g]kfnnfO{{ agfpFb} bnfn k'FhLjfblj?4 v8f ePsf] j}1flgs ;dfhjfbL ;Qf :yfkgf ug{' ;Defjgf b]lvG5 .
qmflGtsf/L wf/ / To;sf] g]tT[ jnfO{{ klg kg]{ cu|ufdL sbdlj?4sf] k|xf/ xf] . /fli6« o k' F h Lklt, ;Rrf
g]kfnaf6 j}1flgs ;dfhjfbsf] em08f kmx/fpFb} ljZjnfO{{ gofF ;fDojfbL hgtfn] 7Ls To;/L g} a'‰g] eP . ;f]xL Gofo dflysf] k|xf/ xf] . ;du|df l;+uf] nf]stGqjfbL / dWod juL{o tKsfsf]
sf/0f of] b]zdf ljKnj g} Ps b]z / b]zelQm dflysf] k|xf/ xf] . of] clwsf+z lx:;f klg cfˆgf] lsQfnfO{{
o'udf hfg clkn ug{k' g]{ o'u k|jt{ssf] lhDdf ePsf xfdLn] ;du| qmflGtsf/L / b]zeQm g]tf xf] eGg] 5lj k|xf/nfO{{ k/f:t ug{' cfd g]kfnL :ki6 ub} { cd] l /sg / klZrdf
;Defjgfx¿nfO{{ glhsaf6 gfKb} g]tT[ jbfoL e"ldsf v]Ng] :t/df kxnsbdL hgtfsf] gh/df aGof] . cyf{t ljKnj kl/jt{gsfdL hgtfsf] bfloTj xf] . zlQmlj?4sf] df]rf{df cfpg} kg]{
g} qmflGt jf qmflGt g} ljKnj h:tf] xfdLn] o:tf t'R5 / skf]slNkt jftfj/0f aGb} uPsf] b]lvG5 . lsgls
lng / To;sf] tof/L ug{ /f}+ hlQ klg r'Sg x'bF g} . t/, of] a]nf ljKnj aGg k'Uof] . ljKnj qmflGtsf] kof{osf] k|xf/lj?4 86]/ k|lt/f]w ug{ cfjZos cGt/f{li6«o zlQm;+3if{sf] g]kfndf
¿kdf hgtfsf] gh/df aGg'eof] . /, 5 . xfd|f] kf6L{nfO{{ of] b]zsf b]zeQm, ljBdfg l:ylt / o;sf] ljsf;n] of]
JolQmTjdflysf] xdnflj?4 cfdk+lQm / l;+uf] b]z Psl9Ssf eP/ n8\g' of] lgud k'h F LjfbL cy{ ;DaGw / To;n] dWod juL{o tKsf, /fli6«o k'h F LhLklt ;+ e fjgfnfO{ { glhs agfO/x] s f]
dxTjk"0f{ sfd xf] . xfdL of] ug{ ;Ifd 5f}F . gofF ;Defjgf cfFwL lnP/ g]tf gfds kfqx¿nfO{{ a'‰g hgtfdf ju{, ;Rrf nf]stGqjfbL zlQm, ls;fg, tYox¿n] :ki6 ub}{ nu]sf 5g\\ . of]
aGg k'us ] f] dgf]lj1fgsf] pkh lyof] . dhb'/, o'jf ljBfyL{, pTkLl8t hftL a]nf g]kfndf lqmofzLn qmflGtsf/L
cfpFb5} . cfFwLnfO{{ cfˆgf] kIfdf tfGg / ljZj k'h F Ljfbsf] lrxfg vGg cy{ ;DaGw / o;n] hgtfdf k}bf ug]{ ;d'bfoaLr k'Ug / Pstfa4 ug{af6 sDo' l g:6 kf6L{ x ¿ / b] z eQm
r]tgf p:t} u/L ;fj{ef}d aGg' :jfefljs /f]Sg] x]t' xfdLnfO{{ o'4tkm{ k|l] /t ug],{ zlQmx¿n] Pstfa4 eP/ Pp6f
ldx]gt u/]/ lkmN8df v6f}+ . xfd|f] kf6L{dfly nfu]sf ldYof / skf]slNkt lyof] . g]kfndf ;+;b\jfbL g]tf / s]xL lx+;fnfO{{ c+ufNg afWo kfg]{ k|k~r cfdhgtfsf] ;xeflutf /xg] ljb|fx] sf]
cf/f]k kfgLsf] kmf]sf h:t} km'6/] hfg]5g\\ . kfqx¿nfO{{ h;/L h;/L prflnof] bnfn /lrPsf] 5n{Ë 5 . df]rf{ vf]Ng' kg]{ / To;sf] tof/Ldf
k'hF Ljfblj?4 ;+3if{sf] d}bfgdf ePsf] xfdLn] tLg a'Fb] ;xdlt x'Fb}, ;a} lhDd] j f/ ag] / nfUg' kg] {
¿kdf wfjf af]Ng' xf] . g]kfndf qmflGt cd]l/sfsf] of]hgf / o;nfO{{ lakmn cd]l/sg w|j' n] g]kfndf ;fdgf ug{k' g]{ g]tfnfO{{ klg hgtfn] cfˆgf] dl;xf, ;r]ttfk"js { hgtfdf hfgsf] lglDt cfjZostf b]lvG5 . n'6/] f k'h F Ljfbsf]
x'g' cfkm}dF f ljZjnfO{{ ;fDojfbtkm{ kfg]{ g]kfnL hgtfsf] of]hgf ;txdf cfFwLj]x/Lk"0f{ k|lt/f]waf6 pQm w|j' lx/f], b'Mv df]rssf] dfgs agfP . ljleGg sfo{gLltx¿ clVtof/ ubf{ tVtf kN6fP/ k'FhLjfbsf] clGtd
k|lji6 ug{ clkn ug{' xf] . o;} sf/0f kbf{k0f e};s]sf] 5 . To;}n] n8fOFF{ ql;t 5 . To;}n] pQm w|j' hgtfsf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ vf]h, xfd|f] kf6L{nfO{{ hgtfaf6 cnu ug]{ lrxfg g]kfnnfO{{ agfpFb} g]kfnaf6
g]skf dxf;lrj ljKnjn] kf6L{sf] !!cf}+ cfdg]–;fdg] aGb} uPsf] / Pp6f cfqmf]znfO{{ df]8g\ /lj nfld5fg] / cg';Gwfg / a[xt\ ax; / ;+3if{df s'Voft if8\oGqx¿ clxn] klg e}/x]sf j}1flgs ;dfhjfbsf] em08f kmx/fpFb}
s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7sdf k]z ug{e' Psf] eofgs n8fOFF{ g]kfnL hgtfn] n8\g' o:t} 5ß k|sf/sf] ˆofS6/nfO{{ cufl8 /x]sf] kf6L{ ePsf]n] o;n] hgtfnfO{{ 5g\\ . of] Joj:yfsf] ljsNk / b]zsf] ljZjnfO{{ gofF ;fDojfbL o'udf hfg
k|:tfjdf xfd|f] lhDd]jf/L o'u k|j4{s kg]{ ;'lglZrt h:t} b]lvG5 . ;fb}{ gofF of]hgf;lxt d}bfgdf cfPsf] hfu?s u/fpg, k|lt/f]wsf] lglDt :jfwLgtf /Iff vf]lh/x]sf g]kfnL clkn ug{k' g]{ o'u k|jt{ssf] lhDdf
aGg] :t/df 5 eg]/ ;+Zn]if0f ug{e' Psf] /fi6«3ftL tyf hg3ftL bnfn 5 . lg/Gt/ ;+ ; bLo k' F h LjfbL tof/ ug{ / hgtfsf] ljZjf;sf] g]tT[ j hgtfnfO{{ xfdLn] Pstfa4 ug{ kxn ePsf xfdLn] ;du| ;Defjgfx¿nfO{{
5 . xfdLn] pQm dd{nfO{{ ulx/f]u/L k'FhLjfbL ;+;bLo ;Qf cd]l/sg ;Qflj?4 ;+3if{ ub}{ cfPsf] qmflGtsf/L ub}{ cd]l/sg :jfy{nfO{{ w'nf] r6fpg] ug{' k5{ / cfd g]kfnL hgtfn] ca glhsaf6 gfKb} g]tT[ jbfoL e"ldsf
af]w ug}k{ 5{ . kf6L{n] ax'wj'| jf b'O{ s7\k'tnL ;Qf xf] . of] ;Qflj?4 kf6L{, ljrf/ / g]tT[ j jl/kl/ b]zeQm, lglZrt 5 . cd] l /sg :jfy{ s f] Pstfa4 x'g l9nf ug{' x'bF g} . v]Ng] :t/df kxnsbdL lng / To;sf]
w|j' Lo ljZjaf/] u/]sf] ;+Zn]if0f o'qm]g hgtfsf] cfqmf]z tLa| 5 . rf}tkmL{ kl/jt{gsfdL / qmflGtsf/L hgtfsf] ;a}eGbf 7"nf] tuf/f] g} g]kfn sDo'lg:6 xfdL Pstfa4 eP/ cd]l/sg tof/L ug{ /f}+ hlQ klg r'Sg x'bF g} .
o'4;Dd k'Ubf Jojxfl/s¿kdf k'li6 ab\gfd aGb} cfPsf] of] ;Qf s'g} klg w|j' Ls/0f x'g;Sg] / To;n] g} gofF ;Qf kf6L{ / ljKnj JolQmTj aGg k'us ] f] :jfy{lj?4 k|lt/f]w ubf{ g}o : pgLx¿n] t/, of] a]nf ljKnj JolQmTjdflysf]
ePsf] 5 . cd]l/sgx¿n] g]kfnsf] d"Nodf Wj:t x'gk} 5{ . cGoyf of] b]zn] hGdfpg] / b]zsf] g]tT[ j /Iff ug]{ 5 . hgtfsf] gh/df ag]sf] ljKnj ;dfKt kfg{ vf]hs ] f] ljKnj JolQmTjsf] xdnflj?4 cfdk+lQm / l;+uf] b]z
;+;b\af6 Pd;L;L kf; u/fPkl5 eo+s/ ;+s6sf] ;fdgf ug{k' g]{ b]lvG5 . tfut /fVg] b]vk] l5 pgLx¿ g]kfn JolQmTjnfO{{ Wj:t gkf/L cfˆgf] ;+s6 /Iff x'G5 / oxL JolQmTjsf] jl/kl/ g} Psl9Ssf eP/ n8\g' dxTjk"0f{ sfd
g]kfndf klg lsQfaGbLsf] cf/De cfO{lkP;sf] of]hgf af]s]/ cfPsf] sDo'lg:6 kf6L{ / o; kf6L{sf] g]tT[ j ;dfwfg gx'g] 7fgL cd]l/sf / ljZj xfdLn] cfGbf]ngsf] cfFwLnfO{{ ;+ul7t xf] . xfdL of] ug{ ;Ifd 5f}F . gofF
ePsf] 5 . ;+;b\af6} Pd;L;L kf; Pd;L;L kl/of]hgf vf/]h ug{ clgjfo{ dxf;lrj ljKnjsf cleJolQmlj?4 k'h F Ljfblj?4 g]kfndf ;+ul7t ag]sf] ug{ ;S5f}F . ;r]ttfk"js { eofgs ;Defjgf cfFwL lnP/ cfpFb}5 .
ePkl5 ;txdf b] l vPsf] tLa| 5 . /, of] g]kfnL hgtfsf] lglDt dfq rf}tkmL{ xdnf / cfqmd0fdf plqPsf qmflGtsf/L sDo'lg:6 cfGbf]ng / if8\oGqdf plqPsf] cd]l/sg :jfy{nfO{{ cfFwLnfO{{ cfˆgf] kIfdf tfGg / ljZj
c;Gt'ng / ;+;b\jfbL bn / g]tfx¿sf] xf]Og rLgsf] lglDt klg plQs} clgjfo{ 5g\\ . of] xdnf lsg e}/x]sf] 5 < ljKnj JolQmTjnfO{{ rf}tkmL{ cfqmd0f Wj:t ug{ xfdLn] pQm SofDklj?4 k'h F Ljfbsf] lrxfg vGg ldx]gt u/]/
cfTd;dk{0fsf/L Jojxf/n] qmflGtsf/L 5 . o;nfO{{ vf/]h ug{ b]zeQm g]kfnL o;nfO{{ cfdg]kfnL hgtfn] k/f:t ug{ ug{ cufl8 cfPsf] 5 . cfˆgf] ;+s6 eLif0f xdnf ug{ cfjZos 5 . of] lkmN8df v6f}+ . xfd|f] kf6L{dfly nfu]sf
zlQm, b]zeQm / Gofok|d] L hgtfsf] hgtfn] oyfl:yltnfO{{ eTsfP/ cfˆgf] lsg cfjZos 5 / xfdLn] cfufdL ;dfwfg ug{ ljKnj JolQmTjnfO{{ e"ldsf l;+uf] kf6L{ k+lQm / ;Dk"0f{ ldYof / skf]slNkt cf/f]k kfgLsf]
cfjfh Ps} k|sf/n] u'lGhg yfn]sf] ;Qf hGdfpg clgjfo{ 5, cGoyf of] ;Defjgfsf] kl/rfngdf s:tf] l;Wofpg' cd]l/sg :jfy{sf] k|dv ' sfd qmflGtsf/L, kl/jt{ g sfdL / kmf]sf h:t} km'6/] hfg]5g\\ .
5 . /, k'h F LjfbL ;fd|fHojfbLx¿sf c;Dej 5 . cfˆgf] ;+s6 ;dfwfg kxnsbdL lng'knf{ yf]/} rrf{ ug{ aGg k'us ] f] 5 . b]zeQmx¿n] v]Ng'k5{ . n]vsM g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o x'g\ .
8 sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ @)&( ;fn ;fpg * ut] cfOtaf/
qmflGt===== ljQLo ;+:yfx¿n] elg/x]sf 5g\\ .Æ ug]{ g]tT[ jsf] ljsNk g]kfnL hgtfn]
g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ ;a} /fli6«o d'lQm
rfxg] g]kfnL hgtf, ;j} /fhgLlts
k| j Qmf k| s f08n] g] k fnsf]
qmflGtsf/L cfGbf]ngsf] Oltxf;df b]z
vf]lh/fv]sf] 5 . xfd|f] kf6L{n] PsLs[t
hgqmflGtsf] ljsNk k|:t't ul//fv]sf]
g]kfndf cfpg];Fu ;DalGwt 5}g\
cyjf cd]l/sfsf] ;}Go of]hgf;Fu
o;sf] ;DaGw 5}g eg]/ a]:;/L
ljBfyL{dfly cg}lts k|:tfj /fVg] k|fWofksnfO{ sf/jfxL ug{ dfu
/ hgtfsf] kIfdf cfk"mnfO{{ v8f u/]/ lyof] . xfdLn] elg/fv]sf lyof},F bnfn s/fpy] . t/, clxn] tkfO{x{+ ¿n] x]g'{ sf7df8f}F . clvn -qmflGtsf/L_ n] ljBfyL{dfly cg}lts ;DaGwsf] k|:tfj
kf6L{leqsf k|ultlzn k|jl[ t ePsf /fVg] kf]v/f ljZjljBfnosf k|fWofksnfO{ s8f sf/afxL ug{ dfu u/]sf] 5 .
g] t f / sfo{ s tf{ sDo' l gi6 lg/Gt/ kqsfl/tfsf] hutaf6 jf ;+;bLo Joj:yfsf] cGTo u/]/ To;sf] ePs} 5, P;kLkL cfpg] a]nf;Dd
csf]{ efiffdf ldl8of df]rf{af6 b]z 7fpFdf j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yf pgLx¿sf ;a} gsfj RofltPsf 5g\,\ kf]v/f ljZjljBfnosf] If]qLo ;dGjo ;ldltsf OGrfh{ tf/f ;~Hofnn]
cfGbf]ngleqsf qmflGtsf/L g]tf / z'qmaf/ Ps k|]; lj1lKt hf/L ub}{ kf]v/f ljZjljBfnosf] s]lGb|o
sfo{qmtf{x?sf] Pp6f cf:yf / ljZjf; / hgtfsf] kIfdf cfk"mnfO{{ pEofpFb} clxn]sf] cfjZostf xf] . bnfn ;/sf/n] g} xfdLn] cd]l/sfnfO{{ lr7L
cfpg] qmddf g]kfnsf] /fhgLlts k'h F Lkltju{sf] g]tT[ j ug]{ ;+;bjfbL n]V5f} eGg' kg]{ eof] . oBlk ciff9 5 ljZjljBfnosf k|fWofks 9fsf/fh kGtn] nfdf] ;dob]lv ljBfyL{dfly ;dflhs
w/x/ aGb} uPsf] atfP . ;~hfndfkm{t cg}lts k|:tfj /fVg] u/]sf] eGb} o:tf] cg}lts sfo{ ug{
k|jQmf k|sf08n] clxn]sf] /fHo cfGbf]ngdf kqsfl/tf If]qdf klg y'k}| kf6L{sf g]tfx¿ hf] 5g\,\ Tof] g]tT[ jsf] ut] ltlgx¿n] lg0f{o u/]sf 5g\ t/
wf/x¿ b]lvFb} cfPsf] pNn]v ub}{ cGTo u/]/ To;sf] 7fpFdf hgtfsf] clxn] ; Dd ;/sf/sf] k//fi6« k|fWofksnfO{ sfo{jfxLsf] dfu u/]ls x'g\ .
Joj:yf, ;Qf / o;nfO{ ;~rfng lj1lKtdf elgPsf] 5, kf]v/f ljZjljBfnosf] s]lGb|o ljZjljBfnosf
ug]{ g]tT[ jsf] ljsNk g]kfnL hgtfn] kqsfl/tf hgtfsf] aLrdf :yflkt qmflGtsf/L kf6L{sf] qmflGtsf/L g]tT[ j dGqfnon] cd]l/sfnfO{{ lr7L n]vs ] f]
ePsf] atfP . xfdLn] cufl8 ;f/]sf lyof}F . sd/]8 5}g\ . /fli6«otf x]ge '{ of] eg] hh{/ k|fWofks 9fsf/fh kGtn] nfdf] ;dob]lv To; ljBfnodf cWoog/t ljBfyL{
vf]lh/fv]sf] atfpFb} kf6L{n] PsLs[t dfly ;dflhs ;~hfndfkm{t cg}lts k|:tfj /fVg] u/]sf] / ;f] ljifo aflx/
hgqmflGtsf] ljsNk k|:t't ul//fv]sf] pgn] eg]– …kqsfl/tf clxn] dxf;lrjsf] g]tT[ j xfdLn] cufl8 cj:yfdf 5 . hghLljsf] cj:yf x]/f},
cl:tTjdf 5, Tof] kqsfl/tfsf] eljio ;f/]sf lyof}F . xfdLn] eg]sf lyof}F . 8] 6' 8] ef/L af]s/] vfg] dhb'/x¿sf] cfPsf] v08df /fd|f] gx'Fg] egL wDsL lbPsf] s'/f lxhf] @)&( ;fpg % ut]
atfP . pgn] bnfn ;+ ; bLo aflx/ cfPsf] 5 . ljZjljBfno h:tf] ;Ddflgt lzIffnodf o:tf] lsl;dsf]
Joj:yfsf] cGTo u/]/ To;sf] 7fpFdf tadfq /xG5, ha To;n] lg/Gt/ /fli6«otf Pskl5 csf]{ olt w]/} t s'/} gu/f}F . dWodju{;d]t dxËLn]
b]z / hgtfsf] ;]jfdf cfk"mnfO{{ ;+s6k"0f{ 5 ls Oltxf;sf ;a} cflht ePsf] 5 . a]ns ' flt/ ahf/df Jojxf/ x'g] s'/f b'Mvb, v]bhgs / nhf:kb 5 .
j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yf clxn]sf] lgh k|fWofksnfO{ oyfzL3| s8f sfjf{xLsf] ug{sf] lglDt xfd|f] ;+u7g
cfjZostf ePsf] 7f]sj' f ub}{ bnfn k' ¥ ofpF 5 . hgtfsf cfjfhx¿ /fi6«3ftnfO{{ / hg3ftnfO{{ dfy ug]{ hfbf ?g'kg]{ l:ylt 5 . dxËL ToxfF
af]Nb5 . hgtfnfO{{ ;TotYo ;"rgfsf u/L clxn] 36gfx¿ 3l6/fv]sf 5g\\ . k'us ] f] 5 . clxn]sf] ;a} lrq x]ge '{ of] hf]8bf/ dfu tyf vabf/L ub{5 . olb of] ljifodf laBfyL{nfO{ wDsfP/
k'h
F Lkltju{sf] g]tT[ j ug]{ ;+;bjfbL 8/qf; b]vfP/ 6fn6'n ug{ vf]lhPsf] v08df xfd|f] ;+u7g r'k nfu]/ a:g]
kf6L{, ltgsf g]tf / g]tT[ jsf] cGTo cfwf/df ;';l" rt ug]{ cfˆgf] d'Vo k|jl[ t ef/tLo x:tIf]knfO{{ pl5g]/ clxn] eg] of] b]z t ;a} b[li6n] km]lno/
agfpFb5 / kl/jt{g / ;d[l4nfO{{ hlxn] cd] l /sL x:tIf] k xfd| f ] /fli6« o 7fpFdf k'usf] 5 . /fHos} cl:tTj 5}g . k|df0fx? xfdL;Fu ;'/lIft ePsfn] xfdL To;nfO{ ;fj{hflgs ub}{ csf]{
u/] / To;sf] 7fpF d f hgtfsf] ;+3if{ ug{ afWo x'g] s'/f o;} la1fKtLdfk{mt\ hfgsf/L u/fpg rfxG5f}+ .
qmflGtsf/L kf6L{, qmflGtsf/L g]t[Tj klg cfˆgf] clei6f agfp5 . clxn] :jfwLgtfsf lj?4df vt/gfs 9+un] /xG5 ls /xb}g eGg] lrGtf ylkb}
cufl8 ;f/]sf] atfP . ljZj /fhgLltf / /fli6«o /fhgLltdf cfO{/fv]sf] 5 . tkfO{x{+ ¿n] x]g'{ ePsf] uPsf] 5 . d'n'ssf] cl:tTj /xG5 eg]/ /0fgLltsf ;fy nfu]sf 5g\ . ug],{ To;sf] cfjfh af]Ng], b]zsf] ljrf/
o;} u /L, k| j Qmf k| s f08n] klg zf;s / zfl;t x'g] e};s]kl5 5, To;sf lj?4 xfdL n8\b} cfPsf ls /xb}g, of] l:yltdf b]z 5 . of] oxL j]nfdf xfd|f] kf6L{leqsf] v/faL jf]Ng] / b]zsf] /fhgLltnfO{{ k|jfx ug]{
/fli6«otfdf Pskl5 csf]{ ;+s6k"0f{ kqsfl/tf klg jlu{o rl/qsf] x'g] g} 5f} . /fli6«o :jfwLgtfsf] cfGbf]ng, lrq xfdLn] klxNo} cfsng u/]sf hf] clxn] km'6jfb / euf}8f k|j[ltsf] ldl8of rflxGYof] . oxL cfjZostfnfO{{
cj:yf cfPsf] pNn]v ub}{ Oltxf;sf eof] . ljutdf g]kfnsf] kqsfl/tf If]q /fli6«o d'lQmsf] cfGbf]ng / /fli6«o lyof}F . clxn] of] b]zsf bnfnx¿n] ¿kdf b] v f k/] s f] 5, To;n] kl/k"lt{ ug{sf] lglDt xfdLn] cfh
;a} /fi6«3ftnfO{ / hg3ftnfO{ dfy cyjf ldl8of If]qnfO{{ xfdLn] x]¥of}F eg] d'lQmsf] qmflGtdf klg xfdL h;/L ljz] i f u/] / ;fd| f HojfbLx¿n] , ;fd|fHojfbLx¿sf] of] if8\oGqnfO{{ / hgklqsf cgnfOg k|f/De u/]sf xf} .
ug]{ u/L clxn] 36gfx? 3l6/fv]sf] / d"ne"t ¿kdf hlxn] klg zf;s ju{sf n8\of}F . xfdLn] h;/L d'2fnfO{{ :yflkt ;fd| H ojfbLx¿sf cy{ l jbx¿n] , /0fgLltnfO{{ xfd|fl] j?4 k|of]u ug]{ Pp6f clxn]sf] b'lgofF lj1fg / k|ljlwsf] b'lgofF
ef/tLo x:tIf]knfO{ pl5g]/ clxn] lj?4, cGofosf lj?4df / hgtfsf] ub}{ u¥of}F / xfdL ;Demf}tfxLg ;+3if{ ltgsf ljQLo lgsfox¿n] ul//fv]sf xltof/sf] sfd u/]sf] 5 . clxn] klg xf] . o;df klg cfO6Lsf] b'lgofF xf] .
cd] l /sL x:tIf] k xfd| f ] /fli6« o kIfdf cfk"mnfO{{ v8f ug]{ / hgtfsf] ub}{ uof}fF ta of] b]zsf] /fli6«o d'lQmsf] 5g\\ . /fhgLlts ;+s6sf] 7fpFdf tkfO{+{x¿n] x]g{'ePsf] 5, oltw]/} To;f] ePsf] x'bF f cgnfOg cfdg]kfnL
:jflwgtfsf lj?4df vt/gfs 9+un] kIfdf snd rnfpg] k4lt kqsfl/tf g]tT[ j g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ xf] eGg] cfly{s ;+s6 k'Uof] eg] ;a} ;d:ofx¿ tygfd s/fO{ /fVg'ePsf] 5 ls hgtfsf] aLrdf cufl8 a9fpg],
cfO{/fv]sf] atfP . pgn] qmflGtsf/Lsf If]qsf] /Xof] / Tof] ljz]if u/]/ jlu{o :yflkt eof] . tkfO{x{+ ¿nfO{{ yfxf 5, Ps 7fpFdf s]lGb|t eP eg] of] b]z pxfF x ¿ cfk" m nfO{ { a8f] / xfdL o;nfO{{ :yflkt ug]{ / o;sf] Jojl:yt
lj?4 cfpg] leqL / jflx/L if8\oGqx?sf rl/qsf] /Xof], Tof] qmflGtsf/L rl/qsf] of] lrq ha /fli6«o /fhgLltdf aGb} xfd|f] lgoGq0fdf /xg]5}g\ . g]kfndf ;+;bjfbL eGg'ePsf] 5, of] dfq} xf]Og ¿kdf ;a} kf6L{ k+lQm, hgtf /
lj?4 lgdf{tfk"js { n8\g / ljho xfl;n /Xof], Tof] /fi6«jfbL rl/qsf] /Xof], Tof] uof], cfdg]kfnL hgtf pT;flxt x'bF } xfd|f bnfnx¿n] o;nfO{{ sG6«fn ] ug{ lxhf] dfq} Pp6f cGtjf{ t f{ d f cfd;+rf/ hut ;a}n] hfgsf/L kfpg]
ug{ ;Dea ePsf] 7f]sj' f ub}{ kf6L{ / hgklIfo rl/qsf] /Xof], To;sf lj?4 uPsf lyP . of] /fi6«sf] d'lQm rfxg] ;Sg] 5}gg . eGg'ePsf] 5 – ;+;bjfbL t dfcf]jfbL u/L of] sfo{qmdsf] xfdLn] pb\3f6g
g]tT[ jsf lj?4 hlt if8\oGq u/] klg h;/L hgtfsf] cfGbf]ngsf lj?4, ;a} g]kfnLx¿ pT;flxt x'bF } uPsf To;}n,] of] b]zsf] /Iff ug]{ lhDd]bf/L s]Gb| xf]Og /] xfdLnfO{{ cyjf g]kfn sfo{qmd cfof]hgf u/]sf xf} . d}n]
b]zsf] clxn]sf] ;+6sk"0f{ l:yltsf] hgtfsf] zlQmsf lj?4, hgtfsf] lyP . qmflGtsf/Lx¿ klg pT;flxt g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf] sfFwdf cfpg] sDo'lgi6 kf6L{ ;+;b\jfbL xf] . h;/L cl3g} eg] w]/} eGg' 5}g tkfO{+{ xfdL
;dfwfg eg]sf] qmflGtafx]s csf]{ kf6L{sf / hgtfsf] /fhgLltsf] lj?4 x'bF } uPsf lyP . em08} em08} Oltxf;df 5 . g]kfn sDo'lgi6 kf6L{n] rnfPsf] kf6L{ / g]tT[ jlj?4 if8\oGq eof], Tof] lg/Gt/ qmflGtsf] ofqfdf 5f} .
tl/sfn] gx'g] atfP . if8\oGq eof], To;/L g} kl/jt{g / ;a} wf]sfw8Lx¿nfO{{ clxn]sf] g]kfn PsLs[t hgqmflGtsf] g]tT[ jdf hfg]5 . if8\oGqdf xfd|f] ldl8of klg k/] . qmflGtsf/Lsf] lj?4 x' g ] ;a}
k|jQmf k|sf08n] kf6L{ hgtfsf] qmflGtsf kIfdf cfk"mnfO{{ v8f ug]{ sDo'lgi6 kf6L{ / g]tT[ jsf] qmflGtn] of] b]z pj{/ e"ld x'g5 ] . of] ;QfnfO{{ ;fob tkfO{x{+ ¿nfO{{ yfxf 5, n]lggs} if8\oGqnfO{{ rfx] ;fd|fHojfbsf lj?4
aLrdf nf]slk|o x'Fb} uPsf] eGb} ldl8of / ldl8ofsdL{sf lj?4 klg ;w}sf] lglDt cGTo ug]5 { eGg] hgtfdf arfpg ;Sg] 5}gf} eGg] at{dfg cfˆgf] hLjgdf klg bf];f| ] dxflwj]zgdf xf];, rfx] bnfn k'FhLjfbsf lj?4
hgtfsf ;d:of / d'2fnfO{ phfu/ if8\oGqx¿ eP . clxn] x]ge '{ of] eg] Pp6f ljZjf; k}bf x'bF } uPsf] lyof] . zfifsx¿sf] ljZn]if0f 5 . To;f] ePsf] cfˆgf] klqsf d]G;]ljsx¿n] lgoGq0f xf];\ xfdL ;a} df]rf{df lg/Gt/ 8l6/xg]
ug{'kg]{ atfpb} c;f]h !–* ;Dd ljZjdf / g]kfndf ;d]t x]g'{ eof] eg] oxL a]nfdf kqsf/ ;fyLx¿, ;xof]4f x'bF f pgLx¿n] h'g;'s} d"Nodf g]kfn u/] . d]G;]ljsx¿n] lgoGq0f u/] klg 5f}F . leqsf v/faL / aflx/sf
sf7df8f}dF f x'g] kf6L{sf] /fli6«o dxflwj]zg qmflGtsf/L kqsfl/tf, k|utLlzn sd/]8x¿, d}n] tkfO{+{x¿sf] Wofg sDo'lgi6 kf6L{nfO{{ sdhf]/ kfg{' k¥of], n]lggsf] cS6f]a/ qmflGt /f]lsPg . if8\oGqx¿sf lj?4 lgdf{tfk"j{s
eJo¿kdf ;DkGg ug{ s]lGb|o k|rf/ tyf kqsfl/tf jf hgklIfo kqsfl/tf / s]lGb|t ug{ sxfF vf]hs ] f]eGbf ;+;lbo if8\oGq ug{k' ¥of] / tf]8kmf]8 ug{k' ¥of] n]lggsf] jf]N;]les kf6L{ lg/Gt/ n8\g] 5f} / ljho xfl;n ug]{ 5f} .
k|sfzg ljefunfO{ pNn]Vo e"ldsf v'lkmof kqsfl/tf aLr :ki6 w|l' js/0f Joj:yf gsfd x'bF } uPsf] l:ylt, o;sf] eg] / nfu] s f 5g\ . To;} n ] qmflGtdf cufl8 al9/Xof] . clxn] kf6L{ / g]t[Tjsf lj?4 hlt if8\oGq
lgefpg lgb]z { g;d]t lbP . b]lvb} cfPsf] 5 . xfdLn] ljutb]lv ;Qf klg c;kmn x'g] / o;nfO{{ ;fd|fHojfbLx¿n] if8\oGq ug]{ yfn] / kf6L{nfO{{ of] l:yltdf k'¥ofP / kf6L{sf u/] klg b]zsf] clxn]sf] ;+6sk"0f{
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf s]lGb|o clxn];Dd rfx] lxhf] qmflGtsfndf xf];\ ;+rfng ug]{ g]tfx¿;d]t hgtfsf] s]xL bnfn k'FhLjfbsf] if8\oGq xfd|f] dxTjk"0f{ cjojx¿nfO{{ qmflGtaf6 l:yltsf] ;dfwfg eg]sf] qmflGtafx]s
;b:o k|Hjngsf] cWoIfftfdf ePsf] cyjf hgo'4 sfndf cyjf Tof] eGbf cfqmf]z / 3[0fsf] tf/f] aGg] l:ylt kf6L{sf lj?4 s]lGb|t eof] . pgLx¿ cnu u/]/ bnfn k'h F Ljfbsf] ;]jf ug]{ csf] { tl/sfn] b] l vb} g .Æ pQm
;f] a} 7 sn] kf6L{ s f ultljlw / klxn]sf] kl/l:yltdf xf]; jf clxn] ha /fli6«o /fhgLltdf b]lvof], Tof] s;/L hgtfdf xfd|f] nf]slk|otfnfO{{ / ;fd|fHojfbsf] ;]jf ug]{ hf] d"vt{ f sfo{qmddf g]skfsf ;lrjfno ;b:o
/fli6«otf / hg;/f]sf/sf ljifonfO{ xfd| f ] kf6L{ s f] tkm{ a f6 PsLs[ t j]nf b]zL–ljb]zL k|ltlqmofjfbLx¿, 36fpg ;lsG5, s;/L o;sf] g]tT[ j oL km'6jfbLx¿n] u/], To;sf lj?4 ljifdn] :jfut dGtAo /fv]sf lyP
k|wfgtfdf /fv]/ Aofks?kdf k|rf/– hgqmflGtsf] ;+Zn]if0f ub}{ qmflGt b]lz–ljb]lz cj;/jfbLx¿, / b]lz– / /fli6« o /fhgLltdf kf6L{ s f] xfdLnfO{{ qmflGtsf/L kf6L{ / ;a} eg] sfo{qmd ;+rfng s]lGb|o ;b:o
k|;f/ ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . cufl8 a9fO/xFbf xf];, hgtfsf] ljb]lz ;+zf]wgjfbLx¿n] xfd|f] kf6L{sf prfOnfO{{ sdhf]/ agfpg ;lsG5 qmflGtsf/L g]kfnL hgtfsf] k|ltlglwTj k|Hjngn] u/]sf lyP .
tkm{af6 kqsfl/tf df]rf{nfO{{ vf]Ng] / lj?4 v8f x'g vf]h,] bnfn k'h F Lklt
g]kfnsf]=====
n8fOF{ n8\g' k5{ . of] g]kfnL hgtfsf]
cfsf+Iff /x]sf] 5 / of] ;Dej 5 .
o;sf nflu ;~rf/ dfWodn] ;fy
ldl8of v8f ug]{ kIfnfO{{ hf]8 lbFb}
lg/Gt/ ldl8ofx¿ rnfpFb} cfof}F .
tkfO{{+ xfdLnfO{{ yfxfF 5b}5, ev{/} xfdLn]
xfd|f] kf6L{ agfO{ ;s]kl5 /ftf]va/
ju{ xfd|f] kf6L{ lj?4 nfUof] / of] b]zsf
;fdflhs bnfn k'h F Lklt ju{ klg
xfd|flj?4 nfu] . of] ;a} oyft{
tkfO{x{+ ¿nfO{{ yfxf 5 .
sf]le8–!( sf] hf]lvd k'gM b]vf k/]sf] 5
lbg'k5{ . o;n] g]kfnL hgtfsf] ;]jf
ug{'k5{ . b]z / hgtfnfO{{ b'Mv kbf{
g] s kf cu| e fudf pleG5 .
klqsf / cgnfOg rnfO/x]sf] lyofF} .
To;sf] j/Lk/L kf6L{sf sd/]8x¿n]
rnfO/x]sf ldl8ofx¿ uf]na4 lyP .
clxn] cfly{s b[li6sf]0fn] klg
/fli6« o /fhgLltdf ax; 5 .
cy{ljbx¿n] ts{ ul//fv]sf 5g\\ . ca
o;af6 aRg / arfpg
b]zeQmx¿ o;sf nflu Ps x'gk' 5{ .
g]kfnL ;]gf / k|x/Ln] klg bnfn
To;n] g]kfnsf] qmflGtsf/L kqsf/
cfGbf]ngsf] g]tT[ j ul//fv]sf] lyof] .
cy{Joj:yf klg sf]NofK; x'bF 5
7fpFdf clxn] cfPsf] 5 . t/, cfhsf]
} eGg] Ø ;xL tl/sfn] df:s nufcf}+ .
k'h
F Ljfbsf lj?4 n8\g ;fy lbg'k5{ .
b]z hf]ufpg ;+;f/el/sf o'jfx¿
/fi6«jfbL kqsfl/tf cfGbf]ngsf] To;n]
g]tT[ j ub}{ cfPsf] lyof] . ;dfhjfbL
Ps 8]9 jif{ cufl8 cufl8 ha xfdL
k|ltalGwt sfndf lyof},F Tof] a]nf
Ø e]63f6 / hd36df sDtLdf @ ld6/sf] b"/L sfod /fvf}+ .
b]zdf kmls{gk' 5{ To;kl5 hgtfsf]
hLt ;'lglZrt /x]sf] 5 .Ú
kqsfl/tf cfGbf]ngsf] g]tT[ j To;n]
ul//fv]sf] lyof] . tkfO{x{+ ¿nfO{{ yfxf
/fli6«o /fhgLltdf of] ;+;lbo Joj:yf
km]lno/ eof] eGg] ax; lyof] . Tof] t
Ø ;do–;dodf ;fa'gkfgLn] xft w'g] jf :oflg6fOh/ k|of]u u/f}+ .
o;}u/L, pQm sfo{qmdsf] cWoIftf
u|x0f ub}{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf
5, qmflGt y'k}| pQ/r9fjaf6 u'lh|g'
k5{ . xhf/f}F df]rf{x¿ n8\gk' 5{ . tL
;a} hgtfn] b]Vg] u/L Pp6f ljsNksf]
¿kdf b]lvGYof] eg] /fHoJoj:yf
Ø vf]Sbf jf xflR5\oF " ubf{ gfs d'v 5f]Kg] u/f}+ .
k|jQmf k|sf08n] PsLs[t hgqmflGt
ljho eP/ 5f]8g\ ] atfP . pgn] eg]–
df]rf{x¿df xf/ / lhtsf] aLraf6
u'h/{] dfq cGtdf qmflGtsf] df]rf{ lhTg
c;kmntf ;Fu;Fu} cfly{s Joj:yfdf
klg ;+s6 k}bf x'bF } uPsf] lyof] . oBlk
Ø cfk"m a:g] 3/ tyf sfof{nonufotsf] :yfgdf lgoldt ;]g6] fOh u/f}+ .
…PsLs[t hgqmflGtsf lj?4 if8\oGq
u/] klg, kf6L{sf lj?4 if8\oGq u/]
;lsG5 . To;f] ePsf] x'bF f kf6L{ Pp6f
9+un] cufl8 al9/fv]sf] lyof], ToxL
clxn]sf] l:yltdf cfO;s]sf] lyPg .
xfdLn] ljZn]if0f ub}{ lyof}F . tkfO{x{+ ¿n]
Ø cgfjZos eL8ef8 gu/f}+ .
klg, of] b]zdf /fli6«o d'lQm / g]kfnL
hgtfsf] d'lQmsf] ;"lglZrt ug]{
9+un] xfd|f] ldl8of cufl8 al9/fv]sf]
lyof] . hgtfsf] lbnlbdfudf Tof]
/fli6«o ;'rsf+snfO{{ x]g'{ eof] eg],
cGt/f{li6«o 8]6fnfO{{ x]g'{ eof] eg] Tof]
Ø xfjf cf]xf]/–bf]xf]/ gug]{ :yfg / eL8ef8df ghfcf}+ .
PsLs[t hgqmflGt ljho eP/ 5f]8g\ ]
5 . d tkfO{+{x¿nfO{{ eGg rfxG5',
lyof] . kl5Nnf lbgdf kf6L{n] hgtfsf
cfdd'2fx¿nfO{{ g]tT[ j ub}{ hfg yfNof],
b]Vg ;lsGYof] . x'bF } cfpFbf clxn] s]
eof] eg] cfly{s b[li6sf]0fn] klg b]z
Ø sf]le8–!( lj?4 vf]k nufpg afFsL eP tTsfn nufcf}+ .
b]zsf] lrqnfO{{ x]g{'eof] eg] cfufdL
s]xL lbgleq ;+;b / k|bz ] sf] r'gfjsf]
/fli6«o d'2fdf ;+3if{ ub}{ hfg yfNof],
hgtfsf d'2fdf ;+3if{ ub}{ hfg yfNof],
;+ s 6sf] 7fpF d f k' u sf] 5 .
ljZn]ifsx¿n] klg >[ns + f;Fu t'ngf
Ø sf]le8sf] nIf0f b]lvPdf c?nfO{ ;g{ glbgsf] nflu ;dodf g}
3f]if0f x'Fb}5 . kfFr–5 dlxgfaLrsf]
;do;Ldf /fv]/ 3f]if0ff unf{g\ t/
ljb]zLx¿sf] x:tIf]klj?4 ;+3if{ ub}{
hfg yfNof], ta bnfn k'h F Ljfb /
ug{ yfn]sf] cj:yf 5 . /fli6«otfsf]
l:ylt cd] l /sgx¿n] cfˆgf]
k/LIf0f u/f}+ .
l:ylt o:tf] 5 ls cfh s] x'G5, To;sf] ;Qf g]kfndf Pskl5 csf]{ Pd;L;Lsf] gfddf, P;kLkLsf] gfddf ;dodf g} ;ts{ / ;r]t agf}+ .
ef]ln s] x'G5 eGg ;lsFbg} . of] dlxgf hgtfsf] aLrdf gfsfd x'bF } uPkl5, l;wf l;wf xfd|f ufpFufpFdf k|jz ]
s;/L hfG5, csf]{ dlxgf s;/L hfG5, jbgfd x'Fb} uPkl5, c;kmn x'Fb} ul//fv]sf 5g\\ . g'jfsf]6df dfq em08}
eGg ;lsFbg} . cfufdL rf/–5 dlxgf uPkl5, hgtfdf Pp6f 7"nf] cfqmf]z em08} ;ft cf7 ;o /f]kgL hUuf vl/b
s;/L hfnf < ;/sf/n] b]zsf] / / 3[0ff o;sf lj?4 k}bf x'bF } uPkl5, ul/;s]sf 5g\,\ ToxL cj:yf kfNkfdf
hgtfsf] hLjg Ps sbd cufl8 g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ ;a} /fli6«o d'lQm 5 . o:t} l:ylt dsjfgk'/df 5 .
lng ufx|f] 5 . Pp6f xfxfsf/ b]vf rfxfg] g]kfnL hgtf, ;a} /fhgLlts b]zsf P3f/j6f lhNnfdf pgLx¿ 8]
kb}{5 . b]zdf clxn] cy{Joj:yfdf kf6L{leqsf k|ultlzn k|jl[ t ePsf g]tf 6' 8] cfpg] xs{t ul//fv]sf 5g\\ .
Jofkf/L Joj;foLx¿;Fu s'/f ug{' eof] / sfo{stf{ sDo'lgi6 cfGbf]ngleqsf ;' ? df h' g j] n f O08f] k ] l ;lks
eg], xfnt v/fj ePsf] s'/f pxfFx¿n] qmflGtsf/L g]tf / sfo{stf{x¿sf] Pp6f O:6« f 6] h Lsf] rrf{ rn] s f] lyof] ,
/fVg'x'G5 . xfdL 6f6 klN6Psf 5f} g] k fn ;/sf/

lj1fkg af]8{
cf:yf / ljZjf; w/x/ aGb} uPsf] Pd;L;Lsf] rrf{ rn]sf] lyof], Tof] j]nf
eg]/ Joj;foLx¿ eGb} 5g\\ . ljQLo lyof] . h'g 36gfsf] kl/b[ZonfO{{ of] b]zsf zf;sx¿n] eGg] uy]{ of]
;+:yfx¿nfO{{ x]g]'{ eof] eg] ljQLo tkfO{x{+ ¿n] klg glhsaf6 x]g'{ ePsf] O08f]kl] ;lks O:6«f6]hL;Fu Pd;L;Lsf]
;+:yfx¿ klg 6f6klN6g yfn] . xfdLn] 5 / cjnf]sg ug{e ' Psf] 5 . clxn]sf] ;DaGw 5} g . Pd;L;L ljsf;
:jLs[t u/]sf] C0f klg pknAw /fHo Joj:yfsf] ljsNk, clxn]sf] /fHo kl/of]hgf xf] . of] cd]l/sL x:tIf]k;Fu
u/fpg ;Sg] l:yltdf 5}gf} eg]/ ;Qfsf] ljsNk / o;nfO{{ ;~rfng ;DalGwt 5}g\ . cem cd]l/sL ;]gf
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%

You might also like