Professional Documents
Culture Documents
Cobit 4.1 Pada PT Timah
Cobit 4.1 Pada PT Timah
BPI FRI
Himawan Sant oso
3
3
! "
"
# $% & ' %
# ()(**(+*,-
#./ -(0-
! " # "
$
%
& '( IT Governance ) COBIT 4.1
* " ++ * , +- ,
& !! Evaluation of IT Governance Based on COBIT 4.1
(Case Study at + + * , +- ,
$ % !
2
! 2 2 2 0 3
2 2 4 5 2 "
$ 6 14/
! ! 0 1'10 )# * ,
! 0 1'10 12 10 '# * ,
" "
+ !! % 3
* / "0 0 1#1 ,
& 1 3 43 3 5 3
! ,445+
6" !
# "
# $
# " # 2 #
"
/ .7 ,4 ,
/$ 8 9 * $
' /
'
6 * 7+ % 8%
9
- .
# " # $ ! "
% Maturity Level COBIT Framework& '
" " " % % "
# $ ( ) # * #
" # " # $ % &
" ( ( +
" # ,# - domain % #
Maturity Level " " COBIT 4.1& + ) $
# .)/ Defined!) # 01 IT process 2./
Detailed Control Objectives % # # &
+
$, ) COBIT 4.1, Maturity level, $ (
Key Words :
IT Governance, , COBIT 4.1, Maturity level, Information Systems Audit
& % ! '
!
! + !, -
.
/ # '
. "
! 0 % + % ! , *
. 0 % *
# 0 %
% ) " ##
!# '
"
!# ) "
) $
)1 ) *
%#
%# *
%# #
%#
$ "
# ! % &# ' "
# ( ) * % # "
# +( ) , ) - , *
# .( , % (
# ( ) , # / % !
,
# 0 % ,
& ) "
"'
- $ %
- 7 ) #
"
- $ % *
- 4 # #
- $ % # #
- ' #
- " ) # 4 #
- $( ! 4 #
- ** %# ! % ! "
- * %- 7 ! '
- * %( !* "
- * % !" "
- 0 & ! %# "*
) 4 - 7 ! *
) 4 ( ! !*
) 4 !"
) 4 4
$ %!
! !! " #!
! ! " # !
! ! !
! " # ! !
! !
&
! $
!
!!
'
(
) ' ! !
*
+ ! ! ! !
"
#*
$ (
) , ! !!
+ , ! !! " #!
- ,
!
) , ! (
,
!
,
!
+ , (
'
&
!
' .
/ &
&
!
'
, & &
"
0
! !! " #!
"
1)
!
# $
(
'$' 23/$ .0.$3
'
(
%
'$' 7 2,'$ $ $3
/
! !
" #!
'$' 7 23.!.
'
! "##$ %
! " #
$ $ %
! $ % & ' &
' ' (
( ) "##) % *
# + ,
' & ' # + ,
& '
*
+
, - % ./ ' 0 '
0
2 "##$ '
(
' '
(
&
3
, + *
' &
%
( 4 3
(
5 %
2 " 6% , - . "##$/
3 %
* 0 #
1 7
*
(
2 8
#
'
) " # &
*
%
) ," # ! 9
% ,
1 # " # 3
! *
(
'
3 * %
*
' '
'
(
&
(
! (
* 3 !
:
/ "#66 ' 3
(
; "##<
(
%
! " # #
# $ !
; % "##<
"##$
6 ! ! (
(
(
!
" ! *
! " # #
# $ !
; % "##<
"##$
! * ) +
=
(
; !
) ! 3 !
'
( (
9 !
5 !
(
'
(
!
>
!
'
( '
(
! " # #
# $ !
; % "##<
"##$
3 !
$ !
(
! : !
<
'
(
'
? ! !
(
" 6% 3
; "##<
'
6 6 5
)
? <
"
4 # ( (
3#
'
'( #
<
(
(
)
(
( (
#
5
( (
! ; "##< * (
#
(
# # $ $
) ( "### 4
*
(
( (
2 "##$ '
#
,
(
@
( " %
6
4 4 0 &
A ##
* $ - * /
5
4
% *
.
. . .
A & #
/ - /
# .
# #
, (
&
%
6 3 ( *
( (
" 9
= 9
4 4
) 9 (
5 - /
> 3
$ 3 * +
+
<
- & # ) /
- # + ,/
- /
# * #0 0 - *0 0/.
# * #0 6 - *0 6/ 6??"
6??>
6??< "###
78 8 "##5 3
"##$ & 98
"#6"
( *
:. "". *;;<. * <888
!
*
=
!
, + *
' $
( & . .
# . ) . # 7 &
%
2 " =% # + , . "##$
# $
&
$ %
% !# &% # # ' *
( '
% ! !( &% '
) # * #( & + '
4 '
# , #( & # , # '
4
*
* - * #( & # ' , 4
( 4
/ * - * #( &0 *' ,
'
" "% 3
%* $
:
( 3
,
%
0
!
#
! .
4
! + . #.
# # #. + ,
1 !
(
' *
$.
6 # + ,
3 3
3
# # 3 # + ,
=) &
) # %1 $
6# 0 > # # $ * 6=
" ) ( %
1 ( @
! (
( &
%
- B
- (
B
- ' B
- B
- B
0 > # #
-
&
%
-
B
- '
B
-
B
-
B
* + &
&
&
%
- B
- B
- ( B
-
B
" ' :*
&
%
-
B
- '
B
- & B
-
B
!
!
# # 5 %
# ? !
(
&
*
6
(
8
7 ( (
&
" )
'
' 7 '
* (
) "
*
5C #
1
(
! !
"
#$$%
"
&%' (%'
) "
#$$1
% 2
2
)
3
4
5 #$$1
"
!
" #
5 #$$1 "
" 2
"
2
6 &,,
5 #$$&
)
/ ) . " 3 0
&%,,
. #' )
7 / 8 9 !
"
8
5 #$$1
$ $ "
"
2
5 : 3 / 53/
5 #$$& % &
/ " #$$$
"
" ;
"
#
5 #$$1 " "
. 8 3)
" "
" 3 0
%, ' ;
/ )
3
" ) $$ $' " ) $$ 1%' "
' < " " ( )
) $$ $$' *
)
"
/ 2 "
$% '
%' !
" " 3
7 / . 6 ) ) . 8
2 ) . 3
/
& '
5
+ " , % -
,# 5 ) .
+. %" % ' % - .
+)/ 0 " %- )/ 0 #
) 0
#$%(= #$%1 " ( !
#$&#
! !
( #$&1 (
" # !
!
5 ! $ #$&$ ! #$
#$&$ #$>& !
"
0 "
/ 2
1 1 " #$1% 2
0
. #$$# #$$%
7
"
<
?
" "
2
4 87 8) 0 #$ @ #$$%
) " (%'
&%'
#$$1
% 2
"
2
( ) *
3 4 "
) 4
" . 2 A
)5
A
. "
"
@ .
/ / 0
"
. 0 . 0 /
. 2
+ %+ '
4
5 08/ 0 3 3
5 5 5
/ ! : 5 )5 :
@
3 /(;? 3 5
/ ; * 2 : )
8 .
: )5
) 3 : )
/ "
" )5
:
?
3 ! 7 .
@ )
"
/ / / / /
;
C C C
B ( #4 @
3 " 4
5 %
5 5
" .
5 . 5 < 5
5 45 /
5 ! 5 @ 5
)5
5 5 < 5
"
5 / . 5 3 5 /
5 ) " ) 5 3
@
5 ! . 5
;
5 @ . 5 /(;? / /
/ " ; ? *8 2
8 " .
/ C / . ;
/ / . ) / .
5 ) 5 )5 . 5
3 5 2 )5
5 3 / " 5 5 1
0 2 102
) ) 5 )
<1 0 ? <1
' " . 5
( , " + ! ! & ! #
5 ) " )
2
2 ) "
" 2
( + %+ ' ,
) ) 4
5 @
: )
? " 2 7 : 3
3 : ) : -
5
/ "
) :
3 :) :;
3
5
6
C C C C C
/ / ); : 7/ :
; : ;D :7 6;B
;
B ( *4 @ 5 )
5 3 < / ) .
5 @ )
) 5 3 -
/ ) 2
2 ) "
" 2 5
" . 5 /
5 " .
)
" 5 " .
. 3 " / ) C
) @ " . " .
4
2 5
" . "
.
4 .
" 3 0 & 3
) 2
. 2
/ " ) 3
) " .
2 " .
" . m
. 7
; 5 1 /
" . / )
" )
(( ' * ' ,
) 4
"
0 * 0 & & *
2 A
" .
" A
"
' '
) ) 4 "
2
" ) 4
! " )
# " 0 &
$$'
%
! " )
*
( .
( 2 '
:
+ 2 &,
2 2 "
2 #
"
% #
( #4 " 5 )
!- ! + + ! " *
! " # $%
)
2 0* # 0*
& *,,%
S1M
0 5 05
( 1 (1
3 1 31 & 7 *,,$
"
6 , %
& & 5 *,,$
0*
6 & *,#, *,## 0* 02
2 & 7 *,## " " 0*
4
SAP R/3 4.7 SAP ECC 6.0 SAP ECC 6.0 SAP ECC 6.0
(FICO, MM, PM, (FICO, MM, PM, (FICO, MM, PM, HR, ECCS, PP, SD) (FICO, MM, PM, HR, ECCS, PP, SD, SRM)
HR) HR)
4 )3 4
! !
# ( ? 0E&&,, )3 866 3 2
* ( ? 0E&&,, )3 866 5
( ( ? 0E*&,, )3 866 5
+ ( ? 0E*&,, )3 866 F3)
% ( ? 0E*&,, )3 866 ) G
& ) ? ;1&,2 )3 )0 5
> ) 2 ? ;1&,2 )3 )0 3
1 ) ? ;1&,2 )3 )0 3
$ ) H ? ;1&,2 )3 )0 F3)
#, ) ? ;1&,2 )3 )0 5
! !
## ) 2 ? ;+&%2 )3 )0 3
#* ) ? ;+&%2 )3 )0 3
#( ? ;+&%2 )3 5
#+ # ? ;1&,2 )3
#% * ? ;1&,2 )3
#& ? ;1&,2 )3 5
#> ? ;+&%2 )3 @
#1 ? ;+&%2 )3 @
#$ ) ? 5;%1, )3
*, ) ? 5;%1, )3 0
*# ? 0E*&,, )3 )
( *4 4 )3
) 4
5 @ 2 #, B
) @) ? E ## (
6 @) C . G >
! . 6 2 .
) 2 6 2
; 2 6 <
C )
C 2 6 <
5 3 3
0 < C
@ 2 2 *,,(<*,,> @ @ 2 0B
)5;6 F:3 2
B 8G2
( (4
) 2 0*
,*) 5 1 /
& 0*
/ . 7 /
/
) C 0*
) 7 "
C / . 7 . " /
;
B ( +4 ,*) 1
.
?
2
0 <;;;;
% 2
) .
) * 6 "
) ) . ) .
" . 5
9 )
"
"
"
5 )
6 & 4
" 2 " 5
.
/ " .
=* = * " " .
)
0* & " .
( + * +
#$$* .
.
) . *,,1
" 2
"
5
. . 2
( +
3 4
IdentifikasiCOBIT IT Process
Maturity Level
B ( %4 5
(( + * ' !- +
# )
2 2
1 . & 3 ) 0*
* )
) 2
5
0 2 ) ; /
( C . 2
" .
C . 2
"
&
" . <
1 8#< ?
"
+ @
2
( !- +
) *,,&
"
. )
/
&
! . . 2 4
0 C . / )
) / / )
2 ) ) / @
3 / ) 7
D / 3
? 3- / 2 )5 / "
7 . . 2 " m
& . . 2 & ) /
) / @ ) 7
C . 2 / )
" )
" / 3 / )5
(. -/ - +
. . 2
" " 3
4
; #4 .
1 8#< "
1 8#<# #> .
1 8#< 4
( & >
0@
1 & >
. "
2
2
2
& >
"
. 2
; *4 .
1
" "
/
" "
; (4
1 .
1 8#<
; +4 1 % &
% &
1 % &
% &
; %4 M &
&
" <
" 1
"
2 "
3 *,,( . 1
@
& 2
; *,,> . . 2
& 1 ' "# ) 2
& " 4
) , ) 4
"
" 5
"
) # 6* 3 4
2 2
2 <
5
" ,
) * 2 & 4
.
" .
"
) ( D 4
" 2
. 2
"
) + 4
"
"
"
.
) %= 4
2
2
"
# "
$ % $%
$% &''( &')& *+,-
- . )'&/ ,*+/ &''& $ % *
+ , -
0 $%
.
#
, -
, &'1 $%
- )21
- )(1
- $ 21
- 34
)&21
- ! "
5 6'
-
5
)('
- $
"
7'1
* - 3
82 ''' /
- * )&
/
- 0
72' ''' /
* - -
)''
+#9/
- # $ # ,
)'1
- # $
&'1
* # , - )
/
- 5
)1
- "
$ )
/
8 ). # $%
8 &. (
#
:
/ '
"
#
!
' #
"
:
! "
!
#
! $ '
# , +
!
!
!
'
! #
!
!
#
!
"
#
- -
!
1. 1. " " )
&'1 ' $ !
$% "
'
2. 1. " " )
' $ !
% "
& " '
! "
$
"
# ,
4.
17.
8 7. :
: .
) " " *
! ! ' $
"
'
3 " * * *4 *.
" $ $ '
$ "
' (
- '! "' / 0 ,
! ! " $$
! "
7 / 1 & "' 3
5% ( " "' "
! ! !
8 8. (
0 !
.
0 !
.
* ! " 4
& '
5 % ""
, $ $ 0 1 9: 9:* 9:/ 9:0 9: 4 9: ,
" 5 %
$$ "
! '2 % $ * 9:
$ '
/ 1 & "' , 1 1-
" " "
" "2 "
!! '
0 1 & "' 1, 1-
" " "
" "2 "
$
3 1 & "' / 1-
( % !
' * 1 1/
$
!!
!
* ! - . 9: 9:* 9:.
" " " $
$
! "
, ! ! . 1 1/ 9:/ 9:0
"! $ ' $
% !! "
%
& "
* '! 8 8 - 9:.
$$ " "
! $
*. % 1. 9:-
$ $ ' "
!
$
8 6. ( !
% !
.
9 ' !
" * , - . /
0 4
1 & " '! ' 1 1, 1 1- 1. 1/
9 " : !! 9: 9:* 9:, 9: 9:- 9:. 9:/
9:0 9: 4 9: 9: ,
"
8 ;. !
0 .
"
9 $ !
* 9 $ % $ ' %
, 9 ' % "
9 $ % ! 2 " %!
- '
. '' ' ' ' ""
/ % '
0 &
4 !
1 & " '! '
1 " $ ' "
! " "
! *
)7; " " .
" 2
' '
* '
, 1 ' $ ! "! $ '
!
-
. $ ' '
/
/
0
" " ' + 6
" 2 ! ' "
" #,
"
" 2 3
= ( % "
! $
( % "
!
# , # !
!
!
"
+ 2
#
"
:
!
!
: 1 ?: 1 ' @
"" "
!"
! $
+ !"
%' (
> " # ;
$ ' " ?; @
"
" #, +
! #,
!
! "
!
! !
!
( ! :1
+ :1 $ ' " !
( ! ! ( !
( !
# !* : 0 9 !"
!
#
! !
!"
' % % " &
! " " ' :
"
!
" 8 " "
" !
!
:
!
! 0 !
! ; "
! +
! * 9 7 9 !
'
D "5 !! + : *
% ! "
!
' E$ "
F : ' "
5 % ' " '
!
# * 3
!
(
! !
% "5
" '
# $ "4
"
! !
*
" 7 9 $ "
" #,
< " ! *
* #,
! %
! " ! #,
&'
"
* ( % " !
( % "
! " !
" "
& # "
#, "
"
/ %
% & ? @ !!
" 3 #
" 3
%' (
( ' - "
$ ' 5 (
" !
" A" + * A+ *
" 0
! #,
( 5 "
# #
>
! #
!
* !
$ 5 " 6
' ! ( ! !
% "!%
/' 5 4
"
5 ($
:
"
" 7 9 $ "
# ,
! $
# ,
(
# ,
# ,
: 1 : 1 ' @
!
# ,
)' 6 +
= :
:
= :
( % " ,
= : ?= ' : '@
: !
$ ' :1 B
! D " ( ?D #
,
$ " 8
! :
" 2 " 6
,'
$ ' 5 (
) ' 5 (
# $ ' 5 ( ' !
!
!
"
"
0 #
#
" +
0
"
#
:1 =1
:1 !
* "
" "? @C
" "
9 $ ! -
* 9 $ % $ ' % -
, 9 ' % "
9 $ % ! 2 " ,
%!
- ' -
. '' ' ' ' ""
/ % ' ,
0 & 4
4 ! 4
+ ,*
8 )'. : " "
! ! ! !
!
$
# "
#
"
- !- * "' +
!
:
" 7 9 $ "
" !
" (#,
! !
! !
!
! #
- #. "7
! ''
!
! "
!"
$5
!
-& 4
#
"
:
!
" 7 9 $ "
"
,
!
!
9 " #,
,
#,
- ('
:
!
, # :1
:1
!
"
"
* "
1 & " '! ' ?1 @C
" " 2 3
"' 1
! !
( % "
! $ '
+
# , )''''
!
* #,
# + 6
: 1
% !" (
' "0 +
! !
" 7 9 $ "
% "!
" "
* "
!' " +
5 ( "
! $ '
! $ '
0
! $ ' "
#.
$$ ( !
! !
!
" 8 ,
" "
0 "
!
:
# , )'''' !
? $ % "@ !
&. + +
A! !
+ #
:1 (
#,
#
:
# $ 5
% !
!! ! !
+ " ' 5 99 :
5 (
+ 1 :
1 :@ !
5 % "
5 % +
9 ?9 @
8 ( " + "-
" 7 9 $ "
" !
0
* "
#,
:
" "
/ ." " 7
! !
#
! !
#
! ! ! "
"
" 7 9 $ "
0 !
!
#
, ! "
& #
! !
" 2 ! ' "
" " ($ " ' '
' C
, % !" ( # , )''''
!
* #,
,'
! !
! !
! A! "
,
:1
#
! '' :1 % ! " (
% "5 $5
"
! ! ! ,
!
!
'
! !
! ! ( !
! !
!'
! "
! !
!
! " ! ?
! !
' % "5
!
0
"
! % "5
9 " : !!
9: 9 $ "'
9:* % "+ ! ,
9:, ! $ ' " ! -
9:
9:- '
9:. " " 5 " ,
9:/ " " ,
9:0 " ( " " -
9: 4 ! '
9: " -
9: , ! -
+
8 )&. : 9 " : !!
" 2 ! '
"
#
"
; ;
! !
"
" 7 9 $ "
"
! !
" ! #?
- "
!
* '
" ? @C
"
" -
" ,
$
8 )7. : 9 " : !!
!
#
$
" %
- ) 1 "&
#
"
- & !"" & ( $& 4
#
#
! # & , &
- ) # #
"
%
%
- . "
&
- - " !
! # " 5 3
" " & 5
%
- #
"
- #
" "
- "
# !
- .)/ !
"
- 2$ &3 ! $ " 2!
(!
. ! " #
#
! ! !
#
0
!
"
/ .)/ "
! 1
" & "& " # ! )
# "
" !
# # ! -
0 , ! * , ! 1 ! ! # 2 % ! '3
$ % ! & ! 4 /
5 + * , )% !%
" 6 3) & * / ) + ) ! ! )
(
7 * 8 *
# + # * ,
* +% ( . ) ) - )
#. / ( !
!* - ( ! " ) )) %
# $ % ! ! " ( # % !
% 9 7 !
* , ! . ! ! # % ) #
+ , &
% *9 - # :! 9 &$ 4 ,
* /
89
7 * ; * 7 1 ) % )
# ) " # $ % 0 ' / ' )
$ % ( % ! % %9 7 ! " ! !
/ , *= 0 ! * 7 1 ! ! # )
" )% " 6 ! % 7 6 9 7 ! >=?
$ ! # @9
4 + * # + # $ ,& !/
5 * /
! "
#$ !
%!
&! ' (
)! *
Keterangan:
Jika ya : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Ya
Jika tidak : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Tidak
!" #
$ %
& %
Keterangan:
Jika ya : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Ya
Jika tidak : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Tidak
! ! !
" ! !
#$ %
& ! '
( ) $
* +
Keterangan:
Jikaya : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Ya
Jikatidak : beri tanda check ( V) pada kotak keterangan Tidak
!
" #$ %"&' ( ( )
#
# * ) * ) + ( ( ) +
# + #
, * ) + ( )+ + # ' +- * * ) ./
' - # + # * ) 0 )
- # + 11'12 % #
* ' .* 3 + + ) *
- # * 4 + 5' + )
% + ' (& # # ' * + ) + * -
* # + + # # /
, ' * * * - - * '
#) * ) , + # (&' + . + # ) +
' * # + + + ) - + + ) 0 )
' *) ' * + 6 * + - *'
. % ) ) + ) * # ' ) #
. ## + . * * - *
# * ) * * ## , ' *
# ) ## + %&%, 4+ * 5 , - , '
## * ) ) * # '
# ) * + + # 4 #5
7 % # + ,&% + + 6 )+ # /
, + + ') - + +6 * * )+ # ' +
) - # ' # - #8
- # #) * + # + * # #
. + ' + ' * , +*
+ 6 )+ # + 6 * . * * + +
) + * )* #