Άρθρο

ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΑΣ 3 / ΘΛΙΒΟΜΕΝΑ ΜΕΛΗ ΜΕ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΔΙΑΤΟΜΕΣ (2Ο ΜΕΡΟΣ )

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΟΣ ΘΛΙΒΟΜΕΝΟΥ
ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ ΜΕ ΣΥΝΔΕΤΙΚΑ ΕΛΑΣΜΑΤΑ
Αρθρο από το περιοδικό
“Construction Métallique”,
No4/1999
M. MOLDOVAN – P. LEQUIEN, (CTICM)
Και για την απόδοση :
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΔΑΜΑΚΟΣ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΤΣΗΣ (CCS AE)

Στο δεύτερο μέρος του άρθρου παρατίθενται δυο παρα-

δείγματα υπολογισμού: Το πρώτο παράδειγμα αφορά
ένα σύνθετο υποστύλωμα με συνδετικά ελάσματα
ενώ το δεύτερο αφορά το ίδιο σύνθετο υποστύλωμα
με δικτυωτά συνδετικά μέλη τύπου N. Ο σκοπός των
δύο αυτών παραδειγμάτων δεν είναι να συγκρίνει την
διαστασιολόγηση των δύο αυτών διαφορετικών δια-
μορφώσεων, αλλά να περιγράψει όσο πιο λεπτομερώς
γίνεται την μέθοδο υπολογισμού. Στο τέλος του 2ου
μέρους αυτού του άρθρου δίνονται τα γενικά διαγράμ-
ματα ροής της μεθόδου υπολογισμού.

2 I METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | τεύχος 1 ο 2007

 Άρθρο

Σχήμα 9 – Σύνθετο στοιχείο με

συνδετικά ελάσματα

1. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ -

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ • ακτίνα αδρανείας ως προς τον yy άξονα iy = 7.7 cm
ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ • ακτίνα αδρανείας ως προς τον z1 άξονα iz1 = 2.14 cm

Στο παράδειγμα που ακολουθεί εξετάζουμε την περίπτωση

ενός σύνθετου υποστυλώματος με συνδετικά ελάσματα. Το Για τα συνδετικά ελάσματα 200 Χ 150 Χ 8
υποστύλωμα αυτό ανήκει στο πλαίσιο που φαίνεται στο παρα-
κάτω σχήμα. Ροπή αδρανείας ως προς τον y’y’ άξονα
Το υποστύλωμα υπόκειται σε μία αξονική δύναμη Νsd ενώ
είναι αρθρωμένο στα δύο άκρα του.

Το υποστύλωμα αποτελείται από δύο χαλύβδινες διατομές

UPN 200 ποιότητας S235 (fy = 235 MPa), οι οποίες συνδέ-
ονται με ενδιάμεσα οριζόντια επίπεδα ελάσματα διαστάσεων
200 Χ 150 Χ 8 ποιότητας επίσης S235.
Θεωρούμε τα συνδετικά ελάσματα άκαμπτα συγκολλημένα Σχήμα 10 – Άξονες των κυρίων μελών και των ελασμάτων
πάνω στα κύρια μέλη.

Η θλιπτική δύναμη του υποστυλώματος είναι NSd = 700 kN.

Το ίδιο βάρος του στοιχείου είναι της τάξης των 3500 Ν, και θα
θεωρηθεί αμελητέο στη συνέχεια.

Τα αδρανειακά χαρακτηριστικά μίας διατομής UPN 200 είναι

τα ακόλουθα:

• εμβαδόν διατομής Αf = 32.2 cm2

• ροπή αδρανείας γύρω από τον yy άξονα Iy = 1910 cm4
• ροπή αδρανείας γύρω από τον z1 άξονα Iz1 = If = 184 cm4
• ελαστική ροπή αντιστάσεως ως προς τον άξονα z1
Wel. z1 = 27 cm3
• πλαστική ροπή αντιστάσεως ως προς τον άξονα z1
Wpl. z1 = 51.8 cm4

τεύχος 1 ο 2007 | METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | 3

Άρθρο

Σχήμα 11 – Τοπικός και

καθολικός λυγισμός του
σύνθετου θλιβόμενου
στοιχείου στο επίπεδο των
ελασμάτων

2. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ – ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ
ΜΕΘΟΔΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
Πρώτα από όλα πρέπει να ελεγχθεί αν ισχύουν οι απαιτήσεις
που περιγράφονται στον Ευρωκώδικα 3 και πιο συγκεκριμένα
στην παράγραφο §5.93 έτσι ώστε να εξεταστεί εάν μπορεί να
χρησιμοποιηθεί η μέθοδος που περιγράφεται στην παράγρα- (c) Έλεγχος του ακραίου φατνώματος
φο §5.9 του Ευρωκώδικα 3. Στην περίπτωση μας οι απαιτήσεις
αυτές πληρούνται και είναι οι παρακάτω :
-Το σύνθετο στοιχείο αποτελείται από δύο παράλληλα όμοια
κύρια μέλη σταθερής κατά μήκος διατομής. Τα 2 αυτά μέλη
συνδέονται μεταξύ τους ανά κανονικά διαστήματα σε όλο το
μήκος του στοιχείου με λεπίδες συνδέσεως άκαμπτα συνδε-
δεμένες σε αυτά.
-Υπάρχουν λεπίδες συνδέσεως στα άκρα του υποστυλώματος.
-Οι συνδετικές λεπίδες διατάσσονται κατά το δυνατόν σε κα-
νονικά διαστήματα και είναι όμοιες μεταξύ τους καθ’όλο το
μήκος του στοιχείου. Επίσης είναι τοποθετημένες με τέτοιο
τρόπου ώστε να διαιρείται το στοιχείο σε τουλάχιστον 3 φατ-
νώματα. (στην συγκεκριμένη περίπτωση 7 φατνώματα).
-Τα πλάτη των ακραίων λεπίδων είναι μεγαλύτερα από το ho( 180
mm) των δε ενδιάμεσων μεγαλύτερα από 0,5ho (90mm) όπου ho
η απόσταση μεταξύ των κέντρων βάρους των κύριων μελών.
4. ΈΛΕΓΧΟΣ ΑΚΑΜΨΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΔΕΤΙΚΩΝ ΕΛΑΣΜΑΤΩΝ
(b) Έλεγχος των κυρίων μελών στο μέσο του ενδιάμεσου
φατνώματος.
ba) Υπολογισμός εντατικών μεγεθών στα κύρια μέλη στο
ενδιάμεσο φάτνωμα
bb) Έλεγχος τοπικού λυγισμού των κύριων μελών στο
επίπεδο των ελασμάτων
ca) Υπολογισμός εντατικών μεγεθών στο ακραίο
φάτνωμα
cb) Έλεγχος των ελασμάτων στα ακραία φατνώματα
cc) Έλεγχος κυρίων μελών στο ακραίο φάτνωμα
-Αδρανειακά χαρακτηριστικά (πλαστική περιοχή)
των κύριων μελών UPN 200
-Εντατικά μεγέθη του κύριου μέλους στο ακραίο
φάτνωμα
-Έλεγχος σε αντοχή της διατομής του κύριου μέ-
λους στο ακραίο φάτνωμα
-Έλεγχος σε λυγισμού του κύριου μέλους στο
ακραίο φάτνωμα.
• Έλεγχος σε λυγισμού του σύνθετου στοιχείου γύρω από τον
άξονα yy

3. ΒΗΜΑΤΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Τα ελάσματα σύνδεσης ή αλλιώς λεπίδες σύνδεσης θα πρέπει

να ικανοποιούν σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 3 §5.9.3.2(6) τη
Τα βήματα υπολογισμού είναι τα παρακάτω: συνθήκη:
• Έλεγχος ακαμψίας των συνδετικών ελασμάτων
• Έλεγχος σε λυγισμό του σύνθετου στοιχείου περί
τον άξονα zz όπου :
(a) Υπολογισμός Αδρανειακών χαρακτηριστικών του σύνθε- -b.y’I ροπή αδρανείας μίας συνδετικής λεπίδας περί τον άξονα
του στοιχείου με συνδετικά ελάσματα y’y’

4 I METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | τεύχος 1 ο 2007

 Άρθρο

-f I καμπτική ροπή αδρανείας ενός κύριου μέλους περί τον άρα έχουμε
άξονα z1z1
-n αριθμός επιπέδων συνδετικών λεπίδων
-ho απόσταση μεταξύ κέντρων βάρους των κύριων μελών.
- a κάθετη απόσταση μεταξύ αξόνων των διαδοχικών λεπί-
δων

από όπου ισχύει : ίσο με

απ’όπου για μ=1

Υπό την προϋπόθεση ότι το κριτήριο 5.9.3.2(6) ικανοποιείται,
η διατμητική ακαμψία δίνεται από τον τύπο:
5.2 ‘ Έλεγχος των κυρίων μελών στο μέσο του ενδιάμεσου
φατνώματος

σύμφωνα με την παράγραφο 5.9.3.4 (2). Δεν λαμβάνεται δη- - μή

κος καθολικού λυγισμού των κύριων μελών lz
λαδή υπ’όψη στον υπολογισμό της διατμητικής ακαμψίας η - μή κος τοπικού λυγισμού των κύριων μελών lf,z1
ακαμψία των συνδετικών λεπίδων.
• Υπολογισμός εντατικών μεγεθών στα κύρια μέλη στο ενδιά-
μεσο φάτνωμα
5. ΈΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΛΥΓΙΣΜΟ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ
ΠΕΡΙ ΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΖΖ Η αξονική δύναμη στο ένα από τα δύο κύρια μέλη στο μέσο
του στοιχείου υπολογίζεται σύμφωνα με τον τύπο της παρα-
5.1 Υπολογισμών γεωμετρικών και αδρανειακών χαρακτηριστικών γράφου 5.9.3.4(1)

Ελέγχουμε το σύνθετο στοιχείο σε λυγισμό γύρω από τον zz

άξονα, δηλαδή στο επίπεδο Α.

Υπολογίζουμε την ενεργό ροπή αδρανείας Ieff,z ενός σύνθε-

του στοιχείου με συνδετικές λεπίδες σύμφωνα με την παρά-
γραφο 5.9.3.3 (1)

όπου
- fΑ εμβαδόν του κύριου μέλους
-Ιf καμπτική ροπή αδρανείας του κύριου μέλους περί τον
άξονα z1z1, If= Iz1
στην οποία ο συντελεστής μ λαμβάνεται από

Σχήμα 12 – Αξονική δύναμη Νf,Sd σε κάθε κύριο μέλος

μ=1

Η τιμή της Μs είναι μηδέν στα άκρα του στοιχείου (επειδή eo,z
= 0) και μέγιστη στο ενδιάμεσο φάτνωμα (eo,z = max).
- zλλυγηρότητα του σύνθετου στοιχείου περί τον άξονα zz με
Γεωμετρική ατέλεια ως προς τον άξονα zz
-z lμήκος λυγισμού του σύνθετου στοιχείου περί τον άξονα zz
-o,zi ακτίνα αδρανείας του σύνθετου στοιχείου κατά τον άξονα Κρίσιμο φορτίο λυγισμού ως προς τον
zz με άξονα zz (δεν λαμβάνεται υπ’όψιν η
-Ι1 τιμή της Ιeff,z με μ=1 τέμνουσα)

τεύχος 1 ο 2007 | METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | 5

Άρθρο

Κρίσιμο φορτίο λυγισμού ως προς τον άξονα Η διατομή του κύριου μέλους είναι κατηγορίας 1. Σύμφωνα με
zz (λαμβανόμενης υπ’όψιν της τέμνουσας) τον πίνακα 5.3.1 του Ευρωκώδικα, για την διατομή UPN 200
έχουμε:
Και:

Ορίζεται η διατμητική ακαμψία σύμφωνα με την §5.9.3.4 (2) Επομένως για τις διατομές κατηγορίας 1 μπορούμε να θεωρή-
του ΕC3 για ένα σύνθετο θλιβόμενο στοιχείο με συνδετικά σουμε τον συντελεστή
ελάσματα (εφόσον η συνθήκη ακαμψίας που αναφέρεται στην βΑ = 1,00
§5.9.3.2 (6) του EC 3 ικανοποιείται, )
Η αντοχή σε λυγισμό ενός θλιβόμενου στοιχείου γύρω από τον
Οπότε σύμφωνα με τους παραπάνω τύπους υπολογίζουμε : άξονα z1z1 είναι:

από όπου παρατηρούμε ότι ικανοποιείται ο έλεγχος σε λυγι-

σμό.
από όπου έχουμε 413365<605360

• Έλεγχος του ακραίου φατνώματος.

Ελέγχουμε τα ελάσματα, τις συνδέσεις τους με τα κύρια μέλη

Και όπως και τα κύρια μέλη έναντι των εντατικών μεγεθών στο
ακραίο φάτνωμα. Η κατανομή των εντατικών μεγεθών στο φάτ-
νωμα αυτό φαίνεται στο σχήμα 5.9.5 του Ευρωκώδικα 3 όπως
θα δούμε και στο επόμενο σχήμα.

Υπολογισμός εντατικών μεγεθών στο ακραίο φάτνωμα

• Έλεγχος τοπικού λυγισμού των κύριων μελών στο επίπεδο
των ελασμάτων

Θα ελέγξουμε σε τοπικό λυγισμό τα κύρια μέλη στο επίπεδο

των ελασμάτων (επίπεδο Α σύμφωνα με το σχήμα) δηλαδή
γύρω από τον άξονα z1z1 στο επίπεδο yy σύμφωνα με το κριτή-
ριο 5.5.1.1 του Ευρωκώδικα 3.

Σύμφωνα με την παράγραφο 5.9.3.5(1) του ίδιου ευρωκώδικα

θεωρούμε μήκος λυγισμού των κύριων μελών στο επίπεδό των
ελασμάτων την απόσταση a μεταξύ των οριζόντιων αξόνων των
ελασμάτων.
Άρα το μήκος λυγισμού θα είναι: lf,z1= a = 85 cm
Σχήμα 13 – Κατανομή εντατικών μεγεθών στα κύρια μέλη του ακραίου
Υπολογίζουμε τη λυγηρότητα: και
φατνώματος
έχουμε:

Υπολογίζουμε στη συνέχεια τον συντελεστή μείωσης χΖ1 είτε

από τους τύπους της παραγράφου 5.5.1.2(1) είτε από τον πίνα- Υπολογίζουμε την τιμή Vs σύμφωνα με την εξίσωση της παρα-
κα 5.5.2 για την καμπύλη λυγισμού c, από όπου και παίρνουμε γράφου 5.9.3.6(1) του Ευρωκώδικα 3
χΖ1 =0,88.

όπου τα Μs και lz έχουν ήδη υπολογιστεί.

6 I METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | τεύχος 1 ο 2007

 Άρθρο

Παίρνουμε λοιπόν την μέγιστη τιμή του Vs στο ακραίο φάτνω-• Έλεγχος κυρίων μελών στο ακραίο φάτνωμα
μα του σύνθετου στοιχείου που αντιστοιχεί στη μέγιστη Ms.
Για την διατομή UPN 200 υπολογίζουμε την πλαστική αντοχή
της σε ροπή και αξονική:
Η αξονική δύναμη σε κάθε κύριο μέλος θα θεωρηθεί ίση με

επομένως έχουμε:

Εντατικά μεγέθη στο κύριο μέλος:

Η αξονική δύναμη θα ληφθεί ίση με

όπου Mb είναι είναι η μέγιστη ροπή στο έλασμα.

Η καμπτική ροπή θα είναι ίση με Mz1,Sd = Mf,Sd = 134088
Ncm

-Έλεγχος αντοχής για το κύριο μέλος του ακραίου φατνώμα-

τος.

• Έλεγχος ελασμάτων στο ακραίο φάτνωμα. Σύμφωνα με την παράγραφο §5.4.8.1(12) του Ευρωκώδικα το
κριτήριο που πρέπει να ικανοποιείται για μια διατομή κατηγο-
Υπολογίζουμε την πλαστική αντοχή σε διάτμηση της διατομής ρίας 1 υπό κάμψη και αξονική είναι το ακόλουθο:
ενός ελάσματος.

και το οποίο ικανοποιείται.

Ελέγχουμε πρώτα το κριτήριο της παραγράφου §5.4.6 του
Ευρωκώδικα για την αντοχή σε διάτμηση της διατομής του -Έλεγχος σε λυγισμό του κύριου μέλους του ακραίου φατνώ-
ελάσματος. ματος.
Vz’,Sd < V b,pl,Rd με Vz’,Sd = V b = 29800 N και
Σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα οι διατομές κατηγορίας 1 που
υπόκεινται σε κάμψη και αξονική θλίψη πρέπει να ελέγχονται
σύμφωνα με το παρακάτω κριτήριο:
Αφού ο τελευταίος λόγος είναι μικρότερος του 0,5 δεν χρειά-
ζεται να ελέγξουμε το συνδυασμένο κριτήριο τέμνουσας-κά μ-
ψης.
Επομένως εχουμε :
όπου οι παράμετροι λυγισμού έχουν υπολογιστεί πιο πριν και
είναι οι εξής:
άρα με
Στη συνέχεια ελέγχουμε το κριτήριο 5.4.5 του Ευρωκώδικα για
την πλαστική ροπή αντοχής της διατομής του ελάσματος.
και με
με

Άρα

Ικανοποιούνται λοιπόν όλοι οι έλεγχοι.

τεύχος 1 ο 2007 | METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | 7

Άρθρο

Υπολογίζουμε τον συντελεστή ισοδύναμης ομοιόμορφης ρο- Η αντοχή σε λυγισμό λοιπόν θα είναι :
πής βM,z1 σύμφωνα με τον πίνα κα 5.5.3 της παραγράφου §5.5.4
του EC3 όπου στην περίπτωσή μας ψ = -1
επομένως έχουμε:
Πρέπει λοιπόν να ισχύει η ανίσωση

Συμπεραίνουμε και όπως παρατηρούμε 413365 < 481536

Τελικά ο λυγισμός του σύνθετου στοιχείου στο επίπεδο 1,

Θεωρούμε την τιμή του μz1 ίση με την ανώτερη τιμή της δηλαδή εκτός του επιπέδου των ελασμάτων, είναι πιο κρίσιμός από
ίση με 0,9 και στη συνέχεια υπολογίζουμε το kz1: τον λυγισμό στο επίπεδο Α, εντός δηλαδή του επιπέδου των
ελασμάτων.

Στη συνέχεια ελέγχουμε το κριτήριο θλίψης και κάμψης :

6. ΈΛΕΓΧΟΣ ΛΥΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ ΠΕΡΙ

ΤΟΝ YY ΑΞΟΝΑ

Στη φάση αυτή θα ελέγξουμε το στοιχείο σε λυγισμό γύρω από

τον άξονα yy.

Θα κάνουμε τον έλεγχο για το ένα από τα δύο κύρια μέλη.

Θεωρούμε ότι το μέλος είναι αρθρωμένο στα άκρα του και το
μήκος λυγισμού του θα ληφθεί ίσο με lfy = h = 600cm.

Η λυγηρότητα του θα είναι :

και άρα :

Υπολογισμός του μειωτικού συντελεστή χy είτε από τους τύ-

πους της παραγράφου 5.5.1.2 είτε από τον πίνακα 5.5.2 για την
καμπύλη λυγισμού c.

8 I METΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ | τεύχος 1 ο 2007