SALGIN GÜNLERİNDE COVID-19 SINIFLARI ORTADAN

DAYANIŞMA VE MÜCADELE KALDIRDI MI?

Bugün yapılması gereken, dayanışma
ağlarının sayılarını artırmak, daha fazla
emekçiyle doğrudan iletişim ve ortak
davranma yetisini geliştirmektir. Bu bakımdan,
tüm Türkiye İşçi Partisi üye ve dostlarının, bir
kitle faaliyeti türü olarak ağlar kurması veya
işlevli olabileceklerin de içinde yer almaları
büyük önem taşımaktadır. S. 10-11
Öyle ya, çok ünlü bir futbolcu da enfekte
oluyor, bir fabrika işçisi de. Ama nasıl?
Zengin ve ünlü kişi, yurt dışı seyahati
sırasında veya bir tatilde veya pahalı bir
spor salonunda enfekte olurken; bir işçi
çalıştığı sırada fabrikada, işine gitmek için
bindiği otobüste, çalıştığı markette yüzlerce
müşteriye hizmet ederken enfekte oluyor. S. 6-7

ÇarkBaşak
Bütün ülkelerin işçileri, birleşin! Nisan 2020 Sayı 12

YAŞAMAK İÇİN SOSYALİZM

SOSYALİZM İÇİN
ÖRGÜTLÜ MÜCADELE
Yaşadığımız tüm zorluklarla; işçi sınıfımızın acısının, öfkesinin bir parçası ve işçi sınıfının öncü-
sü olmanın sorumluluğunu duyarak mücadele edeceğiz. Bu gerici düzen, bu soygun ve yağ-
ma düzeni, ayakta kalabilmek için halkımızı hurafelerle kör bir cehalete mahkum etmeye ça-
lışıyor. Bunun karşısında insanlığın binlerce yılda yarattığı tüm değerlerle dim dik duracağız.
Emekçileri işsizliğe, yoksulluğa mahkum edenlerle, virüsün “insafına” terk edenlerle işimiz,
ekmeğimiz ve canımız için dövüşeceğiz…
Emekçi halkımızın yalnızlığa, çaresizliğe itildiği bu dönemde, yaşadığımız tarifi mümkün ol-
mayan acılar, düzene karşı bilinçli ve çok daha örgütlü bir öfkeye dönüşmeli, bu ölüm-kalım
savaşından galip çıkmalıyız.
PARTİ’DEN HABERLER
İlerici Kadınlar Meclisi,
8 Mart İçin Alanlardaydı!
İlerici Kadınlar Meclisi; İstanbul,
Ankara, İzmir, Antalya, Çorlu
ve daha birçok ilde 8 Mart için
alanlardaydı.
Tekirdağ’ın Süleymanpaşa
İlçesinde Etkinlik Yaptık
Tekirdağ’ın Süleymanpaşa ilçesinde
Merkez Komite Üyesi Ekim Nehir’in
katılımı ile “Kentlileşen Toplumun Yeni
Yüzü ve Mücadele Olanakları” etkinliği
düzenlendi.

Mersin İl Örgütü’müzde Etkinlik

TİP Merkez Komitesi Üyesi Can Soyer’in katılımıyla “Sosyalizmin Çıkış Yolu:
Eşiği Aşmak, Kitlelerle Buluşmak” söyleşisi Mersin İl Örgütü’müzde gerçekleşti.

Halkla Dayanışıyoruz!
İstanbul’un çok sayıda ilçesinde, mahallesinde ve Çorlu’da yurttaşların ihtiyaçları-
nın karşılanmasına dönük yerel dayanışma inisiyatiflerinin duyurusu yapıldı.

Mültecilere Yardım Ankara İl

Malzemelerimizi Örgütü’müzde
Ulaştırdık Etkinlik

Parti heyetimiz Edirne’de TTB’yi ziyaret etti ve ar- Ankara İl Örgütü’müzde Ebru Pektaş’la “Kadının Kur-
dından sınıra giderek mültecilere yardım malzemeleri tuluşu” konulu söyleşi gerçekleştirildi
ulaştırdı.

Hatay İl Örgütü ve İlerici Kadınlar

Defne İlçe Örgütü Meclisi’nden
Açılışlarımızı Yaptık Yazarlık Atölyesi

Hatay İl Örgütü ve Defne İlçe Örgütü bina açılışlarımız İlerici Kadınlar Meclisi’nin düzenlediği yazarlık atölyesi
Barış Atay’ın katılımıyla gerçekleştirildi. online olarak başladı.

Çark Başak - Nisan 2020 / Sayı: 12

Sahibi: Türkiye İşçi Partisi adına Genel Başkan Erkan Baş Sorumlu Müdür: Can Soyer
Adres: Caferağa Mah. General Asım Gündüz Cad. No: 37 Yeğiner Apt. B Blok K: 2 D: 4 34710 Kadıköy/İstanbul
Matbaa: Uniprint Basım San. ve Tic. AŞ. Ömerli Mah. Hadımköy-İstanbul Cad. No: 159 34555/İstanbul Tel: 0212 798 2840
 YAŞAMAK İÇİN SOSYALİZM
SOSYALİZM İÇİN ÖRGÜTLÜ MÜCADELE
İnsanlık tarihinin eşine az rastlanır dönemlerinden
birinden geçiyoruz.
Kâr, daha çok kâr üzerine kurulu kapitalist sistemin
insanlığın en temel ihtiyaçlarını bile giderebilecek
halinin kalmamış olmasıyla birleşen koronavirüs
salgını, ülkemizi ve tüm dünyayı tam anlamıyla ki-
litlenmeye doğru sürüklüyor.
Çark-Başak’ın matbaada basılmayan bu sayısında
konuyu çeşitli boyutlarıyla ele alan yazılarımız var.
Öyle sanıyoruz ki, önümüzdeki günlerde ve
Çark-Başak’ın önümüzdeki sayılarında da konuyu
çok boyutlu olarak tartışmaya devam edeceğiz.
Bugüne kadar yaşadıklarımızdan birçok açıdan
farklı olan yeni bir mücadele döneminin içinde ol-
duğumuzu en başa yazarak başlayabiliriz.
Türkiye İşçi Partisi, sermaye iktidarlarının otoriter-
leşme eğilimlerinin bir zorunluluk olarak arttığını
daha önce işaret etmişti. Bu yeni kriz ile birlikte, bu
doğrultuda kendilerince yeni çözümler arayacak-
larını, daha da otoriterleşerek süreci aşmaya çalışa-
caklarını öngörmek zor değil.
Bu taraftan baktığımızda ise yüz yılı aşkın süredir
emekçilerin iktidarını amaçlayan bizlerin mücade-
lesini verdiğimiz yeni bir dünyayı kurmanın ola-
naklarının açığa çıkmasını sağlayabilecek, yani en
olumsuzundan en olumlusuna “bütün mümkünle-
rin kıyısında” diyebileceğimiz bir aşamadayız.
Bununla birlikte dünyanın hızla ve kendiliğinden
komünizme doğru evrileceği gibi yorumlarının
da gerçekçi olmadığının altını çizmekte yarar var.
Zira neo-liberal şarlatanlığın tükenişini yaşıyoruz
ama sermayenin bu sürecin bedelini de bize ödet-
mek istediği daha şimdiden ortaya çıkmış durumda.
Bu krizin sonunda kaldığımız yerden devam ede-
meyeceğimizi, çok şeyin değişeceğini elbette söy-
leyebiliriz ama önemli bir ekle, nihai sonucu mü-
cadele belirleyecek.
Bu dönemin mücadele biçimi, araçları, dili vb. üze-
rine şimdiden hızlı yanıtlar vermenin zor olduğunu
da eklemek durumundayız. Bildiklerimizin, ezber-
lerimizin döneme yanıt vermekte yetersiz kalacağı-
nı kabul etmek, bir çaresizlik olarak değil devrimci
iddia ve iradeye çağrı olarak görülmek durumunda.
Değiştirilemez, değiştirilmesi teklif bile edilemez
ilkelerimize yaslanarak dönemin görev ve sorum-
luluklarını üstlenerek bir adım daha ileri çıkmaya
çalışacağız. Başlangıç noktamız ise, iktidarın yal-
nızlığa ve çaresizliğe terk ettiği emekçilerin, halkın
en geniş kesimlerinin; “dayanışma ağları” ile örgüt-
lü hale gelmesi.
Tek bir emekçinin bile kendisini yalnız ve çaresiz
hissetmemesi her Türkiye İşçi Partisi üyesinin ön-
celikli sorumluluğudur.
Olağanüstü dönem devrimciliğine
çağrı yapıyoruz.
Yaşadığımız süreci doğru kavrayarak başlayabiliriz.
Dünya ve özel olarak ülkemiz, halkımız sadece bir
virüsle savaşmıyor.
Kapitalist düzenin topun ağzına yerleştirdiği mil-
yonlarca emekçi, yoksul insanımız, iktidarlar tara-
fından neredeyse sadece birer rakam olarak görülü-
yor. Onların, her akşam yayınlanan istatistiklerde,
rakamlarla ifade ettikleri bizim insanlarımızdır.
Süreci sadece izlemek ve/veya sadece kendimizi,
yakınlarımızı korumak devrimcilerin kabul ede-
bileceği bir şey olamaz. Elbette her birimiz hem
kendimizi hem yakınlarımızı koruyacağız, ancak
bunun toplumsal sorumluluğumuzun küçük bir
parçası olduğunu hiç aklımızdan çıkarmayacağız.
Yaşadığımız tüm zorluklarla; işçi sınıfımızın acısı-
nın, öfkesinin bir parçası ve işçi sınıfının öncüsü ol-
manın sorumluluğunu duyarak mücadele edeceğiz.
Bu gerici düzen, bu soygun ve yağma düzeni,
ayakta kalabilmek için halkımızı hurafelerle kör bir
cehalete mahkum etmeye çalışıyor. Bunun karşı-
sında insanlığın binlerce yılda yarattığı tüm değer-
lerle dim dik duracağız.
Emekçileri işsizliğe, yoksulluğa mahkum edenlerle,
virüsün “insafına” terk edenlerle işimiz, ekmeğimiz
ve canımız için dövüşeceğiz…
Emekçi halkımızın yalnızlığa, çaresizliğe itildiği
bu dönemde, yaşadığımız tarifi mümkün olmayan
acılar, düzene karşı bilinçli ve çok daha örgütlü bir
öfkeye dönüşmeli, bu ölüm-kalım savaşından galip
çıkmalıyız.
Yoldaşımız Nazım’ın dizeleriyle bitirelim…
“Acayipleşti havalar,
bir güneş, bir yağmur, bir kar.
Atom bombası denemelerinden diyorlar.
Stronsium 90 yağıyormuş
ota, süte, ete,
umuda, hürriyete,
kapısını çaldığımız büyük hasrete.
Kendi kendimizle yarışmadayız, gülüm.
Ya ölü yıldızlara hayatı götüreceğiz,
ya dünyamıza inecek ölüm.”
ÇarkBaşak
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
GÜNDEM

COVID-19 PANDEMİSİ:
YİNE HER ŞEY KAPİTALİZMİN SUÇU MU?
Defne Esen

Gıda üretiminde de, kentleşmede de doğaya, bitkiye, hayvana, insana zarar vermemek gibi bir öncelik
olmayınca, virüslerin en ölümcül şekilde evrilebileceği ve kitlelere bulaşabileceği üretim tesisleri ve
kentler inşa ediliyor. Aklın ve bilimin ışığıyla öngörülebilen pek çok tehlike için önlem almak ve
politika üretmek yerine binlerce, hatta milyonlarca insanın canını, sağlığını kaybetmesi göze alınıyor;
kriz yönetiyormuş gibi pozlar verilirken sermaye düzeni insanları çiğneyerek yoluna devam ediyor.

Yeni koronavirüs, bilinen kısaltmasıyla CO- İnsan sağlığını hiçe sayan

VID-19 tüm gündemimizi, hayatımızı kapladı,
biçimlendirdi, esir aldı. Ülkemiz daha önce çok ki-
şinin öldüğü iş cinayetleri, kitlesel katliamlar, belli
bir bölgede hayatın olağan akışının devam edeme-
diği deprem, sel gibi felaketleri görmüş olsa da tüm
ülkeyi etkilemesi, günlük yaşamı kökten değiştir-
mesi, ekonomik sonuçları ve sürecin belirsizliği
açısından COVID-19 pandemisinin bizim için bir
ilk olduğu söylenebilir. Toplumsal sorumlulukları-
mızı yerine getirmeye, kendimizi ve sevdiklerimizi
korumaya çalışırken yaşananları bütünlüklü kavra-
yabilmek için de sunulanın ötesinde bir bakış geliş-
tirmemiz gerekiyor. Bu yazıda COVID-19 özelin-
de virüs salgınlarını ortaya çıkaran veya pandemi
haline gelmelerini kolaylaştıran altyapısal sebepleri,
kapitalizmin ve gericiliğin bu gibi krizlerle ilişkisi-
ni incelemeye çalışacağım.
Kitlesel ölümlere yol açan salgın hastalıklar insanlık ta-
rihi için yeni bir mesele değil. Dünya tarihini şekillen-
diren, üzerine kitaplar yazılan pek çok salgın olduğunu
biliyoruz. Ancak bilim ve teknolojinin, tıbbın bunca
ilerlemesine, bulunan yeni ilaçlara ve aşılara rağmen
salgınların ne ortaya çıkmasını ne yayılmasını engelle-
yebiliyoruz, hatta gittikçe daha sık ve daha küresel bir
sorun olarak karşımıza çıkıyor. Peki ama neden?
endüstriyel tarım anlayışı
Yıllardır bu konu üzerine çalışan evrimsel Biyolog
Rob Wallace, Alman Sosyalist Dergi Marx21’de
yayınlanan röportajında COVID-19 salgını ve-
silesiyle bu soruyu yanıtlıyor. Wallace’a göre,
endüstriyel tarım ve hayvancılık, birkaç yoldan
pandemiler için altyapı oluşturuyor. Sanayileşmiş
ülkeler/gıda pazarındaki çokuluslu şirketler az ge-
lişmiş veya gelişmekte olan ülkelerin topraklarını
ve kaynaklarını sömürmek için bu ülkelerin ara-
zilerine büyük tarım tesisleri ve çiftlikler kuruyor.
Bu çiftlikler normal şartlarda bulunduğu yerleşim
yerinin kapasitesinin veya ihtiyacının üzerinde
üretim yapan büyük yerler olduğu için daha fazla
“verim almak” amacıyla ekolojik dengeyi gözet-
meyen yöntemlerle üretim yapılıyor. Örneğin;
hayvanlar genetik monokültürle, yani seri üretime
uygun şekilde yetiştiriliyor, üretiliyor ve bu, doğal
koşullarda bir patojenin (hastalık yapan mikroorga-
nizma) bir canlıdan diğerine geçişini yavaşlatacak
doğal bağışıklık sistemi bariyerlerini zayıflatıyor.
Ayrıca üretilen ürünler küresel pazarda satıldığı
için, çok uzun yıllardır kendi ekolojik ortamında
evrimleşmiş olan patojenler doğal olmayan yollarla
başka fiziksel ortamlara taşınmış ve yayılmış olu-
yor. Endüstriyel üretimin olduğu yerdeki iş hac-

4
 ÇarkBaşak
mi ve kalabalık nüfus, bir patojenin bulaşıcılığını ve
öldürücülüğünü arttıracak şekilde evrimleşmesi için
sürekli yüksek riskli bir ortam anlamına geliyor. An-
cak, kâr odaklı gıda üretimi, insan sağlığını o kadar
umursamıyor ki milyonlarca insanı öldürecek bir
patojenin ortaya çıkıp yayılmasına sebep olacak ko-
şulları oluşturup bunu kabul edilebilir bir risk olarak
görebiliyor. (1, 2)
Gericileşmenin rolü
Kapitalizmin bizi hasta etmesi elbette sadece endüst-
riyel tarımla sınırlı değil. Kentleşme, çalışma koşul-
ları, sağlık sistemi, eğitim gibi pek çok ana başlık
doğrudan ve dolaylı olarak insan sağlığını etkiliyor.
Ancak ben hastanelerdeki sağlık hizmeti veya bilim
dışı tedaviler gibi doğrudan etkilere değil, bilim düş-
manlığı ve gericilik üzerinden dolaylı etkilere değin-
mek istiyorum. Sosyal medya ve televizyon ekranları;
herkesin, her söylemini “bilgi” diye pazarlayabildiği
bir alan haline geldi ve elbette kapitalizm bunu kul-
lanıyor. Halkı bilimden, sorgulamaktan, akıldan ve
kendisi için iyi olanı aramaktan uzaklaştırmak için
her yolu deniyor. Dindar ve kindar bir nesil özlemin-
de dile gelen gericilik, sadece “Biz camiye gitmeye
devam edeceğiz” diyen vatandaşta değil, sermayenin
ihtiyaçları doğrultusunda kimi zaman aşı karşıtlığın-
da, kimi zaman da, “Virüsleri Allah gönderdi” diyen
Bilim Kurulu üyesi suretinde karşımıza çıkıyor.
Her daim gericilerin hedef tahtasında olan “evrim”,
pandemi tartışmalarında önemini kanıtlamaya devam
ediyor. Virüslerin evrilerek daha öldürücü ve daha
bulaşıcı hale gelebilmesi veya yeni ortaya çıkan bir
patojen için yeni aşı üretimi gibi pandemiyi bütün-
lüklü olarak kavramaya yardımcı olacak tüm başlıklar
evrimden besleniyor.
Gericiliğin, hayatın her alanına yayılması ve bilimsel
düşüncenin zayıflaması, niteliğin ve derinliğin azal-
masını beraberinde getiriyor ve yalnızca karikatürize
“dinciler” değil, sadece sosyal medyadan veya kendi
yakın çevresinden beslenen ve soru sormayı unutan,
gösterilenin bir adım ötesini düşünmeye ne niyeti ne
mecali kalmış kitleler yaratıyor.
Kapitalist sağlık sistemi kâr odaklı işler ve piyasalaş-
tırabildiği sağlık hizmetlerini, yani tetkik ve tedaviyi
önceler. Kamucu/toplumcu sağlık örgütlenmesi ise
“koruyucu hekimliğe”, yani hastalığın oluşmasını
önlemeye öncelik verir. Tıp fakültesinin ilk günü, ilk
Nisan 2020 Sayı 12
GÜNDEM
derste öğretilen bir meslek etiği prensibi vardır: “pri-
mum non nocere” yani, “öncelikle, zarar verme”. Bu
prensip sadece nostaljikı ve Latince olduğu için değil,
toplumcu politikaları bir yerden taşıyabilecek isabetli
bir dayanak sunduğu ve kapitalizmin yapmadıkları-
nı da bize gösterdiği için değerli. Bu bakış açısının
sadece sağlık veya tıpla ilgili olmadığını COVID-19
pandemisi özelinde de bir kez daha gördük.
Pandemi bize neleri gösterdi?
Gıda üretiminde de, kentleşmede de doğaya, bitkiye,
hayvana, insana zarar vermemek gibi bir öncelik ol-
mayınca, virüslerin en ölümcül şekilde evrilebileceği
ve kitlelere bulaşabileceği üretim tesisleri ve kentler
inşa ediliyor. Aklın ve bilimin ışığıyla öngörüle-
bilen pek çok tehlike için önlem almak ve politika
üretmek yerine binlerce, hatta milyonlarca insanın
canını, sağlığını kaybetmesi göze alınıyor; kriz yö-
netiyormuş gibi pozlar verilirken sermaye düzeni in-
sanları çiğneyerek yoluna devam ediyor. Bilim virüs
kapınızda diyor, bize önceden sipariş edilmiş testler,
koruyucu ekipman ve hazırlanmış bir sağlık sistemi
değil, kaynayan ve buharlar çıkaran dolu bir tence-
reyi küçük bir kapakla kapatmaya çalışırken elimizi
yakmak düşüyor.
Bütün bunlardan nereye varacağız? Öncelikle, CO-
VID-19 pandemisini yalnızca el yıkama, maske tak-
ma, evde kalma gibi düzenin de sırtımıza yükledi-
ği bireysel görevlere sıkışmış bir gündem olmaktan
biraz çıkarmayı amaçlıyoruz. Bir yandan hayatta
kalmak için güncel ve yakıcı talepler doğrultusunda
mücadele ederken ilk kez yaşadığımız bu deneyimi
de bugüne kadarki politik bakışımız ve tarihsel mü-
cadelemiz içinde doğru şekilde konumlandırıp kavra-
mamız gerekiyor. Bu yazının bunun için bir deneme,
zaman içinde kolektif biçimde yapacağımız daha de-
rinlikli ve kapsamlı değerlendirmeler için de müteva-
zı bir katkı olmasını umuyorum. Düzenin acımasızlı-
ğı bunca görünür ve tüm muhataplarınca mecburen
hissedilir hale gelmişken, eğitimden sağlığa, kentten
gıdaya her şeyin “toplumcu”sunu ellerimizle kurma-
yı hayal eden bizlerin, anlamak ve dönüştürmek için
daha fazla emek vermemiz gerekecek.
1-https://www.polenekoloji.org/koronavirus-nereden-gel-
di-ve-bizi-nereye-surukleyecek/
2-https://www.marx21.de/coronavirus-agribusi-
ness-would-risk-millions-of-deaths/
5
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
GÜNDEM

COVID-19 SINIFLARI ORTADAN KALDIRDI MI?

Pınar Dinç - İşçi Bürosu

Mutlaka dayanışma içerisinde olmalıyız ama bu dayanışmanın sınıf farkının üzerini örtmesine izin
vermeyecek şekilde örgütlenmemizi yapmalıyız. Sistemin patronları nasıl koruduğunu her zamankinden
daha çok gösterelim. Nitekim işçi sınıfı da her zamankinden daha çok bunu anlamaya açık durumda.

Koronavirüs salgınının pandemi ilan edilmesi ve ülke-
mizde de yayılmaya başlaması ile birlikte virüsün zen-
gin-fakir tanımadığı, bu anlamda sınıfları da ortadan kal-
dırdığı söyleniyor.
Örnek olarak ise birtakım zenginlerin de virüsü kapması
gösteriliyor. Öyle ya, çok ünlü bir futbolcu da enfekte
oluyor, bir fabrika işçisi de. Ama nasıl?
Zengin ve ünlü kişi, yurt dışı seyahati sırasında veya bir
tatilde veya bir emekçinin belki bir yıllık gelirini bir gün-
de ödediği bir spor salonunda enfekte olurken; bir işçi
çalıştığı sırada fabrikasında, işine gitmek için bindiği oto-
büste, evinde sipariş ettiği bilmem hangi marka elbiseyi
bekleyen müşteriye kargosunu götürürken, çalıştığı mar-
kette yüzlerce müşteriye hizmet ederken enfekte oluyor.
Yani sınıfları ortadan kaldırması bir yana, virüsü kapma
koşulları bile sınıfsal farklılığın derinliğini gösteriyor.
Peki neden bu söylemler?
Çünkü bu somut durumdan doğacak sınıf öfkesi ancak
böyle dizginlenebilir. İşçinin isyan etmek yerine, “Zengin
olan da hastalanıyor” diye düşünmesi, sermaye sınıfının
işine geliyor.
Peki ya hala çalışan işçilerin bizlere sordukları soruları na-
sıl yanıtlamalıyız? Cevaplarımız sadece yasal düzenleme-
lerdeki kanun maddelerini sıralamaktan mı ibaret kalmalı?
Yoksa daha da ötesine götürmeli miyiz?
Bir avukat olarak bu yazıyı yazarken her gün belki onlar-
ca, yüzlerce soruya cevap veriyorum.
Soruları özetleyelim, daha doğrusu birkaç soru örneği
üzerinden verilen cevaplara ve bu cevapların fiilen biz-
leri-işçileri hangi noktalara götürebileceğine örneklerle
bakalım:
“Patronun ücretsiz izne çıkarma hakkı var mı?”
“Ücretli iznim yıllık izinden düşülebilir mi?”
“Çalışmak istemiyorum ama patron zorluyor buna hakkı
var mı?”
“Çalışmadığım için beni işten çıkarmaya hakkı var mı?”
Bu ve benzeri birçok soru sosyal medyada; solcu, devrim-
ci pek çok avukat tarafından yanıtlanıyor. Bizler de yanıt-
lıyoruz, yanıtlamaya da devam edeceğiz. Bunda hiçbir sa-
kınca yok ama cevap verirken cevaplarımız “4857 Sayılı İş
Kanunu’nun ... maddeleri gereği hakkın şu, patron bunu
yapamaz”dan mı ibaret olmalı ve cevaplarımız bundan
ibaret olursa ne ile karşılaşırız?
Büyük resme bakalım ve soruyu öyle yanıtlayalım
Her gün toplu taşıma araçları kullanarak işyerine gidi-
yorsunuz, işyerinde onlarca belki yüzlerce işçi ile temas
halindesiniz; belki bir kuryesiniz ve evine paket götür-
düğünüz insanlar elinize kolonya döküyor elleriniz yara
bere içinde kalıyor; belki enfekte oldunuz ve evinize gi-
diyorsunuz, sevdiklerinize de virüs bulaştırıyorsunuz. Bu
tabloya rağmen kendinize “Patron izin vermiyor, çıksam
param yok, normal zamanda olsa ertesi gün iş arardım,
şimdi iş de arayamam, mecburen çalışacağım” diyorsu-
nuz.
Yani yaşamak için çalışmanız lazım ama çalışırsanız yaşa-
yamayabilirsiniz!
Bu ikilemi yaşatan patronlar sizce de her şeyi yapmaz mı?
Büyük resimdeki sorunun cevabı bu soruda saklı diye dü-
şünüyorum. Peki bu cevabı işçinin, emekçinin de verebil-
mesini nasıl sağlayacağız?
Yine de bir hukukçu olarak birkaç örnekle soruları cevap-
layayım, daha da somutlaştırayım:

6
 ÇarkBaşak
Patron zorla ücretsiz izne çıkarabilir mi?
Hayır. Bizim İş Kanunu’muz işçinin ücretsiz izne çıkarıl-
masını işçinin onayına bırakmıştır. Yani, “Kabul etmiyo-
rum” diyebilirsiniz. Buraya kadar sosyal medyada yayılan
cevabı gördünüz ama biz devam edelim çünkü sonrasına
bakmak gerekiyor. Çünkü sosyal medyada belki bu kısmı
göremiyoruz ama işçi sorularına devam ediyor.
“Patrona ‘Kabul etmiyorum’ dedim. İşten çıkarmaya hakkı
var mı?” Öyle ya herkes, “Hakkı yok” diyor.
İşte işçiden gelen bu ikinci soruya, ezberden kanun madde-
si sıralayarak cevap veremeyiz. Burayı sistemin sermayeye
verdiği sınırsız hakları örnekleyerek anlatmak gerekiyor.
Hepsini sıralamaya gerek yok. Salgın ile ilgili geçen haf-
ta açıklanan, muhalefetin de desteklediği pakette sermaye
sınıfının korunmasından öte bir şey olmaması örneğin en
tazesi.
İşçiye şunu demek gerekiyor, “Evet kanun sana bu hakkı
verir ama patron buna rağmen ücretsiz izni kabul etmedi-
ğin için seni işten atar. Çünkü yine bizim o ‘sevgili’ kanun-
larımız; ‘ patron seni haksız olarak işten atarsa git dava aç
tazminatını al’ der.”
Evet şimdi ne yapacağım bir işçi olarak? “Hadi davamı aça-
yım her ne ise üç beş sene sonra alacağımı alırım, yarın da iş
ararım” diyebilir miyim? Diyemem.
Dava açacak param yok, bu parayı borç harç isteyebilme
ihtimalim sıfır çünkü herkes aynı durumda. Yarın iş araya-
mam çünkü işyerleri kapalı ve her yerde işçiler işten atılıyor.
Devam edelim.
İş bırakma hakkım var mı?
Var. İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası 13. Maddesi gereği çalış-
mama hakkın var. Patron zorla çalıştırabilir mi? Hayır. Ama
yine sonrasını görmek için devam edelim.
Cevaplar aynı, patron işten atar; kanun, git dava aç, der; işçi
dava açamaz; iş arayamaz; belki bir şişe kolonya yardımı ile
evinizde hiçbir gıda maddesi olmadan ve önünüzdeki gün-
leri sayarak sevdiklerinizle ölümü beklersiniz. Hastalık kap-
mamışsanız da açlıktan ölebilirsiniz.
Elbette işçilere yasal haklarını anlatmaktan geri durmama-
mız gerekiyor. Anlatmaya çalıştığım bunları derken mü-
cadeleyi sadece hukuki bir zemine sıkıştırmamak, işçilere
haklarını anlatırken fiili durumu, onları nelerin beklediğini
ve gerçeği tüm çıplaklığı ile de anlatabilmektir. Aksi halde
yarın bu işçiler “Hani patronun hakkı yoktu, işten atıldım”
diyecektir.
Hukuk kimin hukuku?
Bu nedenle bugün ve her dönemde, hukuki mücadeleyi
anlatırken bu hukukun hangi zemine oturduğunu ve “pat-
ronun olmayan hakkı”nı nasıl “olur” kıldığını, bunun ze-
mininin sistem tarafından nasıl hazırlandığını da anlatmak,
işçinin üretimden gelen gücüne vurgu yapmak gerekiyor.
Örneğin, “Evet çalışmama hakkın var, bunu genelleştirerek
Nisan 2020 Sayı 12
GÜNDEM
kullanman gerekiyor. Ancak kendi durumunda olanlarla
birlikte hareket edersen kazanabilirsin”i de anlatmak önem
kazanıyor.
Peki bunları yaparken ya dayanışma? Bizler, tüm işçiler ve
emekçiler birbirimize yardım ederek mi bu süreci aşacağız?
Sadece işçilere, emekçilere ve evlerinden çıkamayan yaşlıla-
ra gıda yardımı götürerek mi atlatacağız her şeyi?
Sağlık emekçilerini alkışlamak mı? Sağlık emekçilerini ya-
şamlarını ortaya koyacak biçimde kişisel koruyucu dahi
vermeden çalıştıran sistemi protesto etmek mi? Evet sağlık
çalışanlarını alkışlamalıyız belki ama bu alkışların sağlık ça-
lışanlarının çalışma koşullarındaki eksikliklerin üzerini ört-
mesine de izin vermeyelim.
Devlet sermayeyi rahatlatacak her türlü önlemi almak ile
meşgul olsun, çalışmak zorunda bıraktığı işçiye “sokağa
çıkma” desin, biz işçiler ve emekçilere ile kısıtlar içinde, ne
yapacağını bilmez halde, birbirimizle dayanışmaktan başka
çözüm kalmasın.
Dayanışmayalım mı?
Bizim kültürümüz bu, elbette her durumda dayanışmayı
öne çıkaracağız. Mahaller bazında dayanışma ağları kura-
cağız. Bunların büyümesi, yetkinliğinin artması için elimiz-
den gelenin fazlasını yapacağız. Çok da doğru yapacağız.
Bunları yaparken yakın zamanda pek çok işyerinin kapa-
nacağını, büyük bir işsiz ordusu ile karşı karşıya kalacağı-
mız ihtimalinin güçlü olduğunu da bileceğiz. Tam da bu
sebeple dayanışmanın yanı sıra neler yapılabilir? Bu daya-
nışma içerisinde yaşamlarına dokunduğumuz insanları ne-
reye taşıyacağız? Bu kurduğumuz ilişkilerin devamlılığını
nasıl sağlayacağız? Soruları üzerine şimdiden kafa yormamız
gerekiyor.
Gelecek günlerde işlerine yeniden dönebilenler için; ücret-
lerin daha da düşürülmesi, çalışma saatlerinin “telafi çalış-
ması” adı altında uzatılması, daha esnek, daha güvencesiz
çalışmanın yaygınlaşacağı açık. Bunlar olurken iktidarın boş
durmayacağı, daha da otoriterleşeceği, “ölümü gösterip sıt-
maya razı edecek” politikalar üreterek işçiyi, emekçiyi sus-
turmanın yollarını arayacağı, bu anlamda iktidarın da kendi
cephesinde durduğu zemini daha da sağlamlaştırma yolları
arayacağı ve aslında görünen kötü tabloyu fırsata çevirmeye
çalışacağı da açıktır.
Yani mutlaka dayanışma içerisinde olmalıyız ama bu daya-
nışmanın sınıf farkının üzerini örtmesine izin vermeyecek
şekilde örgütlenmemizi yapmalıyız. Sistemin patronları na-
sıl koruduğunu her zamankinden daha çok gösterelim. Ni-
tekim işçi sınıfı da her zamankinden daha çok bunu anlama-
ya açık durumda. Hukuki hakları anlatalım ama çözümün
sadece buradan olamayacağını ve hatta bugün adliyelerde
iş yapılamazken bunun hiç olamayacağını anlatalım. Bu
tablodan çıkan öfkenin önünü kesmeyelim, bu öfke sağlık
emekçilerinin alkışlanması ile ve biz sosyalistlere sevgi du-
yulması ile sönümlenip normalleşmesin. Bu öfke artık he-
defini bulsun.
7
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
KADIN

DÜNYANIN YARISIYIZ,
EŞİTLİKTEN YANAYIZ
Kadın Koordinasyonu

Her kurumun, her kadının mücadele yöntemleri başkadır, dayandığı zemin başkadır. Atölyeler, film
gösterimleri, söyleşi, panel ve sempozyumlar, sokak eylemleri, kadın işçilerin grevleri vs. kesinlikle
biri diğerinin ne önemini ne de yapılabilirliğini sorgulatabilir. Feminist olan, olmayan; sosyalist olan,
olmayan her ırk, din, dil ve sınıftan kadının yaşadığı ortak sorun; erkek egemen sistem tarafından -farklı
biçimlerde de olsa- sistematik olarak eziliyor olmaktır. Bizim mücadelede doğru bulduğumuz zemin
ise kadın mücadelesinin örgütlü bir şekilde, bütünlüklü bir perspektifle verilmesidir.

Yıllardır mücadele alanlarımızda andığımız oy olan bu tartışmaların kimin yararına olacağı ve

hakkı için mücadele eden Sufrajetler, Dominik
Cumhuriyeti’nde faşizme karşı mücadele eder-
ken devlet şiddetiyle hayatını kaybeden Mira-
bel Kardeşler, daha iyi çalışma koşulları için
greve başlayan dokuma işçilerinden çoğunlu-
ğunu kadınların oluşturduğu 129 işçinin yakı-
larak katledilmesi sonucu 8 Mart’ı bize arma-
ğan eden işçi kadınlar yolumuza hep ışık tuttu.
Bu yıl da 8 Mart hem Kadıköy’de yapılan Ka-
dın Buluşması (Gündüz Mitingi) hem de Tak-
sim’de yapılan “Feminist Gece Yürüyüşü” ile
tüm Türkiye’de örgütlenen çeşitli buluşma-
lar, miting ve eylemlerle görkemini sergiledi.
Toplumun en dirençli ve en sağlam zemininde
mücadele eden kadınların haklarını ellerinden
almak isteyenlere bir kez daha gücümüzü,
inancımızı ve saldırılar karşısındaki direncimi-
zi göstermiş olduk.
Bunu nasıl yaptık?
Kadın hareketinin birbirine dirsek atmasından
çok dayanışmayı öne çıkarmasından, birlikte-
liğin gücüne inanmasından gördük. Lakin bu
demek değildir ki farklarımız yok! Elbette ki
vardır ve var olmaya da devam edecek. Mühim
kimin için nasıl sonuçlanacağı olmalıdır diye
düşünüyoruz.
Herkesten, her şeyden izole edilerek İstanbul
- Bakırköy’de yaptırmak istedikleri mitingi bu
yıl Kadıköy’de gerçekleştirmiş olduk. İstanbul
dışında ise Ankara, İzmir, Eskişehir, Çorlu,
Mersin, Antep ve Antalya’da 8 Mart miting-
lerine ve gece yürüştlerine katıldık. “Krize,
Şiddete, Savaşa Karşı Direnerek Güçleniyo-
ruz” diyen Antalya Meclisimizin pankartındaki
“savaşa” kelimesinin polis tarafından kesilerek
pankartın alana alınması ise savaşa karşı olan
biz kadınların karşısında savaş yanlılarının ol-
duğunun en net göstergesidir. İstanbul’da bir
miting kürsümüz olmadı belki ama kadınlar
rıhtımı renkleriyle, talepleriyle, sözleriyle dol-
durdu, görünür oldu. Bizler de İlerici Kadınlar
Meclisi olarak “Söz Sırası Bizde! Krize, Şid-
dete Karşı Direnerek Güçleniyoruz” diyerek
açtığımız pankartımızla Kadıköy Bahariye
Caddesi’nden yürüyüşe başladık ve Kadıköy
sokaklarında sloganlarla, alkışlarla yürüyerek
rıhtımdaki miting yerimizi almış olduk. Ak-
şamında ise Gezi’nin kazandırdıklarıyla her yıl
katılan sayısı artarak yoluna devam eden “Fe-

8
ÇarkBaşak
minist Gece Yürüyüşü”ne kadınlar için hayati
önem taşıyan 6284 Sayılı Ailenin Korunması
ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair
Kanun’a işaret ettiğimiz “6284!” ve “Direnerek
Güçleniyoruz” dövizlerimizle katıldık. Polisin
Gezi’den sonra Taksim’i yasaklı bölge ilan et-
mesi gelenekselleşen “Feminist Gece Yürüyü-
şü’nü durdurmaya yetmedi. Taksim işçilerin,
emekçilerin, gençlerin, kadınların, plaza çalı-
şanlarının, annelerin direniş yeridir. Yasaklı 1
Mayıs’larda barikatları yıkarak tekrar kazanan-
ların yeridir. O barikatlar yıkıldığında herke-
sin koştuğu yerdir. Taksim, Gezi’de daha önce
sokaklara çıkmamış olanların da eylem alanı
olmuştur. Elbette ki yıllardır yapılan kadın ey-
lemi de yapılmaya devam edilecektir.
Birer kazanıma dönüşen meydanlar da so-
kaklar da haklar da yıllarca oluşturulan iddialı
duruşlar, direnişler, ısrarlarla ve çeşitli eylem
birlikleriyle olagelmiştir. Bu bazen birbirine
benzeyenlerin birlikteliğinden bazen de bir-
birine benzemezlerin birlikteliğinden güç
bulmuştur. Kuşkusuz hiçbir şey kendiliğinden
oluşmamıştır, hep itici bir güç olmuştur ve
ardından biriktirerek çoğalmıştır. İşte bu top-
lumsal muhalefetin tüm bileşenlerinin yararına
olagelmiştir.
Sosyalizm fikri güncelliğini koruyor:
Yaşamak için sosyalizm!
Neoliberalizmin egemen olduğu günümüzde
sermaye birikiminin genişletilerek sürdürebil-
mesi için topluma yönelik saldırılar da artmak-
ta ve meşru görülmektedir. Bu nedenle top-
lumun olası tepkilerine karşı devlet her daim
tetikte durmaktadır; toplum üzerindeki baskısı
daha da artmakta, otoriterleşmektedir. Bu bas-
kı aygıtının karşısında ise ezilenlere, sömürü-
lenlere, tahakküm altına alınmak istenenenlere
düşen görev ise örgütlenmektir. Çin’de başla-
yıp neredeyse dünyanın her yerine yayılan ko-
ronovirüs bizleri de tehdit etmeye başladığında
devletin aldığı ilk önlemin; işçiler, emekçiler,
yoksul halk yerine, sermayedarları koruma al-
tına almak olduğunu unutmayalım.
Yaşam standartlarının giderek kötüleştiği, iş-
sizliğin arttığı, yoksulluğun kalıcılaştığı, kitle-
sel göçlerin yaşandığı, kadına yönelik şiddetin
arttığı, ücret ve gelir dağılımındaki makasın
Nisan 2020 Sayı 12
KADIN
daha da açıldığı, çocuk istismarının kurum-
sallaştığı; LGBTi+ nefretinin yükseldiği, çevre
katliamlarının yapıldığı; özetle sömürünün,
baskının ve ezilmenin arttığı; yaşamımızı, ya-
şam alanlarımızı tehdit eden bu otoriterleşme-
ye karşı ihtiyacımız olan sosyalizmdir.
Kadınlar bu mücadelenin
neresinde olacaklar?
Kadın mücadelesi topyekün bir mücadeledir.
Yukarıda bahsettiğimiz düzenin değişmesi
herkesin kurtuluşu için esastır. Ancak bu ka-
dınlar ve LGBTi+ bireyler için mücadelenin
son bulacağı anlamına gelmemektedir. Bu
düzeni yıkacağız! Aynı zamanda bu düzenin
yarattığı toplumsal ilişki biçimlerini, toplumsal
ilişkiler tarafından belirlenen rolleri, sorumlu-
lukları ve statüleri, cinsiyete dayalı iş bölümü-
nü de yeniden inşa edeceğiz. Sistemi yıkmak
bu nedenle tek başına yeterli olmayacak, ona
bağlı tüm unsurlara da son vermek gerekecek-
tir. Kapitalizmin toplumsal olarak en fazla oto-
riterleştiği alanlardan birinde; toplumsal cinsi-
yet eşitliği mücadelesinde bu otoriter baskıyı,
peşinden de kapitalizmin kendisini yıkmak
için mücadele ediyoruz, edeceğiz.
Bu yolda her kurumun, her kadının mücadele
yöntemleri başkadır, dayandığı zemin başka-
dır. Atölyeler, film gösterimleri, söyleşi, panel
ve sempozyumlar, sokak eylemleri, kadın iş-
çilerin grevleri vs. kesinlikle biri diğerinin ne
önemini ne de yapılabilirliğini sorgulatabilir.
Feminist olan, olmayan; sosyalist olan, olma-
yan her ırk, din, dil ve sınıftan kadının yaşadığı
ortak sorun; erkek egemen sistem tarafından
-farklı biçimlerde de olsa- sistematik olarak
eziliyor olmaktır. Bizim mücadelede doğru
bulduğumuz zemin ise kadın mücadelesinin
örgütlü bir şekilde, bütünlüklü bir perspektifle
verilmesidir. Her ne gerekçeyle olursa olsun
örgüt düşmanlığı yapan aklın karşısında olmak
gerekir.
Politik bir mücadele hattını örmenin ve bunun
için gerekli zeminleri oluşturmanın kadın kur-
tuluşuna sağlayacağı katkı hayati önemdedir.
Bunun öncülüğünü yapacak olanlar ise örgüt-
lü kadınlardır. Hayatın yarısıyız ve haklarımızı
alıncaya, tam eşitlik sağlanıncaya kadar da bu
mücadeleden geri atmayacağız.
9
Nisan 2020 Sayı 12

ORTA SAYFA

SALGIN GÜNLERİNDE DAYANIŞMA

VE MÜCADELE
Doğan Ergün

Bugün yapılması gereken, dayanışma ağlarının sayılarını artırmak, daha fazla

emekçiyle doğrudan iletişim ve ortak davranma yetisini geliştirmektir. Bu bakımdan,
tüm Türkiye İşçi Partisi üye ve dostlarının, bir kitle faaliyeti türü olarak ağlar kurması
veya işlevli olabileceklerin de içinde yer almaları büyük önem taşımaktadır.

Yalnız Türkiye değil tüm dünya halkları, 2. Dünya Konferanslarımızda ağlar

Savaşı’ndan bu yana en zor, en karanlık dönemle-
rinden birini yaşıyor. Koronavirüs salgını, ölçek ba-
kımından düşünüldüğünde dünya tarihinin en ciddi
felaketlerinden biri. Bu satırlar yazıldığında Tür-
kiye’de hastalık nedeniyle hayatını kaybedenlerin
sayısı Sağlık Bakanlığı tarafından 168 olarak, top-
lam vaka sayısı ise 10.827 olarak açıklanmıştı. Resmi
rakamların, asla gerçekleri yansıtmadığını bilsek de,
bu istatistik dahi Türkiye’nin dünyada vaka sayısı-
nın en sert şekilde arttığı ülke olduğunu gösteriyor.
Henüz yeterli test yapılmadığı halde…
Salgının başlaması, yayılması ve emekçiler üzerin-
deki etkilerine baktığımızda karşımıza o tanıdık kirli
yüzüyle kapitalizm çıkıyor. Özellikle son 30-40 yılda
neoliberal politikaların da etkisiyle doğanın büyük bir
vahşetle talan edilmesi, doğal yaşama müdahale, bes-
lenme alışkanlıklarının değişmesi gibi gerçekleri kay-
nak olarak görebiliyoruz.
Salgının başlamasının ardından bir çarpan etkisi de
sağlık sistemi oldu. Dünyanın pek çok ülkesinde,
neoliberalizmin etkisiyle kurulan sağlık örgütlen-
mesi, halkın sağlığını korumaktan ziyade bu alan-
da da “kâr maksimizasyonu” odaklıydı. Ve nihayet,
öldürücü vuruş, emek rejimi alanında oldu. Bir
yandan “evde kal” çağrıları yapılırken, bir yandan
da emekçiler, sağlıksız koşullarda çalışmak zorunda
bırakıldı. Emekçi aileleri açısından adeta bir “kırım”
yaşandı, yaşanıyor.
Öte yandan, içinden geçtiğimiz günler, Türkiye
İşçi Partisi’nin kuruluşundan bu yana sürekli dile
getirdiği bir örgütlenme biçiminin de ne kadar ya-
şamsal olduğunu gösterdi: Dayanışma ağları.
Geçen yıl düzenlediğimiz İşçi Konferansı’nda Daya-
nışma Ağları konusunda şu ifadeler yer alıyordu:
“Biz bir şey yapmasak da, kendiliğinden bu kesimler
arasında (gri yakalılar) dayanışma ağları oluşmakta-
dır. Bu ağların siyasal bir içerikte olmadığı kuşkusuz
belirtilmelidir. Ama kimi zaman birbirlerine iş bul-
ma, kimi zaman bir bilgisayar yazılımı öğretme, kimi
zaman borç verme, evi paylaşma gibi farklı biçim-
lere bürünmektedir. Sosyal medyayı da yoğun ola-
rak kullanan ve bu dayanışma biçimlerini de bir araç
olarak işlevlendiren bir kesimden söz etmekteyiz.
Hatta birçok dayanışma ağı sadece sosyal medyada
örgütlüdür. Bu tip dayanışma ağlarında en çok gelen
sorulardan birisi ise iş yerlerinde karşılaşılan sorunlar
ve bu konudaki hukuk başta olmak üzere bilgi deste-
ği gelmektedir.
Mutlaka dayanışma ağları ve mutlaka ağlar arasında
koordinasyon/dayanışma/işbirliği. Dayanışma ağla-
rının belli bir biçimi yoktur. Ancak Türkiye İşçi Par-
tisi’nin yapması gereken tüm bu ağları ortaklaştıran
biçimler bulması, kimi zaman bu ağları işçi sınıfının
diğer kesimleriyle de buluşturmasıdır.”
Yine geçen yıl düzenlediğimiz Utkan Adıyaman
Konferansı’nda ise dayanışma ağlarının öneminden
şu sözlerle bahsettik:
“Sosyalist hareketin toplumsal muhalefetle ilişkilen-

10

ORTA SAYFA
me zemini, yerelliklerde ve emek mücadelesin-
de filizlenen halk ve işçi meclisleri ile dayanışma
ağları üzerinden kurulmalıdır. Türkiye İşçi Partisi
kuruluşunun hemen ardından söz konusu ağ ve
meclislerin kurulması için ilk adımları atmıştır, an-
cak henüz bu adımlar yeterince olgunlaşamamıştır.
Örgütsel yapısının yerleşmesi için zamana ihtiyaç
duyulsa da eksikliği görülen esas unsur, öncü par-
tinin halkın örgütlülük düzeyini yükseltmeye ve
bu türden ağlarla siyasal bir ilişki kurmaya yönelik
girişimlerinde ısrarcı olmasıdır. Türkiye İşçi Parti-
si halkın sorunlarını açığa çıkarmak, onlara sahip
çıkmak ve halkı siyasete çekmek için söz konusu
ağ örgütlenmelerine daha fazla eğilmelidir.”
Evet, dayanışma ağlarının öneminden bu şekil-
de bahsetmiş ve gerek Çark Başak’larda, gerekse
teorik yayın organımız Komünist’te meselenin,
emekçi sınıfların örgütlenmesi ve iktidar mücade-
lemiz açısından önemini vurgulamıştık.
Türkiye İşçi Partisi, söz konusu örgütlenme modelini
yalnızca güncel bir ihtiyaç olarak değil, halkın kendi
iktidar aygıtını yaratması için bu modele tarihsel bir
misyon yükleyerek de yaklaşmıştır.
Görev: kurmak ve büyütmek
Gelelim bugüne…
Korona günlerinde, pek çok alanda dayanışma faa-
liyetlerinin örgütlendiğine tanık oluyoruz.
Aralarında TİP üyelerinin de olduğu çok sayıda
yurttaşımız, öğretmen-öğrenci dayanışması, 3 bo-
yutlu yazıcılar kullanarak sağlık emekçileriyle da-
yanışma, korona mekanlarının düzenlenmesi gibi
faaliyetler örgütledi. Bunların yanı sıra, kimileri-
ni TİP’in öncülüğünde kimileri ise kendiliğinden
veya farklı örgütsel ağırlıklarla pek çok mahalli ve
sektörel dayanışma ağının kurulduğuna tanık ol-
duk, oluyoruz. Bugün yapılması gereken, bu sayıyı
artırmak, daha fazla emekçiyle doğrudan iletişim
ve ortak davranma yetisini geliştirmektir. Bu ba-
kımdan, tüm Türkiye İşçi Partisi üye ve dostla-
rının, bir kitle faaliyeti türü olarak ağlar kurması
veya işlevli olabileceklerin de içinde yer almaları
büyük önem taşımaktadır.
Olası riskler
Ağ tipi örgütlenmenin riskleri, olası negatif yön-
leri var mıdır?
Elbette olduğu söylenebilir.
ÇarkBaşak
Siyasetten veya emek karakterinden tamamen soyut-
lanmış ağların düzen açısından, pekâlâ, biriken tepki-
yi soğurma işlevi göreceği açıktır. Siyasi ölçekte iste-
diğini yapan iktidar, yapısal veya politik gündemlere
kulağını tıkamış ağlardan, kimi tıkanıklıkları aşmak
için fayda sağlamak isteyebilir.
Dahası, yine yukarıdaki boşlukları olan bir ağ çalış-
masının ister istemez “yardım kuruluşu” düzeyinde
kalması da beklenmelidir.
Yapacağımız ‘aşı’
Öyleyse, Türkiye İşçi Partisi’nin ve üyelerimizin/
dostlarımızın, bu ağlara hemen şimdi birkaç aşı
birden yapmaları gerekiyor.
Birincisi, mahalli düzeyde de olsa ağ örgütlenme-
lerinin mutlaka emekçilerin sorunlarını gündem-
lerine almaları şart. Herhangi bir ilçe/mahalle/semt
dayanışmasında evinden dışarıda çalışmak zorunda
kalan emekçiler, işsiz kalanlar hakkında talepler
üretmek, onların sesini yükseltmek öncelikli gö-
revlerden biri olmalı.
Dayanışma ağlarının sigortası olacak bir ikinci
adım ise İşçi Bürosu’nun öncülüğünde hayata ge-
çen emek alanındaki örgütlenmeler. Bunların sa-
yısının artması ve daha çok yoldaşımızın bu alanda
faaliyet yürütmesi, yukarıdaki handikapı aşmamı-
zın bir diğer güvencesi olacak.
Üçüncüsü, dayanışma ağlarını doğaları gereği bir
tarafında “yardım derneği” bir tarafında ise “mü-
cadele örgütü” kutupları bulunan birer sarkaç gibi
düşünülmeli ve mümkün olduğunca ikincisine
doğru çekilmeye çalışılmadır. Mücadele örgütüne
doğru çekilmeli ancak kapsayıcı karakter asla göz
ardı edilmemeli.
Dördüncü olarak, ağlar arasındaki koordinasyonun
oluşmasının önemini belirtmek gerekir. Ağların,
pek çok kesimin ihtiyaçlarını karşılayacak talepler
etrafında ortak ses çıkarabilmesi, iktidar karşısında
bir odağın oluşmasının da kapılarını açacaktır.
Zor günlerden geçiyoruz ve maalesef daha zorlarına
da hazırlıklı olmalıyız. Saray Rejimi, bu zor günleri,
kendi faşizan karakterini daha da pekiştirerek, daha
otoriter yöntemlerle, doğrudan baskıyla ve emekçi-
leri birbirlerine düşman ederek geçirmeye çalışacak.
Bu dönemi, bizi sosyalizme yaklaştıran bir dönem
olarak kazanmanın yolu ise dayanışmanın ve müca-
delenin yükseltilmesinden geçiyor.
11
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
GÜNDEM

MOSKOVA MUTABAKATI’NIN ARDINDAN:

İDLİB’DE YENİ DENGE!
Hakan Güneş - Uluslararası İlişkiler Bürosu

Gündemin küresel salgınla farklılaşması yaza kadar mevcut durumun korunacağını gösteriyor. Ancak
AKP yönetiminin siyaseten Esad’ı “devrilmesi gereken bir katil” olarak değerlendirmesi ve aynı
değerlendirmede tüm NATO üyesi ülkelerle mutabık olması, Moskova’da varılan anlaşmanın en
önemli fay hattı olarak duruyor.

Suriye’nin İdlib bölgesinde şubat başından iti-
baren hızlanan askeri çatışmalar şubat ayı so-
nunda çok sayıda Türkiyeli ve Suriyeli askerin
ölümüyle sonuçlanan kısmı bir savaşa dönüştü.
Çatışmanın İdlib sahasının sınırlarını aşıp daha
kapsamlı bir hale gelmesi hatta belki başka
bölgesel güçlerin de katılması ile genişleme-
si ihtimal dahilinde idi. AKP’nin son 10 yılda
şiddeti giderek artan militarist ve müdahaleci
siyaseti Azez, Afrin ve Fırat’ın Doğusu operas-
yonlarında olduğu gibi ilerlemedi. Rusya’nın
ağırlığını koyması ve Suriye ordusunun ağır
kayıplara karşın mevzilerini elde tutması so-
nucunda Ankara, Moskova’da masaya oturdu
ve bir mutabakata imza attı. Çatışma sürecinin
hemen öncesindeki durumu, Erdoğan’ın “kır-
mızı çizgiler” ile anlattığı beklentilerini ve so-
nunda imza attığı metnin içeriğini kısaca açık-
ladıktan sonra oluşan yeni statükonun ne kadar
kalıcı olabileceğini çözümlemeye çalışacağız.
Mutabakat’tan hemen önce
27 Şubat Perşembe günü sert ve riskli bir evre-
ye giren İdlib krizinin birinci haftasında bek-
lenen kritik görüşme 5 Mart’ta Moskova’da
gerçekleşti. Görüşme sürerken sahada TSK ile
Suriye Ordusu arasında devam etmekte olan
askeri harekâtların geçici de olsa dondurulup
dondurulmayacağı, Astana sürecinin istikbali,
Türkiye’nin Suriye Ordusu’nun 2018 ateşkes
hattına geri çekilmesi talebine ilişkin Rusya’nın
tutumu yanıtı aranan öncelikli sorunlardı. Pu-
tin-Erdoğan görüşmesinden Türkiye’nin NA-
TO’yu göreve çağırması, göçmen krizi ve ikili
ilişkilerin yeni dengesinin ne şekilde kurulaca-
ğına dair bazı ipuçlarının alınıp alınmayacağı
konuları da ilk gruptaki acil soruları izleyen
önemli başlıklardı.
Belirli bir diplomatik nezaketin korunmasına
rağmen, görüşmenin iki devlet başkanı ara-
sında bugüne dek yapılmış en gergin görüşme
olduğu dikkatlerden kaçmadı. Putin, askerlerin
ölümünden duyduğu üzüntüyü “tek bir insa-
nın bile ölümü trajedidir” cümlesi ile politik bir
üzüntü değil, insani bir üzüntü bağlamına yer-
leştirdi. Ardından Ankara’nın iddialarını basın
önünde yalanlayarak 33 askerin öldürüldüğü
noktada TSK askeri varlığının Suriye tarafın-
dan bilinmediğinin altını bir kez daha çizdi.
Bir hafta önce perşembe günü itibarıyla Tür-
kiye’nin başlattığı askeri operasyonları kaste-
derek, “bu süre zarfında maalesef Suriye ordu-
sunun kayıpları, ciddi kayıpları olmuştur” diye
devam eden Putin, sözü olayların tekrarlan-
maması için bu toplantının önemine bağladı.
Bu cümlesi ile de Suriye ordusunun yeniden

12
ÇarkBaşak Nisan 2020 Sayı 12

GÜNDEM

kontrol altına aldığı Seraqib’e askeri inzibatını te tampon bölge oluşturacakları düşünülünce
yerleştirerek Türkiye’nin yeni bir ileri harekât yeniden hızlıca çatışmaların ya da savaşın baş-
yapmasına izin vermeyeceğini ortaya koydu lamayacağını öngörebilirdi. Gündemin ko-
ve Rusya’nın saha tutumunda kararlı olacağını ronavirüs salgını nedeniyle değiştiği şartlarda
gösterdi. Nitekim rekor uzunluktaki heyetler cihatçı grupların TSK’ya yönelik kimi saldırı-
arası görüşmeden de bu havanın tam bir izdü- ları olsa da esas olarak geride bırakılan bir ayda
şümü çıktı. Suriye ve Türkiye orduları karşı karşıya gel-
mediler. Ancak bu sorunların bittiği anlamını
Mutabakat çerçevesi:
taşımıyor. En az iki nedenle idlib’de kurulan
Erdoğan’nın kırmızı çizgilerinin morlaşması!
yeni denge kırılmalara açık duruyor:
Yapılan basın açıklamasında Putin, “Rusya’nın
Öncelikle durumun kendisi Suriye açısından
Hmeymim üssüne yapılan sayısız saldırıyı”,
sonsuza dek kabul edilemeyeceğine göre Su-
İdlib’deki “radikallerin çatışmayı tetikleyecek
riye ordusunun saha kontrolü ve Rusya’nın
faaliyetleri”ne dair vurguları yaptıktan sonra
cihatçı mevzilerine yönelik operasyonları Tür-
Astana Süreci’nin devam edeceğini ifade etti.
kiye’nin bölgedeki varlığını ve konumlanışını
Putin 6 saati aşan bir toplantının ardından “or-
her seferinde riskli hale getirecektir. AKP’nin
tak bir belgede anlaştıklarını ve varılan nokta-
yeni-Osmanlıcılık ve İhvancılık karışımı tutu-
nın İdlib’de ateşkese ve Suriye Arap Cumhu-
mu da bu tabloyu daha riskli halde tutmaktadır.
riyeti ile çatışmalı taraflar arasındaki sorunların
Zira Türkiye’nin ılımlı muhalif olarak tanım-
barışçıl çözümüne vesile olacağına” inandığını
ladığı güçler ile İdlib sahasında BM tarafından
duyurdu.
terörist olarak tanımlanan unsurlar arasında
Erdoğan’ın konuşması ise son bir haftada üs- zincirleme bir işbirliği mekanizması vardır ve
tüne basa basa vurguladığı pek çok noktadan yeniden Şam ve Moskova’yı Ankara ile karşı
geri adım attığını yansıtan bir içerikle geldi. karşıya getirebilir.
Öte yandan son gelişmelerin ana sorumlusu-
İkinci olarak hem iç politikadaki prestij kaybı
nun “rejim” olduğunun altını çizmekten de
hem de ilk başta gelmeyen Batı/NATO des-
geri durmadı. Türk-Rus İlişkilerinin derinliği
teğinin yavaş da olsa artıyor olması Erdoğan’ı
ve önemi cümlelerini, İdlib’deki insani dram
yine riskli bir askeri maceraya atılmaya sevk
ve mülteci basıncı gibi başlıklarla tamamlaya-
edebilir. Bu iki neden kendi başlarına da bi-
rak İdlib’de “yeni bir statü”nün kaçınılmaz hale
rer risk oluşturuyor ama bir arada oldukların-
geldiğini belirten Erdoğan’ın konuşması 2018
da daha da tehlikeli, maceracı adımlara zemin
ateşkes sınırlarını artık temel almayacağının
oluşturabilir.
beyanı oldu.
Gündemin küresel salgınla farklılaşması yaza
Nitekim dışişleri bakanlarının basınla paylaş-
kadar mevcut durumun korunacağını gösteri-
tıkları mutabakat metninin en öne çıkan yani
yor. Ancak AKP yönetiminin siyaseten Esad’ı
saatler içinde (5 Mart geceyarısı 24:00 itibarıy-
“devrilmesi gereken bir katil” olarak değerlen-
la) ateşkesin yürürlüğe gireceği maddesi idi.
dirmesi ve aynı değerlendirmede tüm NATO
Diğer iki maddede ise M4 Karayolu’nun kuzey
üyesi ülkelerle mutabık olması, Moskova’da
ve güneyinde altışar kilometrelik (toplamda 12
varılan anlaşmanın en önemli fay hattı olarak
km) bir güvenlik koridorunun oluşturulması,
duruyor.
burada Türk-Rus ortak devriyelerinin teşkili
ve bunun detaylarının teşkiline dair usulü içe- Türkiye, Suriye’nin tüm bölgelerinden koşul-
riyordu. suz çekilmediği sürece, Batılı müttefikleri için
kullanışlı bir saha gücü olarak kendini pazarla-
Yeni denge sürdürülebilir mi?
mayı bırakmadığı ve yeni-Osmanlıcı yayılmacı
Birkaç günde yeniden çatışmaya dönen daha emellerinden vaz geçmediği sürece yapılan her
önceki ateşkeslerden farklı olarak bu kez or- mutabakat sonunda kırılmaya mahkumdur.
tak devriyelerin genişçe bir koridorda birlik-

13
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
GENÇLİK

GELECEĞİMİZİ KURTARMAK
Öğrenci Bürosu

“Partili devrimci bir gençlik kuşağı” yaratmak iddiası, her düştüğümüzde daha büyük bir inatla kalkıp
yeniden denemek anlamına geliyor bizim için. Sosyalist Devrimci Gençlik, geri çekiliş döneminde bu
iradenin, öğrencilere ve gençliğe yönelik politikaları üreterek kitlelerle temas etmesini temsil ediyor. Bu
kuşak, gençliğin sorunlarına karşı dışarıdan söz söyleyen değil içeriden müdahale eden, “siz” dilini değil
“biz” dilini kullanan, öğrencileri dayanışma ve eşitlik temelinde bir araya getirmeyi amaçlayan, dinamik
ve katılımcı bir yapıyı kurma ve tüm Türkiye gençliğine armağan etme sınavını veriyor.

Zaman değişiyor ve biz ilerliyoruz…
Günümüzde sermaye sahiplerinin zenginliğinin
özelleştirmeler ve metalaştırma yollarıyla arttırıl-
ması sadece ekonomik alanı değil, sosyal ve siya-
si alanı da yeniden üretme ihtiyacını doğuruyor.
Toplumsal eşitsizlik sürekli artarken ve toplumun
geniş kesimleri yoksullaştırılırken bu düzenden bi-
reysel kaçış arayanları da, bu düzene karşı hep bir-
likte reaksiyon verenleri de görüyoruz.
Son yıllarda, Türkiye sosyalist hareketini kitleler
içinde, kitlelerle birlikte siyaset yapabilecek ve düze-
ne karşı doğal olarak biriken tepkiyi yönlendirebile-
cek bir devrimci müdahaleyi aradık, arıyoruz. Çün-
kü bu müdahale tek bir anda değil, bugünde sürekli
kendini yeniden üretebilecek bir nitelikte olmalı.
“Partili devrimci bir gençlik kuşağı” yaratmak id-
diası, her düştüğümüzde daha büyük bir inatla kal-
kıp yeniden denemek anlamına geliyor bizim için.
Sosyalist Devrimci Gençlik, geri çekiliş döneminde
bu iradenin, öğrencilere ve gençliğe yönelik po-
litikaları üreterek kitlelerle temas etmesini temsil
ediyor. Partili devrimci gençlik kuşağı, gençliğin
sorunlarına karşı dışarıdan söz söyleyen değil içeri-

14
 ÇarkBaşak
den müdahale eden, “siz” dilini değil “biz” dilini kul-
lanan, öğrencileri dayanışma ve eşitlik temelinde bir
araya getirmeyi amaçlayan, dinamik ve katılımcı bir
yapıyı kurma ve tüm Türkiye gençliğine armağan
etme sınavını veriyor.
Bugün Türkiye’de öğrencilerin hassas noktaları sü-
rekli yeni zamlarla tazelenen yemekhaneden ulaşıma
gündelik pahalılığın yaşamayı her geçen gün daha
fazla zorlaştırması. Her üç öğrenciden ikisinin okur-
ken çalışmak zorunda olması ve güvencesizlik gençleri
daha çok yalnızlaşmaya itiyor. Bu yalnızlaşmanın so-
nucunda gençlikte mutsuzluk ve stres git gide artıyor;
bu ülkenin gençleri ileride iyi bir gelecek sahibi ola-
bileceğine, huzurlu bir yaşam inşa edebileceğine olan
inancını hızla (ve gerçekçi sebeplere dayanarak) yitiri-
yor. Bugünün gençliğine sunulan tabloda işsizlikten,
güvencesizlikten, geleceksizlikten başka bir şey yok.
Bahsedilen mücadele örgütünü yaratma sınavı, ayrıca
genç kadro adaylarının da sınavı olarak okunabilir.
Çünkü Sosyalist Devrimci Gençlik’in çizdiği kadro
tipolojisi, örgütün ortak gündem ve hedefleri doğ-
rultusunda çevresindeki insanları da harekete geçire-
bilmeye dayanmaktadır. “Saksıda devrimci yetişmez”
sözünden anladığımız, bir devrimcinin kendisini
sınadığı alanın yalnız ve ancak (türlü zorluklara ve
engellere gebe olan) yaşamın kendisi olduğudur.
Öğrencilerin yığınlar halinde siyasete katılmasının
aygıtını üretmek, birlikte politika üretmekten ve
birlikte öncülük etmekten geçiyor. Şeffaf bir yapıyı
ve katılımcı karar alma süreçlerini oluşturmak bu ko-
nuda ilk esaslarımızdan birisi. Doğrudan bizim gibi
düşünmeyen insanlarla bir araya gelerek zorlu karar
alma süreçlerine birlikte dahil olmak, bugünün ko-
şullarında belki de siyasetimizi, ikna ediciliğimizi ve
sözlerimizin gerçekliğini en çarpıcı biçimde ortaya
koyabileceğimiz fırsat anlamına geliyor.
Bizi öğrencilik ve öğrenci olmanın problemleri pay-
dasında bir araya getiren ilkelere sahip çıkmak ve
ortak hedeflere sadakat göstermekse kolektiviteyi
oluşturmanın bir ön koşulu olarak beliriyor. Bu iki
yaklaşım, sanılacağının aksine bizi demokratik mer-
keziyetçi bir karaktere zorunlu olarak götürüyor, bu
Nisan 2020 Sayı 12
GENÇLİK
Öğrencilerin yığınlar halinde siyasete
katılmasının aygıtını üretmek, birlikte
politika üretmekten ve birlikte öncülük
etmekten geçiyor. Şeffaf bir yapıyı ve
katılımcı karar alma süreçlerini oluşturmak
bu konuda ilk esaslarımızdan birisi.
merkeziyetçiliği daha zorunlu kılıyor. Buna sahip ol-
madan, bugün ihtiyaç duyulan geniş kitlelerin siya-
sete katılım aracının üretilemeyeceğini, üretilse dahi
yalnızca birbirinden kopuk ve tekil örneklerden öte-
ye geçilemeyeceğini düşünüyoruz. Yalnızca belirli
hak gaspları dolayımıyla ortaya çıkan, adeta saman
alevi gibi parlayıp müdahale edilmediğinde sönme-
ye de mahkum olan gündemler bize ihtiyacımız olan
ateşlemeyi sağlasa da, uzun yol yapmamız için yeterli
olmayacak. Bu sebepten, tekil tekil ortaya çıkan dire-
nişler arasında siyasal bir örüntünün kurulması başlıca
görevlerimizden.
Bahsi geçen siyasete katılım aygıtını üretmek, neoli-
beralizmin siyaset alanını çürütme ve dönüştürme sü-
recine karşı güçlü ve kitlesel bir karşı koyuş anlamına
gelecektir. Karamsarlığa, sınav stresine ve yoksulluğa
itilen ve bundan kaçış olarak yurtdışına çıkmak ya da
kariyerizme teslim olmak dışında bir çare göremeyen
gençliğe bir alternatif sunabilmek, büyük bir güç ve
odaklanmayı gerektiriyor. En geniş öğrenci kesimle-
rinin ortaklaşacağı en basit sorunlarına odaklanan bu
mücadele odağına günlerdir aldığımız dönüşler, kır-
dığımız buzun arkasında uzun ve meyve bahçeleriyle
dolu bir yol olduğunu gösteriyor.
Bu yolun bir noktasında, Saray Rejimi’nin yıkılaca-
ğını ve yeni dönemin aralanacağını biliyoruz. Yeni
dönemde öğrencileri temsil edebilecek yapıyı kur-
mak için bugünden mücadele bayrağını yükseltmek,
tepkileri bir araya getirmek ve sorunların çözüme
kavuşması için yürümemiz gereken yoldayız. Bu
yolu mümkün olduğunca fazla arkadaşımızla yürü-
yebilmeyi hedefliyoruz. Şimdiden öngöremediğimiz
birçok problemi ve engeli, geleneğimizin ve müca-
delenin her alanında edindiğimiz birikimle aşacağız.
Geleceğin mücadelesini yaratacağız, geleceğimizi
kurtaracağız!
15
Nisan 2020 Sayı 12
GENÇLİK
İZMİR’DE LİSE ÇALIŞMASINI YÜKSELTİYORUZ
İzmir Lise Birimi
Şimdiden bir sonuca varmak hatalı olabilir fakat yukarıda ifade ettiklerimiz bizim için son derece
önemli. Senelerdir (sayıca kalabalık olduğumuz zamanlarda bile) bu kadar farklı okuldan, farklı
tipolojideki liselilerle bağ kuramamıştık. Bu sene ilk defa bunu başarabildik ve çalışmamızın çok daha
büyüyeceğini/yayılacağını düşünüyoruz.
İzmir lise çalışması olarak bu seneye başlarken par-
timizin kitleselleşme hedefiyle orantılı bir planlama
yaptık. İlk olarak İzmir’de 4-5 senedir sürdürdüğü-
müz lise çalışmamızı değerlendirerek başladık.
Kısaca bahsedersek: bize göre, geçtiğimiz yıllarda
yaptığımız çalışma kitleselleşme hedefinden uzak
ve yalnızca kendi örgütümüzü büyütme amacı
güdüyordu. Genellikle planlarımız “yalnızca” aile-
si veya çevresi sayesinde kendisini solcu/sosyalist/
devrimci şeklinde nitelendiren liselileri bulmak ve
örgütlemek üzerine kuruluydu. Yaptığımız et-
kinlikler çoğunlukla salt siyasi içerikler taşıyor ve
birkaç kişiyi örgütlemekten başka geri dönüşü ol-
muyordu.
Bu sene yukarıda anlattığımız 4-5 yıllık çalışmamı-
zı aşan bir fikir ve strateji oluşturmaya karar verdik.
Bunun için öncelikle en önemli hedefimiz kitle-
selleşmek olacak ve tüm çalışmalarımızı buna göre
planlayacaktık.
Buna göre 1.5 ayda bir salt siyasi içerikli olmayan,
daha fazla ilgi çekebilecek, güncel konular üzerine
yoğunlaşan etkinlikler düzenleyecektik. Bununla be-
raber düzenli olarak gündem tartışmaları, Devrimci
dergisi satışları, eğitimler, meclis toplantıları yapacak
ve bunların hepsinin bir sonucu olarak ilk dönemin
sonunda büyük bir etkinlik düzenleyecektik.
16
ÇarkBaşak
Aynı zamanda tüm çalışmamızı koordine edecek,
kitleselleşirken partili, sosyalist ve devrimci kimliği-
mizin de yaygınlaşmasını sağlayacak ve çalışmamıza
öncülük edecek 6 liseli arkadaşımızı partili yaptık ve
lise birimimizi oluşturduk.
Bu çalışmayı gerçek anlamda yapabilmek için de
iki anahtar kelimemiz vardı: düzen ve hareket. Her
sene çalışmamızın en aksamadan hareket ettiği za-
man 1 Mayıs öncesiydi. Çünkü 1 Mayıs öncesi her-
kes örgütlenme ve yeni insanlarla tanışma hedefiyle
hareket ediyordu. Biz de mümkün olduğunca tüm
sene boyunca 1 Mayıs öncesinde olduğu gibi dü-
zenli ve hareket halinde olmayı hedefledik.
İlk etkinliğimiz iklim aktivisti Greta Thunberg’in
milyonlarca kişi tarafından izlendiği ve iklim/çevre
konusunun sosyal medyada gündem olduğu za-
manda “Felaketin Eşiğinde Dünya” etkinliği oldu.
İklim/çevre mücadelesi kapitalizm var olduğu sürece
güncelliğini kaybetmeyecek ve aynı zamanda sosya-
listlerin de yakından takip etmesi, üzerine çalışmalar
yapması gereken bir konu. Dolayısıyla ilk etkinliği-
mizi iklim/çevre üzerine gerçekleştirip şimdiye ka-
dar temas etmediğimiz ve hatta etmemizin olanağı
olmayan birçok liseliyle temas etmeyi başardık.
İkinci etkinliğimizi de hepimizin yaşamını derin-
den etkileyen internet/sosyal medya üzerine ger-
çekleştirdik. Özellikle gençlerin günlerinin büyük
çoğunluğunda internete bağlı yaşadıklarını düşü-
 ÇarkBaşak
nürsek yine iklim/çevre gibi üzerine çalışma yapma-
mız gereken bir konuydu. Sosyal medya ve internet
üzerine derinlemesine tartışmalar gerçekleştirdik bu
da bizim de birçok konuda fikir sahibi olmamızı sağ-
ladı. Bu etkinliğimiz de çalışmamızın büyümesinde
önemli bir rol oynadı.
Tüm bunlarla beraber düzenli Devrimci satışları, lise
meclisleri toplantıları, gündem tartışmaları gerçekleş-
tirdik ve çalışmamızın sürekli hareket halinde kalma-
sını sağladık.
Dönem sonuna doğru gelirken yaklaşık 4-5 aydır
üzerine düşündüğümüz ve planlarını yaptığımız
“Gençlik Nereye Gidiyor?” kampanyamızın çalış-
masına başladık. Dönem boyunca yaptığımız tüm
çalışmaların finali olacağı için bir şekilde risk almak
ve büyük bir salon tutmak istedik. “Gençlik Nereye
Gidiyor?” etkinliğimiz, liselilerin dikkatini çekebile-
cek bir müzik grubunun küçük bir konser verdiği ve
aynı zamanda nitelikli bir profesörün konuşmacı ol-
duğu; gençlerin, liselilerin durumunu tartışacağımız
bir etkinlik olacaktı.
“Gençlik Nereye Gidiyor?” başlığını seçmemizin en
önemli sebebi şu: hem yaşlıların gençleri iğnelemek
için kullanması sebebiyle esprili bir boyutu vardı hem
de bir o kadar ciddi ve tartışılması gereken bir soruy-
du. Bu çalışmamızın 3 ayağı vardı.
Birincisi, Instagram çalışması. Şimdiye kadar nere-
deyse tüm etkinliklerimizin afişini hazırlayıp sosyal
medyadan paylaşıyorduk ve birkaç istisna dışında hiç
geri dönüş olmamıştı. Bu sefer Instagram’ı kullanma-
ya karar verdik çünkü özellikle liselilerin çok fazla
vakit geçirdiği bir uygulama. Instagram’dan sayfamı-
zı açtıktan sonra etkinliğimizin afişini ve logosunu
kullanıp duyuruya başladık. Aynı zamanda İzmir’de-
ki birçok okulun sayfasını ve o sayfaları takip eden
liselileri takip ettik. Toplamda 500’den fazla liseliyle
takipleşmeye başladık. Bu da yüzlerce liselinin etkin-
liğimizden haberdar olmasını sağladı.
İkincisi, okul önlerinde broşür dağıtımı. İzmir’de ne-
redeyse hiçbir sol örgütün bağ kuramadığı Bornova
Anadolu Lisesi, Atatürk Lisesi, Karşıyaka Anadolu
Lisesi gibi köklü okulların önlerinde broşürlerimizi
dağıtmaya karar verdik. Bu da birebir birçok liseliy-
le temas etmemizi sağladı. Broşürlerimizi dağıtırken
Instagram çalışmamız sayesinde birçok liseliden “ben
bu etkinliği görmüştüm” tepkisi aldık.
Üçüncüsü, lise örgütümüzün organik bağ kuracağı
insanlardı. Bu çalışmayla da şimdiye kadar bulun-
duğumuz her okulda aktif olarak broşür dağıtımı ve
Nisan 2020 Sayı 12
GENÇLİK
görüşmeler yaptık. Okul okul etkinliğimize gelmek
isteyen insanlardan WhatsApp grupları oluşturduk ve
bu gruplar etkinlikten sonraki okul meclislerimizin
ilk adımı oldu. Etkinliğimizin kalabalık geçmesini de
esas olarak bu çalışmamız sağladı.
Amacımız en temelde etkinliğimizden İzmir’deki
yüzlerce liselinin haberinin olmasını sağlamaktı. Bu-
nun için Instagram’dan her gün etkinliğimizi tanıtan
ve dikkat çekici tasarımlar/görseller paylaştık. Etkin-
liğimize birkaç gün kala ise takipleştiğimiz tüm lise-
lilere samimi bir dille mesaj atarak çağırdık.
Aynı zamanda etkinlik gününü de ciddi bir şekilde
planladık. Sunucu arkadaşımızın elinde tutacağı kart-
lardan, görevli arkadaşlarımızın giyeceği tişörtlere
kadar her şeyi kurumsal/profesyonel görünmesine
özen gösterdik.
Sonuçta emeğimize değen bir etkinlik gerçekleştirdik.
Etkinlikten sonra hiç vakit kaybetmeden yarı yıl
tatili boyunca 40’a yakın insanla iletişim kurduk ve
İzmir’de gerçek bir Lise Meclisleri çalışması oluştur-
maya başladık. Şimdiden daha önce bulunmadığımız
birçok okulda meclisler kurma şansımız var. Haliha-
zırda meclisimizin olduğu okullarda ise meclislerimi-
zi genişletiyoruz.
Şimdiden bir sonuca varmak hatalı olabilir fakat yu-
karıda ifade ettiklerimiz bizim için son derece önem-
li. Senelerdir (sayıca kalabalık olduğumuz zamanlar-
da bile) bu kadar farklı okuldan, farklı tipolojideki
liselilerle bağ kuramamıştık. Bu sene ilk defa bunu
başarabildik ve çalışmamızın çok daha büyüyeceğini/
yayılacağını düşünüyoruz.
Buradaki anahtarın insanlarla hayatlarında var olan
güncel konular üzerinden bağ kurmak olduğunu
düşünüyoruz. Çünkü iklim yakıcı bir sorunken ne-
redeyse (birkaç örnek dışında) sosyalistlerin bu alana
dair yaptığı hiçbir çalışma yok. Biz geçen senele-
re kıyasla bu ve buna benzer konularla ilgilenmeye
başladık ve çalışmamızı bunun üzerine kurduk. İlk
defa insanların hayatlarına, onların sorunlarına temas
etmeye başladığımızı düşünüyoruz. Aynı zamanda
sosyal medyayı, bir kampanyası organize ettiğimizin
farkına vararak daha önce tecrübe etmediğimiz şekil-
de kullanmamız da yararlı oldu.
Sonuç olarak İzmir’de lise çalışması olarak önemli bir
adım attığımızı düşünüyoruz. En kısa vadede hedefi-
miz bu adımı büyütecek, yaygınlaştıracak bir örgüt-
sel yapı oluşturmak. Bunun için de yazının en başında
bahsettiğimiz fikirden ve stratejiden ödün vermeden,
ısrarla ve inatla çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
17
Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
ÖNERİYORUZ

GENÇLERLE BAŞ BAŞA:

SOSYALİZM

“
Kitap, bir arkadaşının torununun (Taylan)
sosyalizmle ilgili sorularına Çulhaoğlu’nun verdiği
yanıtların, aslında karşılıklı sohbetin, bir ürünü
OKUYORUZ

olarak ortaya çıkıyor. Çulhaoğlu ve Taylan, yer yer

sosyalizmin ilkesel ve tarihsel kökenlerine iniyor,
yer yer sosyalist hareketin güncel sorunlarına dair
tartışmalar yürütüyor.

“Bence de haklısın ama nasıl olacak bu iş?”, “Ta-
mam, aranıza katılayım ama nereden başlamam
gerekiyor?”, “Başlangıç olarak anlayabileceğim
ve sıkılmayacağım bir kitap yok mu?”
Bu cümlelerden birini veya birkaçını sosyalist
mücadeleye katılmak isteyip de kurmamış olan
ya da mücadeleye katmak istediği kişilerden
duymayan yoktur. Gerçekten çok mu zor hem
yukardaki sorulara cevap verebilecek hem de
akıcı ve anlaşılabilir bir kitap yazmak? Bu ki-
taptan önce Karl Marx’ın, “Kapital”in ilk cildi
için yazdığı önsözdeki gibi bir savunmayla “bir
şeyi öğrenmek için fazlaca emek vermek gerek-
tiğini, bu işlerin çok basit olmadığını” söyleye-
bilirdik. Kuşkusuz Marx haklı, ancak sosyalist
düşünceyle sıcakkanlı bir tanışmaya da kimse,
hayır demez herhalde.
Metin Çulhaoğlu, Yordam Kitap’ın özenle ha-
zırladığı Gençlerle Baş Başa serisine, Sosyalizm
konulu kitapçığı ile katkısını sundu. Sosyalizm
konusuna artık “üretim tarzının alt iki bileşe-
ni, üretici güçler ve üretim ilişkileri ile başla-
yıp, üretici güçlerin belirli bir aşamaya gelerek
üretim ilişkilerini değişmeye zorladığı” bir top-
lumsal düzen olarak başlamak zorunda değiliz.
“Taylan’ın anarşist Egesu ile olan polemikli ve
duygusal ilişkilerinden” ya da “annelerimizin
evin çamaşırını sosyalist Türkiye’de bir çama-
şırhaneye teslim etmeye razı olup olmayacağın-
dan” da konuyu açabiliriz.
Kitap akıcı ve anlaşılır olduğu kadar, 200 yıl-
lık bir tarihi yoğunlaştırarak bir kaba dökmenin
ağırlığını da taşıyor. Bu yönü kitabı hem salt
gençlere dönük bir kitap olmaktan çıkarıyor
hem de bir başlangıç kitabı olmanın ötesine ta-
şıyor. Kitap, bir arkadaşının torununun (Tay-
lan) sosyalizmle ilgili sorularına Çulhaoğlu’nun
verdiği yanıtların, aslında karşılıklı sohbetin,
bir ürünü olarak ortaya çıkıyor. Çulhaoğlu ve
Taylan, yer yer sosyalizmin ilkesel ve tarihsel
kökenlerine iniyor, yer yer sosyalist hareketin
güncel sorunlarına dair tartışmalar yürütüyor.
Çulhaoğlu ve Taylan’ın sohbeti “sosyalist kime
denir, komünist ile farkı nedir? Devrimci kime
denir?” gibi sorular ile başlıyor. Sohbetin bu ka-
dar temelden başlaması, kitap boyunca bu kadar
temel düzeyde devam ettiğini düşündürmemeli.
Çulhaoğlu, kimi noktalarda sosyalist hareketin
sorunlarına ışık tutan belirli açılımlar da yapı-
yor. Bu müdahaleler için ise önsözde bizi uya-
rıyor: “Sosyalizme ilişkin bunca farklı yorum ve
duruş varken, insanın zülfü yare dokunmaya-
yım, kimse alınmasın gibi duyarlılıklara fazlaca
mahkum olması, ancak harcıalem şeyler söylen-
mesi gibi bir risk de barındırır.”
Bu uyarının kitap boyunca gerekliliğinin çok az
hissedilmesi ise kitabın başka bir inceliğini gös-
termektedir. Çulhaoğlu kitabın hiçbir noktasın-
da olmaması gerekeni, olması gerekenin önüne
koymuyor. Sosyalizmin ne olmadığı meselesi-
nin, sosyalizmin ne olduğu sorusunun önüne
geçmesine izin vermiyor.
Çulhaoğlu’nun kaleme aldığı, zengin ve merak
uyandırıcı bu “serüven”, bugüne kadar okudu-
ğunuz kitaplardan izler bulacağınız ve bundan
sonra okuyacağınız kitaplarda izlerine rastlaya-
cağınız, size, birçok sorunun cevabını daha da
derinleştirmeyelim, dedirtecek ve sosyalizmle
oldukça zengin bir “tanışma fırsatı” verecektir.

18
 ÇarkBaşak
“12 YIILIK ESARET”
“
Köle sahiplerinin acımasızlığı, siyahilerin
insan yerine konmaması, maruz kalınan
işkenceler gibi detayları, bazı sahnelerde
İZLİYORUZ
sert görüntüler kullanmaktan çekinmeden
gözler önüne seren bu film, filmi
günümüz dünyasından izleyen biri için
ırkçılığın absürtlüğünü ve yanlışlığını
ortaya koyuyor.
Yaşamak ve hayatta olmak arasındaki farkı açıkça
gözler önüne seren bu filmde, özgür doğan fakat
sonradan kaçırılıp satılarak köleleştirilen Solomon
Northup’ın hikayesini izliyoruz.
Amerika’nın kölelik tarihine ilişkin gerçekçi detaylar
barındıran film, 1853 yılında Solomon Northup’ın
aynı isimdeki kendi anılarını yazdığı kitaptan uyar-
lanmış. Köle sahiplerinin acımasızlığı, siyahilerin
insan yerine konmaması, maruz kalınan işkenceler
gibi detayları, bazı sahnelerde sert görüntüler kullan-
maktan çekinmeden gözler önüne seren bu film, fil-
mi günümüz dünyasından izleyen biri için ırkçılığın
absürtlüğünü ve yanlışlığını ortaya koyuyor. Efendi-
lerin yaptıklarının yanlış olduğunun düşünülmemesi,
siyahilerin bir mal olarak görülmesi; başarılı senaryo
yazımı ve oyuncuların özverisi ile izleyiciye güçlü
bir şekilde yansıtılıyor. Filmin hikayesinin değerinin
yanı sıra filmin varlığının kattığı bazı değerler de var.
Yani filmin yapılma amacı ve filmi izleyince filmden
aldığınız mesaj. Günümüzde de karşımıza çıkan ırk-
çılığın bu acımasız kökenlerini gördüğünüzde; dışa-
rıda, internette karşılaştığınız ırkçı ya da ırkçı eğilim-
li davranış ve düşünceler dikkatinizi hemen çekiyor
ve size oldukça rahatsız edici geliyor.
Film, bundan 200 yıl sonra bugün yaşanan ırkçı ak-
siyonların üstüne nelerin gelişeceğine, onların bu
günlere baktığında nasıl hissedeceğine dair bir fikir
veriyor. Dolayısıyla izleyiciye, tarihten örneklerini
doğrudan göstererek bir bilinç katmayı başardığını
söyleyebiliriz.
Filme sinema sanatı açısından baktığımızda da aldığı
ödülleri sonuna kadar hak etmiştir diyebiliriz. İçeri-
ğinden bağımsız olarak iyi üretilmiş bir film olduğu-
nu söylemek yanlış olmaz. Görüntü estetiğini sağ-
larken yaşanan tüm çirkinlikleri de yumuşatmadan
vermeyi başarabilmiş bir film, 12 Yıllık Esaret.
Nisan 2020 Sayı 12
ÖNERİYORUZ
BİR YALNIZLIK EZGİSİ
“
Yeri gelmişken çoğumuzun Grup Yorum’dan
duyduğu, “Haziranda Ölmek Zor” şarkısı da Hüsnü
Arkan’a aittir ve yine aynı yıllarda, aynı “illegallik”le
DİNLİYORUZ
dinlenmiştir.
Eski bir albümü paylaşıyoruz bu sayımızda.
Hüsnü Arkan’ın “Bir Yalnızlık Şarkısı”…
Hem albümdeki şarkılar burada anılmayı
hak eden şarkılar hem de sol kültüre mal ol-
muş kültürel ögeleri diri tutmakta yarar var.
Albüm 1991’de Kalan Müzik’ten çıkmış görünse
de evveliyatı eskiye dayanıyor. İzmir’de, 1980’ler-
de, düzenin baskısına direnmeye çalışan solculardan
hemen herkes bilir. Albümdeki şarkıların çoğu; işçi
sınıfı, sol, sosyalizm sözcüklerini kullanmanın bile
risk oluşturduğu 80’lerin karanlık yıllarında el altın-
dan edinilen, doldurma Hüsnü Arıkan kasetinden
dinlenmiştir. Yeri gelmişken çoğumuzun Grup Yo-
rum’dan duyduğu, “Haziranda Ölmek Zor” şarkısı
da Hüsnü Arkan’a aittir ve yine aynı yıllarda, aynı
“illegallik”le dinlenmiştir.
“Bir Yalnızlık Şarkısı” albümünün, müzik marketler-
de kaydının kaldığını zannetmiyoruz ama internet-
teki ücretli ya da ücretsiz müzik sitelerinden, youtu-
be’dan rahatlıkla bulunup dinlenebiliyor.
Umuda en fazla ihtiyaç duyduğumuz Covid-19
günlerinde, albümde yer alan “Nereye Uçar Turna-
lar?” şarkısından bir dizeyi de şuraya bırakalım: “Bak
işçi tulumu giymiş umut!”
19
 Nisan 2020 Sayı 12 ÇarkBaşak
GÜNDEM

NEDEN
Sedat Köse Muğla - Öğrenci

Bu çarpık düzenin yegane panzehiri sosyalist devrimdir. Bu durumda iki seçenek var: Ya örgütlü sosyalist
mücadeleye katılacağız ya da dolaylı veya doğrudan düzenin devam etmesine destek vereceğiz.

Neden TİP sorusundan önce neden sosyalizm sorusunu cevaplamak istiyorum.

Kısaca kapitalist üretim ilişkilerin hakimiyeti altındaki memleketimizde, emeği üretenler, işçiler bu bozuk sis-
temin doğası gereği her gün daha da fakirleşirken yine bu sistemin doğası gereği emeğin sömürücüsü sermaye
sahipleri her gün zenginliğine zenginlik katmaktadırlar. Bu sistemin memleketimizdeki uygulayıcısı, gerici,
faşist, mezhepçi, cinsiyetçi AKP hükümeti eliyle çelişkiler keskinleşmekte ve artmaktadır.
Bu çarpık düzenin yegane panzehiri sosyalist devrimdir. Bu durumda iki seçenek var: Ya örgütlü sosyalist
mücadeleye katılacağız ya da dolaylı veya doğrudan düzenin devam etmesine destek vereceğiz. İşte ben de bu
koşullarda kendimi sosyalist mücadele içerisinde konumlandırmaktayım.
Sosyalist devrim mücadelesi içerisinde neden TİP sorusuna gelince; sayılabilecek birçok nedenlerden kısaca
bazıları; partinin şeffaf ve demokratik merkeziyetçi oluşu, parti bağımsızlığına sahip olması dolayısıyla kendi
programını, politikasını ve eylemlerini oluşturabiliyor oluşu, sekter olmayışı, diğer devrimci-ilerici kurumlar ile
dayanışma içerisinde oluşu, politika ve eylemlerinde üyelerin, halkın ve devrimin yararını düşünerek anarşist ve
provokatör eylemlere girmeyerek devrimci tutum içerisinde oluşu ve son olarak partinin önümüzdeki süreçte
sosyalizm mücadelesinin en temel ve kitlesel partisi olacağı gerçekliği.

Barış T.

Bir emekçi olarak benim için mücadele eden insanların olduğu yere destek vererek artık kendimin de bir
şeyler yapması gerektiğini düşündüm.

Türkiye’nin içinden geçtiği koşulları incelediğimiz zaman, en büyük eksiğin emekçileri bünyesinde toplayabi-
lecek, onların ihtiyaçlarını iyi kavramış ve çözümün ne olduğu noktasında somut bir plan ortaya koyabilecek bir
partinin ihtiyaç olduğunu uzunca bir zamandır düşünüyordum. İnsanlığın kurtuluşunun sosyalizm olduğuna
inanan bir birey olarak, partinin her emekçi için tartışmasız en önemli araç olduğunu bilerek, güncel mesele-
lerin yanında tarihsel anlamda da doğru hareket ettiğini düşündüğüm için Türkiye İşçi Partisi’ne üye oldum.
Yoldaşların hem meclisten, hem sokaklardan samimi bir şekilde çağrı yaptıklarını düşünüyorum. Bir emekçi
olarak benim için mücadele eden insanların olduğu yere destek vererek artık kendimin de bir şeyler yapması
gerektiğini düşündüm. Hep birlikte, bu samimiyet ve inançla güzel günler için mücade etme fırsatı verdiği için
partiye ve yoldaşlara teşekkür ederim.

Ramazan Yasak Malatya Mehmet Erkek Gaziantep - Esnaf

Değerin birkaç despota değil,

emeğe verilmesi için TİP’teyim.
Emeğe, emekçiye eziyetin ve haksızlığın
en üst noktaya ulaştığı bu azgın çağda,
alın teriyle ıslanmış örs ve çekici tutan
o kutsal nasırlı ellerin mücadelesinde bir
nefer olmak... Tarihin tozlu sayfalarını
emeğin ışıltısıyla yığanların yanında yer
almak.. Değerin birkaç despota değil,
emeğe verilmesi için TİP’teyim. Tip’le
birlikte emekçilerin yanındayım.
Her şeyden önce Türkiye işçi sınıfını örgütlemek için bu-
radayım. Ayrıca; ülkedeki sosyalist cenahın dağınıklığını
toparlayacak siyasi bilince sahip kadroların TİP’te olduğu-
nu düşündüğüm; olmazsa olmazımız olan gençlik ve ka-
dın çalışmalarını öne çıkardığı, güçlü bir komünist yapıyı
oluşturmayı kendine ilke edindiği; yoldaşlık kavramının
içini doldurduğu ve “yaşamak için sosyalizm”i hedeflediği
için Türkiye İşçi Partisi’ne üye oldum.

20
 ÇarkBaşak Nisan 2020 Sayı 12

N TİP ?
Bekir Aydoğan Aksaray - Yazılımcı

İnandığım devrimi yapmak, inandığım adaleti sağlamak, inandığım geleceği kurmak, inandığım varlık
anlayışını yaymak için komünist oldum.

En aşırı bencillik, en ufak bozgunda gönüllü köleliğe dönüşür” - Dostoyevski

Hayata taşrada, kenar mahallede, bir işçi ailesinin en küçük çocuğu olarak başladım. Belki de bir şans… Çok
erken zamanda bunun bir rastlantı olmadığını, birileri ve o birilerinin kurup sürdürdüğü yapı nedeniyle bana ve
benim gibi milyarlara dikta edilen yaşamın daima başkalarının hep tüketmesi için üretmek, hep keyif alması için
acı çekmek ile kurgulandığını fark ettim. İşte burada, tam bu noktada düşmanla karşı karşıya iken kapitalizm
insana “reddedebileceği” bir teklif sunuyor: Ya düzene uy ve sınıf atlamak için sunulan kısıtlı ve sahte yarışlara
katıl ya da nihayetinde aşağılanmak, nefret edilmek, iftiralara maruz kalmak, hatta ölmek pahasına örgütlen ve
mücadeleye giriş.
Hayatımı sadece doğruları söylemekle geçirmek için komünist olmadım.
Sonu gelmez ve yararsız sohbetler ile akşamları keyiflendirmek, birilerinin benim yerime benim inandıklarımı
gerçekleştirmesini dilemek, insan emeğini sömürenleri tanrılara havale etmek, ilkel bir dürtü olan bir gruba
aidiyet ihtiyacını gidermek için komünist olmadım.
İnandığım devrimi yapmak, inandığım adaleti sağlamak, inandığım geleceği kurmak, inandığım varlık anlayı-
şını yaymak için komünist oldum.
İşte burada yine bir başka seçim karşılıyor insanı; sistemin muhalefet ihtiyacını gidermek rolü üstlenen örgütler
mi, devrimi gerçekleştirebilmek için yeni ve güçlü metotları kurgulayan ve uygulayan mücadeleci örgütler mi?
Tüm bu olay, kavram ve yargılamaların nihayetinde yol ve inançlarımın benzeştiğini düşündüğüm Türkiye İşçi
Partisi’nde yoldaş olmak; bildiklerimi bildikleriniz ile çoğaltmak, sınıf bilincini ve mücadeleci şuuru örgütlüce
yayabilmek için partiye dahil olmak istiyorum.

Şerzan Özkaya Antalya - Öğrenci

Türkiye’de 18 yılı aşkındır süren AKP rejimine son verip Türkiye’ye sosyalizmi getirebilecek tek partinin Tür-
kiye İşçi Partisi olduğuna inandığım için üye olmaya karar verdim.

Azat Orakçı Mersin - Öğrenci

Türkiye Cumhuriyeti’nde işçilerin, emekçilerin sömürüsüne karşı durmak, modern köleliğe dur diyebilmek,
işçi ve emekçi insanların hakkını son damlasına kadar savunmak için Türkiye İşçi Partisi saflarında yerimi aldım.

Ömer Kocabaş Malatya - Sağlık Çalışanı

Yılların getirdiği emeğe sahip çıkma zamanıdır yoldaşlar. Kapitalizmin giderek daha da saldırgan hale geldiği
günümüz dünyasında tarih boyunca sınıfsız bir toplum için hayatlarını dahi feda edenlerden artık bayrağı teslim
alma zamanıdır yoldaşlar. Değişen proleter emek anlayışını canlandırma zamanıdır yoldaşlar. Her türlü haksız-
lığa ve sömürüye karşı gel, TİP’te birleşelim.

21
Nisan 2020 Sayı 12
GÜNDEM
ÇEVRİMİÇİ OLANAKLAR VE GÖREVLER
Propaganda Bürosu
Meydanlarda örgütlenme faaliyetleri yürütemiyor, bildiri dağıtamıyor, masa açamıyor, sesimizi
sokaklarda duyuramıyoruz. Ancak içinde bulunduğumuz çağın sağladığı teknolojik olanaklar, bir süre
sokaklardan çekilmek zorunda kalsak bile kitlelere kolaylıkla ulaşmamızı sağlıyor.
Koronavirüs salgını yaşamımızı birçok açıdan et-
kilediği gibi, partimizin de pratik faaliyetlerini ve
kitlelere sesleniş biçimini doğrudan etkiledi. Sosyal
mesafelenme ve hijyen koşulları gereği zorunlu
haller dışında sokakta bulunmamamız gerektiğin-
den sokak faaliyetlerimizin sınırlandığı bir gerçek-
tir. Meydanlarda örgütlenme faaliyetleri yürütemi-
yor, bildiri dağıtamıyor, masa açamıyor, sesimizi
sokaklarda duyuramıyoruz. Ancak içinde bulun-
duğumuz çağın sağladığı teknolojik olanaklar, bir
süre sokaklardan çekilmek zorunda kalsak bile kit-
lelere kolaylıkla ulaşmamızı sağlıyor.
Sosyal medya, kuşkusuz bu dönemde elimizdeki en
güçlü araçtır. Twitter, Facebook ve Instagram üze-
rindeki TİP (@tipgenelmerkez) ve TİP-TBMM
(@tiptbmm) hesapları partinin gündeme ilişkin
görüş ve söylemini, Meclis’teki basın toplantılarını,
Genel Kurul konuşmalarını düzenli olarak paylaş-
maktadır. Düzenli paylaşımlar sayesinde, partinin
merkezi sosyal medya hesaplarının takibi ve görü-
nürlüğü her geçen gün artmaktadır. Bununla bir-
likte parti paylaşımlarının her üç platformda da tüm
üyelerce aksatılmadan beğenilmesi ve paylaşılması,
özellikle seslenme kanallarımızın yalnızca sosyal
medyaya daraldığı bugünlerde her zamankinden
de önemli ve gereklidir.
TİP merkez hesapları dışında kurduğumuz daya-
nışma ağlarına ait çeşitli sosyal medya hesapları
bulunmaktadır. Bunların her birinin başta Twit-
ter olmak üzere her platformda takibi ve paylaşımı
yapılmalıdır. Dayanışma ağlarımızın ya da ağların
içinde olduğu çeşitli platformların başlattığı Twit-
22
ÇarkBaşak
ter etiket kampanyalarına mutlaka katılınmalıdır.
Salgın felaketiyle birlikte, yayıncılık faaliyetlerimi-
zin güncellenmesi ihtiyacı da doğmuştur. İnternet
kullanımının radikal biçimde yaygınlaşmasıyla,
hem sosyal medya, hem de video habercilik, sesli
habercilik gibi mecralar daha değerli hale gelmiştir.
Temel yayın organımız İleri Haber de bu değişime
ayak uydurmaya çalışmaktadır.
İleri TV’yi geçen ay faaliyetine başladı. Youtube
yayınları, podcast ortamına da taşınarak, sesli ha-
bercilik çalışması başlatıldı. Gelinen aşamada yeni
ihtiyaçlarla karşı karşıyayız ve bunları tüm üye ve
dostlarımızla sırtlandığımızda sesimiz çok daha ge-
niş kesimlere ulaşacaktır:
- Haber kaynaklarımızı, ağımızı yurt içinde ve dı-
şında artırmamız yüksek önemdedir. Haber değe-
ri taşıdığını düşündüğümüz tüm olaylar, özellikle
kendi çevremizdeki gelişmeler, İleri Haber emek-
çileriyle paylaşılmalıdır.
- Yayın ve içeriklerimizin daha fazla kişiye ulaştı-
rılması, özellikle İleri TV Youtube kanalının abone
sayısının artırılması, sosyal medyadan, paylaşım ve
beğeniler, İleri Haber Telegram kanalına yeni abo-
neler kazanmak tüm üye ve dostlarımızın kolayca
hayata geçirebileceği, siyasi örgütlenme için çok
değerli adımlardır.
- Köşe yazıları takip edilmeli, paylaşılmalı ve birim
toplantılarında gündem haline getirilmelidir. Çev-
remizdeki aydın ve uzmanlardan İleri Görüş’e yazı
yazabilecek, İleri TV’de röportaj yapılabilecek olan-
lar da İleri Haber çalışanlarına mutlaka iletilmelidir.
 ÇarkBaşak Nisan 2020 Sayı 12

1 SORU 1 CEVAP

SORU Türkiye İşçi Partisi, dayanışma pratiklerini ve bu

amaçla hareket eden ağ tipi oluşumları neden

CEVAP önemsiyor? Dayanışma ağlarının siyasal ve toplumsal

faaliyetlerinden ne bekliyor?

TİP, ister yerel ister sektörel ister tematik olsun, emekçi yurttaşların yan yana geldiği,
elbirliği yaptığı ve birbirleriyle dayanışma içerisinde olduğu ağ tipi örgütlenmelerin,
siyasal mücadelenin araçlarından biri olduğunu düşünmektedir.

Türkiye İşçi Partisi açısından dayanışma düşün-
cesi ve pratiği, kendi başına hümanist bir yakla-
şımdan kaynaklanmamaktadır. TİP’in dayanışma
düşüncesine ve pratiğine yönelik yaklaşımı, ka-
pitalizmin güncel yönelim ve niteliklerinin çö-
zümlenmesinden beslenmektedir.
Neoliberal sermaye birikim biçimi, emek sömü-
rüsünün yanı sıra, kamu varlıklarının ele geçi-
rilmesi yoluyla toplumun mülksüzleştirilmesini
getirmektedir. Geleneksel ve doğal açılardan
tüm insanlığa ve topluma ait olması beklenen
kaynaklar, kâr güdüsüyle hareket eden sermaye
tarafından ele geçirilmektedir.
Ayrıca, neoliberal model, toplumsal ilişkileri içeri-
sinde tüm alanların metalaşmasını dayatmaktadır.
Daha önce piyasa ağına dahil edilmemiş ve bu ne-
denle de alınır-satılır bir meta haline getirilmemiş
olan tüm alanlar, hızla piyasalaştırılmakta ve kâr
amaçlı faaliyetlerin konusu haline getirilmektedir.
Son olarak, neoliberal birikim biçimi, emeğin
hem üretim sürecinde hem de yeniden üretim
sürecinde parçalanmasını getirmektedir. Bu, üre-
tim süreçlerinin birbirinden kopuk işletme bi-
rimlerine devredilmesinde olduğu kadar, emek-
çilerin işgünü dışında kalan vakitlerindeki sosyal
ilişkilerinin zayıflamasını da yaratmaktadır. Bu
durum sonucunda, birçok emekçi geleneksel,
ailevi veya kentsel birliktelik biçimlerinden mah-
rum bırakılmaktadır. Sendikalar gibi örgütlen-
melerin de zayıflamasıyla birlikte, bir emekçinin
gündelik yaşamı tamamıyla güvencesizlik ve yal-
nızlık tarafından kuşatılmış olmaktadır.
Neoliberal saldırganlık arttıkça, mülksüzleştiri-
len, hizmetleri metalaştırılan ve yalnızlaştırılan
emekçiler için hem geçim hem de mücadele
imkanları son derece daralmaktadır. Dolayısıyla,
mümkün olan her alanda ve her biçimde emek-
çiler arasındaki dayanışma ilişkilerinin geliştiril-
mesi son derece önem kazanmış görünmektedir.
Üstelik, bu tür dayanışma pratikleri, sadece geçim
sorunlarına yönelik değil, aynı zamanda kolektif
kimliklerin yaratılması ve mücadele imkanlarının
artırılması amacına da hizmet etmelidir.
Bu açılardan bakıldığında, TİP, ister yerel ister
sektörel ister tematik olsun, emekçi yurttaşların
yan yana geldiği, elbirliği yaptığı ve birbirleriyle
dayanışma içerisinde olduğu ağ tipi örgütlenme-
lerin, siyasal mücadelenin araçlarından biri oldu-
ğunu düşünmektedir. TİP, bu ağların yaratılması
ve yaygınlaştırılması kadar, farklı ağların buluş-
masını ve ülke çapında ortak bir mücadele kültü-
rüne sahip olmasını da önemsemekte; ayrıca, bu
tür ağ örgütlülüklerinin yardımlaşma pratikleri-
nin ötesine geçerek siyasal ve toplumsal talepler
ekseninde harekete geçmesini beklemektedir.
Kısacası, TİP açısından dayanışma pratikleri ve
ağları, öncelikle emekçilerin neoliberal saldırgan-
lık karşısındaki birliğini sağlamanın araçlarından
biridir. Ayrıca, yine TİP açısından dayanışma
ağları, halkın öz örgütlülüğü olarak değerlen-
dirilmekte ve ortak bir mücadele kimliğinin ve
kültürünün zeminleri olarak görülmektedir.

23