‫ﺗﺮﺟﻤﻪ‪ :‬ﻣﺤﻤﻮد و ﻣﻬﺮداد ﺗﻘﻲ زاده ﻣﻨﻈﺮي‬ ‫ﺳﺮي ﻓﻮرﻳﻪ و ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻻﭘﻼس‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :1‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻣﻨﺤﻨﻲ آن ﻧﻴﺰ در ﺷﻜﻞ ‪ 5-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ‬
‫آﻳﺎ ‪ f‬روي ﻓﺎﺻﻠﻪ ]‪ [ 0 , 3‬از ﻛﻼس ‪ C 1‬ﻗﻄﻌﻪ اي اﺳﺖ؟‬
‫‪ f (t )  t‬‬ ‫[‪t  [0, 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪ f (t )  t  2t‬‬ ‫]‪t ]1, 3‬‬
‫‪2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :5-1‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺎﺑﻊ ) ‪f (t‬‬

‫‪ -1‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬روي ﺑﺎزه ]‪ [ 0 , 3‬ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎي ﻧﻘﻄﻪ ‪ t1  1‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ و ﻣﺸﺘﻖ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮده و ﻣﺸﺘﻖ آن ﻧﻴﺰ‬
‫روي ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎزه ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪) ،‬ﺑﺠﺰ در ‪ ( t1  1‬زﻳﺮا روي ﺑﺎزه ﻫﺎي [‪ [ 0 , 1‬و ]‪ ]1, 3‬ﻳﻚ ﺗـﺎﺑﻊ ﭼﻨـﺪ ﺟﻤﻠـﻪ‬
‫اﻳﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬دارﻳﻢ ‪ lim f (t )  lim t  1‬و ‪ ، lim f (t )  lim (t  2t )  1‬ﭘـﺲ ) ‪ f (1  0‬و ) ‪f (1  0‬‬
‫‪2‬‬
‫‪t 1‬‬ ‫‪t 1‬‬ ‫‪t 1‬‬ ‫‪t 1‬‬

‫ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺤﺪود ﻫﺴﺘﻨﺪ در ‪ ‬ﻣﻮﺟﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻨﺎً ‪t1  1‬‬

‫ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﺎﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ از ﻧـﻮع اول ﺑـﺮاي ﺗـﺎﺑﻊ ‪f‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪t  [0,1[  f (t )  t  f (t )  1, lim f (t )  1  ‬‬
‫‪t 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪t ]1, 3]  f (t )  t  2t  f (t )  2t  2, tlim‬‬ ‫‪f (t )  0  ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬

‫ﺑﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ) ‪ f (1  0‬و ) ‪ f (1  0‬ﻫﺮ دو در ‪ ‬وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺷﺮط ﭘـﻴﺶ ﮔﻔﺘـﻪ ﺑـﺮاي‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ) ‪ f (t‬روي ﺑﺎزه ]‪ [ 0 , 3‬وﺟﻮد دارد‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬از ﻛﻼس ‪ C 1‬ﻗﻄﻌﻪ اي روي ]‪ [ 0 , 3‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ g‬ﺑﺼﻮرت‬

‫‪ g (t )  t‬‬ ‫] ‪t  [0, ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ g (t )  t  2‬‬ ‫] ‪t ] , 2‬‬
‫روي ﺑﺎزه ] ‪ [ 0 , 2‬از ﻛﻼس ‪ C 1‬ﻗﻄﻌﻪ اي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ‪ g‬در ﺷﻜﻞ ‪ 6-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٦‬‬