(ગુજયાત વયકાય દ્વાયા સ્થાપ઩ત)

“જ્મોપતભમમ” ઩રયવય,
વયખેજ ગાાંધીનગય શાઈલે,
છાયોડી, અભદાલાદ – 382481.
E-mail: feedback@baou.edu.in
Website : www.baou.edu.in

સત્રીયકાયય ઓગસ્ટ-2021

HNDM-02

અભ્માવકેન્દ્રને વોં઩લાની છે લ્રી તાયીખ

28/02/2022
પિમ પલદ્યાથી પભત્ર,

ફી.એ./ફી.કોભ/ફી.એડ અભ્માવક્રભભાાં િલેળ ભે઱લલા ફદર આ઩ને અભાયા લતી ખ ૂફ ખ ૂફ

અભબનાંદન.આ઩ દૂ યલતી પળક્ષણભાાં અભ્માવ કયી યહ્યા છો જેભાાં આ઩ની ઉ઩ય અધ્મા઩કનુ ાં કોઈ અંકુળ નથી.આ ઩દ્ધપતભાાં

આ઩ને સ્લમભ અનુળાવન અ઩નાલવુ ાં જરૂયી છે .આ઩ને આ઩ના પલ઴મની ક્રેરડટ અનુવાય આ પલ઴મભાાં દૈ પનક ૨ કરાક

વભમ પા઱લલો આલશ્મક છે .

સ્લાધ્મામકામમન ુ ાં પોભેટ એ આ઩ની વત્રાાંત ઩યીક્ષાના પોભેટ િભાણે જ યાખલાભાાં આલેર છે ,જેથી ઩યીક્ષાની

તૈમાયી અથે મોગ્મ વભજ ભાટે સ્લાધ્મામકામમ ખ ૂફ ઉ઩મોગી છે .સ્લાધ્મામકામોભાાં પ ૂછલાભાાં આલેર િશ્નોના જલાફ

આ઩ને ભ઱ે રી અભ્માવ-વાભગ્રીભાાંથી વીધા જ કો઩ી કયલાના નથી,આ઩ જે લાાં ન કયો છો, જે વભજો છો, તે આ઩ની

઩ોતાની બા઴ાભાાં રખલાનુ ાં યશેળે.

સ્લાધ્મામકામમન ુ ાં પુનઃમ ૂલ્માાંકન થતુ ાં નથી જો કોઈ પલ઴મના સ્લાધ્મામકામમભાાં ઓછા ગુણ શોમ તો પયીથી

રખેલ ુાં સ્લાધ્મામકામમ સ્લીકાયલાભાાં આલળે નરશ જેથી આ઩ િથભ લખતે જ વ્મલસ્સ્થત જલાફો રખી જભા કયાલળો જેથી

વાયાભાાં વાયા ગુણ ભે઱લી ળકળો અને ઉત્તભ ઩રયણાભ િાપ્ત કયી ળકળો.

ખ ૂફ ખ ૂફ શુબકાભનાઓ વશ,

સ્લાધ્મામકામમ પલબાગ

અગત્મની સ ૂ નાઓ
 વભમ ભમામદાભાાં આ઩ે સ્લાધ્મામકામમ રખી જભા કયાલવુાં જરૂયી છે .

 સ્લાધ્મામકામમ જભા કયાલતી લખતે તેની યવીદ રેલી પયજીમાત છે જેથી બપલકમભાાં સ્લાધ્મામકામમને રગતી કોઈ પ ૂછ઩યછ કયલી શોમ.

તેના ઉકે રભાાં યવીદ યજૂ કયી ળકામ.

 તભાયા ક
ે થઇ ગમેરા સ્લાધ્મામકામમ તભાયી વત્રાાંત ઩યીક્ષા ઩શેરા જ કે ન્દ્ર ઩ય યવીદ ફતાલી ઩યત રેલા જેથી ઩યીક્ષાના લાાં ન અથે

઩ણ તેને ઉ઩મોગભાાં રઇ ળકામ.

 ફીગુણ રાલલા જરૂયી ૧૧ અભ્માવક્રભના સ્લાધ્મામકામમભાાં ઩ાવ થલા ભાટે .કોભ.ફી/.એ. છે જો તેનાથી ઓછા ગુણ શોમ તો તે ,

.સ્લાધ્મામકામમભાાં પલદ્યાથી ના઩ાવ ભાનલાભાાં આલળે અને તે સ્લાધ્મામકામમ નલા વત્રનુાં ભે઱લીને પયીથી રખલાનુાં યશેળે

 સ્લાધ્મામકામમના ગુણ લગય પાઈનર ભાકમ ળીટ ભે઱લી ળકાળે નશીં

 રખેરા સ્લાધ્મામકામમ જભા કયાલતી લખતે તેની વાથે સ્લાધ્મામકામમન ુાં િશ્ન઩ત્ર પયજીમાત જોડવુ.ાં

 આ ઩છીનુાં ઩ેજ પલદ્યાથીએ પિન્દ્ટ કાઢી તેભાાં ભાાંગેર ભારશતી બયી રખેરા સ્લાધ્મામકામમના િથભ ઩ેજ ઉ઩ય રગાલવુ.ાં
ડૉ બાબાસાહેબ આંબેડકર ઓ઩ન યનુ નવનસિટી, અમદાવાદ

અભ્યાસક્રમન ુંુ નામ :

઩ાઠ્યક્રમન ુંુ નામ :

નોંધણી નુંબર : ___________________________ અભ્યાસકેન્દ્રન ુંુ નામ :_________________

નામ :___________________________________ અભ્યાસકેન્દ્ર કોડ નું :_________________

સરનામ ુંુ :________________________________

_________________________________

_________________________________

મોબાઈ઱ નુંબર :___________________________

ઈમે઱ :___________________________________

નવદ્યાથીની સહી :_______________________

તારીખ :______________________
 डॉ. बाबासाहेब आंबड
े कर ओपन यूननवर्ससटी

अहमदाबाद

बी.ए. प्रथम वषष

हहदी मुख्य (HNDM-02)

नितीय प्रश्नपत्र : नाटक और ननबंध

सत्रीयकायष : 2021
कु ल अंक : 30 उत्तीणाांक : 11

नवभाग क : ननम्ननलनखत में से ककसी एक प्रश्न का उत्तर 800 शब्दों में नलनखए : (8 x 1 = 8)

1. हहदी एकांकी की नवकास यात्रा पर प्रकाश डानलए.

2. ननबंध के तत्वों के आधार पर ननबंध की चचाष कीनजए.

नवभाग ख : ननम्ननलनखत में से ककन्हीं दो प्रश्नों के उत्तर 400-400 शब्दों में नलनखए : (4 x 2 = 8)

1. ननम्ननलनखत उद्धरणों की ससंदभष व्याख्या कीनजए :

(200-200 शब्दों की 2 व्याख्याएँ करनी हैं.)

1) “राजनतषकी! तुम्हारा यह वाताषलाप महाराज नंद से नहीं हो रहा, सैननक चंद्रगुप्त से हो रहा है. मुझे अपने चरणों
की धूल वीरों की परं परा के नलए छोड़नी है, राजनतषककयों की परं परा के नलए नहीं. ककतु मैं तुमसे प्रसन्न हँ.
कु सुमपुर के नागररकों को नृत्य की नशक्षा दो, और उसका मंगलाचरण आज कौमुदी महोत्सव में तुम्हारे नृत्य से
हो. नृत्य का प्रारं भ करो, नजससे कु सुमपुर का वायुमंडल तुम्हारे नूपुरों के वरवरों का वाहक बनकर कौमुदी
महोत्सव का ननमंत्रण प्रत्येक कदशा में पहँचा दे.”
अथवा

2) “अरे भाई, उन कदनों हमारे नलए तो वे कानलदास और शेक्सनपयर के बराबर थे. उनके नाटक पढ़कर और
मोहल्ले के एक रसीली आवाज वाले लड़के से उनके गाने सुनकर हम उनकी कला का रसावरवादन कर नलया
करते थे.”

3) समाज में नवनभन्नता देखकर लोग एक दूसरे की ओर आकर्सषत होते हैं. जो गुण हममें नहीं हैं, हम चाहते हैं कक
कोई ऐसा नमत्र नमले, नजसमें वह गुण हो. हचताशील मनुष्य प्रफु नल्लत मनुष्य का साथ ढू ँढता है, ननबषल बली का,
धीर उत्साही का.
अथवा

4) बृहत्तर जीवन में अस्त्र शस्त्रों को बढ़ने देना मनुष्य की पशुता की ननशानी है और उनकी बाढ़ को रोकना मनुष्यत्व
का तकाज़ा है.
 2. ‘रीढ़ की हड्डी’ एकांकी का सार अपने शब्दों में नलनखए.
3. ‘ध्रुववरवानमनी’ नाटक के आधार पर ध्रुववरवानमनी का चररत्रनचत्रण कीनजए.
4. ननबंध में शैली के महत्व पर प्रकाश डानलए.

नवभाग ग : ककन्हीं तीन पर 300 शब्दों में रटप्पनणयाँ नलनखए : (3 x 3 = 9)

1. रे नडयो नाटक
2. ‘संवरकार और भावना’ एकांकी का पररवेश
3. नाटक और रं गमंच का संबंध
4. लनलत ननबंध
5. ‘बातचीत’ ननबंध का सार
6. ‘नगरती दीवारें ’ एकांकी के शीषषक की साथषकता

नवभाग घ : ननम्ननलनखत प्रश्नों के उत्तर कदये गये संकेतों के अनुसार दीनजए :

सही / गलत बताइए :

1. ‘मेरे राम का मुकुट भीग रहा है’ ननबंध नवचारप्रधान है.

2. ‘एक था पेड़ और एक था ठूँ ठ’ ननबंध में व्यंग्य की प्रधानता है.
3. हजारी प्रसाद निवेदी जी की भाषा पररनननित है.
सही नवकल्प चुनकर ररक्त वरथान की पूर्सत कीनजए :

4. ................... हहदी ननबंध परं परा के कें द्रीय व्यनक्तत्व हैं. (भारतेंद ु हररश्चंद्र / आचायष रामचंद्र शुक्ल)
5. ‘चंद्रगुप्त’ .................. िारा नलनखत नाटक है. (जयशंकर प्रसाद / रामकु मार वमाष)
6. शुक्ल जी का ननबंध ‘नमत्रता’ .................... ननबंध है. (नवचारप्रधान / भावप्रधान)
सुमेनलत कीनजए :

7. कोणाकष क) मोहन राके श

8. हानूश ख) जगदीशचंद्र माथुर
9. आषाढ़ का एक कदन ग) धमषवीर भारती
10. अँधायुग घ) भीष्म साहनी

----------X----------