- Đặc điểm cơ bản của chất là nó thể hiện tính ổn định tương đối của sự vật, hiện tượng

- Mỗi sự vật, hiện tượng đều có quá trình tồn tại, phát triển qua nhiều giai đoạn, mỗi giai
đoạn lại có những biểu hiện về chất khác nhau
- Một sự vật, hiện tượng không chỉ có 1 chất mà có thể có nhiều chất
- Chất của sự vật được biểu hiện qua những thuộc tính của nó. Trong đó có thuộc cơ bản
và thuộc tính không cơ bản nhưng chỉ những thuọc tính cơ bản mới tạo thành chất của sự
vật. Tuy nhiên sự phân chia thuộc tính thành cơ bản và không cơ bản cũng chỉ mang tính
tương đối
- Chất của sự vật, hiện tượng không những được quy định bởi những yếu tố tạo thành mà
còn bởi phương thức liên kết giữa các yếu tố tạo thành, nghĩa là bởi kết cấu của sự vật

b, Lượng
- Lượng là cái vốn có của sự vật
- Có lượng được biểu thị bằng con số và đại lượng chính xác; có lượng không thể biểu thị
được bằng con số và đại lượng chính xác
- Có lượng biểu thị yếu tố quy định bên trong, có lượng biểu thị yếu tố bên ngoài của sự
vật

- Đặc điểm cơ bản của lượng là tính biển đổi

- Lượng cũng mang tính khách quan: sự vật, hiện tượng nào cũng có lượng, lượng là 1
dạng của vật chất chiếm 1 vị trí nhất định trong không gian và tồn tại trong 1 thời gian
nhất định
- Sự vật, hiện tượng có nhiều loại lương khác nhau, có lượng diễn đạt bằng con số chính
xác, có lượng chỉ nhận thức bằng khả năng trừu tượng hoá

* Tính chất của tính quy định về lượng

- Sự vật có nhiều tính quy định về lượng tương ứng với tính quy định về chất
- Lượng nói lên mặt thường xuyên biến đổi của sự vật

* Sự phân biệt giữa chất và lượng mang tính tương đối

- Chất và lượng là 2 phương diện khác nhau của cùng 1 sự vật, hiện tượng hay 1 quá trình
nào đó trong tự nhiên, xã hội và tư duy
- Có cái trong mối quan hệ này đóng vai trò là chất nhưng trong mối quan hệ khác lại là
lượng
 Là chất khi phân biệt sự vật với sự vật, hiện tượng khác
 Là lượng khi chỉ là biểu hiện về số lượng, quy mô, tốc độ, nhịp điệu... chưa giúp phân
biệt sự vật này với sự vật khác

1.2. Mối quan hệ giữa chất và lượng

a, Những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất
- Chất và lượng thống nhất với nhau trong một sự vật, chất có tính ổn định lượng
 Lượng biến đổi dần dần trong 1 giới hạn nhất định chưa làm chất đối
 Độ
(Độ là một phạm trù triết học dùng để chỉ khoảng giới hạn trong đó sự thay đổi về lượng
của sự vật chưa làm thay đổi căn bản chất của sự vật ấy)
- Lượng biến đổi vượt quá độ làm chất của sự vật thay đổi
 Khái niệm "điểm nút", "bước nhảy"
 Điểm nút: là phạm trù triết học dùng để chỉ điểm giới hạn mà tại đó sự thay đổi về
lượng đã đủ làm thay đổi về chất của sự vật
 Bước nhảy: là phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hóa về chất của sự vật do
sự thay đổi về lượng của sự vật trước đó gây nên

* Bước nhảy
- Là 1 quá trình
- Có nhiều hình thức bước nhảy
- Phân loại
 Bước nhảy nhanh - chậm
 Bước nhảy bộ phận - toàn bộ

- Mỗi sự vật, hiện tượng đều có sự thống nhất nhất định giữa 2 mặt chất và lượng, 2 mặt
đó không tách rời nhau mà tác động lẫn nhau 1 cách biện chứng (chất nào lượng nấy)
- Lượng là mặt thường xuyên biến đổi còn chất là mặt tương đối ổn định, lượng đổi trong
trong 1 giới hạn nhất định chưa làm cho chất đổi, khoảng giới hạn đó gọi là độ
 Độ là phạm trù triết học chỉ sự thống nhất giữa lượng và chất, là khoảng giới hạn mà
trong đó sự thay đổi về lượng (tăng lên hoặc giảm đi) chưa làm cho sự thay đổi căn bản
về chất của sự vật diễn ra
- Khi lượng thay đổi đến 1 giới hạn nhất định thì sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất, đó là
điểm nút
 Điểm nút dùng để chỉ thời điểm mà tại đó sự thay đổi về lượng đã đủ làm thay đổi về
chất
- Sự thay đổi về chất do những thay đổi về lượng trước đó gây ra gọi là bước nhảy
 Bước nhảy là sự kết thúc một giai đoạn phát triển của sự vật và là điểm khởi đầu của
một giai đoạn phát triển mới
 Sự chuyển từ chất này sang chất khác
 Sự thay đổi về lượng chuyển thành sự thay đổi về chất
 Sự giải quyết các mâu thuẫn đã chín muồi
Sự phủ định các hình thức tồn t